جایگاه جنگ های نیابتی دررقابت های جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در سوریه
محورهای موضوعی : حکمرانی اسلامی
مجید نصیری
1
,
رحمت حاجی مینه
2
,
نوذر شفیعی
3
1 - دانشجوی دکترای، گروه بین‌الملل، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه روابط بین‌الملل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: جنگ نیابتی, جمهوری اسلامی ایران, سوریه, عربستان سعودی, رقابت منطقه ای,
چکیده مقاله :
هدف: این مقاله سعي دارد به اين پرسش اساسی پاسخ دهد كه جایگاه جنگهای نیابتی در رقابتهای منطقهای بین ایران و عربستان سعودی در سوریه چگونه است؟ در این رابطه به بررسی مهمترین گروههای نیابتی ایران و عربستان و رویکردهای این دو کشور در قبال بحران سوریه خواهیم پرداخت. روش: ابزار جمعآوری اطلاعات، کتابخانهای و استفاده از وبسایتهای ایرانی و خارجی میباشد. مطالب جمع‌آوری‌شده بهصورت توصیفی مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفته، با یکدیگر نیز مقایسه میشوند. اين مقاله بررسي هدفمند رفتارهاي نیروهای نیابتی ایران و با روش توصيفي–تحليلي میباشد. چارچوب نظری، در این مقاله بررسی رقابت بین ایران و عربستان با تمرکز بر جنگ نیابتی و با تأکید بر نظریه واقعگرایی میباشد. یافته: ایران و عربستان با شروع بحران سوریه سعی در محدود کردن دامنه نفوذ یکدیگر داشتهاند،رقابت و اختلاف‌نظر آنها در مسئله سوریه بود.فرضيه مقاله اين است که جنگهای نیابتی بین ایران و عربستان سعودی در بستر تشدید فزاینده رقابت بین دو بازیگر در سوریه، رویارویی مستقیم آنها را کاهش داده است. نتیجه: این تحقیق با رویکردی واقعگرایی و بررسی روابط دو کشور بهرغم تفاوتهایی که ازنظر ماهیت بین سیاست خارجی و منطقهای عربستان سعودی و ایران وجود دارد؛ بروز جنگهای نیابتی از وقوع جنگ و درگیری مستقیم بین آنها جلوگیری کرده است.
Purpose:This article tries to answer the question that what is the position of proxy wars in the regional competition between Iran and Saudi Arabia in Syria?we investigated proxy groups of Iran and Arabia and the views of these two countries on the Syrian crisis. Method:The information collection tool is a library and the use of Iranian and foreign websites.the collected materials are analyzed descriptively and compared with each other.This article is study of the behaviors of the proxy forces of the Iran using descriptive-analytical method.Theoretical framework.This article examines the competition between Iran and Saudi Arabia with a focus on proxy warfare and with an emphasis on realism theory. Finding:Iran and Saudi Arabia have tried to limit each other's sphere of influence since the Syrian crisis,their competition and disagreement was on the Syrian issue.The hypothesis of the article is that proxy wars between Iran And Saudi Arabia has reduced the direct confrontation between the two actors in Syria. resultThis research,with a realist approach and examining the relations between the two countries, despite the differences between the foreign and regional policies of Saudi Arabia and Iran.Proxy wars have prevented the occurrence of war and direct conflict between them.
فهرست منابع مقاله :
1– آرون ،ریمون ، ) 1370( ،دانشمند وسیاستمدار ترجمه : احمد نقیب زاده ، تهران : انتشارات دانشگاه¬تهران ص 3.#
2 –آجرلو، حسین ) 1390 (، بحران سوریه ورقابت¬های منطقه¬ای، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه. بازیابی شده در تاریخ 9آذر1398.#
3– جعفری ولدانی ، اصغر ؛ نجات ، سید علی، ) 1392 (، « بررسی نقش و جایگاه جمهوری¬اسلامی¬ایران در بحران سوریه » ،پژوهش¬های سیاسی ، سال سوم – شماره هشتم ، اصفهان ،دانشگاه¬اصفهان ، صص 49–29 . #
4– دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال. ) 1395 ( سیاست خارجی جمهوری¬اسلامی ایران. تهران: انتشارات سمت#
5– ذوقي باراني، كاظم و روح الله قادری كنگاوری،) 1390 (، "تحليل ژئوپلتيك سوريه: بستری برای تدوين سياست خارجي ايران در خاورميانه"، سياست دفاعي، سال بيستم، شماره 77 ، #
6– رضایی، نیما) 139٤( ،» ائتلاف بی¬سابقه علیه یمن؛ چشم انداز و¬آینده « ، مجله دیپلمات، شماره دوم #
7– رويوران، حسين؛ عوامل دخيل در بحران کنوني يمن و توان جنبش¬انصارالله، تابناک 12/6/1393 . ،#
8-شریفی طرازکوهی ، حسین ، 1392 ، سازمان های بین¬المللی ، تهران : انتشارات میزان ، چاپ سوم ص 34 و ص 100-95و ص 87#
9– عبداله خانی، علی ) 1389 (، نظریه های¬امنیت، تهران: انتشارات ابرار¬معاصر. #
10– کرمی، کامران، ( 1392) »عربستان و بحران سوریه درروند رقابت¬هاي ژئوپلیتیکی و ژئوکالچري« مرکز بین¬المللی مطالعات¬صلح. به¬نقل از http://peace-ipsc.org/fa مراجعه در: ، 1398/8/30 #
11 – متقی ابراهیم و همکاران) 1393 (، "نقش بازیگران منطقه¬ای در رادیکالیزه¬شدن نیروهای اجتماعی خاورمیانه"، فصلنامه سیاست جهانی، دوره سوم، شماره 2 ، تابستان 1393 ، صص: 67-35 .#
12– مجتهدزاده، پيروز،) 1382 ( ، كشورها و مرزها در منطقه ژئوپلتيك خليج¬فارس، ترجمه حميدرضا ملك¬محمدي،تهران، دفتر مطالعات¬سياسي و بين¬المللي. ، ص 143-142. #
13– مشیر¬زاده , حمیرا , ) 1395( , »تحول در نظریه¬های روابط بین¬الملل «, تهران : انتشارات¬سمت. #
14– مرشایمر، جان) 139٠ (، تراژدی سیاست قدرت¬های بزرگ، ترجمه: غلامعلی چگنی¬زاده،چاپ¬سوم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین¬المللی.#
15– نجات، سیدعلی و اصغر جعفری ولدانی. ) 1392 ( بررسی نقش و جایگاه جمهوری¬اسلامی ایران در بحران¬سوریه «¬¬ ، فصلنامه پژوهش¬های سیاسی سال سوم، شماره هشتم : ¬صص. 49 – 29 #
16– نیاکوئی، سید امیر؛ ستوده، علی اصغر ) 1394 (.تأثیر منازعات داخلی¬سوریه و عراق بر مجموعه امنیتی¬خاورمیانه. فصلنامه پژوهش¬های راهبردی سیاست. س 4. ش 15 : 177 - 153 #
17– نیاکویی، سیدامیر؛ بهمنش، )1391 (، ، بازیگران معارض در بحران¬سوریه: اهداف و رویکردها، فصلنامه¬روابط خارجی، زمستان، سال 4، شماره 4 صص. 135 – 97 #
منابع¬خارجی :
1.Al-Arabiya, 2011 http://www. Al-Arabiya.com Accessed on 19/11/2018#
2. Anne & Mourtada, (2013). “Leader of Hezbollah Warns It Is Ready to Come to Syria’s Aid,” The New York Times, April 30, 2013, http://www.nytimes.com/2013/05/01/world/middleeast/nasrallah-warns-thathezbollah-is-ready-to-come-to-syrias-aid.html#.
3.Alexander, Yonah; Hoeinig Milton. (2008(. The New Iranian Leadership: Ahmadinejad, Terrorism, Nuclear Ambition, and The Middle East. US: Preager Security International#
4.Bartell, Dawn. L & David. H. Gray. (2012). “Conflict in Syria and the Opportunity to Reduce Iran’s Regional Influence and Iran’s Threat to the International Community”.,Norwich University Masters of Diplomacy School of Graduate Studies, 3(4).#
5. Bar-Siman-Tov, Y. (1984) "The Strategy of War by Proxy." Cooperation and Conflict, 19 (4): 263-273.#
6. Byman, D. (2005) Deadly Connection, States that Sponsor Terrorism. Cambridge: Cambridge University Press.#
7. Byman, D., Chalk, P., Hoffman, B., Rosenau, W., & Brannan, D. (2001) Trends in Outside Support for Insurgent Movements. California: Rand Corporation..#
8.Díaz, Naomí Ramírez. (2012). " The Syrian Revolution: Will the presumed social unity be challenged in the post-Assad period?” .BRISMES Graduate Conference 2012: Change and Continuity in the Arab World, PP. 1-27.#
9.Day of Rage: Planned for Syria. 2011. Protests Scheduled for Feb 4–5#
10.Fravel, M. Taylor. (2010), "The Limits of Diversion: Rethinking Internal and External Conflict" Security Studies 19.2. (October7.Grumet, Tali Rachel (2015), New Middle East Cold War: Saudi Arabia and Iran's Rivalry, Electronic Theses and Dissertations, Paper 1028.#
11.Grumet, Tali Rachel (2015), New Middle East Cold War: Saudi Arabia and Iran's Rivalry, Electronic Theses and Dissertations, Paper 1028.#
12.Gaus, F. Gregory (2014), Beyond Sectarianism: The New Middle East Cold War Available at: www.brookings.edu.#
13. Hauslohner, Abigail, (2013). “Iraqi Shiites fight for Syrian government,” The Washington Post, May 26, 2013, http://www.washingtonpost.com/world/middle_east/iraqi-shiites-fight-forsyrian- government/2013/05/26/6c3c39b4-c245-11e2-914fa7aba60512a7_story.html;#
14. Ian Black and Dan Roberts, (2013). “Hezbollah is helping Assad fight Syria uprising, says Hassan Nasrallah,” The Guardian (UK), April 30, 2013, #http://www.theguardian.com/world/2013/apr/30/hezbollah-syria-uprisingnasrallah.#
15.Mearsheimer, John(2001), The Tragedy of Great Power Politics, New York, W.W. Norton . #
16. Mearsheimer, John (1990), “Back to the Future: Instability in Europe after the Cold War”, International Security,#
17. Nakamura, Satoru, (2013), “Saudi Arabian Diplomacy During the Syrian Humanitarian Crisis”, IDE-JETRO: Institute of Developing Economics. From: http://www.ide.go.jp/Japanese/Publish/Download/Seisaku/pdf/201307_mide_13. pdf, (accessed on December 8, 2017).#
18. Obaid, Nawaf E. (1999), The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders, Middle East Quarterly, Vol 6: No 3.#
19.Obaid, Nawaf and Anthony Cordesman (2005), Saudi Militants in Iraq: Assessment and Kingdom’s #
20.Perlo-Freeman, sam et al (2016), Trends in World Military Expenditure 2015, Stockholm International#
21. Pollack, Kenneth. (2015). “The Dangers of the Arab Intervention in Yemen”, Washington DC: Brookings Institution.#
22.Riedel, Bruce (2016), Saudi Arabia losing ground to Iran, available online at: http://www.almonitor.com/pulse/originals/2016/11/saudi-arabia-lose-ground-iran-iraq-lebanon-aoun-irgc.html .#
23.Sick, Gary (2015), Saudi Arabia's Widening War, Politico Magazine, available online at: http://www.politico.com/magazine/story/2015/06/saudi-arabia-is-heading-towards-war118656_Page2.html#.WF-Xd1V.#
24.Saudi Arabia’s Vision for 2030 (2016), available online at: http://vision2030.gov.sa/download/file/fid/417 #
