تبیین اثرات آستانه ای سرمایه گذاری بر رابطه مابین زیرساخت های مخابراتی و رشد اقتصادی در راستای بهبود توسعه اجتماعی استان های ایران
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
نجیبه طهرانی منزه
1
,
کامران ندری
2
,
محمد خرسندزاک
3
1 - گروه اقتصاد، واحد الیگودرز، دانشگاه آزاد اسلامی، لرستان، ایران
2 - دانشیاردانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران ایران
3 - گروه ریاضی، واحد الیگودرز، دانشگاه آزاد اسلامی، لرستان، ایران
کلید واژه: سرمایه گذاری, زیرساخت‌های مخابراتی, رشد اقتصادی, استان های ایران, مدل رویکرد آستانه ای پانل,
چکیده مقاله :
هدف مقاله حاضر تبیین اثرات آستانه ای سرمایه گذاری بر رابطه مابین زیرساخت های مخابراتی و رشد اقتصادی در راستای بهبود توسعه اجتماعی استان های ایران است. برای این منظور از مدل با رویکرد آستانهای پانل (PSTR) بر اساس داده های سالانه استان های ایران، طی دوره 1402-1390 استفاده شد. براساس نتایج برآورد قسمت غیرخطی مدل در استان های ایران یک واحد افزایش در متغیرهای شاخص ترکیبی زیر ساخت های مخابراتی، نرخ باسوادی، تشکیل سرمایه ناخالص، نرخ رشد جمعیت و تجارت به ترتیب منجر به افزایش 0/11، 0/08، 0/17، 0/01، 0/08 واحدی شاخص رشد اقتصادی و یک واحد افزایش در نرخ تورم منجر به کاهش 0.17 واحدی شاخص رشد اقتصادی می شود. در تخمين مدل حاضر، متغير انتقال سرمایه گذاری ثابت ناخالص میباشد که مقدار حد آستانه برآورد شده برای این متغیر برابر با 0/14 برای استان های کشور بوده است. با مقایسه ضرایب الگو در دو رژیم مختلف ملاحظه می گردد که با عبور سرمایه گذاری ثابت ناخالص از حد آستانه (0/14) (انتقال از بخش خطی به غیرخطی) واکنش شاخص های رشد اقتصادی به تغییرات این متغیر به شدت افزایش یافته، بدین ترتیب که هر چه سرمایه گذاری ثابت ناخالص بیشتر شده است، سیاست گذاران تلاش کردهاند که با عکسالعمل بیشتر به آن، شاخص های رشد را افزایش دهند. از منظر سرمایه گذاری داخلی، وجود زیرساخت های ارتباطی پیشرفته، شاخص مهمی در ارزیابی محیط کسب وکار تلقی می شود. در مناطقی که فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی توسعه یافته تر هستند، اطمینان سرمایه گذاران نسبت به بازدهی و امنیت سرمایه گذاری افزایش می یابد. این موضوع به ویژه در فرآیندهای صدور مجوز، ثبت شرکت، دسترسی به خدمات مالی دیجیتال، اهمیت بیشتری پیدا می کند. در نتیجه، زیرساخت های مخابراتی با کاهش موانع اجرایی و افزایش شفافیت، محرک سرمایه گذاری داخلی و افزایش نرخ رشد اقتصادی استانی می گردد.
The aim of this paper is to explain the threshold effects of investment on the relationship between telecommunication infrastructure and economic growth in order to improve the social development of Iranian provinces. For this purpose, a model with a panel threshold approach (PSTR) was used based on annual data of Iranian provinces during the period 1390-1402. According to the results of estimating the nonlinear part of the model in Iranian provinces, a one-unit increase in the variables of the composite index of telecommunication infrastructure, literacy rate, gross capital formation, population growth rate, and trade leads to an increase of 0.11, 0.08, 0.17, 0.01, and 0.08 units of the economic growth index, respectively, and a one-unit increase in the inflation rate leads to a decrease of 0.17 units of the economic growth index. In the estimation of the present model, the variable of transfer is gross fixed investment, and the estimated threshold value for this variable was equal to 0.14 for the provinces of the country. By comparing the model coefficients in two different regimes, it is observed that when gross fixed investment crosses the threshold (0.14) (transition from the linear to nonlinear part), the response of economic growth indicators to changes in this variable has increased sharply, so that as gross fixed investment has increased, policymakers have tried to increase growth indicators by reacting more to it. From the perspective of domestic investment, the existence of advanced communication infrastructure is considered an important indicator in assessing the business environment. In regions where communication and information technologies are more developed, investors' confidence in the efficiency and security of investment increases. This issue is especially important in the processes of licensing, company registration, and access to digital financial services. As a result, telecommunications infrastructure stimulates domestic investment and increases the rate of provincial economic growth by reducing administrative barriers and increasing transparency.
افقه، سید مرتضی (1400)، انسان توسعه‌یافته، پیشران توسعۀ جوامع بشری نسخه‌ای برای ایران، انتشار: تهران: جهاد دانشگاهی، سازمان انتشارات،
دانشمند، آرین، ستاری‌فر، محمد. (1397). اثر اینترنت بر بهره‌وری نیروی کار اقتصاد ایران. پژوهشنامه اقتصادی، 18(68)، 75-98
سرخوش سرا، علی، اسماعیل‌پور، ئاسو، نصراللهی، خدیجه، حقیقت، جعفر. (1399). تحلیل تأثیر نفوذ اینترنت بر تجارت کالاها و خدمات ایران با شرکای تجاری: رویکرد رگرسیون فازی. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 25(82)، 173-216
فلاحتی، علی. حیدری دیزگرانی علی و عبدالرضا كرانی. (1394). مقایسه تطبیقی اثر اینترنت بر تجارت خارجی در سازمان كشورهای اسلامی درحال‌توسعه و گروه هشت كشور صنعتی جهان. اقتصاد تطبیقی. پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، 2(2)، 104-85
کمالی، نسرین، احمدی، فاطمه، و موسوی، مجید. (۱۴۰۱). تأثیر زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی با تمرکز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استان‌های ایران. مجله تحقیقات اقتصادی ایران, ۱۰(۴), ۱۱۰-۱۳۰.
حسینی، محمد، رضایی، سارا، و کریمی، علی‌اکبر. (۱۴۰۳). بررسی نقش زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در رشد اقتصادی استان‌های ایران: تحلیل داده‌های پانلی ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۱. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران, ۱۸(۳), ۴۵-۶۸.
رضایی، مهدی، و معصومی، بهزاد. (۱۴۰۲). بررسی اثرات توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات بر بهره‌وری و رشد اقتصادی در استان‌های صنعتی ایران. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات, ۹(۱), ۳۰-۵۰.
مسی نژاد، عباس (1400)، سندروم‌های سیاست‌گذاری توسعه اقتصادی در ایران، فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، دوره ۷، شماره ۴، صفحه ۲۰۷ تا ۲۳۰
معموری، شهاب الدین، زندی. (1401). تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی درایران. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 13(24)، 31-50.
معتقد، صابر، رنجبر، همایون و دائی کریم‌زاده، سعید (1393). " رابطه فناوری اطلاعات و ارتباطات، بخش‌های صادراتی و غیر صادراتی و رشد اقتصادی در ایران: تعمیم مدل فدر". فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی. 8(4)،44-28.
نجارزاده، رضا و رحیم‌زاده، فرزاد. (1391)."سنجش اثر اینترنت بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب: رهیافت هم جمعی پانل". پژوهش¬های رشد و توسعه اقتصادی. 3(9)، 85-98.
نادری، رضا، و اسلامی، فرهاد. (۱۴۰۲). تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی ایران: رویکردی مبتنی بر داده‌های پانلی استان‌ها (۱۳۹۰-۱۴۰۰). مجله اقتصاد و توسعه, ۱۲(۲), ۸۹-۱۰۵.
هاشمی دیزج، حمیدی، فرهنگ، امیرعلی. (1401). بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی و بیکاری در کشورهای منطقه منا، مجله جغرافیا و مطالعات محیطی، مقالات آماده انتشار
Adeleye, N., & Eboagu, C. (2019). Evaluation of ICT development and economic growth in Africa. NETNOMICS: Economic Research and Electronic Networking, 20(1), 31–53. https://doi.org/10.1007/s11066-019-09131-6
Awad, M., & Albaity, M. (2024). Economic growth and ICT infrastructure expansion: which causes which? Technological Forecasting and Social Change. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2023.122789
Abu Alfoul, M., Saleh, M., & Al-Haj, Y. (2024). The impact of ICT usage on economic growth in the MENA region: Does education level matter? Economies, 12(10), 267. https://doi.org/10.3390/economies12100267
Aghaei, M., & Rezagholizadeh, M. (2017). The impact of information and communication technology (ICT) on economic growth in the OIC Countries. Economic and Environmental Studies, 17(2 (42), 257–278. https://doi.org/10.25167/ees.2017.42.7
Ahmed, E. M. (2021). Modelling information and communications technology cyber security externalities spillover effects on Sustainable Economic Growth. Journal of the Knowledge Economy, 12(1), 412–430. https://doi.org/10.1007/s13132-020-00627-3
Alam, T. F. , Sultana, N., & Rayhan, M. I. (2019). Structural equation modeling: An application of broadband penetration and GDP growth in Asia. Journal of Economic Structures, 8(17). https://doi.org/10.1186/s40008-019-0148-0
Bahrini, R., & Qaffas, A. A. (2019). Impact of information and communication technology on economic growth: Evidence from developing countries. Economies, 7(1). https://doi.org/10.3390/economies7010021
Donou-Adonsou, F (2019). Technology, education, and economic growth in Sub-Saharan Africa. Telecommunications Policy, 43(4), 353-360. https://doi.org/10.1016/j.telpol.2018.08.005
Fernandez-Portillo, A., Almodovar-Gonzalez, M., & Hernandez-Mogollon, R. (2020). Impact of ICT development on economic growth: A study of OECD European union countries. Technology in Society, 63, 101420. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2020.101420
Gomes, S., Lopes, J. M., & Ferreira, L. (2022). The impact of the digital economy on economic growth: The case of OECD countries. RAM. Revista de Administração Mackenzie, 23.
Habibi, F. , & Zabardast, M. A. (2020). Digitalization, education, and economic growth: A comparative analysis of Middle East and OECD countries. Technology in Society, 63, 101370. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2020.101370
Jahanger, A., & Usman, M. (2022). Investigating the role of information and communication technologies, economic growth, and foreign direct investment in the mitigation of ecological damages for achieving sustainable development goals. Evaluation Review, 0193841X221135673.
Kurniawati, M. A. (2025). ICT infrastructure, innovation development and economic growth: a comparative evidence between two decades in OECD countries. International Journal of Social Economics. https://doi.org/10.1108/IJSE-05-2020-0321
Kumari, R., & Singh, S. K. (2025). Impact of ICT infrastructure, financial development, and trade openness on economic growth: new evidence from low- and high-income countries. Journal of Knowledge Economics. https://doi.org/10.1007/s13132-023-01332-7
Li, K., Kim, D. J., Lang, K. R., Kauffman, R. J., & Naldi, M. (2020). How should we understand the digital economy in Asia? Critical assessment and research agenda. Electronic Commerce Research and Applications, 44, 101004. https://doi.org/10.1016/j.elerap.2020.101004
Mawardi, I., Al Mustofa, M. U., Widiastuti, T., & Ghozali, M. (2024). The influence of institutional quality, economic freedom, and technological development on Islamic financial development in OIC countries. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 10(2), 100279.
Zhang, J., Zhao, W., Cheng, B., Li, A., Wang, Y., Yang, N., & Tian, Y. (2022). The Impact of Digital Economy on the Economic Growth and the Development Strategies in the post-COVID-19 Era: Evidence From Countries Along the “Belt and Road”. Frontiers in public health, 10.
