بررسی مقایسه‌ای مدیریت سود و نقد شوندگی سهام بین شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرا بورس ایران

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

مهدی مرادی ¹ , سعید شایان نظر ² , زکیه مرندی ³

1 - استاد گروه حسابداری، دانشگاه فردوسی مشهد، (نویسنده مسئول)
2 - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه فردوسی مشهد
3 - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

تاریخ دریافت : 1395/12/23 تاریخ پذیرش : 1396/05/03 تاریخ انتشار : 1397/07/01

کلید واژه: نقدشوندگی سهام, مدیریت سود واقعی, مدیریت سود تعهدی, فرابورس ایران,

چکیده مقاله :

نقدشوندگی سهام از جمله عوامل تاثیر گذار بر تصمیمات مالی سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه است.از سویی دیگر مدیریت سود با تاثیر گذاری بر محتوای اطلاعات منتشره شرکت ها، به طور غیر مستقیم تصمیمات سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار می دهد.از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی مقایسه‌ای مدیریت سود و نقد شوندگی سهام بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران می‌باشد.پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی است. این پژوهش بر اساس اطلاعات منتشره شرکت های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، در بازه زمانی سال های 1390 تا 1394 شامل 152 شرکت بورسی و 35 شرکت فرابورسی انجام گرفته است. برای آزمون فرضیه ها از آزمون رگرسیون داده های پانلی بهره گرفته شد، که تحلیل فرضیه ها با استفاده از نرم افزار آماری R صورت پذیرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان‌دهنده آن است که مدیریت سود واقعی در شرکت های عضو فرابورس بیشتر از شرکت های عضو بورس می‌باشد. نتایج همچنین نشان می دهد که مدیریت سود تعهدی در شرکت های عضو فرابورس بیشتر از شرکت های عضو بورس اوراق بهادار است. در خصوص بررسی نقدشوندگی سهام در شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران تفاوت معناداری مشاهده نگردید.

چکیده انگلیسی:

Stock liquidity, including the factors affecting the financial decisions of investors in capital markets. On the other hand, earnings management influence over the content of the information released by the Company, indirectly affect the investment decisions.The purpose of this study was to compare the earnings management and stock liquidity between the firms Stock Exchange and OTC Iran. The study is descriptive -correlational studies .This study have been carried based on data published by firms listed in Tehran Stock Exchange and OTC Iran, in the period of years 2011 to 2015 with a sample of 152 Stock Exchange and 35 OTC firm.The method used to test hypotheses panel data regression. The hypotheses analysis was performed using R statistical software. The results of hypotheses testing shows that real earnings management in companies in the OTC stock is greater than the Stock Exchange companies. The results also show accrual earning management in OTC is more than firms Stock Exchange. As for the liquidity of shares in the Stock Exchange and OTC companies in Iran there was no significant difference.

منابع و مأخذ:

*       ابراهیمی کردلر، علی، و حسنی آذر داریانی، الهام. (1385). "بررسی مدیریت سود در زمان عرضه اولیه سهام به عموم در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران".  بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 45, 23-3.

*       انصاری ، عبدالمهدی، خورشیدی، علیرضا، و شیرزاد، علی.(1393). "بررسی تاثیر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و واقعی سود بر نقدشوندگی سهام و ارزش شرکت"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 3(11)، 41-54.

*       انصاری، عبدالمهدی، دری سده ، مصطفی و شیرزاد،علی.(1392)." بررسی تاثیر محافظه کاری بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی، مدیریت واقعی سود و سطح کلی مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران".حسابداری مدیریت، 6(19)، 61-78.

*       ایزدی نیا، ناصر، و رسائیان، امیر.(1389). "پراکندگی مالکیت و نقد شوندگی سهام"،بررسی های حسابداری و حسابرسی، 17(60)، 3-22.

*       ایزدی نیا، ناصر، دری سده، مصطفی، و نرگسی، مسعود. (1394)، "بررسی مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت واقعی در دوره‌های قبل و بعد از تصویب قانون بازار اوراق بهادار ایران"، دانش حسابداری، 6(21)، 81-55.

*       آقایی، محمدعلی، آذر، عادل، و جوان، علی‌اکبر. (1391)، "بررسی رابطه جایگزینی دست‌کاری فعالیت‌های واقعی و دست‌کاری اقلام تعهدی اختیاری "،  پژوهش‌های حسابداری مالی، 4(1)، 40-19.

*       پرتوی، ناصر، و آبشیرینی، الهام. (1392). " بررسی رابطه بین مدیریت واقعی سود و مدیریت حسابداری سود از دیدگاه هموارسازی سود "،  تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 5(17)،168-144.

*       قفی، علی، و بهار مقدم، مهدی. (1387). "محرک‌های مؤثر بر مدیریت سود ". توسعه و سرمایه، 2, 125-103.

*       خوش طینت،محسن، و خانی،عبدالله. (1384). "مدیریت سود و پاداش مدیران: مطالعه‌ای جهت شفاف‌سازی اطلاعات مالی "، مطالعات تجربی حسابداری مالی ، 3، 154-127.

*       داوری نژاد مقدم قوچانی، اعظم، (1389)."بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود حسابداری به‌منظور هموارسازی سود در شرکت‌ها پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران "، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.

*       دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران (شرکت سهامی عام اصلاحیه مصوب 1390)، وبسایت فرابورس ایران.

*       دستورالعمل پذیرش در اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران.( اصلاحیه مصوب 1390)،وبسایت بورس اوراق بهادرا تهران.

*       رحمانی، علی، و رامشه، منیژه، (1392)، "رابطه جایگزینی میان مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت فعالیت‌های واقعی "، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 20(4)،60-39.

*       رضا پور، نرگس، حسینی، سید علی،و رحمانی، علی (1389). "رابطه مالکیت نهادی و نقد شوندگی سهام در ایران "،  بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 61، 54-29.

*       سعیدی، علی، حمیدیان، نرگس، و ربیعی، حامد، (1392). "رابطه بین فعالیت‌های مدیریت سود واقعی و عملکرد آتی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران "، حسابداری مدیریت، 6(17)،58-45.

*       سلطانی، محمد.(1393).معاملات عمده سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 3(9)، 64-100.

*       قلی زاده محمدحسن، و کارکن اشکیکی، فاطمه، (1393)، "مطالعه تطبیقی مؤلفه‌های گزارشگری شرکت‌ها در بورس و فرا بورس "، کنفرانس ملی مهندسی ارزش و مدیریت هزینه.

*       محفوظی، غلامرضا، و یگانگی، مریم (1394). "بررسی مدیریت سود در شرکت‌های دارای عرضه اولیه در بازار سرمایه ایران ". اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری با رویکرد ارزش‌آفرینی.

*       نوروش، ایرج، سپاسی، سحر،و نیک‌بخت، محمدرضا. (1384). "بررسی مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران ". علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 2, 177-165.

*       Agarwal P.( 2008). Institutional Ownership and Stock Liquidity; Working paper. http://ssrn.com/

*       Ajinkya , , Bhojraj , S. & sergupta, P. (2005). "The Association between outside directors, Institutional Investors and the properties of Management Earning Forecasts". Journal of Accounting Research , 43(3), 343-376.

*       Amihud, Y.& Mendelson, H.(1986). Asset Pricing Aivd The Bid-Ask Spread, Journal of Financial Economics ,17 , 223-219.

*       Bartov , E, Givoly, D.  & Hayn, C. (2002). "The rewards to meeting or beating earnings expectaons". Journal of Acconting and Economics , 33(2), 173-204.

*       Chordia, T., R. Roll, & A. Subrahmanyam.(2008). Liquidity and market efficiency, Journal of Financial Economics, 87, 249-268.

*       DeAngelo, Linda Elizabeth .(1986) "Accounting numbers as market valiuation substitutes: a study of management buyouts of public stockholders". The Accounting Review, 61(3), 400-420.

*       Dechow, P. M. & D. J. Skinner. (2000). " Earnings management: Reconciling the views of accounting academics, practitioners, and regulators". Accounting Horizons, 14 ,235-250.

*       Dechow, Patricia M. & Schrand, Catherine M.(2004). Earnings Quality, Research Foundation Books No 3 - CFA Institute Publications.

*       Degeorge, F. J. Patel & R. Zeckhouser .(1999). "Earning Management to Exceed Thresholds", Journal of Business, 72, 1-10.

*       Evans, M. Houston, R. Peters, M. & Pratt, J. (2014). "Reporting regulatory environments and earnings management: U.S. and non-U.S. firms using U.S. GAAP or IFRS. " The Accounting Review In-Press. doi: http://dx.doi.org/ 10,2308/ accr-51008.

*       Ewert, R. & A. Wagenhofer.(2005). “Economic Effects of Tightening Accounting Standards to Restrict Earnings Management”, The Accounting Review, 80(4),1101-1124.

*       García Lara, J.M., García Osma, B., & Penalva, F. (2012). "Accounting conservatism and the limits to earnings management. " Avalable at: http://ssrn.com/abstract=2165694. gas industry.Journal of Accounting and Economics 12,pp. 173–205.

*       Godfrey, J. M. & Jones, K. L. (1999) "political cost influences on income smoothing viaextraordinary items classification". Accounting and finance, 39(3), 229-253.

*       Gordon, M. J. (1964). "Postulates Principles and Research In Accounting", the Accounting Review, 39 (2), 251-264.

*       Gunny, K. (2010). “The relation between earnings management using real activities manipulation and future performance: Evidence from meeting earnings benchmarks”. Contemporary Accounting Research, 27(3), 855-888.

*       Hashemi, S. A., and Rabiee, H. (2011).” The Relation Between Real Earnings Management And Accounting Earnings Management: Evidence From Iran”. Business and Management Review. 1(8) , 25 – 33.

*       Healy P.M. (1985). "The Effect of Bonus Schemes on Accounting Decisions" Journal of Accounting and Economics , 7(1-3), 85-107.

*       Hepworth, S. R. (1953), "Smooth Period Income", The Accounting Review,12, 32-39.

*       Hughes, P.J, Schwartz, E, S. & fellingham, J. (1986). "The Lifo/Fifo choice: an asymmetric information approach". journal of accounting research, 26(3), 41-63.

*       Jones, j, (1991). " Earnings management during import relief investigations",Journal of Accounting Reserarch, 29,193-228

*       Kim, J. & Sohn, B. C. (2008). "Real versus accrual-based earnings management and implied costs of equity capital". Working Paper. City University of Hong Kong and City University of Hong Kong (CityUHK) Department of Accountancy. Know. Management Accounting, March, 27-29.

*       Marc, Lipson , & Mortal, S. (2009).Liquidity and capital structure , Journal of Financial Markets ,12 , 611-644.

*       Matsunaga, S. & Park, C. (2001). "The effect of missing a quarterly earnings benchmark on the CEO's annual bonus". The Accounting Review 76 (3): pp.313-332.

*       Matsuura, S. (2008). "On the relation between real earnings management and accounting earnings management: income smoothing perspective",Journal of International Business Research,7(3),63–77.

*       McNichols M, & Wilson, G. P. (1988). "Evidence from tprovisions for bad debts", Journal of Accounting Research ,26, 1-31.

*       Moses, O. D. (1987). "Income Smoothing and Incentives: Empirical Tests Using Accounting Changes", The Accounting Review ,62 (2), pp.358-377

*       Romanus, R. N, Maher, J. J. & fleming, D. M. (2008). "Auditor industry specialization, auditor changes, and Accounting Restatements". Accounting Horizonz, 22(4),389-413.

*       Ronen, T & yaari, V. (2008). Earning Management: "Earning insights in Theory, practive, and Reserch". Netherlands: Springer Science, 3,106-135.

*       Roychawdhury, S. (2006). "Earning management through real activities manipulation". Journal of accounting and economics ,42, 335-370.

*       Shleifer, A., & Vishny, R. (1992). Liquidation Values and Debt Capacity: A Market Equilibrium Approach, The Journal of Finance, 47(4), 1343-1366

*       Strobl, J. Malley, & G. Tutz.(2009). "An introduction to recursive partitioning: Rationale, application and characteristics of classification and regression trees, bagging and random forests". Psychological Methods, 14(4): 323–348.

*       Yoon, S. S. (2005). "A comparison of earnings management between KSE firms and KOSDAQ firms". Journal of Business Finance & Accounting, 32(7-8),1347-1372.‏

*       Yu, F(2008). "Analyst coverage and earnings management". Jornal of Finacial Economics, 88(2), 245-71.

*       Yu, W. (2008).“Accounting-Based Earnings Management and Real Activities Manipulation”, http://etd.qatech.edu/theses/available/etd-06232008-150528.

*       Zang, A. (2007). " Evidence on the Tradeoff between Real Manipulation and Accrual Manipulation". Working paper, University of Rochester.

*       Zhang, W. (2008). "Real activities manipulation to meet analysts’ cash flow forecasts". Working Paper, University of Texas at Dallas.