مناسبات دین با فرهنگ غذایی مردم ایران در دوران صفوی_ قاجاری

محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی

ابراهیم موسی پور ¹ (ندارد)

تاریخ دریافت : 1390/09/23 تاریخ پذیرش : 1390/11/15 تاریخ انتشار : 1390/12/01

کلید واژه: غذا, تغذیه, رفتارهای تغذی های, زندگی روزانه, دین عامیانه, ایران صفوی-قاجاری,

چکیده مقاله :

فرهنگ غذایی مردم ایران از جمله مقولاتی از زندگی روزانه ایرانیان است که با وجود رسمی شدنمذهب تشیع در ایران صفوی، با تحولی چشمگیر مواجه نشده و در واقع، تشیع، عامل ایجاد تغییریدین- بنیاد در خورد و خوراک روزانه مردم عادی ایران در این دوران نبوده است؛ با این حال در کنارتوصیه های عمومی اسلام درباره آداب الاکل و شایست و نشایست هایی که انتظار می رفت مؤمنان دررفتارهای تغذیه ای خود به کار بندند، برخی آموز ههای شیعی، خاصه در مناسبت های زمانی مذهبی،پاره ای از رفتارهای تغذیه ای مردم ایران صفوی_قاجاری را شکل داده یا دس تکم از برخی جهات،تنظیمات معینی را در این رفتارها موجب شده است. بنا بر بررسی حاضر، اغلب این آموزه ها برخاسته ازسنت عمومی اسلامی است و تغییرات مبتنی بر آموزه های شیعی، عمدتا در مراسم اطعام عمومی ونذرها در موقعیت های زمانی یا مکانی شیعی و بیشتر با رویکرد دینی عامیانه جلوه گر شده است.

چکیده انگلیسی:

The food culture of Iranian people has been an aspect of Iranians'everyday life which in spite of throughout changes that were the resultof officialization of Shi'ism, has not been so shifted or modified. Infact, Shi'ism couldn't be supposed as an effective factor in making anyreligion-based change in nutrition system of the ordinary people at thisperiod. Nevertheless, along with the Islamic general recommendationsabout eating rites (ādāb al-akl) and the pattern of proper and improperacts /rights and wrongs which believers were supposed to consider intheir food behaviors, some Shiite teachings and particularly thereligious occasions have formed some food habits of Safavid-Qajaridpeople or at least have resulted in some certain regulations in thesehabits. Upon this survey, most of these teachings are originated ingeneral Islamic tradition and the resulted changes of Shiite teachings,are mainly manifested in public feedings and vow ("nadhr"s) rites inShiite temporal or local situations, mostly in a popular religionapproach