مقایسه‌ی هزینه و منابع رشد تجارت دو‌جانبه‌ی ایران و مهم‌ترین شرکای تجاری(تجارت کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

میترا ژاله رجبی ¹ (دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.)
رضا مقدسی ² (دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.)
امیر محمدنژاد ³ (استادیار گروه اقتصاد کشاورزی،واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1393/03/19 تاریخ پذیرش : 1393/03/19 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: ایران, کلیدی:هزینه‌های تجارت, تجزیه و تحلیل رشد تجارت, جاذبه, محدودیت‌های چندجانبه,

چکیده مقاله :

مطالعه­ی حاضر با توجه به التزام مدیریت تجارت محصولات کشاورزی، به اندازه­گیری هزینه‌های تجارت دوجانبه و شناسایی سهم عوامل موثر در رشد تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده تجارت این محصولات و مقایسه­ی آن با تجارت محصولات غیر کشاورزی و کل پرداخته است. بر اساس نتایج به­دست آمده، میانگین موزون هزینه‌های تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده در تجارت کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل طی دوره 2010-1995 به­ترتیب با کاهش 14، 13 و 5/13 درصدی مواجه بوده است. در این میان هزینه‌های تجارت کالاهای کشاورزی با امارات متحده عربی، برزیل، سوئیس و چین، هزینه‌های تجارت کالاهای غیر کشاورزی و کل ایران با چین، امارات متحده عربی و هند بیشترین کاهش را داشته­اند. بر اساس نتایج تجزیه رشد تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده­ی تجاری در گروه‌های کالاهای کشاورزی، غیر کشاورزی و کل رشد درآمد به­ترتیب توضیح­دهنده 3، 67، 51% و کاهش هزینه‌های تجارت به­ترتیب توضیح­دهنده 97، 32 و 48% تغییرات تجارت دوجانبه­ی ایران و شرکای تجاری بوده است. از اینرو پیشنهاد می‌گردد تا در تنظیم روابط تجاری در کلیه­ی گروه کالاهای مختلف به عامل هزینه‌های تجارت توجه خاص مبذول گردد.
 
طبقه­بندیJEL:  C02, C23, F13

چکیده انگلیسی:

This study concerns with calculation of Iran's bilateral trade costs and major influential factors on trade volume for three commodity groups including: agricultural, non-agricultural and total. Main finding reveal that over the period 1995-2010 weighted average of trade cost for three commodity groups has declined by 14, 13 and 13.5 percent, respectively
This reduction, however, was greater for UAE, Brazil, Switzerland and China for agricultural commodity and China, UAE and India for other two groups. Also, trade growth Decomposition indicates that income growth and trade cost reduction are main effective factors on trade volume variation with 3, 67, 51 and 97, 33, 49 percent of trade volume variation for three commodity groups, respectively. Hence it's recommended to pay special attention to trade costs in arrangement of trade relations.