تحلیلی بر سیاست خارجی دولت روحانی نسبت به آمریکای لاتین( مورد مطالعه: ونزوئلا، برزیل و آرژانتین)
محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)
مسعود ایزدی
1
,
کیهان برزگر
2
,
کیهان برزگر
3
,
کیهان برزگر
4
,
کیهان برزگر
5
,
کیهان برزگر
6
,
داوود کیانی
7
1 - دانشجوی دکتری تخصصی روابط بین الملل
2 - علوم و تحقیقات تهران
3 - علوم و تحقیقات تهران
4 - علوم و تحقیقات تهران
5 - علوم و تحقیقات تهران
6 - علوم و تحقیقات تهران
7 - عضو هیات علمی
کلید واژه: سیاست خارجی, جمهوری اسلامی ایران, آمریکای لاتین, نظریه جیمز روزنا, روابط,
چکیده مقاله :
سياست خارجي مهم ترين وجه زندگي اجتماعي- سياسي ملت ها و كشورها به شمار مي رود، چون بقاء و حيات آن ها به سياست خارجي بستگي دارد. سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران، پس از پيروزي انقلاب اسلامي و طي بيش از چهار دهه و نيم گذشته داراي فراز و نشيب هاي زيادي بوده و در مقاطع مختلف تاريخي، متناسب با نوع دولت ها، شخصيت رئيس جمهور، شرايط داخلي و اوضاع نظام بين الملل، گفتمان هاي خاصي بر آن حاكم بوده است و اين وضعيت در ارتباط با جهت گيري سياست خارجي در قبال كشورهاي آمريكاي لاتين نيز كم و بيش وجود داشته است. این پژوهش، از منظر نظریه پیوستگی جیمز روزنا، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به آمریکای لاتین با تاکید بر ونزوئلا، برزیل و آرژانتین در دولت روحانی را بررسی و تحلیل می کند. پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی این پرسش را مطرح می کند که دولت روحانی چه سیاستی در قبال آمریکای لاتین در پیش گرفت و چه متغیرهایی بر این سیاست تاثیرگذار بود؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که دولت روحانی به دلیل تمرکز بر پرونده هسته ای، با پرهیز از هیاهوی سیاسی سعی کرد مناسبات اقتصادی با این منطقه را گسترش دهد. در این میان، متغیر نظام بین الملل بیش از دیگر متغیرها، بر سیاست خارجی دولت روحانی نسبت به ونزوئلا، برزیل و آرژانتین تأثیر داشته است. متغیرهای فرد و نقش، هم تا حدی توانستند بر سیاست خارجی دولت روحانی نسبت به این کشورها تاثیرگذار باشند، اما دو متغیر حکومت و جامعه نقش بسیار کمرنگی ایفا کردند.
Foreign policy is considered the most important aspect of social-political life of nations and countries, because their survival depends on foreign policy. The foreign policy of the Islamic Republic of Iran, after the victory of the Islamic Revolution and during the past four and a half decades, has had many ups and downs, and at different historical times, in accordance with the type of governments, the personality of the president, internal conditions and the situation of the international system, certain discourses have dominated it, and this situation has more or less existed in relation to the direction of foreign policy towards Latin American countries. This research examines and analyzes the foreign policy of the Islamic Republic of Iran towards Latin America from the perspective of James Rosena's theory of continuity, with an emphasis on Venezuela, Brazil and Argentina during the Rouhani government. Using the descriptive-analytical method, the research raises the question of what policy did the Rouhani government take towards Latin America and what variables influenced this policy? The findings of the research show that the Rouhani government tried to expand economic relations with this region by avoiding political uproar due to its focus on the nuclear issue. In the meantime, the variable of the international system has had an impact on Rouhani's foreign policy towards Venezuela, Brazil and Argentina more than other variables. Individual and role variables were able to influence the Rouhani government's foreign policy towards these countries to some extent, but the two variables of government and society played a very weak role.
منابع کتب و مقالات آدینه وند، احمد. (1394)، روابط ایران و آمریکای لاتین، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
جویباری، محمد یوسفی و خورشیدی، ناصر. (1396)، تبیین سیاست خارجی ایران در قبال کشورهای آمریکای لاتین، دو فصلنامه پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل، شماره 2، بهار و تابستان، صص 164-144.
دهقانی فیروز آبادی، سید جلال. (1393). گفتمان اعتدال گرايي در سياست خارجی جمهوري اسلامي ايران، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و هشتم، بهار، صص 39-1.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال. (1391)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سمت.
رضایی اسکندری، داود (1393). مرروی بر تاریخچه روابط دوجانبه ایران و برزیل (هم تکمیلی ها و چالش ها)، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، سال چهاردهم، شماره 54، بهار، صص 146-123.
رینولدز، فیلیپ. (1380). شناخت اصول روابط بین الملل، ترجمه جمشید زنگنه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
زوارزاده، غلامعلی و دهقانی فیروزآبادی، سید جلال. (1394). سیاست خارجی ایران در آمریکای لاتین با تأکید بر کشورهای آلبا و امنیت جمهوری اسلامی ایران (1392-1384)، فصلنامه آفاق امنیت، شماره 27، تابستان، صص 180-155.
سیف زاده،سید حسین. (1384). سیاست خارجی ایران، تهران: میزان.
فریدون، حسن و قوام، عبدالعلی. (1397). عوامل موثر بر گفتمان اعتدال در سیاستگذاری عمومی؛ مطالعه موردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر پیش نظریه جیمز روزنا، فصلنامه سیاستگذاری عمومی، دوره 4، شماره 1، صص 196-177.
عطائی، بلال. (1390). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت نهم در منطقه آمریکای لاتین، تهران: دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه.
نیاکویی، سید امیر و کرمی، مصطفی. (1393). نگاهی سازه انگارانه به روابط جمهوری اسلامی ایران با آمریکای لاتین، فصلنامه پژوهش های روابط بین الملل، دوره 4، شماره 13، پاییز، صص 95-81.
هیل، کریستوفر. (1387)، «ماهیت متحول سیاست خارجی، مترجم علیرضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
روزنامه ها و وب سایت های اینترنتی لاب، اریک. (1401). افت و خیز روابط تهران و کاراکاس، ایران و ونزوئلا تا کجا می توانند روی اتحاد هم حساب کنند، اندیشکده موسسه خاورمیانه، ترجمه از تحریریه وب سایت دیپلماسی ایرانی، موجود در:
http://irdiplomacy.ir/fa/news/2014455 با پایان اجلاس هفدهم جنبش عدم تعهد رئیس جمهور به هاوانا رسید(1395). روزنامه اعتماد، شماره 3629، 29 شهریور.
مختار، امل (2018). سیاست ایران در آمریکای لاتین پس از برجام فرصت های احیای نفوذ در محیطی بی ثبات، وب سایت مرکز مطالعات و پژوهش ها، موجود در:
https://rasanah-iiis.org/parsi روابط با جمهوری اسلامی ایران پیشینه روابط سیاسی و اقتصادی ایران و آرژانتین (بی تا). سفارت جمهوری اسلامی ایران بوینس آیرس، موجود در:
https://buenosaires.mfa.ir/portal/generalcategoryservices/4713 چرا صادرات ایران به برزیل رشد نمی‌کند؟ (1400). خبرگزاری ایسنا، کد خبر: 1400110402724، موجود در:
https://www.isna.ir/news/1400110402724/ سفیر پیشین ایران در برزیل: نگذاشتیم آمریکا بر روابط ایران و برزیل اثرگذار باشد. (1399). گفت و گوی سید علی سقائیان با خبرگزاری ایرنا، کد خبر: 83830786، موجود در:
https://www.irna.ir/news/83830786/ English English Antonopoulos, Paul.(2018). The Unlikely Friends: Iranian–Latin American Relations and Washington’s Anxiety,” Strategic Analysis, 42:2,: 154-167. DOI: 10.1080/09700161.2018.1439330
Brazil–Iran relations.(n.d). available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Brazil%E2%80%93Iran_relations#cite_note-Preiss-7
Britannica, (n.d).available at: https://www.britannica.com/topic/foreign-policy.
Brzil/Iran.(2024).availale at: https://oec.world/en/profile/bilateral-country/bra/partner/irn
Defort, Magdalena& McLaughlin, W. Preston.(2019), Iran’s Strategic Penetration of Latin America, American Intelligence Journal, Vol. 36, No. 1, pp, 118-126 .
Hafezi, Parisa.(2007), Iran, Venezuela in "axis of unity" against U.S, availale at: https://www.reuters.com/article/us-iran-venezuela-idUSDAH23660020070702/.
Iran summons Brazil's charge d'affaires in Tehran after Soleimani comments,” Reuters, , (2020), available at: https://www.reuters.com/article/us-iraq-security-iran-brazil/iran-summons-brazils-charge-daffaires-in-tehra n-after-soleimani-comments-idUSKBN1Z61IF
Iran/Argentina.(2024). Available at: https://oec.world/en/profile/bilateral-country/irn/partner/arg?dynamicBilateralTradeSelector
Iran/Venezuela.(2024). Available at: https://oec.world/en/profile/bilateral-country/irn/partner/ven?dynamicBilateralTradeSelector=year2019&depthSelector=HS6Depth.
Leon, Alonso.(2020), ran in Latin America: A Regional Perspective, available at: https://dspace.cuni.cz/bitstream/handle/20.500.11956/121968/120372792.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Lotfian, Saideh(2010), The New Role of Latin America in Iran’s Foreign Policy, Iranian Review of Foreign Affairs, Vol.1, No.3, Fall.
Oxfordreference.(n.d). Overview Foreign Policy, available at: https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803095828476
Özkan, Mehmet.(2017), Iranian Foreign Policy toward Latin America, pp.1-13 available at: https://www.researchgate.net/publication/344831509_Iranian_Foreign_Policy_toward_Latin_America
Piraguasa, Lisandra,(2019) “Brazil court orders Petrobras to refuel Iran grain vessels,” Reuters, , availale at: https://www.reuters.com/article/us-brazil-iran-sanctions/brazil-court-orders-petrobras-to-refuel-iran-gr ain-vessels-idUSKCN1UK2PK
Rosenau, James, N. (1971). "The National Interest", in: Scientific Study of Foreign Policy, New York: The Free Press.
Universidadeuropea,(2022), What is foreign policy?, available at: https://universidadeuropea.com/en/blog/what-is-foreign-policy.
vestnikkavkaza.(2016), Maduro calls on Rouhani to fight for justice in oil market, available at: https://web.archive.org/web/20181210015850/http://vestnikkavkaza.net/news/Maduro-calls-on-Rouhani-to-fight-for-justice-in-oil-market.html
