حل و فصل اختلافات ناشی از تله مدیسین (پزشکی از راه دور) در حقوق ایران،انگلیس و امریکا
محورهای موضوعی : حقوق شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافرضا رستگار 1 , محمدباقر فیجان 2 , داریوش بابایی 3
1 - (دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران)
2 - استادیار گروه حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد نورآباد ممسنی، دانشگاه آزاد اسلامی، نورآباد ممسنی، ایران
3 - استادیار گروه حقوق عمومی، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
کلید واژه: : اختلافات, تله مدیسین (پزشکی از راه دور), ایران, انگلیس, آمریکا.,
چکیده مقاله :
در این مقاله، به بررسی شیوه‌های حل و فصل اختلافات ناشی از تله‌مدیسین در سه نظام حقوقی ایران، انگلیس و آمریکا می‌پردازیم. پرسش اصلی ما این است که در فقدان قوانین مدون و مشخص، چگونه می‌توان مسئولیت مدنی ناشی از خطاهای پزشکی از راه دور را تبیین کرد و مرجع صالح برای رسیدگی به این اختلافات کجاست؟ همچنین، آیا استاندارد مراقبت در تله‌مدیسین باید هم‌سطح خدمات حضوری باشد یا متناسب با محدودیت‌های ذاتی این فناوری تعریف شود؟ ادعای مهم ما این است که روشن‌نبودن چارچوب‌های حقوقی و تعارض قوانین در حیطه‌های قضایی مختلف، مهم‌ترین مانع در توسعه و پذیرش گسترده تله‌مدیسین است. برای نمونه، در پرونده «وایت در برابر هریس» در آمریکا، دادگاه به‌رغم استفاده از ویدئوکنفرانس، استاندارد مراقبت را معادل خدمات حضوری دانست، حال آنکه در عمل، ناتوانی در معاینه فیزیکی ممکن است به تشخیص نادرست بینجامد. در ایران نیز با فقدان قوانین خاص، مسئولیت پزشک راه دور عمدتاً بر اساس قواعد عمومی مسئولیت مدنی و با اثبات تقصیر پیگیری می‌شود. در پایان، ما به این نتیجه می‌رسیم که تدوین قوانین شفاف، تعیین نهادهای ناظر و توسعه زیرساخت‌های فناوری، نه تنها زمینه‌ساز گسترش امن تله‌مدیسین خواهد بود، بلکه اعتماد عمومی و حقوق بیماران را نیز تضمین می‌کند.
The aim of the present study was to resolve disputes arising from telemedicine in Iran, England and the United States. By examining the doctor-patient relationship, we found that this relationship is a contract; under the title of a treatment contract, and the law governing it can be the law of the place of conclusion of the contract, the law of the common residence of the parties, the law of the place of performance of the obligation, the law of the state of the parties or the law agreed upon by the parties. At the level of international treaties, in order to resolve disputes arising from this type of contract, the treatment contract can also be examined under the Rome Convention of 1980 on (the law governing contractual obligations). Article 3 of this treaty, which is perhaps its most important article, under the title of “Freedom of choice”, explicitly accepts the rule of freedom to choose the law applicable to the contract. The results of this study also emphasize that physicians will be more willing to use telemedicine if the legal and regulatory aspects of this technology are clarified. These findings are consistent with previous research that shows that appropriate laws and legal frameworks can facilitate the adoption of new technologies. Since uncertainty in legal areas can prevent physicians from using telemedicine more widely, it is essential that policymakers and legal institutions take effective measures in this area. Therefore, this study shows that the adoption of telemedicine in Iran, similar to many countries, is influenced by factors such as awareness of the technology and familiarity with its legal challenges. Physicians' awareness of the advantages and disadvantages of this technology, along with determining and clarifying its legal aspects, can lead to the wider use of telemedicine. Also, the need for clear and comprehensive laws in this field is seriously felt, especially in countries where this technology is in the early stages of adoption.
1- باوی، محمود؛ بهمنی، مجید (1393)، مقایسه تقصیر در مسئولیت مدنی و کیفری، دانش و پژوهش حقوقی، شماره 6 ، صص 1 تا 26. 2- باهو م.، (1391). "پزشكي از راه دور و مسئوليت كيفري ناشي از آن در نظام حقوقي ايران"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی 3- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1393). تاریخ حقوق ایران، تهران: کتابخانه گنج دانش 4- حسینی‌نژاد، حسینقلی (1391). مسئولیت مدنی، انتشارات مجد 5- حیدری، قاسم؛ عامری، پرویز؛ آل بویه، علی (1397). بررسی تطبیقی مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و آمریکا، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره هشتم، شماره دوم، شماره پیاپی بیست و هشتم. صص 263- 292 6- ره پیک ح. 1395. حقوق مسئولیت مدنی و جبران ها (با تجدید نظر). چاپ بیست و سوم. تهران: انتشارات خرسندی 7- سادات اخوی، سید محسن (1394)، مبنا و هدف مسئولیت انتظامی پزشک، خواستگاه و غایت اخلاقی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال نهم، شماره سی و دوم، صص 11 تا 52 8- ساعی، س م ه.، ثقفی، م. (1393). "مطالعة تله مدیسین (پزشکی از راه دور) از منظر حقوقی"، فصلنامه حقوق پزشکی، 28: 167-143 9- ساعی، س م ه.، ثقفی، م. (1393). "مطالعة تله مدیسین (پزشکی از راه دور) از منظر حقوقی"، فصلنامه حقوق پزشکی، 28: 167-143 10- شریفی، سید الهام الدین، ثقفی، مریم، 1393، بررسی تطبیقی ضمان قهری پزشکان و مراکز درمانی در نظام‌های حقوقی ایران و انگلیس، سامانه نشریات دانشگاه تربیت مدرس ، جلد 18 شماره ۱ صفحات ۷۴-۴۹ 11- صفایی سید حسن ؛ رحیمی، حبیب‌اله ، مسئولیت مدنی، چاپ دهم ، تهران انتشارات سمت ، 1396 12- صفایی، سید حسین، (1389). الزامات خارج از قرارداد، تهران: انتشارات سمت 13- طباطبائی، سیدمحمد صادق، شنیور، قادر ، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، پیاپی 4، اسفند 1394، صفحه 25-44 14- فرهمند، م.، رستگار، ع.، نجفی، ش. (1398). " نگاه حقوقی به تله مدیسین به عنوان حقیقت مجازی"، سومین کنفرانس ملی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اجتماعی، تهران، ۷ شهریور، ص 8. 15- قاسم‌زاده، سید مرتضی (1395). مبانی مسئولیت مدنی، تهران: نشر میزان 16- قانون حقوق بين‌الملل خصوصي آلمان مصوب 1975 17- قانون حقوق بين‌الملل خصوصي تركيه 18- قانون مدنی 19- قانون مدني اردن 20- قانون مدني سودان 21- قانون مدني سوريه 22- قانون مدني عراق 23- قانون مدني ليبي 24- قجری ا.، (1395). "مسئولیت کیفری و مدنی پزشکان در عملیات پزشکی"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان 25- قهرمانی تبار، م.، خیری، م.، قلی پور، م. (1393). "بررسی وضعیت پزشکی از راه دور در ایران"، مجموعه مقاله های دومین همايش ملی فناوری های نوين در مهندسی برق و کامپیوتر، فسا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا، 3 مهر، ص 9-1 26- کاتوزیان، سید ناصر، الزام‌های خارج از قرارداد، مسئولیت مدنی، چاپ نهم ، ج 1 ، قواعد عمومی ، انتشارات دانشگاه تهران، 1388 27- کرمانشاهی ، رسول، بهرامپوری، محمد، قانون حاکم بر دعاوی مسئولیت مدنی: بحثی پیرامون تحول قواعد حل تعارض قوانین در دعاوی مسئولیت مدنی ، دوره 7، زمستان1397 (25) - شماره پیاپی 25 دی 1397 صفحه 39-48./. 28- کریمی، ع.، رحیمی پور، ا.، حسنی، م. (1389). "جرایم پزشکی از راه دور ناشی از سلامت الکترونیک"، فصلنامه حقوق پزشکی، 14: 69-47. 29- محسنی، فرید؛ جوهر، سعید (1393)، ارتباط مسئولیت اجتماعی و مسئولیت کیفری تعامل یا تقابل، پژوهش حقوق کیفری، صص 87 تا 113 30- مسجدی، م.، فدائی زاده، ل.، سادات حسینی، م.، ابراهیمی خمخامی، س م. (1392). "تجربه مقدماتي تله مدیسین در دانشگاه علوم پزشكي شهید بهشتی"، مجله علمي سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران، 2: 118-113 31- Baughman DJ, Jabbarpour Y, Westfall JM, Jetty A, Zain A, Baughman K, et al. Comparison of quality performance measures for patients receiving in-person vs telemedicine primary care in a large integrated health system. JAMA Netw Open 2022; 5(9): e2233267-e. 32- Carol, Harlow, Understanding Tort Law, 3rd ed., 2005, London, Sweet & Maxwell. 33- Casey SD, Sax DR, Mark DG, Rana JS, Solomon MD, Huang J, et al. Comparison of Short-Term Health Care Utilization Between Telemedicine-Delivered vs In-Person Care Visits for Heart Failure. JACC Adv 2024; 3(6): 100969. 34- Der-Martirosian C, Chu K, Steers WN, Wyte-Lake T, Balut MD, Dobalian A, et al. Examining telehealth use among primary care patients, providers, and clinics during the COVID-19 pandemic. BMC Prim Care 2022; 23(1): 155. 35- Hays RD, Skootsky SA. Patient experience with in-person and telehealth visits before and during the COVID-19 pandemic at a large integrated health system in the United States. J Gen Intern Med 2022; 37(4): 847-52. 36- Reed M, Huang J, Somers M, Hsueh L, Graetz I, Millman A, et al. Telemedicine versus in-person primary care: treatment and follow-up visits. Ann Intern Med 2023; 176(10): 1349-57 37- Tarn DM, Hintz C, Mendez-Hernandez E, Sawlani SP, Bholat MA. Using virtual visits to care for primary care patients with COVID-19 symptoms. The J Am Board Fam Med 2021; 34(Suppl): S147-S151
