تاثیر شاخص‌های عملکرد اجتماعی بر ریسک اعتباری در صنعت بانکداری

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

صابر اکبریان ¹ , علی اصغر انواری رستمی ² , نادر رضایی ³ , رسول عبدی ⁴

1 - دانشجوی دکترای گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
2 - استاد مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بناب، بناب، ایران
4 - استادیار گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

تاریخ دریافت : 1400/03/12 تاریخ پذیرش : 1400/03/26 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: ریسک اعتباری, عملکرد اجتماعی, صنعت بانکداری ایران,

چکیده مقاله :

هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر شاخص عملکرد اجتماعی بر ریسک اعتباری در صنعت بانکداری می‌باشد. به منظور دسترسی به این هدف یک دوره 6 ساله طی سال‌های 1391 تا 1396 در نظر گرفته شد، که نهایتاً 20 بانک به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب شدند. متغیر مستقل این تحقیق، شاخص‌ عملکرد اجتماعی بانک‌ها می‌باشد. و به منظور تدوین چک لیست شاخص عملکرد اجتماعی از روش فرا ترکیب استفاده گردید. سپس برای سنجش مقدار شاخص عملکرد اجتماعی از روش تحلیل محتوا با رویکرد شاخص(تعداد اقلام افشاء شده بر تعداد کل اقلام قابل افشاء) استفاده شده‌است. همچنین متغیر وابسته، ریسک اعتباری می‌باشد. روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه مطرح شده در پژوهش " داده‌های پانل" است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد بین شاخص عملکرد اجتماعی و ریسک اعتباری رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. یعنی هر چه به شاخص‌ عملکرد اجتماعی در بانک‌ها توجه و برای عملیاتی کردن آنها هزینه بیشتری انجام شود ریسک اعتباری نیز افزایش خواهد یافت. و از طرفی ضریب برآورد 0.44 برای شاخص‌های عملکرد اجتماعی نشان می دهد 0.44 تغییرات ریسک اعتباری بانک‌ها بواسطه تغییرات عملکرد اجتماعی می‌باشد. و همچنین مدیران بانک ها باید در بکارگیری مکانیسم‌های مسئولیت اجتماعی محتاطانه‌تر عمل کنند و فرض نکنند این تاثیر منطقا باید منفی باشد همیشه صحیح است.

چکیده انگلیسی:

This research investigates the effect of social performance indicators on credit risk in the banking industry. To this end, a 6 years period was considered during 2012- 2017. Finally, 20 banks selected as the study population. The independent variable of this research is the social performance index of banks. In order to elaborate on the social function index checklist, the method of meta‌-‌synthesis was used. The content analysis method was then used to measure the rank of social responsibility indicators (number of disclosed items on the total number of items disclosed). In addition, the dependent variable is credit risk. The statistical method used to test the hypothesis proposed in the panel data research. The results indicate a positive and significant relationship between social performance indicators and associated risk factors. That is, the greater the risk of social performance indicators in banks and their operating cost, the higher the risk of credit. On the other hand, the coefficient of estimation of 0.44 for social performance indicators shows that 0.44 changes in banks' credit risk are due to changes in social performance. Also, bank managers should be more cautious in applying social responsibility mechanisms and not assume that this effect should logically be negative is always true.

منابع و مأخذ:

• صنوبر، ناصر؛ خلیلی، مجید؛ ثقفیان، حامد (1390)، بررسی رابطه ی بین مسئولیت پذیری اجتماعی با عملکرد مالی شرکت­ها، کاوش­های مدیریت بازرگانی، 2(4): 28-52.


• پاشایی فام، رامین؛ کشاورزیان پیوستی، اکبر (1390)، سیایت‌های پولی(ابزاری- نهادی) متناسب با طرح تحول اقتصادی، بیست یکمین کنفرانس سیاست‌های پولی و ارزی (11 اردیبهشت).


• رحیمی، رضا؛ ملکیان، اسفندیار؛ برزگر، قدرت االه (1395)، بررسی رابطه بین افشای مسئولیت اجتماعی و ریسک اعتباری بانک­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش­های کاربردی در مدیریت و حسابداری، 1- 15.


• احمدی، علی؛ احمدی جشفقانی، حسین علی؛ ابوالحسنی هستیانی، اصغر (1395)، تأثیر ریسک اعتباری بر عملکرد نظام بانکی ایران: مطالعه بین بانکی با رویکرد PANEL VAR، فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه، 10 (34): 131- 152.


• عسگرنژاد نوری، باقر؛ امکانی، پریسا (1396)، تأثیر مدیریت اثربخش ریسک در عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران: نقش واسطه­ای سرمایۀ فکری و اهرم مالی، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی، 5 (2): 93- 112.


• باقرپور ولاشانی، محمدعلی؛ جهانبانی، مصطفی؛ ظفرزاده، سمیه (1390)، مبانی و چارچوب گزارشگری اجتماعی ماهیت، محتوا، علل و مزایا، مجلۀ حسابدار رسمی، 15: 84- 94.


• حساس یگانه، یحیی؛ برزگر، قدرت اله (1392)، ارائه­ی مؤلفه­ها و شاخص­های بُعد اجتماعی مسؤلیت شرکت­ها و وضعیت موجود آن در ایران، فصلنامه مطالعات توسعه­ی اجتماعی- فرهنگی، 2 (1): 209- 234.


• کردستانی، غلامرضا؛ قادرزاده، سید کریم؛ حقیقت، حمید (1397)، تأثیر افشای مسئولیت اجتماعی بر معیارهای حسابداری، اقتصادی و بازار ارزیابی عملکرد شرکت‌ها، مجله­ی پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز، 12 (1): 181- 210.


• فاضلی کبریا، حامد؛ فاضلی نیا، رضا (1399)، تاثیر شاخص های مسئولیت اجتماعی بر رقابت پذیری و عملکرد محیطی در صنعت بانکداری، اولین کنفرانس بین المللی چالش ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری، ساری، 1-10.


• فردوسی، مهدی؛ فطرس، محمد حسن (1396)، اثرات ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بر عملکرد بانک‌ها، مدل­سازی ریسک و مهندسی مالی دانشگاه خاتم، 2 (1): 41- 22.


• حیدری، هادی؛ زواریان، زهرا؛ نوربخش، ایمان (1390)، بررسی اثر شاخص­های کلان اقتصادی بر مطالبات معوق بانک­ها. پژوهش­های رشد و توسعه پایدار، 11 (1): 43- 65.


• زندی، آناهیتا؛ فغانی­ ماکرانی، خسرو (1397)، بررسی تاثیر عملکرد اجتماعی، زیست محیطی و اخلاقی بر عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7 (26): 145- 158.


• بنی مهد، بهمن؛ عربی، مهدی و حسن پور، شیوا(1395). پژوهشهای تجربی و روش شناسـی در حسابداری، چاپ دوم، انتشارات ترمه.


• آذر، عادل؛ مومنی، منصور (1387)، آمار و کاربرد آن در مدیریت، چاپ 14 ، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).


• Al-Eitan, G. N., Bani-Khalid, T. O. (2019). CREDIT RISK AND FINANCIAL PERFORMANCE OF THE JORDANIAN COMMERCIAL BANKS: A PANEL DATA ANALYSIS. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23, 1-13.


• Athanasoglou, P., Brissimis, S., & Delis, D. (2005). Bank specific, industry specific & macroeconomic determinants of bank profitability. Bank of Greece Working Paper, 25, 21-25.


• Baral, K. J. (2005). Health check up of commercial banks in the framework of CAMEL: a case study of joint venture banks in Nepal. Journal of Nepalese Business Studies, 1(2), 231-241.


• Cucinelli, D., Luisa Di Battista, M., Marchese, M., & Nieri, L. (2018). Credit risk in European banks: The bright side of the Internal Ratings Based approach. Journal of Banking and Finance, 93, 213-229.


• Ekinci, R., Poyraz, G. (2019). The Effect of Credit Risk on Financial Performance of Deposit Banks in Turkey. Journal of Procedia Computer Science, 158, 979–987.


• Esteban-Sanchez, P., Cuesta-Gonzalez, M., & Paredes- Gazquez, J.D. (2017). Corporate Social Performance and its relation with Corporate Financial Performance: international evidence in the banking industry. Journal of Cleaner Production, 162(20), 1102-1110.


• Frederiksen, T. (2018). Corporate social responsibility, risk and development in the mining industry. Resources Policy, 59, 495-505.


• Hackston, D., & Milne, M. J. (1996). Some determinants of social and environmental disclosures in New Zealand companies. Accounting, Auditing and Accountability Journal, 9(1), 77-108.


• Hoffmann, P. (2011). Determinants of the profitability of the US banking industry. International Journal of Business and Social Science, 2, 22-45.


• Imbierowicz, B., & Rauch, C. (2014). The relationship between liquidity risk and credit risk in banks. Journal of Banking and Finance, 40, 242–256.


• Kabir Hassan, M., Khan, A., & Paltrinieri, A. (2018). Liquidity Risk Credit Risk and Stability in Islamic and Conventional Banks. Research in International Business and Finance, 48(c), 17-31.


• Kais Bouslah, K., Kryzanowski, L., M’Zali, B. (2018). Social Performance and Firm Risk: Impact of the Financial Crisis. Journal of J Bus Ethics, 149, 643–669.


• Kalu, E. O., Shieler, B., & Amu, C. U. (2018). Credit Risk Management and Financial Performance of Microfinance Institutions in Kampala, Uganda. Independent. Journal of Management and Production, 9(1), 153-169.


• Khan, M. H. U. Z. (2010). The effect of corporate governance elements on corporate social responsibility (CSR) reporting: Empirical evidence from private commercial banks of Bangladesh. International Journal of Law and Management, 5(2), 82-109


• Reinhart, C. M., & Rogoff, K. S. (2010). Growth in a Time of Debt. American Economic Review, 100(2), 573–78.


• Theodoulidis, B., Diaz, D., Crotto, F., & Rancati, E. (2017). Exploring corporate social responsibility and financial performance through stakeholder theory in the tourism industries. Journal Tourism Management, 62, 173-188.


• Zhou, G., Sun, Y., Luo, S., Liao, J. (2021). Corporate social responsibility and bank financial performance in China: The moderating role of green credit. Journal of Energy Economics, 97, 1-10.