تبیین بازتولید منازعه جمهوری اسلامی ایران وآمریکا در جنوب غرب آسیا در عصر پسابرجام؛ بازگشت به نوواقع گرایی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

سید امیر جعفری ¹ (دانشجوی دکتری روابط بین الملل گروه علوم سیاسی،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران)
عنایت اله یزدانی ² (دانشیار گروه علوم سیاسی،دانشکده اقتصاد و علوم اداری،دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران)
محمد علی بصیری ³ (گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان)

تاریخ دریافت : 1396/10/14 تاریخ پذیرش : 1397/02/03 تاریخ انتشار : 1397/02/01

کلید واژه: ایران, بازدارندگی, نوواقع‌گرایی, موازنه تهدید, واژه‌های کلیدی: خاورمیانه, موازنه قدرت,

چکیده مقاله :

چکیدهپس از بازگشت دو طرف منازعه هسته ای ایران و کشورهای 1+5 به مذاکرات هسته ای و انعقاد توافق بین المللی برجام، انتظار می رفت این مدل بتواند به عنوان الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز موضوع های اختلافی دیگر استفاده شود؛ اما تحولات پسابرجام، امیدها برای تسری این مدل به پرونده‌های مناقشه آمیز دیگر را کاهش داد. برخلاف تصور برخی از تحلیلگران، ایران نه تنها در صدر تهدیدهای امنیتی مورد شناسایی آمریکا و متحدان سنتی اش در منطقه باقی مانده؛ بلکه با ورود بازیگران فرامنطقه ای، بر شدت موازنه سازی در منطقه نیز افزوده شده است. تئوری نوواقع‌گرایی گرچه به تنهایی نمی تواند درک درستی از تحولات خاورمیانه ارائه نماید؛ لیکن همچنان از قدرت تبیین ساده تر و پیش بینی واقعی تر تحولات آینده برخوردار است. در مقاله حاضر سعی می شود با بهره گیری از تئوری نوواقع گرایی، این سؤال که علل بازتولید منازعه ایران وآمریکا در خاورمیانه در عصر پسابرجام چیست؟؛ پاسخ داده شود. مفروض اصلی مقاله این است که به دلیل استمرار توازن قوا در خاورمیانه، شاهد تشدید رقابت های امنیتی و بازتولید ناامنی در منطقه، با هدف برهم زدن توازن فعلی خواهیم بود. همکاری ایران با کشورهای1+5، نتوانسته است از تشدید منازعات درخاورمیانه جلوگیری کند؛ ازهمین رو، به نظر می‌رسد تسری مسیر طی شده به دیگر موضوع های مورد اختلاف برای جمهوری اسلامی ایران، رفتاری پرهزینه خواهد بود.

چکیده انگلیسی:

Abstract:After the return of conflicting parties about Iran’s nuclear program and 5+1 countries to nuclear negotiations table and the conclusion of international agreement called Joint Comprehensive Plan of Action (JCPA), it was expected that this peaceful model of settlement of disputes can be used for other conflicting issues. But the post JCPA developments reduced the hope and possibility of applying this model to other disputing issues. Contrary to the views of analysts, Iran has remained on top of security threat recognized by the United States and its traditional allies in the region. Besides that the entrance of extra regional actors in the region has added intensity to counter balancing in the region. Although the neo-realist theory cannot alone offer a correct perception about the developments of the Middle East yet it is having the power to simplify the explanation of events and more realistically predict the future developments. The present article tries to answer the question that “What are the causes of regenerating conflicts between Iran and the United States in post JCPA era?” the neo-realist theory helps us to explain the answer to the above question. The hypothesis is that due to continuation of balance of power in the Middle East, one can see the intensification of security competitions and regeneration of insecurity with the objective of disrupting the present balance of power. The cooperation of Iran with 5+1 countries has not been able to prevent escalation of conflicts in the Middle East. Therefore, it seems that following the model of JCPA for solving other differing regional issues will be having heavy costs for Iran.