بررسی وتحلیل مبانی، اهداف ، اصول و روشهای تربیت شهروندی بر اساس اسناد بالادستی
محورهای موضوعی : آموزشسحر بختیاری 1 , نجمه وکیلی 2 , مهشید ایزدی 3 , مهدی دوایی 4
1 -
2 - مدرس
3 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - استاد دانشکده روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
کلید واژه: اهداف تربیت شهروندی, اصول تربیت شهروندی, سند تحول بنیادین آموزش و پرورش, برنامه ششم توسعه , منشور حقوق شهروندی, الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت, برنامه درسی ملی ,
چکیده مقاله :
پژهش حاضر به منظور بررسی وتحلیل مبانی، اهداف ، اصول و روشهای تربیت شهروندی بر اساس اسناد بالادستی صورت گرفته است واز نوع کیفی می باشد.داده های مورد نیاز به روش اسنادی با رعایت اصل اشباع شدگی از میان این پنج سند گرد آوری شده اند : 1- سند تحول بنیادین آموزش و پرورش 2- برنامه ششم توسعه 3- منشور حقوق شهروندی 4- الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت 5- برنامه درسی ملی . داده های مورد نظر به روش توصیفی– تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند . بعد از بررسی و تحلیل اسناد فوق و طبق آنچه درمکاتب فلسفی بیان شده است مبانی شامل هستی شناسی،معرفت شناسی وارزش شناسی است به این نتیجه رسیدیم که مبانی تربیت شهروندی براساس اسناد مورد نظر عبارتند از: هستی شناسی آن همان جهان مادی است که در رابطه با شهروند و تربیت شهروندی جامعه بشری می باشد.معرفت شناسی انضمامی بودن وتکثر است وارزش شناسی آن آزادی ، قدرت و فضیلت است. اهداف تربیت شهروندی براساس اسناد مورد نظر عبارتند از:پرورش انسان بر سازنده،رشد قابلیت خود ابرازی،عقلانی شدن،اخلاقی شدن،پرورش انسان متسامح ، تحکیم قدرت وگسترش روابط بین الاذهانی. همچنین اصول تربیت شهروندی براساس اسناد فوق عبارتند از: خودانگیختگی ، انکشاف ،بسط اندیشه،تصدیق دیگری،ناهمسانی،تمرکز زدایی،تعامل پایدار و درنهایت روشهای تربیت شهروندی شامل موارد زیر است:روابط میان فردی ، دیالوگ و گفت وگو
The present study was conducted in order to investigate and analyze the foundations, goals, principles and methods of citizenship education based on upstream documents and it is of a qualitative type. 1- Document on Fundamental Transformation of Education 2- Sixth Development Plan 3- Charter of Citizen Rights 4- Iranian Islamic Model of Progress 5- National Curriculum. The desired data have been analyzed by descriptive-analytical method.After examining and analyzing the above documents and according to what has been stated in the philosophical schools, the basics include ontology, epistemology, and values, we came to the conclusion that the basics of citizenship education based on the documents in question are: its ontology is the material world that is related to With citizen and education, citizenship is human society. Epistemology is concreteness and plurality, and its philosophy is freedom, power and virtue.The goals of citizenship education based on the documents in question are: the development of a constructive person, the development of self-expression, rationalization, moralization, the education of a tolerant person, the consolidation of power and the expansion of interpersonal relationships. Also, the principles of citizenship education based on the above documents are: spontaneity, development, expansion of thought, validation of others, heterogeneity, decentralization, sustainable interaction, and finally, the methods of citizenship education include the following: interpersonal relations, dialogue and conversation.
• عبدالهی، محسن. (1398). رویکردی پست مدرن به سه ضلع توسعه سیاسی :دولت،جامعه مدنی،شهروندی.فصلنامه سیاست.چاپ1
• قائدی ، یحیی. (1385). تربیت شهروند آینده.فصلنامه نوآوری های آموزشی.پائیز 1385.شماره 17. سال پنجم
• میر،محمد و شمشیری، بابک. (1394). بررسی انسان شناسی عرفان اسلامی و دلالتهای آن در تربیت شهروندی. فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی.11(3):(171-149)
• کاظم پور،لقمان. (1396). سیرتحول مفهوم شهروندی در یونان باستان.ماهنامه ی پژوهش های تاریخی،اجتماعی وسیاسی (1). (130-118)
• تیمور نژاد، کاوه و یوزباشی، علیرضا و ابراهیمی، مجید. (1396). عوامل موثر بر آموزش شهروندی با تاکید بر توسعه پایداری شهری.مورد مطالعه: شهرداری زنجان،فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری.5(3).(95-79)
• رضا زاده، نقی، طاهری، علی و یزد خواستی، علی. (1395). دلالت های تربیتی از مبانی اسلام در باب تربیت شهروندی، چهارمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی وروانشناسی، آسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران
• فیضی،سینا،احمدیان،پیام،مطاعی،محمدسعید،زارعی،ساجد.(1397).نقش دانشگاه در توسعه فرهنگی و اجتماعی از جنبه آموزش شهروندی،تاثیر آموزش آن بر میزان آگاهی شهروندان از حقوق خودو نیم نگاهی به دیگاه منابع اسلامی،فصلنامه علمی تخصصی مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی.(10-1)
• نوریها،حسنعلی.(1382).مبانی و اهداف تربیتی،موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)،قم.
• قلی قورچیان،دکتر نادر،افتخار زاده،دکترسید فرهاد.(1385).ارائه مدلی جهت تربیت شهروند حرفه ای در نظام آموزش عالی کشور در هزاره سوم،مجله علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت.(80-67)
• Nanggala, A. (2020). Citizenship Education as a Democracy Learning for Students in Higher Education. IJECA (International J. Educ. Curric. Appl., vol. 3, no. 1, pp. 69–80.
• Bruce, J., North, C., & FitzPatrick, J. (2019). Preservice teachers’ views of global citizenship and implications for global citizenship education. Globalisation, Societies and Education, 17(2), 161-176.
• Aydin, H., Ogurlu, U., Andrew, K., Masalimova, A. R., Dorozhkin, E. M., & Malygin, A. A. (2019). High school students’ perceptions of global citizenship in central public high schools: Implications for teacher educators. Revista de Cercetare si Interventie Sociala, 65, 187-205.
• UNESCO, G. C. E. (2014). Preparing learners for the challenges of the twenty-first century.
• Education, A. (2017). Key Data on Teaching Languages at School in Europe: Eurydice Report. Publications Office of the European Union.
• Keating, A., Ortloff, D. H., & Philippou, S. (2009). Citizenship education curricula: the changes and challenges presented by global and European integration. Journal of Curriculum Studies, 41(2), 145-158.
• Keser, F., Akar, H., & Yildirim, A. (2011). The role of extracurricular activities in active citizenship education. Journal of curriculum studies, 43(6), 809-837.
• Merry, M. S. (2020). Can schools teach citizenship?. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 41(1), 124-138.
