کثرت گرایی روش شناختی و ابزاری فصل‌نامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصل‌نامه کتاب) در سال‌های 1385-1389

محورهای موضوعی : دانش شناسی

فیروزه دخانی ¹ , عاطفه زارعی ² , فهیمه باب الحوائجی ³

1 - دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی
3 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

تاریخ دریافت : 1392/02/15 تاریخ پذیرش : 1392/05/25 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: کثرت گرایی روشی, کثرت گرایی ابزار, فصل‌نامه کتاب ایران, مقاله‌های پژوهشی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت کثرت گرایی روش شناختی و ابزاری در مقاله‌های پژوهشی فصل نامه کتاب ایران از سال‌های 1385-1389 و هم‌چنین شناسایی رابطه آنها با یکدیگر و با نویسنده مسئول مقاله پژوهشی است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر کتابخانه‌ای و از نوع تحلیل محتوا با رویکرد کمی است در این روش به استخراج مقوله‌های مورد بررسی در تحقیق از جمله نویسنده و مرتبه علمی، روش شناسی مورد استفاده در مقاله ها پرداخته شده است. جامعه‌ی آماری مورد بررسی 161 مقاله پژوهشی منتشر شده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصل نامه کتاب) در سال های 1385-1389 است.ابزار گردآوری داده‌ها سیاهه وارسی است، که با استفاده از آن به مشاهده و بررسی مقاله‌ها و استخراج مقوله های مورد پژوهش پرداخته شده است. روش آماری مورد استفاده در این مقاله جهت پاسخ به سؤال های اساسی، آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی) و جهت آزمون فرضیه ها، آمار استنباطی آزمون کای اسکوئر(خی دو) استفاده شده است. نرم افزارآماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده اس. پی. اس. اس. (18) است. یافته‌ها: بر اساس داده‌های به دست آمده نتایج حاکی از این است که از 161 مورد مقاله پژوهشی مورد بررسی 59 مورد (46/36%) پژوهش خود را بر اساس روش کثرت گرایی روشی و 12 مورد (4/7%) کثرت گرایی ابزاری انجام داده اند و هم‌چنین با توجه به نتایج آزمون کای اسکوئر، بین کثرت گرایی روش تحقیق و کثرت گرایی ابزار مورد استفاده رابطه معناداری وجود دارد. در حالی که رابطه‌ای بین رتبه نوبسنده مسئول از لحاظ مقاطع تحصیلی و درجه دانشگاهی و انتخاب نوع روش تحقیق و ابزار مورد استفاده وجود ندارد. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش در این تحقیق نشان داد کثرت گرایی روشی و ابزار مورد استفاده در مقاله‌های فصل نامه کتاب ایران در فاصله سال‌های 1385 – 1389 بسیار اندک است. (یعنی زیر 50 درصد و نزدیک به یک سوّم مقالات از روش گثرت گرایی استفاده کرده اند). لذا توصیه می شود برای استحکام بیشتر پژوهش‌ها و بالا بردن روایی و پایایی مقالات محققان اهتمام بیشتری به استفاده از روش‌ها و ابزارهای متعدد داشته باشند.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The purpose of this research is analysis of pluralistic methodology and tools in research papers of FaslnameKetabe Iran from 1385 _ 1389. and discussion communication of them to gather and with articles ‘ author. Methodology: This article is performed by using content analysis method and. The population was 161 of articles in FaslnameKetabe. Findings: Among161 research papers only 59 cases (36.46%) have benefited of pluralistic methodology and 12 cases (7.4%) of pluralistic tool.So can be said that in this papers pluralistic method and tool have been used very little. Conclusion : According to the results of Kay square test there is a significant relationship between pluralistic method and tool. While, there isn’t significant relationship between authors’ grade in charge of science and education and selection of used methods and tools in research.

منابع و مأخذ:

افتخاری، س.؛ چشمه سهرابی، م. (1389). ارزیابی کمی و کیفی نشریه کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس رضوی از بهار 1377 تا بهار 1387. فصل­نامه کتابداری و اطلاع رسانی، (51)

پاول، ر. (1385). روش­های اساسی پژوهش برای کتابداران. مترجم نجلا حریری، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران مرکز انتشارات علمی.

دانائی فرد، ح.؛ مظفری، ز. (1387). ارتقاء روایی و پایایی در پژوهش­های کیفی مدیریتی :تأملی بر استراتژی­های ممیزی پژوهشی. پژوهش‌هایمدیریت. 1(1)،162-131.

فقیهی، ا.؛ بامداد صوفی، ج.(1378). کثرت گرایی روش تحقیق در پژوهش­های سازمانی. فصل­نامه مطالعات مدیریت،  بهار و تابستان( 21و22).

قراملکی، ا. (1383). از کثرت­گرایی تا جهان شمولی معرفت، مقالات و بررسی‌ها، دفتر 76 (2). فلسفه، پاییز و زمستان 83 ، 53 - 67.

لیتل، د. (1373). تبیین در علوم اجتماعی. ترجمه‏ی عبد الکریم سروش. صراط. فصل یازدهم، 399-373.

Denzin, N. & Lincoln, Y. (1994). Introduction:Entering the field of qualitative research. In Denzin, Norman &Linaoln, Yvonna.Handbook of Qualitative Research. Thousand Qaks: Sage, p.6.

Fidel , R. (2008). Are we there yet?: Mixed methods research in library and information science. Library & Information Science Research, 30 , 265–272. Available online 12 October 2008.

Flick, U. (1992).Triangulation revisited: strategy of validation or alternative ?.Journal of the theory of social behavior, 22, 194.

Janesick, V. (1994). The Dance of qualitative research design. InDenzin, Norman &Loincoln, Y vonna.Hanbook of qualitative research. Thousand oaks: sage, p.251.

Jarvelin ,K. ; Vakkari , P . The Evolution Of Library And Information Science 1965  1985 : A Content Analysis of GournalArticles. Information Processing & Management , 29 ( 1) , 129_ 144.

Jazmic ,P. ; Urbanija , J. (2003). Developing research skills in library and information science studies . Library Management . 24 (6/7).

Little , D. ( 1373 ) .Explanation in the Social Science , Translation by SoroushAbd al _ Karimi , Serat , Chapter 11 ,373 _ 399

Mingers, J.( 2001). Combining IS Research Methods: Towards   a Pluralist Methodology. Information Systems Research, 12( 3), 240–259

Morse, J.M. (1999). Myth#93: Reliability and validity and not  relevomt to qualitative inquiry. Qualitative Health Research, 9, 717.

Sechrest, L., &Sidana, S. (1995). Quantitative and qualitative methods: Is there an alternative?.EvaluationandProgram Planning,  18(1) , January–March 1995, 77–87. Available at: http://www.sciencedirect.com/science/article/.

Van De Water ;Nancy and others ( 1976 ).  Research in  information science : An assessment information processing and management. 12( 2), 117 _123