تبیین ویژگیهای روان سنجی مقیاس کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی در کارکنان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

محورهای موضوعی : روان سنجی

افسانه قنبری پناه ¹ , مصطفی هرندی ²

1 - استاد
2 - دانشجو

تاریخ دریافت : 1395/07/22 تاریخ پذیرش : 1395/07/22 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: فرسودگی شغلی, کارکنان سازمان میراث فرهنگی, صنایع دستی و گردشگری, واژه های کلیدی: کیفیت زندگی,

چکیده مقاله :

در پژوهش حاضر ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با فرسودگی شغلی بین کارکنان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مطالعه شد. بدین منظور گروه نمونه‌‌ای با حجم 350 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به دو پرسشنامه 27 سؤالی کیفیت زندگی کاری و 25 سؤالی فرسودگی شغلی (در دو بٌعد شدت و تعداد دفعات ) پاسخ دادند. برای پایایی مقیاس از فرمول کلی آلفای کرونباخ استفاده شد که برابر 930/0گزارش شد. همچنین برای بررسی روایی از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و ساختارها و مؤلفه‌های اساسی این مقیاس با شاخص کفایت نمونه‌برداری (KMO) و بارتلت بررسی شد. از نتایج حاصل روایی مقدار 902/0= KMO و بارتلت برابر 295/4561 به‌دست آمد و تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد با حذف یک عامل به دلیل بار عاملی کم، پرسشنامه مذکور از شش عامل اصلی اشباع شد. این شش عامل (نقش قانون و قانون‌گرایی، انسجام و یکپارچگی اجتماعی، تأمین فرصت رشد و امنیت، توسعه قابلیت‌های انسانی، پرداخت منصفانه و کافی، فضای کلی زندگی) 134/62 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می‌کند. همچنین تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد خرده مؤلفه‌های پرداخت منصفانه به میزان 229/0- و فضای کلی زندگی به میزان 129/0- بر فرسودگی شغلی تأثیرگذار هستند که در این بین پرداخت منصفانه بیشترین تأثیر ممکن را گذاشته است. نتایج حاصل نشان داد با تقویت یا کاهش برخی از مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری می‌توان سلامت روانی، زندگی اجتماعی و کاری مناسب را برای کارکنان، هدایت مؤثر کارکنان را برای مدیران و رفع کمبود اطلاعاتی به‌منظور برنامه‌ریزی شغلی مفید و افزایش بهره‌وری سازمان را برای برنامه‌ریزان ایجاد کرد.

چکیده انگلیسی:

This paper attempted to study the psychometric characteristics of the “quality of working life” questionnaire and its relationship with “burnout” among Iranian Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism organization employees. To this purpose, a sample group of 350 people were selected through an accessible population sampling, and answered to two questionnaires: the quality of work life with 27 questions and the burnout with 25 questions (in both intensity and frequency). To Show the reliability of the scale, the general formula of “Cronbach's Alpha” was used which was reported to be 0.930. To check the validity, the factor analysis was used and structures and components on this scale with (KMO) index and Bartlett were investigated. The validity of the results of KMO= 0.902 and Bartlett was equal to 4561.295 and factor analysis showed that by eliminating a factor due to low load factor, the questionnaire consists of six main factors was saturated. These six factors (the rule of law and obedience to law, social Solidarity and integration, providing opportunities for growth and security, the development of human capabilities, the fair and adequate payment, overall living space) determined 62.134% of the variance of variables. Multivariate regression analysis showed that the components of fair payment in the amount of  -0.229, and the general space of life in the amount of  -0.129 have influence on Burnout which comparing them, the fair payment has had the most impossible effect. The results showed that with reinforcement or reducing some of the quality of work life components, it is enable to establish the mental health, prepared social and work life for staff, the staffs effective leading for managers, and compensate the lack of information in order to have a useful work planning and boost the organization efficiency for planners