نقش عامل انرژی در روابط ایران و ترکمنستان
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
فرهاد عطایی
1
(دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ) )Atai53@gmail.com)
حمیدرضا عزیزی
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقهای دانشگاه تهران ) )Azizi.hamidreza@gmail.com)
کلید واژه: ایران, انتقال انرژی, انرژی, ترکمنستان, روابط دوجانبه,
چکیده مقاله :
فروپاشی شوروی باعث ایجاد تحول عظیمی در منطقهی آسیای مرکزی و قفقاز شد. از همان زمان وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از این کشورها به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی مورد توجه قرار گرفت. وجود این ظرفیت از سویی سبب جلب توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای به این کشورها شد. از سوی دیگر محصور بودن این کشورها در خشکی و انحصار روسیه بر خطوط انتقال انرژی، موجب شد که این کشورها نیز برای کاهش وابستگی، در پی شرکای جدید برآیند؛ در این مقاله ترکمنستان به عنوان کشوری از مجموعهی سابق شوروی و ایران به عنوان بازیگر منطقهای و ذینفع در کنشهای انرژی منطقه، مورد توجه قرار گرفته و نقش عامل انرژی در روابط دو کشور بررسی میشود. سؤال این است که عامل انرژی چه نقشی در روابط ایران و ترکمنستان، پس از فروپاشی شوروی داشته است؟ فرضیهی مقاله این است که عامل انرژی باعث همکاری دو کشور و نزدیکی آنها به یکدیگر شده است. در این پژوهش، منابع انرژی دو کشور و جایگاه جهانی و منطقهای آنها و سپس پروژههای مشترک و سرمایهگذاریهای دو کشور در زمینهی بهرهبرداری یا انتقال انرژی معرفی و مورد بررسی قرار میگیرد. در انجام این پژوهش از اخبار خبرگزاریها، آمارهای رسمی و همچنین کتابها و مقالات تحلیلی استفاده شده است.
The disintegration of the Soviet Union brought about a major change in Central Asia and the Caucasus. The countries that became politically independent faced many challenges for their economic development due to the structure of their economy. On the other hand the natural resources which are available in some of these countries acted as an important factor in their economic development. These potentials attracted the regional and extra-regional powers towards this region. Moreover، the location of these countries as landlocked countries، and Russia’s monopoly over energy pipelines led them to search for new partners in order to reduce their dependency. In present article، Turkmenistan a former Soviet republic and Iran a regional actor which has interest in the region’s energy issues are studied. The question which is raised by this article is what role energy plays in relations between Iran and Turkmenistan. The hypothesis is that energy factor has brought closer relationship between the two and has led to the expansion of their relations. The article has examined the position of the two countries in energy reserves in the region and the world، the joint projects، investment of each country in the other country in the field of exploitation and transit of energy resources. This study is based on review and analysis of news، official statistics، books and academic articles about the two countries.
