تقسیم قلمرو پادشاهی فریدون در شاهنامه؛ احساسی و انفعالی یا منطقی و عقلانی

محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن

خداویردی عباس زاده ¹ (گروه زبان و و ادبیات فارسی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/11/16 تاریخ پذیرش : 1396/12/07 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: ایران, فریدون, ایرج, کلید واژه‌ها: شاهنامه, ارنواز,

چکیده مقاله :

چکیده شاهنامة فردوسی از وجود زنان نامدار و کاردان خالی نیست؛ زمانی که به نوعی در تحوّلات سیاسی و اجتماعی کشورشان نقشی پررنگ داشته‌اند. از جملة زنان پرنفوذ و خوش بیان شاهنامه که در کتب و مقالات نام و یادی از زبان آوری و تأثیر کلامش نشده، ارنواز، مادر ایرج و همسر فریدون است. اگر چه فریدون در تقسیم قلمرو خویش، دلایل گزینش ایرج بر ایران را بر می‌شمارد ولی نکته‌ای نغز و باریک، ناگفته و تاریک مانده است و آن تأثیر نفوذ کلام ارنواز چیره زبان بر فریدون کامران است. نگارنده در این جستار، بصورت تحلیلی به اثبات زبان آوری ارنواز و نفوذ وی در تقسیم قلمرو فریدون می‌پردازد.

چکیده انگلیسی:

Abstract         The Shahnameh of Ferdowsi is not empty of well-known and competent when; a time  when they had colorful impact on the political and social vicissitudes of their country. Of the influential and eloquent women in the Shahnameh is Arnawaz, Iraj's mother and Feridun's wife who has rarely been mentioned in the books and essays on her effective abilities. Although Feridun recounts the reasons for Iran's division and its allocation to Iraj, there remains an exquisite and untold point in the problem and that is the influential reasoning of Arnawaz on Feridun. The writer of this article tries to deal with her eloquence in the division of Feridun's kingdom in an analytical way.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع و مآخد

• آموزگار، ژاله، (1383)، تاریخ اساطیری ایران، انتشارات سمت، چاپ ششم.


• اسلامی‌ندوشن، محمّدعلی، (1381)، ایران‌وجهان از نگاه شاهنامه، انتشارات امیرکبیر،چاپ اوّل.


• بیهقی، ابوالفضل، (1375)، تاریخ بیهقی، به کوشش دکتر خلیل خطیب رهبر، ج1، انتشارات مهتاب، چاپ پنجم.


• تیموری، ابراهیم، (1377)، امپراطوری مغول و ایران، دوران فرمان روایی چنگیزخان و جانشینان او، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اوّل.


• جوانشیر، ف . م ، (1380)، حماسة داد، انتشارات جامی، چاپ اوّل.


• جوینی، عطاء ملک، (1370)، تاریخ جهانگشای جوینی، به کوشش علاّمه محمّد قزوینی، انتشارات ارغوان، چاپ چهارم.


• حمیدیان، سعید، (1384)، شاهنامة فردوسی، ج2،ج 8، نشر قطره، چاپ هفتم.


• خالقی مطلق، جلال، (1372)، گل رنج‌های کهن، به کوشش علی دهباشی، نشر مرکز.


• رحیمی، مصطفی، (1376) ، تراژدی قدرت در شاهنامه، انتشارات نیلوفر، چاپ دوم.


• سرّامی، قدمعلی، (1383)، از رنگ گل تا رنج خار، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ چهارم.


• طاهری مبارکه، غلام محمّد، (1390)، برگزیدة شاهنامه (نظم و نثر)، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی شهر مجلس.


• عفیفی، رحیم، (1374)، اساطیر و فرهنگ ایرانی در نوشته‌های پهلوانی، انتشارات توس، چاپخانة حیدری، چاپ اوّل.


• کزّازی، میر جلال الدّین، ( 1380)، مازهای راز، نشر مرکز، چاپ دوم.


• ______________، ( 1379)، نامة باستان، ج 1، انتشارات سمت ، چاپ اوّل.


• نظامی گنجوی، ابومحمّد الیاس، (1373)، هفت پیکر، به کوشش دکتر برات زنجانی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم.