تأملی در کارنامه سیاسی و کتاب خاطرات و خطرات مهدیقلیخان مخبرالسلطنه هدایت
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
1 - استاد یار گروه تاریخ
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
کلید واژه: ایران, تاریخ معاصر, مخبرالسطنه هدایت, نخست وزیران رضاشاه, خاطرات سیاسی, خاطرات و خطرات,
چکیده مقاله :
طولانیترین دوران نخست وزیری در دوره رضاشاه را مهدی قلی خان مخبرالسلطنهی هدایت داشته است. وی که به مدت ۶ سال از ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۲ عهده دار این منصب بوده خاطرات خود را از دوران سلطنت هفت پادشاه قاجار و پهلوی تحت عنوان خاطرات و خطرات به رشتهی نگارش در آورده است. تصویری که هدایت از خود در این کتاب نشان میدهد با آنچه در کارنامهی سیاسی او دیده شده متفاوت و بعضاً متضاد است. او در این کتاب خود را فردی ضد بیگانه و مخالف استبداد و برخی اصلاحات رضاشاهی نشان میدهد اما کارنامهی سیاسی او چیز دیگری نشان میدهد. بررسی این کارنامه و روشن ساختن بعضی از تعارضات در نوشتههای مخبرالسلطنه موضوع این مقاله است. در نوشتهی حاضر کوشش میشود تا با استفاده از برخی منابع و مآخذ بر مبنای روش تحقیق کتابخانهای به بررسی مسئله شخصیت مخبرالسلطنهی هدایت و رای آنچه وی در خاطراتش به آن اشاره کرده پرداخته شود.
The longest period of Prime Ministry position during Reza Shah was served by Mehdi Quli Khan Mokhber Al-Saltaneh Hedayat. He served this position from 1306 to 1312 for 6 years. He has written his memory which covers his life during the Seven Qajari kings and Pahlavi, entitle of "Memories and Dangers". The picture he has tired to show from himself in this book differs totally or some time is in contrast to what we know about his political currier comparing with other sources. In this book he has tried introduce himself as anti-western and against foreign influence and against despotism and Reza Shah's Reform, but his currier show something else. However, the main purpose of this paper is showing that contrast in this book. In this paper it has been tried, base on some other sources and documents and by using historical research methods to examine the character of Mehdi Quli Khan Mokhber Al-Saltaneh Hedayat, as it was, not as he introduced himself in his book.