تحلیل فضایی و مدلسازی ارتباط مراکز کنش جوی با ناهنجاری های فراگیر بارش ایران
محورهای موضوعی : اقلیم شناسی
حسین محمدی
1
(
استاد آب وهواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
)
فرامرز خوش اخلاق
2
(
استادیار آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
)
قاسم عزیزی
3
(
دانشیار آب وهواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
)
محمدامین حیدری
4
(
دانشجوی دکتری آب وهواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
)
کلید واژه: ایران, رگرسیون چندمتغیره, ناهنجاری بارش, پیوند از دور, مراکز کنش جوی,
چکیده مقاله :
تغییرات فشار در مراکز کنشجوی اثرات مهمی بر سایر مولفهها و الگوهای جوی موثر در تغییر پذیری بارش دارد. این پژوهش به منظور واکاوی و مدلسازی اثر و ارتباط مراکز کنش جوی بر ناهنجاری فراگیر و شدید بارش در ایران با استفاده از داده های 30 ایستگاه همدید در طول دوره 2010-1961 و دادههای سایت NCEP/NCAR امریکا در بازه ماههای نوامبر تا مه انجام گرفته است. در این پژوهش از روش همبستگی پیرسون و مدل سازی رگرسیون چندمتغیره در بازه ماه برابر و پیش یابی یکماهه استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده نقش مراکز کنش مورد مطالعه در ناهنجاریهای بررسی شده بسیار قوی و تعیینکننده است. به شکلی که بر اساس مقادیر استانداردشده ارتفاع جوّ در این مراکز با استفاده از توابع رگرسیونی ارائه شده در این پژوهش به خوبی میتوان مقادیر این ناهنجاریها را تعیین و پیشیابی کرد. نتایج این پژوهش نشان داد مقادیر استانداردشده ارتفاع ژئوپتانسیل جوّ در منطقه همگرایی دریای سرخ در تراز 700، ناوه شرق مدیترانه در تراز 500، و پرفشار شمال آفریقا نیز در تراز 500 به ترتیب مهمترین اثردر ناهنجاری بارش در ایران را دارند. همچنین نقش مراکزی مانند پرفشار آزورز و کمفشار سودان در پیشیابی یک ماهه ناهنجاری بارش بسیار پررنگ میباشد. صحتسنجی عملکرد توابع رگرسیونی ارائه شده به منظور پیشیابی یک ماهه ناهنجاری بارش کشور بر اساس مقادیر RMSE و BIAS بجز برای منطقه جنوبشرق کشور، برای سایر مناطق مورد تایید قرار گرفت.
Variability is one of inherent properties of the climate system. In addition to the dynamic nature, the climate system is extremely intertwined nature also, so that its components interact with each other and eventually they change each other.. In general, the climate of a region or geographic location is controlled by various factors, including Atmospheric Action Centers (AAC's). AAC's behaviors have an effective role in short and long term changes in weather and climate conditions and also their components. AAC's can change the climate system. A climatic index is defined here as a critical value that can be used to describe the states and the changes in the climate system. Changes on climate are much slower than on the weather, that can change strongly day by day. Each climatic index is based on certain parameters and describes only certain aspects of the climate, so there are a variety of climate indices that have been defined and examined in numerous publications. For each climate index there is a defining equation that uses the so-called climate elements. These are measurable parameters that influence the properties of the climate system, primarily, for example, atmospheric parameters such as air pressure, air temperature, precipitation and solar radiation, but also non-atmospheric parameters such as sea surface temperature or ice cover.
_||_