جهانی‌شدن و ضرورت تحول در علوم انسانی به ‌منظور تاثیرگذاری مطلوب آن بر فرایند توسعه در ایران

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مجید عباس‌زاده مرزبالی ¹ ( دکتری علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. )
حسین رفیع ² ( دانشیار، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. )
سید نصرالله حجازی ³ ( استادیار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران. )

تاریخ دریافت : 1398/06/10 تاریخ پذیرش : 1398/06/10 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

هدف این مقاله، بررسی چگونگی رابطه علوم انسانی و فرایند توسعه‌ی ایران در عصر جهانی‌شدن و ارائه‌ی راه‌هکارهایی جهت تقویت علوم انسانی به ‌منظور تاثیرگذاری مطلوب آن بر فرایند مذکور می‌باشد. بر این ‌اساس، سئوال اصلی پژوهش ایناست که، علوم انسانی چگونه می‌تواند در دستیابی ایران به توسعه در عصر جهانی‌شدن کمک نماید؟ در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به سئوال مذکور پاسخ داده شده است. فرضیه مقاله این است که علوم انسانی در ایران در صورت برطرف ‌نمودن نقاط ضعف خود و توجه به الزامات فرایند جهانی‌شدن و تعامل بهتر با مراکز علوم انسانی خارج از کشور، می‌تواند در دستیابی کشور به توسعه در عصر جهانی‌شدن کمک نماید. نتیجه‌ی کلی پژوهش عبارت از این است که با توجه به این‌که علوم انسانی در ایران با نارسایی‌های اساسی مواجه می‌باشد و این مسئله موجب شده‌ است تا این حوزه نتواند آن‌چنان که باید، در مسیر توسعه‌ی کشور نقش ایفا نماید، بنابراین برنامه‌ریزان و اصحاب علوم انسانی در کشور می‌بایست با درنظر گرفتن الزامات و تحولات ناشی از فرایند جهانی‌شدن در تربیت انسان‌های عقلانی و کارآمد، زمینه‌های دستیابی کشور به توسعه‌ را فراهم نمایند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this paper is to examine the relationship between humanities and development of Iran in the era of globalization and provide solutions for strengthening the humanities in order to have a favorable impact on the development process of the country. Accordingly, the main question of the study is, how can the humanities in Iran help achieve the country in the age of globalization? In this research, using the descriptive-analytical method, the question is answered. The hypothesis of the article is that humanities can only help Iran achieve development in the era of globalization, which generally addresses its weaknesses, addresses the requirements of the process of globalization and better interacts with the centers of human sciences Out of the country. The overall result of the research is that, given that the humanities in Iran are faced with fundamental deficiencies and this has led to the fact that this field cannot play the role of the development of the country as it should, Therefore, planners and scholars of the humanities in the country should provide the country with a view to development, taking into account the requirements and developments arising from the process of globalization in educating rational and efficient people.

منابع و مأخذ:

. احمدی، حمید (1390). آموزش عالی؛ وحدت و همبستگی ملی در ایران. در: نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی. به اهتمام مجتبی مقصودی. تهران: انتشارات تمدن ایرانی.

2. ادریسی، افسانه (1386). عوامل مؤثر بر نگرش جوانان نسبت به فرهنگ جهانی. مطالعات ملی، 32 :.99-117

3. ازغندی،علیرضا (1382). علم سیاست در ایران. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.

4. ازغندی، علیرضا (1385). درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران. تهران: قومس.

5. ادیب‌زاده، مجید (1388). دموکراسی معرفتی. تهران: ققنوس.

6. ادیب‌زاده، مجید (1389)، مدرنیته زایا و تفکر عقیم. تهران: ققنوس.

7. تاجیک، محمدرضا (1382). بحران معرفت‌شناختی در عصر جهانی‌شدن. در: مجموعه مقالات جهانی‌شدن؛ فرصت‌ها و چالش‌های فراروی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. به اهتمام بهادر زارعی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

8. توسلی‌رکن‌آبادی، مجید؛ نژادایران، محمد (1395). سازه‌ دانایی مدرن و امتناع بازتولید مدرنیته در زیست‌جهان ایرانی. سیاست، 46(3): 573-592.

9. پولادی، کمال (1385). تاریخ اندیشه سیاسی در غرب: از سقراط تا ماکیاولی. تهران: مرکز.

10. حاجی‌هاشمی، سعید (1384). توسعه و توسعه‌نیافتگی. تهران: گفتمان اندیشه‌ معاصر.

11. حق­شناس، محمدجواد (1393). دولت ملی در عصر جهانی­شدن: تحولات و پیامدها. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

12. حیدری، علیرضا (1395). سیاست‌گذاری سرمایه انسانی در ایران. تهران: آگاه.

13. سلیمان‌پور، علی (1388). علوم انسانی، مشکلات و موانع نظریه‌پردازی (با تاکید بر علوم سیاسی و روابط بین‌الملل). علوم سیاسی و روابط بین‌الملل،7 :118-141.

14. سریع‌القلم، محمود (1382)، عقلانیت و آینده توسعه‌یافتگی ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.

15. شهرام­نیا، امیرمسعود (1386). جهانی­شدن و دموکراسی در ایران. تهران: نگاه معاصر.

16. شیخ‌زاده، حسین (1385). نخبگان ایران و توسعه. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.

17. صالحی­امیری، رضا؛ حسین­زادگان، زهره (1389). جهانی­شدن فرهنگی و تاثیرات آن بر فرهنگ ایرانی. در: پژوهشنامه فرهنگ و جهانی­شدن(1)، شماره 57. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.

18. غرایاق‌زندی، داوود (1394). نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی در ایران. تهران: میزان.

19. غلامحسین‌نیا سماکوش، نورعلی؛ امینی، علی اکبر (1396). تقابل معرفتی رویکردهای بومی‌گرایی در توسعه علوم انسانی. پژوهشنامه علوم سیاسی، 12(2): 105-126.

20. فاضلی، نعمت الله (1396). علوم انسانی و اجتماعی در ایران: چالش‌ها، تحولات و راهبردها. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

21. قریب، حسین (1396). دولت‌ِ عقلانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

22. میرمحمدی، داود (1381). جهانی‌شدن، ابعاد و رویکردها. مطالعات ملی، 11: 59-84.

23. Peters, M.A.; Besley, T.; Olssen, M.; Maurer, S.; Weber, S.(2009). Governmentality Studies in Education. Rotterdam: Sense Publishers.

 

Adibzadeh, M. (2009). Epistemic Democracy. Tehran: Qoqnoos. [in Persian]
Adibzadeh, M. (2010). Generative Modernity and Non-Productive Thinking. Tehran: Qoqnoos. [in Persian]
Ahmadi, H. (2011). Higher Education; National Unity and Solidarity in Iran. In: On Social Institutions and National Solidarity in Iran. by Mojtaba Maghsodi. Tehran: Iranian Civilization Publication. [in Persian]
Azghandi, A.R. (2003). The Science of Politics in Iran. Tehran: Center For Rethinking of Islam and Iran. [in Persian]
Azghandi, A.R. (2006). An Introduction to Political Sociology of Iran. Tehran: Ghoomes. [in Persian]
Edrisi, F. (2007). Factors Affecting Young Peoples Attitude toward Global Culture. National Studies Quarterly, 32: 99-117. [in Persian]
Fazeli, N. (2017). Humanities and Social Sciences in Iran: Callenges, Developments and Strategies. Tehran: Institute for Cultural and Social Studies and Institute for Humanities and Cultural Studies. [in Persian]
Gharayagh Zandi, D. (2015). On Social Institutions and National Solidarity in Iran. Tehran: Mizan. [in Persian]
Gharib, H. (2017). Rational State. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. [in Persian]
Gholamhosseinnia Samakosh, N. & Amini, A. (2017).The Epistemic Confrontation of Nativist Approaches to the Development of the Humanities. Research Letter of Political Science,12(2): 105-126 .[ in Persian] 
Haghshenas, Mohammad Javad (2014). National State in The Era of Globalization: Changes and Consequences. Tehran: Institute for Islamic Culture and Thought. [in Persian]
Haji Hashemi, S. (2005). Development and Non-Development. Tehran: Gofteman-e-andishehyeh Moaser. [in Persian]
Heidari, A.R. (2016). State and Human Capital Policy in Iran. Tehran: Aghah. [in Persian]
Mirmohammadi, D. (2002). Globalization: Aspect and Approaches. National Studies Quarterly,11:   59-84. [in Persian]
Peters, M.A; Besley, T.; Olssen, M.; Maurer, S.; Weber, S.(2009). Governmentality Studies in Education. Rotterdam: Sense Publishers.
Pooladi, K. (2006). History of Political Thought in the West: From Socrates to Machiavelli. Tehran: Markaz. [in Persian]
Salehi Amiri, R. & Hosseinzadehgan, Z. (2010). Cultural Globalization and its Impact on Iranian Culture. In: Research Letter of Culture and Globalization (1), No. Tehran: Center for Strategic Research. [in Persian] 
Sariolghalam, M. (2003). Rationality and Future of Irans Development. Tehran: Center for Scientific Reserch and Middle East Strategic Studies. [in Persian]
Shahramnia, A.M. (2007). Globalization and Democracy in Iran. Tehran: Negah-e-Moaser. [in Persian] 
Sheikhzadeh, H. (2006). Elites and Development of Iran. Tehran: Center for Rethinking of Islam and Iran. [in Persian]
Solaymanpor, A. (2009). Humanities, Problems and Obstacles to Theorizing (With an Emphasis on Political Science and International Relation). Political Science and International Relations Journal, 7:118-141.[ in Persian]
Tajik, M.R. (2003). Epistemological Crisis in the Age of Globalization. In: Collection of Articles on Globalization; Opportunities and Challenges to the Education System of the Islamic Republic of Iran. by Bahadour Zarei. Tehran: Institute for Strategic Studies. [in Persian]
Tavassoli Roknabadi, Majid and Nezhadiran, Mohammad (2016). Modern Knowledge Structures and Refusing Reproduction of Modernity in Iranian Life World. Political Quarterly, 46(3): 573-592. [in Persian]