اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری بر رشد اقتصادی ایران وعمده شرکای تجاری از جمله کشورهای OECD

محورهای موضوعی : دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

کمیل طیبی ¹ (دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان)
سعید دائی کریم زاده ² (استادیار ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد خوراسگان(اصفهان))
مائده رمضانی ³ (دانشجوی کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان(اصفهان)-)

تاریخ دریافت : 1394/12/11 تاریخ پذیرش : 1394/12/11 تاریخ انتشار : 1391/06/01

کلید واژه: رشد اقتصادی, داده های تابلویی, جریان های تجاری, همگرایی درآمدی, ایران وشرکای تجاری, الگوی جاذبه,

چکیده مقاله :

با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق، اثرات متقابل همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECD [1] طی دوره زمانی 1996- 2006مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر همگرایی درآمدی و جریانهای تجاری روی رشد اقتصادی کشورهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات متقابل جریان های تجاری دو جانبه و همگرایی درآمدی و بررسی عوامل موثر بر آن ها است. بر اساس مطالعات سدربم و تیل[2] (2003) یک معادله رگرسیونی برای ارزیابی اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری دو طرفه بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب اختصاص داده شده است. برآورد الگو برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECDطی دوره زمانی مذکور با استفاده از داده های پانل انجام شده است. نتایج بدست آمده از برآورد الگو، حاکی از اثر مثبت و معنی دار جریان های تجاری و همگرایی درآمدی بر یکدیگر است. به این ترتیب وجود یک رابطه ی مکملی بین این دو متغیر مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان می دهد اثر جریان‌های تجاری، نیروی کار و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی مثبت می باشد، اما همگرایی درآمدی بر روی رشد اقتصادی چندان اثر بخش نیست. 4- این کشورها شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند،ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ ،پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فنلاند، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، جمهوری چک، مجارستان، کانادا ، جمهوری کره، لهستان وجمهوری اسلواکی هستند. 5-Soderbon and Teal-

چکیده انگلیسی:

In this paper the interaction effects of income integration and the trade flow expansion in Iran and her partners including OECD countries in the period of 1996 to 2006 was analyzed.The purpose of this research was analyze the interaction effects of  income integration and trade flow and the factors affecting it. The analytical model was developed on the basis of the regression model was usedby Soderbon and teal. The employeddata was of a panel type. The results showed that income integration and trade flows had reversal positiveand statistically effect on each other. Therefore a complementary relationship revealed between income integration and trade flows. Also, trade flows, labor resource and physical capital had positive effects on economic growth whereas, income integration did not

منابع و مأخذ:

-آذربایجانی، کریم (1381)، جهانی شدن،همگرایی اقتصادی-منطقه ای و تاثیر آن بررشد کشورهای حوزه دریای خزر و جمهوری های قفقاز، مجله تحقیقات اقتصادی،شماره 61.

- اکبری،نعمت الله (1378)، مباحثی از توسعه در ایران، اصفهان، نشر هشت بهشت.

- رحیمی بروجردی، علیرضا (1385)، همگرایی اقتصادی، ترتیبات تجاری منطقه­ای و بازارهای مشترک، انتشارات سمت، تهران.

- شیخ بهائی آزیتا(1386)، تأثیر تجارت خارجی و سرمایه انسانی بربهره وری عوامل تولید و رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

- فرهادی،علیرضا (1384)، تجزیه و تحلیل رابطه تعادلی و بلند مدت بین واردات سرمایه ای واسطه ای و صادرات غیر نفتی(76-1340)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

 

-Ben-david D ,; B.Loewy M. 1997. Free Trade, Growth, and Convergence. Working    Paper Series.

 

-Bigsten A,P.;Collier S.; Dercon M.; Fafchamps B.; Gauthier J.W.; Gunning J.;Habarurema A.; Oduro R.; Oostendorp C.; Pattillo M.; Soderbom F.; Teal F.; Zeufack A. 2000. Exports and firm-level efficiency in African manufacturing. CSAE Working Paper,2000 ,OxfordUniversity.

 

-Chen.C and R.Gupta. 2006. An Investigation of Openness and Economic Growth Using Panel Estimation. Department of Economics Working Paper Series.

 

-Dobson, Stephen & Ramlogan, Carlyn, 2002. Convergence  and Divergence in Latin America,1970-1998. Applied Economics, Taylor and Francis Journals, pp: 465-486.

 

-Salvatore D. 1990. International Economics. New York, McMillan Publishing Company

 

-Soderbom M.;Teal F. 2003.  Trade and Human Capital as determinant of Growth. department of economics, University of Oxford.

 

-Linder S.B. 1961. An Essays on trade and Transformation. New York. Wily.

 

-Miller S.M.; Upadhyay M.P.2000. The Effects of Openness, Trade Orientation,and Human Capital on Total Factor Productivity. Journal of Development  Economics.

 

-Van Den Berg H.  2001.  Economic Growth and Development. MC Graw Hill.

 

-Viner J. 1953. The Customs Union Issue. New York: The Carnage