تبیین جایگاه ایران در جهان بر مبنای توسعه پایدار: با رویکرد زیست محیطی
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
منا آهنی
1
,
محمد علی افشار کاظمی
2
1 - دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
کلید واژه: توسعه پایدار, ایران, توسعه پایدار زیست محیطی, بانک جهانی,
چکیده مقاله :
حفظ و حراست از محیط زیست مربوط به یک یا چند کشور نیست بلکه پدیده ای است که کل جهان از آن متأثر می شود. با بکارگیری روش دلفی و استفاده از نظر خبرگان، 6 شاخص در وضعیت توسعه پایدار زیست محیطی در ایران، موثر قلمداد گردید. به منظور بررسی توسعه پایدار زیست محیطی بر اساس شش شاخص منتخب (سرانه منابع داخلی آب شیرین؛ بهره وری آب؛ استفاده از انرژی؛ منابع تولید برق؛ دسترسی به برق؛ انتشار دی اکسیدکربن) برای 186 کشور جهان، دیتاها از بانک جهانی استخراج گردید. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت ایران بر مبنای شش شاخص منتخبِ حوزه محیط زیست و تعیین جایگاه ایران در بین دیگر کشورهای جهان، با استفاده از تکنیک خوشه بندی؛ و سپس شناسایی شبیه ترین کشورها در طی 18 سال گذشته با وضعیت توسعه پایدار محیطی در ایران، است. یافته های پژوهش نشان می دهد، کشور ایران از منظر شاخص های محیطی توسعه پایدار بیشترین هم خوشه گی را با کشورهای ویتنام دارد که 13 بار در طی سال های 1996 تا 2016، در یک گروه قرار گرفتند؛ و بعد از آن بیشترین هم خوشه گی مربوط به کشور ارمنستان و عراق می باشد که 12 بار در یک خوشه قرار گرفتند؛ 11 بار با کشور ونزوئلا هم خوشه بوده است؛ و با کشورهای سوریه، آرژانتین، مصر و آلبانی 9 بار هم خوشه بوده است. و از طرفی، پس از بررسی شش شاخص منتخب توسعه پایدار محیطی مشخص گردید، ایران از منظر شاخص انتشار دی اکسیدکربن و شاخص سرانه منابع داخلی آب شیرین نسبت به کشورهای هم خوشه خود در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در پایان بر مبنای یافته های پژوهش پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارائه شده است.
The preservation and protection of the environment is not only concerning one or two countries, but it is also a phenomenon which the whole world will be affected by. Applying the Delphi method and with the use of experts’ opinions, six indicators have been considered effective in the sustainable environmental development status of Iran. In order to study the sustainable environmental developmentin terms of the six selected indicators (per capita internal fresh water resources, water productivity, energy source usage, electricity generation sources, access to electricity, CO2 emissions) for 186 countries the data were extracted from the World Bank. This research aims to investigate the status of Iran based on the six selected indicators in the environment field and to define the place of Iran among other countries of the world using the clustering method. Then it tries to recognize the most similar countries to Iran during the last 18 years in terms of their sustainable environmental developmentstatus. The findings of the research show that from the perspective of sustainable environmental development indicators Iran was in the same clustering with Vietnam the most since they have come into one category 13 times during 1996 and 2016; and after that the being in the same clustering was related to Iraq and Armenia as they have been in one category 12 times; and 11 times with Venezuela and 9 times with Syria, Argentina, Egypt and Albania. Besides, after observing the selected six indicators of sustainable environmental development, it was determined that from the aspect of the indicators of “CO2 emissions” and “per capita internal fresh water” Iran is not in a good condition among the countries which have been in the same clustering with. Eventually, based on the findings of this research, some suggestions are presented for future studies.
_||_
