فهرست مقالات Urban

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - سنجش و تحلیل فضایی توزیع فقر شهری در شهرهای میانه اندام (مطالعه موردی: شهر بناب)
  وحید بوستان احمدی مریم حاجی پور نفیسه مرصوصی محمد وهابی
  فقر پدیده‌ای چندبعدی است و از عوامل زیادی تأثیر می‌گیرد. در این زمینه مهم‌ترین وظیفۀ جغرافی‌دانان و برنامه‌ریزان شهری استفاده از ابزارهایی به‌منظور شناسایی گستره‌های فقر در سطح شهر برای کاستن مسائل و پیامدهای ناشی از وجود این آسیب اجتماعی و فضایی است. هدف از اين مقاله چکیده کامل

  فقر پدیده‌ای چندبعدی است و از عوامل زیادی تأثیر می‌گیرد. در این زمینه مهم‌ترین وظیفۀ جغرافی‌دانان و برنامه‌ریزان شهری استفاده از ابزارهایی به‌منظور شناسایی گستره‌های فقر در سطح شهر برای کاستن مسائل و پیامدهای ناشی از وجود این آسیب اجتماعی و فضایی است. هدف از اين مقاله تحلیل فضایی توزیع فقر شهری در محلات بناب با رهیافت کاهش فقر شهري و پيش‌گيري از بازتوليد چرخه آن در محلات نابرخوردار است. مقاله حاضر از نظر هدف، رويكردی کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوري اطلاعات براي بررسي شاخص¬های فقر شهری در قالب چهار شاخص منتخب كلي و 30 شاخص فرعی مي باشد. يافته هاي پژوهش نشان مي¬دهد که شاخص¬هاي فقر شهری در محلات شهري بناب به صورت متوازن توزيع نشده و اختلاف فاحشي بين این محلات از نظر توسعه ملاحظه مي¬شود. و محله 2 با امتیاز 700/0 و محلات 13 و 11 با امتیاز 291/0 و 251/0 به ترتيب در بالاترين و پايين¬ترين سطح قرار گرفته¬اند. در حالت کلی می توان دریافت که در بین سیزده¬ محله شهر بناب 15/0 خیلی فقیر، 39/0 فقیر، 23/0 متوسط، 15/0 مرفه و 8/0 خیلی مرفه می¬باشند. براي کاهش فقر شهري ابتدا نیاز به شناخت صحیح، سنجش دقیق و تحلیل مستند و واقع گرایانه آن است. رويه و عمل برنامه¬ريزي و برنامه¬هاي كاهش فقر، امروزه هم در سطح علمي و هم در سطح عملي بر تمركز زدايي، ديدگاه از پايين به بالا، بكارگيري دانش بومي، مقتدرسازي شهروندان و برنامه-ريزي هميارانه با حفظ تعادل در بين سه كنشگر اصلي يعني جامعه مدني، دولت و بخش خصوصي تأكيد دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - ارزشیابی توزیع فضایی خدمات عمومی شهری (مطالعه موردی شهرستان گتوند)
  اردشیر  رستمی
  توزیع نامناسب خدمات‌عمومی در شهرها باعث شکل‌گیري معضلات اجتماعی و زمینه‌ساز نابرابري‌ها و بی‌عدالتی در آن‌ها شده ‌است. ازسوی دیگرتاثیر جبران‌ناپذیری برساختار، ماهیت و جدایی‌گزینی طبقاتی محلات شهری و در نهایت مدیریت شهرها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. با توجه به اهم چکیده کامل

  توزیع نامناسب خدمات‌عمومی در شهرها باعث شکل‌گیري معضلات اجتماعی و زمینه‌ساز نابرابري‌ها و بی‌عدالتی در آن‌ها شده ‌است. ازسوی دیگرتاثیر جبران‌ناپذیری برساختار، ماهیت و جدایی‌گزینی طبقاتی محلات شهری و در نهایت مدیریت شهرها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش به ارزشیابی توزیع فضایی خدمات عمومی در سه مولفه و بیست ویک گویه در چهار شهر شهرستان گتوند پرداخته شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردي و بر اساس روش به صورت پیمایشی است. جامعه آماري پژوهش، ساکنان شهرهای مورد مطالعه بوده است. به‌ منظور بررسی‌ نرمال‌بودن توزیع ‌داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و جهت‌بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از آزمون علامت و با استفاده از نرم¬افزار Spss استفاده شده است. در بخش تحلیل یافته‌ها، باتوجه به نتایج آزمون کلموگروف-‌اسمینروف مشاهده می‌شود که مقدار سطح معناداری آزمون در تمامی موارد کمتر از 05/0 شده است. پس فرض نرمال‌بودن داده‌ها رد شده است. همچنین نتایج حاصل از آزمون علامت در ارزیابی متغیرهای پژوهش در شهرهای مورد مطالعه نشان می‌دهد؛ شهرصالح‌شهر با امتیاز 02/3، شهر ترکالکی باامتیاز 69/2، شهر جنت مکان باامتیاز 61/2 و شهر سماله باامتیاز 53/2 قرار گرفته‌اند. بنابراین باتوجه به اینکه عدد 3 به عنوان میانه نظري پاسخ متغیرها انتخاب شده، میزان رضایت‌مندي شهروندان از خدمات عمومی به غیراز شهر صالح‌شهر در سه شهر دیگر از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - واکاوی عوامل فرهنگی وهویتی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی (مطالعه موردی:شهر اهواز)
  دکتراحمد رضا کابلی
  فرهنگ یک مرزو بوم بر روی شهرسازی و معماری آن بسیار تاثیرگذار بوده و با محفوظ داشتن عوامل بنیادی، فرهنگي و هنری در بناها یک اثربخشی ویژه‌ای به جا می‌گذارد. غرب‌گرایی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی مشهود است تاجایی‌که تحولات زیادی در فرم پلان‌ها دراین‌دوره شاهدهستیم. روش چکیده کامل

  فرهنگ یک مرزو بوم بر روی شهرسازی و معماری آن بسیار تاثیرگذار بوده و با محفوظ داشتن عوامل بنیادی، فرهنگي و هنری در بناها یک اثربخشی ویژه‌ای به جا می‌گذارد. غرب‌گرایی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی مشهود است تاجایی‌که تحولات زیادی در فرم پلان‌ها دراین‌دوره شاهدهستیم. روش اين پژوهش، از نظر هدف کاربردي و بر اساس روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه می باشد. هدف اصلی تحقیق ارزیابی ارتباط عوامل فرهنگی (نما و پلان) در شهرسازی و معماری در شهر اهواز و به طور متمرکز بر روی سه بنا از بناهای مهم ساخته شده دوره پهلوی از جمله بنای دانشکده سه گوش، ساختمان سیلو و هتل قو با معماری عصر مدرنسیم اروپایی می باشد. داده های تحقیق براساس پرسشنامه گردآوری و برای ارزیابی پایایی ابزار پژوهش، از روش کرونباخ استفاده شده است. تعداد و نوع نمونه گیری از طریق روش گلوله برفی(41 نفر از کارشناسان خبره) بوده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS وآزمون های کلموگروف – اسمیرنوف(KS) و علامت(Sing Test) انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بر اساس آزمون (KS) مقدار سطح معناداری آزمون در تمامی موارد کمتر از 05/0 شده است. بنابراین فرض نرمال بودن داده‌ها رد شده است. همچنین براساس آزمون علامت میزان ارتباط شاخص نما با مقدار 739/1 و سطح معناداری 082/0 وشاخص پلان با مقدار 562/1 و سطح معناداری 118/0 در سه بنای مورد مطالعه معنادار نبوده و استفاده از هر دو شاخص (نما و پلان) در معماری دوره پهلوی نسبت به معماری مدرنیسم اروپایی یک اندازه بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - ارزیابی والویت‌سنجی پارک‌های شهری (مطالعه‌موردی: منطقه 13شهری‌کلان‌شهرمشهد)
  زهرا پارسانیک
  پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در چکیده کامل

  پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در منطقه 13 شهری کلانشهرمشهد بر اساس6 شاخص؛ امکانات، زیبایی، امنیت، دسترسی، توزیع- پراکندگی، مساحت – وسعت؛ و استفاده از مدل تاپسیس پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با تاکید بر جنبه کاربردی و جمع آوري اطلاعات بر اساس پیمایش میدانی بوده است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد؛ از میان 13 پارک موجود در منطقه ثامن کلانشهرمشهد؛ تنها پارک امورشهراست که شاخص¬های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقاء یافته است. همچنین نتایج حاصل از مدل تاپسیس حاکی از آن است که پارک امور شهر با رتبه (CL) 993/0، پارک شهید فهمیده با رتبه(CL) 773/0، پارک میر با رتبه(CL) 625/0 دارای بالاترین و پارک کوچه عیدگاه با رتبه(CL)240/0، و پارک جاویدان با رتبه(CL)185/0 و پارک بهاالتولیه با رتبه(CL) 140/0 دارای کمترین کیفیت و مطلوبیت می¬باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - جایگاه و نقش مدیریت خدمات شهری درمحلات کلان‌شهرها (مطالعه موردی: منطقه2 شهری اهواز)
  لاله خواجوی نیا
  ارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب می‌آید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیش‌نیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این چکیده کامل

  ارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب می‌آید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیش‌نیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد مدیریت خدمات شهری و در سطح منطقه دو کلان‌شهر اهواز است. جامعه آماری تحقیق ساکنان منطقه 2 کلان‌شهر اهواز و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 399 نفر تعیین گردید. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی طبقه بندی شده بوده است. روش این پژوهش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای تحلیل داده‌ها بااستفاده از آزمون های میانگین، T دومتغیره، همبستگی پیرسون، لون و Aniva استفاده شده است. نتایج تحقیق بوسیله آزمون میانگین نشان می‌دهد؛ میزان رضایت شهروندان از محلات منطقه2 کلان‌شهراهواز امتیاز 69/2 کسب کرده که نشان دهنده رضایت پایین‌تر از حد متوسط وعدم رضایت شهروندان از عملکرد حوزه مدیریت خدمات شهري است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی و ارزیابی راهبردهای تأمین منابع مالی پایدار برای شهرداری ها مورد مطالعه: شهرداری مرودشت
  محمد امین  گرامی علی شمس الدینی
  پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی راهبردهای تأمین منابع مالی پایدار در شهرداری مرودشت انجام شده است. در این پژوهش ضمن ارزيابي و تجزيه و تحلیل منابع درآمدي شهرداري مرودشت در بازه‌ زماني پنج ساله (1401-1397)، به معرفی منابع مالی پایدار و ارزیابی راهبردهای بالقوه تأمین این چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی راهبردهای تأمین منابع مالی پایدار در شهرداری مرودشت انجام شده است. در این پژوهش ضمن ارزيابي و تجزيه و تحلیل منابع درآمدي شهرداري مرودشت در بازه‌ زماني پنج ساله (1401-1397)، به معرفی منابع مالی پایدار و ارزیابی راهبردهای بالقوه تأمین این منابع مالی در این شهرداری پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- پیمایشی، مقطعی و کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل40 نفر از مدیران و کارشناسان خبره شهرداری مرودشت و پژوهشگران و صاحبنظران امور مالی و درآمد بود. به منظور ارزیابی میزان پایداری منابع مالی و درآمدی شهرداری مرودشت، از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شده است. روايي پرسشنامه با استفاده از نظر اساتید، صاحبنظران و همچنین کارشناسان جامعه مورد مطالعه تأيید گرديد و پايايي آن از طريق محاسبه آلفاي کرونباخ، 65/87 بدست آمد. داده هاي پژوهش به وسیله نرم‌افزار SPSS و در دو قالب آمار توصیفي و آمار استنباطي مورد تجزيه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش حاصل از مقایسه میانگین دو جامعه مستقل (مدیران و پژوهشگران) در موضوع درآمدهای پایدار و ناپایدار شهرداری مرودشت، حاکی از عدم درک متقابل دو گروه از یکدیگر در قبال فعالیت های پیشین سیستم مدیریت شهری می باشد. علاوه بر این نتايج اين پژوهش نشان دادند كه درآمد ناشي از فصول عوارض عمومي و درآمد حاصل از وجوه و اموال شهرداري جزء منابع درآمدي پايدار و اعانات و هدايا و دارايي‌ها جزء ناپايدارترين درآمدهاي شهرداري به حساب مي‌آيد. همچنین با ارزیابی امتیاز عوامل استراتژیک داخلی در قالب نقاط قوت و ضعف و ارزیابی امتیاز عوامل استراتژیک خارجی در قالب نقاط فرصت و تهدید مشخص گردید این امتیاز در قسمت استراتژی محافظه کارانه قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - سنجش و ارزیابی ابعاد سرزندگی شهری در منطقه 10 کلانشهر مشهد
  مجید اکبری زهرا منتظری مرضیه طالشی انبوهی
  سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده اس چکیده کامل

  سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده است. هدف اين نوشتار ارزیابی میزان سرزندگی در نواحی سه¬گانه منطقه 10 کلان¬شهر مشهد است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و روش آن توصبفی- تحليلي است و براي گردآوري داده¬ها از پرسش¬نامه محقق ساخته استفاده ‌شده است. جامعه آماري پژوهش ساکنین منطقه 10 کلان¬شهر مشهد و روش نمونه¬گیری تصادفی ساده بوده است. براي تحليل اطلاعات به¬دست آمده از آزمون¬های تی¬تک نمونه¬ای، آزمون واریانس یک طرفه و از آزمون فریدمن در نرم¬افزار Spss استفاده شده است. سرزندگی فضاهای شهر، مفاهیمی چون عدالت، کارآمدی، سازگاری، انعطاف¬پذیری، کیفیت محیطی را نیز دربر می¬گیرد که در نهایت سرزندگی شهر در صورت پایداری به زیست¬پذیری منجر خواهد شد. نتایج تحقيق نشان داد در منطقه 10 کلان¬شهر مشهد به ترتیب ابعاد کالبدی با میانگین 3527/3، اجتماعی با میانگین 3350/3، زیرساختی با میانگین 3112/3 و اقتصادی با میانگین 1111/3 بیش¬ترین و کم-ترین ارزش را دارند. میانگین¬های ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و کالبدی در سه ناحیه شهرداری منطقه 10 برابر نیستند و اختلاف معناداری با هم دارند به¬طوری که در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی، ابتدا ناحیه 1 سپس 2 از ناحیه 3 اختلاف میانگین بالاتری دارند. اما در بعد زیرساختی ناحیه 2 به مراتب نسبت به سایر نواحی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. به طوری¬که بعد کالبدی ناحیه 2 در حدود 13/0 از ناحیه یک و در حدود 7/0 از ناحیه 3 بیشتر و مطلوب تر است. در کل سرزندگی منطقه 10 در حد متوسط به بالا است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - ارزیابی بازآفرینی شهری در محلات بافت فرسوده بارویکرد کالبدی- زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی (نمونه‌موردی: بندرماهشهر)
  دکتر صادق بشارتی فر بهروز محسنی
  امروزه توجه به بافت‌هاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آن‌ها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونه‌اي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافت‌هاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافت‌ها را در دوره‌هاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه چکیده کامل

  امروزه توجه به بافت‌هاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آن‌ها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونه‌اي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافت‌هاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافت‌ها را در دوره‌هاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی بازآفرینی‌شهری درمحلات بافت فرسوده بندرماهشهر با رویکرد اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- زیست محیطی پرداخته است. روش پژوهش از نظرهدف، توسعه‌ای-کاربردی و از نظر روش‌شناسی درگروه پژوهش‌های ترکیبی جای می‌گیرد. جامعه‌ی آماری تحقیق ساکنان هشت محله بافت فرسوده بندر ماهشهر و نمونه آماری 386 نفر با توجه به فرمول کوکران در نظر گرفته شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد؛ مولفه کالبدی- زیست محیطی با میانگین امتیاز 85/3 و مولفه اجتماعی- فرهنگی با 83/3 به ترتیب درعدم تحقق بازآفرینی شهری نقش داشته است. همچنین براساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون، ارتباط معناداری بین شاخص‌های اجتماعی- فرهنگی و کالبدی-زیست محیطی وجود داشته اما شدت همبستگی و معناداری آن‌ها در شاخص اجتماعی- فرهنگی با امتیاز 794/0 و شاخص کالبدی- زیست محیطی با امتیاز 854/0 می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - بررسی وضعیت آسیب پذیری شهرها به جزایر حرارتی (مطالعه موردی: تهران و ورامین)
  حسن جعفری سیریزی مجتبی جعفری سیریزی لیلا حسینجانی سیده الهام داوری
  جزایرحرارتی شهری (UHI) منعکس کننده مقدار تفاوت مشاهده درجه حرارت بین شهرستان‌ها و مناطق اطراف خود هستند. شناسایی پدیده جزیره حرارتی در دو شهرستان، تهران با یک پس زمینه کسب و کار صنعتی و ورامین در حال رشد با پس زمینه‌های کشاورزی است. هدف شناسایی آسیب¬پذیری جامعه به اثرات چکیده کامل

  جزایرحرارتی شهری (UHI) منعکس کننده مقدار تفاوت مشاهده درجه حرارت بین شهرستان‌ها و مناطق اطراف خود هستند. شناسایی پدیده جزیره حرارتی در دو شهرستان، تهران با یک پس زمینه کسب و کار صنعتی و ورامین در حال رشد با پس زمینه‌های کشاورزی است. هدف شناسایی آسیب¬پذیری جامعه به اثرات جزیره حرارتی و تلاش در جهت سازگاری جامعه مربوط به جزیره حرارتی است. پژوهش حاضر، از ترکیب روش‌های تحقیق کمّی و کیفی بهره گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS EXCEL, ENVI, و ARCGIS انجام گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ساختارمند بر اساس شاخص LVI و با توجه به ویژگی‌های مناطق مورد مطالعه است. روایی پرسشنامه به کمک پانل متخصصین تأیید و پایایی پرسش‌نامه حاضر ازروش آلفای کرونباخ استفاده گردید. جامعه آماری شامل 99 سرپرست خانوار در سه منطقه در تهران و دو منطقه در ورامین می‌باشد. نتایج نشان داد، تهران آسیب پذیری بیشتری نسبت به ورامین دارد. بخش اول این پژوهش به بررسی و شناسایی جزیره حرارتی شهری اختصاص دارد که با استفاده از داده‌های اندازه گیری میدانی دما و تصاویر ماهواره‌ای بررسی شد. نتایج نشان داد که تجمع حرارت شهری در هر دو شهرستان وجود دارد، اما تهران شدت بییشتری دارد. جزیره حرارتی در در تهران نسبت به ورامین در روزهای صاف و افتابی کاملا مشخص بود. در روزهای ابری اختلاف دما بین مناطق کم بود و هم چنین در روزهای همراه با وزش باد تهران دمای شبانه بیشتری نسبت به ورامین داشت که این دمای بالا در ارتباط به تراکم بالا و گستردگی بیشتر این شهر است. بخش دوم این پژوهش براساس شاخص LVI به ارزیابی آسیب¬پذیری جزیره حرارتی شهری پرداخته شده است. سطح متوسط آسیب¬پذیری در ورامین به دلیل پایین بودن سطح آگاهی جامعه از تغییرات دما و اثرات آن است اما نشانه‌ای از سازگاری وجود داشت که در قالب سازگاری طبیعی است. ورامین هم چنین در زمینه تعامل و روابط وضعیت بهتری نسبت به تهران دارد. تهران با افزایش دما و هم چنین سطح سازگاری پایین مواجه است که از دلایل آن تراکم شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - تحليلي بر سياست هاي ساماندهی بافت‌های فرسوده در سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: شهر پارس آباد)
  یوسف زیادی دمیرچی درسی آزاده  اربابی سبزواری
  امروزه یکی از چالش¬های عمده نا¬پایدار کننده شهرهای کشور، گونه¬ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیر¬رسمی یا حاشیه‌نشینی و بافت‌های فرسوده داخل این سکونتگاه می¬باشد. وضعیت عمومی زندگی شهری در کشور¬های رو به توسعه، اوضاع نگران‌کننده‌ای را طی دهه¬های گذشته، به وجود چکیده کامل

  امروزه یکی از چالش¬های عمده نا¬پایدار کننده شهرهای کشور، گونه¬ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیر¬رسمی یا حاشیه‌نشینی و بافت‌های فرسوده داخل این سکونتگاه می¬باشد. وضعیت عمومی زندگی شهری در کشور¬های رو به توسعه، اوضاع نگران‌کننده‌ای را طی دهه¬های گذشته، به وجود آورده است. این پژوهش با هدف تحليل سياست¬هاي ساماندهی بافت‌های فرسوده در سکونتگاه‌های غیررسمی شهر پارس آباد انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر 384 نفر از ساکنان شهر پارس آباد می¬باشد. جهت تحلیل داده¬ها و اطلاعات به دست آمده از آزمون آزمون اسپیرمن در نرم افزار Spss استفاده گردیده است. یافته¬ها نشان داد که سیاست‌های ساماندهی در بافت‌های فرسوده سکونتگاه‌های غیررسمی شهر پارس‌آباد مغان در وضعیت مناسبی قرار ندارد و هر 4 سیاست ساماندهی (نوسازی، بهسازی، حفاظت و جلوگیری از انحطاط، هویت بخشی) و شاخص‌ها و میزان موفقیت آن‌ها در وضعیت مناسبی نیستند، نتایج حاصل از ارزیابی پرسشنامه از طریق آزمون اسپیرمن نشان داد که بین سیاست های ساماندهی و حکمرانی خوب شهری رابطه معناداری وجود دارد به گونه ای که شاخص¬های مختلف سیاست ساماندهی از قبیل نوسازی، بهسازی، سیاست حفاظت و جلوگیری از انحطاط، سیاست هویت¬بخشی و گویه¬های مربط به آن از قبیل اثربخشی سیاست، کارایی سیاست،تناسب سیاست، پذیرش عمومی و آموزش عمومی، هویت بخشی به مکان، توجه به عدالت توزیعی و اطلاعاتی در سطح بافت و توجه به مسئله فقر در سطح محلات غیر رسمی همگی در میزان حکمرانی تاثیر بالایی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - همزمان سازی کلاس خاصی از سیستم‌های آشوبی هم‌ترازمبتنی بر روش کنترل کننده مودلغزشی
  امیرحسین رستم پور Assef Zare نرگس شفاعی
  در این مقاله يك مكانيزم كنترلي تطبيقي به منظور همزمان سازی یک کلاس خاص از سیستم‌های آشوبی هم‌تراز داراي تاخيرهاي نامشخص، اغتشاش و عدم قطعیت ارائهشدهاست. تاخیر‌ها و پارامتر‌ها برای دو سیستم آشوبی هم‌تراز پایه وپیرو، مجهول و متفاوت است. سیستمهاي آشوبی هم‌تراز ، با استفا چکیده کامل

  در این مقاله يك مكانيزم كنترلي تطبيقي به منظور همزمان سازی یک کلاس خاص از سیستم‌های آشوبی هم‌تراز داراي تاخيرهاي نامشخص، اغتشاش و عدم قطعیت ارائهشدهاست. تاخیر‌ها و پارامتر‌ها برای دو سیستم آشوبی هم‌تراز پایه وپیرو، مجهول و متفاوت است. سیستمهاي آشوبی هم‌تراز ، با استفاده از نمای لیاپانوف مثبت و جاذبهاي کران دار معرفی شده است. در مكانيزم كنترلي پيشنهادي، برای همزمان سازی از دو كنترل كننده خطی و مود لغزشی تطبيقي استفاده شده است. در رهيافت كنترلي پيشنهادي، با استفاده از شرايط لیپشیتز در سيستمهاي آشوبي، قوانین بروز رسانی پارامتر‌هاي نامعين ارائهشده و با استفاده از تئوري لياپانوف، پايداري سيستم كنترلي پيشنهادي در همزمان سازي مقاوم سيستم هاي مذكور، اثبات شده است. در نهایت همزمان سازی سیستم آشوبی هم‌تراز پایه و پیرو جرک و جنسیوتسیو دارای عدم قطعیت هاي غیرخطی، اغتشاش‌‌های خارجی و همچنین پارامتر‌ها و تاخیرهای زمانی ثابت و نامشخص، با استفاده از مكانيزم كنترلي پيشنهادي انجام و شبيه سازي شده‌است. بررسی نتایج نشان می‌دهد، كنترل كننده پيشنهادي، در زماني اندك، بر اثرهاي اغتشاش خارجی و عدم قطعیت هاي کراندار موجود در سيستم‌ها، غلبه کرده و تخمین پارامتر‌های سیستم اصلی در فرايند همزمان سازي به خوبی صورت گرفته‌ است . است است است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - تجزیه و تحلیل ریسک‌های بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی بوستان پلیس شهر تهران
  زهرا  گلچین شاد رخشاد حجازی
  این تحقیق به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط زیستی در بوستان‌های شهری به انجام رسیده است. در فرآیند ارزیابی از روش تجزی و تحلیل نقاط شکست و اثرات آن FMEA بهره‌گیری شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و گزارشات و اسناد و مدارک و مجلات معتبر و چکیده کامل

  این تحقیق به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط زیستی در بوستان‌های شهری به انجام رسیده است. در فرآیند ارزیابی از روش تجزی و تحلیل نقاط شکست و اثرات آن FMEA بهره‌گیری شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و گزارشات و اسناد و مدارک و مجلات معتبر و همچنین مطالعات میدانی، خطرات و عوامل بالقوه آسیب‌رسان و پیامدهای آن شناسایی شد. سپس RPN مربوط به هریک از عوامل با توجه به شدت اثر، درجه احتمال وقوع و احتمال کشف، محاسبه و اولویت‌بندی شد. نتایج ارزیابی نشان می‌دهد بالاترین RPN مربوط به وسایل بازی موجود در زمین‌های بازی و نیز ساختار کلید، تابلو وکابل‌های خطوط برق منابع روشنایی است که می‌تواند واجد پیامدهای ناگواری باشد. بنابراین در اولویت اول قرار گرفته و راهکارهای مدیریتی مناسب جهت حذف یا کاهش و کنترل خطرات ارائه گردید. در انتها نتایج ارزیابی دوره پایانی کارشناسی مرکز بهداشت کار شهرداری تهران با نتایج حاصل از ارزیابی موارد مشابه تکنیک FMEA مقایسه و بررسی گردید و نتایج نشان می‌دهد که روشFMEA می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد و نوین جهت شناسایی و پیشگیری از وقوع احتمالی حوادث در آینده، در راستای خلق فضای شهری ایده‌آل، توسط کارشناسان شهری مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - طراحی و تبیین مدل برند شهری به منظور ایجاد برند مقصد گردشگری با رویکرد نظریه داده بنیاد
  رومینا ربانی سید مهدی جلالی حسن مهرمنش
  چکیده زمینه : امروزه برند سازی شهری و داشتن برند مقصد از ضروریات بازاریابی گردشگری می باشد. شهرها مانند محصولات تجاری برای رسیدن به موفقیت ، نیاز دارند تا برند شوند. یک برند شهری برمبنای ارزش ها ، نگرش ها، رفتارها و خصوصیات شهر پایه ریزی می شود . برند سازی شهری به عنوان چکیده کامل

  چکیده زمینه : امروزه برند سازی شهری و داشتن برند مقصد از ضروریات بازاریابی گردشگری می باشد. شهرها مانند محصولات تجاری برای رسیدن به موفقیت ، نیاز دارند تا برند شوند. یک برند شهری برمبنای ارزش ها ، نگرش ها، رفتارها و خصوصیات شهر پایه ریزی می شود . برند سازی شهری به عنوان یک برند مقصد گردشگری ،توسط ارائه تصویر شهر ، منبعی از ارزش اقتصادی ،اهمیت سیاسی و فرهنگی - اجتماعی به منظور افزایش مزیت رقابتی در نظر گرفته می شود. برای ساخت یا بازسازی برند در ذهن مخاطب باید برنامه ای هدفمند داشت.از این رو ضرورت تبیین برند شهری نیازمند راهبردی است که به شهر هویت فراموش نشدنی بدهد. هدف :این پژوهش طراحی مدل برند شهری با درنظرگرفتن مقصد گردشگری است . روش :این پژوهش از نوع کاربردی بوده و بر اساس نظریه داده بنیاد انجام شده است . در این پژوهش کیفی 22 نفر از مدیران شهری ،متخصصین و اساتید حوزه ی برند سازی شهری و گردشگری، مورد مصاحبه های ساختاری عمیق قرار گرفتند و سپس داده های حاصل از آنها با استفاده از کد گذاری باز ،محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شد . یافته ها:پژوهش نشان می دهد راهبردهای مدرن توسعه شهری ، الگوسازی شهری، تعیین خط مشی با محوریت گردشگری و شناسایی گردشگری شهری از شرایط علّی برند سازی شهری است نتایج: پیامدهای برند سازی شهری( یکپارچگی فرآیند ، تقویت و بهبود جایگاه شهر ،توسعه گردشگری پایدار ، توسعه اقتصادی شهر و صلح و دوستی جوامع) نتایج تحقیق محسوب می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - ارزیابی و تحلیل وضعیت آینده حکمروایی مطلوب شهری درشهرهای ایران برپایه فرض سناریو مبنا(مطالعه موردی: شهر تهران)
  کیان شاکرمی مسعود چهاراهی مظفر حسنوند
  زمینه: امروزه در میان رویکردهای گوناگون مطرح‌شده در عرصه مدیریت شهری، حکمروایی خوب شهری از مطرح‌ترین و مؤثرترین رویکردهاست. هدف: پژوهش حاضر بدنبال شناسایی و ارزیابی مهم ترین متغیرها وپیشرانهای کلیدی اثرگذار بر آینده حکمروایی شهری تا افق 1410 برای کلانشهر تهران است. همچ چکیده کامل

  زمینه: امروزه در میان رویکردهای گوناگون مطرح‌شده در عرصه مدیریت شهری، حکمروایی خوب شهری از مطرح‌ترین و مؤثرترین رویکردهاست. هدف: پژوهش حاضر بدنبال شناسایی و ارزیابی مهم ترین متغیرها وپیشرانهای کلیدی اثرگذار بر آینده حکمروایی شهری تا افق 1410 برای کلانشهر تهران است. همچنین، دنبال ارائه محتمل‌ترین سناریوهای پیشرو در زمینه وضعیت حکمروایی مطلوب شهری در افق 1410 برای کلان‌شهر تهران است. روش تحقیق: در تحقیق حاضر از روش تحلیل ساختاری و تحلیل اثر متقاطع برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. داده‌ها و اطلاعات موردنیاز تحقیق به‌صورت ترکیبی از داده‌های کیفی کمی بوده است که بامطالعه اسناد و به روش پیمایشی (پرسشنامه) و مصاحبه با کارشناسان در چهارچوب مدل دلفی جمع‌آوری‌شده است. برای تحلیل داده از روش تحلیل اثرات متقابل متغیرها نرم‌افزار MICMAC و برای تدوین سناریوها از نرم‌افزار Morphol استفاده‌شده است. یافته ها: درنهایت از بین یکصد هزار سناریوی خروجی پنج هزار دارای اعتبار شناسایی گردید و با توجه به غیرممکن بودن تحلیل این تعداد درنهایت 10 سناریو با اینرسی بالا انتخاب گردید و در بین این 10 سناریو 4 سناریو با بیشترین میزان اینرسی و تکرار بالای 90% در سناریوهای بعدی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتیجه گیری: در بین سناریوهای ارائه‌شده هیچ‌گونه سناریوی ایده آلی به دست نیامده و تنها سناریوی مطلوب مربوط به متغیر پاسخگویی بوده که در هر چهار سناریو تکرار شده است و این موضوع یک هشدار نسبت به وضعیت آینده مدیریت شهرهای ایران از جمله کلان‌شهر تهران در زمینه تحقق حکمروایی خوب شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - ارزیابی عملکرد بلدیه تهران در نظارت بر قیمت نان در دوره پهلوی اول
  جعفر آقازاده محسن پرویش
  10.30495/jhcin.2023.21784
  رضاشاه پهلوی پس از دستیابی به قدرت با سیاست‌های تمرکزگرایانه و تجددآمرانه دست به اصلاحات سیاسی، اداری و اجتماعی زد. مدیریت امور شهری و شهرداری ها از جمله حوزه هایی بود که در آن اصلاحات ساختاری و اداری صورت گرفت. یکی از وظایف بلدیه ها در آن دوره نظارت بر قیمت نان بود. چکیده کامل

  رضاشاه پهلوی پس از دستیابی به قدرت با سیاست‌های تمرکزگرایانه و تجددآمرانه دست به اصلاحات سیاسی، اداری و اجتماعی زد. مدیریت امور شهری و شهرداری ها از جمله حوزه هایی بود که در آن اصلاحات ساختاری و اداری صورت گرفت. یکی از وظایف بلدیه ها در آن دوره نظارت بر قیمت نان بود. احتکار غلات و آرد و کمبود و گران‌شدن نان در تهران وضع نابسامانی به‌وجود آورده بود. این مقاله، با تکیه بر منابع مکتوب و به ویژه اسناد رسمی، به این پرسش پاسخ داده که بلدیه تهران برای رفع مشکل کمبود نان و نظارت بر قیمت آن چه راهکاری در پیش گرفت و دست به چه اقداماتی زد؟ حکومت پهلوی کوشید با برگزیدن فردی نظامی، سرهنگ کریم خان بوذرجمهری، به ریاست بلدیه تهران امور شهری به ویژه مسئله نان را مدیریت کند. این اقدام مؤثر افتاد و بلدیه تهران تا حد زیادی اختیار امور را در دست گرفت و دست به اصلاحاتی اساسی زد. اصلاحاتی که شامل صدور دفترچه بهداشت، بازرسی از دکاکین نانوایی، تعیین ساعات کار نانوایی‌ها، کاهش قیمت و نوشتن آیین‌نامه کیفر گران‌فروشان و تصویب و اعمال نظام نامه‌های صنفی و ارزاقی بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - Investigation of physical issues of the initial conditions of free water surface due to underwater disturbances on the basis of SPH numerical simulation of the phenomenon
  Omid Reza Safiyari Mahmood Reza Akbarpour Jannat Babak Banijamali
  10.1007/s40094-019-0323-6
  AbstractThe current paper discusses the physical impacts of the various initial boundary conditions of the free surface of a waterbody on the initiation and propagation characteristics of water waves due to the underwater perturbations. Differences between traditional p چکیده کامل

  AbstractThe current paper discusses the physical impacts of the various initial boundary conditions of the free surface of a waterbody on the initiation and propagation characteristics of water waves due to the underwater perturbations. Differences between traditional point of view and applied numerical method in this paper for exertion the initial conditions of the generated waves by surface deformation were surveyed in the Lagrangian domain vs. Eulerian. In this article, the smoothed-particle hydrodynamics (SPH) technique was applied for simulating of wave generation process using initial boundary condition of water surface deformation through utilizing DualSPHysics numerical code and comparing the modeling results with recorded data. As a distinct approach, we studied the effects of discrete water particles on properties of produced surface waves by using the Lagrangian analytical capability of SPH model. Illustrative compatibility on simulation results with experimental data proves that meshless techniques such as applied in DualSPHysics software can reproduce physical properties of the event very well, and this is a suitable alternative to existing classical approaches for prediction of shock occurrences with nonlinear behavior such as generated surface water waves by underwater disturbance. Besides, the waveforms and their characteristics behave more realistic by considering the thrown upward water mass which was not directly considered in old formula and theories. The results of numerical modeling indicated rational agreement between numerical and empirical data proving that a complicated nonlinear phenomenon could be predicted by an SPH model which modified initial boundary conditions were supposed into the model with actual assumptions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - ارزیابی عملکرد شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی براساس شاخص‌های حکمرانی خوب
  زهرا طاهر موسوی رستم قره داغی
  زمینه: رویکرد نوین به نقش حاکمیت در جامعه یکی از تغییراتی است که در حوزه نظر و عمل در خط‌مشی‌گذاری پدید آمده اصول حکمرانی خوب پارادایم جدیدی است که بر نقش مدیران دولتی در فراهم آوردن خدمات با کیفیت بالا و عرضه آن به شهروندان و گروه‌های گوناگون تأکید دارد. هدف : با توجه چکیده کامل

  زمینه: رویکرد نوین به نقش حاکمیت در جامعه یکی از تغییراتی است که در حوزه نظر و عمل در خط‌مشی‌گذاری پدید آمده اصول حکمرانی خوب پارادایم جدیدی است که بر نقش مدیران دولتی در فراهم آوردن خدمات با کیفیت بالا و عرضه آن به شهروندان و گروه‌های گوناگون تأکید دارد. هدف : با توجه به اهمیت موضوع حکمرانی خوب در بهبود وضعیت زیست شهری شهروندان ، هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی بر اساس شاخص‌های حکمرانی خوب می باشد. روش: این پژوهش یک پژوهش کاربردی محسوب می‌شود که به روش توصیفی- پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی شهروندان‌ شهرهای استان آذربایجان شرقی که در سال 1397 و در زمان اجرای این پژوهش در یک از شهرهای این استان زندگی می‌کنند که طبق جدول حجم نمونه 384 نفر تعیین گردید یافته‌های پژوهش: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ک از نظر رتبه بندی نیز مولفه‌های پاسخگویی، مسئولیت پذیری، شفافیت، اجماع پذیری، کارائی و اثربخشی، حاکمیت قانون، مشارکت و عدالت به ترتیب رتبه‌های اول تا هشتم مؤلفه‌های حکمرانی خوب در شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی را به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عملکرد شهرداری‌های استان از منظر شاخص‌ها و مولفه‌های حکمرانی پایین از سطح متوسط بوده و از حد مطلوب فاصله زیاد دارد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - بررسی عوامل مؤثر بر میزان پاسخگویی در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی خوب (مورد مطالعه؛ شهرداری منطقه 6 تهران)
  وحید آرائی ابوالفضل قاسمی
  زمینه: هدف پاسخگویی به‌مثابه خروجی و جوهره حکمرانی خوب، این است که شهروندان از چرایی انتخاب گزینه‌ها و فرایندهای سیاستی مطلع شوند تا توانایی قضاوت و واکنش مناسب به اقدامات مدیریتی را بیابند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت و سنجش عوامل مؤثر بر میزان پاسخگویی از منظر چکیده کامل

  زمینه: هدف پاسخگویی به‌مثابه خروجی و جوهره حکمرانی خوب، این است که شهروندان از چرایی انتخاب گزینه‌ها و فرایندهای سیاستی مطلع شوند تا توانایی قضاوت و واکنش مناسب به اقدامات مدیریتی را بیابند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت و سنجش عوامل مؤثر بر میزان پاسخگویی از منظر شهروندان در شهرداری منطقه 6 تهران می‌باشد. روش: پژوهش حاضر از نظر نوع هدف کاربردی و از لحاظ نوع روش، پیمایشی می‌باشد. تعداد 28 گویه مورد شناسایی و سؤال قرار گرفته که مورد تأیید خبرگان و آلفای کرونباخ برابر 0/83 و سطح معناداری برابر 95 درصد بوده که بر اساس آزمون t و فریدمن مورد بررسی و رتبه‌بندی قرار گرفته است. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه می‌باشد و برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss استفاده گردیده است. یافته‌ها: وضعیت مسئولیت‌پذیری مسئولان و مناصب، وظایف و عملکرد مدیران شهری و نظرخواهی از شهروندان در خصوص برنامه‌ها و طرح‌های شهری از نظر شهروندان تا حدی مناسب و وضعیت اطلاع‌رسانی به شهروندان، وضوح رویه‌ها و مسئولیت‌ها، نظرخواهی از شهروندان نسبت به مسائل مختلف حوزه شهری و وجود قوانین رفتاری در شهرداری‌ها نامناسب بوده است. نتیجه‌گیری: وضعیت میزان پاسخگویی در شهرداری منطقه 6 تهران از نظر پاسخ‌دهندگان بر اساس آزمون t و فریدمن ناکافی و نامناسب می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - موانع اجرایی خط‌مشی‌های عمومی با رویکرد حکمرانی شهری :مورد مطالعه شهرداری‌های استان آذربایجان شرقی
  رستم قره داغی آرزو آقامحمدی
  زمینه : مسائلی همچون رشد روز افزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهره گیری از روش های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است، همچنین بهره گیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پ چکیده کامل

  زمینه : مسائلی همچون رشد روز افزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانی شدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهره گیری از روش های مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است، همچنین بهره گیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پذیر و تاب‌آور را به ارمغان می آورد.هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اولویت‌بندی موانع اجرایی خط‌مشی‌عمومی با رویکرد حکمرانی شهری انجام شده است. روش: در این پژوهش، جهت شناسایی و اولویت‌بندی موانع اجرایی خط‌مشی‌عمومی با رویکرد حکمرانی شهری از روش دلفی استفاده شده است. در این راستا با استفاده از نظرات 20 نفر از خبرگان باسابقه در حوزه خط‌مشی‌گذاری عمومی با رویکرد حکمرانی‌شهری و تلفیق تلفیق مؤلفه‌های استخراج شده پرسشنامه‌ای در سه مرحله در اختیار خبرگان قرار گرفت و نظرات مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در نهایت با استفاده از ANP به رتبه‌بندی موانع پرداخته شده است. یافته‌ها: در این پژوهش ، 6 مانع اصلی 37 شاخص در زمینه موانع حکمرانی‌شهری در اجرا شناسایی و مورد تایید خبرگان قرار گرفت. همچنین با استفاده از نظر خبرگان در مورد میزان اهمیت هریک از مولفه‌ها، رتبه‌بندی ارائه گردید. نتیجه‌گیری : مولفه‌های شناسایی شده برای برنامه‌ریزی دقیق‌تر جهت رفع موانع حکمرانی‌شهری در اجرا می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - نقش رفتارشهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
  نیلوفر میرسپاسی حاجیه رجبی فرجاد مرضیه ابراهیمیان
  باتوجهبه اهمیت رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان و نقش آنها در موفقیت سازمان ها،در این پژوهش به نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان پرداخته شدهاست. هدف علمی از انجام این تحقیق شناسایی و تبیین ارتباط مابین 5 عامل رفتارشهروندی سازمانی و ارزیابی عملکرد چکیده کامل

  باتوجهبه اهمیت رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان و نقش آنها در موفقیت سازمان ها،در این پژوهش به نقش رفتار شهروندی سازمانی در ارزیابی عملکرد کارکنان پرداخته شدهاست. هدف علمی از انجام این تحقیق شناسایی و تبیین ارتباط مابین 5 عامل رفتارشهروندی سازمانی و ارزیابی عملکردکارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر می‌باشد.روش بررسی این مطالعه به صورت توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جهت سنجش رفتارشهروندی سازمانی از پرسشنامه استاندارد پادساکف استفاده و برای سنجش عملکردکارکنان از پرسشنامه استاندارد پترسون استفاده شده است که روایی از طریق محتوایمورتایید قرارگرفته است و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 892/0مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان دانشگاه آزاد اسلامیواحد اسلامشهر که 180 نفر می‌باشند و با استفاده از جدول مورگان برای تعیین حجمنمونه 118 نفر مورد بررسی و آزمون قرارگرفته است. به جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار Spss و جهت آزمون فرضیه‌ها از آزمون کولموگوروف اسمیرنوف: (آزمون k-s) استفاده شده است. نتایج به دست آمده: بین نوع دوستی و عملکردرابطه مستقیم و بین وجدان وعملکرد و گذشت و فداکاری با عملکرد و رفتار مدنی وعملکرد و درنهایت بین ادب و ملاحظه با عملکرد ارتباط معنادار وجود دارد و در حقیقتطبق فرضیه اصلی تحقیق هر پنج مولفه نوع دوستی، وجدان، گذشت، رفتار مدنی و ادب باعملکرد کارکنان معنادار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  21 - موانع و چالش‌های پیاده‌سازی شهرداری الکترونیک (موردمطالعه: شهرداری آبیک قزوین)
  سارا شیخ بکلو زهرا رجایی
  زمینه: امروزه شهرداری یکی از مهم‌ترین نهادها مدیریت شهری در ساختارهای اجتماعی و سیاسی محسوب می‌شود؛ که تحت تأثیر انقلاب اطلاعات و ارتباطات قرارگرفته است و به‌عنوان ابزاری قدرتمند جهت تسریع و دسترسی سریع به شهرداری الکترونیک موردتوجه قرار می‌گیرد شهرداری الکترونیک و استف چکیده کامل

  زمینه: امروزه شهرداری یکی از مهم‌ترین نهادها مدیریت شهری در ساختارهای اجتماعی و سیاسی محسوب می‌شود؛ که تحت تأثیر انقلاب اطلاعات و ارتباطات قرارگرفته است و به‌عنوان ابزاری قدرتمند جهت تسریع و دسترسی سریع به شهرداری الکترونیک موردتوجه قرار می‌گیرد شهرداری الکترونیک و استفاده بخش عمومی از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی در راستای منحصر شدن بر عرضه خدمات، تشویق شهروندان به مشارکت بیشتر در تصمیم‌گیری و افزایش مؤلفه‌های پاسخگویی، شفافیت و اثربخشی در دولت می‌داند. هدف: در این تحقیق ضمن بررسی مبانی نظری شهرداری الکترونیک، استقرار صحیح ICT (همراه با رفع چالش‌ها و موانع در این حیطه) به‌عنوان ابزاری قدرتمند جهت دسترسی به شهرداری الکترونیک موردتوجه قرارگرفته است. روش‌ها: تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. شیوه گردآوری داده‌ها، تک مقطعی و ابزار آن پرسشنامه است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان و مدیران شهرستان آبیک است که در بین آن‌ها پرسشنامه توزیع گردید. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Spss و SMART PLS استفاده‌شده و مدل اندازه‌گیری با استفاده فن حداقل مجذورات جزی و نرم‌افزار Smart Pls ارزیابی گردیده است. یافته‌ها: ازآنجای که مقدار آماره t برای مسیرهای تحقیق بزرگ‌تر از 1.96 می باشد می توان نتیجه گرفت که در سطح خطای 0.05 همه مسیرها معنی‌دار بوده‌اند و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که پیاده‌سازی فناوری اطلاعات (از طریق حل چالش‌ها و ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺪﯾﺪه شناسایی‌شده در حیطه فناوری اطلاعات) بر شهرداری الکترونیکی ازنظر کارمندان و مدیران در شهرستان آبیک تأثیر مثبت دارد. همچنین تمام شاخص های مدل اندازه گیری و مسیرهای متناظر فرضیات نیز مورد تائید قرار گرفت. نتیجه‌گیری: ازآنجاکه ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺪﯾﺪه شناسایی‌شده در حیطه فناوری اطلاعات در ﮐﺸﻮرﻫﺎی درحال‌توسعه ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ مدل‌های پیاده‌سازی شهر الکترونیک ﺟﻮاﺑﮕﻮ ﻧﺒﻮده ازاین‌رو ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺬﮐﻮر با رفع این چالش‌ها، نیازﻣﻨﺪ ﻣﺪل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﺎص خود درزمینه پیاده‌سازی شهر الکترونیک می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  22 - راهکارها‌ی بهینه سازی نظام اطلاع رسانی شهرداری تهران با رویکرد استفاده از نخبگان مردمی در توسعۀ اقتصاد شهری
  حمیدرضا حسینی دانا
  مطالعه چگونگی راهکارهای بهینه سازی مدیریت شهری تهران با رویکرد استفاده از نخبگان مردمی در توسعه اقتصاد شهری با رهیافت کیفی (تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی) هدف پژوهش حاضر است. در این راستا، 100منبع چاپی و دیجیتالی در حوزه مدیریت شهری و اقتصادشهری با استفاده از روش نمونه چکیده کامل

  مطالعه چگونگی راهکارهای بهینه سازی مدیریت شهری تهران با رویکرد استفاده از نخبگان مردمی در توسعه اقتصاد شهری با رهیافت کیفی (تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی) هدف پژوهش حاضر است. در این راستا، 100منبع چاپی و دیجیتالی در حوزه مدیریت شهری و اقتصادشهری با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی از نوع هدفمند برای این تحقیق انتخاب شدند. هم چنین برای تکمیل داده‌ها از خبرگان نیز مصاحبه به عمل آمد. روش‌شناسی پژوهش حاضر روش‌شناسی کیفی است و از تکنیک فیش‌ها، فرم ها و جداول محقق ساخته ای و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نظام مقوله ای استقرایی و سپس دلفی استفاده شد و در آخر با استفاده از مقوله های حاصل از مراحل کدبندی (باز، محوری و گزینشی) به الگوی پارادایمی دست یافته شد. یافته های به دست آمده، نشان داد، ایجاد و توسعه شهر فرهنگی، شهروندی فرهنگی، فضا و محیط ایجاد خلاقیت ها و شبکه اطلاع رسانی مناسب بین شهروندان نخبه و بازنشستگان نخبه مدیریت شهری و مسولان این سازمان می تواند تعامل و مشارکت در بین این گروه ها را افزایش دهد و هم چنین توسعۀ آموزش شهروندان نخبه و ایجاد نظام اطلاع رسانی مناسب می تواند به عنوان متغیرهای مداخله گر منجر به ایجاد ایده ها و خلاقیت بین شهروندان نخبه و بازنشستگان نخبه مدیریت شهری و مسئولان در اداره امور شهری گردد و هم چنین اقتصاد شهری را تقویت کرده و مسئولیت اجتماعی و همدلی را بین این گروه ها افزایش می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  23 - نقش رسانه‌ها در افزایش مشارکت مردمی‌در مدیریت شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تهران)
  حسین مجتبی زاده خاقانی مجتبی رحمتی لطیفه گودرزی
  مشارکت انسان‌ها در تعیین سرنوشت جامعه خویش و تصمیم گیری برای اموری که به زندگی آنان مربوط می‌شود همواره از نگاه کارشناسان و مسئولان شهری مورد توجه و امری پسندیده بوده است و اکنون نیز در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ضرورت مشارکت فعال و وفاق اجتماعی موثر افراد جامعه، مو چکیده کامل

  مشارکت انسان‌ها در تعیین سرنوشت جامعه خویش و تصمیم گیری برای اموری که به زندگی آنان مربوط می‌شود همواره از نگاه کارشناسان و مسئولان شهری مورد توجه و امری پسندیده بوده است و اکنون نیز در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ضرورت مشارکت فعال و وفاق اجتماعی موثر افراد جامعه، مورد تاکید مدیران شهری است اما برای نیل به این هدف یکی از ابزارهای تحقق مشارکت شهروندان در عرصه مدیریت شهری؛ آگاهی بخشی، بستر سازی و فرهنگ سازی و بالطبع آن آموزش جامعه است از این رو دست‌یابی به مشارکت توسط رسانه به دلیل دخالت دادن مردم در فرایند تصمیم گیری و مجهز کردن مردم به دانش و مهارت مورد نیاز در این بحث مد نظر است. هدف اصلی این پژوهش بررسی و کشف میزان تاثیر رسانه در افکار عمومی‌به منظور استفاده آن در مدیریت شهری است که اهداف فرعی از جمله بررسی میزان اهمیت تاثیر پذیری رسانه میان مردم و مدیریت افکار عمومی‌و راههای شناسایی ظرفیت‌های مدیریت شهری را برای جلب مشارکت شهروندان در امور شهری را دنبال می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  24 - طراحی فضای شهری به منظور ارتقاء تعاملات اجتماعی ( نمونه موردی بلوار بین محله ای)
  مریم قلمبردزفولی
  در این پژوهش شناخت روش های تقویت تعاملات اجتماعی در فضاهای باز عمومی شهر، به ویژه خیابان ها مورد توجه اصلی است. خیابان هایی که ساکنان محلات را برای گذران اوقات فراغت و یا رفع نیاز های روزمره دعوت نموده و به مرور زمان محدوده ای از مسیر برای آن ها به میعادگاهی جهت دیدارها چکیده کامل

  در این پژوهش شناخت روش های تقویت تعاملات اجتماعی در فضاهای باز عمومی شهر، به ویژه خیابان ها مورد توجه اصلی است. خیابان هایی که ساکنان محلات را برای گذران اوقات فراغت و یا رفع نیاز های روزمره دعوت نموده و به مرور زمان محدوده ای از مسیر برای آن ها به میعادگاهی جهت دیدارها تبدیل می گردد. لذا در ابتدا سعی شده مولفه های تاثیرگذار بر حضور پذیری در فضای شهری به ویژه خیابان با عملکرد بین محله ای ، تدقیق و شناسایی و پس از آن با بررسی متون و نظریات نظریه پردازان به رابطه بین فضای شهری و تعاملات اجتماعی و تاثیری که کارکرد و کالبد فضا بر میزان مکث و شکل گیری تعاملات مردم دارد، پرداخته و در نهایت با استفاده از شیوه تحلیلی، براساس شاخص ها ی تاثیرگذار، راهنمای طراحی شهری یک بلوار محلی به منظور جذب ساکنان محله جهت ارتقاء تعاملات اجتماعی پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  25 - نقش ساختار شهر در تاب آوری آن در برابر زلزله
  هاله سادات نبوی رضوی سید محسن حبیبی منوچهر طبیبیان
  شهرها به عنوان پیچیده‌ترین ساخته دست بشر، با خطرات گسترده‌ای به دلیل دامنه وسیعی از مخاطرات و به علت آسیب‌پذیری متعددشان مواجه هستند. هدف این مقاله بازشناخت ویژگی‌های ساختار اصلی شهر و بیان رابطه آن با تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی (زلزله) است. ساختار کالبدی شهر در رخدا چکیده کامل

  شهرها به عنوان پیچیده‌ترین ساخته دست بشر، با خطرات گسترده‌ای به دلیل دامنه وسیعی از مخاطرات و به علت آسیب‌پذیری متعددشان مواجه هستند. هدف این مقاله بازشناخت ویژگی‌های ساختار اصلی شهر و بیان رابطه آن با تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی (زلزله) است. ساختار کالبدی شهر در رخداد پدیده‌ها و درجات تأثیر آن مؤثر است. ازاین‌رو بررسی ساختار و ابعاد آن از ضروریات تحقیق است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش، بنیادی نظری محسوب می‌گردد و از روش توصیفی- تحلیلی بهره برده می‌شود. این نوشتار بر آن است که به شناخت ساختار شهر و ابعاد آن بر اساس نظرات اندیشمندان این حوزه بپردازد و سپس بر اساس تعاریف تاب‌آوری و انواع الگوهای مفهومی آن، الگویiمناسب در ارتباط با ساخت شهر انتخاب را نموده و درنهایت به بیان رابطه بین ابعاد ساخت شهر و تاب‌آوری بپردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  26 - تبیین ارتباط رضایتمندی ساکنان با اقدامات نوسازی شهر تهران در فاصله سال‌های 92-1388 (محلات مقدم، هاشمی و تختی)
  ملیحه باباخانی
  نوسازی نواحی ناکارآمد شهری علاوه بر بهبود شرایط عینی محیط می‌بایست ارتقاء رضایتمندی ساکنان این نواحی را در نظر داشته باشد. هدف این مقاله تبیین ارتباط میان رضایتمندی سکونتی ساکنان محلات ناکارآمد شهر تهران با اقدامات نوسازی صورت گرفته است. مبتنی بر روش تحلیل خوشه‌ای سلسله چکیده کامل

  نوسازی نواحی ناکارآمد شهری علاوه بر بهبود شرایط عینی محیط می‌بایست ارتقاء رضایتمندی ساکنان این نواحی را در نظر داشته باشد. هدف این مقاله تبیین ارتباط میان رضایتمندی سکونتی ساکنان محلات ناکارآمد شهر تهران با اقدامات نوسازی صورت گرفته است. مبتنی بر روش تحلیل خوشه‌ای سلسله‌مراتبی و K-Means محلات تختی، مقدّم و هاشمی به عنوان نمونه‌های مطالعاتی انتخاب شدند و مبتنی بر فرمول کوکران مجموعاً 325 پرسشنامه‌ به روش سیستماتیک در محلات پر شدند. اطلاعات حاصل از پرسشنامه‌ها با استفاده از روش‌های آماری تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل رگرسیونی بررسی و تحلیل شدند. مبتنی بر نتایج تحلیل عامل اکتشافی هفت عامل به عنوان عوامل معرف رضایتمندی سکونتی در محلات معرفی شدند. با توجه به فعالیتهای نوسازی صورت گرفته در محلات و نتایج تحلیل رگرسیونی، فعالیتهای اجتماعی، تجمیع و نوسازی و بهسازی محیطی با تأثیرگذاری بر عوامل رضایتمندی سکونتی بر رضایتمندی ساکنان در سطوح مختلف از ارتباط معنادار برخوردار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  27 - ارزیابی طرح میدان امام حسین (ع) در تهران با تاکید بر یادآورهای شهری
  بهناز امین زاده مهدی یزدی
  پژوهش حاضر با هدف تحلیل طرح میدان امام حسین (ع) از منظر میزان توجه به خاطرات جمعی مکانی از طریق حفظ و تقویت یادآورهای شهری به اجرا درآمده است. در این پژوهش با تلفیقی از رویکردهای پدیدارشناسانه اگزیستانسیال و پدیدارشناسانه اول شخص، به روش تحلیل کیفی و با استفاده از شیوه چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف تحلیل طرح میدان امام حسین (ع) از منظر میزان توجه به خاطرات جمعی مکانی از طریق حفظ و تقویت یادآورهای شهری به اجرا درآمده است. در این پژوهش با تلفیقی از رویکردهای پدیدارشناسانه اگزیستانسیال و پدیدارشناسانه اول شخص، به روش تحلیل کیفی و با استفاده از شیوه تحلیل محتوا همراه با تحلیل های تخصصی، به تحلیل این طرح پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که طرح جدید میدان در توجه به یادآورهای شهری توفیقی به دست نیاورده و از پتانسیل های متعدد موجود در این مکان تاریخی بهره ای نگرفته و نه تنها توجهی به خاطرات مکانی و یادآورهای فراموش شده صورت نگرفته بلکه یادآورهای موجود نیز در اثر اقدامات طرح تضعیف شده اند. پژوهش حاضر با تاکید بر اهمیت خاطراتِ جمعیِ مکانی و یادآوری این خاطرات، الگویی را برای بررسی و تحلیل انواع مختلف یادآورهای شهری (از طریق نقشه تحلیلی) معرفی می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  28 - تحلیلی از مفهوم شهر و ارکان شهرنشینی از منظر قرآن کریم
  احسان شریفیان محمدرضا پورجعفر علی اکبر تقوایی
  تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول بالاخص قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن کریم تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می‌شود. برا چکیده کامل

  تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول بالاخص قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن کریم تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می‌شود. براین‌اساس، قرآن کریم، «شهر» را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می‌داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی‌الله شکل می‌گیرد. بنابراین شهرنشینی به معنای پذیرش حاکمیت کتاب خدا و حاکمیت ولی او بر زمین است که مستلزم تجمع مکانی و استقرار بر محور ولیّ الهی می‌باشد. این نوع شهرنشینی برای بلوغ خود، لازم است چهار مرحله را طی کند تا واجد وجه اجتماعی، دنیوی، الهی و تاریخی-جهانی گردد. هر مرحله نیز دارای ارکانی است که عبارتنداز: «قانون»، «حاکمیت»، «تجمع»، «مرابطه»، «مالکیت»، «سکونت»، «معیشت»، «عمران»، «امنیت»، «عبادت»، «تعلیم و تزکیه»، «تذکر و تفکر»، «انفاق»، «جهان‌پیوندی» و «نسل». پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  29 - تبیین شاخص های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
  مهران علی الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی
  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های چکیده کامل

  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی به عنوان مؤلفه‌های تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسه‌ای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر (نظام پایه)، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه به منظور تعمیم به محیط‌های شهری بازتعریف شدند. در نهایت «همجواری»، «تسلسل مکانی»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر»، «سازواری گونه عناصر با یکدیگر»، «تنوع گونه پهنه»، «تنوع گونه عنصر»، «کلیماکس»، «گذار» و «دگردیسی عناصر» به‌عنوان شاخص‌های ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار «کاراکتر شهری» تبیین گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  30 - تحلیلی بر تاثیر مکان های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی (نمونه موردی: شهر پاریس)
  مهدیه حسینی نیا
  گردشگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شهر از مهمترین مقاصد گردشگران میباشد. این پژوهش به تاثیر مکان‌های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا، به تبیین چارچوبی حاصل از شاخصهای سازنده مکانهای گردشگری فر چکیده کامل

  گردشگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شهر از مهمترین مقاصد گردشگران میباشد. این پژوهش به تاثیر مکان‌های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا، به تبیین چارچوبی حاصل از شاخصهای سازنده مکانهای گردشگری فرهنگی در شهر و سپس در تکمیل چارچوب و مدل تحلیلی به بررسی تاثیر آنها در جذب گردشگران فرهنگی و تبیین شاخص‌های سازنده تجارب ایشان میپردازد. نهایتا با تمرکز بر پاریس و بر اساس مدل مذکور ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﺄﺛﻴﺮ شاخصها را بررسی مینماید. ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮان ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺠﺎﺭﺑﻰ ﻣﻮﺛﻖ، متنوع و خلاقند و مکانهای مربوطه، شاخصهای سازنده مکانهای فرهنگی شهر و شامل عرصه های عمومی (تاریخی، طبیعی، فرهنگی معاصر، بومی، غیر متعارف شهری، تفریحی، تجاری)، با خصوصیات کالبدی ثابت یا موقت، به‌همراه تعاملات اجتماعی در تجربه حضور گردشگران و شکل یافتن معنای فرهنگی فضا در ترکیبی نمادین و پیوسته میباشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  31 - نقش فضای عمومی شهری در افزایش ایمنی اجتماعی (مورد مطالعاتی محله ساغریسازان و گلسار رشت)
  سمیه صدیقی سید محسن حبیبی
  در این مقاله ارتباط ابعاد حسی دریافت شده از فضاهای شهری و ایمنی اجتماعی بررسی گردید. نتایج مطالعه نشان می‌دهد بین اطلاعات دریافتی از محیط و سلامتی انسان رابطه مستقیم وجود دارد. چون افراد از طرق مختلف، فضاهای شهری را درک می‌کنند و خوشایندی یا ناخوشایندی، امن و ناامن بودن چکیده کامل

  در این مقاله ارتباط ابعاد حسی دریافت شده از فضاهای شهری و ایمنی اجتماعی بررسی گردید. نتایج مطالعه نشان می‌دهد بین اطلاعات دریافتی از محیط و سلامتی انسان رابطه مستقیم وجود دارد. چون افراد از طرق مختلف، فضاهای شهری را درک می‌کنند و خوشایندی یا ناخوشایندی، امن و ناامن بودن آنها می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای بر سلامت روانی ساکنان داشته باشد. این مقاله قصد دارد با تشریح روشهای انتقال و درک عام محیطی، تاثیر آنها بر ایمنی اجتماعی را بررسی کند. روش بررسی، آمیخته‌ای از روشهای کمی و کیفی است. بدینصورت از منابع مختلف نظری، داده‌های کیفی استخراج و با تحلیل آنها معیار‌های کمی برای تدوین پرسشنامه تعیین شدند. پاسخهای دریافتی از پاسخگویان در محله‌های ساغریسازان و گلسار رشت جهت سنجش تاثیر مولفه های موثر بر امنیت با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد و پیشنهادهایی برای ارتقاء ایمنی در ساغریسازان که از این نظر نامناسب بود، ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  32 - جایگاه «نشانه های شهری» در واکاوی مؤلفه های «هویت» و «فرهنگ» در سیمای شهر ایرانی (نمونه پژوهی: بررسی سیمای شهر شیراز)
  طاهره نصر
  شهر با الگوی فرهنگ‌گرا نمی‌تواند در هر جایی از زمین پیاده شود، متمرکز است و هویت هر شهر که منظر آن شهر را شکل می‌دهد، با شهر دیگری متفاوت می‌باشد. همچنین فضاهای شهری می‌توانند برای مردم، تداعی‌کننده جنبه‌های نمادین، فرهنگی و تاریخی باشند. چرا کالبد شهرهای امروز مفهوم ند چکیده کامل

  شهر با الگوی فرهنگ‌گرا نمی‌تواند در هر جایی از زمین پیاده شود، متمرکز است و هویت هر شهر که منظر آن شهر را شکل می‌دهد، با شهر دیگری متفاوت می‌باشد. همچنین فضاهای شهری می‌توانند برای مردم، تداعی‌کننده جنبه‌های نمادین، فرهنگی و تاریخی باشند. چرا کالبد شهرهای امروز مفهوم ندارند؟ چرا در شهرهای امروز، یکسان شدن بافت شهرها، عدم تطبیق فرم ظاهری فضا و معنای آن، عدم توجه به مفهوم فرهنگ در کالبد و معنا قابل مشاهده است؟ مقاله حاضر به تبیین مؤلفه‌های هویتی می‌پردازد که از لحاظ فرهنگی می‌توانند بر منظر و سیمای شهر تأثیرگذار باشند. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت میدانی- اسنادی می‌باشد و به عنوان نمونه موردی شهر شیراز مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج حاصل، حاکی از ضرورت توجه به نشانه‌شناسی شهری برای بازنمایی مؤلفه‌های هویت فرهنگی در شهرها است که در ارتقای کالبدی- فضایی ارزش‌های شهری بسیار قابل توجه می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  33 - انسجام‌بخشی کالبدی به محدوده‌ی مرکزی شهر شیراز ارائه‌ی راهکارهای طراحی شهری به منظور افزایش انسجام کالبدی بر اساس نظریه‌ی پیچیدگی
  سید حسین بحرینی مهران فروغی فر
  انسجام کالبدی کیفیتی است که در کالبد شهرهای معاصر به سختی یافت می‌شود. در پاسخ به این مساله، هدف این پژوهش دستیابی به راهکارهای طراحی شهری است که با استفاده از آن‌ها بتوان به کالبدی منسجم تر و پاسخگو به نیازهای معاصر شهروندان دست یافت. در این راستا، در قالب یک تحقیق کیف چکیده کامل

  انسجام کالبدی کیفیتی است که در کالبد شهرهای معاصر به سختی یافت می‌شود. در پاسخ به این مساله، هدف این پژوهش دستیابی به راهکارهای طراحی شهری است که با استفاده از آن‌ها بتوان به کالبدی منسجم تر و پاسخگو به نیازهای معاصر شهروندان دست یافت. در این راستا، در قالب یک تحقیق کیفی و با مرور اسناد کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی، اصول فرم شهر بر پایه‌ی نظریه‌ی سیستم‌های پیچیده در بافت تاریخی شهر شیراز مورد سنجش قرار می‌گیرد تا از این طریق امکان به‌کارگیری این اصول به عنوان پایه‌ای نظری برای راهنمای طراحی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که محدوده‌ی قدیمی شهر شیراز بر اساس اصول فرم شهر در نظریه‌ی پیچیدگی از انسجام کالبدی برخوردار بوده و بنابراین اصول مذکور قابل تعمیم به این محدوده‌ی است و می‌توان بر اساس آن‌ها، راهکارهایی را برای افزایش انسجام کالبدی شهرهای معاصر با توجه به شرایط زندگی امروز ارائه کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  34 - تبیین سیاست های فرهنگی تاثیرگذار بر بازآفرینی شهری فرهنگ محور ( با تاکید بر تجارب بازآفرینی شهری استانبول ترکیه)
  علی کریم زاده سید کمال الدین شهریاری مهیار  اردشیری
  در بیست سال اخیر، سیاستهای فرهنگی تاثیر گذار بر برنامه ریزی شهری، نیاز به بازآفرینی مناطق بی رونق شهری و حرکت به سمت فعالیتهای خلاق فرهنگی در جهت پیشرفتهای اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به روش کیفی صورت پذیرفته و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، منابع کت چکیده کامل

  در بیست سال اخیر، سیاستهای فرهنگی تاثیر گذار بر برنامه ریزی شهری، نیاز به بازآفرینی مناطق بی رونق شهری و حرکت به سمت فعالیتهای خلاق فرهنگی در جهت پیشرفتهای اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به روش کیفی صورت پذیرفته و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، منابع کتابخانه ای و اسناد بوده است. هدف این پژوهش تبیین مولفه های فرهنگی تاثیر گذار بر بازآفرینی شهری فرهنگ محور میباشد که مولفه هایی چون «کاربریهای فرهنگی»، «فعالیتهای فرهنگی درفضای عمومی شهری»، «ترکیب فعالیتهای فرهنگی با طراحی شهری خلاقانه»، «حفاظت میراث فرهنگی» و «گردشگری فرهنگی» را به عنوان معیارهایی کلیدی معرفی نموده و در سه پروژه بازآفرینی شهری در شهر استانبول ترکیه مورد مقایسه و این نتیجه حاصل گردید که بازآفرینی شهری با بهره گیری از صنایع خلاق فرهنگی منجر به احیای اقتصادی مناطق مورد نظر گردیده و همگرایی اقتصاد و فرهنگ تاثیرات به سزایی بر بازآفرینی بناهای تاریخی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  35 - تبیین چهارچوب مفهومی خلاقیت اجتماعی و کاربست آن در نظریه شهر خلاق
  راضیه رضابیگی ثانی بهناز امین زاده
  در نظریه شهر خلاق، خلاقیت امری در انحصار نوابغ و هنرمندان است. این رویکرد فردگرایانه به خلاقیت سبب نادیده انگاشتن ابعاد، ســطوح و کارکردهای اجتماعی خلاقیت شده است. مطالعات صورت گرفته بیانگر نمود اجتماعی خلاقیت در بستر گروه های اجتماعی، سازمان ها و شهر است. لازم است تا خ چکیده کامل

  در نظریه شهر خلاق، خلاقیت امری در انحصار نوابغ و هنرمندان است. این رویکرد فردگرایانه به خلاقیت سبب نادیده انگاشتن ابعاد، ســطوح و کارکردهای اجتماعی خلاقیت شده است. مطالعات صورت گرفته بیانگر نمود اجتماعی خلاقیت در بستر گروه های اجتماعی، سازمان ها و شهر است. لازم است تا خلاقیت به عنوان پدیده ای اجتماعی که حاصل تعامل افراد با محیط پیرامون است، مفهوم پردازی گردد. در این مقاله با بهره گیری از متون تخصصی، چهارچوبی تحلیلی برای خلاقیت اجتماعی پیشــنهاد شده است. روش تحقیق بهره گیری از ابزار کتابخانه ای با تکیه بر تحلیل محتوای اســناد اســت. یافته هــای تحقیق دربردارنده تحلیل نمودار مفهومی ســطوح و فرایند خلاقیت اجتماعی و تفسیر ارتباط میان کنشــگران، بستر و نتایج خلاقیت است. بروز خلاقیت اجتماعی در نظریه شــهر خلاق نیازمند نگرش به شهرسازی به مثابه کنشی اجتماعی و اتخاذ فرایندی مبتنی بر ارتقای گفتمان، مشارکت و تجارب روزمره است. در انتها پیشنهاد هایی جهت کاربست خلاقیت اجتماعی در نظریه شهر خلاق ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  36 - رهیافتی در منظرسازی پایدار سواحل حاشیه بنادر (مطالعه موردی: سواحل حاشیه بندر بوشهر)
  غزاله رفیعی محسن کافی سارا نهیبی
  در طول تاریخ در بسیاری از نقاط جهان، منابع آب نقش بسیار مهمی در استقرار و شکل‌گیری سکونت و ایجاد هویت داشته‌اند. قبل از صنعتی شدن مناطق ساحلی شهرها با حضور مردم و فعالیت‌های متنوع پررونق بودند و ارتباط نزدیکی بین ساحل و شهر وجود داشت. در عصر صنعتی این رابطه با ایجاد برخ چکیده کامل

  در طول تاریخ در بسیاری از نقاط جهان، منابع آب نقش بسیار مهمی در استقرار و شکل‌گیری سکونت و ایجاد هویت داشته‌اند. قبل از صنعتی شدن مناطق ساحلی شهرها با حضور مردم و فعالیت‌های متنوع پررونق بودند و ارتباط نزدیکی بین ساحل و شهر وجود داشت. در عصر صنعتی این رابطه با ایجاد برخی کاربری‌ها مانند ایجاد بنادر بزرگ، کاربری‌های تجاری و انبار کالا قطع شد. بی‌شک راه نجات از این وضعیت کنونی، توجه به اصول معماری پایدار و دخالت دادن آن در توسعه سواحل شهری است. در این پژوهش که جزو پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای محسوب می‌شود، سعی خواهد شد تا پس از ارائه مبانی نظری مرتبط با موضوع و اصول و مؤلفه‌های طراحی پایدار سواحل شهری، معیارهای مناسب جهت ایجاد مناظر پایدار ساحلی در حاشیه بنادر و تبدیل آنها به مراکز پویا و زنده شهری ارائه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  37 - آفرینش شاعرانه در فضای شهری: واکاوی نشانه شناختی فضای شهری باغ بلند شیراز
  محمد سرمستانی منوچهر فروتن نیر طهوری
  شهر آکنده از دلالت‌های معنایی است که هم به‌واسطه‌ طراحان آن و هم شهروندان رمزگذاری و توسط شهروندان، رمزگشایی می‌شود. بنابراین شهر را می‌توان به‌عنوان یک متن خواند. ازاین‌رو نشانه‌شناسی شهری روشی است برای بررسی زبان‌شناسانه‌ فضای شهری که به واکاوی معنای فضای شهر می‌پرداز چکیده کامل

  شهر آکنده از دلالت‌های معنایی است که هم به‌واسطه‌ طراحان آن و هم شهروندان رمزگذاری و توسط شهروندان، رمزگشایی می‌شود. بنابراین شهر را می‌توان به‌عنوان یک متن خواند. ازاین‌رو نشانه‌شناسی شهری روشی است برای بررسی زبان‌شناسانه‌ فضای شهری که به واکاوی معنای فضای شهر می‌پردازد. این پژوهش در پی یافتن فنون و روش‌هایی است که می‌تواند منجر به فضاهای شاعرانه در شهر شود. ازاین‌رو با روش نشانه‌شناسی به واکاوی یک نمونه فضای شهری که دارای این ویژگی بوده پرداخته‌شده است. درنهایت پژوهش به بررسی مفاهیم نشانه‌شناختی مانند برجسته‌سازی ادبی، هنجار‌گریزی، خودکارشدگی و قاعده افزایی در یک نمونه موردی فضای شهری، باغ بلند شیراز، اثر مهرداد ایروانیان پرداخته است. در پایان پژوهش به روش‌هایی که وی برای ایجاد فضای شاعرانه به کار بسته است مانند آشنایی‌زدایی به‌واسطه‌ انحراف از زبان معیار، ایجاد تعلیق و ایهام از طریق تصرف در محور هم‌نشینی دست‌یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  38 - تبیین روشی جهت سنجش و افزایش میزان تاب‌آوری شهری به تغییرات اقلیمی بر پایه اصول اکولوژی سیمای سرزمین در مقیاس محله شهری (مطالعه موردی: محله یوسف‌آباد تهران)
  المیرا شیرگیر مصطفی بهزادفر رضا خیرالدین
  10.30495/hoviatshahr.2021.17026
  تاب‌آوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگی‌های زیرساخت‌های سبز می‌توان وضعیت چکیده کامل

  تاب‌آوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگی‌های زیرساخت‌های سبز می‌توان وضعیت تاب‌آوری اقلیمی را در یک شهر مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد؟. درنتیجه، از اصول و تئوری‌های اکولوژی سیمای سرزمین و برقراری ارتباط بین این اصول با زیرساخت‌های سبز در شهرها، استفاده شد. ارتباط برقرارشده در محله یوسف‌آباد شهر تهران با استفاده از عکس هوایی، بازدید میدانی و تهیه نقشه‌های پایه و تحلیلی با نرم‌افزار GIS، به‌صورت کیفی مورد آزمایش قرار گرفتند و فاکتورهای مؤثر در سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری اقلیمی در شهرها با استفاده از زیرساخت‌های سبز شهری و بر پایه علم اکولوژی منظر به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  39 - تبیین رابطه خاطره انگیزی بزرگرا ه های درون شهری با طرحواره های ذهنی مکانی اجتماعی ناظرین(مطالعه موردی:بزرگراه های مدرس، چمران و حقانی)
  نگین سادات مقدسی منصور یگانه
  موضوع مقاله، بررسی رابطه بین خاطره‌انگیزی ناظرین و ایجاد طرح‌واره‌های ذهنی مکانی اجتماعی آنها در حاشیه سبز بزرگراه درون‌شهری است. هدف مقاله بررسی مؤلفه‌های همگرایی طرح‌واره‌های ذهنی شهروندان است که باعث ایجاد خاطره انگیزی بیشتر بزرگراه‌های سبز درون‌شهری می‌شود. روش تحقی چکیده کامل

  موضوع مقاله، بررسی رابطه بین خاطره‌انگیزی ناظرین و ایجاد طرح‌واره‌های ذهنی مکانی اجتماعی آنها در حاشیه سبز بزرگراه درون‌شهری است. هدف مقاله بررسی مؤلفه‌های همگرایی طرح‌واره‌های ذهنی شهروندان است که باعث ایجاد خاطره انگیزی بیشتر بزرگراه‌های سبز درون‌شهری می‌شود. روش تحقیق شامل روش های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری ناظرینی که از فضای حاشیه بزرگراه های مدرس، چمران و حقانی مورد سنجش قرار گرفتند، 51 نفر می باشد. تکنیک های تحلیل شامل تحلیل آماری توصیفی و استنباطی است. یافته های پژوهش نشان می دهد، توجه به طرح‌واره‌های مکانی- اجتماعی یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های برای ایجاد خاطره‌انگیزی برای ناظرینی که در فضای حاشیه بزرگراه است و خاطره انگیزی و طرح‌واره‌های ذهنی شرط علی برای وجود یکدیگر هستند و جداره‌ها و تپه های سبزی دارای حس محصوریت، ساختمان‌های شاخص بلند و سازه ها و المان‌های شاخص ابتدایی و انتهایی نقش مهمی در خاطره‌انگیزی دارند. فضاهای رها شده ممتد حاشیه تأثیر بسیار نامطلوبی بر مطلوبیت بزرگراه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  40 - ارزیابی میزان مطابقت فضاهای شهری با شاخص های شهر دوستدار سالمند، نمونه موردی خیابان چهارباغ عباسی اصفهان
  ایوب ایرانشاهی
  افزایش جمعیت سالمندان به یکی از دغدغه های بزرگ جهان کنونی تبدیل شده است.کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و بر اساس پیش بینی های صورت گرفته در آینده ای نزدیک انفجار جمعیت سالمندی در ایران رخ خواهد داد. شهر دوستدار سالمند به عنوان رویکردی جدید در شهرسازی از سوی سا چکیده کامل

  افزایش جمعیت سالمندان به یکی از دغدغه های بزرگ جهان کنونی تبدیل شده است.کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و بر اساس پیش بینی های صورت گرفته در آینده ای نزدیک انفجار جمعیت سالمندی در ایران رخ خواهد داد. شهر دوستدار سالمند به عنوان رویکردی جدید در شهرسازی از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. هدف از این پژوهش استخراج شاخص های فضای شهری در شهر دوستدار سالمند و ارزیابی میزان مطابقت خیابان چهارباغ عباسی اصفهان با شاخص های شهر دوستدار سالمند است. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از مطالعات کتابخانه ای برای استخراج شاخص های مرتبط با کیفیت فضاهای شهری در شهرهای دوستدار سالمند استفاده شده است. سپس برای سنجش شاخص ها، بر اساس روابط تعریف شده توسط نگارندگان و استانداردها، از نرم افزار GIS و مطالعات میدانی استفاده شده و در نهایت میزان مطلوبیت تمامی شاخص ها ارائه شده است. در نتیجه پژوهش شاخص هایی پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  41 - مدل مفهومی ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ مراکز شهری ﺑﺎ تأکید ﺑﺮ سیاست‌های مدیریت تقاضای حمل‌ونقل
  منصوره فولادی حمید ماجدی حسین ذبیحی زهرا سادات سعیده زرآبادی
  10.30495/hoviatshahr.2022.40643.11371
  به‌دنبال رشد روزافزون اتومبیل‌ها، فضاهای عمومی مراکزشهری بیش‌ازپیش از دسترس مردم خارج ‌شده و ارتباط مردم را با این فضاها تنها محدود به انجام فعالیت‌های ضروری کرده‌است.هدف پژوهش حاضر، واکاوی مدل مفهومی تأثیر ﺳﯿﺎﺳﺖ‌های مدیریت تقاضای ﺣﻤﻞ‌و‌ﻧﻘﻞ بر ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ‌ﻫﺎی ﻣﺤﯿﻄﯽ مرا چکیده کامل

  به‌دنبال رشد روزافزون اتومبیل‌ها، فضاهای عمومی مراکزشهری بیش‌ازپیش از دسترس مردم خارج ‌شده و ارتباط مردم را با این فضاها تنها محدود به انجام فعالیت‌های ضروری کرده‌است.هدف پژوهش حاضر، واکاوی مدل مفهومی تأثیر ﺳﯿﺎﺳﺖ‌های مدیریت تقاضای ﺣﻤﻞ‌و‌ﻧﻘﻞ بر ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ‌ﻫﺎی ﻣﺤﯿﻄﯽ مراکز شهری است. روش تحقیق پژوهش حاضر، روش آمیخته‌اکتشافی و ابزار تحقیق، پرسشنامه است. محدوده مطالعاتی، منطقه ۱۲ تهران در نظر گرفته‌شد. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 1 ۳۷۸ پرسشنامه در نظر گرفته‌شد. تجزیه‌و‌تحلیل پرسشنامه از روش تحلیل عاملی‌تاییدی 2(CFA) در نرم‌افزارهای SPSS3 و 4 LISREL انجام شد. نتایج بیانگر این مهم بود که از میان کیفیات محیطی مراکزشهری، بعد اجتماعی-فرهنگی کمترین تأثیر را از سیاست‌های ترافیکی اعمال‌شده در منطقه پذیرفته‌است و دو سیاست جذبی، موفق‌تر از دو سیاست بازدارنده‌ی مطروحه از مدیریت تقاضای حمل‌و‌نقل، شناخته‌شده‌اند. لذا گروه سیاست‌های جذبی مدیریت تقاضای حمل‌و‌نقل برنده اعلام‌شده و در گروه برنده نیز رتبه اول را سیاست توسعه پیاده‌راه کسب کرده‌است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  42 - گونه شناسی فرم شهر و ساختار فضایی پایدار؛ با نظری بر کلانشهر تهران
  آزاده قرائی اسفندیار زبردست حمید ماجدی
  فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقی چکیده کامل

  فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختار‌فضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناخته‌شده‌است. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهره‌گیری از مدل‌ خوشه‌بندی K-means در نرم‌افزار Pyton و همچنین استفاده از نر‌م‌افزارGIS جهت تحلیل داده‌های مکانی و پرسش‌نامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، به‌دنبال آن است که ارتباط میان مؤلفه‌های فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفه‌های پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشه‌بندی مناطق تهران بر اساس شاخص‌های فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشان‌دهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخص‌های فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  43 - آسیب‌شناسی پایداری محله‌های شهری با تأکید بر آسیب‌های اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تهران)
  زهرا فتاحی علی شماعی علی موحد
  10.30495/hoviatshahr.2020.14472
  این پژوهش بهآسیب شناسی پایداری محله‌های 26 گانه منطقه یک تهران با تأکید بر آسیب‌های اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی توزیع فضایی آسیب‌های اجتماعی در سطح محلات و بسترسازی برای مدیریت کنترل، کاهش توسعه پایدار محله ای است. هویت شهری از شاخص‌های توسعه پایدار است. روش پژوهش اکت چکیده کامل

  این پژوهش بهآسیب شناسی پایداری محله‌های 26 گانه منطقه یک تهران با تأکید بر آسیب‌های اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی توزیع فضایی آسیب‌های اجتماعی در سطح محلات و بسترسازی برای مدیریت کنترل، کاهش توسعه پایدار محله ای است. هویت شهری از شاخص‌های توسعه پایدار است. روش پژوهش اکتشافیتحلیلی است. داده‌ها و اطلاعات از طریق منابع اسنادی و میدانی گردآوری‌شده‌اند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Super Decisions در سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده‌شده است. نمونه آماری 30 نفر از کارشناسان حوزه برنامه ریزی شهری و تعداد 372 نفر از ساکن محلات با استفاده از فرمول کوکران است. یافته‌های پژوهش نشان دادند که محلات منطقه یک شهرداری تهران با آسیب‌های اجتماعی روبه رشدی روبرو هستند. آسیب‌های اجتماعی مشترک در سطح منطقه طلاق، دختران فراری، تکدی گری، اعتیاد به مواد مخدر و کارگران فصلی است. ازلحاظ توزیع فضایی بیشتر در میدان ها ازجمله میدان تجریش محله های پرتراکم قابل‌توجه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  44 - شناسایی اصول و تدوین مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی با بهره‌گیری از روش دلفی
  ماندانا ملک علیرضا عندلیب زهرا سادات سعیده زرآبادی حمید ماجدی
  10.30495/hoviatshahr.2020.16286
  پایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفه‌های بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش چکیده کامل

  پایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفه‌های بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش تحقیق، بر مبنای مطالعات اسنادی بوده، ضمن بهره گیری از روش دلفی، با استفاده از دیدگاه خبرگان، امتیاز دهی به 4 بعد و 21 عامل مستخرج از مبانی نظری انجام، تحلیل و مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی ارائه‌شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است اصول تبیین شده بازآفرینی محلات شهری با رویکرد پایداری اجتماعی در قالب چهار دسته کالبد و محیط‌زیست پایدار، اجتماع پایدار، اقتصاد پایدار و حکمروایی صورت‌بندی شده است. درنهایت سیاست های 32 گانه پشتیبان در راستای تحقق پایداری اجتماعی در فرآیند بازآفرینی محله و مدل پیشنهادی که ترتیب عامل‌های هر بعد آن معنی‌دار است، ارائه شد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  45 - ارزیابی ذهنیت مردم در خصوص راهکارهای استفاده از رنگ و نور در ارتقاء کیفیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: کاربرد روش تحقیق کیو در خیابان سی متری اردبیل)
  توحید حاتمی خانقاهی لیلا عبدالعلی زاده مهرداد ابراهیمیان
  10.30495/hoviatshahr.2020.16287
  امروزه شاهد توجه تحقیقات علمی به خواسته‌های مردم در ارتقای کیفیت فضاهای شهری هستیم. از بین مجموعه عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، رنگ و نور به‌عنوان روش‌های در دسترس با تأثیر زیاد، نقش مهمی بر عهده دارد. هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های ذهنی مرتبط با طراحی جهت ار چکیده کامل

  امروزه شاهد توجه تحقیقات علمی به خواسته‌های مردم در ارتقای کیفیت فضاهای شهری هستیم. از بین مجموعه عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، رنگ و نور به‌عنوان روش‌های در دسترس با تأثیر زیاد، نقش مهمی بر عهده دارد. هدف این پژوهش ارزیابی مؤلفه‌های ذهنی مرتبط با طراحی جهت ارتقاء کیفیت فضاهای شهری به کمک رنگ و نور جهت بهره برداری توسط طراحان است. روش تحقیق کیو، با 49 گزاره نوشتاری و 22 گزاره تصویری و روش نمونه‌گیری در دسترس ذهنیت منتخبین جامعه آماری را بررسی نمود. داده های حاصل از جدول مرتب‌سازی اجباری توسط نرم‌افزار spss تحلیل شد. برآیند ذهنیت حاکم، بیانگر وجود دو عامل مهم کالبدی و فرهنگی در خصوص گزاره‌های مربوط به راهکارهای اجرایی و دو ذهنیت مشخص در مورد گزاره‌های تصویری بود. در ادامه گزاره‌های مرتبط با هرکدام از ذهنیت‌های مذکور اولویت‌بندی و همچنین گزاره‌های توافقی و متمایزکننده بین گروه‌های ذهنی استخراج گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  46 - بررسی تأثیر اقدامات بازآفرینی بر وقوع پدیده اعیانی‌سازی در محلات ناکارآمد؛ مورد پژوهی محلات اتابک و خانی‌آباد تهران
  محمد مسعود بهادر زمانی حسین ابراهیم رضاگاه
  در پی وقوع پدیده اعیانی‌سازی، بسیاری از افراد به اجبار محل زندگی خویش را ترک کرده و یا با هزینه بیشتری قادر به زندگی در آن هستند. ریشه وقوع اعیانی‌سازی را می‌توان در رکود بیش از حد محله و ایجاد شکاف در ارزش زمین و اجاره‌بها میان محله و سایر قسمت‌های شهر جستجو نمود. پروژ چکیده کامل

  در پی وقوع پدیده اعیانی‌سازی، بسیاری از افراد به اجبار محل زندگی خویش را ترک کرده و یا با هزینه بیشتری قادر به زندگی در آن هستند. ریشه وقوع اعیانی‌سازی را می‌توان در رکود بیش از حد محله و ایجاد شکاف در ارزش زمین و اجاره‌بها میان محله و سایر قسمت‌های شهر جستجو نمود. پروژه‌ها و اقدامات بازآفرینی شهری، در برخی تجارب، با رفع مشکلات کالبدی محلات و موانع عمده عدم مرغوبیت آن‌ها، سبب بالا رفتن تقاضا جهت سکونت در این محلات شده و در نتیجه افزایش قیمت واحدهای مسکونی و آوارگی ساکنان قدیمی را به دنبال خواهند داشت. در این پژوهش با تکیه بر آمار توصیفی و با روش ترکیبی (کیفی-کمی)، دو نمونه موردی متأثر از سطوح مختلف سیاست‌ها و اقدامات بازآفرینی، بررسی می-گردد. بنا بر یافته‌های این پژوهش، ارتباط مستقیمی میان تشدید اقدامات بازآفرینی شهری، بالا رفتن تقاضا جهت سکونت، افزایش قیمت واحدهای مسکونی و آوارگی ساکنان قدیمی محله وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  47 - اولویت بندی قابلیت ها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی (مطالعه موردی: محدوده تاریخی زندیه شیراز)
  سید کمال الدین شهریاری علی کریم زاده شهرزاد شهریاری
  شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا چکیده کامل

  شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا، به ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻮن ﻧﻈﺮی شامل ﺗﻌﺎرﯾﻒ و بررسی دﯾﺪﮔﺎه و نظریات اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان پرداخته شده است. در گام دوم، با بهره گیری از روش میدانی، معیارهای بازآفرینی شهری گردشگری محور، از طریق پرسشنامه گردشگران شهری در محور بازآفرینی شده زندیه شیراز، مورد آزمون واقع شده که پرسشنامه گردشگران شهری با نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون فریدمن تحلیل شده و قابلیتهای تاریخی و یادمانی در اولویت اول و قابلیت های فرهنگی، تفریحی و محیطی در اولویت های دوم تا چهارم قرار دارند. این خود راهنمای مناسبی جهت برنامه ریزی های بازآفرینی شهری در محدوده زندیه با محوریت گردشگری خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  48 - ارزیابی میزان موفقیت محدوده قانونی رشد شهری طرح های جامع در مهار رشد کلانشهر تهران
  داود عزیزی علی اکبر تقوایی میثم آدینه لوفرد
  با گذشت بیش از چهاردهه از تهیه طرح‌های جامع و تعیین محدوده قانونی برای شهرهای ایران، هنوز ارزیابی دقیقی از موفقیت این ابزار صورت نگرفته است. همین عامل باعث شد این پژوهش به انجام این مهم پرداخته و به ارزیابی میزان موفقیت محدوده قانونی طرح جامع دوم تهران مبادرت نماید. روش چکیده کامل

  با گذشت بیش از چهاردهه از تهیه طرح‌های جامع و تعیین محدوده قانونی برای شهرهای ایران، هنوز ارزیابی دقیقی از موفقیت این ابزار صورت نگرفته است. همین عامل باعث شد این پژوهش به انجام این مهم پرداخته و به ارزیابی میزان موفقیت محدوده قانونی طرح جامع دوم تهران مبادرت نماید. روش تحقیق پژوهش بر پایه روش ارزیابی کمی و با هدف کاربردی است و تصاویر ماهوراه‌ای اصلی‌ترین داده مورد استفاده در این مقاله است. تجزیه‌و‌تحلیل و پردازش داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای Envi و Arcgisصورت گرفته و انطباق مرز و محدوده رشد شهری طرح جامع و مرز واقعی بررسی شده است. یافته‌ اصلی پژوهش دلالت بر این دارد که محدوده قانونی طرح جامع دوم کلانشهر تهران، نتوانسته بطورموثری توسعه شهری را کنترل کند. همچنین مشخص شد که ارزش شاخص مهار مرز رشد 15/0 است، که بر عدم توانایی مرز رشد شهری در محدود کردن توسعه شهری کلانشهر تهران اشاره دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  49 - سنجش ارتباط بین سازگاری روانی در جهت نیل به آسایش حرارتی با حس مکان در فضاهای شهری ( نمونه موردی : میدان امام خمینی و امام حسین شهر تهران)
  الهام ضابطیان رضا خیرالدین
  مطالعات انجام‌شده در زمینه آسایش حرارتی در فضاهای عمومی شهری بیشتر به عوامل کالبدی پرداخته‌اند؛ در‌حالیکه سازگاری روانی یکی‌از مهمترین عوامل موثر در ادراک آسایش است. لذا بسط مفهوم ادراک و تفاوت آن با احساس، یکی‌از اهداف کلیدی این پژوهش است. فرضیه پژوهش عبارتست‌از اینکه: چکیده کامل

  مطالعات انجام‌شده در زمینه آسایش حرارتی در فضاهای عمومی شهری بیشتر به عوامل کالبدی پرداخته‌اند؛ در‌حالیکه سازگاری روانی یکی‌از مهمترین عوامل موثر در ادراک آسایش است. لذا بسط مفهوم ادراک و تفاوت آن با احساس، یکی‌از اهداف کلیدی این پژوهش است. فرضیه پژوهش عبارتست‌از اینکه: «بین سازگاری روانی برای نیل به آسایش حرارتی با سطوح مختلف حس‌مکان در فضاهای شهری ارتباط مستقیمی وجود دارد.» مدل تجربی پژوهش نیز پس از مفهوم‌سازی مبانی و تجارب، استخراج و با روش دلفی تدقیق شده‌است و سپس با‌استفاده‌ از روش پیمایشی در دو فضای شهری تهران (میدان امام‌حسین و امام‌خمینی)، پرسشنامه‌ای متناظر‌با هر جزء از مدل تنظیم شده و در فصل سرد در بین 200 نفر از شهروندان حاضر در دو فضا تکمیل و تحلیل شده‌است. با‌استفاده از آزمون‌های آماریTtest، همبستگی و بتا، فرضیه پژوهش اثبات شده و در‌نهایت راهبردهایی در‌جهت ارتقای میزان سازگاری روانی و حس مکان و افزایش همبستگی مذکور، ارائه شده‌است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  50 - مطالعه مقایسه‌ای کاروانسراهای درون شهری و برون شهری اصفهان در گستره‌ی کالبد معماری
  شعله وحدت پور نیما ولی بیگ افروز رحیمی آریایی
  گستره‌ی کالبد معماری عرصه‌ای است برای دسته‌بندی ویژگی کاروانسراهای درون شهری و برون شهری اصفهان که شباهت-ها و تفاوت های گوناگون آن را آشکار ساخته، به گونه‌ای که در روند این تحلیل‌ها بتواند ویژگی‌های خاص و عام بناهای مذکور را مشخص نماید. به سبب آنکه این شیوه برای یک مطال چکیده کامل

  گستره‌ی کالبد معماری عرصه‌ای است برای دسته‌بندی ویژگی کاروانسراهای درون شهری و برون شهری اصفهان که شباهت-ها و تفاوت های گوناگون آن را آشکار ساخته، به گونه‌ای که در روند این تحلیل‌ها بتواند ویژگی‌های خاص و عام بناهای مذکور را مشخص نماید. به سبب آنکه این شیوه برای یک مطالعه مقایسه‌ای جهت دسته بندی این قسم از بناها درکمتر پژوهشی به کار بسته شده است؛ لذا این پژوهش آن را بر پایه‌ی مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و پردازش اطلاعات به روش کمی- کاربردی، جهت واکاوی تناسبات هندسی، شکل سازماندهی فضایی و ساختار سیرکولاسیون فضایی کالبد معماری این بناها به کار گرفته است. تحلیل‌ها آشکار ساخت عملکرد بنا (استراحتگاهی یا تجاری)، طرح اندام‌های گوناگون بنا برپایه‌ی نیاز کاربران (اصل مردم‌واری) و موقعیت بنا به واسطه‌ی تاثیر پذیری از همجواری‌ها، به قسمی که بنایی متناسب و پایدار پدید آید از اصول طراحی معماری کاروانسراهای برون شهری و درون شهری اصفهان بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  51 - تحلیل آموزش شهرسازی در ایران و رابطه آن با نقش متخصص شهرسازی
  سید حسین بحرینی الهام فلاح منشادی
  محتوای آموزشی هر حرفه از نقش و جایگاه آن حرفه در جامعه ناشی می‌شود و آموزش شهرسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. درواقع آموزش شهرسازی باید در عمل پاسخگوی نیازهای متخصصان شهرسازی باشد. در همین راستا، این مقاله ابتدا به بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران پرداخته و سپس با تع چکیده کامل

  محتوای آموزشی هر حرفه از نقش و جایگاه آن حرفه در جامعه ناشی می‌شود و آموزش شهرسازی نیز از این قاعده مستثنا نیست. درواقع آموزش شهرسازی باید در عمل پاسخگوی نیازهای متخصصان شهرسازی باشد. در همین راستا، این مقاله ابتدا به بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران پرداخته و سپس با تعیین مهم‌ترین دانش و مهارت‌های متخصص شهرسازی، به ارزیابی میزان انطباق این نقش با محتوای آموزش شهرسازی می‌پردازد. نقش متخصص شهرسازی با مصاحبه با 12 فرد حرفه‌ای و مهم‌ترین دانش، مهارت و اهمیت ارزش‌ها در آموزش شهرسازی با تکمیل 341 پرسشنامه مشخص گردیده است. بررسی نقش متخصص شهرسازی در ایران مبین غلبه دیدگاه تکنسین و یا مشاور در فرایند تصمیم‌گیری بوده و تأکید اصلی بر تهیه طرح‌های توسعه در مقیاس‌های مختلف است. نمود نقش متخصص شهرسازی در محتوای آموزش شهرسازی غلبه دانش رویه‌ای/کاربردی، مهارت‌های تکنیکی و تحلیلی بوده و ارزش‌ها بی‌اهمیت است که نشان‌دهنده انطباق نقش متخصص شهرسازی با محتوای آموزشی در ایران است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  52 - شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان از دیدگاه کنش متقابل در مراکز چندمنظوره شهری (مطالعه موردی: مرکز چندمنظوره کوروش)
  شارین شیرمحمدیان شادی عزیزی
  10.30495/hoviatshahr.2020.15021
  امروزه فراغت و چگونگی گذران آن در محیط های نوظهور شهری موضوع موردتوجه بسیاری از شهر سازان است. ازاین‌رو، این مقاله به شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان در مراکز چندمنظوره به‌عنوان فضای جدید تعاملات شهری در عصر حاضر می‌پردازد. با بررسی ادبیات موضوع در سه زمینه فراغت چکیده کامل

  امروزه فراغت و چگونگی گذران آن در محیط های نوظهور شهری موضوع موردتوجه بسیاری از شهر سازان است. ازاین‌رو، این مقاله به شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان در مراکز چندمنظوره به‌عنوان فضای جدید تعاملات شهری در عصر حاضر می‌پردازد. با بررسی ادبیات موضوع در سه زمینه فراغت در عصر حاضر، فراغت زنان و مراکز خرید چندمنظوره شهری عوامل مؤثر در فراغت زنان بر اساس دیدگاه کنش متقابل به سه متغیر گسستگی فعالیت‌ها، انجام کارهای هم‌زمان و روابط با دیگران (در قالب معاشرت و گفتگو) دسته‌بندی‌شده‌ است. معناداری این عوامل به کمک تحلیل های آماری در قالب نتایج مستدل برای مرکز چندمنظوره کوروش در شهر تهران، گردآوری و تحلیل‌شده است. نتایج نشان می‌ دهد که فراغت زنان وابستگی معناداری با هم‌زمانی فعالیت ها و گسستگی در انجام آن ها دارد اما عامل ارتباط با دیگران رابطه معناداری در ارتباط با نحوه فراغت زنان ایجاد نمی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  53 - بررسى تاثیر نقش بازرگانى پیرانشهر بر شاخص هاى استراتژى توسعه شهرى
  محمد رحیم رهنما لیلی ابراهیمی
  هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند وعملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سهگروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 4 چکیده کامل

  هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند وعملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سهگروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 474 نفر گردآورى شده است. تجزی هوتحلیل اطلاعات با استفاده ازنرم افزارهاى SPSS و SmartPLS انجام شد. به دنبال تائید روایى مناسب پرسش نامه با استفاده از تحلیل عاملى تأییدى، فنمعادلات ساختارى به روش حداقل مربعات جزئى، جهت بررسى روابط بین متغیرهاى پژوهش به کار گرفته شد. نتایج نشان دادنقش بازرگانى شهر تأثیر مثبتى بر هر یک از ابعاد چهارگانه استراتژى توسعه شهرى (قابلیت زندگى، حکمروایى، بانکى بودن،رقابت پذیرى) اعمال کرده است. قابلیت زندگى با ضریب مسیر 798 / 0 و رقابتى بودن با ضریب مسیر 325 / 0 به ترتیب بیشترینو کمترین تأثیر را از نقش بازرگانى شهر پذیرفت هاند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  54 - بررسی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه و سنجش استقرار مدیریت کیفیت فراگیر(مطالعه موردی: گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
  سید مسلم سیدالحسینی الهام ثناگر دربانی
  10.30495/hoviatshahr.2021.15783
  پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری ا چکیده کامل

  پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری استخراج گردید و با روش نمونه گیری گلوله برفی و مصاحبه های عمیقتدقیق گردید. سپس در جهت سنجش میزان مدیریت کیفیت فراگیر در قالب پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر موسسه فدرالآمریکا ) 1990 ( مورد پرسش قرار گرفت تا میزان پاسخگویی ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر در راستای کمک به این مهار تهااستخراج شد. حجم نمونه 76 نفر از اساتید هیئ تعلمی و ح قالتدریس گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد است.برای تحلیل از آزمون T-Tes t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان م یدهد که مهارت های عمومی، مدیریتی، برنامه ریزی،ارتباطی، نظری و طراحی برای شهرسازان جهت ورود به حرفه نیاز است و در انتها، راهکارهایی در این زمینه ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  55 - تبیین فرآیند ادغام روستاها در شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران
  محمدمهدی عزیزی اسفندیار زبردست رضا اکبری
  10.30495/hoviatshahr.2020.15715
  گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار چکیده کامل

  گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونه‌شناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساخت‌محور، جامعه‌محور و طبیعت‌محور، و با استفاده از تحلیل خوشه‌بندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سه‌وجهی مساحت، تراکم‌جمعیتی و تراکم‌ساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین می‌شود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابری‌های‌محیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابری‌ها در مرحله‌اول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکل‌می‌گیرند و در مرحله‌ میزان ادغام تثبیت می‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  56 - بازتاب تصویری فضای شهری دوستدار کودک در نقاشی کودکان 7 - 12 سال
  ایمان قلندریان زهرا یونسی
  10.30495/hoviatshahr.2021.15713
  فضاهای شهری در برآورده ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان نقش منحصربه‌فردی دارند. ارتقاء کیفیت این فضاها می تواند در سلامت و رشد قوای جسمی، تقویت تعاملات اجتماعی و پرورش خلاقیت مؤثر باشد. نقاشی کردن راهی برای ابراز توانایی و خلاقیتِ کودکان است. هدف این پژوهش، مطالعة تأ چکیده کامل

  فضاهای شهری در برآورده ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان نقش منحصربه‌فردی دارند. ارتقاء کیفیت این فضاها می تواند در سلامت و رشد قوای جسمی، تقویت تعاملات اجتماعی و پرورش خلاقیت مؤثر باشد. نقاشی کردن راهی برای ابراز توانایی و خلاقیتِ کودکان است. هدف این پژوهش، مطالعة تأثیرگذارترین شاخص‌ها بر ایجاد فضای شهری دوستدار کودک بر مبنای نقاشی می‌باشد. روش پژوهش کیفی و داده‌‌ها با شیوه پیمایش، گردآوری شده‌‌اند. جامعه آماری، کودکان هفت تا دوازده‌ساله مشهد و نمونه آماری به‌صورت غیرتصادفی هدفمند انتخاب شده است. بدین منظور تعداد 70 نقاشی توسط کودکان و مبتنی بر مدل ترسیمی - طراحیِ نقشه های شناختی ترسیم و تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد امنیت و آسایش در رتبه اول و دسترسی مناسب به فضاهای سبز و طبیعی، محیط‌‌های تفریحی، وجود فضای باز همگانی، حمل ونقل عمومی مناسب، دسترسی به خدمات و تسهیلات اساسی، وجود محیط عاری از آلودگی، وجود عنصر بصری جذاب و امکان مشارکت کودکان در رتبه‌‌های بعدی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  57 - سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زیبایی‌شناختی در مسکن شهری (مطالعه موردی: محله جمال آباد)
  افسانه معصومی مریم قلمبر دزفولی
  10.30495/hoviatshahr.2020.15936
  دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفا چکیده کامل

  دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفاده از مطالعات اکتشافی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعات، بیان می کند که در ابعاد سازنده فضا (کالبدی ، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگی هایی است که در دو زمینه زیبایی عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم آورد، مطرح گردیده است. به عنوان نمونه موردی محله جمال آباد تهران این شاخص ها سنجش گردید که بیانگر آن است که در بعد کالبدی کمترین توجه به ابعاد زیبایی شناختی مسکن شده‌است. درنهایت، پیشنهاد‌هایی در جهت دستیابی به محله زیبا ارائه گردیده است. برایند استفاده از این شاخص در طراحی محله سبب حصول زیبایی می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  58 - بررسی رابطه کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در محله‌های شهر خرمدره
  لادن مصطفی زاده اسماعیل شیعه قادر احمدی
  10.30495/hoviatshahr.2020.14704
  پراکنده رویی پدیده ای است که تأثیراتی بر کیفیت زندگی دارد. این پژوهش به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در شهر خرمدره می‌پردازد. برای انجام پژوهش از روش های قیاسی، اسنادی و نرم افزارهای GIS، SPSS، LISREL 8.5 و برای تحلیل داده ها از آزمون‌های من‌ویت چکیده کامل

  پراکنده رویی پدیده ای است که تأثیراتی بر کیفیت زندگی دارد. این پژوهش به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در شهر خرمدره می‌پردازد. برای انجام پژوهش از روش های قیاسی، اسنادی و نرم افزارهای GIS، SPSS، LISREL 8.5 و برای تحلیل داده ها از آزمون‌های من‌ویتنی، t و تحلیل عاملی استفاده‌شده است. محله های شهر خرمدره در دو حوزه پراکنده و فشرده دسته بندی شدند که چهار محله به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و حجم نمونه برای سنجش آن بر اساس فرمول کوکران 130 عدد محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که کیفیت زندگی در حوزه پراکنده بالاتر از حوزه فشرده با اطمینان 95 درصد قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  59 - بررسی ساختار روابط ذینفعان توسعه شهری دانش بنیان اصفهان با استفاده از تحلیل شبکه اجتماعی
  مصطفی دهقانی حقیقت رضا نائینی اسفندیار زبردست
  تقویت اعتماد و مشارکت ذینفعان، ابزاری مناسب جهت حرکت به سوی توسعه شهری دانش‌بنیان است و تحلیل شبکه روابط ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان گام مهم و موثر اولیه برای این امر است. در این راستا، هدف این پژوهش، تحلیل شبکه‌های ارتباط، اعتماد و مشارکت ذینفعان کلیدی توسعه شه چکیده کامل

  تقویت اعتماد و مشارکت ذینفعان، ابزاری مناسب جهت حرکت به سوی توسعه شهری دانش‌بنیان است و تحلیل شبکه روابط ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان گام مهم و موثر اولیه برای این امر است. در این راستا، هدف این پژوهش، تحلیل شبکه‌های ارتباط، اعتماد و مشارکت ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان اصفهان به‌عنوان زمینه ساز انتقال و تبادل دانش، با استفاده از روش تحلیل شبکه اجتماعی است. راهبرد کلی پژوهش، مطالعه موردی و با جهت‌گیری پارادایمی پراگماتیستی است و از نظر هدف عملیاتی، توصیفی- اکتشافی است. نتایج پژوهش بیانگر این است که در شهر اصفهان با وجود نقش قابل توجه شورای شهر و شهرداری، بیشتر ذینفعان اصلی و مرکزی توسعه شهری دانش‌بنیان، سازمانهای دولتی با نقش حاکمیتی هستند. این امر بیانگر ماهیت حاکمیت تمرکزگرای دولتی، قدرت و منابع برتر دولت نسبت به دیگر بازیگران جامعه و ضعف حکمروایی شبکه‌ای و همچنین دشواری شکل‌گیری فرایند از پایین به بالای ایجاد توسعه شهری دانش‌بنیان در شهر اصفهان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  60 - بررسی عوامل مؤثر در رشد شهری با استفاده از مدل F’ANP (مطالعه موردی: شهر بجنورد)
  هاله حسین پور اسفندیار زبردست حمید ماجدی
  10.30495/hoviatshahr.2021.17218
  وقوع رشد شهری و پیامدهایش بسیار گسترده است، در این راستا، با مروری بر مفاهیم نظری، مولفه های موثر بر رشد شهری تدوین شد، تا به عنوان چارچوب مناسب برای بررسی عوامل موثر بر رشد شهر بجنورد مورد استفاده قرار گیرد. سپس به کمکGIS و توابع مربوطه لایه های قابل سنجش به صورت کمی ا چکیده کامل

  وقوع رشد شهری و پیامدهایش بسیار گسترده است، در این راستا، با مروری بر مفاهیم نظری، مولفه های موثر بر رشد شهری تدوین شد، تا به عنوان چارچوب مناسب برای بررسی عوامل موثر بر رشد شهر بجنورد مورد استفاده قرار گیرد. سپس به کمکGIS و توابع مربوطه لایه های قابل سنجش به صورت کمی ارزش گذاری شد. که می توان ازمهمترین این عوامل، تراکم جمعیت، تراکم راهها و ... اشاره داشت. در ادامه از میان روش های مختلف، با توجه به اینکه روش F’ANP به دلیل استفاده از قابلیت های تحلیل عاملی در تبدیل موضوع به ابعاد مشخص و معین کردن رابطه بین ابعاد و شاخص ها، کلیه قابلیت های روش تحلیل عاملی را حفظ می نماید. نتایج بررسی نشان داد که تمایل به خانه های تک خانواری و زمین بزرگ مقیاس، تراکم راهها، تراکم خالص جمعیت و ... به ترتیب مهمترین عوامل موثر در رشد شهر بجنورد بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  61 - تبیین و بازتولیدقدرت‌هایمؤثر بر افزایش کیفیت حضورپذیری بانوان با رویکرد ایرانی-اسلامی (نمونه موردی: فضای شهری پیرامونبقاع متبرکه)
  حمید پورحسین روشن محمدرضا پورجعفر حمیدرضا صارمی
  10.30495/hoviatshahr.2021.14942
  فضاهای شهری اطراف بقاع متبرکه به دلیل ماهیت دینی- آیینی خود بستر مناسبی جهت حضور امن و آزادانه بانوان فارغاز نگرش های جنسیتی ایجاد کرده است. هدف این پژوهش تبیین کیفیات موجود در فضاهای شهری خاص )بقاع متبرکه( ومؤلفه های موجود در آ نها از منظر نظام ادراکی- معنایی بانوان بو چکیده کامل

  فضاهای شهری اطراف بقاع متبرکه به دلیل ماهیت دینی- آیینی خود بستر مناسبی جهت حضور امن و آزادانه بانوان فارغاز نگرش های جنسیتی ایجاد کرده است. هدف این پژوهش تبیین کیفیات موجود در فضاهای شهری خاص )بقاع متبرکه( ومؤلفه های موجود در آ نها از منظر نظام ادراکی- معنایی بانوان بوده تا در این راستا به تبیین ویژگ یهایی جهت حضور مطلوببانوان در فضاهای مختلف دست یافت. روش شناسی کلی فرآیند پژوهش، روش تحقیق کیفی بوده است. یافته های کیفی مطالعهبا بهر هگیری از نظریه زمینه ای نشان داد که هشت مؤلفه ی ناظر کل، احترام به فضا، قلمرو ذهنی پنهان فضا، ترس از انجام خطا،امید به تشویق، بعد آموزش محور فضا و محرمیت ب هعنوان قدرت های مؤثر برافزایش حضور پذیری زنان مؤثرند. مقوله هسته اینبررسی نیز بازتولید معانی ایمانی و آیینی در فضاهای مذهبی و تأثیر آن بر کیفیت حضور پذیری زنان در فضا هست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  62 - سنجش میزان تحقق مؤلفه های رویکرد انسانگرا در محلات قدیم و جدید شهری (مطالعهموردی: محلههای ناسار و ارم شهر سمنان)
  علی اکبر سالاری پور بنیامین حسن زاده باغی سحر نظری
  10.30495/hoviatshahr.2022.60166.12004
  محله ها جزئی جدایی ناپذیر از ساختار زندگی اجتماعی شهروندان هستند و با وجود نیازهای مختلف انسان در محلات شهری، باید در برنامه ریزی های شهری از رویکرهای جدیدی استفاده نمود که شهرسازی انسانگرا یکی از آنهاست. این پژوهش با تکیه بر روش های کمی و توزیع پرسشنامه میان شهروندان ب چکیده کامل

  محله ها جزئی جدایی ناپذیر از ساختار زندگی اجتماعی شهروندان هستند و با وجود نیازهای مختلف انسان در محلات شهری، باید در برنامه ریزی های شهری از رویکرهای جدیدی استفاده نمود که شهرسازی انسانگرا یکی از آنهاست. این پژوهش با تکیه بر روش های کمی و توزیع پرسشنامه میان شهروندان به دنبال سنجش میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در محلات ناسار و ارم شهر سمنان به عنوان محلات قدیم و جدید شهری انجام شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که تفاوت معناداری در میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در سطح محلات ناسار و ارم وجود دارد و بر خلاف ذهنیت موجود در انسانگراتر بودن محلات قدیمی، میزان رضایت ساکنین از مولفه های رویکرد انسانگرا در محله ارم مطلوب تر از محله ناسار است و نشان دهنده توجه اندک مدیریت شهری به محلات قدیمی در برنامه ریزی های شهری است. همچنین مدل ساختاری مسیری پژوهش، نشان می دهد، مولفه امنیت و ایمنی بیشترین تاثیر را بر میزان تحقق رویکرد انسانگرا دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  63 - ارزیابی اثر شاخص هندسی خیابان(جهت و H/W) بر جذب تابش خورشیدی مسکن شهری اقلیم سرد همدان
  حجت قیاسوند
  10.30495/hoviatshahr.2022.60872.12021
  در اقلیم سرد، دسترسی ساختمان‌ها به نور خورشید بر اثر شاخص هندسه خیابان، برای کاهش بار گرمایشی، ضروری بوده و بر عملکرد حرارتی ساختمان‌ها موثر است. لذا هدف این مطالعه؛ ارائه نتایجی است که می‌تواند در طراحی بافت جدید شهرهای در حال توسعه، مورد استفاده قرار گیرد. روش تحقیق؛ چکیده کامل

  در اقلیم سرد، دسترسی ساختمان‌ها به نور خورشید بر اثر شاخص هندسه خیابان، برای کاهش بار گرمایشی، ضروری بوده و بر عملکرد حرارتی ساختمان‌ها موثر است. لذا هدف این مطالعه؛ ارائه نتایجی است که می‌تواند در طراحی بافت جدید شهرهای در حال توسعه، مورد استفاده قرار گیرد. روش تحقیق؛ کمی و در تحلیل یافته‌ها از روش‌های آماری استفاده شده است. این مطالعه در سه مرحله‌ی؛ (جهت، نسبت H/W و الگوی پیشنهادی) انجام شده است. ‌استقرار شرقیغربی 9/17 درصد جذب تابش بیشتر نسبت به جهات دیگر را دارد. میانگین جذب‌تابش‌ در قطعات‌شمالی، بیشتر از ‌جنوبی است و در خیابان‌ها با نسبت H/W پایین، میزان جذب تابش‌ افزایش و یک همبستگی معکوس برقرار است. در الگوی پیشنهادی با افزایش عمق حیاط و ایجاد سایه‌بان‌افقی پنجره‌ها، برای قطعات شمالی و جنوبی افزایش 7/2 و 8/25 درصدی جذب تابش‌ در زمستان و کاهش7/11 و 94/4 درصدی جذب‌تابش در تابستان رخ می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  64 - آسیب‌شناسی توسعه شهری اراک از منظر آسیب‌های ساختاری، زمینه‌ای و رفتاری
  مریم خانمحمدی نوابخش فرزاد فرانک سیدی ژیلا مشهدی مریم توسکی
  10.30495/hoviatshahr.2022.65857.12178
  توسعه سریع شهری، در چند دهه معاصر از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی توسعه شهری اراک از منظر آسیب‌های ساختاری، زمینه‌ای و رفتاری انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش چکیده کامل

  توسعه سریع شهری، در چند دهه معاصر از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی توسعه شهری اراک از منظر آسیب‌های ساختاری، زمینه‌ای و رفتاری انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه شهروندان بالای 18 سال ساکن در شهر اراک بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای ـ تصادفی 384 نفر با استناد به حد بالای مورگان انتخاب شدند. عدم نظارت بر عملکرد کارکنان (آسیب رفتاری)، فرهنگ‌سازمانی در عملکرد کارکنان (آسیب رفتاری)، ناتوانی در تأمین منابع درآمدی (آسیب ساختاری)، عدم مشارکت شهروندان در مدیریت شهری (آسیب زمینه‌ای)، عدم آگاهی و دانش کارکنان (آسیب رفتاری)، عدم شناخت استانداردهای کاری (آسیب رفتاری)، عدم استفاده از نظرات ارباب‌رجوع (آسیب زمینه‌ای)، نمودار سازمانی موجود (آسیب ساختاری) و مشخص نبودن مأموریت و اهداف سازمانی (آسیب ساختاری)، به ترتیب مهم‌ترین آسیب‌های توسعه شهری می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  65 - ملاحظات برنامه‌ریزی، ویژگی‌های فضایی و اصول طراحی منظر کشاورزی شهری مطابق با الگوی باغ ایرانی
  سیدمحمدرضا خلیل نژاد
  10.30495/hoviatshahr.2021.16775
  این مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگی‌های فضایی در باغ‌ ایرانی می‌تواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه چکیده کامل

  این مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگی‌های فضایی در باغ‌ ایرانی می‌تواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه با روش پژوهش در طراحی و مورد پژوهی با انجام مطالعات میدانی در هفت باغ تاریخی واقع در سه استان مختلف به انجام رسیده است. جنبه‌های سخت‌افزاری سازمان‌دهی فضایی و چیدمان فیزیکی- بصری عناصر مولد و زینتی در باغ ایرانی به‌گونه‌ای است که بر اساس آن می‌توان چهاراصل مهم را به‌عنوان قواعد معماری منظر مثمر معرفی نمود. اصل تفکیک فیزیکی بر جدایی فضای تولیدی از محورهای تفرجی تأکید دارد. اصل دوم، ترکیب بصری دو نوع نظام گیاهی در نگاه ناظر را مهم می‌شمارد. اصل سوم بر تداوم کاربرد دو اصل قبلی در کل فضای منظر و اصل مدیریت دسترسی گویای استراتژی محدودیت دسترسی به محصولات خوراکی منظر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  66 - بررسی چالش‌های اجتماعی و فرهنگی ساماندهی بافت‌های آسیب‌پذیر شهری* (مطالعه موردی: محله حصیرفروشان از بافت قدیم شهر بابل)
  سید محسن حبیبی ماریا حسین زاده فومشی
  10.30495/hoviatshahr.2021.17825
  نوشتار حاضر؛ با هدفِ شناسایی، بررسی و تحلیل چالش‌های اجتماعی و فرهنگیِ ساماندهی بافت‌های فرسوده و آسیب‌پذیر شهری، در چهارچوب روش پژوهش کیفی برای تولید نظریه زمینه‌ای که به شکل‌گیری نظریه‌ای برآمده از داده‌ها تکیه دارد، در محله حصیرفروشان از بافت قدیم و فرسوده شهر بابل ب چکیده کامل

  نوشتار حاضر؛ با هدفِ شناسایی، بررسی و تحلیل چالش‌های اجتماعی و فرهنگیِ ساماندهی بافت‌های فرسوده و آسیب‌پذیر شهری، در چهارچوب روش پژوهش کیفی برای تولید نظریه زمینه‌ای که به شکل‌گیری نظریه‌ای برآمده از داده‌ها تکیه دارد، در محله حصیرفروشان از بافت قدیم و فرسوده شهر بابل به‌عنوان نمونه صورت گرفته است. با کمک تکنیک مصاحبه باز با ساکنان و شاغلان در محله حصیرفروشانِ بابل، هفت مقوله اصلی شامل تعلق‌خاطر، ارزش‌های معطوف به بافت قدیم، ساختار جمعیتیِ اجتماع محلی، ادراک و نگرش اجتماع محلی، شرایط طبقه اجتماعی ساکن، هزینه-فایده اجتماع از اقدام به ساماندهی و بی‌اعتمادی به طرح‌ها و نهادها و اقدامات ساماندهی، به‌عنوان چالش‌های اجتماعی و فرهنگی ساماندهی فرسودگی محله حصیرفروشان شناسایی‌شده است. نهایتاً نتایج این پژوهش، به تدوین نظریه‌ای تحت عنوان نقش مؤثر ساخت اجتماعی و زمینه فرهنگی در تمایل و اقدام اجتماع به ساماندهی بافت‌های آسیب‌پذیر و فرسوده شهری انجامیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  67 - ارائه روشی برای تولید یا بومی‌کردن علم شهرسازی ایرانی با استفاده از متون اخلاق عرفانی
  مریم نجفی محمد نقی زاده شیرین طغیانی محمود محمدی
  10.30495/hoviatshahr.2021.16746
  ورود و گسترش مبانی دانش‌ شهرسازی در این دوران از خارج ایران و به کار بستن آن بدون ملاحظات، منجر به آشفتگی شهرهای معاصر ایران شده است. این موضوع انگیزه شده تا تلاش‌هایی برای بومی‌سازی دانش شهرسازی و معماری و به‌ویژه مبانی این دانش آغاز شود. برخی از این تلاش‌ها با رجوع به چکیده کامل

  ورود و گسترش مبانی دانش‌ شهرسازی در این دوران از خارج ایران و به کار بستن آن بدون ملاحظات، منجر به آشفتگی شهرهای معاصر ایران شده است. این موضوع انگیزه شده تا تلاش‌هایی برای بومی‌سازی دانش شهرسازی و معماری و به‌ویژه مبانی این دانش آغاز شود. برخی از این تلاش‌ها با رجوع به متون ارزشمند ایرانی و با برگرفتن بخش‌هایی از آن‌ها، وجهه‌ی بومی به نوشتارهای شهرسازی یا معماری ایرانی بخشیدند. این مقاله نیز بر این روش برای بومی‌سازی دانش و نوشتارهای شهرسازی تأکید کرده و در میان مراحل تولید علم، مرحله‌‌ی نظریه را که مرحله آسیب‌پذیرتر علم شهرسازی ایران در برابر دانش وارداتی بوده، موردتوجه قرار داد. سپس با انتخاب متون کهن با موضوع اخلاق عرفانی، روشی عام برای نظریه‌پردازی و یا بومی‌سازی نظریات در حوزه شهرسازی پیشنهاد کرد. این روش تلفیقی از دو شیوه نظریه‌پردازی و هرمنوتیک البته نوع موردقبول آن نزد عالمان مسلمان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  68 - تبیین مدلی برای تقویت نقش پل به‌عنوان فضایی شهری
  الهام ناظمی
  10.30495/hoviatshahr.2021.19208
  این مقاله که با هدف اصلی تبیین مفهوم پل به مثابه یک فضای شهری نگارش یافته است در پی پاسخ به این سوال است که چه گونه-هایی از پل‌های شهری می‌توانند به عنوان یک فضای شهری مطرح شوند؟ برای حصول به این منظور با استفاده از روش‌های پژوهش توصیفی-تحلیلی و از طریق جمع‌آوری اطلاعات چکیده کامل

  این مقاله که با هدف اصلی تبیین مفهوم پل به مثابه یک فضای شهری نگارش یافته است در پی پاسخ به این سوال است که چه گونه-هایی از پل‌های شهری می‌توانند به عنوان یک فضای شهری مطرح شوند؟ برای حصول به این منظور با استفاده از روش‌های پژوهش توصیفی-تحلیلی و از طریق جمع‌آوری اطلاعات به صورت اسنادی و پیمایشی و تحلیل اطلاعات با روش‌های فراتحلیل، خلاصه‌سازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) از یک سو به گونه‌شناسی پل‌ها و معرفی گونه‌هایی که قابلیت فضای شهری شدن را دارا هستند و از سوی دیگر به تعریف فضای شهری و مولفه‌ها و معیارهای موثر بر کیفیت آن پرداخته شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد برخی گونه‌های پل را می‌توان به عنوان فضای شهری به حساب آورد و برای تقویت نقش پل به عنوان فضایی شهری، افزودن مولفه‌ عملکردی به پل و ارتقا معیارهای مرتبط با آن در مقایسه با سایر مولفه‌ها دارای اهمیت بیشتری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  69 - فضای شهری و سینما؛ تاثیر بازنمایی منظر جنگ در ارتقا خاطرات جمعی ( مورد پژوهی: ایستاده در غبار و روز سوم)
  حدیث لقمانی آیدا باقری بهشتی
  10.30495/hoviatshahr.2022.62487.12070
  یکی از عوامل تقویت خاطره جمعی در شهرها، اتفاقات و رویدادهای خاص مانند جنگ می‌باشد که جهت استمرار و انتقال این مفاهیم در فضای شهری، سینما نقش مهمی را ایفا می‌کند. هدف ازاین پژوهش بررسی تاثیر بازنمایی معیارهای فضای شهری در ارتقا خاطرات جنگ می‌باشد. دراین راستا معیارها بدس چکیده کامل

  یکی از عوامل تقویت خاطره جمعی در شهرها، اتفاقات و رویدادهای خاص مانند جنگ می‌باشد که جهت استمرار و انتقال این مفاهیم در فضای شهری، سینما نقش مهمی را ایفا می‌کند. هدف ازاین پژوهش بررسی تاثیر بازنمایی معیارهای فضای شهری در ارتقا خاطرات جنگ می‌باشد. دراین راستا معیارها بدست آمده از ارتباط فضای شهری وسینما در دوفیلم روزسوم و ایستاده درغبار مورد تحلیل قرارگرفت. با توجه به نتایج بدست آمده از میزان به تصویر کشیدن معیارها در دو فیلم، بازنمایی بیشتر فضاهای دوران جنگ در فیلم ایستاده در غبار معیار عملکردشهری با مدت زمان 1642 ثانیه و روز سوم، معیار نماد شهری با 677 ثانیه می باشد. از دید تماشاگران اهمیت معیار نماد شهری در فیلم روزسوم، معیار بستر طبیعی و عملکرد شهری در فیلم ایستاده از اهمیت شایانی در بازنمایی خاطرات جمعی برخوردار است. بر همین مبنا راهکارهای موثر جهت بازنمایی فضاهای شهری ازدیدگاه شهرسازانه در فیلم ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  70 - بررسی امکان مدل سازی میزان تغییرات کالبدی بافت های شهر با استفاده از داده کاوی
  ناجی پژمان ضیایی محمد نقی زاده سید مصطفی مختاباد
  10.30495/hoviatshahr.2022.20878
  پیش‌بینی آهنگ تغییرات کالبدی بافت‌های شهری یکی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت طراحی و برنامه‌ریزی شهری به‌شمار می‌رود. هدف از انجام این پژوهش تدوین شیوه‌ای برای مدلسازی آهنگ تغییرات کالبدی بافت‌های شهری است به‌گونه‌ای که علاوه بر سهولت استفاده، امکان پیش‌بینی تغییرات را از چکیده کامل

  پیش‌بینی آهنگ تغییرات کالبدی بافت‌های شهری یکی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت طراحی و برنامه‌ریزی شهری به‌شمار می‌رود. هدف از انجام این پژوهش تدوین شیوه‌ای برای مدلسازی آهنگ تغییرات کالبدی بافت‌های شهری است به‌گونه‌ای که علاوه بر سهولت استفاده، امکان پیش‌بینی تغییرات را از طریق پایش دوره‌های پیشین فراهم سازد. از این رو با استفاده از تحلیل رگراسیونی خطی، آهنگ تغییرات فرم بافت برای یک دوره زمانی خاص مدل شده و میزان تغییرات آن مشخص گردید. در راستای آزمودن این شیوه، قسمتی از بافت محله فیض آباد شهر کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفته و بواسطه استخراج اطلاعات مربوط به چهار دوره از روی تصاویر هوایی، وضعیت بافت برای سال هدف مدل گردید. مقایسه اطلاعات مدل شده با وضعیت واقعی بافت نشان داد که مدل ایجاد شده کاربرد پذیر بوده و در مناطق مصون از تغییرات مبتنی بر طرح‌های شهری منطقه مورد مطالعه از دقت بیش از 70 درصد برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  71 - بررسی کیفیت شنیداری فضای شهری با استفاده از تکنیک صداپرسه مطالعه موردی: خیابان امام خمینی تبریز
  نسرین محسن حقیقی عباس غفاری آیدا ملکی
  10.30495/hoviatshahr.2022.64407.12126
  کیفیت شنیداری در خیابانهای مرکزی شهری از عوامل تعیین کننده کیفیت کلی محیطی است که بر ادراک ذهنی کلی افراد از فضا تاثیر می گذارد اما امروزه غلبه اصوات ترافیکی سبب آزردگی شنیداری می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت ادراک شنیداری خیابان امام خمینی تبریز از دی چکیده کامل

  کیفیت شنیداری در خیابانهای مرکزی شهری از عوامل تعیین کننده کیفیت کلی محیطی است که بر ادراک ذهنی کلی افراد از فضا تاثیر می گذارد اما امروزه غلبه اصوات ترافیکی سبب آزردگی شنیداری می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت ادراک شنیداری خیابان امام خمینی تبریز از دید افراد پیاده بود. از تکنیک صداپرسه مبتنی بر استاندارد ISO12913-2 جهت ارزیابی ادراک ذهنی افراد (30 نفر) ازکیفیت شنیداری خیابان امام تبریز استفاده شد. خواسته شد تا افراد مسیر میدان فجر تا میدان شهید بهشتی صداپرسه انجام داده و در سه ایستگاه پرسشنامه مبتنی بر استاندارد را پر کنند. از میدان فجر تا چهارراه شریعتی ناخوشایند و در مابقی مسیر خوشایند ارزیابی شده است. عواملی چون تنوع کاربری و فعالیت، تنوع فضایی- کالبدی، تراز صدای پس زمینه و منابع صوتی آزار دهنده ترافیک- محور و گونه های معماری واجد ارزش، در ارزیابی ذهنی افراد تاثیرگذار بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  72 - تحلیل ارتباط پراکنده‌رویی شهری و آسیب‌پذیری اجتماعی (موردپژوهی: نواحی شهر قزوین)
  اسفندیار زبردست حسین قانونی
  10.30495/hoviatshahr.2023.14215
  یکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیب‌پذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیب‌پذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، د چکیده کامل

  یکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیب‌پذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیب‌پذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، داده‌های شهر قزوین استخراج گردید. سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (نرم‌افزار SPSS)، این شاخص‌ها برای پراکنده‌رویی در 4 عامل تراکم، پیکربندی، کاربری و دسترسی (تبیین 22/70 درصدی) و برای آسیب‌پذیری اجتماعی در 1 عامل (تبیین 9/66 درصدی) قرار گرفتند. تحلیل همبستگی رابطه معنادار میان عامل تراکم (801/0) و پدیده پراکنده‌رویی (440/0) با آسیب‌پذیری اجتماعی را نشان داد. رابطه آسیب‌پذیری با تراکم/پراکنده‌رویی، مثبت/منفی است، بدین معنا که با افزایش تراکم/کاهش پراکنده‌رویی، آسیب‎‌پذیری اجتماعی افزایش می‌یابد. در پایان نقشه‌های پراکنده‌رویی و آسیب‎پذیری اجتماعی و نقشه پتانسیل توسعه نواحی شهر قزوین بر اساس رابطه میان این دو پدیده ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  73 - ارائه مدل مفهومی با تأکید بر مؤلفه‌های اثربخش در هویت نماهای شهری بر اساس روش فراترکیب
  اسماء برزگر مجتبی نوراللهی محمدباقر آرایش
  10.30495/hoviatshahr.2023.68523.12242
  نما در فرهنگ معماری معاصر ایران جایگاه مشخصی ندارد و تابع نظرات اعمال‌شده از سوی کارفرما، طراح و شهرداری در تغییر است. همچنین باوجود خلاءهای پژوهشی مشهود درزمینه بیان مؤلفه‌ها، عوامل، ابعاد و معیارهای هویت نماهای شهری و مفاهیم مرتبط با آن، موجب شده است تا هدف این پژوهش چکیده کامل

  نما در فرهنگ معماری معاصر ایران جایگاه مشخصی ندارد و تابع نظرات اعمال‌شده از سوی کارفرما، طراح و شهرداری در تغییر است. همچنین باوجود خلاءهای پژوهشی مشهود درزمینه بیان مؤلفه‌ها، عوامل، ابعاد و معیارهای هویت نماهای شهری و مفاهیم مرتبط با آن، موجب شده است تا هدف این پژوهش در راستای تبیین چارچوب برای بیان مؤلفه‌های اثربخش بر هویت نماهای شهری پیش‌برده شود. این پژوهش کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده‌ها، از نوع پژوهش‌های اسنادی فراترکیب به شمار می‌رود. برای شناسایی الگوی مؤلفه‌های اثربخش هویت نماهای شهری، تعداد 179 مقاله بررسی‌شده از میان آن‌ها 58 مقاله به کمک برنامه مهارت‌های ارزیابی حیاتی، برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. در این پژوهش، ابتدا 123 شاخص معرف هویت نماهای شهری شناسایی و در 7 مفهوم و 1 مقوله طبقه‌بندی شدند. بر اساس یافته‌های تحقیق؛ ابعاد، مؤلفه‌ها، معیارها و عوامل مفاهیم؛ هویت مکانی، هویت، هویت شهری، سیما شهری، منظر شهری، منظر معماری و نما بیان‌شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  74 - نقش هویت بومی و محلی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق (مطالعه موردی: شهر رشت)
  علی اکبر سالاری پور آرمان حمیدی محمد نوری پور سدهی محمد حسین مغرور پرکار اباتری عرفان خانی کلسرکی
  برندسازی شهرخلاق رویکردی مهم در توسعه گردشگری شهری بوده که امروزه این رویکرد ذیل شناسایی ابعاد هویتی و فرهنگی شهر ها مورد توجه است. هدف از این پژوهش شناسایی موثرترین مؤلفه های هویتی و بومی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق رشت است. برای دست یابی به هدف تحقیق، براساس مطالعات م چکیده کامل

  برندسازی شهرخلاق رویکردی مهم در توسعه گردشگری شهری بوده که امروزه این رویکرد ذیل شناسایی ابعاد هویتی و فرهنگی شهر ها مورد توجه است. هدف از این پژوهش شناسایی موثرترین مؤلفه های هویتی و بومی در ارتقاء برندسازی شهر خلاق رشت است. برای دست یابی به هدف تحقیق، براساس مطالعات مبانی نظری، چهار شاخص کلیدی در زمینه هویت های بومی محلی شهر رشت مشخص شدند و تأثیر هر کدام در برندسازی شهر خلاق مورد تحلیل قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از 384 پرسشنامه، توسط نرم افزار SPSS و SmartPLS3 پردازش شد و نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب جاذبه های طبیعی و فرهنگ غذایی، جذابیت بیشتری در بین گردشگران و بازدیدکنندگان این شهر داشته اند؛ اما از سویی دیگر نتایج مدل سازی و بررسی تأثیر شاخص های مطرح شده، نشان از تأثیر بالای فرهنگ غذایی این محدوده بر برندسازی شهر رشت دارد. همچنین آداب و رسوم بومی و معماری و شهرسازی بومی در جایگاه بعدی شاخص های موثر بر برندسازی قرار می گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  75 - واکاوی ویژگی های تئوری های پیچیدگی در طرح جامع (راهبردی-ساختاری) شهر تهران
  اسفندیار زبردست محمد امین سعیدی
  10.30495/hoviatshahr.2023.40132.11359
  امروزه، شهرها، به عنوان یک سیستم باز، پویا و همراه با تغییرات مداوم پذیرفته شده اند. برنامه ریزی برای چنین پدیده ای نیازمند نگرشی است که توانایی رویارویی با این تغییر و تحول دائمی را داشته باشد. محوریت تئوری پیچیدگی بحث درباره این فرایند تغییر و دگرگونی دائمی است. در ا چکیده کامل

  امروزه، شهرها، به عنوان یک سیستم باز، پویا و همراه با تغییرات مداوم پذیرفته شده اند. برنامه ریزی برای چنین پدیده ای نیازمند نگرشی است که توانایی رویارویی با این تغییر و تحول دائمی را داشته باشد. محوریت تئوری پیچیدگی بحث درباره این فرایند تغییر و دگرگونی دائمی است. در این تحقیق، با استفاده از ویژگی های سیستم های پیچیده، ماهیت شهر، مورد بررسی و شناسایی قرار می گیرد. با استفاده از بررسی و مرور نظرات صاحبنظران تئوری های پیچیدگی شهری، هشت مفهوم "مشارکت"، " پیش بینی کیفی"، " تکامل تدریجی"، ارتباط کنشگر و مکان"، خودسازماندهی"، " قوانین بازدارنده"، "بازنگری و اصلاح"و " تکامل تدریجی"به عنوان ویژگی های طرح های توسعه شهری برای رویارویی با عدم قطعیت وتغییرات دائمی شهر معرفی شده است. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تلخیصی، این مفاهیم در طرح جامع (ساختاری_راهبردی) شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  76 - تبیین تجلیات حیاء در فضای شهری
  جابر دانش محمدرضا پورجعفر محمد نقی زاده
  10.30495/hoviatshahr.2023.15020
  یکی از مبادی موثر در تحلیل فضای شهری، توجه به انگاره‌های فرهنگی و هنجارهای اخلاقی جامعه است که به طور مشخص در شاکله فرهنگ ایرانی، صبغه دینی به خود گرفته است. این پژوهش، با تکیه بر منابع مکتوب و با طرح رویکرد اخلاق محور در تحلیل فضاهای شهری و با تمرکز بر مفهوم حیاء در آر چکیده کامل

  یکی از مبادی موثر در تحلیل فضای شهری، توجه به انگاره‌های فرهنگی و هنجارهای اخلاقی جامعه است که به طور مشخص در شاکله فرهنگ ایرانی، صبغه دینی به خود گرفته است. این پژوهش، با تکیه بر منابع مکتوب و با طرح رویکرد اخلاق محور در تحلیل فضاهای شهری و با تمرکز بر مفهوم حیاء در آراء دینی، به تبیین ویژگی‌های آن در کالبد شهر و شیوه‌های تجلی و تجسم صفت مذکور می پردازد. روش تحقیق در تحلیل و احصاء ویژگی های حیاء در آموزه‌های دینی، اکتشافی و تحلیلی است که در رویکردی استقرایی و تحلیلی، نحوه بروز و تجلی حیاء در فضاهای شهری، مبتنی بر شاخص های ماخوذ از روایات، شیوه ها و جلوه های آن تبیین شده است. تحلیل محتوای روایات در تطبیق و تحلیل محیطی آن، ناظر بر اصول پنج گانه کرامت، حرمت، معنویت، نظارت و عقلانیت است که ظهور و عینیت آن در فضای شهری مستلزم توجه به وجوه مختلف رفتاری و فضایی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  77 - تبیین رابطه شهر و سلامت روان با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و نرم افزار MAXQDA
  خاطره مغانی رحیمی مصطفی بهزادفر سمانه جلیلی صدرآباد
  10.30495/hoviatshahr.2023.66321.12195
  تبیین رابطه شهر و سلامت روان از الزامات برنامه ریزی و طراحی شهری بوده و برای ارتقا کیفیت زندگی شهرها ضروری است. به همین منظور این پژوهش با هدف تشریح این رابطه انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مروری بوده و از مطالعات کتابخانهای و تحلیل محتوا بهره میگیرد. نتایج پژوهش چکیده کامل

  تبیین رابطه شهر و سلامت روان از الزامات برنامه ریزی و طراحی شهری بوده و برای ارتقا کیفیت زندگی شهرها ضروری است. به همین منظور این پژوهش با هدف تشریح این رابطه انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مروری بوده و از مطالعات کتابخانهای و تحلیل محتوا بهره میگیرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شهر هم تأثیرات مستقیمی بر سلامت روان دارد و هم از طریق عوامل استرسزا اجتماعی، کالبدی، محیطی، عوامل متفرقه، عوامل مرتبط با مسکن و حمل و نقل که به ترتیب دارای اهمیت میباشند، منجر به کاهش سلامت روان میشود. البته از طریق کاهش سلامت جسمی نیز بر سلامت روان مؤثر است. سمت روان نیز هم به صورت مستقیم و هم از طریق استرس و سلامت جسمی بر شهر مؤثر است. در نتیجه این دو میتوانند ا میانجی اثرات شهرنشینی بر سلامت روان و اثرات سلامت روان بر شهر باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  78 - تبیین ارتباط بین مولفه‌های سازنده کیفیت فضای شهری و سرزندگی با کاربست الگوی معادلات ساختاری نمونه موردی: خیابان معالی آباد واقع در حوزه 6 شهرداری شیراز
  فرهاد امیدوار اسماعیل شیعه عاطفه دهقان توران پشتی
  سرزندگی، شهر و فضاهای شهری را دربردارنده مفهومی همه شمول می‌گرداند و عبارت شهر برای همه مصداق می‌یابد. نگاهی اجمالی به فضاهای عمومی شهرهای امروز نشان می‌دهد که شهرها؛ حس دعوت‌کنندگی خود را از دست داده‌اند و خیابان‌ها به عنوان مهمترین مکان تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهر چکیده کامل

  سرزندگی، شهر و فضاهای شهری را دربردارنده مفهومی همه شمول می‌گرداند و عبارت شهر برای همه مصداق می‌یابد. نگاهی اجمالی به فضاهای عمومی شهرهای امروز نشان می‌دهد که شهرها؛ حس دعوت‌کنندگی خود را از دست داده‌اند و خیابان‌ها به عنوان مهمترین مکان تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهری تنها به ظرفی برای فعالیت‌های ضروری شهروندان (رفت و آمد) تبدیل شده‌اند. بر این اساس هدف مطالعه حاضر تبیین رابطه مابین مولفه‌های سازنده کیفیت فضای شهری و سرزندگی با توجه به میانجیگری قرارگاه رفتاری می‌باشد. محدوده مورد مطالعه، پژوهش حاضر خیابان معالی آباد واقع در حوزه 6 شهرداری شیراز می‌باشد. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 400 نفر تعیین و داده‌ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS تحلیل گردید. نتایج حاکی از این است که مولفه‌های محیطی، اجتماعی- فرهنگی و قرارگاه رفتاری با در نظر گرفتن ارتباط متقابلشان، 47.4 درصد از واریانس سرزندگی شهری را در خیابان معالی آباد تبیین می‌نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  79 - ارزیابی زیبایی و هویت مکان
  بهناز امین زاده
  هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دس چکیده کامل

  هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دستهبندی کیفیانتخاب، نشان میدهد که از نظر ساکنین ارتباط تنگاتنگی بین مناظر زیبا و مناظر باهویت وجود دارد. علاوه بر آن،در قیاس با بافت موجود و قدیمی نواب، طرح بازسازی نواب، بافتی زیباتر و باهویتتر تلقی میگردد. اگرچه در، نقش داشته است، با این حال 3 بیش از سایر ابعاد هویت مکان 2 انتخاب مناظر با هویت، جنبههای شناختی مکانچنین ترجیحی میتواند چالشی در طراحی شهری ایجاد کند، و بر تأثیری که محصول یک کار تخصصی طراحیدر باور و فرهنگ عمومی جامعه دارد، تأکید نماید پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  80 - تحلیل کاربری هوشمند در نواحی با قابلیت توسعه با بهره گیری از مدل *LUCIS (نمونه موردی: منطقه 22 کلانشهر تهران)
  مجتبی رفیعیان نگین افشار علی اکبر تقوایی
  برنامه‌ریزی هوشمند کاربری زمین در عصر جدید به دنبال هدایت آگاهانه و جلوگیری از رشد بی رویه است. روند تغییرات گذشته نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی زمین فاقد ارزش‌های کاربردی لازم بوده و لذا باید اندیشه‌های مؤثرتری برای تدوین سیاست‌های مدیریت زمین به کار گرفت. یکی از راهکارها چکیده کامل

  برنامه‌ریزی هوشمند کاربری زمین در عصر جدید به دنبال هدایت آگاهانه و جلوگیری از رشد بی رویه است. روند تغییرات گذشته نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی زمین فاقد ارزش‌های کاربردی لازم بوده و لذا باید اندیشه‌های مؤثرتری برای تدوین سیاست‌های مدیریت زمین به کار گرفت. یکی از راهکارها جهت تحلیل هوشمند کاربری زمین در دهه اخیر، استفاده از مدل راهبرد شناسایی تعارضات کاربری زمین LUCIS)1) می‌باشد. در این چارچوب به منظور آزمون میزان کاربست مدل، منطقه 22 شهر تهران با توجه به شرایط در حال توسعه آن انتخاب گردید؛ تا با بهره گیری از مدل، سازگاری بین توسعه شهری و منابع طبیعی منطقه هم عرض با یکدیگر ایجاد گردد. در نهایت نتایج نشان داد که بالغ بر 25 درصد از منطقه در اولویت پهنه مسکونی بوده و بیشترین تعارضات نسبی نیز میان پهنه‌های مسکونی- حفاظت و مسکونی فعالیت در نواحی شهری، اتفاق افتاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  81 - فضاهای عمومی و زندگی جمعی در شهر تاریخی ورامین
  سید محسن حبیبی نوید پورمحمدرضا
  هدف اصلی نوشتارِ حاضر بررسی و تحلیل فضاهای عمومی و زندگی جمعی در شهر تاریخی ورامین است.با عطف به پژوهش های میدانی، روایتی توصیفی-تحلیلی از محتوا و کالبد فضاها و مکان های ورامین در قالب سه گونه ی اصلی (فضاهای شهری، فضاهای مذهبی، فضاهای سبز) و یک گونه ی فرعی (فضاهای غیررس چکیده کامل

  هدف اصلی نوشتارِ حاضر بررسی و تحلیل فضاهای عمومی و زندگی جمعی در شهر تاریخی ورامین است.با عطف به پژوهش های میدانی، روایتی توصیفی-تحلیلی از محتوا و کالبد فضاها و مکان های ورامین در قالب سه گونه ی اصلی (فضاهای شهری، فضاهای مذهبی، فضاهای سبز) و یک گونه ی فرعی (فضاهای غیررسمی و بالقوه) ارائه شده است. در انتها نیز از طریق مقابله ی یافته های میدانی با مبانی نظری پژوهش، ویژگی ها و مشخصه های فضاهای عمومی شهر ورامین بر مبنای معیارهای سه گانه کالبدی، عملکردی و اجتماعی تعریف و تبیین می گردند. بخش مرکزی و قدیمی ورامین را می توان مهم‌ترین فضای عمومی شهر در نظر گرفت؛ این فضا بازتاب سویه‌های متعدد و متکثر مفهوم فضای عمومی است، نظیر: خرید، استراحت، تفریح، جامعه‌پذیری، خودجوشی و خودانگیختگی اجتماعی و سایر فضاها و مکان‌ها، هم چون میدان عمروآباد،‌ پارک خانواده، و امامزداه حسین‌رضا، هریک، بنابر ماهیت و ویژگی‌های خویش، بیش‌وکم نمایانگر گوشه‌ای از ابعاد و جلوه‌های متکثرِ انگاره ی فضای عمومی هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  82 - بررسی نقش کنشگران و ابزارهای مدیریت شهری در یکپارچگی مدیریت کلانشهر تهران
  محمدمهدى عزیزى محمد ابویى اردکان نسرین نوری
  یکپارچگی مدیریت شهری موضوعی است که از عوامل متعددی چون حکومت محلی، انواع تفرق های عملکردی و سیاسی موجود در عرصه شهری، نظام قدرت شهری و بازیگران آن نشات می گیرد. مقاله حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی کنشگران و ابزارهای مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر تهران انجام گرفته است چکیده کامل

  یکپارچگی مدیریت شهری موضوعی است که از عوامل متعددی چون حکومت محلی، انواع تفرق های عملکردی و سیاسی موجود در عرصه شهری، نظام قدرت شهری و بازیگران آن نشات می گیرد. مقاله حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی کنشگران و ابزارهای مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر تهران انجام گرفته است. به این منظور، ابتدا مفهوم شهر و مدیریت شهری و مدیریت یکپارچه شهری و ارتباط کنشگران مدیریت شهری با این مفاهیم بر مبنای پیشینه نظری مشخص گردید. سپس برای پاسخ دادن به سوال های اصلی تحقیق از رویکرد آمیخته استفاده می شود. در رویکرد آمیخته با بهره گیری از روش های موردپژوهی (کیفی) و پیمایش (کمی)، داده های مورد نیاز برای تحقیق گردآوری می گردد. در تحقیق حاضر داده های حاصل از پرسشنامه های جمع آوری شده از متخصصان و مدیران حوزه مدیریت شهری با استفاده از آزمون کروسکال والیس تحلیل گردید. یافته های تحقیق نشان دهنده مهمترین کنشگران در عرصه های مختلف مدیریت شهری تهران و اولویت بندی ابزارهای مدیریت شهری هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  83 - تبیین پراکنده رویی شهری بر اساس شاخص تراکم ساختمانی
  محمدمهدی عزیزی مجتبی آراسته
  توسعه شهر یزد در گذشته در تعامل با اقلیم بوده است، اما الگوی گسترش آن طی دوران معاصر به رشدی پراکنده تبدیل شده است که گونه های متفاوتی از فرم شهری در نواحی مختلف شهر را ایجاد نموده است. هدف مقاله، تحقیق در مورد ارتباط متغیر تراکم ساختمانی با سایر متغیرهای تعریف شده است چکیده کامل

  توسعه شهر یزد در گذشته در تعامل با اقلیم بوده است، اما الگوی گسترش آن طی دوران معاصر به رشدی پراکنده تبدیل شده است که گونه های متفاوتی از فرم شهری در نواحی مختلف شهر را ایجاد نموده است. هدف مقاله، تحقیق در مورد ارتباط متغیر تراکم ساختمانی با سایر متغیرهای تعریف شده است تا بر این اساس، روند پراکنده رویی و توسعه ناپایدار شهر یزد را تحلیل نمود. روش تحقیق بر مبنای رگرسیون چندمتغیره است. یافته های تحقیق نشان می دهد در شهر یزد تراکم ساختمانی ارتباط مستقیم با تراکم جمعیتی دارد، در حالی که ارتباطی معکوس با متغیرهای فاصله از مرکز اقتصادی شهر، فاصله از مراکز ناحیه ای، قیمت زمین و مساحت بلوک های شهری دارد. این موضوع نشان دهنده رشد تقاضای زمین در مناطق حاشیه ای است. در واقع، ساکنان شهر یزد، امروزه تمایل بیشتری به زندگی در خانه های ویلایی دارند که این موضوع، حاکی از رشد پدیده پراکنده رویی در شهر یزد است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  84 - واکاوی معنای «هویت» در سنجش پارادایم «تحلیل جایگاه حیات بخشی در بافت شهری»
  طاهره نصر
  فرسودگی از مهم ترین مسائل مربوط به فضای شهری است که باعث بی سازمانی، عدم تعادل و عدم تناسب آن میشود و به زدودن خاطرات جمعی، افول حیات شهری واقعی و شکل گرفتن حیات شهری روزمره ای کمک می کند. از طرفی قابل توجه است که هویت، یک صفت نیست؛ بلکه از اجزای اصلی حیات بخشی می باشد چکیده کامل

  فرسودگی از مهم ترین مسائل مربوط به فضای شهری است که باعث بی سازمانی، عدم تعادل و عدم تناسب آن میشود و به زدودن خاطرات جمعی، افول حیات شهری واقعی و شکل گرفتن حیات شهری روزمره ای کمک می کند. از طرفی قابل توجه است که هویت، یک صفت نیست؛ بلکه از اجزای اصلی حیات بخشی می باشد که باید مدنظر قرار گیرد. مقاله حاضر، ضمن مروری بر مفهوم هویت در شهرسازی، نگاهی به گونه های مختلف احیاء در بافت های شهری و چگونگی مقابله با بحران هویت دارد. روش تحقیق با توجه به کنکاش در مفهوم احیاء شهری، به صورت توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از پرسشنامه، به سنجش پارادایم تحلیل جایگاه حیات بخشی در بافت شهری پرداخته، در این راستا از مطالعات اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل حاکی از بهبود کالبدی شهر از طریق توجه به مولفه های کالبدی هویت شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  85 - بـررسی و تحلـیل نقـش سینـما در انتقـاد از شهر سـازی مدرن
  سیامک پناهی سید مصطفی مختاباد امرئی مهرداد نوابخش
  این مقاله حاصل پژوهشی در "چگونگی نقش سینما در انتقاد از شهرسازی مدرن" است. در این تحقیق، با روش تحلیلی و توصیفی با تکیه بر روش نشانه شناسی لایه ای ( تحلیل فیلم با دیدگاه محور همنشینی1 لایه‌های متن2، بافت3، بینامتن4، رمزگان5 و رسانه ها6) و تحلیل سه گانه اروین پانوفسکی7 چکیده کامل

  این مقاله حاصل پژوهشی در "چگونگی نقش سینما در انتقاد از شهرسازی مدرن" است. در این تحقیق، با روش تحلیلی و توصیفی با تکیه بر روش نشانه شناسی لایه ای ( تحلیل فیلم با دیدگاه محور همنشینی1 لایه‌های متن2، بافت3، بینامتن4، رمزگان5 و رسانه ها6) و تحلیل سه گانه اروین پانوفسکی7 ( ادراک اولیه ،ادبیات موضوع و هرمنوتیک8) در تمامی لایه‌های همنشین مفاهیم بازشکافت شده اند. سینما در فرآیند انتقاد از جریان مدرنیته در ژانر کمدی سیاه، نشانه های تلخ مدرنیته، نوستالژی شهری، استفاده از پلان شهری و همچنین ارائه یوتوپیا9 و دیستوپیا10 ی شهری ابراز وجود نموده است. فرایند حاصل از تحقیق به این نتیجه دست یافته است که اگر چه معماری و شهرسازی مدرن تبلور جریان مدرنیته بوده اند، اما سینما همچون اکثر هنرها منتقد شهر سازی مدرن بوده و عناصر مشخصه فضاهای معماری و شهرسازی در تجلی معنا و مفاهیم انتقادی نقش بسزایی داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  86 - سلسله مراتـب شهری و سنجـههای کیـفی در قـرآن
  محمد حسن ابراهیمی
  هدف این مقاله طرح و اشاره به وجود دو نوع معیار، برای سنجش و دسته‌ بندی مراکز و زندگی شهری به روایت قرآن کریم با استفاده از روش تحلیل محتوای متن است. در بخش نخست، شواهدی پیرامون تفکیک انواع مختلف اسکان جمعی و انعکاس این سلسله بندی از مراتب شهرنشینی در قرآن ارایه و مثالها چکیده کامل

  هدف این مقاله طرح و اشاره به وجود دو نوع معیار، برای سنجش و دسته‌ بندی مراکز و زندگی شهری به روایت قرآن کریم با استفاده از روش تحلیل محتوای متن است. در بخش نخست، شواهدی پیرامون تفکیک انواع مختلف اسکان جمعی و انعکاس این سلسله بندی از مراتب شهرنشینی در قرآن ارایه و مثالهایی از اشاره به این معیارهای کمی مدنی ارایه میگردد؛ در بخش دوم، از طریق بررسی ویژگیهایی که در تفکیک این نقاط جمعیتی مؤثر افتاده‌اند برخی از معیارهای بنیانی و سنجه‌های کیفی زیربنایی که زندگی شهری در جهان اسلام را شکل داده و در روند شکل‌گیری شهرهای آن مؤثر افتاده‌اند، پیشنهاد و معرفی میشوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  87 - جایگاه «نشانه‌های شهری» در واکاوی مؤلفه‌های «هویت» و «فرهنگ» در سیمای شهر ایرانی (مطالعه موردی: بررسی سیمای شهر شیراز)
  طاهره نصر
  شهر، با الگوی فرهنگ‌گرا نمی‌تواند در هر جایی از زمین پیاده شود، متمرکز است و هویت هر شهر که منظر آن شهر را شکل می‌دهد، با شهر دیگری متفاوت می‌باشد. همچنین فضاهای شهری می‌توانند برای مردم، تداعی‌کننده جنبه‌های نمادین، فرهنگی و تاریخی باشند. چرا کالبد شهرهای امروز مفهوم ن چکیده کامل

  شهر، با الگوی فرهنگ‌گرا نمی‌تواند در هر جایی از زمین پیاده شود، متمرکز است و هویت هر شهر که منظر آن شهر را شکل می‌دهد، با شهر دیگری متفاوت می‌باشد. همچنین فضاهای شهری می‌توانند برای مردم، تداعی‌کننده جنبه‌های نمادین، فرهنگی و تاریخی باشند. چرا کالبد شهرهای امروز مفهوم ندارند؟ چرا در شهرهای امروز، یکسان شدن بافت شهرها، عدم تطبیق فرم ظاهری فضا و معنای آن، عدم توجه به مفهوم فرهنگ در کالبد و معنا قابل مشاهده است؟ مقاله حاضر به تبیین مؤلفه‌های هویتی می‌پردازد که از لحاظ فرهنگی می‌توانند بر منظر و سیمای شهر تأثیرگذار باشند. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و روش جمع‌آوری اطلاعات به صورت میدانی- اسنادی می‌باشد و به عنوان نمونه موردی شهر شیراز مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج حاصل، حاکی از ضرورت توجه به نشانه‌شناسی شهری برای بازنمایی مؤلفه‌های هویت فرهنگی در شهرها است که در ارتقای کالبدی- فضایی ارزش‌های شهری بسیار قابل توجه می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  88 - شناخت و تحلیل مسائل شهری با استفاده از سیستم های فازی
  فرح حبیب علی شکوهی
  یکى از روش هاى مواجهه با پیچیدگى و عدم قطعیت، بهره گیرى از نظریه ى فازى است. بر اساس این نظریه که توسط یک دانشمند ایرانى به جهانیان ارائه شده، امکان بررسى سیستم ها در سطحى فراتر از منطق ساده انگارانه دودویى فراهم مى گردد. شهرها به لحاظ تعدد عناصر و پیچیدگى روابط جزو سیس چکیده کامل

  یکى از روش هاى مواجهه با پیچیدگى و عدم قطعیت، بهره گیرى از نظریه ى فازى است. بر اساس این نظریه که توسط یک دانشمند ایرانى به جهانیان ارائه شده، امکان بررسى سیستم ها در سطحى فراتر از منطق ساده انگارانه دودویى فراهم مى گردد. شهرها به لحاظ تعدد عناصر و پیچیدگى روابط جزو سیستم هاى پیچیده هستند که یافتن عناصر سازنده این سیستم و همچنین پیوندهاى آنان هسته اصلى مسائل شهرى را تشکیل مى دهد. این مقاله گزارشى است از یک پژوهش که با هدف تحلیل مسائل شهرى با رویکرد فازى انجام یافته است. طراحى مدلى براى به کار گیرى سیستم هاى فازى در تحلیل مسائل شهرى از دستاوردهاى این پژوهش است. این مدل مى تواند بر اساس قواعد اگر آنگاه فازى، راه حل هاى مناسبى براى مسائل شهرى بر اساس آخرین نظریات موجود در این زمینه فراهم نماید. نتایج پژوهش نشان مى دهد که خروج ىها و تحلیل هاى چنین مدلى تطابق بیشترى با واقعیات پدیده هاى شهرى دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  89 - مرمت شهری و باززنده سازی کانون های اجتماعی و آسیب شناسی (نمونه موردی: بافت تاریخی محله جلفای اصفهان)
  حسن اصانلو
  محور این نگارش بررسی تاثیر اقدامات انجام شده طی سالهای 1382 تا 1386 در ارتقا و بهبود تصویر ذهنی است که در ذهن ناظر از محور تاریخی و فرهنگی جلفا شکل گرفته است. نگارش به صورت مقایسه ای پایاپای از دیدها و مناظر مشابه شهری طی سال های 1382 و 1386 شمسی از محله جلفا ارائه می گ چکیده کامل

  محور این نگارش بررسی تاثیر اقدامات انجام شده طی سالهای 1382 تا 1386 در ارتقا و بهبود تصویر ذهنی است که در ذهن ناظر از محور تاریخی و فرهنگی جلفا شکل گرفته است. نگارش به صورت مقایسه ای پایاپای از دیدها و مناظر مشابه شهری طی سال های 1382 و 1386 شمسی از محله جلفا ارائه می گردد. مرمت شهری تنها در مجموعه عواملی که سعی در حفظ و بهبود وضعیت کالبدی شهر دارند-تعمیر اثر- خلاصه نمی شود ، نکته مهم به روز نگه داشتن فضای شهری و انطباق آن با رفتار و فعالیت اجتماعی شهروندان در دوران حاضر معاصرسازی اثر- می باشد. آنچه حائز اهمیت است تاثیر این ساماندهی ها و مرمت ها در محیط به منظور حضور مجدد انسان و تقویت ریشه فعالیت های مردمی و اجتماعی در عرصه فضای شهر ی و محل است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  90 - کنترل و هدایت ساخت و ساز شهری؛ طراحی نظام کارآمد
  شهریار مشیری
  مشاهده شهرهایی با مشکلات فزاینده چون تراکم جمعیت، فقر، بیکاری، کمبود مسکن، نا رسایی خـدمات، کمبـودزیرساخت، آلودگیهای زیستمحیطی، ناکارآمدی اقتصادی و بروز ناهنجاری های اجتمـاعی ایـن دغدغـه فکـری رابرای متخصصان در امور ساخت وساز شهری، مدیریت شهری و نیز بهره برداران اصلی شه چکیده کامل

  مشاهده شهرهایی با مشکلات فزاینده چون تراکم جمعیت، فقر، بیکاری، کمبود مسکن، نا رسایی خـدمات، کمبـودزیرساخت، آلودگیهای زیستمحیطی، ناکارآمدی اقتصادی و بروز ناهنجاری های اجتمـاعی ایـن دغدغـه فکـری رابرای متخصصان در امور ساخت وساز شهری، مدیریت شهری و نیز بهره برداران اصلی شهر یعنی مردم به وجـود آوردهاست که علت اصلی ناکارآمدی الگوهای ارا ئه شده در چیست و راه حل کدام است . این تحقیق به منظور بررسی نقاطضعف و گسست در نحو مدیریت ساخت و ساز صورت گرفته است. در انجام این تحقیق از نظام های ساخت و سـاز ،برنامهریزی و مدیریت تعدادی از کشورها نیز بهره گرفته شـده اسـت . نتـایج مطالعـات انجـام شـده نـشان مـی دهـدنارسائیها و مشکلات موجود موجب عدم کارائی نظام ساخت و ساز شهری در کشور شده است . بـه نظـر مـی رسـدتغییر و بازنگری در قوانین و مقررات امور شهرسازی و معماری ، بهرهگیری از نظام بیمه کیفیت ساختمان ،حفظ حقـوقهمسایگی و شهروندی و تطبیق نظام ساخت و ساز با معیارهای قا بل دسترسی با توجه به نیازهای منطقـه ای در نظـامشهرسازی کنونی ضروری خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  91 - ارزیابی تعریف حدود رشد شهر در طرح های توسعه شهری ایران (از طریق پایش 11 گونه شهری)
  حمید ماجدی امیرحسین پورجوهری
  شهرهای ایران با سرعت بالایی در حال رشد هستند. ابزار طرح های توسعه شهری در زمینه مدیریت رشد در خلال 5 دهه گذشته ، تعریف حدود رشد[i] بوده که کماکان بدون تغییر بنیادین استفاده می گردد. با وجود شواهد نسبی مبنی بر نامناسب بودن این ابزار ، هنوز به جای آن جایگزین مطمئن و مورد چکیده کامل

  شهرهای ایران با سرعت بالایی در حال رشد هستند. ابزار طرح های توسعه شهری در زمینه مدیریت رشد در خلال 5 دهه گذشته ، تعریف حدود رشد[i] بوده که کماکان بدون تغییر بنیادین استفاده می گردد. با وجود شواهد نسبی مبنی بر نامناسب بودن این ابزار ، هنوز به جای آن جایگزین مطمئن و مورد توافقی ارائه نشده است. عدم تلاش در زمینه اتخاذ راهکارهای جایگزین در زمینه مدیریت رشد تا حد زیادی به نبود بررسی های علمی در زمینه میزان توفیق ابزار کنونی بر می گردد. این بحث به واکاوی مدیریت رشد شهر از طریق تعریف دو شاخص سنجش شامل خطای تعریف و نیز ناکارایی در 11 گونه شهری ( طی 4 دهه اخیر) پرداخته است. نتایج حاصل نشان می دهد ابزار کنونی در دو بعد روایی و کارایی دست به گریبان مشکلات بنیادین است به نحوی که لزوم تجدید نظر در این ابزار را ایجاب می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  92 - تحلیلی از روند رشد طبقه متوسط جدید و تغییرات شهرنشینی در ایران
  مهرداد نوابخش قربانعلی آقا احمدی
  هدف از ارائه مقاله حاضر، بررسی و تحلیل چگونگی ارتباط میان شهرنشینی و روند رشد و گسترش طبقه متوسط جدید در ایران است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال تحصیلی 1389-1388 تشکیل داده اند ،که 443 نفر از آنها به عنوان چکیده کامل

  هدف از ارائه مقاله حاضر، بررسی و تحلیل چگونگی ارتباط میان شهرنشینی و روند رشد و گسترش طبقه متوسط جدید در ایران است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال تحصیلی 1389-1388 تشکیل داده اند ،که 443 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب گردیدند. تحقیق حاضر با تکیه بر منطق فازی انجام گرفته است و پرسشنامه باآلفای کرونباخ 87/0 مورد تایید قرار گرفت . یافته های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که شهرنشینی با ایجاد وگسترش سرمایه گذاری تجاری و صنعتی و بازرگانی، گسترش نهادهای سیاسی مدنی و نظام های آموزشی، زمینه رشد و توسعه طبقه متوسط جدید را فراهم آورده است. از این رو شهرنشینی با جذب جمعیت و رشد وگسترش زمینه های اشتغال در رشد و گسترش طبقه متوسط جدید نقش موثری داشته است. اما هر یک از ابعاد فوق ، وزن متفاوتی داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  93 - ارائه روشی نو در طراحی اکولوژیک منظر سبز شهری(مطالعه موردی: جزیره کیش)
  مریم معینی فر بهناز امین زاده
  این تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه ب چکیده کامل

  این تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه به لزوم ارتقاء کیفیت اکولوژیکی سامانه های زیستی بکار رود. تاکید داشته و شامل مراحل GIS,AHP، روش پیشنهادى "تحلیل سازگارى سرزمین اکولوژیک"، بر مطالعات سازگارى سرزمین مختلفى مى باشدکه در تحقیق معرفى شده است. جهت حصول به هدف تحقیق، روش پیشنهادى در جزیره کیش بکار گرفته شده است. یافته هاى تحقیق به صورت نقشه های سازگاری سرزمین استنتاج گردیده و کارایی روش با استفاده ازمعیارهای کیفی مورد بررسى قرار گرفته است. نتایج نشان مى دهد این روش در شرایط همسان قابل تعمیم بوده و در شرایط غیر همسان با تغییرات جزیی قابل استفاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  94 - تحلیلی بر تأثیر مکان های گردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی(مطالعه موردی: شهر پاریس)
  مهدیه حسینی نیا
  گردشــگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شــهر از مهمترین مقاصد گردشــگران هســت. این پژوهش به تأثیر مکانهایگردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا،به تبیین چهارچوبی حاصل از شــاخصهای ســازنده مکانهای گرد چکیده کامل

  گردشــگری فرهنگی از جدیدترین رویکردها و شــهر از مهمترین مقاصد گردشــگران هســت. این پژوهش به تأثیر مکانهایگردشگری شهری در جذب گردشگران فرهنگی و با تمرکز بر شهر پاریس پرداخته که با رویکردی تحلیلی و روش تحلیل محتوا،به تبیین چهارچوبی حاصل از شــاخصهای ســازنده مکانهای گردشگری فرهنگی در شهر و سپس در تکمیل چهارچوب و مدلتحلیلی به بررسی تأثیر آنها در جذب گردشگران فرهنگی و تبیین شاخصهای سازنده تجارب ایشان میپردازد. درنهایت با تمرکزبر پاریس و بر اســاس مدل مذکور چگونگی تأثیر شــاخصها را بررســی مینماید. نتایج، بیانگر آن است که گردشگران فرهنگیبه دنبال تجاربی موثق، متنوع و خلاقاند و مکانهای مربوطه، شــاخصهای ســازنده مکانهای فرهنگی شهر و شامل عرصههایعمومی (تاریخی، طبیعی، فرهنگی معاصر، بومی، غیرمتعارف شــهری، تفریحی، تجاری،) با خصوصیات کالبدی ثابت یا موقت، بههمراه تعاملات اجتماعی در تجربه حضور گردشگران و شکل یافتن معنای فرهنگی فضا در ترکیبی نمادین و پیوسته میباشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  95 - دانش طراحی شهری در ایران و چالش‌های پیش‌رو
  فروغمند اعرابی هومن مریم خبازی
  مجموع فعالیت های نظری و عملی، شرایط مطلوبی ندارد و تا کنون بررسی های لازم در راستای تعیین وضعیت این دانش و جهت دهی به آن صورت نگرفته است. در این بحث به بررسی وضعیت متون اصلی طراحی شهری انتشار یافته در ایران پرداخته شده است و چالش های این دانش بررسی شده است. هدف یافتن نو چکیده کامل

  مجموع فعالیت های نظری و عملی، شرایط مطلوبی ندارد و تا کنون بررسی های لازم در راستای تعیین وضعیت این دانش و جهت دهی به آن صورت نگرفته است. در این بحث به بررسی وضعیت متون اصلی طراحی شهری انتشار یافته در ایران پرداخته شده است و چالش های این دانش بررسی شده است. هدف یافتن نواقص محتوایی و ساختاری دانش است. بر این اساس ابتدا متون موجود طراحی شهری ایران و حوزه های اصلی مطرح شده در آن ها معرفی گردیده سپس به ارزیابی محتوایی مباحث پرداخته شده است و میزان توجه به این مباحث، روند ورود مباحث گوناگون به ایران و نسبت کتاب های ترجمه به تالیفی تحلیل گردیده است، و از این طریق چالش های کنونی متون طراحی شهری آشکار می گردد. در نهایت چالش های پیش رو و راهکارهای پیشنهادی ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  96 - ارزیابی تاثیر عناصر منظر شهری بر میزان احساس تعلق محلی نمونه موردی: محله نارمک تهران
  سکینه معروفی مجتبی انصاری
  شهرها با منظرخود در معرض قضاوت ناظرین قرار می گیرند.ارزیابی تاثیر متفابل منظر شهری و ویژگیهای اجتماعی هدف اصلی تحقیق حاضر می باشد. در این مقاله سعی شده است تا به این سئوال پاسخ داده شود که چه ارتباطی میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی وجود دارد؟ فرضیه تحقیق نیز عبا چکیده کامل

  شهرها با منظرخود در معرض قضاوت ناظرین قرار می گیرند.ارزیابی تاثیر متفابل منظر شهری و ویژگیهای اجتماعی هدف اصلی تحقیق حاضر می باشد. در این مقاله سعی شده است تا به این سئوال پاسخ داده شود که چه ارتباطی میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی وجود دارد؟ فرضیه تحقیق نیز عبارت از این است که میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی در جامعه ارتباط و همبستگی مثبتی وجود دارد. برای پاسخ به سئوال تحقیق ابتدا ضمن تعریف منظر شهری به بیان عناصر آن پرداخته ایم. سپس مفهوم احساس تعلق به محیط و معیارهای آن تشریح شده اند. براساس تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق، پرسشنامه ای تهیه و سپس به شکل تصادفی از طریق مصاحبه از چهل نفر از ساکنین محله نارمک تکمیل گردید. نتایج بدست آمده، وجود ارتباط میان مولفه های منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی را با درجه اطمینان 95٪ تایید نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  97 - سکونت گاه های غیر رسمی شهری در کلان شهر اهواز
  حمید ماجدی کورش لطفی
  سکونت گاه های غیر رسمی حاصل شهرنشینی سریع و مشکلات اقتصادی کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. کشور ایران نیز پس از اصلاحات ارضی با این پدیده آشنا گردید. رشد چنین سکونت گاه هایی مشکلات زیادی در ابعاد اقتصادی اجتماعی و کالبدی در کلان شهر ها به همراه داشته است چکیده کامل

  سکونت گاه های غیر رسمی حاصل شهرنشینی سریع و مشکلات اقتصادی کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. کشور ایران نیز پس از اصلاحات ارضی با این پدیده آشنا گردید. رشد چنین سکونت گاه هایی مشکلات زیادی در ابعاد اقتصادی اجتماعی و کالبدی در کلان شهر ها به همراه داشته است. وقوع جنگ تحمیلی به رشد چنین سکونت گاه هایی در شهر اهواز افزود و بدنبال آن بازسازی مناطق جنگ زده استان فرصت پرداختن به این پدیده نابهنجار شهری را از مسئولین سلب نمود. هدف این مقاله شناسایی علل شکل گیری سکونت گاه های غیر رسمی در کلان شهر اهواز و ارائه راه کارهای لازم می باشد. نتایج نشان می دهد که مهمترین علت شکل گیری این سکونت گاه ها در شهر اهواز، مهاجرت شهر به شهر ناشی از شرایط جنگی منطقه و شرایط اقتصادی شهرهای استان بوده و مهمترین انگیزه مهاجرت، انگیزه اقتصادی است. در همین راستا، ارزانی مسکن و زمین و نزدیکی به بستگان از مهمترین دلایل اسکان در محل سکونت فعلی ذکر شده است. در پایان مقاله راهکارهای لازم برای به حداقل رساندن برخی از نارسایی ها و مشکلات این سکونت گاه ها پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  98 - ارزیابی طرح میدان امام حسین(ع) تهران با تأکید بر یادآورهای شهری
  مهدی یزدی بهناز امین زاده
  امروزه تمرکز عمده آن دسته از تحقیقات مکان محور که بر اهمیت روایت و خاطره در شهرها تأکیددارند، بر نحوه شک لگیریخاطرات جمعی در شهر و معیارهای مؤثر بر آن بوده و کمتر به نحوه ثبت و انتقال این خاطرات برای آیندگان پرداخته شده است.پژوهش حاضر باهدف تحلیل طرح میدان امام حسین)ع( چکیده کامل

  امروزه تمرکز عمده آن دسته از تحقیقات مکان محور که بر اهمیت روایت و خاطره در شهرها تأکیددارند، بر نحوه شک لگیریخاطرات جمعی در شهر و معیارهای مؤثر بر آن بوده و کمتر به نحوه ثبت و انتقال این خاطرات برای آیندگان پرداخته شده است.پژوهش حاضر باهدف تحلیل طرح میدان امام حسین)ع( از منظر میزان توجه به خاطرات جمعی مکانی از طریق حفظ و تقویتیادآورهای شهری به اجرا درآمده است. در این پژوهش از روش تحلیل کیفی و شیوه تحلیل محتوا همراه با تحلی لهای تخصصی،بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان م یدهد که طرح جدید در توجه به یادآورهای شهری توفیقی به دست نیاورده و از قابلیتمتعدد موجود در این مکان تاریخی بهر های نگرفته است. پژوهش حاضر با تأکید بر اهمیت خاطراتِ جمعیِ مکانی و یادآوری اینخاطرات، الگویی برای بررسی و تحلیل انواع مختلف یادآورهای شهری (از طریق نقشه تحلیلی) معرفی می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  99 - تبیین شاخص‌های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
  مهران علی‌الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی
  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدر چکیده کامل

  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی بهعنوان مؤلفههای تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسهای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر )نظام پایه(، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه بهمنظور تعمیم به محیطهای شهری بازتعریف شدند. درنهایت همجواری ،تسلسل مکانی ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر ، سازواری گونه عناصر با یکدیگر ،تنوع گونه پهنه ،تنوع گونه عنصر ،کلیماکس ،گذار و دگردیسی عناصر بهعنوان شاخصهای ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار کاراکتر شهری تبیین گردیدند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  100 - محورهای شاخص شهری و دالان های بوم شناسانه رودها
  محسن تابان آزاده پشوتنی زاده
  هویت را می توان به معنایی که انسان ها از طریق احساسات ذهنی از وجود هر روزه خود و ارتباطات گسترده اجتماعی کسب می کنند، تعریف کرد. لازمه درک هویت هر مکانی حضور، حرکت، مکث و تأمل در ویژگی های کالبدی، اجتماعی و کارکردی آن است که زمینه شناخت جامعی از آن مکان را فراهم می آورد چکیده کامل

  هویت را می توان به معنایی که انسان ها از طریق احساسات ذهنی از وجود هر روزه خود و ارتباطات گسترده اجتماعی کسب می کنند، تعریف کرد. لازمه درک هویت هر مکانی حضور، حرکت، مکث و تأمل در ویژگی های کالبدی، اجتماعی و کارکردی آن است که زمینه شناخت جامعی از آن مکان را فراهم می آورد. مسیرهای پیاده گردشگری دارای قابلیت بسیار در این زمینه اند. در این مقاله که از سنخ مقالات توصیفی با تکیه بر مطالعات اسنادی است، با بررسی محورهای شاخص شهری در ارتباط با دالان رودها، با توجه به مسیرهای پیاده؛ اصول حاکم بر شکل گیری آنها مورد شناسایی قرار گرفته است. این مسیرهای پیاده گردشگری در امتداد محورهای شاخص شهری، در اتصال به دالانهای بوم شناسانه رودها، با ایجاد اتصال بصری و فیزیکی و لحاظ کردن ملاحظات زیست شناسانه سبب ارتقای کیفیت و خوانایی فضای شهری گشته و متضمن پایداری مکان های شهری و هویت بخشی به محدوده های پیرامون و بالتبع کلیت شهر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  101 - رویکردی تحلیلی به ضرورت توجه به فرهنگ جوامع
  کامیار اخوان خرازی
  شهرسازی امروز به واسطه انبوه مسائل جدید، خصوصاً مشکلات فرهنگی و نیازهای روحی، روانی و عاطفی مردم، دستخوش تحولات بنیادین شده است. رشد گرایش به شهرسازی کارآ1 یکی از بارزترین این نمودها است. شهرسازی کارآ بر خلاف شهرسازی مدرن الگویی یکسان و جهانی نداشته و هر منطقه بر اساس ت چکیده کامل

  شهرسازی امروز به واسطه انبوه مسائل جدید، خصوصاً مشکلات فرهنگی و نیازهای روحی، روانی و عاطفی مردم، دستخوش تحولات بنیادین شده است. رشد گرایش به شهرسازی کارآ1 یکی از بارزترین این نمودها است. شهرسازی کارآ بر خلاف شهرسازی مدرن الگویی یکسان و جهانی نداشته و هر منطقه بر اساس توان های انسانی، زیست محیطی، اقتصادی، فنی و علمی خود نظام شهری ویژه خود را تدوین می نماید. امروزه فرهنگ جوامع به عنوان یک سرمایه اجتماعی در برنامه ها و طرح های شهری مد نظر قرار می گیرد. در این مقاله با رویکردی تحلیلی و با تحلیل محتوای متن، ابتدا مفهوم فرهنگ در رویکردهای مختلف تدقیق گردیده و سپس تأثیر فرهنگ جوامع در کلیه شئون زندگی و بر شهرسازی بررسی گردیده و تأکیدی است بر این نکته که در کلیه طرح ها و برنامه های شهری باید توجه به فرهنگ در سرلوحه مطالعات قرار گیرد و تطابق برنامه و طرح ها با فرهنگ از مقولات اساسی پایداری جوامع است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  102 - تحلیلی از مفهوم شهر و ارکان شهرنشینی از منظر قرآن کریم
  احسان شریفیان محمدرضا پورجعفر علی اکبر تقوایی
  تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهومشهر و شهرنشینی با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش تدبر، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهم‌ترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می‌شود. براین‌اساس، چکیده کامل

  تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهومشهر و شهرنشینی با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش تدبر، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهم‌ترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می‌شود. براین‌اساس، قرآن شهر را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می‌داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی‌الله شکل می‌گیرد. بنابراین شهرنشینی به معنای پذیرش حاکمیت کتاب خدا و حاکمیت ولی او بر زمین است که مستلزم تجمع مکانی و استقرار بر محور ولیّ می‌باشد. این نوع شهرنشینی برای بلوغ خود، لازم است چهار مرحله را طی کند تا واجد وجه اجتماعی، دنیوی، الهی و تمدنی گردد. هر یک از این مراحل نیز دارای ارکانی است که عبارتنداز: قانون، حاکمیت، تجمع، مرابطه، مالکیت، سکونت، معیشت، عمران، امنیت، عبادت، تعلیم و تزکیه، تذکر و تفکر، انفاق، جهان‌پیوندی و نسل. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  103 - برنامه ریزی توسعه درون شهری، روش ها و ضرورت ها
  سید مهدی فخراحمد محمدرضا پورجعفر علی اکبر تقوایی
  توسعه پایدار شهر زمانی اتفاق خواهد افتاد که به تمامی اجزای تشکیل دهنده شهر توجه شود . در توسعه درونـی و درگسترش قلمرو فضایی، شهرهای امروزی کمتر از نظامی برنامهریزی شده تبعیت شده، لذا برخی قابلیتها از جمله زمینهایقابل بازیافت شهری و خصوصاً زمینهای خالی و بلا استفاده درون چکیده کامل

  توسعه پایدار شهر زمانی اتفاق خواهد افتاد که به تمامی اجزای تشکیل دهنده شهر توجه شود . در توسعه درونـی و درگسترش قلمرو فضایی، شهرهای امروزی کمتر از نظامی برنامهریزی شده تبعیت شده، لذا برخی قابلیتها از جمله زمینهایقابل بازیافت شهری و خصوصاً زمینهای خالی و بلا استفاده درون شهری ، به خوبی شناسایی نمیگردند کـه بـا شناسـاییاین زمینهای درون محدوده شهر، ضمن جلوگیری از گسترش افقی و بی برنامه، از مزایای توسعه درونی استفاده نمود.هدف اصلی مقاله، بیان اصول، روش انجام و استراتژیهای توسعه درون شهری و قابلیـت سـنجی اجـرای ایـن نـوعتوسعه در شهر دوگنبدان است. یافتههای تحقیق نشان میدهد با تفکر توسعه درونی اجرای آن در مقابل توسعه پیرامـونی ،نتایج ارزشمندی چون کاهش هزینه ایجاد و نگهداری زیرساختهای شـهری و ارائـه مناسـبتـر خـدمات شـهری بـصورتمتمرکز بدست خواهد آمد. لذا در این راستا به بررسی و مقایسه هزینه ایجاد و نگهـداری زیرسـاختهای شـهری در توسـعهدرونی و پیرامونی در شهر دوگنبدان پرداخته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  104 - فرش شهری، مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ
  سیامک پناهی سید مصطفی مختاباد امرئی ارسلان کریمی خیاوی
  این پژوهش به معرفی "فرش شهری1" به عنوان مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ2 می پردازد. فولدینگ که در فلسفه وامدار نظرات دلوز3 در ریزوم4 و آنتی ادیپ5 و بر اساس ریاضیات لایپنیتز6 است، در معماری توسط پیتر آیزنمن7 به منصه ظهور رسید. امروزه حدید8 فولدینگ را در مقیاس کلان به عنوان" چکیده کامل

  این پژوهش به معرفی "فرش شهری1" به عنوان مقدمه ای بر شهرسازی فولدینگ2 می پردازد. فولدینگ که در فلسفه وامدار نظرات دلوز3 در ریزوم4 و آنتی ادیپ5 و بر اساس ریاضیات لایپنیتز6 است، در معماری توسط پیتر آیزنمن7 به منصه ظهور رسید. امروزه حدید8 فولدینگ را در مقیاس کلان به عنوان" فرش شهری" ارائه داده است که پیشتر در طراحی منظر توسط جیمز واینز9 مطرح گردیده بود. حدید بر اساس فلسفه "وحدت در کثرت" سعی بر طراحی شهری با ادبیات پسامدرن فمنیستی10 دارد تا شهری آنتی ادیپ ارائه دهد. این پژوهش با روش تحلیل محتوا به این نتیجه دست یافته که "فرش شهری" می تواند مصداقی بر شهرسازی فولدینگ باشد که بر اساس هندسه فرکتال، منطق فازی و در فضای آشوب شکل گرفته است. " فرش شهری" اگر چه در ایجاد هماهنگی در مقیاس کلان موفق بوده است اما در مقیاس انسانی و بحث معماری رویداد به توفیقی دست نیافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  105 - عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری
  مریم خستو نوید سعیدی رضوانی
  این نوشتار برگرفته از پژوهشی می باشد که در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری و ایجاد یک فضای شهری سرزنده انجام گرفته است. در این پژوهش تلاش بر این بوده که با توجه به اهمیت فعالیت خرید و هم چنین نقش پیاده روی در کیفیت زندگی شهروندان (در تقابل با حضور اتومبیل چکیده کامل

  این نوشتار برگرفته از پژوهشی می باشد که در جهت شناسایی عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری و ایجاد یک فضای شهری سرزنده انجام گرفته است. در این پژوهش تلاش بر این بوده که با توجه به اهمیت فعالیت خرید و هم چنین نقش پیاده روی در کیفیت زندگی شهروندان (در تقابل با حضور اتومبیل و حرکت سواره که مخل ایمنی و امنیت می گردد) در قالب مفهومی تحت عنوان مرکز خرید پیاده، بتوان ارتباط موثری میان فعالیت خرید، ایمنی و سرزندگی یافت. پس از مرور مفاهیم و نظریات مرتبط، با بررسی نمونه موردی (خیابان ستارخان) که به لحاظ تجاری، قوی و در عین حال از سرزندگی کافی برخوردار نمی باشد، به اثبات فرضیات پژوهش پرداخته شده است. در نتیجه مدل تحلیلی پژوهش که درواقع دربرگیرنده مدل کلی عوامل اثرگذار بر سرزندگی فضاهای شهری می باشد، تدوین گردیده و در انتها پیشنهاداتی در راستای ارتقای سرزندگی خیابان در دو بخش کالبدی و غیرکالبدی ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  106 - سیر تحول در اندیشه مرمت شهری
  ناصر بنیادی
  پرداختن به مرمت شهرهاى تاریخى در دوره هاى مختلف، با توجه به شرایط اقتصادى- اجتماعى و تاریخى و با اهداف گوناگونى صورت گرفته است. ارتقا و تشویق صنعت گردشگرى، حل معضلات و کمبودهاى مناطق تاریخى شهر، بازآفرینى شهرى و حتى کمک به قرارگیرى در زمره شهرهاى جهانى، از اهدافى است که چکیده کامل

  پرداختن به مرمت شهرهاى تاریخى در دوره هاى مختلف، با توجه به شرایط اقتصادى- اجتماعى و تاریخى و با اهداف گوناگونى صورت گرفته است. ارتقا و تشویق صنعت گردشگرى، حل معضلات و کمبودهاى مناطق تاریخى شهر، بازآفرینى شهرى و حتى کمک به قرارگیرى در زمره شهرهاى جهانى، از اهدافى است که مرمت هاى شهرى بر مبناى آنها انجام شده است. از طرف دیگر دو رویکرد حفاظت و توسعه همواره در انجام مداخلات شهرى حاکم بوده و به تعادل رساندن این دو رویکرد چشم انداز اصلى مرمت در بافت هاى تاریخى گردیده است. نگاه به مرمت شهرى در کشورهاى در حال توسعه، به علت مشکلات موجود در آن شهرها، عمدتاً از زاویه حل معضلات و کمبودهاى مناطق تاریخى صورت گرفته و شهرهاى ایران هم از این قاعده مستثنى نبوده است. بر این اساس با استفاده از مطالعات اسنادى به گردآورى و تدوین مبانى و بیانیه هاى نشست هاى بین المللى اقدام و تلاش گردیده تا یک دوره بندى تاریخى بر مبناى تأثیرگذارى اهداف توسعه و حفاظت ارائه گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  107 - ارائه راهکارهای جلب مشـارکت ساکنان مناطق اسکان غیر رسمی (در فرآیند تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری)
  برهان عبدی علی سلطانی محمدرضا بذرگر جبار امجدی
  در پژوهش های مرتبط با برنامه ریزی و طراحی شهری و همچنین طرح های ساماندهی مناطق غیر رسمی، سخن از مشارکت بسیار بکار رفته، با این وجود راه های موثر بر ایجاد انگیزه مشارکت در فرآیند تهیه و اجرای طرح ها هنوز تا حدودی مبهم و ناکافی است. نتیجه آنکه اغلب در کشورهای در حال تو چکیده کامل

  در پژوهش های مرتبط با برنامه ریزی و طراحی شهری و همچنین طرح های ساماندهی مناطق غیر رسمی، سخن از مشارکت بسیار بکار رفته، با این وجود راه های موثر بر ایجاد انگیزه مشارکت در فرآیند تهیه و اجرای طرح ها هنوز تا حدودی مبهم و ناکافی است. نتیجه آنکه اغلب در کشورهای در حال توسعه، علیرغم مباحث بسیار گسترده در این عرصه؛ مشارکتی شدن طرح ها چندان عملی نشده است و متعاقب آن بسیاری سرمایه های مادی و معنوی بدون بازدهی مناسب در حال هزینه شدن هستند. این مقاله درصدد است با شناخت نسبتا کامل موانع مشارکت در طرح های ساماندهی سکونتگاه های غیر رسمی بر مبنای دیدگاه های مطرح در روانشناسی اجتماعی، روش های مناسب در چارچوب این نظریه ها را مورد بررسی قرار دهد. انتظار می رود با بهره گیری از ابزارهای موثر در جهت ایجاد انگیزه مشارکت که از بنیادی ترین ابعاد اجتماعی توسعه می باشد و متأسفانه کمتر ملحوظ گردیده، راه برای حضور فعال ساکنان در ارتقاء سکونت گاه خود هموار گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  108 - ضرورت مدیریت بحران های هویتی در فضاهای شهری
  محمد نقی زاده شیرین طغیانی
  مدیریت بحران مقوله ای نوپدید در زمینه مقابله با پیامدهای حوادث غیرمترقبه و بحران های ناشی از آنها است. مطالعات نشان می دهد تا کنون مدیریت بحران صرفاً به مشکلات کمی و مادی ناشی از سیل، زلزله و جنگ پرداخته و مشکلات کیفی و به ویژه بحران های معنوی مورد غفلت واقع شده است. یک چکیده کامل

  مدیریت بحران مقوله ای نوپدید در زمینه مقابله با پیامدهای حوادث غیرمترقبه و بحران های ناشی از آنها است. مطالعات نشان می دهد تا کنون مدیریت بحران صرفاً به مشکلات کمی و مادی ناشی از سیل، زلزله و جنگ پرداخته و مشکلات کیفی و به ویژه بحران های معنوی مورد غفلت واقع شده است. یکی از این بحران های معنوی که سرچشمه بسیاری از بحران های دیگر به حساب می آید، بحران هویت است. در نوشتار با توجه به اهمیت موضوع هویت در زندگی انسان و رابطه دو سویه بین هویت انسان و آثار وی از یک سو و اهمیت شهرها و فضاهای شهری به عنوان یکی از دستاورد های انسانی که نمادی از فرهنگ و تمدن جوامع است از دیگر سو و اهمیت هویت و بحران هویت در فضاهای شهری ضرورت مدیریت بحران های هویتی در این فضاها تبیین گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  109 - ارائه مدلی پیش بینی کننده از میزان رضایت از سفر با مترو
  مصطفی عباس زادگان راضیه رضازاده مریم محمدی سجاد علی‌پور اشلیکی
  عوامل موثر بر میزان رضایت از سفر با مترو به کارایی و کارآمدی آن یعنی سرعت، زمان بندی مناسب و امنیت مربوط می شود. اما هدف این نوشتار این است که فارغ از این مسائل، با ارائه مدلی مناسب، میزان مطلوبیت سفر با مترو را به عنوان یکی از شاخص های حمل و نقل پایدار شهری، از دید ویژ چکیده کامل

  عوامل موثر بر میزان رضایت از سفر با مترو به کارایی و کارآمدی آن یعنی سرعت، زمان بندی مناسب و امنیت مربوط می شود. اما هدف این نوشتار این است که فارغ از این مسائل، با ارائه مدلی مناسب، میزان مطلوبیت سفر با مترو را به عنوان یکی از شاخص های حمل و نقل پایدار شهری، از دید ویژگی های فردی استفاده کننده گان مانند جنسیت، سن، شغل، تحصیلات مورد بررسی قرار داده و متغیرهای مستقل تاثیرگذار را شناسایی نماید. بنابراین فرضیه تحقیق، تاثیرگذاری ویژگی های فردی استفاده کنندگان بر میزان رضایت از سفر با مترو است. بدین ترتیب هدف آن است تا با تکنیک پرسش گری از گروه های مختلف استفاده کننده و بررسی های آماری، مدلی بهینه و قابل تعمیم مبتنی بر پیش بینی رضایت مندی از سفر با مترو با استفاده از ویژگی های فردی ارائه شود. نتایج تحقیق نشان می دهد متغیر میزان فاصله از ایستگاه مترو، مکان اشتغال، سن بر میزان رضایت از سفر با مترو تاثیرگذار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  110 - معیار های ارزیابی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری
  افشین کوکبی
  مقاله حاضر با هدف سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی در مراکز شهری به مطالعه موردی مرکز شهر خرم آباد و تعیین سطح کیفیت زندگی در آن می پردازد. به همین منظور با تدوین معیارهایی در عرصه های مختلف (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیرساختی، زیبایی شناختی، زیست محیطی و غیره) که متأثر از ش چکیده کامل

  مقاله حاضر با هدف سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی در مراکز شهری به مطالعه موردی مرکز شهر خرم آباد و تعیین سطح کیفیت زندگی در آن می پردازد. به همین منظور با تدوین معیارهایی در عرصه های مختلف (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیرساختی، زیبایی شناختی، زیست محیطی و غیره) که متأثر از شرایط و اوضاع فرهنگی و اجتماعی محدوده مطالعه (مرکز شهر خرم آباد) است به آزمون و ارزیابی آنها در مرکز شهر خرم آباد اقدام شده است. پس از آن به منظور اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای موردنظر و هم چنین مشخص کردن جایگاه مرکز شهر خرم آباد در سلسله مراتب مراکز شهری به لحاظ سطح زندگی، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مقایسه دودویی معیارها) جهت اتخاذ تصمیم نهایی استفاده شده است. این مقاله به طور کلی در صدد ارائه ماتریسی ساده، پویا، انعطاف پذیر و نظام مند جهت سنجش کیفیت زندگی در مراکز شهری با ویژگیهای متفاوت است که در ارزیابی کیفیت زندگی در مرکز شهر خرم آباد مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج مطالعات و ارزیابی بیانگر قرار داشتن مرکز شهر خرم آباد در رده مراکز شهری با کیفیت زندگی شهری پایین بوده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  111 - باز زنده سازى سواحل جنوبى جزیره کیش با تأکید بر مفهوم هویت
  سیامک رجایی رامشه
  جزیره کیش به عنوان یکى از مهم ترین مراکز تفریحى و تجارى ایران شــناخته مى شــود. موقعیت و وضعیت خاص جغرافیایى و تبدیل شــدن نام آن به عنوان یک برند گردشــگرى شــهرى در میان ایرانیان، به میزان توجهات به این جزیره افزود و به تبع آن ساخت وســازهایى جهت پاسخگویى به نیاز گرد چکیده کامل

  جزیره کیش به عنوان یکى از مهم ترین مراکز تفریحى و تجارى ایران شــناخته مى شــود. موقعیت و وضعیت خاص جغرافیایى و تبدیل شــدن نام آن به عنوان یک برند گردشــگرى شــهرى در میان ایرانیان، به میزان توجهات به این جزیره افزود و به تبع آن ساخت وســازهایى جهت پاسخگویى به نیاز گردشگران و ســرمایه داران ایجاد شد؛ ساخت وسازهایى که بخش جنوبى کیش را به کارگاهى براى زیباســازى، رونق و پویایى نواحى شــمالى و شــرقى جزیره تبدیل کرده اســت. آنچه در حال حاضر حائز اهمیت مى باشــد، حفاظت و بازگرداندن روح دوباره زندگى )باز زنده سازى( این مناطق و استفاده حداکثرى از توان هاى بالقوه این بخش فراموش شــده از جزیره اســت؛ اما آنچه در رابطه با باز زنده ســازى این گونه فضاها مى بایست موردتوجه قرار گیرد، مسئله هویت هاى سازنده به شناختى کافى از مؤلفه ، شــهرها مى باشد. نیاز است قبل از هرگونه مداخله در جهت باز زنده سازى نواحى جنوبى هویت شــهرى کیش و سواحل جنوبى آن دســت پیدا کرد تا بتوان اجزایى هماهنگ و کثرت در عین وحدت را در جزیره کیش تجربه کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  112 - برنامه‌ریزی شهر ارومیه به منظور کاهش تبعات زیست محیطی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه بر شهر
  الگار کامجو حسنعلی لقایی
  در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیست​محیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافته​است. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شده​است به‌علاوه شرایط نابسامان محیط​زیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیب​پذ چکیده کامل

  در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیست​محیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافته​است. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شده​است به‌علاوه شرایط نابسامان محیط​زیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیب​پذیری می​افزاید. یکی از رویکردهای جدید برنامه‌ریزی برای بهبود تعامل شهرها با محیط طبیعی،‌ رویکرد بوم‌شهر است. اساس بوم‌شهر، توسعه و احیاء به شیوه‌ای هماهنگ با فرهنگ​و​طبیعت است. در این پژوهش شناخت شهر و جمع‌آوری داده‌ها، از طریق مطالعات​اسنادی، مشاهدات​میدانی-پرسش‌نامه بوده. روش تحلیل​سلسله​مراتبی برای تحلیل داده‌ها استفاده شده‌​است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ارومیه دارای قابلیت‌های کالبدی، طبیعی و فرهنگی جهت ایجاد تغییر در شیوه زندگی ساکنان به سوی هرچه هماهنگ​تر شدن با طبیعت است. در نهایت با تکیه بر این قابلیت‌ها، برنامه​ریزی جهت بهبود محیط​زیست در شهر ارومیه ارائه شده‌است. امید است در نتیجه انجام این راه کارها، تبعات منفی خشک​شدن دریاچه بر شهر و​بالعکس کاهش‌یابد. در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیست​محیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافته​است. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شده​است به‌علاوه شرایط نابسامان محیط​زیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیب​پذیری می​افزاید. یکی از رویکردهای جدید برنامه‌ریزی برای بهبود تعامل شهرها با محیط طبیعی،‌ رویکرد بوم‌شهر است. اساس بوم‌شهر، توسعه و احیاء به شیوه‌ای هماهنگ با فرهنگ​و​طبیعت است. در این پژوهش شناخت شهر و جمع‌آوری داده‌ها، از طریق مطالعات​اسنادی، مشاهدات​میدانی-پرسش‌نامه بوده. روش تحلیل​سلسله​مراتبی[i] برای تحلیل داده‌ها استفاده شده‌​است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ارومیه دارای قابلیت‌های کالبدی، طبیعی و فرهنگی جهت ایجاد تغییر در شیوه زندگی ساکنان به سوی هرچه هماهنگ​تر شدن با طبیعت است. در نهایت با تکیه بر این قابلیت‌ها، برنامه​ریزی جهت بهبود محیط​زیست در شهر ارومیه ارائه شده‌است. امید است در نتیجه انجام این راه کارها، تبعات منفی خشک​شدن دریاچه بر شهر و​بالعکس کاهش‌یابد. [i]AHP پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  113 - هویت و حس تعلق مکانی در فضاهای عمومی جدید الاحداث شهری (بوستان نهج البلاغه- تهران)
  اسماعیل دویران ملیحه کریمی نژاد
  هویت در قدیم مربوط به شهرها و مکانهایی می شده است که دارای آثار تاریخی بوده اند.اما امروزه این مکان ها جایگاه قدیم را ندارند، لذا باید به فکر هویت مند کردن شهرها در مکان های جدید بود.این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تبیینی و با بکار بردن شیوه گردآوری اطلاعات بصو چکیده کامل

  هویت در قدیم مربوط به شهرها و مکانهایی می شده است که دارای آثار تاریخی بوده اند.اما امروزه این مکان ها جایگاه قدیم را ندارند، لذا باید به فکر هویت مند کردن شهرها در مکان های جدید بود.این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تبیینی و با بکار بردن شیوه گردآوری اطلاعات بصورت میدانی وکتابخانه ای سعی برآن داشته تا نقش طراحی هویت محور در ایجاد حس تعلق و تداوم هویت شهری در بوستان نهج البلاغه شهر تهران را بررسی نماید.روش میدانی این پژوهش در قالب پرسش نامه با حجم نمونه 100مورد از گردشگران بوستان نهج البلاغه بوده که داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون آماری خی دو1،کندال2 و گاما تجزیه وتحلیل و آزمون فرضیات صورت پذیرفت.نتایج حاصل نشان می دهد که هویت وحس تعلق مکانی با شیوه ونحوه طراحی محیطی ارتباط داشته و با ارتقاء عناصر کیفی منظر شهری چون مبلمان، هویت در فضاهای جدید تقویت می یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  114 - تحلیلی از تعامل فرهنگ و کالبد شهر(نمونه موردی: اصفهان- صفویه)
  فرشته حبیب
  اخیراً در عرصه های گوناگون علمی، تلاش هایی صورت گرفته تا علوم را از انزوای شناخت شناسیک1 خود خارج کنند. چرا که علوم مختلف بیشتر سرگرم مناسبات درونی خود هستند تا دریافت واقعیت ها. شهرسازی نیز با توجه به تحولات فکری، فلسفی و علمی اخیر، دستخوش تحولات بنیادین شده است. در شه چکیده کامل

  اخیراً در عرصه های گوناگون علمی، تلاش هایی صورت گرفته تا علوم را از انزوای شناخت شناسیک1 خود خارج کنند. چرا که علوم مختلف بیشتر سرگرم مناسبات درونی خود هستند تا دریافت واقعیت ها. شهرسازی نیز با توجه به تحولات فکری، فلسفی و علمی اخیر، دستخوش تحولات بنیادین شده است. در شهرسازی امروزی بسیاری از مردم گرایش به خدمات شهری مدرن و سنتی دارند. بسیاری این پدیده را نشانه ای از ظهور مجدد حکمت شهودی کهن می دانند، در حالی که بسیاری آن را جریانی کاذب و ناشی از برخی انحرافات فرهنگی، ارزیابی می کنند. بیرون از این دو تحلیل دیدگاه هایی وجود دارد که این پدیده را نه مسیری قهقرایی و نه بی اهمیت و انفعالی تلقی می کند. در این مقاله سعی شده تاثیر فرهنگ ایرانی در زمان وبستر مکان در تجسد کالبدی اش یعنی اصفهان دوران صفویه (1778-1535) مورد بررسی قرار داده، و نقش عوامل فرهنگی در شکل گیری کالبد شهر مورد بررسی قرار گیرد.2 پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  115 - تحلیل محیط شهری از رویکرد کیفیت بصری
  سید باقر حسینی مهران علی الحسابی فاطمه نسبی
  با توسعه جوامع، توجه طراحان به کیفیت فضاها افزایش یافته و بررسی‌های گسترده‌ای درباره تأثیر فضا بر ادراک انسان، انجام شده است. عوامل مختلفی بر کیفیت فضای شهری تأثیر می‌گذارند که کیفیت بصری یکی از آنهاست. در این راستا هدف جستجوی رابطه میان فرم و کالبد شهر و کیفیت بصری آن چکیده کامل

  با توسعه جوامع، توجه طراحان به کیفیت فضاها افزایش یافته و بررسی‌های گسترده‌ای درباره تأثیر فضا بر ادراک انسان، انجام شده است. عوامل مختلفی بر کیفیت فضای شهری تأثیر می‌گذارند که کیفیت بصری یکی از آنهاست. در این راستا هدف جستجوی رابطه میان فرم و کالبد شهر و کیفیت بصری آن است. برای تبدیل کیفیت بصری به ابعاد کمی و قابل سنجش از ابزار ایزوویست[i] در نرم‌افزار Syntax2D[ii] استفاده شده است، تحلیل شبکه شهری با بررسی دو مسیر با فرم متفاوت در بافت بوشهر انجام شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد مسیرهای با فرم کالبدی متفاوت از کیفیت بصری متفاوتی برخوردارند و در طراحی‌های شهری توجه به ابعاد و شاخص های بصری به خلق محیط مطلوبتر‌ می‌انجامد. [i] ایزوویست یا سایه دید به نقاط قابل رؤیت از یک نقطه دید اطلاق می‌شود. [ii] نرم‌افزار Syntax2D ، برنامه تحلیل فضایی طراحی شده توسط دانشکده معماری و شهرسازی تابمن دانشگاه میشیگان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  116 - طراحى فضاى شهرى به منظور ایجاد امنیت بیشتر براى کودکان در ایران با استفاده از تجربیات جهانى در این رابطه
  مامک نصیری نسب رفسنجانی
  دوران کودکى مرحله ى گذراى زندگى اســت، اما همین دوران بزرگ ترین سرمایه در شکل گیرى شخصیت هر فرد مى باشد. اگر آموزش پا به شهر نگذارد ازلحاظ شخصیتى با مشکل روبرو خواهد شد. با گسترش شهرها، روزبه روز به ِکودک در مراحل تکمیلى مناطق ممنوعه اضافه مى شــود که در این میان، کودکا چکیده کامل

  دوران کودکى مرحله ى گذراى زندگى اســت، اما همین دوران بزرگ ترین سرمایه در شکل گیرى شخصیت هر فرد مى باشد. اگر آموزش پا به شهر نگذارد ازلحاظ شخصیتى با مشکل روبرو خواهد شد. با گسترش شهرها، روزبه روز به ِکودک در مراحل تکمیلى مناطق ممنوعه اضافه مى شــود که در این میان، کودکان به دلیل شــرایط سنى خود آسیب پذیرند، پس براى حمایت از آنها باید فضایى امن در شــهر فراهم گردد تا کودک از رفتن به محله، کوچه و خیابان ترســى نداشــته باشد. این مقاله سعى دارد تا نقش طراحى شهرى را در کاهش و پیشگیرى از جرائم و فراهم ساختن محیطى امن براى کودکان بررسى کند. ازاین رو، ابتدا به بررسى تجربیات طراحى فضاى امن شهرى براى کودکان در جهان و نکات مثبت این فضاها، پرداخته خواهد شد و سپس به نتیجه گیرى نهایی، در قالب تدوین دستورالعمل هاى طراحى فضاهاى شهرى امن در یک محله براى کودکان در ایران ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  117 - توسعه های شهری امروز، بافت های فرسوده آینده
  حمید ماجدی
  بافت های تاریخی امروز، بخشی از بافت شهرهای کشور به یادگار مانده از یک یا دو قرن گذشته و حتی نیمه اول قرن حاضر می باشند که اکثر آن ها علی رغم واجد ارزش بودن از نظر تاریخی - فرهنگی به فرسودگی گرائیده اند. ولیکن همواره ضرورت حفظ، احترام و بازآفرینی ارزش ها در این گونه بافت چکیده کامل

  بافت های تاریخی امروز، بخشی از بافت شهرهای کشور به یادگار مانده از یک یا دو قرن گذشته و حتی نیمه اول قرن حاضر می باشند که اکثر آن ها علی رغم واجد ارزش بودن از نظر تاریخی - فرهنگی به فرسودگی گرائیده اند. ولیکن همواره ضرورت حفظ، احترام و بازآفرینی ارزش ها در این گونه بافت ها مورد توجه معماران، برنامه ریزان و طراحان شهری بوده است و به تأثیر ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بر توسعه بافت های مذکور توجه گردیده و توسعه در بافت های تاریخی با رویکرد حفظ ارزش های کالبدی- فضائی مد نظر قرار گرفته است. گذشت زمان ما را به شناخت توسعه جدید شهرها به عنوان بافت های تاریخی و حتی فرسوده نزدیک می کند و در آینده برنامه ها و طرح های توسعه شهری، جزئی از بافت های فرسوده محسوب خواهند شد. هدف از ارائه این مقاله بررسی توسعه های شهری جدید که به احتمال بسیار زیاد، در آینده بافت فرسوده محسوب خواهند گردید، می باشد (ماجدی، 1389). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  118 - هویت بخشی به شهر از طریق بهره‌گیری از عناصر طبیعی(نمونه موردی شهر همدان)
  علی اصغر رحیمیون
  نبود رابطه منطقی بین کالبد شهر و عناصر سازنده هویت آن یک مسئله عام در شهرهای امروز است. هدف این تحقیق حل بحران هویتی شهرهای معاصر ایران از طریق شناسایی عناصر و پدیده‌‌های طبیعی و تعیین روشی برای چگونگی اثربخشی آنها در هویت شهرها است. فرضیه تحقیق بیان می‌کند که عناصر طبی چکیده کامل

  نبود رابطه منطقی بین کالبد شهر و عناصر سازنده هویت آن یک مسئله عام در شهرهای امروز است. هدف این تحقیق حل بحران هویتی شهرهای معاصر ایران از طریق شناسایی عناصر و پدیده‌‌های طبیعی و تعیین روشی برای چگونگی اثربخشی آنها در هویت شهرها است. فرضیه تحقیق بیان می‌کند که عناصر طبیعی شهرها در ارتقاء کیفیت کالبدی شهرها میتوانند اثربخش باشند و هویت شهر به شدت متأثر از نحوه ترکیب این عناصر در یکدیگر است. این پژوهش با به‌کارگیری روش توصیفی و از طریق مطالعه اسنادی، به تدوین چهارچوب نظری مفاهیم هویت و طبیعت می‌پردازد و با روش مقایسه تطبیقی و تحلیلی معیارهای هویت‌بخش شهر، که شامل معیارهای برنامه‌ریزی و طراحی شهری می‌گردد را استخراج می‌نماید. نتایج تحقیق در شهر نمونه مورد آزمون نشان‌دهنده این است که عناصر طبیعی نقش مهمی در ایجاد هویت در شهر داشته و برای ایجاد هویت های جدید ضرورت دارد از آنها الهام گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  119 - رویکردی تحلیلی به طراحی و مدیریت پارک‌های شهری و رابطه آن با سلامت شهروندان
  اکرم الملوک لاهیجانیان شادی شیعه بیگی
  ا توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری در ارتقاء سلامت شهروندان نحوه مدیریت پارک 8 شهریور در اینتحقیق مورد بررسی قرار گرفت. اهداف تحقیق عبارتند از: 1ـ بررسی ارتقاء کمی و کیفی توسعه انسانی در ابعادروحی و جسمی به منظور ایفای بهینه نقش شهروندان 2ـ بررسی فضای سبز پارک به منظور ارت چکیده کامل

  ا توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری در ارتقاء سلامت شهروندان نحوه مدیریت پارک 8 شهریور در اینتحقیق مورد بررسی قرار گرفت. اهداف تحقیق عبارتند از: 1ـ بررسی ارتقاء کمی و کیفی توسعه انسانی در ابعادروحی و جسمی به منظور ایفای بهینه نقش شهروندان 2ـ بررسی فضای سبز پارک به منظور ارتقاء کیفیت زیستمحیطی شهر ی در جهت سلامت شهروندان.3ـ بررسی ساختاری فضای پارک در رابطه، انجام فعالیتهای تفریحی،فراغتی، ورزشی و نوع چگونگی پاسخگویی پارک به شهروندان بوده است.جامعه آماری تحقیق کلیه شهروندان شهر سمنان به تعداد 126780 نفر بر اساس سر شماری سال 1385 شاملکلیه افرادی که برای اوقات فراغت از پارک 8 شهریور استفاده میکردهاند. در آزمون فرضیههای تحقیق ازهمبستگی پیرسون استفاده شده است. فرضیهها با محاسبه فراوانی درصدی، محاسبه آزمون پیرسون و وجود تفاوتمعنیدار بین سوالات تایید شدهاند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  120 - تبیین سیاست‌های فرهنگی تاثیرگذار بر بازآفرینی شهری فرهنگ محور (با تاکید بر تجارب بازآفرینی شهری استانبول ترکیه)
  علی کریم زاده سید کمال الدین شهریاری مهیار اردشیری
  در بیست سال اخیر، سیاست‌های فرهنگی تأثیرگذار بر برنامه‌ریزی شهری، نیاز به بازآفرینی مناطق بی‌رونق شهری و حرکت به سمت فعالیت‌های خلاق فرهنگی در جهت پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به روش کیفی صورت پذیرفته و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، منابع ک چکیده کامل

  در بیست سال اخیر، سیاست‌های فرهنگی تأثیرگذار بر برنامه‌ریزی شهری، نیاز به بازآفرینی مناطق بی‌رونق شهری و حرکت به سمت فعالیت‌های خلاق فرهنگی در جهت پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به روش کیفی صورت پذیرفته و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، منابع کتابخانه‌ای و اسناد بوده است. هدف این پژوهش تبیین مولفه‌های فرهنگی تأثیر گذار بر بازآفرینی شهری فرهنگ محور می‌باشد که مولفه‌هایی چون کاربری‌های فرهنگی، فعالیت‌های فرهنگی درفضای عمومی شهری، ترکیب فعالیت‌های فرهنگی با طراحی شهری خلاقانه، حفاظت میراث فرهنگی و گردشگری فرهنگی را به عنوان معیارهایی کلیدی معرفی نموده و در سه پروژه بازآفرینی شهری در شهر استانبول ترکیه مورد مقایسه و این نتیجه حاصل گردید که بازآفرینی شهری با بهره گیری از صنایع خلاق فرهنگی منجر به احیای اقتصادی مناطق مورد نظر گردیده و همگرایی اقتصاد و فرهنگ تأثیرات بسزایی بر بازآفرینی بناهای تاریخی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  121 - بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری
  خشایار کاشانی جو
  در آستانه هزاره سوم فضاهای عمومی شهری به عنوان مکان سوم که نقشی اساسی در برقراری تعاملات اجتماعی ایفا می نمایند مورد توجه جدی قرار گرفته و به کانون تمرکز دانش- حرفه طراحی شهری بدل گردیده اند. در این میان، صاحبنظران گوناگون با رویکردهای متفاوتی این موضوع را مورد بحث و بر چکیده کامل

  در آستانه هزاره سوم فضاهای عمومی شهری به عنوان مکان سوم که نقشی اساسی در برقراری تعاملات اجتماعی ایفا می نمایند مورد توجه جدی قرار گرفته و به کانون تمرکز دانش- حرفه طراحی شهری بدل گردیده اند. در این میان، صاحبنظران گوناگون با رویکردهای متفاوتی این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی نظرات اصلی ترین و مطرح ترین متفکران مرتبط با فضاهای عمومی شهری به روش مطالعه اسنادی و با استفاده از منابع واجد ارزش در این عرصه انجام گرفته، ضمن بررسی متاخرترین ایده ها همچون نوشهرسازی و نوپیاده گرایی، این نظریه پردازان را در شش محور دسته بندی نموده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که گرچه دیدگاه های ارائه شده در ارتباط با این موضوع در بسیاری موارد واجد جنبه هایی مشترک بوده اند اما در دوران اخیر با تثبیت اهمیت نقش کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی شهری، تاکید بسیار بر رویکردهای پایداری، ایجاد امنیت و انسان مداری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  122 - تحلیلی از فضا‌های شهری از تبریز ایلخانی تا اصفهان صفوی (بررسی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی)
  منوچهر فروتن
  این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تح چکیده کامل

  این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که چه تحولاتی در فضاهای شهری از دورة ایلخانی تا ظهور مکتب اصفهان در دوره صفوی صورت گرفت و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این تحولات چه بود؟ برای پاسخ به این سؤال با رویکردی تفسیری- تاریخی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، تحولات شهرسازی در شهرهای واجد آثار شهرسازی این دوره با تحلیل تأثیرات تحولات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بررسی گردید. این دگرگونی‌ها از زمان ایلخانان زمینه تحولات شهرسازی و شکل‌گیری فضا‌های شهری جدید در شهرسازی ایران را فراهم نموده است. تأسیس حکومت صفویه و به‌ویژه اقدامات شاه عباس، زمینه‌ساز ایجاد مکتب شهرسازی اصفهان شد. به این ترتیب عناصر و فضا‌های شهریی که در دوره‌های پیشین شکل گرفته بود، تکامل یافتند و با هم ترکیب شدند. همچنین در مکتب اصفهان، ارسن‌های تجاری ـ خدماتی یا مذهبی تشیع رسمی به جای ارسن‌های مذهبی صوفیه، هسته‌های گسترش و توسعة شهری شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  123 - رویکردی نوین به نمودهای جهانی شدن در کلان شهرهای کشورهای جنوب
  مهرداد نوابخش رسول ملکی نظام آباد محمد تقی معصومی
  هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پای چکیده کامل

  هزاران سال است که شهرها کانون فرهنگ1، اندیشه ، تعامل اجتماعی2 انسان ها و جایگاه بالندگی شهرنشینی هستتند. گر چه از هنگام پیدایش انسان در کره زمین، اکثریت افراد در آبادی ها، دهکده ها، شهرک ها و بافت های جمعی می زیسته اند اما با فرا رسیدن قرن بیست و یک و به ویژه دو دهه پایانی قرن بیستم میلادی زمان وقوع دو رخداد مهم جهانی در تاریخ حیات بشری است. یکی از این دو رخداد، شهری شدن جهان و دیگری ظهور شهرهای جهانی است. در این میان کلان شهرهای کشورهای جنوب از یک ماهیت عینی یک دست و فراگیر برخوردار نبوده و تحت تاثیر عوامل جهانی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر بر آن است تا تاثیرات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن بر کلان شهرهای کشورهای جنوب مورد بررسی قرار داده تا با مطالعه تطبیقی و استفاده از تجربیات کشورهای توسعه یافته، راهکارهای مناسبی در جهت ساماندهی و برنامه ریزی شهری درکلان شهرهای کشورهای جنوب اتخاذ گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  124 - میدان؛ فضاهای تعریف نشده شهرهای ایرانی
  محمد حسن ابراهیمی
  هدف ازین نوشته مروری بر چگونگی، شکل گیری، عملکرد و سرنوشت میدان ایرانی است که به علت از هم گسیختگی فضایی موجود در کالبد و عملکردش، و نیز هرج و مرج جاری در تجسم هویت این عنصر شهری در عرصه طراحی و شکل بخشی، در اینجا به عنوان فضایی تعریف نشده موسوم گردیده است. اینک روند رس چکیده کامل

  هدف ازین نوشته مروری بر چگونگی، شکل گیری، عملکرد و سرنوشت میدان ایرانی است که به علت از هم گسیختگی فضایی موجود در کالبد و عملکردش، و نیز هرج و مرج جاری در تجسم هویت این عنصر شهری در عرصه طراحی و شکل بخشی، در اینجا به عنوان فضایی تعریف نشده موسوم گردیده است. اینک روند رسیدن به نقطه کنونی چگونه بوده، چه عواملی در آن دخیل بوده اند و اینکه چه راه برون رفتی ازین آشفتگی حاضر می تواند وجود داشته باشد، نکاتی هستند که در دنباله این نوشته خواهد آمد. این مقاله باغ رویکردی تحلیلی، تفسیری سیر تحول اینگونه فضاهای تعریف نشده شهرهای ایرانی را دنبال می کند. نتیجه محتمل این بحث توجه دادن خواننده به گذار شهرهای ایران، بویژه تهران، از دوران تازه ای از تجدد فضایی است که نیازمند برخوردی نوین و چاره جویانه به نگهداری از میراث قدیم و طراحی هوشمندانه برای فضاهای نوین شهری، است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  125 - مقایسه تطبیقی نظریات در مورد پارک های اداری و توسعه پایدار شهری
  زهرا مشارزاده مهرابی سینا صبری سهیل صبری
  کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی چکیده کامل

  کاربرد نظریه پایداری در شهرسازی جز به صورت تعاریفی مانند توسعه شهری پایدار می تواند کارکردی مستقیم در طرح های شهری پیدا کند. همچنین در سالهای اخیر نظریه احداث و مکان یابی مجموعه های اداری در سیاست های اجرایی بسیاری از استان های ایران مطرح گردیده است. با توجه به برخی مشترکات بین این دو نظریه، این مقاله به ارزیابی نظریه پارک های اداری و میزان انطباق نکات الگویی آن با اصول توسعه پایدار پرداخته است. جهت سهولت در کار چهار مبحث ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و اجتماعی به عنوان مباحث اصلی دو نظریه با یکدیگر مقایسه شده اند. در انتها ضمن بیان میزان انطباق سیاست پارک های اداری با ویژگی های نظریه پایداری شهری، محدودیت های اجرایی منبعث از این نگرش نیز مطرح گردیده، تا با حذف این محدودیت ها بتوان انتظار بیشترین میزان انطباق این مجموعه ها با نظریه توسعه پایدار را در شهر های ایران داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  126 - استفاده از توابع رستری محیط GIS در طراحی‌ شهری هماهنگ
  راما قلمبر دزفولی آرمین قهقائی
  یکی از زیر شاخه های شهرسازی که شاید محدودتر با GIS در ارتباط بوده، طراحی شهری است. آن چه در مقالات کاربرد GIS در طراحی شهری مشاهده می‌شود اکثرا مربوط به توان نمایش سه بعدی نرم افزارهایGIS است. حال آن‌که یکی از بهترین امکانات سامانه اطلاعات مکانی توان بالای تحلیلی و جستج چکیده کامل

  یکی از زیر شاخه های شهرسازی که شاید محدودتر با GIS در ارتباط بوده، طراحی شهری است. آن چه در مقالات کاربرد GIS در طراحی شهری مشاهده می‌شود اکثرا مربوط به توان نمایش سه بعدی نرم افزارهایGIS است. حال آن‌که یکی از بهترین امکانات سامانه اطلاعات مکانی توان بالای تحلیلی و جستجوی مکانی و توصیفی با کمک پایگاه داده متصل به سیستم است. هدف از این مقاله بررسی قابلیت‌های تحلیلی GIS برای پروژه‌های طراحی شهری بوده و پیامد تجربه ای است در یک نمونه موردی پروژه طراحی شهری که توانست تا حدود زیادی توافقی عمومی بین گروه‌های ذی‌نفع را ایجاد نماید. این تجربه نشان داد که بسیاری از فرآیندهای ذهنی طراح را می‌توان به‌طور جامع و همه جانبه با نگاه فازی، و با کمک فضای انعطاف‌پذیر محیط رستر و توابع مربوطه مدلسازی نمود. لذا تجربه مذکور می‌تواند باب جدیدی را برای استفاده از GIS در پروژه‌های طراحی شهری باز نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  127 - بررسی تأثیر نیروهای مختلف در شکل‌گیری فضای شهری
  علی سلطلنی احمدعلی نامداریان
  بافت و ساختار شهرهای امروزی حاصل فر آیندی است که از سال های بـسیار دورآغـاز شـده و تحـت تـاثیرنیروهای مختلفی، از قبیل زمان، اداری، اقتصادی، سیاسی و نیروی اجتماعی شکل گرفته است. این ساختار و بافتجوابگوی دوره های گوناگون تاریخی بوده و در واقع شهر، محل تجلی نیازها و اراده چکیده کامل

  بافت و ساختار شهرهای امروزی حاصل فر آیندی است که از سال های بـسیار دورآغـاز شـده و تحـت تـاثیرنیروهای مختلفی، از قبیل زمان، اداری، اقتصادی، سیاسی و نیروی اجتماعی شکل گرفته است. این ساختار و بافتجوابگوی دوره های گوناگون تاریخی بوده و در واقع شهر، محل تجلی نیازها و اراده ساکنان آن بوده است . لـذا،ضمن معرفی نیروهای موثر بر تحولات شهری، کیفیت فضاهای شهری را متـاثر از چگـونگی تعامـل ایـن نیروهـادانسته و بر باز تعریف فضای شهری به عنوان مکان گفت و گوی نیروها تاکید گردیده است. با مراجعـه بـه نظریـهکنش ارتباطی هابرماس: گفت و گو، به مثابه فرایند آشنایی زدایی و باز آشنایی نیروها ، میتوان عنوان نمود کـهبرای دستیابی به فضای شهری با کیفیت، بای د امکان تعامل نیروها در حد بیشینه فراهم گردد. این فرضـیه بـا ارائـهمثالهای موردی از شهرهای تاریخی ایران مورد بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  128 - Investigation of the Effect of Urban Public Spaces on Human Behavior (Case study: Vali Asr s.t in Tehran)
  Hazhir Rasoulpour Iraj Etesam Arsalan Tahmasebi
  This Study has discussed the meaning of public space and has shown that public spaces are an essential part of people’s lives. It has also identified the key urban design and architectural ideologies that have influenced the shape of the built environment, and has چکیده کامل

  This Study has discussed the meaning of public space and has shown that public spaces are an essential part of people’s lives. It has also identified the key urban design and architectural ideologies that have influenced the shape of the built environment, and has discussed how each has perceived the value of public spaces. In the following provides an overview of the relationship between people’s behavior and experience of public spaces, from an environmental psychology perspective. Methodologies adopted for the study. A combination of both quantitative and qualitative methods of collecting data has been used. The purpose of this study is to explore how public spaces influence human behavior in order to gain an appreciation of the significant role that public spaces play in the daily lives of people. This Study has established that human behavior and experience of public spaces can be influenced by the physical and ambient features of the built environment. It has been identified that physical features may include buildings, streets, landscaping, land forms and architectural elements, and ambient features may include sound, smell, temperature and illumination. It has also been identified that other factors such as age, gender, culture and ethnicity are also capable of affecting the way people respond to the environment. In addition to identifying the perspectives of the users of public spaces through the focus group, the study also identified the role and perspectives of urban planners and consultant designers. These built environment professionals have a significant role in shaping public spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  129 - Evaluation the Role of Factors Affecting the Feasibility of Urban Development Plans through Structural Equation Model (A Case Study in Shiraz City)
  Naser Rezaei Hamid Majedi Zahra Sadat Saeideh Zarabadi Hossein Zabihi
  The main purpose of this paper is to explain the factors affecting the change of service land uses in the city of Shiraz and identify its reasons. For this purpose, the second-order confirmatory factor analysis technique has been used as one of the structural equation m چکیده کامل

  The main purpose of this paper is to explain the factors affecting the change of service land uses in the city of Shiraz and identify its reasons. For this purpose, the second-order confirmatory factor analysis technique has been used as one of the structural equation modeling techniques to determine the severity of the effect of the four factors on land use change, through which a contributing framework for the effects of the four factors (physical, activity, economic, accessibility) on land use change is obtained. Finally, the extent and direction of the factors affecting the realization of service land uses in the city of Shiraz are explained using the structural equation model (SEM). In order to achieve these goals, 50 variables affecting 600 plots in Shiraz city are extracted through field method. The variables are investigated and analyzed using GIS maps, Amos and SPSS software, and a series of bi-variable correlations in a table called correlation matrix or covariance, the most notably of which are confirmatory factor analysis and SEM. The results of the research show that, in total, the selected four factors have a significant effect on the land use change. It is such that the standardized weights of regression for "the effect of the access factor on land use change", "the effect of the economic factor on land use change", "the effect of the activity factor on land use change", and "the effect of the physical factor on land use change" are 0.91, 0.78, 0.65, and 0.56, respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  130 - Evaluating the Effects of Land Use Spatial Structure on Pedes‌trian's Mental Safety in Urban Mahallas layouts Using Space Syntax (Case Study: Manzariye and Bazar Malallas in Tabriz, Iran)
  Mahshid Ghorbanian
  10.30495/ijaud.2021.58213.1502
  The primary purpose of this research is to inves‌tigate the effect of land-use spatial configuration and s‌treet network s‌tructure on people's mental safety in local contexts. A review of various theoretical frameworks demons‌trates a feasible causal relationship betwe چکیده کامل

  The primary purpose of this research is to inves‌tigate the effect of land-use spatial configuration and s‌treet network s‌tructure on people's mental safety in local contexts. A review of various theoretical frameworks demons‌trates a feasible causal relationship between morphology and the psychological dimension of safety. Hence, this paper emphasizes the assessment of the effect of urban land configuration, which influences the movement behavior of residents, on the psychological safety of residents of mahallas is. This research begins with a review of the literature to identify the gap in the theoretical literature and carry out the problem-finding to obtain an analytical model of research to examine the proximity of uses introduced in three types of proximity. Then, parameters will be evaluated in this framework using the software. The research inves‌tigates variables' interactions based on Space Syntax, spatial parameters of connectivity value, spatial integration/segregation, attractive uses, movement behavior, density, and mahallas' main and peripheral centers. The results indicate that the safety of urban areas depends on how uses are located and, consequently, on the movement behavior of users'. The comparison of the two mahallas showed that compared to Bazar, Manzarie offers a better arrangement of uses in the inner axes and sub-nodes. It es‌tablishes an appropriate spatial relationship between its various gravity points, thus bringing about various movement behaviors. Therefore, it displaces more people in the axes connecting different uses, allowing surveillance and spatial dynamics. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  131 - A Review of Temporary Landscape Research in China and Other Regions
  Ziyang Cui Minzi Zeng Minxia Zhang Wei Yin
  10.30495/ijaud.2021.16766
  This s‌tudy aims to research the origin and development of temporary landscapes, combining the research progress of temporary landscapes in China and other regions in the world, and propose the development trend of temporary landscapes in the future. As a unique form of چکیده کامل

  This s‌tudy aims to research the origin and development of temporary landscapes, combining the research progress of temporary landscapes in China and other regions in the world, and propose the development trend of temporary landscapes in the future. As a unique form of open space, the temporary landscape has the characteris‌tics of "time limit," guidance, flexibility, and functionality. It is a spatial s‌trategy for the temporary occupation of land in urban cons‌truction. This article firs‌t introduces the temporary landscape background, combs the temporary landscape's development and connotation, and puts forward the temporary landscape concept based on summing up previous s‌tudies. Then, s‌tarting from three aspects: the type mechanism, design practice, and comprehensive functional benefits of temporary landscapes, this paper focuses on the research progress of the phenomenon of temporary landscapes in China and abroad in recent years. Finally, it makes a comparative analysis of the research, summarizes the differences in the s‌tudy of temporary landscapes between China and other regions, and proposes prospects for future research trends combined with the international development situation. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  132 - Cultural Planning Strategies for Urban Parks (Case Study: Fateh Garden, Karaj, Iran)
  Mehdi Nilipour Leila Medghalchi Morteza Mirgholami
  10.30495/ijaud.2021.61698.1540
  Cultural planning, as a place-based approach, has been used in some cases, but it is less frequently used in urban parks. In this s‌tudy, an experimental inves‌tigation was conducted to explore how cultural planning can be used to identify the cultural resources of Fate چکیده کامل

  Cultural planning, as a place-based approach, has been used in some cases, but it is less frequently used in urban parks. In this s‌tudy, an experimental inves‌tigation was conducted to explore how cultural planning can be used to identify the cultural resources of Fateh Garden, as one of the mos‌t popular parks in Karaj, and the officials and users' approach to its cultural resources to provide recommendations to improve Fateh Garden conditions. This s‌tudy was based on direct observations of components, activities, events, interviews with the park users and officials, and a focus group discussion. The results revealed that Fateh Garden acts as a thriving urban park with popular cultural resources. Based on the cultural resources of Fateh Garden and the use of creative methods, this s‌tudy has provided sugges‌tions for improving its situation. The results presented here may also facilitate improvements in other urban parks based on their cultural resources. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  133 - The Social Impact of the Architectural Components of Safavid Bridges in Isfahan (Case S‌tudy: Khaju and Allahverdi Khan Bridges)
  Ghazaleh Hanaei Darab Diba Hamed Abedini Masoumeh Yavari
  10.30495/ijaud.2021.16765
  The target bridges in this s‌tudy were cons‌tructed during the Safavid era in Isfahan city and are considered as one of the mos‌t important components of the urban s‌tructure; during his‌tory. They have shown various functions in addition to their role as a connecting r چکیده کامل

  The target bridges in this s‌tudy were cons‌tructed during the Safavid era in Isfahan city and are considered as one of the mos‌t important components of the urban s‌tructure; during his‌tory. They have shown various functions in addition to their role as a connecting route, which has varied from individual scale to collective spaces over time. This research s‌tudy is trying to find out the architectural components affecting the public presence in these urban buildings, specifically in two bridges called, Allahverdi Khan (Si-o-se-pol) and Khajoo bridge in the contemporary era, to see if they would correspond the needs of today’s urban residents.To get this aim, the qualitative research approach was adopted based on an interview framework. To answer the ques‌tions was arranged based on three functional, physical, and s‌tructural aspects of these bridges, and a significant result was achieved by applying qualitative content analysis. The architectural components influencing the public presence were included eight general components and sub-components. These items were either in line with or opposite to each other, including the social functions and the contemporary space of bridges, the bridges’ cultural and physical s‌tructure, the shaping context of the bridges and the memorability of them, the environmental psychology and the related aes‌thetics aspects. According to the content analysis outcomes, a functional review of the space of these bridges in the future can lead to the qualitative improvement of architecture and space of them. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  134 - Comparative Analysis of the Persian Garden and Park Pattern’s Versatility as Urban Spaces in Iran
  Akram Hosseini Akram Mohammadzadeh
  10.30495/ijaud.2021.16968
  Due to the thousands of years of Persian garden his‌tory, it has taken an indigenous color and aroma and its components have formed according to the needs that have exis‌ted over time; whereas the park suddenly entered Iran to induce modernism in the Qajar period. For t چکیده کامل

  Due to the thousands of years of Persian garden his‌tory, it has taken an indigenous color and aroma and its components have formed according to the needs that have exis‌ted over time; whereas the park suddenly entered Iran to induce modernism in the Qajar period. For this reason, its features don't fit the circums‌tances of Iran and ins‌tead fit with its territorial characteris‌tics. A solely his‌torical attitude to the Persian garden has led to the exclusion of this space from the process of regeneration and adaptation to recent needs. On the other hand, in the 50 years since the park’s emergence in Iran, some of its features have harmonized with the context. Accordingly, the research ques‌tion is: following the characteris‌tics of urban public spaces, which patterns of green space -Persian garden or park- might be more adaptable to the Iranian context. Several experts' opinions were used to respond to the research ques‌tion. The criteria for reviewing were selected from the project for public spaces and the results of the ques‌tionnaires were analyzed in the form of the hierarchical analysis process method and were adapted to the theoretical background. Although regarding some of the use and activity criteria, the park has more adaptability as a public urban space in Iran, in terms of access and linkage, comfort and image as well as overall measurements, the garden is more adaptable than the park. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  135 - Sense of Satisfaction: How Physical Elements of His‌torical Texture Walls Could Affect Residents’ Satisfaction in the Neighborhoods?
  Mohammad Hossein Javanmardi Hadi Keshmiri Ghazale Shabani Mina Razmara
  10.30495/ijaud.2021.17309
  The s‌tudy endeavors to identify and analyze the relationship between physical elements in his‌torical texture walls in the Qajar, Pahlavi, and contemporary periods; and classify the factors affecting the resident's sense of satisfaction in these neighborhoods. The rese چکیده کامل

  The s‌tudy endeavors to identify and analyze the relationship between physical elements in his‌torical texture walls in the Qajar, Pahlavi, and contemporary periods; and classify the factors affecting the resident's sense of satisfaction in these neighborhoods. The research method is consis‌ts of both correlation in the firs‌t part and descriptive-analytical technique in the second part. In this regard, the criteria and indicators of physical factors in the context and neighborhood wall include the scale of proportions and height, entrances and portals, windows, and context and ornoments in the walls of residential, commercial, and cultural facades have specified. This Physical indicators consis‌t of relationships and organization, specific locations, and local services. In continue, a significant relationship and correlation between the desired variables were identified. Indicators were evaluated in three different textures in the his‌torical periods. The positive and negative points of each period were dis‌tinguished, and the privilege parameters of each neighborhood were examined. Then the general s‌tructure was explained and drawn to develop the context and body of the neighborhood walls. The results show that people are more inclined to live in neighborhoods with the same height scale and proportions and similar ornoments and appropriate to their specific use. People also tend to live in residential buildings with high-end entrances amids‌t large windows covered with curtains and wrought iron. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  136 - Explaining the Concepts of Organizing Desirable Housing in the Corporate Town (Case S‌tudy: New site and AB & Bargh Residential Complexes)
  Sajad Memardezfouli Mohammad Ebrahim Mazhari
  10.30495/ijaud.2022.64823.1580
  Need to solve the housing problem, the formation of experimental projects and the design and construction of new organized concepts have been done. One of the areas that, due to the development of industries, contains various examples of corporate housing is the city of چکیده کامل

  Need to solve the housing problem, the formation of experimental projects and the design and construction of new organized concepts have been done. One of the areas that, due to the development of industries, contains various examples of corporate housing is the city of Ahvaz. The present study intends to explain these concepts by recognizing the components of optimal housing containing internal and external characteristics in these complexes. The research method in terms of applied-developmental goal and mixed technique includes; Descriptive methods and content analysis in the theoretical and correlational sections are comparative, and field in the case studies section. The type of simultaneous variable design combines quantitative and qualitative approaches with a theoretical framework. Finally, based on the conceptual model, In the first step to finding descriptive statistics, questionnaires with answers from the Likert spectrum according to the sample size are provided to the residents of 105 units on the news site and 66 units in the water and electricity dormitory for analysis by SPSS software In the next step, interviews based on research questions from a community of 10 experts who were selected by snowball method are compiled and inferential statistics are extracted by analyzing them. After introducing the results of two areas, quantitative and qualitative, and to achieve the desired housing components, a link between human factors, physical-social factors, and decision-making factors should be established. Strategies should be presented in the short, medium, and long term. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  137 - Introduction of Augmented Reality Ins‌tances utilizing Matter-Information Hybrid via Technology in Urban Spaces
  Naji Pezhman Ziaei
  10.30495/ijaud.2021.17402
  Today city residents are experiencing a new way of life which is unprecedented ever since the urbanization concept appearance. The continuous demand to build and maintain the real city space with all the well-known problems, alongside the simultaneous management of urge چکیده کامل

  Today city residents are experiencing a new way of life which is unprecedented ever since the urbanization concept appearance. The continuous demand to build and maintain the real city space with all the well-known problems, alongside the simultaneous management of urgency and the presence of a developing virtual parallel world, has baffled the city's management sys‌tems and city's residents. One of the proposed solutions is employing a machine approach to solve these related issues. The general purpose of this research is to provide a comprehensive definition of the concept of urban technology synthesis in the area of physical space as an urbanism machine. This inves‌tigation is a comparative s‌tudy to allocate and provide a particular paradigm for the introduction of augmented reality ins‌tances utilizing matter and information combination via technology in urban spaces. After the semantic framework formulation of the mentioned concept, recognition of tools ins‌tances in the context of nowadays cities have been considered. In the process of this research, the phenomenon of augmented reality has been retrieved, with its definitions and capabilities as tools for the realization of technological synthesis in the context of current cities. Another result of this research is the introduction of some advantages in applying augmented reality in cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  138 - Inves‌tigating the Role of Urban Landscaping in the Perception of Collective Spaces Using Perceptual Potentials (Case s‌tudy: Third Square of Tehranpars)
  Saeed Sharif kazemi Haleh Hosseinpour
  10.30495/ijaud.2021.17759
  The urban landscape is an objective-subjective nature that plays a significant role in the perception of collective spaces by the audience. This is possible only by s‌timulating the perceptual potentials of users and inducing behavioral patterns to users of a space. Thi چکیده کامل

  The urban landscape is an objective-subjective nature that plays a significant role in the perception of collective spaces by the audience. This is possible only by s‌timulating the perceptual potentials of users and inducing behavioral patterns to users of a space. This s‌tudy inves‌tigates the role of urban landscaping in the perception of collective spaces using perceptual potentials. This research is descriptive-analytical and, in terms of purpose, is applied. A ques‌tionnaire did data collection, and for data analysis, Spearman and Friedman's s‌tatis‌tical tes‌ts were used in SPSS software. A case s‌tudy is the third square of Tehranpars, where the target community has also been selected as users of this space. In the data collected from the sample group, the highes‌t level of correlation between the sub-components of objective aes‌thetics is the composition and color indices with a correlation coefficient of .857. Among the sub-components of subjective aes‌thetics, the penumbra indices and physical cohesion with a correlation coefficient of 0.690 have the highes‌t level. In addition to the relationship between the proposed indices, the priority of these indices is ranked based on the Friedman tes‌t, and it is observed that the indices of composition (7.98), readability (5.89), and physical coherence (5.76) have the highes‌t priority among the ranking of indices in terms of the s‌tatis‌tical population. These data-driven priorities can identify design priorities and help take adequate s‌teps to create a vitality urban space. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  139 - The Spatial Discourses in Naghsh-e-Jahan Square in Isfahan; A Foucauldian View
  Sepideh Paymanfar
  10.30495/ijaud.2022.66650.1592
  Understanding how discourse is spatialized needs a conceptual ground for the discussion, and this study believes that the Foucauldian view is the right one. With a non-cartesian attitude, Michel Foucault considered the body as space and used archaeological and genealogi چکیده کامل

  Understanding how discourse is spatialized needs a conceptual ground for the discussion, and this study believes that the Foucauldian view is the right one. With a non-cartesian attitude, Michel Foucault considered the body as space and used archaeological and genealogical analysis to study its productive conditions. In his archaeological study, Foucault sought to analyze changes in knowledge or discourse through historical periods. In the genealogical one, he revealed discourse emergence conditions via mechanisms of power. Taking Foucault's epistemic framework, power and knowledge have a mutual relationship, and spaces represent power/knowledge. This paper explores spatial discourses in Naghsh-e-Jahan Square of Isfahan (1591-1941 A.D.) as the last public-government square from the Safavid era. Ultimately, the spatial discourses of the Naghsh-e-Jahan square can be traced by techniques of domination in different periods of history; the discourse of Islamization through sovereign power in the Safavid era, the discourse of modernization through disciplinary power in the Ghajar era, and the modernization, civilization, and nationalism through disciplinary power and biopower in the late Ghajar era and during the first Pahlavi era. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  140 - Towards Defining a General Process for Examining the Production of Urban Space
  Nayyer Farabiasl Mojtaba Rafieian Mohammadreza Khatibi
  10.30495/ijaud.2022.64338.1569
  This research seeks to answer what process should be done for a comprehensive analysis and s‌tudy of producing urban space. The research method of the present s‌tudy is influenced by the qualitative nature of the research ques‌tion and to explain a conceptual framework. چکیده کامل

  This research seeks to answer what process should be done for a comprehensive analysis and s‌tudy of producing urban space. The research method of the present s‌tudy is influenced by the qualitative nature of the research ques‌tion and to explain a conceptual framework. It has been prepared based on the analytical-descriptive method and sources. Data collection was done by documentary and library methods, and a three-s‌tep process was performed. In the firs‌t s‌tage, document analysis and direct observation of urban spaces and review of some of the lates‌t research and global experiences of urban space production have been used, which makes the reliability and validity of the research guaranteed by triangulation of evidence sources. In the second s‌tage, an analytical framework related to producing and reproducing urban space, which includes four general layers, has been developed by summarizing and analyzing them. Then, in the third s‌tage, the sub-layers of this framework with emphasis on power relations (influence) of related actors have been refined, and the proposed model of space production has been developed. The production and reproduction of space in the city consis‌t of 4 layers. These four s‌tages mus‌t be examined to s‌tudy the production or reproduction of a specific area. 1-Geographical context (natural context), 2-Time, 3-Formal urban planning sys‌tem, 4-Social organization or networks of actors (or s‌takeholders). In this s‌tudy, a model for s‌tudying the production of different urban spaces has been proposed from the collection of findings and analyses. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  141 - Comparative S‌tudy about Two Utopias from Passive Defense Perspective (Case S‌tudy: Howard's Garden City and Mata's Linear City)
  Hassan Ahmadi Behzad Abbasi Kharajou Masoud Rafiei
  10.30495/ijaud.2022.66041.1589
  The principles of passive defense in cities will contribute to the development of sus‌tainable security in urban areas, and failure to comply with these principles will increase human casualties and economic losses, especially in times of crisis. Improving and correctin چکیده کامل

  The principles of passive defense in cities will contribute to the development of sus‌tainable security in urban areas, and failure to comply with these principles will increase human casualties and economic losses, especially in times of crisis. Improving and correcting urban s‌tructures can mitigate potential damage incurred during a crisis. The purpose of this s‌tudy is to compare the concept of Garden City proposed by Howard and Mata's Linear City through the s‌tandpoint of passive defense with a view of urban s‌tructure. Data collection was performed using library resources. Each approach's s‌trengths and weaknesses were inves‌tigated, including centrality, accessibility, and land use dispersion. The results of the s‌tudy exhibited that the centrality principle in Mata's Linear City concept is superior to Howard's garden city, while the principles of accessibility and dispersion of land use take priority in Howard's garden city. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  142 - Explaining The Impact of Facade Architectural Components on the Visual Clutter (Case S‌tudy: Selected Facades of Tehran)
  Mercedeh Tahmasbifard Farah Habib Zahra Sadat Saeideh Zarabadi
  10.30495/ijaud.2022.70150.1653
  Nowadays, clutter and visual clutter have become common characteris‌tics of cities. The main cause of this confusion and visual clutter is the presence of urban facades with an abnormal appearance that s‌tands out in the city. Meanwhile, the firs‌t image seen of a build چکیده کامل

  Nowadays, clutter and visual clutter have become common characteris‌tics of cities. The main cause of this confusion and visual clutter is the presence of urban facades with an abnormal appearance that s‌tands out in the city. Meanwhile, the firs‌t image seen of a building is its facade, which can play a role in creating the order or visual clutter. This heterogeneity is more apparent in the facades of Tehran city, especially in the vicinity of its main s‌treets, which have the mos‌t daily passers-by. However, what parts of the facade have caused visual clutter, and what was the mos‌t colorful visual part of the facade in this context? In the field of visual clutter, urban facades can be as effective as urban walls. Materials, colors, changing s‌tyles and contexts, different compositions of forms. These can be the factors that create and increase this visual clutter in monographs. In this research, by examining the three s‌treets that collect garbage in the areas that have had the highes‌t number of building permits issued in the las‌t ten years, single facades with visual clutter have been identified, and then by examining the components of these facades, the common characteris‌tics of each in terms of components have been identified. The composition of the facade was checked. This research shows that additions, materials, colors, and windows have the greates‌t impact on the visual clutter of urban facades in the examined samples. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  143 - Investigating the Level of Acoustic Comfort in Contemporary Apartments based on Standards and the Existing Situation (Case Study: Tabriz City)
  Mohammad Javad Abbaszadeh Ramin Madani Abbas Ghaffari
  10.30495/ijaud.2023.22568
  The extant s‌tudy aimed to analyze the acous‌tic comfort situation in contemporary apartments based on urban spaces in Tabriz, Iran. This s‌tudy was conducted using a quantitative method within the field survey at two levels of the ques‌tionnaire (perceptual situation) چکیده کامل

  The extant s‌tudy aimed to analyze the acous‌tic comfort situation in contemporary apartments based on urban spaces in Tabriz, Iran. This s‌tudy was conducted using a quantitative method within the field survey at two levels of the ques‌tionnaire (perceptual situation) and field measurements (acous‌tical condition). The researcher-made ques‌tionnaire was used to collect data in the firs‌t s‌tep. Architecture experts approved the validity of the ques‌tionnaire; its reliability was examined using Cronbach's alpha (0.926). All experiments associated with airborne noise field measurements (background sound and sound pressure level) were done using 2260Inves‌tigator. Firs‌t, background noise was measured in two open and closed windows inside the considered residential units. In the next s‌tep, sound pressure level (SPL) Figures were plotted using level rate and sound s‌tandard in different plan spaces. Ultimately, the authors assessed noise criteria and their difference with sound levels. The results indicated the undeniable effect of traffic, among other variables of acous‌tic comfort, on dissatisfaction caused by noise in urban areas of Tabriz. This effect was not only definite but also so significant that there was no change in patterns emerging in noise level, even based on the SPL measurements. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  144 - Investigating the wind-induced effects on Tall Buildings to reduce Drag Coefficient through Large Eddy Simulation (LES)
  Najmeh Mastari Farahani Abdollah Baghaei Daemei Payam Madelat Seyedeh Maryam Abbaszadegan
  10.30495/ijaud.2022.67658.1612
  Wind load in architectural engineering can be defined as the natural load produced by air and is considered the most vital factor in design because this load significantly impacts structures, especially tall buildings. In this regard, drag force is the crucial wind forc چکیده کامل

  Wind load in architectural engineering can be defined as the natural load produced by air and is considered the most vital factor in design because this load significantly impacts structures, especially tall buildings. In this regard, drag force is the crucial wind force in tall building design. Even if the structure's safety is verified by using advanced technologies and high-quality materials, the vibrations caused by the wind force can still reach beyond the human comfort zone and may cause concern. The main goal of this study is to identify the wind aerodynamic factors in the urban boundary layer and evaluate the drag coefficient in tall-square buildings. Seven sample squared-plan buildings with aerodynamic modifications (corners) including recessed, rounded, and chamfered corners, and aerodynamic forms including set-back, tapered, and helical/twisted compared to the base (sharp corner) model. Autodesk Flow Design 2014 software was performed as a wind tunnel simulator. The software utilizes a Large Eddy Simulation (LES) turbulence model solver to account for turbulence within the wind tunnel. LES is a mathematical model for turbulence used in computational fluid dynamics of the atmospheric boundary layer. The results showed that the sq6 with the aerodynamic tapered form had the best performance compared to other samples, which was about 50%. The sq3 sample with chamfered aerodynamic modification could reduce the building's drag coefficient and wind effect by about 42%. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  145 - Modeling the Spatial Characteristics of City Parks Based on Geographically Weighted Regression (GWR) Analysis Using Coefficients of General Performance of Park (GPP) and Area of Supply and Demand (ASD) (Case Study: First Region of Tehran)
  Seyed Hadi ghoddusifar Amir Mohammad Salehabadi Ali Mohammadpor
  10.30495/ijaud.2023.22567
  The spatial weighted regression method is one of the bes‌t methods to achieve higher accuracy in analyzing space-affected relations. This article attempts to introduce a model of the results of Area of Supply and Demand and general park performance with a spatially weig چکیده کامل

  The spatial weighted regression method is one of the bes‌t methods to achieve higher accuracy in analyzing space-affected relations. This article attempts to introduce a model of the results of Area of Supply and Demand and general park performance with a spatially weighted regression model for evaluating parks in Region 1 of Tehran. The density of parks and population density in Region 1 of Tehran with the help of some environmental variables-space such as the area of parks. To follow the theoretical framework, spatial dis‌tribution and urban green space efficiency indices were used. With their help, environmental-spatial variables have been extracted, and the required data have been collected through sys‌tematic scientific methods and turned into information in determining the relationship between the data. Based on the findings, it is expected that this indicator will help landscape planners to unders‌tand the supply and demand index of parks and their relationship with the general efficiency of parks. It can help planners reconsider their projects' policies, goals, and cos‌ts. The results show that the general performance development index of parks in the firs‌t Region of Tehran is not commensurate with their supply and demand. In some areas, parks with appropriate performance indexes have low demand. Predictions of this research show that parks with index (-0.5>S‌tdError) value will need more demand in the future, and demand for parks with index (S‌tdError>2.5) will decrease. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  146 - An Analysis of the Spatial Structure of Cities from the Perspective of Spatial Balance in the Distribution of Functions and the Formation of Multi-Core Pattern (Case Study: Tabriz City)
  Ahmad Asadi Mohsen Ahadnejad Reveshty Hossein Tahmasebi Moghaddam
  10.30495/ijaud.2023.75129.1703
  The multi-core spatial structure is one of the important and basic topics in urban planning studies, which is considered both as a framework for evaluating urban development and as a basic spatial development goal. Considering the importance of the multi-core spatial st چکیده کامل

  The multi-core spatial structure is one of the important and basic topics in urban planning studies, which is considered both as a framework for evaluating urban development and as a basic spatial development goal. Considering the importance of the multi-core spatial structure pattern, especially for large cities with high populations and diverse and complex activities, the present study aims to evaluate the spatial structure of Tabriz city from the perspective of multi-core pattern development based on the spatial distribution of functions and population across the city. The present study employs a Quantitative Correlational Research method. The documentary method is used for data collection, and various techniques such as mean center, standard deviational ellipse, kernel density estimation, location quotient (L.Q.), nearest neighbor index, and geographically weighted regression are applied for data analysis. The study examines six functions: religious, educational, commercial, healthcare, industrial, and administrative. The findings suggest that the spatial distribution of functional cores, except for industrial and commercial functions, exhibits a single-core spatial structure in the city center. Also, the results indicate that the correlation between functional cores and the population of Tabriz city, based on the spatial regression test, is moderate. Accordingly, an imbalance in the distribution of functional cores in Tabriz City is evident. Therefore, Tabriz is located in a single-core state, and due to the increase in the distribution of administrative and medical functions in the eastern and industries in the western, it can become a multi-core model. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  147 - Urban Acupuncture as an Alternative Approach to Identification and Prioritization Public Spaces (Case S‌tudy: Pamenar Neighborhood in Tehran)
  Marzieh Manouchehri Mojtaba Rafieian
  10.30495/ijaud.2022.67703.1613
  Urban spaces are the heart of any city. These spaces play a crucial role in improving citizens' quality of life, welfare, and mental health. In recent decades, there have been growing concerns among urban experts over the widespread disregard for public spaces due to th چکیده کامل

  Urban spaces are the heart of any city. These spaces play a crucial role in improving citizens' quality of life, welfare, and mental health. In recent decades, there have been growing concerns among urban experts over the widespread disregard for public spaces due to the dominance of capitalism and changes in citizens' lifes‌tyles due to their crucial needs being ignored. Despite the considerable efforts to develop urban spaces in Iranian cities, there are s‌till huge gaps between proposed plans and implementation processes. Due to limited resources and execution mechanisms, it is necessary to identify such spaces based on real-world needs and prioritize them in the implementation phase. In line with this, the present s‌tudy seeks to develop an efficient method for identifying potential public spaces in deteriorated urban neighborhoods through participative processes, reducing the cos‌ts and time of projects, and increasing the effectiveness of projects employing the urban acupuncture approach. The data collection and analysis tools used in this s‌tudy include semi-s‌tructured interviews, focus group discussions, analysis of documents related to the development of the neighborhood under s‌tudy, space syntax analysis using Depth Map software, prioritization of indicators using AHP ques‌tionnaire and analyzing them in Expert Choice software, and analysis and overlaying information in ArcGIS software. The findings related to the Pamenar neighborhood in Tehran sugges‌t that it is practically possible to identify and prioritize the public spaces through the urban acupuncture approach by s‌tudying and analyzing motion flows. Finally, 13 urban spaces have been identified and prioritized in the neighborhood. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  148 - Urban Sprawl Pattern and Its Implications for Urban Management (Case Study: Zaria Urban Area, Nigeria)
  Abdulaziz Kugu
  Urban sprawl, or the unplanned and uncontrolled spreading out of built-up areas in Zaria urban area causes problems of congestion, poor urban basic infrastructure delivery and poor urban planning. This paper analyzed the pattern and implications of urban sprawl using GI چکیده کامل

  Urban sprawl, or the unplanned and uncontrolled spreading out of built-up areas in Zaria urban area causes problems of congestion, poor urban basic infrastructure delivery and poor urban planning. This paper analyzed the pattern and implications of urban sprawl using GIS and Remote sensing as an improved approach to analyze and explain sprawling beyond the traditional spatial or cartographic mapping and monitoring method which lacks the effectiveness to analyze and explain the details of spatiotemporal dimensions of urban sprawl. Map overlay analysis was used to calculate the rate and magnitude of the growth pattern for the four epochs of 1976, 1990, 2000 and 2014 if it could be regarded as sprawl. Results revealed that ribbon and leap-frog pattern of sprawl had fully developed North-South at approximately 25km stretch (Kano-Kaduna road) and 16km East-West on the regional arterial roads (Sokoto road and Jos road). Findings also revealed that the sprawl patterns were as a result of rapid urban population growth, increase demand for land, poor urban planning and social segregation with their respective implications. The causes of having such widespread urban sprawl needs to be studied in order to control the City’s growth. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  149 - Environmently Responsive Educationin Urban History
  Seyed Majid Mofidi Shemirani
  Admiration for environment in general needs to be profoundly rooted in an understanding ofHistory. Urban history is unique not only in the fact that it reflects climate but also in that it cuts across many differentfields. In most schools of urban studies many aspects o چکیده کامل

  Admiration for environment in general needs to be profoundly rooted in an understanding ofHistory. Urban history is unique not only in the fact that it reflects climate but also in that it cuts across many differentfields. In most schools of urban studies many aspects of science and technology are taught with relation to design inorder to attain skills for practice. During a student’s later career they may not lead to a respect for environment, anddo not lead in particular, to an understanding of energy issues and climatic impacts on urban form. The aim of thispaper is to stimulate the environment consciousness of urban history instructors as well as researchers. It demonstratessimilarity in spatial aspects of settlements differing in cultures and tradition but similar in environment.The examplesrange from ancient to present day urban configurations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  150 - Density in Relation to Patterns of Built-forms (Case Study: Addis Ababa, Ethiopia)
  Daniel Lirebo Sokido
  Density is a critical typology in determining sustainable urban built-form patterns. Built-formrefers to the assemblage and arrangement of the building masses in a city reflecting the spatial layout of spaces.The relationship between density and urban character is also چکیده کامل

  Density is a critical typology in determining sustainable urban built-form patterns. Built-formrefers to the assemblage and arrangement of the building masses in a city reflecting the spatial layout of spaces.The relationship between density and urban character is also based on at certain densities (thresholds). In a widersense, sustainable cities are a matter of density. Recent debates about the creation of more sustainable urban form,compact cities have led to a renewed focus on issues of density. The argument is that high density high-rise with lowground coverage or compact city form can offer a high quality of life while minimizing crime, possibility to provideadequate amenities, green and open spaces, accessibility and space consumption. However, the relationships of densityand patterns built-form are not reasonably well developed and integrated into the urban design-planning processesin developing countries cities like Addis Ababa. On the hand, not many studies have been undertaken with regard todensity in relation to patterns of built-forms.Therefore, this study aims to explore density in relation to patterns of built-form in the process of planning & designof urban spaces2. The analysis is based on the primary sources as well as secondary documents collected from theconcerned agencies and related references. The findings illustrate that high density high-rise with low ground coveragepatterns of built-forms can offer better possibilities for installing good spatial quality3 of urban spaces. It concludeswith an overview of emerging thinking/implications where further efforts are required in the future پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  151 - Using the Component Model of SustainableLandscape for the Quality Assessment of UrbanNatural Public Spaces: A Case Study from Tehran’sRiver-valleys
  Shahindokht Barghjelveh Nima Sayad
  Ecological destruction in human-dominated landscapes has significant impacts on environment sustainability internationally. Landscape planning can play a role in mitigating the effects of human-related activities. One element of landscape planning involves the analysis چکیده کامل

  Ecological destruction in human-dominated landscapes has significant impacts on environment sustainability internationally. Landscape planning can play a role in mitigating the effects of human-related activities. One element of landscape planning involves the analysis of the biological, spatial and social arrangement of areas in an urban environment and identifying characteristics that are underrepresented in urban natural public spaces. In this study, the quality of public spaces resulting from the regeneration of Tehran’s river-valleys’ natural environment is assessed in relation to landscape ecology principles. We use the components of Bio-spatial-social Logic, Eco-environmentalsocietal Function, Mind-experiential-aesthetic Logic and Eco-environmental-societal Excellence, as the components of a framework, to examine the quality of existing urban natural public spaces and to define deficiencies in the current urban landscape system. Based on multivariate ecological, environmental and societal space, the evaluation made by this component model indicates that the principles of landscape ecology have been disregarded in Tehran’s Rivervalleys land development and various ecological problems have been evolved from its river-valleys’ regenerating projects. Our criterion is based on the alteration of landscape’s content composition and spatial configuration variables to eco-environmental-societal excellence features. The analysis provides a systematic, function evaluation of urban natural public spaces, in three hierarchical levels of Environmental Equilibrium, Geographical-anthropological Sustainability and Eco-environmental-societal Excellence features. Some strategies are introduced for Tehran’s rivervalleys’ landscape variables change. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  152 - Uncontrolled Urban Expansion, Population Growth and Urban Development in Ado-Ekiti, Nigeria
  Olusegun Oriye
  This paper examines the inter-relationship of three major phenomena- population growth, uncontrolled urban expansion and urban development in Ado Ekiti, Nigeria. Uncontrolled urban expansion has a resultant effect on the urban development of a city whereas uncontrolled چکیده کامل

  This paper examines the inter-relationship of three major phenomena- population growth, uncontrolled urban expansion and urban development in Ado Ekiti, Nigeria. Uncontrolled urban expansion has a resultant effect on the urban development of a city whereas uncontrolled urban development is caused by uncontrolled population increase is caused by Migration. This work encapsulates how population growth has affected the urban expansion and resultant land use and urban development in the city. The methodology adopted the use of both primary and secondary data: the population data from the Demography Division of the Governor’s Office and the urban growth Maps (1956 and 2006. Data were analysed and the resulting graphs extrapolated to show the relationship of population growth on urban expansion and urban land use/urban development. Results show a direct correlation between population growth and both urban expansion and land use/urban development: between 1966 and 1976 the population dropped; as reflected in the drop in urban growth in terms spatial expansion of the city and urban development as there was a decrease in urban land use for education, industrial, and other land uses. Between 1996 and 2006, the population increased; also reflected on the increase in urban growth and urban land uses. Result is useful for Physical, Economic and Strategic Planners in formulating policies for urban renewal schemes and Development Control. The result is also applicable to medium-sized and small cities, in the Developing Countries. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  153 - The Alleys in the Central Business District of Kampala: Uses and Implications for Urban Renewal
  Abigail Turinayo Fredrick Omolo-Okalebo
  This paper examines the structure and form of the Alley spaces in Kampala Central BusinessDistrict, with purpose to examine their uses, and the potential for urban renewal. The study employed multiplemethodological approaches and procedures including document review, ca چکیده کامل

  This paper examines the structure and form of the Alley spaces in Kampala Central BusinessDistrict, with purpose to examine their uses, and the potential for urban renewal. The study employed multiplemethodological approaches and procedures including document review, case study approaches and analysis anddeduction of empirical findings, and explanation building. The study findings reveal that alleys in Kampala’s CBDare significant outdoor spaces of linear nature, each with a distinct identity with respect to location, size and qualityinitially designated for municipal service infrastructure but now taken over by the informal commercial enterprisethat sees value of these spaces and from them harnesses a means of survival, henceforth defining their character andquality. The paper concludes that the users most often focus on subspaces of activity concentrations without necessarilynoticing the configuration of the whole space. For effective urban renewal to take place and for the alley to performeffectively, it should be perceived not only as a space for movement but also a place of social interaction of a diverseurban population. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  154 - Urbanisation and the State of Infrastructure in the Developing World Cities
  Taofiki Iyanda Salau
  The dominant policy decision emphasis on urbanisation problem in developing countries is itsrate of growth, ignoring the level of provision of resources, including the infrastructure, to match this growth. It isagainst this background that the paper undertook a broad an چکیده کامل

  The dominant policy decision emphasis on urbanisation problem in developing countries is itsrate of growth, ignoring the level of provision of resources, including the infrastructure, to match this growth. It isagainst this background that the paper undertook a broad analysis of the state of infrastructure in developing countriesusing such indices as access and quality of water supply, sanitation and solid waste management, to explore how theirprovision and improvements over time could gradually match the rate of urbanisation. Extensive literature review wasadopted for data collection in articles and journals which were analysized using content analysis technique. There issignificant proportion of population using unimproved drinking water sources (42%), unimproved sanitation facilities(50%) and without access to designated waste disposal sites (44%). Water, sanitation and hygiene are key to improvinghealth and development. Providing sustainable access to these infrastructures is the most important things that can bedone to reduce disease and improve human development. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  155 - Public Space in Urbanisation Area: A Case Study of Xihuangcun Road
  Biao WANG Meisi LV Jia GUO Kang LI
  Urbanisation is still one of the social themes in developing countries. In China, the rapid processof urbanisation and economic growth bring to people not only more opportunities for creating new life and pursuinghappiness, but also the challenge to face various and com چکیده کامل

  Urbanisation is still one of the social themes in developing countries. In China, the rapid processof urbanisation and economic growth bring to people not only more opportunities for creating new life and pursuinghappiness, but also the challenge to face various and complex social, economical and environmental problems. Amongthem some are outstanding, like the shrinking plowland devoured by urbanisation, the withering of village abandonedby urbanisation, the inflating price of house and rent pushed by urbanisation, and the severe-completing and fightingfor public resources evoked by urbanisation. While local dwellers are moving out and the out-comers flooding in, thetraditional public context is heavily destroyed, and various environment issues are also emerging. Basing on a survey ofRo. Xihuangcun in Beijing, China, this article has made a near analysis on public space, trying to cast light on a modelin urbanisation, and to draw some constructive suggestion and solution to this selected area as well. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  156 - Twentieth Century Urbanization in Bangladesh and a Spell of High and Unsustainable Urban Growth
  Md. Abdur Rouf
  Bangladesh is still a low urbanized country although it experienced a rising trend in the level of urbanization throughout the twentieth century and had a remarkably high urban growth immediately after its independence in 1971. The country recorded the highest ever annu چکیده کامل

  Bangladesh is still a low urbanized country although it experienced a rising trend in the level of urbanization throughout the twentieth century and had a remarkably high urban growth immediately after its independence in 1971. The country recorded the highest ever annual average growth rate (9.04) and percentage of interval variation (137.57%) in an urban population in 1974; thereafter, growth rates of these two parameters went on falling and reached 5.19 and 65.89% respectively in 1991. As a result, urbanization during the tail end of the twentieth century increased but at a decreasing rate leading to an unsustainable urban growth trend. This study, however, examines the factors that contributed to urbanizing Bangladesh during the unsustainable growth period particularly in the last decades of the twentieth century. To this end, a multivariate regression model is developed and analyzed using the ordinary least square method involving stepwise-regression procedure. Primarily ten potential factors are taken into consideration and seven of them emerged as significant in explaining the process of urbanization in Bangladesh. Of these seven factors, the level of industrialization appears as the most influential factor with a coefficient of 1.34, which is followed by the share of urban area, initial level of urbanization and migration with coefficients of 1.13, 0.86 and 0.49 respectively; while the econometric model came up with an adjusted R2 of 0.95 and the Durbin-Watson Statistic of 1.98. Results of this study provide with better understanding towards guiding the urbanization process, particularly in the developing countries. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  157 - Analysis a Development Framework for Urban Heritage Conservation Versus Development Trends in Shiraz, Iran
  Alireza Andalib Alireza Abdolahzadefard
  Historic urban areas are a significant part of each city not only due to having irreplaceable cultural and socialresources, but also due to their attractive patterns of life. They have being threatened by strong development trends. This paperaims to investigate the impa چکیده کامل

  Historic urban areas are a significant part of each city not only due to having irreplaceable cultural and socialresources, but also due to their attractive patterns of life. They have being threatened by strong development trends. This paperaims to investigate the impacts of redevelopment trends in the historic city of Shiraz, Iran. The paper begins by highlightinghistorical development in the different periods such as Atabakan, Safaviyeh, Zandiyeh, Qajar and Contemporary period; and then,it investigates types of heritage in Shiraz, and, the impacts of modernization trends on the historic urban area of the city. Thepurpose of the present study is to investigate some of the problems involved in the conservation of the historic settlements in Iranwith particular emphasize to the historic settlement of Shiraz city. This study found that confrontation between strong developmenttrends and urban heritage conservation led to loss of numerous tangible and intangible heritages in Shiraz. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  158 - An Analytical Approach to the Impact of Urban Physical Aspects on Culture and Behavior
  Farah Habib Maryam Khastoo
  Culture has always been regarded as the most important element of human communities; we can easily observe cultural changes. What causes these changes has been a matter of controversy. The issues such as people’s increasingly getting detached from each other, psyc چکیده کامل

  Culture has always been regarded as the most important element of human communities; we can easily observe cultural changes. What causes these changes has been a matter of controversy. The issues such as people’s increasingly getting detached from each other, psychopathy, behavioral abnormalities, traditions being increasingly faded away, malformation, extravagancy and value conversion into anti-values led the authors to conduct an investigation into the factors which cause such changes to happen. Moreover, the paper proposes strategies for improving the situation. First, the concept of culture and its elements are discussed. Then, the impact of urban physical aspects on the culture is dealt with. In developing a theoretical framework for the study, content analysis was performed. Qualitative and quantitative research methods were employed for small-scale (micro-level) and large-scale (macro-level) case studies, respectively. Finally, the results were discussed and a model was proposed for the impact of the urban physical aspects on culture and behavior. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  159 - Comparison of Methods for Participation of Vulnerable Children in Neighborhood Rehabilitation (Case Studies: Tehran’s Southern Neighborhoods)
  Behnaz Aminzadeh Mehrnaz Attaran
  Due to the poor social and economic conditions of vulnerable children's families, vulnerable children experience urbanspaces for work and play more than other children. Although these children gain a solid understanding of urban spaces,which can be used in the process o چکیده کامل

  Due to the poor social and economic conditions of vulnerable children's families, vulnerable children experience urbanspaces for work and play more than other children. Although these children gain a solid understanding of urban spaces,which can be used in the process of designing desirable urban spaces in their neighborhoods, they are less considered insuch projects. Thus, the methodology for the participation of vulnerable children is not developed well to be suited fortheir involvement in urban rehabilitation. This study examined the application of various qualitative methods to find thesuitability of each method for vulnerable children participation in the urban rehabilitation, such as drawing, interview,visiting site and writing essays complemented with drawings, if desired. The results of the study in Tehran’s southernneighborhoods reveal that certain group interviews and site visiting with these children could be more beneficial ascompared to other participation methods. This is due to a number of factors including better verbal skills as comparedto writing and drawing capabilities. Further, studies show that the participation of vulnerable children requires suitablemeasures to obtain their trust and encourage participation. None-Governmental Organizations (NGOs) can play asignificant role in this. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  160 - Amoebic Urbanization in Nigerian Cities (The Case of Lagos and Ota)
  aofiki Salau Taibat Lawanson Omoayena Odumbaku
  This paper investigates the relationship between the Lagos Megacity and Ota Township, a small township onits periphery. The study examines linkages between and Lagos in terms of growth, urban development as well as mobility. 553questionnaires were administered to househ چکیده کامل

  This paper investigates the relationship between the Lagos Megacity and Ota Township, a small township onits periphery. The study examines linkages between and Lagos in terms of growth, urban development as well as mobility. 553questionnaires were administered to household heads across the 12 residential districts of Ota Township. Survey was carried out bysystematic random sampling. Classified traffic counts were also taken at strategic locations along the four main axial roads in Ota.The data collected were analysed with descriptive and inferential statistical methods including cross-tabulation and correlationanalysis. Findings of the research have shown that the proportion of inter-city traffic from Ota directed towards Lagos is about 48%of total inter-city traffic generated. More than 40% of Ota residents migrated from Lagos and still commute daily to the megacity.The paper concludes by recommending strategies for better synergies between Ota Township and the Lagos megacity. These includethe implementation of integrated master planning, effective environmental management and traffic policies for the township as well. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  161 - Planning and Design of Urban Sustainable Riparian Park (Case Study: Kan River- Valley)
  Hassanali Laghai Seyedeh Maryam Gilani
  One of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a چکیده کامل

  One of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a balance between manmade and natural spaces. Importance ofthese river-valleys as ecological pathways is enhanced with the increase in population and development of river-valleycities can become a vital element of urban life cycle. However unfortunately, their inappropriate use has only reducedthe quality of life in their area. Design of riparian parks, establishing dynamic edges and creating lively urban spacemay give a new spirit into the lifeless body of these river-valleys. This paper has been written aiming at planning anddesign of sustainable resorts in the area of Kan River-Valley (The largest urban watercourse of Tehran) and attemptedto answer this question that has Kan River ecological context and environmental characteristics to become a greenurban corridor? Land use planning process has been used and strategic planning has been performed using analytical- descriptive method of artificial, natural and visual characteristics of the subject area, relying on the table Strengths,Weaknesses, Opportunities, and Threat (SWOT) and using present capabilities and removing barriers. The researchresults show that using sustainable ecologic landscape design and compatible with the environment, is an appropriatestrategy for revitalizing the urban river-valleys. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  162 - Investigating Urban Expansion and Its Drivers in Ardebil
  Haleh Hoseinpour Esfandiar Zebardast Hamid Majedi
  The expansion and growth of cities is a remarkable phenomenon in urban planning literature,so that unpredictable developments have become more evident in recent decades, especially in cities that haveundergone changes in their physical structure following the promotion چکیده کامل

  The expansion and growth of cities is a remarkable phenomenon in urban planning literature,so that unpredictable developments have become more evident in recent decades, especially in cities that haveundergone changes in their physical structure following the promotion of their political role. The present paper seeksto identify the factors driving growth in the developed areas of Ardebil city and extract basic factors and variablesby investigating development of Ardebil. In this study, 27 variables have been tested in 920 expansion blocks duringthe years 1996 to 2011 using GIS and factor analysis. Four main groups including congestion factor, external factor,access factor and facilities are identified as driving forces of growth. The final combination of four factors in the ArcGIS environment show that the north, east and south east blocks of Ardebil had a higher score than the other blocks;in other words, these factors have the most effect on the growth of these areas. In addition, the Southwest blocks withthe lowest score of between 0 and 2 have had the least impact from among the factors mentioned. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  163 - Isfahan’s Organic and Planned Form of Urban Greenways in Safavid Period
  Morteza Rahbar Mojtaba Ansari
  This paper reviews the experience of Persian designers and planners for creating the most livableand greenery capital city in the hole region of Middle East throughout the 17th Century. New concepts of urban greendevelopment emerged in that time. Some of these ideas whe چکیده کامل

  This paper reviews the experience of Persian designers and planners for creating the most livableand greenery capital city in the hole region of Middle East throughout the 17th Century. New concepts of urban greendevelopment emerged in that time. Some of these ideas where extremely creative and vanguard from there era andstill some of them are the main theoretical basics of urban green planning in the modern world. This paper focuses onIsfahan’s greenway planning ideas and discusses how the city transformed to a sustainable city in Safavid period. Thediscussion is based on the combination of the organic and planned forms of greenway design, which was unique by thattime and made the garden city of Isfahan. The Maddies1, which are the branches of water derived from the river andflowed inside the urban context, are studied as the bases of organic greenway and the Charbagh2 and Naghshe-JahanSquare are investigated as the planned green developments. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  164 - Urban Canyon Microclimate and Spatial Behavior in Extreme Climate Situations (Case Study: Downtown Pedestrian Street in Northern China)
  Zhiming GUO Norihiro WATANABE Tsuyoshi SETOGUCHI Ke HUO
  Microclimate in open space affected by the urban layout and spatial forms plays an important role in the outdoor comfort, thus the outdoor activities based on the comfort sensation will directly affected by the spatial forms. An outstanding open space should satisfy dif چکیده کامل

  Microclimate in open space affected by the urban layout and spatial forms plays an important role in the outdoor comfort, thus the outdoor activities based on the comfort sensation will directly affected by the spatial forms. An outstanding open space should satisfy different requirements of outdoor activities and create relatively comfortable place.Most studies have been conducted on these relationships only above 0 Celsius degree. However, only few have focused on extreme situations in both hot summer and cold winter. Therefore, from microclimate perspective, taking people’s comfort and spatial behaviors as criterions, this research discussed how the open space forms affect microclimate, thus affect comfort sensation and spatial behaviors. The outcomes may provide some useful insights for planners and architects to understand the relationship among microclimate, open space and people. Results showed that in hot season, shade and air-flow played crucial roles in outdoor comfort. More people tend to stay outside in the shade and the area with higher air velocity. After sunset is popular period for outdoor activities. The ambient temperature lower than 29.6℃, air velocity higher than 1.1m/s and relative humidity higher than 67% is needed to achieve neutral comfort sensation. In cold season, at the same ambient temperature, lower air velocity raised the comfort level. Shade also had influences on comfort sensation but do not affect spatial behaviors significantly. The ambient temperature higher than -14.4℃, air velocity lower than 1.6m/s is the thresholds for an acceptable outdoor environment. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  165 - Evaluation of New Urbanism Principles: Hybrid AHP-TOPSIS Multi-Criteria Analysis Framework (Case Study: Neighborhoods of Historical Zone of Shiraz)
  Samira Abbasi Ahmad Saeednia
  A large number of studies show that uncontrolled and unplanned spatial and functional developmentsin old central districts of large and medium-sized Iranian cities in past few decades have resulted in many unpleasanttransformations. Thus, the historic urban fabrics have چکیده کامل

  A large number of studies show that uncontrolled and unplanned spatial and functional developmentsin old central districts of large and medium-sized Iranian cities in past few decades have resulted in many unpleasanttransformations. Thus, the historic urban fabrics have gradually lost their socio-economic livability and quality and thisissue has led to urban distress, blight and deterioration.The main objective of this research is to evaluate quality of historical neighborhood of zone eight of Shiraz metropolismunicipality [Old CBD] according to set criteria based on New Urbanism Approach and Principles. This is appliedresearch with descriptive analytical methodology, using a hybrid AHP TOPSSIS analysis methodology. By rankingthese historical districts according to their current quality and capacity, we can determine best cases for developmentwith the low intervention level strategy. The results of multi criteria analysis indicate that among the twelve districts inthe historical fabric of Shiraz, Sang-e-Siyah, Mordestan and Meydan-e-Shah are the three best cases for developmentregarding the potentials and capacity and qualities in historical fabric of Shiraz. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  166 - Concerns Coupled with Pedestrianization and Implementation Methods
  Seyed Majid Mofidi Shemirani Navid Saeidi Rezvani Seyed Mostafa Razavi
  Walking has always been the most natural, the oldest, and the most essential form of transportation and isstill major form of moving, hence, it plays a vital rule in urban transportation. In fact, walking is the most important tool forseeing, being seen, observing city چکیده کامل

  Walking has always been the most natural, the oldest, and the most essential form of transportation and isstill major form of moving, hence, it plays a vital rule in urban transportation. In fact, walking is the most important tool forseeing, being seen, observing city wide daily and social activities, discovering the values and hidden attractions in urbanenvironment, and therefore, feeling of liveliness and being needed amongst citizens. Throughout the last three decades, due toincreasing urban problems such as; environmental pollution, traffic and transportation issues, lower pedestrians’ safety againstmoving vehicles, jeopardizing the spiritual existence of valuable historical sites, lower visual quality of urban environments,and less social interactions. Which has created a worldwide momentum against the moving vehicles domination and diminishingof the pedestrianism. Consequently, pedestrianism and its necessities, which were ignored and forgotten urban issues, onceagain became one of the fundamental concerns in planning and development in urban design. This movement is called“Pedestrianism Movement”.In this research, after a discussion about the theory of pedestrianism and providing a literature review of the works done by theresearchers, the acceptance criteria and characterizations of a walkable environment and the major contributing factors instrengthening or weakening of the pedestrian system will be discussed. Finally, results of several case studies in potential streetsin Tehran are presented and recommendations will be provided to create a walkable environment and to accomplish thepedestrianism objectives. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  167 - Housing the Urban Poor in Nigeria through Community Participation Using Lessons from Nairobi Kenya
  Olatunde Folaranmi Adedayo
  Migration of people to urban areas from the rural areas usually comes with its challenges interms of infrastructural requirement and housing to cater for growing population. One of the challenge for the urbandwellers in Nigeria is that of adequate housing. The inability چکیده کامل

  Migration of people to urban areas from the rural areas usually comes with its challenges interms of infrastructural requirement and housing to cater for growing population. One of the challenge for the urbandwellers in Nigeria is that of adequate housing. The inability of the government to meet this demand has seen thepeople concerned seeking alternative solutions to housing need. The resulting settlements are usually unplanned hencebecoming a challenge for government to manage in terms of providing infrastructure facilities. With the growingincidence of global warming and the attendant increase in flooding in most urban areas of Nigeria, especially betweenyear 2000 and 2013, the safety of the people who live in slums have become a concern to the state governments due toissues of flooding and collapsed buildings. Government usually evicts such people and clear the settlement; howeverthe people simply relocate to another area. The aim of this paper is to examine how community participation can beused to provide housing for the urban poor based on their living requirement, drawing from the experience of selectedcase studies from Kenya. The research method adopted for the study is a qualitative research method using case studiesof selected communities in Kenya and selected communities in Nigeria. A comparative analysis is drawn with thesecommunities. The research concludes by proposing how community participation process should be incorporated intoprovision of housing for the urban poor. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  168 - Clarifying Components of Urban Identity in Kish
  Siamak Rajaei Ramsheh
  The transition from the industrial age and the growing impact of the global economy on humanlife which has led to rapid expansion of western urban design culture in countries like Iran, are among the reasonswhy nowadays there is only a memory left in our minds of our tr چکیده کامل

  The transition from the industrial age and the growing impact of the global economy on humanlife which has led to rapid expansion of western urban design culture in countries like Iran, are among the reasonswhy nowadays there is only a memory left in our minds of our traditional cities. "Urban identity" is one of the mostimportant and most controversial issues among urban designers and other professionals involved in urban issues. Thisis a crisis faced by todays cities for years and has had direct and indirect effects on citizens everyday lives.Kish Island as one of the most unique island with coral reefs in the world is no exception. In this study, the componentsof urban identity in Kish are investigated from physical and content dimensions. Based on evaluations, the qualifiedvariables with specific and highlighted traits which play an important role in Kish Island identity are introduced. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  169 - A Review of Relationship between Environmental Quality and Citizen’s Behavioral Patterns in Public Spaces (Case Study: Mashhad Kouhsangi and Qaranei Streets)
  Narjes S. Fatemi Manouchehr Tabibian Hossein Bahrainy
  Purpose of this article is to introduce different approaches in reviewing the mutual relationship between the built environment and citizen’s behavioral patterns in public spaces with applying analytical and comparative methods by using a questionnaire, a sample o چکیده کامل

  Purpose of this article is to introduce different approaches in reviewing the mutual relationship between the built environment and citizen’s behavioral patterns in public spaces with applying analytical and comparative methods by using a questionnaire, a sample of 200 members of the audience in two streets of Mashhad, Kouhsangi and Qaranei, by using two tests of the ordinal logistic regression and the Kruskal-Wallis have been conducted. This study seeks to develop a conceptual framework identifying influential elements in regeneration public spaces and in order to identify factors contributing to numerous variables have been studied such as a variety of activities, Sociability, location of public spaces, diversity, and dynamism, impact and effect of behavioral patterns. This article first attempt to clarify the importance of this issue and establish the position of behavioral patterns in relation to the physical and built environment. Then develop a conceptual framework to identify the impact and effectiveness of various criteria. The results of this study indicate Classification of parameters affecting the interaction between the built environment and citizens' behavioral patterns that can be used in the next preceding studies and in various public spaces, especially street, be measured. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  170 - Investigating Sustainability Factors According to the Image of Iranian Bazar
  Behzad Alipoor Sara Raeesolmohadesin
  The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial چکیده کامل

  The aim of this paper is investigate the social sustainability of the bazaar according to viewpoint ofcitizens as the main owners. What factors are the main reasons for back to this place in the image of people. Bazaar is notonly a shopping center like modern commercial center in the city, but as one of the oldest urban spaces which is also activetoday, has an important role in shaping urban communities, creating interactions between citizens and has been known asthe center of economic exchange in the Iranian cities too. In this term, causes of obtaining this long-term’s stabilityaccording to the image of citizens is the main purpose of this paper. Methodology of the paper is Qualitative andquantitative. First we used questionnaire, then we had formal/informal interviews. Parameters of the questionnaire obtainedfrom studying samples and review main factors in creating bazaar. Findings show that “memorable” is the most importantfactor in viewpoints of people. “Responsibility”, “diversity”, “safety”, and “accessibility” are the other factors. Resultsexpress “economic dependence of cities and citizens is not the main reason for bazaar sustainability, there are moreimportant meaningful factors such memorable and diversity with determinant roles پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  171 - Assessment of Housing Characteristics in Ibeju-lekki, Lagos Peri-Urban Settlements
  FUNMILAYO ADEDIRE Anthony Iweka
  Housing developments in Lagos State peri-urban settlements have contributed immensely to the alleviation of the challenges of housing deficits in central Lagos. This research aims at examining the characteristics of housing development in the peri-urban settlements of L چکیده کامل

  Housing developments in Lagos State peri-urban settlements have contributed immensely to the alleviation of the challenges of housing deficits in central Lagos. This research aims at examining the characteristics of housing development in the peri-urban settlements of Lagos State, Nigeria. Using a case study approach, housing developments in peri-urban settlements in Ibeju-Lekki Local Government Areas were selected to represent the rapidly urbanizing metropolitan peripheral areas in Lagos State. Data was collected through primary and secondary sources which include survey questionnaires, direct observations and in-depth interviews. Using two-stage sampling techniques, a questionnaire was distributed to households in purposively selected 16 peri-urban settlements in IbejuLekki. Data collected through field survey were analyzed using frequencies, percentages, cross tabulations while qualitative data were analyzed using descriptive analysis. Findings demonstrate that different housing initiatives in the peri-urban settlements performed differently in typology and resident’s perception. Socio-economic attributes revealed a multi-cultural households composition, reasonable literacy level. It is recommended that improved quality and user performance peri-urban housing development can be achieved through residents’ participation in housing policy design and also by timely regional policy response to the pace of housing development in Lagos peri-urban settlements. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  172 - Lost Space Renewal; a Reborn of an Urban Water Body
  Debsree Mandal Archisman Das
  Due to rapid growth of urbanization and economic demand, we are continuously losing our fields,our free lands, open sky, ponds, lakes; actually our breathing spaces. Sometimes for zoning policies, migration ortransferal of a particular business or activity, a place like چکیده کامل

  Due to rapid growth of urbanization and economic demand, we are continuously losing our fields,our free lands, open sky, ponds, lakes; actually our breathing spaces. Sometimes for zoning policies, migration ortransferal of a particular business or activity, a place like waterfronts, body of water, military or industrial sites can lostits importance, kept vacant and become a dead place. These are all called LOST SPACES in urban context. Renewalof the lost spaces might open up the new visions. This paper will discuss about one of these lost spaces; an urban waterbody and its renewal process. Under a proper design and guidelines method, a lost water body might open up the newopportunities to make the urban life more sustainable; where architecture, landscape and water can build up a synthesis.We can achieve social equity, economic progression, environmental education, vegetation as well as a breathing spacefor locality. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  173 - Urban Park Design in Iran: Investigation of Factors Affecting Users’ Psychological Benefits
  Mehraneh Rayatidamavandi Brian Swank Mohsen Faizi
  Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those resp چکیده کامل

  Park design in Iran has followed the traditional European style since the Qajar dynasty. Thefamiliarity of Iranians with the spirit of Persian gardens and the low quality of the newest parks is such that usersprefer ancient geometrical Persian gardens. Today, those responsible for the design of urban green spaces lackingexamples differing from the traditional and thus they are in need of an adequate set of guidelines for how to design forpresent conditions, users, and their needs. This research focuses on the relationship between park design componentsand users’ psychological restoration regarding their preferences and perceptions to increase the quality of parks,diminish vandalism, and increase user agency. Psychological restoration is the likeliness that people will be able torest and recover their ability to focus. A random sample of 100 Tehranian residents was taken by presenting themwith images depicting 6 urban parks from around their city. The results were analyzed by grouping into categories:1-similar activities and 2-by counting and categorizing the individual descriptions of components (frequency of words)contributing to restoration likelihood. Findings showed that the categories mentioned most frequently for high levelsof restoration were natural categories including trees, shrubs, grasses, flowers, and water. Findings with low levelsof restoration and recovery consisted of negative contextual conditions and the absence of nature such as high risebuildings around the parks, lack of trees, and crowds of people. The activities imagined more frequently were playingand other physical activities, social activities, and relaxation. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  174 - Public Urban Spaces: Reflecting the Collective Rituals(Iranian Tkayay and Hosseiniyeh)
  Hamidreza Shoaie Seyed Mostafa Mokhtabad Amrei Farah Habib
  Islamic and Iranian cities, both, East and West, know the physical monuments of Islamic culture1 basedon one of the features of the Islamic cities. Meanwhile, other religious centers, including Tkaya, Hosseiniyeh and hospiceis not the case to considerate, while these el چکیده کامل

  Islamic and Iranian cities, both, East and West, know the physical monuments of Islamic culture1 basedon one of the features of the Islamic cities. Meanwhile, other religious centers, including Tkaya, Hosseiniyeh and hospiceis not the case to considerate, while these elements cause to shape group behavior, strengthen social ties and strengtheningof cultural integration, have always played a major role. These reasons reflect the role of the religious and their religiousmission to, Imam Hussein: have been lasting and eternal ever. On the other hand, religious buildings, including mosques,Hosseiniyeh, the convent, the grave and so for various reasons such as “governing their spirituality,” “Historical Background”,“architectural style” and “cultural works - social among people of the past had been of special aspects “sanctity”. Materialsand Methods, “descriptors” and “analytic” in addition, with reference to theories and models of sustainability and sustainableurban spaces using “argument” and “analog” to review these theories and extend them to Hosseiniyeh and Tkaya discussedand some results in this direction are mentioned. Research findings show the survival of Tkaya and Hosseiniyeh beliefs,beliefs, customs and religion of citizens, especially their integration with the components is related to religious values andreflecting the traditional city is based on the formation of beliefs is that survival, Protection and maintenance Hosseiniyehpaid actor and in which viewers of this show and passionate Hosseini mourning single entity to have formed; If due to theimpact of beliefs and opinions of people throughout history has been a Hosseiniyeh as a phenomenon of religious valuesand that its inclusion has been persistent throughout history and reflect the beliefs of religious people and the world towardsImam Ali, Imam Hussein: future date will remain the eternal. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  175 - Pedestrian Area Design to Promote Social Interaction (Case study: Isfahan Khajoo Neighborhood)
  Elaheh Naghibi Farah Habib Amirhossein Shabani
  Pedestrian areas are a type of urban public space, nowadays because of the serious consequencesof car-dependency and ignoring pedestrian needs, a consensus on the importance of walking and the necessity forplanning for pedestrians movement has been formed among urban de چکیده کامل

  Pedestrian areas are a type of urban public space, nowadays because of the serious consequencesof car-dependency and ignoring pedestrian needs, a consensus on the importance of walking and the necessity forplanning for pedestrians movement has been formed among urban designers, planners and people. The concernsabout human health and movement in city create a new trend in contemporary urbanism, entitled “pedestrianizationmovement”. So far, walking in the streets has been defined under the influence of cars and they have always been givena priority over pedestrians. As a result, cars gradually conquer urban spaces, retreat pedestrians from their essentialrights to use public spaces. If it is accepted that the quality of urban public areas has a considerable influence oncitizens’ everyday social activities, this influence can be seen much greater in car free zones than anywhere else in thecity. The main attention of the present study is enhancing social interactions in urban spaces, so the main purpose ofthe study is finding solutions and providing a model and design criteria to promote social interaction of citizens. Theresearch methodology is qualitative which is based on reviewing literature of pedestrian areas and social interactions.The case of study is Khajoo Neighborhood, one of the oldest and historical neighbors of Isfahan1. The result shows thatdesign of pedestrian zones invite people and residents to spend their time in urban space and have social interactions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  176 - The Effects of Land Ownership System to Urban Development Plan (Case Study: The Section Edge of Tehran City)
  Ziba Khoei
  : Land use planning and organized urban activities are the pivot of urban planning. Unders tanding patterns of urban land and property ownership is important because it affects the nature and shape of urban development, especially on the edge of cities with many social چکیده کامل

  : Land use planning and organized urban activities are the pivot of urban planning. Unders tanding patterns of urban land and property ownership is important because it affects the nature and shape of urban development, especially on the edge of cities with many social and economic features in one hand and some illegal subdivision of lands occur in this place on the other hand that is very important in providing urban sus tainable plans. For implementing the urban development plan; mus t acquire lands that it isn’t an easy work for municipalities. For example the lands located along the southeas tern edge of Tehran, called "Niroo Daryaee", though 80% of them are abandoned and have several social and environmental problems, which was decided to provide urban local plan for it by considering spatial, visual, social and environmental features and using Analytic Hierarchy Process (AHP) model. But the shape, form and sys tem of land ownership is serious and has a limitation in implementing different types of plans. Thus municipality of Tehran tries changing res trictions to opportunities; it does not interfere in the form of lands because it is much cos tlier so decides to involve landowners to build their land, attracting public participation in successful implementation of the plan. Respecting citizens’ rights, doing in his obligations has achieved satisfaction of residences as the final and real users of the plan پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  177 - Factors Affecting the Urban Renewal Process From Sustainability View: A Case Study of (District 11 of Municipality in Mashhad)
  ali ghesmi Rahmatolah Farhudi ezzatollah ezzati
  Sustainability is observed in many aspects and elements of traditional Iranian architecture, plannerand landscape architecture, and this method was used to solve many problems for many countries. The aim of thisarticle is to achieve a sustainable approach in planning ur چکیده کامل

  Sustainability is observed in many aspects and elements of traditional Iranian architecture, plannerand landscape architecture, and this method was used to solve many problems for many countries. The aim of thisarticle is to achieve a sustainable approach in planning urban renewal projects to identify the relationship betweenurban design considerations and the sustainable development objectives. An experimental model of stability testingof the modernization projects in three economic, environmental and social dimensions was evaluated in District 11,Municipality in Mashhad. In this article, the questionnaire used to collect data from sample size of 380 and variousstatistical analyses such as Independent T-test, Pearson correlation, multiple regression and path analysis were used.The findings show that the variables in all three "economic", "social" and "environmental" dimensions had related rateof sustainability of urban renewal projects. The variables, Built Environment and social factors were more effective inincreasing the sustainability of urban renewal projects. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  178 - Urban Growth Carriers;An Alternative Policy for Urban Growth Management inIran
  Hamid Majedi Amir Hosein Pourjohari
  Like other developing countries, Iranian cities are growing and expanding physically at a high speed. For about five decades, the only policy of the urban development plans in the field of urban growth management has been definition of the Urban Growth Boundary (U.G.B.) چکیده کامل

  Like other developing countries, Iranian cities are growing and expanding physically at a high speed. For about five decades, the only policy of the urban development plans in the field of urban growth management has been definition of the Urban Growth Boundary (U.G.B.) which is still used without any major modifications.Despite the slight evidences indicating the ineffectiveness of the current policy, there has not been any assured and agreed alternative yet. Today, the waves of new urbanism and other modern paradigms have urged temptations of making fundamental changes in the definition of urban growth boundary. Through an analytic framework, this research investigates the effectiveness of some of the most basic carriers of urban growth in 11 sample cities (each of them introducing one type of Iranian cities). The results of this analysis will illustrate a new vision- a native one - for alternative policies of urban growth management in Iranian cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  179 - Studying the Effect of Accessibility and Vitality on Urban Space Efficiency in Iran (Case Study: Hamadan City)
  Soroush Karami Abbas Fakhrayee Sanaz Karami
  This research seeks the role and effect strength of accessibility and vitality on urban spaces. Urban space is a phenomenon organized by information manifested in various forms, functions and meaning. It is the context of forming and improving social life, representing چکیده کامل

  This research seeks the role and effect strength of accessibility and vitality on urban spaces. Urban space is a phenomenon organized by information manifested in various forms, functions and meaning. It is the context of forming and improving social life, representing culture and urbanization of a culture. According to desirable cities, it is deliberated that the cause of this magnificence is their lively and vibrant urban spaces. Regarding this point, weak social interaction of people and lack of optional and social activities in cities of Iran is clearly observed. This issue will remove urbanity attributes of Iranian urban spaces. The research studies two important factors in urban spaces, based on literature review: accessibility and vitality; using library and field study of Hamadan city to find the rate of their effect on urban spaces of Iran. Correlation analysis and questionnaire were used to codify analytic model. The main hypothesis of the research is the weakness of urban spaces in Iranian cities due to poor access and lack of vitality in these spaces, that is acquired by investigating aspects related to access and vitality. The results showed a positive correlation between urban spaces and these two factors, which control 44 percent of urban spaces efficiency as a common courtyard. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  180 - Relationship between Values and Assessment Values with Conservation Approach in Iranian Historical Cities
  Ahad Nejad Ebrahimi
  Value literally means to assess the worth of something against something else. The importance ofthe assessment of this word in the economic areas in a few past years has led the recognition of urban values especiallyin their historical parts. It is hypothesis that recog چکیده کامل

  Value literally means to assess the worth of something against something else. The importance ofthe assessment of this word in the economic areas in a few past years has led the recognition of urban values especiallyin their historical parts. It is hypothesis that recognition, assessment, and introducing the existing values in historicalcities have a direct relationship with the selection of the intervention approach in the process of conservation anddevelopment. The purpose of research, considering the mentioned assumption, is to find a response for this question:How do the existing values in historical cities affect the process of selection of the intervention approach? This study isa fundamental-theoretical research that has been done by interpretational-historical method and the selection statisticalpopulation are the four cities of Isfahan-Shiraz-Tehran- and Mashhad among Iran’s historical cities in order to specialurban values. Obtained results show identifying and introducing the existing values in historical cities, in past century,has directly been related to the selection the intervention approach in Iran’s cities and regarding cases in which theresults were not proportional to predicted goals, it was because of neglecting the existing values in cities and nonmaterialvalues such as artistic, social, economic, and political values are related to the urban fabric values of historicalcities and the removal of physical values would cause the removal other values of Iran’s cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  181 - The Environmental and Social Manifestation ofIslamic-Iranian Urban and ArchitecturalConfiguration
  Seyed Majid Mofidi Shemirani
  Recent increased Islamic awakening in many Muslim societies, have given a momentum to rise of contextual necessity for Islamic culture. As religion and way of life, Islam framed in city. City morphology according to Islamic ideology has brought interest to the discussio چکیده کامل

  Recent increased Islamic awakening in many Muslim societies, have given a momentum to rise of contextual necessity for Islamic culture. As religion and way of life, Islam framed in city. City morphology according to Islamic ideology has brought interest to the discussion among the specialists and professionals involved in Muslim world for many decades, particularly in Iran. This goal can be achieved by experts and intellectuals and her particularity should be defined and illustrated. The present paper will attempt to synopsize and express some visions for contemporary and future urban form and architecture for Muslim cultures and societies principally for Iran. This research will try to pursue the main frameworks for the study of cultural fabrics reflecting on urban configuration, and also will delineate the qualities of spatial aspects, and make some recommendations at the end. This effort is a tentative rebirth which, it is hoped, will stimulate further discussion and research on the merits of the Islamicity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  182 - Study about Realizability Situation and Utilization Contexts of Water Sensitive Urban Design
  Heidar Jahanbakhsh
  Climate changes, failure to complete the natural cycle of water in the city due to unsustainableconstruction of the urban environments and increase of impervious surfaces, lack of nutrition of undergroundaquifer in the cities, unsustainable management of stormwater and چکیده کامل

  Climate changes, failure to complete the natural cycle of water in the city due to unsustainableconstruction of the urban environments and increase of impervious surfaces, lack of nutrition of undergroundaquifer in the cities, unsustainable management of stormwater and the floods due to them in the periods of rainfallcaused to provide an approach that is called water sensitive urban design. This approach offers methods in the threeparts; Sustainable management of stormwater, domestic scale water management and wastewater management.Different countries have pay to utilize of these methods according to their climatic conditions and their urbanforms each in different ways. This study shows for achieve success in use of WSUD methods we need situation andrequirements such as: Legal framework, ability of methods to close water cycle in cities to natural water cycle, payattention to aesthetic concepts and aspects, methods ability to achieve the technical objectives, pay attention to typeof methods and the scale of site, pay attention to climate conditions and specifications in implementation of projects,the measure of selected methods efficiency, public acceptance and integrated planning in the projects. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  183 - Strategies to Make Creative Urban Space with an Emphasis on Interactive Lighting (Case Study: Ahmadabad Avenue of Mashhad- Iran)
  Fereshte Hatefi Farajian Farah Habib Fatemeh Mohammadnia Gharaei
  Urban space can be the most successful public arena in this century if employ the potentialsfor collective cooperation in creative ways in order to provide further services. The theory of creative city tries tostrengthen the qualities which enhance the image of a city f چکیده کامل

  Urban space can be the most successful public arena in this century if employ the potentialsfor collective cooperation in creative ways in order to provide further services. The theory of creative city tries tostrengthen the qualities which enhance the image of a city for the citizens and create a dynamic city in terms of cultureand intercultural learning. Therefore, the existence of generator, open, and the popular spaces are necessary along 24hours a day. Since the nightly work and activity gradually became parts of the urban life, urbanization requirementsconverted night into day for people, and the urban spaces allocated a special position in this phenomenon. Desirableurban spaces should be made in response to the present urban environment of the cities. Accordingly, the purpose ofthis study is to present designed solutions in order to interactive lighting to create live and urban spaces. The studyuses a qualitative research method and a case study, based on field studies via a questionnaire and direct observations,meanwhile recognizing the principles of making creativity in urban spaces and the study of physical and socialenvironments of Ahmadabad Avenue- Mashhad are investigated by using SPSS to analyze formal, qualitative andvisual values in the space. Results of this study indicate whatever emphasized in urban design and the darkness comesfollowing the sunset, may arise disorder in its performance, to helping artificial light modeling keep its efficiencyduring the night. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  184 - Organizing the Urban Landscape with Emphasis on Legibility, Using Visual Preference Technique (V.P.T) (Case Study: Khayyam Street of Qazvin)
  Hossein Najafi charmini Maryam Khastou
  Urban landscapes form the main parts of the city. One of these spaces is urban streets, in whichsocial interactions and urban vitality reach its maximum quality and quantity. One of the principles and properties ofurban landscape design is its intelligibility. A viewer چکیده کامل

  Urban landscapes form the main parts of the city. One of these spaces is urban streets, in whichsocial interactions and urban vitality reach its maximum quality and quantity. One of the principles and properties ofurban landscape design is its intelligibility. A viewer who takes a look at an intelligible city and knows it can attract newemotional manifestations of city without damaging its original image. Orientation is also very easy for the viewer andhe completely knows the environment he lives in. numerous characteristics influence the legibility of urban landscapes.The current research, which is a descriptive- analytic study, is designed to identify the factors influencing legibilityof urban landscape and citizen participation as the main bases of visual preference technique. First we begin withconcepts, ideas and attitudes of experts inside and outside the country about “landscape, legibility, urban streets” andidentification of visual preference technique by investigating some foreign examples is done by collecting principlesand characteristics to coordinate the components of city even more. Finally, considering the citizens (residents andnon-residents) participation based on surveys and evaluations that have always carried thoughts and ideas about theenvironment, it was clarified that in different age groups, no fear should be held for the development of this technique.However, considering the new ideas of citizens, criteria are proposed to create and reinforce legible landscapes for thestreets and urban landscapes. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  185 - Modeling Airflow in Urban Form against Sand Accumulation: a Case of Saltation in the Town of Timimoun in Southern Algeria
  Djamel Mestoul Rafik Bensalem Luc Adolphe
  In our present research, we focus on the modeling of airflow related to natural disasters, such assand accumulation, with urban form studies. The objective is to find which urban form can promote sand passing andreduce as much as possible stagnation of sand in the build چکیده کامل

  In our present research, we focus on the modeling of airflow related to natural disasters, such assand accumulation, with urban form studies. The objective is to find which urban form can promote sand passing andreduce as much as possible stagnation of sand in the building area (streets, alleys, etc.). The urban form design will bediscussed through the simulation of airflow by using Computational Fluid Dynamics (CFD). In terms of simulation,we simulated the airflow behavior, which is responsible of sand stagnation in some specific configurations. A flatground was chosen with a first configuration, which was varied to test each time a current airflow behavior in thisconfiguration. This modeling is made possible following an appropriate turbulence model. In this study, a correlationwas made between urban wind speed and morphological parameters such as aspect ratio, building geometry andbuilding density. According to our theoretical references, this correlation shows that urban wind speed can help reducesand stagnation with proper values of these parameters. Therefore, through the urban form study we can promote windspeed and blow away the accumulated sand till the urban limits. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  186 - Evaluation of the Urban Settlement s Optimal System
  Melika Mehriar Kianoosh Zaker Haghighi
  In developing countries, the domination of peripheral and dependent capitalism relations and the lack ofappropriate structures and channels of attracting, this system have caused some kind of spatial-anatomic unbalances that hasresulted in the appearance of single citie چکیده کامل

  In developing countries, the domination of peripheral and dependent capitalism relations and the lack ofappropriate structures and channels of attracting, this system have caused some kind of spatial-anatomic unbalances that hasresulted in the appearance of single cities with national and regional prevalence. This situation is the main reason for small,medium and intermediate cities to lose their role in the third-world countries and, therefore, for some kind of urban network toappear having consequences, especially at regional scales, like the deceleration or, in some cases, the stop of the dispersion of theexpected effects of development and the lack of a chain or network of settlement focuses connecting the settlement system of theregion together. The presented work has been planned to focusing on the study and analysis of the urban system of Hamadanprovince, Iran, with aims to present an appropriate pattern for mentioned province according to the common models and techniquesof urban system analyses and methods. Results showed that currently the urban system of Hamadan province is unbalanced;however, the analysis of this system at a regional scale could be useful in regional development management and planning.Nevertheless, it is necessary that the urban system is considered in relation to neighbor regions and national space and in systematicterms. Finally, improvement of systematic viewpoints in planning for urban system and Location and leveling of new activities andsettlement areas are recommended to be implemented in coincidence with the suggested urban system. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  187 - Using Strategic Choice Approach in Urban Regeneration Planning (Case Study: Dolatkhah Area in Tehran, Iran)
  Mohammad Hossein Sharifzadegan Hamid Fathi Roozbeh Zamanian
  In order to respond to the problem of urban decline, different approaches have been defined in sucha way that urban regeneration approach became current in the 1980s (and more wildly after 1995) as a replacementfor urban renewal. Urban regeneration is the holistic proce چکیده کامل

  In order to respond to the problem of urban decline, different approaches have been defined in sucha way that urban regeneration approach became current in the 1980s (and more wildly after 1995) as a replacementfor urban renewal. Urban regeneration is the holistic process of reversing economic, social and physical decay inareas where it has reached a stage when market forces alone will not suffice. This article approaches aimed at usingurban regeneration planning in Dolatkhah case study situated in 19th Tehran municipality region using Analysis ofInterconnected Decision Areas technique in order to respond its urban decline. Findings of this article show that theattitude of decision-makers to deal with urban decline is more physical than social and economic. Urban regenerationplanning at the local level cannot answer all the problems of social, economic and physical urban decays and thereis the necessity of planning system reform from top to down. The results of this article states that with a technicaloffice establishment based on Tehran renovation organization support and with assuming of institutional planningimplementation, community development asset-based approach is more adapted with Dolatkhah conditions. Institutionplanning and its process in Dolatkhah have been introduced in this article. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  188 - Unsustainability of Urban Community,An Analysis to Urban Heterogeneous Area in UrbanFabric(Case Study: North Parts of Tehran)
  Farah Habib Arash Baghdadi
  What is called the problems of Tehran metropolis now a days, is deep- rooted in the policies ofurban planning in our country. Since not far past up to now, immigration from all over the country to Tehran, irregular growth of urban population, inconsistency with urban in چکیده کامل

  What is called the problems of Tehran metropolis now a days, is deep- rooted in the policies ofurban planning in our country. Since not far past up to now, immigration from all over the country to Tehran, irregular growth of urban population, inconsistency with urban infrastructure development, environmental pollution and low quality of living areas, erosion of self -growing fabric in most areas which get erosion very quickly due to not being benefited from minimum constructional standards, service and urban infected organ are all those problems that a city such as Tehran is confronted with. These cases caused that the greatest growth center of the country loses its capability of attracting the possibilities and parameters needed for efficient development and due to heavy pressure imposed by other towns and villages, this city is now suffering from serious problems which only by allocating extra budgets and additional funds, may be temporarily decreased. The topics which will be discussed in this article are those problems arisen from immediate neighborhood of two heterogeneous fabrics which have not been properly paid attentions to. So it has been tried in this article to address the heterogeneity in Tehran, caused by economic and social problems. In this article different aspects of the issue from urbanization viewpoint with analytical approaches and the existed challenges have been addressed. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  189 - Urban Identity in the Entrance of City
  Zohreh Torabi Yalda Sima
  Identity, a series of traits and characteristics that makes a person or a member of the community come to a kindof “ recognition” about individuals and other communities; The city also, following the example of this criterion gains characterand gets independ چکیده کامل

  Identity, a series of traits and characteristics that makes a person or a member of the community come to a kindof “ recognition” about individuals and other communities; The city also, following the example of this criterion gains characterand gets independent. Identity in the city, through the creation and association with “public memories” of citizens causes the senseof interest and dependence which leads the inhabitants of the city toward becoming a citizen, which is a more active level of beingjust inhabitants. Although the identity is the effect of the culture of its citizens, it affects the process of becoming a citizen and cancause the formulation of criteria related to the participation and judging of observers and residents. Urban identity is a reflection ofall the local people’s traditions, culture and aspirations grouped together. It reflects their needs, successes, failures and future.Constricted, the city is understood and interpreted through the technical rather than the sensory, yet it is the sensory from whichpeople build their feeling and emotion. Sensuous requirements may coincide or conflict with other demands but cannot be separatedfrom them in designing or judging urban spaces. The static physical setting, activities and meaning constituted three basic elements ofurban identity places. Since place identity is a sub-structure of the self-identity of person consisting of broadly conceived cognitionsabout the world in which the individual lives. These cognitions represent memories, ideas, values, meanings and conceptions ofbehavior and experience. This study investigates and compares basic elements of urban identity in Zanjan city entrances withusing Analytical Hierarchy Process Method and the proposed recommendations for the increase identity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  190 - Investigating the Effective Physical Factorson Promoting Social Interactions in CulturalComplexes
  Anna Bahmanyar Maryam Cheshmehghassabani
  The success of urban spaces is proportional to the extent in which that space is being used and to human presence. In fact, architecture and urban planning should attempt to enhance social interactions and human solidarity rather than differentiation and separation. How چکیده کامل

  The success of urban spaces is proportional to the extent in which that space is being used and to human presence. In fact, architecture and urban planning should attempt to enhance social interactions and human solidarity rather than differentiation and separation. However, today what is witnessed in most of urban spaces is reduction of relationships and social participation of those residing in these spaces. On the other side, in recent decades, with the increasing progress of technology most of traditional patterns have been changed, and these changes have altered culture and life appearance in Iranian community. What is observed in today’s societies is the reduction in level of people’s social interactions. Regarding the role and function of cultural complexes as a space for improving social interactions, the physical structure of cultural environments should play a significant role in boosting people’s social interactions. The purpose of this research is to identify social interactions and effective physical components affecting promotion of social interactions among people in cultural complexes which provide an opportunity for individuals to take a relief from daily tensions, to gather together and interact. The methodology used in this research is descriptive and analytical, exploiting library studies in order to achieve the desired results. Finally, after studying various theories and effective physical components in promotion of social interaction in public urban spaces such as cultural complexes, appropriate architectural strategies have been provided. The results of this research indicate that six components of stagnation, aggregation, integrity, vitality, spatial determination and flexibility are among most important physical factors affecting the promotion of social interaction in cultural complexes. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  191 - Evaluation of Quality of Public Open Spaces for the Elderly (Case Study: Sheet-e- Bazaar in Zanjan)
  hooman sobouti pari alavi
  In urban planning, access to public spaces provides social relations for citizens. The goal of thispaper is to evaluate the elderly's requirements in public spaces (case study of Sheet Bazaar, Zanjan, Iran) in order torecognize and classify their strengths and weaknesse چکیده کامل

  In urban planning, access to public spaces provides social relations for citizens. The goal of thispaper is to evaluate the elderly's requirements in public spaces (case study of Sheet Bazaar, Zanjan, Iran) in order torecognize and classify their strengths and weaknesses and present more appropriate and effective strategies for theirimprovement. In this research, the related literature on old age and requirements of the elderly in public open spaceswas reviewed and the factors affecting their use of physical places were determined at the first stage of the study. Afterreviewing the literature, some observations on the elderly were made and questionnaires were given to 80 users withthe age of over 65 years old to serve the purpose of this study. The results of the questionnaires indicate that the frequentproblems of the elderly in public open spaces were identified as follows: pollution (24.8%), pavements and roads(24.6%), traffic (14.4%), safety (12.2%), insufficiency of maintenance and management (9.6%), and socio-culturalproblems (5.3%). In addition, the result of the observations in the main research area shows that the design propertieshad the highest and maintenance-management services had the lowest success percentages. In the end, some solutionswere presented for designing new public open spaces and developing the existing spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  192 - Using Urban Smart Growth Approaches in Planning Terms of Tehran Metropolis Green Belt
  Roozbeh Zamanian Hamid Majedi Mohammad Hossein Sharifzadegan Gholam Reza Kazemiyan
  Fast and unplanned city growth, has effects such as isolation of village societies, threatening urbancores and centers and small and weak societies, destruction of open spaces and open and natural regions. Smart growthoffers a sustainable way for urban developing with a چکیده کامل

  Fast and unplanned city growth, has effects such as isolation of village societies, threatening urbancores and centers and small and weak societies, destruction of open spaces and open and natural regions. Smart growthoffers a sustainable way for urban developing with appropriate use of available sources, increase of urban services,developing neighborhoods with different uses, making public transportation available and integrated designing inhuman scale. Green belts idea,at first was based on controlling the growth between cities, preventing from mergingcities and separating specifications and details of city and village from each other. Although according to the fact that,there was not an agreement regarding the possible outcomes of green belts and controlling cities growth process amongcity experts, some with conservative ideas, believed that green belts are stopping barriers and negative factors in naturalgrowth process of cities and some others, thought that it is element of separating urban and non-urban habitats.In first approved comprehensive plan of Tehran (2006), suburban ranges were recognized as protected range for futurecity developing. This definition has no more places according to the problems of Tehran. In this article based onthe natural and environmental potentials of Tehran protected areas (Green belt) and many threats for its exposure toresidential construction, there are offered strategies and protecting rules with smart growth approach and green beltdefinition. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  193 - Analysis of Visual Impacts in Compact City’s Form
  Nima Mouhebati
  Desired physical form of cities has been noticeable since the beginning of urbanization, from old patternsof early civilizations to the latest urbanism’s theories, which offered to build better cities. The opinions in recent decades haveexpressed that compact phys چکیده کامل

  Desired physical form of cities has been noticeable since the beginning of urbanization, from old patternsof early civilizations to the latest urbanism’s theories, which offered to build better cities. The opinions in recent decades haveexpressed that compact physical form of cities is a better form than sprawl form to achieve urban sustainability. The form of thecity is the embodiment of its physical form so in compact and sprawly form of city, it will be created various visual effects forthe residents. In this paper, visual impacts of cities’ form, which it caused by compression of their forms, examined withutilizing method of content analysis of texts. For this purpose, review the comments, which presented in the form of city,proving that the more compression the city is desirable for its better form. Among these theories, we used the elements of“Lynch’s” theory for a better cognition of the city. Finally, this article shows the desirability of the compact physical form ofcities for achieving better cognition of its form. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  194 - Urban Design and Social mixing in the Neighborhood Districts (Case Study: Abadan, Iran)
  Somayeh Abuali Mostafa Behzadfar Hamid Majedi
  Social diversity in the neighborhood districts has been the new approach for the challenges resulting from varieties in cities. Social interpreters of this policy are to create neighborhoods where people of different ages, ethnic-racial backgrounds, income, etc. take a چکیده کامل

  Social diversity in the neighborhood districts has been the new approach for the challenges resulting from varieties in cities. Social interpreters of this policy are to create neighborhoods where people of different ages, ethnic-racial backgrounds, income, etc. take a place in it. In this regard, many designers by using the concept of different forms of ownership such as housing schemas, different types of constructing and housing etc. have tried to promote it. Due to the less interest that came toward this issue, the knowledge of this mechanism is poor in urban ecology of Iran. The aim of this study is to assess the effects of urban design in promoting the social mixing which is determined with the research of the Abadan community areas. Relevant parameters have been studied with library studies, field visits and by the use of qualitative and quantitative analytical methods. Therefore, after reviewing the relevant concepts, we are going to test hypotheses by the examination of case studies, and finally, the influences of urban design criteria are presented. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  195 - Applying design ideas to promote security of urban spaces
  Abbas Yazdanfar Sepideh Ghaemmaghami Paniz Ahmadpour
  Security is one of the most critical factors affecting the quality of urban spaces. Nowadays, most of thesespaces have become merely pathways with neither social life nor sense of belonging to it. Insufficiency of public surveillancealong with weak sense of control and چکیده کامل

  Security is one of the most critical factors affecting the quality of urban spaces. Nowadays, most of thesespaces have become merely pathways with neither social life nor sense of belonging to it. Insufficiency of public surveillancealong with weak sense of control and surveillance results in spaces with high crime rate. In the late 60s and early 70s, high crimestatistics in open urban spaces around America and Europe, forced many city planners to provide physical and cultural solutionsfor it. Sensitive environmental design can simultaneously prevent the occurrence of crime and increase the control andsurveillance over the public spaces.The main purpose of this paper is to achieve the most critical factors enhancing safe urban spaces. The research method isdescriptive analysis and is done by comparative study on three outstanding theorists’ point of view toward the subject. Researchfindings identify that crime prevention is largely achieved through applying territoriality, surveillance and social interactionfactors in environmental design. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  196 - Criteria and Indicators of Presence Quality Improvement in Urban Spaces (Case Study: Historical Texture of Kashan city)
  Azam Sadat Razavizadeh Hamid Majedi Farah Habib
  Urban space has been formed in historical texture of cities under the influence of meaning and shape on the onehand and qualities related to human behaviors on the other hand. Among these points, neighborhood centers as themost important areas of social life in urban op چکیده کامل

  Urban space has been formed in historical texture of cities under the influence of meaning and shape on the onehand and qualities related to human behaviors on the other hand. Among these points, neighborhood centers as themost important areas of social life in urban open space play a critical role in attracting people and improving qualityand vitality of environment. This study presents the related literature in an analytical approach and expresses therelationship between neighborhood centers and human presence by structure analysis; it focuses on rules governingpresence quality and formed behaviors in this places. In this survey, human and his presence in neighborhood centersare evaluated and urban spaces concept is formed by composing space location characteristics and human behavior.At least, it is sated that people`spresence in urban space of neighborhood centers expresses their thoughts and culturalinteractions whose form shows its function and meaning. Therefore, humans would appear in urban space in a way thatneighborhood centers quality depends on activity kind and their user's behavioral patterns. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  197 - Assessing the Act of Iran's Supreme Council of Urbanization and Architecture about Land Use per Capita
  Azam Afsharnia
  Planners have regarded understanding urban use per capita since the beginning of new thinking of urban development. This was stared with its pragmatics toward primary comprehensive urban plans and became a source for urban development plans that have tried to adapt per چکیده کامل

  Planners have regarded understanding urban use per capita since the beginning of new thinking of urban development. This was stared with its pragmatics toward primary comprehensive urban plans and became a source for urban development plans that have tried to adapt per capita and standards with country’s conditions. Iran's Supreme Council for Planning and Architecture, determined standards per capita within the act of “explaining definitions, urban use and their per capita” in 2009. In the article, 50 cities chosen as sample in order to criticize the act of Iran's Supreme Council for Planning and Architecture on some urban per capita and surveying the amount of compatibility of cities’ status in Iran with the mentioned act. Tables of current and suggested use are extracted using the comprehensive plan of each sample and the results are compared with the act of Iran's Supreme Council for Planning and Architecture. The method is descriptive- analytic and the research is applied in nature. Their research illustrates a great variance between cities status and the standard of ratification that had approved in Iran's Supreme Council for Planning and Architecture. Revision in some factors like population, position and economical elements helps us to correct the standard in order to improve the quality of life in our cities. The results imply that the act some issues such as different climates, role and position of functions and ethnic-cultural and economic problems are disregarded. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  198 - The Application of Tactile Experience in Urban Perception
  Mohammad Naghizade Maryam Ostadi
  Urban perception is the result of mutual transaction between human and environment and the process of perception is developed through the three continuous steps of “sensation”, “perception” and “cognition”. In the first step (sensoria چکیده کامل

  Urban perception is the result of mutual transaction between human and environment and the process of perception is developed through the three continuous steps of “sensation”, “perception” and “cognition”. In the first step (sensorial perception), the environmental signals are received via sensorial sensors and each different sense based on its own essence, performance and ability has its own specific contribution to develop the process of perception of the environment and replace the concept in mind. The sensorial experience made from these environmental perceptions will lead to better understanding and recognition of urban features and qualities. Different senses play different roles to enrich the environmental experience based on their depth and quantity. This paper aims at remembering forgotten distinguished values of tactility in perception of urban space and study is conducted using analytical method with an interpretive approach. The tactile senses because of their unique features like universality and diversity and experiencing the space without any medium and understanding the time and place are not emphasized much. The present study aimed to manifest the forgotten values of tactile sense and its efficiency in urban environment. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  199 - Codification of Sustainable Development Indicatorsin New Town of Iran: A Practical Municipal LevelApproach
  Mahsa Faramarzi Asli Seyed Majid Modidi Shemirani
  One of the main reasons of unsustainability of city development in Iran is that planners and mayors have not almost been able to create connections between different dimensions of a city. Sustainability indicators are evaluation tools of cities operation applicable in l چکیده کامل

  One of the main reasons of unsustainability of city development in Iran is that planners and mayors have not almost been able to create connections between different dimensions of a city. Sustainability indicators are evaluation tools of cities operation applicable in living environmental, economical, and social aspects. The purpose of this paper is to offer a framework including the description of wide specter of indicators, with regard to the operation of environmental sustainability indicators. In order to have a common framework for sustainable indicators of Iranian new town, we create a charter in America and Australia. Therefore, we will study some samples of sustainable cities according to the documents and library related studies and comparative method of study. The result of this paper is as follows: The introduction of sustainability indicators for codification of sustainability indicators of Iranian new town. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  200 - Temporal Dimension Evaluation by Fuzzy TOPSIS Method
  Maliheh Hashemi Tilehnoei Mehdi Amiri Aref
  This paper evaluates and ranks the temporal dimensions, known as fourth dimension of urban design, of anumber of places in a city by TOPSIS method. TOPSIS method is technique for order preference by similarity to ideal solution.TOPSIS is one of the renowned methods for چکیده کامل

  This paper evaluates and ranks the temporal dimensions, known as fourth dimension of urban design, of anumber of places in a city by TOPSIS method. TOPSIS method is technique for order preference by similarity to ideal solution.TOPSIS is one of the renowned methods for classical multi-criteria decision-making (MCDM) problems that defines thepositive ideal solution and negative ideal solution to maximize the benefit criteria and minimize the cost criteria. The bestsolution is a point that has the shortest distance from the positive ideal solution and the farthest distance from the negativeideal solution. Because of the vagueness of the input data, triangular fuzzy numbers are applied. In addition, Euclidian distanceand a new positive and negative ideal solution are used in this paper. This technique is implemented in Marand, Iran to evaluatefifteen important places based on eight criteria of temporal dimensions. Closeness coefficient values verify the ranking orderof fifteen important places, which is a vital decision for the urban managers. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  201 - Cemetery as a Sociocultural Space in the Persian Cities
  Reza ShakerArdekani Hamed Akhgar Hossein Zabihi
  Examining the planning of cemeteries in the urbanism system of Iran does not show a goodcondition. In fact, cemeteries in the most Persian cities have become large-scale open spaces outside the city. This couldcause irreparable damage to the cities because of the partia چکیده کامل

  Examining the planning of cemeteries in the urbanism system of Iran does not show a goodcondition. In fact, cemeteries in the most Persian cities have become large-scale open spaces outside the city. This couldcause irreparable damage to the cities because of the partial and/or improper use of the capacity of urban lands. Alongwith this, historical cemeteries within the cities have been abandoned. However, it seems that urban space with functionof the cemetery has a specific sociocultural potential. Cemeteries can be very effective elements in the symbolic networkof the city. As a result, it is also an essential element which must be associated with the structure and organisation of thecity and the neighbourhoods, not as a waste and marginal element. In addition, examining this symbolic space achievea symbolic dialogue which will result in exploring the beliefs, emotions, dreams, and imaginations of ancestors whichmeans these urban areas need a specific attention. This paper, by using descriptive-analytical research method, attemptsto explain sociocultural functions of cemeteries as an urban space, and to scrutinise its pathology through reviewing itsposition in the urban plans in Iran. In the following, via an emphasis on the sociocultural role of the cemetery, a seriesof strategies will be expressed for promoting its position within cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  202 - Evaluation of Tourism Websites from Urban Development Perspective (Case Study: Metropolitan Tehran)
  Mohammad Taghi Rahnemai Mohammad Reza Rezvani Ali Rahimpour Farhad Jafari
  Tourism organizations have become one of the main users of the internet in recent years bysetting their own urban tourism websites. However, not all the websites are effective to promote their goals andobjectives. An effective evaluation of urban tourism websites can he چکیده کامل

  Tourism organizations have become one of the main users of the internet in recent years bysetting their own urban tourism websites. However, not all the websites are effective to promote their goals andobjectives. An effective evaluation of urban tourism websites can help organizations on how best to employ them.Using the ICTRT (Information, Communication, Transaction, Relationship and Technical merit) model, this studytries to evaluate the efficiency of Iranian official tourism websites from functional perspective and their role in urbandevelopment. The aims of the study fulfilled by content analysis of two official urban tourism websites. The resultsdemonstrated that the websites were not able to support Iranian Tourism Industry effectively. The focuses of thesewebsites mainly based on the basic services such as information and communication. Advanced services such astransaction and relationship building were generally being ignored. Furthermore, a converse correlation was seenbetween complexity and performance of websites. Based on the research findings suggestions and implications inurban development were discussed. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  203 - A Review on the Extent of Urban DesignIntervention in Iran’s Architectural Structures forInteraction with Architectural Innovation
  Neda Feizi Najafi
  The intervention of urban design in Irans architectural structures has been for many years a challenging issue for architects and urban designers over their professional realm. The preservation of architectural structures in Iran has always resorted to extremes. This co چکیده کامل

  The intervention of urban design in Irans architectural structures has been for many years a challenging issue for architects and urban designers over their professional realm. The preservation of architectural structures in Iran has always resorted to extremes. This control and direction has sometimes resulted in exclusion of architecture position and has sometimes, once faced with lack of proper direction, led to confusion in urban realm and environment. This study reviews the theoretical literature including issues such as context, urban design realm as well as urban design control and then investigates a number of case studies selected from urban design measures carried out in Iran in order to identify the weaknesses and the reasons behind them. In regard to the theoretical basis achieved through literature review and the current procedures in Iran and also an analytic framework research, it seems that through modification of the executive system, implementation process for projects, application of urban design review tools for projects controlling, attention to gradual enlargement of cities and lack of certainty in design predictions in urban design process, the current challenge in Iran among architects and urban designers can be minimized. So the results of this analysis will illustrate a new vision- a native one - for alternative policies in relation between architecture structures and urban design controls. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  204 - Providing Empirical Suggestions for Rehabilitation of Deficient Urban Parks Based upon Users' Preferences
  Mohsen Goodarzi Nafiseh Haghtalab
  The main purpose of this study is to investigate the preferences of urban dwellers for variouselements of urban parks in order to provide some important suggestions for rehabilitation of urban deficient parks. Inthis regard, this study has conducted a survey in one of t چکیده کامل

  The main purpose of this study is to investigate the preferences of urban dwellers for variouselements of urban parks in order to provide some important suggestions for rehabilitation of urban deficient parks. Inthis regard, this study has conducted a survey in one of the oldest parks in Khorramabad, Iran, to reveal the overallsatisfaction of the park situation and to explore the preferences of users regarding the characteristics of appropriate hardand soft landscape elements of the park. This paper uses five independent combined analyses covering elements of theurban park, including locational, functional, physical, visual and the vegetation characteristics in order to provide themost preferable elements for rehabilitation of this park. For finding significant results, questionnaires are distributedamong 100 park users during spring 2014. Findings of the research show general dissatisfaction regarding the existingcondition of the park and provide some key points that can be helpful for improvement of the quality of the park basedon visitors' ideas. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  205 - Providing Thermal Comfort in Tourist Walkways (Case Study : Bypass Located at the Contour between Vakil Bazaar (market), Karim Khan Zand Castle and Pars Museum)
  Mohammad Amin Hatami Nahal Eghtesadi
  The design of tourist walkways and developments of strategies for more prolonged presence of people at ancientcontextures are considered as vivid multiple procedures in protecting of contexture, tour guiding and urbansustainability. Shading in open spaces and pathways, چکیده کامل

  The design of tourist walkways and developments of strategies for more prolonged presence of people at ancientcontextures are considered as vivid multiple procedures in protecting of contexture, tour guiding and urbansustainability. Shading in open spaces and pathways, especially in tourist areas, is one of the most important factorsin providing the thermal comfort perception. So in innovation of architectural shading samples, some strategies andvariable sunshades are needed by consideration of climate changes in any specified area and the changes of the sunposition in the sky during days and different times of the year, alternately. This study analyzes the proportion of thethermal comfort in one of the tourist paths of the Zandieh complex located in Shiraz. This path lacks the appropriatefunction based on the researches by the thermal comfort means, so identifying a path and an appropriate place pauseconcerning climate conditions, environment, bed and contexture of specified area, presents you a suitable and effectivepattern of a sunshade for the mentioned path, towards urban sustainability. This research is carried out by practical andscientific method of descriptive and bottom-up type. New hypothesis are generated from collected data. Data collectionis based on library and metrical method. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  206 - Relation Between Eco Urbanism and Cultural Landscape
  Mahsa Marashizadeh
  City growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology i چکیده کامل

  City growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology in the city and in particular the theory of Ecological Urbanism and its criteria is expressed. Alsotheory and characteristics of cultural landscape is described. Persian traditional architecture and urban design especially in historicurban fabric has unique criteria, Shushtar ancient urban fabric is investigated in this research and its extraordinary characteristics arecompared with theories mentioned above.This paper is based on quantitative and qualitative research methods reviewed recent andreliable articles and documents. Also case study is assessed by reviewing, historical books and different official documents in additiona complete assessment of case study is performed by site survey, socioeconomic survey, physical survey, and demographic analysis.Plenty of data gathered by questionnaires, interviewing officials, authorities and residents. Result came out from comparison theoriesand case study indicates that Shushtar has both ecological urbanism and cultural landscape values and it could be argue that culturallandscape are special features of the culture, art and relation between human and nature in each society, they were existed long beforethe eco urbanism criteria formed, yet, it seemed there are some similar criteria to define them that illustrate the inseparable fact andrelation between them. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  207 - The Role of Urban Design on the Branding of Urban Space
  Hadi Sarvari Hamid Majedi
  The aim of this research paper was to determine the role of urban space design on citiescompetitiveness in the process of globalization. In the era of globalization and with the rush of investors to findattractive places for investment, cities are becoming the focal poi چکیده کامل

  The aim of this research paper was to determine the role of urban space design on citiescompetitiveness in the process of globalization. In the era of globalization and with the rush of investors to findattractive places for investment, cities are becoming the focal points for investors and the urban managers, who needto present a variety of attractions to draw financial capital and be able to compete with other cities. But, it seems thesedays, capital and time is wasted due to the lack of coherent theoretical foundations regarding the role of urban designprofessionals in making cities and urban spaces more attractive. This study explains and discusses the role of urbandesign in the process of making cities attractive in order to compete, by using a descriptive approach and by studyingand reviewing relevant scientific resources and researches. The outcome of this study shows that today the relationshipbetween urban design and urban economic conditions are reversed, and this phenomenon, based on the aims that havebeen mentioned in this article, has created a new model of urban space management in order to attract investors anddevelop urban growth. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  208 - The Role of Neighborhoods’ Centers in the Development of Urban Sustainability (Case Study: Mahmudabad Neighborhoods, Mazandaran, Iran)
  Mohammad Jahed Ghadami Setareh Zeinalzadeh
  As it is commonly understood, Urban neighborhoods play a significant role in developing urbansustainability as the smallest unit of city so that the formation and promotion of neighborhood identity, and focusingon social relationships would be in harmony with urban sust چکیده کامل

  As it is commonly understood, Urban neighborhoods play a significant role in developing urbansustainability as the smallest unit of city so that the formation and promotion of neighborhood identity, and focusingon social relationships would be in harmony with urban sustainability. It is believed that a dramatic change in spatialstructure of urban neighborhood include a decline in levels of political, social and economic role of neighborhoodsas long as they have had some disadvantages such as environmental pollution, marginalization, poor housing, socialpsychologicaland cultural damages, and particularly losing spiritual and material values as well in the recent decades. Tolimit these disadvantages associated with communities, neighborhood centers should be designed. The purpose of thisstudy will analyze the concept of neighborhoods and neighborhoods’ centers and their effects on urban sustainability bydescriptive- analytical approach and by gathering information through libraries and reviewing documents. This paperengages in analyzing components, dimensions, factors of sustainability and neighborhoods centers that integratedin the final model which characterized by practical-economic, environmental, empirical- aesthetic components; and,the validity of the used questionnaires based on factors of this model with 387 subjects (the selected sample) andthe reliability of the questionnaires by using Cronbach Alpha through Bartlett Test and KMO factor at high levelof 0/85 was proved. The level of significance of each component was reexamined by concerning their effects onurban sustainability. By applying multiple- regression test, the statistical outcomes reveal that designing based onenvironmental components have the utmost impact on neighborhoods sustainability. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  209 - Technology and Urban Form: A Philosophical and Historical Perspective
  Abbas Shieh
  Urban form has undergone tremendous changes throughout history. These changes have stemmedfrom various causes. Technology has been one of the most influential forces in changing the face of cities, leavingdifferent marks on the city form. In fact, technology has gained چکیده کامل

  Urban form has undergone tremendous changes throughout history. These changes have stemmedfrom various causes. Technology has been one of the most influential forces in changing the face of cities, leavingdifferent marks on the city form. In fact, technology has gained an increasingly more important and integrative rolein bringing changes to the urban form. In addition, recent plethora of developments and advances in various fieldsof technology more than before necessitates an examination of the relationship between technology and urban form.However, such an inquiry should be based on an understanding of the underlying philosophical and historical foundationsunderlying such a relationship. Throughout human history, a direct relationship has existed between the philosophicaloutlook on the world, the view on technology and its application, technological developments and consequently theireffects on the city. The first step in understanding the relationship between technological developments and urban formchanges and also in explaining the philosophical tenets, underlying urban form changes throughout history, is to realizethe nature and philosophy of technology per se. The present study aims to facilitate and present such an understandingin order to broaden the horizons projecting the relationship between technology and urban form. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  210 - A Critique of Modern Shohada Square Based on the Principels of Islamic Iranian Urbanism
  Zahra Razzaghi Somayeh Hatefi Shogae
  Squares as urban spaces are the arena for people formed by physical proportions and variety offunctions such as religious, commercial, cultural, etc. Shohada square as a focal point in Mashhad , is one of themain arteries of access to Holly shrine of Imam Reza and makes چکیده کامل

  Squares as urban spaces are the arena for people formed by physical proportions and variety offunctions such as religious, commercial, cultural, etc. Shohada square as a focal point in Mashhad , is one of themain arteries of access to Holly shrine of Imam Reza and makes access to utilities and major axes . According tothe former urban pattern and its position in the traditional context of surrounding neighborhoods, access to the Holyshrine plays the memorial and historical role, that presents a very important position of the square. This paper clearlystates that Esfahan school characteristics such as unity, diversity and balance, are an appropriate pattern for designand evaluation of urban spaces that can be used for reconstruction of old squares on historical context. The resultsshowed that this pattern does not comply fully with Shohada square and modern architecture is visible in it. Also,serious damage has struck to the identity of the Shohada square by physical transformation with absolutely modernpattern after neglect of strong position of relation between Razavi shrine and Shohada square and religious traditionalcontext and history. Egregious physical duality of new پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  211 - Obstacles of Iranian Inner-Cities Gentrification (Case Study: Navvab Project, Tehran, Iran)
  Reza Shaker Ardekani Hamed Akhgar Hossein Zabhi
  One of the results of urban renovation is population displacement. If these renovations lead to live prosperous social classes, it is called gentrification. In this regard one of the urban renovation strategies is gentrification that is equal in "the acceptability of te چکیده کامل

  One of the results of urban renovation is population displacement. If these renovations lead to live prosperous social classes, it is called gentrification. In this regard one of the urban renovation strategies is gentrification that is equal in "the acceptability of texture in public opinion" and is known as a synonym of "improving the quality of living environment for residents and citizens". In Iran despite interventions that take place in inner-cities these interventions are not the examples of gentrification; accordingly, it must be understood that what factors influence these interventions and whether renovation of Iranian inner-cities can be occurred in the framework of gentrification? This article tries to review the Navvab Project, by using a descriptive analytical approach and documentary library survey. Therefore, while reviewing mentioned project, gentrification obstacles of this project and its generalizations to Iranian inner-cities, hypotheses in three levels, Macroscopic, Mesoscopic and Microscopic scales, have been explained and strategies for preparation of this process provided. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  212 - New Approaches to Urban Renewal in Tehran: Experience of Khazaneh Facilitation Office
  Pooya Alaedini Zahra Eskandari Dorbati Neda Talebian
  The Iranian government has placed new emphasis on urban renewal through participatory approaches in recent years. The main target areas are called deteriorated urban fabrics, characterized by micro-lots, impenetrability, and lack of sustainability. In Tehran, renovation چکیده کامل

  The Iranian government has placed new emphasis on urban renewal through participatory approaches in recent years. The main target areas are called deteriorated urban fabrics, characterized by micro-lots, impenetrability, and lack of sustainability. In Tehran, renovation of deteriorate urban fabrics has been initiated through dedicated neighborhood facilitation offices. This paper analyzes the activities and achievements of the Khazaneh Facilitation Office (KFO) in Tehran based on information obtained from office records and first-hand experiences of the initiative’s manager and facilitators. Findings indicate that contradictions between the city’s detailed plan and deteriorated fabric designations as well as unresolved tenure/title issues can act as major obstacles to renewal. Yet, carrying out enabling initiatives, upgrading the built environment, and providing residents with renovation-related legal, social, and financial services can prove successful in gaining the community’s trust and jump-starting renovation activities. Due to low prices of land in Khazaneh in the initial period of KFO’s activities, the offered incentive package had not been automatically attractive to investors/builders for entering renovation partnerships with home-owners. Additional strategies were thus required, including advocacy and knowledge dissemination, encouraging investors/builders to pool resources, and developing large-scale commercial side-projects to activate renewal. The actual number of renovations directly managed by KFO remained low due to shortages of trusted investors as well as bank loans. Yet, as a result of a subsequent rise in land prices as well as side services provided by KFO, Khazaneh is now experiencing significant renewal activities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  213 - Environmental Indices and Their Role in Sustainable Urban Development in Tehran Metropolis
  Mehrdad Nababaksh Hashem Aram Mehdi Mokhtarpour
  Nowadays, Most of the cities, especially metropolises of developing countries are engaged with environmental issues like air and water pollution, waste increase and etc., that lead to the environmental destruction. Meanwhile sustainable urban development, provides the b چکیده کامل

  Nowadays, Most of the cities, especially metropolises of developing countries are engaged with environmental issues like air and water pollution, waste increase and etc., that lead to the environmental destruction. Meanwhile sustainable urban development, provides the balance between development and the environment, and supplies the current generation needs while keep its eyes on the next generation rights and respects it. This survey goes through the conceptual and theoretical sustainable urban development, and the environmental index situation in Tehran, as a metropolis, based on the available data. The study’s method is a combination of documentary-librarian methods and data and available studies analyzing. Regarding that sustainable urban development indexes can be divided into environmental, social and economic indices, environmental indexes is one of the most important sustainable development indexes. The data shows that based of environmental indexes, high rate of air pollution and energy consumption and high rate of waste production, Tehran is away far from the desirable sustainable development situation. Generally, the results of this study imply that Tehran is not in an acceptable situation based on the environmental index ( air pollution , waste management , green and public space per- capita , clean transportation, energy consumption , water consumption , housing and patrimonial quality , sound pollution and etc.). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  214 - People Perception Regarding Possible Impact of Urbanization on Environmental Degradation in Islamabad
  Bilal Ahmad Sadaf Saqlain
  Urbanization is the process in which green space (fields, trees, wetlands, etc.) is converted into black space (concrete and asphalt). Urbanization occurs because people move from rural areas to urban areas. This usually occurs when a country is still developing. Slums چکیده کامل

  Urbanization is the process in which green space (fields, trees, wetlands, etc.) is converted into black space (concrete and asphalt). Urbanization occurs because people move from rural areas to urban areas. This usually occurs when a country is still developing. Slums and its consequences of overcrowding lack of sanitation, global warming, air pollution, water pollution and loss of forest cover, agriculture land and depletion of wildlife are the major outcome of urbanization. This present study is a quantitative research entitled “People Perception Regarding possible impact of Urbanization on Environmental Degradation in Islamabad”. The environmental challenges are primarily associated with rapid urbanization and this urbanization is mostly unplanned and haphazard and rises to environmental issues such as; pollution, poor drainage system, poor quality of drinking water and hygienic conditions. Researcher collected the data from three different sectors of Islamabad city though multistage sampling technique. A self-administrated questionnaire was used as a tool of data collection. From the investigation of the data it was found that there is a strong relationship between the urbanization and increasing environmental issues in the cities, such as poor sanitation and drainage system, hygienic problems, air pollution and deforestation etc. The results of the research show that there is a critical linkage between urbanization, environment, pollution growth and pollution. Provision of basic facilities in rural areas, awareness campaigns, education, health, food and employment can reduce this problem. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  215 - The Conditions of New Cities in Iran and the Important Role of Urban Planning in Constructing New Cities (Case of Study: District 14 of Tehran Municipality)
  Mohammad Reza Zandmoghadam
  10.30495/ijss.2022.20709
  Along with the increase in urban population, Iran’s new cities have faced many problems and these cities have been constructed to absorb the population overflow in the domain of these cities. The new cities are discussed as a novel experience in Iran’s urban چکیده کامل

  Along with the increase in urban population, Iran’s new cities have faced many problems and these cities have been constructed to absorb the population overflow in the domain of these cities. The new cities are discussed as a novel experience in Iran’s urban system. At first, these cities were constructed to solve Iran’s urban problems, but later, they faced peoples’ lack of satisfaction. Human’s needs can be defined in two material and mental dimensions, in which such needs must be met in an environment he is living in, and lack of meeting these needs can disrupt his life system in two physical and mental dimensions, therefor, studying the issue which is concerned with this point that where the humans can basically live in order not to disrupt his health and happiness are so crucial. According to his divine creation, the human fancies beauty and discipline, so will he have more physical and mental health and shine more efficiently in his personal and social role if he is in a neat and organized environment? What are the negative effects of life in cities where no attention has been paid to people’s needs and how will be its effectiveness? In the present research, we are after achieving and realizing the growth conditions of new cities and their negative and positive consequences through studying and generalizing the urban development of Tehran municipality, district 14. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  216 - Effective Socio-Cultural Factors on Sustainable Design of Urban Space
  Gholamabbas Tavassoli Soroush Fathi
  The study of design and formation of urban space focuses on interaction of human and environment. This is an attractive subject that considers as interdisciplinary debates. Thinkers of urban studies pay attention to this matter empirically and theoretically in order to چکیده کامل

  The study of design and formation of urban space focuses on interaction of human and environment. This is an attractive subject that considers as interdisciplinary debates. Thinkers of urban studies pay attention to this matter empirically and theoretically in order to provide a desirable space for human being. This research is based on the theories of urban studies and urban sociology and so on. The purpose of this research is the sociological explanation of sustainability of urban space. This is a survey research and data is collected through questionnaires distributed among 470 persons based on Cochran `s formula in Tehran`s 1,6,22 city districts which taken from household residing in Tehran`s 22 city district and were selected through cluster sampling- multi stage. Findings show that significant difference exists in sustainability of urban space among Tehran`s city districts as this level in no.22 is more than the others and in two other districts are partly the same .Testing hypotheses indicates that there is a significant relationship between social and cultural factors and socio-economic status of household residing in Tehran (given districts) with sustainability of urban space. It means that attention to human needs in design of urban space leads to the improvement of quality of urban environment and consequently effects on sustainability of urban space. Also the results of the multi-variable regression test with stepwise method show dependent variable of sustainability of urban space. Totally, variables such cultural factors, social factors and socio-economic status have more effects on sustainability of urban space. Finally, these variables explain 0/47 percent of dependent variable. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  217 - The Impact of Social Capital on Sustainable Urban Development in Iran
  Mahshid Pedram Mehrdad Navabakhsh
  10.30495/IJSS.2022.66661.1328
  This study aimed at investigating the effect of social capital on sustainable urban development. The research method and data collection tool was a questionnaire. Face validity and construct validity were used for the validity of the measuring instrument and Cronbach's چکیده کامل

  This study aimed at investigating the effect of social capital on sustainable urban development. The research method and data collection tool was a questionnaire. Face validity and construct validity were used for the validity of the measuring instrument and Cronbach's alpha coefficient was used for reliability. The face validity of the measuring tool was agreed by professors and the construct validity and Cronbach's alpha coefficient were also considered favorable. The statistical population consisted of all citizens over 15 years old in Tehran. The sampling method was multi-stage cluster with the Cochran's formula at a level of 5% error, 2000 people were selected for sampling. The sampling method for selecting citizens was also random. Data analysis method was performed using descriptive indicators as well as correlation coefficient and multivariate regression. The software used was SPSS version 26. The results showed that in the indicators of social capital, Social trust is weak and sustainable development with two indicators of productivity and justice also had a lower average than the theoretical average. Findings related to the testing hypotheses also showed that social capital has a significant and positive effect on sustainable urban development. Also the social capital has a significant effect on productivity. And social trust, and social participation, and shared networks and norms, and social cohesion have a positive effect on productivity. Social capital has a significant and positive effect on justice. And social trust, and social participation, and shared networks and norms, and social cohesion have a positive effect on justice. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  218 - Explaining Urban Violence and the Lived Experience of Citizens in Tehran
  Azadeh Sedghi Jalal Mehrdad Navabakhsh Abdolreza Adhami
  Today, all societies are involved in violence, but what is concerning is its extent and prevalence. Accordingly, the present study aims to analyze the causal, contextual and intervening conditions, strategy action and consequences of the urban violence phenomenon, to ex چکیده کامل

  Today, all societies are involved in violence, but what is concerning is its extent and prevalence. Accordingly, the present study aims to analyze the causal, contextual and intervening conditions, strategy action and consequences of the urban violence phenomenon, to explain the causes of urban violence and the lived experience of citizens in Tehran. The present study was conducted qualitatively using the underlying theoretical method in terms of research approach. In this research, after examining each sentence, we obtained 70 open codes, based on which, finally, 35 axial codes were obtained, from which 23 important categories were made. Can be said that the existence of violence in the urban environment leads to distrust and insecurity of citizens, and this can turn people in the community into gloomy, dissatisfied, sad people who are devoid of love and intimacy in the long run. They will make passive people who will not have a role in social life and the formation of a creative and prosperous society as active and creative actors, and will only be spectators. Also, social indifference will be formed in these people, which will lead to factors such as social incoherence, lack of interactions, disorder, irresponsibility, etc. Based on the components of our research, these will be the underlying factors in the occurrence of violence and will form a cycle that results in increased and pervasive violence. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  219 - Farm Corporations as Agropolitan Development in Iran
  Seyed Ali Hashemianfar Shahriyar Paknia Maryam Sabeti
  This article wants to propose this theory that Farm Corporations are agropolitan development models in Iran. As over-concentrating investments to the urban areas did not lead to a trickledown effect to the rural areas. To the extreme, there are ideas to minimize linkage چکیده کامل

  This article wants to propose this theory that Farm Corporations are agropolitan development models in Iran. As over-concentrating investments to the urban areas did not lead to a trickledown effect to the rural areas. To the extreme, there are ideas to minimize linkages with the urban economy, and to make the rural areas pursue self-sufficiency by maximizing its potentials. However, against this idea. They argue that rural areas cannot replicate an urban economy, because population concentration is needed to justify the production of various goods and services needed to fulfill the people’s needs and wants. Instead, sustainable rural economic growth should be pursued through specializing in the commodities in which the area has comparative advantage. Only a balanced flow can contribute to a healthy rural-urban linkage. These small urban centers play a role as the provider of basic urban services and as the collectors and processors of rural produces. These small urban centers are those agropolitans. Theoretical framework of this article is based on views, theories and perspectives of Rondinelli, Freidmann, Douglass, Pradhan, Saefulhakim, Anwar, Rustiadi, de Jung and Smith. After discussion and analysis of votes, Agropolitan development objective and its criteria are reviewed and summarized. Farm corporations are discussed as a model of industrial and commercial agriculture within typology of farming system in Iran. Agricultural companies Khezri and Islamabad general and specific features, structure and organization and labor as a case study in two dimensions comprised of modern agriculture organization and urban features are discussed and defined as a model of rural-urban balanced development .methodology in this study is based on documentary and field study and element analysis of an agropolitan system. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  220 - Presenting an Affective Model of Identity in Urban Space (Case of Study: Neighborhoods of Tehran in 2018-2019)
  Farnaz Farhadian Mehrdad Navabakhsh Soroush Fathi
  The present study aims to provide a model that influences identity in the urban space in Tehran, with survey method. The data collection technique is a questionnaire designed by a researcher in the form of a sum of Likert scores, the validity of which has been confirmed چکیده کامل

  The present study aims to provide a model that influences identity in the urban space in Tehran, with survey method. The data collection technique is a questionnaire designed by a researcher in the form of a sum of Likert scores, the validity of which has been confirmed by two forms, CVI and CVR. The statistical population for this study includes all citizens living in Tehran, who were selected using Cochran's 400 people formula as the multi-stage cluster sample. The theoretical framework of this research is also inspired by the theories of Berger, Goffman and Lefebvre. The results showed that the participation and interaction of the residents of the neighborhood, the sense of belonging to the neighborhood, the access to urban facilities and the attention to the environmental indicators of the neighborhood are related to the traditional identity of the residents of the neighborhood of Tehran and there is no relationship between presence in urban social life spaces and traditional identity. There is also a relationship between access to urban facilities and presence in social urban spaces with a modern identity. But there is no relationship between the participation and interaction of the residents of the neighborhood, the sense of belonging to the neighborhood and the attention to the environmental indicators in the place with the modern identity. Moreover, the structural model obtained using the AMOS software indicates the correct fit of the model, that the factors studied in the model in the form of independent variables are approximately explain 28% of the traditional identity and 45% of the modern identity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  221 - Student Movement in Contemporary Iran; Independent or Affiliated Movement
  Masoud Motallebi Rahmatollah Amirahmadi
  The student movement is considered as one of the important issues of Iranian political sociology, but its role and its nature and its relationship with other movements and movements in Iran have been discussed. The present article is trying to answer the role and functi چکیده کامل

  The student movement is considered as one of the important issues of Iranian political sociology, but its role and its nature and its relationship with other movements and movements in Iran have been discussed. The present article is trying to answer the role and function of the student movement in Iran. Using a descriptive-analytic approach, political currents have become instrumental in most of the contemporary social-political changes of the student movement and have functioned and functioned in terms of activity, as in the era of this movement, it was subjected to three streams Left (Marxism), nationalistic and religious, and in the era of the Islamic Republic in some time Fold influenced by Marxism and liberalism and then under the influence of Islamist currents, both reformists and conservatives, respectively. In other words, the student movement in the political-social developments of Iran as the easiest financer of deceit accounts has always been in the flow of political currents and more than an independent stream, a movement that has been affiliated with political factions and political movements. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  222 - Explaining and Surveying the Pattern of the Globalization Process of Tehran Metropolis and the Requirement to Consider Opportunities
  Leila Rezvani Ehsan Rahmani Khalili Reza Ali Mohseni
  10.30495/IJSS.2023.76487.1417
  As the capital and most populous city of Iran, the metropolis of Tehran possesses both considerable potential and numerous constraints in comparison to other cities within the country regarding the process of globalization. The process of globalization necessitates a mu چکیده کامل

  As the capital and most populous city of Iran, the metropolis of Tehran possesses both considerable potential and numerous constraints in comparison to other cities within the country regarding the process of globalization. The process of globalization necessitates a multitude of elements, including platforms, opportunities, challenges, expertise, and substantial financial, scientific, and social cultural resources. This study's objective is to examine the advantages and disadvantages of the globalization of the Tehran metropolitan area. This research employs foundational data theory as its methodology. The data necessary for this study were obtained through semi-structured interviews with fourteen urban management experts. A saturation stage is attained to ascertain the number of participants and to guide the targeted selection process. "Opportunity management" was selected as the subject of study. This phenomenon is the result of unmanaged potentials and internal constraints serving as causal conditions. The primary factors that influence this issue (opportunity for opportunity to be lost) are the political maneuvering of officials and the structure of the media. As per the participants' assertions, opportunities can be converted into barriers to globalization through the implementation of effective population policies and solutions that generate opportunities. According to the findings of the study, Tehran has presented an artificial, superficial, and imported facade of urbanization in comparison to its parallel cities. However, none of its stable indicators have it. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  223 - Accompaniment of Natural and Artificial Urban Elements in the Creation of Urban Aesthetics (Case of Study: Isfahan City)
  Sajjad Mohammad Yarzadeh Behnoosh Shamsollahi
  The objective of this article is to present the established components with regard to the visual quality and legibility of Isfahan city according to Lynch’s theory. Data was gathered in Isfahan mainly by way of observation and interviews. Additional information wa چکیده کامل

  The objective of this article is to present the established components with regard to the visual quality and legibility of Isfahan city according to Lynch’s theory. Data was gathered in Isfahan mainly by way of observation and interviews. Additional information was obtained from historical data and urban documents. In the opinion of the citizens, the Zayandehrood River, as a natural urban component, plays the most prominent role in the image-ability and legibility of the city. Moreover, the Siose and Khajoo Bridges, being symbolic urban components built on the river, play a vital role in the visual quality of the city. Thus, it can be said that a creative mix of natural and man-made urban components could advance the impression of the city and also instil the citizens of Isfahan with a feeling of pride. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  224 - Examining the Role of Social Networks in Promoting Urban Culture (Case of Study: Citizens of Karaj)
  Mohammad Amiri Seyed Vahid Vahid Aqili Nasim Majidi Gohroudi
  This research has been conducted mainly to examine the role of social networks in promoting urban culture in Karaj citizens in 2018. The research intends to investigate the role of attendance in social networks and the type of using it to promote urban culture and socia چکیده کامل

  This research has been conducted mainly to examine the role of social networks in promoting urban culture in Karaj citizens in 2018. The research intends to investigate the role of attendance in social networks and the type of using it to promote urban culture and social networks' role in the legalism, responsibility, participation, and universality that are the components of urban culture. This research's statistical population covers the citizens of Karaj (youth and middle-aged people, including people aged 15 to 64). The questionnaire and an interview were used as the research method and technique. The sampling method is multi-stage cluster sampling. The results indicate the research hypotheses that there is a significant relationship between using and attendance in social networks in promoting urban culture. There is also a significant relationship between using social networks and legalism, responsibility, participation, and citizens' universality. It means urban culture can be promoted using social networks and encouraging citizens to join the channels and pages of urban institutions through incentives and training instruments, provided that the citizen's interests be respected more in these issues. On the other hand, the achieved results explain that currently, the content of social networks of urban institutions infrequently examines the issue of urban culture. Hence, urban institutions should examine the category of urban culture to train urban culture through social networks. Interviewed experts and specialists also have expressed that it is possible to increase the membership of individuals in the channels and social network pages related to the institutions using proper incentive instruments, to be effective in training citizens to promote effective urban culture by providing beneficial, targeted, and needed content. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  225 - Assessment of Economic components on residential satisfaction and its impact on household's residential relocation (Case of Study: Yaftabad, Tehran)
  Mohammadreza Daroudi Laala Jahanshahloo Kamoledin Shahriyari
  Realization of satisfaction in residential environments is shaped by several factors; one of these factors is the economic elements of the city. Economic indicators, along with other factors such as physical, cultural, social, etc., is effective on the inhabitants&rsquo چکیده کامل

  Realization of satisfaction in residential environments is shaped by several factors; one of these factors is the economic elements of the city. Economic indicators, along with other factors such as physical, cultural, social, etc., is effective on the inhabitants’ assess of their place of residence and it is introduced as one of the effective factors on the motivations of households to move from their residential places. The objective of this study is to evaluate the effect of economic factors on residential satisfaction and its impact on the movement of households in Yaftabad Neighborhood y considering its history in the Tehran metropolis. In addition, the study has used descriptive analytical method to collect the information and based on the number of samples, a total number of 347 questionnaires were developed. The gathered data was analyzed using SPSS method and CSM index. The results indicated that the residences are satisfied with access and transportation safety in the area but there are not satisfied with residential units and neighborhood services and facilities. These issues have caused 59.2 percent of desire to relocate and 40.8 percent with no intention to residential relocation despite the presented problems. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  226 - Comparative study on Women’s Attitudes towards their Social Roles in Cities with High and Low Socio–Economic Development (A Case Study of Khuzestan Province, 2010)
  Seifollah Seifollahi Mitra Zargar
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  227 - Sociology Of Digital Governance To Propose Better Solutions For Living In Smart Cities, Case:Tehran
  Bahram Parvin Ali Shayan alireza Puorebrahimi Reza Radfar
  10.30495/ijfaes.2023.74459.10142
  In this research, the researchers seek to present a mechanism for the sociology of digital governance to study better ways to live in smart cities.The research method is mixed in terms of how to check the data; Because it uses both quantitative research strategies (in e چکیده کامل

  In this research, the researchers seek to present a mechanism for the sociology of digital governance to study better ways to live in smart cities.The research method is mixed in terms of how to check the data; Because it uses both quantitative research strategies (in expert data) and qualitative method strategy (in interview content analysis). In terms of the nature of the data, the current research uses both quantitative and qualitative methods. This article is included in basic-applied research. Because the research is exploratory and its main purpose is to identify the environmental drivers related to the subject of the research, the research is of a fundamental type.Based on the obtained results, the first scenarios in the areas of intelligence, participation-oriented, transparency, structural arrangements, integration, culturalization, and stabilization are the best, and the sixth scenario and to some extent the fifth scenario show the worst possible situations. The second to fourth scenarios are mostly based on the least changes in the main factors and showed progress in only one factor and regression in one factor.The results of the research showed that capacity building creates the right to access information, increase law enforcement, discipline urban management mechanisms, and strengthen internal platforms to network and secure information in the direction of urban smartness. Through the implementation of the requirements of digital governance, he made fundamental actions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  228 - تاثیر سیاست‌گذاری و ساختار بیمه درنظام سلامت بر نظام ارجاع پزشک خانواده شهری ایران
  فرشاد توکلی امیر اشکان نصیری پور لیلا ریاحی محمود محمودی مجدآباد
  مقدمه: اهمیت نظام ارجاع در سیستم سلامت تا آنجاست که گفته شده 80 تا90 درصد بیماران در سطح اول مراقبت‌های بهداشتی درمانی قابل تشخیص و درمان هستند، لذا اصلاح سیستم ارجاع می‌تواند به میزان زیادی بار مراجعات تخصصی و فوق تخصصی بیمارستان‌ها را کاهش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چکیده کامل

  مقدمه: اهمیت نظام ارجاع در سیستم سلامت تا آنجاست که گفته شده 80 تا90 درصد بیماران در سطح اول مراقبت‌های بهداشتی درمانی قابل تشخیص و درمان هستند، لذا اصلاح سیستم ارجاع می‌تواند به میزان زیادی بار مراجعات تخصصی و فوق تخصصی بیمارستان‌ها را کاهش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سیاست‌گذاری نظام سلامت و ساختار بیمه سلامت بر نظام ارجاع برنامه پزشک خانواده شهری ایران در جهت بهبود و توسعه نظام مراقبت در سطوح اول، دوم و سوم نظام ارجاع بهداشت و درمان کشور انجام شده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی - همبستگی بود. با شناسایی نظام‌مند نظام ارجاع پزشک خانواده در کشورهای مختلف سیاست‌گذاری‌ها، هم‌چنین قوانین نظام بیمه‌ای کشورهای مختلف استخراج و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس روش آماری تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی تاثیر این عوامل بر نظام ارجاع شناسایی شد. جامعه پژوهش شامل 400 نفر از صاحب‌نظران پزشک خانواده درسطح کشور بود. کفایت داده‌ها براساس آزمون بارتلت و کیسرمیرالکین ((KMO سنجیده شد. پایایی آزمون براساس آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) و هم‌چنین روایی آزمون براساس آزمون میانگین واریانس مشترک AVE)) محاسبه و تایید شد. یافته‌ها: سیاست‌گذاری نظام سلامت و ساختار مناسب بیمه بر نظام ارجاع پزشک خانواده شهری موثر است. (به ترتیب با ضریب تاثیر 0/804و0/860) در عامل "سیاست‌گذاری نظام سلامت" مهم‌ترین متغیر گویه 9 "نظارت بر ارائه خدمات در سطح اول، دوم و سوم ارجاع" با بارعاملی 0/774 و در بعد ساختار بیمه، مهم‌ترین متغیر گویه 12 "اعمال محدودیت برای ارجاع بیماران در مطب‌ها" با بار عاملی 0/793 بود. نتیجه‌گیری: سیاست‌گذاری نظام سلامت و ساختار نظام بیمه سلامت در پویایی و موفقیت نظام ارجاع پزشک خانواده شهری تاثیر به سزایی دارند و می‌توان با توجه به هر یک از این عوامل گام موثری در بهبود نظام ارجاع و سلامت جامعه برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  229 - تأثیر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی در کشورهای سند چشم‌انداز ایران 1404
  عزیز رضاپور عبدالرضا موسوی مریم سلیمانی موحد
  مقدمه: امید به زندگی ازجمله مهم‌ترین شاخص‌های بیانگر سلامت جامعه است که تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی می‌باشد؛ بنابراین مطالعه حاضر به بررسی اثر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی، از نوع گذشته‌نگر چکیده کامل

  مقدمه: امید به زندگی ازجمله مهم‌ترین شاخص‌های بیانگر سلامت جامعه است که تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی می‌باشد؛ بنابراین مطالعه حاضر به بررسی اثر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی، از نوع گذشته‌نگر است که به بررسی اثر چرخه‌های تجاری، نرخ بیکاری، درصد مخارج سلامت و درصد شهرنشینی بر امید به زندگی طی سال‌های 2014 - 2000 پرداخته است. پس از گروه‌بندی کشورها بر اساس شاخص توسعه انسانی، تخمین مدل با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی داده‌های تابلویی صورت گرفت که برای گروه اول و دوم از اثرات ثابت و گروه سوم از اثرات تصادفی استفاده شد. یافته‌ها: چرخه‌های تجاری در کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا شامل ایران اثر مثبت بر امید به زندگی دارد و در دو گروه دیگر اثر معناداری ندارد. درصد مخارج سلامت در گروه اول و سوم اثر مثبت اما در گروه دوم اثر منفی بر امید به زندگی دارد.نرخ بیکاری در گروه اول اثر مثبت و در گروه دوم اثر منفی بر امید به زندگی دارد اما در گروه سوم رابطه معناداری ندارد. درصد شهرنشینی در همه گروه‌ها اثر مثبتی بر امید به زندگی دارد. نتیجه‌گیری: اثر چرخه‌های تجاری و شاخص‌های اجتماعی - اقتصادی بر امید به زندگی با توجه به شاخص توسعه انسانی متفاوت است. با توجه به اثر مثبت چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی در گروه دوم شامل ایران؛ ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی باعث افزایش امید به زندگی می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  230 - Investigating the Role of Educational Factors to Protect Urban Landscapes in Tehran Metropolitan
  S. M. Mirdamadi Sh. Shokri S. Esmaeili
  The purpose of this research was to assess the role of educational factors in protecting urbanlandscapes in Tehran Metropolitan. This is a quantitative research, applied and descriptivecorrelationmethod was used. The research population consisted of all participants in چکیده کامل

  The purpose of this research was to assess the role of educational factors in protecting urbanlandscapes in Tehran Metropolitan. This is a quantitative research, applied and descriptivecorrelationmethod was used. The research population consisted of all participants in educationalcourses held by Tehran municipality (N=300) and 172 of them selected by using simple randomsampling method. To gather data in the field a questionnaire was employed. The content and facevalidity of the research instrument was confirmed by specialists in the field of agriculturalextension and education. Cronbach Coefficient was applied for the purpose of reliability and 0.90was obtained. Findings indicated that there was a statistically significant relationship betweencommunication channels, interest of participants, skill of participants, teaching methods,participants' motivation, educational content program, educator, educational objectives and peoplemotivation and dependent variable. The obtained results from multiple regressions could explainthe variance of dependent variable (participant’s motivation to protect urban landscapes) fromindependent variables showed that communication channels, skill and interest of participantscontribute to the variation of dependent variable. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  231 - The Perception of Residence about Role of Non Government Organizations (NGOs) in Preserving the Urban Green Spaces in Tehran
  S. M. Mirdamadi S. Haji-Shafie
  The purpose of this research was to study the role of non-governmental organization inpreserving of urban green areas in the city of Tehran. This is a descriptive-correlationresearch method. Population of this study was 120 active members of two non-governmentalorganiza چکیده کامل

  The purpose of this research was to study the role of non-governmental organization inpreserving of urban green areas in the city of Tehran. This is a descriptive-correlationresearch method. Population of this study was 120 active members of two non-governmentalorganizations in Tehran. After distributing the questionnaires, 62 questionnaires werereturned. Content and face validity of the instrument were confirmed by experts in the fieldof agricultural extension and education and environmental protection. Reliability of thequestionnaire measured by cronbach's alpha coefficient and its coefficient was 0.83. Theresults of spearman correlation coefficient test indicated that there was significantrelationship between access to the educational materials, contacts with municipality and nongovernmentalorganizations, providing financial resources to non-governmentalorganizations as independent variables and dependent variable. Results obtained frommultiple regressions analysis show that providing financial resources to non-governmentalorganizations, participating in municipality planning programs and level of education hadimpact on preservation of urban green area. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  232 - شناسایی و مقایسه ادراک اقلیمی شهروندان در طبقات مختلف دمایی شهر اصفهان
  محسن ویسی مژگان احمدی ندوشن
  چکیده: شناسایی ادراک اقلیمی شهروندان یکی از ارکان مهم برای تدوین سیاست‌های مرتبط با کاهش اثر جزیره حرارت است. در این مطالعه به بررسی برخی از جنبه‌های مؤثر بر ادراک اقلیمی و ارتباط آن با خصوصیات فردی در شهر اصفهان پرداخته شده است. برای این منظور، هستة مرکزی شهر اصفهان به چکیده کامل

  چکیده: شناسایی ادراک اقلیمی شهروندان یکی از ارکان مهم برای تدوین سیاست‌های مرتبط با کاهش اثر جزیره حرارت است. در این مطالعه به بررسی برخی از جنبه‌های مؤثر بر ادراک اقلیمی و ارتباط آن با خصوصیات فردی در شهر اصفهان پرداخته شده است. برای این منظور، هستة مرکزی شهر اصفهان به 4 طبقه دمایی بین دو حد 27 تا 43 درجه سانتیگراد تفکیک گردید. تعداد 100 فرد از هر طبقه به‌صورت اتفاقی غیر تصادفی انتخاب و اطلاعات فردی به همراه ادراک آن‌ها از افزایش دما، بروز اختلال در زندگی، تفاوت‌های دمایی وابسته به مکان و تمایل داوطلبانه برای تغییر رفتار جمع‌آوری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش دما در هر یک از طبقات دمایی، نظر شهروندان بر افزایش دشواری زندگی و تلاش برای انطباق با دماهای بالا بیشتر است. آن‌ها نشان دادند که دمای هوا در داخل شهر اصفهان به‌صورت نسبی از دمای هوا در نواحی روستایی پیرامون شهر بیشتر است. در خصوص ادراک جزیره حرارت شهری، همبستگی معنی‌داری بین شدت جزیره حرارت با سن و سطح سواد به دست آمد. افزایش دما پاسخی مشابه بین تمامی مصاحبه‌شوندگان در تمامی بخش‌های شهر بوده و وجود جزیره حرارتی شهری باعث بروز اختلال‌های متفاوت (از نظر شدت) در زندگی افراد مختلف ساکن در طبقات دمایی متفاوت شده است. به‌طورکلی، افرادی که در سن پایین هستند و همچنین دارای تحصیلات بالاتری هستند می‌توانند به عنوان گروه‌های هدف در بهبود شرایط خود اقلیمی و مشارکت حداکثری شهروندان به عنوان مبنا قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  233 - ارزیابی تناسب توزیع مکانی پارک‌های شهری تبریز از منظر حوزه نفوذ با استفاده از سنجش‌ازدور و GIS
  شبنم اکبری امید رفیعیان
  10.30495/jrnr.2021.19076
  از منظر برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک‌ها، به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایای آن، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک‌های شهری تبریز است. نقشه پارک‌های شهری بر اساس بهنگام‌ چکیده کامل

  از منظر برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک‌ها، به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایای آن، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک‌های شهری تبریز است. نقشه پارک‌های شهری بر اساس بهنگام‌سازی نقشه کاربری اراضی مستخرج از طرح تفصیلی تبریز به وسیله تصویر ماهواره‌‌ای و بازدیدهای میدانی به روش تلفیقی تولید شد. سپس نقشه انواع پارک‌های شهری تبریز بر حسب مساحت‌شان در 5 دسته پارک‌های همسایگی، محله‌‌ای، ناحیه‌‌ای، منطقه‌‌ای و فراشهری تهیه و شعاع نفوذ هر کدام از پارک‌ها با مبنا قرار دادن تحقیقات داخلی در محیط GIS با اعمال بافر تولید شد. نتایج نشان داد که هیچ کدام از ده منطقه شهرداری تبریز از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "همسایگی" مطلوب نیستند و نیاز به توسعه این نوع از پارک‌ها در کل شهر جدی است. مناطق 1 و 2 و 8 از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "ناحیه‌‌ای" در وضع مطلوبی قرار دارند. اکثر مناطق به جز 9 و 5 تحت پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "منطقه‌‌ای" قرار دارند. پارک‌های "فراشهری"، تقریبا تمامی سطح مناطق دهگانه تبریز را پوشش می‌دهند و منطقه1 از نظر قرار گرفتن در حوزه نفوز تمام انواع پارک‌ها در بهترین وضعیت قرار دارد. از نظر کارکردهای اجتماعی و روانی پارک‌ها، هر چند وجود پارک‌های بزرگ برای جلب جمعیت عظیم محلی و گردشگران لازم است، اما نباید تاثیر به‌سزای پارک‌های کوچک محله‌‌ای را علاوه بر کارکردهای اکولوژیکی در سرگرمی خانواده‌ها و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی نادیده گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  234 - ارزیابی رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر ری)
  زهره شاهسواری عباسعلی قیومی مجتبی عطایی
  شهرستان ری با برخورداری از جاذبه های فراوان فرهنگی و مذهبی، از ظرفیت بالقوه بالایی برای توسعه توریسم فرهنگی و مذهبی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری در شهرستان ری می‌باشد. جمعیت آماری در این تحقیق عبارت بود از گردشگ چکیده کامل

  شهرستان ری با برخورداری از جاذبه های فراوان فرهنگی و مذهبی، از ظرفیت بالقوه بالایی برای توسعه توریسم فرهنگی و مذهبی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه رابطه‌ی توریسم فرهنگی و مذهبی با توسعه پایدار شهری در شهرستان ری می‌باشد. جمعیت آماری در این تحقیق عبارت بود از گردشگران فرهنگی و مذهبی داخلی و خارجی شهرستان ری در سه ماهه پایانی سال 1394 و شش ماهه نخست سال 1395 که بنا بر آمار غیررسمی بالغ بر هشت میلیون و هفتصد و سی هزار نفر می‌باشد. نمونه مورد مطالعه به صورت تصادفی و به حجم 385 نفر به پیشنهاد فرمول کوکران انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها عبارت بود از یک پرسشنامه‌ی محقق ساخته مبتنی بر طیف لیکرت 5 سطحی مشتمل بر 35 سوال ( گویه ) که روایی آن با اخذ نظر اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ ( مقدار آلفا-811/0 ) احراز گردید. نتایج تحقیق با استفاده از تحلیل واریانس و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین توریسم فرهنگی- تاریخی و توسعه پایدار فرهنگی و اجتماعی، توسعه پایدار اقتصادی و توسعه پایدار زیست محیطی در شهرستان ری وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین توریسم مذهبی - زیارتی و توسعه پایدار فرهنگی و اجتماعی و نیز توسعه پایدار اقتصادی در شهرستان ری وجود دارد. با این حال شواهد آماری برای اثبات وجود رابطه‌ی معنی‌دار بین توریسم مذهبی - زیارتی و توسعه پایدار زیست محیطی در شهرستان ری وجود نداشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  235 - بررسی تاثیرشبکه های مجازی برفرهنگ خانواده شهرنشین منطقه دوتهران
  زهرا حسینی نقوی تکتم فرمانفرمایی زهرا ملکی دوست
  مقدمه و هدف پژوهش:امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود مواجه با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن است که هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده راهدف گرفته‌اند. مقاله حاضر در همین راستا به دنبال بررسی تاثیر میزان استفاده از شبکه‌های مج چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش:امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود مواجه با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن است که هر کدام به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده راهدف گرفته‌اند. مقاله حاضر در همین راستا به دنبال بررسی تاثیر میزان استفاده از شبکه‌های مجازی بر فرهنگ خانواده شهرنشین می‌باشد. هدف این مقاله تعیین میزان تأثیر استفاده از شبکه‌های مجازی بر کاهش ارزش‌های خانواده، کاهش روابط اعضای خانواده، افزایش رفتار انحرافی خانواده‌ها است. روش پژوهش:این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی است و به خاطر این که خانواده شهرنشینی در منطقه 2 شهر تهران را مورد مطالعه قرارداده است، می‌توان آن را مطالعه موردی به حساب آورد. جامعه آماری شامل خانواده‌های منطقه دو شهر تهران می‌باشند که این تعداد برابر با 250000 می‌باشد. در این تحقیق به وسیله نمونه‌گیری تصادفی دردسترس ساده اقدام به نمونه‌گیری می‌کنیم. یافته‌ها:برای تعیین حجم نمونه آماری از فرمول کوکران استفاده شد و حجم جامعه آماری 385 نفر برآورد گردید. ابزارگردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد. به منظور پاسخگویی به سؤالات تحقیق ضمن آزمون روایی و پایایی پرسشنامه، پس از استخراج داده‌های جمع‌آوری شده و تجزیه و تحلیل آنها، تبیین سؤالات از طریق اجرای آزمون‌های آماری مربوط نظیرFriedman, Path Analysis, Regression, Alpha Chronbach, GFI استفاده شد. نرم‌افزار آماری مورد استفاده به منظور انجام تجزیه و تحلیل‌ها، SPSSwinمی‌باشد. نتیجه‌گیری:نتایج بدست آمده نشان می‌دهد بین استفاده از شبکه‌های مجازی و فرهنگ خانواده شهرنشین رابطة معنادار و مثبتی وجود دارد. میزان این تاثیر 0.987 می‌باشد. هم‌چنین استفاده از شبکه‌های مجازی بر کاهش ارزش‌های خانواده، کاهش روابط درون خانواده و افزایش رفتارهای انحرافی رابطه معنی‌داری وجود دارد و میزان تاثیرگذاری استفاده از شبکه‌های مجازی بر فرهنگ خانواده به ترتیب: روابط درون خانواده 0.894، ارزش‌های خانواده 0.582 و رفتارهای انحرافی 0.626 می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  236 - بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی بر مشارکت شهری (مطالعه موردی: شهروندان شهر ساری)
  محمود شارع پور صباح متولیان هادی رازقی مله
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی در تحقیق حاضر، بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مشارکت شهری شهروندان می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 18 سال و بالاتر شهر‌ساری می‌باشد که در تابستان 1394 در این شهر ساکن بوده‌اند. حجم نمونه شامل 640 نفر می‌باشد. روش پژوهش: شیوه چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی در تحقیق حاضر، بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مشارکت شهری شهروندان می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 18 سال و بالاتر شهر‌ساری می‌باشد که در تابستان 1394 در این شهر ساکن بوده‌اند. حجم نمونه شامل 640 نفر می‌باشد. روش پژوهش: شیوه نمونه‌گیری پژوهش حاضر، خوشه‌ای چندمرحله‌ای متناسب با حجم می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان داده است که میانگین سرمایه فرهنگی و مشارکت شهری پاسخ‌گویان به ترتیب 12/7 و 78/2 از 10 می‌باشد. یافته‌ها: هم‌چنین یافته‌های آزمون ر‌گرسیون خطی چند متغیره به شیوه گام به گام نشان داده است که متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته (239/0-) و متغیر سرمایه فرهنگی تجسم یافته (108/0-) به ترتیب، بیشترین و کمترین تأثیر را بر متغیر وابسته (مشارکت شهری) دارند. نتیجه‌گیری: استفاده از آزمون ر‌گرسیون خطی چند متغیره نشان داد، بین سه متغیر وارد شده به معادله رگرسیونی (سرمایه فرهنگی تجسم‌یافته، سرمایه فرهنگی عینیت‌یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده)، هیچ متغیری از معادله خارج نشده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  237 - بررسی میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگی شهر همدان مبتنی بر توسعه پایدار شهری
  راهله جعفری عباسعلی قیومی تکتم فرمانفرمایی
  مقدمه و هدف پژوهش: در حال حاضر زندگی مدرن شهری با استفاده از به روز‌ترین فناوری‌ها توانسته جریان زندگی مردم را نسبت به گذشته تسهیل بخشد، اما مشکلاتی تازه به همراه داشته، که از جمله آن‌ها کاهش نشاط شهروندی است. تحقیق حاضر به منظور سنجش میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در حال حاضر زندگی مدرن شهری با استفاده از به روز‌ترین فناوری‌ها توانسته جریان زندگی مردم را نسبت به گذشته تسهیل بخشد، اما مشکلاتی تازه به همراه داشته، که از جمله آن‌ها کاهش نشاط شهروندی است. تحقیق حاضر به منظور سنجش میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگی شهرهمدان، مبتنی بر توسعه پایدار شهری انجام‌شده است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 18 تا 65 سال که در زمستان سال 1396 در شهر همدان ساکن بوده‌اند. بر اساس آمار سرشماری سال 1395 تعداد کل آن‌ها 379603 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر مشخص شد. روش نمونه‌گیری تصادفی و ابزار مورد استفاده در این مطالعه پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه به صورت محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. یافته‌ها و نتایج پژوهش: از نظر سن تفاوت معناداری در نشاط شهروندان همدانی وجود ندارد، اما میزان نشاط در زنان و در افراد با درآمد بالا بیش‌تر است. به طور کلی میزان نشاط شهروندی در متغیرهای رضایت از محیط‌زیست، رضایت اقتصادی، رضایت فرهنگی متوسط به پایین و رضایت سیاسی پایین است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  238 - تبیین اصول فضاهای شهری فرهنگ محور با رویکرد احیای شهری
  رزیتا عربیان حمید ماجدی حسین ذبیحی
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بسیاری از فضاهای شهری به دلیل ناکارآمدی و رکود حیات شهری با کاهش جذابیت مواجهند؛ لذا به نظر می‌رسد فرآیند احیای فضاهای شهری فرهنگ محور، قادر است تا چالش‌های موجود را برطرف نموده و تا حدودی منجر به کاهش خطراتِ یکسانی فضاهای شهری شود. اینپژوهشسعی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه بسیاری از فضاهای شهری به دلیل ناکارآمدی و رکود حیات شهری با کاهش جذابیت مواجهند؛ لذا به نظر می‌رسد فرآیند احیای فضاهای شهری فرهنگ محور، قادر است تا چالش‌های موجود را برطرف نموده و تا حدودی منجر به کاهش خطراتِ یکسانی فضاهای شهری شود. اینپژوهشسعیداردبابررسیاندیشه‌هاینظری،اصولدخیل درموفقیتفراینداحیای فضاهای شهری فرهنگ محور رااستخراجوتحلیلکند. روش پژوهش: روشتحقیقبر حسبهدف توسعه‌ای- کاربردیوازحیثگردآوریداده‌هاتوصیفی-تحلیلی است. اینپژوهشبااستفادهازروشتحلیلمحتوایکیفی،مصاحبه عمیقبه عنوانابزارگردآوریداده‌ها،روشنمونه‌گیریهدفمند و برآورد اثر براساس مدل خطی تعمیم‌یافتهانجامشدهاست. یافته‌ها و نتایج پژوهش: دست‌آوردهایپژوهشنشانمی‌دهدکهفرآیند احیای شهری با تمرکز بر فرهنگ،سعیداردتاازطریقپنجمؤلفۀ اصلی ارتقاء هویت مدنی، پایداری توسعه، برندسازی شهری(ارتقاء رقابت‌پذیری)، غنی‌سازی سرمایه و آفرینش مکان،فضاهای شهریرابرایرویارویی با پدیده جهانی‌سازی و رسیدن به وضعیتی پایدار آمادهکند. براساس یافته‌ها،اینامرازطریقپایبندیبهاصولهفت‌گانه: توسعه گردشگری و رویدادمداری، شکوفایی فرهنگی، ارتقاء دارایی‌های شهری، تصویر ذهنی و خلق مزیت متمایز مکانی، کیفیت محیط شهری، جامعه مدنی، ساختار اقتصادی بهینه ممکن می‌شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  239 - عوامل موثر در ارتباطات دیپلماتیک فرهنگی کلان‌شهرتهران در راستای دیپلماسی ارتباطی فرهنگی
  محبوبه خرازی نسیم مجیدی قهرودی بهروز کاوه‌ئی
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی "نقش کلان‌شهر تهران در بهینه‌سازی دیپلماسی ارتباطی فرهنگی" با اتخاذ رویکرد میان رشته‌ای می‌باشد که در چارچوب تئوریک دربرگیرنده رویکردهای نظری حوزه‌های: دیپلماسی عمومی ‌استراتژیک؛ نظریه دیپلماسی عمومی-دیپلماسی فرهنگی و ارتباطات- چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی "نقش کلان‌شهر تهران در بهینه‌سازی دیپلماسی ارتباطی فرهنگی" با اتخاذ رویکرد میان رشته‌ای می‌باشد که در چارچوب تئوریک دربرگیرنده رویکردهای نظری حوزه‌های: دیپلماسی عمومی ‌استراتژیک؛ نظریه دیپلماسی عمومی-دیپلماسی فرهنگی و ارتباطات- نای در قدرت نرم، ارتباطات استراتژیک، شهر شبکه‌ای شهر اطلاعاتی آینده، پارادیپلماسی و دیپلماسی شهری است. روش پژوهش: این پژوهش اکتشافی از نظر هدف کاربردی، از نظر تحلیلی از نوع تحلیل همبستگی و از لحاظ شیوه جمع‌آوری اطلاعات از نوع تحقیق پیمایشی و مقطعی است. در این پژوهش هم‌چنین از روش‌های توصیفی آماری مانند جدول‌ها و نمودارهای توزیع فراوانی، جدول‌های توافقی و روش‌های استنباطی آماری مانند آزمون برازش توزیع کلموگروف-اسمیرنوف، شاپیرو-ویلک، آزمون‌های معنی‌داری وجود اختلاف در میانگین‌ها مانند آزمون‌های آنالیز واریانس یک طرفه، آنالیز واریانس ناپارامتری کروسکال-والیس، آزمون تساوی واریانس توکی، آزمون یو من ویتنی استفاده شده است. یافته‌ها: ماهیت ارتباطات و اقدامات ارتباطی شهر تهران، با ماهیت ارتباطات استراتژیک نوین دیپلماسی عمومی‌ و دیپلماسی فرهنگی هماهنگی ندارد. از سوی دیگر دیپلماسی فرهنگی تهران، ارتباطی و فراشبکه‌ای طراحی و اجراء نمی‌شود و این شهر چندان از اعضای فعال سازمان‌ها، مجامع و برنامه‌های بین‌المللی شهری محسوب نمی‌شود. این ظرفیت فعال محدود شهر تهران در حوزه دیپلماسی فرهنگی، هم‌چنین زمینه لازم برای اجراء رویکردهای شهر خلاق در روابط بین‌المللی کنونی شهر تهران را فراهم نمی‌کند. نتیجه‌گیری: نتیجه نهایی تحقیق حاکی از آنست که از کلیه ظرفیت‌های کلان‌شهر تهران در راستای بهینه‌سازی دیپلماسی ارتباطی فرهنگی کشور بهره‌برداری مناسبی انجام نگرفته است و تنها اقدامات و روندهای اندکی در این راستا فعال می‌باشند. هم‌چنین این نتیجه حاصل شده است که یک رویکرد سیستماتیک نسبت به نقش کلان‌شهر تهران در دیپلماسی ارتباطی فرهنگی وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  240 - بررسی جامعه‌شناختی چالش‌های فرهنگی زنان در دست‌یابی به سطوح مدیریتی در ایران
  اصغر مهاجری ناصر اقبالی فاطمه ملک محمدی
  نظام فرهنگی جامعه بر اساس ساختار و عناصر تشکیل دهنده‌اش، نحوه اشتغال و میزان دستیابی زنان به سطوح مدیریتی را تعیین می‌کند. نظام فرهنگی جامعه را باورهای عمیق و قالبی، فرهنگ‌سازمانی و فرهنگ خرد اجتماعی تشکیل می‌دهند. از آنجایی هر کدام از عوامل مزبور از ترکیب دو متغیر ساخت چکیده کامل

  نظام فرهنگی جامعه بر اساس ساختار و عناصر تشکیل دهنده‌اش، نحوه اشتغال و میزان دستیابی زنان به سطوح مدیریتی را تعیین می‌کند. نظام فرهنگی جامعه را باورهای عمیق و قالبی، فرهنگ‌سازمانی و فرهنگ خرد اجتماعی تشکیل می‌دهند. از آنجایی هر کدام از عوامل مزبور از ترکیب دو متغیر ساخته شدند در مجموع شش متغیر مستقل از طریق مؤلفه‌ها و شاخص‌های خود، مسئله پژوهش را در جامعه آماری شهرداری تهران توصیف، تبیین و تحلیل می‌کنند. با کشف واقعیت بر اساس یافته علمی پژوهش حاضر، می‌توان برنامه‌ریزی فرهنگی کرد تا زنان شرایط مشارکت پویا در فرایند توسعه کشور را کسب و سهم شایسته‌ی خود را در تحقق آن ایفا نمایند و این موضوع به‌عنوان دغدغه‌ی جامعه، از ضرورت‌ها و اهداف پژوهش حاضر هم است. از ترکیب نظریه‌های فرهنگی توسعه، فرهنگ و شبکه‌ی سازمانی با نظریه‌های روان‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی خرد مرتبط با ساختار شخصیتی و مهارت‌های فردی و اجتماعی، چهارچوب نظری ساخته شده است که موضوع و مسئله پژوهش را پشتیبانی نظری و مفهومی می‌نماید. فرضیه‌های برآمده از دل چهارچوب نظری پژوهش حاضر با گزینش 300 نمونه از جامعه آماری 4347 نفری شهرداری تهران و با بهره‌مندی از روش‌ها و تکنیک‌های کارآمد پژوهش، بررسی و آزمون شدند. نتایج و یافته‌های پژوهشی در قالب، توصیف بافت جمعیت نمونه پژوهش، تشریح فرضیه‌های توصیفی، تبیین فرضیه‌های مقایسه‌ای ترجیحی، فرضیه‌های ترجیحی جنسیتی، فرضیه‌های ترجیحی دو وجهی و بالاخره تبیین فرضیه‌ی اصلی پژوهش، گزارش و تأیید می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد که فرهنگ، شبکه و ساختار سازمانی از اولویت بیشتری در دستیابی زنان ایرانی به سطوح مدیریتی برخوردار است. همچنین باور و ایمان فرهنگی زنان و مردان در مورد موانع و چالش‌های فرهنگی مرتبط با مسئله پژوهش متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  241 - کاربست تحلیل مضمون آتراید استرلینگ در واکاوی شاخص های مدل جکمرانی شهر هوشمند در راستای بهبود توسعه اجتماعی بر اساس عدالت شهری با رویکرد مشارکت الکترونیک
  احمدرضا کسرائی حوریه عابدپور محمدعلی کرامتی حسن مهرمنش
  پژوهش حاضر باهدف واکاوی شاخص‌های مدل حکمرانی شهر هوشمند در راستای بهبود توسعه اجتماعی بر اساس عدالت شهری با رویکرد مشارکت الکترونیکی انجام شد. مشارکت‌کنندگان این پژوهش، مدیران شهرداری و برنامه ریزان شهریباسابقه تدریس حداقل 15سال و دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر بوده‌ چکیده کامل

  پژوهش حاضر باهدف واکاوی شاخص‌های مدل حکمرانی شهر هوشمند در راستای بهبود توسعه اجتماعی بر اساس عدالت شهری با رویکرد مشارکت الکترونیکی انجام شد. مشارکت‌کنندگان این پژوهش، مدیران شهرداری و برنامه ریزان شهریباسابقه تدریس حداقل 15سال و دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر بوده‌اند. انتخاب افراد به روش نمونه‌گیری هدفمند با ملاک سابقه تدریس در دوره‌ تحصیلی ابتدایی انجام گردید. نمونه‌گیری با مشارکت 18 نفر از صاحب‌نظران و خبرگان صورت گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، شامل دو بخش، 1-بررسی و کنکاش اسناد بالادستی، اسناد برنامه ریزی شهری در بخش کتابخانه‌ای، 2- مصاحبه نیمه ساختاریافته در بخش میدانی بود که مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشارکت‌کنندگان تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی از روش تحلیل مضمون براساس الگوی آتراید-استرلینگ استفاده شد. به منظور حصول اطمینان از روایی،سؤالات مصاحبه مورد تائید 3 نفر از صاحب نظران باتجربه مدیریت و برنامه ریزی شهری که 1 نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد و 2 نفر دارای مدرک دکتری بودند قرار گرفت. و به منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کریپندورفاستفاده گردید که مورد تائید قرار گرفت. در قسمت تحلیل مضمون از نرم افزار ATLASTI استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان می‌دهد که از میان 176 شاخص (گویه) موجود، 33 مضمون پایه قابل شناسایی است و 9 دسته مضمون سازنده به دست آمده است .9 مضمون سطح اول شناسایی شده عبارتند از: پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  242 - تاثیر سرمایه فرهنگی برتوسعه شهری با تاکید برمشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده مطالعه موردی: شهرمشهد
  رحمت اله امیراحمدی مهرداد نوابخش حبیب اله زنجانی
  10.30495/jisds.2007.21206
  مقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیش‌نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می‌باشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیم چکیده کامل

  مقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیش‌نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می‌باشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشه‌ای چند مرحله‌ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم می‌باشد. یافته‌ها: میزان سرمایه فرهنگی با توجه به میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاه‌های ذیربط و مجریان، بی‌‌توجهی شهرداری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت می باشد.بحث:. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است.نتیجه‌گیری: تحلیل فرضیات نشان می‌دهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق-پذیری و دانش و مهارت بر کنش مشارکتی مؤثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  243 - بررسی نقش شبکه های اجتماعی در ترویج فرهنگ شهری (مطالعه موردی: شهروندان شهرکرج در سال 1397)
  محمد امیری
  10.30495/jisds.2007.21301
  پژوهش بر آن است تا نقش میزان حضور در شبکه های اجتماعی و نوع استفاده از آن بر ترویج فرهنگ شهری و نقش شبکه های اجتماعی بر قانون گرایی، مسئولیت پذیری، مشارکت جویی و عام گرایی که از شاخصه های فرهنگ شهری می باشد را بررسی نماید . جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر کرج می باشن چکیده کامل

  پژوهش بر آن است تا نقش میزان حضور در شبکه های اجتماعی و نوع استفاده از آن بر ترویج فرهنگ شهری و نقش شبکه های اجتماعی بر قانون گرایی، مسئولیت پذیری، مشارکت جویی و عام گرایی که از شاخصه های فرهنگ شهری می باشد را بررسی نماید . جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر کرج می باشند روش تحقیق و تکنیک مورد استفاده، پرسشنامه و مصاحبه است . روش نمونه گیری نیز ، نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی می باشد . نتایج گویای آن است که فرضیه های تحقیق تایید می گردند . یعنی با استفاده از شبکه های اجتماعی و از طریق ترغیب شهروندان به عضویت در کانال ها و صفحات نهادهای شهری با ابزارهای تشویقی و آموزش، می توان فرهنگ شهری را ترویج نمود منوط به اینکه در این مقوله منافع شهروندان بیشتر مد نظر قرار گیرد .از سوی دیگر نتایج بدست آمده گویای آن است که در حال حاضر محتوای شبکه های اجتماعی نهادهای شهری به ندرت به موضوع فرهنگ شهری می پردازند. لذا جهت آموزش فرهنگ شهری از طریق شبکه های اجتماعی نهادهای شهری می بایست بیشتر به مقوله فرهنگ شهری بپردازند. متخصصین و خبرگان مصاحبه شونده نیز ابراز داشته اند که با ابزارهای تشویقی مناسب می توان عضویت افراد را در کانال ها و صفحات شبکه های اجتماعی نهادها بیشتر نمود سپس با ارائه محتوای مفید، هدفمند و مورد نیاز شهروندان در آموزش ایشان برای ترویج فرهنگ شهری موثر واقع شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  244 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
  سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی
  10.30495/jisds.2007.21300
  هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد چکیده کامل

  هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  245 - "مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه سرمایه اجتماعی" ( نمونه موردی:پیاده راه عالی قاپو اردبیل)
  محسن علایی بوسجین
  10.30495/jisds.2007.21313
  بازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را درفضاهای عمومی شهری دربرمی گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شکل گ چکیده کامل

  بازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را درفضاهای عمومی شهری دربرمی گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شکل گیری و توسعه سرمایه اجتماعی به شمار می آیند. توسعه سرمایه اجتماعی موجب تقویت ارزش هایی مانند همبستگی ،یکدلی ،اتحاد ،همکاری و مشارکت همگانی می شود هدف این مقاله مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه ،پیشرفت و ارتقای سرمایه اجتماعی،با بررسی نمونه موردی باز آفرینی پیاده راه عالی قاپو در شهر اردبیل می باشد.در این مرحله،ابتدا داده های مورد نیاز با استفاده از روش مطالعاتی پیمایشی واز طریق تکنیک پرسشنامه(دو پرسشنامه محقق ساخته،یکی پرسشنامه سرمایه اجتماعی و دیگری پرسشنامه بازآفرینی شهری)، از جامعه آماری منتخب جمع آوری شده، پس از دسته بندی و استخراج، با روش های معمول آماری و استفاده از نرم افزار spss، مورد سنجش و تحلیل دقیق علمی قرار گرفتند. جامعه آماری این تحقیق، با مصاحبه از افراد بالای 18 تا 60سال، با اشکال مختلف اشغال فضا مانند استفاده، سکونت وکار در پیاده راه عالی قاپوی اردبیل و در فصول بهار و تابستان سال 99-1398انتخاب شده است. انتخاب130 نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که بازآفرینی شهری پیاده راه عالی قاپو در اردبیل بر توسعه سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  246 - فضاهای تجاری در فرآیند توسعه: بررسی تطبیقی تجربه خرید مشتریان از مگامال‌ها و مغازه‌های محلی
  ناصر پوررضا کریم سرا حسین دهقان
  10.30495/jisds.2022.48884.11106
  امروزه فضا های تجاری بخشی از فضاهای شهری به شمار می‎روند که علاوه بر کارکردهای اقتصادی، به مثابه عرصه ای برای ملاقات و گفتگو در راستای اهداف شهرهای انسان محور مورد توجه نظریه پردازان قرار گرفته‌اند. در این مقاله نقش این فضاها در فرآیند توسعه مورد واکاوی قرار گرفته و چکیده کامل

  امروزه فضا های تجاری بخشی از فضاهای شهری به شمار می‎روند که علاوه بر کارکردهای اقتصادی، به مثابه عرصه ای برای ملاقات و گفتگو در راستای اهداف شهرهای انسان محور مورد توجه نظریه پردازان قرار گرفته‌اند. در این مقاله نقش این فضاها در فرآیند توسعه مورد واکاوی قرار گرفته و به بررسی تطبیقی تجربه خرید مشتریان از مگامال‌ها به عنوان یکی از مظاهر توسعه و مغازه‌های محلی پرداخته شده است. نمونة آماری تحقیق حاضر 416 نفر است که از سه مجتمع تجاری واقع در شهر تهران و مغازه‌های محلی واقع در شعاع 500 متری این مراکز خرید برای نمونه گیری انتخاب شده‌اند. سه مگامال و مجتمع تجاری مورد بررسی، عبارتند از: مجتمع تجاری پالادیوم در منطقه 1، مگامال اکباتان در منطقه5 و مجتمع تجاری کیان در منطقه17. همچنین انتخاب پاسخگویان در مراکز خرید و مغازه های محلی با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک و با در نظر گرفتن ترکیب سنی و جنسی انجام شده و دریافت اطلاعات از آنها از طریق مصاحبه صورت گرفته است. نتایج آزمون t مستقل نشان می‌دهد مراجعه‌کنندگان به مگامال و مجتمع های تجاری با میانگین 4/14 بیشتر از مراجعه‌کنندگان به مغازه‌های محلی با میانگین 6/12، مکان مراجعه خود را برای به وجود آوردن شبکه ارتباطی مناسب می دانند. همچنین بین میزان مراجعه به مگامال با ضریب همبستگی 251/0 با مگامال به عنوان به وجود آورنده شبکه رابطه معناداری وجود دارد. از سوی دیگر اعتماد به فروشندگان در مراجعه‌کنندگان به مگامال و مجتمع های تجاری با میانگین 85/2 بیشتر از مراجعه‌کنندگان به مغازه‌های محلی با میانگین 45/1 است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  247 - بررسی نقش مدیریت شهری در افزایش مشارکت های اجتماعی با تاکید بر محله محوری( مطالعه موردی منطقه ۸ تهران)
  بنیامین نعیمایی رضاعلی محسنی
  10.30495/jisds.2007.21239
  هر ساله برنامه های عمرانی- اجتماعی و فرهنگی مختلفی اجرا می شود که نقش شهروندان در آنها تا حدودی موثر است. اما سهم و میزان مشارکت شهروندان می تواند بیش از گذشته افزایش یابد. این اتفاق می تواند تحقق پذیری بیشتر برنامه ها و رویکرد اجتماعی شهرداری را تقویت کنداین پژوهش با ه چکیده کامل

  هر ساله برنامه های عمرانی- اجتماعی و فرهنگی مختلفی اجرا می شود که نقش شهروندان در آنها تا حدودی موثر است. اما سهم و میزان مشارکت شهروندان می تواند بیش از گذشته افزایش یابد. این اتفاق می تواند تحقق پذیری بیشتر برنامه ها و رویکرد اجتماعی شهرداری را تقویت کنداین پژوهش با هدف سنجش میزان بالفعل مشارکت شهروندان تهران در برنامه های مدیریت شهری، تدوین مدل و الگوی اجرایی و عملیاتی به منظور افزایش مشارکت پذیری صورت گرفته است. تحقیق از نوع توصیفی است که داده ها با ترکیبی از روش های کمی و کیفی جمع آوری شده است. بخش اول از طریق پیمایش و استفاده از فرمول کوکران با حجم نمونه 384 نفر با ابزار پرسشنامه در سطح محلات ۱۳گانه منطقه ۸ تهران تکمیل و تحلیل شده است. همچنین مصاحبه های فردی، نیمه متمرکز و فوکوس گروپ به منظور جمع آوری داده های کیفی از گروههای دیگر صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد به طور میانگین حدود ۶۰ درصد برنامه های اجرا شده توسط حوزه های مختلف شهرداری مشارکت مردمی را همراه خود داشته است اما عدم پایداری و تغییر اولویت ها منجر به کاهش مشارکت و استمرار آن شده است. همچنین عدم تعریف درست جایگاه شورایاری ها و سراهای محلات شکلی ناقص از مشارکت مردمی و بومی را رقم زده است. نتایج نشان می دهد اقدامات مدیریت شهری که میزان بالاتری از فرایند اطلاع رسانی و آگاهی سازی را داشته است با همراهی بیشتر شهروندان روبرو است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  248 - آسیب‌شناسی توسعه شهری کلان‌شهر اراک و رابطه آن با سلامت اجتماعی
  مریم خانمحمدی هزاوه فرزاد نوابخش فرانک سیدی ژیلا مشهدی مریم توسکی
  10.30495/jisds.2022.67300.11727
  این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی توسعه شهری کلان‌شهر اراک و رابطه آن با سلامت اجتماعی، در دو بخش کیفی و کمی انجام گردید. در بخش کیفی با استناد به نظرات خبرگان که شامل روانشناسان، جامعه شناسان، روان‌پزشک و متخصص اجتماعی و مدیران ارشد شهرداری بودند و به‌صورت هدفمند انتخاب‌شده چکیده کامل

  این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی توسعه شهری کلان‌شهر اراک و رابطه آن با سلامت اجتماعی، در دو بخش کیفی و کمی انجام گردید. در بخش کیفی با استناد به نظرات خبرگان که شامل روانشناسان، جامعه شناسان، روان‌پزشک و متخصص اجتماعی و مدیران ارشد شهرداری بودند و به‌صورت هدفمند انتخاب‌شده بودند و پرسشنامه آسیب‌های توسعه شهری تهیه و تدوین شد. سپس پرسشنامه در اختیار 384 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر اراک (شهروندان اراکی) قرار گرفت و از آن‌ها خواسته شد نظر خود را در خصوص اهمیت هر یک از آسیب‌ها به‌صورت یک طیف 5 گزینه‌ای (خیلی کم-خیلی زیاد) در پرسشنامه مبذول نمایند. نتایج به‌دست‌آمده در این بخش نشان داد که مشخص نبودن مأموریت و اهداف سازمانی (آسیب ساختاری)، نمودار سازمانی موجود (آسیب ساختاری)، عدم استفاده از نظرات ارباب‌رجوع (آسیب زمینه‌ای)، عدم شناخت استانداردهای کاری (آسیب رفتاری)، عدم آگاهی و دانش کارکنان (آسیب رفتاری)، عدم مشارکت شهروندان در مدیریت شهری (آسیب زمینه‌ای)، ناتوانی در تأمین منابع درآمدی (آسیب ساختاری)، فرهنگ‌سازمانی در عملکرد کارکنان (آسیب رفتاری) و عدم نظارت بر عملکرد کارکنان (آسیب رفتاری) آسیب‌های توسعه شهری می‌باشند. سپس رابطه آسیب‌های توسعه شهری با سلامت اجتماعی در بین همان 384 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر اراک (شهروندان اراکی) توزیع گردید و فرضیات مطرح‌شده موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد، بین توسعه شهری کلان‌شهر اراک با یکپارچگی (همبستگی) اجتماعی، مشارکت (سهم داشت) اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انسجام (پیوستگی) اجتماعی رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  249 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
  مهدی مختارپور قهرودی سروش فتحی
  10.30495/jisds.2007.21198
  رشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری چکیده کامل

  رشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری از الزامات شهرنشینی از عصر سنت تا مدرنیته بر اساس مقتضیات زمان مورد توجه اندیشمندان ،متفکرین و مدیت شهری بوده است . رعایت حقوق شهروندی ازطرف شهروندان و پاسخگویی به نیازهای شهر نشینان یکی از عوامل تامین کننده نظم و امنیت اجتماعی شهری است. هدف از این تحقیق بررسی توسعه شهری ونقش آن بر وضعیت حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر تهران می باشدکه باروش اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه 400 نفر می باشد که به صورت روش نمونه گیری خوشه ای مورد مطالعه قرار گرفته اند. گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های اطلاعات زمینه ای، پرسنامه محقق ساخته انجام شده است و داده های پژوهشی با بهره گیری از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و در نهایت تحلیل داده ها انجام گرفته است. پس از بررسی رابطه هریک از عوامل مرتبط با وضعیت حقوق شهروندی نتایج این تحقیق نشان دادکه سن افراد، میزان تحصیلات و پایگاه پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  250 - مطالعه تطبیقی شهر هوشمند با معماری سازمانی فناوری اطلاعاتی - ارتباطی شهرداری
  سعید حیدری محمد حکاک رضا سپهوند امیرهوشنگ نظرپوری
  10.30495/jisds.2022.64669.11659
  آنچه یک شهر را به سمتِ ساختار صحیح مدیریت هوشمند شهری پیش می‌برد، نحوۀ برنامه ریزی و شناسایی ذینفعان اصلی شهر هوشمند، در راستای خدمت رسانی و مدیریت شهری است، که مهم‌ترین آن ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان که به‌عنوان اصلی‌ترین ذینفعان هر جامعه شهری می‌باشند، است. هدف و ن چکیده کامل

  آنچه یک شهر را به سمتِ ساختار صحیح مدیریت هوشمند شهری پیش می‌برد، نحوۀ برنامه ریزی و شناسایی ذینفعان اصلی شهر هوشمند، در راستای خدمت رسانی و مدیریت شهری است، که مهم‌ترین آن ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان که به‌عنوان اصلی‌ترین ذینفعان هر جامعه شهری می‌باشند، است. هدف و نوآوری این تحقیق، طرح تئوریک معماری سازمانی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات با تکیه بر منطق شهروندی و مطالعه تطبیقی در راستای شناسایی و بررسی عملکرد دیگر شهرهای هوشمند است. این پژوهش با رویکرد کار بنیادی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به شناسایی و بررسی معماری سازمانی این حوزه در مدیریت شهری شهرداری شیراز بر اساس مطالعات تطبیقی شهر هوشمند آمستردام پرداخته است. سؤال اصلی که در این پژوهش مورد بررسی است این است که شهر هوشمند آمستردام با چه سیر تکاملی به معماری سازمانی مناسب شهر هوشمند نزدیک شده است؟ با پاسخ دهی به این سؤال معماری سازمانی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات شهر شیراز با رویکرد شهر هوشمند و با توجه به نتایج به دست آمده تعریف شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  251 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
  سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدی
  10.30495/jisds.2007.21201
  این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری چکیده کامل

  این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  252 - ادراک زنان پیرامون فضا شهر تهران
  ریحانه باعزم خدیجه سفیری خلیل میرزایی عبدالحسین کلانتری
  10.30495/jisds.2022.68375.11760
  هدف اصلی مقاله حاضر مطالعه ادراک زنان پیرامون فضای شهری تهران است. از همین رو این مقاله با اتخاذ رویکرد کیفی مبتنی بر پدیدارشناسی به مطالعه پدیده طرد اجتماعی زنان در فضای شهری تهران پرداخته است و بدین منظور 29 نفر از زنان بین 20 تا 45 سال ساکن تهران بر اساس منطق نمونه‌‌ چکیده کامل

  هدف اصلی مقاله حاضر مطالعه ادراک زنان پیرامون فضای شهری تهران است. از همین رو این مقاله با اتخاذ رویکرد کیفی مبتنی بر پدیدارشناسی به مطالعه پدیده طرد اجتماعی زنان در فضای شهری تهران پرداخته است و بدین منظور 29 نفر از زنان بین 20 تا 45 سال ساکن تهران بر اساس منطق نمونه‌‌گیری هدفمند انتخاب و با آنان مصاحبه صورت گرفت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که زنان در عرصه‌‌های مختلف در جامعه با کمبود حمایتگری مواجه هستند. درواقع با مسائلی نظیر کمبود امنیت در فضای شهر، کمبود کارآمدی در امکانات و تجهیزات شهری، فقدان حمایتگری قانونی، فقدان حمایت در مقابل آسیب‌‌های اجتماعی، فقدان سازکار حمایتی در فضای اشتغال، ضعف اعتماد به نفس و عدم حمایت خانواده مواجه گریده‌‌اند. این موارد موجب تضعیف و محرومیت زنان از حقوقشان گردیده است. از سوی دیگر با طرد زنان از جامعه، محرومیت و طرد اجتماعی به گروه‌‌های اجتماعی دیگر تسری پیدا می‌‌کند و ظرفیت زنان در بهبود وضعیت اجتماعی جامعه از دست می‌‌رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  253 - تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه ی پایدار شهری
  مسعود دارابی
  10.30495/jisds.2023.71782.11853
  پایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌ ند. به گونه‌ای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماع چکیده کامل

  پایداری از مسائلی است که در طول سالیان اخیر در جوامع مختلف به خصوص در جوامع شهری بسیار بر آن تاکید شده است؛ در مسیر پایداری، سرمایه اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌ ند. به گونه‌ای که توسعه پایدار با در نظر گرفتن مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، توسعه همه جانبه و رفاه اجتماعی نقش خود را در م حیط اجتماعی و از جمله سرمایه اجتماعی مشخص کرده است. بنابراین هدف مقاله بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری است که از نظریه های گیدنز، پاتنام، فوکویاما، کلمن و دریسکل استفاده شد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری، شهروندان بالای 18 سال در شهر تهران است، حجم نمونه 393نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش خوشه ای چندمرحله ای به دست آمد. یافته ها نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش(اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، انسجام اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی و شبکه روابط اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و ابعاد آن(پایداری زیست محیطی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی، پایداری کالبدی، پایداری نهادی) در سطح متوسط و پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی ابعاد آن، ارتباط و تاثیر مستقیم و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. نتایج تحلیل رگرسیون، حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی و مولفه های آن در مجموع 0/561 واریانس توسعه پایدار شهری را تبیین می کند. که بیشترین تاثیرات مستقیم را بر اساس ضریب بتا به ترتیب اعتماد اجتماعی 0/423 و مشارکت اجتماعی 0/365 بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. به منظور آزمون کلی و جزئی الگوی نظری از مدل سازی معادلات ساختاری بهره گرفته شد که شاخص های برازش بالا، حاکی از حمایت بسیار خوب داده ها از مبانی نظری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  254 - توسعه اجتماعی ناپایدار، شهر نامتوازن و کیفیت زندگی شهری (نگاهی تلفیق‏گرا و تطبیقی به کیفیت زندگی در شهر تهران)
  اصغر مهاجری فاطمه ملک محمدی مهرداد نوابخش
  کیفیت زندگی شهری، سازه و‏ پیچیده، چندبعدی، محکم و تا حدود زیادی پایدار است که بر پایه‎های استوار توسعه پایدار و در شهری با توسعه متوازن بنا می‏شود. براساس ناسازگاری، تعارض و تنتاقض میان وضع مطلوب کیفیت زندگی شهری با وضع موجود آن در جامعه آماری پژوهش حاضر، بررسی جامعه‏شن چکیده کامل

  کیفیت زندگی شهری، سازه و‏ پیچیده، چندبعدی، محکم و تا حدود زیادی پایدار است که بر پایه‎های استوار توسعه پایدار و در شهری با توسعه متوازن بنا می‏شود. براساس ناسازگاری، تعارض و تنتاقض میان وضع مطلوب کیفیت زندگی شهری با وضع موجود آن در جامعه آماری پژوهش حاضر، بررسی جامعه‏شناختی با روی‏کرد تطبیقی، تلفیق‏گرا و بین رشته‎ا‏ی در برخی از مناطق شهر تهران به سامان آمد که بخشی از یافته‏های آن در مقاله حاضر تدوین و گزارش می‏شود. پژوهش مزبور با بهره‏مندی از روش‎های آمیخته و با حمایت نظام نظری تلفیقی در قلمرو و دامنه شهری مناطق 10 و 17 شهرداری تهران، انجام یافت و در بخش کمی و پیمایش پژوهش با شیوه نمونه‏گیری G.power 400 واحد نمونه/ خانوار شهری انتخاب و با ابزار گردآوری پرسش‎نامه که براساس فرض‎های پژوهشی برآمده از دل قوانین نظری ساخته شده که میزان روایی آن حدود 94 درصد آزمون آلفا کرنباخ برآورد گشته، سنجش شدند که نتیجه برخی از آن‎ها در بخش تبیینی نوشتار حاضر، گزارش شده است. یافته‏های تطبیقی و توصیفی حاصل از اجرای کیفی پژوهش نشان می‏دهد که محله‎های دو منطقه مورد پژوهش دارای ویژه‏گی‏های خاص، مشابهت‏ها و به‏ویژه تفاوت و واریانس‏های قابل توجه در دسترسی‏ها به عدالت شهری هستند. فرهنگ فقر شهری، فقرفضا شهری، آسیب‎های شهری گسترده در این مناطق محسوس و در عین حال متفاوت و متمایز است که در فرضیه آزمایی پژوهش، سهم قابل‏توجه و تعین‏کننده‏ای هر کدام در تبیین میزان کیفیت زندگی شهری محله‏های این مناطق آزمون شدند. در آزمون مدل نظری پژوهش می‏توان تحلیل کرد که برساخت سازه کیفیت زندگی شهری محله‏های مناطق 10 و 17 شهری شهرداری تهران از بستر علی فرهنگ فقر شهری با ضریب تاثیر 46 درصدی و زمینه‏ای فقر فضای شهری با ضریب تاثیر 26 درصدی که زایش و بازتولید آسیب‏های جدیدی به نام آسیب‏های شهری (با ضریب تاثیر 14 درصدی) را موجب و از این مسیر کیفیت زندگی شهری را در کل حدود 85 درصد تعیین می‏کند، حاصل می‏گردد. به‏عبارت دیگر عامل پیامدی سازه چندبعدی، پیچیده و پایدار ساختمان کیفیت زندگی شهری، ترجمان و بازنمایی زنجیره‏ی از عامل‏های ناشی از توسعه ناپایدار کشور و توسعه نامتوازن شهر تهران است که در قالب یک مدل علی به آزمون کشیده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  255 - عوامل اجتماعی موثر بر نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار شهری اراک
  فاطمه فراهانی علی روشنایی محمد حسین اسدی داود آبادی امید علی احمدی
  هدف اساسی این پژوهش شناسایی عوامل اجتماعی موثر بر نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار شهری اراک است. توجه به مفهوم ظرفیت اجتماعی زنان از آن جهت در طرح‏های توسعه مورد توجه سیاستگذاران و مسئولان سیاست اجتماعی قرار گرفته است که با روند جهاني شدن، نقش دولت‌هاي ملي در طرح‌های تو چکیده کامل

  هدف اساسی این پژوهش شناسایی عوامل اجتماعی موثر بر نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار شهری اراک است. توجه به مفهوم ظرفیت اجتماعی زنان از آن جهت در طرح‏های توسعه مورد توجه سیاستگذاران و مسئولان سیاست اجتماعی قرار گرفته است که با روند جهاني شدن، نقش دولت‌هاي ملي در طرح‌های توسعه تضعیف شده است و استفاده از ظرفیت اجتماعات محلی می‌تواند به منزله يك راه حل اجرا شدني در مشكلات توسعه قرار بگیرد. چارچوب نظری این پژوهش بر مبنای نظریه‌های تبیین کننده رابطه جنسیت و توسعه به ویژه نظریه‌های فمنیستی، نظریه ظرفیت سازی، نظریه سیستم پایدار شهری، نظریه سلطه مردانه بوردیو، نظریه دلبستگی شهری تدوین شده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس طرح نمونه گیری مدون در بین زنان بالای 20 سال 55 محله در 5 منطقه شهر اراک انجام یافته است. در نمونه‌گیری از روش خوشه‏ای و طبقه‌بندي نامتناسب استفاده شد و حجم نمونه 392 نفر بود.نتایج، فرضیه‌های پژوهش را تایید می‌کند که بر اساس آن میزان سرمایه در اختیار زنان شامل( سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی)؛ ظرفیت شهر در تامین نیازهای شهروندان؛ وضعیت رفاهی محل سکونت ؛ میزان استیلای کلیشه‌های جنسیتی در خانواده؛ تحصیلات، بومی/غیربومی بودن؛ وضعیت شغلی زن، میزان دلبستگی به شهر؛ اعتقاد به تفکیک جنسیتی توسعه؛ احساس تبعیض جنستی، و میزان استعدادهای مرتبط با توسعه، بر نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار شهری موثر است. نهایت امر این که، بر اساس تحلیل رگرسیون، توان متغیرهای مستقل مورد استفاده در تبیین واریانس متغیر وابسته، 35 درصد بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  256 - فرصت ها و چالش های توسعه فضاهای شهری ویژه بانوان (مورد مطالعه :مراکز و پارک های ویژه بانوان در تهران)
  زهرا زارع
  فضاهای شهری ویژه بانوان به عنوان راهکاری برای توسعه فعالیت های زنان خصوصاً در زمینه اوقات فراغت و ورزش ،در جهت کم رنگ کردن برخی محدودیت های عرفی و مذهبی، برنامه ریزی و اجرا شده است. این تحقیق تلاش می کند تا بررسی یافته های میدانی و نظرات کارشناسان و دست اندرکاران به شنا چکیده کامل

  فضاهای شهری ویژه بانوان به عنوان راهکاری برای توسعه فعالیت های زنان خصوصاً در زمینه اوقات فراغت و ورزش ،در جهت کم رنگ کردن برخی محدودیت های عرفی و مذهبی، برنامه ریزی و اجرا شده است. این تحقیق تلاش می کند تا بررسی یافته های میدانی و نظرات کارشناسان و دست اندرکاران به شناختی از فرصت ها و چالش های این فضاها دست یابد. روش تحقیق ترکیبی و کیفی است و از روش های اسنادی و تحقیق عملی و مشارکتی استفاده شده است . در بخش اسنادی از یافته های 22 مقاله ده سال اخیر و در تحقیق عملی و مشارکتی از نظرات 40 نفر از مطلعین کلیدی در این زمینه استفاده شده است. شوبه تحلیل داده تحلیل محتوای کیفی و تحلیل سوات (SWOT) است. یافته ها نشان دهنده نیاز و علاقه زنان به استفاده از این فضاهاست، هرچند نقاط ضعفی در خصوص مکان یابی، شرح خدمات و برنامه و نحوه تعامل با مشارکت کنندگان و بانوان وجودارد. ضعف اعتماد عمومی به شهرداری و نهادهای دولتی، اولویت نداشتن مسائل زنان و تاکید بر رویکرد شعاری و تبلیغاتی و تمایل به فضاهای دوجنسیتی و خانوادگی از چالش های این فضاهاست پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  257 - ضرورت احیاء سرمایه اجتماعی در توسعه فضاهای شهری
  مهرداد نوابخش
  فضاهای شهری با روندی ناموزون و ناهماهنگ با ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی جامعه و نیز خواسته ها و نیازهای شهروندان در حال رشد و گسترش هستند که این فرایند ضمن مخدوش نمودن سیما و هویت شهرها سبب ظهور بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی گردیده است و نارضایتی ساکنان شهرها، عدم احسا چکیده کامل

  فضاهای شهری با روندی ناموزون و ناهماهنگ با ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی جامعه و نیز خواسته ها و نیازهای شهروندان در حال رشد و گسترش هستند که این فرایند ضمن مخدوش نمودن سیما و هویت شهرها سبب ظهور بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی گردیده است و نارضایتی ساکنان شهرها، عدم احساس تعلق آنها به سکونتگاهایشان و در نتیجه عدم احساس مسئولیت در حفظ و ارتقاء آن، افزایش جرائم شهری و نیز عدم احساس امنیت از حضور در فضاهای شهری و درنهایت کاهش سرزندگی شهرها را به همراه داشته است. رشد اندازه شهرها بدون توجه به کیفیت طراحی آنها به افزایش فاصله اجتماعی میان مردم و در پی آن کاهش تعاملات و روابط اجتماعی و درنهایت کاهش انسجام اجتماعی منجر گردیده است. اهمیت و ضرورت این مساله باعث گردید تا با نگاهی عمیق تر به نقش کیفیت طراحی شهری در احیاء سرمایه اجتماعی در جامعه امروز ایران، که با بحران جدی مواجه می باشد، قدمی هر چند ناچیز در حل بحران روابط اجتماعی میان انسانها( با برجسته نمودن نقش طراحی شهری) برداشته شود. در این پژوهش با استناد به تئوری کوین لینچ که با رویکردی انسان گرایانه اصول شهرسازی و طراحی شهری را مطرح نموده در جهت تبیین رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه تلاش گردیده است و در این مسیر از روش اسنادی و کتابخانه ای ضمن تاکید بر رویکرد میان رشته ای به منظور تقویت گفتمان های میان رشته ای در حل مسائل و مشکلات شهری امروز بهره گرفته شده است. بدین ترتیب در این مطالعه سعی بر آن گردیده تا با استناد به تئوری لینچ راهکارهایی در جهت احیاء سرمایه اجتماعی هزمان با توسعه فضاهای شهری در جهت تحقق توسعه پایدار ارائه گردد: - رعایت اصل شهروند مداری در تدوین و اجرای طرحهای توسعه شهری - توجه به نیازها و خواسته های شهروندان و نیز انتظارات آنها از محیط زندگیشان ( اصل توسعه مشارکتی - تقدم و ارجحیت کیفیت فضاهای شهری بر اندازه و وسعت و نیز صرفا ویژگیهای فیزیکی شهرها - برنامه ریزی در جهت تقویت سرمایه های انسانی، فرهنگی و اجتماعی به عنوان پایه های زیر بنایی برای رشد سرمایه اقتصادی در طرحهای توسعه شهری - تلاش در جهت حفظ و ارتقاء سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و نیز منابع طبیعی در برنامه های توسعه شهری به منظور انتقال آنها به نسل های آینده. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  258 - تأثیر عملکرد مدیریت شهری بر ارتقا کیفیت زندگی شهروندان (مطالعة موردی: شهرجدید گلبهار)
  علی اکبر عنابستانی زهرا عنابستانی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  259 - رهیافتی تحلیلی در شناخت مؤلفه ها، شاخص ها و بارزه های توسعه پایدار شهری
  محمدرضا پورجعفر زهرا خدائی علی پور خیری
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  260 - تحلیلی بر روابط اجتماعی در فضای شهری پایدار
  سروش فتحی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  261 - بررسی میزان سنجش توسعه پایدار شهری در شهر شیراز در 10 سال اخیر
  مهرداد نوابخش محمد بذرافشان
  یکی از مباحث مورد توجه اندیشمندان علوم انسانی و به طور خاص جامعه شناسان شهری، توسعه پایدار شهری است. هدف این پژوهش سنجش توسعه پایدار شهری شهر شیراز در 10 سال گذشته می‌باشد. برای این مهم از روش تحلیلی مقایسه ای و به صورت خاص پیمایش استفاده و داده های مورد نیاز از طریق اب چکیده کامل

  یکی از مباحث مورد توجه اندیشمندان علوم انسانی و به طور خاص جامعه شناسان شهری، توسعه پایدار شهری است. هدف این پژوهش سنجش توسعه پایدار شهری شهر شیراز در 10 سال گذشته می‌باشد. برای این مهم از روش تحلیلی مقایسه ای و به صورت خاص پیمایش استفاده و داده های مورد نیاز از طریق ابزار پرسشنامه جمع آوری شدند. جامعه آماری در این مطالعه ساکنان بالای 15 ساله شهر شیراز براساس سرشماری سال 1390 هستند. با توجه به حجم وسیع جمعیت، نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای برای مطالعه انجام شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آزمون های تحلیل واریانس و آزمون تی گروه های مستقل برای مقایسه میانگین ها و آزمون ضریب همبستگی برای بیان رابطه بین متغیرها استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد که نتایج نشان می دهد میزان استفاده از رسانه های جمعی(284/0=r)، میزان مطالعه(336/0=r)، میزان مهارت های اجتماعی(172/0=r)، میزان حکمرانی خوب(370/0=r)،رفتار زیست محیطی(248/0=r)، تمایل به مشارکت 253/0=r)، میزان حقوق شهروندی(46/0=r)، میزان استفاده از اوقات فراغت(279/0=r) و میزان مشارکت اجتماعی با توسعه پایدار شهری دارای همبستگی (206/0=r) می باشد. این متغیرها روی هم رفته 36 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  262 - شناسایی عوامل مؤثر بر فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط مبتنی بر فناوری در حوزه خدمات معلولین (مطالعه موردی: مدیریت شهری تهران)
  فرهاد رهبر آیت اله ممیز شقایق محمدی
  یکی از مهم‌ترین سیاست‌‌گذاری‌های حمایت‌کننده از معلولین، که در قوانین و مقررات مصوب برای این افراد، مورد تاکید قرار گرفته است؛ دسترسی معلولین به فضاهای مختلف شهری می‌باشد. با این وجود، در کشور ما، مدیریت فضاهای شهری برای افراد دارای معلولیت چکیده کامل

  یکی از مهم‌ترین سیاست‌‌گذاری‌های حمایت‌کننده از معلولین، که در قوانین و مقررات مصوب برای این افراد، مورد تاکید قرار گرفته است؛ دسترسی معلولین به فضاهای مختلف شهری می‌باشد. با این وجود، در کشور ما، مدیریت فضاهای شهری برای افراد دارای معلولیت، از سرعت کمی برخوردار بوده است. با توجه به نقش کارافرینی در سرعت بخشیدن به مدیریت شهری در حوزه خدمات معلولین از یک سو و تاثیر فناوری در زندگی این افراد از سوی دیگر، و از آنجایی که پژوهش‌های پیشین، چیستی عوامل مؤثر بر فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط مبتنی بر فناوری در حوزه خدمات معلولین را شناسایی ننموده‌اند؛ این پژوهش قصد دارد با هدف یک پژوهش کاربردی و ژرفانگر، با بهره‌گیری از مصاحبه‌های نیمه‌ساختار یافته و عمیق و با مدد گرفتن از روش موردپژوهی و انتخاب مدیریت شهری تهران، به عنوان مورد مطالعه و با استفاده از استراتژی‌های کدگذاری باز و محوری برای طبقه‌بندی داده‌ها، این عوامل را شناسایی نماید. در پایان، نتایج حاصل از پژوهش، حاکی از این بود که عوامل مرتبط با قابلیت‌های درونی، ویژگی‌های شبکه‌های خارجی، نهادی، فرهنگی، هنجاری و نظارتی، بر فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط مبتنی بر فناوری در حوزه خدمات معلولین در مدیریت شهری تهران مؤثر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  263 - ارزیابی متغیرهای وضعیت توسعه پایدار شهری در شهر اندیمشک و ارائه مدل متناسب
  اسحق ارجمند سیاه پوش
  دستیابی به توسعه پایدار شهری مستلزم دارا بودن یک شهر از شاخصهایی است که بتواند امکانات و نیازهای یک شهر را در حد مورد نیاز تامین کند به گونه ای این نیازها نه تنها برا ی نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده هم بتواند مورد استفاده قرار گیرد. هدف مقاله ارزیابی متغیرهای وضعیت تو چکیده کامل

  دستیابی به توسعه پایدار شهری مستلزم دارا بودن یک شهر از شاخصهایی است که بتواند امکانات و نیازهای یک شهر را در حد مورد نیاز تامین کند به گونه ای این نیازها نه تنها برا ی نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده هم بتواند مورد استفاده قرار گیرد. هدف مقاله ارزیابی متغیرهای وضعیت توسعه پایدار شهری در شهر اندیمشک و ارائه مدل متناسب است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه 300 نفر از شهروندان اندیمشک هستند که با روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه بندی متناسب با حجم و تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای انجام مباحث آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزارspss استفاده شده است. نتایج این پژوهش حکایت از رابطه مستقیم بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته می باشد. به عبارت دیگر رابطه بین مشارکت مردمی، مسایل فرهنگی، ساختار مدیریت شهری، مسایل زیست محیطی و توسعه پایدار شهری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  264 - بررسی نقش مدیریت شهری در افزایش مشارکت های اجتماعی با تاکید بر محله محوری (مطالعه موردی: منطقه ۸ تهران)
  رضا علی محسنی بنیامین نعیمایی
  هر ساله برنامه های عمرانی- اجتماعی و فرهنگی مختلفی اجرا می شود که نقش شهروندان در آنها تا حدودی موثر است. اما سهم و میزان مشارکت شهروندان می تواند بیش از گذشته افزایش یابد. این اتفاق می تواند تحقق پذیری بیشتر برنامه ها و رویکرد اجتماعی شهرداری را تقویت کنداین پژوهش با ه چکیده کامل

  هر ساله برنامه های عمرانی- اجتماعی و فرهنگی مختلفی اجرا می شود که نقش شهروندان در آنها تا حدودی موثر است. اما سهم و میزان مشارکت شهروندان می تواند بیش از گذشته افزایش یابد. این اتفاق می تواند تحقق پذیری بیشتر برنامه ها و رویکرد اجتماعی شهرداری را تقویت کنداین پژوهش با هدف سنجش میزان بالفعل مشارکت شهروندان تهران در برنامه های مدیریت شهری، تدوین مدل و الگوی اجرایی و عملیاتی به منظور افزایش مشارکت پذیری صورت گرفته است. تحقیق از نوع توصیفی است که داده ها با ترکیبی از روش های کمی و کیفی جمع آوری شده است. بخش اول از طریق پیمایش و استفاده از فرمول کوکران با حجم نمونه 384 نفر با ابزار پرسشنامه در سطح محلات ۱۳گانه منطقه ۸ تهران تکمیل و تحلیل شده است. همچنین مصاحبه های فردی، نیمه متمرکز و فوکوس گروپ به منظور جمع آوری داده های کیفی از گروههای دیگر صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد به طور میانگین حدود ۶۰ درصد برنامه های اجرا شده توسط حوزه های مختلف شهرداری مشارکت مردمی را همراه خود داشته است اما عدم پایداری و تغییر اولویت ها منجر به کاهش مشارکت و استمرار آن شده است. همچنین عدم تعریف درست جایگاه شورایاری ها و سراهای محلات شکلی ناقص از مشارکت مردمی و بومی را رقم زده است. نتایج نشان می دهد اقدامات مدیریت شهری که میزان بالاتری از فرایند اطلاع رسانی و آگاهی سازی را داشته است با همراهی بیشتر شهروندان روبرو است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  265 - سرمایه اجتماعی و سلامت شهری (مورد مطالعه: شهر گرمسار)
  طاهره میرساردو
  سلا‌مت، بعنوان یکی از شاخص‌های اصلی توسعه‌یافتگی جوامع وحقوق جهانی بشر از موارد مـورد تأکیـد اکثـرکشورها ست. یکی از عواملی که بر سلامت اعضای جامعه مؤثر است سرمایه اجتماعی است. در تحقیق حاضر هدف اصلی، مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت شهروندان گرمساری می باشد. روش تحق چکیده کامل

  سلا‌مت، بعنوان یکی از شاخص‌های اصلی توسعه‌یافتگی جوامع وحقوق جهانی بشر از موارد مـورد تأکیـد اکثـرکشورها ست. یکی از عواملی که بر سلامت اعضای جامعه مؤثر است سرمایه اجتماعی است. در تحقیق حاضر هدف اصلی، مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت شهروندان گرمساری می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری داده های میدانی، پرسشنامه بود. نمونه متشکل از381 نفر از افراد بالای 18 سال ساکن در شهر گرمسار بود که با نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این مطالعه از نظریه کلمن ، پاتنام و استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که هرچه سرمایه اجتماعی افراد قوی تر باشد از میزان سلامت بالاتری برخوردار خواهند بود . مؤلفه های حمایت اجتماعی کسب شده از سوی خانواده و دوستان و مشارکت اجتماعی تفاوت معنی داری در میزان سلامت افراد مورد بررسی نشان دادند. علاوه براین، یافته ها حاکی از آنند که بین فقر و سلامت رابطه قوی ای وجود دارد و درعین حال، فقر موجب افزایش سرمایه اجتماعی دربین خانوارهای کم درآمد شده است. این خانوارها فاقد رژیم غذایی مناسب، دارای شرایط زندگی و کار ناسالم و ناامن هستند و در معرض جرم، خشونت و مواد مخدر قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  266 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
  سروش فتحی مهدی مختارپور
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  267 - تحلیل رابطه بعد اجتماعی حمل و نقل شهری و توسعه اجتماعی در شهر تهران
  صدیقه نظری سروش فتحی
  امروزه حمل و نقل شهری و آثار و پیامدهای آن علاوه بر حوزه‌های کالبدی و زیست محیطی، در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی مسأله‌ساز بوده، به‌طوری که این موضوع در کلان‌شهرهای کشورهای در حال توسعه از ابعاد پیچیده‌تری نیز برخوردار است. بدین ترتیب با توجه به این که شهر تهران به عنوان چکیده کامل

  امروزه حمل و نقل شهری و آثار و پیامدهای آن علاوه بر حوزه‌های کالبدی و زیست محیطی، در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی مسأله‌ساز بوده، به‌طوری که این موضوع در کلان‌شهرهای کشورهای در حال توسعه از ابعاد پیچیده‌تری نیز برخوردار است. بدین ترتیب با توجه به این که شهر تهران به عنوان بزرگترین کلان‌شهر با حجم و تراکم جمعیتی و حجم انبوه جابجایی و حمل و نقلی درون و برون شهری مواجهه بوده و در بعد فنی و زیرساختی نیز در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته، اما کماکان تبعات و پیامدهای حمل و نقلی در حوزه‌های زیست‌محیطی و سلامت، به عنوان یکی از مهمترین مسائل شهر تهران پابرجاست. حال با توجه به اهمیت این موضوع، مسأله محوری مطالعه حاضر این است که آیا بعد اجتماعی حمل و نقل شهری و تقویت این بعد، تأثیری در توسعه اجتماعی دارد. در این راستا استدلال مقاله این بوده که تقویت بعد اجتماعی حمل و نقل شهری به مثابه سرمایه اجتماعی، که منجر به شکل‌گیری توسعه اجتماعی در شهر می‌شود. به منظور بررسی و تحلیل این امر با استفاده از روش تحقیق اسنادی و کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از ابزار فیش‌برداری نظری و تحلیل مضمون، سعی شد ضمن بررسی نظری مفاهیم مرتبط با ابعاد اجتماعی حمل و نقل شهری و توسعه اجتماعی، نقش بعد اجتماعی حمل و نقل شهری در سرمایه اجتماعی و در نتیجه شکل‌گیری توسعه اجتماعی مبتنی بر استنباط‌های نظری، تحلیل شود. یافته‌های مطالعه نشان داد که در بعد مفهومی وسیع، توسعه اجتماعی یعنی بهتر شدن و ارتقای وضعیت زندگی انسان، که تقویت شاخص‌های امنیت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آموزش و فرهنگ‌سازی و هویت اجتماعی، در راستای تعدیل و کاهش آسیب‌های اجتماعی فضاهای مرتبط با حمل و نقل شهری عمل کرده و منجر به ایجاد سرمایه اجتماعی می‌شود و محصول نهایی این فرایند شکل‌گیری توسعه اجتماعی در شهر است و در نتیجه سرمایه اجتماعی به عنوان بعد اجتماعی حمل و نقل شهری، نقش و سهم مهمی در توسعه اجتماعی شهر تهران دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  268 - تدوین راهبردهای اجتماعی مدیریتی احیاء، توسعه و حفاظت بافتهای تاریخی مطالعه موردی منطقه 21 شهرداری تهران
  اسماعیل قادری افسانه زمانی مقدم سید هاشم جلالی کنیمی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  269 - شهروند مداری پیش‌ درآمدی بر توسعه‌ اجتماعی شهرهای جدید (مطالعه‌ی موردی: شهر جدید پرند)
  سروش فتحی فاطمه قابل ‌رحمت
  با افزایش روند نامتوازن شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه ، شهروند‌مداری، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه‌ی اجتماعی، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. شهرهای جدید عامل مهمی در کاهش شکاف‌های اجتماعی و جمعیتی بین کلان‌شهرها و روستاها بوده و در متعادل سازی و سامان دهی سلسل چکیده کامل

  با افزایش روند نامتوازن شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه ، شهروند‌مداری، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه‌ی اجتماعی، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. شهرهای جدید عامل مهمی در کاهش شکاف‌های اجتماعی و جمعیتی بین کلان‌شهرها و روستاها بوده و در متعادل سازی و سامان دهی سلسله مراتب شهری موثر هستند.در کشورهایی با مشخصه‌های متنوع اجتماعی،اقتصادی ،این شهرها می‌توانند با افزایش دسترسی به خدمات و موقعیت‌های شغلی غیر کشاورزی ، کمک موثری به یکپارچگی اقتصادی روستایی و شهری وتحول در اقتصاد ملی کنند. این مقاله درصدد است که با استفاده از روش کیفی توصیفی-تحلیلی و با استفاده از تکنیک اسنادی ،مصاحبه‌ و مشاهدات میدانی به این سوال پاسخ دهد که شهرنشینی در شهرهای جدید تا چه اندازه منجر به شکل‌گیری شهروندی در دوبعد حقوق و تکالیف شده است. به نظر می‌رسد که در شهرهای جدید،با وجود توسعه‌ی کمی شهرنشینی،پدیده‌ی شهروندی بیشتر در بخش حقوق شهروندی، قابل درک برای ساکنان بوده و در بخش تکالیف شهروندی به صورت ناقص شکل گرفته و نهادینه نمی‌شود.به عبارت دیگر ابعاد اصلی حقوق شهروندی شامل شهروندی اقتصادی،سیاسی،اجتماعی،فرهنگی-قومی و جنسیتی به صورت ناقص محقق شده و حاصل آن شهر‌نشینی است که قواعد و هنجارهای جامعه خود را به خوبی نشناخته و نمی‌تواند رفتارهای اجتماعی خود را با آنها منطبق کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  270 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
  سید محمدرضا رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی
  هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد چکیده کامل

  هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  271 - سنجش تاثیر کیفیت طراحی در امنیت فضای شهری (نمونه موردی: خیابان امام خمینی شهر ارومیه)
  علیرضا سلیمانی احمد آفتاب افسانه پاکروان
  رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این چکیده کامل

  رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، خیابان امام خمینی(ره) ارومیه که به دلیل ویژگی‌هایی مانند تراکم جمعیتی بالا، فرسودگی و فشردگی بیش از حد بافت و گسیختگی کالبدی دارای مشکلاتی نظیر پایین‌بودن وضعیت امنیت‌شهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان است، به‌عنوان نمونه بررسی می‌شود. روش تحقیق توصیفی‌ـ‌ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد. و اطلاعات مورد‌نیاز از طریق پرسشنامه و با اخذ نظرات شاغلین، مغازه‌داران و عابرین‌پیاده حاضر در محدوده به‌دست آمده است. برای ارزیابی و پردازش اطلاعات، از تکنیک swot و آزمون فریدمن در قالب نرم‌افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که امنیت فقط از طریق طراحی استاندارد‌های کالبدی مناسب امکان پذیر نمی‌باشد. بدین منظور طراحی فضا در جهت افزایش دید و نظارت عمومی و افزایش روشنایی درخیابان‌ها، حضور مستمر و فعال نیروی انتظامی، سالم‌سازی محیط از طریق جمع‌آوری افراد ناسالم ، کف‌سازی مطلوب و ... در قالب استراتژی تهاجمی پیشنهاد شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  272 - سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گری در نوسازی بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: ناحیه 4 منطقه 11 شهر تهران)
  احمد پوراحمد کرامت الله زیاری اکبر حمیدی
  در ایران دفاتر تسهیل گری نوسازی به منطور تسریع و تسهیل نوسازی این بافت ها راه اندازی شده است و انتظار می رود که این دفاتر با تأکید بر رویکرد مشارکتی و توانمندسازی ساکنین بافت های فرسوه نقش مؤثری در این زمینه ایفا نمایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گ چکیده کامل

  در ایران دفاتر تسهیل گری نوسازی به منطور تسریع و تسهیل نوسازی این بافت ها راه اندازی شده است و انتظار می رود که این دفاتر با تأکید بر رویکرد مشارکتی و توانمندسازی ساکنین بافت های فرسوه نقش مؤثری در این زمینه ایفا نمایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گری در نوسازی بافت های فرسوده محله های ناحیه 4 منطقه 11 شهر تهران می باشد. است و حجم جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 320 نفر، تعیین شد. نمونه گیری به شیوه ی خوشه ای چند مرحله ای بوده که در داخل خوشه های انتخاب شده (محلات) نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از مدل ویکور و نرم افزارهای Excel و Spss مورد پردازش و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که محله انبار نفت با مقدار وزن (932/0) در رتبه اول و محله راه آهن با مقدار وزن (023/0) در رتبه آخر قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  273 - بررسی چالش های توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی
  محمود داوران اصغر نظریان
  یکی از ایده های اصلی توسعه پایدار، استقرار عدالت فضائی به منظور تامین رفاه، آزادی و امنیت برای همه شهروندان است. این مقاله برای بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی از تکنیکهای تاپسیس، AHPو تاکسونومی عددی بهره می گیرد و تلاش می کند به این سوال پاسخ د چکیده کامل

  یکی از ایده های اصلی توسعه پایدار، استقرار عدالت فضائی به منظور تامین رفاه، آزادی و امنیت برای همه شهروندان است. این مقاله برای بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی از تکنیکهای تاپسیس، AHPو تاکسونومی عددی بهره می گیرد و تلاش می کند به این سوال پاسخ دهد : آیا توزیع فضائی شاخصهای توسعه پایدار در سطح نواحی و مناطق شهر قزوین همگن است؟ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای گرد آوری شده است. آنالیز تاکسونومی شش ناحیه شهر قزوین را در رتبه کمتر توسعه یافته ارزیابی می کند و ناحیه 9 با 0/199 =Fi در رتبه نخست، 3/8 برابر توسعه یافته تر از ناحیه سه با 0/759 =Fi می باشد. در رتبه بندی مناطق شهری نیز منطقه سه با 0/762=Fi وضعیت مطلوبتری نسبت به مناطق 1 و 2 دارد. نتایج فوق چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین را از منظر عدالت فضائی گزارش می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  274 - بررسی و تطبیق راهبردهای مدیریت پایدار حریم کلانشهرها؛ تهران و کلانشهرهای جهانی
  مهدی امینی یوسفعلی زیاری
  حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد. این مناطق با آسیب های فراوان اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی و همچنین نقش خلاء های مدیریتی و نظارتی در دست درازی گروههای ثروت و زمین خوار تحت اسامی مختلف به اراضی حریم روبروز چکیده کامل

  حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد. این مناطق با آسیب های فراوان اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی و همچنین نقش خلاء های مدیریتی و نظارتی در دست درازی گروههای ثروت و زمین خوار تحت اسامی مختلف به اراضی حریم روبروز با مسائل و مشکلات جدیدتر، بزرگ تر و پیچیده تری روبرو می گردد که مدیریت پایدار آن را تا حدود بسیاری غیر ممکن می نماید. البته این مساله (حریم و مدیریت پایدار آن در تناظر با کلانشهر) در مطالعات و مدیریت شهری دنیا مسبوق به سابقه است و با برنامه ها و راهبردهای مشخص و بعضا متعددی روبرو بوده است. در این تحقیق با توجه به پژوهش های ملی و بین المللی ضمن مقایسه روش‌ها، راهبردهای و فنون مدیریت و برنامه-ریزی حریم، چارچوب مشخصی از برنامه های راهبردی ممکن برای مدیریت حریم کلانشهر تهران ارایه شده است. نتایج این تطبیق منجر به شناسایی دو رویکرد اصلی برنامه ریزی حریم، "کمربند سبز" و "اعمال محدوده فرامرزی" و ملاحظات و پیامدهای آنها -که به ترتیب راهبردهای اصلی بریتانیا و ایالات متحده هستند- شده است. ل پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  275 - بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  احمد آفتاب ابراهیم علی پور
  هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان با تاکید بر شهر اردبیل می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی می‌باشد؛ براین اساس، جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسش‌نامه در حجم نمونه 50 نفر از مدیران، معاونان چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان با تاکید بر شهر اردبیل می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی می‌باشد؛ براین اساس، جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسش‌نامه در حجم نمونه 50 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان شاغل در حوزه معماری، شهرسازی و زیباسازی شهرداری اردبیل و اساتید دانشگاه‌های شهر اردبیل می‌باشد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره در قالب نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین سیمای بصری شهر و آرامش شهری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد از تحلیل نتایج رگرسیون چند متغیره می‌توان نتیجه گرفت که شاخص‌های سیمای بصری شهر بیشتری تاثیر را با 533/0 بر آرامش شهروندان و کمترین تاثیر را با 128/0 بر جهت‌یابی شهری داشته است. آنچه شهروندان از سیمای بصری شهر اردبیل انتظار دارند به ترتیب تأمین آرامش، امنیت، جلوگیری از بروز وندالیسم و کمک در جهت‌یابی است و نیز در جریان اصلاحات کالبدی شهر اردبیل، هویت منظر شهری بایستی بر جایگاه مذهبی - فرهنگی و گردشگری آن منطبق گردد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  276 - ارایه مدلی فرهنگی جهت توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری به روش کیفی
  سید محمود هاشمی شهرام علی پور محسن عامری شهرابی
  در این پژوهش به منظور ارایه مدل فرهنگی توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری به روش کیفی ، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 621 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 186 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 27 مولفه، تبیین و د چکیده کامل

  در این پژوهش به منظور ارایه مدل فرهنگی توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری به روش کیفی ، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 621 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 186 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 27 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 32 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری در شش بعد کسب و کار خانگی ، فرهنگ سازی اشتغال زنان ، تقویت فرهنگ کار، تقویت هویت محلی ، رویکرد محله محوری در مدیریت شهری و توانمندسازی زنان ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  277 - تطبیق سیستم طبقه بندی اقلیمی بر معماری شهرهای استان خراسان رضوی
  سعید کامیابی
  طراحی اقلیمی معماری با داشتن داده های اقلیمی و نیازهای حرارتی مکان مورد ساخت امکان پذیر می‌باشد. هدف این مقاله شناخت و بررسی میزان طبقه بندی اقلیمی و مطابقت آن با اصول معماری بومی شهرهای استان خراسان رضوی که اغلب معماری درونگرا دارند.بدین منظور ابتدا با استخراج عناصر اق چکیده کامل

  طراحی اقلیمی معماری با داشتن داده های اقلیمی و نیازهای حرارتی مکان مورد ساخت امکان پذیر می‌باشد. هدف این مقاله شناخت و بررسی میزان طبقه بندی اقلیمی و مطابقت آن با اصول معماری بومی شهرهای استان خراسان رضوی که اغلب معماری درونگرا دارند.بدین منظور ابتدا با استخراج عناصر اقلیمی مورد نیاز در چهار سیستم طبقه بندی اقلیمی(کوپن،ایوانف،آمبرژه و دمارتن)، درطی یک بازه زمانی برای اغلب شهرهای استان خراسان رضوی صورت گرفت. این تحقیق بیشتر ازنوع تصمیم گرا و روش کار به صورت تحلیلی، توصیفی وبا نگاه تلفیقی که به همراه عملیات میدانی و پیمایش از نوع روش طولی (تداومی)انجام شده است که دادها در طول زمان گرداوری می شود تا تغییرات بر حسب زمان بررسی شود. دادهای هواشناسی با مراجعه حضوری به مرکز تحقیقات هواشناسی،سازمان هواشناسی استان خراسان رضوی، و همچنین سایت سازمان هواشناسی و نتایج تحقیقات در زمینه اقلیم خراسان رضوی کل کشور میسر شدو سپس با استفاده از روش های بررسی طبقه بندی اقلیمی شرایط معماری همساز با اقلیم و اصول معماری بومی برای شهرهای استان خراسان رضوی در قالب جدول و نقشه تهیه گردید و پیشنهاداتی نیز ارئه گردید پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  278 - نقش شبکه زهکش مسطح، کانال و مخازن اکولوژیک در مدیریت رواناب سطحی شهری؛ مطالعه موردی: شهرک سجادیه تهران
  سعید امانپور مرتضی عبیات مصطفی عبیات
  سطوح روکش شده، پشت‌بام ساختمان‌ها، سطوح خیابان‌ها و امثال آن‌ها در شهرها همانند مانعی در برابر نفوذ آب باران به داخل خاک و تغذیه سفره آب زیرزمینی عمل می‌کنند و سبب می‌شوند که بخش بیشتری از بارندگی به رواناب سطحی و سیلاب تبدیل شوند. روش ترکیبی نفوذ، ذخیره و انتقال آتلانت چکیده کامل

  سطوح روکش شده، پشت‌بام ساختمان‌ها، سطوح خیابان‌ها و امثال آن‌ها در شهرها همانند مانعی در برابر نفوذ آب باران به داخل خاک و تغذیه سفره آب زیرزمینی عمل می‌کنند و سبب می‌شوند که بخش بیشتری از بارندگی به رواناب سطحی و سیلاب تبدیل شوند. روش ترکیبی نفوذ، ذخیره و انتقال آتلانتیس به عنوان بارزترین رویکرد مدیریت رواناب شهری شامل اجرای یک شبکه مجاری زیرسطحی، با استفاده از مصالح آتلانتیس و اجرای لایه‌های زهکش بر روی آن و ذخیره‌سازی آب جمع‌آوری شده در شبکه می‌باشد. با این روش، امکان جذب و نفوذ، انتقال و ذخیره آب فراهم می‌شود و سطح مفید معابر شهری افزایش یافته و همچنین از انتقال و انباشت آلودگی نیز جلوگیری می‌شود. قرارگیری شهرک سجادیه تهران در ارتفاعی پایین‌تر از بزرگراه بعثت و خیابان شهرزاد در جنوب و غرب آن باعث آب‌گرفتگی معابر شهرک در مواقع بارندگی می‌شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی، تحلیلی انجام شده و با هدف بررسی نقش شبکه زهکش صفحه‌ای، کانال و مخازن اکولوژیک به عنوان رویکردی نوین در ارتباط با کنترل و مدیریت رواناب سطحی در شهرک سجادیه تهران مورد مطالعه قرار داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  279 - رتبه بندی مناطق شهری تهران از نظر شاخص های فقر جهت ارتقا پارادیم امنیت اجتماعی در کلانشهر تهران
  جواد وکیلی آزاده اربابی سبزواری طوبی امیرعضدی
  10.30495/sarzamin.2023.71084.2078
  شهر تهران، شهر نابرابری هاست. فقر و ثروت هر دو در آن به شکل سرسام آوری رشد کرده است. فقر در شهر تهران، به طور کامل ریشه در سیاستهای اقتصادی ضعیف دولت نداشته است، بلکه بخشی از آن در اثر سیاستهای نادرست شهری ایجادشده است. سیاستهای ضعیف جمعیتی بخصوص در امر مهاجرت و حاشیه ن چکیده کامل

  شهر تهران، شهر نابرابری هاست. فقر و ثروت هر دو در آن به شکل سرسام آوری رشد کرده است. فقر در شهر تهران، به طور کامل ریشه در سیاستهای اقتصادی ضعیف دولت نداشته است، بلکه بخشی از آن در اثر سیاستهای نادرست شهری ایجادشده است. سیاستهای ضعیف جمعیتی بخصوص در امر مهاجرت و حاشیه نشینی افسارگسیخته، گسترش روزافزون سکونتگاههای غیررسمی و عدم کنترل و مدیریت بهینه گروه های آسیب دیده اجتماعی در سطح شهر مهمترین ضعفهای برنامه ریزی نهادهای شهری در این زمینه بوده است که باعث گسترش افسارگسیخته فقر در شهر شده است. پژوهش حاضر به بررسی عوامل اثر گذار فقر شهری در راستای ارتقا امنیت اجتماعی میباشد.که روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است با رتبه بندی معیار های فقر شهری و پهنه بندی آنها در سطح کلانشهر تهران میباشد. ، همچنین بررسی استراتژی مطلوب برای بازتولید امنیت اجتماعی در سطح مناطق مورد مطالعه تهران با تاکید بر شاخص های فقر شهری را نیز از اهداف این تحقیق است.در آخر با تحلیل و رتبه بندی معیار ها با مدل ANP و وزن های بدست آمده و سپس پهنه بندی عوامل در معیار های مورد بررسی منجر به نتیجه گیری گردد که مناطق 1،3و 2 شاخص مطلوب و مناطق 16،17،18 و 19 شاخص های نامطلوب برخودار میباشند.در انتها ارتقا امنیت اجتماعی در مناطق شناسایی شده باید افزایش داشته باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  280 - تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در شهر اهواز با استفاده از مدلهای ترکیبی
  علی اصغر عبدالهی مجتی سلیمانی دامنه
  این پژوهش به تحلیل فضایی توزیع خدمات و پراکنش جمعیت در بین مناطق شهر اهواز از طریق رتبه‌بندی آن‌ها می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که از مدل‌های ضریب آنتروپی و تاکسونومی، آنتروپی شانون، SAR، SAW و روش‌های میانگین رتبه کپ‌لند و بردا استفاده شده است، جامعه آماری ه چکیده کامل

  این پژوهش به تحلیل فضایی توزیع خدمات و پراکنش جمعیت در بین مناطق شهر اهواز از طریق رتبه‌بندی آن‌ها می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که از مدل‌های ضریب آنتروپی و تاکسونومی، آنتروپی شانون، SAR، SAW و روش‌های میانگین رتبه کپ‌لند و بردا استفاده شده است، جامعه آماری هشت منطقه کلان شهر اهواز است. شهر اهواز بر اساس آخرین سرشماری سال 1390 دارای 1112668 نفرجمعیت بوده است. از نظر توزیع و برخورداری از خدمات شهری، رشدی متناسب جمعیت نداشته است. ضریب همبستگی با عدد بدست آمده0.619 مشخص می‌کند که بین توزیع خدمات و تراکم جمعیت در شهر اهواز رابطه ضعیفی وجود دارد. نتایج حاصل از تلفیق مدل‌ها نشان می‌دهد در مناطق یک افزایش جمعیت و در مناطق 6، 7 و 8 افزایش سطح خدمات شهر برای هماهنگی بین نیازهای جمعیتی و خدماتی به نظر می‌رسد، بنابراین می‌توان گفت با توزیع متوازن و متعادل خدمات در بین مناطق کلان شهر اهواز با توجه به نیازهای جمعیتی می‌توان به تعادل در سطح مناطق شهر رسید. براین اساس، برقراری ارتباطی منطقی بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در مناطق هشت گانه شهر اهواز برای نیل به پایداری و عدالت اجتماعی ضروری به نظر می‌رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  281 - تاب آوری شهری چارچوبی الزام آور برای مدیریت آینده شهرها
  فرخ نامجویان محمد تقی رضویان رحیم سرور
  همزمان با بزرگتر شدن شهرها و تنوع نیاز های شهری، در کنار آسیب‌ها و تهدیدهای طبیعی مسائل انسانی نیز شهرها را تهدیدخواهندکرد.بنابراین لازمست تا به دنبال افزایش ظرفیت و توان سکونتگاه‌های شهری و ضریب تاب‌آوری آنها، زمینه برای مدیریت با کیفیت شهرها برای نسل‌های آینده مهیا گر چکیده کامل

  همزمان با بزرگتر شدن شهرها و تنوع نیاز های شهری، در کنار آسیب‌ها و تهدیدهای طبیعی مسائل انسانی نیز شهرها را تهدیدخواهندکرد.بنابراین لازمست تا به دنبال افزایش ظرفیت و توان سکونتگاه‌های شهری و ضریب تاب‌آوری آنها، زمینه برای مدیریت با کیفیت شهرها برای نسل‌های آینده مهیا گردد. این پژوهش با هدف بررسی و تبیین دیدگاه‌ها و مدل‌های تاب‌آوری شهری به دنبال تدوین چارچوبی مناسب برای مدیریت آینده شهرها صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که ، به دلیل گستردگی مفهوم تاب‌آوری در همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی- برنامه ریزی و نیز کالبدی-زیرساختی، مدیران شهری باید به تحلیل لایه‌های شهری در ابعاد مختلف، بهبود سطح خدمات در زمان بحران، شناخت اماکن آسیب-پذیر در زمان بحران، تقلیل میزان خطر با افزایش استحکام و برنامه ریزی زیر ساخت ها و بهره گیری از مدل‌های بازیابی در کوتاه‌ترین زمان ممکن پرداخته و با عنایت به این متغیرها و مولفه‌ها می‌توان شهرهای آینده را تاب‌آور نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  282 - توسعه شهری با تأثیرپذیری از توسعه حکمروایی خوب شهری در ایران
  محسن محمدی مجید ولی شریعت پناهی حسین مجتبی زاده
  10.30495/sarzamin.2023.22896
  تجربه دنیا نشان داده است که توسعه شهری ارتباط تنگاتنگی با توسعه حکمروایی دارد و در ایران نیز چنین است. در این میان، کلانشهر تهران، به‌عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت‌ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین ن چکیده کامل

  تجربه دنیا نشان داده است که توسعه شهری ارتباط تنگاتنگی با توسعه حکمروایی دارد و در ایران نیز چنین است. در این میان، کلانشهر تهران، به‌عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت‌ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می‌باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می‌دهد. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با راهبرد پیمایش انجام شد. شاخص‌ها ابتدا به روش دلفی (DELPHI) بدست آمد. شاخص هایی که در محیط SPSS دارای نمره بالاتر از میانگین (3 از 5) بوده و انحراف معیار آن‌ها پایین باشد (که در اغلب موارد زیر 1 بدست آمده است) نهایی شدند. لذا شاخص‌های نهایی حکمروایی بدست آمدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  283 - تحلیلی بر شبکه و نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان
  رحیم سرور محمد امین جرفی
  بررسی سلسله مراتب شهری موثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست. در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﻮﺷﺶ ﺟﻬـﺖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ اﻧﺪازه ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻬﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﺷـﻬﺮی اهمیت زیادی دارد. در استان خوزستان شهرنشینی رﺷـﺪ فزآینده ای داشته همچنین ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮی آن ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ای داﺷﺘﻪ اﺳﺖ چکیده کامل

  بررسی سلسله مراتب شهری موثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست. در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﻮﺷﺶ ﺟﻬـﺖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ اﻧﺪازه ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﻬﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﺷـﻬﺮی اهمیت زیادی دارد. در استان خوزستان شهرنشینی رﺷـﺪ فزآینده ای داشته همچنین ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮی آن ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ای داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت سلسله مراتب و توزیع فضایی شهری در استان خوزستان با روش توصیفی تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته است. لازم به ذکر است پژوهش حاضر دارای رویکرد توسعه ای کاربردی و از نرم افزاهایی از جمله ArcGIS و Grafer جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده نموده است، که نتایج تحقیق نشان داده است در سال 1390 از مجموع 61 شهر استان 30 شهر دارای جمعیت زیر 10 هزار نفر و نشان دهندة افزایش شدید شهرهای بسیار کوچک در استان است. که اهواز به تنهایی 33.8 درصد از جمعیت شهری استان را به خود اختصاص داده است. این موضوع بیانگر اینست که سلسله مراتب شهری در استان خوزستان ناموزون و جهت عدم تعادل را به خود گرفته است، با بررسی و مطالعات صورت گرفته در سال 1390 در استان خوزستان میزان نخست شهری برابر 3.29 درصد می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  284 - تحلیلی بر پراکنده رویی شهر مرزی چابهاربا استفاده از مدل های هلدرن و آنتروپی شانون
  رقیه گل وری کرامت الله زیاری علیرضا استعلاجی
  امروزه مسائل و چالش های بسیاری پیش روی شهرها وجود دارد، به گونه ایی که در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیّت جهان در شهر ها زندگی می کنند و پیش بینی می شود تا سال 2025 افزون بر 65 درصد جمعیّت جهان در شهرها زندگی کنند. یکی از ویژگی های مهم فرایند شهرنشینی گسترش سریع فیزیکی ش چکیده کامل

  امروزه مسائل و چالش های بسیاری پیش روی شهرها وجود دارد، به گونه ایی که در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیّت جهان در شهر ها زندگی می کنند و پیش بینی می شود تا سال 2025 افزون بر 65 درصد جمعیّت جهان در شهرها زندگی کنند. یکی از ویژگی های مهم فرایند شهرنشینی گسترش سریع فیزیکی شهر ها است؛ که پراکنش افقی و گسترش بی رویه شهر خارج از محدوده فیزیکی یکی از این موارد می باشد.شهر چابهار با توجه به رشد جمعیت به ویژه پس از تأسیس منطقه آزاد تجاری با رشد سریعی از بعد کالبدی و فیزیکی مواجهه بوده است .با توجه به اهمیت بررسی گسترش کالبدی شهر،به مطالعه در فاصله سال های 1363 تا 1398 پرداخته شده است.روش تحقیق درپژوهش حاضر از لحاظ نوع تحقیق کاربردی توسعه ایی بوده و با بهره گیری از مدل های هلدرن و آنتروپی شانون به تحلیل چگونگی گسترش کالبدی-فضایی این شهر پرداخته است.نتایج حاصل از به کارگیری و تحلیل این مدل ها نشان می دهد که طی این دوره ها ،گسترش فیزیکی شهر ،به صورت پراکنده و غیرمتراکم بوده و زمینه را برای رشد اسپرال و بدون برنامه شهر آماده نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  285 - تحلیل معیارهای مدیریت یکپارچه شهری مطالعه موردی: تهران
  پویا امیری مهدی میرزاپور
  تحولات زندگی مشکلاتی در کشورهای مختلف ایجاد نموده است. این مشکلات از عدم تطابق نیازهای جمعیت شهری با توانایی‌های مدیریت‌های شهری در پاسخ به آنها ناشی می‌شود و از آنجا که شهر موجودی پویا است نیازمند به مدیریت یکپارچه می‌باشد. هدف از پژوهش تحلیل معیارهای مدیریت یکپارچه شه چکیده کامل

  تحولات زندگی مشکلاتی در کشورهای مختلف ایجاد نموده است. این مشکلات از عدم تطابق نیازهای جمعیت شهری با توانایی‌های مدیریت‌های شهری در پاسخ به آنها ناشی می‌شود و از آنجا که شهر موجودی پویا است نیازمند به مدیریت یکپارچه می‌باشد. هدف از پژوهش تحلیل معیارهای مدیریت یکپارچه شهری تهران است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می‌‌‌باشد و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارمندان شهرداری تهران است و با توجه به گستردگی جامعه آماری از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده شده و اطلاعات یدست آمده با استفاده از روش دلفی و تکنیک تاپسیس تحلیل شده و در نتیجه به رتبه‌بندی معیارها پرداخته شده است که معیار مشروعیت مدیران در ساختار مدیریت یکپارچه شهری با کسب امتیاز 735193/0 توانسته است جایگاه نخست را به خود اختصاص دهد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  286 - تحلیل عوامل موثردر بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری مطالعه موردی محله 20 منطقه 17 شهر تهران
  اسماعیل نصیری مرضیه سالاری نیا
  بازآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات فرسودگی بافتهای فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف ایجاد تفکر و عمل جمعی است که کار مشارکتی در بازآفرینی شهری فراتر از اهداف نوسازی شهری عمل می کند . دراین مقاله عوامل موثر در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری چکیده کامل

  بازآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات فرسودگی بافتهای فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف ایجاد تفکر و عمل جمعی است که کار مشارکتی در بازآفرینی شهری فراتر از اهداف نوسازی شهری عمل می کند . دراین مقاله عوامل موثر در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری را مورد بررسی قرار می دهیم.بدین منظور448پرسشنامه بین ساکنین بافت های فرسوده محله شماره 20 از منطقه 17 شهر تهران تکمیل وارزیابی شده اند.روش تحقیق در پژوهش حاضر ازروش توصیفی-تحلیلی وروش تجربی-پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه صورت می گیرد.ابزار تجزیه وتحلیل آماری وتحلیل آماری،نرم افزار SPSS است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از فنون آماری پارامتری وناپارامتری نیز استفاده شده است.نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای اجتماعی ،فضایی ومیزان مشارکت موثر مردم در طر حهای بازآفرینی بافت های فرسوده شهری رابطه معنی داری وجوددارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  287 - عوامل موثر در توسعه و گسترش پایدار مناطق سبز در محدوده ها و حومه های شهری (نمونه مورد مطالعه : شهرکرج)
  حسن سجاد زاده امیر مقسمی مصطفی قره باغی
  توسعه محیط های مناسب، جهت ایجاد شبکه های سبز شهری، به منظور ارتقاء سطح کیفی زندگی شهروندی، از ملزوماتی است که می تواند از رشد بی قاعده و قانون، بلوک های شهری و تخریب باغ ها و فضاهای سبز در محدوده ها و حومه های شهرها، جلوگیری نماید.شهر کرج، به دلیل مهاجرت ها و تغییرات جغ چکیده کامل

  توسعه محیط های مناسب، جهت ایجاد شبکه های سبز شهری، به منظور ارتقاء سطح کیفی زندگی شهروندی، از ملزوماتی است که می تواند از رشد بی قاعده و قانون، بلوک های شهری و تخریب باغ ها و فضاهای سبز در محدوده ها و حومه های شهرها، جلوگیری نماید.شهر کرج، به دلیل مهاجرت ها و تغییرات جغرافیایی سال های اخیر، با افزایش جمعیت رو به رو بوده است.این افزایش جمعیت، گسترش نامتعادل و توسعه ی نامناسب شهری را در پی داشته است. هدف از این مقاله، بررسی عوامل موثر در توسعه و گسترش پایدار مناطق سبز در محدوده و حومه شهر کرج است که با نرم افزار GIS انجام شده است. براین اساس، ضمن بررسی نقشه های وضع موجود محدوده، تجزیه و تحلیل داده ها و در نظرگرفتن ویژگی های تاثیر گذار، محدوده های مختلف در شهر کرج، شناسایی و نهایتاً در قالب طرحی پیشنهادی، شبکه های مناسب سبز شهری، جهت دستیابی تعادل اکولوژیکی و ساماندهی فضاهای سبز شهری، توسط نرم افزار(GIS) ارائه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  288 - سنجش عملکرد مدیریت شهری در پایداری محیط زیست (مطالعه‌ی موردی: منطقه 2 شهر اهواز )
  مسعود صفایی پور مریم آزادبخت
  این پژوهش با هدف بررسی عملکرد شهرداری به منظور پایداری محیط زیست در منطقه 2 شهری اهواز صورت گرفته است (N=97458).از نظر ماهیت، نظری-کاربردی و از لحاظ روش مطالعه، توصیفی-تحلیلی می باشد حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر برآورد شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه در ای چکیده کامل

  این پژوهش با هدف بررسی عملکرد شهرداری به منظور پایداری محیط زیست در منطقه 2 شهری اهواز صورت گرفته است (N=97458).از نظر ماهیت، نظری-کاربردی و از لحاظ روش مطالعه، توصیفی-تحلیلی می باشد حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر برآورد شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه در این تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب پایایی آن 84/0 به دست آمد. به منظور آزمون فرضیات از آزمون مقایسه میانگین استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که میانگین عملکرد شهرداری در مسیر پایداری محیط زیست منطقه 2 شهر اهواز، 56/3 با انحراف معیار(68/1) است. نتایج آزمون مقایسه میانگین شاخص‌ها را نشان می‌دهد که مقدار سطح معنی‌داری تمام شاخص‌ها کوچکتر از 05/0 است. سپس برای رتبه بندی میزان نقش شهرداری در بهبود این هشت شاخص از مدل تاپسیس استفاده شده است. و با استفاده الویت بندی که از نتیجه مدل تاپسیس شاخص‌های، فضای سبز، خاک و صوتی با میانگین ضریب الویت 0.50 بالاترین سطح و فاضلاب و مدیریت شهری با میانگین ضریب الویت 0.25 سطح متوسط و همچنین شاخص‌های استفاده از حمل ونقل، مشاغل آلاینده و آلودگی آب با میانگین ضریب الویت 0.08 در سطح پایین نقش مدیریت در پایداری این سه شاخص قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  289 - ارزیابی ساختار فضایی و روند تحولات کاربری اراضی فرهنگی شهرها با استفاده از مدلهای کمی (نمونه موردی شهر بانه)
  بختیار عزت پناه
  هدف این پژوهش، تعیین سهم کاربری فرهنگی و تحلیل روند تحو لات تغییر این کاربری در بین نواحی مختلف شهر و همچنین ارزیابی نحوه دسترسی محلات به خدمات شهری می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و روش پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌ چکیده کامل

  هدف این پژوهش، تعیین سهم کاربری فرهنگی و تحلیل روند تحو لات تغییر این کاربری در بین نواحی مختلف شهر و همچنین ارزیابی نحوه دسترسی محلات به خدمات شهری می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و روش پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از مدل‌های تغییر سهم، شاخص ویلیامسون و ضریب آنتروپی شانون استفاده گردیده است. نتایج محاسبات مدل تحلیلی تغییر سهم نشان داد اگرچه میزان کمبود کاربری فرهنگی در اکثر محلات شهر بانه وجود دارد ولی براساس پیشنهادات طرح جامع جدید، روند و سهم توسعه فضایی این فضاها در بین نواحی 3 و 4 رو به افزایش است. همچنین براساس محاسبات مدل ویلیامسون به این نتیجه رسیدیم که اکثر محلات از دسترسی نامتعادلی در زمینه کاربری فرهنگی برخوردار هستند. محاسبات مدل آنتروپی هم نشان داد که ضریب کاربری فرهنگی شهر بانه در سال 1385 برابر با 0.683 بوده‌است که این ضریب در سال 1395 برابر با 0.66 برآورد شده‌است که به سمت عدد 1 تمایل داشته بیانگر توسعه عادلانه و متوازن کاربری مذکور در افق طرح تفصیلی شهر خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  290 - تحلیل فضایی توزیع خدمات عمومی شهری و ارتباط آن با توسعه شهری (مطالعه موردی شهر ایلام)
  صادق صیدبیگی رحیم سرور عبدالرضا فرجی راد
  10.30495/sarzamin.2022.29118.1476
  توزیع مناسب و بهینه امکانات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی در میان مناطق و نواحی، یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از نابرابری ها و شکاف در توسعه شهری و توزیع فضایی مناسب جمعیت در پهنه سرزمین می باشد.این پژوهش به صورت موردی (نواحی 14 گانه شهر ایلام در ارتباط با 8 نوع از چکیده کامل

  توزیع مناسب و بهینه امکانات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی در میان مناطق و نواحی، یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از نابرابری ها و شکاف در توسعه شهری و توزیع فضایی مناسب جمعیت در پهنه سرزمین می باشد.این پژوهش به صورت موردی (نواحی 14 گانه شهر ایلام در ارتباط با 8 نوع از خدمات شهری) جهت سنجش میزان توسعه شهری مورد بررسی قرار گرفته است. جهت بررسی میزان برخورداری نواحی شهر ایلام براساس روش کوکران 384 پرسشنامه طراحی شد و در بین متخصصین شهری و شهروندان شهر ایلام در نواحی مختلف شهری توزیع گردید. ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده برای متغیرهای استفاده‌شده در پژوهش 724/0 است. اهداف این پژوهش شامل (بررسی شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین نواحی 14 گانه شهر ایلام از نظر برابری و ایجاد رابطه بین خدمات عمومی شهری در توسعه شهری و اثرات آن را بر توزیع جمعیت، ایجاد نابرابری در توزیع خدمات شهری و توسعه نامتوازن شهر ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که نواحی 13، 10،9، 4، 3 از امکانات و خدمات شهری بالاتری برخورداند سبب عدم تحقق عدالت اجتماعی در توزیع خدمات شهری و ایجاد نابرابری و عدم توسعه شهری برابر در سطح نواحی شهر ایلام گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  291 - تحلیل مؤلفه‏ های مؤثر در تحقق مدیریت یکپارچه منطقه شهری تهران
  سولماز سنائی رحیم سرور بختیار عزت پناه
  بدلیل وجود انواع تفرقها و چندپارچگی در ساختارهای نهادی-مدیریتی مناطق شهری و کلانشهری، مساله عدم کارآمدی و اثربخشی اقدامات مدیریتی به یک معضل اساسی تبدیل شده است. با توجه به سکونت بیش از 35 میلیون نفر در 18 کلانشهر کشور و حدود 20 میلیون نفر در منطقه کلانشهری تهران، شناسا چکیده کامل

  بدلیل وجود انواع تفرقها و چندپارچگی در ساختارهای نهادی-مدیریتی مناطق شهری و کلانشهری، مساله عدم کارآمدی و اثربخشی اقدامات مدیریتی به یک معضل اساسی تبدیل شده است. با توجه به سکونت بیش از 35 میلیون نفر در 18 کلانشهر کشور و حدود 20 میلیون نفر در منطقه کلانشهری تهران، شناسایی تفرقها و احصای مولفه های اثرگذار در برپایی مدیریت یکپارچه اهمیت بسیار زیادی دارد. در این تحقیق با استفاده از رویکرد آینده‌نگاری به شناسایی پیشرانهای کلیدی توسعه مدیریت یکپارچه منطقه شهری تهران در 4 مولفه اصلی (دانش و اطلاعات، آموزش و فرهنگ، مشارکت مردمی و شهروندان و مدیریت عمومی محیط) اقدام شده است؛ سپس بعد از استخراج مولفه های اثربخش با استفاده از تکنیک دلفی و نرم‌افزار Micmac نسبت به رتبه بندی آنها اقدام شده است. در تحلیل کلان روندهای دانش و اطلاعات متغیر "آگاهی شهروندان از قوانین و مقررات" دارای بیشترین اجماع و قطعیت، در تحلیل کلان روندهای آموزش و دانش، پیشران "استفاده از تجربیات کشورهای موفق" بالاترین اولویت، در تحلیل کلان روندهای مشارکت مردمی و شهروندان، متغیر "همیاری شوراهای محلی" با بیشترین اهمیت و در تحلیل کلان روندهای مدیریت عمومی محیط، متغیر "میزان تعهد سازمان به اجرای قوانین و مقرارت" دارای بیشترین قطعیت و اجماع بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  292 - اولویت بندی عوامل و مقوله های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی
  صیاد ایرانی هریس مجیدولی شریعت پناهی بیژن رحمانی
  گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، چکیده کامل

  گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، برنامه ریزی لازم را بر پایه هر گروه و خوشه از عوامل تاثیرگذار در تقاضای گردشگری خارجی انجام دهند. شهر تبریز با داشتن سرمایه های گردشگری مختلف، یکی از مقصدهای گردشگری برای گردشگران خارجی به شمار می رود. ضرورت توسعه بهینه گردشگری خارجی شهر تبریز، شناخت عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی شهر و خوشه بندی و اولویت بندی آن است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، خوشه بندی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی در شهر تبریز به منظور برنامه ریزی راهبردی آتی می باشد. برای این منظور از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی، مجموعه عوامل موثر بر تقاضای گردشگری تبریز، شناسایی شده و پس از ارزیابی میزان این عوامل از طریق 221 گردشگر خارجی ورودی به شهر تبریز که نمونه آماری حاصل از فرمول کوکران در این پژوهش بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  293 - اولویت بندی تهدیدهای نظامی-امنیتی فضای شهری جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اثرگذاری ملاحظات پدافند غیرعامل
  امید جعفری زاده فرهاد حمزه
  ساماندهی و برنامه ریزی ملاحظات پدافند غیرعامل در فضای شهری که بیشترین درصد از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... را در خود متمرکز کرده، در کاهش خسارت ها و آسیب های فضای شهری بسیار ضروری و مهم است.شناسایی تهدیدات حوزه شهری، اولویت بندی آن‌ها بر اساس بیشترین اثرپذیر چکیده کامل

  ساماندهی و برنامه ریزی ملاحظات پدافند غیرعامل در فضای شهری که بیشترین درصد از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... را در خود متمرکز کرده، در کاهش خسارت ها و آسیب های فضای شهری بسیار ضروری و مهم است.شناسایی تهدیدات حوزه شهری، اولویت بندی آن‌ها بر اساس بیشترین اثرپذیری تهدیدات در ملاحظات پدافند غیرعامل شهری در کاهش میزان آسیب پذیری، مسئله‌ی است که این پژوهش مورد کاوش قرار داده است. در این پژوهش ادبیات مورد نیاز از طریق مطالعه کتابخانه ی، مصاحبه عمیق و خبرگی تهیه و سپس تنظیم و توزیع پرسشنامه در جامعه آماری صورت پذیرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه‌ها توسط نرم افزار SPSS، اولویت بندی تهدیدهای شهری را مورد تائید قرار داد.بر همین اساس تهدیدهای " تهدید زیرساخت های حیاتی و مراکز تصمیم گیری سیاسی و نظامی کشور در فضای شهری"،" تهدید زیرساخت‌های خدمات شهری از قبیل شبکه برق، شبکه آب ، شبکه گاز و مخابرات"،" تهدید سامانه های راداری، هشدار و سامانه‌های دفاع هوایی مستقر در فضای شهری"،"قطع فعالیت رسانه ملی، صدا و سیما و رسانه های مکتوب به‌منظور ممانعت در اطلاع رسانی" و " اختلال در سیستم تولید و توزیع نان،دارو و سوخت"با توجه به میزان اثرپذیری از ملاحظات پدافند غیرعامل اولویت بندی گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  294 - پهنه بندی فضایی فقر شهری در باقرشهر
  حمیرا ندیم حسین حاتمی نژاد علی نوری کرمانی
  10.30495/sarzamin.2023.61683.1963
  فقر در پیرامون کلان شهرها، به یک پدیدۀ فراگیر تبدیل شده است. باقرشهر یکی از نقاط شهری پیرامون تهران است که به صورت شتابان و غیرنظام مند، رشد کرده و جمعیت آن در پنجاه سال اخیر بیش از 34 برابر شده است.هدف پژوهش حاضر، تعیین گستره های فقر شهری در این شهر جهت برنامه ریزی مدی چکیده کامل

  فقر در پیرامون کلان شهرها، به یک پدیدۀ فراگیر تبدیل شده است. باقرشهر یکی از نقاط شهری پیرامون تهران است که به صورت شتابان و غیرنظام مند، رشد کرده و جمعیت آن در پنجاه سال اخیر بیش از 34 برابر شده است.هدف پژوهش حاضر، تعیین گستره های فقر شهری در این شهر جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاران برای ساماندهی و توانمندسازی آنها است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل Factor Analysis و از نرم‌افزار GIS در تولید نقشه‌ها استفاده شده است. با استفاده از نرم افزار GIS و مدل تحلیل عاملی اقدام به تعیین مکانی پهنه‌های فقر در باقرشهر شد. بر اساس یافته های پژوهش تعداد 146 بلوک معادل %5/53 خیلی فقیر و فقیر، 82 بلوک معادل 30% متوسط، 44 بلوک معادل %1/16 مرفه و 1 بلوک معادل 4% خیلی مرفه در باقرشهر وجود دارد. شهر به طور عمدۀ تحت تسلط طبقۀ فقیر و بسیار فقیر قرار گرفته است. به طوری که فقر در تمام سلول های شهر نفوذ کرده و عینیت مکانی و فضایی یافته است. پهنۀ غربی شهر به طور کامل به مکان سکونت طبقۀ فقیر و خیلی فقیر تبدیل شده است. همینطور در شمال شرقی شهر، اسکان طبقۀ فقیر به وضوح دیده می شود. در واقع بیش از 50 درصد بلوک های شهری به طبقۀ خیلی فقیر اختصاص یافته است. تنها بخش های محدودی از پهنۀ مرکزی و شمال شهر به طبقۀ متوسط و مرفه اختصاص پیدا کرده است.بیشترین تمرکز فقر در محدودۀ پیرامون جادۀ قم، میدان امام خمینی، خیابان آیت اله کاشانی و محدوده های پایین‌تر از شهر سنگ تمرکز یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  295 - سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهر سلامت محور(مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
  محمدرضا اوطاری مجید شمس پروانه زیویار
  10.30495/sarzamin.2022.66694.2037
  هدف پژوهش حاضر سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهرسلامت محور در منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های بنیادی-کاربردی با اتکا به مطالعات اسنادی - کتابخانه ای و میدانی است. ابعاد و شاخص های تحقیق با مطالعات وسیع استخراج و با نرم افزار SPSS از چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر سنجش و پراکنش فضایی ابعاد زیست پذیری شهری در راستای شهرسلامت محور در منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های بنیادی-کاربردی با اتکا به مطالعات اسنادی - کتابخانه ای و میدانی است. ابعاد و شاخص های تحقیق با مطالعات وسیع استخراج و با نرم افزار SPSS از طریق آزمون اسمیرنوف کولوموگراف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، که بررسی ارزیابی های موجود نشان داد بعد نهادی- مدیریتی با بیشترین میزان تأثیر در رده اول و سپس بعد کالبدی- محیطی، بعد اقتصادی، بعد اجتماعی و بعد زیست ‌محیطی بیشترین میزان تأثیر را دارا بودند. نتایج نشان داد تا مادامی در رأس کار ساختارها و فرایندهای نهادی-مدیریتی حاکم بر منطقه به عنوان اصلی ترین ساختارها عمل می کنند می توان گفت تحقق شهر سلامت‌محور امکان پذیر خواهد بود. در نهایت پراکنش ابعاد تحقیق با نمودار نقشه بیشترین میزان تأثیر ابعاد را در ناحیه (2) و کمترین میزان تأثیر را در ناحیه (10) منطقه نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  296 - توسعه پایدار نواحی منطقه 4 شهر تهران با تاکید بر حکمروایی خوب شهری
  محسن محمدی رحیم سرور مجید ولی شریعت پناهی حسین مجتبی زاده
  کلانشهر تهران، به‌عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت‌ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می‌باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می‌دهد. پژوهش به روش تو چکیده کامل

  کلانشهر تهران، به‌عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت‌ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می‌باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می‌دهد. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با راهبرد پیمایش انجام شد. شاخص‌ها ابتدا به روش دلفی (DELPHI) بدست آمد و سپس در میان دو جامعه آماری شهروندان و مدیران شهرداری توزیع شد. نتیجه محاسبات در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل‌های فضایی نشان داد نواحی‌ای که رتبه بهتری از نظر حکمروایی بدست آوردند، وضعیت بهتری از نظر توسعه پایدار شهری داشتند (نواحی 1، 2 و 3) و نواحی‌ای که رتبه بدتری از نظر حکمروایی خوب شهری داشتند، از نظر توسعه پایدار نیز از وضعیت ضعیف‌تری برخوردارند (نواحی 6 و 7) لذا بین حکمروایی خوب شهری و توسعه پایدار نواحی شهری رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  297 - امکان‌سنجی اجرای الگوهای نوین برنامه‌ریزی شهری با تأکید بر حکمروایی شهری (مطالعة موردی‌: شهر گرمدره، استان البرز)
  ناصر محمدی حسین مجتبی زاده خانقاهی علی توکلان
  شهرهای جهان بی شک با مسائلی رو به رو هستند که در عین تشابه با چالش های سایر شهرهای جهان دارای تفاوت های بنیادین می باشد. پژوهش حاضر سعی دارد با بررسی مهم ترین الگوهای مطرح شده در آمایش شهری جهان(رشد هوشمند، شهر خلاق، حکمروایی شهری، رشد پراکنده، شهر اکولوژیک)، سازگاری ای چکیده کامل

  شهرهای جهان بی شک با مسائلی رو به رو هستند که در عین تشابه با چالش های سایر شهرهای جهان دارای تفاوت های بنیادین می باشد. پژوهش حاضر سعی دارد با بررسی مهم ترین الگوهای مطرح شده در آمایش شهری جهان(رشد هوشمند، شهر خلاق، حکمروایی شهری، رشد پراکنده، شهر اکولوژیک)، سازگاری این الگوها را با توجه به شرایط کشورمان بررسی کند. نوشتار حاضر از نظر هدف با رویکردی کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی می باشد که پس از تشریح الگوهای نوین آمایش شهری، با استفاده از نظر متخصصان و اساتید دانشگاه به تعیین معیارهای سازگاری این الگوها با وضعیت کشورمان پرداخته و با استفاده از مدل AHP نسبت به وزن دادن معیارها اقدام گشته است و سپس با طرح پرسشنامه و بهره بردن از مدل ELECTRE سعی در رتبه بندی الگوهای آمایش شهری از نظر سازگاری شده است. نتایج نشان میدهد الگوی حکمروایی شهری با امتیاز 3 بالاترین میزان سازگاری و پس از آن الگوی شهر اکولوژیک با یک امتیاز قرار دارد. الگوی شهر خلاق و رشد پراکنده نیز در پایین ترین درجه سازگاری با شرایط کشور می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  298 - سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری خیابان فلسطین مشهد
  پویا متینی هادی سروری
  تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلی چکیده کامل

  تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  299 - اولویت‎بندی زمین‎های قهوه‎ای جهت بازآفرینی شهری پایدار، (مورد مطالعه: محلات همجوار محور فدائیان اسلام منطقه 16 تهران
  ناهید نعمتی کوتنائی رحیم سرور فریده اسدیان
  امروزه توسعه شهری بیش از هر زمانی نیازمند رویکردهایی است که بتواند بر مشکلات متعدد شهری و وارد ساختن فضاهای متروکه و بلااستفاده که بخش قابل ملاحظه ای از شهرها را به خود اختصاص داده و دارای ارزش زیادی هستند، به فضاهای پویا فائق آید. قلمرو مطالعاتی این تحقیق سه محله همجوا چکیده کامل

  امروزه توسعه شهری بیش از هر زمانی نیازمند رویکردهایی است که بتواند بر مشکلات متعدد شهری و وارد ساختن فضاهای متروکه و بلااستفاده که بخش قابل ملاحظه ای از شهرها را به خود اختصاص داده و دارای ارزش زیادی هستند، به فضاهای پویا فائق آید. قلمرو مطالعاتی این تحقیق سه محله همجوار با محور فدائیان اسلام تهران از منطقه 16 است که علاوه بر دارا بودن اراضی قهوه ای بسیار، در پهنه تجارت جهانی نیز قرار گرفته اند که می تواند این محدوه را تبدیل به یک دارائی ارزشمند برای شهر تهران گرداند. بعد از شناسایی هر سه محله و شناسایی اراضی قهوه ای در آنها این محلات بر اساس معیارهای بازآفرینی شهری پایدار به کمک تکنیک آراس اولویت بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که محله شهرک شهید بعثت با درجه مطلوبیت 993/0 رتبه اول، محله علی آباد جنوبی با درجه مطلوبیت 533/0 رتبه دوم و محله باغ آذری با درجه مطلوبیت 264/0 رتبه سوم را جهت بازآفرینی پایدار شهری دارا هستند. در انتها به دلیل وجود چالش‎هایی در بازآفرینی زمین‎های قهوه ای در پاکسازی و توسعه مجدد آنها، استراتژی کاتالیزور یا محرک توسعه شهری که ابزاری در درون استراتژی بازآفرینی شهری است جهت برونرفت از این مشکلات پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  300 - ارزیابی و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)
  ال ناز رضایی اسماعیل صالحی اکرم الملوک لاهیجانیان امیرهوشنگ احسانی
  شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. چکیده کامل

  شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. بنابراین پرداختن به سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر را روشن می کند. هدف کلی از مقاله، تعیین میزان اهمیت نقش هر یک از معیارها و شاخص های تاب آوری در منطقه 22 شهر تهران به عنوان منطقه محیط زیستی می باشد.روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی است، و ماهیت آن کاربردی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی صورت پذیرفت، سپس میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، بر اساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی معیارها و زیر معیارهای تاب آوری تعیین گردید. پس از آن مقایسات زوجی شاخص ها به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص که در حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری تخصص داشته اند، صورت پذیرفت. به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP و سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. در نهایت، ارزیابی ها و بررسی ها نشان داد که میانگین تاب آوری معیار ساختاری-طبیعی، منطقه 22 شهرداری تهران متوسط می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  301 - ارزیابی و تحلیل وضعیت پایداری شهر اهواز با تأکید بر عملکرد مدیریت شهری
  سعید امانپور خاطره رمضان پور اسعدیه سیده معصومه رضوی زهرا محقق
  10.30495/sarzamin.2022.63301.1993
  توسعه شهر اهواز متاثر از رشد جمعیت و مهاجرت به این شهرمی باشدشیوه مدیریت شهری را دچار مشکلات فراوانی کرده است.این پژوهش به ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری شهری شهر اهواز پرداخته است. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آمار چکیده کامل

  توسعه شهر اهواز متاثر از رشد جمعیت و مهاجرت به این شهرمی باشدشیوه مدیریت شهری را دچار مشکلات فراوانی کرده است.این پژوهش به ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری شهری شهر اهواز پرداخته است. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شهروندان مناطق شهر اهواز است. حجم نمونه از فرمول کوکران برابر با 322 نفر می‌باشد. پرسشنامه‌ای در قالب 5 شاخص: اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، کالبدی- فیزیکی، سیاسی و زیست محیطی طراحی گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها در فضای نرم افزار SPSS استفاده شده است. مجموع میانگین نشان می دهدکه وضعیت پایداری مدیریت شهری اهواز نامطلوب می باشد و پایداری اجتماعی فرهنگی و اقتصادی نسبت به دیگر شاخص ها وضعیت بدتری دارند. نتایج آزمون Tتک نمونه ای نشان داد که همه شاخص ها با میانگین فرضی (3) فاصله دارند. این عامل گویای عدم پایداری شاخص ها در مناطق شهر را می رساند. در مجموع، منطقه1، به لحاظ پایداری اقتصادی و سیاسی، منطقه8 به لحاظ پایداری اجتماعی، منطقه3 از لحاظ کالبدی و منطقه4 از لحاظ زیست محیطی وضعیت مناسبتری را داشته اند. نتایج تحلیل تناظر، از مجموع ابعادگویای آن است که منطقه1، رو به پایداری متوسط و مناطق6، 7 و 8 در طیف خیلی کم و مناطق 2، 3 و 4 در همجواری طیف کم قرار گرفته‌اند. در نهایت باتوجه با نتایج، نماگرهای پایداری مدیریت شهری در سطح شهر اهواز براساس 5 سطح تقسیم شده‌اند. میانگین سطح اول10/24، سطح دوم 49/23، سطح سوم 42/22، سطح چهارم 37/21 و میانگین سطح پنجم 79/19 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  302 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی توسعۀ حمل و نقل‏ محور (TOD) با تأکید بر ساختار کلان شهری (مورد: تبریز)
  آرزو کریمی رهنما مهسا فرامرزی اصلی سیروس جمالی داریوش ستارزاده
  10.30495/sarzamin.2022.58909.1932
  رشد روز افزون جمعیت و خودرو، توسعۀ سریع و صنعتی شهرهای بزرگ ، شکل گیری شهرهای حاشیه ای و جدید در اطراف شهرهای بزرگ با توجه به عدم پیروی این رشد و توسعه از یک الگو و استاندارد مناسب توسعۀ شهری، منطقه ای و ناحیه ای، بر مشکلات و پیچیدگی های زندگی در این شهرها و ارتباطات بی چکیده کامل

  رشد روز افزون جمعیت و خودرو، توسعۀ سریع و صنعتی شهرهای بزرگ ، شکل گیری شهرهای حاشیه ای و جدید در اطراف شهرهای بزرگ با توجه به عدم پیروی این رشد و توسعه از یک الگو و استاندارد مناسب توسعۀ شهری، منطقه ای و ناحیه ای، بر مشکلات و پیچیدگی های زندگی در این شهرها و ارتباطات بین شهری افزوده است و مجموعۀ این عوامل، توجه اندیشمندان شهری را به ارائۀ ایدۀ جدید توسعه بر پایۀ توسعۀ حمل و نقل محور است، سوق داده است، که اصول ابتدایی آن مبتنی بر توسعۀ حمل و نقل همگانی و اختلاط کاربری ها بوده است. بر این اساس، در این راستا، هدف پژوهش حاضر، شناسایی متغیرهای کلیدی توسعۀ حمل و نقل محور مستخرج از روش داده بنیاد است که بر این اساس تأثیرگذارترین و تأثیرپذیرترین متغیرهای دخیل در این توسعه شناسایی گردد بر این اساس، 10 عامل کلیدی تأثیرگذار شامل مطالعات جامع حمل و نقل، فرهنگ استفاده از وسائط نقلیۀ عمومی، افزایش ارزش زمین ، اختلاط کاربری ها و مجتمع های ایستگاهی، افزایش درآمد خانوار، افزایش اشتغال و خدمات رسانی، همکاری بخش خصوصی و دولتی و مردم محلی، طراحی اتومبیل محور فضا، نوع و عملکرد کریدور و ایستگاه، مدیریت تقاضای حمل و نقل و15 عنصر کلیدی بسیار تأثیرپذیر شامل وحدت فضایی و توازن کاربری ها، مطالعات جامع حمل و نقل، امنیت عمومی، فرهنگ استفاده از وسائط نقلیۀ عمومی، افزایش ارزش زمین، طراحی بوم محور و انسان مدارانه اماکن، حمل و نقل غیرموتوری، مدیریت تقاضای حمل و نقل، فضاهای عمومی و باز و تفریحی که بیشترین نقش را در آیندۀ توسعۀ TOD در شهر تبریز دارند انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  303 - تحلیلی بر کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهر جدید عالیشهر)
  سروش گرمسیری‌نژاد احمدعلی خرم بخت مرضیه موغلی
  10.30495/sarzamin.2022.63554.1996
  فضاهای عمومی شهری به‌مثابه‌ی بستری برای تولید و تبادل فعالیت‌های عمومی و مدنی شهروندان یک شهر می‌باشند و کیفیت مناسب این فضاها شرطی لازم برای هر جامعه‌ی شهری محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت این فضاها، هدف از تحقیق حاضر ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهر جدید عالیشهر می‌باشد. چکیده کامل

  فضاهای عمومی شهری به‌مثابه‌ی بستری برای تولید و تبادل فعالیت‌های عمومی و مدنی شهروندان یک شهر می‌باشند و کیفیت مناسب این فضاها شرطی لازم برای هر جامعه‌ی شهری محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت این فضاها، هدف از تحقیق حاضر ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهر جدید عالیشهر می‌باشد. در این راستا روش تحقیق، آمیخته (ترکیبی از رویکردهای کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل ساکنان شهر جدید عالیشهر بوده (حدود 30000 نفر)، که حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر به‌دست آمده است. همچنین به‌منظور تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls استفاده شده است. بافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بر مبنای مدل ساختاری و مقدار آماره تی به‌دست آمده، از بین 17 متغیر مورد بررسی در راستای ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهر جدید عالیشهر، تنها 8 متغیر تحقق یافته‌اند و دارای ارزش تی بالاتر از 96/1 می‌باشند. همچنین با توجه به نتایج مستخرج می‌توان گفت که برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای عمومی شهر جدید عالیشهر از منظر مؤلفه‌هایی چون حیات شبانه، پاسخگویی به نیازهای مکانی-زمانی، حضور متداوم افراد، تنوع کاربری‌ها و فعالیت‌ها و استفاده از الگوها و رنگ‌های متنوع برای طراحی مبلمان و مناظر شهری (سرزندگی و جذابیت منظر شهر) دارای کاستی‌های اساسی می‌باشد و نیازمند بازنگری در اصول برنامه‌ریزی و طراحی این فضاها احساس می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  304 - بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر با تاکید بر شاخص‌های شهرسازی نوین(مطالعة موردی شهر بندرعباس)
  پریوش باوقار مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفی
  10.30495/sarzamin.2022.64619.2009
  هدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است جامعه آماری پژوهش شامل 152862 خانوار ساکن در شهر بندرعباس است که برای تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 383 خانوار انتخاب گردید. سپس ابعاد مختلف توسعه پایدار(اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) با استفاده از نظرات سرپرستان خانوار در محلات مختلف شهر بندرعباس مورد ارزیابی قرار گرفت .نتایج بررسی ها نشان می دهد که بین محلات شهر بندرعباس از نظر پایداری اجتماعی محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی بهترین عملکرد و محلات پشت شهر، سورو و دو هزار از پایداری اجتماعی کمتری برخوردارند. همچنین نتایج در مورد ابعاد پایداری اقتصادی نیز محلات گل شهر، آزادگان و نایبند دارای پایداری بیشتر و محلات توحید، چاهستانی و بهشت زهرا دارای پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات هستند. در بررسی شاخص زیست محیطی توسعه پایدار محلات نیز محله های شاه حسینی، درخت سبز و گل شهر از بیشترین پایداری زیست محیطی و محله های نایبند، پشت شهر و سورو از کمترین پایداری زیست محیطی برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  305 - جایگاه نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی در تحقق زیست پذیری شهری (مورد مطالعه اطراف حرم حضرت عبدالعظیم(ع))
  علیرضا جعفری حمیدرضا صارمی آرش بغدادی
  10.30495/sarzamin.2023.22562
  چکیدهامروزه شهرهای بزرگ با فرآیند ایستایی، زوال و افت مواجه شده‌اند که به ایجاد فضاهای ناکارآمد و فرسوده در شهرها انجامیده است. الگوهای متعدد و انبوهی برای مقابله با این معضل شهری ارائه‌شده است و این پژوهش نیز با هدف دستیابی به راه حلی مناسب در این زمینه، پیرامون الگوی چکیده کامل

  چکیدهامروزه شهرهای بزرگ با فرآیند ایستایی، زوال و افت مواجه شده‌اند که به ایجاد فضاهای ناکارآمد و فرسوده در شهرها انجامیده است. الگوهای متعدد و انبوهی برای مقابله با این معضل شهری ارائه‌شده است و این پژوهش نیز با هدف دستیابی به راه حلی مناسب در این زمینه، پیرامون الگوی بازآفرینی نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی بر پایه شاخص‌های عدالت محور به نظریه‌پردازی می‌پردازد. این پژوهش به‌منظور شناسایی شاخص‌ها و شناسه‌های ایده اصلی، از روش تئوری زمینه‌ای و در راستای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا بهره برده است. شاخص‌ها از طریق روش مک گراناهان تعیین وزن و به‌صورت نزولی مرتب‌شده‌اند تا مشخص شود کدامیک از اصول و شاخص‌ها در هدف تحقیق نقش بسزایی دارد. سپس چارچوب مطروحه در بستر پژوهشی با روش‌های مطالعه اسنادی، مشاهده و مصاحبه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که رسالت نوشهرسازی، ارزش‌گذاری مجدد به زیست خالص انسانی در چنین مکان‌های ناکارآمد و مسئله‌دار شهری است که آثار آن افزایش رضایتمندی و احساس آرامش و تعالی شهروندان از زندگی در شهرها بوده و از اهداف اصلی و منظومه عملکرد شهر ایرانی _ اسلامی می باشد؛ از این‌رو پیاده‌سازی الگوی نوشهرسازی ایرانی _ اسلامی در پرتو شهرسازی عدالت‌محور به‌عنوان الگوی موفق بومی و جامع برای مدیریت شهری ایران در دوره معاصر است که با زمینه قرار دادن عدالت در طرح‌ها و برنامه‌های شهری محقق می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  306 - بررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی با رویکرد آینده نگاری مطالعه موردی :کلان شهرتهران
  سید پویا میرمسعودی یوسفعلی زیاری حمیدرضا جودکی
  10.30495/sarzamin.2023.21792
  امروزه شهرهابه خصوص کلانشهرهابا مشکلات مختلف روبرو هستندکه مدیریت شهری سنتی کارآمدی خودراازدست داده است.برای حل مشکلات ورسیدن به توسعه پایدارشهری نیازمندمدیریت یکپارچه شهری می باشد.تعددمدیریت وناهماهنگی سازمانهای دولتی متولی امورشهرازمهمترین چالش های مدیریت کلان شهر تهر چکیده کامل

  امروزه شهرهابه خصوص کلانشهرهابا مشکلات مختلف روبرو هستندکه مدیریت شهری سنتی کارآمدی خودراازدست داده است.برای حل مشکلات ورسیدن به توسعه پایدارشهری نیازمندمدیریت یکپارچه شهری می باشد.تعددمدیریت وناهماهنگی سازمانهای دولتی متولی امورشهرازمهمترین چالش های مدیریت کلان شهر تهران است.هدف پژوهش حاضربررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی کلانشهرتهران بارویکرد آینده نگاری می باشد پژوهش کاربردی-توسعه ای وروش آن توصیفی وتحلیلی است.جمع آوری داده هابااستفاده ازمطالعات کتابخانه ای ومیدانی است وجامعه آماری ازگروه مدیران شهری ومتخصصان مطالعات شهری تهران تشکیل شده اند. ماتریس براساس شاخص‌های آماری با دو بار چرخش داده‌ای از مطلوبیت و بهینه شدگی 100 درصد برخوردار بوده که حاکی از روایی بالای پرسشنامه و پاسخ‌های آن است وآنچه از وضعیت صفحه پرا کندگی عوامل مؤثر مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی کلان شهر تهران می‌توان فهمید، وضعیت ناپایداری سیستم است. نتایج تحقیق بیانگراین است که شاخص‌های تأثیر گذار مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی بارویکرد آینده نگاری درکلان شهرتهران ، به ترتیب عبارتند از: کانون رهبری فراسازمانی ، هماهنگی وتعامل بین سازمانها، مشارکت سازمانهاوشهروندان، کارایی واثربخشی و شفافیت وپاسخگویی می‌باشند/ شاخص‌های تأثیر پذیر تأثیر گذار مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی بارویکرد آینده نگاری در کلان شهرتهران ، به ترتیب عبارتنداز: پایداری اقتصادی، پایداری زیست محیطی می‌باشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  307 - تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری مورد مطالعه منطقه 2 کلانشهر تهران
  سعید سراج علی توکلان
  10.30495/sarzamin.2022.66529.2036
  شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگـونی در روابـط متقابـل انسـان هـا و محـیط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شد چکیده کامل

  شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگـونی در روابـط متقابـل انسـان هـا و محـیط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شده است.به همین دلیل بررسی اثر دگرگونی متغیرهای زیست پذیری با رشد شهرهای هوشمند بـرای شـهرها و بـه ویـژه کـلان شـهرها ضرورت یافته است. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری در منطقه 2 شهرداری تهران است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیل است. جمع آوری داده های میدانی مبتنی بر پرسشنامه است یافته های پژوهش براساس مدل ویکوور نشان می‌دهد که سطح زیست پذیری محلات تفاوت زیادی دارد سعادت آباد زیست پذیرترین محله، در مقابل محله فرحزاد در شرایط نامناسب قراردارد. نتایج ضریب همبستگی بیانگررابطه مستقیم بین شهر هوشمند با زیست پذیری شهر با ضریب همبستگی 666/0 است. همچنین نتایج آزمون تی نشان میدهد که از بین مولفه های مورد بررسی، مولفه شهروند هوشمند با ضریب بتای 563/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  308 - خوانش پیشران های موثر بر وضعیت آینده شکوفایی کلان شهر تهران
  مرتضی محمدخانی زینب کرکه آبادی عباس ارغان
  10.30495/sarzamin.2023.73780.2098
  چکیده امروزه شکوفایی شهری به یکی از موضوع‌های مهم در حوزه توسعه شهری تبدیل شده است. در این راستا، این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران‌های موثر بر وضعیت آینده شکوفایی کلان شهر تهران را بازشناسی و خوشه‌بندی کند. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی ب چکیده کامل

  چکیده امروزه شکوفایی شهری به یکی از موضوع‌های مهم در حوزه توسعه شهری تبدیل شده است. در این راستا، این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران‌های موثر بر وضعیت آینده شکوفایی کلان شهر تهران را بازشناسی و خوشه‌بندی کند. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بر اساس نمونه‌گیری گلوله برفی می‌باشد. 49 پیشران اولیه در 6 دسته احصاء و شناسایی شده با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد الگوی کلی پراکندگی پیشران‌های مورد مطالعه از نظر تحلیل اثرات متقابل، در مجموع بیانگر وضعیت یک سیستم محیطی ناپایدار است که در آن پیشران‌های شکوفایی شهری از نظر اثرگذاری و اثرپذیری، حالت پیچیده و بینابین دارد که تمرکز پیشران‌ها بیشتر در خوشه عوامل مستقل است. نرخ فقر، ضریب جینی، نرخ اشتغال، نرخ بیکاری، قابلیّت دسترسی به فضاهای باز عمومی، سرانه تفریحی، سرانة فضای سیز، رضایت از کیفیت خدمات درمانی-بهداشتی، رضایت از امنیت محیط فیزیکی، تعداد بیکاران جوان، نرخ اشتغال در بخش غیررسمی، سرانه فرهنگی، میزان تخریب و نوسازی بافت‌های فرسوده، سرانة تولید پسماند، مشارکت مدنی به عنوان کلیدی‌ترین پیشران‌های موثر بر روند آینده شکوفایی کلان شهر تهران انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  309 - کلان شهر تهران بزرگ و چالش های مدیریت شهری
  کریم حمدی دکتر شهرام امیرانتخابی
  کلان شهر تهران به عنوان بزرگترین مرکز شهری خاورمیانه، تا دو سده پیش، در مقابل شهرهای تاریخی و پر آوازه ایران زمین، شهری کوچک به شمار می آمد که در حاشیه شمالی ری قرار داشت و مکانی خوش آب و هوا در دامنه های جنوبی البرز محسوب می شد که تحولات سیاسی کشور از دوره صفوی به بعد، چکیده کامل

  کلان شهر تهران به عنوان بزرگترین مرکز شهری خاورمیانه، تا دو سده پیش، در مقابل شهرهای تاریخی و پر آوازه ایران زمین، شهری کوچک به شمار می آمد که در حاشیه شمالی ری قرار داشت و مکانی خوش آب و هوا در دامنه های جنوبی البرز محسوب می شد که تحولات سیاسی کشور از دوره صفوی به بعد، بر اهمیت چهار راهی ارتباطی آن صحه نهاد. بویژه از آن جهت که این شهر در مرکزیت و ثقل جغرافیایی جریان حرکت طوایف قدرتمند مدعی حکومت قرار گرفت. تا اینکه از آغاز قاجاریه به پایتختی برگزیده شد و اهمیت روز افزون یافت و با ورود کشور به عصر جدید پس از انقلاب مشروطه و آغاز دوره پرشتاب شهر نشینی در ایران، تهران با در نوردیدن مرز های طبیعی و تاریخی خود و الحاق شهرها و روستاهای پیرامون به به کلان شهری بزرگ تبدیل گردید که البته به مشکلات و معضلات کارکردی کالبدی و اجتماعی اقتصادی کلان شهرهای کشورهای توسعه نیافته نیز دچار گردید. مسائلی چون بی هویتی، بافت ناهماهنگ کالبدی و فضایی بخش های کهنه و جدید شهر، آلودگی های زیست محیطی، حاشیه نشینی، تمرکز بیش از اندازه فعالیتهای رسمی و غیر رسمی اقتصادی و در نتیجه تمرکز ناموزون جمعیت در این شهر و غیره، موجب گردید تا بتدریج مراکز جمعیتی و شهرهای حاشیه این کلان شهر نیز رشد نموده و به عنوان مراکز خوابگاهی و پسکرانه تهران به قطب های جمعیتی تبدیل شوند که ایجاد قطب شهری کرج در غرب تهران نمونه اصلی آن است. درنتیجه با تمرکز جمعیت در سایر شهرهای پیرامون تهران اکنون با یک مجموعه و منطقه شهری در محدوده استان تهران مواجه هستیم که شکل گیری چنین ساختاری بر پیکره کشور استان تهران پیامدهای خاص خود را داشته و مدیریت کلان سیاسی و اداری خاصی را طی می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  310 - جایگاه عرصه های عمومی و همگانی در ایجاد هویت در شهرهای جدید «نمونه‌ی موردی شهر جدید پرند»*
  سید رحیم مشیری آزیتا رجبی سیده فضه جعفرنژاد شورکائی
  مقاله ی حاضر با طرح پرسشی اساسی، در خصوص اینکه:"چه رابطه ای میان عرصه های عمومی ایجاد شده در شهر جدید پرند با شکل گیری هویت و حس تعلق به مکان و فضاهای سرشار از حیات اجتماعی، در این شهر وجود دارد ؟" آغاز می گردد. در واقع مقاله ی حاضر، در جستجوی نقش و نوع و میزان رابطه ی چکیده کامل

  مقاله ی حاضر با طرح پرسشی اساسی، در خصوص اینکه:"چه رابطه ای میان عرصه های عمومی ایجاد شده در شهر جدید پرند با شکل گیری هویت و حس تعلق به مکان و فضاهای سرشار از حیات اجتماعی، در این شهر وجود دارد ؟" آغاز می گردد. در واقع مقاله ی حاضر، در جستجوی نقش و نوع و میزان رابطه ی بین عرصه های عمومی و هویت در شهر جدید پرند می باشد و هدف اصلی آن شناسایی میزان رابطه بین عرصه های عمومی و هویت و حس تعلق به مکان می باشد. نتایج مطالعات نشان می دهدکه: بین متغیر عرصه های عمومی و همگانی بعنوان متغیر مستقل و هویت شهر جدید پرند بعنوان متغیر وابسته در این پژوهش رابطه وجود داشته، یعنی هر چه میزان متغیر مستقل ذکر شده در جامعه هدف (شهرجدید پرند) بالا باشد به همان میزان، هویتمندی و احساس تعلق آنها به شهرجدید پرند بیشترمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  311 - مفهوم شهر فشرده و فرم های شهری پایدار
  مهرداد نوابخش مجید کفاشی
  ساختار فشرده شهری منعکس کننده واقعیت پیچیده زندگی روزمره در بسیاری از شهرهای موفق است که می تواند در مورد الگوی شهرهای شعاعی، طولی و نیز ارگانیک که در امتداد مسیرهای ارتباطی شکل می گیرد صادق باشد.اینها الگوهایی از شهرها هستند که در مقابل پخش شدن و گسترش بیش از اندازه،مق چکیده کامل

  ساختار فشرده شهری منعکس کننده واقعیت پیچیده زندگی روزمره در بسیاری از شهرهای موفق است که می تواند در مورد الگوی شهرهای شعاعی، طولی و نیز ارگانیک که در امتداد مسیرهای ارتباطی شکل می گیرد صادق باشد.اینها الگوهایی از شهرها هستند که در مقابل پخش شدن و گسترش بیش از اندازه،مقاومت کرده اند.لندن مثالی از شهری هماهنگ و یکپارچه در توسعه شهری است که ساکنان آن در مراکز محله ای- فارغ از اینکه در کدام بخش زندگی می کنند- می توانند از تسهیلات محلی در خیابان های اصلی استفاده کنند و در مقیاس کلانشهری در فعالیت هایی که در مرکز شهر رخ می دهد،مشارکت داشته باشند. این الگوی توسعه شهری فشرده سطوح مناسبی از فعالیت های اقتصادی و اجتماعی را در اطراف مراکز شهری و محلی نگه می دارد و این اطمینان را به وجود می آورد که تمام بخش های شهر- حتی بخش های دور افتاده تر و محله های ساکت تر-در فاصله مناسبی از تسهیلات اصلی حمل ونقل و خدمات شهری قرار دارند.دقیقاً چنین سطحی ازتوسعه است که در اکثر نواحی شهری و پراکنده امروز،کمبود آن احساس می شود.شهر فشرده ای که دانش طراحی شهری را به طرز مناسبی به کار گرفته است و بخش های آن به هم مرتبط هستند.منظور از این ارتباط،بخش بندی خوانا از فضاهای عمومی است که نه تنها بخش های مختلف محله ها و واحدهای همسایگی را به هم متصل می کند،بلکه مردم را از درون حیطه خانه ها،مدارس و محل کار و مؤسسات اجتماعی شان به هم مرتبط می سازد.به تعریف دیگر در فرم شهر فشرده،تأکید بر رشد مراکز شهری موجود و زمین های بازیافتی و در عین حال اجتناب از گسترش و پخش شده شهر در حاشیه هاست. از ویژگی های شهرهای فشرده این است که عموم مردم در فاصله پیاده روی با تسهیلات اجتماعی قرار دارند ویک سرویس حمل ونقل عمومی مناسب اتوبوس می تواند کارا و پاسخگوی نیازها باشد.علاوه بر این،توسعه اصلی بناها، خیابان ها و فضاهای عمومی است که مردم را به مراکز شهری جذب می کند و نیز در خدمت حداکثر کارایی از نظر انرژی است.صرفاً تراکم نشان دهنده کیفیت شهری نیست.فرم های مختلف معماری اعم از بلوک های بلند در کنار ساختاری سنتی در خیابان وتعدادی بلوک شهری که یک فضای باز را محصور کرده اند،می توانند با تراکم یکسان ساخته شوند،اما کیفیت های کاملاً متنوعی راعرضه کنند.مقاله حاضر با استفاده از روش اسنادی و بهره مندی از کتابخانه دیجیتالی صورت گرفته است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  312 - سیاست ها،استراتژیها و روشهای برخورد با خودروهای فرسوده
  رحیم مشیری علیرضا سلیمانی
  امروزه در برنامه ریزیهای شهری و همچنین در طرحهای توسعه ساختار شهرها، توجه به دیدگاههای زیست محیطی و انرژی دارای اهمیت ویژه ای است . چنانچه آلودگیهای زیست محیطی، پایان انرژی و پیامدهای ناشی از آن توسعه پایدار شهری را با مشکلات متعددو غیر قابل جبران روبرو خواهد کرد. خودرو چکیده کامل

  امروزه در برنامه ریزیهای شهری و همچنین در طرحهای توسعه ساختار شهرها، توجه به دیدگاههای زیست محیطی و انرژی دارای اهمیت ویژه ای است . چنانچه آلودگیهای زیست محیطی، پایان انرژی و پیامدهای ناشی از آن توسعه پایدار شهری را با مشکلات متعددو غیر قابل جبران روبرو خواهد کرد. خودروهای فرسوده یکی از عوامل موثر آلودگی هوا و محیط زیست می باشند . در کشورهای جهان سوم، تلاش مهم و کارآمدی در زمینه خودروهای فرسوده صورت نگرفته است . و با توجه به روند افزایش سریع تولید خودرو، لزوم برنامه ریزی برای خودروهای فرسوده آشکارتر شده است . در این میان متناسب با رشد سریع تولید خودرو و وجود تعداد بیشماری خودرو فرسوده در کشور ایران، برنامهء منسجمی برای کنترل و بازیافت خودروهای فرسوده ارایه نشده است. در پژوهش حاضر برنامه ها، سیاستها ، استراتژیها و روشهای برنامه ریزی خودروهای فرسوده در کشورهای مختلف پیشرفته بررسی و مطالعه شده تا با مطالعه تطبیقی و کمک گرفتن از دیدگاههای کشورهای مختلف و آشنایی با روشها و شیوهای مقابله با خودروهای فرسوده، راهکارهای مناسب برخورد با خودروهای فرسوده در ایران اتخاذ گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  313 - تحلیلی کمی بر روند توسعه پایدار شهر ملایر با استفاده از تکنیک موریس
  سید داود موسوی اصغر نظریان
  هدف این مقاله سنجش و تعیین سطوح پایداری شهر ملایر به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی است. روش مورد استفاده در این پژوهش، ترکیبی از روش های تحلیلی و موردی زمینه ای است. نوع تحقیق کاربردی توسعه ای و پهنه مطالعاتی آن شهر ملایر با م چکیده کامل

  هدف این مقاله سنجش و تعیین سطوح پایداری شهر ملایر به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی است. روش مورد استفاده در این پژوهش، ترکیبی از روش های تحلیلی و موردی زمینه ای است. نوع تحقیق کاربردی توسعه ای و پهنه مطالعاتی آن شهر ملایر با مساحت 2280 هکتار و جمعیت 159848 نفر بوده است، که در سال 1392 انجام شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد شهر ملایر به رغم حرکت خود طی دهه های اخیر به سوی توسعه، چندان موفقیتی در جهت دستیابی به ابعاد توسعه پایدار نداشته است و در روند توسعه خود میزان ناپایداری در برخی از محله های آن رو به افزایش بوده است. به طوری که از مجموع 23 محله، فقط 7 محله شهر در وضعیت پایدار هستند و در دامنه 1-71/0 موریس قرار می گیرند. و 8 محله دارای وضعیت نیمه پایدار با دامنه 70/0-41/0 و بقیه ی محله ها در گروه ناپایدار دردامنه 40/0-0 موریس قرار دارند. همچنین از لحاظ میزان برخورداری از شاخص های توسعه (HDI) اختلاف فاحش و چشمگیری بین محله های مختلف شهر دیده می شود که این نابرابری ها در زمینه شاخص های اقتصادی با تفاوت ماکزیمم و مینیمم 50/153 بسیار چشمگیر و در شاخص زیست محیطی با تفاوت 88/87 کمتر بوده است. شکاف عمیق بین پایدارترین محله و ناپایدارترین محله نشانگر عدم توزیع مناسب کاربری ها و عدم رعایت عدالت اجتماعی و پایین بودن رفاه اجتماعی در سطح شهر ملایر است. این وضعیت بیانگر ناپایداری در روند توسعه این شهر است در مجموع این شهر را می توان در گروه شهرهای نیمه پایدار معرفی کرد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  314 - توسعه پایدار شهری : مروری بر مفاهیم، روندها و رویدادها
  مهرداد نوابخش سید رحمان اقبالی
  توسعه پایدار و توسعه پایدار شهری از جمله مهم ترین مباحث روز جوامع شهری در خصوص مسائل کنونی و آیندهمحیط زیست و شهرها می باشد. همگام با توجه و گرایش فزاینده جهانی نسبت به موضوع توسعه پایدار، شناخت ازاین مقوله و توجه بیشتر به آن در سطح ملی نیز با توجه به شتاب روز افزون توس چکیده کامل

  توسعه پایدار و توسعه پایدار شهری از جمله مهم ترین مباحث روز جوامع شهری در خصوص مسائل کنونی و آیندهمحیط زیست و شهرها می باشد. همگام با توجه و گرایش فزاینده جهانی نسبت به موضوع توسعه پایدار، شناخت ازاین مقوله و توجه بیشتر به آن در سطح ملی نیز با توجه به شتاب روز افزون توسعه شهرنشینی در کشور فزونییافته و اقداماتی در تحقق توسعه پایدار شهری نیز به عمل آمده است . آنچه در این مقاله مد نظر قرار دارد، تبیینمفاهیم، روند ها و رویدادهای مرتبط و ملاحظه تاریخچه ای از تکوین ایده توسعه پایدار می باشد و آشکار کردن ابعادنظری و عملی آنچه امروزه از آن به عنوان توسعه پایدار شهری در مقیاس جهانی یاد می شود. در این زمینه ابتدا مفهوم توسعه پایدار و روند شکل گیری آن در فاصله دهه های 1960 تا 1990 میلادی بررسی می شود که با بیان زمان و مکان رویدادهای موثر بر آن شامل نمونه های شناخته شده از تلاش های فردی و جمعی تا کنفرانس هایجهانی می باشد، که این رویدادها متعاقباً در خصوص ابعاد شهرنشینی در دنیای امروز و چشم انداز آینده آن بحثشده است که حاوی مشکلات و مسائلی است که در این زمینه پیش روی همگان قرار دارد . بخش دیگری از مقاله بهتوسعه پایدار شهری و فرآیند نضج و تبیین اندیشه و اقدامات مربوط به آن اختصاص دارد . در این بخش مجدداً با رویکردی مشابه، اهم آنچه که از نیمه دوم دهه 1970 میلادی تاکنون در زمینه توسعه پایدار شهری به وقوع پیوسته، بیان شده است . در این مسیر اهمیت مشارکت شهروندان و نقش برجسته مدیریت شهری و دولت هایمحلی در امر توسعه پایدار شهری آشکار است و بر ضرورت اقدام محلی برای فائق آمدن بر مسائل جهانی توسعهتاکید شده است . در خاتمه علاوه بر جمع بندی مختصری از مباحث مطروحه، یادداشت های شماره گذاری شده درمتن که شامل عبارات و اصطلاحات اصلی مورد استفاده می باشند به همراه مشخصات کامل منابع ارجاع شده نیزتنظیم و تدوین شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  315 - مدیریت شهری و بازتاب آن در مشارکت شهروندان (مطالعه موردی: شهر همدان)
  سمیه صفی اصغر نظریان
  عدم رغبت شهروندان برای مشارکت در فعالیتهای عمران شهری که تا حد زیادی ریشه در شیوه نظام اداری متمرکزدارد، از عواملی است که توانایی مسؤولان را در تأمین نیازهای ساکنان شهری با مشکل مواجه میسازد. بنابراین توجهمدیریت شهری به مشارکت شهروندان در اداره امور شهربه عنوان ابزاری چکیده کامل

  عدم رغبت شهروندان برای مشارکت در فعالیتهای عمران شهری که تا حد زیادی ریشه در شیوه نظام اداری متمرکزدارد، از عواملی است که توانایی مسؤولان را در تأمین نیازهای ساکنان شهری با مشکل مواجه میسازد. بنابراین توجهمدیریت شهری به مشارکت شهروندان در اداره امور شهربه عنوان ابزاری که به وسیله آن می توان به توسعه پایدارفرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رسید،قابل توجه است. شهر همدان نیز با سابقه تاریخی کهن با این مشکل مواجه است .بنابراین در پژوهش حاضر شناخت میزان تمایل شهروندان همدانی به مشارکت در اداره امور شهر به عنوان دیدگاهیجدید در مدیریت شهری مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا با این فرض که مدیریت شهری همدان تنها بامشارکت بیشتر شهروندان ،شناخت موانع موجود در مشارکت وارائه آموزش به آنان می تواند موفق باشد؛به عملکردمدیریت شهری و ضع مشارکت شهروندان پرداخته است.پژوهش حاضرتوصیفی- تحلیلی، کاربردی و مبتنی برزمینهیابیمیباشد. در این روش ازاطلاعات اسنادی وروش میدانی( تهیه پرسشنامه )استفاده شده است.جامعه مورد مطالعه شهرهمدان است وحجم نمونه با توجه به محاسبات انجام شده از روش کوکران 369 نفرمی باشد. در ورود اطلاعات و داده-ها وتجزیه _ تحلیل آنها از نرمافزارSPSSاستفاده شده است.جهت آزمون فرضیه هاو یافته های پژوهش نیز ازآزمون فریدمن استفاده شده و کلیه فرضیههای پژوهش موردآزمون قرار گرفته و تایید شده است . نتیجه این که شهروندانهمدانی در مشارکت با شوراها، شهرداری، اداره امور شهری، سایر فعالیتهای اجتماعی- فرهنگی و...تمایل چندانینشان نداده اند. شاید بتوان چنین گفت که این عدم تمایل به دلیل رشد نیافتگی گروههای اجتماعی و نهادهای مدنی ونبود فرصتهای لازم برای مشارکت شهروندان به سبب ضعف مدیریت شهری باشد که ب ا افزایش اعتماد اجتماعی،روحیه همکاری و تقویت هویت جمعی فراگیر میتوان به افزایش مشارکت داوطلبانه شهروندان امیدوار بود.. در غیر اینصورت و در صورت کمتوجهی خود شهروندان به بحث مشارکت گروهی و نرسیدن به این جمله که شهر ما خانهماست، زمینههای استمرار رفتار مشارکتجویانه پدید نخواهد آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  316 - تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر اندیمشک با استفاده از داده های ماهواره ای (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی *(GIS)
  اصغر نظریان سیمین تولائی مریم خسروی
  اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گس چکیده کامل

  اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . درتحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . درتحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات PAN و LISS سال 2003 استفاده شد . ابتدا مراحل توسعه شهر و مساحت اضافه شده به آن در سال های 1334 تا 1382 بررسی گردید. در مرحله بعدی با مشخ صکردن پارامترهای قابل مطالعه درتعیین قابلیت اراضی جهت توسعه شهری، لایه های مورد نیاز تهیه و با همپوشانی آن ها جهت توسعه شهر و مساحتی که تا سال 1408 به آن اضافه خواهد شد تعیین گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  317 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
  مهرداد نوابخش سروش فتحی
  نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت چکیده کامل

  نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  318 - تحلیل کاربری اراضی شهر آمل
  مسعود مهدوی علی توکلان
  برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه در اثر شهرنشینی بدون برنامه، نابسامانی در ویژگی های کاربری زمین شهرها بوجود آمده است، جهت ارتقاء کیفی شهرنشینی، ساماندهی کاربری اراضی شهرها از اهمیت بالائی برخوردار می باشد. شهر آمل هم یکی چکیده کامل

  برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه در اثر شهرنشینی بدون برنامه، نابسامانی در ویژگی های کاربری زمین شهرها بوجود آمده است، جهت ارتقاء کیفی شهرنشینی، ساماندهی کاربری اراضی شهرها از اهمیت بالائی برخوردار می باشد. شهر آمل هم یکی از شهرهائی است که نابسامانی در کاربری زمین شهری موجب عدم آسایش شهروندان شده و این نابسامانی ها شامل: عدم تناسب سرانه کاربری ها با سرانه استاندارد و عملکرد نامناسب برخی از فعالیت ها می باشد. در پی چنین مشکلاتی، سعی شده تا این مقاله با هدف سامان دهی به فضای شهر و به منظور اعتلای کیفیت زندگی تدوین گردد. در این مقاله مشکلات و نارسائی های تک تک کاربری ها بطور کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به شرایط جغرافیائی، اقتصادی و کالبدی شهر و با توجه به مباحث توسعه پایدار، بحث سرانه ها واستانداردهای رایج در شهرسازی و با بهره مندی از سیستم اطلاعات جغرافیائی(GIS) به تجزیه و تحلیل کاربری ها پرداخته شده است و نتایج بررسی های انجام شده بصورت ارائه وضع مطلوب برای هریک از کاربری ها و همچنین پیشنهادات و رهنمودهای کلی تدوین گردید، و در پایان این نتیجه حاصل شد که با استناد به رقم سرانه ها، جز کاربری فرهنگی مذهبی، سرانه سایر کاربری ها از سرانه معمول در شهر های ایران کمتر است اگرچه با استانداردهای جهانی هم فاصله دارد، در این راستا ازآنچه که می تواند در مرتفع نمودن مشکلات مؤثر باشد می توان از: تنوع کاربری ها، افزایش کیفیت عملکردی کاربری ها، دسترسی مناسب به آنها و توزیع خدمات در حوزه های وابسته به شهر نام برد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  319 - شهر پایدار با تاکید بر استراتژی های مدیریت حمل و نقل شهری و کاهش ترافیک با نگاهی به کلانشهر تهران
  اصغر نظریان محمد تقی معصومی رسول ملکی نظام آباد
  هر هفته حدود یک میلیون نفر به جمعیت شهری جهان افزوده می شود و امروزه شهرها به عنوان محل سکونت بیش از نیمی از ساکنان کره زمین در معرض چالشهای متعددی نظیر آلودگی هوا، آلودگی صوتی، تراکم ترافیکی، استرس و ... قرار گرفته اند. این روند از یک طرف کیفیت زندگی انسانها را تهدید م چکیده کامل

  هر هفته حدود یک میلیون نفر به جمعیت شهری جهان افزوده می شود و امروزه شهرها به عنوان محل سکونت بیش از نیمی از ساکنان کره زمین در معرض چالشهای متعددی نظیر آلودگی هوا، آلودگی صوتی، تراکم ترافیکی، استرس و ... قرار گرفته اند. این روند از یک طرف کیفیت زندگی انسانها را تهدید می نماید و از طرف دیگر کیفیت محیطی را نیز با خطر مواجه می سازد . شهر مطلوب برای زندگی شهرنشینان، شهر پایدار است و شهر پایدار شهری است که در آن بهبود کیفیت زندگی انسان در هماهنگی با بهبود و حفظ سلامت سیستم های اکولوژیکی به دست می آید. در چنین شهری، زندگی برای شهروندان دلچسب بوده و کیفیت خوب زندگی، کمی جرایم، اقتصاد بسیار کارآمد، پیشرفت اجتماعی و ... از مزایای زندگی در آن می باشد. موانع مختلفی می توانند از دستیابی به چنین شهرهایی ممانعت نمایند که یکی از مهمترین آنها مدیریت ضعیف سیستم های حمل و نقل شهری و ایجاد تراکم های ترافیکی در شهرها می باشد. تراکم ترافیکی در شهرها دارای اثرات اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی می باشد و از طرف دیگر اجتماع، اقتصاد و اکولوژی سه رکن توسعه پایدار هستند و بنابراین مدیریت نامناسب سیستم های حمل و نقل شهری و در نتیجه ایجاد تراکم های ترافیکی در شهرها مانع مهمی در راه دستیابی به شهر پایدار محسوب می شوند. دستیابی به شهر پایدار مستلزم حرکت به سمت حمل و نقل پایدار شهری است و حمل و نقل پایدار شهری نوعی از حمل و نقل است که به منابع انرژی غیرقابل تجدید وابسته نبوده و سبب بدتر شدن کیفیت زندگی شهروندان نمی شود. امروزه شهر تهران به عنوان بزرگترین شهر و پایتخت کشورمان با مشکلات و موانع متعددی برای تبدیل شدن به شهر پایدار مواجه است. افزایش بیش از حد جمعیت، تمرکزگرایی، توسعه کنترل نشده، آلودگی هوا، تراکم ترافیکی، تصادفات و ... از جمله این مشکلات می باشند. آلودگی هوا مهمترین مشکل محیطی تهران می باشد که اصلی ترین علت آن وسایل نقلیه موتوری می باشد که مسئول آلودگی هوای شهر از 60 تا 80 درصد می باشد. پایین بودن قیمت سوخت، کیفیت پایین بنزین،تعداد زیاد خودروهای فرسوده، قیمت بسیار بالای خودروها، موقعیت جغرافیایی شهر، وابستگی زیاد ساکنان به اتومبیل، عدم اجرای صحیح قوانین رانندگی و ترافیکی و نبود مدیریت هماهنگ شهری مهمترین عواملی هستند که باعث شده اند در حال حاضر یک سیستم حمل و نقل ناپایدار در این شهر به کار گرفته شده و در نتیجه تهران را به مکانی نامناسب برای زیست تبدیل نمایند. برای اجتناب از این وضعیت نامناسب و تبدیل شهر به شهری پایدار، پشتیبانی از مدلهای جامع حمل و نقل پایدار شهری مناسب با شرایط خاص کشورمان و شهر تهران که در این مطالعه به یکی از آنها اشاره شده است ضرورت دارد و هیچ شکی وجود ندارد که بدون توجه به ملاحظات خاص مربوط به کشورمان دستیابی به تهران پایدار غیرممکن خواهد بود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  320 - بررسی عوامل موثر در توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر عوامل موثربررضایتمندی گردشگران(نمونه موردی؛ شهر نورآباد ممسنی)
  کرامت ا… زیاری سعید امانپور محمدرضا امیری فهلیانی
  به هر میزان که رضایت گردشگر و توقعات و انتظارات هنجارمند گردشگران تأمین شود به همان میزانجذب گردشگر و توسعه گردشگری محقق میشود. هدف کلی این پژوهش تحلیل و بررسی میزانرضایتمندی گردشگران وارد شده به شهر نورآباد فارس میباشد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلیو جمع آوری داده ها چکیده کامل

  به هر میزان که رضایت گردشگر و توقعات و انتظارات هنجارمند گردشگران تأمین شود به همان میزانجذب گردشگر و توسعه گردشگری محقق میشود. هدف کلی این پژوهش تحلیل و بررسی میزانرضایتمندی گردشگران وارد شده به شهر نورآباد فارس میباشد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلیو جمع آوری داده ها مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و تهیه پرسشنامه از گردشگران وارد شده به شهرنورآباد می باشد و به منظور سنجش داده ها و ارزیابی میزان رضایتمندی افراد پاسخگو از 16 فاکتور درمدل کانو در قالب تحلیل سه دسته از نیازهای اساسی، عملکردی و هیجانی مورد استفاده قرار گرفتهاست. جامعه آماری شامل 381 گردشگر که به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند و نتیجه بدست آمده ازتحقیق حاکی از آن است که گردشگران از بازید از شهر نورآباد در زمینه تأمین نیازهای هیجانی خود همچون وجود حس مهمان وازی مردم با ضریب 746%بیشترین رضایتمندی را داشتهاند. همچنینکمترین رضایت گردشگران از وضعیت گردشگری مربوط به تأمین نیازمندیهای اساسی آنان مثل کیفیتامکانات اقامتگاه با ضریب رضایت 411%و رفع نیازهای عملکردی همچون رعایت قوانین و مقرراترانندگی با ضریب رضایت 453%بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  321 - طرح توسعه ناحیه ای، رشد شهری و آسیب شناسی اجتماعی
  حسن افراخته
  شهر بندری چابهار مرکز اداری شهرستان چابهار است که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان، درساحل خلیج چابهار واقع است.در سال 1370 ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار به تصویب هیأت وزیران رسید که در سال 1372فعالیت خود را آغاز کرد . هدف منطقه آزاد بهره گیری از توان منطقه ا چکیده کامل

  شهر بندری چابهار مرکز اداری شهرستان چابهار است که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان، درساحل خلیج چابهار واقع است.در سال 1370 ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار به تصویب هیأت وزیران رسید که در سال 1372فعالیت خود را آغاز کرد . هدف منطقه آزاد بهره گیری از توان منطقه ای، جذب سرمایه گذاری خارجی، ایجاد اشتغال،کاهش اتکا به اقتصاد نفت و توسعه اقتصادی جنوب شرق ایران بود.فعالیت منطقه آزاد موجب جذب برخی سرمایه گذاری ها و افزایش جمعیت شهر چابهار شده است.در این مقاله ابتدا نقش سرمایه غیر بومی در یک محیط سنتی و اثر آن در توسعه ساختار اجتماعی، فضاییشهر چابهار مورد بررسی قرار گرفته است . آنگاه نابسامانی های کارکردی و آسیب های اجتماعی حاصله از ساختاراجتماعی، فضایی شهر تجزیه و تحلیل شده،در پایان برخی نقطه نظرهای اصلاحی ارائه شده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  322 - رویکردهای تحلیلی در توسعۀ پایدار گردشگری شهری
  عبدالرضا فرجی راد سیده ژاله سید نصیری
  تحقیق حاضر با هدف شناسایی جایگاه و اهمیت گردشگری شهری، بررسی مفاهیم و روند تکاملی آن، و فرآیندهای مربوط به راهبردهای توسعۀ پایدار گردشگری شهری و ارزیابی ارتباط بین توسعۀ شهری و گردشگری و همچنین پیامدها و آثار مثبت و منفی این نوع گردشگری به نگارش درآمده است. فضاهای شهری چکیده کامل

  تحقیق حاضر با هدف شناسایی جایگاه و اهمیت گردشگری شهری، بررسی مفاهیم و روند تکاملی آن، و فرآیندهای مربوط به راهبردهای توسعۀ پایدار گردشگری شهری و ارزیابی ارتباط بین توسعۀ شهری و گردشگری و همچنین پیامدها و آثار مثبت و منفی این نوع گردشگری به نگارش درآمده است. فضاهای شهری کامل ترین قرارگاههای انسان را تشکیل می دهند و در بردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی می باشند و همچنین از جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی برخوردارند. مهمترین فضاهایی که در میان مقصدهای گوناگون مورد توجه و بازدید گردشگران قرار می گیرند شهرها هستند، به همین جهت می توان گفت شهرها مهمترین کانون جذب جهانگردان می باشند. در این تحقیق از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده است و با شناسایی عناصر گردشگری شهری و بررسی الگوهای تعیین کننده توسعۀ پایدار گردشگری شهری و مطالعۀ قابلیت و توانهای بالفعل و بالقوه شهرها در توسعۀ گردشگری و همچنین مراحل و فرآیندهای توسعۀ پایدار گردشگری در شهرها پرداخته شده است. تحقیق حاضر پس از جمع بندی و نتیجه گیری پیشنهاداتی را به منظور توسعۀ پایدار گردشگری شهری ارائه نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  323 - منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن مورد تهران
  اصغر نظریان
  افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده اس چکیده کامل

  افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهرک های جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت قریه و آبادی شکل یافته بودند با پذیرش مهاجرین جدید به صورت قطب های متمرکزجمعیتی درآورده است . بدین ترتیب نظم فضایی خاصی که از سال های قبل از 1335 در تهران و فضای پیرامونیشکل گرفته بود در جریان یک سلسله تحولات اقتصادی - اجتماعی و سیاسی در سطح ملی و منطقه ای دگرگون وضمن توسعه فضایی مقر شهری به سازماندهی فضای پیرامونی و مناطق اطراف منجر شده است.افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهر کهای جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت قریه و آبادی شکل یافته بودند با پذیرش مهاجرین جدید به صورت قطب های متمرکزجمعیتی درآورده است . بدین ترتیب نظم فضایی خاصی که از سال های قبل از 1335 در تهران و فضای پیرامونیشکل گرفته بود در جریان یک سلسله تحولات اقتصادی - اجتماعی و سیاسی در سطح ملی و منطقه ای دگرگون وضمن توسعه فضایی مقر شهری به سازماندهی فضای پیرامونی و مناطق اطراف منجر شده است.افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهر کهای جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت قریه و آبادی شکل یافته بودند با پذیرش مهاجرین جدید به صورت قطب های متمرکزجمعیتی درآورده است . بدین ترتیب نظم فضایی خاصی که از سال های قبل از 1335 در تهران و فضای پیرامونیشکل گرفته بود در جریان یک سلسله تحولات اقتصادی - اجتماعی و سیاسی در سطح ملی و منطقه ای دگرگون وضمن توسعه فضایی مقر شهری به سازماندهی فضای پیرامونی و مناطق اطراف منجر شده است.روند این تحولات موجب پیدایش شکل تازه ای از سازماندهی فضایی گردیده که امروزه اصطلاحاً منطقه شهری مجموعه شهری یا منظومه شهری نامیده می شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  324 - بررسی عوامل موثر بر حاشیه نشینی و بازتاب های آن، با تأکید بر کاربری خدمات شهری (مورد: شهر یزد)
  مهری حیدری نوشهر اصغر نظریان
  وجه مشخصه شهرنشینیجهان سومی، ناموزونی و نابرابری است. اشاعه قابل توجهی از ثروت و از سوی دیگر اقلیت هایی که در فقر زندگی می کنند، از ناکامی های خط مشی شهری قلمداد می شوند. حاشیه‌نشینی از پیامدهای توسعه ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. کاربریهای شهری در قشربندی اجتما چکیده کامل

  وجه مشخصه شهرنشینیجهان سومی، ناموزونی و نابرابری است. اشاعه قابل توجهی از ثروت و از سوی دیگر اقلیت هایی که در فقر زندگی می کنند، از ناکامی های خط مشی شهری قلمداد می شوند. حاشیه‌نشینی از پیامدهای توسعه ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. کاربریهای شهری در قشربندی اجتماعی و اقتصادی تاثیرگذار است و وقتی حاشیه نشینان خود را ناتوان از بهبود موقعیت اقتصادی- اجتماعی خویش احساس کردند، نوعی محرومیت در آنها بوجود آمده و آنها را به ارتکاب جرائم اجتماعی وادار کرده است. تحقیق حاضر بررسی علل شکل گیری حاشیه‌نشینی را در ارتباط با شاخص های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی، تجاری، ورزشی، فضای سبز و بازتاب های اجتماعی ناشی از آن، در شهر یزد مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق، ترکیبی از روش های اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. با توجه به تفاوت ضریب پراکندگی کاربریها و خدمات شهری که در محلات حاشیه نشین برابر 9/188 و در محلات غیر حاشیه نشین برابر 49/14 است، چنین استنباط می شود که شاخصهای مذکور به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار در حاشیه نشینی محسوب می شوند. بر اساس مدلهای رتبه بندی سکونتگاهها، درجه توسعه یافتگی در 41 محله شهر تفاوت چشمگیری را نشان داده است. همچنین میزان اعتبار همبستگی بین عدم توسعه یافتگی و حاشیه نشینی با 035/0 قابل اعتبار بوده است. بر اساس رگرسیون خطی نیز ارتباط معنی داری بین حاشیه نشینی و توزیع ناعادلانه خدمات و عدم توسعه یافتگی وجود داشته است. علاوه بر این، نتایج مدل خوشه ای، حاکی از این است که برای حاشیه نشین بودن یک محله، غیر از کمبود خدمات و کاربریها، فاکتورهای دیگری نیز مطرح بوده است. یافته های این قسمت از تحقیق به موازات دیدگاه بوم شناسی شهری است. یکی دیگر از یافته‌های این تحقیق در رابطه با بازتابهای اجتماعی حاشیه نشینی بوده است. جامعه آماری این بخش را کلیه خانوارهای حاشیه نشین شهر یزد تشکیل داده است. بر این اساس نمونه‌ای به حجم 282 نفر از ساکنین مناطق حاشیه‌ای شهر یزد انتخاب و مشخص گردید که افراد بیکار و با درآمد پایین نسبتاً بیشتر مرتکب جرائم اجتماعی شده‌اند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین مهاجرت و ارتکاب جرائم اجتماعی رابطه معنی‌داری وجود ندارد. نتایج این تحقیق، همسو با نظریات قشربندی اجتماعی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  325 - بررسی تعامل کنش انسان و طبیعت بر بافت مکانی شهر بابل
  رضا لحمیان منصور بدری فر اکبر پرهیزکار
  توسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری می‌گردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز مت چکیده کامل

  توسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری می‌گردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز متأثر خواهد ساخت. نمونه مورد مطالعه جهت بررسی رابطه بافت مکانی با عوامل طبیعی و انسانی شهر بابل می باشد. این شهر با قرن ها سابقه حضور در دوره های زمانی مختلف؛ و با وجود نوساناتی، روند جمعیت پذیری رو به تزایدی را تجربه کرده و از حیث کالبدی نیز می توان دوره های رشد کالبدی مشخصی را برای آن ترسیم نمود. تحقیقات نشان می دهد در طی دوران مختلف که رشد جمعیتی با گسترش کالبدی همراه بوده، جهت گیری خاص و ویژه ای در گسترش کالبد آن مشاهده می شود، که عمدتاً ناشی از محدودیتها و امکانات محیط طبیعی و انسانی است. در این تحقیق دو فرضیه مورد بررسی قرار گرفته، فرضیه اول اینکه بافت مکانی در روند توسعه کالبدی شهر مؤثر می باشد و فرضیه دوم اینکه برنامه های عمرانی دولت در توسعه بافت مکانی شهر نقش موثردارد. بر اساس نتایج این تحقیق هم فرضیه اول و هم فرضیه دوم با استناد به اطلاعات، آمار و نقشه های موجود مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  326 - شهرنشینی در حال دگرگون و جایگاه شهرهای کوچک تجربه ایران
  اصغر نظریان
  رشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزا چکیده کامل

  رشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزایش تعداد جمعیت شهرهای بزرگ به ضرر شهرهای متوسط به خصوص شهرهای کوچک و روستاشهرها عمل می‌کنند. چنین حالتی در نظام شهری کشورمان نیز به وضوح دیده می‌شود . در حال حاضر یکی از چالش‌های اساسی دولت‌ها به ویژه کشورهای در حال توسعه در جریان شهرنشینی در حال دگرگون یا دیفرانسیل، سازماندهی ساختار فضایی ملی مطلوب می‌باشد. چنین ساختاری به تقسیم کارکردن اقتصادی - اجتماعی متعادلی در سلسله‌مراتب شهری و منطقه‌ای امکان می‌دهد. لهذا کشورها در جهت ایجاد تعادل فضایی و توزیع متناسب جمعیت سیاست‌های راهبردی را مدنظر قرار می‌دهند . با توجه به مجموعه مطالعاتی که در نظام شهری ایران انجام گرفته، ملاحظه می‌شود که شبکه شهری ایران از تعادل فضایی برخوردار نبوده و شهرهای کوچک جایگاه مناسبی را در نظام شهری ایران ندارند. بدین‌جهت ضرورت دارد که سیاست‌های راهبردی خاصی در جهت تعادل‌بخشی نظام شهری اعمال گردد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  327 - ضرورت اصلاح نظام مدیریت توسعه شهری در کلان شهر تهران
  علیرضا سیاف زاده منصور بدری فر
  یکی از ویژگی های چند دهه اخیر، شهری شدن و جهانی شدن شهرها می باشد. این خصیصه بویژه در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران که با رشد شدید شهر نشینی مواجهه است، بیشتر نمود دارد. در حال حاضر این وضعیت به یک بحران بزرگ در نحوه مدیریت توسعه شهری و شهرسازی منجر شده است. در ای چکیده کامل

  یکی از ویژگی های چند دهه اخیر، شهری شدن و جهانی شدن شهرها می باشد. این خصیصه بویژه در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران که با رشد شدید شهر نشینی مواجهه است، بیشتر نمود دارد. در حال حاضر این وضعیت به یک بحران بزرگ در نحوه مدیریت توسعه شهری و شهرسازی منجر شده است. در این مقاله سعی شده است با بررسی ساختار نظام مدیریت شهری تهران به تبیین چالش ها و فرصتهایی که این نظام در پی داشته، به تحلیل ویژگی های ساختار عمومی مدیریت سنتی و چندگانه شهر تهران پرداخته شود. از مهمترین چالش های مدیریت شهری تهران باید به مسأله تعدد مدیریتی، بحران مسکن، حاشیه نشینی، بهره برداری بی رویه از منابع زمین، مسأله شوراها و شهرداری و... اشاره نمود. در این شرایط مدیریت توسعه شهری تهران با بحران های اجتماعی ـ اقتصادی، مدیریتی و نارسایی طرح های توسعه و عمران شهری روبرو است. مجموعه این شرایط ایجاب می کند که نظام مدیریت توسعه شهری در تهران متحول گردد که این امر به آسانی میسر نمی گردد و نیاز به یک فرایند و دوره گذار دارد. محتوای اصلی این دوره گذار عبارت است از: تغییر الگوی رایج مدیریتی و حرکت به سمت پارادایم برنامه ریزی راهبردی که از پویایی، انعطاف پذیری و انطباق پذیری زیادی برخوردار است. در این پژوهش براساس پارادایم برنامه ریزی راهبردی و با استفاده از تحقیقات انجام شده، برخی از مهم ترین راهبردها و راهکارهای اصلاح نظام مدیریت توسعه شهری در تهران به طور خلاصه معرفی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  328 - بررسی روش های محله بندی شهری (مطالعه موردی: شهر نوشهر و کلاردشت)
  احمد پوراحمد مصطفی قدمی غلامرضا جهان محمدی
  محله به عنوان یک واحد اجتماعی کالبدی از جمله عناصر تشکیل دهنده فضای شهر است که بنا به همگنی درونینسبی، محدوده آن قابل تعریف و تمییز است . شناخت محدوده واقعی محلات و سایر واحدهای فضایی شهر وترسیم مرز آن ها ، به عنوان پایه ای در برنامه ریزی کاربری زمین شهری به منظور توزی چکیده کامل

  محله به عنوان یک واحد اجتماعی کالبدی از جمله عناصر تشکیل دهنده فضای شهر است که بنا به همگنی درونینسبی، محدوده آن قابل تعریف و تمییز است . شناخت محدوده واقعی محلات و سایر واحدهای فضایی شهر وترسیم مرز آن ها ، به عنوان پایه ای در برنامه ریزی کاربری زمین شهری به منظور توزیع وتخصیص کاربری ها، تعییناستانداردها و سرانه های شهری، محسوب می شود. یافته های این تحقیق نشان می دهد، با توجه به تاکید بسیاری ازطرح های شهری به جنبه های کمی و عوامل فرمی به ویژه لبه و خیابان ها در فرایند ترسیم محدودة واحدهایکالبدی- فضایی شهر به ویژه محله بندی، این فرایند هرگز به تعیین محدوده واقعی محلات نمی انجامد و گاهی خودبه ناکارآمدی طرح ها دامن می زند. از این رو به منظور شناخت محدوده واقعی محلات، لازم است در کنار روش هایکمی و تاکید بر فاکتورهای فرمی، به روش کیفی و فاکتورهای فرایندی به عنوان یک ضرورت توجه شود. در این مقالهضمن بررسی اهمیت محله و محله بندی در برنامه ریزی شهری، نقد رو ش های فعلی محله بندی و ارایه پیشنهاداتیبرای تدوین روشی ترکیبی در فرایند محله بندی شهری، دو شهر نوشهر و کلاردشت به منظور آزمون روشپیشنهادی، مورد مطالعه قرار گرفتند و در نهایت محلات هر یک از دو شهر مذکور براساس ترکیبی از روش هایمطرح شده، شناسایی و مرز هر یک ترسیم شد. روش کار، تحلیلی مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  329 - تحلیل فرایند رشد و تکوین شهر ارومیه با بهره گیری از همپوشانی عکس ها هوایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  اصغر نظریان الناز همپانژاد
  شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی به عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب به شمار می رود. این شهر در دهه های گذشته همگام با دیگر شهرهای ایران شاهد تغییرات وسیع و گسترده ای در ساختار بافت و کالبد سنتی خود بوده است. شناخت و تحلیل دقیق و واقعی تر از چگ چکیده کامل

  شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی به عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب به شمار می رود. این شهر در دهه های گذشته همگام با دیگر شهرهای ایران شاهد تغییرات وسیع و گسترده ای در ساختار بافت و کالبد سنتی خود بوده است. شناخت و تحلیل دقیق و واقعی تر از چگونگی تغییرات ایجاد شده در طراحی و برنامه ریزی های مرتبط با مسائل شهری در حال و آینده به خوبی می تواند به یاری متخصصان و مدیران شهری آمده و دستیابی به شهری سالم تر و پایدارتر را سهل تر سازد. لذا بررسی و مطالعه تصویرهای هوایی سال های مختلف در کنار سایر راهکارها به عنوان یکی از بهترین ابزارهای شناخت و تحلیل در این زمینه بشمار می روند. بر همین اساس مقاله حاضر با رویکردی توصیفی و در نهایت تحلیل گونه تلاش دارد تا تغییرات کالبدی شهر ارومیه را مورد مطالعه قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  330 - بررسی و تحلیل سازمان فضایی شبکه شهری استان قزوین
  رمضانعلی شورمیج منصور بدر یفر
  ایجاد شهر صنعتی البرز به عنوان راهبرد قطب رشد باعث شد که در جنبه های ساختاری و کالبدی شهر قزوین ومناطق پیرامون و بالاخره استان قزوین عدم تعادل به وجود آید . همچنین موجب ایجاد عدم تعادل در سازمانفضایی شبکه شهری استان در زمان گردید . بدین ترتیب سازمان فضایی استان قزوین سه چکیده کامل

  ایجاد شهر صنعتی البرز به عنوان راهبرد قطب رشد باعث شد که در جنبه های ساختاری و کالبدی شهر قزوین ومناطق پیرامون و بالاخره استان قزوین عدم تعادل به وجود آید . همچنین موجب ایجاد عدم تعادل در سازمانفضایی شبکه شهری استان در زمان گردید . بدین ترتیب سازمان فضایی استان قزوین سه دوره حاکمیت نظاماقتصاد سنتی، مرحله گذار از اقتصاد سنتی به اقتصاد مدرن و دوره تثبیت را پشت سر گذاشته است.در این پژوهش با استفاده از مد ل های فریدمن، آنتروپی، شاخص مرکزیت، سلسله مراتب و حوزه نفوذ، ضریبویژگی و مکانی و ... به تحلیل سازمان فضایی در سطح منطقه پرداخته شده است . در این پژوهش، پولاریزه بودنشهر قزوین در نظام سلسله مراتب شهری منطقه و عدم تعادل در هرم شهری استان و کمبود شهرهای متوسط وکوچک در نظام شهری منطقه و سازما ن فضایی دوگانه مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین احداث قطب رشد البرزبه عنوان علت تامه تغییرات در سازمان فضایی منطقه در دوره تثبیت به اثبات رسیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  331 - توسعه میان افزا در بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه: محله خانی آباد تهران)
  ام هانی بنی هاشمی رحیم سرور یوسفعلی زیاری
  سالهاست که مراکز شهری با مسائل پیچیده ای همچون فرسودگی زودرس، زمین های قهوه ای، کاهش ایمنی و امنیت روبروست و همواره فکر متخصصان، برنامه ریزان و سیاست گذاران شهری را به خود مشغول داشته است. یکی از نظریه هایی که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است موضوع توسعه میان اف چکیده کامل

  سالهاست که مراکز شهری با مسائل پیچیده ای همچون فرسودگی زودرس، زمین های قهوه ای، کاهش ایمنی و امنیت روبروست و همواره فکر متخصصان، برنامه ریزان و سیاست گذاران شهری را به خود مشغول داشته است. یکی از نظریه هایی که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است موضوع توسعه میان افزا است. بطور خلاصه این رویکرد به توسعه در درون محدوده و باز توسعه محدوده با استفاده از پتانسیل های درونی آن می پردازد. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی طرح های توسعه میان افزا در بافت های فرسوده و معرفی اراضی و بافت هایی با پتانسیل بالا جهت پیاده نمودن توسعه میان افزا است. در این تحقیق با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به رتبه بندی و اولویت بندی بلوک های شهری محدوده، دست می یابیم که بیانگر محدوده هایی با بالاترین پتانسیل توسعه میان افزا در محله است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  332 - نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی شهر مشهد
  مریم مرادی بیژن رحمانی
  امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریاف چکیده کامل

  امروزه پایداری به عنوان بخشی اساسی از نظم جدید جهانی شناخته می شود. در سالهای اخیر مفهوم توسعه پایدار مورد تأکید و توجه صاحب نظران و مسئولین قرار گرفته است زیرا این مفهوم مبتنی بر حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده است نسبت به آنچه که تا امروز از آن برخورداریم. اینک دریافتیم که دیگر نمی توان از محیط همانند گذشته بهره برداری کرد. توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع منجر گردد و نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را بدون به خطر انداختن نسل آینده تامین گرداند. شهر مشهد به عنوان دومین شهر بزرگ کشور و دومین کلانشهر مذهبی جهان اسلام از برکت وجود پاک امام هشتم شیعیان امام رضا (ع) در مرکز و هسته اصلی آن هر ساله شاهد ورود خیل عظیم مشتاقان زیارت مرقد آن امام همام از اقصی نقاط کشور و جهان اسلام می باشد. بطوریکه میزان مسافرین داخلی و خارجی وارد شده به این شهر براساس آمار غیر رسمی تا 20 میلیون نفر در سال گزارش شده است و این امر منجر به توسعه صنعت گردشگری و تاسیسات مربوط به آن، رونق و توسعه شهری، کسب منافع اقتصادی و غیره شده است. شهر مشهد علاوه بر جاذبه های مذهبی توانهای گردشگری دیگری از جمله تاریخی و فرهنگی، طبیعی، تفریحی، تجاری، آموزشی و درمانی را داراست که خود باعث رونق گردشگری و طول مدت بیشتر اقامت گردشگران در این شهر شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اصلی‌ترین توان شهری در مشهد، گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی است که تمامی زوایای شهر را تحت سلطه خود دارد که با توجه به اصول پایداری و رعایت استانداردهای آن می تواند پویایی و توسعه شهر را در طولانی مدت به همراه داشته باشد و به عنوان یک ضرورت ماندگار در حیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی این شهر ایفای نقش کند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  333 - چشم انداز مدیریت شهری در ایران با تأکید بر توسعه پایدار شهری
  اکبر پرهیزکار علی فیروزبخت
  ساختار مدیریت شهری در ایران به منظور گذر از نظام متمرکز و حرکت به سمت نظام غیر متمرکز و بیرون رفت از چالشها رخ داده، لاجرم باید ایجاد تحول در نظام برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهری را بعنوان یک راه حل اساسی پذیرا باشد. این امر یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت انکار ناپذیر تلق چکیده کامل

  ساختار مدیریت شهری در ایران به منظور گذر از نظام متمرکز و حرکت به سمت نظام غیر متمرکز و بیرون رفت از چالشها رخ داده، لاجرم باید ایجاد تحول در نظام برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهری را بعنوان یک راه حل اساسی پذیرا باشد. این امر یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت انکار ناپذیر تلقی می گردد . چرا که در شرایط فعلی این ساختار علیرغم سعی و تلاش فروان در ایجاد ارتباط و تعامل میان سه عامل اصلی شکل گیری شهر انسان ، فضا و محیط عاجز از پاسخگویی وحل مشکلات رو به تزاید اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شهرها به ویژه در شهرهای بزرگ کـــشور بوده و شیوه های کنونی برنامه ریزی ومدیریت توسعه شهری نه تنها در مواجه با این معضلات، ضعیف و ناکارآمد جلوه می نماید بلکه موجب تشدید اوضاع و بحرانی نمودن آن به خصوص از طریق ایجاد تمرکز و دفع نظام مشارکتی می باشد . این مقاله در پی تحلیل نظام مدیریت شهری در ایران با بهره گیری از قوانین مورد عمل و چشم انداز آتی آن با استناد به رویکرد دولت می باشد و در ادامه باتوجه به سلسله مباحث و موضوعات پیرامون توسعه پایدار شهری، افق آتی مدیریت شهری با رویکرد توسعه پایدار تحلیل و ارزیابی گردیده است و نتایج حاصل از این مقاله تحلیلی و توصیفی نمایانگر این موضوع است که تغییر نظام مدیریت شهری تمرکز گرا به سوی نظام مدیریت غیر شهری متمرکز ، لاجرم بایستی بر اساس رویکرد توسعه پایدار شهری باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  334 - بافت‌های قدیمی و فرسوده‌ شهری، سیاستها و راهبردها (مورد مطالعه شهرضا )
  فضل الله یزدی اصغر نظریان
  یکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بی‌حد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را چکیده کامل

  یکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بی‌حد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را به وجود آورده است و در عوض بافت قدیمی و تاریخی شهرضا حیات حقیقی‌خود را از دست داده و مخروبه یا متروکه گشته و اصولا ارتباط منظم و منطقی هستة تاریخی با بقیه گستره شهری مخدوش گردیده است. هم‌اکنون سرعت و شدت روند فرسودگی در بافت‌های قدیمی به گونه‌ای است که عدم تطابق و هماهنگی فضای بافت قدیمی با تقاضای شهروندان و نیازمندیهای آنها را باعث گردیده است و همین امر سبب تخلیه جمعیت بومی و ایجاد ناهنجاریهای فرهنگی - اجتماعی - بهداشتی - امنیتی - حقوقی و نهایتا چشم‌انداز نامطلوبی را در پی داشته است . این تحقیق ضمن بررسی همه جانبه موضوع بافتهای قدیمی شهرضا، علت روند رو به رشد فرسودگی و تخریب در این بافتها را در قالب متغیرهای اصلی به ترتیب اهمیت شامل: ( پایین بودن درآمد، پایین بودن اجاره بها، سهولت تهیه مسکن و مهاجرت ) آنها را بررسی و نتیجه گیری نموده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  335 - توسعه شهری بر منبای پتانسیل‌های اقتصادی با رویکرد سیاست‌های کلی نظام مطالعه موردی: شهرستان آستارا
  سیده صدیقه حسنی مهر
  اهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی چکیده کامل

  اهمیت موضوع توسعه اجتماعی اقتصادی ملی هر کشوری لاجرم بر پایه پتانسیل ها و توانمندی های مختلف آن بنا می شود. توسعه مفهومی کلان و جامع است که شاخص های رفاه اجتماعی تشریح کننده آن می باشد. اگر توسعه منطقه ای بعنوان رویکردی در جهت تقویت توسعه ملی تعریف شود، ایران بعنوان یکی از کشورها، پیش از تدوین سند چشم اندازه بیست ساله 1404 رویکرد توسعه گرایانه خود را اعلام نموده و تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور را اساس کار قرار داده است از این رو در این مقاله سعی شده با توجه به پرسش کلیدی "چگونه می توان ساز و کار مناسب پتانسیل ها توسعه منطقه ای را شناسایی نمود؟" در جهت تجزیه و تحلیل پتانسیل های زیرساختی دانش محور شهرستان آستارا بر اساس سیاست های کلی نظام با استفاده از تحلیل سیاست های توسعه منطقه ای پرداخته شود. با استفاده از مدل تعاملی فاکتورهای توسعه منطقه ای و بهره گیری از شاخص های توسعه منطقه ای به این سؤال پاسخ داده شده است که نتیجه کلی آن تلفیق دانش بنیان اقتصاد منطقه و شاخص های انسانی توسعه منطقه ای است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  336 - ارزیابی شاخص های ناپایداری زیست محیطی با تأکید بر پسماند شهری (نمونه موردی کلانشهر اهواز)
  مصطفی محمدی ده چشمه محمد علی فیروزی جعفر سعیدی
  از دیدگاه اکولوژیک مشکلاتی مانند آلودگی رودخانه ها، آب های زیرزمینی، خاک و چشم اندازهای زشت ناشی از تجمع زباله‌ها در اطراف شهرها در اثر عدم بکارگیری اصول فنی و اکولوژیک، در دفع زباله‌های شهری است که شرایط ناپایداری را از لحاظ زیست محیطی در شهر ها بوجود می آورد. از این ر چکیده کامل

  از دیدگاه اکولوژیک مشکلاتی مانند آلودگی رودخانه ها، آب های زیرزمینی، خاک و چشم اندازهای زشت ناشی از تجمع زباله‌ها در اطراف شهرها در اثر عدم بکارگیری اصول فنی و اکولوژیک، در دفع زباله‌های شهری است که شرایط ناپایداری را از لحاظ زیست محیطی در شهر ها بوجود می آورد. از این رو مدیریت پسماند های شهری باید اهداف بهداشتی، زیست محیطی را مد نظر قرار دهد. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. هدف تحقیق، ارزیابی شاخص های ناپایداری زیست محیطی کلانشهر اهواز با تأکید بر شاخص شهری است. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری به شناخت معیار و زیر معیار های مورد نظر اقدام گردید و سپس با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص های کمی انجام و شاخص و زیر شاخص ها در چارچوب مدل وزنی AHP، اولویت بندی گردیدند و برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌های مورد نظر، از نرم افزار GIS، استفاده شده است. در این راستا، مهم ترین شاخص تبیینی برای ارزیابی ناپایداری زیست محیطی شهری، شاخص آلودگی پسماند شهری و زیر شاخص های آن انتخاب ارزیابی گردید. یافته‌های حاصل از تحقیق، بیانگر آن است که شهر اهواز بر اساس شاخص مورد بررسی، در شرایط زیست محیطی ناپایداری قرار دارد به طوری که منطقه یک با ضریب اثر (387/0)، بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه دو هم با وزن (02/0)، کمترین میزان آلودگی را از لحاظ معیار پسماند، در بین مناطق شهری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  337 - تبیین نقش بازار بزرگ تهران در توسعه گردشگری شهری تهران
  سیما بوذری ابراهیم خلیفه مجتبی بابکی نژاد
  مدیریت شهری تهران طی دهه های اخیر با چالش های مختلفی بویژه در ساختار اقتصادیمواجه بوده است، این در حالی است که این کلانشهر هم از موقعیت خاص(مرکزیتاداری سیاسی) در جذب سرمایه در کشور برخوردار بوده و هم این که پیشینه تاریخی آن حاکی از وجود توان بالا در جذب گردشگران داخلی چکیده کامل

  مدیریت شهری تهران طی دهه های اخیر با چالش های مختلفی بویژه در ساختار اقتصادیمواجه بوده است، این در حالی است که این کلانشهر هم از موقعیت خاص(مرکزیتاداری سیاسی) در جذب سرمایه در کشور برخوردار بوده و هم این که پیشینه تاریخی آن حاکی از وجود توان بالا در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد، که در اینراستا بازار بزرگ تهران به علت استقرار در بافت کهن شهری و نیز تنوع عملکردی(تجاری، مذهبی، تفریحی و ... ) قابل ذکر می باشد. این پژوهش سعی بر آن دارد تا باشیوه توصیفی تبیینی به شناخت جامع و تشریح قابلیت های متنوع بازار بزرگ تهران درجهت توسعه گردشگری شهری بپردازد. در این پژوهش با توجه به نوع تحقیق(همبستگی)، محدودیت های مختلف در گردآوری داده ها ،حجم نمونه 150 نفر می باشدکه براساس روش نمونه گیری اتفاقی تعیین و مورد پرسشگری واقع شده اند. با توجه بهفرضیات و مساله تحقیق و جهت سنجش همبستگی میان متغیرها (زیر ساخت های بازاربزرگ و توسعه گردشگری شهری) شاخص های (ارتباطی، اطلاعاتی، خدماتی، مذهبی فرهنگی، تاریخی، تجاری و تفریحی_ سرگرمی ) بررسی گردیدند. نتایج حاصله ازپژوهش (در زمینه بررسی و مقایسه روند تحولات و نقش آفرینی بازار بزرگ تهران)نشان می دهد که ضعف کارکردی قابل توجهی در رابطه با مدیریت و برنامه ریزی توسعهگردشگری (بازار بزرگ تهران) وجود دارد، از این رو بازار بزرگ با توجه به توان هایمختلف فضایی در صورت تدوین برنامه ریزی راهبردی، مدیریت مشارکتی و تامین کمیو کیفی زیرساخت های ارتباطی، خدماتی و اطلاعاتی منطبق بر معیارها و استانداردهایجهانی می تواند نقش بسزایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی و تحولات عمیق ومثبت ساختاری کلان شهر تهران و سایر سطوح داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  338 - تحلیل اجتماعی نظریات تحول شهر در نظام نوین جهانی با تاکید بر شهر آینده
  سروش فتحی آزیتا رجبی
  مقاله حاضر به بیان نظریات و تحلیل های اجتماعی نظریه پردازان در خصوص تحولات شهرهای جهان برمبنایتفکرات نظام جهانی و نظم نوین جهانی و گذر از مراحل نظریات کلاسیک و مدرن بر دوران تفکرات پست مدرن یافرانوگرا می پردازد و با رویکردی نظریه پردازانه بر نحوه ی تکوین تفکرات آینده و چکیده کامل

  مقاله حاضر به بیان نظریات و تحلیل های اجتماعی نظریه پردازان در خصوص تحولات شهرهای جهان برمبنایتفکرات نظام جهانی و نظم نوین جهانی و گذر از مراحل نظریات کلاسیک و مدرن بر دوران تفکرات پست مدرن یافرانوگرا می پردازد و با رویکردی نظریه پردازانه بر نحوه ی تکوین تفکرات آینده و مکانیزم منتج از آن، فضای شهریرا به مثابه مسئله اساسی در نظام اجتماعی که قلب نظریه های اجتماعی است مورد تحلیل و ارزیابی قرار می دهد.دیدگاه های نظریه پردازان بزرگ شهری همچون والرشتاین، لرنر، کاستلز، گیدنز را نیز درخصوص شهرهای فرارویجامعه جهانی به تصویر کشیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  339 - امکان ‌سنجی صنعت توریسم در شهر خرم آباد بر اساس مدل تحلیلی SWOT
  پروانه زیویار سمیه تیموری مصطفی نوروزی
  ویژگی هایساختارگردشگریهرمکانبهنوبۀخودمتأثر ازاهمیت،اعتبار،ماهیت،تنوعنقشوکارکردمذهبی،فرهنگی،تفریحی،تجاریوبهطورکلیجاذبه هایمکانیآن است. با این حال نکته ای که باید در نظر داشت شناسایی استعدادها، پتانسیل ها و ظرفیت های مکان های گردشگری است تا با سرمایه گذاری بهینه بتوان در چکیده کامل

  ویژگی هایساختارگردشگریهرمکانبهنوبۀخودمتأثر ازاهمیت،اعتبار،ماهیت،تنوعنقشوکارکردمذهبی،فرهنگی،تفریحی،تجاریوبهطورکلیجاذبه هایمکانیآن است. با این حال نکته ای که باید در نظر داشت شناسایی استعدادها، پتانسیل ها و ظرفیت های مکان های گردشگری است تا با سرمایه گذاری بهینه بتوان در جهت توسعه هرچه بیشتر این مناطق گام برداشت. لذا هدف اصلی این تحقیق، امکان سنجی ظرفیت ها و پتانسیل های گردشگری به منظور توسعه این صنعت در شهر خرم آباد، با توجه به موقعیت مناسب آن می باشد. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت و ضعف و همچنین فرصت ها و تهدیدها تهیه و با تنظیم عوامل استراتژیک، ماتریس SWOT از آن استخراج و رهیافت های حاصل از آن، به عنوان خط مشی های راهگشا در جهت تقویت زیرساخت ها و پتانسیل های گردشگری شهر خرم آباد ارائه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با نگاهی سیستمی به نقاط ضعف و قوت و همچنین فرصتها و تهدیدهای موجود می توان نتیجه گرفت که شهر از جاذبه های توریستی فراوانی برخوردار است و دارای قابلیتهای محیطی بسیاری است. لیکن شهر از انطباق پذیری لازم با محیط برخوردار نیست و باید با اتخاذ استراتژی هایی در صدد از بین بردن تهدیدها جهت تبدیل به فرصت برآمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  340 - مکان‌یابی و تعیین محدوده قابل توسعه شهر کوهدشت با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی
  حجت اله پاشاپور مصطفی توکلی نغمه ابوالفضل نوری الناز رضائی
  مکان‌یابی[1] فرآیندی که از طریق آن می‌توان بر اساس شرایط تعیین‌شده برای یک کاربری مشخص و با توجه به منابع و امکانات موجود, بهترین محل مناسب را تعیین نمود. مکان‌یابی درواقع تجزیه‌وتحلیل توأمان اطلاعات فضایی و داده‌های توصیفی به‌منظور یافتن یک یا چند موقعیت فضایی با ویژگی چکیده کامل

  مکان‌یابی[1] فرآیندی که از طریق آن می‌توان بر اساس شرایط تعیین‌شده برای یک کاربری مشخص و با توجه به منابع و امکانات موجود, بهترین محل مناسب را تعیین نمود. مکان‌یابی درواقع تجزیه‌وتحلیل توأمان اطلاعات فضایی و داده‌های توصیفی به‌منظور یافتن یک یا چند موقعیت فضایی با ویژگی‌های توصیفی موردنظر است. از سوی دیگر منطق فازی که می‌توان در تعریف آن گفت که از منطق ارزش‌های "صفر و یک" نرم‌افزارهای کلاسیک فراتر رفته و درگاهی جدید برای دنیای علوم نرم‌افزاری و رایانه‌ها می‌گشاید، زیرا فضای شناور و نامحدود بین اعداد صفر و یک را نیز در منطق و استدلال‌های خود به کار می‌گیرد (جورابیان، محمود و همکاران: 1381)، نیز می‌تواند در امر مکان یابی بسیار به کار آید چراکه مقادیر میان صفر و یک را در بر می‌گیرد. با توجه به تعریف فوق و نیز توجه به این مطلب که همه‌ساله شاهد افزایش نرخ رشد جمعیت هستیم ناگزیر با رشد و توسعه شهرها مواجه هستیم که این امر ضرورت مکان‌یابی محدوده‌های مناسب برای گسترش‌های بعدی هر شهری را ضروری می‌سازد. شهر کوهدشت واقع در استان لرستان نیز اگرچه نه به‌صورت گسترده ولی شاهد این توسعه در چند دهه گذشته بوده است آنچه در این پژوهش انجام شد بیانگر این واقعیت بوده است که شهر کوهدشت در ادامه توسعه فیزیکی خود، با محدودیت‌های گسل (در بخش جنوبی شهر)، شیب، انواع فرایندها (هوازدگی، دامنه‌ای، جریانی و فرسایشی)، خطرات ناشی از گسل (تخریب سدها، آب‌های زیرزمینی، تأسیسات و ...) و درنتیجه اثرات مخاطرات محیطی بر روی سازه‌های انسانی و افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز ناشی از این مخاطرات مواجه است، به‌استثنای اراضی واقع در شرق و غرب (مناسب‌ترین مکان‌ها برای توسعه فیزیکی آتی)، دیگر جای برای توسعه فیزیکی شهر کوهدشت وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  341 - شهر و گفتمان فرهنگی
  زهره فنی
  یکی از اصول توسعه درون زا یعنی توسعه برخاسته از نیازها، امکانات و شرایط ملی و محلی هر کشور، اصلهویت فرهنگی است که بر پایه پذیرش تنوع فرهنگی استوار است . در فرایند شهرنشینی و توسعه شهری درون زامی توان به وجود بستر فرهنگی مناسب برای گفتمان بین فرهنگ ها و ملل اندیشید در غی چکیده کامل

  یکی از اصول توسعه درون زا یعنی توسعه برخاسته از نیازها، امکانات و شرایط ملی و محلی هر کشور، اصلهویت فرهنگی است که بر پایه پذیرش تنوع فرهنگی استوار است . در فرایند شهرنشینی و توسعه شهری درون زامی توان به وجود بستر فرهنگی مناسب برای گفتمان بین فرهنگ ها و ملل اندیشید در غیر این صورت شهرها بهکانون هایی منفک و مجرد از هویت و حیات فرهنگی از یک طرف و مقتضیات فرهنگی و جغرافیایی جهان کنونی ازسوی دیگر تبدیل می شوند.در این نوشتار، این فرض مورد تاکید و ارزیابی است که وجود یک ساختار متعادل، همگون و درون نگر شهریو شهروندی می تواند روابط انسانی- فرهنگی به ویژه گفتمان میان فرهنگ های مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  342 - گذر شهر از میان مزرعه! (کشاورزی ایران، عروج یا نزول)
  بیزن رحمانی
  به هنگام یک بررسی پهنانگر در جهت شناخت روند تحولات اقتصادی ایران در می یابیم که در گذشته بخشکشاورزی هم پای رشد صنعت، دو نیاز عمدۀ این بخش را نیز تأمین می کرد. از آنجا که رشد صنعت با گسترششهرنشینی همراه بود، تغذیۀ جمعیت فزاینده شهرها افزایش تولید مواد غذایی و عرضه آن به چکیده کامل

  به هنگام یک بررسی پهنانگر در جهت شناخت روند تحولات اقتصادی ایران در می یابیم که در گذشته بخشکشاورزی هم پای رشد صنعت، دو نیاز عمدۀ این بخش را نیز تأمین می کرد. از آنجا که رشد صنعت با گسترششهرنشینی همراه بود، تغذیۀ جمعیت فزاینده شهرها افزایش تولید مواد غذایی و عرضه آن به قیمت مناسب راضروری می ساخت. با رشد صنعت و ماشینی شدن آن، نیاز به مواد اولیه کشاورزی نیز افزایش یافت و بخشکشاورزی تأمین این مواد را با قیمتی ارزان بر عهده گرفت.شکل گیری شهرها که دومین انقلاب عظیم در فرهنگ انسان بود، تحول اجتماعی برجسته ای است که بیشترموجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با انسا ن های دیگر گردید تا تغییر در واکنش های او نسبت به محیط .بنابراین پیدایش شهرها را باید نقطۀ عطفی در تاریخ اجتماعی انسان به حساب آورد . گام های اولیه در نیل به مرحلهشهرنشینی با افزایش جمعیت و سپس تشدید بهره برداری از محیط همراه بود.شهر به دنبال رشد فیزیکی خود در طول زمان، منجر به گسترش به سوی محدود ه های روستایی شد و اولینتأثیر آن تهدید فعالیت های زراعی و کاهش تولید بود . در واقع می توان گفت که توسعه شهرها چه از لحاظ مکانی وچه اجتماعی، تحولی منفی و شگرف در اقتصاد روستایی را فراهم آورد و زمینه ساز بسیاری از کاستی ها ومهاجرت های روستایی گردید که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران قابل مشاهده است . حالپرسشی که مطرح می گردد این است که آیا توجه به صنعت و شهر الزاماً به معنای نابودی و تضعیف بنیادهایروستایی- کشاورزی است؟ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  343 - مدل سازی برنامه ریزی عدد صحیح در جمع آوری پسماندهای شهری « مطالعه موردی منطقه 2 شهرداری تهران ناحیه یک »
  حیدر لطفی بابک صادقی
  در این مقاله الگوریتمی طراحی می گردد تا با ارائه مسیرهای مناسب درون هر ناحیه شهرداری، هزینه های جمع آوری پسماند را به حداقل ممکن کاهش دهد. از آنجا که میزان مصرف سوخت رابطه مستقیمی با مسافت طی شده توسط ماشین های جمع آوری پسماند دارد، با حداقل کردن مسافت طی شده می توان هز چکیده کامل

  در این مقاله الگوریتمی طراحی می گردد تا با ارائه مسیرهای مناسب درون هر ناحیه شهرداری، هزینه های جمع آوری پسماند را به حداقل ممکن کاهش دهد. از آنجا که میزان مصرف سوخت رابطه مستقیمی با مسافت طی شده توسط ماشین های جمع آوری پسماند دارد، با حداقل کردن مسافت طی شده می توان هزینه های سوخت مصرفی را نیز کاهش داد. هم چنین با توجه به اینکه جمع آوری پسماند در صد عمده ای (حدود 50 الی 70 درصد) از مخارج کل یک سیستم مدیریت پسماند شهری را تشکیل می دهد ( علوی مقدم. م 1377، 59 )، در صد اندکی بهبود در عملکرد سیستم، موجب کاهش کل هزینه های مدیریت پسماند به میزان قابل ملاحظه ای می شود. مدل ریاضی این مساله از نوع برنامه ریزی عدد صحیح با سه نوع متغیر تصمیم گیری و چهار نوع محدودیت است که برای حل آن در زمان نسبتا” کوتاه یک روشی ابتکاری شامل سه الگوریتم پیشنهاد می گردد. در روش پیشنهادی، ابتدا کل محدوده مورد بررسی با استفاده از الگوریتم اول ( بخش بندی[1]) به بخش های کوچکتر تقسیم می گردد که هرناحیه از تعدادی مخزن تشکیل می شود و بین چهار خیابان محصور است. هر نقطه واقع در مرز هر ناحیه می تواند یک نقطه شروع یا پایان بالقوه برای عملیات جمع آوری باشد. سپس با استفاده از الگوریتم دوم ( تولید مسیر) برای هر بخش کوتاه ترین مسیر بین هر زوج نقطه شروع و پایان تعیین می شود. در گام بعد الگوریتم ترکیب، بخش های همجوار مناسب را با توجه به ظرفیت و تعداد ماشین های جمع آوری موجود در هر ناحیه مشخص می کند بطوریکه کل مسافت طی شده در مجموع این بخش ها به حداقل برسد. در این روش ابتکاری موانع توپولوژیکی مانند بن بستها و بلوارها و همچنین مقررات ترافیکی مانند یک طرفه بودن به عنوان محدودیت لحاظ شده اند تا نتایج حاصل از این روش هر چه بیشتر به واقعیت نزدیک باشند. هم چنین به منظور حصول اطمینان از عملکرد الگوریتم در ابعاد واقعی، مورد کاوی این تحقیق برای سه ناحیه از شهرداری تهران انجام می شود و عملکرد الگوریتم از مقایسه میزان مسافت طی شده در حالت واقعی با میزان مسافت طی شده توسط الگوریتم پیشنهادی مورد بررسی قرار می گیرد، که در نهایت برتری روش پیشنهادی در این مقاله رانسبت به روش بکار رفته در دنیای واقعی نشان می دهد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  344 - مدیریت و ساماندهی اسکان‌های غیررسمی در شهر بندرعباس
  سید جمال الدین دریاباری حیدر لطفی
  شهر بندرعباس از شهرهای مهم جنوب ایران و مرکزیت سیاسی استان هرمزگان می باشد. براساس آخرین آمار قابل استفاده، جمعیت شهر بندرعباس حدود 380 هزار نفر برآورد گردیده است. این بدان معناست که جمعیت شهر طی 50 سال گذشته با نرخ رشد متوسط 3/6 درصد، 21 برابر شده است. با توجه به برآور چکیده کامل

  شهر بندرعباس از شهرهای مهم جنوب ایران و مرکزیت سیاسی استان هرمزگان می باشد. براساس آخرین آمار قابل استفاده، جمعیت شهر بندرعباس حدود 380 هزار نفر برآورد گردیده است. این بدان معناست که جمعیت شهر طی 50 سال گذشته با نرخ رشد متوسط 3/6 درصد، 21 برابر شده است. با توجه به برآوردها نزدیک به دو پنجم جمعیت شهر و حداقل 30% بافت شهر در اختیار گروه های غیر رسمی و کم درآمد است که الگوی کاملاً متفاوت با بدنه عمومی اجتماعی شهر دارند. بر پایه اطلاعات میدانی و مطالعات نظری، حوزه اسکان غیر رسمی گروه های کم درآمد شهر بندرعباس به 10 حوزه متفاوت تفکیک شده است. به همین منظور پرسشنامه ای تهیه و بین 1200 نفر از خانواده های ساکن در 10 محله محدوده های مختلف شهر براساس روش نمونه گیری تصادفی متناسب (RPS) توزیع شده است که در نهایت براساس مطالعات صورت گرفته و تحلیل نتایج حاصله رتبه بندی نواحی مورد مطالعه بر حسب شاخص های فقر انجام و راه حل هایی جهت ارتقاء محلات مورد نظر ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  345 - بررسی عوامل تاثیرگذار برتوسعه یا تهدید پایداری در شهر جدید اندیشه*
  زهرا خزائی دکتر جعفر شاعلی
  احداث شهرهای جدید با هدف ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکز گرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می‌گیرد. به منظور تمرکز زدایی و جذب سرریزهای جمعیتی شهرهای بزرگ چند میلیونی نظیر تهران و مشهد، جلوگیری از توسعه بی‌رویه شهرهای ب چکیده کامل

  احداث شهرهای جدید با هدف ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکز گرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می‌گیرد. به منظور تمرکز زدایی و جذب سرریزهای جمعیتی شهرهای بزرگ چند میلیونی نظیر تهران و مشهد، جلوگیری از توسعه بی‌رویه شهرهای بزرگ، ایجاد تعادل رشد اقتصادی و اجتماعی و کنترل حرکات مهاجرتی، ایجاد شهرهای جدید بهترین جایگزین شناخته شده است. شهر جدید اندیشه دارای عملکردی خوابگاهی - خدماتی بوده و در بین 4 شهر جدید مجموعه شهری تهران (اندیشه، هشتگرد، پردیس، پرند) تنها شهری است که توانسته جمعیتی بالغ بر پیش‌بینی طرح را در سال 1385 جذب نماید با این حال این شهر نیز همچون شهرهای جدید دیگر ایران در جهت توسعه پایدار شهری بسیار ضعیف عمل نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  346 - سیر تحول شبکه شهری منطقه کلانشهری تهران
  آزیتا رجبی شاهکار بینش پژوه
  بررسی شبکهی شهری تهران، توسعه شهری و الگوی استقرار جمعیت در دهههای اخیر با رشد شتابان شهرنشینی و ایجادفاصله عمیق جمعیتی میان شهرهای استان تهران با سایر شهرهای کشور از نظامی متناسب با ظرفیتها واستعدادها تبعیتننموده و به ظهور پدیده بزرگ سری یا ماکروسفالی و تشدید الگوی نخس چکیده کامل

  بررسی شبکهی شهری تهران، توسعه شهری و الگوی استقرار جمعیت در دهههای اخیر با رشد شتابان شهرنشینی و ایجادفاصله عمیق جمعیتی میان شهرهای استان تهران با سایر شهرهای کشور از نظامی متناسب با ظرفیتها واستعدادها تبعیتننموده و به ظهور پدیده بزرگ سری یا ماکروسفالی و تشدید الگوی نخست شهری انجامیده است. پدیدهای که مشکلات ومعضلات عدیدهای را در عرصههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در کل منطقه کلانشهر تهران بوجود آورده است.مقاله حاضر به استناد نتایج حاصله از مدل های مطرح شده به بررسی پدیده مجموعه شهری تهران و روند آن در سالهایاخیر پرداخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  347 - ارزیابی پارامترهای ژئومورفولوژیکی در توسعه فیزیکی شهر گرگان
  سمیه عمادالدین فخرالدین نامجو
  بسیاری از شهرهای ایران از نظر روند توسعه فیزیکی با محدودیت‌های ژئومورفولوژیکی مواجه هستند. شهر گرگان نیز با توجه به قرار گرفتن در منطقه شمال کشور ایران، نمی تواند به صورت گسترده توسعه یابد چرا که با محدودیت‌های فیزیکی توسعه شهری مانند وجود زمین های کشاورزی مرغوب، جنگل ه چکیده کامل

  بسیاری از شهرهای ایران از نظر روند توسعه فیزیکی با محدودیت‌های ژئومورفولوژیکی مواجه هستند. شهر گرگان نیز با توجه به قرار گرفتن در منطقه شمال کشور ایران، نمی تواند به صورت گسترده توسعه یابد چرا که با محدودیت‌های فیزیکی توسعه شهری مانند وجود زمین های کشاورزی مرغوب، جنگل ها، رودخانه ها و وجود تپه‌های موجود در حاشیه شهر در روند توسعه شهری مواجه است. هدف از این تحقیق دستیابی به متغیرهای موثر در توسعه فیزیکی شهر و دستیابی به الگویی که توسعه‌ی آتی شهر گرگان را با کمترین خسارات به محیط طبیعی مکانیابی نماید، می باشد. نتایج نشان می دهد شهر گرگان با توجه به وضع موجود از جنوب به جنگل و از سایر قسمت ها توسط زمین های کشاورزی محدود شده است. برای توسعه فیزیکی شهر دو گزینه پیش رو دارد: 1-توسعه درون شهری که با تخصیص تراکم ساختمانی بیشتر به ساختمان‌های شهری امکان پذیر است. 2-توسعه برون شهری اراضی که مساعد توسعه فیزیکی شهر باشد. بنابراین با توجه به مدل‌ها مناسبترین مکان جهت توسعه و گسترش آتی شهر گرگان قسمت های شرق و غرب گرگان می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  348 - شهر و عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: گنبد قابوس)
  کاظم جاجرمی ابراهیم کلته
  انجام مطالعات شهری با دیدگاه عدالت اجتماعی در سال های اخیر به عنوان یکی از رویکردهای مهم شناختهشده است . در این رویکرد به شاخص های مختلفی پرداخته می شود که میزان دسترسی به خدمات شهری و ارزشافزوده ی زمین از جمله مهم ترین آن ها می باشد. بررسی نواحی مختلف شهری در گنبد قابو چکیده کامل

  انجام مطالعات شهری با دیدگاه عدالت اجتماعی در سال های اخیر به عنوان یکی از رویکردهای مهم شناختهشده است . در این رویکرد به شاخص های مختلفی پرداخته می شود که میزان دسترسی به خدمات شهری و ارزشافزوده ی زمین از جمله مهم ترین آن ها می باشد. بررسی نواحی مختلف شهری در گنبد قابوس نشان می دهد که ایننواحی از نظر میزان دسترسی به امکانات و خدمات شهری تفاوت زیادی دارند و قیمت زمین و در نتیجه ارزشافزوده ی زمین در آن ها به طور معناداری از شاخص های مورد بحث تابعیت می کند. خدمات ارایه شده به صورتناعادلانه ای تقسیم می گردد و در نتیجه ی آن نواحی 6 و 7 بیش از نواحی 1و 2و 4 از شهر گنبد به امکانات توسعه وارزش افزوده دست یافته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  349 - الگوها و فنون برنامه ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها
  حسین کلانتری خلیل آباد احمد پوراحمد
  بافت تاریخی شهرها به دلیل بافت سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعفزیرساخت ها، مشکلات زیست محیطی و .. مسیر رکود و عقب ماندگی را طی می کنند.برای رفع مشکلات بافت تاریخی شهرها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی طرح هایی درقالب مرمت، بازسازی، نوسا چکیده کامل

  بافت تاریخی شهرها به دلیل بافت سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعفزیرساخت ها، مشکلات زیست محیطی و .. مسیر رکود و عقب ماندگی را طی می کنند.برای رفع مشکلات بافت تاریخی شهرها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی طرح هایی درقالب مرمت، بازسازی، نوسازی، احیا و به سازی در کشورهای مختلف تهیه و اجرا شده است . شیوه برخورد با اینبافت ها متأثر از دیدگاه های فلسفی در شهرسازی متفاوت بوده است . در سال های شروع انقلاب صنعتی تا سال1960 بافت تاریخی شهرها مورد بی توجهی برنامه ریزان شهری قرار گرفت و برنامه ریزان عمدتاً به ایجاد شهرهایجدید روی آوردند . در این دوران دخالت ها در اکثر مواقع کالبدی، مقطعی و بدون در نظر گرفتن شرایط اجتماعی اقتصادی شهر، بافت و محله انجام گرفته است.در دهه 1960 ، احیای بافت تاریخی شهرها و اعیان سازی به همراه حفظ و احیای شهر قدیمی و ساختشهرهای جدید شبیه به شهرهای قدیمی با تأکید بر هنجارها و ارزش های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت . در ایندوران طرح های به سازی، نوسازی، احیای محلات مسکونی بافت های تاریخی براساس مطالعات اقتصادی، اجتماعیو کالبدی با بهره گیری از نظریات و الگوهای مختلف تهیه شد . که در این مقاله مروری بر الگوها و تکنیک های 1مختلف مرمت 2 بافت تاریخی 3 شهرها شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  350 - توزیع جغرافیایی محصولات فرهنگی و نقش آن درایجاد انگیزه برای مهاجرت جوانان روستایی شرق گیلان به شهر
  تیمور آمار
  گسترش و نفوذ محصولات فرهنگی در روستاها را می توان برآیند توسعه خدمات بویژه راه و برق و توسعه ارتباطات فیمابین نقاط شهری و روستایی دانست.در پرتو این تحولات جامعه روستایی هم امکان استفاده از خدمات فرهنگی شهر را بیش از گذشته پیدا نموده و هم شاهد راهیابی گسترده کالاهایی مثل چکیده کامل

  گسترش و نفوذ محصولات فرهنگی در روستاها را می توان برآیند توسعه خدمات بویژه راه و برق و توسعه ارتباطات فیمابین نقاط شهری و روستایی دانست.در پرتو این تحولات جامعه روستایی هم امکان استفاده از خدمات فرهنگی شهر را بیش از گذشته پیدا نموده و هم شاهد راهیابی گسترده کالاهایی مثل رادیو، تلویزیون، ویدئو، جراید و.......بوده است. براین اساس دهه اخیر را می توان مقطع خروج روستاها از انزوای فرهنگی دانست.در طی این دوره روستاها تحت تاثیر محصولات فرهنگی،دگرگونیهای زیادی را تجربه کرده اند که این تغییرات در بین نسل جوان چشمگیر تر است.این مقاله می‌کوشد تا به بررسی ابعاد اثرگذاری محصولات فرهنگی بر افزایش خواسته ها،آرزوها،و انتظاراتی که نسل جوان را ترغیب به مهاجرت می کند، بپردازد. از نتایج قابل توجه این تحقیق، تفاوتهایی است که محصولات فرهنگی مختلف در ایجاد انگیزه برای مهاجرت جوانان به شهر دارند.بطوریکه رابطه بین محصولات الکترونیکی نظیر تلویزیون،ویدئو،و ماهواره و انگیزه های دسترسی به کتابخانه،و ادامه تحصیل بیشترین همبستگی و ارتباط بین امکانات فرهنگی مثل سینما وتئاتر دارای کمترین همبستگی با جریان مهاجرت روستا- شهری می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  351 - بررسی و ارزیابی وضع موجود شهر جدید هشتگرد با توجه به عوامل مؤثر در جمعیت-پذیری آن
  زهرا خزائی
  احداث شهرهای جدید با هدف ساماندهی ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکز گرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می گیرد. به منظور تمرکز زدایی و جذب سرریز های جمعیتی شهرهای بزرگ چند میلیونی نظیر تهران و مشهد، جلوگیری از توسعه بی روی چکیده کامل

  احداث شهرهای جدید با هدف ساماندهی ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکز گرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می گیرد. به منظور تمرکز زدایی و جذب سرریز های جمعیتی شهرهای بزرگ چند میلیونی نظیر تهران و مشهد، جلوگیری از توسعه بی رویه شهرهای بزرگ، ایجاد تعادل رشد اقتصادی ،اجتماعی و کنترل حرکات مهاجرتی ،ایجاد شهرهای جدید بهترین جایگزین شناخته شده است. شهر جدید هشتگرد که دارای عملکرد صنعتی خدماتی بوده مانند سایر شهرهای جدید در رسیدن به اهداف کمی مورد انتظار توفیق چندانی نداشته است. در این شهر نه جمعیت که پایه ی بقیه ی فعالیت ها و عملکردهاست و نه سایر شاخص ها هیچ یک به ارقام مورد انتظار نرسیده است و حتی با فاصله بسیاری از آنها قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  352 - برپایی جشنواره‌های فیلم و تاثیرات آن در حوزه شهر و شهرنشینی
  علی رحیمی سیدرضا صالحی امیری فاطمه عزیزآبادی فراهانی
  مقدمه و هدف پژوهش: با برپایی جشنواره‌های فیلم اثرات مختلفی در کالبدشهری صورت می‌پذیرد. برخی اثرات در حوزه زیرساخت‌ها و کالبد فیزیکی شهرها و برخی دیگرمربوط به تغییرات در کالبد فرهنگی و اقتصاد شهری نمایان می‌شود. یکی از فرصت‌های بدست آمده چانه‌زنی فرهنگی است. این رویداد م چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: با برپایی جشنواره‌های فیلم اثرات مختلفی در کالبدشهری صورت می‌پذیرد. برخی اثرات در حوزه زیرساخت‌ها و کالبد فیزیکی شهرها و برخی دیگرمربوط به تغییرات در کالبد فرهنگی و اقتصاد شهری نمایان می‌شود. یکی از فرصت‌های بدست آمده چانه‌زنی فرهنگی است. این رویداد موقعیتی برای خریداران و فروشندگان آثارسینمایی فراهم می‌آورد، که کنار یکدیگر گرد آمده و به تبادل انواع کالاهای فرهنگی و داد و ستد بپردازند. روش پژوهش: روش این مطالعه از نوع پیمایشی بوده و با تکیه بر روش دلفی، 129 پرسشنامه در میان تهیه‌کنندگان فیلم‌های سینمایی، کارگردانان سینمایی، کارشناسان و منتقدین، که در جشنواره‌های برلین و کن در سال‌های 2016-2010 شرکت داشته‌اند، توزیع شده است. به منظور بررسی سوالات تحقیق از آزمون دو جمله‌ای فریدمن استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد که برگزاری جشنواره‌های فیلم در مدیریت شهری و تغییر در چهره شهرها موثر بوده است. همچنین جشنواره‌های فیلم بدلیل حضور خریداران و فروشندگان قدرت چانه زنی فرهنگی را افزایش می‌دهد. نتیجه گیری: جشنواره‌های فیلم توانایی تغییرات متنوعی را در: مدیریت شهری، تغییر در چهره شهر، برندشدن شهرها، گسترش بازار و گردشگری فرهنگی و آورده اقتصادی دارند. لذا پیشنهاد می‌شود با تقویت بازارهای جنبی، تغییر محسوس و توسعه زیرساختهای شهری ممکن شود. شرکت کنندگان در این بازارها، زمانی ترغیب به حضور و مشارکت خواهند شد که زیرساخت‌های شهری و مدیریت مربوط به آن از هرحیث آمادگی لازم را داشته باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  353 - بررسی نقش اجرای طرح ناحیه محوری شهرداری تهران در توسعه پایدار محله‌ای
  جعفر شاعلی کتایون میرزائیان فاطمه مرادی
  مقدمه و هدف پژوهش: چند دهه است که کشورهای توسعه‌یافته، جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری، توسعه محله‌ای را در قالب فرآیندی مشارکتی و دموکراتیک و منطبق با نیازهای ساکنان شهر در محور برنامه‌های خود قرار داده‌اند. بر همین اساس مدیریت شهری تهران با آگاهی از نقش مؤثر برنامه‌ر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: چند دهه است که کشورهای توسعه‌یافته، جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری، توسعه محله‌ای را در قالب فرآیندی مشارکتی و دموکراتیک و منطبق با نیازهای ساکنان شهر در محور برنامه‌های خود قرار داده‌اند. بر همین اساس مدیریت شهری تهران با آگاهی از نقش مؤثر برنامه‌ریزی‌های محلی در توسعه پایدار شهری، اقدام به اجرای طرح ناحیه محوری نموده است. پژوهش حاضر سعی دارد ضمن بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر موفقیت اجرای طرح ناحیه محوری، به نقشی که این طرح در توسعه پایدار محله‌ای ایفا کرده، بپردازد. روش پژوهش: این طرح به روش پیمایش در بین محلات منطقه 5 شهر تهران انجام شده و به کمک پرسش‌نامه، اطلاعات مورد نیاز پژوهش از بین کلیه اعضای شورایاری محلات 29 گانه این منطقه گردآوری شد. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد که بیش‌ترین موفقیت طرح در افزایش قابل ملاحظه ارتباط بین مردم و مدیران شهری، رضایت شهروندان از مدیریت، ارائه آسان‌تر خدمات به شهروندان، افزایش همکاری شهروندان با مسئولان محلی و افزایش مشارکت مردم در امور شهر و در مقابل کمترین میزان موفقیت طرح در واگذاری امور شهری از شهرداری مناطق به نواحی بوده است. نتیجه‌گیری: طرح ناحیه محوری نقش بسزایی در توسعه پایدار شهری دارد. بدین ترتیب توجه به سرمایه اجتماعی موجود در محله موجب افزایش میزان مشارکت شهروندان در برنامه‌های شهری خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  354 - بررسی پل طبیعت تهران و تاثیر آن در منظر شهری
  سمیه ندائی محسن کاملی
  مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری در ایران به خصوص در کلان شهرها نظیر سایر کشورهای در حال توسعه‌، به دلیل تحمل مدرنیزاسیون کم رنگ و فاقد نشاط و سرزندگی گردیده است ‌. به ویژه که به دلیل انواع موانع کالبدی جدید‌، دید از داخل به خارج شهر‌، به این معنا که نزدیک شدن هر چه بیشتر ب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری در ایران به خصوص در کلان شهرها نظیر سایر کشورهای در حال توسعه‌، به دلیل تحمل مدرنیزاسیون کم رنگ و فاقد نشاط و سرزندگی گردیده است ‌. به ویژه که به دلیل انواع موانع کالبدی جدید‌، دید از داخل به خارج شهر‌، به این معنا که نزدیک شدن هر چه بیشتر به طبیعت و چشم انداز‌های پیرامون شهر است‌، نادیده گرفته شده است‌. امروزه عابرین پیاده بیشتر درگیر ترافیک خیابانها هستند‌. یکی از راهکارهای موثر برای درگیری کمتر عابرین با ترافیک خودروها استفاده از پلهای هوایی عابر پیاده است که مهمترین مزیت آن کاهش تداخل سواره و پیاده و ایمنی حرکت عابر پیاده است‌. از این رو هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر در افزایش زیبایی و منظر شهری به واسطه سازهای مدرن و تاثیر گذاری پل طبیعت در خوانایی و بررسی عوامل بارز بودن این سازه است‌. روش پژوهش: مطالعات کتابخانه‌ای و پرسش نامه یافته ‌ها: میزان خوانایی و تاثیر پل طبیعت در بافت شهری و انظار عمومی که با بهره گیری از اصول و معیارهای منظر شهری طراحی شده است ‌. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد‌، طراحی پل طبیعت به میزان قابل زیادی از نظر منظر شهری و خوانایی برای رهگذران کاملا ملموس و هویداست‌، همچنین از نظر کاربری و عملکرد یکی از سازه‌های موفق شهری میباشد‌. با توجه به تحقیقات حاصله فرم و شکل و همچنین عوامل موثر منظر شهری در طراحی این پل باعث ایجاد ارتباط با کاربران و شاخص بودنش در جوامع جهانی شده است‌. از این رو طراحی پل پیاده روی در کشور با معیارها و اصول طراحی منظر شهری ضروری است‌، با استفاده از الگوهای موفق در این زمینه و همچنین استفاده از گروهای طراحی و مهندسی به طراحی و خلق نمونه‌های از پل‌های دست زند که با اصول و معیارهای منظر شهری هماهنگ باشد و بر ارزش و غنای محیط‌های شهری بیفزایید‌. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  355 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه منطقه‌ای با رویکرد شکوفایی شهری(مورد مطالعه: منطقه 5 شهر کرج)
  طاهر پیرزادی هادی حسین خانی
  10.30495/ums.2022.20249
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه شکوفایی شهری به‌عنوان یکی از راهکارهای نیل به کیفیت زندگی بهتر، مشارکت، هم افزایی و یادگیری اجتماعی، پایداری زیست محیطی و از طرفی رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت ها مطرح می باشد. هدف این پژوهش ارائه برنامه راهبردی- عملیاتی توسعه منطقه 5 کرج (منطقه چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه شکوفایی شهری به‌عنوان یکی از راهکارهای نیل به کیفیت زندگی بهتر، مشارکت، هم افزایی و یادگیری اجتماعی، پایداری زیست محیطی و از طرفی رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت ها مطرح می باشد. هدف این پژوهش ارائه برنامه راهبردی- عملیاتی توسعه منطقه 5 کرج (منطقه هدف برنامه ریزی) با رویکرد شکوفایی شهری است.روش انجام پژوهش: این تحقیق با روش ارزیابی- تجویزی و در دو گام انجام گرفته است. در گام نخست، به منظور ارزیابی و شناسایی منطقه هدف برنامه ریزی، داده های کمی بدست آمده از منابع مختلف (طرح تفصیلی مناطق، نقشه کاربری اراضی مناطق و بلوک های آماری شهر کرج)، با استفاده از محیط نرم افزار ArcGIS و EXCEL به 27 شاخص در قالب 5 بعدِ شکوفایی شهری تبدیل شده است. برای سطح بندی و رتبه بندی مناطق شهر کرج از مدل تصمیم گیری چند معیاره واسپاس (WASPAS) استفاده شده است. در ادامه، با استفاده از تکمیل پرسشنامه، مشاهده میدانی و مطالعه اسناد بالادستی به ارزیابی درونی منطقه با هدف برنامه ریزی راهبردی پرداخته شده است. در گام دوم (تجویز) و پس از مشخص شدن منطقه مسئله دار، با استفاده از تکنیک تحلیل عرصه های تصمیم گیری مرتبط راهبردها (AIDA[i]) سیاست ها و پروژه های پیشنهادی در جهت دست یابی به شکوفایی شهری در منطقه 5 کرج ارائه شده است.یافته های پژوهش: منطقه 5 شهر کرج (با امتیاز نهایی 235/0) از نظر ابعاد شکوفایی شهری در نامطلوب ترین وضعیت قرار دارد و به عنوان منطقه مسئله دار و هدف برنامه ریزی انتخاب شد. همچنین یافته های تکنیک (AIDA) نشان می دهد که از مهم ترین موانع عدم تحقق شکوفایی شهری در این منطقه به عدم مشارکت شهروندان و عدم پاسخگویی به آنها برمی گردد. افزایش مشارکت شهروندان و یادگیری اجتماعی در این منطقه کلید نائل آمدن به شکوفایی شهری است. برابری و مشارکت تنها یکی از ابعاد پنجگانه شکوفایی شهری است اما می توان گفت بدون آن نمی توان در چهار بعد دیگر نیز به توسعه رسید. در واقع اگر سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم و همچنین مشارکت آن ها نباشد سایر اقدامات با موفقیت روبه رو نخواهند شد.نتایج پژوهش: نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بعد زیست پذیری، برابری و مشارکت و بهره وری منطقه 5 شهر کرج نسبت به سایر ابعاد شرایط نامساعدتری دارند به همین دلیل بخش اعظم پروژه‌های راهبردی بر روی این ابعاد صورت گرفته که تحقق آنها مشارکت های مردمی را می طلبد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  356 - حکمرانی شهری: شناسایی شاخص‌های برای توسعه مدیریت شهری شهرداری تهران
  حامد رحمانی
  هدف: هدف از این پژوهش شناسایی شاخص‌های بین‌المللی برای بررسی توسعه شهری تهران با استفاده از الگوی حکمرانی شهری است. روش پژوهش: روش مورد استفاده در این پژوهش روش ترکیبی است که در آن برای ساخت مولفه‌ها و سنجه‌ها در ابتدا با استفاده از روش میدانی (مصاحبه در کنار مطالعه اکت چکیده کامل

  هدف: هدف از این پژوهش شناسایی شاخص‌های بین‌المللی برای بررسی توسعه شهری تهران با استفاده از الگوی حکمرانی شهری است. روش پژوهش: روش مورد استفاده در این پژوهش روش ترکیبی است که در آن برای ساخت مولفه‌ها و سنجه‌ها در ابتدا با استفاده از روش میدانی (مصاحبه در کنار مطالعه اکتشافی) داده‌ها گردآوری شده و به‌وسیله روش کیفی تحلیل تِم مولفه‌ها و شاخص‌ها شناسایی گردید و نیز برای بررسی روایی مدل به دست آمده از روش کمی (استفاده از پیمایش و توزیع پرسشنامه برای تحلیل عاملی تاییدی) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را در مرحله اول برای تحلیل تِم، تحقیقات پیشین و کلیه مقالات علمی پژوهشی داخلی و خارجی که دارای کلید واژه شاخص‌های حکمرانی شهری بودند را در بر می‌گیرد. در این بین 8 مقاله علمی پژوهشی داخلی و 15 مقاله معتبر خارجی شناسایی گردید که همه آن‌ها مورد بررسی قرار گرفتند و در بخش دوم جامعه آماری را خبره‌های مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران تشکیل می‌دهد. در مرحله دوم نیز جهت بررسی صحت مدل به دست آمده نیز جامعه آماری را کلیه مدیران شهرداری منطقه یک شهر تهران تشکیل می‌دهند. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از تحلیل تِم نشان از آن داشت که در مصاحبه 62 مضمون شناسایی گردید و سپس با کمک تحلیل عاملی تاییدی از میان آن‌ها در نهایت 50 مضمون انتخاب شد و شاخص‌ها از میان آن‌ها استخراج گردیدند. نتیجه: در نهایت شاخص‌ها در هشت حوزه مشارکت شهروندان با شهرداری، کارایی و اثربخشی، پاسخگویی به شهروندان، شفافیت، قانونمندی، جهت گیری توافقی، عدالت و بینش راهبردی در شهرداری دسته بندی گردیدند. نتایج حاصل از مدل اندازه‌گیری در حالت تخمین استاندارد و ضریب معناداری نیز نشان از روایی مناسب شاخص‌ها دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  357 - تدوین راه‌بردهای ارتقاء کیفیت در احداث پیاده راه‌های شهری؛ (مطالعه موردی پیاده راه طالقانی شهر ایلام)
  سیدمهدی رسولی حامد احمدی
  10.30495/ums.2023.23114
  مقدمه و هدف پژوهش: سیمای شهری اولین معرف هر شهر است که به نوعی نماینگر تاریخ، قدمت و فرهنگ آن شهر می‌باشد. از مولفه‌های سیمای شهری می‌توان به پیاده‌راه‌ها، مبلمان شهری، فضاهای سبز و... اشاره کرد. هدف اصلی طراحی پیاده راه‌ها ایجاد حس سرزندگی و جریان زندگی اجتماعی است. تن چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: سیمای شهری اولین معرف هر شهر است که به نوعی نماینگر تاریخ، قدمت و فرهنگ آن شهر می‌باشد. از مولفه‌های سیمای شهری می‌توان به پیاده‌راه‌ها، مبلمان شهری، فضاهای سبز و... اشاره کرد. هدف اصلی طراحی پیاده راه‌ها ایجاد حس سرزندگی و جریان زندگی اجتماعی است. تنوع و نفوذ پذیری دو فاکتور مهم در ایجاد حس سرزندگی در پیاده راه‌ها هستند. مبلمان شهری نیز یکی دیگر از اجزای اصلی طراحی فضاهای شهری است که نقش کیفیت و کارایی فضاها را افزایش می‌دهد. از هدف های اصلی طراحی فضاهای شهری می‌توان به ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد محیطی آرام و جذاب برای شهروندان اشاره کرد. از نظر شهروندان وجود امنیت در سطوح مختلف شهری که باعث احساس آرامش آنها می‌شود نیز مهم است. تامین این گونه امنیت همواره دارای مولفه‌های مختلفی از جمله کنترل اجتماعی می‌باشد. در این پژوهش سعی شده است بعد از بررسی اصول استاندارد سازی پیاده‌راه‌ها به معرفی و تجزیه و تحلیل پیاده راه طالقانی استان ایلام پرداخته شود.روش تحقیق: این مقاله از نوع توصیفیتحلیلی بوده و در بازه زمانی پاییز و زمستان سال 1401 و با شرکت 237 نفر از شهروندان سطح شهر که با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شده‌اند، انجام شده است.یافته‌ها: نکته مهم اجرای این طرح، قرارگیری مکان آن در هسته مرکزی شهر می باشد که باعث کاهش و یا عدم استفاده از وسایل نقلیه و همچنین کمبود فضای پارکینگ در هسته مرکزی شهر است که این مسئله به طور کلی قابل درک نیست.نتیجه گیری: اکثریت شهروندان با اجرای این گونه طرح‌ها موافق هستند اما نکته‌ی مهم موقعیت این مکان برای اجرای کار می‌باشد که این مهم از نظر شرکت کنندگان تا حدودی مبهم و قابل تامل است، به صورتی که افراد موافق 58% و افراد مخالف مکان اجرای طرح 42% هستند. همچنین می توان پیشنهاد داد که قبل از اجرای طرح هایی به مشابه موضوع مورد اشاره حتما مطالعات دقیق و مهندسی شده انجام گیرد تا در آینده از بروز مشکلات متعدد جلوگیری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  358 - تحلیلی بر وضعیت پیادهراه‌ها در منطقه دوازده تهران با رویکرد بازآفرینی شهری
  سمیه رنجبرزاده پروانه زیویار محسن رنجبر
  مقدمه و هدف پژوهش: پیاده راه ابزاری برای فعالیت جمعی بخصوص در ارتباط با اقتصاد شهری، کیفیت محیطی و سلامت اجتماعی است. در همین راستا، یکی از اقداماتی که طی چندین سال گذشته در بازگرداندن اجزا و کارکردهای پیاده‌راها به مدار کارآمدی در اکثر کشورهای دنیا به کار گرفته‌شده است چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: پیاده راه ابزاری برای فعالیت جمعی بخصوص در ارتباط با اقتصاد شهری، کیفیت محیطی و سلامت اجتماعی است. در همین راستا، یکی از اقداماتی که طی چندین سال گذشته در بازگرداندن اجزا و کارکردهای پیاده‌راها به مدار کارآمدی در اکثر کشورهای دنیا به کار گرفته‌شده است، بازآفرینی است. بازآفرینی مجموعه اقدامات هنرمندانه و اندیشیده شده‌ای است که باهدف دادن حیات مجدد به کارکردها و فضاهای شهری در سطوح گوناگون صورت می‌گیرد. هدف اصلی این پژوهش تحلیل وضعیت پیاده راه های موجود منطقه ۱۲ تهران با رویکرد بازآفرینی شهری است. روش پژوهش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی ازنظر روش، توصیفی- تحلیلی است. برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار SPSS و روش تاپسیس بهره گرفته ‌شده است. در این پژوهش برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است؛ که مقدار ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 0.858 بدست آمد است. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای نشان می‌دهد که در بین ابعاد بازآفرینی بر اساس داده‌های حاصل از پرسشنامه، بعد اقتصادی در وضعیت مطلوب و بعد زیست‌محیطی کمترین امتیاز را در بین ابعاد بازآفرینی از دیدگاه شهروندان منطقه 12 کسب کرده است. از سوی دیگر بر اساس مدل تاپسیس پیاده راه‌های پانزده خرداد، باب همایون، ناصرخسرو در وضعیت مطلوب و پیاده راه‌های صف، صوراسرافیل، داور در این دو بعد عملکردی نیمه موفق و پیاده راه هفده شهریور با توجه به اینکه کاربری‌های اطراف پیاده راه غیرفعال شده و نفوذناپذیری و امنیت اجتماعی محور، حرکت سواره از میدان شهدا تا خیابان صفا بازگشایی‌شده است، می‌توان گفت این پیاده راه از لحاظ عملکردی ناموفق بوده است. نتیجه گیری: رویکرد پیاده راه سازی در منطقه ۱۲ تهران صرفا کالبدی و اقتصادی محور می​باشد و نگرش های کل گرایی و اجتماع محور را به همراه ندارد. در همین راستا، رهیافت نوینی بنام بازآفرینی شهری باید در راستای چاره جوئی ناپایداری های کنونی پیاده راه ها باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  359 - تحلیل وضعیت توسعه شهری دانش پایه در سه کلان شهر ایران با روش تحلیل رابطه ای خاکستری(مطالعه موردی : تهران، مشهد و اصفهان)
  معصومه جعفری منوچهر طبیبیان
  شهرها به عنوان شکل غالب سکونت گاه های انسانی در سراسر جهان در ارتباط مستقیم با انسان می باشند. انسان شهرنشین عصر جدید که جهان را به صورت یکپارچه در قبضه علم و دانش می بیند، از آن تاثیر پذیرفته و بر آن اثر می گذارند. توسعه در عصر جدید امری پیچیده است که رهیافتی به جز توس چکیده کامل

  شهرها به عنوان شکل غالب سکونت گاه های انسانی در سراسر جهان در ارتباط مستقیم با انسان می باشند. انسان شهرنشین عصر جدید که جهان را به صورت یکپارچه در قبضه علم و دانش می بیند، از آن تاثیر پذیرفته و بر آن اثر می گذارند. توسعه در عصر جدید امری پیچیده است که رهیافتی به جز توسعه دانش نمی تواند جهت روبه جلو داشته باشد. توسعه شهری دانش پایه امروزه الزام شهرهای مترقی در جهان است. هدف از این پژوهش تحلیل معیارها و شاخص های توسعه شهری دانش پایه در سه کلان شهر تهران، مشهد و اصفهان می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می باشد. چهارمعیار و هفده شاخص از روش تحلیل محتوی کیفی استخراج شد و بعد از غربال گری توسط ده متخصص و اجماع نظری با چهار معیار و ده شاخص تثبیت شد. داده های کمی از هر کلان شهر مستخرج و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل رابطه ای خاکستری استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که کلان شهر ها با توجه به شاخص های توسعه شهری دانش پایه دارای پتانسیل های روبه رشد هستند و کلان شهر تهران جایگاه اول، کلان شهر مشهد در جایگاه دوم و کلان شهر اصفهان در جایگاه سوم قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  360 - طراحی مدل مدیریت شهری مبتنی بر عدالت اجتماعی در شهرداریهای استان اصفهان
  مرتضی والی زاده علی رضا شیروانی ماشاالله ولیخانی
  10.30495/ums.2023.21755
  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای امروزی بعنوان یکی از عظیم ترین دستاورد های فرهنگ و تمدن بشر عصر حاضر مطرح هستند . نگریستن از نگاه عدالت محوری به مقوله مدیریت شهری از اصولی ترین ارکان حکمرانی شهری است .اگر عدالت اجتماعی را مجموعه ای از استراتژیها ،تصمیم گیریها ،قوانین،رفتارها، چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای امروزی بعنوان یکی از عظیم ترین دستاورد های فرهنگ و تمدن بشر عصر حاضر مطرح هستند . نگریستن از نگاه عدالت محوری به مقوله مدیریت شهری از اصولی ترین ارکان حکمرانی شهری است .اگر عدالت اجتماعی را مجموعه ای از استراتژیها ،تصمیم گیریها ،قوانین،رفتارها،خدمات ،اقدامات عمرانی وکمک های اجتماعی و توزیع فرصتها، توسط مدیریت شهری(با فرض برخورداری و دستیابی برابر شهروندان) بدانیم، ضرورت تحقق حکمرانی شهری عدالت محور مشخص می شود. هدف پژوهش طراحی الگوی مدیریت شهری مبتنی بر عدالت در شهرداریهای استان اصفهان روش پژوهش: روش ترکیبی (کمی وکیفی) بر اساس رویکرد تئوری داده بنیاد انجام شده، ابتدا روش کیفی برای احصاء مؤلفه‌های مدل اولیه و روش کمی برای تعیین اعتبار سنجی مؤلفه‌های به دست آمده جهت بومی‌سازی و تخصصی سازی مدل به کارگرفته شده است. یافته‌ها: در مرحله کدگذاری باز، تعداد 179 مفهوم اولیه ،استخراج گردید. در مرحله کد گذاری محوری 32 مقوله فرعی و نهایتا در مرحله کدگذاری انتخابی با 5 مقوله اصلی ، دسته بندی انجام شد. داده های به دست آمده با استفاده مدل معادلات ساختاری و نرم افزر اسمارت پی. ال. اس نسخه 2 تجزیه و تحلیل گردید. نتیجه گیری: با توجه به مدل ارائه شده و نیز راهبردهای پیشنهادی در این پژوهش،پیامدهای اجتماعی ،اقتصادی ،شهروندی و رفتاری معنوی ، محقق می گردد.که بیشترین تاثیر در پیامد های شهروندی خواهد بود . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  361 - ارزیابی تاثیر شهرک صنعتی شمس آباد بر توسعه شهر حسن آباد
  منصوره تارودی پروانه زیویار بهمن کارگر
  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد شهرکهای صنعتی با هدف تشویق بخش صنعت و با توجه به سیاستهای توزیع جمعیت و به منظور استفاده بهینه از منابع طبیعی و تولید محلی، جلوگیری از تمرکز ناموزون صنایع و تراکم صنعتی در محدوده شهرها و همگام نمودن توسعه صنعتی با مسئله حفظ محیط زیست و کنترل آلا چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد شهرکهای صنعتی با هدف تشویق بخش صنعت و با توجه به سیاستهای توزیع جمعیت و به منظور استفاده بهینه از منابع طبیعی و تولید محلی، جلوگیری از تمرکز ناموزون صنایع و تراکم صنعتی در محدوده شهرها و همگام نمودن توسعه صنعتی با مسئله حفظ محیط زیست و کنترل آلاینده های صنعتی مورد توجه مسئولین قرار گرفته است. روش پژوهش: هدف از این مقاله بررسی نقش شهرک های صنعتی بر توسعه شهرها در ابعاد مختلف می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی تحلیلی است. در این پژوهش برای سنجش پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ در نرم افزار spss استفاده شد، میزان آلفای کرونباخ شاخص‌های اقتصادی، 0.736، شاخص‌های اجتماعی، 0.731 زیست‌محیطی، 0.792، کالبدی 0.750، مدیریتی 0.855 که به لحاظ پایایی اعداد قابل قبولی می باشند. میزان روایی سؤالات تحقیق نیز با استفاده نظر متخصصان و کارشناسان تحقیق موردبررسی واقع شد. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که نتایج حاصل از روش معادلات ساختاری در بعد اجتماعی دو شاخص بهبود نیروی متخصص و کارآمد و افزایش مهاجرت؛ در بعد زیست‌محیطی نیز کاهش کشاورزی و افزایش آلودگی هوا؛ در بعد کالبدی نیز شاخص‌های گسترش فیزیکی شهر و بهبود وضعیت سکونت اقشار کم‌درآمد؛ در بعد اقتصادی وجود شاخص‌های ایجاد اشتغال جدید و بهبود درآمد شهروندان؛ در بعد مدیریتی شاخص‌های مدیران شهری در رشد و پراکنده شهری در طرح‌های جامع و تفصیلی نقش کلیدی و تأثیر میزان شهرک صنعتی بر ایجاد طرح‌های ملی در شهر حسن‌آباد به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی را دارند. همچنین نتایج آزمون کای اسکوئر نشان می‌دهد که بیان ابعاد مختلف اقتصادی، مدیریتی، کالبدی، اجتماعی و زیست‌محیطی در شهرک صنعتی شمس‌آباد و توسعه حسن‌آباد روابط مستقیم و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: بهبود و توسعه شهرک های صنعتی شمس آباد می تواند بر ابعاد مختلف اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی شهر حسن آباد تاثیر بگذارد و این امر نیازمند مدیریت منسجم و یکپارچه می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  362 - رابطه طراحی شهری با میزان امنیت اجتماعی از نظر شهروندان بر اساس مدل CPTED (مطالعه موردی: شهر کرج)
  افسانه زمانی مقدم علی اکبر رضایی روزبه خلقت دوست
  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف آرمانی ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در شهرها به کمک طراحی شهری و محیطی و به منظور نیل به جامعه‌ای امن انجام گردیده است. هدف ویژه‌ای که پژوهشگران در پی آن بوده‌اند تعیین رابطه طراحی شهری با میزان امنیت اجتماعی بوده است و برای این منظور فرض چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف آرمانی ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در شهرها به کمک طراحی شهری و محیطی و به منظور نیل به جامعه‌ای امن انجام گردیده است. هدف ویژه‌ای که پژوهشگران در پی آن بوده‌اند تعیین رابطه طراحی شهری با میزان امنیت اجتماعی بوده است و برای این منظور فرض گردیده است که بین مؤلفه‌های طراحی شهری شامل اندازه و فرم فضا، آسایش بصری و محیطی، سازمان فضایی و نفوذپذیری، و کیفیت مسکن و کاربری زمین با میزان امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد. روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش شهر کرج می‌باشد و حجم جامعه آماری بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1385 مرکز آمار ایران برابر با 1732275 نفر می‌باشد. روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای می‌باشد که با استفاده از روش تصادفی طبقه ای، به ترتیب ابتدا از منطقه، سپس ناحیه و پس از آن محله نمونه گیری شده است. با توجه به جدول کرجسی- مورگان، حجم نمونه 384=n می‌باشد. در نهایت با استفاده از روش‌های مطالعه کتابخانه‌ای و میدانی به جمع آوری داده‌ها پرداخته شده و داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل و روابط بین آنها مورد سنجش قرار گرفته است. یافته‌ها: در این پژوهش رابطه‌ای قوی میان نمره مؤلفه‌های طراحی شهری و نمره جرایم رخ داده یافته شده است. به علاوه، بهبود شاخص‌های این مؤلفه‌ها، منجر به کاهش میزان جرایم ارتکاب یافته گردیده است. در نتیجه، امنیت اجتماعی بهبود یافته است که نشان دهنده رابطه مستقیم میان این مؤلفه‌ها و میزان امنیت اجتماعی می‌باشد، به گونه‌ای که با بهبود این مؤلفه‌ها، میزان امنیت اجتماعی بهبود یافته و در نتیجه هر چهار فرضیه این پژوهش مورد تایید قرار گرفته است. نتیجه گیری: از آنجایی که فرضیه‌های پژوهش مورد تایید قرار گرفته‌اند، به نظر می‌رسد که شاخص‌های مؤلفه‌های طراحی شهری نقشی حیاتی در میزان امنیت اجتماعی از نظر شهروندان ایفا می‌کنند. بنابراین، بهبود شاخص‌های طراحی شهری با الویت میزان قوی بودن روابط میان مؤلفه‌های طراحی شهری و میزان امنیت اجتماعی می‌تواند بسترهای ارتکاب اعمال مجرمانه در جامعه را کاهش دهد و موجب افزایش میزان امنیت اجتماعی گردد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  363 - حکمرانی و نقش اداره امور شهری در عصر جهانی‌سازی
  حمید عرفانیان خان‌زاده
  ممقدمه و هدف پژوهش: جهانی سازی، حکمرانی و مدیریت شهری، مفاهیمی هستند که در سرتاسر جهان معروف وشناخته شده اند و در نوشته های پژوهشی و علمی، در مباحثات سیاسی و مدیریتی، در رسانه های گروهی و تمامیسیستم های اجتماعی سراسر جهان به چشم می خورند. این کلمات، واکنش های فکری، عقید چکیده کامل

  ممقدمه و هدف پژوهش: جهانی سازی، حکمرانی و مدیریت شهری، مفاهیمی هستند که در سرتاسر جهان معروف وشناخته شده اند و در نوشته های پژوهشی و علمی، در مباحثات سیاسی و مدیریتی، در رسانه های گروهی و تمامیسیستم های اجتماعی سراسر جهان به چشم می خورند. این کلمات، واکنش های فکری، عقیدتی، سیاسی، اقتصادی واجتماعی گسترده ای را به همراه داشته است، از جمله میزان تأثیری است که مدیریت دولتی، مدیریت شهری وحکمرانی تحت تأثیر جهانی سازی قرار می گیرند؟ به عبارتی، بحث در این مورد است که مدیران شهری و دولتی تا چهمیزان و به چه شکل به موضوع جهانی سازی واکنش نشان دهند، مناسب است؟ این مهم در این مقاله به صورتمبسوط مورد بحث قرار گرفته است.روش پژوهش: این مقاله کیفی به روش تحلیل محتوا، تدوین شده، زیرا نوعی فن پژوهشی است کهه از رریهم منهابمعتبر و تکرار پذیری متون معتبر علمی، در یک زمینه خاص )حکمرانی، مدیریت شهری و جهانی سازی( بهه اسهتنباطنظریات می پردازد.یافته ها: استراتژی تعقیب یک حکمرانی مناسب و اهداف رشد و توسعه به معنای یک نقش جدید و تغییریافته برایاداره امور شهری است و بدون شک هیچ رشدی بدون اداره امور شهری مناسب امکان پذیر نیست. به دور از کمک بهرشد و توسعه ی حکومت های محلی، اداره امور شهری به خودی خود می تواند منشأ مقاومت در برابر تغییر باشد. حالاگر این رشد به صورت بوروکراتیک و تهاجمی باشد ممکن است به صورت یک مان بروز کند، لذا جهت کاهش مقاومتدر برابر تغییر، استمداد از الگوی حکمروایی شهری پیشنهاد گردیده است.نتیجه گیری: مجموعه ی حاضر، گفتاری درباره حکمرانی به عنوان الگوی جدید توسعه است که در آن مدیریت شهریباید با مشارکت بخش خصوصی و مدنی به فعالیت در جهت دستیابی به توسعه پایدار بپردازد. بنابراین حکمرانی باویژگی هایی که دارد، در تنظیم روابط مدیریت شهری با سایر بخش ها به گونه ای عمل می کند که هر یک از بخش ها بااثربخشی بالا به اهداف تعیین شده دست یافته، بازدهی فعالیت را حداکثر نموده و با همکاری تعاملی حداکثر استفادهاز توان و ظرفیت های موجود را بنمایند. بر اساس این مفهوم محوری، به نقش تسهیل گری دولت تأکید نموده و در اینراستا الگویی از مدیرت شهری پیشنهاد می شود که ضمن کارایی و اثربخشی، بر متغیرهایی مانند؛ دموکراسی، مشارکت،پاسخگویی و عدالت به منظور فراهم سازی و تسهیل فعالیت سایر بخش ها در توسعه پایدار جامعه توجه گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  364 - راهبردهای ارتقاء جایگاه مدیریت شهری تهران به وضع مطلوب (شهرداری تهران به مثابه نهادی اجتماعی و فرهنگی)
  شهناز هاشمی روح اله شکوهی بیدهندی
  مقدمه و هدف پژوهش: در دهه های اخیر با توسعه و رشد فضایی و کالبدی شهرها و همچنین افزایش جمعیت آن‌ها - بخصوص در کشورهای درحال‌توسعه مشکلات و مسائل عدیده ای گریبان گیر شهروندان و مدیران شهری شده است. ازاین‌رو شهرداری ها و مدیران شهری به‌منظور مقابله با این مشکلات ناگزیرند چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در دهه های اخیر با توسعه و رشد فضایی و کالبدی شهرها و همچنین افزایش جمعیت آن‌ها - بخصوص در کشورهای درحال‌توسعه مشکلات و مسائل عدیده ای گریبان گیر شهروندان و مدیران شهری شده است. ازاین‌رو شهرداری ها و مدیران شهری به‌منظور مقابله با این مشکلات ناگزیرند وظایف، فعالیت‌ها و به‌طورکلی رویکرد و جایگاه خود را متناسب با این مسائل ارتقاء و بهبود دهند. تهران نیز به‌عنوان یکی از کلان شهرهای درحال‌توسعه، از این موضوع مستثنا نیست و با گسترش روزافزون جمعیت، مشکلات و مسائل جدیدی به شهر و شهروندان تحمیل می‌شود که تنها راه چاره برای حل این مشکلات ارتقاء جایگاه شهرداری و استفاده از ظرفیت خود شهروندان برای حل آن‌هاست. شهرداری تهران در چند سال اخیر با درک ضرورت این نوع تغییر ساختار و رویکرد در مدیریت شهری، توجه به مباحث اجتماعی و فرهنگی را در دستور کار جدی خود قرار داده است و از همین روی این موضوع را در کانون توجه خود قرار داده است. ازاین‌رو هدف این تحقیق ارائه راهبردهایی جهت ارتقاء جایگاه مدیریت شهری تهران به وضع مطلوب و تبدیل آن به نهادی اجتماعی است. روش پژوهش: روش این مطالعه روش کیفی و شبه دلفی است و گردآوری اطلاعات آن به دو صورت مطالعه اسنادی- کتابخانه‌ای و مصاحبه است. به‌منظور شناخت وضع موجود شهرداری تهران و ترسیم وضع مطلوب شهرداری و دریافت راهبردهای ارتقاء جایگاه مدیریت شهری تهران به وضع مطلوب از اسناد، مدارک، مطالعات انجام شده در این خصوص و مصاحبه با مدیران و کارشناسان فعال در حوزه اجتماعی و فرهنگی استفاده شده است. همچنین برای اولویت‌بندی راهبردها ازلحاظ درجه اهمیت، پرسشنامه‌ای از راهبردها تهیه و از طریق آن نظرات مدیران و کارشناسان فعال در این حوزه خواسته شد. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد از بین راهبردهای احصاء شده در این تحقیق افزایش اعتماد شهروندان، ارتقاء مشارکت شهروندی، تمرکززدایی فعالیت‌ها، ایجاد مدیریت یکپارچه شهری، آگاه‌سازی و آموزش شهروندی، بهبود وضعیت نیروی انسانی و ارتقاء تعامل با نهادها، سازمان های مدنی، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، ایجاد شهر الکترونیک و ارتقاء کیفیت از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این تحقیق مدیریت شهری تهران می‌بایست به‌منظور بهبود عملکرد خود و تبدیل‌شدن به نهادی اجتماعی و فرهنگی، راهبردهایی نظیر افزایش اعتماد شهروندان، ارتقاء مشارکت شهروندی، تمرکززدایی فعالیت‌ها، ایجاد مدیریت یکپارچه شهری، آگاه‌سازی و آموزش شهروندی را در دستور کار خود قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  365 - ارزیابی عملکرد شهرداری ها بر اساس حکمروایی خوب شهری (مطالعه ی موردی: شهر یاسوج)
  علی شماعی علی‌اصغر آدینه وند مریم حاجی‌زاده
  مقدمه و هدف پژوهش: رکن اساسی توسعه پایدار شهری مدیریت بهینه شهر است .با توجه به رشد فزاینده جمعیت شهری و به منظور کنترل منابع و سرمایه‌های مادی و معنوی و عملکرد بهینه شهرداری مشارکت همه شهروندان به ویژه نخبگان ضروری است. تجربه جوامع تمرکزگرا نشان داده است که نگاه یکسو ن چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رکن اساسی توسعه پایدار شهری مدیریت بهینه شهر است .با توجه به رشد فزاینده جمعیت شهری و به منظور کنترل منابع و سرمایه‌های مادی و معنوی و عملکرد بهینه شهرداری مشارکت همه شهروندان به ویژه نخبگان ضروری است. تجربه جوامع تمرکزگرا نشان داده است که نگاه یکسو نگر و برنامه‌ریزی از بالا به پایین در شهر مشکلات زیادی را به بار خواهد آورد. مشارکت نخبگان و نظارت مردم سطح کارایی مدیران را بالا می‌برد. هدف این تحقیق، دستیابی به حکمروایی خوب شهری و ارائه شاخص هایی برای حکمروایی خوب شهری در ،شهر یاسوج است. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی، تحلیلی و پیمایشی، و گردآوری مطالب، مبتنی بر پرسشنامه است. فرضیات تحقیق مبتنی بر این است که به نظر می رسد سه مؤلفه مشارکت، پاسخ‌گویی و کارایی در شهر یاسوج در سطح مناسبی نیست و بین نظرات افراد تحصیل‌کرده و سایر شهروندان خصوصاً در رابطه با مشارکت تفاوت معنی داری وجود داشته باشد. برای بررسی فرضیات بالا از آزمون های سطح معنی‌داری[i] و همچنین روش آمار استنباطی[ii] رای سنجش تفاوت معناداری گروه های مختلف اجتماعی تبیین شده است. در نهایت نتایج با استفاده از نرم‌افزار ARC/GIS نمایش داده شده است. یافته‌ها: بر اساس یافته های حاصل از پژوهش مشخص می گردد که میزان مشارکت مردم در مدیریت شهر یاسوج در سطحی پایین تر از میانگین مفروض پژوهش و معادل 023/0- است. مؤلفه‌ی پاسخگویی با میانگین 0257/0 در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارد. مؤلفه‌ی کارایی با میانگین 003/0- از سطح متوسط پژوهش کمتر است. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن دارد که مدیران و مسئولین حوزه برنامه ریزی شهر یاسوج بدون توجه به نظرات مردمی و تنها با توجه به اطلاعات درون سازمانی نسبت به برنامه ریزی در شهر اقدام کرده اند. در میان مؤلفه‌های حکمروایی شهری در شهر یاسوج، میزان مشارکت و کارایی در سطحی پایین تر از میانگین مفروض پژوهش و میزان پاسخگویی در سطحی بالاتر قرار دارد. از این رو فرضیه اول و سوم پژوهش تأیید و فرضیه دوم مورد تأیید قرار نگرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  366 - بررسی مشارکت اجتماعی شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری(مورد مطالعه ساماندهی بافت فرسوده خیابان مدرس کرمانشاه)
  اسدالله نقدی شکیبا کولیوند
  مقدمه و هدف پژوهش: اغلب شهرهای مهّم و تاریخی ایران، به سبب نوع اقلیم و به‌خصوص نوع مصالح استفاده شده و به علت عدم رعایت اصول و استاندارهای طراحی شهری و شهرسازی، با پدیده بافت‌های فرسوده مواجه‌اند. هرگونه برنامه‌ریزی و اقدام در بافت‌های فرسوده شهری، به‌دلیل خصوصیات متمای چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: اغلب شهرهای مهّم و تاریخی ایران، به سبب نوع اقلیم و به‌خصوص نوع مصالح استفاده شده و به علت عدم رعایت اصول و استاندارهای طراحی شهری و شهرسازی، با پدیده بافت‌های فرسوده مواجه‌اند. هرگونه برنامه‌ریزی و اقدام در بافت‌های فرسوده شهری، به‌دلیل خصوصیات متمایز اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، حقوقی و زیست محیطی این پهنه‌ها، دقّت و ظرافت خاص خود را می‎طلبد، بنابراین برنامه‎ریزی مردم‌محور و مشارکت پایدار مردمی در این خصوص اهمیت ویژه‌ای دارد. از طرفی، بهسازی و نوسازی این بافت‌ها، دغدغه‌های اساسی مورد توجّه مدیران و برنامه‌ریزان شهری در سطوح ملّی و محلی است و چالشی اساسی فراروی توسعه پایدار شهری به حساب می‌آید. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می‌برد، از میان این محلات می‌توان به محدوده‌ی خیابان مدرس اشاره نمود. پژوهش حاضر، ضمن بررسی طرح‌های شهرسازی در این محدوده، به شناخت میزان و نحوه مشارکت مردم می‌پردازد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی می‌باشد و باتوجّه به ماهیت پژوهش، داده‎ها ازطریق مطالعات میدانی با تکنیک مصاحبه و مشاهده عینی گردآوری شده‌اند، بدین سبب 50 مصاحبه در بین شهروندان، کارشناسان و مدیران شهری انجام گرفت. یافته‌ها: یافته ها حاکی از آن است که 70 درصد پاسخگویان دارای سن بالای 40 سال میباشند، سطح تحصیلات آنها پایین و اکثر خانوارها در گروههای درآمدی متوسط رو پایین قرار دارند. در افراد مورد بررسی، میزان هویت محله‌ای در حد متوسط می‌باشد. در میان راه‌های جلب مشارکت اجتماعی شهروندان، نظرسنجی، آموزش و اطلاع‌رسانی و رسانه‌های گروهی از مهم‌ترین راه‌ها انتخاب گردید؛ هم‌چنین 67 درصد پاسخگویان دریافت وام را به عنوان بهترین قدم به منظور بهسازی شهری در این محدوده عنوان کردند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که نه تنها انگیزه‌های مردمی برای مشارکت اجتماعی، (به دلیل ریسک اقتصادی بالا و تسهیلات پایین) کم می‌باشد؛ بلکه سازمان‌های مربوطه در مورد انجام شدن این طرح‌ها نظراتی مغایر با هم دارند؛ لذا چاره-اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری‌ است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  367 - نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی شهر زنجان
  میرسعید موسوی سیدمحمدحسین جعفری
  مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش ط چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی است. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. برای تحلیل اطلاعات از رگرسیون پروبیت و ماتریس سازگاری، مطلوبیت، ظرفیت و وابستگی استفاده شد. یافته‌ها: براساس رویکرد کارکرد گرایی، میزان انطباق کاربری‌های شهر زنجان در طرح تفصیلی با سرانه استاندارد، پایین تر از حد نرمال است. و عملکرد طرح مذکور با توجه به مدت طولانی اجرای طرح، ضعیف بوده است. نتیجه گیری: طبق نتایج آزمون رگرسیونی پروبیت، سرانه کاربری براساس مقدار 05/0< P برابر 073/0 است و کاربریها بعد از تهیه و اجرای طرح تفصیلی شهر زنجان به حد استاندارد نرسیده است. همچنین، طبق تحلیل ماتریس سازگاری، کاربری حریم با 99/1، حمل و نقل 60/2 و مذهبی 92/2 بیشترین سازگاری را با سایر کاربری‌های شهری دارد. در ماتریس مطلوبیت، کاربری اداری، مذهبی و باغات با رتبه کاملاً سازگار تا نسبتاً سازگار متناسب با نیازهای شهر پیش بینی شده است. برای بهبود وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان، توزیع متناسب کاربریها، تعیین شعاع عملکردی برای کاربریهای خدماتی و واگذاری طرح به مشاوران متخصص و متعهد ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  368 - مروری بر شاخص‌ها و مولفه‌های کیفیت زندگی شهری(مورد مطالعه شهر همدان)
  اسداله نقدی حیدر بابایی
  چکیده مقدمه و هدف پژوهش: مفهوم محوری در مطالعات مرتبط با کیفیت زندگی شهری سنجش میزان و کیفیت تحقق نیازهای مادی و معنوی شهروندان در دو بعد شاخص‌های ذهنی (کیفی) و عینی (کمی) در زمینه‌های مختلف (اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی) است. مطالعات در این خصوص از 1930 مورد تو چکیده کامل

  چکیده مقدمه و هدف پژوهش: مفهوم محوری در مطالعات مرتبط با کیفیت زندگی شهری سنجش میزان و کیفیت تحقق نیازهای مادی و معنوی شهروندان در دو بعد شاخص‌های ذهنی (کیفی) و عینی (کمی) در زمینه‌های مختلف (اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی) است. مطالعات در این خصوص از 1930 مورد توجه متخصصان مسائل شهری قرار گرفت. این موضوع ابتدا در کشورهای توسعه یافته و سپس جوامع در حال توسعه بسط پیدا کرد. هدف اصلی این مقاله بررسی ابعاد، عناصر و مدل‌های مختلف سنجش و هم‌چنین مقایسه‌ شاخص‌های عینی و ذهنی در یکی از مراکز استان در غرب ایران و شهر همدان است. با توجه به سابقه دیرینه شهری همدان و گزینش این شهر بعنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران،این شهر بعنوان جغرافیای تحقیق انتخاب شده است. روش پژوهش: روش این مقاله پیمایشی بوده است و نتایج نشانگر اهمیت توجه به هر دو بعد ذهنی و عینی کیفیت زندگی در برنامه‌ریزی شهری است. جامعه آماری خانوارهای ساکن در شهر همدان می‌باشند که در این میان 380 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات ابتدا شهر همدان به صورت خوشه‌ای به محلات نسبتا هم‌گون تقسیم، و سپس در مرحله بعد پس از تعیین خوشه‌ها و بلوک‌ها با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی، نمونه نهایی برگزیده شد. سپس محلات از بین خوشه‌های چهار‌گانه انتخاب شدند. یافته‌ها و نتیجه گیری: بر خلاف انتظار اولیه نتایج نشانگر عدم رابطه معناداری بین شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی در مناطق مختلف شهر با میزان رضایت‌مندی می باشد. هم چنین بعد ذهنی بر دیگر ابعاد کیفیت زندگی ارجحیت دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  369 - تدوین خط مشی سازمان پارکها و فضای سبز شهری در جلب مشارکتهای مردمی
  احسان سپهوند رسول محمدرضایی باب اله حیاتی
  مقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنتی و معمول گذشته در ارائه خدمات یک سویه موفقیتی حاصل کند در نتیجه به یک ابزار قوی، جـامع و تنظیم کننده نیاز است تا به این تمایلات به خوبی پاسـخ داده شود. محققان عقیده دارند که این ابزار قـوی برنامه ریزی مشارکتی است بعلاوه اعتقاد بر این است که با مشارکت شهروندان در طرح ها می توان موفقیت طرح ها را تضمین نمود. روش پژوهش: در این مقاله روش توصیفی با رویکرد تحقیق ارزشیابی و با استفاده از نظریات معتبر مشارکت و جهت دار در زمینه مدیریت شهری بحث شده و درپی آن تحلیلی فراخور با بضاعت مقاله در زمینه سبک و سیاق مشارکت مردم در عرصه فضای سبز شهری و چگونگی راه های سپردن امور مربوطه به ایشان، نتایج کاربردی استخراج گردیده است. یافته ها:تشویق ساکنان محلات به تشکیل گروه های دوستدار طبیعت (همیاران سبز) و تعامل با نمایندگان سازمان پارکها و فضای سبز شهری برای دردست گرفتن امورات مربوط به فضای سبز و استفاده از مشارکت جویان محلات برای سرمایه گذاری، کار اجرایی و نگهداری از این عرصه ها با برنامه ریزی و پیشنهاد ایشان می تواند راهکارهایی برای بهبود کیفیت فضای سبز شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  370 - بررسی میزان تحقق پذیری شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با تاکید بر کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی مناطق 1، 7و22شهر تهران)
  هانیه توکلی مهدی مومنی
  مقدمه و هدف پژوهش: رشد شهری در قرن بیستم سهم جمعیت شهرنشین را به شدت افزایش داد وشهر نشینی را به شیوه غالب زندگی تبدیل کردامروزه با گسترش و پیچیدگی نظام شهری و شهرنشینی، دولت‌مردان و مسئولین دیگر به تنهایی قادر به کنترل و هدایت جوامع شهری و پاسخ به نیازهای روزافزون توسع چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رشد شهری در قرن بیستم سهم جمعیت شهرنشین را به شدت افزایش داد وشهر نشینی را به شیوه غالب زندگی تبدیل کردامروزه با گسترش و پیچیدگی نظام شهری و شهرنشینی، دولت‌مردان و مسئولین دیگر به تنهایی قادر به کنترل و هدایت جوامع شهری و پاسخ به نیازهای روزافزون توسعه شهری نیستند. در این حالت فرایندی از همیاری دولت، بخش عمومی، جامعۀ مدنی و بخش خصوصی شکل می‌گیرد که حکمروایی شهری نامیده می‌شود. یکی از آثار حکمروانی خوب شهری را می توان در مفهوم قابل اندازه گیری شاخص‌های مربوط به کیفیت زندگی بررسی کرد. بنابراین هدف مقاله حاضردر ابتدا مختصات و ابعاد حکمروایی خوب شهری و کیفیت زندگی شهری بررسی وتبیین شد وسپس با استفاده از مدل فرآیند سلسه مراتبی AHPدر مناطق یک، هفت و بیست و دو تهران این شاخص‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی-کتابخانه ای وبراساس، بررسی‌های میدانی صورت گرفته است. سپس داده‌ها و اطلاعات اولیه طبقه بندی و به تبع آن مدل مفهومی AHP تهیه شد یافته‌ها: درمدلAHP مبتنی بر شاخص‌های استاندارد حکمروایی خوب شهری در سه منطقه مورد نظر این شاخص‌ها به 4 خوشه که هر کدام هم با 4 زیر معیار در نرم افزار Expert choice تولید شد نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهدبا استفاده از مقایسات زوجی وتحلیل حساسیت وزن شاخص شفافیت153/0، وشاخص مشارکت080/0، شاخص پاسخگویی439/0 شاخص حاکمیت قانون 328/0 است. همچنین مقدار شاخص ناسازگاری نیز کمتر از 10/0 بوده و در سطح پذیرفته شده است. که وضعیت شاخص‌های حکمروایی به ترتیب اولویت مناطق 1، 22و7 تهران است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  371 - ارزیابی شاخص‌های راهبرد توسعه شهری(CDS) در زنجان
  امید مبارکی هونگ سرور فتح اله حاتمی
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از رویکردهای نوین در طرح های توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. این طرح اساساً بر رشد اقتصادی شهرها تأکید داشته و با شناسایی و به کار چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از رویکردهای نوین در طرح های توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. این طرح اساساً بر رشد اقتصادی شهرها تأکید داشته و با شناسایی و به کارگیری پتانسیل ها و امکانات بالقوه اقتصادی شهر، مبنایی برای توسعه در سایر جوانب را نیز، فراهم می کند. راهبرد توسعه شهر، ابزاری است که در آن، تکنیک های مشارکتی به کار گرفته شده و هدف اصلی آن، تأمین توسعه پایدار شهری از طریق ظرفیت سازی اجتماعی برای تدوین چشم انداز مشارکتی و اقدام همگانی می باشد. روش پژوهش: نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی_تحلیلی می باشد لذا تجزیه تحلیل داده های پرسش نامه از نرم افزار SPSS، و به منظور تدوین استراتژی جهت توانمند سازی آتی شهر از مدل تحلیلی SWOT و برای طراحی نقشه های محدوده مورد مطالعه از GIS استفاده گردیده است یافته‌ها: بنابراین بررسی های بعمل آمده و نتایج حاصله توسط رگرسیون گام به گام نشان می دهد شاخص بانک پذیری با بتای 436/ بیش ترین تأثیر، رقابت پذیری با 340/، حکمروایی خوب شهری با بتای 259/ و شاخص قابلیت زندگی با بتای 255/ کمترین تأثیر، را بر توسعه شهر زنجان داشته اند. و با استفاده از آزمون تی (T) تک نمونه ای برای شهروندان 65/2 و برای متخصصین 70/2 بدست آمده که در کل با سطح اختلاف معناداری 713/ می باشد. نتیجه گیری: با استفاده روش های وزن دهی به شاخص ها و معیارهای ارزیابی، توسط روش عکس پذیری رتبه ای، شاخص بانک پذیری رتبه اول، شاخص رقابت پذیری رتبه دوم، شاخص قابلیت زندگی رتبه سوم و شاخص مدیریت شهری رتبه چهارم را کسب کردند. و با تکنیک سوات (SWOT) نشان می دهد که بهترین راهبرد برای شهر زنجان راهبرد (تهاجمی) می باشد که با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت ها استفاده می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  372 - مکان‌یابی محل‌های مناسب جهت دفن و راهبردهای مدیریت پسماندهای جامد در شهر شوشتر با استفاده ازGIS
  احمد احمد پور محسن رنجبر سید عباس رجایی مرضیه همتی زاده
  تولید پسماند از جمله مشکلات مدیریت شهری است که امروزه به یکی از معضلات عمده شهرها تبدیل شده است که تاثیرات نامطلوب زیست محیطی در شهرها به جا می‌گذارد. در این پژوهش از سیستم‌های اطلاعات جغرافیای به عنوان ابزاری کار آمد برای مکان‌یابی ومدیریت بهینه دفن مواد زاید شهری استف چکیده کامل

  تولید پسماند از جمله مشکلات مدیریت شهری است که امروزه به یکی از معضلات عمده شهرها تبدیل شده است که تاثیرات نامطلوب زیست محیطی در شهرها به جا می‌گذارد. در این پژوهش از سیستم‌های اطلاعات جغرافیای به عنوان ابزاری کار آمد برای مکان‌یابی ومدیریت بهینه دفن مواد زاید شهری استفاده شده است. برای این منظور 20 لایه اطلاعاتی دخیل در امر مکان یابی دفن در محیط GIS تهیه و بر روی این لایه ها پردازش انجام شده و سپس با روش AHP ، وزن مناسب از طریق ماتریس مقایسه زوجی اعمال شده و به وسیله دو مدل منطق بولین ومنطق فازی لایه ها با هم تلفیق و تجزیه و تحلیل نهایی صورت گرفته ومناطق مناسب استخراج و به تحلیل نقاط انتخابی پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که از بین نقاط انتخاب شده یک محل دارای بالاترین اولویت برای دفن می باشد. دو نقطه به دلیل مناسب نبودن پی سنگ، بالا بودن سطح آب زیرزمینی، فرسایش پذیری بالا جهت دفن در اولویت قرار نگرفته اند. درنهایت محل های منتخب با محل فعلی مقایسه و سپس محل مناسب در شهرستان شوشتر تعیین وراهبردهای مدیریتی ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  373 - بررسی میزان اهمیت شاخصهای کیفیت زندگی شهری تهران؛ از دیدگاه مدیران و متخصصان مدیریت شهری
  حسین وظیفه دوست مهدی امینی
  در این تحقیق با بررسی مطالعات و تجربیات جهانی در زمینه کیفیت زندگی شهری، شاخصهای مختلف و متعدد ناشی از تجربیات متفاوت مکانی و زمانی استخراج شده وسپس این شاخصها توسط تعدادی از مدیران و متخصصان مدیریت شهری تهران از لحاظ اهمیت مورد برسی قرار گرفته اند. در واقع سعی شده است چکیده کامل

  در این تحقیق با بررسی مطالعات و تجربیات جهانی در زمینه کیفیت زندگی شهری، شاخصهای مختلف و متعدد ناشی از تجربیات متفاوت مکانی و زمانی استخراج شده وسپس این شاخصها توسط تعدادی از مدیران و متخصصان مدیریت شهری تهران از لحاظ اهمیت مورد برسی قرار گرفته اند. در واقع سعی شده است تا با بررسی شاخصها و دسته بندی های رایج مفهوم کیفیت زندگی شهری، شاخصها و دسته بندی هایی متناسب با شرایط سیاسی و مدیریتی نظام مدیریت شهری ایران و بخصوص کلانشهر تهران بومی سازی شود. به این امید که در مراحل بعدی با استفاده از شاخصهای بومی، بتوان به پایش و اندازه گیری کیفیت زندگی شهروندان ایرانی و تهرانی پرداخت. در این تحقیق از مجموع 114 شاخص و 16 گروه اصلی آنها، 93 شاخص در 14 دسته، (شاخصهای اصلی) به عنوان شاخصهای بومی برای اندازه گیری و پایش سطح کیفیت زندگی شهری شهروندان تهرانی (ایرانی) طبقه بندی گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  374 - بررسی جایگاه سیستم‌های پایدار حمل‌ونقل عمومی و کنترل ترافیک در مدیریت بهینه شهری (با نگاهی به الگوی شهر پایدار)
  سید رضا صالحی امیری ندیمه صحفی امیر قندچی
  امروزه نگاه صحیح و راهبردی به حمل‌ونقل به عنوان فعالیتی اقتصادی، به ضرورتی درخور توجه تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که مشخصات حمل‌ونقل و سیاست‌های مرتبط با آن، یکی از ارکان رشد حجم ترافیک است.در این نوشتار، پس از آشنایی با تعاریف حمل‌ونقل و سیر تاریخی آن، انواع وسایل نقلیه چکیده کامل

  امروزه نگاه صحیح و راهبردی به حمل‌ونقل به عنوان فعالیتی اقتصادی، به ضرورتی درخور توجه تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که مشخصات حمل‌ونقل و سیاست‌های مرتبط با آن، یکی از ارکان رشد حجم ترافیک است.در این نوشتار، پس از آشنایی با تعاریف حمل‌ونقل و سیر تاریخی آن، انواع وسایل نقلیه موتوری، چگونگی استفاده از آنها، ترافیک و ریشه‌ها، و منشأ و مضرات این معضل در شهرهای ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی و سیاست‌های راهبردی و مزایای آن نگاهی اجمالی انداخته، به تعریف شهر پایدار، توسعه پایدار شهری و ابعاد مختلف آن از منظری نو پرداخته شده است. همچنین با نگاهی به هر یک از وسایل حمل‌ونقل انبوه مسافر - اعم از اتوبوس، قطار، مترو، مونوریل و تراموا - تلاش شده است نکات مثبت و معایب هر یک به اجمال بررسی و سیستم‌های نوین حمل‌ونقل روز دنیا مورد کنکاش قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  375 - بررسی عوامل مؤثر در ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری ایران
  مسعود صفایی پور جعفر سعیدی
  مقدمه و هدف پژوهش: سرآغاز بهبود وضعیت فضایی - کالبدی شهرها انجام مطالعات و تهیه طرح‌های توسعه شهری است. احترام به اصول، ارزش‌ها و معیارهای این طرح‌ها همچون مایه حیات و روح هویت‌بخش هر شهر خودنمایی می‌کند. اکنون بیش از چند دهه از زمان تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری در ا چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: سرآغاز بهبود وضعیت فضایی - کالبدی شهرها انجام مطالعات و تهیه طرح‌های توسعه شهری است. احترام به اصول، ارزش‌ها و معیارهای این طرح‌ها همچون مایه حیات و روح هویت‌بخش هر شهر خودنمایی می‌کند. اکنون بیش از چند دهه از زمان تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری در ایران می‌گذرد. گذشت این سال‌ها به معنای آن است که بسیاری از این طرح‌ها، دوره‌ی زمانی پیش‌بینی‌شده و حتی فراتر از آن را طی کرده‌اند. روش پژوهش: این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای به بررسی و تحلیل عوامل مؤثر در ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری ایران با تأکید بر حوزه‌های مشارکت، منابع مالی، تهیه، تصویب و اجرا، می‌پردازد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: علی‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در عناوین طرح‌ها و محتویات آن‌ها صورت گرفته، این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود ناموفق بوده‌اند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که ضعف ساختاری مدیریت شهری، عدم سلسله‌مراتب در نحوه تصمیم‌گیری و اجرا، بها ندادن به مشارکت مردم در برنامه‌ریزی‌های ملی- منطقه‌ای، مهیا نبودن زمینه‌های مالی اجرای طرح‌ها، عدم توجه به امکانات و موانع مالی و اعتباری مورد نیاز برای اجرای طرح‌ها و عدم توجه کافی به واقعیت‌ها، در تهیه طرح‌ها با ناکارآمدی آن ارتباط متقابل وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  376 - بررسی علل تغییر کالبدی در مرکز شهر تهران و راهکارهای تعدیل آن از نظر مدیریت شهری (مورد: منطقه شش)
  حمیده رشادت جو پدرام طلوعی
  مقدمه و هدف پژوهش: شهر‌ها از تاریخ پیدایش همواره دست‌خوش تغییرات متعددی بوده‌اند که باعث توسعه و حتی نابودی آن‌ها گردیده و شهر تهران نیز به عنوان پایتخت کشور ایران از این موضوع مستثنی نبوده است. منطقه شش شهرداری تهران، به عنوان یکی از مرکزی‌ترین مناطق، از ویژگی خاصی در چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهر‌ها از تاریخ پیدایش همواره دست‌خوش تغییرات متعددی بوده‌اند که باعث توسعه و حتی نابودی آن‌ها گردیده و شهر تهران نیز به عنوان پایتخت کشور ایران از این موضوع مستثنی نبوده است. منطقه شش شهرداری تهران، به عنوان یکی از مرکزی‌ترین مناطق، از ویژگی خاصی در این رابطه برخوردار است. تجمع مراکز اداری، تجاری و دولتی، شمار بالای جمعیت شناور و کانون توجه مناسبات سیاسی سبب منحصر به فرد شدن منطقه شده و لذا شناخت دقیق‌تر آن بسیار ضروری است. این پژوهش به منظور، بررسی علل تغییر کالبدی در مرکز شهر تهران و راهکارهای تعدیل آن از نظر مدیریت شهری (مورد منطقه شش) انجام پذیرفت. روش پژوهش: از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع‌آوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق ساکنین منطقه شش می‌باشند؛ که بر اساس روش کرجسی و مورگان و انتخاب نمونه 386 نفری به صورت تصادفی، توزیع پرسشنامه در هجده محله منطقه و استفاده از روش آمار توصیفی - استنباطی و به‌کارگیری نرم‌افزار SPSS و آزمون t. انجام گرفته است. یافته و نتیجه پژوهش: رابطه معناداری بین عوامل اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی و تغییر کالبدی منطقه مشاهده و نتیجه‌گیری گردید، مدیریت شهری می‌تواند نقش بسزایی در تغییر کالبدی داشته و در راستای تعدیل مشکلات موجود نیاز به انجام راهکارهای مناسب، از جمله توجه بیشتر به عوامل اجتماعی، موثر دانستن عوامل فرهنگی در اداره شهر، سیاست گذاری‌های نوین اجرایی در امور اقتصادی و زیست‌محیطی آشکار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  377 - ساختار حکمروایی در ایران بر اساس نظریه حکمروایی چندسطحی
  حمیدرضا صارمی نیما فرهادی منش سید مهدی خاتمی
  10.30495/ums.2022.19613
  مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی رویکردی نوین است که از سال 1970 جایگزین مدیریت سنتی شده و پژوهش های متعددی را در نقاط مختلف جهان را به خود جذب نموده است. تاکنون گونه های مختلفی از این رویکرد در ادبیات حکمروایی در جهان ارائه شده است که یکی از این گونه ها، حکمروایی چندسطحی اس چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی رویکردی نوین است که از سال 1970 جایگزین مدیریت سنتی شده و پژوهش های متعددی را در نقاط مختلف جهان را به خود جذب نموده است. تاکنون گونه های مختلفی از این رویکرد در ادبیات حکمروایی در جهان ارائه شده است که یکی از این گونه ها، حکمروایی چندسطحی است. در ایران نیز در سال 1396 از این نظریه به منظور ارائه الگویی برای حکمروایی منطقه کلان شهری مشهد استفاده شده است. هدف مقاله حاضر استفاده از این نظریه ـ حکمروایی چند سطحی ـ به منظور سنجش ساختار مدیریت شهری و منطقه‌ای در است. روش پژوهش: روش پژوهش برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر، روش کیفی است. در راستای دستیابی به اهداف مقاله ابتدا شاخص های نظریه حکمروایی شهری بر اساس روش بازنگری پژوهش استخراج شده، سپس به شناخت ساختار مدیریت شهری و منطقه ای ایران بر اساس روش مرور سیستماتیک پرداخته شده و در پایان بر اساس شاخص های استخراج شده حکمروایی چندسطحی، وضعیت حکمروایی ایران مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های پژوهش: از میان شش شاخص های مورد بررسی، مدیریت شهری و منطقه ای ایران در سه شاخص (فضای شبکه ای، فضای چندمرکزی قدرت، و محو بودن مرزها) وضعیت نامطلوب، در دو شاخص (فضای مشارکتی و کثرت گرایی) وضعیت تا حدی مطلوب، و در یک شاخص (فضای چند بازیگری) وضعیت مطلوبی دارد. نتایج پژوهش: نتایج حاصل از بررسی شاخص های شش گانه پژوهش، بیانگر وضعیت نامطلوب حکمروایی در ایران از دیدگاه حکمروایی چندسطحی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  378 - اثرات حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافت‌های فرسوده شهری(مطالعه:موردی: منطقه 15 کلانشهر تهران)
  سعید امان‌پور امید لطیفی
  مقدمه و هدف پژوهش:عوامل مؤثری در جامعه تاثیرگذار بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری است که حکمرانی خوب شهری و مدیریت خوب شهری و همچنین اعتماد اجتماعی در شهر و محلات نیز یکی از همین عوامل تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی د چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش:عوامل مؤثری در جامعه تاثیرگذار بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری است که حکمرانی خوب شهری و مدیریت خوب شهری و همچنین اعتماد اجتماعی در شهر و محلات نیز یکی از همین عوامل تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران با تعیین رابطه بین شش بُعد؛ شفافیت، مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، کارایی و عدالت، مورد ارزیابی شده می باشد. روش پژوهش: روش انجام پژوهش بدین منظور از روش توصیفی و همبستگی استفاده شده است و جامعه آماری در آن شهروندان منطقه 15 تهران می باشد یافته‌ها: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی-شهری، بُعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تأثیرگذاری در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران می باشد نتیجه گیری: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی شهری، بُعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تأثیرگذاری بر روی بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد. که در بین مولفه های مربوط به اعتماد اجتماعی، مولفه احساس امنیت در اماکن خلوت با ضریب Beta 0.943 دارای بیشترین تأثیرگذاری بر بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  379 - مدیریت شهری در نقاط روستایی الحاقی به محدوده شهری نمونه موردی شهر اسلامشهر و روستای شاطره
  نغمه محمدپورلیما علی نوری کرمانی علی اکبر رضایی
  مقدمه و هدف پژوهش: طی نیم قرن اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ این امر باعث بر هم خوردن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی می‌شود و آسیب‌های اجتماعی و چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طی نیم قرن اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده تعداد شهرها و همچنین تبدیل مراکز روستایی به نقاط منفصل شهری است؛ این امر باعث بر هم خوردن تعادل توزیع فضایی جمعیت و برنامه ریزی می‌شود و آسیب‌های اجتماعی وسیعی از آن مترتب است. با توجه به عدم وجود هم‌خوانی در این نقاط جمعیتی در زمینه عوامل متعددی چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... ، الحاق نقاط روستایی به محدوده شهرها منجر به ایجاد مشکلات عدیده برای مدیریت شهری خواهد شد. از سوی دیگر عدم وجود ضوابط و مقررات یکسان در نقاط شهری و روستایی باعث اختلافات اساسی در نحوه مدیریت این نقاط است که خود عاملی در جهت ایجاد تعارضات خواهد بود. وجود چنین مشکلاتی، مدیریت شهری را در انجام وظایف محوله خود دچار مشکلات عدیده‌ای خواهد کرد. لذا با برنامه ریزی دقیق جهت تعدیل تعارضات پیش آمده می‌توان خدمات بهتری به شهروندان پیشین و جدید ارائه نمود. پدیده الحاق نقاط روستایی به محدوده شهری، اخیراً در روند تهیه و تصویب طرح حوزه‌های شهری استان تهران به صورت چشمگیری گریبان گیر شهرهای این استان گردیده است. لذا این پژوهش با مورد کاوی شهر اسلامشهر به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان تهران در صدد بررسی نقش مدیریت شهری و ارائه راهکاری موثر جهت تعدیل این تعارضات می‌باشد. روش پژوهش: این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی وسیع از جمله مشاهده و تکمیل پرسشنامه در جامعه آماری مسئولین و کارشناسان به آزمون فرضیه مورد نظر می‌پردازد. لذا با روش نمونه گیری گروهی 9 نفر از کلیدی‌ترین مسئولین ارشد استانی و شهرستانی شناسایی که پژوهشگر با اخذ پرسشنامه از آنان و همچنین 21 کارشناس خبره دستگاه‌های تخصصی استان ، تعداد 30 پرسشنامه را تکمیل نمود. یافته‌ها و نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش در می بابیم مدیریت شهری دارای نقشی اساسی در حل تعارضات حاصل از الحاق نقاط شهری به روستایی است و با رویکرد قانون مدار و مدیریت مبتنی بر قانون در تعدیل و یا حل تعارضات موثر می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  380 - تبیین مدل نظری عوامل مؤثر بر بازآفرینی مراکز تاریخی از منظر محرک‌های توسعه شهری
  حامد بنی عامریان علیرضا عندلیب لعلا جهانشاهلو
  10.30495/ums.2021.19376
  مقدمه و هدف پژوهش: بازآفرینی شهری به دنبال ارتقاء کلیه کیفیت‌های محیطی مکان تاریخی بوده و با استفاده از محرک‌های توسعه به عنوان ابزاری در درون استراتژی‌های تغییر شکل شهری که می‌توانند با استراتژی‌های قبلی ترکیب شده و باعث توسعه فضاهای بلافصل خود گردند، سعی در نقش انگیزی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: بازآفرینی شهری به دنبال ارتقاء کلیه کیفیت‌های محیطی مکان تاریخی بوده و با استفاده از محرک‌های توسعه به عنوان ابزاری در درون استراتژی‌های تغییر شکل شهری که می‌توانند با استراتژی‌های قبلی ترکیب شده و باعث توسعه فضاهای بلافصل خود گردند، سعی در نقش انگیزی آنان در فرایند بازآفرینی مراکز تاریخی دارد. از این رو هدف پژوهش، تبیین چگونگی اثرگذاری و روابط مؤلفه‌های محرک توسعه در فرایند بازآفرینی در قالب ساخت مدلی نظری می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف، توسعه ای ـ کاربردی، روش استخراج، دلفی و تکنیک ساخت روابط، مدل سازی تفسیری- ساختاری بوده است. جامعه آماری، 15 تن از خبرگان دانشگاه ها، به صورت هدفمند در دسترس بوده و پایایی پرسشنامه‌ها از طریق آزمون آلفای کرونباخ، به میزان 0.76، مورد تأیید قرار گرفته است. یافته‌ها: روابط مؤلفه‌ها در سه سطح و هشت لایه از وابسته ترین تا پرنفوذترین، تنظیم گردیده که در سطح اول به عوامل بنیادین، سطح دوم به ویژگی‌های ساختاری و سطح سوم به دستاوردهای بازآفرینی تاریخی اختصاص یافته است. نتیجه گیری: عوامل خدماتی شدن محلات، طراحی میان افزای قطعات و نیز اجرای کاتالیزورها، اساس حرکت بخشی به سایر مؤلفه‌ها بوده و پیوند عملکردی، محله تاریخی را در یک کل همپیوند و هویتمند نمایش داده و عدالت اجتماعی و رضایتمندی، در بالاترین سطح وابستگی و تاثیر پذیری، محقق خواهند شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  381 - تحلیلی بر نقش عوامل تأثیرگذار بر عملکرد شهرداری‌ها و سنجش میزان رضایت‌مندی شهروندان (مطالعه موردی: شهرداری یزد)
  میرنجف موسوی رحیم سرور علی باقری کشکولی
  مقدمه و هدف پژوهش: رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری، عامل اصلی بهبود مستمر در فرآیند کارهایی است که در جهت افزایش کارایی و بهبود کیفیت مدیریت جامع شهری صورت می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های عملکرد مطلوب شهرداری‌ها تأمین منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها است. در همین چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری، عامل اصلی بهبود مستمر در فرآیند کارهایی است که در جهت افزایش کارایی و بهبود کیفیت مدیریت جامع شهری صورت می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های عملکرد مطلوب شهرداری‌ها تأمین منابع مالی و درآمدی شهرداری‌ها است. در همین راستا، هدف از مقاله حاضر بررسی چگونگی عملکرد شهرداری‌های شهر یزد و میزان رضایتمندی شهروندان از آن‌ها است روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعه اسناد و مدارک و پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری 1200 نفر از شهروندان مناطق سه‌گانه شهر یزد بر اساس نمونه‌گیری کوکران با سطح اطمینان 95 درصد و به صورت تصادفی است. شاخص‌های تحقیق 33 شاخص کیفیت زندگی شهری است. برای برقراری ارتباط بین مؤلفه‌ها از آمار استنباطی مانند ضرایب رگرسیون و تحلیل مسیر و جهت برنامه‌ریزی از مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌ها: بررسی‌های درآمدی شهرداری‌های یزد حاکی از افزایش درآمدهای مستمر با رشدی معادل 98/17 درصد بوده که در برابر رشد 2/35- درصدی درآمدهای غیر مستمر، بسیار چشمگیر است. در این مورد از یک طرف کاهش ضریب بی‌ثباتی درآمد از 24 درصد به 15 درصد بیانگر این روند صعودی است و از طرف دیگر با این منبع درآمدی پایدار، به 42 درصد از نیازهای واقعی شهر در بخش توسعه، عمران و نگهداری شهر جواب داده شده است. با این حال اولویت‌های عمرانی از قبیل بهبود معابر شهری، روشنایی معابر و کیفیت سرویس‌های بهداشتی عمومی هنوز به قوت خود باقی مانده‌اند. از سویی دیگر ناپایداری 13/20 درصد از کل درآمدهای حاصله باعث شده تا امکان برنامه‌ریزی در مورد 32/46 درصد از درآمدهای حاصله وجود داشته است. نتیجه‌گیری: نتایج ارزیابی عملکرد شهرداری‌های از دیدگاه شهروندان نشان می‌دهد در 33 معیار مورد بررسی شهرداری منطقه یک بهترین عملکرد و شهرداری منطقه سه بدترین عملکرد را داشته است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر نیز متغیر‌های افزایش درآمدهای پایدار با میزان 889/0 و سرمایه‌گذاری مشارکتی با میزان 846/0 دارای بیش‌ترین تأثیرات را در عملکردهای مطلوب شهرداری‌های شهر یزد داشته‌اند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  382 - ارزیابی کیفیت بصری- فضایی منظر شهری در گذر زمان (مورد مطالعه: ناحیه 8 منطقه یک تهران)
  کتایون تیموریان سید محسن میر
  مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری کلیت ذهنی تعامل میان انسان و محیط و تصویری ذهنی است، که در خاطر انسان می‌ماند.منظر شهری پدیداری است که تنها از طریق تجربه انسانی در تعامل میان انسان و محیط آشکار می‌گردد.با توجه به اهمیت منظر شهری، هدف مقاله حاضر تحلیل کیفیت بصری- فضایی منظر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری کلیت ذهنی تعامل میان انسان و محیط و تصویری ذهنی است، که در خاطر انسان می‌ماند.منظر شهری پدیداری است که تنها از طریق تجربه انسانی در تعامل میان انسان و محیط آشکار می‌گردد.با توجه به اهمیت منظر شهری، هدف مقاله حاضر تحلیل کیفیت بصری- فضایی منظر شهری در گذر زمان در ناحیه هشت منطقه یک تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحلیل محتوا، بوده که با روش اکتشافی انجام گرفته است.داده های مورد استفاده از شهرداری منطقه مورد مطالعه تأمین شده اند.به منظور دستیابی به شاخص های تحقیق نخست شاخص های تحلیل فضایی و سپس شاخص های کیفیت بصری برای ناحیه 8 منطقه 1 تهران ‌مورد بررسی قرار گرفته است.شاخص ها بر مبنای ارزیابی رهیافت ادراکی بر اساس دید ناظر (منظره ها و مکان ها) با دوربین (در مسیرهایی در محدوده مورد مطالعه) ثبت شده اند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده می توان به این مسئله توجه کرد که در هریک از عوامل بررسی شده در پهنه مورد مطالعه، یکی از معیار های سنجش در قالب مفهوم بعد زمان ، بصورت برجسته تری نمایان است.بطوری که گاهی عوامل انسان ساخت بیشتر بر محیط تسلط دارد و گاهی عوامل طبیعی محیط با همراهی عوامل انسان ساخت در محیط حضور پر رنگ تر دارند. نتیجه گیری: در ارزیابی پژوهش حاضر مسیرهای مورد بررسی در کیفیت بصری، مسیر شماره 2 بیشتر مورد توجه است که نیاز به برنامه ریزی و طراحی مدونی دارد که بتوان عناصر هویت بخش محدوده احیا شوند.بسته به ویژگی های فضایی محدوده مورد مطالعه دیدهای پیاپی و مرتبط منجر به ایجاد ارزش های سه بعدی بسیاری می شود.این دیدهای متوالی با حرکت از مسیری به مسیر دیگر تأکید و تأثیرپذیری قوی در ناظر ایجاد می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  383 - بررسی تاثیر بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری(مطالعه موردی منطقه سه شهر اصفهان)
  مسعود تقوایی احمد طاهری
  مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های فرسوده شهرها به عنوان بخش مهمی از شهر هستند که نشانه های فرهنگ و معماری و شهرسازی بومی‌اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی، کالبد و حیات شهری شناخته می‌شوند محلات قدیمی شهرها به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، م چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های فرسوده شهرها به عنوان بخش مهمی از شهر هستند که نشانه های فرهنگ و معماری و شهرسازی بومی‌اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی، کالبد و حیات شهری شناخته می‌شوند محلات قدیمی شهرها به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات زیست‌ محیطی، تخریب و عدم بهره‌برداری از فضایی به علت گسترش سریع ناموزون شهر در مسیر رکود و عقب‌ماندگی و حذف از سیمای شهری دچار می​شوند. که با برنامه‌ریزی و استفاده از برنامه بهسازی و توانمندسازی چنین فضایی می‌توان رشد صنعت و جلب گردشگران را فراهم کرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری در محدوده منطقه سه شهر اصفهان می‌باشد. روش پژوهش: روش پژوهش ماهیت کاربردی_ توسعه ای و از نظر روش به ‌صورت پیمایشی با حجم نمونه 365 نفر از بین متخصصین و کارشناسان و خبره‌ها در زمینه گردشگری شهر اصفهان در سال 1398 به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده اند. در این پژوهش ابزار به کار رفته شامل پرسشنامه محقق ساخته بازآفرینی شهری و پرسشنامه گردشگری شهری می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی و استنباطی همبستگی و رگرسیون با نرم افزار spss استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می​دهد که بازآفرینی شهری بر گردشگری شهری شهر اصفهان مؤثر بوده است (342/0 R=). و به میزانی که بازآفرینی شهری تغییر یابد، گردشگری شهری نیز به همان میزان تغییر می​یابد. هم‌چنین بازآفرینی شهری بر مؤلفه های تعاملات اجتماعی (142/0 R=)، سرزندگی (409/0 R=)، ایجاد حس تعلق مکانی گردشگران (340/0 R=) تأثیر می‌گذارد نتیجه گیری: بازآفرینی فضاهای شهری بر رشد و توسعه گردشگری شهری شهر اصفهان اثرات مثبت رونقی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  384 - تبیین مولفه‌های تاثیرگذار در سیاست‌گذاری فرهنگی با رویکرد توسعه شهری (مورد مطالعه: زبان‌های خارجی)
  گلایول نیازاده فاطمه براتلو سیدرضا صالحی امیری
  10.30495/ums.2022.21749
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مباحث مهم پیرامون مسائل شهری، مفهوم توسعه پایدار شهری است که توسعه‌ای مبتنی بر نیازهای واقعی و تصمیم گیری‌های عقلایی، با در نظر گرفتن ملاحظات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محسوب می‌شود. توسعه پایدار را مفهومی می‌دانند که در آن تأمین مس چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مباحث مهم پیرامون مسائل شهری، مفهوم توسعه پایدار شهری است که توسعه‌ای مبتنی بر نیازهای واقعی و تصمیم گیری‌های عقلایی، با در نظر گرفتن ملاحظات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محسوب می‌شود. توسعه پایدار را مفهومی می‌دانند که در آن تأمین مستمر نیازها و رضایتمندی افراد همراه با افزایش کیفیت زندگی انسان را مدنظر قرار می‌دهد. پایداری شهری که با معیارهایی نظیر عدالت اجتماعی، مشارکت شهروندی و همبستگی اجتماعی، افزایش کارآمدی نهادهای اجتماعی، ارتقاء فرهنگ شهروندی و کارآمدی سیاست‌ها و برنامه‌های سیاست‌گذاری در حوزه کلان شهری و بهینه سازی مناسبات مدنی قوام می‌یابد، آرمانی برای کیفیت پویایی زندگی شهری و سبک جدید زیستن است. فراگیرشدن موضوع جهانی شدن به مثابه فراگیرشدن نوعی گفتمان غالب، دربرگیرنده جنبه‌هایی گوناگونی از همبستگی‌ها و همگنی‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیکی است و ارتباط مستقیم آن با زبان به عنوان یکی از مهمترین عناصر هویت، امر مواجهه با زبان خارجی را در حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی با هدف توسعه شهری تبدیل به یک مسئله می‌کند. روش پژوهش: روش این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و ابزارگردآوری داده‌ها، پرسش نامه ی محقق ساخته، شامل25 سؤال بود. جامعه ی آماری این پژوهش، شامل نخبگان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و زبانی کشور می‌باشند. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری فرهنگی در مواجهه با زبان‌های خارجی متاثراز مهمترین عناصر توسعه شهری یعنی مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است. نتیجه گیری: در این مقاله، به تبیین مولفه‌های تاثیر گذار در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی در مواجهه با زبان‌های خارجی با هدف توسعه شهری پرداخته شده است که در عصر پروژه جهانی سازی به تعبیر مخالفین و پروسه جهانی شدن به تعبیر موافقین معادلات و مفروضات قبلی را دچار چالش ساخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  385 - مدیریت کارآمد زمین شهری» با نگرش سیستمی به روش انتقال حقوق توسعه(TDR) با تکیه بر تجارب جهانی
  نجمه مظفری‌پور سمانه سلطانی
  مقدمه و هدف پژوهش: تبیین توسعه شهری بدون داشتن نگرشی جامع و کل نگر به زمین به عنوان بستر رشد و گستردگی شهری ناممکن است. تحلیل زمین شهری نیز بدون آگاهی از ابعاد آن ناممکن است. نگرش سیستمی در تحلیل زمین شهری کمک می‌کند تا نه تنها در مسائل زمین شهری دیدگاهی مشخص و شفاف وجو چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تبیین توسعه شهری بدون داشتن نگرشی جامع و کل نگر به زمین به عنوان بستر رشد و گستردگی شهری ناممکن است. تحلیل زمین شهری نیز بدون آگاهی از ابعاد آن ناممکن است. نگرش سیستمی در تحلیل زمین شهری کمک می‌کند تا نه تنها در مسائل زمین شهری دیدگاهی مشخص و شفاف وجود داشته باشد بلکه ارتباطات آن با سایر اجزا نیز به خوبی مشخص شود؛ لذا هدف این پژوهش این است که با تکیه بر نگرش سیستمی، کارآمدی روش انتقال حقوق توسعه (TDR) در مدیریت زمین شهری تأیید شود. روش پژوهش: رویکرد حاکم بر این پژوهش کاربردی است و از روش تحلیل داده‌های ثانویه(اسنادی) با تأکید بر نگرش سیستمی استفاده شده است.در فرآیند پژوهش نیز با ارائه چارچوب نگرش سیستمی، مجموعه ای از درون داده، جریان تولید و برون داده را در نظام مدیریت زمین شهری که شامل زمین به عنوان ورودی، هدف، اجزای سیستم مدیریت زمین که شامل کاربری اراضی شهری، توسعه زمین، مالکیت زمین و بازار زمین است، روابط، محیط و منابع در جریان تولید و خروجی روش انتقال حقوق توسعه تبیین می‌شود. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق حاصل از ارزیابی نمونه‌های مطالعاتی نشان داد موفقیت این روش به موضع نظارتی قوی دولتهای محلی بستگی دارد وجهت استقبال مالکان زمین از این برنامه و حفاظت از منافع عمومی، ضروری است معاملات بین خریدار و فروشنده در بازار زمین در بحث تبدیل آن، با کنترل فراگیر یک نهاد عمومی همراه باشد. نتیجه‌گیری: ما حصل پژوهش ارائه پیشنهادهایی در زمینه استفاده کارآمد از روش انتقال حقوق توسعه خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  386 - نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست‌محیطی در استان گیلان
  مریم باقری کچلامی امیرحسین پورجوهری
  هدف این تحقیق توصیفی- پیمایشی، بررسی نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان شهرداری های 16 شهرستان استان گیلان (256=N) است که حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران تعیین شد (120=n). ابزار جمع آوری داد چکیده کامل

  هدف این تحقیق توصیفی- پیمایشی، بررسی نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان شهرداری های 16 شهرستان استان گیلان (256=N) است که حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران تعیین شد (120=n). ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظر اساتید و کارشناسان تأیید گردید. پایایی آن با آلفای کرونباخ 869/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار های SPSS19و LISREL8.80 انجام شد. نتایج برازش مدل نشان داد که میانگین توان دوم خطای تقریب (RMSEA) برابر با 00/0، سطح معنی داری P-Value برابر 695/0 و همچنین نسبت X2/df برابر با 958/0 است می باشند. براساس میزان ضرایب استاندارد به دست آمده برای عوامل مورد مطالعه، نقش آموزشی (14/1)، نقش نظارتی (87/1) و زیرساختی (75/0)، هر 3 عامل دارای همبستگی مناسب با نقش مدیریت شهری می باشند، همچنین نشان داده است که عامل نظارتی قوی ترین نقش را در رابطه با نقش مدیریت شهری در پیشگیری از جرایم زیست محیطی داشته و نقش های آموزشی و زیرساختی در رتبه‌های بعدی قرار می گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  387 - بررسی رابطه تبلیغات شهری و آگاهی از حقوق شهروندی
  امیر کاظمی شاهین مظفری
  مقدمه و هدف پژوهش: مفهوم حقوق شهروندی از جمله مفاهیم و واژه هایی است که پیشینه و خاستگاهی بس طولانی در تاریخ سیاسی و اجتماعی جوامع بشری دارد در این پژوهش سعی شده با معرفی روش نوینی در آموزش حقوق شهروندی نسبت به این آگاه سازی اقدام شود. هدف اصلی این مقاله عبارتست از: تعی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: مفهوم حقوق شهروندی از جمله مفاهیم و واژه هایی است که پیشینه و خاستگاهی بس طولانی در تاریخ سیاسی و اجتماعی جوامع بشری دارد در این پژوهش سعی شده با معرفی روش نوینی در آموزش حقوق شهروندی نسبت به این آگاه سازی اقدام شود. هدف اصلی این مقاله عبارتست از: تعیین میزان رابطه تبلیغات شهری وحقوق شهروندی. روش پژوهش: جامعه آماری در این تحقیق با توجه به سئوال اصلی جامعه آماری 85 نفر از مدیران علمی و اجرایی در امر تبلیغات می​باشد که با توجه به نمونه گیری هدفمند 8 نفر از اساتید دانشگاه، 20 نفر از صاحب نظران مسائل تبلیغات در مرکز پژوهش​های بازرگانی و مرکز تحقیقات استراتژیک، 18نفر از مدیران حوزه تبلیغات و 39 نفر از کارشناسان حوزه تبلیغات می​باشند. با توجه به محدود بودن جامعه همه اعضای جامعه به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند و به روش سرشماری مورد پرسش قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته​های تحقیق حاکی از اثبات فرضیات مطرح شده در مقاله است بدین معنا که تبلیغات شهری باعث افزایش آگاهی از حقوق شهروندی در شهروندان تهرانی شده است. نتیجه گیری: تبلیغات شهری باعث افزایش آگاهی از حقوق شهروندی در شهروندان تهرانی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  388 - تبیین رابطه نظام تأمین منابع مالی مدیریت شهری تهران با سازمانیابی کالبدی-فضایی آن
  منیژه لاله پور
  یکی از مهمترین دغدغه‌های مدیران و برنامه ریزان شهری، هدایت و کنترل نظام مند توسعه کالبدی-فضایی شهرها است. این موضوع مستلزم منابع و ابزارهایی از جمله وجود منابع مالی کافی است. اما نکته حائز اهمیت در بحث تأمین منابع مالی شهرداریها، پایداری و نیز مطلوبیت منابع درآمدی است. چکیده کامل

  یکی از مهمترین دغدغه‌های مدیران و برنامه ریزان شهری، هدایت و کنترل نظام مند توسعه کالبدی-فضایی شهرها است. این موضوع مستلزم منابع و ابزارهایی از جمله وجود منابع مالی کافی است. اما نکته حائز اهمیت در بحث تأمین منابع مالی شهرداریها، پایداری و نیز مطلوبیت منابع درآمدی است. بطوریکه این درآمدها باید علاوه بر داشتن قابلیت اتکاء و استمرار پذیری، تهدیدی برای توسعه کالبدی-فضایی با برنامه و نظام مند شهری نیز نباشند. با آگاهی از این موضوع، مقاله حاضر ترکیب منابع درآمدی مدیریت شهری تهران و تأثیرات آن در کیفیت توسعه کالبدی-فضایی تهران را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می باشد، که از طریق مطالعه کتابخانه ای-اسنادی و با رجوع به آمارها و منابع موجود انجام گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، که رها شدگی مدیریت شهری در کسب منابع مالی، منجر به اتکاء مالی شهرداری تهران به درآمدهای ناپایدار ناشی از عوارض ساختمانها و اراضی و بخصوص فروش تراکم مازاد ساختمانی، شده است. بررسی آمارها نشان می دهد، که این رویه در کسب منابع مالی متکی به نقض قوانین و ضوابط طرح‌های کالبدی تهران بوده و این موضوع باعث عدم تحقق پیشنهادات طرح جامع تهران و در نتیجه توسعه عمودی ناموزون شهر و گسیختگی هر چه بیشتر در سازمان فضایی- کالبدی آن شده است. در پایان پیام مطالعه حاضر این است که حفظ کیفیت محیط شهری و توسعه زیرساخت ها برای ایجاد و ارائه خدمات به شهروندان در بلند مدت نیاز به برنامه ریزی صحیح و دقیق در جهت کاهش وابستگی مدیریت شهری به درآمدهای ناپایدار و حرکت به سوی اتکاء به درآمدهای پایدار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  389 - ارزیابی معیارهای موفقیت آمیز مشارکت عمومی-خصوصی در توسعه شهر شیراز
  علی مریدیان ناصر یارمحمدیان رضا نصراصفهانی
  مقدمه و هدف پژوهش: نیازهای جدید شهری و توسعه شهرها، دولت‌های مرکزی را با کمبود منابع مالی جهت تأمین خدمات شهری مواجه کرده است. این موضوع به‌ویژه در زمینه تأمین مالی پروژه‌های شهری از دید بخش خصوصی و بخش عمومی و به‌طور خاص، شهرداری‌ها جذابیت و اهمیت خاصی پیداکرده است. هد چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: نیازهای جدید شهری و توسعه شهرها، دولت‌های مرکزی را با کمبود منابع مالی جهت تأمین خدمات شهری مواجه کرده است. این موضوع به‌ویژه در زمینه تأمین مالی پروژه‌های شهری از دید بخش خصوصی و بخش عمومی و به‌طور خاص، شهرداری‌ها جذابیت و اهمیت خاصی پیداکرده است. هدف اصلی این تحقیق این است که درک اینکه چه میزان شهرداری های ایران آماده و مایل به استفاده از PPP در پروژه های توسعه شهری هستند و میزان آگاهی آنها از چگونگی اجرای آنها‌، که ممکن است بر موفقیت پیاده سازی تاثیر بگذارد در پروژه می‌باشد. روش پژوهش: این تحقیق به منظور شناسایی معیارها و فرصت‌ها برای پیاده سازی موفق PPP در توسعه شهری طراحی شده است. روش انجام کار به صورت پرسشنامه ای و انجام مصاحبه با خبرگان و سرمایه گذارانی بوده که با روش مشارکت عمومی-خصوصی در پروژه های شهری سرمایه گذاری کردند و همچنین، پیمانکارانِ عمرانیِ شهرداری که تمایل به شرکت در پروژه هایppp داشته اند. بر اساس روش کوکران، حجم نمونه گیری 104 نمونه برآورد گردید. نتایج پژوهش: نتایج، با توجه به آزمون تطابق کندال و آزمون فریدمن، گویای آن است که از میان عوامل آمادگی سازمان‌ها برای قوانین و مقرارات بالاترین رتبه را در موفقیت آمیز بودن پروژه های توسعه شهری داشته اند. تدوین راهنماها و منابع اطلاعاتی در این زمینه یکی از اقدامات مؤثر برای ظرفیت‌سازی و رفع ابهامات و سوءتفاهم‌های احتمالی در مورد مشارکت عمومی- خصوصی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  390 - مقایسه و ارزیابی کیفیت فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی شهر اراک)
  محمدکاظم یاوری علیرضا شیخ الاسلامی فرزانه ساسان پور
  10.30495/ums.2022.20250
  مقدمه و هدف پژوهش: پرداختن به موضوع کیفیت در فضاهای باز شهری و ارزیابی و احصای کمبودهای این فضاها، می‌تواند در راستای مباحث گذران اوقات فراغت، برای مدیران و برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای داشته باشد. بنابر این معرفی فرآیندی که بتواند ارزیابی جامع از فضاهای باز شهری از چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: پرداختن به موضوع کیفیت در فضاهای باز شهری و ارزیابی و احصای کمبودهای این فضاها، می‌تواند در راستای مباحث گذران اوقات فراغت، برای مدیران و برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای داشته باشد. بنابر این معرفی فرآیندی که بتواند ارزیابی جامع از فضاهای باز شهری از زاویه کیفیت‌های محیطی ارایه نماید و امکان مقایسه و رتبه بندی فضاهای باز شهری را فراهم نماید ضروری بوده و از اهداف این تحقیق می‌باشد. روش تحقیق: این تحقیق به روش توصیفی ـ پیمایشی با رویکرد کمی ـ کیفی و به صورت یک مطالعه موردی انجام شده است که با استفاده از مبانی نظری موضوع، اقدام به معرفی 45 نماگر کیفیت در فضاهای باز شهری (به عنوان چک لیست ارزیابی) شده و سپس با استفاده از تکنیک پیاده روی اکتشافی، نماگرهای مذکور در 82 مورد از فضاهای باز شهر اراک مورد ارزیابی قرار گرفته و داده‌های لازم جمع آوری شده و از این داده ها، برای مقایسه و رتبه بندی فضاهای مذکور، و ارزیابی نماگرهای 45 گانه، با بهره گیری از روش BWM و تکنیک TOPSIS، استفاده شده است. یافته ها: در بررسی وزن تاثیر نماگرهای مفهوم کیفیت در تبیین مفهوم کیفیت در فضاهای باز شهری، برای نماگرهای 45 گانه مورد بررسی، وزنی بین 03/0 تا 67/0 محاسبه گردیده است. کمترین وزن به مربوط به نماگر عدم کنترل ورودی به فضا (با زمان بندی مشخص شده) و بیشترین وزن مربوط به نماگر وجود محوطه‌ها و امکانات بازی و هیجانات برای همه سنین بوده است. با اعمال اوزان محاسبه شده در رتبه بندی فضاهای مورد بررسی، امتیاز اکتسابی هر فضا، تعیین گردیده و فضاهای باز مورد مطالعه رتبه بندی شده اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد فضاهای باز شهر بازی لاله، پارک شهدای گمنام، محله شهر صنعتی، مجموعه مصلی، پارک شهر، بازار، پارک بانوان، پارک مشاهیر، پارک معلم و پارک رودکی، از لحاظ کیفی جزء ده فضای برتر شهر اراک محسوب می شوند. با در نظر گرفتن امتیاز اکتسابی هر فضا دررتبه بندی فضاهای باز مورد مطالعه، مشاهده می‌شود هیچیک از فضاهای باز شهر اراک نتوانستند بیش از70 درصد امتیازات کیفی مورد نظر را کسب نمایند و حدود 47 درصد فضاهای مورد بررسی امتیازی بین 50 تا 60 درصد کسب کرده و حدود 38 درصد هم حائزکمتر از 50 درصد امتیازات کیفی شده اند. این اعداد حکایت از وضعیت نامطلوب کیفیت فضاهای باز مورد بررسی دارند و می‌توان گفت فضاهای باز شهر اراک، تا رسیدن به وضعیت مناسب فاصله زیادی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  391 - بررسی جامعه شناختی رابطه هویت و شهر
  دکتر مهرداد نوابخش دکتر هوشنگ ظهیری
  مقدمه و هدف پژوهش: رشد شتابان و ناموزون شهرها، مسائل و مشکلاتی چون ناهمگونیریخت شناسی و بی قواره گی شهری را دامن زده است. این امر موجب شده است تا بحث هویتشهری و داشتن شهرهای با هویت مورد توجه جامعه شناسان، طراحان و برنام هریزان شهریقرار گیرد. این مقاله با هدف تبیین هویت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رشد شتابان و ناموزون شهرها، مسائل و مشکلاتی چون ناهمگونیریخت شناسی و بی قواره گی شهری را دامن زده است. این امر موجب شده است تا بحث هویتشهری و داشتن شهرهای با هویت مورد توجه جامعه شناسان، طراحان و برنام هریزان شهریقرار گیرد. این مقاله با هدف تبیین هویت شهری، نسبت هویت و شهر و بحران هویت شهری ازمنظر جامعه شناسی نگاشته شده است.روش پژوهش: روش پژوهش این مقاله از نوع مطالعات کیفی می باشد که مبتنی بر اسنادکتابخانه ایی می باشد.یافته ها: در خصوص نسبت هویت و شهر دو رویکرد وجود دارد. رویکرد اول که رویکردیمسلط نیز می باشد نقش عوامل محیطی، اقلیمی، تکنولوژیکی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی وفرهنگی را بر تعیین هویت شهر مهم می داند؛ رویکرد دوم بر تأثیر هویت ساکنان و سازندگانبر هویت شهر تأکید دارد. رویکرد این مقاله بر این امر تأکید دارد که اشکال شهری در هر یکاز دورانهای شکوهمند فرهنگی، تجسم خلاقیت سازندگانشان می باشد. بنابراین شهر و فضایشهری شاخصی از هویت سازندگان و ساکنان آن می باشد. لذا با شناخت هویت سازندگان وساکنان می توان هویت شهری را شناخت. با توجه به نظرات هایدگر، شولتز و داریوش شایگانبحران هویت شهری ناشی از بحران فکر و اندیشه ای است که سازندگان و ساکنان آن دارند.نتیجه گیری: شهر با هویت باز نمود انسان با هویت می باشد. چنانچه جامعه ای دارای هدفمشخص باشد و ساکنان آن به عنوان سازنده سردرگم، پریشان، تقلیدی نباشند در آن صورتمی توان گفت که شهر دارای روح و هویت یکپارچه می باشد. مهم نیست که این روح نشانگرانوار الهی یا نیروهای زمینی باشد. شهر با هویت دارای یک مرکز و مدار می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  392 - ارزیابی نقش مهارت‌های ارتباطی مدیران شهری بر رفتار شهروند سازمانی کارکنان
  نوید آهنگری صادق حاجی نژاد نادر خان محمدی
  هدف پژوهش: شناخت مهارت‌های ارتباطی مدیران به‌منظور تحقق اهداف سازمانی موضوعی اساسی در مطالعه رفتار انسانی است که می‌تواند زمینه ارتقای رفتار شهروند سازمانی کارکنان را فراهم کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مهارت های ارتباطی مدیران شهری بر رفتار شهروند سازم چکیده کامل

  هدف پژوهش: شناخت مهارت‌های ارتباطی مدیران به‌منظور تحقق اهداف سازمانی موضوعی اساسی در مطالعه رفتار انسانی است که می‌تواند زمینه ارتقای رفتار شهروند سازمانی کارکنان را فراهم کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مهارت های ارتباطی مدیران شهری بر رفتار شهروند سازمانی کارکنان شهرداری کرج تدوین شده است. روش پژوهش: روش پژوهش تحلیلی-توصیفی از نوع مقطعی بوده و داده‌ها به روش مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایشی گرداوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش توصیفی تحلیل‌های آماری از فراوانی، درصدها، حداکثر و حداقل، میانگین و انحراف معیار استفاده گردیده و در بخش استنباطی از آزمون‌های همبستگی پیرسون، آزمون آنوا و رگرسیون خطی چند متغیره بهره گیری شد. جامعه آماری در این تحقیق کلیه کارکنان شهرداری کرج می‌باشد و حجم نمونه آن 150 نفر به صورت نمونه‌های هدفمند مشخص گردید. یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین متغیر مهارت های ارتباطی با رفتار شهروند سازمانی در سطح اطمینان 99‌% رابطه معناداری وجود دارد. همچنین از بین متغیرهای مستقل، متغیرهای مهارت مثبت گرایی و مهارت خودنظمی بر متغیر وابسته تأثیر نداشته و سایر متغیرها(مهارت خودگشودگی، مهارت همدلی، مهارت اجتماعی و مهارت حمایت گری) با ضرایب متفاوت متغیر رفتار شهروند سازمانی کارکنان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. نتیجه گیری: مدیران شهری باید توجه ویژه ای به تقویت شاخص های مهارت ارتباطی داشته باشند و کارکنان خود را تشویق کنند تا تمایل بیشتری به مشارکت و مسئولیت پذیری در زندگی سازمانی از خود نشان دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  393 - سنجش میزان کارایی زیرگذرهای شهری در راستای پایداری - مورد پژوهی: زیرگذر چهار راه ولیعصر، تهران
  جمیله توکلی نیا حسین رئیسی پرویز آقایی
  مقدمه و هدف پژوهش: رشد روزافزون شهرنشینی و ظهور فضای کلانشهری اغلب جریانهای اقتصادی و اجتماعی بین المللی و ملی را متوجه این فضاها نموده است. این رشد علاوه بر بازدهی های اقتصادی و نقاط مثبت آن باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی از جمله در حوزه حمل و نقل و ترافیک شده است. یک چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رشد روزافزون شهرنشینی و ظهور فضای کلانشهری اغلب جریانهای اقتصادی و اجتماعی بین المللی و ملی را متوجه این فضاها نموده است. این رشد علاوه بر بازدهی های اقتصادی و نقاط مثبت آن باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی از جمله در حوزه حمل و نقل و ترافیک شده است. یکی از راه حل هایی که محققان شهری در پاسخگویی به مشکلات پیش آمده پیشنهاد داده اند، احداث زیرگذرهای شهری است. در چند سال گذشته نیز در محدوده چهار راه ولیعصر تهران مشکلات ناشی از رفت و آمد و ازدحام سواره و پیاده به بالاترین میزان خود رسید به گونه ای که ترافیک و دسترسی ها را با مشکل روبرو ساخت. در واقع، ساخت زیرگذر چهارراه ولیعصر، پاسخی به مشکلات به وجود آمده بود. این پژوهش نیز با هدف سنجش میزان کارایی زیرگذر چهار راه ولیعصر و ارتباط آن با پایداری تدوین شده است. روش پژوهش: روش پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای می باشد. داده ها به دو صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده اند. اطلاعات پرسشنامه وارد نرم افزار spss شده و در تحلیل آن علاوه بر آمار توصیفی، از آزمون های آماری پیرسون و تحلیل واریانس استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان کارایی زیرگذر چهار راه ولیعصر بالاتر از حد متوسط است.در هفت شاخص مطرح شده، میانگین ها بالاتر از 3 می باشد و بیشترین میانگین مربوط به ایمنی و امنیت با مقدار 3.8 می باشد. در ادامه ارتباط میان کارایی و پایداری با ضریب 0.395 مثبت و معنی دار بدست آمده است. همچنین بر اساس جدول آنالیز واریانس، رابطه رگرسیونی بین شاخص‌های کارایی و پایداری وجود دارد. زیرا p- مقدار از 05/0 کمتر است. نتیجه گیری: زیرگذر چهار راه ولیعصر را می توان به عنوان یک پروژه موفق شهری محسوب نمود هر چند با کاستی هایی همراه است و شاید مهم ترین چالش این باشد که چرا باید شهروندان از زیرزمین عبور کنند و خودروها از بالای زمین؟. اما به ناچار این پروژه در پاسخ به مشکلات بوجود آمده احداث شده است و تاکنون نسبتا موفق عمل کرده است. در نهایت نیز جهت کارایی بیشتر پیشنهاداتی مانند ایجاد بالابر های مجهزتر برای استفاده معلولان و گروه های خاص جهت افزایش کارایی زیرگذر چهار راه ولیعصر پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  394 - خصوصی‌سازی خدمات شهری فرصت‌ها و چالش‌های فراروی آن در اقتصاد شهری
  علی عسگری علی حاجی‌نژاد
  خصوصی‌سازی یک پدیده جهانی و فراگیر است. در سالیان اخیر تمامی دولت‌ها جهت کاهش میزان هزینه‌ها شروع به واگذاری فعالیت‌هایی به بخش خصوصی کرده‌اند که تا قبل از این توسط نهادهای دولتی صورت می‌گرفت. سرعت خصوصی‌سازی بسته به تعاملات موجود در جامعه، تابعی از وضعیت عمومی حاکم بر چکیده کامل

  خصوصی‌سازی یک پدیده جهانی و فراگیر است. در سالیان اخیر تمامی دولت‌ها جهت کاهش میزان هزینه‌ها شروع به واگذاری فعالیت‌هایی به بخش خصوصی کرده‌اند که تا قبل از این توسط نهادهای دولتی صورت می‌گرفت. سرعت خصوصی‌سازی بسته به تعاملات موجود در جامعه، تابعی از وضعیت عمومی حاکم بر اقتصاد جامعه و میزان اجازه‌ای است که حکومت به مشارکت مردم و نهادهای خصوصی می‌دهد. هرچند در عمل ملاحظاتی نظیر کیفیت خدمات، عدالت اجتماعی و شرایط اشتغال، جریان خصوصی‌سازی را مورد تردید قرار می‌دهند لیکن اغلب تجارب جهانی حکایت از تحرک بیشتر اقتصاد شهری و ایجاد کارایی و بهره‌وری بیشتردولت در جریان خصوصی‌سازی دارد. در این میان خصوصی‌سازی خدمات شهری به‌عنوان یکی از زمینه‌های مشارکت بخش خصوصی در نظام مدیریت شهری، چند دهه‌ای است که به ادبیات برنامه‌ریزی شهری نیز وارد شده است و کشورهای مختلف (توسعه‌یافته یا در حال توسعه) به نوعی آن را تجربه کرده‌اند. در این مقاله تلاش می‌شود ضمن ارائه مفاهیم پایه خصوصی سازی، فرایند خصوصی‌سازی خدمات شهری (بعنوان یکی از وظایف دولت‌های محلی) مورد بررسی قرار گرفته و فرصت‌ها و چالش‌های فراروی آن، با توجه به تجارب صورت گرفته ارائه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  395 - نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر شهروندان(مطالعه موردی: محله فرحزاد)
  کاوه کاشفی محمدتقی رضویان رحیم سرور
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از ضروری‌ترین زمینه‌های مداخله دولت در امر مدیریت شهری، برنامه‌ریزی در مالکیت زمین شهری است و از این جهت دولت‌ها باید هدف‌های سیاست مربوط به مالکیت زمین شهری را در مجموعه کلی سیاست‌های شهری شدن مورد توجه قرار دهند و سیاست‌های کاربری صحیح زمین شهری چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از ضروری‌ترین زمینه‌های مداخله دولت در امر مدیریت شهری، برنامه‌ریزی در مالکیت زمین شهری است و از این جهت دولت‌ها باید هدف‌های سیاست مربوط به مالکیت زمین شهری را در مجموعه کلی سیاست‌های شهری شدن مورد توجه قرار دهند و سیاست‌های کاربری صحیح زمین شهری را اتخاذ و در راستای اهداف اقتصادی و اجتماعی به اجرا در آورند. هدف از این پژوهش، نقش بازآفرینی شهری در رفع تعارضات مالکیت زمین از نگاه شهروندان در محله فرحزاد می‌باشد. روش پژوهش: نوع مقاله توصیفی تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. حجم نمونه برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. میزان پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید و ضریب آن برای کلیه مولفه ها 0.783 که به لحاط پایایی قابل قبول می باشد. حجم نمونه 376 نفر از شهروندان ساکن محله به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان می‌دهد که بین کلیه مؤلفه‌های بازآفرینی شهری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی، جمعیتی، عملکردی، اداری-سازمانی و محیط‌زیست) رابطه معناداری وجود دارد و نشان دهنده میزان اهمیت هر یک از آن‌ها در رفع تعارضات مالکیت زمین در محله فرحزاد است. نتیجه گیری: رفع تعارضات مالکیت زمین به‌عنوان مؤثرترین ابزار برنامه‌ریزی شهری، نقش مهمی در پایداری محله فرحزاد دارد باوجود این، بازآفرینی شهری در جهت رفع تعارضات مالکیت زمین در جهت بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریتی و ... بسیار مؤثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  396 - تحلیلی بر جایگاه ارزیابی و تاثیر اجتماعی در مدیریت آسیب‌های اجتماعی حریم تهران
  بهمن کارگر سید فرید مرتضوی
  10.30495/ums.2023.23116
  حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر ، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد که در مجموع حدود 2 میلیون نفر انسان را در برمی گیرد که به موازات تبعیت از شرایط ملی، همچنان مسیر خود را در جذب مهاجران، رشد جمعیت و تداوم گسترش فضایی سکونت های رسمی و غیررسمی طی می چکیده کامل

  حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر ، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد که در مجموع حدود 2 میلیون نفر انسان را در برمی گیرد که به موازات تبعیت از شرایط ملی، همچنان مسیر خود را در جذب مهاجران، رشد جمعیت و تداوم گسترش فضایی سکونت های رسمی و غیررسمی طی می نماید (و یا حداقل تا 20 سال آینده طی خواهد کرد). اگر حریم مورد تعرض قرار گرفته در شمال تهران را نادیده بگیریم، پهنه جنوبی آن کانون زندگی فقرا و اقشاری است که به نظر می رسد سازوکار شهروند زدایی برنامه های توسعه شهری و منطقه ای، آنها را به پذیرش این تیپ ازسکونت وادار کرده است، گروه هایی که اندکی دقت، واقعیات مهمی را از نظر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در لایه های پایین تر زندگی جمعی و فردی آنها به نمایش می گذارد، گروه هایی که دارای ظرفیت بالا جهت توسعه و مشارکت بوده و در صورت فراموشی به اسباب برنامه های زمین خواران تبدیل خواهند شد، بنابراین طرح و برنامه توسعه و مدیریت آسیب های اجتماعی حریم بدون ساکنان آن بی معنا و صرفا "در حد نوشتار و مصوبه خواهد بود، به عبارت دیگر هدف هرگونه طرح و برنامه ای بایستی در کنار مبارزه بی قانونی، توجه و به مشارکت طلبیدن تمامی ذی نفعانی باشد که در پهنه حریم زندگی می کنند و یا در آینده زندگی خواهند کرد. با این مقدمه ، هدف اصلی این مقاله ارائه تصویری از واقعیات اجتماعی حریم به عنوان مقدمه ای است که بتواند دستمایه ای برای تبیین ضرورت ها، اهداف و ثمرات رویکرد اجتماع محور در مدیریت آسیب های اجتماعی و توسعه پایدار حریم پایتخت قرار بگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  397 - بکارگیری مبانی و اصول فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در طراحی فضاهای شهری ایرانی معاصر (مطالعه موردی: میدان تجریش تهران)
  سینا منصوری
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامع چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه فضاهای شهری تبدیل به عناصری مهم در تعیین هنجارهای اخلاقی مردمی شده‌اند. یکی از مهمترین مسائل پیش روی طراحی فضاهای شهری بکارنبردن مبانی و اصول فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی می‌باشد،که این عامل باعث بروز از خودبیگانگی،بی هویتی و فراموشی خداوند در جامعه شده است. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی مبانی و اصول فرهنگی مورد نیاز جهت طراحی و ساماندهی میدان تجریش تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی می‌باشد که می‌توان با بررسی آراء و نظریات صاحب نظران و برداشت‌های میدانی و تحلیل آنان به مبانی و اصول مورد نیاز دست پیدا کرد. یافته‌ها: بر اساس برداشت‌های میدانی و مطالعه نظریات به این نتیجه رسیده شد که فضای میدان تجریش تهران فاقد هویت و مبانی و اصول فرهنگ ایرانی می باشد و در طول زمان در اثر دو مقوله‌ی جهانی شدن و تکنولوژی و روی آوردن به مصالح مدرن و دوری جستن از الگوها و سبک معماری ایرانی اسلامی و کمرنگ شدن الگوهای هویتی دینی، این میدان هویت واقعی خویش را از دست داده است. نتیجه گیری: در نتیجه بر اساس تحلیل‌های انجام شده چهار موضوع آداب، هنجارهای اخلاقی، دین و آیین و رسوم به عنوان اصلی‌ترین موضوعات که زیر مجموعه‌های آنان مرتبط با فرهنگ ایرانی است مورد بررسی قرار گرفتند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  398 - مدیریت منظر بافت‌های فرسوده شهری معاصر با تأکید بر سازمان فضایی و بصری (مورد مطالعه: محله خاک سفید)
  زهرا خدائی مرجان شهاب زاده
  مقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسود چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسوده معاصر و بخشیدن حیات و سرزندگی اقتصادی و اجتماعی به این بافت ها به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری پرداخته است. روش پژوهش: مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با مرور ادبیات موجود منظر شهری به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری در ایجاد منظر ذهنی به عنوان ابزاری جهت کنترل و مدیریت منظر شهری پرداخته و سپس با استفاده از نمونه موردی محله خاک سفید به عنوان بافت فرسوده معاصر، ابزار معرفی شده را به صورت عملی مورد استفاده قرار داده است یافته‌ها: یافته های این پژوهش نشان داد که به کارگیری سازمان فضایی و بصری در این محدوده منجر به ارتقا کیفیت های زیبایی شناسانه و هویت بخشی به سایت، خوانا کردن بافت از منظر عینی و ذهنی و ایجاد انعطاف پذیری در کالبد و عملکرد می‌شود. نتیجه گیری: سازمان فضایی و بصری به عنوان ابزارهای ایجاد تصویر ذهنی از مکان، تأثیر مهمی در نظم دهی به عناصر فیزیکی و متافیزیکی محیط دارد. تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می‌کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  399 - بررسی و تحلیل میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت محله (مطالعه موردی: محله جماران، ناحیه چهار، منطقه یک تهران)
  علی شماعی پرویز آقایی سامان حیدری
  مقدمه و هدف پژوهش: مشارکت در اجتماع محلی عامل مهم و موثری در مدیریت شهری جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. بسترسازی لازم برای افزایش و تمایل میزان مشارکت مردم در امور محله از متغیرهای مدیریت بهینه شهری است. تحقیق حاضر، میزان مشارکت ساکنان محله جماران در مدیریت محله را ب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: مشارکت در اجتماع محلی عامل مهم و موثری در مدیریت شهری جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. بسترسازی لازم برای افزایش و تمایل میزان مشارکت مردم در امور محله از متغیرهای مدیریت بهینه شهری است. تحقیق حاضر، میزان مشارکت ساکنان محله جماران در مدیریت محله را بر اساس گروه گرایی، حس تعلق، سرمایه اجتماعی، تعاملات اجتماعی، احساس هویت، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و راهکارهایی برای جذب مشارکت مردمی در مدیریت محله پیشنهاد می کنند. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای می باشد. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه ای و پیمایشی (پرسشنامه) انجام گرفته است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 360 نفر انتخاب شده است. یافته‌ها: میزان مشارکت ساکنان محله جماران در مدیریت محله، در سطح پایینی است؛ درحالی‌که تمایل به مشارکت در سطح بالایی قرار دارد. در میان افرادی که مشارکت می کنند بیش از 50 درصد مربوط به بعد مشورتی است و مشارکت اقتصادی و فیزیکی کمترین میزان مشارکت را به خود اختصاص داده است. بین متغیرهای اجتماعی و مشارکت در مدیریت محله، ارتباط مثبت و معنی داری به دست آمده است به این معنی که با افزایش متغیرهای اجتماعی، میزان مشارکت نیز افزایش خواهد یافت. نتیجه گیری: امروزه شکل گیری اجتماعات محلی بر مبنای مشارکت مردم قرار دارد. در محله جماران بسترسازی لازم برای مشارکت ساکنان در مدیریت محله به عمل نیامده است، این در حالی است که ساکنان به مشارکت علاقه مندند و این نکته مهم به نظر می رسد که باید از توان‌های اجتماعات محلی علی الخصوص در زمینه مشارکت بهره جست. در این زمینه باید راهکارهایی ارائه شود که مردم به ویژه نخبگان توانایی مشارکت را داشته باشند و مدیریت محله در دست افراد خاصی قرار نگیرد و تمام مردم در مدیریت محله سهیم باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  400 - تحلیل نواحی اجتماعی شهر بروجرد
  حمیدرضا صارمی
  مقدمه و هدف پژوهش: تمامی شهرهای کشور، با مشکلات و معضلات اجتماعی متفاوتی روبرو می‌باشند، که هر قدر اندازه شهر بزرگ‌تر و جمعیت آن ناهمگن‌تر باشد این معضلات نمود بیشتری خواهند داشت. شهر بروجرد به عنوان شهری متوسط و دومین شهر مهم استان لرستان، به واسطه داشتن جمعیت مهاجر و چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تمامی شهرهای کشور، با مشکلات و معضلات اجتماعی متفاوتی روبرو می‌باشند، که هر قدر اندازه شهر بزرگ‌تر و جمعیت آن ناهمگن‌تر باشد این معضلات نمود بیشتری خواهند داشت. شهر بروجرد به عنوان شهری متوسط و دومین شهر مهم استان لرستان، به واسطه داشتن جمعیت مهاجر و بافت فرسوده (قدیمی و حاشیه)، دارای معضلات اجتماعی مختلفی می‌باشد که در هر ناحیه شهری، مشکلات خاصی گریبان گیر ساکنین این نواحی می‌باشد، بنابراین ابتدا، باید مشکلات بارز هر ناحیه مشخص شده و سپس در رفع آن گام برداشت. از سوی دیگر با توجه به پیشرفت سریع شهرها، برنامه ریزی برای آن‌ها بسیار مهم می‌باشد، که در این زمینه ایجاد چشم انداز با توجه به شرایط فعلی، برای سال‌های آینده شهر می‌تواند راهگشا باشد. چرا که چشم انداز تصویری است از مقصد نهایی، ‌که مجموعه اهداف یک برنامه مشترک، به شنونده انتقال داده می‌شود، از این رو، دو ویژگی ایماژ برانگیزی و نام گذاری نمادین شهر/ محله، از خصایص مهم یک بیانیه چشم انداز محسوب می‌شوند. هدف از مطالعه حاضر، شناخت نقطه نظرات، نیازها و مسائل و مشکلات شهر از دیدگاه مردم و مسئولان و بررسی اسناد طرح‌های توسعه شهری و تهیه و تدوین چشم انداز توسعه آتی شهر و ارائه راهبردهای حل مشکل می‌باشد. روش پژوهش: نوع پژوهش با توجه به ماهیت آن، کاربردی می‌باشد و روش پژوهش آن، به صورت توصیفی- تحلیلی بوده، که از طریق مطالعات میدانی، همچنین تکمیل پرسشنامه انجام شده است، حجم نمونه و تعداد آن از روش کوکران تعیین و پرسش شوندگان از روش تصادفی انتخاب شده‌اند. پرسشنامه میان جمعیت ساکن شهر توزیع گردید که جهت تحلیل فضایی و توصیفی کار، از نرم افزارهای Excel , GIS، نیز استفاده شده و در نهایت با توجه به محدودیت‌ها و توانمندی‌های شهر بروجرد، به بیانیه چشم انداز پرداخته شده است. نتیجه گیری: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ناحیه هفت شهر بروجرد با 24 درصد، بیشترین مشکلات و معضلات را احساس می‌کنند و پس از آن، ساکنین ناحیه سه این شهر، ‌با 20 درصد، در ردیف بعدی قرار گرفته‌اند. راهبردهای برتر جهت حل مشکلات، استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی، مدیریت منسجم و یکپارچه شهری، بهره گیری از نیروی متخصص و مشارکت مردم در حل این معضلات و مشکلات می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  401 - موانع ساختاری و سیاسی تغییر نقش شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی خدماتی _ اجتماعی
  محمدحسین بوچانی
  مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری تهران از زمان شکل‌گیری شوراهای محلی تاکنون، به دلیل ارتباط با ساختارهای اجتماعی شهر و شهروندان و همچنین به دلیل درک نارسایی‌های رو به رشد و زیاد از حد اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و زیست شهری به تدریج رویکردی اجتماع محور در پیش گرفته است، می‌توا چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری تهران از زمان شکل‌گیری شوراهای محلی تاکنون، به دلیل ارتباط با ساختارهای اجتماعی شهر و شهروندان و همچنین به دلیل درک نارسایی‌های رو به رشد و زیاد از حد اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و زیست شهری به تدریج رویکردی اجتماع محور در پیش گرفته است، می‌توان این تغییر نگرش را در پذیرش مسئولیت اجتماعی سازمانی (CSR) مدیریت شهری با محوریت شهرداری در تابعیت از شرایط جهانی و پیش رفتن به سوی حکمروایی خوب شهری تعبیر کرد، این نوشتار در پی پاسخ به این سؤال است که: چه عواملی باعث شده مدیریت شهری تهران در پی تغییر نقش شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی خدماتی- اجتماعی باشد و موانع ساختاری و سیاسی فرا روی این تغییر رویه کدامند؟ گام‌های اساسی برای عملیاتی کردن رویکرد شهرداری به منزله نهاد اجتماعی چیست؟ در این راستا ضمن ارزیابی زمینه‌های این تغییر رویه و نگرش در مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت شهری تهران، به چالش‌های فرا روی آن در حوزه سیاسی و ساختاری پرداخته شده است. روش پژوهش: روش تحقیق این نوشتار توصیفی و تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی‌های اسنادی و کتابخانه‌ای جمع آوری شده‌اند.روش‌های تحلیل در این نوشتار، روش‌های تحلیل محتوی و روش‌های تأویلی-تفسیری است.محدوده مکانی مورد بررسی این پژوهش، محدوده شهری تهران است که حوزه مأموریت شهرداری تهران می‌باشد. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مهم‌ترین موانع این اقدام و الزام به دو حوزه درون سازمانی شهرداری و شورا و برون سازمانی دولت و سایر ساختارهای حاکمیتی بر می‌گردد.این موانع از یک سو مستلزم بازنگری در روابط درون سازمانی شهرداری تهران و ارتقاء مسئولیت پذیری اجتماعی سازمانی و از سوی دیگر مستلزم تحول در رابطه دولت و مدیریت شهری تهران است.عدم واگذاری مأموریت‌ها و تصدی‌های اجرایی به مدیران محلی سبب، تعارض ساختاری و تداخل مأموریت‌ها. نتیجه گیری: مشاهدات و گزارش‌ها نشان می‌دهد عدم واگذاری مأموریت‌ها و تصدی‌های اجرایی به مدیران محلی سبب تعارض ساختاری و تداخل مأموریت‌ها شده است.بنابراین تغییر رویه‌های مدیریت ملی و محلی ناشی از آینده نگری نبوده، بلکه بیشتر در پی تحولات و انباشت نارسایی‌ها، ناچار به بازنگری در اداره امور بوده است.شهرداری‌ها و شوراهای مدیریت‌های محلی نیز نیازمند تحول ساختاری و نهادی هستند که شاخص‌های آن در راستای شهر انسان گرا و حکمروایی خوب شهری، ارتقاء بهره‌وری و شهروند محوری برنامه‌ها و بودجه‌ها باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  402 - ارزیابی محیط زیست شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی
  آفاق هوشمند ننه کران رسول صمدزاده محمّدتقی معصومی
  10.30495/ums.2023.21766
  مقدّمه و هدف پژوهش: نظر غالب موید این است که الگوی نوشهرگرایی می‌‌تواند شهری با کیفیت زیست مناسب را فراهم آورد. لذا شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی مورد مطالعه قرار گرفت تا با آگاهی به سطح کیفی منطقه، راه حل‌‌هایی برای رفع مسائل آن مطرح گردد. شناخت استراتژی‌‌های اجرایی ار چکیده کامل

  مقدّمه و هدف پژوهش: نظر غالب موید این است که الگوی نوشهرگرایی می‌‌تواند شهری با کیفیت زیست مناسب را فراهم آورد. لذا شهر اردبیل از منظر نوشهرگرایی مورد مطالعه قرار گرفت تا با آگاهی به سطح کیفی منطقه، راه حل‌‌هایی برای رفع مسائل آن مطرح گردد. شناخت استراتژی‌‌های اجرایی ارتقاء کیفیت محیط زیست شهر از منظر نوشهرگرایی هدف این پژوهش است. روش پژوهش: با استفاده از روش پیمایشی و جمع‌‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه‌‌ها، اسناد، مدارک و با توجّه به شرایط اقلیمی و زیستی شهر اردبیل، نخست اولویت‌‌های اصول دهگانه نوشهرگرایی، توسط روش AHP معین، سپس با استفاده از روش SWOT نوع راهبرد غالب بصورت ترکیب نقاط قوّت و فرصت (SO) مشخص گردید. 67 استراتژی‌ اجرایی از نوع SO پیشنهاد و با آرای 45 فرد خبره، امتیازدهی شده و نهایتاً سه استراتژی انتخاب شدند. یافته‌‌ها: بررسی عوامل داخلی و خارجی شهر نشان داد که قوّت‌‌ها بر ضعف‌‌ها و فرصت‌‌ها بر تهدیدات غلبه خواهند کرد. وضعیت شهر از لحاظ رعایت اصول نوشهرگرایی در حالت بد و معادل نمره 288/2 از چهار است. نتیجه گیری: با رعایت استراتژی‌‌های اجرایی منتخب در شهر، می‌‌توان به اصول نوشهرگرایی نزدیک شده و شهری با قابلیت زندگی بهتر در کنار حفظ هویت شهر را فراهم نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  403 - بررسی تأثیر هویت اجتماعی محلات در طرح‌های توسعه شهری
  شیما قمری سید موسی پورموسوی
  اهمیت و هدف پژوهش: ﺷﻬﺮ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﭘﻮﯾﺎ و ﺑﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺳﻪ ﺳﻄﺢ از ﺣﺮﮐﺖ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ، زﯾﺴﺘﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ درهم‌آمیخته و ﺑﺎ اﻧﻮاع فرا سیستم‌ها و زﯾﺮسیستم‌های ﻣﺘﻌﺪد در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ برنامه‌ریزی ﺷﻬﺮی ﻣﺴﺘﻠﺰم اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ از ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ برنامه‌ریزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺤﻮه ﭘ چکیده کامل

  اهمیت و هدف پژوهش: ﺷﻬﺮ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﭘﻮﯾﺎ و ﺑﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺳﻪ ﺳﻄﺢ از ﺣﺮﮐﺖ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ، زﯾﺴﺘﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ درهم‌آمیخته و ﺑﺎ اﻧﻮاع فرا سیستم‌ها و زﯾﺮسیستم‌های ﻣﺘﻌﺪد در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ برنامه‌ریزی ﺷﻬﺮی ﻣﺴﺘﻠﺰم اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ از ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ برنامه‌ریزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺤﻮه ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن سیستم‌های فرادست و فرودست را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس اﻫﻤﯿﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺪاوم ﻃﺮح‌ها در ﺟﻬﺖ ﮐﺎرآﻣﺪ ﮐﺮدن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اداره ﺷﻬﺮﻫﺎ در اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺟﺎﻣﻊ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻐﺬﯾﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ و برنامه‌ریزان در زﻣﯿﻨﻪ اﻣﻮر ﺷﻬﺮی و ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﮑﻼت ﻣﻮﺟﻮد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻘﺶ ﻃﺮح‌های ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی در ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺑﺨﺸﯽ ﻧﻬﺎدﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎن‌های ﻣﺴﺌﻮل در اداره اﻣﻮر ﺷﻬﺮ، ﺿﺮورت ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺮح‌های ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی، ﺷﻨﺎﺧﺖ و اﺻﻼح ﻧﺎرﺳﺎیی‌ها را دو ﭼﻨﺪان ﻣﯽﮐﻨﺪ. روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش بر حسب هدف کاربردی و شیوه مطالعه بر حسب روش و ماهیت توصیفی-تحلیلی و میدانی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارشناسان شهری مرتبط با هویت اجتماعی شهر است. یافته‌ها: در این پژوهش جهت آزمون فرضیه‌ها بعد از جمع‌آوری اطلاعات لازم اقدام به تدوین پرسشنامه با توجه به شاخص‌های هویت بصری گردید. جهت روایی و پایایی پرسشنامه بعد از اخذ اعتبار بخشی از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه با استفاده از تحلیل عاملی و گرفتن پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در سطح قابل قبول برابر 742/0 بدست آمد. در بخش تحلیل استنباطی، با توجه به خروجی آزمون کلموگروف اسمیرنوف از آزمون‌های میانگین دوجمله ای برای فرضیه‌های یک و دو به دلیل غیر نرمال بودن و از آزمون T تک متغیره برای فرضیه سه به دلیل نرمال بودن جهت تأیید یا رد فرضیات تحقیق استفاده شده است. لازم به ذکر است که تحلیل‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شده است. نتیجه گیری:نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد هویت اجتماعی شهر و ابعاد آن تأثیر محسوسی بر اسناد برنامه‌های توسعه شهری تهران نداشته است. لذا توجه به اهمیت هویت اجتماعی در حوزه مدیریت شهری با کاربست مطالعه تجربیات کشورهای مختلف می‌توان گام‌های مثبتی در این زمینه برداشت؛ اما متأسفانه بررسی‌ها این پژوهش نشان می‌دهد، علیرغم اهمیت این موضوع و تدوین آن در طرح جامع شاهد بی‌توجهی متولیان این حوزه در سطح اجرایی و عملیاتی شدن آن در هستیم. البته قابل تأمل است که اخذ یک رویکرد سیستمی و همه‌جانبه نگر که در آن تمام ابعاد باهم مورد توجه قرار داده شود، لازم و ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  404 - ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از مبلمان شهری(مطالعه موردی: شهر مریوان)
  امید مبارکی سمیه پیرخضرانیان
  مقدمه و هدف پژوهش: نقش اصلیمبلمان شهریدر سطح خیابان‌ها و فضاهای شهری ایجاد مکان هایی است که زبان ناطق هویت انسان و منظر شهری مطلوب، باشد. طراحی مناسب و به‌کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخش های باز شهر که به آن ها فضاهای شهری می گوییم، امری ضروری در برنامه ریزی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: نقش اصلیمبلمان شهریدر سطح خیابان‌ها و فضاهای شهری ایجاد مکان هایی است که زبان ناطق هویت انسان و منظر شهری مطلوب، باشد. طراحی مناسب و به‌کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخش های باز شهر که به آن ها فضاهای شهری می گوییم، امری ضروری در برنامه ریزی شهری محسوب می شود. فضاهایی همچون میدان‌ها و پارک ها، پیاده‌روها و... تأثیر زیادی در کیفیت زندگی شهری بر جای می گذارد. هدف از این پژوهش بررسی میزان وضعیت رضایت شهروندان از مبلمان شهری در شهر مریوان به عنوان یکی از شهرهای توریستی ایران می‌باشد. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی _تحلیلی است. شیوه گردآوری اطلاعات نیز بر اساس روش کتابخانه ای و بررسی های میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه)، می باشد یافته‌ها: تحلیل آماری آن با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام‌گرفته است. در این پژوهش میانگین رضایت از مبلمان شهری در یک طیف ۵ وجهی۶۸/۲ که از نمره متوسط پایین‌تر است نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که وضعیت مبلمان در این شهر از وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده است. عامل دسترسی، توجه به شرایط اقلیمی، توجه به استاندارهای رایج، مدنظر قرار نگرفته و به‌صورت نامرتب و درهم‌ریخته بدون توجه به معیار و ضوابط خاصی احداث‌شده است و طراحی و احداث مبلمان شهری در مقایسه با استانداردهای رایج دارای سطح پایینی است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  405 - شهروند مشارکت‏جو و نقش آن در مدیریت شهری(نمونه موردی: شهر ایلام)
  مهدی یعقوبی میرنجف موسوی فرامرز قربانی مرضیه حاتمی
  اگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخگوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید اداره خردمندانه شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم.حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با مسئ چکیده کامل

  اگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخگوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید اداره خردمندانه شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم.حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با مسئولین و متخصصان و دستیابی هر چه سریع تر به خواسته‌ها و نیازهایشان مطابق با شرایط زندگی و ویژگی های اجتماعی و اقتصادی از طریق فرایند شهرسازی مشارکتی میسر می‌شود.در حال حاضر جایگاه مشارکت شهروندان در شهرهای ایرانی، در حد ظاهرفریبانه و حداکثر اطلاع دهی و مشورت کردن است.هدف کلی از این مقاله نقش شهروند مشارکت جو در مدیریت شهری، در شهر ایلام می‌باشد.روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای اسنادی و نیز میدانی (پرسشنامه) و نوع تحقیق کاربردی-توسعه‌ای است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است.روش های آماری مورد استفاده در این تحقیق کندال، رگرسیون چند متغیره است.با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش میزان مشارکت بین شهروندان ایلامی در حد کم تا متوسط می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  406 - تحلیل الگوی بهینه چگونگی تشکیل شورایاری‌ها در چارچوب روش‌های انتصابی یا انتخابی (مورد پژوهی: شهر یزد)
  احسان لشگری محمد حسین سرایی مجتبی غفورزاده
  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل الگوی مدیریتی شهری مناسب در قالب شورایاری‌ها و ویژگی‌های این نوع مدل در سطح شهرهای مختلف کشور، به ویژه انتصابی بودن شورایار یا انتخابی بودن آنها، مسئله‌ای است که هنوز به صورت مدون مورد بررسی قرار نگرفته است. از آنجایی که تاکنون الگوی شورایاری در چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل الگوی مدیریتی شهری مناسب در قالب شورایاری‌ها و ویژگی‌های این نوع مدل در سطح شهرهای مختلف کشور، به ویژه انتصابی بودن شورایار یا انتخابی بودن آنها، مسئله‌ای است که هنوز به صورت مدون مورد بررسی قرار نگرفته است. از آنجایی که تاکنون الگوی شورایاری در برخی از شهرها مانند شهر یزد هنوز به صورت عینی شکل نگرفته است؛ می‌توان اذعان نمود که دغدغه‌ی اصلی مدیران شهری در سطوح مختلف تعیین چارچوب تشکیل در قالب‌های انتصابی یا انتخابی می‌باشد. این پژوهش در راستای بررسی چگونگی تشکیل شورایاری در سطح شهر یزد و ارزیابی آن در چارچوب دو روش انتصاب یا انتخاب گام برمی دارد. لذا این پژوهش به دنبال تطبیق الگوهای انتخابی و انتصابی شورایاری و تبیین الگوی بهینه در شهر یزد می‌باشد. روش پژوهش: روش این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد، جمع‌آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. جهت تحلیل داده از آزمون آماری تی تست در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌ها: دو الگوی اجرایی شورای محلات در شهرهای تهران و مشهد از نظر هدف یکسان بوده و در راستای جلب مشارکت شهروندان در اداره‌ی ‌امور شهر گام برمی دارند؛ اما از آنجایی که شرایط هر شهر از نظر ساختار اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی و ... متفاوت می‌باشد، لذا می‌بایست از طریق انتخاب معیارهایی بومی و متناسب با هر شهر، الگوی بهینه جهت عضویابی، تشکیل و اجرای شورای محلات را مشخص نمود. بنابراین با توجه یکسان بودن هدف و از سوی دیگر تفاوت در اجرای و تشکیل این نهاد محلی، می‌توان از تجارب مشابه الگوهای اجرا شده استفاده نمود و همچنین، در جهت تطبیق هر چه بیشتر الگوی مورد نظر با شرایط و ساختار هر شهر می‌بایست معیارهایی بومی را جهت تعیین الگو بهینه مشخص نمود. نتیجه گیری: نتایج بیانگر این است که با توجه به تحلیل الگوی‌های انتخابی و انتصابی در تعیین اعضاء شورایاری و نظرسنجی از شهروندان و مدیران شهری در شهر یزد، مناسب ترین الگو در شهر یزد الگوی انتخابی است. به طور کلی در ابعاد اجتماعی با الگوی انتخاب مشارکت بیشتر شهروندان قابل پیش بینی است، از دیدگاه شهروندان حالت انتخابی در تشکیل شورای محله مقبولیت نهادی بیشتری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  407 - ارزیابی عملکرد شورای شهر در مدیریت شهری (مورد مطالعه: شهر بانه)
  هژیر فتاحی فرزین چاره جو
  10.30495/ums.2021.19377
  مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی خوب شهری به عنوان رویکردی نوین در مدیریت شهری، بر رعایت اصولی چون شفافیت، مشارکت و قانون مداری تاکید دارد تا بتواند بستری فراهم نماید تا تعاملی پویا بین حکومت، بازار و بازیگران اجتماعی برقرار شود. از آنجایی که شورا‌های اسلامی شهر از نهاد‌های چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: حکمروایی خوب شهری به عنوان رویکردی نوین در مدیریت شهری، بر رعایت اصولی چون شفافیت، مشارکت و قانون مداری تاکید دارد تا بتواند بستری فراهم نماید تا تعاملی پویا بین حکومت، بازار و بازیگران اجتماعی برقرار شود. از آنجایی که شورا‌های اسلامی شهر از نهاد‌های مدنی حاکمیتی می‌باشند که وظیفه تحقق حقوق شهروندی را در حوزه شهر‌ها بر عهده دارند از این رو آسیب شناسی فعالیت‌های این نهاد در جهت توانمند سازی و ارتقای کیفیت محیط بسیار با اهمیت می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد شوراها در مدیریت شهری بانه می‌باشد. روش پژوهش: مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها و اطلاعات از روش ترکیبی (کمی و کیفی) متناسب با موضوع استفاده شده است. همچنین 400 پرسشنامه به روش تصادفی ساده در میان ساکنین شهر بانه توزیع شده است. سنجش روایی ابزار اندازه‌گیری از روش اعتبار عاملی، ضرایب بارتلت و KMO در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از آزمون‌های آماری T-Test و کولموگروف-اسمیرنوف و Chi-Square تحلیل شده و از آزمون رگرسیون نیز جهت رسیدن به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون‌ها نشان دهنده رضایت نسبتا پایین ساکنین از عملکرد مدیریت شهری می‌باشد بررسی‌های انجام شده نشان داده اند مولفه اقتصادی کمترین سطح رضایت ساکنان را تضمین نموده و اقدامات شورای شهر در مولفه عمرانی، کالبدی، زیست محیطی تا حدودی توانسته است رضایت بالاتری را کسب نماید. نتیجه گیری: ارتقای مشارکت مردم در مدیریت شهری و بهبود نظارت بر عملکرد شهرداری‌ها می‌تواند راهکاری مناسب در جهت بهبود عملکرد مدیریت شهری بانه باشد. در نهایت سیاست‌ها و راهبردهای اجرایی در راستای نقش و اهمیت شورا‌ها در جهت ارتقای کیفیت محیط ارایه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  408 - امنیت و ایمنی در فضاهای شهری با رویکرد پدافند غیر عامل نمونه موردی: منطقه ٥ کلانشهرتهران
  حسن کامران طاهر پریزادی امیرحسین صحرایی حسن حسینی امینی
  مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای شهری بخشی از محیط انسان ساخت هستند که به دلیلنوع معماری و آرایش مبلمان و پوشش نما و نورپردازی آنهاعامل موثر در ناامنی هستند ازسوی دیگر عدم توجه به ایمنی زیرساختهای شهری نیز امنیت شهروندان را به خطر خواهدانداخت در این پژوهش به بررسی و تحلیل امنی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای شهری بخشی از محیط انسان ساخت هستند که به دلیلنوع معماری و آرایش مبلمان و پوشش نما و نورپردازی آنهاعامل موثر در ناامنی هستند ازسوی دیگر عدم توجه به ایمنی زیرساختهای شهری نیز امنیت شهروندان را به خطر خواهدانداخت در این پژوهش به بررسی و تحلیل امنیت و عوامل موثر در ایجاد ناامنی فضاهای شهریمنطقه ٥ تهران، پرداخته شده است. این فضاها شامل خیابانها، معابر، میادین، مراکز تفریحی وتاسیسات و تجهیزات شهری می باشد.روش پژوهش: این پژوهش، یک پژوهش میدانی است که اطلاعات آن با استفاده از پرسشنامهاز بین نمونه آماری ١٠٠ نفر از ساکنین منطقه ٥ به دست آمده است.یافته ها: یافته نشان می دهند، مهمترین عامل ناامنی، در خیابانهای منطقه ٥ شهر تهران،مربوط به وسائط نقلیه با ٢٩ درصد می باشد؛ در شبکه معابر، شلوغی بیش از حد برخیقسمتهای جنوبی و خلوتی شمال منطقه ٥ می باشد؛ در میادین منطقه، حضور وسائط نقلیه دراین فضاها با ٣٢ درصد از آرا، می باشد. عامل حضور اراذل و اوباش و فروشندگان مواد مخدر، بابه دست آوردن ٣٥ درصد از نظرات، در ایجاد ناامنی مراکز تفریحی در اولویت اول قرار گرفت.نتیجه گیری: میزان امنیت فضاها وحضور شهروندان با یکدیگر رابطه دوسویه دارند. تامینامنیت در فضاهای شهری، به حضور بیشتر شهروندان در محیط شهری کمک می کند و بالطبعحضور شهروندان و ارتباطات اجتماعی نیز باعث افزایش امنیت در فضاهای شهری می شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  409 - مشارکت‌ شهروندان تهرانی در حوزه فعالیت‌های شهرداری (مطالعه موردی: شهروندان منطقه 4)
  جمال عبداله پور حسن مختارپور رجبعلی مختارپور
  مقدمه و هدف: امروزه بیشتر صاحبنظران حوزه مدیریت شهری، تجربه مدیریت متمرکز شهر را شکست خورده دانسته و آن را بدون مشارکت شهروندان ناموفق ارزیابی می کنند. از این رو جلب مشارکت شهروندان یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت‌های نوین شهری محسوب می‌شود. شهرداری تهران یکی از نهادهای مه چکیده کامل

  مقدمه و هدف: امروزه بیشتر صاحبنظران حوزه مدیریت شهری، تجربه مدیریت متمرکز شهر را شکست خورده دانسته و آن را بدون مشارکت شهروندان ناموفق ارزیابی می کنند. از این رو جلب مشارکت شهروندان یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت‌های نوین شهری محسوب می‌شود. شهرداری تهران یکی از نهادهای مهم مدیریت این کلان شهر با اتخاذ رویکردی اجتماعی، گام‌های اساسی در راستای جلب مشارکت شهروندان برداشته است. با عنایت به اهمیت این موضوع، مقاله حاضر وضعیت مشارکت شهروندان منطقه چهار تهران را در حوزه وظایف شهرداری مورد بررسی قرار داده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر مصاحبه گردآوری شده و در تحلیل داده‌ها از تکنیک‌های آماری میانگین، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته‌ها: مشارکت شهروندان در سطح پائینی بوده که تغییرات آن با استفاده از عواملی نظیر جنسیت، سطح تحصیلات، آگاهی و اطلاعات در حوزه مدیریت شهری، انتظار پاداش از مشارکت، عضویت انجمنی، سابقه سکونت در محله و علاقه و تمایل به آن قابل تبیین است. نتیجه‌گیری: با توجه به سطح پائین مشارکت شهروندان در حوزه وظایف شهرداری، ضرورت دارد که این نهاد در راستای تقویت رویکرد اجتماعی خود؛ با انجام اقدامات گوناگون با تکیه بر نتایج این مطالعه در جلب و ارتقاء مشارکت شهروندان تلاش نماید پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  410 - سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری (نمونه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)
  شکیلا حسینی
  10.30495/ums.2021.19262
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه حکمرانی شهری به عنوان اثربخش ترین شیوه اعمال مدیریت شهری مطرح شده است. با توجه به اهمیت مدیریت شهر به عنوان یک پیش شرط اساسی برای عملکرد خوب شهرها و همچنین موضوع مشارکت مردم در اداره امور شهر به عنوان یکی از سازنده ترین ویژگی حکمرانی شهری جهت ح چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه حکمرانی شهری به عنوان اثربخش ترین شیوه اعمال مدیریت شهری مطرح شده است. با توجه به اهمیت مدیریت شهر به عنوان یک پیش شرط اساسی برای عملکرد خوب شهرها و همچنین موضوع مشارکت مردم در اداره امور شهر به عنوان یکی از سازنده ترین ویژگی حکمرانی شهری جهت حل مشکلات شهر، پژوهش حاضر این موضوع را مدنظر خود قرار داده و با تمرکز بر روی شاخص‌های الگوی حکمرانی شهری، میزان مشارکت را در مدیریت منطقه 5 شهرداری تهران می‌سنجد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- استنباطی می‌باشد، داده‌ها از دو طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده و با توجه به حجم جامعه آماری، 384 نفر به صورت تصادفی جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش از روش آماری آزمون T و آزمون ANOVA استفاده گردیده است. یافته‌ها:. یافته‌ها حاکی از آن است که بین مشارکت شهروندان و الگوی حکمرانی شهری رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که اگر مسئولان شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری رفتار نمایند زمینه‌های لازم را برای مشارکت شهروندان فراهم کرده و به تبع آن رفاه عمومی افزایش خواهد یافت. نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که تمایل شهروندان منطقه 5 شهرداری تهران به مشارکت در مدیریت شهری بالاست اما بستر مناسبی برای مشارکت وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  411 - تحلیل الگوی مدیریت شهری ایران (ساختار، عملکرد و راهبرد)
  فرضعلی سالاری سردری اکبر کیانی
  مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیم گیری منجر خواهد شد، میزان موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت، مشروعیت و ساختار حقوقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. نوع مدل مدیریت شهری در دوره های مختلف تاریخی و در مناطق مختلف، باز چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: مدیریت شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیم گیری منجر خواهد شد، میزان موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت، مشروعیت و ساختار حقوقی، اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. نوع مدل مدیریت شهری در دوره های مختلف تاریخی و در مناطق مختلف، بازتابنده نگرش و میزان مشارکت عمومی (رویکرد جمع گرایانه) و قدرت اجرایی مدیریتی است. یکی از گفتمان های مهم در تعیین مدل مدیریتی برتر، تعیین چگونگی اداره شهر و قرارگیری قدرت در دست مدیران شهری است. از سوی دیگر، مدل اداره شهر رابطه نزدیکی با حل یا ایجاد مسائل شهری دارد. در این مقاله ضمن شناخت و بررسی چگونگی، سیر تحول رویکردهای اداره و مدیریت شهری و سیر تحولات سطوح مدیریت شهری ایران در ادوار مختلف و بیان وضعیت موجود، نقاط قوت و ضعف (مزایا و معایب) آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش: در این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی (مطالعات کتابخانه ای)، تحلیل داده های ثانویه (اسنادی) و تکنیک تحلیل محتوا به بررسی و مقایسه تطبیقی میان رویکرد مدیریت سنتی و جدید شهری از دوره حکومت ماد (780 قبل از میلاد) تا دوره جمهوری اسلامی (سال 1395 ه.ش) پرداخته شده است. یافته‌ها: یافته های پژوهش با توجه به تحلیل کارکردها و عملکردهای مدیریت شهری در ایران و این که نظام مدیریت شهری کشور در حکومت های مختلف تحت تأثیر برنامه ریزی و مدیریت متمرکز (سازماندهی تمرکزگرا) بوده و تجزیه و تحلیل عناصر تأثیر گذار مدیریت شهری کشور در دوران کنونی در سطوح کلان، منطقه ای و ناحیه ای/محلی و تغییرات سطوح مدیریت شهری در طول زمان بیانگر وجود موازی کاری در امر تصمیم گیری و برنامه ریزی است. نتیجه گیری: سیر تاریخی روندها و گرایش های حاکم بر ویژگی های شکلی و محتوایی مدیریت شهری در ادوار مختلف، نمایانگر نوعی تکامل شکلی، مفهومی، محتوایی و عملکردی مدیریت ها می باشد؛ به گونه ای که از برداشت ها و باورهای تک ساختی و تک ساحتی رو به سـوی برداشت ها و بـاورهـای چند ساختی و چند ساحتی (مدیریت مشارکتی و بهره گیری از خرد جمعی، پاسخ گویی و شفاف سازی) هدایت شـده اسـت. نظام اداره امور شهر در طی صد سال گذشته از وظایف اصلی مدیریت شهری به جهت نداشتن منابع درآمدی پایدار، ضعف نهادهای مدنی و محلی و نداشتن جایگاه تعریف شده تشکیلاتی در سلسله مراتب تشکیلاتی کشور، عدم مشارکت در برنامه ریزی به واسطه ماهیت برنامه ریزی متمرکز و از بالا به پایین باز مانده و بیشتر به امور بر زمین مانده شهر پرداخته اند. بنابراین، توسعه وظایف و اختیارات شهرداری ها همراه با تمرکززدایی و توسعه مدیریت یکپارچه شهری ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  412 - مروری بر عوامل و علل ناکارآمدی نوسازی بافت‌های فرسوده شهری در ایران؛ نمونه موردی: پروژه نواب
  علی اکبر تقوایی زهرا خدایی
  رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجب بروز بحران‌های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورده است. در این میان فرسودگی برخی بافت‌های شهری ناهمگونی ساخت شهری و گسست ساختار اجتماعی را در پی دارد. پایین بودن کیفیت زندگی در چنین مکان‌های فرسوده‌ چکیده کامل

  رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجب بروز بحران‌های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورده است. در این میان فرسودگی برخی بافت‌های شهری ناهمگونی ساخت شهری و گسست ساختار اجتماعی را در پی دارد. پایین بودن کیفیت زندگی در چنین مکان‌های فرسوده‌ای می‌تواند بستری جهت بزهکاری و ناهنجاری اجتماعی فراهم سازد. بهسازی و نوسازی این گونه بافت‌ها در دستور کار سازمان‌ها و نهادهای متولی مدیریت و توسعه شهری قرار دارد. تجربیات مختلف جهانی و نیز نظریات صاحب‌نظران و متخصصان امر توسعه شهری رویکردهای مختلف و متنوعی در این زمینه ارائه نموده است. در ایران نیز به موازات گسترش شهرها و پدید آمدن بافت‌های فرسوده لزوم چاره اندیشی جهت فائق آمدن بر این مشکل بیش از پیش احساس می‌گردد.در این مقاله ضمن بررسی رویکردها و نظریات مختلف در خصوص مقوله نوسازی شهری به تشریح مسائل بافت فرسوده و علل پیدایش آن پرداخته می‌شود. در ادامه پروژه نواب را به عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های نوسازی شهری در ایران بررسی کرده، مسائل و معضلات این طرح مورد واکاوی قرار گرفته و در نهایت پیشنهاداتی جهت بهبود وضع موجود و ارتقاء کیفیت محیط در این محدوده ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  413 - برنامه‌ریزی استراتژیک در راستای توسعه کشاورزی شهری با روش SWOT
  سجاد ولی‎پور محمدرضا اکبری کیانوش ذاکر حقیقی
  مقدمه و هدف پژوهش:با توجه به افزایش روزافزون جمعیت کره‌ی زمین ضرورت توسعه کشاورزی شهری مطرح می‌شود. توسعه کشاورزی شهری به عنوان یک مقوله مهم نیازمند اخذ استراتژی‌های اساسی و منطقی است. بنابراین هدف مطالعه حاضر تدوین استراتژی‌های توسعه کشاورزی شهری است. روش پژوهش:پژوهش چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش:با توجه به افزایش روزافزون جمعیت کره‌ی زمین ضرورت توسعه کشاورزی شهری مطرح می‌شود. توسعه کشاورزی شهری به عنوان یک مقوله مهم نیازمند اخذ استراتژی‌های اساسی و منطقی است. بنابراین هدف مطالعه حاضر تدوین استراتژی‌های توسعه کشاورزی شهری است. روش پژوهش:پژوهش حاضر از نوع هدف، کاربردی و شیوه گرد‌آوری داده‌ها پیمایشی و از لحاظ میزان کنترل، غیرآزمایشی است. جامعه موردمطالعه این تحقیق کارمندان شهرداری شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران بود که تعداد آن‌ها 129 نفر می‌باشد. در مرحله اول با کمک روش مصاحبه نیمه‌ساختار نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها مشخص و در مرحله دوم با تهیه پرسشنامه، جمع‌آوری داده‌ها صورت گرفت. سپس با روش SWOT به بررسی نقاط قوت و نقاط ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها پرداخته شد و تدوین استراتژی در راستای توسعه کشاورزی شهری به صورت گرفت. یافته‌ها:یافته‌های تحقیق در دو جدول ارزیابی عوامل درونی و ارزیابی بیرونی و 36 راهبرد استراتژیک است. نتیجه‌گیری:نتایج نشان داد سازمان در مقابل تهدیدها و فرصت‌ها، توانایی واکنش قابل اتکا را ندارد و استراتژهای گذشته توانایی بهره‎برداری مناسب از فرصت‌ها و مقابله موفق با تهدیدهای محیطی را ندارد. همچنین، ادامه وضع موجود، تضمین‌کننده آینده روشن برای توسعه کشاورزی شهری نیست. از این رو تغییر در راهبردهای توسعه کشاورزی شهری برای بهبود بهره‌برداری از فرصت‎ها و اجتناب از تهدیدها ضروری است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  414 - تحلیل نقش شهرداری به عنوان ارگان اصلی مدیریت شهری و اثرات آن بر ساختار فضایی شهر بابل
  سعید هادی‌زاده فیروز جایی زهرا خدائی
  مقدمه و هدف پژوهش: ساختار فضایی محصول فرایند (تحولات و شکل‌گیری) سازمان فضایی است که در این فرایند نظامات فضایی اسکان و فعالیت بر سطح یا پهنه شهری سازمان می‌یابد و دارای پایداری نسبی است. شهرداری در وجه حاکمیتی خود فاقد الگوی نظام‌مند در روابط با مردم است که این مسئله ب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: ساختار فضایی محصول فرایند (تحولات و شکل‌گیری) سازمان فضایی است که در این فرایند نظامات فضایی اسکان و فعالیت بر سطح یا پهنه شهری سازمان می‌یابد و دارای پایداری نسبی است. شهرداری در وجه حاکمیتی خود فاقد الگوی نظام‌مند در روابط با مردم است که این مسئله با ساختار شهر در تعارض است. چالش میان این دو یعنی سرشت غیر مشارکتی مدیریت شهری و ساختار مشارکتی شهر، چالشی است که شهر بابل با آن همواره روبرو بوده است. در این پژوهش سعی شده است ضمن بررسی عمل آشفتگی فضایی شهر بابل میزان نقش اقدامات شهرداری و تأثیر آن در ساختار فضایی شهر مورد بررسی قرار گیرد. روش پژوهش: مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و مرور متون و منابع و تشریح نقش شهرداری به عنوان رکن اصلی مدیریت شهری و تأثیر آن بر ساختار فضایی شهر بابل با استفاده از تکنیک SWOT به این موضوع می پردازد. یافته‌ها: یافته ها نشان داد شهرداری به عنوان مهم‌ترین رکن مدیریت شهری نقش بسزایی در ساختار فضایی شهر بابل و شناسایی درست توان ها و مشکلات و محدودیت‌ها جهت ارائه راه‌کارهای مناسب و بهره‌گیری از تصمیمات مدیریتی کارا و کنترل تغییرات سیمای شهر بابل داشته و هدایت‌کننده آن به گونه‌ای است که از مخدوش شدن سیمای شهر از لحاظ کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی، جلوگیری نماید تا از این طریق ساختار فضایی شهر چه در ارتباط با گذشته و چه در رابطه با اجزای متشکله در حال حاضر حفظ شود. نتیجه‌گیری: تغییر مکرّر متصدّیان مسئولیت‌های مرتبط با مدیریت شهر و در نتیجه ضعف کارایی آن‌ها، همچنین تعدد مراجع تصمیم‌گیری در امور مدیریت شهری و موانع پیش روی شهرداری در انجام وظایف محوله خود منجر به شکل‌گیری زائده‌های فیزیکی در پیکره شهر بابل شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  415 - اهمیت توجه به توسعه فضایی آموزش عالی در برنامه ریزی راهبردی مدیریت شهری
  دکتر کریم حمدی هادی ر
  دانشگاه یکی از مراکز آموزش عالی و از جمله کاربر یهای شهری محسوب م یشود.مکان یابی دانشگاهها بخشی از برنامه ریزی جامع برای مؤسسات آموزش عالی است که به منظوربالا بردن کیفیت فضایی مکانی، ظرفیت و امکانات توسعه ی دانشگاه ها و تضمین انتخاب مکانآنها براساس اهداف و اولوی تها صور چکیده کامل

  دانشگاه یکی از مراکز آموزش عالی و از جمله کاربر یهای شهری محسوب م یشود.مکان یابی دانشگاهها بخشی از برنامه ریزی جامع برای مؤسسات آموزش عالی است که به منظوربالا بردن کیفیت فضایی مکانی، ظرفیت و امکانات توسعه ی دانشگاه ها و تضمین انتخاب مکانآنها براساس اهداف و اولوی تها صورت م یگیرد. بر این اساس این پژوهش در صدد پاسخ بهاهمیت توجه به توسعه فضایی آموزش عالی در برنامه ریزی راهبردی مدیریت شهری بوده است.همچنین این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی م یباشد. نمونه موردتحقیق شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی می باشندکه تعداد ٥٠٠ نفر به عنوان نمونه مورد تحقیق انتخاب شدند. که ٤٧١ پرسشنامه به محققعودت داده شد. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از دو روش کتابخان های و میدانی(پرسشنامه ٢٤ گویه ای طیف لیکرت) استفاده شده است. بر اساس مطالعه ادبیات موجودمؤلفه های نیروی انسانی، شرایط سیاسی امنیتی، شرایط فرهنگی، شرایط اقتصادی، ویژگیقومیتی، زیر ساخت های شهری، زیر ساخ تهای تکنولوژیک و وضعیت جغرافیایی به عنوانمؤلفه های اصلی پژوهش شناسایی و مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد از نظر نمونهمورد پژوهش، مولفه شرایط سیاسی‐امنیتی دارای رتبه نخست اهمیت و مولفه های: زیرساخت های شهری، زیر ساخت های تکنولوژیک و نیروی انسانی در رتب ههای بعدی اهمیت توجهبه توسعه فضایی آموزش عالی دربرنامه ریزی راهبردی مدیریت شهری قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  416 - بررسی نقش مشارکت شهروندان در حفظ و نگهداری فضاهای سبز شهری و راهکارهای آن (مطالعه موردی اراضی عباس‌آباد)
  عبدالله هندیانی محسن قدمی ناهید همتی
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مشارکت یکی از مفاهیم کلیدی و اصلی توسعه پایدار به شمار می رود. مدیران و برنامه ریزان شهری همواره سعی نموده اند با جلب مشارکت های مردمی به یکی ازاهداف خود که شناخت نقش مشارکت شهروندان در حفظ و نگهداری از فضاهای سبز شهری است نائل گردند. این مقاله چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مشارکت یکی از مفاهیم کلیدی و اصلی توسعه پایدار به شمار می رود. مدیران و برنامه ریزان شهری همواره سعی نموده اند با جلب مشارکت های مردمی به یکی ازاهداف خود که شناخت نقش مشارکت شهروندان در حفظ و نگهداری از فضاهای سبز شهری است نائل گردند. این مقاله نیز در راستای همین هدف به " شناخت نقش مشارکت شهروندان در حفظ و نگهداری از فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی اراضی عباس آباد)" پرداخته است. روش پژوهش: اینپژوهش به روش پیمایش و از نوع توصیفی تحلیلی است که از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک می باشد. جامعه آماری تحقیق 384 نفر است و از بین شهروندان ساکن در منطقه 3 شهر تهران که از بوستان های اراضی عباس آباد استفاده می کنند انتخاب شدند. یافته‌ها: یافته ها نشانگر این است که درمشارکت های مالی 9/52 درصد پاسخگویان پرداخت به موقع عوارض، در مشارکت اجرایی 8/79 درصد پاسخگویان مشارکت در پاکسازی پارک ها، درمشارکت فکری 1/69 درصد پاسخگویان مشارکت در نیازسنجی ها، و درمشارکت در ارزیابی 7/49 درصد پاسخگویان مشارکت در ارزیابی عملکرد و فعالیت ها را برمشارکت در حفظ و نگهداری از فضاهای سبز را موثر دانسته اند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مقاله نشانگر این است که در سطح 99 درصد اطمینان متغیرهای مشارکت مالی، مشارکت اجرایی، مشارکت فکری و مشارکت در ارزیابی بر مشارکت در حفظ و نگهداری از فضاهای سبز شهری موثر است. بالاترین میانگین رتبه ای به مشارکت در حفظ و نگهداری فضای سبز و پایین ترین میانگین به مشارکت مالی اختصاص داشته است، همچنین شهروندان مایل به مشارکت در طرح هایی هستند که بار مالی کمتر و سود بیشتری دارند. از اینرو پیشنهاد می گردد مدیریت شهری در جهت سهیم کردن شهروندان مشارکت جو در منافع حاصل از طرح های فضای سبز گامی جدی بردارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  417 - تاثیر سواد مالی، فناوری مالی و سرمایه فکری بر عملکرد در شهرداری ساوه
  مجید مرادی معصومه احمدیه
  10.30495/ums.2022.21751
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی سازمان‌ها، ارتقاء عملکرد و رسیدن به سطحی از تعالی و پایداری به منظور حفظ بقا، رشد، سود آوری و مرتفع ساختن نیازهای جامعه است، شهرداری‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مدیران آن در پی دست یابی به شیوه‌ها و اصولی کاربردی برای ارائه خدمات متنوع چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی سازمان‌ها، ارتقاء عملکرد و رسیدن به سطحی از تعالی و پایداری به منظور حفظ بقا، رشد، سود آوری و مرتفع ساختن نیازهای جامعه است، شهرداری‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مدیران آن در پی دست یابی به شیوه‌ها و اصولی کاربردی برای ارائه خدمات متنوع و با کیفیت به شهروندان، مسافران و گردشگران هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سواد مالی، فناوری مالی و سرمایه فکری بر عملکرد شهرداری ساوه انجام شد.روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات میدانی است. جامعه آماری پژوهش شامل 150 نفر از کارکنان شهرداری ساوه می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 108 نفر تعیین و نمونه‌ها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‌های تحقیق از روش میدانی استفاده شد که ابزار تحقیق آن پرسشنامه بود. برای سنجش سواد مالی از پرسشنامه سواد مالی طراحی و اعتبار سنجی شده توسط معین الدین (1390) ، برای سنجش فناوری مالی از پرسشنامه مهدی سمایی و سید جعفر موسوی (1397)، برای سنجش سرمایه فکری از پرسشنامه استاندارد بنتیس و همکاران (1998) و برای جمع آوری داده‌های عملکرد شرکت از پرسشنامه استاندارد کاپلان و نورتون (2005) کارت امتیازی متوازن استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار PLS انجام شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سواد مالی بر عملکرد تأثیر مثبت دارد. فناوری مالی بر عملکرد تأثیر مثبت دارد. سرمایه فکری بر عملکرد اثر مثبت دارد.نتیجه گیری: در شهرداری‌ها بـا افـزایش و بهبود سرمایه فکری می‌توان عملکرد مالی را ارتقاء بخشید. همچنین نتایج نشان می‌دهد که بعد از سرمایه به کار گرفتـه شـده فناوری مالی، سواد مالی بیشترین ارتباط را با عملکرد شهرداری‌ها دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  418 - بررسی اهمیت برنامه‌های ارتقاء کیفیت فضای شهری با تاکید بر توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر اراک)
  محمدکاظم یاوری سعید یزدانی علیرضا شیخ الاسلامی
  مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای امروز صنعت گردشگری با ویژگی شتاب دهندگی که به تمامی حوزه‌های توسعه و تقویت فرهنگ و هنر دارد، تبدیل به بزرگترین پیشران توسعه در جوامع مختلف گردیده است. در این میان مبحث گردشگری شهری هم می تواند به عنوان مهمترین بستر تعالی و توسعه ظرفیت‌های گرد چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در دنیای امروز صنعت گردشگری با ویژگی شتاب دهندگی که به تمامی حوزه‌های توسعه و تقویت فرهنگ و هنر دارد، تبدیل به بزرگترین پیشران توسعه در جوامع مختلف گردیده است. در این میان مبحث گردشگری شهری هم می تواند به عنوان مهمترین بستر تعالی و توسعه ظرفیت‌های گردشگری، ایفای نقش نماید. این موضوع ارتباط تنگاتنگی با ارزشهای محیط طبیعی و میراث فرهنگی شهرها داشته و کمیت و کیفیت آن یکی از شاخصهای توسعه و عمرا ن شهری محسوب می گردد. معمولا شهرهایی که فاقد منابع داخلی اقتصادی برای توسعه هستند از عنصر ریخت شناسی فضای شهری به عنوان منابع گردشگری استفاده نموده و به کمک طراحی شهری توانسته اند بستر مناسبی برای ارتقاء اقتصاد محلی خویش فراهم آورند و هدف از این پژوهش هم معرفی موثرترین برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت طراحی شهری در شهر اراک است. روش پژوهش: در این مطالعه محقق با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی، ابتدا اقدام به استخراج مهمترین برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت فضای شهری از متون علمی در سطح بین المللی پرداخته ودر جمع بندی کار یک مدل ساختاری پیشنهاد نموده است و سپس با جویاشدن نظر متخصصین امور شهری در قالب پرسشنامه داده‌های لازم استحصال شده و با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و نرم افزار لیزرل مدل ساختاری پیشنهاد شده را اصلاح و مدل نهایی تایید شده ای را برای شرایط شهر اراک ارائه داده است. یافته‌ها: از یافته‌های این پژوهش استخراج برنامه‌های اجرایی ارتقاء کیفیت طراحی شهری درشرایط شهر اراک در قالب یک مدل ساختاری است. و همچنین با توجه به بار عاملی محاسبه شده برنامه‌های اجرایی مذکور اولویت بندی شده اند. نتیجه گیری: بر اساس مدل تایید شده و نتایج حاصله، مهمترین برنامه اجرایی کارآمد برای توسعه گردشگری در شهر اراک پرداختن به موضوع ساختار و خوانایی در این شهر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  419 - تبیین روش شناسی استفاده از مدل مدیریت ریسک در مدیریت بحران در مناطق شهری(مطالعه موردی استفاده از ارزیابی نیمه کمی ریسک و رادار مدل در تعیین میزان ریسک زلزله در منطقه ۱۳ شهرداری تهران)
  اردشیر سیاح مفضلی ندیمه صحفی
  در این مقاله در ابتدا به ارائه مفاهیم و فرآیند مدیریت ریسک پرداخته شده و سپس باتبیین روش شناسی مدیریت ریسک، ارزیابی نیمه کمی خطرپذیری زلزله تشریح شده است. درادامه نتایج مطالعه موردی روش مذکور در منطقه ۱۳ شهرداری تهران در قالب رادار مدل ارائهشده است. در جمع بندی نهایی نح چکیده کامل

  در این مقاله در ابتدا به ارائه مفاهیم و فرآیند مدیریت ریسک پرداخته شده و سپس باتبیین روش شناسی مدیریت ریسک، ارزیابی نیمه کمی خطرپذیری زلزله تشریح شده است. درادامه نتایج مطالعه موردی روش مذکور در منطقه ۱۳ شهرداری تهران در قالب رادار مدل ارائهشده است. در جمع بندی نهایی نحوه کاربرد و استفاده مدیران شهری از نتایج رو ششناسیارزیابی نیمه کمی خطرپذیری مدیریت ریسک آورده شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  420 - چگونگی شکل‌گیری شبکه شهری استان گیلان (نمونه‌ای از نظام شهری نوپا در کشور)
  شهرام امیرانتخابی
  شرایط طبیعی و اکولوژیکی گیلان سبب شده است تا این سرزمین تحولات اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را پشت سر بگذارد؛ چرا که گیلان در پناه حصار کوهستانی و جنگل‌های انبوه آن کمتر مورد یورش مهاجمان و نفوذ حکومت‌های مرکزی قرار گرفته است و از دیر باز مساعدت منابع آب و خاک موجب برتری ز چکیده کامل

  شرایط طبیعی و اکولوژیکی گیلان سبب شده است تا این سرزمین تحولات اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را پشت سر بگذارد؛ چرا که گیلان در پناه حصار کوهستانی و جنگل‌های انبوه آن کمتر مورد یورش مهاجمان و نفوذ حکومت‌های مرکزی قرار گرفته است و از دیر باز مساعدت منابع آب و خاک موجب برتری زندگی روستایی شده است که حول محور بازارهای روستایی و شهرهای کوچک محلی اداره می‌گردیدند. بدین ترتیب عدم یکپارچگی سیاسی و اقتصادی گیلان نیز برپایی شهرهای بزرگ و تکامل شبکه شهری را به تعویق انداخته است. به گونه‌ای که شهرهای عمده این استان از اواسط دوره صفوی و پس از یکپارچگی و الحاق کامل آن به حکومت مرکزی شکل گرفته‌اند. از آغاز عصر قاجار و حضور و سلطه امپراتوری روسیه در شمال ایران، نظام شهری گیلان تحت تأثیر روابط اقتصادی وابسته به این کشور تکامل یافت. از آغاز دوره پهلوی، همزمان با اوج‌گیری شهرنشینی در کشور، با قطع روابط استعماری گیلان از روسیه و پیوند محکم‌تر آن با اقتصاد کشور، شبکه جدیدی از شهرهای میانی و کوچک در ولایات مختلف گیلان به وجود آمد. با این حال تا دهه اخیر، جمعیت روستایی و روستانشینی شکل برتر زندگی اجتماعی و اقتصادی گیلان به شمار می‌رفت. درواقع، شرایط طبیعی مساعدی همچون فراوانی منابع آب و حاصلخیزی خاک، شبکه‌ای از سکونت‌گاه‌های روستایی مبتنی بر فعالیت‌های کشاورزی را در جلگه‌های گیلان توسعه داده است. به همین دلیل روستاییان بجای پیوندهای اجتماعی و اقتصادی با بازارهای شهری، در پیوند با مجموعه‌ای از بازارهای روستایی دایمی یا هفتگی قرار داشتند که از سازوکارهایی در چارچوب اقتصادی محلی و سنتی برخوردار بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  421 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری(موردمطالعه: منطقه 17 تهران)
  یاسمن سلحشور فرد خلیل آباد احمد زنگانه طاهر پریزادی
  مقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئله‌دار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله م چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئله‌دار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله محور آن ها بپردازد. روش پژوهش: الگوی حاکم بر این پژوهش، تحلیلی-کاربردی می باشد، جهت شناسایی محلات دارای فقر شهری منطقه 17 شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس از بلوک آماری سال 1390 و نقشه کاربری اراضی منطقه17 در محیط نرم افزار ArcGIS،SPSS و EXCEL استفاده و درنهایت با استفاده از تکنیک آیدا پروژه های راهبردی تولید شده است. یافته‌ها: با بهره گیری از مدل تاپسیس به سطح بندی محلات منطقه پرداخته و درنهایت محلات مقدم و آذری به‌عنوان محلات دارای فقر شهری و محلات اهداف برنامه ریزی انتخاب و با توجه به پتانسیل و مشکلات موجود در این محلات به ارائه راهبرد و سیاست هایی در جهت توسعه محله محور و درنهایت با استفاده از تکنیک تحلیل عرصه های تصمیم گیری مرتبط (آیدا)، به تولید پروژه های راهبردی در جهت به مطلوبیت رسیدن وضعیت زندگی در محلات هدف پرداخته است. نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بعد کالبدی محلات مسئله دار مقدم و آذری نسبت به سایر ابعاد شرایط نامساعدتری دارد به همین دلیل بخش اعظم برنامه‌ریزی‌ها بر روی این بعد صورت گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  422 - بررسی راهکارهای تحقق مدیریت یکپارچه شهری در شهر تهران
  سید پویا میر مسعودی رضا منصوری ارمکی
  مقدمه و هدف پژوهش: برای اداره موفق کلان شهر نمی‌توان از مدیریت‌های جداگانه و هدایتگرهای بخشی بهره گرفت. اگر هر یک از عناصر مجموعه مدیریت شهر بنا به حوزه اختیارات خود برای شهر تصمیم بگیرند و از منظر خرد و بخشی‌نگری به شهر بنگرند، ناهماهنگی تصمیمات در بعد کلان مشکلات عدید چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: برای اداره موفق کلان شهر نمی‌توان از مدیریت‌های جداگانه و هدایتگرهای بخشی بهره گرفت. اگر هر یک از عناصر مجموعه مدیریت شهر بنا به حوزه اختیارات خود برای شهر تصمیم بگیرند و از منظر خرد و بخشی‌نگری به شهر بنگرند، ناهماهنگی تصمیمات در بعد کلان مشکلات عدیده‌ای را پیش خواهد آورد که می‌تواند بخشی از مسائل کنونی را حاصل این تفرق و عدم یکپارچگی مدیریت شهر دانست. تحقیق حاضر به منظور بررسی راهکارهای تحقق مدیریت یکپارچه شهری در شهرداری تهران انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش براساس هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری شامل افراد کارکنان شهرداری می‌باشد و داده‌ها با استفاده از توزیع و جمع‌آوری 932 پرسشنامه در نمونه‌ای که به روش طبقه‌ای از جامعه انتخاب گردید گردآوری و با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند یافته‌ها: در نمونه 195 نفری مورد مطالعه، دانش و اطلاعات و آموزش و پرورش و مشارکت مردمی و شهروندان و مدیریت عمومی محیطی در تحقق مدیریت یکپارچه شهری در شهرداری شهرری اثر گذار است. نگرش به راهکارهای تحقق مدیریت یکپارچه شهری در بین پاسخگویان مرد و زن، مجرد و متأهل، بین سطوح مختلف تحصیلات و بین سنین مختلف یکسان است وضعیت و جنسیت تأهل تاثیری بر آن ندارد. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که شهر تهران تا رسیدن به شاخص‌های مدیریت یکپارچه شهری فاصله زیادی را باید طی کند و پیمودن آن نیازمند هماهنگی بین تمام سازمانهای دخیل در مدیریت یکپارچه شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  423 - بهینه سازی توزیع فضایی و مکانیابی خدمات شهری راهبردی اساسی در تحقق مدیریت پایدار شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مطالعه موردی:شهر کلیشاد وسودرجان استان اصفهان)
  حامد اخگر حسین ذبیحی
  10.30495/ums.2021.19378
  مقدمه و هدف پژوهش: شهرها که در گذشته، رشد نسبتاً آرامی را سپری می کردند، امروزه با انبوهی از مشکلات جدید و پیچیده مواجه شده اند از آنجایی که یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیازهای جمعیت شهرنشین، دسترسی مطلوب و بهینه به خدمات شهری است. یکی از راهبردهای بهینه برای حل این مش چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهرها که در گذشته، رشد نسبتاً آرامی را سپری می کردند، امروزه با انبوهی از مشکلات جدید و پیچیده مواجه شده اند از آنجایی که یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیازهای جمعیت شهرنشین، دسترسی مطلوب و بهینه به خدمات شهری است. یکی از راهبردهای بهینه برای حل این مشکل، انتخاب و مکان گزینی بهینة خدمات با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکان یابی خدمات شهری، شهر کلیشاد و سودرجان می باشد. روش پژوهش: در این مقاله روش پژوهش توصیفی تحلیلی می‌باشد. یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که خدمات بررسی شده دارای مکان گزینی بهینه نبوده و قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان را ندارد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که محلات 2، 6، 3 که دارای جمعیت بالایی می‌باشند در اولویت خدمات رسانی قرار گیرند و با انتقال یا ایجاد مراکز خدماتی جدید در این محلات تا حد زیادی مشکل خدمات رسانی حل خواهد شد. همچنین از اراضی کنار رودخانه زاینده رود می توان به عنوان فضای سبز، فضای تفریحی و حتی به عنوان یک دهکدة گردشگری استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  424 - ارزیابی سطح رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری در حوزه خدمات شهری (نمونه موردی: شهر ایلام)
  سعید ملکی سجاد منفرد
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه، رضایتمندی شهروندان یکی از ابزارهای عمده در سنجش عملکرد شهرداری ها محسوب می شود. از اینرو، در این مقاله تلاش می شود که با استفاده از نظرات شهروندان، میزان رضایت آنان از عملکرد شهرداری ایلام مورد سنجش قرار گیرد تا بتوان از این رهگذر، با شناخت ن چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه، رضایتمندی شهروندان یکی از ابزارهای عمده در سنجش عملکرد شهرداری ها محسوب می شود. از اینرو، در این مقاله تلاش می شود که با استفاده از نظرات شهروندان، میزان رضایت آنان از عملکرد شهرداری ایلام مورد سنجش قرار گیرد تا بتوان از این رهگذر، با شناخت نقاظ قوت و ضعف عملکرد شهرداری، راهکارهایی جهت بهبود عملکرد این سازمان و افزایش رضایت شهروندان ارائه نمود. روش پژوهش: روش تحقیق در این مطالعه توصیفی تحلیلی است و برای نمونه‌گیری از روش احتمالی طبقه بندی شده استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه ساکنان شهر ایلام تشکیل می دهند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. در این مطالعه، ابتدا شاخص های پژوهش تعیین شد و با توجه به دیدگاه کارشناسان و استفاده از مدل TOPSIS میزان اهمیت و وزن شاخص ها مشخص گردید. سپس اوزان به دست آمده با نتایج پرسشنامه تلفیق گردید و میزان رضایت نهایی شهروندان از عملکرد شهرداری مشخص گردید. -یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری ایلام در سطح نامطلوبی قرار دارد. از طرف دیگر میزان رضایتمندی در نواحی مختلف شهر دارای تفاوت می باشد به صورتی که ناحیه 1-1 دارای بیشترین رضایتمندی و ناحیه 2-2 کم ترین میزان رضایتمندی را داراست. همچنین میزان رضایتمندی در حوزه‌ های مختلف خدمات شهری دارای تفاوت است. بیشترین رضایتمندی در حوزه خدمات شهری و کمترین رضایتمندی نیز به حوزه نظارت اختصاص دارد. نتیجه گیری: تحلیل ها نشان می دهد که توزیع امکانات شهری در همه نواحی شهری ایلام عادلانه نمی باشد. این امر سبب نارضایتی ساکنان نواحی حاشیه ای شهر از نحوه ارائه خدمات توسط شهرداری شده است. در تحلیل نظرات شهروندان مشخص گشت که ساکنان نواحی مرکزی شهر که بیشترین تمرکز و دسترسی به امکانات و خدمات را دارا می باشند، دارای رضایت بیشتری می باشند. از طرف دیگر میزان رضایت ساکنان نواحی حاشیه ای شهر که به تبع دارای امکانات کم تری هستند، از نواحی دیگر شهر کمتر است. این امر نشان دهنده این واقعیت است که عدالت فضایی در توزیع امکانات، باید مورد توجه جدی مدیران شهری قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  425 - تحلیل رفتار انتخاباتی شهروندان در انتخابات شورای اسلامی شهر (مطالعه موردی: شهر سنقر)
  اسماعیل نصیری حسین کماسی علی احمدی
  مقدمه و هدف پژوهش: شورای شهر امروزه به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان های مدیریت شهری محسوب می گردد که پس از انتخاب توسط شهروندان، وظایفی در قلمرو شهر و از جمله انتخاب شهردار را بر عهده می گیرد، لذا با اطمینان می توان بیان نمود که هرچه در انتخاب شورای شهر منطقی تر عمل شود چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شورای شهر امروزه به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان های مدیریت شهری محسوب می گردد که پس از انتخاب توسط شهروندان، وظایفی در قلمرو شهر و از جمله انتخاب شهردار را بر عهده می گیرد، لذا با اطمینان می توان بیان نمود که هرچه در انتخاب شورای شهر منطقی تر عمل شود به همان میزان نیز می توان به کارآمدتر بودن مدیریت شهری امیدوار بود. از آنجا که شهروندان هر یک بر اساس ملاک های خاصی کاندیدای مورد نظر خود را انتخاب می کنند لذا در این پژوهش به تحلیل رفتار انتخاباتی شهروندان شهر سنقر در انتخابات شورای اسلامی شهر بر اساس سه نظریه رایج (نظریه ایدئولوژی مسلط، نظریه انتخاب عقلایی، نظریه هویت حزبی- جناحی) در رفتار انتخاباتی شهروندان پرداخته ایم. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و از لحاظ روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. جهت گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه و پرسش نامه استفاده گردیده و حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 388 نفر محاسبه شده است. داده‌های گردآوری شده از طریق نرم افزار SPSS20 و آزمون های آن t تک نمونه ای (One-Sample T Test) و خی دو (Chi- square Test) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که رفتار انتخاباتی شهروندان شهر سنقر در انتخابات کاندیدای شورای اسلامی شهر، با در نظر گرفتن عدد 3 به عنوان حد متوسط، با میانگین 71/3، به نظریه انتخاب عقلایی نزدیک بوده و نظریه های ایدئولوژی مسلط با میانگین 27/3 و هویت حزبی- جناحی با میانگین 22/2 در مرحله بعدی قرار گرفته اند؛ در قالب مقایسه جنسیت شهروندان و نوع رفتار انتخاباتی آنان نیز نتایج حاصله گویای این واقعیت است که زنان در گویه های مربوط به نظریه های ایدئولوژی مسلط و نظریه انتخاب عقلایی، بیشتر از مردان تحت تأثیر بوده اند و در گویه‌های مربوط به نظریه هویت حزبی- جناحی عکس این قضیه صورت گرفته است. نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که رفتار انتخاباتی شهروندان شهر سنقر در انتخابات شورای اسلامی شهر به نظریه رفتار انتخاباتی عقلایی نزدیکتر می‌باشد که این امر می‌تواند ناشی از منطقی بودن شهروندان در فرایند تصمیم گیری جهت انتخاب کاندیدای شورای شهر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  426 - رضایتمندی شهروندان از کیفیت مبلمان پارک‌های محلات شهری در کلانشهر تهران
  حکمت امیری مریم بیرانوندزاده مهدی خداداد
  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی مناسب و به کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخش های باز شهر که به آنها فضاهای شهری می گوییم، امری ضروری در برنامه ریزی شهری محسوب می شود. فضاهایی همچون میادین و پارک ها، پیاده روها و... تأثیر زیادی در کیفیت زندگی شهری بر جای می گذارد. عناص چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی مناسب و به کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخش های باز شهر که به آنها فضاهای شهری می گوییم، امری ضروری در برنامه ریزی شهری محسوب می شود. فضاهایی همچون میادین و پارک ها، پیاده روها و... تأثیر زیادی در کیفیت زندگی شهری بر جای می گذارد. عناصری از مبلمان شهری تأثیری بسیاری در مناسب سازی فضاهای شهری دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رضایتمندی شهروندان محله لاله تهران از مبلمان شهری با تأکید بر عناصر سطل زباله و نیمکت در پارک محله لاله تهران می باشد. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش توصیفی تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش تمام کسانی هستند که در طول سه روز به این پارک مراجعه نموده که با استفاده از روش کوکران تعداد 172 نفر از آنها انتخاب شده و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین انها توزیع شده است. از آزمون ناپارمتریک کای اسکوئر جهت بررسی میزان رضایتمندی شهروندان از مبلمان شهری (نیمکت ها و سطل های زباله) در محدوده پارک محله لاله تهران استفاده شده است. یافته‌ها: در رابطه با مؤلفه های تعداد سطل های زباله، تعداد نیمکت ها، جانمایی سطل های زباله، راحتی نیمکت ها، تناسب سطل های زباله و نیمکت ها با محیط و جدید و نو بودن نیمکت ها ضریب معناداری در سطح 1% حاصل شده است و برای مؤلفه های جانمایی نیمکت ها، شکل و فرم سطل های زباله، رنگ نیمکت ها و سطل های زباله و جدید و نو بودن سطل های زباله عدم معناداری حاصل شده است. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از آزمون کای اسکوئر نشان دهنده رضایتمندی نسبتا بالای شهروندان محله پارک لاله از مبلمان شهری در پارک لاله تهران در سطح 1% می باشد. همچنین نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن نشان دهنده رابطه بین سن شهروندان و رضایتمندی از مبلمان شهری می باشد به گونه ای که ضریب همبستگی 1% حاصل شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  427 - ارزیابی نقش بومیسازی المانها بر هویت بخشی مبلمان شهری (مطالعه موردی منطقه5 شهر کرج)
  علی محمد میرزایی محمد رضا زند مقدم
  مقدمه و هدف پژوهش: با گسترش فزاینده شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرنشینان و مشکلات ناشی از آن، فراهم آوردن امکاناتی برای رفاه حال شهروندان بیش از پیش ضروری مینماید. امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری در خدمات رسانی و زیباسازی شهری بر هیچ کس پوشیده نیست و مبلمان شهری از اجزای ضر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: با گسترش فزاینده شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرنشینان و مشکلات ناشی از آن، فراهم آوردن امکاناتی برای رفاه حال شهروندان بیش از پیش ضروری مینماید. امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری در خدمات رسانی و زیباسازی شهری بر هیچ کس پوشیده نیست و مبلمان شهری از اجزای ضروری و جدایی ناپذیر شهرها محسوب می​شود. هدف از این مطالعه ارزیابی نقش بومی سازی المان​ها بر هویت بخشی مبلمان شهری منطقه 5 شهرکرج است. روش: پژوهش حاضر بعنوان یک مطالعه کاربردی بر مبنای شیوه توصیفی از نوع همبستگی به انجام رسیده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه383نفرمی باشند. برای سنجش روایی ابزار تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ در شاخص​های مورد سنجش (بیش از7/0) روایی ابزار تحقیق مورد پذیرش است.جهت تجزیه و تحلیل داده​ها براساس تکنیکهای جدول آماری توصیفی و مدل تحلیلی SWOT استفاده شده است. یافته ها: یافته​های مطالعه حاصل از مدل SWOT نشان داد که درراهبرد تهاجمی، مهمترین مولفه S10 O10. افزایش اوقات فراغت با ایجاد مبلمان شهری در مراکز خدماتی متعدد در بخش مرکزی با وزن 731/0، در راهبرد تدافعی، گزینه​های W4 T9. مشارکت دادن مردم در طراحی و ساخت مبلمان شهری و مکان یابی صحیح آن براساس نیاز مردم با امتیاز 924/0، در راهبرد بازنگری مهمترین گزینه W6 O3. افزایش بودجه توسعه مبلمان شهری به منظور طراحی و ساخت مبلمان با کیفیت با امتیاز 1 ودر راهبرد تنوع، مهمترین مولفه این راهبرد از نظر جامعه آماری گزینه T5S5. تنوع سازی کاربری​های مختلف با هویت فرهنگی و کالبدی در محلات با وزن 0.852 می​باشد. نتیجه​گیری: شهروندان منطقه 5، با رضایت از وضعیت فعلی، در صدد ارتقاء شاخص​های مثبت و امکانات و توانمندی​های طراحی و معماری منطقه با استفاده از مدیریت شهری هستند. در نهایت می​توان گفت، اگر به مبلمان شهری توجه نشود، فضاهای شهری نیز آرامش و سکون لازم را ندارند و شهروندان نیز رغبتی پیدا نمی کنند تا از این فضاها بهره برداری نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  428 - برنامه‌ریزی راهبردی برند‌سازی شهری در صنعت گردشگری
  رومینا ربانی سید مهدی جلالی حسن مهرمنش
  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد فضاها، دادن شخصیت خاص به شهرها، ترسیم منظر ذهنی برای افراد و شهرت شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است، بیشتر شهرها و مکان‌ها در پی منحصر بودن و ماندگاری در ذهن مخاطب هستند و برای این مهم تلاش می‌کنند تا برند شهری خود را تعریف و تثبیت نمایند. هدف ای چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد فضاها، دادن شخصیت خاص به شهرها، ترسیم منظر ذهنی برای افراد و شهرت شهرها از اهمیت خاصی برخوردار است، بیشتر شهرها و مکان‌ها در پی منحصر بودن و ماندگاری در ذهن مخاطب هستند و برای این مهم تلاش می‌کنند تا برند شهری خود را تعریف و تثبیت نمایند. هدف این پژوهش برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری در صنعت گردشگری می‌باشد. روش پژوهش: روش شناسی این پژوهش از نظر نوع هدف، کاربردی و از نظر نوع روش و ماهیت، توصیفی- پیمایشی می‌باشد. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و مدل سازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار ایموس برازش مدل و تحلیل‌ها صورت گرفته است. ابتدا شرح و آماده سازی داده‌های لازم برای آزمون فرضیه ها، سپس تحلیل روابط میان متغیرها و نهایتاً به مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که فرضیه‌ها انتظار داشتند، پرداخته شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد برآوردن انتظارات ذینفعان، محدودیت‌های مالی، عدم درک درست مدیران، تبیین راهبرد برند سازی شهری و فرآیند آن به عنوان عامل علّی موثر بر برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری در صنعت گردشگری محسوب می‌شود. نتیجه گیری: ایجاد، بهبود و توسعه برنامه‌های برند شهری با استفاده از مدل برنامه ریزی راهبردی برندسازی شهری موجب تقویت جایگاه شهر، توسعه اقتصادی، اجتماعی شهر و جذب گردشگران خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  429 - امکان‌سنجی اصول مدیریتی تاب‌آوری در کلان‌شهرهای ایران با تأکید بر رویکرد هیوگو (HFA) (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  مریم علیپور شعاری دهقانی علی پناهی رضا ولی‌زاده
  مقدمه و هدف پژوهش: در رویکرد کاهش خطرپذیری سکونتگاه‌ها، سیستمی تاب‌آور است که بتواند مخاطرات موقت و دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر انطباق دهد، بدون اینکه کارکرد خود را از دست بدهد. در این راستا، نیاز به یک رویکرد مدیریتی پویا در راستای تحقق تاب‌ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در رویکرد کاهش خطرپذیری سکونتگاه‌ها، سیستمی تاب‌آور است که بتواند مخاطرات موقت و دائم را جذب کرده و خود را با شرایط به سرعت در حال تغییر انطباق دهد، بدون اینکه کارکرد خود را از دست بدهد. در این راستا، نیاز به یک رویکرد مدیریتی پویا در راستای تحقق تاب‌آوری احساس می‌گردد. با توجه به اهمیت نقش شاخص‌های مدیریتی در تحقق شهر تاب‌آور، هدف از پژوهش حاضر امکان‌سنجی اصول مدیریتی تاب‌آوری در کلان‌شهر تبریز با تأکید بر رویکرد هیوگو می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. همچنین جامعه‌ی آماری تحقیق شامل نخبگان دانشگاهی و مدیران و مسئولان حوزه‌ی مدیریت بحران کلان‌شهر تبریز می‌باشد که حجم نمونه بر اساس روش دلفی هدفمند 100 نفر برآورد گردیده است. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اصول 10گانه‌ی مدیریتی تاب‌آوری بر مبنای دیدگاه هیوگو مانند یکپارچگی و هماهنگی در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، نظارت و اقدامات بازرسی، ساختارها و قوانین، ارتقای ظرفیت‌های سازمانی و محلی و رویکردهای مواجهه و بازتوانی در مواقع بحرانی و پس از آن در کلان‌شهر تبریز دارای وضعیت مطلوبی نمی‌باشد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که 17 مؤلفه بر عدم تحقق‌پذیری این رویکرد در کلان‌شهر تبریز تأثیرگذار می‌باشند که بر اساس مدل تحلیل عاملی در سه عامل اصلی ساختار مدیریتی و قوانین ناکارآمد، عدم ظرفیت‌سازی نهادی و تأکید بر دانش‌محوری و نبود دیدگاه چندبعدی و سیستمی به ترتیب با ارزش ویژه‌ی 452/6، 159/3 و 893/1 قابل طبقه‌بندی هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  430 - مطالعه تطبیقی مدیریت شهری و خودمختاری هنجاری حکومتهای محلی (مطالعه موردی: مجارستان، اتریش، ترکیه، آلمان، ایران)
  حسن اسماعیل زاده ولی الله چراغی آرمان مسلمی
  مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش بررسی تطبیقی مدیریت شهری و خود مختاری هنجاری در جهان تلاشی است برای معرفی الگوها، ساختار و وظایف نهاد‌های محلی در کشور های مختلف در چارچوب نظام سیاسی و قانون اساسی این کشورها و می تواند دریچه ای به الگوگیری از تجارب جهانی نیز تلقی شود.این پژوهش چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش بررسی تطبیقی مدیریت شهری و خود مختاری هنجاری در جهان تلاشی است برای معرفی الگوها، ساختار و وظایف نهاد‌های محلی در کشور های مختلف در چارچوب نظام سیاسی و قانون اساسی این کشورها و می تواند دریچه ای به الگوگیری از تجارب جهانی نیز تلقی شود.این پژوهش ضمن ارائه گونه‌بندی سیاسی کشورها به معرفی 5 کشور جهان و ساختارهای حاکم بر ادارة امور آنها و نیز جایگاه مدیریت شهری می‌پردازد. روش پژوهش: در تدوین این پژوهش عمدتاً از مطالعات اسنادی استفاده شده است.در واقع موضوعات، تقسیم وظایف و تفکیک ساختارها و تعریف نقش‌ها و مسؤلیت در سطوح مختلف از کشورهای نمونه و واکاوی و تحلیل قوانین و مقررات پایه از مصادیق بررسی اسنادی این پژوهش تلقی می‌شود. یافته‌ها: در کلیه کشورهای مطالعه شده، به طور نسبی امور محلی و مدیریت شهری در قالب یک سیستم ویژه و نسبتاً مستقل و دارای نقش محلی و تفکیک شده با امور ملی انجام می شود.در قالب تعریف نظام محلی اداره امور در کشورها، شهرداری ها پایه و اساس این نظام تلقی شده و در اداره امور محلی از استقلال نسبی برخوردار هستند، ولی این استقلال تا جایی پیش می رود که ناقض قوانین اساسی و سایر قوانین کشور نباشد. نتیجه‌گیری: بررسی وضعیت تشکیل و استقرار نهادهای محلی برای اداره امور شهرها از منظر قانونی و بنیادهای حقوقی نشان می دهد که در قانون اساسی بیشتر کشورها در قالب فصل یا بندهای مشخصی به وضعیت نهادهای محلی پرداخنه شده است.اصول کلان نحوه تشکیل و ساختار اجرایی آنها و الزام حاکمیت به تشکیل آنها در قالب سطح بندی های مشخص از وجوه مشترک بررسی قانون اساسی کشورهای مورد مطالعه در زمینه نهادهای محلی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  431 - بررسی میزان تاثیر آموزش های چهره به چهره عوامل شهرداری تهران بر رفتار شهروندان در مبحث مدیریت پسماند...
  محمدمهدی مظاهری حسین کرامتی نژاد
  مقدمه و هدف پژوهش: برنامه‌های آموزشی تنها زمانی می‌تواند ارزشمندی خود را توجیه کند که شواهد قابل اطمینان و معتبری در مورد تأثیر آموزش بر بهبود رفتار و عملکرد شرکت کنندگان و بالطبع منافع مردم عرضه کند. این تحقیق در همین ارتباط با هدف تعیین میزان اثربخشی دوره‌های آموزش چه چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: برنامه‌های آموزشی تنها زمانی می‌تواند ارزشمندی خود را توجیه کند که شواهد قابل اطمینان و معتبری در مورد تأثیر آموزش بر بهبود رفتار و عملکرد شرکت کنندگان و بالطبع منافع مردم عرضه کند. این تحقیق در همین ارتباط با هدف تعیین میزان اثربخشی دوره‌های آموزش چهره به چهره عوامل شهرداری تهران بر رفتار شهروندان در امر مدیریت پسماند‌های شهری انجام گردیده است. روش پژوهش: این تحقیق از نظرهدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی و ماهیت آن از نوع تحقیقات علی مقایسه ای است. جامعه آماری این تحقیق زنان خانه‌دار ساکن در منطقه 18 تهران می‌باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شده لکن بر اساس پاسخ نامه‌های واصله که قابلیت بهره برداری داشته‌اند 341 نفر از این افراد مورد مطالعه قرار می‌گیرند برای جمع آوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز در راستای دستیابی به اهداف تحقیق، از روش‌های مختلفی چون مشاهده، مصاحبه با صاحب نظران و متخصصان آموزش، مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی و در نهایت پرسشنامه (ابزار اصلی تحقیق) بر اساس طیف لیکرت استفاده گردید. در تجزیه و تحلیل این اطلاعات دو مرحله طی شده است. ابتدا به کمک آمار توصیفی داده‌های گردآوری شده توصیف شده‌اند و سپس به کمک آمار استنباطی نظیر ضرایب همبستگی، تحلیل رگرسیون و غیره فرضیات پژوهش مورد آزمون و استنباط واقع شده اند. یافته‌ها: بلحاظ سنی 6/29 درصد افراد مورد مطالعه کمتر از 30 سال سن داشته و 528/52 درصد آنان بین 30 تا 50 سال سن دارند، بررسی سطح تحصیلات افراد مورد مطالعه نشان داد که از بین 341 نفر افراد مورد مطالعه بیش‌ترین فراوانی مربوط به سطح تحصیلی دیپلم می‌باشد. بررسی وضعیت قومی افراد مورد مطالعه نیز نشان می‌دهد 9/34 در صد آنان ترک هستند؛ 3/10 درصد آنان لر، 10درصد کرد و 6/12 درصد گیلکی و مابقی مربوط به قوم فارس...هستند وتحلیل داده‌ها نشان می‌دهد قریب به اتفاق افراد مورد مطالعه افرادی مذهبی (در حد معمول و یا زیاد) هستند. نتیجه گیری: نتایج برآمده از تحقیق حاکی از آن دارد که اثربخشی دوره‌های آموزشی چهره به چهره در رفتار شهروندان پیرامون مباحث مدیریت پسماند شهری بر 3 سطح دانش شهروندان با ضریب همبستگی چندگانه 391/0 و ضریب تعیین 153/0، بینش شهروندان با ضریب همبستگی 491/0 و ضریب تعیین 242/0 و کُنِش شهروندان با ضریب همبستگی چندگانه 516/0 و ضریب تعیین 270/0 تأثیر گذار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  432 - تأثیر روان‌شناسی محیط در طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست درجهت بهبود آسیب‌های شهری
  درسا فقیهی وحدانه فولادی
  10.30495/ums.2023.22641
  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روان‌شناسی محیط درجهت کاهش آسیب‌های شهری حائزاهمیت است. این پژوهش به بررسی نقش طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روا‌ن‌شناسی محیط می‌پردازد و درپی کاهش آسیب‌های شهری است که به این کودکان در شهر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روان‌شناسی محیط درجهت کاهش آسیب‌های شهری حائزاهمیت است. این پژوهش به بررسی نقش طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روا‌ن‌شناسی محیط می‌پردازد و درپی کاهش آسیب‌های شهری است که به این کودکان در شهر وارد و آسیب‌هایی که کودکان تحت‌مراقبت درستی نبوده‌اند می‌پردازد.روش پژوهش: پژوهش موردمطالعۀ با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی به‌این تفحص پرداخته و اقدام‌به تعیین ویژگی‌های روحی‌وروانی کودکان نگریسته که براین‌اساس روان‌شناسی محیط تاچه‌میزان آسیب‌های موجود در شهر را می‌تواند تحت‌تأثیر قرار دهد؟ همچنین از روش کتابخانه‌ای به‌بررسی و جمع‌آوری پیشینۀ پژوهش درارتباط‌‌با ساختار آن براساس مستندات مکتوب برخوردار می‌باشد.یافته‌ها: دراین پژوهش فضایی مناسب و دارای سنجه‌های کالبدی موردنظر منظور گرفته شد که باتوجه‌به کتب، مقالات و نگرش‌های صاحب‌اندیش متخصص به‌عمل‌آمده دارا می‌باشد.نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان‌داد که طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روان‌شناسی محیط می‌تواند به کاهش آسیب‌های شهری، رشد و توسعۀ کودکان کمک کند. نتایج حاکی ازآن است استفاده از طرح‌های مختلف گرافیکی جذاب در محیط مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست علاوه‌بر اینکه می‌تواند از دید کودکان جذاب و شاداب مدنظر برسد ازطرفی باعث به‌وجود آمدن بهبود وضعیت سرزندگی روحی‌وروانی کودکان را تبیین می‌سازد. درنتیجه، ایجاد فضاهای باز در محیط مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست می‌تواند کودکان را به فعالیت‌های بیرون از فضای درون ساختمان تشویق کرده و به‌بهبود میزان فعالیت‌های جسمانی آن‌ها تأثیر به‌سزایی داشته باشد. همچنین، باایجاد فضاهای مناسب برای گروه‌بندی و فعالیت‌های مستمر می‌توان به تقویت همبستگی و ارتباطات اجتماعی کودکان نیز کمک کرد. درنهایت، طراحی مرکز مراقبتی کودکان بی‌سرپرست با رویکرد روان‌شناسی محیط می‌تواند به‌بهبود وضعیت روحی‌وروانی کودکان، ارتقاء سلامت جسمانی، سرزندگی، تقویت‌همبستگی، ارتباط اجتماعی و کاهش آسیب‌های شهری را در جامعه به‌همراه داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  433 - رابطه سازمان فضایی و نفوذپذیری شهر با میزان امنیت اجتماعی از نظر شهروندان بر اساس مدل CPTED (مطالعه موردی: شهر کرج
  روزبه خلقت دوست افسانه زمانی مقدم سیده تناز شمس آبادی
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف آرمانی این پژوهش ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در شهرها به کمک طراحی سازمان فضایی[i] و نفوذپذیری شهر به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی طراحی شهری می‌باشد. هدف ویژه، تعیین رابطه این مؤلفه با میزان امنیت اجتماعی است و بدین جهت فرض گردیده است که بین این مؤلف چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف آرمانی این پژوهش ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در شهرها به کمک طراحی سازمان فضایی[i] و نفوذپذیری شهر به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی طراحی شهری می‌باشد. هدف ویژه، تعیین رابطه این مؤلفه با میزان امنیت اجتماعی است و بدین جهت فرض گردیده است که بین این مؤلفه با میزان امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد. روش پژوهش: جامعه آماری، شهر کرج می‌باشد و حجم جامعه آماری 1732275 نفر می‌باشد. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای می‌باشد که با استفاده از روش تصادفی طبقه‌ای نمونه‌گیری شده است. با توجه به جدول کرجسی- مورگان، حجم نمونه 384=n می‌باشد. نهایتاً با استفاده از روش‌های مطالعه کتابخانه‌ای و میدانی به جمع‌آوری داده‌ها پرداخته شده و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل و روابط بین آن‌ها مورد سنجش قرار گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که میان شاخص‌های سازمان فضایی و نفوذپذیری شهر با میزان امنیت اجتماعی رابطه‌ای قوی وجود دارد. علاوه بر این، بهبود شاخص‌های سازمان فضایی و نفوذپذیری شهری، منجر به کاهش میزان جرائم رخ داده و در نتیجه افزایش میزان امنیت اجتماعی شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به تأیید فرضیه‌های، به نظر می‌رسد که می‌توان با بهبود و طراحی مجدد شاخص‌های سازمان فضایی و نفوذپذیری شهری، بسترهای وقوع جرم در جامعه را کاهش داده و در نتیجه میزان امنیت اجتماعی را افزایش داد. [i] Spatial Structure پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  434 - واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهرها (نمونه موردی: سازمان نظام‌مهندسی ساختمان، استان تهران)
  عباس فضلی الهام امینی
  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهر تهران انجام شده است. زمانی توسعه کالبدی به‌صورت منظم و سازمان‌یافته کنترل می​شود که چارچوبی برای ایجاد کنترل توسعه شهری مشخص‌شده باشد و مهندسان شهرساز عضو سازمان نظام‌مهندسی به‌ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف واکاوی نقش نظام‌مهندسی شهرسازی در کنترل توسعه کالبدی شهر تهران انجام شده است. زمانی توسعه کالبدی به‌صورت منظم و سازمان‌یافته کنترل می​شود که چارچوبی برای ایجاد کنترل توسعه شهری مشخص‌شده باشد و مهندسان شهرساز عضو سازمان نظام‌مهندسی به‌عنوان افرادی آگاه با کمک قدرتی که از طرف سازمان نظام‌مهندسی به آن‌ها اعطا شده است، معیارها را در شهر اعمال کنند. روش پژوهش: روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی و از نوع همبستگی است. جهت گردآوری داده‌ها از روش اسنادی و میدانی، به‌منظور تدوین و تایید شاخص های تحقیق از روش دلفی در 3 مرحله نظرسنجی از ده نفر از بزرگان شهرسازی استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها از آزمون T تک نمونه‌ای، رگرسیون چند متغیره، جهت بررسی نرمال بودن داده​ها از آزمون کولوموگروف-اسمرینوف استفاده‌ شد. جامعه آماری تحقیق شامل مهندسان شهرساز دارای پروانه اشتغال به کار، عضو سازمان نظام‌مهندسی استان تهران، به تعداد 35 نمونه می‌باشد. سنجش شاخص های تحقیق با طیف لیکرت و با میانگین مفروض 3 و تعداد 8 مؤلفه و 26 شاخص صورت گرفت. این مؤلفه‌ها شامل؛ طرح جامع شهری، ملاحظات پدافند غیرعامل، طرح توجیهی افزایش محدوده شهرها، طرح توجیهی در خارج از محدوده و حریم شهرها، تهیه طرح جزئیات شهرسازی، انطباق شهری ساختمان، طرح تفکیک اراضی و انطباق کاربری اراضی شهری هستند. یافته‌ها: بر اساس نظرات خبرگان میانگین کل شاخص​ها برابر با 4.01 می‌باشد که از میانگین مفروض(3) بالاتر است. با استفاده از ضریب بتا بیشترین پیوند رگرسیون بین کنترل توسعه کالبدی شهر تهران و معیار طرح تفکیک اراضی (r=0.787) است. میزان واریانس تبیین شده کنترل توسعه کالبدی شهری توسط مؤلفه‌های متغیر پیش‌بینی (0.43) است که معنی‌دار است. نتیجه گیری: نتایج نشان می​دهد 43 درصد از کنترل توسعه کالبدی شهری، تحت تأثیر متغیرهای مذبور (طرح جامع شهری، ملاحظات پدافند غیرعامل، طرح توجیهی افزایش محدوده شهرها، طرح توجیهی در خارج از محدوده و حریم شهرها، تهیه طرح جزئیات شهرسازی، انطباق شهری ساختمان، طرح تفکیک اراضی و انطباق کاربری اراضی شهری) است که نشان می​دهد تناسب و مطلوبیت بالایی داشته و از قدرت تبیین و پیش‌بینی لازم در موضوع پژوهش برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  435 - طراحی الگوی شایسته سالاری مدیران با رویکرد مدیریت شهری در شهرداری مشهد
  سراج الدین محبی پروانه گلرد حمیدرضا موحدی زاده
  مقدمه و هدف پژوهش: مقدمه: شایسته سالاری نظامی است که بر اعمال ضوابط و به کارگیری علم و منطق (نه روابط و ذهنیات) در انتخاب‌ها و انتصاب‌ها دلالت دارد، طوری که افراد بر اساس قابلیت‌ها و مهارت‌ها گزینش شوند. به تمامی داوطلبان در زمینه جذب، فرصت برابر داده شود و از هرگونه تب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: مقدمه: شایسته سالاری نظامی است که بر اعمال ضوابط و به کارگیری علم و منطق (نه روابط و ذهنیات) در انتخاب‌ها و انتصاب‌ها دلالت دارد، طوری که افراد بر اساس قابلیت‌ها و مهارت‌ها گزینش شوند. به تمامی داوطلبان در زمینه جذب، فرصت برابر داده شود و از هرگونه تبعیض جلوگیری به عمل آید و برای سنجش و ارزیابی استعدادها و توانمندی‌های افراد، ابزارهای علمی مورد استفاده قرار گیرد. هدف: طراحی الگوی شایسته سالاری مدیران با رویکرد مدیریت شهری در شهرداری مشهد. روش پژوهش: روش ترکیبی (کیفی و کمی). یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصله الگوی شایسته سالاری مدیران شهرداری مشهد دارای 122 کد آزاد می‌باشد که در قالب 15 کد محوری و 4 کد انتخابی دسته بندی شدند با بهره‌گیری از معادلات ساختاری که با استفاده از نرم افزار Amos انجام شد. نتیجه‌گیری: نشان داد که شایستگی فردی با ضریب 0.87، دارای بیشترین میزان تأثیر در ساخت الگو و مدل شایسته سالاری می‌باشد. مهم ترین مانع در تحقق شایسته سالاری در شهرداری مشهد، ضعف نظام ارزشیابی (رویکرد مدیریت شهری) می‌باشد که در قالب دو بَعد اصلی موانع و ویژگی‌ها بررسی شد و نشان داد که مهم ترین مانع اجرایی و فرهنگی نبود هماهنگی و وجود ابهام در وظایف متولیان و مهم ترین ویژگی توجه ویژه به خدمات شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  436 - بررسی مولفه‌های زیباشناسی دیونوسیوس مجعول در نماهای شهری
  پروانه قریب گرکانی اسماعیل بنی اردلان شمس الملوک مصطفوی
  مقدمه و هدف پژوهش: دیونوسیوس مجعول یکی از افراد تاثیرگذار در پیدایش نوع نگرش به زیبایی با دیدگاه نوافلاطونی می باشد و تکمیل کننده صحبت های او بوده است، هنرمندان گوناگون از بسط و ترویج صحبت های وی قادر به ساخت اثر زیبا می باشند. این پژوهش با هدف استخراج مولفه های زیبایی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: دیونوسیوس مجعول یکی از افراد تاثیرگذار در پیدایش نوع نگرش به زیبایی با دیدگاه نوافلاطونی می باشد و تکمیل کننده صحبت های او بوده است، هنرمندان گوناگون از بسط و ترویج صحبت های وی قادر به ساخت اثر زیبا می باشند. این پژوهش با هدف استخراج مولفه های زیبایی ذکر شده از نظر دیونوسیوس مجعول و بررسی آن در نماهای شهری صورت پذیرفته است. روش پژوهش: مطالعات اسنادی صورت گرفته در زمینه زیبایی بوسیله تحلیل گراند تئوری و با انواع کدگزاری، سعی بر استخراج مولفه های زیبایی دیونوسیوس از متون مختلف دارد. مولفه های استخراج شده در تحقیق پیمایشی به بررسی این مولفه ها در نماهای شهری می پردازد. جامعه آماری (نماهای خانه های مسکونی در کلان شهر تهران) در بخش کمی شامل کاربران فضای شهری می باشد که بر اساس جدول مورگان 373 نفر از کاربران انتخاب شده اند و در بخش کیفی مطالعات هدفمند و بر اساس نمونه گیری مطلوب صورت می گیرد. تحقیق از نوع ترکیبی کیفی در کمی می باشد که ابتدا مولفه بوسیله نرم افزار Atlasti استخراج و سپس بوسیله پرسشنامه مورد بررسی برای میزان سهم عاملی هر مولفه در نرم افزار Spss قرار می گیرد. یافته‌ها: بررسی های انجام شده نشان می دهد که هماهنگی، تناسب، مساوات رنگ، اشکال هندسی، قابل درک بودن همگی دارای ضریب تعیین (000/1) می باشند و اولین متغیرهایی بودند که وارد مدل شده است و بیشترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارند و کثرت و فروانی با مقدار (383/0)، نیز آخرین متغیری بود که وارد مدل شده بود و کمترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارد. نتیجه گیری: در این پژوهش قوانینی که بنیان و هسته اصلی تناسبات را تشکیل می دهند را می توان از نوشته های دیونوسیوس مجعول استخراج کرد و در مورد نماهای شهری مورد بررسی قرار داد. مشخص شد که مخاطبین فضایی اشکال و احجامی را که نتوانند درک کنند و یا نتوانستند ارتباطی بین احجام آن از لحاظ فرمی پیدا کنند، زیبا ندانسته اند و قابل فهم بودن به حدی که بتواند در ذهن مخاطبین طرحواره تشکیل دهد نقش تعیین کننده ای در خلق زیبایی یک اثر دارد. همچنین در راستای بهره وری زیبایی در نماها راهکارهایی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  437 - حضور ICT و نقش آن در دگرگونی حوزه‌های شهری
  معصومه مطلق
  مقدمه و هدف پژوهش: تغییراتی که در پرتو تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است تحولات عمیقی را در جامعه و حوزه شهری پدیدار نموده است که زمینه ساز نیازهای جدیدی در پارادایم‌های فکری و بسترهای پژوهشی شده است. شهرها محل استقرار هر پدیده نوین و جایگاهی برای پیشبرد تک چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تغییراتی که در پرتو تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است تحولات عمیقی را در جامعه و حوزه شهری پدیدار نموده است که زمینه ساز نیازهای جدیدی در پارادایم‌های فکری و بسترهای پژوهشی شده است. شهرها محل استقرار هر پدیده نوین و جایگاهی برای پیشبرد تکنولوژی و توسعه به حساب می‌آیند بنابراین هدف از پژوهش حاضر مطالعه نقش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در دگرگونی حوزه‌های شهری می‌باشد. روش پژوهش: در این مقاله از روش اسنادی و مطالعه کتابخانه‌ای استفاده شده است همچنین ابزار گرداوری اطلاعات از طریق فیش برداری از متون و مقالات مرتبط می‌باشد. یافته‌ها: یافته‌های مطالعاتی نشان می‌دهد که تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات با پشتوانه نظریه‌هایی چون کاستلز و گیدنز و تافلر بر حوزه‌های مختلف شهری همچون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تکنولوژیکی و جغرافیایی تأثیرگذار است. این تغییرات هم در ساختار و هم محتوی زندگی شهری نمایان می‌شود بطوریکه کار و تجارت، دانسته‌ها و رفتارهای شهری، هنجارها و بعد مکانی و فنی و حتی رابطه مردم با حکومت را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری: شهر تجلی گاهرویدادها و تکنولوژی‌های جدید است بدین ترتیب، ICT به عنوان پدیده‌ای جامع و فراگیر در طیف کامل فعالیت‌های بشری از کاربردهای شخصی گرفته تا فعالیت‌های مختلف حوزه‌های شهری تأثیرگذار است. چرا که به عنوان ابزاری چندمنظوره، انعطاف پذیر و دارای قابلیت‌های متعدد در نظر گرفته می‌شود، که امکان راه حل‌های مناسب را در قالب کاربردهای فردی یا محلی، جهت تأمین نیازهای مختلف فراهم می‌آورد و شهرنشینی را وارد فاز نوینی از تجربه می‌نماید که لازمه آن دستیابی به مهارت‌های تکنولوژیکی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  438 - توسعه درون شهری (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
  طاهر پریزادی احمد زنگانه مریم ابراهیم پور
  چکیدهمقدمه و هدف پژوهش: با افزایش شهرنشینی در ایران و به تبع آن افزایش محدود ههای شهری، روندتوسعه شهری به سوی ناپایداری سوق یافته است. در این مقاله ضمن بررسی مشکلات و پتانسیلهایموجود در سطح شهربروجردو استخراج اهداف برنامه ریزی، راهبردها و سیاستهای اجرایی برای استفادهبهی چکیده کامل

  چکیدهمقدمه و هدف پژوهش: با افزایش شهرنشینی در ایران و به تبع آن افزایش محدود ههای شهری، روندتوسعه شهری به سوی ناپایداری سوق یافته است. در این مقاله ضمن بررسی مشکلات و پتانسیلهایموجود در سطح شهربروجردو استخراج اهداف برنامه ریزی، راهبردها و سیاستهای اجرایی برای استفادهبهینه از فضا، امکانات متناسب با شرایط اقتصادی اجتماعی، فرهنگی شهر بروجرد ارائه شده است.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توسع های کاربردی و روش انجام پژوهش توصیفی ‐ تحلیلی است.،AIDA روش گردآوری داده پیمایشی‐ کتابخانه ای بوده است تکنیک مورد استفاده در پژوهش، تکنیکفضای پژوهش محدوده شهربروجرد وجامعه پژوهش شهروندان و متولیان و برنامه ریزان شهری بروجرد بودهاستیافته ها: بر اساس یافته های پژوهش سیاستهای برنامه ریزی در طرح های توسعه شهری و نیاز به تامینمسکن از جمله اهم علل انسانی و فضای جغرافیایی با توپوگرافی ناهموار آن از جمله علل طبیعی گسترشبی رویه شهر بروجرد می باشد وهمچنین ضعف مدیریت شهری و سبقت شهرنشینی بر شهرسازی و ضعفساختارهای زیر بنایی شهری از جمله مهمترین مشکلات شهری بوده است که پژوهشگران با نگرش برشرایط زیستی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی شهروندان توسعه دورن شهری را با ارائه پروژ ههایعملیاتی پیشنهاد نموده اند.نتیجه گیری:شهرهای غربی کشور بدلیل استقرار در جام فضایی زاگرس و متاثر از شرایط توپوگرافیکی آنتقریبًا همگی با مشکل پراکنده رویی مواجه هستند پراکنده رویی از بعد کالبدی باعث افزایش فشارهزینه های زیر ساختی به متولیان شهری شده و از طرفی دیگر باعث نابودی اراضی کشاورزی و باغاتحواشی شهرها خواهد شد در این پژوهش با ارائه راهبردهای عملیاتی توسعه از درون شهربروجرد هدایتشده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  439 - ارائه مدل اثررفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی
  امیر محمد داوود زاده سید مصطفی طیبی ثانی
  10.30495/ums.2022.21752
  هدف از مطالعه حاضر بررسی ارائه مدل تاثیر رفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی می‌باشد. پژوهش حاضــر از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصــیفی پیمایشی است که به صورت حال نگر انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پرسنل فدراسیون فوتبال 153 نفر می‌باشند ک چکیده کامل

  هدف از مطالعه حاضر بررسی ارائه مدل تاثیر رفتار سازگار با محیط زیست شهری بر عملکرد محیطی می‌باشد. پژوهش حاضــر از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصــیفی پیمایشی است که به صورت حال نگر انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پرسنل فدراسیون فوتبال 153 نفر می‌باشند که به صورت کل شمار بررسی شد.ند ابزار تحقیق پرسشنامه‌های استاندارد مدیریت منابع انسانی سبز (سخاوالکر و تادانی، 2013) می‌باشد. از نرم افزار Amos برای تجزیه و تحلیل و روابط بین متغیره‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار سازگار با محیط زیست و عملکرد زیست محیطی موثر است و مدل بدست آمده از برازش کافی برخوردار است. بنابراین شیوه‌های مدیریت زیست محیطی بر تعهد سازمانی تأثیر می‌گذارد. مدیران باید برای ایجاد زمینه‌های فراگیری دانش سبز در سازمان به استخدام افراد با مهارت‌ها و توانایی‌های مناسب بپردازند. فرصت‌های آموزشی فرهنگ سبز را برای کارکنان مهیا سازند و افراد را در معرض برنامه‌های متنوع آموزشی قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  440 - مطالعه تخصیص ایستگاه‌های آتش‌نشانی با روش هیبریدی (نمونه موردی: شهر مشهد)
  حامد خرقانی حسین اعتمادفرد احمد سالم رفیش
  10.30495/ums.2022.19616
  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد خدمات شهری، نیازمند استقرار صحیح این خدمات در سطح شهر است. یکی از مراکز خدماتی که نقش به سزایی را در ایمنی شهر دارا است، ایستگاه‌های آتش‌نشانی هستند. دسترسی سریع و به‌موقع از این ایستگاه‌ها به محل وقوع حادثه نیازمند توزیع بهینه ایستگاه‌های آتش‌ن چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: ایجاد خدمات شهری، نیازمند استقرار صحیح این خدمات در سطح شهر است. یکی از مراکز خدماتی که نقش به سزایی را در ایمنی شهر دارا است، ایستگاه‌های آتش‌نشانی هستند. دسترسی سریع و به‌موقع از این ایستگاه‌ها به محل وقوع حادثه نیازمند توزیع بهینه ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سطح شهر است. هدف این پژوهش بررسی تخصیص مکان مناسب برای احداث یک ایستگاه آتش‌نشانی در سطح شهر مشهد به کمک روش‌های هیبریدی است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی است. لایه‌های اطلاعاتی معیارهای فاصله از ایستگاه‌های آتش‌نشانی موجود، مراکز درمانی، راه‌ها، مراکز اداری و مراکز آموزشی در محیط سیستم اطلاعات مکانی آماده شده و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) وزن دهی شده‌اند. سپس، نقشه همپوشانی این معیارها به پنج کلاس طبقه‌بندی‌شده و 20 نقطه اولیه در کلاس‌های بسیار مناسب و مناسب برای احداث ایستگاه آتش‌نشانی انتخاب شدند. پس ‌از آن با استفاده از الگوریتم‌های ژنتیک (GA) و ازدحام ذرات (PSO) و به کمک معیارهای فاصله از مراکز ورزشی، مراکز مذهبی، پمپ‌بنزین‌ها و گازها، مراکز فرهنگی و تاریخی و تجاری این 20 نقطه انتخاب‌شده با یکدیگر موردقیاس قرارگرفته و نقطه بهینه برای احداث ایستگاه آتش‌نشانی پیشنهاد شده است. یافته‌ها: GA و PSO نقطه یکسانی را با میزان تابع برازش 98/4 به‌عنوان بهترین مکان جهت احداث ایستگاه آتش‌نشانی در شهر مشهد پیشنهاد داده‌اند. نتیجه گیری: نتایج عملکردی دو الگوریتم فرا ابتکاری نشان می‌دهد که با توجه به پارامترهای تعریف‌شده برای هر یک از الگوریتم‌ها، PSO در زمان کمتری نسبت به GA به جواب بهینه برسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  441 - نقش شهرهای کوچک در توسعه روستاهای پیرامونی (مورد مطالعه شهر چمستان، دهستان ناتل رستاق)
  دکتراسدالله دیوسالار دکتر شهرام امیر انتخابی حمید رضا دیوسالار
  این مطالعه با هدف شناخت نقش و عملکرد شهر چمستان به عنوان یک شهرکوچکدرتوسعه روستاهای پیرامونی می پردازد. شهر چمستان در سال ۱۳۷۱ تبدیل به شهرشده استو در این راستا با این پیش فرض که این شهر در تغییرات جمعیتی و جذب بازاریابی تولیداتروستایی و عملکرد آن در پایداری سکونتگاه ها چکیده کامل

  این مطالعه با هدف شناخت نقش و عملکرد شهر چمستان به عنوان یک شهرکوچکدرتوسعه روستاهای پیرامونی می پردازد. شهر چمستان در سال ۱۳۷۱ تبدیل به شهرشده استو در این راستا با این پیش فرض که این شهر در تغییرات جمعیتی و جذب بازاریابی تولیداتروستایی و عملکرد آن در پایداری سکونتگاه های روستایی مؤثر است، کارپژوهش آغاز گردید .روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی است و نتایج بررسی ها نشان می دهد که شهر چمستاندر تغییرات جمعیتی سکونتگاههای روستایی پیرامون ب یتأثیر و درجذب و بازاریابی تولیدات -روستایی مؤثر و در پایداری سکونتگاههای روستایی ناموفق است . در پایان به منظورعملکردمطلوب شهرچمستان درایفای کارکردهای شهری به منظور وصول به توسعه مناسب روستاهایپیرامونی پیشنهاداتی ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  442 - طراحی مبلمان شهری مناسب با رویکرد پیاده مداری(موردمطالعه: محله صادقیه تهران)
  محمد باقر خسروی مریم باقر پیری
  مبلمان شهری رایج ترین مفهوم کاربردی تجهیزات شهری است و زمانی این اجزا و امکانات مبلمان شهری تلقی می شوند که اولاً، در فضاهای باز شهری مکان یابی شده و کارکرد عمومی داشته باشند و دوم اینکه ، وجود آن ها در فضای شهری نیازی از نیازهای عمومی شهروندان را تأمین کنند. پژوهش حاضر چکیده کامل

  مبلمان شهری رایج ترین مفهوم کاربردی تجهیزات شهری است و زمانی این اجزا و امکانات مبلمان شهری تلقی می شوند که اولاً، در فضاهای باز شهری مکان یابی شده و کارکرد عمومی داشته باشند و دوم اینکه ، وجود آن ها در فضای شهری نیازی از نیازهای عمومی شهروندان را تأمین کنند. پژوهش حاضر باهدف طراحی مبلمان شهری مناسب در مسیر پیاده راه‌ها در محله صادقیه صورت گرفته است. روش پژوهش به دو صورت عملی و نظری صورت گرفته است‌. در بعد نظری‌ اصلی‌ترین روش پژوهش اسنادی است. درروش اسنادی از روش ترکیبی توصیفی-تحلیلی و مشاهده غیرمستقیم (پرسش‌نامه) استفاده‌شده داست. داده‌های به‌دست‌آمده توسط ضریب همبستگی پیرسون و همچنین تحلیل عاملی صورت گرفته و ارزش‌گذاری آن‌ها با استفاده از طیف لیکرت 5 گزینه‌ای صورت گرفته است و بررسی پایایی پرسش‌نامه‌ها با روش آلفای کرونباخ به‌دست‌آمده است. در تحلیل عاملی‌4‌عامل‌(اجتماعی-اقتصادی، کالبدی-فضایی، دسترسی ترافیکی، طراحی شهری) به‌عنوان مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری طراحی مناسب مبلمان شهری شناسایی شدند که یافته‌ها نشان می‌دهد که عامل طراحی شهری شامل:‌زیبایی‌شناختی، کیفیت مبلمان شهری، حس مکان درمسیرپیاده راه‌ها، اثربخشی طبیعت در فضای شهری و حضور یکپارچگی مبلمان شهری مهم‌ترین عوامل در طراحی مبلمان شهری محدوده موردمطالعه می‌باشند. براین اساس می‌توان گفت که تأثیر رنگ‌ها در محیط شهری ، وجود فضا های مکث برای استراحت و توقف‌ در محیط، مدرن بودن و جدید بودن مبلمان، زیبا سازی محیط با استفاده از نور مناسب طبیعی و مصنوعی، زیباسازی پیاده راه با استفاده از رنگ های متنوع و آرامش‌بخش و وجود پیاده راه‌های بزرگ به‌عنوان مهم‌ترین، عوامل مطلوب در طراحی و مناسب‌سازی مبلمان شهری درمسیرپیاده راه محدوده موردمطالعه شناسایی گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  443 - مطالعه نقش رهبری در خدمات ارائه شده به شهروندان با میانجی گری مدیریت شهری
  ندا خلیلیان راد
  هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه نقش رهبری در خدمات ارائه شده به شهروندان با میانجی گری مدیریت شهری می باشد. روش تحقیق: روش تحقیق این پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر را مدیران شهرداری تهران (2000 نفر) تشکیل می دهند. که 322 نفر به عنوان چکیده کامل

  هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه نقش رهبری در خدمات ارائه شده به شهروندان با میانجی گری مدیریت شهری می باشد. روش تحقیق: روش تحقیق این پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر را مدیران شهرداری تهران (2000 نفر) تشکیل می دهند. که 322 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بوده و روایی و پایایی سازه از طریق تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نیز با استفاده از نرم افزار Spssوplsانجام شد. یافته​ها: یافته​های این تحقیق نشان داد رهبری بر مدیریت شهری، مدیریت شهری بر خدمات ارائه شده به شهروندان و رهبری با نقش میانجی مدیریت شهری بر خدمات ارائه شده به شهروندان تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتایج: پیشنهاد می شود ایجاد تحول اساسی و بنیادی در نظام برنامه ریزی، مدیریتی و اجرایی امور شهر به گونه​ای که زمینه برای هماهنگی سازمان​های متعدد دخیل در شهر فراهم شود؛ همچنین پیشنهاد می شود نشست ها، همایش​ها و میزگردهای علمی و انتقادی از وضعیت شهر و برنامه​های شهر برای رسیدن به برنامه​های مطلوب توسعه و عمران شهربرگزار شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  444 - نقش عوامل عملکردی در سرزندگی فضاهای باز شهری (نمونه موردی: پارک ارم همدان)
  محمد‌رضا بمانیان مهرداد شهبازی
  مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد، غایت نهایی هر طراحی در برقراری ارتباط بین بهره وران و فضا می باشد. هدف این پژوهش یافتن مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در سرزندگی فضاهای باز شهری می‌باشد. روش پژوهش: با روش توصیفی _ تحلیلی ابتدا عوامل موجود در عملکرد فضاها با ابزار گردآوری پرسشنامه و چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد، غایت نهایی هر طراحی در برقراری ارتباط بین بهره وران و فضا می باشد. هدف این پژوهش یافتن مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در سرزندگی فضاهای باز شهری می‌باشد. روش پژوهش: با روش توصیفی _ تحلیلی ابتدا عوامل موجود در عملکرد فضاها با ابزار گردآوری پرسشنامه و مشاهده استخراج شده است سپس فرضیه تحقیق با تحلیل همبستگی Kendall’s tau_ b و Spearman’s rho و با پردازش پرسشنامه ها در نرم افزار Spssبا استفاده از تحلیل عاملی و بارگذاری متغیرها به روش varimaxارتباط دو شاخص عملکرد و سرزندگی در پارک ارم همدان را با روش تحلیل همبستگی مورد آزمون قرار می دهد. یافته‌ها: میان عوامل مؤثر بر سرزندگی پارک شهری، عامل کاربردی بیشترین تأثیر و بعداز آن به ترتیب عوامل زیست‌شناختی، مکانیکی و درنهایت عامل سیستمی کمترین تأثیر را در سرزندگی منطقه موردمطالعه گذاشته است. نتیجه گیری: عملکرد مطلوب پارک ارم همدان تابعی از چهار بعد زیست‌شناختی، مکانیکی، کاربردی و سیستمی است که مؤثرترین بعد، بعد کاربردی و متغیرهای آن ( تنوع، دسترسی، حمل‌ و نقل، خرید و گردشگری و امنیت) است. بنابراین با توجه به میزان ضریب همبستگی، با تقویت این بعد، می توان میزان تأثیر ابعاد دیگر را نیز افزایش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  445 - شناسائی و ارزیابی متغیرهای اقتصادی اثرگذار بر مهاجرت معکوس مطالعه موردی کلان‌شهر تهران
  فرهاد غفاری هاشم نیکومرام ثنا کنعانی مقدم
  مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به مفهوم مهاجرت، بازگشت مجدد مهاجرین به موطن اصلی خود برای زندگی به دلایل گوناگون، منجر به بروز پدیده مهاجرت معکوس می‌شود. مهاجرت معکوس در ایران بیشتر به بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و یا از شهر‌ها به مناطق روستایی مربوط می‌شود. ب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به مفهوم مهاجرت، بازگشت مجدد مهاجرین به موطن اصلی خود برای زندگی به دلایل گوناگون، منجر به بروز پدیده مهاجرت معکوس می‌شود. مهاجرت معکوس در ایران بیشتر به بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و یا از شهر‌ها به مناطق روستایی مربوط می‌شود. به دلیل اینکه قاعده‌ای منسجم برای مهاجرت وجود ندارد، علل و انگیزه‌ها برای مهاجرت گوناگون و در عین حال مکمل یکدیگرند. بر اساس مطالعات صورت گرفته بیشتر مهاجرت‌ها به استان تهران ناشی از مشکلات اقتصادی است. در این تحقیق نقش عوامل اقتصادی در شکل‌گیری پدیده مهاجرت معکوس از کلان‌شهر تهران بررسی شده است. از هدف‌های مهم این تحقیق شناخت و ارزیابی آن دسته از عوامل اقتصادی می‌باشد که در ایجاد انگیزه برای مهاجرت شهروندان تهرانی به شهرهای کوچک‌تر و یا روستاها مؤثر می‌باشند. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر روش از جمله تحقیقات توصیفی همبستگی و از نظر هدف کاربردی است. نحوه گردآوری داده‌ها، روش کتابخانه‌ای فیش برداری و روش میدانی استفاده از پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان ساکن در کلان‌شهر تهران و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردید. یافته‌ها: در نهایت با توجه به یافته‌های حاصل شده، مشخص شد که در کلان‌شهر تهران دو عامل زیرساخت‌های اداری و امکانات رفاهی زندگی بر روی مهاجرت معکوس اثرگذارند و نیز عامل اول نسبت به عامل بعدی دارای تأثیر بیشتری می‌باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  446 - بررسی مولفه‌های تاثیر بر ارتقای هوش فرهنگی مدیران شهری مطالعه موردی (منطقه ده شهرداری تهران)
  سحر شتابان سید موسی پور موسوی علی اکبر رضایی
  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش در نظر دارد مولفه‌های تاثیر گذار بر ارتقای هوش فرهنگی مدیران شهری در تعامل فرهنگی با شهروندان را تبیین و رهنمود هایی را جهت بهبود و ارتقای ابعاد رفتاری مدیران با شهروندان را ارایه نماید. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش در نظر دارد مولفه‌های تاثیر گذار بر ارتقای هوش فرهنگی مدیران شهری در تعامل فرهنگی با شهروندان را تبیین و رهنمود هایی را جهت بهبود و ارتقای ابعاد رفتاری مدیران با شهروندان را ارایه نماید. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی، تحلیلی است و اطلاعات به دو شیوه اسنادی ( کتابخانه ای) و پیمایشی ( میدانی) جمع آوری گردیده است. یافته‌ها: در بررسی روابط بین ابعاد چهارگانه هوش فرهنگی, نتایج حاکی از رابطه معنی دار بین بعد استراتژی هوش فرهنگی با بعد رفتار و انگیزش هوش فرهنگی است. همچنین مشخص شد تاثیرگذاری هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه ای برخاسته از ابعاد دانش و رفتار هوش فرهنگی است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد عوامل شناختی و فرا شناختی تاثیر زیادی در ارتقای هوش فرهنگی مدیران شهری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  447 - تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
  رحیم سرور میرنجف موسوی شمس‌اله کاظمی‌زاد
  مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوا چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری، میزان مشارکت شهروندان ارومیه و عوامل مؤثر بر آن، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان 384 سرپرست خانوار نمونه در مناطق چهارگانه شهر ارومیه به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای (چند مرحله‌ای) استفاده شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: حاکی از آن است که بیشترین و کمترین میزان مشارکت در مناطق 1 و 2 به ترتیب با میانگین 62% و 51% در 8 مؤلفه بوده است. به طور کلی در شهر ارومیه از میان مؤلفه‌های مورد بررسی، بیشترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه پاکسازی محیط شهری، با 5/71% بوده و کمترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه درختکاری در محله و شهر، با 5/31% بوده است. همچنین، میانگین مشارکت شهروندان در مناطق چهارگانه ارومیه حدود 5/55 درصد بوده که نشان از مشارکت متوسط در اداره امور شهر دارد و عوامل مؤثر بر آن عبارتند از سن، تحصیلات، بعد خانوار، سابقه سکونت در محل، وضع فعالیت، نوع شغل و نوع مسکن بوده است. متغیرهای میزان درآمد و میزان هزینه خانوار هیچ‌گونه رابطه معناداری با میانگین مشارکت شهروندان نشان نداده‌اند. در تحلیل مدل رگرسیونی چند متغیره نیز مشخص شد که متغیرهای وارده بر مدل، 52 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. در این میان سهم متغیرهای مستقل بعد خانوار، سابقه سکونت در محل و نوع شغل از همه بیشتر بوده است. متغیر تحصیلات کمترین سهم در تبیین متغیر وابسته را ایفاد می‌نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  448 - شناسایی و اولویت بندی ابعاد اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری و نقش آن در مدیریت شهری(مطالعه موردی شهرهای بندری استان خوزستان)
  محمد توکلی بابک ضیاء کمال سخدری
  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و او چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و روش تحقیق، مطالعه موردی و نحوه گردآوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان است. جامعه آماری، خبرگان صنعت حمل و نقل دریایی و روش نمونه گیری هدفمند است. روش تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها کدگذاری و حاصل این کدگذاری هشت بُعد و 84 شاخص بود. برای سنجش روایی پژوهش از گروه کارشناسان و پایایی از مستندسازی تمامی مراحل توسط چندین پژوهشگر استفاده گردید. در پایان نسبت به اولویت بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی براساس تکنیک مقایسه های زوجی اقدام گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: سیاست، مالی، بازارها، ذی نفعان، سرمایه انسانی، حمایت ها، سرمایه طبیعی و فرهنگ نتیجه گیری: توجه هم زمان با رویکرد سیستمی به تمامی ابعاد، موجب توسعه متوازن و پایدار کارآفرینی در مدیریت شهرهای بندری می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  449 - ضرورت برنامه‌ریزی کاربری ‌زمین شهری متناسب با شهرهوشمند با تأکید بر اثرات ناشی از فنآوری اطلاعات‌ و‌ ارتباطات با استفاده از روش AHP
  ثنا کنعانی مقدم اسماعیل شیعه مصطفی بهزاد فر زهرا سادات سعیده زرآبادی
  مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأ چکیده کامل

  مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأمین زیرساخت‌های شهری می‌باشد. مفهوم شهرهوشمند به عنوان یک استراتژی برنده‌ی شهری برای افزایش کیفیت‌زندگی در فضای شهری مطرح شده‌است. هدف‌تحقیق: هدف این مقاله تبیین‌ نظری جایگاه‌کاربری‌زمین در شهرهوشمند است. همچنین با تجزیه‌و‌تحلیل عمیق ادبیات موجود به دنبال تحلیل سلسله‌مراتب و نحوه اثرگذاری ابعاد شهرهوشمند بر اولویت‌بندی کاربری‌زمین در سیاست‌های کلان شهری می‌باشد. روش‌تحقیق: روش‌ تحقیقی این مقاله توصیفی-تحلیلی و سپس بررسی نحوه اثرگذاری اولویت‌بندی‌ها و تعیین حساسیت عوامل از طریق روش AHP می‌باشد. یافته‌های تحقیق: یافته‌ها نشان می‌دهد که بر اساس ۶ معیار اصلی شهر هوشمند که هر کدام با کاربری متناظر خود معادل‌سازی شده‌اند و ۱۸ زیرمعیار مرتبط با آنها، به ترتیب کاربری‌های زیرساخت و خدمات، مسکونی و مختلط، آموزشی، فضای سبز، اداری و صنعتی با توجه به شاخص‌های شهرهوشمند اولویت‌بندی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌می‌دهد فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات تاثیر قابل‌توجهی بر فعالیت‌های شهری دارد که تصمیمات مردم را در مورد انتخاب ‌مکان و نحوه‌ی دسترسی به آن تغییرخواهدداد و به تبع آن هم اولویت‌بندی کاربری‌ها و میزان آنها و هم انتخاب موقعیت و نحوه‌‌ی دسترسی به آنها دستخوش تغییر می‌شود. بنابراین در سیاست‌های برنامه‌ریزی زمین چنانچه اهداف هوشمندسازی مدنظر قرارگیرد، اولویت‌بندی کاربری‌ها متفاوت از شهری خواهد بود که این اهداف را دنبال نمی‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  450 - سنجش کیفیت زندگی شهری در بافت‌های فرسوده(نمونه موردی: محله علی آباد شهر خرم آباد)
  راضیه رشیدی احمد زنگانه حمیدرضا صارمی
  مقدمه و هدف پژوهش: توسعه بی رویه شهرها، تغییرات ساختار اقتصادی- اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی، وجود تشکیلات متعدد و موازی در زمینه مدیریت مراکز شهری و مهم تر از همه بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری از یک طرف و فرصت ت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: توسعه بی رویه شهرها، تغییرات ساختار اقتصادی- اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی، وجود تشکیلات متعدد و موازی در زمینه مدیریت مراکز شهری و مهم تر از همه بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری از یک طرف و فرصت توسعه و سرمایه گذاری مناسب در حاشیه شهرها به علت ارزانی قیمت زمین از طرف دیگر، باعث افت و نزول کیفیت زندگی در مراکز شهری و به طور کلی کنار گذاشتن آنها از فرایند توسعه شهری شده است. هدف از پژوهش حاضر، سنجش ابعاد کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده از طریق جنبه‌های عینی و ذهنی و در نهایت ارائه راهکار به منظور ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده محله علی آباد شهر خرم اباد می باشد. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی و پیمایشی و از نظر نوع تحلیل مبتنی بر مدل تحلیل رگرسیون است. این تحقیق با بهره گیری از روش‌های آمار استنباطی به تحلیل و آزمون فرضیات و چگونگی روابط بین متغیرها پرداخته شده است. به منظور سنجش کیفیت زندگی در قلمرو بافت فرسوده به روش نمونه گیری تصادفی 380 پرسشنامه تهیه گردید. سپس به منظور شناسایی عوامل و شاخص‌های تاثیرگذار در بحث رضایتمندی از زندگی در قلمرو بافت فرسوده محله علی آباد، از تکنیک‌های Tتک نمونه/ تک گروهی، R پیرسون و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد عامل حمل و نقل، مسکن، حکمروایی شهری و دسترسی تفریحی بیشترین تاثیر را بر میزان رضایتمندی از زندگی در بافت فرسوده دارد که با برنامه ریزی در راستای ارتقاء این مولفه ها می توان سطح رضایتمندی از زندگی را در این منطقه بالا برد. نتیجه گیری: متغیر کالبدی بر ابعاد ذهنی کیفیت زندگی موثر است. یعنی با افزایش یک انحراف استاندارد در متغیر ابعاد کالبدی، میزان رضایت از زندگی و ابعاد ذهنی کیفیت زندگی به همان مقدار افزایش خواهد داشت. همچنین باتوجه به نتایج حاصل از رگرسیون مشخص گردید که عامل مسکن بیشترین تاثیر را بر کیفیت کالبدی محیط شهری نداشته و این عامل حمل و نقل می باشد که بیشترین تاثیر را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  451 - مقایسه روش انتخاب شهردار در ایران و هفت کشور اروپایی
  ناصر برک پور مهیا مطهری
  مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد شهردار تحت شرایط مختلف، بسیار متفاوت است. یکی از این عوامل که می تواند نقش به سزایی در عملکرد شهردار داشته باشد، نحوه انتخاب او است. به طور کلی، دو روش عمده در کشورهای مختلف جهان برای انتخاب شهردار به کار می رود. مدل کنونی مدیریت شهری در ایران چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد شهردار تحت شرایط مختلف، بسیار متفاوت است. یکی از این عوامل که می تواند نقش به سزایی در عملکرد شهردار داشته باشد، نحوه انتخاب او است. به طور کلی، دو روش عمده در کشورهای مختلف جهان برای انتخاب شهردار به کار می رود. مدل کنونی مدیریت شهری در ایران انتخاب غیرمستقیم شهردار توسط شورا است. این مدل اداره ی شهرها در ایران را با مشکلاتی مواجه ساخته است. در این تحقیق سعی شده با شناخت جامع کشورها اعم از نظام حکومتی، نظام حزبی در سطح کلان و جایگاه قانونی شهرداران در سطح خرد به مقایسه عملکرد شهرداران در این کشورها پرداخته شود. روش پژوهش: این تحقیق جزء تحقیقات کاربردی قرار می گیرد و ماهیت آن توصیفی است که به بررسی تطبیقی کشورها می پردازد. روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش تفسیری استفاده شده است. یافته‌ها: قدرت شبکه سازی شهردار یکی از عوامل بهبود کارایی مدیریت شهری است. با توجه به اینکه طبق مطالعات انجام گرفته انتخاب مستقیم شهردار موجب می شود که شهرداران تعامل بهتری با سطوح حکومتی داشته باشند، بنابراین انتخاب مستقیم شهردار می تواند نقش مؤثری در بهبود شبکه سازی و کارایی شهرداران شود.در ایران سازوکارهای نظارت و تعادل بخشی بین شورا و شهردار به طور شفاف مشخص نشده است، بنابراین با توجه به اینکه انتخاب مستقیم شهردار بر قدرت شهردار می افزاید، افزایش و شفافیف قوانین جهت نظارت بر شهردار توسط شورا امری مهم و حساس می باشد. با توجه به سیستم بخشی و موازی کاری ها در نظام مدیریت شهری ایران، انتخاب مستقیم شهردار می تواند بر قدرت و مشروعیت شهرداران بیافزاید و به عنوان یک هماهنگ کننده و نظارت کننده بر امور کل شهر عمل کند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق می توان بیان کرد،روش انتخاب مستقیم شهردار می تواند موجب بهبود عملکرد مدیریت شهری در ایران شود اگرچه همراه با آن تغییرات دیگری در خصوص حدود وظایف و اختیارات حکومت محلی، نحوه عزل و انتصاب شهردار و کابینه وی، شفافیت قوانین در خصوص نظارت و کنترل شورا بر شهردار، حذف درآمد های ناپایدار از بودجه شهرداری و حذف ساختار مجزای اداره امور شهر موجب فزونی ارتقاء عملکرد سیستم مدیریت شهری و شهردار خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  452 - تحلیل روابط مدیریت شهری با مسئولیت‌پذیری از دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی: شهر مشهد)
  رویا شاددل عزت الله مافی مریم رجبی
  10.30495/ums.2022.20841
  مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، تعریف و تعیین هدف، داوری میان گزینه‌های گوناگون در زمینه سرمایه گذاری و آماش و ایجاد ساختار مدیریت مناسب است. هدف پژوهش: بررسی تاثیر نحوه و شیوه مدیریت شهری بر میزان رعایت مسئولیت‌پذیری از سوی گردشگران. روش انجام پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع توصیفی و به لحاظ روش انجام تحقیق از نوع همبستگی است. برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم مدیریت شهری، مسئولیت‌پذیری و گردشگری شهری استفاده شد. به منظور گردآوری داده‌ها، از روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت بهره گرفته شده است و جامعه آماری تحقیق را گردشگران شهر مشهد تشکیل داده اند. یافته‌های پژوهش: نتایج کلی نشان داد که میانگین‌های مدیریت شهری و ابعاد آن در رابطه با فعالیت‌های بخش خدمات گردشگری متوسط رو به بالا می‌باشد و همچنین ابعاد بعد مسئولیت‌پذیری اجتماعی نیز به همین ترتیب دارای میانگین بالایی بوده اند. نتایج پژوهش: به طور کلی مشخص شد که مدیریت شهری در مشهد به طور مستقیم و معناداری بر میزان و سطح مسئولیت‌پذیری گردشگران اثر دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  453 - ارزیابی پتانسیل های گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر(مطالعه موردی: شهر اصفهان)
  عباس قائدامینی هارونی رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی ده چشمه
  مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های تاریخی گنجینه‌ی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله می‌باشند. گاهی این گنجینه‌ها آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرند و از بین می‌روند برای این که بافت‌ها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آن‌ها را غنا بخشید و به جهانی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: بافت‌های تاریخی گنجینه‌ی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله می‌باشند. گاهی این گنجینه‌ها آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرند و از بین می‌روند برای این که بافت‌ها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آن‌ها را غنا بخشید و به جهانیان معرفی تمود از این رو هدف این پژوهش ارزیابی میزان پتانسیل گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر (مطالعه موردی: شهر اصفهان) است روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل گردشگران داخلی شهر اصفهان که به صورت نامحدود بود که از این تعداد با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 384 نفر با استفاده از روش هدفمند وابسته به معیار به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار این پژوهش پرسشنامه استاندارد محقق ساخته پتانسیل گردشگری که روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی محتوایی، صوری و سازه مورد بررسی قرار گرفتند و پس از اصطلاحات لازم روایی مورد تائید قرار گرفت و از سوی دیگرپایایی پرسش نامه ها با روش آلفای کرونباخ 93/0 برآورد شد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار spss و با کاربرد آزمون خی‌دو انجام گرفت. یافته‌ها: پتانسیل گردشگری بافت تاریخی شهر اصفهان در جهت بازآفرینی از بعد اجتماعی- فرهنگی در حد مطلوب، در بعد زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی در حد نسبتاً مطلوب است. نتیجه گیری: بافت تاریخی کلان شهر اصفهان با وجود بناهای شاخص تاریخی و پتانسیل های لازم جهت جذب گردشگر متاًسفانه با مشکلاتی از قبیل تراکم بالای جمعیت، ترافیک سنگین، کاربریهای ناسازگار و غیره مواجه بوده و آثار فرسودگی در جای جای این بافت تاریخی به چشم می خورد، به گونه​ای که علاوه بر ساختار کالبدی، هویت فرهنگی و تاریخی شهر نیز در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  454 - طراحی پیاده‌راه با تاکید بر سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: پیاده‌راه تربیت تبریز)
  میرنجف موسوی احمد آفتاب ابراهیم علی‌پور
  مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی مفهومی است که در سال‌های اخیر وارد حوزه علوم اجتماعی و مدیریت شهری گشته است.‌ سرمایه اجتماعی ریشه در تعاملات اجتماعی دارد و هنگامی که سطح تعاملات در جامعه‌ای افزایش یابد، باعث افزایش سطح سرمایه اجتماعی می‌گردد.‌ در این میان یکی از عوامل چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: سرمایه اجتماعی مفهومی است که در سال‌های اخیر وارد حوزه علوم اجتماعی و مدیریت شهری گشته است.‌ سرمایه اجتماعی ریشه در تعاملات اجتماعی دارد و هنگامی که سطح تعاملات در جامعه‌ای افزایش یابد، باعث افزایش سطح سرمایه اجتماعی می‌گردد.‌ در این میان یکی از عواملی که می‌تواند باعث افزایش سطح تعاملات شود، حرکت عابر پیاده در فضای شهری است در این راستا، پژوهش حاضر سطح تعاملات اجتماعی را به عنوان نقطه اشتراک طراحی شهری، پیاده‌راه و سرمایه اجتماعی با تاکید بر پیاده راه تربیت تبریز معرفی کرده و بررسی می‌کند.‌.‌ روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، همبستگی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد.‌ و به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، صد نفر را به صورت غیرسهمیه‌ای و بدون توجه به متغیرهای سن و جنس به عنوان حجم نمونه مورد کاوش قرار داده است.‌ برای ارزیابی و پردازش داده‌ها از شیوه‌های آماری توصیفی و استنباطی، در قالب نرم‌افزارspss استفاده شده است.‌ یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که بین دو متغیر اعتماد اجتماعی و شبکه اجتماعی و بین اعتماد اجتماعی و تعامل اجتماعی رابطه معنی‌داری وجود ندارد.‌ اما بین متغیرهای تعامل اجتماعی و شبکه اجتماعی، با توجه به ضریب همبستگی 593/0، رابطه معنی‌داری وجود دارد.‌ بررسی ارتباط میان شاخص‌های سرمایه اجتماعی و عامل کیفیت پیاده‌راه نشان دهنده عدم رابطه معنی‌داری بین دو متغیر می‌باشد.‌ نتیجه‌گیری: بنابراین هر چند به دلیل رد فرضیه تحقیق، نمی‌توان به صورت قاطع بیان داشت که می‌توان با تقویت کیفیت پیاده‌راه‌های شهری به تقویت و افزایش سرمایه اجتماعی دست یافت، اما به سبب معناداری و یا نزدیک به معنادار بودن برخی از مولفه‌های سرمایه اجتماعی می‌توان بیان داشت توجه به مفهوم ذهنی سرمایه اجتماعی شرط انکارناپذیر تحقق مفهوم عینی پیاده‌راه و تقویت کیفیت آن جهت پیشبرد تعاملات اجتماعی می‌باشد.‌ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  455 - بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی با رویکرد استراتژی فرهنگ مشارکتی در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران
  الهام امیری کاوه تیمورنژاد لیلا سعیدی
  10.30495/ums.2024.23130
  مقدمه و هدف پژوهش: فرهنگ سازمانی قوی می تواند به عنوان یک عامل اولیه در ایجاد همکاری و مشارکت در کارکنان شناخته شود. هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی با رویکرد استراتژی فرهنگ مشارکتی در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران می باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر م چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: فرهنگ سازمانی قوی می تواند به عنوان یک عامل اولیه در ایجاد همکاری و مشارکت در کارکنان شناخته شود. هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی با رویکرد استراتژی فرهنگ مشارکتی در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران می باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر مخاطب کاربردی- توسعه ای و بر اساس گردآوری اطلاعات کمی و بر پایه پرسشنامه می باشد. جامعه اماری، مدیران و کارکنان مرکز مطالعات می باشد که شامل 155 نفر هستند. برای بدست اوردن حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید و تعداد نمونۀ مورد نظر 110 نفر مشخص گردیدیافته ها: در پژوهش حاضر پس از اطمینان از مناسب بودن برازش مدل، مدل معادلات ساختاری با پیروی از الگو پژوهش براساس آخرین تغییرات در تحلیل عاملی تاییدی رسم گردید. با توجه به اینکه برازش الگو خوب بوده است، نیازی به حذف نشانگرها در الگو و همچنین رسم کوواریانس بین خطاها وجود نداشت.نتیجه پژوهش: براساس نتایج معادلات ساختاری، ضریب مسیر محیط درونی به پدیه اصلی 87/0 ، محیط بیرونی به پدیه اصلی 59/0 ، محیط بیرونی به عوامل تعدیل گر 61/0 ، پدیه اصلی به عوامل تعدیل گر 68/0 ، الزامات نهادی به عوامل تعدیل گر 79/0 ، عوامل تعدیل گر به پیامدها 69/0 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  456 - اولویت بندی انتخاب مکان مناسب برای ساخت تصفیه خانه های فاضلاب در راستای برنامه ریزی و توسعه ی شهری با رویکرد مدل تسلط تقریبی (مطالعه ی موردی: شهر قزوین)
  عبدالرحیم رحیمی رمضانعلی محمودی مجید کلانتری محمد داودآبادی پگاه محمدپور
  مقدمه و هدف پژوهش: جمع آوری، تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب یکی از موضوعات حساس در مدیریت، برنامه ریزی و توسعه ی شهری می باشد. حساسیت فاضلاب به جزء ارتباط آن با بهداشت و سلامت عمومی جامعه، مربوط به سرمایه گذاری کلان، محدودیت زمین، آلودگی منابع آبی، محیط مناسب برای دفع پساب چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: جمع آوری، تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب یکی از موضوعات حساس در مدیریت، برنامه ریزی و توسعه ی شهری می باشد. حساسیت فاضلاب به جزء ارتباط آن با بهداشت و سلامت عمومی جامعه، مربوط به سرمایه گذاری کلان، محدودیت زمین، آلودگی منابع آبی، محیط مناسب برای دفع پساب و امکانات جانبی می باشد. بنابر این در تدوین برنامه ریزی و توسعه ی جامع شهری، انتخاب مکان مناسب برای تجهیز و ساخت تصفیه خانه ی فاضلاب با لحاظ کردن معیارهای توسعه ی شهری پایدار، محدودیت ها و استانداردهای زیست محیطی بسیار ضرروری به نظر می رسد. بیش تر سازمان هایی که به نوعی با این موضوع سر و کاردارند از روش های غیر علمی استفاده می نمایند که این خود موجب کم رنگ شدن نقش تصمیم گیری ها و به تبع آن برنامه ها می شود. این پژوهش با هدف انتخاب مکان مناسب (تصمبم گیری بهینه) برای احداث تصفیه خانه ی فاضلاب با رویکرد مدل های کمی در مقایسه با روش های غیر علمی می باشد. مدل لحاظ شده نظر به ماهیت موضوع و داده های اولیه ی مدل تسلط تقریبی انتخاب شده است. روش پژوهش: این پزوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی است و از طرح شبه تجربی و رویکرد پس رویدادی استفاده می کند. همچنین روش تحقیق از لحاظ جنبه ی گردآوری، مبانی نظری، اطلاعات و داده ها از نوع توصیفی می باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد استفاده از مدل های علمی تأثیر بسیار زیادی بر بهیود و ارتقای تصمیم گیری در برنامه ریزی و توسعه ی شهری با توجه به منابع و امکانات موجود می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  457 - تحلیل و ارزیابی میزان تحقق‌پذیری حکمرانی خوب شهری در ارومیه
  علیرضا سلیمانی احمد آفتاب شبنم صدق‌کار
  مقدمه و هدف پژوهش: روند سریع گسترش شهرهای ایران بدون پیش‌بینی و استقرار ترتیبات نهادی و قانونی لازم برای کنترل و هدایت توسعه و ارائه خدمات متناسب در کل منطقه موجب بروز مشکلات و چالش‌های محتوایی متعدد، همچون گسترش سکونتگاه‌های غیر رسمی، تخریب محیط زیست و... شده است. در چ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: روند سریع گسترش شهرهای ایران بدون پیش‌بینی و استقرار ترتیبات نهادی و قانونی لازم برای کنترل و هدایت توسعه و ارائه خدمات متناسب در کل منطقه موجب بروز مشکلات و چالش‌های محتوایی متعدد، همچون گسترش سکونتگاه‌های غیر رسمی، تخریب محیط زیست و... شده است. در چنین شرایطی گذار از حکومت شهری به صورت متمرکز و سلسله‌مراتبی، به سوی حکمروایی مطلوب، غیرمتمرکز و مردم‌سالار امری اجتنا‌ ناپذیر است. لذا بکارگیری رویکرد حکمروایی خوب و متناسب با بافت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورمان، به عنوان رویکردی که کشور را بیش از پیش در مسیر توسعه‌ی پایدار هدایت خواهد کرد، ضرورتی بسیار پیدا کرده است. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی میزان تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری در مدیریت شهری شهر ارومیه می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، مناطق چهارگانه شهر ارومیه بوده و 384 نفر به عنوان حجم‌نمونه و با استفاده از مدل کوکران انتخاب شده‌اند شاخص‌های کارآیی، مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، قانونمندی، اطلاع‌رسانی وعدالت از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و جهت پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌ها: از میان مؤلفه‌های تاثیرگذار، شاخص اثربخشی و کارآیی دارای بیشترین و شاخص اطلاع‌رسانی کم‌ترین تاثیر را در تحقق حکمرانی خوب شهری در ارومیه داشته است. و در بین گویه‌های شاخص کارآیی، پایین بودن سطح کیفیت معابر شهری دارای بالاترین رتبه می‌باشد میانگین رتبه‌ی عوامل درونی (نقاط قوت و ضعف) 25/2 بوده و میانگین رتبه‌ی عوامل بیرونی (نقاط فرصت و تهدید) 75/2 می‌باشد و بنا به ماتریس عوامل داخلی و خارجی (IE)، راهبردهای اقتضایی برای محدوده پیشنهاد گردید. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که تحقق حکمروایی خوب شهری در ارومیه در گرو تمرکززدایی، تصمیم‌سازی و واگذاری اختیارات توأم با پاسخ گویی مناسب؛ بسط و توسعه‌ی نهادهای مدنی و ایجاد زمینه جهت مشارکت‌های مردمی؛ توجه و تأکید بر رعایت اصول شهروندی با بسترسازی فرهنگی و ... می‌باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  458 - بررسی تاثیر بازار گرایی (محوری) برعملکرد کسب وکار و مدیریت واحد (یکپارچه) شهری
  احسان الماسی فرشته شجاعی محمد طاهری روزبهانی
  10.30495/ums.2023.22642
  مقدمه: در بازارهای بسیار رقابتی، همه واحدهای شرکت بایستی توجه خود را بر عملکرد مورد پسند مشتری متمرکز کنند. بازارگرایی و تأثیر آن بر عملکرد کسب و کار از جمله مباحث مهم و محوری در مدیریت بازار و مشتری است. بازار محوری موجب می‌شود که شرکت‌ها بر جمع آوری مداوم اطلاعات مرتب چکیده کامل

  مقدمه: در بازارهای بسیار رقابتی، همه واحدهای شرکت بایستی توجه خود را بر عملکرد مورد پسند مشتری متمرکز کنند. بازارگرایی و تأثیر آن بر عملکرد کسب و کار از جمله مباحث مهم و محوری در مدیریت بازار و مشتری است. بازار محوری موجب می‌شود که شرکت‌ها بر جمع آوری مداوم اطلاعات مرتبط با نیازهای مشتریان هدف و توانمندی‌های رقبا و کاربرد این اطلاعات در جهت خلق ارزش برتر برای مشتریان تمرکز کنند.روش پژوهش: تحقیق حاضر با هدف بازار گرایی (محوری) برعملکرد کسب وکار ومدیریت واحد (یکپارچه) شهری انجام شد. روش مورد استفاده در این تحقیق از لحاظ روش توصیفی-پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی و از شاخه میدانی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق، مهمترین دستگاه‌های اجرایی حوزه مدیریت شهری که فعالیتهای مشابه ومتداخل درحیطه مدیریت شهری انجام می‌دهند، ازجمله: شهرداری، استانداری، شرکت مخابرات، آب وفاضلاب،گاز و شرکت توزیع برق منطقه ای است؛ نمونه موردنظر از بین مدیران و معاونان این شرکت ها و سازمان ها که با مبحث روابط بین سازمانی و مدیریت یکپارچه شهری آشنایی داشته‌اند، انتخاب‌شده است. با توجه به حجم جامعه آماری(150نفر) حجم نمونه 108نفر108- با استفاده از جدول مورگان -حاصل گردید. روش نمونه گیری بصورت تصادفی ساده یا سیستماتیک می‌باشد. در این تحقیق از پرسشنامه‌های استاندارد مدیریت یکپارچه شهری محقق ساخته بابایی و ابراهیمی (1395)، سنجش مدیریت فرآیند کسب و کار با پرسشنامه محمدزاده قلعه جویی و بیداریان(۱۳۹۶) و پرسشنامه استاندارد بازارگرایی توسط نارور و اسلاتر ۱۹۹۰استفاده شد. جهت بررسی پایایی پرسشنامه‌ها آلفای کرونباخ محاسبه گردید که حاکی از پایایی مطلوب پرسشنامه‌ها بود.یافته‌ها: نتایج حاکی از آن است که بازار گرایی (محوری) برعملکرد کسب وکار ومدیریت واحد (یکپارچه) شهری تاثیر مثبت و مستقیمی دارد. (0.05>p) و پاسخ غالب به تمام گویه‌ها زیاد بوده است.نتیجه گیری: نتایج حاصله می‌تواند برای مدیرانی که قصد ارتقای عملکرد سازمان خود را با اتخاذ راهبردهای بازارمحور دارند، راهگشا باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  459 - ارزیابی شاخصهای اکولوژیک محلات شهری در راستای برنامهریزی پایدار شهر (نمونه موردی: محلات سراب، کوهسنگی وآزادشهر)
  فاطمه زردی بهداد علیزاده نگار حسینیان
  مقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگی​های مطلوب زیست‌محیطی، لازم می​شود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگی​های مطلوب زیست‌محیطی، لازم می​شود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت جایگاه شاخص های اکولوژیکی در محلات شهری در پژوهش حاضر به عنوان هدف اصلی مطرح می شود که در راستای برنامه‌ریزی پایدار ‌گام برمی‌دارد. روش پژوهش: درواقع این پژوهش پس از شناخت و تدقیق شاخص‌های اکولوژیکی برای سه محله موردپژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای سپس با تدوین پرسشنامه‌ی ساکنین و کارشناسان عوامل و شاخص‌های تأثیرگذار در دستیابی به محلات شهری اکولوژیک را شناسایی کرده است. در ادامه با توجه به وضع موجود محلات جدول SWOT تدوین شده است، و از طریق مدل QSPM استراتژی‌هایی در جهت بهبود وضع موجود اتخاذشده و استراتژی‌های جذاب اولویت‌بندی شده‌اند. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی‌های جذاب هر سه محله در راستای ایجاد زیرساخت‌های سبز همچون فضاهای سبز محلی، ایجاد حمل‌ونقل سبز، تقویت نقش مراکز محلی و کاهش آلودگی‌های محیطی در سطح محلات گام برمی‌دارند. نتیجه گیری: در نتیجه برای دستیابی به برنامه‌ریزی شهر پایدار باید به شاخص‌های اکولوژیکی در مقیاس محلی توجه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  460 - اصول طراحی پیاه‌راه‌ با رویکرد گردشگری پایدار شهری
  خیراله همتی علی ارشاد
  10.30495/ums.2022.20253
  مقدمه و هدف پژوهش: پیاده‌راه‌های گردشگری پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران هستند و می توانند علاوه بر نقش اقتصادی و اجتماعی، عامل اصلی توسعه گردشگری و حضور فعال گردشگران در فضاهای شهری محسوب شوند. شهر همدان به ویژه تپه هگمتانه علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های گسترده، چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: پیاده‌راه‌های گردشگری پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران هستند و می توانند علاوه بر نقش اقتصادی و اجتماعی، عامل اصلی توسعه گردشگری و حضور فعال گردشگران در فضاهای شهری محسوب شوند. شهر همدان به ویژه تپه هگمتانه علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های گسترده، به امکانات رفاهی بیشتری برای گردشگری شهری نیاز دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تجارب موفق بین‌المللی و مقایسه پیاده‌راه‌های شهری و شناسایی این قابلیت‌ها در فضای کالبدی پیاده راه‌های محوطه هگمتانه می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به تجزیه و تحلیل کیفی این پیاده راه‌ها می پردازد تا ببیند چه اندازه توانسته است زمینه ساز ارتقای کیفیت زندگی شهری و جذب گردشگر در این منطقه باشد و از سوی دیگر زمینه استفاده از تجارب مثبت خود در سایر مناطق مشابه پیاده راهی را فراهم سازد. یافته‌ها: برگزاری انواع مراسم، آیین‌ها و جشنوار ه‌های متناسب با محوطه و میراث فرهنگی در مجموعه می تواند به جذب مخاطب و ارتباط دادن محوطه با شهر کمک شایانی نماید. از لحاظ زمان حضور گردشگران در مجموعه تفاوت معنی‌داری بین گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد، به نحوی که گردشگران داخلی بیشتر از همه در تعطیلات نوروز و پس از آن در تابستان، به ترتیب در ماه‌های شهریور، مرداد و تعداد کمتری در تیرماه از این محوطه بازدید می کنند. پس از آن، مجموعه در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و آبان به ترتیب بیش از سایر ماه‌ها میزبان گردشگران خارجی بوده است. نتیجه گیری: تجارب موفق جهانی نشان داده اند که برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای پیاده راه ها‌، زمانی موفق خواهند بود که علاوه بر درنظر گرفتن عوامل کالبدی، شرایط اجتماعی فرهنگی، اقلیمی‌، الگوهای روانی رفتاری مردم، به نیازهای و سلایق مردم محلی توجه شود. بنابراین در برنامه‌ریزی و ساماندهی پیاده راه‌ها لازم است روابط متقابل نظام حرکتی افراد پیاده با دیگر جنبه‌های پایداری محوطه همگام با توازن و تعادل زندگی انسان‌ها موردشناسایی و تحلیل ساختاری و کیفی قرار گیرد. از این رو باید برای ساماندهی پیاده راه‌ها، نگرشی جامع و اصولی مانند کوتاه کردن دسترسی‌ها، پوشش کامل امنیتی و بهداشتی معابر پیاده، رعایت الزامات اسایشی و تنوع در مسیر، بدنه سازی و ایجاد مناظر (چشم اندازهای) مطلوب تامین تجهیزات لازم برای حرکت در شبانه روز و فراهم کردن زمینه‌های اجتماعی مشارکت پایدار محلی به کار گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  461 - بررسی سرمایه اجتماعی سازمانی در مدیریت شهری (شهرهای میانی ایران -زنجان و همدان)
  اسماعیل دویران
  مقدمه و هدف پژوهش: دانش سازمانی هر آن چیزی است که افراد سازمان درباره فرایندها، محصولات بر اساس تعریف، خدمات، مشتریان، بازار، و رقبای سازمان می‌دانند. (سیوی، 2001: 166) از این رو در جهان تجاری امروز بیشترین ارزش سازمانی مبتنی بر داراییهای غیرملموس است .توانایی برای شناخ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: دانش سازمانی هر آن چیزی است که افراد سازمان درباره فرایندها، محصولات بر اساس تعریف، خدمات، مشتریان، بازار، و رقبای سازمان می‌دانند. (سیوی، 2001: 166) از این رو در جهان تجاری امروز بیشترین ارزش سازمانی مبتنی بر داراییهای غیرملموس است .توانایی برای شناخت و برآورد منبع این ارزش برای سازمانها مهم و حیاتی است. (چانگ، 2004: 147) سرمایه اجتماعی به دو صورت میان فردی یا میان سازمانی است.سرمایه اجتماعی فردی در شبکه های ارتباطی میان افراد ایجاد می شود در حالیکه سرمایه اجتماعی سازمانی، ناشی از شبکه های ارتباطی میان سازمانها است. (اشتون، 2001: 35) کلمن سرمایه اجتماعی فردی را توانایی کنشگران در منفعت رسانی به یکدیگر، ناشی از عضویت دریک شبکه اجتماعی یا سایر ساختارهای اجتماعی می داند. (کلمن، 1998: 96) بنابراین سرمایه اجتماعی ارزشی است که افراد موجود در شبکه های اجتماعی به واسطه وجود هنجارهای فرهنگی مشترک، تعاملات اثربخش، اعتماد متقابل و روابط شخصی میان خود از آن برخوردارند. هدف این پژوهش تببین منطقی سرمایه اجتماعی سازمانی شهرهای میانی ایران در جهت پی بردن به مقدار و چگونگی سرمایه اجتماعی سازمانی در مدیریت شهرهای میانی ایران با نمونه موردی شهرهای زنجان و همدان می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تبیینی به شیوه پیمایشی- کمی است که با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. یافته‌ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد سطح و میزان سرمایه اجتماعی سازمانی (درون سازمانی) در مدیریت شهری (بخش دولتی و عمومی) شهرهای میانی کشور نزدیک به حد متوسط بوده که تمایل به سمت پایین را نشان می‌دهد. همچنین سطح معناداری شاخص‌های سرمایه اجتماعی با یکدیگر در ضریب اطمینان 99 درصد بسیار مناسب بوده و شاخص‌ها با همدیگر عملکرد یافته اند. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعات نشان می‌دهد که میزان سرمایه اجتماعی در سازمان‌های شهری شهرهای میانی ایران متوسط بوده و گرایش به کاهش دارد که در صورت عدم تقویت آن سازمان‌های شهری در انجام وظایف دچار مشکل خواهند شد.دوم اینکه شاخص‌های سرمایه اجتماعی سازمانی با همدیگر رابطه معنا دار با جهت مستقیم و مثبت داشته و شاخص‌ها توام با هم عملکرد یافته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  462 - بررسی ابعاد زیست‌محیطی و جایگاه محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه ایران
  سعید ملکی جعفر سعیدی
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات توسعه در شهرها، می‌تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط‌زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به‌تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش‌هایی فرا ر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه توجه به مسائل زیست‌محیطی در برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات توسعه در شهرها، می‌تواند گامی مؤثر در جهت بهبود وضعیت محیط‌زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهروندان باشد. به‌تبع شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور، چالش‌هایی فرا روی محیط‌زیست کشور وجود دارد که بررسی و شناسایی آن می‌تواند باعث تعیین راهکار در جهت مدیریت و ارتقاء کیفیت محیط‌زیست کشور گردد. روش پژوهش: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی ابعاد زیست‌محیطی و جایگاه محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه‌ای کشور است. یافته‌ها: این تحقیق با نگاهی کلی به جایگاه محیط‌زیست در برنامه‌های توسعه کشور، جایگاه محیط‌زیست شهری را در این برنامه‌ها مورد تأکید قرار می‌دهد. با بررسی برنامه‌های توسعه‌ای کشور آنچه آشکار می‌باشد، لزوم توجه به جایگاه محیط‌زیست در روند تدوین و تصویب قوانین برنامه‌ای است. نتیجه‌گیری عواملی چون ناهماهنگی در اجرا، نبود زیرساخت‌های لازم، مدیریت‌های موازی، عدم تدوین آیین‌نامه اجرایی در زمان مناسب و پیشی گرفتن ملاحظات اقتصادی نسبت به ضرورت‌های حفظ محیط‌زیست منجر به کاهش اثربخشی مواد قانونی مصوب در برنامه‌ها گردیده است.همچنین وظیفه حفظ محیط‌زیست شهری در برنامه‌های توسعه و مدیریت شهری، دستخوش ناهماهنگی‌ها و بی‌توجهی‌های متعددی شده است. از این‌رو تصمیم‌گیری در خصوص ساماندهی و اصلاح وضع موجود با استمداد از قوانین جدیدتر، موضوعی است که باید در تقویت جایگاه واقعی مدیریت شهری، توسعه شهری، طرح‌های توسعه و تبیین وظایف هر یک از عناصر دخیل در حفظ محیط‌زیست شهری اعم از شوراها، شهرداری‌ها، نهادهای دولتی، بخش خصوصی و غیره بیشتر مورد توجه قرار گیرد. ضرورت دیگر هم تغییر مکانیسم نظارت و ارزیابی عملکرد برنامه‌های محیط‌زیست به ایجاد سیستم متمرکز در سازمان حفاظت محیط‌زیست و تکمیل اطلاعات آن توسط سایر دستگاه‌های ذی‌ربط است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  463 - دلایل حاشیه نشینی در کلان شهر تهران
  علیرضا لادن هادی رزقی شیرسوار
  این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء توصیفی(همبستگی) است.جامعه آماری شامل کلیه اساتید،متخصصان و مدیران در حوزه مدیریت ،علوم اجتماعی و فرهنگی می باشند.در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 200 پرسشنامه در میان نمونه مورد پژوهش توزیع شد که در چکیده کامل

  این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء توصیفی(همبستگی) است.جامعه آماری شامل کلیه اساتید،متخصصان و مدیران در حوزه مدیریت ،علوم اجتماعی و فرهنگی می باشند.در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 200 پرسشنامه در میان نمونه مورد پژوهش توزیع شد که در این میان 157 پرسشنامه بصورت کامل تکمیل و به پژوهشگر عودت داده شد.ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه بصورت پرسشنامه‌ ای بوده است.پرسشنامه های مذکور در دوبخش الف)مشخصات فردی و ب)گویه ها با 24 گویه می باشد.مطابق نظرات ارائه شده از سوی خبرگان ضعف ساختار اقتصادی مهمترین مولفه و در جایگاه نخست ،ضعف نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری در رتبه دوم ، عدم حمایت و هدایت دولتی در جایگاه سوم ، حوداث سیاسی در جایگاه چهارم ، بلایای طبیعی در جایگاه پنجم و حوادث اجتماعی در جایگاه ششم تاثیر گذار در گسترش حاشیه نشینی در کلانشهر تهران معرفی شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  464 - نقش مدیریت اطلاعات فرهنگی در مدیریت شهری(مطالعه موردی: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)
  سید محسن میر هانیه نیکومرام شهره علی پور
  اطلاعات از مهمترین منابع سازمانی است و بعد از عامل انسانی، به عنوان مهم ترین منبع مدیریت به حساب می​آید. سیستم اطلاعات مدیریت،سیستم سازمان یافته و ابزار مناسبی است که اطلاعات صحیح وخلاصه شده رادرموقع مناسب به تصمیم گیرندگان سازمان ارائه داده وامکان تصمیم گیری صحیح ودقیق چکیده کامل

  اطلاعات از مهمترین منابع سازمانی است و بعد از عامل انسانی، به عنوان مهم ترین منبع مدیریت به حساب می​آید. سیستم اطلاعات مدیریت،سیستم سازمان یافته و ابزار مناسبی است که اطلاعات صحیح وخلاصه شده رادرموقع مناسب به تصمیم گیرندگان سازمان ارائه داده وامکان تصمیم گیری صحیح ودقیق رابرای مدیران سازمان فراهم می​سازد. باتوجه به انواع گوناگون فعالیتهای فرهنگی، خدمات فرهنگی، اطلاعات فرهنگی که در کشور روزانه ارائه می​گردد، نیازمند وجود سازمانها و یا دپارتمانهایی برای نگهداری و مدیریت مدارک فرهنگی بر اساس استانداردهای حرفه​ای می​باشیم. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش مدیریت اطلاعات فرهنگی در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در چهار بعد شناسایی اطلاعات، سازماندهی و ذخیره اطلاعات، اشاعه و کاربرد اطلاعات و مستندسازی اطلاعات می​باشد. روش: پس از تهیه و تدوین پرسشنامه‌ها، تعداد 120 نفر به صورت تصادفی از مدیران سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران انتخاب شده و پرسشنامه​ها در بین آن‌ها توزیع گردید. سپس تجزیه و تحلیل داده‌ها به صورت توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مدیریت اطلاعات فرهنگی در تمام ابعاد مورد بررسی در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران اثرگذار است (0.05P<) و پاسخ غالب به تمام گویه​ها زیاد بوده است. سازماندهی و ذخیره اطلاعات با میانگین بعد 2.67 در بین سایر ابعاد دارای رتبه اول و بیشترین اثر در مدیریت سازمان مربوطه می​باشد. همچنین، میانگین پاسخگویی به هر 4 بعد برابر با 4 ( گزینه متوسط) می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  465 - جهت‌گیری‌های هویتی و برند‌سازی در برنامه‌های توسعه شهری تهران
  موسی کمانرودی کجوری آرزو ملکشاه
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف: هویت و برند از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین مباحث مدیریت و توسعه شهری است. هدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل جهت‌گیری‌های هویتی و برندسازی شهر تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی، از نظر نوع داده از نوع پژوهش‌های کیفی و ا چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف: هویت و برند از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین مباحث مدیریت و توسعه شهری است. هدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل جهت‌گیری‌های هویتی و برندسازی شهر تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی، از نظر نوع داده از نوع پژوهش‌های کیفی و از نظر روش از نوع پژوهش‌های توصیفی-تحلیلی است. برای جمع‌آوری اطلاعات این پژوهش از روش مطالعات کتابخانه‌ای استفاده شد. از طرح راهبردی-ساختاری شهر تهران (1386)، سند چشم‌انداز و جهت‌گیری‌های راهبردی تهران در افق 1404 و برنامه‌ پنجساله سوم شهرداری تهران (1402-1398) به عنوان منابع اطلاعات این پژوهش استفاده گردید. از روش تحلیل مضمون به عنوان یکی از روش‌های پژوهش کیفی برای مطالعه این منابع استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، جهت‌گیری‌های کلان هویتی و برندسازی شهری تهران بر ابعاد مختلف طبیعی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، حقوقی و کالبدی با غلبه فرهنگ و نمادهای ایرانی-اسلامی مبتنی هستند. نتیجه‌گیری: تحقق جهت‌گیری‌های هویتی و برندسازی شهری تهران به رویکردهای توسعه و وضعیت دیپلماسی و روابط بین‌المللی کشور از یکسو و منابع، ظرفیت‌ها و انطباق برنامه‌های اجرایی مدیریت شهری تهران با آن‌ها از سوی دیگر بستگی دارد. همچنین، برنامه‌های توسعه شهری تهران در زمینه هویت و برندسازی آن، با سازگارسازی مکانیکی دوگانه‌ سنت و مدرن مواجه می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  466 - مقایسه نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن پهنه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران
  حمید رزاقی
  مقدمه و هدف پژوهش: نیازهای فرهنگی و هنری از نوع معنایی، متعالی، نمادین و کیفی است که از طریق فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی و هنری قابل رفع بوده و معمولاً در حوزه‌های نگرش، ذوق، جهت‌دهی، فرح بخشی و مهارت مطرح است. در این پژوهش نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن حوزه‌های چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: نیازهای فرهنگی و هنری از نوع معنایی، متعالی، نمادین و کیفی است که از طریق فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی و هنری قابل رفع بوده و معمولاً در حوزه‌های نگرش، ذوق، جهت‌دهی، فرح بخشی و مهارت مطرح است. در این پژوهش نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن حوزه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران در عرصه‌های آموزش هنری و غیر هنری، نمایش و تئاتر، جشنواره، فیلم، کانون‌های فرهنگی و هنری، همایش‌ها و سمینارها، مشاوره‌ها و نشست‌ها، کتاب و کتاب خوانی و نشریات مورد سنجش قرارگرفته و به مقایسه گذاشته شده است. روش پژوهش: این پژوهش از بعد هدف کاربردی بوده و با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامه توأم با مصاحبه اقدام به گردآوری اطلاعات کرده است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان 15 سال به بالای ساکن پهنه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران بر اساس اعلام مرکز آمار ایران و سرشماری سال 1385 است و حجم نمونه با بهره برداری از فرمول کوکران 960 نفر تعیین گردید. یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان مورد بررسی در هر یک از عرصه‌های فرهنگی و هنری با محل سکونت آنان در پهنه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران تفاوت و رابطه ای معنادار دارد و بدین ترتیب امکان اولویت‌بندی نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان فراهم آمد. نتیجه‌گیری: داده‌های مقایسه‌ای حاکی از آن است که تفاوت معنادار بین شهروندان ساکن حوزه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران در عرصه نیازهای فرهنگی و هنری بر اساس تفاوت عامل فضایی بین حوزه‌های شهری قابل تبیین و تفسیر است. به بیان دیگر واگرایی فضایی در حوزه‌های شهری مورد بررسی در کم و کیف تفاوت علایق و نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن تأثیرگذار است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  467 - تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در گروه کشورهای منتخب
  پروانه سلاطین سمانه محمدی
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه انرژی و کاربرد آن در زندگی بشر از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انرژی لازمه و پیش نیاز پیشرفت اجتماعی و توسعه اقتصادی است و نیاز حیاتی انسان به آب، غذا و سرپناه را تأمین می کند. در دهه‌های اخیر تقاضا برای انرژی به عنوان نهاده ای مهم و استراتژیک چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه انرژی و کاربرد آن در زندگی بشر از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انرژی لازمه و پیش نیاز پیشرفت اجتماعی و توسعه اقتصادی است و نیاز حیاتی انسان به آب، غذا و سرپناه را تأمین می کند. در دهه‌های اخیر تقاضا برای انرژی به عنوان نهاده ای مهم و استراتژیک در تولید کالا و خدمات و نیز به عنوان کالایی ضروری برای مصرف کنندگان، به شدت افزایش یافته است. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط تئوریک و میزان تاثیرگذاری شهرنشینی بر میزان مصرف انرژی در گروه کشورهای منتخب صادرکننده نفت می باشد. روش پژوهش: تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی، تطبیقی، علّی و از نظر شیوه نگرش پرداختن به مسأله استنباطی است. یافته‌ها: نتایج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعمیم یافته درگروه کشورهای منتخب در دوره زمانی 2012-2000 نشان می دهد شهرنشینی تاثیر مثبت و معناداری بر میزان مصرف انرژی درگروه کشورهای منتخب دارد. نتیجه گیری: دلیل اصلی افزایش مصرف انرژی به دنبال بروز پدیده شهرنشینی، تغییر الگوی مصرفی مردم، افزایش تقاضای کالاها و خدمات و درنتیجه افزایش مقیاس تولید و همچنین افزایش مصرف انرژی در بخش حمل ونقل می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  468 - تدوین راهکارهای بهینه جهت ایجاد امنیت محیطی برای کودکان با محوریت شاخص‌های فضای مطلوب کودک (مورد پژوهی: محله عودلاجان)
  رویا اقبال مقدم مجید زارعی
  کودکان به عنوان یکی از حساس ترین اقشار جامعه، در روند توسعه شهرها رفته رفته جایگاه خود را از دست دادند و به جای حضور در فضاهای شهری، به دلیل موانع متعددی از جمله عدم امنیت، به فضای خانه محکوم گشتند. لذا پژوهش پیش رو تلاش می کند تا با استخراج شاخص های موثر، راهبردهایی جه چکیده کامل

  کودکان به عنوان یکی از حساس ترین اقشار جامعه، در روند توسعه شهرها رفته رفته جایگاه خود را از دست دادند و به جای حضور در فضاهای شهری، به دلیل موانع متعددی از جمله عدم امنیت، به فضای خانه محکوم گشتند. لذا پژوهش پیش رو تلاش می کند تا با استخراج شاخص های موثر، راهبردهایی جهت ایجاد فضاهای شهری مطلوب کودکان ارائه دهد. روش تحقیق از نوع تحلیلی- توصیفی بوده و اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و تحقیقات میدانی کسب شده اند. در انتها انگاره های نظری پژوهش بر روی بستر (محله عودلاجان) پیاده گشتند و به وسیله تحلیل داده ها با توجه به شاخص های بدست آمده، به ارائه سیاست ها و راهبردهای کاربردی پرداخته شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رابطه معناداری بین متغیر مناسب سازی فضاهای محله عودلاجان و ایجاد امنیت برای کودکان وجود دارد. همچنین بافت عودلاجان با توجه به هویت تاریخی اش، دارای پتانسیل های بالقوه جهت حضور کودکان می باشد که با بهره گیری از راهبردهای کاربردی ارائه شده می توان آن را بالفعل نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  469 - نقش بازآفرینی شهری با رویکرد گردشگری در خیابان لاله زار تهران
  احمدرضا یزدانی پروانه زیویار بهمن کارگر
  گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار می​رود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. خیابان لاله زار در پواقع در منطقه 12 شهر تهران، با توجه به پتانسیل​های شاخص و متنوع گردشگری، در صورت برنامه ریزی​های چکیده کامل

  گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار می​رود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. خیابان لاله زار در پواقع در منطقه 12 شهر تهران، با توجه به پتانسیل​های شاخص و متنوع گردشگری، در صورت برنامه ریزی​های کارشناسانه در حوزه بازآفرینی شهری، این توانایی را دارد که به یکی از قطب​های گردشگری کشور به ویژه در حوزه گردشگری نو تبدیل شود. نظر به اینکه یکی از روشهای پیاده سازی بازآفرینی شهری، برنامه ریزی گردشگری بافتهای فرسوده می​باشد که از اهداف اصلی این پژوهش است. در صدد برآمدیم با تمرکز بر ساختار گردشگری این محدوده را با ارزیابی پتانسیل ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای منطقه مورد مطالعه قرار دهیم. لذا بدیهی است روش مطالعه در این مقاله کیفی و ابزار اصلی آن مصاحبه عمیق و تحلیل داده ها با استفاده از مدل SWOT، انجام گرفته است. جهت تدقیق موضوع، راهبردهای مبتنی بر اصل رویکرد بازآفرینی در بافت​های تاریخی مبتنی بر رویکرد گردشگری ارائه شده است که با اعمال این راهبردها و سیاست ها به ارتقاء و توسعه زیرساختها و شبکه معابر از طریق تعریف و تقویت مسیر پیاده گردشگری و تجهیز و گسترش فضاهای عمومی و بازآفرینی عرصه​های فضای شهری در پیادهروی خیابان لاله زار و توسعه و تأمین خدمات شهری از طریق معاصرسازی و یا ایجاد کاربری​های جدید و همچنین الگوسازی با استفاده از مفاهیم و الگوهای باارزش موجود در بافت تاریخی- فرهنگی این خیابان قدیمی کمک می​کند، که نهایتا اجرای چنین راهبردهایی امکان حضور و مشارکت ساکنان و سرمایه گذاران برای جذب گردشگران را ارتقاء خواهد داد. نتایج تحلیل سوات نشان داد که ؛ راهبردهای رقابتی بیشترین مساحت را در نیاز به بازآفرینی منطقه به خود اختصاص دادند. این نشان می​دهد که وضعیت نهایی راهبردی منطقه بیشتر به سوی راهبردهای تنوع یعنی بهره گیری از پتانسیل​های منطقه در راستای غلبه بر تهدیدهای احتمالی تمایل دارد که در برنامه ریزی​های مربوط بایستی بیشترین تمرکز بر این بخش معطوف گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  470 - بررسی جامعه شناختی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی وشهرسازی در دوره پهلوی اول
  شبنم بوستانچی سیدرضا صالحی امیری رضا علی محسنی
  مقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و ش چکیده کامل

  مقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و شهر نشینی به مفهوم جدید آن نیز تا حد زیادی مربوط به این روزگار است. روش پژوهش: با استفاده از روش تاریخی و تکنیک اسنادی به عنوان رویکردی غالب به این موضوع پرداخته شده است.در این پژوهش مهمترین منابعی که مورد استفاده قرار گرفته است؛ کتابها، مقالات و مجلاتی هستند که به بررسی مقوله قدرت و قدرت سیاسی در عصر پهلوی اول پرداخته اند و از آنجا کهقدرت سیاسی در این مقاله دولت مطلقه در نظر گرفته شده؛ بر این اساس دولت شامل مدیران (نخبگان اداری)، ارتش، سیستم اداری و بووکراسی و دستگاه قضایی می‌باشد.همچنین از مقالات و کتابهایی که در ارتباط با شهرسازی و شهرنشینی و کلاً تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره پهلوی اول می‌باشد بهره گرفته شده است. یافته‌ها: ساختار قدرت سیاسی ایران در دوره پهلوی اول با زیرساخت هایی چون دولت مطلقه و نهادهای سیاسی رابطه تنگاتنگی دارد زیرا نظام سیاسی این دوره به اتکای سلطه مطلقه خود، عالی ترین قدرت را در جامعه اعمال می‌کرد و تصمیماتش برای هم خرده نظام‌ها الزامی بود. از سوی دیگر، بسیج منابع برای نیل به اهدافی که حاکمیت داشت توسط نهادهای سیاسی آن هدایت می‌شد.استقرار حکومت رضاخان سرآغاز عصری جدید در تاریخ شهرنشینی و شهرسازی ایران است. نتیجه گیری: دولت مطلقه همواره سعی داشت در عرصه مدیریت شهری قدرت خود را به نحوی در فضا متجلی سازد.این قدرت نمایی به صورتهای گوناگون از جمله در قالب قصرها و کاخهای باشکوه، معابد عظیم، قلعه‌های حصین، راهوارها و مرکوبهای فاخر، متجلی شده است. در این دوره بیست ساله برای تجلی کالبدی به عناصر خاصی توجه شده است که مهمترین آنها عبارت بودند از کاخها، مجسمه‌ها، پادگانها و همچنین اسامی شهرها، خیابان‌ها و میادین. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  471 - مدل چند هدفه فازی شبکه زنجیره تامین حلقه بسته در صنعت خودرو با رویکرد مدیریت شهری
  سعید امین پور علیرضا ایرج پور مهدی یزدانی
  10.30495/ums.2021.19380
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف تحقیق حاضر طراحی مدل چند هدفه فازی شبکه زنجیره تامین حلقه بسته در صنعت خودرو با رویکرد مدیریت شهری می‌باشد. تولید خودرو فرآیندی پیچیده و پرانرژی است که مقدار قابل توجهی مواد اولیه و آب را مصرف می‌کند. برای ادامه رقابت، تولیدکنندگان تجهیزات اصلی خو چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف تحقیق حاضر طراحی مدل چند هدفه فازی شبکه زنجیره تامین حلقه بسته در صنعت خودرو با رویکرد مدیریت شهری می‌باشد. تولید خودرو فرآیندی پیچیده و پرانرژی است که مقدار قابل توجهی مواد اولیه و آب را مصرف می‌کند. برای ادامه رقابت، تولیدکنندگان تجهیزات اصلی خودرو باید با بهبود مستمر روند تولید خود و هدایت تولید گازهای گلخانه ای با میزان کم کربن و افزایش پایداری، برای کیفیت بهتر محصول تلاش کنند. در همین راستا شبکه های زنجیره تامین معکوس و زنجیره های حلقه بسته دارای ویژگی های خاصی هستند که در صنعت مورد بررسی بسیار مفید می‌باشد. روش پژوهش: در تحقیق حاضر به منظور رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق کمی استفاده خواهد شد و براساس هدف به صورت کاربردی تعریف شده است. در این مطالعه، از روش MOPSO برای تسهیل اجرای آن و توانایی آن در ارائه هم‌گرایی خوب و همچنین الگوریتم ژنتیک NSGA II استفاده می‌کنیم. یافته‌ها: در بررسی یافته های الگوریتم های پیشنهادی مشخص شد که میانگین خطای حاصل از این الگوریتم‌ها کمتر از 04/0 است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که الگوریتم های پیشنهادی کارایی لازم را در حل این مسائل دارند نتیجه گیری:نتایج قابل توجه مدل خود را چنین ذکر می‌کنیم: (1) شبکه ی حلقه بسته ی کارآمدی که مزایای اقتصادی با توجه به در نظر گرفتن ارزش زمان را با توجه به بازیافت محصول فرسوده نشان می‌دهد. (2) این توانایی را دارد که ظرفیت را برای دستیابی به حداکثر مزایا از نظر ارزش هزینه و نیز چشم انداز محیطی نشان دهد که چه ظرفیتی را باید حفظ کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  472 - تبیین نقش فضاهای شهری در ارتقای تعامل کودک با محیط با تاکید بر خلاقیت و حس دلبستگی
  الهام عطائی سیامک پناهی شهره علی پور
  10.30495/ums.2023.21769
  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی فضاهای ‌شهری برای کودکان، به‌منظور ایجاد تعاملات اجتماعی کودکان با محیط حائز اهمیت است. این پژوهش به تبیین نقش فضاهای شهری در ارتقای تعامل کودک با محیط می پردازد و در پی دست‌یابی به مؤلفه‌هایی در فضای شهری است که آموزش کودک را‌ همراه داشته باشد. چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طراحی فضاهای ‌شهری برای کودکان، به‌منظور ایجاد تعاملات اجتماعی کودکان با محیط حائز اهمیت است. این پژوهش به تبیین نقش فضاهای شهری در ارتقای تعامل کودک با محیط می پردازد و در پی دست‌یابی به مؤلفه‌هایی در فضای شهری است که آموزش کودک را‌ همراه داشته باشد. روش پژوهش: این پژوهش، تحلیلی توصیفی بر پایه‌ تحلیل محتواست و برای دست‌یابی به یافته‌های پژوهش از روش پیمایشی استفاده گردیده است و با مقایسه‌ تطبیقی بین ویژگی‌های نمونه‌های مورد مطالعه و تحلیل محتوا تلاش گردید که مؤلفه‌های کلیدی برای طراحی فضاهای شهری متناسب با خلاقیت کودکان و حس دلبستگی به‌دست آید. یافته‌ها: در این پژوهش فضایی مناسب و دارای سنجه‌های کالبدی مورد نظر و تهیه‌ چک‌لیست‌هایی هدف‌مند جهت سنجش رفتار کودکان در نظر گرفته شد که با توجه به نگرش متخصصین و اطلاعات به‌دست آمده از نرم‌افزارSpss22 و آزمون‌های آماری تحلیل گردید. سپس با استفاده از روش کای‌دو مدل پژوهش بر‌اساس روابط متغیرها تدوین گردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان‌ می دهد که مهم‌ترین سنجه‌های تأثیرگذار بر افزایش خلاقیت کودکان، ایجاد فرصت برای تعاملات مثبت اجتماعی کودکان در محیط، ایجاد فضایی برای نمایش شایستگی‌های فردی در تعامل با محیط، ایجاد حس دلبستگی به محیط، آموزش مراقبت از محیط، ایجاد مسیرهای انعطاف پذیر برای خیال‌پردازی و خلاقیت، ایمنی و آسایش در‌ فضای بازی به‌عنوان ابزارهایی برای آموزش و آفرینشگری در کودکان هستند که باید در طراحی فضاهای شهری کودکان مورد توجه مدیران شهری و طراحان و معماران قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  473 - بررسی رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و رفتار شهروندان
  نیره زیبایی دکتر راضیه رضا زاده
  پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابز چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساختاست و از روشهای آماری توصیفی و استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعاتاستفاده شده است.یافته های پژوهش بیانگر آن است که فرضیه اصلی آن مبنی بر اینکه بین سیمای بصریمناطق شهر تهران و رفتار شهروندان رابطه وجود دارد، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین از دیگریافته های پژوهش حاضر این است که بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و وندالیسم، امنیتشهری، آرامش شهروندان و جهت یابی شهروندان رابطه معنادار وجود دارد.لذا به نظر می رسد توجه هر چه بیشتر مسئولان و برنامه ریزان شهری در طراحی شهرهانسبت به موضوع سیمای بصری مناطق شهر تهران می تواند موجبات تأمین امنیت، آرامش،تسهیل جهت یابی و کاهش و ندالیسم را فراهم آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  474 - پدیده نخست شهری و الگوی نظام شهری در ایران
  شهرام امیرانتخابی آذر کریمی حصاری
  شهرها به عنوان مراکز اصلی تجمع و تمرکز جمعیت و فعالیت‌ بخش‌های بازرگانی، صنعتی، فرهنگی، اداری و سیاسی به شمار می‌روند. در نتیجه، استخوان‌بندی و چارچوب اصلی سازمان فضایی کشور را شبکه سلسله مراتبی از مراکز شهری تشکیل می‌دهند. برای تبیین اندازه شهرها در درون این شبکه، برخی چکیده کامل

  شهرها به عنوان مراکز اصلی تجمع و تمرکز جمعیت و فعالیت‌ بخش‌های بازرگانی، صنعتی، فرهنگی، اداری و سیاسی به شمار می‌روند. در نتیجه، استخوان‌بندی و چارچوب اصلی سازمان فضایی کشور را شبکه سلسله مراتبی از مراکز شهری تشکیل می‌دهند. برای تبیین اندازه شهرها در درون این شبکه، برخی پژوهشگران همچون اویرباخ مدل‌های فضایی خاصی (مدل رتبه اندازه) را پیشنهاد نموده‌اند که اندازه جمعیتی شهرها را نسبت به بزرگ‌ترین شهرها بیان می‌کند. اما رشد نامتوازن و افسارگسیخته شهرهای بزرگ و برتری بیش از اندازه آنها بر دیگر شهرها چه در سطح ملی و چه در چارچوب استانی، به پیداش پدیده‌ای انجامیده است که تشدید و تداوم این فرایند، به‌تدریج بر قطبی شدن هرچه بیشتر فضای کشور و بی‌عدالتی فضایی منجر می‌شود که نتیجه آن عدم توسعه اجتماعی و اقتصادی شهرهای کوچک، میانی و نواحی پیرامون آنها است. تهران طی یک سده اخیر پایتخت سیطره بی‌چون‌وچرای خود را بر شبکه شهری کشور تحمیل کرده است. در مرحله بعدی، بیشتر مراکز استان‌ها نیز همین رابطه را با دیگر شهرها برقرار نموده‌اند. تنها برخی مراکز استان‌ها، به علت تازه تأسیس بودن، موقعیت مکانی خاص و شرایط تاریخی و جغرافیایی‌شان هنوز به پدیده نخست شهری نرسیده‌اند، اما روند‌های کنونی و الگوهای رایج شهرنشینی آنها نیز تا مرحله‌ای بحرانی و غیرقابل بازگشت می‌تواند ادامه یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  475 - بومی‌سازی تجارب مدیریتی شهر پاریس در حوزه سلامت شهری
  رسول افضلی احمد ایرانخواه
  مقدمه و هدف پژوهش: طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامت در ابعاد متفاوت خود (جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی) فرآورده یا برساخته از زمینه های محیطی و اجتماعی و فرهنگی جامعه است. بنابراین هدف از این پژوهش بهره بردن از تجارب و سوابق فعالیت های سلامت محور شهرپاریس، برای ارت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامت در ابعاد متفاوت خود (جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی) فرآورده یا برساخته از زمینه های محیطی و اجتماعی و فرهنگی جامعه است. بنابراین هدف از این پژوهش بهره بردن از تجارب و سوابق فعالیت های سلامت محور شهرپاریس، برای ارتقاء سطح فعالیت های شهر تهران در این حوزه و فائق آمدن بر ضعف ها وچالش های مدیریتی دراین زمینه است. روش پژوهش: در این تحقیق با استفاده از روش مصاحبه ی ساختاریافته، اصول و شاخص های استخراج شده از تجارب موفق شهر پاریس در حوزه سلامت شهری بومی سازی شده اند. در این روش صاحب نظران و متخصصین و ذینفعان امر در مورد این اصول نظر داده و قابلیت کاربرد آنها را در شهر تهران مشخص کرده اند. یافته های پژوهش: وضعیت کنونی شهر تهران نسبت به شاخص های مطالعاتی حوزه ی سلامت شهر پاریس در برخی موارد ضعیف، متوسط و خوب ارزیابی شده است. میزان یا قابلیت کاربرد این اصول نیز در شهر تهران از نظر مصاحبه شونده ها به تفکیک هر یک از این شاخص ها و اصول، متفاوت بوده و برای ارئه ی راهبردها و راهکارهای پیشنهادی در قالب یک الگوی مدیریتی، تجارب موفق شهر پاریس و مبانی تحقیق که در بخش نظری مطرح شده، مبنای بررسی قرار گرفته است. نتیجه گیری: انطباق عملکرد مدیریت سلامت شهر تهران با تجارب شهر پاریس در این حوزه، تناسب چشمگیری ندارد. از بین ابعاد چهار گانه الگوی پیشنهادی تنها بعد محیطی وضعیت مناسبی دارد. بعد اجتماعی وضعیت متوسط و دو بعد اقتصادی و مدیریت و برنامه ریزی ضعیف هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  476 - جایگاه، ابعاد و تحقق رقابتپذیری شهری در مدیریت شهری
  فاطمه السادات افصح حسینی حسین ذبیحی لعلا جهانشاهلو
  هدف مفهوم رقابت پذیری تا حدودی مشخص و قابلیت برتری یافتن بر سایر رقبا می‌باشد. با توجه به پدیده‌های معاصر جهانی شدن و اطلاعات و ارتباطات، اهمیت توجه به بحث رقابت پذیری شهری آشکار می‌شود. رقابت پذیری مولفه‌ها مختلفی دارد. هدف پژوهش حاضرتوجه بر مولفه‌های مکانی رقابت پذیری چکیده کامل

  هدف مفهوم رقابت پذیری تا حدودی مشخص و قابلیت برتری یافتن بر سایر رقبا می‌باشد. با توجه به پدیده‌های معاصر جهانی شدن و اطلاعات و ارتباطات، اهمیت توجه به بحث رقابت پذیری شهری آشکار می‌شود. رقابت پذیری مولفه‌ها مختلفی دارد. هدف پژوهش حاضرتوجه بر مولفه‌های مکانی رقابت پذیری شهری جهت ارائه به مدیران شهری می‌باشد. پس از تعیین فرضیه‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری، با رویکرد حداقل مربعات جزئی به وسیله نرم افزار Smart PLS برازش مدل برای تحقق فرضیه‌ها انجام می‌شود. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از 110 نفر به عنوان جامعه آماری، ابتدا آمار توصیفی و سپس آمار استنباطی مطرح می گردد. کل فرضیه‌های پژوهش تایید گردیدند. همچنین، نظریه پژوهش عبارت است از: رقابت پذیری شهری را می‌توان با مشارکت مردم و فناوری اطلاعات و ارتباطات ارتقا داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  477 - امکان سنجی احداث نیروگاه فتوولتائیک به منظور تأمین برق شهر مطالعه موردی:حوزه شهری گرمسار
  نرگس منصوری اسماعیل شیعه
  مقدمه و هدف پژوهش: طبق ترازنامه انرژی 88 تأمین می شود. این در حالی است که بر اساس آمار بانک جهانی، خسارت ناشی از آلودگی هوا در ایران؛ در ده سال آینده به 21 میلیارد دلار خواهد رسید. در چنین شرایطی و به خصوص با توجه به قابلیت های بالقوه سرزمین برای استفاده از منابع انرژی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: طبق ترازنامه انرژی 88 تأمین می شود. این در حالی است که بر اساس آمار بانک جهانی، خسارت ناشی از آلودگی هوا در ایران؛ در ده سال آینده به 21 میلیارد دلار خواهد رسید. در چنین شرایطی و به خصوص با توجه به قابلیت های بالقوه سرزمین برای استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر؛ بهره گیری از این منابع خدادادی راه حلی مناسب محسوب می شود. استفاده از انرژی خورشیدی به صورت فتوولتائیک در ابعاد یک نیروگاه برای تأمین برق شهر یکی از راه های نوین و کارامد در مناطق با تابش مناسب نور خورشید است. هدف پژوهش حاضر یافتن معیارها و زیر معیارهای موثر بر ایجاد مزارع فتوولتائیک در حوزه شهری گرمسار است. 1 به وزن دهی معیارها و زیر تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی روش پژوهش: این پژوهش که با استفاده از روش است. گردآوری اطلاعات از راه پرسشنامه توصیفی-تحلیلی ، معیارهای مکان یابی نیروگاه فتوولتائیک پرداخته است مربوط به فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. یافته ها: 2( در میان معیارهای مختلف برای ایجاد مزارع فتوولتائیک، اقتصاد و از میان زیر معیارهای موجود، قیمت نهایی برق از وزن بالاتری نسبت به سایر عوامل برخوردار است. 1( مکان های مناسب برای احداث نیروگاه فتوولتائیک در حوزه شهری گرمسار؛ به عنوان یکی از مناطق مرکزی ایران، قابلیت بهره برداری به منظور تولید برق شهر را دارد. برای تعیین عوامل موثر بر امکان سنجی و مکان یابی تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی نتیجه گیری: استفاده از روش 2 را فراهم می کند؛ و سیستم اطلاعات جغرافیایی نیروگاه فتوولتائیک، شرایط لازم برای وزن دهی لایه های گوناگون در بر اساس روی هم گذاری لایه های گوناگون می توان مناطق بهینه جهت احداث نیروگاه های فتوولتائیک را شناسایی نمود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  478 - سطح بندی مناطق شهر کاشان براساس میزان برخورداری از شاخص های شهر هوشمند
  مهدی ابراهیمی مریم پاکار جواد سامانی نژاد
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مفاهیم مهم در عرصه برنامه ریزی شهری جدید، توسعه شهری هوشمند است که مزایای استفاده از فناوریهای دیجیتالی را در زندگی، فعالیت و اداره محیط شهری باهم ترکیب می کند. مقاله حاضر درصدد بررسی و سطح بندی مناطق شهر کاشان براساس میزان برخورداری از شاخص​ها چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مفاهیم مهم در عرصه برنامه ریزی شهری جدید، توسعه شهری هوشمند است که مزایای استفاده از فناوریهای دیجیتالی را در زندگی، فعالیت و اداره محیط شهری باهم ترکیب می کند. مقاله حاضر درصدد بررسی و سطح بندی مناطق شهر کاشان براساس میزان برخورداری از شاخص​های شهر هوشمند است.روش پژوهش: این مقاله، به لحاظ هدف ، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی-تحلیلی است و در آن شاخص​ها هم از بعد عینی و هم ذهنی مورد بررسی قرار گرفته اند. شاخص‌های مورد استفاده در این مقاله بر مبنای بررسی پیشینه موضوع، شامل پویایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط زیست هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند هستند. در بعد ذهنی از روش پرسشنامه و در بعد عینی از آمارهای مراکز مسئول استفاده شد. داده​های پرسشنامه‌ها با به کار گیری روش تصادفی طبقه ای جمع آوری و طبقه بندی شده و داده‌های عینی نیز با استفاده از تکنیک تاپسیس و روش وزن دهی آنتروپی تجزیه و تحلیل شده است.یافته‌ها: نتایج کلی بررسی‌ها نشان می دهد که تفاوت آشکاری بین مناطق شهر کاشان از لحاظ برخورداری از شاخص​های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 2 و 4 از وضعیت مطلوب‌تر و منطقه 5 وضعیت نامطلوب تری را دارا می باشند. تحلیل رگرسیون حاکی از آن است که شاخص زندگی هوشمند با ضریب بتا 0.68 نسبت به دیگر شاخص​ها در ایجاد شهر هوشمند تاثیرگذارتر است و تحلیل همبستگی پیرسون نیز نشان می دهد که بین این شاخص با سایر شاخص‌ها ارتباط مثبت و معنی‌دار وجود دارد.نتیجه گیری: در خصوص توسعه شهر کاشان مبتنی بر شاخص​های شهر هوشمند، ضروری است که توجه ویژه ای به مناطق با رتبه پایین مبذول شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  479 - تأثیر مدیریت شهری بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان نمونه موردی خانه های اسبا ببازی شهر تهران
  سید جمال الدین طبیبی ربابه نوری قاسم آبادی فاطمه مرادی
  مقدمه و هدف پژوهش: هدف از تأسیس خان ههای اسبا ببازی آموزش مهارت های مختلف فردی واجتماعی به کودکان از طریق بازی و اسباب بازی می باشد، بنابراین ارزیابی اثر بخشی این مراکز اهمیت قابلملاحظه ای پیدا م یکند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عملکرد خان ههای اسبا ببازی بر میزان رشد چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: هدف از تأسیس خان ههای اسبا ببازی آموزش مهارت های مختلف فردی واجتماعی به کودکان از طریق بازی و اسباب بازی می باشد، بنابراین ارزیابی اثر بخشی این مراکز اهمیت قابلملاحظه ای پیدا م یکند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عملکرد خان ههای اسبا ببازی بر میزان رشدمهارت های اجتماعی کودکان در مناطق ٢٢ گانه شهرداری تهران انجام پذیرفت.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی (گروه تجربی کنترل) است. جامعه آماری مورد مطالعهاین پژوهش را کلیه مراجعین به خان ههای اسبا ببازی شهر تهران (کودکان ٣ تا ٧ ساله) تشکیل دادند و ازبین آنان تعداد ٥٠٠ نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. داده های به دست آمده به روش تحلیلکواریانس مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: خانه های اسبا ببازی تأثیر معناداری بر میزان رشد مهارت های اجتماعی کودکان داشت. شرکتدر خانه های اسبا ببازی به طور معنی داری روابط اجتماعی کلامی و غیر کلامی کودکان افزایش داد. علاوهبر این میزان افزایش رشد مهارت های اجتماعی گروه های جنسیتی دختر و پسر تفاوت معنی داری نداشت وهمچنین اثر تعامل جنسیت و گروه ها معنادار نبود بدین ترتیب متغیر جنسیت نقش تعدیل کننده ای٣ سال ‐ نداشت. تأثیر خدمات خانه اسباب بازی بر میزان افزایش رشد روابط اجتماعی در گروه های سنی ٥٥ سال معنی دار نبود، اما اثر تعامل سن و گروه ها معنادار بدست آمد. در نتیجه می توان ‐ با گروه های سنی ٧گفت متغیر سن دارای نقش تعدیل کننده ای است.نتیجه گیری: خانه های اسباب بازی تأثیر بسزایی بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان داشته است وطرح هایی زیر بنایی از این قبیل اثربخشی اصلی خود را در آینده نشان خواهد داد. بدین ترتیب توجه بهکودکان و سرمایه گذاری روی مقطع سنی پایه بی تردید نتایج مفیدی برای آینده شهر و ارتقای سطحسلامت جسمی و روانی شهروندان خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  480 - ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری(مطالعه موردی: کلان شهر مشهد)
  مهسا آرشین رحیم سرور
  هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد در شهر مشهد می‌باشد. روش پژوهش: این تحقیق از نوع تحقیقات پیمایشی است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز به طریق رتبه بندی سیاست‌های اجرایی دولت (سیاست‌های شهرهای جدید، سامان چکیده کامل

  هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد در شهر مشهد می‌باشد. روش پژوهش: این تحقیق از نوع تحقیقات پیمایشی است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز به طریق رتبه بندی سیاست‌های اجرایی دولت (سیاست‌های شهرهای جدید، ساماندهی و توانمند سازی سکونتگاه‌های غیررسمی، مسکن مهر و نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده) در تامین مسکن اقشار کم درآمد مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند. ابزار جمع آوری داده‌ها معاینه میدانی، تکمیل پرسشنامه، مصاحبه، روش کتابخانه‌ای و مطالعات اسنادی می‌باشد. پرسش نامه مورد نیاز به گونه‌ای طراحی شد تا قابلیت‌های توسعه بخشی اقتصادی، اجتماعی، نهادی- مدیریتی، ارتباطی- مشارکتی هر سیاست و همچنین قابلیت سیاست‌ها در بهبود شاخص‌های مسکن با استفاده از طیف لیکرت مشخص گردد و در نهایت میزان موفقیت سیاست‌های اجرا شده و نیز رتبه بندی آن‌ها سنجیده شود. یافته‌های پژوهش: قابلیت‌های توسعه بخشی اقتصادی، اجتماعی، ارتباطی- مشارکتی و نهادی‌ مدیریتی در رده یکم تا چهارم قرار داشته و از نظر عددی در یک سطح می‌باشند ودر نهایت، قابلیت طرح‌ها در بهبود شاخص‌های مسکن در بالاترین رتبه قرار داشته ودر تامین مسکن اقشار کم درآمد در کلان شهر مشهد مهم‌ترین نقش را ایفا نموده است. نتیجه گیری: رتبه بندی کلی سیاست‌های اجرا شده چهارگانه مورد بررسی در شهر مشهد برای گروه‌های هدف به ترتیب، سیاست شهرهای جدید در رتبه نخست، نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده، ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی و مسکن مهر در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  481 - الگوی باغ ـ شهرها؛ راهکاری برای توسعه شهرهای کوچک در فضاهای روستایی (مورد روستا ـ شهر حویقِ تالش)
  محمد سلطانی شهرام امیرانتخابی
  طی دو سده اخیر، جهان به سرعت در حال شهری شدن است. مهم‌ترین جنبه و پیامد این فرایند، گسترش فضایی و پیشروندگی فیزیکی شهرها به سوی فضاهای روستایی می‌باشد که با پیوستن روستاها به محدوده شهرها و تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک انجام می‌پذیرد. شهرهای کوچک اگر چه در آغاز جم چکیده کامل

  طی دو سده اخیر، جهان به سرعت در حال شهری شدن است. مهم‌ترین جنبه و پیامد این فرایند، گسترش فضایی و پیشروندگی فیزیکی شهرها به سوی فضاهای روستایی می‌باشد که با پیوستن روستاها به محدوده شهرها و تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک انجام می‌پذیرد. شهرهای کوچک اگر چه در آغاز جمعیت و محدوده اندکی دارند اما به سرعت به سوی اراضی کشاورزی و عرصه‌های روستایی پیرامون گسترش می‌یابند. در ایران نیز این روند از نیمه دوم سده بیستم آغاز شد و به سرعت بر تعداد شهرهای کشور و جمعیت شهر نشین اضافه شد و تعداد زیادی از روستاها یا به شهر تبدیل شدند و یا ضمیمه شهرهای بزرگ گردیدند. طی دهه اخیر، روند شتابان تبدیل روستاها به شهر، اگر چه با هدف بهره مندی روستاییان از خدمات شهری انجام پذیرفته است اما در مناطقی همچون جلگه‌های خزری، به تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تخریب چشم اندازهای طبیعی منطقه منجر خواهد شد، به‌ویژه در مواردی که شهرهای تازه تأسیس از ترکیب چند روستا تشکیل شده‌اند، محدوده کم تراکم، نامتجانس و متخلخل آنها، در آینده‌ای نزدیک با ساخت و سازهای شهری پر خواهد شد! برای جلوگیری از این روند نگران‌کننده نمی‌توان یکسره برنامه تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک را کنار نهاده و آن را اقدامی بیهوده قلمداد نمود بلکه باید توسعه چنین شهرهایی را مطابق الگوهای فضایی و کارکردی متناسب با ناحیه پیش برد. مثلاً در منطقه خزری، الگوی باغ -شهرها می‌تواند، علاوه بر حفظ اراضی کشاورزی و چشم اندازهای روستایی و بهره مندی اهالی از خدمات و امکانات شهری، توانمندی‌های گردشگری حوزه‌های روستایی را نیز فعال نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  482 - نقش کلان داده های شهری در شهرهای هوشمند
  خیراله همتی روزبه زمانیان
  10.30495/ums.2024.23135
  سیستم های شهری شامل بسیاری از اجزای نزدیک به هم هستند که به دلیل حسگرها ی جدید، جمع آوری داده ها و روش های تحلیل مکانی-زمانی قابل اندازه گیر ی تر از قبل گشته اند. تبدیل این داده ها به دانش برای تسهیل تلاش های برنامه ریزی در پرداختن به چالش های کنونی سیستم های پیچیده شهر چکیده کامل

  سیستم های شهری شامل بسیاری از اجزای نزدیک به هم هستند که به دلیل حسگرها ی جدید، جمع آوری داده ها و روش های تحلیل مکانی-زمانی قابل اندازه گیر ی تر از قبل گشته اند. تبدیل این داده ها به دانش برای تسهیل تلاش های برنامه ریزی در پرداختن به چالش های کنونی سیستم های پیچیده شهری، نیازمند روش های تحلیل بین رشته ای پیشرفته، مانند انفورماتیک شهری یا علوم داده شهری است. با این حال، با اعمال یک رویکرد صرفا مبتنی بر داده، گمشدن در "جنگل" داده ها، و از دست دادن "درخت" شهر های موفق و قابل زندگی که هدف نهایی برنامه ریزی شهر ی هستند، بسیار آسان است. این مقاله بیان می کند که چگونه داده های جغرافیایی وتحلیل شهری، با استفاده از روش های ترکیبی، می تواند به درک بهتر پویایی شهری و رفتار انسانی کمک کند، و چگونه می تواند تلاش های برنامه ریزی برای بهبود زیست پذیری را ارتقاء دهد. بر اساس بررسی جدیدترین تحقیقات، این مقاله یک گام فراتر می رود و همچنین به پتانسیل و همچنین محدودیت های منابع داده جدید درتجزیه وتحلیل شهری می پردازد تا دید کلی بهتری از کل "جنگل" این منابع داده جدید داشته باشد. کار حاضرمروری کیفی بر اساس پژوهش های صورت گرفته با روش های تجزیه وتحلیل حول قابلیت اطمینان استفاده از داده های بزرگ از پلتفرم ها یا حس گرهای رسانه ها ی اجتماعی، و چگونگی استخراج اطلاعات از مقادیر انبوه داده از طریق روش های تحلیل جدید، مانند یادگیری ماشین، برای تصمیم گیری آگاهانه تر با هدف بهبود زیست پذیری شهری است. هدف این مقاله مطالعه ی مروری پیرامون برخی از هم افزایی ها و چالش های رویکرد بین رشته ای (تجزیه وتحلیل شهری مبتنی بر GISدر بهبود زیست پذیری شهرها، با بررسی یافته های کلیدی وسوالات به دست آمده از ادبیات پیشرفته) است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  483 - توسعه راهبردی محلات شهری(مورد مطالعه: منطقه ۱۱ کلانشهر تهران)
  طاهر پریزادی احمد زنگانه افسانه فخری پور محمدی
  مقدمه و هدف پژوهش: شاخص‌ترین ویژگی شهرهای بزرگ ساختار پیچیده آن‌هاست. فقر شهری نیز یکی از پدیده‌های پیچیده است که طی چند دهه اخیر در مراکز شهری، مهم‌ترین معضل شهری محسوب می‌شود و به‌واسطه آثار سوء و جلوگیری از گسترش آن، شناخت دقیق پهنه‌های فقر در شهرها را طلب می‌کند.این چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شاخص‌ترین ویژگی شهرهای بزرگ ساختار پیچیده آن‌هاست. فقر شهری نیز یکی از پدیده‌های پیچیده است که طی چند دهه اخیر در مراکز شهری، مهم‌ترین معضل شهری محسوب می‌شود و به‌واسطه آثار سوء و جلوگیری از گسترش آن، شناخت دقیق پهنه‌های فقر در شهرها را طلب می‌کند.این پژوهش پس از شناسایی پهنه‌های فضایی فقر شهری در محلات عرفی منطقه 11 شهر تهران ؛زمینه را برای برنامه ریزان و مدیران شهری در تصمیم‌گیری‌های مربوط به کاهش مشکلات و محرومیت در محلات شهری، فراهم می کند که درنهایت این امر به برنامه‌ریزی راهبردی توسعه در محله هدف برنامه‌ریزی امیریه منتهی شد. روش پژوهش: این تحقیق ازنظر هدف رویکردی کاربردی را در پیش‌گرفته و ازنظر روش تحلیلی- تجویزی است که پس از توضیح مفهوم فقر، فقر شهری، گستره‌های فقر و خصیصه‌های آن به روش کتابخانه‌ای به کمک داده‌های بلوک‌های آماری سال ۱۳۹۰ با محاسبه 27 شاخص در قالب چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی به شناخت و تحلیل پراکندگی فقرشهری در محلات عرفی منطقه ۱۱ تهران اقدام شده است و درنهایت به برنامه‌ریزی توسعه آتی محله هدف برنامه‌ریزی با استفاده از تکنیک آیدا می‌پردازد. یافته‌ها: یافته‌های سطح‌بندی محلات بر اساس تکنیک تاپسیس بیانگر آن است که محلات (فلسطین، هلال‌احمر، خرمشهر، جمال‌زاده، اسکندری، امیریه) به‌عنوان محلات دارای فقر شهری و بسیار نامطلوب و محلات (شیخ هادی، پارک رازی، آذربایجان، قلمستان، مخصوصی، عباسی) جزء محلات مطلوب شناخته شدند. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش حاکی از آن است که محله مسئله دار امیریه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی نسبت به سایرین شرایط نامساعدتری دارد به دلیل مزایای قدمت و اصالت محله و همچنین معایب استقرار در محدوده بافت فرسوده شهری و راهبردها و سیاست‌های خاصی برای توسعه‌این محله ارائه‌شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  484 - شناسایی موانع توسعه سیستم‌های اطلاعاتی جغرافیایی (GIS) در حوزه خدمات شهری و ارائه راهکارهای اجرایی (مورد مطالعه - شهرداری شیراز)
  اسماعیل کاوسی حسین وظیفه دوست علی قادری
  هدف از نگارش این مقاله، شناسایی موانع پیش روی توسعه سیستمهای اطلاعاتی جغرافیایی در شهرداری شیراز و ارائه راه حل‌های اجرایی، می‌باشد. بدین منظور با شناسایی جامعه آماری مورد نظر و انتخاب روش تحقیق توصیفی، فرضیات مستخرج از مطالعات پیشین در قالب پرسشنامه‌هایی بصورت نظر سنجی چکیده کامل

  هدف از نگارش این مقاله، شناسایی موانع پیش روی توسعه سیستمهای اطلاعاتی جغرافیایی در شهرداری شیراز و ارائه راه حل‌های اجرایی، می‌باشد. بدین منظور با شناسایی جامعه آماری مورد نظر و انتخاب روش تحقیق توصیفی، فرضیات مستخرج از مطالعات پیشین در قالب پرسشنامه‌هایی بصورت نظر سنجی در بین جامعه آماری مخاطب توزیع گردیده و پس از تجزیه و تحلیل‌های آماری مربوطه، مشخص گردید که تمامی پنج فرضیه، مورد تایید قرار گرفتند بطوری که به نظر جامعه آماری، مسائل و مشکلات مالی، مسائل و مشکلات ایمنی و فنی، مسائل و مشکلات فرهنگی، عدم استفاده و یا استفاده ضعیف از سیستمهای اطلاعاتی جغرافیایی در سایر شهرداریها و سازمانهای مرتبط با حوزه خدمات شهری شهرداری شیراز وعدم آشنایی مدیران رده بالای شهرداری و اعضاء شورای شهر شیراز (مدیران شهری) با قابلیتهای سیستم‌های اطلاعاتی جغرافیایی، مانع از توسعه سیستمهای اطلاعاتی جغرافیایی در حوزه خدمات شهری شهرداری شیراز شده است. در انتها با مراجعه به جامعه آماری دوم و یا کارشناسان و صاحب نظران توسعه سیستمهای اطلاعاتی جغرافیایی، به جمع آوری راهکارهای پیشنهادی آنها به منظور رفع موانع توسعه شناسایی شده، پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  485 - بررسی وضعیت مشارکت اجتماعی شهروندان در نواحی منطقه 5 شهر تهران
  سروش فتحی جمیله فدوی
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از الزامات زندگی شهرنشینی در عصر حاضر دخالت دادن شهروندان در سرنوشت رفتار شهری می باشد، برنامه‌ریزی و گسترش زمینه‌های لازم جهت مشارکت شهروندان در اداره امور شهری حرکت از زندگی فردی به سوی زندگی جمعی شهروندی است. در اصل حضور فعال شهروندان در مدیریت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از الزامات زندگی شهرنشینی در عصر حاضر دخالت دادن شهروندان در سرنوشت رفتار شهری می باشد، برنامه‌ریزی و گسترش زمینه‌های لازم جهت مشارکت شهروندان در اداره امور شهری حرکت از زندگی فردی به سوی زندگی جمعی شهروندی است. در اصل حضور فعال شهروندان در مدیریت امور محلی می‌باشد از طرفی یکی از مولفه‌های توسعه یافتگی و پایداری در هر جامعه انسانی مبتنی است بر همبستگی، تشریک مساعی، همیاری و در اصل مشارکت در امور زندگی اجتماعی می باشد. هدف: هدف از این مقاله بررسی وضعیت مشارکت اجتماعی شهری در سطح تحلیل نواحی و میزان توسعه یافتگی نواحی منطقه 5 شهر تهران می باشد روش: این پژوهش با روش اسنادی و پیمایشی انجام شده است، جامعه آماری جمعیت 20 سال به بالای منطقه 5 تهران است که با نمونه‌گیری خوشه‌ای متناسب با حجم، تعداد 500 نفر در سطح نواحی هشت گانه منطقه مورد مطالعه انتخاب شدند. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد، مشارکت غیر رسمی همیارانه با بالاترین میانگین 2/5 در بین ابعاد مشارکت قرار دارد و مشارکت رسمی با پایین‌ترین میانگین2 در بین ابعاد مشارکت قرار دارد و همچنین مشارکت غیررسمی مذهبی با میانگین 8/4 و مشارکت غیر رسمی خیریه‌ای با میانگین 74/4 در رتبه‌های بعدی قرار دارد. نتیجه‌گیری:نواحی توسعه یافته تر از میزان مشارکت رسمی و مشارکت‌های غیر رسمی همیارانه بیشتری برخوردارند و به گونه معناداری مشارکت غیر رسمی مذهبی کمتری دارند و مشارکت‌های غیر رسمی خیریه‌ای، در همه نواحی به صورت یکسان بوده و تفاوت معناداری نداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  486 - بررسی فرایند سیاستگذاری عمومی در حوزه اقتصاد شهری بر اساس نامگذاری سال‌ها توسط مقام معظم رهبری
  حسن نیک پیران عزیز جوانپور هروی پرویز احدی احسان شاکری خویی
  10.30495/ums.2023.23120
  مقدمه و هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی فرایند سیاستگذاری عمومی در حوزه اقتصاد شهری در ایران بر اساس نامگذاری سال‌ها توسط مقام معظم رهبری انجام گرفت.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی می‌باشد و به کمک روش کیفی نظریه داده بنیاد چند وجهی و از طریق مصاحبه نیمه ساختار ی چکیده کامل

  مقدمه و هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی فرایند سیاستگذاری عمومی در حوزه اقتصاد شهری در ایران بر اساس نامگذاری سال‌ها توسط مقام معظم رهبری انجام گرفت.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی می‌باشد و به کمک روش کیفی نظریه داده بنیاد چند وجهی و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 13 نفر از خبرگان که به روش نمونه‌گیری نظری انتخاب شده است، انجام شده است.یافته‌ها: در بخش یافته ها، به 5 بخش اصلی توجه شد : 1-مهم ترین مولفه های اقتصادی مورد تاکید در نام گذاری سال ها، 2- برداشت مصاحبه شوندگان از مقوله نام گذاری سال ها، 3-بررسی تاثیر نام گذاری سال ها بر روند سیاست گذاری قوای سه گانه، 4- عوامل و موانع اقتصادی موثر در عدم اجرای سیاستگذاری مبتنی بر نام گذاری سال ها و 5- اقتصاد و اقتصاد شهری : محور نام‌گذاری سال‌ها در یک دهه اخیر توسط رهبر انقلابنتیجه‌گیری: براساس متن مصاحبه ها مقوله های اقتصاد شهری مورد اشاره مصاحبه شوندگان را می توان در 3 دسته مقوله یعنی اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید داخلی، اشتغال آفرینی دسته‌بندی کرد. برداشت مصاحبه شوندگان از مقوله نام گذاری سال ها شامل آرمان محور بودن، حُکم محور بودن، خط مشی محور بودن، کلیشه محور بودن، مصلحت محور بودن، فقیهانه بودن است. نتایج نشان داد در بین قوه مقننه، مجریه و قضاییه از دیدگاه افراد بیشترین نقش را دولت و سپس قوه قضاییه ایفاد کرده است. اغلب مصاحبه شوندگان تصریح کرده اند که دولت این امکان را داشته و توانسته است سیاست گذاری های اقتصادی مانند سیاست اقتصاد مقاومتی، اشتغال آفرینی، حمایت از تولید ملی را در کشور مستقر و یا ایجاد آن را تسهیل نماید اما در مواردی نیز در انجام مطلوب آن موفق نبوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  487 - تحلیل فازی عوامل موفقیت مدیریت شهری براساس شاخص‌های شهرهای آینده
  سلیمان فیضی افسانه زمانی مقدم رضا رادفر سیدعبداله امین موسوی
  10.30495/ums.2023.22994
  هدف اصلی این پژوهش، تحلیل فازی عوامل موفقیت مدیریت شهری براساس شاخص‌های شهرهای آینده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نوع روش، روش تحقیق توصیفی - پیمایشی، محسوب می‌گردد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل فیش برداری و پرسشنامه بود. جامعه آماری پژوهش چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش، تحلیل فازی عوامل موفقیت مدیریت شهری براساس شاخص‌های شهرهای آینده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نوع روش، روش تحقیق توصیفی - پیمایشی، محسوب می‌گردد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل فیش برداری و پرسشنامه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، خبرگان حوزه مدیریت شهری هستند. از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب افراد نمونه استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار سوپردسیژن استفاده شد. در گام نخست با مرور ادبیات موضوع و تحقیقات انجام شده تعداد زیادی شاخص از ادبیات موضوع استخراج گردید. در ادامه مدل مدیریت شهری براساس شاخص‌های شهرهای آینده با استفاده از تحلیل شبکه فازی رتبه بندی شدند. در پژوهش حاضر عوامل در شش سطح قرار گرفته‌اند. به نحوی که حقوق و قوانین و مقررات در سطح آخر و توریسم در سطح اول قرار گرفت. در ادامه پژوهش از رویکرد آینده نگارانه بهره گرفته شده است. بررسی نتایج بدست آمده از جدول فوق حقوق و قوانین و یادگیری اجتماعی و آموزش با نمره 22 تأثیرگذارترین عامل گزارش شدند. همچنین توریسم با مجموع 17 در بین عوامل، در اولویت اول تأثیرپذیری قرار گرفت. درجه مطلوبیت ماتریس اثرات بهینه‌شدگی 100 درصد برخوردار بوده که حاکی از روایی بالای پرسشنامه و پاسخ‌های مربوط به آن است. براساس بردار ویژه بدست آمده: محیط زیست با وزن نرمال 358/0 از بیشترین اولویت برخوردار است. کالبد شهری با وزن نرمال 267/0 در اولویت دوم قرار دارد. حمل و نقل با وزن نرمال 241/0 در اولویت سوم قرار دارد. اقتصاد با وزن نرمال 134/0 از کمترین اولویت برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  488 - تحلیل جایگاه شهرهای جدید در نظام فضایی کلانشهر تهران
  حسین علیپور نوبخت سبحانی
  شهرهای جدید پس از جنگ جهانی دوم الگویی برای کمک به حل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و محیطی ناشی از تمرکزگرایی شهرهای بزرگ بودند. این شهرهای جدید در جهت حل مشکلات مذکور و همچنین جذب سرریز جمعیتی در حوزه این شهرها مکانیابی و احداث شدند. بدین ترتیب، این الگو در بسیاری از کشورها چکیده کامل

  شهرهای جدید پس از جنگ جهانی دوم الگویی برای کمک به حل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و محیطی ناشی از تمرکزگرایی شهرهای بزرگ بودند. این شهرهای جدید در جهت حل مشکلات مذکور و همچنین جذب سرریز جمعیتی در حوزه این شهرها مکانیابی و احداث شدند. بدین ترتیب، این الگو در بسیاری از کشورهای دنیا مورد توجه بوده و در کشور ایران هم قبل از سال 1357 با هدف تأمین مسکن شاغلان بخش صنعت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، عمدتاً به منظور جذب سرریز جمعیت مادرشهرها مورد توجه بوده است.پژوهش حاضر به منظور تحلیل جایگاه شهرهای جدید در نظام فضایی کلانشهر تهران تدوین شده است.روش بکار گرفته شده در این تحقیق، توصیفی-تحلیلی بوده است. یافته‌ها حاکی از آن است که مکانیابی وایجاد شهرهای جدید در ایران به خصوص در پیرامون کلانشهر تهران نتوانسته به اهداف مورد انتظار مانند منافع حاصل از شهرهای جدید از بعد اقتصادی و زیست محیطی، جایگاه آنها در نظام فضایی منطقه شهری تهران، کاهش جذابیت اقتصادی و معیشتی کلانشهرتهران دست یابد. همچنین در میان شهرهای جدید پیرامون تهران تنها شهر جدید اندیشه به دلیل قرار داشتن در ناحیه ایی که دارای پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل اقتصادی، سابقه شهرگرایی، قرارگیری در کانون فعالیت واشتغال ودارای جذابیت کافی برای سرمایه گذاری بخش های تعاونی(شرکتهای تعاونی مسکن ادارات) و بخش خصوصی و تقریباً موفق بوده وتوانسته به اهداف کمی جمعیتی واقتصادی پیش بینی شده برای این شهر دست یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  489 - بررسی تأثیرات پیاده‌سازی شهر الکترونیک بر مدیریت مطلوب شهری با تأکید بر نقش میانجی مشارکت شهروندان و تعدیلگر شهر هوشمند
  مهدی مسکنی محسن امینی خوزانی حمیده رشادت جو
  10.30495/ums.2022.21830
  هدف از پژوهش بررسی تأثیرات پیاده‌سازی شهر الکترونیک بر مدیریت مطلوب شهری با در نظر گرفتن متغیر میانجی مشارکت شهروندان و متغیر تعدیلگر شهر هوشمند. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد همچنین به‌منظور گردآوری داده چکیده کامل

  هدف از پژوهش بررسی تأثیرات پیاده‌سازی شهر الکترونیک بر مدیریت مطلوب شهری با در نظر گرفتن متغیر میانجی مشارکت شهروندان و متغیر تعدیلگر شهر هوشمند. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد همچنین به‌منظور گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش 2000 نفر از مدیران شهری و شهروندان مناطق 2، 3 و 19 شهر تهران می‌باشد و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 322 نفر تعیین گردید. جهت بررسی پایایی پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و برای تحلیل داده‌های از آزمون‌های توصیفی درصد، میانگین و انحراف معیار و معادلات ساختاری با کمک نرم‌افزار AMOS استفاده شده است.یافته‌ها و نتایج پژوهش: نتایج این پژوهش نشان داده است که رابطه معنی‌دار مثبتی بین پیاده‌سازی شهر الکترونیک و مدیریت مطلوب شهری وجود دارد. همچنین نقش میانجی مشارکت شهروندان و تعدیلگر شهر هوشمند دراین‌رابطه تابید شده است. به همین تناسب پیشنهاداتی در راستای بهبود پیاده‌سازی شهر الکترونیک مطرح شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  490 - تحلیل تجربی هزینه‌های غیرمالی تحمیلی به شهرداری آجین ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی
  سید مهدی حسینیان سیاوش مرادی مکرم حمید اسدی
  مقدمه و هدف پژوهش: نگاهی به تحقیقات گذشته نشان می‌دهد که کارهای با کیفیتی در زمینه‌ی اقتصاد و مدیریت شهری انجام‌شده و پیشینه تحقیق آن عمیق است. اما کار کمی در زمینه‌ی هزینه‌های تحمیلی به شهرداری‌های شهرهای کوچک ناشی از عدم تامین مالی پروژه‌های عمران انجام‌شده است. این ت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: نگاهی به تحقیقات گذشته نشان می‌دهد که کارهای با کیفیتی در زمینه‌ی اقتصاد و مدیریت شهری انجام‌شده و پیشینه تحقیق آن عمیق است. اما کار کمی در زمینه‌ی هزینه‌های تحمیلی به شهرداری‌های شهرهای کوچک ناشی از عدم تامین مالی پروژه‌های عمران انجام‌شده است. این تحقیق در این راستا است. هدف از تحقیق تحلیل تجربی هزینه‌های تحمیلی به شهرداری یک شهر کوچک، آجین، در سال 1396 ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی است.اسناد و مدارک شهرداری بررسی و 50 مصاحبه‌ی حضوری با افراد مرتبط شامل کارکنان شهرداری، کارشناسان استانداری و معتمدین شهر تجزیه‌وتحلیل شدند. آمار توصیفی و استنباطی جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده گردید. روش پژوهش: جهت یافتن پاسخ سؤال تحقیق با مصاحبه‌ی حضوری، با کارشناسان استانداری همدان، کارشناسان شهرداری و معتمدین شهر موانع و مشکلات مربوط به تأخیر در پروژه‌های شهرداری بررسی گردید. با در نظر گرفتن مشکلات فوق و مطالعه‌ی مقالات مرتبط پرسشنامه‌ای با 36 سؤال جهت تعیین مشکلات غیرمالی تحمیلی به شهرداری ناشی از عدم تأمین اعتبارات عمرانی طراحی گردید. پرسشنامه‌ی فوق جهت تعیین روایی سؤالات در اختیار تعدادی خبره (4 نفر از شهرداری، 3 نفر از استانداری و 3 نفر از معتمدین) قرار گرفت و از روش روایی محتوایی (RCV) (لاوشی، 1975) سؤالات کم‌اهمیت آن خارج ‌شد و در نهایت 16 سؤال اصلی باقی ماند. یافته ها: نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهند نارضایتی شهروندان از آبادانی، مشکلات اجتماعی و سیاسی شهری، مشکلات زیرساختی، کاهش برنامه‌ریزی مناسب، کاهش همکاری سازمان‌های خدمات رسان، کاهش شور و نشاط شهری، عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری و شورای شهر، کاهش در جذب گردشگر و کاهش اشتغال، هزینه‌های غیر مالی تحمیلی به شهرداری بوده است. تفاوت معنی‌داری بین نظرات معتمدین شهر با نظرات کارکنان استانداری و شهرداری وجود داشت. شهروندان هزینه‌های غیرمالی تحمیلی ناشی از عدم تخصیص به‌موقع و مناسب بودجه‌های عمرانی را بیشتر از کارشناسان استانداری در نظر گرفتند. نتایج این تحقیق کمکی به مدیران اقتصاد شهری برای شناخت بهتر مشکلات شهرداری‌های شهرهای کوچک خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  491 - ارزیابی شاخص‌های ایمنی در کاربری‌های ورزشی مستقر در بوستان‌های شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری تهران)
  محیاسادات فرازنده مهر سید مصطفی طیبی ثانی سوسن سهامی علی فهیمی‌نژاد
  10.30495/ums.2023.21832
  مقدمه و هدف پژوهش: رعایت ملاحظات ایمنی به عنوان یکی از مهمترین اصول مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی مطرح می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی شاخص‌های ایمنی ورزشی در بوستان‌های شهری تهران است.روش انجام پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داد چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: رعایت ملاحظات ایمنی به عنوان یکی از مهمترین اصول مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی مطرح می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی شاخص‌های ایمنی ورزشی در بوستان‌های شهری تهران است.روش انجام پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی است. تعداد پنج بوستان به عنوان سایت‌های مطالعاتی انتخاب شدند. به منظور تعیین وضعیت ایمنی در فضاهای ورزشی بوستان‌های مورد مطالعه، از چک‌لیست سنجشی تعدیل‌یافته Eduard & Nikolay (2014) استفاده شده است. به منظور اطمینان از صحت ارزیابی صورت گرفته، تعداد 8 نفر از متخصصان و کارشناسان خبره ایمنی به عنوان پنل دلفی شرکت کردند. در نهایت، تعداد 25 شاخص برای ارزیابی در نظر گرفته شدند. میانگین امتیازات به عنوان نتیجه نهایی اعلام شده است.یافته‌های پژوهش: در مجموع، شاخص امکان حضور آمبولانس و تجهیزات امدادرسانی در زمین ورزشی با میانگین امتیاز 3/4 بالاترین رتبه را داشته است. از سوی دیگر، کمترین میانگین امتیاز در مجموع بوستان‌ها اختصاص به 2 شاخص وجود سیستم هشداردهنده آتش‌سوزی در محوطه ورزشی و حضور امدادگر دایم و یا پزشک مقیم با امتیاز 1 داشته است. بوستان لویزان با میانگین امتیاز 6/2 در رتبه اول و سپس، بوستان یاس با میانگین امتیاز 28/2 در رتبه دوم قرار گرفتند. بوستان‌های پلیس، سپه و ساحل به ترتیب با میانگین امتیاز 27/2، 01/2 و 87/1 در جایگاههای سوم تا پنجم قرار گرفتند.نتیجه‌گیری: بوستان‌های منطقه 4 شهرداری تهران از وضعیت ایمنی ورزشی مطلوبی برخوردار نیستند و لازم است تا مدیریت شهری تهران و به ویژه منطقه مورد مطالعه نسبت به ارتقای سطح ایمنی در آنها اهتمام ویژه‌ای بورزد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  492 - بررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل و نقل بافت قدیم شهر تبریز
  هوشنگ سرور امید مبارکی صدیقه امیری
  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح است. هدف این تحقیقبررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل بافت قدیم شهر تبریز می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش تحلیلی، توصیفی، کتابخانه ای و نوع آن کاربردی است واستفاده شده است. GIS برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاریافته ها: ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری، و همچنین موقعیتفضایی کاربر یها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم شهر، نارسایی در سامانه حملونقل عمومی، نامنسجم بودن تردد عابران پیاده و وسایل نقلیه و وجود گره های زیاد ترافیکیهمگی در افزایش ترافیک بافت قدیم شهر تبریز موثر بوده اند.نتیجه گیری: برای بهبود و ساماندهی سیستم های حمل نقل شهری در بافت مرکزی شهرتبریز، راهی جز حفظ تعادل و توازن بین سه عنصر جمعیت، خدمات و حمل ونقل از طریقتلفیق برنامه ریزی حمل و نقل با برنام هریزی کاربری زمین و هماهنگی آنها با تغییرات تراکموجود ندارد بنابراین می توان با بهبود مدیریت حمل و نقل شهری، افزایش کارایی سیستماتوبوس رانی، اخذ هزینه های واقعی حمل و نقل از وسائط نقلیه شخصی و بهبود شبک ههای پیادهو دوچرخه در شهرها به حمل و نقل پایدار در چارچوب شهر فشرده دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  493 - تحلیلی بر شبکه شهری استان لرستان
  پرهام بقایی حجت شیخی اسماعیل جعفری
  مقدمه و هدف پژوهش: بروز پدیده ماکروسفالی در نظا ِ م شهری بیشتر کشورهای کمتر توسع هیافتهنمایان است و اندازه شهر بزرگ در این کشورها ۵ تا ۱۰ براب ِ ر اندازه ی جمعیت شه ِ ر دوم است. تجمع وتمرکز فعالیت های اداری سیاسی و متعاق ِ ب آن فعالیتهای بازرگانی اجتماعی و... در شه ِ ر چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: بروز پدیده ماکروسفالی در نظا ِ م شهری بیشتر کشورهای کمتر توسع هیافتهنمایان است و اندازه شهر بزرگ در این کشورها ۵ تا ۱۰ براب ِ ر اندازه ی جمعیت شه ِ ر دوم است. تجمع وتمرکز فعالیت های اداری سیاسی و متعاق ِ ب آن فعالیتهای بازرگانی اجتماعی و... در شه ِ ر اول به عنوانعام ِ ل بازدارنده ی توسعه، در سایر مناطق، عمل می کند. در نتیجه، علت تمرک ِ ز جمعیت، در این شهرها، شدهو بدنبال آن باعث بر هم خورد  ن تعاد ِ ل منطقه ای و ملی شد هاند.هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل شبکهشهری در استان لرستان می باشد.روش پژوهش: رو ِ ش کار در این پژوهش، ترکیبی از رو شهای توصیفی تحلیلی است و در آن از مدلهایقانو  ن رتبه اندازه ی زیپف، مرتبه اندازه تعدیل شده، ضری ِ ب آنتروپی، شاخ ِ ص تمرک ِ ز شهری، منحن ِ ی لورنزو ضری ِ ب جینی به تحلی ِ ل شبک هی شهری استان لرستان، پرداخته شده است و نقش اقتصادی استان طیدهه های اخیر مورد بررسی واقع شده استیافته ها: یافته های این پژوهش، نشان می دهد؛ که نظام شهری استان لرستان از قانون رتبه اندازه پیروینمی کند. تعاد ِ ل فضایی نسبتًا مناسبی بین تعداد جمعیت و تعداد شهرها در سط ِ ح استان، برقرار است. توزیعجمعیت شهرها و گرو ههای شهری نیمه متعادل، است. و در نهایت در سط ِ ح استان، نخست شهری (خرمآباد)، تا حدی است که در آینده احتمال می رود پدیده ماکروسفالی در سطح استان تشکیل شود.نتیجه گیری: جهت جلوگیری از شکل گیر ِ ی نخست شهری، در سطح استان باید ضمن تمرکز زدایی وجلوگیری از مهاجرتهای درون استانی، شهرهای کوچک و میانی را تقویت کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  494 - نقش مدیریت منابع محیطی در ایجاد پایداری محیطی مطالعه موردی منطقه ٢٢ تهران
  دکتر جعفر شاعلی کاوه حاتمی
  هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش مدیریت منابع محیطی موجود در شهردر ارتقاء پایداری محیطی در جهت حفظ منابع موجود و برقراری عدالت در توزیع و استفاد هیمنابع محیطی برای نسل های حاظر و آینده می باشد.روش پژوهش: بدلیل اینکه به دنبال ایجاد رابطه ی همبستگی بین دو متغیر چکیده کامل

  هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش مدیریت منابع محیطی موجود در شهردر ارتقاء پایداری محیطی در جهت حفظ منابع موجود و برقراری عدالت در توزیع و استفاد هیمنابع محیطی برای نسل های حاظر و آینده می باشد.روش پژوهش: بدلیل اینکه به دنبال ایجاد رابطه ی همبستگی بین دو متغیر مدیریت منابعمحیطی و پایداری محیطی هستیم و همچنین منطقه ٢٢ تهران به عنوان مکان مورد مطالعهانتخاب شده است، لذا پژوهش حاضر همبستگی‐موردی است.جامعه آماری: جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی مدیران اجرایی منطقه ٢٢ تهران که به نحوی درمدیریت شهر دخیل هستند. لذا کلیه ی مدیران حاضر در شهرداری منطقه ٢٢ ، اداره آب، ادارهبرق، سازمان های غیر دولتی و. . . در جامعه آماری این پژوهش محسوب می شوند.روش انجام پژوهش: کلیه مطالب موجود در بخش مبانی نظری این پژوهش از کتب، مقالات،آمار و اسناد رسمی حاضر در شهرداری منطقه ٢٢ تهران گردآوری شده است. همچنین برایبررسی فرضیه ی پژوهش از مصاحبه و پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده شده است.یافته ها و نتایج پژوهش: پس از تحلیل سوالات و بررسی فرضیه موجود، نتایج حاکی از این بودکه مدیریت زمین و کاربری آن برحسب ظرفیت های توسعه پایدار صورت می پذیرد و بهمدیریت پسماند و اکولوژی شهری اهمیت داده می شود. در مقابل به مدیریت آب و ذخیره آنبرای مواقع بحرانی، استفاده از انرژی های نو و همچنین ایجاد زیر ساخ تهای موجود برایپویایی حمل و نقل عمومی توجه خاصی نمی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  495 - نقش شهرداری ها در ایجاد اشتغال و درآمد پایدار شهری با تاکید بر درآمد حاصل از وجوه و اموال(مورد مطالعه: شهر همدان)
  مجید قره باغی عباس ملک حسینی مجید شمس
  10.30495/ums.2023.23122
  آنچه تمامی شهرداری‌ها در حوزه درآمدی در پی آن هستند ایجاد ساختاری نظام‌یافته و منسجم است که منجر به کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری شود. از مسائل مهمی که در اکثر شهرهای جهان مورد بحث و تمرکز می‌باشد؛ کسب درآمد پایدار جهت تأمین هزینه خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی نقش چکیده کامل

  آنچه تمامی شهرداری‌ها در حوزه درآمدی در پی آن هستند ایجاد ساختاری نظام‌یافته و منسجم است که منجر به کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری شود. از مسائل مهمی که در اکثر شهرهای جهان مورد بحث و تمرکز می‌باشد؛ کسب درآمد پایدار جهت تأمین هزینه خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی نقش شهرداری‌ها در ایجاد اشتغال و درآمد پایدار شهری با توجه به ظرفیت‌های محیطی و شهری شهر همدان بود. روش تحقیق به‌صورت توصیفی - تحلیلی بوده و داده‌ها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از متخصصان در زمینه موضوع بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که در رابطه با موضوع پژوهش حاضر، منطقه(1) با بیشترین امتیاز (0.482) در اولویت اول و مناطق 3 و 2 و 4 به ترتیب با امتیاز (0.202)، (0.199) و (0.117)، در اولویت‌های سوم، چهارم و پنجم قرار می‌گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  496 - الگوهای رونق‌بخشی، نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده‌‌ی شهری
  شریف مطوّف زهرا خدائی
  این مقاله بر آن است، ضمن تبیینِ انواع بافت های آسیب پذیر و شاخص هایِ شناسایی بافت های فرسوده به علل پیدایش آن پرداخته و پیشنهاداتی در زمینه ی راه‌های برون رفت از وضعیت موجود و رونق‌بخشی به نوسازی در این بافت ها ارائه نماید. بدین منظور با استفاده از تجربه ی موردی شهر کاش چکیده کامل

  این مقاله بر آن است، ضمن تبیینِ انواع بافت های آسیب پذیر و شاخص هایِ شناسایی بافت های فرسوده به علل پیدایش آن پرداخته و پیشنهاداتی در زمینه ی راه‌های برون رفت از وضعیت موجود و رونق‌بخشی به نوسازی در این بافت ها ارائه نماید. بدین منظور با استفاده از تجربه ی موردی شهر کاشمر این راه کارها مورد ارزیابی تجربی قرار گرفت.در این مقاله ضمن گونه شناسیِ تعاریف، مفاهیم و راه کارهای بهسازی بافت های فرسوده، به تبیین وضع موجود بافت‌های فرسوده ی شهر کاشمر و طبقه بندی آن ها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نیز نرم‌افزار GIS پرداخته و به نحوه ی مداخله ی ارکان مؤثر در این بافت‌ها اشاره شده است. در نهایت با تقسیم بندی بافت‌های فرسوده ی شهر کاشمر به چهار گونه ی "بافت فرسوده با ارزش تاریخی"، "بافت فرسوده میانی"، "بافت فرسوده روستایی ـ شهری (دارای هسته روستایی)" و "بافت فرسوده حاشیه‌ای" شیوه ی مداخله ی دولت و نحوه ی مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی آن بیان شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  497 - بررسی مولفه های تاب آوری در مناطق شهری(مطالعه موردی: شهر بندر بوشهر)
  علی خسروخواه عباس ملک حسینی مجید شمس
  10.30495/ums.2023.23123
  تاب‌آوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر حوادث، نوعی آینده‌نگری است و به گسترش گزینش‌های سیاستی برای رویارویی با اعلام قطعیت و تغییر هم کمک می‌کند. هدف پژوهش، بررسی و تحلیل فضایی شاخص‌های تاب‌آوری مناطق شهری بوشهر بوده است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی - تحلیلی و داد چکیده کامل

  تاب‌آوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر حوادث، نوعی آینده‌نگری است و به گسترش گزینش‌های سیاستی برای رویارویی با اعلام قطعیت و تغییر هم کمک می‌کند. هدف پژوهش، بررسی و تحلیل فضایی شاخص‌های تاب‌آوری مناطق شهری بوشهر بوده است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی - تحلیلی و داده‌ها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان، کارشناسان امور شهری و اساتید دانشگاه مرتبط در زمینه موضوع بود که به روش نمونه گیری در دسترس غیر احتمالی به صورت هدفمند انتخاب شدند. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار اساتید و کارشناسان قرار گرفت و برخی گویه ها با نظر ایشان اصلاح و روایی محتوایی آن تائید گردید. پایایی ابزار تحقیق، (پرسشنامه) با نرم‌افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت و آزمون آلفای کرونباخ معادل 886/0 به دست آمد؛ این مقدار برای ابزار تحقیق مناسب است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از فرآیند تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور و روش آنتروپی شانون انجام گرفت. بر اساس روش آنتروپی شانون، ابعاد کالبدی- زیرساختی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب، از وزن (806/0)، (512/0)، (110/0) و (95/0) برخوردار می‌باشند. نتایج پژوهش حاضر، بر اساس مدل ویکور بیانگر این بود که، در مجموع، تاب‌آوری کالبدی- زیرساختی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی در شهر بندر بوشهر به ترتیب با میانگین شاخصی(71/4)، (84/3)، (3) و (01/2)، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  498 - حفاظت از تاسیسات و تجهیزات شهری با استفاده بهینه از محیط طبیعی درون شهری با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی :شهر بروجرد
  حمید رضا صارمی حسن حسینی امینی
  مقدمه و هدف پژوهش: شهر بروجرد از جمله شهرهای غرب کشور است که در محیطی نسبتًا شیبدار ودارای تپ هها و دره های متعددی است که از نظر مسکونی شاید جزو محدودیتها تلقی شود ولی می توان ازآنها و حریم استاندارد مختص خود بعنوان حفاظ طبیعی کاربریهای عمومی و بطور خاص تاسیسات وتجهیزات چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهر بروجرد از جمله شهرهای غرب کشور است که در محیطی نسبتًا شیبدار ودارای تپ هها و دره های متعددی است که از نظر مسکونی شاید جزو محدودیتها تلقی شود ولی می توان ازآنها و حریم استاندارد مختص خود بعنوان حفاظ طبیعی کاربریهای عمومی و بطور خاص تاسیسات وتجهیزات شهری از جمله منابع آب و گاز و نفت و پمپ های بنزین و...استفاده کرد و از تهدیدات خارجی(حملات هوایی در جنگها و...) تهدیدات داخلی (شورشهای خیابانی، خرابکاریها و...) و همچنین بابکارگیری هنر معماری پدافندی در مقابل سوانح طبیعی (سیل و زلزله و آتش سوزی و...) در امان نگهداشت. هدف این پژوهش، شناسایی مکانهای طبیعی مناسب برای استقرار تاسیسات و تجهیزات شهری،متناسب با معیارهای پدافند غیر عامل می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن، توصیفی ‐ تحلیلی است.و با CAD و GIS یافته ها: در این پژوهش با استفاده از مطالعات طرحهای توسعه شهری و نقشه هایبکارگیری دو مدل هلدرن و آنتروپی شانون، وقوع پراکنده رویی و علل آن در سطح شهر بروجرد بررسیشده و با در نظر گرفتن استانداردهای شهرسازی و حداقل آستانه و حداکثر شعاع عملکرد نقاطی مشخصشد.نتیجه گیری: ضمن ارائه راهبردهای دفاعی ارائه یک طرح نهایی با تعیین نقاطی خاص جهت جانماییکاربریهای تاسیسات و تجهیزات شهری با رویکرد حفاظت محور با بکارگیری اصول دفاع غیر عامل درشهرسازی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  499 - رویکرد مشارکتی و اجتماعی محور در ایجاد فضا‌های امن شهری
  الهام ضابطیان زهرا خدائی
  امنیت یک حق اولیه و ضروری برای زندگی همه افراد اجتماع و شهروندان است، و البته در بیان مفهوم امنیت باید به دو بعد ذهنی و عینی آن توجه کرد. این دو بعد کاملاً بر یکدیگر تاثیر گذار بوده و نمی توانند به طور مجزا بررسی شوند . در واقع مفهوم " امنیت" و درک آن در همه ابعاد( فیزی چکیده کامل

  امنیت یک حق اولیه و ضروری برای زندگی همه افراد اجتماع و شهروندان است، و البته در بیان مفهوم امنیت باید به دو بعد ذهنی و عینی آن توجه کرد. این دو بعد کاملاً بر یکدیگر تاثیر گذار بوده و نمی توانند به طور مجزا بررسی شوند . در واقع مفهوم " امنیت" و درک آن در همه ابعاد( فیزیکی،اجتماعی، روانی و ...) مشکل است و بنابراین ترقی دادن آن هم مشکل خواهد بود.هم چنین روشن است که نیروی انتظامی و تعدد پلیس و نگهبان برای یک فضا به تنهایی نمی تواند ضامن تأمین امنیت شهر باشد و البته یک طرح شهر سازی نیز به تنهایی نمی تواند امنیت را در کالبد شهر تزریق کند و هم چنین روشن است که پیشگیری از جرم از هر طریقی که باشد و برقراری امنیت بسیار راحت تر و با صرفه تر از بر خورد با جرم خواهد بود. اما با مداخلات فیزیکی و اجتماعی به صورت موازی می توان جو و محیط عمومی فضا های شهری را تحت تأثیر قرار داد و میزان احساس امنیت شهروندان و درک آن ها از محیط پیرامونشان را تغییر داد و حضور آنان را در شهر بالفعل گردانید. اما یکی از عوامل محرکه این اقدام خود شهروندان به عنوان روح حاکم بر شهر می باشند. آنان بهتر از همه بر معضلات نا امنی در محیط خود واقف هستند و در صورت مشارکت فعال با برنامه ریزان شهری می توانند محیطی امن برای خود و خانواده شان فراهم آورند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  500 - جایگاه تکنیک دلفی درمدیریت و برنامه ریزی شهری
  رحیم سرور طاهر پریزادی حسن حسینی امینی
  مقدمه و هدف پژوهش:در این مقاله با نگاهی به جامعیت برنامه ریزی شهری از نظر موضوع واز نظر گروه های ذی نفع و هدف و نیاز موکد به تصمیم گیری چند بعدی کارشناسان در مراحلمختلف به تشریح فن دلفی و جایگاه آن در فرایندکلان برنامه ریزی و برنام هریزی و مدیریتشهری پرداخته می شودروش پ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش:در این مقاله با نگاهی به جامعیت برنامه ریزی شهری از نظر موضوع واز نظر گروه های ذی نفع و هدف و نیاز موکد به تصمیم گیری چند بعدی کارشناسان در مراحلمختلف به تشریح فن دلفی و جایگاه آن در فرایندکلان برنامه ریزی و برنام هریزی و مدیریتشهری پرداخته می شودروش پژوهش:برای بررسی جایگاه تکنیک یادشده در فراین  د برنامه ریزی و مدیریت شهری ازروش ترکیبی اسنادی،کتابخانه ای و تحلیلی، استفاده شده است.یافته ها:با توجه به اینکه شهر جزو سیستم های احتمال آمیز پیچیده است و برنامه ریزی یکاقدام با ماهیت سیاسی می باشد که که نحوه تخصیص قدرت و منابع را در بین گروهها وبازیگران شهری تحت تاثیر قرار می دهد تکنیک دلفی یکی از ابزارهای کارآمد در اصلاحروند های تصمیم گیری و مدیریت و برنامه ریزی صحیح امور شهری می باشد.نتیجه گیری: با توجه به جامعیت برنامه ریزی شهری از نظر موضوع و از نظر گروه های ذینفع ونیاز موکد به تصمیم گیری چند بعدی مدیران، این تکنیک می تواند در بررسی مسایل وموضوعات شهری و در تصمیمات کمیسیون های مختلف شهری موثر افتد و از حداکثر مشارکتشهروندان در برنام ههای شهری استفاده نماید این فن بادرگیرکردن مردم و نمایندگان منتخبآنها و احزاب و اصناف مختلف درفرایندتصمیم گیری و مدیریت شهری دغدغه چگونگیبهره مندی از مشارکتهای مردم را کاهش می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  501 - بررسی سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی در توسعه کشاورزی شهری ( مطالعه موردی شهرستان کرج)
  محرمعلی ترابی سید جمال فرج اله حسینی مهدی میردامادی فرهاد لشگرآرا
  10.30495/jaeer.2023.56559.10852
  با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس چکیده کامل

  با توجه به رشد روز افزون جمعیت در شهرها، یکی از مواردی که عمدتا مغفول واقع شده است، مبحث توسعه کشاورزی شهری می باشد. این تحقیق درصدد بررسی تاثیر سازوکارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی بر توسعه کشاورزی شهری در شهرستان کرج می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی است و پس از ارائه مبانی موضوع و پیشینه تحقیق، داده های حاصل از توزیع پرسشنامه در جامعه آماری 127 نفر از متخصصان، با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج این پژوهش، عدد KMO (بزرگتر از 0.7) و عدد معناداری آزمون بارتلت (0.05sig<) است که نشان دهنده ی اجرای تحلیل عاملی مناسب برای داده ها می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهندۀ مناسب بودن تمامی سؤالات در فرآیند تحلیل عاملی می باشد و به علت اینکه عدد اشتراکات سؤالات از 0.5 بیشتر است، روایی سوالات تایید شده است. همچنین پس از تحلیل نتایج در این تحقیق، مشخص گردید که چهار فرض این تحقیق شامل سازوکارهای اقتصادی، سازوکارهای اجتماعی، سازوکارهای فرهنگی و سازوکارهای مدیریتی و گویه های مرتبط با آن ها بر توسعه کشاورزی شهری در کرج تاثیر داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  502 - بررسی مؤلفه های مؤثر مشارکت در تصمیم گیری کارکنان مراکز تحقیقات، آموزش و مشاوره فضای سبز شهر تهران در توسعه فضای سبز پایدار شهری
  مریم باقری مهدی میردامادی سید جمال فرج اله حسینی فرهاد لشگرآرا
  پژوهش پیش رو باهدف بررسی مؤلفه‌های مؤثر مشارکت در تصمیم گیری کارکنان مراکز تحقیق، آموزش و مشاوره فضای سبز شهر تهران در توسعه فضای سبز پایدار شهری انجام شد. جامعه آماری تحقیق 266 تن کارکنان 92 مرکز تحقیق، آموزش و مشاوره فضای سبز منطقه‌های 22 گانه شهرداری تهران بود که برم چکیده کامل

  پژوهش پیش رو باهدف بررسی مؤلفه‌های مؤثر مشارکت در تصمیم گیری کارکنان مراکز تحقیق، آموزش و مشاوره فضای سبز شهر تهران در توسعه فضای سبز پایدار شهری انجام شد. جامعه آماری تحقیق 266 تن کارکنان 92 مرکز تحقیق، آموزش و مشاوره فضای سبز منطقه‌های 22 گانه شهرداری تهران بود که برمبنای فرمول کوکران، حجم نمونه 157 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده‌های تحقیق، پرسش‌نامه بود که روایی آن با استفاده ازنظر اعضای هیئت‌علمی ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران بررسی و تائید شد و پایایی آن با استفاده از پایایی ترکیبی (81/0)، تائید شد. نتایج تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که به ترتیب از میان نشانگرهای سازه مشارکت کارکنان، اتخاذ تصمیم مرکز جهت مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری و پذیرش تصمیمات مرکز منوط به مشارکت کارکنان در فرایند تصمیم‌گیری با بارهای عاملی 69/0 و همچنین از میان نشانگرهای سازه شیوه‌های جذب کارکنان، تأثیر مثبت توانمندسازی کارکنان جهت مشارکت در تصمیم‌گیری با بار عاملی 70/0، مؤلفه‌های مؤثر مشارکت در تصمیم‌گیری کارکنان مراکز تحقیق، آموزش و مشاوره فضای سبز تهران در توسعه فضای سبز پایدار شهری می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  503 - کشاورزی حاشیه شهری و تأثیر آن بر امنیت غذایی: تحلیل دیدگاه کشاورزان حومه شهر نورآباد ممسنی
  مرضیه کیانی مصطفی احمدوند مریم شریف زاده
  10.30495/jaeer.2023.44203.10744
  کشاورزی شهری می‌تواند در تأمین بخشی از نیازهای غذایی شهروندان و حفظ کیفیت زیست‌بوم شهرها نقش حائز اهمیتی داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر به تحلیل دیدگاه کشاورزان حاشیة شهر نورآباد ممسنی پیرامون کشاورزی شهری و تأثیر آن بر امنیت غذایی شهروندان پرداخته است. جامعه مورد مط چکیده کامل

  کشاورزی شهری می‌تواند در تأمین بخشی از نیازهای غذایی شهروندان و حفظ کیفیت زیست‌بوم شهرها نقش حائز اهمیتی داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر به تحلیل دیدگاه کشاورزان حاشیة شهر نورآباد ممسنی پیرامون کشاورزی شهری و تأثیر آن بر امنیت غذایی شهروندان پرداخته است. جامعه مورد مطالعه، کشاورزان حاشیه شهر نورآباد می‌باشند که مالک حداقل دو هکتار زمین بودند (245=N). بر اساس جدول نمونه‌گیری بارتلت و همکاران، تعداد 123 نفر به‌عنوان نمونةآماری برآورد و به شیوة تصادفی ساده و متناسب در محلات حاشیه‌ای شهر نورآباد توزیع شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بود که روایی صوری آن توسط متخصصان موضوعی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعه راهنما و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (64/0 تا 94/0) به دست آمد. یافته‌ها نشان داد کشاورزان مورد مطالعه، کشاورزی شهری را در بهبود امنیت غذایی شهروندان مؤثر می‌دانند، لیکن تفاوت دیدگاه در میان آنان دیده می-شود. از این رو، کشاورزان مورد مطالعه با استفاده از تحلیل خوشه‌ای به دو گروه با دیدگاه‌های منفی و مثبت دسته‌بندی شدند. یافته‌های مقایسه میانگین‌ها حاکی از آن بود که این دو گروه نگرش متفاوتی نسبت به کشاورزی شهری دارند. از سوی دیگر، نتایج نشان داد دیدگاه پیرامون تأثیر کشاورزی شهری برابعاد امنیت غذایی (موجود بودن، دسترسی، استفاده، و ثبات غذایی) با متغیر نگرش به کشاورزی شهری رابطه مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  504 - شناسایی چالش‌های کسب و کارهای کارآفرینانه‌ی کشاورزی شهری در شهرستان زنجان با استفاده از نظریه‌ی مبنایی
  کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی محسن احدنژاد روشتی
  با گسترش شهرنشینی و در پی آن افزایش جمعیت بیکار، انجام فعالیت های کشاورزی در داخل و پیرامون مناطق شهری طیف وسیعی از فرصت های کسب و کار را پیش روی شهرنشینان به ویژه جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به خصوص در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد قرار می دهد. توسعه ی کسب و کار چکیده کامل

  با گسترش شهرنشینی و در پی آن افزایش جمعیت بیکار، انجام فعالیت های کشاورزی در داخل و پیرامون مناطق شهری طیف وسیعی از فرصت های کسب و کار را پیش روی شهرنشینان به ویژه جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به خصوص در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد قرار می دهد. توسعه ی کسب و کارهای کشاورزی شهری همچون کسب و کارهای سایر بخش های اقتصادی همواره با مشکلات و موانعی روبروست. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های کسب و کارهای کارآفرینانه ی کشاورزی شهری انجام گرفته است. رویکرد این پژوهش، کیفی و به روش نظریه ی مبنایی یا داده بنیان می باشد، که در آن برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از مصاحبه ی نیمه ساختارمند با 23 نفر از صاحبان کسب و کارها و کارآفرینان در زمینه های مختلف کشاورزی در شهرستان زنجان استفاده شده است. با تحلیل متن مصاحبه ها، طی کدگذاری باز تعداد 116 گزاره مفهومی در ارتباط با هدف تحقیق استخراج شد. این مفاهیم، طی کدگذاری محوری، در قالب 22 خرده مقوله و سپس طی کدگذاری انتخابی در 7 مقوله ی کلی دسته بندی شدند. طبق این دسته بندی مهم ترین چالش های توسعه ی کسب و کارهای کشاورزی شهری شامل چالش های اقتصادی، مکانی - اقلیمی، قانونی نهادی، دانشی - آموزشی، تکنولوژی، فرهنگی اجتماعی و چالش های دسترسی به بازار و سودآوری کسب و کار می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  505 - شناسایی صلاحیت‌های موردنیاز مروجان کشاورزی شهری از دیدگاه کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان
  کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی
  کشاورزی شهری، به‌عنوان راهبردی نوظهور در فرایند توسعه پایدار شهری مطرح شده است و ترویج یکی از سازوکارهای توسعه آن محسوب می شود. ترویج کشاورزی شهری زمانی اثربخش خواهد بود که در ارائه خدمات ترویجی، نیروی انسانی کارآمد و توانمند به کار گیرد. پژوهش حاضر باهدف شناسایی صلاحیت چکیده کامل

  کشاورزی شهری، به‌عنوان راهبردی نوظهور در فرایند توسعه پایدار شهری مطرح شده است و ترویج یکی از سازوکارهای توسعه آن محسوب می شود. ترویج کشاورزی شهری زمانی اثربخش خواهد بود که در ارائه خدمات ترویجی، نیروی انسانی کارآمد و توانمند به کار گیرد. پژوهش حاضر باهدف شناسایی صلاحیت های موردنیاز مروجان کشاورزی شهری انجام شد. در این مطالعه از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق نیز پرسشنامه بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از دیدگاه اعضای هیأت‌علمی و کارشناسان مرتبط و برای پایایی آن از پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا استفاده شده است که مقدار این ضریب 90/0 به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند (168=N). از میان آن‌ها نمونه 91 نفری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد ازنظر افراد موردمطالعه صلاحیت های موردنیاز مروجان شهری به ترتیب در هفت عامل مهارت های برنامه ریزی ترویجی و آموزشی، مسئولیت پذیری خلاقانه و کارآفرینانه، توانمندی در ICT و تکنولوژی آموزشی و مهارت های ارتباطات شهری، دانش اداری- حقوقی بالا، تجربه و دانش آموزش و یادگیری بزرگسالان، نگرش مثبت به کشاورزی شهری همراه باتجربه و دانش روزآمد، اخلاق علمی شایسته دسته بندی می شوند. این عوامل درمجموع 91/76 درصد از کل واریانس صلاحیت‌های موردنیاز مروجان را تبیین کردند. نتایج تجزیه‌وتحلیل واریانس یک‌طرفه دیدگاه کارشناسان در مورد عامل اول و ششم معنی دار شد اما در مورد بقیه عوامل معنی دار نشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  506 - موانع توسعه کشاورزی شهری از دیدگاه کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان
  کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی
  در قرن اخیر، رشد جمعیت شهری، کاهش جمعیت روستایی و از بین رفتن زمین های کشاورزی باعث مشکلات فراوانی در این جوامع شده است. انجام فعالیت‌های کشاورزی در شهر و پیرامون آن، موضوع نسبتاً جدیدی است که توسعه آن موجب افزایش پایداری شهرها می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل با چکیده کامل

  در قرن اخیر، رشد جمعیت شهری، کاهش جمعیت روستایی و از بین رفتن زمین های کشاورزی باعث مشکلات فراوانی در این جوامع شده است. انجام فعالیت‌های کشاورزی در شهر و پیرامون آن، موضوع نسبتاً جدیدی است که توسعه آن موجب افزایش پایداری شهرها می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی شهری بود. در این مطالعه از روش توصیفی-پیمایشی استفاده گردید و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط پنلی از اعضای هیئت‌علمی و کارشناسان مرتبط تأیید شد؛ و پایایی آن از طریق پیش آزمون و محاسبه ضریب کرون باخ آلفا انجام شد. مقدار این ضریب 93/0 =α به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند (168=N). از میان آنان نمونه 91 نفری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی موانع توسعه کشاورزی شهری به ترتیب در شش عامل فقدان پشتیبانی قانونی، مالی و آموزشی، ضعف دانش و مهارت کشاورزی و فقدان دوره های آموزشی، شیوع آفات و بیماری ها و مزاحمت های حیوانات خانگی، فقدان تعامل نهادهای مرتبط با کشاورزی با یکدیگر و شهروندان، کمبود زمین و آب مناسب کشاورزی در شهر، تمایل به آپارتمان سازی خلاصه شدند. درمجموع این عوامل 76/65 درصد از کل واریانس موانع را تبیین کردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  507 - Fuzzy Network DEA Model for Urban Wastewater Treatment Plants
  Mahboubeh Sadeghpour Mohammad Fallah
  Domestic wastewater treatment covers the processes that used to treat waters that have been polluted by commercial or anthropogenic activities prior to its discharge into the environment or its re-use. Data Envelopment Analysis was applied to evaluate six urban wastewat چکیده کامل

  Domestic wastewater treatment covers the processes that used to treat waters that have been polluted by commercial or anthropogenic activities prior to its discharge into the environment or its re-use. Data Envelopment Analysis was applied to evaluate six urban wastewater treatment plants efficiency in three stages with fuzzy data and discretionary and non- discretionary inputs in Iran. Stream flow, Chemical Oxygen Demand and Total Suspended Solids were considered as input variables. In this paper a fuzzy network Data Envelopment Analysis model is proposed and solved with GAMS software. Results showed that showed that Bandar Torkman has the best performance between these waste water treatment plants and Babol and yasreb waste water treatment plants do not operate well. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  508 - بررسی تغییرات شدت بارش‌های کوتاه مدت در نیم قرن اخیر در شرایط کمبود داده (مطالعه موردی: شهر رشت)
  مهدی ترابی علیرضا شکوهی
  10.30495/wsrcj.2023.70259.11331
  زمینه و هدف: با افزایش تولید گاز‌های گلخانه‌ای در پی صنعتی شدن کشورهای دنیا، شاهد رخداد گرمایش جهانی هستیم که در سال‌های اخیر باعث تغییرات اقلیمی‌ در سراسر کره زمین شده است. از اثرات این پدیده می‌توان تغییر در رفتار فراسنج های آب و هوایی مثل دما و بارش را برشمرد. اثرات چکیده کامل

  زمینه و هدف: با افزایش تولید گاز‌های گلخانه‌ای در پی صنعتی شدن کشورهای دنیا، شاهد رخداد گرمایش جهانی هستیم که در سال‌های اخیر باعث تغییرات اقلیمی‌ در سراسر کره زمین شده است. از اثرات این پدیده می‌توان تغییر در رفتار فراسنج های آب و هوایی مثل دما و بارش را برشمرد. اثرات پدیده تغییرات اقلیمی بر روی بارش منجر به تغییر شدت بارش و در نهایت تغییر منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) بارش برای مناطق مختلف جهان و کشور شده است. از این رو بروزرسانی منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) به دلیل اهمیت آن ها در طراحی سازه های هیدرولیکی مورد استفاده در مدیریت سیلاب شهری امری ضروری است. یکی از مشکلات تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) عدم دسترسی به داده های بارش با تداوم های مختلف است. هدف از این پژوهش استفاده از روش فرکتال برای بدست آوردن بارش با تداوم های مختلف و سپس ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر روی شدت بارش در شهر رشت می باشد.روش پژوهش: در این پژوهش ابتدا صحت روش فرکتال برای تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی ارزیابی شد. سپس با استفاده از نظریه فرکتال منحنی های شدت-مدت-فراوانی تولید شده اند و با تعیین جهش متاثر از تغییر اقلیم توسط نرم افزار TREND بر روی شدت بارش، دو دوره پیش و پس از تغیییرات اقلیمی ارزیابی و مقایسه شده است.یافته ها: در این پژوهش صحت سنجی روش فرکتال نشان داد که تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) برای شهر رشت با استفاده از روش فرکتال در مقایسه با تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) با استفاده از داده های مشاهداتی دارای اختلاف حدود سه درصدی می باشد. بنابراین برای تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) برای سال هایی که داده های بارش با تداوم زیر سه ساعت در دسترس نبود، از این روش استفاده شد. ارزیابی منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) با نرم افزار TREND بر روی شدت بارش برای تداوم های مختلف نشان داد که در سال 2003 جهش شدت بارش به سمت شدیدتر شدن تحت اثر تغییرات اقلیمی رخ داده است. به عنوان نمونه برای مدت زمان 10 دقیقه ای با دوره بازگشت 100 سال پیش از اثر تغییر اقلیم شدت بارش 158 (میلی متر بر ساعت) و پس از اثر تغییر اقلیم شدت بارش 225 (میلی متر بر ساعت) شده است. همچنین نتایج نشان داد که دوره بازگشت های کوتاه تغییر بیشتری نسبت به دوره بازگشت های بزرگ داشته است یعنی دوره بازگشت 2 ساله حدود 70 درصد افزایش و در دوره بازگشت 100 ساله حدود 40 درصد افزایش مشاهده می‌شود.نتایج: در این پژوهش با ارزیابی روش فرکتال مشخص گردید که در صورت عدم دسترسی به داده های بارش با تداوم های مختلف، روش فرکتال برای تولید تداوم های مختلف بارش و تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی(IDF) با دقت قابل قبول، یک روش مناسب می باشد. همچنین نتایج نشان داد جهش منحنی های شدت-مدت-فراوانی تحت اثر تغییر اقلیم در سال 2003 رخ داده است و در دوره تغییر اقلیم نسبت به دوره پیش از تغییر اقلیم شدت بارش به سمت شدیدتر شدن بارش حرکت داشته است و این رخداد در دوره بازگشت های کوتاه مدت افزایش بیشتری را نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  509 - توسعه شهری اکولوژیک با ارایه معیارهای طراحی شهری اکولوژیک در منطقه 4 شهری تهران
  آناهید ملک مرزبان سید مجید مفیدی شمیرانی
  10.30495/jest.2022.32240.4025
  زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ ان چکیده کامل

  زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ انسانی می باشد. تحقق این رویکرد مستلزم تدوین برنامه‌ها و بازنگری به صورت ضرورتی اجتناب ناپذیر است. کلان شهرهایی مانند تهران با مجموعه ای از چالش های اکولوژیکی مواجه هستند. روش بررسی : تحقیق حاضر با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام شده است. به علت وجود پیچیدگی های مختلف در تهران، انتخاب منطقه 4 به عنوان نمونه جهت بررسی عملی تر و ارایه راهکارهای تفضیلی، تاکیدی بر صحت راهبردهای کلان اکولوژیک خواهد بود. با استفاده از روش های ترکیبی و ماتریس SWOT به شناخت مسایل، تدوین چشم انداز و اهداف اکولوژیک پرداخته شده، سپس معیارها و راهبردهای اکولوژیکی تدوین و با ماتریس QSPM، اولویت بندی شده و سهم حوزه های فرعی مشخص شده است. یافته ها: یافته های منطقه 4 نشان می دهد، مهم ترین راهبرد به موضوع کیفیت هوا و صدا ، سازگاری کاربری ها و رشد فضای سبز مرتبط است و اصلی ترین حوزه های فرعی منطقه، حمل و نقل، فضای سبز، احیای هویت، آسایش شهری، کاربری زمین، تقاضای زمین ، آب و انرژی هستند. نتایج می‌تواند مورد استفاده متخصصان، مدیران، سازمان‌ها قرار گیرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد اجرای معیارهای شهر اکولوژیک، ابزاری جهت حفظ منابع و توسعه شهری پایداراست. ابعاد کالبدی و محیطی در اولویت هستند همچنین راهبردهای ساختار شهری و بافت منطقه ای اهمیت بالاتری در منطقه 4دارند. روش بکاربرده شده قابل تعمیم در سایر مناطق تهران نیز می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  510 - تاثیر کالبد بافت های ساحلی بر متغیرهای اقلیمی در مناطق گرم و مرطوب، (مطالعه موردی : بندرعباس)
  شاهین حیدری حجت قائدی
  10.22034/jest.2018.25993.3492
  زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماع چکیده کامل

  زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماعی معروف هستند. ایجاد شرایط اقلیمی مطلوب برای فضاهای شهری ساحلی تعاملات اجتماعی ساکنین این منطقه را افزایش می دهد. روش بررسی: روش پژوهش تجربی است و از ابزار های الکترونیک برای برداشت داده های اقلیمی و نرم افزار Spss برای تحلیل داده ها استفاده شده است. این پژوهش رابطه بین کالبد شهری و اقلیم را مورد بررسی قرار داده است تا با استفاده از کالبد شهری مناسب شرایط اقلیمی مطلوب در کرانه های ساحلی حاصل شود. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بافت های ساحلی بومی نسبت به بافت های جدید شرایط اقلیمی قابل پیش بینی تری دارند. در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص ۲۸/۰ و در بافت جدید در معابر با ضریب تشخیص ۳۴/۰ رابطه معنا دار با سرعت جریان هوا پیدا شد. در ادامه در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص 29/۰ و معابر با ضریب تشخیص ۹۵/۰ رابطه معنا دار با اختلاف دمای هوا پیدا شد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه پژوهش ارایه فرمول هایی مبنی بر رابطه بین متغیرهای کالبدی (فاصله از دریا و عرض معابر) و متغیرهای اقلیمی (دما و سرعت باد) برای استفاده طراحان و معماران است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  511 - شناسایی موانع فراروی اجرای نظام مدیریت مشارکتی فضای سبز: یک پژوهش کیفی با استفاده از روش دلفی
  حدیث دانش یار سید مهدی میردامادی مهرداد نیک نامی فرهاد لشگرارا
  10.30495/jest.2022.61197.5409
  زمینه و هدف : شناسایی موانع و چالش های فراروی اجرای مدیریت مشارکتی در شهرداری تهران و آگاهی از آسیب ها و برخورد عالمانه و دلسوزانه با آن ها می تواند زمینه نهادینه کردن اهداف مدیریت مشارکتی و توسعه مبتنی بر دانایی را در سطح نظام اداری شهرداری های کشور تسهیل نماید .پژوهش چکیده کامل

  زمینه و هدف : شناسایی موانع و چالش های فراروی اجرای مدیریت مشارکتی در شهرداری تهران و آگاهی از آسیب ها و برخورد عالمانه و دلسوزانه با آن ها می تواند زمینه نهادینه کردن اهداف مدیریت مشارکتی و توسعه مبتنی بر دانایی را در سطح نظام اداری شهرداری های کشور تسهیل نماید .پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع و چالش های فراروی اجرای مدیریت مشارکتی فضای سبز در شهرداری تهران انجام گرفته است.روش بررسی: در این طرح ، نظرات خبرگان استخراج و دسته بندی شده و با استفاده از تکنیک دلفی کلاسیک، مدل نهایی تحقیق تدوین گردید. اعضای پانل دلفی شامل ده نفر از خبرگان فضای سبز شهرداری منطقه 4 تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در فرایند تحقیق مشارکت داشتند. به منظور پردازش اطلاعات و تحلیـل داده های آماری تحقیق، از نرم افزارهای Atlas ti win 7 وSPSS win18 استفاده گردید.یافته ها: در این مطالعه در بررسی کیفی موانع و چالش های فراروی مدیریت مشارکتی فضای سبز ، موانع و چالش ها در شش مولفه موانع ساختاری سازمانی، موانع مدیریتی، موانع فردی، موانع اجرایی قانونی،موانع فرهنگ سازمانی و زمان دسته بندی شد.بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، در بخش موانع ساختاری- سازمانی، گویه شفاف نبودن سطح مشارکت مورد انتظار مدیران از کارمندان و در بخش موانع فرهنگ سازمانی، گویه عدم بسترسازی مشارکت شهروندان ،مهمترین چالش ها و موانع فراروی اجرای نظام مدیریت مشارکتی فضای سبز در شهرداری تهران را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  512 - بررسی دیدگاه شهروندان یزدی در مورد وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست (HSE) پارک‌های این شهر
  مریم جعفری نجف آبادی حمید سودانی زاده
  10.22034/jest.2020.24291.3335
  زمینه و هدف: تلطیف فضای سبز شهری، فراهم نمودن آرامش برای افراد ساکن در شهر و گذران اوقات فراغت در پارک ها از ویژگی پارک های شهری می باشد و از سویی با تمرکز جمعیت شهری، توجه به مسایل بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی در پارک های شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این چکیده کامل

  زمینه و هدف: تلطیف فضای سبز شهری، فراهم نمودن آرامش برای افراد ساکن در شهر و گذران اوقات فراغت در پارک ها از ویژگی پارک های شهری می باشد و از سویی با تمرکز جمعیت شهری، توجه به مسایل بهداشتی، ایمنی و محیط‌زیستی در پارک های شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش بررسی و تعیین دیدگاه مردم نسبت به مسایل بهداشت، ایمنی و محیط‌زیستی پارک شهر محل سکونت بوده تا نهایتاً نتایج برای مدیریت شهری مطلوب‌تر و ارتقا شاخص های ایمنی، بهداشتی و محیط‌زیست پارک های شهر یزد مورد استفاده قرار گیرد. روش بررسی: پس از تعیین عوامل موثر بر ایمنی، بهداشت و محیط زیست پارک های شهری از طریق مطالعات کتابخانه ای و فعالیت های پیشین انجام شده، برای دریافت نظرهای شهروندان در مورد وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست تعدادی از پارک های مهم شهر یزد (کوهستان، آزادگان، شهرداری، هفت‌تیر، غدیر، بزرگ شهر) از روش پرسش نامه ای استفاده شد و نتایج نظرات به کمک نرم افزار آماری SPSS تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان مطلوبیت شاخص های محیط‌زیستی از دیدگاه مردم 2/69 %، میزان مطلوبیت شاخص های بهداشتی 67 % و میزان مطلوبیت شاخص های ایمنی 4/62 % می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت موضوع بهداشت، ایمنی و محیط زیست در مکان ها و فضاهای شهری، تدوین سندی جامع و چارچوبی مشخص در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست و نظارت و پایش مستمر این عوامل گامی موثر برای حل مشکلات و مسایل پیش روی مسئولان و برنامه ریزان شهری می باشد و مسیر رسیدن به توسعه پایدار شهری را هموارتر می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  513 - بررسی پالایش خاک‌های آلوده به فلزات سنگین به‌وسیله گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
  محمد جعفری اسفندیار جهانتاب مهدی معمری
  10.22034/jest.2021.24665.3373
  زمینه و هدف: فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است که در سراسر دنیا در حال گسترش می‌باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین به وسیله گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) تحت دو ماده بهساز طبیعی شامل کمپوست زباله شهری و بیوچار (ه چکیده کامل

  زمینه و هدف: فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است که در سراسر دنیا در حال گسترش می‌باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین به وسیله گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) تحت دو ماده بهساز طبیعی شامل کمپوست زباله شهری و بیوچار (هر کدام در سه سطح 0، 1 % و 2 % وزنی) انجام شد. روش بررسی: طرح به صورت آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار انجام شد. در پایان دوره کشت، اندم های هوایی و زیرزمینی گیاهان برداشت و برخی از خصوصیات مهم در خاک و عناصر موجود در گیاهان اندازه گیری شد. مقدار کل فلز سنگین سرب با استفاده از دستگاه ICP-OES اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات اندازه گیری شده از آزمون تجزیه واریانس در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین کاربرد تیمارهای مورد استفاده در این تحقیق در غلظت کادمیم، سرب، روی، کروم و نیکل اندام‌های هوایی و ریشه آفتابگردان و مقدار کادمیم کل و تبادلی خاک اختلاف معنی‌داری وجود دارد. تیمارهای کمپوست زباله شهری و بیوچار باعث افزایش جذب فلزات سنگین کادمیم، سرب، روی و کروم در خاک توسط گیاه آفتابگردان شدند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر، به طورکلی می توان بیان کرد که گونه آفتابگردان بر اساس مقادیر شاخص های TF، BCF و BAC می‌تواند به عنوان یک گیاه مناسب برای گیاه پالایی خاک های آلوده منطقه از طریق فرآیند گیاه تثبیتی معرفی شود. بر اساس نتایج این تحقیق، گیاه آفتابگردان، می تواند به عنوان جذب کننده آلاینده ها استفاده شود و در خاک های آلوده به فلزات سنگین توصیه می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  514 - برآورد و بررسی سرانه پارک‌ها و فضای سبز شهر خمین با استفاده از سنجش از دور و تصاویر ماهواره‌ای
  مهشاد باقری امیر انصاری آزاده کاظمی محمود بیات سحر حیدری مستعلی فاطمه احمدلو
  10.22034/jest.2021.50540.4978
  زمینه و هدف: فضای سبز شهری نقش بسیار مهمی در پایداری شهر داشته و بررسی و تعیین سرانه فضای سبز از عناصر اصلی برنامه ریزی و مدیریت یک شهر است. بدین منظور در مطالعه حاضر به برآورد سرانه فضای سبز شهر خمین اقدام شده است. روش بررسی: به منظور بررسی سرانه پارک ها و فضای سبز از چکیده کامل

  زمینه و هدف: فضای سبز شهری نقش بسیار مهمی در پایداری شهر داشته و بررسی و تعیین سرانه فضای سبز از عناصر اصلی برنامه ریزی و مدیریت یک شهر است. بدین منظور در مطالعه حاضر به برآورد سرانه فضای سبز شهر خمین اقدام شده است. روش بررسی: به منظور بررسی سرانه پارک ها و فضای سبز از سنجش از دورو تصاویر ماهواره ای استفاده شد.در سال 1398، به این منظور ابتدا با استفاده از تصاویر Sentinel2 نقشه کاربری سرزمین در چهار کلاس شامل: اراضی بایر، سکونتگاه، پارک شهری و اراضی کشاورزی تهیه و لایه پارک شهری استخراج و بالایه نواحی چهار گانه شهر خمین تلفیق و سرانه فضای سبز هر ناحیه محاسبه شد. یافته ها: بررسی وضعیت سرانه با استفاده از رویکرد سنجش از دور نشان از کمبود شدید فضای سبز شهری در این شهر می دهد، به ویژه ناحیه 3 در جنوب شرقی شهر با سرانه 66/1 متر مربع، که علاوه بر داشتن پایین ترین میزان سرانه فضای سبز، دارای توزیع نامناسب و نامتوازن آن هم می باشد و بیشترین سرانه هم 43/3 در ناحیه 1 بود. نواحی 2 و 4 هم به ترتیب دارای سرانه ای معادل 22/3 و 27/3 متر مربع بود. بحث و نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد سرانه فضای سبز این شهر نسبت به استانداردها به شدت پایین بوده و نیازمند توجه خاص تصمیم گیران جهت افزایش و گسترش فضای سبز در این شهر است تا در آینده ای نزدیک تحلیل کامل و جامعی از فضای سبز این منطقه و دلایل کمبود آن ارائه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  515 - تاثیر حرارتی – ادراکی شاخص ضریب آسمان قابل رویت با توجه به جهت گیری معابر شهری(نمونه موردی : معابر شهر اصفهان)
  ارمغان احمدی ونهری علی غفاری منصوره طاهباز حسن تقوایی بهرام صالح صدق پور
  10.22034/jest.2018.15200.2398
  زمینه و هدف: رشد شهرنشینی پیامدهای متعددی به همراه داشته است که از آن جمله افزایش دمای شهرها است. در نتیجه افزایش استفاده از خنک کننده های مکانیکی و مصرف انرژی، مشکلات زیست محیطی و سلامتی از تبعات گریزناپذیر است. ضرورت استفاده از روش های تعدیل حرارت در طراحی شهرهای پاید چکیده کامل

  زمینه و هدف: رشد شهرنشینی پیامدهای متعددی به همراه داشته است که از آن جمله افزایش دمای شهرها است. در نتیجه افزایش استفاده از خنک کننده های مکانیکی و مصرف انرژی، مشکلات زیست محیطی و سلامتی از تبعات گریزناپذیر است. ضرورت استفاده از روش های تعدیل حرارت در طراحی شهرهای پایدار خصوصا تنظیم تابش دریافتی مورد تاکید است. در این راستا شاخص ضریب آسمان قابل رویت (SVF) به عنوان شاخصی کمی پیشنهاد می گردد. این پژوهش به دنبال تبیین نقش این شاخص در اقلیم شهری است. از آنجا که معابر شهری بیش ترین فضاهای شهری را شامل شده و در تنظیم حرارتی شهر اهمیت دارند، معابر در اقلیم گرم و خشک (اصفهان) در دو راستای شمالی جنوبی و شرقی غربی مورد بررسی قرار گرفته اند. روش بررسی: دو شیوه بررسی های میدانی و شبیه سازی کامپیوتری مورد استفاده قرارگرفت. برداشت میدانی در 17 معبر با عرض، محصوریت ها و میزان پوشش متنوع در تابستان 93 صورت پذیرفت. در نرم افزار ENVI-met، 5 گونه سازمان دهی گیاهی در سه محصوریت 1، 2/1 و 4/1 شبیه سازی شد تا SVF به تفکیک گیاهی و کالبدی بررسی گردد. سه مرحله جمع آوری داده، محاسبه SVF ( در برداشت های میدانی با محاسبه (Rayman، همگن سازی داده ها و در نهایت تحلیل آماری و منطقی در هر دو شیوه انجام شد. یافته ها: حداقل ضریب آسمان قابل رویت مطلوب برای اصفهان 6/0 است که می تواند با گیاه و یا ساختمان ایجاد شود. از طرف دیگر موثر ترین ضریب در کاهش دما ضریب های کم تر از 2/0 می باشند، بنابراین وجود ساباط ها با SVF در حدود صفر در این اقلیم تمهید سنتی هوشمندانه ای بوده است. بحث و نتیجه گیری: از نتایج این پژوهش تاثیر مستقیم و بیش تر SVF بر دمای تابش، دمای سطح، دمای بیولوژیک ، احساس حرارتی و در مقایسه با دمای هوا می باشد. که مبین ناکارا بودن دمای هوا به عنوان تنها متغیر بررسی تعدیل حرارت شهرهاست. تاثیر این شاخص در معابر شرقی غربی بیش تر از شمالی جنوبی بوده و تعدیل حرارتی با شیوه کالبدی ( افزایش تراکم و ارتفاع کالبد پیرامون معابر) در معابر شمالی جنوبی و استفاده از پوشش سبز سایه انداز در معابر شرقی- غربی کارا ترین اثر را در تعدیل حرارت دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  516 - ارزیابی فاکتورهای ایمنی، زیستی در مدیریت بحران تونل‌های شهری
  لیلا عباس زاده توسلی آزاده نکویی‌ اصفهانی هستی برقعی پور
  10.22034/jest.2021.37916.4389
  زمینه و هدف: گسترش شهرنشینی و مشکلات خاص زندگی شهری، بیش از پیش ضرورت توجه همه جانبه به راهبردهای سودمند برای بهینه‌سازی زندگی ساکنان شهرها را لازم ساخته است. امروزه با رشد روزافزون ساخت تونل‌ها، مسئله تامین ایمنی در آن‌ها مورد توجه مهندسان و نهادهای مسئول قرارگرفته است چکیده کامل

  زمینه و هدف: گسترش شهرنشینی و مشکلات خاص زندگی شهری، بیش از پیش ضرورت توجه همه جانبه به راهبردهای سودمند برای بهینه‌سازی زندگی ساکنان شهرها را لازم ساخته است. امروزه با رشد روزافزون ساخت تونل‌ها، مسئله تامین ایمنی در آن‌ها مورد توجه مهندسان و نهادهای مسئول قرارگرفته است. به‌منظور استانداردسازی و ارتقای ایمنی تونل، ارزیابی سطح ایمنی وضعیت فعلی تونل‌ها اولویت دارد، تا بتوان تمهیدات لازم برای ارتقای سطح ایمنی آن اتخاذ نمود. به طور‌کلی با توجه به محدود بودن فضای داخل تونل‌های شهری، وقوع تصادفات در این فضاها دارای شرایط خاصی است. رخ دادن این حوادث می‌تواند موجب اختلال در عملکرد تونل‌ها شود در پی آن ممکن است مشکلاتی همچون آتش‌سوزی، مشکلات تنفسی، و غیره ایجاد شود. بنابراین با توجه به وضعیت بحرانی که در پی وقوع این حوادث ایجاد می‌شود، ضروری است در این شرایط روش‌های مناسبی برای ارزیابی فاکتورهای ایمنی، زیستی در مدیریت بحران تونل‌ها اتخاذ گردد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی فاکتورهای ایمنی، زیستی در مدیریت بحران تونل‌های شهری است و تونل توحید را با تونل رسالت و تونل شهدای غزه مقایسه می‌نماید. روش بررسی: در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل سلسله مراتبیAHP استفاده شده است. یافته‌ها: بالاترین سطح ریسک مربوط به تونل توحید1 و کمترین سطح ریسک مربوط به تونل شهدای غزه می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق در سال 1396نشان می‌دهد سیستم تهویه بیشترین وزن و زهکشی کمترین وزن را دارد و تونل توحید دارای رتبه اول است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  517 - ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی شهری (نمونه موردی: استان‌های کشور)
  حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج سعیده علوی
  10.22034/jest.2019.10823
  زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دست‌یابی به توسعه پایدار یاد می‌شود. بسیاری از پژوهش گران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرا چکیده کامل

  زمینه و هدف: در حال حاضر رقابت‌پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به‌عنوان وسیله‌ای جهت دست‌یابی به توسعه پایدار یاد می‌شود. بسیاری از پژوهش گران، رقابت‌پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می‌دانند، اما رقابت‌پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تأکید کند. با توجه به خلأ موجود در این زمینه پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و سطح‌بندی استان‌های ایران با تأکید بر ابعاد اجتماعی و زیست‌محیطی انجام‌شده است. روش بررسی: این پژوهش با استفاده از 36 شاخص مربوط به بعد اجتماعی و زیست‌محیطی به دنبال ارزیابی رقابت‌پذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره(MCDM) است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی استان‌های کشور در سال 1390 می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ابتدا از مدل‌های HAW و SAW استفاده‌شد و در نهایت با روش کاندرست ادغام‌ گردید و به 5 گروه با توان رقابت‌پذیری بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. برای پیدا کردن ضریب اهمیت هریک از شاخص‌ها از مدل آنتروپی شانون استفاده‌شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بر اساس مدل کاندرست، نشان می‌دهد که بین استان‌های کشور ازلحاظ برخورداری از شاخص‌های اجتماعی و زیست‌محیطی رقابت‌پذیری شهری اختلاف فراوانی وجود دارد به طوری که اختلاف بین استان تهران(رتبه اول) با امتیاز 30 و استان سمنان(رتبه آخر) با امتیاز 25-، خیلی زیاد بوده(55) و این اختلاف زیاد ناشی از عدم تعادل در آمایش سرزمین است. رتبه‌بندی نهایی نشان می‌دهد که استان‌های تهران، البرز، خوزستان، خراسان جنوبی، اصفهان و خراسان رضوی توان رقابت‌پذیری بسیار بالایی داشته و استان‌های کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل، یزد، گلستان، چهارمحال بختیاری و سمنان از توان رقابت‌پذیری بسیار پایینی برخوردار می‌باشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  518 - تحلیل نگرش‌ها و بهره‌گیری از دانش بوم شناسی شهری در برنامه‌ریزی؛ با نگاهی بر نمونه‌های موردی از برنامه‌های ملی تا محلی
  سپیده موحد منوچهر طبیبیان
  10.22034/jest.2018.13574.2214
  حفظ بستر طبیعی و تنوع زیستی شهر جهت ایجاد ارتباط با طبیعت و ارتقاء کیفیت زندگی در شهر با توجه به افت کیفیت محیط زیست و از هم‌گسیختگی بنیان‌های اکولوژیک شهری، نیازمند یکپارچه‌سازی دانش بوم‌شناسی با فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه شهری است. هدف تحقیق، تبیین نظری رویکرد جدید بو چکیده کامل

  حفظ بستر طبیعی و تنوع زیستی شهر جهت ایجاد ارتباط با طبیعت و ارتقاء کیفیت زندگی در شهر با توجه به افت کیفیت محیط زیست و از هم‌گسیختگی بنیان‌های اکولوژیک شهری، نیازمند یکپارچه‌سازی دانش بوم‌شناسی با فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه شهری است. هدف تحقیق، تبیین نظری رویکرد جدید بوم شناسی شهری از طریق بررسی سیر تحول مفهوم بوم‌شناسی و ریشه‌های شکل‌گیری دانش بوم‌شناسی شهری است. همچنین این مقاله در‌صدد پاسخ دادن به این پرسش است که چگونه با بکارگیری بوم شناسی شهری به عنوان رویکردی نو در فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه‌ی شهرها، می-توان فرصت‌هایی را برای ایجاد پیوند میان نظام اکولوژیک با محیط‌های شهری و فعالیت‌های انسانی پدید آورد.تحقیق حاضر از لحاظ روش با اتکا به شیوه‌های توصیفی و تحلیلی انجام گرفته و تلاش شده است که با انجام مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل نگرش‌های مرتبط با بوم‌شناسی شهری و مباحث مربوطه در برنامه‌ریزی و طراحی شهری، بتوان به ریشه‌های نظری موضوع و نحوه‌ی بکارگیری آن در علوم شهری از جمله شهرسازی با بررسی مصادیق کاربردی آن پی‌برد.با توجه به یافته‌های پژوهش، بوم‌‌شناسی شهری به عنوان رویکردی نوین در شهرسازی امروزه از جایگاه مناسبی برخوردار شده است. بازیابی شبکه‌های اکولوژیک شهری و طراحی و برنامه‌ریزی زیست‌بوم محور از مصادیق کاربردی دانش بوم‌شناسی شهری در سطوح مختلف محسوب می‌شوند و از این طریق متخصصان توانسته‌اند در جهت تقویت محیط طبیعی و ایجاد الگوهای توسعه مبتنی برحفظ ارزشهای اکولوژیکی شهر، گام‌های روبه جلویی بردارند. نتایج نشان می‌دهد، کاربرد دانش بوم‌شناسی شهری در برنامه‌ریزی و طراحی شهرها در قالب راهبردی نظری و عملی، بایستی به عنوان یک اولویت ملی جهت دستیابی به شهرهای پایدار و تاب‌آور مد نظر قرار گیرد. دستیابی به این امر مستلزم کارگروهی میان متخصصان مختلف، حمایت از برنامه‌های آموزشی و ایجاد تغییر در نحوه‌ی ارتباط میان سیاستگذاران و متخصصان می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  519 - سنجش پایداری شهری و تاثیر آن بر شاخص‌های کیفیت زندگی با رویکرد تصمیم-گیری چند معیاره تلفیقی (مطالعه موردی: منطقه 2 تهران)
  مریم رباطی المیرا حقایقی
  10.30495/jest.2023.60604.5382
  زمینه وهدف: ارزیابی پایداری شهری زیست محیطی، یکی از مهم ترین ابزارها در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار است که توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری ضروری است . مفهوم کیفیت زندگی ارتباط مستقیمی با نیازهای بشر دارد،بنابراین اگر چه چند بعدی بودن مفهوم کیفیت ز چکیده کامل

  زمینه وهدف: ارزیابی پایداری شهری زیست محیطی، یکی از مهم ترین ابزارها در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار است که توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری ضروری است . مفهوم کیفیت زندگی ارتباط مستقیمی با نیازهای بشر دارد،بنابراین اگر چه چند بعدی بودن مفهوم کیفیت زندگی باید به عنوان یک کل در نظر گرفته شود، افراد باید سعی برای برآوردن نیازهای کلی خود برای بهینه سازی این نیازها کنند. این تحقیق شناسایی، انتخاب و بومی سازی شاخص های مورد نظر در رابطه با پایداری شهری و از طرفی ارتباط آن با شاخص های کیفیت زندگی در منطقه 2 تهران می باشدروش بررسی: در این پژوهش از روش های تصمیم گیری چند معیاره تلفیقی جهت وزن ئهی- ایوت بندی شاخص های بومی استفاده شده است. پس از مشخص شدن شاخص ها با استفاده از روش آنتروپی هر کدام از معیارها و زیر معیارها وزن دهی شدند گزینه های مد نظر تحقیق از دو روش ویکور (VIKOR) و لینمپ (LINMAP) رتبه بندی شد و شاخص های به دست آمده در منطقه 2 شهر تهران پهنه بندی شده است.یافته ها: از 6 معیار در نظر گرفته شده در بخش ارزیابی پایداری شهری زیست محیطی، معیار فیزیکی با وزن نهایی 31/0 بالاترین امتیاز را کسب کرده و در بخش ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی، معیار مدیریت شهری با وزن نهایی 58/0 بالاترین امتیاز را کسب کرده است.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نواحی 1 و 8 هم از نظر شاخص کیفیت زندگی و هم از نظر پایداری شهری زیست محیطی رتبه پایینی را کسب نموده اند در صورتی که سایر نواحی مانند نواحی 2 و 7 شاخص کیفیت زندگی و پایداری شهری زیست محیطی رتبه بالایی را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  520 - تحلیل تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین
  بی بی سارا داز عطا غفاری گیلانده علی عزیزی
  10.22034/jest.2021.30713.3921
  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و به کارگیری تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش جهت تهیه نقشه های کاربری/پوشش اراضی شهر گرگان از تصاویر سنجنده های ماهواره های لندست متعلق به سال های 1987، 2001 و 2014 استفاده شده است. به طوری که پس از انجام عملیات پیش پردازش، طبقه بندی تصاویر به روش طبقه بندی نظارت شده با به کارگیری الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت و نقشه های مورد نظر در سه کلاس اراضی ساخته شده، فضای سبز و سایر کاربری ها تهیه گردید. سپس جهت بررسی روند تغییرات لکه های سبز شهری از متریک های مساحت طبقه، تعداد لکه، میانگین اندازه لکه، میانگین شکل لکه و تراکم حاشیه استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از بررسی تغییرات زمانی فضای سبز شهر گرگان نشان داد که بین سال های 1987 تا 2014 مقدار زیادی از اراضی سبز به ویژه اراضی کشاورزی و جنگلی کاهش یافته و بر میزان اراضی ساخته شده اضافه شده است. به طوری که طی این 27 سال اراضی ساخته شده با میزان 86/15 کیلومترمربع روند افزایشی و در مقابل فضای سبز با مقدار 53/6 کیلومتر مربع روند کاهشی را داشته اند. همچنین بررسی و تحلیل متریک های سیمای سرزمین نیز حاکی از کاهش تعداد و اندازه لکه های سبز همراه با تکه تکه شدن و از هم گسیختگی آن ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات پوشش اراضی طی 27 سال نشان داد که فضاهای سبز به میزان قابل توجهی همراه با تکه تکه شدن، روند کاهشی را داشته است. بنابراین به کارگیری رویکردهای جدید اکولوژیک در کنار سایر روش های مطالعات فضاهای سبز در برنامه ریزی های شهری ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  521 - ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان‌های اهر، کلیبر و ورزقان برای کاربری توسعه شهری
  نفیسه رضاپور اندبیلی میرمهرداد میرسنجری
  10.22034/jest.2020.31239.3955
  زمینه و هدف:ارزیابی توان اکولوژیک فرایندی است که تلاش دارد از طریق تنظیم رابطه انسان با طبیعت، توسعه ای در خور و هماهنگ با طبیعت را فراهم سازد. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه شهری در شهرستان های اهر، کلیبر و ورزقان می باشد. روش بررسی: فرآیند چکیده کامل

  زمینه و هدف:ارزیابی توان اکولوژیک فرایندی است که تلاش دارد از طریق تنظیم رابطه انسان با طبیعت، توسعه ای در خور و هماهنگ با طبیعت را فراهم سازد. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه شهری در شهرستان های اهر، کلیبر و ورزقان می باشد. روش بررسی: فرآیند ارزیابی توان اکولوژیکی در پژوهش حاضر شامل سه بخش اساسی است که پس از شناسایی منابع اکولوژیکی، تجزیه و تحلیل و جمع‌بندی داده‌ها، توان اکولوژیکی در محدوده‌ی مطالعاتی تعیین گردیده است. لایه‌ های اطلاعاتی مورد استفاده در این مطالعه عبارتند از: خاک‌‌شناسی، اقلیم، پوشش گیاهی، شکل زمین. یافته ها: شهرستان‌های اهر، کلیبر و ورزقان در شمال غربی استان آذربایجان شرقی با مساحت 930214 هکتار می باشند. بررسی ها نشان می دهد حدود 300 هزار هکتار در طبقه یک، حدود 293 هزار هکتار در طبقه دو و حدود 141 هزار هکتار در طبقه سه کاربری توسعه شهری قرار می‌گیرد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها حاکی از آن است که تلفیق لایه های اطلاعاتی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، دارای قابلیت بالایی جهت ارزیابی توان اکولوژیک اراضی برای کاربری توسعه شهری می باشد. با توجه به نتایج و یافته ها سه شهرستان مذکور دارای توان خوبی جهت توسعه شهری می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  522 - برآورد آلودگی هوای ناشی از تردد وسایل نقلیه عمومی درون شهری شهرستان یزد
  زهرا نصراللهی هانیه پوش دوزباشی
  10.22034/jest.2020.9022
  زمینه و هدف: امروزه ازدحام جمعیت شهرها و تمایل به شهرنشینی، نیاز مردم را به استفاده از وسایل حمل و نقل فزونی بخشیده و از این رو، وجود یک سیستم حمل‌و‌نقل عمومی مطمئن، کارا و اقتصادی، با کمترین آثار مخرب زیستی در راستای رسیدن به توسعه پایدار گامی ضروری به نظر می‌رسد. چه آ چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه ازدحام جمعیت شهرها و تمایل به شهرنشینی، نیاز مردم را به استفاده از وسایل حمل و نقل فزونی بخشیده و از این رو، وجود یک سیستم حمل‌و‌نقل عمومی مطمئن، کارا و اقتصادی، با کمترین آثار مخرب زیستی در راستای رسیدن به توسعه پایدار گامی ضروری به نظر می‌رسد. چه آن‌که حمل و نقل شهری یکی از زمینه‌های اصلی توسعه اقتصادی محسوب می‌شود؛ موضوعی که لزوم برنامه‌ریزی صحیح را در زمینه حــمل و نقــل شهری مورد تاکید قرار می‌دهد. از این رو، این مقاله با هدف بررسی آلودگی هوای ناشی از تردد وسایل حمل ونقل عمومی درون شهری در شهرستان یزد و برآورد آلودگی ناشی از آن‌ها در این مسیر تدوین شده است. روش بررسی : داده‌های مورد نیاز این مطالعه از طریق مراجعه به سازمان تاکسی‌رانی و اتوبوس‌رانی شهرستان یزد و هم‌چنین مراجعه میدانی در بین رانندگان جمع‌آوری شده است. یافته‌ها: براساس نتایج به‌دست‌آمده، تردد وسایل نقلیه عمومی در شهرستان یزد باعث انتشار سالانه 306 تن ذرات معلق،730 تن هیدروکربور، 1424 تن مونو اکسید کربن، 68934 تن دی اکسید کربن، 389 تن دی اکسید گوگرد، 4 تن تری اکسید گوگرد و666 تن مونواکسید نیتروژن می‌شود. هم‌چنین، گازوییل عمده‌ترین سوخت مصرفی وسایل حمل و نقل عمومی است که آلایندگی قابل توجهی را به دنبال دارد. بحث و نتیجه‌گیری: از این رو، حمل و نقل ریلی به دلیل کاهش مصرف سوخت به‌عنوان گزینه‌ای مناسب و راهکاری عملی در جهت توسعه پایدار شهری به منظور بهبود وضعیت ترافیک شهری شهرستان یزد، راندمان بالای سرعت جابه‌جایی و صرفه جویی در هزینه‌های استفاده از وسایل نقلیه شخصی و درمانی پیشنهاد می‌‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  523 - مطالعه و ارزیابی تبلیغات محیطی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: حدفاصل میدان انقلاب اسلامی تا چهارراه ولی عصرشهرتهران)
  امید حیدری لعبت زبردست فهیمه عسگری راد
  10.22034/jest.1970.14728
  زمینه و هدف: تبلیغات محیطی به منزله ی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی است که در چند سال اخیر درمناظر ومعابرشهری ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. این تبلیغات در طرح اولیه شهرها، استفاده مناسب از فضاهای شهری ودرنظر گرفتن بافت وموقعیت اجتماعی شهر اهمیت دارد. هدف دراین پژو چکیده کامل

  زمینه و هدف: تبلیغات محیطی به منزله ی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی است که در چند سال اخیر درمناظر ومعابرشهری ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. این تبلیغات در طرح اولیه شهرها، استفاده مناسب از فضاهای شهری ودرنظر گرفتن بافت وموقعیت اجتماعی شهر اهمیت دارد. هدف دراین پژوهش ارزیابی والویت بندی میزان اغتشاش مولفه های شاخص تبلیغات محیطی درمحدوده مورد بررسی است. روش بررسی: روش کاردر پژوهش حاضرتوصیفی- تحلیلی بوده و دادهﻫﺎی ﻣﻮردنیاز از طریق اﺑﺰار پرسش نامه(طیف لیکرت) ﮔﺮدآوری گردید. فرضیه پژوهش حاضربه صورتی است که انتظارمی رود اغتشاش بصری درشاخص نما وتبلیغات محیطی بیش تر از متوسط نشود. آزمون فرضیه حاضربا تعیین شش مولفه انجام شد که عبارتند از: دید نامطلوب دراثروجود ریتمی ناهماهنگ درنماها وعناصر، دید نامطلوب دراثرنصب پوسترها وتبلیغات، دید نامطلوب دراثروجود تابلوهای کثیف، مناسب نبودن تابلوها از لحاظ شکل اندازه خوانایی، ابعاد نامناسب دروپنجره ساختمان ها ودید نامطلوب دراثرالحاقات موجود بر روی ساختمان ها، برای شاخص نما وتبلیغات محیطی وبا به کارگیری روش های میانگین آماری، فرضیه حاضر آزمون شد. درادامه هرکدام از مولفه ها با استفاده از نرم افزارExpert choice تحلیل سلسله مراتبی(AHP) شدند. یافته‌ها: ضمن شناسایی ابعاد مختلف تبلیغات محیطی، مولفه های شاخص نما وتبلیغات تعیین گردید، با توجه به نظر کارشناسان و بازدید میدانی معلوم شد که مولفه دید نامطلوب در اثر نصب پوسترها وتبلیغات بیش ترین آلودگی و از سویی دیگر مولفه ابعاد نامناسب در وپنجره ساختمان ها کم ترین میزان آلودگی را به خود اختصاص داد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصله ﻧﺸﺎن داد که فرضیه پژوهش قابل پذیرش بوده ومیزان آن از حد متوسط بیش تر نمی باشد. لذا ازبین تبلیغات محیطی موجود درمحدوده مطالعاتی، تبلیغات موجود برروی کف پوش ها با کسب درجه خیلی زیاد، بیش ترین هیجان و اغتشاش بصری را ایجاد می کنند ولی درمقابل، بیلبوردها با کسب درجه خیلی کم، کم ترین اثربخشی را در رابطه با ایجاد اغتشاش محیطی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  524 - قابلیت جذب فلزات سنگین توسط برخی گونه‌های درختی و درختچه‌ای مورد استفاده در فضای سبز شهرکرد
  فاطمه مصطفوی محسن بهمنی رسول زمانی احمد محمودی علی جعفری
  10.22034/jest.2020.29748.3834
  زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و چکیده کامل

  زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و فلزات سنگین مؤثر باشد. هدف از این مطالعه بررسی انتخاب بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در برگ گونه های درختی و درختچه‌ای سرو خمره ای، نارون، زبان گنجشک و برگ نو در چهار منطقه با سطوح ترافیکی مختلف در سطح شهرستان شهرکرد است.ب-روش بررسی: برای این منظور از درختان واقع در خیابان های با ترافیک بالا (خیابان کاشانی، خیابان سعدی، ترمینال مسافربری) به عنوان مناطق آلوده و دانشگاه شهرکرد به عنوان منطقه شاهد در دو مقطع زمانی متفاوت (اواخر بهار و اواخر تابستان) اقدام به نمونه برداری از برگ های درختان مذکور شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار تجمع فلزات سنگین در منطقه آلوده (خیابان کاشانی) با اختلاف معنی داری در سطح 99 درصد بیش‌تر از مناطق دیگر می باشد. همچنین بیش‌ترین مقدار انباشت فلز سرب و روی در برگ گونه ی برگ نو با مقادیر 47/ 5 و 68/32 میلی گرم بر کیلوگرم و کادمیوم با مقدار 84/1 میلی گرم بر کیلوگرم در برگ گونه ی سرو خمره‌ای مشاهده گردید.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، گونه های برگ نو، سروخمره ای، نارون و زبان گنجشک به عنوان بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین، در فضای سبز شهرکرد معرفی می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  525 - کاهش تأثیرات جزایر حرارتی شهری بر سلامت انسان‌ها از طریق تغییرات فرم شهری در اقلیم گرم و خشک شهر مشهد (نمونه موردی الگوی بافت شطرنجی محله شاهد و بافت ارگانیک محله پاچنار)
  الهام ثناگر دربانی مجتبی رفیعیان تکتم حنایی دانیال منصفی پراپری
  10.22034/jest.2020.33354.4134
  زمینه و هدف: افزایش موج گرما در شهرها سبب گردیده تا مشکلات عدیده‌ای برای سلامت انسان‌ها به وجود آید. کاهش مشکلات زیست‌محیطی از طریق تقلیل دمای محیط و درنتیجه ارتقا سلامت انسان‌ها از مهم‌ترین دغدغه‌ها در عصر حاضر است که می‌توان به‌وسیله تغییرات فرم‌های شهری و عناصر محیطی چکیده کامل

  زمینه و هدف: افزایش موج گرما در شهرها سبب گردیده تا مشکلات عدیده‌ای برای سلامت انسان‌ها به وجود آید. کاهش مشکلات زیست‌محیطی از طریق تقلیل دمای محیط و درنتیجه ارتقا سلامت انسان‌ها از مهم‌ترین دغدغه‌ها در عصر حاضر است که می‌توان به‌وسیله تغییرات فرم‌های شهری و عناصر محیطی به آن دست‌یافت. روش بررسی: در این پژوهش از روش شبیه‌سازی مجموعه نرم‌افزار Envi-Met و Leonardo استفاده‌شده است. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن است که هرچقدر نسبت ارتفاع به عرض بیشتر شود، دسترسی نور خورشید به محیط کمتر می‌شود و درنتیجه دمای محیط کاهش می‌یابد. همچنین سایه‌اندازی ناشی از نسبت (H/w)، وجود گیاهان و باد در دره‌های شهری می‌تواند دمای محیط را کاهش دهد. علاوه بر آن کاهش سطوح نفوذناپذیر پوشش‌های شهری و وجود مصالح با آلبدوی بالا، باعث افزایش در تبخیر و تعرق می‌شود که شرایط خنک‌تر شدن محیط‌های شهری را مهیا می‌کند و سبب کاهش تأثیرات نامطلوب گرمای شهری بر سلامت انسان می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که ایجاد سایه‌اندازی از طریق ترکیب پوشش گیاهی و همچنین ایجاد تغییرات متنوع در ساختارهای ارتفاع به عرض (H/w) که هم سایه‌اندازی را افزایش دهد و هم در بخش‌هایی راه را برای انتشار گرمای محیط بازنماید، می‌تواند در کاهش دمای محیط و سطوح، تأثیرگذار باشد. همچنین استفاده از سطوح شهری نفوذپذیر و انتخاب مصالح جداره‌های ساختمان‌ها با بازتابش کم در جذب کمتر نور خورشید تأثیرگذار است و می‌تواند شدت جزایر حرارتی شهری را کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  526 - مدل‌سازی تنوع بتا در گرادیان آشفتگی و عوامل محیطی جنگل‌های هیرکانی- خیرود کنار نوشهر
  ملیحه عرفانی افشین دانه کار عبدالرسول سلمان ماهینی وحید اعتماد
  10.30495/jest.2018.16244.2471
  زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌س چکیده کامل

  زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌سازی تنوع بتا از سازه‌های آشفتگی با هفت نمایه، ناهمگنی محیطی با چهار نمایه، خاک با ده نمایه، پوشش زمین و درصد تاج پوشش با پنج نمایه استفاده گردید. تمامی گونه‌های گیاهی آوندی در 100 پلات و 6 پهنه همگن مکانی در قالب نمونه‌برداری خوشه‌ای در گرادیان آشفتگی آماربرداری شد. نمایه‌های تنوع بتا برای هر خوشه محاسبه گردید و به همراه نمایه‌های سایر سازه‌ها وارد مدل‌سازی معادلات ساختاری گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که نمایه‌های باقی مانده در مدل به خوبی قادر به تبیین تنوع بتا (R2=0.761) هستند. همچنین، قدرت پیش‌بینی مدل برای سازه تنوع بتا بسیار قوی (Q2= 0.422) بدست آمد.بحث و نتیجه‌گیری: مهم‌ترین نمایه‌های آشفتگی در این مدل به ترتیب میزان دسترسی، تعداد دوره‌های مدیریتی بهره‌برداری از جنگل، عکس فاصله از آخرین سال بهره‌برداری از جنگل، تعداد روزهای چرا و تراکم دام بود. نمایه‌های خاک اثرگذار بر تنوع بتا به ترتیب شامل درصد مواد‌آلی، میزان نیتروژن، درصد آهک، تراکم موثر خاک و میزان پتاسیم بود. اثر درصد تاج پوشش و پوشش لاشبرگ بر تنوع بتا در پژوهش حاضر منفی بود و ناهمگنی محیطی نقش تعدیل‌گری معنی‌دار بر کاهش اثر سازه آشفتگی بر تنوع بتا داشت. با توجه به مقیاس سازه آشفتگی و ناهمگنی مکانی، بررسی تنوع بتا می‌تواند جهت مقایسه بین جوامع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  527 - تاثیر پراکنش افقی شهر تهران بر زمینهای کشاورزی پیرامون
  نرگس احمدی فرد پروین ده ده زاده سیلابی ابراهیم جهانگیری
  10.22034/jest.2019.27956.3698
  زمینه و هدف: اگر توسعه پایدارشهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم یکی از پیش شرط های مهم تحقق آن، بهینه سازی انواع بهره گیری از زمین شهری است که در غیر این صورت شهرها دچار پدیده گسترش افقی و یا گسترش بی رویه می شوند. تاکنون مدل های مختلفی برای ش چکیده کامل

  زمینه و هدف: اگر توسعه پایدارشهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم یکی از پیش شرط های مهم تحقق آن، بهینه سازی انواع بهره گیری از زمین شهری است که در غیر این صورت شهرها دچار پدیده گسترش افقی و یا گسترش بی رویه می شوند. تاکنون مدل های مختلفی برای شناخت شکل شهر و سنجش میزان پراکنش آن ارایه شده است. روش بررسی: این تحقیق سعی بر آن دارد تا از طریق مدل های مختلف مانند تحلیل زمانی تراکم شهری، روش توزیع چارکی، درجه توزیع متعادل، درجه تجمع و مدل هلدرن، میزان گسترش افقی شهر تهران را در دهه های مختلف مورد محاسبه و تاثیر آن را بر زمین های کشاورزی اطراف مورد بررسی قرار دهد. یافته ها: نتایج حاصل از این نوع تحقیق نشان می دهد که شکل کلان شهر تهران از فشردگی و رشد آرام به سمت گسترش افقی بی رویه و رشد سریع و بی برنامه تغییر پیدا کرده است. در ادامه با استفاده از تصاویر ماهواره ای سال های 1357 و 1385 ه.ش که از سازمان فضایی ایران گرفته شده اند جهت بررسی میزان تغییر کاربری ها و به ویژه کم و کیف تغییر کاربری کشاورزی به کاربری های شهری از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. این تصاویر با استفاده ار روش پردازش بصری یا تفسیر چشمی به نقشه هایی تبدیل شده اند که در پایان با استفاده از روش تلفیقی و روی هم گذاری دو نقشه به دست آمده و محاسبات انجام شده، چگونگی تغییرات کاربری ها در طی این دو دوره (28 ساله ) بررسی شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج تتحقیقات در این بخش حاکی از این مساله است که از کل زمین های کشاورزی موجود در محدود مورد مطالعه در سال 1357حدود38952 هکتار می باشد که نیمی از آن در دوره 28 ساله 57-79 از بین رفته و به طور مستقیم یا غیر مستقیم در اثر توسعه شهری کاهش یافته اند و به 4/19 هزار هکتار در سال 1385 رسیده است. چنان چه رشد و توسعه شهر به صورت پراکنش افقی بی رویه ادامه پیدا کند همین مقدار زمین در توسعه آتی شهر از بین خواهد رفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  528 - ارائه الگوی ساده سنجش عملکرد محیط زیست در مدیریت شهری توسط AHP
  منوچهر امیدواری مریم قندهاری
  10.22034/jest.2020.690.0
  زمینه و هدف: محیط زیست از مهمترین مسایلی است که امروزه مورد توجه اکثر مدیران شهری است. ممیزی مدیریت محیط زیست بعنوان یک چالش مهم در مدیریت شهری مطرح است. ارزیابی درست تاثیر توسعه شهری بر محیط زیست می تواند از اثرات منفی توسعه بر محیط زیست جلوگیری نماید. یک الگوی سیستمات چکیده کامل

  زمینه و هدف: محیط زیست از مهمترین مسایلی است که امروزه مورد توجه اکثر مدیران شهری است. ممیزی مدیریت محیط زیست بعنوان یک چالش مهم در مدیریت شهری مطرح است. ارزیابی درست تاثیر توسعه شهری بر محیط زیست می تواند از اثرات منفی توسعه بر محیط زیست جلوگیری نماید. یک الگوی سیستماتیک ممیزی سبب می شود که قضاوت های ارزیاب ها به حداقل رسیده و ارزیابی واقعی تری را داشته باشند. هدف از این تحقیق ارائه یک الگویی جهت ارزیابی عملکرد مدیریت محیط زیست در حوزه مدیریت شهری بود. روش کار: این تحقیق با استفاده از نظر خبرگان در حوزه مدیریت شهری و با استفاده از تلفیق روش AHP با مدیریت ریسک انجام شده است. این الگو قادر است ارزیابی دقیقی را بدون تاثیر قضاوت های شخصی از عملکرد مدیریت شهری در حوزه محیط زیست انجام دهد. نتایج: نتایج نشان داد مهمترین مشکلات در حوزه مدیریت محیط زیست در کلان شهر تهران، حمل و نقل و مدیریت ترافیک، تاسیسات فاضلاب و مدیریت پسماند های جامد و نسبت فضای سبز بوده که در برخی از نواحی مورد مطالعه دارای شرایط نامطلوب بوده است. نتیجه گیری: یکی از مهمترین مسایل در ارزیابی عملکرد، تاثیر بالقوه قضاوت شخصی ارزیاب ها بر فرایند ارزیابی است. در الگوی ارائه شده میزان وزن عوامل موثر و پارامتر های موثر بر عملکرد محیط زیست مدیریت شهری مشخص شد. بر اساس این اوزان می توان استراتژی های کنترلی را تعریف نمود. الگوی ارائه شده قادر به تعیین نقاط ضعف سیستم مدیریت شهری در عملکرد محیط زیست شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  529 - سایت‏ موزه‏ کشاورزی, راهبردی آموزشی جهت ارتقاء محیط زیست شهری
  ندا زرکش رضا سامه محمدمهدی ضرابی
  10.22034/jest.2020.25857.3509
  زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میراث ارزشمندی برخوردار است، کوچک شمردن این امر در یک کشور مستعد، نه‌ تنها تأمین غذا را تهدید می کند، بلکه سلامت محیطی را نیز به خطر می اندازد. از آنجایی که مسائلی چون افزایش جمعیت و تغییرات آب ‌و هوایی، لزوم توجه به محیط‌ زیست را ایجاب می کند، بنابراین هدف این مقاله ارتقاء شرایط محیطی از طریق ایجاد سایت موزه کشاورزی و برقراری ارتباط میان محیط انسان ‌ساخت و بسترهای طبیعی است تا بتوان شرایط مناسبی را جهت آموزش، ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی و توسعه‌ی فضای تفرجگاهی فراهم کرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ روش با اتکاء به شیوه‌ی توصیف و تحلیل انجام گرفته است. بدین‌ترتیب که پس از بیان پیشینه ای پیرامون نمونه های اجرا شده در رابطه با موضوع و عملکرد آنها، به رویکردها و اهداف مرتبط جهت آموزش کشاورزی در شهر و حومه‌ی آن پرداخته شده است که در نهایت عملکردهای پیشنهادی در سایت موزه‌‌‌ی کشاورزی به شش عامل دسته بندی و تأثیر آنها بر هریک از رویکردهای بیان شده تحلیل می گردد. یافته‎ها و نتایج: یافته های تحقیق بیان می کند که اختصاص زمین هایی در شهر و حومه آن به زمین های مثمر همچون سایت موزه کشاورزی علاوه بر بهبود جنبه‌های فرهنگی، تفریحی و جذب مخاطب می تواند پایداری زیست محیطی و شرایط اکولوژیکی مناسب را فراهم کند و نقش سازنده ای در افزایش کیفیت منظر شهری داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  530 - مقایسه پرتوهای گاما و اشعه ماورای بنفش در کنترل رشد مجدد میکروارگانیسم ها در پساب فاضلاب شهری
  امیر حسین مداح مارال خدادادی ساناز خرمی پور
  10.22034/jest.2021.35819.4263
  زمینه و هدف: استفاده از پساب فاضلاب به منظور کشاورزی به دلیل کمبود شدید منابع آب در ایران، اجتناب ناپذیر شده است. گندزدایی یکی از مراحل مهم در تصفیه آب است. هر چند فن آوری های گندزدایی رایج مانند کلرزنی می توانند به طور موثری عوامل بیماریزای میکروبی را کنترل کنند، لیکن چکیده کامل

  زمینه و هدف: استفاده از پساب فاضلاب به منظور کشاورزی به دلیل کمبود شدید منابع آب در ایران، اجتناب ناپذیر شده است. گندزدایی یکی از مراحل مهم در تصفیه آب است. هر چند فن آوری های گندزدایی رایج مانند کلرزنی می توانند به طور موثری عوامل بیماریزای میکروبی را کنترل کنند، لیکن محصولات ناخواسته گندزدایی را ایجاد می کنند که سمی و سرطان زا هستند. هدف مطالعه حاضر مقایسه کارایی گندزدایی و کنترل رشد مجدد آلودگی زیستی ﭘﺴﺎب ﻓﺎﺿﻼب شهری با استفاده از تیمار‌های ﭘﺮﺗﻮ گاما و اشعه ماوراءبنفش می باشد. روش بررسی: نمونه پساب ثانویه‌ (قبل از واحد کلرزنی) از تصفیه‌خانه تهران جنوب جمع‌آوری شد. از دزهای پرتو گاما 5/0، 1، 2، 4 و 6 کیلوگری استفاده شد. سیستم‌ گندزدایی اشعه ماورای بنفش با حجم راکتور 1 لیتر ساخته شد. کارایی گندزدایی بر اساس تعیین ‌شمارش کل کلنی و کلیفرم کل ارزیابی شد. جهت ارزیابی رشد مجدد میکروبی نمونه‌ها در دمای 22درجه سانتی گراد و 100 دور در دقیقه در محل تاریک به مدت سه روز انکوبه شدند. یافته ها: تعداد کلیفرم کل در شروع آزمایش در همه دزهای پرتو گاما صفر بود. لیکن در دزهای کمتر از 2 کیلوگری رشد مجدد کلیفرم کل مشاهده شد. در تیمار اشعه ماورای بنفش شدت جریان ورودی، در زمان شروع آزمایش در شدت جریان کم بیشترین کارایی گندزدایی وجود داشت. لیکن با گذشت سه روز در همه شدت جریان ها جمعیت کلیفرم کل از حد مجاز بیشتر بود. بحث و نتیجه گیری: پرتوتابی گاما می‌تواند به عنوان یک تکنیک موثر نسبت به روش‌ ماورای بنفش جهت گندزدایی بدون رشد مجدد میکروبی به کار رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  531 - بررسی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان در بوستان‌های شهر تهران (مطالعه موردی بوستان‌های جمشیدیه، ملت، قائم و شهر)
  فرحناز محدث جلیل ایمانی هرسینی مهدی رمضانی نعمت ا... خراسانی
  10.30495/jest.2020.40259.4487
  زمینه و هدف: محاسبه‌ی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری تهران به‌منظور درک بهتر شرایط محیطی و بهبود یا اصلاح آن ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق باهدف محاسبه شاخص‌های غنا، تنوع زیستی و یکنواختی پرندگان شهر تهران به‌صورت مطالعه موردی در بوستان‌های شهر، ملت، جمشیدیه و قائم ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: محاسبه‌ی شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری تهران به‌منظور درک بهتر شرایط محیطی و بهبود یا اصلاح آن ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق باهدف محاسبه شاخص‌های غنا، تنوع زیستی و یکنواختی پرندگان شهر تهران به‌صورت مطالعه موردی در بوستان‌های شهر، ملت، جمشیدیه و قائم انجام گرفت.روش بررسی: در این پژوهش ثبت پرندگان بین ماه‌های اسفند ۹۵ تا تیر ۹۶ با روش شمارش نقطه‌ای صورت گرفت، شاخص ها با استفاده از نرم افزار Ecological Methodology محاسبه شد.یافته ها: در مجموع ۳۷۲۳ پرنده متعلق به ۴۰ گونه از ۸ راسته و ۱۹ خانواده مشاهده و ثبت گردید. 75% از کل گونه‌های ثبت‌شده متعلق به راسته گنجشک‌سانان بود و در میان آن‌ها گنجشک خانگی بیشترین تعداد را داشت. بوستان قائم باوجود بیشترین مساحت بین بوستان‌های موردمطالعه، دارای کمترین غنا و تنوع و بیشترین فراوانی بود. بوستان شهر که قدیمی‌ترین بوستان شهری تهران در مقایسه با بوستان‌های دیگر است، بالاترین غنا و تنوع گونه‌ای و کمترین فراوانی را داشت.بحث و نتیجه گیری: پرندگان ثبت شده در بوستان های مورد مطالعه غالبا متعلق به راسته گنجشک سانان و نیمی از آن ها بومی شهر تهران هستند.مساحت بالای بوستان ها الزاما به معنای بالاتر بودن تنوع پرندگان آن ها نیست و همچنین یافته ها در بوستان شهر واقع در مرکز شهر نشان می دهد که علی رغم وجود بافت متراکم، در صورت داشتن فضا های مناسب، توانایی بالایی در جلب و جذب پرندگان وجود دارد.نتایج این تحقیق می‌تواند امکان بررسی عوامل مؤثر بر شاخص‌های تنوع زیستی پرندگان شهری را فراهم کند و به پژوهشگران محیط‌زیست، مدیران و طراحان شهری کمک کند تا با طراحی مناسب فضای سبز موجب حفاظت از تنوع زیستی و جلب و جذب پرندگان به‌عنوان یکی از شاخص‌های سلامت زیستگاه و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  532 - پهنه‌بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند متغیره (مطالعه موردی: شهرک امام علی، شهر مشهد)
  محمد رستمی خلج دانا حسامی حسین سلمانی تیمور تیموریان
  10.22034/jest.2020.21852.3091
  زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور چکیده کامل

  زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور مدیریت مناطق شهری، انجام اقدامات امدادی و اولویت بندی مناطق جهت رفع مشکل سیلاب، باید مناطقی که بیش تر دچار مشکل می شوند مشخص شوند. روش بررسی: چندین معیار روی سیلاب شهری موثرند و در ایجاد سیلاب شهری نقش دارند که در تحلیل آسیب پذیری مناطق شهری دربرابر سیلاب باید در نظر گرفته شوند. یکی از روش هایی که با دقت کافی و با استفاده از اطلاعات موجود می توان پتانسیل مناطق تحت خطر را مشخص کرد استفاده از روش تصمیم گیری چند متغیره (MCDA) است که در این مطالعه برای تعیین پتانسیل خطر سیلاب در شهرک امام علی (ع) شهر مشهد استفاده شد. برای این منظور از شش لایه اطلاعاتی شامل لایه فاصله از کانال، شیب، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، شیب کانال اصلی و ارتفاع استفاده گردید. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی برای لایه های ذکر شده، وزن لایه ها با استفاده از دانش متخصصان و کارشناسان منطقه تعیین گردید و در نهایت نقشه مناطق مستعد خطر سیلاب تهیه گردید. یافته ها: نقشه پتانسیل خطر بدست آمده نشان داد که 2/8 درصد از منطقه که در نزدیکی خروجی حوضه و در اطراف کانال اصلی قرار دارند، دارای پتانسیل خطر بیش تری هستند. نتیجه گیری: نتایج و بررسی های میدانی نشان داد روش تصمیم گیری چند متغیره روشی دقیق و مناسب برای پهنه بندی خطر سیلاب شهری می باشد و با استفاده از این روش می توان مناطقی که دارای خطر آبگرفتگی بیش تری هستند مشخص کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  533 - ارزیابی و بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل پسماند شهر ارومیه با ترکیب روش سطح پاسخ و شبکه عصبی مصنوعی
  سعید جعفرزاده قوشچی شبنم حمیدی مقدم
  10.22034/jest.2020.27028.3603
  زمینه و هدف : بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل مواد زاید شهری بیش ترین سهم هزینه های مدیریت مواد زاید را از آن خود کرده است. بنابراین بهبود این سیستم و کاهش هزینه های عملیاتی آن به عنوان یک ضرورت در مدیریت پسماند شهری همواره مورد توجه قرار گرفته است. روش بررسی: به موجب ب چکیده کامل

  زمینه و هدف : بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل مواد زاید شهری بیش ترین سهم هزینه های مدیریت مواد زاید را از آن خود کرده است. بنابراین بهبود این سیستم و کاهش هزینه های عملیاتی آن به عنوان یک ضرورت در مدیریت پسماند شهری همواره مورد توجه قرار گرفته است. روش بررسی: به موجب بالا بودن نوسان، تغییر در اندازه پسماند ها، تغییرات آب و هوایی و بافت های جمعیتی و زیر ساختی استفاده از سیستم شبکه عصبی مصنوعی (ANN)یک روش مناسب برای پیش بینی اندازه پسماند تولیدی می باشد و از طرفی برای بهینه سازی سیستم مدیریتی این پسماندها نیز از روش سطح پاسخ (RSM) استفاده می گردد. یافته ها: نتایج حاصل از این روش ترکیبی نشان می دهد که بهترین ترکیب از عوامل تاثیرگذار در سیستم حمل زباله شهری توسط RSM با در نظر گرفتن بیش ترین بار حمل شده با حدود 26 کارگر، 10 وانت و 6 کامیون پیشنهاد شد. این ترکیب قادر به حمل بار حدود 34836 تن با هزینه 596696000 ریال می باشد، که نسبت به مقادیر واقعی کارایی بالایی را نشان می دهد. همچنین برای پیش بینی بار حمل شده الگوریتمپس انتشار (BP)با 9 نرون در لایه پنهان به عنوان بهترین مدل با قدرت پیش بینی 19/99% در پیش بینی وزن و 62/96% در پیش بینی هزینه انتخاب شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با استفاده از ترکیب دو روش سطح پاسخ به عنوان یک روش آماری و شبکه عصبی مصنوعی به عنوان یک روش ریاضی می توان به نتایج مناسبی برای ارزیابی و بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل پسماند رسید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  534 - بررسی ترسیب کربن پوشش درختی و خاک در دو پارک شهری کوهدشت
  شریفه حیدریان فرهاد قاسمی آقباش
  10.30495/jest.2020.11035
  زمینه و هدف: افزایش دی اکسیدکربن اتمسفری در سال های اخیر منجر به افزایش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی شده است. ترسیب کربن در پوشش درختی، گیاهی و خاک های تحت آن ساده ترین و از لحاظ اقتصادی عملی ترین راه کار ممکن جهت کاهش کربن اتمسفری محسوب می شود. لذا این پژوهش به منظور چکیده کامل

  زمینه و هدف: افزایش دی اکسیدکربن اتمسفری در سال های اخیر منجر به افزایش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی شده است. ترسیب کربن در پوشش درختی، گیاهی و خاک های تحت آن ساده ترین و از لحاظ اقتصادی عملی ترین راه کار ممکن جهت کاهش کربن اتمسفری محسوب می شود. لذا این پژوهش به منظور ارزیابی میزان ترسیب کربن پوشش درختی و خاک در دو پارک شهری کوهدشت (پارک شقایق و شهید بهشتی) انجام شد.روش بررسی: جهت دست یابی به هدف مورد نظر، درختان هر دو پارک مورد آماربرداری قرار گرفتند. هم چنین نمونه های خاکی در دو عمق 0 تا 15 و 15 تا 30 سانتی متری از داخل پارک و زمین عاری از پوشش گیاهی مجاور پارک (به عنوان شاهد) جمع آوری و برای انجام آنالیزهای مربوطه آماده شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد مقدار ترسیب کربن خاک در اعماق 0 تا 15 و 15 تا 30 سانتی متری در پارک شقایق و منطقه شاهد آن به ترتیب 7/106، 65/251، 52/23 و 48/45 تن در هکتار از پارک شهید بهشتی و منطقه شاهد آن به ترتیب 93/11، 83/20، 05/32 و 13/53 تن در هکتار به طور معنی داری (P< 0.01) بیش تر بود. تراکم و تنوع در آمیختگی پوشش درختی نیز تاثیر چشم گیری در مقدار کربن ترسیب داشته است (چنار13/53، کاج مشهد 32/31، کاج تهران 05/32 و اقاقیای توپی 81/12 تن در هکتار). به طورکلی، ترسیب کربن پارک شقایق از پارک شهید بهشتی بیش تر بوده و از جمله دلایل اصلی آن می توان به بافت خاک (رسی)، تراکم و تنوع بالای پوشش درختی و هم چنین نزدیکی به جاده دسترسی آسفالته اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  535 - تأثیر آموزش در فرهنگ‎سازی و ارتقاء نگرش دانش آموزان مقطع متوسطه اول نسبت به اهمیت و حفظ منابع‌طبیعی (مطالعه موردی: شهرستان خرم آباد)
  شهرام مهدی کرمی محسن رجبی اکرم آزادی ریمله اکرم احمدی
  10.22034/jest.2018.19810.2869
  زمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: شدت تخریب منابع طبیعی در استان لرستان در طی چند سال اخیر افزایش نگران کننده‌ای داشته است. لذا ارزیابی آگاهی دانش آموزان به عنوان کاربران آتی منابع طبیعی، نسبت به منابع طبیعی ضروری می باشد. روش بررسی: به‌منظور انجام این بررسی، پرسش‌نامه‌ای با توجه به نظرات اساتید و کارشناسان متخصص طراحی گردید. روایی و پایایی پرسش‌نامه با استفاده از ضریب آلفا کرونباخ 75/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول است. سپس به طور تصادفی از بین 800 نفر از دانش‌آموزان 10 مدرسه شهرستان خرم آباد که به صورت شفاهی، نصب پوسترها و فیلم‌های آموزشی منابع طبیعی، آموزش دیده بودند، 250 نفر جهت پر کردن پرسش‌نامه و بررسی دیدگاه‌ آن‌ها قبل و بعد از آموزش انتخاب شدند. یافته‎ها: نتایج توصیفی حاصل از تاثیر پایه تحصیلی، معدل، شغل پدر، تحصیلات مادر و پدر، درآمد خانوار و میزان تماشای تلویزیون بر دیدگاه دانش آموزان نسبت به منابع طبیعی ارایه گردید. نتایج استنباطی نیز نشان داد که ارتباط بین متغیرها بدین شکل بود: الف) همبستگی مثبت و معنی‌داری بین متغیر‌های دانش، شناخت، نگرش و رفتار زیست محیطی با آموزش، ب) همبستگی مثبت و معنی‎داری بین متغیر رفتار زیست محیطی با دانش زیست محیطی، پ) رابطه خطی مثبت و معنی‎داری بین دانش زیست محیطی و رفتار زیستی دانش آموزان. همچنین، نتایج آنالیز داده‎ها با استفاده از آزمون کای دو و دوجمله‌ای، اثر مثبت آموزش را بر افزایش آشنایی و ترویج منابع طبیعی تایید کردند. بحث و نتیجه‎گیری: آموزش به‌عنوان کارآمدترین ابزار قابل دسترس می‌تواند نقش مهم و راه‌گشایی را در ارتقای نگرش و شناخت دانش آموزان از منابع طبیعی و حفظ سرمایه ملی کشور داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  536 - تدوین چارچوب مدیریت یکپارچه محیط‌زیست شهری در کلان‌شهر تهران
  الهه پورکریمی صادق زیباکلام نادر نوروزی معصومه ابتکار
  10.22034/jest.2018.18716.2749
  حفاظت از محیط‌زیست از ارکان اصلی مدیریت شهری محسوب می‌شود و اهمیت آن درکان شهرها به لحاظ پیچیدگی روابط انسان و محیط‌زیست روز به روز بیش‌تر می‌شود. ناهماهنگی‌های مدیریتی بین دستگاه‌های متولی محیط‌زیست شهری، نگرش پراکنده دستگاه‌ها، تعیین سیاست‌های متفاوت درکلان شهر تهران چکیده کامل

  حفاظت از محیط‌زیست از ارکان اصلی مدیریت شهری محسوب می‌شود و اهمیت آن درکان شهرها به لحاظ پیچیدگی روابط انسان و محیط‌زیست روز به روز بیش‌تر می‌شود. ناهماهنگی‌های مدیریتی بین دستگاه‌های متولی محیط‌زیست شهری، نگرش پراکنده دستگاه‌ها، تعیین سیاست‌های متفاوت درکلان شهر تهران از جمله نارسایی‌های مدیریتی و ساختاری این کلان‌شهر است. در این تحقیق سعی شده تا تاثیر این‌گونه مشکلات شهری به حداقل رسانده شود. روش تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی است. در آن نقاط ضعف، قوت، تهدیدها و فرصت‌ها (تحلیل SWOT) شناسایی شد و چشم‌انداز مدیریت محیط‌زیست شهری با درنظرگرفتن جایگاه اسناد حقوقی بالادستی در سطح ملی شامل موارد مرتبط از قانون اساسی، سند چشم‌انداز ایران 1404، سیاست‌های کلی محیط‌زیست کشور و نیز موارد مرتبط از اسناد حقوقی خاص کلان‌شهر تهران شامل راهبردهای توسعه استان تهران، طرح پایه آمایش سرزمین، منشور شهر تهران، طرح توسعه استان تهران، سند ملی استان تهران چشم‌انداز مدیریت محیط‌زیست کشور مشخص گردید. در نهایت با استفاده از تجارب جهانی برخی کلان‌شهرها، برخی اصول کلی محیط‌زیست مرتبط با مدیریت محیط‌زیست شهری، برخی از اسناد بین‌المللی و الگوهای جهانی همچون موارد مرتبط از برنامه اسکان بشر UN Habitat، برنامه شهرهای پایدار، سیاست و چارچوب قانون‌گذاری برنامه شهرهای پایدار، برنامه شهرهای سالم، دستور کار 21 و راهبردهای مربوطه کمیسیون محیط‌زیست اتحادیه اروپا و نیز الگوی حکم‌روایی مطلوب (Good Governance) در این زمینه و با درنظرگرفتن نتایج تحلیل SWOT چارچوب پیشنهادی برای مدیریت مطلوب محیط‌زیست شهری در کلان‌شهر تهران (مدیریت یکپارچه) ارایه شد. ذیربطان مدیریت شهری در چارچوب پیشنهادی مطلوب مشخص شده‌اند و وظایف هریک از ذیربطان در سه سطح سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و اجرا و سطح هدف طبقه‌بندی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  537 - ارزیابی میزان ارتباط مولفه‌‌های روانی و آسایش حرارتی کاربران در فضاهای باز شهری(نمونه موردی: کناره رودخانه کارون در اهواز)
  کتایون افشون محسن تابان مصطفی مسعودی نژاد رضا جلیل زاده ینگجه
  10.30495/jest.2022.55799.5181
  زمینه و هدف: فضاهای باز شهری عرصه هایی هستند که زندگی جمعی در آن ها جریان دارد. در این راستا برای جذب بیشتر شهروندان به این فضاها، خصوصا در اقلیم های گرمسیری بررسی شرایط آسایش حرارتی و مولفه های تأثیرگذار بر آن مورد توجه قرار می گیرد. از آن جایی که در فضاهای باز، احساس چکیده کامل

  زمینه و هدف: فضاهای باز شهری عرصه هایی هستند که زندگی جمعی در آن ها جریان دارد. در این راستا برای جذب بیشتر شهروندان به این فضاها، خصوصا در اقلیم های گرمسیری بررسی شرایط آسایش حرارتی و مولفه های تأثیرگذار بر آن مورد توجه قرار می گیرد. از آن جایی که در فضاهای باز، احساس و ادراک حرارتی در افراد متفاوت است، در برخورد با آسایش حرارتی تنها رویکردی کمی برای ارزیابی کافی نیست؛ بلکه توجه به مولفه های روانی اشخاص حائز اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان مولفه های روانی در افراد و مقوله آسایش حرارتی است. روش بررسی: پژوهش حاضر با روشی ترکیبی شامل روش توصیفی به منظور تبیین مولفه های آسایش حرارتی و روانی و روش پیمایشی جهت تعیین همبستگی میان متغیرهای تحقیق انجام شده است. پس از انجام برداشت های میدانی توسط پرسشنامه به روش تصادفی ( تعیین حجم نمونه با استفاده از روش کوکران) و دستگاه های اندازه گیری شاخص های اقلیمی، شرایط آب و هوایی نقاط مختلف مسیر در روزهای 11 و 12 بهمن ماه 1398 (7 صبح تا 1 بامداد)، سنجیده و به کمک شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI) در محدوده کناره رودخانه کارون در اهواز مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: ارزیابی و تحلیل داده های مستخرج، تأثیر مولفه های روانی بر پاسخ حرارتی افراد در شرایط مختلف را نشان می دهد. در واقع حس و حال افراد در فضاهای باز بر ارزیابی حرارتی آن ها از محیط تأثیرگذار است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، می توان اظهار داشت که حالات روحی و روانی افراد در شرایط مختلف می تواند پاسخ حرارتی متفاوت و حتی خارج از انتظار را هم در بازه آسایش حرارتی و هم در محدوده خارج از آن به همراه داشته باشد. در نهایت می توان راهکارهایی برای طراحی بهتر فضاهای شهری، جهت جذب بیشتر مخاطبان و برانگیختن حس رضایتمندی آن ها ارائه نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  538 - ارزیابی تأثیر تغییرات الگوهای کاربری اراضی و ساختار کالبدی شهر بر تغییرات مکانی آلاینده‌های هوای شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)
  وحید مشفقی سمیرا یوسفیان
  10.30495/jest.2020.47090.4811
  زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترا چکیده کامل

  زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترافیک، به دنبال خود بر میزان و نحوه‌ی توزیع آلاینده‌های منتشر شده تأثیر می‌گذارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش الگوی کاربری اراضی و ساختار کالبدی در تغییرات مکانی آلاینده‌های شهر تهران در بازه زمانی 1390- 1397 است.روش بررسی: جهت نیل به هدف تحقیق از تصاویر ماهواره‌ای لندست و همچنین از داده‌های آلایندگی مرکز کنترل کیفیت هوای تهران در سال‌های 1390 و 1397 استفاده شد، جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای و مشخص نمودن نوع کاربری‌ها از روش شبکه عصبی مصنوعی در نرم‌افزار ENVI و همچنین جهت پهنه‌بندی غلظت آلایندگی هوای شهر تهران از مدل Kriging در نرم‌افزار Arc GIS استفاده شد (تاریخ انجام تحقیق: سال 1398).یافته‌ها: نتایج تحلیل خود همبستگی فضایی نشان داد که در طول مدت 7 سال بین تغییرات ساختار فضایی و میزان آلودگی هوای تهران همبستگی معناداری وجود داشته است.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بررسی تغییرات کاربری اراضی و شاخص‌های آلایندگی هوا نشان می‌دهد که افزایش ساخت‌وساز در غرب و شمال تهران باعث افزایش تمرکز آلاینده‌ها در این جهات از شهر شده درصورتی‌که تغییر کاربری از زمین‌های بایر به فضاهای سبز شهری در شرق و جنوب شرقی شهر تهران باعث کاهش غلظت آلاینده‌های هوای شهری در این مناطق شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  539 - سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری مناطق شهری در برابر سیلاب‌های شهری (مطالعه-ی موردی: منطقه 4 تهران)
  مصطفی ناهید محمدرضا زند مقدم زینب کرکه ابادی
  10.22034/jest.2021.56185.5194
  زمینه و هدف: با توجه به رشد سریع شهرها و افزایش شهرنشینی در دهه های اخیر، رواناب شهری و خسارت های ناشی از سیل یکی از مسائل مهم و اساسی در عرصه مدیریت شهری می‌باشد. هدف از این مطالعه در بخش اول؛ شبیه سازی کمی سیلاب ناشی از بارندگی برای منطقه 4 تهران برای سال های 1349-139 چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به رشد سریع شهرها و افزایش شهرنشینی در دهه های اخیر، رواناب شهری و خسارت های ناشی از سیل یکی از مسائل مهم و اساسی در عرصه مدیریت شهری می‌باشد. هدف از این مطالعه در بخش اول؛ شبیه سازی کمی سیلاب ناشی از بارندگی برای منطقه 4 تهران برای سال های 1349-1395 با استفاده از مدل SWMM و ارزیابی تاب آوری ناشی از سیلاب در این منطقه می‌باشد. روش بررسی: شبیه سازی برای رگبارهای شش ساعته با دوره ی بازگشت های 2، 5 و 10 ساله و برای مدت 12 ساعت در سال 1399 انجام پذیرفت. در این تحقیق دو طرح از بهترین راهکارهای مدیریتی (BMP) تحت سناریوی جوی باغچه و بام سبز و ترکیب هر دو سناریو، جهت کنترل حداکثر رواناب از نظر کمی انجام گرفته است و در نهایت میزان کارایی آنها در کاهش حجم کل رواناب خروجی از حوضه، مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم؛ ارزیابی و تحلیل تاب آوری ناشی از سیلاب شهری در نواحی 9 گانه منطقه 4 تهران در چهار بُعد: اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، مدیریتی- نهادی و کالبدی پرداخته شده است. این بخش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی و توصیفی-تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق، کل شهروندان منطقه 4 هستند که از میان آنها حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، سناریو سوم (ترکیب دو سناریو اول و دوم) بیشترین تاثیر را در کاهش عمق جریان و دبی جریان در کل شبکه جمع آوری آب سطحی خواهد داشت. یافته های پژوهش در بخش ارزیابی و تحلیل تاب آوری نشان داد که ناحیه 5 منطقه 4 تهران مطلوبترین منطقه و ناحیه 1 و 8 منطقه 4 نامطلوبترین منطقه از لحاظ تاب آوری در برابر سیلاب شهری می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: نواحی 4 و 9 از لحاظ تا ب آوری _اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، مدیریتی-نهادی) در رتبه ی آخر قرار دارد که بیانگر آن است که این ناحیه در برخی موارد دچار ضعف است ونیاز است برای کاهش میزان آسیب پذیری، مورد توجه مسئولان قرار بگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  540 - بررسی ترجیحات استفاده‌کنندگان از فضاهای عمومی ورودی شهرها با تأکید بر معیارهای زیست‌محیطی (نمونه موردی: باغات سنتی اطراف ورودی شرقی قزوین)
  مریم قاسمی تبار محمدرضا خطیبی
  10.30495/jest.2021.49111.4900
  زمینه و هدف: برنامه ریزی بدون توجه به ابعاد مختلف شهری در ورودی شهرها، سبب تجمیع کاربری‌های ناسازگار، بناهای پراکنده و بی ارزش و خیابان های عریض و بی روح در محورهای ورودی اکثر شهرها شده است. از آنجایی که ورودی شهر نخستین فضای شهری است که افراد با آن برخورد می‌کنند و نخس چکیده کامل

  زمینه و هدف: برنامه ریزی بدون توجه به ابعاد مختلف شهری در ورودی شهرها، سبب تجمیع کاربری‌های ناسازگار، بناهای پراکنده و بی ارزش و خیابان های عریض و بی روح در محورهای ورودی اکثر شهرها شده است. از آنجایی که ورودی شهر نخستین فضای شهری است که افراد با آن برخورد می‌کنند و نخستین تصویر ذهنی از یک شهر را در میان ساکنان و تازه‌واردان ایجاد می کند؛ لذا توجه به ترجیحات استفاده‌کنندگان از فضاهای ورودی شهر و کیفیات آن با تأکید بر معیار‌های زیست‌محیطی بسیار اهمیت داشته و ساماندهی آن را ضروری می‌کند. با توجه به ظرفیت قرارگیری باغات سنتی اطراف ورودی شرقی شهر قزوین و اهمیت بصری محورهای ورودی شهر، این پژوهش به صورت خاص تر به دنبال بررسی اثرات معیارهای زیست محیطی بر انتخاب و ترجیح استفاده کنندگان از محورهای ورودی شهر می باشد.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی-تحلیلی با ماهیت پیمایشی می‌باشد. در پژوهش حاضر 30 پرسشنامه ویژه متخصصان در سازمان‌های شهری توزیع گردید و در نهایت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی AHP معیارهای کلی و زیرمعیارها وزن دهی و اولویت‌بندی شدند. قلمرو زمانی تحقیق بین سال های 1398-1399 می باشد.یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که بیشترین درجه اهمیت معیارها از نظر متخصصین شهری به‌منظور افزایش ترجیحات استفاده‌کنندگان از فضای ورودی مربوط به معیار خوانایی است. پس از آن معیارهای سرزندگی، پذیرندگی، تشخص و بهداشت محیط هریک به ترتیب در ترجیحات استفاده‌کنندگان از فضای ورودی شهرها حائز اهمیت هستند.بحث و نتیجه‌گیری: وضعیت هریک از معیارهای کیفی ترجیحات استفاده‌کنندگان از فضای ورودی در باغات سنتی ورودی شرقی شهر قزوین بررسی شده و در نهایت پیشنهادهایی به‌منظور ارتقاء کیفیت ورودی از طریق سکانس بندی ورودی ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  541 - واکاوی پایداری محلات شهری با تاکید بر کیفیت محیط در جغرافیای قدیم تهران (نمونه موردی: محله سنگلج)
  نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانی
  10.22034/jest.2021.34965.4203
  زمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی از مقاله حاضر ارزیابی روابط بین مولفه های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مولفه ها بر پایداری محلات شهری در جغرافیای قدیم شهر تهران است. روش بررسی: محله سنگلج به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است.داده های پژوهش با استفاده از برداشت میدانی به دست آمده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart Pls3 انجام شده است . یافته ها: حاکی از آن است که میانگین مولفه های تبیین کننده پایداری، همچنین سهم هر یک از این مولفه ها در تبیین پایداری محله سنگلج متفاوت است؛ سرزندگی و منظر بیشترین و تناسب و دسترسی کمترین سهم را در تبیین پایداری داشته اند . بحث و نتیجه گیری: تغییر و تحولات امروزی چه به لحاظ محتوایی چه به لحاظ رویه ای تاثیر شگرفی بر میزان پایداری هر محله داشته است. در محلات قدیمی به دلیل تمرکز بر عملکرد و کلان نگری ، با یک بافت ارگانیک، یکپارچه و بسته ، متمرکز و متراکم، تناسبات همگن با میزان فضاهای باز حداقل و فضاهای سبز ضعیف تری مواجه می شویم.مشکل سنگلج عمدتا کالبدی است؛ لذا راه حل این مشکل نیز باید بیشتر بر مسائل کالبدی متمرکز باشد. در سنگلج می توانیم با یک مدیریت مناسب نسبت به اصلاح و نوسازی کالبد اقدام نماییم و میزان بهره برداری و کارایی سطح محله را افزایش دهیم؛ به عبارت دیگر لازم است برای بهبود وضعیت پایداری در این محله ، ارتقای وضعیت دسترسی و تناسب در اولویت قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  542 - طراحی راهبردهای توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک SWOT- ANP (مطالعه موردی: بافت تاریخی کلانشهر تهران)
  نرگس احمدی فرد رسول داراب خانی
  10.22034/jest.2019.32659.4055
  زمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتم چکیده کامل

  زمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتماعی و کالبدی بافت های تاریخی کمک نمود و در نهایت پویایی و حیات مدنی را به این بافت ها برگرداند و منظری از شهر را که نتیجه تعامل بین زمان، فرهنگ، اجتماع و کالبد می باشد، به وجود آورد. تنها در این صورت است که حفاظت و توسعه همزمان از بافت فراهم خواهد آمد. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی شناسایی توان منطقه و تدوین برنامه توسعه راهبردی با استفاده از مجموعه عوامل دورنی و مجموعه عوامل بیرونی منطقه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر ماهیت، کاربردی و از نظر روش مطالعه، توصیفی و تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه ها می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق مدل ترکیبی SWOT و ANP در نرم افزار Super Decision انجام گرفته است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که از بین راهبردهای مورد بررسی، سه راهبرد به شرح زیر دارای اولویت بوده اند: راهبرد یکپارچه و هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی مربوط به توسعه گردشگری منطقه از استراتژی های رقابتی منطقه و راهبرد افزایش آگاهی و آموزش نیروی انسانی متخصص و کارشناس مرتبط با امر گردشگری از بین راهبردهای استراتژی تدافعی و در نهایت راهبرد در اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری از جمله راهبردهای موثر در استراتژی رقابتی انتخاب شده اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده، نشان می دهد که با هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی، اختصاص بودجه، آموزش و آگاهی نیروی انسانی متخصص در امر گردشگری همراه با اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری در طراحی برنامه های توسعه گردشگری توسط مسئولان به توسعه استراتژیک منطقه دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  543 - بررسی نقش پوشش فضای سبز شهری بر روند تغییرات دمای سطح محیط های شهری (مطالعه موردی: شهر ساری)
  کمیل عبدی سعید کامیابی محمدرضا زندمقدم
  10.30495/jest.2021.38883.4423
  زمینه و هدف: از جمله روش های نوین محاسبه جزیره حرارتی شهری و نقش کاربری های مختلف، استفاده از علم سنجش‌ازدور و تصاویر ماهواره ای است که با استفاده از تشعشع مادون‌قرمز حرارتی و کاربرد مدل‌های فیزیکی جهت محاسبه مقدار دمای سطح زمین در نواحی وسیعی انجام می گیرد، لذا پژوهش ح چکیده کامل

  زمینه و هدف: از جمله روش های نوین محاسبه جزیره حرارتی شهری و نقش کاربری های مختلف، استفاده از علم سنجش‌ازدور و تصاویر ماهواره ای است که با استفاده از تشعشع مادون‌قرمز حرارتی و کاربرد مدل‌های فیزیکی جهت محاسبه مقدار دمای سطح زمین در نواحی وسیعی انجام می گیرد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی پراکنش دمای سطحی زمین و رابطه آن با ویژگی های خرده اقلیم فضای سبز شهری و پوشش گیاهی در محدوده چهار گانه (مناطق 1،2،3 و منطقه مرکزی )شهزک ر ساری به بررسی و مقایسه تغییرات حرارتی می پردازد.روش بررسی: برای به دست آوردن جزایر حرارتی شهر از محاسبه رادیانس، ضریب انعکاس و دمای درخشندگی تصاویر در محیط ENVI و تحلیل و پردازش نرم افزار GIS استفاده شده است. داده های مورد استفاده شامل تصاویر ماهواره‌ای TIRS,OLIسنجنده لندست 7 و 8 درسه برهه زمانی 2009، 2013 و 2017 می باشدیافته ها:نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهواره‌ای نشان داده است که 45 هکتار از پوشش سبز شهری در مدت 8 سال تغییر کاربری داده شده است.همچنین بر مبنای محاسبه دمای سطح زمین در طول دوره آماری در وضعیت کمینه و بیشینه طی سالهای 2009 تا 2017 روند صعودی داشته که این افزایش دمایی در مناطقی از شهر که از فضای سبز بیشتری برخوردار بوده کمتر دیده شده است.بحث و نتیجه گیری:نتایج حاکی از آن است که منطقه مرکزی شهر که از لحاظ پوشش و پراکندگی فضای سبز نسبت به دیگر مناطق شهر نامناسبتر است؛ گرمتر می باشد.مکان یابی مناسب جهت احداث فضاهای سبز شهری در این مناطق در سال های آینده می تواند نقش تعدیل کننده ای در دمای سطح شهر ایفا نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  544 - ارزیابی تاب‌آوری شهر ایرانی- اسلامی اردبیل و رتبه‌بندی مناطق پنج‌گانه آن با استفاده از مدل کوپراس
  کرامت الله زیاری اصغر پاشازاده محمدحسن یزدانی
  10.22034/jest.2020.43430.4617
  زمینه و هدف: امروزه تاب آوری شهرها یکی از مهمترین مباحث نوین مدیریت و برنامه ریزی شهری است. شهرهای اسلامی هم با توجه به اصول دین اسلام و فقه اسلامی، از این قاعده مستثنی نیستند و بایستی تاب آوری آنها در ابعاد انسانی، آنهم به خاطر انس با آموزه های دینی، نمود خاصی داشته با چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه تاب آوری شهرها یکی از مهمترین مباحث نوین مدیریت و برنامه ریزی شهری است. شهرهای اسلامی هم با توجه به اصول دین اسلام و فقه اسلامی، از این قاعده مستثنی نیستند و بایستی تاب آوری آنها در ابعاد انسانی، آنهم به خاطر انس با آموزه های دینی، نمود خاصی داشته باشد. از همین رو، هدف این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر ایرانی- اسلامی اردبیل و رتبه بندی مناطق شهری آن است. روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان شاغل در شهرداری های پنچ گانه شهر اردبیل تشکیل دادند که به روش نمونه گیری گلوله برفی و به صورت هدفمند تعداد 50 نفر از آنها انتخاب و پرسشنامه تحقیق تکمیل شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای ArcGIS، SPSS، Excel و مدل تصمیم گیری چندمتغیره کوپراس (KOPRAS) استفاده شده است. یافته ها: میزان تاب آوری شهر اردبیل 66/4 به دست آمده که حد متوسط را نشان می دهد. همچنین رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل براساس مدل کوپراس به ترتیب مناطق دو، سه، یک، پنج و چهار بوده است. از نظر سطح بندی در روش تحلیل خوشه ای، منطقه دو در سطح تاب آوری متوسط و بقیه مناطق در سطح تاب آوری ضعیف قرار گرفتند. نهایتاً، ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط معکوسی بین بعد معنوی با سایر ابعاد تاب آوری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه این که به لحاظ کالبدی، مناطق تازه ساخت و برنامه ریزی شده، تاب آورتر می باشند، درحالی که در بعد انسانی و معنوی، مناطق قدیمی و بافت فرسوده، با مردمان بومی و معتقد به آموزه های دینی، تاب آورتر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  545 - مطالعه برخی ریز مغذی های موجود در ورمی کمپوست تولیدی از لجن فاضلاب شهری(شهرک مسکونی نساجی قائم شهر) با استفاده از کلش برنج در مقایسه با استاندارد های بین المللی
  فاطمه رزاقیان قادیکلایی قاسمعلی عمرانی امیرحسام حسنی
  10.22034/jest.2021.25939.3490
  زمینه و هدف: مطالعه حاضر باهدف استفاده بهینه از کلش برنج به عنوان ضایعات کشاورزی که در مزارع برنج سوزانده شده در راستای مدیریت لجن فاضلاب شهری، تولید ورمی کمپوست و جلوگیری از آلودگی محیط زیست صورت گرفت. روش بررسی: سه تیمار آزمایشی شامل لجن فاضلاب خالص آبگیری شده، لجن و چکیده کامل

  زمینه و هدف: مطالعه حاضر باهدف استفاده بهینه از کلش برنج به عنوان ضایعات کشاورزی که در مزارع برنج سوزانده شده در راستای مدیریت لجن فاضلاب شهری، تولید ورمی کمپوست و جلوگیری از آلودگی محیط زیست صورت گرفت. روش بررسی: سه تیمار آزمایشی شامل لجن فاضلاب خالص آبگیری شده، لجن وکلش برنج و مخلوط کلش برنج با کود گاوی (T3) درسه تکرار با حضور 15 عدد کرم خاکی آیزنیا فتیدا در هر بستر با دمای (c˚4±21) و pH (5/0±7) طی 8 هفته صورت گرفت. درپایان اندازه گیری و مقایسه میانگین مقدار ازت، فسفر و پتاسیم تیمارهای مخلتف در سطح اطمینان 95% انجام شد. یافته ها: کاهش مقدار ازت ، فسفر و پتاسیم تیمارهای آزمایشی در پایان مطالعه و(p<0.05)تیمارها بایکدیگر برقرار است. بهترین درصد ازت (22 /0±21/1)، فسفر(03/0±69/0) % و پتاسیم(01/0±07/0) % در تیمار سوم دیده شده است و پس از آن تیمار حاوی مخلوط لجن فاضلاب وکلش برنج از شرایط مطلوبتری نسبت به گروه شاهد به جز در مورد درصد پتاسیم برخودار است. حال آن که در درصد پتاسیم پس از تیمار حاوی کلش برنج و کود گاوی به گروه کنترل اختصاص یافته و مخلوط کلش برنج و لجن فاضلاب در نازل ترین رتبه قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از کارایی بالای تیمار حاوی لجن و کلش برنج بوده و کلش برنج شرایط تثبیت، تولید کمپوست مطلوب قابل مصرف در کشاورزی با غنای مناسبی از مواد مغذی خاک را فراهم می آورد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  546 - ارزیابی کیفیت شنیداری صداگاه در میدان نقش جهان اصفهان با استفاده از بررسی طیف فرکانسی منابع صوت
  عباس غفاری نسرین محسن حقیقی محسن دادخواه
  10.22034/jest.2020.31492.3979
  زمینه و هدف: صداگاه به عنوان یکی از ارکان غیربصری منظر شهری مستلزم ارزیابی و بازطراحی است که نیازمند ارزیابی منظر شنیداری و شناخت نقاط دارای مساله و سپس اقدام بر اساس ارزیابی های دقیق می باشد. میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری پذیرای افراد از رده های سنی و اجتماعی مخ چکیده کامل

  زمینه و هدف: صداگاه به عنوان یکی از ارکان غیربصری منظر شهری مستلزم ارزیابی و بازطراحی است که نیازمند ارزیابی منظر شنیداری و شناخت نقاط دارای مساله و سپس اقدام بر اساس ارزیابی های دقیق می باشد. میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری پذیرای افراد از رده های سنی و اجتماعی مختلف بایستی به لحاظ منظر شنیداری مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت شنیداری صداگاه در میان نقش جهان اصفهان و با استفاده از بررسی طیف فرکانسی منابع صوت بود. روش بررسی: جهت انجام پژوهش، از دستگاه صوت سنج ST-8851 جهت رکورد صدای منابع صوتی استفاده گردید. شبکه ای شطرنجی از 429 نقطه مورد برداشت قرار گرفته و مجموع لگاریتمی تراز های طیف های فرکانسی پایین، میانه و بالا حساب شد و در قالب نقشه های GIS با مختصات دقیق مکانی ارائه گردید. یافته ها: با بررسی طیف فرکانسی منابع منفرد نوفه، حوزه های شنیداری مختلف در میدان بر اساس فرکانس های بالا، میانه و پایین مشخص شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد در فرکانس های پایین، نقشه ی همترازی تقریبا بصورت همگن بود. در فرکانس های میانه، مسیر حرکت اسب ها و نیز اطراف حوض میانی و ورودی بازار قیصریه از سطوح بالایی برخوردار بودند که نشان دهنده ی تراکم منابع صوتی فرکانس های میانه، مانند اصوات انسانی است. در فرکانس های بالا فقط مسیرهای عبور حمل و نقل سواره، گاری ها و آب نماها از سطوح بالایی برخوردار بودند و این به علت تمرکز منابع منفرد مرتبط با طیف فرکانسی بالاتر از 4000 هرتز می باشد. در انتها راهبردها و سیاست ها بر اساس نتایج ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  547 - بررسی شاخص‌های امنیت در پارک‌های شهری از دیدگاه کاربران با تاکید بر نظریه CPTED
  جمال الدین مهدی نژاد سودابه قلی پور
  10.22034/jest.2020.31697.4001
  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است چکیده کامل

  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است که می تواند تضمین کننده رضایت شهروندان در استفاده از فضاهای شهری باشد. روش بررسی: این پژوهش، تحقیقی تجربی با هدف کاربردی و دارای روشی پیمایشی با ابزار گردآوری داده ها به صورت توزیع پرسشنامه است و در پارک های شهر بابل و در تابستان 1396 انجام شده است. شاخص های امنیت در این پژوهش بر اساس رویکرد CPTED (پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) به دست آمده است. تعداد نمونه های آماری 175 نفر از کاربران بالای پانزده سال در پارک ها بوده است. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 22 و از آزمون رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی سهم هر یک از زیرشاخص ها در رضایتمندی از امنیت استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی جزیی بین عوامل با یکدیگر با درنظرگرفتن عوامل دیگر نشان دهنده ارتباط معنادار امنیت با عوامل زیبایی شناسی، معنا و تجمیع پذیری و ارتباط غیرمعنادار با عوامل ساختاری-فیزیکی و الگوهای رفتاری می باشد. در این بین ارتباط با عامل تجمیع پذیری بیش ترین است. همچنین شاخص های مطرح شده در عامل امنیت با درجه بندی های متفاوت بر آن تاثیرگذار هستند و متغیر جنس در میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تفاوت معناداری نداشته؛ ولی متغیرهای سن، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات و وضعیت شغلی بر میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تاثیر گذار بوده است. به گونه ای که افراد با میانگین سنی بالاتر، متاهل، دارای تحصیلات دیپلم و خانه دار نسبت به دیگر گروه ها در زیرمجموعه خود انتظارات بالاتری برای دستیابی به امنیت دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند به مدیران، برنامه ریزان و طراحان شهری در پیاده سازی الگوهای مناسب برای ایجاد پارک های شهری ایمن که منطبق بر ترجیحات کاربران باشد، کمک کند تا بتوانند با درنظر گرفتن خواسته ها و اولویت های هر گروه فضاهایی مطابق با احتیاجات کاربران را اجرا کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  548 - آلودگی صوتی در محیط‌های شهری و تأثیر راهکارهای مدیریتی ترافیک بر محیط زیست شهری (مطالعه موردی: منطقه شش شهرداری تهران)
  آیسان ایمان پور نمین تورج نصرآبادی حسین مهرآوران ساناز زبانی
  10.22034/jest.2020.8598
  زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست در نواحی شهری است که کاهش آن به منظور بالا بردن سطح کیفی زندگی و کم کردن اثرات آن بر سلامت شهروندان، به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری بر همگان آشکار است. بزرگ ترین منبع آلودگی صوتی کلان شهری مانند تهر چکیده کامل

  زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست در نواحی شهری است که کاهش آن به منظور بالا بردن سطح کیفی زندگی و کم کردن اثرات آن بر سلامت شهروندان، به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی شهری بر همگان آشکار است. بزرگ ترین منبع آلودگی صوتی کلان شهری مانند تهران، ترافیک شهری و خودروها می باشند. منطقه شش شهر تهران آلوده ترین منطقه از لحاظ آلودگی صوتی است، لذا بزرگراه کردستان که با داشتن دیواره صوتی به طول 511 متر و مساحت 3066 متر مربع در حاشیه ی غربی تنها بزرگراه دارای دیواره صوتی در این منطقه است، به عنوان هدف مطالعه انتخاب شد. روش بررسی: مطالعات اجرایی و احداث دیواره صوتی این بزرگراه توسط اداره کل مهندسی و ایمنی ترافیک در سال 1390 و قبل از تغییر وضعیت تقاطع بزرگراه کردستان- شهید گمنام، از نوع هم سطح به غیر هم سطح انجام گرفت. لذا پس از ایجاد تغییر در تقاطع وضعیت ترافیکی بزرگراه دچار تغییراتی شده و در نتیجه وضعیت آلودگی صوتی منطقه نیز تغییر کرده است. در این مطالعه سعی شد علاوه بر بررسی کلی وضعیت آلودگی صوتی، نقشه های صوتی بزرگراه در وضعیت های مختلف، میزان تأثیرگذاری نوع تقاطع بر آلودگی صوتی مناطق مسکونی مجاور و نقش کاهنده ی دیواره صوتی با وجود تقاطع غیرهم سطح مدل سازی شود. جهت انجام این مطالعات نرم افزار مدلساز Sound plan، دستگاه صوت سنج و اطلاعات ترافیکی بزرگراه به کار رفته، موانع موجود از جمله ساختمان های اطراف بزرگراه، فضای سبز و غیره نیز توسط نرم افزار مدلساز پردازش شده و از نرم افزارهای Auto CAD و Arc GIS نیز در تعریف مدل استفاده شده است. یافته ها: نقشه های مدلسازی شده پس از تهیه شدن در چهار دسته مورد مقایسه قرار گرفتند و دلیل افزایش و کاهش سطح صدا در هر وضعیت بیان گردید. بحث و نتیجه گیری: پس از مقایسات انجام گرفته مشخص شد که با حذف تقاطع هم سطح دارای چراغ ترافیکی علاوه بر کاهش سطح صدا در ارتفاع 7/1 متری، ترافیک وسایل نقلیه نیز روان تر شده و با توزیع ترازهای صوتی در ارتفاعات مختلف، به دلیل وجود سطوح شیب دار روزگذر و زیرگذر، در کل تمرکز آلودگی صوتی در ارتفاعات کمتر کاهش یافته است و عملکرد مثبت دیواره صوتی نیز اندکی کاهش یافته است و در پایان نیز راهکارهای مدیریتی محیط زیست جهت کنترل بیش تر آلودگی صوتی ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  549 - نقش ضمانت‌های حقوقی و کیفری در حمایت از فضای سبز خصوصی/شهری
  شیرین شیرازیان محمد شهپری
  10.30495/jest.2019.39309.4469
  زمینه و هدف: قوانین و مقررات، همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین ابزارهای دولت‌ها برای حفظ ارزش‌های اساسی جامعه بوده است؛ از این رو، بعد از کنفرانس 1972 استکهلم، ارزش‌های زیست‌محیطی[1] به عنوان یکی از ارزش‌های اساسی جامعه‌ بشری، تبیین شده است. تمامی کشورها ملزم چکیده کامل

  زمینه و هدف: قوانین و مقررات، همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین ابزارهای دولت‌ها برای حفظ ارزش‌های اساسی جامعه بوده است؛ از این رو، بعد از کنفرانس 1972 استکهلم، ارزش‌های زیست‌محیطی[1] به عنوان یکی از ارزش‌های اساسی جامعه‌ بشری، تبیین شده است. تمامی کشورها ملزم به تدوین قوانین تضمینی در راستای حفاظت و حمایت از محیط زیست گردیده‌اند. یکی از مولفه‌های مهم محیط زیست، پوشش گیاهی می‌باشد که این شاخصه در شهرها به عنوان فضای سبز شهری[2] شناخته شده است. در ایران نیز قوانین زیست‌ محیطی متعددی در سطوح مختلف اعم از حقوقی، کیفری، اداری و آیین ‌نامه‌‌ای تدوین شده است. از این رو وضع و توسعه قوانین و مقررات به عنوان ابزار ساختار تصمیم‌گیری شهری به منظور صیانت و حفاظت از این فضاها در جهت تحقق اهداف پایداری شهری و عدالت زیست محیطی صورت می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که سعی شده است نسبت به جمع‌آوری قوانین، مقررات، مرتبط با حفظ و توسعه فضای سبز شهری و همچنین نسبت به شناسایی چالش‌ها، مفرها و کمبودهای اجرایی و قانونی حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری و حریم آن، اقدام گردد. از مهم‌ترین قوانین در حوزه فضای سبز شهری، لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها (مصوب 1359) و قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها (مصوب 1388) می‌باشد. این قوانین در راستای حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری، به برخی ضمانت اجراهای حقوقی و بیش از آن کیفری متوسّل گردیده است.بحث و نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که قوانین و ضوابط مرتبط با فضای سبز در ایران، قدیمی و دارای خلاءها و نقدهای بسیاری است. و به نظر می‌رسد در پاره‌‌ای از موارد نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای حمایتی و همچنین توسعه و حفظ فضای سبز شهری باشد.[1] Environmental values[2]- Urban green space پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  550 - بررسی اثر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین در گندم (مطالعه موردی:مزارع شهر ری)
  نرگس روزبه شهرزاد خرم نژادیان سعیدرضا عاصمی زواره کیوان صائب
  10.30495/jest.2021.43380.4625
  زمینه و هدف: با کاهش منابع آب، استفاده از آبهای بازیابی شده افزایش یافته است که برخی از آنها تصفیه درستی نداشته اند.\ افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، سبب افزایش استفاده از آبهای نامتعارفی شده است که در بخشهای مختلف تولید میگردند. پژوهش حاضر در راستای تأثیر آبیاری با فاضلا چکیده کامل

  زمینه و هدف: با کاهش منابع آب، استفاده از آبهای بازیابی شده افزایش یافته است که برخی از آنها تصفیه درستی نداشته اند.\ افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، سبب افزایش استفاده از آبهای نامتعارفی شده است که در بخشهای مختلف تولید میگردند. پژوهش حاضر در راستای تأثیر آبیاری با فاضلاب‌های شهری بر غلظت دو فلز نیکل و کادمیوم در خاک و اثرات آنها بر ریشه، اندام هوایی، بذر و برخی خصوصیات عملکردی گندم مانند: وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن هزار دانه، تعداد سنبله و تعداد بذر در سنبله، صورت گرفته است.روش بررسی: نمونه‌برداری از خاک به صورت تصادفی در عمق صفر تا 20 سانتی‌متر و نمونه برداری گندم در زمان برداشت دقیقاً در محل نمونه برداری خاک، در مساحت یک متر مربعی با ابعادm 1×1 ، با 20 نمونه برای هر فلز صورت پذیرفته است.یافته ها: میانگین غلظت کادمیوم و نیکل در بین نمونه‌های خاک، به ترتیب 6 /10 و 43/49 (mg/Kg) بوده که منجر به تجمع آنها در اندام‌های مختلف گندم شده است. افزایش میزان غلظت کادمیوم و نیکل در خاک موجب افزایش تجمع آنها در ریشه، اندام هوایی و دانه گیاه گندم می‌شود. افزایش غلظت کادمیوم و نیکل در خاک موجب کاهش وزن خشک ریشه، اندام هوایی و وزن هزار دانه می‌گردد. در عین حال تأثیری معنی‌داری بر دو صفت، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در متر مربع نداشتند.تأثیر غلظت فلز کادمیوم بر میزان تجمع آن در اندام‌های مختلف گندم و خصوصیات رویشی و عملکردی بیشتر از فلز نیکل برآورد گردید.بحث و نتیجه گیری: افزایش یک میلیگرم غلظت کادمیوم در خاک به ترتیب منجر به افزایش6/0، 56/0، 081/0 میلیگرم کادمیوم در ریشه، اندام هوایی و دانه گندم می شود. در مورد نیکل نیز افزایش 1 میلیگرم غلظت در خاک به ترتیب منجر به افزایش 29/0، 29/0، 11/0 میلیگرم نیکل در ریشه، اندام هوایی و دانه گندم می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  551 - بررسی غلظت فلزات کمیاب در پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به منظور پایش آلودگی در مرکز ایران (مطالعه موردی: شهر یزد)
  حسان اخوان قالی باف محمدحسین ایران نژاد پاریزی فرهاد نژادکورکی محمودرضا همامی حمیدرضا عظیم زاده
  10.22034/jest.2019.26024.3498
  زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس چکیده کامل

  زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس و روی در 58 نمونه‌ی پر قمری خانگی از 19 منطقه‌ی مختلف در محدوده‌ی شهرستانیزد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اندازه‌گیری غلظت فلزات کمیاب به روش هضم شیمیایی و از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. جهت بررسی شاخص عدم تقارن سطح دو بال از روش توزین با استفاده از ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 گرم استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات کمیاب برای سرب µg g-1 27/1 ± 13/20، کادمیوم µg g-104/0± 85/0، مس µg g-1 28/0± 56/15 و برای روی µg g-1 77/8 ± 72/209 بدست آمد. غلظت فلزات کمیاب (سرب، کادمیوم و روی) درمناطقمختلف با توجه به ناهمگنی محیط‌زیست شهری از نظر ساختارها و فعالیت‌های انسانی در مقیاس محلی دارای اختلاف معنی‌دار بود. در این پژوهش همبستگی بین فلزات سرب و کادمیوم با فلز روی مشاهده گردید. بحث و نتیجه‌گیری: الگوی همبستگی عناصر در پر می‌تواند درنتیجه‌ی ارتباط غلظت این عناصر در محیط‌زیست و نوعی بازخور مثبت به‌منظور حفاظت در برابر آلودگی سرب و کادمیوم باشد. نتایج نشان‌دهنده‌ی جذب قابل‌توجه فلزات کمیاب ناشی از فعالیت‌های انسانی توسط پر قمری ‌خانگی و کارایی استفاده از پر قمری خانگی به‌عنوان شاخص آلودگی فلزات کمیاب در محیط‌زیست شهری بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  552 - تحلیل گرادیانت شهری- روستایی سیمای سرزمین کلان‌شهر تهران (سال 2008 و 2018 میلادی)
  گل آذین رادین مجد سید علی جوزی رخشاد حجازی محمد جواد امیری حمید رضا غفار زاده
  10.30495/jest.2021.53319.5097
  زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان چکیده کامل

  زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین برای کمی کردن الگوی سیمای سرزمین می باشد.مواد و روش ها: اطلاعات تحقیق در سال 1398 گردآوری و از ترکیب آنالیز گرادیانت و سنجه های سیمای سرزمین برای کمی سازی الگوی سیمای سرزمین تهران استفاده شد. نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 مربوط به سال های 2008 و 2018 در نرم افزار ENVI 5.3به طبقات انسان ساخت، اراضی باز، پوشش گیاهی و آب طبقه بندی شدند. ترانسکت هایی با ابعاد Km4Km* 4 در چهار جهت اصلی، با عبور از منطقه 12 طراحی و برای محاسبه سنجه های تعداد لکه، تراکم لکه، تراکم لبه، درصد سیمای سرزمین، میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل در سطح سیمای سرزمین و کلاس از روش پنجره متحرک استفاده شد.یافته ها: از سال 2008 تا سال 2018 توسعه شهری موجب افزایش تراکم لکه ها در سیمای سرزمین شده است. به طوری که در ترانسکت مرکزی پیوستگی سیمای سرزمین کاهش و از هم گسیختگی اجزای ساختاری سیمای سرزمین افزایش یافته است. در سطح سیمای سرزمین تعداد لکه ها و تراکم لبه افزایش و میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل کاهش یافته است. در سطح کلاس نیز میانگین مساحت لکه های اراضی باز و انسان ساخت افزایش یافته است.بحث و نتیجه گیری: در طول ترانسکت ها علاوه بر تغییرات کاربری ها، شکل و تراکم لکه ها نیز تغییر کرده و روند این تغییرات در طول ترانسکت ها از هم متفاوت است. درصد اراضی انسان ساخت ماتریس غالب در ترانسکت های نزدیک به مرکز تجاری تهران می باشند و مساحت لکه های پوشش گیاهی و آبی از سال 2008 تا 2018 کاهش یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  553 - تببین شرایط آسایش اقلیمی در الگوهای فضایی – کالبدی بافت محلات سنتی (مطالعه موردی: محلات سنتی شهر همدان)
  محمد معتقد حسن سجادزاده
  10.30495/jest.2021.56136.5190
  زمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی ک چکیده کامل

  زمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی کاشت و گونه های فضاهای سبز در محلات گذشته می باشد.روش بررسی: در ابتدا مولفه های موثر بر آسایش اقلیمی با مطالعه و بررسی دیدگاه صاحب نظران به دست آمده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش شبیه سازی و نرم افزار Ecotect Autodesk در سه محله سنتی شهر همدان مورد تحقیق قرار گرفت. تحلیل ها در ساعات صبح و عصر روزهای 1 تیر و 1 دی ماه سال 98 ، انجام شده است.یافته ها: الگوی محله های مرکزگرا نسبت به محله های خطی در فصول سرد سال از شرایط بهره گیری بیشتر از آفتاب در ساعات صبح و عصر برخوردار است ، اما در الگوی محلات خطی در فصول سرد باید تمهیدات بیشتر را برای بهره گیری از میزان نور خورشید به کار گرفت. با توجه به آن که میزان سایه اندازی در الگوی محلات خطی در فصل سرما به میزان بیشتری از محله های مرکزگرا می باشد ، برای ایجاد شرایط آسایش اقلیمی نیازمند تمهیدات ویژه ای هستند.بحث و نتیجه گیری: استفاده از الگوهای مرکز گرا در ایجاد محلات می تواند باعث بالا رفتن میزان آسایش اقلیمی در محلات گردد. همچنین با توجه به نوع اقلیم سرد و خشک محلات یاد شده، وجود درختان کهنسال در مراکز محله ضمن فراهم کردن موجبات عدم نفوذ بادهای سرد غالب در محیط پیرامون، بستری برای ایجاد خنکی و آسایش اقلیمی به خصوص در فصول گرم در این مناطق شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  554 - ارزیابی اثرات توسعه شهری بر رواناب با استفاده از مدل SWMM (مطالعه موردی: استان قم)
  مرضیه ناصح پور حسین خزیمه نژاد الهام فروتن
  10.22034/jest.2019.45067.4713
  زمینه و هدف: در یک حوزه آبخیز طبیعی بیشتر سطح زمین نفوذپذیر و به وسیله پوشش گیاهی پوشیده شده است، به همین جهت مقدار زیادی از بارش از راهگیرشگیاهی، نفوذ در خاک و تبخیر و تعرق از دست می رود. اما در یک حوزه آبخیز شهری به دلیل شهر سازی، سطح نفوذ ناپذیر حوضه افزایش می چکیده کامل

  زمینه و هدف: در یک حوزه آبخیز طبیعی بیشتر سطح زمین نفوذپذیر و به وسیله پوشش گیاهی پوشیده شده است، به همین جهت مقدار زیادی از بارش از راهگیرشگیاهی، نفوذ در خاک و تبخیر و تعرق از دست می رود. اما در یک حوزه آبخیز شهری به دلیل شهر سازی، سطح نفوذ ناپذیر حوضه افزایش می یابد که افزایش حجم رواناب و دبی اوج، فرسایش کف و کناره های کانال های پایین دست وکاهش سطح آب زیرزمینی و تخریب کیفیت آب را به دنبال دارد. هدف از این تحقیق، کاربرد شبیه سازیSWMMبرای برآورد ارتفاع رواناب و همچنین هیدروگراف رواناب وبررسی اثرات تغییرات پوشش اراضی و موقعیت پوشزش اراضی و ابزارهای توسعه کم اثر بر پاسخ هیدرولوژیکی حوزه آبخیز شهری با استفاده از مدل مورد نظر می باشد. روش بررسی: برای انجام این تحقیقاجرای مدل SWMM در یکی از مناطق شهری شهر قم مد نظر قرار گرفت. حوضه مورد مطالعه با وسعتی معادل 256 هکتار در بخش شمال غربی قم واقع شده است. یافته ها: در این تحقیق نتیجه گیری شد که در دو زیرحوضه دو و شش افزایش 70 و 40 درصدی سطوح نفوذناپذیر موجب افزایش 30 درصد در مقدار رواناب می شود. همچنینافزایش 10 درصد سطح نفوذناپذیر در حوضه آبخیز بالادست و پایین دست حوضه به ترتیب موجب افزایش 51/6 و 87/6 درصد افزایش در دبی اوج می شود. که بیانگر آن است که موقعیت مکانی سطح نفوذناپذیر تأثیر اندکی بر میزان رواناب دارد. استفاده از ابزار ذخیره ای نیز تأثیر چشمگیری برکاهش میزان رواناب شهری داشته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از مدل SWMM در برآورد رواناب شهری بیان می دارد که به منظور مدیریت بهینه رواناب در مناطق خشک بایستی اثرات میزان و موقعیت کاربری اراضی بر میزان رواناب شهری و همچنین استفاده از ابزارهای ذخیره باران در این مناطق مدنظرقرارگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  555 - اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه شهری و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه با استفاده از مدل‌های اکولوژیکی، ارزش اطلاعات و همبستگی (نمونه موردی: استان مازندران)
  عیسی جوکار سرهنگی محمدعلی زنگنه اسدی
  10.22034/jest.2021.21904.3098
  زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی توسعه شهری، ارزش اطلاعات و همبستگی می باشد. روش بررسی: برای این منظور عوامل اکولوژیکی موثر در تعیین پهنه های مناسب برای توسعه شهری به صورت لایه های اطلاعاتی در محیط ArcGIS تهیه شد. برای تعیین حدود طبقات هر یک از عوامل از مدل اکولوژیکی توسعه شهری استفاده گردید. اما محاسبه وزن طبقات هر عامل با بکارگیری مدل ارزش اطلاعات و از طریق مقایسه مساحت سطوح شهری در پهنه ی هر عامل و مساحت آن در کل منطقه انجام شده است. همچنین وزن عوامل موثر در پهنه بندی با استفاده از مدل همبستگی به دست آمد. سپس با اعمال وزن های مناسب برای هر لایه و اجرای مدل های مذکور نقشه پهنه بندی منطقه به دست آمد. یافته ها: نتایج بیان گر این مطلب است که طبقات ارتفاعی 400-0 و 1800-1200 متر، شیب 6-0 درجه، جهت دامنه شمالی، رسوبات آبرفتی کواترنر، بارش کم تر از 500 و بیش تر از 800 میلی متر، رطوبت کم تر از 60 درصد، خاک نیمه تحول یافته با تراکم پوشش گیاهی 60-30 درصد برای توسعه شهری تناسب بیش تری دارند. بحث و نتیجه گیری: عوامل خاک، جنس، ارتفاع، شیب، پوشش گیاهی، رطوبت، بارش و جهت دامنه به ترتیب بیش ترین نقش را در مکان گزینی شهرها و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه دارند. همچنین ارزیابی مدل ها نشان داد که مدل ارزش اطلاعات از میزان دقت بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  556 - ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری توسعه شهری شهرستان مشکین‌شهر با استفاده از رویکرد فازی-تحلیل سلسله مراتبی و GIS
  مهسا صفری پور داریوش ناصری
  10.22034/jest.2020.11173
  زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای کشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه خود سبب دست اندازی به محیط های طبیعی و از بین بردن آن ها شده اند. در این زمینه، ارزیابی توان اکولوژیک می تواند گامی موثر در جهت برنامه ریزی استفاده درست از سرزمین باشد. در این پژوهش شهر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای کشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه خود سبب دست اندازی به محیط های طبیعی و از بین بردن آن ها شده اند. در این زمینه، ارزیابی توان اکولوژیک می تواند گامی موثر در جهت برنامه ریزی استفاده درست از سرزمین باشد. در این پژوهش شهرستان مشکین شهر استان اردبیل به دلیل این که در معرض مخاطرات محیط زیستی قرار گرفته، جهت ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری انتخاب شد. روش بررسی: برای این کار با در نظر گرفتن معیارهای اصلی شیب، ارتفاع، جهت شیب، فاصله از راه ارتباطی، فاصله از گسل های فعال، فاصله از رودخانه،کاربری اراضی، اقلیم و فاصله از سکونت گاه های شهری، وزن دهی به معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی و استانداردسازی با روش فازی انجام و در ادامه در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی لایه ها با فرایند ترکیب خطی وزنی رویهم گذاری شده و نقشه تناسب توسعه شهری تهیه شد. یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده، درصد شیب و دسترسی به راه ارتباطی از تأثیر بیش تری در ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد که 99/584 کیلومتر مربع (62/15%) از سطح منطقه فاقد تناسب، 24/946 کیلومتر مربع (26/25%) دارای تناسب متوسط، 86/1809 کیلومتر مربع (33/48%) دارای تناسب زیاد و 6/403 کیلومتر مربع (77/10%) دارای تناسب خیلی زیاد برای توسعه شهری است. بحث ونتیجه گیری: بر اساس نتایج قسمت های مرکزی شهرستان مشکین شهر از بیش ترین پتانسیل برای توسعه شهری برخوردار است و سایر قسمت های شهرستان با اجرای فرآیند آمایش سرزمین بهتر است به کاربری دیگری تعلق گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  557 - پتانسیل‌ها و موانع توسعه فیزیکی شهر رودبار با رویکرد دورسنجی و GIS
  احمد صفری زهرا عزیزی
  10.22034/jest.2019.38067.4388
  زمینه و هدف : توسعه فیزیکی شهرها در تمام دنیا تحت تأثیر جغرافیای طبیعی آن و دخالت‌های انسانی می‌باشد. تجزیه تحلیل دادهای جغرافیایی بدون استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی وداده‌های ماهواره ای دشوار و در حالت پیچیده غیرممکن است. در این پژوهش پتانسیل‌ها و موانع توسعه فیزی چکیده کامل

  زمینه و هدف : توسعه فیزیکی شهرها در تمام دنیا تحت تأثیر جغرافیای طبیعی آن و دخالت‌های انسانی می‌باشد. تجزیه تحلیل دادهای جغرافیایی بدون استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی وداده‌های ماهواره ای دشوار و در حالت پیچیده غیرممکن است. در این پژوهش پتانسیل‌ها و موانع توسعه فیزیکی شهر رودبار با رویکرد دورسنجی و GIS مورد بررسی قرار گرفت. روش بر رسی : ابتدا در سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از متغیرهای شیب، جهت شیب، کاربری اراضی, خطوط انتقال نیرو، رود، جاده و ریل، گسل و نقاط روستایی در محیط نرم افزارArcGIS و روش تلفیقیAHP-FUZZY به مکان‌یابی نقاط مستعد شهری پرداخته شد.و خروجی در قالب یک نقشه حاصل از AHP و همپوشانی فازی به پنج گروه دارای پتانسیل خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف استخراج گردید. برای گسترش فیزکی شهر با استفاده از سنجش‌ازدور به‌صورت تفسیر چشمی بر روی تصاویر گوگل ارث در سال 2016 و برای سال‌های 2016، 2009، 2004 برای 12 سال به صورت خروجی یک نقشه دست آمد و در آخر به مقایسه نتایج به‌دست آمده از سیتم اطلاعات جغرافیایی و تفسیر چشمی پرداخته شد. یافته ها :یافته های به‌دست آمده از روش تلفیقیAHP-FUZZY نشان می دهد 6/95 درصد از منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل خیلی ضعیف, 52/ 1درصد دارای پتانسیل ضعیف, 17/1 درصد دارای پتانسیل متوسط ,12/1 درصد دارای پتانسیل خوب و 69/0 درصد دارای پتانسیل خیلی خوب می باشد.و یافته های به‌دست آمده از روش تفسیر چشمی در مدت 12 سال نشان می دهد توسعه شهر فقط مسکن مهر می باشد. بحث و نتیجه گیری : با توجه به یافته های به‌دست آمده از روش تلفیقیAHP-FUZZY و سنجش از درو و روی هم گذاری این یافته ها به این نتیجه رسیدیم که اکثر ساخت‌وسازهای شهر رودبار در نقاط غیر مستعد ساخته‌شده است و این شهر تحت تأثیر عوامل طبیعی و اجتناب‌ناپذیر ازجمله شیب تند, گسل فراوان, رودخانه دائمی سفیدرود و کاربری اراضی که بیشتر آن باغ و جنگل و زمینهای کشاورزی می‌باشد، قرارگرفته و مانع توسعه فیزیکی آن شده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  558 - بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی با استفاده از GIS/RS
  مهسا عدل علیرضا قراگوزلو جعفر نوری شهرزاد فریادی
  10.22034/jest.2021.39820.4468
  زمینه و هدف: بررسی کاربری اراضی یکی از مهم ترین جنبه‌های مدیریت محیط زیست و بازنگری تغییرات محیطی به منظور برنامه ریزی‌های آتی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی در سال 92 انجام شده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر پس از پ چکیده کامل

  زمینه و هدف: بررسی کاربری اراضی یکی از مهم ترین جنبه‌های مدیریت محیط زیست و بازنگری تغییرات محیطی به منظور برنامه ریزی‌های آتی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی در سال 92 انجام شده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر پس از پردازش تصاویر ماهواره‌های لندست (ETM+، TM) مربوط به سالهای 1989 و 2000 و Aster سال 2011 با استفاده از نرم افزار ERDAS به منظور مطالعه تغییرات کاربری اراضی، طبقه‌بندی تصاویر یادشده ابتدا با استفاده از روش طبقه‌بندی در 6 کلاس پوشش / اراضی ساخته شده، کشاورزی، بایر، جنگلی، اراضی شامل تالاب و پهنه آبی هر یک به طور جداگانه انجام و نقشه کاربری اراضی اولیه استخراج گردید. سپس، بعد از تعیین دقت نقشه‌های کاربری اراضی تهیه شده، مساحت پوشش برای تمام 6 نوع کاربری اراضی گوناگون در محدوده شهرستان انزلی طی 3 دهه محاسبه گردید. یافته‌ها: نتیجه کار یک روند کاهشی 64/10 درصدی در کاربری جنگلی، 52/8 درصدی در اراضی تالاب انزلی و 54/11 درصدی در کاربری بایر را در بازه زمانی 1989 تا 2011 و یک روند افزایشی با رشد 1/7 درصدی را در مناطق شهری از سال 1989 تا 2021 و عمده گسترش آن را در اطراف مرزهای غربی و شرقی شهر و به خصوص در نزدیکی مرز شرقی و همچنین به صورت قطعه قطعه و پراکنده در بخش‌هایی از محدوده به ثبت رسیده تالاب انزلی در کنوانسیون رامسر (مرز جنوبی شهر) پیش‌بینی می‌کند. بحث و نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر با نشان دادن روند کاهشی و افزایش تغییرات کاربری اراضی، امکانی را برای تعریف و پیاده‌سازی استراتژی‌های بهتر مدیریت محیط زیستی کاربری به منظور ایجاد تعادل بهینه بین توسعه شهر و حفاظت اکولوژیکی منابع محیط زیست فراهم می‌آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  559 - مکان یابی اراضی مستعد توسعه درونزا در بافت فرسوده با بهره گیری از مدل تحلیلی F’ANP؛ (نمونه موردی: محله شهید آوینی مشهد)
  سیده مهتاب امیری شهری فاطمه محمد نیای قرائی
  10.30495/jest.2021.46008.4761
  زمینه و هدف: بافت هایی که در گذشته و در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته، با رشد جمعیت شهرنشینی و توسعه شهرها، به مرور دچار ضعف عملکردی شده است. از طرفی دیگر، تاثیرات رشد بی رویه جمعیت شهری، منجر به رشد پراکنده و پیدایش پدیده حاشیه نشینی شده است؛ که مسائل و مشکلات خاص خود چکیده کامل

  زمینه و هدف: بافت هایی که در گذشته و در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته، با رشد جمعیت شهرنشینی و توسعه شهرها، به مرور دچار ضعف عملکردی شده است. از طرفی دیگر، تاثیرات رشد بی رویه جمعیت شهری، منجر به رشد پراکنده و پیدایش پدیده حاشیه نشینی شده است؛ که مسائل و مشکلات خاص خود را ایجاد کرده است. این در حالی است که اراضی درون شهری به دلیل وجود زیر ساخت ها و امکانات شهری، بهترین گزینه برای توسعه های شهری می باشد. بر این اساس در مقاله حاضر با تدوین معیارها و شاخص های شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا، از متون نظری و تجارب عملی، به مکان یابی این اراضی در بافت فرسوده محله آوینی شهر مشهد پرداخته است.روش بررسی: در همین راستا به منظور درک مفهومی و کارشناسی از ویژگی های اراضی مستعد توسعه درونزا، پرسشنامه ای در زمستان سال 1397 بر مبنای چارچوب نظری تدوین و توسط متخصصان و کارشناسان شهرسازی تکمیل شده است. روش تحقیق در این مقاله، از یک سو روش تحلیلی F’ANP، که تلفیقی از روش های تحلیلی عاملی و ANP، و از سوی دیگر تحلیل داده های ثانویه مربوط به مکان یابی اراضی مستعد توسعه درونزا در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS است.یافته ها: از بین تمامی عامل های تاثیر گذار بر شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا در محله شهید آوینی، معیارهای عملکردی و دسترسی و شاخص های مرتبط با آنها، بیشترین اولویت و اهمیت را در مکان یابی این اراضی دارد و قطعات با کاربری بایر و تولیدی و کارگاهی که در بخش های شمال و شمال شرقی محله قرار گرفته است، با وزن مکانی بین شـش (6) تا نـه (9)، از اولویت بالاتری نسبت به سایر قطعات، جهت انجام فرآیند توسعه درونزا برخوردار است.بحث و نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که، از بین تمامی عامل های تاثیر گذار بر شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا در محله شهید آوینی، معیارهای عملکردی و دسترسی و شاخص های مرتبط با آنها، بیشترین اولویت و اهمیت را در مکانیابی این اراضی دارند؛ علاوه بر این، قطعات با کاربری بایر و تولیدی-کارگاهی که در بخش های شمال و شمال شرقی محله قرار گرفته اند، با وزن مکانی بین شـش (6) تا نـه (9)، از اولویت بالاتری نسبت به سایر قطعات، جهت انجام فرآیند توسعه درونزا برخوردار اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  560 - جایگاه ضمانت های حقوقی وکیفری در حمایت از فضای سبز خصوصی/شهری
  امید رهنما سیدمحسن بهشتیان مریم افشاری
  10.30495/jest.2021.49020.4896
  با وجود اهمیت فضاهای سبز شهری به منظور تحقق اهداف توسعه پایدار، با رشد و توسعه شهرنشینی، فضاهای سبز در ساختار کالبدی شهر ها، به شدت در معرض تخریب قرار گرفته است. قوانین و مقررات، همواره به عنوان مهمترین ابزار حقوقی دولت ها برای حفاظت از محیط زیست تلقی می شود. در کشور ما چکیده کامل

  با وجود اهمیت فضاهای سبز شهری به منظور تحقق اهداف توسعه پایدار، با رشد و توسعه شهرنشینی، فضاهای سبز در ساختار کالبدی شهر ها، به شدت در معرض تخریب قرار گرفته است. قوانین و مقررات، همواره به عنوان مهمترین ابزار حقوقی دولت ها برای حفاظت از محیط زیست تلقی می شود. در کشور ما به رغم وجود قوانین و مقررات زیست محیطی متعدد، روند تخریب فضاهای سبزهمچنان ادامه دارد. در این پژوهش سعی شده است به نقاط ضعف وقوت ضمانت های اجرایی در قوانین جاری کشور در حوزه فضای سبزخصوصی شهری پرداخته شده است.روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی - تحلیلی است. در این مقاله با پرداختن به قوانین و مقررات مرتبط با فضای سبز شهری ، نسبت به بررسی چالش های حقوقی موجود در قوانین جاری و ارایه راهکارها اقدام شده است.در این پژوهش با توجه به تحلیل ضمانت های حقوقی وکیفری در حوزه فضای سبز خصوصی شهری ، علی رغم وجود ضمانت های متعدد در این حوزه مانند جرایم مالی ،حبس و ... شاید یکی از مهم ترین نقاط مفقوده در این ضمانت ها در مرحله اجرا می باشد بدین معنا که شاید ضمانت های خوبی در قوانین پیش بینی شده اما در مرحله اجرا توسط مجریان بخوبی اجرا نمی گردد و یا با اغماض با آن برخورد می شود.نتیجه این تحقیق حاکی از آن است که قوانین مرتبط با فضای سبز در ایران قدیمی و دارای نقدهای بسیاری است، لذادر پاره ‌ای از موارد نمی‌ تواند پاسخگوی نیازهای حمایتی و همچنین حفظ فضای سبز شهری باشد. شاید بتوان گفت حلقه مفقوده دراین قوانین عدم اجرای صحیح ضمانت های حقوقی وکیفری پیش بینی شده در قوانین است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  561 - تحلیل چگونگی سالم سازی فضاهای عمومی شهری برای کاهش تمایلات تخریب گرایانه
  سحر اسماعیل پورهمدانی اسماعیل شیعه کیانوش ذاکرحقیقی
  10.22034/jest.2020.41508.4589
  زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مک چکیده کامل

  زمینه و هدف: الگوهای رفتاری افراد در فضاهای عمومی شهر برگرفته از چگونگی نقش مکان و موقعیت مکانی می باشد. به عبارتی مکان القا کننده نوع رفتار و کنش های انسان در فضا می باشد. تمایلات تخریب گرایانه به عنوان زیر مجموعه ای از جرم، ناشی از شرایط فردی و شخصیتی می باشد که در مکان های خاص نمود بیرونی پیدا می کنند. روش بررسی: با توجه به مطالعات پیشین شاخص هایی به عنوان مهم ترین عوامل مکانی و بیرونی موثر بر رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری، در نظر گرفته شده است. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی می باشد که به روش همبستگی، به بررسی نسبت متغیر ها پرداخته شده است. نمونه مطالعه بخشی از فضاهای عمومی شهری منطقه دو شهر همدان که به طور عمده پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه, رده سنی 15تا 25، از نظر جنسیت پسران و مردان و طبقه، درآمد و پایگاه اجتماعی در سطح پایین جامعه هستند، انتخاب شده است. گردآوری داده ها از طریق مشاهدات میدانی عینی و توزیع پرسش نامه می باشد.جامعه آماری در توزیع پرسشنامه بر اساس فرمول کوکران با توجه به جمعیت منطقه مورد مطالعه می باشد. و در برداشت های میدانی عینی فضاهای عمومی شهری پیرامون کاربری های آموزشی پسرانه منطقه دو همدان می باشد. در نرم افزار spss ، از طریق تحلیل عامل اثباتی در میان شاخص های انتخابی موثر ترین شاخص انتخاب و از طریق تحلیل رگرسیونی میزان اثر بخشی هر یک از عوامل مشخص شده است. یافته ها: در میان شاخص های مورد بررسی، میزان محصوریت و مراقبت و نگهداری در فضاهای عمومی شهری, بیش ترین نقش بر میزان تمایلات تخریب گرایانه و در نتیجه میزان وقوع رفتارهای تخریب کارانه را دارد. بحث و نتیجه گیری: می توان عنوان کرد نتایج حاصل از یافته های این تحقیق با انتظارات نظری و پیشینه پژوهشی مقاله مطابقت دارد. و با تغییر در شاخص های مکانی مورد نظر کنترل و تعدیل رفتارهای تخریب گرایانه در فضاهای عمومی شهری امکان پذیر می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  562 - طراحی پارک ورزشی در شهر همدان با کاربست رویکرد توسعه نشاط اجتماعی شهری
  بهاره خرم نسیم صحرائی نژاد محسن کافی
  10.30495/jest.2022.49541.4925
  زمینه و هدف: پیشرفت و توسعه اجتماعی پایدار در هر جامعه ای قطعا در گرو داشتن شهروندانی بانشاط و شاداب است که متاسفانه امروزه، به دلیل مسائل مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از یک سو و کاهش تعاملات اجتماعی شهروندان و فقدان زمینه های مناسب برای بروز فعالیت های همگانی در فضاها چکیده کامل

  زمینه و هدف: پیشرفت و توسعه اجتماعی پایدار در هر جامعه ای قطعا در گرو داشتن شهروندانی بانشاط و شاداب است که متاسفانه امروزه، به دلیل مسائل مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از یک سو و کاهش تعاملات اجتماعی شهروندان و فقدان زمینه های مناسب برای بروز فعالیت های همگانی در فضاهای شهری از سوی دیگر، شاهد مشکلات متعددی از جمله کاهش پدیده نشاط اجتماعی در شهرها هستیم که از دغدغه های اصلی برنامه ریزان شهری و نظام های مدیریت شهری است. شهر همدان نیز از این قاعده مستثنی نیست و اصولا به دلیل فقدان فضاهای مناسب و امکانات لازم برای بروز تعاملات اجتماعی، بیشتر در معرض آسیب های اجتماعی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق نزدیک تر کردن انسان به طبیعت و فضاهای سبز شهری و افزایش نشاط اجتماعی از طریق طراحی پارک شهری است. روش بررسی: این تحقیق ازنظر داده‌ها، کیفی و به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش تحقیق، توصیفی _ تحلیلی است و جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و برداشت میدانی بوده است. ابزار سنجش نظرات شرکت کنندگان نیز پرسشنامه می باشد. در اردیبهشت سال 1397 داده های موردنیاز از 383 نفر از شهروندان در سطح شهر همدان به صورت تصادفی جمع آوری شد که از آن طریق نوع نگرش و میزان نیاز شهروندان به توسعه نشاط اجتماعی و ورزش همگانی از طریق طراحی پارک ورزشی مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: از یافته های اصلی تحقیق پس از مطالعه مبانی نظری، برداشت میدانی و نتایج تحلیل پرسشنامه، در حقیقت تاکید بر وجود تأثیر مستقیم طراحی مناسب پارک ورزشی و توسعه و ترویج ورزش همگانی در شهر همدان بر افزایش نشاط اجتماعی شهری است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که با توجه به کمبود امکانات در دسترس برای شهروندان این شهر برای انجام فعالیت های ورزشی همگانی، طراحی اصولی پارک های ورزشی علاوه بر ارتقاء کیفیات بصری در شهر و افزایش بروز تعاملات اجتماعی متنوع در فضاهای شهری، به توسعه و ترویج فرهنگ ورزش همگانی، ارتقاء سلامت جسمی و روانی عمومی شهروندان و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی شهری کمک شایانی خواهد کرد. بحث و نتیجه گیری: بنابراین لازم است طراحی پارک ورزشی مورد نظر بر اساس اصول و ضوابط استاندارد و با هدف ارتقاء فرهنگ ورزش همگانی و افزایش نشاط اجتماعی در فضاهای شهری صورت گرفته و در همین راستا از همکاری رسانه های مختلف و نهاد های مربوط کمک گرفته شود و در نهایت معماران، طراحان و برنامه ریزان شهری نیز در جهت طراحی فضاهای جدید یا توسعه فضاهای شهری این ضرورت را در دستور کار خود قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  563 - تاثیر شهر نشینی بر مصرف انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در کشورهای در حال توسعه
  یزدان نقدی سهیلا کاغذیان مریم لشکری زاده
  10.30495/jest.2022.55388.5164
  زمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررس چکیده کامل

  زمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) و با استفاده از دو مدل به بررسی تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر پرداخته شده است. این مطالعه برای 44 کشور و برای دوره 2018-1996 انجام شده است . برآورد مدلها به کمک نرم افزار stata صورت گرفته است. مدل تحقیق حاضر برگرفته از مدل خطی سلیم است. همچنین این مطالعه در سال 1398 انجام شده است. یافته ها: بر اساس نتایج این تحقیق هر 10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش یک درصدی در مصرف انرژی های تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه می شود. هر10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش2/4 درصدی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر در این کشورها می شود. بنابراین در کشورهای در حال توسعه تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدناپذیر بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر است. بحث و نتیجه گیری: دلیل مصرف بیشتر انرژی تجدیدناپذیر در کشورهای در حال توسعه، وابستگی بیشتر وسایل گرمایشی و وسایل حمل و نقل عمومی و خصوصی این کشورها به انرژی های تجدید ناپذیر است که باید به تدریج تغییر یابد. این امر نیز نشانگر پایین بودن آگاهی و دانش جمعیت در مورد الگوهای مصرفی و همچنین پایین بودن سطح تکنولوژی در این دسته از کشورها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  564 - بررسی تطبیقی-قیاسی زبان الگو فضای سبز تاریخی شهر تهران (موردپژوهی: باغ مسعودیه، باغ فرح‌آباد، باغ نگارستان)
  حلما حبیبی خوزانی علی اکبری
  10.30495/jest.2021.46938.4803
  زمینه و هدف: باغ‌های درون‌شهری، از آن حیث که محیط طبیعی اما دست‌ساخت انسان است و واجد نظام‌های متعدد معنایی و استعاری، کارکردی و حسی-تجربی است، یکی از غنی‌ترین فضاهای ساخته‌شده در شهرهای ایران است. خوانش فضای سبز شهری تاریخی با هدف خلق ساختاری که طی زمان پاسخ‌گوی نیازها چکیده کامل

  زمینه و هدف: باغ‌های درون‌شهری، از آن حیث که محیط طبیعی اما دست‌ساخت انسان است و واجد نظام‌های متعدد معنایی و استعاری، کارکردی و حسی-تجربی است، یکی از غنی‌ترین فضاهای ساخته‌شده در شهرهای ایران است. خوانش فضای سبز شهری تاریخی با هدف خلق ساختاری که طی زمان پاسخ‌گوی نیازهای مادی و معنوی مخاطبانش باشد، می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی‌ پاسخ‌ده به ضرورت‌های عملکردی جدید در شهرسازی مدرن باشد. در این پژوهش با فرض اینکه باغ ایرانی دارای زبان الگوی قابل خوانش و قابل‌تعمیم در سنت‌ باغ‌سازی ایران است، تلاش شده تا ضمن احصای آن زبان الگو در ساختار باغ‌های مسعودیه، فرح‌آباد و نگارستان، میزان تطبیق‌پذیری آن‌ها با نظریة زبان الگو بررسی و درنهایت قوی‌ترین ساختار از میان نمونه‌ها شناسایی شود.روش بررسی: در این پژوهش نوع تحقیق نظری است، مبانی فلسفی پژوهش، تفسیری، رویکرد تحقیق کیفی و طرح تحقیق قیاسی-تطبیقی خواهد بود. روش تحلیل داده‌ها، قیاس و تطبیق زوجی سلسه‌مراتبی و ابزار گردآوری داده‌ها، مطالعات کتابخانه‌ای و پژوهش‌های میدانی است.یافته‌ها: در سطح ساختارهای سازندة باغ ایرانی، ساختار کالبدی با وزن ۴۲۸/۰ حائز اهمیت بیشتری نسبت به ساختارهای عملکردی با وزن ۳۳۴/۰ و کیفیت فضایی با وزن ۲۳۸/۰ است. در برآیند کلی و در مجموعِ وزن نهایی تطبیق‌پذیری زبان‌ الگوی باغ‌ها، باغ مسعودیه با وزن ۴۳۶/۰، باغ فرح‌آباد با وزن ۳۴۵/۰ و باغ نگارستان با امتیاز ۲۱۹/۰ قرار می‌گیرند.نتیجه‌گیری: احصای مؤلفه‌های زبان الگوی فضای سبز شهری تاریخی از کاراترین ابزارها به بازشناسی و بازآفرینی کیفیتی است که می‌توان از این طریق، زبان آن معماری را بر اساس نیازهای امروز بازتولید کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  565 - تحلیل میزان امنیت شهری و زیست‌محیطی در پیاده‌ راه‌های اقلیم بارشی رشت (مطالعه موردی: پیاده‌ راه علم‌ الهدی)
  الهام پورمهابادیان حسن احمدی سید یوسف امیری
  10.30495/jest.2021.34779.4188
  زمینه و هدف: هدف این تحقیق، تحلیل میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها با رویکرد امنیت زیست‌محیطی در اقلیم بارشی می‌باشد که به عنوان نمونه، پیادراه علم‌الهدی در شهر رشت برگزیده شده است.روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌ها، به روش کتابخانه‌ای و میدانی با چکیده کامل

  زمینه و هدف: هدف این تحقیق، تحلیل میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها با رویکرد امنیت زیست‌محیطی در اقلیم بارشی می‌باشد که به عنوان نمونه، پیادراه علم‌الهدی در شهر رشت برگزیده شده است.روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع‌آوری داده‌ها، به روش کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از پرسشنامه و نظرسنجی از شهروندان انجام شده است. در این پژوهش، برای تحلیل پرسشنامه‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است.یافته‌ها: پیاده‌راه‌ها یکی از اصلی‌ترین فضاهای شهری در شهرها می‌باشند و نقش بسیار عمده‌ای را در امنیت شهری و زیست‌محیطی افراد و فعالیت‌های شهری دارند. بنابراین می‌توان گفت: تأمین امنیت انسانی و زیست‌محیطی این فضاها می‌تواند کمک شایانی به شهروندان و رشد کیفی شهر داشته باشد. چرا که امنیت زیست‌محیطی یکی از مؤلفه‌های اصلی امنیت انسانی محسوب می‌گردد و مقوله امنیت نیز در زیرمجموعه‌های ایجاد پایداری شهرها ذکر شده است؛ به همین دلیل بررسی میزان امنیت در پیاده‌راه‌ها و ارائه اصول ارتقا آن می‌تواند در ایجاد شهر ایمن، زنده، فعال و دارای محیط زیست سالم با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نقش حیاتی داشته باشد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بعد از تبدیل خیابان علم‌الهدی به پیاده‌راه، از لحاظ کالبدی و مسائل امنیت زیست‌محیطی، تمهیداتی در نظر گرفته شده که میزان امنیت را در این فضا بالا برده است؛ از جمله این تمهیدات عدم امکان ورود وسایل نقلیه موتوری در این فضاها، کنترل این فضاها توسط پلیس و روشنایی و نورپردازی با استفاده از انرژی‌های پاک و تجدید‌پذیر بوده است. علاوه بر این موارد در ارتقا امنیت مؤلفه‌های دیگری نیز مؤثر هستند که در این پژوهش بدانها پرداخته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  566 - مدیریت پایدار زمین شهری در چارچوب الگوی حکمروائی یکپارچه زمین شهری (مطالعه موردی: ایران و شهر گرگان)*
  علی وزیری نصیراباد کیانوش ذاکرحقیقی آرش بغدادی
  10.30495/jest.2022.56179.5193
  زمینه و هدف: امروزه حکمروایی‌زمین به عنوان کارآمدترین شیوه‌ اداره‌ مسایل زمین مطرح شده‌است؛ پژوهش حاضر با قبول زمین به‌عنوان یک منبع و کالای محلی در سطوح شهری، سطح محلی را شایسته ترین نهادِ رسمیِ تحت لوای دولت مرکزی برای مدیریت آن می‌داند. این پژوهش به واکاوی وضعیت مدیر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه حکمروایی‌زمین به عنوان کارآمدترین شیوه‌ اداره‌ مسایل زمین مطرح شده‌است؛ پژوهش حاضر با قبول زمین به‌عنوان یک منبع و کالای محلی در سطوح شهری، سطح محلی را شایسته ترین نهادِ رسمیِ تحت لوای دولت مرکزی برای مدیریت آن می‌داند. این پژوهش به واکاوی وضعیت مدیریت زمینشهری در ایران و معرفی الگوی پیشنهادی جدید با عنوان الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری در جهت کارآمدی آن پرداخته‌است. روش بررسی: این پژوهش با استراتژی استقرائی و ترکیبی از روش‌های کمی و کیفی در سه سطح فضایی (ایران، استان گلستان و شهر گرگان) ارائه می گردد. جامعه آماری نیز نهادهای اصلی متولی حوزه زمین شهری و مراجعه کنندگان به آنها در سال 1398 می‌باشد. گردآوری داده‌ها از روش‌های اسنادی و میدانی و برای تحلیل داده ها از مدل اسپیرمن با نرم افزار آموس و روش سوات و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی((QSPM استفاده گردید. یافته ها: ترتیبات نهادی ناکارآمد، نبود یکپارچگی (افقی و عمودی) نهادهای مرتبط با زمین به حکمروایی ضعیف زمین و کارایی اقدامات دامن می زند. تحلیل‌ها نشان دادند متغیر مستقل یکپارچگی توافق‌گرا بیشترین مجموع تاثیرات را بر متغیر وابسته دارد و الگوی پیشنهادی پژوهش(حکمروایی یکپارچه زمین شهری) و مدیریت پایدار زمین شهری از نظر آماری رابطه معنی دار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدیریت زمین شهری در ایران متمرکز، بسته و ناکارآمد است که سطوح محلی بصورت کارگزار عمل میکند. در نهایت الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری مبتنی بر تدوین چشم‌انداز مشخص فرانهادی و سیاست راهبردی یکپارچه فرانهادی با هماهنگی و اجماع گرایی تمام متولیان وبازیگران با تفویض بخشی از اختیارات دولت به پایین‌ترین سطح نهادهای محلی به همراه ظرفیت‌سازی های لازم پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  567 - تدوین راهبردهای ارتقاء کیفیت فضاهای عمومی میدان امام حسین و پیاده راه 17 شهریور با تاکید بر رویکرد حکمروایی نوآورانه شهری
  سیده یاسمن محقق پور روزبه زمانیان عباس شیعه
  10.30495/jest.2019.42091.4555
  زمینه و هدف: یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر محیط شهری، فضاهای عمومی شهر است. توجه توامان به بعد فیزیکی و بعد اجتماعی فضاهای عمومی شهری موجب افزایش کیفیت زندگی شهروندان و بهبود شرایط و مشکلات می گردد. دستیابی به چنین فضایی به دلیل دشواری های موجود نیاز به نوعی رویکرد چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر محیط شهری، فضاهای عمومی شهر است. توجه توامان به بعد فیزیکی و بعد اجتماعی فضاهای عمومی شهری موجب افزایش کیفیت زندگی شهروندان و بهبود شرایط و مشکلات می گردد. دستیابی به چنین فضایی به دلیل دشواری های موجود نیاز به نوعی رویکرد دارد که روابط مختلف را به طور موثر تعریف کرده و از سرمایه های اجتماعی و منابع به شکل صحیحی استفاده نماید. هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به عوامل کیفیت فضاهای عمومی شهری با تاکید بر رویکرد حکمروایی نوآورانه شهری و یافتن استراتژی های مناسب در جهت افزایش کیفیت فضاهای عمومی می باشد.روش بررسی: در این پژوهش، وضعیت محدوده با کمک پرسشنامه ای منطبق بر شاخص های تحقیق بررسی شده است. جامعه آماری این تحقیق ساکنین و کسبه در محدوده میدان امام حسین و پیاده راه 17 شهریور هستند و قلمرو زمانی پژوهش دی ماه 97 می باشد. جهت جمع بندی و تدوین استراتژی های مورد نیاز از تکنیک سوات استفاده شده است و در نهایت به کمک روش ANP (فرآیند تحلیل شبکه ای)، شاخص های محدوده در ارتباط با سوات مورد بررسی قرار گرفته و بهترین استراتژی جهت به کارگیری تعیین گشته است.یافته ها: در این مطالعه، عوامل کیفیت فضاهای عمومی با تاکید بر رویکرد حکمروایی نوآورانه شهری با بررسی محدوده مورد مطالعه شناسایی شده و زیرمجموعه چهار شاخص کیفیت محیط فیزیکی، کیفیت محیط اجتماعی، کیفیت محیط اقتصادی و کیفیت حمل و نقل و ارتباطات دسته بندی شد. پس از بررسی محدوده با استفاده از پرسشنامه، استراتژی های مورد نیاز با کمک تکنیک سوات استخراج شد و اولویت بندی آنان با کمک تکنیک ANP انجام گرفت.بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه ابتدا با تاکید بر رویکرد حکمروایی نوآورانه شهری، شاخص های کیفیت فضاهای عمومی را مشخص نمود. در ادامه راهبردهای مناسب جهت افزایش کیفیت این فضاها استخراج شدند. با استفاده از فرآیند ANP مشخص گشت که استراتژی های WO با ضریب اهمیت 378/0 مناسب ترین استراتژی جهت به کارگیری می باشد. پس از آن به ترتیب استراتژی های WT با 238/0، SO با 192/0 و ST با 178/0 استراتژی های مناسب می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  568 - ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی (نمونه موردی:بلوار نمازمشهد)
  مریم معتمدی نژاد ساناز سعیدی مفرد
  10.30495/jest.2022.54294.5124
  زمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و عرصه پژوهش بلوار نماز واقع در ارتفاعات جنوبی کلانشهر مشهد می باشد. روش بررسی: روش شناسی پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی است. ابتدا به منظور شناخت کیفیتهای بصری محدوده مطالعاتی از روش برداشت میدانی و ابزار عکسبرداری استفاده گردید سپس داده ها بااستفاده از نرم افزارهای گرافیکی تحلیل شد و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی تاثیرات بصری VIA، به ارزیابی اثرات نماهای شهر بر منظر طبیعی محدوده اقدام گردید. یافته ها: یافته ها نشان می دهد مولفه های رابطه در نمای شهری ساخت و سازهای اخیر تاثیرات مثبت و مستقیم و در برخی حوزه های نفوذ به علت عدم هماهنگی و عدم رعایت ریتم و تداوم بصری و سایر معیارهای مجاورتی تاثیرات مستقیم، منفی و میان مدت از خود به جای گذاشته است و درخصوص مولفه هایی از قبیل هماهنگی و وحدت در سبک معماری، نوع مصالح و پالت رنگی مورد استفاده در نماهای شهری، تاثیرات منفی بلند مدت برای آن پیش بینی می شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که در سالهای اخیر مرتفع سازی در بلوار نماز از یکسو و عدم همخوانی الگوهای ساخت و سبک معماری با زمینه بافت شهری از سوی دیگر، اثرات منفی، مستقیم و بلند مدت بر منظر طبیعی داشته و منجر به انسداد دید و پیدایش اغتشاشات بصری و از بین رفتن منظر و ساختارهای اکلوژیک محدوده گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  569 - بررسی اصول مکان‌یابی پروژه‌های‌ محرک توسعه شهری در بافت های تاریخی (نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
  ایل ناز فتح العلومی خشایار کاشانی جو
  10.30495/jest.2022.53726.5107
  زمینه و هدف: توسعه بی‌رویه شهر، تغییرات ساختار اقتصادی_اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت‌های مجاور و بی‌توجهی مدیریت شهری به مناطق تاریخی از یک‌سو و فرصت توسعه و سرمایه‌گذاری مناسب در پیرامون شهر از سوی دیگر، باعث افت کیفیت زندگی در این محلات و کنار گذاشته شدن آن‌ها از چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه بی‌رویه شهر، تغییرات ساختار اقتصادی_اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت‌های مجاور و بی‌توجهی مدیریت شهری به مناطق تاریخی از یک‌سو و فرصت توسعه و سرمایه‌گذاری مناسب در پیرامون شهر از سوی دیگر، باعث افت کیفیت زندگی در این محلات و کنار گذاشته شدن آن‌ها از فرآیند توسعه شهری شده است. در مقابل، بازگشت به اصل توسعه درون‌زا و حیات‌بخشی مجدد به فضاهای شهری از دست رفته با ایجاد جذابیت در بافت‌های تاریخی، می‌تواند محرکی برای توسعه آن‌ها باشد. در این راستا اجرای پروژه‌های محرک توسعه در بافت‌های تاریخی شهری امری اجتناب‌ناپذیر به شمار می‌رود. این پژوهش کاربردی در صدد تبیین و اولویت‌بندی معیارهای مکان‌یابی پروژه محرک توسعه شهری در بافت‌های تاریخی است. بدین منظور بافت تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران با وجود پتانسیل‌های ارزشمند تاریخی در مرکز شهر قدیم تهران انتخاب شد.روش بررسی: پژوهش حاضر که در سال 1398 انجام شده، از نوع توصیفی- تحلیلی است و از روش تحلیل شبکه‌ای فازی (FANP) جهت اولویت‌بندی معیارها بهره گرفته است. بدین منظور، پس از مطالعه مبانی نظری پژوهش به روش اسنادی- کتابخانه‌ای، معیارهای مناسب مکان‌یابی پروژه محرک توسعه شهری به روش تحلیل عاملی وزن‌دهی شده و جهت ارزیابی در نرم‌افزار Super Decisions وارد شد.بحث و نتیجه گیری: می‌توان نتیجه گرفت که در مکان‌یابی پروژه محرک توسعه در بافت تاریخی، تسهیل حرکت پیاده و ایجاد اشتغال نقشی اساسی ایفا می‌نمایند. و برخلاف تصور رایج که احیای میراث فرهنگی و تاریخی مهمترین عامل در تحریک بافت تاریخی به شمار می‌رود، این معیار در جایگاه کم اهمیت‌ترین‌ معیارها قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  570 - حمایت از حقوق حیوانات شهری با الگوبرداری از کشورهای پیشرو
  نفیسه مکتبی سپنتا مجتهدزاده شیما عرب اسدی
  10.30495/jest.2022.56743.5219
  حیواناتی که در جوار انسان ها و در محیط شهری زندگی می کنند اکثرا بر اثر بیماری و تصادف با خودروها کشته شده و مورد اذیت و آزار و خشونت قرار می گیرند. این حیوانات از رفاهی در سطح بسیار کم برخوردارند. نگرانی انسان ها در زمینه ی انتقال بیماری ها خصوصا هاری و گاز گرفتگی و توا چکیده کامل

  حیواناتی که در جوار انسان ها و در محیط شهری زندگی می کنند اکثرا بر اثر بیماری و تصادف با خودروها کشته شده و مورد اذیت و آزار و خشونت قرار می گیرند. این حیوانات از رفاهی در سطح بسیار کم برخوردارند. نگرانی انسان ها در زمینه ی انتقال بیماری ها خصوصا هاری و گاز گرفتگی و توانایی تولید مثلی بالا در این حیوانات باعث شده انسان ها برای کنترل حیوانات شهری دست به کار شوند. این پژوهش در صدد پاسخ به این پرسش است که ایران برای کنترل جمعیت حیوانات شهری در عین حمایت از حقوق آنها چه اقداماتی انجام داده و آیا در این زمینه موفق بوده است. فرضیه پژوهش حاضر این است که ایران در مدیریت و ساماندهی حیوانات شهری همچنین حمایت از حقوق آنها موفق نبوده و روش های صحیح و انسانی کنترل جمعیت حیوانات شهری در برخی از کشور ها می تواند الگوی مناسبی برای ایران باشند به گونه ای که سلامت و رفاه انسان و حیوان تامین، و حقوق آنها تضمین شود. هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه ی پیشنهادهای قابل اجرا برای حمایت هرچه بیشتر از حقوق حیوانات شهری با الگوبرداری از کشورهای پیشگام است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  571 - بررسی کمی و کیفی جنگل شهری مناطق یک و پنج شهر تهران
  مریم داغستانی سارا کلهری نینا رجایی
  10.30495/jest.2022.37561.4371
  زمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محی چکیده کامل

  زمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محیطی است. هدف اصلی تحقیق داشتن اطلاعات دقیق از ساختار فضای سبز به منظور حفاظت و توسعه فضای سبز است.روش بررسی: این پژوهش به بررسی وضعیت کمی و کیفی و مقایسه دو منطقه از شهر تهران با هدف کسب اطلاعات برای حفاظت و توسعه بهینه فضای سبز می پردازد.به این منظور تعداد 83 درخت قطعه نمونه در دو منطقه به روش سیستماتیک تصادفی آماربرداری شدند. در درون کرت ها برخی مشخصه های رویش درخت ها اندازه گیری شدند و سپس شاخص‌های توصیفی، جداول توافقی آزمون‌های آماری برای بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت درختان مورد استفاده قرار گرفتند. داده های این تحقیق در سال 1397 جمع آوری شده اند.یافته ها: نتایج بیانگر وجود تفاوت معنی دار در تاج پوشش جنگل های شهری دو منطقه است و در سایر مشخصه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان داد که گونه چنار (Platanus orientalis)دارای بیشترین فراوانی در دو منطقه است. بین مشخصه های اندازه گیری شده درصد تاج پوشش دو منطقه تفاوت معنی داری را نشان داد. بین مشخصه شیب قطعه نمونه ها با ارتفاع، قطربرابرسینه، قطر بن، تعداد پایه در قطعه نمونه و تعداد پاجوش درخت ها رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.بحث و نتیجه گیری: علی رغم عدم تفاوت معنی دار در میانگین شادابی گونه های دو منطقه، نتایج نشان داد بالاترین میزان شادابی گونه ها در منطقه یک مربوط به بلوط (Quercus macranthera)، توت سفید (Morus alba)و تبریزی ( Populus nigra) و در منطقه پنج مربوط به اقاقیا (Robiniap pseudoacacia)و آیلان (Ailanthus altissima) بوده است. بنابراین گونه های ذکر شده برای توسعه جنگل های شهری در این مناطق قابل توصیه هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  572 - بررسی شاخص‌های رضایت‌مندی شهروندان از امکانات رفاهی پارک‌ها و فضاهای سبز شهر تهران با استفاده از روش تاپسیس و تجزیه خوشه‌ای
  محمدمهدی ضرابی رقیه امینیان سودابه مفاخری
  10.22034/jest.2020.32020.4014
  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بیش ازحد جمعیت و ایجاد محیط های انسان ساخت، نیازهای زیست محیطی، جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است. برای رفع این نیازها، انسان شهرنشین اقدام به ایجاد پارکها در داخل شهرها کرده چکیده کامل

  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، انسانها به تدریج از طبیعت دور شده و تراکم بیش ازحد جمعیت و ایجاد محیط های انسان ساخت، نیازهای زیست محیطی، جسمی و روحی انسان را بیشتر بروز داده است. برای رفع این نیازها، انسان شهرنشین اقدام به ایجاد پارکها در داخل شهرها کرده است. هدف تحقیق حاضر اولویت بندی شاخص های رضایت مندی شهروندان از پارک ها و فضاهای سبز شهری با استفاده از مدل تاپسیس در پارک های شهر تهران است. روش بررسی: روش انجام پژوهش به صورت توصیفی، تحلیلی و پیمایشی بوده است. اطلاعات به صورت تکمیل پرسشنامه توسط مراجعان به پارک اخذ شد و در نهایت تجزیه و تحلیل نهایی بر روی آن صورت گرفت. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که اکثر پاسخگویان در دامنه سنی بین 20 تا 40 سال، دارای شغل آزاد، با مدرک تحصیلی دیپلم و لیسانس بودند، انگیزه آن ها از مراجعه به پارک استراحت و طریقه دسترسی آن ها به پارک وسیله شخصی بوده است. شاخص های رضایت مندی شهروندان از پارک ها براساس مدل تاپسیس مشخص گردید. در این مدل فضای سبز و تابلوها به ترتیب دارای کمترین و بیشترین فاصله از گزینه ایده آل بودند. براساس شاخص شباهت، در بین 23 معیار مورد بررسی فضای سبز و مساحت پارک به ترتیب رتبه یک و دو و تابلوها و زباله دان ها به ترتیب رتبه 22 و 23 را به خود اختصاص دادند. براساس روش چند متغیره تجزیه خوشه ای معیارهای رضایت مندی شهروندان از پارک ها به سه گروه تقسیم شدند. معیارهایی که بیشترین، کمترین و حد متوسطی از رضایتمندی را برای مردم داشتند به ترتیب در گروه اول، دوم و سوم قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: براساس روش تجزیه خوشه ای میزان رضایتمندی مردم از عناصر برگزاری مسابقات در پارک، فضای سبز در بهار، وسعت فضای سبز، مساحت پارک و تنوع گل ها و درختان نسبت به سایر عناصر بیشتر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  573 - بررسی میزان تاثیرگذاری انواع پوشش گیاهی بر آسایش حرارتی در تنگه‌های شهری در اقلیم گرم و خشک
  طاهره کولیوند نازنین نصرالهی
  10.30495/jest.2023.60857.5389
  زمینه و هدف: پوشش گیاهی در فرم‌های مختلفی در شهرها و در تنگه‌های شهری بکار گرفته می‌شود و با سایه‌اندازی و یا سرمایش تبخیری به بهبود شرایط دمایی محیط کمک می‌کند. بررسی‌های انجام‌گرفته در شهر اصفهان نشان می‌دهد که چمن، بوته و درخت سه فرم پرتکرار در تنگه‌های این کلان شهر چکیده کامل

  زمینه و هدف: پوشش گیاهی در فرم‌های مختلفی در شهرها و در تنگه‌های شهری بکار گرفته می‌شود و با سایه‌اندازی و یا سرمایش تبخیری به بهبود شرایط دمایی محیط کمک می‌کند. بررسی‌های انجام‌گرفته در شهر اصفهان نشان می‌دهد که چمن، بوته و درخت سه فرم پرتکرار در تنگه‌های این کلان شهر است. هدف این تحقیق انتخاب بهترین فرم پوشش گیاهی در تنگه های شهری اصفهان با توجه به نسبت H/W و جهت گیری های متفاوت است. روش بررسی: برای بررسی میزان تاثیرگذاری پوشش گیاهی در تنگه های شهری از نرم افزار Envi-met v4.1 استفاده شده است. با بررسی میدانی شرایط تنگه‌های شهری و پوشش‌های گیاهی پرتکرار در محیط مشخص شد، سپس با شبیه سازی کامپیوتری بهترین فرم پوشش گیاهی در تنگه‌های شهری اصفهان انتخاب و سطح تراکم و نوع آن را در فصل تابستان در تعدادی از تنگه‌های شهری اصفهان مورد بررسی قرارگرفته است. یافته‌ها : نتایج به دست آمده از شبیه‌سازی‌ها مشخص شد که درخت در بین 5 الگوی پیشنهادی عملکرد مناسب تری از خود نشان می دهد و درخت در نسبت ارتفاع به عرض 1 در هر چهار جهت گیری بیشترین کاهش دما در فصل تابستان و در نسبت ارتفاع به عرض3 باعث ایجاد بهترین شرایط حرارتی شده‌است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از ان است که در میان سناریو های مختلف الگوی درخت به تنهایی نسبت به الگوهای ترکیبی ان با چمن و بوته های کوتاه میزان تاثیر خنک کنندگی بیشتری دارد . این الگو در تمام نسبت ارتفاع به عرض ها و جهتگیری ها بهترین حالت را دارد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  574 - ارتباط رضایتمندی از خدمات شهری و کیفیت زندگی شهروندان، با استفاده از روش حداقل مربعات جزیی (موردپژوهی: کلانشهر تهران)
  فاطمه سادات حسینی نژاد مظفر صرافی
  10.30495/jest.2018.32040.4013
  زمینه و هدف: مفهوم کیفیت زندگی شهری در ارتباط با محیط شهری شکل می گیرد و ابعاد عینی آن محیط را به ارزیابی ذهنی مردم از آن، متصل می‌کند. این انگاشت، از تمامی جنبه های زندگی شهری(شامل محیط طبیعی، ساخته شده، اجتماعی و اقتصادی) تاثیر می‌پذیرد. خدمات شهری، بخشی از محیط شهری چکیده کامل

  زمینه و هدف: مفهوم کیفیت زندگی شهری در ارتباط با محیط شهری شکل می گیرد و ابعاد عینی آن محیط را به ارزیابی ذهنی مردم از آن، متصل می‌کند. این انگاشت، از تمامی جنبه های زندگی شهری(شامل محیط طبیعی، ساخته شده، اجتماعی و اقتصادی) تاثیر می‌پذیرد. خدمات شهری، بخشی از محیط شهری است که در جهت تامین نیازهای اساسی شهروندان ارائه می‌گردد. هدف این پژوهش، شناخت چگونگی تاثیر رضایتمندی از خدمات شهری بر کیفیت زندگی شهروندان است.روش پژوهش: در این پژوهش با به کارگیری رهیافتی توصیفی-تحلیلی، به تدوین چارچوب مفهومی پژوهش، مبتنی بر متون تخصصی پرداخته شده و سپس مدل کمی پژوهش ارائه گردیده است. داده های به دست آمده از پرسشنامه های ساکنان در 30 محله از شهر تهران که با روش تصادفی سیستماتیک از ساکنان قطعات مسکونی جمع آوری شده، با استفاده از روش حداقل مجذورات جزیی و نرم افزار SmartPLS3.0 در قالب مدل پیشنهادی مورد تحلیل قرار گرفته است.یافته ها: ارتباطی مستقیم و معنادار میان "رضایتمندی از خدمات شهری" و نیز "کیفیت تجربه شده" با "کیفیت زندگی" شهروندان وجود دارد. شاخص های "استاندارد خدمات"، "ساعت کاری" و "استفاده از فن آوری در ارائه خدمات" از دید شهروندان، بیشترین تاثیر را بر سازه "کیفیت تجربه شده" دارند. همچنین، سازه "انتظارات شهروندان از خدمات شهری" بیشتر تحت تاثیر دو شاخص‌ "تجربه پیشین شهروند" و "ارتباطات خدماتی غیر آشکار" است.بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش، بر لزوم توجه سازمان‌های متولی تامین و ارائه خدمات شهری به عوامل تعیین کننده رضایتمندی از خدمات شهری در جهت ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تاکید می‌ورزد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  575 - تدوین مدل برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه شهری مناسب در راستای ارتقای امنیت زیست‎محیطی)مطالعه موردی شهر تهران (
  الهام فولادی آزیتا بهبهانی نیا بیتا آزادبخت سعید مطهری
  10.30495/jest.2022.64772.5584
  زمینه و هدف: امروزه به دلیل تاکید بر رشد اقتصادی و بهره‌برداری‌های بی‌رویه از منابع‌طبیعی و زیست‌محیطی، کلان شهرها با مسائل و مشکلات عدیده‌ای در زمینه محیط‌زیست و امنیت زیست‌محیطی مواجه شده‌اند. هدف از انجام این تحقیق شناسایی چالش‎های زیست محیطی در شهر تهران، تعیین چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه به دلیل تاکید بر رشد اقتصادی و بهره‌برداری‌های بی‌رویه از منابع‌طبیعی و زیست‌محیطی، کلان شهرها با مسائل و مشکلات عدیده‌ای در زمینه محیط‌زیست و امنیت زیست‌محیطی مواجه شده‌اند. هدف از انجام این تحقیق شناسایی چالش‎های زیست محیطی در شهر تهران، تعیین مولفه‌های زیست‎محیطی، تحلیل استراتژی‎ها و ارائه مدل مناسب جهت ارتقای امنیت زیست‎محیطی در شهر تهران می‎باشد.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیتی توصیفی-تحلیلی با ماهیت پیمایشی است. در این پژوهش از پرسشنامه ویژه صاحب نظران و کارشناسان در حیطه محیط زیست استفاده شد. جهت تحلیل عوامل داخلی (ضعف، قوت) و خارجی (تهدید و فرصت) شهر از روش SWOT و جهت آزمون فرضیه از آزمون تی‌تک نمونه‌ای، استفاده گردید. جهت تحلیل مصاحبه‌ها و شناسایی نهایی پیامدها از روش دلفی استفاده شد. همچنین با استفاده از مدل برنامه‌ریزی استراتژیک برایسون و با توجه به استراتژی‌ها و اولویت‌های آن‌ها نسبت به تدوین مدل برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه‌شهری که تاکید بر امنیت زیست‌محیطی دارد، اقدام شده است. در نهایت با استفاده از ماتریس QSPM استراتژی‌ها اولویت‎بندی شدند. این تحقیق در بازه زمانی 1400-1397 انجام شده است.یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که مهمترین استراتژی از دیدگاه متخصصان و صاحب‎نظران در بین این مولفه ها، مولفه های سیاسی و نظارتی هستند. همچنین مهمترین استراتژی‎ها از دیدگاه متخصصان اجرای طرح های هدفمند برای جلوگیری از کاهش تخریب و استراتژی های مناسب به منظور مدیریت بهینه کیفیت هوا می‎باشد.بحث و نتیجه گیری: طبق بررسی ها وضعیت امنیت زیست‎محیطی شهر تهران در وضعیت بحرانی می‎باشد و مهم‎ترین استراتژی های ارائه شده از طریق ماتریس QSPM شامل به کارگیری ابزارهای کاهش دهنده آلودگی، اصلاح الگوی مصرف انرژی و بهینه سازی آن، جلوگیری از گسترش شهرنشینی و حاشیه نشینی، استفاده از سیستم های مدیریت و کاهش مصرف انرژی و اجرای طرح های هدفمند برای جلوگیری از کاهش تخریب می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  576 - شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با تأکید بر رویکرد شهر دوستدار کودک (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران)
  نرجس شهمیری مژگان زعیم دار رکسانا موگوئی سعید ملماسی
  زمینه و هدف: فضاهای شهری در برآورده ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان نقش منحصربه‌فردی دارند. در این راستا، با توجه به اینکه کودکان به‌عنوان سازندگان نسل‌های بعدی به شمارمی روند؛ برنامه‌ریزی و طراحی صحیح محیط‌زیست شهری متناسب با زندگی کودکان در سوق دادن جامعه‌ی انسانی چکیده کامل

  زمینه و هدف: فضاهای شهری در برآورده ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان نقش منحصربه‌فردی دارند. در این راستا، با توجه به اینکه کودکان به‌عنوان سازندگان نسل‌های بعدی به شمارمی روند؛ برنامه‌ریزی و طراحی صحیح محیط‌زیست شهری متناسب با زندگی کودکان در سوق دادن جامعه‌ی انسانی به سمت جامعه¬ای سالم و مطلوب از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین منظور، تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل تأثیرگذار بر مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با تأکید بر رویکرد شهر دوستدار کودک در کلان‌شهر تهران انجام گرفته است. روش بررسی: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از روش دلفی (15 نفر از نخبگان و مدیران حوزه مدیریت برنامه ریزی محیط زیست شهری) و کاربست تکنیک تحلیل اثرات متقاطع در نرم‌افزار Micmac در سال 1401صورت گرفته است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که بیشترین اثرگذاری در بین مؤلفه‌های مورد بررسی در راستای مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با تأکید بر رویکرد شهر دوستدار کودک در کلان‌شهر تهران مربوط به مؤلفه‌های قوانین احترام به دیدگاه کودک (اعمال و ادغام دیدگاه کودکان در برنامه‌ریزی و طراحی‌های شهری از نظر جنبه‌های مختلف کالبدی، ذهني و رفتاری)، حقوق زندگی و توسعه‌ی حداکثری کودک (اقدامات قانونی مناسب برای کاهش آلودگی‌های شهری) و کیفیت محیطی (مناسب بودن پیاده‌روها و خیابان‌ها برای استفاده‌ی کودکان) می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به وضعیت موجود و کمبود مؤلفه‌های کلیدی و استراتژیک تأثیرگذار در راستای توسعه‌ی سیستم، آینده‌ی مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با تأکید بر رویکرد شهر دوستدار کودک در کلان‌شهر تهران نامطلوب خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  577 - مدلسازی تخصیص و پهنه‏بندی اراضی شهری با استفاده از سیستم پویای تصمیم‏یار مکانی (DSDSS) با رویکرد ارزیابی تلفیقی مکانی (DISA) بر اساس شاخصهای زیست‏محیطی در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چادگان)
  آرزو معظمی جمال قدوسی علی اصغر آل شیخ سعید سلطانی
  10.30495/jest.2022.58978.5309
  زمینه و هدف: امروزه در خصوص توسعه مناطق شهری و استفاده از اراضی در آنها دو اختلاف نظر و برخورد رویکردی شامل روند و شدت تغییر کاربری اراضی و تغییرات حفاظ روی زمین مطرح است که تبیین کننده خصوصیات و ویژگی های رشد و گسترش شهرها و پایداری زیست محیطی آنها می باشد. روند فعلی ر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه در خصوص توسعه مناطق شهری و استفاده از اراضی در آنها دو اختلاف نظر و برخورد رویکردی شامل روند و شدت تغییر کاربری اراضی و تغییرات حفاظ روی زمین مطرح است که تبیین کننده خصوصیات و ویژگی های رشد و گسترش شهرها و پایداری زیست محیطی آنها می باشد. روند فعلی رشد و گسترش مناطق شهری و مسکونی و تغییرات منطقه ای و ناحیه ای ناشی از آن بعنوان یکی از چالش های اصلی برای تعریف راهبردهای توسعه ای در مناطق شهری مطرح و معرفی شده است. روش بررسی: امروزه دستیابی به روش های مناسب اندازه گیری و ارزیابی و برنامه ریزی در کلیه سطوح و مرتبط با آن در مناطق شهری، مورد حمایت و پشتیبانی مدیران در مناطق شهری می باشد. اگر چه در مدل ها و روش های موجود برای آمایش سرزمین و تخصیص اراضی برای کاربری های مختلف عواملی مانند موقعیت مکانی و طبیعی، خصوصیات زیست محیطی، اکولوژیکی، ادافیکی، شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی منظور شده و مورد توجه قرار گرفته اند اما ملاحظه می شود که در برخی از آنها مانند مدل های CLUE-S و AEZ، تنها به تغییر کاربری اراضی از جمله کشاورزی و اراضی مرتعی و جنگلی، توجه گردیده است.به طوری که در حال حاضر اختلاف نظرهادر خصوص مباحث مرتبط با آمایش مناطق شهری در رابطه با تخصیص اراضی، رخدادهای تحقیقاتی در زمینه استفاده از اراضی در قالب اصول و مفاهیم آمایش سرزمین بیش از پیش مورد تاکید و توجه قرار گرفته است. یافته ها: در تحقیق حاضر با هدف مدل سازی تخصیص و پهنه بندی اراضی شهری در قالب مطالعه موردی در شهر چادگان واقع در استان اصفهان اقدام به مدل سازی با استفاده از تلفیق روش های مدل سازی مکانی وتصمیم گیری چندمشخصه ای با روش های کارت امتیازی متوازن و تولید پاک در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیائی شده است. بحث و نتیجه گیری: خروجی حاصل از تحقیق ارائه مدل توصیفی مبتنی بر امتیاز دهی به شاخص های 22 گانه مربوط به 4 معیار یا مؤلفه اجتماعی،زیست محیطی، اکولوژیکی و اقتصادی است. به نحوی که با شناسایی خصوصیات و ویژگیهای هریک از مؤلفه ها وتهیه نقشه های موضوعی مربوط به آنها مبتنی بر امتیاز یا نمره هریک از شاخص های 22 گانه در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیائی می توان اقدام به تخصیص و پهنه بندی اراضی شهری در 4 وضعیت شامل نا مطلوب، نسبتاً مطلوب، مطلوب و بسیار مطلوب بر اساس نوع کاربرهای مورد نظر در مناطق شهری نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  578 - بررسي نقش اراضي رهاشده در ناپايداري شهري (مطالعه موردي: شهر ايلام)
  مریم رضائی عیسی ابراهیم زاده مجتبی رفیعیان
  10.30495/jest.2023.75260.5915
  زمینه و هدف: يکي از مسائلي که در شهرها وجود دارد و از جهات مختلف، چالش‌هاي جدي را براي شهر و شهروندان در پي داشته، وجود زمين‌هاي رهاشده و بلااستفاده در مناطق و محلات شهري است. اين مسئله که امروزه يکي از دغدغه‌هاي اصلي مديران و مسئولان شهري است، مولد بسياري از معضلات اجت چکیده کامل

  زمینه و هدف: يکي از مسائلي که در شهرها وجود دارد و از جهات مختلف، چالش‌هاي جدي را براي شهر و شهروندان در پي داشته، وجود زمين‌هاي رهاشده و بلااستفاده در مناطق و محلات شهري است. اين مسئله که امروزه يکي از دغدغه‌هاي اصلي مديران و مسئولان شهري است، مولد بسياري از معضلات اجتماعي، زيست‌محيطي، بهداشتي و اقتصادي در شهرها است. هدف اين پژوهش، بررسي نقش اراضي رهاشده در ناپايداري شهري در ابعاد سه‌گانه‌ي اجتماعي، اقتصادي و زيست‌محيطي با مطاله موردی شهر ایلام مي‌باشد. روش بررسی: نوع تحقيق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصيفي- تحليلي است. براي جمع‌آوري داده‌ها از روش پيمايشي و کتابخانه¬اي استفاده ‌شده است. جامعه‌ي آماري پژوهش شامل خبر‌گان زمين و مسکن در شهر ايلام است؛ حجم نمونه پژوهش از طریق فرمول کوکران 311 نفر تعیین شد که به روش نمونه‌گیری طبقه¬ای متناسب با حجم مورد پرسشگری قرار گرفتند. تجزيه‌وتحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و بهره‌گيري از آزمون‌هايي همچون آزمون T تک‌نمونه‌اي و نيز رگرسيون خطي انجام شده است. یافته¬ها: يافته‌ها، نشان مي‌دهد که رهاشدگي اراضي در ناپايداري شهري در ابعاد سه‌گانه زيست‌محيطي، اقتصادي و اجتماعي نقش دارد. در اين ميان، با توجه به ضرايب به‌دست‌آمده، نقش رهاشدگي اراضي در ناپايداري زيست‌محيطي به‌مراتب بيشتر از دو بعد ديگر در محدوده‌ي موردمطالعه است. بحث و نتیجه¬گیری: به‌طورکلي ميتوان گفت درصورتي‌که از اراضی درون شهری ايلام، درست استفاده شود و به شکل صحيحي مديريت گردد تا چند دهه‌ي آينده نياز به گسترش فيزيکي شهر نیست و مي‌توان در جهت رسيدن به پايداري شهري گام برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  579 - تحلیل استنادی مقالات مرتبط با حوزه طراحی شهری در پایگاه وب آف ساینس بین سال های 1985 تا 2020
  محمدامین احمدی بنکدار نیکتا بهمن بیجاری مریم دانشور
  10.30495/jest.2022.64057.5551
  زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف معرفی و بررسی مقالات پر استناد، نویسندگان برتر، مجلات برتر، موسسات دانشگاهی برتر، میزان همکاری بین نویسندگان و روند تولیدات علمی به تفکیک هر سال در حوزه طراحی شهری (Urban Design) کشورهای مختلف به ویژه ایران بر اساس داده های پایگاه علمی وب چکیده کامل

  زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف معرفی و بررسی مقالات پر استناد، نویسندگان برتر، مجلات برتر، موسسات دانشگاهی برتر، میزان همکاری بین نویسندگان و روند تولیدات علمی به تفکیک هر سال در حوزه طراحی شهری (Urban Design) کشورهای مختلف به ویژه ایران بر اساس داده های پایگاه علمی وب آف ساینس بین سال های 1985 تا ۲۰۲۰ انجام گرفته است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی علم سنجی است که به روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه تحقیق را مقالات حوزه ی طراحی شهری که در پایگاه علمی وب آف ساینس (Web Of Science) بین سال های 1985 تا 2020 نمایه شده اند، تشکیل می دهد. جست و جو در پایگاه وب آف ساینس بر اساس 4 روش صورت گرفت و بعد چند مرحله فیلتر کردن در نهایت تعداد 1789 مقاله مرتبط با حوزه طراحی شهری جهت تحلیل استنادی حاصل گردید. سپس داده های حاصله جهت تحلیل استنادی وارد نرم افزار تحلیل استنادی هیست سایت (HistCite) و نرم افزار ایجاد شبکه های علمی ووس ویور (Vosviewer) شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید سال 2014 موفق ترین سال به لحاظ تولید مقالات پر استناد و کشورهای آمریکا، چین و استرالیا به ترتیب تولید کننده پر استنادترین مقالات حوزه طراحی شهری بوده و دانشگاه های برکلی آمریکا، یوتا آمریکا و میشیگان آمریکا به عنوان برترین موسسات دانشگاهی به لحاظ تولید مقالات پر استناد حوزه طراحی شهری قرار گرفته اند. در این میان کشور ایران در رتبه 21 کشورهای جهان به لحاظ تولید مقالات پر استناد حوزه طراحی شهری قرار گرفته و همچنین دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، شهید بهشتی و تربیت دبیر شهیدرجایی به ترتیب به عنوان برترین موسسات دانشگاهی به لحاظ تولید مقالات پر استناد حوزه طراحی شهری در ایران قرار گرفته اند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به ماهیت میان رشته ای بودن دانش طراحی شهری و دخیل بودن رشته ها و دانش های گوناگون و مرتبط با این حوزه، نیاز است جهت بهبود کیفیت پژوهش های آتی، همکاری میان دانشگاه های مختلف و ایجاد ساز و کارهای تشویقی برای پژوهشگران این حوزه افزایش یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  580 - تاثیر بوستان های شهری بر میزان انتشار ذرات معلق PM10 با استفاده از نرم افزار GIS
  مجید عباسپور طهرانی فرد امیر حسین جاوید سحر سعیدی
  چکیده زمینه و هدف : توسعه فضای سبز در داخل و حاشیه شهرها و احداث بوستان های شهری بهترین راهکار جهت بهسازی محیط شهری به شمار می رود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر فضای سبز بوستان لاله در کاهش میزان انتشار ذرات PM10 و مقایسه آن با محیط پیرامون می باشد. بوستان لاله با وسعت چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف : توسعه فضای سبز در داخل و حاشیه شهرها و احداث بوستان های شهری بهترین راهکار جهت بهسازی محیط شهری به شمار می رود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر فضای سبز بوستان لاله در کاهش میزان انتشار ذرات PM10 و مقایسه آن با محیط پیرامون می باشد. بوستان لاله با وسعت تقریبی 35 هکتار و قدمت 45 ساله در منطقه 6 شهرداری تهران واقع شده و از پارک های مطرح درسطح منطقه می باشد. روش بررسی : ابتدا 16 ایستگاه جهت نمونه برداری میدانی در بوستان و محیط پیرامون آن تعیین و میزان ذرات معلق PM10 و برخی پارامترهای اقلیمی از جمله دما، رطوبت، سرعت و جهت باد، طی1 سال هرماه در دو نوبت صبح و عصر، در آن ها مورد سنجش قرار گرفت. سپس نحوه انتشار مقادیر میانگین فصلی PM10 با استفاده از نرم افزار GIS بررسی گردید . در نهایت به منظور تعیین رابطه تغییرات غلظت آلاینده ها با افزایش فاصله، میدان مرکزی پارک به عنوان مبدا و میدان فاطمی به عنوان ایستگاه شاهد (آلوده ترین مکان) در فاصله 3000 متری از مبدا، در نظر گرفته شد و اندازه گیری هایی در سه ایستگاه به فواصل 200، 700 و 1100 متری از مبدا صورت گرفت و بهترین معادله حاکم بر روند تغییرات غلظت آلاینده ها نسبت به فاصله، توسط نرم افزار Table Curve تعیین و منحنی های آن توسط نرم افزار MATLAB رسم گردید. یافته ها و نتایج : نتایج نشان داد که با فاصله از مبداء میزان PM10 در فصول مختلف روند افزایشی داشته (در بهار 11%، تابستان 66/25%، پائیز 5/42% و در زمستان 06/31%) و در نزدیکی ایستگاه فاطمی این روند ثابت می گردد. همچنین در ایستگاه های درون پارک غلظت آلاینده PM10 کمتر از ایستگاه های محیط اطراف می باشد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  581 - تلفیق ارزیابی چند معیاره فضایی فازی با تحلیل فرایند شبکه‌ای فازی برای مکان‌یابی پارک‌های شهری(‌مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران )
  یاسر معرب سعید کریمی نگار فروغی وحید نیک زاد
  زمینه و هدف: اهمیت فضای سبز شهری در حیات و پایداری شهرها و تاثیرات فیزیکی و طبیعی و اجتماعی آن ها در سیستم شهری انکارناپذیر است، به همین علت، وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن ها یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت- شهری تلقی می شود. هدف کلی از پژوهش چکیده کامل

  زمینه و هدف: اهمیت فضای سبز شهری در حیات و پایداری شهرها و تاثیرات فیزیکی و طبیعی و اجتماعی آن ها در سیستم شهری انکارناپذیر است، به همین علت، وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن ها یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت- شهری تلقی می شود. هدف کلی از پژوهش حاضر، بدست آوردن و تعیین میزان اهمیت عوامل تاثیرگذار در مکان یابی پارک و فضای سبز شهری و نیز مکان یابی مناسب پارک و فضای سبز در منطقه مورد مطالعه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است که ابتدا با استفاده از روش کتابخانه ای و مرور نوشته های تخصصی و رویکرد دلفی شاخص های موثر در مکان یابی پارک و فضای سبز استخراج شد. سپس مقایسات زوجی در FANP با کمک متخصصان مربوطه برای تعیین اهمیت و وزن شاخص ها صورت گرفت. در ادامه لایه های اطلاعاتی بدست آمده در محیط Idrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شدند. در نهایت نقشه های فازی تهیه شده با در نظر گرفتن وزن آن ها در محیط GIS رویهم گذاری شدند تا مکان های بهینه جهت احداث پارک و فضای سبز شهری در منطقه 8 شهرداری تهران مشخص شود. یافته ها: در این تحقیق برای تعیین مکان یابی پارک و فضای سبز در منطقه 8 شهرداری تهران از معیارهای فاصله از مراکز مطلوب، فاصله از مراکز نامطلوب، کاربری، تراکم جمعیت و دسترسی استفاده شد. نقشه های مربوط به هر یک از لایه ها در محیطIdrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شد در ادامه برای وزن دهی و تلفیق لایه ها از فرایند تحلیل شبکه فازی (FANP) و GIS استفاده شد. نتیجه گیری: نقشه های نهایی به پنج روشgumma ، And ،Or،Sum و Productتهیه شد. در نهایت در این پژوهش عملگر جمع به عنوان عملگر مناسب برای مکان یابی پارک وفضای سبز منطقه 8 شهرداری تهران شناخته شده و به پنچ طبقه، زمین های با تناسب خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف طبقه بندی شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  582 - بررسی شیوه حفاظت محیط زیستی در طرح های توسعه شهری با استفاده از رویکرد انتقال حق توسعه
  مجتبی رفیعیان زهراالسادات اردستانی
  زمینه و هدف: از زمان پذیرش اعلامیه ریو در سال 1992 مفهوم کاربرد رویکرد مشارکتی در زمینه های مختلف توسعه و حفاظت محیط زیستی در سطح بین المللی پذیرفته شده است. این اعلامیه رویکرد مشارکتی را به عنوان امری مهم در مدیریت محیط زیست و تصمیم گیری در توسعه پایدار ارایه می کند و چکیده کامل

  زمینه و هدف: از زمان پذیرش اعلامیه ریو در سال 1992 مفهوم کاربرد رویکرد مشارکتی در زمینه های مختلف توسعه و حفاظت محیط زیستی در سطح بین المللی پذیرفته شده است. این اعلامیه رویکرد مشارکتی را به عنوان امری مهم در مدیریت محیط زیست و تصمیم گیری در توسعه پایدار ارایه می کند و مسوولین را تا حد ممکن به بکارگیری این رویکرد ملزم می کند. روش بررسی: براساس رجوع به اسناد معتبر بین المللی و علمی و با استناد به پروژه های در حال انجام در جهان در این زمینه، سازوکارهای مداخلاتی در رویکرد انتقال حق توسعه مورد شناخت و بازبینی قرار خواهد گرفت و همچنین چگونگی بکارگیری معیارها، مولفه ها و شاخص های مورد توجه این موضوع برای حفاظت محیط زیستی بیان خواهد شد. یافته ها: رشد فزاینده برنامه های توسعه، چه آگاهانه و چه خود به خودی، به هشدارهای محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی منجر شد. در پاسخگویی به مسایل و بحران های ناشی از آن ها، مفاهیم و رویکردهای جدیدی برای توسعه های آتی مطرح گردید که یکی از آن ها رویکرد انتقال حق توسعه می باشد. بحث و نتیجه گیری: این رویکرد باعث می شود تا مالکان داوطلبانه در حفاظت مناطق طبیعی و حساس محیطی و فضاهای باز و زمین های کشاورزی شرکت کنند و دولت نیز مجبور به پرداخت غرامتی نشود. در این مقاله سعی بر تشریح این رویکرد، اهداف و مکانیزم های آن گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  583 - الگوی زیست محیطی برنامه ریزی حمل ونقل شهری با استفاده از مدل های سیستم پویایی
  مهدی استادی جعفری امیرعباس رصافی
  پذیرش راهبرد توسعه پایدار در ابعاد جهانی و تمایل به بهره گیری از آن در بخش های مختلف، لزوم تدوین و طراحی روشی جامع و فراگیر را در دستیابی به این راهبرد تقویت می نماید. از سوی دیگر پیچیدگی ذاتی در اندرکنش بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست و تاثیر اساسی آن بر جامعه، نیازمند چکیده کامل

  پذیرش راهبرد توسعه پایدار در ابعاد جهانی و تمایل به بهره گیری از آن در بخش های مختلف، لزوم تدوین و طراحی روشی جامع و فراگیر را در دستیابی به این راهبرد تقویت می نماید. از سوی دیگر پیچیدگی ذاتی در اندرکنش بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست و تاثیر اساسی آن بر جامعه، نیازمند به کارگیری مدلی کارآ در سیستم های شهری شده است. این مقاله با استفاده از مدل های سیستم پویایی روشی را برای یافتن ارتباط علی- سببی میان حمل ونقل و سایر بخش های توسعه پایدار ارایه داده است. با درنظرگیری مطالعه موردی برای کلان شهر مشهد، نتایج شاخص ها در فاصله سال های 1388 تا 1408 مشخص شده است. در ادامه، 15 سناریو مورد ارزیابی قرار گرفته و الگوی مدیریتی مناسبی بر اساس بهبود شاخص های زیست محیطی در این شهر پیشنهاد شده است. در این ارزیابی، سناریوی افزایشپذیرش راهبرد توسعه پایدار در ابعاد جهانی و تمایل به بهره گیری از آن در بخش های مختلف، لزوم تدوین و طراحی روشی جامع و فراگیر را در دستیابی به این راهبرد تقویت می نماید. از سوی دیگر پیچیدگی ذاتی در اندرکنش بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست و تاثیر اساسی آن بر جامعه، نیازمند به کارگیری مدلی کارآ در سیستم های شهری شده است. این مقاله با استفاده از مدل های سیستم پویایی روشی را برای یافتن ارتباط علی- سببی میان حمل ونقل و سایر بخش های توسعه پایدار ارایه داده است. با درنظرگیری مطالعه موردی برای کلان شهر مشهد، نتایج شاخص ها در فاصله سال های 1388 تا 1408 مشخص شده است. در ادامه، 15 سناریو مورد ارزیابی قرار گرفته و الگوی مدیریتی مناسبی بر اساس بهبود شاخص های زیست محیطی در این شهر پیشنهاد شده است. در این ارزیابی، سناریوی افزایش قیمت حاملهای انرژی و اعمال محدودیت برای تردد خودروهای تکسرنشین، بیشترین تاثیر را بر روی شاخصها گذاشته و توانسته است رشد شاخصهای زیستمحیطی را طی 20 سال آینده بهینه نماید.قیمت حاملهای انرژی و اعمال محدودیت برای تردد خودروهای تکسرنشین، بیشترین تاثیر را بر روی شاخصها گذاشته و توانسته است رشد شاخصهای زیستمحیطی را طی 20 سال آینده بهینه نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  584 - ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی با تأکید بر آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) در کلان‌شهر اهواز
  محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی ده‌چشمه جعفر سعیدی
  10.22034/jest.2017.11070
  چکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دست‌یابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محی چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دست‌یابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی کلان‌شهر اهواز با تأکید بر شاخص‌های آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا است. روش بررسی: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. در این راستا، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری و شناخت معیارهای موردنظر، با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص‌های کمی انجام شد و شاخص و زیرشاخص‌ها در چارچوب مدل وزنیAHP، اولویت‌بندی گردیدند. برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌ها، از نرم‌افزار GIS استفاده شد و مهم‌ترین شاخص‌های تبیینی برای ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز، با تأکید بر شاخص آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که از لحاظ شاخص آلودگی آب، منطقه پنج با ضریب اثر 327/0 بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه شش با وزن 033/0 کمتر از مناطق دیگر باعث آلودگی آب رودخانه کارون می‌شود. از لحاظ شاخص آلودگی خاک منطقه چهار با ضریب اثر 331/0 با بیشترین میزان آلودگی خاک روبرو است و منطقه هشت، با ضریب اثر 024/0 از آلودگی کمتری برخوردار می‌باشد. از لحاظ شاخص آلودگی صدا هم منطقه یک با ضریب اثر 336/0 بالاترین ارزش وزنی را در بین سایر مناطق دارد، از طرف دیگر منطقه هشت، با ضریب اثر 02/0 از آلودگی کمتری برخوردار است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان دادکه شهر اهواز بر اساس معیارهای مورد بررسی، در شرایط زیست‌محیطی ناپایداری قرار دارد و ساختار زیست‌محیطی کنونی شهر اهواز با معیارهای پایداری فاصله قابل توجهی دارد. در این راستا آگاهی از وضعیت پایداری زیست‌محیطی نواحی مختلف شهری و شناخت وضع موجود می‌تواند نقش مهمی در ارتقای مدیریت و برنامه‌ریزی و تخصیص بهینه منابع جهت بهبود رفاه ساکنین داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  585 - ارایه الگویی جهت ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری
  المیرا برهمند جمال قدوسی
  زمینه و هدف: پارک های شهری اهمیت قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی در جوامع شهری دارند. از آن جا که بهداشت و ایمنی شهروندان محقق نمی شود تا زمانی که بهداشت و ایمنی در محیط زیست آن ها استقرار یابد، به کار گیری سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست به منظور شناسایی خطرات و چکیده کامل

  زمینه و هدف: پارک های شهری اهمیت قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی در جوامع شهری دارند. از آن جا که بهداشت و ایمنی شهروندان محقق نمی شود تا زمانی که بهداشت و ایمنی در محیط زیست آن ها استقرار یابد، به کار گیری سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست به منظور شناسایی خطرات و کنترل آن ها در پارک های شهری ضروری به نظر می رسد. هدف تحقیق حاضر رتبه بندی عوامل مؤثر در مدیریت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری و ارایه الگویی جهت ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک ها است. روش بررسی: در این تحقیق رتبه بندی عوامل مؤثر در مدیریت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری با استفاده از تکنیک F.TOPSIS انجام یافت. در مرحله بعد با استفاده از روش اسکالوگراف الگویی برای تعیین مطلوبیت وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری تدوین گردید و اعتبارسنجی الگو در سه پارک در کرج انجام گرفت. یافته ها: نتیجه حاصل از اعتبارسنجی الگو در منطقه تحقیق نشان داد که وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک ایران زمین و تندرستی در حد متوسط و وضعیت پارک ابن سینا در محدوده ضعیف قرار دارد. نتیجه گیری: الگوی تدوین شده به منظور ارزیابی وضعیت بهداشت و ایمنی محیط زیست پارک های شهری از دقت و کارایی لازم برخوردار است، اما به منظور دستیابی به الگوی جامع تر استفاده از سایر روش های تصمیم گیری چند معیاره پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  586 - عوامل موثر بر کارآئی پارک شهری ( با تاکید بر عملکرد و سرزندگی آن) نمونه مورد مطالعه: پارک ائللرباغی شهر ارومیه
  حسین حمیدی نعیمه اسماعیل زادگان
  زمینه و هدف: انجام فعالیت های گزینشی (انتخابی) و اجتماعی توسط شهروندان، نیازمند فضای عمومی مطلوب در شهر است. پارک شهری به عنوان یکی از فضاهای دارای قابلیت برای تحقق این فعالیت ها باید مورد توجه متخصصان و مدیران شهری قرار گیرد. هدف این مقاله، دسته بندی عوامل مهم کارآیی پ چکیده کامل

  زمینه و هدف: انجام فعالیت های گزینشی (انتخابی) و اجتماعی توسط شهروندان، نیازمند فضای عمومی مطلوب در شهر است. پارک شهری به عنوان یکی از فضاهای دارای قابلیت برای تحقق این فعالیت ها باید مورد توجه متخصصان و مدیران شهری قرار گیرد. هدف این مقاله، دسته بندی عوامل مهم کارآیی پارک شهری ضمن بررسی دقیق تر ارتباط شاخص های عملکرد و سرزندگی در پارک یاد شده است. روش تحقیق: این مقاله به شیوه تحلیلی کاربردی است. مبانی نظری تحقیق با روش کتابخانه ای و تحلیل نظرات استفاده کنندگان پارک ائللرباغی شهر ارومیه نیز به واسطه تدوین پرسشنامه و روش تحلیل عاملی صورت گرفت. بدین منظور از ابزارهای نرم افزاری Ecxel و Spss استفاده شد. همچنین فرضیه تحقیق با استفاده از تحلیل همبستگی Kendall’s tau_ b و Spearman’s rho مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: با پردازشپرسش نامه ها در نرم افزار spss با استفاده از تحلیل عاملی و بارگذاری متغیرها به روش varimax شاخص های مطلوبیت و کارآیی پارک شهری در چهار عامل مورد دسته بندی قرار گرفت و ارتباط دو شاخص عملکرد و سرزندگی در پارک شهری با روش تحلیل همبستگی مورد آزمون واقع شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که عوامل موثر بر کارآیی پارک شهری از نظر استفاده کنندگان فضا، عامل های عملکرد و آسایش، تمیزی و منظر، مدیریت مطلوب و جامعیت کاربران پارک است. همچنین با آزمون فرضیه تحقیق ثابت شد که تنوع عملکردی و افزایش رضایت شهروندان از قابلیت اجرای فعالیت های مختلف در پارک شهری موجب ارتقای کیفیت سرزندگی در آن می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  587 - اثر سال‌خوردگی جمعیت بر آلودگی زیست محیطی در ایران
  نوید کارگر ده بیدی محمدحسن طرازکار
  10.22034/jest.2019.14546
  زمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی‌ می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کن چکیده کامل

  زمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی‌ می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند، اما این نرخ در ایران بیش از 70 درصد است. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر سال‌خوردگی جمعیت و گسترش شهرنشینی بر انتشار آلودگی در ایران طی دوره 1350 تا 1392 است. روش بررسی: در این پژوهش با توجه به نتایج ایستایی متغیرها از روش هم جمعی در قالب رهیافت خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ARDL) استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه سال‌خوردگی جمعیت با آلودگی هوا در ایران به صورت U- وارون است و با افزایش نسبت افراد مسن به کل جمعیت، در ابتدا سرانه انتشار گاز دی اکسید کربن افزایش می یابد، اما در ادامه مقدار انتشار آن روندی نزولی پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که افزایش نسبی شهرنشینی در کوتاه مدت و بلند مدت منجر به افزایش انتشار آلودگی می‌شود. علاوه بر موارد فوق، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی سرانه در هر دو حالت کوتاه مدت و بلندمدت رابطه مثبت و معنی‌داری با سرانه انتشار گاز دی اکسید کربندارند. پیشرفت تکنولوژی نیز تنها در بلندمدت رابطه ای مثبت و معنی‌داری با انتشار آلودگیدارد. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه با توجه به این که ضریب شهرنشینی دارای بیش‌ترین اثرگذاری برانتشار آلودگی است (06/3 در بلندمدت)، می بایست تمهیداتی از جانب سیاست‌گزاران اتخاذ شود تا رشد شهرها کم‌ترین آسیب را به محیط زیست وارد نماید. به عبارتی برنامه های‌ توسعه شهرها هماهنگ با مباحث زیست محیطی تدوین شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  588 - ارزیابی توان سرزمین به منظور استقرار کاربری توسعه شهری بااستفاده از روش ترکیب خطی وزن دار(WLC) در محیط سامانه اطلاعات مکانی(GIS) (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زرد خوزستان)
  بامشاد شناور سید محسن حسینی ندا اورک
  زمینه و هدف: با توجه به این که محیطزیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده‌های بشر داراست، لذا ارزیابی توان سرزمین بستر مناسبی برای برنامه ریزی محیط زیستی فراهم می آورد .هدف اصلی این مقاله تعیین معیار های مناسب وکاربرد روش های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به این که محیطزیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده‌های بشر داراست، لذا ارزیابی توان سرزمین بستر مناسبی برای برنامه ریزی محیط زیستی فراهم می آورد .هدف اصلی این مقاله تعیین معیار های مناسب وکاربرد روش های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی توان محیط زیستی جهت استقرار شهر های جدید است. روش بررسی: در این مطالعه با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار(WLC) و با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی(GIS)،ارزیابی توان سرزمین به منظور توسعه شهری در حوزه آبخیز زرد خوزستان بر پایه 13 معیارشیب ارتفاع، جهت، بارندگی، میانگین دما، جنس زمین، خاک شناسی،کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، فاصله از صنایع، فاصله از جاده، حریم نقاط زلزله خیز و حریم گسل ها، انجام و نقشه توان سرزمین در محدوده مذکور تهیه شده که در آن مناطق الویت دار و مناسب برای توسعه شهری را نشان می دهد. یافته ها معیارهای نقاط زلزله خیز،کاربری اراضی، خاکشناسی دارای وزن بیش تری نسبت به دیگر معیارها بوده و براساس نقشه نهایی پهنه های R11 وR4 ازاولویت با لاتری برخوردار می باشند. بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از این تحقیق می تواند به عنوان الگویی جهت انتخاب مکان های مناسب توسعه شهری با توجه به رعایت ملاحظه های محیط زیستی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  589 - بررسی ساختار و عملکرد سازمان های غیردولتی زیست محیطی و نقش آن ها در فرآیند توسعه شهری استان تهران
  اکرم الملوک لاهیجانیان رضا ارجمندی ناصر محرم نژاد مجتبی جمشیدی دلجو
  سازمان های غیردولتی زیست محیطی از مراکزی هستند که می توانند مشارکت های مردمی را در حفاظت از محیط زیست جهت دهی و هدایت کرده ، با متمرکز نمودن تلاش های فردی و جمعی، بازدهی ها را افزایش دهند. سازمان های غیردولتی زیست محیطی در دهه اخیر رشد کمی چشمگیر داشته اند، اما رشد کیفی چکیده کامل

  سازمان های غیردولتی زیست محیطی از مراکزی هستند که می توانند مشارکت های مردمی را در حفاظت از محیط زیست جهت دهی و هدایت کرده ، با متمرکز نمودن تلاش های فردی و جمعی، بازدهی ها را افزایش دهند. سازمان های غیردولتی زیست محیطی در دهه اخیر رشد کمی چشمگیر داشته اند، اما رشد کیفی این سازمان ها نتوانسته است چون رشد کمی آن ها منحنی رو به بالایی داشته باشد که علل این امر باید مورد بررسی قرار گیرد. به منظور افزایش میزان مشارکت سازمان های غیردولتی زیست محیطی استان تهران در فرآیند توسعه شهری شناخت عوامل مؤثر بر رشد و گسترش این سازمان ها از طریق یک تحقیق علمی ضـروری به نظر می رسد که هدف اجرای این تحقیق را تشکیل می دهد. جامعه آماری در این تحقیق شامل 80 مدیر و 185 عضو سازمان های غیردولتی زیست محیطی استان تهران و مجموعاً 265 نفر می باشد. در مجموع با جمع بندی دیدگاه های مدیران و اعضای سازمان ها نتیجه گیری گردید که این سازمان ها در فرآیند توسعه شهری استان تهران اثرگذار هستند. لیکن این اثرگذاری بسیار محدود است و میزان اثر بخشی فعالیت ها به هیچ وجه با اهداف و رسالت واقعی این سازمان ها مطابقت نداشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  590 - مکان یابی محیط زیستی کاربری های شهری اراک جهت افزایش کارآیی شبکه حمل و نقل در محیط GIS
  مهرداد هادی پور مرتضی نادری
  10.22034/jest.2017.11072
  زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنو چکیده کامل

  زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنوان یک نگرانی عمده در مدیریت محیط زیست شهری مطرح است. روش بررسی: این تحقیق در بردارنده طراحی وتوسعه یک مدل در محیط GIS با رویکرد معرفی مناطق قابل توسعه شهر اراک برای جانمایی بهینه کاربری های شهری با هدف افزایش کارآمدی حمل و نقل شهری و کاهش عوارض زیست محیطی است. روش تحقیق با محوریت محاسبه و نقشه سازی مصرف سوخت، آلودکی هوا و صوت در شبکه حمل و نقل شهری و استقرار درست کاربری ها بوده است. یافته ها: نتایج بیان گر کارایی مدل طراحی شده جهت مکان گزینی مناسب شبکه حمل و نقل و کاربری های شهری می باشد. نقشه های حاصل بیانگر استقرار نامناسب بخش زیادی از کاربری های شهری در شبکه حمل و نقل شهری می باشد که عوارض زیست محیطی فاجعه باری را در زمینه آلودگی و مصرف سوخت به همراه دارد. ارائه راهکارهای مناسب رفع این عوارض در بخش نتایج مورد بحث و آنالیز قرار گرفته است. بحث و نتیجه گیری: این تحقیق در بر دارنده یک رهیافت علمی درتهیه مدل های توسعه حال و آتی کاربری ها در شبکه حمل و نقل شهری است که می تواند در برنامه ریزی شهری در سطوح منطقه ای و کشوری مورد استفاده واقع شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  591 - مدلی برای تعیین معادل مالی هزینه‌های اجتماعی آلودگی صدا در اجرای پروژه‌های تأسیسات شهری (مطالعه موردی: طرح فاضلاب تهران)
  برنا میراحمدیان مسعود باباخانی
  تعداد زیادی از پروژه‌های اجرا یا بازسازی تأسیسات شهری در نواحی پرجمعیت و پرتراکم اجرا می‌شوند؛ در این گونه پروژه‌ها تبعات منفی آلودگی صدا به دلیل تراکمِ بالای ساختمان ها محدود به چند نفر خاص نبوده و آسایش تعداد‌ کثیری از افراد جامعه را بر‌هم می& چکیده کامل

  تعداد زیادی از پروژه‌های اجرا یا بازسازی تأسیسات شهری در نواحی پرجمعیت و پرتراکم اجرا می‌شوند؛ در این گونه پروژه‌ها تبعات منفی آلودگی صدا به دلیل تراکمِ بالای ساختمان ها محدود به چند نفر خاص نبوده و آسایش تعداد‌ کثیری از افراد جامعه را بر‌هم می‌زند‌. آلودگی صدا همچنین باعث اختلال در خواب، استرس، زودرنجی، کاهش بازدهی در ادارات، مدارس و غیره می‌شود. این مطلب توجه‌ بیشتر به موضوع آلودگی صدا و هزینه‌های اجتماعیِناشی از آن را در محیط های شهری ضروری می‌سازد. در این مقاله مدلی برای تخمین معادل مالی هزینه‌های اجتماعی آلودگی صدا ناشی از اجرای پروژه‌های تأسیسات شهری ارایه شده است. رویکرد مورد استفاده در این مدل بدین صورت است که ابتدا حداکثر تراز مجاز آلودگی صدا در منطقة مورد نظر تعیین شده و سپس تراز فشار صوت ناشی از عملیات اجرایی در نقاط حساس مجاور سایت محاسبه می‌گردد. تفاضل تراز مجاز و تراز فشار صوت موجود، از هزینه‌های اجتماعی اجرای پروژه به شمار می‌رود که روش هایی برای تبدیل آن به معادل مالی پیشنهاد شده است. رقم حاصل در حقیقت بیانگر میزان خسارات وارد شده به مردم در اثر آلودگی های صدا می‌باشد و طبیعی است که چنانچه این رقم، عدد‌ بالایی باشد باید با اقدامات مناسب تراز فشار صوت را کاهش داد. تعدادی از این اقدامات نیز در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در انتها با استفاده از مدل پیشنهادی، معادل ریالی هزینه‌های اجتماعی آلودگی صدا در یک منطقة پایلوت از شهر تهران که شبکة فاضلاب در آن اجرا شده، محاسبه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  592 - مدیریت توسعه فضاهای سبز در نماهای شهری و ارایه مدل مفهومی در جهت ارتقای محیط زیست (مطالعه موردی بزرگراه شهید صیاد شیرازی – مناطق 4 و 7 تهران)
  اکرم الملوک لاهیجانیان مجید مهنام
  چکیده طراحی توسعه فضای سبز عمودی بزرگراه شهید صیاد شیرازی در بر گیرنده مناطق 4 و 7 شهرداری تهران هدف مورد بررسی در این پژوهش بوده است. این مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی است. در چارچوب طرح جامع کیفیت محیط شهری بزرگراه با در نظر گرفتن ساختار کالبدی بدنه های طرفین بزرگراه 9 چکیده کامل

  چکیده طراحی توسعه فضای سبز عمودی بزرگراه شهید صیاد شیرازی در بر گیرنده مناطق 4 و 7 شهرداری تهران هدف مورد بررسی در این پژوهش بوده است. این مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی است. در چارچوب طرح جامع کیفیت محیط شهری بزرگراه با در نظر گرفتن ساختار کالبدی بدنه های طرفین بزرگراه 9 زون بندی انجام و سپس طراحی فضای سبز آن با ویژگی های گیاهان مناسب در هر کدام از پهنه های مزبور انجام شد.سپس با استفاده از پرسشنامه و توزیع آن بین شهروندان محله های حاشیه بزرگراه شهید صیاد شیرازی در حد فاصل مناطق 4و7 شهرداری تهران نظر سنجی به عمل آمد.پرسشنامه بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت تهیه و تنظیم گردیده است. پرسشنامه مشتمل بر 22 سوال بسته و تعداد 5 سوال باز که سوالات پاسخ بسته 5 گزینه ای است. بر اساس اهداف تحقیق سه فرضیه تنضیم شد و با استفاده از نرم افزار spss و Excell مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های تحقیق به این ترتیب نتیجه گیری شد که : فرضیه شماره (1) ایجاد فضای سبز عمودی و غیر عمودی در محورهای شهری و بزرگراهی و همچنین در نماهای ساختمان ها به کیفیت زیست محیطی کمک می کند متغیر های تحقیق در سطح معنی داری متغیر های تحقیق دارای همبستگی هستند فرضییه تائید شد. فرضیه شماره(2) تحقیق توسعه سرانه فضاهای سبز مناطق 4 و7 منجر به زیباسازی منظر شهری خواهد شد با بررسی متغیرها و ضریب همبستگی مربوطه تائید شد. فرضیه شماره (3) تحقیق اجرای طرح های فضای سبز عمودی وغیر عمودی به توسعه شهری انجامد در سطح معنی داری دارای همبستگی بوده و تائید شدند. در طراحی‌ها از تنوع گیاهی با توجه به زمان‌های خزان و رنگ‌های متفاوت استفاده گردد.پرهیز از طراحی برای نماهای طراحی شده شهری انجام شده و ، طراحی برای بسترهایی امکان‌‌‌‌پذبرباشد که مجاورت آن زمین مناسب برای کاشت گیاهان وجود داشته باشد. در طراحی می توان از سایر عناصر مانند حضور آب و نورپردازی در جهت ارتقا هرچه بیشتر کیفیت استفاده نموده. دیواره پادگان‌ها به دلیل عدم وجود زمین مناسب برای کاشت گیاهان، بستر مطلوبی به حساب نمی‌آیند. که طراحی برای نماهای فرعی ساختمان های رو به بزرگراه بایدتهیه ‌شود. از اختلاف سطوح و شیب‌های موجود در بسترهای طراحی می توان استفاده نمود.توصیه می‌شود در بسترهای انتخابی ترکیبی از انواع المان‌ها مانند احجام سبز، درخت، گیاهان رونده، بوته و مانند آن استفاده نمود.با توجه به تجارب و سابقه موجود بهتر است از گیاهان ریشه‌دار در خاک در طراحی‌ها استفاده نمود. زیرا بیشترین میزان مقاومت در برابر تغییرات حرارت به خصوص سرما را خواهند داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  593 - بررسی پتانسیل تولید رواناب‌های شهری با استفاده ازپهنه‌بندی به روشSCS-CN (مطالعه موردی: منطقه 2 شهرداری تهران)
  فاطمه عادلی ساردو شهرزاد فریادی اسماعیل صالحی منیژه قهرودی تالی
  10.22034/jest.2017.11262
  زمینه و هدف: توسعه شهری موجب کاهش نفوذپذیری وافزایش رواناب‌های سطحی می‌شود. باتوجه به این که کاربری عمده ی منطقه 2 تهران به ترتیب شامل کاربری مسکونی، بزرگراه و فضای سبز می باشد، پهنه بندی بارش و رواناب برای دوره بازگشت های مختلف به منظور شناخت نقاط دارای پتانسیل بالا د چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه شهری موجب کاهش نفوذپذیری وافزایش رواناب‌های سطحی می‌شود. باتوجه به این که کاربری عمده ی منطقه 2 تهران به ترتیب شامل کاربری مسکونی، بزرگراه و فضای سبز می باشد، پهنه بندی بارش و رواناب برای دوره بازگشت های مختلف به منظور شناخت نقاط دارای پتانسیل بالا در تولید رواناب های سطحی در نیل به اهداف مدیریتی غیرقابل انکار است . روش بررسی: روش به کارگرفته ‌شده دراین تحقیق استفاده ازروش SCS-CN در نرم‌افزار GISمی باشد که بر اساس داده‌های بارشی حداکثر 24ساعته و برپایه یک دوره‌ی آماری 14ساله ایستگاه‌های باران‌سنجی اطراف منطقه 2 تهران صورت گرفته است. یافته‌ها: تعیین دوره‌ی آماری مشترک بین ایستگاه‌های مورداستفاده، آزمون همگنی، کفایت، بازسازی داده‌های ناقص جهت محاسبه‌ی دوره بازگشت‌های100،50، 25و 5 ساله برای پهنه‌بندی بارش حداکثر 24 ساعته ودرنهایت ساخت لایه‌ی شماره منحنی بر اساس نوع کاربری اراضی وضریب مؤثرآن، مقدار نفوذو نگه داشت سطحی با استفاده از روابط موجود در مدل درراستای پهنه‌بندی رواناب با دوره بازگشت‌های مختلف از یافته‌های این تحقیق می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد بیشترین پتانسیل تولید رواناب مربوط به کاربری‌های مسکونی و بزرگراه در قسمت‌های شرقی منطقه و کمترین پتانسیل آن مربوط به قسمت‌های پرشیب مرکز و شمال باکاربری فضای سبز می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  594 - بررسی نقش برنامه های آموزشی وترویجی کلینیک های گل وگیاه در پایداری فضای سبز شهری(مطالعه موردی منطقه 17 و 18 شهرداری تهران )
  صدیقه سروری سید جمال فرج اله حسینی سحر ده یوری
  جمعیت شهرنشین کره زمین در قرن گذشته رشد سریعی داشته و بیش از 10 برابر شده است . این مسئله توجه بیشتر به بخش پایداری در فضای سبز شهری را می طلبد. همچنین مشارکت شهروندان و تغییر تدریجی فرهنگ آن ها یکی از بهترین روش های توسعه و حفاظت از فضای سبز شهری به شمار می آید. تحقیق چکیده کامل

  جمعیت شهرنشین کره زمین در قرن گذشته رشد سریعی داشته و بیش از 10 برابر شده است . این مسئله توجه بیشتر به بخش پایداری در فضای سبز شهری را می طلبد. همچنین مشارکت شهروندان و تغییر تدریجی فرهنگ آن ها یکی از بهترین روش های توسعه و حفاظت از فضای سبز شهری به شمار می آید. تحقیق حاضر به بررسی نقش برنامه های آموزشی و ترویجی کلینیک های گل وگیاه در پایداری فضای سبز شهری پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی و علی- ارتباطی انجام یافته است. جمعیت مورد مطالعه شامل 280 نفر از شهروندان منطقه 17 و 18 شهرداری تهران بوده است که در دوره های آموزشی کلینیک های گل وگیاه شرکت داشته اند. اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داده است که بین متغیر های: سطح تحصیلات، علاقه به گل و گیاه، آگاهی از فواید گل وگیاه، نوع نگرش نسبت به گل وگیاه، استفاده از کلاس های آموزشی، با متغیر موفقیت در حفظ و نگه داری فضای سبز شهری رابطه مثبت وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای: نگرش در مورد نسبت به گل و گیاه، نقش مثبتی در میزان موفقیت در زمینه حفظ و نگه داری فضای سبز شهری دارد و به تنهایی 19% از تغییرات متغیر وابسته میزان موفقیت در زمینه حفظ و نگه داری فضای سبز شهری را باعث شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  595 - ساخت مدل مفهومی تاب‌آوری کاربری اراضی شهری در برابر بلایا با رویکرد توسعه پایدار
  یاسر معرب اسماعیل صالحی محمدجواد امیری جهانبخش بالیست
  10.22034/jest.2019.14549
  زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره با بلایا و بحران های طبیعی و انسان ساخت روبه رو است. هر چند اجتناب از بحران ممکن نیست اما با طراحی مناسب می توان از صدمات این بحران ها کاست. لذا بررسی تاب آوری شهری یکی از موارد حیاتی برای آمادگی شهر در برابر بلایای طبیعی و انسان ساخت است. با افزایش میزان تاب آوری شهرها می توان خسارات ناشی از مخاطرات را به حداقل ممکن رساند. اهمیت این موضوع تا جایی است که، برخی از آن به عنوان الگوی جدیدی در تحولات شهرسازی یاد می کنند. روش بررسی: در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا از روش قیاسی همراه با نگرش سیستمی استفاده شود. یافته‌ها: به منظور تعیین ابعاد و مولفه های پیشنهادی تاب آوری کاربری اراضی شهری، مطالعات فراوان و متعددی در این زمینه صورت گرفته است. تا در نهایت ابعاد و معیارهای که از لحاظ کارشناسان(خبرگان متخصص در حوزه برنامه ریزی محیط زیست، شهرسازی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری) شاخص تر بوده اندبرای تاب آوری کاربری زمین پیشنهاد شده اند. بحث و نتیجه‌گیری: ابعاد و معیارهای تاب آوری کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار شناخته و تعیین شد و مدل مفهومی آن ترسیم گردید تا بتوان در راستای کاهش آسیب پذیری و تقویت تا ب آوری شهرها و ساماندهی آن ها گام های موثری برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  596 - مدیریت بهینه پارک جنگلی با تأکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: پارک جنگلی خرگوش دره منطقه 22 تهران)
  اکرم الملوک لاهیجانیان رضا معلم
  هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختل چکیده کامل

  هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختلف شهروندان را به همراه داشته باشد و شرایط اکولوژیک این پارک مجموعة فضای سبز مورد نیاز شهروندان را فراهم آورد . روش بررسی: با توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به‌ عنوان‌ منطقه‌ای‌ نوپا و بکر و اولین‌ منطقه‌ای‌ که‌ قبل‌ از اسکان‌ جمعیت‌، دارای‌ برنامه‌ها و طرح‌های‌ اسکان‌ بوده‌، تفرجی پارک خرگوش دره مورد بررسی این تحقیق قرار گرفت این تحقیق یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی[1] است. مبتنی بر کسب حقایق و تجزیه و تحلیل علل آن می باشد.جهت برنامه ریزی منسجم برای تفرج تشهروندان و گروههای بازدید کننده و ارایه برنامه های تفرجی در پارک، پرسشنامه ای تنظیم و در محدوده آماری تحقیق توزیع شد. با توجه به زمان مراجعه استفاده کنندگان و انگیزه مراجعه، و مطلوبیت فضای سبز شناخته شده مورد استفاده شهروندان اطلاعات مورد نظر بدست آمد. و نظرات حاصل از آن در یک برنامه منسجم و همه جانبه بدست امد و در برنامه های توسعه پارک در جهت رفع نیاز شهروندان بکار گرفته شد. استخراج و طبقه بندی اطلاعات، محاسبات آماری، ترسیم نمودارهای مورد نیاز بوسیله برنامه Excel انجام گردید. نتایج : حقیق نشان داد مدیریت، احیا و بازسازی پارک ضرورت دارد شرایط پارک با توجه به امکانات و محدودیت های موجود باید مرمت شود. نقش و عملکرد شهری این پارک افزایش یابد و ماهیت جنگلی پارک به سمت یک پارک.شهری تغییر کاربری دهد . یکی از ویژگی های مهم ‌احیاء و بهسازی‌ و طراحی پارک‌جنگلی‌ خرگوش دره ساماندهی مراحل مختلف اجرایی توسعه می باشد که عمده ترین آن رفع بخشی‌ از کمبودهای‌ فضای‌سبز و همگانی‌ شهر تهران‌ به‌ کمک‌ استفاده‌ از قابلیتهای‌ این‌ فضای‌ سبز ‌ (نظیر بهبود شرایط اقلیمی‌، کاهش‌ آلودگی‌ هوا، ایجاد مرکز تفرج‌ و تفریح‌، و...) از یک‌ طرف‌ و تلفیق‌ استخوان‌ بندی‌منطقه‌ 22 با دخالت‌ دادن‌ عناصر متنوع‌ طبیعی‌ آن‌ در جهت‌ تعریف‌ و مشخص‌ نمودن‌محدوده‌های‌ منطقه‌، تعریف‌ و تقویت‌ حس‌ جهت‌ یابی‌ و مکان‌ یابی‌ مراکز مسکونی‌، محل‌ کار، تفریح‌ و استراحت‌، کاستن‌ فشار زندگی‌ شهروندان‌ و کمک‌ به‌ ایجاد آرامش‌، کاهش‌ آلودگی‌های‌هوا، صوتی‌ و بصری‌ منطقه‌ و تلفیق‌ شهر و بیرون‌ شهر و ادغام‌ فضای‌ ساخته‌ شده‌ و فضای‌ سبزطبیعی‌ در جهت‌ تعریف‌ مرز زنده‌ شهر در منطقه‌ 22 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  597 - باززنده‌سازی و ارتقای کیفی لبه شهری مادی‌ها در اصفهان با بهره‌گیری از نورپردازی (مطالعه موردی: مادی فرشادی)
  فرشته احمدی حسنعلی لقایی نیلوفر یزدخواستی
  زمینه و هدف :مادی ها به عنوان یکی ازعناصر کلیدی ساختار فضایی شهر اصفهان محسوب می شوند و از زمان صفویان به اصفهان ویژگی های متمایزی نسبت به دیگر شهرهای ایران بخشیده اند. مادی‌ها به عنوان یکی از لبه های شهری فعال، بر شکل‌گیری و ارتقاء کیفی محلات پیرامون خود مؤثر بوده&zw چکیده کامل

  زمینه و هدف :مادی ها به عنوان یکی ازعناصر کلیدی ساختار فضایی شهر اصفهان محسوب می شوند و از زمان صفویان به اصفهان ویژگی های متمایزی نسبت به دیگر شهرهای ایران بخشیده اند. مادی‌ها به عنوان یکی از لبه های شهری فعال، بر شکل‌گیری و ارتقاء کیفی محلات پیرامون خود مؤثر بوده‍اند، و برای سال های طولانی سبب سرزندگی،خوانایی فضاهای شهری، ایجاد حس تعلق به مکان و خلق خاطره برای شهروندان می شده اند. اما امروزه متأسفانه این عناصر هویت‌بخش و پیونددهنده در ساختار شهر اصفهان، خصوصاً در محلات تاریخی تا حدود زیادی اهمیت پیشین خود را از دست داده‌اند. دلایل بسیاری از جمله نبود یا کمبود آب، و در پی آن کاهش سبزینگی پیرامون مادی ها و عدم استفاده از آنها به عنوان یک فضای شهری عمومی، همچنین تاریکی و ایجاد فضاهای مخوف در اطراف جداره برخی از آنها در شب، سبب پایین آمدن احساس امنیت و نبود فعالیت های پویا در مجاورت آنها گردیده است. لذا این مقاله با هدفباززنده‌سازی و ارتقای کیفی لبه شهری مادی‌ها در اصفهان با بهره‌گیری از نورپردازیتدوین شده است. روش بررسی: در این مقاله به روش توصیفی تحلیلی سعی شده تا به منظور ارتقاء کیفی لبه‌ مادی‌ها و احیای قابلیت‌های نهفته در آنها، ضمن بررسی وضع موجود مادی فرشادی به عنوان مطالعه موردی، به ارائه راهکارها و ضوابطی با تأکید بر چگونگی نورپردازی شبانه و نحوه بکارگیری رنگ و نور در راستای هویت بخشی به این مادی پرداخته شود که قابل تعمیم به سایر مادی‌ها وسایر لبه‌های شهری که واجد ویژگی‌های مشابه مادی‌ها هستند، نیز باشد. این امرموجب افزایش امنیت و سرزندگی در سطح محلات و ایجاد محورهای سبز،جذاب و پویا در ساعات مختلف شبانه‌روز در مقیاس شهر می‌گردد. یافته ها:در نورپردازی باید به انتخاب رنگ نور ،جهت تابش نور،چراغ و لامپ نوری، روش‌ها و حالت‌های نورپردازی، مکان‌گزینی چراغ‌ها در هنگام تهیه طرح توجه شود و همچنین ویژگی‌های فضا و عناصر مورد نورپردازی لبه‌های شهری و ویژگی‌ها و نقش‌های مختلف ادراکی، عملکردی، کالبدی، بصری، اجتماعی، اقتصادی هرکدام از لبه‌های شهری باید در نظر گرفته شود تا هریک از این نقش ها در شب و روز مطابق یکدیگر تلقی گردند و نقش هویتی و خوانایی‌شان حفظ گردد. این امر موجب افزایش امنیت و سرزندگی در سطح محلات و ایجاد محورهای سبز، جذاب و پویا در ساعات مختلف شبانه‌روز در مقیاس شهر می‌گردد. بحث و نتیجه‌گیری: بر طبق این پژوهش، با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های مختلف نورپردازی ،که برگرفته از تجربیات ایران و جهان می‌باشد و همچنین بهره‌گیری از خلاقیت و مشارکت مردمی و بومی‌گرایی می‌توان به طراحی و اجرای نورپردازی مناسب مادی‌ها و لبه‌های شهری با کمک دانش‌ها و تکنیک‌های جدید و مقرون به صرفه اقتصادی، و در نظر گرفتن شرایط محلی و هویت موجود پرداخت و به پایداری زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی لبه‌های شهری و مادی‌ها در شب هنگام و روز هنگام ،دست یافت که موجب گردد لبه‌های شهری و مادی‌ها به محورهای سبز و جذاب و پویا در اوقات مختلف شبانه روز و در سطح محلات و شهر ،تبدیل گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  598 - طراحی نظام کارآمد ساخت و ساز شهری
  حسین ذبیحی حمید ماجدی شهریار مشیری
  منتقدان و اندیشمندان با ارزیابی الگوهای ساخت و ساز شهری در جهان بر این عقیده‌اند که علی‌رغم آن که پیدایش این الگوها در واقع پاسخی به کیفیت نامساعد زندگی در شهرها به ویژه بعد از انقلاب صنعتی است و نظریات و دیدگاه‌های به وجود آمده متأثر از شرایط اجتماعی- اق چکیده کامل

  منتقدان و اندیشمندان با ارزیابی الگوهای ساخت و ساز شهری در جهان بر این عقیده‌اند که علی‌رغم آن که پیدایش این الگوها در واقع پاسخی به کیفیت نامساعد زندگی در شهرها به ویژه بعد از انقلاب صنعتی است و نظریات و دیدگاه‌های به وجود آمده متأثر از شرایط اجتماعی- اقتصادی زمان خود ریشه در نابسامانی محیط‌های زندگی انسان در ادوار مختلف داشته و به دنبال محیط مناسب برای زندگی بشر بوده‌اند و بعضاً دستاوردهای مثبتی نیز از طریق تولید طرح و برنامه برای توسعه شهرها و یا سامان دهی، بهسازی و بازسازی شهرهای موجود داشته‌اند، ولیکن مشاهده شهرهایی با مشکلات فزاینده چون تراکم جمعیت، فقر، بیکاری، کمبود مکانی، نارسایی خدمات، کمبود زیرساخت، آلودگی زیست محیطی، ناکارآمدی اقتصادی و بروز ناهنجاری های اجتماعی، این دغدغه فکری را برای صاحبان حرف و متخصصان در امور ساخت و ساز شهری و مدیریت شهری و نیز بهره‌برداران اصلی شهر، یعنی مردم به وجود آورده که علت اصلی ناکارآمدی این الگوها در چیست؟ بنابراین هدف تحقیق یافتن علت اصلی ناکارآمدی الگو های ساخت و ساز شهر های کنونی است و نیز یافتن راه کار های بهبود و ارتقا نظام ساخت و ساز شهری آینده است .روش تحقیق بکار رفته به تناسب موضوع، ترکیبی از روش های اسنادی، تاریخی، توصیفی و تطبیقی و در کل روش تحقیق موردی و آمیخته است و پس از تحلیل مشکلات موجود سیستم های شهری به ارایه نتایج و یافته های تحقیق و در نهایت به ارایه راه کار های پیشنهادی و اجرایی جهت ارتقا الگـوی کار آمــد ساخت و ســاز در شهر های کنونی و آینده پرداخته می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  599 - ارزیابی پایداری ژئومورفولوژی شهری جهت برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه شهر (مطالعه موردی: یزد)
  آمنه السادات پوریه نعمت ا... خراسانی فرهاد حسین زاده لطفی پروین فرشچی
  10.22034/jest.2018.13780
  چکیده زمینه و هدف: عوارض و پدیده‌های طبیعی در مکان گزینی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها اثر قاطعی دارند. پدیده‌های طبیعی گاه به‌عنوان عوامل مثبت و گاه به‌عنوان عوامل منفی و بازدارنده عمل می‌کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت ویژگی‌های ژئومورفولوژیکی و تعیین پایداری ژئومورفولو چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: عوارض و پدیده‌های طبیعی در مکان گزینی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها اثر قاطعی دارند. پدیده‌های طبیعی گاه به‌عنوان عوامل مثبت و گاه به‌عنوان عوامل منفی و بازدارنده عمل می‌کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت ویژگی‌های ژئومورفولوژیکی و تعیین پایداری ژئومورفولوژی شهر یزد با استفاده از مدل تحلیل پوشش داده‌ها است. روش بررسی: برای نیل به این اهداف، ابتدا شاخص‌های ژئومورفولوژیک مؤثر بر رشد شهر یزد در طی 30 سال (92-1363) که شامل ارتفاع، شیب، جهت، زمین‌شناسی، مورفولوژی و واحد اراضی است شناسایی و سپس با استفاده پرسش نامه اهمیت آن‌ها در توسعه شهر مشخص گردید. در تطبیق بامطالعه حاضر، مدل تحلیل پوششی دادها طرح گردیده و کارایی واحدها با استفاده از نرم‌افزار GAMS محاسبه و واحدهای کارا شناخته شد. جهت تعیین کاراترین واحد از مدل اندرسون- پترسون بهره گرفته شد. یافته‌ها: بر طبق مدل تحلیل پوششی دادها در طی سال‌های موردمطالعه (92-1363)، حدود 16% توسعه شهر یزد کاملاً کارا است. به عبارتی سال‌های 1364، 1365، 1384، 1388 و 1392 همواره کارایی صد در صد داشته‌اند و موقعیت شهر یزد در سال 1365 بر اساس شاخص‌های ژئومورفولوژی به‌عنوان پایدارترین واحد شناخته شد و با توسعه غالب شهر یزد به سمت جنوب غربی، میزان کارایی کاهش می‌یابد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیان گر آن است که شاخص‌های شیب، رسوبات دشت دامنه‌ای و فضاهای مناطق شهری بیش ترین اهمیت را در توسعه شهر یزد دارا می‌باشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  600 - ارزیابی پایداری محله های شهری با استفاده از روش‌های تصمیم گیری چند معیاره (مورد مطالعه: محله‌های منطقه 6 شهرداری تهران)
  علی شماعی فرزانه ساسان پور ثروت اله مرادی
  10.22034/jest.2017.10657
  زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش تحلیل سطح پایداری محلات منطقه 6 شهرداری تهران به منظور دست یابی به توسعه پایدار شهری است. بر این اساس سنجش پایداری در ابعاد محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی و رتبه بندی محلات 18 گانه منطقه 6 تهران بر اساس 28 شاخص توسعه پایدار شهری مو چکیده کامل

  زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش تحلیل سطح پایداری محلات منطقه 6 شهرداری تهران به منظور دست یابی به توسعه پایدار شهری است. بر این اساس سنجش پایداری در ابعاد محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی و رتبه بندی محلات 18 گانه منطقه 6 تهران بر اساس 28 شاخص توسعه پایدار شهری مورد توجه قرار گرفته است. روش بررسی: نوع پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و روش تجزیه تحلیل داده و اطلاعات با استفاده از مدل های چند معیارهAHP ، VIKOR و ضریب پراکندگی است. شاخص های مورد مطالعه از طریق مدل AHP وزن دهی شده، سپس به وسیله مدل تصمیم گیری چند معیاره VIKOR محلات منطقه 6 از لحاظ پایداری رتبه بندی گردیده است. به منظور بررسی نابرابری شاخص های موردنظر از مدل ضریب پراکندگی(CV) استفاده شد. با استفاده از تحلیل رگرسیون و معیارهای(اجتماعی، اقتصادی، محیط زیستی و کالبدی) شاخص های تلفیقی پایداری محلات مشخص شده است. یافته : با توجه به آزمون های آماری انجام گرفته بین شاخص های محیط زیست و کالبدی با شاخص های تلفیقی پایداری محلات همبستگی معناداری وجود دارد و نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان می دهد شاخص های محیط زیست بیش ترین سطح معناداری را در پیش بینی پایداری محلات منطقه 6 دارند. ضریب پراکندگی نشان می دهد که بیشترین نابرابری در شاخص های مورد بحث در محلات 18 گانه منطقه مربوط به شاخص های محیط زیست است. بحث و نتیجه: با توجه به یافته های حاصله می توان نتیجه گرفت محله آرژانتین و ساعی با مقدار 00/0 به عنوان پایدار ترین محله و محله فاطمی با مقدار 00/ 1 به عنوان ناپایدارترین محله است. بنابراین ضروری است برنامه ریزی توسعه محله ای در محله های ناپایدار در اولویت سیاست گذاری شهرداری منطقه 6 قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  601 - برنامه ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله
  الهام امینی فرح حبیب غلامحسین مجتهدزاده
  با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابق چکیده کامل

  با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابقه است. تغییرات عمده ای در ابعاد شهرها، نحوه استفاده از زمین و منابع آن و به دنبال آن اثرات نامطلوب محیطی ناشی از این تغییرات آشکار شده است. بررسی میزان آسیب ها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه ریزی و شناسایی و کاهش خطرات شهری مربوط می شده است. در واقع می توان گفت علل عمده آسیب ها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی توجهی و سهل انگاری در رعایت استاندارهای ایمنی سازه ها، در فقدان اصول، برنامه ها و طرح های شهرسازی مناسب نیز می بایست جستجو کرد. با شناخت نحوه عمل و رفتار زلزله در مناطق شهری و به کارگیری راهبردهای مناسب در زمینه برنامه های منطقه ای، برنامه ریزی و طراحی شهری، می توان خطر زلزله را در مناطق شهری به کمترین میزان کاهش داد. یکی از جنبه هــای مــؤثــر در جهت کاهش آسیب پذیری[2] مناطق شهری در برابر خطر زلزله، برنامه ریزی کاربری زمین[3] شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری است، که با وارد کردن موضوع ایمنی در برابر خطر زلزله در آن، می توان انعطاف پذیری مناطق شهری را در برابر خطر زلزله، افزایش داد. مقاله پیش روی درصدد بیان رابطه کاربری زمین شهری با آسیب پذیری شهر از زلزله است و موضوع اصلی آن تاکید بر لزوم این جنبه از برنامه ریزی شهری است. هدف از این نوشتار ضمن مشخص نمودن راهبردهای برنامه ریزی کاربری زمین، ارایه سیاست ها و معیارهای منعطف، ساده، منطقی و قوی جهت بهسازی بافت شهر[4] در مقابل زلزله است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  602 - پایداری زیست محیطی در فضاهای باز شهری:ارزیابی کیفی محلات مسکونی در تبریز
  سید باقر حسینی راضیه رضازاده محمد باقری حمید رضا عظمتی عبدالحمید قنبران
  یکی ازراهبردهای طراحی شهری پایدار، تاکید بر فضاهای بازشهری است.هدف تحقیق حاضر،معرفی پایداری زیست محیطی درفضاهای باز شهری وارزیابی سه محله مسکونی در تبریز است. برای این کار پنج معیار اصلی وشاخص های فرعی آن ها برمبنای طراحی شهری پایدار( تحرک، انرژی، شکل فضایی،محیط زیست،طر چکیده کامل

  یکی ازراهبردهای طراحی شهری پایدار، تاکید بر فضاهای بازشهری است.هدف تحقیق حاضر،معرفی پایداری زیست محیطی درفضاهای باز شهری وارزیابی سه محله مسکونی در تبریز است. برای این کار پنج معیار اصلی وشاخص های فرعی آن ها برمبنای طراحی شهری پایدار( تحرک، انرژی، شکل فضایی،محیط زیست،طراحی وتوسعه) برای ارزیابی تعریف شدند.محلات انتخابی به روش پیمایش میدانی وبر اساس متغیر فاصله ای امتیازدهی شده و به صورت مقایسه ای ارزیابی وتحلیل شدند. براساس یافته های تحقیق، محله تاریخی مقصودیه در معیارهای تحرک، انرژی و طراحی وتوسعه بالاترین امتیاز را کسب کرد. طرح ارگانیک ، بافت احیا شده، شبکه معابر وبناهای فشرده ،نزدیکی به مراکز شهری، برخورداری از خدمات محله ای، شبکه ارتباطی پیوسته ،فضاهای شهری پیاده و وابستگی کمتر به اتومبیل ، حفظ وباززنده سازی بناهاو فضاهای با ارزش ،استفاده مجدد از مصالح بومی و سازگار با محیط زیست وتوجه به اقلیم محلی از مهم ترین مولفه های کالبدی این محله است.محله نوساز رشدیه، ساخته شده بر اساس اصول طراحی شهری ودارای فضاهای باز سرسبز،تنوع زیستی، چشم اندازها و منابع طبیعی وکیفیت های بصری، در معیار محیط زیست بالاترین امتیاز را کسب کرد.همین محله با ویژگی هایی چون خود اتکایی ، اختلاط کاربری های مختلف، جمعیت پذیری بالا و وجود فضاهای متنوع عمومی، درمعیار شکل فضایی، بالاترین امتیاز را کسب کرد و با فاصله اندکی پس از آن محله مقصودیه قرارگرفت. مجتمع آپارتمانی گلپارک - از بافت های سکونتی رایج با فضاهای شهری فاقد طراحی و دارای معضلات زیست محیطی - در معیار های پنج گانه امتیاز پایینی کسب کرد. نتیجه گیری تحقیق آن است که بیشترفضاهای محله ای نوساز، فاقد طراحی شهری پایدار بوده وبه لحاظ زیست محیطی پاسخ گوی نیازها و علایق ساکنان نیستند.از این رو راهبردهای آسایش حرارتی، نوروتابش ودید،آسایش درپناه باد، آسایش صوتی و ارتقای کیفیت محیط و منظر محله، از طریق راهکارهای نوینی چون پیاده راه وباغ راه ، سبزراه وپل سبز، محله پیاده مدار، مسیر دوچرخه سواری واسکیت ، حمل ونقل عمومی ، بوستان های محله ای وهمسایگی ، ایستگاه های سلامت ومحیط زیست می توانند به پایداری زیست محیطی در محلات شهری کمک کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  603 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌شهری با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی: شهرستان باغملک)
  پانته آ آذری علی شیرزادی بابکان
  زمینه و هدف: رویکرد جدیدی که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است، برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری است. ارزیابی توان اکولوژیک به منظور انتخاب مکان های مطلوب برای توسعه شـهری یک عامل مهم برای دسـتیابی به این امـر محسوب می شود. در این مقاله با اس چکیده کامل

  زمینه و هدف: رویکرد جدیدی که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است، برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری است. ارزیابی توان اکولوژیک به منظور انتخاب مکان های مطلوب برای توسعه شـهری یک عامل مهم برای دسـتیابی به این امـر محسوب می شود. در این مقاله با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان باغملک مورد ارزیابی قرار گرفته تا پهنه های مناسب برای این منظور مشخص شوند. روش بررسی: به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا معیارهای موثر در توسعه شهری با توجه به تحقیقات انجام یافته در این زمینه و جمع آوری نظرات کارشناسان از طریق روش دلفی شناسایی شد و در نهایت 5 معیار و 12 زیرمعیار انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش مقایسه زوجی، میزان اهمیت معیارها نسبت به هم تعیین و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی معیارها وزن دهی شدند. در نهایت لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط10.2 Arc GIS بر اساس منطق فازی ارزش دهی و وزن های به دست آمده به آن ها اعمال گردید و نقشه توان اکولوژیک با استفاده از رویهم گذاری وزنی لایه ها به دست آمد. یافته ها : یافته های به دست آمده نشان می دهد که 65/46 % از کل منطقه مطالعاتی دارای توان کاملاً نامناسب، 62 /39% دارای توان نامناسب، 27/12 % دارای توان متوسط، 17/1 % دارای توان مناسب و 29/0 % دارای توان کاملاً مناسب برای توسعه شهری است. نتیجه گیری: بر اساس نقشه نهایی طبقه بندی می توان نتیجه گرفت که پهنه های مساعد جهت توسعه فیزیکی آتی شهرستان باغملک بیش تر در بخش شمالی گسترش یافته است. از طرفی دیگر جهات جنوب شرقی و شرق به دلیل کوهستانی بودن در توسعه آتی محدودیت بیش تری را اعمال می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  604 - بررسی میزان کیفیت و هویتمندی منظر شهری اسلامشهر از نظر شهروندان
  مسعود علیمردانی مهدی واعظی
  10.22034/jest.2018.13782
  چکیده زمینه و هدف : در منابع علمی، هویت شهر دارای ابعاد مختلف عینی و ذهنی معرفی شده است که با مؤلفه های مختلفی در منظر و سیمای شهر بروز دارد. از سوی دیگر افزایش کیفیت و زیبایی محیط در الگوهای کالبدی منسجم، مقدمه ای در حصول هویت در شهر خواهد بود. در این مقاله پس از بازش چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف : در منابع علمی، هویت شهر دارای ابعاد مختلف عینی و ذهنی معرفی شده است که با مؤلفه های مختلفی در منظر و سیمای شهر بروز دارد. از سوی دیگر افزایش کیفیت و زیبایی محیط در الگوهای کالبدی منسجم، مقدمه ای در حصول هویت در شهر خواهد بود. در این مقاله پس از بازشناسی ابعاد مختلف هویت شهر و نیز تبیین مؤلفه های ایجادگر کیفیت و زیبایی از منابع علمی و نظریه های بزرگان طراحی محیط، سعی در ارزیابی هویتمندی قسمتی از منظر شهری اسلامشهر از نظر کابران آن داریم. روش پژوهش: بخش اول پژوهش بررسی مبانی نظری مرتبط با موضوع است . در بخش دوم پژوهش تعداد 250 نفر از کاربران محیط به سوالات ما در زمینه های هویتی پاسخ دادند که نتایج آن به صورت کیفی و کمی با روش استدلال منطقی و تطبیق با معیارهای هویتی ارائه شده است. انتظار می رود نتایج این پژوهش چهارچوبی مناسب جهت تدوین لایحه ساماندهی هویت سیما و منظر شهری اسلامشهر و افزایش کیفیت محیط شهری باشد. یافته ها: شهر پدیده مصنوعی است که وابسته به فعالیت های انسان و روابط اجتماعی او می باشد. برای شناخت هر شهر می باید اجزای فیزیکی و غیر فیزیکی آن را مورد شناسایی قرارداد و از همدیگر تفکیک نمود. مطالعه شهر اسلامشهر بدین روش در دستور کار قرار گرفت و با شناخت همه جانبه شهر، مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از قبیل هویت شهروندان. عدم وجود تناسبات کالبدی در فضاهای شهری. عدم احساس تعلق شهروندان به محیط زندگی. عدم انطباق پذیری و سازگاری با محیط.عدم وجود تعاملات اجتماعی مورد شناسایی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری : بر اساس مطالعه میدانی انجام شده در تحقیق حاضر مشخص گردیدکه ارتباط مستقیم وتنگاتنگی بین هویت شهر وکیفیت محیط زیست ان با رفتار شهروندان ساکن در ان شهر وجود دارد. علاوه بر ان همواره هویت شهری به عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار در زمینه شناخت شهرها محسوب می گردد. بنابراین با توجه به شناخت همه جانبه از شهر اسلامشهر. راه حل مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از طریق توجه به استخوان بندی اصلی شهر. ایجاد فضاهای متنوع شهری. تنوع کاربری زمین. ارتقای هویت شهروندان. افزایش کیفیت محیط زیست زندگی. ایجاد حس تعلق به محیط در شهروندان امکان پذیر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  605 - شناسایی رهیافت‌های برنامه ریزی شهری در مواجهه با فعالیت‌های صنعتی درون‌شهری و ‌کاربست آن در تجارب کشورهای مختلف
  فاطمه سادات حسینی نژاد حسن اکبری
  10.22034/jest.2018.13275
  زمینه و هدف: فعالیت های صنعتی دارای اثرات مثبت و منفی بر سیستم شهری می باشند. این امر موجب گردیده که در سیستم برنامه‌ریزی شهری در کشورهای مختلف، سیاست های متفاوتی در مواجهه با این فعالیت‌ها در مقیاس شهر اعمال گردد. هدف این مقاله شناسایی انواع رهیافت های به کار گرفته شده چکیده کامل

  زمینه و هدف: فعالیت های صنعتی دارای اثرات مثبت و منفی بر سیستم شهری می باشند. این امر موجب گردیده که در سیستم برنامه‌ریزی شهری در کشورهای مختلف، سیاست های متفاوتی در مواجهه با این فعالیت‌ها در مقیاس شهر اعمال گردد. هدف این مقاله شناسایی انواع رهیافت های به کار گرفته شده در مواجهه سیستم برنامه ریزی شهری با فعالیت های صنعتی درون‌شهری و نیز شناخت چگونگی ارتباط میان دو قلمروی گسترده "برنامه ریزی شهری" و "برنامه ریزی فعالیت های صنعتی" در دست‌یابی به توسعه پایدار می باشد. روش بررسی: روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای مطالعات اسناد موجود در برنامه ریزی فعالیت های صنعتی درون‌شهری در کشورهای مختلف می باشد. یافته ها: بررسی تجارب کشورهای مختلف جهان در زمینه برنامه‌ریزی فعالیت های صنعتی درون شهری، نشان دهنده به‌کارگیری سیاست های متفاوتی در این زمینه است که عمده‌ترین آن شامل سیاست های پیشگیری از آلودگی، تولید پاک‌تر، برزن بندی صنعتی، احیای ساختمان‌های متروک صنعتی(بدون فعالیت) از طریق تبدیل کارکردی و در آخر، احیای محوطه های متروک صنعتی با اقداماتی مانند برزن بندی ویژه و به‌کارگیری سیاست های تشویقی حفظ و جذب فعالیت صنعتی در شهر، ایجاد کاربردهای مختلط برای تنوع و جذابیت محوطه و نیز خوشه سازی فعالیت‌های صنعتی و تاکید بر برنامه‌ریزی یکپارچه است. نتیجه گیری: در این مقاله سه رهیافت اصلی به عنوان زمینه اتخاذ سیاست های مواجهه با فعالیت های صنعتی درون‌شهری شناسایی شده است: رهیافت تثبیت کننده فعالیت صنعتی در محل، رهیافت جابجا کننده فعالیت صنعتی از محل و رهیافت جذب کننده فعالیت صنعتی به‌محل. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  606 - بررسی اثرات احداث سد طالقان بر توسعه فیزیکی مناطق مسکونی بالادست سد با استفاده از GIS/RS و ارایه مدل توسعه مناطق مسکونی
  سید علیرضا پورافضل علیرضا قراگوزلو میر مسعود خیرخواه زرکش سعید صادقیان
  زمینه و هدف: در این تحقیق هدف بر آن است که مشخص گردد آیا احداث سد بر توسعه فیزیکی مناطق مسکونی بالا دست سد اثردارد یا خیر و اگر جواب مثبت است، آیا این توسعه بر اساس اصول علمی صورت پذیرفته است تا در نهایت مدلی ریاضی بر مبنای تحلیل‎­­های GIS ارایه شود. روش بررسی و یافته ه چکیده کامل

  زمینه و هدف: در این تحقیق هدف بر آن است که مشخص گردد آیا احداث سد بر توسعه فیزیکی مناطق مسکونی بالا دست سد اثردارد یا خیر و اگر جواب مثبت است، آیا این توسعه بر اساس اصول علمی صورت پذیرفته است تا در نهایت مدلی ریاضی بر مبنای تحلیل‎­­های GIS ارایه شود. روش بررسی و یافته ها: ابتدا جهت بررسی تغییرات توسعه فیزیکی مناطق مسکونی دو تصویر ماهواره­ای شامل یک فریم از سنجنده pan مربوط به ماهواره IRS-1D قبل از احداث سد طالقان و یک فریم از سنجنده Liss IV (mono) ماهواره IRS-P6 بعد از احداث سد طالقان تهیه و پس از انجام تصحیحات هندسی، اقدام به استخراج محدوده­های مسکونی گردید که مشخص شد پس از احداث سد، مناطق مسکونی از لحاظ مساحت دارای گسترش بوده­اند. با استفاده از مطالعات انجام شده قبلی در رابطه با مدل­های مختلف توسعه مناطق مسکونی، اقدام به ارایه یک مدل مناسب جهت توسعه کاربری مسکونی در محدوده مورد مطالعه گردید. در این مدل که از روش فازی تبعیت می­کند، شرایط لازم و وزن­ها جهت برقرار بودن وضعیت­های مناسب و نا­مناسب و بسیار نامناسب تعریف شد. سپس با استفاده از داده­های موجود شامل داده­های توصیفی، نقشه­های رقومی 1:25000 و دیگر مطالعات انجام شده توسط سازمان­ها و شرکت­های مشاور، اقدام به استخراج لایه­های رقومی مورد نیاز ارایه شده در مدل گردید و با توجه به مدل مذکور، لایه­های مختلف رقومی در نرم افزار ArcGIS برروی هم قرار گرفتند. پس از مشخص شدن نتایج، مناطق بسیار نامناسب، نامناسب ومناسب توسعه کاربری مسکونی مشخص گردیدند. بحث و نتیجه­گیری: مناطق مسکونی که بر روی شرایط بسیار نامناسب می­گیرند باید تخلیه و جابه­جا شوند. اما مناطق مسکونی که در شرایط نامناسب قرار می گیرند را می توان با برنامه ریزی­های مختلف حفظ نمود. اما هیچ منطقه مناسبی جهت توسعه بیشتر کاربری مسکونی یافت نگردید که مهم­ترین عامل محدود کننده برای جلوگیری از توسعه کاربری مسکونی، عامل پوشش گیاهی و کاربری اراضی می باشد . لازم به ذکر است که در محدوده­های مسکونی موجود که در شرایط مناسب  قرار می­گیرند، توسعه فقط در همان محدوده­ها و بیشتر به صورت افزایش تراکم ارتفاعی پیشنهاد می­گردد که این پیشنهاد خود نیازمند مطالعات جامع تر( مانند مطالعات ارزیابی زیست محیطی و ...) و براساس طرح­های توسعه شهری و روستایی می­باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  607 - بررسی و ارزیابی عوامل اجتماعی مؤثر بر کاهش سرانه تولید پسماند خانگی (نمونه موردی: مناطق 3 و 10 شهرداری تهران)
  یعقوب پیوسته گر محمد حسین انصاری
  10.22034/jest.2017.11635
  زمینه و هدف: افزایش روز افزون تولید زباله در شهرهای کشور مسأله ای است که بیش تر شهرداری ها با آن سر و کار دارند و مقدار قابل توجهی از بودجه آن ها صرف جمع آوری، حمل و نقل و دفع زباله می شود، علاوه بر این مشکلات زیست محیطی فراوانی را در پی خواهد داشت. این مقاله با هدف شنا چکیده کامل

  زمینه و هدف: افزایش روز افزون تولید زباله در شهرهای کشور مسأله ای است که بیش تر شهرداری ها با آن سر و کار دارند و مقدار قابل توجهی از بودجه آن ها صرف جمع آوری، حمل و نقل و دفع زباله می شود، علاوه بر این مشکلات زیست محیطی فراوانی را در پی خواهد داشت. این مقاله با هدف شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر کاهش تولید پسماند خانگی می باشد. روش بررسی: بدین منظور، ابتدا دو منطقه 3 و 10 شهرداری تهران از لحاظ سرانه تولید پسماند خانگی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن مورد بررسی قرار گرفت. چرا که این دو منطقه علی رغم جمعیت نزدیک به هم، از لحاظ کالبدی و اجتماعی اختلافاتی با یکدیگر دارند که می تواند روی کاهش سرانه تولید پسماند خانگی مؤثر باشد. سپس برای پاسخ به فرضیات مطرح شده، از روش پیمایش مبتنی بر پرسش نامه حاوی سؤالات باز و بسته استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بسیاری از عوامل اجتماعی نظیر: سن، جنسیت، وضعیت تأهل، بعد خانوار، مدت اقامت در تهران و منطقه، نوع واحد مسکونی و رعایت تفکیک زباله در سرانه تولید پسماند خانگی اثرات مستقیم دارند. در ادامه این دو منطقه بر اساس معیارها و شاخص های کالبدی، اجتماعی، محیط زیستی و مدیریتی مورد ارزیابی قرار گرفت که درصد امتیاز کسب شده منطقه 3 به ترتیب 67، 64، 36 و 38 و منطقه 10 به ترتیب 47، 46، 33 و 36 می باشد. در انتها نیز 20 راهکار عملیاتی در زمینه کاهش سرانه تولید پسماند خانگی با تأکید بر عوامل اجتماعی ارایه شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پرسش نامه نیز با استفاده از آزمون های آماری مورد تحلیل قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  608 - اهمیت فضاهای همگانی شهری در توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان)
  محمود ملکیان محمد سعید ایزدی سهیل سبحان اردکانی
  زمینه و هدف: امروزه فضاهای همگانی شهری علاوه بر این که مکانی برای حضور مردم و محل تعاملات اجتماعی شهروندان می باشد، به عنوان فضای گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین، علاوه بر ارتقای آگاهی شهروندان در خصوص نقش صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری در توسعه اقت چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه فضاهای همگانی شهری علاوه بر این که مکانی برای حضور مردم و محل تعاملات اجتماعی شهروندان می باشد، به عنوان فضای گردشگری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این بین، علاوه بر ارتقای آگاهی شهروندان در خصوص نقش صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری در توسعه اقتصادی و اشتغال زایی، آگاهی متولیان و تصمیم گیران شهری نیز در این زمینه بسیار افزایش یافته است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان (رینگ اول) به عنوان یکی از فضاهای اصلی گردشگری شهر با رویکرد توجه به مولفه های طراحی شهری انجام یافت. روش بررسی: پس از مطالعات کتابخانه ای و میدانی، تهیه پرسشنامه، با تکیه بر اسناد ملی بالادستی کشور و از طریق روش تحلیلی سوات به بررسی وضعیت فضاهای همگانی شهری در منطقه یک شهر همدان اقدام شد. یافته ها : نتایج بیانگر اهمیت ارتقای شبکه حمل و نقل شهری، ارتقای کیفی مولفه های فضاهای همگانی و گردشگری شهری و نیز تقویت آسایش، ایمنی و رفاه نسبی برای دسترسی آسان گردشگران و شهروندان به فضاهای مذکور می باشد. نتیجه گیری: با ارتقای فضاهای همگانی شهری و عناصر اصلی موجود در آن از جمله تجهیزات و مبلمان شهری، می توان در راستای نیل به توسعه پایدار گردشگری و ارتقای رضایتمندی و جذب گردشگر شهری گام برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  609 - بررسی پراکنش آلودگی در دره‌های شهری با رویکرد جهت‌گیری باد و استقرار درختان: نمونه موردی، بافت شهری اصفهان
  سید حسین حسینی پویا بختیاری نازنین نصرالهی
  10.22034/jest.2019.13966
  زمینه و هدف: پوشش گیاهی که عموما در طراحی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد، تاثیر به‌سزایی بر کیفیت هوای معابر دارد. از این‌رو برنامه ریزان باید از میزان و چگونگی تاثیر درختان و پوشش گیاهی آگاه باشند. اصفهان یکی از کلان شهرهای ایران است که به رغم دارا بودن پوشش گیاهی زیاد چکیده کامل

  زمینه و هدف: پوشش گیاهی که عموما در طراحی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد، تاثیر به‌سزایی بر کیفیت هوای معابر دارد. از این‌رو برنامه ریزان باید از میزان و چگونگی تاثیر درختان و پوشش گیاهی آگاه باشند. اصفهان یکی از کلان شهرهای ایران است که به رغم دارا بودن پوشش گیاهی زیاد در سطح این شهر، خیابان‌های آن با مشکل آلودگی روبه‌رو هستند. در این تحقیق بررسی پراکنش آلودگی در دره‌های شهری با هدف ارزیابی الگوی بهینه مدل کیفی کاهش آلودگی انجام پذیرفته است. روش بررسی: جهت بررسی تاثیر پوشش گیاهی بر سطح آلودگی در دره‌های شهری از نرم افزار مدل‌سازی سه بعدی با نام ENVI-met با بررسی مدل کیفی هوای محلی و خرده اقلیمی بر پایهCFD -مکانیک سیالات محاسباتی- استفاده شده است. در ابتدا یک نمونه واقعی مطالعاتی برداشت میدانی شده است و در نهایت مدل ساده‌تری از منطقه انتخاب شده و شبیه‌سازی می‌‌شود. یافته‌ها: پارامتر‌های مختلفی از جمله نسبت ارتفاع به عرض در دره‌های شهری، سطح تراکم درختان، محل قرار‌گیری درختان در معابر و فاصله درختان از هم مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهند که افزایش سرعت باد در دره‌های شهری با عمق کم در سطح پایین‌تری قرار دارد و زمانی که در دره‌های شهری موانع طبیعی از جمله درختان حضور نداشته باشند سطح آلودگی کاهش می‌یابد زیرا در این حالت باد باز هم سرعت بیش‌تری دارد. زمانی که درختان در خط مرکزی دره شهری مابین مسیرهای حرکتی قرار می‌گیرند، آلودگی و فاصله درختان نسبت به هم رابطه معکوس داشته و هرچه فاصله درختان بیش‌تر شود سطح آلودگی کم‌تر می‌گردد، به عبارتی تاج پوشش درختان هرچه کم‌تر باشد، آلودگی کم‌تر در زیر تاج درختان محبوس می‌گردد و غلظت آلودگی کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  610 - مقایسه تطبیقی و سنجش کیفیت محیط سکونتی نواب و اکباتان با استفاده از روش‌هایHMR و EFA
  مجتبی رفیعیان زهرا عسگری زاده فرزین امین صالحی
  کیفیت محیط به عنوان بخشی از مفهوم کیفیت زندگی شناخته شده که در مقایسه با دیگر عوامل تاثیرگذار بر رضایت‌مندی افراد از زندگی کمتر مورد بررسی قرار گرفته شده است. امروزه افول کیفیت محیط و یا فقدان آن در محیط‌های سکونتی به یکی از چالش‌های عمده برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران شهر چکیده کامل

  کیفیت محیط به عنوان بخشی از مفهوم کیفیت زندگی شناخته شده که در مقایسه با دیگر عوامل تاثیرگذار بر رضایت‌مندی افراد از زندگی کمتر مورد بررسی قرار گرفته شده است. امروزه افول کیفیت محیط و یا فقدان آن در محیط‌های سکونتی به یکی از چالش‌های عمده برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران شهری تبدیل شده است. هدف اصلی این تحقیق مقایسه تطبیقی وضعیت کیفیت محیط از دید ساکنین محله نواب و شهرک اکباتان می‌باشد که با استفاده از رویکرد رضایت مندی سکونتی و تهیه مدل تجربی سنجش کیفیت محیط، در قالب تکمیل پرسشنامه میدانی انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روش‌های آماری هم‌چون تحلیل رگرسیونی چند متغیره سلسله مراتبی (HMR)، آزمون T تک نمونه‌ای، تحلیل واریانس یک طرفه تحلیل شده و روایی و پایایی آن به ترتیب توسط روش تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) و آلفای کرونباخ سنجیده شد. بر اساس نتایج حاصل ساکنین، میزان کیفیت محیط و سطح رضایت‌مندی شان را از محله نواب علی‌رغم سپری شدن مدت زمان کوتاه‌تری از اجرای آن نسبت به پروژه اکباتان (5>23/3>1 در مقابل 5>98/2>1) پایین‌تر ازریابی کردند. نتایج تحلیل نشان داد که در محله نواب متغیر بهداشت محیط (657/0β= ) و در شهرک اکباتان متغیر روابط اجتماعی (288/0β=) بالاترین میزان اهمیت را از دید ساکنین داشتند. تحلیل عاملی اکتشافی مدل تجربی به کار رفته را تایید کرد. ضریب آلفای کرونباخ، روایی پرسشنامه را در هر دو محله تایید کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  611 - بررسی تغییرات کیفی فضای سبز شهر تهران از سال 1369 تا 1385 (مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)
  منا سرودی سید علی جوزی
  زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررس چکیده کامل

  زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررسی: در این مطالعه، با هدف بررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی منطقه 5 شهرداری تهران، از شاخص NDVI و تصاویر TM و IRS متعلق به سال های 1369 و 1385 استفاده و نقشه های پوشش گیاهی منطقه با تاکید بر درجات مختلف سرسبزی تهیه گردید. یافته ها: آمارهای به دست آمده نشان می دهد که در بازه زمانی مورد مطالعه از وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی متوسط و خوب به ترتیب به میزان 27/684 و 22/23 هکتار کاسته و بر وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی ضعیف به میزان 43/299 هکتار افزوده شده است. لازم به ذکر است که به منظور بررسی تبدیل کلاس های درجات مختلف سرسبزی پوشش گیاهی، تکنیک بررسی تغییرات پس از طبقه بندی اجرا گردید تا رویه تغییرات کیفی دقیق تر بررسی گردد. نتایج به دست آمده نشان می دهد در بازه زمانی مورد مطالعه، 48/186و 9/0 هکتار از وسعت اراضی بدون پوشش گیاهی به ترتیب به اراضی تحت پوشش با درجه سرسبزی ضعیف و متوسط تبدیل شده است و این در حالی است که به ترتیب 58/419، 86/175 هکتار از اراضی تحت پوشش گیاهی با درجه سرسبزی ضعیف، متوسط به اراضی فاقد پوشش تبدیل شده اند. نتیجه گیری: در این میان، ناحیه 2 منطقه 5 شهرداری تهران در مقایسه با 6 ناحیه دیگر منطقه، با بیش ترین مقدار افزایش وسعت اراضی فاقد پوشش گیاهی، بیش ترین مقدار کاهش وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی خوب و متوسط، شاهد حداکثر تغییرات در فاصله سال های 1369 و 1385 بوده است. یکسان بودن میزان افزایش وسعت اراضی بدون پوشش و میزان کاهش وسعت پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه به مقدار 06/408 هکتار، حاکی از تغییر کاربری صورت گرفته در اراضی منطقه می باشد که این امر با توجه به رشد شهرسازی و نقش پوشش گیاهی در محیط زیست شهری، توجه ویژه ای را برای نظارت بر تغییرات کاربری اراضی شهری طلب می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  612 - ضرورت انتخاب مدل بهینه مکان‌یابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار
  طلیعه عبدالخانی نژاد سید مسعود منوری سعید زارعی
  10.22034/jest.2017.11306
  زمینه و هدف: مکان‌یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح‌های توسعه شهری است. توسعه پایدار را می‌توان به معنای شناسایی ویژگی‌ها و دارایی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه دانست که مزیت‌های هر منطقه را برجسته نموده و ذی‌نفع‌های منطقه و منابع را حول چشم‌انداز برخاسته از آمای چکیده کامل

  زمینه و هدف: مکان‌یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح‌های توسعه شهری است. توسعه پایدار را می‌توان به معنای شناسایی ویژگی‌ها و دارایی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه دانست که مزیت‌های هر منطقه را برجسته نموده و ذی‌نفع‌های منطقه و منابع را حول چشم‌انداز برخاسته از آمایش سرزمین سوق می‌دهد. توسعه‌ی فضایی لندفیل‌های شهری در پهنه‌ی سرزمین مجموعه مخاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف انسانی به محیط‌زیست وارد می‌شود. ازاین‌رو مطالعات پایه زیست‌محیطی با تکیه بر فن‌آوری GIS و دیگر مدل‌های مربوط بر اساس تجزیه و تحلیل فضایی داده‌ها در خصوص شناسایی منطقه، می‌تواند موردتوجه جدی قرار گیرد. سیمای سرزمین بر سودمندی فعالیت‌های انسان در طبیعت اشاره می‌کند به‌خصوص در مناطقی که دلالت بر گیاهان دارد و یا به‌طور مصنوعی ترسیم‌شده است، از طرفی در لندفیل‌های شهری بررسی از دیدگاه سیمای سرزمین تأثیر بسیار مهمی در انتخاب محل دفن دارد. این تحقیق با هدف ضرورت انتخاب مدل بهینه برای مکان‌یابی لندفیل‌های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار است. روش بررسی: در این تحقیق محل دفن پسماند شهر بوشهر مورد بازدید قرار گرفته و ویژگی‌هایی نظیر میزان فاصله چاه، مراکز جمعیتی و مسکونی، مراکز صنعتی، جاده دسترسی، فرودگاه‌ها، مراکز تاریخی و مذهبی، مناطق با اهمیت زیستی، شکارگاه‌ها و زیستگاه‌های پرندگان، مختصات جغرافیایی، باد، پستی و بلندی زمین، زمین شناسی، کاربری اراضی، خاک‌شناسی، مسیل‌ها، عمق آب‌های زیرزمینی، دشت سیلابی، آب سطحی و شیب مورد مطالعه قرار گرفت. پس از انجام پردازش‌های لازم در این نرم افزار نقشه مختلف منطقه تهیه گردید. نقشه حاصل به نرم‌افزار Arc GIS انتقال داده شد. نقشه‌های با تابع Clip کلیه فایل‌های رقومی مختص این محدوده استخراج شد. نقشه‌های پایه در محیط، ۲/۹ Arc GIS در محدوده مطالعاتی با استفاده از تابع Buffer مشخص گردید، سپس نقشه‌ها دسته‌بندی و در نهایت با روی هم‌گذاری هر یک از نقشه‌ها، نقشه نهایی شده، به دست آمد. نقشه نهایی با توجه به جداول طبقه‌بندی با سه ارزش نامناسب، متوسط و مناسب تهیه گردید. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که منطقه مورد مطالعه ۵۷ درصد مناسب، ۴۰ درصد نامناسب و ۳ درصد متوسط در راستای آمایش و توسعه پایدار ارزیابی شد. همچنین بر اساس میزان رشد جمعیت در شهر بوشهر میزان تولید پسماند در افق ۲۰ ساله مساحت اراضی مورد نیاز دفن بهداشتی در محدوه مطالعاتی از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۵، ۲/۱۱۷۶۲۶۱ هکتار محاسبه گردید. با توجه به این که مساحت زمین محل دفن فعلی ۲ هکتار می‌باشد، مشخص شد این محل جواب‌گوی نیاز ۲۰ ساله نمی‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  613 - کاربست شاخص‌های ادراک اجتماعی در بازآفرینی منظر رودخانه‌‌های شهری (نمونه موردی رودخانه خشک شیراز)
  علی اسدپور فرهنگ مظفر محسن فیضی مصطفی بهزادفر
  زمینه و هدف: بنا به تعریف، منظر شهری ساختاری طبیعی است که در قرارگاهی شهری واقع شده است و پژوهش در زمینه ادراک اجتماعی به معنای پژوهش در ارزشهای شکننده‌ای است که منظر به عنوان نمود و ابزار انتقال آن در یک جامعه عمل می‌نماید. از این حیث برخلاف مرمت منظر که رویکردی اغلب ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: بنا به تعریف، منظر شهری ساختاری طبیعی است که در قرارگاهی شهری واقع شده است و پژوهش در زمینه ادراک اجتماعی به معنای پژوهش در ارزشهای شکننده‌ای است که منظر به عنوان نمود و ابزار انتقال آن در یک جامعه عمل می‌نماید. از این حیث برخلاف مرمت منظر که رویکردی اغلب اکولوژیکی دارد، موضوع کمتر پرداخته شده‌ای در بازآفرینی رودخانه‌های شهری است. رودخانه خشک شیراز از لبه‌های طبیعی و تاریخی شهر است که به سبب فقدان آب کافی، مداخلات کالبدی فراوان، آثار تاریخی و مذهبی ارزشمند در مسیر خود، به نماد و بخشی از هویت طبیعی شهر بدل شده است. هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های ادراک اجتماعی در منظر این رودخانه مبتنی بر الگوی پیشنهادی تحلیلی خاص این نوشتار است که در نهایت به تبیین شیوه‌ای از فرایند بازآفرینی منظر رودخانه‌های شهری منتج می‌شود که بر اساس مولفه‌ها و شاخص‌های ادراک اجتماعی پایه‌گذاری شده است. روش بررسی: در این پژوهش از راهبردهای ترکیبی شامل راهبرد تحلیل محتوا و توصیف پیچیده در منظر به همراه مورد پژوهی با رویکردی اکتشافی در زمینه‌ای پیمایشی استفاده شده است. همچنین جهت سنجش ادراک اجتماعی شهروندان در مجموع 32 نفر مورد مصاحبه نیمه سازمان یافته قرار گرفته‌اند. شاخص‌های ارزیابی ادراک اجتماعی مبتنی بر مطالعات نظری در دو دسته شامل ارتباط منظر با مردم (6 مولفه) و ارتباط مردم با منظر (4 مولفه) تبیین و به‌ وسیله پیمایش میدانی (مصاحبه و عکاسی و ارزیابی تخصصی) مورد سنجش عملی قرار گرفته است. یافته ها : یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که محدوده بالادست رودخانه از ظرفیت ادراک اجتماعی بالاتری نسبت به سایر بخش‌ها برخوردار است. ادراک شهروندان به ترتیب شامل مولفه‌های زیست محیطی، کارکردی و فعالیتی و احساسی بوده و از نظر شهروندان شاخص‌ترین عناصر موجود در منظر رودخانه به ترتیب عناصر زیست محیطی، کالبدی و انسان ساخت و کارکردی-فعالیتی می‌باشند. نتیجه گیری: تحلیل شاخص‌ها و مولفه‌های ادراک اجتماعی در این نمونه موردی نشان از یکسویه بودن شاخص‌ها به نحوی دارد که اغلب شامل مولفه‌های ارتباط منظر با مردم است. این موضوع می‌تواند ناشی از ظرفیت های بالقوه طبیعی و مکانی منظر رودخانه در شهر باشد. اصول بازآفرینی منظر لبه‌های طبیعی شهری با توجه به نمونه موردی و مبتنی بر ادراک اجتماعی از منظر با تبیین راهبردهای فرهنگی، نمادین و هویتی، تفریحی و حساسیت اجتماعی و قانونی مدل‌سازی و قابل پیشنهاد است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  614 - ارزیابی توان محیطی شهرستان پارس آبادمغان جهت توسعه شهری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
  داریوش نامی ابراهیم فتائی آرزو نجائی مژگان زعیم دار
  10.22034/jest.2017.11350
  زمینه و هدف: استفاده از سرزمین، بدون در نظر گرفتن تفاوت های اکولوژیک و پتانسیل های محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیط زیست می شود که در نهایت، منابع طبیعی را در معرض تهدید قرار داده و محیط را از توسعه پایدار دور می کند. توسعه و گسترش پرشتاب، فقدان برنامه ریزی شهری چکیده کامل

  زمینه و هدف: استفاده از سرزمین، بدون در نظر گرفتن تفاوت های اکولوژیک و پتانسیل های محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیط زیست می شود که در نهایت، منابع طبیعی را در معرض تهدید قرار داده و محیط را از توسعه پایدار دور می کند. توسعه و گسترش پرشتاب، فقدان برنامه ریزی شهری و ترکیب بندی ناموزون شهرستان پارس آباد مغان نیاز به اعمال مدیریت صحیح در جهت جلوگیری از اثرات منفی ناشی از روند توسعه داشته و معرفی مناطق جدید جهت توسعه شهری ضروری می باشد. هدف این پژوهش، انتخاب جهات مناسب در محدوده شهرستان پارس آباد مغان برای توسعه شهری می باشد. روش بررسی: الگوی مدل مورد استفاده MADM و رویکرد آن تمرکز بر ارزش و روش جبرانی تحلیل سلسله مراتبی(AHP) جهت وزن دهی و تلفیق معیارها در محیط GIS بوده است. توسعه شهری، با استفاده از معیارهای مدل اکولوژی توسعه شهری، روستایی و صنعتی مخدوم و همچنین برخی از معیارهای اقتصادی، اجتماعی، هیدرولوژی و هیدروژئولوژی مانند فاصله از چاه، رودخانه، جاده، فرودگاه، مناطق صنعتی، گسل، شهرها و غیره نیز به این مدل اضافه شد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است از مجموع مساحت شهرستان پارس آباد، (2896/ 6238) هکتار به کاربری مناسب، (5083/18146) هکتار به کاربری متوسط و (067/110121) هکتار به کاربری نامناسب توسعه ی شهری اختصاص یافته است. اراضی مناسب و متوسط کاربری توسعه شهری بیشتر در بخش شمالی واقع شده اند که در حال حاضر نیز پراکنش فضایی مراکز جمعیتی پارس آباد در این نواحی است و از مهم ترین دلایل آن می توان به هم جواری با رودخانه ارس، شیب کم و نزدیکی به مناطق مسکونی اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  615 - ارزیابی آسایش صوتی کاربران در بوستان‏های شهری
  محسن فیضی علیرضا منعام ندا قاضی‏ زاده
  زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در طراحی فضای باز عمومی شهری، توجه به آسایش صوتی کاربران است. این مقاله به ارزیابی آسایش صوتی کاربران بوستان های شهری تهران می پردازد و راهکارهای افزایش آن را ارایه می نماید. روش بررسی: با برداشت میدانی در 30 نقطه ی بوستان های ملت، ساعی، ل چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از عوامل موثر در طراحی فضای باز عمومی شهری، توجه به آسایش صوتی کاربران است. این مقاله به ارزیابی آسایش صوتی کاربران بوستان های شهری تهران می پردازد و راهکارهای افزایش آن را ارایه می نماید. روش بررسی: با برداشت میدانی در 30 نقطه ی بوستان های ملت، ساعی، لاله، شهر و بعثت، تراز معادل، تراز بیشینه و کمینه ی صدا و ترازهای آماری 10، 50 و 90 محاسبه گردید. بر اساس میزان و کیفیت صوت از منظر کاربران احساس، آسایش صوتی مورد ارزیابی قرار گرفت. هم چنین بر اساس مشاهدات میدانی اطلاعات محیطی و جغرافیایی پیرامون کاربران برداشت شد. یافته ها: اندازه گیری میدانی نشان داد تراز معادل صدا در تمامی نقاط بوستان ها بالاتر از 63 دسی بل می باشد که بالاتر از حد استاندارد محیط زیست ایران (55 دسی بل) است. تفاوت های میزان صوت اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاربران، بیانگر این است که تراز معادل صدای اندازه گیری شده با احساس آسایش صوتی کاملا همسو نمی باشد و متاثر از کیفیت صوت و ادراک صداهای مستقل است. بحث و نتیجه گیری: در ارزیابی آسایش صوتی در بوستان‌های شهری، دو عامل کمی صوت و ادراک آسایش صوتی می باید توامان مورد سنجش قرار گیرند. در این میان به میزان آرامش صداهای پیرامونی و نوع ترجیحات شخصی و منابع صوتی پیرامون کاربران، به عنوان عامل اصلی موثر در نارضایتی نیز باید توجه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  616 - بررسی و رتبه بندی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز
  مهرنوش چنگیزی روح الله کاظمی فروزان فرخیان
  10.22034/jest.2017.10753
  زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و جدا ناپذیر بودن آن ها از مجموعه شهر، جهت به حداقل رساندن خسارت های جانی، مالی و اثرات نامطلوب و ایجاد امنیت در پارک ها ضرورت اتخاذ خط مشی و راهکارهای ماندگار و بنیادین الزام آور می باشد. از این رو در این تحقیق بررسی مدیریت ب چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و جدا ناپذیر بودن آن ها از مجموعه شهر، جهت به حداقل رساندن خسارت های جانی، مالی و اثرات نامطلوب و ایجاد امنیت در پارک ها ضرورت اتخاذ خط مشی و راهکارهای ماندگار و بنیادین الزام آور می باشد. از این رو در این تحقیق بررسی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز و ارائه راهکارهای مدیریتی جهت بهبود وضعیت موجود انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه در ابتدا 6 پارک از انواع مختلف بر اساس تعداد جمعیت استقاده کننده، تعداد تجهیزات، مساحت، نوع پارک، نزدیکی به محل شهر جهت مطالعه انتخاب و سپس مجموعه ای از معیار ها و شاخصهای مرتبط با معیارها شناسایی گردید و بر اساس روش دلفی و نظرسنجی از خبرگان از 10-1 امتیازدهی گردید، بعد از حذف شاخص های کم اهمیت معیار ها و شاخص های شناسایی شده نهایی شدند. سپس با استفاده از تکنیک فرایند سلسله مراتبی بر اساس دیدگاه10 نفر از خبرگان و بر اساس مقایسه های زوجی اقدام به اولویت بندی معیارها و شاخص ها گردید. درانتها برای انتخاب بهترین معیار از معیار های محیط زیست، بهداشت و ایمنی و همچنین انتخاب بهترین پارک از تکنیک تاپسیس استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که امتیاز کسب شده شاخص های ایمنی پارک های تحت مطالعه با 526/0 امتیاز، از امتیاز شاخص محیط زیست با 656/0 کم تر و از امتیاز شاخص بهداشت؛403/0 بیش تر است. همچنین نتایج رتبه بندی پارک های تحت مطالعه نشان دهنده آن است که پارک جزیره از نظر وضعیت ایمنی، بهداشت و محیط زیست نسبت به سایر پارک های تحت مطالعه در وضعیت بهتری قرار دارد و پارک دولت نیز پایین ترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که توجه به ایمنی و سلامت پارک های شهری با توجه به سهم بالایی که پارک ها در حیات جمعی شهروندان دارند، ضرورتی غیرقابل انکار است و با عنایت به نتایج ارزیابی وضعیت پارک های شهری شهر اهواز بر اساس معیار های ایمنی، بهداشت و محیط زیست، ذکر این مهم ضرورت دارد که موفقیت برنامه های اصلاحی برای بهینه سازی شرایط سلامت پارک های شهری در همراهی و یکپارچگی سه عامل یاد شده و اجرای مدیریت یکپارچه آن ها نهفته است و این بدان مفهوم است که اجرای الگوی HSE-MS می تواند راهکاری موفقیت آمیز قلمداد گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  617 - بررسی اثر بهره‌گیری از قابلیت‌های فضای مجازی در تحقق توسعه پایدار شهری ایران(رویکرد استانی)
  نیلوفر مرادحاصل امیر حسین مزینی
  10.22034/jest.2017.11394
  زمینه و هدف: جمعیت شهری در ایران همچون روند جهانی آن روبه افزایش است. با افزایش جمعیت شهری در کشور میزان مصرف مواد اولیه، وسایل نقلیه، مصرف انرژی و امثال آن افزایش یافته که نتیجه آن افزایش آلودگی های محیطی است که خود مانعی در تحقق توسعه پایدار می باشد. لذا درکنار توسعه چکیده کامل

  زمینه و هدف: جمعیت شهری در ایران همچون روند جهانی آن روبه افزایش است. با افزایش جمعیت شهری در کشور میزان مصرف مواد اولیه، وسایل نقلیه، مصرف انرژی و امثال آن افزایش یافته که نتیجه آن افزایش آلودگی های محیطی است که خود مانعی در تحقق توسعه پایدار می باشد. لذا درکنار توسعه شهرها بایستی تبعات منفی حاصل از آن کاهش داده شود. در این میان بهره گیری از قابلیت های فضای مجازی (فن آوری اطلاعات وارتباطات) همچون دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک و امثال آن، نقش مهمی در کاهش این تبعات منفی دارد. در این چارچوب ارزیابی اثر بهره گیری از قابلیت های فضای مجازی در تحقق توسعه پایدار شهری ایران، هدف مطالعه حاضر می باشد. روش بررسی: در مطالعه حاضر در قالب مبانی نظری موجود و با استفاده از داده های استانی به بررسی اثر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات بر توسعه پایدار شهری کشور از مجرای کاهش تخریب محیط زیست (مصرف سوخت)، به تفکیک در استان های برخوردار و غیر برخوردار کشور پرداخته شده است. بدین منظور از روش داده های تلفیقی استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج بررسی حکایت از اثر معنی دار فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر تحقق توسعه پایدار شهری در استان های برخوردار دارد. این اثر در استانهای غیر برخوردار تایید نمی گردد. بحث و نتیجه‌گیری: بنظر می رسد دلیل تفاوت در معنی داری اثر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر تحقق توسعه پایدار در استان های برخوردار و غیر برخوردار در افزایش ضریب نفوذ و نهادینه شدن بهره گیری از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در استان های برخوردار در مقایسه با استان های غیر برخوردار می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  618 - بررسی نقش بام های سبز به عنوان راهبردی در جهت ارتقای کیفیت محیط زیست شهری از منظر معماری پایدار
  محمد رضـوانی محمد مهدی پایروند مهدی نوجوان مهدی صهبا
  زمینه و هدف: بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ پایدار است که از آن می‌توان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. استفاده کاربردی از بام ها می‌تواند به عنوان امکان بهره‌برداری بهینه از ز چکیده کامل

  زمینه و هدف: بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ پایدار است که از آن می‌توان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. استفاده کاربردی از بام ها می‌تواند به عنوان امکان بهره‌برداری بهینه از زمین‌های شهری قلمداد شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش بام های سبز به عنوان راهبردی در جهت ارتقا کیفیت محیط زیست شهری از منظر معماری پایدار می باشد. روش بررسی: جهت دستیابی به اهداف تحقیق، پرسش نامه ای مشتمل بر 22 سئوال طراحی شد و در اختیار 30 نفر از متخصصان در زمینه معماری و شهرسازی قرار داده شد. سؤالات پرسش نامه با توجه به مباحث معماری و توسعه پایدار شهری به سه گروه اصلی تاثیرات بام های سبز شهری در ابعاد چهارگانه (اکولوژیکی، اقلیمی، زیست محیطی و اقتصادی- فرهنگی)، تفاوت های سیستم بام سبز فشرده و گسترده و تفاوت های سیستم بام سبز و سیستم بام معمولی طبقه بندی شدند. جهت بررسی پایایی پرسش نامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. در نهایت جهت تحلیل پرسش نامه ها سه فرضیه شکل گرفت. یافته ها: میزان پایایی پرسش نامه 727/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب آن بود. پس از بررسی فرضیه ها، هر سه فرضیه مورد تایید قرار گرفت که اثر بخشی بالای بام های سبز در جهت ارتقا کیفیت محیط زیست از منظر معماری پایدار را نشان می‌دهد. نتایج به دست آمده از تحلیل پرسش نامه ها و فرضیه ها نشان داد در مجموع از نظر 70-80 درصد متخصصان، بام های سبز در راستای ارتقای کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند و در واقع در طراحی و برنامه ریزی، رابط ما و طبیعت به شمار می آیند. نتیجه گیری: بام های سبز می توانند اثرات منفی ساختمان ها در اکوسیستم محلی و در پی آن مصرف انرژی در بناها را کاهش دهند و در تغییرات جریان انرژی ساختمان ها نقشی تعیین کننده داشته و در عین حال جنبه زیبا شناختی برای ساکنان شهر داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  619 - تاثیر دیوارهای سبز شهری برکاهش دمای خرداقلیم‌ها و اثر جزیره گرمایی شهری
  مریم آزموده شاهین حیدری
  10.22034/jest.2017.11398
  زمینه و هدف: روند سریع توسعه شهرها بسیاری از فضاهای سبز را از بین برده و موجب بروز مشکلاتی از جمله جزیره گرمایی شهری شده است. برای بازگشت طبیعت به فضای شهری و برقراری دوباره چرخه متعادلی از پارامترهای اقلیمی، سطوح سبز می‌توانند نقش موثری را ایفا کنند. سطوح سبز با استفاد چکیده کامل

  زمینه و هدف: روند سریع توسعه شهرها بسیاری از فضاهای سبز را از بین برده و موجب بروز مشکلاتی از جمله جزیره گرمایی شهری شده است. برای بازگشت طبیعت به فضای شهری و برقراری دوباره چرخه متعادلی از پارامترهای اقلیمی، سطوح سبز می‌توانند نقش موثری را ایفا کنند. سطوح سبز با استفاده از اثر سایه اندازی، تبخیر و خنک‌کنندگی گیاهان ، می‌توانند موجب تعدیل شرایط دمایی شوند. روش بررسی: مطالعه میدانی روش اصلی این پژوهش است که در آن از دستگاه دیتا لوگر استفاده شد که به صورت اتوماتیک اطلاعات مربوط به دمای هوا و رطوبت نسبی را ضبط می‌کرد. روش بررسی بدین ترتیب بود که در آن دو دیوار سبز شهری انتخاب شده و فواصل مشخصی از آن( به ترتیب فواصل 0، 5/0، 1، 2 متر) توسط دستگاه مذکور اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: طبق اندازه‌گیری‌های به دست آمده جداره‌های سبز مورد بررسی در فصل گرم دمای فضای اطراف خود را به اندازه 63/0 و 1 درجه کاهش می‌دهند. در فصل سرد نیز دما به ترتیب میزان 43/2 و 76/1 درجه در نقاط چسبیده به دیوار بالاتر است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این بررسی‌ها نشان داد که در فصول گرم، دمای اطراف دیوارهای سبز تا 1 درجه سانتیگراد خنک‌تر و در فصول سرد تا 3 درجه گرم‌تر است بنابراین فضاهایی با گیاه‌کاری های عمودی شرایط مناسبی را با کاهش دما در فصل گرم و افزایش دما در فصل سرد به‌وجود می‌آورند که می‌تواند محیط مطلوب‌تری را برای انسان‌ها در مقیاس خرد اطراف خود ایجاد نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  620 - تاثیر معیارهای نوین نقدشوندگی بر اخلال ریزساختاری قیمت‌های پربسامد
  مجید صفری مجید زنجیردار محمود نصرالهی
  هدف این پژوهش بررسی تاثیر معیارهای نوین نقدشوندگی بر اخلال ریزساختاری قیمت‌های پربسامد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1391 تا 1396بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت در زمره پژوهش‌های توصیفی قرار داشته و از نظر روش پژوهش نیز در دسته پژوهش‌ چکیده کامل

  هدف این پژوهش بررسی تاثیر معیارهای نوین نقدشوندگی بر اخلال ریزساختاری قیمت‌های پربسامد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1391 تا 1396بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت در زمره پژوهش‌های توصیفی قرار داشته و از نظر روش پژوهش نیز در دسته پژوهش‌های همبستگی محسوب می‌گردد. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، ازروش کتابخانه‌ای استفاده شد. بر اساس روش نمونه گیری کوکران تعداد 126 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور توصیف و تلخیص داده‌های جمع‌آوری شده از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شده است. به منظور تحلیل داده‌ها ابتدا پیش آزمون‌های ناهمسانی واریانس، آزمون Fلیمر، آزمون هاسمن و آزمون جارک برا و سپس از آزمون رگرسیون چند‌متغیره برای تایید و رد فرضیه‌های پژوهش استفاده گردیده است. نتایج نشان می‌دهد معیارهای نوین نقدشوندگی مشتمل بر شکاف قیمتی، شکاف موثر و جزء انتخابی نامطلوب بر اخلال ریزساختاری قیمت‌های پربسامد تاثیر گذارند. نتایج به دست آمده با تئوری بازار دارای اخلال مطابقت دارد و تئوری بازار کارا را به چالش می‌کشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  621 - ارائه الگوی خوانش گرافیکی مبلمان شهری بهینه در راستای تحقق کیفیت محیط (موردمطالعه: منطقه 2 تهران)
  کتایون تیموریان پروانه زیویار سیدمانی اثنی عشری
  یکی از مهم¬ترین نیازهای انسان که باید در بستر زندگی شهری به آن پاسخ گفته شود، نیاز به زیست اجتماعی است.¬ شهرهای برخوردار از محیط بصری مطلوب قادرند تا با وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان، موجبات ارتقاء تصویر ذهنی جامعه از خویش و تقویت غرور مدنی آنان را فراهم سازن چکیده کامل

  یکی از مهم¬ترین نیازهای انسان که باید در بستر زندگی شهری به آن پاسخ گفته شود، نیاز به زیست اجتماعی است.¬ شهرهای برخوردار از محیط بصری مطلوب قادرند تا با وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان، موجبات ارتقاء تصویر ذهنی جامعه از خویش و تقویت غرور مدنی آنان را فراهم سازند. منطقه¬2¬شهرداري تهران یکی از بزرگ¬ترین مناطق شهری تهران است که دارای کاربری¬های فراشهری بسیاری است. به دلیل وجود چنین کاربری¬هایی حجم تردد و مسافرت درون‌شهری به منطقه 2 بسیار زیاد است؛ به همین خاطر در بحث مفهوم¬ گرافیک محیطی و مبلمان شهری حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی خوانش گرافیکی مبلمان شهری بهینه در راستای تحقق کیفیت محیط در منطقه 2 تهران به‌عنوان یک منطقه پرتراکم می¬باشد. روش تحقیق حاکم بر پژوهش روش آمیخته (کمی-کیفی) و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. گردآوری داده‌های تحقیق به‌صورت کتابخانه‌ای و از طریق مطالعات پیمایشی و مرور ادبیات نظری تحقیق صورت گرفته است. در مرحله نهایی با استفاده از آزمون فریدمن و تی¬تست به تحلیل داده¬ها پرداخته شده و در میان شاخص¬های مؤثر بر گرافیک محیطی مؤثر بر مبلمان شهری شاخص المان¬های شهری محدوده با مقدار 25/2 و شاخص نقاشی¬های ترسیم‌شده با رنگ‌بندی متفاوت بر روی دیوارها با مقدار 45/1 به ترتیب بالاترین و پایین¬ترین شاخص¬های گرافیک محیطی منطقه تشخیص داده شده¬اند. عناصر مبلمان شهری محدوده فاقد کارایی لازم برای شهروندان می‌باشند. نظارت بر طراحی، ساخت و مکان‌یابی عناصر شهری و مبلمان شهری طراحی‌شده در محدوده موردمطالعه، ازنظر استانداردهای رایج در حد پایینی میباشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  622 - سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه (مورد مطالعه بافت مرکزی شهر)
  مریم برانی اکبر عبدالله زاد ه طرف مهسا فرامرزی اصلی
  زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه روزافزون به جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و کالبدی نیز بر رویه و سیاست بازآفرینی شهری تأثیرگذار است. به طور خاص، جستجوی راه‌های جدید برای بازآفرینی شهرها به روشی پایدار، به مفهوم بازآفرینی شهری پایدار منجر شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه می باشد. روش کار: روش تحقیق بصورت توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری به روش تحلیل عاملی با نرم افزار SPSS و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص زیست محیطی با اثرگذاری مستقیم با 712/0 و غیر مستقیم 285/0، شاخص کالبدی با اثرگذاری مستقیم 695/0 و غیرمستقیم با 283/0، شاخص اقتصادی با اثرگذاری مستقیم 616/0 و غیر مستقیم 195/0 و شاخص اجتماعی با اثرگذاری مستقیم 537/0 و غیرمستقیم با 128/0 در بازآفرینی پایدار شهری بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه تاثیرگذار بوده اند. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه شاخص هایی زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. باید بطور قابل توجهی در پروژه‌های بازسازی شهری آینده در شهر ارومیه در اولویت قرار گیرند تا به پایداری منجر شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  623 - تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختار مدیریت شهری کلانشهر تبریز
  علیرضا زبردست رسول درسخوان
  زمینه و هدف: برای دستیابی به توسعه پایدار در ساختار مدیریت شهری شهرهای ایران بالاخص کلانشهرها، باید الگوی مشخصی برگرفته از ویژگی ها و ابعاد این مفهوم و کیفیات بستر هدف یعنی زمینه ایران ترسیم شود. هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختا چکیده کامل

  زمینه و هدف: برای دستیابی به توسعه پایدار در ساختار مدیریت شهری شهرهای ایران بالاخص کلانشهرها، باید الگوی مشخصی برگرفته از ویژگی ها و ابعاد این مفهوم و کیفیات بستر هدف یعنی زمینه ایران ترسیم شود. هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین مولفه های دستیابی به توسعه پایدار محیطی در ساختار مدیریت شهری کلانشهر در تبریز می باشد.روش بررسی: در این تحقیق، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی عرفی یا قراردادی: طبقه ها، طبقه های فرعی و زیرطبقه های ساختار الگوی مدیریت شهری توسعه پایدار-مبنا در کلانشهرهای ایرانی با تاکید بر کلانشهر تبریز تبیین شد. ابزار جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه عمیق و چهره به چهره نیمه ساختاریافته با 23 کارشناس مرتبط با هدف های تحقیق و با نمونه گیری هدفمند با حداکثر تنوع تا زمان دستیابی به اشباع داده ها، بود.یافته ها: پس از تحلیل داده ها، 4 طبقه، 20 طبقه ی فرعی، 99 زیرطبقه، صورتبندی شد. ظرفیت های اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، نهادی و زیست محیطی-کالبدی به عنوان مولفه های دستیابی به توسعه پایدار برای اولین بار در ساختار مدیریت شهری کلانشهرهای ایران تبیین گردید.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه برای رسیدن به توسعه پایدار باید به ساختار مدیریت شهری توجه بسیاری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  624 - ارائه راهبردهای باززنده‌سازی باغ‌های صفوی بهشهر با تاکید برمولفه های طراحی منظر سبز.
  سیده محدثه نجفی تروجنی سارا نهیبی حسین موسوی فاطمی
  زمینه و هدف: باغ تاریخی به دلیل غنای طبیعی، ارزش های کالبدی، تاریخی و فرهنگی، نیازمند صیانت است. مناظر تاریخی به جا مانده از گذشته هر سرزمین، نمادی از هویت و تمدن اجداد آن محسوب می گردد که به زندگی امروز ملتش معنا می بخشد. باغ های صفوی بهشهر از جمله باغ های ایرانی هستند چکیده کامل

  زمینه و هدف: باغ تاریخی به دلیل غنای طبیعی، ارزش های کالبدی، تاریخی و فرهنگی، نیازمند صیانت است. مناظر تاریخی به جا مانده از گذشته هر سرزمین، نمادی از هویت و تمدن اجداد آن محسوب می گردد که به زندگی امروز ملتش معنا می بخشد. باغ های صفوی بهشهر از جمله باغ های ایرانی هستند که همزمان با پایه ریزی شهر اشرف البلاد ساخته شد. این مجموعه در طول تاریخ دچار تحولات بسیار شده و بخش کوچکی از آن باقی مانده است. حفاظت و باززنده سازی باغ های صفوی بهشهر، عملی به منظور ارتقا هویت شهر و عاملی بر بقا و احیای سنت های بومی این شهر و سرزمین است. لذا هدف از این پژوهش شناسایی مهم ترین مولفه های طراحی منظر سبز شهری در محدوده مورد مطالعه و کاربست آنها در طراحی و باززنده سازی باغ های تاریخی این شهر است. روش بررسی: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و از روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. پس از تکمیل پرسشنامه ها توسط متخصصانبومی این حوزه به روش دلفی و تحلیل سوات اطلاعات بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و معیارهای طراحی سایت با توجه به اهداف پژوهش استخراج شد. یافته ها: از مهمترین عوامل موثر بر باززنده سازی منظر سبز شهری، عوامل کالبدی و عملکردی، اجتماعی، هویتی، زیست محیطی، عوامل منظر و سیمای بصری و عوامل تاریخی هستند. بنابر یافته های تحقیق عوامل هویتی مهم ترین عامل تاثیر گذار در محدوده ی باغ های صفوی بهشهر بوده است. بحث و نتیجه گیری: بر مبنای مطالعات شناخت محدوده و ارزیابی نظرات متخصصین، ایجاد فضایی باهویت و سرزنده که تامین کننده نیازهای مراجعان می باشد، مستلزم طراحی و باززنده سازی اصولی باغ های تاریخی است که هسته اصلی این شهر را شکل داده اند. نتایج نشان می دهد که این کار ارتقاء حیات و هویت شهری را نیز به همراه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  625 - افزایش تاب‌آوری محیط زیست با تدوین راهبردهای فرهنگی – اجتماعی گردشگری شهری در راستای توسعه پایدار (نمونه موردی منطقه 22 تهران)
  حسن عسگری دئفه علی محمدی برهان ریاضی بهار بیشمی
  زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطق چکیده کامل

  زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونة مطالعة موردی انتخاب شده است که عوامل مؤثر بر تاب‌آوری محیط‌‌زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه 22 تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب‌آوری محیط زیست منطقه 22 تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد.نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه‌گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه 22 تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب‌آوری می‌شود، دارد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می‌رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل مؤثر تاب‌آوری زیست محیطی در کلانشهرها می‌تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری مؤثر باشد.زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری شهری در منطقه 22 تهران و تدوین راهبردهای کاربردی فرهنگی اجتماعی صورت رفته است. با توجه به پتانسیل بالای منطقه 22 تهران در جذب گردشگر بویژه اکوتوریسم و همچنین شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه، این منطقه به عنوان نمونة مطالعة موردی انتخاب شده است که عوامل مؤثر بر تاب‌آوری محیط‌‌زیست شهری در برابر حضور گردشگر در آن مورد مطالعه قرار می‌گیرد.روش بررسی: روش تحقیق به صورت طرح پرسشنامه برای گردشگران بود. این پرسشنامه شامل ابعاد، زیرساختی، ساختاری و کالبدی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مدیریتی بود. در مرحله بعد پرسشنامه CVM تمایل به پرداخت گردشگران در راستای حفظ و توسعه محیط زیست شهری منطقه 22 تهران، بررسی شد. متغیرهای وابسته و مستقل تحقیق با کمک الگوی لاجیت ارزیابی شد و نتایج به صورت اثر مثبت یا منفی متغیرها بر تاب‌آوری محیط زیست منطقه 22 تهران محاسبه شد. در نهایت با کمک ماتریس TOWS راهبردهای مورد نیاز جهت مرتفع کردن مساله اصلی در تحقیق با کمک شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، استخراج شد.نتایج: در نتایج الگوی لاجیت مشخص شد متغیرهای دریافت ورودی، وظیفه‌گرایی و علت سفر اثر منفی و متغیرهای سطح درآمد، سن، میزان تحصیلات و متغیر پیامدگرایی اثر مثبت در میزان تمایل به پرداخت افراد در حفظ و توسعه محیط زیست منطقه 22 تهران که در نهایت منجر به افزایش تاب‌آوری می‌شود، دارد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می‌رسد برنامه مدون و دقیق جهت کنترل عوامل مؤثر تاب‌آوری زیست محیطی در کلانشهرها می‌تواند در ارتقاء کیفی محیط زیست شهری مؤثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  626 - سناریو بندی یکپارچگی شبکه اکولوژیک منظر شهری بر اساس مدل بهبودیافته جاذبه (در پهنه شمال شرق تهران)
  حسین موسوی فاطمی فرح حبیب پویان شهابیان
  زمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهم‌ترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسع چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهم‌ترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسعه شبکه های سبز شهری در کلان‌شهرهای امروزی می توان از تنوع زیستی حفاظت کرد و درنهایت به وسیله پیوستگی اکولوژیکی عاملی برای جلوگیری از انزوا جمعیت ها و گونه ها شد. هدف این مقاله اتصال شبکه‌های اکولوژیک منظر شهری و درنهایت ارائه خدمات اکوسیستمی یکپارچه در شهرها و تولید کریدورهای بالقوه پیشنهادی و سناریو بندی آن ها است.روش بررسی: در این پژوهش از مدل بهبودیافته جاذبه و توسعه سناریو و تجزیه‌وتحلیل شبکه در محیط نرم افزار GIS استفاده‌شده است.یافته ها: نتایج نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از لایه های هزینه، مقاومت و لکه های اصلی به مجموعه ای از کریدورهای پیشنهادی و اولویت بندی آن ها رسید؛ همچنین می‌توان سناریوهای مختلف را از طریق آنالیز شبکه کریدورها در پهنه موردمطالعه گسترش داد.بحث و نتیجه‌گیری: بر مبنای لایه مقاومت، لکه اصلی و لایه هزینه به تولید اولویت‌بندی کاربردی کریدورهای پیشنهادی پرداخته شد تا به‌واسطه آن بتوان به توسعه سه سناریو بالقوه در پهنه شمال شرق تهران دست‌یافت. درنهایت از طریق تحلیل سه سناریو پیشنهادی، راهبردهای تصمیم گیری و تبیینِ یکپارچگیِ شبکه اکولوژیِ منظر شهری، مطلوب‌ترین سناریو معرفی شد. خروجی این تحقیق می‌تواند به‌عنوان نقشه ای پایه ای برای توسعه و بازنده سازی ساختارهای منظر اکولوژیک شهری مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  627 - ارزیابی کارآمدترین الگوریتم طبقه‌بندی نظارت‌شده در پایش تغییرات رشد شهر تهران
  آیدا اشجعی سید مسعود منوری جلیل ایمانی هرسینی مریم رباطی زهرا عزیزی
  زمینه و هدف: گسترش افقی شهر پدیده ای پویا و پیچیده بوده و مؤثرترین عامل تغییر کاربری- پوشش اراضی همگام با رشد جمعیت و اقتصاد است و تغییرات ناشی از آن، بر پوشش گیاهی و عملکرد اکوسیستم های شهری تأثیر می گذارد. در این پژوهش شناسایی مناسب ترین الگوریتم طبقه بندی برای بررسی چکیده کامل

  زمینه و هدف: گسترش افقی شهر پدیده ای پویا و پیچیده بوده و مؤثرترین عامل تغییر کاربری- پوشش اراضی همگام با رشد جمعیت و اقتصاد است و تغییرات ناشی از آن، بر پوشش گیاهی و عملکرد اکوسیستم های شهری تأثیر می گذارد. در این پژوهش شناسایی مناسب ترین الگوریتم طبقه بندی برای بررسی اثر رشد افقی شرق شهر تهران در بازه ی زمانی ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ بر تغییرات کاربری- پوشش اراضی مجموعه حفاظتی جاجرود مورد مطالعه قرار گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش تهیه نقشه تغییرات پوشش- کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده و مقایسه ی سه الگوریتم شبکه عصبی، حداقل فاصله و حداکثر شباهت در محیط نرم افزارENVI 5.3.1 انجام شد. یافته ها: تغییرات کاربری- پوشش اراضی سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ (بازه زمانی ۳۰ سال) بیانگر افزایش مساحت کاربری- پوشش اراضی شامل مرتع متراکم ۴۵/۵۸%، اراضی بایر۱۹/۹۱%، شهر ۵۷/۶۵%، جنگل ۴۷/۷۴% در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۶۵ است. بحث و نتیجه گیری: با مقایسه و بررسی سه الگوریتم طبقه بندی نظارت شده شامل شبکه عصبی، حداقل فاصله، حداکثر شباهت، روش شبکه عصبی مناسبترین الگوریتم به منظور شناسایی تغییرات کاربری- پوشش اراضی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  628 - تحلیل ساختار فضایی – کالبدی بافت فرسوده شهری با رویکرد بهسازی و نوسازی ( نمونه موردی: بافت فرسوده شهر تهران – ده ونک)
  امیرمحمد هاشمی علیرضا استعلاجی سیمین نجمی
  زمینه و هدف: یکی از معضلات هر شهر، وجود بافت فرسوده در شهر می باشد. بافت های فرسوده پیش از آنکه از مجموعه های متشکل از ساختمانها، معابر و خیابان ها باشد، مجتمع های زیستی اجتماعی می باشند و شکل گیری آن محصول متغیرهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... می باشد. محله ده چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از معضلات هر شهر، وجود بافت فرسوده در شهر می باشد. بافت های فرسوده پیش از آنکه از مجموعه های متشکل از ساختمانها، معابر و خیابان ها باشد، مجتمع های زیستی اجتماعی می باشند و شکل گیری آن محصول متغیرهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... می باشد. محله ده ونک واقع در منطقه 3 تهران است و دارای بافت فرسوده و قدیم ساز با خانه های نامقاوم، کوچه های باریک و جمعیت زیاد می باشد. در این محله، مردم خانه های خود را بدون نقشه از پیش تعیین شده ساخته اند و فاقد اصول و معیارهای ساخت و ساز است. این ساخت و ساز غیراصولی و نامنظم باعث ایجاد بافت فرسوده محله گردیده است. روش بررسی: در این مقاله با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و آزمون t نمونه ای و با هدف ارائه راهکارهایی جهت ساماندهی بافت فرسوده محله، به بررسی بافت فرسوده محله ده ونک پرداخته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که محله ده ونک دارای بافت فعال است اما از نظر کالبدی دارای وضعیت نامطلوب می‎باشد. بحث و نتیجه گیری: بازآفرینی و طرح های ساماندهی در این محله با حمایت نهادهای دولتی مانند ارائه تسهیلات مالی و یا سایر سیاست های تشویقی در امر نوسازی مسکن، نوسازی و اصلاح زیرساخت ها، جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی، فرهنگ سازی بین مردم محله، رفع کمبودهای خدماتی محله، ایجاد تشکل های مردمی برای امر نوسازی و .... امکان پذیر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  629 - طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED با هدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران
  راحله کمالی نسیم صحرائی نژاد مریم رباطی
  پایداری، توسعه و محیط زیست، دوره دوم، شماره 1، بهار 1400 طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED باهدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران[1] راحله کمالی[2] نسیم صحرائی نژاد[3]* n.sahraienejad@gmail.com مریم رباطی[4] تاریخ دریافت: 08/11/98 چکیده کامل

  پایداری، توسعه و محیط زیست، دوره دوم، شماره 1، بهار 1400 طراحی محیط پارک‌های شهری با رویکرد CPTED باهدف ارتقای احساس امنیت در محله اسلام آباد، منطقه 2 شهر تهران[1] راحله کمالی[2] نسیم صحرائی نژاد[3]* n.sahraienejad@gmail.com مریم رباطی[4] تاریخ دریافت: 08/11/98 تاریخ پذیرش: 06/08/99 چکیده از ابتدای خلقت انسان، نیاز به امنیت همواره به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای بشر و تامین آن از مهمترین مسائل جوامع بشری محسوب گردیده است. از سوی دیگر پارک‌های شهری را می‌توان از مهمترین فضاهای عمومی در محیط‌های شهری برشمرد که بحث امنیت در آن حائز اهمیت بسیار می‌باشد. هدف پژوهش، بررسی رویکرد CPTED در جهت ارتقای امنیت محیطی در پارک‌های شهری است که امروزه کمتر به لزوم ارتقای امنیت و ظرفیت‌های بالقوه پارک‌های شهری در کاهش و یا جلوگیری از جرایم توجه می‌شود. تحقیق حاضر، بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و از نوع راهبردی بوده و محدوده موردمطالعه پژوهش محله اسلام آباد در منطقه 2 شهرداری کلانشهر تهران بوده که محله ای قدیمی با ساختار کالبدی نامناسب، نفوذپذیری پایین و نرخ بالای وقوع جرائم مختلف اما دسترسی مناسب به نقاط مختلف شهر است. با استفاده از مطالعات میدانی به بررسی وضع موجود محله پرداخته شده و در ادامه با استفاده از ابزار پرسشنامه و بر اساس فرمول کوکران نظرات 400 نفر از مشارکت کنندگان در خصوص شاخص‌های امنیت محیطی جمع آوری می‌گردد و در نهایت با استفاده از روش تحلیل همبستگی و روش تحلیل آماریt و همچنین تحلیل SWOT داده ها، تحلیل و راهکارهای ارتقای امنیت ارائه می‌گردند. نتایج این مطالعات نشان می دهد که محدوده مورد مطالعه به لحاظ امنیتی وضعیت نامطلوبی دارد و نیاز به ایجاد پارک با استفاده از رویکرد طراحی محیطی در جهت کاهش جرائم وجود دارد و در نهایت بر اساس راهکارهای پیشنهادی، طرح راهبردی جهت شکل گیری و احداث این پارک ارائه خواهد شد. واژگان کلیدی: پارک شهری، طراحی محیط، احساس امنیت، رویکرد CPTED Environment Design for Urban Parks with CPTED Approach to Promote Sense of Security in Islamabad Neighborhood, Region 2nd of Tehran J. Sus. Dev. & Env., Vol 2, No.1, Spring 2021 Rahele Kamali[5] Nasim Sahraei Nejad[6]* n.sahraienejad@gmail.com Maryam Robati[7] Abstract From the beginning of human creation, the need for security has been always as one of the basic needs of human and providing this was as one of the most important issues in human societies. On the other hand, urban parks are one of the most principal areas in urban environment that their security issue is very crucial. The purpose of this study is to investigate the CPTED approach to promote environmental security in urban parks, however, today it is neglected the security improvement necessity and potential capacity of urban parks in decreasing or preventing crimes. The study is a descriptive-analytical research and the study area is ​​Islamabad neighborhood located in 2nd region of Tehran metropolitan’s municipality, which is an old neighborhood with unsuitable physical structure, low permeability and high rate of crime occurrence, at the same time with convenient accessibility to different point of the city. Using field studies, the present status of this neighborhood has been investigated and then using questionnaire which according to Cochran Formula had 400 participants among the park’s users, are collected their views about environmental security indicators. Finally, the collected data are analyzed using correlation analysis method, t-statistical analysis and also SWOT analysis, and then security enhancement strategies in urban parks, are presented. The results show that the present situation in this area in terms of security, is an improper condition, which the research emphasize the necessity of an urban park development with utilization of crime prevention through environmental design solutions and finally according to the proposed approaches, a strategic plan have been presented in order to develop and design the urban park. Keywords: Urban Parks, Environmental Design, Sense of Security, CPTED Approach مقدمه نیاز به امنیت، ‌همواره از بنیادی ترین نیازهای بشر و مسأله وقوع جرم، از مهمترین مسائل جامعه بشری به شمار آمده است (1). در گذشته و نیز در جوامع کوچک، به واسطه وجود روابط چهره به چهره و حاکم بودن نظارت‌های اجتماعی خودجوش، احساس امنیت بیشتری وجود داشته و در نتیجه زمینه‌های وقوع جرم در حداقل ممکن بوده است؛ ولی در جوامع شهری به ویژه جوامع شهری بزرگ، به علت عدم امکان نظارت‌های کامل اجتماعی نسبت به جوامع ساده، زمینه‌های احساس ناامنی یکی از مهمترین مسائل شهری محسوب شده، به موجب آن شرایط برای وقوع جرایم بسیار مستعدتر است(2). از آنجا که یکی از معیارها و عوامل مهم در مباحث مرتبط با ابعاد اجتماعی توسعه پایدار، تشویق شهروندان برای حضور در فضاهای شهری و تقویت تعاملات اجتماعی در این عرصه‌ها، به منظور افزایش احساس امنیت در فضاهای شهری است، طبیعتاً شناسایی و رفع موانع چنین حضوری ضروری به شمار می آید. (3) امنیت در لغت به معنای نداشتن دلهره و ترس است. بنابراین معنای لغوی امنیت، رهایی از خطر، تهدید، آسیب، اضطراب،‌هراسی، ترس، نگرانی یا وجود آرامش، اطمینان، آسایش، اعتماد، تأمین و ضامن است (4). بر اساس تعاریف، احساس امنیت نیز ﺑﻪ ﻓﻘﺪان ﻫﺮاس از ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺷﺪن ﯾﺎ به ﻣﺨﺎﻃﺮ اﻓﺘﺎدن وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ و ارزشﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻧﺒﻮد ﺗﺮس از ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺣﻘﻮق و آزادی ﻫﺎی ﻣﺸﺮوع ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽشود. احساس امنیت به منزله یک متغیر اجتماعی می تواند تحت تاثیر عوامل متعدد اجتماعی و فردی قرار گیرد و به این ترتیب، امنیت شامل دو وجه است؛ وجه تحقق امنیت در گرو نبود خطر است و وجه دیگر در گرو کسب فرصت‌ها و تضمین منافع و ارزش‌ها (5). به طور کلی امنیت را می‌توان از متشکل از سه لایه اصلی دانست که آنها عبارتند از، امنیت فردی، امنیت اجتماعی روانی و امنیت ملی. تعریف امنیت اجتماعی که موضوع اصلی این مطالعه خواهد بود، حالت فراغت ‌همگانی از تهدیدی که رفتار غیرقانونی یک فرد (جرم)، ممکن است در تمامی یا در بخشی از یک جامعه پدید آورد . به عبارت دیگر، امنیت اجتماعی را می توان وضعیتی آرام تلقی نمود که انسان در نهایت ایمنی نسبت به جان، مالی، ناموس، حیثیت، ‌هویت، ارتباطات، تفکرات، ارزش‌ها و... خود چه در زمان حال و چه در آینده اطمینان داشته و شبانه روز را با تحمل حداقل ریسک ممکن سپری سازد. از سوی دیگر، برخی صاحبنظران معتقدند امنیت از دو جنبه عینی و ذهنی تشکیل شده که جنبه عینی و بیرونی آن ‌همان ایمنی و جنبه ذهنی و درونی آن احساس امنیت نام دارد. از جمله عواملی که بر احساس امنیت اجتماعی در یک جامعه تاثیر می گذارند می‌توان به نابرابری اجتماعی، میزان سرمایه اجتماعی در دسترس، مشارکت، پایبندی به ارزش‌های مشترک، اعتماد اجتماعی و عوامل زمینه ای مثل جنسیت، سن، نوع خانواده، محیط، ویژگی‌های محیطی و غیره اشاره کرد (6). شناسایی عوامل و عناصر تامین امنیت اجتماعی و احساس ایمنی از پیش شرط‌های اصلی و موثر در جهت ارتقای امنیت اجتماعی و احساس امنیت به شمار می رود. و فضاهای شهری نیز یکی از مهمترین عرصه های بروز و یا عدم بروز این پدیده ها خواهد بود. فضای شهری صحنه‌ای است که کنش‌ها و فعالیت‌های عمومی زندگی شهری در آنها به وقوع می‌پیوندد (4). به عبارت دیگر، فـضای شهری به ترکیبی اطلاق می‌شود که از فعالیت‌ها، بناهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اداری تجاری و مانند آن و عناصر و اجـزای شهری به صورتی آراسته،‌ هماهنگ و واجد نظم و زیبایی و بالطبع با ارزش‌های بصری تشکیل می‌گردد و از نظر فیزکی دارای شاکله ای محصورکننده می‌باشد. به عبارتی فضای شهری جزئی از یک شهر است کـه به عنوان عرصه عمومی تجلی‌گاه فعالیت‌های شهری است. در این میان شهروندان به عنوان فعالان عرصه عمومی و کاربران فضاهای شهری در این بستر به تعامل و کنش مشغولند. بسیاری معتقدند که فضای شهری از دو جنبه کالبدی و اجتماعی مورد ارزیابی اندیشمندان قرار گرفته است؛ بدین معنا که بررسی‌های کالبدی بیشتر از نگاه معماران و بررسی‌های اجتماعی از دید جامعه شناسان شهری، برنامه ریزان و جغرافیا دانان شهری بوده است(7). از سوی دیگر، ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎیی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎزدﻫﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ بالائی دارﻧﺪ و ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم از آﻧﻬـﺎ در ﮔـﺬران اوﻗـﺎت ﻓﺮاﻏـﺖ، ﺗﻔﺮﻳﺢ و ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن و ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﻧﻈﺎﻳﺮ اﻳﻨﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﭘﺎرکﻫﺎی ﺷﻬﺮی نیز ﺑﺨﺸﻲ از ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻋﻤﻮﻣﻲاﻧﺪ ﻛـﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ دارا ﺑﻮدن ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ، ﺟﻨﺒﻪ ﺧﺪﻣﺎت‌دﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ را ﻧﻴﺰ دارﻧـﺪ. ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻳﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎ ًاﺻﻮﻻ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻃﺒﻘـﺎت ﻣـﺮدم ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ(8). ﭘﺎرک‌ها و ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی از اﻫﻤﻴﺖ راﻫﺒﺮدی زﻳﺎدی ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺴﺘﻲ ﺟﻮاﻣﻊ ﺷﻬﺮی اﻣﺮوز ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻜﺎن ﻫﺎﻳﻲ در ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻬﺮی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺎﻛﺴﺎزی ﻫﻮا، ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﺮدن ﺑﺎد، ﻛﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﻲ ﺻﻮﺗﻲ و ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻴﻜﺮوﻛﻠﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎی ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﺷﻬﺮی ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺷﻮد .ﭘﺎرکﻫﺎ از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪاﻧﺪ، زﻳﺮا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ارزشﻫﺎی ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ، زﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﺗﺎرﻳﺨﻲﺷﺎن ﺑﺮ ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂ ﺷﻬﺮی ﻣﻲاﻓﺰاﻳﺪ. و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ آﻣﺎر ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻛﻴﻮ و ﻛﻮﻟﻲ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ از ﭘﺎرک و ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ رﻓﺘﺎر و ﻣﻨﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻬﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ دارﻧﺪ و ﻣﻴﺰان ﺗﺨﻠﻒ و ﺟﺮم ﻧﻴﺰ در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ اﺳﺖ(9). بنابراین پارک ها را می‌توان از مهمترین فضاهای عمومی در محیط‌های شهری برشمرد که مساله امنیت در آن بسیار حائز اهمیت خواهد بود. پیوند مفهوم شهر و امنیت از زمانی که جامعه شناسی ‌هویت علمی و مستقلی یافت‌همواره در کنار یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجائی که وقوع‌ هر جرمی، نیازمند مکان و بستر محیطی مساعد است لذا وجود برخی ویژگی‌ها در محیط های شهری، آن‌ها را به مکان‌های جرم خیز تبدیل می‌نماید. ارتباط بین شهر و جرم از آن روست که ویژگی‌های فضایی - محیطی می تواند پرورش دهنده جرائم خاصی باشد. نکته اساسی ان است که شرایط عینی و کالبدی زندگی شهری می تواند روابط شهروندان با شهر را محدود سازد. ریشه این محدودسازی تعاملات با شهر نگرانی و ترسی آنان از تعرض اعمال و رفتارهای مجرمانه است. شهروندان برای کاهش آسیب‌ها و ضررهای چنین تعرضی ترجیح می‌دهند تا حیطه بده بستان خود را با شهر محدود کنند (10). بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخی از فضاهای شهری به دلیل ویژگی‌های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شان، میزان یا نرخ بزهکاری بیشتری دارند؛ و به عکس، برخی از فضاها مانع و بازدارنده ارتکاب جرایم در درون خود‌هستند. از طرفی نیز به تحقیق ثابت شده است که مجرمان در ارتکاب جرم اغلب دست به انتخاب‌های منطقی می‌زنند و به دنبال ساده‌ترین، کم‌خطرترین و مناسب‌ترین فرصت‌ها و شرایط مکانی و زمانی برای ارتکاب جرم‌هستند (3). توجه به مکان، به عنوان عامل بی واسطه در وقوع جرم و ایجاد ناامنی، در مقایسه با عواملی فردی یا ساختاری این امکان را محقق می‌سازد تا راهکارهای عملی‌تری برای پیشگیری از جرم ارائه گردد. از سوی دیگر تحلیل فضایی جرم در شهرها به شناسایی الگوهای رفتار مجرمانه، کشف کانون‌های جرم خیز و در نهایت به تغییر این شرایط و خلق فضاهای مقاوم در برابر جرم و رفع نابهنجاری‌های شهری کمک می‌کند. از این‌رو بررسی‌های مکانی از اهمیت بسزایی در مطالعه جرم برخوردار بوده و ضرورت بررسی موضوع را دوچندان می‌نماید. تئوری‌های مطرح شده در زمینه تاثیر عوامل محیطی بر روی رفتارهای اجتماعی به دو بخش تقسیم می‌شوند یکی مربوط به عوامل محیط طبیعی و دیگری عوامل محیط انسان ساخت و مصنوع به ویژه محیط‌های شهری و تاثیر آن بر رفتار انسانی تاکید می‌کند(6). تئوری مشهور در خصوص نقش محیط بر بروز رفتارهای نابهنجار و مجرمانه به تئوری پیشگیری از جرم مکان محور شهرت دارند که شامل رویکردهایی چون پیشگیری از جرم توسط طراحی محیط یا [8]CPTED، پیشگیری از جرم موقعیتی، امنیت از طریق طراحی و ... می شوند که شاید بتوان اولین تلاش در جهت دستیابی به اهداف این رویکردها را اصلاحات ساختار کالبدی محلات دانست که در سیر تاریخی از تمرکز بر کالبد کاسته و بر نقش ایجاد ارتباط میان ساکنین و تقویت حس جمعی تاکید داشته و در نهایت برای پایدار ماندن امنیت در محلات وظیفه ایجاد و تداوم آن را به خود ساکنین واگذار کرده است که بی شک تاثیر طراحی در این زمینه بیش از سایر عوامل خواهد بود. رویکرد CPTED(پیشگیری از جرایم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد‌هدفمند در جهت طراحی کارآمد و‌ هوشمندانه مولفه‌های محیطی با بکارگیری بهینه محیط مصنوع در کاهش جرایم دانست که بطور موثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایتمندی شهروندی و در نتیجه یهیود رفاه اجتماعی جامعه تاثیر بسزایی دارد. بر این موضوع اتفاق نظر جمعی وجود دارد که رویکرد موردنظر در دو بعد کاهش حقیقی جرایم در محیط‌های شهری از یکسو و افزایش احساس ایمنی و امنیت فضایی در آنها موثر است(11). می‌توان گفت که نظریه پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی رهیافتی جدید است که سابقه‌ای دیرینه دارد. این نظریه محصول دهه 60 میلادی به بعد درآمریکا است. شاید قبل از این،‌ هیچگاه به این اندازه به تأثیر محیط ساخته شده بر جرم پرداخته نشده بود. بعد از این دهه بود که در اثرفعالیت‌های افرادی چون حیات و مرگ شهرهای بزرگ جین جاکوبز با کتاب پیشگیری از جرم ، اسچلمو آنجل با کتابپیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، الیزابت وود با کتابجنبه‌های اجتماعی خانه سازی در توسعه شهری، اسکار نیومن با کتاب فضای قابل دفاع و کتاب سی ری جفری با نام پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، این نظریه و روابط میان محیط و جرم بیشتر آشکار شد. این رویکرد دردهه ۱۹۷۰ و۸۰(سال 1969) برای اولین بار توسط جفری[9] با عنوان نظریه پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) مطرح شد. این ایده بر اساس نظریات اسکار نیومن[10] (۱۹۷۲) و ری جفری (۱۹۷۱) انتشار یافت. مفهوم بنیادی برنامه پیشگیری از جرم از گذر طراحی محیطی بر این اساس استوار است که بافت فیزیکی محیط را می‌توان به گونه‌ای شکل داد که سبب کاهش جرم و یا ترس از وقوع جرم و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی گردد. راهکارهای ایمن‎سازی فضاهای کالبدی با استفاده از اصول پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی از جمله مباحث مهم در نگرش فرصت محیطی و بزهکاری است. بر اساس تعریف انستیتوی ملی جرائم در آمریکا CPTED عبارت است از: طراحی و استفاده مناسب از محیط ساخته شده، که می‌تواند باعث کاهش ترس و وحشت از جرم و بهبود کیفیت زندگی گردد(12). این رویکرد این امکان را می‌دهد تا با طراحی کالبدی از طریق طرح کالبدی ساختمان و طراحی و دسترسی به اماکن جرم‌خیز، بتوان از ایجاد محیط‌های مناسب برای جرم و جنایت پرهیز کرد و بازدارنده‌ای برای ارتکاب جرایم بود. این امر از آن جهت مهم است که امروزه در فرآیندهای طراحی فضای شهری کمتر به توانایی‌های نهفته مناطق شهری در ساختمان‌ها درکاهش و یا جلوگیری از جرایم توجه میشود(11). برنامه‌های پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی از راه طراحی ومدیریت و محیط فیزیکی ساختمان‌ها، اماکن مسکونی و محیطهای تجاری، امنیت عمومی را افزایش و ترس از وقوع جرم را کاهش می‌دهند(3). رویکرد پیشگیری از جرم به وسیله طراحی محیطی در خلق فضاهای امن، به مسئله "کنترل فضا" از راه‌های گوناگون تأکید دارنــد(13). ارتقای سطح رؤیت‌پذیری محیط، جلوگیری از پیچیدگی فضا یا به عبارتی طراحی محیط‌های خوانا (به خصوص در کاربری‌های جمعی و پر ازدحــام)، تعیین قلمرو و ... از جمله راهکارهای کالبدی محیطی به منظور کاهش جرم در فضاست(15). علاوه بر مؤلفه‌های کالبدی، عوامل متعددی در تعیین کیفیت امنیتی در محیط تأثیرگذارند که از جمله می‌توان به فاکتورهایی مانند عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بر میزان جرم پذیری محیط اشاره نمود(15). همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است مهمترین استراتژی‌های تاثیر گذار بر این رویکرد عبارتند از نظارت و مراقبت، کنترل و دسترسی، سخت کردن آماج جرم، تعمیر و نگهداری، حمایت از فعالیت های اجتماعی و تفکیک قلمرو. شکل 1- اصول رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی منبع: (7) از نمونه‌های موفق در زمینه ارتقای امنیت در پارک‌های شهری می‌توان به پارک گرین[11] اکر اشاره نمود. پارک گرین اکر ورودی تعریف شده مشخص و با‌هویتی دارد که با دعوت کنندگی زیاد، عابران پیاده را به داخل فضای پارک فرا می خواند. علاوه بر آن وجود آب- مجسمه در فضای ورودی و نهری که از ابتدای ورودی به فضای داخلی پارک روان است، و دیدن آبشار در مقابل، در ایجاد پویایی فضای ورودی و تشویق افراد برای ورود به پارک نقش قابل توجهی دارد. وجود مکان‌های نشستن مناسب و متنوع در پارک، انعطاف پذیری در طراحی، جلوه‌های مختلف حضور آب در پارک از ویژگی‌های اساسی این پارک می‌باشد. در ایران نیز پارک شفق در محله یوسف آباد تهران از نمونه‌های موفق داخلی در زمینه ارتقای امنیت در پارک‎‌های شهری است. شکل 2- وضعیت پارک کرین اکر و تامین امنیت در آن از سوی دیگر جامع‌ترین تحقیق درباره امنیت و مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی و محیطی را باید در سندی دانست که با همکاری ارگان ایمن شهر هابیتات و ارگان USL (2014)به انجام رسیده است و به ارائه اهداف، روش شناسی، راهبردها و راهکارهایی معطوف است که به افزایش مولفه‌های امنیت‌سازی شهری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی و خاصه کالبدی و محیطی می‌پردازد. Jongejan, & Woldendorp سال 2013 در مقاله خود با عنوان رویکرد موفق طراحی محیطی (CPTED) و ایمن سازی مسکن به این نتیجه دست یافتند که که ایمن سازی مساکن از طریق استفاده از پیشگیری از جرایم از طریق طراحی محیط زیست و فراهم آوردن اطمینان از اینکه امنیت فیزیکی مسکن می‌تواند در برابر جنایات جنایی مقاومت کند، جرم را کاهش داده است. بیلر(2012) در پایان‌نامه‌ای با عنوان برنامه‌ریزی برای امنیت فضاهای عمومی، به ارزیابی و سنجش امنیت در فضاهای عمومی شهر برلین پرداخته است. از جمله شاخص‌های مورد بررسی در این پژوهش می‌توان به علائم، مالکیت، استراحتگاه، تنوع مکان‌های نشتن، روشنایی، اغذیه فروشی‌ها، تزیینات بصری و هنری، دسترسی، خرد اقلیم، ناحیه تجاری، دوربین‌های امنیتی و ... اشاره کرد(4). بهرامی و دیگران(1396) در مقاله‌‌ای با عنوان تبیین نقش شاخص‌های کالبدی در راستای ارتقای امنیت شهروندان با رویکرد CPTED (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ محلۀ زینبیۀ اصفهان) به این نتیجه دست یافتند که بین تمامی شاخص‌های کالبدی به‌ جز پوشش گیاهی، به عنوان متغیر مستقل و امنیت به عنوان متغیر وابسته، رابطۀ معنادار وجود دارد. همچنین، با توجه به نتایج آزمون همبستگی، کاربری اراضی و مبلمان شهری بیشترین همبستگی را با امنیت محیطی محدودۀ زینبیه داشته‌اند. از نظر شهروندان مبلمان شهری و کاربری اراضی و دانه‌بندی بافت بیشترین تأثیر را بر امنیت خواهند داشت. ذاکر حقیقی و دیگران(1393) در مقاله‌ای با عنوان ارتقاء امنیت محیطی و کاهش جرایم شهری بر مبنای رویکرد CPTED پس از ذکر مقدمه‌ای بر انگیزه‌ها و ضرورت‌های نظری در حوزه امنیت عمومی شهری، به نقش کالبدی شهر از دیدگاه برنامه‌ریزی و طراحی شهری در کاهش و پیشگیری از جرایم شهری بر مبنای رویکرد CPTED پرداخته‌اند(14). با توجه به جمع بندی مطالعات نظری انجام شده معیارهای تاثیرگذار بر شکلگیری رویکرد CPTED و دستیابی به احساس امنیت در پارک‌های عبارتنداز فرم فضا، آسایش بصری، اندازه فضا، سازمان فضایی، فضای سبز، اختلاط کاربری، نوع فعالیت و حضورپذیری که می‌توان از طریق مدل مفهومی زیر نشان داد: نمودار 1- مدل مفهومی ارتقای امنیت در پارک‌های شهری با رویکرد طراحی محیطی(CPTED) به نظر می رسد طراحی محیطی مناسب پارک شهری در این محدوده مطالعه (محله اسلام آباد منطقه 2 شهرداری تهران) می تواند نقش مهمی در ارتقای امنیت محله داشته باشد که تلاش می گردد تا در این پژوهش به آن پرداخته شود. در این راستا این پژوهش فرضیات زیر را طراحی نموده است: به نظر می رسد ارتباط مستقیم و معناداری میان رعایت اصول طراحی محیط و شاخص‌های احساس امنیت شهری می‌باشد. به عبارتی می‌توان با کاربرد صحیح طراحی محیطی موجبات ارتقای سرزندگی در این فضاها را فراهم نمود. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت محدوده مورد مطالعه؛ میزان رضایت از وضعیت شاخص‌های امنیت در آن کمتر از حد متوسط باشد. روش بررسی پژوهش حاضر به لحاظ روش شناسی از نوع توصیفی تحلیلی است و با توجه به‌ هدف خود که نقش و تاثیر طراحی محیطی در دستیابی به امنیت در شهرهاست در زمره پژوهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد. نوشتار حاضر که در ابتدا با مرور برخی از مبانی مرتبط و ‌همچنین مراجعه به مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی، شالوده تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود را در سطح محله اسلام آباد در منطقه 2 کلانشهر تهران رقم می‌زند، در زمره مطالعات کتابخانه‌ای اسنادی طبقه‌بندی می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه ساکنین محله اسلام‌آباد در منطقه 2 تهران که بر اساس آخرین سرشماری انجام شده جمعیت آن حدود 8 هزار نفر برآورد گردیده است که به روش نمونه گیری کوکران تعداد 400 نفر از این افراد بعنوان کاربران این پارک به شکل تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب می‌گردند. از آنجا که در بخش مطالعات، از تکنیک SWOT به منظور تحلیل و‌همچنین ارزیابی، بهره خواهد برد، در زمره مطالعات تحلیلی از نوع راهبردی طبقه بندی می‌گردد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل همستگی و تحلیل آماره T انجام گردیده است. شناخت محدوده مورد مطالعه محدوده مورد مطالعه در این پژوهش محله اسلام آباد از محلات با بافت قدیمی در منطقه 2 کلانشهر تهران با جمعیت تقریبی 8000 نفر می باشد که امروزه حدود یک چهارم مساحت آن (11576‌هکتار) را بافت فرسوده و غیررسمی تشکیل می دهد که 917نفر از جمعیت کل محله در این مساحت زندگی می کنند، است. این محله از شمال به دامنه رشته کوه‌های البرز (حد فاصل رودخانه درکه تا محله فرحزاد ) از جنوب به خیابان آزادی (حد فاصل میدان آزادی تا میدان توحید )، از شرق (بزرگراه چمران و از غرب خیابان اشرفی اصفهانی و بزرگراه محمد علی جناح محدود می شود. (نقشه شماره 1) نقشه 1- موقعیت قرارگیری محدوده مورد مطالعهدر شهر تهران ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﺮﻗﯽ ﻣﺴﻴﻞ ﺍﻭﻳﻦ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯽ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺁﻥ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺷﻬﺮک ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ آتیساز، ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺮﺍﻩ ﭼﻤﺮﺍﻥ، ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺑ ﻪ ﺑﺎﻏﺎﺕ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ‌ﻫﺎی ﺑﺎﻳﺮ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ .ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ‌ﻫﺎی ﺁﻣﺎﺭی در ناحیه 7 این منطقه قرار دارد. این ناحیه در حدود 560‌هکتار مساحت، 8 هزارنفر جمعیت دارد. کاربری‌های وضع موجود در محله اسلام آباد، به طور کلی شامل کاربری مسکونی، خرده فروشی، خدمات محله‌ای، فضای سبز و تعمیرگاه ماشین است. فضاهای سبز موجود در این محدوده شامل باغ‌های به جامانده از دوران گذشته در دره اوین- درکه و حاشیه رودخانه درکه می‌باشد که کاربری مسکونی نیز به تدریج و به صورت کاملا ارگانیک و غیررسمی در داخل این باغ‌ها سر بر آورده‌اند. وضعیت کاربری ها در محدوده مورد مطالعه مطابق جدول شماره 1 می‌باشد. جدول 1- کاربری اراضی در محله اسلام‌آباد در منطقه 2 تهران کاربری تعداد مساحت(متر مربع) درصد باغ و فضای سبز 21 76478 20.62 زمین بایر 65 99632 24.79 مسکونی 497 231432 46 مختلط مسکونی 30 45000 9 مذهبی 1 4000 0.08 تفریحی 1 21087 5.45 منبع: (16) بطور کلی و بر اساس مطالعات حاصل از برداشت میدانی در محدوده مورد مطالعه، از مهمترین مسائل و مشکلات موجود در محله اسلام آباد (منطقه 2 شهر تهران)، کمبود روشنایی در فضاهای محله، عرض کم معابر، وجود فضاهای گمشده و بی دفاع، کمبود نظارت قانونی، فاضلاب و زباله‌های شهری،توسعه یافتگی کمتر نسبت به محلات پیرامون، وجود برخی آلاینده‌ها و ...از مهمترین مشکلات محله اسلام آباد می باشند که موجب بروز مشکلات فراوان در این محله گردیده است که یکی از این مشکلات مساله امنیت شهروندان در فضاهای شهری این محله می باشد. با توجه به فرسودگی و مشکلات موجود در این محله ایجاد یک مرکز محله قوی در آن در قالب پارک محله ای با رعایت اصول و استانداردهای طراحی ایمن می تواند نقش مهمی در تقویت ساختار آن داشته باشد. یافته های تحقیق بر اساس مطالعات صورت گرفته در بخش مبانی نظری معیارهای محیطی قابل بررسی جهت بهره گیری از آنها برای افزایش احساس امنیت در یک پارک شهری که در پرسشنامه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند عبارتنداز کفسازی، نورپردازی، فضای سبز و فضای مکث، نفوذپذیری، نظم، پاکیزگی، مبلمان، فضاهای تفریحی، رنگ، چینش عناصر محیطی، تنوع، مزاحمت‌های خیابانی، تعاملات، مقیاس، مراکز خرید، پیاده مداری و ... که از طریق 19 سوال در قالب فرم پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه با استفاده از روش آماره t انجام گردیده است. خصوصیات دموگرافیک مشارکت کنندگان در پرسشنامه شامل اطلاعات زیر می‌باشد: 69 درصد افراد را مردان و 31 درصد را زنان تشکیل می‌دهند که نشان از حضور کمرنگ زنان در محدوده دارد. به لحاظ سنی سهم افراد کم سن و سال و مسن نسبت به سایر افراد کمتر می‌باشد. بیشترین حضورپذیری برای افراد 45-35 سال است.به لحاظ شغلی سهم کارگران نسبت به سایر افراد بیشتر می‌باشد. کارمندان کمترین سهم را دارند. تنها 27 درصد افراد حاضر در محدوده بیش از 10 سال سابقه سکونت در محله را دارند. بیشترین سهم سکونتی به افراد با 5-2 سال سکونت نسبت به سایر افراد بیشتر است. به لحاظ درآمدی 84 درصد افراد کمتر از 1.5 میلیون تومان در ماه درآمد دارند.در آخر نیز نتایج اولیه نشان داد که تنها 22 درصد افراد مایل به ادامه زندگی در این محله هستند. جهت تحلیل اطلاعات از روش تحلیل آماره T و‌همچنین تحلیل‌همبستگی در نرم افزار Spss استفاده خواهیم نمود. قبل از آن نیاز است تا وضعیت توزیع داده‌ها(نرمال و یا غیرنرمال) را با استفاده از روش آزمون کولموگروف اسمیرنوف انجام داده‌ایم که نشان داد داده‌ها به شکل نرمال توزیع گردیده‌اند . جدول 2-خلاصه نتایج پرسشنامه مجموع خیلی زیاد زیاد متوسط کم خیلی کم 400 36 52 152 76 84 کفسازی 400 32 48 116 88 116 نورپردازی 100 8 20 124 140 108 فضای سبز 400 48 44 116 108 84 فضای مکث 400 20 44 124 116 96 نفوذپذیری 400 72 68 132 64 64 نظم 100 36 68 88 100 108 پاکیزگی 400 64 52 84 116 92 مبلمان 400 24 28 144 104 100 رنگ 400 20 16 140 116 108 فضای تفریحی 400 24 24 132 116 104 تنوع 400 16 16 136 112 120 چینش عناصر طراحی 400 32 36 128 108 96 حضور افراد بزهکار 400 28 24 112 108 128 مزاحمت‌های خیابانی 400 36 32 112 108 112 تعاملات 100 8 16 124 124 128 مقیاس 400 60 76 112 76 80 مراکز خرید 400 24 32 128 100 116 پیاده مداری منبع: پرسشنامه جدول 3- تحلیل آماره t برای شاخص‌های امنیت در فضاهای محله اسلام‌آباد آماره T میانگین متوسط میانگین آماره سطح معناداری رتبه مطلوبیت کفسازی 12.920 3 2.7 0.000 8 نورپردازی 7.688- 3 2.48 0.001 16 فضای سبز 1.321 3 2.2 0.000 4 فضای مکث 14.499- 3 2.66 0.000 13 نفوذپذیری 7.864- 3 2.44 0.001 1 نظم 12.273- 3 3.05 0.002 15 پاکیزگی 5.707- 3 2.56 0.000 3 مبلمان 14.561- 3 2.76 0.001 10 رنگ 16.540- 3 2.43 0.000 12 فضای تفریحی 2.605 3 2.31 0.000 10 تنوع .489 3 2.37 0.000 14 چینش عناصر 11.828- 3 2.24 0.002 5 حضور افراد بزهکار 2.432- 3 2.5 0.000 6 ‌مزاحمت‌های خیابانی 9.387- 3 2.29 0.002 9 مقیاس 21.379- 3 2.13 0.000 2 مراکز خرید 19.87- 3 2.93 0.000 11 پیاده‌مداری 18.786- 3 2.37 0.000 7 در این پژوهش عدد 3 به عنوان وضعیت متوسط در نظر گرفته شده است. اعداد بیشتر از 3 به معنای وضعیت نامطلوب(رضایتمندی کم و خیلی کم) و اعداد کمتر از 3 به معنای وضعیت مطلوب(رضایتمندی زیاد و خیلی زیاد) می‌باشد. همانطور که مشخص است میزان رضایتمندی از تمامی شاخص‌ها نسبت به وضع متوسط و مطلوب‌ بدتر و نامناسب‌تر بوده و در بین کلیه شاخص‌ها تنها وضعیت مراکز خرید در حد متوسط می‌باشد. آزمون فرضیات به نظر می رسد ارتباط مستقیم و معناداری میان رعایت اصول طراحی محیط و شاخص‌های احساس امنیت شهری می‌باشد. به عبارتی می‌توان با کاربرد صحیح طراحی محیطی موجبات ارتقای سرزندگی در این فضاها را فراهم نمود. جهت بررسی این فرضیه از روش تحلیل‌همبستگی استفاده گردیده است که رابطه میان دو متغیر را بررسی می‌نماید. در این بخش تلاش گردیده تا با استفاده از نرم افزار SPSS به این تحلیل پرداخته شود که در آن پارامترهای طراحی محیطی از جمله کفسازی، دسترسی، نورپردازی، مقیاس و ... در یک طرف و در طرف دیگر پارامترهای امنیت شامل جرم و بزهکاری، مزاحمت‎ها و حضور افراد بزهکار اضافه گردیده و جهت بررسی این فرضیه از روش تحلیل‌همبستگی استفاده گردیده است که رابطه میان دو متغیر را بررسی می‌نماید که نتیجه این تحلیل در محله اسلام آباد مطابق جدول زیر می‌باشد: جدول 4- بررسی رابطه امنیت و طراحی محیطی طراحی Spearman's rho 0.71 Correlation Coefficient امنیت 0.043 Sig. (2-tailed) 400 N منبع: نرم افزار SPSS در تحلیل‌همبستگی خواهیم داشت: ضریب(Correlation Coefficient) بین ۰ تا ۰٫۲۹ نشان دهنده ‌همبستگی ضعیف ضریب بین ۰٫۳۰ تا ۰٫۶۹ نشان دهنده‌ همبستگی متوسط ضریب بین ۰٫۷۰ تا ۱ نشان دهنده‌ همبستگی قوی مطابق جدول 4 میزان‌همبستگی میان رعایت اصول طراحی و امنیت شهری در محله اسلام اباد در منطقه 2 کلانشهر تهران برابر 0.71می باشد که نشان دهنده‌ همبستگی قوی میان این دو متغیر است. ‌همچنین در این محله مقدار Sig بدست آمده 0.043 (کمتر از 0.05) است که معناداری این دو متغیر را تایید می‌نماید لذا فرضیه H0که عدم معناداری رابطه میان دو متغیر را بیان می‌نماید رد و فرضیه اصلی آن تایید می‌گردد. به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت محدوده مورد مطالعه؛ میزان رضایت از وضعیت شاخص‌های امنیت در آن کمتر از حد متوسط باشد. جهت بررسی این فرضیه از میانگین شاخص‌ها استفاده گردیده است. مطابق نتایج بدست آمده میانگین تمامی شاخص‌ها به جز شاخص نظم در محدوده برای سایر شاخص‌ها کمتر از 3 بدست آمده است. این مساله فرضیه H0که رضایتمندی افراد را بیان می‌نماید رد و فرضیه اصلی تایید می‌گردد. در انتها نیز جهت جمع بندی مطالعات صورت گرفته در ابعاد نظام کالبدی، نظام اجتماعی-فرهنگی و نظام اقتصادی تلاش می شود تا با استفاده از روش تحلیل SWOT به ارائه راهکار در این زمینه پرداخته شود که نتایج آن به شرح زیر است: جدول 5- تحلیل سوات نظام کالبدی در محدوده مورد مطالعه بعد عوامل قوت نقش ساختاری در سازمان فضایی کالبدی منطقه 2 شهرداری شهر تهران استقرار در امتداد محور بزرگراهی چمران کیفیت محیطی مناسب به دلیل وجود فضاهای سبز موجود چشم انداز گسترده به کوه‌های شمالی و دره‌های جنوبی وجود چشم اندازهای طبیعی مناسب در منطقه، محله و محدوده مورد مطالعه که تاثیر بالایی بر ارتقای سرزندگی و آسایش روانی ساکنان دارد. وجود محورهای ارتباطی منطقه ای و فرامنطقه‌ای در منطقه و نزدیکی به بزرگراه‌ها و ... عرض مناسب پیاده‌روها در برخی نقاط محله که به عنوان یکی از عوامل موثر بر امنیت شهری مطرح می‌باشد. وجود اراضی بایر و فاقد کاربری برای ایجاد پارکینگ و برخی فضاهای موردنیاز ساکنین محله و رفع کمبودهای آن وجود فضای سبز و طبیعی در نقاط مختلف محله که می‌توان با طراحی مناسب آن موجبات بهبود منظر شهری در محله و محدوده را فراهم نمود ضعف عدم ایمنی عابرین پیاده در محدوده خیابان‌های معابر موجود در محله کمبود انواع مبلمان‌های شهری جهت نشستن و برقراری تعاملات اجتماعی با سایرین در نقاط مختلف محله فرسودگی انواع مبلمان شهری موجود در محله و چهره زشت و نامناسب آنها که موجب بروز ناآرامی‌های ذهنی در ساکنین می‌گردد. طراحی غیرتخصصی و نامناسب و عدم تطابق با اصول طراحی فضاهای محله عدم طراحی مناسب فضاهای بازی و تفریح کودکان و فقدان ایمنی و امنیت در آن نماسازی نامناسب ساختمان‌ها در محدوده عدم وجود‌همبستگی در کف و جداره کیفیت پایین کفپوش‌ها در محدوده کیفیت پایین ابنیه عدم سازگاری کاربری‌ها با نیاز محله و ساکنین آن و ایجاد انواع مزاحمت‌ها عدم اختلاط مناسب کاربری در محله ضعف در نظارت قانونی و اجتماعی در محدوده فرصت منظر شهری مناسب در منطقه و محله وجود اراضی بایر و دست نخورده و امکان برنامه‌ریزی برای آن در راستای ایجاد کاربری‌های مکمل با فضای سبز طراحی شده در محله ایجاد محیطی پایدار با تعامل با طبیعت، کارکردهای تفریحی اقتصاد توسعه قرارگیری محدوده در حوزه‌ای با تمایل بالا برای ساخت و ساز و امکان پیشرفت در آن با توجه به موقعیت منطقه و امکان پیشرفت و توسعه آن امکان تقویت نقش محله با طراحی مناسب پارک و ارائه خدمات مناسب به افراد امکان تقویت امنیت و احساس امنیت با طراحی مناسب فضاهای محله و ایجاد فضاهای طراحی شده در آن امکان تزریق فعالیت‌های گذران اوقات فراغت در محله از جمله مکانیابی کافی‌شاپ در محدوده طراحی شده امکان تقویت قرارگاه‌های رفتاری در محدوده جهت افزایش تعاملات اجتماعی وجود پتانسیل‌های مناسب جهت تقویت فضاهای‌همگانی و افزایش تعاملات اجتماعی میان ساکنین با ایجاد فضاهای سبز طراحی شده در محله عدم نیاز به تخریب گسترده در محدوده با توجه به خالی بودن آن از انواع کاربری‌ها خالی بودن محدوده انتخاب شده و عدم نیاز به تخریب گسترده در آن تهدید نورپردازی نامناسب در محدوده و ایجاد احساس ناامنی در ساکنین محله کفسازی نامناسب در بسیاری از نقاط محدوده و نیاز به بازسازی آن در سریعترین زمان فرسودگی کالبدی در محدوده طراحی نامناسب فضاهای دسترسی در محدوده وجود فضاهای بی دفاع در محدوده موردمطالعه و امکان بروز برخی تخلفات در محله مانند فضاهای زیر پل و ... جدول 6-.تحلیل سوات نظام اجتماعی- فرهنگی در محدوده موردمطالعه بعد عوامل قوت حضور افراد قدیمی در سطح محله که بر‌هویت آن تاثیرگذار خواهد بود(15 درصد افراد مصاحبه شده بیش از 15 سال سابقه سکونت در محله را دارند) وجود روابط فامیلی میان ساکنین ضعف کمبود فضاهای عمومی مناسب جهت برقراری تعاملات اجتماعی میان افراد بدنامی محدوده در تفکر بسیاری از افراد فقدان چشم ناظر و کمبود نظارت عمومی فرصت تمایل ساکنین در راستای ایجاد فضاهای اجتماعی مناسب تهدید حضور افراد بزهکار و معتاد در سطح محدوده بخصوص در فضاهای بی دفاع آن بروز انواع مزاحمت‌ها برای ساکنین بخصوص برای زنان و کودکان تمایل برخی افراد به ترک محله و امکان خالی شدن آن از سکونت مصرف مواد مخدر در برخی نقاط محله جدول 7- تحلیل سوات نظام اقتصادی در محدوده موردمطالعه بعد عوامل قوت نزدیکی به مرکز شهر و امکان تامین نیازهای ساکنین از محیط پیرامون ضعف کمبود مراکز تجاری فعال در محدوده وجود برخی کاربری‌های ناسازگار عدم اختلاط مناسب کاربری در محدوده فرصت امکان تقویت نقش تجاری و خدماتی محدوده با ایجاد برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در محدوده مورد مطالعه در پیرامون سایت طراحی شده امکان تقویت امنیت و احساس امنیت با تقویت نقش عملکردی و خدماتی محله امکان تقویت نقش تجاری محدوده به عنوان یک قطب فعال در منطقه تهدید نبود فعالیت‌های شبانه و 24 ساعته در محدوده که موجب ناامنی بیشتر آن گردیده است. کیفیت پایین خدمات در محدوده کمبود انواع کاربری‌های خدماتی، فراغتی و تفریحی در محدوده ناامنی محیطی ناشی از فعالیت‌های غیررسمی و غیرقانونی بحث و نتیجه گیری همان گونه که پیشتر نیز اشاره شد، امنیت یکی از نیازهای اساسی در ساختارهای شهری و حفظ آن از مهمترین مسائل در کیفیت زندگی شهری است. منطقه 2 کلانشهر تهران نیز به عنوان یکی از مناطق با اهمیت بالا و متراکم در کلانشهر تهران بوده که در برگیرنده برخی محلات با ویژگی‌های ناپایداری و سطح امنیت نسبتا پایین بوده است. یکی از این محلات محله اسلام آباد در امتداد طولی این منطقه می‌باشد که به عنوان محله ای غیررسمی و ناپایدار شناخته می‌شود که این پژوهش تلاش نمود تا به بررسی وضعیت آن به لحاظ برخورداری از شاخص‌های امنیت و بهره گیری از پتانسیل های آن در راستای افزایش امنیت برای شهروندان و ساکنان این منطقه بپردازد. لذا در محدوده مورد مطالعه این پژوهش که دربرگیرنده محله اسلام آباد در منطقه 2 شهر تهران است، نیاز است تا شرایط لازم جهت حضور بیشتر شهروندان از طیف های گوناگون در این محدوده از طریق شکل گیری یک پارک شهری منطبق بر اصول طراحی محیط و با بهره گیری از رویکرد CPTED و در نهایت تامین احساس امنیت در فضاهای مختلف آن فراهم گردد. یافته‌های تحلیلی این پژوهش حاصل از تحلیل ‌همبستگی نشان می‌دهد که میان رعایت اصول طراحی محیط و احساس امنیت در فضاهای شهری رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین مطالعات صورت گرفته در محدوده مورد مطالعه نشان می‌دهد که در حال حاضر شاخص‌های امنیت در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارند و ساکنین نسبت به تمامی شاخص‌ها احساس نارضایتی دارند. این نتیجه بر اساس میانگین امتیازات بدست آمده از روش تحلیل آماره T بدست آمده است. بنابراین در این راستا و جهت افزایش احساس امنیت برای کاربران در این محدوده، مهمترین راهکارهای طراحی محیطی پیشنهادی این پژوهش عبارتنداز: v افزایش کنترل رسمی و قانونی در سطح محدوده طراحی شده (پارک) v ایجاد فضاهای مناسب پیاده‌روی در پارک v کفسازی مناسب محدوده طراحی شده و بکارگیری خلاقیت در شکل ، فرم، رنگ و سایر موارد v طراحی فضاهای مختلف محدوده متناسب با نیاز افراد معلول، سالمند و کم توان و ایجاد فضاهای‌همه شمول v کنترل تردد وسایل نقلیه به درون محدوده با استفاده از شیوه‌های مختلف طراحی از جمله تغییر عرض مسیرهای دسترسی، کفسازی مناسب و برجسته مسیرها، نصب سرعت گیر و ... v رعایت اصل مقیاس در طراحی فضاها و پرهیز از ایجاد فضاهای بزرگ مقیاس در محدوده v پرهیز از ایجاد فضاهای تاریک، پنهان و فاقد دید بصری v نورپردازی مناسب فضاهای محدوده و استفاده از عناصر روشنایی زیبا و جذاب در پارک در اشکال مختلف پایه کوتاه، متوسط و بلند v پرهیز از ایجاد تراکم بیش از حد فضای سبز در پارک v طراحی فضاهای خوانا و قابل تشخیص و جلوگیری از احساس گیج شدن و ترس از گم شدن v استفاده از رنگ‎های متنوع در طراحی مبلمان شهری موجود در پارک v v ایجاد فضای بازی مناسب برای کودکان در عین رعایت اصل ایمنی و امنیت v افزایش فضاها و کاربری‌هایی که ساعات کاری آنها شبانه‌روزی است. v پرهیز از ایجاد بدنه‌های صلب و بسته در پارک v ساماندهی پوشش گیاهی موجود در پارک و عدم پوشانندگی و محصور نمودن میدان دید v در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﺎرﺑﺮی‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘلف ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﺗﻨﻮع در ﺑﺪﻧﻪ‌ﻫﺎ و از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ در آنها v مکانیابی فضاهای مناسب جهت برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در پارک v استفاده از المان‌های جذاب و تاکیدی جهت جلب توجه گروه های مختلف سنی v کاربرد مناسب آب و نور در نقاط مختلف پارک v ایجاد امکان گردهمایی و فعالیت افراد مختلف و انجام فعالیت‌های مشارکتی در پارک v مکانیابی مناسب فضاهای خرید کوچک مانند سوپرمارکت‌ها در چند نقطه از پارک در ادامه نیز طرح راهبردی کلی جهت دستیابی به راهکارهای پیشنهادی و افزایش احساس امنیت با بهره گیری از رویکرد CPTED در محله اسلام آباد منطقه 2 شهرداری تهران، ارائه می گردد. نقشه 2- طرح راهبردی پیشنهادی ارتقای امنیت در محدوده پارک با رویکرد طراحی محیطی فهرست منابع Jongejan A., Woldendorp, T. A Successful CPTED Approach: The Dutch ‘Police Label Secure Housing. Built Environment 2013 March; 39(1): 31-48. یزدانی، مجید، عباس پور، رضا، رجائی پور، مصطفی. راهکارهای تبدیل فضاهای غیرقابل دفاع به فضاهای قابل دفاع در راستای پیگیری از جرم در معماری و طراحی. ‌همایش ملی معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی. فروردین 1391؛ مشهد: موسسه آموزش عالی خاوران؛ 1391. کلانتری، محسن، حیدریان، مسعود، محمودی، عاطفه. ایمن سازی فضای کالبدی شهرها در برابر بزهکاری با استفاده از راهبردهای پیشگیری جرم یا طراحی محیطی، فصلنامه دانش انتظامی 1389؛ 3: 51-74. Beeler, J. N. Security Planning for Public Spaces: testing a proposed CPTED rating instrument in Berlin, Germany, A Thesis Presented to the Fulfillment of Requirements for the Degree of Master of Arts in Urban and Regional Planning, Graduate School of the University of Florida; 2012. Bonnete, C. Sophie, B. and Pascal, G. Effects of Security Location on Socital Security in France. Population 2007: 61(1): 4170. صالحی، اسماعیل. ویژگی‌های محیطی فضاهای شهری امن. مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی و معماری ،تهران: 1387. مدنی پور، علی. طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیندی اجتماعیمکانی. ترجمه فرهاد مرتضایی. تهران: شرکت انتشارات و برنامه ریزی شهری؛ 1387. حسنی، علیرضا، هاشمی فدکی، الهه سادات‌. ایجاد سرزندگی شبانه شهری با رویکرد طراحی فضاهای شهری 24 ساعته نمونه موردی: خیابان آزادشهر. ‌هشتمین ‌همایش معماری و شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت آز معماری بومی تا شهر پایدار. دی ماه 1392؛ مشهد: موسسه آموزش عالی خاوران؛ 1392. نظم فر، حسین، علوی، سعیده، عشقی چهاربرج، علی. ارزیابی امنیت در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی: پارک های شهر تهران). برنامه ریزی و آمایش فضا 1397؛ 22(2): 65-52. احمدآبادی، زهره، صالحی هیکویی، مریم، احمدآبادی، علی. رابطه مکان و جرم (مطالعه آسیب شناسی گیم نت های تهران). فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی 1386؛ 7(27): 253-276. پورجعفر، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی، رفیعیان، مجتبی، انصاری، مجتبی. ارتقای امنیت محیطی و کاهش جرائم شهری با تاکید بر رویکرد CPTED. نشریه بین المللی علوم مهندسی، ویژه نامه مهندسی معماری و شهرسازی 1387؛ 19(6): 82-73. اسدی، روشنک، توحیدی راد، سعید، دهقانی اشکذری، عباس، کشاورز شعبانی، یزدان. ارزیابی تاثیر رویکرد طراحی محیطی (CPTED) بر تعاملات انسان با محیط، در جهت ارتقاء امنیت در مجموعه های مسکونی. دومین همایش ملی معماری و شهرسازی در گذر زمان. اردیبهشت 1393؛ قزوین: دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) واحد قزوین:1393. Plaster S., Carter S. Planning for Prevention: Sarasota, Florida’s Approach to CPTED. Florida: Florida Criminal Justice Executive Institute, Tallahassee, 1993. محمودزاده، حسن، عسکرنژاد، رقیه، رضازاده، زهرا. تحلیل توزیع فضای سبز شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل). پژوهش‌های جغرافیای برنامه ریزی شهری 1395؛ 4(4): 715-691. بمانیان، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی. تحقیقی در سنجش عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت شهری نمونه موردی: شهر کرمان. فصلنامه مدیریت شهری 1387؛ 19: 71-59 . اکبرپور، محمد، رمضانی، مرتضی. نقش کاربری اراضی شهری در تشکیل الگوهای بزهکاری در محلات اسکان غیر رسمی. فصلنامه انتظام اجتماعی 1396؛ 9(3): 109-134. [1]- مقاله حاضر برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول با همین عنوان به راهنمایی نویسنده دوم و مشاوره نویسنده سوم در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران می‌باشد. [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران [3]- استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران (نویسنده مسئول مکاتبات) [4]- استادیار، گروه علوم محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران 1- M.Sc., Department of Environmental Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran 2- Assistant Professor, Department of Environmental Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran *(Corresponding Authur) n.sahraienejad@gmail.com 3- Assistant Professor, Department of Environmental Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran [8]- Crime Prevetion Through Environmental Design (CPTED) [9]- C. Ray Jeffrey محقق جرم شناسی در حوزه برنامه ریزی شهری (1921- 2007) [10]- Oscar Newman، معمار، نظریه پرداز و برنامه ریز (1935-2004)، صاحب نظریه "فضاهای قابل دفاع" [11]- Greenacre Park, New York City پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  630 - آسیب‌شناسی پایداری زیست‌محیطی با تأکید برکلان‌شهر اهواز
  ناهید سجادیان جعفر سعیدی
  امروزه شهرها، از مشکلات و آسیب‌های جدی در زمینه‌های مختلف به‌خصوص چالش‌های زیست‌محیطی رنج می‌برند. تمرکز جمعیت در شهرها و عدم تناسب بین رشد خدمات و زیرساخت‌های شهری به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مناطق شهری را از نظر معیارهای پایداری زیست‌محیطی و کیفیت زندگی با انواع چکیده کامل

  امروزه شهرها، از مشکلات و آسیب‌های جدی در زمینه‌های مختلف به‌خصوص چالش‌های زیست‌محیطی رنج می‌برند. تمرکز جمعیت در شهرها و عدم تناسب بین رشد خدمات و زیرساخت‌های شهری به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مناطق شهری را از نظر معیارهای پایداری زیست‌محیطی و کیفیت زندگی با انواع آسیب‌های زیست‌محیطی مانند آلاینده‌های هوا، آلاینده‌های شنیداری و دیداری، مشکلات دفع فاضلاب و زباله، تأمین آب بهداشتی و غیره روبه‌رو ساخته است. تداوم این‌گونه آسیب‌ها، به‌ویژه با شکل و کارکردی که در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران دارد، بحران‌آفرین و هشداری بر ناپایداری زیست‌محیطی در شهرها است.در این راستا، تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هدف اصلی تحقیق، تحلیل و آسیب‌شناسی پایداری زیست‌محیطی در ‌شهر اهواز است. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از استخراج یافته‌ها از مطالعه سوابق و تجارب مطالعات داخلی، شاخص‌هایی از جمله آلاینده‌های هوا، آب و پسماندهای شهری به‌عنوان آسیب‌های زیست‌محیطی انتخاب گردید.یافته‌های تحقیق بیانگر این است که با وجود سهم هر یک از آسیب‌های زیست‌محیطی در تحلیل معیارهای پایداری و کیفیت محیط‌زیست شهری، می‌توان گفت آلاینده‌های هوا مهم‌ترین نقش را در ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  631 - کاربرد آنالیز شبکه در برنامه ریزی فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی: کلان شهر اهواز)
  سرور شفیع نژاد فاطمه پودات فروزان فرخیان
  زمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد اکولوژیک سیمای سرزمین نقش ایفا کنند. هدف از این پژوهش ارزشیابی فضاهای سبز موجود، در حفظ پیوستگی شبکه سبز شهری کلانشهر اهواز و استفاده از یافته های حاصل در مطالعات برنامه ریزی فضای سبز و افزایش سرانه سبز شهری است. روش بررسی: روش این مطالعه مدلسازی و مطالعه ی موردی است و رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین و روش آنالیز شبکه اتخاذ شده است. در مدل سازی شبکه، کلیه لکه‌های سبز عمومی و خصوصی موجود در سیمای سرزمین شهر اهواز، نمونه ی مطالعاتی، جهت ارزش های زیستگاهی لحاظ گردید. شبکه سبز شهری در محیط GIS بر اساس تئوری گراف مدل سازی شد و با سنجه IIC، پیوستگی شبکه و اهمیت اجزای آن سنجش شد. همچنین اهمیت هریک از لکه‌های سبز در پیوستگی شبکه، بررسی و لکه‌ها بر اساس اهمیت‌شان با سنجه ی dIIC اولویت بندی شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد لکه‌های سبز وسیع تر، اولویت بالاتری بدست آوردند که عمده آنها زمین های کشاورزی ناحیه 4 و 5 و پارک شهری در ناحیه 3 می باشند. لکه‌های با ارزش اکولوژیک بالا، پراکنشی خطی در امتداد رودخانه دارند. بحث و نتیجه گیری: مدل سازی شبکه سبز شهر و استفاده از سنجه ی مذکور موجب گردید که لکه‌های سبز شهری با اهمیت بالاتر در سیمای سرزمین شهر اهواز، که نقش حیاتی در بقا حیات جانوری و گیاهی و تنوع زیستی دارند با دقت بالاتری شناسایی و برجسته گردند. شناخت دقیق لکه‌‌های سبز ارزشمند، منجر به افزایش هدفمند سرانه فضای سبز و توزیع صحیح آن ها در شهر بویژه مناطق دارای سرانه پایین می گردد. شناخت لکه‌های سبز ارزشمند توسط مسئولان و برنامه ریزان شهری، موجب حفاظت و تقویتشان در روند روبه رشد توسعه شهر می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  632 - ایجاد قلمروی محیطی مطلوب در پارک‌های شهری تبریز برای زنان (پارک ائل گلی، ولیعصر و بانوان شمس)
  سارا قهری للکلو رسول درسخوان مهسا فرامرزی اصلی مرتضی میرغلامی صمد صباغ دهخوارقانی
  زمینه و هدف: امروزه زنان مانند مردان در اجتماع حضور دارند. ولی قدرت کافی جهت انتخاب قلمروی مطلوب خود ندارند و به عنوان اقشار آسیب پذیر ارزش و جایگاهشان در فضاهای شهری نادیده گرفته شده و قلمروی محیطی مطلوبی جهت استفاده و لذت از فضاهای شهری ندارند. این تحقیق در پی آن است چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه زنان مانند مردان در اجتماع حضور دارند. ولی قدرت کافی جهت انتخاب قلمروی مطلوب خود ندارند و به عنوان اقشار آسیب پذیر ارزش و جایگاهشان در فضاهای شهری نادیده گرفته شده و قلمروی محیطی مطلوبی جهت استفاده و لذت از فضاهای شهری ندارند. این تحقیق در پی آن است تا مولفه‌های تاثیرگذار بر ایجاد قلمروی مطلوب زنان را معرفی کند. روش بررسی: روش تحقیق پدیدارشناسی بوده و دارای رویکرد تبیینی- استنباطی می‌باشد. نوع مطالعه کیفی بوده و مطالعات به دو روش میدانی و کتابخانه‌ای انجام شده است. از مصاحبه نیمه عمیق استفاده شده است. روش نمونه گیری هدفمند بوده و حجم نمونه ثابتی نداریم و نمونه گیری از افراد با دیدگاههای مختلف پس از شروع با حداقل تعداد، تا زمانی ادامه داشت که به اشباع نظری رسیده باشد. بر این اساس مجموع تعداد مصاحبه شوندگان در سه پارک ائل گلی، پارک ولیعصر و پارک بانوان شمس تبریز 18 نفر بوده است. یافته‌ها: بر اساس بیانات زنان پدیدارهای کلی شناسایی و استخراج شده و ارتباط آنها مشخص شد. در نهایت مهم ترین شاخصها که بیشترین مولفه‌ها را در زیر مجموعه خود پوشش می‌دهند استخراج شد که شامل 9 شاخص کیفیت، تعامل، سرزندگی، امنیت، خلوت، جبرگریزی، ذهن-روان، حس تعلق، حق انتخاب می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه با توجه به یافته‌های تحقیق رفع کمبودهای مورد نیاز زنان در پارکهای شهری از بعد مولفه‌های استخراج شده، کمک شایانی در بهبود وضعیت مطلوبیت قلمرویی محیطی این قشر خاص خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  633 - تخلیه‌پساب‌ها‌ی صنعتی به سامانه‌های فاضلاب شهری، چالشها و راهکارها
  عقیل قربانی شاه نجفی سید حسین هاشمی
  زمینه هدف: یکی از روش های مدیریت فاضلاب‌های صنعتی به‌ویژه در محدوده شهرها، تخلیه‌ی آن‌ها به شبکه‌ی فاضلاب شهری است. در صورتی که این کار متناسب با ظرفیت تاسیسات و تحت نظارت انجام نشود، ممکن است موجب آسیب به سامانه‌های جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب شهری شود. روش بررسی: چکیده کامل

  زمینه هدف: یکی از روش های مدیریت فاضلاب‌های صنعتی به‌ویژه در محدوده شهرها، تخلیه‌ی آن‌ها به شبکه‌ی فاضلاب شهری است. در صورتی که این کار متناسب با ظرفیت تاسیسات و تحت نظارت انجام نشود، ممکن است موجب آسیب به سامانه‌های جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب شهری شود. روش بررسی: در این پژوهش به صورت مروری به بررسی اثرات تخلیه پساب‌های صنعتی بر تأسیسات فاضلاب شهری و استاندارد ها و ضوابط مرتبط در کشورهای منتخب پرداخته شده‌ است. یافته های بحث: بررسی‌ها نشان می‌دهد که کانادا، مکزیک، آرژانتین، سنگاپور، آمریکا و استرالیا و نیوزلند به‌ترتیب 13، 10، 14، 22، 34 و 29 ویژگی فاضلاب صنعتی را در استانداردهای خود در نظر گرفته‌اند. هم‌چنین در آمریکا برای نسبت حجم تخلیه‌ی فاضلاب صنعتی به کل فاضلاب شهری، محدودیت وجود دارد. در مقابل، ایران استاندارد مدونی برای تخلیه‌های صنعتی به تأسیسات فاضلاب شهری ندارد و تنها ضوابط موجود مربوط به تأسیسات فاضلاب در شهرک های صنعتی است که هشت متغیر را در بر می‌گیرد. ورای این مورد، عدم ارزیابی ظرفیت شبکه و تصفیه‌خانه‌ی فاضلاب شهری برای پذیرش فاضلاب های صنعتی که اغلب ناشی از عدم وجود اطلاعات و تجربه‌ی لازم در این زمینه است، می‌تواند موجب اختلال در انتقال و تصفیه فاضلاب شود. نتیجه گیری: بنابراین، تهیه ضوابط و استاندارد ملی برای ساماندهی تخلیه‌های صنعتی به تأسیسات فاضلاب شهری، ارزیابی ظرفیت شبکه و تصفیه‌خانه برای پذیرش تخلیه‌های صنعتی و پایش و نظارت بر این تخلیه‌ها به‌منظور شناسایی و مقابله با تخلیه‌های غیرمجاز اقدام‌هایی حیاتی برای مدیریت فاضلاب‌های صنعتی به‌ویژه در محدوده شهرها در ایران می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  634 - بررسی میزان جذب فلز سنگین سرب در گونه درختی چنار در مناطق ترافیکی در شهر رشت
  سحر طبیبیان سیروس بیدریغ سید یوسف ترابیان
  فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی چکیده کامل

  فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی انتخاب شده در این شهر از چهار ایستگاه در حاشیۀ خیابان های شهر از نظر پرترافیک و کم ترافیک انتخاب شدند.عوامل ترافیکی شامل سه ایستگاه پرترافیک با توجه به حجم ترافیک در روز و در ماه و یک ایستگاه کم ترافیک انتخاب شدند.روش کار به این صورت بود که 60 پایه از گونه چنار در فواصل 30 متری به طور تصادفی و از کل محدوده تاج درخت برای تعیین میزان جذب فلز سنگین سرب انتخاب شد و از هر نمونه، 10 گرم جهت بررسی میزان سرب جذب شده مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که جذب سرب توسط گونۀ درختی چنار در سه ایستگاه پرترافیک و ایستگاه شاهد، ایستگاه خیابان تختی از نظر میزان جذب سرب بیشترین میزان (ppm53/29) را نسبت به سه ایستگاه دیگر داشت. بنابراین گونه چنار، گونۀ مناسبی برای حاشیۀ خیابانها در محدودۀ شهری می تواند باشد. نتایج این تحقیق می تواند در مدیریت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهری و معماری و طراحی شهری و کاشت گونۀ چنار مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  635 - بازآفرینی طراحی فضای عمومی شهر در عصر شیوع کرونا
  فرشته کافی نیا
  زمینه و هدف: با شروع تشخیص و شیوع کرونا از ابتدای سال 2020 میلادی، اثرات منفی بر جوامع شهری آشکار شده است که به تبع آن با وجود تعیین ضوابطی به منظور پیشگیری از ابتلا به این ویروس، حضور شهروندان در فضاهای عمومی شهری به حداقل رسیده است. بشر به منظور ادامه حیات خود باید به چکیده کامل

  زمینه و هدف: با شروع تشخیص و شیوع کرونا از ابتدای سال 2020 میلادی، اثرات منفی بر جوامع شهری آشکار شده است که به تبع آن با وجود تعیین ضوابطی به منظور پیشگیری از ابتلا به این ویروس، حضور شهروندان در فضاهای عمومی شهری به حداقل رسیده است. بشر به منظور ادامه حیات خود باید به فضاهای شهری باز گردد، درنتیجه لازم است تا برنامه ها و اقداماتی جهت خوانشی نو از طراحی فضاهای عمومی، با تاکید بر حداقل رساندن خطرات شیوع ویروس کویید 19 و رعایت فاصله اجتماعی صورت گیرد. روش بررسی: پژوهش حاضر، با روش شناختی- فرا تحلیلی و رویکرد نظری و تئوریک و انجام مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. یافته ها: هدف از این پژوهش، تدقیق مولفه های فضای عمومی تاب آور و سرزنده از دیدگاه متیو کارمونا و بررسی تاثیرات ویروس کرونا بر هر یک از مولفه ها در فضای شهری می باشد. بحث و نتیجه گیری: بر این اساس، مولفه های فضای شهری از منظر کرمونا شامل (مولفه کالبدی، عملکردی، اجتماعی، بصری، ادراک و زمان) می باشد که ویروس کویید 19 به ترتیب باعث بروز آثاری همچون (تعریض پیاده روها، طراحی بیوفیلیک ساختمان ها و ... در بعد کالبدی)، (ممنوعیت اتوموبیل در برخی خیابان ها و ایجاد فضاهای دوجرخه محور، مطرح شدن ایده شهر 15 دقیقه ای و ... در بعد عملکردی)، (ایجاد فاصله اجتماعی، تعطیلی مراکز تجمعی و ... در بعد اجتماعی)، (ایجاد چهره ای خشن و بی رحم در شهر ناشی از عدم مردم در فضای شهری و تعطیلی مراسم و آیین ها و ... در بعد بصری)، (بروز خشونت، ترس، ناامیدی و .... در بعد ادراک) و (کاهش مدت زمان حضور شهروندان در ترافیک و پارکها و ... در بعد زمان) شده است. به طورکلی، این پدیده همچون هر پدیده دیگری، دارای پیامد های مثبت و منفی متعددی می باشد که می توان این اپیدمی را فرصتی برای تجدید نظر در طراحی شهرها برای آمادگی بهتر برای بحران های آینده قلمداد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  636 - اثر خطوط انتقال برق بر محیط زیست شهری و انسان
  ملیحه امینی
  امروزه صنعت برق و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست به طوری که حتی یک دقیقه قطعی برق باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر برق تا کنون کشف وابداع نشده بود چه بسا بشر هیچ گاه به چنین سطحی از رفاه نمی رسید و هنوز هم مجبور به استفاده از گاری و اسب بود. این مقاله به بررسی خصو چکیده کامل

  امروزه صنعت برق و استفاده از آن جزء لاینفک زندگی ست به طوری که حتی یک دقیقه قطعی برق باعث خسارات میلیاردی خواهد شد. اگر برق تا کنون کشف وابداع نشده بود چه بسا بشر هیچ گاه به چنین سطحی از رفاه نمی رسید و هنوز هم مجبور به استفاده از گاری و اسب بود. این مقاله به بررسی خصوصیات محیط های شهری و اثرات خطوط انتقال برق بر محیط زیست و انسان پرداخته است. در کنار همه فوائدی که صنعت برق دارد به طبع اثرات زیان باری را نیز بر روی انسان و محیط زیست خواهد داشت و به همین دلیل افرادی که در معرض جریان های عبوری خطوط انتقال برق قرار دارند بیشتر از سایرین در معرض احتمال ابتلا به انواع سرطان ها قرار دارند. با توجه به پیشرفت های بشر می توان راه کارهای مقابله با آن را پیدا کرد برای مثال می توان خطوط انتقال برق را از زیر زمین رد کرد که اثرات مخرب آن هم از لحاظ سلامت جسمانی وهم سیمای محیطی در مقابل انتقال خطوط به صورت هوایی کمتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  637 - مروری بر برخی مدل‌های پیش‌بینی رشد شهری
  فاطمه حاجی زاده عبدالرسول سلمان ماهینی
  جمعیت انسانی همچنان به تجمع در مراکز شهری ادامه می دهد که به ناچار رد پای شهری را از طریق ایجاد پیامدهای مهم برای تنوع زیستی، آب و هوا، و منابع محیط زیستی افزایش می دهد. مدل های پیش بینی رشد شهری برای کمک به مدیریت پایدار مناطق شهری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته چکیده کامل

  جمعیت انسانی همچنان به تجمع در مراکز شهری ادامه می دهد که به ناچار رد پای شهری را از طریق ایجاد پیامدهای مهم برای تنوع زیستی، آب و هوا، و منابع محیط زیستی افزایش می دهد. مدل های پیش بینی رشد شهری برای کمک به مدیریت پایدار مناطق شهری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته اند. با وجود تحقیقات گسترده، این مدل ها اغلب در فرایند تصمیم گیری گنجانده نمی شوند. هدف این بررسی مروری بر مدل های موجود، از جمله مزایا و محدودیت های آن ها است. همچنین، به شکل کلی به دلایل عدم اقبال به این مدل ها در فرایند تصمیم گیری پرداخته می شود. بر اساس آمار و بررسی های انجام شده مشخص گردید که در حال حاضر سلول های اتوماتا از روش های مدل سازی غالبی است که در اکثر آثار منتشر شده بکار گرفته شده است. همچنین، از دلایل عدم استفاده از این مدل ها در فرایند تصمیم گیری، نا آشنا بودن تصمیم گیران با آن ها و نیز عدم مقبولیت و محبوبیت مدل برای پژوهش یکپارچه قابل ذکر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  638 - بازآفرینی دریچه‌ای جهت رسیدن به شهر پایدار (بررسی سیاست‌ و راهکارهای اتحادیه اروپا )
  نگار براتی بروجنی سارا نهیبی حسین موسوی فاطمی
  چکیده زمینه و هدف :فرصت‌ها و امید به مزایای اقتصادی، اجتماعی دلایل انتخاب زندگی شهری هستند، ولی آلودگی صوتی، کیفیت نامناسب هوا، ترافیک و تولید زباله و آلودگی‌های صنعتی تنها چند مورد از آثار زندگی شهری بر محیط‌زیست است. طراحی شهری به مثابه بازو و نیروی آمیخته با هنر می‌ چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف :فرصت‌ها و امید به مزایای اقتصادی، اجتماعی دلایل انتخاب زندگی شهری هستند، ولی آلودگی صوتی، کیفیت نامناسب هوا، ترافیک و تولید زباله و آلودگی‌های صنعتی تنها چند مورد از آثار زندگی شهری بر محیط‌زیست است. طراحی شهری به مثابه بازو و نیروی آمیخته با هنر می‌تواند ضمن شناخت و تحلیل شرایط، بازآفرینی شهری را به ارمغان آورند. بازآفرینی شهری راهی است برای ساماندهی و ارتقای مکان فعلی به جای برنامه‌ریزی مجدد جهت شهری جدید. روش بررسی: این پژوهش1-به بحران محیط زیست به عنوان یک بحران مهم در امر طراحی محیط پرداخته میشود2-استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و روش تحقیق توصیفی به بررسی سیاست و راهکارهای بازآفرینی شهری و به چگونگی استفاده زمین و طبیعت و در امر طراحی شهری و طراحی محیط و معیارهای آن میپردازد3-به بررسی سیاست‌ و راهکارهای اتحادیه اروپا برای بازآفرینی کالبدی شهری پرداخته می‌شود. یافته ها: برای بازآفرینی کالبد شهری باید اقدامات ارتقاء دهنده با توسعه آموزش‌ و پرورش، توسعه اقتصادی، اجتماعی و حفاظت از محیط‌زیست همراه باشد که مشارکت قوی شهروندان محلی، جامعه مدنی و سطوح مختلف دولت را لازم دارد. سبک زندگی بدون ماشین از طریق بالا بردن تراکم محله‌ها، استفاده از فناوری اطلاعات دقیق و کاهش نیاز به سفر، فعالیت ترمیمی فراتر از حفاظت از محیط زیستگاه‌های طبیعی و جلوگیری از کاهش تنوع زیستی نیازمند فضاهای باز و افزایش اکوسیستم شهری برای شبکه‌ای از زندگی گیاهان و جانوران است بحث و نتیجه گیری: یافتن راه‌حل ‌های فنی و زیربنایی برای مدیریت آب، جزیره گرمایی و به حداقل رساندن مصرف انرژی، کاهش ضایعات و استفاده از حمل و نقل عمومی و تغییر رفتار افراد و مشارکت فعال سازمان‌های محیط زیستی و توسعه پروژه‌هایی مانند انرژی خورشیدی، انرژی باد و احیای جنگل‌ها و بازآفرینی فضای سبزشهری از جمله راه‌های کاهش کربن و مشکلات زیست محیطی می‌باشند. نتایج نشان میدهد، اقداماتی که در اتحادیه اروپا برای بازآفرینی شهری صورت گرفته بیشتر بر اقدامات محیط زیستی تمرکز داشته است. در این پژوهش به جهت بازآفرینی شهرهای ایران به ارائه آیتم های تاثیرگذار در امر بازآفرینی و بهبود شرایط شهری می پردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  639 - ارزیابی و طراحی پایدار منظر شهری منطقه 2 شهرداری تهران در جهت حرکت به سوی شهر اکولوژیک
  افروز اسلامی نسیم صحرائی نژاد سید حسین موسوی فاطمی
  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند چکیده کامل

  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند. درسال‌های اخیر خصوصا در کلانشهرتهران، کیفیت زندگی به شدت افت کرده، بنابراین با ایجاد شهراکولوژیک، تلاش میشود کیفیت زیست شهروندان، افزایش یابد. هدف اصلی از این پژوهش درابتدا تعیین عوامل موثر بر دستیابی رویکرد شهراکولوژیک و تبیین میزان اهمیت آنها، سپس امتیازدهی نواحی 9گانه منطقه2تهران براساس عوامل و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی جهت دستیابی به پایداری و شهراکولوژیک است. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و داده های تحقیق نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، برداشت میدانی و پرسشنامه گردآوری گردید. پس از تعیین، معیارهای تاثیرگذار با مرورمبانی نظری واستفاده از نظرات خبرگان منظرشهری و روش تحلیلیAHP و مقایسه زوجی معیارها و محاسبات در نرم افزار Excel ، وزن دهی میزان اهمیت معیارها انجام شده و سپس پتانسیل نواحی مختلف منطقه 2تهران ارزیابی گردید. با استفاده از تکنیک SWOT، داده های گردآوری شده از طریق برداشت میدانی محدوده موردمطالعه نیز، جهت ارائه راهکارهای طراحی دقیقتر تحلیل خواهند شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد ناحیه 9 از میان نواحی مختلف منطقه2، از حیث بهره گیری از معیارهای ارزیابی شده موثر بر رویکرد شهر اکولوژیک، دارای بالاترین امتیاز بوده بدین معنی که در این محدوده در مقایسه با سایر نواحی، اقدامات بیشتری جهت حصول و دستیابی به این رویکرد انجام شده و در نهایت با انجام مطالعات شناخت و تحلیل ناحیه 9 منطقه 2 شهرداری تهران و با توجه به فرصت ها و محدودیت های این محدوده، راهکارهای مختلفی جهت طراحی پایدار و در مسیر دستیابی به شهر اکولوژیک در این ناحیه در قالب یک پلان راهبردی، پیشنهاد و ارائه گردیده است. بحث: بر اساس مطالعات مشخص می شود که طراحی اصولی منظر شهری براساس راهکارهای ارائه شده، بستری جهت افزایش پایداری و توسعه رویکرد شهر اکولوژیک و تبدیل این ناحیه شهری به زیستگاهی با کیفیت جهت اسکان و بقاء گونه‌های انسانی و غیرانسانی بوده و در عین حال الگوئی را برای سایر نواحی و مناطق شهری با شرایط مشابه تامین خواهد نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  640 - تحلیل نقش عناصر بصری تابلوهای تبلیغاتی در منظر خیابان مدرس مشهد
  مهسا ضمیری آزاده شریفی
  تبلیغات شهری یکی از مهم ترین شاخه های دانش تبلیغات و یکی از عناصر سازنده منظر شهری در سکونتگاه های انسانی به شمار می رود به نحوی که به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از کالبد شهرها شناخته شده و بخش مهمی از فعالیت های تجاری در شهرها به این موضوع اختصاص یافته است. بکارگیری صحیح چکیده کامل

  تبلیغات شهری یکی از مهم ترین شاخه های دانش تبلیغات و یکی از عناصر سازنده منظر شهری در سکونتگاه های انسانی به شمار می رود به نحوی که به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از کالبد شهرها شناخته شده و بخش مهمی از فعالیت های تجاری در شهرها به این موضوع اختصاص یافته است. بکارگیری صحیح عناصر بصری در ایجاد هویت بصری و تقویت خوانایی تابلو های تبلیغاتی نقش چشمگیری دارند. تابلو های تبلیغات شهری می تواند نمودی فعال و تاثیرگذار در منظر عمومی یک شهر داشته باشد. هدف از انجام این پژوهش شناخت مولفه های آسایش بصری و تحلیل آن در محدوده خیابان مدرس مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقا کیفیت منظر آن بوده است. بدین منظور اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در خیابان مدرس جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیلی و با بررسی قوانین و آیین نامه های موجود و همچنین مشاهده مورد پژوهشی، اطلاعات حاصل پردازش شده تا با استفاده از روش تحلیل SWOT راهکارهایی اجرایی برای بهبود وضعیت تبلیغات شهری در خیابان مدرس پیشنهاد گردد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که ارتقاء سطح مولفه‌های آسایش بصری تاثیر متقابل و دوسویه‌ای را بر منظر شهری گذاشته و عدم توجه به آن منجر به آشفتگی، ناهمگونی و اغتشاشات بصری محیط می‌شود. بر این اساس تشویق استفاده از تجهیزات مناسب تبلیغاتی، حذف تبلیغات غیرمجاز و پیشگیری از بروز آنها و توجه به نیازهای صاحبان مشاغل کوچک و همچنین تبلیغات موقت محیطی به عنوان پیشنهادهای راهبردی این پژوهش ارائه گردیده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  641 - بررسی عوامل موثربر تحقق پذیری کاربری فضای سبز با رویکرد راهبرد توسعه شهری درکلانشهر شیراز (مطالعه موردی شهرداری منطقه یک)
  سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده ملیحه کشاورز
  شاید بتوان به جرات گفت مهم ترین مساله در طرح های توسعه ی شهری و به ویژه در زمینه ی اجرا موضوع تحقق پذیری در راستای تحقق منافع همگانی وتمامی ذی نفعان در حیطه ی برنامه ریزی شهری است. بنابراین باید فرایند تهیه، تصویب واجرای این طرح ها به شکلی باشد که ضمن استفاده و بهره گیر چکیده کامل

  شاید بتوان به جرات گفت مهم ترین مساله در طرح های توسعه ی شهری و به ویژه در زمینه ی اجرا موضوع تحقق پذیری در راستای تحقق منافع همگانی وتمامی ذی نفعان در حیطه ی برنامه ریزی شهری است. بنابراین باید فرایند تهیه، تصویب واجرای این طرح ها به شکلی باشد که ضمن استفاده و بهره گیری از تمامی پتانسل ها، ظرفیت های ساکنین شهر درفرآیند تهیه و تصویب، در اجرا نیز مطابق با خواسته ها و نیازهای شهروندان بارعایت اصول و قوانین مصوب شهرسازی و معماری باشد تا در عمل بیشترین قابلیت و امکان را برای اجرا و تحقق داشته باشد. یکی از مهم ترین کاربری ها و نیازهای شهروندان فضاهای سبز شهری است که متاسفانه به دلیل نگاه اقتصاد محور وسود گرایانه در نزد مردم و مسئولین کمترین میزان تحقق پذیری را دارد. تحقیق سعی دارد تا پس از بررسی ادبیات موضوع و بیان اهمیت و جایگاه فضای سبز در زندگی شهروندان و مفاهیم راهبرد توسعه شهری به عنوان یکی از جدیدترین رویکردها در زمینه ی تحقق پذیری بیشتر طرح ها و برنامه های توسعه ی شهری، به بررسی مهم ترین دلایل عدم تحقق پذیری کاربری فضای سبز در شهرداری منطقه یک شهرداری شیراز بپردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد و سعی دارد، پس از انجام مطالعات در زمینه ی سرانه ها و سطوح موجود فضای سبز، تغییر کاربری فضای سبز به دیگر کاربری های سود محور، بررسی پرونده های کمیسیون ماده پنج، اخذ نظرات مسئولین و نخبگان شهری را در پی داشته باشد. بررسی ها حاکی از آن است که متاسفانه به دلیل عدم شناخت و رعایت جایگاه فضاهای سبز و عمومی در مرحله ی تهیه و تصویب طرح ها، به ویژه در زمینه ی امکان تملک آنها، نداشتن معارض اجتماعی، عدم توجه به کاربری های پیرامونی و....، نامشخص بودن جایگاه و ضرورت این کاربری نزد شهروندان و مهم تر از همه نداشتن منابع مالی کافی و پایدار شهرداری ها در حفظ این کاربری ها منجر به تغییر کاربری این فضاها و عدم تحقق پذیری آنها و نهایتا کم و کمتر شدن سرانه ی آنها نسبت به شهروندان درگذر زمان شود. مهم ترین پیشنهاد در زمینه کاهش و حل این مشکل می تواند رفتن به سمت آگاهی بخشی عمومی در بین تمامی مولفه های تاثیر گذار و مقتدرسازی حکومت محلی به ویژه در زمینه ی تامین منابع مالی پایدار باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  642 - بررسی تأثیر متقابل شاخص‌های مدیریت شهری تهران بر شاخص عملکرد جهانی محیط زیست ایران (EPI)
  هانیه قره بخش معصومه ملایی لعبت تقوی
  شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیر چکیده کامل

  شاخص های عملکرد محیط‌زیستی (EPI) در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با وجود اقدامات زیست محیطی چشمگیر و همگام با جوامع جهانی، تنزل 22 پله ای ایران در رتبه‌بندی گزارشات دو سالانه جهانی EPI در بین سالهای 2014 تا 2016 بحث اصلی محافل شده است. با توجه به نقش مدیریت شهری در کلان شهرها به عنوان یک بازوی اجرایی مهم در بخش محیط زیست و توسعه پایدار در کشور، در مطالعه مروری حاضر تلاش گردید با بررسی مسائل محیط زیست مدیریت شهری و ارائه وضعیت آن در مناطق 22 گانه شهر تهران در خصوص 12 شاخص مورد بررسی از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوت، کیفیت و کمیت آب و... همراه با تحلیل نتایج حاصل از مطالعات، علل اصلی تنزل رتبه ایران در رتبه بندی جهانی شاخص های EPI مورد بررسی بیشتر قرار گیرد. مطابق با نتایج تحقیق حاضر، در بخش مدیریت محیط زیست، شرایط اقلیم شناسی و جغرافیایی حاکم، عدم رعایت قوانین و مقررات محیط زیستی و اختلاف در ظرفیت و ساختار شهری مناطق شهرداری تهران، منجر به نوسانات مدیریت شهری در بخش محیط زیست کلان شهر تهران شده است. با توجه به همپوشانی شاخص های مدیریت محیط زیست شهر تهران با شاخص های جهانی در EPI می‌توان نتیجه‌گیری کرد در صورت تحقق اهداف بلند مدت در بخش مدیریت شهری، در نظر گرفتن سه عامل مذکور و انتشار منظم گزارش فعالیت‌های محیط‌زیست کشور به مجامع بین‌المللی می‌‌تواند، در ارتقاء جایگاه یکصد و پنجم ایران در خصوص شاخص های عملکرد زیست محیطی بسیار حائز اهمیت باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  643 - مقایسه تطبیقی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر منظر پایدار شهری (نمونه موردی: کوه پارک و پارک خورشید مشهد)
  تکتم حنایی الناز خلیلی
  زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت چکیده کامل

  زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر روی منظر پایدار شهری است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحلیلی–توصیفی با هدف کاربردی می باشد و جامعه آماری با توجه به گروه هدف متخصصین در حوزه منظر و فضای سبز مشهد، 28 نفر با روش تمام شماری انتخاب‌شده است.به‌منظور بررسی داده‌های پرسش‌نامه از تحلیل عاملی تأییدی و برای تحلیل تأثیر و اولویت‌بندی متغیرهای پژوهش و روابط معناداری بین آن‌ها از آزمونT با نرم‌افزار SPSS و Smart Pls انجام گرفته است.با انجام تحلیل‌های فضایی بر اساس وزن محاسبه‌شده متغیرها و توليد نقشه‌های چگالی به مقایسه تطبیقی کوه پارک و پارک خورشید، در نرم‌افزار GIS پرداخته‌شده است. یافته ها: شاخص‌های موردبررسی اکوپارک در این پارک ها ضعیف ارزیابی می‌شوند و این دو پارک هنوز با چالش‌های ساخت‌وساز در بافت طبیعی کوهستان مواجه هستند اما شاخص‌ها به دلیل استفاده از منطقه کوهستانی کمتر دست‌خورده ، شناخت بیشتر شهروندان از پارک خورشید در مقایسه با کوه پارک امتياز بالاتري دارند. بحث و نتیجه‌گیری: شاخص‌های اکو پارک در منظر پایدار شهری تأثیرگذار است. از ميان عوامل مختلف، عوامل زیست‌محیطی و عملكردي داراي امتياز بالاتري هستند و مؤلفه يكپارچگي اكولوژيكي به معني حفظ ساختار پايدار و متنوع گونه‌های مختلف داراي امتياز بالاتري در ميان عوامل زیست‌محیطی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  644 - شبیه سازی روند تغییرات کاربری اراضی شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار
  محسن درخش سهیل سبحان اردکانی
  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فرا چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فراهم کردن اطلاعات جامع برای مدیران و برنامه ریزان شهری از اهمیتی بسزا برخوردار باشد. لذا، این مطالعه با هدف شبیه سازی روند گسترش شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار (CA) برای سال 2044 میلادی با در نظر گرفتن روند توسعه شهر طی سال‌های 1972 تا 2015 انجام یافت. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و سنجنده‌های MSS 1972،TM 1986، ETM+ 1999 و OLI 2015 نقشه ها و روند تغییرات کاربری اراضی طی دوره‌های زمانی مورد مطالعه استخراج شد. یافته‌ها: نتایج بیان‌گر رشد فزاینده کاربری شهری طی زمان به‌ویژه در نیمه شمالی شهر و کاهش کاربری طبیعی و بوم‌شناختی و به‌ویژه اراضی کشاورزی و مرتعی بود. همچنین مشخص شد که روند گسترش و توسعه شهر گچساران در طی دوره 1972 تا 2015 از الگویی مناسب تبعیت نکرده و از این‌رو به‌ویژه در قسمت غربی رشد ناموزون شهر نمایان است. از طرفی مطابق پیش‌بینی خروجی مدل، در سال 2044، در حدود %70 وسعت منطقه مورد مطالعه را کاربری شهری به خود اختصاص خواهد داد. بحث و نتیجه‌گیری: با استناد به یافته‌های پژوهش می‌توان اذعان داشت که مدل سلول های خودکار از دقت قابل قبول برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی روند توسعه شهری برخوردار است و می‌تواند به‌طور موثر برای مطالعه پویایی شهری و به‌ویژه در شهرهایی با رشد سریع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  645 - تحلیل کیفیت محیط شهری با ادراک زیبایی‏.شناسی و حس تعلق در فضاهای کلانشهر تبریز (مطالعه‏ی موردی: میدان ساعت تبریز)
  سولماز بابازاده اسکویی علی زینالی عظیم فرانک عدلی فر منصوره جمشیدی
  هدف و زمینه: تلاش برای ادراک محیط و کیفیت فضاهای شهری در محیط زندگی از اساسی ترین مسائلی است که متفکران حوزه های شهری به دلیل افت کیفیت محیطی، بخصوص فضاهای شهری از بعد زیباشناسی و حس تعلق باید به آن توجه کنند، تا محیطی سرزنده و متناسب با روحیات و نیازهای کاربران خلق نما چکیده کامل

  هدف و زمینه: تلاش برای ادراک محیط و کیفیت فضاهای شهری در محیط زندگی از اساسی ترین مسائلی است که متفکران حوزه های شهری به دلیل افت کیفیت محیطی، بخصوص فضاهای شهری از بعد زیباشناسی و حس تعلق باید به آن توجه کنند، تا محیطی سرزنده و متناسب با روحیات و نیازهای کاربران خلق نمایند. با عنایت به این موضوع، هدف تحقیق حاضر تحلیل کیفیت محیط شهری با دلبستگی مکانی و ادراک زیبایی شناسی در فضاهای کلانشهر تبریز می باشد. روش بررسی: روش تحقیق بصورت توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی می باشد. حجم نمونه 384 نفر از بازدیدکنندگان میدان ساعت تبریز می باشد. برای مدل ساختاری از تحلیل عاملی مرتبه دوم (SEM) از نرم افزار Amos نسخه 26 و SPSS استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که در مدل ساختار نهایی دو مولفه زیباشناسی محیطی (مستقیم با 96/0 و غیر مستقیم 65/0) و حس تعلق هم به طور (مستقیم با 94/0 و غیر مستقیم با 78/0) در کل، با 93/0 در بهبود کیفیت محیطی در میدان ساعت تبریز تاثیرگذار بوده اند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین بین کیفیت محیطی فضاهای شهری با زیباشناسی و حس تعلق شهروندان رابطه مستقیم مثبت و معناداری وجود دارد که علت و معلول یکدیگر در ارتقا کیفیت محیطی و فضاهای شهری هستند.بحث و نتیجه گیری: همانگونه که نتایج این پژوهش نشان داد فعالیت های سازمان های ورزشی بر توسعه تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش تأثیر فراوانی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  646 - تدوین الگوی کیفی بازآفرینی شهری پایدار با استفاده از روش تحلیل محتوا (مطالعه موردی: بافت های فرسوده شهرتهران)
  علی حسین زاده مریم فراهانی سعید مطهری آزیتا بهبهانی نیا
  زمینه و هدف: بازآفرینی بافت های فرسوده شهری به عنوان یکی از اهداف و سیاست های دولت در برنامه های توسعه کشور همواره مورد توجه بوده است. بازآفرینی شهری پایدار به عنوان رویکردی نوین قادر است بسیاری از معضلات و چالش های شهرها به ویژه در زمینه محیط زیست را کاهش داده یا از می چکیده کامل

  زمینه و هدف: بازآفرینی بافت های فرسوده شهری به عنوان یکی از اهداف و سیاست های دولت در برنامه های توسعه کشور همواره مورد توجه بوده است. بازآفرینی شهری پایدار به عنوان رویکردی نوین قادر است بسیاری از معضلات و چالش های شهرها به ویژه در زمینه محیط زیست را کاهش داده یا از میان بردارد. تحقیق حاضر با هدف ارایه الگوی جدید بازآفرینی شهری پایدار در شهر تهران انجام گرفت. روش و بررسی: تحقیق حاضر توصیفی_ اکتشافی است. ابتدا، مولفه های بازآفرینی شهری پایدار با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته شناسایی گردید. جامعه آماری خبرگان حوزه ی مدیریت شهری - محیط زیست و شیوه نمونه گیری تصادفی هدفمند بود. تعداد نمونه با استفاده از تکنیک گلوله برفی و اصل اشباع نظری 22 نفر انتخاب شد. برای استخراج مدل و نهایی ساختن آن از روش تحلیل محتوی استفاده شد. ضریب همبستگی پیرسون نیز برای اطمینان از وجود رابطه بین متغیرها بکارگرفته شد. یافته ها: تعداد 101 کد اولیه بر اساس اصول تکرار، تاکید و اهمیت از بررسی و تحلیل داده های مصاحبه ها استخراج شد. در نهایت مفاهیم بازآفرینی پایدار شهری بر اساس 5 مولفه، 17 مقوله و 101 توصیف رفتاری دسته بندی گردید. همچنین بر اساس نتایج آزمون آماری توصیفی، میزان میانگین مولفه ها از متوسط بالاتر و تمامی آنها از انحراف معیار کمتر از یک برخوردار بودند. با توجه به میزان ضریب همبستگی بین متغیرها تحقیق رابطه مستقیم و قوی برقرار است. بحث و نتیجه گیری : از بین 17 مقوله برگزیده در تحقیق حاضر، تعداد 7 مقوله (شناسایی و همکاری با نهادها و متولیان درگیر، توجه به نیاز اصلی اجتماعات، توانمندسازی ذینفعان و نهادهای درگیر، میزان ظرفیت های توسعه شهری، وضعیت زیرساخت های شهری، زیرساختهای اطلاعاتی و تعاملی، زیرساخت های سرمایه گذاری) جدید می باشند. توجه به مولفه های فوق در تدوین برنامه ها و اتخاذ سیاست های مطلوب تر در عرصه باز آفرینی شهری تهران قادر خواهد بود، چالش‌های موجود در مسیر پایداری شهری را کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  647 - تجربه شکل گیری یک شهر سبز، باغ- شهر هوشمند پوتراجایا، مالزی
  نسیم صحرائی نژاد
  زمینه و هدف: به دنبال بروز مشکلات ناشی از افزایش جمعیت و کاهش منابع زیرساختی در پایتخت کشور مالزی، بر اساس تصمیمات دولتی در سال 1993 میلادی، ایده شکل گیری پایتخت اداری این کشور، تحت عنوان "پوتراجایا" مطرح گردید. این شهر به عنوان یک الگو با حداکثر توجه به طبیعت و محیط زی چکیده کامل

  زمینه و هدف: به دنبال بروز مشکلات ناشی از افزایش جمعیت و کاهش منابع زیرساختی در پایتخت کشور مالزی، بر اساس تصمیمات دولتی در سال 1993 میلادی، ایده شکل گیری پایتخت اداری این کشور، تحت عنوان "پوتراجایا" مطرح گردید. این شهر به عنوان یک الگو با حداکثر توجه به طبیعت و محیط زیست طراحی شده است و از نکات قابل توجه در فرآیند برنامه ریزی، طراحی و ساخت آن، سرعت عمل بوده است. روش بررسی: این تحقیق با بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعه اسناد مربوطه و همچنین مرور سایت های مرتبط با موضوع به معرفی تجربه شکل گیری این شهر سبز پرداخته است. یافته ها: شهر پوتراجایا، با در نظر گیری سه مفهوم کلی باغ-شهر، شهر سبز و شهر هوشمند شکل گرفته و رویکردهای کلی جهت برنامه ریزی و طراحی ایده های اصلی در شکل گیری آن عبارتند از برنامه ریزی برای فضاهای همسایگی، بازنگری و احیای هویت سنتی شهر، شهر حمایت گر، تاکید و تمرکز بر حمل و نقل عمومی، توجه به سیما و هویت شهری، رویکرد اکولوژی شهری، معماری زیست محیطی و مدیریت پایداری شهری. بحث و نتیجه گیری: در حقیقت فرآیند شکل گیری این شهر بعنوان نماد قدرت و پیشرفت کشور مالزی بوده و گویای این واقعیت است که ایده ها و مفاهیمی تئوری نظیر باغ-شهر، شهر سبز و شهر هوشمند قابلیت اجرائی شدن را داشته و صرفا به شکل یک ایده باقی نمانده است. در نهایت نیز توسعه شهر پوتراجایا بطور چشمگیری بر جنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و گردشگری کشور مالزی تاثیرگذار بوده و مجموعه این عوامل، این شهر را بعنوان نمونه ای بی نظیر در هزاره جدید مطرح نموده که می تواند الگوئی برای تکرار در سایر شهرها و کشورها با شرایط مشابه باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  648 - اندازه گیری میزان فلزات سنگین در مردار سنگ و ارزیابی قابلیت فراهمی زیستی آنها برای بدن
  فرشته دست گشاده کیوان رحیمی
  زمینه و هدف: مردار سنگ (سنگ مرداب یا نقره سنگ)، به صورت پودر خاکستری رنگ در اغلب عطاری های سطح کشور موجود می باشد و جهت جلوگیری از بوی نامطبوع ناشی از تعریق بدن و همچنین ندرتاً به عنوان روشن کننده پوست استفاده می شود. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان فلزات سنگین موجود در چکیده کامل

  زمینه و هدف: مردار سنگ (سنگ مرداب یا نقره سنگ)، به صورت پودر خاکستری رنگ در اغلب عطاری های سطح کشور موجود می باشد و جهت جلوگیری از بوی نامطبوع ناشی از تعریق بدن و همچنین ندرتاً به عنوان روشن کننده پوست استفاده می شود. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان فلزات سنگین موجود در مردار سنگ و خطرات ناشی از آن می باشد. روش بررسی: در این تحقیق میزان 5 فلز سنگین در نمونه های جمع آوری شده از 8 عطاری واقع در شهرهای کرج و تهران اندازه گیری گردید. در این نمونه ها میزان کل فلزات سنگین موجود در مردار سنگ و میزان فلزات قابل استخراج در محلول عرق مصنوعی اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج غلظت کل فلزات سنگین نشان می دهد میزان عناصر سرب، نیکل، کادمیم، کروم و نقره به ترتیب 127481±747946، ± 2026، 2/2 ± 91/4، 7/94 ± 541 و mg/kg 8/61 ± 100 می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده مقادیر سرب و کادمیم در مردار سنگ بالاتر از مقادیر حد مجاز تعیین شده برای محصولات آرایشی می باشد که توسط وزارت بهداشت کانادا تعیین شده است. نتایج فلزات قابل استخراج با عرق مصنوعی نیز نشان می دهد فراهمی زیستی سرب در مردارسنگ بسیار بالا می باشد. بحث و نتیجه گیری: افرادی که از مردار سنگ استفاده می نمایند برای مدت طولانی در معرض تماس پوستی با سرب قرار می گیرند. بنابراین توصیه می گردد از استفاده از مردار سنگ و قرار گیری آن در دسترس عموم مردم جلوگیری گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  649 - تحلیل میزان اهمیت ابعاد حکمروایی خوب بر ارتقاء‌ ساختار مدیریتی شهرهای میانه‌اندام (مطالعه موردی: شهر میانه)
  میثم عظیمی کریم حسین زاده دلیر علی آذر
  زمینه و هدف: مطالعات شهری در ایران عمدتاً بر کلان‌شهرها متمرکز است و کمترین توجه به ساختار مدیریتی شهرهای میانی ​​معطوف است. در این مطالعه ضمن پرداخت به این شکاف، سیاست‌ها و شیوه‌های محرک رشد مدیریت شهری فراگیر، ایمن، انعطاف‌پذیر و پایدار در شهرهای میانه‌اندام بررسی می‌ چکیده کامل

  زمینه و هدف: مطالعات شهری در ایران عمدتاً بر کلان‌شهرها متمرکز است و کمترین توجه به ساختار مدیریتی شهرهای میانی ​​معطوف است. در این مطالعه ضمن پرداخت به این شکاف، سیاست‌ها و شیوه‌های محرک رشد مدیریت شهری فراگیر، ایمن، انعطاف‌پذیر و پایدار در شهرهای میانه‌اندام بررسی می‌شود. روش بررسی: پژوهش از لحاظ هدف، از نوع کاربردی می باشد که به روش توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی انجام گرفته است. حجم نمونه آماری با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس، 30 نفر از اساتید و متخصصین مدیریت شهری با روش نمونه‌گیری هدفمند به انجام رسیده است. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی از نرم‌افزار Smart PLS جهت ارزیابی مدل مفهومی تحقیق استفاده شده است. یافته ها: تحلیل ضرایب مسیر مربوط به ۸ بعد مورد بررسی نشان می‌دهد که شاخص قانونمندی (745/0) بالاترین تأثیر و بعد از آن به ترتیب شاخص‌های مسئولیت‌پذیری (684/0)، مشارکت (661/0)، عدالت (641/0)، شفافیت (529/0)، کارایی و اثربخشی (429/0)، پاسخگویی (356/0)، و سپس اجماع محوری (317/0) کمترین تأثیر را بر ساختار مدیریت شهری دارد بحث و نتیجه گیری: نظام برنامه‌ریزی و ساختار مدیریت شهرهای میانی فاقد یک رویکرد منسجم و مشخص جهت ارائه چشم‌انداز آتی است که در درون انبوهی از بی‌برنامگی‌ها و ناکارآمدی‌ها گرفتار شده‌اند که با نهادینه کردن الگوی حکمروایی خوب شهری در نظام مدیریت و برنامه‌ریزی که حرکت به‌سوی مدیریت محلی است تا بتوانند در فرایندی پیوسته و ساختاری، آرام آرام به توسعه مطلوب دست یابند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  650 - ارزیابی زیست¬پذیری در بافت¬های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 کلانشهر تبریز)
  محمدعلی شهرامی فر علیرضا استعلاجی محمدرضا رضوانی
  زمینه و هدف: ایده شهر زیست¬پذیر در بافت¬های فرسوده شهری عمدتاً بر خلق محله¬های پایدار و زیست¬پذیری این بافت¬ها تأکید دارد. زیست پذیری نقش حیاتی در رشد و توسعه شهرها و کیفیت زندگی شهروندان دارد. شناسایی و درک نیازهای شهروندان و زنده‌سازی این سکونتگاه‌ها باعث بهبود کیفیت چکیده کامل

  زمینه و هدف: ایده شهر زیست¬پذیر در بافت¬های فرسوده شهری عمدتاً بر خلق محله¬های پایدار و زیست¬پذیری این بافت¬ها تأکید دارد. زیست پذیری نقش حیاتی در رشد و توسعه شهرها و کیفیت زندگی شهروندان دارد. شناسایی و درک نیازهای شهروندان و زنده‌سازی این سکونتگاه‌ها باعث بهبود کیفیت زندگی و ارتقای زیست¬پذیری در این بافت¬ها می¬شود. روش بررسی: پژوهش حاضر با بهره¬گیری از تکنیک تصمیم¬گیری چند معیاره ویکور و با هدف ارزیابی زیست¬پذیری نواحی منطقه چهار کلانشهر تبریز صورت گرفته است. پس از استخراج عوامل دخیل در زیست¬پذیری در سطح ناحیه با بهره¬گیری از نظرات متخصصین مولفه¬ها در 5 بعد، شناسایی و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از تکنیک¬های آنتروپی شانون، ویکور و از نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. یافته¬ها: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ناحیه پنج و چهار در ابعاد اجتماعی، خدمات و زیرساخت¬های شهری و کالبدی- فضایی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. ناحیه سه تنها در بعد کالبدی- فضایی در وضعیت کاملا مطلوبی واقع شده و در سایر شاخص-های مورد بررسی در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. همچنین ناحیه دو و یک در اغلب شاخص¬های مورد مطالعه در وضعیت نسبتا نامطلوبی قرار دارد. بحث و نتیجه¬گیری: یافته¬ها حاکی از آن است که نواحی پنجگانه منطقه چهار کلانشهر تبریز از نظر شرایط اجتماعی، اقتصادی، خدمات و زیرساخت شهری، کالبدی- فضایی و زیست محیطی، بالاتر از سطح متوسط میانگین جامعه آماری قرار دارد و بنابراین از نظر زیست¬پذیری در وضعیت نسبتا مطلوبی می¬باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  651 - طراحی شهری بیواربانیسم : نگرشی زیست- انسان محور به طراحی شهری (نمونه موردی: حاشیه رودخانه چشمه کیله تنکابن)
  پریسا قبادی رضا جعفری‌ها علی نیک نما سید علیرضا عالی
  زمینه و هدف: شهرسازی در گذشته به واسطه نگاه منسجم به شهر، و قائل نشدن تمایز میان طبیعت و بافت شهری، تاثیرات مثبتی برجای می گذاشت که امروزه در کمتر فضایی به چشم می خورد. متخصصین در پی به کارگیری رویکردهای کاربردی جدیدی، در طراحی و بازسازی فضاهای شهری هستند، تا بتوانند مش چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهرسازی در گذشته به واسطه نگاه منسجم به شهر، و قائل نشدن تمایز میان طبیعت و بافت شهری، تاثیرات مثبتی برجای می گذاشت که امروزه در کمتر فضایی به چشم می خورد. متخصصین در پی به کارگیری رویکردهای کاربردی جدیدی، در طراحی و بازسازی فضاهای شهری هستند، تا بتوانند مشکلات موجود را، حل نمایند. روش بررسی: پژوهش حاضر به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. یافته‌ها: دستاورد این پژوهش در بخش مبانی، معرفی بیواربانیسم به عنوان رویکردی جدید در طراحی شهری است که محیط زیست شهری را به عنوان یک شی زنده بسیار پیچیده در نظر گرفته و در تلاش به منظور ارتباط عناصر طبیعی و نیازهای انسان است و شهرسازی را به طور جدایی ناپذیری با زیست‌شناسی مرتبط میداند. با تحلیل سه نمونه موردی انتخابی بر اساس اجزای تشکیل دهنده بیواربانیسم، چگونگی راهکارهای مبتنی بر آنها بررسی و در انتها حاشیه رودخانه چشمه کیله تنکابن به عنوان مورد پژوهی داخلی و بومی، تحلیل و بخش هایی از آن به عنوان خرد پروژه‌های انتخابی طراحی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: این نوع جدید از رویکرد شهری و کاربرد آن در ایران ممکن است با تعداد زیادی از محدودیت ها نظیر: هزینه های نگهداری بالا، آگاهی کم افکار عمومی از مزایای آن و منافع واگرا بازار املاک و مستغلات روبرو شود، اما می توان به تدریج از طریق یک ارتقای مفهوم به صورت گسترده و از طریق بالا بردن سطح آگاهی در مورد سودمندی خدمات اکوسیستمی و تعامل گروه های هدف بزرگتر به مشکلات فائق آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  652 - بررسی اثرات تغییرات ساختاری و رشد اقتصادی بر انتشار دی‌اکسید کربن در ایران: کاربرد رهیافت خود رگرسیو با وقفه‌های گسترده
  محمد علی اسعدی شهلا سلیمی حامد قادرزاده
  زمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر چکیده کامل

  زمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر بخش‌های اقتصادی کشور، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، رشد شهرنشینی، درجه باز بودن تجارت و توسعه مالی را بر میزان انتشار گاز دی اکسید کربن مورد بررسی قرار دهد. روش بررسی: مدل آلودگی زیست‌محیطی این مطالعه با استفاده از رهیافت خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM) در ایران طی دوره زمانی 2017-1985 تخمین و ضمن بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرهای الگو، پویایی های کوتاه مدت الگو و سرعت تعدیل عدم تعادل کوتاه مدت به بلندمدت برآورد شده است. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از الگوی بلندمدت نشان داد، رشد شهرنشینی با مقدار 527/0 درصد دارای بیشترین تأثیر مثبت و درجه بازبودن تجارت با مقدار 125/0 درصد، کمترین تأثیر منفی را بر انتشار دی اکسید کربن داشته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تأثیر منفی رشد اقتصادی بر مقدار انتشار دی‌اکسید کربن در بلندمدت است که در هر دوره حدود 14 درصد از عدم تعادل های بی ثباتی میزان انتشار دی اکسید کربن برطرف می شود و حدود هفت دوره لازم است تا خطای تعادل کوتاه مدت تعدیل و مدل به تعادل بلندمدت بازگردد و همچنین وجود رابطه مثبت بین رشد زیربخش های اقتصادی کشور با انتشار دی اکسید کربن در کوتاه مدت و بلندمدت باعث افزایش این آلاینده خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  653 - شناسایی و الویت بندی راهبرد های مناسب جهت ساماندهی بافت فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار با استفاده از تکنیک های SWOT –AHP
  منوچهر حبیبی نفیسه مرصوصی اسماعیل علی اکبری
  زمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خا چکیده کامل

  زمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خانوارهای ساکن در بافت فرسوده، صاحب‌نظران، مدیران و کارشناسان مرتبط با مباحث معماری، اجتماعی و بکارگیری تکنیک سلسله مراتبی فازی مدلAHP ومدل SWOT استفاده به عمل آمده است. در مرحله اول مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی شده است. در مرحله بعد با استفاده از مدل SWOT با حجم نمونه 417 نفر برای سطح اطمینان 95 درصد و احتمال خطای 5 درصد نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین شناسایی شده است. یافته ها: کمبود فضاهای خدماتی رفاهی در محدوده مورد مطالعه با ضریب اهمیت (033/0) مهمترین نقطه ضعف، دسترسی آسان به خیابـان هـای اصـلی، بازار و مرکز شهر با ضریب اهمیت (024/0) بالاترین نقطه قوت، عدم وجود برنامه ای مدون در راستای عدالت محوری در پهنه شهر قزوین با ضریب اهمیت (054/0) است. بحث و نتیجه گیری: مهم ترین تهدید وجود طرح های تشویقی (نظیر اعطای وام، افزایش تراکم و ...) توسط سازمان های ذیربط در راستای افزایش سرمایه گذاری و نوسازی با ضریب اهمیت (032/0) و برترین فرصت در ساماندهی بافت بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار شناخته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  654 - بررسی معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی احداث مراکز خریدوفروش خودرو (Auto Mall)
  زهرا قربانی نیا وحید نیک زاد محمدجواد امیری آرزو قربانی نیا
  توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهر چکیده کامل

  توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهری ، نیاز به فروشگاه‌های بزرگی که تمامی نیازهای شهروندان را پوشش دهد، افزایش داده است. در همین راستا ورود بازارهای موضوعی مانند بازارهای تلفن همراه، فرش و...، ازجمله آخرین متدهای عرضه و فروش محصولات در عرصه تجارت است. ازجمله بازارهای موضوعی که امروزه در زندگی شهرنشینی، بسیار موردتوجه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان می‌باشد، بازار خودرو (Auto Mall) است. بازار خودرو مکانی برای تمرکز خدمات و معاملات به‌حساب می‌آید که علاوه بر متمرکز کردن معاملات اقتصادی در آن، از آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی، محیط‌زیستی در سطوح پراکنده شهر جلوگیری می‌کند. این بازار به دلیل ارایه خدمات گسترده در آن و همچنین تجمع خودروها، نیازمند مکان گزینی درست برای جلوگیری از هرگونه آسیب‌های محیط‌زیستی بر محیط‌های شهری و افزایش بار آلودگی در سطح شهر هستند. به همین منظور در تحقیق حاضر به کمک مطالعات و بررسی منابع و پروژه‌های متفاوت در سطوح مختلف، معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی انتخاب شدند و سپس به کمک فرآیند سلسله مراتبی (AHP) اهمیت آن مشخص و اولویت‌بندی شدند. در همین راستا 3 معیار طبیعی و ایمنی و سازگاری به‌عنوان معیارهای اصلی محیط‌زیستی برگزیده شدند و معیار طبیعی که خود شامل 7 زیر معیار است با وزن نسبی 528/0 به‌عنوان مهم‌ترین معیار در مکان گزینی بر اساس معیارهای محیط‌زیستی مشخص گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  655 - شناخت کمی و کیفی پار کها و فضاهای سبز شهر تهران مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران
  حسنعلی لقایی هومن بهمن پور فرناز حیدری
  اهمیت فضاهای سبز شهری به عنوان عرصه های عمومی در الگوهاینوین زندگی شهری و نقش مهم این فضاها در نظام کاربری زمین، ایجادفضاهایی جهت گذران اوقات فراغت برای شهروندان، کاهش میزانآلودگ یهای محیطی و ایجاد رابط های قو یتر، میان آنان با محیط شهریواضح و مشخص است. ارزیابی پار کها چکیده کامل

  اهمیت فضاهای سبز شهری به عنوان عرصه های عمومی در الگوهاینوین زندگی شهری و نقش مهم این فضاها در نظام کاربری زمین، ایجادفضاهایی جهت گذران اوقات فراغت برای شهروندان، کاهش میزانآلودگ یهای محیطی و ایجاد رابط های قو یتر، میان آنان با محیط شهریواضح و مشخص است. ارزیابی پار کها و فضاهای سبز شهری منطقه 8تهران به عنوان یکی از چند منطقه ای که در مقایسه با سایر مناطق شهرو علی رغم دارا بودن منابع و فضاهای مناسب، در وضعیت مناسبی قرارندارند، موضوع مقاله حاضر است. نتایج این ارزیابی م یتواند در بکارگیریو تخصیص منابع برای مدیران و طراحان شهری مفید بوده و در عین حالنحوه استفاده عموم مردم از فضا را نشان م یدهد. این مقاله برگرفته از طرحپژوهشی است که در روند انجام آن با تکیه بر مبانی نظری و تئور یهایارائه شده در مورد پارک های شهری و همچنین مروری بر تجارب ایران وجهان در این مورد، با مقایسه و بررسی کلی وضعیت پار کهای منطقه 8در شهر تهران، پارک های مهم و اصلی آن در مقیاس های مختلفناحیه ای، محله ای و یا واحد همسایگی با انتخاب معیارهای تعیینک‌نندهمورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل در دو بخش کمی و کیفی ارائهگردیدند که بیانگر کمبود میزان سرانه فضای سبز در این منطقه وهمچنین عدم پراکنش مناسب و عدم کارکرد اکولوژیکی بالا، به ویژه درشش ماهه دوم سال، می باشند. همچنین؛ پارک های منطقه از لحاظ ایمنیو امنیت در وضعیت مطلوبی به سر نمی برند که این امر سبب کاهشمیزان حضور و استفاده گروه های مختلف سنی از پارک ها گردیده است.نامناسب بودن تعداد و تنوع تأسیسات و تجهیزات پارک ها و غیر استانداردبودن فضاهای بازی کودکان نیز از دیگر موارد منفی مشاهده شده دراین گونه فضاها می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  656 - بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست پارک های شهری در ایران
  المیرا برهمند جمال قدوسی
  امروزه با توسعه شهرنشینی، افزایش رشد واحدهای صنعتی و به دنبال آن افزایش آلودگی های محیط زیست از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی و فشارهای روانی ناشی از محیط های مصنوعی شهرها به ویژه شهرهای بزرگ ، نیاز به ایجاد پارک ها و فضاهای سبز شهری امری لازم و ضروری است. با توجه به اهم چکیده کامل

  امروزه با توسعه شهرنشینی، افزایش رشد واحدهای صنعتی و به دنبال آن افزایش آلودگی های محیط زیست از جمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی و فشارهای روانی ناشی از محیط های مصنوعی شهرها به ویژه شهرهای بزرگ ، نیاز به ایجاد پارک ها و فضاهای سبز شهری امری لازم و ضروری است. با توجه به اهمیت وجود پارک ها در فضای شهری، موضوعات بهداشت، ایمنی و محیط زیست از جمله مواردی است که به منظور رفع نیازهای استفاده کنندگان از پارک ها و تمامی شهروندان باید مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله با مروری بر پژوهش‌های انجام شده در زمینه مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست پارک های شهری در ایران اقدام به جمع بندی نتایج گردیده و بر این اساس اولویت های پژوهشی ذیربط ارایه شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  657 - بررسی نقش برنامه ریزی فیزیکی در کاهش آلودگی صوتی
  رحمت محمدزاده
  کم و کیف آلودگی صوتی به مانند آلودگی هوا، آب و خاک برای عموم چندان ملموس و شناخته شده نیست. احتمالا بخشی از علت این مسئله به غیرقابل رویت بودن و نیز ارتباط غیر مستقیم آن با سیستم های سیاسی و اقتصادی جامعه برمی گردد. با این حال باید توجه داشت که عادت به یک نوع آلودگی دلی چکیده کامل

  کم و کیف آلودگی صوتی به مانند آلودگی هوا، آب و خاک برای عموم چندان ملموس و شناخته شده نیست. احتمالا بخشی از علت این مسئله به غیرقابل رویت بودن و نیز ارتباط غیر مستقیم آن با سیستم های سیاسی و اقتصادی جامعه برمی گردد. با این حال باید توجه داشت که عادت به یک نوع آلودگی دلیل بر مصون ماندن از آن نیست بلکه به معنای کاهش آستانه حساسیت فرد و هرچه بیشتر فرسوده شدن قوای جسمی و روحی و حتی تضعیف حیات موجودات زنده و غیر زنده می باشد. بنابراین در شرایطی که ادامه آلودگی صوتی برای حیات ارگانیسم ها مساعد نیست مطالعه حاضر در راستای کمک به حفظ سلامتی شهرها به صورت توصیفی و با استفاده از منابع اطلاعاتی در دسترس و مشاهدات عینی، درصد کاهش آلودگی صوتی ناشی از وسائط نقیله ای موتوری می باشد. این مقاله در کنار سایر روشهای کاهش آلاینده های صوتی، بر بکارگیری توان ها و قابلیت های برنامه ریزی و طراحی فیزیکی چون الگوی توسعه، مکان یابی، ترکیب و توزیع بهینه کاربری ها، منطقه بندی و گسترش فضای سبز تاکید خاص دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  658 - ارزیابی توان اکولوژیک شهر میامی به منظور توسعه پایدار شهری با استفاده از روش AHP
  حسین عرب اسدی معصومه رستمی
  توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرا چکیده کامل

  توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرات طبیعی و تلفات جانی می شود، لذا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک ضروری است. تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE[1]) در شهر میامی تدوین شده است. در این تحقیق تناسب زمین برای توسعه کالبدی شهر میامی در چهار منطقه مورد‌‌ مطالعه برپایه ده معیار (رغبت عمومی و تمایلات مردم، ارتفاع و شیب زمین، وضعیت نسبت به مخاطرات طبیعی، فاصله با زمین های کشاورزی، فاصله از آب‌های‌سطحی، مساحت، عامل وقف، هزینه خرید، هزینه آماده سازی و وضعیت نسبت به کاربری های نامتجانس) ارزیابی شد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، روش توصیفی و استنباطی به کار گرفته شد. جهت وزن دهی معیارها و پارامترهای مربوط، از مدل سلسله مراتبی AHP[2] با استفاده از دانش کارشناسان متخصص و نرم افزار Export choice استفاده گردید. مهم‌ترین عوامل تعیین کننده در توسعه شهر میامی به ترتیب شامل هزینه آماده سازی، هزینه خرید، شیب و ارتفاع، مخاطرات طبیعی، مساحت زمین مناسب، رغبت عمومی مردم، کاربری های نامتجانس، آب های سطحی، وقف و زمین های کشاورزی است که وزن هر معیار مشخص شد. مهم‌ترین موانع توسعه در جنوب شهر عوامل طبیعی و در شمال شهر زمین های کشاورزی و عامل وقف تشخیص داده شد. نقشه تناسب زمین در شهر میامی تهیه شده است. در این نقشه در بین چهار محدوده جهت توسعه شهر میامی در آینده و بر اساس افق توسعه شهری، محدوده شمال جاده اتوبان نسبت به شهرک شرق و شهرک امام و بافت قدیم شهر، نسبت به دیگر نواحی شهر توان اکولوژیکی بیش ‎تری دارد و جهت توسعه پایدار مناسب‌تر ارزیابی می‌گردد. اولویت بعدی شهرک‌شرق، بعد از آن شهرک امام و در آخر بافت قدیم شهر می‌باشد. [1]- Multi criteriaevaluation [2]- Analytic hierarchy process پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  659 - بررسی تاثیر مدیریت ناحیه محوری بر حفظ محیط زیست شهر تهران (مطالعه موردی شهرداری ناحیه 1 منطقه 13)
  علیرضا افتخاری جعفر نوری رضا ارجمندی
  یکی از مهم ترین اهداف و سیاست های ناحیه محوری شهرداری توجه به موضوع محیط زیست شهر است و در این راستا دارای فعالیت های گوناگونی (همچون مدیریت پسماند، افزایش سرانه فضای سبز، ساماندهی صنایع و مشاغل آلاینده، جمع آوری حیوانات موذی، توسعه سیستم های حمل و نقل عمومی، فراهم نمود چکیده کامل

  یکی از مهم ترین اهداف و سیاست های ناحیه محوری شهرداری توجه به موضوع محیط زیست شهر است و در این راستا دارای فعالیت های گوناگونی (همچون مدیریت پسماند، افزایش سرانه فضای سبز، ساماندهی صنایع و مشاغل آلاینده، جمع آوری حیوانات موذی، توسعه سیستم های حمل و نقل عمومی، فراهم نمودن زمینه همکاری و مشارک شهروندان در حفظ محیط زیست، ترمیم و بهسازی انهار و...) است تا شهر به سوی توسعه پایدار گام بردارد. هدف اصلی این تحقیق شناسایی تاثیرات ناحیه محوری بر حفظ محیط زیست شهر و دستیابی به توسعه پایدار شهر است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی است. داده ها بوسیله پرسشنامه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری، شهروندان ناحیه یک منطقه 13 تهران بوده که تعداد 400 نفر حجم نمونه براساس تصادفی منظم انتخاب شده است. این پژوهش دارای پنج فرضیه است. و کلیه فرضیه ها مورد تایید قرار گرفتند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که فعالیت های مدیریت شهری ناحیه محوری با آموزش مسایل محیطی به شهروندان توانسته است سبب ارتقاء فرهنگ محیط زیست شود. همچنین مشخص شد که سیستم نوین مدیریت شهری تحت عنوان ناحیه محوری از سال 87 به بعد با انجام فعالیت های محیط زیستی خود باعث حفظ، ارتقا و صیانت از محیط زیست شهر تهران شده است که با ادامه این روند و توجه توأمان به سایر مؤلفه های لازم می توان به توسعه پایدار شهری دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  660 - الگوهای حرکتی جریان بادهای غالب و پیامدهای محیط‏زیستی آن‏ها در ارتباط با استقرار ساختمان‏ها و معابر شهری: مطالعه موردی شهر نهاوند در غرب ایران
  مهرداد کیانی داریوش ابوالفتحی
  از مهم ترین چالش های اقلیمی در محیط شهری جریان بادهای شدید و بادهای غالب است. تغییرات جریان این بادها و حرکت آن ها در ارتباط با معابر، گذرگاه ها و استقرار بناهای شهری به عنوان یک مسأله محیطی مورد تحقیق قرار گرفته است . یکی از شهرهای ایران با فراوانی قابل توجه در وزش باد چکیده کامل

  از مهم ترین چالش های اقلیمی در محیط شهری جریان بادهای شدید و بادهای غالب است. تغییرات جریان این بادها و حرکت آن ها در ارتباط با معابر، گذرگاه ها و استقرار بناهای شهری به عنوان یک مسأله محیطی مورد تحقیق قرار گرفته است . یکی از شهرهای ایران با فراوانی قابل توجه در وزش بادهای شدید شهر نهاوند در غرب ایران بوده است که به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفته است . گلبادهای ترسیم شده برای دوره آماری 1996 تا 2005 نشان داده است که بیش ترین فراوانی بادها در منطقه از جهت غرب بوده است و شدیدترین بادها در ماه مارس (اسفند و فروردین) اتفاق افتاده است. در شهر نهاوند خیابان های اصلی به موازات حرکت باد غالب غربی قرار گرفته اند که این مسأله باعث تقویت جریان باد در داخل شهر می شود. در این شهر دو الگوی توصیفی اثر باد یکی از طریق خیابان های موازی با بادغالب و دیگری گذرگاه های کم عرض شهری بین دو ردیف از ساختمان ها با زاویه عمودی یا حاد شکل گرفته است که در هردو حالت جریان باد با فشارو سرعت زیاد انتقال یافته بود . همچنین اثر مطلوب باد در شهر کاهش آلودگی و آثار نامطلوب آن اختلال در پیاده روها و رفت و آمد خودروها، انتقال ذرات خاک به شهر، شکستن شاخه ها و ایجاد سوز باد در اسفندماه بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  661 - مکان‌یابی دفن پسماندهای شهری(مطالعه موردی شهر کرمانشاه)
  سعید امانپور جعفر سعیدی اسماعیل سلیمانی راد
  گسترش بی رویه شهرها و در نتیجه افزایش بی رویه جمعیت شهری به ویژه در سال‌های اخیر موجب افزایش بیش از پیش مصرف و در نتیجه افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری گردیده است. فرآیند مدیریت مواد زاید جامد شهری از ملزومات هر شهر می‌باشد که بی توجهی به آن می تواند برای هر شهر چکیده کامل

  گسترش بی رویه شهرها و در نتیجه افزایش بی رویه جمعیت شهری به ویژه در سال‌های اخیر موجب افزایش بیش از پیش مصرف و در نتیجه افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری گردیده است. فرآیند مدیریت مواد زاید جامد شهری از ملزومات هر شهر می‌باشد که بی توجهی به آن می تواند برای هر شهری و حتی ساکنان روستاهای اطراف شهر مشکل آفرین باشد. شهر کرمانشاه از جمله شهرهای بزرگ ایران است که درون محدوده سیاسی خود دارای صنایع متعددی می باشد که دفع مناسب پسماند در مکانی مناسب هم از لحاظ محیط‌زیستی و هم از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت زیادی می باشد. مقاله حاضر با روش تحلیلی - اسنادی و هدف آن مکان‌یابی دفن پسماند شهر کرمانشاه از طریق نرم افزار [1]GIS است،که مناسبت‌ترین مکان برای دفن پسماند شهری مشخص شود، به طوری کـــه از لایه های اطلاعاتی توپوگرافی، نوع کاربری های زمین، شیب زمین، سکونتگاه های روستایی اطراف شهر،گسل ها، آب‌های سطحی، معادن و کارخانه های اطراف شهر و فاصله مناسب از خود شهر کرمانشاه استفاده شده است و این لایه ها هر کدام فقط به یک جنبه از خصوصیات یک مکان بهینه دفع پسماند را نشان می دادند که با تلفیق آن ها مزایا و معایب هر لایه با هم سرشکن شدند و بهترین مکان مشخص گردید. به هر یک از این لایه ها با مدل [2]AHP وزن داده شد . در پژوهش حاضر پنج مکان بهینه جهت دفن زباله‌های شهر کرمانشاه مکان‌یابی شده است. 4- Geographic Information System 5- Analytic Hierarchy Process پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  662 - بررسی وضعیت پارک های شهری درجهت حفظ محیط زیست وارایه راهکارهای مدیریتی مناسب (مطالعه موردی : پارک های منطقه7 شهر تهران)
  مریم مهرآرا اکرم الملوک لاهیجانیان
  بررسی وضعیت پارک های شهری تهران درجهت حفظ محیط زیست است.1- مدیریت در پارک ‌های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 2- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 3- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات محیط زیستی در پارک های شهری منجر می شود. چکیده کامل

  بررسی وضعیت پارک های شهری تهران درجهت حفظ محیط زیست است.1- مدیریت در پارک ‌های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 2- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 3- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات محیط زیستی در پارک های شهری منجر می شود. جامعه آماری این پژوهش52 پارک موجود در شهرداری منطقه هفت تهران که در بردارنده کلیه کارشناسان، مدیران و پرسنل معاونت امورشهری و فضای سبز هستند، که به طور کلی 123 نفر حجم کل جامعه آماری است. نمونه آماری پژوهش 93 نفر از مجموع کارشناسان، مدیران و پرسنل معاونت امور شهری و فضای سبز هستند و نمونه پارک ها به صورت تصادفی از 5 ناحیه مورد بررسی در منطقه 7 به طور تصادفی10 پارک به عنوان نمونه انتخاب کرده ایم. روش تجزیه وتحلیل داده ها دارای دو بخش آمار توصیفی واستنباطی است که ازطریق نرم افزارSPSS [1] انجام شده است. که آزمون های ضریب همبستگی پیرسون مورد استفاده در این تحقیق بوده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که؛ که بیشترین همبستگی از میان متغیرها را به ترتیب 1- اعمال مدیریت مناسب، حفاظت محیط زیست پارک های شهری را به همراه دارد. 2- مدیریت مناسب به کاهش ضایعات زیست محیطی در پارک های شهری منجر می‌شود. 3- مدیریت در پارک های شهری منجر به ارتقای شاخص های محیط زیستی می شود. 3- Sciences Statistical Package for the Social پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  663 - بررسی تاثیر پارک‌های شهری در تولید اکسیژن (مطالعه موردی: بوستان هاشمی واقع در شهر قم)
  الهام فروتن زهرا صدرآبادی
  فضای سبز شهری به ویژه درختان منافع بی شماری داشته و می توانند کیفیت محیط زیست و سلامتی بشر را در مکان های شهری بهبود بخشند. این منفعت ها شامل بهبود کیفیت آب و هوا، حفاظت از انرژی ساختمان ها، کاهش دمای هوا، تابش اشعه ماورای بنفش و دیگر منفعت های زیست محیطی و اجتماعی می ب چکیده کامل

  فضای سبز شهری به ویژه درختان منافع بی شماری داشته و می توانند کیفیت محیط زیست و سلامتی بشر را در مکان های شهری بهبود بخشند. این منفعت ها شامل بهبود کیفیت آب و هوا، حفاظت از انرژی ساختمان ها، کاهش دمای هوا، تابش اشعه ماورای بنفش و دیگر منفعت های زیست محیطی و اجتماعی می باشد. هدف این مقاله بررسی میزان تولید اکسیژن در مکان شهری است. منطقه مورد مطالعه بوستان شهری هاشمی واقع در منطقه یک شهر قم با مساحت 7 هکتار می باشد که به منظور محاسبه میزان اکسیژن تولید شده سالانه، قطر درختان آن اندازه گیری شد. براساس محاسبات انجام شده میزان اکسیژن تولید شده توسط درختان این پارک44/7کیلوگرم در روز می باشد که این میزان اکسیژن برای تامین نیاز روزانه 9 انسان بزرگ سال کافی می باشد. نتایج این تحقیق بیان گر نیاز به افزایش غرس درختان برای تامین اکسیژن در فضاهای سبز شهری است که در کاهش تغییرات آب وهوایی محلی شهر و خنک شدن منطقه نیز مؤثر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  664 - ارزیابی توان اکولوژیک به منظور توسعه شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: جزیره مینو)
  سحر عماری سولماز دشتی جعفر مرشدی
  امروزه بسیاری از شهرهای کشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه ی خود سبب دست اندازی به محیط های طبیعی و از بین بردن آن ها شده اند و در هر دوره زمانی و یا در هر مکانی که ایجاد گردیده اند در پیامد استقرار خود مشکلاتی را نیز در محیط زیست ایجاد نموده اند. اصولاً ا چکیده کامل

  امروزه بسیاری از شهرهای کشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه ی خود سبب دست اندازی به محیط های طبیعی و از بین بردن آن ها شده اند و در هر دوره زمانی و یا در هر مکانی که ایجاد گردیده اند در پیامد استقرار خود مشکلاتی را نیز در محیط زیست ایجاد نموده اند. اصولاً ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ گویی به نیازهایی هم چون جذب سرریز جمعیتی، تأمین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر بوده و به خاستگاه آن ها در فرآیند توسعه از دیدگاه برنامه ریزی و طرح ریزی محیطی توجهی نگردیده است. جزیره مینو در جنوب خرمشهر در '12 o48 الی '15 o48 طول شرقی و '19 o30 الی '22 o30 عرض شمالی در استان خوزستان قرار دارد. جهت شناخت پتانسیل های توسعه شهری در جزیره مینو از روش تجزیه و تحلیل سیستمی و مدل اکولوژیکی مخدوم و ابزار GIS استفاده شده است. در قالب این فرآیند، ابتدا منابع محیط زیستی منطقه شناسایی گردید. داده های رقومی و به همراه دیگر داده های توصیفی برای ایجاد پایگاه داده ها، به سامانه Arc GIS داده شد. با تلفیق و روی هم گذاری لایه های اطلاعاتی، در سامانه Arc GIS نقشه یگان های اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگی های واحد، ایجاد و نسبت به امکان سنجی منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه شهری مشخص گردید. نتیجه بررسی نشان می دهد که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی مدل مخدوم، 85% منطقه از نظر توسعه شهری دارای توان مناسب درجه دو و 14% منطقه توان نامناسب دارند. پیشنهاد می شود در برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری، اهداف کالبدی با اهداف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تلفیق شده و هماهنگ و همسو پیش رود. در این راستا محور اصلی برنامه ریزی شهری در جزیره مینو با اولویت بندی ارتقای ساختار کالبدی و رفاه اجتماعی با توجه به توسعه پایدار محیط زیست و در نهایت تولید ثروت بایستی صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  665 - سبزراه ها؛ بستر تحقق نگرش های نوین به شهر پایدار
  الیا وطن پرست
  بعد از انقلاب صنعتی؛ گسترش شهرنشینی و افزایش مشکلات جوامع شهری، دانشمندان و کارشناسان را بر آن داشت تا در غالب مباحثی از قبیل شهر پایدار، شهر اکولوژیک، آرمان شهر و غیره با ارایه راه کارهای متنوع، از جنبه های گوناگون به بررسی این مشکلات بپردازند. هدف از این تحقیق بررسی م چکیده کامل

  بعد از انقلاب صنعتی؛ گسترش شهرنشینی و افزایش مشکلات جوامع شهری، دانشمندان و کارشناسان را بر آن داشت تا در غالب مباحثی از قبیل شهر پایدار، شهر اکولوژیک، آرمان شهر و غیره با ارایه راه کارهای متنوع، از جنبه های گوناگون به بررسی این مشکلات بپردازند. هدف از این تحقیق بررسی مسایل و مفاهیم مطرح شده از قبیل محله گرایی، پاستورالیسم شهری، انسان گرایی شهری، شهر خلاق و غیره (که برای ایجاد تحول در ساختار و تغییر در فضای حاکم بر محیط شهرهای امروزی مورد توجه کارشناسان قرار گرفته) در غالب راه کاری واحد است. با این که بیش تر اهداف این نگرش ها در یک راستا و هم سو با هم می باشند اما با نبود راه کار مشخص در هنگام طراحی و برنامه ریزی شهری، ممکن است هر کدام از این نگرش ها، طراحی شهر را به سویی بکشاند که نتوان تمامی خواسته ها و انتظارات کارشناسان را از شهر پایدار فراهم آورد. این تحقیق سبزراه های شهری را به عنوان بستری برای تحقق این انتظارات از محیط شهری معرفی می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  666 - معرفی کارکردهای باغ مشارکتی و نقش آن در پایداری محیط شهری
  سجاد شمشیری حسن دارابی
  توسعه شهری و شهرنشینی با چالش‌های جدی مواجه است. دسـت‌یابی به پـایـداری در ایـن محیط با توجه به تنوع گروه‌های ذینفع بسیار دشوار است. در این میان حرکتی کوچک اما اثر گذار رخ داده است که طی زمان تکامل یافته و در عین تعارضات موجود در محیط شهری، بازتابی از ابعاد توسعه پایدار چکیده کامل

  توسعه شهری و شهرنشینی با چالش‌های جدی مواجه است. دسـت‌یابی به پـایـداری در ایـن محیط با توجه به تنوع گروه‌های ذینفع بسیار دشوار است. در این میان حرکتی کوچک اما اثر گذار رخ داده است که طی زمان تکامل یافته و در عین تعارضات موجود در محیط شهری، بازتابی از ابعاد توسعه پایدار به شمار می‌آیند. باغ‌های مشارکتی به عنوان حرکتی درون‌زا، خرد و محدود نقش و عملکردی بسیار متنوع در مقیاس‌های مختلف دارد. به همین دلیل نیز می‌تواند در روند توسعه پایداری شهری به ایفای نقش بپردازد. در این مقاله برای تحلیل اجمالی ادبیات موضوعی، مبتنی بر روشی سیستمی و متأثر از چرخه حیات، اقدام به بررسی ماهیت، نقش و کارکردهای باغ‌های مشارکتی کرده است. بررسی نشان می‌دهد این باغ‌های مبتنی بر جامعه محلی و از کارکرد چندگانـه برخوردارند که بازتـابی از راهبـرد برد- برد هستند. لذا می‌توانند به عنوان گامی کوچک و موثر درپایداری شهری به ایفای نقش بپردازند. باغ‌های مشارکتی ابزاری ارزان قیمت اما بسیار کارآ در اختیار مدیران‌شهری است که می‌تواند با ارایه کارکردهای چندگانه خود نقشی تعیین کننده در افزایش کیفیت زندگی‌شهری ایفا کند. باغ‌های مشارکتی در هفت هدف، از هشت هدف پروژه هزاره سازمان ملل می‌تواند صورت فعالی به ایفای نقش می‌پردازد. باغ‌های مشارکتی مصداق بارزی ازحرکت‌های کوچک برای رسیدن به تغییرات بزرگ مبتنی بر حداقل امکانات است که در تئوری آشوب برآن تاکید ورزیده می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  667 - تأثیر عملکرد مدیریت شهری بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ( نمونه موردی :شهرجدید بهارستان)
  حسن خلیل آبادی سودابه شاهمرادی قهه محمد علی خانی زاده
  کیفیت زندگی یکی از مهم ترین حوزه های مطالعاتی در کشور های مختلف است و اگرچه جذابیت و معنی عام دارد، یک تعریف پذیرفته عام ندارد. کیفیت زندگی یک فرد به حقایق عینی و خارجی زندگی اش و ادراکات درونی و ذهنی او از این عوامل وابسته است. اهمیت مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاست ه چکیده کامل

  کیفیت زندگی یکی از مهم ترین حوزه های مطالعاتی در کشور های مختلف است و اگرچه جذابیت و معنی عام دارد، یک تعریف پذیرفته عام ندارد. کیفیت زندگی یک فرد به حقایق عینی و خارجی زندگی اش و ادراکات درونی و ذهنی او از این عوامل وابسته است. اهمیت مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاست های عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی شهری است. نظر به این که یکی از دلایل شکل گیری شهرهای جدید در ایران، طراحی محیط های برنامه ریزی شده و مطلوب برای ساکنان آن بوده، پیگیری این موضوع که شرکت عمران شهرهای جدید و شهرداری مربوط تا چه اندازه توانسته است رضایت مندی شهروندان را فراهم نماید، می تواند مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، در این پژوهش تلاش می شود میزان اثرگذاری عملکرد مدیریت شهری بر کیفیت زندگی از نگاه شهروندان مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه تجربی و در بخش هایی توصیفی-تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی (100 عدد پرسش نامه در بین ساکنین توزیع و جمع آوری گردید) و کتابخانه ای (بررسی مستندات موجود در موضوع) استفاده شده است. در ادامه با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل انجام شد. یافته های تحقیق نشان می دهد رابطه ی معناداری با ضریب همبستگی 694/0 بین عملکرد مدیریت شهری با کیفیت ذهنی و عینی زندگی از دیدگاه شهروندان وجود دارد. نتایج حاصل از روش تحلیل مسیر، نشان داد فراهم نمودن تاسیسات شهری با میزان 17/0 بیش ترین اثر را در بالا رفتن میزان کیفیت زندگی در سطح شهر بهارستان داشته است. در نتیجه برای بهبود کیفیت زندگی در سطح شهر بهارستان برنامه ریزی در زمینه اصلاح تاسیسات شهری مانند شبکه برق و جمع آوری فاضلاب و آب های سطحی، و برخی شبکه معابر و نیز تامین خدمات مورد نیاز شهروندان، پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  668 - بررسی اجزای بام‌های سبز
  الما محمدی سید حامد میرکریمی مرجان محمدزاده
  در سال های اخیر تمایل زیادی به ساخت بام سبز در دنیا و ایران دیده می شود. به منظور برآورده کردن انتظارات مصرف کنندگان مختلف سیستم های سبز متفاوتی ارایه شده اند. نتیجه این امر وجود تنوع در روش های اجرای بام سبز است که این تنوع ممکن است تصمیم گیری را برای انتخاب مناسب تری چکیده کامل

  در سال های اخیر تمایل زیادی به ساخت بام سبز در دنیا و ایران دیده می شود. به منظور برآورده کردن انتظارات مصرف کنندگان مختلف سیستم های سبز متفاوتی ارایه شده اند. نتیجه این امر وجود تنوع در روش های اجرای بام سبز است که این تنوع ممکن است تصمیم گیری را برای انتخاب مناسب ترین روش اجرای بام سبز مشکل کند. در این تحقیق پس از معرفی و بررسی برخی از معمول ترین روش های ساخت بام سبز و اجزای آن‌ها، لایه های ضروری در یک بام سبز شناسایی شده و شمایی کلی از آن‌ها معرفی و به تصویر کشیده شدند. این لایه ها از پایین به بالا شامل: عایق رطوبتی بام، عایق ضد آب، زهکش، فیلتر خاک، محیط کشت یا خاک و گیاه هستند. در انتها با توجه به اینکه هزینه ی ایجاد بام سبز از مهم‌ترین موانع ایجاد آن است، پیشنهاداتی در جهت کاهش هزینه ها داده شده است. معرفی لایه های مختلف و کارکرد آن‌ها بستر را برای انتخاب ساختار مناسب یک بام سبز فراهم خواهد کرد که این انتخاب باید بر اساس شرایط محلی از جمله اقلیم صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  669 - الگوی شهرهای حساس به آب رویکردی نوین به سوی توسعه شهری پایدار
  محمود جمعه پور خلیل کلانتری گلشن همتی
  با پی بردن به اثرات گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوایی، جوامع شهری به دنبال رسیدن به انعطاف‌پذیری در تغییرات آتی مرتبط با منابع آب شهری، تنوع زیستی، رشد جمعیت و تغییرات آب‌وهوا می‌باشند، اما باوجود توسعه زیرساخت‌های موجود و پیدایش فناوری‌های جدید در خدمت اهداف پایداری آب چکیده کامل

  با پی بردن به اثرات گرم شدن زمین و تغییرات آب و هوایی، جوامع شهری به دنبال رسیدن به انعطاف‌پذیری در تغییرات آتی مرتبط با منابع آب شهری، تنوع زیستی، رشد جمعیت و تغییرات آب‌وهوا می‌باشند، اما باوجود توسعه زیرساخت‌های موجود و پیدایش فناوری‌های جدید در خدمت اهداف پایداری آب شهری، طی 20 سال گذشته این تغییرات بیش‌ازحد کند باقی‌مانده است .اکنون به‌خوبی پذیرفته‌شده که رویکرد مدیریت سنتی آب شهری برای پرداختن به مسایل پایداری فعلی و آینده مناسب نیست و تغییراتی اساسی در ساختار فنی و مدیریتی سامانه‌های آب شهری و به‌کارگیری نگرش‌های نوین در برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای توسعه پایدار آب شهری را تبیین می‌نماید، در همین راستا مفهوم نسبتاً جدیدی درزمینه ی مدیریت آب شهری که دو دهه از پیدایش آن گذشته تحت عنوان شهرهای حساس به آب مطرح‌شده است این مفهوم به ارایه یک‌راه حل اکولوژیکی برای دست یابی به پایداری در توسعه شهری پرداخته و شهرها را نیازمند تغییرات اساسی در بخش‌های مدیریتی، اجتماعی و فنی نسبت به روش‌های متداول می داند. در این راستا تحقیق حاضر به مطالعه شهرهای حساس به آب پرداخته و در قالب بررسی ضوابط، اهداف و معیارهای طراحی شهری حساس به آب ، برنامه ریزی شهری حساس به آب و در نهایت شهر حساس به آب ارایه داده شده است و در آخر برای نمایش بهتر این الگو به تجربه استفاده از این الگو در شهر ملبورن و مونی ولی پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  670 - مفهوم فلسفه شهرهاى اسلامى بر مبناى اصول پنج گانه اسلام و قرآن
  سیدمحمدرضا طلاکش مهدى جمالى نژاد جمال محمدى
  امروزه در جهان اسلام، اهالى شهرها بیشتر مسلمان هستند. اختلاف طبقاتى شدید،آسیب هاى اجتماعى، آشفتگى جوامع و نظایر آن ها نیز حاکى از این موضوع است. این موضوع به خاطر عدم بکارگیرى مبانى ناب اسلامى و همچنین احاطه فرهنگ غرب برزندگى مسلمانان است. دین اسلام داراى اصولى است که م چکیده کامل

  امروزه در جهان اسلام، اهالى شهرها بیشتر مسلمان هستند. اختلاف طبقاتى شدید،آسیب هاى اجتماعى، آشفتگى جوامع و نظایر آن ها نیز حاکى از این موضوع است. این موضوع به خاطر عدم بکارگیرى مبانى ناب اسلامى و همچنین احاطه فرهنگ غرب برزندگى مسلمانان است. دین اسلام داراى اصولى است که مبناى هر حرکتى در جهان که م ىتوانند به نبوت، امامت، عدل، توحید و معاد اسلام است. این اصول عبارتند ازمنظور دستیابى به چهارچوبى مطمئن بکار گرفته شوند؛ در حالى که در شهرهاى جهان اسلام امروزى، اصول برنامه ریزى شهرى بیشتر از فرهنگ غربى مشتق م ىشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  671 - فقه شهر و شهرنشینی
  طیبه بلوردی
  هدف پژوهش حاضر بررسی شهر و شهرنشینی از نظر فقه است. در این راستا، پس از بررسی مفهوم فقهی شهر و شهرنشینی با تأکید بر روح معنوی حاکم بر آن، به تحلیل دو محور اصلی فقه شهرنشینی یعنی فضاسازی و حق مشارکت پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد فقه لزوم چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی شهر و شهرنشینی از نظر فقه است. در این راستا، پس از بررسی مفهوم فقهی شهر و شهرنشینی با تأکید بر روح معنوی حاکم بر آن، به تحلیل دو محور اصلی فقه شهرنشینی یعنی فضاسازی و حق مشارکت پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد فقه لزوم توجه به زیباسازی فضای شهر و نمای ساختمان‌ها و رشد و توسعه شهرسازی را لازم دانسته است. از مهم‌ترین مسائل شهرنشینی، اندازه و حدود مطلوب برای توسعه کالبدی شهر و حریم منازل شهرنشینان می‌باشد. همچنین فقه به امر مشارکت با تاکید بر شورا و مشورت، امربه معروف و نهی از منکر، تأکید ویژه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  672 - مطالعه ژن‌‌های clbB وclbN در ایزوله‌‌های E.coli جدا شده از سبزیجات آبیاری شده با آب‌‌های سطحی و پسماندهای شهری
  سمیرا صادقیان محسن زرگر شهلا محمدگنجی
  هدف: یکی از فاکتورهای ایجاد سرطان کلورکتال، عفونت با سویه خاصی از اشریشیاکلی (E.coli) واجد جزیره ژنومی PKS دارای دو ژن clbB و clbN می‌‌باشد. یکی از راه‌‌های آلودگی باکتریایی انسان، مصرف سبزیجات آبیاری شده با آب آلوده به باکتری است. این دو ژن با تولید توکسین کلی باکتین، چکیده کامل

  هدف: یکی از فاکتورهای ایجاد سرطان کلورکتال، عفونت با سویه خاصی از اشریشیاکلی (E.coli) واجد جزیره ژنومی PKS دارای دو ژن clbB و clbN می‌‌باشد. یکی از راه‌‌های آلودگی باکتریایی انسان، مصرف سبزیجات آبیاری شده با آب آلوده به باکتری است. این دو ژن با تولید توکسین کلی باکتین، باعث فعال شدن مسیر انتقال پیام و شکست و جهش DNA و تومورزایی می‌‌گردند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ژن‌‌های clbB و clbN در اشریشیاکلی جدا شده از سبزیجات آبیاری شده با آب‌‌های سطحی و پسماندهای شهری می‌‌باشد. مواد و روش‌‌ها: سبزیجات آبیاری شده با آب‌‌های سطحی، چاه و پسماندهای شهری از سه منطقه تهران جمع‌آوری شدند. باکتری‌‌های E.coli آنها جداسازی و شناسایی و تأیید گردیدند. سپس آزمایش PCR برای ژن‌‌های clbB و clbN تمامی باکتری‌‌های E.coli جدا شده انجام شد. یافته‌‌ها: نتایج میکروبی و بیوشیمیایی بدست آمده، تاییدکننده باکتری‌‌های E.coli ایزوله شده از سبزیجات مورد بررسی بود. نتایج مولکولی نشان داد بیشترین و کمترین فراوانی برای نمونه‌‌هایی که همزمان حاوی هر دو ژن مورد مطالعه بودند، مربوط به سبزیجات آبیاری شده با پسماندهای شهری و سبزیجات آبیاری شده با آب چاه می‌‌باشد (P≤0.05). این نتیجه در مورد سبزیجات هر سه منطقه مورد مطالعه تقریباً مشابه بود. نتیجه‌گیری: با توجه به فراوانی بالای باکتری‌‌های E.coli ایزوله شده از سبزیجات آبیاری شده با پسماندهای شهری و به منظور جلوگیری از عفونت باکتریایی و بالتبع آن سرطان کلورکتال، ضدعفونی کامل سبزیجات و عدم آبیاری سبزیجات مناطق با پسماندها پیشنهاد می‌‌شود. کلیدواژه‌ها: E.coli، clbB، clbN، سبزیجات، پسماندهای شهری، آب‌‌های سطحی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  673 - بررسی نقش دستار در هویّت سازی فرهنگی پوشش مردان عصر صفوی با تکیه بر شعر صائب تبریزی
  نسرین رضازاده مریم محمدزاده رامین صادقی نژاد
  10.30495/dk.2020.679749
  در بررسی جریان هویت سازی چون پوشش و آرایش، پوشیدنی ها و از آن میان، تنپوش های بالاتنه، بویژه سرپوشی چون دستار و رنگ، جنس، شکل، اندازه و آرایش آن، در قیاس با تنپوش های دیگر، نقش بسزایی در شکل گیری هویت فرهنگی مردان در جوامع مختلف داشته است. یکی از اعصاری که بیش تر چکیده کامل

  در بررسی جریان هویت سازی چون پوشش و آرایش، پوشیدنی ها و از آن میان، تنپوش های بالاتنه، بویژه سرپوشی چون دستار و رنگ، جنس، شکل، اندازه و آرایش آن، در قیاس با تنپوش های دیگر، نقش بسزایی در شکل گیری هویت فرهنگی مردان در جوامع مختلف داشته است. یکی از اعصاری که بیش ترین تأثیر فرهنگی- اجتماعی را از این پوشش هویت ساز، به خود دیده، عصر صفوی است. پرسش اصلی این نوشته که درصدد یافتن پاسخی بدان به شیوة توصیفی- اِسنادی برآمده ایم؛ آنست که شعر دورة صفوی، بعنوان بخش مهم و گسترده ای از اسناد و منابع تاریخی؛ می تواند؛ نقش دستار و آرایش آن در ایجاد و شکل گیری هویت فرهنگی جامعه در بین مردان این دوره را نشان دهد؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد، شعر دورة صفوی، علی الخصوص صائب تبریزی، یکی از غنی ترین منابع و اسناد، برای بررسی های تاریخی- اجتماعی، از جمله پوشش و آرایش، و دستار، شاخص ترین و بااهمیت ترین و پوشش هویت بخش مردان در دوران صفوی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  674 - تمدن اسلامی و ساز ههای شهری در آثار سعدی
  علی ذاکری
  در فایل اصل مقاله موجود است

  در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  675 - Strategic Planning of Urban Tourism Capacities in order to realize Sustainable Income (Case Study: District 12 of Tehran)
  Azita Rajabi Ghazaleh Hosseini Tehrani Parisa Beyki
  Tourism has been known as the largest service industry in the world in terms of income, so that its growth has led to a lot of social and economic changes. The tourism industry is considered as one of the pillars of economic development in the postmodern period, that pl چکیده کامل

  Tourism has been known as the largest service industry in the world in terms of income, so that its growth has led to a lot of social and economic changes. The tourism industry is considered as one of the pillars of economic development in the postmodern period, that plays an important role in the economic development of societies and is one of the most important components of sustainable income. The development of the tourism industry for developing countries, which have encountered with problems such as high unemployment rate, limitation of currency resources and single-product economy, has great importance. On the other hand, tourism can have a great effect on national production and employment of country in the future years as a powerful economic industry. The tourism industry has been more and more considered seriously by the policy makers and planners of the country and the development of tourism industry is turning a national and universal request due to the fact that the reduction in national production and the consequent increase in unemployment as the main economic problem of the country is raised in our country. Hence, the tourism industry can be considered as an economic perspective. In this regard, the AHP-SWOT technique was used in order to identify the effective factors, internal accelerators and retardants (strengths and weaknesses) and the external accelerators and retardants (opportunities and threats) of the tourism development of the District 12 of Tehran and the presentation of scientific and practical strategies and solutions in regard of tourism development. Quantitative research models output indicates that the final score of the internal factors evaluation is 3.48 and the final score related to the external factors evaluation is 3.48. Therefore, considering these outputs, acceptable strategies for planning and strategic management of tourism development in the district 12 according to the placement in the first quarter of the internal and external matrix, are aggressive strategies. Therefore, the strategies of tourism development and tourism attraction in this district should be developed in such a way that seek to fix the weaknesses, eliminate the threats to the district and, with the comprehensive and strategic planning approach take appropriate measures and strategies in order to optimize the current situation and organize the tourism industry in this district. . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  676 - Assessment of the Tourism Opportunities Role in Developing Sources of Municipal Sustainable Income (Case Study: Sarakhs City)
  Abbas Arghan Ali Talebi Mohammad Gol Mohammadi
  In addition to its positive effects on the economy of the city, the livelihood of the citizens, developing the micro businesses and improving the condition of the urban infrastructures, the urban tourism can play a major role as one of the municipal income resources in چکیده کامل

  In addition to its positive effects on the economy of the city, the livelihood of the citizens, developing the micro businesses and improving the condition of the urban infrastructures, the urban tourism can play a major role as one of the municipal income resources in the economy of the city. To earn money in the municipalities is one of the things that has a major effect on providing services to the citizens. Municipality's more reliance on unsustainable income causes the city to confront with the basic problems in all its dimensions, including the urban body and landscape and, consequently, the reduction of the quality in the urban life will be seen. According to the surveys conducted by Sarakhs' municipality, it relies on the sources of the unsustainable income. Among the most important unsustainable sources of Sarakhs' municipality, the construction tolls and the illegal income such as the income from urban crimes, construction violations and the transfer of density surplus can be pointed, which a major share of municipal income is earned by this way. To make a sustainable income system, the use of the potential tourism capacities in Sarakhs can play a significant role in providing the sustainable income for the municipality. The method of the present research is descriptive-analytic and in this article, we try to offer some solutions in order to achieve the sustainable income of the municipality in addition to examine the capacities and the tourism potential capabilities in Sarakhs. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  677 - Typology of Spatial Expansion New Sprawl Pattern (Case study: Urumia urban region)
  Mohammadreza Bemanian Reza Oryaninejad Mehrdad Shahbazi
  Spatial expansion and land use changes in agricultural lands are among important factors contributing to environmental damages and disabilities of productive economy in the region, especially in agricultural aspects. This trend is common in developing countries. These c چکیده کامل

  Spatial expansion and land use changes in agricultural lands are among important factors contributing to environmental damages and disabilities of productive economy in the region, especially in agricultural aspects. This trend is common in developing countries. These changes in land use usually occur by those who target agricultural lands for speculations and other abusing forms of economy. In addition this trend also affects environment likewise economy which is attributed as sprawl. Urumia urban region has valuable agricultural lands which plays a key role in both environment and economy. During the past two decades, according to excessive construction in the region these areas are turned out to be more of a recreational site for affluent families which has decreased agricultural functions there and also has damaged beautiful landscapes of the villages. Recent condition is resulted from not being cost effective agricultural activities and inefficiency of the market supplemented with not supporting agricultural activities. This has leaded that Urumia urban region goes through a spatial expansion which differs considerably with urban sprawl. This paper is aimed to analyze effective factors on land changes and the following sprawl by it. Moreover there are two main questions that should be answered: first, which factors contribute to spatial expansion in agricultural areas? How is the sprawl dominating Urumia urban region attributed? In order to analyze and produce status qua and current relationship between Urumia city and agricultural lands, a descriptive and analytical method were used and in order to analyze the development process the documents were considered and finally in order to examine occurred changes from satellite photographs and cartographic photos in different periods were used. After gathering data and statistics and classification, in the second stage, through observing it was tried to perfect the statistics. The results showed that the absence cost effectiveness in agricultural activities and speculation in land and of the differences between users and speculators have resulted a new form of sprawl in Urumia which differs considerably with its common forms. This new sprawl has features which sustains affluent interests. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  678 - Study of Tourism Development Planning in Tehran Province (Case study: Northern Districts of Tehran)
  Kiomars YazdanpanahDero Mohammadgoli Minavand Chal Behnam Almasi Ebrahim Farhadi
  Today tourism has become so important that it is regarded as the biggest industry and annually millions of tourists travel throughout the world with different motivations. Basically, it is necessary to have a clear picture of perceptions, expectations and requirements o چکیده کامل

  Today tourism has become so important that it is regarded as the biggest industry and annually millions of tourists travel throughout the world with different motivations. Basically, it is necessary to have a clear picture of perceptions, expectations and requirements of visitors in order to stabilize the markets and provide the most effective goods and services. Tourism acts in a framework of certain spatial patterns. One of them is urban tourism. Urban areas are among the important tourism destinations due to their historical and cultural attractions. The cities have diversified attractions such as museums, historical architecture and places associated with prominent persons and important events which themselves attract many visitors. This approach points to generic characteristics of a place, such as natural beauty, climate, traditions, or social features. The second approach considers the spatial nature, capacity and being temporary of attractions in their segmentation. And the third approach encompasses the classification of attractions based on tourists’ perceptions and experiences پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  679 - Investigating the case of causing disturbance for tourists in touristy places in Iran's penal system: providing a practical solution
  Mohammad Farahani Mohammadmehdi Rahimi
  Tourists are considered as foreigners from the perspective of law and in all legal systems rights and responsibilities are considered for them. In countries where almost all finical sources are produced from tourism industry, bilateral rules are considered for tourists چکیده کامل

  Tourists are considered as foreigners from the perspective of law and in all legal systems rights and responsibilities are considered for them. In countries where almost all finical sources are produced from tourism industry, bilateral rules are considered for tourists and touristy places, in a way that the existence of this body of rules can be considered as the reason for the development of tourism industry. Under the influence of this experience, it is presumed that tourists' entrance to any country is considerably related with the rules and regulations which support their rights. So, coding rules and regulations for supporting tourists and creating security for them seems necessary. The purpose of the present article is investigating the case of causing disturbance for tourists in touristy places in Iran's penal system. In other words, the main question of the present article is how is this case dealt with in the penal system of Iran? The results of the present article have shown that in Iran's penal system the case of causing disturbance for tourists is adequately attended. Article 22 of the constitution states that: dignity, life, property, rights, house and jobs of the people shall be secured from any violation but the cases which are excepted by law. The concept of people includes both domestic and foreign people and the importance of securing and supporting their life, property and house is taken to consideration and also is their security. Except the constitution, the passport law approved in Esphand 51, the law of foreigners' entrance and residence approved in 1336 and amendment and affixation of a few articles and notes to the laws approved in 1350 and civil procedure about giving political, serving or ordinary and passing permission issued by the disciplinary forces and the ministry of foreign affairs have taken the case in to consideration. Based on the present introduction, the present article through implementing library sources and scientific and experimental articles aims at defining and analyzing the case of causing disturbance for tourists in tourist places in Iran's penal system پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  680 - Health Tourism Qualification in Urban income stabilization, Case Study: Tehran
  Maryam Davoudi Davoud Hasanabadi
  Urbanization and urban development have been considered as one of the main phenomena of contemporary age. As the last century was called as industrial revolution, the current century can be called as urban revolution. Urbanization growth in its modern meaning has been o چکیده کامل

  Urbanization and urban development have been considered as one of the main phenomena of contemporary age. As the last century was called as industrial revolution, the current century can be called as urban revolution. Urbanization growth in its modern meaning has been originated from industrial countries and changed to a worldwide phenomenon in the second half of twenties century and was intensified more and more. One of the most important challenges which urban planners were faced by was the way of providing urban permanent financial resources. This challenge is more and more increased when the need for public services in cities and financial limitation in municipalities from other side are increasing. In this regard, one of the items seeming to be influential in stabilization of urban income in Tehran is the increase of health tourism capacities. This study has been practical in term of objective and descriptive analysis in term of method. In order to complete the information and better investigate the topic of the research a questionnaire was designed based on hypothesis and distributed among 155 health tourism experts and authorites in Tehran. The results showed that health tourism qualification is influential on stabilization and cooperation of urban incomes in Tehran. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  681 - Host-Guest Attitudes toward Socio-Cultural Carrying Capacity of Urban Tourism in Chalus, Mazandaran
  Seyyed Mohammad Mirtaghian Rudsari Najmeh Gharibi
  Cities have plentiful of tourism attraction and they always attract many tourists. Therefore, sustainable urban tourism development and its wise management require planning. In this research, the most important goal is to assess and enhance Chalus tourism carrying capac چکیده کامل

  Cities have plentiful of tourism attraction and they always attract many tourists. Therefore, sustainable urban tourism development and its wise management require planning. In this research, the most important goal is to assess and enhance Chalus tourism carrying capacity toward sustainable development of urban tourism. This survey is a developing kind and its method is quantitative and analytical. In this survey, Chalus city has been selected not only because of having many attractions and its importance in national and international levels but also because of its multiple roles. The time domain has been 2016. The results show that caring capacity and tourism quality of the city is much more than what is now although, tourism facilities and infrastructure of the destination is still in the progress and negative socio - cultural effects of the destination is gradually perceived by the tourists and number of tourists is more than capacity. Totally, it can be concluded that Due to the volume of tourists being more than physical capacity of tourism in this destination, local community have felt negative sense of tourism impact on cultural and social dimensions. On the other hand, the quality of the tourism experience in Chalus is declining and only natural attractions of this city is attracting tourists to the destination and proper facilities tourism could not have played appropriate role in this regard. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  682 - Obstacles to sustainable development of tourism in the coastal city Tonekabon
  Soda Mohamadi Delband Sara Ghahri Lalkallo Frahnaz Khadem Fasghandis
  Among the various factors that can affect the urban sustainable development, are tourism and the consequences of it. So that a comprehensive review of the impact of tourism development in an urban area, requires to examine it in terms of sustainable urban development. I چکیده کامل

  Among the various factors that can affect the urban sustainable development, are tourism and the consequences of it. So that a comprehensive review of the impact of tourism development in an urban area, requires to examine it in terms of sustainable urban development. In this regard, the paper aims to identify and analyze the obstacles to the sustainable development of tourism in the coastal city of Tonekabon. The method of this study is descriptive-analytical and data collection was carried out by a questionnaire. Using Cochran formula, samples are obtained from 323 household caregivers in Tonekabon, who were selected randomly. In order to assess the obstacles to the sustainable development of tourism in the coastal city of Tonekabon, using the factor analysis, 38 variables in four dimensions of sustainable development (economic, social, environmental and physical) were tested. Finally, constraints were classified into seven factors separately, the results show: Stability obstacles accounted to 74.75% of the total variance and the physical-environmental dimension accounted to 16.12% of eigenvalue variance to be known as the main obstacle. Also, the results for rotation of the factors by the Varimax method show that out of the 38 variables entered in the exploratory factor analysis, only 25 variables with a factor load above 4% remained. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  683 - The Inefficiency of Urban Planning and Management in Organizing Worn-out Textures and its role in Sustainable Tourism Development (Case study:Kremanshah)
  Yahya Shahbazi Alireza Pourshikhian Hossein Asghari Shahram Amir entekhabi Rafat shahmari
  The present study seeks to answer the question that to what extent have worn-out textures created obstacles for the flow of tourism? The present research is applied-developmental in terms of descriptive-descriptive-analytical (survey) method. The sampling method used in چکیده کامل

  The present study seeks to answer the question that to what extent have worn-out textures created obstacles for the flow of tourism? The present research is applied-developmental in terms of descriptive-descriptive-analytical (survey) method. The sampling method used in this study is simple random sampling. Including the number of employees and city managers, staff and employees of hotels and taxi companies and residents of the dilapidated area of ​​Kermanshah, the sample size is 384 people. Gathering information of the area (physical, social, economic, historical), through survey operations and then this information from They have been turned into maps through Arc GIS and Auto Cad software. The results show that due to the effect of beautifying the city landscape on the mental image of tourists of the city, the decision to visit tourist places, walking and wandering in the city, the experience of tourists and the connection of tourists with the place are connected to each other like a chain and the urban landscape connects the components of this chain. In fact, the urban landscape, which is desirable for tourists, can lead to the flourishing and development of urban tourism in all the mentioned dimensions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  684 - The relationship between urban resilience and tourism crisis management in Iran
  Mojtaba Bourbour Mossayeb Abbasi Ahmad Arab Ameri
  Urban crises are a constant companion of cities and urban management tries to protect cities against these crises. One of the crises that requires management to improve urban resilience are tourism crises. Because in these crises, the tourism infrastructure may be damag چکیده کامل

  Urban crises are a constant companion of cities and urban management tries to protect cities against these crises. One of the crises that requires management to improve urban resilience are tourism crises. Because in these crises, the tourism infrastructure may be damaged or the security of tourists and the entire tourism system may be destroyed. The purpose of this article is to analyze the relationship between urban resilience and tourism crisis management in Iran. The main question of the article is how improving urban resilience can help manage tourism crises in Iran? The method of this article is descriptive-analytical. The findings of the article show that industrial tourism is growing rapidly and generating income, but on the other hand, this industry is extremely fragile and has very little resilience to crises, in a way that by creating the slightest insecurity and disorder in the tourism infrastructure, it will be severely stagnated. Therefore, resilience of cities is in fact equal to the stability of the tourism system and the stability of the tourism system makes the tourism industry not be completely paralyzed in times of crisis. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  685 - An Analysis on Urban Tourism by SWOT Model (Case Study :Marvdasht City)
  Majid Shams Ali Saffari-Raad Ahmad Ghasemi Tayebeh Ghaemi Rad
  Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industr چکیده کامل

  Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industry in today’s life. The cities specially in developing societies a living place for human kind face with same limitations of source and financial, social condition, it is buffer to vary the non – cultural activities such as tourism . This can be a means to increase job opportunities, decrease poverty and welfare state and social security .This study has been done in one of the scopes of Fars province, Iran. It aimed to investigate what advantages& limitations of the tourism development in Marvdasht city. it also sought to find out how the tourism in this area can be developed .This research was on the basic of descriptive – analytic nature and does have some practical goals .Required data in this field was gathered by library – based method .This study aimed to investigate some strategies to develop the tourism in Marvdasht city and it was done by determining strengths , weaknesses , opportunities and threats by SWOT model .The results of the research revealed that inner elements and outer factors of final scores are located in the ST or competitive scope . The most significant strategies of this scope are: dynamic economics and safe job opportunities by optimum use of tourism capacity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  686 - Typology of spatial expansion new sprawl pattern (Case study: Urumia urban region)
  Mohammadreza Bemanian Reza Oryaninejad Mehrdad Shahbazi
  Spatial expansion and land use changes in agricultural lands are among important factors contributing to environmental damages and disabilities of productive economy in the region especially in agricultural aspects. This trend is common in developing countries. These ch چکیده کامل

  Spatial expansion and land use changes in agricultural lands are among important factors contributing to environmental damages and disabilities of productive economy in the region especially in agricultural aspects. This trend is common in developing countries. These changes in land use usually occur by those who target agricultural lands for speculations and other abusing form of economy. In addition this trend also affects environment likewise economy and environment which is attributed as sprawl. Urumia Urban region gains valuable agricultural lands which plays a key role in in both environment and economy. In recent two decades according to excessive construction in the region these areas are turned out to be more of a recreational site for affluent families which has decreased agricultural functions there and also has damaged beautiful landscapes of the villages. Recent occurrence is resulted from not being cost effective agricultural activities and inefficiency of the market supplemented with not supporting agricultural activities. This has leaded that Urumia urban region go through a spatial expansion which differs considerably with urban sprawl. This paper is aimed to analyze effective factors on land se changes and the following sprawl by it. Moreover there are two main questions that should be answered: first is which factors contribute to spatial expansion in agricultural areas? How is attributed the sprawl dominating Urumia urban region? In order to analyze and producing status qua and current relationship between Urumia city and agricultural lands we used a descriptive and analytical method and in order to analyzing development process we went to the documents and finally in order to examine occurred changes we used from satellite photographs and cartographic photos in different periods. After gathering data and statistics and classification in the second stage by observing we tried to perfect the statistics. The results express that the absence cost effectiveness in agricultural activities and speculation in land and of course having nothing in common between users and speculators has resulted a new form of sprawl in Urumia which differs considerably with common forms of it. This new sprawl has features which sustains affluent interests. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  687 - An Analysis on Urban Tourism by SWOT Model (Case Study :Marvdasht City)
  Majid Shams Ali Saffari-Raad Ahmad Ghasemi Tayebeh Ghaemi Rad
  Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industr چکیده کامل

  Since tourism causes some positive occupational movements, produces lots of job opportunities and it could have a great amount of effect on the geographical aspect and on people’s lives and society, it is believed that, it is the third and the most dynamic industry in today’s life. The cities specially in developing societies a living place for human kind face with same limitations of source and financial, social condition, it is buffer to vary the non – cultural activities such as tourism . This can be a means to increase job opportunities, decrease poverty and welfare state and social security .This study has been done in one of the scopes of Fars province, Iran. It aimed to investigate what advantages& limitations of the tourism development in Marvdasht city. it also sought to find out how the tourism in this area can be developed .This research was on the basic of descriptive – analytic nature and does have some practical goals .Required data in this field was gathered by library – based method .This study aimed to investigate some strategies to develop the tourism in Marvdasht city and it was done by determining strengths, weaknesses, opportunities and threats by SWOT model .The results of the research revealed that inner elements and outer factors of final scores are located in the ST or competitive scope . The most significant strategies of this scope are: dynamic economics and safe job opportunities by optimum use of tourism capacity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  688 - Evaluating and Prioritizing Urban Tourism Capabilities in Qazvin
  Mohammad Taherkhani Hossein Farahani
  Tourism is the driving force behind economic development. This industry is the most incredible and widespread service industry in the world in terms of economic, social, cultural and political affairs. The garden of Qazvin city from the historic cities and a hundered ye چکیده کامل

  Tourism is the driving force behind economic development. This industry is the most incredible and widespread service industry in the world in terms of economic, social, cultural and political affairs. The garden of Qazvin city from the historic cities and a hundered years old Iranian capital of the Safavid era as the center of the province with unique monuments (works of the Sassanid to Pahlavi periods), the cultural (calligraphic capital of Iran) and natural (Alamut area with geotouristic capabilities) Is a beautiful and tourism city in our country. The aim of this research is to evaluate the tourism sites of Qazvin city using urban tourism criteria for introducing tourism markets. The research methodology is a descriptive-analytical type that, after the preliminary studies of thirteen sites based on selected criteria, is selected through eleven tourism criteria, including distance from communication routes, hotels, urban squares, community spaces, terminals, number of tourists, The variety of attractions, the level of attractiveness, the level of advertising and services, the number of points of view and the difference of vision, was evaluated. These criteria were weighed through the AHP hierarchy method and, in combination with the information of each site, for each criterion, was determined by the Copras decision method and the final value of each site. The results of the research showed that the sites, the Chehelsotun Museum Palace, Saad al-Saltanah Palace, Head on top of the Qapo, Atiq Jamaat Mosque are the best and most prestigious sites in the planning process. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  689 - Economic sustainable development strategies based on urban tourism (Case study: Malayer city)
  Majid shams Pegah Farhadian Alireza Sheikholeslami
  At the beginning of the third millennium tourism industry has obtained a special place in countries economy and plays an active and effective role in the promotion of cultural structure specially in developed countries. Generally the cities have several tourism attracti چکیده کامل

  At the beginning of the third millennium tourism industry has obtained a special place in countries economy and plays an active and effective role in the promotion of cultural structure specially in developed countries. Generally the cities have several tourism attractions and attract many tourism among leisure activities the tourism has the highest variety and soul in one hand the most extensive spatial and local width on the other hand, perhaps it can be said that the tourism specially the urban tourism is along with leisure activities such as purchase, walking and at all and accordingly the tourism planning and management is one of the sensitive, complex and multidimensional tasks that has attracted the urban managers attention, nowadays the tourism is considered as an economic affair. Thus identify of work, activity and it’s purpose is very important because the cities are considered as a place for appearance of economic, political, social and cultural power and stimulus arm of the government. In the present research that is a descriptive- analytic study by means of swat model the pros and cans, opportunities and threats in the Malayer urban tourism have been explained and the obtained strategies of model have been presented. The obtained results indicate that Malayer city as the second city of Hamedan province inspire of having environmental capacities and historical and cultural background is not in suitable conditions from urban tourism point of view. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  690 - Examining the effective environmental factors on urban landscape building (the case study: Investigation of Environmental Factors Affecting Urban Landscape Structures (Case Study of Arvand River (slang: saghir) Minoo in Abadan, Iran)
  Nooriye Mohebi zadeh Ali Mardani
  Over the past few decades, the growing population and the high density of human environments and the development of urban life in most of Iran's cities have caused problems such as limiting natural environments and neglecting ecological conditions such as rivers, forest چکیده کامل

  Over the past few decades, the growing population and the high density of human environments and the development of urban life in most of Iran's cities have caused problems such as limiting natural environments and neglecting ecological conditions such as rivers, forests and natural resource depletion has led to the emergence of severe challenges. Regrettably, in the case of rivers and their marginal lands, in most cities, we face disregard and lack of proper monitoring; urban rivers are one of the most effective sights in cities with this feature. It is considered that by using the correct potential of the rivers inland, the equilibrium of the relative We created between artificial spaces (man-made) and natural spaces in the city and emphasized the presence and participation of more people in natural environments. In order to create and motivate the presence and participation of citizens in the first stage, there is a need for a space for social interactions that We will strengthen the mental and social health of individuals, and in the second stage, we need a standardized and comprehensive urban design, taking into account the general principles of design, as well as observing the appropriate visual corridors in urban space, in order to create the motivation and possibility of the participation of the people, the main issue in research Present study of environmental factors affecting the visual structure of rivers Urban Rhone and the impact of rivers on improving the quality of landscapes of cities with this potential. This paper has been compiled on the basis of content analysis methodology and data analysis using SWOT technique is presented in Table 5. As a result, the paper has a practical structure that includes a series of basic steps to improve urban landscape indicators along the river bed and provide tourist facilities along the periphery of the rivers in the city. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  691 - The effect of urban tourism on economic sustainable development of Sari City
  Maryam Amanpour Morteza Nikfetrat
  Today, tourism is one of the most dynamic activities in the socio-economic change in the area of the world that has increasingly become important. Because Information technology, cultural, political, social and economic infrastructures that create in the twenty-first ce چکیده کامل

  Today, tourism is one of the most dynamic activities in the socio-economic change in the area of the world that has increasingly become important. Because Information technology, cultural, political, social and economic infrastructures that create in the twenty-first century, tourism is an inevitable phenomenon of human behavior and action which would satisfy his curiosity spirit. Tourism as one of the sources of income and job creation at the local level which could be a strategy for economic development and in other economic sectors, especially at a time when profits are falling attractive alternative for them and a strategy for development. Sari city is one of the oldest cities in northern of Iran, which in addition to historically valuable and lively nature has perfect texture. Because of underdevelopment in recent years, the central part of the city that features one of traditional cities is included in decline. The subject matter in present study is evaluating the potential of city tourism in sustainable development. From the perspective of a problem, an imbalance in space could be expressed toward intervention in Space. In this article, we describe the precise definition of sustainable development and its role in the sustainable development of tourism in the Sari city and in addition to introducing and identifying the capabilities of the Sari city, the impacts of tourism development on urban development should be considered. In this view, the development of tourism by using existing resources in such a way that we respond to the needs of economic, social, cultural and legal norms and expectations of tourists to the unity of integrity, cultural identity, environmental health, economic balance and welfare of the people. To achieve this goal, we must promote local development and improve the quality of life of host; we should promote cultural, local and historical features and coordination between mutual needs of tourists and residents پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  692 - Importance of Urban Tourism Planning in Tehran with Economic Approach
  mohammad parvin Mohammad Taghi Razavian Jamileh Tavakolinia
  In world economic process, tourism plays a critical role and is deemed as a main element ofdevelopment. One of mostly-used types of tourism is the urban tourism as the beginning ofdevelopment of this industry, and attracts many tourists per year. This paper studies the چکیده کامل

  In world economic process, tourism plays a critical role and is deemed as a main element ofdevelopment. One of mostly-used types of tourism is the urban tourism as the beginning ofdevelopment of this industry, and attracts many tourists per year. This paper studies the urbantourism importance, then the role of urban tourism planning in metropolitan Tehran. The mainpurpose of this research is the analysis and recognition of position of tourism industry ineconomic growth and income resources of Tehran. The current research is practical in goal, anddescriptive- inferential in the research performance methodology, and the data was collectedusing the documentary and questionnaire method. Statistical population of this research includesTehran inhabitants among whom the researcher- organized questionnaire was distributed andcollected. Using Cochran Formula, 384 people was chosen as sample of statistical population,and data was analyzed and the statistical tests were used by applying SPSS software. The resultsindicated that planning for attraction of more tourists and increase of their duration can beeffective on economic development of Tehran. In this research, tourism industry includes twoimportant factors, infrastructures and advertisement, which shall be considered as main priorityand seriously pursued in Tehran tourism planning پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  693 - دیدار سعدی از مولوی، در قونیّه* و حاصل این دیدار
  جهان بخش نوروزی
  راه پیمودة مولوی در زندگانی، با آنچه سعدی در حیات، پشتِ سر گذاشته، فرقِ فراوان دارد. سعدی در همه عمر، درویشانه زیست و درویش از دنیا رفت، حتّی مراحلِ مسلّمِ هستیِ او: تولّد، زناشویی، فرزندان، و سرانجام تاریخِ مرگِ او، روشن و مسلّم نیست، همه با شاید و باید و ممکن است چنی چکیده کامل

  راه پیمودة مولوی در زندگانی، با آنچه سعدی در حیات، پشتِ سر گذاشته، فرقِ فراوان دارد. سعدی در همه عمر، درویشانه زیست و درویش از دنیا رفت، حتّی مراحلِ مسلّمِ هستیِ او: تولّد، زناشویی، فرزندان، و سرانجام تاریخِ مرگِ او، روشن و مسلّم نیست، همه با شاید و باید و ممکن است چنین باشد، گزارش شده است. امّا در زندگانی مولوی، گوشة تاری نیست. در میانِ خانوادة خویش و مریدانِ مطیع و فرمانبرانِ فراوان، چنان که شایستة، شأن و مقامِ معنوی او بود، شاهانه زندگانی کرد و با عزّتی شایان و بدرقة چهل روز سوگ، در پایان، در جایگاهی مجلّل، آرام گرفت. سعدی با روی آوردن به بارگاهِ مردی شناسا و رهرو (عارف و سالک) راهی دراز پیمود، تا از خوانِ همّتِ او توشة عزّت یابد و از خرمنِ عزّتِ او، خوشة همّت چیند، امّا چون به آن خوان و خرمن و بوستانِ گل و سوسن رسید، ناچیده گل، دامنش از دست برفت. سعدی این رنجِ بُرده و گنجِ نایافته را، با کنایه و گلایه و پیدا و پنهان، در بوستان و در غزل های خود، نشان داده است. در این مقال ، عللِ این مَلال ، بررسی می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  694 - Design, Modeling and Adaptive Force Control of a New Mobile Manipulator with Backlash Disturbances
  Hami Tourajizadeh Samira Afshari
  In this paper a new model of the mobile robot is designed and modelled equipped by a manipulator which can perform an operational task. Also an adaptive force controller is designed and implemented on the robot to provide the capability of the operational task of the ro چکیده کامل

  In this paper a new model of the mobile robot is designed and modelled equipped by a manipulator which can perform an operational task. Also an adaptive force controller is designed and implemented on the robot to provide the capability of the operational task of the robot. Kinematic and kinetic modelling of the robot is developed and a new force control method is proposed for controlling the manipulator of the mobile robot by which the external disturbances caused by its operational performance can be controlled. Therefore, in this paper, a new mobile robot is designed which is suitable for operational tasks like firing and its related modelling is presented. Afterwards, an adaptive force controller is designed and implemented in order to neutralize the destructive effect of the mentioned backlash disturbance. By conducting some analytic and comparative simulation scenarios, the correctness of modelling and efficiency of the designed force controller is verified and it is shown that the proposed closed loop mobile manipulator can successfully accomplish a firing operation in a large workspace of a mobile robot with good accuracy. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  695 - ‘Thankuni’ [<i>Centella asiatica</i> (L.) Urban]: When food is medicine
  Lutfun Nahar Satyajit D. Sarker
  10.30495/tpr.2021.685072
  &rsquo;Thankuni&rsquo; [Centella asiatica (L.) Urban; synonyms: Hydrocotyle asiatica L.; Trisanthus cochinsinensis Lour.] is one of the widely consumed Bangladeshi edible plants from the family Apiaceae (alt. Umbelliferae) (Fig. 1). &lsquo;Thankuni&rsquo;, also known as چکیده کامل

  &rsquo;Thankuni&rsquo; [Centella asiatica (L.) Urban; synonyms: Hydrocotyle asiatica L.; Trisanthus cochinsinensis Lour.] is one of the widely consumed Bangladeshi edible plants from the family Apiaceae (alt. Umbelliferae) (Fig. 1). &lsquo;Thankuni&rsquo;, also known as &lsquo;Goku Kola&rsquo; in India, is an herbaceous perennial plant, indigenous to Bangladesh, India and a few other Asian countries, as well as wetlands of the South-East USA. this plant is called &lsquo;Indian pennywort&rsquo; or &lsquo;Asiatic pennywort&rsquo;. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  696 - تحلیل شاخص های توسعه پایدار شهری بر عملکرد محلات شهری (مطالعه موردی: محلات شهر بناب)
  آزاده  اربابی سبزواری حامد  آل اسماعیل
  شهرها به عنوان عامل اصلی ایجاد کننده ناپایداری در جهان به شمار می¬روند و به دنبال تغییر در شرایط و عوامل گسترش و توسعه شهري بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به محله¬هاي مسکونی شهرها و شهرنشینی بی¬معنی خواهد بود. هدف از این تحقیق تحلیل و ارزیابی شاخص¬های توسعه پای چکیده کامل

  شهرها به عنوان عامل اصلی ایجاد کننده ناپایداری در جهان به شمار می¬روند و به دنبال تغییر در شرایط و عوامل گسترش و توسعه شهري بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به محله¬هاي مسکونی شهرها و شهرنشینی بی¬معنی خواهد بود. هدف از این تحقیق تحلیل و ارزیابی شاخص¬های توسعه پایدار شهری بر عملکرد محلات شهر بناب می¬باشد. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی- توسعه¬ای و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است ابزار گردآوري اطلاعات براي بررسي معيارهاي توسعه پایدار شهری در قالب سه شاخص منتخب كلي و 57 شاخص فرعی توسعه پایدار شهری مي¬باشد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل¬های کمی ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره، تحلیل پوششی داده¬ها، کارایی متقاطع، تحلیل حساسیت و از نرم افزارهای Spss و Dea slover استفاده شده است. نتایج حاصله از این پژوهش نشان¬داد که با توجه به شاخص‌های ورودی‌ و خروجی توسعه پایدار شهری 8 محله (4، 5، 6، 7، 9، 10، 11، 13)، با میزان کارایی کمتر از یک درصد به عنوان محلات ناکارا و 5 محله(1، 2، 3، 6، 8)، با میزان کارایی یک درصد به عنوان واحد کارا از لحاظ شاخص¬های توسعه پایدار شهری شناخته می‌شوند. که از عوامل مهم ناكارايي محلات، استفادة بسيار زياد از ورودي¬ها در قبال توليد اندك خروجي هاست. توزیع فضایی نامناسب فعاليت¬ها و تسهيلات و خدمات شهري در سطح شهر، ﺗﻔﺎوت در ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، ناهماهنگي ميان ارگان¬های و سازمان¬ها¬ي مرتبط با برنامه¬ريزي در شهر بناب و عدم استفاده بهینه از امكانات از عواملی است كه تفاوت در ميزان عملکرد محلات را در پي دارد. در این بین محلات ناکارا باید شاخص‌های ورودی خود را تغییر دهند تا به سمت توسعه پایدار شهری سوق یابند. توزیع فضایی نامناسب فعاليت¬ها و تسهيلات و خدمات شهري در سطح شهر، ﺗﻔﺎوت در ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، ناهماهنگي ميان ارگان¬های و سازمان¬ها¬ي مرتبط با برنامه¬ريزي در شهر بناب و عدم استفاده بهینه از امكانات از عواملی است كه تفاوت در ميزان عملکرد محلات را در پي دارد. در این بین محلات ناکارا باید شاخص‌های ورودی خود را تغییر دهند تا به سمت توسعه پایدار شهری سوق یابند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  697 - بررسی آلودگی بصری کاربری های ناهمگون با عرصه در مناطق گردشگری (مطالعۀ موردی: جنگل های دو هزار سه هزار، تنکابن)
  کبری مل حسینی دارانی ثمر مرتضوی سیدمحسن حسینی کامران شایسته سامره فلاحتکار
  توسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در چکیده کامل

  توسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در منطقه مطالعاتی در نظر گرفته و با اعمال ارتفاع ناظر بر روی نقشه DSM تولیدشده از منطقه، محدوده قابل دید از این نقاط استخراج معیار بصری اختلال بررسی گردید. با توجه به وجود کاربری های انسان‌ساخت و طبیعی موجود در منطقه کمی سازی معیار اختلال با استفاده از سنجه های مذکور انجام شد. محدوده مقادیر LSI که از 1 تا بی‌نهایت است، در نقطه دید اول به ترتیب 21.32، 19، 2.35 برای کاربری جنگل، مرتع و معدن و در نقطه دید دوم با مقادیر 7.27، 26.91، 22.24، 1.66، 3.90، 13.78 برای کاربری‌های مسکونی، جنگل، مرتع، آبزی‌پروری، کشاورزی و صخره‌ای محاسبه گردید. ارزش پایین شاخص LSI برای کاربری های معدن، آبزی‌پروری و کشاورزی و نزدیک بودن آن به عدد یک بیانگر حضور انسان است که برای کاربری‌های طبیعی این ارزش بسیار بالاتر از یک محاسبه‌شده است. نتایج سنجه های MPS و SHDI نشان‌دهنده انقطاع کاربری های طبیعی مرتع و جنگل توسط کاربری انسان‌ساخت معدن است. در نقطه دید دوم که کاربری جنگل، مرتع و صخره‌ها با مقادیر MPS بالا و نزدیک به هم، چهره بکری را به سیمای سرزمین داده است، حضور کاربری کشاورزی، مسکونی و آبزی‌پروری با مقادیر MPS پایین و متفاوت از کاربری‌های طبیعی، سبب فقدان طبیعی بودن این بخش از منطقه و ایجاد اختلال شده است. نتایج این مطالعه روش جدید برای درک و در نظر گیری اثرات تغییر سیمای سرزمین درزمینۀ برنامه ریزی و مدیریت را ارائه می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  698 - تأثیر شاخص‌های گیاهی و خصوصیات سطح شهری بر تغییرات دمای سطح زمین (مطالعه موردی‌: شهرستان سنندج)
  شادمان درویشی کریم سلیمانی مصطفی رشیدپور
  دمای سطح زمین عامل مهمی در مطالعات گرمایش جهانی است. بنابراین، با توجه به تأثیرات منفی آن بر زندگی انسان بررسی این پدیده بسیار ضروری است. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر شاخص‌های گیاهی و خصوصیات سطح شهر سنندج بر تغییرات دمای سطح زمین است. برای این منظور، دمای سطح زمین در مح چکیده کامل

  دمای سطح زمین عامل مهمی در مطالعات گرمایش جهانی است. بنابراین، با توجه به تأثیرات منفی آن بر زندگی انسان بررسی این پدیده بسیار ضروری است. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر شاخص‌های گیاهی و خصوصیات سطح شهر سنندج بر تغییرات دمای سطح زمین است. برای این منظور، دمای سطح زمین در محیط ArcGIS محاسبه و سپس شاخص‌های گیاهی‌ و سطح شهر سنندج از تصاویر لندست در نرم‌افزارENVI استخراج گردید. نتایج تحلیل رگرسیون و همبستگی دمای سطح زمین با داده&lrm;های ایستگاه سینوپتیک به ترتیب 0.45 و 0.20 بوده که یک ارتباط مثبت را نشان می‌دهد. نتایج صحت کلی شاخص‌ها و تحلیل همبستگی نشان می‌دهد که شاخص&lrm;های دقیق (شاخص‌‌ توسعه‌یافته نواحی مسکونی و بایر، شاخص اساس ساخت‌وساز، شاخص نرمال شده تفاضل ساخت‌وساز، شاخص شهری) ارتباط مثبت و شاخص‌های با دقت پایین (شاخص نرمال شده تفاضل بایر، شاخص جدید ساخت‌وساز، شاخص نرمال شده تفاضل آب، شاخص نرمال شده بهبودیافته‌ تفاضل آب) ارتباط معکوس با دمای سطح زمین‌دارند. نتایج وضعیت دما در طبقات پوشش‌گیاهی نشان می‌دهد که بیشترین دما در طبقات با پوشش‌گیاهی ضعیف در اوایل فصل تابستان سال‌های 1367، 1378، 1387، 1391، 1393 و 1394 و کمترین دما در طبقات با پوشش گیاهی متراکم در اواخر فصل بهار سال‌های 1368، 1372، 1379، 1386، 1389 و 1395 رخ‌داده است. بنابراین کاهش پوشش‌گیاهی و رشد نواحی مسکونی نقش مؤثری در افزایش دمای سطح زمین دارد. همچنین شاخص‌های‌‌ طیفی برای استخراج نواحی مسکونی از تصاویر ماهواره‌ای می‌تواند نتایج قابل‌قبول ارائه نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  699 - بررسی تأثیر تغییرات کاربری های اراضی بر جزایر حرارتی شهرمیناب با استفاده از رویکردهای طبقه بندی جنگل تصادفی و واکاوی خودهمبستگی فضایی
  محمد کاظمی علیرضا نفرزادگان فریبرز محمدی
  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی در شهر میناب بر تغییرات جزایر حرارتی شهری (UHI) با استفاده از روش طبقه بندی جنگل تصادفی و آمار فضایی بر روی تصاویر TM و OLI لندست طی سال های 1988، 1998، 2008 و 2018 بود. ابتدا با استفاده از الگوریتم های پنجره مجزا و تک‌ چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی در شهر میناب بر تغییرات جزایر حرارتی شهری (UHI) با استفاده از روش طبقه بندی جنگل تصادفی و آمار فضایی بر روی تصاویر TM و OLI لندست طی سال های 1988، 1998، 2008 و 2018 بود. ابتدا با استفاده از الگوریتم های پنجره مجزا و تک‌ کاناله دمای سطح زمین محاسبه شد. نقشه کاربری های اراضی با استفاده از روش نظارت‌شده جنگل تصادفی تهیه و میزان کارایی آن با دو معیار صحت کلی و ضریب کاپا ارزیابی گردید. به‌ منظور بررسی خودهمبستگی فضایی و الگوی پراکنش لکه‌های داغ از دو آماره موران محلی و اَنسِلین و گتیس- اُرد جی استفاده شد. در سال 1988 کاربری های پوشش گیاهی، اراضی بایر و ساخت و سازهای شهری به ترتیب 30.1، 32.53، 37.37 درصد از مساحت شهر را به خود اختصاص داده اند. در سال 2018 مساحت این نواحی به ترتیب 16.36، 9.56 و 74.08 درصد شده اند. برای اراضی بایر و پوشش گیاهی به ترتیب کاهش سطح به میزان سه برابر و دو برابر مشاهده شد، درحالی‌که اراضی شهری بیشتر از دو برابر افزایش سطح داشته اند. مقادیر محاسباتی برای شاخص نسبت جزایر حرارتی شهری (URI) درسال های 1988، 1998، 2008 و 2018 به ترتیب 0.45، 0.34، 0.11 و 0.22 بود. نتایج دو آماره فضایی مورداستفاده نشان دهنده الگوی خوشه ای برای جزایر حرارتی شهر میناب بود. در ضمن تطابق بسیار خوبی بین نتایج آماره گتیس- اُرد جی (تحلیل فضایی لکه‌‌های داغ) و آماره موران محلی (خودهمبستگی فضایی) در مورد الگوی فضایی خوشه‌های گرم و سرد مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  700 - ارزشیابی پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن (مطالعه موردی: زیر حوزه های آبریز شهر کرج)
  ساره السادات سجادی قائم مقامی رومینا سیاح نیا نغمه مبرقعی دینان مجید مخدوم فرخنده
  10.30495/girs.2021.677995
  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوس چکیده کامل

  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوسیستمی بود که خود پشتیبان حیات بشر می باشد. بنابراین نگهداری و حفاظت از اکوسیستم ها برای دستیابی به تعادل، توازن و هماهنگی بین جامعه انسانی و اکوسیستم و خدمات کارکردی آن ها حیاتی می باشد. خدمات اکوسیستمی پتانسل این را دارد که به عنوان ابزار اصلی برای سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها در سطح جهانی، ملی، منطقه ای و محلی در نظر گرفته شود. با استفاده از خدمات اکوسیستمی، برنامه های کاربردی متعددی را از جمله مدیریت پایدار منابع طبیعی، بهینه سازی استفاده از زمین، حفاظت محیط زیست، حفاظت و بازسازی طبیعت، برنامه ریزی سیمای سرزمین، راه حل های طبیعت پایه، حفاظت آب و هوا، کاهش خطر بلایا، آموزش محیط زیست و تحقیقات پیرامونی، می توان به دنبال داشت. بااین‌حال ارتباط بین فرایندها و عملکردهای اکوسیستمی و رفاه بشر پیچیده بوده و می بایست به‌منظور ارزیابی این ارتباطات و ارزش‌گذاری منافع یک رویکرد چندجانبه و پیشگیرانه اتخاذ کرد. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات خدمات اکوسیستمی در روند رشد و توسعه شهری، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن در محدوده مطالعاتی زیر حوزه های آبریز شهر کرج در دوره زمانی (قبل و پس از توسعه بی‌رویه) است.مواد و روش ها نقشه سازی خدمات اکوسیستمی ابزاری کارآمد برای بهبود برنامه‌ریزی سرزمین و کاربری اراضی است. ارزش‌گذاری این خدمات می تواند عاملی مؤثر و روشی امیدوارکننده در تبیین ارتباط بین خدمات، جامعه و اقتصاد بوده و در سیستم هزینه-منفعت سیاست گذاری ها جهت احیا و مدیریت محیط زیست نقش مؤثری داشته باشد. در این مطالعه، به بررسی خدمت ذخیره کربن در سه زیر حوزه آبریز استان البرز، کرج، هشتگرد و اشتهارد پرداخته شد. از آن جایی که منطقه مورد مطالعه، تقریباً دو سوم فضای استان را در بر می گیرد، لذا در بررسی ویژگی های منطقه مورد مطالعه همان ویژگی های استان البرز ذکر شده است. در راستای این پژوهش، ابتدا نقشه های کاربری اراضی محدوده مطالعاتی با استفاده از نرم افزارهای ترست و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره لندست (تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 5 سال 1988، سنجنده +ETM ماهواره لندست 8 سال 2018) و روش طبقه‌بندی نظارت‌شده برای دو دوره زمانی 1988 و 2018 در چهار طبقه پوشش گیاهی، فضای انسان ساخت، محیط آبی و فضای ساخته نشده تهیه شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی صحت نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار گوگل ارث و بازدید میدانی موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نقشه کاربری اراضی، نقشه خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن با استفاده از نرم افزار اینوست استخراج و درنهایت با استفاده از اطلاعات میزان کربن خاک، کربن روی زمین، زیرزمین و بافت مرده ارزش‌گذاری شد.نتایج و بحث نتایج حاکی از آن بود که بیشترین تغییرات در نقشه‌های کاربری اراضی متعلق به فضای ساخته نشده و فضای انسان‌ساخت است که به ترتیب کاهش 16 درصدی و افزایش 11 درصدی را نشان می‌دهد. در خصوص خدمت ذخیره کربن نیز، با توجه به نقشه های بدست آمده در دوسال، در بخش مرکزی منطقه که شاهد رشد زمین های کشاورزی بوده است، مقدار ذخیره کربن نیز افزایش یافته است. حداکثر ذخیره کربن، با سهم حدودی 78377470 تن در هکتار در سال 1988 و 72618450 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به حوضه تهران کرج بوده وکمترین با سهم حدودی 36078497 تن در هکتار در سال 1988 و 34606913 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به اشتهارد است. درمجموع ارزش از حدود 14163 میلیارد ریال در تن بر هکتار از سال 1988 به حدود 13163 میلیارد ریال در سال 2018 رسیده است که در جهت منفی پیش رفته است. اگرچه در مکان های مختلف میزان ذخیره کربن متفاوت بوده و تغییر کرده است، مقدار حداکثری ذخیره کربن در طول این مدت بدون تغییر بوده است؛ چراکه فضای ساخته نشد‌ه همچنان وجود دارد.نتیجه گیریاستفاده از ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستم لزوماً به معنی کاهش ارزش خدمت در روند توسعه نیست، بلکه بدین معنا است که با استفاده از این رهیافت می توان برای بهبود برنامه‌ریزی توسعه برای حفظ و بهبود کیفیت اکوسیستم استفاده کرد. درواقع می توان گفت که این رهیافت می‌تواند به‌عنوان یک حلقه واسط برای پیوند دادن بخش‌های انسان‌شناختی و بخش بوم‌شناختی تحت یک چارچوب برنامه‌ای و مدیریتی واحد مورداستفاده قرار گیرد.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.2.3 پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  701 - مدل ارزیابی تناسب زمین برای توسعه شهری با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: بم)
  پویا فرحانی سحر رضایان مژگان زعیم‌دار سید علی جوزی
  10.30495/girs.2021.686048
  پیشینه و هدف در چند دهه اخیر با افزایش سرعت شهرنشینی و رشد مهاجرت به شهرها، تغییرات گسترده‌ای در ساختار فیزیکی شهرها به وجود آمده است. اعمال این تغییرات بدون در نظر گرفتن توان اکولوژیکی سرزمین و توجه به الزامات توسعه پایدار شهری، شهرها را با چالش‌های متعددی مواجه کرده ا چکیده کامل

  پیشینه و هدف در چند دهه اخیر با افزایش سرعت شهرنشینی و رشد مهاجرت به شهرها، تغییرات گسترده‌ای در ساختار فیزیکی شهرها به وجود آمده است. اعمال این تغییرات بدون در نظر گرفتن توان اکولوژیکی سرزمین و توجه به الزامات توسعه پایدار شهری، شهرها را با چالش‌های متعددی مواجه کرده است، که یکی از این چالش‌ها، تعیین اراضی مناسب جهت گسترش فیزیکی شهر و استقرار کاربری توسعه شهری است. از جمله روش‌های علمی و قابل اطمینان جهت تعیین و ارزیابی مناطق مستعد توسعه شهری با در نظر گرفتن شرایط و خصوصیات محیطی، ارزیابی توان اکولوژیکی است. انجام چنین ارزیابی تا حد زیادی به استفاده پایدار از زمین و حل مشکلات محیط زیستی ناشی از توسعه سریع شهرها کمک می‌کند. هدف از انجام ارزیابی توان اکولوژیکی، شناسایی مناسب‌ترین عرصه‌ها جهت استقرار کاربری‌های گوناگون با توجه به برنامه‌ریزی‌های آینده است. با توجه به این که معیارها و شاخص‌های مختلفی باید در انتخاب اراضی مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری مدنظر قرار گرفته و تجزیه و تحلیل شوند، ضروری می‌نماید تا از موثرترین روش‌ها و تکنیک‌ها جهت شناسایی این اراضی استفاده شود. سامانه اطلاعات جغرافیایی یکی از ابزارهای پرکاربرد در انجام مطالعات محیط زیستی به شمار می‌آید، که می‌تواند در انجام ارزیابی توان اکولوژیکی نیز مورد استفاده قرارگیرد. به دلیل نقش و اهمیت معیارها در انجام مطالعات ارزیابی توان اکولوژیکی، روش‌های مبتنی بر سامانه اطالاعات جغرافیایی می‌بایست با سایر روش‌ها و ابزارها ترکیب شوند تا نتیجه قابل قبولی بدست آید. پژوهش حاضر با هدف انجام ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان بم، به منظور تعیین عرصه‌های مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری با رویکرد استفاده و تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه، منطق فازی و سامانه‌ اطلاعات جغرافیایی به انجام رسیده است.مواد و روش ها جهت دستیابی به اهداف این پژوهش در گام نخست با مطالعه و بررسی پژوهش‌های پیشین و استفاده از نظرات گروه نخبگان، کلیه معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز جهت استقرار کاربری توسعه شهری در منطقه مشخص شد. به همین منظور، پرشسنامه‌ای طراحی و بین گروه نخبگان توزیع گردید تا نظرات خود را در خصوص معیارها و زیرمعیارها بیان کنند. از جدول مورگان جهت تعیین حجم جامعه آماری و حجم نمونه مورد نیاز استفاده شد. در نهایت 9 معیار و 13 زیرمعیار جهت انجام ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان بم انتخاب شدند. جهت وزن‌دهی و انجام مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها نیز از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و نرم افزار ExpertChoice کمک گرفته شد. در گام بعدی، تمامی نقشه‌ها‌ با استفاده از نرم افزار ArcGIS و با توجه به محدودیت‌های استقرار کاربری توسعه شهری در شهرستان بم به روش فازی استانداردسازی شدند. مقیاس نقشه‌های مورد استفاده در این پژوهش 1:100000 و رزولوشن لایه‌های اطلاعاتی دیجیتال نیز 90&times;90 متر است. در گام اخر، با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار و عملگر جمع فازی تمامی لایه‌های اطلاعاتی روی هم‌گذاری و نقشه نهایی توان اکولوژیک شهرستان بم تولید شد.نتایج و بحث نتایج حاصل از انجام تحلیل‌های چند معیاره نشان داد، سه زیرمعیار فاصله از گسل‌های اصلی، فاصله از چاه‌های آب شرب و بافت خاک به ترتیب با 0.235، 0.117، 0.114 بیشترین وزن را به خود اختصاص داده‌اند. نرخ ناسازگاری محاسبه شده حاصل از انجام مقایسات زوجی در این پژوهش برابر با 0.07 محاسبه شد که کمتر از حد آستانه 0.1 است که نشان می‌دهد قضاوت‌های صورت گرفته توسط گروه نخبگان به درستی انجام شده است. همچنین با تحلیل نتایج حاصل از روی هم‌گذاری نقشه‌ها مشخص شد، بیشترین ارزش پیکسلی محاسبه شده به منظور استقرار کاربری توسعه شهری در منطقه برابر با 0.481 و کمترین ارزش نیز برابر با 0.07 است. جهت انجام تحلیل دقیق‌تر نقشه با طبقه‌بندی نقشه نهایی در چهار طبقه، مشخص 24% از مساحت منطقه معادل 18996.2 هکتار دارای توان متوسط، 34% معادل 268854.3 هکتار ضعیف، 22% معادل 178695.7 هکتار بسیار ضعیف و 20% معادل 160762.3 هکتار غیرقابل توسعه است. پراکنش مناطق با توان اکولوژیکی متوسط عمدتا در قسمت‌های شرق، شمال‌غرب و به میزان کمتر در مرکز منطقه و پراکنش مناطق با توان بسیار ضعیف و غیرقابل توسعه در محدوده غرب و جنوب منطقه قرار دارند.نتیجه گیری این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی مناطق مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری در شهرستان بم با استفاده از تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره، سامانه اطلاعات جغرافیایی و منطق فازی به انجام رسیده است. تمامی معیارها و زیرمعیارهای استفاده شده جهت انجام این پژوهش با توجه به خصوصیات فیزیکوشیمیایی و اقتصادی- اجتماعی منطقه و با استفاده از تکنیک پرسشنامه تعیین گردیده‌اند. درنهایت 9 معیار شامل منابع آبی، اقلیم، توپوگرافی، زمین شناسی، خاک، مناطق تحت مدیریت، راه‌ها، مراکز جمعیتی، کاربری اراضی و 13 زیرمعیار شامل، فاصله از منابع آب سطحی، فاصله از منابع آب زیر‌زمینی، اقلیم، سرعت باد، شیب، ارتفاع، فاصله از گسل‌های اصلی، زمین‌شناسی، بافت خاک، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از جاده‌ها، فاصله از مناطق ساخته شده شهری و کاربری‌اراضی، جهت انجام این پژوهش انتخاب شدند. به منظور انجام مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها، از روش پرسشنامه و نرم افزار ExpertChoice و جهت استاندارد‌سازی و روی هم‌گذاری نقشه‌ها نیز از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد حدود 24% از اراضی شهرستان بم دارای توان اکولوژیکی متوسط جهت استقرار کاربری توسعه شهری می‌باشند. با توجه به نتایج بدست آمده از روش‌ها و تکنیک‌های مورد استفاده در این پژوهش و مقایسه با پژوهش‌های مشابه می‌توان بیان کرد که استفاده و تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره، منطق فازی و سامانه اطلاعات جغرافیایی می‌تواند ابزار لازم و کافی جهت تعیین مناطق مناسب استقرار کاربری توسعه شهری را فراهم و تحلیل دقیقی از این مناطق را با توجه به خصوصیات منطقه جهت برنامه ریزی‌های آتی ارائه دهد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان بیان کرد به دلیل شرایط خاص منطقه و پتانسیل لرزه خیزی بالا ناشی از وجود شبکه گسلی و عوامل زمین ساخت، منطقه مطالعاتی از پتانسیل متوسطی جهت استقرار کاربری توسعه برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  702 - تحلیل نقش کاربری اراضی در شکل گیری جزایر حرارتی با استفاده از داده های چند زمانة سنجندة ASTER (مطالعة موردی: شهر بندرعباس)
  علی اکبر متکان احمد نوحه گر بابک میرباقری ناهید ترک چین
  بررسی وضعیت پراکندگی تابش های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری های موجود، در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می باشد. دما از جمله عواملی است که از شرایط محیطی تأثیر می‌پذیرد و یکی از شاخص‌های کیفیت محیط زیست به شمار می‌رود. از سویی برنامه‌ریزی کاربری اراض چکیده کامل

  بررسی وضعیت پراکندگی تابش های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری های موجود، در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می باشد. دما از جمله عواملی است که از شرایط محیطی تأثیر می‌پذیرد و یکی از شاخص‌های کیفیت محیط زیست به شمار می‌رود. از سویی برنامه‌ریزی کاربری اراضی به عنوان هسته اصلی برنامه‌ریزی شهری با تکیه بر شناخت از محیط به دنبال راهبردی جهت حرکت مجموعه محیطی، اجتماعی و اکولوژیکی شهرها به سوی اهداف توسعه پایدار، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. در این تحقیق، اثرات کاربری اراضی/پوشش در ایجاد دمای سطح زمین در شهر ساحلی بندرعباس به منظور بررسی رابطة میان ویژگی های پوشش زمین در ایجاد جزایر حرارتی با استفاده از داده های ماهواره ای چند زمانة سنجندة ASTER ارزیابی گردید. پس از اعمال پردازش روی تصاویر با استفاده از معادلات حرارتی، دمای سطحی محاسبه گردید. لایه های کاربری اراضی تهیه و با برداشت نقاط انتخابی و آزمون های آمار استنباطی (آزمون کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن) رابطة میان کاربری/پوشش اراضی و دمای سطح محاسبه گردید. نتایج نشان داد مناطق صنعتی، زمین های بایر دارای حرارت زیاد و مناطق ساحلی به دلیل مجاورت با آب و مناطق دارای پوشش گیاهی و فضای سبز به دلیل تبخیر و تعرق از سطح برگ درختان و ایجاد سایه، دارای دمای کمتری نسبت به سایر کاربری ها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  703 - تحلیل روند توسعه جزیره حرارتی شهری در رابطه با تغییر کاربری اراضی/پوشش با استفاده از سری زمانی تصاویر لندست
  سیروس هاشمی دره بادامی ایثار نورایی صفت سعید کریمی سجاد نظری
  استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای یک روش ارزان و کارآمد برای بررسی روند تغیرات پدیده های طبیعی و انسانی می باشد. هدف از تحقیق تحلیل توسعه جزیره حرارتی شهر رشت با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای می باشد. برای این تحقیق از سری زمانی تصاویر لندست بین سال های 19 چکیده کامل

  استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای یک روش ارزان و کارآمد برای بررسی روند تغیرات پدیده های طبیعی و انسانی می باشد. هدف از تحقیق تحلیل توسعه جزیره حرارتی شهر رشت با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای می باشد. برای این تحقیق از سری زمانی تصاویر لندست بین سال های 1990 تا 2015 استفاده شد. از روش حد آستانه NDVI و کسر پوشش گیاهی برای بدست آوردن توان تشعشعی سطح زمین و از قانون پلانک برای تصاویر TM و +ETM و الگوریتم پنجره های مجزا برای تصاویر OLI/TIRS، برای بازیابی دمای سطح زمین استفاده شد. روند تغییرات جزیره حرارتی و کسر پوشش گیاهی نیز توسط روش های آماری و آزمون من-کندال تجزیه و تحلیل شد. بررسی آماری روند کسر پوشش گیاهی نشان داد که میانگین کسر پوشش گیاهی در دوره مورد مطالعه کاهش یافته است و چولگی داده ها به سمت کسر پوشش گیاهی پایین تغییر یافته است این روند کاهشی کسر پوشش گیاهی میانگین دمای نرمال شده در دوره مورد مطالعه را افزایش داده است و چولگی داده های دمای سطح زمین را به سمت دماهای بالا تغییر داده است. تحلیل فضایی روند من-کندال نشان داد که در بیشتر منطقه مورد مطالعه دمای سطح زمین دارای روند افزایشی و کسر پوشش گیاهی دارای روند کاهشی است و شدت این روند ها در مناطقی بیشتر دیده می شود که در دوره مورد مطالعه با تغییرات کاربری از اراضی کشاورزی و باغات به کاربری ساخته شده، مواجه بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  704 - الگوهای مکانی- زمانی تغییرات سیمای سرزمین و توسعه شهری (مطالعة موردی: گرگان)
  حمیدرضا کامیاب عبدالرسول سلمان ماهینی
  سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوا چکیده کامل

  سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه های شهری شهر گرگان در سال های 1987 و 2001 با استفاده از معیارهای مرتبط با تعداد لکه ها، همسایگی و مجاورت لکه ها با هم و شکل لکه های شهری مقایسه گردید. جهت انجام این کار، مناطق شهری به عنوان لکه شهری در نرم افزار Fragstats وارد شده و از لحاظ معیارهای مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. این بررسی نشان داد که در طول دوره 14 ساله، الگوی توسعه شهری در شهر گرگان به سمت ایجاد لکه های بزرگ تر با اشکال ساده تر و با پیچیدگی کمتر سوق پیدا کرده است. به عبارتی، رشد شهری در مسیر مناطق یا لکه های شهری گذشته بوده است. این نتیجه در بررسی مکانی لکه های بزرگ (مجموعه ای از مناطق شهری پیوسته به هم) نیز قابل مشاهده است که در آن، دو لکه بزرگ سال 1987 به واسطه رشد مناطق شهری بین آن ها به هم متصل شده و یک لکه بزرگ تر را ایجاد نمودند. علی رغم گرایش رشد شهری به سمت مناطق گذشته و نهایتاً ایجاد لکه های شهری نزدیک به هم، مشاهده گردید که این لکه ها دارای توزیع یکنواخت در کل منطقه نیستند و دارای شکلی پراکنده اند. این نتیجه از افزایش 1/2 برابری لکه های شهری طی این دوره نیز قابل استنتاج است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  705 - تعیین درجه حرارت سطح اراضی شهری با استفاده از تصاویر ماهوارۀ لندست (مطالعة موردی: کرج)
  بهروز ابراهیمی هروی کاظم رنگزن حمیدرضا ریاحی بختیاری ایوب تقی زاده
  درجه حرارت سطح زمین یک شاخص اصلی تعادل انرژی در کره زمین می باشد و به عنوان ورودی داده در مدل های تغییرات آب و هوایی، جزایر حرارتی شهری، انتخاب بهترین زمان برای فعالیت های کشاورزی، مطالعه آتشفشان ها، فعالیت های زمین گرمائی و شناسایی آتش سوزی استفاده می گردد. در این تحقی چکیده کامل

  درجه حرارت سطح زمین یک شاخص اصلی تعادل انرژی در کره زمین می باشد و به عنوان ورودی داده در مدل های تغییرات آب و هوایی، جزایر حرارتی شهری، انتخاب بهترین زمان برای فعالیت های کشاورزی، مطالعه آتشفشان ها، فعالیت های زمین گرمائی و شناسایی آتش سوزی استفاده می گردد. در این تحقیق درجه حرارت سطح زمین در سال های 1985 تا 2003 با استفاده از 4 تصویر از سنجنده های TM وETM+ استخراج شد. روش های مورد استفاده برای استخراج درجه حرارت سطح زمین شامل دفتر علوم لندست، پنجره تکی، سبال، استفان- بولتزمن و تک کانالی می باشد. به دلیل کثرت روش ها و تعداد تصاویر مورد استفاده در این تحقیق و همچنین به منظور مشخص نمودن کارآمدترین روش استخراج درجه حرارت سطح زمین از نظر نزدیکی به داده های زمینی، استفاده از یک روش آماری برای انتخاب بهترین روش اجرا شده، مورد نیاز است. شاخص آماری مورد استفاده در این تحقیق، شاخص میانگین خطای مطلق می باشد. نتایج نشان داده است که در بین روش های مورد استفاده بهترین روش در هر دو سنجنده TM و ETM+، روش استفان- بولتزمن می باشد که در آن مقادیر شاخص میانگین خطای مطلق برای سنجنده های TM و ETM+ به ترتیب برابر با 3/4 و 8/6 بوده و کمترین مقدار را در بین سایر نتایج دارا می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  706 - لزوم تغییر رهیافتی در مطالعات فرم شهر با توجه به رهیافت‌های فلسفۀ علم
  احمدعلی نامداریان سمیه خانی
  10.30486/pia.2023.1987120.1036
  با وجود گستردگی و تنوع، عمدۀ مطالعات فرم شهری در دو دستۀ مورخان معماری و شهرسازی و علم ریخت‌شناسی قابل‌تقسیم است. اما این مطالعات عمدتاً به توصیف و چیستی فرم شهر پرداخته و هیچ یک، تحولات و دگرگونی‌های شهرهای امروزی را به خوبی توضیح نمی‌د‌هد. اینکه چه عواملی موجب تغییر ف چکیده کامل

  با وجود گستردگی و تنوع، عمدۀ مطالعات فرم شهری در دو دستۀ مورخان معماری و شهرسازی و علم ریخت‌شناسی قابل‌تقسیم است. اما این مطالعات عمدتاً به توصیف و چیستی فرم شهر پرداخته و هیچ یک، تحولات و دگرگونی‌های شهرهای امروزی را به خوبی توضیح نمی‌د‌هد. اینکه چه عواملی موجب تغییر فرم شهر می‌شود نیازمند کمک گرفتن از یک دستگاه نظری تازه است. این مقاله تلاش دارد با استفاده از مطالعۀ اسنادی و سپس تحلیل محتوای کیفی و با انطباق بنیان‌‌های مطالعات کنونی فرم شهر با دستگاه‌های فلسفۀ علم، به دسته‌بندی و آسیب‌شناسی مطالعات فرم شهری بپردازد و سپس به کمک رهیافت واقع‌گرایی انتقادی، لزوم تغییر رهیافتی در مطالعات فرم شهر را ثابت کند. مطالعۀ اسنادی و تحلیل محتوای مطالعات پیشین، نشان می‌دهد مطالعات فرم شهر، آگاهانه یا ناآگاهانه، عمدتاً مبتنی بر رهیافت‌های پوزیتویستی و عقل‌گرایی انتقادی است که اغلب هستی‌شناسی فرم شهری را به معرفت‌شناسی آن تقلیل می‌دهد. این مقاله، به منظور فراروی از مغالطۀ معرفتی گرایش‌های فرم شهر و توضیح دگرگونی شهرهای امروزی، تلاش دارد از رهیافت واقع‌گرایی انتقادی بهره گیرد. رهیافت پیشنهادی، با پرداختن به ساختارهای پنهان فرم شهر، به نیروها و فرایندهایی می‌پردازد که موجب تولید و بازتولید فرم شهر می‌شوند. برای توضیح دگرگونی شهرهای امروزی، مطالعات فرم باید از شناخت صرف و مغالطۀ معرفتی، به سمت هستی‌شناسی و ساختارهای پنهان فرم شهر حرکت کنند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  707 - نیازسنجی پژوهشی ضرورتی برای مدیریت شهری حکمی (نمونه مورد پژوهش شهرداری اصفهان)
  منصوره کیان ارثی زینب طالبی ریزی
  10.30486/pia.2023.1988804.1041
  نیازسنجی پژوهشی، قلمروی جوان و در حال تحول، ریشه در نیازسنجی و مدیریت پژوهشی داشته و از سابقۀ چندانی برخوردار نیست. از جمله اهداف اساسی آن سازمان‌دهی و اجرای طرح‌های پژوهشی، تغییر وضع موجود و حصول به ایده‌ئال‌ها و شرایط مطلوب است. شهرداری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سازمان چکیده کامل

  نیازسنجی پژوهشی، قلمروی جوان و در حال تحول، ریشه در نیازسنجی و مدیریت پژوهشی داشته و از سابقۀ چندانی برخوردار نیست. از جمله اهداف اساسی آن سازمان‌دهی و اجرای طرح‌های پژوهشی، تغییر وضع موجود و حصول به ایده‌ئال‌ها و شرایط مطلوب است. شهرداری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سازمان‌های متولی ادارۀ امور شهرها، ارتقای کیفیت عملکرد آن مستلزم تصمیم‌گیری مبتنی بر شناخت واقعیت‌های موجود است که این امر از طریق انجام پژوهش‌های دقیق و کاربردی محقق می‌شود. هدف پژوهش، در بخش کلان توجه به ضرورت نیازسنجی پژوهشی در حیطۀ مدیریت شهری منطبق با مدیریت حکمی و در ادامه آسیب‌شناسی الگوی متداول نیازسنجی پژوهشی در شهرداری اصفهان است. شناخت موضوع درحوزه‌های تعریف نیاز با نیاز پژوهشی و نیازسنجی پژوهشی آغاز گشت و در ادامه مصاحبه با مدیران، بررسی محتوای پیام‌های موجود در متن مصاحبه‌ها با فرایند کدگذاری از روش تحلیل محتوا استفاده شد. سپس با طراحی پرسش‌نامه‌ای به اخذ پاسخ‌های بیشتر از کارشناسان و افراد دخیل در موضوع پژوهش اقدام شد. اجرایی نشدن و به بیانی کاربردی نبودن بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده از جمله ضعف‌های اصلی تحلیل‌ها است که از دلایل کم‌توجهی به بحث پژوهش در حالت کلی و نیازسنجی پژوهشی به‌عنوان زیربخش آن است. دو عامل اصلی آن، عدم شناخت و تعریف صحیحی از پژوهش در سطوح مختلف و نبود تعریف و طراحی فاز اجرایی و جداگانه در حرکت از پژوهش به اجرا است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  708 - ارزیابی اثرات شیوع کرونا ویروس بر توسعه شاخص های اجتماعی شهروندان در محیط های شهری (نمونه موردی: شهر اراک)
  یونس غلامی علی میرزایی سیده فاطمه هاشمی ندا شفیعی
  امروزه بازی های رایانه ای یکی از پر تقاضا ترین کالاها در جهان تبدیل شده تا جایی که از نظر درآمد از صنعت سینما هم پیشی گرفته است و هر ساله در حال تکامل و پیشرفت می باشد، حال با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها وسایل ارتباطی جدید سبک زندگی شهرنشینان را تغییر داده و حتی چکیده کامل

  امروزه بازی های رایانه ای یکی از پر تقاضا ترین کالاها در جهان تبدیل شده تا جایی که از نظر درآمد از صنعت سینما هم پیشی گرفته است و هر ساله در حال تکامل و پیشرفت می باشد، حال با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها وسایل ارتباطی جدید سبک زندگی شهرنشینان را تغییر داده و حتی می توان گفت فرهنگ جدیدی را ایجاد کرده اند. پس سیاست گذاری شهری باید به سمت عادی سازی زندگی و خارج کردن شهر از بحران های مختلف باشد. در این بین تلفن های هوشمند نقش بسیار بالایی در تغییر رفتار برخی شهروندان داشته و آنها را از مسیر زندگی عادی خارج ساخته است تا جایی که خیلی از وقت افراد در همه رده سنی به خود اختصاص می دهند. بازی های اندرویدی که بر روی این دستگاه ها نصب می شود باعث روی آوردن بسیار نوجوانان و جوانان به این ابزار برای استفاده از بازی های اندروید شده است. چیزی که امروزه به ابزاری جهت رسیدن به اهداف برخی کشورها تبدیل شده تا انها را برای گروه، قشر، یا کشور خاصی روانه بازار می کنند. اما در اواخر سال 2019 شروع اپیدمی کرونا باعث استفاده زیاد از این ابزار توسط جوانان و نوجوانان شده است. هدف مقاله این است که بازی های اندروید را در دوران کرونا و احتمالات پساکرونا در رابطه با شاخص های اجتماعی شهروندان شهر اراک مورد بررسی قرار دهیم که علاوه بر مشکلات همه گیری کرونا چه مواردی در سیاست گذاری شهری باید در نظر گرفته شود. روش پژوهش به صورت میدانی و با تکمیل 190 پرسشنامه می باشد، برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد.که در نهایت اثرات بازی های اندرویدی در زندگی نوجوانان و جوانان توسط والدین مورد تایید قرار گرفت و والدین معتقد بودند کرونا باعث استفاده زیاد فرزندان از بازی های اندروید شده که با فاصله گرفتن از ورزش آمادگی جسمانی کاهش پیدا کرده و انزوای اجتماعی آنان افزایش پیدا کرده و بازی های اندرویدی عاملی برای لذت آنها شده است. این در حالی است که عنوان کرده اند، میزان تعامل اجتماعی (با ضریب 07/2- ) در حد متوسط (کمتر از حد مطلوب یعنی عدد 3) است. احتمال اینکه نوجوانان و جوانان در پساکرونا از نظر زمان بازی به حالت نرمال برگردند در حد متوسط است و امکان اینکه در پساکرونا عادی شدن تعامل اجتماعی،خارج شدن از انزوا، جایگزین شدن لذت های سالم، آمادگی جسمانی و کنترل خود در سطح بالا و بیشتر از میانگین قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  709 - تحلیل عوامل مؤثر بر تخلفات در ساخت و سازهای شهری (مورد: ناحیه 3 شهرداری منطقه 16 کلانشهر تهران)
  محمد دالوند بهمن کارگر علی توکلان
  10.30495/juepd.2022.690607
  فعالیت ساخت و سازها بخشی عمده از کل فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشور را تشکیل می دهند.باتوجه به نتایج بررسی های عوامل موثر بر تخلفات ساختمانی در شهرهای کشور، عوامل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی متعدد موجب وقوع تخلفات شده است و همواره استمرار قانون گریزی و ستیز با مقررات آمره چکیده کامل

  فعالیت ساخت و سازها بخشی عمده از کل فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشور را تشکیل می دهند.باتوجه به نتایج بررسی های عوامل موثر بر تخلفات ساختمانی در شهرهای کشور، عوامل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی متعدد موجب وقوع تخلفات شده است و همواره استمرار قانون گریزی و ستیز با مقررات آمره در نهادهای اجتماعی جوامع به تدریج به عنوان یک باور عمومی مورد قبول واقع شده است. تخلفات ساختمانی همچنین پیامدهای زیادی را در شهرها، از جمله تخریب سیمای شهر،تراکم و ها و کابری های غیرمجاز را به همراه داشته است. ناحیه 3 منطقه 16 تهران همواره به عنوان یکی از پرتخلف ترین نواحی ساخت و ساز شهر تهران به شمار می رود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی عوامل مؤثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری را بررسی نموده است. جامعه آماری از کلیه کارشناسان حوزه ساخت و ساز تشکیل شده که حجم نمونه آن بر اساس فرمول کوکران تعداد 30 نفر مشخص گردید . هدف از تهیه پرسشنامه و جمع آوری اطلاعات از این طریق، مشخص شدن عوامل موثر بر تخلفات ساخت و سازهای شهری بود ابزار تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نتایج آمارهای توصیفی، نرم افزار spss و مدل آزمون رگرسیون و میانگین صورت گرفته است.نتایج نشان داد که از مهم ترین تبعات تخلفات ساختمانی بیشتر بر سیمای شهری، ایمنی ساختمان و تبدیل پارکینگ ها به فضای مسکونی و تجاری بوده است و در زمینه مهم ترین عوامل موثر بر افزایش تخلفات ساختمانی، در مجموع بیشترین میزان تخلفات مرتبط با عملکرد مدیریت شهری و عوامل اقتصادی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  710 - واکاوی موانع سیاست‌گذاری گردشگری در محیط های شهری استان گیلان
  نازنین نعیم آبادی فرهاد جوان
  محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در م چکیده کامل

  محیط های شهری گیلان با جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی، استعداد فوق العاده ای برای توسعه صنعت گردشگری دارد، اما علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری، در این عرصه نتوانسته توسعه یابد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی موانع سیاست گذاری گردشگری در محیط های شهری گیلان است. روش تحقیق به صورت کیفی و کمی، و با استفاده تئوری زمینه ای و مدل FARAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. جامعه آماری نیز متخصصان در حوزه مطالعات شهری و گردشگری است، که بر اساس نمونه گیری هدفمند تعداد 20 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. طبق مدل تئوری زمینه ای، موانعی از جمله: عدم بهره گیری از نیرو های متخصص، بازاریابی نامناسب، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری، مشکلات نظام اداری و خط مشی، عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط، عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص را استخراج شد، که با استفاده از مدل آراس فازی، به ترتیب موانع عدم مدیریت یکپارچه گردشگری در بین سازمان های مرتبط با مقدار وزن 490/0، مشکلات نظام اداری و خط مشی با مقدار وزن 488/0، تقلید از الگو های ناسازگار با محیط های شهری با مقدار وزن 477/0، مشکلات زنجیره ارائه خدمات گردشگری و عدم مطلوبیت زیرساخت ها و زیربناهای فیزیکی با مقدار وزن 467/0، بازاریابی نامناسب با مقدار وزن 463/0، عدم بهره گیری از نیرو های متخصص با مقدار وزن 458/0، بیشترین و کمترین میزان اهمیت را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  711 - ارزیابی صلاحیت کمیسیون ماده 12 اراضی شهری مطابق رویه دادگاه ها در ارتباط با سیاست‌گذاری دولت برای رفاه عمومی
  فرزاد کریمی خنجری مهدی هاشمی گلیجانی
  زمین در دهه های اخیر به مهم ترین عامل در رشد و توسعه، خصوصا توسعه شهرها تبدیل شده است، دولت برای بدست آوردن زمین مورد نیاز جهت توسعه شهرها ناگزیر به اتخاذ سیاست های خاص متناسب با شرایط کشور است. طبق احکام اسلامی زمین موات، متعلق به شخص خاصی نمی باشد و در اختیار حکومت اس چکیده کامل

  زمین در دهه های اخیر به مهم ترین عامل در رشد و توسعه، خصوصا توسعه شهرها تبدیل شده است، دولت برای بدست آوردن زمین مورد نیاز جهت توسعه شهرها ناگزیر به اتخاذ سیاست های خاص متناسب با شرایط کشور است. طبق احکام اسلامی زمین موات، متعلق به شخص خاصی نمی باشد و در اختیار حکومت اسلامی قرار می گیرد، در همین راستا قانون اراضی شهری در سال1360 و قانون زمین شهری در سال1366 به تصویب مجلس رسید و باعث گردید زمین های زیادی به تملک دولت درآید، که در همان سالها باعث تحول عمده ای در توسعه شهرها، تأمین رفاه عمومی و تأمین مسکن مورد نیاز مردم توسط دولت شد. هدف از ارائه این پژوهش برسی محدوده صلاحیت کمیسیون ماده 12 مطابق رویه عملی دادگاه ها و اینکه کمیسیون مذکور تا چه میزان توانسته اهداف دولت را در زمینه سیاست گذاری برای توسعه شهرها و تأمین رفاه عمومی محقق کند. این پژوهش با روش تحلیلی - توصیفی و به صورت کتابخانه ای تدوین شده است و نتایچ حاصل از این پژوهش نشان می دهد که کمیسیون نامبرده صلاحیتی محدود و فقط در تعیین نوع زمین صلاحیت رسیدگی دارد، تصمیمات آن در همین صلاحیت محدود هم قطعی نبوده و در اکثر موارد مورد اعتراض قرار می گیرد و این نشان می دهدکه عملا نتوانسته است درسال های اخیر اهداف دولت را در سیاست گذاری انجام شده برای رفاه عموی و توسعه شهرها تأمین کند و نیاز است نسبت به ماده 12 قانون زمین شهری اصلاح و بازنگری اساسی صورت گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  712 - ارزیابی سیاستگذاری های شورای اسلامی شهرها در توسعه کالبدی- فضایی محیطهای شهری (نمونه موردی: شهر شیراز)
  عبدالجلیل شریفی محمد علی شهریاری نفیسه واعظ
  10.30495/juepd.2023.1983407.1186
  شوراها به عنوان نهادی که مشروعیت و مقبولیت خود را از مردم می‌گیرند، می‌توانند نقش مهمی را بر اثر بخشی سیاست‌گذاری‌های شهری داشته باشند. بخشی از این سیاستگذاری در حوزه کالبد شهر به ویژه حوزه شهرسازی و معماری است. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی سیاستگذاری های شهری شورای اسلامی چکیده کامل

  شوراها به عنوان نهادی که مشروعیت و مقبولیت خود را از مردم می‌گیرند، می‌توانند نقش مهمی را بر اثر بخشی سیاست‌گذاری‌های شهری داشته باشند. بخشی از این سیاستگذاری در حوزه کالبد شهر به ویژه حوزه شهرسازی و معماری است. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی سیاستگذاری های شهری شورای اسلامی شهر شیراز در حوزه شهرسازی و معماری از منظر توسعه پایدار انجام شده است. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جامعه‌ی آماری این پژوهش مدیران و سرپرستان بخش‌های مختلف شهرداری شیراز (خبرگان اجرایی) و اساتید دانشگاهی آشنا به موضوع تحقیق (خبرگان دانشگاهی) بوده است. حجم نمونه از طریق جدول مورگان 113 نفر محاسبه شد. روایی و پایایی بازار پرسش نامه تایید شد. یافته های تحقیق نشان داد که برای ارزیابی سیاستگذاری های شهری شورای اسلامی، می توان از الگوی مراحل هاگوود و گان (1984) مشتمل بر 5 بعد تشخیص مسایل،تدوین سیاست،تصمیم گیری،اجرای سیاست و ارزشیابی سیاست بهره گرفت که برای سنجش ابعاد مزبور از 19 مولفه بنا به نظر خبرگان دانشگاهی و اجرایی حوزه شهری استفاده گردید. نتایج نشان داد در سطح کمتر از 05/0، ابعاد و مولفه های مرتبط با سیاستگذاری شهری معنادار بوده اند. جهت معناداری نشان داد که وضعیت ابعاد و مولفه های سیاستگذاری شورای اسلامی، متوسط ارزیابی می شود. نتیجه آزمون فریدمن جهت رتبه بندی ابعاد و مولفه های سیاستگذاری نشان داد که در میان ابعاد، بعد تشخیص مسائل و در میان مولفه ها نیز میزان تفویض قدرت و منابع به اعضای شورای اسلامی شهر، بیشترین رتبه را کسب نموده اند. همچنین نتیجه آزمون تی تک نمونه از عملکرد شورای اسلامی ازنظر سیاستگذاری های حوزه شهرسازی و معماری در سطح کمتر از 05/0 اشاره دارد. در حوزه شهرسازی بهترین عملکرد شورای اسلامی مربوط به شاخص مشورت و اعمال نظارت قانونی بر معاونت شهرسازی و واحدهای وابسته به آن با مقدار 803/0 و در حوزه معماری نیز شاخص مشورت و تصویب مقررات و مصوبات حوزه معماری با مقدار 705/3 بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  713 - توسعه شهری با رویکرد به نقش دولت محلی در ایران
  حجت مهکویی حسن باویر
  امروزه توسعه و استقلال درون شهرها، از جمله دغدغه های اصلی حاکمان جوامع گوناگون در جهان می باشد. توجه به امور شهرها در عصر جهانی شدن در گرو مدیریت قوی و کارامد است. این امر جز با اجرای الگوی دولت محلی و دخالت دادن مردم در امور شهری خودشان و احقاق حقوق شهروندی آنها، امکان چکیده کامل

  امروزه توسعه و استقلال درون شهرها، از جمله دغدغه های اصلی حاکمان جوامع گوناگون در جهان می باشد. توجه به امور شهرها در عصر جهانی شدن در گرو مدیریت قوی و کارامد است. این امر جز با اجرای الگوی دولت محلی و دخالت دادن مردم در امور شهری خودشان و احقاق حقوق شهروندی آنها، امکان پذیر نیست. کانون اصلی مشکلات توسعه نیافتگی در کشورهای در حال توسعه، شهرها هستند. افزایش جمعیت شهری و مهاجرت پیوسته روستاییان به شهرهای پرجمعیت، فشار شدیدی بر زیربناهای شهری وارد آورده و بیشتر آنها را از ایفای نقش مطلوب در فرایند توسعه در کشورهای در حال توسعه بازداشته است. توسعه شهری بستگی زیادی به زیربناهای شهری مانند انرژی، جاده ها و منابع دیگری دارد. لذا این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد آن است که توسعه شهری با رویکرد به نقش دولت محلی در ایران را مورد بررسی قرار دهد. نتایج یافته های این مقاله نشان می دهند که در ایران برخی شهرها، از فضا و سیمای شهری زیبایی برخوردار نیستند. تصمیمات عموماً از بالا به پایین به شهرداری ها دیکته می شوند. در شهرداری ها، حضور افراد متخصص و کارشناس در امور شهری و شهرسازی بسیار کم می باشد. با توجه به ویژگی هایی جغرافیایی سرزمین ایران (جغرافیای فرهنگی، جغرافیای اقتصادی، جغرافیای ناحیه ای) الگوی دولت محلی در مدیریت شهری و توسعه شهرها، می تواند کارایی داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  714 - تبیین مؤلفه‌های معناشناسی شهر اسلامی در راستای توسعه پایدار شهری
  طاهره نصر سحر صلاحی نجابت پیران
  10.30495/juepd.2022.690748
  در سیاست‌گذاری شهر اسلامی باید اصول دین، احکام و احادیث، بر تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌های شهری تاثیرگذار باشند. می‌توان در موضوع‌های گوناگون شهرسازی از طریق استخراج مؤلفه‌های معنایی، به صورت (کالبد) شهر پرداخت و نیز بر اساس کالبد شهری به ذات هستی(معنا) در شهر اسلامی دس چکیده کامل

  در سیاست‌گذاری شهر اسلامی باید اصول دین، احکام و احادیث، بر تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌های شهری تاثیرگذار باشند. می‌توان در موضوع‌های گوناگون شهرسازی از طریق استخراج مؤلفه‌های معنایی، به صورت (کالبد) شهر پرداخت و نیز بر اساس کالبد شهری به ذات هستی(معنا) در شهر اسلامی دست یافت. در همین راستا پژوهش حاضر به تبیین مؤلفه‌های معناشناسی شهر اسلامی در راستای سیاست‌گذاری توسعه پایدار شهری پرداخته است. روشی که در این پژوهش به کار گرفته شده است روش کیفی می‌باشد که به صورت توصیفی و تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت گرفته است. مطالعات با توجه به تبیین مفهوم معنا و معناشناسی و خاستگاه آن در آثار معماری و همچنین معیارهایی به منظور تحلیل معنایی فضای شهری به عناصری چون نشانه و نشانه‌شناسی و همچنین هنرشناسی صورت گرفت. سپس رابطه معنادار بین معنا و نشانه‌ها و زیبایی‌شناسی در کالبد شهر اسلامی بررسی شده و علاوه بر بیان چیستی شهر اسلامی، مبانی، ارکان، عناصر آن و بیان شکل شهر اسلامی از منظر نظریه‌‌پردازان، تحلیلی در راستای مؤلفه‌های معنایی شهر اسلامی بیان گردید و تبیین شاخص‌های اصالت وجود، اصالت ماهیت، علم نسبت به پدیده‌ها، یگانگی عین و ذهن، ارتباط دو سویه معنا و صورت گرفت. یافته تحقیق حاکی از این است که با توجه به اینکه در شکل‌گیری شهر اسلامی، توجه به مراتب هستی دارای اهمیت می‌باشد، بنابراین با توجه به نقش مهم کالبد در جوامع امروزی و عدم توجه به ابعاد معنایی در کالبدهای شهری، سیاست حضور و ارتباط مؤلفه‌های معنایی در شهر اسلامی، می‌تواند فضا را به سمت آرمان‌های اصلی اسلامی رهنمون سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  715 - ارزیابی فضای شهری بر مبنای انطباق فضای فیزیکی، ذهنی و اجتماعی (نمونه موردی: پارک حاشیه ای چمران – کلانشهر شیراز)
  علی اکبر حیدری مهدی ترفیعی
  کیفیت فضای شهری نشانه ای از میزان کیفیت محیط می باشد. با توجه به ماهیت پیچیده ای که فضاهای شهری دارند برای ارزیابی آنها با توجه به رویکرد هر تحقیق می توان از شیوه هایی متناسب استفاده نمود؛ ارزیابی فضای شهری می تواند بر اساس مجمموعه ای از ملاکها و معیارها انجام شود که صا چکیده کامل

  کیفیت فضای شهری نشانه ای از میزان کیفیت محیط می باشد. با توجه به ماهیت پیچیده ای که فضاهای شهری دارند برای ارزیابی آنها با توجه به رویکرد هر تحقیق می توان از شیوه هایی متناسب استفاده نمود؛ ارزیابی فضای شهری می تواند بر اساس مجمموعه ای از ملاکها و معیارها انجام شود که صاحبنظران مختلف ارائه نموده اند، همچنین می توان ارزیابی فضای شهری را در سطوح و لایه های مختلف انجام داد که در آن انطباق یا عدم انطباق سطوح مختلف ارزیابی ملاک موفق یا ناموفق بودن فضای شهری تلقی گردد، این تحقیق با هدف ارزیابی فضای شهری در سه سطح فضای فیزیکی، ذهنی و اجتماعی و در دو مقیاس کلان و خرد مورد انجام گرفته است و نظریه تولید فضای هنری لوفور به عنوان نظریه مبنا مدنظر قرارگرفته است. سایت چمران شیراز با توجه به وسعت، قابلیت های گسترده و چندعملکردی بودن آن به روش مطالعه موردی به عنوان بستر ارزیابی این تحقیق انتخاب گردیده است. نوع تحقیق ترکیبی و روش تحقیق اکتشافی و با استراتژی استقرایی با استفاده از تاکتیک های مشاهده مستقیم و بررسی ساختار سایت و تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه پرسشنامه به متخصصان و غیر متخصصان است. از جمله نتایج این تحقیق اینکه چند عملکردی بودن فضا و گستردگی قابلیتها در سطوح مختلف ارزیابی فیزیکی، ذهنی و اجتماعی می تواند نشان از غنی بودن فضا باشد به گونه ای که فضا با توجه به اقتضائات زمانی و شرایط اجتماعی واکنش های متناسب را نشان داده و حتی با وجود تعارضات و تناقضات احتمالی بتواند کارکرد قابل قبولی را در مجموع از خود نشان دهد و در گذر زمان کارکردها و نقش های جدیدی نیز متناسب با تغییرات اجتماعی بپذیرد و این قابلیتی است که هر فضای شهری آنرا در خود ندارد و می توان با استخراج خصوصیاتی از یک فضای شهری که آنرا دارای توانمندی انطباق با شرایط مختلف می نماید در طراحی های آتی از این موضوع بهره گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  716 - تدوین مدل مفهومی تحقق بازآفرینی پایدار شهری از منظر آینده پژوهی
  نجمه ایزدفر الهام ایزدفر
  در دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، معضلات و پیچیدگی‌هایی را به همراه آورده است که از پیامدهای این پدیده، شدت یافتن ضریب آهنگ تغییرات فضایی- کالبدی شهرها و ناکارآمدی بافت‌های شهری می‌باشد. این روند افزایش جمعیت، افت منزلت‌های اجتماعی، نابسامانی در سازمان فضایی- کالبدی، چکیده کامل

  در دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، معضلات و پیچیدگی‌هایی را به همراه آورده است که از پیامدهای این پدیده، شدت یافتن ضریب آهنگ تغییرات فضایی- کالبدی شهرها و ناکارآمدی بافت‌های شهری می‌باشد. این روند افزایش جمعیت، افت منزلت‌های اجتماعی، نابسامانی در سازمان فضایی- کالبدی، اقتصادی و کارکردی را در محله‌های شهری که نقش اساسی در حیات و زوال شهر دارند؛ منجر شده است. علاوه بر این بافت های ناکارآمد، به عنوان کوچکترین سلول و مهمترین عامل در تداوم حیات شهری نقش بسیار مهمی را در آینده شهر دارند. از اینرو لزوم توجه به چشم انداز آینده این بافت ها، سبب پایداری محلات و در نهایت پایداری کل شهر می شود. در سال‌های اخیر رویکرد بازآفرینی پایدار شهری با اهداف یکپارچه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فیزیکی و محیطی به منظور ارتقای کیفیت زندگی در بافت ناکارآمد در پیوند با کل شهر پا به عرصه مرمت و حفاظت گذاشته است. لذا این پژوهش با هدف تدوین چارچوب مفهومی و ارائه ی ابعاد و معیارهای بازآفرینی پایدار با استفاده از روش آینده پژوهی سعی بر آن دارد با روش توصیفی و تحلیل محتوا و همچنین بررسی نظریات مربوط به بازآفرینی و پژوهش‌های انجام‌ گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. یافته ها نشان می دهد تا کنون نظریات بسیاری با این موضوع انجام شده که هرکدام اصول و معیارهایی برای تحقق بازآفرینی پایدار پیشنهاد شده است که در این میان نظریه پیتر رابرتز به دلیل جامع بودن و در رابطه بودن با هدف پژوهش انتخاب می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  717 - ارزیابی قابلیت های گردشگری و نقش آن در توسعه شهری با تأکید بر برنامه ریزی راهبردی (نمونه موردی: شهر کرمان)
  محمد رضا رضایی مسلم قاسمی
  گردشگری موتور محرک توسعه اقتصادی و یکی از عوامل کاهش فقر در مناطق شهری وروستایی محسوب می شود و اثرات منفی و مثبتی در مقاصد گردشگران داشته است. در این راستا برنامه ریزی راهبردی می تواند به عنوان پاسخی به مشکلات پیش آمده به علت عدم برنامه ریزی صحیح در گردشگری نیز مطرح گرد چکیده کامل

  گردشگری موتور محرک توسعه اقتصادی و یکی از عوامل کاهش فقر در مناطق شهری وروستایی محسوب می شود و اثرات منفی و مثبتی در مقاصد گردشگران داشته است. در این راستا برنامه ریزی راهبردی می تواند به عنوان پاسخی به مشکلات پیش آمده به علت عدم برنامه ریزی صحیح در گردشگری نیز مطرح گردد. در هسته گردشگری مانند همه فعالیت های تجاری دیگر باید راهبرد گردشگری تجسم یابد و از جمله مدل های برنامه ریزی راهبردی مورد استفاده در توسعه گردشگری به ویژه در گردشگری شهری، مدل استراتژیک qspm می باشد. در مقاله حاضر، سعی شده تا ضمن شناخت و معرفی برخی از جاذبه های گردشگری شهر کرمان و نقش آن در توسعه شهر، به ارائه راهبرد و راهکارهای فراروی صنعت توریسم شهر کرمان نیز پرداخته شده است. این تحقیق از لحاظ روش از نوع تحلیلی و از لحاظ هدف، کاربردی می باشد و بررسی سنجه ها و شاخص های مورد نظر در قالب گردشگری شهر کرمان، با استفاده از مطالعات میدانی و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه (از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و گردشگران) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار exel وارد و تحلیل شده و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی qspm مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از تحلیل نهایی ماتریس‌های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی بیانگر است که با توجه به میانگین امتیازات نهایی به دست آمده برای عوامل داخلی با امتیاز برابر با 2.713 و برای عوامل خارجی با امتیاز برابر با 2.98 است، راهبرد استراتژیک مورد مطالعه، راهبرد رسوخ در بازار و راهبرد توسعه محصول می باشد. در نهایت اینکه بر اساس ارزیابی میانگین نمرات استراتژی های رقابتی در ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی، راهبرد توجه بر توسعه گردشگری فرهنگی، طبیعی و بومگردی به دلیل وجود مزیت های نسبی برای توسعه این نوع گردشگری به عنوان مهم ترین استراتژی برای پایداری توسعه گردشگری شهر کرمان به منظور توسعه پایدار گردشگری شهری در شهر پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  718 - تحلیلی بر ارتقای امنیت در بافت های تاریخی مراکز شهری با تکیه بر سرمایه اجتماعی و بازآفرینی فرهنگی (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه)
  احمد شیخ احمدی میرصادق محمدی
  امروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر ا چکیده کامل

  امروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر اساس فرهنگ محلی ساکنین و خصوصیات ویژه آن محل خلق نماید. این رویکرد تأثیری مثبت بر اقتصاد و ایجاد اشتغال در شهرها دارد و می تواند موجب افزایش پیوستگی اجتماعی و صنعت گردشگری در شهر شده و میزان جرم و جنایت را کاهش دهد. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر مطالعات اسنادی و میدانی استوار می باشد. در بخش کیفی پژوهش، داده های مصاحبة نیمه ساختار با استفاده از نظریه زمینه ای تحلیل شدند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه ساکنان، بازآفرینی در گرو پویایی و سرزندگی اجتماعی و اقتصادی می باشد. در این راستا مقولاتی همچون سهولت دزدی و بی احتیاطی، ایمنی و امنیت، بی کاری و فقر، فضای ساخته شده، اجتماعی، مشارکت ساکنین و نگاه مسئولین، فرهنگی و تاریخی، اقتصادی تسهیلات، تجهیزات و خدمات تاثیر گذارند. همچنین وجود یا نبود اعتماد و انگیزه در نوع نگاه ساکنین به آینده و محله تاثیر ویژه ای دارد. در بخش کمی این پژوهش با تدوین پرسشنامه و تکمیل آنها توسط ساکنین و متخصصین، با تحلیل نتایج داده های پرسشنامه و استفاده از آزمونهای فریدمن و همبستگی، یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص فرهنگی رتبة نخست را بدست آورده است. وجود پتانسیل بالقوه فرهنگی (میراث ملموس و ناملموس) نوید خوبی برای بازآفرینی فرهنگی می باشد. در میان شاخص ها شاخص زیست محیطی رتبه ی آخر را کسب نموده است. شرایط آب و هوایی ارومیه و همچنین علاقه ی شهروندان به طبیعت و کشاورزی دو عنصری هستند که با همت بیشتر طراحان و مسئولین می توان این شاخص را ارتقا داد. همچنین مولفه اجتماعی رتبه دوم را کسب نموده است که این نشانگر وجود پتانسیل بالای سرمایه اجتماعی در بافت تاریخی ارومیه می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  719 - تدوین سیاست‌های مؤثر بر ایجاد شبکه فضاهای سبز شهری با تأکید بر عدالت فضایی (مطالعه موردی: نواحی دوازده‌گانه ‌شهر همدان)
  کیانوش ذاکرحقیقی معراج َعاشورلو
  دسترسی عادلانه به کاربری‌های شهری و استفاده بهینه از آن‌ها به‌خصوص فضای سبز شهری یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. عمدتاً شهرها به‌ویژه شهرهای بزرگ با کمبود فضای سبز و عدم تعادل در توزیع این نوع از کاربری مواجه هستند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت چکیده کامل

  دسترسی عادلانه به کاربری‌های شهری و استفاده بهینه از آن‌ها به‌خصوص فضای سبز شهری یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. عمدتاً شهرها به‌ویژه شهرهای بزرگ با کمبود فضای سبز و عدم تعادل در توزیع این نوع از کاربری مواجه هستند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت توزیع فضای سبز با تأکید بر عدالت فضایی در نواحی 12گانه شهر همدان می‌باشد. این پژوهش، کاربردی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های مختلف کتابخانه‌ای و میدانی، بررسی و گردآوری آمار و اطلاعات از طرح تفصیلی شهر همدان اخذ گردیده است. نتایج حاصل از مدل تحلیل شبکه نشان داده که با توجه به توزیع و شعاع عملکردی پارک‌ها در نواحی شهر، مراکز جمعیتی دسترسی عادلانه‌ای به خدمات این پارک‌ها ندارند. با توجه به جمعیت 525791 نفری شهر، برای پارک‌ منطقه‌ای 58 درصد، پارک ناحیه‌ای 44 درصد و پارک محله‌ای 85 درصد و پارک همسایگی 6 درصد از مساحت شهر در شعاع دسترسی به خدمات‌رسانی این پارک‌ها می‌باشند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش پیشنهاد می‌شود با توجه به بالا بودن سهم تملک و هزینه آن در احداث پارک‌های شهری، اراضی دولتی واقع در سطح شهر در اولویت واگذاری برای فضاهای سبز و پارک‌ها قرار گیرد تا مشکلات مربوط به تملک اراضی یا مالکیت خصوصی و هزینه‌های آن کاهش یابد. همچنین در احداث پارک‌های جدید شهری، پهنه‌های شهری نابرخوردار از فضای سبز مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  720 - سیاست‌گذاری شهری در حیطه مسائل بدخیم شهرها
  رحیم سرور محمد علی خلیجی
  امروزه بنا به علل مختلفی که در ادامه بدان‌ها اشاره خواهد شد، اغلب مسائل در حوزه مدیریت و سیاست گذاری شهری نه از نوع مسائل آسان بلکه از نوع مسائل به‌ظاهر آسان ولی بسیار پیچیده هستند که شناخت و تحلیل آنها مستلزم به کارگیری نگاه ها و تحلیل های متعدد به‌دوراز سطحی نگری است، چکیده کامل

  امروزه بنا به علل مختلفی که در ادامه بدان‌ها اشاره خواهد شد، اغلب مسائل در حوزه مدیریت و سیاست گذاری شهری نه از نوع مسائل آسان بلکه از نوع مسائل به‌ظاهر آسان ولی بسیار پیچیده هستند که شناخت و تحلیل آنها مستلزم به کارگیری نگاه ها و تحلیل های متعدد به‌دوراز سطحی نگری است، شاید یک دلیل برای پیچیده شدن و سپس حل نشدن بسیاری از مسائل در کانون‌های شهری و منطقه ای ساده سازی آنها و برخوردهای سطحی در ارائه راهکارهای حل مسئله بوده است که اغلب از آنها به نام مسئله بدخیم یا بدخیم نام‌برده‌شده است. هدف اصلی این مقاله ضمن معرفی ماهیت مسئله های بدخیم، ارائه چارچوب های آزمون شده سیاستگذاری آنها می باشد. روش تحقیق اسنادی - تحلیلی بوده و یافته های آن نشان می دهد که حسب یافته های نظری و تجارب عملی در اغلب کشورها و شهرها، شیوه‌های مؤثر برای حل مسائل بدخیم یک رویکرد در حال گسترش است که در مدیریت شهری کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته اند و لذا توجه به چارچوب های سیاستی احصاء شده در این تحقیق در کنار توجه به ظرفیت های حکمروایی خوب شهری مبناهای اطمینان بخشی برای بازتعریف صحیح و مجدد مسائل شهری و سیاستگذاری موفق آنها فراهم خواهد ساخت. وجود مسائل متعدد نظیر تفرق های مدیریتی، تنوع قوانین، رشد اسکان های غیررسمی، زمین خواری، جدایی‌گزینی فضایی - اجتماعی، رشد کلونی های فقر، رشد صنایع آلوده ساز، تداوم مهاجرت، و تداوم معضل مسکن و... مستلزم ارزیابی میزان کارآمدی و اثربخشی سیاست ها و اقداماتی است که به مورد اجرا گذاشته شده و ارزیابی قوانین و سیاست هایی است که باید به مورد اجرا گذاشته می شد تا از این رهگذر به‌ضرورت رویکرد به حوزه های نوین تحلیل و حل مسئله پی ببریم و نوع نگاهمان را به نحوه مدیریت موضوعات و فضاها از سطح ملی گرفته تا محلی تغییر دهیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  721 - بررسی و تحلیل وضعیت شهر شاد و شناسایی تعیین کننده های آن در فضاهای کوچک شهری (مطالعه موردی: شهر روانسر)
  داود جمینی علیرضا جمشیدی زهرا اسمعیلی
  تأمین و ارتقای سطح شادی و نشاط شهروندان از مهم ترین ارکان کیفیت زندگی در فضاهای شهری است که طی دهه های اخیر، توجه روزافزون متخصصان و برنامه ریزان شهری را به خود جلب نموده است و به عنوان یکی از مهم ترین اهداف دولت ها و سازمان ملل مطرح شده است. هدف مطالعه کمی و کاربردی حا چکیده کامل

  تأمین و ارتقای سطح شادی و نشاط شهروندان از مهم ترین ارکان کیفیت زندگی در فضاهای شهری است که طی دهه های اخیر، توجه روزافزون متخصصان و برنامه ریزان شهری را به خود جلب نموده است و به عنوان یکی از مهم ترین اهداف دولت ها و سازمان ملل مطرح شده است. هدف مطالعه کمی و کاربردی حاضر که ترکیبی از روش های توصیفی ـ تحلیلی و اکتشافی انجام گرفته است، بررسی و تحلیل وضعیت شهر شاد و شناسایی تعیین کننده های آن در فضاهای کوچک شهری است که به صورت مطالعه موردی در شهر روانسر از توابع استان کرمانشاه انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 7122 نفر سرپرست خانوار است که با استفاده از روش های محاسبه حجم نمونه، 364 نفر به عنوان نمونه آماری برآورد گردید و نمونه ها به روش کاملاً تصادفی انتخاب شده اند. ابزار اصلی پژوهش برای جمع آوری داده های میدانی، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد در میان شاخص های سه گانه شهر شاد (شاخص های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی) میانگین شاخص اجتماعی با مقدار 124/3، به صورت معناداری بیشتر از میانگین مبنا (عدد 3) بوده است و میانگین دو شاخص کالبدی و اقتصادی به ترتیب با مقادیر 608/2 و 587/2، به صورت معناداری کمتر از میانگین مبنا بوده اند. نتایج بررسی وضعیت کلی شهر شاد نشان داد میانگین محاسبه شده با مقدار 788/2 به صورت معناداری، پایین تر از حد متوسط بوده است. در خصوص تعیین کننده های شهر شاد نتایج نشان داد به واسطه چهار عامل کلیدی شناسایی شده 956/61 درصد از وایانس متغیر وابسته تبیین شده است. این عوامل و درصد واریانس مقدار ویژه آن ها به ترتیب اهمیت عبارت اند از: پایداری فیزیکی ـ کالبدی (041/21)، پایداری اجتماعی ـ فرهنگی (4/16)، پایداری اقتصادی (151/13) و پایداری زیست محیطی (356/11). به نظر می رسد عوامل شناسایی شده زیرمجموعه عامل کلان "مدیریت یکپارچه و کارآمد شهری" هستند و ارتقای این عامل، به عنوان منشأ اصلی اکثر سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها، می تواند در تحقق شهر شاد در محدوده مطالعاتی تأثیر بسزایی داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  722 - تحلیلی بر سیاست گذاری رویکرد پرماکالچر در فرایند برنامه ریزی شهری
  آزیتا رجبی
  در دهه های اخیر شاهد رجعت نظریه پردازان حوزه های برنامه ریزی شهری وشهرسازی به طبیعت و احیاء هر چه بیشتر آن هستیم که این امر متاثر از آلودگی های روز افزون جهانی و دغدغه هایی زیست محیطی می باشد که سیاره ما را به طور جدی تهدید نموده و باعث شکل گیری مباحث توسعه پایدار شهری، چکیده کامل

  در دهه های اخیر شاهد رجعت نظریه پردازان حوزه های برنامه ریزی شهری وشهرسازی به طبیعت و احیاء هر چه بیشتر آن هستیم که این امر متاثر از آلودگی های روز افزون جهانی و دغدغه هایی زیست محیطی می باشد که سیاره ما را به طور جدی تهدید نموده و باعث شکل گیری مباحث توسعه پایدار شهری، با موضوعاتی مانند؛جلوگیری ازآلودگی ها محلی، کاهش مصرف منابع تجدید ناپذیر در نظام مصرف سکونتگاه های انسانی، توجه به بازیافت و بازتولید منابع مصرفی، حمایت از فعالیت های زیست محیطی و.. شده است دراین راستارویکرد پرماکالچر با تأکید برفرهنگ کشاورزی پایدار شهری به عنوان یکی از جدیدترین رویکردها در کشورهای دنیا مورد توجه محافل علمی و مدیریت شهری قرار گرفته است. نهضت پرماکالچر بخشی از دیدگاه بیوفلیک یا نهضت شهردوستدارطبیعت می باشد با این تفاوت که در این رویکرد تاکید بر کشت گونه های مثمر غذایی، بازیافت زباله، کاهش و صرفه جویی در مصرف منابع آب و خاک و منابع انرژی، کاهش ضایعات شهری و به حداکثر رساندن سودمندی در اثر "هم افزایی بین ساکنان شهری مطرح شده وبا توجه به سهولت وارزان بودن راهبردهای اجرایی تحقق آن یکی از مهم ترین و اجرایی ترین رویکردهای برون رفت جوامع از مشکلات زیست محیطی و پیوند مطلوب شهربا طبیعت درجهان تلقی می شود. دراین مقاله با جستجوی پایگاه های اطلاعاتی معتبر علمی به تحلیل مفهومی رویکرد پرماکالچر شهری پرداخته شده و بر اساس روش مروری- روایتی تلاش می شود تاراهکارهای مناسب سیاست گذاری تحقق مطلوب این رویکرد قابل تحقق گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  723 - اولویت‌بندی سیاست‌های بازآفرینی شهری پایدار در بافت‌ کهن شهر شیراز با لزوم توجه به مناسباتِ نهادی
  الهام امان زادگان منوچهر طبیبیان محمد امان زادگان حسین امان زادگان مریم امان زادگان
  ببافت‌های‌تاریخی به واسطه وجود بناها و مجموعه فضاهای ارزشمند و روایت و قرائت واقعیت زندگی و فعالیت انسانهای ساکن در آن در گذار تاریخ، واجد منابع غنی فرهنگی، اجتماعی و میراثی است. نیاز به مداخله در بافت‌های‌تاریخی به دلیل رفع نیازهای شهرنشینی امروز و فرآیند فرسودگی طبیعی چکیده کامل

  ببافت‌های‌تاریخی به واسطه وجود بناها و مجموعه فضاهای ارزشمند و روایت و قرائت واقعیت زندگی و فعالیت انسانهای ساکن در آن در گذار تاریخ، واجد منابع غنی فرهنگی، اجتماعی و میراثی است. نیاز به مداخله در بافت‌های‌تاریخی به دلیل رفع نیازهای شهرنشینی امروز و فرآیند فرسودگی طبیعی و دگردیسی کالبدی در طول زمان، امری غیرقابل انکار به نظر می‌رسد. رهیافت بازآفرینی شهری پایدار به جهت ملاحظات توأمان، جامع و یکپارچه ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی، حقوقی، قانونی بیش از سایر سیاست‌ها به حفظ سرمایه میراثی-هویتی و به معنای دقیق کلمه توسعه و حفاظت پایدار تمرکز دارد. مقاله حاضر در نظر دارد به اولویت‌بندی سیاست‌های بازآفرینی شهری پایدار در‌ محلات چهارگانه بافت‌تاریخی شیراز بپردازد تا با ایجاد پیوند میان دو مفهوم پایداری و بازآفرینی‌شهری در محلات بافت‌تاریخی شیراز، تغییراتی در نحوه مدیریت آن ایجاد و همزمان به بازآفرینی اجتماعی، کالبدی، فرهنگی، زیست‌محیطی کمک کند و در نهایت منجر به سرزندگی، پویایی و ارتقاء منزلت و حیات مدنی در بافت تاریخی گردد. داده‌های موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی، میدانی، گزارش‌های سازمانهای دخیل در امر مدیریت شهری و تکمیل پرسشنامه به روش دلفی و مصاحبه از کارشناسان و خبرگان بافت تاریخی به روش اکتشافی گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل شهروندان چهار محله از منطقه تاریخی- فرهنگی شیراز معادل 24871 نفر است. حجم نمونه با استناد به فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه به روش تصادفی توزیع و تکمیل شد. بر اساس سیاست بازآفرینی شهری پایدار، سیاستهای طرح و برنامه‌‌های بافت تاریخی شیراز توسط روش‌های آماری چون تاپسیس فازی و آزمون تی تک نمونه ای مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون‌های آماری در راستای اولویت‌بندی سیاست‌ها حاکی از این است که مؤلفه‌های بازآفرینی و پایداری در محلات بافت تاریخی شیراز پایین‌تر از حد مطلوب‌اند و سیاست کالبدی با میانگین 933/2 به عنوان بالاترین شاخص، سیاست اجتماعی-جمعیتی، زیست‌محیطی، مشارکتی، فرهنگی- گردشگری، مدیریتی، حقوقی و قانونی و اقتصادی به ترتیب با میانگین 932/2، 920/2، 809/2، 778/2، 739/2 و 628/2 در رده‌های بعدی قرار دارند. با توجه به لزوم توجه به سیاست‌های مدیریتی و حقوقی در بافت‌های با ارزش تاریخی و نظریات هابرماس و فوکو در این باب، نیاز به ارائه رویکرد جدید و توجه به مناسبت‌های قدرتی و نهادهای دخیل در بافت وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  724 - بررسی و ارزیابی نقش شهروندان و مشارکت اجتماعی آنان در دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: شهر تبریز)
  عین الله جمالی حاجی حسن سفلی سیمین دخت نعمت اللهی بناب
  مشارکت شهروندی به عنوان یک کنش اجتماعی یکی از مهم ترین مولفه ها جهت رسیدن به توسعه پایدار شهری است. در حقیقت مشارکت اجتماعی فقط کار جمعی نیست بلکه یک نوع تفکر جمعی، مشارکت جمعی، تصمیم گیری جمعی، تولید جمعی و در نهایت استفاده جمعی است. که سبب افزایش درک و آگاهی شهروندان چکیده کامل

  مشارکت شهروندی به عنوان یک کنش اجتماعی یکی از مهم ترین مولفه ها جهت رسیدن به توسعه پایدار شهری است. در حقیقت مشارکت اجتماعی فقط کار جمعی نیست بلکه یک نوع تفکر جمعی، مشارکت جمعی، تصمیم گیری جمعی، تولید جمعی و در نهایت استفاده جمعی است. که سبب افزایش درک و آگاهی شهروندان از مسائل مربوط به خودشان و نیاز متقابل به یکدیگر می شود، به ایجاد جامعه بهتر کمک می کند و توانایی های یک جامعه را برای هماهنگ کردن کنش های افراد به منظور توسعه و بهبود کالاهای جمعی ارزشمند، تقویت کرده و حکومت گری بهتری را ایجاد می کند و همچنین فرصت های تدوین سیاست های هوشمندانه را افزایش داده و به توسعه پایدار شهری کمک می کند. توسعه پایدار از یک سو به حفظ محیط زیست و از سوی دیگر به حفظ ساختارهای اجتماعی و اقتصادی شهر کمک می کند. هدف اصلی این نوشتار شناخت عواملی است که می توانند در گسترش مشارکت شهروندان درتوسعه پایدار شهری موثر باشند.این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع توصیفی- تحلیلی، روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی و روش نمونه گیری، پیمایشی که حجم نمونه برابر 384 نفر بوده است. برای بررسی و ارزیابی نقش شهروندان و مشارکت اجتماعی آنان و دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری و جهت بررسی رابطه ای و معناداری بین مشارکت و توسعه پایدار از آزمون کرلموگراف و اسمیرنوف برای شناخت موثر ترین عامل که در مشارکت تاثیر دارد از رگرسیون و برای ضریب پایایی پژوهش از آزمون الفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که براساس آزمون های استفاده شده بین مشارکت شهروندان و توسعه پایدار شهری رابطه معناداری وجود دارد. نتایج بیانگر این است: مشارکت شهروندان در توسعه پایدار شهری در شهر تبریز وضعیت متوسط برخوردار است ، بین مشارکت شهروندان و توسعه پایدار شهری رابطه معناداری وجود دارد و ارتقای پایگاه اجتماعی - اقتصادی شهروندان تا حد زیاد در میزان علاقه مندی شهروندان به مشارکت در توسعه پایدار شهری موثر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  725 - بررسی نقش شاخص‌های پایداری اجتماعی- فرهنگی در توسعه فضاهای عمومی شهرها (مورد کاوی: پارک خلدبرین و خیابان باغ‌ارم- شهر شیراز)
  طاهره نصر مریم عمادی
  معماری به دست انسان بوجود می‌آید و این معماری از آرمان‌های انسان تأثیر می‌پذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمان‌ها و ایده‌آل‌های او را برحسب نیاز در زندگی شکل می‌دهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، می‌تواند نقش مهمی در هدایت انسانها به س چکیده کامل

  معماری به دست انسان بوجود می‌آید و این معماری از آرمان‌های انسان تأثیر می‌پذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمان‌ها و ایده‌آل‌های او را برحسب نیاز در زندگی شکل می‌دهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، می‌تواند نقش مهمی در هدایت انسانها به سمت یک جامعه سالم و مناسب زندگی داشته باشد. به‌همین منظور در سیاست‌گذاری و طراحی‌شهری، مدنظر قرارگیری هدف طراحی، تجربه بصری و الگوهای رفتاری کاربران بسیار مهم است. در نوشتار پیش رو، به مفهوم مؤلفه‌ها و معیارهای موثر بر طراحی معماری منظر و فضای فرهنگی و نوع ارتباط آن‌ها با انسان پرداخته شده است. این مقاله با هدف تبیین مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی در فضاهای عمومی شهر تدوین شده و برای نمونه دو فضای عمومی شهر شیراز (پارک خلدبرین و خیابان باغ‌ارم) مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق این مقاله روش کیفی است و به شناخت عوامل سازنده توسعه پایدار شهری و مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی و معیارهای معماری ایرانی- اسلامی پرداخته شده. یافته پژوهش حاکی از آن است که طراحی فضاهای عمومی شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی- فرهنگی و توجه به مؤلفه‌های معماری ایرانی- اسلامی، به ایجاد فضایی زنده و پویا منجر می‌شود و با تأثیر بر اندیشه ذهنی افراد به ایجاد تجمعات و خاطرات جمعی برای رسیدن به صلح و آرامش روحی می‌پردازد و علاوه بر ارزش‌های کمی، در جهت برطرف کردن نیازهای کیفی نیز گام برمی‌دارد و با طراحی مناسب، امکان تفکیک بهتر فضایی، ایجاد حس سکون و پویایی را همزمان فراهم می‌آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  726 - بررسی نقش الگوی رشد شهری در ایجاد جزایر حرارتی در شهرها (نمونه موردی: شهر ساری)
  امیر بخشی سید حسن رسولی نیما رحیمی
  10.30495/juepd.2022.689336
  این تحقیق با بررسی نقش الگوی رشد شهری در ایجاد جزایر حرارتی در شهرها (مطالعه مورد: شهر ساری)، نوع گسترش شهر ساری و سپس ویژگی های نواحی حرارتی شهر را بررسی می کند و رابطه آن با تشکیل جزایر حرارتی شهری را شناسایی می کند .گسترش بی برنامه و روزافزون شهرها در طول نیم قرن گذ چکیده کامل

  این تحقیق با بررسی نقش الگوی رشد شهری در ایجاد جزایر حرارتی در شهرها (مطالعه مورد: شهر ساری)، نوع گسترش شهر ساری و سپس ویژگی های نواحی حرارتی شهر را بررسی می کند و رابطه آن با تشکیل جزایر حرارتی شهری را شناسایی می کند .گسترش بی برنامه و روزافزون شهرها در طول نیم قرن گذشته، موجب پدید آمدن مشکلات محیط زیستی شده است. این مشکلات محیط زیستی می تواند کیفیت زندگی شهروندان و در نتیجه سلامت آن ها را به خطر بیندازد. یکی از این مشکلات پدیده جزایر حرارتی شهری می باشد. جزایر حرارتی شهری پدیده ای است که در آن دمای برخی مناطق بیشتر از سایر مناطق همجوار می گردد. این پدیده می تواند حاصل رشد پراکنده شهرها و همچنین رشد بی برنامه و عمودی برخی نواحی شهری باشد. جزایر حرارتی شهری در حوزه‌های مختلف می‌تواند پیامدهای منفی داشته باشد؛ اول موضوع سلامت انسان است که وجود جزایر حرارتی در شهرها موجب پدیده ی نبود آسایش دمایی آنها می‌شود همچنین موجب تشدید آلودگی هوا می‌شود، پدیده‌ای که در شهرهای ایران زیاد با آن درگیر هستیم. این تحقیق از نوع تحلیلی است، اما باید افزود که از نظر هدف کاربردی خواهد بود. در بعد کاربردی نیز می توان از نتایج در تصمیم گیری و برنامه ریزی شهری استفاده کرد. برای این تحقیق از داده های ماهواره لندست 8 استفاده شد. در این راستا ابتدا پس از تهیه تصاویر، نقشه دمایی شهر ساری با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و نرم افزار GIS تهیه و سپس جزایر حرارتی استخراج می شود. به همین ترتیب نقشه پوشش گیاهی و اراضی تهیه و ضریب آنتروپی شانون و تراکم ساختمان و جمعیت محاسبه و با جزایر حرارتی شهری مقایسه خواهد شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شکل گیری جزایر حرارتی در شهر ساری وابسته به هر دو نوع رشد شهر می باشد و ایجاد نواحی حرارتی با نوع پوشش زمین، تراکم جمعیتی و ساختمانی رابطه معناداری دارد. همچنین اکثر نواحی حرارتی فعلی شهر ساری شامل نواحی می باشد که در دهه های گذشته به شهر اضافه شده اند. همچنین به منظور جلوگیری از شکل گیری نواحی حرارتی جدید و کنترل رشد نواحی حرارتی فعلی، با توجه به ویژگی های حرارتی هر ناحیه، پیشنهاداتی ارائه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  727 - نقش حکم روایی خوب شهری در افزایش جذب گردشگر در شهر طالقان
  رسا صفایی نمین سیدابوالقاسم فاضل چهارمحالی محمد شکریان
  10.30495/juepd.2022.691378
  امروزه گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می‌تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد و نقش بالقوه‌ای در اقتصاد محلی و بومی دارد. جذب گردشگر و توسعه گردشگری در یک مکان منجر به ارزآوری، افزایش درآمد و توسعه اشتغال در آن مکان می‌شود. از سوی دیگر ح چکیده کامل

  امروزه گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می‌تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد و نقش بالقوه‌ای در اقتصاد محلی و بومی دارد. جذب گردشگر و توسعه گردشگری در یک مکان منجر به ارزآوری، افزایش درآمد و توسعه اشتغال در آن مکان می‌شود. از سوی دیگر حکمروایی خوب شهری و شاخص‌های آن همچون امنیت و مشارکت که در این پژوهش موردبررسی قرار گرفتند نقش بسزایی در فراهم آوری امکان افزایش گردشگری در این منطقه و شهرستان دارند. براین اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش حکمروایی خوب در افزایش گردشگری در شهر طالقان است. پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه‌ی کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از کتاب‌ها، مقالات و پرسشنامه انجام‌شده و درنهایت به‌وسیله نرم‌افزار تحلیلی آماری spss و شاخص‌های آمار توصیفی مانند فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، همبستگی ، رگرسیون و ... استفاده‌شده است تعداد جامعه آماری پژوهش384 نفر بوده که از طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد جذب گردشگر در یک منطقه جدا از وجود جاذبه‌ها و پتانسیل‌های توریستی نیازمند وجود تسهیلات و امکانات برای گردشگران نیز هست. زیرا گردشگران با توجه به ماهیت گردشگری و جدا از آن، به دنبال تفریح و گذران اوقات فراغت توأم با لذت نیز می‌باشند. مسئله‌ای که حکمروایی خوب شهری می‌تواند به‌خوبی آن را تأمین نماید. از سوی دیگر امنیت محیطی و افزایش آن و نیز مشارکت مردمی سهم زیادی در افزایش و جذب گردشگران به شهرستان طالقان به‌عنوان یک مقصد گردشگری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  728 - تحلیلی بر اعتماد به جریان های سیاسی در محیط های شهری با تاکید بر توسعه پایدار شهرها: مورد مطالعه: کلانشهر شیراز
  اصغر میرفردی
  10.30495/juepd.2022.1958108.1073
  اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انت چکیده کامل

  اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. با روش پیمایشی و پرسشنامه ساختمند محقق ساخته که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد، داده ها گردآوری شدند. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی داخلی وجود دارد. بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان متغیر وابسته و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی رابطه معکوس معناداری وجود دارد. بین میزان آگاهی از احزاب و متغیر وابسته رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین سن و متغیر وابسته رابطه وجود ندارد. متغیرهای مستقل در مجموع بیش از 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه در محیط کلانشهرها اعتماد به احزاب با میزان استفاده از برخی رسانه های گروهی مدرن و آگاهی از احزاب رابطه دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  729 - سیاست گذاری زنجیره ی ارزش کارآفرینی با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهرهای استان گلستان)
  نفیسه ورکیانی پور محمود رضا چراغعلی
  د در ایران توسعه و ترویج کارآفرینی یکی از نیازهای جدی جامعه بوده و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی و نحوه تعامل آنها با یکدیگر از ضروریات می باشد. از طرفی اشتغال مردان ایرانی در سال های اخیر به دلایل مختلف حساسیت ویژه ای پیدا کرده است. در این مقاله روش تحقیق آمیخت چکیده کامل

  د در ایران توسعه و ترویج کارآفرینی یکی از نیازهای جدی جامعه بوده و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی و نحوه تعامل آنها با یکدیگر از ضروریات می باشد. از طرفی اشتغال مردان ایرانی در سال های اخیر به دلایل مختلف حساسیت ویژه ای پیدا کرده است. در این مقاله روش تحقیق آمیخته، نوع تحقیق کاربردی و بنیادی، روش آماری توصیفی و استنباطی می باشد. به بررسی و تجزیه و تحلیل مشخصه های جمعیت شناختی خبرگان پرداخته می شود و سپس مؤلفه های زنجیره ارزش کارآفرینی و توسعه پایدار شهری در شهرهای استان گلستان شناسایی شده را با استفاده از نظر خبرگان (که 20 نفر از مردان برتر کارآفرین استان هستند) و به کمک روش دلفی فازی و انجام فازی زدایی غربال و مؤلفه های متغیرهای موردنظر انتخاب می گردد، همچنین روایی و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد بررسی و نرمال بودن توزیع مؤلفه ها و نمونه ی آماری توسط آزمون کلوموگرونوف ـ اسمیرنوف و آزمون t ـ ادستودنت انجام می شود. در بخش اول تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و با بهره گیری از نرم افزار Expertchoice به اولویت بندی و رتبه بندی ابعاد و مؤلفه های زنجیره ارزش کارآفرینی (توسط 198 نفر ازمردان کارآفرین استان) پرداخته می شود. در بخش دوم برای سنجش روابط بین توسعه کارآفرینی بر اساس زنجیره ارزش کارآفرینی و توسعه پایدار شهری از تحقیق همبستگی و معادلات ساختاری و روش آزمون تحلیل عاملی با استفاده از نرم افزار Smart pls2 استفاده شده که این ارتباط معنی دار است. پس سیاست گذاری زنجیره ارزش کار افرینی سبب توسعه پایدار شهری می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  730 - ارزیابی نقش مولفه های انسجام ساختار بافت مرکزی شهر باتکیه بر ماهیت اتصال‌بخش در فضای‌مفصلی، مورد مطالعاتی: بافت بلافصلی حرم امام رضا(ع) - کلانشهر مشهد
  تکتم حنایی فهیمه جامعی سیدجلال‌الدین حسینی واعظ
  10.30495/juepd.2022.1961640.1081
  سرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پست‌مدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکان‌ها، بی‌توجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسله‌مراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گستره‌ای هم پیوند از ریخت‌شناسی‌ چکیده کامل

  سرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پست‌مدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکان‌ها، بی‌توجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسله‌مراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گستره‌ای هم پیوند از ریخت‌شناسی‌ متفاوت طی دوران حیات شهری در داخل محدوده شهر در اتصال با شهر شکل‌گرفته است، بنابراین انسجام و پیوستگی شهر نشانگر نحوه‌ی شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر و بخش‌های مهم شهر و رابطه‌ی آن‌ها با یکدیگر تلقی می‌شود که میتوان ساخت هر شهر را از یک سو نمایانگر هماهنگی فضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و از سوی دیگر پیوند و پیوستگی میان این عوامل در نظر گرفت که با این نگاه فضاهای لنگرگاهی و بافت مفصلی پیرامون عناصر مهم شهری که خود خاصیت اتصال‌دهندگی و هسته‌ای در شهر ایفا می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای می‌یابند. بنابراین این نوشتار به دنبال شناسایی مؤلفه‌های انسجام بافت مرکزی با رویکرد اتصال‌بخشی در بافت مفصلی پیرامون حرم امام رضا(ع) است. این پژوهش ازنظر ماهیت کمی، ازنظر روش انجام کار پیمایشی و باهدف کاربردی است که با حجم نمونه 374 نفری با استفاده از فرمول کوکران از ساکنان بافت مرکزی برآورد گردیده‌ و به جهت تحلیل یافته ها از تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شده‌است. در نهایت نتایج این نوشتار نشان می‌دهد که میان میزان انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد و ارزش‌های تعامل زمینه‌ای، کالبدی و فضایی با عنصر شاخص مرکزی یعنی حرم امام رضا (ع) دارای رابطه معنادار و مستقیمی است. به ‌این‌ترتیب تغییر در ارزش‌ شاخص‌های سه‌گانه تعاملی مطرح‌شده می‌تواند برافزایش یا کاهش انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد تأثیر مثبت و یا سوء گذاشته و باعث ساختاربخشی و گسست انسجام و یکپارچگی آن شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  731 - شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر آینده نگاری و سناریو نویسی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  علی خاکساری رفسنجانی اکبر لطفی
  10.30495/juepd.2023.1976932.1134
  در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل چکیده کامل

  در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل کلیدی موثر برای توسعه گردشگری شهر زنجان دارد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو نگاری در توسعه و بهبود صنعت گردشگری شهر زنجان بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع می باشد پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش به صورت کیفی و در برخی موارد به صورت مختلط کمی و کیفی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریونگاری انجام پذیرفته است. در این پژوهش جهت یافتن عوامل کلیدی از اسناد فرادست، اسناد کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه باز استفاده شده است و پس از شناسایی مولفه ها جهت تحلیل و اولویت بندی عوامل از نرم افزار MIC MAC وScenario Wizard بهره گرفته شده است که بعد از بررسی و تجزیه وتحلیل 13 عامل به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. این 13 عامل به ترتیب عبارت بودند از: مدیریت یکپارچه شهری و اعمال سیاست های تشویقی، کاهش محدودیت ها، امنیت داخلی، بخش خصوصی، مشارکت شهروندان، سازمان های مردم نهاد، برندسازی شهری، موقعیت استراتژیک شهر، نقش بین المللی شهر و استان، ارتقا آگاهی های زیست محیطی، نرخ رشد اقتصادی، مراسمات آیینی و مذهبی، توسعه کمی و کیفی صنایع دستی.این 13 عامل برای نگارش سناریو با استفاده از نظر خبرگان و تشکیل پنل به 46 حالت از مطلوب تا نامطلوب تقسیم بندی شدند که در انتها 4 سناریو با سازگاری بالا برای شهر زنجان شناخته شد که 3 مورد از سناریوها حالت مطلوب و یک مورد نیز وضعیت بحرانی را برای شهر و استان زنجان متصور می شد. در انتها برای گذار از حالت سناریو بحرانی و حرکت به سمت سناریو و شرایط مطلوب راهبردها و برنامه ای پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  732 - تحلیل و ارزیابی شاخص‌های شکوفایی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهرسقز)
  شراره سعید پور صادق برزگر محمد رسولی
  10.30495/juepd.2022.692240
  شهر ها به‌عنوان کانون تغییر و محلی که سیاست‌ها در آن تحقق می‌یابند , پدیدار شده‌اند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آینده‌ای که ما می‌خواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها به‌خوبی برنامه‌ریزی و توسعه داده شوند, می‌توانند جوامع پایدار اقتصادی چکیده کامل

  شهر ها به‌عنوان کانون تغییر و محلی که سیاست‌ها در آن تحقق می‌یابند , پدیدار شده‌اند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آینده‌ای که ما می‌خواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها به‌خوبی برنامه‌ریزی و توسعه داده شوند, می‌توانند جوامع پایدار اقتصادی , اجتماعی و زیست‌محیطی را تحقق ببخشند. این سازمان برای تحقق نیک بختی شهرها الگویی به نام شهر شکوفا را معرفی کرد. این مقوله می تواند با تحلیل وضعیت موجود و اولویت بندی مداخلات برنامه ریزی، چشم انداز توسعه همه‌جانبه برای شهرها را ترسیم کند. در این پژوهش نیز که باهدف ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری در سطح محلات شهر سقز انجام شده است ؛ شاخص های مؤثر در شکوفایی محلات شهر سقز را بااستفاده از نرم‌افزار MicMac شناسایی و سپس این عوامل کلیدی با استفاده از مدل کوپراس در سطح محلات 22گانه شهر سقز سطح بندی شدند و برای بیان بصری از GIS استفاده شده است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی شاخص های شکوفایی از 49 شاخص در پنج بعد استفاده‌شده است که بااستفاده از نرم افزار میک میک، 14شاخص کلیدی شناخته‌شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به شاخص های شکوفایی محلات 22گانه شهر سقز ، محلات 16، 19، 4، 11، 10که در جنوب شرقی مرکز و غرب شهر واقع‌شده‌اند از تأثیرگذاری کم و محلات 22، 21، 9، 2، 20،1 که در جنوب شرقی، مرکز وتا حدودی شمال شهر واقع شده، محلاتی بوده‌اند که می توانند در راستای تحقق شکوفایی وضعیت بهتری داشته باشند. می توان بیان کرد که بهبود فضایی و توزیع مناسب درآمدها، انسجام و مشارکت بیشتر، امکان دسترسی محلات با تاثیرگذاری کم به پارک ها و خدمات آموزشی و توزیع بهتر شاخص ها به ویژه شاخص های بهره وری و کیفیت زندگی در سطح این محلات از مهم ترین پیشنهادهای ارائه‌شده می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  733 - بررسی روابط بین نماگرهای مفهوم کیفیت در فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی : شهر اراک)
  محمدکاظم یاوری علیرضا شیخ الاسلامی فرزانه ساسان پور
  10.30495/juepd.2022.694794
  فضاهای باز شهری پتانسیل بالایی برای انواع فعالیت های شهری از جمله گذران اوقات فراغت دارند. این موضوع با رشد شهرنشینی و تغییراتی که در سبک زندگی شهروندان رخ داده، اهمیت بیشتری یافته و معرفی نماگرهای تبیین کننده مفهوم کیفیت در این فضاها و چگونگی روابط بین آنها می تواند بر چکیده کامل

  فضاهای باز شهری پتانسیل بالایی برای انواع فعالیت های شهری از جمله گذران اوقات فراغت دارند. این موضوع با رشد شهرنشینی و تغییراتی که در سبک زندگی شهروندان رخ داده، اهمیت بیشتری یافته و معرفی نماگرهای تبیین کننده مفهوم کیفیت در این فضاها و چگونگی روابط بین آنها می تواند برای برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای داشته باشد. پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی - تحلیلی با رویکرد کمی - کیفی است. در این تحقیق با درنظرگرفتن رابطه بین کیفیت فضاهای باز به عنوان هدف و شاخصهای عینی تبیین کننده آن، به عنوان نماگرهای مفهوم کیفیت، یک مدل ساختاری اندازه گیری پیشنهاد شده و چگونگی روابط بین نماگرهای معرفی شده و ضریب تاثیر آنها روی هدف پژوهش، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های حاصله، از بین نماگرهای 45 گانه ای که در مطالعات تئوریک به عنوان نماگرهای مفهوم کیفیت در فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت احصاء گردید، 7 نماگر قدرت تبیین کنندگی لازم را نداشته و حذف شده اند و نماگرهای مفهوم کیفیت به تعداد 38 نماگر رسید. در بررسی روابط و چگونگی تاثیر گذاری و تاثیر پذیری این نماگرهای 38 گانه روی همدیگر ، مشخص گردید، 11 مورد از این نماگرها، با سایر نماگرها همبستگی ندارند. همچنین با بررسی بارعاملی محاسبه شده برای نماگرهای مذکور مشاهده گردید، نماگر وجود زمین و امکانات بازی و هیجان برای تمامی سنین با کسب ضریب تاثیر 66/0 ، بیشترین تاثیر را بر کیفیت فضاهای باز دارد. این نماگر جزء یازده شاخصی است که عملکرد مستقل و غیر همبسته دارد. همچنین برخی نماگرها مثل نماگر ابزار فعالیتهای سرگرمی، ورزش و آمادگی جسمانی با ضریب تاثیر 62/0 ، هر چند جزء شاخصهای 11 گانه مستقل نیست اما باز هم ضریب تاثبر بالایی به دست آورده است، این را می توان از این جهت توضیح داد که اهمیت شاخصهای 11گانه مستقل، به دلیل داشتن ضریب تاثیر بالاتر نیست، بلکه این اهمیت به دلیل مستقل بودن و عدم همپوشانی کاستی های احتمالی توسط سایر شاخص ها است، بنابراین مدیران و برنامه ریزان شهری باید نسبت به وضعیت آنها (نماگرهای مستقل) حساسیت بیشتری داشته باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  734 - تبیین اثرات رفتار مصرفی شهروندان دوران معاصر در شکل‌گیری فضاهای شهری در مراکزخرید (نمونه موردی: مگامال اکباتان – کلانشهر تهران
  مهدی مرادی کیانوش ذاکرحقیقی کرامت اله زیاری
  10.30495/juepd.2023.1974801.1121
  با ورود جریانات مدرنیسم به شهرهای ایران و به موازات فرایند توسعه روند جهانی شدن، فضاهای تجاری ساختار جدیدی به خود پیدا کرده و به صورت مال‌ها(مراکزخرید بزرگ مقیاس) جایگزین فضای تجاری گردیده‌اند.هم&lrm;چنین رفتار کاربران فضایی با توجه به تغییر نقش فضاهای شهری دگرگون شده ا چکیده کامل

  با ورود جریانات مدرنیسم به شهرهای ایران و به موازات فرایند توسعه روند جهانی شدن، فضاهای تجاری ساختار جدیدی به خود پیدا کرده و به صورت مال‌ها(مراکزخرید بزرگ مقیاس) جایگزین فضای تجاری گردیده‌اند.هم&lrm;چنین رفتار کاربران فضایی با توجه به تغییر نقش فضاهای شهری دگرگون شده است و رفتار مصرفی به عنوان یکی از رفتارهای جامعه در نظر گرفته شده است. لذا؛ شناسایی مؤلفه‌های شکل‌گیری فضاهای شهری در مراکزخرید بزرگ مقیاس با تأکید بر رفتار مصرفی دوران معاصر هدف اصلی این مقاله می‌باشد. ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، رویکرد حاکم بر این پژوهش "توصیفی-تبیینی" و "بنیادی"است. روش انجام پژوهش به صورت کیفی می‌باشد. با توجه به جمع آوری داده ها از روش پیمایشی استفاده شده است که برای گردآوری داده ها از مصاحبه به عنوان ابزار اصلی بهره برده شده است. جامعه آماری نیز شامل کلیه کاربران استفاده کننده از فضا در مگامال اکباتان تهران در نظر گرفته شده است. حجم نمونه نیز با توجه به سطح اشباع نظری30 نفر در قالب فوکوس گروه‌های 5-6 نفر به صورت تصادفی بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تفاوت رفتاری نسبت به گذشته و نیز نسبت به اسلوب‌های رفتار در دیگر بازارهای سنتی را یکی دیگر از ویژگی‌های مگامال‌ها و مال‌ها در نظر گرفت به طوری‌که که تأثیرات فضای مال‌ها بر سرشت و کیفیت حرکات و ژست‌های پرسه‌زنی جوانان قابل رویت و فضایی است که به وسیله حجم انبوه ویترین‌ها، تبلیغات‌های تجاری، مشوق مصرف و غیره بازتولیدگر و سامان‌دهنده این نوع اعمال قدرت درون پرسه‌زنی‌ها و قوانین نامکتوب می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  735 - تحلیلی بر سیاست‌گذاری عوامل کلیدی و متغیرهای اثرگذار بر ظرفیت نهادی توسعه مدیریت شهری در کلانشهر تهران
  سید محمود موسوی میرکلائی محمد علی خلیجی صادق صادقی
  10.30495/juepd.2023.1983162.1171
  کلانشهر تهران سیستم مشخص، تعریف شده و رسمی برای مدیریت ظرفیت نهادی مدیریت شهری ندارد؛ اما این سیستم باتکیه‌بر ساختارها و روش‌ها و هنجارهای رایج حکمروایی شهری و روستایی اداره و منتقل می‌شود. تشتت و تفرق مدیریت شهری در شهر تهران به تبعیت از نهادها و سازمان‌های متفرق و منب چکیده کامل

  کلانشهر تهران سیستم مشخص، تعریف شده و رسمی برای مدیریت ظرفیت نهادی مدیریت شهری ندارد؛ اما این سیستم باتکیه‌بر ساختارها و روش‌ها و هنجارهای رایج حکمروایی شهری و روستایی اداره و منتقل می‌شود. تشتت و تفرق مدیریت شهری در شهر تهران به تبعیت از نهادها و سازمان‌های متفرق و منبعث از الگوی حکومت شهری، عدم ظرفیت تعامل میان نهادی و درون نهادی را می‌توان نتیجه غلبه رسمی نهادهای قدرت و ناهمسویی نهادهای غیررسمی با سیاست‌ها و برنامه‌هایی آنها دانست. هدف تحقیق سیاست‌گذاری عوامل کلیدی و متغیرهای اثرگذار بر ظرفیت نهادی مدیریت شهری است. روش تحقیق از منظر هدف، از نوع کاربردی - توسعه‌ای، از نظر روش‌های اصلی تحقیق در زمره تحقیقات توصیفی - تحلیلی قرار دارد. همچنین نوع داده‌ها در تحقیق پیمایشی بوده و ابزار اصلی مورداستفاده برای جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه با مدیران، خبرگان شهرداری تهران و اساتید دانشگاهی به‌صورت پرسشنامه که ابزار مناسب روایی بوده، انجام‌گرفته است. روش نمونه‌گیری در تحقیق حاضر نمونه‌گیری تصادفی ساده بوده است و حجم نمونه با خطای اندازه‌گیری ده درصد، 100 نفر تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد قوی‌ترین متغیر ظرفیت نهادی مطلوب خوانایی و شفافیت قوانین و مقررات، با میانگین 37/3 است و کمترین میانگین بـه متغیر ظرفیت بین نهادی تعلق دارد که نشان‌دهندة ضعف ظرفیت نهادی در کلانشهر تهران اسـت. نتایج نشان می‌دهد مولفه‌های منابع ارتباطی و توانایی نهادها به‌مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیش‌گویی متغیر وابسته دارند، به‌گونه‌ای که یک واحد تغییر در انحراف معیار منابع ارتباطی و توانایی نهادها، باعث می‌شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (ظرفیت نهادی مدیریت شهری) به‌اندازه 28 و 18 درصد تغییر کند. درحالی‌که یک واحد تغییر در انحراف معیار مشارکت‌پذیری تنها باعث می‌شود تا انحراف معیار متغیر وابسته به‌اندازه 2 درصد تغییر نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  736 - ارزیابی و تحلیل الگوها و شاخص های سرمایه گذاری شهری با تأکید بر بازآفرینی اقتصاد مبنا
  پرویز اکبری کیومرث حبیبی ملیحه احمدی
  10.30495/juepd.2023.1980582.1149
  بازآفرینی اقتصاد مبنا شهری می‌توان به تفکر تأمین مالی و سرمایه گذاری شهری اشاره نمود که به عنوان یک مفهوم مهم در مباحث شهرسازی و برنامه ریزی توسعه گرا، تفکر جدید و ضروری را در مورد ارائه الگوها و شاخص‌های کابردی بازآفرینی شهرهایی که مسائل اقتصادی و سرمایه گذاری شهری را چکیده کامل

  بازآفرینی اقتصاد مبنا شهری می‌توان به تفکر تأمین مالی و سرمایه گذاری شهری اشاره نمود که به عنوان یک مفهوم مهم در مباحث شهرسازی و برنامه ریزی توسعه گرا، تفکر جدید و ضروری را در مورد ارائه الگوها و شاخص‌های کابردی بازآفرینی شهرهایی که مسائل اقتصادی و سرمایه گذاری شهری را دارند. تبیین الگوها، مضامین و شاخص‌های بازآفرینی اقتصاد مبنا تأمین مالی و سرمایه گذاری شهری با توجه به روند مطالعاتی به روز و جدید مطرح درسطح جهانی، همچنین با توجه به مواجه بودن شهرها با بحران‌های مالی و تأمین بودجه متعدد در نتیجه درحل مشکلات،کاهش مضرات و مسائل مهم در این حوزه ضروری است. هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد، زمینه‌ها، الگوها، مفاهیم و شاخص‌های بازآفرینی شهری اقتصاد مبنا با تأکید بر سرمایه گذاری شهری می باشد. این پژوهش از زمره پژوهش‌های کیفی قرار دارد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است. با توجه به مسئله پژوهش حاضرکه ضمن بررسی استنادی، شاخص و معیارها، مفاهیم و الگوهای مستخرج از بخش مبانی نظری از طریق تحلیل محتوا و تکنیک و روش تحلیل کیفی(تحلیل مضمون) در محور اصلی پژوهش با استفاده از کدگذاری(تفسیری) و نرم افزار کتابشناختی(VOSviewer)،بعنوان ابزار سنجش استفاده شده است. گردآوری اطلاعات این پژوهش به صورت اسنادی(کتابخانه‌ای) می‌باشد. جامعه اماری شامل مقالات علمی که به زبان انگلیسی در ژورنال‌های معتبر شامل مقاله (article) یا مقاله مروری(review) چاپ شده در نشریات(ScienceDirect) و(Scopus)در بازه زمانی12ساله(2010 تا 2022)با این مشخصات در این پایگاه‌های اطلاعاتی وجود دارد، مورد بررسی دقیق قرار گرفتند. نتایج حاصل از روش و مدل پژوهش و تحلیل محتوای پژوهش، نشاندهند؛(3)کلید واژه موضوعی بعنوان مؤلفه،(53)کلیدواژه به عنوان شاخص/معیارهای پژوهش و(6)کلیدواژه موضوعی به عنوان الگوهای پژوهشحمایت از سرمایه گذاری شهری،جذب مشارکت‌های دولتی و خصوصی در تأمین مالی شهر،روش تأمین مالی زیرساخت‌ها اصلی شهر،سنجش وضعیت اقتصادی و دارای مالی شهرها، مدیریت مالی دولت در راستای اقتصاد سبز، پاسخگوی و شفافیت دولت محلی در حوزه مالی و سرمایه گذاری بعنوان الگوهای تأثیر گذار بر روند برنامه ریزی تأمین مالی و سرمایه گذاری شهری بازآفرینی اقتصاد مبنا می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  737 - بررسی اثرات شاخص های تاب آوری و تدوین راهبردهای موثر بر مبنای پایداری بوم محور(مورد مطالعه: محله فیض آباد شهر کرمانشاه)
  میرسالار حبیبی سیدعلی نوری سیدجمال الدین دریاباری
  10.30495/juepd.2023.1982515.1163
  شهرها همواره در معرض خطرات و آسیب های جدی هستند که این موضوع اهمیت مدیریت و پیش بینی مخاطرات را بیشتر نشان می دهد. تاب آوری، رویکردی است که می تواند به بهبود مناطق شهری و واکنش آنها در مواجهه با بحران کمک نماید. ارزیابی شهرها از نظر شاخص های مختلف و وضعیت آنها می تواند چکیده کامل

  شهرها همواره در معرض خطرات و آسیب های جدی هستند که این موضوع اهمیت مدیریت و پیش بینی مخاطرات را بیشتر نشان می دهد. تاب آوری، رویکردی است که می تواند به بهبود مناطق شهری و واکنش آنها در مواجهه با بحران کمک نماید. ارزیابی شهرها از نظر شاخص های مختلف و وضعیت آنها می تواند یک چارچوب مناسب در اختیار مدیران قرار دهد. هدف این تحقیق، بررسی تاثیرات شاخص های تاب آوری و تدوین راهبردهای موثر در راستای اصلاح آنها بر مبنای پایداری بوم محور است. روش تحقیق توصیفی&ndash;تحلیلی و مبتنی بر داده های میدانی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است. جامعه آماری را ساکنان محله فیض آباد به تعداد 4830 نفر تشکیل داده اند. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 356 نفر تعیین شد. همچنین برای تدوین راهبرد نیز از 50 کارشناس مرتبط استفاده شد. روایی ساختاری و محتوایی پرسش نامه تایید و همچنین پایایی نیز با آلفای کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. نتایج نشان می دهد که بیشترین تاثیرگذاری شاخص ها در بهبود تاب آوری مربوط به شاخص بهداشت محیط با مقدار 95/0 است. همچنین شاخص تعلق اجتماعی توان تبیین 85/0 ، تهدیدات زیست محیطی و مکانی 85/0، زیرساخت اقتصادی 82/0، مشارکت اجتماعی 80/0 و رفاه اقتصادی نیز 78/0 را در زمینه بهبود تاب آوری محله فیض آباد دارد. نتایج نشان داد که 7 راهبرد شامل راهبرد حمایت و تسهیل در رونق بسترهای اقتصادی محله، ارتقاء سرمایه اجتماعی و آموزش، برنامه ریزی توسعه گردشگری محله، بازسازی، توسعه و ایجاد فضاهای کالبدی، تسهیلات نوسازی و طرح های تشویقی، بهداشت محیط محله، اصلاح و بازنگری در تعامل نهادها با مردم، در راستای اصلاح تاب آوری شهری بر مبنای رویکرد بوم محور قابل تاکید است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  738 - تبیین و ارزیابی رفتار شهروندی زیست محیطی و اثرات آن بر توسعه گردشگری با نقش میانجی برندسازی شهری (مورد کاوری: شهر تهران)
  مجید احمدی علیرضا روستا زهرا قره داغی
  10.30495/juepd.2023.1990242.1219
  امروزه توسعه گردشگری در مقاصد مختلف از اهداف راهبردی و مهم تلقی می‌شود و دارای اثرات مثبت بسیاری است. از این رو کشورهایی که از توانایی‌های بالقوه‌ای در این زمینه بهره‌مند هستند، تلاش مستمری دارند تا با برندسازی سهم مناسبی از بازارهای گردشگری را به خود اختصاص دهند. هدف ا چکیده کامل

  امروزه توسعه گردشگری در مقاصد مختلف از اهداف راهبردی و مهم تلقی می‌شود و دارای اثرات مثبت بسیاری است. از این رو کشورهایی که از توانایی‌های بالقوه‌ای در این زمینه بهره‌مند هستند، تلاش مستمری دارند تا با برندسازی سهم مناسبی از بازارهای گردشگری را به خود اختصاص دهند. هدف از پژوهش تبیین ارزیابی بازاریابی داخلی و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر توسعه گردشگری شهری با نقش میانجی برندسازی شهری بوده است. روش تحقیق از جهت هدف، کاربردی و بر طبق شیوه گردآوری داده‌‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان استان تهران در سال 1402 است که به مناطق شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقسیم شدند. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و 420 پرسش‌‌نامه به روش نمونه‌‌گیری در دسترس توزیع و تعداد 403 پرسش‌‌نامه جمع‌‌آوری گردیده است. پایایی پرسش‌‌نامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 804/0 بوده است. داده‌‌ها با استفاده از مدل‌‌یابی معادلات ساختاری و توسط نرم‌‌افزار Smart-PLS تجزیه‌و‌تحلیل شدند. یافته‌ها حاکی از آن است که بازاریابی داخلی، بازاریابی شهری، تصویر شهر و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر برندسازی شهری اثرگذار بوده است. همچنین برندسازی شهری بر توسعه گردشگری شهری تاثیر معنی‌داری دارد. بنابراین در این پژوهش برندسازی شهری بر توسعه گردشگری شهری با آماره (931/8) بیشترین تاثیر و رفتار شهروندی زیست‌محیطی بر برندسازی شهری با آماره (570/3) کمترین تاثیر را داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  739 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری تهران با رویکرد آینده پژوهی
  علی شمس الدینی محمد رضا قائدی داود جمینی
  10.30495/juepd.2023.1986275.1195
  امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است چکیده کامل

  امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است. یکی از مهم ترین اقدامات در راستای توسعه صنعت گردشگری در فضاهای شهری، شناسایی عوامل موثر بر توسعه صنعت گردشگری است که می تواند تأثیر بسزایی را در رونق و شکوفایی این صنعت به همراه داشته باشد. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در کلان شهر تهران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش کار توصیفی ـ تحلیلی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی و میدانی (توزیع پرسشنامه) استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان خبره حوزه توسعه گردشگری کلان شهر تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش گلوله برفی به عنوان روش نمونه گیری، در نهایت 30 کارشناس خبره به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در مجموع 28 عامل بر توسعه گردشگری کلان شهر تهران تأثیرگذارند که میزان تأثیرگذاری آن ها، از قوی تا ضعیف می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که در میان عوامل شناسایی شده، عوامل انسانی در این کلان شهر بیشترین تأثیرگذاری را بر توسعه گردشگری شهری دارند و این عوامل شامل توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری داخلی و خارجی، امکانات اقامتی و رفاهی، امنیت، آثار تاریخی و امکانات مربوط به خدمات درمانی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  740 - بررسی کارکرد تبلیغات محیطی در فضاهای شهری و تأثیر آن بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی درشهر تهران
  عباس محمدیان محمد رضا قائدی علی رضا بیابان نورد سروستانی
  10.30495/juepd.2023.1982602.1165
  تاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تح چکیده کامل

  تاب آوری اجتماعی، امروزه در توسعه و مدیریت شهری نقش مهمی دارد. این نوع تاب آوری تحت تاثیر شرایط و شاخص های مختلفی است که تبلیغات محیط شهری می تواند یکی از مهمترین آنها محسوب شود؛ چرا که تبلیغات از نظر بصری و ذهنی شرایط متفاوتی را برای شهروندان به وجود می آورد. در این تحقیق هدف، بررسی اثرات و کارکرد تبلیغات محیطی شهری بر ارتقاء تاب آوری اجتماعی در شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی&ndash;تحلیلی و مبتنی بر داده های میدانی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که در سطح جامعه آماری(8694000 نفر) در مناطق مختلف جمع آوری شده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 384 نفر تعیین شد. روایی ساختاری و محتوایی ابزار تایید و همچنین پایایی نیز با آلفای کرونباخ بالای 70/0 تایید شد. نتیجه نشان داد که کارکرد تبلیغات محیط شهری بر تاب آوری اجتماعی مثبت است. بگونه ای که تبلیغات محیط شهری بیشترین تاثیرگذاری را بر تاب آوری اجتماعی از طریق بهبود اطلاع رسانی به شهروندان با میزان برابر با 601/0؛ بهبود برند آگاهی شهروندان با میزان 580/0 و کاهش هزینه های شهروندان، با 541/0 نشان می دهند. نتیجه همچنین نشان داد که با توجه به وضعیت نامناسب تاب آوری اجتماعی در شهر تهران، آگاه سازی انسان شهری با آموزش؛ تبلیغات محیطی سالم؛ ارتقاء قدرت سازماندهی تبلیغات؛ توانمندسازی مقابله با خطر و آسیب پذیری و حکمرانی خوب با سیاستگذاری مطلوب، 5 شاخص موثر در ارتقاء جامعه تاب آور با توجه تبلیغات محیط شهری محسوب می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  741 - امکان سنجی ظرفیت های گردشگری سلامت در شهر مراغه با تاکید بر توسعه پایدار شهری
  علی آذر رقیه سعیدی
  10.30495/juepd.2023.1978929.1140
  با رشد شهرنشینی و افزایش فشارهای روحی و روانی، بیماری جسمی شهروندان نیز بیشتر می شود. در این میان، گردشگری سلامت برای بهره مندی مردم از امکانات سلامتی و بهداشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از بخش های رقابت پذیری شهرها، رقابت برای جذب توریست های درمانی خارجی و د چکیده کامل

  با رشد شهرنشینی و افزایش فشارهای روحی و روانی، بیماری جسمی شهروندان نیز بیشتر می شود. در این میان، گردشگری سلامت برای بهره مندی مردم از امکانات سلامتی و بهداشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از بخش های رقابت پذیری شهرها، رقابت برای جذب توریست های درمانی خارجی و داخلی می باشد. هدف از تحقیق حاضر، امکان‌سنجی ظرفیت‌های گردشگری سلامت در شهرستان مراغه با تأکید بر توسعه پایدار شهری است. ماهیت پژوهش، کاربردی و رویکرد آن نیز، کمّی- کیفی می باشد. اطلاعات بدست آمده در این تحقیق با استفاده از مطالعات اسنادی - مشاهده‌ای و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام یافته است. شاخص های ارزیابی گردشگری سلامت، متشکل از 27 متغیر است که شامل سه مولفه اجتماعی &ndash; فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی (اکولوژیکی) می باشد. جامعه آماری، 384 نفر می باشد که در مکان‌های گردشگری سلامت حاضر بودند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای Spss، Amos و Mplus استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مؤلفه اقتصاد گردشگری با بار عاملی 95/0 بیشترین تأثیر را در توسعه گردشگری سلامت پایدار را دارد و کمترین اثرگذاری هم مربوط به کم‌رنگ شدن فرهنگ محلی بار عاملی 63/0، تجهیز پایانه‌ها (ترمینال ها) با بار عاملی 62/0می‌باشد. همچنین مؤلفه گردشگری پایدار با اثر مستقیم 815/0 و غیرمستقیم 131/0 بیشترین اثرگذاری و مؤلفه زیست‌محیطی با اثر مستقیم 634/0 و غیرمستقیم 164/0 کمترین اثرگذاری را در امکان‌سنجی توسعه گردشگری سلامت پایدار مراغه داشته است. مؤلفه اقتصادی با اثر مستقیم 726/0 و غیرمستقیم 163/0 و مؤلفه اجتماعی-فرهنگی با اثر مستقیم 702/0 و غیرمستقیم 105/0 در امکان‌سنجی و توسعه گردشگری سلامت پایدار شهر مراغه اثرگذار بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  742 - شناخت و بررسی نقش عوامل مکانی- فضایی بر پیدایش و ریخت شناسی سکونتگاه‌های شهری (مطالعه موردی : شهرکرد)
  پژ مان محمدی ده چشمه
  10.30495/juepd.2023.1981362.1158
  یکی از عناصر بسیار مهم در پیدایش و ایجاد مورفولوزی شهری، عوامل مکانی-فضایی می باشد که از ابعاد مختلف می تواند بر آن تاثیرگذار بوده که این امر در شهرکرد با توجه به محدودیت توسعه افقی شهر و نیز به هم ریختگی کالبد شهری از وضعیت مناسبی برخوردا نمی باشد. در این راستا این پژو چکیده کامل

  یکی از عناصر بسیار مهم در پیدایش و ایجاد مورفولوزی شهری، عوامل مکانی-فضایی می باشد که از ابعاد مختلف می تواند بر آن تاثیرگذار بوده که این امر در شهرکرد با توجه به محدودیت توسعه افقی شهر و نیز به هم ریختگی کالبد شهری از وضعیت مناسبی برخوردا نمی باشد. در این راستا این پژوهش با هدف شناخت و بررسی نقش عوامل مکانی- فضایی بر پیدایش و ریخت شناسی سکونتگاه های شهری (مطالعه موردی شهرکرد) بوده است. جامعه آماری شامل متخصصان و کارشناسان و اساتید دانشگاهی مرتبط با موضوع پژوهش در شهرکرد به تعداد 135 نفر بوده که بر اساس فرمول کوکران تعداد 100 نفر به عنوان نمونه آماری و به صورت تصادفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از روشهای آماری توصیفی، استنباطی، جداول فراوانی و آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. و تجزیه و تحلیل و نمودارها با استفاده از نرم افزارSPSS و Excel انجام گرفته است. نتایج بیانگر آن است که گسترش بازار و وجود دانشگاه ها و ایجاد شهرک های جدید در اطراف شهرکرد قدیم، دست اندازی به زمین های کشاورزی و مهاجرت های گسترده باعث گسترش شهر و تغییر شکل فرم و ساختار آن شده است. که عوامل مکانی- فضایی، عوامل محیطی و عوامل جغرافیایی نقش به سزایی در این تغییر شکل و تغییر ساختار داشته است و بین متغیرهای پژوهش با گسترش و ریخت شناسی شهرکرد رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  743 - طراحی و مدل‌سازی اولیهECU خودروهای سری Logan بر مبنای مقاوم‌سازی در برابر خطاهای ناشی از عوامل فیزیکی با استفاده از ترکیب روش‌های SPRIT3E و TMR
  محمد رضا ابراهیم‌زاده
  با پیشرفت تکنولوژی ساخت خودرو و نیاز به بهینه‌سازی مواردی همچون مصرف سوخت، شتاب و سرعت خودروها، روش‌های مکانیکی کنترل عملیات موتور خودرو، پاسخگو نمی‌باشند و کنترل الکترونیکی راه‌کاریست که در خودروهای نوین بکار گرفته می‌شود. در این روش یک کامپیوتر نهفته ماموریت کنترل اعم چکیده کامل

  با پیشرفت تکنولوژی ساخت خودرو و نیاز به بهینه‌سازی مواردی همچون مصرف سوخت، شتاب و سرعت خودروها، روش‌های مکانیکی کنترل عملیات موتور خودرو، پاسخگو نمی‌باشند و کنترل الکترونیکی راه‌کاریست که در خودروهای نوین بکار گرفته می‌شود. در این روش یک کامپیوتر نهفته ماموریت کنترل اعمالی از قبیل نحوه پاشش سوخت و زمان جرقه‌زنی را کنترل می‌نماید. یکی از خودروهایی که در سالهای اخیر در کشورمان بسیار مورد توجه مصرف‌کنندگان قرار گرفته‌است، خودروهای سری لوگان می‌باشد. از طرفی نیاز به بومی‌سازی ساخت این خودرو احساس می‌شود و از سوی دیگر تغییراتی در ECUی این خودرو با هدف سازگاری با شرایط آب‌وهوایی کشور، می‌تواند عملکرد خودرو را بهبود بخشد. به همین دلیل طراحی اولیه یک ساختار سخت‌افزاری با کارایی بالا و امنیت مطلوب، هدف این مقاله می‌باشد. در این مقاله ابتدا نحوه مدیریت سیستم سوخت‌رسانی توسط ECUبررسی می‌شود سپس مدل‌های سخت‌افزاری پردازنده‌یمناسب ECU بررسی شده و یک روش ترکیبی برای پیاده‌سازی بخش پردازشی ECUی خودروهای سری لوگان ارائه خواهد شد. در ادامه به بررسی و شبیه‌سازی این ساختار ترکیبی خواهیم پرداخت و نشان می‌دهیم چنین ساختاری کارایی و امنیت درخور سیستم کنترلی موتور خودروهای نوین را داراست. نتایج شبیه‌سازی نشان می‌دهد این ساختار کنترلی، توانایی ارائه کارایی بالا همراه با مقاومت در برابر خطاهای حاصل از اختلالات محیطی را داراست. همچنین در صورت بروز یک نقص در قسمت پردازشی این ساختار، سیستم می‌تواند همچنان به عملکرد خود ادامه ‌دهد و راننده را جهت تعویض قطعه معیوب مطلع ‌سازد، این ویژگی امنیت بالای ساختار پیشنهادی را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  744 - اثر دور کنندگی گیاهان بر جمعیت سفید بالکAleuroclava jasmini در فضای سبز شهری
  مهسا سمیعی فرد ستاره مومن بیت اللهی شادی مالکی مریم طهرانچی
  سفیدبالک jasmini sensu latoAleuroclavaمهم ترین آفتدرختان توت در چند سال اخیر فضای سبز شهر تهران می باشد. تعداد زیادی از گیاهان دارای اثرات فیزیولوژیک و رفتاری مانند دورکنندگی و بازدارندگی روی آفات می باشند. اثرات آن ها برای اولین بار با کاشت مستقیم گیاهان رزماریRosmarin چکیده کامل

  سفیدبالک jasmini sensu latoAleuroclavaمهم ترین آفتدرختان توت در چند سال اخیر فضای سبز شهر تهران می باشد. تعداد زیادی از گیاهان دارای اثرات فیزیولوژیک و رفتاری مانند دورکنندگی و بازدارندگی روی آفات می باشند. اثرات آن ها برای اولین بار با کاشت مستقیم گیاهان رزماریRosmarinus officinalis، اسطوخودوسLavandula angustifoliaو شمعدانیPelargonum hortorumو نحوه استقرار سفیدبالک‌های توت بر روی آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق با رها سازی سفیدبالک های توت درون قفس های چوبی در شرایط کنترل شده به مدت سه روز تعداد بالغین مستقر شده سفیدبالک و تخم گذاری آن‌ها بر روی برگ گیاهان ذکر شده در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده میزان استقرار آفت روی گیاهان مورد آزمایش کمتر از شاهد بود. همچنین تخم ریزی بر روی هیچ کدام از تیمارها مشاهده نشد. بنابراین این گیاهان علاوه بر ممانعت از تخم گذاری آفت اثر دورکنندگی و بازدارندگی مناسبی دارند و می توانند به صورت یک راهکار کنترلی در فضای سبز شهری به کار روند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  745 - Soil as a Source Contributor in Mineral Dust Fallout at Urban Industrial Residential Area
  Gurugubelli Balakrishna Shamsh Pervez
  The components and quantities of atmospheric dusts fallout has been reported to be the pollution indicator of large urban areas. The multiplicity and complexity of sources of atmospheric dusts in urban regions (e.g. industrial complexes composed of a variety of industri چکیده کامل

  The components and quantities of atmospheric dusts fallout has been reported to be the pollution indicator of large urban areas. The multiplicity and complexity of sources of atmospheric dusts in urban regions (e.g. industrial complexes composed of a variety of industrial processes, automobiles, construction activities etc.) has put forward the need of source apportionment of these sources indicating their contribution to specific environmental receptor. The study presented here is focused on investigation of source contribution estimates of dusts fallout in an urban-industrial area, Raipur, India. Six sampling sites have been identified on the basis of land use for development plan of anthropogenic activities and factors related to the transportation and dispersion pattern of atmospheric dusts. 12 samples of dusts fallout has been collected from each site (one in each month) and subjected to chemical analysis of selected chemical constituents known as markers of selected major dust emitting sources(Steel making average, Road traffic-borne dusts, construction activities, municipal waste burning, and soils). Chemical profiles alongwith SPECIATE of USEPA has been used for the preparation of source profiles. Source apportionment has been done using Chemical Mass Balance (CMB 8). Good fit parameters and relative source contribution has been analyzed and documented. Variations in source contribution estimates of selected indicator species has been occurred and justify the significant contribution of local area and line sources of dusts emission in various parts of the study region. Soil has shown different contribution for different radical. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  746 - Validation of Urban Branding Model in order to Develop the Tourism Industry of Guilan Province
  samaneh Akhavan Foumani homa doroudi fereshte lotfizade
  10.30495/jsm.2022.1944412.1570
  Some cities have unique and special features that have created a strong image of them in the minds of people elsewhere; But there are many cities that, despite their special features, have not been successful in this area. The purpose of this research is to validate the چکیده کامل

  Some cities have unique and special features that have created a strong image of them in the minds of people elsewhere; But there are many cities that, despite their special features, have not been successful in this area. The purpose of this research is to validate the urban brand model in order to develop the tourism industry in Gilan province. The statistical population of the study includes managers and experts of Guilan Cultural Heritage and Tourism Organization and employees working in tourism services offices of Guilan Province. Using a researcher-made questionnaire, 201 of them by Simple random sampling method were selected. Structural equation modeling using LISREL software was used to validate the model. The results of model validation showed that There is no significant relationship between contextual factors and strategies. But there is a significant relationship between other relationships in the model and the relationship between them was confirmed. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  747 - Identifying and Analyzing the Effective Factors of the Establishment of Knowledge-based Cities in Less Developed Areas (Case Study: Sistan and Baluchestan Province)
  Davod Hosseini Bahareh Naseri Ali Payan
  10.30495/jsm.2023.1978331.1754
  The main purpose of this research is to identify and analyze the effective factors of establishing a knowledge-based city in less developed areas. The research method is mixed (qualitative-quantitative). To carry out this research, in addition to studying documents, the چکیده کامل

  The main purpose of this research is to identify and analyze the effective factors of establishing a knowledge-based city in less developed areas. The research method is mixed (qualitative-quantitative). To carry out this research, in addition to studying documents, the ground theory method with MAXQDA12 software was used to identify the effective factors. The statistical population in this research was all experts in the field of public management, urban management, economics, managers of knowledge-based companies, and managers of Sistan and Baluchestan governorate and Zahedan municipality, which was conducted after conducting 17 theoretical saturation interviews. Finally, open, central, and selective codes were extracted and in the quantitative part, Dematal technique was used to determine the effectiveness of the effective dimensions on the establishment of a knowledge-based city. According to the semi-structured interviews, 6 dimensions (cause, main phenomenon, contextual, interveners, strategies, consequences) and 15 components (core codes), and 69 indicators (open code) were extracted for the establishment of the knowledge-based city. The Finding showed that dimensions of development, skill and expertise, education and technology, infrastructure, internationalization, institutional factor, urban knowledge development, knowledge management, foreign policies, laws and regulations, cultural-native, knowledge-based city development, policies, domestic, cultural conflict, and urban geography, in order from high impact to low impact, as well as dimensions of urban geography, cultural conflict, internal policies, knowledge-based city development, cultural-native, laws and regulations, foreign policies, knowledge management, knowledge development urban, institutional factor, internationalization, infrastructural, education and technology, skill and expertise and development are respectively from high effectiveness to low effectiveness. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  748 - An overview of urban planning experiences in Kuala Lumpur with emphasis on wayfinding
  Shima Abedi Elham Honarmand
  Malaysia has seen many changes in the urban planning system and is one of the countries with a zoning system. Given the country's current success, the present study seeks to examine the current system in Malaysia. In this regard, we will first describe the general chara چکیده کامل

  Malaysia has seen many changes in the urban planning system and is one of the countries with a zoning system. Given the country's current success, the present study seeks to examine the current system in Malaysia. In this regard, we will first describe the general characteristics of this country and then we will investigate the background and urban planning system at different levels. The research method of this research is descriptive analytical and the library-documentary method has been used to collect theoretical foundations. Therefore, this study was conducted by analyzing the content of sources and texts worked in this field, including articles and doctoral dissertations on wayfinding, and at the end, to review the research conducted in the doctoral program to analyze the wayfinding component by searching for sources. Various doctoral dissertations on the topic of wayfinding the blind in urban areas have been selected and also the article on wayfinding techniques for the blind in downtown Kuala Lumpur will be reviewed. In thefollowing, the content of the selected dissertation has been analyzed according to the theoretical foundations and theoretical framework of the research. Among the research findings, we can mention the influence of environmental factors, the direction of the path and the attractiveness of the environment in wayfinding healthy people, Also, the use of the senses, sound signs, and verbal explanations are among the factors influencing the choice of the path of the blind. It is hoped that by identifying and more attention to the components extracted from the study of experiences in the context of wayfinding in the better grounding and fabric for the presence of citizens and tourists to take an effective step in a sustainable economy and society. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  749 - Explaining Social Criteria in Measuring Urban Environment Quality with Emphasis on Physical activity (Case study: Hijab Neighborhood)
  Helia Sareminia
  Urbanization growth in recent decades has led to widespread health, social and economic inequalities among residents of many cities. Among its most important consequences is inactivity of citizens around the world as well as Iran. Physical inactivity, as one of the most چکیده کامل

  Urbanization growth in recent decades has led to widespread health, social and economic inequalities among residents of many cities. Among its most important consequences is inactivity of citizens around the world as well as Iran. Physical inactivity, as one of the most important issues of public health, is related to the social environment and citizens' daily lifestyle and activities. Among the criteria that should be taken into consideration in today's urban life are social criteria. For this purpose, the indicators obtained from the author's studies were measured within the framework of the study. Accordingly, the purpose of the present study is to explain the social criteria for measuring the quality of urban living environment with an emphasis on opportunities for physical activity, and to investigate the relationship between social criteria and physical activity of citizens in the study area (Hijab neighborhood of Mashhad). The present study is a descriptive-analytical one. Therefore, the theoretical basis was collected using library studies and then a questionnaire was used to check the tools obtained in the hijab neighborhood and the data was later analyzed by SPSS software. This was statistical analysis. The results show that: First, the indicators of social benchmarking in the urban environment fall into two main categories: social security and social interactions, between the two of which there was a significant correlation. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  750 - Urban sprawl trend analysis using statistical and remote sensing approach Case Study: Mashhad City
  susan shirvani moghadam sanaz saeidi mofrad
  Urban sprawl is a significant challenge in urban areas and considered as the most influential drivers of landuse and land cover change associated with growth of populations and economy. Iran's cities have been facedwith the urban sprawl phenomenon, especially since the چکیده کامل

  Urban sprawl is a significant challenge in urban areas and considered as the most influential drivers of landuse and land cover change associated with growth of populations and economy. Iran's cities have been facedwith the urban sprawl phenomenon, especially since the 1970s. More recently, scientific studies have beenproved negative impacts of urban sprawl in Iran's cities including the destruction of landscapes and naturalresources around the city and coastal areas. Mashhad is a metropolis which has faced urban sprawl in recentdecades. The present study aims to generate an urban sprawl model using statistical and remote sensingapproach by the integration of geographic information system (GIS) in Mashhad city, northeastern Iran.For this purpose, various temporal LANDSAT satellite datasets were used to map land use/land covercharacteristics and to evaluate built-up growth in Mashhad in 1996, 2006 and 2016. Maximum likelihoodclassification method (MLC) mapped the land cover for the Mashhad using Landsat TM datasets. Theability of MLC in minimizing misclassification errors by allowing variable weight specifications during theclassification process and use of training data made it a suitable method for this study. After MLC proses,Shannon&rsquo;s Entropy based on the land use classification result is used to measure urban sprawl. Resultsindicated a significant increase of urban built-up area during the last two decades. During the two timeperiods of this study the Shannon entropy increased in all of the two time periods that showing the City ofMashhad continue to have a problem with urban sprawl. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  751 - Developing a Framework for the Regeneration of Historic Districts with an Emphasis on Tourist Attraction: A Case Study of Mashhad Noghan Neighborhood
  Fahimeh Soroush sanaz saeedi mofrad
  The historical district with its hidden physical and cultural values has a high urban identity and has the potential of tourism due to its unique historical elements. Despite their potentials and strengths, these districts have undergone many changes over time and have چکیده کامل

  The historical district with its hidden physical and cultural values has a high urban identity and has the potential of tourism due to its unique historical elements. Despite their potentials and strengths, these districts have undergone many changes over time and have gradually been disrupted. Urban redevelopment, however, is a comprehensive process in terms of social, economic, functional, and physical dimensions which enhances the quality of life in the targeted areas and neighborhoods in relation to the whole city, which can be a good tactic to address the challenges of historical districts. Therefore, the purpose of this study is to achieve an urban regeneration framework for Noghan neighborhood of Mashhad in order to attract maximum tourists. In this regard, the research method used in this study is practical in terms of purpose and in terms of research method; it is a descriptive-analytical method and data gathering method was based on library-documentary studies and content analysis as well as field survey methods such as observation and questionnaires. Prioritization of criteria was done in the data analysis section using ANP method. Thus, in order to reach Noghan historical district, the semantic component has the highest coefficient and it has the first priority over other components. The results of this study indicate that there are potentials for tourist attraction in this neighborhood, which have been neglected due to lack of attention to the identity-creating elements as well as the indiscriminate construction, resulting in the loss of the identity of this neighborhood. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  752 - A Contrastive Analysis of Urban Resilience Theories in Urban Planning and Urban Design
  sanaz saeidi mofrad mojdeh bastani
  The present research investigates the resilience and its theories from the perspective of urban design and urban planning. Resonance is not only an increase in the power of tolerance and adaptability of an individual in dealing with the problem, but also what is being d چکیده کامل

  The present research investigates the resilience and its theories from the perspective of urban design and urban planning. Resonance is not only an increase in the power of tolerance and adaptability of an individual in dealing with the problem, but also what is being discussed in the planning of the world. It is of great importance because it can easily affect the life and durability of a city. Resonance is that the cities gain more capability in such a way that they can respond in the shortest time to the crises and show the best response. The data collection tool in the research is the study of documents and literature texts and valid papers in the field of resilience, and the method of analysis is based on content analysis and comparative studies. The research findings show that the theory of resilience and the spatial theory are is content-based, explanatory, normative, structural and functional. Also, social resilience theory is a prescriptive, procedural, normative theory, based on multilevel, democratic and social programming. The approach is to resonate the place where the urban design has a social problem that is characterized by urban planning Sue is coming. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  753 - The Meta-synthesis of Dimensions and Challenges of Urban Agriculture
  iman gholamian moghaddam Toktam Hanaee
  The urban population is increasing daily, and meeting the nutritional needs of this population is one of the serious problems for municipal planners and managers for now and then. In this regard, many people consider the urban agriculture as a reliable and sustainable w چکیده کامل

  The urban population is increasing daily, and meeting the nutritional needs of this population is one of the serious problems for municipal planners and managers for now and then. In this regard, many people consider the urban agriculture as a reliable and sustainable way of responding to the growing needs of cities. Therefore, various studies have been carried out to explore different aspects of urban agriculture. Each of these studies has looked at this category from a specific and restricted angle and ignored many important issues. Thus, in order to clarify the different dimensions and challenges of urban agriculture in this research, after analyzing them, 34 articles have been selected from amongst various articles, extracted based on the Meta-synthesis method, and formed a comprehensive model for challenges and dimensions of urban agriculture. After that, with a review of the statistics in the encoded tables, it was revealed that the dimensions of "supportive and facilitating policies" in the category of attitudes and policies, as well as the "food security" in the social category, had the highest number of references in these articles. Plans and studies in this area are still novice and the qualitative issues and deep concepts such as the role of urban agriculture in social interactions and spatial attractiveness have been overlooked. Separating this area from the urban green space could be one of the main reasons of this problem. A serious method should be designed in order to solve this problem and perform as an integrated plan with regards to urban green spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  754 - The Role of Interactive Learning in Promoting the Social Prestige of the Inhabitants of Inefficient Urban Areas: A Case study of Abkouh Region of Mashhad
  neda nasseri Toktam Hanaee
  What creates human capitals in any country is the macro policies toward learning them. Interactive learning can be defined on the basis of the socio-cultural theory of Russian psychologist, Vygotsky, (1896-1934), as he believes that one's values evolve in interaction wi چکیده کامل

  What creates human capitals in any country is the macro policies toward learning them. Interactive learning can be defined on the basis of the socio-cultural theory of Russian psychologist, Vygotsky, (1896-1934), as he believes that one's values evolve in interaction with others. In fact, the cognitive development of a person is not understandable regardless of his socio-cultural environment. Based on this theory, learning happens by the social interaction of individuals with each other. Studies have shown in inefficient textures the inhabitants are socially weak. These people have a weak and limited social network. Perhaps one of the influential factors in promoting the social network of these areas is the use of effective potentials in such districts, which helps to improve the self-esteem and social prestige of the inhabitants by learning and enhancing the skills of human forces. Regarding the method, the present study is applicable and regarding the implementation, it is survey-based. Employing Confirmatory Factor Analysis, the Construct Validity for the interactive learning and social prestige indexes was confirmed. The data gathering tool in this study was a self-made questionnaire using questions from common indicators of previous research and standard questionnaires, which was developed based on the interactive learning and social prestige indexes. For this purpose, a single-sample Kolmogorov-Smirnov test was used. Based on the results, there was a meaningful relationship between the interpersonal learning indices and the social prestige variables. The concept of the role of interactive learning in promoting the social prestige of Abkouh neighborhood was expressed quantitatively through interactive learning six indexes. The job index with a six times meaningful relationship has been affected mostly by the interactive learning indices. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  755 - Determination and Ranking of Cityscape Factors Effecting on Tourism Development (Emphasizing Urban Furniture)
  Ali Kazemi Hassan Rezaei Fateme Shahbahrami
  Nowadays tourists don&rsquo;t choose destinations only because of their historical, cultural or natural attraction, but visual attractions of destination are too important. This study with emphasizing on importance of tourism in urban development focuses on the role of چکیده کامل

  Nowadays tourists don&rsquo;t choose destinations only because of their historical, cultural or natural attraction, but visual attractions of destination are too important. This study with emphasizing on importance of tourism in urban development focuses on the role of cityscape in tourist attraction and progressing urban tourism. In this context, effects of cityscape on tourism development by focusing on urban furniture as one of its important factors have been considered. City of Kelardasht which is one of the main tourist destinations was studied as case study. Theoretical findings showed that when tourists face to urban furniture (as one of cityscape factors), their objective dimensions become subjective matters and converted to tourists&rsquo; images of destination. This factor effects on attracting tourists in destinations. Also, relationship between objective and subjective aesthetic parameters of cityscape and urban tourism was studied and effectiveness rate of urban furniture elements on tourism development was evaluated. After collecting field data, relations between research variables were analyzed by descriptive statistics (tables, figures,) and inferential statistics (factor analyzes and Pearson correlation coefficient analyze). Analyzed data showed that there are significant relationship between cityscape and tourism development and also between urban furniture and tourism progressing. In this way aesthetic elements of environment and perceptual- identical factors of environment have the most effectiveness of tourist attraction and urban furniture elements are after them. Also, in between urban furniture elements, boards and signs, urban benches, trees and flower boxes, lighting, trash bins, W.C, telephone booth and kiosks are effective on tourist attraction respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  756 - Practical Strategies and Smart City Solutions to Promote Women's Security in Public Areas (Case Study: Tehran District 16)
  Ali Akbari Niloofar lotfaliyan Mahsa Hasanpour
  Having sense of security in urban public areas is a concept that is considered as one of the highest values in the value hierarchy by citizens. This issue would be more critical in the poor areas, and therefore the role of urban design and the application of urban smart چکیده کامل

  Having sense of security in urban public areas is a concept that is considered as one of the highest values in the value hierarchy by citizens. This issue would be more critical in the poor areas, and therefore the role of urban design and the application of urban smart solutions for reducing problems would be more important and necessary in the mentioned areas. District 16 of Tehran is one of these critical areas. In this research, the philosophical paradigm is interpretivism and therefore the research approach is qualitative. This study is based on the cross-sectional survey research method. Data collection was done through direct observation of researchers and interviews made posing open-ended questions. Based on the descriptive analysis method,toclarify thetypeofstrategies, the collected data were scored according to the AHP method. According to the results, from among the environmental factors, pollution of sidewalks and pedestrians is the most important factor that effects on women. The second most important factor is the abandoned empty lands in the era; the most serious problem with such places is the gatherings of addicts over there. Emptiness of the urban spaces and lack of suitable furniture have prevented women from using the spaces, and this has led to the genderization of the spaces. Inadequate lighting is another challenging issue in those areas. From among the functional factors, lack of public transportation during the night can be named as an important lack; Accordingly 11 strategies is proposed for smart city management , so as to reduce some of the challenges and to improve sense of security among women in these areas. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  757 - The Effect of Covid-19 Disease on the Mental Health and Attendance of Urban Planning Students: A Case Study of Students of Islamic Azad University of Mashhad
  nadia arbab Toktam Hanaee
  At the end of December 2019, the spread of a new infectious disease was reported in Wuhan, China. It was created by a new coronavirus and was officially named Covid-19 by the World Health Organization. This disease not only causes public health concerns but also causes چکیده کامل

  At the end of December 2019, the spread of a new infectious disease was reported in Wuhan, China. It was created by a new coronavirus and was officially named Covid-19 by the World Health Organization. This disease not only causes public health concerns but also causes a number of psychological diseases. The main purpose of this study is to investigate the effect of Covid-19 disease on the mental health and attendance of urban planning students in the Islamic Azad University of Mashhad and the relationship between them. The statistical population of the study, using the Cochran's formula, is 229 people out of the total number of urban planning students of Mashhad Azad University with 600 inputs from 94 to 97. Random sampling method has been employed. The data collection tool in this study is a researcher-made questionnaire, which includes a combination of standard mental health questionnaire SCL-25 and questions related to students'attendance in urban areas. In this study, data are analyzed using confirmatory factor analysis technique in AMOS software, to significantly determine the regression weight of different structures of the questionnaire to predict the relevant items. After library studies and collecting data by the field-based method, in the final stage, raw data obtained from the questionnaires are analyzed using SPSS software to describe the current situation, and the statistical method of Pearson correlation and Linear regression are used to analyze the indicators. The results of the present study show that the disease has caused anger and violence among students, which in turn affects mental health factors and their attendance, because these same people enter the university and city with a violent spirit. Finally, it was found out that there is a direct relationship between Covid-19 disease, mental health and students' attendance. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  758 - Evaluation of the Impact of Urban Development on the Climate Change in Mashhad Metropolis, Using Iranian Leopold Matrix and Pastakia Matrix
  zohreh moradi Maryam Daneshvar
  City and climate are two human made and natural systems that influence each other. The city that influences greenhouse gas emissions leads to global warming as a result of climate change. The main purpose of this study is to evaluate the impact of urban development on t چکیده کامل

  City and climate are two human made and natural systems that influence each other. The city that influences greenhouse gas emissions leads to global warming as a result of climate change. The main purpose of this study is to evaluate the impact of urban development on the climate change (a case study of Mashhad metropolis). The research method in this study is descriptive and analytical, in which by referring to library studies and field-based studies a theoretical framework is obtained; also, by determining evaluation options according to the negative effects and consequences of urban growth and development of Mashhad metropolis in recent decades on social systems, physical, functional, transportation and access are examined. In this study, the Iranian Leopold matrix method and rapid impact assessment matrix (RIAM) as well as Microsoft Excel, Arc GIS and Google Earth software have been used. Findings in this study indicate that the functional system with the range of letters -E and number -5 has the most destructive effects on climate change in this metropolis and the physical system with letters -B and number -2 has the least effects on the process. With the increase in population in the metropolis of Mashhad, urban growth and development is extended to villages and agricultural lands, and as a result, the change of use from agriculture to urban use occurs, leading to more greenhouse gas emissions and the creation of urban heat islands. So, in order to control such things, appropriate solutions in the system should be presented. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  759 - Towards Determining the Priorities in Areas of Physical Intervention Through Identification of Environmental Qualities in Urban Informal Fabrics
  shirin shahideh Mohammad Hadi Kaboli Fariborz Dolat Abadi Vahid Shali Amini
  Space quality in an urban area is resulted from the components which through recognizing the effects of each, solutions to improve the overall quality of urban context can be provided widely. This is even more significant in the case of informal urban fabrics where many چکیده کامل

  Space quality in an urban area is resulted from the components which through recognizing the effects of each, solutions to improve the overall quality of urban context can be provided widely. This is even more significant in the case of informal urban fabrics where many urban spaces and individual settlements that are facing lack of environmental qualities causes the death of life in the context overtime. It means paying attention to environmental qualities in informal spaces will be one of the most vital factors in identifying areas of physical intervention to improve the quality of life. Since now, little attention has been paid to identifying effective quality indicators and areas of intervention in informal fabrics in Iran. For this reason, the current study tries to take the first steps and move forward by studying the outlines of issues related to environmental qualities and explaining how they affect the indicators of intervention in informal spaces. It will be assumed that the sustainable place model of Canter which is introduced as three main categories of functional, experimental-aesthetic and environmental indicators can be used as an effective model in defining qualitative indicators and areas of physical intervention in informal fabrics. Thus, in order to identify and prioritize areas of intervention in these urban spaces as the aim of this study, each of the index of sustainable model presents a group of sub indicators through Literature, Fuzzy Delphi Method and questionnaire survey that is conducted in peripheral informal settlements of Mashhad Metropolitan in terms of effective environmental quality components. Through weighing the criteria and sub criteria by AHP Technique, areas of physical urban intervention are recognized so that appropriate types of intervention could be suggested according to the kind of problematic urban spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  760 - An Investigation of the Effect of Cultural Consumption Index on the External Façade in Residential Architecture: A case studies of the City of Tehran in Transition Period
  Sahar Haj Mohamadi Vahid Ahmadi Mohsen Tabassi Seyed Moslem Seyed Alhosseini
  The traditional structure of Tehran, as the then capital city, changed with the beginning of pseudo-modernism in the Qajar period in Iran. The transition period (the period of transferring from Qajar to Pahlavi Period), was the period of creating changes and sometimes c چکیده کامل

  The traditional structure of Tehran, as the then capital city, changed with the beginning of pseudo-modernism in the Qajar period in Iran. The transition period (the period of transferring from Qajar to Pahlavi Period), was the period of creating changes and sometimes conflict in Iranian residential architecture, which was selected as the time interval to be studied in this research. Many reasons have been mentioned for such changes and the creation of transition period, among which the index of Cultural Consumption have been selected for discussion and analysis. The most palpable element changed in the residential buildings is the fa&ccedil;ade, which employed a different approach than the preceding period, by the emergence of extroversion. Research Question: the investigations made in this study aim at providing answers to three issues of &ldquo;visibility of the influence of cultural consumption on the fa&ccedil;ade of residential architecture in the transition period in Tehran&rdquo;, &ldquo;how the index of cultural consumption has affected the fa&ccedil;ade in transition period&rdquo;, and &ldquo;the relational progress of the index of cultural consumption and the element of fa&ccedil;ade, from the late Qajar period to the First Pahlavi period&rdquo;. Purpose of the Study: the main purpose of the current study is, particularly, investigating and analyzing the relationship between the index of cultural consumption and the element of fa&ccedil;ade in the residential architecture and its transformation progress in the transition period. Research Method: the interpretive-historical method was employed as the main method and the case study method as the complementary one. The Most Important Findings and Conclusion: by investigating the element of fa&ccedil;ade (especially, the urban fa&ccedil;ade) in the houses dating back to the late Qajar period to the First Pahlavi period, it seems that in Qajar period, transition period and the First Pahlavi period, the innovative, passive and relational approaches of cultural consumption have been used, respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  761 - Analysis of Environmental Factors Affecting the Revitalization of the Lost Urban Spaces based on the Concept of the Right to the City (Case study: Velayat Bridge in Tehran)
  Ali Akbari Azita Asghari Elahe Norouzi Kia Marta Rahimi Daraki
  The space under the Velayat Bridge is one of the most important lost urban spaces in Tehran, due to its adjacency to important areas of activity and residence. In recent years, the area under the Velayat Bridge has been repeatedly prepared for executive operations, but چکیده کامل

  The space under the Velayat Bridge is one of the most important lost urban spaces in Tehran, due to its adjacency to important areas of activity and residence. In recent years, the area under the Velayat Bridge has been repeatedly prepared for executive operations, but so far, no action has been taken. Currently, illegal acts are very common in this area and at nights security indicators are decreased significantly. This study based on qualitative approach and survey research methodology, tries to identify and evaluate physical, psychological, environmental and mental factors which affecting the process of reviving the lost urban space under the Velayat Bridge. Basis for identifying effective factors is the theory of the right to the city. Data gathering was done through library studies as well as survey methods such as observation, interview and distribution of questionnaires. In this study, four hypotheses have been proposed and tested. Finding results show that all variables including physical-structural, activity-social, environmental and semantic perceptual indicators are significant, as their error level is lower than 0.05. Physical-structural index variable with beta coefficients of 0.851 has the highest effect on the design variable of the space under Velayat Bridge. According to the answers of the respondents, it seems that the construction of a commercial complex and also the transformation of open space into the space of human presence, taking into account the age, gender and different needs of people, can be the most effective action to revive this space. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  762 - Analysis Of Physical Factors in The Reproduction of Urban Pedestrian Axes Based on Social Topography Concept (Case study: Farahzad-Imamzadeh Ainali-Zeinali axis in Tehran)
  Ali Akbari Bahareh Taheri Azita Asghari
  10.30495/ccd.2022.689604
  The transition from a car-driven city to a human city based on a pedestrian lifestyle is one of the most important urban planning challenges today, especially in countries where their citizens tend to use cars due to cheaper fuel prices. Therefore, locating and feasibil چکیده کامل

  The transition from a car-driven city to a human city based on a pedestrian lifestyle is one of the most important urban planning challenges today, especially in countries where their citizens tend to use cars due to cheaper fuel prices. Therefore, locating and feasibility study of creating pedestrian axes is one of the most important strategies and actions in modern urban planning. Since Tehran has heavy traffic and is one of the most polluted metropolises in the world, this issue becomes more important and necessary. This study aims to examine the arrangement of physical components of space in the reproduction of urban pedestrian axes based on social topography. This analysis was performed on the Farahzad to the Imamzadeh Ainali-Zeinali axis in Tehran. During this analysis, through a quantitative approach and based on deductive reasoning, the data was gathered using survey techniques and the correlation coefficient of the variables has been analyzed. In this respect, the cultural Farahzad to Imamzadeh Ainali-Zeinali axis as a field study platform was surveyed. The research area was examined based on the parameters of social topography: social and economic, accessibility and traffic and physical-spatial status. The statistical population in this research comprises 350 users and citizens of Tehran, which cross the Farahzad pedestrian axis to Imamzadeh Ainali-Zeinali in a day. A simple random method was employed to pick a sample from the studied population in this research. Utilizing the Cochran sampling formula, the sample size was 183, which grew to 200 for higher precision. Fifty-five variables of social topography development in space were identified and summed into nine factors based on internal correlations. That is, in this case, the promotion of social topography is chiefly the outcome of the performance of these determinants, justifying 90.23% of the social topography development in space. On this axis, the juxtaposition of facilities for entertainment, for religious activities and social presence, can play the most significant role in improving the quality of the environment for all residents. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  763 - Evaluating effective strategies on the efficiency of worn-out urban fabric with an urban Resilience Approach (case study: Sisabad neighborhood of Mashhad)
  sanaz saeidi mofrad Mohammadreza Mohammadi vosough Zahra Pourkarimi
  10.30495/ccd.2022.697313
  Throughout the 20th century humankind have sought to create a better quality of life for residents living in poor urban spaces. The purpose of this research is to evaluate the inefficient rural fabric of Sisabad with an emphasis on urban resilience and the information c چکیده کامل

  Throughout the 20th century humankind have sought to create a better quality of life for residents living in poor urban spaces. The purpose of this research is to evaluate the inefficient rural fabric of Sisabad with an emphasis on urban resilience and the information collected from field observations, library documents, interviews have been analyzed using GIS software, also to analyze the results of the evaluation of strengths and weaknesses, opportunities and threats have been done using the QSPM method. In conducting this research, interviews with experts in this field were scored using the Delphi method, and the analysis was done using the QSPM method. variables of the urban resilience components and the ineffectiveness of worn-out tissues together in all dimensions of resilience, especially in the physical and environmental fields, such as the incompatibility of uses, access, and the level of quality and permeability of the fabric of the Sisabad neighborhood all are reviewed in this section. In the end, it has been adopted to create strategies to improve urban resilience in Sisabad village such as land use location with the aim of organizing incompatible lands using vast brownfields. From the results of this article, it can be pointed out that the use of brown lands in providing per capita and creating mixed uses to ensure security, as well as the location of incompatible uses, are strategies that were used to improve urban resilience. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  764 - Social Behaviors Pathology in Informal Settlements of the Cities of Khorasan Razavi Province, A Case Study of Mashhad, Neyshabur, Torbat-e Jam, Sabzevar and Sarakhs Cities
  Hojjat Hataminejad Hossein Hataminejad
  10.30495/ccd.2022.689106
  The rapid increase in urbanization without the growth and development of economic and social indexes has made different social problems for the cities. One of such problems is the emergence of suburban neighborhoods (slums) around and inside the cities. Since these neig چکیده کامل

  The rapid increase in urbanization without the growth and development of economic and social indexes has made different social problems for the cities. One of such problems is the emergence of suburban neighborhoods (slums) around and inside the cities. Since these neighborhoods encompass many people and due to the lack of suitable urban services, unpleasant conditions and low life quality in these areas, they are considered as one of the key challenges of sustainable urbanization and the reason for anomic behavioral patterns. Lack of paying attention to the spiritual and physical needs of the residents of suburban areas around the cities has led to instilling and orienting the behavioral patterns of the residents of these zones, particularly, towards the anomic type of these patterns. The current study analyzes and investigates the pathology of different social behavior patterns in suburban areas of Mashhad, Neyshabur, Torbat-e Jam, Sabzevar and Sarakhs in Khorasan Razavi Province. The research method is descriptive-analytical and it is of applied type. A total number of 504 questionnaires were distributed in the selected cities to determine which parameters in suburban areas have the highest effect on the behavioral patterns of citizens. Based on the results of Spearman&rsquo;s correlation test, Chi-squared test, and one-sample t-test in the present research, such factors as space syntax, the quality of environment, lighting and the population have the highest effect on the behavior patterns of citizens. Moreover, the normal behavior patterns of citizens in Sarakhs city have been better than other cities, and then Torbat-e Jam, Sabzevar, Neyshabur, respectively. Finally, Mashhad was ranked lower than the other four cities. Environmental and cultural factors also are of the most important parameters affecting the creation of such patterns. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  765 - Assessing the Urban Structure Cohesion based on Principles of Integration with Space Syntax Technique: A Case Study of Central Area of Mashhad
  Toktam Hanaye Fahime Jameie Seyed Moslem SeyedAlHosseini
  10.30495/ccd.2022.689105
  In evaluating the spatial structure of cities, in addition to identifying physical functional elements, how these relate in a coherent set is also essential, because the urban structure is the product of continuous formation, the most important feature of which is the i چکیده کامل

  In evaluating the spatial structure of cities, in addition to identifying physical functional elements, how these relate in a coherent set is also essential, because the urban structure is the product of continuous formation, the most important feature of which is the interaction between physical and spatial aspects. One of the main problems of urban structure in modern urban development is a devaluation of public places, destruction of the space organization, losing special identity, and disconnecting different parts of the city. These rapid changes in Mashhad have weakened the connection of the holy shrine of Imam Reza as the most important element of the spatial organization of Mashhad with the surrounding tissue and have made it lose its cohesive nature. In addition, the continuation of the process of destruction of the old and valuable parts, especially in the joint area of the holy shrine with its adjacent texture, destroys structural cohesion and integration. Whereas the integration of an urban space shows degrees of its cohesion with the whole city, it is necessary to try to recreate the integration indicators in this context. Integration is one of the main concepts related to space composition, which has been developed based on Space Syntax. Therefore, this study seeks to analyze the integration of the joint area surrounding the holy shrine in the central area of Mashhad and to find the separate areas in terms of cohesion and integration, the Space Syntax technique has been used by DepthMap software version 10. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  766 - A Reflection on the Process of the Contemporary Urban Space Transformation with an Emphasis on the Concept of Lifestyle
  farid bashian Toktam Hanaee
  10.30495/ccd.2022.697362
  The nature of citizens&rsquo; social and personal relationships is a derivative of their lifestyle. Today, the development of digital platforms and the rapid growth of technology have brought about extensive changes in people's lives, insomuch that their lifestyle is no چکیده کامل

  The nature of citizens&rsquo; social and personal relationships is a derivative of their lifestyle. Today, the development of digital platforms and the rapid growth of technology have brought about extensive changes in people's lives, insomuch that their lifestyle is now completely different from what it was in the past. The present article is an attempt to recognize the factors that shape the lifestyle and examine the theories that support the idea to present a comprehensive reading of the concept of lifestyle. Another objective of the study is to identify the characteristics of today's lifestyle and how it influences the urban space. To this end, the research employed the meta-synthesis method. In the first step, of the total 83 relevant sources, 37 were acquired, screened, and selected using the assessment method. Then, the selected sources were coded in MAXQDA 2020 focusing on the research question. A total of 95 codes were extracted and categorized into 4 groups: &ldquo;characteristics of today's lifestyle&rdquo;, &ldquo;forming factors&rdquo;, &ldquo;functions&rdquo;, and &ldquo;approaches&rdquo;. According to the findings, the factors forming lifestyle are as follows: Human, temporal, and environmental factors. The most important and influential component of lifestyle is the temporal factor. Due to the alterations in the temporal aspect, nowadays such characteristics as individualism, considerable power of choice, market orientation, and new behavioral patterns are the indices of people's lifestyles. These characteristics have caused alterations in urban spaces such as weakened social interactions, pluralism, status symbols, visualization of signs, and a multiplicity of shopping malls and leisure centers. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  767 - Explanation of Effective Parameters in the Contemporary Revitalization of the Historical Fabric of the Samen District of Mashhad with an Emphasis on Preserving the Identity of the Site
  Tina Farahbod Mohsen Tabassi Sanaz Saeidi Mofrad Vahid Ahmadi
  10.30495/ccd.2024.1994454.1233
  The historic urban context of Mashhad, which symbolizes the identity and heritage of several thousand years, has been seriously damaged in the modern era. On one hand, this damage is due to the emergence of new needs and functions, and on the other hand, it is due to th چکیده کامل

  The historic urban context of Mashhad, which symbolizes the identity and heritage of several thousand years, has been seriously damaged in the modern era. On one hand, this damage is due to the emergence of new needs and functions, and on the other hand, it is due to the emerging need for changes in the identity and function of its historical spaces. This research examines the role of physical, economic, and socio-cultural factors and parameters in contemporizing the historic urban context of the Mashhad metropolis, emphasizing the importance of identity preservation. The research method used in the current study is descriptive-analytical. For each of the physical, economic, and socio-cultural parameters of contemporization, indicators were considered based on the answers of experts using the Delphi technique. The data obtained from the questionnaire were processed using statistical software. Among the parameters, physical parameters received the highest score, while socio-cultural parameters received the lowest score in contemporizing the historic urban context of the Samen district of Mashhad. In the next step, the indicators of each parameter were ranked and categorized using the AHP method. The results indicate that the improvement of access to the context is the most crucial advantage of contemporizing the historical urban context. Conversely, the loss of context is the most significant disadvantage. Providing service infrastructure for livability is the most significant opportunity, and finally, the effects of prolonging the construction process are considered the most critical threats. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  768 - Identifying the Dimensions and Components of the Health-oriented Urban Form with An Emphasis on the Epidemic Disease: A systematic scoping review
  Helia Sareminia Fatemeh Mohammadniay Gharaei sanaz saeidi mofrad Sulmaz Ghahramani
  10.30495/ccd.2023.1976669.1181
  A review of human history, activity and technology shows that, the changes in the environment and the health of citizens have gone together as an inseparable factor. Cities are complex systems that Recent developments in the lifestyle of people have caused the emergence چکیده کامل

  A review of human history, activity and technology shows that, the changes in the environment and the health of citizens have gone together as an inseparable factor. Cities are complex systems that Recent developments in the lifestyle of people have caused the emergence of non-communicable diseases among the residents of cities. Furthermore, in recent decades, the world has witnessed a variety of emerging infectious diseases, some of which developed to pandemic world threatening outbreaks. This paper, as far as we know of, is the comprehensive and first review to evaluate relationship between the characteristics of urban form and urban health with an emphasis on epidemic diseases. Through a systematic review, the first step, compiled urban form characteristics that affect urban health, and then identified potential synergies and trade-offs between these dimensions. Research sources were examined based on the world's most authoritative scientific database. In the second step, resource retrieval was performed based on keywords, title and abstract, and finally, in the third step, analysis and conceptual model were developed. A framework based on the Health-oriented Urban Form (HUF) is proposed, synthesizing the inter linkages between urban form and urban health; providing a new holistic perspective on the topic. Looking at the communicable and non-communicable disease -physical and non-physical-urban form characteristics - technology and nature relationships simultaneously may contribute to practical guidance opportunity to build better and more sustainable societies and cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  769 - Explaining the model of “participatory development” (utilizing socio-spatial capacity building) in the process of urban regeneration in distressed urban neighborhoods (study example: Noghan Neighborhood in Mashhad)
  Shahaboddin Saeedian Fereshte Ahmadi Mona Erfanian
  10.30495/ccd.2023.1976486.1178
  In recent years, in order to revive the distressed urban textures, emphasis has been placed on the regeneration approach, and therefore the aim of this study is to explain the model of &ldquo;participatory development&rdquo; in the process of urban regeneration based on چکیده کامل

  In recent years, in order to revive the distressed urban textures, emphasis has been placed on the regeneration approach, and therefore the aim of this study is to explain the model of &ldquo;participatory development&rdquo; in the process of urban regeneration based on the socio-spatial capacities in the distressed urban areas. The method of information gathering from the library- field type and the data analysis method in the qualitative part, in order to identify the components from documentary researches and interviews with experts, the qualitative content analysis method in the quantitative part of the exploratory factor analysis (EFA) method using SPSS software and confirmatory factor analysis (CFA) with AMOS software. The study sample is Noghan Neighborhood in Mashhad .The statistical population includes all heads of households in Noghan neighborhood (about 300 people) and 169 of them were selected by random sampling.The results indicate that according the exploratory factor analysis and the repetition of five factors in it, it shows the appropriate validity of this model, and the parameters of the confirmatory factor analysis shown that the model has an acceptable fit. Finally, the component of social and cultural changes with a weight of 0.68 is in the first priority, and then the components of economic and physical-spatial changes with weights of 0.62 and 0.57 are placed in the second and third priorities. It is worth mentioning that the two components of governance-management and environmental quality and sustainable development have been placed in the final priorities, which, of course, cannot be ignored. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  770 - Identifying the physical form of Mashhad based on the analysis of economic trends During 1986-2021
  farid bashian Hadi Sarvari Toktam Hanaee Ali Akbar Sarvari
  10.30495/ccd.2023.1982020.1198
  In recent years, the physical form of Mashhad, as the second metropolis of the country, has been affected by macro economic indicators. In order to resist the impulses and pressure of the upcoming economic trends, it is necessary to measure the dimensions and the effect چکیده کامل

  In recent years, the physical form of Mashhad, as the second metropolis of the country, has been affected by macro economic indicators. In order to resist the impulses and pressure of the upcoming economic trends, it is necessary to measure the dimensions and the effect of the mentioned economic forces on the physical form of Mashhad in the past. Therefore The question of the current research is "What is the role of economic trends in the formation of the physical form of Mashhad ?".The approach of the current research is quantitative and a longitudinal survey research method has been used. In order to analyze the trend of economic indicators, the vector auto regression model has been used to measure the effects of variables on each other.Also Landsat satellite images have also been used to analyze the changes in the physical form of Mashhad city.The results of the research show that in recent years, the country's economic developments have led to an increase in the price of currency. This, along with other economic indicators, has caused inflation in the price of land, housing, and rent, and has prompted the city managers to reduce the inflation in land and housing by allowing the growth of Mashhad. The directions of development in the early years were generally in the north and east of the city, but in recent years, the city has expanded to the west and south. The results of the research show that the variables of exchange rate, Gini coefficient and unemployment rate have more stable effects than other economic variables on the physical form of Mashhad city in such a way that whenever one of these three variables is associated with a strong fluctuation, the physical form of Mashhad city is also affected. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  771 - Contextualism, Urbanism, And Informality: Developing A Proper Reading of Contextualism to Explain Informal Urbanism
  Ghulam Farooq Nadeem Seyed Moslem Seyed Alhosseini Toktam Hanaye Hadi Sarvari
  10.30495/ccd.2023.1993451.1230
  The urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehen چکیده کامل

  The urban informal development is undeniable reality of a great number of cities across the world. Hence, many urbanism studies have been devoted to this topic. These scholarships have used various theoretical frameworks to explain this phenomenon. However, no comprehensive theoretical base is available for the subject yet. Therefore, this study aims to formulate an alternative theoretical foundation relying on contextualist worldview capacities. The research has been conducted with descriptive-analytical methodology through the review of contextualist literature. The results of the study in the first step answer the questions about the origin, philosophical background, evolution process, approaches, and dimensions of contextualism. In the next step, the research developed a new reading of contextualism to be a suitable theoretical framework for informal urbanism studies. This reading explains informal urbanism relying on multiple ontologies, pragmatic and plural epistemology, mixed methodology, and inclusive-flexible analytical framework. In the theoretical dimension, the results have revealed the reductionism of the view promoting contextualism in urbanism, so have reformulated and customized it to explain informal development. In the scientific dimension, moreover, it proposed the reading of suitable policymaking for urban managers regarding the informal settlements. Such a platform is based on accepting contextual (local) realities and avoiding the mostly negative metanarratives. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  772 - Requirements for Flexible Housing Design in Worn-out Urban Fabrics (Case Study: Shaheed Maghoul Neighborhood located in the Worn-out Fabric of District 6 of Mashhad, Iran)
  Neda Rafati Sokhangoo Vahid Ahmadi Mohsen Tabassi Seyed Moslem Seyedalhosseini
  10.30495/ccd.2023.1994326.1231
  As the most human subject of architecture, housing and residential environments meet various needs of people and provide peace, health, nurture, and self-improvement [1]. Housing must be flexible to the circumstances growing or moving families face. Providing housing in چکیده کامل

  As the most human subject of architecture, housing and residential environments meet various needs of people and provide peace, health, nurture, and self-improvement [1]. Housing must be flexible to the circumstances growing or moving families face. Providing housing in worn-out urban fabrics deals with particular conditions. The Shaheed Maghoul Neighborhood is one of the worn-out fabrics of District 6 of Mashhad, where ethnic diversity can be witnessed. There are numerous non-Mashhadi individuals who did not build their houses and were forced to choose the pre-built residential units for living. The failure of the residential units to fulfill the needs of the residents through different stages of life brings about population relocation, followed by identity loss of the fabric. Flexibility is a proper response to solve housing in worn-out fabrics. In this study, which uses an applied objective and analytical methods, flexible housing provision strategies were initially identified. Next, the preferences of people of various ethnicities for changes to improve living conditions were introduced through a survey method in the study area. Considering the type of life stage people were in, strategies regarding flexibility were identified. According to research results, the cultural characteristics of people living in the urban fabric favor different strategies to meet housing needs in all life periods. Thus, to decrease housing problems in worn-out urban fabrics, attention to cultural and ethnic differences will be fundamental to the effectiveness of the design. However, the divisibility of units in worn-out urban fabrics is suggested among all flexibility strategies. In general, the research results can serve as a guide to enhancing housing quality in worn-out fabrics. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  773 - An Investigation of the Effect of Environmental Security Component on the Mental Health of Citizens in Urban Spaces: A Case Study of Janbaz Square in Mashhad
  Nadia arbab Sanaz Saedi Monfared
  The crisis of unsuitability of urban spaces threatens the mental health of citizens in mental dimensions. Lack of security in urban spaces is one of the factors influencing such a crisis. In such circumstances, it is necessary to adopt new approaches to urban planning t چکیده کامل

  The crisis of unsuitability of urban spaces threatens the mental health of citizens in mental dimensions. Lack of security in urban spaces is one of the factors influencing such a crisis. In such circumstances, it is necessary to adopt new approaches to urban planning to promote the environmental health of citizens. Environmental security is one of the mental health components in urban spaces. Optimal and practical design of built spaces will reduce crime occurrence and increase security in urban spaces. A safe urban space encourages appropriate activities and threatens inappropriate ones. By increasing the presence of citizens and their supervision over conditions, the observation by others will be possible, the level of social interaction will increase and the security will enter the environment. The research method of the current study is analytical-interpretive and it has been carried out through a field-based survey. In the first step, the criteria for assessing the impact of security on the mental health of citizens in urban spaces were extracted from reliable internal and external sources and then, using a questionnaire, people's opinions were collected (n = 150). The data of the questionnaires were entered in SPSS software. Based on the exploratory factor analysis technique, the variables were classified into 5 factors explaining the feeling of security, including: noise pollution, favorable green space, lack of blind spots, amenities and lighting. Then, using Friedman test, Pearson test and T test, the relationship between the five factors and the feeling of security in the field was measured. It was found out that the most effective component in mental health is favorable green space, and lighting has the least effect on mental health. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  774 - Participatory Planning; Providing Conceptual Model of Factors Affecting Children's Participation in Urban Planning
  Hadi Sarvari
  This paper aims to present a conceptual model for analyzing the factors affecting the participation ofchildren in urban planning. One of the effective ways to implement urban development projects is toincrease citizens&rsquo; participation in the preparation and impleme چکیده کامل

  This paper aims to present a conceptual model for analyzing the factors affecting the participation ofchildren in urban planning. One of the effective ways to implement urban development projects is toincrease citizens&rsquo; participation in the preparation and implementation of such schemes. Due to the age andawareness of children from the city, their participation is associated with a particular sensibility in the city.Therefore, the accompaniment of children in urban affairs requires a comprehensive and holistic view.Although urban planning research has emphasized the need for the participation of all segments of society,including children, so far, but few has comprehensively provided a conceptual framework for theparticipation of children in urban planning. The participation of children is influenced by many factors;however, most research has focused on limited aspects. This paper discusses the history of children'sparticipation in the widespread expression of theorists in this field. The methodology is based ondocumentary research methodology, which mainly contains information and results provided by previousauthors and researchers in the respective filed discussed. Documentary research method has beenconsidered as a comprehensive and technical way to strengthen other qualitative methods. Finally, theconceptual model is presented. The proposed model covers the field of software including rules andeducation, and hardware domain, including planning institutions and urban management institutions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  775 - A Comparative Study of the Role of Integrated Urban Management in Local Economic Development: A Case Study of Iran and South Africa
  foad Sahabi toktam Hanaei
  Today, on one hand, the need for "integrated urban management" to manage urban public affairs has become increasingly clear, given the spatial and demographic growth and the complexity of the issues and challenges of cities. On the other hand, one of the holistic approa چکیده کامل

  Today, on one hand, the need for "integrated urban management" to manage urban public affairs has become increasingly clear, given the spatial and demographic growth and the complexity of the issues and challenges of cities. On the other hand, one of the holistic approaches to urban planning to tackle current urban problems, especially in large cities, is the participatory approach of &ldquo;Local Economic Development&rdquo; (LED). Both integrated urban management strategies and the development of the local economy are presented as comprehensive and consistent models for the economic development of urban, regional and local environments. Therefore, the present study aims at a comparative study of the role of integrated urban management in the development of local economy. In the first step, indicators and components related to both approaches are extracted and then analyzed and selected in the study areas of the present study, namely, Iran and South Africa. This research is an analytical-descriptive study in terms of purpose, application and methodology, and its data collection was based on the study of library and documentary sources and their content analysis. The results of the study in both Iran and South Africa show that Iran has a leadership focus compared to South Africa on some areas of integrated urban management, such as coordination between the executive activities of city affairs agencies. The meta-organization has major weaknesses in organizing the dispersal of city affairs management, reporting the organization's performance to its citizens, the existence of trusts among the managers of the municipal affairs agencies, as well as the solidarity between the trustees of the urban affairs. Unfortunately, there are also problems with the development of the local economy in terms of creating economically productive programs, as well as providing daily urban services for low-income people. It can, therefore, be concluded that the local government and urban management systems, especially in the countries under study, have influenced the development of the local economy, in different ways, with the exception of the mechanisms and decisions related to the local economy in Africa. The South is largely responsible for local management tasks and functions, while in Iran it is usually not one of the main tasks of local management and is mostly in the area of macro management. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  776 - Using A Choice Experiment to Measure the Development of Large Urban Redevelopment Projects: The Case of Tehran Urban Redevelopment Project
  Mojtaba Rafieian Ali Asgary Zahra Asgarizadeh
  Tehran has experienced significant physical changes in recent years through various development and redevelopment projects. Navab project which started in 1994 has been one of the largest urban renovations in modern urban planning in Iran. Choice experiment method (CEM) چکیده کامل

  Tehran has experienced significant physical changes in recent years through various development and redevelopment projects. Navab project which started in 1994 has been one of the largest urban renovations in modern urban planning in Iran. Choice experiment method (CEM) has been used to assess some of the hidden and unaccounted social and environmental costs of this project. The results show that people were willing to pay significantly higher prices for houses that would provide them with cleaner, safer and more secure as well as more social networking opportunities as compared to the houses that were built as part of the redevelopment project. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  777 - Study on Contemporary Interventions in the Historical Fabric of Mashhad
  Amidoleslam Saghatoleslami
  City of Mashhad has an international status and is a cultural center in the Islamic world, particularly for the Shiite Muslims. This study investigates physical interventions in the historical fabric of Mashhad in contemporary century from the first Pahlavi to the post چکیده کامل

  City of Mashhad has an international status and is a cultural center in the Islamic world, particularly for the Shiite Muslims. This study investigates physical interventions in the historical fabric of Mashhad in contemporary century from the first Pahlavi to the post Islamic Revolution period. Research methodology is descriptive and historical study. For collecting data, all plans, documents and texts about interventions in the historical fabric of Mashhad have been surveyed. This historical research will help us for better planning and designing in the future. Physical interventions in the historical fabric of Mashhad with 5 criteria (theory of intervention, objectives of intervention, method of intervention, kind of development plan and impacts of interventions) are analyzed in several periods. Results show that urban development plans in the historical fabric of Mashhad in this century (as well as some other historical cities) can be considered a pragmatic and modernistic approach. This study has resulted to get gradual orientation toward urban reconstruction and rebuilding of the inner city in the urban development plans of Mashhad, and has paid less attention to the urban rehabilitation and urban regeneration of the existing fabric. The upgrading of the quality and method of intervention must occur in the historical fabric of Mashhad in the future. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  778 - Integration of Rail and Air Transport; Approach to Adjusting the Effects of the Airport on The City Airport on Surrounding Urban Areas (Case Study: Mehrabad International Airport)
  Javad kamali Reza kheyroddin
  Airports that once were located out of the city because of the community needs, have gradually created challenges with the physical growth of the city and being surrounded by the urban areas. Inner-city airport on the one hand leads to environmental, social and other is چکیده کامل

  Airports that once were located out of the city because of the community needs, have gradually created challenges with the physical growth of the city and being surrounded by the urban areas. Inner-city airport on the one hand leads to environmental, social and other issues for residents of the surrounding areas and on the other hand, the airport is in the bottleneck for developmentin line with the increasing growth of cargo and passengers. Organizing inner-city airport issues in its affecting area requires limitation on the functioning of the airport. By reducing the airport performance, air travel demand should be offset through other modes of transport that in addition to responding to passenger demand, improve issues related to the surrounding urban areas. Development of high-speed rail network on an inter-city scale is one of the alternatives for air transport need. The study aimed to investigate the relation between rail and air transportation in Mehrabad inner-city airport to meet air transportation demand and adjusting its negative effects on the surrounding urban areas. Pursuing research objective is based on an approach to study concepts and experiences through the comparative analytical method. The results show that developing high-speed rail transport is an appropriate alternative to air transportation at distances less than 800 km. Finally, by studying and detecting Mehrabad issues in its affected urban area, requirements and the way of developing the rail network in relation to Mehrabad airport are described. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  779 - Identification and evaluation of physical indicators affecting emergency accommodation and safe places with physical resilience approach Case study: District 11 of Mashhad
  Hamideh Deloui Sanaz Saeidi Mofrad
  One of the factors that can affect crisis management is the resilience of urban areas. If we can make the regions resilient, in the next step we will be able to take the necessary measures after the crisis. The aim of this study is to analyze the physical indicators of چکیده کامل

  One of the factors that can affect crisis management is the resilience of urban areas. If we can make the regions resilient, in the next step we will be able to take the necessary measures after the crisis. The aim of this study is to analyze the physical indicators of resilience in District 11 of Mashhad. Research indicators in the discussion of physical resilience are the length of the main pipes of the facility, the network of arterial passages, buildings over 30 years old, hospital beds in proportion to population, area built and earthquake-resistant buildings. In relation to the location of these spaces, indicators of access to the communication network, medical services and population density and distance from fault factors, canals, aqueducts, gas and CNG stations, gas and electricity transmission lines, high-rise areas, high-rise buildings, the measurement is located. The research method is descriptive-analytical and applied in terms of purpose. For data analysis, the method of average sum of optimal distance distances is used, which is a quantitative method. In discussion of locating safe spaces, GIS software with Boolean location model method has been used. The results indicate that region 11 of Mashhad is physically resilient and the region has been proposed as suitable and unsuitable zones for location. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  780 - The Environmental and Social Manifestation of Islamic-Iranian Urban and Architectural Configuration
  Seyed Majid Mofidi Shemirani
  The recent increase in Islamic awakening in many Muslim societies have created a momentum to the rise of contextual necessity for Islamic culture. Islam framed in cities as a religion and lifestyle. City morphology based on Islamic ideology has brought interest to the d چکیده کامل

  The recent increase in Islamic awakening in many Muslim societies have created a momentum to the rise of contextual necessity for Islamic culture. Islam framed in cities as a religion and lifestyle. City morphology based on Islamic ideology has brought interest to the discussion among the specialists and professionals in Muslim world for many decades particularly in Iran. This goal can be achieved by experts and intellectuals and its particularity should be defined and illustrated. The present paper attempts to synopsize and express some visions of contemporary and future urban form and architecture for Muslim cultures and societies particularly Iran. This research attempts to pursue the main frameworks for the study of cultural fabrics reflecting on urban configuration, and also delineates the qualities of spatial aspects, and make some recommendations at the end. This effort is a tentative rebirth which, it is hoped, will stimulate further discussion and research on the merits of the Islamicity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  781 - The Analysis of Neighborhoods’ Sustainability with Imperative Factors (Case Study: Regions in Mashhad Metropolitan Area)
  Seyed Moslem Seyedalhosseini Mostafa Akbari Motlaq
  Currently, sustainability has become a significant issue in urban revisions due to the consequences of unequal urban development. In order to increase the sustainability in a city, the criteria of sustainable development should be considered for neighborhoods as the mai چکیده کامل

  Currently, sustainability has become a significant issue in urban revisions due to the consequences of unequal urban development. In order to increase the sustainability in a city, the criteria of sustainable development should be considered for neighborhoods as the main module of a city. Neighborhoods&rsquo; sustainable development includes various dimensions which are required for recognizing and defining the indicators and their priorities. Consciousness about operative factors of residential neighborhoods and their priorities, provides a foundation for sustainable development of a city. The objective of this paper is to identify and analyze the major factors in the field of residential neighborhoods&rsquo; sustainability. In order to achieve this aim, two districts were taken as case studies: one with historical background and organic urban fabric (Sarab area) and the other one with modern society and gridline urban fabric (Sajjad area) that have different physical, economic, and social contexts. Their overall conditions have a significant role in the resolution of sustainability criteria. The research method of this paper is descriptive-analytical; information was collected using 310 questionnaires filled by individuals who are the residents of the neighborhoods. The calculation process (factor analysis) was carried out for five main features consisting of economic, social, environmental, physical, and managerial. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  782 - Assessment of Social Interaction in Sense of Place: Rethinking the Design of Neighborhood Center in Urban space, Case study: Boshrooyeh City
  hero farkisch
  Environmental psychology has been reinforced by focusing on the experiential sense of place in urban environment. In Iranian urban researches, the role of neighborhood center design to reinforce the social interaction and sense of place has not been adequately explored. چکیده کامل

  Environmental psychology has been reinforced by focusing on the experiential sense of place in urban environment. In Iranian urban researches, the role of neighborhood center design to reinforce the social interaction and sense of place has not been adequately explored. The purpose of this study was to explore this claim that neighborhood center with its unique attributes can provide an approproiate place that residents promot their interaction within. The study was conducted in the form of a survey, with data being gathered via questionnaire from 174 randomly selected residents. Miandeh neighborhood center of Boshroyeh city in Iran was conducted as a case study. Analysis revealed that use singularity and appearance of alley encourage interaction between people in neighborhood center. The results also demonstrated that social interaction has an impact in increasing the sense of place in residents due to their interaction with other neighbors. The paper concludes by emphasizing that planners should consider the NC in design of urban space due to its contribution in the social interaction and sense of place in residents. Ultimately, existing elements in neighborhood center can create effective factors to make the image in people&rsquo;s memories and provide social network and interaction between people with a place. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  783 - عملکرد مدیریت شهری در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی: منطقه ثامن مشهد)
  سیده الهام داوری محمد مولایی قلیچ مرضیه امینی مجتبی جعفری سیریزی
  بافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلان‌شهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی اس چکیده کامل

  بافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلان‌شهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی است. شیوه¬ جمع آوری اطلاعات کتابخانه¬¬ای ¬و میدانی -است. برداشت‌های¬ میدانی ¬شامل ¬توزیع¬ و تکمیل ¬پرسشنامه¬ توسط ¬کارشناسان¬ و مدیران ¬شهری¬ و ¬شهروندان¬ ساکن¬ در محدوده ¬منطقه ¬ثامن، در کلان‌شهر مشهد است¬، که بین 376 نفر از شهروندان مشهد و 152 نفر ازکارشناسان¬ و مدیران شهری به صورت نمونه‌گیری¬ تصادفی ¬ساده توزیع شده است. به منظور تجزیه¬ و تحلیل -داده‌ها در قسمت کمی از آزمون t تک نمونه¬ای، آزمون t زوجی، آزمون رتبه‌بندی فریدمن با استفاده از نرم افزارهای SPSS و لیزرل صورت گرفته است. نتایج ارزیابی وضعیت مدیریت بازآفرینی در سطح ¬بافت ¬فرسوده ¬مرکز شهر در وضعیت نامطلوب ¬ارزیابی ¬شده است. ابعاد مدیریت بازآفرینی ¬در ماندگاری جمعیت در این ¬محدوده ناموفق بوده، همچنین با توجه ¬به ¬آزمون¬ رتبه¬بندی ¬فریدمن عامل اقتصادی با دارا بودن ¬پایین رتبه (36/1) در میان¬ ابعاد بازآفرینی تاثیر بیشتری را در عدم ارتقاء مدیریت بازآفرینی ¬در بافت‌فرسوده ¬مرکز شهر مشهد(منطقه ثامن) دارا می¬باشد. بنابراین (منطقه ثامن) با استفاده از اصول طراحی و معماری خاص آن ¬می¬تواند چهره¬ی زیبایی به شهر دهد که این امر به ¬واسطه¬ی مشارکت شهروندان و ایجاد تمایل¬در آن¬ها درصورت رفع مشکلات ¬موجود در بافت¬ها و فراهم¬کردن ¬امکانات در همه ابعاد فوق عملی خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  784 - ادراک معنایی بانوان از فضاهای شهری پس از طرح توسعه با استفاده از نظریه زمینه ای
  حمید پورحسین روشن هاشم داداش پور
  هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد موثر ادراکی بانوان در استفاده از فضا و تبیین نظریه ای بر درک زنان از پیامدهای برنامه ریزی توسعه جدید حرم خواهر امام رضا(ع) بود. پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و روش آن مردم نگاری می باشد. داده ها با استفاده از روش های مشاهده مشارکتی و تکن چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد موثر ادراکی بانوان در استفاده از فضا و تبیین نظریه ای بر درک زنان از پیامدهای برنامه ریزی توسعه جدید حرم خواهر امام رضا(ع) بود. پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و روش آن مردم نگاری می باشد. داده ها با استفاده از روش های مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه گردآوری شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش"نـــظریــه زمینه ای" استفاده شده است. بر اساس روش نمونه گیری کیفی ـ هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، سی و هفت نفر از بانوان 20 تا 40 سال محله ساغری سازان رشت در این مطالعه شرکت کردند. با استفاده از روش &ldquo;نظریه زمینه ای&rdquo;و کدگذاری داده ها، 10مقوله هسته نهایی از یافته های اولیه استخراج شدند. نتیجه نهایی این بررسی بر &ldquo;بازگشت به امنیت و آسایش پیشین مجموعه&rdquo; تاکید داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  785 - نقش زنان در شکل گیری فضاهای شهری
  محمد مهدی مولایی آرزو لطفی
  هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین ضوابط و چهارچوب طراحی یا مدول از فضاهای شهری جهت زنان بود. جامعه مورد بررسی زنان است که نیازهای شهری معضلات و کمبودهای فضا در اجتماع آنان در گذر تاریخ مورد توجه قرار نگرفته بود. طرح پژوهشی کاربردی است. ابزار گردآوری با استفاده از داده های ک چکیده کامل

  هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین ضوابط و چهارچوب طراحی یا مدول از فضاهای شهری جهت زنان بود. جامعه مورد بررسی زنان است که نیازهای شهری معضلات و کمبودهای فضا در اجتماع آنان در گذر تاریخ مورد توجه قرار نگرفته بود. طرح پژوهشی کاربردی است. ابزار گردآوری با استفاده از داده های کتابخانه ای و پایگاه های پژوهشی مرتبط به حوزه معماری و شهرسازی زنان بود. مبانی نظری جمع آوری شده با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درگذشته جایگاه و فعالیت زنان در عرصه های شهری بیشتر بوده وتعریف مشخص تری داشته است و زنان در آسایش و امنیت به فعالیت های روزمره خود رسیدگی می کردند. برخلاف گذشته در جوامع امروزی عدم توجه به بافت فضای عمومی و اختصاص دادن مکانی اجتماعی مناسب بانوان، فقدان امنیت را به ارمغان آورده است. در دنیای مدرن حاکم بر جامعه نیاز های زنان از برنامه های شهرسازی و معماری کامل حذف شده و محیط به فضای کاملاً مردانه ای تبدیل شده است. مؤلفه های نیاز روحی، جسمی، امنیت و تفاوت های فیزیولوژیکی بین زنان و مردان از عوامل اصلی و بسیار تأثیرگذار در کیفیت فضاهای شهری مناسب بانوان محسوب می شوند. ارتباط این مؤلفه ها با ضوابط طراحی شهری می تواند کمک شایانی به ساخت شهر همسو با بانوان و محرک حضور بیشتر آنها در جامعه باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  786 - حقوق زنان در حوزه حقوق شهری در پرتو اسناد بین المللی حقوق بشر
  شهرام سلامی محمد مظهری
  هدف پژوهش حاضر بررسی حقوق زنان در حوزه حقوق شهری در پرتو اسناد بین المللی حقوق بشر می باشد. جامعه پژوهش حقوق زنان می باشد. نمونه مورد بررسی حوزه حقوق شهری زنان بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه‌ای با بررسی حقوق زنان در اسناد بین ا چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی حقوق زنان در حوزه حقوق شهری در پرتو اسناد بین المللی حقوق بشر می باشد. جامعه پژوهش حقوق زنان می باشد. نمونه مورد بررسی حوزه حقوق شهری زنان بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه‌ای با بررسی حقوق زنان در اسناد بین المللی حقوق بشر و تطبیق آن ها با قانون اساسی و قوانین حوزه شهری (حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) انجام شد. با استفاده از تحلیل توصیفی نتایج نشان داد که زنان در بسیاری از کشورهای در حال توسعه از حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بهره کمتری نسبت به مردان می برند. هم چنین حقوقی هم چون حق اشتغال، حق بهره‌مندی از حداقل امکانات مالی برای داشتن زندگی شرافتمندانه، حق حضور و مشارکت در فضاهای مختلف اجتماعی و فرهنگی، حق برخورداری از تسهیلات مناسب جابجایی در شهر، حق امنیت اجتماعی و شهری، حق مشارکت در کلیه برنامه‌ریزی‌ها و تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و شهری، حق سلامت و حق آموزش از مهم‌ترین حقوق زنان در حوزه حقوق شهری می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  787 - مؤلفه های روان شناختی و فرهنگی طراحی فضای شهری مختص بانوان
  پدرام حصاری
  10.22034/jwcp.2023.708048
  هدف پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه های روان شناختی و فرهنگی طراحی فضای شهری مختص بانوان بود. جامعه پژوهش تمام متون و اسناد فضاهای شهری بود. نمونه پژوهش مطالب مربوط به فضاهای شهری مختص بانوان شهر تهران بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخان چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه های روان شناختی و فرهنگی طراحی فضای شهری مختص بانوان بود. جامعه پژوهش تمام متون و اسناد فضاهای شهری بود. نمونه پژوهش مطالب مربوط به فضاهای شهری مختص بانوان شهر تهران بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای انجام گرفت. یافته ها نشان داد که پارک ها و فضاهای سبز مختص بانوان یکی از مراکز مهم خدمات رفاهی و تفریحی است که علاوه بر جنبة بهداشتی و روانی، در توسعه پایدار شهری و بهبود کیفیت زندگی بانوان اهمیت بسزایی دارد. ایجاد بازارچه‌های کارآفرینی، استفاده نیروهای آموزش دیده در نگهداری پارک و برخی مسائل فنی آنان و اداره مکان ها موقعیت مناسب و امنی در اختیار تعدادی از زنان جویای کار قرار خواهد داد. پارک های ویژه زنان با اختصاص مکانی سرسبز و آزاد برای استفاده از نور خورشید و امکانات ورزشی و تفریحی مسئله سلامت روانی و جسمانی را مد نظر قرار داده و با متمرکز کردن تعداد زیادی از زنان در محل پارک و برگزاری کلاس های آموزشی- بهداشتی و ورزشی به این ضرورت اصلی جامعه خواهد پرداخت. با توجه به آداب و رسوم و فرهنگ مردم، نیاز به احداث فضایی باز مخصوص بانوان جهت تفریح، ورزش و تخلیه هیجانات روحی وجود دارد. در نظر گرفتن فضایی مختص بانوان با طراحی خاص، که منطبق با فرهنگ جامعه باشد بسیار ضروری است. با توجه به دین اسلام، که محور فرهنگ جامعه است احداث پارک بانوان نه تنها موجب کاهش ارزش زن نمی شود بلکه نشان از توجه به زنان می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  788 - Study of Different Utilization of Arak Urban Wastewater Using the Analytic Hierarchy Process
  رضا جعفری نیا جواد وروانی مهدی فولادی پناه
  The water crisis in arid and semi-arid areas causes more integrated studies regarding the utilization of urban wastewater. In this research, the analytic hierarchy process was conducted in 2014 according to the relative weight of criteria resulted from a questionnaire a چکیده کامل

  The water crisis in arid and semi-arid areas causes more integrated studies regarding the utilization of urban wastewater. In this research, the analytic hierarchy process was conducted in 2014 according to the relative weight of criteria resulted from a questionnaire and a primary normal matrix. The results showed that the criteria including the quality of wastewater and benefit per cost were the most restrictive criteria that have the highest relative weight percentage as much as 22 and 21.5%, respectively. The other criteria were the public acceptance, government&rsquo;s supportive policies potential of the area, and distance of feeding area with the water treatment plant with a percentage as much as 20.2, 14.6, 11.5, and 10.4%, respectively. The agricultural lands irrigation with the highest rank as much as 27.5% was preferred, which indicates that the use of Arak urban wastewater should be prioritized for agricultural irrigation. The second alternative is related to the rehabilitation and development of marginal pasture of Meighan Desert with a preference as much as 20% as the next priority. In addition, other utilization alternatives were the timberland and Greenwood, recharge of groundwater, and industry with a percentage as much as 18.7, 17.8, and 15.9%, respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  789 - Evaluation and analysis of hydraulic components affecting Resilience on urban floods in Tehran city
  کوشا خاتونی مارال نظز محمد نرگسی فربد لؤلؤ
  Resilience of urban systems against floods means the stability and resistance of these systems against damage caused by floods and their ability to recover and quickly return to normal conditions after occurrence of a natural disaster, i.e. floods. One of the important چکیده کامل

  Resilience of urban systems against floods means the stability and resistance of these systems against damage caused by floods and their ability to recover and quickly return to normal conditions after occurrence of a natural disaster, i.e. floods. One of the important issues faced by settlements, especially metropolises, in recent decades, despite the large population and physical density, is natural hazards, including urban floods. Resilience against urban floods is one of the important and complex issues in Studies of water and hydraulic structures have recently attracted the attention of many researchers, because by examining this concept, resilient and non-resilient points can be determined and efforts can be made to maintain and increase its resilience. Since the increasing population in Tehran city has created problems and challenges in terms of urban flood management, the researchers of this study tried to measure and interpret the important and influential components of resilience in the hydraulic index. The purpose of this research is to evaluate urban resilience against natural hazards with an emphasis on urban flood management in Tehran city. The research results show that Tehran's districts 22, 20 and 5 have the most resilience and districts 9, 10, 11 and 17 have the least resilience in terms of the hydraulic component among the regions پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  790 - Providing practical solutions to reduce water consumption in Mashhad
  وحید یزدانی الهام یاری هادی نجف زاده سمانه توکلی امینیان سپیده یکه باش
  Population growth and redistribution and changing production and consumption patterns are two factors that define the vulnerability of an area, economic sector or population group to water resources. The present study offers suggestions for reducing water consumption ac چکیده کامل

  Population growth and redistribution and changing production and consumption patterns are two factors that define the vulnerability of an area, economic sector or population group to water resources. The present study offers suggestions for reducing water consumption according to Mashhad conditions and its effectiveness is presented. Also the necessary conditions for achieving a lasting coalition are provided based on game theory. Results show it is possible to prevent the loss of about 35 to 52 million cubic meters per year by repairing worn-out water supply lines. However, this solution requires extensive planning, costly and time consuming process. If it is possible to replace treated water with treated wastewater in 10 to 20% of urban consumption, it is finally possible to store about 17.5 to 35 million cubic meters of drinking water per year. The mentioned solutions such as educational and cultural solutions to reduce water consumption in the home sector are short-term and relatively less costly solutions if these solutions lead to a reduction in consumption on average. In the household sector, by 15 to 20 percent, we will eventually save 21 to 28 MCM per year in municipal water consumption. Currently, only 20% of the water needed in green space is supplied from drinking water sources, which is about four million cubic meters per year. Therefore, by replacing this amount with non-drinking water, it can store 4 million cubic meters of drinking water annually. If solutions are found to reduce consumption in the industrial and commercial sectors and lead to a 10 to 20 percent reduction in water consumption in these two sectors, it will ultimately lead to savings of 1.5 to 3 MCM Water will be in the year. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  791 - شناسایی و رتبه‌بندی شاخص های موثر بر مسیریابی و زمان‌بندی حمل‌ونقل شهری پایدار با استفاده از تصمیم‌گیریهای چندمعیاره
  shiba masoumi Seyyed Mohammad Hadji Molana Mehrdad Javadi Amir Azizi
  10.30495/imj.2022.1928040.1597
  چکیدهمطالعه حاضر با روش شناسی توصیفی- تحلیلی و استفاده از روش‌های دلفی، بهترین-بدترین و بهترین اولویت، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی شاخص‌های پایداری حمل‌و‌نقل شهری انجام گرفته است. جهت دستیابی به شاخص‌های حمل‌و‌نقل پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، رتبه‌بندی چکیده کامل

  چکیدهمطالعه حاضر با روش شناسی توصیفی- تحلیلی و استفاده از روش‌های دلفی، بهترین-بدترین و بهترین اولویت، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی شاخص‌های پایداری حمل‌و‌نقل شهری انجام گرفته است. جهت دستیابی به شاخص‌های حمل‌و‌نقل پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، رتبه‌بندی معیارها براساس مطالعات کتابخانه‌ای، و نظر خبرگان انجام گرفت تا فقط معیارهایی که از اهمیت زیادی بر روی مسئله پژوهش برخودار هستند، وارد روش دلفی شده و با صرفه‌جویی در زمان و تعداد رفت ‌و برگشت کمتری، معیارهای ارزیابی، نهایی گردند. معیارهای نهایی با استفاده از روش بهترین- بدترین و روش بهترین اولویت، وارد فرآیند وزن‌دهی و رتبه‌بندی شدند. مقایسه نتایج دو روش بهترین-بدترین و بهترین اولویت با استفاده از روش‌های آماری انجام شد و با توجه به اینکه رتبه‌بندی معیارها در هر دو روش یکسان شد و ضریب همبستگی اسپیرمن 1+ بدست آمد، پس همبستگی قوی بین معیارها برقرار است، ضریب همبستگی پبرسون جهت مقایسه وزنها 0/989و میزان معنی داری صفر بدست آمد که نشان دهنده رابطه قوی بین متغیر ها است . لذا رتبه‌بندی و وزن‌دهی حاصل از دو روش مورد قبول واقع شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  792 - ارائه الگوی پیشایندها و پسایندهای جابجایی مدیران در مدیریت شهری
  سعید بیژنی اول حمید رضائی فر مهدی محمود زاده محمد محمدی
  این پژوهش با هدف شناسایی پیشایندها و پسایندهای جابجایی مدیران شهری در مجموعه شهرداری مشهد انجام شده است. رویکرد این تحقیق، استقرائی بوده و راهبرد اصلی آن به روش تجربه زیسته (پدیدار شناسی) می‌باشد. وجود مبنا و الگویی پژوهش شده در این مقوله قطعا می‌تواند در جهت توسعه مفاه چکیده کامل

  این پژوهش با هدف شناسایی پیشایندها و پسایندهای جابجایی مدیران شهری در مجموعه شهرداری مشهد انجام شده است. رویکرد این تحقیق، استقرائی بوده و راهبرد اصلی آن به روش تجربه زیسته (پدیدار شناسی) می‌باشد. وجود مبنا و الگویی پژوهش شده در این مقوله قطعا می‌تواند در جهت توسعه مفاهیم و مصادیق مرتبط با موضوع تحقیق در مدیریت شهری بویژه شهرداری ها کمک شایانی نماید . یافته های پژوهش بعنوان یک نمونه ملموس در مدیریت شهری ، می‌تواند جابجایی مدیران در شهرها را بسیار حیاتی و موثر دانسته و آن را تابع درک صحیح مدیران ارشد و وجود راهبردی مناسب و رویه ای منطقی در جابجایی مدیران معرفی نماید. در این پژوهش با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته (روش کلایزی) با 12نفر از مدیران شهری وخبرگان دانشگاهی، مطالب با کمک نرم افزارMAXQDA پیاده سازی و کدها استخراج شده است. در ادامه با احصاء عناوین مهم پیشایندها و پسایندها، آنها را به دوگروه مثبت ومنفی تقسیم و عوامل موثرهر دسته تعیین و ویژگی های دسته ها مشخص شده است. درپایان بر اساس یافته های تحقیق، الگویی برای پیشایندها وپسایندهای جابجائی مدیران در مدیریت شهری ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  793 - اعتبارسنجی الگوی جابجایی مدیران شهری در شهرداری مشهد
  سعید بیژنی اول حمید رضائی فر محمد محمدی مهدی محمود زاده
  مقوله ثبات و جابجایی مدیران در رسیدن به اهداف و ماموریت های هر سازمانی بسیار موثر میباشد. لذا یکی از رسالت های پژوهشگران عرصه مدیریت بررسی این موضوع است، از همین روی تحقیق حاضر با هدف اعتبار سنجی الگوی پیشایندها و پسایندهای جابجایی مدیران در شهرداری مشهد تهیه و تدوین شد چکیده کامل

  مقوله ثبات و جابجایی مدیران در رسیدن به اهداف و ماموریت های هر سازمانی بسیار موثر میباشد. لذا یکی از رسالت های پژوهشگران عرصه مدیریت بررسی این موضوع است، از همین روی تحقیق حاضر با هدف اعتبار سنجی الگوی پیشایندها و پسایندهای جابجایی مدیران در شهرداری مشهد تهیه و تدوین شده است. جامعه آماری، 300 نفر از مدیران میانی و اجرایی شهرداری مشهد بوده که براساس جدول مورگان، 196 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری، تصادفی ساده، و ابزار گردآوری داده ها با کمک پرسشنامه محقق ساخته صورت پذیرفته است. برای سنجش روایی پرسشنامه علاوه بر روایی ظاهری و محتوایی از تحلیل بارعاملی تائیدی و برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که بیش از0.7 بوده است.در تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش های آماری توصیفی(جداول فراوانی و نمودارهای ستونی) و درآماراستنباطی از آزمون آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تاییدی و روش معادلات ساختاری بمنظور بررسی سؤالات پژوهش و با کمک نرم افزار SPSS و نرم افزار PLS بهره گرفته شده است. شاخص‌های برازش مدل نیز بیانگر کیفیت مناسب مدل بودند. درپایان نیز ضمن تبیین ابعاد مختلف پیشایندها و پسایندهای مثبت و منفی جابجایی مدیران، پیشنهادات کاربردی در این ابعاد ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  794 - بررسی تطبیقی رابطه بین فرهنگ سازمانی با سلامت سازمانی در شرکت‌های دولتی ایران به منظور ارایه مدلی مطلوب
  مهران دریا قلی بیگی علیرضا منظری توکلی سنجر سلاجقه ایوب شیخی
  این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی رابطه بین فرهنگ سازمانی با سلامت سازمانی در شرکت‌های دولتی ایران به منظور ارایه مدلی مطلوب (مطالعه موردی تطبیق شرکت گاز استان کرمان با شرکت آب و فاضلاب شهری استان کرمان) انجام شد. ابتدا مولفه‌های هر یک از متغیرها با توجه به مطالعات کتابخانه چکیده کامل

  این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی رابطه بین فرهنگ سازمانی با سلامت سازمانی در شرکت‌های دولتی ایران به منظور ارایه مدلی مطلوب (مطالعه موردی تطبیق شرکت گاز استان کرمان با شرکت آب و فاضلاب شهری استان کرمان) انجام شد. ابتدا مولفه‌های هر یک از متغیرها با توجه به مطالعات کتابخانه‌ای مورد شناسایی قرار گرفت و در ادامه با استفاده از نظرات خبرگان مورد تایید قرار گرفت. این پژوهش بر حسب هدف، توسعه‌ای- کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است. ابتدا مولفه‌های فرهنگ سازمانی از طریق مطالعات کتابخانه‌ای شناسایی شد و با استفاده از روش دلفی و نظرخواهی از خبرگان تحقیق مورد تائید قرار گرفتند. جامعه آماری این پژوهش شامل دو گروه خبرگان و کارمندان شرکت گاز و آب و فاضلاب شهری استان کرمان می‌باشد. برای بررسی فرضیات از آزمون t تک نمونه‌ای، آزمون t دو نمونه‌ای و مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌ افزار 25 spss و اسمارت پی‌ال‌اس (Smart pls3) استفاده شد. نتایج حاصل از تطبیق نشان داد که از دیدگاه خبرگان مولفه‌ها در دو جامعه آماری تفاوتی ندارد و با مولفه‌های یکسان می توان فرهنگ سازمانی در دو شرکت را مورد سنجش قرار داد اما فرهنگ سازمانی در دو شرکت تفاوت معنی داری داشتند. همچنین نتایج نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و مولفه‌های آن: فرهنگ مشارکتی، فرهنگ همانندی، فرهنگ انطباق‌پذیری و فرهنگ ماموریتی و سلامت سازمانی در شرکت گاز و آب و فاضلاب شهری استان کرمان رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  795 - تاثیر کرونا بر بافت های تجاری با رویکرد اقتصادی (نمونه مورد مطالعاتی محدود بازارگل محلاتی منطقه 14 شهرداری تهران)
  سامان ابی زاده سیده سپیده قلمرو روژین مرزی مرتضی بخشی گلشن عباسپور
  وضعیت شهرهای امروز در جهان نسبت به پیش از شیوع کرونا تغییرات بسیاری را به خود دیده است و فضاهای عمومی و راسته‌های تجاری بیشترین آسیب‌های اقتصادی را متحمل شده اند. این پژوهش در تلاش است تا با هدف ارتقای سطح اقتصادی محدوده به ارزیابی برنامه ریزی‌های مدیران شهری در رابطه ب چکیده کامل

  وضعیت شهرهای امروز در جهان نسبت به پیش از شیوع کرونا تغییرات بسیاری را به خود دیده است و فضاهای عمومی و راسته‌های تجاری بیشترین آسیب‌های اقتصادی را متحمل شده اند. این پژوهش در تلاش است تا با هدف ارتقای سطح اقتصادی محدوده به ارزیابی برنامه ریزی‌های مدیران شهری در رابطه با اقتصاد محدوده گل محلاتی واقع در منطقه14 شهرداری تهران در شرایط کرونایی بپردازد و نیز به بررسی پتانسیل‌های موجود در راستای هوشمندسازی این محدوده پرداخته شود که بنا به پرسشنامه‌های پر شده توسط کسبه این محدوده فرضیه اول یعنی عدم وجود برنامه‌ریزی توسط مدیران شهری طی چند ماه گذشته تایید می شود که بنا به بررسی های صورت گرفته نتیجه نشان می دهد که تأثیر مدیران شهری و برنامه‌ریزی‌های آن بر اقتصاد محدوده در شرایط کرونا قابل توجه نبوده است و ضریب R بدست آمده برابر با مثبت 986/0 می‌باشد و این یعنی تأیید فرضیه یاد شده و فرضیه دوم یعنی وجود پتانسیل‌ها و زمینه‌های مناسب برای هوشمندسازی اقتصادی محدوده نیز بررسی قرار گرفته که نتایج نشان می دهد که بهره‌گیری از پتانسیل‌های موجود در راستای هوشمندسازی میتواند سبب ارتقاء اقتصادی محدوده مورد مطالعاتی گردد و این دو مؤلفه با یکدیگر دارای تأثیر معناداری هستند و ضریب R بدست آمده که برابر با مثبت 989/0 می‌باشد یعنی تایید فرض دوم پژوهش است. روش پژوهش حاضر از طریق رگرسیون خطی بوده و با توجه به تایید هر دو فرض به ارائه راهکارهایی در راسنای رفع مشگلات فعلی در محدوده مورد مطالعاتی پرداخته می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  796 - بررسی وضعیت معیارهای قابلیت پیاده مداری در سطح محلات شهری (نمونه موردی محله شمس آباد شهر ملایر)
  معصومه طاهری سعید یزدانی
  چکیدهیکی از پراهمیت ترین شاخص‌های مورد نظر در استاندارد شهری توجه به شاخصه کالبدی و اجتماعی می باشد که از مهمترین عوامل در تبیین این شاخص ها توجه به اصول استاندارد پیاده مداری در پیاده راه های شهرها می باشد. از همین رو ، در این پژوهش به بررسی وضعیت معیارهای قابلیت پیاده چکیده کامل

  چکیدهیکی از پراهمیت ترین شاخص‌های مورد نظر در استاندارد شهری توجه به شاخصه کالبدی و اجتماعی می باشد که از مهمترین عوامل در تبیین این شاخص ها توجه به اصول استاندارد پیاده مداری در پیاده راه های شهرها می باشد. از همین رو ، در این پژوهش به بررسی وضعیت معیارهای قابلیت پیاده مداری در محله شمس آباد شهر ملایر پرداخته شده است. شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت پرسشنامه بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به روش همبستگی دو متغیر و دو معیاره پیرسون انجام گرفته است. یافته های تحقیق بیانگر آنست که محله شمس آباد ملایر از نظر منظر ، کیفیت محیطی و پایین بودن استاندارد های کالبدی مشکلات عدیده ای را ایجاد نموده است. در این راستا می‌توان گفت مهم‌ترین مساله برای بهبود وضعیت فعلی و نزدیک‌تر کردن شرایط محدوده محله شمس آباد شهر ملایر به یک محور پیاده‌ مدار استاندارد، ایجاد کاربری‌های فعال 24 ساعته به همراه فضاسازی در داخل این مسیر می‌باشد. همچنین توجه به همه شمول بودن مسیر یعنی قرار دادن امکانات دسترسی برای معلولین، کودکان، زنان و ... نیز بایستی مورد توجه قرار گیرد.کلمات کلیدی: پیاده مداری، استاندارد های شهری، شاخص اجتماعی، شهر ملایر پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  797 - ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی (مورد مطالعه: محله صادقیه تهران)
  کتایون تیموریان پروانه زیویار سیدمانی اثنی عشری
  امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری از اجزای ضروری شهرها محسوب می‌شود. هدف تحقیق حاضر ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی محله صادقیه تهران است. روش شناسی حاکم بر پژوهش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات در پژوهش ح چکیده کامل

  امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری از اجزای ضروری شهرها محسوب می‌شود. هدف تحقیق حاضر ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی محله صادقیه تهران است. روش شناسی حاکم بر پژوهش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر اسنادی- میدانی است و به منظور تدوین مبانی نظری و استخراج شاخص‌های تحقیق در قالب پرسشنامه در جهت بهبود کیفیت گرافیک محیطی استفاده شده است. در تحلیل یافته‌های پژوهش از آزمون‌های آماری در قالب نرم‌افزار Spss برای بررسی عوامل مؤثر بر مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی استفاده شده است. در تحلیل یافته‌های پژوهش عوامل مؤثر بر عملکرد مبلمان شهری مانند عوامل کالبدی (10 گویه)، عوامل اقتصادی (8 گویه) و عوامل اجتماعی (8 گویه) استفاده‌ شده است. به منظور بررسی رابطه بین معیارها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده‌ شد. نتایج تحقیق نشان داد بین دو معیار اجتماعی و اقتصادی با اطمینان 95% همبستگی مستقیم وجود دارد. در محاسبه همبستگی بعد اقتصادی و کالبدی ازآنجاکه سطح معناداری رابطه بین این دو معیار از 0.01 کمتر بود؛ بنابراین می‌توان گفت بین بعد اقتصادی و کالبدی با اطمینان 99% رابطه وجود دارد. نتایج محاسبه رگرسیون چند متغیره بین متغیر مستقل و متغیر وابسته نشان داد که رابطه خطی بین متغیر مستقل و وابسته وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  798 - بررسی کارکردهای جدید در بافت‌های ناکارآمد و تاریخی شهر (نمونه مورد مطالعاتی: محدوده شاه عباسی کرج)
  سیده سپیده قلمرو کیارش پورهژیر اردستانی یاسر حاتمی
  شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره‌های مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونه‌ای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای چکیده کامل

  شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره‌های مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونه‌ای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای مرکزیت ثقل اقتصادی، جغرافیایی، ارتباطی و رونق بازار قدیم از فرسودگی‌های ظاهری ضعف زیرساختهای شهری مشکلات فرهنگی و اجتماعی و مسائل ناشی از آن رنج میبرند. نسلهای جدید تمایلی به ادامه‌ی زندگی در بافتهای سنتی و قدیمی را ندارند و این موجب تغییر در ساختار و حتی تخریب این بافتها میشود.کرج به مانند کلانشهری جوان که از عمر آن )به عنوان هسته مکمل تهران( کمتر از نیم قرن میگذرد، از جمله شهرهایی است که با توجه به ناسازگاری زمانی بافت آن با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده شهری رو به روست. قسمت وسیعی از کرج را بافت قدیمی تشکیل میدهد که قسمتهایی از آن فرسوده شده است. بر این اساس ضرورت ساماندهی بافتهای فرسوده مسئله‌دار این شهر در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و کالبدی گریزناپذیر است. در این پژوهش به شناسایی و رتبه‌بندی عوامل اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و زیست‌محیطی به وجود آورنده‌ی بافت فرسوده شهر کرج پرداخته شده است و ضمن ارائه راهکارها جهت کاهش آسیب‌پذیری به شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پرداخته میشود ولی در ابتدا به شناخت محدوده مورد مطالعاتی طی مراحل شناخت در جدول پرداخته میشود و به کمک جدول استراتژی qspm به ارائه استراتژی بهینه پرداخته میشود ولی نکته حائز اهمیت در این راستا تدافعی بودن نوع استراتژی‌ها است که به معنی دفاع از شرایط موجود بافت تاریخی محدوده مورد مطالعاتی است و در نهایت پاسخ به پرسش تحقیق و ارائه راهکارهایی در زمینه استراتژی پرداخته میشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  799 - ارزیابی اصول معماری منطبق در آفرینش‌های معماری هم‌جوار با بناهای ارزشمند، به‌منظور ارتقاء هویت شهری (مطالعه موردی: بازارهای سنتی کرمان)
  نجمه محرابی رضا احمدیان ایرج اعتصام
  در پژوهش حاضر به ارزیابی اصول معماری منطبق در آفرینش‌های معماری هم‌جوار با بناهای ارزشمند، به‌منظور ارتقاء هویت شهری در بازارهای سنتی کرمان پرداخته شد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی - توصیفی، از نظر نوع داده‌های مورد استفاده کیفی، از نظر محل اجرا میدانی، از نظر روش پیمای چکیده کامل

  در پژوهش حاضر به ارزیابی اصول معماری منطبق در آفرینش‌های معماری هم‌جوار با بناهای ارزشمند، به‌منظور ارتقاء هویت شهری در بازارهای سنتی کرمان پرداخته شد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی - توصیفی، از نظر نوع داده‌های مورد استفاده کیفی، از نظر محل اجرا میدانی، از نظر روش پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و کارمندان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان و همچنین گردشگران بناهای ارزشمند تاریخی شهر کرمان به ویژه بازارهای سنتی می‌باشد. در این تحقیق برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد که تعداد 65 نمونه برای مدیران و کارمندان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان و تعداد 165 نمونه برای گردشگران بازارهای سنتی کرمان و در مجموع 230 نمونه به دست آمد. یافته‌های تحقیق نشان داد، در سطح اطمینان 95 درصد سیستم سازه و تأسیسات نوین، ایجاد شفافیت فضایی، ویژگی‌های اقلیمی و حفظ ارزش‌های منطقه اثر معناداری بر آفرینش‌های معماری هم‌جوار با بناهای ارزشمند در بازارهای سنتی کرمان دارد؛ اما ترکیب فناوری‌های نو با فرم‌های بومی اثر معناداری بر آفرینش‌های معماری هم‌جوار با بناهای ارزشمند در بازارهای سنتی کرمان ندارد. همچنین، اصول معماری منطبق و معماری هم‌جوار اثر معناداری بر هویت شهری دارد. بنابراین نتایج نشان می‌دهد، که اگرچه استفاده از تکنولوژی و پیاده‌سازی کلیه معیارهای فنی و مهندسی و منطقی حاصل از دستاوردهای علوم تجربی در ساختمان‌سازی، به نحو مطلوبی در معماری هم‌جوار بناهای ارزشمند بازارهای سنتی کرمان انجام شده است، ولی استفاده از خلاقیت‌های معمارانه در انواع هندسه‌ها، احترام و احتیاط در نحوه برخورد با طبیعت، بهره‌وری کامل از شرایط متنوع اقلیمی , ارزش دادن به فرهنگ بومی به دست فراموشی سپرده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  800 - بررسی تجارب جهانی سیاست‌های کاهش فقر شهری
  فاطمه زادولی اصغر پاشازاده
  فقر شهری پدیده‌ی چند بعدی است وشهرنشینان به خاطر بسیاری از محرومیت‌ها؛ از جمله عدم دسترسی به فرصت‌های اشتغال، مسکن و زیرساخت‌های مناسب، نبود تأمین اجتماعی و دسترسی به بهداشت، آموزش و امنیت فردی دررنج و مضیقه‌اند. فقر شهری تنها محدود به ویژگی‌های نام برده نبوده واشاره به چکیده کامل

  فقر شهری پدیده‌ی چند بعدی است وشهرنشینان به خاطر بسیاری از محرومیت‌ها؛ از جمله عدم دسترسی به فرصت‌های اشتغال، مسکن و زیرساخت‌های مناسب، نبود تأمین اجتماعی و دسترسی به بهداشت، آموزش و امنیت فردی دررنج و مضیقه‌اند. فقر شهری تنها محدود به ویژگی‌های نام برده نبوده واشاره به شرایط ناپایدار منجربه آسیب‌پذیری وناتوانی درمقابل آسیب‌ها نیزدارد. با توجه به اهمیت موضوع فقر شهری، دولت‌ها همواره در حال اندیشیدن به سیاست هایی هستند که منجر به کاهش فقر شهری شود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. و جامعه آماری این پژوهش شامل گزارشاتی است که در دسترس هستند و مضمون اصلی آنها در مورد سیاست‌های کاهش فقر شهری است که نمونه آماری آن مربوط می‌شود به شهر نیویورک و کشورهای برزیل و اندونزی. نتایج پژوهش حاضر بیان کننده این مطب است که برنامه‌ها و سیاست‌های کاهش فقر در نیویورک موفق به نظر می‌رسد و دلیل این موفقیت این است که این برنامه کاهش فقر صرفا به بعد اقتصادی فقر تاکید ندارد و بعد اجتماعی آن را نیز مد نظر قرار می‌دهد. در ارتباط با برنامه و سیاست کاهش فقر کشور اندونزی و برزیل می توان چنین نتیجه گرفت که این کشورها برای شناسایی فقر به عنوان یک پدیده چند بعدی تنها به بعد اقتصادی تاکید دارند و با توجه به نادیده گرفتن ابعاد دیگر فقر شهری ، تعداد کثیری از فقرا در برنامه‌های کاهش فقر نادیده گرفته می‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  801 - سیاست‌گذاری راهبردی بر کاهش میزان وقوع جرایم شهری در سکونتگاه‌های غیررسمی شهر یاسوج نمونه موردی (مادوان سفلی، بلهزار و مهریان)
  سام حجازی نیا مجید رحیمی علی شمس الدینی
  شهر یاسوج در سال‌های اخیر رشد زیادی از جنبه کالبدی و اقتصادی داشته و مهاجرپذیر بوده است، بیشترین توسعه در سکونتگاه‌های پیرامونی شهر یاسوج بوده و افزایش پدیده حاشیه‌نشینی مشهود می‌باشد، از طرفی امنیت شهر یاسوج را این سکونتگاه‌ها مورد تأثیر خود قرار داده‌اند. از دیگر اهدا چکیده کامل

  شهر یاسوج در سال‌های اخیر رشد زیادی از جنبه کالبدی و اقتصادی داشته و مهاجرپذیر بوده است، بیشترین توسعه در سکونتگاه‌های پیرامونی شهر یاسوج بوده و افزایش پدیده حاشیه‌نشینی مشهود می‌باشد، از طرفی امنیت شهر یاسوج را این سکونتگاه‌ها مورد تأثیر خود قرار داده‌اند. از دیگر اهداف این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر جرم در نواحی پیرامونی شهر یاسوج و تأثیر آن بر برنامه‌ریزی جرم‌خیزی می‌باشد تا از طریق مهندسی اجتماعی و توانمندسازی فرهنگی ساکنین همراه با مشارکت مردمی با رویکرد محلی نسبت به کاهش و حل جرائم شهری اقدام کرد. پژوهش حاضر برحسب ماهیت، توصیفی - استنباطی و برحسب هدف تحقیق دانش‌پژوهی (توسعه‌ای&ndash;کاربردی) است و با محور قراردادن سیاست‌گذاری اجتماع‌محور بر کاهش میزان وقوع جرایم شهری در سکونتگاه‌های پیرامونی شهر یاسوج به بررسی این اثرات می پردازد. یافته‌های این پژوهش، رابطه مستقیم با درصد بالایی را بین برنامه‌ریزی جرم‌خیزی با عوامل جرم از جمله: فقر، بی‌سوادی، بیکاری، مدیریت ناکارآمد، اختلافات قومی و کاهش آن‌ها از طریق توانمندسازی اجتماع‌محور با تأکید بر مهندسی اجتماعی، آگاهی‌بخشی، بسترسازی و ریل‌گذاری توسط مقامات محلی از طریق مشارکت همه‌جانبه ساکنین محلی را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  802 - سیاستگذاری مؤلفه‌های فضایی در شکل گیری هسته‌های جدید شهری
  عزیز محمدیاری بختیار عزت پناه کریم حسین زاده دلیر
  یکی از مهم‌ترین موضوعات مهم در مدیریت شهری امروز، موضوع رشد سریع جمعیت و به تبع آن گسترش شتابان شهرها می‌باشد، که به دلیل عدم وجود برنامه و مدیریت کارآمد با این پدیده، این شهرها را با مشکلات عدیده‌ای روبه رو نموده است. این مسائل اثراتش را بر روی ساختار فضایی شهرها به اش چکیده کامل

  یکی از مهم‌ترین موضوعات مهم در مدیریت شهری امروز، موضوع رشد سریع جمعیت و به تبع آن گسترش شتابان شهرها می‌باشد، که به دلیل عدم وجود برنامه و مدیریت کارآمد با این پدیده، این شهرها را با مشکلات عدیده‌ای روبه رو نموده است. این مسائل اثراتش را بر روی ساختار فضایی شهرها به اشکال مختلفی نشان داده است که یکی از این موارد توسعه فضایی شهرها بصورت چندهسته ای می باشد. ‌پدیده چند هسته‌ای شدن ذاتی کلانشهرها بوده و مطالعات حاکی از کارایی بیشتر و تأثیر روش‌های کمی در شناسایی هسته‌های عملکردی است. هدف اصلی این مقاله ضمن معرفی مؤلفه‌های فضایی در شکل گیری هسته‌های جدید شهری می‌باشد. روش تحقیق اسنادی - تحلیلی بوده و یافته‌های آن نشان می‌دهد که الگوی توسعه حوزه مرکزی در تأمین شیوه‌های متنوع حمل و نقل، ایجاد فضاهای عمومی به‌منظور خلق جوامع متمایز و جذاب، احیاء مرکز شهر، سیاست‌های تراکمی جهت نیل به توسعه فشرده و حفاظت از فضاهای سبز و باز موفق بوده اما در دستیابی به معیارهای مشارکت شهروندان و تصمیم سازی‌های بی‌طرفانه و قابل پیش بینی، دچار ضعف است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  803 - سیاست گذاری تطبیقی با تاکید بر شهر اکولوژیک؛ نمونه موردی رودخانه زاینده رود
  انیس یزدان پناه عبدالملکی غلامرضا لطیفی هانیه آل سعیدی
  هدف از این پژوهش بررسی سیاست های برنامه ریزی شهری در راستای تقویت شبکه های اکولوژیکی و استفاده از رویکرد تلفیقی برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت محیط زیست رودخانه زاینده رود است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و کتابخانه ای انجام و ض چکیده کامل

  هدف از این پژوهش بررسی سیاست های برنامه ریزی شهری در راستای تقویت شبکه های اکولوژیکی و استفاده از رویکرد تلفیقی برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت محیط زیست رودخانه زاینده رود است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و کتابخانه ای انجام و ضمن تبیین نقش و جایگاه رودخانه ها به عنوان پارادایم شاخصه های طبیعی، در حوزه پیمایش منطقه مورد مطالعه از روش های مشاهده مستقیم و روش بررسی بصری در بستر مطالعات میدانی و همچنین نقشه های GIS شهر اصفهان استفاده و به شناسایی کلیه سیاست ها و متغیرهای اصلی حفاظت از رودخانه ها پرداخته و در انتها کلیه سیاست های اقتباس شده از تجارب جهانی، ملی، طرح های فرادست و... طبق نظرات کارشناسان و مدیران شهری، با استفاده از تکنیک دلفی، ارزش گذاری و اولویت بندی شده و راهبرد های تحقق پذیر و خاص رودخانه زاینده رود در مقیاس های مختلف ملی، منطقه ای و شهری ارائه گشته است. یافته ها نشان داد؛ عارضه بخشی نگری در عملکرد دستگاه های اجرایی بر مشکلات زاینده رود افزوده است. وجود برخی ناهماهنگی های مدیریتی به ویژه در حوضه آبریز زاینده رود موجب شده نتوان در واقع راه حل بلند مدتی برای ایجاد پایداری در آن ایجاد نمود. تبیین و استقرار نظام مدیریتی و عملکردی واحد در این حوضه ی آبریز می تواند یکی از اهداف مهم سیاست های کنترل منابع آب در سال های آتی برای این حوضه ی آبریز خواهد باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  804 - تحلیل اثرات سیاست‌گذاری بر شهرسازی و معماری موردمطالعه دوره ۱۳۲۰ تا ۱۳۰۴
  علی ذبیحی رضا میرزایی
  معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نما چکیده کامل

  معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نماید و همچنین به تحلیل عواملی که زمینه ساز این دگرگونی ها بر سیاستگذاری معماری و شهرسازی شده بپردازد. در پژوهش حاضر از روش کیفی و کمی استفاده شده، که به منظور جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مقالات و جهت رهیافت به داده های کمی، از روش تحلیل شبکه ای (ANP) و از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عواملی چون باستان شناسی، آموزش معماران، کنگره های هنري و انجمن آثار ملی، نظامی گرایی و مدرن گرایی بر معماری و شهرسازی در این دوره تاثیر بسیاری داشته، که میزان تاثیر پذیری معماری و شهرسازی از این تحولات برابر بوده است. بیشترین عوامل تاثیر گذار بر تحولات معماری در آن دوران، مدرن گرایی و باستان گرایی و در شهرسازی عواملی چون آموزش معماری، کنگره های علمی و نظامی گرایی تأثیر گذار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  805 - سیاستگذاری طرح‌های توسعه شهری با تاکید بر مفاهیم مدیریت یکپارچه
  مرتضی علی مهدوی کریم حسین زاده دلیر بشیر بیگ بابایی
  با توجه به نزدیک به نیم قرن سابقه طرح‌های توسعه شهری و فراز و نشیب‌هایی که تهیه و اجرای این طرح‌ها داشته، بازنگری و ارزیابی آن‌ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بررسی‌های انجام شده در مورد اجرای طرح‌ها در برخی از شهرهای کشور حاکی ازآن است که بین واقعیت موجود و تصویری که طرح‌ چکیده کامل

  با توجه به نزدیک به نیم قرن سابقه طرح‌های توسعه شهری و فراز و نشیب‌هایی که تهیه و اجرای این طرح‌ها داشته، بازنگری و ارزیابی آن‌ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بررسی‌های انجام شده در مورد اجرای طرح‌ها در برخی از شهرهای کشور حاکی ازآن است که بین واقعیت موجود و تصویری که طرح‌های جامع از شهرها به دست داده‌اند، فاصله و تفاوت قابل توجهی وجود دارد. مرور فرایند تهیه، تصویب و اجرای طرح‌های جامع شهری در ایران نشان دهنده وجود برخوردی متمرکز، آمرانه در تهیه آن‌هاست. هدف سیاستگذاری طرح‌های توسعه شهری با تاکید بر مفاهیم مدیریت یکپارچه است. نتایج نشان می‌دهد برای تحقق راهبردهای در طرح‌های توسعه شهری، باید الزامات مدیران شهرداری در مشارکت شهروندان در جهت چابک سازی بسترهای قانونی، اجرایی و نهادی با در نظر گرفتن استقلال شهرداری و تشدید ترتیبات نهادی در تحقق سرمایه اجتماعی درون نهادی و میان نهادی مبادرت ورزید تا سازگاری و انسجام لازم در طرح‌های توسعه شهری را داشته باشیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  806 - سیاستگذاری شهرهای سبز سازگاربا استانداردهای زیست محیطی (نمونه شهر مرند)
  علی علمی بختیار عزت پناه
  امروزه برنامه ریزان و مسئولان شهری برای ایجاد محیطی مطلوب، ایمن و پایدار رویکردهایی را در پیش گرفته اند که یکی از آنها شهر سبز است. این رویکرد دارای چندین شاخص و زیرشاخص است که عمدتاً شامل موضوعات مرتبط با انرژی، آب، هوا، پسماند، فاضلاب، حمل و نقل، کاربری اراضی و مدیریت چکیده کامل

  امروزه برنامه ریزان و مسئولان شهری برای ایجاد محیطی مطلوب، ایمن و پایدار رویکردهایی را در پیش گرفته اند که یکی از آنها شهر سبز است. این رویکرد دارای چندین شاخص و زیرشاخص است که عمدتاً شامل موضوعات مرتبط با انرژی، آب، هوا، پسماند، فاضلاب، حمل و نقل، کاربری اراضی و مدیریت زیست محیطی است. این تحقیق با هدف ارزیابی و سنجش میزان تناسب و تناسب حوزه‌های مختلف انجام شده است. شهر مرند با شاخص‌های تنوع زیستی بر اساس رویکرد شهر سبز توسعه یافته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش کارکنان منابع آب، محیط زیست و شهرداری‌های مرفا هستند که به 14 پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. نتایج نشان داد که شاخص‌های پساب، پسماند و مدیریت زیست محیطی به ترتیب با وزن 0.019،ر0.024، 0.044 در شهرستان مرند نامناسب هستند. همچنین بر اساس نتایج محاسبات، مناطق 5، 2 و 4 با ضرایب وزنی 0.312، 0.209 و 0.16 در هر هشت شاخص شهر سبز و مناطق 1 و 3 با ضرایب 0.154 و 0.143 در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. در بدترین حالت هستند. به عبارت دیگر حاشیه شمالی شهر (1) و مناطق مرکزی و قدیمی شهری شهر (3) با توجه به شاخص‌های تنوع زیستی شهر سبز در وضعیت مناسبی قرار ندارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  807 - بررسی جایگاه آینده نگاری در نظام شهری ایران مسئله محوری : تنش در استقرار یکپارچگی مدیریت شهری
  محمدحسین بوچانی علی اصغر ملک افضلی علی مصلحی
  تعدد نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در زمینه مدیریت‌شهری، تداخل قلمرویی آن‌ها خلأهای قانونی و مدیریتی و همچنین برنامه‌ریزی ازجمله چالش هایی برای مدیریت‌شهری می‌باشد. جهت رفع و کاهش آثار این چالش‌ها سیستم مدیریت‌شهری نیازمند سیستم مدیریتی یکپارچه می‌باشد تا تمام نهادهای م چکیده کامل

  تعدد نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در زمینه مدیریت‌شهری، تداخل قلمرویی آن‌ها خلأهای قانونی و مدیریتی و همچنین برنامه‌ریزی ازجمله چالش هایی برای مدیریت‌شهری می‌باشد. جهت رفع و کاهش آثار این چالش‌ها سیستم مدیریت‌شهری نیازمند سیستم مدیریتی یکپارچه می‌باشد تا تمام نهادهای مدیریتی به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل‌کنند. مسئله موردمطالعه در این پژوهش چگونگی رسیدن به مدیریت یکپارچه شهری باوجود چالش‌های زیاد در سیستم مدیریت شهر( داخلی- خارجی) می‌باشد که این چالش‌ها باعث شدند تاکنون سیستم مدیریت یکپارچه در ایران تحقق نیابد. ازاین‌رو پیشنهاد این پژوهش به‌کارگیری روش آینده‌نگاری باهدف شناسایی کلیه چالش‌ها(عدم قطعیت‌ها) و تشخیص چالش‌های بحرانی(عدم قطعیت‌های بحرانی) از طریق فرآیند آینده‌نگاری و سرانجام انتخاب سناریوهای محتمل در آینده و برنامه‌ریزی برای رسیدن به مدیریت یکپارچه در راستای سناریوهای پیش رو خواهد بود. در این پژوهش کلیه عدم قطعیت‌ها استخراج‌شده و آینده‌های محتمل برای وقوع هر یک بیان‌شده(آینده‌های بدیل) این کار از روش جمع‌آوری پرسشنامه نیمه ساختاریافته و مصاحبه عمیق با بازیگران مدیریت شهری و کارشناسان و متخصصین مربوطه انجام‌شده است. و در آخر فرآیند پیشنهادی به‌کارگیری روش آینده‌نگاری را در سیستم مدیریت یکپارچه بیان‌شده است تا بتوان به کمک این روش گامی در جهت رسیدن به مدیریت شهری یکپارچه برداشته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  808 - تدوین کاربست راهبردهایی برای شراکت عمومی خصوصی در مدیریت حریم منطقه شهری تهران
  ناصر نصیریان میثم بصیرت
  حریم و نواحی فراشهری آن در مطالعات شهری همواره به عنوان فضایی برای توسعه آتی شهرها در نظر گرفته می شود، توسعه ای که نحو چگونگی آن تا امروز محل مناقشه میان سیاستمداران و برنامه ریزان بوده است. حریم منطقه شهری تهران به علت مشکلاتی که در وضعیت مدیریتی، ساختاری و قانونی آن چکیده کامل

  حریم و نواحی فراشهری آن در مطالعات شهری همواره به عنوان فضایی برای توسعه آتی شهرها در نظر گرفته می شود، توسعه ای که نحو چگونگی آن تا امروز محل مناقشه میان سیاستمداران و برنامه ریزان بوده است. حریم منطقه شهری تهران به علت مشکلاتی که در وضعیت مدیریتی، ساختاری و قانونی آن وجود دارد، همواره محل مناقشه میان ذینفعان طرفدار حفاظت و توسعه بوده است. تصویب طرح های مختلف حریم پایتخت که رویکرد حفاظتی را توصیه می کننند چالشی را به وجود آورده است مبنی بر اینکه ذینفعان اصلی و مالکین اراضی که در حریم قرار دارند، چگونه می‌توانند از این منابع استفاده کنند که هم منافع آن‌ها تأمین شود و هم منافع شهرداری به‌عنوان ناظر حریم برای حفاظت از آن. هدف پژوهش حاضر، تدوین کاربست راهبردهایی است که بتواند از طریق شراکت عمومی خصوصی در مدیریت حریم، ذینفعان متعدد را در جهت حفاظت از آن با حفظ منافع، ترغیب کند. نوع تحقیق حاضر کاربردی و روش مطالعه آن توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری اطلاعات، پیمایشی و انجام مصاحبه و تکمیل پرسشنامه با خبرگان و کارشناسان از طریق تکنیک دلفی بوده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تحقق شراکت عمومی خصوصی در مدیریت و حفاظت از حریم پایتخت، نیازمند برطرف کردن محدودیت‌ها و توجه به زمینه‌های شراکت عمومی خصوصی در مدیریت آن است. برای از بین بردن محدودیت‌ها و شکل‌گیری زمینه‌های شراکت عمومی خصوصی در حریم ، نیاز به یک محیط توانمند ساز است که در قالب آن محیط قانونی و سیاسی موجود بتواند شفافیت، اعتماد و پاسخگویی طرفین شراکت عمومی- خصوصی در مدیریت حریم را به وجود آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  809 - تأثیر طراحی و سیاست گذاری شهری بر ارتقای حس تعلق مکانی شهروندان؛ نمونه موردی شهر سنندج
  بهروز ویسی آسو امامقلی میدیا صادقی
  حس تعلق به مکان با میزان حضور انسان در محیط پیوند دارد. این حضور صرفنظر از دلیل آن صرفاً یک جنبه کمی برای بیان اعداد و ارقام نیست بلکه جنبه ای کیفی نیز دارد که به دلیل علت های حضور انسان در مکان و فضاهای شهری برمی گردد. در این میان طراحی شهری با ارائه الگوهای مناسب می چکیده کامل

  حس تعلق به مکان با میزان حضور انسان در محیط پیوند دارد. این حضور صرفنظر از دلیل آن صرفاً یک جنبه کمی برای بیان اعداد و ارقام نیست بلکه جنبه ای کیفی نیز دارد که به دلیل علت های حضور انسان در مکان و فضاهای شهری برمی گردد. در این میان طراحی شهری با ارائه الگوهای مناسب می تواند حس تعلق به مکان را نزد شهروندان ارتقا دهد. در این مقاله سعی شده با مقایسه عوامل مؤثر بر حس تعلق به مکان در چهار محله متفاوت شهر سنندج دلیل رفتارهای سکونتی شهروندان نیز مشخص شود. در این تحقیق با استفاده یک پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 331 عدد و به وسیله آزمون همبستگی پیرسون به آزمون سؤالات پرداخته شود. در این تحقیق به این نتیجه دست یافته ایم که عوامل مؤثر بر حس تعلق به مکان نزد شهروندان در محلات مختلف متفاوت از هم هستند برای مثال در محله قدیم و یا میانی عوامل تاریخی و فرهنگی می تواند نقش پر رنگی در ارتقای حس تعلق مکانی داشته باشد اما در محلات جدید شهری فاکتورهای کالبدی مانند فضاهای باز و تفریحی ، امکانات و عناصر طبیعی می تواند نقش مهمی در حس تعلق مکان داشته باشد. در نتیجه افراد در محلات قدیمی و جدید ابعادی از حس تعلق را به دست می آورند و ابعادی را از دست میدهند که در حالت ایده آل به منظور تجمیع حدا کثری عوامل مؤثر بر حس تعلق به مکان در یک محله، گام نخست شناسایی و قیاس عوامل بود که در این مقاله بدان پرداخته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  810 - سناریوهای شکوفایی کلانشهر تهران با رویکرد سیاستگذاری
  مرتضی محمدخانی زینب کرکه آبادی عباس ارغان
  چکیده سیاست‌گذاری شکوفایی شهری یک مسئله مهم در زمینه توسعه و برنامه‌ریزی شهری است. این مسئله به حل و فصل کردن چگونگی ایجاد شهرها و جوامع با شکوفایی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تأمین نیازهای فعلی و آینده اشاره دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به‌منظور تدوین سناریوهای شکو چکیده کامل

  چکیده سیاست‌گذاری شکوفایی شهری یک مسئله مهم در زمینه توسعه و برنامه‌ریزی شهری است. این مسئله به حل و فصل کردن چگونگی ایجاد شهرها و جوامع با شکوفایی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تأمین نیازهای فعلی و آینده اشاره دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به‌منظور تدوین سناریوهای شکوفایی کلان‌شهر تهران براساس اصول آینده‌پژوهی انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-‌تحلیلی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی است. جامعه آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بر اساس نمونه‌گیری گلوله برفی بود. 49 پیشران اولیه در 6 دسته احصاء و شناسایی شده با روش‌های تحلیل اثرات متقابل ساختاری و سناریونویسی در نرم‌افزارهای MICMAC و Senario Wizard پردازش شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد سناریوی طلایی یا شکوفایی بالای کلانشهر تهران زمانی که وضعیت عوامل کیفیت زندگی با روند رو به رشد و ارتقا مواجه بوده و وضعیت عوامل انسجام و برابری اجتماعی در راستای شکوفایی کلانشهر تهران باشند، به وقوع خواهد پیوست. در واقع در این سناریو‌ها عوامل کلیدی بیشتر از حالت بحرانی دارای حالت مطلوب می‌باشند. این گروه از سناریوها از بین 21 سناریوی باور کردنی فقط سناریو اول را شامل می شود و با 100 درصد مطلوبیت نسبت به شرایط دیگر (ایستا و بحرانی) غالب می‌باشد که یک حالت مثبت و امیدوارکننده‌ای را پیش روی شکوفایی شهری کلانشهر تهران نشان می‌دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  811 - سیاست‌گذاری راهبردی مؤلفه‌های هویتی شهر اهواز
  صادق صادقی
  چکیده:امروزه محیط‌های شهری، بر اساس الگوهای ساختگی، اغلب وارداتی و بدون توجه به ویژگی‌های هویتی خود شکل می‌گیرند. ساختارهای شهرهای کنونی همچون گذشته از توانایی لازم در برقراری تعامل بین انسان و فضاهای شهری برخوردار نمی‌باشند؛ نمایانگرها و هنجارهای برگرفته از صفات هویتی چکیده کامل

  چکیده:امروزه محیط‌های شهری، بر اساس الگوهای ساختگی، اغلب وارداتی و بدون توجه به ویژگی‌های هویتی خود شکل می‌گیرند. ساختارهای شهرهای کنونی همچون گذشته از توانایی لازم در برقراری تعامل بین انسان و فضاهای شهری برخوردار نمی‌باشند؛ نمایانگرها و هنجارهای برگرفته از صفات هویتی شهرها، غالبا ناشناخته هستند؛که این ناشناختگی تاثیر گذاری منفی بر تصمیم‌گیری و تصمیم سازی امور شهرها را در پی داشته است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی مؤلفه‌های هویّت کالبدی &ndash; فضایی شهراهواز تعیین استراتژی بهینه است؛ تا پس از شناخت و اطلاع از چگونگی آن بتوان، از طریق ایجاد زمینه برای برنامه‌ریزی و طراحی محیط مطلوب به ارتقاء کیفیت زیست شهری کمک نمود.تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع داده‌ها روش ترکیبی(کمی و کیفی) بوده، که با رویکرد اکتشافی به شیوه توصیف و تحلیل از طریق بررسی و تحلیل اسناد و متون برگزیده مرتبط با موضوع و استفاده از شیوۀ پیمایشی با بهره‌گیری از ابزار مصاحبه، و جهت تحلیل داده ها از تکنیک swot استفاده شده‌است. یافته‌های پژوهش بیانگر این‌است که شهر اهواز علی‌رغم وجود مؤلفه‌های هویتی قوی در ابعاد سه‌گانه، طبیعی، مصنوع و انسانی، تاکنون هویت و ویژگی‌های هویتی آن خصوصاً، آن ویژگی‌هایی که در هویت رقابتی جای می‌گیرند ناشناخته بوده‌است؛ همین علت موجب شده تا، برنامه‌ها و طرح‌ها در حوزه‌های، شهرسازی و معماری، غالباً بدون توجه به ویژگی‌های هویتی شهر تدوین و اجرا شوند. نتایج حاصل از مصاحبه و تحلیل نمایانگرهای هویتی مرتبط با کیفیت‌های زمینه‌ای، کارکردی،ریخت شناسی، فضا و بصری( منظر) به کمک تکنیک swot نشان داد؛ جهت بهره مندی از ویژگی‌های هویتی شهر و ارتقاء کیفیت‌های محیطی لازم است؛ در تدوین و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های آینده، از استراتژی‌های بهینه به ترتیب، تهاجمی، رقابتی، محافظه کارانه و رقابتی استفاده نمود.واژگان‌‌کلیدی: تکنیکswot ، هویت، هویت شهری ، هویت کالبدی- فضایی، هویت مکان پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  812 - الگوهای جدید سازماندهی فضا درارتقاء کیفیت معماری شهری؛ گامی نوین درراستای سیاستگذاری شهری (نمونه موردی: مشهد)
  ملیکا علی زاده حسن آبادی مریم غروی الخوانساری محمدباقر کبیر صابر مهدی جباری نوقابی
  ایجاد محیطی باکیفیت، نیازمند رویکردی یکپارچه و منطقی درسازماندهی فضا می باشد. در این زمینه استفاده هدفمند از ظرفیت فناوری دیجیتالی و داده‌ها اهمیت خاصی دارد و بعد ارتباطی بین الگوها و معماری شهری نیز بخش مهم دیگری از این یکپارچگی در سیاستگذاری شهری است. درهمین راستا با چکیده کامل

  ایجاد محیطی باکیفیت، نیازمند رویکردی یکپارچه و منطقی درسازماندهی فضا می باشد. در این زمینه استفاده هدفمند از ظرفیت فناوری دیجیتالی و داده‌ها اهمیت خاصی دارد و بعد ارتباطی بین الگوها و معماری شهری نیز بخش مهم دیگری از این یکپارچگی در سیاستگذاری شهری است. درهمین راستا با هدف شناسایی فرایندهای الگویی موثر با رویکرد فناوری دیجیتالی و ارائه مدلی ازآنها پژوهش‌حاضرصورت گرفت که از نظر هدف کاربردی و از نظرماهیت ترکیبی‌ است. ابتدا با روش‌تحلیل‌موضوعی جهت شناسایی مولفه‌ها، معیارها و شاخصهای الگوها از بررسی متون پژوهشی مختلف بهره‌ برده و پرسشنامه‌ای برمبنای سنجش اثرات متقابل شاخصهای این موضوع طراحی و توسط پنج خبره متخصص در دسترس پاسخ-گفته‌شد. در بخش دوم بررسی‌تحلیلی این پرسشنامه به‌روشahp و نرم‌افزار expert choiceصورت‌گرفت. نتایجِ اولویت‌بندی‌شده حاصل‌ و زیرمعیارهای نهایی مربوط به هرشاخص براساس طیف لیکرت توسط خبرگان نظرسنجی‌شد. سپس درجهت اجرایی‌ کردن این مولفه‌ها ازطریق معیارها و شاخصها، با استفاده از استنتاجات منطقی و تکیه بر الگوهای جدیدِ مکمل ارائه شده برای رفع چالشهای شهری توسط سالینگروس، فرایندهای الگویی موثرمشخص‌شده و ساختار ارائه شده پیشنهادی در منطقه یک مشهد به عنوان نمونه مطالعه موردی مورد راستی آزمایی قرار گرفته است. نوآوری اصلی‌کار، روش خاص این پژوهش بود که به تحقق کاربردی الگوهای مکمل انجامید و با استفاده از فناوری دیجیتالی به تبیین فرایندهای الگوییِ سازماندهی فضا در زمینه مولفه‌های اجتماعی فرهنگی و خلاقیت فضا با ده معیار و شانزده شاخص منجرشد و استفاده‌پذیری الگوهای موثر را در قالب بیست و یک رابطه الگویی ملموس، تعریف و ترسیم کرد. این امر منجر به گسترش، سازگاری و تقویت زبان الگوهای دخیل در معماری شهری گردیده و ساختارهای پیوندی باکیفیتی رقم می‌خورد که به یکپارچگی و ارتقاء ساختارشهر و معماری شهری کمک می‌کند. همچنین بر نقش مهم پیشرفتهای نوین فضایی در برنامه‌ریزی و توسعه و سیاستگذاری شهری صحه می‌گذارد و درقیاس با وضعیت موجود منطقه یک، کارآمدی و نیاز به فرایندهای الگویی بدست آمده را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  813 - تحلیل کیفیت کالبدی مسکن در محلات متأثر از سیاست‌های نوسازی بافت‌ فرسوده شهری- مورد مطالعه: محله وحیدیه تهران
  راما قلمبردزفولی سید محمدامین شریفی
  حوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار می‌آید. در این میان طرح‌های نوسازی بافت فرسوده از طریق بسته‌های تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوا چکیده کامل

  حوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار می‌آید. در این میان طرح‌های نوسازی بافت فرسوده از طریق بسته‌های تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوانی نوسازی شده است. اما نکته‌ای که در بررسی نوسازی واحدهای مسکونی در ایران و خصوصاً شهر تهران مشاهده می‌گردد، این است که اهداف کمی (مانند تعداد پروانه های صادره در بافت یا تعداد املاک تجمیع شده)در مقایسه با اهداف کیفی برنامه‌ریزی مسکن در اولویت قرار گرفته‌اند، این مسئله با سنجش شاخص هایی چون سرانه‌ها، اندازه واحد مسکونی، تعداد پارکینگ و... قابل لمس است. در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی سعی شد با بررسی ویژگی‌های کیفی مربوط به تناسبات کالبدی مساکن نوسازی شده در محله وحیدیه- نظام آباد تهران (به عنوان یکی از محلات بافت فرسوده که آمار نوسازی معناداری پس از ابلاغ ضوابط تشویقی بافت فرسوده داشته است) میزان انطباق کیفیت تناسب کالبدی این مساکن با نیاز ساکنان آنها ارزیابی گردد. پس از جمع آوری داده‌ها از طریق ابزار پرسشنامه ( بر گرفته از مدل نظری پژوهش)، تحلیل توصیفی و استنباطی از طریق آزمون‌های آماری انجام پذیرفت. با تحلیل نتایج پرسشنامه مشخص گردید که در وحیدیه تناسب کالبدی واحدهای مسکونی نوساز، نتوانسته سطح انتظار معناداری با رضایتمندی ساکنان داشته باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان می‌دهد معیار زیست‌محیطی و اقتصادی کمترین رتبه را در بین معیارهای بررسی شده در حوزه تناسب کالبدی داشته است. این معیارها به پایین‌بودن نرخ شاخص هایی چون فضای‌سبز داخل ساختمان‌ها، منظر و فضای سبز محله‌و تناسب قیمت مسکن با شرایط کالبدی ملک در محدوده مورد مطالعه دلالت دارند و اطلاعات عینی نیز این کمبودها را تایید می‌کند. در تعمیم نتایج این پژوهش، اهمیت توجه به ویژگی‌های کیفی مسکن در سیاستگذاری‌های مدیریت و برنامه‌ریزی‌شهری، جهت نیل به رضایتمندی ساکنین، برجسته می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  814 - سیاستگذاری شهری برای بهینه‌سازی مصرف انرژی با توجه به تهویه طبیعی (موردکاوی: جهت‌گیری بهینه ساختمان‌های مسکونی بر اساس زوایای مندرج در طرح تفصیلی شهر شیراز)
  طاهره نصر آرش بستانیان
  در چند دهه ی اخیر سیاستگذاری شهری به عنوان مبحثی قابل توجه و علمی در شهر های بزرگ جهان مطرح و بخش قابل توجه ای از مطالعات شهری را به خود اختصاص داده است. یکی از مباحثی که امروزه در رویکردهای اقلیمی علی‌الخصوص در معماری پایدار به آن توجه نمی‌شود در نظر گرفتن انرژی خورشید چکیده کامل

  در چند دهه ی اخیر سیاستگذاری شهری به عنوان مبحثی قابل توجه و علمی در شهر های بزرگ جهان مطرح و بخش قابل توجه ای از مطالعات شهری را به خود اختصاص داده است. یکی از مباحثی که امروزه در رویکردهای اقلیمی علی‌الخصوص در معماری پایدار به آن توجه نمی‌شود در نظر گرفتن انرژی خورشید در ساختمان می‌باشد، اما توجه بسیار زیاد به به انرژی خورشید متاسفانه باعث شده که تا حدودی از دیگر انرژی‌های تجدیدپذیر چون انرژی باد و تأثیر قابل توجه آن در تهویه طبیعی به صورت غیرفعال غفلت شود. توجه به این مورد می‌تواند در راستای توجه به بهینه‌سازی مصرف انرژی در سیاستگذاری شهری مدنظر مسئولان قرار گیرد. یکی از راهکارهای مؤثر در این زمینه استفاده از تهویه طبیعی در ساختمان‌های مسکونی، تعیین جهتی مناسب برای ایجاد کوران و دریافت مناسب باد با فشار مثبت و بهره‌مندی از این عنصر تأثیرگذار اقلیمی در فضاهای داخلی ساختمان است. در این پژوهش کوشش گردیده تا شرایط تهویه طبیعی در ساختمان‌های مسکونی در شهر شیراز با استفاده از نرم‌افزار شبیه‌سازی انرژی واساری بررسی و شبیه‌سازی شده، و پارامترهایی چون سرعت، جهت باد، میزان دمای باد و دیگر عوامل تأثیرگذار مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. با توجه به نتایج شبیه‌سازی و بررسی میانگین بیست ساله‌ی شاخص‌های اقلیمی شهر شیراز، می‌توان گفت در صورتی که مسائل مربوط به تهویه طبیعی و ایجاد کوران در ساختمان مد نظر قرار گیرد و زاویه بهینه جهت‌گیری که هم بتوان از انرژی خورشیدی و همچنین از انرژی باد بهره گیرد تا میزان بار تأسیسات مکانیکی ساختمان در طول سال کم شود. که بهینه‌سازی مصرف انرژی صورت گرفته است و در مقیاس ساختمان‌های مسکونی کلان‌شهر شیراز می‌توان منجر به کم‌شدن مصرف سوخت‌های فسیلی به میزان قابل توجهی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  815 - بررسی فقهی حقوقی منع اخلال در نظم و امنیت اقتصادی و مالی در پرتو مذاق شریعت و آیات قرآن
  سید مرتضی حسینی نسب محمود قیوم زاده سمیرا گلخندان
  فساد اقتصادی باعث گسترش فقر و افزایش شکاف بین فقیر و غنی، بی اعتمادی به جامعه و بی انگیزگی جوانان برای کسب درآمد مناسب می شود. بنابراین می توان گفت که بدترین و بزرگترین مفاسد فساد اقتصادی و مالی است، فساد مالی و اقتصادی همچون یک بیماری واگیردار ، همه دستاوردها و تلاش ها چکیده کامل

  فساد اقتصادی باعث گسترش فقر و افزایش شکاف بین فقیر و غنی، بی اعتمادی به جامعه و بی انگیزگی جوانان برای کسب درآمد مناسب می شود. بنابراین می توان گفت که بدترین و بزرگترین مفاسد فساد اقتصادی و مالی است، فساد مالی و اقتصادی همچون یک بیماری واگیردار ، همه دستاوردها و تلاش های جامعه و دولت ها را از بین می برد و همه پول و ثروت را به دست دلالان می فرستد. لذا حفظ امنیت اقتصادی و نظم و مدیریت نقدینگی وکوتاه نمودن دست دلال ها از منابع مالی جامعه به عنوان یکی از اصول مهم در اسلام می باشد. می توان مذاق شریعت به عنوان شناخت راه ها و روش های حلال. فقها از طرق مختلف به روح، ذات و دنیای درونی موضوع دانست. در واقع فقیه روش، بینش و اعمال قانون را در روح و باطن خود می فهمد و می چشد. در زمینه منع و جلوگیری از مفسدین اقتصادی در بسیاری از مبانی و منابع فقهی و حقوقی مباحث مبسوطی ارائه گردیده است که به طور واضح و مبرهن می توان در آیات و روایات حرمت اخلال در نظام اقتصادی را دریافت . در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است به بررسی دیدگاه های فقهی حقوقی منع اخلال در نظام اقتصادی بر مبنای آیات و روایات پرداخته ایم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  816 - نقش خلاقیت و هوش مدیریتی در شکل‌گیری شهر هوشمند
  سید جلال‌الدین فرجی سید محمدرضا سرابی
  زمینه: قرن حاضر که به قرن شهرها شهرت دارد تغییرات گسترده‌ای را در زندگی جوامع انسانی به دنبال داشته است. عدم مدیریت صحیح این تغییرات می‌توان مشکلات دامنه‌داری را برای شهروندان به دنبال داشته باشد. بنابراین حرکت به سمت شهرهای هوشمند و مدیریت آن‌ها از جمله اقدامات کلیدی ا چکیده کامل

  زمینه: قرن حاضر که به قرن شهرها شهرت دارد تغییرات گسترده‌ای را در زندگی جوامع انسانی به دنبال داشته است. عدم مدیریت صحیح این تغییرات می‌توان مشکلات دامنه‌داری را برای شهروندان به دنبال داشته باشد. بنابراین حرکت به سمت شهرهای هوشمند و مدیریت آن‌ها از جمله اقدامات کلیدی است که در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در این بین مدیران شهری، خلاقیت و هوش مدیریتی آنها در تحقق‌پذیری این مسئله می‌تواند نقش مهمی داشته باشد. هدف: هدف این پژوهش بررسی و شناسایی نقش خلاقیت و هوش مدیریتی مسئولین شهری در شکل‌دهی به شهرهای هوشمند است. روش: روش استخراج عوامل پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت گرفته است. در این روش داده‌های متنی تحلیل شده و مفهوم الگوی موجود در داده‌ها را نشان می‌دهد. سپس از روش دلفی فازی به منظور کسب اجماع در بین خبرگان موضوع پژوهش استفاده شد. یافته‌ ها: پس از تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده در نهایت ۹۶ کد اولیه و ۱۶ کد سازمان‌دهنده و در نهایت ۳ کد فراگیر (هوش سیاسی، منطقی و هیجانی) شناسایی شده‌اند. نتیجه‌ گیری: نتایج تحقیق مؤید آن هست که سه جزء اساسی هوش مدیریتی یعنی هوش سیاسی، هوش منطقی و هوش هیجانی در کنار خلاقیت نقش مهم و برجسته‌ای در حرکت به سمت شهر هوشمند دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  817 - نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگی‌های فردی ،خانوادگی و اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان پسر 25 - 18سال شهر شهرکرد)
  ذبیح اله کرمی علیرضا مرادی
  هدف: خشونت یکی از آسیب‌‌های عمده در جهان امروز است که معمولاً توسط کنشگران فردی یا جمعی، علیه خود (خودکشی یا خودآزاری) یا علیه دیگری (دیگرکشی یا دیگر آزاری) اعمال می‌‌شود. هدف از پژوهش حاضر نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگی‌های فردی ،خانوادگی واج چکیده کامل

  هدف: خشونت یکی از آسیب‌‌های عمده در جهان امروز است که معمولاً توسط کنشگران فردی یا جمعی، علیه خود (خودکشی یا خودآزاری) یا علیه دیگری (دیگرکشی یا دیگر آزاری) اعمال می‌‌شود. هدف از پژوهش حاضر نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگی‌های فردی ،خانوادگی واجتماعی (مورد مطالعه: جوانان پسر 25 - 18سال شهر شهرکرد) می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضرازحیث رویکرد کمی و از نظر استراتژی، توصیفی-پیمایشی است.همچنین از منظر مخاطب شناسی ،کاربردی و از لحاظ جمع آوری داده پژوهشی میدانی است. روش نمونه‌‌گیری نیز خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی و ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه محقق ساخته 28 سوالی شامل سه مولفه فردی با 12 سوال ،مولفه خانوادگی با 8 سوال و مولفه اجتماعی با 8 سوال استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه‌ها به ترتیب از طریق روایی صوری و آلفای کرونباخ وپایایی از روش اعتبار محتوا تائید شد .جامعه آماری شامل جوانان پسر 25-18 ساله شهر شهرکرد می باشد و حجم نمونه تعداد 120 نفر از جوانان پیش گفته بود. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده و تحلیل‌‌های صورت گرفته مقدار آماره T بدست آمده برای ویژگی‌های فردی برابر 897/21، برای ویژگی‌های خانوادگی برابر 895/15 و برای ویژگی های اجتماعی برابر 484/16 است به گونه‌‌ای که این مقدار درهمه موارد بزرگتر از 96/1 می‌باشد. نتیجه‌گیری: با بررسی‌‌های صورت گرفته، نتایج حاصله از تحقیق حاضر بیان می‌‌دارد که تمایل به پرخاشگری بر اساس ویژگی‌‌های فردی شامل مهارت‌‌های ارتباط موثر(مدیریت هیجان، کنترل خشم، حل مسئله و...) و بر اساس ویژگی‌‌های خانوادگی شامل نحوه تربیت فرزندان، خشونت والدین، خانواده ناباب و بر اساس ویژگی‌‌های اجتماعی شامل آسیب‌‌های اجتماعی می‌‌باشد و برای مهار خشونت جوانان بایستی برای هرکدام از ویژگی‌های ذکر شده پیشنهادهای کاربردی ارائه شده، اجرائی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  818 - Analyzing the Factors Affecting the Sustainable Urban Agricultural Development in Tehran Metropolis (Case Study: 22 Districts of Tehran)
  Somayeh Khosravi farhad lashgarara Alireza Poursaeed Maryam Omidi Najafabadi
  The present study aimed to analyze the factors affecting sustainable urban agricultural development in 22 districts of the Tehran metropolis. This causal-comparative study was non-experimental in terms of controlling the studied variables. It was based on a survey strat چکیده کامل

  The present study aimed to analyze the factors affecting sustainable urban agricultural development in 22 districts of the Tehran metropolis. This causal-comparative study was non-experimental in terms of controlling the studied variables. It was based on a survey strategy and sought to discover the relationships between the dimensions of urban agriculture, as well as those between variables through using a structural equation model. Additionally, the study was correlational research of variance-covariance matrix analysis type because of applying the structural equation modeling to assess the intended conceptual model. The statistical population included all residents in Tehran city who practiced farming in the city environment (urban agriculture) during 2018 under the supervision of the municipalities of 22 districts (n: 240). Further, the sample size was estimated at 145 by considering the table of Bartlett et al. (2001), followed by selecting the participants by using a stratified random sampling method (according to their district). A researcher-made questionnaire was utilized, the validity of which was determined by using content and construct validity. Furthermore, the reliability of the tool was confirmed using Cronbach's alpha, sequential theta, and composite reliability tests. In this study, the urban farmers of Tehran introduced the social, economic, spatial, environmental, and subjective components as important, respectively. Based on the model of the factors affecting the sustainable urban agricultural development in the 22 districts of Tehran metropolis, subjective, economic, spatial, social, and environmental dimensions with the coefficients of 0.24, 0.19, 0.14, 0.09, and 0.08 had the greatest effect on sustainable urban development, respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  819 - Identification of the Factors Effective in Designing the Child-Friendly Cultural Complexes (Based on Natural Environment Concept)
  Gholam Reza Zareian Jahromi Ignatyeva Galina Aleksandrovna
  The urban planning achieves optimal urban objectives in the real sense when the needs and requirements of all the citizens are considered based on the age requirements. In this regard, children, as one of the social groups, must be more involved in urban planning. In re چکیده کامل

  The urban planning achieves optimal urban objectives in the real sense when the needs and requirements of all the citizens are considered based on the age requirements. In this regard, children, as one of the social groups, must be more involved in urban planning. In recent years, in terms of the child-friendly cities, various researches have been done both globally and domestically. However, due to the lack of expansion and implementation of the expected indicators, there are a few cities that have gotten close to the optimal level, all over the world. One of the cases which have not been considered in the cities and has not been able to have child-friendly city indicators is the cultural complexes. In this regard, the current study aimed to identify the factors effective in designing child-friendly cultural complexes. The current study is descriptive-analytical. It has been done by library-based instruments and through indexing and reviewing the related writings (including the books and articles) have been used for the study. The effective factors in designing the child-friendly cultural complexes include the welfare, safety and security, association with nature, association with the history, culture and social identity, access to the facilities, and existence of institutions and the spaces relevant to the children, paying attention to the paralyzed children, etc. The children as the potential social capitals of the society required attention and care, and have a specific share of the cities and urban spaces. Perhaps, the only solutions to stop and prevent future crises in the cities age the creation of innovation in designing child-friendly cultural complexes or spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  820 - Test of Comparative Effect of Tax Policy, Literacy Rate and Urbanization Rate on Fair Income Distribution for OIC Member Countries
  Mohamad Reza Bagheri Akbar Bagheri
  The purpose of this research is to test the comparative effectiveness of tax policy, literacy rate and urbanization rateon the fair distribution of income for member countries of the Organization of Islamic Conference. Based on this, wefirst examined the theoretical fou چکیده کامل

  The purpose of this research is to test the comparative effectiveness of tax policy, literacy rate and urbanization rateon the fair distribution of income for member countries of the Organization of Islamic Conference. Based on this, wefirst examined the theoretical foundations and background of the research (related domestic and foreign studies). Inthe next step, to test the research hypotheses, the econometric model based on the panel data model for 5 selectedmember countries of the Organization of the Islamic Conference based on filters such as being Asian, neighboringIran, and economic and political stability for the period 2000 to 2020 is selected and estimated. has been Although theresults of the analysis confirm the acceptance of the main and sub-hypotheses of the research, considering that mostof the coefficients of the estimated variables have negative effects on the Gini coefficient, it can be said that theimplementation of tax policies (direct and indirect taxes) and development (literacy rate and expansion ofurbanization) does not have a favorable effect on income distribution in the selected member countries of theOrganization of the Islamic Conference (Iran, Oman, Kuwait, Qatar and Saudi Arabia). At the end, suggestions forimproving income distribution are provided according to the research results for selected countries. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  821 - Investigating the Scope of Creative Cities in Dubai, Amsterdam, Toronto(Review Article)
  Maryam Behnammoghadam Malihe Zakerian Alireza Gheiratmand
  10.30495/jrors.2023.1980864.1174
  Creative cities generate high levels of innovation and economic growth, and also vibrant places to live. It is not certain that creative cities will show high levels of inclusiveness. Inclusiveness is a multi-dimensional concept and creativity is definitely established. چکیده کامل

  Creative cities generate high levels of innovation and economic growth, and also vibrant places to live. It is not certain that creative cities will show high levels of inclusiveness. Inclusiveness is a multi-dimensional concept and creativity is definitely established. When cities decide to be both as creative city and an inclusive city, various tensions may arise. Inclusive city branding and urban policy initiatives are a contentious issue We have chosen Dubai, Amsterdam and Toronto as case studies because all three have good situation in both. Toronto in religious and racism issues, Amsterdam in political initiatives related to age and ability to perform have shown weakness. Dubai performs poorly in political initiatives and geographical discrimination, issues of income and wealth in many ways there is proportionality between creativity, but there is also an inconsistency. Dubai has consistency aspects with local cultures and ignoring elements contrary to traditional norms such as classism, religionism, sexism and racism. In Amsterdam, there is little attention to economic growth, income generation, and support for the elderly and disabled people. In Toronto, there is less tension between the inclusive city aspect and the religionism, racism and discrimination based on income, wealth, and location. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  822 - Investigation of Urban Biophysical Compounds in the Formation of Thermal Islands Using RS and GIS (Case Study: Yazd)
  sedigheh emami esmail emami
  The urban thermal island phenomenon has intensified in recent years due to the changes in urban airspace along with the rise of urbanization. Spatial-temporal patterns of biophysical constituents, which include vegetation, impermeable surfaces and soil type in the city, چکیده کامل

  The urban thermal island phenomenon has intensified in recent years due to the changes in urban airspace along with the rise of urbanization. Spatial-temporal patterns of biophysical constituents, which include vegetation, impermeable surfaces and soil type in the city, have a significant impact on urban thermal islands. The purpose of this study is to investigate the role of effective urban parameters in the formation and clustering of Yazd urban thermal islands. In order to achieve the proposed goal, the thermal map was developed using the single-window algorithm on the thermal band of OLT sensor of Landsat ETM+ sensors for August, 2015 and 2017; Land surface temperature (LST) was calculated and using spatial correlation (LISA), hot and cold clusters of thermal islands of Yazd were extracted. In order to evaluate the surface temperature, with the intensity of LST, spatial heterogeneity of the clusters increases nonlinearly. The relationship between the thermal islands with NDVI and urban carrion layers were investigated. Cold clusters are around the places with more green space and hot clusters are in the arid areas and in areas without vegetation cover. The result of the correlation between the surface temperature and the NDVI, NDBI, and NDBaI indicated that the relationship between NDVI and LST is negative, and the relationship between NDBaI and LST is also nonlinear and negative. But the relationship between NDBI and LST is nonlinear and positive. A spatial correlation with the local index has emphasized the extent of thermal islands in the studied periods پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  823 - The relationship between the use of land cover and urban thermal islands using Landsat 8: Case study of Sanandaj
  loqman rahimi
  Growing population growth (including natural increase and migration) and rapid industrial growth are one of the main causes of global climate change. Today, the most important problem in urban areas is the increase in surface temperature due to changes in natural levels چکیده کامل

  Growing population growth (including natural increase and migration) and rapid industrial growth are one of the main causes of global climate change. Today, the most important problem in urban areas is the increase in surface temperature due to changes in natural levels. In urban areas, depending on the type of land and vegetation used, areas with different temperatures develop from other areas. In this research, to answer the question how different types of the urban usage affect the creation of high temperature areas with the aim of understanding the temperature difference between different regions of the city and the surrounding area in order to provide a thermal island map in Sanandaj, discharge and surface temperature in Sanandaj was estimated using Landsat 8 satellite data by Jenks method in the summer and autumn. For this purpose, Envi and Arc GIS software were used, and finally, changes in surface temperature were evaluated in comparison to against land uses, and the role of each user in the creation of surface temperature was determined. The results of the research showed that Bayer land, industrial and urban facilities have the highest temperature and commercial applications and the green space has the lowest temperature, a result, the influence of urban utilization in the emergence of the current thermal conditions in Sanandaj (indicates the relationship between the type of user and the surface temperature. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  824 - Analyzing online participatory planning with a sustainable development approach in Shahinshahr city
  Mahdi Fadaei Sayyed Ali Almodaresi Amir Kandomkar Maliheh Zakeriyan
  10.30495/jrors.2023.1961282.1155
  The purpose of this research is to analyze participatory planning on the web with a sustainable development approach in the city of Shahin Shahr. In the present research, first the raw layers of Shahinshahr map including regions, districts and urban blocks were prepared چکیده کامل

  The purpose of this research is to analyze participatory planning on the web with a sustainable development approach in the city of Shahin Shahr. In the present research, first the raw layers of Shahinshahr map including regions, districts and urban blocks were prepared from the municipality. In this research, the statistical population is those who have the most connections with urban areas. Based on this and according to the opinion of experts and district managers, trustees who live in Shahin Shahr city and their number is 70 were selected. Then, the address of the place of residence of these people was placed on the city map in Arc GIS software and its various factors were checked. The purpose of writing this research, which is survey and applied, is to analyze the relationship between age, gender, education level, occupation and the suggestions of trustees with the municipality. In the end, it was found that the spatial distribution of the residences of trustees participating in urban programs is not uniform and on the other hand, there is a dependency between the age, gender, level of education and the place of residence of the trustees with the level of their cooperation. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  825 - Urban development modeling using remote sensing techniques (Study area: District 22 of Tehran Municipality)
  Seyed Aghil Ebrahimi seyede Razieh Keshavarz Jalal Bayati Eshkaftaki
  10.30495/jrors.2024.1993777.1196
  One of the processes that can examine the changes of the city for a period of several years and as a result predict the directions of urban growth and development in order to implement appropriate planning is urban development modeling. Therefore, urban designers and pl چکیده کامل

  One of the processes that can examine the changes of the city for a period of several years and as a result predict the directions of urban growth and development in order to implement appropriate planning is urban development modeling. Therefore, urban designers and planners need spatial and temporal information related to urban growth patterns obtained through modeling. To discover and evaluate changes and urban development, multi-time remote sensing data can play an essential role due to the cheapness and speed of obtaining data from it, and geographic information system due to its analytical capabilities. It is necessary to pay attention to the fact that the size of the studied area as well as the required spatial resolution is important in choosing the type of satellite. The purpose of this research is to investigate the urban development situation in the 22nd district of Tehran, which has not been researched in this field using satellite data. In this research, we have analyzed the data of Landsat satellite in 2003 and Landsat 2018 in a period of 16 years. The studied area is the 22nd district of Tehran Municipality and due to the expansion of urbanization in this area, the relevant results showed that the development of urbanization in the 22nd district is increasing significantly and this trend is increasing towards the west of Tehran. In these 16 years, there has been the biggest change in the land use of barren land, which has become an urban area. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  826 - Spatial modelling of thermal islands according to the effect of environmental factors (Tehran city)
  Ebad Noorifar Azita Rajabi Masoumeh Hadavand
  10.30495/jrors.2023.1989905.1190
  In recent decades, the city of Tehran has experienced vast changes in its various levels with the increase in population and various activities and infrastructures related to it, and these human activities and changes in land use on an urban scale lead to an increase in چکیده کامل

  In recent decades, the city of Tehran has experienced vast changes in its various levels with the increase in population and various activities and infrastructures related to it, and these human activities and changes in land use on an urban scale lead to an increase in temperature and the formation of urban heat islands. has been This issue has become one of the serious challenges and has occupied the minds of the scientific community. Considering the importance of the topic, the purpose of this research was to model thermal islands according to the environmental factors of Tehran city. The research conducted is based on a quantitative, descriptive-analytical method. First, Landsat 5 and 8 satellite images were obtained to calculate the surface temperature of the earth using TM, OLI, TIRS sensors from the United States Earth Science Base, related to the summer season of 2010 and 2021, identification of high-risk and low-risk urban heat island clusters from the global Moran test (spatial Moran autocorrelation) and local Moran (hot spot and cold spot analysis) were performed. After ensuring that the spatial distribution pattern of urban heat island is clustered, high-risk and low-risk clusters of urban heat island were identified. According to the spatial distribution pattern of high-risk and low-risk clusters, the possible influencing factors such as height, slope, direction, solar radiation, traffic density, etc., were investigated and analyzed. In the ordinary least squares (OLS) model, the three independent variables of height, vegetation and construction density had the greatest influence in the model. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  827 - Develop a model of urban tourism attraction using urban regeneration components (Case Study : Yazd city)
  Reza khosroabadi Seyede Razieh Keshavarz Rasa Raeisi
  10.30495/jrors.2023.1962569.1160
  we have made a comparative-statistical explanation of the perception of a number of visitors and tourists based on the results of a questionnaire and a completed survey of tourist attractions. This study finally presents four main findings: First: The factor analysis mo چکیده کامل

  we have made a comparative-statistical explanation of the perception of a number of visitors and tourists based on the results of a questionnaire and a completed survey of tourist attractions. This study finally presents four main findings: First: The factor analysis model of this study showed that the perception of tourists is based on the components of urban regeneration in four different levels of tourist attractions. These four levels are the historical and ancient core of the city, complementary historical attractions, the city's tourism belt and the general urban context. Second: Elements associated with the city's tourism belt, such as territories and public spaces of the urban environment, are considered as the most important tourist attractions and tourists. Third, a comparison of the average value of the indicators shows that tourists who have used the Internet and social media in their searches, in the first place, they react more to the historical core of the city, in the second place, to the levels of public urban areas and territories, and in the third place, to the complementary tourist attractions. Fourth: In this study, it was found that among the components of urban regeneration, the component of development and promotion of public spaces and territories, have the greatest impact on the development of urban tourism. Since public areas and urban spaces play an essential role in tourist attractions, it is recommended that this issue be included in urban development strategies when planning cities with a tourism base. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  828 - Comparison of Implicit and Explicit Curriculum in the Development of High School Students’ Personality from Students’ Point of View
  Rojina Ahmadpour Hassan Maleki Amir Hossein Mehdizadeh
  The purpose of this study is to compare the implicit and Explicit curriculum in the personality development of junior high school students from the perspective of students. The research was applied in terms of purpose and survey in terms of method. The statistical popul چکیده کامل

  The purpose of this study is to compare the implicit and Explicit curriculum in the personality development of junior high school students from the perspective of students. The research was applied in terms of purpose and survey in terms of method. The statistical population includes all-female first-year high school students in Bukan who are studying in the academic year 1399-1400. According to information received from the Buchan County Education Department, the total number of students is 1,620. In this part, a multi-stage cluster random sampling method was used. In the first stage, from all the girls' schools of the first secondary school of Buchan city, 1 school was selected from each district in the north, south, east, west, and center of the city, respectively, then two classes were randomly selected from each school (for one The questionnaire class role questionnaire on Explicit personality development questionnaire and for the other class the implicit curriculum role questionnaire on personality development questionnaire) and a total of 10 classes that were selected for approximately 28 to 30 people for each class, for a total of 300 (150 people in each group). Multivariate analysis of variance was used to analyze the data. The results showed that the implicit curriculum is more effective in the development of students' personalities than the Explicit curriculum. The results also showed that the components of the obvious curriculum such as purpose, content, method, and evaluation are effective on students 'personality development, among which the content component has the most effective and the goal has the least effect on students' personality development and finally That the components of the implicit curriculum such as the interaction of individuals, the organizational structure of the school, the social atmosphere of the school, and the physical structure of the school also affect the development of student's personality. Among these, the component of interaction between individuals has the most effect and the organizational structure of the school has the least effect on the development of students' personalities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  829 - Performance improvement of fast warning systems based on IoT (NB-IoT) technology using smart sensors network and the fifth generation GSM network (5G)
  Ali nazari Seyed Mohammad Ziazadeh
  Gradually, the significance of automatic information receiving systems and intelligent response in real-time has become increasingly apparent, and solutions based on it have made significant progress in most industries. Aggregation, Integration, and real-time operations چکیده کامل

  Gradually, the significance of automatic information receiving systems and intelligent response in real-time has become increasingly apparent, and solutions based on it have made significant progress in most industries. Aggregation, Integration, and real-time operations on data are among the most important benefits of these systems and platforms.Data aggregation platforms based on IOT technology and telecommunication infrastructures have the task of automatically collecting information from the desired centers and terminals (terminals and remote centers), besides sending on a secure telecommunication platform, receiving, processing, displaying, and archiving information with the ability to access different users) and send commands if needed. One of these systems is the quick warning system related to identifying incidents. Given the importance of telecommunication infrastructure to connect remote terminals with the center of the system, both in the field of access and in the area of infrastructure, the advancement of telecommunication technologies in these two sectors will improve the performance of these types of systems, based on the location and the importance of the information of these infrastructures can include things such as wire, terrestrial wireless, satellite, mobile phone, and others. In this article, an attempt is made to investigate the effect of technological change in the field of infrastructure on improving the performance of early warning systems. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  830 - کنترل بهینه چندمتغیره جریان سوخت رسانی و IGV توربین گازی با استفاده از طراحی کنترلر PID-PSO در شرایط آلوده به نویز
  مجتبی حسنلو
  در این پژوهش یک سیستم توربین گازی را در حوزه فرکانس به بررسی کنترل چندمتغیره پارامترهای بیان شده با استفاده از کنترلر PID ارائه کرده ایم. از آنجایی که سیستم ها در واقعیت با نویز همراه هستند برآن شدیم که شرایط عملکردی سیستم را در شرایط آلوده به نویز و اغتشاش شبیه سازی نم چکیده کامل

  در این پژوهش یک سیستم توربین گازی را در حوزه فرکانس به بررسی کنترل چندمتغیره پارامترهای بیان شده با استفاده از کنترلر PID ارائه کرده ایم. از آنجایی که سیستم ها در واقعیت با نویز همراه هستند برآن شدیم که شرایط عملکردی سیستم را در شرایط آلوده به نویز و اغتشاش شبیه سازی نموده ایم بطوریکه بتوانیم با طراحی ضرایب کنترلر PID بصورت سعی و خطا، سرعت، توان و دمای گاز خروجی را به مقادیر نامی خود برسانیم که این خود بیانگر ردیابی پارامترها از میزان مرجع خود می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  831 - بررسی تأثیر وقف بر کالبد شهرهای اسلامی (مطالعه موردی شهر میامی)
  زینب کرکه آبادی مهدی اصغری
  وقف سنتی اسلامی است که بر اساس آن افراد حقیقی و حقوقی بخشی یا همه ملک خود را به سازمانی دولتی یا خصوصی می بخشند این سنت حسنه در ایدئولوژی اسلامی ریشه دوانده و نقش بارزی در توسعه شهرهای اسلامی داشته است.انسان بر اساس جهان بینی خود با محیط همواره در کنش متقابل بوده و از ه چکیده کامل

  وقف سنتی اسلامی است که بر اساس آن افراد حقیقی و حقوقی بخشی یا همه ملک خود را به سازمانی دولتی یا خصوصی می بخشند این سنت حسنه در ایدئولوژی اسلامی ریشه دوانده و نقش بارزی در توسعه شهرهای اسلامی داشته است.انسان بر اساس جهان بینی خود با محیط همواره در کنش متقابل بوده و از همدیگر تاثیر پذیرفته اند. تاثیر جهان بینی منتج از دین بر خلق چشم اندازهای جغرافیایی، بویژه در شهرهای اسلامی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. پدیده وقف به عنوان یکی از نیروهای شهر آفرین و چهره پرداز شهر های ایرانی-اسلامی، تاثیر بسزایی در شکل دهی به محیطهای مصنوع انسانی و تشکل فضاهای کالبدی شهرها داشته است. اراضی وقفی ضمن تاثیر گذاری در توسعه فیزیکی شهرها متقابلا نیز از آن تاثیر پذیرفته اند چرا که در جریان توسعه فیزیکی شهر از حالت اولیه خود (بایر، کشاورزی، باغات و &hellip;) خارج و به بافت شهری تبدیل گردیده اند. طی این مقاله شهر میامی به عنوان شهر کوچک اندام در استان سمنان، که قسمت عمده اراضی آن وقفی است مورد بررسی قرار می گیرد. با تبدیل شهر به عنوان مرکز شهرستان، شهر به سرعت گسترش یافت و اراضی کشاورزی وقفی، تغییر ماهیت داده و تبدیل به اراضی شهری با کارکرد جدید گردیدند. این مقاله سعی دارد تا با تکیه بر روش میدانی، و استفاده از تکنیک GIS چگونگی نقش وقف در شکل یابی فضای عمومی شهرهای اسلامی به ویژه شهر مورد مطالعه را مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  832 - بررسی عوامل زیست محیطی در راستای توسعه شهر با استفاده از GIS
  نسیبه الیانی
  در طی دو دهه اخیر، رشد فزاینده تعداد شهرها از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک، از جمله تأثیرات فرایند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور بوده، یکی از روستاهایی که تازه به جرگه شهرها پیوسته شهر ماکلوان در استان گیلان بوده است. شهر ماکلوان در خرداد ماه چکیده کامل

  در طی دو دهه اخیر، رشد فزاینده تعداد شهرها از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک، از جمله تأثیرات فرایند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور بوده، یکی از روستاهایی که تازه به جرگه شهرها پیوسته شهر ماکلوان در استان گیلان بوده است. شهر ماکلوان در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ از تجمیع ۲روستای ماکلوان پایین و ماکلوان بالا مرکز بخش سردار جنگل شهرستان فومن به عنوان شهر ماکلوان به تقسیمات کشوری افزوده شد که به نظر می رسدبه نظر ساز و کار تبدیل نقاط روستایی به شهر ها آن جنان منعطف به منافع ملی و زیست محیطی منطقه نیست. گسترش شهر در چند مرحله شکل گرفته است و با توجه به رشد جمعیت، توسعه فیزیکی آن به صورت افقی ودر جهت شرقی &ndash; غربی و در امتداد جاده فومن ماسوله است. گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب از بین رفتن مزارع کشاورزی و باغ های اطراف شهر شده است. در گذشته چنین تصور می شد که سوانح طبیعی در نواحی شهری پیامد های کمتری نسبت به روستاها دارند ولی در حال حاضر با توجه به تغییراتی که در ساختارکالبدی و سازماندهی شهرها به وجود آمده است، شهرها را در مقابل سوانح آسیب پذیرتر کرده است . این امر به علت جمعیت زیاد شهرها و گسترش بی رویه شهری و توسعه فیزیکی آنها بر روی مناطق پر خطر بوده که ثبات آنها را برهم زده است. جهت توسعه آتی شهر و جلوگیری از تخریب شدید زیست محیطی منطقه و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن برنامه ریزی و ارزیابی توان اکولوژیک شهر صورت گیرد تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره تدوین شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  833 - سنجش و ارزیابی ابعاد و مولفه های زیست پذیری شهری با تاکید بر توسعه پایدار(نمونه موردی: شهر نورآباد دلفان)
  احمد پوراحمد احمد حاتمی
  پژوهش حاضر در پی ‌آنست که با بررسی میزان زیست پذیری، در شهر نورآباد دلفان آن را به‌سوی توسعه پایدار سوق دهد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه و مشاهده مستقیم است جامعه آماری آن تمام شهروندان شهر نورآباد که در سرشماری سال 1395 برابر با 66417 نف چکیده کامل

  پژوهش حاضر در پی ‌آنست که با بررسی میزان زیست پذیری، در شهر نورآباد دلفان آن را به‌سوی توسعه پایدار سوق دهد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه و مشاهده مستقیم است جامعه آماری آن تمام شهروندان شهر نورآباد که در سرشماری سال 1395 برابر با 66417 نفر بوده است. برای تخمین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. بعد از مشخص شدن حجم نمونه پرسشنامه‌ها به ‌صورت تصادفی ساده در بین شهروندان پخش گردید. اطلاعات به ‌دست ‌آمده با استفاده از نرافزار Spss و آزمون‌های T تک نمونه‌ای، آزمون فریدمن تجزیه ‌و تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که در شهر نورآباد ابعاد زیست پذیری به هم هماهنگ و هم‌اندازه نبوده و بعد زیست‌محیطی با مجموع 3 شاخص مطلوب و میانگین رتبه 55/2 در وضعیت مناسب بوده و همخوانی بیشتری با معیارهای شهر زیست پذیر دارد. در بعد اجتماعی از مجموع 6 شاخص تدوین‌ شده 2 شاخص آموزش، همبستگی و تعلق اجتماعی در وضعیت مطلوب و چهار شاخص میزان خدمات اوقات فراغت، خدمات بهداشتی و درمانی، امنیت اجتماعی، مشارکت اجتماعی در وضعیت نامطلوب بوده است. میانگین رتبه برای بعد اجتماعی 90/1 بوده است. و در مرحله آخر بعد اقتصادی با 4 شاخص که دو شاخص مسکن و کالای مصرفی در وضعیت مطلوب و شاخص حمل‌ونقل و امکانات زیربنایی نیز در وضعیت نسبتا مطلوب و شاخص اشتغال در وضعیت بسیار نامطلوب ارزیابی‌ شده است. نامطلوب بودن شاخص اشتغال در این شهر نه ‌تنها زیست پذیری را به ‌شدت کاهش داده است. بلکه موجب مهاجرت‌های دائمی و فصلی و مخصوصاً قشر جوان در شهر نورآباد شده است. بنابراین میزان ابعاد زیست پذیری در شهر نورآباد با شدت و ضعف همراه است و هرچه از بعد زیست‌محیطی به ‌طرف ابعاد اجتماعی و اقتصادی حرکت کنیم از شدت زیست پذیری کاسته می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  834 - بررسی شاخص های کالبدی مسکن در توسعه سکونتگاه های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (مطالعه موردی شهر سمنان)
  آتنا خورسندی بهروز ارسطو رضا صنایعی
  گسترش سریع شهر ها باعث پیدایش مسایل و معظلاتی در تعیین محل استقرار عناصر کالبدی- فضایی شهرها گردیده است. امروزه بیشتر کشورهای جهان، به دلیل توسعه بی سابقه شهرنشینی، با چالش های بیشـماری در زمینـه مـدیریت شـهری روبـرو هستند. این امر، مدیران شهری را مجبور ساخته تا از فناو چکیده کامل

  گسترش سریع شهر ها باعث پیدایش مسایل و معظلاتی در تعیین محل استقرار عناصر کالبدی- فضایی شهرها گردیده است. امروزه بیشتر کشورهای جهان، به دلیل توسعه بی سابقه شهرنشینی، با چالش های بیشـماری در زمینـه مـدیریت شـهری روبـرو هستند. این امر، مدیران شهری را مجبور ساخته تا از فناوری های جدید به منظور بهبود برنامه ریـزی، طراحـی، مـدیریت، اداره، نگهـداری و کاهش هزینه های شهری استفاده نمایند. در این مقاله با استفاده از شاخص های مسکن به بررسی وضعیت مسکن شهر سمنان پرداختیم. وضعیت مطلوب مسکن در نواحی مختلف یکی از شاخص های توسعه در کشورهای جهان محسوب می شود. پژوهش حاضرشاخص های منتخب شهر سمنان (ارزش منطقه ای زمین، درصد جمعیت باسواد، میزان دسترسی به خدمات مسکونی، تراکم جمعیت، کیفیت ساختمان، قدمت ساختمان، نحوه تصرف، اسکلت ساختمانی، الگوی مسکن، نوع مصالح نمای ساختمان، عرض معبر، تعداد طبقات ساختمان، تراکم ساختمانی) با رویکرد کیفیت مسکن شهری از طریق روش ارزیابی چند معیاره به منظور استخراج شاخص نهایی کیفیت مکان در محیط سیستم اطلاعات مکانی با هم تلفیق شده است. نتایج نشان می دهد 8 درصد نامناسب، 37 درصد مناسب، 39 درصد مناسب تر و 14 درصد مناطق مورد مطالعه از نظر کیفیت مسکن خیلی مناسب هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  835 - اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎیی(GIS) در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻼک ﺷهﺮی چهاردانگه ، اسلام شهر
  محمد علی رجایی اصغر داتشمند
  ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎرداﻧﮕﻪ از ﻧﻈﺮ وﺳﻌﺖ و ﺟﻤﻌﯿﺖ، اراﺋﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﺧﺪﻣﺎت ﺷﻬﺮی ﺑﻪ اﻣﺮی ﺗﺨﺼﺼﯽ و ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻫﺎی ﻓﻨﯽ و اﺻﻮﻟﯽ اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در اﺧﺘﯿﺎر داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺎﻣﻊ از ﺷﻬﺮ و اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ آﻣﺎرﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧ چکیده کامل

  ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎرداﻧﮕﻪ از ﻧﻈﺮ وﺳﻌﺖ و ﺟﻤﻌﯿﺖ، اراﺋﻪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﺧﺪﻣﺎت ﺷﻬﺮی ﺑﻪ اﻣﺮی ﺗﺨﺼﺼﯽ و ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻫﺎی ﻓﻨﯽ و اﺻﻮﻟﯽ اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز در اﺧﺘﯿﺎر داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺎﻣﻊ از ﺷﻬﺮ و اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ آﻣﺎرﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻗﻮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار در دﺳﺖ ﻣﺪﯾﺮان و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮان اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی در رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت و ﺑﺮآورده ﻧﻤﻮدن ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺷﻬﺮ ﺑﮑﻨﺪ. ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺤﺚ ﻫﺎ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻼک و زﻣﯿﻦ ﻫﺎ ﺷﻬﺮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. داﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت دﻗﯿﻖ، ﮐﺎﻣﻞ و ﺑﻪ روز ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎﻧﯽ (ﻣﮑﺎن ﻣﺮﺟﻊ) و اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺮ روی ﻫﺮ ﻧﻮع از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ زﻣﯿﻦ ﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺰاﯾﺎی ﺑﺴﯿﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﻣﺮوزه ﺳﯿﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ (GIS) ﺑﺎ در اﺧﺘﯿﺎر ﻗﺮار دادن اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻊ آوری، ﭘﺮدازش و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰاری ﻧﻮﯾﻦ و ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺪﯾﺮان ﺷﻬﺮی در اﻣﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺷﻬﺮی ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺰاﯾﺎی اﺳﺘﻔﺎده از GIS در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻼک ﺷﻬﺮ ﭼﻬﺎرداﻧﮕﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻻﯾﻪ ﻫﺎی و ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﺨﺮاج و اراﺋﻪ ﺷﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎی ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده ﻫﻤﺰﻣﺎن از اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻨﺪﺳﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان روﻧﺪ اﺟﺮای ﮐﺎداﺳﺘﺮ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮی را ﺑﺼﻮرت دﻗﯿﻘﺘﺮی ﺑﻪ ﻣﻮرد اﺟﺮاء ﮔﺬارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  836 - مکان یابی شهرها با تاکید برمخاطرات ومحدودیت های ژئومورفولوژیکی طبیعی دراستان تهران با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
  نادر مرادی کرامت اله زیاری
  همه ساله حوادث متعددی در جهان به وقوع می پیوندد حوادثی کـه بـه طـور ناگهـانی روی مـی دهـد و موجب وارد آمدن خسارت به انسان ومحیط طبیعی می شود؛ به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته می شوند.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذا چکیده کامل

  همه ساله حوادث متعددی در جهان به وقوع می پیوندد حوادثی کـه بـه طـور ناگهـانی روی مـی دهـد و موجب وارد آمدن خسارت به انسان ومحیط طبیعی می شود؛ به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته می شوند.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذارد. زمین لغزش و زلزله مخاطرات محیطی می باشدکه وقوع آنها باعث تلفات وخسارت های زیادی می شود زلزله ها با توجه به(دوره بازگشت) احتمال وقوع آنها وجود دارد. از این رو تشخیص مناطق مستعد زلزله وزمین لغزش، برای به کارگیری روش های پیشگیری یا مقابله با ناپایداری مناطق به منظور کاهش خطر و ریسک حاصل از آنها، بسیار اهمیت دارد. هدف از این مطالعه،مکان یابی شهرها با تاکید بر محدودیت های ژئومورفولوژیکی است. به این منظور، ابتدا از میان مهم ترین عوامل مؤثر برزلزله و زمین لغزش، 6عامل مقدار شیب، جهت شیب، جنس مصالح زمین شناسی، فاصله از گسل، شتاب زمین لرزه و میزان بارندگی که تهیه داده هایشان برای همه استان تهران امکان پذیر بود، بر پایه قضاوت مهندسی در محیط GISکلاسه بندی شدند.در روش AHP برپایه لایه ها وزیر لایه ها اطلاعاتی،وزن دهی وبا هم تلفیق شدند وسپس نقشه پهنه بندی خطر احتمال زلزله وزمین لغزش در محیط GISتهیه شد. بنابراین نقشه خطر زمین لغزش وزلزله به طراحان و مهندسان در جهت انتخاب مکان یابی مناسب برای اجرای طرح های توسعه کمک بزرگی می کند که مکان یابی مناسب برای اجرای توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن محدودیت ها و برنامه ریزی و مدیریت آن ممکن نخواهد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این استان بیشترین تهدید را از لحاظ محدودیت های ژئومورفولوژیکی زمین لغزش وزلزله را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  837 - بررسی نقش وجایگاه ICTبرمشارکت الکترونیکی شهروندان درمدیریت شهری (مطالعه موردی:شهرسمنان)
  سید خلیل سیدعلی پور
  امروزه یکی از مهم‌ترین اقدامات شهرداری‌ها، الکترونیکی کردن خدمات شهری است. استفاده از خدمات شهری منافع بسیاری مانند کاهش آلودگی هوا، کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت، کاهش هزینه‌ها، تسریع در انجام امور و ده‌ها منفعت دیگر در پی دارند. پرداختن به این مباحثICT فرصت‌های جدیدی بر چکیده کامل

  امروزه یکی از مهم‌ترین اقدامات شهرداری‌ها، الکترونیکی کردن خدمات شهری است. استفاده از خدمات شهری منافع بسیاری مانند کاهش آلودگی هوا، کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت، کاهش هزینه‌ها، تسریع در انجام امور و ده‌ها منفعت دیگر در پی دارند. پرداختن به این مباحثICT فرصت‌های جدیدی برای شهرداری به وجود می‌آورد، در حالی که عدم توجه به آن علاوه بر از دست دادن فرصت‌ها می‌تواند تبدیل به یک تهدید گردد.شهرداری‌ها به عنوان یکی از سازمان‌هایی که بیشترین تماس را بازندگی روزمره مردم دارند، نقش بسیار مهمی در این مورد ایفا می‌نمایند.شهرداری‌ها به عنوان یکی از ارگان‌هایی که بیشترین خدمات را به شهروندان ارائه می‌نمایند، می‌توانند با الکترونیکی نمودن خدمات خود گام‌های مؤثری در به وجود آوردن شهرها و شهروندان الکترونیک و همچنین تشویق دیگران به ارائه و استفاده از خدمات مدیریت شهری گام بردارند. تحقیق مذکور در مقطع زمانی سال 1396 انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی، پیمایشی می باشد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق روش گردآوری اطلاعات میدانی، کتابخانه‌ای و توصیفی بدست آمده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مدل تصمیم گیری "کرجسی ومورگان"، 385نفر تعیین گردیده است. اعضای نمونه به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و استفاده از بانک‌های اطلاعاتی سایت‌های اینترنتی می‌باشد. پرسشنامه‌ها بین شهروندان شهرسمنان توزیع و تکمیل شده است .اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پـرسشنامه‌ای که پایایی آن توسط ضریب آلفـای کرونباخ 70/0 و روایی آن توسط اعتبار محتوی تأیید شده، جمع آوری گردیده است. برای بررسی فرضیه ها از آزمون پارامتری t استیودنت یک ‌نمونه‌ای وآزمون ناپارامتری دوجمله ای استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزار spss می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  838 - نقش حکمروایی خوب شهری در دوران کرونا و پساکرونا با توجه به جایگاه زنان (مطالعه موردی: شهر سمنان)
  مهدی اصغری زینب کرکه آبادی عباس ارغان
  حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که پیاده شدن آن زمینه توسعه پایدار را در جامعه محقق می‌سازد. در شرایط کرونایی با تجربه‌ای که اقسام حکمرانی‌های دمکراتیک و غیردمکراتیک در تدبیر امور از خود نشان دادند، ظاهراً موفق ترین شیوه حکمرانی از سوی کشورهایی ظاهر شد که خانم ها در ر چکیده کامل

  حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که پیاده شدن آن زمینه توسعه پایدار را در جامعه محقق می‌سازد. در شرایط کرونایی با تجربه‌ای که اقسام حکمرانی‌های دمکراتیک و غیردمکراتیک در تدبیر امور از خود نشان دادند، ظاهراً موفق ترین شیوه حکمرانی از سوی کشورهایی ظاهر شد که خانم ها در رأس حاکمیت قرار داشته و برای خود و دیگران تصمیم گرفتند. از آنجا که زنان همواره دارای نقش چندگانه هستند حتی در بحران ها هم نقش موثرتری در مواجهه و مدیریت آن دارند. شهر سمنان در دوران کرونا و پساکرونا در زمینه مدیریت شهری و حکمروایی با مسائلی روبرو شده است. هدف از نوشتار حاضر نقش حکمروایی خوب شهری در دوران کرونا و پساکرونا با توجه به جایگاه زنان در شهر سمنان می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر روش، توصیفی-تحلیلی و به لحاظ ماهیت، کاربردی است. برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات این تحقیق از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شهروندان شهر سمنان با جمعیت 216578 نفر بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 383 نفر محاسبه شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، آزمون فرضیه‌ها از آزمون‌های t تک نمونه‌ای و رگرسیون خطی چندمتغیره و همبستگی پیرسون و همچنین برای تعمیم نتایج از نمونه به جامعه آماری از روش مدل‌سازی معادله ساختاری به وسیله نرم‌افزار لیزرل استفاده گردید. یافته‌ها نشان داده است که وضعیت کیفیت ابعاد حکمروایی در شهر سمنان و جایگاه زنان در دوران کرونا و پساکرونا از نظر کیفیت در شرایط نامساعدی در سمنان بوده و دچار ضعف هستند. در نهایت نیز نتیجه بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ نمی-توان به تحقق حکمروایی خوب شهری، بدون تعریف و تبیین کاربردی جایگاه ویژه زنان به عنوان نیمی از شهروندان شهر و از اصلی‌ترین گروه-های ذی‌نفع و ذی‌نفوذ در اداره امور شهرها، امیدوار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  839 - تعیین سرانه مطلوب کاربری فضای سبز شهری در طراحی شهر دوستدار کودک با استفاده از GIS (مطالعه موردی شهر سمنان)
  محسن قدس علیا شریعتی پرنیان سادات عمید
  سرنوشت انسان از کودکی با فضای اطراف آن عجین گشته است. گسترش ساختمان‌سازی‌های عمودی و استفاده از حداقل فضاها برای ایجاد منازل امروزه فرصت احداث حیاط و کوچه‌های امن را برای فعالیت‌های بدنی کودکان(مانند دویدن، بازی کردن، ورزش کردن و...) نمی‌دهد. در این شرایط است که نقش فضا چکیده کامل

  سرنوشت انسان از کودکی با فضای اطراف آن عجین گشته است. گسترش ساختمان‌سازی‌های عمودی و استفاده از حداقل فضاها برای ایجاد منازل امروزه فرصت احداث حیاط و کوچه‌های امن را برای فعالیت‌های بدنی کودکان(مانند دویدن، بازی کردن، ورزش کردن و...) نمی‌دهد. در این شرایط است که نقش فضای سبز عمومی شهر برای بزرگسالان و به خصوص کودکان پررنگتر می‌گردد. لذا طراحان فضای شهری با بررسی نیازها و مشکلاتی که کودکان در محیط‌های شهری با آن روبه‌رو هستند می‌توانند ضمن برنامه‌ریزی و طراحی مناسب در جهت فراهم‌آوردن شرایط مطلوب برای رشد جسمی ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان و شکوفایی استعدادها و علایق آنها بسترساز فضایی باشند که کودکان با امنیت و به صورت فعال در آن حضور داشته باشند. با این همه، معضل کمبود فضای سبز و توزیع نامناسب آن در بسیاری از شهرهای ایران به چشم می‌خورد. یکی از عمده‌ترین دلایل این موضوع عدم تامین آب مورد نظر و خشکی هوا می‌باشد. شهر سمنان نیز به عنوان یکی از شهرهای کویری با شرایط اقلیمی خاص، نیازمند فضای سبز شهری مطلوب است. در پژوهش حاضر که از نوع کاربردی و براساس شیوه‌ی تحقیقی&ndash; تحلیلی نگاشته شده است، جمع‌آوری اطلاعات به صورت اسنادی (کتابخانه‌ای) و میدانی صورت پذیرفته است. جهت بررسی شاخص‌های پژوهش پرسشنامه‌ای تدارک دیده شد و در میان اقشار متفاوت جامعه توزیع گردید. سپس با استفاده از GIS و تحلیل انجام شده، ضریب اهمیت به هر یک از شاخص ها اختصاص داده شد. در نهایت با توجه به فرمول تالیفی پژوهش از طرح پیشنهادی آقای کامبیز بهرام سلطانی، مقدار سرانه پیشنهادی برای کاربری فضای سبز در شهر سمنان با توجه به شرایط اقلیمی نامناسب، 28 مترمربع پیشنهاد گردید. نتیجه پژوهش نشان می دهد که شهر سمنان با توجه به شرایط اقلیمی، از سرانه مناسب پیشنهادی پژوهشی فاصله زیادی دارد. در پایان راهکارهای جهت بهبود فضای سبز پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  840 - تحلیل فرصتها و تهدیدهای توسعه خدمات گردشگری (مطالعه موردی شهر شیراز)
  علی اکبر ایزدی سعدی مسعود تقوایی یعقوب پیوسته گر
  این تحقیق با هدف ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدها توسعه خدمات گردشگری- مطالعه موردی شهر شیرازانجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری اول شامل رئیس، معاونین، مدیران و کلیه کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس است. این جامعه آما چکیده کامل

  این تحقیق با هدف ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدها توسعه خدمات گردشگری- مطالعه موردی شهر شیرازانجام شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری اول شامل رئیس، معاونین، مدیران و کلیه کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس است. این جامعه آماری، وظیفه شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید به روش دلفی را بر عهده داشتند. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از سه پرسشنامه جمع آوری و تحلیل گردید. پرسشنامه شماره یک که بین اعضاء جامعه آماری اول توزیع گردید منجر به شناسایی عوامل محیط درونی و بیرونی اثرگذار بر تصمیمات راهبردی صنعت گردشگری شد. پرسشنامه شماره دو بر اساس مقیاس ساعتی و مقایسات زوجی طراحی و در اختیار گروه تصمیم گذاشته شد تا وزن نسبی گروه‌های ضعف، قوت، فرصت و تهدید محاسبه گردند. پرسشنامه شماره سه نیز بر اساس مقایسات زوجی و مقیاس ساعتی تدوین شد تا به وسیله گروه تصمیم وزن نسبی اجزا و عوامل شناسایی شده در هر گروه شناسایی گردد. یافته‌ها نشان داد که باید برای توسعه خدمات گردشگری این شهر از سه استراتژی ضربتی (کوتاه مدت)، استراتژی میان مدت و استراتژی بلند مدت در جهت برخورد با فرصت ها و تهدیدها استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  841 - بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS )
  مسعود حاجی بیک لو باقر مرسل
  مقدمه:امروزه نقش ورزش در صنعت و رونق اقتصادی در شهر‌‌ها و مناطق غیر قابل انکار است و از سوی دیگر جذابیت فعالیت‌‌‌های ورزشی در نزد مردم بیش از گذشته است و یکی از سرگرمی‌‌‌ها و تفریح‌‌‌های مردم شده است هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه شهری می‌باشد روش: چکیده کامل

  مقدمه:امروزه نقش ورزش در صنعت و رونق اقتصادی در شهر‌‌ها و مناطق غیر قابل انکار است و از سوی دیگر جذابیت فعالیت‌‌‌های ورزشی در نزد مردم بیش از گذشته است و یکی از سرگرمی‌‌‌ها و تفریح‌‌‌های مردم شده است هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه شهری می‌باشد روش: تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی است . جامعه آماری را اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدر‌‌های تور‌‌های گردشگری شهرستان مهدی شهرتشکیل می‌دهند که به پرسشنامه‌‌‌های استاندارد به صورت دلبخواه پاسخ دادند . از سیستم اطلاعات جغرافیایی برای توصیف مناطق گردشگری، اماکن ورزشی و محدوده مطالعاتی استفاده شد پس از جمع آ‌وری داده ها، برای بررسی روایی سازه متغیر‌‌های تحقیق و شاخصه‌ای برگرفته از آن ها از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. یافته: نتایج تحلیل مدل نشان داد که مدل ارائه شده از برازش بالایی برخوردار است. از این رو گردشگری ورزشی بر پایداری شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. بنابراین با توجه به ضریب استاندارد مسیر مستقیم بین متغیرهای گردشگری ورزشی و ابعادتوسعه پایدار، می‌توان با احتمال 99 درصد نتیجه گرفت گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار در اماکن ورزشی شهرستان مهدی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد. به عبارتی با افزایش یک واحد تغییر در گردشگری ورزشی، شاهد افزایش 0.93 واحدی در ابعاد پایداری شهری هستیم نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به تایید گویه ها بر اساس پرسشنامه تحقیق، گردشگری ورزشی بعنوان یکی ازنوع های گردشگری بر متغیر توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شهرستان مهدیشهر موثر است . از این رو کلیه متولیان امور، اعم از مردم ، مسئولین و ذی نفعان در زمینه توسعه گردشگری ورزشی و ظرفیت سازی در این زمینه اقدامات لازم اعم از آموزش منابع انسانی ، فرهنگ سازی ، تهیه زیر ساخت های ورزشی مناسب و رویدادهای ورزشی جهت ایجاد برند گردشگری و بازاریابی و اطلاع رسانی در سطح ملی انجام گردد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  842 - پیش‌بینی تغییرات ساخت و ساز شهری با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مبتنی بر مدل‌ سلول‌های خودکار مارکوف (مطالعه موردی شهر ساری)
  سحاب بیدگلی کاشانی مهران فدوی ولی‌الله عزیزی‌فر
  به موازات افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین، میزان ساخت و ساز در فضای شهر توسعه یافته است. توسعه ساخت و ساز در فضای افقی و بدون توجه به محدودیت‌های موجود منجر به بروز مشکلات محیطی، اقتصادی و حقوقی برای شهروندان شده است. دستیابی به میزان، شدت و جهت توسعه ساخت وساز از گذشته ت چکیده کامل

  به موازات افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین، میزان ساخت و ساز در فضای شهر توسعه یافته است. توسعه ساخت و ساز در فضای افقی و بدون توجه به محدودیت‌های موجود منجر به بروز مشکلات محیطی، اقتصادی و حقوقی برای شهروندان شده است. دستیابی به میزان، شدت و جهت توسعه ساخت وساز از گذشته تا کنون و پیش‌بینی وضعیت ساخت و ساز در آینده، نخستین گام در جهت مدیریت علمی و عملی توسعه فیزیکی ساخت و ساز شهری، و برنامه‌ریزی و ارائه راهکارهای مناسب به منظور ایجاد تناسب مابین تخصیص مکانی-فضایی ساخت و ساز و انواع ملاحظات حقوقی، اقتصادی و محیطی می‌باشد. داده‌ها و اطلاعات مستخرج از تصاویر ماهواره‌ای ضمن نمایش تغییرات تاریخی ساخت و ساز شهری، به عنوان داده‌های ورودی اصلی، لازم و ضروری برای مدل‌های پیش‌بینی وضعیت آن در آینده مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این تحقیق تصاویر ماهواره‌ای سنجنده های TM، ETM+ و OLI ماهواره لندست در بازه های زمانی 2007-1997 میلادی و 2017-2007 میلادی مربوط به شهر ساری مورد استفاده قرار گرفت. بعد از انجام تصحیحات هندسی، نقشه‌های محدوده شهر تهیه شد. سپس با استفاده از پارامترهای مؤثر در تغییرات ساخت وساز شهری، با استفاده از مدل سلول‌های خودکار مارکوف، میزان دقت شبیه‌سازی های انجام‌شده موردبررسی قرار گرفت. نهایتاً برای صحت سنجی، نقشه های شبیه‌سازی‌شده و نقشه واقعیت زمین با یکدیگر تطابق داده شدند. شبیه‌سازی روند توسعه ساخت و ساز در سال 2027 با استفاده از مدل سی ای مارکوف نشان داد که در صورت ادامه تجویزهای مدیریتی موجود، این محدوده از مساحت 90/4617 هکتار در سال 2017 به 44/4357 هکتار در سال 2027 کاهش خواهد یافت. لیکن بررسی نقشه‌های تغییرات و نقشه‌های پایداری نشان داد که در بازه زمانی 2017 الی 2027 میلادی پهنه‌های جدیدی تحت ساخت و ساز قرار می‌گیرند که پیش از این عمدتاً کاربری کشاورزی و بایر داشته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  843 - بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  سید مصصطفی طیبی ثانی فرزانه تقوی نبی اله ایدر مژده خجو
  هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد . این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی - تحلیل و نیز تطبیقی است.جامعه مورد مطالعه، مجمو چکیده کامل

  هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر فضاهای ورزشی بر محیط شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد . این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی‌ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی - تحلیل و نیز تطبیقی است.جامعه مورد مطالعه، مجموعه‌های ورزشی شمال شرق شهر تهران می‌باشد که مطابق با تقسیم‌بندی اداره ورزش و جوانان شهر تهران، شامل مناطق 13-8-7-4 است. و نیز در برگیرنده، 48 مجموعه ورزشی می‌باشد. که به شکل کل شمار بررسی گردید . بدین منظور، داده‌های آماری 5 ایستگاه فعال در منطقه مطالعاتی شامل: ایستگاههای دروس، ستاد بحران، گلبرگ، پیروزی و اقدسیه در بازه‌ زمانی ابتدای فروردین 1399 تا ابتدای فروردین 1401، گردآوری و بررسی گردیدند. در ابتدا موقعیت جغرافیایی ایستگاههای سنجش آلاینده تعیین و وارد محیط GIS شد و تبدیل به شیپ فایل گردید. سپس، از طریق تکنیک IO اقدام به رویهم‌گذاری لایه موقعیت مکانی مجموعه‌های ورزشی و لایه‌های پهنه‌بندی آلاینده‌ها گردید و نقشه‌ها تهیه و تولید گردید , در ادامه با استفاده از معادلات ساختاری مدل تحقیق ترسیم گردید . یافته ها نشان داد که بخش اعظمی از فضاهای ورزشی با مناطق آلاینده همپوشانی دارند .از طرفی مدل ارائه شده فضای ورزشی بر محیط زیست دارای برازش کافی بود و نشان از تاثیر فضای ورزشی بر محیط شهری داشت .. بی شک لازمۀانجام هرگونه اقدامی ارتقا سطح دانش عمومی افراد نسبت به موارد مرتبط با مسائل زیست محیطی از طریق ورزش پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  844 - بررسی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل
  صالح پیدایش حسین نظم فر محمد تقی معصومی
  مطالعه تاریخی شهرها بیانگر نوعی دیدگاه دفاعی در بافت و ساخت شهرهاست. امروزه نیز در اکثر کشورهای دنیا، علی رغم تغییرات اساسی در الگوهای جنگی، موضوع دفاع در مقابل تهاجم و اقدامات خصمانه در بطن برنامه ریزیهای شهری و منطقه ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پدافند غیرعامل ب چکیده کامل

  مطالعه تاریخی شهرها بیانگر نوعی دیدگاه دفاعی در بافت و ساخت شهرهاست. امروزه نیز در اکثر کشورهای دنیا، علی رغم تغییرات اساسی در الگوهای جنگی، موضوع دفاع در مقابل تهاجم و اقدامات خصمانه در بطن برنامه ریزیهای شهری و منطقه ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم بکارگیری جنگ افزار نبوده و اجرای آن کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس را به دنبال داشته و با بکارگیری آن می توان در صورت بروز تهدید و حمله و وارد آمدن آسیب و صدمه ، سریعاً اقدام به بازسازی یا جایگزینی نیرو و امکانات نموده و به تداوم خدمات پرداخت. هدف اصلی این تحقیق ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل در مقابل تهدیدات بوده و برای این منظور به مطالعه جغرافیای تاریخی شهر اردبیل از جنبه های دفاعی و امنیتی و ملاحظات دفاعی صورت گرفته برای شهر در ادوار گذشته پرداخته و اقدامات پدافند غیرعامل در سابقه تمدنی شهر اردبیل بررسی گردیده است. روش پژوهش در مقاله حاضر بصورت توصیفی-تحلیلی است ؛ یکی از مهمترین ابزارها جهت گردآوری اطلاعات ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی ادارات و مراکز حساس و مهم را مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار داده و پراگندگی آنها را در محیط GIS مورد بررسی قرار می گیرد وضعیت فعلی شهر از نظر پراکندگی ادارات ، مراکز مهم و حساس با تهیه نقشه های GIS برای شهر اردبیل بررسی شده و در نهایت به ارائه راهکار عملی در رعایت اصول پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری اردبیل پرداخته شده است.نتایج تحقیق بیانگر عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل در پراکندگی ادارات شهر اردبیل می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  845 - تبیین مدل تجزیه و تحلیل کاربری اراضی برای برنامه ریزی مناطق پیراشهری
  مهران رفیعی
  پیراشهری که گاهی به آن حاشیه شهری هم اطلاق می‌شود می‌تواند بر فرم شهری و چالش‌های برنامه‌ریزی فضایی قرن بیست‌ویک غالب شود. در کشورهای صنعتی یا پساصنعتی، پیراشهر قلمرو تغییرات اقتصادی، اجتماعی و دگرگونی ساختار فضایی است، درحالی‌که در کشورهای به‌تازگی صنعتی شده و بیش‌تر ک چکیده کامل

  پیراشهری که گاهی به آن حاشیه شهری هم اطلاق می‌شود می‌تواند بر فرم شهری و چالش‌های برنامه‌ریزی فضایی قرن بیست‌ویک غالب شود. در کشورهای صنعتی یا پساصنعتی، پیراشهر قلمرو تغییرات اقتصادی، اجتماعی و دگرگونی ساختار فضایی است، درحالی‌که در کشورهای به‌تازگی صنعتی شده و بیش‌تر کشورهای درحال‌توسعه، غالباً منطقه شهری پر هرج‌ومرجی است که سبب‌ساز پراکندگی و توسعه ناهماهنگ شهری می‌شود. شناخت و تحلیل برنامه‌ریزی کاربری اراضی برای این مناطق می‌تواند به مدیریت بهتر این مناطق بیانجامد. ازاین‌رو، پژوهش حاضر باهدف شناخت و تحلیل این عوامل برای مناطق پیراشهری در شعاع 8 کیلومتری مابین کلان‌شهر تهران و شهر اسلامشهر بر اساس داده‌ها و نقشه‌های سال 1399 و بر مبنای 3 دسته‌بندی کلی کاربری اراضی یعنی شهری، کشاورزی و حفاظتی با لحاظ کردن ناسازگاری بین آن‌ها به انجام رسیده است. روش پژوهش مبتنی بر رویکرد کاربردی و توصیفی &ndash; تحلیلی است که با در نظر گرفتن الگوی تحلیل استراتژی تشخیص ناسازگاری کاربری اراضی (LUCIS) و پیاده‌سازی آن در محیط (GIS) توانست میزان مطلوبیت عوامل تأثیرگذار هر یک از کاربری‌های اراضی مذکور در جهت برنامه‌ریزی برای مناطق پیراشهری را برای محدوده موردمطالعه ارائه نماید. یافته‌های این تحقیق بیانگر این موضوع است که پراکندگی ناموزون شهری به هر دلیلی که به وجود آمده باشد می‌تواند تأثیری مستقیم و غیرمستقیم در شکل‌گیری و پایداری مناطق پیراشهری داشته باشد. بر این اساس ظرفیت‌سازی برنامه‌ریزی مطلوب، بهترین ایده برای پاسخگویی به مداخلات ایجادشده در روند توسعه بی‌برنامه این مناطق است. از طرفی به این دستاورد می‌توان اشاره کرد که فضاهای پیراشهری که عموماً به شکلی خودجوش و بی‌برنامه در اطراف شهرها و کلان‌شهرها به وجود آمده و می‌آیند نیاز به برنامه‌ریزی و آینده‌نگری دارند تا ضمن از بین نرفتن اراضی کشاورزی در اطراف شهرها؛ اراضی با کاربری حفاظتی موجود نیز موردتوجه و حفاظت قرار گیرند تا درمجموع توسعه شهری برنامه‌ریزی‌شده‌ای را در این مناطق شاهد باشیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  846 - سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS مطالعه موردی شهرداری منطثه 6تهران
  پویا امیری محمدابراهیم عفیفی مرضیه موغلی
  پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ا چکیده کامل

  پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه از نوع سؤالات بسته است. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر اساس امتیاز کارشناسان رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. هدف پژوهش حاضر، سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS است. شاخص های مورد استفاده مراکزدرمانی و بیمارستان ها، تراکم جمعیت، فضاهای باز، فاصله از گسل، شبکه معابر بوده است. در نقشه های پهنه بندی استنتاج فازی عملگر AND، به ترتیب 1453.13، 499.17، 154.9، 35.11 هکتار در مناطق با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. در مدل پهنه بندی OR، 7.02 هکتار در طبقه خطر خیلی کم، 35.11 هکتار در طبقه خطر کم، 358.19 هکتار در پهنه خطر متوسط، 1755.85 هکتار در پهنه خطر زیاد و 2156.18 در پهنه خطر خیلی زیاد قرار گرفته اند.نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از معیارهای مورد ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. سناریو اول: تغییر در معیارهای ساختاری مدیریت شهر تهران (رویکرد یکپارچه در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری) است. سناریو دوم: تغییر در معیارهای کارکردی مدیریت شهر تهران است. سناریو سوم: حکمرانی به‌مثابه مردم‌سالاری دیجیتال است. در این پهنه بندی بیشترین مناطق آسیب پذیر، در قسمت شمال شهر واقع گردیده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  847 - ارزیابی و سنجش میزان آمادگی نهادهای تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه حریم تهران در استقرار زیرساخت داده مکانی (SDI)
  ابوالحسن مدرس زاده برزکی رحیم سرور فریده اسدیان
  امروزه حریم پایتخت دچار تفرق‌های متعددی از نوع نهادی و ابزاری است. بدون تردید لازمه مدیریت فضایی وجود یک نظام پشتیبان تصمیم فضایی و پویایی و تعاملی بودن آن است. زیرساخت داده مکانی (SDI) یک نظام و رویکرد کارآمد در امر مدیریت اطلاعات مکانی است که در سال‌های اخیر نیز پیشرف چکیده کامل

  امروزه حریم پایتخت دچار تفرق‌های متعددی از نوع نهادی و ابزاری است. بدون تردید لازمه مدیریت فضایی وجود یک نظام پشتیبان تصمیم فضایی و پویایی و تعاملی بودن آن است. زیرساخت داده مکانی (SDI) یک نظام و رویکرد کارآمد در امر مدیریت اطلاعات مکانی است که در سال‌های اخیر نیز پیشرفت زیادی داشته است. پژوهش حاضر ضمن بازشناسی نهادهای تأثیرگذار در مدیریت یکپارچه حریم پایتخت به ارزیابی عوامل و معیارهای آمادگی استقرار زیرساخت داده مکانی می‌پردازد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه و پرسشنامه و روش تحقیق استفاده از روش شاخص آمادگی SDI بوده است. 25 نهاد منتخب عمومی و دولتی در 16 معیار ارزیابی و شاخص آمادگی نهادی مورد ارزیابی و محاسبه شاخص آمادگی قرار گرفتند. به طور کلی دو عامل فناوری و اطلاعات در قیاس با سه عامل سازمانی، انسانی و مالی با چالش‌های کمتری در ایجاد زیرساخت داده مکانی مواجهند اما در مجموع تفاوت چندانی میان عوامل مشاهده نشد. در بررسی جزئی‌تر معیار سرمایه خصوصی و بازگشت سرمایه وضعیت چندان مناسبی در مقایسه با دیگر معیارها ندارند. همچنین در این تحقیق چهار نهاد در وضع آماده‌تر و سه نهاد ناآماده‌تر از سایرین برای ایجاد SDI تشخیص داده شدند. شاخص آمادگی در نهادهای ذی‌مدخل حریم پایتخت 47/0 محاسبه شد که کمی زیر حد متوسط قرار دارد. در پایان به منظور رفع موانع پیشنهادهایی با محوریت تقویت بخش خصوصی، افزایش آگاهی عمومی و مدیران، اصلاح نگرش حاکمیت و قدرت داده و گسترش فرهنگ اشاعه اطلاعات، ارتقاء همکاری‌های بین‌نهادی، تمرکز روی طرح‌های زیرساختی داده به جای ایجاد سامانه‌های ناکارآمد ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  848 - توسعه پایدارشهری با تاکید بر مخاطرات و محدودیت های ژئومورفولوژیکی طبیعی شهر مطالعه موردی :شهر بجنورد
  ابوالفضل جنتی سراب ابراهیم مقیمی محمدرضا ثروتی
  تعیین جهات مناسب برای توسعه شهری از جمله دغدغه های برنامه ریزان شهری بوده است. ژئومورفولوژیست‌ها نیز یکی از راهکارها دخالت خود در برنامه‌ریزی شهری را تعیین جهات توسعه شهر بر اساس یافته‌های ژئومورفولوژیک می‌دانند. توسعه فیزیکی شهرها در ارتباط مستقیم با بستر طبیعی و عوارض چکیده کامل

  تعیین جهات مناسب برای توسعه شهری از جمله دغدغه های برنامه ریزان شهری بوده است. ژئومورفولوژیست‌ها نیز یکی از راهکارها دخالت خود در برنامه‌ریزی شهری را تعیین جهات توسعه شهر بر اساس یافته‌های ژئومورفولوژیک می‌دانند. توسعه فیزیکی شهرها در ارتباط مستقیم با بستر طبیعی و عوارض ژئومورفولوژی است. توسعه شهرها در مناطق نیمه کوهستانی مانند بجنورد به دلیل محدودیت های ژئومورفولوژیکی و ناپایداری دامنه ها از حساسیت بالائی برخوردار است.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذارد. زلزله مخاطرات محیطی می باشدکه وقوع آنها باعث تلفات وخسارت های زیادی می شود زلزله ها با توجه به(دوره بازگشت) احتمال وقوع آنها وجود دارد. از این رو تشخیص مناطق مستعد زلزله وزمین لغزش، برای به کارگیری روش های پیشگیری یا مقابله با ناپایداری مناطق به منظور کاهش خطر و ریسک حاصل از آنها، بسیار اهمیت دارد. هدف از این مطالعه،مکان یابی شهرها با تاکید بر محدودیت های ژئومورفولوژیکی است. به این منظور، ابتدا از میان مهم ترین عوامل مؤثر برزلزله 6عامل مقدار شیب، جهت شیب، جنس مصالح زمین شناسی، فاصله از گسل، شتاب زمین لرزه و میزان بارندگی که تهیه داده های شان برای همه شهرستان و شهر بجنورد امکان پذیر بود، بر پایه قضاوت مهندسی در محیط GISکلاسه بندی شدند. وسپس نقشه پهنه بندی خطر احتمال زلزله در محیط GISتهیه شد. بنابراین نقشه خطر زمین وزلزله به طراحان و مهندسان در جهت انتخاب مکان یابی مناسب برای اجرای طرح های توسعه پایدار شهری کمک بزرگی می کند که مکان یابی مناسب برای اجرای توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن محدودیت ها و برنامه ریزی و مدیریت آن ممکن نخواهد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این استان بیشترین تهدید را از لحاظ محدودیت های ژئومورفولوژیکی زلزله را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  849 - قزوین از پیش از اسلام تا معاصر بر اساس منابع تاریخی و مطالعات باستان‌شناسی
  شیما احمد صفاری
  10.30495/peb.2023.701521
  شهر در دوران‌ اسلامی، به لحاظ ساختاری، تداوم شهرسازی عصر ساسانی بود و عناصر کالبدی آن اکثراً برگرفته از فرهنگ غنی اسلام و نشانگر تمدن اسلامی است. قزوین یکی از شهرهای دوران اسلامی است که هسته اولیه آن در زمان شاپور ساسانی شکل گرفته و به تدریج، توسعه و گسترش یافته است. ای چکیده کامل

  شهر در دوران‌ اسلامی، به لحاظ ساختاری، تداوم شهرسازی عصر ساسانی بود و عناصر کالبدی آن اکثراً برگرفته از فرهنگ غنی اسلام و نشانگر تمدن اسلامی است. قزوین یکی از شهرهای دوران اسلامی است که هسته اولیه آن در زمان شاپور ساسانی شکل گرفته و به تدریج، توسعه و گسترش یافته است. این شهر، از نظر موقعیت خاص جغرافیایی، از دوران پیش از اسلام مورد توجه حکومت‌های مختلف بوده و قرارگیری آن در شاهراه های ارتباطی شرق به غرب و شمال به جنوب، بقای حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی این شهر را تضمین کرده است. شناخت ویژگی‌های این‌گونه شهرها می‌تواند در به دست آوردن بینشی عمیق و گسترده از تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوران اسلامی مفید باشد. مورخان دوران اسلامی از جنبه‌های گوناگون شهر قزوین را مورد بررسی قرار داده‌اند. در این نوشتار سعی شده است تا خصوصیات بافت شهری قزوین از دیدگاه تاریخی و پژوهش‌های باستان‌شناسی و همچنین، راه‌های مواصلاتی این شهر با مناطق همجوار بر اساس منابع مکتوب مطالعه شود. پرسش اصلی این است که اطلاعات تاریخی تا چه اندازه با ویژگی‌های این شهر مطابقت دارند. نتایجِ حاصل از بررسی‌ها و نیز بازدید میدانی از شهر نشان می‌دهد که بافت شهری قزوین تا حد زیادی منطبق با منابع تاریخی است. بررسی‌های میدانی و مطالعات انجام شده و نیز تطبیق آن‌ها با پژوهش های باستان‌شناسی نشان داد که شهر در دوران متأخر اسلامی تغییرات زیادی داشته به گونه‌ای که در دوران قاجار و نیز پهلوی بافت شهری گسترش یافته و بناهای مدرنی در شهر ساخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  850 - کاوش‌های باستان‌شناسی تپه مرد آباد کرج
  محمد حسین عزیزی خرانقی فرزان احمدنژاد
  10.30495/peb.2023.701645
  توسعة شهری در دهه‌های اخیر به خصوص در نواحی پیرامونی تهران و کرج، منجر به گسترش مناطقی شده که تا قبل از انقلاب، روستاهایی محصور در باغات در حاشیه شهر کرج بودند. مردآباد/ ماهدشت نیز که در گذشته نه چندان دور به شهر تبدیل شده (۱۳۷۰)، به سرعت گسترش یافته و باغات و آثار تاری چکیده کامل

  توسعة شهری در دهه‌های اخیر به خصوص در نواحی پیرامونی تهران و کرج، منجر به گسترش مناطقی شده که تا قبل از انقلاب، روستاهایی محصور در باغات در حاشیه شهر کرج بودند. مردآباد/ ماهدشت نیز که در گذشته نه چندان دور به شهر تبدیل شده (۱۳۷۰)، به سرعت گسترش یافته و باغات و آثار تاریخی پیرامون خویش را همچون بسیاری دیگر از شهرهای استان البرز نابود یا در معرض تخریب قرار داده است. محوطة مردآباد در شهر ماهدشت، یازده کیلومتری جنوب‌غربی کرج در استان البرز قرار دارد و در دی‌ماه سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۲۵۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. مردآباد در مرز منازل مسکونی و زمین‌های زراعی واقع و ساخت‌وسازهای مسکونی سالیان اخیر بخش‌های جنوبی و تا حدی شرقی محوطه را تخریب کرده است. گمانه‌زنی‌ صورت گرفته در این محوطه در بهار ۱۳۹۵ منجر به مشخص نمودن حدود عرصه و حریم این تپه شد. تپه مردآباد یکی از بلندترین تپه‌های باستانی استان البرز است که شواهد سفالی گویای توالی فرهنگی از هزارة ششم پیش از میلاد تا دوران میانة اسلامی در این محوطه است. قطعاً انجام کاوش‌های علمی و دامنه‌دارتر در این محوطه منجر به کسب اطلاعات باستان‌شناختی بسیار دقیق‌تری خواهد شد؛ ولی با توجه به شواهد سفالی سطحی، این محوطه دارای توالی گاهنگاری و شواهد استقراری از: دوره‌های نوسنگی جدید (سیلک I / هزاره ششم ق.م)، انتقالی مس‌سنگی/ چشمه‌علی (سیلک II / اواخر هزاره ششم و اوایل هزاره پنجم پ.م)، عصر آهن یک (اواخر هزاره دوم پ.م)، دوره تاریخی و دوران اسلامی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  851 - جایگاه شهری و معماری بازار تاریخی زنجان
  محمد بهرام‌زاده سید علی اصغر میر فتاح
  بازار زنجان به‌عنوان یکی از بزرگترین بازارهای ایران و مهمترین مرکز اقتصادی و اجتماعی استان زنجان و در شکل قلبی تپنده در بافت قدیم شهری، نقش ممتازی را در ساماندهی امور معیشتی و اعتقادی مردم این دیار به خود اختصاص داده است. اگر چه عملکرد این بخش مهم از بافت تاریخی گاه به چکیده کامل

  بازار زنجان به‌عنوان یکی از بزرگترین بازارهای ایران و مهمترین مرکز اقتصادی و اجتماعی استان زنجان و در شکل قلبی تپنده در بافت قدیم شهری، نقش ممتازی را در ساماندهی امور معیشتی و اعتقادی مردم این دیار به خود اختصاص داده است. اگر چه عملکرد این بخش مهم از بافت تاریخی گاه به دلایل غیر قابل اجتناب اجتماعی و گاهی به‌علت بی‌تدبیری برنامه‌ریزان ادوار مختلف شهری و دگرگونی‌های فرهنگی و اجتماعی از شکلی به شکل دیگر درآمده، لیکن کماکان گذشته از شمار معتنابه مردم شهرنشین، شمار زیادی از ساکنین و روستاهای اقماری شهر زنجان نیز از خدمات متنوع و مستمر آن برخوردارند. توده ساختمانی و فضاهای موجود، وجود سلسله مراتب و ساختار فضائی، از راسته‌های اصلی گرفته تا ابنیه عام‌المنفعه در مجاورت راسته‌ها از جمله مساجد، گرمابــه‌هـا، آب انبارها، سراها و تیمچه‌ها و ویژگی‌های کارکردی بازار از دوره قاجاریه تا به امروز ویژگی‌هایی توأمان برای این اثر ارزشمند ملی رقم زده است. همچنین، آثار تحولات نوین شهری در استحاله بخشی از وظایف و عملکردهای بازار قدیم به خوبی مشهود است. به همین روی، بازار زنجان را می‌توان از جمله زنده‌ترین و پویاترین بازارهای سنتی دنیا دانست که در تعامل با پیشرفت‌های معاصر شهری و مدرنیته نشاط و حیات خود را محفوظ داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  852 - تغییر و تحول شهر بیشاپور در گذار از دوره ساسانی به دوره اسلامی
  زینب افضلی ستار خالدیان
  با ظهور اسلام و فتح شهرهای ساسانی توسط مسلمانان سرنوشت، سیاسی، اقتصادی، مذهبی و ساختار کالبدی آنها تا حد زیادی دچار تغییر شد. در این مقاله تغییر و تحولات فضایی که با ظهور اسلام در شهرهای ساسانی صورت می‌گیرد بر اساس مطالعه موردی شهر بیشاپور بیان می‌گردد. نتایج نشانگر در چکیده کامل

  با ظهور اسلام و فتح شهرهای ساسانی توسط مسلمانان سرنوشت، سیاسی، اقتصادی، مذهبی و ساختار کالبدی آنها تا حد زیادی دچار تغییر شد. در این مقاله تغییر و تحولات فضایی که با ظهور اسلام در شهرهای ساسانی صورت می‌گیرد بر اساس مطالعه موردی شهر بیشاپور بیان می‌گردد. نتایج نشانگر در هم شکستن نظام طبقاتی ساسانیان در ساختار اجتماعی این شهر است. به این معنی که در قرون اولیه اسلامی در نتیجه شعار برابری و برادری اسلامی، بافت و فضای شهر بیشاپور دچار دگرگونی می‌گردد و از لحاظ کمی رشد زیادی در خانه‌سازی طبقه تهیدست به وجود می‌آید و طبقات اجتماعی پایین دست به فضاهای ممتازی که پیشتر در اختیار طبقه مرفه شهر دوره ساسانی بود راه پیدا می‌کند و تا حد زیادی تبعیضات اجتماعی منبعث از جهان‌بینی زردشتی در بیشاپور دوره اسلامی از بین می‌رود با افزایش جمعیت مسلمانان و قدرت یافت حاکمان محلی و تثبیت اسلام در کشور و امنیت نسبی، تفکر و جهان‌بینی اسلامی به وضوح در اواخر قرن سوم و چهارم خود را در ساختار فضایی شهرها نشان می‌دهد و چیدمان ابنیه در فضاهای شهری و ساختار فضایی شهر در دوران اسلامی بر اساس جهان‌بینی اسلامی و رفع احتیاجات کلیه مردم تغییر می‌کند و در همین دوران بناهایی مانند مسجد جامع، مدرسه و کاروانسرا و بازار گسترده وارد بافتهای شهری می‌گردد. در یک جمع‌بندی باید گفت شهرسازی در دوره اسلامی، از دگرگونی ساخت و سازمان فضاهای شهری دوره ساسانی تحت تأثیر تفکر اسلامی به وجود می‌آید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  853 - اردشیر خوره: تختگاه اردشیر پاپکان
  رضا مهرآفرین سرور خراشادی عباس جامه‌بزرگ
  اردشیر پاپکان، بنیانگذار سلسله ساسانی به شهرسازی اهمیت فراوانی می‌ داد. وی مبادرت به ساخت تعداد زیادی شهر نمود که اکثر مورخین و جغرافیانگاران سده ‌های نخست اسلامی به آنها اشاره کرده ‌اند. بزرگترین و مهم ترین شهر اردشیر، شهرگور یا اردشیر خوره نام داشت که در نزدیکی فیروزآ چکیده کامل

  اردشیر پاپکان، بنیانگذار سلسله ساسانی به شهرسازی اهمیت فراوانی می‌ داد. وی مبادرت به ساخت تعداد زیادی شهر نمود که اکثر مورخین و جغرافیانگاران سده ‌های نخست اسلامی به آنها اشاره کرده ‌اند. بزرگترین و مهم ترین شهر اردشیر، شهرگور یا اردشیر خوره نام داشت که در نزدیکی فیروزآباد فارس قرار دارد. این شهر که در واقع پایتخت اردشیر محسوب می ‌گردید همانند برخی از شهرهای پارتی دارای طرحی مدور بود. در میانه شهر برجی رفیع مشهور به طربال قرار داشت که مظهر الهه آب، آناهیتا بود و در مجاورت آن کاخی عظیم ساخته بودند. علاوه بر توصیف جغرافیانگاران اسلامی از بناهای مهم شهر، در سده های اخیر نیز باستان ‌شناسان با کاوش‌ هایی که در آن انجام داده اند، اطلاعات مفیدی از تأسیسات و چگونگی آن بدست آورده‌ اند. این شهر پس از پیروزی اردشیر بر اردوان پنجم ساخته شد و متعاقب آن کاخی باشکوه به نام کاخ اردشیر در نزدیکی شهر و در محلی خوش آب و هوا بنا گردید تا در خور شأن و شوکت شاهی چون اردشیر در پایان روزهای زندگی و کناره ‌گیری از سلطنت باشد. اردشیر قبل از پیروزی بر اردوان، بر قله رفیعی در تنگاب که دسترسی به آن بسیار دشوار بود، دژی مستحکم و استوار بنا نمود تا ضمن به چالش کشیدن شاه اشکانی و اعلام استقلال سیاسی، ارتش کوچک خود را در مقابل تهاجمات اردوان حفظ و نقشه آزادسازی ایران را در آنجا پی ‌ریزی نماید و به استحکام پایه‌ های قدرت و انسجام نیروهای نظامی خود بپردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  854 - Analysis and identification of underlying factors of development Creative industries through the creation of a cultural quarter. Case study: "Karim khan", Tehran
  Marjan Khanmohammadi Ali Zolfaghari
  10.30495/jaa.2023.701951
  The purpose of this study is to the development of creative industries through the development of cultural quarters within historical contexts as a creative strategy that affects the city as a whole and provides the field of competition and the possibility of being pres چکیده کامل

  The purpose of this study is to the development of creative industries through the development of cultural quarters within historical contexts as a creative strategy that affects the city as a whole and provides the field of competition and the possibility of being present at international levels. The research method is descriptive-analytical and its type is applied-developmental. The geographical area under study is "Karim Khan" street in Tehran, which has a rich historical and cultural identity. Therefore, using the hierarchical analysis process and "Lisrel" software, the cultural quarters' indicators were ranked and each one's importance was extracted. The findings, according to the calculations of the importance coefficient and the compatibility coefficient of each of the indicators in the study area, show that the "walkability" criterion, "the drivers of the creative economy", and the meaning index of a cultural quarter, the criterion of "evocativeness and urban memory" with importance coefficients of 0.62, 0.78, and 0.65 in the quarter have been assigned the highest rank among other indicators. And as a result, it was shown that the economic importance of sidewalks and the presence of active horizontal grains on the edges, the permeability of the passages, the safe accommodation for pedestrians, the facilities for the transportation of cars and their related services, as well as the quality of urban furniture and green spaces in the quarter as underlying factors. The instrument of creative development and the formation of the cultural quarters are the most important. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  855 - A Clay Bullae and Five Tablets From Tepe Sofalin, Rey Plain, Iran
  Morteza Hessari Rouhollah Yosefi
  10.30495/jaa.2022.694542
  This article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transitio چکیده کامل

  This article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transition from tokens and Bullae to numero-ideographic and ultimately early Proto Elamite tablets. The form and content of the corpus of evidence material that has so far been excavated at Tepe Sofalin is entirely consistent with that of late Uruk related/Susa II and early Proto Elamite administrative documents and tablets that have been found in different parts of Iran and are known to date from c. 3500 to 3000 B.C. Here, the site of Tepe Sofalin is introduced, one Bullae, four numerical tablets, and one early Proto-Elamite tablet are described, the chronology of the site is discussed and the broader import of these findings is outlined. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  856 - نقش گیاهان منتخب کاشته شده در فضای سبز شهر تهران در حذف ریزگردهای هوا
  الهام رجب بیگی سید محمد جعفری رامین عرفانیان سلیم
  10.30495/zisti.2022.1965526.1133
  هدف: ریزگردها از جمله آلوده‌کننده‌های هوا بویژه در مناطق شهری و صنعتی می‌باشند که بویژه منجر به بروز بیماریهای قلبی و تنفسی می شوند. گیاهان نقش عمده‌ای در جمع‌آوری و حذف ریزگردها دارند. در این مقاله تلاش بر این است تا مناسب ترین گیاه از نظر جذب آلاینده های موجود در هوا چکیده کامل

  هدف: ریزگردها از جمله آلوده‌کننده‌های هوا بویژه در مناطق شهری و صنعتی می‌باشند که بویژه منجر به بروز بیماریهای قلبی و تنفسی می شوند. گیاهان نقش عمده‌ای در جمع‌آوری و حذف ریزگردها دارند. در این مقاله تلاش بر این است تا مناسب ترین گیاه از نظر جذب آلاینده های موجود در هوا برای کاشت در فضای سبز شهری تهران انتخاب شود.مواد و روش‌ها: در این مطالعه تاثیر 5 گونه درختچه‌ای که معمولا در شهر تهران کاشته می شوند، شامل برگ نو (Ligustrum vulgare)، خرزهره (Nerium oleander)، زرشک (Berberis thunbergii)، شیرخشت (Cotoneaster horizontalis) و شمشاد (Euonymus japonicus)، بر روی رسوب ریزگردهای با اندازه 5/2 و 10 میکرومتر مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور آلاینده‌های سطح برگ جمع آوری و توزین شدند و نسبت به سطح برگ ارزیابی شدند. نتایج: یافته‌ها نشان دادند که زرشک بیش از سایر گیاهان مذکور آلاینده‌ها را جمع می‌کند. در حالیکه کارایی خرزهره کمتر از سایر گونه‌ها می‌باشد. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد مورفولوژی برگهای گیاه در جذب آلاینده ها موثر باشد. علاوه بر آن میزان آلودگی موجود در هوا می‌تواند بر کارایی و جذب ذرات معلق تأثیر بگذارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  857 - Using Tracking Differentiators in Designing Nonlinear Disturbance Observers for Uncertain Systems
  Nasser Kazemzadeh Saeed Barghandan
  Using Tracking Differentiators in Designing Nonlinear Disturbance Observers for Uncertain SystemsNaser Kazemzadeh, Saeed BarghandanAbstractIn the present paper, a practical designing method has been proposed for a novel class of NDOs based on TD. Such NDOs can nearly es چکیده کامل

  Using Tracking Differentiators in Designing Nonlinear Disturbance Observers for Uncertain SystemsNaser Kazemzadeh, Saeed BarghandanAbstractIn the present paper, a practical designing method has been proposed for a novel class of NDOs based on TD. Such NDOs can nearly estimate all uncertain disturbances (specifically disturbances without prediction information). Regarding the outstanding performance of TD filter not requiring a precise dynamic model, the proposed NDO can estimate external disturbance and not modeled dynamics. The results showed the superiority of the proposed method in estimating disturbance and improvement of control quality.Keywords: non-linear systems, uncertain disturbances, non-linear disturbance observer (NDO), tracking differentiator پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  858 - Appropriate Roadside UnitsPlacement in VANET Networks to Reduce Data Transfer Time
  zinat Salehikiaa MohammadReza Salehnamadi
  VANETs, as a subset of the MANETs, have progressed remarkably in recent years. These networks have an important role in improving traffic, road safety and driver service. In vehicle Networks, vehicle can Communication by vehicle-to-vehicle communication. Since there are چکیده کامل

  VANETs, as a subset of the MANETs, have progressed remarkably in recent years. These networks have an important role in improving traffic, road safety and driver service. In vehicle Networks, vehicle can Communication by vehicle-to-vehicle communication. Since there are fewer vehicles in the environment, there is no vehicle-to-vehicle connection in some areas. Therefore, they use Road Side Units (RSUs) alongside vehicles to send and receive information. Roadside equipment, in addition to information dissemination, has a significant impact on communication, routing and transmission with minimal delay. The efficiency of a VANETs dramatically depends on the density, position and coverage of these units. Because of the high cost of installing and maintaining roadside units, there is no way to cover the entire environment, so we need to install them in places that will save costs and reduce the time needed to transfer information, in addition to reducing costs. The purpose of this paper is to target the minimum number of roadside units in the urban area, so that messages can be transmitted to the roadside units within the range of delayed emissions. In this research, a delay analysis is presented in urban environments, and based on this analysis, the RSU Optimization Placement problem is solved with greedy algorithm and imperialist competitive algorithm. Simulation results show that this roadside installation pattern has improved network performance and reduced cost پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  859 - Public Participation Model In Unequal Urban Environment (Case Study: Vakil-Agha And Nobahar Districts In Kermanshah)
  Kianoosh Zakerhaghighi Ebrahin Nazari Darabkhani
  The spatial inequality of the environment arises as a planning problem when the spatial structure of the different districts of a city is distinctly different; Differences that require different programming solutions for different regions and meeting the objective of cr چکیده کامل

  The spatial inequality of the environment arises as a planning problem when the spatial structure of the different districts of a city is distinctly different; Differences that require different programming solutions for different regions and meeting the objective of creating spatial equality in a city. Nobahar and Vaki-Agha are two districts with unequal urban space located in north and south of Kermanshah city in Iran. Nobahar district of Kermanshah is characterized by regular geometric pattern, medium and large granularity, semi-compact texture, and regular granularity of parts. Vakil-Agha district is characterized by physical exhaustion, lack of safety standards, and solidity. Despite the fact that urban infrastructure services possess identity values, they have a low level of spatial and housing status.Considering the conditions and laws of Iran, the best option that is the basis of this research, is the pattern of citizen participation in urban affairs for mitigating this inequality. The research method is descriptive-analytic. The path analysis in this study was conducted using LISREL8.5 software. ANOVA test was used to determine the difference between variables based on gender, age and dependency. The participants for this study included all the caretakers of the households living in of Vakil-Agha and Nobahar districts in Kermanshah. The results showed that the participation of citizens in Iran and in particular in Kermanshah, both in the districts of Nobahar and Vakil-Agha, faces with some structural, socio-cultural, political-managerial, legal and spatial barriers. In some cases, despite the emphasis of senior management of the municipality of Kermanshah on the necessity of citizen participation in urban affairs, this necessity is not pursued by urban managers and citizens, and the participation of citizens is mostly formal and symbolic. The obtained results of the model in both regions can be a solution for managing citizen participation in unequal human environments in Kermanshah. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  860 - Speed Up, Slow Down or Both? Investigating the Contemporary Cities
  Azadeh Pourtazak Seyed Hossein Bahrainy Mohammad Naghizadeh
  Speed as a crucial phenomenon of modernism affects individual and collective life of human being and changes the traits of the places people live in. Increasing speed is the demand of the modern era, though on the other side in recent years there is a contrary incline t چکیده کامل

  Speed as a crucial phenomenon of modernism affects individual and collective life of human being and changes the traits of the places people live in. Increasing speed is the demand of the modern era, though on the other side in recent years there is a contrary incline towards slowing down different aspects of life. In view of this, the dualities in between social features of Speed up and slow down in current era is investigated in this paper and the interconnection of social and urban aspects is studied. This is obtained by analyzing the basic elements of speed included the space and time; two main modes of travel comprised of transportation and telecommunication; and the correlation between social and urban structure. Accordingly a paradoxical implication is derived from the factors relied on speed and slowness. Such standpoint is overviewed in a "balanced notion" in such a way that the positive sides of speed are accepted and the negative features ignored. Such analysis indicates the use of accelerated and creative technologies in a sustainable manner, as a result more time is saved in comparison to pre-modern eras and could be spent on different real and virtual activities. The balanced notion is regarded some regulations, educations, or policies to convince people to control over speed, do specified amount of essential activities per day and devote the rest time on social interactions in urban public spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  861 - Land Use Planning for Urban River Margins Based on the Green City Approach (Case study: Abshooran River of Kermanshah)
  Mohamadreza Farahnaki Naser Barakpur
  Physical development without proper planning has limited ecological capacity and the ability of natural ecosystems. Urban river structure as one of the most important ecological infrastructures in the city provides a variety of ecosystem services, including landscaping, چکیده کامل

  Physical development without proper planning has limited ecological capacity and the ability of natural ecosystems. Urban river structure as one of the most important ecological infrastructures in the city provides a variety of ecosystem services, including landscaping, climate change, etc. which is strongly dependent on the structure and functional status of the river. This study was conducted to examine the effects of land use on the vitality and life of urban rivers, and evaluate and analyze various factors involved in this issue. In this study, the study area was the area around the Abshooran River in Kermanshah. The data was extracted using important and effective indicators and was analyzed using SPSS and the geographical information system GIS and the role of urban management in this area were examined. In order to do the final and general analysis, the problem tree/solution tree analysis method has also been used. The results of the research indicated that both in terms of standard per capita and in terms of distribution of applications, radius performance and access, there are various deficiencies and issues and the existing uses have many incompatibilities with each other and the river's natural environment. As a result, it can be said that the area of studies differs considerably from the current situation with the indicators of the green city approach. Virtually the principles and concepts of applications relations with nature, especially in the green city approach, are not considered. Finally, in order to achieve the research objectives, in accordance with the principles studied, it is proposed to use land in the area and consider the surrounding as a green area. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  862 - The Impact of the Tourism Sector Policies in the Ninth and Tenth Boards of Government on Urban form and Structure of Mashhad Using Discourse Theory
  Sara Jalali Zohreh Davoudpour Manouchehr Tabibian
  As the pilgrims and tourists have been always present in Mashhad, meeting their needs has been constantly prioritized in urban planning especially the renewal and reconstruction projects carried out in the holy shrine surroundings. However, recent years have seen a chan چکیده کامل

  As the pilgrims and tourists have been always present in Mashhad, meeting their needs has been constantly prioritized in urban planning especially the renewal and reconstruction projects carried out in the holy shrine surroundings. However, recent years have seen a change of perspective toward pilgrims. These changes have been induced by both global and national politics. That is why great changes can be observed in the urban form and structure which are faster than ever before. The present research aims to analyze the discourse of the ninth and tenth boards of government to explore the effect of policies made in the tourism sector and see how tourist attraction has been perceived in urbanistic discussions. It eventually aims to explore the trend of changes made to the form of Mashhad city influenced by those policies the research adopted Laclauand Mouffe'sdiscoursetheory and conducted a content analysis of higher-order documents and the interviews made by the main decision-makers published about religious tourism in Mashhad. It delve in to the discourse of the ninth and tenth boards of government and how it affected the national tourism sector. It further delved into the effect of this perspective on the revolutions made to the urban form of Mashhad during the target era. The present findings show that there have been traces of changes in how pilgrims and tourists are perceived in Mashhad and how they induced changes to the urban form and structure of the city as well as the urbanism decision making. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  863 - A Critical View on New Urbanism Theory in Urban Planning: From Theory to Practice
  Mitra Ghorbi Hamid Mohammadi
  In the wake of Jacobs&rsquo;s criticisms of planning, planners increasingly felt a level of angst over, or even responsibility for, the condition of the city. Schooled in preparing and implementing plans and land use regulations, they appreciated the appeal of a new mov چکیده کامل

  In the wake of Jacobs&rsquo;s criticisms of planning, planners increasingly felt a level of angst over, or even responsibility for, the condition of the city. Schooled in preparing and implementing plans and land use regulations, they appreciated the appeal of a new movement that offered a simple, tangible, and marketable recipe for practice. New urbanism theory is one of the contemporary urban theories that developed as a movement within practice as a response to the failure of cities and suburbs in the mid-twentieth century. Now these questions take shape in a mind: May New Urbanism lead to Planning good community? How is new urbanism developing theory, and how does it contribute to our understanding of theory? How is planning theory responding to new urbanism and the insights its practice generates? These are questions that the paper tried to answer them. Using content analysis, various ideas and views about New Urbanism and its formation from theory to practice have been reviewed and criticized. We concluded that although the new urbanists want to turn the situation around and they envision cities without suburbs, but in practice, they could not make good community According to the principles that this normative theory committed. In present day most new urbanist projects have proven relatively homogeneous in composition. Rather than minimizing difference, new urbanist projects have sometimes exacerbated societal differences by creating enclaves of affluence in the urban environment. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  864 - An Examination of the Effect of Social dimensions on Peoples’ use of Urban Public Spaces (Case study: Chamran Recreational Site of Shiraz Located Between Shahidan Sheikhi and Niayesh Bridge)
  Alireza Abdolah Zadeh Fard Sara Zare
  Space and society are clearly interrelated in such a way that conceiving of the former without the latter as well as understanding society without its spatial components is impossible. Public urban spaces provide the grounds for citizens' social interactions and communi چکیده کامل

  Space and society are clearly interrelated in such a way that conceiving of the former without the latter as well as understanding society without its spatial components is impossible. Public urban spaces provide the grounds for citizens' social interactions and communication. More importantly, active presence of people in these areas promotes levels of social interaction, sense of cooperation and citizenship. The urban public spaces enjoy favorable social dimensions. The present study initially investigated the distinction between public and private spaces and then examined the effect of social dimensions of public spaces including concepts such as people and regions, territoriality, trust, security, informal monitoring and social network on the degrees of peoples&rsquo; use of such areas as Chamran promenade located in Shiraz. To collect the necessary data, the library and field methods were employed and 150 subjects were chosen and surveyed as the research statistical sample. Finally, the data were analyzed through logistic regression analysis using SPSS. The results indicated that social dimensions, i.e. territoriality and social networks play a key role in the degrees of peoples&rsquo; use of public urban areas پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  865 - Experience of Urbanscape Essence in International Award Winning Iranian Movies
  Mohammad Iranmanesh Djavad Rasooli
  Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructi چکیده کامل

  Interdisciplinary subjects have always had a remarkable contribution in developing urban design concepts and theories. Among these contexts, cinema as a medium which broadcasts features of our cities and urban environments can have a significant role, but this instructional field is neglected among Iranian scholars. Thus, to fulfill this gap, it is essential to clarify the interrelations of cities and cinema in Iran. Iranian cinema, particularly after the revolution, received so many international awards in festivals. These prominent works have various urban sequences that can be a valuable source for urban designers and city policymakers. Consequently, the civic movies from these impressive works are selected and studied by the use of qualitative methods and content analysis. These analyses have been conducted in two distinctive sections. First, the repetition of cities, Urbanscape, and city aspects which were implied by Kevin Lynch had been inspected. Second, the role of cities and urbanscapes analyzed by the adoption of Carmona's dimensions. This paper indicates that Tehran has had the most presence in the movies, while few films have been captured in some coastal cities and some pictured in places with a special traditional architecture such as Bandar Lengeh. Within the city aspects, paths and districts have the most repetition while landmarks and nodes have the least depiction. It is conceded that the portrayed physical attributes of cities can be categorized into three parts which cover old and traditional environments, new and modern environments and outskirt suburban areas. Furthermore, from the social-perceptual point of view, Tehran because of its urban and civic issues is generally related with disorders and negative meanings, while other cities because of their nostalgic and traditional urban style are more respected within the society. According to the researches, urban facades and visual aspects in Tehran are usually not acceptable, while coastal environments and traditional designs sound more appropriate. As mentioned, the captured environments of Iranian cities are narrowed to some particular areas, which expresses the insufficient number of picturesque settings in urban environments. Therefore, this study can also perform as a tool for evaluating the enrichment of Iranian urban spaces. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  866 - An Analysis of Sustainable Regeneration Considering Urban Green Infrastructure Indicators with an Institutional Participation Approach (Case: the City of Lahijan)
  seyedeh maryam gilani Seyed Mohamadreza Khatibi Zohreh Davoudpour Maryam Khastou
  10.22094/soij.2021.1916711.1385
  As an urban life support system and as a new method in planning,green infrastructure design can be more effective in the function of natural systems of cities through integration in sustainable regeneration processes as well as integrated and coordinated management of o چکیده کامل

  As an urban life support system and as a new method in planning,green infrastructure design can be more effective in the function of natural systems of cities through integration in sustainable regeneration processes as well as integrated and coordinated management of organizations involved. Multiple management systems and disharmony of state organizations and institutions in charge of urban regeneration in green infrastructure is one of the main issues in urban management. In this regard, using green infrastructure indicators in regeneration programs, in this research, conducted in Lahijan in 2019,the organizational relationships of staff members, including state institutions of the city were examined. Also,using descriptive-analytical method and library information, as well as 400 questionnaires distributed among local residents and 50 interviews with city managers as the staff members, after analysis and implication of the data through Pearson correlation,SPSS and social network analysis in UCINET environment, the connection between urban green infrastructure indicators and sustainable regeneration was determined, and the interactions of institutions involved in regeneration were studied.According to the results of the questionnaires, a significance level of under 0.01 was found for green infrastructure and sustainable regeneration components; therefore,as a certain level, the relationship between the indicators of green infrastructure and sustainable regeneration was measured 0.95. In terms of environmental indicators,due to higher correlation coefficients and mean, the impact was higher than the other two indicators.State institutions have a high ability to preserve the urban green heritage by increasing the inter-institutional interactions and awareness.Therefore,in order to realize this approach,it is necessary to raise the awareness of each institution and collaboration among actors to increase the executive power of the staff committee members.Accordingly,the executive power of institutions is based on inter-institutional relations and collaboration and increasing the managers' knowledge about sustainable indicators of regeneration in the rehabilitation of urban green infrastructure of Lahijan. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  867 - Elements and Indicators of Urban Form: A Meta-Synthesis Study
  zeinab kheirkhah Marjan A. Nemati Mehr
  10.22094/soij.2021.1923638.1405
  Various approaches have been adopted to urban form and many elements and indicators have been proposed on spatial scales. However, a comprehensive scale-based study of urban form is lacking. This study seeks to identify the elements and indicators of urban form on diffe چکیده کامل

  Various approaches have been adopted to urban form and many elements and indicators have been proposed on spatial scales. However, a comprehensive scale-based study of urban form is lacking. This study seeks to identify the elements and indicators of urban form on different spatial scales. The current study is a meta-synthesis based on a systematic review. A search for the keywords in information databases resulted in 12104 studies, which were reduced to 18 after being screened by means of elimination criteria and quality evaluation. Qualitative content analysis was used for the analysis of the results. Thus, 89 codes (indicators) were extracted and classified into 14 concepts (sub-elements) and 5 categories (main-elements) in terms of 3 scales of city and metropolitan area, neighborhoods and urban blocks. Using Shannon entropy method, the significant coefficient of the indicators was determined and the elements of urban form were ranked. Based on findings, the most important sub-elements on the macro-scale are land use mix, density distribution and type of density. In addition, land use mix, street network and type of density have the highest rank on the meso-scale and street design is placed at the first grade on the micro-scale. According to the rank of sub-elements, land use and density are the most important elements of urban form. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  868 - Exclusionary Decision Making in Tehran Metropolitan Region- Complexity, Self organization and Power of Action
  Seyed Abdolhadi Daneshpour Atefeh Soleimani Roudi
  Viewing urban areas as webs of complex, interwoven networks, this article aims to analyze the decision-making process and its outcomes in Tehran metropolitan region. To do so, first the theoretical basis of complexity in urban life and its implications for planning have چکیده کامل

  Viewing urban areas as webs of complex, interwoven networks, this article aims to analyze the decision-making process and its outcomes in Tehran metropolitan region. To do so, first the theoretical basis of complexity in urban life and its implications for planning have been reviewed. Using the main notion of power of action i.e. agency, and through creating the network of actors and their relations as defined by the planning system, a qualitative assessment has been carried out. Findings suggest that the concluded decision-making trends and their corresponding planning interventions are feeding the power conflicts between actors and have mainly turned the inherent capacity of self-organization to solve problems into a rather harmful occurrence through processes of exclusion, the most prominent of which are: partial involvement of the actors of the network and a disregard for their interactions, silo mentality and sectoral and fragmented decision making. All of this point out to the necessity of a move towards a form of decision making that is more facilitating, inclusive, fluid and bottom-up in every aspect. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  869 - From Rationalism Toward Humanity: Review of Notions Evolution in Urban Planning
  Mostafa Akbari Motlaq
  By this time, there has been a trend in the direction of devolvement in governance and planning. This trend presents a role for inhabitants, a considerable lot of whom have found an opportunity to express their interests for self-assurance; struggling that current gover چکیده کامل

  By this time, there has been a trend in the direction of devolvement in governance and planning. This trend presents a role for inhabitants, a considerable lot of whom have found an opportunity to express their interests for self-assurance; struggling that current governance structures do not satisfactorily outfit their needs and interests. As planning is inseparably connected to power, this feature definitely helps encouraging or limiting the advancement of which governance shapes. In this manner, the heading of planning practice warrants genuine thought about power, policy and people. This paper disposes the historical positions of planning, in perspective of deciding how the discipline develops and influences by rationalities. The investigation follows the paradigmatic advancement of the discipline to review the regular planning speculations. Eminent perspectives are then investigated and lined up beside transformative planning theories with focus on social approach development. Finally, the study of transitions in both areas of paradigm and rationality, indicates that viewpoints are changing fast from rationalism toward value based humane normative approaches, quantity to quality, and determinism to intuition. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  870 - Social Logic of Cities and Urban Tourism Accessibility; Space Syntax Analysis of Kuala Lumpur City Centre
  Hossein Safari Sajjad Nazidizaji Fataneh FakouriMoridani
  Tourism is a progressively major part of economies of urban areas. Urban regeneration as a subcategory of urban tourism has been the center of many urban projects. This study addresses the role of space syntax theory as an analytical tool and design aided tool in urban چکیده کامل

  Tourism is a progressively major part of economies of urban areas. Urban regeneration as a subcategory of urban tourism has been the center of many urban projects. This study addresses the role of space syntax theory as an analytical tool and design aided tool in urban regeneration. For this purpose, we examined the development of a square in the Kuala Lumpur City Center (KLCC) using space syntax method. Surrounding streets network one time with existed situation and another time with adding proposed square were analyzed by Depthmap software and were compared. Numerical analysis showed a significant increase of integration of the most number of streets. Based on the connection of integration and other concepts of space syntax in accessibility and people flow the proposed square can be a major contribution to accessibility problems of tourists in KLCC. It can be seen that the synergy of the streets that link Jalan Ampang is increased; moreover, intelligibility and accessibly may well be improved in this area by the suggested square. The behavior of tourists and local people based on wayfinding can be developed by new spatial configurations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  871 - The Situationist Urban Design; Rules and Principles
  Shirin Izadpanah
  From a general perspective, urbanism can be assumed as a bipolar world. On one hand, large-scale plans formulated by official organizations are shaping urban environment and the entirety of our cities; on the other hand, social activists and artists, active in the field چکیده کامل

  From a general perspective, urbanism can be assumed as a bipolar world. On one hand, large-scale plans formulated by official organizations are shaping urban environment and the entirety of our cities; on the other hand, social activists and artists, active in the field of cities, are making an effort to give it a human character. According to De Certo (1984), the first approach to city, adopted by power structures, is composed of strategy, and the second approach, which is taking small-scale actions by ordinary citizens, artists and activists is made of tactic. One of the movement attempting to theorize these tactical actions is Situationist International. In spite of the philosophical and artistic essence, they were deeply interested in subjects related to the city and the everyday life of citizens. This paper aims to analyze the theories of this group and advancing their theory to the practice and supply practical instructions, utilizable in urban design discipline. For this purpose, it was necessary to use a qualitative method in which after spending a lot of time on studying their intellectual and philosophical products, we would be able to analyze and develop them to a theoretical framework utilizable in urban design field, both in scientific and professional approach. At the end of article, principles and indicators for the Situationist urban design will be provided and listed in ten categories. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  872 - Spatial Evaluation of Energy Performance at Neighborhood Scale Case study: Sanandaj city
  Farnaz Ghazi Farzin Charehjoo Mahta Mirmoghtadaee
  Climate change has become a challenge with adverse impacts on the Earth. Reducing the use of fossil fuel is a primary step to solve environmental problems. As the population continues to rise, to meet the growing demand for construction with a large share in energy Cons چکیده کامل

  Climate change has become a challenge with adverse impacts on the Earth. Reducing the use of fossil fuel is a primary step to solve environmental problems. As the population continues to rise, to meet the growing demand for construction with a large share in energy Consumption, Efforts to make the built environment more energy efficient is crucial. The main objective of this research is to evaluates the relationship between urban form and the energy performance of neighborhoods, focusing on their energy demand, through case studies of Ghatarchyan and Mobarakabad neighborhoods in Sanandaj city. The forms of these neighborhoods were measured using spatial metrics (physical and climatic criteria). For analysis and evaluation, ECOTECT, GIS software and ANP method have been used. The results of research indicate a negative correlation between spatial metrics and building energy performance. Therefore, if spatial metrics amount of each neighborhood increases, neighborhood energy demand will decrease. Moreover, the result can form a basis for urban design recommendations to achieve an energy efficient urban development through spatial design. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  873 - Analyzing the role of spatial planning in neighborhoods in order to maintain and strengthen urban identity Case study: Historical neighborhoods and new neighborhoods (Mulla Sadra neighborhood) in Qazvin
  Mahsa Karimi Manouchehr Tabibian masoud elahi
  10.22094/soij.2022.1961399.1499
  Urban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discov چکیده کامل

  Urban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discovering the relationship between the environment and humans and the current problems of spatial planning are examined. It examines and recognizes the effects of the structure and elements of the space organization on citizenship identity in historical and new neighborhoods in order to prevent the decline of urban identity in neighborhoods. In this research, field and library studies have been used to collect information. After studying different texts and explaining the theoretical foundations, several criteria and sub-criteria were extracted from the theoretical foundations and Delphi method was used to determine the criteria that have a higher priority in conducting research, forty questionnaires were distributed among experts and university professors and after analyzing the questionnaires in the third stage, a consensus was reached for the panel members and the main criteria for further research were extracted. With the help of the main criteria extracted from Delphi, a citizen questionnaire was prepared and distributed. The statistical population includes residents of historical and new neighborhoods of Qazvin, which with the help of Cochran's formula, six hundred people have been selected as a sample and citizens' questionnaires have been distributed among them, also, using statistical analysis (descriptive statistics and inferential statistics) in SPSS software, information is analyzed and hypotheses are confirmed or rejected. Finally, solutions, suggestions and executive actions of the research are presented. One of the results of this study is that planning and spatial interventions in the form of a comprehensive and detailed plan have not been able to maintain or strengthen the urban identity of citizens in the historical context. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  874 - Investigating Factors Affecting Urban Growth of Large Cities in Iran
  Bahareh Kermani Hamid Majedi Esfandiar Zebardast
  The present paper focuses on determining the most important factors affecting urban growth in large cities of Iran through modeling and comparing the common and diverse points of urban growth obtained from other studies. For this purpose, by reviewing the theoretical co چکیده کامل

  The present paper focuses on determining the most important factors affecting urban growth in large cities of Iran through modeling and comparing the common and diverse points of urban growth obtained from other studies. For this purpose, by reviewing the theoretical concepts associated with urban growth, quantities and measurable variables are developed as proper frameworks to study the influencing factors on the urban growth. This paper describes the urban growth model through &ldquo;logistic regression &rdquo; by using both physical and socio-economic driving forces analysis and urban spatial pattern evaluation. Three large cities in Iran were selected as the cases to fulfill the tasks and two series of influencing factors for large cities of Iran's urban growth were introduced: 1) Factors with favorable effects including: bare lands, crop/ grass lands and less populated areas. 2) Factors with unfavorable effects including: lands covered with trees (forests) and distances from roads and industrial centers. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  875 - Analysis of sustainable travel pattern in downtown neighborhoods by using a combination of space syntax and GIS (Case study: Districts 1 and 7 Qom city)
  manuchehr tabibian mahsa mostaghim Shirin Toghyani amir gandomkar
  10.22094/soij.2020.675074
  Urban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shoppi چکیده کامل

  Urban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shopping, recreational and other needs; so transport has become one of the most important aspects of citizens&rsquo; life quality. Unfortunately, in recent years, due to the vehicle route-based development, many transportational issues have emerged and as long as the urban development plans are based on vehicle routes it will not be possible to achieve sustainable transport. In order to overcome such problems, it is necessary to assess the urban transport from sustainability perspective in the first step and then propose solutions to improve existing conditions. The purpose of present research is to analyze the status of sustainable urban transport in areas which are located in the central texture of cities are selected as the sample and the current transport system of this area of cities has been studied. The research method is descriptive-analytical and is carried out with an emphasis on the relationship between the urban form and the patterns of travel using GIS and statistical analysis together. The results of statistical surveys show that commercial land use has a greater impact on the pattern of personal vehicle-travel compared to the public transport. Regarding the density in height, it was found that by increasing the density, people tend to walk more and desire to use personal vehicle decreases. It can be said about the communication network that the high proportion of spaces related to the network is increasing with the desire of individuals to drive with personal cars. For this reason, we tried to further assess this communication comprehensively and in an integrated manner through space syntax data پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  876 - Ranking of urban areas based on quality of life indicators associated with Urban Prosperity Case study: Tabriz city
  Mohsen Ahadnejhad Reveshty Safiye Hazeri
  Abstract In 2013, UN-HABITAT provided the City Prosperity Index (CPI) to evaluate policies and guide urban decision-makers. Quality of life is one of the five dimensions of urban prosperity, which is one of the newest theories in the field of urban planning. The concept چکیده کامل

  Abstract In 2013, UN-HABITAT provided the City Prosperity Index (CPI) to evaluate policies and guide urban decision-makers. Quality of life is one of the five dimensions of urban prosperity, which is one of the newest theories in the field of urban planning. The concept of urban quality of life has been invigorated in the wake of social welfare and social justice schools. In Iran, from the past, there have been several discussions and attempts to improve the urban quality of life. This paper identifies the indicators and factors affecting urban prosperity in the dimension of quality of life in Tabriz and then the urban areas of Tabriz based on Indicators of the quality of life associated with urban prosperity are ranked using the PROMETHEE model. The Consolidated Approach of AHP and PROMETHEE have been used for this purpose. GIS has been used to prepare the relevant maps, the AHP method has been used to weighing quality of life indicators associated with urban prosperity and, finally, the PROMETHEE model has been used to ranking quality of life in urban areas. The results of the study show that areas 2-3, 2-2 and 3-3 have high quality of life. And areas 7-6, 7-3, and 7-5 are in the last three places in terms of quality of life indicators associated with urban prosperity. It can be said that the findings from the research and ranking the PROMETHEE model are consistent with what is true in the city. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  877 - Saliency Cognition of Urban Monuments Based on Verbal Descriptions of Mental-Spatial Representations (Case Study: Urban Monuments in Qazvin)
  Asieh Sameh Armin Bahramian Mohsen Faizi
  Urban monuments encompass a wide range of architectural works either intentionally or unintentionally. These works are often salient due to their inherently explicit or hidden components and qualities in the urban context. Therefore, they affect the mental-spatial repre چکیده کامل

  Urban monuments encompass a wide range of architectural works either intentionally or unintentionally. These works are often salient due to their inherently explicit or hidden components and qualities in the urban context. Therefore, they affect the mental-spatial representations of the environment and make the city legible. However, the ambiguity of effective components often complicates their saliency evaluation and measurement. In addition, the literature of architecture and urban planning evidently lacks a systematic method for extracting and determining the architectural components affecting the saliency of urban monuments. After reviewing the research literature, this study aims to analyze the nature of these components by proposing a method of extracting and identifying them through a qualitative approach through case studies of urban monuments in Qazvin. For this purpose, given the importance of verbal descriptions of urban monuments in advancing the objectives of this study as a result of realizing mental-spatial representations of the environment, the &ldquo;Reading of Verbal Descriptions&rdquo; was integrated with the &ldquo;Fuzzy Delphi technique&rdquo; to extract the components that affect saliency. Based on these strategies, architecture and urbanism experts were surveyed using a questionnaire. In addition to determining the features of urban monuments and their examples, the results explained 16 effective components. Based on the percentages of referral and consensus, the components are then weighed and codified in a saliency model of urban monuments. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  878 - Integrated Urban Water Management (IUWM) Framework Codification in Architectural and Urban Design: The Case of Hashtgerd Young City Project
  milad mohammadkhani Mohammad Reza Masnavi Mohammad Taghi Rezaei Hariri Mahta Mirmoghtadaee
  10.22094/soij.2020.680028
  Water scarcity is seen as a growing crisis that threatens societies, especially in arid climate regions. The climate change phenomenon and global warming have made policymakers reconsider their approaches towards water management issues in different sectors. Investigati چکیده کامل

  Water scarcity is seen as a growing crisis that threatens societies, especially in arid climate regions. The climate change phenomenon and global warming have made policymakers reconsider their approaches towards water management issues in different sectors. Investigating sustainable management practices in the urban context, as one of the most important water-consuming sections is of great importance. In this study, after inquiring different features, principles, and means of sustainable urban water management, a framework of integrated urban water cycle management is codified to help architects and urban designers achieve or assess water efficiency in their design and planning. To reach this framework, principles of integrated urban water management and water sensitive urban design are asserted and practices are categorized into five sections: rainwater management, stormwater management, greywater management, blackwater management, and potable water management. Using this framework and based on the context of each project, a set of best practices are employed to form the integrated water management plan, although in some cases there is more than one correct answer. As a case study, the water management plan of the &ldquo;Hashtgerd 35 ha. Young Cities project&rdquo;-as an example of sustainable urban quarter pilot project in the Tehran-Karaj region- is assessed regarding the codified framework. Evidence from this research on water uses and systems&rsquo; functions, shows that a significant reduction in potable water consumption per capita from 210 liters to 75 liters per day could be achieved in this project; after implementing best management practices within an integrated water management plan. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  879 - Environmental tranquility: A conceptual framework and urban ‎architectural features
  Farnoosh Minooei Manouchehr Foroutan Mohammad Mehdi Soroush Azadeh Aghalatifi
  Stressful life and reduced well-being have always been an issue of lifestyle in modern society. Constructing a multidisciplinary conceptual framework of environmental tranquility and quality of life is required for the field of architectural development, improved enviro چکیده کامل

  Stressful life and reduced well-being have always been an issue of lifestyle in modern society. Constructing a multidisciplinary conceptual framework of environmental tranquility and quality of life is required for the field of architectural development, improved environmental quality, and enhanced human well-being. This paper reviews the main concepts of tranquility, environmental quality, and quality of life and presents examples of the relevant underlying conceptual models. Environmental tranquility has been researched quite broadly and therefore defined in a variety of ways. In this study, various definitions of the concept are reviewed and synthesized into a descriptive model based on the relationship among human needs, environment, and tranquility, depending on environmental, architectural, and urban features. The present study adheres to a qualitative exploratory design and uses content analysis based on an interpretive paradigm. For data collection, we employed a documentary and library method together with an argumentative approach to deepen the understanding of the issue and provide a descriptive model of environmental tranquility based on the theoretical grounds of tranquility in the fields of environmental psychology, social sciences, applied acoustics and landscape, and urban planning. The framework organizes the related concepts of environmental tranquility&lrm; in relation to human needs in terms of spiritual, psychological, social, and physical environment features. Finally, the model of environmental tranquility is presented according to the authors' perception of previous models. In our suggested model, all environment types have reciprocal relationship with tranquility, and the highest type of tranquility is considered the Reassured Soul and Genius Loci&lrm; that is more permanent and effective. Besides, the model depicts a multidimensional and conceptual definition of tranquility in relation to environment, human, and architectural-urban features. This study may offer helpful insights to stimulate new research, investigate multidimensionality, create operational definitions for quantitative studies, and guide semi-structured interviews for qualitative interdisciplinary studies. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  880 - A National Guideline for Transit-Oriented Development: Challenges and Prospects for the Iranian Edition
  Mahta Mirmoghtadaee Mohammad Hamed Abdi
  10.22094/soij.2021.680023
  Outstanding consequences of transport land-use integration under the label of transit-oriented development (TOD) approach in pioneer countries have spurred several newcomers to apply such a policy. Of which, Iran with a centralized planning system has recently provided چکیده کامل

  Outstanding consequences of transport land-use integration under the label of transit-oriented development (TOD) approach in pioneer countries have spurred several newcomers to apply such a policy. Of which, Iran with a centralized planning system has recently provided a TOD national guideline with the purpose of curbing traffic-caused challenges. This study attempts to describe the process applied for the guideline preparation and discover operational challenges and future prospects for TOD successful implementation offering a local edition in Iran. The research has a qualitative approach, based on the case study. Critical analysis of Iranian existing situation together with review of five-year process which ends up with final approval of the guideline, are basic tools applied to investigate the situation. The results demonstrated that although the guideline as a turning point pinpointed the policy of the integration in Iranian policymaking efforts, there are still several barriers to realize TOD policies in Iran including inconsistent urban policies, profit making from TOD potentials, no practical experience, lacking public support and weak local authorities. This study also offers some lessons for such countries with a similar system of urban planning and/or policy challenges, which are planning transport and land use integration. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  881 - Explaining the Theory-Practice Gap In Iranian Urban Design Projects Based on Communicative Theory
  Saeede Alikaei Seyyed Ali Nouri Pantea Alipour Kouhi
  10.22094/soij.2020.680024
  Referring to the concepts of communicative theory, urban design introduced as an interdisciplinary knowledge that is involved in political and social struggles. so it cannot play a neutral and purely scientific role in practice, Due to direct interference in the interes چکیده کامل

  Referring to the concepts of communicative theory, urban design introduced as an interdisciplinary knowledge that is involved in political and social struggles. so it cannot play a neutral and purely scientific role in practice, Due to direct interference in the interests of various economic and social groups. The purpose of this study is to identify the basic concepts of communicative theory and to examine the application of these concepts in urban design projects in Iran. Therefore, by examining the philosophical theories affecting the communicative theory, the basic concepts and how these concepts are applied in the process of urban design are set, in the form of a conceptual framework. The developed conceptual framework provides the basis for the analysis and evaluation of selected projects in the next step by using directed qualitative content analysis method. The results show that by placing the most stages of urban design process in very low scale, the projects focused only on the technocratic aspects of process, and concepts of communicative theory such as power and its role in guiding process, empowerment and acquaintance of the society with their interests and expectations, and how to participate and follow it up in the form of a process of social learning have been neglected. While communicative theory, as a missing link in Iranian urban design project, with the reformulation of the relationship between space, designer, people and the institution of power, consider urban design as a product of processes in which competing discourses, based on communicative action, maximize their understanding scope by accepting multiple interest, and configure space in a participatory process. Accordingly by Ignoring the theoretical knowledge&rsquo;s evolution in practice, the knowledge generated in practice will be subsequently incapable to develop and modify theoretical knowledge and consequently increase the gap between theory and practice. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  882 - Landscape information modeling with the approach of controlling urban metabolism
  bita haddadian mahdi haghighatbin
  10.22094/soij.2021.1934434.1431
  Regarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were چکیده کامل

  Regarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were reviewed in the authentic books and articles and then the factors affecting the control of metabolism in the urban landscape were explained. Moreover, since landscape has a multifaceted approach, that required multidimensional planning and management; in order to create a conceptual model that fully would express the relationship between urban landscape metabolism and landscape information modeling, we needed to use a management strategy. In order to meet this challenge, Thompson and Martin management strategy models were used because both aspects of landscape information modeling and urban metabolism control on sustainability path were examined simultaneously in this method; and finally, public preference was measured in order to achieve sustainability and establish a perfect balance at the end of the process. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  883 - Transforming the Concept of Public Space and Its Impact on Space Experience in the City of Esfahan
  Naeimeh sadat Abtahi Mojtaba Rafieian Mahmoud Mohammadi Mohammad Saeid Izadi Kaveh Rashid Zadeh
  10.22094/soij.2021.1896802.1337
  Urban planning and new management practices have transformed the use of public spaces in many countries. However, disillusions and failure to provide local values highly affect the forms of these areas. This article considers the dynamism and user&rsquo;s preferences of چکیده کامل

  Urban planning and new management practices have transformed the use of public spaces in many countries. However, disillusions and failure to provide local values highly affect the forms of these areas. This article considers the dynamism and user&rsquo;s preferences of such spaces, studying the transformation of public spaces, new business centers and their impacts on the experience of space users. Esfahan is considered as a city with rapidly expanding economy, although public spaces thereof have largely failed to meet the people's requirements. This study seeks to answer the questions regarding the concepts of public spaces, criticisms on the emergence of public spaces, and their effects on the experience of the citizens. Accordingly, modernist and capitalist-inspired approaches have created meaningless and unfriendly spaces with no role in the experience of space users. Based on the literature review, and the in-depth interviews conducted in 4 urban spaces in Esfahan, this study considered the elements of space domination, space ownership, (with public and private boundaries), use of space and agency in space, and provided a proper understanding of the role of urban design in enhancing the collective experience of space users, which could help public spaces encounter various challenges. According to this study, a leading urban design approach is to be pursued, if the public spaces are to meet the requirements of the citizens and remain in the collective experience of users. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  884 - Linking urban marginality and socio-ecological systems to Highlight Research Areas in informal settlements upgrading: A literature review and future directions
  Sina Razzaghi-Asl
  10.22094/soij.2021.1930135.1418
  Slums are basically recognized as a multi-causality phenomenon which is rapidly growing worldwide. While the contribution of social and ecological factors is separately well understood, the interplay of interconnected socio-ecological systems in slums, such as urban hea چکیده کامل

  Slums are basically recognized as a multi-causality phenomenon which is rapidly growing worldwide. While the contribution of social and ecological factors is separately well understood, the interplay of interconnected socio-ecological systems in slums, such as urban heat islands, is insufficiently addressed in research. This study identifies the most important socio-ecological research areas applicable in analyzing slum settlements by using a narrative literature review method. This type of review was applied to clarify an overview of knowledge regarding the linkage between socio-ecological perspectives and informal settlements. Further, it advances the definition and the reasons behind slum shaping. The results of this study show that there are particularly three main research areas including urban sustainability and metabolism, climate change, and ecosystem services for slum analysis in the literature. Exploring the gaps through a slum socio-ecological research framework paves the way for studying further research. We also highlighted the need for analyzing energy efficiency and flows, application of renewable energies, drought dynamics, biodiversity services, and urban heat islands more than other possible subjects for future directions in slum socio-ecological research. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  885 - A Pattern for Urban Development Integrated Management System by Urban Planning Approach (case study: Bandar Abbas)
  Keramatollah Ziari Mostafa Behzadfar
  10.22094/soij.2021.1932420.1425
  Due to economic growth and demographic expansion in cities, cities face multitude of challenges. With the rising challenges, there is a need for integrated urban management approach to manage public affairs in the cities. This approach will provide a holistic solution t چکیده کامل

  Due to economic growth and demographic expansion in cities, cities face multitude of challenges. With the rising challenges, there is a need for integrated urban management approach to manage public affairs in the cities. This approach will provide a holistic solution to these problems&rsquo; cities are facing. The economic growth has created social, environmental and societal changes in the cities. To solve these problems new tools, technology and policies are required to coordinate and integrate environmental, economic, social factors in relation with urban areas to study and manage growth and solve potential problems.The present study is aimed to investigate the current model of integrated urban development management system from the perspective of urban planning in Bandar Abbas in a Descriptive-Analytical Method. The data of this research have been collected from various sources (library, documentary, electronic, various field sources). The sample size is 40, and the sample size is collected from urban planning experts based out of Bandar Abbas and Tehran. Analysis of qualitative results has been performed using the SWOT model. Based on the results, 14 various factors were identified as strengths, 38 factors as weaknesses, 9 factors as opportunities and 20 factors as threats. According to the results, the most important strength is, citizens increasing expectations from municipality to provide services. The important weakness is citizens not having knowledge and duties as a citizen, municipalities and neighboring countries. The most important threat is the influence of ethnic subcultures in the city and cultural conflicts. According to this analysis, the most important priority is to develop and set up good urban management practices and moving towards an integrated approach of urban planning. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  886 - A Comparative Study on the Landscape Memorability of two Urban Public Spaces emphasizing tourism Naghsh-e-Jahan and Shahrdari Squares
  Maryam Khastou Maedeh Khalednezhad
  10.22094/soij.2022.1943728.1457
  Urban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community چکیده کامل

  Urban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community so the need to pay attention to them, is quite clear. Each urban space has a different and unique effect on people according to its elements and characteristics, which is mainly a mental matter. In fact, it can be said that the memorable components of urban space vary in different examples. In this study, the main purpose is to investigate the memorable urban public space components on the minds of the tourists. In this regard, urban public space components were studied in three categories: physical, non-physical, and activity indicators. Regarding the issue of memorability, the research method is mixed in nature, and in terms of purpose, it is a combination of survey and field studies. Two case studies of Naghsh-e-Jahan Square in Isfahan and Shahrdari square in Rasht are analyzed and compared. The findings indicate that in general, the Shahrdari square, with a small difference, is more memorable than the Naghsh-e-Jahan square. Pearson correlation test results showed that a significant relationship is between the memorability of the totality of landscape components and total tourist attraction. Prioritization of the public space landscape components in terms of their memorability in the two squares is different, however, based on the aggregation of findings and their commons in both squares, it can be noted that buildings and retail activities are the most memorable in the tourists&rsquo; minds. Other factors, such as sensory stimuli including scents, sounds, and the presence of water, as well as social interactions, are next in terms of memorability. Furthermore, a positive and significant relationship was not observed between the richness of the landscape and its memorability. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  887 - An analysis of the application of the concept of urban self-organization in neighborhoods development (Case Study: Sabzevar city)
  Fateme Saffarsabzevar Maryam Daneshvar Toktam Hanaee Seyed Moslem Seyed Alhoseini
  10.22094/soij.2022.1957012.1489
  Although citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provid چکیده کامل

  Although citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provide a way out of this dilemma for planners. Despite the importance of this issue, so far, no research has been done on how to use this concept in the process of planning and development of neighborhoods and cities in Iran. The present study tries to examine and analyze how to apply the concept of urban self-organization in the development of neighborhoods in Iran. A case study of this research is Sabzevar city and the research method is multi-ground theory. The analysis of the collected data led to the extraction of 547 primary codes, 77 concepts, and 31 categories. Finally, the abstracted categories and the relationships between them were drawn and presented in a model. According to the findings of this study, the pattern of self-organized participation of citizens in neighborhood development is a transparent, borderless, sustainable, and technology-based network that connects all actors involved in neighborhood development. This pattern brings about the integrated development of neighborhoods and through very soft and gradual changes, creates huge changes in the cities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  888 - Identification And Design Of Abandoned Urban Land
  Elham Hasani Roozbeh Naghshineh Atefeh Dehghan Touranposhti
  10.22094/soij.2023.1951960.1480
  In the past few decades, rapid urbanization and uncontrolled growth have led to the creation of inhabitable cities that lack high-quality public spaces for their citizens. One of the major problems facing modern cities is the development of meaningless and unusable urba چکیده کامل

  In the past few decades, rapid urbanization and uncontrolled growth have led to the creation of inhabitable cities that lack high-quality public spaces for their citizens. One of the major problems facing modern cities is the development of meaningless and unusable urban lands, often due to haste or unintended consequences. With fundamental changes occurring in the global landscape, many architects and thinkers are being forced to re-examine urban spaces in metropolitan areas and adopt new approaches to improve public spaces in cities. One such approach is the redevelopment of abandoned urban lands, which is hindered by the lack of basic principles and strategies for utilizing these lands in urban planning and architectural design. The over-development of cities is also a significant contributing factor to environmental and climate change related issues, emphasizing the need for positive changes in abandoned urban lands. This project utilizes documentary content analysis and library tools to analyze lands in different areas based on their shapes, dimensions, and frequency, and determine the appropriate architectural strategies to improve urban spaces. The objective of this work is to identify and classify abandoned urban lands in a case study area of District 2 in Tehran, Iran, and provide different strategies based on their dimensions and frequency in the region. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  889 - Providing Design Solutions of Urban Facades Based On the Aesthetics Principles of Colors Case Study: Afifabad Street, Shiraz
  Sahar Salahi Hamed Moztarzadeh
  10.22094/soij.2023.1976584.1526
  There is no particular design of the aesthetics facades, particularly colors, in the Shiraz Metropolitan. this research aims to provide solutions to improve the urban landscape at street levels, urban facades. This research is an applied-analytical study whitch The rese چکیده کامل

  There is no particular design of the aesthetics facades, particularly colors, in the Shiraz Metropolitan. this research aims to provide solutions to improve the urban landscape at street levels, urban facades. This research is an applied-analytical study whitch The research method was a survey in which a questionnaire was used to collect data. The statistical population and sample size include all the residents of Shiraz city, among which 405 were selected based on Cochran&rsquo;s formula and sampling method. According to the results, it can be said that the perspective of ordinary people was different from the perspective of the experts. The ordinary people paid attention to the appearance of the buildings, and their priority is based on their desire. However, experts consider the buildings based on the scientific and specialized design principles in the buildings. finally, solutions of the aesthetics of the colors in designing the urban facades were provided. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  890 - Identification Catalytic Projects of Development Based on Social Capital in Surrounding Areas of Imam Reza Holy Shrine (Case Study :Noghan Neighborhood in Mashhad)
  Seyedeh Setareh Vafaei Mojtaba Rafieian Elham Lashkari
  10.22094/soij.2022.1952818.1484
  The historical texture of the city reflects the identity of the city and has hidden values within it which need to be identified and used to restore the context. These values can be named as social capital to preserve the old textures. Urban catalyst project is suggeste چکیده کامل

  The historical texture of the city reflects the identity of the city and has hidden values within it which need to be identified and used to restore the context. These values can be named as social capital to preserve the old textures. Urban catalyst project is suggested as one of the late approaches in the process of urban regeneration. This use elements and values in the Current Situation to define stimulants for changes in the Context. Urban catalyst involving number of projects that lead to the development and its effect on further progression. The main purpose of this research is to build a robust and participatory society based on the relationship between social capital and urban catalyst project. In fact this goal focuses on social and public aspects beside physical and economic ones. For examining relationships between social capital and development catalyst project, Noghan Religious District in Mashhad, one of the oldest settlements adjacent to the Razavi shrine, has been evaluated. As a result, Combined research method has been used. The relationship between these two variables have been surveyed through field research and questionnaire distribution in society which includes people and experts and the structural equation method(SEM) used to examine the relationship between variables. According to the findings, the potentials of society in the form of social capital can provide ground for the development catalyst project in the texture. Therefore, development catalyst project has a significant correlation with social capital to improve the context. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  891 - Monitoring the theory of the right to the city in the reproduction of urban space (Case study: Qazvin city)
  fahimeh shokoohfar Zohreh Davoudpour Vahid Bigdeli Rad
  10.22094/soij.2022.1962020.1501
  It is possible to measure the realization of the right to the city as a demand related to the right to use urban space relying on the concept of perceived space, so It can also be said that attention to this subject can deal with the inefficiencies of urban spaces is im چکیده کامل

  It is possible to measure the realization of the right to the city as a demand related to the right to use urban space relying on the concept of perceived space, so It can also be said that attention to this subject can deal with the inefficiencies of urban spaces is important. The present study was an applied developmental type in terms of purpose and a survey in terms of method. A quantitative research method with a questionnaire, after categorizing the components of urban space desirability and the right to the city with a sample size of 390 citizens of Qazvin, sample selection was performed by combining proportional stratified- disproportional cluster sampling method. Then, using R 3.3.0 software and Kruskal-Wallis test statistical technique to determine the desirability of urban spaces by districts and also Kolmogorov-Smirnov test to assess the effect of each component on the desirability of urban space and finally, Spearman correlation test, shows that the desirability of urban spaces has a direct effect on the satisfaction of the right to the city. The obtained statistics show an average relationship between the two topics. In other words, increasing the desirability of urban space will significantly increase satisfaction with the right to the city. One of the main requirements for establishing this relationship correctly is the change in the occupation of urban spaces. Finally, the most distinction between the components of urban space desirability and residential district, the perceptual component of urban space desirability was obtained. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  892 - Development of a regeneration model based on neo-urbanism with an emphasis on the socio-cultural dimension in run-down urban neighborhoods (Case study: District 7 of Isfahan)
  Parisa Mohseni Keramatollah Ziari Masoud Elahi Mohammadreza Khatibi
  10.22094/soij.2023.1982154.1546
  Neo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with p چکیده کامل

  Neo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with physical and non-physical dimensions that also includes social and cultural dimensions. Therefore, in urban regeneration and endogenous development of worn-out textures, the effort is to create balance and harmony between the foundations of social life in these textures by using people's social dynamics and their participation. This research aims to formulate a regeneration model based on socio-cultural dimensions and indicators in neo-urbanism. The research method in this research is based on the fundamental-developmental goal and based on the nature of descriptive-analytical methods. The required information has been collected using the library resources of scientific centers such as universities, organizations, institutes, and research centers, the Internet, the results of censuses and official information of relevant departments and organizations, field investigations and questionnaire data, and interviews with people and local officials and observation according to the dominant theory of neo-urbanism. This research calculates information resources using the SWOT table method, content analysis, and SPSS software through Cochran's formula. In the current research, three social-cultural, physical-infrastructural, and economic-institutional dimensions and their indicators were identified in the reconstruction of worn-out fabric with the perspective of urban renewal based on the findings of the research, it can be concluded that Isfahan Region 7 is in an unfavorable situation in terms of the indicators of the effect of the residents of the neighborhoods on the growth and improvement of the desirable quality of life, the suitable security of the neighborhoods for the movement of citizens in a stable condition, and the index of the relationship between the citizens and the residents of the neighborhoods with local institutions (such as municipalities). As a result, social participation is one of the factors in realizing urban regeneration. This category in the current research has been taken into consideration by the research experts in the index (low level of social participation at the neighborhood level), which shows that the research results are aligned with the previous research. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  893 - Application of Reflective Photography Technique in Visual-Semantic Evaluation from Citizens' Point of View (Case Study: Urban Landscape of Shiraz)
  Hajar Asadpour Mahmoud Ghalehnoee Armin Bahramian
  10.22094/soij.2023.1990228.1557
  Semantic contradictions between the contemporary and historical urban landscapes have led to a crisis of meaning in cities. Shiraz, one of the metropolises of Iran, unfortunately, has undergone destruction in the modern era. This research aims to extract the meaning rec چکیده کامل

  Semantic contradictions between the contemporary and historical urban landscapes have led to a crisis of meaning in cities. Shiraz, one of the metropolises of Iran, unfortunately, has undergone destruction in the modern era. This research aims to extract the meaning received by the citizens and compare the visual-semantic features of the city. Given this, a combination of photography with a structured questionnaire under the title of &ldquo;Reflective Photography&rdquo; has been utilized, with the assistance of &ldquo;Photo Content Analysis&rdquo; in the Atlas Ti 8 software. The results showed that the semantic parameters/factors &ldquo;Sense of Place&rdquo; and &ldquo;Structure-Related Qualities&rdquo; have the most repetition in both historical and contemporary urban landscape contexts and could be entirely beneficial to form a new meaning or strengthen the mental image. There is no meaningful link between meanings and the visual feature of photos, nonetheless, further developments should definitely consider attention to the &ldquo;Sky View&rdquo; and &ldquo;Greenery&rdquo;. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  894 - Analyzing the Biophilic Paradigm in Urbanism, Based on Content Analysis Technique
  Sahar Moarefi Zahra Sadat Saeideh Zarabadi Farah Habib
  10.22094/soij.2023.1991997.1560
  The lived experience of million years of human beings has been originated and evolved in nature. The connection between man and nature plays a fundamental role to respond his physical and mental needs. The increasing manifestations of industry and technology, simultaneo چکیده کامل

  The lived experience of million years of human beings has been originated and evolved in nature. The connection between man and nature plays a fundamental role to respond his physical and mental needs. The increasing manifestations of industry and technology, simultaneously lifestyle changes in the contemporary era, have led to rise dissociation of urban environments from nature. Accordingly, numerous problems, such as; loss of biological species, deforestation, global warming, traffic, air pollution, etc, appear in the present cities. Consequently, Human beings; as the main stakeholders of urban spaces, have been suffered from various physical and mental problems, such as; movement disorders, hypertension, diabetes, alienation to the environment, neurological diseases, depression, anger, etc. due to the nature receding processes. Therefore, it is more necessary to address the approach, through human-nature reconnection by creation, revive and restoration nature aspects in urban spaces. In this regard, the research problem raised from the main question: What are the issues of Biophilic paradigm in urban planning and design? This research is based on the content analysis for systematic review (PRISMA). Accordingly, articles with keywords selected and screened from comprehensive scientific databases and the selected final articles were analyzed in-depth, to extract and define while expressing the Biophilic concept of urban planning and design, its dimensions, components and criteria. Biophilic urban development is a comprehensive approach; principally deals with the interaction of functional, structural and meaning dimensions, embodied environmental, sociocultural, economic, institutional , city spatial and time duration scales, simultaneously sensory design components and the embodied natural features.Consequently,enriched accessible natural urban spaces can directed to people wellbeing and their responsibility toward the natural values of the environment. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  895 - Explaining the Pattern of Identifying Urban Brands in the Direction of Developing Culture-based Tourism )Case study: Tabriz City)
  Asghar Molaei Kasra Ketabollahi
  10.22094/soij.2023.1997334.1575
  Urban branding is an important topic in the fields of urban planning; architectural signs; natural and geographical factors; events and occurrences; It is considered mass media. Considering the importance of this issue in urban identity building, tourism, and urban econ چکیده کامل

  Urban branding is an important topic in the fields of urban planning; architectural signs; natural and geographical factors; events and occurrences; It is considered mass media. Considering the importance of this issue in urban identity building, tourism, and urban economy, the current research aims to investigate important options at the level of Tabriz metropolis based on the criteria identified in this area and to specify the brand for one of the most important cities in northwest Iran.Therefore, using the snowball sampling method, 50 experts were identified in this field and the eleven criteria of the research included "Historical Landscape, Ritual Landscape, Cultural Landscape, Symbolic Landscape, Narrative Landscape, and Common Memories, Facilities and Services, Access, Economic Affordability, significance, personality and reputation, readability" based on 3 components "identity, function, distinction" were asked for 15 important elements of Tabriz in a qualitative rating scale of seven FUZZY degrees.By using the method of positive and negative preference, the aforementioned criteria, people's opinions were entered into the MsExcel software, and by calculating the steps of the FUZZY TOPSIS method, they were visualized graphically in the ArcMap software, and finally, the historical market of Tabriz, Eynali Collection and Eel Goli Park was assigned the first to third options in the branding of the city. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  896 - The Role of Irrigation System in Shaping Urban Planning in Safavid Cities, an Investigation into Ashraf al-Belād, Iran
  Samira Mansouri Roudkoli Eisa Esfanjary Kenari homa Irani Behbahani
  10.22094/soij.2023.1994271.1569
  Due to the water scarcity in Iran, the urban water system mostly followed gardens when royal gardens were set there. This paper sets out to reinvigorate this debate, in a new way that combines the water and the structural connections between the gardens and the urban la چکیده کامل

  Due to the water scarcity in Iran, the urban water system mostly followed gardens when royal gardens were set there. This paper sets out to reinvigorate this debate, in a new way that combines the water and the structural connections between the gardens and the urban landscape. In this direction, it pursues that the structural connections between the gardens and the city were planned based on the water system, as one of the designers' purposes. This paper investigates this idea in the case of Ashraf al-Belād City and its Safavid Gardens Complex by studying historical documents and combining them with current field observation. This city is crucial because of its specific climate conditions and originality. The repetition of the Safavid urban ideas in Ashraf indicates to a meaningful concept that was considered on purpose. The study clarified that the main directions designed in the Safavid period remained in today&rsquo;s landscape and kept the traces of original urban planning. This evidence showed the structural relationship between the gardens and the city and their revolution over time, based on the irrigation system. Regarding this study, we can trace the original Safavid urban structure in the current situation by following the different irrigation systems through time and their impacts on the urban structure. The Safavid irrigation system clearly had been designed after their gardens and shows a well-planned modular network against an organic unsymmetrical-shaped structure that developed after the Safavid era. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  897 - Beyond Green : A Comprehensive Approach to Urban green space Quality and tastes of users in Tehran
  farzaneh azadi kianoush Suzanchi mahdi haghighatbin mahdi khansefid
  The research tackles the pressing quality crisis in urban areas, particularly in green spaces. Landscape architects argue that the current approach lacks a comprehensive perspective, prompting the study to explore &quot;landscape&quot; from both objective and subjective چکیده کامل

  The research tackles the pressing quality crisis in urban areas, particularly in green spaces. Landscape architects argue that the current approach lacks a comprehensive perspective, prompting the study to explore &quot;landscape&quot; from both objective and subjective angles. Systematically adopting visual and mental perspectives, the research aims to enhance urban space quality, emphasizing landscapes&#039; dual nature beyond mere greenery. The primary goal of the study is to establish indicators for understanding and measuring landscape quality, drawing on the perceptions of local users of urban green spaces. This approach stresses the significance of considering both citizen perspectives and specialists in the field, treating urban spaces as landscapes. The research seeks to bridge the gap between the current and desired quality, ultimately improving the presence and usage of urban green spaces. The methodology involves a literature review for identifying qualitative indicators and exploring the relationship between them, along with a T-test to examine urban dwellers&#039; preferences. In addition to these foundational aspects, the research findings reveal a pronounced quality imbalance between the two studied regions in Tehran (17 and 2). The observed disparities underscore significant differences in the tastes of urban dwellers and reveal a notable gap between these preferences and specialist beliefs, suggesting a potential avenue for achieving balance by concentrating on mediatory indicators. The study provides valuable insights for prioritizing key indicators based on user perspectives to enhance the quality of urban green spaces . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  898 - Explaining the Pattern of Livability with Emphasis on Raise of Physical-Spatial Structure (Case Study: Rasht City’s Central District)
  Mirnavid Mirhaghjou komele Shadi Pakzad Vahid Bigdeli Rad
  10.22094/soij.2023.1998905.1579
  This research examines the livability of the existing neighborhoods of the central district of Rasht city and studies its features and characteristics and deals with the regular and systematic description of its current situation and explains the reasons for how and why چکیده کامل

  This research examines the livability of the existing neighborhoods of the central district of Rasht city and studies its features and characteristics and deals with the regular and systematic description of its current situation and explains the reasons for how and why the problem situation and its dimensions. the research method is based on the purpose of the practical and on the causal nature. Using extensive library and field studies,the general aim of the research is to identify and analyze the existing livability of the neighborhoods in the central part of Rasht city and to understand the causes, processes and areas affecting the livability and the improvement of spatial and physical structure.Based on the inhabitants questionnaire with analyzing by one-sample t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Tukey's post hoc test, and Friedman's test by SPSS software, the mean value of the four dimensions, the livability of the neighborhoods in the central district of Rasht city is lower than the assumed mean. The social dimension with an mean of 2.46 has a more favorable state of livability and the environmental dimension with an mean of 2.08 has a more critical situation than other dimensions. Therefore, the livability of the neighborhoods in the central district of Rasht are considered unfavorable. In terms of overall livability, Rodbartan neighborhood is the most unfavorable with an mean of 2.07 and Chelekhane neighborhood is the most desirable with an mean of 2.78. The Friedman test comparing the average ratings of livability dimensions shows that the highest mean rating (3.90) is assigned to the physical spatial dimension and the lowest mean rating (1.30) is assigned to the environmental dimension affecting livability. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  899 - Perceptual Analysis of Fast and Irregular Transformations in Historical Urban Landscape (Case Study: Historical-Religious City of Ray and Shemiran District-Tehran)
  Homa Eirani Behbahani Anoosheh Gohari Zahra Assar
  In the recent century,Tehran has been confronted with urban sprawl and rapid population growth that have caused urban landscape transformation, whichis different in various parts of Tehran based on specific economic, cultural and social situations. What is important in چکیده کامل

  In the recent century,Tehran has been confronted with urban sprawl and rapid population growth that have caused urban landscape transformation, whichis different in various parts of Tehran based on specific economic, cultural and social situations. What is important in this essay is the human perception of their landscape in this process of transformation; therefore, the purpose is analyzing landscape perception in order to answer the following questions:&ldquo;What are the effective landscape elements on perception in this changing landscape?&rdquo;To answer the question, two historicalparts of Tehran, Tajrish and Ray, were examinedthrough an interview. In order to analyze landscape perception in these two case studies,6 main factors includingconstructed landscape elements, rootedness, attachment to place, social relations, adaptability of use and landscape satisfaction were selected and evaluated by a questionnaire. Resultsin Tajrish have shown that elements of the past,even though destroyed or hidden, form people's perception.However, in Ray elements from recent constructions have mostly affected people's perception. Consequently, discoveringtheeffective elements, which are directly influenced by the context, is a significant factor to know how people perceive their landscape. With the consideration aboutpeople's perception in each specific context, landscape designers would be able to design valuable landscapes and enhance the quality of urban places. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  900 - Can Urban Design Play a Role in Urban Sustainability? International developments / local challenges
  Hossein Bahrainy
  There is widespread recognition today that we are living in a period of profound technological, social, economic and political change, and that this process of change is accelerating. Yet, there is less certainty about the nature and meaning of these changes&mdash;wheth چکیده کامل

  There is widespread recognition today that we are living in a period of profound technological, social, economic and political change, and that this process of change is accelerating. Yet, there is less certainty about the nature and meaning of these changes&mdash;whether they should be regulated or liberalized, supported or resisted&mdash; and the kind of world they are leading to. Despite these uncertainties and the difficulties of evaluating the significance of events and processes as they occur, four fundamental trends can be identified that are dramatically transforming the contemporary world and are shaping a new world. These trends are the continued rapid urbanization of the world's population, particularly in the developing countries, the globalization of economic, social, cultural and political activities, the intensification and globalization of an &lsquo;environmental crisis&rsquo;, and the changing relationship of the state to the civil society. Although it is true to say that all cities in the emerging global system are experiencing the effects of these processes, it is perhaps in the cities of the developing countries that the greatest problems and challenges are emerging. Among many other disciplines and professional activities, efforts have also been made in the field of urban design during the last decade or so to find appropriate ways within the field for dealing with these challenges and to explore the potential contribution urban design can make to change the existing trend and facilitate the achievement of sustainability in urban areas. The degree of success, however, has not been the same in all countries and definitely in all areas. Moreover, the gap between the theory and practice remains critically vast everywhere. Therefore, this paper aims to first review the global achievements in sustainable urban design, both in theory (research) and practice, and then do a critical analysis of the challenges the idea has been facing in the contemporary urban design in Iran. To do so, the study focuses on the major substantive and procedural attributes of urban design at both macro and micro levels, and reveals the purposes they serve towards achieving sustainability in urban areas. At the end, a critical comparison is made between the international achievements in the area of sustainable urban design and the efforts made in Iran in this regard. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  901 - Redesigning Urban Spaces with an Emphasis on the Relationship Between the Physical Environment of the City and the Behavior of Citizens (Case Study: Adl Street in Qazvin)
  Sepideh Hamzeieha Manouchehr Tabibian
  Urban spaces are considered as important elements in the urban structure. These spaces are scenes in which the general activities of urban life take place and they are able to provide an opportunity for the development of innovations for the people and to act as a recre چکیده کامل

  Urban spaces are considered as important elements in the urban structure. These spaces are scenes in which the general activities of urban life take place and they are able to provide an opportunity for the development of innovations for the people and to act as a recreational and constructive environment in an urban collection to provide a setting while every human being would need to perceive his or her position. One of the factors in satisfaction and gratification of citizens toward the city and urban spaces is the effective connections of spaces and different land uses with the states and behaviors of the individuals. A theory is necessary to describe the urban spaces and to make models of reality. Therefore, new paradigms like environmental psychology and behavioral sciences came into being which attracted the public attention to a viewpoint to conduct the human studies in urban design. According to this, we must identify the behavioral patterns of the space users by identifying the behavioral mechanisms of the citizens in physical environments to provide multi-functional, flexible spaces that are responsive to the citizens.Unfortunately, in spite of many capabilities for enhancing the behavioral patterns and social interactions of the people, several urban spaces are degenerated due to the lack of attendance and attention to their physical environment as they are no more hosting citizens.The following research is a descriptive-analytic type which is done in a qualitative method with the aim of redesigning the urban spaces with regard to the influence of the physical environment on the behavior of the citizens. An effort was then made based on the field data and registering the behaviors by observations and through the subjective images of the citizens, it was analysed by using subjective questionnaire and SWOT matrix, and eventually a number of recommendations are presented to organize and redesign the Adl street in Qazvin in order to enhance the behavioral pattern of the citizens. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  902 - Applying the Land Use-Transportation Integrated Model, Using the Most Effective Sustainable Urban Variables Case study: part of the district 22 of city of Tehran
  Pantea Lotfi Kazemi Manouchehr Tabibian
  Land use planning is the main core of urban planning and one of the main components of an urban system. This element has close relation with transportation system of the city, so if their interaction becomes insufficient, deterioration and chaos would have an adverse im چکیده کامل

  Land use planning is the main core of urban planning and one of the main components of an urban system. This element has close relation with transportation system of the city, so if their interaction becomes insufficient, deterioration and chaos would have an adverse impact on the urban system and would cause serious environmental issues. The integrated land use-transportation models seem to be the ones that can help to create efficient interaction between land use and transportation systems. Since the introduction of sustainability to urban studies, urban researchers have tried to investigate and use the variables that will help to achieve urban sustainability in the models. This analytical-documental research (with a quantitative approach), with emphasis on sustainability tries to verify the most effective variables in the above mentioned models, and then propose a process with a particular kind of analysis. The verified variables and the process are then examined in part of the 22nd district of Tehran as the case study. Our findings indicate that; applying the chosen variables in the model and simulation process will make significant reduction in energy use, pollution (MO2), and delay (direct effects on environment and economy). The indirect effect shows itself on social aspect since the mentioned changes are related to the citizens conveniences. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  903 - Deficiency of the Space Syntax method as an urban design tool in designing traditional urban space and the need for some supplementary methods
  Hossein Bahrainy Soudeh Taghabon
  Urban design problems have become so complex that no single designer is able to consider all aspects of a design area simultaneously. Lately the application of computerized and scientific methods have helped designers analyze complex problems. One of these new methods i چکیده کامل

  Urban design problems have become so complex that no single designer is able to consider all aspects of a design area simultaneously. Lately the application of computerized and scientific methods have helped designers analyze complex problems. One of these new methods is Space Syntax. The purpose of this study is to first investigate the strengths and weaknesses of this method and then suggest some supplementary methods to cover its pitfalls. On the next phase Space Syntax and supplementary methods will be used to design a pedestrian pathway in the Imamzade Ghasem neighborhood as a traditional context. Space Syntax will identify the existing spatial structure and direct future changes toward its strengthening. The case study reveals that Space Syntax can be successfully used in analysis of traditional spaces, but in order to successfully design a neighborhood in such a complex context, it involves logistical shortcomings which could be eliminated through supplementary methods. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  904 - Sense of Security from the Environmental Perspective A Case Study of Tehran’s Pardisan Park
  Mozhgan Nozari Mehrdad Mazloumi Esmaeil Salehi
  Since, in the same vein as public spaces, urban green spaces play a significant role in establishing social interactions in the Iranian cities, security concerns need to be taken more seriously in such places than other social environments, the insufficiency of which co چکیده کامل

  Since, in the same vein as public spaces, urban green spaces play a significant role in establishing social interactions in the Iranian cities, security concerns need to be taken more seriously in such places than other social environments, the insufficiency of which could diminish their functional capacity. This could in turn lead to a source of subsequent difficulties in urban spaces. Therefore, the undeniable role of environmental factors in inducing a sense of tranquility in individuals needs to be further taken into account in the field of urban design and planning. In light of the above concern, this study aimed at explaining the contributing environmental factors to fostering a sense of security. To this end, the scope of this was limited to Pardisan Park as the case study. This was a qualitative research, in which the prepared questionnaires were analyzed using AMOS in order to examine the various environmental factors. After a preliminary test was conducted, a conceptual model comprising five perspectives of environmental legibility, visual disturbance, lighting, cleanliness, and noise pollution was developed and analyzed. Taking the significance level as well as goodness- and badness-of-fit indices into consideration, all of these perspectives had acceptable load factors. Their impact ratios were 0.51, 0.28, 0.30, 0.78, and 0.23, respectively. Finally, suggestions were made in order to enhance the sense of security in the specified space, which could be implemented by landscape designers and urban managers. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  905 - Integrating Climate Change Adaptation and Mitigation with Urban planning for a Livable city in Tehran
  Mojtaba Rafieian Saba Sheikhi
  Climate change impacts are seen within growing numbers of cities in low- and middle-income countries, so there is growing interest in the adaptation and mitigation plans and programs put forward by city authorities. This paper aims to provide a better understanding of t چکیده کامل

  Climate change impacts are seen within growing numbers of cities in low- and middle-income countries, so there is growing interest in the adaptation and mitigation plans and programs put forward by city authorities. This paper aims to provide a better understanding of the constraints which cities face them in this subject by analyzing the case of Tehran. City has a commitment to decentralization, transparency, accountability and participation. There are some new programs and plansin urban planning which has evolved to include a broad vision of urban challenges and responses, a commitment to environmental sustainability and a strategic plan that has involved multiple stakeholders. This paper describes the principles for integrating climate change adaptation and mitigation with urban planning which can be useful for urban authorities. Then it analysesthe many measures implemented in Tehran over the last years, which provide a solid foundation for more systematically addressing adaptation. It also describes the significant challenges faced by the city&rsquo;s administration, especially around funding, data and the challenge of responding to pressing and competing interests.Tehran city is still struggling to complete greenhouse gas inventories andit has, however, implemented several specific mitigation measures and tries continuously to place this issue on the government&rsquo;s agenda.However, Tehran&rsquo;s particular way of responding to current development challenges has put in place the flexibility, creativity and commitment needed for adaptation, regardless of whether this is made explicit or not. The results of this study reveal thatTehran&rsquo;s policies have had continuity and consistency, despite being frequently revised over years, because each administration has built upon the progress of its predecessor. This is quite unusual; it is more common for there to be a revision of all that has been accomplished and for the need to point out the negative aspects of the previous administration and to differentiate from it. But according to policies that developed and leading countries in field of climate change adaptation and mitigation, Tehran can create a basis for including adaptation measures in local environmental and development plans. Some solutions in this area are: effective governance; institutional capacity; innovative planning and legal frameworks; holistic approaches to urban environmental problems and local development issues; a capacity to work with the urban poor; and an engaged civil society. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  906 - Comparing the New and Old Fabrics of Isfahan City Regarding Ecological Criteria
  Esmaeil Shieh Marzie Ghassemi
  The emergence of new neighborhoodsin historical cities like Isfahan has been due to rapid population growth regardless of the context circumstances and in an attempt to meet the need for housing. On the other hand, old neighborhoods could not often form suitable environ چکیده کامل

  The emergence of new neighborhoodsin historical cities like Isfahan has been due to rapid population growth regardless of the context circumstances and in an attempt to meet the need for housing. On the other hand, old neighborhoods could not often form suitable environments for life because of incapability to meet the needs and wishes of the residents.Contrary to this situation, new ideas and theories are emerging in the urban world in which the main objective is improving the quality of urban environments. One of the basic concerns of modern urban planning in the world is returning to the nature and reducing the problems caused by automation and endless attack to the natural environment of human life. Hence in this study, we tried to further study and analyze one of the outlined characteristics of these ideas known as "Ecological city"and identify and separate the physical characteristics of an ecological city and also compare the physical criteria of new and old districts of the city in terms of closeness to these criteria. The main objectives of this study can be summarized as: 1. recognizingthe physical criteria of the ecologicalcity 2.studying the status of ancient and contemporary urban fabrics in compliance with these criteria. To investigate, twostudy sampleswere selected from Isfahan neighborhoods; one from traditional districts (Charkhab) and the other from contemporary districts (Mardavij). Then, these two areas were analyzed based on physical characteristics using Analytical Hierarchy Process and the results of this analysis were shown by GIS. The results of this analysis indicated superiority of the traditional fabrics to the contemporary one. This represents the human-oriented and sustainable urbanism of the country's pastwhich is neglected and forgotten today.The necessity of analysis of the past urbanism and contemporizing its criteria and indicators concerned with what is known today as the modern urbanism science can be considered as the most important result of this study. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  907 - Explanation of Residential Satisfaction in the internal and external renewal Experiences of Deteriorated urban areas
  Maliheh Babakhani Esfandiar Zebardast Mohammadsaied Izadi
  Deteriorated urban textures are areas of a city isolated from developmental life cycle. They have turned into the focus of problems and inefficiencies. The evaluation of renewal actions claims to promote residents&rsquo; satisfaction in some cases. At the same time of i چکیده کامل

  Deteriorated urban textures are areas of a city isolated from developmental life cycle. They have turned into the focus of problems and inefficiencies. The evaluation of renewal actions claims to promote residents&rsquo; satisfaction in some cases. At the same time of improving objective and economic quality of life, there are claims regarding the lack of any improvements in their subjective quality of life. Above physical reforms, renewal actions in deteriorated textures should consider the issue of enhancing residents&rsquo; quality of life. Hence, besides considering physical aspects, renewal thoughts must also seek to provide and promote their quality of life and satisfaction. This article explains the status of residents&rsquo; satisfaction in the internal and external experiences of urban deteriorated fabrics renewal. To do so, first, the aspects of residential satisfaction in deteriorated textures will be discussed. Then, the status of these aspects in renewal experiences will be reviewed. Accordingly, the aspects of achieving residential satisfaction in these fabrics are explained via deductive reasoning method. Based on historical research method, renewal experiences are studied regarding the aspects of residential satisfaction. Residential satisfaction in deteriorated fabrics is influenced by all physical-environmental, services, socio-cultural, managerial, and economic aspects. Reviewing the renewal experiences across the world showed that, by 1990s, renewal was only continued based on physical and economic aspects in deteriorated areas. Yet, in this decade, it was tried to include social, managerial, and subjective aspects of residential satisfaction in the renewal of these textures by participating residents and stakeholders in the whole renewal process and using the existing social capital. In Iran, again, the evolutions of renewal thinking and actions show that, by 2000s, renewal was mainly done based on physical and economic aspects with a rationalistic, top-down and one-way management. Yet, in 2000s, it was tried to provide the scene for considering social and qualitative issues by participatory planning and development in the local scale. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  908 - Examination of Mercury pollution on urban built environment with regard human health and emphasis on drinking water (Case study: Drinking water of Alborz Industrial city)
  Mohammadreza Sadeghi Moghaddam
  The quality of water in different usages especially drinking water has an important role on human health. As increasing the urban population and developing the industries, the releasing different materials into water cause various pollutions and problems for human cycle چکیده کامل

  The quality of water in different usages especially drinking water has an important role on human health. As increasing the urban population and developing the industries, the releasing different materials into water cause various pollutions and problems for human cycles. The important goal of the present study is analyzing the mercury existence and pollution on different part of urban built environment especially drinking water. Incompatible association between residential areas and other functions have been recently examined and studied. Being adjacent of the residential and industrial areas could generate various pollution, high road traffic, noise, emissions, wastes and wastewaters with heavy metals. For achieving the goal, an important hypothesis was considered, &ldquo;the existence of industries next to the residential land use, cause to increasing the mercury contents in drinking water&rdquo;. The method of this study was analytic-descriptive and experimental procedure for examining the mercury pollution. Alborz industrial city was the case study. Its drinking water was selected for examining the existence of mercury. The results show that the mercury contents in this area are critical more than WHO guidelines for drinking-water quality. Therefore some important recommendations for decreasing the mercury contents were presented. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  909 - The Morphology of Qom; The Study on Spatial Configuration Changes of The City (1956-2021)
  Seyed Abdolhadi Daneshpour Mostafa Abbaszadegan Masoud Elahi
  The present study attempts to investigate the relationship between spatial configuration changes of Qom and the central core in the last half century. The main objective of this study is to review the Spatial form of Qom, and analyze the effect of changes in Urban confi چکیده کامل

  The present study attempts to investigate the relationship between spatial configuration changes of Qom and the central core in the last half century. The main objective of this study is to review the Spatial form of Qom, and analyze the effect of changes in Urban configuration on the central core of the city and the main axes of urban activities during 1946 to 2011 and ultimately, Forecast the future status of the city based on the extensive changes being conducted on the configuration of this religious metropolis in the time horizon of 2021. The findings of this study on the alignment of decisions made with regard to the Qom structure and the Holy Shrine of Fatima Masumeh (AS) as the Central core of the city in the last half century have identified two time periods. The first, Decisions adopted on developmental changes during 1946 to 2011, which weakened the Qom spatial Configuration Values. Second, Future developmental changes during 2011 to 2021 that are expected to lead to improvements in Spatial Configuration Values. Based on Qom morphological analysis in the last half century, this study concludes if the Qom roadmap foreseen for the time horizon of 2021, including construction of ceremonial axis of Prophet (PBUH) boulevard, inner ring roads and completion of urban ring roads happens, then the improvement of global integration, synergy, intelligibility and Choice values in the Central core and other parts of the city are expected. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  910 - The Analysis of the Role of Green Walls in Reduction of Heat Islands in Tehran
  Soufi Fallahi Simon Ayvazian
  With the development of urbanization and population growth in the use of land for construction of residential and industrial areas and other infrastructure and turning to remove more vegetation,construction materials and non-systematic misuse of cities,urban areas have چکیده کامل

  With the development of urbanization and population growth in the use of land for construction of residential and industrial areas and other infrastructure and turning to remove more vegetation,construction materials and non-systematic misuse of cities,urban areas have forced some changes that pollution and poor air quality,dehydration,high temperatures are some of its results.The temperature difference between the central and dense big cities and its suburbs is named Urban Heat (Thermal) Islands that enter the city to a self-destructive cycle.In this way the hot and polluted air increase the city temperature in the central and dense big city,due to closure of wind passing ways and absorption heat by the most of materials in city surfaces and decreasing humidity,so we use more utilities and electricity for temporary relief.However,the generated heat return to the cycle by the facilities,causing to be warmer and upper city temperature and enhance heat islands.This has devastating and fatal effects on human health.It causing many diseases and encounter with loss of water resourses,drought and more polluted air.Then must find ways to reduce this phenomenon at the same time,such as:Planting trees(especially the shady type of them),vegetation(with increasing humidity and cooling environment),the use of reflective surfaces(rooftops and sidewalks,walls of buildings that organize most of city areas)which includes cool paving such as light-colored materials and create shadows on the floor, also porous and pervious paving,ligh-colored roofs,green roofs,use of green walls in the building,reduce facility outcome heat by using natural ventilation,reducing the height of buildings for local winds passage.In this research,one of the strategies have been fully reviewed namely the green walls and its role in reducing urban heat islands.And present the best model by examining a few built examples in Tehran.Correlation Research methodology is descriptive-analytic.Some results of this research are as follows:Green wall on the facade of the building acts as insulation and prevents thermal fluctuations by creating an air layer.Some of the radiated rays is reflected by the leaves of plants and the others are absorbed by plant and it cause surface evaporation and moisturing to the environment.By using of green wall in canyon(due to high altitude of buildings or topography)can prevent of absorption and storage of too much sun radiation energy during the day and also of anthropogenic heat. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  911 - A Comparative study on the Role of Energy Efficiency in Urban Planning Instruments of Iran and Germany
  Mahta Mirmoghtadaee Ing. Seelig
  In recent years energy efficiency in different levels become of prime importance. Studies have been shown that urban planning can play a critical role in this area. At the same time in oil-producing countries like Iran, energy efficiency has not been considered as a nat چکیده کامل

  In recent years energy efficiency in different levels become of prime importance. Studies have been shown that urban planning can play a critical role in this area. At the same time in oil-producing countries like Iran, energy efficiency has not been considered as a national priority. However, in recent years with increase in the population growth, rapid urbanization and acceleration of environmental degradation, the issue is gaining more importance. Iran has adopted its first national building code on energy efficiency in 90&rsquo;s. However, as the country lacks a hierarchical energy planning system, its achievements were below the expectations. To improve the situation, it is important to study the experiences of other countries. Germany with a solid and successful energy planning in different scales can be considered as one of the pioneering countries, and its programs could be used as a guideline to achieve similar goals in other countries. Recently the German government has adopted a highly ambitious energy program, called &ldquo;Energy transition&rdquo; (Energiewende). The program will affect all planning instruments and ordinances in the country. As a comprehensive and upper level plan, "Energy transition" can be studied form different viewpoints. In the current study, its influence on urban planning instruments will be the main focus. The main objective is to compare the role of energy in urban planning instruments of Iran and Germany, and to develop some solutions and strategies to be considered in Iran. The first step in this study is the introduction of urban planning systems and instruments in the two countries, then the role of energy in each country will be introduced and with an analytical review, some suggestion for Iranian planning instruments will be made. Using comparative study as the research methodology, the study will focus on "comprehensive plan" and "detailed plan" as two main urban planning instruments in Iran, and "binding land use plan" and &ldquo;preparatory land use plan" as formal planning instruments in Germany together with informal and other supporting instruments. The study will show how urban planning in Germany achieves the federal goals on energy efficiency and how it can work as a model for other countries. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  912 - Ecological Design of Urban Landscape
  Maryam Kamyab Teimouri
  Paying attention to the spatial placement of the elements (man-made or natural) based on the landscape pattern and ecological processes in urban design would have a considerable impact on both human and the nature. In a way that the discords in the placement of patchs i چکیده کامل

  Paying attention to the spatial placement of the elements (man-made or natural) based on the landscape pattern and ecological processes in urban design would have a considerable impact on both human and the nature. In a way that the discords in the placement of patchs in respect to each other, or in respect to visual corridors and urban matrixes lead to the unwanted results in the cities. The effect of such discords can be seen in continental changes, loss of energy (increase in the consumption of fossil energies), etc. Aim of this study is to design a city based on the recognition of relationships between the patches and corridors and natural/ artificial matrixes; also, introduction and the design method based on the fundamental urban landscape guidelines which is done with a qualitative approach in the form of library research and identification of the situation, size and other elements of patches, corridors and matrixes by using aerial-photos and GIS maps. Based on this, the research compilation process is in a way that first discusses the importance of this subject and the design methods in this study and different suggested methods in the field of ecological urban landscape design and explores Iranian and worldwide experimentations on the subject by presenting new solutions like the placement of the artificial and natural patch and corridors, matrixes, e.g, designing beach parks across the rivers to protect and maintain the natural corridor, preservation of green patches as the urban-parks, etc. The author hopes that presented solutions of this research in the field of design, would help to solve the mentioned issues and problems regardless of its minor delineation. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  913 - Defining a Structural Model for the Revitalization of the Lost Urban Spaces (City Entrances) in Contemporary Urban Design Case Study: Entrance of Sanandaj
  Seyed Mohammadreza Khatibi Farah Habib
  Not long ago, city gates and entryways had high spatial value and were among the landmarks for marking city boundaries. Today with cities having been expanded and developed, such aspect of the entrance concept is lost and entryways are turned to passages for transportat چکیده کامل

  Not long ago, city gates and entryways had high spatial value and were among the landmarks for marking city boundaries. Today with cities having been expanded and developed, such aspect of the entrance concept is lost and entryways are turned to passages for transportation. In fact, the rich spatial value of such entrances has decreased as they are solely spaces for passing through out or into the city. The dissonant expansion of entryways causes irregularities in thresholds of urban structure. This is due to imprudent intrusion into city landscape entailed by ill-considered planning activities. The main problem is the lack of comprehensive visual or mental definitions in the field. In other words, the challenge includes improper sequencing, zoning, and lack of lucid scenario and interfere procedure. Through defining a scenario, this study aims to set a spatial hierarchy for urban entryways. It then uses a comparative study to examine the scenario for an existing case study. This study provides a new definition for designing and planning for the fields concerned with city entryways. This implies methods by which authorities can interfere in the process of urban design. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  914 - Investigating the Social, Economic and Environmental Impacts of Constructing Urban Interchanges (Comparison of the Main Interchanges in the city of Qazvin)
  Pouria Seyed Mosallaie Maryam Khastou
  Traffic problems are the most prominent urban dilemmas, especially during recent years, since the capacity of old traffic arteries don&rsquo;t meet the increasing volume of population and vehicles, therefore, adopting some measures in order to enhance the capacity of ex چکیده کامل

  Traffic problems are the most prominent urban dilemmas, especially during recent years, since the capacity of old traffic arteries don&rsquo;t meet the increasing volume of population and vehicles, therefore, adopting some measures in order to enhance the capacity of existing roads has been placed on the agenda of urban managers. Changing the existing intersections to over changes is one of these methods. It seems that these structures which facilitate traffic dimension in some cases and after a period of time since exploitation make considerable impacts on other dimensions especially in terms of economic and social perspectives on neighborhoods. This research is the result of investigating the impacts caused by construction of four unleveled crosses of Shahid Motahari, Kowsar (Shahid Rajaei), Sardaran, and Seyed Hasan Nasrallah (Nasr) on their surrounding neighborhoods in Qazvin city and during a 6-year period since 2011 to 2016. Extracting and investigating the existing documentary data from prior-to-construction to the end of research period besides obtaining the comments of citizens and managers and then, statistically analyzing the results of SPSS and how the impacts affect neighborhoods and desirability rate of crossroads in terms of being overpass or underpass were of the main goals of this research. Also, developing the SWOT charts and applying the AHP method and recommending the practical solutions on the basis of extracted results in order to enhance desirability and to reduce negative effects of these crosses were of other measures performed in this study. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  915 - Evaluation of Urban Resiliency in Physico-Structural Dimension of Karaj Metropolis
  Mohammadsaber Eslamlou Mahta Mirmoghtadaee
  Cities as the most complex man-made structures have been always exposed to natural and man-made hazards; these unpredictable risks have imposed seriousimpacts on urban areas. Meanwhile Urban Resiliency is the ability of cities to respond quickly to inappropriate and unp چکیده کامل

  Cities as the most complex man-made structures have been always exposed to natural and man-made hazards; these unpredictable risks have imposed seriousimpacts on urban areas. Meanwhile Urban Resiliency is the ability of cities to respond quickly to inappropriate and unpredictable conditions, which continiues stronger than before, consistent to the new conditions. Karaj as one of the metropolises of Iran and as the nearest city to the capital, has a close connection with economy and employment of Tehran. Earthquake as the possible risk of Karaj and for being adjacent to northernground faults of Tehran, Ray and also the faults of Kahrizak, has a special importance to assess the resiliency. Thus the objective of this research is to obtain the effective indicators on Physico-Structural resiliency of Karaj and to assess them in the city divided to the regions. reviewing the literature, an in-depth interview has caused to obtain and defining the indicators. According to experts` answer to the questionnaire, the 11 indicators were found and weighted by AHP and the importance of each is determined in Physico-Structural resiliency of Karaj. After that relying on spatial-occasional framework and using Arc GIS software, each of eleven indicators are defined as a layer that reflects its status in Karaj. By overlaying the layers and applying each one`s weight in the numerical range of zero to one, the final layer of Physico-Structural resiliency of Karaj is obtained in the numerical range of one to four. The result represents 1.96 as the lowest number of resiliency and 3.94 as the highest in Karaj. Also regions 1 and 8 of the city respectively has the lowest number of Physico-Structural resiliency and regions 12 and 10 respectively has the most. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  916 - Urban-Historical Landscape Analysis on the Basis of Mental Perceptions Case Study: Tajrish Neighborhood
  Anoosheh Gohari Homa Behbahani Ismael Salehi
  Despite the close affinity between collective memory and urban structures as the relationship between what is hidden and what is visible; rapid changes throughout the city have caused a disconnection between integrated memories and landscape cohesion. As a context for m چکیده کامل

  Despite the close affinity between collective memory and urban structures as the relationship between what is hidden and what is visible; rapid changes throughout the city have caused a disconnection between integrated memories and landscape cohesion. As a context for memories, the historical urban landscape proves to be valuable. The present research seeks to identify elements and signs in urban landscape design that is associated with collective memories and to determine the extent of their impact on maintainability and consolidation of the cultural integrity and attachment to residential areas and urban spaces. Now, a question is raised: Which kinds of elements help us to reach landscape perception in relation to collective memory? Accordingly, major categories, which have influences on mental perceptions, based on the studies, are elements that affect landscape, mental attachment, rootedness, and social relations. Identification and utilization of these categories in urban landscape design would enable the perception of the landscape as a mental reality that is tied with memories of the users of the space and is possible with elements such as signs in the landscape. To address research inquiries, the researcher has surveyed components of collective memory via landscape analysis method. The use of qualitative techniques is dominant in the paper along with some quantitative methods, and the under-investigation location is Shemiran. The research method was comprised of field survey and obtaining information regarding history of the site. In order to answer research questions, landscape analysis method based on subjective perceptions was selected. The statistical population of the study included 30 residents of the district that were 30 years old or older. The respondents were presented with the obtained elements, as well as 6 pictures in order to score them based on their subjective perception. Questionnaire data was analyzed and elements that impact subjective perceptions in urban landscape were identified. What matters is to identify the factors that create collective memories and its durability in environmental aspects and the facet that whether adopting them in landscape design can prove to be effective in maintaining and enhancing cultural coherence, attachment to residence, and urban spaces, thus improving urban landscape quality. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  917 - Investigating Adaptive Behaviors in Urban Spaces in Relation to the Dialectical Concepts of Isolation and Congestion
  Shadi Pakzad Mustafa Behzadfar Hamid Majedi
  The presence of people in urban spaces and related components is one of the most important issues in the field of behavioral sciences in urban studies. The mechanism of static presence in urban spaces is influenced by factors that generally determine the quality of soci چکیده کامل

  The presence of people in urban spaces and related components is one of the most important issues in the field of behavioral sciences in urban studies. The mechanism of static presence in urban spaces is influenced by factors that generally determine the quality of social life in these spaces. The present study examines the way people are present in urban spaces in relation to each other, and in this context, focuses on the concepts of "isolation" and "congestion" in these spaces. Studying and comparing behavioral patterns in these two thresholds, and studying its changes in the daily life sequence of urban spaces, to a large extent, clarifies the environmental preferences of space users, their behavioral actions and interactions, and the factors influencing their adaptive behaviors at peak times of "isolation" and "congestion" in public spaces. In this regard, the present paper examines this relationship through applied research based on field observations in Nabovat Square in Narmak, Tehran. The results include explaining the relationship between the environmental characteristics of urban space with the patterns of pause and presence in this space on the threshold of isolation and congestion. This study has shown that factors such as the presence of active uses, the availability of comfort facilities, the use of micro-spaces, and the placement of people in the context of creating favorable social interactions have raised the thresholds of "isolation" and "congestion" and delayed the desire to leave public spaces in these thresholds. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  918 - Study of institutional Collaboration in the management Structure of the City Regions Case Study: Process of determining the city of Qazvin Growth boundaries.
  Mohammad Sheikhi Nazanin delnavaz Elham Nazari
  This article is about the institutional collaboration in the management structure of a city-region. To achieve this purpose, corporate limits of Qazvin are studied as the city is becoming a region. The possible institutional cooperative in the centralist governmental s چکیده کامل

  This article is about the institutional collaboration in the management structure of a city-region. To achieve this purpose, corporate limits of Qazvin are studied as the city is becoming a region. The possible institutional cooperative in the centralist governmental structure is planned based on the new regionalism theory and its governance pattern, new institutionalism theory and its emphasis on informal rules in institutions and rational dialogue as an indicator of institutional cooperative, in order to become closer to the governance structure. The methodology of this article is the instrumental case study. Also interviews, questionnaires and archival reports were used as applications of the data collection. An explanation building is the analysis method with the subsystem analysis such as survey and correlation test.There are three level of analysis in these studies, structural, organizational and individual level. The results show that the rational dialogue between urban institutional in both levels of analysis including organizational (formal rules) and individual (informal rules) analysis is not possible in the current situation and Because the governmental structure as a third level of analysis is not changeable, Therefore, the possible pattern of institutional cooperative in this city-region is about the organizational and individual level of analysis. The derived pattern to achieve the institutional cooperative is establishing the sphere for voluntary dialogue between city institutions in order to achieve agreement. Additionally, in the individual level, the experts and managers who are the main attendances in this sphere, have their own values and norms. Studies about the current values and norms show that values are appropriate to establish a rational dialogue but the norms are in the opposite direction. The value for these people should be internalized to achieve the rational dialogue in the organizational level. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  919 - A Cultural Tourism Approach Towards Revitalizing Urban Streets (Case Study: Imam Khomeini Street, Tabriz)
  Sima Ahmadian Manouchehr Tabibian
  This study aims to convert to tangible elements (i.e., physical structures of cultural tourism) the various cultural dimensions and past symbols of Tabriz (which are considered collectively as tourism goods) by partially revitalizing the historical Imam Khomeini Street چکیده کامل

  This study aims to convert to tangible elements (i.e., physical structures of cultural tourism) the various cultural dimensions and past symbols of Tabriz (which are considered collectively as tourism goods) by partially revitalizing the historical Imam Khomeini Street which is considered to be an arena for social life and a suitable environment for visiting tourists. The SWOT method was implemented to analyze the existing situation regarding this case study upon examining the relevant cultural tourism concepts. The Delphi technique was used to provide a questionnaire the results of which were used as coefficients for selecting the most effective strengths (S), weaknesses (W), opportunities (O), and threats (T). The design strategies were also extracted from the SWOT table and the most prioritized of these including SO1, WO3, ST2, and WT1 selected using the quantitative strategic planning matrix. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  920 - Proposing Historic-Religious Tourism Development Approaches with an Emphasis on Identity of Urban Spaces (Case Study of Imam Khomeini Street, Qazvin)
  Parisa Taheri Seyed Mohammad Reza Khatibi
  Tourism is rapidly developing as a profitable and clean industry in the world. Today, tourists consider urban areas as tourist attractions since, in addition to the body which has its own charm,every space is dominated by an identity. In this descriptive, comparative st چکیده کامل

  Tourism is rapidly developing as a profitable and clean industry in the world. Today, tourists consider urban areas as tourist attractions since, in addition to the body which has its own charm,every space is dominated by an identity. In this descriptive, comparative study, the criteria determining the urban space identity are attempted to be specified through documentary studies. Then, 105 questionnaires were distributed among various user groups of the space including the residents and shopkeepers at Imam KhomeiniStreet, the citizens of Qazvin, tourists coming to the city since the beginning of the year 2014 and experts on Qazvin urban area. The urban space identity was specified by analyzing the questionnaires. Moreover, the main criteria determining such an identity were determined according to each group&rsquo;s view point using the Friedman test. The results of the study indicated that Imam Khomeini Street and its micro spaces had strong cultural and religious identities in the past. Furthermore, it was revealed thata historical identity had been also added to them over time. However, for various reasons, the identity dominating such urban spaces has declined in recent years, and have somewhat been forgotten. Based on the findings of this study,we can hope to attract historical and religious tourists into the city as well as urban spacesthrough putting an emphasis on historical and religious identity of Imam Khomeini Streetand its micro spaces.Among the proposed approaches, sufficient funding for the presence and accommodation of tourists, turning historic houses adjacent to Imam Khomeini Street to traditional accommodation for tourists and transforming abandoned spaces adjacent to Imam Khomeini Street to cultural spaces for attracting tourists, such as crafts workshops, theater, indigenous art gallery, traditional restaurant with local music, etc. can be named. Other approaches also include holding special programsfor introducing Qazvin such as festival of Qazvin Day in form of some various programs including music, theater, local festivals, etc. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  921 - تحلیل مقابله با شرارت از منظر نظریه آشفتگی (بررسی موردی طرح برخورد پلیس با شرارت خیابانی در خراسان شمالی)
  سجاد نامور محمد جواد زاهدی هما زنجانی زاده
  سیر جرایم در جامعه روند پر شتابی به خود گرفته و انجام اقداماتی پیشگیرانه در این زمینه ضروری است. از جمله این جرایم که در استان خراسان شمالی به یک مسئله اجتماعی جدی تبدیل شده، شرارت خیابانی است. وظیفه برخورد با این شرارت در وهله اول به عهده پلیس است . در این تحقیق این مس چکیده کامل

  سیر جرایم در جامعه روند پر شتابی به خود گرفته و انجام اقداماتی پیشگیرانه در این زمینه ضروری است. از جمله این جرایم که در استان خراسان شمالی به یک مسئله اجتماعی جدی تبدیل شده، شرارت خیابانی است. وظیفه برخورد با این شرارت در وهله اول به عهده پلیس است . در این تحقیق این مساله بررسی شده است که آیا پلیس خراسان شمالی از طریق برخورد با شرارت خیابانی در سال‌های 1385 تا 1389 توانسته است از بسیاری نابهنجاری‌های دیگر که در آینده احتمال بروز دارند پیشگیری نموده و امنیت لازم را برای جامعه به ارمغان آورد. بررسی موضوع با استفاده از نظریه آشفتگی صورت گرفت و هدف آن بود که با شناسایی و تقویت الگوهای رفتاری وساختاری مناسب (فراکتال‌های اجتماعی زیبا) از کوچکترین جزء جامعه تا کل آن، زمینه‌هایی که جامعه را به سوی پیشرفت وزندگی بهتر (آشفتگی اجتماعی پیشبرنده) هدایت می‌کند، شناخته شوند. روش انجام این تحقیق تحلیل ثانوی یعنی استفاده از آمار وقوع و کشف شرارت در سال‌های 1385 تا 1389 می‌باشد. نتایج بدست آمده از تحقیق بازگوی آن است که پلیس خراسان شمالی با همکاری سایر سازمان‌های متولی امور فرهنگی در برخورد با شرارت (فراکتال‌های اجتماعی زشت) در سال‌های 1385 تا 1389 کم وبیش موفق بوده و اقدامات انجام شده در سطحی قابل قبول به افزایش امنیت اجتماعی منجرشده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  922 - مؤلفه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در شهرسازی اشکانی
  بهاره رشتی محمد کریم یوسف جمالی ناصر جدیدی فیض‌اله بوشاسب گوشه
  10.30495/hstr.2023.1979275.1833
  دورۀ اشکانی یکی از مهمترین دوران تاریخ شهرسازی و معماری ایران است. آنها تحول عظیم در زمینه شهرسازی و معماری ایجاد کردند. در این دوره طولانی پایه و شالوده و معماری ایران ریخته می‌شود. زیرا در این دوران شهرهای زیادی ساخته یا دوباره مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته شدند که د چکیده کامل

  دورۀ اشکانی یکی از مهمترین دوران تاریخ شهرسازی و معماری ایران است. آنها تحول عظیم در زمینه شهرسازی و معماری ایجاد کردند. در این دوره طولانی پایه و شالوده و معماری ایران ریخته می‌شود. زیرا در این دوران شهرهای زیادی ساخته یا دوباره مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته شدند که در دوران بعد این سبک شهرسازی و معماری به اوج خود رسید و به سیر تکاملی خود ادامه داد. از طراحی این دوره به دلیل کمبود مدارک یکی از تاریکترین دوران تاریخی از نظر مطالعات باستان شناسی است. متأسفانه تا کنون مطالب پراکنده و بعضاً ضد و نقیض فراوانی دربارۀ شهرسازی و معماری این دوران نوشته شده است.با رویکردی جامعه شناسی تحلیلی به دنبال تبیین و تحلیل شهرسازی اشکانی با رویکردی سیاسی، اجماعی و فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و از نظر هدف جزو پژوهشهای نظری بوده و به لحاظ ماهیت و روش کار، در ردیف پژوهشهای تاریخی قرار می‌گیرد و به روش توصیفی تحلیلی تنظیم گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  923 - ریخت شناسی شورش های شهری در عصر مظفری
  هاجر صالحی سهیلا ترابی فارسانی احمد کامرانی فر
  در دوران مظفرالدین شاه (132۴-1313 هـ. ق)، شورش‌های شهری وسیعی شکل گرفت. استبداد حاکمان محلی، درگیری‌های مذهبی و کمبود و گرانی مواد غذایی به ویژه نان، از مهم‌ترین علل وقوع این شورش‌ها بود. ریخت‌شناسی شورش‌های شهری در عصر مظفری به منظور درک و تحلیل عمیق‌تر اوضاع اجتماعی ق چکیده کامل

  در دوران مظفرالدین شاه (132۴-1313 هـ. ق)، شورش‌های شهری وسیعی شکل گرفت. استبداد حاکمان محلی، درگیری‌های مذهبی و کمبود و گرانی مواد غذایی به ویژه نان، از مهم‌ترین علل وقوع این شورش‌ها بود. ریخت‌شناسی شورش‌های شهری در عصر مظفری به منظور درک و تحلیل عمیق‌تر اوضاع اجتماعی قبل از مشروطه، موضوع اصلی این مقاله است که کوشش می‌شود به روش تاریخی، با شیوه توصیفی_تحلیلی و با استناد به منابع و مآخذ موجود بررسی شود. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش‌ها است که چه عواملی باعث وقوع شورش‌های شهری در این دوره بود. گروه ها و اقشار اجتماعی شرکت کننده در آن چه کسانی بودند و این شورش ها چه تأثیراتی داشت. به نظر می‌رسد عواملی همچون ناکارآمدی حکومت قاجار، ظلم و ستم درباریان و حکام محلی، افزایش جمعیت شهرها، تورم قیمت‌ها و کاهش ارزش داخلی و خارجی واحد پول، منجر به نارضایتی عمومی گردیده است. این نارضایتی‌ها سبب وقوع شورش‌هایی گردید که پیش‌درآمد انقلاب مشروطه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  924 - مقوله‌های محوری توجه به پوشاک در سفرنامۀ ابن بطوطه
  معصومه فیض آبادی طاهره عظیم زاده طهرانی شهربانو دلبری
  پوشاک به عنوان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های دیداری هر فرهنگ، بارزترین نماد فرهنگیِ اقوام و ملل است که می‌تواند در پیگیری تأثیر و تأثر فرهنگ‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. گسترۀ جغرافیایی اسلام در سرزمین‌هایی با تفاوت‌های فرهنگیِ بسیار، اهمیت و لزوم پرداختن به موضوع پوشاک چکیده کامل

  پوشاک به عنوان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های دیداری هر فرهنگ، بارزترین نماد فرهنگیِ اقوام و ملل است که می‌تواند در پیگیری تأثیر و تأثر فرهنگ‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. گسترۀ جغرافیایی اسلام در سرزمین‌هایی با تفاوت‌های فرهنگیِ بسیار، اهمیت و لزوم پرداختن به موضوع پوشاک را در دیار اسلام آشکار می‌سازد.ابن‌بطوطه در سفرنامۀ خود ضمن پرداختن به طیف وسیعی از مسائل مختلف همچون اقتصادی،‌ اجتماعی...، اشاراتی نیز به مقولۀ پوشاک در قالب لباس، عمامه، پارچه آگاهی ذکر جنس و رنگ آن دارد. وی طی سفر خود غالباً با شاهان و درباریان در ارتباط بوده و از نقش تعیین‌کنندۀ پوشاک درباری سخن گفته است. با این وجود نسبت به زندگی اجتماعی عوام بی‌تفاوت نبوده و به شرح امور اجتماعی این قشر نیز پرداخته و اشاراتی به پوشاک مردم برخی مناطق داشته است.نوشتار حاضر سعی دارد به مطالعۀ مقوله‌های‌ محوری پوشاک در این سفرنامه از طریق ‌گزاره‌یابی و مفهوم‌یابی گزاره‌ها با رویکرد توصیفی_تحلیلی و بهره‌مندی از مستندات کتابخانه‌ای بپردازد. آنچه در رابطه با پوشاک در این سفرنامه حائز اهمیت است، توجه بیشتر ابن بطوطه به پوشاک درباریان و افراد خاص نسبت به مردم عادی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  925 - فعالیت شهر سازی تیموریان در شهرهای سمرقند و هرات
  دکتر حسین میر جعفری دکتر محمد کریم یوسف جمالی داریوش موگوئی
  یکی از مهمترین دلایل ارزش و اهمیت شهرهای سمرقند و هرات موقعیت تجاری و بازرگانی آن‌ها بود. زیرا که این دو شهر اقامتگاه واردوگاه نظامی تیمور و شاهرخ محسوب می‌شدند. در ایامی که تشکیلات کشوری و مقامات عالیه در اختیار حاکم بود، چنین پایگاهی کانون اصلی حکومت می‌شد و مرکز خرید چکیده کامل

  یکی از مهمترین دلایل ارزش و اهمیت شهرهای سمرقند و هرات موقعیت تجاری و بازرگانی آن‌ها بود. زیرا که این دو شهر اقامتگاه واردوگاه نظامی تیمور و شاهرخ محسوب می‌شدند. در ایامی که تشکیلات کشوری و مقامات عالیه در اختیار حاکم بود، چنین پایگاهی کانون اصلی حکومت می‌شد و مرکز خرید و فروش به شمار می‌رفتند. در ایران که کاروان‌ها ازراه‌های بسیار دور با شرایط جوی و اقلیمی متنوع راه‌های طولانی را برای تجارت طی می‌کردند، امنیت و سلامت راه‌ها برای آن‌ها بسیار حیاتی بود. در ادواری که حکومت مرکزی مقتدر بود، در مسیر راه‌ها چاپار خانه‌ها، کاروانسراها و راهدار خانه‌های زیادی شکل می‌گرفت که توسط ناظران کنترل می‌شدو کلید تجارت داخلی و خارجی به حساب می‌آمد. در دوران تیموریان به علت موقعیت تجاری شهرهای سمرقند و هرات، فرمانروایانی مانند: تیمور و شاهرخ، برای نشان دادن عظمت، شکوه و جلال امپراطوری تیموری تلاش زیادی در جهت رشد و توسعه این دو شهر کردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  926 - بررسی عملکرد مدیریت شهری و حاکمیت محلی در گسترش فضاهای سبز عمومی (پارک‌ها)
  محمد درگاهی کفشگرکلایی لیلا ابراهیمی آمنه حقزاد مهرداد رمضانی پور
  هدف عمده تحقیق حاضر تحلیلی بر عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر فضاهای سبز شهری(پارک‌ها) می‌باشد. سوال اصلی تحقیق عبارت است از عملکرد مدیریت شهری و حاکیت محلی در گسترش فضاهای سبز عمومی در منطقه 10 شهرداری تهران چگونه می‌باشد؟‌ در همین راستا فرضیه تحقیق عبارت است از عملکرد چکیده کامل

  هدف عمده تحقیق حاضر تحلیلی بر عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر فضاهای سبز شهری(پارک‌ها) می‌باشد. سوال اصلی تحقیق عبارت است از عملکرد مدیریت شهری و حاکیت محلی در گسترش فضاهای سبز عمومی در منطقه 10 شهرداری تهران چگونه می‌باشد؟‌ در همین راستا فرضیه تحقیق عبارت است از عملکرد مدیریت شهری و حاکیت محلی در گسترش فضاهای سبز عمومی در منطقه 10 شهرداری تهران مناسب نمی‌باشد. پرسش نامه‌ای بر اساس مبانی نظری و پیشنیه تحقیق تهیه گردید و با استفاده از مدل‌های آماری تی‌تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی پیرسون بررسی و تحلیل نهایی یافته‌ها صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل‌های کمی و کیفی فضای سبز منطقه، بیانگر آن است که کمبود شدید فضای سبز در آن محسوس و این مهم نشان‌دهنده‌ی عملکرد نامطلوب مدیریت شهری در تمامی شاخص‌های مورد بررسی بوده و لازم است فضای سبز شهری و کارکرد‌های فضایی-مکانی آن در منطقه مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  927 - Dromophobia&#039;s Veil: Unveiling the Enigma of Hailsham in Kazuo Ishiguro&#039;s Never Let Me Go Through a Virilian Lens of Fear and Control
  Seyedeh Keyhaneh Kafshchi Roohollah Reesi sistani Hassan Shahabi
  This study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro&#039;s Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio&#039;s influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character چکیده کامل

  This study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro&#039;s Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio&#039;s influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character development, and exploring the complexities of human relationships. At its core, the narrative delves into the theme of simulation through human clones destined for organ donation. The story traces the characters&#039; journey from their sheltered upbringing at Hailsham to the ethical dilemmas of cloning, questions about the nature of humanity, and the struggle for individual identity. Hailsham, a meticulously constructed simulation, conceals the truth about the clones&#039; destinies, conditioning them to accept their fates. The narrative prompts reflections on determinism, free will, and autonomy, emphasizing the role of memory and narration in conferring meaning upon their lives. Never Let Me Go transcends genre boundaries to explore the human condition, love, and friendship within a dystopian context. This analysis employs Virilio&#039;s theories to enrich our understanding of the novel&#039;s intricate exploration of simulated existence and genuine humanity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  928 - Dromophobia's Veil: Unveiling the Enigma of Hailsham in Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go Through a Virilian Lens of Fear and Control
  Seyede Keyhaneh Kafshchi Rohollah Reesi sistani Hassan Shahabi
  This study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character developmen چکیده کامل

  This study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character development, and exploring the complexities of human relationships. At its core, the narrative delves into the theme of simulation through human clones destined for organ donation. The story traces the characters' journey from their sheltered upbringing at Hailsham to the ethical dilemmas of cloning, questions about the nature of humanity, and the struggle for individual identity. Hailsham, a meticulously constructed simulation, conceals the truth about the clones' destinies, conditioning them to accept their fates. The narrative prompts reflections on determinism, free will, and autonomy, emphasizing the role of memory and narration in conferring meaning upon their lives. Never Let Me Go transcends genre boundaries to explore the human condition, love, and friendship within a dystopian context. This analysis employs Virilio's theories to enrich our understanding of the novel's intricate exploration of simulated existence and genuine humanity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  929 - LA-Based Approaches to Infer Urban Structure from Traffic Dynamics Considering Costs
  Hamid Yasinian Mansour Esmaeilpour
  10.22094/jcr.2022.1972425.1285
  Successful future urban planning is highly dependent on optimal connectivity between important areas of cities. Discovering essential latent links will optimize the urban structure. Moving towards a better structure requires some information. There are a lot of sources چکیده کامل

  Successful future urban planning is highly dependent on optimal connectivity between important areas of cities. Discovering essential latent links will optimize the urban structure. Moving towards a better structure requires some information. There are a lot of sources of information for urban structure inferring, including the current structure, the time-varying traffic dynamics, and the construction costs, which are the basics of the optimization problem formulation. This paper presents a new formulation for the problem. The model problem to be solved tries to utilize all data sources needed for inferring. There are some methods for solving the formulated problem. The methods need some development to apply to the model. Methods utilizing learning automata (LA) are very favorable in this field due to the interaction with the environment. This paper presents two LA-based approaches for the model: Distributed Learning Automata (DLA) and Cellular Learning Automata (CLA). The algorithms result in an optimal connectivity matrix considering urban structure, traffic dynamics, and costs, where the matrix must include the current urban structure and some new reasonable necessary links. Moreover, comparisons are possible because the model has a fitness value for evaluating the provided connectivity matrix. The CLA-based proposed method performed better than the others in most experiments. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  930 - Prediction of Digital Governance in the Direction of Urban Smartness with Sustainability Approach (Case Study: Tehran)
  Bahram Parvin Ali Shayan Alireza Poorebrahimi Reza Radfar
  10.22094/jcr.2023.1987987.1304
  Objectives: In this research, the researchers seek to present a mechanism for digital governance foresight in the direction of urban smartness with a sustainability approach based on scenario writing in the city of Tehran.Tools and methods:The research method is mixed i چکیده کامل

  Objectives: In this research, the researchers seek to present a mechanism for digital governance foresight in the direction of urban smartness with a sustainability approach based on scenario writing in the city of Tehran.Tools and methods:The research method is mixed in terms of how to check the data; Because it uses both quantitative research strategies (in expert data) and qualitative method strategy (in interview content analysis). In terms of the nature of the data, the current research uses both quantitative and qualitative methods. This article is included in basic-applied research. Because the research is exploratory and its main purpose is to identify the environmental drivers related to the subject of the research, therefore the research is of a fundamental type; At the same time, its achievements are included as a benchmark for urban management, especially relevant organizations including the municipality, so it is also considered practical. The statistical population of the research includes elites, managers, and senior experts, whose opinions can be used in the field of digital governance and urban smartness with a sustainable approach.Finding :Based on the results, the first scenarios in the areas of intelligence, participation,‌ ‌transparency, structural arrangements, -integration, culture and stabilization of the best scenario and the sixth scenario, and to some extent scenario 5, the worst possible scenarios are the worst. The second to fourth scenarios are based on the least changes in the main factors and showed improvement in one factor and in one factor the regression was shown. Resulting :‌The results showed that capacity-building to create the right to access information, increase law-abiding, discipline urban management mechanisms, and strengthen internal platforms for networking‌ and securing information in line with urban intelligence can be implemented ‌through the implementation ‌of digital governance requirements. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  931 - Design of H� Congestion Controller for TCP Networks Based on LMI Formulation
  Ahmad Fakharian Amir Abbasi
  In this paper, a state feedback H&yen; controller is proposed in order to design an active queue management (AQM) system based on congestion control algorithm for networks supporting TCP protocols. In this approach, the available link bandwidth is modeled as a time-vari چکیده کامل

  In this paper, a state feedback H&yen; controller is proposed in order to design an active queue management (AQM) system based on congestion control algorithm for networks supporting TCP protocols. In this approach, the available link bandwidth is modeled as a time-variant disturbance. The purpose of this paper is to design a controller which is capable of achieving the queue size and can guarantee asymptotic stability in the presence of disturbance. An important feature of the proposed approach is that the performance of system, including the disturbance rejection and stability of closed-loop system, are guaranteed for all round-trip times that are less than a known value. The controller design is formulated in the form of some linear matrix inequalities, which can be efficiently solved numerically. The simulation results demonstrate the effectiveness of the proposed methods in comparison with the conventional methods. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  932 - Behavior Study of Cemented Specimen by Biological Technique after Disturbance
  Mohammad Reza Asgari Mohammad Azadi
  With the population growth and consequently the requirement for development of civil constructions, it is necessary to design appropriate foundations for resisting structural loads. Soil weakness in bearing capacity of geotechnical elements has forced the researchers to چکیده کامل

  With the population growth and consequently the requirement for development of civil constructions, it is necessary to design appropriate foundations for resisting structural loads. Soil weakness in bearing capacity of geotechnical elements has forced the researchers to continuously follow a solution to compensate for this deficiency. Within the past two decades, many studies have been carried out regarding the performance of this technique in optimization of the soil. One technique which is nowadays highly considered due to compatibility with the environment, high efficiency and low cost, is Biological Optimization Technique. One of the characteristics of this type of optimization is its ability for recovering after disturbance. In this research it has been tried to analyze the behavior of cemented specimens after disturbance and reconstruction. For this purpose, after construction of cubic specimens with dimensions of 2*6*6 cm and applying the disturbance and reconstruction, their shear strength under different vertical stresses has been evaluated by direct shear test. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  933 - تحلیل اثر متقابل ویژگی‌های رفتاری ساکنین و محیط کالبدی فضاهای مسکونی در رویکرد طراحی پیشگیرانه از جرم (نمونه موردی محله طبرستان شهر ساری)
  اریان رضایی مهدی غفوری حسین ذبیحی
  شهرها سیستم‌های اجتماعی و اقتصادی پایدار و پیچیده‌ای هستند که اگر عوامل تعادل آن‌ها، مانند امنیت کنترل نشود، روبه نابودی می‌روند. یکی از جدیدترین رویکردها در برابر بحران امنیت شهری توجه به نسل جدید پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی است. از این رو تاثیر الگوی رفتاری ساک چکیده کامل

  شهرها سیستم‌های اجتماعی و اقتصادی پایدار و پیچیده‌ای هستند که اگر عوامل تعادل آن‌ها، مانند امنیت کنترل نشود، روبه نابودی می‌روند. یکی از جدیدترین رویکردها در برابر بحران امنیت شهری توجه به نسل جدید پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی است. از این رو تاثیر الگوی رفتاری ساکنین بر امنیت و سنجش رابطه بین خصوصیات محیط کالبدی و رفتار ساکنین با توجه به رویکرد CPTED که منجر به بالا رفتن امنیت محیطی می‌گردد؛ ضروری به نظر می‌رسد. با توجه به موفقیت آمیزبودن CPTED در دنیا طبق هدف می‌توان با ارائه مدل به افق‌هایی در ارتقا مفهومCPTED دست یافت. همچنین طبق فرضیه‌ها دریافت بین خصوصیات محیط کالبدی و ویژگی‌های رفتاری ساکنین فضاهای مسکونی رابطه وجود دارد، با تبیین الگوهای محیط های مسکونی امن در شهر ساری آن را با شاخصه‌هایCPTED تطبیق داد و با به کارگیری ویژگی‌های رفتاری و طبقاتی متفاوت شهر ساری به الگوهای کالبدی فضای مسکونی امن دست یافت. پژوهش حاضر از نظر روش‌شناسی در دسته تحقیقات آمیخته بوده، در آغاز تجزیه و تحلیل از یک فرآیند نقشه‌برداری مفهومی برای کشف موقعیت نظری هر عنوان مفهومی استفاده شده، سپس مؤلفه‌هایCPTED با سه فرضیه ارزیابی شده است. از روش‌شناسی اسنادی و کتابخانه‌ای با رویکرد بازنگری نظام‌مند منابع مرتبط استفاده شده است، متعاقبا با انجام گونه‌شناسی کالبدی و اجتماعی محله طبرستان ساری از طریق توزیع پرسشنامه تحقیق و تحقیق میدانی به صورت هدفمند و سپس تحلیل داده های کیفی حاصل با SPSS3 درجه اهمیت هر معیار ارزیابی شد، از مدل تحلیل عاملی، آمار توصیفی در تایید یا ردGOF ، آمار استنباطی از طریق معیار فرضیه‌های تحقیق و آزمون کولموگروف-اسمرینوف و تحلیل 384 پرسشنامه در سال99 استفاده گردید، طبق خروجی‌ها برای مدل حاضر GOF برابر 0/64 محاسبه که نشان از برازش قوی مدل دارد، کلیه فرضیه‌های تحقیق تایید گردیده و در خاتمه نتایج تحقیق از طریق ارائه مدل مفهومی CPTED از عوامل تاثیرگذار بر امنیت فضاهای مسکونی ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  934 - بررسی تاثیر عنصر رنگ بر کیفیت منظر شهری در نواحی مرکزی ایران با تکیه بر دیدگاه‌ کاربران محیط (مورد واکاوی: محورهای مسجد حکیم و محمدباقر صدر شهر اصفهان)
  مرتضی لطفی پور سیاهکلرودی نرگس حمزه الناز السادات نایبیه
  رنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و به‌‌ویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول چکیده کامل

  رنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و به‌‌ویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول رنگ شناسی در مناظر شهرها دقت لازم صورت نگیرد. هدف تحقیق حاضر ارائه معیارهایی جهت بهره‌برداری بهینه از پتانسیل عنصر رنگ در افزایش مطلوبیت منظر شهری مطابق با انتظارات استفاده‌کنندگان از محیط است. تحقیق حاضر مبتنی بر این فرضیه است که انطباق طیف‌های رنگی به‌کاررفته شده در محیط شهری بر انتظارات و ذهنیات رنگی کاربران فضا بر ارتقای کیفیت و مطلوبیت منظر شهری موثر می‌باشد. روش تحقیق توصیفی‌-‌تحلیلی است که مبتنی بر راهبرد پیمایشی است و روش تحلیل داده‌ها نیز از نوع کمی می‌باشد. گردآوری اطلاعات به دو روش اسنادی و مطالعات پیمایشی صورت ‌گرفته است و انجام محاسبات آماری در سه بخش تعیین حجم نمونه، بخش توصیفی و بخش استنباطی به‌صورت مجزا ارائه داده شده‌اند. در پرسشنامه‌های ارائه‌شده از آزمون ناپارامتری من‌-‌ویتنی استفاده شده و اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارهایExcel 16 وSpss 22 در سطح معناداری 0.05 مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. فرآیند مطالعات از طریق شناخت بستر طرح و داده‌های آماری و همچنین مقایسه و تحلیل کد رنگی دو محور مطالعاتی در شهر اصفهان (محور مسجد حکیم در محله حکیم در بافت قدیم و محور محمدباقر صدر در بافت جدید شهر) انجام شده‌‌ است و یافته‌های پژوهش در قالب ارائه اصول و کدهای رنگی برای ترکیب رنگی منظر شهری مبتنی بر اصول زیبایی شناسانه ارائه گردیده‌اند. این یافته‌ها در زمینه فرهنگی شهر نشان می دهند آن دسته از طیف‌های رنگی که تداعی‌کننده نمادهای مذهبی این محدوده هستند و بین استفاده‌کنندگان در فضا، حس تعلق ‌خاطر و هویت دینی را ایجاد می‌کنند، از کیفیات بالاتری برخوردار خواهند بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  935 - سیر تغییرات الگوی قطعات تفکیکی اراضی شهر خمام
  علی صمیمی شارمی نوید سعیدی رضوانی زهره داودپور مریم خستو
  امروزه مسئله زمین و نحوه استفاده از آن با توجه به سرعت رشد و توسعه شهری بیش از پیش اهمیت دارد، چرا که زمین محدود بوده و غیرقابل تولید است. مسئله اساسی در درک صحیح مفهوم تفکیک اراضی شهری، عدم بررسی دقیق مولفه‌های تاثیرگذار بر این مفهوم است. عدم شناخت این مولفه‌ها در کشور چکیده کامل

  امروزه مسئله زمین و نحوه استفاده از آن با توجه به سرعت رشد و توسعه شهری بیش از پیش اهمیت دارد، چرا که زمین محدود بوده و غیرقابل تولید است. مسئله اساسی در درک صحیح مفهوم تفکیک اراضی شهری، عدم بررسی دقیق مولفه‌های تاثیرگذار بر این مفهوم است. عدم شناخت این مولفه‌ها در کشور ما سبب شکل‌گیری مفهومی اولیه و کم‌اهمیت‌تر از تفکیک اراضی شهری در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی سیر تغییرات و مولفه‌های اثرگذار در الگوی قطعات تفکیکی اراضی شهر خمام در طی سال‌های 1345 تا 1395 است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌های تحقیق نیز با استفاده از پرسشنامه که توسط 300 متخصص و کارشناس حوزه شهری تکمیل گردیده، جمع‌آوری شده است. جهت بررسی سیر تغییرات الگوی تفکیک اراضی از روش مطالعات اسنادی و با بررسی مدارک و اسناد مرتبط استفاده شده است. نتایج نشان دادند روند تغییرات مولفه‌های اثرگذار در قطعات اراضی، بین سال‌های 1345 تا 1395 با کاهش مساحت قطعات، تغییر در نوع مالکیت، تغییر در شیوه‌ استقرار قطعات نسبت به خیابان و تغییرات به‌وجودآمده در کاربری اراضی همراه بوده‌اند. همچنین در بین عوامل تاثیرگذار در تغییرات الگوی قطعات کاربری اراضی شهر خمام، پنج عامل اصلی مشخص شدند که در مجموع 70/66 درصد از واریانس کل تغییرات الگوی قطعات تفکیکی اراضی را تبیین می‌کنند. مولفه‌هایی همچونسطح اشغال، دسترسی به تاسیسات شهری، دسترسی به شبکه ارتباطی، مالکیت و مشکلات حقوقی و مدیریتی در نظارت بیشترین میزان تاثیرگذاری را در تغییرات الگوی قطعات تفکیکی اراضی شهر خمام دارند. همچنین شیوه‌های مختلف مدیریت زمین و استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی و ابزارهای مرتبط می‌توانند یکی از بهترین راهکارها جهت تهیه بانک اطلاعاتی غنی، کارآمد و به‌روز در خصوص ویژگی‌های الگوی قطعات تفکیکی و هدایت و ساماندهی آن‌ها باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  936 - تدوین معیارهای طراحی شهری بیوفیلیک برای ساماندهی بافت مرکزی شهرها
  شایان اسدی سیدمحمدرضا خطیبی
  از مهم‌ترین مشکلات شهرنشینی طی سال‌های اخیر، کاهش و یا حذف مولفه‌های زیست‌محیطی از زندگی شهری هستند که سرمنشا بسیاری از معضلات مختلف به‌وجود آمده در زیستگاه‌های شهری می‌باشند. کاهش کیفیت‌های زیست‌محیطی در فضاهای شهری به‌ویژه در مراکز شهرها، طراحان و برنامه‌ریزان را بر آ چکیده کامل

  از مهم‌ترین مشکلات شهرنشینی طی سال‌های اخیر، کاهش و یا حذف مولفه‌های زیست‌محیطی از زندگی شهری هستند که سرمنشا بسیاری از معضلات مختلف به‌وجود آمده در زیستگاه‌های شهری می‌باشند. کاهش کیفیت‌های زیست‌محیطی در فضاهای شهری به‌ویژه در مراکز شهرها، طراحان و برنامه‌ریزان را بر آن داشت که با ارائه رویکرد‌های مختلف، سعی در جبران خسارات ناشی از آسیب‌های وارده به محیط‌زیست داشته باشند. رویکرد شهرسازی بیوفیلیک یکی از به‌روزترین و درعین‌حال جامع‌ترین طرح‌های ارائه‌شده در راستای ساماندهی وضعیت شهرهای گوناگون با درون‌مایه‌های طبیعت‌محور در سرتاسر جهان است که با اتکا به ظرفیت‌های زیست‌محیطی شهرها، قدم در راستای ارتقای کیفیت‌های محیطی آن‌ها می‌گذارد. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از منابع نظری موجود در ارتباط با این رویکرد و بررسی تجارب جهانی در این زمینه و با بهره‌گیری از روش‌های توصیفی و تحلیل اطلاعات در منابع مدنظر، بر اساس روش کارگروه طراحی اقدام به استخراج معیارهای طراحی شهری بر پایه رویکرد شهرسازی بیوفیلیک در بافت‌‌های مرکزی شهرها نماید. بافت مرکزی شهر قزوین به‌عنوان یکی از کهن‌ترین فضاهای شهری ایران و همچنین به دلیل برخورداری از فضاهای سبز طبیعی بر‌جای‌مانده از باغ‌های بزرگ شهری در دوران رونق و شکوه پایتختی سلسله پادشاهی صفویه، می‌تواند به‌عنوان اولین پایلوت اجرایی این الگو در سطح کشور باشد. همچنین در راستای دستیابی به الگوی طراحی بافت‌های مرکزی شهری بر اساس رویکرد بیوفیلیک هشت معیار ضروری شامل: فرم، کالبد و ساختار- حمل‌ونقل و دسترسی- کاربری‌ و فعالیت‌ها- نظام منظر- نظام آموزشی و افزایش آگاهی افراد- زیست بوم- نظام مدیریت و سیاست‌گذاری- انرژی- به‌منظور پیاده‌سازی در حوزه مداخله از اطلاعات به‌دست آمده، استخراج شده‌اند. در انتها نیز، پیشنهادات و راهبردهایی برای پیاده‌سازی این مولفه‌ها در بافت‌های مرکزی شهری و به‌ویژه حوزه مداخله (محدوده میدان شهدا یا سبزه‌میدان قزوین و محورهای اطراف آن)، تدوین و ارائه شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  937 - بررسی تطبیقی کیفیّت زندگی شهری خانواده های ساکن در سکونت‏گاه های غیر‏رسمی و رسمی شهرمشهد
  سیمین فروغ زاده سید مهدی پنج تنی
  10.30495/jwsf.2021.1940704.1611
  کیفیت زندگی شهری یک حوزه ی اصلی در مطالعات شهری در کشورهای مختلف تلقی می شود و توجه به ابعاد چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی آن به دلیل نقشی که به عنوان یک مولفه کلیدی در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها ایفا می کند فزونی یافته اس چکیده کامل

  کیفیت زندگی شهری یک حوزه ی اصلی در مطالعات شهری در کشورهای مختلف تلقی می شود و توجه به ابعاد چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی آن به دلیل نقشی که به عنوان یک مولفه کلیدی در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها ایفا می کند فزونی یافته است. کیفیت زندگی شهری خدمات شهری مناسب و در دسترس برای همگان در چارچوب توسعه پایدار است.سکونتگاه های غیر رسمی حاشیه شهرها مناطقی هستند که آهنگ تحولات کالبدی و رونق اقتصادی و اجتماعی آنها با سایر نقاط شهری مطابقت ندارد و سطح کیفی زندگی در آنها به علل گوناگون در سطح نازلی قرار دارد. این سکونتگاه ها عموما فاقد زیرساخت های اولیه مناسب برای زندگی شهری اند و ساکنان این مناطق در مقایسه با بخش رسمی شهرکیفیت زندگی مطلوب و رضایت بخشی ندارند. هدف تحقیق بررسی مقایسه ای کیفیّت زندگی ادراک شده در خانواده های ساکن در سکونتگاه های غیررسمی با ساکنان محدوده های رسمی شهرمشهد است که با اتکا به نظریه لی در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی،زیست محیطی و کالبدی به عنوان پایه های توسعة پایدار شهری مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق در سطح توصیف و به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ای که روایی و پایایی آن بدست آمده بود، انجام شد. داده ها از نمونه ای به حجم630 نفر از سرپرستان خانواده درمناطق دوازده گانه شهرمشهدکه به شیوه خوشه ای انتخاب شده بودند،به صورت حضوری جمع آوری شد.یافته ها نشان می دهد میانگین کل شاخصکیفیّت زندگی برابر با 2.90 در بازه یک تا چهار است اما تفاوت هایی بین دو گروه مورد بررسی وجود دارد.با توجه به میزان میانگین به دست آمده، ساکنان سکونتگاه های رسمی(میانگین 3)، در مقایسه با ساکنان سکونتگاه های غیررسمی(میانگین 2.74) از وضعیت عمومی زندگی خود رضایت بیشتری داشته و در نتیجه ارزیابی مثبت تری از کیفیّت زندگی شان در ابعاد سه گانه مورد مطالعه(اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی) دارند. مقایسه شاخص کلی بعد اجتماعی(وضعیت همبستگی اجتماعی،احساس تعلق مکانی،مشارکت غیررسمی در محله،احساس بهزیستی خانوادگی،احساس امنیت در محله)حاکی از یکسان بودن ارزیابی هر دو گروه پاسخگویان است و تنها در مولفه مشارکت غیررسمی، ساکنانِ محدوده های غیررسمی ارزیابی مثبت تری از کیفیّت زندگی خود داشتند. نتایج حاکی ازوجود رابطه میان درجه توسعه یافتگی مناطق شهری با رضایت افراد از کیفیّت زندگی شان دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  938 - اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی - مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روانشناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر
  نازیلا مزروعی مرضیه علیوندی وفا نعیمه محب
  10.30495/jwsf.2023.1975613.1790
  هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی &ndash; مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر بود. این پژوهش، مطالعه‌ای نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس آزمون و چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی &ndash; مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر بود. این پژوهش، مطالعه‌ای نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود؛ جامعه آماری کلیه مادران دانش‌آموزان کم‌ توان ذهنی آموزش‌پذیر که در سال تحصیلی 1399-1400 در مدارس ابتدایی استثنایی شهر تبریز پرونده داشته و مشغول تحصیل بودند، شامل می‌شد. از این بین 24 نفر نمونه بصورت جایگذین تصادفی در 2 گروه 12 نفری گروه آزمایش و گروه کنترل انتخاب شدند. با توجه به ساخت و اهداف تحقیق، از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب نمونه استفاده شد. ابزار‌های مورد استفاده، پرسشنامه آشفتگی روان‌شناختی داس (1995) و مقیاس کیفیت رابطه ادراک شده فلچر (2002) بود. گروه آزمایش برنامه آموزش رویکرد معنوی &ndash; مذهبی (11 جلسه) و گروه کنترل برنامه آموزشی دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی &ndash; مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌پذیر اثر بخش است. براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش می‌توان بیان کرد،آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی - مذهبی اسلام محور می‌تواند به عنوان مداخله تکمیلی جهت کاهش و بهبود مشکلات روان‌شناختی مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی به کار رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  939 - نقش گروه‌‌‌‌‌های مرجع در برساخت کیفیت ‌زندگی شهری
  سیما ناظری اصغر مهاجری حمید انصاری
  10.30495/jss.2021.1912780.1245
  پژوهش حاضر با هدف سنجش تطبیقی چرایی و چگونگی نقش گروه‌‌‌‌‌های مرجع در سطوح ساختی و کنشی در برساخت کیفیت زندگی شهری و با بهره‌مندی از رویکرد نظری تلفیقی جامعه شناختی و روش ترکیبی هم‌زمان؛ از جامعه آماری مناطق 10 و 17 شهرداری شهر تهران، به شیوه‌های نمونه‌‌‌گیری خوشه‌‌‌‌‌ی چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف سنجش تطبیقی چرایی و چگونگی نقش گروه‌‌‌‌‌های مرجع در سطوح ساختی و کنشی در برساخت کیفیت زندگی شهری و با بهره‌مندی از رویکرد نظری تلفیقی جامعه شناختی و روش ترکیبی هم‌زمان؛ از جامعه آماری مناطق 10 و 17 شهرداری شهر تهران، به شیوه‌های نمونه‌‌‌گیری خوشه‌‌‌‌‌ی فضایی و G power، تعداد 315 خانوار را انتخاب و پیمایش نموده تا واریانس کیفیت ‌زندگی ساکنان مناطق مزبور را توصیف و نقش مستقیم و غیرمستقیم گروه‌‌‌‌‌های مرجع را در برساخت کیفیت زندگی شهری آنان تطبیق و تبیین نماید. یافته‌‌‌‌‌های کیفی گونه‌‌‌‌‌های خاصی از گروه‌‌‌‌‌های مرجع را طبقه‌‌‌‌‌بندی نمود و تفاوت‌‌‌‌‌های کالبدی بسیار متمایز کننده‌‌‌‌‌ی را در فضای شهری نشان داد و یافته‌‌‌‌‌های کمی پژوهش هم نشان می‌‌‌‌‌دهد، اولویت ساکنان محله‌ی هاشمی (منطقه 10)، در انتخاب گروه‌‌‌‌‌های مرجع، به طور عمده سنتی و مذهبی و محله یافت‌آباد (منطقه 17)، اقتصادی و مدنی است. میانگین کیفیت زندگی این دو محله به دلیل تفاوت گروه‌‌‌‌‌های مرجع‌شان، تفاوت معنی‌‌داری دارند. از طرفی ساکنان محله‌‌‌‌‌های پژوهشی که براساس متغیرهای زمینه‌‌‌‌‌ی، زیستی و ارتباطی‌شان، گروه مرجع خویش را انتخاب کردند، ابعاد ذهنی و عینی کیفیت زندگی‌شان را براساس الگوها، معیارها و قضاوت‌های گروه‌‌‌‌‌های مرجع‌شان برساخت می‌‌کنند (سطح کنشی) و از طرف دیگر گروه‌‌‌‌‌های مرجع از طریق فضای شهری و کالبدی محله‌‌‌‌‌ها، نقش موثری در برساخت کیفیت زندگی شهری دارند (سطح ساختی). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  940 - بررسی میزان زیست‌پذیری شهری در محلاتِ دروازه دار در کلان‌شهر تبریز
  علی آذر
  10.30495/jss.2021.1875035.1159
  محلات دروازه‌دار، مجموعه‌های مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شده‌اند. این مجتمع‌ها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیط‌های ایمن تقسیم‌بندی می‌شوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد اف چکیده کامل

  محلات دروازه‌دار، مجموعه‌های مسکونی هستند که از طریق موانع کالبدی و فیزیکی مانند دیوار از سایر نواحی جدا شده‌اند. این مجتمع‌ها در قالب سه بخش شامل؛ سبک زندگی، منزلت اجتماعی و محیط‌های ایمن تقسیم‌بندی می‌شوند. با توجه به انواع مشکلات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی رشد افقی و پراکنده شهری و همچنین ضرورت تأمین مسکن به ویژه در کلان‌شهرها، برنامه-ریزی و طراحی محلات دروازه‌دار جهت پاسخ‌گویی به نیازهای شهروندان کاملا ضروری است. بررسی و تحلیل مفهوم زیست‌پذیری در محلات دروزازه‌دار و مشخص نمودن عوامل اصلی موثر در زیست پذیری این نوع از مجتمع‌های زیستی از اهداف این تحقیق می-باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و توسعه‌ای می‌باشد و روش بررسی آن به صورت توصیفی &ndash; تحلیلی می‌باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که بر اساس معیارها مشخص شده و مطابق شاخص‌های ترکیبی، میزان زیست‌پذیری در محلات دروازه‌دار مورد مطالعه با میانگین 25/3 در حد نسبتاً مطلوب قرار دارد. از نتایج دیگر پژوهش می‌‌توان به تأثیر محلات دروازه‌دار در افزایش میزان پایداری اجتماعی ساکنین و ارتقای میزان سرمایه اجتماعی و امنیت بعد از سکونت در محلات دروازه‌دار اشاره نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  941 - تأملی بر رویکرد عدالت جنسیتی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)
  احد بهشتی اصل رضا ولیزاده حسن احمدزاده
  10.30495/jss.2021.1924188.1307
  چکیدهحضور زنان و تبیین نقش آنان در شکل دهی فضاهای شهری امروزی، مسئله ای مهم و حیاتی می باشد. از طرفی موضوع جنسیت و عدالت جنسیتی در فضاهای شهری، موضوعی است که اغلب به حاشیه رانده شده است. عدالت جنسیتی به معنای رعایت تناسب زنان و مردان در دسترسی به همة امکانات فرهنگی، اجت چکیده کامل

  چکیدهحضور زنان و تبیین نقش آنان در شکل دهی فضاهای شهری امروزی، مسئله ای مهم و حیاتی می باشد. از طرفی موضوع جنسیت و عدالت جنسیتی در فضاهای شهری، موضوعی است که اغلب به حاشیه رانده شده است. عدالت جنسیتی به معنای رعایت تناسب زنان و مردان در دسترسی به همة امکانات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است به گونه‌ای که در حق هیچ کدام ستم یا اجحافی نشود. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی با اهداف کاربردی است. حدود 267 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران بین زنان توزیع و داده ها بر اساس عاملی اکتشافی و آزمون t تحلیل گردید. میزان آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه، 89.1 را نشان می دهد که پایایی در حد مطلوب را نشان می دهد. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی سوالات در 4 عامل (کالبدی، دسترسی، امنیت و فرهنگی اجتماعی) که در مجموع 68.35 درصد از واریانس متغیرها را تبیین می کند دسته بندی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل کالبدی، دسترسی و فرهنگی- اجتماعی به ترتیب با سطح معناداری 0.043، 0.016 و 0.033 انطباق مطلوبی با نیاز زنان ندارند و فقط عامل امنیت با سطع معناداری 0.220 وضعیت مطلوبی از نظر پاسخگویان را نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  942 - الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری بر اساس بازخوانی کتاب من لایحضره الفقیه
  حمید کرامتی حسن ستاری ساربانقلی عزیز جوانپور هروی
  10.30495/jss.2021.1913613.1260
  حصول به تمدن نوین اسلامی مستلزم شاخصه ها و مبانی نظری خاص تمدنی خود می باشد. بررسی و مطالعات جامعه شناسی شهری در تمدن اسلامی ایرانی مستلزم بهره گیری از بن مایه های فکری اصیل حوزه تمدنی مرتبط با هویت اسلامی ایرانی اصیل خود می باشد. کتاب شریف من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، ا چکیده کامل

  حصول به تمدن نوین اسلامی مستلزم شاخصه ها و مبانی نظری خاص تمدنی خود می باشد. بررسی و مطالعات جامعه شناسی شهری در تمدن اسلامی ایرانی مستلزم بهره گیری از بن مایه های فکری اصیل حوزه تمدنی مرتبط با هویت اسلامی ایرانی اصیل خود می باشد. کتاب شریف من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، از کتابهای ارزشمند اربعه شیعه و از مهمترین کتابهای روائی عالم تشیع در تمدن اسلامی است. هدف پژوهش حاضر بیان مفاهیم پایه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری براساس بازخوانی متن کتاب من لایحضره الفقیه بوده است. روش تحقیق پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با ابزار مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. در هر یک از ابعاد سه گانه اجتماعی-فرهنگی، کالبدی و اقتصادی در حیطه مطالعات جامعه شناسی شهری براساس متن کتاب من لایحضره الفقیه به بیان مفاهیم پایه و بنیادین حاصله پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این نکته است که در حیطه مطالعات شهری، مفاهیم پایه و بنیادین اسلامی براساس متن کتاب من لایحضره الفقیه در ابعاد سه گانه اجتماعی-فرهنگی، کالبدی و اقتصادی را در حیات مادی و معنوی شهر می توان به کاربست. دستاوردهای حاصل از تحقیق می تواند به حصول و کاربست مفاهیم پایه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی در حیطه دانش شهر و شهرسازی منجر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  943 - ارزیابی پیشران‌های حیاتی مؤثر بر کیفیت زندگی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی در کلان‌شهرهای ایران (نمونه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  فرناز انتصاری داریوش ستارزاده لیدا بلیلان اصل اکبر عبداله زاده طرف
  10.30495/jss.2022.1946793.1418
  ارتقاء کیفیت زندگی از مهم‌ترین اهداف حکومت‌ها و دولت‌های مختلف در سطح دنیا محسوب می‌شود. مطالعات کیفیت زندگی می‌تواند به شناسایی نواحی مسأله‌دار، علل نارضایتی مردم، اولویت‌های شهروندان در زندگی، تاثیر فاکتورهای اجتماعی جمعیتی بر کیفیت زندگی و پایش، ارزیابی کارایی استرات چکیده کامل

  ارتقاء کیفیت زندگی از مهم‌ترین اهداف حکومت‌ها و دولت‌های مختلف در سطح دنیا محسوب می‌شود. مطالعات کیفیت زندگی می‌تواند به شناسایی نواحی مسأله‌دار، علل نارضایتی مردم، اولویت‌های شهروندان در زندگی، تاثیر فاکتورهای اجتماعی جمعیتی بر کیفیت زندگی و پایش، ارزیابی کارایی استراتژی‌ها و سیاست‌ها در زمینه کیفیت زندگی کمک کند. در این راستا این مقاله با هدف ارزیابی و کشف عوامل و پیشران‌های حیاتی موثر بر کیفیت زندگی در شهر تبریز تدوین شده است. روش تحقیق از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش جز تحقیقات توصیفی-تحلیل است. فرآیند کار از دو مرحله اساسی شناسایی و انتخاب معیارهای موثر و کشف پیشران‌های حیاتی از میان این شاخص‌ها تشکیل شده است. در مرحله اول با استفاده از مطالعات مبانی نظری و استفاده از روش دلفی شاخص‌های موثر شناسایی و در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل ساختاری (تحلیل اثرات متقاطع) و با استفاده از نرم‌افزار میک مک[1] پیشران‌های حیاتی موثر بر کیفیت زندگی در شهر تبریز شناسایی و کشف شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از بین 55 متغیر انتخاب شده در مرحله اول؛ 18 متغیر (که عمده‌ترین آنها عبارتند از امنیت، حاشیه نشینی، آلودگی هوا، فضاهای سبز و عمومی، حمل و نقل عمومی، عدالت اجتماعی و فضایی، نظم بصری و تراکم ساختمانی و ....) بیشترین نقش را به‌ عنوان پیشران‌های حیاتی موثر در کیفیت زندگی کلانشهر تبریز داشتند. در این میان شاخص امنیت با امتیاز 1334 به عنوان کلیدی‌ترین شاخص انتخاب شد. به طور کلی پیشران‌های منتخب ترکیبی از شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی هستند ولی به خاطر شرایط خاص کلانشهر تبریز شاخص‌های کالبدی نقش پر رنگ‌تری در بین پیشران‌ها دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  944 - توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر
  فرزانه یزدانخواه حسن احمدزاده بشیر بیگ بابایی علی پناهی
  10.30495/jss.2021.1930529.1334
  کلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات چکیده کامل

  کلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات چوخورلار، قازان داغی، ملاحسین باغی و شمس آباد جهت نمونه یه شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند . ابزار گرد آوری اطلاعات ، پرسشنامه و از روش دلفی برای سنجش متغیرهای استخراج شده استفاده شد . نتایج بدست آمده ، حکایت از وجود مشکلات و نارضایتی هایی در محلات مورد مطالعه دارد. محلۀ چورخولار دارای کمترین رضایت مندی از اصلی ترین شاخص های توسعۀ شهری شامل پایداری شهری، تاب آوری شهری و حکمروایی اجتماعات محلی است. میانگین بدست آمده برای پرسشنامۀ پایداری شهری 01/2، پرسشنامۀ تاب آوری شهری 15/2 و حکمروایی اجتماعات شهری 05/2 است که کم ترین مقدار در بین محلات انتخابی است. پس از چورخولار، شمس آباد در متغیر پایداری شهری با میانگین 39/2، کم ترین میانگین را داراست و پس از آن محلۀ قازان داغی با 42/2 و ملاحسین باغی با 86/2 در رده های بعدی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  945 - ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهری بر مبنای دیدگاه جنسیتی (مطالعه موردی: شهر جدید عالیشهر)
  سروش گرمسیری‌نژاد احمدعلی خرم بخت مرضیه موغلی
  10.30495/jss.2021.1935157.1359
  عدم دسترسی عادلانه به فضاهای شهری موجب ایجاد توانایی‌ها و حقوق متفاوت جنسیتی می‌شود. در این راستا، اگرچه ممکن است فضا به اشتراک گذاشته شود و جنسیت‌ها در آن سهیم شوند، ولی این مسئله بسته به مکان‌ها و زمان‌های مختلف متفاوت خواهد بود. در این بین، بیشتر زنان با محدودیت فضای چکیده کامل

  عدم دسترسی عادلانه به فضاهای شهری موجب ایجاد توانایی‌ها و حقوق متفاوت جنسیتی می‌شود. در این راستا، اگرچه ممکن است فضا به اشتراک گذاشته شود و جنسیت‌ها در آن سهیم شوند، ولی این مسئله بسته به مکان‌ها و زمان‌های مختلف متفاوت خواهد بود. در این بین، بیشتر زنان با محدودیت فضایی و زمانی سهیم شدن فضاهای شهری روبه‌رو می‌باشند. بنابراین سنجش نگرش جنسیتی از کیفیت فضاهای عمومی شهری و شناسایی نقاط ضعف این فضاها می‌تواند به ارتقای آنها و طراحی فضاهای مناسب برای آنها منجر گردد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر ارزیابی نگرش جنسیتی از کیفیت فضاهای عمومی شهر جدید عالیشهر بوده است. بنابراین روش تحقیق از نظر هدف کاربردی-توسعه‌ای و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون T-test در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان بالای 15 سال شهر جدید عالیشهر بوده که حجم نمونه بر مبنای مدل کوکران 384 نفر تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق با بررسی 15 متغیر در 4 شاخص اصلی عملکردی-کالبدی، انعطاف‌پذیری، اجتماعی-تعلق مکانی و امنیت و احساس آرامش روحی-روانی نشان می‌دهد که تنها 3 متغیر از نظر بانوان شهر جدید عالیشهر در فضاهای عمومی مناسب بوده و به‌طور کلی کیفیت فضاهای عمومی این شهر برای آنها مطلوب نمی‌باشد. همچنین بر مبنای آزمون دو نمونه‌ای مستقل t، فرض برابری میانگین‌ها (H0) رد می‌شود و قابل بیان است که تفاوت قابل ملاحظه‌ای از نظر رضایت از میزان کیفیت فضاهای عمومی شهر (رضایت بیشتر مردان) وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  946 - بررسی رابطه تعاملات اجتماعی با رویکرد معناشناختی درشکل‌گیری فضاهای شهری (نمونه موردی: پیاده راه ولیعصر و پیاده راه تربیت)
  فرحناز خادم فسقندیس رسول درسخوان مریم سینگری مهسا فرامرزی صمد صباغ دهخوارقانی
  10.30495/jss.2022.1953029.1433
  فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فر چکیده کامل

  فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فرهنگـی جامعـه ایفـا می کنــد. حرکــت عابــر پیــاده درپیاده راه هــا،بــه واســطه طراحــی مناســب وشــناخت مبتنی بــرجنبه هــای منظر شـهری است؛ که موجـب افزایـش ادراک، ارتقـای هویـت و احسـاس تعلـق بـه محیـط و زیبایـی میشـود. یکـی ازتحـولات اخیـر درگرایشهـای جدیـد شهرسـازی جهـان، توجـه بـه حرکـت پیـاده و نیازهـای او بـه عنـوان یـک موضـوع فراموش شـده مهـم شـهری اسـت؛لذا این پژوهش فضای دو پیاده‌راه ولیعصر و پیاده‌راه تربیت تبریز به عنوان نمونه موردی پژوهش در راستای ابعادمعناشناختی مدنظر قرارداده وبه دنبال بررسی تاثیر عوامل معناشناختی برتعاملات اجتماعی در دوپیاده‌راه و ارائه راهکاری بهینه در این راستا است. طبقه‌بندی مولفه‌ها و استخراج شاخص‌ها ابتدا به روش موردی-زمینه‌ای و به کمک اسناد و مدارک موجود و با تکیه بر اطلاعات بدست آمده و سپس با کمک روش ساختارگرایی و با تکیه برمصاحبه‌های عمیق بر استخراج شاخص‌ها و مولفه‌های نظری انجام شده و در نهایت به بررسی نرمال بودن زیر شاخص‌های ابعاد معناشناختی و تعاملات اجتماعی پرداخته شد. همچنین به کمک رگرسیون به آزمون فرضیات و به کمک آزمون فریدمن به رتبه‌بندی هر زیر شاخص پرداخته شده که به ترتیب در شاخصه معناشناختی سه مولفه اول یعنی عناصر انسان‌ساخت، بهره‌گیری از حواس، عناصر طبیعی و در رابطه با تعاملات اجتماعی سه مولفه به ترتیب فضای شهری پیاده،مولفه‌های ذهنی،مولفه‌های کالبدی دارای بیشترین امتیازاست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  947 - تحلیل تأثیر رشد شهرنشینی بر تغییر کاربری زمین در شهر تهران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم
  لیلا نصرالهی وسطی محمدرضا جلیلوند
  10.30495/jss.2023.1976548.1529
  شهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم ی چکیده کامل

  شهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم یک رویکرد میان رشته ای می باشد. روش پویایی شناسی سیستم، این الزامات را برای پرداختن به شهر فراهم می آورد. لذا مدلی دینامیکی طراحی شد که با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم مورد ارزیابی کمی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که با افزایش جمعیت شهر تهران، کاربری زمین های کشاورزی و باز به تدریج تا سال 1404 تغییر کرده و پیش بینی می شود که زمین های با کاربری ساخت و ساز افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  948 - طرح ساماندهی مناطق فرسوده محدوده ویجویه تبریز
  مهسا فریدی ثانی میرسعید موسوی
  در حال حاضر بسیاری از شهرهای کشور با مساله ای به نام بافت های فرسوده مواجه هستند. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده و به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارآیی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته و از این رو اکنون با مسائ چکیده کامل

  در حال حاضر بسیاری از شهرهای کشور با مساله ای به نام بافت های فرسوده مواجه هستند. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده و به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارآیی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته و از این رو اکنون با مسائل و مشکلات بسیاری رو به رو بوده و این مشکلات را به کل شهر نیز تسری می دهند. به نظر می رسد در بافت های فرسوده با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبانگیر این بافت ها کارآمدترین رویکرد که بتوان برای مواجهه با کاستی ها و نارسائی ها اتخاذ نمود، نیل به اهداف توسعه پایدار در عرصه بهسازی این بافت ها می باشد. در این تحقیق از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. اطلاعات لازم برای اجرای ساماندهی محلات از وزارت راه و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و شهرداری منطقه 8 شهر تبریز اخذ شده است. روش پژوهش روش کتابخانه ای و برای جمع آوری داد ه های مورد نیاز از مشاهدات عینی استفاده شده است . در مرحله تجزیه و تحلیل ، ماتریس تحلیلی مشتمل برفهرستی ازنقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفت . برای ترسیم نقشه های شهرسازی از نرم افزار2 D autocad استفاده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  949 - بررسی و تحلیل پایداری و سرزندگی مناطق تبریز با تاکید بر امنیت شهری با نگرش جامعه‌شناختی
  محمدرضا پورمحمدی میرستار صدرموسوی علی آذر
  طبق اطلاعات جمع آوری شده 52% از پاسخ دهند گان، تأمین بیش‌تر و ایجاد حریم خصوصی را دلیل اصلی گذاشتن درب عنوان کرده‌اند و جلوگیری از عبور خودروها با 28% و جلوگیری از ورود افراد متفرقه با 20% علل دیگر خصوصی‌سازی این‌گونه از محیط های شهری است. یکی از معیارهای مهم در زمینه چکیده کامل

  طبق اطلاعات جمع آوری شده 52% از پاسخ دهند گان، تأمین بیش‌تر و ایجاد حریم خصوصی را دلیل اصلی گذاشتن درب عنوان کرده‌اند و جلوگیری از عبور خودروها با 28% و جلوگیری از ورود افراد متفرقه با 20% علل دیگر خصوصی‌سازی این‌گونه از محیط های شهری است. یکی از معیارهای مهم در زمینه پایداری اجتماعی محله‌های شهری و تأمین امنیت مناطق مختلف آن، مشارکت‌اجتماعی مردم و میزان ارتباطات اجتماعی کنشگران می‌باشد. در مناطقی که مشارکت ‌اجتماعی ساکنین در سطح بالایی قرار دارد، امنیت شهری و میزان جرایم شهری کم می‌باشد. بین مشارکت ساکنین و امنیت شهروندان همبستگی مستقیم که برابر 87/. است، وجود دارد. هم‌چنین یک همبستگی مثبت برابر 7/. بین دو متغیر میزان‌درآمد و سرزندگی افراد وجود دارد. بر این اساس بالا بودن میزان تعلق به محیط، بیش‌تر بودن سابقه سکونت و بالا بودن سطح درآمدها از دلایل اصلی پایداری اجتماعی-کالبدی محدوه مورد مطالعه می‌باشد. طبق نظر ساکنین، دلیل انتخاب محل سکونتی آن‌ها، بالا بودن امنیت در این‌گونه از کوی‌ها و محیط‌های شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  950 - شکل‌گیری و گسترش پدیده‌ حاشیه‌نشینی نوین در کلانشهر تهران از انقلاب اسلامی تاکنون (مطالعه‌ موردی: محله‌ حصارک تهران، 1392 هجری شمسی)
  زهرا کامرانی سیف‌اله سیف‌اللهی
  مطالعه حاضر به نقد و بررسی شکل گیری و گسترش پدیده حاشیه نشینی نوین در کلانشهر تهران از انقلاب اسلامی تاکنون و هم چنین به علل و عواملی که از بطن روابط و مناسبت های اجتماعی جامعه ی ایران برخاسته و با گذشت زمان، شکل ساختاری به خود گرفته است، می پردازد. بررسی اسناد و مدار چکیده کامل

  مطالعه حاضر به نقد و بررسی شکل گیری و گسترش پدیده حاشیه نشینی نوین در کلانشهر تهران از انقلاب اسلامی تاکنون و هم چنین به علل و عواملی که از بطن روابط و مناسبت های اجتماعی جامعه ی ایران برخاسته و با گذشت زمان، شکل ساختاری به خود گرفته است، می پردازد. بررسی اسناد و مدارک معتبر و انجام مشاهده هایی در قالب روش های اسنادی، میدانی و پیمایشی و تکنیک های جمع آوری داده ها، فیش برداری، پرسشنامه و مصاحبه، موارد آمده را به عنوان علل و عوامل حاشیه نشینی نوین در محله حصارک، واقع در منطقه 5 تهران، قلمداد می کنند: 1. بیکاری؛ 2. نداشتن درآمد کافی؛ 3. فقدان امکانات رفاهی، آموزشی و فرهنگی؛ 4. ارزانی زمین؛ 5. ارزانی اجاره منزل. یافته های تحقیق حاکی از آن است که درمحله حصارک، دافعه های اقتصادی، فرهنگی و نیز جاذبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شکل گیری و گسترش این پدیده نقش چشمگیری دارند؛ اما دافعه اجتماعی، نقش کمرنگ تری در به وجود آمدن پدیده مذکور دارد؛ پس باتوجه به راهکارهای ارائه شده می توان تاحدودی مشکل های حاشیه نشینان حصارک را مرتفع سازیم: 1. افزایش سطح سواد ساکنان؛ 2. افزایش توان مالی ساکنان به همراه اشتغال زایی، 3. توجه بیشتر به طرح های محله ای و ناحیه ای؛ 4. افزایش میزان مشارکت در نهادهای اجتماعی محله؛ 5. ایجاد فضاهای فرهنگی، ورزشی، تفریحی و بهداشتی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  951 - بررسی تاثیر فضاهای عمومی شهری و فضای مجازی در شکل‌گیری افکار عمومی جامعه
  بهنام قاسم‌زاده صمد رسول‌زاده‌اقدم کسری رهبری‌پور
  اشاعه تکنولوژی اطلاعاتی مدرن درتمام جوامع جهانی برشیوه زندگی روزمره تاثیرگذاربوده و الگوهای رفتاری جامعه و فضاهای شهری نیز متاثر از این اشاعه سریع است. این تاثیرپذیری صرفاً در محیط های فیزیکی و محسوس اطراف نیست، بلکه جامعه ازهر دو محیط فزیکی ومجازی تاثیر می پذیرد. پاسخگ چکیده کامل

  اشاعه تکنولوژی اطلاعاتی مدرن درتمام جوامع جهانی برشیوه زندگی روزمره تاثیرگذاربوده و الگوهای رفتاری جامعه و فضاهای شهری نیز متاثر از این اشاعه سریع است. این تاثیرپذیری صرفاً در محیط های فیزیکی و محسوس اطراف نیست، بلکه جامعه ازهر دو محیط فزیکی ومجازی تاثیر می پذیرد. پاسخگویی به نیازهای اجتماعی انسان وتأمین فرصت های لازم در زمینه ی کسب تجارب اجتماعی وی، مستلزم وجود فضا و قرارگاه هایی (رفتاری- کالبدی) است. فضای عمومی ظرفیتی عظیم در پاسخ به این جنبه از حیات انسان درجوامع شهری محسوب می شود. از این رو مقاله حاظر به بررسی فضاهای عمومی ونقش آن ها در شکل گیری افکارعمومی شهروندان می پردازد. در تحقیق حاضر به اقتضای موضوع و با توجه به امکانات، روش پیمایشی برای گردآوری اطلاعات مد نظر قرار گرفت. جامعه ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش شهرندان تبریزی می باشندکه 300 نفربعنوان نمونه بصورت تصادفی ساده ازمحلات مختلف انتخاب شدند. برای بررسی فرضیات پژوهش ازآزمون هایt-test، تحلیل واریانس وضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها حاکی از ارتباط مثبت و معنی دار تک تک متغیرهای اصلی تحقیق (سن، جنس، فضاهای عمومی، امکانات فضاهای عمومی و مجازی) با متغیرهای وابسته (میزان استفاده مردم از فضاهای عمومی شهری و مجازی، میزان امنیت شهروندان و پیدایش افکار عمومی) می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  952 - بررسی گرایش به باروری و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مطالعه موردی زنان متاهل 50-15 ساله ساکن شهر تبریز)
  حمیده ثوابی فیروز راد
  ایران به عنوان کشوری در حال انتقال از لحاظ ساخت سنی و سطح توسعه ای، طی دهه های اخیر کاهش باروری سریعی را تجربه کرده است. باروری و فرزندآوری با دو عامل شرایط بیولوژیک و زیستی انسان، و شرایط اجتماعی در ارتباط است. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با گرا چکیده کامل

  ایران به عنوان کشوری در حال انتقال از لحاظ ساخت سنی و سطح توسعه ای، طی دهه های اخیر کاهش باروری سریعی را تجربه کرده است. باروری و فرزندآوری با دو عامل شرایط بیولوژیک و زیستی انسان، و شرایط اجتماعی در ارتباط است. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به باروری است. با روش تحقیق پیمایش، اطلاعات مورد نیاز از 460 زن متاهل 50-15 ساله شهر تبریز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان گرایش به باروری دربین زنان در حد متوسط به پایین است. تحلیل های دو متغیره و چند متغیره نشان دادند باورهای مذهبی مهم ترین عامل درگرایش به باروری زنان است. به طوری که باتوجه به یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره، باورهای مذهبی با 21 درصد بیشترین سهم را در میزان گرایش به باروری زنان دارد و در مجموع 30 درصد گرایش به باروری توسط متغیرهای باورهای مذهبی، فرزند ایده آل، سرمایه اجتماعی، مدت اقامت در شهر تبریز و پایگاه اجتماعی تبیین می شود. در تحلیل مسیر، متغیر سن زن بیشترین اثر و متغیر پایگاه اجتماعی کمترین اثر را بر میزان گرایش به باروری زنان داشته است. در نهایت می توان نظریه های بونگارت، نوتشتاین، رانگ و بکر، و نیز نظریه های پایگاه اجتماعی، باورهای مذهبی و سرمایه اجتماعی را جهت تبیین رابطه عوامل اجتماعی با میزان گرایش به باروری مناسب دانست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  953 - بررسی میزان سرمایه اجتماعی در میان گروه‌های اجتماعی (منطقه حاشیه‌نشین و غیرحاشیه‌نشین) شهر مراغه
  مریم حشمت حسین بنی‌فاطمه محمود علمی
  در تحقیق حاضر به بررسی میزان سرمایه اجتماعی گروه‌‌های سنی (جوانان، میان‌سالان و سالمندان) و هم‌چنین گروه‌های جنسی در دو منطقه حاشیه‌نشین و غیرحاشیه‌نشین پرداخته شده است. سه مؤلفه اصلی سرمایه اجتماعی که عبارت از: اثربخشی جمعی، اعتماد و مشارکت اجتماعی با معرف‌های (انسجام چکیده کامل

  در تحقیق حاضر به بررسی میزان سرمایه اجتماعی گروه‌‌های سنی (جوانان، میان‌سالان و سالمندان) و هم‌چنین گروه‌های جنسی در دو منطقه حاشیه‌نشین و غیرحاشیه‌نشین پرداخته شده است. سه مؤلفه اصلی سرمایه اجتماعی که عبارت از: اثربخشی جمعی، اعتماد و مشارکت اجتماعی با معرف‌های (انسجام و همبستگی اجتماعی، کنترل هنجاری غیررسمی، اعتماد بین‌فردی، اعتماد تعمیم‌یافته و اعتماد نهادی، مشارکت رسمی و مشارکت غیررسمی) سنجیده ‌شد. مطالعه حاضر با استفاده از تئوری‌های سرمایه اجتماعی طرح‌ریزی شده است. تحقیق حاضر در سطح خرد و از نوع پیمایشی می‌باشد و گردآوری داده‌ها به وسیله پرسشنامه همراه با مصاحبه انجام شده است. جامعه آماری در این تحقیق شامل 10757 نفر از افراد حاشیه‌نشینان مراغه و نمونه آماری براساس فرمول کوکران شامل 400 نفر می‌باشد. یک گروه 400 نفری از غیرحاشیه‌نشینان نیز انتخاب گردیده است که از لحاظ سن و جنس دو گروه 400 نفری با همدیگر همگن شده‌اند و در کل گروه شامل 800 نفر می‌باشد. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای است. در این بررسی با استفاده از تحقیقات قبلی صورت گرفته در عرصه داخلی و خارجی و استفاده از روش اعتبار محتوایی سوال‌ها پرسشنامه طراحی گردیده‌اند. جهت اطمینان از پایایی سوال‌ها پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که با اجرای پرسشنامه در میان30 نفر از افراد نمونه، از اعتبار و روایی لازم برخوردار بود. یافته‌های تحقیق نشان دادکه میزان سرمایه اجتماعی در بین مناطق حاشیه‌نشین و مناطق غیرحاشیه‌نشین متفاوت است. هم‌چنین شاخص‌های سرمایه اجتماعی نیز به جز مشارکت غیررسمی در مناطق حاشیه‌نشین و غیرحاشیه‌نشین متفاوت بود و این شاخص‌ها در مناطق غیرحاشیه‌نشین بیش‌تر بوده است. در کل نتایج پژوهش نشان داد که حجم سرمایه اجتماعی موجود در مناطق غیرحاشیه‌نشین بیش‌تر از مناطق حاشیه‌نشین است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  954 - تحلیل جامعه‌شناختی ناپایداری توسعه شهری در سکونتگاه‌های غیر رسمی کلانشهرها (نمونه موردی شهر تبریز)
  سیمین‌دخت نعمت‌اللهی
  فرایند رشد شهری در کشورهای در حال توسعه، عمدتاً از طریق مهاجرت جمعیت روستایی صورت گرفته و با رشد بدون برنامه و غیر رسمی شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ همراه بوده است. ناپایداری حاصل از این رشد نامتعادل به شکل نابرابر فضایی ـ اجتماعی، فقر شهری، سکونت در اراضی پر خطر، و موارد م چکیده کامل

  فرایند رشد شهری در کشورهای در حال توسعه، عمدتاً از طریق مهاجرت جمعیت روستایی صورت گرفته و با رشد بدون برنامه و غیر رسمی شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ همراه بوده است. ناپایداری حاصل از این رشد نامتعادل به شکل نابرابر فضایی ـ اجتماعی، فقر شهری، سکونت در اراضی پر خطر، و موارد مشابه دیگر نمایان است. شهر تبریز به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور، به عنوان مقصد مهاجرین در منطقه شمال غرب کشور مطرح بوده است و به دلیل عدم تطابق شرایط اجتماعی و اقتصادی جمعیت مهاجر با ساختار قیمت زمین و مسکن در داخل شهر تبریز، به اراضی اطراف شهر و اراضی مشکل‌دار به لحاظ طبیعی و توپوگرافی رانده می‌شوند. تداوم مهاجرت روزافزون جمعیت به شهر تبریز، احداث مسکن با مصالح نامرغوب و سازه ناپایدار، سکونت اقشار فقیر با مشاغل ناپایدار و نامشخص، وجود خطرات طبیعی هم چون زمین لغزش و زمین لرزه، نرخ رشد بالای جمعیت، شبکه ارتباطی نامناسب و غیره را در سکونتگاه های غیر رسمی[1] شهر به دنبال دارد که ضرورت توجه به شاخص‌های پایداری را در برنامه‌ریزی سکونتگاه های غیر رسمی مطرح می کند. بنابراین هدف این مقاله ضرورت توجه به سکونت گاه های غیر رسمی با تاکید بر شاخص‌های پایداری در برنامه‌ریزی توسعه و مدیریت شهری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  955 - بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر میزان مشارکت شهروندان شهر ارومیه در تفکیک و جمع‌آوری زباله‌های خانگی
  لورا علیاری محمد عباس‌زاده حسین میرزائی
  تفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأث چکیده کامل

  تفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر آن نیز پرداخته است. روش این پژوهش، پیمایشی و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل خانوارهای ساکن شهر ارومیه در سال 1391 و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 612 نفر می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده وجود رابطه معنادار بین میزان رضایت از خدمات شهری و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی می باشد. هم چنین بین سرمایه اقتصادی و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های فلزی و پلاستیکی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد، میزان رضایت از خدمات شهری توان پیش بینی میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را دارد. این متغیر توانست 12 درصد از واریانس متغیر میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را تبیین کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  956 - ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی شهری در بافت‌های قدیم و جدید شهرتبریز (نمونه موردی: مرزداران و کوچه باغ)
  مریم باستانیان شاهگلی علی پناهی اکبر عبدالله‌زاده طرف
  کیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زی چکیده کامل

  کیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری در دو بافت جدید و قدیم شهر تبریز می باشد. روش تحلیل از نوع توصیفی&ndash; تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای ارزیابی کیفیت زندگی در منطقه استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق کل خانوارهای ساکن درمحلات جدید و قدیم شهر تبریز می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس رابطه کوکران 386 خانوار از دو محله بافت جدید مرزدان و بافت قدیم کوچه باغ شهر تبریز انتخاب شد. به منظور تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیات از روش های آماری آزمون T چند نمونه ای و تحلیل عاملی و نرم‌افزار SPSS بهره گرفته شد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش های رگرسیون خطی ساده، آزمون t مستقل و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بهره جستیم. نتایج این آزمون ها با توجه به میانگین شاخص های اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی برای محلات بافت قدیم به ترتیب برابر 79/2، 52/2، 55/2 و 61/2 و برای محلات بافت جدید به ترتیب برابر 73/2، 97/2، 75/2 و 90/2 است، نشان داد که کیفیت مؤلفه های کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) کمترین تاثیر را در افزایش سطح کلی کیفیت زندگی در محلات بافت قدیم شهر تبریز داراست. هم چنین، از نظر شاخص های زیست محیطی (شامل بهداشت محیط)، اقتصادی (شامل اشتغال، درآمد و حمل و نقل) و کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) بین محلات مورد مطالعه شهر تبریز تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، بین میزان برخورداری از شاخص های (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی) و میزان کیفیت زندگی در بافت جدید و قدیم شهر تبریز رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  957 - ارائه راهبردهای طراحی فضای عمومی شهری به مثابه پلتفرم اجتماعی‌- فرهنگی (مورد مطالعه: محدوده پیرامون ارگ علیشاه تبریز)
  مسعود توپچی خسروشاهی آرش ثقفی‌اصل
  طراحی پلتفرم اجتماعی و فرهنگی ازجمله موضوعات و مباحث جدیدی درطراحی عرصه‌های عمومی شهری بوده که این رویکرد با هدف کلی بهبود زندگی عمومی شهری به دنبال ایجاد بستر و شرایطی مطلوب برای حضور مردم در فضای عمومی و ظهور فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی‌، تفریحی، آموزشی، گردشگری و غیره چکیده کامل

  طراحی پلتفرم اجتماعی و فرهنگی ازجمله موضوعات و مباحث جدیدی درطراحی عرصه‌های عمومی شهری بوده که این رویکرد با هدف کلی بهبود زندگی عمومی شهری به دنبال ایجاد بستر و شرایطی مطلوب برای حضور مردم در فضای عمومی و ظهور فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی‌، تفریحی، آموزشی، گردشگری و غیره در چارچوبی از ارزش‌ها، نیازها، فرهنگ‌ها و سیاست‌های کلی جامعه هدف می‌باشد. در این پژوهش که به موضوع طراحی فضای عمومی شهری با رویکرد پلتفرم اجتماعی- فرهنگی معاصر پرداخته شده است‌، سعی بر آن شده تا ضمن ارائه راهبردهایی برای طراحی این گونه از فضاها، به مطالعه و نهایتاً طراحی یک پلتفرم اجتماعی&ndash; فرهنگی برای ارگ علیشاه تبریز به عنوان نمونه موردی پرداخته شود. یافته‌های پژوهش حاکی ازآن است که علی رغم عدم برنامه‌ریزی‌، مدیریت و طراحی محدوده با ارزش ارگ علیشاه تبریز، این مکان به طور کامل به یک محدوده رها شده‌ای تبدیل گشته که اثرات و تبعات بسیار نامطلوبی و اسفباری را برای شهر و شهروندان به بار آورده است. در نهایت بر اساس اهداف پژوهش، راهبردهایی برای ایجاد پلتفرم اجتماعی و فرهنگی این مجموعه ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  958 - بررسی میزان سلامت اجتماعی در میان معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل و عوامل اجتماعی مرتبط با آن
  محمد ذالی آراللو محسن علایی
  هدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان ار چکیده کامل

  هدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل (1957 نفر) می باشد و طبق فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، حجم نمونه 321 نفر برآورد گردید. گفتنی است، روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. برای جمع آوری اطلاعات از دو نوع پرسش نامه استاندارد و محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه سلامت اجتماعی (کییز) و عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی (محقق ساخته) که مقدار ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 776/ 0و 834/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی سوال ها می باشد. برای خلاصه کردن داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و...) استفاده شد و در بخش آمار استنباطی برای بررسی روابط بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون، هم چنین از تحلیل واریانس و تی مستقل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود دارد. بین متغیرهای بیگانگی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعهداجتماعی، مسئولیت پذیری و احساس امنیت محیط شهری با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود دارد، ولی بین سن، تعداد فرزندان و میزان درآمد با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین بین جنسیت و میزان سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود ندارد. از طرفی بین سلامت اجتماعی معلمان بر حسب تحصیلات تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  959 - تحلیل فقهی حقوقی کارکرد شورای های اسلامی شهر در زمینه شهروندمداری پس از انقلاب اسلامی
  ریحانه اسدالله زاده کناری علی بابایی مهر رضا نصیری لاریمی
  10.3495/jiil.2023.1991570.1742
  بحث شوراها از پیشینه ای فراتر از دوران قبل و پس از انقلاب اسلامی برخوردار است و از مقولات نو پدید دوران معاصر نیست، بلکه پدیده شوراها در آیین و شریعت اسلام از سابقه ای حدود 1400 ساله برخوردار است و شارع مقدس اسلام در قرآن کریم بر آن تاکید و تصریح نموده است و در آیات وام چکیده کامل

  بحث شوراها از پیشینه ای فراتر از دوران قبل و پس از انقلاب اسلامی برخوردار است و از مقولات نو پدید دوران معاصر نیست، بلکه پدیده شوراها در آیین و شریعت اسلام از سابقه ای حدود 1400 ساله برخوردار است و شارع مقدس اسلام در قرآن کریم بر آن تاکید و تصریح نموده است و در آیات وامرهم شورای بینهم و شاورهم فی الامر به صراحت و روشنی از آن یاد شده است. لذا اهمیت نقش آفرینی نهاد شورا در تصمیمات مرتبط با منافع عمومی، این امر را ضروری می سازد که جایگاه و عملکرد چنین نهادی در فرایند اتخاذ تصمیم در یک نظام سیاسی و اجتماعی مشخص گردد. از آن جا که شورا در هر دو خاستگاه فقه و حقوق دارای مبانی و ادله مخصوص به خود است، این جستار در پی این است که نقش و عملکرد شوراهای اسلامی شهر را در مدیریت عمومی، از نگاه فقهی و حقوقی تحلیل و بررسی کند...... پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  960 - تبیین ارزش های زیست محیطی «در پرتو مطالعه مؤلفه های زیبایی شناسی شهری ناظر به قواعد فقه شهری»
  راحله فدوی مهدی محمدزاده علی محمدیان
  10.22034/ijrj.2022.694915
  منظر شهری و زیباسازی آن یکی از عوامل مهم در ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارتقای تجربه زیباشناختی شهروندان هر جامعه محسوب می شود. درهم آمیختن فنون طراحی منظر با ارزش های زیست محیطی و اکولوژیک، از جدیدترین تدابیر و راهکارهای نیل به توسعه پایدار در عصر حاضر است. جستار حاضر با ه چکیده کامل

  منظر شهری و زیباسازی آن یکی از عوامل مهم در ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارتقای تجربه زیباشناختی شهروندان هر جامعه محسوب می شود. درهم آمیختن فنون طراحی منظر با ارزش های زیست محیطی و اکولوژیک، از جدیدترین تدابیر و راهکارهای نیل به توسعه پایدار در عصر حاضر است. جستار حاضر با هدف شناسایی میزان دغدغه و توجه تعالیم اسلامی در رویارویی با مفاهیم یادشده، با الگویابی از مؤلفه ها و رویکردهای مطرح در زیبایی شناسی شهری به تشریح قواعد فقه شهری پرداخته و گستره کارایی آن را مورد ارزیابی و تبیین زیبایی شناسانه قرار داده است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و با مراجعه به منابع کتابخانه ای سامان یافته و با توجه به ماهیت میان رشته ای موضوع به تطبیق و ترکیب نظریات مطرح در دو حوزه زیبایی شناسی و فقه شهری پرداخته است. لازم به ذکر است که مقصود از فقه شهری، سلسله آموزه های شرعی و قواعد فقهی ناظر به آداب و بایسته های شهرنشینی می باشد که حسب تتبع جستار حاضر از دل میراث مکتوب فقهی قابل شناسایی، استخراج و تطبیق با موضوع مزبور است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که با بهره گیری از قواعد موجود در میراث مکتوب فقهی از قبیل قاعده سلطنت، اتلاف، تسبیب و لاضرر، و در آمیختن آن ها با روش ها و رهیافت های زیبایی شناسانه، می توان به کارآمدی و اثرگذاری بیشتر این موازین در مدیریت مکان و منظر شهری نائل آمد. همچنین یافته های تحقیق بیانگر آن است که دغدغه توجه به محیط زیست و رویارویی انسان با فضای شهری از جمله مباحثی است که مورد توجه فقها قرار گرفته است. در این راستا بحث حفظ حریم و امنیت اخلاقی و روانی شهروندان از جمله امتیازات فقه شهری است که باید مورد عنایت بوده و در مدیریت شهری مبنای عمل قرار گیرد.. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  961 - مدل سازی فرایند پیش بینی سفر در برنامه ریزی حمل و نقل درون شهری مبتنی بر رویکرد ترکیبی استنتاج فازی
  جواد جاسبی پیام مکوندی
  برنامه ریزی حمل و نقل درون شهری در دوره های اخیر همواره یکی از تصمیمات مهم در حوزه برنامه ریزی شهری در کلان شهرها بوده است. در این بین، پیش بینی حجم سفرهای آتی بین دو منطقه کلان شهر، کلید موفقیت در این امر برنامه ریزی صحیح حمل و نقل به شمار می رود. به دلیل اهمیت برنامه چکیده کامل

  برنامه ریزی حمل و نقل درون شهری در دوره های اخیر همواره یکی از تصمیمات مهم در حوزه برنامه ریزی شهری در کلان شهرها بوده است. در این بین، پیش بینی حجم سفرهای آتی بین دو منطقه کلان شهر، کلید موفقیت در این امر برنامه ریزی صحیح حمل و نقل به شمار می رود. به دلیل اهمیت برنامه ریزی حمل و نقل درون شهری، مدل های مختلفی توسط محققین در این زمینه توسعه داده شده که بعضی از این مدل ها علیرغم قدمت زیاد، همچنان در حوزه های عملیاتی به کار گرفته می شوند. مساله اساسی در توسعه این مدل ها، پیچیدگی مساله است که از ماهیت رفتار انسانی در انتخاب ناشی می شود. این پیچیدگی سبب می شود تا همواره توسعه مدلی که خطای پیش بینی قابل قبولی داشته باشد، با مشکلات فراوان محاسباتی و عملیاتی روبرو باشد. این مساله در کشورهای در حال توسعه و یا توسعه نیافته که در آن ها داده های تاریخی به شکل مناسب در اختیار نیستند و ظرفیت های محاسباتی رایانه ای نیز به طور کامل در دسترس نمی باشد، از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است. در این پژوهش، یک مدل سه مرحله ای فازی برای مدل سازی فرایند سفر بین دو ناحیه مفروض از یک کلان شهر و در نهایت چارچوبی برای پیش بینی آتی این کمیت پیشنهاد شده است تا بر اساس آن بتوان برای نگاشت بین حجم سفرهای انجام شده بین دو ناحیه به عنوان متغیر خروجی و متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی به عنوان متغیر ورودی، تابعی را تقریب زد که بتواند فرایند انجام سفر را مدل کند. در این مدل، پایگاه قواعد فازی در حقیقت در پی انتقال الگوی ذهنی متخصصین حمل و نقل به مدل ریاضی تشکیل شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  962 - نگرشی بر مفاهیم مدیریت شهری حضرت رسول اکرم (ص) در شهر مدینه تجلی زیبای مدیریت شهری در شهر اسلامی
  حسن ستاری ساربانقلی حسین ذبیحی
  حضرت رسول اکرم (ص) به عنوان اسوه حسنه و الگوی جاودانی جوامع انسانی به طور اعم و جوامع اسلامی به طور اخص معرفی گشته است. مفاهیم مدیریت شهری حضرت رسول اکرم (ص) در شهر مدینه می تواند از لحاظ برنامه ریزی و طراحی شهری در شهرهای اسلامی معاصر نیز مورد استفاده قرار گیرد. بهره گ چکیده کامل

  حضرت رسول اکرم (ص) به عنوان اسوه حسنه و الگوی جاودانی جوامع انسانی به طور اعم و جوامع اسلامی به طور اخص معرفی گشته است. مفاهیم مدیریت شهری حضرت رسول اکرم (ص) در شهر مدینه می تواند از لحاظ برنامه ریزی و طراحی شهری در شهرهای اسلامی معاصر نیز مورد استفاده قرار گیرد. بهره گیری از متون و منابع اسلامی و درک صحیح مفاهیم کاربردی مدیریت شهری حضرت رسول اکرم (ص) در شهر مدینه می تواند راه گشای درک و فهم و رسیدن به الگوها و مفاهیم مدیریت شهری در جوامع امروزی ما باشد. تلاش ما در این نوشتار بررسی مهمترین آموزه ها و مفاهیم مدیریت شهری حضرت رسول اکرم(ص) در شهر مدینه می باشد که می تواند به عنوان یک الگو و تجلی زیبای مدیریت شهری در شهر اسلامی مورد استفاده و استناد قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  963 - نقش مدیریت در تدوین راهکارهای اثر بخش توسعه (مطالعه موردی: شهر تبریز)
  رسول درس خوان محمدامین خجسته قمری سید علی ثابتی
  در جهان کنونی با توجه به افزایش جمعیت و تبدیل شهرها به اماکن صنعتی نیاز به یک سیستم مدیریتی به منظور تدوین اصول و راه کارهای مربوط به این توسعه احساس می‌گردد. از طرفی مدیریت شهری به عنوان بخشی از دانش مدیریت بایستی به مقوله زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین اجزائی تأثی چکیده کامل

  در جهان کنونی با توجه به افزایش جمعیت و تبدیل شهرها به اماکن صنعتی نیاز به یک سیستم مدیریتی به منظور تدوین اصول و راه کارهای مربوط به این توسعه احساس می‌گردد. از طرفی مدیریت شهری به عنوان بخشی از دانش مدیریت بایستی به مقوله زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین اجزائی تأثیر‌گذار در ساختار شهرها به منظور ایجاد مطلوبیت محیطی برای ساکنین توجه نماید. مقاله حاضر حاصل پژوهشی است با هدف اصلی بررسی عوامل مؤثر در تدوین راه کارهای مناسب و اثر بخش مقوله توسعه در حوزه مدیریت حاکم بر شهر که براساس روش تحقیق پیمایشی و با چارچوب قیاسی انجام یافته است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق اسناد و مدارک، مشاهدات، مصاحبه و پرسش‌نامه با مقیاس لیکرت صورت گرفته است. جامعه آماری نیز ساکنین شهر تبریز با حجم نمونه 260 در نظر گرفته شده است. آزمون فرضیه‌ها استفاده از روش t-student بوده و یافته‌های تحقیق بیانگر این مهم است که نقش مدیریت شهری با برنامه ریزی اصولی و تأمین سرانه مناسب و ارائه آموزش‌های عمومی لازم و ایجاد مشارکت عمومی و توجه به توسعه آتی شهر در مقابله با اثرات سوء توسعه روزن افزون جمعیت و صنعتی شدن، موثر و حائز اهمیت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  964 - بررسی اثر سرمایه انسانی و بهره‌وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد ایران
  منیره دیزجی آرش کتابفروش بدری
  10.30495/qjopm.2019.666894
  بررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گستردۀ انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوۀ انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی چکیده کامل

  بررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گستردۀ انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوۀ انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی، کمک مؤثری کند. به همین منظور این مطالعه به بررسی آثار سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات ایران با بهره گیری از روش داده های تابلویی در بازۀ زمانی 1375 تا 1395 پرداخته است. نتایج بررسی ها نشان داد که سرمایه انسانی، بهره وری نیروی کار، اثر تقاطعی سرمایه انسانی در بهره وری نیروی کار و مجذور ارزش افزوده بخش های اقتصادی دارای تاثیر منفی و ارزش افزوده تاثیر مثبت بر مصرف انرژی در بازۀ زمانی مورد بررسی داشته اند. به طوری که بر اساس نتایج تخمین مدل، آثار متقابل متغیرهای سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار در بخش های اقتصادی تأثیر منفی و معنی‌دار در سطح بحرانی یک درصد بر مصرف انرژی داشته است که این ضریب تلویحا&zwj;ً این واقعیت را بیان می‌دارد که با افزایش سرمایه انسانی و لذا بهبود بهره وری نیروی کار، مسیر صرفه جویی در مصرف انرژی هموار می گردد. همچنین ضرایب برآورد شده برای متغیرهای ارزش افزوده و مجذور ارزش افزوده فعالیت های اقتصادی، بیان کننده یک رابطه به شکل U معکوس ما بین ارزش افزوده بخش های اقتصاد و مصرف انرژی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  965 - بررسی و تحلیل تابع تقاضا و رفتار مصرفی خانوارهای شهری کشور
  محمدعلی متفکر آزاد حبیب آقاجانی کاظم امجدی
  در این مقاله،رفتار مصرفی خانوارهای مناطق شهری کشور ایران طی دوره 1358-1380 با استفاده از الگوی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.کالاهای مورد بررسی پنج گروه عمده هزینه شامل " خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات" ، "پوشاک و کفش" ، " مسکن و سوخت و چکیده کامل

  در این مقاله،رفتار مصرفی خانوارهای مناطق شهری کشور ایران طی دوره 1358-1380 با استفاده از الگوی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.کالاهای مورد بررسی پنج گروه عمده هزینه شامل " خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات" ، "پوشاک و کفش" ، " مسکن و سوخت و روشنایی" ،" لوازم و اثاثه منزل" و " سایر کالاها و خدمات" می باشد.برای بررسی رفتار مصرفی خانوارهای شهری از تابع تقاضا ی تقریبا ایده آل ( AIDS) استفاده شده است. برآورد سیستم مزبور به روش رگرسیون به ظاهر غیرمرتبط (SUR) صورت گرفته است. پس از برآورد این مدل برای گروههای کالایی مختلف خانوارهای شهری کشور، کششهای قیمتی خودی و متقاطع و درآمدی محاسبه گردیده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد فرضیه های همگنی دال بر نبود توهم پولی مصرف کنندگان ، تاثیرپذیری سبد مصرفی خانوار از تغییرات نسبی قیمت ، ضروری بودن گروه کالایی " خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات" و " لوازم و اثاثه " ، تطبیق ضرایب خودی قیمت با تئوری تقاضا مورد تایید قرار گرفته و فرضیه تقارن (در مورد تاثیر متقاطع قیمتها) رد می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  966 - A Study on the Social Capital Components and its Impact on Women Security
  صدیقه لطفی جاوید ملازاده مصطفی قدمی ابوالحسن شاکری
  Studying the relationship between social capital and social security is special importance particularly for women in urban space to approach a sustainable urban society. The main aim of this paper is to survey the impact of social capital components on women in a neighb چکیده کامل

  Studying the relationship between social capital and social security is special importance particularly for women in urban space to approach a sustainable urban society. The main aim of this paper is to survey the impact of social capital components on women in a neighborhood scale. The methodology of the research is based on descriptive-analytical methods by conducting a field study to complete the given questionnaires. To measure social capital 5 components and 30 factors and for measuring security 4 components and 11 factors were used as well. To test the research hypotheses, T-test and Pearson correlation were applied. The results showed that among the five social capital components, only the component of social participation had an appropriate situation and the four components of trust, cohesion, social relation and knowledge showed a better situation and placed in higher level. The Pearson correlation indicated a significant relationship between social capital components and women security has the highest correlation and belonged to the component of social cohesion with a score of 0.309. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  967 - Comparison of the right to the city based on the status of urban classes, clans and youth employment in Amol
  Roozbeh Nasiri Amoli Mansour Haghighatian Ali Asghar Abbasi Asfajir
  10.22034/ssyj.2023.1980093.1272
  Cities have experienced tremendous social and economic changes during the last several decades. In our cities today, based on the needs of urban social life, the right to use urban spaces, for work and recreation, and similar things for a proper life, is not provided as چکیده کامل

  Cities have experienced tremendous social and economic changes during the last several decades. In our cities today, based on the needs of urban social life, the right to use urban spaces, for work and recreation, and similar things for a proper life, is not provided as it should be for city residents, especially the youth group. Nowadays, many cities have become dangerous places. The purpose of this research is to compare the right to the city based on the status of urban classes, clans and employment of the youth of Amol, the study population is 410 young people living in Amol, which were selected using a multi-stage sampling technique and to determine the reliability of the measurement tool. Cronbach's alpha method (0.91) was used; the research data was analyzed through SPSS software. The findings showed that the general situation of the right to the city among the young people living in Amol city is average, comparing the averages shows that there is no significant difference in the right to the city among different urban classes, and there is a difference between the urban classes in Amol in relation to the right to the city. There is, the amount of right to the city for the Amoli tribe is higher than other tribes, and the amount of the right to the city is more for the working youth of Amol. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  968 - A Survey on Relationship between Social Capital and Urban Development, Case Study of Ghaemshahr
  Seifollah Farzaneh Ali Rahmani
  Essential to development advance in any society, having social support that social capital is one of those and include components: "social trust", "social cohesion", "social participation", "social consciousness", and "religiosity". The aim of this research is on relati چکیده کامل

  Essential to development advance in any society, having social support that social capital is one of those and include components: "social trust", "social cohesion", "social participation", "social consciousness", and "religiosity". The aim of this research is on relationship between social capital and urban development variable. Statistical population were 281 residents of Ghaemshahr at the age of 16 and above which were used as classified and random sampling method. Research is carried out by a survey method through a questionnaire which based on Likert scale for gathering the information. The data interpreted through SPSS soft ware and Pearson correlation. The results indicated that there is a significant relationship between social capital components, including: Social trust, Social cohesion, Social participation, Social consciousness, Religiosity and urban development. The results of step-by-step regression show that two variables (social trust and social cohesion) are studied at equation and current situation significantly was upper the average. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  969 - ارائه سیاست های برنامه ریزی در خصوص توانمندسازی ساختاری محله پونک قزوین با رویکرد کشاورزی شهری
  مریم کاووسی سید محمد رضا خطیبی
  10.30495/jisaud.2022.694845
  در سال&lrm;های اخیر، علاوه بر انسان ها که به روش&lrm;های مختلف باعث آسیب و نابودی محیط زیست شده اند، بحران&lrm;های دیگری مانند بحران آب که در قرن اخیر بسیار جدی بوده باعث پیچیده تر شدن این مشکل شده است. در محیط&lrm;های شهری فضاهای سبز در ایجاد محیطی سرزنده و روحیه بخش ب چکیده کامل

  در سال&lrm;های اخیر، علاوه بر انسان ها که به روش&lrm;های مختلف باعث آسیب و نابودی محیط زیست شده اند، بحران&lrm;های دیگری مانند بحران آب که در قرن اخیر بسیار جدی بوده باعث پیچیده تر شدن این مشکل شده است. در محیط&lrm;های شهری فضاهای سبز در ایجاد محیطی سرزنده و روحیه بخش به شهروندان موثر می&lrm;باشد. اما با توجه به این بحران مطرح شده در جهان، این فضاها در شهر باید به روشی موثر مدیریت شوند.در این راستاکشاورزی شهری به عنوان رویکردی مناسب در برنامه ریزی شهری میتواند تا حد زیادی مشکلات ناشی از بحران&lrm;های زیست محیطی و عدم امنیت غذایی در شهرها را کاهش دهد.از این رو فضاهای بلااستفاده موجود در شهرها مکان&lrm;های مناسبی برای اجرای این رویکرد است، اگر کشاورزی شهری را با روش&lrm;های علمی&lrm;نوین همراه کنیم می&lrm;تواند در عصر حاضر بسیار کارامد باشد و در جهت افزایش کیفیت زندگی شهری و توانمندسازی افراد در شهرها عمل کند. این پژوهش از نوع کاربردی و روش بررسی آن ،توصیفی _ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی، کتابخانه ای، نظر کارشناسان و نظر ساکنین محله پونک می&lrm;باشد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش که از طریق روش دلفی و آزمون های دوجمله ای و فریدمن (spss) به دست آمده است، کشاورزی شهری باعث افزایش مشارکت اجتماعی در محله پونک شده و در این راستا میتوان از سرمایه&lrm;های اجتماعی این محله استفاده نمود. از اثرات آن میتوان به سلامت روان ساکنین به خصوص زنان و سالمندان اشاره کرد، و نیزاستفاده مناسب از زمین&lrm;های رها شده و خالی موجب افزایش کیفیت فضاهای عمومی و ارتقا&lrm;ء امنیت در محله میشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  970 - شهر و همه‌گیری کرونا؛ بررسی پیامدهای اجتماعی و فضایی اقداماتِ شهری مرتبط با سلامت
  کسری کتاب اللهی
  10.30495/jisaud.2023.1985226.1065
  گسترش سریع بیماری کووید-۱۹، یک بحران بهداشت عمومی جهانی ایجاد کرده است که در مقیاس‌های مختلف محلی و جهانی از طریق اقدامات و دستورالعمل‌های فاصله‌گذاری اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع با موضوعاتی در مورد ماهیت الگوهای زندگی و کار از طریق استفاده فشرده از فناو چکیده کامل

  گسترش سریع بیماری کووید-۱۹، یک بحران بهداشت عمومی جهانی ایجاد کرده است که در مقیاس‌های مختلف محلی و جهانی از طریق اقدامات و دستورالعمل‌های فاصله‌گذاری اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع با موضوعاتی در مورد ماهیت الگوهای زندگی و کار از طریق استفاده فشرده از فناوری های اطلاعاتی و مخابراتی همراه است که منجر به پذیرش اجتماعی و نهادی این الگوها به عنوان "عادی جدید" می شود.از نظر روش‌شناسی، بحث بر اساس چارچوبی فرا رشته‌ای است که برای تحلیل مفهومی مورد استفاده قرار می‌گیرد و با شناسایی و گفتمان مفاهیم طراحی و برنامه‌ریزی عملیاتی می‌شود.این مقاله بر موارد ذیل تأکید دارد: الف) مسائل مربوط به پویایی شهری از منظر جغرافیای شهری و انسانی، طراحی و برنامه‌ریزی شهری، و مهندسی حمل‌ونقل ترسیم می‌شوند. ب) پرسش‌هایی که به مفاهیم اجتماعی-فضایی و دیالکتیک فضای شهری/زندگی شهری مربوط می‌شوند از حوزه روان‌شناسی محیطی ناشی می‌شوند. و ج) بحث در مورد محیط‌های جدید که سبک‌های زندگی/کار جدید را در خود جای می‌دهند، از دیدگاه‌های قوم‌نگاری و مردم‌شناختی فراتر می‌رود. این مقاله با چشم‌اندازی به پایان می‌رسد که جنبه‌های کلیدی هم‌افزایی مورد نیاز بین آموزش معماری و شهری، تحقیق و عمل و سلامت عمومی در دنیای مجازی و جهانی پس از همه‌گیری را نشان می‌دهد. براین اساس شهر و شهرسازی در دورة همه-گیری و پس از آن، از طریق اقدامات در سه حوزة الگوهای کار، فاصله‌گذاری و پویایی شهری می‌تواند در تاب‌آوری شهر و شهرنشینی مؤثر باشد.این مقاله با چشم‌اندازی به پایان می‌رسد که جنبه‌های کلیدی هم‌افزایی مورد نیاز بین آموزش معماری و شهری، تحقیق و عمل و سلامت عمومی در دنیای مجازی و جهانی پس از همه‌گیری را نشان می‌دهد. براین اساس شهر و شهرسازی در دورة همه-گیری و پس از آن، از طریق اقدامات در سه حوزة الگوهای کار،فاصله‌گذاریو پویایی شهری می‌تواند در تاب‌آوری شهر و شهرنشینی مؤثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  971 - تأثیر اندیشه های خواجه نصیرالدین طوسی در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی
  حنانه فیاض مقدم لیدا بلیلان
  10.30495/jisaud.2022.694777
  قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و ن چکیده کامل

  قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و نظارت بر امور ساخت حضور داشته باشد. خواجه در علوم مختلف از جمله ادبیات که شاخه‌ای از هنر محسوب می‌شود صاحب نظر بود‌؛ و عمق مطالب وی می‌تواند در بر گیرنده‌ سایر انواع هنری باشد. هدف مقاله بررسی مفاهیم هنری و هندسی خواجه نصیرالدین طوسی و بیان اندیشه‌های نشات گرفته از مفاهیم و مبانی فلسفی و حکمی خواجه؛ سعی در تبیین ویژگی‌های معماری و شهرسازی متأثر از این اندیشه‌ها دارد. این پژوهش در پی پاسخگویی به پرسش‌هایی چون چگونگی تأثیر خواجه نصیر در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با توجه به جایگاه علمی و حکومتی، و چگونگی ارتباط این اندیشه‌ها با معماری و شهرسازی دوره ایلخانی است. نتایج این تحقیق بر پیوند میان معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با اندیشه‌های فلسفی و هندسی خواجه تاکید دارد. نوع تأثیرگذاری به نحوی است که خواجه توانسته به یاری جایگاه علمی و حکومتی خود، سه موضوع سیاست، علم و مذهب را باهم تلفیق کند و علاوه بر استفاده نظری از اندیشه‌های حکمی و فلسفی شیعه در قالب شهر آرمانی، بصورت مستقیم نیز با استفاده از علومی مانند ریاضی، هندسه و نجوم در ساخت و تزئینات بناهای دوره ایلخانی و ارتباط دادن وقف با شهرسازی اثرگذار باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  972 - بررسی تطبیقی مؤلفه‌های تبیین‌کننده‌ی توسعه‌ی پایدار شهری در مناطق مرزی (مطالعه موردی: شهرهای مریوان ایران و کلار اقلیم کردستان عراق)
  مقداد حسن عبدالقادر شاکلی علی پناهی رضا ولی‌زاده
  10.30495/jisaud.2023.1973262.1028
  در جهان امروز، شهرها به مکان اصلی سکونت و فعالیت و به شیوه‌ی برتر زندگی تبدیل شده‌اند. در این راستا برخی شهرها جاذب جمعیت و برخی دیگر نیز همچون مناطق مرزی دافع جمعیت می‌باشند. با توجه به نقش شهرهای مرزی در راستای تأمین امنیت داخلی کشورها نیاز به برنامه‌ریزی مناسب در راس چکیده کامل

  در جهان امروز، شهرها به مکان اصلی سکونت و فعالیت و به شیوه‌ی برتر زندگی تبدیل شده‌اند. در این راستا برخی شهرها جاذب جمعیت و برخی دیگر نیز همچون مناطق مرزی دافع جمعیت می‌باشند. با توجه به نقش شهرهای مرزی در راستای تأمین امنیت داخلی کشورها نیاز به برنامه‌ریزی مناسب در راستای ارتقای شاخص‌های توسعه‌ی پایدار این مناطق به شدت احساس می‌گردد. بدین منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی مؤلفه‌های توسعه‌ی پایدار شهری در مناطق مرزی (شهرهای مریوان ایران و کلار عراق) و ارائه‌ی راهکارهایی در جهت دست‌یابی به وضعیت مطلوب نگارش شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از منظر ماهیت اکتشافی-تطبیقی بوده که برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان شهرهای مریوان و کلار بوده که بر مبنای فرمول کوکران 383 نفر به‌عنوان حجم نمونه برای هر شهر تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین میزان تحقق‌پذیری ابعاد توسعه‌ی پایدار در شهر کلار به ترتیب مربوط به اجتماع و فرهنگ پایدار، محیط‌زیست و کالبد پایدار، امنیت پایدار و اقتصاد پایدار با ضرایب 57/0، 52/0، 45/0 و 37/0، و در شهر مریوان به ترتیب مربوط به محیط‌زیست و کالبد پایدار، اجتماع و فرهنگ پایدار، امنیت پایدار و اقتصاد پایدار با ضرایب 61/0، 54/0، 48/0 و 46/0 بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که وضعیت ابعاد امنیت پایدار و اقتصاد پایدار در این دو شهر مناسب نبوده و شهر مریوان دارای مطلوبیت جزئی در شاخص‌های پایداری نسبت به شهر کلار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  973 - تببین الگوی شهری بافت تاریخی شیراز به منظور بررسی ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی
  پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندی
  10.30495/jisaud.2023.1973253.1027
  در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی،وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع قوانین م چکیده کامل

  در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی،وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین وآیین‌نامه‌ها بین‌المللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارد؛هرچند اجرای این قوانین در سازمان‌های ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار میگیرد.الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد.در این پژوهش با روش ‌توصیفی و تحلیلی و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی در ابتدا به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنه‌های تاریخی در ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است،سپس با توجه به نمونه موردی انتخابی،شهر شیراز به سنجش الگوی شهری بافت تاریخی شهر شیراز پرداخت شده است،که در آن بافت تاریخی و بناهای میان افزا مورد نقد بررسی قرار گرفته است،نتایج حاکی از آن است که ارزش‌های معنایی معماری بدنه بافت تاریخی خیابان کریم‌خان شیراز در سطوح ارزشی آنی-ابتدایی،دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که خود معرف این است که معنای صریح به معنای شناخت تقریباً آنی بدنه به‌صورت بصری که سخت در حافظه انسان جای می‌گیرد،است؛اکثراً بصورت معنی فردی و خصوصی بوده و چیزی نیست که به‌صورت عام در نزد همه افراد به‌صورت مشترک برداشت شود؛درجه دوم اولویت سطح ارزشی متعلق به سطح کارکردی- ابزاری است،که ارتباط زیادی با الگوهای ذهنی مردم دارد؛بدنه‌ی تاریخی خیابان کریم‌خان شیراز بیانگر خوبی برای محتوای درونی خود و عملکردش می‌باشد که موجب هماهنگی واقعیت بدنه با معنی تداعی شده در ذهن بیننده می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  974 - تبیین بعد نهادی تاب‌آوری شهری و ارزیابی آن در چگونگی مقابله با مخاطره‌ی زلزله
  محمدرضا جابری نسب اکبر عبدالله زاده طرف آرش ثقفی حسن ستاری ساربانقلی
  10.30495/jisaud.2023.1983618.1062
  بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، گردباد سونامی با توجه به شر ایط محیطی و جغرافیایی که همواره منجر به تلفات انسانی و آسیب های جدی مالی گسترده ای گردیده است در طول دوران حیات کره زمین همواره وجود داشته است و خواهد داشت، اما نکته قابل توجه این است که اثرات این بلایای طبیعی کا چکیده کامل

  بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، گردباد سونامی با توجه به شر ایط محیطی و جغرافیایی که همواره منجر به تلفات انسانی و آسیب های جدی مالی گسترده ای گردیده است در طول دوران حیات کره زمین همواره وجود داشته است و خواهد داشت، اما نکته قابل توجه این است که اثرات این بلایای طبیعی کاملاً از بین نمی‌رود و تنها می‌توان اثرات آن را متعادل ساخت. در این میان بافت‌های شهری و عناصر انسان‌ساخت فضاهای شهری، به مرور زمان دچار فرسودگی و تخریب می‌گردند و به همین دلیل پایدار نگه داشتن کالبدهای شهری نیازمند مداخلاتی در جهت اصلاح و بهسازی وضع موجود می باشد و این امر ضرورت مداخلات کالبدی در بافت را نشان می‌دهد. امروزه تاب‌آوری به عنوان یکی از نظریه های غالب در چگونگی مقابله با این بلایا در محیط‌های انسان ساخت است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی تاب‌آوری شهری در بعد نهادی آن در مقابله با زلزله با محوریت شهر بندرعباس می‌باشد. روش تحقیق حاضر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری شامل تمام کارکنان متخصص سازمان مدیریت بحران استانداری بندرعباس و سایر عوامل ستاد بحران بودند که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 35 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بر اساس چارچوب نظری تحقیق بوده است. پایایی ابزار با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ بالاتر از 65/0 مورد تائید قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که میزان تاب‌آوری نهادی در شهر بندرعباس در ارتباط با مقابله با مخاطره‌ی زلزله در سطح قابل قبولی قرار ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  975 - تحلیل ارتباط زیست‌پذیری و تاب‌آوری در مقیاس محلی با تأکید بر زیرساخت‌های شهری (مطالعه موردی: محله‌ی پونک تهران)
  محمد زنگنه مهسا فرامرزی اصل حسن ستاری ساربانقلی
  10.30495/jisaud.2024.2002477.1114
  سیستم‌های شهری در حال حاضر با چالش‌های بزرگی در ارتباط با افزایش انواع مخاطرات و اثرات آنها روبه‌رو می‌باشند. در این راستا وجود مستمر مخاطرات، طراحی شهرهای تاب‌آور و به تبع آن تحقق پایداری و زیست‌پذیری را ضروری ساخته است. با توجه به همراستایی مفاهیم تاب‌آوری و زیست‌پذیر چکیده کامل

  سیستم‌های شهری در حال حاضر با چالش‌های بزرگی در ارتباط با افزایش انواع مخاطرات و اثرات آنها روبه‌رو می‌باشند. در این راستا وجود مستمر مخاطرات، طراحی شهرهای تاب‌آور و به تبع آن تحقق پایداری و زیست‌پذیری را ضروری ساخته است. با توجه به همراستایی مفاهیم تاب‌آوری و زیست‌پذیری در دست‌یابی به پایداری و کیفیت مناسب زندگی در محیط‌های شهری، هدف از پژوهش حاضر تحلیل ارتباط زیست‌پذیری و تاب‌آوری با تأکید بر زیرساخت‌های شهری در محله‌ی پونک تهران می‌باشد. روش تحقیق آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت علّی-همبستگی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های T-test و Pearson در نرم‌افزار SPSS و مشاهدات میدانی نگارندگان استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان 19 تا 65 ساله‌ی محله‌ی پونک تهران می‌باشد که بر اساس مدل کوکران 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که وضعیت محله‌ی مورد بررسی از منظر شاخص‌های زیرساخت‌های شهری در ابعاد زیست‌پذیری و تاب‌آوری، مطلوب ارزیابی شده است. همچنین در بعد زیست‌پذیری تنها مؤلفه‌ی بهره‌مندی از فضاهای سبز و عمومی مناسب برای تفریح و تعاملات اجتماعی و در بعد تاب‌آوری دو مؤلفه‌ی دسترسی به فضاهای باز مناسب و مکان‌های اسکان موقت در زمان وقوع بحران و سازوکارهای مناسب برای حفاظت از زیرساخت‌ها و وجود طرح‌های اضطراری برای بازسازی آنها در وضعیت نامطلوب قرار دارند. از طرفی بین 6 مؤلفه‌ی زیست‌پذیری و 6 مؤلفه‌ی تاب‌آوری از منظر زیرساخت‌های شهری در محله‌ی پونک رابطه‌ی معنادار مثبت و مستقیم در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد. به عبارتی مطلوبیت محله از منظر زیرساخت‌های شهر زیست‌پذیر موجب ارتقاء تاب‌آوری در ابعاد سازگاری (توانایی بازگشت به عقب)، مقاومت (توانایی جذب شوک) و تغییرپذیری (قابلیت تغییر و انطباق) گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  976 - ارزیابی مولفه‌های شهر سالم در مواجه با بیماری‌های پاندمیک مطالعه موردی: تحلیل تطبیقی مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه
  میثم ساکت حسنلوئی شاهین آقابگلو عاطفه قنبری علی رضایی
  10.30495/jisaud.2023.1989156.1075
  امروزه رویکرد شهر سالم به دنبال گسترش بی‌رویه و فزاینده جمعیت جوامع شهری و ظهور تبعات منفی سلامت عمومی شهروندان، به طور مداوم و مستمر سعی در آفرینش و بهبود بخشی به محیط‌های کالبدی و اجتماعی متنوعی را دارد که از این طریق مردم را قادر می‌سازد تا یکدیگر را در راستای اجرای چکیده کامل

  امروزه رویکرد شهر سالم به دنبال گسترش بی‌رویه و فزاینده جمعیت جوامع شهری و ظهور تبعات منفی سلامت عمومی شهروندان، به طور مداوم و مستمر سعی در آفرینش و بهبود بخشی به محیط‌های کالبدی و اجتماعی متنوعی را دارد که از این طریق مردم را قادر می‌سازد تا یکدیگر را در راستای اجرای مطلوب عملکردهای مختلف زندگی و به حداکثر رساندن توان شهروندان جهت مقابله با بحران‌های پاندمیک پشتیبانی نماید. مطالعه حاضر با هدفی کاربردی و روشی توصیفی-تحلیلی، سعی در ارزیابی تطبیقی مولفه‌های مفهوم شهر سالم در مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه با تأکید بر مقابله با بیماری‌های پاندمیک را دارد. جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق مبتنی بر دو گروه متخصصین و مدیران شهری و شهروندان ساکن در شهر می‌باشد که با بهره‌گیری از ابزار پرسشنامه به گردآوری داده‌های موردنیاز پرداخته شده است. داده‌های حاصل جهت تجزیه و تحلیل در روش‌ها و آزمون‌های کمی سوارا و کوکوسو پیاده شده است تا از این طریق اهمیت و اولویت هر یک از مولفه‌های پیشنهادی و رتبه‌بندی گزینه‌های مطالعاتی تحقیق مشخص گردد. یافته‌های حاصل حاکی از آن است که مولفه‌های عملکرد نهادها و ارگان‌های زیربط در حوزه بهداشت و سلامت و میزان مطلوبیت امنیت شغلی ساکنان، به ترتیب بیشترین و کمترین سطح اهمیت و ارزش را کسب نموده‌اند. همچنین منطقه پنج و دو شهر ارومیه به ترتیب در مطلوب‌ترین و نامطلوب‌ترین شرایط محیطی نسبت به برخورداری از سطوح کیفی مولفه‌های مفهوم شهر سالم جای گرفته‌اند. به علاوه، منطقه 5 شهر ارومیه در ابعاد امنیت عمومی و آسایش و منطقه 2 شهر نیز در ابعاد زیبایی و بهداشت عمومی به ترتیب مناسب‌ترین و نامناسب‌ترین وضعیت محیطی را کسب نموده‌اند. در نهایت جهت بهبود وضع موجود به ارائه راهبردها، برنامه‌ها و پیشنهاداتی کارساز و موثر اقدام شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  977 - بررسی تاثیر عوامل فردی و ساختاری در تغییر به رویکرد استراتژیک در برنامه ریزی شهری ایران
  مهناز حسینی سیاه گلی مصطفی قدمی
  از ابتدای دهه ی 1980 تا کنون مفهوم استراتژی در برنامه ریزی و مدیریت شهری همانند مفهوم کیفیت و فرایند در مهندسی مجدداً گسترش و بهبود یافته است. امروزه رویکرد استراتژیک مهارتی است که در کانون برنامه ریزی، مدیریت و نظام بخشی سازمان قرار می‌گیرد،و موفقیت سازمان را موجب می گ چکیده کامل

  از ابتدای دهه ی 1980 تا کنون مفهوم استراتژی در برنامه ریزی و مدیریت شهری همانند مفهوم کیفیت و فرایند در مهندسی مجدداً گسترش و بهبود یافته است. امروزه رویکرد استراتژیک مهارتی است که در کانون برنامه ریزی، مدیریت و نظام بخشی سازمان قرار می‌گیرد،و موفقیت سازمان را موجب می گردد.این تئوری در مدیریت شهری بر پایه‌ی مفهوم سودمندی استوار است. رویکرد استراتژیک در گستره‌ی روابط نا گسستنی برنامه‌ریزی و مدیریت به عنوان عامل پیوند دهنده و بر همکنش عمل می‌کند و در هدایت هر دو مؤثر است. بنابراین مفهوم استرتژیک به‌صورت فرا رشته‌ی، گسترده‌تر از خصایل درونی برنامه‌ریزی و مدیریت عمل می‌کند و آن دو را متحول می‌سازد و هدایت می‌کند و پیوند می‌دهد. همچنین در دهه‌ی پایانی قرن بیستم به موازت "انقلاب صنعتی" برنامه ریزی و مدیریت شهری نیز مانند سایر زمینه‌های زندگی، دستخوش تحولات ژرف گردید. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل فردی و ساختاری در تغییر رویکردهای مدیریت شهری در ایران به رویکرد استراتژیک است که با استفاده از روش پیمایشی سعی گردیده است مؤلفه‌های مهم و تأثیر-گذار در این حوزه مورد ارزیابی و واکاوی قرار گیرد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از نظرات 31 نفر از کارشناسان مرتبط با موضوع پژوهش استفاده شده است. جهت تحلیل داده‌های پژوهش از تحلیل رگرسیون و آزمون آماری T تک نمونه ای در قالب نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد، در این میان شاخص های نگرشی- دانشی با میزان اختلاف از میانگین پایین تر از مبنا به مراتب از اولویت بیشتر برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  978 - سنجش شاخص های کیفیت فضاهای شهری در فیلمهای ایرانی نمونه موردی : (فیلم در دنیای تو ساعت چند است)
  حدیث لقمانی ایرج اعتصام حسین ذبیحی
  بازنمایی شهر و بازتعریف واقعیت های زمانی ، مکانی، فضایی در رسانه های مختلفی چون سینما به دلیل درگیر نمودن ذهن و اندیشه ناخودآگاه بیننده می تواند نقش مهمی در شکل گیری تصویر شهر، شناخت آن و عناصر شاخص و حتی تعریف هنجارها و ناهنجارهای الگوی رفتاری شهری ایفا کند. هدف از این چکیده کامل

  بازنمایی شهر و بازتعریف واقعیت های زمانی ، مکانی، فضایی در رسانه های مختلفی چون سینما به دلیل درگیر نمودن ذهن و اندیشه ناخودآگاه بیننده می تواند نقش مهمی در شکل گیری تصویر شهر، شناخت آن و عناصر شاخص و حتی تعریف هنجارها و ناهنجارهای الگوی رفتاری شهری ایفا کند. هدف از این پژوهش پاسخ به پرسش اصلی آن مبنی بر چگونگی ارائه کیفیات فضاهای شهری در فیلمهای ایرانی است. روش تحقیق به صورت کیفی و توصیفی &ndash; تحلیلی بوده و از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. با استفاده از متون حوزه شهرسازی معیارهای کیفیت محیطی در جدولی جمع بندی شد و معیارهای بدست آمده در فیلم در دنیای تو ساعت چند است مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت و چهار معیار موثر در تحلیل فیلمها، به کالبدی، بصری، ادراکی، عملکردی به عنوان یافته تحقیق تدوین، و نهایتا مهم ترین عوامل موثر بر کیفیت فضاها تبیین و فیلم به عنوان نمونه ای موفق در ارائه این مولفه ها معرفی گردید. توجه این اصول می تواند از طریق تقویت ادراکات مخاطب،موجب تقویت بار معنایی فضا و ایجاد حس های مرتبط با فضا در ذهن استفاه کنندگان فضای شهری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  979 - ارزیابی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری در بستر فضاهای شهری (نمونه موردی پیاده‌راه شهر زنجان)
  مهرداد دانش دوست کوروش افضلی افسون مهدوی
  شکل‌گیری قرارگاه رفتاری با تکیه بر قابلیت‌های محیطی، تداعی اصالت بخشیدن به شیوه‌های جدید ارزیابی کیفیت عینی است. براساس چنین هدفی، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری در پیاده‌راه شهر زنجان است. جامعه آماری تحقیق حا چکیده کامل

  شکل‌گیری قرارگاه رفتاری با تکیه بر قابلیت‌های محیطی، تداعی اصالت بخشیدن به شیوه‌های جدید ارزیابی کیفیت عینی است. براساس چنین هدفی، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری در پیاده‌راه شهر زنجان است. جامعه آماری تحقیق حاضر شهروندان رهگذر و کسبه‌ای است که به اهداف مختلف حضور داشته و تعداد آنها نامعلوم می‌باشد. برحسب فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 340 نفر به عنوان نمونه مورد پرسش‌گری قرار گرفته‌اند. بدین ترتیب برای شناخت قابلیت‌های فیزیکی-کالبدی پیاده‌راه و تاثیرات ذهنی- ادراکی شهروندان از آزمون آماری تی‌تک نمونه‌ای درنرم افزارSPSS وجهت نمایش حرکات جمعیتی از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. به منظور تعیین الگوهای رفتاری افراد، چهار نوع الگوی مشاهده شده برروی عابران پیاده اتخاذ شد و رصدها دریک زمان مشخص ساعات صبح وعصر درمیان مردان و زنان در نظر گرفته شد. یافته‌ها نشان داد که میزان رضایت از قابلیت‌های فیزیکی- کالبدی و ادراکی-شناختی متفاوت بوده است. متغیرهای نشانه، بو و تناسب بصری به ترتیب با میانگین 71/3 ، 18/3 و 10/3 بیشترین تاثیر و متغیرهای حس مکان، قلمرو، محصوریت و مبلمان به ترتیب با میانگین 06/12، 12/2 ، 36/2 و 48/2 کمترین تاثیر را در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری داشته‌اند. همچنین حرکات جمعیتی نشان داد که در معابر منتهی به پیاده‌راه، فعالیت پیاده‌روی و صحبت کردن بیش از سایر فعالیت‌ها مشاهده گردیده است. در میان مردان بیشترین دوره تناوب رفتار در ساعات عصر و در میان زنان در ساعات صبح رخ داده است. بدین ترتیب یکی از مهمترین ارکان شکل‌گیری الگوهای رفتاری موفق در فضاهای شهری به ویژه پیاده‌راه‌ها، توجه به جذابیت قابلیت‌های محیطی فضا می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  980 - بررسی و ارزیابی شاخص‌های پیاده‌پذیری با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) (نمونه موردی: خیابان طالقانی شهر اهواز)
  سعید امانپور بنیامین براتی مشهدی یوسف محلی
  مسیر پیاده تجلی‌گاه حیات مدنی شهر و محل رخداد وقایع و فعالیتهای اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری می‌باشد. طراحی درست و گسترش آن نه تنها باعث غنی‌تر شدن زندگی اجتماعی می‌شود؛ بلکه با توجه به پیچیدگی‌ها و مسائل حمل و نقل شهری در شهرهای معاصر، گامی در جهت حل معضلات تر چکیده کامل

  مسیر پیاده تجلی‌گاه حیات مدنی شهر و محل رخداد وقایع و فعالیتهای اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری می‌باشد. طراحی درست و گسترش آن نه تنها باعث غنی‌تر شدن زندگی اجتماعی می‌شود؛ بلکه با توجه به پیچیدگی‌ها و مسائل حمل و نقل شهری در شهرهای معاصر، گامی در جهت حل معضلات ترافیکی بر می‌دارد و شهرها را به سوی حمل ونقل انسان محور سوق می‌دهد. بر همین اساس این مقاله به ارزیابی شاخص‌های پیاده‌پذیری در خیابان طالقانی شهر اهواز پرداخته است. این پژوهش سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از شاخص‌های پیاده‌پذیری (کالبدی، کارکردی و عملکردی) برای افزایش کیفیت پیاده راه خیابان طالقانی از اولویت بالاتری برخوردار هست در این راستا بر مبنای مدل FAHP (تحلیل سلسله مراتبی فازی) و با استفاده از نظرات عابرین پیاده, هر یک از معیارها و شاخص‌های موثر در ارتقای کیفیت پیاده راه طالقانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که شاخص کالبدی با امتیاز 570/0 بیشترین سهم را در پیاده پذیری دارد و در رتبه بعدی شاخص ادراکی با امتیاز 289/0 در رتبه دوم قرار دارد و نهایتا شاخص کارکردی با میزان 141/0 کم‌ترین امتیاز را به خود اختصاص داد.. با استفاده از بررسی‌ها و تحلیل‌های انجام گرفته شده به این نتیجه رسیدیم که شاخص های کالبدی از اهمیت بالاتری نسبت به سایر شاخص ها برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  981 - بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک برای احیای بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
  رستم صابری فر علی کامل احمد خلیلی نیا
  تحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با رو چکیده کامل

  تحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و بهره گیری از تکنیک سوات، بافت فرسوده شهر بیرجند را بررسی و امکان بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان داد که نمرات نقاط قوت برابر با 64/2 و نقاط ضعف 42/0 و فرصتها معادل 63/2 و تهدیدها 47/0 می باشد. بر این اساس، امتیاز نقاط ضعف و قوت معادل 06/3 و فرصتها و تهدیدها نیز 1/3 تعیین شد. با بردن ضرایب و نمره‌های به دست آمده بر روی نمودار سوات، مشخص می شود که بهترین استراتژی برای احیا و ساماندهی بافت فرسوده شهر بیرجند با توجه به رویکرد مدیریت استراتژیک، راهبردهای تهاجمی می باشد. بر این اساس، در ارتباط با ساماندهی و احیای محدوده مورد مطالعه، بایستی نسبت به پیاده سازی ساز و کارهای مدیریت استراتژیک به منظور ساماندهی فضاهای خالی و استفاده بهینه از فضا و باز کردن گره های ترافیکی و همچنین حل مشکلات بهداشتی و نظافتی بافت، اقدام گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  982 - بررسی روابط شهر- روستا مورد مطالعه: دهستان سررود جنوبی، بخش مرکزی شهرستان بویراحمد و شهر یاسوج
  فرشاد رکنی حسین سلیمانی
  ارتباطات روستایی و شهری می‌تواند به عنوان روابط ساختاری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بین افراد و گروه‌ها در محیط روستایی و شهری تعریف شود. این ارتباط به طور غیر مستقیم بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تأثیر می‌گذارد. این پژوهش، از نظر نوع کاربردی می‌باشد و با چکیده کامل

  ارتباطات روستایی و شهری می‌تواند به عنوان روابط ساختاری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بین افراد و گروه‌ها در محیط روستایی و شهری تعریف شود. این ارتباط به طور غیر مستقیم بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تأثیر می‌گذارد. این پژوهش، از نظر نوع کاربردی می‌باشد و با استفاده از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش، شامل روستاهای دارای جمعیت بیش از 500 نفر در دهستان سررود جنوبی، بخش مرکزی شهرستان بویراحمد می‌باشد. در این پژوهش اطلاعات مورد نیاز از داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نظرات نخبگان استخراج شد و با بهره‌گیری از مدل AHP مورد سنجش قرار گرفت که یکی از نقاط قوت این روش، استفاده از مقیاس دوگانه مقایسه جهت اولویت‌بندی دقیق می‌باشد.‌ هدف این پژوهش، بررسی دقیق روابط شهر-روستا، مورد مطالعه دهستان سررود جنوبی و شهر یاسوج می‌باشد، تا برنامه‌ریزان و مدیران دولتی بتوانند یافته‌های این پژوهش را در جهت اقدامات توسعه‌ای بکار برند. با توجه به نتایج بدست آمده، نحوه مصرف و خرید دارای بالاترین و همکاری در مراسم و فعالیت مذهبی دارای کمترین میزان اثرپذیری از روابط شهر- روستا می‌باشد. همچنین مطابق نتایج بدست آمده شاخص زیست محیطی نسبت به شاخص اقتصادی- اجتماعی به میزان کمتری از روابط شهر- روستا تأثیر پذیرفته است. جمع‌بندی نتایج حاصل از مدل AHP نشان داد که از نظر شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی در روستای سرابتاوه دارای بیشترین اثرپذیری از روابط متقابل شهر و روستا است. در حالی‌که از نظر شاخص زیست‌محیطی روستای تل‌خسرو دارای بیشترین اثرپذیری می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  983 - سنجش پدیده پراکنده رویی شهری با استفاده از مدل F’ANP مطالعه موردی: کلانشهر مشهد
  سوسن شیروانی مقدم ساناز سعیدی مفرد
  روند گسترش شهر ها همواره مورد توجه صاحبنظران مختلف بوده و چاره جویی برای حل مشکلات شهری منجر به ارائه نظریاتی در باب توسعه شهر ها شده است. پراکنده رویی شهری یکی از اشکال رشد شهر می باشد که از نیمه دوم قرن بیستم وارد ادبیات شهرسازی شده و امروزه به عنوان یکی از محوری ترین چکیده کامل

  روند گسترش شهر ها همواره مورد توجه صاحبنظران مختلف بوده و چاره جویی برای حل مشکلات شهری منجر به ارائه نظریاتی در باب توسعه شهر ها شده است. پراکنده رویی شهری یکی از اشکال رشد شهر می باشد که از نیمه دوم قرن بیستم وارد ادبیات شهرسازی شده و امروزه به عنوان یکی از محوری ترین بحث ها در جهان مطرح است. این پژوهش به سنجش پدیده پراکنده رویی شهری در کلانشهر مشهد می پردازد. به منظور اندازه گیری این پدیده، شاخص های پراکنده رویی بر اساس مدل F&rsquo;ANP برای نواحی 43 گانه شهر مشهد محاسبه شدند. نتایج مدل حاکی از اثر گذاری پنج عامل مرکزیت، تراکم، اختلاط کاربری، فضای فعالیت و دسترسی در میزان پراکنده رویی نواحی مختلف شهر است. نتایج نشان می دهد نواحی مرکزی کمترین میزان پراکنده رویی را دارا می باشند. هر میزان که فاصله از مرکز شهر افزایش می یابد، پراکنده رویی تشدید می شود، به صورتی که بیشترین پراکنده رویی در نواحی شرقی، شمال شرقی، شمال غرب و جنوب غرب رخ داده است.از علل اصلی این امر می توان به اجرای طرح های آماده سازی، شکل گیری بلوک های شهری بزرگ با کاربری های صنعتی و نظامی و سکونتگاه های غیر رسمی اشاره نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  984 - تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در ایلام
  پاکزاد ازادخانی جعفر حسین زاده قدرت احمدی
  در سال‌های اخیر به دلیل توسعه سریع شهرها و کمبود زمین‌های شهری برنامه‌ریزان به‌دنبال راهکاری بودند که علاوه بر حفظ زمین‌های کشاورزی حومه شهرها، توزیع فضایی کاربری‌های شهری را طوری ساماندهی نمایند تا همه ساکنان شهرها از خدمات شهری بهره‌مند شوند. رشد هوشمند شهری از مهم‌تر چکیده کامل

  در سال‌های اخیر به دلیل توسعه سریع شهرها و کمبود زمین‌های شهری برنامه‌ریزان به‌دنبال راهکاری بودند که علاوه بر حفظ زمین‌های کشاورزی حومه شهرها، توزیع فضایی کاربری‌های شهری را طوری ساماندهی نمایند تا همه ساکنان شهرها از خدمات شهری بهره‌مند شوند. رشد هوشمند شهری از مهم‌ترین راهکارهای توسعه از درون است که مورد اهمیت قرار گرفته است. بنابراین این پژوهش با هدف تحلیل فضایی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در شهر ایلام به روش توصیفی &ndash; تحلیلی و با استفاده تکنیک تصمیم‌گیری چندمعیاره انجام گرفته است. براساس نقشه‌های اتوکد طرح تفصیلی شهری محدوده‌های مناطق 4‌گانه شهر ایلام تعیین و 35 شاخص رشد هوشمند شهری در این مناطق مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تلفیق تحلیل شبکه‌ای ANP و نقشه‌های GIS انجام شد. نتایج نشان داد که توسعه شهر ایلام در دهه 30 با مساحتی حدود 102 هکتار به مساحتی بالغ بر 2460 هکتار در دهه 90 رسیده است. این توسعه به صورت ناموزون، ناهماهنگ، پراکنده و بدون توجه به توزیع فضایی کاربری‌های شهری صورت گرفته است. توزیع فضایی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در سطح شهر یکسان نیست و منطقه یک شهری با رتبه 144/0 انطباق بیشتری با شاخص‌های رشد هوشمند شهری دارد. از نظر کارشناسان، شاخص کالبدی بیش‌ترین نقش را در تبیین رشد هوشمند شهری شهر ایلام داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  985 - تاثیر مولفه های فرم کالبدی شهری بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری (نمونه موردی: اراضی پشت سیلو شهر یزد)
  مرجان منتظری لعلا جهانشاهلو حمید ماجدی
  با مطرح شدن نظریه‌های شهر پایدار، شهر اکولوژیکی، بوم شهر، شهر هوشمند و شهر سبز در دهه‌های اخیر، توجه ویژه به طراحی سازگار با طبیعت، پایداری اکولوژیکی و مسائل اقلیمی مد نظر طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است؛ تحقیق حاضر با هدف تبیین معیارهای کالبدی موثر بر آسایش ح چکیده کامل

  با مطرح شدن نظریه‌های شهر پایدار، شهر اکولوژیکی، بوم شهر، شهر هوشمند و شهر سبز در دهه‌های اخیر، توجه ویژه به طراحی سازگار با طبیعت، پایداری اکولوژیکی و مسائل اقلیمی مد نظر طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است؛ تحقیق حاضر با هدف تبیین معیارهای کالبدی موثر بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری و خرد اقلیم تدوین گردیده و بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به استخراج مولفه‌های فرم شهری تاثیرگذار بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری در سلسله مراتبی از بنا تا بافت، بپردازد. این تحقیق در بخشی از اراضی 17.5 هکتاری سیلو شهر یزد انجام گرفته است. در مرحله اول با روش شبیه‌سازی با استفاده از نرم افزار انوی‌مت میزان دمای متوسط تابشی در نقاط منتخب سایت محاسبه گردیده و سپس آسایش حرارتی بر اساس شاخص PMV برای گروه مشخص در گرم‌ترین روز سال 2015 برآورد شده است. در قسمت دوم با مقایسه آسایش حرارتی و عوامل فیزیکی محیط شامل ارتفاع، محصوریت، پوشش گیاهی و .... معیارهای فرم کالبدی موثر در تحقق آسایش حرارتی شناسایی گردیده اند. نتایج نشان می‌دهد ابعاد فضایی، کالبدی و محیطی عناصر تشکیل دهنده فرم شهری چون محصوریت (نسبت ارتفاع به عرضH/W)، ضریب دید به آسمان و الگوی شبکه معابر، مصالح (جنس، رنگ) بام، بدنه و کف، پوشش گیاهی (گونه و تراکم آن)، کاربری و ... از جمله عوامل موثر بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری هستند که توجه به آنها در فرایند برنامه‌ریزی و طراحی شهری، می‌تواند سبب خلق فضاهایی شود که آسایش حرارتی را برای کاربران فراهم کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  986 - تحلیل ساختاری شکوفایی شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعۀ موردی: کلانشهر اهواز)
  محمدعلی فیروزی فرشته شنبه پور
  شکوفایی شهری مفهومی است در ارتباط با توسعه ی متعادل و هماهنگ در محیط که با عدالت مطرح می باشد و به عنوان نوعی ساخت و ساز اجتماعی به فعالیت های انسانی کالبد می بخشد. امروزه نگاه متفاوت به آینده باعث شده که انسان به دنبال یافتن آینده نباشد، بلکه با بهره گیری از ابزارهای گ چکیده کامل

  شکوفایی شهری مفهومی است در ارتباط با توسعه ی متعادل و هماهنگ در محیط که با عدالت مطرح می باشد و به عنوان نوعی ساخت و ساز اجتماعی به فعالیت های انسانی کالبد می بخشد. امروزه نگاه متفاوت به آینده باعث شده که انسان به دنبال یافتن آینده نباشد، بلکه با بهره گیری از ابزارهای گوناگون آیندۀ مطلوب خود را بسازد. از طرفی چالش های زندگی نوین شهری و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری و بهره گیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. پژوهش حاضر با بهره گیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش های متداول در آینده نگاری است و با استفاده از نرم افزار میک مک به تحلیل مؤلفه های شکوفایی شهری در کلان شهر اهواز پرداخته است. در ادامه با استفاده از روش دلفی 30 مؤلفه در پنج حوزه (بهره وری، زیرساخت ها، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی و پایداری محیط زیست) به عنوان شاخص های شکوفایی شهری استخراج شد. نتایج حاکی از این است که در صفحه پراکندگی پنج دسته (عوامل تأثیرگذار، عوامل دووجهی، عوامل تنظیمی، عوامل تأثیرپذیر و عوامل مستقل) قابل شناسایی هستند. در نهایت از میان 30 عامل یاد شده، پس از بررسی میزان تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر و بر وضعیت آینده کلان شهر اهواز با روش های مستقیم و غیرمستقیم، 7 عامل کلیدی (میزان سواد، خانوارهای زاغه نشین، آلودگی هوا، نرخ بیکاری، مراکز فرهنگی، امید به زندگی در بدو تولد و نرخ فقر) که بیشترین نقش را در وضعیت آینده شکوفایی شهری اهواز دارند، انتخاب شدند. در ادامه نتایج نشان می دهد که هیچکدام از مؤلفه های شکوفایی شهری در اهواز از نگاه کارشناسان، به عنوان عامل هدف قابل تعریف نمی باشد و این مسئله نشان از چندجانبه بودن مسئله شکوفایی کلان شهر اهواز است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  987 - واکاوی میزان رضایتمندی شهروندان مناطق 6 و 8 و 14 کلانشهر اصفهان از اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی
  حمید قدیری مدرس مهدی مومنی حمید صابری
  ضوابط و مقررات شهرسازی یکی از مولفه‌های اصلی شکل‌دهنده سکونتگاههای شهری است. این امر بیانگر این مطلب است که هرچه اجرای این ضوابط در امر ساخت و ساز بیشتر رعایت گردد، بستر و کالبد سکونتگاه‌های شهری کیفیت بیشتری پیدا نموده و به تبع آن رضایتمندی شهروندان افزایش می‌یابد. در چکیده کامل

  ضوابط و مقررات شهرسازی یکی از مولفه‌های اصلی شکل‌دهنده سکونتگاههای شهری است. این امر بیانگر این مطلب است که هرچه اجرای این ضوابط در امر ساخت و ساز بیشتر رعایت گردد، بستر و کالبد سکونتگاه‌های شهری کیفیت بیشتری پیدا نموده و به تبع آن رضایتمندی شهروندان افزایش می‌یابد. در کلانشهرها و شهرهای کشور ما ایران، شهرداری مرجع اصلی بکارگیری ضوابط و مقررات شهرسازی می‌باشد. بنابر این میزان الزام شهرداریها به صدور پروانه ساختمانی منطبق با ضوابط شهرسازی، نقش اساسی در شکل گیری کالبد و بستر مناسب و مطلوب محلات شهری و ارتقای رضایتمندی شهروندان دارد. در این پژوهش با تقسیم بندی ضوابط شهرسازی به ده مولفه ضوابط ارتفاعات، ضوابط دسترسی و گذربندی، ضوابط پارکینگ، ضوابط پیش زدگی و بالکن، ضوابط کاربری، ضوابط نما وسیما و منظر شهری، ضوابط مناسب سازی معلولین، ضوابط مسیرهای پیاده، ضوابط مشرفیت و فضاهای نورگیری، ضوابط مساحت و سطح اشغال، میزان رضایتمندی شهروندان مناطق 6 و 8 و 14 اصفهان از اجرای این ضوابط بوسیله پرسشنامه و به صورت طیف لیکرت 5 گزینه‌ای (بسیار کم=1، کم=2، متوسط=3، زیاد=4، بسیار زیاد=5) مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از آزمون تی تک نمونه نتایج نشان داد با توجه به حد متوسط پاسخ 3، سطح معناداری همه متغیرها کمتر از 05/0 بوده و میزان رضایتمندی شهروندان از اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی در مناطق هدف پائین‌تر از حد نرمال بوده و در سطح مطلوبی قرار ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  988 - نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله‌ای(مطالعه موردی شهر ایذه)
  نفیسه مرصوصی نیلوفر آذربرزین
  گسست در ساختار فضایی محلّه‌های شهری و از بین رفتن هویت کالبدی آن‌ها، سبب از بین رفتن ساختار اجتماعی پیوسته میان ساکنان و کاهش ارتباطات چهره به چهره و رودررو گشته و باعث جایگزینی روابط ثانویه به‌جای روابط گرم و صمیمی افراد شده است. هدف پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی در ت چکیده کامل

  گسست در ساختار فضایی محلّه‌های شهری و از بین رفتن هویت کالبدی آن‌ها، سبب از بین رفتن ساختار اجتماعی پیوسته میان ساکنان و کاهش ارتباطات چهره به چهره و رودررو گشته و باعث جایگزینی روابط ثانویه به‌جای روابط گرم و صمیمی افراد شده است. هدف پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله ای شهر ایذه می‌باشد. روش پژوهش حاضر، توصیفی - تحلیلی بوده و ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می‌باشد جامعه آماری پژوهش شامل محلات 15 گانه شهر ایذه می‌باشد که طبق سرشماری سال 1390 جمعیتی بالغ‌بر 122013 نفر است. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 250 نفر به دست آمده است. داده‌های گردآوری‌شده توسط پرسشنامه با استفاده از آزمون T در قالب نرم‌افزارSPSS 20 مورد آزمون و تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج نشان می‌دهد وضعیت کلی سرمایه اجتماعی در سطح محلّه‌های شهر ایذه با سطح معناداری بالای 05/0 نشان دهنده ی وضعیت مطلوب می‌باشد.و ازنظر شهروندان دو شاخص کالبدی - زیست‌محیطی و بهداشتی - درمانی در وضعیت فرا پایداری قرارگرفته است و شهروندان از این دو سنجه رضایتمندی کافی رادارند ولی دو سنجه دیگر شاخص اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی در سطح معنی‌داری قرار نگرفتند و در سطح ناپایداری قرار دارد. نتیجه کلی پژوهش حاکی از توجه بیشتر متخصصان و برنامه ریزان شهری و منطقه‌ای به شاخص‌های توسعه پایدار محلّه‌ای در سطح محلات 15 گانه شهر ایذه می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  989 - بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند(مطالعه موردی: مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه)
  حسین نظم فر احمد اسمعیلی علی عشقی چهاربرج
  برای مدیریت و برنامه‌ریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری می‌باشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- چکیده کامل

  برای مدیریت و برنامه‌ریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری می‌باشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. داده‌ها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر و سازمان‌های مرتبط با موضوع جمع‌آوری گردیده است. جهت تحلیل داده‌ها و شناخت الگوی رشد شهری از مدل‌های هلدرن و آنتروپی شانون در قالب نرم‌افزارExcel استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 77 درصد از رشد کالبدی شهر، در فاصله سال‌های 1385- 1365، مربوط به رشد جمعیت آن بوده و 23 درصد از رشد شهر با رشد بیهوده و پراکنده (اسپرال) آن مرتبط بوده است. نتیجه این رشد پراکنده، کاهش تراکم ناخالص جمعیتی و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری شده است. نتایج حاکی از آن است که الگوی رشد شهر ارومیه به‌صورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی و درنهایت شکل شهری شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده، در راستای دستیابی به توسعه‌ی پایدار شهری به نظر می‌رسد؛ روش تمرکز غیرمتمرکز (تبدیل شهر تک مرکزی به چندمرکزی بر پایه‌ی متراکم سازی و افزون سازی فعالیت‌ها در مراکز فرعی) با تأکید بر اصول و راهبردهای رشد هوشمند شهری بهترین الگو برای گسترش کالبدی&ndash; فضایی شهر ارومیه در آینده باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  990 - توسعه پایدار محله ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری(مورد مطالعه : محلات منطقه شش شهرداری تهران)
  ثروت اله مرادی آرام کریمی نادر تابعی
  امروزه نحوه مدیریت شهری می تواند در پایداری محلات تاثیر گذار باشد. در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثر بخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی می شود حکمروایی خوب شهری می باشد. هدف کلی این پژوهش تحلیل الگوی حکمروایی خوب شهری در توسعه پایدار محل چکیده کامل

  امروزه نحوه مدیریت شهری می تواند در پایداری محلات تاثیر گذار باشد. در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثر بخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی می شود حکمروایی خوب شهری می باشد. هدف کلی این پژوهش تحلیل الگوی حکمروایی خوب شهری در توسعه پایدار محله‌ای محلات منطقه شش تهران می باشد. روش تحقیق نوصیفی ـ تحلیلی است. به همین منظور ابتدا محلات منطقه شش به لحاظ شاخص‌های حکمروایی خوب شهری و توسعه پایدار محله‌ای با استفاده از مدل وزن دهی آنتروپی شانون و VIKOR مورد بررسی قرار گرفتند و در مراحل بعدی برای بررسی ارتباط بین پایداری محله ای و حکمروایی خوب شهری از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغییره بهره گرفته شد. نتایج حاصل از مدل VIKORنشان میدهد که محلات منطقه 6 از لحاظ حکمروایی خوب شهری و توسعه پایدار محله ای در وضعیت ضعیف و ناپایداری هستند و از لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری محله گاندی در رتبه اول و محله بهجت در رتبه آخر قرار دارد. همچنین از لحاظ شاخص های توسعه پایدار محله ای محله آرژانتین ساعی به عنوان پایدارترین محله و محله نصرت به عنوان ناپایدارترین محله معرفی شدند. آزمون همبستگی پیرسون هم نشان می دهد که بین حکمروایی خوب شهری و توسعه پایدار محله ای در محلات منطقه 6 رابطه معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون رگرسیون چند متغییره نشان دهنده این امر است که در بین شاخص های حکمروایی خوب شهری، شاخص مشارکت بیشترین تاثیر را در توسعه پایدار محله ای دارند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  991 - رویکردی بر آسیب شناسی شهری از منظر پدافند غیرعامل مطالعه موردی کلانشهر اهواز
  ناهید سجادیان الیاس مودت
  ایمنی شهری یکی از اساسی‌ترین پیش‌فرض‌های جامعۀ جهانی برای برنامه‌ریزی انسان‌محور است؛ که پدافند غیرعامل در برابر الگوهای غالب خطرپذیری شهری از مهم‌ترین راهبردهای ایمن‌سازی فضاهای شهری می‌باشد. بر اساس اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای &ndash; کاربردی و ترکیبی ا چکیده کامل

  ایمنی شهری یکی از اساسی‌ترین پیش‌فرض‌های جامعۀ جهانی برای برنامه‌ریزی انسان‌محور است؛ که پدافند غیرعامل در برابر الگوهای غالب خطرپذیری شهری از مهم‌ترین راهبردهای ایمن‌سازی فضاهای شهری می‌باشد. بر اساس اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای &ndash; کاربردی و ترکیبی از روش‌های تحقیق توصیفی &ndash; تحلیلی به بررسی موضوع در کلانشهر اهواز پرداخته است. در این راستا جهت دست یابی به اهداف تحقیق از 32 متغیر، در شاخص‌های فیزیکی و اجتماعی استفاده گردیده است. که وضعیت آسیب پذیری مناطق کلانشهر اهواز را از منظر پدافند غیرعامل مشخص می نماید. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با مدل Vikor و تئوری روابط خاکستری (GRA) و نرم افزار GIS، Visio، Grafer، SPSS و EXCEL انجام پذیرفته است. در پژوهش حاضر مناطق شش و دو کلانشهر اهواز بیشترین و کمترین آسیب پذیری را دارا بوده اند. همچنین براساس مدل GRA-VIKOR در شاخص اجتماعی منطقه شش با میزان 0.928 درصد بیشترین میزان آسیب را در رویکرد پدافند غیرعامل دارا بوده است و میزان عدد مدل GRA-VIKOR در شاخص کالبدی فیزیکی کمترین آن برابر 0.166 درصد مربوط به منطقه دو کلانشهر اهواز بوده است. لازم به ذکر است در این پژوهش جهت تعیین این آسیب پذیری ابتدا میزان تاثیر گذاری هر شاخص مشخص گردید. در مرحله بعد با در نظر گرفتن دو عامل وزن و فاصله از ایده‌آل میزان تاثیر گذاری مشخص گردید. ولی در عین حال شرایط مدل VIKOR نیز دخالت داده شده است. تا بتوان برنامه‌ریزی و سیاست لازم جهت کاهش آسیب‌پذیری انجام گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  992 - ارزیابی معیارهای پویایی در بازار تاریخی شهر تبریز
  هوشنگ سرور امید مبارکی سجاد فلاح پور
  یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی &ndash; اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارک چکیده کامل

  یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی &ndash; اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیرای انبوهی از جمعیت می‌باشد. با گذشت زمان، بازارها برای پاسخگویی به نیازهای روز تحولات کالبدی و فضایی زیادی را تجربه کرده‌اند. در بسیاری از شهرهای قدیمی ایران از جمله شهر تبریز کالبد بازار در قالب طرحهای مرمت و ساماندهی دچار تغییرات زیادی گردیده است. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پویایی و سرزندگی در بازار تاریخی شهر تبریز انجام شده است. نوع پژوهش به لحاظ ماهیت توصیفی &ndash;تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات بصورت ترکیبی از روش اسنادی-کتابخانه ای و مطالعات میدانی (پرسشنامه‌ای) می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها و اطلاعات از نرم‌افزار مینی تب، و آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای و خی‌دو استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که 90 درصد از افراد مراجعه کننده به بازار، به سؤالات مطرح شده در ارتباط با وجود مؤلفه‌های پویایی و سرزندگی در بازار پاسخ مثبت داده و در مجموع می‌توان بصورت نسبی تحولات کالبدی و فضایی بازار تبریز را ارگانیگ محسوب نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  993 - کارکرد پل به عنوان فضای شهری
  الهام ناظمی فرح حبیب حمید ماجدی
  با توجه به گسترش ابعاد گوناگون ارتباطات انسانی و تاثیرات آن بر اهداف توسعه شهری نقش پل‌ها به عنوان بخشی از کالبد شهر امروزی شکلی فراتر از ارتباط کالبدی صرف به خود گرفته و با توجه به نیاز پیوندهای اجتماعی، خلق خاطره ذهنی، هویت معنوی و کارکرد پویا برای پایداری شهرها، لزوم چکیده کامل

  با توجه به گسترش ابعاد گوناگون ارتباطات انسانی و تاثیرات آن بر اهداف توسعه شهری نقش پل‌ها به عنوان بخشی از کالبد شهر امروزی شکلی فراتر از ارتباط کالبدی صرف به خود گرفته و با توجه به نیاز پیوندهای اجتماعی، خلق خاطره ذهنی، هویت معنوی و کارکرد پویا برای پایداری شهرها، لزوم تعریف مفهوم و چارچوبی مناسب جهت دست‌یابی به اهداف ونیازهای ذکر شده اهمیت یافته است. بنابراین مفهوم پل- فضا که در گذشته جایگاه واجد ارزشی داشته می‌تواند در این رابطه مورد باز تعریف و تدقیق بیشتر قرار گیرد. لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای، و با بهره‌مندی از مطالعات اسنادی و متون موجود، به بررسی سیر شکل‌گیری و تغییرات مفهومی و کالبدی پل از زمان آغازین ایجاد آن تا تکامل امروزی آن پرداخته شده، و به روش تفسیری تاریخی اقدام به بازیابی ویژگی‌های برجسته و قابل سرمایه-گذاری پل نظیر ویژگی‌های با ارزش کالبدی، اجتماعی، نمادی، کارکردی و هویتی نموده است. هم‌چنین در راستای دست‌یابی به ارتباطات مطلوب انسانی با توجه به مفاهیم مشترک پل با فضای شهری پویا؛ ‌ مفهوم پل- فضا معرفی گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  994 - نقش اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف مدیریت شهری به سوی توسعه پایدار
  سعید ملکی محمدرضا امیری سمیرا مرادی مفرد سجاد جوکار
  این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی در بررسی تاثیرات اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف مدیریت شهری به سمت توسعه پایدار دارد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر مشتمل بر مجموعه افراد(اعم از زن و مرد) 18 ساله و بالاتر ساکن در شهر نورآباد است. با استفاده فرمول کوکران حجم نمونه 360 نفر چکیده کامل

  این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی در بررسی تاثیرات اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف مدیریت شهری به سمت توسعه پایدار دارد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر مشتمل بر مجموعه افراد(اعم از زن و مرد) 18 ساله و بالاتر ساکن در شهر نورآباد است. با استفاده فرمول کوکران حجم نمونه 360 نفر بدست آمد.و پس از تعیین حجم نمونه با استفاده از روش نمونه-گیری تصادفی ساده، در بازه زمانی مهر و دی ماه سال 1393 پرسشنامه‌های مورد نظر تکمیل شد. در این پژوهش عوامل موثر بر اعتماد اجتماعی نسبت به مدیریت شهری را به هشت شاخص تقسیم کرده که این هشت شاخص خود به زیر شاخص های متعددی برای بررسی نقش عامل اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف توسعه پایدار شهری تقسیم شده است. نتایج بدست آمده با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندمتغیره حاکی از آنست که اندازه گیری اعتماد به عنوان یک متغیر توصیفی مهم در مبحث مدیریت شهری پایدار در میان شهروندان نورآباد نشان می دهد که اعتماد نهادی عامل مهمی در دست یابی مدیریت شهری به اهداف خود در آینده شهری پایدار خواهد بود. همچنین در بین متغیرهای مستقل متغیر پاسخگویی مدیریت شهری، اثر بخش عملکرد مدیریت شهری و همسویی اهداف مدیریت شهری مجموعاً تا 795/0 از واریانس متغیر وابسته پیشبرد اهداف مدیریت شهری پایدار را تبیین کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  995 - تحلیل فضایی_ کالبدی توسعه شهر کرج با تاکید بر شاخص های رشد هوشمند شهری
  علی شماعی سجاد قاسمی کفرودی ثروت الله مرادی
  توسعه کالبدی- فضایی شتابان شهر کرج طی سال‌های 1335 تا 1390 از جمعیت 14526 نفری در سال 1335 و حدود km2مربع وسعت به جمعیتی حدود 1614626 نفر و وسعتی حدود 187km مربع در سال 1390 رسیده است. این رشد شتابان و متمرکز منابع اکولوژیک از جمله خاک‌های حاصلخیز، معدنی، منابع آب سطحی چکیده کامل

  توسعه کالبدی- فضایی شتابان شهر کرج طی سال‌های 1335 تا 1390 از جمعیت 14526 نفری در سال 1335 و حدود km2مربع وسعت به جمعیتی حدود 1614626 نفر و وسعتی حدود 187km مربع در سال 1390 رسیده است. این رشد شتابان و متمرکز منابع اکولوژیک از جمله خاک‌های حاصلخیز، معدنی، منابع آب سطحی و زیرزمینی را تخریب کرده است. توسعه‌ی نامتعادل کاربری‌ها و به دنبال آن ناهنجاری‌های اجتماعی و اقتصادی شهر ناشی از این فرآیند است. یکی از راه‌هایی که برای مقابله با چنین رشد نابسامانی در دنیا مطرح‌شده، بهره‌گیری از الگوی رشد هوشمند شهری در تهیه طرح‌های توسعه شهر است. رشد هوشمند با تمرکز بر تجدید حیات شهری و گسترش گزینه‌های حمل‌ و نقل عمومی به دنبال ایجاد جوامعی است که مردم به زندگی در آن رغبت نشان دهند. هدف این پژوهش تبین رشد هوشمند و تحلیل فضایی آن است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با بهره‌گیری از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن و رشد هوشمند شهری، طی سال‌های 1335 تا 1390 است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که شهر کرج از سال 1335 تا 1390 رشد پراکنده‌ای در چند هسته جداگانه و ناموزون داشته است. ضریب آنتروپی محاسبه‌شده (4262/2) در سال 1390 توسعه ناموزون و غیرهوشمند را در سطح بالایی نشان می‌دهد. همچنین از میان چهار الگوی کالبدی مورد بررسی، الگوی چهارم (ساخت) متعادل منسجم همراه با محور - مراکز ناحیه‌ای و محله‌ای پس از وزن دهی، با امتیاز 116 به‌عنوان الگوی مناسب جهت توسعه آتی شهر کرج انتخاب گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  996 - بررسی وتحلیل رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری(مورد پژوهی: شهرایوان)
  پاکزاد ازادخانی علی جاسمی یونس آزادی
  مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم‌انداز شهری یاد می‌شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته‌شده شهری است. شهر جهانی از سنت‌ها و آداب‌ورسوم و گرایش‌های سازمان‌یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می‌باشدبرای نخستین بار در تاریخ زندگی بشر، بیشت چکیده کامل

  مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم‌انداز شهری یاد می‌شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته‌شده شهری است. شهر جهانی از سنت‌ها و آداب‌ورسوم و گرایش‌های سازمان‌یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می‌باشدبرای نخستین بار در تاریخ زندگی بشر، بیشتر مردم جهان در مکان‌های شهری زندگی می‌کنند. افزون بر این در سده کنونی شمار ساکنان شهری و فرایند شهری شدن رو به افزایش است. بنابراین کیفیت محیط شهری به‌عنوان فضای زندگی مردم جهان، به‌عنوان موضوع بنیادی موردتوجه پژوهشگران دانشگاه، سیاست‌گذاران، برنامه ریزان، شهر سازان و شهروندان قرارگرفته است. هدف از این پژوهش،بررسی و تحلیل میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری در شهر ایوان می‌باشد.این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد.جامعه آماری شامل تمامی شهروندان شهرایوان است.وروش گرداوری داده ها به صورت کتابخانه ای ومیدانی(پرسشنامه)است.وبرای تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون فرضیات پژوهش ازنرم افزارspss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سطح رضایتمندی شهروندان از شهر ایوان کمتر از حد متوسط است.لذا رضایتمندی شهروندان ایوانی از کیفیت محیط شهری در سطح پایینی قرار دارد. و بین تمام شاخص‌های کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان ارتباط معناداری وجود دارد.اما بین مشخصه‌های فردی و کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری ومثبتی وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  997 - بررسی علل شکل‌گیری اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: محله کوی زینبیه شهر پاکدشت)
  حسین حاتمی نژاد محمد حسین موسوی محمد حاجیان حسین آبادی محمد رضا زرافشان وحید یوسفی
  با وقوع انقلاب صنعتی در اروپا جمعیت جهان بویژه در شهرها رشد فزاینده ای پیدا نمود به گونه ای که در سال 1804میلادی برای اولین بار جمعیت جهان به یک میلیارد نفر رسید. افزایش جمعیت در نواحی شهرنشین در ابتدا در کشورهای اروپایی و توسعه یافته رخ نمایی کرد به گونه ای که در حدود چکیده کامل

  با وقوع انقلاب صنعتی در اروپا جمعیت جهان بویژه در شهرها رشد فزاینده ای پیدا نمود به گونه ای که در سال 1804میلادی برای اولین بار جمعیت جهان به یک میلیارد نفر رسید. افزایش جمعیت در نواحی شهرنشین در ابتدا در کشورهای اروپایی و توسعه یافته رخ نمایی کرد به گونه ای که در حدود 200 سال یعنی از سال 1750 تا 1950میلادی جمعیت شهرنشین اروپا و همچنین امریکا افزایش پیدا کرد اما این افزایش با سرعت معقولی انجام می گرفت به گونه ای که در حدود 200 سال صرفا جمعیت به حدود 1 میلیارد نفر رسید. اما از 1950 به بعد این افزایش جمعیت وارد مرحله ای تازه ای شد و آن ورود به دنیای کشورهای در حال توسعه بود. برعکس دوره قبل این مرحله با افزایش سریع جمعیت شهرنشینی همراه بود به گونه ای که جمعیت شهرنشین به بیش از 2 میلیارد نفر رسید و پیش یبینی می شود که این افزایش جمعیت تا سال 2030 میلادی نیز ادامه پیدا کند. این افزایش جمعیت خود منجر به مشکلاتی بویژه برای مدیران شهری شد که از جمله آنها: آلودگی، افزایش بزهکاری، افزایش بیکاری بویژه در میان جوانان، کمبود مسکن، بدمسکنی، اسکان غیر رسمی و.... امروزه یکی از مهمترین چالش های پیش روی مدیران شهری اسکان غیر رسمی است به گونه ای که در بسیاری از نقاط دنیا شاهد آن هستیم. در ایران نیز از دهه 1320 شاهد شکل گیری این پدیده بوده ایم اما این پدیده در دهه 1350 رشد فزاینده ای به خود گرفت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  998 - ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل)
  کلثوم یارمحمدی زهرا خدابخشی امین نظرپور دزکی
  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی چکیده کامل

  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی استان اردبیل جهت توسعه شهری است. در این پژوهش به پهنه بندی توان اکولوژیکی استان اردبیل با استفاده از تلفیق مدل فازی و آنتروپی شانون پرداخته و سپس با بهره گیری از روش تاکسونومی عددی اقدام به اولویت بندی توان های محیطی استان اردبیل شده است تا در پنج بازه بسیار مطلوب، مطلوب، متوسط ،ضعیف و بسیار ضعیف توان منطقه جهت توسعه پایدار شهری مشخص شود. به کارگیری مدل های چند معیاره از جمله استنتاج گر فازی و تولید نقشه هایی که به واقعیت نزدیک هستند کمک مؤثری برای تشخیص اراضی جهت استقرار و توسعه شهری استان اردبیل می تواند بکند. نتایج تحقیق نشان دادکه در هر دو روش (فازی و تاکسونومی) قسمت های شمالی استان جز مناطق مناسب تا خیلی مناسب، قسمت های جنوبی متوسط نامناسب، بخش هایی از قسمت های شرقی متوسط تا مناسب و قسمت های غربی نامناسب می باشند. براساس یافته ها مناطق خیلی مناسب 24/12 درصد، مناسب 27/18 درصد، متوسط 40/20 درصد، نامناسب 13/25 درصد، خیلی نامناسب 96/23 درصد استان را شامل می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  999 - ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در شهر هرسین
  علی شماعی مهناز حسینی سیاه گلی سعید حیدری نیا
  کیفیت زندگی شهری دارای ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ،سیاسی، زیست محیطی است. ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در پایش سیاست‌ها و مدیریت شهری بعنوان ابزاری کارآمد از اهمیت و ضرورت قابل توجهی برای تصمیم گیری مدیران شهری می باشد. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های ک چکیده کامل

  کیفیت زندگی شهری دارای ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ،سیاسی، زیست محیطی است. ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در پایش سیاست‌ها و مدیریت شهری بعنوان ابزاری کارآمد از اهمیت و ضرورت قابل توجهی برای تصمیم گیری مدیران شهری می باشد. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در شهر هرسین به منظور ارتقا کیفیت زندگی ساکنین می باشد. در این راستا از 10 شاخص کلی و 46 زیر شاخص استفاده شده، همچنین روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می باشد که با بهره گیری از آزمون‌های آماری میانگین پاسخ‌ها، T تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی پیرسون در قالب نرم افزار SPSS انجام گرفته است. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به دو شیوه کتابخانه‌ای و پیمایشی جمع‌آوری گردیده و جامعه نمونه نیز 253 نفر از ساکنان شهر هرسین می باشد. نتایج پژوهش مشخص می سازد که شاخص درآمد وضعیت نامناسب تری نسبت به دیگر شاخص ها دارد و از نظر شهروندان شاخص امنیت بهترین وضعیت را دارا می باشد. همچنین تحلیل میزان ارتباط درونی شاخص های کیفیت زندگی با ضریب همبستگی پیرسون در شهر هرسین نشان می دهد غیر از ارتباط درونی بالای 5/0 شاخص بهداشت و مسکن بقیه متغیرها علی رغم معنادار بودن ارتباط درونی آنها ارتباط قوی درونی مابین خود دارا نیستند. بنابراین می توان گفت که بیشترین دغدغه ساکنین شهر هرسین در تامین نیاز های پایه ای و اساسی از جمله امید به آینده شغلی و تامین هزینه های پایه ای می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1000 - سنجش پایداری سیستم های حمل و نقل در دسترسی به کاربری های گردشگری منطقه 22 شهرداری تهران، مطالعه موردی: دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر)
  آمنه جوری رحیم سرور زهرا پیشگاهی فرد
  پایداری سیستم کلان شهرها حاصل تعامل صحیح خرده سیستم های موجود در آن می باشد. از اینرو شناخت عوامل و مولفه های تاثیرگذار بر پایداری، از ضروریات دستیابی به این مهم می باشد. در مقاله حاضر به دو خرده سیستم شهری و تعامل بین آنها توجه خاص شده است؛ حمل و نقل شهری و گردشگری شهر چکیده کامل

  پایداری سیستم کلان شهرها حاصل تعامل صحیح خرده سیستم های موجود در آن می باشد. از اینرو شناخت عوامل و مولفه های تاثیرگذار بر پایداری، از ضروریات دستیابی به این مهم می باشد. در مقاله حاضر به دو خرده سیستم شهری و تعامل بین آنها توجه خاص شده است؛ حمل و نقل شهری و گردشگری شهری در بستر کلان شهر تهران، در محدوده منطقه 22 شهرداری و در حوزه نفوذ دریاچه شهدای خلیج فارس(دریاچه چیتگر). بر این اساس پس از بررسی مولفه های موثر بر پایداری، از طریق آزمونهای آماری به تحلیل این مولفه ها، البته در قالب چهار شاخص عمده پرداخته شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده که در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که در میان کارشناسان و متخصصان حوزه های برنامه ریزی شهری، حمل ونقل و ترافیک و گردشگری، توزیع گردید. جامعه آماری حدود 100 نفر بوده که به روش غیر تصادفی هدفمند انتحاب شده اند و به منظور تحلیل آمارهای گردآوری شده از نرم افزار SPSS22 و از روش های آماری از قبیل آزمون تی تک متغیره و نیز آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج آزمونها نشان می دهد که معیارهای چهارگانه پایداری مورد مطالعه، فاقد پایداری لازم بوده و در میان مولفه های موثر بر پایداری، معیار زیست محیطی دارای بیشترین تاثیر و معیار حمل ونقلی دارای کمترین تاثیر در ارزیابی پایداری سیستم ها حمل و نقل منطقه 22 شهرداری تهران در دسترسی به دریاچه شهدای خلیج فارس می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1001 - بررسی الگوی بهینه توسعه فیزیکی شهر بانه بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا
  هوشنگ سرور رحیم سرور مهدی توحیدی
  رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعاد چکیده کامل

  رشد شتابان جمعیت شهرنشین، هجوم جمعیت مهاجر به شهرها و لزوم پاسخ گویی به نیازهای ساکنین شهرها ضرورت به کارگیری تمام توان و ظرفیتهای موجود شهر را ضروری می سازد. بدین منظور لازم است تا به جای توسعه و رشد بی رویه شهر به صورت افقی،از طریق پر کردن بافت موجود شهر، افزایش متعادل تراکم و تغییر کاربری بناهای قدیمی به رشد و توسعه پایدار شهر دست یافت. یکی از روشهای دستیابی به این مهم توسعه میان افزا است،که از سال 1995 میلادی مورد توجه قرار گرفته است. شهر بانه از دهه 80 به بعد با رونق گرفتن بازار تجاری رشد افقی بسیار چشمگیری داشته و بیش از هر زمانی دیگر نیازمند توسعه از درون می باشد. تحقیق حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از لحاظ روش‌توصیفی تحلیلی است.در این پژوهش پس از شناخت شاخصهای توسعه میان افزا و بومی ساختن آنها با توجه به شرایط شهر بانه و نیزتولید لایه های GIS مرتبط با شاخصها و هم پوشانی آنها با منطق بولین نواحی مناسب برای توسعه میان افزا انتخاب شد.سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به رتبه بندی نواحی نهایی برای توسعه اقدام شد.نتایج نشان می دهد که در کل شهر پنج پهنه برای توسعه میان افزا مناسب می باشد.در میان پهنه ها سایت شماره 1 دارای بیشترین امتیاز برای توسعه میان افزا و به ترتیب سایت های شماره 2، 5، 4، 3 قرار دارند.بنابراین در مجموع توسعه میان افزا راه حل مناسبی برای توسعه شهر بانه و پاسخ به نیازهای مختلف آن می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1002 - تعیین عوامل موثر در پیش بینی ترافیک تولیدی از کاربری های شهری(نمونه موردی، شهر نیشابور)
  رستم صابری فر احمد خادریان
  هدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته به چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته بهره برداری شده است. برای تاثیر تغییرات مربوط به هر یک از کاربری های شهری، ابتدا نظر متخصصین و مدیران مرتبط با امر ترافیک مورد پرسش قرار گرفت و برای مقایسه این نتایج، نسبت به گردآوری داده های میدانی نیز اقدام شد. نمونه مورد نظر در بخش نظر سنجی از افراد بر اساس جدول مورگان 60 نفر تعیین شد که این افراد به دو گروه مساوی 30 نفری برای افراد شاغل در بدنه مدیریت شهری و سایر افراد تقسیم شدند. داده های گردآوری شده از این طریق با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص SPSS و مدل های آمار توصیفی و استنباطی به خصوص خی دو و تحلیل رگرسیون چند متغیره، تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تعداد شاغلین در هر کاربری (تعداد مدیران و کارمندان دائمی و موقت در برابر سایر مولفه های هر کاربری و یا عملکرد) می تواند میزان تولید ترافیک هر کاربری(عملکرد شهری) را به طور معناداری پیش بینی کند (000/0 P=). اما افزودن هر یک از متغیرهای محل استقرار، میزان تراکم و نوع عملکرد به متغیر تعداد شاغلین، نمی تواند قدرت پیش بینی تولید ترافیک را به طور معناداری افزایش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1003 - ارزیابی توسعه پایدار شهری حوزه شمال شرقی کلانشهر مشهد
  سیروس شفقی فاطمه وثوقی سونا بیکدلی
  امروزه الگوهای فعلی توسعه شهری که به شدت تحت تاثیر میزان جمعیت شهرنشین و سیر صعودی آن هستند، تهدید جدی برای ادامه بقای بشر و زندگی پایدار شناخته شده اند. حوزه شمال شرقی با تراکم 375 نفر در هکتار متراکم ترین حوزه و اصلی ترین محدوده تمرکز سکونتگاههای غیررسمی در کلانشهر مش چکیده کامل

  امروزه الگوهای فعلی توسعه شهری که به شدت تحت تاثیر میزان جمعیت شهرنشین و سیر صعودی آن هستند، تهدید جدی برای ادامه بقای بشر و زندگی پایدار شناخته شده اند. حوزه شمال شرقی با تراکم 375 نفر در هکتار متراکم ترین حوزه و اصلی ترین محدوده تمرکز سکونتگاههای غیررسمی در کلانشهر مشهد است . ضعف و عدم تعادل در توزیع کمی و کیفی کاربری ها و خدمات ، توسعه سکونتگاه ها به صورت منفصل ، وجود اراضی بایر و اراضی کشاورزی در حوزه سبب کاهش کیفیت فضایی و فعالیتی حوزه و نقش پذیری آن در سطح کلانشهر شده است. هدف این مقاله شناسایی نقاط ضعف ، قوت ، فرصت و تهدید با استفاده از تکنیک SWOT و انتخاب مناسسب ترین استراتژی برای دستیابی به توسعه پایدار شهری در حوزه شمال شرقی با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPM است . نتایج یافته ها نشان می دهد که کل امتیاز وزن دار جدول ماتریس عوامل داخلی 943/2 و جدول ماتریس عوامل خارجی 956/2 است. اعداد حاصله پایین تر ازحد میانگین(3) است که نشان دهنده این است که ضعف ها برقوت ها و تهدیدها بر فرصتها غالب هستند.بنابراین مناسب ترین استراتژی برای دستیابی به توسعه پایدار شهری در حوزه شمال شرقی ، استراتژی تدافعی است . بر اساس مدل QSPM ، استراتژی WT1- برنامه ریزی وکنترل نحوه استقرار و میزان سطح اختصاص یافته به عملکردهای مختلف خدماتی، تقویت پیوند عملکردی فعالیت ها و رفع نارسایی های موجود از طریق ترکیب کاربری ها ، بیشترین امتیاز را به خود اختصاص میدهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1004 - پهنه بندی عدالت فضایی در برخورداری از کاربری های خدمات شهری در نواحی شهر قزوین با استفاده از GIS و زمین آمار
  سعید امانپور علی شجاعیان نورا عبیات نگار رحیم پور
  وظیفه‌ی اصلی برنامه‌ریزان شهری توزیع بهینه منابع و اجرای عدالت فضایی در سطح شهر می باشد. عدم دسترسی عادلانه و توزیع نامتعادل خدمات شهری موجب بی‌نظمی شهری و نابرابری ساکنان نواحی مختلف شهر، در برخورداری از امکانات شهری می شود. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی می ب چکیده کامل

  وظیفه‌ی اصلی برنامه‌ریزان شهری توزیع بهینه منابع و اجرای عدالت فضایی در سطح شهر می باشد. عدم دسترسی عادلانه و توزیع نامتعادل خدمات شهری موجب بی‌نظمی شهری و نابرابری ساکنان نواحی مختلف شهر، در برخورداری از امکانات شهری می شود. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی می باشد که با هدف ارزیابی عدالت فضایی در برخورداری از خدمات شهری در شهر قزوین به انجام رسیده است. جهت دستیابی به هدف مذکور و تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده، از مدلANTROPY برای وزن‌دهی شاخص‌ها و جهت تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل رابطه‌ی خاکستری(GRA)و تابع زمین آماریIDWدر نرم افزارArcGISاستفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که ناحیه1شهری در برخورداری از خدمات در رتبه اول قرار دارد و بخش‌های عمده‌ی آن در سطح خیلی زیادی از برخورداری می باشد و در آخرین رتبه، ناحیه14قرار گرفته است که بخش‌های قابل توجهی از آن در سطح خیلی کم از برخورداریی قرار گرفته‌اند. همچنین مشخص شد که بیشترین مساحت و درصد برخورداری از خدمات در شهر قزوین را سطح متوسط با 44.78درصد و کمترین مساحت و درصد را سطح زیاد با 25.01 درصد تشکیل داده است. به طور کلی اکثر محدوده شهر را سطوح نسبتا متوسط و متوسط تشکیل داده است که حدود 44.78 درصد است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ساکنان نواحی شهر قزوین به طور برابر به خدمات و امکانات شهر دسترسی ندارند که نشان از توزیع نامتعادل خدمات و امکانات در سطح شهر دارد. این نابرابری منجر به عدم عدالت فضایی در سطوح شهر قزوین شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1005 - شهرنشینی و رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری و شهرداری در منطقه 2 شهرداری تهران
  امین صفدری مولان مهناز حسینی سیاه گلی نیلوفر آذربرزین
  شهر، شهرنشینی و شهروندان از موضوعات مهم در مطالعات میان‌رشته‌ای است. دانش جغرافیا به دلیل آمیختگی فراوان و پیچیدگی و ضرورت‌ها، رهنمودهای جدیدی را با علومی مانند جامعه‌شناسی، سیاست، تاریخ، اقتصاد، معماری و ... در عرصه‌های مختلف ارائه می‌دهد. افزایش جعمیت، توسعه شهری و نی چکیده کامل

  شهر، شهرنشینی و شهروندان از موضوعات مهم در مطالعات میان‌رشته‌ای است. دانش جغرافیا به دلیل آمیختگی فراوان و پیچیدگی و ضرورت‌ها، رهنمودهای جدیدی را با علومی مانند جامعه‌شناسی، سیاست، تاریخ، اقتصاد، معماری و ... در عرصه‌های مختلف ارائه می‌دهد. افزایش جعمیت، توسعه شهری و نیز به تبع آن شهرنشینی، تقاضا برای خدمات و امکانات جدید را در پی دارد، اما این خواسته ها و نیازها با افزایش سطح آگاهی و نیز تغییر نیازها و شیوه های زندگی شهرنشیتی با دروه های قبل اندکی متفاوت است و مدیریت شهری را در یک شرایط پیچیده و متفاوت با قبل قرار داده که نیاز به توجه به الگوهای نوین برای اداره امور دارد که از جمله آنها به دست آوردن رضایت شهروندان و مشارکت دادن آنها در امور شهری و نیز فراهم آوردن شرایط، محیط، امکانات مناسب و کافی برای همه اقشار جامعه می باشد. ازاین‌رو مقاله حاضر باهدف ایجاد زمینه‌های محیطی مطلوب و مورد رضایت شهروندان در وضعیت کنونی شهرنشینی است. نوع تحقیق کاربردی &ndash; توسعه و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری مقاله حاضر شهروندان منطقه 2 تهران است که حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مشارکت شهروندی، احترام و تکریم شهروندی، سن و درآمد با رضایت شهروندی رابطه مستقیم و معنادار اما بین متغیرهای تحصیلات و آگاهی اجتماعی شهروندان با رضایت شهروندی به ترتیب تفاوت معنادار و رابطه معکوسی وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1006 - شبیه سازی رشد و توسعه کالبدی شهرها با بکارگیری مدل سلول‌های خودکار فازی(FCA) مطالعه موردی: شهر اهواز
  سعید زنگنه شهرکی مرتضی امیدی پور یوسف تازش آتنا معین مهر
  استفاده از مدلهای کمی برای شبیه‌سازی رشد و توسعه فیزیکی شهرها به واسطه وجود عوامل مختلف و پیچیدگی ذاتی محیط شهری همواره با چالش‌ها و عدم قطعیت‌هایی همراه است.پژوهش حاضر مدلی از توسعه شهری را بر مبنای اصول سلول‌های خودکار و رهیافت منطق فازی ارائه نموده است.دراین راستا اب چکیده کامل

  استفاده از مدلهای کمی برای شبیه‌سازی رشد و توسعه فیزیکی شهرها به واسطه وجود عوامل مختلف و پیچیدگی ذاتی محیط شهری همواره با چالش‌ها و عدم قطعیت‌هایی همراه است.پژوهش حاضر مدلی از توسعه شهری را بر مبنای اصول سلول‌های خودکار و رهیافت منطق فازی ارائه نموده است.دراین راستا ابتدا مهمترین شاخص‌های مؤثر بر رشدشهری و ساختار شبکه‌ای شاخص‌ها باروش دیماتل بدست آمده،سپس باکمک ساختار تهیه شده وزن هر شاخص با روش فرآیند تحلیل شبکه (ANP) محاسبه شده است.برای شبیه‌سازی رشد شهری در محدوده مورد مطالعه(شهر اهواز) برای سال 2020 از 3 تصویر ماهواره‌ای مربوط به سال‌های 2003، 2007 و 2013 استفاده شده است.بعد از انجام عملیات پیش‌پردازش، طبقه‌بندی تصاویر برای هر سه دوره باروش حداکثر شباهت صورت گرفته است.برای بررسی صحت نقشه‌ها در دو مرحله از شاخص کاپا استفاده شده،ابتدا نقشه‌های سال‌های مبدا طبقه‌بندی و صحت آنها با واقعیت بررسی شد و پس آن برای شبیه‌سازی نقشه سال‌های دیگراقدام شده است و مجددا صحت ارزیابی شده است.از آنجا که میزان صحت مدل برای دوره‌های دارای نقشه واقعیت قابل قبول ارزیابی شد، بنابراین برای شبیه‌سازی رشد شهری سال 2020 مدل رگرسیون خطی و ماتریس احتمالات تبدیل مورد استفاده قرار گرفته است.نتایج تحقیق نشان دهنده صحت قابل قبول مدل ارائه شده می‌باشد.همچنین مدل بکارگرفته شده در شبیه‌سازی شهری از واقع بینی بیشتری نسبت به مدل کلاسیک CA برخوردار بوده است.درسطح محدوده مورد مطالعه نیز نتایج گواه آن است که رشد و توسعه شهر اهواز در دوره‌های مختلف درجهت خاصی توسعه نیافته بلکه کاملا جسته و گریخته و درتمامی جهات صورت گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1007 - آسیب‌شناسی برنامه‌های پنجم و ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در زمینه تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری
  جمیله توکلی نیا سعید ضرغامی
  یکی از چالش‌های کنونی شهرها به ویژه شهرهای واقع در کشورهای جهان سوم درکنار سایر مسائل اقتصادی و اجتماعی مسئله مسکن و تامین مالی مسکن برای گروه‌های کم درآمد است. به تبع این شرایط مسئله مسکن و تامین آن نیز در شهرهای ایران یک چالش مهم است. از این رو این پژوهش به دنبال بررس چکیده کامل

  یکی از چالش‌های کنونی شهرها به ویژه شهرهای واقع در کشورهای جهان سوم درکنار سایر مسائل اقتصادی و اجتماعی مسئله مسکن و تامین مالی مسکن برای گروه‌های کم درآمد است. به تبع این شرایط مسئله مسکن و تامین آن نیز در شهرهای ایران یک چالش مهم است. از این رو این پژوهش به دنبال بررسی سیاست‌ها، نگرش‌ها و عملکردهای برنامه توسعه کشور جهت آسیب‌ شناسی آن در بخش مسکن و به ویژه مسکن گروه‌های کم درآمد است. نتایج پژوهش گویای آن است که در برنامه پنجم توسعه با تغییر دولت شاهد تغییر سیاست از عرضه محوری به تقاضا محوری هستیم. در سال‌های ابتدای این برنامه مهم‌ترین رویکرد اجرایی به مسکن کم درآمدها پروژه شکست خورده مسکن مهر بود که با تغییر دولت به دلیل مشکلات این پروژه در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد کنار گذاشته شد. اما هیج برنامه جایگزین در ارتباط با مسکن گروه‌های کم درآمد ارائه نگردید فقط به بازنگری طرح جامع مسکن بسنده شده و پنج برنامه جدید به آن اضافه گردید. طی بازه زمانی برنامه پنجم توسعه، تورم مسکن افزیش و درنهایت بازار مسکن با رکود روبه رو شد. رویکردهای در پیش گرفته شده در بازار مسکن عملا نتوانست به تامین مالی گروه‌های کم درآمد شهری کمک نماید. برنامه ششم توسعه نیز با اهداف بیشتر از برنامه پنجم نگارش شد. این برنامه در چهار محور به موضوع مسکن گروه‌های کم درآمد پرداخت که در آن میان سیاست و راهبردهای در پیش گرفته شده جهت نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری مطلوب ارزیابی می‌شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1008 - سنجش مؤلفه‌های تاب‌آوری شهری نمونه موردی: کلانشهرکرمانشاه
  محمد رئوف حیدری فر مهناز حسینی سیاه گلی اسماعیل سلیمانی راد
  امروزه جوامع در تلاش برای دست‌یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آن ها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. از این رو پژوهش حاضر با هدف سنجش مؤلفه‌های تاب‌آوری شهری در کلانشهرکرمانشاه است که با استفاده از روش اسنادی &ndash; پیمایشی سعی گردیده است مؤ چکیده کامل

  امروزه جوامع در تلاش برای دست‌یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آن ها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. از این رو پژوهش حاضر با هدف سنجش مؤلفه‌های تاب‌آوری شهری در کلانشهرکرمانشاه است که با استفاده از روش اسنادی &ndash; پیمایشی سعی گردیده است مؤلفه‌های مهم و تأثیر‌گذار در این حوزه مورد ارزیابی و واکاوی قرار گیرد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از نظرات ۴۲ نفر از کارشناسان مرتبط با موضوع پژوهش استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد عامل کالبدی- مدیریتی، از اولویت بیشتری جهت گرایش به سمت تاب‌آوری شهری دارد و هر ۵ مؤلفه نهادی- مدیریتی، زیر ساختاری، کالبدی مدیریتی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر مستقیم و معناداری بر فرآیند تاب‌آوری شهری در برنامه‌ریزی شهری کرمانشاه دارند. برای بررسی بین مناطق از آزمون ویلکاکسون استفاده شده است و نتایج به صورت نقشه در سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل شده اند. مناطق 4،5 و 1 به ترتیب کمترین تاب آوری را طبق نظر کارشناسان نشان می دهند. در خاتمه پیشنهاداتی که نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه ریزان شهری است مطح شده است تا با کاربست این مهم بتوانی چالش‌های پیش روی تاب‌آوری شهری در کلانشهر کرمانشاه را ساماندهی کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1009 - سنجش و تحلیل فضایی مؤلفه‌های تاب‌آوری شهری نمونه موردی: شهر ایذه
  سعید ملکی ساره رضایی اسحق وندی
  تاب آوری شهری به منزله راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح می‌شود و تعاریف،رویکردها، شاخص‌ها و الگوهای سنجشی متفاوتی درباره آن شکل گرفته است. بر این اساس به علت رشد شتابان شهرنشینی و متقابلاً آسیب‌های ناشی از آن لازم است با این پدیده برخوردی سیستمات چکیده کامل

  تاب آوری شهری به منزله راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح می‌شود و تعاریف،رویکردها، شاخص‌ها و الگوهای سنجشی متفاوتی درباره آن شکل گرفته است. بر این اساس به علت رشد شتابان شهرنشینی و متقابلاً آسیب‌های ناشی از آن لازم است با این پدیده برخوردی سیستماتیک داشت. هـدف عمـده ایـن پـژوهش، سنجش و تحلیل فضایی مؤلفه های تاب‌آوری شهری شهر ایذه از لحاظ کالبدی است. در این راستا پژوهش حاضر پس از شناسایی اصول تاب آوری در شهر ، به بررسی وضعیت سنجش و تحلیل فضایی مؤلفه های تاب‌آوری شهر ایذه با استفاده از FAHP در سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) پرداخته است. برای رسیدن به این مهم مطابق باهدف پژوهش، از لایه اطلاعاتی با عنوان مصالح (شامل: آجر و چوب-بلوک سیمانی-خشت و چوب-تمام آجر یا سنگ و آجر-تمام چوب-آجر و آهن-خشت و گل) نوع اسکلت (شامل: فلزی و بتونی) و نوع ساختمان (شامل: آپارتمانی- غیر آپارتمانی و چادر، کپر، آلونک، زاغه و..) استفاده شده است. نوع پژوهش حاضر کاربردی &ndash; توسعه ای و با رویکرد توصیفی &ndash; تحلیلی به انجام رسیده است. نتایج حاکی از آن است که اکثر مساحت در تاب آوری بسیار کم قرار گرفته اند که با معیارهای مورد نظر برنامه ریزی شهری مطابقت ندارد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1010 - اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون
  مجید شمس محمودرضا هاشمی بیستونی
  حکمروایی در واقع فرایندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: مشارکت، قانونمندی، پاسخ‌گویی، اجماع سازی، کارایی و اثرب چکیده کامل

  حکمروایی در واقع فرایندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: مشارکت، قانونمندی، پاسخ‌گویی، اجماع سازی، کارایی و اثربخشی، شفافیت و عدالت. در این پژوهش به بررسی و اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون پرداخته شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی و با رویکردی توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی تنظیم واطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر بیستون بوده که 365 نفر با روش تعیین حجم نمونه با فرمولکوکران مشخص و با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها توزیع گردیده است پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری پرداخته و برای ارزش گذاری متغیرها نیز از طیف لیکرت بهره گرفته شده است. همچنین جهت بررسی و رتبه بندی شاخص ها ازآزمون فریدمن وآزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهدکه از بین هفت متغیر، شاخص شفافیت رتبه نخست، عدالت رتبه دوم، پاسخگویی رتبه سوم، مشارکت رتبه چهارم، اجماع سازی رتبه پنجم، اثر بخشی و کارایی رتبه ششم و قانونمندی رتبه هفتم را ازحیث اهمیت بدست آورده اند. همچنین براساس آزمون تی تک نمونه ای، پاسخ دهندگان، سطح حکمروایی خوب را در شهر بیستون کمتر از حد متوسط طیف لیکرت ارزیابی نموده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1011 - ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری شهری (مطالعه موردی: شهر ایذه)
  احمد خادم الحسینی انوشیروان بهرامی
  ر این میان، نبود مدیریت یکپارچه شهری یکی از علت های اساسی تمامی مسائل و مشکلات می باشد. توسعه و گسترش شهر ایذه نیز که متاثر از رشد جمعیت و مهاجرت روستاییان حوزه نفوذ به این شهر است، شیوه مدیریت شهری در این شهر را دچار مشکلات فراوانی کرده است. در این راستا این پژوهش به ا چکیده کامل

  ر این میان، نبود مدیریت یکپارچه شهری یکی از علت های اساسی تمامی مسائل و مشکلات می باشد. توسعه و گسترش شهر ایذه نیز که متاثر از رشد جمعیت و مهاجرت روستاییان حوزه نفوذ به این شهر است، شیوه مدیریت شهری در این شهر را دچار مشکلات فراوانی کرده است. در این راستا این پژوهش به ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری شهری شهر ایذه پرداخته است. روش پژوهش به کارگرفته شده از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان و کارشناسان شهری (شوار و شهرداری) است که بر اساس آخرین سرشماری جمعیت این شهر برابر 122013 نفر است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 383 نفر می‌باشد. برای بررسی دیدگاه شهروندان پرسشنامه‌ای در قالب 5 شاخص از جمله: اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، کالبدی-فیزیکی، سیاسی و زیست محیطی طراحی گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل‌های آماری در فضای نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج حاصل از پرسشنامه نشان داد که پایداری مدیریت شهری مربوط به هر شاخص، کمتر از ارزش میانگین می باشد و سطح معنی داری(sig) نیز تأیید کننده آن است. بنابراین براساس نظرات شهروندان پایداری شاخص های مدیریت شهری در وضعیت نامناسبی قرار دارد. تفاوت بدست آمده از میانگین شاخص ها گویای آن است که پایداری مدیریت شهری از سطح متوسط به پایین است و در وضعیت کنونی مدیریت شهری ایذه مطابق میل هیچکدام از دو گروه شهروندان و کارشناسان نیست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1012 - سنجش نقش سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی مشارکتی (مورد مطالعاتی: بررسی تطبیقی محلات مهدی‌القدم و هفت‌آسیاب شهر ارومیه)
  علی صمدی جواد جهانگیرزاده
  امروزه رویکرد سرمایه اجتماعی به یکی از عوامل موثر در توسعه بهره‌وری پایدار شهری تبدیل گردیده است. اهمیت این رویکرد در اقدام بازآفرینی شهری به عنوان پتانسیل مهم و یک اقدام غیرمتمرکز است که با ورود مشارکت شهروندان زمینه‌های اثرپذیری طرح فراهم می‌گردد. در این راستا تحقیق ح چکیده کامل

  امروزه رویکرد سرمایه اجتماعی به یکی از عوامل موثر در توسعه بهره‌وری پایدار شهری تبدیل گردیده است. اهمیت این رویکرد در اقدام بازآفرینی شهری به عنوان پتانسیل مهم و یک اقدام غیرمتمرکز است که با ورود مشارکت شهروندان زمینه‌های اثرپذیری طرح فراهم می‌گردد. در این راستا تحقیق حاضر با هدفی کاربردی و ماهیتی توصیفی-تحلیلی در تلاش است تا با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و روش‌های پیمایشی به ارزیابی تطبیقی وضعیت مولفه‌های سرمایه اجتماعی در حوزه بازآفرینی مشارکتی در محلات مهدی‌القدم و هفت‌آسیاب شهر ارومیه بپردازد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه متخصصین شهری و شهروندان می‌باشد. روش‌های تجزیه و تحلیل نیز مبتنی بر دو روش سوارا و ماباک می‌باشد که به ترتیب در وزن‌دهی مولفه‌های پیشنهادی تحقیق و رتبه‌بندی گزینه‌های تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که به ترتیب شاخص‌های امنیت عمومی و حضور در اجتماعات محلی بیشترین، و التزام و تقید به تعالیم دینی و مصلحت عمومی کمترین سطح اهمیت و ارزش را داشته است. همچنین طبق نتایج نهایی، محله مهدی‌القدم شهر ارومیه وضعیت مطلوب‌تری را نسبت به محله هفت‌آسیاب در امر وضعیت مولفه‌های سرمایه اجتماعی به خود اختصاص داده است. در نهایت جهت بهبود وضع موجود و نیل به شرایطی بهتر به ارائه برخی پیشنهادات پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1013 - تحلیل چالشها، راهکارها و ارائه مدل مطلوب جذب گردشگران خارجی(مورد مطالعه: شهر تبریز)
  صیاد ایرانی هریس مجید ولی شریعت پناهی بیژن رحمانی
  گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شنا چکیده کامل

  گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شناخت تقاضای گردشگری و مدل‌های توسعه گردشگری خارجی در شهرها بودند. ضرورت توسعه مطلوب گردشگری خارجی تبریز، شناخت عوامل موثر، تقاضای گردشگری خارجی شهر و ارائه مدل مطلوب توسعه گردشگری شهری است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، ارائه مدل پیشنهادی مطلوب برای توسعه گردشگری خارجی در شهر تبریز می‌باشد. برای این منظور ابتدا از طریق روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی و با داده‌های حاصل از مردم، گردشگران داخلی و خارجی، کارشناسان و مشاهدات میدانی، مقوله‌ها و عوامل اصلی موثر بر گردشگری خارجی شهر تبریز شناسایی شد و سپس با تکمیل پرسشنامه از 221 گردشگر خارجی، تقاضای گردشگری بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که تقاضای گردشگری در شهر تبریز دارای کشش پذیری بالایی است و توان‌های گردشگری و امنیت بالا و برنامه‌های تازه در کنار رقبای گردشگری، چالش‌های شهری و ضعف حفاظت و مسائل قومی و نژادی در شکل گیری سیستم گردشگری خارجی تبریز، نقش آفرین هستند. در نهایت مدل مطلوب توسعه گردشگری در این شهر بر پایه گردشگران چند کارکردی، آژانس‌های چند منظوره، فرهنگ سازی گردشگری، تجربه‌های گردشگری، رقبای گردشگری، مدیریت یکپارچه گردشگری، تطبیق محصول &ndash; بازار گردشگری، نوآوری و کارآفرینی و پیوندهای قومی و فرهنگی طرح ریزی و ارائه شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1014 - تدوین نقشه راه گردشگری شهری با رویکرد توسعه منابع انسانی (مطالعه موردی: استان اصفهان)
  عبدالمجید محمدی اکبر اعتباریان رضا ابراهیم زاده
  هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی ادبیات و مصاحبه با 21 خبره صنعت گردشگری استان 57 راهکار عملیاتی برای پیاده‌سازی شاخص‌ها شناسایی شد. در نهایت، در مرحله سوم با نظرخواهی از 10 خبره و تحلیل اطلاعات آن با استفاده از روش مدلسازی ساختاری- تفسیری، شاخص‌ها و راهکارهای عملیاتی سطح‌بندی و روابط بین آن‌ها تعیین و به عنوان نقشه راهی جهت توسعه منابع انسانی گردشگری شهری استان ارائه گردید. نتایج اینکه در پایین‌ترین سطح، شاخص‌های طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت گردشگری و طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی بیشترین تاثیر را بر دیگر شاخص‌ها داشته و مهمترین شاخصها محسوب می‌شوند و در بالاترین سطح شاخص تعریف و اعطای جوایز تعالی مدیریت منابع انسانی صنعت گردشگری است که دارای بیشترین وابستگی بود. در نهایت شاخص‌های بکارگیری شبکه‌های اجتماعی، تخصیص یارانه‌ها و ارائه تخفیف دوره‌های آموزشی، ارائه آموزش‌های همگانی، طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت و طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی بر کل شاخص‌ها تأثیر داشته و مسئولان بایستی با توجه ویژه‌ به این شاخص‌ها تأثیر آنها را بر دیگر شاخص‌ها مورد پایش قرار داده و با اتخاذ مکانیزم‌های مناسب در دیگر شاخص‌ها بهبود ایجاد نمایند. در پژوهش حاضر، این مکانیزم‌ها در قالب راهکارهای عملیاتی به همراه نقشه راه پیاده‌سازی آن‌ها ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1015 - بررسی نقش توانمندی ها و محدودیت های ژئومورفولوژیک در تولید فضای شهر با استفاده از GIS (مطالعه موردی: شهر سمنان)
  محمدرضا زندمقدم
  فرایندهای طبیعی به ویژه ژئومورفولوژی نقش مهمی درروند مکانیابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده که بهترین مکان به لحاظ محیطی وژئوموفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسی ژئومورفول چکیده کامل

  فرایندهای طبیعی به ویژه ژئومورفولوژی نقش مهمی درروند مکانیابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده که بهترین مکان به لحاظ محیطی وژئوموفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسی ژئومورفولوژی کاربردی و نقش آن در توسعه فیزیکی شهر سمنان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیکهای ارزیابی چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پرداخته شده است. برای این کار معیارهای مؤثر از جمله: ارتفاع، شیب، جهت شیب، لیتولوژی و فاصله از گسل استفاده شده است. هرکدام از معیارهای مورد بررسی طبق نظر کارشناسی و با استفاده از نرم افزار Expert choice وزن دهی ودرجه اهمیت هر کدام از آنها مشخص شد. در نهایت با استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیائی مکان گزینی انجام و با توجه به مقایسه تحلیلی، پهنه های مناسب وضع موجود شهر ونقشه ژئومورفولوژی منطقه بر اساس نقاط بحرانی با پهنه های مناسب حاصل از تحلیل سلسله مراتبی و g.i.s انجام گرفت. نتایج حاکی از این است که نقش عوامل ژئومورفولوژی در مکان گزینی شهر سمنان بسیار مؤثرتر از دیگر عوامل محیطی بوده است.همچنین تحلیل داده ها نشان می دهد که شهر سمنان در معرض تهدید عوامل مختلف محیطی قرار دارند. برخی از آنها همچون عوامل لیتولوژی به صورت جدی محدودیت ایجاد کرده وممکن است در آینده شرایط نامناسبی را برای وقوع سایر مخاطرات محیطی پدید آورد. به این منظور باید به تبعیت از فرایندهای ژئومورفولوژیک روند گسترش شهر امتداد یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1016 - تبیین راهبردهای توسعه گردشگری شهری با تاکید بر مدیریت یکپارچه (مورد پژوهی: شهر چابهار)
  عبدالباسط درزاده مهر علی رحیمی ملیحه شاه بیکی
  ناهماهنگی‌های موجود بین سازمان‌های مدیریتی باعث سردرگمی اداره های شهر و اتلاف سرمایه‌های مادی و معنوی شده به گونه‌ای که تصمیم‌گیری سازمان‌ها و دستگاه‌های خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینه‌هایی چندین برابر را چکیده کامل

  ناهماهنگی‌های موجود بین سازمان‌های مدیریتی باعث سردرگمی اداره های شهر و اتلاف سرمایه‌های مادی و معنوی شده به گونه‌ای که تصمیم‌گیری سازمان‌ها و دستگاه‌های خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینه‌هایی چندین برابر را بر پیکر اقتصاد شهری تحمیل کرده است و مدیریت شهری را با چالش‌های زیادی مواجه ساخته.از جمله این چالش‌ها ناهماهنگی، تداخل و هم‌پوشانی در کار یکدیگر، موازی‌کاری و اتلاف‌ منابع است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل مدیریت کنونی گردشگری شهر چابهار و ارائه راهکارهایی جهت یکپارچگی مدیریت گردشگری است. روش این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی است. جهت جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز از بررسی‌های اسنادی، کتابخانه‌ای و پرسشنامه استفاده شده است. شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید از روش تحلیلی SWOT برای تعیین راهبردها از مدلQSPM استفاده شده است.که طبق نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، راهبرد تدافعی برای مدیریت گردشگری شهر چابهار انتخاب شد.به ‌منظور حل مشکلات پیش رو و با هدف تحقق مدیریت یکپارچه گردشگری شهر چابهار و بهبود وضع موجود مدیریت گردشگری شهر چابهار چند پیشنهاد به شرح زیر ارائه می گردد. 1-تشکیل " شورای هماهنگی" از طرف نهادهای محلی جهت هماهنگی بین سازمان ها2-هماهنگی نهادهای درگیر مدیریت گردشگری شهری3-تمرکز زدایی از وظایف نهادهای درگیر و متولی مدیریت گردشگری به سوی تمرکز گرایی در شورای هماهنگی و... پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1017 - ارزیابی و رتبه بندی برخی از مؤلفه های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان وکارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC
  عباس معروف نژاد لاله خواجوی نیا
  حکمروایی خوب شهری رویکرد جدیدی در فرایند مدیریت شهری می‌باشد که ساختارهای سنتی و متمرکز مدیریت شهری را به چالش کشیده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر بررسی و رتبه‌بندی برخی مؤلفه های حکمروایی در مناطق چهار گانه شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان و ک چکیده کامل

  حکمروایی خوب شهری رویکرد جدیدی در فرایند مدیریت شهری می‌باشد که ساختارهای سنتی و متمرکز مدیریت شهری را به چالش کشیده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر بررسی و رتبه‌بندی برخی مؤلفه های حکمروایی در مناطق چهار گانه شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان و کارشناسان پرداخته است. شش مولفه انتخابی مورد پژوهش، مشارکت، عدالت محوری، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، اثربخشی-کارآیی و امنیت بوده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شرق کلانشهر اهواز و کارشناسان می‌باشند. حجم نمونه شامل 13نفرازکارشناسان و383 نفر از شهروندان بوده است. با استفاده از آزمون کولموگرف-اسمیرنف نرمال بودن توزیع داده‌ها و وزن دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی MABAC انجام شده است. نتایج پژوهش بر اساس میانگین کل شاخص‌ها از نظر شهروندان و کارشناسان محاسبه گردید که سه شاخص اثربخشی-کارآیی، مشارکت و پاسخگویی در تمام مناطق شرقی شهر بالاتر از حد متوسط (5/2) به ترتیب با امتیاز 99/2 و68/2و 64/2 بوده است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک MABAC، نشان می‌دهد منطقه سه شهری کلانشهر اهواز با مقدار Si (مقدار نهایی تابع معیارگزینه‌ها) 155/0در رتبه اول و به ترتیب مناطق هشت، یک و هفت با 074/0، 010/0و 031/0- در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1018 - بررسی تاثیرات ثابت مقطعی و زمانی میزان شادی ساکنین براساس تحول عملکردهای شهری (نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)
  رستم صابری فر احمد خلیلی نیا
  هدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بو چکیده کامل

  هدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بود، به دست آمد. نمونه مورد بررسی در این پژوهش 780 خانوار در 155 محله شهر مشهد بود. داده های گردآمده به این طریق، با استفاده از آماره F و خی دو و آزمون های هاسمن و لیمر و در محیط نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که مناطق یازده و دوازده شهرداری مشهد با کسب امتیاز 9/5 در نردبان شادی، در جایگاه نخست قرار داشته و منطقه سه با 0/5 در پایین ترین رده قرار گرفته ‌است. آزمون‌ های آماری نیز نشان داد مناطق مورد بررسی از لحاظ برخورداری از شادی، تفاوت معناداری با هم داشته، اما شادی در هر یک از مناطق در طول زمان به صورت معناداری دستخوش تغییر نشده-است. در نهایت مقادیر F و خی دو، برای آزمون همزمانی اثرات ثابت مقطعی و زمانی به ترتیب 7/10 و 5/308 بوده و نشانگر آن بود که اثرات ثابت هم در بین مناطق و هم برای هر منطقه، در طول زمان، وجود داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1019 - ارزیابی طرح بازآفرینی بافت فرسوده شهری با رویکرد مشارکت مردمی(نمونه موردی مطالعه محله همت‌آباد اصفهان)
  فاطمه میرزائی ارجنکی امیر حسین شبانی شهرضا
  امروزه توجه به بافت‌های ناکارآمد و قدیمی به اولویت اول سازمان‌های ذی‌ربط تبدیل‌شده است. به‌طوری‌که سازمان‌های شهری با برنامه‌ریزی عملیاتی و راهبردی در پی ساماندهی این‌گونه بافت‌ها هستند. رویکردهای مختلفی جهت ساماندهی بافت‌های فرسوده مدنظر سازمان‌های ذی‌ربط قرارگرفته که چکیده کامل

  امروزه توجه به بافت‌های ناکارآمد و قدیمی به اولویت اول سازمان‌های ذی‌ربط تبدیل‌شده است. به‌طوری‌که سازمان‌های شهری با برنامه‌ریزی عملیاتی و راهبردی در پی ساماندهی این‌گونه بافت‌ها هستند. رویکردهای مختلفی جهت ساماندهی بافت‌های فرسوده مدنظر سازمان‌های ذی‌ربط قرارگرفته که آخرین رویکرد؛ رویکرد بازآفرینی شهری است و در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تأکید بر ملاحظه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است. از طرفی مشارکت یکی از مهم‌ترین الزامات برای موفقیت در انجام بازآفرینی شهری است؛ بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی طرح بازآفرینی بافت فرسوده شهری با رویکرد مشارکت مردمی در محله همت‌آباد اصفهان پرداخته است. روش انجام پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی بوده است. از ابزار پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه ‌وتحلیل قرارگرفته‌اند. همچنین از مدل تصمیم‌گیری ANP و TOPSIS Fuzzy استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بازآفرینی بافت فرسوده محله همت‌آباد در ایجاد امنیت و تقویت دل‌بستگی و ایجاد حس تعلق در محله تأثیرگذار بوده است. این طرح توانسته است در ترغیب مردم جهت همکاری در کارهای اقتصادی محله تأثیرگذار باشد. بازآفرینی بافت فرسوده محله همت‌آباد به میزان زیادی توانسته است زمینه و بستر نوسازی را در محله فراهم کند و توانسته است در ایجاد انگیزه در شهروندان برای نوسازی در محله موفق باشد. همچنین یافته‌ها نشان داد بازآفرینی بافت فرسوده محله همت‌آباد توانسته است سبب افزایش بهبود وضعیت محیطی در محله شود. نتیجه‌گیری: بازآفرینی شهری به‌عنوان اصلی‌ترین رویکرد مداخله شهری بر اساس تحلیل دقیق وضع یک منطقه هدف، تطابق هم‌زمان بافت کالبدی، ساختارهای اجتماعی، بنیان اقتصادی و وضع محیط‌زیست پیگیری آن به‌صورت متوالی می‌تواند سبب بهبود و توسعه وضعیت محله همت‌آباد گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1020 - اثر فضای شهری بر سلامت روانی- اجتماعی کودکان و نوجوانان شهر اصفهان
  الهه عنایتی امیر قمرانی احمد عابدی
  شرایط نامناسب فضاهای عمومی شهری در ابعاد جسمی و روانی کودکان و نوجوانان تاثیر گذار می باشد. عدم امنیت شهری و سکونتی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از عوامل مزمن شهری و محیطی هستند. طراحی فضاهای عمومی باز و محلات شهری متناسب با آسایش و سلامت روانی و فیزیکی چکیده کامل

  شرایط نامناسب فضاهای عمومی شهری در ابعاد جسمی و روانی کودکان و نوجوانان تاثیر گذار می باشد. عدم امنیت شهری و سکونتی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از عوامل مزمن شهری و محیطی هستند. طراحی فضاهای عمومی باز و محلات شهری متناسب با آسایش و سلامت روانی و فیزیکی شهروندان یکی از اهداف طراحی شهری پایدار به شمار می رود که در سال های اخیر به ویژه در کشورهای توسعه یافته گسترش زیادی داشته و ارائه راهنماها و معیارهای طراحی برای آسایش روانی و شادکامی، سلامت و ایمنی شهروندان از نتایج چنین رویکردی بوده است. هدف از این تحقیق بررسی نقش فضاهای عمومی شهری بر سلامت روانی کودکان و نوجوانان بود. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. ابزار پژوهش حاضرپرسشنامه 28 سوالی سلامت کودک بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار 23 spss و مدل معادلات ساختاری(AMOS) استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد فضاهای شهری بر سلامت روانی &ndash; اجتماعی کودکان تاثیر دارد. ارتباط فضاهای شهری با محدودیت های اجتماعی، رفتاری و عاطفی 48/0-، ارتباط فضاهای شهری و عزت نفس71/0، ارتباط فضاهای شهری و سلامت روان63/0 و ارتباط فضاهای شهری و مشکلات با خانواده54/0- می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1021 - تبیین کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت عناصر زیست‌محیطی پیاده راه‌های شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز
  محمد ابراهیم رمضانی
  پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت فضاهای سبز پیاده راه‌های شهری صورت گرفته است تا با در نظر گرفتن ادراکات شهروندان پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت عناصر زیستی ارائه نماید. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهش‌های کمّی و ازنظر نحوه‌ی چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت ادراک ذهنی شهروندان از کیفیت فضاهای سبز پیاده راه‌های شهری صورت گرفته است تا با در نظر گرفتن ادراکات شهروندان پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت عناصر زیستی ارائه نماید. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهش‌های کمّی و ازنظر نحوه‌ی گردآوری داده‌ها، از نوع پژوهش‌های میدانی محسوب می‌شود. جامعه‌ی آماری این پژوهش را تمامی عابران پیاده تشکیل داده است. با توجه به مشخص نبودن تعداد جامعه آماری، از روش نمونه‌گیری برای جامعه نامحدود استفاده شده و 380 نفر به روش تصادفی انتخاب گردید. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده گردید. پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 884/0 برای تربیت، 889/. ولیعصر و 901/0 برای پیاده‌راه ارک به دست آمد. تحلیل‌ داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که مجموع 34 متغیر توانایی تبیین 66/95 درصد از تغییرات واریانس کلی را دارند. نتایج آزمون MANOVA نیز نشان داد که بین پیاده راه‌های سه‌گانه از نظر کیفیت ادراک ذهنی از عناصر زیست‌محیطی تفاوت معناداری وجود دارد و در این میان، میزان همبستگی در پیاده‌راه تربیت بیشتر از پیاده راه‌های ولیعصر و ارک بوده است. در نهایت نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که از نظر میزان معناداری، به ترتیب متغیرهای درختکاری و گل‌کاری، بهداشت محیط، موجودات زنده، آب، شهرسازی و اقلیم خرد شهری قرار دارند. با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهادهای کاربردی پژوهش با محوریت درختکاری و گل‌کاری به‌منظور تقویت زیبایی‌شناختی و تقویت بهداشت محیط به منظور رعایت بهداشت پیاده‌راه‌ها ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1022 - ارزیابی خدمات شهری در مناطق ده‌گانه کلان‌شهر تبریز
  شکوفه مشفقی فر بختیار عزت پناه میرنجف موسوی
  نابسامانی نظام توزیع مراکز خدماتی در فضاهای شهری زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. لذا توجه به خدمات و نحوه توزیع آن در سطح شهرها یک اصل اساسی در راستای توسعه پایدار شهرها و زمینه ساز عدالت فضایی می باشد. هداف از این پژوهش، تحلیل فضا چکیده کامل

  نابسامانی نظام توزیع مراکز خدماتی در فضاهای شهری زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. لذا توجه به خدمات و نحوه توزیع آن در سطح شهرها یک اصل اساسی در راستای توسعه پایدار شهرها و زمینه ساز عدالت فضایی می باشد. هداف از این پژوهش، تحلیل فضایی خدمات شهری در مناطق ده گانه کلانشهر تبریز است. بدین منظور جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده شد. پژوهش حاضر از نظر هدف، توصیفی-تحلیلی و از نظر نتایج کاربردی است. برای تحلیل و نحوه توزیع خدمات شهری از 17 نوع خدماتی عمومی با استفاده از مدل‌های کمی و همچنین برای تعیین نوع رابطه بین جمعیت و خدمات شهری از آزمون همبستگی پیرسون در محیط اکسل بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که منطقه 2 و 3 بهترین وضعیت را ازلحاظ توزیع خدمات شهری دارند و منطقه 9 در وضعیت نامساعدی قرار دارد و کمترین خدمات عمومی را به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج نشان از همبستگی پایین بین خدمات شهری و جمعیت می‌باشد. در حالت کلی یافته‌ها نشان دهنده این است که توزیع خدمات به‌صورت مناسبی انجام نشده و بیشتر تمرکزا و قطبی است. بنابراین، برای برون‌رفت از این وضعیت و دستیابی به توزیع متعادل خدمات عمومی شهر پیشنهادهای ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1023 - مدیریت توسعه شهری‌ با رویکرد اقتصاد پایدار و مدلسازی LQ (نمونه موردی بافت شهری دزفول)
  الیاس مودت میلاد ولی پور
  توسعه پایدار با تاکید بر توسعه پایدار شهری طی دهه‌های اخیر به تدریج به پاردایم نوین و مسلطی در ادبیات نظری و علمی رایج درباب برنامه‌ریزی شهری تبدیل شده است. توسعه پایدار، توسعه‌ای است که بتواند نیازهای نسل حاضر را بدون تخریب و یا آسیب رساندن به تامین نیازها و خواسته‌های چکیده کامل

  توسعه پایدار با تاکید بر توسعه پایدار شهری طی دهه‌های اخیر به تدریج به پاردایم نوین و مسلطی در ادبیات نظری و علمی رایج درباب برنامه‌ریزی شهری تبدیل شده است. توسعه پایدار، توسعه‌ای است که بتواند نیازهای نسل حاضر را بدون تخریب و یا آسیب رساندن به تامین نیازها و خواسته‌های نسل‌های آینده تامین نماید. شهری دارای توسعه پایدار است که اقتصاد شهری پایدار، جامعه شهری پایدار و محیط زیست شهری پایدار را با حفظ اکوسیستم داشته باشد. که این شاخص‌ها از شرایط توسعه پایداراقتصادی است. ماهیت تحقیق حاضر توسعه‌ای &ndash; کاربردی و از نظر روش تحقیق (توصیفی &ndash; تحلیلی) است. داده‌های فعالیت‌های صنعتی، خدماتی، کشاورزی به صورت مقایسه‌ای درسال 1395 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. همچنین داده‌های بخش‌های اقتصادی به وسیله ضریب مکانی (LQ) و نمایش نموداری با سه عنصر اقتصاد کشوری، اقتصاد شهر دزفول و مقایسه میان دو بافت شهر مورد ارزیابی قرار گرفته است. با تحلیل و بررسی اقتصاد توسعه پایدار شهر دزفول از لحاظ ضریب مکانی که خود شامل اشتغال پایه و غیر پایه می‌باشد. به ارائه پیشنهاداتی برای بهبود یافتن نسبت و ضرایب اقتصادی ارائه گردیده است. که با افزایش این دو مولفه میزان اشتغال نیز افزایش می‌یابد که در انتها باعث داشتن اقتصادی پایدار می‌شود، و با سنجش اقتصاد شهر دزفول بر اساس معیار کشوری بهراه بافت قدیم و جدید دزفول به اشتغال غیرپایه می‌رسیم که این امر باعث از کارافتادگی اقتصاد شهر و در نهایت شهر را از توسعه پایدار دور می‌کند. که برای رفع این مشکل از دو سناریور الگوی مصرف و بهروری نیروی ثابت کار پیشنهاداتی ارائه می‌شود که به توسعه پایدار شهری کمک می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1024 - ارزیابی عوامل موثر بر زیست پذیری شهری در سکونتگاه‌های غیررسمی، مطالعه منطقه 14 شهراصفهان
  مهرداد محلوجی احمد خادم الحسینی حمید صابری صفر قائدرحمتی
  رویکرد زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد بستر شکوفایی توانمندیهای عموم شهروندان می‌باشد و از آنجا که سکونتگاههای غیررسمی از خدمات و امکانات شهری کم بهره بوده و نیازمند توجه ب چکیده کامل

  رویکرد زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد بستر شکوفایی توانمندیهای عموم شهروندان می‌باشد و از آنجا که سکونتگاههای غیررسمی از خدمات و امکانات شهری کم بهره بوده و نیازمند توجه به کیفیت شهری می‌باشند، هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر بر زیست‌پذیری شهری در سکونتگاههای غیررسمی منطقه 14 شهر اصفهان می‌باشد. روش تحقیق کاربردی و در چارچوب روش‌های توصیفی &ndash; تحلیلی قرار می‌گیرد. جهت گردآوری داده‌ها از روش پیمایشی، اسنادی و میدانی استفاده گردیده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از تکنیک‌های آماری PLS و روش تصمیم گیری چند معیاره بهره گرفته شده است. از نتایج بدست آمده در ارزیابی صورت گرفته اینکه شاخص اقتصادی در زیست پذیری شهری با میانگین کل 2.13، از متوسط استاندارد پایین‌تر و از نارضایتی بیشتری در بین ساکنین می‌باشد. در بین نماگرهای بررسی شده در شاخص اقتصادی، وضعیت سرمایه گذاری در محلات با میانگین 1.8 از کمترین رضایت در بین ساکنین محلات برخوردار می‌باشد. در عین حال شاخص کالبدی با میانگین کل 2.58 از رضایت بیشتری برخوردار بوده لیکن از متوسط استاندارد کمتر است و در این شاخص نیز نماگر وضعیت برخورداری از خدمات مذهبی با میانگین 3.24 از بیشترین رضایت برخوردار می‌ب‌اشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1025 - اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص‌های توسعه پایدار (مطالعه موردی محلات شهر بندرعباس)
  پریوش باوقار زعیمی مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفی
  هدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص‌های توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی می‌باشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص‌های توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی می‌باشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. به منظور اولویت بندی محلات شهر بندرعباس بر اساس شاخص‌های پایداری، پرسشنامه شاخص‌های پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی طراحی شد. سپس با استفاده از نظرات 30 نفر از متخصصان اولویت بندی محلات با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا شاخص‌های موثر در ابعاد مختلف پایداری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) شناسایی شده و در چهار طبقه تعریف و ماتریس مقایسه دودویی برای هر عامل تهیه و در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد که محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی دارای پایداری بیشتری در شاخص‌های توسعه پایدار می‌باشند و محلات دوهزار، توحید و نخل ناخدا از پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات شهر برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1026 - مدل ارزیابی تحقق پذیری برنامه ریزی راهبردی در شهرسازی ایران
  گشتاسب کیانی کوروش افضلی کرامت ا... زیاری
  ارزیابی تحقق‌پذیری طرح‌های شهری، قبل از اجرای آنها مهم است. تحقق‌پذیری طرح‌های شهری، یکی از چالش‌های بزرگ برنامه‌ریزی شهری در ایران است. پژوهش‌های شهری نشان می‌دهد که"توسعه شهری" در جهان امروز فرآیندهای پیچیده‌ای را طی می‌کند و گذرگاه اصلی آن از پیچ و خم‌های "اقتصاد سیا چکیده کامل

  ارزیابی تحقق‌پذیری طرح‌های شهری، قبل از اجرای آنها مهم است. تحقق‌پذیری طرح‌های شهری، یکی از چالش‌های بزرگ برنامه‌ریزی شهری در ایران است. پژوهش‌های شهری نشان می‌دهد که"توسعه شهری" در جهان امروز فرآیندهای پیچیده‌ای را طی می‌کند و گذرگاه اصلی آن از پیچ و خم‌های "اقتصاد سیاسی "و از میان رویکردهای مختلف ایدیولوژیک می‌گذرد. این نظریه در برخورد با برنامه‌ریزی ناگزیر درگیر مباحث مربوط به قدرت دولت سالاری، منابع مالی و حمایت از مردم یا شهروندان می‌شود. زیرا برنامه‌ریزی شهری از آغاز ابزاری در دست دولت بوده تا با خصلتی آمرانه به ساماندهی شهرها بپردازد و امروز در رقابت با بخش خصوصی، روز به روز از اقتدار آن کاسته شده است. در این میان مردم، یعنی ساکنان شهرها با جامعه شهری اغلب ناظر سلطه سرمایه بر عرصه شهرها می‌باشند و اعتراض آنها به جایی نمی‌رسد. این تحقیق از روش توصیفی، بررسی اولیه و مصاحبه‌های ساختاریافته با کارشناسان در پروژه‌های توسعه شهری برای شناسایی معیارها و شاخص‌های تحقق‌پذیری برای ارزیابی تحقق‌پذیری برنامه‌ریزی راهبردی استفاده کرده است. داده‌های این تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos تجزیه و تحلیل شده اند.. یافته‌های به دست آمده نشان می‌دهد که عامل کالبدی بیشترین بار عاملی را با 98/0 به خود اختصاص داده است و بیشتر از سایر عوامل بر تحقق پذیری طرح راهبردی موثر بوده است. بعد از عامل بودجه بندی قرار دارد که با بار عاملی 94/0 در رتبه دوم قرار گرفته است. عامل های سیاسی و محیطی نیز با بارهای عاملی 93/0 و 88/0 در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. بنابراین می‌توان گفت عامل کالبدی بیشترین تأثیر را در تحقق پذیری طرح‌های راهبردی داشته است. همچنین عامل اقتصادی با بار عاملی 34/0 کمترین اثرگذاری را داشته است. مدل ارزیابی تحقق‌پذیری چند بعدی که در این مطالعه ارائه شده است می‌تواند برای افزایش امکان اجرای برنامه‌ریزی‌های راهبردی شهری موجود در آینده مورد استفاده قرار گیرد و از این رو مزایایی برای نسل آینده در ایران داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1027 - ارزیابی نقش فرم شهری در مصرف انرژی توده‌های ساختمانی و آسایش حرارتی فضاهای باز شهری در اقلیم گرم و خشک
  مریم فرخی شهاب کریمی نیا
  در گذشته شهرها از نظر توجه به محدودیت‌های اکولوژیک نمونه‌های خوبی از طراحی شهری انرژی کارا بوده‌اند. با نگاهی به شهرهای سنتی و مقایسه آن‌ها با شهرسازی مدرن امروزی، شاهد پیامدهای نامطلوب زیست محیطی در مقیاس طراحی واحدهای ساختمانی و نیز ساختار فضایی شهرها می‌باشیم. لذا به چکیده کامل

  در گذشته شهرها از نظر توجه به محدودیت‌های اکولوژیک نمونه‌های خوبی از طراحی شهری انرژی کارا بوده‌اند. با نگاهی به شهرهای سنتی و مقایسه آن‌ها با شهرسازی مدرن امروزی، شاهد پیامدهای نامطلوب زیست محیطی در مقیاس طراحی واحدهای ساختمانی و نیز ساختار فضایی شهرها می‌باشیم. لذا به نظر می‌رسد ضروریست ضمن شناسایی عوامل موثر در در طراحی شهرهای پایدار سنتی، با بهره‌گیری از نرم افزارهای شبیه‌سازی بتوان پیش از اجرای طرح و یا در مرحله ارائه گزینه‌های پیشنهادی، به فرم‌های بهینه در اجزا (ساختمان‌های منفرد) و ترکیب‌های شهری (بافت‌های شهری) دست یافت. پژوهش پیش رو با ترکیب روش‌های توصیفی &ndash; تحلیلی، مطالعات گونه‌شناختی، ترسیم و شبیه‌سازی مدل‌ها، به دنبال تحلیل مصرف انرژی و آسایش حرارتی در گونه‌های مختلف فرم ساختمانی، بلوک‌های شهری و ساختار فضایی شهر اصفهان در 4 دوره تاریخی می‌باشد. لذا با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی انرژی (دیزاین بیلدر) و آسایش حرارتی(انوی- مت) و تحلیل چیدمان فضاییارتباط مابین متغیرهای مستقل (مشخصه‌های کالبدی و فضایی بافت شهری) و متغیرهای وابسته، میزان مصرف انرژی (جهت تامین گرمایش، سرمایش و روشنایی) و آسایش حرارتی، در هر یک از سناریوهای پیشنهادی، مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج، می‌توان دستورالعمل طراحی اقلیمی بافت‌های شهری را در قالب سه مولفه؛ نظام و الگوی قطعه‌بندی و تفکیک زمین شهری، شکل و مشخصات توده/فضا در بافت‌های شهری و الگوی شبکه معابر بافت، تنظیم و عملیاتی ساخت. فرم‌های غالب دوره قاجار به لحاظ عملکرد انرژی و نیز همسازی با اقلیم، فرم‌های پایدارتری نسبت به سایر دوره‌های تاریخی می‌باشند. همچنین ساختارهای فضایی با بیشترین میزان همپیوندی و اتصال فضایی می‌توانند درصد بالاتری از شرایط آسایش حرارتی را در فضاهای باز شهری ایجاد نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1028 - طراحی نمودارهای مورداستفاده(use case diagram) کاربران در فرایند مقتدرسازی الکترونیکی ساکنان بافت فرسوده اصفهان
  خاطره امیری محمد مسعود داریوش مرادی چادگانی فرامرز صافی اصفهانی نگین صادقی
  بافت‌های فرسوده شهر اصفهان با ترکیب درهم‌تنیده‌ای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی مواجه می‌باشند؛ که بازآفرینی شهری با به‌کار‌گیری ابزار مقتدرسازی اجتماع منسجم و ارتقا مشارکت فعال شهروندان در راستای حل این مشکلات گام برمی‌دارد. این فرایند در بستر فضای مجازی به د چکیده کامل

  بافت‌های فرسوده شهر اصفهان با ترکیب درهم‌تنیده‌ای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی مواجه می‌باشند؛ که بازآفرینی شهری با به‌کار‌گیری ابزار مقتدرسازی اجتماع منسجم و ارتقا مشارکت فعال شهروندان در راستای حل این مشکلات گام برمی‌دارد. این فرایند در بستر فضای مجازی به دنبال تسهیل برقراری ارتباط شهروندان و مسئولان؛ مقتدرسازی الکترونیکی معرفی می‌شود. یکی از روش‌های پیاده‌سازی فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در فضای مجازی استفاده از روش مهندسی نیازمندی‌ها هست که بر پایه شناسایی نیازمندی‌ها و تحلیل آن، کاربران سیستم و فعالیت‌های آن‌ها معرفی می‌شود. این پژوهش باهدف دستیابی به تحلیل نیازمندی‌ها کاربران و فعالیت‌های آنان را در راستای تحقق فرایند مقتدرسازی الکترونیکی بر پایۀ نمودار مورداستفاده (Use Case) تدوین‌شده است. بر این اساس این مقاله یک پژوهش با ویژگی‌های چون استقرایی،کاربردی و توصیفی- تحلیلی استوار است که با به‌کارگیری روش هیئت‌منصفه و روش تحلیل محتوی با استفاده از نرم‌افزارAtlas ti نیازمندی‌های سیستم تعیین می‌شود. تحلیل نیازمندی‌ها نشان می‌دهد کاربران سیستم فرایند مقتدرسازی الکترونیکی شامل ساکنان بافت‌های فرسوده شهر اصفهان، کارشناس تسهیلگر، کارشناس فنی و کارشناس مربی، مسئول، می‌باشند و فعالیت‌های هر یک بر پایه فرایند مقتدرسازی و نیازمندی‌ها در نرم‌افزار Visual Paradigm به‌صورت نمودار مورد استفاده (use case)؛ به‌عنوان زبان مدل‌سازی یکپارچه (UML) نمایش داده می‌شود. نمودارهای مورداستفاده نمایشی از چگونگی ارتباط بین کاربر و فعالیت‌ها در سیستم چرخه‌ای فرایند مقتدرسازی الکترونیکی برای ساکنان بافت‌های فرسوده شهری اصفهان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1029 - ارزیابی سطح کیفیت زندگی شهری (مورد مطالعه: شهرک منظریه خمینی شهر)
  سمیرا شاهین
  در قرون اخیر رشد شتابان شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه همراه با رویکردی عینی به توسعه، بر نابسامانی‌های عینی و ذهنی شهرهای جهان سوم افزوده است. بااین‌وجود، پیدایش رویکرد کیفی به مفاهیم توسعه، زمینه را برای طرح موضوع کیفیت زندگی فراهم ساخت. موضوعی که امروزه به معنای قاب چکیده کامل

  در قرون اخیر رشد شتابان شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه همراه با رویکردی عینی به توسعه، بر نابسامانی‌های عینی و ذهنی شهرهای جهان سوم افزوده است. بااین‌وجود، پیدایش رویکرد کیفی به مفاهیم توسعه، زمینه را برای طرح موضوع کیفیت زندگی فراهم ساخت. موضوعی که امروزه به معنای قابل زندگی بودن یک مکان می‌باشد و ارتقای سطح آن نه صرفاً به‌عنوان ابزاری جهت برخورد با پیامدهای نامطلوب حاصل از سیاست‌های مرسوم رشد و توسعه، بلکه به‌عنوان هدف اصلی توسعه مورد تأکید قرارگرفته است. (فرجی و دیگران، 1391: 49). در ایران نیز به دنبال رشد سریع شهرنشینی و سرعت ‌بالای تغییرات بافت‌های شهری، کیفیت محیط‌های شهری کاهش‌یافته و طرح‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در مورد خلق محیط‌های شهری باکیفیت مخصوصا در بافت‌های جدید با توفیق چندانی روبرو نبوده است، به همین دلیل امروزه ارتقای کیفیت زندگی شهری در شهرها و شهرک‌های جدید از مهم‌ترین مسائل مورد توجه برنامه ریزان شهری می‌باشد. از این رو هدف این پژوهش بررسی وضعیت کیفیت زندگی شهری در شهرک منظریه به عنوان شهرکی جدیدالاحداث واقع در شهرستان خمینی شهر و تعیین موثرترین عوامل در شکل‌گیری رضایتمندی یا نارضایتی ساکنین از وضعیت موجود کیفیت زندگی شهری بافت مذکور می‌باشد. روش تحلیل این پژوهش از نوع توصیفى - تحلیلى است. برای گردآوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) و برای سنجش وضعیت کیفیت زندگی شهری در محدوده مورد مطالعه از روش تحلیل عاملی و همچنین آزمون میانگین آماری t-Test استفاده گردیده است بدین صورت که ابتدا با روش T-test وضعیت رضایت از هر متغیر از دید پاسخ‌دهندگان تعیین گردید و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی و نرمال سازی امتیازات آنها، متغیرها در 8 عامل دسته‌بندی و امتیاز هر عامل مشخص گردیده است. نتایج تحلیل حاکی از آن است که بیشترین امتیاز به عامل دسترسی به پایگاه‌های ضروری شهری شامل متغیرهای دسترسی به مراکز تجاری، جایگاه‌های سوخت و پایگاه‌های نیروی انتظامی و کمترین امتیاز به عامل توان مالی ساکنین شامل قیمت زمین، مسکن و اجاره بها اختصاص یافته است. در نهایت نیز وضعیت کلی کیفیت زندگی شهری شهرک مذکور در شرایط فعلی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج بررسی، بیانگر پایین بودن سطح کیفیت زندگی شهری محدوده‌ی مورد مطالعه از دیدگاه ساکنین آن می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1030 - واکاوی پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از افزایش بلندمرتبه‌سازی در کلان‌شهرهای ایران (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  ویدا حسین‌پور حسین اصغری علیرضا پورشیخیان سیده صدیقه حسنی‌مهر
  افزایش سریع جمعیت و کمبود زمین مناسب برای توسعه و از طرف دیگر روشن نبودن سیاست‌های توسعه‌ی شهری در ابعاد کلان و محلی، باعث گردیده که راه‌حل‌های موقتی و موضعی همچون ایجاد ساختمان‌های بلندمرتبه مطرح شود. این ساختمان‌ها با وجود افزایش سرانه‌ی زمین شهری، باعث ایجاد اثرات من چکیده کامل

  افزایش سریع جمعیت و کمبود زمین مناسب برای توسعه و از طرف دیگر روشن نبودن سیاست‌های توسعه‌ی شهری در ابعاد کلان و محلی، باعث گردیده که راه‌حل‌های موقتی و موضعی همچون ایجاد ساختمان‌های بلندمرتبه مطرح شود. این ساختمان‌ها با وجود افزایش سرانه‌ی زمین شهری، باعث ایجاد اثرات منفی در ابعاد مختلف به دلیل عدم طراحی و برنامه‌ریزی مناسب گردیده‌اند. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از پژوهش حاضر بررسی پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از افزایش بلندمرتبه‌سازی در کلان‌شهر تبریز و ارائه‌ی پیشنهادهایی در راستای احداث ساختمان‌های آینده می‌باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (ترکیبی از روش‌های کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق شامل شهروندان منطقه 1، 2 و 5 تبریز و به عبارتی ساکنان پیرامون برج‌های آفتاب در ولیعصر (منطقه 1)، برج‌های آسمان در ائل‌گلی (منطقه 2) و برج‌های مهر در شهرک رشدیه (منطقه 5) می‌باشد که در راستای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده و حجم نمونه 384 نفر تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین پیامدهای کالبدی-محیطی ناشی از بلندمرتبه‌سازی در کلان‌شهر تبریز مربوط به مؤلفه‌های آلودگی هوا، عملکردها و کاربری‌های پیرامون و اثرات بصری می‌باشد. همچنین در بین مؤلفه‌های فرعی مهمترین پیامدها مربوط به کاهش ظرفیت‌پذیری شبکه‌ی معابر، افزایش آلودگی هوا، تحمیل فشار و بار اضافی به تأسیسات و خدمات شهری و گسیختگی بصری بوده که به ترتیب ارزش مدل ساختاری برای آنها 91/0، 85/0، 77/0 و 71/0 می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1031 - تبیین نقش آینده‌پژوهی در توسعه مدیریت شهری مورد مطالعه شهرداری تهران
  پویا امیری محمد ابراهیم عفیفی مرضیه موغلی
  نظام مدیریتی شهر تهران از حیث ساختاری متمرکز است و از حیث کارکردی دارای مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی است. تصویرسازی از آینده شهر بدون تفکر درباره مدیریت امکان‌پذیر نیست. بر این اساس تصویرسازی از آینده حکمرانی شهر یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که به آن پر چکیده کامل

  نظام مدیریتی شهر تهران از حیث ساختاری متمرکز است و از حیث کارکردی دارای مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی است. تصویرسازی از آینده شهر بدون تفکر درباره مدیریت امکان‌پذیر نیست. بر این اساس تصویرسازی از آینده حکمرانی شهر یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که به آن پرداخته شود. هدف پژوهش بررسی نقش آینده‌پژوهی در توسعه مدیریت شهری تهران است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه است. قلمرو مکانی تحقیق، سازمان شهرداری تهران می‌باشد. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از معیارهای ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. با توجه به بررسی سناریوها مدل پیشنهادی ارائه شد. تأکید این مدل استفاده از مشارکت بخش عمومی و بخش مردمی در کنار بخش دولتی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1032 - شهر و عدالت فضایی؛ تحلیلی بر پراکنش شاخص‌های توسعه پایدار در عدالت فضایی شهر: مطالعه موردی مناطق شهر شیراز
  محمد جعفر نامدار اردکانی علی شکور احمد علی خرم بخت
  گسترش شهرنشینی و مسائل و مشکلات خاص زندگی شهری، بیش از پیش ضرورت توجه همه جانبه به راهبردهای سودمند برای بهینه سازی زندگی ساکنان شهرها را الزام ساخته است. در این راستا مفهوم توسعه پایدار شهری به عنوان یک چارچوب مفهومی وسیع در راستای دستیابی به رشد اقتصادی و تأمین عدالت چکیده کامل

  گسترش شهرنشینی و مسائل و مشکلات خاص زندگی شهری، بیش از پیش ضرورت توجه همه جانبه به راهبردهای سودمند برای بهینه سازی زندگی ساکنان شهرها را الزام ساخته است. در این راستا مفهوم توسعه پایدار شهری به عنوان یک چارچوب مفهومی وسیع در راستای دستیابی به رشد اقتصادی و تأمین عدالت اجتماعی حرکت می‌کند. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی توسعه یافتگی شهر شیراز از نظر معیارهای توسعه پایدار شهری "زیست محیطی، بهداشتی درمانی، خدمات شهری و فرهنگی" در غالب 36 شاخص می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی می باشد. جهت تحلیل، ابتدا داده‌ها استانداردسازی شده و در نهایت با بهره گیری از روش موریس مناطق یازدهگانه شهر شیراز رتبه بندی شدند. نتایج پژوهش بر اساس روش موریس نشان داد که از نظر شاخص‌های مورد بررسی منطقه یک و هشت با امتیازهای 49.38و 39.57در رتبه اول و دوم و مناطق، چهار و یازده با امتیازهای 17.86 و 10.39 در جایگاه آخر می‌باشند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید هیچ کدام از مناطق در شرایط بسیار برخوردار و برخوردار قرار نگرفته‌اند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از وجود شکاف بین مناطق یازده گانه شیراز از نظر بهره مندی از شاخص‌های مورد بررسی است و در این بین منطقه یک با توجه به مرکزیت سیاسی و اقتصادی به دلیل وجود امکانات شهری در رتبه اول از نظر توسعه یافتگی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1033 - تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری (مطالعه موردی: شهر روانسر)
  کیومرث ملکی عباس ملک حسینی اقبال پاهکیده یونس ملکی
  در هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات- چکیده کامل

  در هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات-تاسیسات حساس و کاهش آسیب پذیری بحران بکار می‌رود. پژوهش حاضرکه تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری در شهر روانسر است به تاثیر استقرار و بهینه سازی کاربری‌ها و نقش راهبردی پدافند غیر عامل در تاب آوری شهری می پردازد. نوع تحقیق در این مفاله با توجه به ماهیت موضوع توصیفی-تحلیلی است. نتایج حاصل نشان در صورت وقوع سیل در شهر روانسر بیشترین آسیب پذیری در محله گل سفید خواهد بود. شکل گیری بخشی از محله در بستر طغیانی رودخانه و خصوصیاتی نظیر بافت روستایی با تراکم بالای جمعیت، نفوذناپذیر، ریزدانه و عدم پیروی از هرگونه اصول ساخت‌وساز شهری بر دامنه آسیب‌پذیری این محل افزوده است. همچنین محله‌های بهار، بهداری و بلوار به دلیل شیب پایین و بالا بودن سطح ایستابی آب و قرارگیری در مسیر سرچشمه سراب روانسر و محل اتصال رودخانه‌های عاصم آباد از ضلع غربی وخشکه رود از ضلع شمال شرقی قابلیت بالای سیل‌خیزی برخوردارند و تاب آوری کمتری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1034 - استراتژی توسعه شهرهای مرزی با رویکرد سیستمی؛ مطالعه موردی تایباد
  کاظم ذوقی بارانی مریم تک روستا ناصر نصیریان محمدرضا عرب
  با توجه به اینکه مناطق مرزی دارای شرایط و ویژگی‌های خاص جغرافیایی-سیاسی هستند توجه به امر توسعه و آمایش این مناطق از اهمیت بسزایی برخوردار است.هدف: از این تحقیق ارائه راهبردهای توسعه شهری برای شهر مرزی تایباد است. این شهرستان به دلیل ویژگی‌های خاص ژئوپلیتیکی، پیوندهای ف چکیده کامل

  با توجه به اینکه مناطق مرزی دارای شرایط و ویژگی‌های خاص جغرافیایی-سیاسی هستند توجه به امر توسعه و آمایش این مناطق از اهمیت بسزایی برخوردار است.هدف: از این تحقیق ارائه راهبردهای توسعه شهری برای شهر مرزی تایباد است. این شهرستان به دلیل ویژگی‌های خاص ژئوپلیتیکی، پیوندهای فرهنگی با کشور افغانستان، دارا بودن جاذبه‌های طبیعی فرهنگی و .... می‌تواند در کانون تدوین برنامه‌های استراتژیک دولت مرکزی قرار گیرد. و همچنین بررسی استراتژی‌های توسعه شهری تایباد می‌باشد که می‌تواند برای برنامه ریزی و مدیریت مرزی به عنوان الگویی مد نظر قرار گیرد.روش تحقیق: بنابراین این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش میدانی در صدد بررسی راهبردهای توسعه‌ای شهر تایباد است. جامعه آماری 6 متخصصین و خبرگان در حوزه مطالعات مرزی می‌باشند. برای آزمون مدل مفهومی تحقیق از روش دیمتل بهره گرفته شده است.یافته‌های تحقیق: براساس یافته‌های تحقیق متغیرهایی مانند گسترش نقش بخش خصوصی در سرمایه گذاری زیرساخت‌ها، توجه به برنامه ریزی بخشی، استراتژی انسجام منطقه‌ای، پیوند دادن سطح ملی به سطح محلی، گسترش مشارکت‌های خارجی، ایجاد یک صندوق توسعه در سطح شهر، کاهش فقر، تقویت مشارکت در دو سطح رسمی و غیر رسمی و ... در منطقه نشان‌دهنده تعامل بالا و ارتباط سیستمی قوی با سایر متغیرها هستند که نشان دهنده بیشترین میزان اهمیت در توسعه شهر مرزی تایباد می‌باشند.نتیجه گیری: بنابراین می‌توان بیان نمود که برای توسعه شهر مرزی تایباد باید استراتژی‌های توسعه‌ای و سطح پایین به بالا مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1035 - تبیین رابطه جزایر حرارتی شهری و تعدادی از عوامل مورفولوژی شهر با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر اهواز)
  الهه عظیمی رضا اکبری محسن آرمین
  جزیره‌ی حرارتی شهری (UHI)، بیانگر نقش انسان در تغییر محیط زیست است که ممکن است وضعیتی شدید و غیر‌قابل برگشت از تغییرات اقلیمی و محیطی برای شهروندان ایجاد کند. هدف از این پژوهش بررسی رابطه جزایر حرارتی شهری و عوامل مورفولوژی شهری شامل کاربری اراضی، شیب و ارتفاع از سطح در چکیده کامل

  جزیره‌ی حرارتی شهری (UHI)، بیانگر نقش انسان در تغییر محیط زیست است که ممکن است وضعیتی شدید و غیر‌قابل برگشت از تغییرات اقلیمی و محیطی برای شهروندان ایجاد کند. هدف از این پژوهش بررسی رابطه جزایر حرارتی شهری و عوامل مورفولوژی شهری شامل کاربری اراضی، شیب و ارتفاع از سطح دریا با استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در شهر اهواز است. برای این منظور نقشه کاربری اراضی به روش حداکثر احتمال در مناطق 8 گانه شهر اهواز و نقشه‌های ارتفاع از سطح دریا و شیب در محیط نرم‌افزار Arc Map تهیه شد. برای ارزیابی صحت طبقه‌بندی نقشه کاربری اراضی، خطای تصویر طبقه‌بندی شده با یک تصویر مرجع حاوی تعدادی نقاط کنترل زمینی مقایسه گردید. نقشه دمای سطح زمین با استفاده از الگوریتم پنجره مجزا روی مجموعه داده‌های ماهواره لندست 8 در محیط نرم‌افزار ENVI تهیه شد. نتایج نشان داد که نقشه کاربری ارضی تهیه شده دارای ضریب کاپای 86 درصد و صحت و اعتباری مطلوب می‌باشد. در بخش تحلیل رابطه بین کاربری اراضی و جزایر حرارتی، نتایج حاکی از آن است که منطقه هشت شهر اهواز با میانگین دمای 3/43 و منطقه چهار با میانگین دمای 6/32 به ترتیب بیشترین و کمترین دما را به خود اختصاص دادند. با مقایسه درصد طبقات کاربری در مناطق هشت و چهار شهر اهواز می‌توان گفت که کاربری صنعتی باعث افزایش میانگین دمای مناطق شهری و کاربری فضای سبز باعث کاهش میانگین دمای مناطق شهری خواهد شد. مناطق با شیب صفر تا 5/1 درصد دارای میانگین دمای 34 درجه و مناطق با شیب 10 تا 37 درصد دارای میانگین دمای 41 درجه سانتی گراد هستند. در مناطق شهری دارای ارتفاع پایین‌تر از سطح دریا و مناطق شهری با ارتفاع 64 تا 80 متر از سطح دریا میانگین دمای به ترتیب 34 و 41 درجه سانتی‌گراد است. با توجه به تغییرات کم شیب و ارتفاع از سطح دریا در شهر اهواز و اینکه بخش زیادی از شهر در مناطق مسطح و کم ارتفاع قرار دارد، می‌توان گفت وجود صنایع حرارت‌زا می‌تواند عامل اصلی افزایش دمای سطحی شهر اهواز باشد که به عنوان یک راهکار در راستای برنامه‌ریزی شهری باید صنایع مذکور به مرور زمان به خارج از شهر منتقل شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1036 - واکاوی مطلوبیت کیفی فضاهای شهری در ارتباط با الگوی تفکیک اراضی در شهر اردبیل (محله نیار با الگوی ترکیبی (شطرنجی- ارگانیک))
  عطا غفاری گیلانده سمیرا سعیدی زارنجی
  ایجاد فضاهای سکونتی با کیفیت، پیش نیاز هر مجتمع زیستی محسوب می‌گردد. توسعه‌هایی که جهت شکل‌گیری سکونتگاه‌ها انجام می‌گیرد، زمانی می‌توانند موفق باشند و به هدف غایی خود که دستیابی به کیفیت بالای زندگی است، دست یابند که از ابتدا طرح درستی برایشان تهیه شده و توسعه بر مبنای چکیده کامل

  ایجاد فضاهای سکونتی با کیفیت، پیش نیاز هر مجتمع زیستی محسوب می‌گردد. توسعه‌هایی که جهت شکل‌گیری سکونتگاه‌ها انجام می‌گیرد، زمانی می‌توانند موفق باشند و به هدف غایی خود که دستیابی به کیفیت بالای زندگی است، دست یابند که از ابتدا طرح درستی برایشان تهیه شده و توسعه بر مبنای آن انجام و همسو با آن پیش رود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین کیفیت فضای شهری و الگوی تفکیک اراضی در شهر اردبیل( محله نیار با الگوی ترکیبی(شطرنجی- ارگانیک)) می‌باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و براساس مدل‌یابی معادلات ساختاری است. گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه با 6 شاخص(دسترسی، فضایی و کالبدی، حمل و نقل، آسایش روانی، امنیت، لذت از محله) و 35 گویه بر مبنای پاسخ‌های ساکنان محله نیار در شهر اردبیل و با حجم نمونه 120 نفر انجام شد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزارهای SPSS , Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل ضریب مسیر و آزمونt تک نمونه‌ای نشان داد که متغیرهای( امنیت در شب، ایمنی در فضای باز، دسترسی به خدمات، میزان سرعت اتومبیل‌ها در محله، فضا برای پارک اتومبیل، فضای الهام بخش در محله، فضای باز مشترک بین خانه و همسایگان جهت بازی کودکان، آسایش روانی، میزان فضای باز عمومی، پارک کردن اتومبیل افراد غریبه جلو منزل، تنوع گیاهی در پارک، و یکپارچگی و پیوستگی نمای ساختمان‌ها در محله) بیشترین مقدار آماره را به خود اختصاص داده‌اند که به ترتیب(97/1، 18/2، 58/2، 07/2، 85/4، 64/13، 35/2، 27/2، 25/11، 12/2، 18/5، 28/2، 32/2) و مابقی متغیرها اثر کمتری دارند که نشان‌دهنده نارضایتی مردم این محله از کیفیت فضای شهری می‌باشد. همچنین براساس نتایج آزمون پیرسون همبستگی مثبت و معناداری بین متغیر الگوهای تفکیک اراضی و کیفیت فضای شهری وجود دارد. سطح معنی‌داری به دست آمده (024/0) بوده که این رابطه با توجه به همبستگی(466/.) از نوع همبستگی هم جهت و قوی می‌باشد. بنابراین با شناسایی و ارزیابی شاخص‌های کیفیت فضای شهری با توجه به الگوی تفکیکی از نظر شهروندان، مدیران شهری می‌توانند شرایط و کیفیت محیطی ساکنان را ارتقا و بهبود بخشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1037 - شناسایی و ارزیابی ‌اصناف شهرهای ساحلی از منظر رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بیماری کووید19 با استفاده از مدل واسپاس (مورد مطالعه: بندر ماه‌شهر)
  ماجده عبادی عباس معروف نژاد محسن آقایی جوبنی
  اصناف و صاحبان حرف و در کل بازار یکی از ریشه دارترین نهادهای شهری و در واقع ستون فقرات و شالوده زندگی اقصادی مردم به حساب می‌آیند. با شکل‌گیری ویروس کرونا که برای اولین بار در شهر ووهان چین در سال 2019 شناسایی شد، نهاد بازار و اصناف با رعایت پروتکل‌های بهداشتی سعی در پی چکیده کامل

  اصناف و صاحبان حرف و در کل بازار یکی از ریشه دارترین نهادهای شهری و در واقع ستون فقرات و شالوده زندگی اقصادی مردم به حساب می‌آیند. با شکل‌گیری ویروس کرونا که برای اولین بار در شهر ووهان چین در سال 2019 شناسایی شد، نهاد بازار و اصناف با رعایت پروتکل‌های بهداشتی سعی در پیشگیری و کاهش اپیدمی فراگیر این ویروس داشته‌اند. نظر به اهمیت موضوع، این پژوهش به شناسایی و ارزیابی‌ مطلوبیت ‌اصناف شهرهای ساحلی از منظر رعایت پروتکل‌های بهداشتی دربیماری کووید-19 با استفاده از 25 شاخص در 18 صنف شهر بندر ماه ‌شهر پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق، پیمایشی- ارزیابی با تاکید بر پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شامل صاحبان صنوف و حجم نمونه برحسب فرمول کوکران362 نفر می‌باشد. به منظور بررسی نرمال بودن توزیع داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و جهت بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از آزمونt تک نمونه‌ای استفاده شده است. همچنین وزن‌دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی‌شانون و رتبه‌بندی اصناف با استفاده از مدل واسپاس صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش حاصل از نتایج آزمون t تک نمونه‌ای نشان می‌دهد: وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بین اصناف و همچنین نظارت مستمر بازرسین اتحادیه برآنها به ترتیب‌با مقدارآماره آزمون برابر 009/1 و 43/4 درسطح متوسط است. همچنین نتایج حاصل از رتبه‌بندی مولفه‌های انتخابی پژوهش در بین اصناف با استفاده از مدل واسپاس، نشان می‌دهد؛ صنف خواربارفروشان با امتیاز 625/0، رتبه اول وصنوف: خیاطان-آرایشگاه زنانه(425/0)، اغذیه فروشی‌ها(313/0) در رتبه‌های دوم و سوم و صنف لاستیک و باطری فروشان در رده‌ی آخر با امتیاز 082/0 قرار گرفته‌ است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1038 - کاربست رویکرد آینده‌پژوهی در میزان تحقق پذیری اهداف طرح‌های توسعه شهری (مورد مطالعه: طرح جامع شهر نورآباد ممسنی)
  احمد رضایی مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفی
  طرح‌های جامع شهری به عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آنها در راستای اصول توسعه پایدار می‌ چکیده کامل

  طرح‌های جامع شهری به عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آنها در راستای اصول توسعه پایدار می‌باشد. پرداختن بـه این مبحـث، به عنوان ابزاری مهم در راستای سنجش موفقیت و تحقق&lrm;پذیری پیشنهادهای طرح جـامع بـه شمار می‌رود و به برنامه‌ریزان کمک می&lrm;کند بهتر با مشکلات تهیه و تدوین طرح‌های جامع، آشنا شوند. هدف این رساله ارزیابی تحقق&lrm;پذیری پیشنهادهای اصلی و تأثیرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش‌پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی صورت گرفته‌است. در این پژوهش نیروهای پیشران با توجه به نظر کارشناسان، و سپس با استفاده از نرم‌افزار آینده‌پژوهی (Micmac) بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت‌بندی‌شده است. برای نوشتن سناریوهای محتمل از نرم&lrm;افزار سناریونگاری ویزارد استفاده شده است. ده عامل در ستون اثرگذاری مستقیم مشخص شده‌اندکه بیشترین نقش را در تحقق&lrm;پذیری طرح جامع شهر نورآباد داشته‌اند. در وضعیت سناریوهای بدست آمده، وضعیت نامطلوب بر نقش مطلوب برتری دارد. در کل از 100 درصد حالت بررسی شده، حدود 20 درصد از وضعیت‌ها دارای حالت خوش‌بینانه، 22 درصد حالت وضعیت ایستا و 58 درصد حالت دارای وضعیت بدبینانه می&lrm;باشند. سناریوی بدست آمده، سناریوی شماره یک می&lrm;باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1039 - بررسی نقش مراکز اجتماعی تاریخی شهری بر هویت شهرهای تاریخی (نمونه موردی شهر شیراز)
  آرش دیده روشن حامد مضطرزاده
  شهر پدیده‌ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت‌های قدیمی آن تجلی می‌یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل‌های گذشته است و گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دا چکیده کامل

  شهر پدیده‌ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت‌های قدیمی آن تجلی می‌یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل‌های گذشته است و گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دارای ارزش‌های معماری و مفاهیم متعددی هستند. که بایسته است موضوع تحقیق‌های دامنه دار و عمیقی جهت بازشناخت این مفاهیم و تداومشان، قرار گیرد. این مطالعه مبتنی بر رویکرد مطالعه موردی با تمرکز بر بازآفرینی شهری در مرکز تاریخی شهر شیراز است. از آنجایی که پروژه ساختی انجام نشده است، این پژوهش بیشتر بر جنبه‌های فیزیکی هویت شهری تمرکز خواهد کرد تا ابعاد اجتماعی آن. تحقیقات تجربی از یک کار میدانی جامع که از طریق چندین بازدید از سایت انجام شده است. این مقاله استدلال می‌کند که یکی از راه‌های بازیابی هویت شهری مراکز اجتماعی تاریخی شهری شیراز، بازگشت به ریشه‌های اولیه آن و تلاش برای حفظ آنها در مواجهه با محیط‌‌های نوظهور است. این پژوهش با بررسی مراکز اجتماعی تاریخی شهر شیراز، تجربه جدیدی را در ایجاد هویت شهری امروزی با الهام از گذشته مورد توجه قرار می‌دهد. نتایج حاصل از این بخش نشان می‌دهد که عناصر و مولفه‌های معماری بافت تاریخی شهر شیراز در شاخص تداوم دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که معرف معنای صریح بافت تاریخی این شهر می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1040 - تحلیلی بر کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه با اپیدمی کووید-19
  محمدتقی حیدری شهرام محمدی عظیم علی شائی
  گسترش ویروس کووید-19 و پیامدهای ناخواسته آن به مثابه زنگ خطری بر سبک جاری زندگی شهری تلقی می‌گردد. اهمیت این موضوع در حوزه شهرسازی در قالب امکان رعایت فاصله اجتماعی بین شهروندان در فضاهای شهری متبلور شده است. رعایت فاصله فیزیکی بین شهروندان در حال حاضر به عنوان موثرترین چکیده کامل

  گسترش ویروس کووید-19 و پیامدهای ناخواسته آن به مثابه زنگ خطری بر سبک جاری زندگی شهری تلقی می‌گردد. اهمیت این موضوع در حوزه شهرسازی در قالب امکان رعایت فاصله اجتماعی بین شهروندان در فضاهای شهری متبلور شده است. رعایت فاصله فیزیکی بین شهروندان در حال حاضر به عنوان موثرترین راهکار جلوگیری از گسترش هرچه بیشتر ویروس کووید-19 و اپیدمی‌های مشابه شمرده می‌شود. این مهم نشان از نقش هر چه بیشتر محیط‌های شهری در کنترل و مدیریت منابع انسانی دارد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه موثر با اپیدمی کووید-19می‌باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و از ابزار پرسشنامه جهت جمع‌آوری اطلاعات سود برده شده است. تعداد افراد نمونه آماری جهت گردآوری داده‌ها برابر با 152 از شهروندان زنجانی حاضر در محدوده مرکزی شهر زنجان می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل معادلات ساختاری استفاده گردیده و از نرم‌افزارهای SPSS و Amos Graphics سوده برده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که می‌توان مؤلفه‌های جذابیت فعالیتی کاربری‌ها، جذابیت زمانی کاربری‌ها، اوقات فعالیت کاربری‌ها در طول شبانه‌روز، تمرکز غیرضروری کاربری‌ها و تنوع کاربری‌ها را در کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه با اپیدمی کووید-19 موثر دانست. بر این اساس با ترکیبی مناسب از کاربری‌های موجود می‌توان به ارتقای کیفیت محیط عملکردی در مواجهه با اپیدمی کووید-19 از طریق کاهش میزان شلوغی و ازدحام جمعیت در محدوده مرکزی شهر زنجان نائل آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1041 - تبیین نظریه‌های انتقادی شهری در واکاوی اثرات انباشت سرمایه بر ساختار فضایی شهرها (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
  پویان مذهب سعید پیری حمید رضا صباغی علیرضا استعلاجی
  از دهه 70 میلادی با چرخش سرمایه داری صنعتی - تولیدی به سرمایه داری مالی تحت فرآیند جهانی‌سازی و همگام با رویکردهای نئولیبرالیستی، شهرهای جهانی شاهد سرازیر شدن سرمایه جهت انباشت و بازتولید آن در فضاهای خود می‌باشند. این حرکت سرمایه از بخش تولید به فضا سبب شده است تا ساخت چکیده کامل

  از دهه 70 میلادی با چرخش سرمایه داری صنعتی - تولیدی به سرمایه داری مالی تحت فرآیند جهانی‌سازی و همگام با رویکردهای نئولیبرالیستی، شهرهای جهانی شاهد سرازیر شدن سرمایه جهت انباشت و بازتولید آن در فضاهای خود می‌باشند. این حرکت سرمایه از بخش تولید به فضا سبب شده است تا ساختار فضایی شهرها دچار تغییرات گسترده‌ای در ابعاد فضایی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خود بشوند. پیامدهای خصوصی سازی و تجاری سازی فضاهای عمومی شهرها در جهت بازتولید هرچه بیشتر سرمایه و رقابت‌های فضایی و قطبی شدن فضا را می‌توان حاصل اعمال چنین نگرشی‌هایی به حساب آورد. در مقابل این تفکر غالب، نظریه‌های انتقادی شهری بر اساس نقد بنیادین این رویکردها و تبیین علل ریشه‌ای مشکلات و پیامدهای حاصل از این سیاست‌ها بر فضاهای شهری شکل گرفته است. این پژوهش با نگرشی بنیادین و اتخاذ روشی توصیفی، تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای از طریق تحلیل‌های کیفی از منظر نظریه‌های انتقادی شهری و نیز با به کارگیری تحلیل‌های مکانی (GIS) نسبت به داده‌های به دست آمده از ناحیه مورد مطالعه کوشش کرده است تا از این طریق به تبیین نظریه‌های انتقادی شهری نسبت به شکل‌گیری ساختار فضایی شهرهای تحت انباشت سرمایه و اثرات آن بر کلانشهر تهران بپردازد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که کلانشهر تهران هم از لحاظ برنامه‌های توسعه شهری و هم در سیاست‌ورزی‌های مدیریت شهری تا اندازه قابل تاملی تحت اثرات این رویکردهای سرمایه محور و مسلط بر ساختار فضایی شهرها قرار گرفته است که به دنبال آن با مسائل فضایی غامضی همچون قطبی شدن ساختارهای کالبدی و اجتماعی فضاهای مناطق 22 گانه شهر، کالایی شدن مسکن، بورس بازی زمین و مستغلات در بازار آزاد، تغییر کاربری و تراکم فروشی گسترده، ناعدالتی فضایی و در آخر مدیریت شهری سود محور همراه بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1042 - برنامه ریزی محرک های توسعه در باز آفرینی شهری؛ (محله مورد مطالعه: گورتان اصفهان)
  صبا محمد علیزاده حمید صابری
  هدف از این پژوهش برنامه‌ریزی محرک‌های توسعه در بازآفرینی شهری در سطح محله گورتان با رویکردی از نظر هدف توسعه‌ای- کاربردی و از نظر روش‌شناسی پژوهش، توصیفی- تحلیلی متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد. جهت شناسایی شاخص‌های مفهومی تبیین‌کننده اصلی بازآفرینی و محرک‌ چکیده کامل

  هدف از این پژوهش برنامه‌ریزی محرک‌های توسعه در بازآفرینی شهری در سطح محله گورتان با رویکردی از نظر هدف توسعه‌ای- کاربردی و از نظر روش‌شناسی پژوهش، توصیفی- تحلیلی متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد. جهت شناسایی شاخص‌های مفهومی تبیین‌کننده اصلی بازآفرینی و محرک‌های توسعه شهری از روش اسنادی هدفمند استفاده شد. جامعه نمونه کلیه ساکنین بالای 15 سال محله گورتان(2917) می‌باشند، که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی تعداد386 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پژوهش حاضر با بهره-گیری از روش‌های آماری همچون تحلیل واریانس یکطرفه، T تک نمونه‌ای، تحلیل رگرسیون، Tدوگروه مستقل و معادلات ساختاری از طریق نرم افزارSmart PLS؛ به تحلیل و ارزیابی مؤلفه‌های بازآفرینی در 4 بعد(اجتماعی-فرهنگی، کالبدی، اقتصادی و زیست محیطی) و محرک‌های توسعه در سه مقیاس( پروژه‌های بزرگ، متوسط و خرد) پرداخته است. یافته‌های حاصل از نتایج الویت‌بندی ابعاد مؤثر در بازآفرینی و ابعاد محرک‌های توسعه در محله گورتان نشان داد؛ که بعد کالبدی(220/6) در رتبه اول اهمیت، بعد اقتصادی(134/5) در رتبه دوم، بعد زیست محیطی(862/2) در رده‌های بعدی اهمیت قرار دارند. همچنین متغیر کلی محرک‌های توسعه 060/3 بر متغیر بازآفرینی شهری تأثیرگذار است. نتایج نشان می‌دهد، که ارتباط بالایی بین مؤلفه‌ها و شاخص‌های پروژه‌های محرک توسعه(545/0R=)، نقش آن‌ها بر جوانب و ابعاد مختلف بازآفرینی شهری در محله گورتان وجود دارد؛ و پروژه‌های محرک توسعه در مقیاس متوسط(482/0 =Beta) نقش بیشتری بر بازآفرینی محله گورتان دارد. همچنین اهمیت برنامه‌ریزی مشارکتی در تقویت محرک‌های توسعه در محله گورتان پس از انجام مصاحبه‌های عمیق با متخصصین امر مورد تأیید قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1043 - بررسی تاثیر هویت شهری بر پایداری اجتماعی، اقتصادی و کالبدی محلات شهر اصفهان (مطالعه موردی: مناطق 3 و 7)
  رویا تیموری مهری اذانی مهدی مومنی حمید صابری
  امروزه هویت شهری با تقویت مولفه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و دلبستگی به مکان؛ نقش مهمی در پایداری محله ها و کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد. از این رو بررسی و تاثیر مولفه های هویت شهری بر پایداری محلات شهر اصفهان یک ضرورت است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر هویت چکیده کامل

  امروزه هویت شهری با تقویت مولفه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و دلبستگی به مکان؛ نقش مهمی در پایداری محله ها و کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد. از این رو بررسی و تاثیر مولفه های هویت شهری بر پایداری محلات شهر اصفهان یک ضرورت است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر هویت شهری بر مولفه های پایداری شهری شامل پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی محلات در شهر اصفهان می باشد. جامعه آماری تحقیق را ساکنان مناطق و 3 و 7 شهر اصفهان تشکیل می دهند که براساس فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید که در نهایت تعداد 400 پرسشنامه به روش طبقه بندی شده توزیع گردید. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین در راستای تجزیه و تحلیل استنباطی داده‌ها و جهت آزمون فرضیه‌ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری بر مبنای حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار SMART PLS انجام گردیده است و به منظور بررسی فرضیات دارای متغیر میانجی، از آزمون سوبل جهت بررسی معناداری تأثیر میانجی یک متغیر در رابطه بین دو متغیر دیگر استفاده می‌گردد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که هویت شهری بر پایداری محلات شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین تاثیر هویت شهری بر ابعاد پایداری محلات شهری یعنی پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی مورد تایید قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1044 - اندیشه حق به شهر؛ تحولی مفهومی و بنیادین در مبارزات شهری برای زندگی خوب شهری مطالعه موردی: تحلیل تطبیقی مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه
  مرتضی بخشی گرمی میثم ساکت حسنلوئی عاطفه قنبری مریم حیدری فنونی
  امروزه مفهوم حق به شهر واکنشی به روند پرشتاب توسعه شهری نامتعادل و طرح‌های کمتر اندیشیده شده برنامه‌ریزی شهری جهت تحقق پذیری و دستیابی به شهری قابل زیست، پویا و پایدار می‌باشد. شهروندمدارتر کردن بستر زندگی شهری، عدالت شهری، شهرسازی عدالت محور و دموکراسی شهری مسائل اساسی چکیده کامل

  امروزه مفهوم حق به شهر واکنشی به روند پرشتاب توسعه شهری نامتعادل و طرح‌های کمتر اندیشیده شده برنامه‌ریزی شهری جهت تحقق پذیری و دستیابی به شهری قابل زیست، پویا و پایدار می‌باشد. شهروندمدارتر کردن بستر زندگی شهری، عدالت شهری، شهرسازی عدالت محور و دموکراسی شهری مسائل اساسی برنامه‌ریزی شهری امروزی بوده که رویکرد حق به شهر از طریق اعمال تغییرات اجتماعی-فضائی شهر به تحقق آن‌ها می‌پردازد. پژوهش حاضر با هدفی کاربردی-توسعه‌ای و ماهیتی توصیفی-تحلیلی سعی دارد تا با اتخاذ پیش‌زمینه‌ای انسان‌مدارانه، به ارزیابی میزان تحقق شاخص‌های حق به شهر در هر یک از مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه بپردازد. شیوه‌های مورد استفاده در گردآوری و تحلیل اطلاعات، بهره‌گیری از روش‌های سندگزینی و کتابخانه‌ای، شناسایی میدانی و مصاحبه (حجم نمونه هدفمند) و استفاده از تکنیک‌های آنتروپی شانون و کوپراس در تحلیل کمی می‌باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که مناطق 2 و 4 شهر ارومیه به ترتیب بیشترین و کمترین سطح سازگاری و مطلوبیت را به خود اختصاص داده‌اند. در نهایت جهت دستیابی به شرایطی مناسب در حوزه برنامه‌ریزی شهری، به ارائه پیشنهاداتی منسجم و هدفمند پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1045 - بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
  سجاد پودینه معصومه حافظ رضازاده غلامرضا میری
  حکمروایی شهری در پی آن است تا نقش دولت را در حد هماهنک‌کننده و پاسدار قوانین محدود کند و از دخالت مستقیم آن در تصمیم‌گیری‌ها، اداره و اجرای امور مربوط به زندگی روزمره مردم بکاهد. هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری زاهدان است. روش تحقیق چکیده کامل

  حکمروایی شهری در پی آن است تا نقش دولت را در حد هماهنک‌کننده و پاسدار قوانین محدود کند و از دخالت مستقیم آن در تصمیم‌گیری‌ها، اداره و اجرای امور مربوط به زندگی روزمره مردم بکاهد. هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهری زاهدان است. روش تحقیق پژوهش، توصیفی - تحلیلی و براي گردآوري اطلاعات موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و میدانی (ابزار پرسشنامه) استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر زاهدان شامل 592968 نفر تشکیل می‌دهند. حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران 360 نفر محاسبه و پرسشنامه پژوهش متناسب با جمعیت هر منطقه به روش تصادفی ساده در سطح منطقه‌ها تکمیل شد. جهت مقایسه زوجی هر یک از شاخص‌های حکمروایی خوب شهری، پس از اخذ نظر 17 نفر از کارشناس متخصص که از شناخت کامل نسبت به شهر مورد مطالعه برخوردار هستند، با استفاده از مدل ا. اچ. پی فازی به وزن‌دهی هر یک از شاخص‌ها اقدام گردیده است. جهت تحلیل داده‌های گردآوری شده از نرم‌افزار SPSS و آزمون تی تک‌نمونه‌ای و مدل تاپسیس فازی استفاده گردیده است. یافته‌ها نشان داد که شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق شهر زاهدان در وضعیت نامطلوب قرار دارند. همچنین، نتایج به دست آمده از اولویت‌بندی مناطق پنج‌گانه شهر زاهدان با مدل تاپسیس فازی (Fuzzy Topsis) از نظر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری نشان می‌دهد که منطقه 1 با وزن 818/0 در رتبه اول جای دارد. منطقه 4 با وزن 000/0 در رتبه پنجم و آخر قرار دارد. منطقه 2 با وزن 722/0، منطقه 5 با وزن 636/0 و منطقه3 با وزن 289/0 به ترتیب در رتبه‌های دوم تا چهارم از نظر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1046 - تحلیل توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان
  محمد حسن یزدانی عطا غفاری گیلانده احمد آفتاب
  عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه‌ها از مهمترین چالش‌های توسعة شهرنشینی و نظام شهری در ایران است. با توجه به اینکه عدم تعادل در توزیع جمعیت زمینه‌ساز نابرابری در سایر بخش‌ها نظیر فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطا چکیده کامل

  عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه‌ها از مهمترین چالش‌های توسعة شهرنشینی و نظام شهری در ایران است. با توجه به اینکه عدم تعادل در توزیع جمعیت زمینه‌ساز نابرابری در سایر بخش‌ها نظیر فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطالعۀ وضع موجود و بررسی روند طی شده در این رابطه می‌باشد. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نحوه توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان و تحولات آن در پنجاه و پنج سال گذشته (90 &ndash; 1335) است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از شاخص موران و تکنیک‌ها و شاخص‌های نخست شهری، تمرکز و تعادل مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه، شامل شهرهای استان‌های آذربایجان‌غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل (124 شهر) می‌باشد نتایج حاصل از شاخص موران، توزیع تصادفی مراکز شهری و جمعیت شهری را در منطقه آذربایجان نشان می‌دهد. همچنین نتایج پژوهش بیانگر این است که همواره تعادل در منطقه رو به افزایش بوده و فاصله شهرهای بزرگ با شهرهای میانی و کوچک در طول زمان، در کل سیستم شهری کاهش یافته است. علاوه بر این، حرکت به سمت توزیع مطلوب جمعیت شهری در منطقه و بازگشت به شرایط تعادل در سلسله مراتب نظام سکونتگاهی شهرهای منطقه آذربایجان مشاهده می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1047 - تعیین معیارها و سنجش وضعیت تاب آوری کاربری اراضی شهری در منطقه 22 شهر تهران
  ال ناز رضایی اسماعیل صالحی اکرم الملوک لاهیجانیان امیرهوشنگ احسانی
  دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی&ndash; اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسی چکیده کامل

  دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی&ndash; اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی‌تر شده است. در سال‌های اخیر رشد بی‌رویه و شتابان شهرها، مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها عدم آمادگی لازم در صورت وقوع بلایای طبیعی در کلان شهر ها می باشد. به منظور جلوگیری از این امر، سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری از اهمیت بسیاری برخوردار است(اکبری مطلق، م 1393).هدف کلی از مقاله حاضر، بدست آوردن عوامل موثر در میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری و تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها و شاخص های منطقه 22 شهر تهران می باشد.روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی و ماهیت آن کاربردی است. در این مقاله ابتدا مبانی نظری از طریق جمع آوری اطلاعات و مطالعات اسنادی صورت پذیرفت. در ادامه در جهت سنجش میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، معیار ها , و شاخص های تاب آوری بر اساس رویکرد دلفی و بررسی پژوهش های متعدد و شرایط حاکم بر منطقه تعیین شد. پس از تدوین مدل مفهومی تاب آوری کاربری اراضی در منطقه، به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص در زمینه برنامه ریزی و مدیریت شهری ، مقایسات زوجی شاخص ها انجام شد. در ادامه به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت تاب آوری در چهار بعد تعریف شده ساختاری-طبیعی، ساختاری &ndash;کالبدی، اجتماعی-اقتصادی-فرهنگی و فضایی-عملکردی به ترتیب54/0، 20/0 ، 069/0 و 193/0 است. که نشان از وضعیت تاب آوری نسبتاً قابل قبول در منطقه است. که معیار ساختاری-طبیعی بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1048 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدوی سطحی و دمای سطح زمین مطالعه موردی: شهرهای ساری تا چالوس
  عباس ابراهیمی طاهر صفرراد غلامرضا جانبازقبادی
  تغییر کاربری اراضی شهرها منجر به تغییر آلبیدو و دمای سطح‌زمین می‌شود. آلبیدو سطحی نقش مهمی در بودجه انرژی سطح زمین و اقلیم ایفا می‌کند. این مقاله تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدو و دمای سطح‌زمین را بررسی می‌کند. بدین منظور از ۳ تصویر ماهواره‌ای لندست ۵ و ۸ برای چکیده کامل

  تغییر کاربری اراضی شهرها منجر به تغییر آلبیدو و دمای سطح‌زمین می‌شود. آلبیدو سطحی نقش مهمی در بودجه انرژی سطح زمین و اقلیم ایفا می‌کند. این مقاله تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدو و دمای سطح‌زمین را بررسی می‌کند. بدین منظور از ۳ تصویر ماهواره‌ای لندست ۵ و ۸ برای ماه آگوست، سال‌های ۱۹۹۸،۲۰۱۰ و ۲۰۱۷ محدوده شهرهای ساری تا چالوس استفاده شد. ویژگی‌های حرارتی شهری با بررسی روابط بین دمای سطح زمین (LST) و شاخص تفاوت نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) و شاخص تفاوت نرمال شده مناطق ساخته‌شده (NDBI) تجزیه‌وتحلیل شد. ارتباط معکوس و معنادار بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی و ارتباط مستقیم و معنادار بین دمای سطح زمین با هر یک از متغیرهای آلبیدو (Albedo) و شاخص اراضی ساخته‌شده نشان داده شد. طی سال های 1978 تا 2017، اراضی انسان‌ساخت که سطوح نفوذناپذیر را شکل می‌دهند جایگزین سطوح طبیعی و نفوذپذیر شده‌اند به عبارت دیگر کاهش شاخص پوشش گیاهی و افزایش شاخص اراضی ساخته‌شده و آلبیدو در منطقه مورد مطالعه مشاهده شده است تغییرات رخ‌داده در پوشش سطح زمین به‌صورت افزایش دمای سطح زمین در شهرها نمود پیداکرده است. ارتباط بین تفاوت نرمال شده پوشش گیاهی و دمای سطح زمین نسبتاً ضعیف است، اما همبستگی مثبت و قوی بین آلبیدو، اراضی ساخته‌شده و دمای سطح زمین وجود دارد. افزایش اراضی ساخته‌شده با افزایش آلبیدو و افزایش دمای سطح زمین هم‌راستا بوده است. افزایش ساخت‌وساز در شهرها به‌واسطه افزایش سطوح نفوذناپذیر منجر به افزایش آلبیدو و متعاقب آن افزایش دمای سطحی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1049 - ارزیابی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی(مطالعه موردی: شهر اصفهان)
  محمد ابراهیم عفیفی خلیل علی نژاد مرضیه موغلی
  جهت گسترش اصولی شهرها، شناخت ویژگی های محیط ضرورت دارد و می توان قدم های موثر در مکان گزینی ساختمان ها و گسترش شهرها برداشت. در این پژوهش ابتدا معیارهای پهنه بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت‌ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی در شهر اصفهان، تعیین گردید. سپس معیار چکیده کامل

  جهت گسترش اصولی شهرها، شناخت ویژگی های محیط ضرورت دارد و می توان قدم های موثر در مکان گزینی ساختمان ها و گسترش شهرها برداشت. در این پژوهش ابتدا معیارهای پهنه بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت‌ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی در شهر اصفهان، تعیین گردید. سپس معیارها از نظر سیستم مختصات و صحت داده بررسی شد. جهت ارزیابی ارزش معیارها نسبت به یکدیگر از مدل AHP استفاده شد. مقایسه زوجی معیارها نشان داد گسل‌ها با وزن 0.420 بیشترین نقش را از نظر کارشناسان در توسعه شهر داشته و معیار فاصله از جاده با وزن 0.072کمترین تاثیر را از نظر کارشناسان داشته است. در نهایت وزن‌های به دست آمده در لایه‌ها اعمال گردید. نقشه پهنه بندی نهایی معیارها با مدل AHP نشان داد، در 30287 هکتار از مساحت محدوده مطالعاتی استعداد توسعه خیلی زیاد وجود دارد. این مناطق در مرکز شهر و مناطق با شیب کم و ارتفاع کم و نزدیکی رودخانه واقع گردیده اند. مناطق با استعداد خیلی کم 1020 هکتار بوده که در شمال غرب، شرق، و جنوب محدوده مورد بررسی مشاهده شده است. نتایج طبقه بندی تصاویر ماهواره ای سال‌های 2000 تا 2020 نشان داد مساحت مناطق بایر و انسان ساخت 1319.15و 4744.44 هکتار افزایش و مساحت زراعت و سایر کاربری‌ها 4370.1 و 1831.03 هکتار کاهش یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1050 - ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری محیطی شهر کنارک در برابر سیلاب‌های ناشی از طوفان‌های حاره‌ای با تأکید بر آینده‌پژوهی
  ابراهیم فروزان مهر آزاده اربابی سبزواری فاطمه ادیبی سعدی نژاد
  امروزه تاب‌آور بودن شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به یکی از مباحث مهم در مدیریت شهری تبدیل شده است. از طرفی توجه به این موضوع با نگاه آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی را برای بهبود وضعیت آینده راحت‌تر کرده است، از همین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری شهر کنارک چکیده کامل

  امروزه تاب‌آور بودن شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به یکی از مباحث مهم در مدیریت شهری تبدیل شده است. از طرفی توجه به این موضوع با نگاه آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی را برای بهبود وضعیت آینده راحت‌تر کرده است، از همین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری شهر کنارک در برابر مخاطرات ناشی از طوفان‌های حاره‌ای و با رویکرد آینده‌پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت از نوع روش اکتشافی است، برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه خودساخته) بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان و نخبگان مربوطه بودند که با توجه به اهداف پژوهش و برای دستیابی به الگوی مطلوب با رویکرد آینده‌پژوهی از طریق مصاحبه با نخبگان و کارشناسان و با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند (به صورت از پیش تعیین شده)، انجام گرفت که در نهایت تعداد 15 نفر بدست آمد. برای شناسایی پیشران‌های کلیدی از روش تحلیل ساختاری )اثرات متقابل) در قالب نرم افزار MICMAC همچنین برای سناریونویسی از نرم‌افزار Senario Wizard استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺮان کانال جمع‌آوری آب‌های سطحی ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را از ﻃﺮﯾﻖ آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﺧﻮد (ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﺘﻤﻞ) ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ ﭘﯿﺸﺮانﻫﺎ در ﺗﻌﯿﯿﻦ آﯾﻨﺪهﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﺧﻮاﻫﻨﺪ بود و ﭘﯿﺸﺮان تغییر نظام ساختار سازمان‌ها ﺑﺮاﺳﺎس ارﺗﺒﺎط آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را از ﺳﺎﯾﺮ آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ است. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﭘﯿﺸﺮان‌های نقشه پهنه‌بندی سیلاب، سامانه هشدار زودهنگام مخاطرات طبیعی و سامانه مکانی (GIS) و آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ آن ﺟﺰء ﭘﯿﺸﺮانﻫﺎی ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1051 - ارزیابی ارتباط کاربری اراضی شهری و جزایر حرارتی، مطالعه موردی: شهر بیابانی یزد
  کمال امیدوار سعیده موید فر مهران فاطمی مهدی نارنگی فرد
  جزایر حرارتی شهری یکی از معمول ترین پدیده های اقلیمی شهری است که در آن بعضی از مناطق شهری به ویژه مراکز شهرها چند درجه از مناطق اطراف خود گرمتر می شوند. مطالعه این پدیده و بررسی ساز وکار آن برای برنامه ریزی های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. این تحقیق از نظر روش تحلیلی و چکیده کامل

  جزایر حرارتی شهری یکی از معمول ترین پدیده های اقلیمی شهری است که در آن بعضی از مناطق شهری به ویژه مراکز شهرها چند درجه از مناطق اطراف خود گرمتر می شوند. مطالعه این پدیده و بررسی ساز وکار آن برای برنامه ریزی های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. این تحقیق از نظر روش تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و با هدف بررسی تاثیر کاربری ها بر روی حرارت شهر بیابانی یزد انجام شده است. برای تحلیل این رابطه از تصاویر سال 2005 و 2015 ماهواره Terra سنجنده Aster استفاده شده است. نتایج بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که گسترش فیزیکی شهر یزد در دوره های مختلف تاریخی، باعث پیشروی این شهر در سطوح نمکزار و ماسه زار حاشیه ای شده به گونه ای که نواحی ساختمانی و آسفالتی، افزایش و نواحی نمکزار و ماسه زار و زمین های بایر حاشیه شهر کاهش یافته است. در نتیجه عمده جزایر حرارتی شهر یزد در نواحی حاشیه ای و زمین های بایر شکل گرفته است. در همین راستا همبستگی منفی بین دو متغیر پوشش گیاهی و دمای سطح زمین در طول دوره 10 ساله مشاهده می شود که نشانگر آن است که همزمان با کاهش فضای سبز بر وسعت جزایر گرمایی افزوده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1052 - ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهرها (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)
  اسماعیل نصیری هنده خاله رحیم سرور علی احمدی
  شهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که هم‌زمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن ن چکیده کامل

  شهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که هم‌زمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن نسبت به سایر بخش‌های شهری کرد بیشتری یافته است؛ و این شهر دارای رشد فیزیکی پراکنده است. هدف این پژوهش ارزیابی و پهنه‌بندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهر میاندوآب است. روش جمع‌آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه‌ای، اسنادی ونوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای می‌باشد و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل‌های مکانی و از نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GISاستفاده‌شده است یافته های این تحقیق نشان می دهد که وسعت و مساحت شهر میاندوآب در سال 1390 نسبت به سال 1335 حدود 15 برابر شده است که رقم قابل‌ملاحظه‌ای است و نشان‌دهنده رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب در جهات مختلف می‌باشد. توان‌های محیطی حوضه زرینه‌رود کاملاً بر روند توسعه فیزیکی شهر میاندوآب تأثیر داشته و این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را با توجه به اسکان شهروندان و رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب قابل توجیه می‌باشد. به‌طوری‌که همه پهنه‌ها و جهات شهر میاندوآب جهت توسعه پایدار شهری کاملاً مناسب نمی‌باشد بلکه جهات و پهنه‌های شمال و شمال شرقی از لحاظ پارامترها و توان‌های محیطی کاملاً مناسب می‌باشند؛ و دیگر پهنه‌ها و جهت ها به‌صورت مناسب، تا حدودی مناسب و نامناسب‌اند. نقاط و جهات شمال و شمال شرقی شهرستان میاندوآب جهت توسعه فیزیکی از نظر توان‌های محیطی (پارامترهای محیطی) کاملاً مناسب بوده و در اولویت اول توسعه قرار می‌گیرد و جهات جنوب شرق برای توسعه فیزیکی شهر نامناسب (به دلیل حاصلخیز بودن، شیب زیاد و نزدیکی به گسل و شبکه آبراهه‌ها و...) تشخیص داده‌شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1053 - نقش عوامل ژئوموفولوژیک در توسعه فیزیکی شهرها با استفاده از نرم‌افزار GIS (مطالعه موردی: بخش میمند- فارس)
  علی شکور علی شمس الدینی لیلا توکلی
  فرایندهای طبیعی به ویژه ژئومورفولوژی نقش مهمی در در روند مکان یابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده که بهترین مکان به لحاظ محیطی و ژئوموفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسی ژئو چکیده کامل

  فرایندهای طبیعی به ویژه ژئومورفولوژی نقش مهمی در در روند مکان یابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد. به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده که بهترین مکان به لحاظ محیطی و ژئوموفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. در پژوهش حاضر به بررسی ژئومورفولوژی کاربردی و نقش آن در توسعه فیزیکی بخش میمند با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیک های ارزیابی چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پرداخته شده است. برای این کار معیارهای مؤثر از جمله: ارتفاع، شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، سطح آب زیرزمینی، بافت خاک، فاصله از آبراهه و فاصله از گسل استفاده شده است. هر کدام از معیار های مورد بررسی طبق نظر کارشناسی و با استفاده از نرم افزار Experchoice وزن گذاری گردید. در نهایت با توجه به مقایسه تحلیلی، پهنه های مناسب وضع موجود شهر و نقشه ژئومورفولوژی منطقه بر اساس نقاط بحرانی با پهنه های مناسب حاصل از تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت. نتایج تحقیق حاکی از این است که نقش عوامل ژئومورفولوژی در مکان گزینی بخش میمند بسیار مؤثرتر از دیگر عوامل محیطی بوده است. همچنین تحلیل داده ها نشان می دهد که بخش میمند و محلات مختلف آن در معرض تهدید عوامل مختلف محیطی قرار دارند. برخی از این عوامل نظیر شیب به صورت جدی محدودیت ایجاد نموده و شرایط نامناسبی را برای وقوع سایر مخاطرات محیطی نظیر حرکات دامنه ای فراهم می کند. بدین منظور باید به تبعیت از فرایندهای ژئومورفولوژیک روند گسترش شهر امتداد یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1054 - مدل توسعه شهر ساحلی گمیشان بر اساس عوامل محیطی و تجزیه و تحلیل مکانی
  مرضیه حسینی ابراهیم مقیمی محمدرضا ثروتی
  توسعهی شهر فرآیندی اجتناب ناپذبر بوده که ناشی از عوامل متعدد میباشد و پیامد آن توسعهشهر در جهتها و نقاط مختلف است. رشد شهرها به صورت غیر علمی پیامدها و آثار نامطلوبیاز قبیل شلوغی بیش از حد در بعضی از قسمتهای شهر، افزایش ترافیک، از بین رفتن منابع وظرفیتهای کشاورزی در اطر چکیده کامل

  توسعهی شهر فرآیندی اجتناب ناپذبر بوده که ناشی از عوامل متعدد میباشد و پیامد آن توسعهشهر در جهتها و نقاط مختلف است. رشد شهرها به صورت غیر علمی پیامدها و آثار نامطلوبیاز قبیل شلوغی بیش از حد در بعضی از قسمتهای شهر، افزایش ترافیک، از بین رفتن منابع وظرفیتهای کشاورزی در اطراف شهر، صدمه و آسیب بهه میهیز زیسهت، کهاهش امکانهات وخدمات شهری برای بعضی مناطق و ... را در پی دارد. برای اینکه بتهوان مشهکتت حاصهل ازتوسعه شهر را کمتر کرد و عوامل مختلف از قبیل عوامل اکولوژیکی مانند شهیب، جههت شهیب،ارتفاع، کاربری اراضی اقلیم و زمین شناسی و ... را در توسعه شهری دخیل داد بایهد از روشهیاستفاده کرد که به تواند عواملی را که در توسعه شهری دخالت دارد را براساس درجهه اهمیهتآنها در طرح توسعهی شهری وارد کند و ظرفیتههای طبیعهی توسهعه را در نبهر بدیرنهد و ازسامانههای اطتعات مکانی اسهتفاده نماینهد. در ایهن مقالهه بها اسهتفاده از GIS ARC جههتشناسایی مناطق مناسب توسعه، اولویت بندی مناطق شناسایی شده و تیلیل سلسهله مراتبهینسبت به شناخت مناطق دارای استعداد توسعه اقدام شده است. برای دستیابی به ایهن ههدفابتدا عوامل مؤثر در توسعه کالبدی شهر بر اساس ظرفیتهای مییطی شناسهایی شهدهانهد وسپس عوامل و دادهها مهؤثر را در پایدهاه داده در GIS ARC تبهدیل گردیهده و در ادامهه جههتانتخاب بهترین منطقه و اولویت بندی مناطق توسعه، عوامل اثرگذار در توسعهی شههری را بهااستفاده از روش تیلیل سلسله مراتبی) AHP ( بر اساس درجه اهمیت عوامل تأثیرگذار نسبت بههم مقایسه شده و آنداه با استفاده از توابع تیلیل مکانی در GIS ARC منهاطق مناسهب جههتتوسعه بر اساس اولویت تعیین گردیدهاند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1055 - ارزیابی میزان آسیب پذیری معابر شهری و شبکههای ارتباطی منطقه ده شهرداری تهران بر اساس اصول پدافند غیر عامل و با استفاده از روش کارور
  محسن رنجبر مریم حمزه نیسانی
  راههای ارتباطی یکی از مهمترین عناصر در افزایش یا کاهش آسیب پذیری یک شهر استتعدد مسیرهای دسترسی شهر بر کاهش میزان آسیب پذیری و کاهش تلفات تأثیر به سزاییخواهد داشت این پژوهش بر آن است تا با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در خصوصمیزان آسیب پذیری معابر شهری از منظر پدافند چکیده کامل

  راههای ارتباطی یکی از مهمترین عناصر در افزایش یا کاهش آسیب پذیری یک شهر استتعدد مسیرهای دسترسی شهر بر کاهش میزان آسیب پذیری و کاهش تلفات تأثیر به سزاییخواهد داشت این پژوهش بر آن است تا با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در خصوصمیزان آسیب پذیری معابر شهری از منظر پدافند غیر عامل منطقه 01 شهرداری تهران بهکنکاش در ارتباط با سطح آسیب پذیری بافت شهری به تناسب سلسله مراتب شبکه معابر درارتباط با زلزله از دیدگاه پدافند غیر عامل بپردازد. روش جمع آوری اطلاعات عمدت ا کتابخانهای و با توّجه به نوع پژوهش از مطالعات میدانی ) مصاحبه ( نیز استفاده شده است. در این مقالهاز روش ماتریسی برای بررسی انطباق مکانی منطقه 01 شهرداری تهران با اصول پدافند غیرعامل استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل درمنطقه ده شهرداری تهران است . به این طریق میتوان اقدامهای پیشگیرانه را قبل از وقوعبحران برای کاهش آسیبهای جانی و مالی در مهمترین معابر شهر، جایی که این تلفات ازبقیه نقاط شهر بیشتر است، انجام داد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1056 - ارزیابی ویژگیهای شیمیایی خاک تحت تأثیر آبیاری با پساب خام صنعتی و پساب فاضلاب تصفیه شده شهری
  یحیی چوپان سمیه امامی
  به منظور بررسی اثرات آبیاری با پساب خام صنعتی (کارخانه قند) و پساب فاضلاب تصفیه شده شهری بر خواص شیمیایی خاک، پژوهشی به صورت مقایسه ای در اراضی کشاورزی روستای بوری آباد شهرستان تربت حیدریه صورت گرفت. پژوهش حاضر در قالب آزمایش های مزرعه ای با طرح بلوک کامل تصادفی به ترتی چکیده کامل

  به منظور بررسی اثرات آبیاری با پساب خام صنعتی (کارخانه قند) و پساب فاضلاب تصفیه شده شهری بر خواص شیمیایی خاک، پژوهشی به صورت مقایسه ای در اراضی کشاورزی روستای بوری آباد شهرستان تربت حیدریه صورت گرفت. پژوهش حاضر در قالب آزمایش های مزرعه ای با طرح بلوک کامل تصادفی به ترتیب با پنج تیمار ((آب چاه (T1)، پساب فاضلاب تصفیه شده شهری (T2)، ترکیب 33% آب چاه و 66% پساب تصفیه شده فاضلاب شهری (T3)، پساب خام صنعتی (T4) و ترکیب آب و پساب خام صنعتی (با درصد اختلاط یک به هفت (T5)) و سه تکرار(R) در عمق 40-0 سانتی متری خاک طی سال زراعی 96-1395 انجام شد. نتایج به دست آمده از تحلیل های آماری نشان داد پارامترهای اسیدیته، شوری، نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گروه های مختلف آماری قرار گرفتند که دارای تفاوت معنی‌داری بودند، ولی همه پارامترها در حد استاندارد برای آبیاری محصولات زراعی می باشند. بیش ترین و کم ترین مقدار شوری خاک تحت تیمارهای پژوهش حاضر، در تیمارهای T4 و T5 به ترتیب با مقادیر 2/4 و 9/3 دسی زیمنس بر متر شد. همچنین بیش ترین مقادیر نیتروژن، پتاسیم و فسفر به ترتیب با مقدار 06/1 میلی گرم بر کیلوگرم، 490 میلی گرم بر کیلوگرم در تیمار T2 و 85/7 میلی گرم بر کیلوگرم در تیمار T3 مشاهده شد. با توجه به نتایج مقایسه های صورت گرفته، می‌توان بیان نمود که آبیاری با پساب خام صنعتی و پساب فاضلاب تصفیه شده شهری بر خصوصیات شیمیایی خاک منطقه مورد مطالعه، تأثیر مخربی ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1057 - ارزیابی ورتبه بندی شاخص های پایداری محیط شهری منطقه 22کلانشهرتهران درراستای حفظ اکوسیستم طبیعی
  امیرحسین حکمتی حمیدرضا جودکی یوسفعلی زیاری
  طبق گزارش سازمان ملل درسال1900تنها10%ازجمعیت جهان درشهرها زندگی می کردند اما در سال 2007 جمعیت شهری جهان به 50% رسید. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می روند و در واقع پایداری شهری و پایداری جهانی هر دو مفهومی واحد هستند. از این‌رو توجه به چکیده کامل

  طبق گزارش سازمان ملل درسال1900تنها10%ازجمعیت جهان درشهرها زندگی می کردند اما در سال 2007 جمعیت شهری جهان به 50% رسید. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می روند و در واقع پایداری شهری و پایداری جهانی هر دو مفهومی واحد هستند. از این‌رو توجه به پایداری به یکی از مباحث مهم در ادبیات شهرسازی در جهان بدل گشته است. هدف این تحقیق بررسی معیارها و زیر معیارهای شاخص‌های پایداری شهری در منطقه 22کلانشهر تهران می باشد. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و با استفاده از مبانی تحقیق و پرسشنامه پنج لیکرت معیارها و زیرمعیارها تعیین شدند و سپس با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی الویت‌بندی زیرمعیارها انجام شد و نتایج نشان دادکه در بین زیرمعیارهای محیط زیست زیرمعیار "پوشش چشم انداز و پوشش گیاهی"در بین زیر معیارهای انرژی زیرمعیار"بهره‌وری انرژی"دربین زیرمعیارهای استفاده از زمین زیر معیار"سبز بودن درمقابل مناطق ساخته شده"دربین زیرمعیارهای حمل ونقل وزیرساخت زیرمعیار"خیابان ایمن" در بین زیرمعیارهای ایمنی زیرمعیار"ایمنی اماکن عمومی"و در بین زیرمعیارهای سلامتی زیر معیار پتانسیل تهویه و در بین زیر معیارهای مسکن زیر معیارهای"طرح مسکونی"و در بین زیر معیار اقتصاد زیر معیار تشویق برای سرمایه گذاری‌های جدید در اولویت قراردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1058 - پیش بینی رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ شهرستان بندرگز ﺑﺎ استفاده از ﻣﺪل اتوماتای سلولیﻓﺎزى (FCA)
  علیرضا دنیائی
  ﻣﺪلﻫﺎى ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ اتوماتای سلولی(CA) از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺪل‌هاﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن‌ها ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ در ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻏﻴﺮﻣﻨﻌﻄﻒ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ. ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻨﻄﻖ ﻓﺎزى ﺑﺎ ﻣﺪل اتوماتای سلولیﻛﻼﺳﻴﻚ اﻣﻜﺎن مدل‌سازی ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى توسعه ﺷﻬﺮى را از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﺎ درﺟﺎت ﻋﻀﻮﻳﺖ ﻓﺎزى ﻓﺮا چکیده کامل

  ﻣﺪلﻫﺎى ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ اتوماتای سلولی(CA) از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺪل‌هاﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن‌ها ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ در ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻏﻴﺮﻣﻨﻌﻄﻒ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ. ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻨﻄﻖ ﻓﺎزى ﺑﺎ ﻣﺪل اتوماتای سلولیﻛﻼﺳﻴﻚ اﻣﻜﺎن مدل‌سازی ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى توسعه ﺷﻬﺮى را از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﺎ درﺟﺎت ﻋﻀﻮﻳﺖ ﻓﺎزى ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﺳﺎزد. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺪﻟﻰ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮى را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎى اﺻﻮل اتوماتای سلولی و ﻣﻨﻄﻖ ﻓﺎزى اراﺋﻪ می‌نماید. در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ اﺑﺘﺪا ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎى ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ توسعه ﺷﻬﺮى و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﺒﻜﻪاى ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﺑﺎ روش دﻳﻤﺎﺗﻞ به‌دﺳﺖ آﻣﺪ، ﺳﭙﺲ وزن ﻫﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺎ روش ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺒﻜﻪ (ANP) ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ. ﺑﺮاى ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزى توسعه ﺷﻬﺮى در ﻣﺤﺪوده ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ (شهرستان بندرگز) ﺑﺮاى ﺳﺎل2100 از ٣ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮاره‌اى ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎلﻫﺎى 2012، 2014 و 2019 اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﻴﺶﭘﺮدازش، ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪى ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﺮاى ﻫﺮ ﺳﻪ دوره ﺑﺎ روش ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓت. ﺑﺮاى ﺑﺮرﺳﻰ ﺻﺤﺖ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺷﺎﺧﺺ ﻛﺎﭘﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، اﺑﺘﺪا ﻧﻘﺸﻪﻫﺎى ﺳﺎلﻫﺎى ﻣﺒﺪا ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪى و ﺻﺤﺖ آن‌ها ﺑﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮرﺳﻰ ﺷﺪ، سپس ﺑﺮاى ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎلﻫﺎى دﻳﮕﺮ اﻗﺪام ﺷﺪ و ﻣﺠﺪدا ﺻﺤﺖ عملیات مورد ارزیابی قرار گرفت. از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺻﺤﺖ ﻣﺪل ﺑﺮاى دورهﻫﺎى داراى ﻧﻘﺸﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ارزﻳﺎﺑﻰ ﺷﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاى ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى توسعه ﺷﻬﺮى ﺳﺎل2100 ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺧﻄﻰ و ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ اﺣﺘﻤﺎﻻت ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓت. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد که ﻣﺪل اراﺋﻪ ﺷﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل بوده به‌طوریکه در ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى ﺷﻬﺮى ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪل ﻛﻼﺳﻴﻚ CA بهتر عمل می‌نماید. همچنین رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ شهرستان بندرگز در دورهﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ بیشتر در ﺟﻬﺖهای شرقی و غربی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1059 - تحلیلی بر برند سازی با رویکرد اکوسیستم گردشگری در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان گرگان)
  نفیسه ورکیانی پور محمود رضا چراغعلی
  در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و چکیده کامل

  در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته ولی علیرغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در ایران نیز حاکی از وجود چالش های عمـده در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری به ویژه در شهرهای شـمالی کشـور مـیباشـد. برند شهری، دارایی مهمی برای توسعه ی پایدار شهری و وجه تمایز بین شهرهاست. برندسازی شهر پدیده ای است که شهرها برای نیل به مزیت رقابتی پایدار در عصر جهانی شدن و بسترسازی برای کارآفرینی، به آن نیاز دارند. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهری در شهرستان گرگان است. روش تحقیق بر حسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات کیفی بوده و با استفاده از روش نظریه ی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، با 31 نفر از اعضای هیأت علمی رشته های مدیریت شهری، مدیریت بازاریابی، مدیریت اجرایی، مدیریت دولتی و مدیریت فرهنگی و مدیران شهرداری و افراد دارای تجربه ی مدیریت شهری، مصاحبه های عمیق صورت گرفت و سپس داده های حاصل از آن ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه و تحلیل شد. الگوی پارادایمی برندسازی از شرایط علی، شرایط زمینه ای، متغیرهای مداخله گر، راهبردها و پیامدهای برندسازی (توسعه اکوسیستم گردشگری شهری، توسعه ی سرمایه ی اجتماعی، جذب و توسعه ی سرمایه گذاری و گردشگری و توسعه ی روستایی و کاهش مهاجرت) برای آن شهر، نتایج تحقیق محسوب می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1060 - بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده منطقه ده تهران با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D
  رسا صفایی نمین اردلان باقر خجسته سیدمحمدرضا شهابی رسول صفایی نمین
  امروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و چکیده کامل

  امروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و هوشمندانه مولفه های محیطی با بکارگیری بهینه محیط مصنوع در کاهش جرائم دانست که بطور موثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش سرمایه اجتماعی، تاثیر بسزایی دارد. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D در منطقه ده تهران بوده است.پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. روش تحقیق: پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. جامعه آماری و محدوده مورد مطالعه نیز منطقه ده تهران می باشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1061 - واکاوای عملکرد مدیران در پیشگیری از خسارت ناشی از مخاطرات شهری در راستای حفظ اکوسیستم های محیطی (مطالعه موردی: :شهر نوشهر)
  فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حقزاد
  ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجا چکیده کامل

  ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها مشکلات فراوان به بارآورده است. فرآیند مدیریت بحران مهمترین مبحث در استراتژی پیشگیری و کاهش خسارات شهری می باشد.هدف اصلی این پژوهش واکاوی عملکرد مدیران شهری در پیشگیری ازخسارت ناشی از مخاطرات با رویکرد پدافندغیرعامل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه‌ی مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. روش جمع‌آوری داده ها پیمایشی است که در آن از پرسشنامه های حاوی سوالاتی بازوبسته درطیف لیکرت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، مقایسه میانگین تی تک نمونه‌ی انجام شده است. از بین جامعه آماری کارشناسان و مدیران شهر نوشهرو استانداری مازندران بااستفاده ازروش گلوله برفی به تعداد60 نفربه عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، عملکرد مدیران شهری درشاخص های حمایت‌های زیرساختی، طراحی وبرنامه ریزی درکاهش مخاطرات شهری مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده است. تحلیل عاملی مرتبط با 63 مولفه تحقیق، محقق را به 8 عامل مهم و موثر در ارتباط باعملکرد مدیران شهری جهت کاهش مخاطرات شهری رسانده است. عامل اول با مقدار ویژه 5/5 (با 8/11واریانس کل) چهارمولفه شامل تخصیص اعتبار آموزش شهروندان جهت مقابله بامخاطرات شهری، مکان یابی بهینه مراکز درمانی و امدادرسانی، توجه به اقلیم در احداث ساختمان، توجه به شیب و توپوگرافی دراستقرار بناها می‌باشد که بیشترین عامل را مولفه اول به خود اختصاص داده است. نتایج بررسی تحلیل مسیر شاخص های موثر بر عملکرد مدیران شهری، عامل خواستگاه طبیعی شهر با مقدار اثر کلی607/0 بیشترین اثر را در عملکرد مدیران شهری در کاهش مخاطرات شهری محدوده مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1062 - تحلیل مکانی مبتنی بر اقلیم در ارزیابی تناسب مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی
  وحید صفریان زنگیر رئوف مصطفی زاده خدیجه حاجی
  مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و چکیده کامل

  مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و تناسب مکان در ایجاد پارک‌های شهری اسـت. در ایـن پژوهش برخی از عناصر اقلیمی در یک دوره آماری 11 ساله (1393-1383) و عوامل جغرافیایی مؤثر در مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی انتخاب و نقشه‌های مربوطـه بـراسـاس آمـار و اطلاعات ایستگاه‌های منطقه با استفاده از نرم‌افزارهای ArcGIS10.1 در مکان‌یابی منطقه مورد مطالعه و Autocad در طراحی پلان فضای سبز، حریم‌بندی و تعیین کاربری اراضی تهیـه شـدند. نتایج تحقیق نشان داد که مطلوبیت مکان پارک‌ها و نیز مطلوبیت فضای داخلـی پارک‌هـا بـر شکل‌گیری اجتماعات فراغتی در آن‌ها مؤثر است و در پارک مورد مطالعه، مطلوبیت بیش‌تر مکان پارک و فضای داخلی موجب شده تا گروه‌های خانوادگی بیش‌تری در پارک‌ها حضور پیدا کنند، درحالی‌که ضعف ایـن عوامـل موجـب افزایش حضـور گروه‌هـای دوسـتان و همسالان شده است. در مجموع، سایت مورد نظر به‌عنوان سایت آسایش در اوقات فراغت انتخاب گردید. هم‌چنین از نظر اقلیمی، دریافت انرژی خورشیدی که در اکثر فصول سال و ایام روز، آسایش گرمایی را در زمان حضور گردش گران داراست. در نتیجه بیش‌ترین بارش مربوط به فصل پاییز می‌باشد در صورتی‌که ماه‌های تیر و مرداد به‌ترتیب با 13 و 5/9 میلی‌متر کم‌ترین مقدار را دارا هستند. بنابراین از نظر بارش دارای کم‌ترین تأثیر منفی بر مطلوبیت فضای تفریحی است. از نظر تأثیر ساعات آفتابی گردش‌گری مثبت ارزیابی شده است هم‌چنین تأثیر وزش باد در منطقه مثبت ارزیابی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1063 - بررسی خطرآفرینی درختان کاج ایرانی (Pinus eldarica Medw.) حاشیه خیابان‌ها (مطالعه موردی: شهرستان بابل)
  محمدرضا پورمجیدیان حامد آقاجانی اصغر فلاح مازیار حیدری
  خیابان مشخصه مهم حیطه عمومی است و درختان خیابانی نوعی پایش جنگل شهری را نشان می دهند. فضای سبز شهری به دلیل ارزش های زیست محیطی از مشخصه های مهم هر شهر است، بطوریکه اولین قدم برای برنامه ریزی و مدیریت فضای سبز شهری، دانستن اطلاعاتی در مورد درختان خیابانی اولین قدم برای چکیده کامل

  خیابان مشخصه مهم حیطه عمومی است و درختان خیابانی نوعی پایش جنگل شهری را نشان می دهند. فضای سبز شهری به دلیل ارزش های زیست محیطی از مشخصه های مهم هر شهر است، بطوریکه اولین قدم برای برنامه ریزی و مدیریت فضای سبز شهری، دانستن اطلاعاتی در مورد درختان خیابانی اولین قدم برای مدیریت صحیح می باشد. با توجه به اتفاقات اخیر صورت گرفته خطر آفرینی درختان در شهرستان بابل، در این پژوهش میزان خطرآفرینی درختان کاج ایرانی (Pinus eldarica Medw.)در دو سمت خیابان در بخشی از خیابان فلسطین تا دانشکده علوم پزشکی و مسیر دوم از چهارراه فرهنگ تا میدان قاضی کتی شهرستان بابل با روش آماربرداری صددرصد و با استفاده از معیارهای خطر آفرینی مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع 120 اصله درخت اندازه گیری شد و پس از تجزیه و تحلیل داده ها، سهم هر یک از معیارهای خطرآفرین در آنها مشخص و طبقه بندی میزان خطرات انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که دو معیار شاخه و سرشاخه های خشکیده و مشکلات ریشه (به ترتیب با 75 و 65 درصد از تعداد کل درختان) بیشترین سهم را در خطرآفرینی درختان کاج دارند در حالی که معیار شاخه دهی نامناسب کم اهمیت ترین عامل است. وزن دهی معیارهای خطرآفرین نشان داد که 12 درخت (10 درصد کل درختان) در طبقة بسیار خطرناک قرار دارند و باید قطع شوند. در مورد سایر درختان نیز باید اقدامات اصلاحی از جمله هرس تاج انجام شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1064 - برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری شهر ساحلی نور با تاکید بر مدیریت بهینه شهری
  اسدالله دیوسالار میثم توکلی امیرحسین خادمی
  در جوامع پیچیده امروزی گردشگری شهری، جهت نیل به تعادلی پایدار میان نیازهای جوامع محلی، حفظ محیط زیست و ارتقاء سطح کیفیت زندگی، نیازمند شکل گیری یک نظام مدیریتی قوی شهری با نگرش سیستمی و با تأکید بر توسعه پایدار شهری می باشد. بر این اساس، این تحقیق نقش مدیریت شهری در توس چکیده کامل

  در جوامع پیچیده امروزی گردشگری شهری، جهت نیل به تعادلی پایدار میان نیازهای جوامع محلی، حفظ محیط زیست و ارتقاء سطح کیفیت زندگی، نیازمند شکل گیری یک نظام مدیریتی قوی شهری با نگرش سیستمی و با تأکید بر توسعه پایدار شهری می باشد. بر این اساس، این تحقیق نقش مدیریت شهری در توسعه گردشگری پایدار شهر نور را بعنوان یکی از قطب های گردشگری ساحلی در استان مازندران مورد بررسی قرار داده است. هدف از این تحقیق شناخت ابعاد اقتصادی، اجتماعی و اکولوژی گردشگری شهری در راستای زمینه سازی جهت برنامه ریزی و مدیریت پایدار گردشگری شهر ساحلی نور و تعیین و ارائۀ راهکارهای عملی برای توسعۀ گردشگری شهر مذکور و به طور کلی "ایجاد توسعۀ پایدار شهرهای ساحلی حسب گردشگری" برای سایر شهرهای ساحلی کشور می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی و در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که جامعه آماری آن شامل256 نفر از شهروندان و تمامی جامعه مدیران شهری به تعداد 50 نفر بوده است. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده و انتخاب ها به شیوه تصادفی ساده بوده و جهت تحلیل آمار گردآوری شده از نرم افزارSPSS و از روش های آماری از قبیل آزمون T تک نمونه ای استفاده گردیده است. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان داده است که از نگاه پاسخگویان، وضعیت موجود شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی گردشگری در شهر نور نامطلوب بوده و در راستای توسعه گردشگری پایدار نمی باشد. همچنین نتایج حاصل در بررسی عملکرد مدیریت شهری نور نیز نشان از ضعف عملکرد مدیران شهری در توسعه گردشگری پایدار این شهر داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1065 - عملکرد گیاه پوششی فرانکنیا (Frankenia thymifolia) و تأثیر آن بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی بسترهای کشت بازیافتی در چهار فصل مختلف در سیستم‏های دیوار سبز خارجی
  منصوره جوزای فاطمه کاظمی امیر فتوت
  10.30495/iper.2022.1960747.1808
  امروزه یکپارچه&lrm;سازی طبیعت و ساختمان&lrm;ها در قالب پشت&lrm;بامها و دیوارهای سبز به عنوان یک راهبرد پایدار در شهرها مورد توجه قرار گرفته است. اما مطالعات روی بسترهای کشت ضایعاتی با جنبه ارگانیک که در این سیستم&lrm;ها امکان استقرار به گیاهان بدهد، ناچیز است و دستیابی چکیده کامل

  امروزه یکپارچه&lrm;سازی طبیعت و ساختمان&lrm;ها در قالب پشت&lrm;بامها و دیوارهای سبز به عنوان یک راهبرد پایدار در شهرها مورد توجه قرار گرفته است. اما مطالعات روی بسترهای کشت ضایعاتی با جنبه ارگانیک که در این سیستم&lrm;ها امکان استقرار به گیاهان بدهد، ناچیز است و دستیابی به دیوار سبز خارجی پایدار، هنوز یک چالش است. هدف این مطالعه، ارزیابی پایداری گیاه پوششی فرانکنیا (Frankenia thymifolia) در چهار ترکیب بستر کشت (30 درصد کوکوپیت+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی کمپوست، 30 درصد خاکبرگ+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی&lrm;کمپوست، 30 درصد کمپوست قارچ+ 65 درصد پرلیت+ 5 درصد ورمی کمپوست و خاک معمول مورد استفاده در فضای سبز به عنوان شاهد) در شرایط کشت در دیوار سبز خارجی بود. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کا&lrm;مل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی فصول مختلف سال در چهار سطح و فاکتور دوم، بسترهای کشت در چهار سطح بود. همچنین آزمایش ویژگی های بسترهای کشت در انتهای پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه فرانکنیا و صفات فیزیکوشیمیایی بسترهای کشت در سطح احتمال %1 معنی دار شد. نتایج نشان داد که صفات سطح برگ، محتوی نسبی آب برگ، کلروفیل a، b و کل، کاروتنویید و تمامی صفات مربوط به ریشه در بسترهای حاوی مواد آلی بیشتر از خاک معمول بود. همچنین صفات فیزیکوشیمیایی مرغوب تر (وزن مخصوص ظاهری پایین تر، تخلخل بیشتر، خاکستر کمتر، حجم هوای بیشتر و اسیدیته بیشتر)، در بسترهای کشت آلی بیشتر از بستر خاک معمولی بود. نتایج این پژوهش، استفاده از کمپوست قارچ شسته شده به همراه پرلیت و ورمی کمپوست، به جای بسترهای وارداتی رایج دیوار سبز را تایید می کند. همچنین، استفاده از گیاه فرانکنیا در شرایط آب و هوایی مشابه شهر مشهد در چهار فصل سال در دیوارهای سبز خارجی پیشنهاد می&lrm;شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1066 - نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه نمونه موردی: محله کلپا همدان
  حسن سجادزاده سجاد زلفی گل
  محلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی چکیده کامل

  محلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی دوباره در این مناطق و فراهم آوردن شرایطی برای حضور و مشارکت همگان در فرآیند آن، از اهداف ارزشمند این رویکرد است. محرک های توسعه بازآفرینی شهری مولدهایی هستند در جهت بازگرداندن رونق و توسعه به مناطق مورد نظر پروژه های بازآفرینی شهری تا چرخه فعالیت زنده و پویا را در این مناطق به راه اندازد. در همین راستا چگونگی تاثیر رویکرد محرک توسعه در فرآیند بازآفرینی شهری در محلات سنتی مساله اساسی این پژوهش است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش کاربردی است که مبتنی بر دو روش تحلیلی- توصیفی و پیمایشی می باشد. در بخش مطالعات اسنادی سعی بر مرور مستندات مهم و برجسته در حیطه ی بازآفرینی شهری و محرک های توسعه بوده است و در روش پیمایشی با توزیع پرسشنامه در راستای اهداف تحقیق، به تحلیل اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افرارSPSS 22 پرداخته شده است(n=96) . نتایج تحقیق نشان می دهند با توجه به اینکه ابعاد محرک توسعه شامل چهار بعد: اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، کالبدی فضایی و زیست محیطی می باشد بر این اساس بعد اجتماعی فرهنگی در محله کلپا اولویت بیشتری را به خود اختصاص داده و توجه به مسائل و موضوعات اجتماعی مسئله اصلی رویکرد محرک توسعه در محله کلپا می باشد ضمن آنکه در بعد اجتماعی، تعاملات اجتماعی، مشارکت، اعتماد و امنیت در اولویت توجه قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1067 - تحلیل ساختارکالبدی بافت‌های فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل)
  رقیه فتحی سیروس شفقی حسن بیک محمدی
  در پی تحول در شیوه زندگی، نیاز به خدمات گوناگون نیز افزایش یافته و جهت مطابقت با شرایط جدید و دست یابی به توسعه ای پایدار، ساماندهی بافت های فرسوده اهمیت بیشتری می‌یابد. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی کالبدی، فرهنگی- اجتماعی بافت فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری در چکیده کامل

  در پی تحول در شیوه زندگی، نیاز به خدمات گوناگون نیز افزایش یافته و جهت مطابقت با شرایط جدید و دست یابی به توسعه ای پایدار، ساماندهی بافت های فرسوده اهمیت بیشتری می‌یابد. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی کالبدی، فرهنگی- اجتماعی بافت فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری در شهر آمل می باشد. از نظر قلمرو زمانی، مطالعه در این محدوده در سال‌های1393و 1394 است. در این پژوهش کاربردی و توسعه ای از روش های توصیفی، اسنادی و همبستگی استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش نیز 304 نفر روسای خانوار در بافت فرسوده و 30 نفر کارشناسان مربوطه می‌باشد. به منظور گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه‌ها، نقشه محلات، منابع کتابخانه‌ای و همچنین بازدید میدانی استفاده شده است. نتایج جمع آوری شده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSSو آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و از نتایج پرسشنامه کارشناسی در تکنیک SWOT بهره برده شده است. بنابراین با توجه به نتایج حاصله از تحقیق، الگوی پیشنهادی مداخله با تکیه بر توسعه پایدار شهری ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1068 - راهبرد بهینه پایدارسازی محیط زیست شهری محمودآباد (با بهره گیری از مدل SWOT و ماتریس QSPM)
  مرتضی حیدری حسن اسماعیل زاده رضا کانونی کیومرث یارمرادی
  تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در چکیده کامل

  تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در حال توسعه خواهد بود، دغدغه بیشتری برای نیل به توسعه پایدار در این کشورها وجود دارد. شهر محمودآباد به عنوان یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران با مشکلات محیط زیستی بسیاری از جمله برداشت غیرمجاز شن و ماسه، وجود جوی های روباز و متعفن و ورود پسابهای منازل به آنها، وجود حیوانات موذی در کانال و جوی بزرگ شهری و غیره مواجه است. با این ضرورت، این تحقیق، پایداری محیط زیست شهر محمودآباد را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده و در تحلیل داده ها از مدل SWOT و ماتریس QSPM استفاده شده است. پرسشنامه ها توسط سه گروه شهروندان محلی، مسئولین سازمان های مرتبط با محیط زیست و متخصصین مربوطه تکمیل گردید. حجم نمونه نیز برابر با 114 نفر سرپرست خانوار (شهروندان)، و 40 نفر از مسئولین و متخصصین می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که راهبردهای تهیه طرحهای مکانیابی صحیح صنایع توسط متخصصین امر، افزایش تجهیزات و امکانات مدیریت شهری در جمع آوری پسماندها و جلوگیری از ایجاد آلودگی های محیطی، ایجاد سیستم مدیریت یکپارچه شهری برای ایجاد و تکمیل پروژه های کانال کشی، تعریض کانالها و جوی های خیابان و اتمام پروژه های نیمه تمام عمرانی از طریق درآمد حاصل از گردشگری در شهر، حاصل از فرآیند برنامه ریزی راهبردهای کمی، به عنوان اولویت دارترین راهبردها جهت پایداری محیط زیست شهری محمودآباد می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1069 - تحلیل فضایی و رتبه بندی شهرهای استان آذربایجان غربی بر اساس شاخص های فقر شهری
  پخشان خضرنژاد اصغر عابدینی میرستار صدرموسوی
  یکی از مهم ترین هدف های هر جامعه ای برقراری عدالت اجتماعی و رفاه اجتماعی است که توزیع عادلانه امکانات و به دنبال آن کاهش فقر یک بعد مهم آن را شامل می‌شود. برای دستیابی به اهداف فوق در هر جامعه ای نیاز به شناخت میزان رفاه اجتماعی و نابرابری میان نواحی مختلف می باشد. پژوه چکیده کامل

  یکی از مهم ترین هدف های هر جامعه ای برقراری عدالت اجتماعی و رفاه اجتماعی است که توزیع عادلانه امکانات و به دنبال آن کاهش فقر یک بعد مهم آن را شامل می‌شود. برای دستیابی به اهداف فوق در هر جامعه ای نیاز به شناخت میزان رفاه اجتماعی و نابرابری میان نواحی مختلف می باشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی- توسعه‌ای و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است و در آن ارزیابی فقر در شهرهای استان آذربایجان غربی به وسیله 17 شاخص انجام شده است. تجزیه و تحلیل یافته‌های پژوهش با استفاده از مدل TOPSIS و مدل ضریب پراکندگی(CV) صورت گرفته و برای آزمون فرضیات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. تعیین وزن شاخص‌ها بر اساس نظرات 20 نفر از کارشناسان حوزه شهری و منطقه‌ای صورت گرفت. بر این اساس هر یک از نقاط شهری استان از نظر شاخص های مورد نظر رتبه بندی و سطح بندی شده اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در مجموع شهر‌های آذربایجان غربی از نظر فقر شهری با سطح توسعه‌یافتگی فاصله دارند و از نظر توسعه‌یافتگی میان آن‌ها عدم تعادل و ناهمگونی و به عبارت دیگر شکاف طبقاتی وجود دارد. همچنین، توسعه‌یافتگی شهرستان‌های آذربایجان غربی، با میزان جمعیت و به خصوص جمعیت شهری آن‌ها ارتباط بالایی دارد. به منظور حذف و یا کاهش شکاف طبقاتی و فقر و نابرابری شهری و همچنین ایجاد تعادل در زمینة توسعه در درازمدت، شهرستان‌های آذربایجان غربی رتبه بندی شده‌اند که در خاتمه پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت موجود ارایه شده است که نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه ریزان شهری و منطقه‌ای است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1070 - تحلیلی ‌بر ‌الزامات ‌و بایسته‌های ‌رشد ‌هوشمند ‌شهری ‌(مطالعه‌ موردی: ‌شهر تویسرکان)
  عظیم الوندی مجید شمس
  هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایسته‌های رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساخت‌وساز چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایسته‌های رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساخت‌وساز هوشمند، حمل و نقل هوشمند، هوشمندسازی زیرساخت‌ها، تکنولوژی هوشمند، مراقبت‌های بهداشتی و شهروند هوشمند، این عوامل اساس یک چهار چوب یکپارچه هستند که می‌تواند در بررسی چگونگی ابتکارات و راهبردهای شهر هوشمند استفاده شود. مؤلفه‌های رشد هوشمند شهری بر شرایط اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهر تویسرکان اثرگذار بوده و موجبات کاهش هزینه‌های شهری، بهبود بخشی شرایط زیست محیطی و صرفه‌جویی در وقت و زمان شهروندان را فراهم می‌کند. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- پیمایشی است و حجم نمونه با به‌کارگیری فرمول کوکران برابر 381 نفر است که به‌صورت تصادفی از میان شهروندان و کارشناسان به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شده‌اند. با توجه به بررسی‌های انجام شده و یافته‌های این پژوهش که با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. در نهایت نتایج نشان داد که شهر تویسرکان از آمادگی لازم جهت استقرار رشد هوشمند شهری برخوردار نمی‌باشد و با وجود وضعیت نامناسب زیرساخت‌های رشد هوشمند شهری در شهر، هیچ یک از فرایندهای رشد هوشمند شهری در شهر از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. در میان زیرساخت‌های رشد هوشمند شهری، خدمات الکترونیک با رتبه (92/1) وضعیت نامساعدتری دارد و متغیرهای محیط زیست و فضای سبز(99/2)، کیفیت زندگی(65/2)، کاربری‌های مختلط(25/2)، پیاده مداری(24/2) و اجتماعی-اقتصادی(99/1) با در نظر گرفتن رتبه بندی در وضعیت مساعدتری نسبت به سایر زیرساخت‌ها قرار می گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1071 - ارزیابی آسیب‌پذیری کالبدی شهر اهر در برابر بحران زلزله
  هوشنگ سرور امیر کاشانی اصل
  همگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می‌شود و در پی آن، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب‌پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعی چکیده کامل

  همگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می‌شود و در پی آن، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب‌پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعیت هستند، توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی می‌باشد. در این راستا به منظور سیاست‌گذاری کاهش آسیب‌پذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیم‌ها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی پهنه‌های آسیب‌پذیر شهری ضروری است. این ارزیابی و برنامه‌ریزی در راستای آن، کارآمدترین و یا شاید بهترین گزینه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری برای مقابله با مخاطرات ‌طبیعی و به‌خصوص زلزله می‌باشد. از این‌رو در این پژوهش با توجه به احتمال آسیب‌پذیری شهر اهر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی آن، سعی شده است با بررسی وضعیت موجود و تجزیه و تحلیل آن، به ارزیابی آسیب‌پذیری فضاهای شهری اهر در برابر بحران زلزله پرداخته شود. نوع این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می‌باشد. برای سنجش ‌آسیب‌پذیری فضاهای کالبدی شهر در برابر زلزله از شاخص‌های 15گانه در سه طیف شاخص‌های سازه‌ای، برنامه‌ریزی و طبیعی استفاده شده است. پس از تعیین وزن شاخص‌ها با توابع چند متغییره، سعی شده با استفاده از مدلAHP به این موضوع پرداخته شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حدود 30 درصد از فضاهای ساخته‌شده شهری اهر در برابر زلزله، آسیب‌پذیری متوسط به بالایی دارند و ساختار کالبدی مطلوبی برای مدیریت بحران ناشی از زلزله را ارائه نمی‌نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1072 - ارزیابی ایمنی فضاهای روستا- شهری با تأکید بر شاخص‌های پدافند غیرعامل( نمونه موردی: روستا- شهر اشترینان)
  عبدالرضا رحمانی فضلی مجید سعیدی راد سما امینی
  مقابله با بحران‌ها و تأمین ایمنی و امنیت یکی از مسائل مهم جهت مدیریت و حکمروایی مطلوب در جهت تحقق اهداف توسعه‌ی پایدار و مدیریت جامع در سکونتگاههای شهری و روستایی می‌باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی ایمنی فضاها در روستا - شهر اشترینان با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسای چکیده کامل

  مقابله با بحران‌ها و تأمین ایمنی و امنیت یکی از مسائل مهم جهت مدیریت و حکمروایی مطلوب در جهت تحقق اهداف توسعه‌ی پایدار و مدیریت جامع در سکونتگاههای شهری و روستایی می‌باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی ایمنی فضاها در روستا - شهر اشترینان با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسایی و از بین بردن عوامل کاهش‌دهنده ایمنی در منطقه انجام‌گرفته است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و نوع تحقیق کاربردی می باشد. گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعات اسنادی و نیز میدانی بوده و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از روش SWOT انجام‌گرفته است. جامعه هدف این پژوهش مردم محلی، متخصصین،کارشناسان و مسئولین نهادهای متولی امر توسعه شهری و امور نظامی -دفاعی - امنیتی ناحیه مورد مطالعه می باشند. دراین پژوهش حجم نمونه بر اساس روش نمونه گیری اتفاقی 80 نفر تعیین شد و برای انتخاب شاخص ها از تکنیک دلفی و نظر کارشناسان استفاده گردیده است. درنهایت یافته‌ها نشان می‌دهند که باوجود بستر طبیعی مناسب، روستا &ndash;شهر اشترینان ازنظر معیارهای پدافند غیرعامل در شرایط مناسبی قرار ندارد. درنهایت پیشنهادات و راهکارهای لازم جهت افزایش ایمنی با توجه به اصول پدافند غیرعامل با استفاده از ماتریس کمی QSPM در این روستا - شهر ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1073 - بررسی تأثیر عوامل اقلیمی و احساس آسایش حرارتی بر ترجیح رنگی افراد در فضاهای شهری (نمونه موردی: شهر مهران)
  بهروز صالحی عبدالحمید قنبران قاسم مطلبی سیما فردوسیان
  چکیدهتوجه به ترجیح رنگی شهروندان در فضاهای شهری یکی از عواملی است که میتواند تاثیر زیادی بر رضایت از فضای شهری داشته باشد. در بررسی های مربوط به ترجیح رنگی شهروندان عوامل مختلفی مانند سن، فرهنگ، جنسیت و غیره مورد بررسی قرار گرفته‌، اما تاثیر پارامترهای اقیلمی بر ترجیح ر چکیده کامل

  چکیدهتوجه به ترجیح رنگی شهروندان در فضاهای شهری یکی از عواملی است که میتواند تاثیر زیادی بر رضایت از فضای شهری داشته باشد. در بررسی های مربوط به ترجیح رنگی شهروندان عوامل مختلفی مانند سن، فرهنگ، جنسیت و غیره مورد بررسی قرار گرفته‌، اما تاثیر پارامترهای اقیلمی بر ترجیح رنگی افراد کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش بر آن است تا به تاثیر پارامترهای آسایش حرارتی (دما، رطوبت، سرعت باد و احساس آسایش حرارتی) بر ترجیح رنگی افراد با انتخاب کارنهای رنگی و نیمکت‌های شهری با رنگهای گرم و سرد بپردازد.بدین منظور پس از مطالعه ادبیات موضوع و استخراج متغیر های مربوطه، به روش میدانی پارامترهای اقلیمی با دستگاه-های دماسنج، رطوبت‌سنج و باد سنج اندازه گیری و احساس آسایش حرارتی و ترجیح رنگی افراد با ابزار پرسشنامه مورد پرسش قرار گرفت. برای سنجش ترجیح رنگی افراد از دو نیمکت رنگی محقق ساخته و کارتهای رنگی با رنگهای گرم و سرد استفاده گردید. با بهره گیری از روش همبستگی پیرسون مشخص شد در شرایط p پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1074 - وضعیت توزیع امکانات و خدمات در شهر فنوج بر اساس اصول رشد هوشمند شهری
  احمد رئیسی اکبر کیانی
  چکیده رشدوتوسعه شهرها که به دنبال افزایش جمعیت شهری روی می‌دهد در دهه‌های گذشته باعث استفاده نابجا از زمین شهری وعدم تخصیص (Allocation) صحیح کاربری زمین شهری، شکل‌گیری زاغه‌ها درشهر وتوسعه پراکنده شهرها به خصوص درحومه‌ها گردیده است. این مسئله ضرورت برنامه ‌ریزی استفاده چکیده کامل

  چکیده رشدوتوسعه شهرها که به دنبال افزایش جمعیت شهری روی می‌دهد در دهه‌های گذشته باعث استفاده نابجا از زمین شهری وعدم تخصیص (Allocation) صحیح کاربری زمین شهری، شکل‌گیری زاغه‌ها درشهر وتوسعه پراکنده شهرها به خصوص درحومه‌ها گردیده است. این مسئله ضرورت برنامه ‌ریزی استفاده بهینه از زمین و مدیریت توسعه شهری را روشن‌تر می‌نماید، و باعث شکل ‌گیری رویکردی با عنوان رشد هوشمند شهری شده است که هدف اصلی آن نظم دادن به توسعه و رشد شهرها و تجدیدحیات شهری است. رشد هوشمند باعث توسعه مجدد نواحی ساخته شده در شهرها می‌شود. بر این اساس در پژوهش حاضر به مطالعه چگونگی توسعه‌ی فیزیکی &ndash; کالبدی شهر فنوج پرداخته می‌شود. در واقع هدف اصلی پژوهش، تعیین راهکارهای جلوگیری از رشد پراکنده شهر فنوج و در نتیجه کاهش هزینه‌های اقتصادی ناشی از آن است. روش‌شناسی تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه-ای،اسنادی و بررسی‌های میدانی است. در این راستا اطلاعات و داده‌های مورد نیاز در مورد توسعه شهر، نحوه‌ی توزیع کاربری‌ها، میزان افز ایش هزینه‌های اقتصادی توسعه پراکندۀ شهری، از اسناد معتبر و بخشی از طریق پرسشنامه تهیه گردیده و به وسیلۀ نرم افزارهایArc GIS و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی رابطه رشد هوشمند و کاهش هزینه‌های توسعه بر اساس آزمون T نشان داد که مقدار معناداری (000/0(Sig با سطح کمتر از 01/0 می‌باشد، بنابراین می‌توان با اطمینان 99/0 اذعان داشت که راهبرد رشد هوشمند بر توزیع عادلانه‌تر امکانات و خدمات در شهر فنوج موثر خواهد بود. درصورت اجرای راهکارهای رشد هوشمند بر اساس اصول و شرایط محلات در شهر فنوج، میزان هزینه‌های اقتصادی و تخریب محیط زیست کاهش می‌یابد و باعث افزایش کیفیت محیط زندگی و رضایتمندی شهروندان از محیط زندگی خود خواهد گردید. واژگان کلیدی: رشد شهر و شهرنشینی، راهبرد رشد هوشمند، رشد پراکنده، شهر فنوج پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1075 - بررسی میزان مشارکت شهرداری‌های کلان‌شهرهای ایران در ارتقاء سلامت شهری و ارائه یک مدل پیشنهادی
  مریم امجدی خلیل علی محمدزاده شقایق وحدت ایروان مسعودی اصل
  یکی از مهم‌ترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط می‌باشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت خود می‌تواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و ا چکیده کامل

  یکی از مهم‌ترین نهادهای شهری که شهروندان با آن در ارتباط می‌باشند، شهرداری است. این نهاد با مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت خود می‌تواند نیازهای اولیه و ثانویه شهروندان را شناسایی و شهر را به مکانی امن برای آنها بدل نماید. با توجه به اثرگذاری 75 درصد عوامل اقتصادی و اجتماعی و محیطی بر سلامت، شهرداری‌ها می‌توانند نقش مهمی را ایفا نمایند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی جهت مشارکت شهرداری‌ها در ارتقاء سلامت جامعه شهری در ایران انجام شده است. این پژوهش از منظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی کمی و از نظر ماهیت توصیفی است؛ ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای و نظرخواهی از اعضای گروه خبرگان و اجرای تکنیک دلفی طی سه مرحله، ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های پرسشنامه تحلیل و شناسایی و تدوین و پس از تعیین پایایی و روایی آن با شیوه‌ نمونه‌گیری تصادفی با طبقه‌بندی در بین 316 نفر از کارشناسان شهرداری 5 کلانشهر (تهران،‌ مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز) توزیع و سپس گردآوری گردید. پس از تحلیل داده‌ها بر اساس نتایج معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی در مدل اندازه‌گیری مرتبه دوم در مجموع 6 بُعد اصلی با 21 مؤلفه از 29 مؤلفه تأیید شد شامل: ارتقای برنامه‌ریزی شهری، بهبود شرایط زندگی شهری، حکمرانی مشارکتی، افزایش تاب آوری مناطق در بحران و بلایا، شهرهای دوستدار سالمند، قانون سلامت عمومی. این مطالعه نشان داد؛ شهرداری‌های کلانشهر در ایران از راهبردهای پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت در سال 2015 جهت ارتقای سلامت شهری فاصله زیادی دارند و به دلیل تمرکزگرایی ساختاری، مشارکت آنها در اجرای خدمات سلامت عمومی پایین و پیشنهاد می‌گردد؛ شهرداری‌ها مشارکت خود را در سلامت به ویژه بهبود شرایط زندگی شهری افزایش دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1076 - تحلیلی بر رابطۀ حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در فضاهای شهری (مورد مطالعه: شهر فردوسیه – شهرستان شهریار)
  میثم رضائی علی شمس الدینی
  امروزه مدیریت یکپارچه در فضاهای شهری،حکمروایی خوب شهری مدیران را می طلبد و تحقق این امر عدالت اجتماعی را در فضای شهری بوجود خواهد آورد و همچنین رضایت کامل در توزیع خدمات و امکانات شهری از مدیریت خوب شهری در فضاهای شهری می باشد. پژوهش حاضر به بررسی رابطه حکمروایی خوب شهر چکیده کامل

  امروزه مدیریت یکپارچه در فضاهای شهری،حکمروایی خوب شهری مدیران را می طلبد و تحقق این امر عدالت اجتماعی را در فضای شهری بوجود خواهد آورد و همچنین رضایت کامل در توزیع خدمات و امکانات شهری از مدیریت خوب شهری در فضاهای شهری می باشد. پژوهش حاضر به بررسی رابطه حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در شهر فردوسیه واقع در شهرستان شهریار با استفاده از معیارهایی همچون مشارکت،تساوی،اثربخشی،پاسخگویی و امنیت به عنوان متغیر مستقل پرداخته است و از میان این معیارها تاثیرگذارترین معیار را در ایجاد عدالت اجتماعی در شهر فردوسیه شناسایی خواهد نمود.نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی و تحلیلی از نوع رابطه ای و مقایسه ای است و برای این منظور از داده های حاصل از پرسشنامه استفده شده است.جامعه آماری،شامل ساکنان شهر فردوسیه با جمعیت 30577 نفر است که با استفاده از آزمون کوکران تعداد 384 پرسشنامه در سطح شهر فردوسیه توزیع و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS بررسی شدند. با توجه به سطح سنجش سؤالات، از آزمون همبستگی پیرسون و برای بررسی میزان تبیین متغیر تحقق عدالت اجتماعی از طریق متغیر مستقل(حکمروایی خوب شهری) از تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.نتایج نشان می دهد حکمروایی خوب شهری با ضریب 0/712،همبستگی معناداری با میزان تحقق عدالت اجتماعی در شهر فردوسیه دارد و با افزایش میزان حکمروایی خوب شهری از نظر شهروندان، بر میزان تحقق عدالت اجتماعی در سطح شهر فردوسیه افزوده می شود و در کل 41/5 درصد از تحقق عدالت اجتماعی را متغیر های مستقل حکمروایی خوب شهری باعث می شوند و همچنین متغیر تساوی با ضریب رگرسیونی 0/497 بیشترین تاثیر را بر تحقق عدالت اجتماعی در شهر فردوسیه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1077 - سنجش رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری با رویکرد حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کیاسر)
  کمیل عبدی مریم جعفری مهرآبادی مصطفی صفایی رینه شمیلا اللهیاری
  در جهان امروز با بهبود فن‌آوری و مهارت‌های ارتباطی، انتظارات شهروندان از مدیران شهری افزایش پیدا می‌کند. از این‌ جهت است که شهرداری‌ها سعی می‌کنند تا انتظارات شهروندان را بشناسند و کیفیت فرآیند ارائه خدمات را بهبود بخشند و همچنین میزان رضایت آن‌ها را مورد سنجش قرار دهند چکیده کامل

  در جهان امروز با بهبود فن‌آوری و مهارت‌های ارتباطی، انتظارات شهروندان از مدیران شهری افزایش پیدا می‌کند. از این‌ جهت است که شهرداری‌ها سعی می‌کنند تا انتظارات شهروندان را بشناسند و کیفیت فرآیند ارائه خدمات را بهبود بخشند و همچنین میزان رضایت آن‌ها را مورد سنجش قرار دهند. در پی چاره‌جویی برای حل مشکل شهروندان و بهبود مدیریت شهری رویکردهای مختلفی ارائه ‌شده است که یکی از این رویکردها حکمروایی خوب شهری است. هدف پژوهش حاضر سنجش میزان رضایت شهروندان شهر کیاسر از عملکرد مدیران شهری و شهرداری می‌باشد. روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی است و جزو تحقیقات کاربردی به شمار می‌رود. شاخص‌های سنجش حکمروایی خوب شهری از منابع اسنادی استخراج شده است. حجم نمونه با استفاده از روش پیش آزمون (Pre Test) به تعداد 250 نمونه انتخاب شده است و نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر کیاسر در وضعیت متوسط قرار دارند و در بعد عدالت اجتماعی، شفافیت و پذیرا و پاسخ‌ده بودن به شهروندان وضعیت مناسب نیست. همچنین برای بررسی روابط بین ابعاد و حکمروایی خوب شهری از مدل‌سازی ساختاری و تحلیل مسیر استفاده‌ شده است. نتایج حاکی از این است که در بین شاخص‌های استخراج‌شده شاخص پذیرا و پاسخ‌ده بودن با ضریب 0.917 بیشترین تأثیر و شاخص مشارکت با ضریب 0.743 کمترین تأثیر را در حکمروایی خوب شهری در شهر کیاسر دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1078 - مکان یابی دفن پسماند در نقاط شهری به روش تحلیل شبکه ای(ANP) مطالعه موردی: شهرستان گناباد
  نجمه وفادوست جواد میکانیکی
  برای اطمینان از رعایت ضوابط محیط زیست و رعایت اهداف توسعه پایدار و نیز جلوگیری از آلودگی زیست محیطی، مکان یابی مراکز دفن بهداشتی زباله و دستیابی به اهداف توسعه پایدار امری ضروری به نظر می رسد. منطقه مورد مطالعه، شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی می باشد و دارای سه نقط چکیده کامل

  برای اطمینان از رعایت ضوابط محیط زیست و رعایت اهداف توسعه پایدار و نیز جلوگیری از آلودگی زیست محیطی، مکان یابی مراکز دفن بهداشتی زباله و دستیابی به اهداف توسعه پایدار امری ضروری به نظر می رسد. منطقه مورد مطالعه، شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی می باشد و دارای سه نقطه شهری(گناباد-کاخک- بیدخت) می باشد که دفن پسماند شهری درنزدیکی دو شهر گناباد و کاخک صورت می گیرد. هدف این تحقیق ارائه مکان های بهینه و مطلوب جهت دفن پسماند شهری در شهرستان گناباد می باشد. بگونه ای که با ارائه نتایج مناسب، بتوان در زمینه مسائل و خطرات زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و... در منطقه مورد مطالعه تا حدودی موثر باشد و نقاط شهری را به بخشی از توسعه پایدار که مبتنی بر مسائل زیست محیطی می باشد، رهنمود نماید چرا که مرحله اول مدیریت پسماندهای شهری، مکان یابی درست آنها می باشد. از اینرو برای انجام این پژوهش مهم ترین شاخص های بکارگرفته شده جهت مکان یابی عبارتند از: فاصله از منابع آب، پوشش گیاهی، بافت خاک، ارتفاع، شیب، فاصله از راههای ارتباطی، فاصله از گسل، فاصله از نقاط جمعیتی. لایه ها و داده ها براساس فرآیند تحلیل شبکه ای(ANP) وزن دهی شده و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) محل های مناسب دفن پسماند نقاط شهری مشخص گردید. سپس نقشه نهایی مدل ANP پس از تشکیل شبکه و محاسبه وزن ها ازطریق جمع متوالی لایه های استاندارد شده بدست آمده و نقشه حاصله در 4 پهنه (کاملا مناسب، مناسب، نسبتا مناسب و نامناسب) طبقه بندی شد. روش تحقیق بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی و بر مبنای هدف کاربردی و تحقیقاتی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی- پیمایشی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مکان دفن پسماند شهر گناباد با معیار های محیطی منطبق بوده و نیاز به جابجایی ندارد اما محل دفن پسماند شهر کاخک در وضعیت نامناسب قرار دارد و در درازمدت اثرات مخربی برمحیط زیست و سلامت جامعه انسانی در پی خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1079 - تبیین دلایل نهادی- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر‌رسمی در ایران
  منیژه لاله پور پوران کرباسی فروش هوشنگ سرور
  در توسعه‌ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی‌های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی‌ها در حوزه‌ى مدیریت‌شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیت‌های خاص خود را ب چکیده کامل

  در توسعه‌ى فزآینده کنونی شهرها، اداره و ساماندهی برخی از مسائل و پیچیدگی‌های بوجود آمده، ناشی از تبلور ناکامی‌ها در حوزه‌ى مدیریت‌شهری است. یکی از مسائلی که به انبوه مشکلات مدیریت شهری اضافه شده و با توجه به روند کنونی شهری شدن دنیا، وخیمتر شده و حساسیت‌های خاص خود را برانگیخته، مسأله سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد. با توجه به این موضوع هدف کلی پژوهش حاضر، تبیین دلایل نهادی- مدیریتی تأثیرگذار در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران می‌باشد. روش پژوهش در این تحقیق علّی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل نخبگان و محققینی است که در حوزه سکونتگاهای غیررسمی در ایران مطالعات تجربی انجام داده اند. با توجه به عنوان و ماهیت این پژوهش، اطلاعات لازم از اسناد و منابع مکتوب به صورت توصیفی سازماندهی شد و دلایل نهادی‌- مدیریتی در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی استخراج گردید. با طبقه بندی و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه نخبگان و استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و مدل تحلیل مسیر (اثرمستقیم و غیرمستقیم) متغیرهای تعریف شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد نظام مدیریت و برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران با مجموع اثر مستقیم و غیر مستقیم (622/0) در رتبه 1، مدیریت-های محلی (515/0) در رتبه 2، ضوابط و مقررات تعیین شده در طرح‌های توسعه شهری (384/0) در رتبه 3، برنامه‌ها و مقررات ناظر بر ساخت و سازها در محدوده قانونی و حریم شهرها (309/0) در رتبه 4، سیاست‌گذاری‌های کلان اجتماعی- اقتصادی- زیست محیطی (261/0) در رتبه 5، سیاست‌ها و برنامه‌های مسکن کم درآمدها (179/0) در رتبه 6، مقررات ناظر بر روند تفکیک و قطعه‌بندی رسمی زمین در ایران (168/0) در رتبه 7، نهادهای جامعه مدنی و بخش خصوصی (158/0) در رتبه 8 و ضعف فرهنگ شهرنشینی (114/0) رتبه 9 را در شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1080 - آشکارسازی جزایر حرارتی شهر اراک مبتنی بر تحلیل‌های خودهمبستگی فضایی
  محمدقاسم ترکاشوند
  ارزیابی جزایر حرارتی شهری یک متغیر کلیدی در مطالعات علوم محیطی محسوب می‌شود، چراکه با مدل کردن تعاملات شار سطح زمین می‌توان به بسیاری از مشکلات شهرنشینی جامعه مدرن پاسخی بهینه داد. این مطالعه باهدف آشکارسازی جزایر حرارتی شهر اراک و خوشه‌ای شدن آن به رشته تحریر در آمده ا چکیده کامل

  ارزیابی جزایر حرارتی شهری یک متغیر کلیدی در مطالعات علوم محیطی محسوب می‌شود، چراکه با مدل کردن تعاملات شار سطح زمین می‌توان به بسیاری از مشکلات شهرنشینی جامعه مدرن پاسخی بهینه داد. این مطالعه باهدف آشکارسازی جزایر حرارتی شهر اراک و خوشه‌ای شدن آن به رشته تحریر در آمده است. بدین منظور ابتدا تصاویر حسگرهای و ماهواره لندست 8 برای ماه اوت سه سال متوالی 2013، 2014 و 2015 از پایگاه علوم زمین ایالات‌متحده امریکا ( ) اخذ گردید. برای استخراج مقادیر UHI از LST از تابع‌های خودهمبستگی موران جهانی و تحلیل لکه‌های داغ با استفاده از قابلیت‌های برنامه‌نویسی محیط‌های و استفاده شد. بعد از محاسبه دمای سطح زمین (LST) با استفاده از شاخص تحلیل لکه‌های داغ ( ) خوشه‌های گرم و سرد جزایر حرارتی اراک استخراج شدند. برای ارزیابی عوامل مؤثر در شکل‌گیری و خوشه‌ای شدن جزایر حرارتی شهر اراک از دو شاخص NDVI و NDBI بهره برده شد. نتایج نشان داد که دو پارامتر پوشش گیاهی و مناطق ساخته‌شده شهری با دمای سطح زمین همبستگی قوی دارند، بطوریکه شاخص پوشش گیاهی باعث تعدیل جزایر حرارتی شهری و مناطق ساخته‌شده شهری موجب تشدید جزایر حرارتی شهری اراک گردیده‌اند. ارزیابی تطبیقی جزایر حرارتی اراک منجر به آشکارسازی دو نوع جزیره حرارتی شهری گردید؛ جزایر حرارتی کانونی و جزایر حرارتی خطی. تحلیل خودهمبستگی فضایی با شاخص‌های موران جهانی نشان داد که دمای سطح زمین اراک دارای ساختار فضایی بوده یا به عبارتی دمای سطح زمین اراک به شکل خوشه‌ای توزیع‌شده‌اند. درنهایت تحلیل لکه‌های داغ ( ) تأییدی آشکار بر متمرکز شدن و خوشه ای شدن جزایر حرارتی شهر اراک در فضا با افزایش دوره زمانی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1081 - نقش‌آفرینی شهرهای جدید دانائی محور در ارتقاء رقابت‌پذیری ملی: مطالعه موردی شهر جدید اندیشه
  رحیم سرور میترا انصاری نوبخت سبحانی
  شهر دانایی محور از مفاهیم خلق ‌شده‌ی هزاره‌ی جدید است. هرچند نشانه‌هایی از مفهوم شهر دانایی را می‌توان تا یک دهه‌ی پیش نیز جستجو کرد، امّا این از پگاه سده‌ی بیست و یکم است که شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به ‌سوی مفهوم توسعه‌ی دانایی محور میل نمودند. پژوهش حاضر با رویکرد چکیده کامل

  شهر دانایی محور از مفاهیم خلق ‌شده‌ی هزاره‌ی جدید است. هرچند نشانه‌هایی از مفهوم شهر دانایی را می‌توان تا یک دهه‌ی پیش نیز جستجو کرد، امّا این از پگاه سده‌ی بیست و یکم است که شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به ‌سوی مفهوم توسعه‌ی دانایی محور میل نمودند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی نقش‌آفرینی شهرهای جدید دانائی محور در ارتقاء رقابت‌پذیری ملی پرداخته ونمونه موردی نیز شهر جدید اندیشه انتخاب شده است. یافته‌ها حول سه محور اصلی دانائی محور، رقابت‌پذیری و پیشرفته می‌باشد و جهت تجزیه و تحلیل آنها از روش چندمعیاره (تاپسیس) استفاده شده است. با توجه به یافته های حاصل از مدل تاپسیس، در توسعه یافته زیرمعیار کیفیت زندگی، در مؤلفه رقابت‌پذیری زیرمعیار عوامل تولید و در مولفه دانایی محور زیرمعیار توجه به پتانسیل شهروندان توانسته اند به ترتیب در جایگاههای نخست قرار بگیرند. لذا با ترکیب و ادغام زیرمعیارها نتایج حاکی از ان است که توجه به پتانسیل شهروندان، کیفیت بالای زندگی و دسترسی به فناوری اطلاعات به ترتیب با کسب امتیازهای (1)، (0.377) و (0.324) جایگاه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص دهند و سایر زیرمعیارها مانند فعالیت‌های پژوهشی، شرایط تقاضا و شبکه‌های تجاری در رتبه‌های آخر قرار دارند و اثرگذاری آن‌ها نسبت به مؤلفه‌های دیگر کمتر می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1082 - ارزیابی سرانه کاربری فضای سبز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) مطالعه موردی: منطقه8 شهرداری تهران
  علی گنجی پور
  بررسی و تحلیل سرانه کاربری ها و از جمله کاربری فضای سبز شهری به عنوان یکی از عوامل محیط زیست محیطی در برنامه ریزی شهری می باشد.پراکندگی نامناسب کاربری فضای سبز شهری و کمبود سرانه آن بویژه در کلانشهرها از جمله دغدغه های اصلی مدیران شهری می باشد.با توجه به اهمیت فضای سبز چکیده کامل

  بررسی و تحلیل سرانه کاربری ها و از جمله کاربری فضای سبز شهری به عنوان یکی از عوامل محیط زیست محیطی در برنامه ریزی شهری می باشد.پراکندگی نامناسب کاربری فضای سبز شهری و کمبود سرانه آن بویژه در کلانشهرها از جمله دغدغه های اصلی مدیران شهری می باشد.با توجه به اهمیت فضای سبز و نقش ان در کاهش آلودگی های و یکی از عوامل موثر در در شکل دهی پایداری اجتماعی تحقیق حاضر به بررسی این امر در یکی از مناطق پرتراکم کلانشهر تهران در منطقه هشت پرداخته است.روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی می باشدو تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمارهای توصیفی و نیز با از ArcGIS انجام گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از این واقعیت است که منطقه مورد مطالعه با کمبود سرانه فضای سبز و نیز پراکندگی نامناسب فضای سبز شهری روبرو است و جهت مکانیابی و احداث بوستانهای جدید نیز پیشنهاداتی از جمله تملک زمین های که دارای مقیاس نسبتا بزرگ و در طرح تفصیلی با نام کاربری ذخیره توسعه و نوسازی شهری در نظر گرفته شده است ارائه شده است.ضمنا با توجه به فضاهایی که بعد از احداث اتوبان امام علی (ع) در منطقه هشت بجای مانده و تملک آن در اختیار شهرداری قرار گرفته است، میتوان با تبدیل آن به فضای سبز نسبت به افزایش سرانه کاربری مورد نظر دست یافته و با اتخاذ تدابیر بالا به رفع کمبود سرانه در منطقه و ایجاد عدالت اجتماعی در سطح آن که یکی از اهداف برنامه ریزی شهری می باشد دست بیابیم.در ابتدا نسبت به جمع آوری آمار بوستان ها در سطح منطقه پرداخته شده و سپس نسبت به تهیه نقشه بوستان ها با استفاده از ArcGIS اقدام شده است. وبا استفاده از فرمول سرانه ها نسبت به برآورد آنها اقدام شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1083 - بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمدی شهری مورد مطالعه (منطقه 10 شهر تهران)
  فرامرز هادوی احمد پوراحمد مهناز کشاورز اسماعیل علی اکبری
  بافتهای ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه باسایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخة تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارساییها درآمده اند. با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیتها و قا چکیده کامل

  بافتهای ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه باسایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخة تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارساییها درآمده اند. با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیتها و قابلیتهای نهفته بسیاری برای توسعه های آتی درون شهری برخوردار هستند. اما پرداختن به بافتهای ناکارآمد شهرها و برنامه‌ریزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعیتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرایانه است.درسالهای اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این بافتها مطرح شده است.در این راستا رویکردبازآفرینی شهریگامی فراتر از مقاصد،آروزها ودستاوردهای نوسازی شهری،توسعه شهریوبهسازی شهری است و با درنظر گرفتن همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی،کالبدی و زیست محیطی به بافت، نگاهی جامع و یکپارچه وپایدار دارد.تحقیق حاضر با شناخت عوامل مؤثر بر ناکارآمدی بافتهای شهری و ارزیابی میزان پایداری و ناپایداری در منطقه 10 شهر تهران و با استفاده از تکنیک SWOT-QSPM به ارائه راهبردهایی جهت بازآفرینی پایدار بافت ناکارآمدپرداخته است.در بخش اول(تحقیق کیفی) داده‌های تحقیق از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده و در بخش دوم(تحقیق کمی)از طریق روش پیمایشی جمع‌آوری شده وبا استفاده ازضریب آنتروپی و مدل SWOTمورد تحلیل قرارگرفته است.با توجه به اینکه عوامل متعددی در بازآفرینی پایدار بافتهای ناکارآمدشهری دخیل هستند.درادامه نتایج کمی تحقیق نیز نشان داد که این منطقه در وهله اول از لحاظ اقتصادی و درمرحله بعد از لحاظ ابعاد اجتماعی و زیست محیطی ناپایدار می باشد.ناپایداری ابعاد اقتصادی بافت هست که منجر به ناپایداری دیگر ابعاد بافت گردیده و درنهایت نمود خود را به صورت ناپایداری کالبدی نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1084 - نقش فضای عمومی شهری در شکل‌گیری اعتماد اجتماعی (نمونه‌موردی: پارک حاشیه چمران، کلان شهر شیراز )
  علیرضا عبداله زاده فرد
  تحول جوامع انسانی از حالت اولیه به مدرن در گرو پیچیدگی، تراکم روابط اجتماعی و ارتباط متقابل بوده، که اعتماد به گستردگی آن‌ها دامن زده است. بدون وجود اعتماد نمی‌توان شاهد نظم و ثبات اجتماعی، تعادل، همبستگی و انسجام اجتماعی در جامعه بود. اعتماد از پیش شرط‌های اساسی برای ت چکیده کامل

  تحول جوامع انسانی از حالت اولیه به مدرن در گرو پیچیدگی، تراکم روابط اجتماعی و ارتباط متقابل بوده، که اعتماد به گستردگی آن‌ها دامن زده است. بدون وجود اعتماد نمی‌توان شاهد نظم و ثبات اجتماعی، تعادل، همبستگی و انسجام اجتماعی در جامعه بود. اعتماد از پیش شرط‌های اساسی برای توسعه همه جانبه‌ی هر جامعه‌ای محسوب می‌شود. با بسط و گسترش اعتماد می‌توان به جای ارزش‌های منفی، ارز‌ش‌های اخلاقی مثبت را در جامعه پروراند. به زعم گیدنز هر چه افراد فاصله زمانی و مکانی بیش تری از هم داشته باشند، به اعتماد بیش تری نیاز خواهند داشت. تغییر از جامعه سنتی به مدرن سبب شده تا انسان امروزی اعتماد، شبکه اعتماد و شعاع اعتماد خود را به گونه‌ای دیگر تعریف و بازآفرینی کند. نظریه‌پردازانی چون جیکوبز نقش فضاهای شهری را در ایجاد ارتباط چهره به چهره حائز اهمیت می‌دانند. هدف مطالعه حاضر بررسی نقش فضای عمومی شهری در شکل‌گیری اعتماد اجتماعی است. به این منظور پرسش نامه‌ای با بیش از 30 سوال طراحی گردید که با توجه به میزان جذب جمعیت پارک حاشیه چمران در شلوغ ترین روزهای سال، نمونه آماری متناسب که قابلیت تعمیم داشته باشد، 150 نمونه محاسبه گردید. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss استفاده شده است. با توجه به سؤالات مطرح شده در پرسش نامه و ادبیات نظری تحقیق شاخص‌سازی انجام گرفت. روش‌های تحلیلی مورد استفاده در این تحقیق ضریب همبستگی، رگرسیون چندگانه به روش Enter و تحلیل عاملی می‌باشد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای انتخابی نقش به سزایی در شکل‌گیری اعتماد اجتماعی در فضاهای شهری داشته‌اند. با استفاده از تحلیل عاملی مشخص شد که شعاع اعتماد و کیفیت کالبدی بیشترین تاثیر را در شکل‌گیری و افزایش اعتماد اجتماعی در فضاهای شهری دارند. نتایج نشان داد که بین دو عنصر فرم و محتوی، در شکل‌گیری اعتماد اجتماعی در فضای شهری، محتوی نقش غالب را به عهده دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1085 - بررسی تطبیقی معیارهای قابلیت پیاده مداری در سطح محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
  علی صفاری راد مجید شمس
  حضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی چکیده کامل

  حضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی شهر رشت واقع در استان گیلان در راستای پاسخ گویی به این سوال که قابلیت پیاده مداری در سطح محلات مورد مطالعه چگونه است؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت شاخص های پیاده مداری در محلات جدید و قدیمی بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت پیاده مداری محلات جدید و قدیمی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 5 محله جدید و 5 محله قدیمی است، این محلات دارای 124382 هزار نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این راستا با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(61722 نفر) و محلات قدیمی(62660 نفر)، تعداد 183 پرسش نامه در محلات جدید و تعداد 183 پرسش نامه در محلات قدیمی تکمیل گردید و برای درک شکاف شاخص های مورد مطالعه از نظر ساکنان بین محلات جدید و قدیمی، با توجه به ماهیت فاصله ای داده ها، از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج ارزیابی ها در سطح هر یک از محلات جدید مورد مطالعه نشان می دهد که اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز عرض پیاده رو، جنس کف پیاده رو، دسترسی به حمل و نقل و مراکز آموزشی که فقط در محلات بلوار گیلان، کاکتوس و چمران مناسب می باشد و در سطح هر یک ازمحلات قدیمی مورد مطالعه نیز اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز اختلاط کاربری ها، تراکم جمعیت مناطق مسکونی، دسترسی به حمل و نقل و مراکز تجاری که فقط در محلات باقرآباد، دباغیان و پاسکیاب مناسب می باشد. نتایج حاصل از آزمون T نشان می دهد که در بسیاری از مؤلفه ها در بین دو جامعه (پاسخ دهندگان) تفاوت معناداری وجود دارد. در مجموع می توان گفت که محلات جدید در بیش تر موارد نسبت به محلات قدیمی طبق مطالعات میدانی و همچنین از نظر پاسخ دهندگان دارای شرایط بهتری از نظر قابلیت پیاده مداری می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1086 - نقش سیاست های تامین خدمات شهری در سیستم انگاشتی کیفیت زندگی
  فاطمه سادات حسینی نژاد مظفر صرافی محمد حسین شریف زادگان
  کیفیت زندگی، حالتی از بهزیستی اجتماعی یک فرد و یا گروه، چه به صورت درک شده و یا شناخته شده به وسیله شاخص های قابل مشاهده است و قلمروهای مختلفی از زندگی اعم از بهزیستی مادی، کالبدی، اجتماعی، احساسی و توسعه و فعالیت را دربرمی گیرد. ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و افزایش سطح چکیده کامل

  کیفیت زندگی، حالتی از بهزیستی اجتماعی یک فرد و یا گروه، چه به صورت درک شده و یا شناخته شده به وسیله شاخص های قابل مشاهده است و قلمروهای مختلفی از زندگی اعم از بهزیستی مادی، کالبدی، اجتماعی، احساسی و توسعه و فعالیت را دربرمی گیرد. ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و افزایش سطح رضایتمندی آنان از زندگی، از اهداف کلان برنامه‌ریزی شهری است که از طریق تدوین سیاست های مختلف دنبال می شود. بخشی از سیاست های تامین خدمات شهری، توسط مراجع برنامه ریزی شهری تدوین می گردد. شناخت چگونگی تاثیر این سیاست ها از مرحله تدوین تا اجرا برکیفیت زندگی شهروندان و نیز سازوکارهای مرتبط با رضایت از خدمات شهری و عوامل تعیین کننده آن در ترکیب با سایر زیرقلمروهای کیفیت زندگی، از الزامات سیاستگذاری تامین خدمات شهری است که می تواند در تدوین راهنماهای تولید سیاست ها و برنامه های مرتبط با توسعه اجتماع به کار گرفته شود. هدف از این پژوهش، تدوین چارچوب انگاشتی است که نقش سیاست های تامین خدمات شهری(به عنوان یکی از زیرقلمروها) در سیستم انگاشتی کیفیت زندگی تبیین می نماید. در این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی و با استفاده از روش فراتحلیل به بررسی سیستم انگاشتی کیفیت زندگی و سازوکار سیاست‌های تامین خدمات عمومی(و شهری) به عنوان دو متغیر اصلی پژوهش پرداخته شده و با شناخت عامل اشتراک دهنده کیفیت زندگی و خدمات شهری(که همان تامین نیاز شهروندان است)، مدل مفهومی سازوکار تاثیر خدمات شهری و سیاست های تامین آن بر کیفیت زندگی شهروندان به عنوان دستاورد پژوهش، ارائه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1087 - مؤلفه های تاثیرگذار در ارتقاء امنیت فضاهای عمومی (نمونه مورد مطالعه: پارک های شهر آمل)
  رحیم بردی آنامرادنژاد زهره بلوری
  امروزه، امنیت یکی از شاخصه‌های زندگی اجتماعی در شهرها است و آسیب‌های اجتماعی از مهم ترین پیامدهای نبود امنیت به شمار می رود. هدف تحقیق حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در ارتقاء سطح امنیت فضاهای عمومی و نیز بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل بر این امر می باشد. روش تحقیق در این مقاله چکیده کامل

  امروزه، امنیت یکی از شاخصه‌های زندگی اجتماعی در شهرها است و آسیب‌های اجتماعی از مهم ترین پیامدهای نبود امنیت به شمار می رود. هدف تحقیق حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در ارتقاء سطح امنیت فضاهای عمومی و نیز بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل بر این امر می باشد. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی- تحلیلی است و دارای هدف کاربردی می‌باشد. این مقاله دارای ماهیت میدانی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری مقاله حاضر کاربران پارک های شهر آمل(شهروندان حاضر در پارک) هستند که به صورت تصادفی به تعداد 150 نفر انتخاب شده‌اند. روایی سؤالات پرسش نامه با استفاده از نظر کارشناسان تعیین شده است. سنجش پایایی آنها نیز با آلفای کرونباخ محاسبه شده که برابر با 78 /0 است. به منظور آزمون فرضیه ها، از روش های آماری ازجمله آزمون های T- testو فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که از دیدگاه کاربران پارک‌های آمل، به ترتیب چهار مؤلفه عملکردی، زیبا شناختی، زیست محیطی و اجتماعی در ارتقاء امنیت پارک های شهری آمل تاثیر گذار هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1088 - بررسی عملکرد شهرداری ها در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب شهری نمونه موردی: شهرداری شهر ملایر
  الناز زندیه
  حکمروایی مطلوب شهری رهیافتی ساختار شکنانه به برنامه ریزی توسعه شهری دارد و با مشارکت و کنش متقابل میان بازیگران اصلی مدیریت شهری یعنی جامعه مدنی، حکومت و بخش خصوصی، الگوی شهرنشینی ارتباطی را پیش می گیرد. از این رو نهاد مدیریت شهری که در ایران از دو سازمان شهرداری و شورا چکیده کامل

  حکمروایی مطلوب شهری رهیافتی ساختار شکنانه به برنامه ریزی توسعه شهری دارد و با مشارکت و کنش متقابل میان بازیگران اصلی مدیریت شهری یعنی جامعه مدنی، حکومت و بخش خصوصی، الگوی شهرنشینی ارتباطی را پیش می گیرد. از این رو نهاد مدیریت شهری که در ایران از دو سازمان شهرداری و شورای شهر تشکیل شده است، می تواند یکی از اساسی ترین نهاد ها جهت تحقق حکمروایی خوب شهری باشد. هدف این تحقیق، تعریف و تحلیل جامع از حکمروایی خوب شهری و همچنین ارائه مجموعه ای از شاخص ها جهت معرفی الگوی مناسبی از حکمروایی خوب شهری در ایران و به عنوان نمونه در مدیریت شهری، شهر ملایر است. این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد. اطلاعات حاصل شده از طریق نرم افزارهای آماری Excel و SPSSو ارزش گذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.در بررسی های انجام شده، کارایی و اثربخشی با میانگین0.095- X=، مشارکت با میانگین0.059X=، پاسخ گویی با میانگین0.288-X=، امنیت با میانگین0.389-X= و تساوی با میانگین0.074-X= ارزیابی شده اند، که نشانگر پایین بودن میانگین شاخص های حکمروایی خوب شهری، البته به جز شاخص مشارکت در شهر ملایر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1089 - مطالعه تطبیقی سطح پایداری در محلات قدیم و جدید شهری (نمونه موردی: محلات بافت قدیم و جدید شهر کرمان)
  صدیقه میمندی پاریزی
  توسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد می‌شود. در این راستا ارزیابی سطح پایدار چکیده کامل

  توسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد می‌شود. در این راستا ارزیابی سطح پایداری با استفاده از شاخص های مختلف پایداری در محلات مختلف شهری گامی مؤثر در جهت رسیدن به پایداری شهری قلمداد می شود. هدف این پژوهش ارزیابی و بررسی تطبیقی پایداری در محلات قدیم و جدید شهر کرمان است که با توجه به توسعه ادواری آن ترکیبی است از محلات بر جای مانده از دوره های پیشین و توسعه های جدید شهری. در این میان هر یک از این محلات دوگانه با توجه به شرایط و ویژگی های خود درجه ای از سازگاری با هر یک از اصول توسعه پایدار را نمایش می دهند. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و نتایج حاصل از پژوهش کاربردی &ndash; توسعه ای است. در این پژوهش پس از بررسی ادبیات موضوع و همچنین مطالعات اکتشافی در سطح محلات شهر کرمان، پنج بعد کلی پایداری: زیست محیطی، کالبدی- فضایی، اجتماعی &ndash; فرهنگی، اقتصادی و نهادی- سیاسی در قالب 49 شاخص مورد بررسی قرار گرفت و پس از تکمیل پرسش نامه، برای تحلیل میزان پایداری از روش ها و تکنیک های آماری همچون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای، آزمون کی دو، تحلیل رگرسیونی در محیط نرم افزار spss، آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که پایدارترین بعد در هر دو محله بعد اقتصادی است، در مجموع وضعیت پایداری در بافت قدیم و جدید کرمان پایین تر از مقدار متوسط است و در محله مسجد ملک (بافت قدیم شهری) در وضعیتی وخیم تر از محله مطهری (بافت جدید شهری) قراردارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1090 - ساماندهی عرصه پیاده‌راه‌های شهری با رویکرد ارتقا کیفیت محیطی نمونه موردی: محور پیاده‌راه صف
  ریحانه آقاملایی آزاده لک
  در دنیای امروز با حضور پررنگ اتومبیل معنای واقعی شهر ازمیان‌رفته و سبب پدیدآمدن مشکلاتی از قبیل کاهش ایمنی و امنیت، خطر برخورد با وسایل نقلیه موتوری، ازدحام و ترافیک، انواع آلودگی‌های محیطی و کاهش رونق پیاده‌روها شده است. لذا بازگشت به مقوله پیاده مداری به موضوعی پررنگ چکیده کامل

  در دنیای امروز با حضور پررنگ اتومبیل معنای واقعی شهر ازمیان‌رفته و سبب پدیدآمدن مشکلاتی از قبیل کاهش ایمنی و امنیت، خطر برخورد با وسایل نقلیه موتوری، ازدحام و ترافیک، انواع آلودگی‌های محیطی و کاهش رونق پیاده‌روها شده است. لذا بازگشت به مقوله پیاده مداری به موضوعی پررنگ در شهرسازی تبدیل‌شده تا آنجا که رویکردهای نوین به سوی شهرهای پیاده‌مدار گام بر‌می‌دارند. اما به دلیل کمبود اطلاعات و تجارب مرتبط با درک شاخص‌های تأثیرگذار بر آن، مطالعه قابلیت پیاده مداری شهرها از اهمیت خاصی برخوردار گشته است. ازآنجاکه اگر پیاده‌راه‌ها از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند، مردم از سپری کردن اوقات خود در آن‌ها ناامید شده و مسیرهای جایگزینی را برمی‌گزینند، هدف غائی این تحقیق نیز بیان راهکارهایی در جهت ارتقا کیفیت محیطی این مسیرها به‌منظور رونق هرچه بیشتر آن است. بدین منظور با مرور ادبیات موضوع، مؤلفه‌های مؤثر در ارتقا کیفیت محیط شناسایی شد و مدل تحقیق بر اساس آن تدوین و روایی آن آزمون گردید. تحلیل محیط و ارزیابی کیفیت‌های آن بر اساس سیستم SWOT و بیان نقاط قوت و ضعف موجود و فرصت‌ها و تهدیدهای ممکن در خیابان صف صورت گرفته است. مطالعات تحلیلی حاکی از نامناسب بودن کیفیت محور و قرارگیری آن در جایگاه TW (حداقل-حداقل) است. به‌منظور دست‌یابی به هدف تحقیق که همانا ارتقا وضعیت محیط است راهکارهایی در جهت ساماندهی محیط با نگاهی به حذف نقاط ضعف و از بین بردن امکان بروز تهدیدات تدوین شده است تا زمینه‌ای مناسب برای تسهیل و تشویق پیاده‌روی فراهم آید. نتایج نحقیق نشان می‌دهد پس از اجرای آن می‌توان چشم‌انداز روشنی برای فضاهای تجاری و تفریحی پیش‌بینی نمود تا فعالیت‌های تجاری- تفریحی مرتبط با آن رونق گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1091 - ارزیابی کاربری اراضی شهری زرقان با رویکرد کیفیت محیط
  سید سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده
  برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، هسته‌ی اصلی نظام برنامه‌ریزی شهری است. هدف از برنامه‌ریزی کاربری اراضی، پیشنهاد آرایش فضایی و نظم مکانی مناسب برای کاربری‌ها و فعالیت‌های شهری، به ویژه در شهرهایی است که کاربری‌ها ترکیب و تنوع زیادی دارند. دستیابی به این هدف، نیازمند درک چ چکیده کامل

  برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، هسته‌ی اصلی نظام برنامه‌ریزی شهری است. هدف از برنامه‌ریزی کاربری اراضی، پیشنهاد آرایش فضایی و نظم مکانی مناسب برای کاربری‌ها و فعالیت‌های شهری، به ویژه در شهرهایی است که کاربری‌ها ترکیب و تنوع زیادی دارند. دستیابی به این هدف، نیازمند درک چگونگی تخصیص فضا و توزیع زمین میان کاربری‌ها است که با روش‌های ارزیابی کمی و کیفی کاربری‌ها امکان‌پذیر است. در مقاله حاضر به بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زرقان پرداخته شده است. به این منظور با استفاده از ارزیابی کمی و کیفی به چگونگی آن پرداخته شده است. در ارزیابی کمی به بررسی سرانه کاربری و مقایسه آنها با استاندارهای موجود پرداخته شده است. در ارزیابی کیفی با استفاده از شاخص‌های کیفیت محیط اقدام به تشکیل پرسش‌نامه شده و در بین ساکنین پخش گردیده است. روش این پژوهش از جهت هدف تحقیق، کاربردی- توسعه‌ای و از منظر چارچوب پژوهش، تحلیلی- توصیفی است. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت میدانی، کتابخانه‌ای، مصاحبه با مسئولین و ساکنین و تدوین پرسشنامه می‌باشد. نتیجه تحلیل کاربری‌ها در شهر زرقان نشان می‌دهد که گسترش کالبدی شهر در دهه‌های اخیر و افزایش جمعیت آن باعث ایجاد عدم تعادل در پراکنش کاربری‌ها گردیده، اما بسیار نامحسوس در حال ازدیاد است. اگرچه در حال حاضر به وخامت اوضاع منجر نگردیده، اما روندی صعودی به خود گرفته است. سرانه بسیاری از کاربری‌ها با استانداردهای موجود تطبیق داشته و میزان رضایت‌مندی نسبتاً مطلوبی را از سوی ساکنین کسب کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1092 - شناسایی پتانسیل‏های بوم‏ گردشگری پایدار شهری– منطقه ای شهرستان نوشهر بر اساس عوامل طبیعی-اقلیمی
  مهرداد رمضانی پور
  با توجه به محدودیت زمین در سطح کره زمین، بیشتر امکانات در مناطق شهری واقع شده اند، از این جهت، به تدریج اهمیت توسعه بوم گردشگری شهری برجسته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سایت های گردشکری متمرکز و گسترده در سه طبقه مناسب و نیمه مناسب و نامناسب بر پایه توا چکیده کامل

  با توجه به محدودیت زمین در سطح کره زمین، بیشتر امکانات در مناطق شهری واقع شده اند، از این جهت، به تدریج اهمیت توسعه بوم گردشگری شهری برجسته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، شناسایی سایت های گردشکری متمرکز و گسترده در سه طبقه مناسب و نیمه مناسب و نامناسب بر پایه توان بوم شناسی برای فصول گرم سال در شهرستان نوشهر بوده است. در این راستا، از مدل بوم گردشگری با معیارهای اقلیمی دما، بارندگی، شدت آفتابگیری و شیب، زمین شناسی و کاربری زمین بهره گرفته شد. سپس با کمک تکنیک سامانه های اطلاعات جغرافیایی و روش های شرطی و ترکیب جبری، سایت های گردشگری شناسایی گردید. پس از تحلیل، 519 مورد سایت مناسب متمرکز با مساحت 8/438 هکتار و غالبا در ارتفاعات میانی (1300&ndash;1800 متر) با جهت شرقی- غربی و در امتداد جاده و رودهای شهرستان نوشهر شناسایی شدند. 158 مورد سایت گردشگری مناسب گسترده با مساحتی حدود 8/74 هکتار در ارتفاعات میانی و بالادست(حدود 2550-4000 متر) در شهرستان نوشهر مکانیابی شدند. بطورکلی، سایت های مناسب گسترده، پراکندگی و مساحت کمتری نسبت سایت های مناسب متمرکز دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1093 - تاثیر محورهای ساختار شهری(محورهای عملکردی) بر الگوهای سفر شهروندان با توجه به اهداف و انگیزه‌های سفر (مطالعه موردی‌: منطقه 1 شهر همدان)
  یاسر حاتمی کیانوش ذاکر حقیقی هادی رضایی راد
  یکی از اجزاء اصلی شکل دهنده ساختار شهری محورهای شهری (معابر شهری) هستند که نقش زیادی را در سازمان فضایی شهرها ایفا می‌نمایند. در واقع شبکههای ارتباطی بستر ایجاد ارتباط مناسب بین انسان، فضا و فعالیت می‌باشند. به طور کلی در غالب محیط‌های شهری هر مسافر شهری تحت یک انتخاب ع چکیده کامل

  یکی از اجزاء اصلی شکل دهنده ساختار شهری محورهای شهری (معابر شهری) هستند که نقش زیادی را در سازمان فضایی شهرها ایفا می‌نمایند. در واقع شبکههای ارتباطی بستر ایجاد ارتباط مناسب بین انسان، فضا و فعالیت می‌باشند. به طور کلی در غالب محیط‌های شهری هر مسافر شهری تحت یک انتخاب عقلانی، تصمیم به سفر با گزینه‌های مختلف گرفته و با هدف انجام یک فعالیت مشخص از یک مبدا معلوم , مقصدی را انتخاب و با تعیین مسیر بهینه ( از دیدگاه خود) به سمت آن حرکت می نماید. این پزوهش درصدد بررسی و تحلیل اثراتی است که محورهای عملکردی با توجه به اهداف و انگیزه‌های سفری بر الگوی سفری شهروندان در منطقه یک شهر همدان ایجاد می‌نمایند تا گامی مثبت در جهت طراحی سیستم حمل و نقل یکپارچه برداشته شود. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی است. حجم نمونه برای سه محور عملکردی انتخابی در منطقه یک شهر همدان با استفاده از فرمول (تعیین حجم نمونه زمانی که حجم جامعه نامعلوم است) به ترتیب برابر با (محور شریعتی 225و محور میرزاده عشقی290و محور سعیدیه 265 ) است. همچنین جهت ارزیابی و تحلیل روش‌های تحلیل رگرسیونی به کمک نرم افزار SPSS مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آنست که بیشترین تاثیرگذاری بین محورهای عملکردی منتخب بر الگوی سفری شهروندان طبق آزمون (HMR) صورت گرفته با میزان (.971 = Beta) عملکرد دسترسی است. همچنین هر یک از عملکردها با نوعی از اهداف و انگیزه های سفری در ارتباط هستند. در واقع این عملکرد است که علاوه بر الگوی سفری بر اهداف و انگیزه های سفری نیز تاثیرگذار است‌. در نتیجه با توجه به نتایج بدست آمده اقدام به یکپارچه‌سازی سیستم حمل و نقل عمومی و کاربری زمین در سه محور به هم متصل در چارچوب سیستم ABC پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1094 - سنجش پراکندگی/فشردگی شهر زاهدان طی دوره زمانی 1390 -1335
  حسین ابراهیم زاده آسمین حمیدرضا رخشانی نسب طیبه سرگلزایی جوان
  در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده و در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده اند. شهر زاهدان نیز طی دوران حیات 100 ساله اش به طور نامتوازنی رشد کرده و گسترش شتابانی را به خود دیده است. رشد 5/32 برابری جمعیت شهر چکیده کامل

  در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده و در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده اند. شهر زاهدان نیز طی دوران حیات 100 ساله اش به طور نامتوازنی رشد کرده و گسترش شتابانی را به خود دیده است. رشد 5/32 برابری جمعیت شهر و رشد 34 برابری وسعت آن نسبت به اولین سرشماری بیانگر این مسأله می باشد. به طوری که توسعه این شهر در جهت افقی بوده و گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب رشد بی قواره شهر شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر رابطه بین جمعیت و میزان رشد و پراکندگی شهری در زاهدان با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن و ضریب FAR مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، طبق مدل هلدرن زاهدان در طول دوره مورد مطالعه دارای رشد بی قواره شهری (اسپرال) بوده است. مقادیر ضریب آنتروپی نیز بیانگر رشد پراکنده (اسپرال) شهر زاهدان است. با توجه به گسترش شکاف ارزش آنتروپی ناشی از رشد افقی و اسپرال شهر، الگوی شهر هوشمند و فشرده به عنوان الگوی مطلوب گسترش آتی زاهدان تشخیص داده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1095 - نظام جمعیت شهری در مناطق ایران با تاکید بر مطالعه تطبیقی منطقه البرز جنوبی و خراسان
  جواد رحمانی اسفندیار زبردست
  نظام شهری هر کشوری بیانگر چگونگی کنش و واکنش متقابل شهرهای آن کشور می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی توزیع فضایی جمعیت شهری ده منطقه طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای (از سال های 1335 تا 1390) پرداخته شده و سپس تحلیل نظام جمعیت شهری در بین ده منطقه کالبدی صورت گرفته است. از چکیده کامل

  نظام شهری هر کشوری بیانگر چگونگی کنش و واکنش متقابل شهرهای آن کشور می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی توزیع فضایی جمعیت شهری ده منطقه طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای (از سال های 1335 تا 1390) پرداخته شده و سپس تحلیل نظام جمعیت شهری در بین ده منطقه کالبدی صورت گرفته است. از بین مناطق ده گانه طرح کالبدی ملی و منطقه ای، دو منطقه البرز جنوبی (شامل استان های تهران، مرکزی، سمنان، زنجان، قزوین، قم و البرز) و خراسان (شامل استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی)که به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان تغییر و تحول بین مناطق ده گانه بوده اند انتخاب‌شده است. در ادامه تحلیل، شاخص هایی همچون تغییر جایگاه بیست شهر اول منطقه از سال های 1335 تا 1390؛ تحلیل تعداد جمعیت واقعی و تعداد جمعیت 20 شهر اول منطقه در رابطه با تئوری زیپف در سال 1390 و همچنین تحلیل های میزان نخست شهری و عدم تمرکز شهری در دو منطقه البرز جنوبی و خراسان؛ به‌صورت جداگانه انجام‌شده است. سرانجام با مقایسه دو منطقه خراسان و البرز جنوبی باهمدیگر و با مناطق کالبدی ملی منطقه ای مشخص گردید که منطقه البرز جنوبی به‌رغم اینکه جایگاهش در بین ده منطقه دچار تغییر و تحولی نشده ولی در تحولات درون منطقه ای دچار تحولات عظیم و بزرگی شده است و بالعکس منطقه خراسان که در تحولات بین منطقه ای دارای تغییر و تحول اساسی بوده، در تحولات درون منطقه از ثبات نسبی برخوردار بوده است. همچنین در این تحقیق مشخص گردید که با توجه به تحولات بین منطقه ای، نمی توان تحلیل و پیش‌بینی درون منطقه ای را نیز انجام داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1096 - میزان مشارکت شهروندان در امور شهری (مطالعه موردی: شهر گنبد)
  اکبر شربتی
  مشارکت مردم در روند تصمیم گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده و افزایش مشارکت مردم در امور شهری می تواند در ایجاد تعادل شهری نقش ارزنده ای را ایفا نماید. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل میزان مشارکت شهروندان شهر گنبد در مدیریت امور شهری و همچنین شناسایی چکیده کامل

  مشارکت مردم در روند تصمیم گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده و افزایش مشارکت مردم در امور شهری می تواند در ایجاد تعادل شهری نقش ارزنده ای را ایفا نماید. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل میزان مشارکت شهروندان شهر گنبد در مدیریت امور شهری و همچنین شناسایی مزایا و موانع و ارائه راهکارهایی در جهت جلب مشارکت شهروندان در بهبود مدیریت شهر است. این پژوهش از نظر ماهیت و هدف کاربردی است و روش تحقیق آن توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه سرپرستان خانوار شهر گنبد می باشد که با بهره گیری از فرمول کوکران و با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 320 نمونه انتخاب و اطلاعات توسط پرسشنامه محقق ساخته، جمع آوری شده است و از نرم افزارspss جهت تجزیه وتحلیل داده ها استفاده گردید. آلفای کرون باخ برای بخش های مختلف پرسشنامه 873/0 به دست آمد که نشان دهنده قابلیت بالایی از اعتماد و اطمینان ابزار مورد تحقیق است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان می دهد که رابطه معناداری در سطح 99 درصد بین متغیر های مستقل شامل؛ رضایت شهروندان از خدمات شهری، اعتماد شهروندان نسبت به مدیران شهری، آگاهی شهروندان از برنامه های مدیریت شهر و تعلق اجتماعی شهروندان با متغیر وابسته (مشارکت شهروندان در امور مدیریت شهری) وجود دارد. نتایج آزمون آماری تفاوت میانگین ها وتحلیل واریانس نشان داد که بین متغیرهایی مانند جنسیت، سن، تحصیلات، پایگاه اقتصادی &ndash; اجتماعی با میزان مشارکت شهروندان تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بر اساس آزمون تحلیل واریانس رابطه معنا داری بین وضعیت سکونت شهروندان با میزان مشارکت آنان وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1097 - ساختارگرایی و تأثیرآن بر شهرسازی
  پرنا مرادی بیژن کلهرنیا نوذر قنبری
  ساختارگرایی یک مکتب فکری و شیوه‌ای برای اندیشیدن و کاویدن امور است که ریشه در چهار حوزه فکری نزدیک به هم دارد: جامعه شناسی فرانسه و اندیشه های دورکیم، زبان شناسی سوسور، ریشه های فلسفی کانت و مردم شناسی انگلیسی و فرانسه. ساختارگرایان همیشه در پی آن هستند که پرده‌هایی که چکیده کامل

  ساختارگرایی یک مکتب فکری و شیوه‌ای برای اندیشیدن و کاویدن امور است که ریشه در چهار حوزه فکری نزدیک به هم دارد: جامعه شناسی فرانسه و اندیشه های دورکیم، زبان شناسی سوسور، ریشه های فلسفی کانت و مردم شناسی انگلیسی و فرانسه. ساختارگرایان همیشه در پی آن هستند که پرده‌هایی که در ظواهر امور قرار گرفته را کنار زده و به اصول ثابت و تغییر نیافتنی برسند؛ بدین صورت مرزهای فلسفه را درنوردیدند و به ریاضیات ، ادبیات ، معماری و حتی شهرسازی وارد شدند. این تحقیق با هدف بررسی ویژگی‌های مکتب ساختارگرایی و بیان تاثیرات آن در شهرسازی انجام گرفته است. ساختارگرایان معتقدند که ساخت یا ساختار، به عنوان چارچوب کلی پیدا یا ناپیدای هر چیز، عبارت از نظامی است که در آن‌‌، همه اجزای یک مجموعه با هم در ارتباطند و کارکردی هماهنگ دارند. ساختارگرایان به طور کلی اعتقاد به کلی‌گرایی دارند و همین امر باعث به وجود آمدن جنبش پساساختارگرایی شد. از دیدگاه پساساختارگرایان ، رویکرد ساختارگرایانه ماهیتی خودکامه و سلطه‌گر دارد و نحوه کارکرد سیستم را از قبل مشخص می کند. پساساختارگرایی هر نوع نظریه‌ای را که تبیین کلی و جهان شمول از پدیده‌ها ارائه می دهد، رد کرده و هر گونه تمامیت ‌جویی و کلی ‌گرایی را نامطلوب می داند. در این مقاله، با مطالعه دیدگاه های سوسور و کانت، مباحث کلی ساختارگرایی بررسی شده و سپس چگونگی پیدایش دیدگاه های جنبش پساساختارگرا و ویژگی های آن مورد مطالعه قرار گرفته است. در ادامه با تکیه بر این اعتقاد کلی ساختارگرایان که در ساختمان بدن هر موجود زنده یک ساخت اصلی وجود دارد که عامل استواری آن است و سایر اندام ها فعالیتشان را به تبع آن ساخت اصلی صورت می دهند، با مطالعه شهر به عنوان یک موجود زنده ، به بیان دیدگاه های شهرسازان ساختار گرا در این خصوص پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1098 - سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری با تأکید بر خیابان رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران
  علی موحد علی شماعی امیر اسدی کلمتی
  هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این ف چکیده کامل

  هدف از این پژوهش سنجش کیفیت فضاهای عمومی از لحاظ کارکرد، دسترسی و ارتباطات، اجتماع‌پذیری، آسایش و کیفیت محیطی در رابطه خیابان‌های رودکی و آذربایجان در محله سلسبیل شمالی منطقه ۱۰ تهران است. یکی معیارهای ارزیابی شهرها و محیط‌های شهری کیفیت فضای عمومی شهری است. کیفیت این فضاها معیار سنجشی برای میزان مطلوبیت شهرها محسوب می‌شود. فضای عمومی ماهیتی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد و ارتقاء هرکدام، با بهبود شاخص‌های زیبایی‌شناسی و سلامت و احساس رضایت شهروندان همراه است. روش پژوهش اکتشافی-تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت پیمایشی است. داده‌های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری تصادفی به‌دست‌آمده است. جامعه آماری شامل شهروندان محله سلسبیل شمالی بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۱ نفر است. متغیرهای پژوهش بر مبنای PPS مطلوبیت این مکان‌ها را در چهار کیفیت کلیدی دسترسی و ارتباطات، کاربری و فعالیت‌ها، اجتماع‌پذیری، آسایش و تصویر ذهنی می‌داند؛ و جهت ارزیابی کیفیت از آزمون t، پیوستگی معیارها از آزمون پیرسون و برای اولویت‌بندی از آزمون فریدمن استفاده‌شده است. یافته‌ها مشخص می‌سازد با توجه به اجتماع‌پذیری زیاد خیابان رودکی و آذربایجان، این دو خیابان با توجه به چهار کیفیت کلیدی از مطلوبیت پایینی برخوردار هستند. بنابراین برای ارتقای کیفیت فضاهای عمومی در محله ارتقاء دسترسی‌ها و پیوستگی و سازگاری کاربری‌ها با فعالیت‌ها و همچنین ارتقای پیاده مداری، خوانایی، کارایی و اختلاط کاربری‌ها در سرزندگی فضاهای عمومی محله مؤثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1099 - سنجش مناطق شهری بر اساس توزیع کاربری های خدمات شهری و اثرات آن در توزیع فضایی جمعیت(مطالعه موردی: مناطق شهر مرند)
  اکبر اصغری زمانی شاهین علیزاده زنوزی رحیم غلامحسینی
  میزان و چگونگی توزیع کاربری‌ها و خدمات شهری می‌تواند نقش مؤثری در جابه‌جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری داشته باشد و از آنجا که یکی از معیارهای توسعه‌ی پایدار شهری توجه به توزیع متوازن جمعیت است، لذا توزیع خدمات و کاربری‌های شهری باید به گونه‌ای باشد که ع چکیده کامل

  میزان و چگونگی توزیع کاربری‌ها و خدمات شهری می‌تواند نقش مؤثری در جابه‌جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری داشته باشد و از آنجا که یکی از معیارهای توسعه‌ی پایدار شهری توجه به توزیع متوازن جمعیت است، لذا توزیع خدمات و کاربری‌های شهری باید به گونه‌ای باشد که عدالت فضایی را برقرار نماید. در این پژوهش به صورت موردی مناطق شهر مرند در ارتباط با 12 نوع خدمات و کاربری شهری مورد بررسی قرار گرفته است. اهداف این مقاله شامل بررسی توزیع خدمات و کاربری‌ها در بین مناطق شهر مرند و رتبه‌بندی این مناطق بر اساس سرانه‌های موجود و همچنین شناسایی روند تعادل جمعیتی در مناطق شهر و شناخت اثرات توزیع خدمات در بر هم خوردن تعادل جمعیتی مناطق می‌باشد. برای دسترسی به هدف اول از مدل‌های VIKOR و SAW و مدل تلفیقی کپ لند استفاده شده است و برای بررسی هدف دوم مدل اسپیرمن مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد توزیع خدمات و کاربری‌ها در مناطق شهر مرند به صورت متعادل توزیع نشده است و نتایج هر سه مدل ویکور، ساو و مدل کپ لند نشان می‌دهد مناطق 1 و 3 در برخورداری از خدمات رتبه‌های اول و دوم را دارا می‌باشند و منطقه 5 در رتبه آخر قرار دارد و با مقایسه این نتایج با نتایج مدل اسپیرمن مشخص می‌شود ارتباطی بین پراکنش جمعیت و توزیع سرانه‌ها در مناطق شهر مرند وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1100 - بررسی و تحلیل شاخص‌های توسعه شهری بر اساس مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره مورد مطالعه: شهر بابل
  عامر نیک پور فاطره رزقی
  عدالت اجتماعی یکی از مهمترین مباحث مدیریت و برنامه‌ریزی شهری به شمار می‌رود. توجه به اهمیت توزیع عادلانه خدمات و امکانات در نواحی شهری از مهمترین عوامل کاهش نابرابری‌های محله‌ای و افزایش سطح رفاه اجتماعی و پایداری زندگی شهری محسوب می شود. در این پژوهش مناطق12 گانه شهر ب چکیده کامل

  عدالت اجتماعی یکی از مهمترین مباحث مدیریت و برنامه‌ریزی شهری به شمار می‌رود. توجه به اهمیت توزیع عادلانه خدمات و امکانات در نواحی شهری از مهمترین عوامل کاهش نابرابری‌های محله‌ای و افزایش سطح رفاه اجتماعی و پایداری زندگی شهری محسوب می شود. در این پژوهش مناطق12 گانه شهر بابل به لحاظ برخورداری از خدمات و امکانات شهریتوسط مدل های تصمیم‌گیری چند معیاره و براساس 5 شاخص اصلی و 44 زیر شاخص رتبه بندی شده‌اند. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی اﺳﺖ و به منظور ﺟﻤﻊ‌آوری اﻃﻼﻋﺎت از روش‌ﻫﺎی ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای و ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. طبق نتایجمنطقه ی 3 با بیشترین میزان برخورداری رتبه اول و منطقه 12 با کمترین میزان در رتبه آخر جای گرفته است. همچنین توزیع شاخص‌ها و متغیرها در مناطق این شهر عادلانه و هماهنگ نمی‌باشد،‌ به طوری که با افزایش فاصله از مرکز شهر میزان برخوداری از خدمات کاهش می یابد. بر این اساس میزان برخورداری در مناطق مرکزی (3، 4و10) بیشتر از مناطق بیرونی و حاشیه‌ای شهر(6 و9) است و شاخص آموزشی- فرهنگی از توزیع نامتعادل‌تری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1101 - تحلیل الگوی گسترش شهری در شهرهای میانه‌اندام با استفاده از مدل‌های کمی (مطالعه موردی: شهر ملایر)*
  میترا انصاری مجید ولی شریعت پناهی عباس ملک حسینی مهدی مدیری
  با وقوع انقلاب صنعتی روند توسعه شهرنشینی در دهه‌های اخیر ، فزونی یافته و باعث تقدم شهرنشینی بر شهرسازی شده است. شواهد نشان می‌دهد که در دهه‌های اخیر شهرها به صورتی بی‌برنامه رشد کرده و محدوده‌های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده‌اند.گسترش بی رویه و کنترل نشده شه چکیده کامل

  با وقوع انقلاب صنعتی روند توسعه شهرنشینی در دهه‌های اخیر ، فزونی یافته و باعث تقدم شهرنشینی بر شهرسازی شده است. شواهد نشان می‌دهد که در دهه‌های اخیر شهرها به صورتی بی‌برنامه رشد کرده و محدوده‌های شهری به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده‌اند.گسترش بی رویه و کنترل نشده شهرها،آسیب زیادی به بافت شهر از لحاظ انسجام فضایی و هم چنین پراکندگی مناسب خدمات وارد کرده است. به همین خاطر برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در سراسر جهان تلاش می‌کنند تا با شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر، رشد آن را در راستای توسعه پایدار شهری هدایت و مدیریت کنند. شهر ملایر نیز در طی 4 دهه، مستثنی از این حادثه عظیم شهرنشینی نبوده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و توصیفی-تحلیلی با بهره‌گیری از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن و تراکم و نیز با به کارگیری نقشه های موجود و عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ایی، به تجزیه و تحلیل چگونگی توسعه فیزیکی شهر وتعیین پهنه ها و محلات شهری با هدف ساماندهی الگوی فیزیکی توسعه و توسعه درونی شهر ملایر می‌پردازد. براساس نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق، باتوجه به گسترش شکاف عمیق بین ارزش آنتروپی ناشی از رشد افقی و اسپرال شهری، طی دهه‌های مختلف که خود متأثر از رشد قطاعی شهر می‌باشد،‌ الگوی‌ توسعه تمرکز درون بافتی با استفاده از افزایش تراکم ساختمانی و الگوی گسترش قطاعی- پیوسته، با توجه به محدودیت فیزیکی به دلیل عوامل طبیعی و وجود زمینهای کشاورزی، به عنوان الگوی توسعه آتی شهر پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1102 - ارزیابی حکمرانی خوب شهری برای شهرهای ایران مطالعه موردی: شهر اهواز
  حیدر کاظمی بیژن رحمانی
  مدیریت شهرها از عوامل تعیین کننده در بهبود کیفیت محیط زیست برای شهروندان است و تا کنون روش‌های گوناگونی برای بهبود آن به کار گرفته شد. حکمرانی خوب یکی از روش‌های متأخر در مدیریت شهرهاست که بر اصولی مانند ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ ﺑﻮدن، ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ، ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮن، عدالت و ﻣﺴئوﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮی چکیده کامل

  مدیریت شهرها از عوامل تعیین کننده در بهبود کیفیت محیط زیست برای شهروندان است و تا کنون روش‌های گوناگونی برای بهبود آن به کار گرفته شد. حکمرانی خوب یکی از روش‌های متأخر در مدیریت شهرهاست که بر اصولی مانند ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ ﺑﻮدن، ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ، ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮن، عدالت و ﻣﺴئوﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮی تأکید دارد. استفاده از این اصول در مدیریت شهری می‌تواند نتایج مطلوبی برای سازمان‌ها و شهروندان در پی داشته باشد. شهرداری و شورای اسلامی شهر اهواز که از سازمان‌های مهم مدیریت شهری در اهواز هستند و روابط متقابل فراوانی با شهروندان دارند، می‌توانند از اصول حکمرانی خوب برای انجام فعالیت‌های خود، استفاده کنند. در این مقاله با تمرکز بر عملکرد این دو سازمان عمومی، از قضاوت شهروندان برای ارزیابی میزان انطباق آنها با اصول حکمرانی خوب استفاده می‌شود. قضاوت شهروندان از طریق پرسشنامه‌ای بسته گردآوری شدند. نتایج این بررسی میدانی نشان می‌دهد که میانگین حسابی قضاوت شهروندان درباره همخوانی عملکرد شهرداری اهواز با حکمرانی خوب 41/1 و شورای اسلامی شهر اهواز 22/1 است. در سطح شاخص‌ها نیز حاکمیت قانون در عملکرد شهرداری و شورای اسلامی شهر با میانگین، 66/1 بهترین وضعیت و مشارکت‌پذیری با میانگین 98/0، بدترین وضعیت را داشت. در تفکیک منطقه‌ای پاسخ دهندگان نیز اگر بپذیریم، منظور پاسخ دهندگان از شهرداری، مدیریت شهرداری در سطح منطقه مربوطه است، عملکرد مدیریت منطقه 3 با میانگین 26/1 بیشترین و عملکرد مدیریت منطقه 1 با میانگین 94/0، کمترین انطباق را با اصول حکمرانی خوب داشتند. از نظر درجه‌بندی سطح انطباق عملکرد شهرداری و شورای اسلامی شهر اهواز با اصول حکمرانی خوب، وضعیت این دو سازمان (میانگین 31/1) در طیفی چهار مرتبه‌ای بین بد تا خوب، در سطح ضعیف، ارزیابی می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1103 - تحلیل جغرافیایی شبکه شهری استان خوزستان با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و منطقه-ای طی سال‌های 1335-1395
  غلامرضا طاهری محمدرضا رضایی سعید امانپور
  وجود سلسله مراتب شهری منظم سبب توزیع کالاها و خدمات به تمام جامعه و توزیع متعادل امکانات و خدمات‌رسانی به تمامی بخش‌های یک منطقه می‌گردد. شبکه شهری تنها مجموعه‌ای از عناصر کالبدی نیست و نقش و اهمیت هر سکونتگاه را میزان و ابعاد ارتباطات و جریان‌ها در یک نظام باز تعیین می چکیده کامل

  وجود سلسله مراتب شهری منظم سبب توزیع کالاها و خدمات به تمام جامعه و توزیع متعادل امکانات و خدمات‌رسانی به تمامی بخش‌های یک منطقه می‌گردد. شبکه شهری تنها مجموعه‌ای از عناصر کالبدی نیست و نقش و اهمیت هر سکونتگاه را میزان و ابعاد ارتباطات و جریان‌ها در یک نظام باز تعیین می‌کنند. شهرهای بزرگ‌تر با جذب و تمرکز مازاد بیشتر، تسلط خویش را بر شهرهای کوچک‌تر اعمال می‌کنند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد. در این پژوهش شاخص های مورد مطالعه در دو مرحله از طریق مطالعه استخراج از منابع موجود در دسترس؛ طرح های تحقیقاتی، آمارنامه ها، کتب و آراء خبرگان، گردآوری شد و در نهایت نیز با استفاده از مدل های رتبه و اندازه، رتبه اندازه تعدیل شده، منحنی لورنز وضعیت شبکه شهری خوزستان مشخص گردید. نتایج نشان داد که بررسی سلسله مرتب شهری استان خوزستان طی سال های 1395-1335 بر اساس مدل مرتبه-اندازه زیپف و تعدیل شده نشان دهنده عدم تعادل درسیستم شهری و تمرکز جمعیت در شهرهای بالای نظام سلسله مراتب شهری و خصوصاً نخست شهر استان است. بر مبنای مدل مرتبه- اندازه زیپف و تعدیل شده، هیچ گونه رابطه معقول و منطقی بین شهرها و رتبه آنها وجود ندارد و نخست شهر با تمرکز امکانات و خدمات در سطوح مختلف تمرکز خود را بر سایر شهرها حفظ کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1104 - ترویج فرهنگ توسعه پایدار شهری با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در نواحی شهری غرب استان کرمانشاه
  محترم میرزاییان بیژن رحمانی
  توسعه پایدار شهری، توسعه ای است که به نیازهای مردم شهر پاسخ گوید، اما بقا و دوام آن نیز تضمین گردد؛ در عین حال آب، خاک و هوا، یعنی سه عنصری که برای حیات انسان ضروری است آلوده و بلااستفاده نگردد. در این پژوهش با هدف ارائه گفتمان ترویج فرهنگ توسعه پایدار شهری در نواحی شهر چکیده کامل

  توسعه پایدار شهری، توسعه ای است که به نیازهای مردم شهر پاسخ گوید، اما بقا و دوام آن نیز تضمین گردد؛ در عین حال آب، خاک و هوا، یعنی سه عنصری که برای حیات انسان ضروری است آلوده و بلااستفاده نگردد. در این پژوهش با هدف ارائه گفتمان ترویج فرهنگ توسعه پایدار شهری در نواحی شهری غرب استان کرمانشاه، در جستجوی رویکردی عملیاتی به این فرآیند بوده‌ایم. روش تحقیق توصیفی &ndash; تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز را به دو روش اسنادی &ndash; کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار spss از آزمون اسپیرمن، استفاده کرده ایم. نتایج تحقیق نشان داد که با اصلاح نگرش مردم و ارتقاء سطح فرهنگ جامعه، شهروندان با مسئولیت پذیری بیشتری در فرآیند توسعه پایدار شهری مشارکت می کنند و فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش مؤثری در ترویج ارزش ها و هنجارهای توسعه پایدار شهری در جامعه خواهد داشت. همچنین عدم اولویت بخشیدن به دیدگاه‌های مربوط به اصل پایداری و اصلاح نشدن نگرش های محیطی- شهری از چالش های عمده تحقق نیافتن فرهنگ توسعه پایدار شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1105 - تحلیلی بر سیاست‌ها و قوانین زمین شهری با تأکید بر رویکرد مقابله با سوداگری در بازار زمین شهری؛ مورد پژوهی: کلان‌شهر تهران
  منیژه لاله پور
  سیاست‌ ها و قوانین زمین شهری، عموماً در جهت تخصیص بهینه منابع موجود زمین می‌باشد. خرید و فروش بدون محدودیت زمین در بازار و عدم دریافت اضافه ارزش زمین از مالک، منجر به سرازیر شدن سرمایه ها در این بخش و ایجاد تقاضاهای سوداگرانه می‌شود. روندی که باعث کمبود زمین و افزایش چکیده کامل

  سیاست‌ ها و قوانین زمین شهری، عموماً در جهت تخصیص بهینه منابع موجود زمین می‌باشد. خرید و فروش بدون محدودیت زمین در بازار و عدم دریافت اضافه ارزش زمین از مالک، منجر به سرازیر شدن سرمایه ها در این بخش و ایجاد تقاضاهای سوداگرانه می‌شود. روندی که باعث کمبود زمین و افزایش قیمت زمین‌های شهری در جریان توسعه های شهری می‌گردد. از این رویکرد، مقاله حاضر قوانین و سیاست‌های زمین شهری را از رویکرد مقابله با سوادگری، در کلانشهر تهران به بحث گذاشته است. این تحقیق از سنخ تحقیقات توصیفی-تحلیلی و روش کلی حاکم بر تحقیق نیز روش تحلیل ثانویه است، که با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی مرتبط با موضوع تحقیق انجام گرفته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد، که سیاست‌ها و قوانین بخش زمین شهری نه تنها با رویکرد مقابله با سوداگری در این بخش هدف‌گذاری نشده‌اند؛ بلکه خود به جریان سوداگری در بازار زمین و مسکن شهری قوت بخشیده‌اند. ناکارآمدی نظام مالیاتی در این بخش، ضوابط تفکیک زمین و محدوده‌بندی ناکارآمد شهر در طرح‌های جامع، ناکارآمدی قوانین در محدودسازی مالکیت خصوصی زمین‌ها، نبود عزم و همت در مدیریت‌های محلی تهران برای آماده‌سازی زمین‌ها، عملکرد ضعیف دولت و شهرداری در بازیافت مجدد زمین‌ در بافت‌های فرسوده شهری؛ نتیجه سیاست‌گزاری‌های ناکارآمد در بخش زمین و مسکن و تداوم و رونق هر چه بیشتر سوداگری در بخش زمین و مسکن شهری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1106 - بافت فرسوده؛ فرصت یا تهدید مدیریت شهری (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر نهاوند)
  مصطفی خزایی محمد تقی رضویان
  بهسازی و نوسازی در بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحال‌توسعه می‌باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به‌منظور برنامه‌ریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند چکیده کامل

  بهسازی و نوسازی در بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحال‌توسعه می‌باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به‌منظور برنامه‌ریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند با مساحت حدود 166 هکتار و متشکل از هفده محله از جمله این بافت‌ها می‌باشد. محدوده مورد نظر، علی‌رغم وجود قابلیت‌هایی در زمینه‌های کالبدی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی - تاریخی، دارای نارسایی‌هایی در زمینه‌های مذکور می‌باشد. در این پژوهش از روش تحلیلی SWOT در راستای سنجش وضعیت کلان بافت فرسوده شهر نهاوند بهره گرفته ایم. روش تحقیقی که در این مقاله استفاده شده است، روش توصیفی و تحلیلی است که با مطالعه اسنادی&ndash; کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی از محدوده بافت صورت گرفته است. آنچه از نتایج این تحقیق حاصل شد بیان این مطلب بود که بافت فرسوده شهر نهاوند در پی بی‌توجهی مسئولین و مدیران شهری به‌صورت یک معضل و مسئله در شهر جلوه می‌کند و در زمینه های مختلف اجتماعی و اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شرایط نابسامانی را تجربه می کند، و مدیریت شهری نیز نگاه شایسته و عالمانه‌ای(برنامه ریزی منسجم و کارآمدی) برای معضلات این بافت نداشته است. این در حالی است که با تغییر رویکرد مسئولین و مدیران شهری به این بافت با ارزش و تاریخی(نه به‌عنوان تهدید بلکه به‌عنوان فرصت)، می‌توان ضمن مرتفع کردن معضلات موجود، در راستای استفاده بهینه از قابلیت‌های وافر این مناطق در راستای توسعه همه‌جانبه شهر نهاوند گام‌های اساسی برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1107 - بررسی میزان هماهنگی برنامه‌های شهرسازی شهر خرم‌آباد با شرایط اقلیمی در راستای توسعه پایدار شهری
  مهدی کاکولوند عباس ملک حسینی
  در دهه‌ی آخر قرن 21 مفهوم توسعه پایدارشهری به عنوان یکی از موضوع‌های روز دنیا مطرح می‌شود. ایران سرزمینی با چهار اقلیم متفاوت است که در هر اقلیم با توجه به شرایط و ویژگی‌های اقلیمی، پدیده‌های زیست‌محیطی و انسان ساخت مطابق با آن شرایط اقلیمی مشاهده می‌شود. تحقیق حاضر برر چکیده کامل

  در دهه‌ی آخر قرن 21 مفهوم توسعه پایدارشهری به عنوان یکی از موضوع‌های روز دنیا مطرح می‌شود. ایران سرزمینی با چهار اقلیم متفاوت است که در هر اقلیم با توجه به شرایط و ویژگی‌های اقلیمی، پدیده‌های زیست‌محیطی و انسان ساخت مطابق با آن شرایط اقلیمی مشاهده می‌شود. تحقیق حاضر بررسی میزان هماهنگی برنامه‌های شهرسازی شهر خرم‌آباد را با توجه به شرایط اقلیمی در راستای توسعه پایدار شهری مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شده است. برای اندازه‌گیری متغیر‌های این تحقیق از پرسشنامه استفاده می‌شود و همچنین روش‌های آماری مورد استفاده در این پژوهش آزمون همبستگی اسپیرمن و آزمون تی استودنت و آزمون کولموگرف &ndash; اسمیرنوف می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در شهر خرم‌آباد هماهنگ سازی اقلیمی در مقیاس منطقه‌ای برای کاهش مصرف بهینه انرژی در جهت رسیدن به توسعه پایدار انجام‌ نشده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1108 - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه
  حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج منیره عمرانی
  بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عموم چکیده کامل

  بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحلیل داده‌ها و بررسی کمی وضعیت بافت شهر ارومیه از روش Transect که عمدتاً در تحلیل‌های اکولوژی منظر استفاده می‌شود بهره گرفته‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو پژوهش شهر ارومیه می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در ترانسکت (T1)که از شمال غرب تا جنوب شرق شهر، فضایی‌های ساخته‌شده بین قطعات 60تا 100 متراکم، نقضان فضاهای سبز به جزء در قطعات 80 تا100 و کمبود فضاهای باز به جزء در قطعات 34و 63 نمایان است. در ترانسکت (T2) که از غرب تا شرق شهر، قسمت غربی بالاترین تراکم اراضی ساخته‌شده و قسمت شرقی بالاترین تراکم اراضی کشاورزی و باغات را دارد در بخش مرکزی نیز بین قطعات 30تا80 نقضان شبکه معابر وجود دارد. در ترانسکت (T3) که از جنوب غرب تا شمال شرق شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در مرکز شهر به 85 درصد افزایش‌یافته، نقضان شبکه معابر، کمبود اراضی کشاورزی و فضاهای سبز و باز به‌ویژه در بخش میانی ترانسکت ها 15تا76 نمایان است. در ترانسکت (T4) که از جنوب تا شمال شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در بین قطعات بخش مرکزی 40 تا 60 افزایش یافته و کمبود فضاهای سبز و باز به‌وضوح آشکار است. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت سیمای شهر ارومیه متشکل از سه نوع بافت شامل؛ بافت مرکز متراکم با حداقل فضاهای باز و سبز و حداکثر ساخت‌وساز، بافت حاشیه قسمت مرکزی که در آن از تراکم ساخت‌وسازها تا حدودی کاسته شده، و بافت حاشیه‌ای متشکل از اراضی ساخته نشده و بایر و باغات و اراضی کشاورزی است. به‌این‌ترتیب از مرکز شهر به سمت طرفین از میزان سطوح ساخته‌شده کاسته می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1109 - سنجش میزان رضایت شهروندان از عملکرد شورای اسلامی شهرها (مطالعه موردی: شهر جیرفت)
  حمیدرضا رخشانی نسب طیبه کریمی
  شوراهای اسلامی شهر یکی از اثرگذارترین عناصر در نظام مدیریت شهرها محسوب می گردند و نقش بسیار مهمی در اداره شهرها دارند. بنابراین، بررسی عملکرد و تعیین میزان موفقیت شوراها در مدیریت شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر میزان موفقیت و عملکرد شوراهای چکیده کامل

  شوراهای اسلامی شهر یکی از اثرگذارترین عناصر در نظام مدیریت شهرها محسوب می گردند و نقش بسیار مهمی در اداره شهرها دارند. بنابراین، بررسی عملکرد و تعیین میزان موفقیت شوراها در مدیریت شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر میزان موفقیت و عملکرد شوراهای اسلامی شهر جیرفت را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی، کالبدی و اجرایی مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که به شیوه پیمایشی انجام شده است. در این پژوهش، گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه انجام شده و تحلیل داده ها در محیط نرم افزاری SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عملکرد شوراها در مدیریت شهر جیرفت در سطح متوسط به بالا قرار دارد. نتایج به دست آمده از آزمون کای اسکوئر نشان دهنده عملکرد بالای شورای اسلامی شهر جیرفت در ابعاد اجرایی، کالبدی و محیطی، عملکرد متوسط در بعد اجتماعی و عملکرد ضعیف در بعد اقتصادی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1110 - تحلیلی بر شاخص‌های برنامه‌ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: محله گلپا شهر همدان)
  منوچهر احقر عباس ملک حسینی
  هدف از این تحقیق تحلیلی بر شاخص های برنامه ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری می باشد. ابعاد توسعه پایدار مشخص و گویه های آن موردِ مطالعه قرار گرفت. سنجش با استفاده از روش ترکیبی (پیمایش در زمره روش های کمّی و بحث گروهی متمرکز در زمره روش های کیفی، به عنوان یک روش تکمی چکیده کامل

  هدف از این تحقیق تحلیلی بر شاخص های برنامه ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری می باشد. ابعاد توسعه پایدار مشخص و گویه های آن موردِ مطالعه قرار گرفت. سنجش با استفاده از روش ترکیبی (پیمایش در زمره روش های کمّی و بحث گروهی متمرکز در زمره روش های کیفی، به عنوان یک روش تکمیلی پس از پیمایش) قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان و صاحب نظران در زمینه شهرسازی و بخشی هم توسط افراد بومی محله تشکیل می دهند. بیشترین ضرایب شاخص توسعه پایدار در برنامه ریزی محله محور مربوط به قیمت مسکن با ضریب 426/0 (001/0)، مشارکت جامعه با مقدار 526/0 (001/0)، درآمد با مقدار 633/0 (001/0) و مسکن و محیط ساخته شده با مقدار 758/0 (0001/0) می باشند. همچنین نتایج نشان داد سطح معناداری دو متغیر جنسیت و شاخص های توسعه پایدار برابر با 156/0 (بیشتر از 05/0) است که حاکی از عدم معناداری رابطه بین این دو متغیر است. نتایج نشان داد بین سن و شاخص های توسعه پایدار پاسخگویان ساکن محله گلپا سطح معناداری این دو متغیر برابر با 000/0 (کمتر از 05/0) است، می توان گفت رابطه معناداری بین دو متغیر وجود دارد. میزان همبستگی این دو متغیر برابر با 507/0 است، که نشان دهنده همبستگی متوسط به پایین و مستقیم بین این دو متغیر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1111 - تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه (نمونه موردی: شهر سرپل ذهاب)
  زهرا عزیزی مجید شمس
  شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از استراتژی های توسعه شهری را تشکیل می‌دهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد. هدف اینپژوهش تحلیلی بر جایگاه ش چکیده کامل

  شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از استراتژی های توسعه شهری را تشکیل می‌دهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد. هدف اینپژوهش تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش کمی - تحقیقی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل رتبه &ndash; اندازه و نوع تعدیل یافته آن، مدل لگاریتمی رتبه &ndash; اندازه، شاخص نخست شهری و شاخص چهارشهری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل و بررسی سلسله مراتب شهری در استان کرمانشاه در طول چند دوره سرشماری که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت، بیانگر عدم تعادل و توازن در این استان است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شهر سرپل ذهاب در طول چند دوره سرشماری از سال 1375 تا سال 1395 جزء شهرهای متوسط محسوب می‌شود. نتایج حاصل از بررسی سلسله مراتبی شهرهای کوچک نشان می‌دهد که در صورت تقویت این گونه شهرها می‌توان از یک سو جلوی مهاجرت های بی رویه به شهرهای کلان را گرفت و از سوی دیگر می‌توان با توسعه این شهرها می‌توان باعث پیشرفت نقاط روستایی شده و تعادل و توازن را در سطح منطقه ایجاد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1112 - بررسی تأثیرات تراکم شهری بر سیستم حمل و نقل درون شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ایلام)
  رمضان کرمی مسلم رستمی
  راهبرد بلند مرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه‌های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده‌ت چکیده کامل

  راهبرد بلند مرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهه‌های اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمده‌ترین مراکز سیاسی و تجاری را نیز شامل می‌شود قرار دارد. این بخش مرکزی شهر ایلام به علت ساختار شهری و پراکنش کاربری‌های جاذب سفر که در این قسمت از شهر واقع ‌شده، حجم زیادی از جابجایی‌هایی سطح شهر را به خود اختصاص داده است. در این پژوهش سعی گردیده است با تحلیلی علمی و مبتنی بر دانش، اثرات کارکردی تراکم ساختمانی بر شبکه حمل‌ونقل در بافت مرکزی شهر ایلام مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای&ndash; کاربردی و ترکیبی از روش‌های تحقیق (توصیفی/ تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع در بافت مرکزی شهر ایلام پرداخته است. لازم به ذکر است جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزارهای Visio، Grafer، ArcGIS، SPSS و دیگر برنامه‌های موردنیاز و تکنیک آنتروپی (Entropy) استفاده گردیده است. بر اساس نتایج تحقیق، ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری و موقعیت فضایی کاربری‌ها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم (مرکزی) شهر، نارسایی در سامانه حمل و نقل عمومی را به‌وجود آورده و نامنسجم بودن تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه در ساختار شهری بافت مرکزی ایلام را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1113 - بررسی تأثیرگذاری مؤلفه‌های فضای شهری بر شکل‌گیری الگوهای رفتاری (نمونه موردی منطقه 2 تهران)
  مریم برومند شیرین طغیانی حمید صابری
  ارزیابی فضاهای شهری عموماً با تأکید بر ابعاد کالبدی و فارغ از نگاه اجتماعی صورت پذیرفته است؛ در صورتی که فضاهای شهری تنها به وسیله طراحان و برنامه ریزان ساخته نشده بلکه در عمل از شیوه استفاده شهروندان و تصویر ذهنی آنها نیز تأثیر می گیرند. این پژوهش با هدف واکاوی تأثیر چکیده کامل

  ارزیابی فضاهای شهری عموماً با تأکید بر ابعاد کالبدی و فارغ از نگاه اجتماعی صورت پذیرفته است؛ در صورتی که فضاهای شهری تنها به وسیله طراحان و برنامه ریزان ساخته نشده بلکه در عمل از شیوه استفاده شهروندان و تصویر ذهنی آنها نیز تأثیر می گیرند. این پژوهش با هدف واکاوی تأثیرپذیری رفتار انسان از مؤلفه های محیطی شامل معنا، عملکرد و شکل فضای شهری انجام شده است. روش انجام این پژوهش کارکردی برگرفته از نتایج بررسی های توصیفی- استنتاجی و اسنادی- کتابخانه ای بوده که بر مبنای آن مدل سازی صورت گرفته است. ارزیابی صحت و دقت فرضیات به کمک روش معادلات ساختاری SEMبه طور مشخص روش کمترین مربعات جزئی (PLS)در نرم افزارهای Smart PLSو SPSS صورت پذیرفته است. آزمون های خودگردان سازی (Bootstraping)، تحلیل عاملی تأییدی و تی تک نمونه ای (t-value)در این راستا و آزمون های شاخص اعتبار اشتراک (CV com.)، شاخص اعتبار افزونگی (CV red.)، واریانس تبیین شده (R2)و شاخص GOFجهت نکویی برازش مورد استفاده قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشانگر فزونی سطح معناداری 403/3، 405/2 و 085/6 به ترتیب در ارتباط با معنا، عملکرد و شکل فضای شهری از میزان قابل قبول 96/1 و در نهایت، تأیید رابطه میان معنا، عملکرد و شکل فضای شهری بر شکل گیری الگوهای رفتاری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1114 - ارزیابی پس از بهره‌برداری یک پاتوق‌ شهری جهت بررسی اثرات آن بر ارتقای سرزندگی (نمونه‌موردی: پاتوق ‌شهری در‌ معبر ‌تاریخی - طبیعی شهر اصفهان)
  طیبه فارسی شهریار ناسخیان احمد شاهیوندی
  اگر شهر را به‌مانند یک موجود زنده فرض کنیم، برای ادامه‌ی زندگی به سرزندگی نیازمند است. امروزه تأمین سرزندگی شهری به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت شهری به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته تبدیل شده است. فضاهای شهری نقشی اثرگذار در ارتقای سرزندگی شهرها دارند؛ اما نقش فضای شهر چکیده کامل

  اگر شهر را به‌مانند یک موجود زنده فرض کنیم، برای ادامه‌ی زندگی به سرزندگی نیازمند است. امروزه تأمین سرزندگی شهری به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیریت شهری به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته تبدیل شده است. فضاهای شهری نقشی اثرگذار در ارتقای سرزندگی شهرها دارند؛ اما نقش فضای شهری در کشور ایران روز به روز رو به افول است. از جمله فضاهای شهری می‌توان به پاتوق‌های شهری اشاره نمود. پاتوق‌های شهری فضایی جهت تعامل اجتماعی، استفاده از منظر شهری، باززنده‌سازی خاطرات جمعی و ایجاد حس تعلق به فضای شهری توسط شهروندان است. در این پژوهش ضمن بیان مبانی نظری سرزندگی فضاهای شهری و مفاهیم مرتبط با آن، سعی می‌گردد اثرگذاری پاتوق‌های شهری به عنوان قرارگاه‌های رفتاری دراعتلای سرزندگی فضاهای عمومی شهر مورد سنجش قرار گیرد. نمونه موردی پاتوق شهری در امتداد معبر تاریخی طبیعی نیاصرم در شهر اصفهان است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده، متغیر مستقل، پاتوق‌های شهری و متغیر وابسته سرزندگی است. در اثبات فرضیه‌ی این تحقیق از تکنیک ارزیابی پس از بهره‌برداری (P.O.E) استفاده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1115 - سنجش میزان مشارکت‏های مردمی در نوسازی بافت‏های فرسوده شهری (نمونه موردی: بافت قدیم شهرکرمانشاه)
  مصطفی شاهینی فر اقبال پاهکیده فرزین چاره جو ژیلا خالدیان
  مشکلات بافت های فرسوده قدیمی درکلان‌شهرها همواره به عنوان یکی موانع توسعه شهرها تلقی شده است. این عامل در کنار سایر معضلات بافت‌های فرسوده شهری و نیز روند رو به رشد آنها، سبب شده که امروزه بخشی از ذهن شهروندان، برنامه‌ریزان و مدیران شهری، معطوف به این مسأله اساسی گردد چکیده کامل

  مشکلات بافت های فرسوده قدیمی درکلان‌شهرها همواره به عنوان یکی موانع توسعه شهرها تلقی شده است. این عامل در کنار سایر معضلات بافت‌های فرسوده شهری و نیز روند رو به رشد آنها، سبب شده که امروزه بخشی از ذهن شهروندان، برنامه‌ریزان و مدیران شهری، معطوف به این مسأله اساسی گردد. بر اساس آمار و اطلاعات موجود؛ بیش از 70 هزار هکتار بافت فرسوده در بیش از 470 شهر کشور شناسایی شده‌اند. که بالغ بر 15 درصد جمعیت شهری کشور در این بافت‌ها سکونت دارند که یکی از آنها محدوده بافت قدیم شهر کرمانشاه است. این محدوده حدود 3 درصد از مساحت شهر را در برمی گیرد. این بافت در طول سالیان گذشته، معضلات عدیده ای از جمله مشکلات بهداشتی، زیست محیطی، گره های ترافیکی سنگین، جرایم اجتماعی و... را بر شهر تحمیل نموده، و کندی در امر توسعه شهر را به همراه داشته است. در این میان موضوع مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی چنین بافت‌هایی می‌تواند روند توسعه را تسریع بخشیده و بار اضافی دولت‌ها را کاهش داده و امر توسعه را مردمی نماید. در همین راستا مقاله حاضر به سنجش میزان مشارکت‌های مردمی در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری(نمونه موردی: بافت قدیم شهرکرمانشاه) می پردازد و تلاش می کند به این پرسش ها پاسخ دهد: که آیا نگرش ساکنین بافت‌های فرسوده نسبت به نوسازی این بافت‌ها در قیاس با رویکرد مورد انتظار درباره مشارکت به صورت تصادفی است یا رابطه معنی‌داری بین آنها وجود دارد؟ روش شناسی پژوهش حاضر برحسب هدف کاربردی و بر حسب ماهیت توصیفی می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش با توجه به ناپارامتریک بودن داده ها آزمون خی دو است. در این پژوهش به دلیل استفاده از یک متغیر (میزان مشارکت) که در سه طبقه بالا،‌ متوسط و پایین از روش نیکویی برازش استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین فراوانی های مشاهده شده و مورد انتظار میزان مشارکت مردم در نوسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1116 - بررسی نقش نهادهای مدیریت سرزمینی در تاب‌آوری ناحیه‌ای با تأکید بر مخاطرات ناشی از نوسانات آب و هوایی (محدوده مورد مطالعه: بناب)
  جواد حاجی علی زاده اصغر رشیدی ابراهیم حصاری
  این پژوهش در راستای تبیین نقش مدیریت شهری در ارتقاء میزان تاب‌آوری مکان(در مقیاس ناحیه‌ای) در برابر مخاطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی انجام گرفته است. راهبرد حاکم بر پژوهش استقرایی بوده و نوع آن، توصیفی-تحلیلی است. متغیر ظرفیت عملکرد‌های نهادهای مربوط به مدیریت فضای جغ چکیده کامل

  این پژوهش در راستای تبیین نقش مدیریت شهری در ارتقاء میزان تاب‌آوری مکان(در مقیاس ناحیه‌ای) در برابر مخاطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی انجام گرفته است. راهبرد حاکم بر پژوهش استقرایی بوده و نوع آن، توصیفی-تحلیلی است. متغیر ظرفیت عملکرد‌های نهادهای مربوط به مدیریت فضای جغرافیایی(شامل نهادهای ذی‌مدخل در مدیریت شهر و روستاهای پیرامون شهر بناب) به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. بر اساس دیدگاه نظری و چهارچوب هیوگو(2005-2015)، درسیزده بعد مورد بررسی قرار گرفت. کاهش مخاطرات ناشی از نوسانات اقلیمی به‌منظور افزایش میزان تاب‌آوری ناحیه‌ای نیز در شش بعد مورد سنجش و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش، کلیه خبرگان استانی و شهرستانی دخیل در مدیریت فضای ناحیه‌ای بناب(شهری-روستایی) بودند که به شیوه کل شماری مورد پرسش قرار گرفتند. از آزمون‌ آماری k.s به منظور بررسی میزان برازش نمونه‌های آماری، و از آزمون تی تک نمونه ای(T-test) به منظور سنجش مطلوبیت اصول مرتبط با چهارچوب هیوگو استفاده شد. همچنین برای سنجش میزان تأثیرگذاری متغیر مستقل (و ابعاد مختلف آن) بر متغیر وابسته، از معادلات ساختاری، تحلیل عاملی و تحلیل مسیر استفاده گردید. یافته‌ها نشان داد که از بین معیارهای سیزده‌گانه مربوط به مدیریت شهری-روستایی جهت تاب‌آوری فضای ناحیه‌ای در بناب، قابلیت دسترسی به اطلاعات مربوط به بلایا در تمامی سطوح برای ذینفعان؛ وجود سیستم‌های هشدار سریع در رابطه با کاهش خطرپذیری؛ برقرار نمودن برنامه‌های آمادگی در برابر بلایا و برنامه‌های احتیاطی در تمامی سطوح اداری از نظر مدیران مرتبط با مدیریت فضاهای شهری-روستایی دارای بیشترین تأثیرگذاری در راستای مقابله با مخاطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی منطقه و تاب‌آور نمودن منطقه دارد. خروجی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر در خصوص بررسی میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم ابعاد مختلف مربوط به تغییرات آب وهوایی بر مدیریت تاب‌آوری شهری&ndash;منطقه‌ای نشان داد که ارزش کمی شاخص‌های GFI و AGFI به ترتیب برابر 91/0 و 90/0 می‌باشد؛ لذا مدل ارائه‌شده، از برازش مناسبی برخوردار است. در نهایت، یافته‌ها نشان داد که مخاطرات ناشی از عوامل شش‌گانه‌ی اقلیمی، با ضریب تأثیر کل 76/0، بر مدیریت تاب‌آوری شهری-منطقه‌ای شهرستان بناب تأثیر می‌گذارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1117 - ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با تأکید بر رویکرد ساماندهی منظر شهری (مطالعه موردی: شهر یاسوج)
  سینا ذکاوت محمدرضا رضایی حاتم پیام
  اگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد سا چکیده کامل

  اگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد ساماندهی منظر شهری یاسوج انجام گرفته و روش تحقیق به صورت توصیفی &ndash; تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی بوده. اطلاعات با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و مطالعات میدانی که با طراحی پرسشنامه بر اساس ابعاد فضاهای شهری (متغیر وابسته) و ارتقاء سرزندگی منظر شهری (متغیر مستقل) با جامعه ی آماری کلیه ساکنان شهر یاسوج (134532نفر) و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 383 نفر و به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، گردآوری شده است. همچنین، تجزیه و تحلیل با ضریب همبستگی پیرسون (بین ابعاد عملکردی و زیباشناختی) و آزمون رگرسیون غیرخطی (بین ابعاد کالبدی و زیست‌پذیری) با نرم‌افزار SPSS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: بین ابعاد عملکردی، کالبدی، زیست‌پذیری و زیباشناختی فضاهای شهری در منظر شهری سطح معناداری آزمون (00/0) است که کمتر از مقدار سطح معناداری 05/0 می‌باشد. در نتیجه بین ارتقاء سرزندگی در فضاهای عمومی شهرهای با رویکرد ساماندهی منظر شهری یک الگوی نسبتاً خطی با شیب مثبت وجود دارد. بدین ترتیب پیشنهادهایی هم چون طراحی صحیح در کف‌سازی و مبلمان شهری، مرمت و ساماندهی فضاها، ایجاد کاربری‌های خدماتی متنوع، ایجاد المان‌های هنری در شهر یاسوج ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1118 - سیاستهای زمین شهری و تاثیر آن بر توسعه شهر تبریز
  اکبر رحیمی
  افزایش جمعیت و میل به شهرنشینی در دهه‌های اخیر، چالش‌های فراوانی را برای کشورهای مختلف و مخصوصاً جهان سوم به‌وجود آورده است. سیر مهاجرت‌ها به سوی شهرهای بزرگ که عمدتاً گروههای کم درآمد را شامل می‌گردد، و عدم توجه به تأمین نیازهای آنان، بر پیچیدگی مشکلات شهری و نتیجتاً ب چکیده کامل

  افزایش جمعیت و میل به شهرنشینی در دهه‌های اخیر، چالش‌های فراوانی را برای کشورهای مختلف و مخصوصاً جهان سوم به‌وجود آورده است. سیر مهاجرت‌ها به سوی شهرهای بزرگ که عمدتاً گروههای کم درآمد را شامل می‌گردد، و عدم توجه به تأمین نیازهای آنان، بر پیچیدگی مشکلات شهری و نتیجتاً بر توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی دامن زده است. سیاست‌های زمین و مسکن شهری در شهرهای بزرگ به عنوان عاملی کنترل کننده و یا عامل تشدید کننده این نوع از مشکلات بوده است. شهر تبریز به عنوان یکی از شهرهای بزرک کشور، از این قاعده مستثنی نبوده و سیاستهای زمین و مسکن، شهر را با مشکلات عدیده‌ای مواجه ساخته است. در این پژوهش نقش سیاست‌های زمین و مسکن در توسعه شهر تبریز مورد بررسی قرار می‌گیرد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد و از اطلاعات و داده‌های شهرداری‌ها، سازمان راه و شهرسازی و مهندسان مشاور استفاده شده است. نتایج نشانگر این امر بوده که در دهه‌های گذشته سیاست‌های توسعه و تغییر کاربری اراضی اطراف شهر، نه تنها به توسعه پراکنده و اسپرال شهری دامن زده و نتیجتاً هزینه‌های توسعه و تأمین امکانات شهری افزایش یافته است، بلکه این سیاستهای نادرست، تخریب باغات و اراضی کشاورزی پیرامون را نیز در پی داشته است. توسعه شهر به طرف شرق و شمال شرق که عمدتاً شامل باغات و اراضی کشاورزی و همچنین مناطق توسعه خدمات کلانشهری بوده است، مبین این موضوع می‌باشد. ارزیابی مصوبات کمیسیون ماده 5 شهر تبریز در توسعه شهرکهای مسکونی در شرق تبریز، نیز دلیلی دیگر بر توسعه به پیرامون و نقش مدیریت شهری در توسعه متصل و پراکنده شهری است. بنابراین ارزیابی پژوهش حاکی از آن است که در توسعه شهری تبریز، سیاست زمین و مسکن مناسب نبوده و توسعه بدون برنامه شهر و یا تأکید بر رویکرد توسعه متصل به‌صورت شهرکهای پیرامونی، چالش‌های فراوانی را برای شهر به‌وجود آورده و توسعه آتی آن را نیز با مشکل مواجه خواهد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1119 - برنامه‌ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)
  محمد امین جرفی مهدی مدیری مسعود مهدوی حاجیلوئی
  یکی از مهمترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری می‌باشد. این مقاله با هدف برنامه‌ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است چکیده کامل

  یکی از مهمترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان شهری، نحوه تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر بر حسب نیازهای جامعه شهری می‌باشد. این مقاله با هدف برنامه‌ریزی راهبردی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی در سطح مناطق مختلف کلانشهر اهواز تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی&ndash; تحلیلی بوده و از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره تاپسیس و از کاربست مدل ترکیبیSWOT-AHP استفاده شده است. یافته‌ها بر اساس مدل تاپسیس نشان می‌دهد که مناطق چهار، سه و یک بیشترین خدمات را به خود اختصاص داده‌اند و در وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق گرفته‌اند. از سوی دیگر نتایج حاصل از مدل ترکیبی نشان می‌دهد که راهبرد so با امتیاز نهایی 0.265 بیشترین تأثیر را در میان عوامل قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها داشته و راهبرد غالب در منطقه مورد مطالعه از نوع تهاجمی می‌باشد و نمودار تحلیل حساسیت نشان می‌دهد استراتژی راهبردی SO بیشترین حساسیت و استراتژی راهبردی WO کمترین حساسیت را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1120 - ارزیابی کیفی ریخت شناسی میدان شهری بر اساس دو مدل HSE و AGE
  حمید دانش پژوه حمید ماجدی زهرا سادات سعیده زرآبادی
  بنا بر ماهیت اجتماعی انسان، فضا‌های شهری مانند میدان به عنوان مهمترین نمود گره‌های اجتماعی در زندگی شهری محسوب می‌شوند. این میادین زمانی که شکل تاریخی به خود می‌گیرند، از اهمیت مکانی و زمانی خاصی برخوردار می‌شوند که مستند سازی شناختی این پدیده به عنوان رکن اصلی فضا‌ها چکیده کامل

  بنا بر ماهیت اجتماعی انسان، فضا‌های شهری مانند میدان به عنوان مهمترین نمود گره‌های اجتماعی در زندگی شهری محسوب می‌شوند. این میادین زمانی که شکل تاریخی به خود می‌گیرند، از اهمیت مکانی و زمانی خاصی برخوردار می‌شوند که مستند سازی شناختی این پدیده به عنوان رکن اصلی فضا‌های شهری، می‌تواند در شناخت کیفی میادین و عرصه‌های عمومی که نهاد تعاملات اجتماعی هستند، کارا بوده و به منظور داشتن دانش ارزیابی ریخت شناسانه آنها برای بیان اصول طراحی، مورد نظر متخصصان علم طراحی شهری قرار گیرد. ارزیابی سنتی فضای یک میدان، با توجه به ابعاد خاص کیفی موجود در آن، بیشتر به عنوان یک قضاوت کیفی مطرح می‌شد که غالباً دچار وقوع ضریب خطای بالایی در بررسی بوده است، به‌طوری که بیشتر پژوهش‌ها، عموماً شکل کیفی و بر پایه تحلیل صرف روان‌شناختی انسان و با فرم غیر تخصصی انجام می‌گیرد که نتایج کاربردی را در عرصه طراحی وارد نمی‌گرداند. هدف پژوهش جاری شناخت پدیدارشناسانه و تحلیل کیفی فضای میدان است که با استفاده از چند روش ترکیبی، ابتدا عنصر میدان در ماتریس ارزیابی شناخت کیفیت و نیز معیار‌های شش گانه ولفروم که حاصل از بررسی نظریات اندیشمندان عرصه طراحی شهری، تبیین شده و تعداد شانزده میدان شهری از دسته میدان‌های اروپایی، انتخاب شده و در مرحله اول با تحلیل به روش ارزیابی ذهنی انسانی و خروجی گراف کیفیت عددی انباشته و بعد با تحلیل به روش ارزیابی هندسه خودرو انجام شده که نهایتاً با بررسی همبستگی این دو روش منجر به نتیجه‌گیری لازم در مسیر نحوه سنجش کیفی این عناصر شهری شده است که نهایتاً می‌توان نتایج حاصله از پژوهش جاری را به‌صورت مستقیم در اختیار محققان قرار داده تا بتوان ضوابط و معیار‌های طراحی فضای میدان شهری را، استخراج نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1121 - امکان سنجی تهیه طرح‌های سیال شهری در برنامه‌ریزی کلان‌شهرها (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  فاطمه صفری کریم حسین زاده دلیر محمدرضا پورمحمدی
  امروزه روش شناسی تهیه طرح‌های شهری در کشورهای توسعه یافته عمدتاً مبتنی بر طرح‌های سیال شهری است. دشواری پیش‌بینی آینده ایجاب می‌کند برنامه‌ریزی شهری حالتی انعطاف‌پذیر داشته باشد در این راستا طرح سیال شهری در فرایند نظام برنامه‌ریزی شهری ایران مطرح گردیده‌است. در کلان‌شه چکیده کامل

  امروزه روش شناسی تهیه طرح‌های شهری در کشورهای توسعه یافته عمدتاً مبتنی بر طرح‌های سیال شهری است. دشواری پیش‌بینی آینده ایجاب می‌کند برنامه‌ریزی شهری حالتی انعطاف‌پذیر داشته باشد در این راستا طرح سیال شهری در فرایند نظام برنامه‌ریزی شهری ایران مطرح گردیده‌است. در کلان‌شهر تبریز مانند کلان‌شهرهای دیگر ایران طرح ایستا (جامع) دیگر پاسخگوی نیازهای شهری نیست و طرح توسعه این کلان‌شهر باید به سمت پویایی و انعطاف‌پذیری گام بردارد. هدف این پژوهش امکان سنجی طرح سیال شهری در برنامه‌ریزی کلان‌شهر تبریز است. در این راستا فرض اصلی تحقیق بر این است که رویکرد سیال شهری در تهیه طرح توسعه کلان‌شهر تبریز از نظر قوانین شهرسازی، نظام و ساختار مدیریتی (متمرکز) و عوامل مالی امکان پذیر است. برای انجام پژوهش از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است. در ابتدا از روش SWOT برای بررسی وضعیت فعلی توسعه کلان‌شهر تبریز و برای اطمینان از صحت موقعیت به‌دست آمده از روش سوات، از مدل SPACE استفاده شده است. در نهایت برای اولویت‌بندی استراتژیهای حاصل از این دو مدل از مدل QSPM استفاده شده است. بر اساس الویت‌بندی طرح سیال شهری مناسب‌ترین رویکرد توسعه کلان‌شهر تبریز است. در نهایت با مدلBSC (کارت امتیازی متوازن) به امکان سنجی طرح سیال در کلان‌شهر تبریز پرداخته شده که نتایج نشان می‌دهد که در شرایط فعلی کلان‌شهر تبریز زمینه‌ها و آمادگی کامل برای بکارگیری رویکرد سیال وجود ندارد و طبق میانگین چهار وجه کارت امتیازی متوازن فقط 39.86 درصد آمادگی بکارگیری این رویکرد وجود دارد. بزرگترین مانع در زمینه هدایت توسعه کلان‌شهر تبریز با رویکرد سیال فرایند داخلی سازمان است و وجه مالی با40درصد کارایی دومین مانع و وجه نوآوری و یادگیری با 44.44 درصد سومین مانع به‌کارگیری رویکرد سیال هستند و فقط وجه شهروندی با 75 درصد وضعیت مطلوبی در به‌کارگیری رویکرد سیال شهری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1122 - رقابت‌پذیری گردشگری شهری در ایران(با استفاده از مدل یکپارچه دوآیر)
  اسماعیل قادری سید سپهر اعرابی
  رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گرد چکیده کامل

  رقابت‌پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری به ویژه گردشگری شهری و بهره‌مندی از مزایای آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل یکپارچه دوآیر در پی آن است تا به ارزیابی تعیین‌کننده‌های اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران مبادرت ورزد. در این پژوهش پیمایش-مبنا پس از انتخاب نماگرها و دسته‌بندی آن‌ها در شش گروه با حجم نمونه 129 نفر، پرسشگری و پیمایشی آنلاین و با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی-در دسترس انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان بخش‌های خصوصی، دولتی گردشگری و اساتید و دانشجویان رشته گردشگری شده است. با شناسایی تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران نیز با استفاده از چهار شاخص اصلی OECD مورد تحلیل قرار گرفته است. برای آزمون پایایی پرسش‌نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از شش تعیین‌کننده اصلی رقابت‌پذیری گردشگری شهری، منابع ارثی (با میانگین کل 17/4) و شرایط موقعیتی (با میانگین کل 55/3) می‌توانند به عنوان تعیین‌کننده‌های رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در نظر گرفته شوند. علاوه بر این از نظر این شاخص‌ها، رقابت‌پذیری گردشگری شهری ایران در وضعیت نسبتاً نامناسبی قرار گرفته است. همچنین تحلیل رابطه بین رقابت‌پذیری گردشگری شهری و شش تعیین‌کننده نشان داد که منابع ارثی و منابع ایجاد شده نسبت به سایر تعیین‌کننده‌ها با شدت بالاتر و به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر رقابت‌پذیری گردشگری شهری اثرگذارند بر این اساس، حفظ و ارتقای کیفیت محیط‌زیست کشور، تنوع‌بخشی و توسعه فعالیت‌های تفریحی، برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها، گسترش کمی و کیفی راهنماها و اطلاعات گردشگری و همچنین بازاریابی و تبلیغات گسترده، از پیشنهادهای اصلی این پژوهش به شمار می‌رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1123 - برنامه‌ریزی و رهبری خلاق در شهر ایرانی اسلامی و ارتباط آن با خلاقیت شهری
  خسرو مطلبیان بیژن رحمانی
  یکی از متغیرهای تأثیرگذار در بهبود عملکرد و حیات شهرها خلاقیت است. از میان این عوامل رهبری یکی از مهم‌ترین آنهاست. هدف این مقاله بررسی رابطه رهبری خلاق با خلاقیت شهری می‌باشد. این تحقیق نشان می‌دهد که رهبری خلاق یکی از عوامل مؤثر و مهم در شکل‌گیری شهر خلاق و خلاقیت شهرو چکیده کامل

  یکی از متغیرهای تأثیرگذار در بهبود عملکرد و حیات شهرها خلاقیت است. از میان این عوامل رهبری یکی از مهم‌ترین آنهاست. هدف این مقاله بررسی رابطه رهبری خلاق با خلاقیت شهری می‌باشد. این تحقیق نشان می‌دهد که رهبری خلاق یکی از عوامل مؤثر و مهم در شکل‌گیری شهر خلاق و خلاقیت شهروندان است. در واقع رابطة رهبری خلاق با متغیرهای تفکر خلاق،‌ خلاقیت محیط‌های شهری، برنامه‌ریزی شهری خلاق و حمایت از ایده‌های نو و خلاق بررسی می‌گردد و نقش مثبت آن را در قالب مدل ارتباط چند سطحی رهبری خلاق با نوآوری و خلاقیت شهری را به بحث می‌گذارد. همچنین اهمیت و ضرورت برنامه‌ریزی از دیدگاه اسلام و نقش جایگاه مدیران و رهبران از منظر معصومین در جوامع بررسی و بر اهمیت آن در برقراری شهر خلاق ایرانی اسلامی تأکید می‌گردد و نیز نقش چالش‌های برنامه‌ریزی شهری خلاق و مدیریت شهری و اثرات نبود سیاست‌گذاران و مدیران خلاق پویا و نوآور در سازمان‌ها و نیز عدم هماهنگی و انسجام در برنامه‌ریزی‌های مربوط به حوزه شهری بررسی می‌گردد و بر اهمیت یکپارچه‌سازی و هماهنگی در مقام حکمروایی شهری خلاق تأکید می‌گردد. در این تحقیق از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این نقش‌ها و اهمیت برنامه‌ریزی و رهبری خلاق در بروز زمینه شهر خلاق پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1124 - تحلیل فضایی پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری با استفاده از مدل تودیم (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  محسن احدنژاد حسین طهماسبی مقدم اصغر تیموری
  در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌ چکیده کامل

  در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌عنوان یک سرپناه نیست، بلکه نقش حیاتی در دست‌یابی به توسعه پایدار دارد. دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که باعث شکل‌گیری مساکنی باکیفیت و تراکم پایین، گسترش زاغه‌ها و جدایی گزینی شهری شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به تحلیل شاخص‌های کمی مسکن با رویکرد پایداری در نواحی شهری زنجان می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و با به‌کارگیری تکنیک تودیم در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به تحلیل پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری پرداخته است. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای از قبیل بلوک آماری مسکن 1390، اسناد و مدارک گردآوری‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مساکن واقع در نواحی شهری زنجان از لحاظ اصول مسکن پایدار با مشکلاتی چون افزایش تراکم نفر در اتاق، تراکم خانوار در واحد مسکونی و عدم امنیت سکونتی، تراکم اتاق در واحدهای مسکونی مواجه است این ناپایداری شاخص‌های مسکن بر اساس نتایج حاصل تکنیک تودیم در نواحی 1-3(محله اسلام‌آباد، سعدیه)، 1-2(محلات درمانگاه، شهدا، فاطمیه)،2-5(محلات بیسیم، ترانس، بنیاد) از وضعیت ناپایداری بیشتری برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1125 - ارزیابی گسترش کمی شهر و مدلسازی توسعه فیزیکی در نوار ساحلی شهر بندرعباس
  ریحانه مداحی سید علی المدرسی علی اکبر جمالی رسول مهدوی نجف ابادی
  رشد سریع شهرنشینی فشارهای سنگینی بر سرزمین و منابع اطراف آنها وارد کرد و موجب کاهش پوشش گیاهی، کاهش فضای باز و مشکلات جدی اجتماعی و زیست محیطی شده است. یک گام اساسی جهت مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه شهری و هم چنین ارزیابی اثرات تجمعی آن بررسی و شبیه سازی توسعه فیزیکی شهر م چکیده کامل

  رشد سریع شهرنشینی فشارهای سنگینی بر سرزمین و منابع اطراف آنها وارد کرد و موجب کاهش پوشش گیاهی، کاهش فضای باز و مشکلات جدی اجتماعی و زیست محیطی شده است. یک گام اساسی جهت مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه شهری و هم چنین ارزیابی اثرات تجمعی آن بررسی و شبیه سازی توسعه فیزیکی شهر می‌باشد. یکی از فرآیندهایی که طی آن می‌توان تغییرات شهر را برای یک دوره زمانی چند ساله بررسی و در نتیجه جهت‌های رشد و توسعه شهری را برای اعمال برنامه‌ریزی‌های مناسب پیش‌بینی کرد، مدلسازی توسعه شهری است، بنابراین طراحان و برنامه‌ریزان شهری به اطلاعات مکانی و زمانی که مرتبط با الگوهای رشد شهری هستند نیازمندند تا بتوانند مدلسازی را انجام دهند. هدف پژوهش حاضر، مدلسازی توسعه شهری شهر بندرعباس با استفاده از مدل lcm در سری زمانی 21 سال (1994،2002،2009،2015) با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست است که در مرحله اول پس از طبقه‌بندی تصاویر به روش نظارت شده بیشترین شباهت، نقشه‌های کلاسه‌بندی شده را با دقت ضریب کاپا 9550/0 به‌دست آوردیم و سپس با استفاده از مدل تغییرات زمین به پیش‌بینی نقشه 2021 پرداختیم و با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک و زنجیره Ca-markove توسعه شهرستان را در سال 2021 با دقت مناسب پیش‌بینی می‌کنیم. پس از محاسبه ماتریس احتمال انتقال تغییرات به پیش‌بینی کاربری اراضی در سال‌های 2009 و 2015 و 2021 با استفاده از رگرسیون لجستیک پرداختیم که در مقایسه با کاربری‌های اراضی سال‌های 2009 و 2015 به دقت ضریب کاپای 75.3 درصد برای سال 2009 و 86.9 درصد برای سال 2015 رسیدیم که براین اساس نتایج نسبتاً خوبی به دست آورده‌ایم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1126 - ارتباط اندیشه‌های زیباشناختی با ساخت فضاهای شهری (نمونه موردی: میدان نقش جهان اصفهان و میدان سنت پیتر رم)
  عباس دمرچلی نوید سعیدی رضوانی سیدمحمدرضا خطیبی
  زیباشناسی در شهرسازی و معماری از جمله موضوعاتی است که اندیشه شهرسازان و معماران را به‌خود مشغول نموده است. برداشت‌های متفاوت در زمینه زیباسازی فضاهای شهری، علاوه بر بالا بردن هزینه‌های شهر، سبب بروز یک سردرگمی در این حوزه شده است. اینکه زیباشناسی در شهرسازی از کدامین من چکیده کامل

  زیباشناسی در شهرسازی و معماری از جمله موضوعاتی است که اندیشه شهرسازان و معماران را به‌خود مشغول نموده است. برداشت‌های متفاوت در زمینه زیباسازی فضاهای شهری، علاوه بر بالا بردن هزینه‌های شهر، سبب بروز یک سردرگمی در این حوزه شده است. اینکه زیباشناسی در شهرسازی از کدامین منابع می‌تواند بهره‌مند گردد، این سئوال اصلی را مطرح می‌کند، که "چگونه می‌توان بین اندیشه‌های زیباشناختی و ساخت فضاهای شهری در دوره‌ای خاص تاریخی مشترکاتی را کشف نمود"؟ و فرضیه پژوهش نیز بر اساس سئوال اصلی مطرح می‌شود: "بین اندیشه‌های زیباشناسی با ساخت فضاهای شهری ارتباط وجود دارد". برای مطالعه موردی در این مقاله، گرایش‌های نظریه‌پردازان در امر زیباشناسی در یک دوره (دوران صفویه و رنسانس اروپا) با تکیه بر تحلیل میدان نقش جهان اصفهان و میدان سنت پیتر رم انتخاب و مورد بررسی قرارگرفته‌اند و سپس انطباق ویژگی‌های زیباشناسانه آن نظریه‌ها نسبت به کالبد دو میدان یادشده، با روش تحلیل کیفی-تاریخی وکمی و با استفاده از پرسشنامه و مطالعات کتابخانه‌ای ارزیابی شده است. با نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها و یافته‌ها، ارتباط ملموسی بین اندیشه‌های زیباشناسی و ساخت فضاهای شهری طراحی شده در هر دو میدان به عنوان نمونه مشاهده شده است و مهمتر اینکه زیباسازی فضاهای شهری، مستلزم برخورداری از پشتوانه اندیشه‌های فلسفی و زیباشناسی، همچنین یک جنبش عمومی هنرمدارانه در ساخت فضاهای شهری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1127 - تحلیل آینده‌نگری تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره‌ای (نمونه موردی: شهر تبریز)
  حمید نورش کریم حسین زاده دلیر علی آذر
  تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شنا چکیده کامل

  تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شناخت روند تغییرات کاربری اراضی و عوامل تأثیرگذار بر آن از مباحث بسیار مهم و مطرح در مطالعات شهری به شمار می رود. مناطق پیرامون شهرها تحت تأثیر و نفوذ رشد شهری قرار می گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع های زیستی می گردد. شهر تبریز به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم کشور، در طی سالیان اخیر، تغییرات بسیاری را از لحاظ تغییر کاربری زمین، به خود دیده است و به واسطۀ توسعۀ شهر، زمین های اطراف (باغات و اراضی کشاورزی) توسط پیشروی کاربری های شهری، تغییر کاربری یافته اند. هدف تحقیق حاضر، به تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز در طی سال های 2016-1986 پرداخته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، اسنادی و میدانی است. این پژوهش با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره لندست و نرم‌افزار 4.8 ENVI به همراه سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS 10.2 Arcبه بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری تبریز طی یک دوره 30 ساله از 1986 تا 2016 می‌پردازد تا فرایند تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی این شهر را طی دوره مذکور بیان نماید. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که شهر تبریز جهت توسعۀ خود، اکثراً فضای سبز و اراضی کشاورزی را به زیر سلطۀ خود برده است و از سهم این کاربری با گذشت زمان، کم شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1128 - بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محله‌های شهر کهنوج
  جعفر جعفری فرد حمید صابری مهری اذانی احمد خادم الحسینی
  نظریه حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که می تواند نحوه اداره مطلوب جامعه را از طریق ارتقای کیفیت شاخص های هشت گانه، برنامه توسعه سازمان ملل UNDP)) محقق سازد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محلات کهنوج می باشد. روش پژوهش از نوع توصیف چکیده کامل

  نظریه حکمروایی خوب شهری نظریه جدیدی است که می تواند نحوه اداره مطلوب جامعه را از طریق ارتقای کیفیت شاخص های هشت گانه، برنامه توسعه سازمان ملل UNDP)) محقق سازد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد حکمروایی خوب شهری بر میزان پایداری محلات کهنوج می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده از نظر نحوه گردآوری داده ها پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت دو پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای شاخص های حکمروایی و توسعه پایدار محلات شهر کهنوج می باشد. روایی سؤالات پرسشنامه به‌صورت روایی صوری و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 931/0محاسبه بدست آمد که نمایانگر ضریب اعتماد بالای آن است. جامعه آماری شامل تعداد 42400 نفر از شهروندان بالای 20سال محلات شهر کهنوج می باشد که تعداد 380 نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی شاخص های 5گانه حکمروایی خوب شهری نشان دهنده حد متوسط این شاخص در شهر کهنوج است. بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر پایداری محلات بیانگر آن است که از میان هفت متغیر موجود در معادله رگرسیونی، متغیر قانون مندی به بهترین وجه تغییرات متغیر وابسته (توسعه پایدار شهری) را تبیین می کند. مرتبه دوم اجماع‌گرایی از ضریب تأثیر استانداردی معادل 18/0درصد برخوردار است. متغیر مشارکت با ضریب تأثیر استاندارد 16/0 درصد در مرتبه سوم تأثیرگزاری بر متغیر توسعه پایدار شهری قرار دارد. همچنین متغیر اثربخشی و مسئولیت و پاسخگویی با ضریب تأثیر استاندارد 13/0 درصد و 12/0 درصد در رتبه چهارم و پنجم تأثیرگزاری بر متغیر توسعه پایدار شهری قرار دارند. در پایان پیشنهادهایی نیز برای پایدار ساختن محلات ناپایدار در راستای شاخص های حکمروایی و به تفکیک هر کدام از شاخص های حکمروایی خوب شهری شامل مشارکت، اثربخشی و کارایی، شفافیت، قانونمندی، مسئولیت و پاسخگویی، اجماع گرایی و داشتن چشم انداز ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1129 - تحلیل فضایی مطلوبیت فضای شهری: مطالعه موردی مناطق کلانشهر اهواز
  مهدی غلامی حمید صابری شیرین طغیانی
  فضای شهری متعلق به عموم شهروندان هر شهر و سایر افراد حاضر در شهر می‌باشد. از این رو برنامه‌ریزان شهری می‌بایست در راستای مطلوبیت بخشیدن به فضای شهری، و با مدیریت صحیح و کارآمد، موجبات آسایش و امنیت شهروندان را به‌وجود آورند. هدف این پژوهش بررسی میزان مطلوبیت فضای شهری ش چکیده کامل

  فضای شهری متعلق به عموم شهروندان هر شهر و سایر افراد حاضر در شهر می‌باشد. از این رو برنامه‌ریزان شهری می‌بایست در راستای مطلوبیت بخشیدن به فضای شهری، و با مدیریت صحیح و کارآمد، موجبات آسایش و امنیت شهروندان را به‌وجود آورند. هدف این پژوهش بررسی میزان مطلوبیت فضای شهری شهر اهواز بوده است. روش تحقیق کمی از نوع توصیفی تحلیلی و جامعه آماری کلیه شهروندان بالایی 15 سال شهر اهواز در سال 1399 بوده است. بر اساس فرمول کوکران از کل مناطق شهری اهواز تعداد 375 نمونه به‌صورت خوشه‌ای برآورد گردید. اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون T تک نمونه‌ای، آزمون T مستقل و تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج نشان داده است که میزان مطلوبیت فضای شهری شهر اهواز، از حد استاندارد و مطلوب کمتر است و در میان مناطق هشتگانه شهر اهواز، منطقه 2 در وضعیت مناسبتری قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1130 - سنجش ترجیحات حضوری زنان در عرصه‌های عمومی شهر تهران
  مریم فرح زاد مجتبی رفیعیان سعید کامیابی عباس ارغان
  عرصه‌های عمومی فضا باید به‌گونه‌ای نظام یابند که بتواند حضور زنان را در کنار مردان و بدون دغدغه‌ها و محدودیت‌های فردی و اجتماعی میسر سازد. در واقع عرصه‌های عمومی فضا باید به‌گونه‌ای نظام یابند که بتواند حضور زنان را در کنار مردان و بدون دغدغه‌ها و محدودیت‌های فردی و اجت چکیده کامل

  عرصه‌های عمومی فضا باید به‌گونه‌ای نظام یابند که بتواند حضور زنان را در کنار مردان و بدون دغدغه‌ها و محدودیت‌های فردی و اجتماعی میسر سازد. در واقع عرصه‌های عمومی فضا باید به‌گونه‌ای نظام یابند که بتواند حضور زنان را در کنار مردان و بدون دغدغه‌ها و محدودیت‌های فردی و اجتماعی میسر سازد. مسئله اصلی تحقیق درک ساختارهای پنهان ذهنی بانوان در محیطهای شهری و الزامات حضوری آنها است. در این پژوهش تلاش می‌شود میزان رضایتمندی و تمایل بانوان به حضور در عرصه‌های عمومی در منطقه 22 شهر تهران را ارزیابی نماییم. همچنین میزان مردانه یا زنانه بودن و عدالت جنسیتی هر یک از عرصه‌های عمومی از منظر بانوان مورد بررسی قرار می‌گیرد. این تحقیق کاربردی بوده و از نظر پارادایمی در زمره رویکردهای انتقادی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مصاحبه به‌دست آمده است. تحلیل‌های صورت گرفته نشان می‌دهد از میان فضاهای بررسی شده، وجود عرصه‌های عمومی فعالیت تجاری بیشترین میزان تأثیر را حضور بانوان عرصه‌های عمومی ‌دارد. پس از آن عرصه‌های عمومی فعالیت مذهبی، ورزشی، تفریحی و فرهنگی قرار دارند. همچنین مشخص شد فضاهای تجاری، تفریحی، ورزشی، فرهنگی و مذهبی به ترتیب بیشتر عدالت جنسیتی را از نظر بانوان دارند. بر اساس نتایج مدلWGR مشخص شد حق به شهر در بخش‌های شمالی منطقه و بالای اتوبان همت شرایط مطلوب‌تری را دارد و محدوده‌های غربی منطقه، امتیاز کمتری را به‌دست آورده‌اند. همچنین بررسی متغیرهای مدل نشان می‌دهد، در مناطقی که دسترسی مناسبی به امکانات و خدمات شهری دارند، دو عامل فاصله از فعالیت‌های تجاری و تفریحی ارتباط مستقیمی با حق به شهر دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1131 - تحلیلی از نقش سرمایه اجتماعی در شکل‌گیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  ابوالفضل مشکینی مهدی حسین پور سارا خدایی
  حکمروایی خوب شهری فرایندی مستمر از تطبیق و همسوسازی منافع متضاد و متفاوت افراد و گروه‌ها می باشد. این فرایند شامل نهادهای رسمی و غیررسمی و نیز سرمایه اجتماعی شهروندان است. سرمایه اجتماعی یکی از عوامل حکمروایی خوب شهری است؛ خود زمینه‌ای مناسب جهت دستیابی به یک مدیریت و ح چکیده کامل

  حکمروایی خوب شهری فرایندی مستمر از تطبیق و همسوسازی منافع متضاد و متفاوت افراد و گروه‌ها می باشد. این فرایند شامل نهادهای رسمی و غیررسمی و نیز سرمایه اجتماعی شهروندان است. سرمایه اجتماعی یکی از عوامل حکمروایی خوب شهری است؛ خود زمینه‌ای مناسب جهت دستیابی به یک مدیریت و حکمروایی مناسب شهری در راستای رسیدن به یک زندگی یکپارچه و امن می‌باشد. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه اجتماعی در شکل‌گیری حکمروایی خوب شهری بوده و سعی بر این بوده تا با بررسی رابطه ‌این دو متغیر در سطح شهر اردبیل، راه‌حل مناسبی جهت دستیابی به حکمروایی مناسب شهری گردد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت موضوع توصیفی- تحلیلی می باشد. برای گردآوری داده های مورد نیاز پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده و حجم نمونه 383 نفر از شهروندان شهر اردبیل می باشند که به روش کوکران انتخاب‌شده اند. رواﯾـﯽ ﺻـﻮری و ﻣﺤﺘـﻮاﯾﯽ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣـﻪ ﺗﺤﻘﯿـﻖ از ﻃﺮﯾـﻖ ﮔﺮوﻫـﯽ از ﻣﺘﺨﺼﺼـﺎن توسعه‌ی شهری ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺎﺗﯿﺪ داﻧﺸﮕﺎه در رشته‌های مرتبط شهری و کارشناسان مدیریت شهری ارزﯾــﺎﺑﯽ و ﭘــﺲ از اﻧﺠــﺎم اﺻــﻼﺣﺎﺗﯽ ﺗﺄﯾﯿــﺪ ﺷــﺪ. ﭘﺎﯾــﺎﯾﯽ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺮﯾﺐ آﻟﻔﺎی کرون باخ (ﭘـﺲ از ﺣﺬف ﮔﻮﯾﻪﻫﺎی ﻧﺎﻫﻤﺴﺎز) با ضریب 0.88 مورد تأیید قرار گرفت. داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزارSPSS، EXCEL و Lisrel مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بین حکمروایی خوب شهری و سرمایه اجتماعی با سطح معناداری 0 و ضریب همبستگی 626/0 رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد؛ به‌نحوی‌که این دو متغیر به‌صورت مکمل با یکدیگر عمل می‌کنند. همچنین با توجه به نتایج آزمون خی دو بین مناطق چهارگانه شهر اردبیل از لحاظ متغیرهای سرمایه اجتماعی و حکمروایی تفاوت‌های معناداری وجود دارد. به‌طوری‌که بیشترین میانگین این دو متغیر در منطقه 2 شهر اردبیل برآورد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1132 - قابلیت کاربست عامل‎های سازنده عمومیت فضا در گفتمان جامعه مدنی برای فضاهای شهری(نمونه پژوهی: مقایسه عمومیت بازار سنتی تجریش و مجموعه ارگ تجریش)
  امیرمحمد قویمی غلامرضا حقیقت نائینی فریبا قرایی میترا حبیبی
  در سال&lrm;های اخیر نقدهای بسیاری در مورد میزان عمومیت فضاهای جدید شهری و از میان رفتن و یا کاهش شایان توجه عمومیت این فضاها در مقایسه با فضاهای شهرهای سنتی، مطرح گردیده است. به نظر می&lrm;رسد بیشتر تحلیل&lrm;های اخیر از هنجارهای گفتمان جامعه مدنی متأثر شده‌اند. اما ب چکیده کامل

  در سال&lrm;های اخیر نقدهای بسیاری در مورد میزان عمومیت فضاهای جدید شهری و از میان رفتن و یا کاهش شایان توجه عمومیت این فضاها در مقایسه با فضاهای شهرهای سنتی، مطرح گردیده است. به نظر می&lrm;رسد بیشتر تحلیل&lrm;های اخیر از هنجارهای گفتمان جامعه مدنی متأثر شده‌اند. اما با وجود نظریه‌پردازی&lrm;های موجود در گفتمان جامعه مدنی تحت عنوان ایده عرصه عمومی، هیچ یک از آثار موجود تا مرحله ارائه عامل&lrm;های سازنده عمومیت فضاهای شهری پیش نرفته‌اند و اجماعی بر سر معیارهای داوری درباره عمومیت این فضاها وجود ندارد. با توجه به این شکاف نظری، طرح‌ریزی پژوهشی با هدف مقایسه میزان عمومیت فضاهای جدید و فضاهای سنتی شهری با رهیافت دستیابی به معیارهای ارزیابیِ عمومیت فضاها در گفتمان جامعه مدنی و بررسی قابلیت کاربست آنها برای فضاهای شهری بایسته است. مقاله پیش رو با این هدف ابتدا با شیوه تحلیلی و توصیفی به مرور ساختارمند انگاره&lrm;های اندیشمندان و تجربه&lrm;های پژوهشی مرتبط پرداخته است و در گام بعدی قابلیت کاربست عامل&lrm;های به‌دست آمده را به عنوان معیارهایی برای داوری عمومیت فضاهای شهری، از طریق روش دلفی بررسی نموده است. مشخص گردید که چهار عاملِ دسترسی همگانی، انطباق پذیری، تعامل و گفتگو و مصونیت، برای قضاوت درباره عمومیت فضاهای شهری مناسب هستند. بر این پایه، با هدف پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، میزان عمومیت فضای جدید ارگ تجریش و فضای سنتی بازار تجریش مقایسه گردیدند. نتایج نشان داد که موفقیت این دو فضا در دو عامل مصونیت و تعامل و گفتگو تفاوت معنی‌داری دارند. اما میزان عمومیت دو فضا تفاوت معنی‌داری را نشان نمی&lrm;&lrm;دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1133 - تحلیل جایگاه حکمروایی خوب در عملکرد مدیریت شهری (مطالعه موردی: شهر بابل)
  جمیله توکلی نیا حسین ایمانی جاجرمی حسین یداله نیا
  حکمروایی به عنوان رویکردی که در مقابله با مفهوم حکومت شکل گرفته است و در این رویکرد تلاش می شود تا با اصولی همچون مشارکت پذیری، شفافیت، عدالت محوری، مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی، قانون‌مداری، توافق جمعی و کارایی زمینه را برای افزایش عملکرد مدیریت شهری، فراهم نماید. هدف پژوهش چکیده کامل

  حکمروایی به عنوان رویکردی که در مقابله با مفهوم حکومت شکل گرفته است و در این رویکرد تلاش می شود تا با اصولی همچون مشارکت پذیری، شفافیت، عدالت محوری، مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی، قانون‌مداری، توافق جمعی و کارایی زمینه را برای افزایش عملکرد مدیریت شهری، فراهم نماید. هدف پژوهش تحلیل جایگاه رویکرد حکمروایی خوب در عملکرد مدیریت شهری بابل بوده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی که روش گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه برای شهروندان و متخصصین شهری به منظور آگاهی از نظرات آن ها استفاده گردید. روش تحلیل با استفاده از آزمون های آماری توصیفی (میانگین، واریانس و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون هایT تک نمونه ای و Friedman) بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که شاخص های حکمروایی در عملکرد مدیریت شهری بابل در سطح نامطلوبی قرار دارد و الگوی حکروایی خوب در عملکرد مدیریت شهری شکل نگرفته است. بر اساس نتایج حاصل از مدل SWOTبرای افزایش عملکرد مدیریت شهری در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب در شهر بابل، استراتژی رقابتی به منظور توسعه نهادسازی محلی و مردمی به منظور تقویت و ارتقاء عملکرد مدیریت شهری در اولویت قرا گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1134 - تحلیل فضایی تله‌های فقر و محرومیت شهری در شهر قم
  مجتبی رفیعیان نفیسه زاهد
  وجود تله های فضایی فقر باعث عدم توسعه شهری منسجم و مؤثر&lrm;&lrm; می&lrm;شود و به جامعه شهری بسیار آسیب می رسانند. ساکنان تله های فقر شهری از محروم ترینِ شهروندان هستند؛ از کمترین امکانات و خدمات شهری برخوردار هستند و یکپارچگی بسیار ضعیفی با بافت شهری و ساکنان شهری دارن چکیده کامل

  وجود تله های فضایی فقر باعث عدم توسعه شهری منسجم و مؤثر&lrm;&lrm; می&lrm;شود و به جامعه شهری بسیار آسیب می رسانند. ساکنان تله های فقر شهری از محروم ترینِ شهروندان هستند؛ از کمترین امکانات و خدمات شهری برخوردار هستند و یکپارچگی بسیار ضعیفی با بافت شهری و ساکنان شهری دارند. توجه سیاست گذاری های شهری به تله های فقر و جلوگیری از پیدایش و عمیق تر شدن آن ها بسیار مهم و ضروری است که بر این اساس ابتدا باید عوامل مؤثر&lrm;&lrm; شناخته شوند تا سیاست هایی مطابق با آن ها طراحی و اجرا شوند. در این مطالعه به تحلیل فضایی تله های فقر در شهر قم پرداخته شد. در این فرآیند، برای بررسی عوامل مؤثر&lrm;&lrm; و سپس سنجش میزان فقر و محرومیت محدوده ها از مدل تحلیل عاملی نوع R استفاده شد، نتایج یافته ها نشان داد که 5 عامل از عوامل اصلی و تأثیرگذار بر پیدایش تله های فقر در شهر قم می باشند و این عوامل در مجموع 93/88 درصد از فقر شهری را تبیین می کنند. با استفاده از امتیاز عاملی محدوده ها، گونه ها به 5 طیف از محدوده هایی با میزان فقر بسیار کم تا محدوده هایی با شدت فقر بسیار زیاد طبقه بندی شدند. در این دسته بندی تله های شهرک صاحب الزمان، جمکران و اسماعیل آباد دارای بیشترین میزان فقر و محرومیت شهری بودند. برای سنجش پراکنش فضایی تله های فقر از ضریب موران و آماره عمومی G استفاده شد. نتایج نشان داد که این الگو در شهر قم خوشه ای و با تمرکز بالاست و همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد میزان محرومیت تله ها با شاخص های تعداد شاغلان در گروه کارگران ساده، نرخ اجاره نشینی، نرخ بی سوادی، فقدان تسهیلات اولیه مسکن، مسکن ناپایدار و بی کیفیتی محیط مسکونی همبستگی بسیار قوی دارند. بنابراین مهمترین اقدامات باید در جهت بهبود وضعیت مسکن، بهبود وضعیت اشتغال و بهبود دسترسی به خدمات عمومی از جمله خدمات آموزشی صورت گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1135 - نگرش تحلیلی بر تحقق پارادایم ایرانی شهر عدالت‌محور در طرح‌ توسعه‌ی شهری فرحزاد تهران
  مهشید تاجدینی منوچهر طبیبیان مسعود الهی
  واکاوی معنای ذاتی و منشأ وجودی عدالت، یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی و اخلاقی محسوب می‌شود؛ که نحوه‌ی تبلور آن در جهانِ مبتنی بر مدنیت همواره مورد بحث و گفتمان جمعی اندیشمندان واقع شده است. بنیان این پژوهش بر تبیین تعریفی جامع از مفهوم عدالت در قالب پارادایم ایرانی شهر چکیده کامل

  واکاوی معنای ذاتی و منشأ وجودی عدالت، یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی و اخلاقی محسوب می‌شود؛ که نحوه‌ی تبلور آن در جهانِ مبتنی بر مدنیت همواره مورد بحث و گفتمان جمعی اندیشمندان واقع شده است. بنیان این پژوهش بر تبیین تعریفی جامع از مفهوم عدالت در قالب پارادایم ایرانی شهر عدالت‌محور بنا نهاده شده است؛ که امکان‌سنجی تحقق آن در قالب طرح توسعه‌ی شهری فرحزاد تهران صورت می‌گیرد. این پارادایم نوین، بر مبنای ابعاد سه‌گانه‌ی عدالت (قانون، اخلاق‌ و مدنیت) و با تأکید بر چهار وجه بنیادین آن (عدالت ماهوی، صوری، توزیعی و ساختاری) تدوین می‌گردد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی- توسعه‌ای و از لحاظ روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی و میدانی بوده است. جامعه‌ی آماری پژوهش، متشکل از ساکنین، متخصصین و مسئولین شهری می‌باشد. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS و بر مبنای آمار توصیفی (گویه‌های کیفی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (وزن‌دهی به گویه‌های بوگاردوس، آزمون تی‌تک نمونه‌ای و هم‌بستگی پیرسون) تحلیل شده است. یافته‌های حاصل از روش بوگاردوس، حاکی از وجود فاصله‌ی اجتماعی زیاد و طیف نامطلوبی از همه‌شمولی میان گروه‌های مختلف اجتماعی ساکن در فرحزاد است. هم‌چنین، نتایج حاصل از آزمون تی‌تک نمونه‌ای و تحلیل هم‌بستگی پیرسون، بیان‌گر عدم تحقق مولفه‌های شهر عدالت‌محور در وضع کنونی فرحزاد از دیدگاه شهروندان می‌باشد. در مقابل، سنجش وضعیت طرح مصوب سامان‌دهی محور شهری فرحزاد مبین مطلوبیت این طرح در ابعاد قانون‌محوری و اخلاق‌مداری و شرایط نامطلوب بُعد اجتماع‌گرایی از دیدگاه متخصصین است. نتایج به‌دست آمده؛ حاکی از وجود ارتباط معنادار میان عدالت ساختاری و عدالت توزیعی، جهت تحقق ابعاد سه‌گانه‌ی شهر عدالت‌محور (قانون، اخلاق‌ و مدنیت) بر مبنای وجوه ماهوی و صوری عدالت می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1136 - بررسی میزان انطباق دریاچه شهدای خلیج فارس تهران با الگوی مکان بوم شناختی
  نیما صیاد حسین ذبیحی زهرا سادات سعیده زرآبادی
  با توجه به وخامت شرایط محیط زیستی در سطح جهان و اهمیت یافتن آن در مباحث مکان شهری، هدف این پژوهش ارائه الگویی جهت توسعه مبانی نظری مکان شهری با استفاده از رویکردهای بوم‌شناسی سیمای سرزمین است. داده‌های پژوهش به روش اسنادی، پیمایشی و با پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمو چکیده کامل

  با توجه به وخامت شرایط محیط زیستی در سطح جهان و اهمیت یافتن آن در مباحث مکان شهری، هدف این پژوهش ارائه الگویی جهت توسعه مبانی نظری مکان شهری با استفاده از رویکردهای بوم‌شناسی سیمای سرزمین است. داده‌های پژوهش به روش اسنادی، پیمایشی و با پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمونه با فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده و گزاره‌های پرسشنامه با کمک طیف لیکرت امتیازبندی شده‌اند. میزان همبستگی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ عدد 979/0 می‌باشد. میزان انطباق نمونه موردی با الگو به وسیله فرآیند تحلیل شبکه‌ای بررسی شده و نتایج نشانگر انطباق زیاد آن با الگو است. ادامه روند موجود از میزان این انطباق خواهد کاست، بنابراین راهکارهایی جهت بهبود شرایط ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1137 - ارزیابی تطبیقی میزان عدالت جنسیتی با رویکرد ارتقاء توانمندسازی زنان در بهره‌گیری از فضای شهری با تأکید بر مفهوم سقف شیشه‌ای (مطالعه موردی: شهر قزوین)
  الهام کاکاوند رحیم هاشم‌پور
  شهر و فضای شهری به عنوان یکی از فراگیرترین پدیده های اجتماعی است. بهره وری و مطلوبیت فضاهای شهری، موضوع مهمی است که باید در هر مطالعه ای که زندگی روزمره زنان و مردان را مدنظر قرار می دهد، مورد توجه قرار گیرد. نیاز به حضور در فضا برای همه گروه ها فارغ از جنسیت، سن، سطح د چکیده کامل

  شهر و فضای شهری به عنوان یکی از فراگیرترین پدیده های اجتماعی است. بهره وری و مطلوبیت فضاهای شهری، موضوع مهمی است که باید در هر مطالعه ای که زندگی روزمره زنان و مردان را مدنظر قرار می دهد، مورد توجه قرار گیرد. نیاز به حضور در فضا برای همه گروه ها فارغ از جنسیت، سن، سطح درآمد، شغل و... امری ضروری است. حضور زنان در فضای شهری، به اندازه مردان، یکی از مهم ترین شاخص های عدالت شهری است. بنابراین در این مقاله با هدف ارزیابی میزان عدالت جنسیتی در فضای شهری، از روش توصیفی- تحلیلی و نرم افزار Spss در تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده و همچنین با به کارگیری آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون توکی در گروه بندی مؤلفه ها به ارزیابی هرکدام پرداخته شده است و تعداد 368 پرسش نامه (در قالب طیف لیکرت) در هر یک از مناطقه سه گانه شهر قزوین توزیع شده است. در طراحی پرسش نامه ها به طور ضمنی مفهوم سقف شیشه ای و هنجارهای فضای شهری برای زنان در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد بهره برداری از فضای شهری در سطح منطقه دو شهر قزوین برای زنان در نسبت با سایر مناطق بیشتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1138 - تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک فضای شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری نمونه موردی: بندر بوشهر
  هاجر جهانشاهی حمیدرضا وارثی
  رشد سریع جمعیت و به موازات آن افزایش مشکلات و ناهنجاری های کالبدی و غیرکالبدی در شهرهای امروزه به همراه ناکارآمدی طرح های توسعه شهری سنتی جهت بر طرف نمودن این مشکلات، سبب گردیده که برنامه ریزان به دنبال ارائه رویکردهای نوین در برنامه ریزی شهری باشند. از جمله رویکردهای ن چکیده کامل

  رشد سریع جمعیت و به موازات آن افزایش مشکلات و ناهنجاری های کالبدی و غیرکالبدی در شهرهای امروزه به همراه ناکارآمدی طرح های توسعه شهری سنتی جهت بر طرف نمودن این مشکلات، سبب گردیده که برنامه ریزان به دنبال ارائه رویکردهای نوین در برنامه ریزی شهری باشند. از جمله رویکردهای نوین، برنامه ریزی استراتژیک شهری می باشد. پژوهش پیش رو به بررسی شاخص های گوناگون توسعه شهری با رویکرد برنامه ریزی استراتژیک در بندر بوشهر جهت شناسایی استراتژی های مناسب توسعه شهری در راستای توسعه پایدار می پردازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع روش تحقیق توصیفی-تحلیل می باشد. روش گردآوری اطلاعات و داده های آن کتابخانه ای و میدانی می‌باشد. روش پیمایشی از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از 30 تن از کارشناسان و متخصصان حوزه برنامه ریزی شهری است. در نهایت از تکنیک سوات (SWOT) جهت بررسی استراتژی های توسعه شهری و از تکنیک ماتریس کمّی برنامه‌ریزی استراتژیک (QSPM) جهت اولویت بندی استراتژی های توسعه شهری مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد نمره نهایی عوامل داخلی 839/2 و نمره نهایی عوامل خارجی 895/2 است که در میان چهار موقعیت تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی، این شاخص ها در موقعیت رقابتی قرار دارند. در نهایت با استفاده از مدل تکنیک ماتریس کمّی برنامه‌ریزی تعداد 9 استراتژی جهت توسعه شهر بوشهر پیشنهاد و رتبه بندی شدند این استراتژی ها عبارتند از؛ مدیریت یکپارچه، راهبرد رشد هوشمند، بازیافت زمین های بایر و اراضی نظامی، ساماندهی بافت های فرسوده، بالا بردن خدمات شهری، بهره گیری از قابلیت های توریسم خارجی، بهره‌گیری از رویکرد انتقال حق توسعه، کاهش دخالت و دست کاری بی برنامه در اکوسیستم دریا، افزایش مشارکت شهروندان. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1139 - تأثیر هویت شهری در گذرهای تاریخی با رویکرد پیاده محوری نمونه موردی: گذر کوچه اتابکان
  علیرضا عبداله زاده فرد علی شکور زهرا محمدی
  ادراک هویت، درک کیفیت هاى فضاهاى شهرى و احساس تعلق به محیط، اغلب از طریق پیاده روى در محیط قابل‌دستیابی هستند. ازاین‌رو هویت‌پذیری، با ایجاد نقطه مشترکی بین گروه ها و نسل‌های مختلف سبب تشکیل هویت شهر و نتیجتاً ارتقاء هویت ساکنین می شود. بافت تاریخی در شهرها یکی از موارد چکیده کامل

  ادراک هویت، درک کیفیت هاى فضاهاى شهرى و احساس تعلق به محیط، اغلب از طریق پیاده روى در محیط قابل‌دستیابی هستند. ازاین‌رو هویت‌پذیری، با ایجاد نقطه مشترکی بین گروه ها و نسل‌های مختلف سبب تشکیل هویت شهر و نتیجتاً ارتقاء هویت ساکنین می شود. بافت تاریخی در شهرها یکی از موارد مرتبط با هویت محسوب می شود که متناسب با شرایط انسانی و طبیعی خود نیازمند مداخله و اصلاح است، ازاین رو می توان پیاده محوری را به‌عنوان روندی مداخله ای در شهرها در راستای ارتقاء هویت مکان در نظر گرفت. لذا این تحقیق با مطالعات میدانی و با استفاده از روش توصیفی با استناد به متون و مصادیق موجود، تأثیر هویت شهری در گذرهای تاریخی با رویکرد پیاده محوری را در محدوده گذر کوچه اتابکان شیراز را به‌عنوان هدف خود قرار داده است و پرسشنامه ای تهیه گردید که توسط 148 نفر از شهروندان پاسخ داده شد. عدد آلفای کرونباخ آزمون پایایی برابر 9/92% به دست آمد و جهت تحلیل اطلاعات آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد که در بخش تحلیلی از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده، تحلیل واریانس و تحلیل عاملی استفاده‌شده است. با توجه به داده های به‌دست‌آمده، ضریب همبستگی پیرسون 776/0 و سطح معناداری کوچک‌تر از 05/0، می&lrm;توان گفت که بین معیارهای هویت شهری و گسترش پیاده محوری رابطه معنی&lrm;دار وجود دارد و بر اساس تحلیل واریانس با سطح معنی داری 000/0 بین سه متغیر پیاده محوری، هویت شهری و بافت&lrm;های تاریخی رابطه معنادار وجود دارد و درنتیجه با آزمون رگرسیون خطی ساده از بین معیارهای پیاده محوری، معیار شادی بخش بودن با 7/38 درصد بیشترین تأثیر، معیار راحتی با 2/8، معیار انعطاف پذیری با 1/3، معیار ارتباط با 6/2 درصد به ترتیب اهمیت تأثیرگذاری بر متغیر هویت شهری در بافت تاریخی می&lrm;باشند و با استفاده از آزمون تحلیل عاملی با سطح معنی داری 000/0، بین سه متغیر هویت شهری، پیاده محوری و تمایل عابران اثر متقابل معنی&lrm;دار وجود دارد و بر اساس تحلیل واریانس تمایل عابران تأثیر بیشتری نسبت به پیاده محوری بر روی گسترش پیاده محوری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1140 - تحلیل کاربری‎های اراضی شهری با توجه به شاخص‎های راهبرد رشد هوشمند شهری(مورد مطالعه: شهر مرند)
  سکینه خندانی محمدعلی صفرلویی بشیر بیک بابایی
  رشد روزافزون شهرنشینی از نظر تعداد و جمعیت در دو دهه اخیر بدون تغییرات اساسی در الگوهای شهرنشینی مشکلات عدیده&lrm;ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را برای ساکنان آن به همراه داشته است. در راستای غلبه بر این مشکلات، تفکر توسعه پایدار شهری و هماهنگ با آن رویکردها و راهبرده چکیده کامل

  رشد روزافزون شهرنشینی از نظر تعداد و جمعیت در دو دهه اخیر بدون تغییرات اساسی در الگوهای شهرنشینی مشکلات عدیده&lrm;ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را برای ساکنان آن به همراه داشته است. در راستای غلبه بر این مشکلات، تفکر توسعه پایدار شهری و هماهنگ با آن رویکردها و راهبردهای جدیدی همچون رشد هوشمند شهری از سوی اندیشمندان شهری ارائه شده است. رشد هوشمند شهری یکی از الگوهای نوین برنامه‌ریزی شهری جهت ساماندهی به روند توسعه شهرها و پاسخی در برابر رشد پراکنده شهری است. در حقیقت راهبرد رشد هوشمند، سعی در شکل‌دهی مجدد شهرها و هدایت آنها به سوی اجتماع توانمند با دسترسی به محیط زیست مطلوب، سیستم حمل و نقل یکپارچه شهری، تراکم و فشردگی شهرها و اختلاط کاربری‌ها را دارد. در مقاله حاضر نواحی پنجگانه شهری مرند از نظر کاربری زمین شهری با توجه به شاخص&lrm;های راهبرد رشد هوشمند شهری مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق در این مقاله کاربردی و شیوه آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. با استفتاده از روش AHP شاخص&lrm;های مورد نظر وزن‌دهی گردیده و به‌وسیله مدل تصمیم‌گیری چند معیاره TOPSIS به تحلیل و ارزیابی نواحی پنجگانه شهر مرند بر اساس شاخص&lrm;های رشد هوشمند شهری پرداخته شده است. نتایج تحقیق مدل تاپسیس نشانگر تفاوت&lrm;های معناداری از نظر شاخص رشد هوشمند شهری و کاربری&lrm;های شهری در نواحی شهری مرند می‌باشد. به‌طوری که ناحیه 3 مرند با نمره‌ی تاپسیس 1133/0 در رتبه یک و ناحیه‌ی 5 با امتیاز تاپسیس 0128/0 در رتبه آخر قرار گرفته است. با توجه به نابرابری نواحی می‌باید ضمن توجه به راهبرد رشد هوشمند شهری در کل شهر، نواحی1 و5 که نواحی کمتر توسعه یافته می‌باشند، در اولویت برنامه&lrm;های توسعه مد نظر برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران شهر قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1141 - نقش دفاترخدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی استان قزوین
  سعید تقی پور علیرضا استعلاجی
  هدف این تحقیق بررسی نقش دفاتر خدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی در بین کاربران استان قزوین می‌باشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و کمی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کمک گرفته ‌شده است. نمونه آماری شامل 400 چکیده کامل

  هدف این تحقیق بررسی نقش دفاتر خدمات ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی) در توسعه اقتصادی در بین کاربران استان قزوین می‌باشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و کمی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کمک گرفته ‌شده است. نمونه آماری شامل 400 نفر از کاربران دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی (استان قزوین) بوده که با روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب‌ شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که روستاییان معتقدند که دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی می‌تواند در ابعاد گوناگون اقتصادی آثار مثبتی برجای گذارد. همچنین یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بین توسعه اقتصادی و عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهری و روستایی استان قزوین(46/0r =) همبستگی وجود دارد. در استان قزوین هم،&lrm; بین توسعه اقتصادی و متغیرهای آگاهی کاربران از عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (421/0=r)، میزان استفاده افراد نمونه از خدمات دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (359/0=r)، میزان دسترسی این افراد به خدمات دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (58/0r =) همبستگی وجود دارد. به عبارتی با افزایش میزان آگاهی، دسترسی، استفاده از خدمات دفاتر و عملکرد دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات آن میزان توسعه اقتصادی افزایش می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1142 - مکان‌یابی فضاهای بهینه شهری با استفاده از منطق فازی و سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی با تأکید بر زلزله(مطالعه‌ی موردی: شهرستان سپیدان)
  بابک اجتماعی زهرا پربار
  ساخت ‌و‌ سازهای غیراصولی و بی‌رویه در مناطق شهری و پیرامون آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی از قبیل شیب، نوع خاک و ضخامت آن، سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی، فاصله‌ی مناسب از کانون زلزله‌های احتمالی و...، منجر به پدیده‌ی مکان‌یابی و مکان‌گزینی غیراصولی شهرها می‌گردد. این چکیده کامل

  ساخت ‌و‌ سازهای غیراصولی و بی‌رویه در مناطق شهری و پیرامون آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی از قبیل شیب، نوع خاک و ضخامت آن، سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی، فاصله‌ی مناسب از کانون زلزله‌های احتمالی و...، منجر به پدیده‌ی مکان‌یابی و مکان‌گزینی غیراصولی شهرها می‌گردد. این پژوهش با ارائه‌ی الگویی مناسب به دنبال مکان‌‌یابی فضای بهینه در شرایط وقوع زلزله در شهرستان سپیدان می‌باشد. در مرحله‌ی اول به شناسایی عوامل مؤثر بر مکان گزینی پرداخته‌شده، سپس لایه‌های اطلاعاتی عوامل تأثیر‌گذار در مکان‌یابی، با استفاده از منطق فازی در سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی تهیه و نقشه‌ی نهایی از روی هم‌گذاری لایه‌های اطلاعاتی، به‌دست آمده‌است. نتایج حاکی از آن است که با توجه به امکانات شهر سپیدان، برای ایجاد فضای بهینه در شهرستان، مناسب‌تر است که سه سطح مدیریتی و شش پایگاه مختلف در نظر گرفته شود تا در مواقع بروز حادثه‌ی زلزله، امدادرسانیِ به‌موقع و مناسب‌تر در تمام نقاط صورت گیرد. این سه سطح عبارت‌اند از: اولویت اول روستای خانی وزک، اولویت دوم اطراف ده‌لاله و اولویت سوم روستای خفری که دو سطح در غرب شهر و یک سطح در جنوب قرار‌دارد و نقاط روستایی اطراف خود را پوشش می‌دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1143 - تحلیل کارایی مناطق شهری از لحاظ شاخص های شهر خلاق ( نمونه موردی: مناطق 1 و 6 شهرداری مشهد)
  آناهیتا عبداللهی عزت الله مافی مهدی وطن پرست
  هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخص‌های شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخص‌های خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرم‌افزار SPSS سام چکیده کامل

  هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخص‌های شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخص‌های خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرم‌افزار SPSS ساماندهی شد. نتایج پژوهش در منطقه یک نشان داد که شاخص سرمایه انسانی با نمره میانگین 52/3 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخص‌های سرمایه ساختاری، فرهنگی و اجتماعی در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه یک برابر با عدد 04/3 ارزیابی شد. نتایج در منطقه شش نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی با نمره میانگین 91/2 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخص‌های سرمایه ساختاری، فرهنگی و انسانی در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه شش برابر با عدد 98/1 ارزیابی شد. بر اساس نتایج آزمون تی مستقل در سطح اطمینان 99 درصد می‌توان گفت، بین منطقه یک و شش، از لحاظ شاخص‌های خلاقیت شهری اختلاف معناداری وجود دارد. بر اساس مقایسه نمرات میانگین، تنها از لحاظ شاخص سرمایه اجتماعی، منطقه شش وضعیت بهتری نسبت به منطقه یک داشت. اما از لحاظ سه شاخص دیگر، وضعیت منطقه یک بهتر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1144 - ارزیابی تأثیر مهاجرت‌های روستا-شهری بر تغییرات کاربری اراضی در کلان‌شهرهای ایران (نمونه موردی:کلان‌شهر تبریز)
  غلامرضا مختاری فریور کریم حسین زاده دلیر حسین نظم فر
  کلان‌شهرها به جهت برخورداری از کارکردهای بسیار متعدد دارای روابط و پیوندهای قوی با نواحی پیرامونی و بالأخص روستاهای حوزه نفوذ بوده و این ارتباط تأثیرات عمیقی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی کالبدی روستاها برجا می‌گذارد. انباشتگی اقتصادی شهرها ناشی از روابط اقتصا چکیده کامل

  کلان‌شهرها به جهت برخورداری از کارکردهای بسیار متعدد دارای روابط و پیوندهای قوی با نواحی پیرامونی و بالأخص روستاهای حوزه نفوذ بوده و این ارتباط تأثیرات عمیقی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی کالبدی روستاها برجا می‌گذارد. انباشتگی اقتصادی شهرها ناشی از روابط اقتصادی شهر و روستا مزایایی را برای جذب اشتغال روستایی و کار خارج از روستا فراهم کرده و باعث شکل‌گیری مهاجرت‌های روستا-شهری می‌شود.کلان‌شهر تبریز، در دوره‌های تاریخی متعدد، نقش فراملی قوی را از اروپای شرقی تا آسیای جنوبی و میانه بر عهده داشته است که نشان‌دهنده نقش انکارناپذیر آن در بر عهده گرفتن برخی کارکردهای تخصصی قوی برای ایفای این وظیفه است. این ارتباط متقابل و دوسویه بین کلان‌شهر تبریز و حوزه نفوذ آن از طرفی به گسترش کالبدی بیش ‌از پیش شهر و تبدیل آن به کلان‌شهری ملی و از طرفی دیگر به گسترش کالبدی روستاهای اطراف و تغییرات کاربری وسیع در این روستاها به همراه تغییرات وسیع جمعیتی، اقتصادی، فرهنگی و... می‌شود که این مسئله موضوع اصلی این تحقیق را شامل می‌شود و هدف اصلی آن پایش و ارزیابی نقش گسترش کلان‌شهر تبریز در اثر مهاجرت‌های روستا-شهری و تأثیر آن بر تغییرات کالبدی بخصوص تغییرات کاربری اراضی شهری است. این تحقیق از نظر هدف جز تحقیقات کاربردی و ازنظر روش جز تحقیقات توصیفی است. فرایند کار مبتنی بر استفاده از پرسشنامه و تحلیل گویه&lrm;ها است. جهت نیل به اهداف تحقیق از آزمون‌های آماری آلفای کرومباخ، کلمگرف-اسمیرینف، تی- استیودنت و رگرسیون چند متغیره استفاده ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد ارتباط قوی بین شاخص‌های مهاجرت و تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز وجود دارد چنانچه بیش از 85 درصد تغییرات کاربری اراضی توسط متغیرهای مهاجرت پیش‌بینی می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1145 - سنجش و تحلیل عدالت فضایی کاربری‌های خدمات شهری (مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهر اردبیل)
  چنور محمدی سعدی محمدی سیده الهام داوری
  عدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیه‌ای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دار چکیده کامل

  عدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیه‌ای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی کاربری های خدمات شهری در محلات منطقه دو اردبیل می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای می‌باشد که از ده شاخص خدمات شهری برای نیل به هدف استفاده شده است در این پژوهش از مدل آنتروپی شانون برای وزن دهی و اهمیت شاخص‌ها و از مدل های ویکور و تاپسیس برای رتبه بندی و میزان برخورداری محلات استفاده شده است با توجه به اینکه نتایج حاصل از این دو مدل (ویکور و تاپسیس) در مواردی با هم تفاوت داشت در نتیجه برای رسیدن به نتیجه‌ی واحد در رتبه بندی و میزان برخورداری محلات از تکنیک تلفیقی کپ لند استفاده شده که نتایج بیانگر آن است در محلات یازده‌گانه توزیع کاربری های خدمات شهری نامتعادل است به طوری که محله‌های هشت، چهار و نه به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم در سطح برخوردار، محله‌های یک و یازده در رتبه‌های چهارم و پنجم در سطح نسبتاً برخوردار، محله‌های پنج و سه در رتبه ششم در سطح نیمه برخوردار و محله‌های هفت و دو در رتبه‌های هفتم و هشتم در سطح نیمه برخوردار و نهایتاً محله‌های شش و ده در رتبه آخر در سطح محروم قرار دارند. همچنین نتایج بر اساس مدل رتبه- اندازه نشان داد که از نظر جمعیت و خدمات بین محلات شهری منطقه دو، تعادل فضایی وجود ندارد بر این اساس محله یک و سه دارای وضعیت مناسب و منطقه چهار و ده در وضعیت نامناسب قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1146 - پراکنش فضایی رضایت از دسترسی به خدمات شهری در شهرهای میان اندام (مطالعه موردی: شهر بومهن)
  محمدرضا زندمقدم حسین الماسی مفیدی پروانه زیویار
  به‌طورکلی یکی از مهم‌ترین وظایف مدیریت شهری در هر شهری اعم از شهرهای کوچک و بزرگ، تأمین خدمات شهری مناسب برای شهروندان می‌باشد که در صورت تحقق آن، هم باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان می‌شود و هم باعث ارزیابی مثبت از عملکرد مجموعه مدیریت آن شهر می شود. اما یک مسئله مهم د چکیده کامل

  به‌طورکلی یکی از مهم‌ترین وظایف مدیریت شهری در هر شهری اعم از شهرهای کوچک و بزرگ، تأمین خدمات شهری مناسب برای شهروندان می‌باشد که در صورت تحقق آن، هم باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان می‌شود و هم باعث ارزیابی مثبت از عملکرد مجموعه مدیریت آن شهر می شود. اما یک مسئله مهم در بخش تأمین خدمات شهری، نحوه توزیع آن‌ها در سطح شهر می‌باشد که عامل مهمی در جهت جلب رضایت و رفع نیاز شهروندان به‌عنوان هدف اصلی مدیریت شهری می‌باشد. این مقوله در شهرهای متوسط به دلیل دسترسی ناکافی شهروندان به خدمات شهری نمود بیشتری دارد. در همین راستا این تحقیق ابتدا با روش توصیفی - تحلیلی ابتدا میزان رضایت شهروندان شهر بومهن از دسترسی به خدمات شهری را بررسی کرده است و سپس پراکنش فضایی رضایت‌مندی شهروندان از دسترسی به خدمات شهری را موردبررسی قرار می‌دهد. جهت تحلیل اطلاعات گردآوری‌شده از نرم‌افزار SPSS وGis استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که درمجموع میزان رضایت شهروندان شهر بومهن از خدمات شهری موردبررسی کم بوده است و به‌غیراز خدمات آموزشی که میزان رضایت شهروندان در آن مناسب ارزیابی‌شده است بقیه خدمات وضعیت چندان مناسبی نداشته‌اند. از طرفی بررسی پراکنش فضایی رضایتمندی از خدمات شهری در شهر بومهن نشان می‌دهد که در بخش مرکزی میزان رضایت بیشتری نسبت به بخش‌های حاشیه‌ای بخصوص بخش جنوبی و شمالی شهر وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1147 - ارزیابی و اولویت‌بندی فضاهای زمین‌گردشگری آبی با تأکید بر نقش مدیریت شهری(مطالعه موردی: منطقه دماوند)
  آزاده اربابی سبزواری
  زمین‌گردشگری یا ژئوتوریسم، یکی از گونه‌های مهم اکوتوریسم به شمار می‌رود که بر ترویج ارزش‌های میراث زمین، حفاظت از آن‌ها و تأکید بر جنبه‌های فرهنگی، اکولوژیکی و اقتصادی و توسعه اقتصادی جامعه میزبان دارد. شهرها و روستاها نقش مهمی در سنجش اولویت&lrm;ها و ارزش&lrm;های فضا چکیده کامل

  زمین‌گردشگری یا ژئوتوریسم، یکی از گونه‌های مهم اکوتوریسم به شمار می‌رود که بر ترویج ارزش‌های میراث زمین، حفاظت از آن‌ها و تأکید بر جنبه‌های فرهنگی، اکولوژیکی و اقتصادی و توسعه اقتصادی جامعه میزبان دارد. شهرها و روستاها نقش مهمی در سنجش اولویت&lrm;ها و ارزش&lrm;های فضاهای زمین‌گردشگری و اولویت‌بندی آن‌ها داشته و با استفاده از تصمیم‌گیری&lrm;ها و درگیر کردن نهادهای شهری و امکانات و خدمات گردشگری شهری می‌تواند در ارائه چشم‌انداز مطلوب زمین‌گردشگری مؤثر بوده و همچنین در زمینه ترویج توسعه پایدار و حفاظت پایدار نقش مؤثری داشته باشد. منطقه دماوند با داشتن مجموعه فرایندهای آبی رودخانه‌ای، آبشار و دریاچه، از مقاصد زمین‌گردشگری محسوب می‌شود. در این پژوهش، ارزیابی و اولویت‌بندی فضاها و سایت‌های زمین‌گردشگری مرتبط با فرایندهای آبی منطقه دماوند را با تأکید بر نقش شهرها و قابلیتهای آن، به‌منظور ارائه یک چشم‌انداز بهینه برای مدیریت زمین‌گردشگری در دستور کار قرار گرفته است. برای این منظور داده‌ها از طریق مطالعات کارشناسی و نظری و ارزیابی کارشناسان، تهیه گردید. معیارها از طریق مدل آنتروپی وزن‌دهی شده و سایت‌ها از طریق مدل کوپراس اولویت‌بندی شدند. نتایج حاکی از مطلوبیت بالای سایت‌های دریاچه لار و رودخانه هراز آب اسک به‌عنوان اولویت نخست زمین‌گردشگری است. همچنین وجود شهر پلور و رینه و مدیریت شهری آن توانسته در تقویت برخی از خدمات و سرمایه&lrm;ها و امکانات زمین‌گردشگری نقش مؤثر داشته باشد؛ اما در مقابل تهدیداتی نیز به همراه داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1148 - تحلیلی بر تأثیرگذاری برنامه‌های بازاریابی اجتماعی اجرا شده توسط شهرداری همدان بر باورهای زیست محیطی
  علیرضا پیرحیاتی حسین وظیفه دوست پژمان جعفری اصغر سیف
  بسیاری از آسیب‌های زیست‌محیطی از رفتارها و نگرش های نامطلوب ناشی می شود. از طرفی بازاریابی اجتماعی فرآیندی است که با بهره گیری از اصول بازاریابی تجاری به منظور تأثیرگذاری بر باورها و رفتارهای مخاطبِ هدف بهره می برد. بسیاری از مشکلات مدیریت شهری به ویژه در زمینه محیط زیس چکیده کامل

  بسیاری از آسیب‌های زیست‌محیطی از رفتارها و نگرش های نامطلوب ناشی می شود. از طرفی بازاریابی اجتماعی فرآیندی است که با بهره گیری از اصول بازاریابی تجاری به منظور تأثیرگذاری بر باورها و رفتارهای مخاطبِ هدف بهره می برد. بسیاری از مشکلات مدیریت شهری به ویژه در زمینه محیط زیست ناشی از باورهای اشتباه شهروندان می باشد. لذا انتظار می رود سازمان های مرتبط با مدیریت شهری با اجرای آمیخته بازاریابی اجتماعی، باورها و رفتارهای نامطلوب را اصلاح نموده و از بروز بسیاری از مشکلات زیست محیطی جلوگیری نمایند. این تحقیق با ارائه ی مدلی مفهومی به دنبال تبیین تأثیرگذاری اجرای آمیخته بازاریابی اجتماعی بر باورهای زیست محیطی از منظر شهرداری همدان می باشد. نتایج نشان داد با اجرای آمیخته بازاریابی اجتماعی از طریق تأثیرگذاری بر ارزش احساسی و عملیاتی می توان بر باورهای زیست محیطی افراد تأثیر گذاشت. در حقیقت با اجرای آمیخته بازاریابی اجتماعی می توان موجب اقدامات پیشگیرانه شد. با معرفی ارزش احساسی و عملیاتی به عنوان پیامدهای مؤثر در اجرای یکپارچه آمیخته بازاریابی اجتماعی مشخص شد این عوامل بر پیش بینی باورهای زیست محیطی افراد تأثیر می گذارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1149 - ارائه الگوی بهینه در بافت مسئله‌دار فرحزاد با رویکرد ارتقاء تاب‌آوری
  نسا خزاعی حسین مجتبی زاده خانقاهی
  سوانح طبیعی در دنیا همواره با چالشی بزرگ در راه توسعه پایدار مورد توجه بوده است. در نتیجه، راه‌های رسیدن به این توسعه به وسیله الگوهای کاهش آسیب‌پذیری ضرورت پیدا کرده است. در این میان تبیین رابطه تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی، در واقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیت‌های اجتماعی، چکیده کامل

  سوانح طبیعی در دنیا همواره با چالشی بزرگ در راه توسعه پایدار مورد توجه بوده است. در نتیجه، راه‌های رسیدن به این توسعه به وسیله الگوهای کاهش آسیب‌پذیری ضرورت پیدا کرده است. در این میان تبیین رابطه تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی، در واقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیت‌های اجتماعی، اقتصادی، نهادی، سیاسی و اجرایی جوامع در افزایش تاب‌آوری و شناخت ابعاد تاب‌آوری در اجتماع است. بنابراین کاهش خطر سوانح از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف اصلی از انجام این پژوهش تحلیل وضعیت تاب آوری در بافت مسئله دار فرحزاد و ارائه الگوی بهینه در این بافت ها با استفاده از تکنیک تی تک‌نمونه ای و معادلات ساختاری است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای از شاخص های تاب آوری اجتماعی، تاب‌آوری اقتصادی و تاب آوری مدیریتی- نهادی نشان داده است که، برای ارزیابی شاخص تاب آوری اجتماعی از 7 متغیر استفاده شده است. تحلیل اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهد که میزان رضایت‌مندی مردم منطقه از متغیرهای توانایی انطباق با آشفتگی ها و تنش ها ، میزان مشارکت برای رفع بحران ، تمایل اجتماعی به مشارکت ، مشارکت در تصمیم گیری، پیوندهای اجتماعی با همسایگان و درک محلی از خطر بالاتر از حد متوسط بوده و رضایتمندی قابل قبولی در این خصوص وجود دارد. مقدار خطای آلفای (Sig) آزمون T برای این 6 متغیر برابر با 00/0 است، از آنجا که این میزان خطا، از میزان خطای قابل‌قبول برای آزمون یعنی از 05/0 کمتر است، در نتیجه می توان استدلال کرد که تفاوت میزان رضایت مشاهده شده برای این سنجه ها با حد متوسط رضایتمندی به حدی است که در سطح اطمینان بالای 99 درصد معنی داری است. اما متغیر دانش و آگاهی نسبت به بحران، میزان رضایتمندی مردم منطقه در حد متوسط بوده و نارضایتی محسوسی در این خصوص مشاهده می شود و از آنجا که مقادیر Sig مشاهده شده برای تمامی این شاخص ها کمتر از 05/0 می‌باشد، می‌توان نتیجه گرفت که تفاوت مشاهده شده در دیدگاه پرسش شوندگان از حد متوسط رضایتمندی جامعه کاملاً معنی دار بوده است. در نهایت خود شاخص تاب آوری اجتماعی با میانگین 50/3 و سطح معنی داری کمتر از 05/0 (000/0) بالاتر از حد متوسط می باشد و رضایت مندی مردم محله فرحزاد از شاخص تاب آوری اجتماعی را نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1150 - امکان‌سنجی تغییر پایتخت؛رویکرد تحلیل فضایی
  پگاه فرهادیان مجید شمس
  چکیدهبه دنبال مشکلات عدیده ی شهری و جغرافیایی تهران مبحث انتقال پایتخت به عنوان راه حل سروصدای زیادی در محافل آکادمیک و نهادهای دولتی به راه انداخت و در این میان یکی از بحث ها یافتن مکان مناسب برای نقل مکان پایتخت و سنجش و اندازه گیری مؤلفه های مورد نیاز برای این مکان ج چکیده کامل

  چکیدهبه دنبال مشکلات عدیده ی شهری و جغرافیایی تهران مبحث انتقال پایتخت به عنوان راه حل سروصدای زیادی در محافل آکادمیک و نهادهای دولتی به راه انداخت و در این میان یکی از بحث ها یافتن مکان مناسب برای نقل مکان پایتخت و سنجش و اندازه گیری مؤلفه های مورد نیاز برای این مکان جدید بوده است. هدف این پژوهش امکان سنجی تغییر پایتخت با تأکید بر رویکرد تحلیل فضایی و نظام مطلوب برنامه ریزی شهری است. برای این منظور از بررسی شاخص های نخست شهری، سلسله مراتب شهری و نهایتا از بررسی تاثیر مولفه های کالبدی- عملکردی، مولفه اقتصادی، مولفه فرهنگی- اجتماعی بر سازمان فضایی شهری استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که آمایش فضایی فضای جغرافیایی و شهری با تأکید بر مؤلفه های تحلیل فضایی و نیز ویژگی های نظام مطلوب برنامه ریزی شهری مهم ترین و پر چالشی ترین بخش های طرح انتقالی پایتخت در آینده به شما می روند. با توجه به اهدف پژوهش و نتایج بدست آمده 4 سناریو برای طرح انتقال پایتخت پیشنهاد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1151 - سیر تحول در برنامه‌ریزی شهری ایران نمونه موردی: شهر ارومیه
  محمد علی پورعلی جواد شریف نژاد میرسعید موسوی
  با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روش‌های برنامه‌ریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روش‌ها بیشتر می‌شود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسه‌ای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و روش دل چکیده کامل

  با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روش‌های برنامه‌ریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روش‌ها بیشتر می‌شود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسه‌ای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و روش دلفی و ابزارهای مشاهده، مطالعات میدانی، پرسشنامه متخصصان استفاده شده است. بررسی‌ها نشان داد که روند توسعه برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه از کشور تبعیت می‌کند و از نظر تنوع و سلسله مراتب طرح‌های تهیه شده، در تمامی سطوح اقدام به تهیه برنامه شده است. همچنین با وجود اینکه در بسیاری از موارد برنامه‌های تهیه شده از برنامه‌های فرادست خود تبعیت می‌کنند، ولی این تبعیت در برخی موارد با نقایصی مواجه است. از سوی دیگر بررسی‌ها نشان داد با وجود اینکه برنامه‌ریزی شهری در طول چند دهه اخیر از نظر تهیه برنامه‌های مختلف پیشرفت داشته است، ولی به دلیل عدم دقت و تمرکز کافی در بررسی نیازها، مسائل و مشکلات شهر، این برنامه‌ها نتوانسته‌اند به اندازه کافی مؤثر واقع شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1152 - بررسی تاب‌آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفه‌های زیست محیطی و ارائه راهبردهای مدیریت شهری
  نرجس درمانی حسین پرورش محسن دهقانی ولی علی پور
  افزایش مخاطرات طبیعی و انسانی به ویژه در کشورهای در حال توسعه سبب توجه بیشتر به مفاهیمی از جمله آسیب¬پذیری و تاب¬آوری شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاب¬آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفه‌های زیست-محیطی و ارائه راهبرد مدیریت شهری انجام شده است. جامعه و نمونه آماری پژو چکیده کامل

  افزایش مخاطرات طبیعی و انسانی به ویژه در کشورهای در حال توسعه سبب توجه بیشتر به مفاهیمی از جمله آسیب¬پذیری و تاب¬آوری شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاب¬آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مؤلفه‌های زیست-محیطی و ارائه راهبرد مدیریت شهری انجام شده است. جامعه و نمونه آماری پژوهش شامل خبرگان مسائل برنامه¬ریزی شهری است که به صورت نمونه¬هاي هدفمند انتخاب و مورد پرسشگري قرار گرفته¬اند (تعداد20 نفر). فرایند انجام این پژوهش شامل: ارزیابی، تحلیل و برآورد وضعیت تاب¬آوری شهر بندرعباس؛ اولویت‌بندی شاخص¬ها و مؤلفه¬های زیست¬محیطی؛ ارائه راهبرد توسط خبرگان جهت بهبود تاب¬آوری شهر بندرعباس می¬باشد. اکثر پژوهش¬های در ایران در بعد آسیب¬پذیری اجتماعی و اقتصادی انجام گرفته است اما در مطالعه حاضر ارتباط تاب¬آوری اکوسیستمی و شاخص¬های زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. ارزیابی تاب¬آوری شهری در این پژوهش می‌تواند، روشی نو در مدیریت شهری محسوب شود. نتایج بررسی نشان می‌دهد: وضعیت تاب¬آوری شهری بندرعباس با مقدار محاسبه شده 29/3 مطلوب و در وضعیت مناسبی در مقابل بحران‌های زیست محیطی قرار دارد. در نهایت از آزمون فریدمن جهت رتبه‌بندی شاخص¬ها و مؤلفه¬های زیست‌محیطی شهر بندرعباس استفاده شده است و راهبردهای مدیریت شهری با استفاده از نظر خبرگان جهت بهبود تاب¬آوری شهر بندرعباس ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1153 - ارزیابی شاخص‎های کیفیت منظر عمومی شهری
  سعدی فرجی احمد حامی فرزین امامی
  منظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا می‌کند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، می‌تواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری ‌به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزو چکیده کامل

  منظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا می‌کند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، می‌تواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری ‌به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزوم توجه بیش از پیش در این زمینه را به وضوح مشخص می‌سازد. پژوهش مورد نظر بر آن است تا با ارزیابی کیفی پارک&lrm;های منطقه‌ای تبریز، مشکلات و کاستی&lrm;های موجود را شناسایی نموده و راهکارهای مناسب و کاربردی را در جهت بهینه سازی آن در اختیار مدیران و طراحان شهری قرار دهد. روش گردآوری داده&lrm;ها براسـاس پرسشنامه‌ و توزیع آن بین ۳۰۰ نفر از بازدیدکنندگان پارکها بود. پس از تکمیل پرسشنامه، از روش&lrm;های توصیفی، تحلیلی، و هم‌چنین مقایسه میانگین&lrm;ها از طریق آزمون چندنمونه‌ای با استفاده از نرم‌افزار SPSS19 برای بررسی سؤالات تحقیق استفاده شد. نتایج نشان داد میزان کیفیت مؤلفه&lrm;ها و زیر مؤلفه&lrm;های پارک&lrm;های منطقه‌ای در حالت کلی متفاوت می‌باشد. بر اساس نتایج، دسترسی(07/3=میانگین، 907/۰=انحراف معیار)، و جامعه پذیری (05/3=میانگین، 697/۰=انحراف معیار)، بالاترین اولویت را در کیفیت پارکهای منطقه‌ای داشتند و فعالیت&lrm;ها، آسایش و منظر پس از آنها به ترتیب در رتبه&lrm;های بعدی قرار داشتند. در زیر مؤلفه&lrm;ها نیز محیط زیست واجد بالاترین کیفیت بود و گروه&lrm;های اجتماعی، دسترسی به پارک، امنیت، دیدارگاه بودن، انواع فعالیت&lrm;های اجتماعی، مبلمان و امکانات به ترتیب دارای رتبه&lrm;های بعدی بودند. پارک گلستان بهترین دسترسی و جامعه‌پذیری را دارا بود و در عین حال از نظر فعالیت&lrm;ها و کیفیت برنامه‌ریزی پارک شمس بالاترین اولویت را داشت. در نظر گرفتن دسترسی و جامعه پذیری می‌تواند باعث افزایش کیفیت پارکهای منطقه‌ای گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1154 - بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی شهری با تأکید بر سیاست‌های ملی و محلی دانشگاه‌ها (منطقه 12 کلان‌شهر تهران)
  صدرالدین متولی موسی کمانرودی سیدعلی حسینی سنگنو غلامرضا جانباز قبادی
  در سال‌های اخیر ارتباط دانشگاه و شهر به‌طور فزاینده‌ای تبدیل به یک موضوع فراگیر شده است. از جمله حوزه های مؤثر دانشگاه، نقش‌آفرینی آن در ارتقاء کیفیت فرهنگی بافت تاریخی شهرهاست. برای این منظور در این پژوهش به بررسی نقش دانشگاه در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی کلان‌شهر ته چکیده کامل

  در سال‌های اخیر ارتباط دانشگاه و شهر به‌طور فزاینده‌ای تبدیل به یک موضوع فراگیر شده است. از جمله حوزه های مؤثر دانشگاه، نقش‌آفرینی آن در ارتقاء کیفیت فرهنگی بافت تاریخی شهرهاست. برای این منظور در این پژوهش به بررسی نقش دانشگاه در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی کلان‌شهر تهران پرداخته‌شده است. هدف از این پژوهش شناسایی معیارهای عملکردی دانشگاه ها در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی است. روش پژوهش کاربردی و توصیفی-تحلیلی است. محدوده پژوهش بافت تاریخی شهر تهران منطبق بر منطقه 12 شهرداری تهران است. جامعه آماری پژوهش، متخصصان و هیأت ‌علمی رشته های برنامه ریزی شهری، شهرسازی و معماری است. حجم نمونه 35 نفر بوده و این تعداد بر مبنای اشباع نظر نخبگان انتخاب شده است. روش جمع آوری داده ها به صورت مشاهده، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بوده است. روش تجزیه‌وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون T-Test و روش معادلات ساختاری بوده است. یافته های حاصل نشان می‌دهد که دانشگاه ها با مصادیق مختلفی می توانند در بازآفرینی فرهنگی نقش مؤثری ایفا کنند. در این خصوص ضریب مسیر بین متغیر عملکرد دانشگاه‌ها در بازآفرینی فرهنگی به میزان 0.971 گویای این واقعیت است که سازوکارهای حاکم بر ساختار درونی دانشگاه ها در حوزه فرهنگی به‌صورت نمودهای بازآفرینی فرهنگی در بافت قدیم قابل پیاده کردن است. همچنین سازه تأثیر سیاست های ملی و محلی بر عملکرد دانشگاه‌ها نشان می‌دهد که این سیاست ها به‌خصوص در حوزه ملی بر عملکرد دانشگاه‌ها تأثیر مثبتی داشته و میزان این ضریب 0.978 به دست آمد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که سیاست‌های ملی بر عملکرد دانشگاه‌ها تأثیر گذاشته و این عملکرد نمودهای خود را در بازآفرینی فرهنگی می تواند نشان دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1155 - تحلیل و تبیین الگوی همبستگی بین ابعاد و شاخص‌های زیست‌پذیری در شهر زاهدان
  یونس شهنوازی محمود رضا انوری مریم کریمیان بستانی
  زیست پذیری از رویکردهای نوین تعریف شده در نظام مطالعات شهری است که کاملاً در راستای توسعه پایدار می باشد. در واقع در این رویکرد به سلامت کل یک سیستم شهری توجه می‌شود. لذا هدف پژوهش حاضر؛ تحلیل و تبیین الگوی همبستگی بین ابعاد و شاخص های زیست‌پذیری در شهر زاهدان می باشد. چکیده کامل

  زیست پذیری از رویکردهای نوین تعریف شده در نظام مطالعات شهری است که کاملاً در راستای توسعه پایدار می باشد. در واقع در این رویکرد به سلامت کل یک سیستم شهری توجه می‌شود. لذا هدف پژوهش حاضر؛ تحلیل و تبیین الگوی همبستگی بین ابعاد و شاخص های زیست‌پذیری در شهر زاهدان می باشد. نوع تحقیق کاربردی بوده و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم‌افزار های LISREL, SPSS و از روش کیفی و کمی و تکنیک تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج حاصل از معیار کیسر، میر و والکین (KMO) نشان می دهد که با توجه به سطح معناداری کوچکتر از 05/0، تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار و مدل عاملی، مناسب است. نتایج نرم افزار لیزرل نشان از برازش خوب ابعاد زیست پذیری توسط داده ها دارد. همچنین پس از بررسی تحلیل عاملی مرتبه دوم مشخص شد که تمام بار های عاملی معنی دار بوده و شاخص ها و مؤلفه ها را به خوبی حمایت می کنند. همچنین نتایج ماتریس همبستگی ابعاد زیست پذیری نشان می دهد، از میان ابعاد زیست پذیری پژوهش بالاترین ضریب همبستگی بین ابعاد محیط زیست شهری و امکانات و زیرساخت های شهری با ضریب همبستگی 81/0، می باشد. همچنین می توان این چنین نتیجه گرفت ضریب همبستگی بین مؤلفه ها با سطح معناداری 000/0 زیاد می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1156 - تحلیل تأثیر اجرای پروژه‌های محرک توسعه بر بهبود وضعیت کالبدی محیط‌های مسکونی مطالعه موردی: محله لیمجیر شهر اصفهان
  مهین نسترن مهسا فتاحیان احمد رحیمی
  یکی از مفاهیم جدید در برنامه‌ریزی شهری، بازآفرینی با رویکرد محرک توسعه است و به عنوان ابزاری برای احیاء ساختار موجود شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازآفرینی شهری و رویکرد محرک توسعه دارای ابعاد مختلفی است که تمرکز این پژوهش بر بعد کالبدی می‌باشد و پس از بررسی خصوصیات چکیده کامل

  یکی از مفاهیم جدید در برنامه‌ریزی شهری، بازآفرینی با رویکرد محرک توسعه است و به عنوان ابزاری برای احیاء ساختار موجود شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازآفرینی شهری و رویکرد محرک توسعه دارای ابعاد مختلفی است که تمرکز این پژوهش بر بعد کالبدی می‌باشد و پس از بررسی خصوصیات و ویژگی‌های کلی پروژه‌های محرک توسعه، به شناسایی شاخص های کالبدی پرداخته و سپس میزان تغییرات کالبدی محیط مسکونی محله لیمجیر واقع در منطقه 11 شهر اصفهان را قبل و بعد از احداث خیابان لیمجیر به عنوان پروژه محرک توسعه مورد هدف در بازه زمانی 1388-1395، با استفاده از انواع روش‌های اندازه‌گیری کتابخانه‌ای و میدانی ارزیابی و تحلیل می‌کند. سپس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به وزن دهی، امتیازدهی و محاسبه شاخص تلفیقی در دو وضعیت قبل و بعد از اجرای پروژه محرک پرداخته می‌شود. محاسبه و مقایسه شاخص تلفیقی نشان می‌دهد که وضعیت کالبدی محله لیمجیر در سال 1395 نسبت به وضعیت قبل از احداث پروژه محرک در سال 1388 به مقدار 308/0 بهبود یافته است. در مجموع عواملی مانند بهبود وضعیت دسترسی با احداث خیابان لیمجیر، سرمایه‌گذاری در بخش مسکن وساخت و سازهای گسترده، افزایش خدمات و اختلاط کاربری‌های رفاه عمومی بیشترین سهم را در ایجاد تغییرات مثبت در محله لیمجیر دارا می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1157 - ارزیابی مطلوبیت برخی از شاخص‌های کیفیت زندگی در نواحی شهری با استفاده از تکنیک CODAS (مطالعه موردی: شهر امیدیه)
  علیرضا شیرعلی عباس معروف نژاد محسن آقائی جوبنی
  شهر به عنوان بالاترین مظهر تمدن، نقش اساسی در ایجاد یک زنـدگی خـوب بـرای شـهروندان دارد. امروزه برای حل مشکلات شهرنشینان و ارتقاء زندگی آنها مفهوم کیفیت زندگی بیشتر مورد توجه برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است. نظر به اهمیت موضوع، به سنجش و تحلیل سه شاخص انتخابی پژوهش(کال چکیده کامل

  شهر به عنوان بالاترین مظهر تمدن، نقش اساسی در ایجاد یک زنـدگی خـوب بـرای شـهروندان دارد. امروزه برای حل مشکلات شهرنشینان و ارتقاء زندگی آنها مفهوم کیفیت زندگی بیشتر مورد توجه برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است. نظر به اهمیت موضوع، به سنجش و تحلیل سه شاخص انتخابی پژوهش(کالبدی- اقتصادی، خدماتی- زیستی و اجتماعی- فرهنگی) و 36 متغیر در چهار ناحیه شهری امیدیه از منظر کیفیت زندگی پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و براساس روش تحقیق، پیمایشی با تأکید بر پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شهر امیدیه و روش محاسبه حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و شامل380 نفر بوده است. به منظور بررسی نرمال بودن توزیع داده‌ها از آزمون کلموگروف&ndash;اسمیرنوف(KS) و جهت بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از آزمون علامت(Sing Test)، استفاده شده است. همچنین وزن دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و رتبه‌بندی نواحی شهری با استفاده از تکنیک CODAS، انجام شده است. نتایج کلی آزمون علامت نشان می‌دهد: ناحیه دو شهری امیدیه با میانگین 59/3 وضعیت بهتری در شاخص‌های کیفیت زندگی به نسبت به سه ناحیه‌ی دیگر داشته است. همچنین نتایج حاصل از تکنیکCODAS، نشان می‌دهد ناحیه دو با مقدار Hi (مقدار نهایی تابع معیار گزینه‌ها) 528/0 در رتبه اول و به ترتیب ناحیه یک با 456/0و ناحیه سه با مقدار 016/0 و ناحیه چهار با 1-، در رتبه‌های دوم تا چهارم از نظر شاخص‌ها و متغیرهای انتخابی پژوهش(درکیفیت زندگی) قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1158 - بررسی و اولویت‌بندی زیست‌پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد
  پژمان محمدی ده چشمه یوسفعلی زیاری علی توکلان
  ارزیابی شاخص‌های زیست پذیری می‌توانند وضعیت محدوده‌های مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آن‌ها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد می‌باشد. تحقی چکیده کامل

  ارزیابی شاخص‌های زیست پذیری می‌توانند وضعیت محدوده‌های مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آن‌ها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت یک پژوهش تحقیقی است. جامعه آماری شامل ساکنان شهر شهرکرد به تعداد 160000 نفر می‌باشد که تعداد نمونه برابر 383 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه تصادفی در دسترس تعیین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای که دارای سه بخش اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی با 85 سؤال می‌باشد که روایی پرسشنامه به شیوه صوری به تأیید 5 تن از اساتید مربوطه رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 83/0 تعیین شد. داده‌های گردآوری شده بر اساس آزمون فریدمن با نرم‌افزار SPSS22 و نیز نرم‌افزار GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که منطقه 1 که اغلب مراکز اداری و خدماتی در آن قرار دارد به لحاظ زیست پذیری در رتبه نخست و منطقه 2 در رتبه دوم قرار دارد. همچنین رتبه بندی محلات مختلف در شهر شهرکرد نشان از آن دارد که محله هایی که در حاشیه شهر قرار دارند و از مرکز دور بوده و با توجه به جمعیت ناهمگون آن و حاشیه نشینی، نبود امکانات و خدمات مناسب و.... به لحاظ زیست‌پذیری در مراتب آخر قرار دارند و محلاتی که در مرکز شهر قرار دارند به لحاظ زیست پذیری در وضعیت بهتری قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1159 - تأثیر مؤلفه‌های فرهنگی بر سرزندگی فضاهای شهری
  مریم خستو
  سرزندگی فضاهای شهری به عنوان موضوعی مهم و حیاتی تحت تأثیر عوامل متعدد خرد و کلان قرار دارد. عنصر فرهنگ به عنوان یک مفهوم کلان و تعیین کننده در جوامع انسانی، می‌تواند بر میزان و چگونگی حضور افراد در فضاهای عمومی شهری تأثیر بگذارد. هدف این پژوهش یافتن ابعاد و میزان تأثیرگ چکیده کامل

  سرزندگی فضاهای شهری به عنوان موضوعی مهم و حیاتی تحت تأثیر عوامل متعدد خرد و کلان قرار دارد. عنصر فرهنگ به عنوان یک مفهوم کلان و تعیین کننده در جوامع انسانی، می‌تواند بر میزان و چگونگی حضور افراد در فضاهای عمومی شهری تأثیر بگذارد. هدف این پژوهش یافتن ابعاد و میزان تأثیرگذاری مؤلفه های فرهنگی بر میزان سرزندگی فضاهای شهری است. بر اساس مدل مفهومی پژوهش، مؤلفه های فرهنگی عبارتند از: زبان، ارزش ها، هنجارها، باورها، فعالیت های ثابت و خروجی های مادی و غیره. پژوهش حاضر به روش میدانی و پیمایشی انجام شده است؛ بدین ترتیب که سه فضای شهری شاخص در یک محدوده از شهر قزوین انتخاب شد و میزان سرزندگی آن ها مورد سنجش قرار گرفت سپس مؤلفه های فرهنگی به واسطه پرسشنامه سنجیده و ارتباط آن ها با سرزندگی تحلیل گردید. یافته های تحقیق حاکی از این است که سه فضای شهری منتخب از لحاظ شاخص سرزندگی با هم متفاوت هستند و با تحلیل آزمون های آماری مربوطه، این نتیجه حاصل شد که بین مؤلفه های فرهنگی و سرزندگی فضاهای شهری ارتباط معنی دار وجود دارد؛ مهم ترین عامل فرهنگ مادی تعامل اجتماعی و کم اهمیت ترین طراحی فضا بوده است و از بین عوامل غیرمادی مذهب و اعتقادات مهم ترین و هم زبانی کم اهمیت ترین عامل تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1160 - ارزیابی تطبیقی سلسله مراتب تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری، مورد منطقه 8 تبریز
  بهمن شجاعی وند شهریور روستایی اکبر اصغری زمانی
  تصویر ذهنی عبارت است از تصویر یا برداشتی که هر انسان از خود، دیگران و محیط اطراف دارد. هدف از این پژوهش بررسی تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری و پی بردن به چگونگی تفاوت موجود در تصویر ذهنی آنها بر اساس سلسله مراتب تصویر ذهنی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و د چکیده کامل

  تصویر ذهنی عبارت است از تصویر یا برداشتی که هر انسان از خود، دیگران و محیط اطراف دارد. هدف از این پژوهش بررسی تصویر ذهنی مردان و زنان از فضاهای شهری و پی بردن به چگونگی تفاوت موجود در تصویر ذهنی آنها بر اساس سلسله مراتب تصویر ذهنی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در آن از روش‌های پیمایشی و توصیفی&ndash; تحلیلی استفاده شده و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه، با حجم نمونه به‌دست آمده از فرمول کوکران و نقشه‌های کروکی‌وار است. در تحلیل داده‌های به‌دست آمده از آزمون‌های مقایسه‌ای، توصیفی و تحلیل محتوا بهره‌ گرفته شده است. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بین مردان و زنان از نظر تصویر ذهنی از فضاهای شهری تفاوت معناداری وجود دارد و مقدار میانگین رتبه‌ای نشان‌ داد که تصویر ذهنی در مردان در مقایسه با زنان قوی‌تر است. همچنین تصویر ذهنی مردان در مقایسه با زنان از کلیت بیشتری برخوردار است و در مقابل زنان بیشتر با جزییات تصویر ذهنی خود را شکل می‌دهند. مردان در ارایه‌ی تصویر ذهنی خود عمدتاً در تمامی سطوح سلسله مراتب تصویر ذهنی به نام مکان‌ها با نقاط ثقل مختلف و با تأکید بر راه‌ها اشاره می‌کنند در مقابل زنان در جزیی‌ترین نقشه‌ها هم کمتر به نام مکان‌ها اشاره می‌کنند و در تصویر ذهنی آنها تعاملات اجتماعی و فضایی با تکیه بر محل سکونت به عنوان نقطه‌ی ثقل بیشتر به چشم می‌خورد و عمده تأکید آنها بر نشانه‌ها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1161 - بررسی تطبیقی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش شی‌گرا (مطالعه موردی: تبریز و کرج)
  ابوالفضل قنبری موسی واعظی رحیمه رستمی مائده باکویی
  توسعه و گستردگی شهرها از عوامل اصلی در تغییرات کاربری اراضی است که عدم توجه به آن سبب مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی- اجتماعی شده است. از این‌رو، تحقیق حاضر به بررسی تطبیقی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در دو کلان‌شهر تبریز و کرج در بازه‌ی زمانی 2000 تا 2017 پرداخته است چکیده کامل

  توسعه و گستردگی شهرها از عوامل اصلی در تغییرات کاربری اراضی است که عدم توجه به آن سبب مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی- اجتماعی شده است. از این‌رو، تحقیق حاضر به بررسی تطبیقی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در دو کلان‌شهر تبریز و کرج در بازه‌ی زمانی 2000 تا 2017 پرداخته است. پژوهش از نظر نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش شی‌گرا و مدل هلدرن استفاده شده است. نتایج تحقیق نمایانگر رشد سریع‌تر کرج نسبت به تبریز می‌باشد؛ به طوری که تبریز 2/4 درصد و کرج 7 درصد توسعه پیدا کرده است و این توسعه در بازه‌های تعیین شده به ترتیب 5/1، 2 و 5/0 درصد در تبریز و 4، 2 و 1 درصد در کرج می‌باشد. در کرج مراتع با بیشترین تخریب (10 درصد)، و در تبریز کاربری مختلط باغی و زراعی با 5/4 درصد بیشترین تخریب را داشته است. نتایج مدل هلدرن نشان می‌دهد که رشد کرج صد درصد از رشد جمعیت پیروی کرده است و رشد بالای جمعیت اثر رشد بدقواره شهری را خنثی کرده است و در تبریز 55/0 درصد از رشد، ناشی از افزایش جمعیت و 45/0 درصد از رشد، ناشی از رشد بی‌قواره شهری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1162 - تبین مدل NBS در برنامه‌ریزی شهری برای تاب‌آور نمودن مناطق شهری
  حسین شیرمحمدی مجید شمس
  شهرها با چالش‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی فزاینده‌ای مواجه بوده که در کنار هم تاب‌آوری شهری را تهدید می‌کنند. مناطق شهری و ساکنانی که در آنجا زندگی و کار می‌کنند، همواره در معرض استرس‌های مزمن، حاد و شوک‌ها، بوده که با تأثیرات محیط طبیعی از جمله تغییر اقلیم، زلزله چکیده کامل

  شهرها با چالش‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی فزاینده‌ای مواجه بوده که در کنار هم تاب‌آوری شهری را تهدید می‌کنند. مناطق شهری و ساکنانی که در آنجا زندگی و کار می‌کنند، همواره در معرض استرس‌های مزمن، حاد و شوک‌ها، بوده که با تأثیرات محیط طبیعی از جمله تغییر اقلیم، زلزله، سیل و... تقویت می‌شوند و از آن جایی که جمعیت جهان در حال افزایش است و از 7.7 میلیارد در سال 2020 به 9.7 میلیارد در سال 2050 تخمین زده می‌شود، مشکلات و چالش‌های بی‌شمار دیگری نیز از جمله شیوع اپیدمی‌های فرگیر را پیش رو خواهد داشت. در این بین برنامه‌ریزی شهری در پی آن است که با تغییر رویکرد به تاب‌آوری شهری کمک نماید. لذا تاب‌آوری شهری مفهومی است که با برنامه‌ریزی شهری تقویت می‌شود. یکی از این راه حل‌های افزایش تاب‌آوری مجموعه اقداماتی با عنوان راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت NBS ست این راه حل‌ها برگرفته از یک رویکرد سیستمی برای تقویت نگهداری، بهبود و احیای تنوع زیستی و اکوسیستم‌ها در مناطق شهری، گسترش منابع زیرساخت سبز و سازگاری اقلیم مبتنی بر اکوسیستم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1163 - تحلیل عوامل مؤثر بر عدم موفقیت سیاست‌‌های زمین و مسکن در منطقه 22 تهران
  علی گودرزی آمنه حق زاد مهرداد رمضانی پور کیا بزرگمهر
  منطقه 22 تهران در سالیان اخیر همواره با چالش سیاستی زمین و مسکن روبرو بوده است و به‌خصوص با افزایش جمعیت و گسترش بلندسازی ها و برج های مسکونی و پیامدهای آن، توجه به عوامل مؤثر در عدم موفقیت این سیاست ها همواره مورد توجه بوده است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است چکیده کامل

  منطقه 22 تهران در سالیان اخیر همواره با چالش سیاستی زمین و مسکن روبرو بوده است و به‌خصوص با افزایش جمعیت و گسترش بلندسازی ها و برج های مسکونی و پیامدهای آن، توجه به عوامل مؤثر در عدم موفقیت این سیاست ها همواره مورد توجه بوده است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و مدیران شهرداری منطقه 22 تهران بود. بدین منظور از روش نمونه گیری غیرتصادفی ساده و در دسترس استفاده شد که 38 نفر در این مطالعه مشارکت داشتند. به منظور اولویت بندی گویه ها و شاخص های مورد مطالعه، از میانگین رتبه ای طیف لیکرت استفاده شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان عوارض جهت صدور پروانه ساختمانی با میانگین 84/3 مهم ترین سیاست مداخله دولت در مدیریت شهرسازی بود. همچنین، بر اساس نظرات پاسخگویان، آشفتگی تصمیم گیری و عدم وجود رویه مشخص به دنبال تغییر و تحولات سیاست های زمین شهری و مسکن و نوسانات اخیر در قیمت زمین و مسکن با میانگین 21/4 مهم ترین عامل مؤثر بر عدم موفقیت و کارآیی سیاست های زمین و مسکن در منطقه 22 تهران بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1164 - ارزیابی و مطالعه تطبیقی بازآفرینی شهری در ایجاد فضاهای همگانی در کلانشهرهای تهران و پاریس
  بهنام پزشکی سعید پیری علیرضا استعلاجی حمیدرضا صباغی
  فضاهای همگانی شهرها از مهمترین مکان¬ها برای شکل¬گیری تعاملات اجتماعی و خاطرات جمعی هستند و بازآفرینی شهری نيز يكي از مهم¬ترين روش¬هاي تجديد حيات این فضاها در بافت¬هاي شهري به شمار می‌آید. این تحقیق با مقایسه تطبیقی فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی شهری در تهران و پاریس، چکیده کامل

  فضاهای همگانی شهرها از مهمترین مکان¬ها برای شکل¬گیری تعاملات اجتماعی و خاطرات جمعی هستند و بازآفرینی شهری نيز يكي از مهم¬ترين روش¬هاي تجديد حيات این فضاها در بافت¬هاي شهري به شمار می‌آید. این تحقیق با مقایسه تطبیقی فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی شهری در تهران و پاریس، نقش عوامل مختلف مؤثر در بازآفريني فضاهای همگانی را مورد مطالعه قرار داده¬است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می¬باشد. جمع¬آوری اطلاعات با روش مطالعه کتابخانه¬ای و اسنادی صورت گرفته و پرسشنامه بر مبنای روش دلفی تدوين گردیده -است. جهت تحلیل داده¬ها نیز از تکنیک TOPSIS استفاده شده¬است. یافته¬های پژوهش نشان می¬دهد که از مجموع عوامل مؤثر در بازآفريني فضاهاي همگاني، نقش عوامل کالبدی و فعالیتی (با وزن 0.186) بیشتر از عوامل دیگر می¬باشد. بر اساس يافته¬هاي پژوهش و امتیازهای محدوده¬های مورد مطالعه، مي‌توان گفت كه فضاهای همگانی حاصل از بازآفرینی در پاریس کیفیت بالاتری نسبت به فضاهای مشابه در تهران دارند و پاریس دارای برنامه مشخصی برای بازآفرینی فضاهای همگانی می-باشد، درحالی¬که در تهران بیشتر بازآفرینی¬های فضاهای همگانی به¬صورت موردی انجام می¬شود و داشتن يك برنامه مشخص برای تهران در این زمینه، ضروری به¬نظر می¬رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1165 - ارزیابی وضعیت زیست¬پذیری در مناطق شهری با استفاده از تکنیک¬های برنامه¬ریزی (مطالعه موردی: کلان¬شهر کرمانشاه)
  مهرانگیز محمدی عباس ملک حسینی
  اهمیت ارزیابی زیست¬پذیری از آنجا ناشی می¬شود که با این کار ویژگی¬های کلی اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی یک منطقه آشکار می¬شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد – توصیفی تحلیل در پی آن بوده که وضعیت زیست¬پذیری کلان¬شهر کرمانشاه را در بعد ذهنی بررسی نماید. با توجه به اینکه رو چکیده کامل

  اهمیت ارزیابی زیست¬پذیری از آنجا ناشی می¬شود که با این کار ویژگی¬های کلی اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی یک منطقه آشکار می¬شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد – توصیفی تحلیل در پی آن بوده که وضعیت زیست¬پذیری کلان¬شهر کرمانشاه را در بعد ذهنی بررسی نماید. با توجه به اینکه روش پژوهش، پیمایشی (مبتنی بر پرسشنامه) بوده است که حجم نمونه با استفاده از روش کوکران به تعداد 384 نفر انتخاب و بر اساس جمعیت هر منطقه تعداد نمونه مربوطه انتخاب شده است. بعد از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه و بعد از جمع¬آوری پرسشنامه¬های تکمیل شده؛ پاسخ¬های شهروندان وارد نرم¬افزار SPSS21 شده و میانگین هر شاخص در مناطق محاسبه شده است. سپس وزن¬دهی شاخص¬ها با استفاده از روش آنتروپی شانون انجام گرفته است. در مرحله بعد وضعیت زیست‌پذیری مناطق شهری کرمانشاه با استفاده از تکنیک¬های برنامه¬ریزی تاپسیس، ویکور و ساو بررسی و با توجه به اینکه این تکنیک¬ها نتایج متفاوتی از رتبه و وضعیت زیست¬پذیری مناطق را نشان می¬دهند، با استفاده از روش درصد و شدت تغییرات بهترین تکنیک جهت سنجش و رتبه‌بندی وضعیت زیست‌پذیری کلان¬شهر کرمانشاه انتخاب شده است. نتایج پژوهش گویایی آن است که بر اساس یافته‌های تکنیک تاپسیس و ویکور وضعیت زیست¬پذیری در مناطق کلان¬شهر کرمانشاه مناسب نمی‌باشد زیرا تنها منطقه 5 در وضعیت مطلوب زیست¬پذیری قرار دارد. همچنین نتایج تکنیک ساو برخلاف نتایج دو تکنیک دیگر پژوهش وضعیت زیست¬پذیری کرمانشاه را مناسب ارزیابی می¬کند. روش درصد تغییرات نشان داد که تکنیک تاپسیس روش مناسب¬تری برای رتبه¬بندی و سنجش وضعیت زیست¬پذیری کلان¬شهر کرمانشاه می¬باشد. در نهایت پیشنهادهای برای مطلوب شدن وضعیت زیست‌پذیری کلان¬شهر کرمانشاه ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1166 - افزایش حضورپذیری در فضاهای شهری با رویکرد همساختی رفتار و محیط کالبدی (نمونه موردی: میدان انقلاب شهر اصفهان)
  حسن دلاکه مصطفی بهزادفر محمود قلعه نویی آمنه بختیار
  نیاز مردم به مکان‌هایی برای تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای روانی یکی از ملزومات زندگی شهری می‌باشد. با درک چگونگی ارتباط محیط و الگوهای رفتاری (همساختی) می‌توان معماران و طراحان شهری را در جهت طراحی فضاهای مناسب یاری نمود. بدین‌منظور میدان انقلاب اصفهان به‌عنوان گره متصل چکیده کامل

  نیاز مردم به مکان‌هایی برای تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای روانی یکی از ملزومات زندگی شهری می‌باشد. با درک چگونگی ارتباط محیط و الگوهای رفتاری (همساختی) می‌توان معماران و طراحان شهری را در جهت طراحی فضاهای مناسب یاری نمود. بدین‌منظور میدان انقلاب اصفهان به‌عنوان گره متصل‌کننده دو عنصر تاریخی سی‌وسه‌پل و محور چهارباغ در حاشیه زاینده‌رود، به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، استفاده از روش‌های کمی و کیفی به صورت توأمان می‌باشد. در بررسی محدوده موردنظر از تکنیک‌های مشاهده میدانی، عکاسی، و پرسشنامه برای شناخت محدوده و از روش دلفی و نرم‌افزار SPSS برای تحلیل و ارزیابی معیارها و شاخص‌ها استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که چهار عامل (تعاملات اجتماعی، سیمای محیط (تصویر ذهنی)، تسهیلات و تجهیزات محیطی و کارکرد فضا) در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری مؤثرند. بر اساس تحلیل‌های انجام شده شاخص‌های تنوع فعالیتی و فعالیت‌های جاذب، سهولت دسترسی به فضا، امکان نشستن و گفتگو، تنوع بهره‌برداران و دلبازی به ترتیب با امتیاز 0909/0، 0866/0، 0823/0، 0799/0 و 0736/0 بیشترین میزان تأثیر بر همساختی رفتار و محیط کالبدی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1167 - بررسی و تبیین سازوکارهای تحلیل روابط بین سازمانی در بهسازی و نوسازی نواحی دچار افت شهری(نمونه موردی: محله قائمیه شهر اصفهان)
  سمیرا شاهین داریوش مرادی چادگانی
  در ساختار مدیریت شهری، توسعه تعاملات و ارتباطات درون و بین سازمانی، به ارتقاء عملکرد سازمانی می‌انجامد و راهکاری برای گشودن ناکارآمدی‌های مدیریت شهری، برآمده از گوناگونی سازمان‌ها و ناهماهنگی‌های بین سازمانی در جهت پاسخ به مشکلات و چالش‌های شهری است. از همین رو، در یک س چکیده کامل

  در ساختار مدیریت شهری، توسعه تعاملات و ارتباطات درون و بین سازمانی، به ارتقاء عملکرد سازمانی می‌انجامد و راهکاری برای گشودن ناکارآمدی‌های مدیریت شهری، برآمده از گوناگونی سازمان‌ها و ناهماهنگی‌های بین سازمانی در جهت پاسخ به مشکلات و چالش‌های شهری است. از همین رو، در یک سیستم مدیریت شهری، تحلیل روابط بین سازمانی در راستای دستیابی به هماهنگی و توسعه ارتباطات بین سازمانی و تحقق اهداف توسعه شهری و سازمانی ضرورت دارد. هدف این مقاله دستیابی به سازوکارهای تحلیل روابط بین سازمانی شامل عوامل مؤثر بر شکل‌گیری و دگرگونی روابط بین سازمانی، رهیافت‌های پشتیبان تحلیل این روابط، گونه‌بندی آنها و در نهایت معرفی سازوکارهای هدایت و کنترل روابط بین سازمانی در راستای افزایش هماهنگی بین سازمانی و تسهیل فرآیند تحقق اهداف بهسازی و نوسازی بافت ناکارآمد محله قائمیه واقع در منطقه 13 شهر اصفهان می‌باشد و به این منظور از فنون تحليل ذينفعان برپاية ماتريس قدرت-نفوذ، تحليل عوامل سببي و زمينه‌اي مؤثر در شکل‌گیری و دگرگونی روابط بين سازماني و تحلیل سازوکارهای هدایت و کنترل روابط بین سازمانی بر پایه ماتریس قدرت- اعتماد بهره گرفته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1168 - دستیابی به شهر دانش با رویکرد توسعه شهری دانش¬بنیان (مورد پژوهی: شهر قزوین)
  سیده زهرا حسینی زهرا السادات سعیده سعیده زرآبادی
  همزمان با محبوب شدن توسعه¬شهری دانش¬بنیان به عنوان محصول¬اجتماعی پست¬مدرن در میان محققین حوزه شهری، این مفهوم به نقطه اتصال برنامه¬ریزان، اقتصاددانان، جغرافیدانان، و دیگر محققین حوزه اجتماعی مبدل شد. شهر قزوین یکی از شهرهایی است که در چشم¬انداز توسعه¬ای خود، دستیابی به چکیده کامل

  همزمان با محبوب شدن توسعه¬شهری دانش¬بنیان به عنوان محصول¬اجتماعی پست¬مدرن در میان محققین حوزه شهری، این مفهوم به نقطه اتصال برنامه¬ریزان، اقتصاددانان، جغرافیدانان، و دیگر محققین حوزه اجتماعی مبدل شد. شهر قزوین یکی از شهرهایی است که در چشم¬انداز توسعه¬ای خود، دستیابی به شهردانش¬بنیان را هدف خود قرار داده¬است. با این وجود تاکنون راهبردهای شهر دانش¬بنیان در این شهر احصا نشده است. هدف اصلی این پژوهش ارائه راهبردهای برنامه¬ریزی توسعه¬شهری دانش¬بنیان با تکیه بر منابع و قابلیت¬های دانش¬بنیان قزوین است، تا با کمک آن بتواند در تبدیل به یک شهر دانش¬بنیان موفق عمل کند. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و رویکرد آن ترکیبی می¬باشد و در دو مرحله اصلی خلاصه می¬شود. در مرحله نخست پایه¬های نظری توسعه¬شهری دانش¬بنیان مبتنی بر تعاریف و ابعاد آن پیشنهاد شده¬است و در مرحله دوم بر پایه روش متاسوات، منابع و قابلیت¬های شهر قزوین و جایگاه رقابتی این شهر در میان رقبا برای ارائه راهبردهای دستیابی به شهر دانش-بنیان شناسایی شده است. بدین ترتیب با تعیین اهداف شهر قزوین، در چهار بعد نهادی، اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی و محیطی به عنوان ابعاد اصلی پژوهش، نقشه جایگاه رقابتی و راهبردی شهر قزوین در میان رقبا در دو بعد محیطی-نهادی و اجتماعی-اقتصادی نشان داده شده است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که برخورداری از پژوهشگران و حضور دانشگاه¬های مطرح در سطح کشور بیشترین میزان تناسب¬راهبردی و درجه¬اضطرار را داشتند، و تحریم و رکوداقتصادی و ضعف در سازوکار حمایت از جریان¬های علمی در کشور موانع اصلی و کلان تحقق اهداف بوده¬اند. از این رو توجه به راهبردهای دستیابی به توسعه¬شهری دانش¬بنیان در ابعاد نهادی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و محیطی در شهر قزوین برای تقویت قوت¬ها و برطرف¬کردن تهدیدها به عنوان پیش¬نیاز لازم توسعه¬شهری دانش¬بنیان، در شهر قزوین می¬باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1169 - سنجش تبدیل و ارتقای روستاها به شهر در راستای توسعه منطقه‌ای (مطالعۀ موردی: روستاهای شهرستان تبریز)
  اکبر حمیدی فاطمه عباسیان شاهین علیزاده زنوزی
  امروزه تبدیل روستا به شهر به عنوان یک چالش اساسی در مباحث شهرنشینی و توسعه مطرح بوده و بسیاری از کشورها، خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعات مهم در مباحث توسعه شهری و روستایی مطرح بوده است. چون توسعه این چکیده کامل

  امروزه تبدیل روستا به شهر به عنوان یک چالش اساسی در مباحث شهرنشینی و توسعه مطرح بوده و بسیاری از کشورها، خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعات مهم در مباحث توسعه شهری و روستایی مطرح بوده است. چون توسعه این استراتژی تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستاها، توزیع متعادل جمعیت، امکانات و سرمایه، کاهش مهاجرت به شهرهای بزرگ، افزایش مشارکت روستاییان و توسعه اشتغال در روستاییان به طور کلی توسعه پایدار منطقهای را بدنبال دارد. پژوهش حاضر با هدف الویت‌بندی ارتقاء روستا شهرها در جهت توسعه پایدار منطقه‌ای در شهرستان تبریز در روستاهای بالای 4000 نفر جمعیت (به عنوان نمونههای مورد بررسی) در قالب 24 شاخص انجام شده است. روش تحقیق به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی - تحلیلی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات و داده ‌ها اسنادی و پیمایشی است. در پردازش و تحلیل داده ها از روش موریس و شاخص مرکزیت برای رتبه بندی روستاها استفاده شده و از تکنیک کپ لند برای تلفیق رتبه های حاصل از این مدل ها و اولویت بندی نهایی روستاهای مستعد ارتقاء به شهر بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تکنیک کپ لند حاکی از این است که روستای مایان سفلی در اولویت اول و الوار سفلی در اولویت آخر جهت ارتقاء به شهر قرار دارند؛ چرا که بررسی وضعیت طبیعی و اقتصادی و کالبدی این روستاها گویای وضعیت مناسب و نامناسب این روستاها می باشد. پیشنهاد می شود در جهت تقویت و بستر سازی تبدیل به شهر، پراکندگی سکونتگاه‌ها و کارکرد اقتصادی آن ها، بازار سکونتگاه و شعاع عملکرد آن، اولویت محلی و منطقه‌ای در استقرار صنایع و توان سکونتگاه‌ روستایی مستعد در تأمین یا برخورداری از این اولویت‌ها، برنامه ریزی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1170 - شناسایی عوامل موثر بر تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری
  سید مصطفی موسوی مجید شمس
  پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی، باف چکیده کامل

  پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی، بافت‌های ناکارآمد، نابسامان و فرسوده، فقر شهری، آلودگی‌های زیست‌محیطی، بصری، هوا، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی، گسست طبقات اجتماعی، ترافیک، کاهش روابط متقابل اجتماعی، از بین رفتن داراییهای طبیعی، اقتصاد غیررسمی و غیره فراروی کلانشهرها قرار گرفت. از این رو، برای مقابله با این چالشها و مسائل محیطی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نهادی باید به ارایه راهکارهایی خلاقانه، نوآورانه و مبتنی بر دیدگاه‌های آینده پژوهانه همت‌گمارد. لذا لزوم تدوین یک الگوی مطلوب کلانشهر آینده مبتنی بر نظریات شهر خلاق برای کلانشهرها ضروری است؛ چنان چه انگیزه اصلی پژوهش حاضر توجه به این نکته ظریف و اثرگذار می‌باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ANP فازی استفاده می شود. نتایج نشان دهنده آن است که شاخص کالبدی (A3) بیشترین نزدیکی را به جواب ایده آل مثبت و بیشترین فاصله را از جواب ایده آل منفی دارا می باشد و الویت نخست مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری از لحاظ معیارهای موردنظر برای تاب آوری مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1171 - رتبه بندی مناطق شهر همدان بر اساس شاخص های حکمروایی خوب شهری
  صادق حسنی پروانه زیویار محسن رنجبر
  شهر همدان به عنوان يكي از كلان شهرهاي جديد كشور ، امروزه با چالش های گسترده ای در فرآيند مديريت شهري از تمامی جنبه های درون سازماني و برون سازماني مواجه است. در طی سال های اخیر سوء مديريت در ارائه خدمات در بين مناطق شهري ، عدم عدالت فضایی ، ناهمگونی های کالبدی – فضایی ، چکیده کامل

  شهر همدان به عنوان يكي از كلان شهرهاي جديد كشور ، امروزه با چالش های گسترده ای در فرآيند مديريت شهري از تمامی جنبه های درون سازماني و برون سازماني مواجه است. در طی سال های اخیر سوء مديريت در ارائه خدمات در بين مناطق شهري ، عدم عدالت فضایی ، ناهمگونی های کالبدی – فضایی ، عدم شفافيت در ارائه طرح‌ها و برنامه‌ها و افزایش مشکلات شهروندی در ارتباط با این حوزه سبب افزایش مشکلات شهر همدان شده و به طوری که ادامه روند حاضر می تواند شهر را در سطوح منطقه ای نیز با بحران هایی جدی مواجه کند .با توجه به اهمیت موضوع حاضر و لزوم مطالعات منطقه ای در این حوزه ، پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کمی شاخص های حکمروایی خوب شهری همدان به تفکیک مناطق را مورد مطالعه قرار می دهد.جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه کارشناسان خبره و عالی مجموعه مدیریت شهر همدان تشکیل می دهند که حجم نمونه آن تعداد 35 نفر تخمین زده شد.تحلیل یافته های پژوهش بر اساس مدل های آزمون میانگین در نرم افزار spss و مدل تصمیم گیری چندشاخصه تاپسیس در نرم افزار Matlab انجام گرفت. نتایج نشان داد شاخص های حکمروایی خوب شهری در شهر همدان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و در این میان مناطق 3 و 2 این شهر با وضعیت کمبود شدید شاخص های حکمروایی شهری مواجه می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1172 - ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن: با رویکرد گرندد تئوری
  محسن اسماعیلی کمال رهبری منش
  هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن است. بر همین اساس در بخش مبانی نظری معیارهای برنامه‌ریزی مشارکتی، توسعه پایدار و بوم- محوری استخراج و جمع‌بندی نظری شد. این پژوهش داراي رویکردي کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گرندد تئوري) به عنوان رو چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن است. بر همین اساس در بخش مبانی نظری معیارهای برنامه‌ریزی مشارکتی، توسعه پایدار و بوم- محوری استخراج و جمع‌بندی نظری شد. این پژوهش داراي رویکردي کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گرندد تئوري) به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوري داده‌ها، مطالعه اسناد بالادستی و مصاحبه‌هاي عمیق و باز با 15 نفر از نخبگان آگاه از موضوع مورد بحث است. مصاحبه‌ها در ابتدا به صورت اکتشافی و توصیفی بوده‌اند و به تدریج پس از انجام هر مصاحبه، کدگذاري داده‌هاي حاصل از مصاحبه‌ها انجام می‌گردید. براي تحلیل داده‌ها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاري باز، محوري و انتخابی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که تئوري جوهری مدل مطلوب ارتقاء کیفیت مسکن داراي هشت مؤلفه: مکانیزم‌هاي مؤثر طراحی سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های توسعه، مکانیزم‌هاي مالی، مکانیزم‌های نهادی-قانونی، مکانیزم‌های شفاف‌سازی ضوابط و مقررات، مکانیزم‌هاي آموزش در دو سطح نخبگان دانشگاهی و نخبگان مردمی، مکانیزم‌های ارزشی و فرهنگی، مکانیزم‌هاي اصلاح ساختار مسکن و استقرار مدل مطلوب ارتقاء کیفیت مسکن می‌باشد که توسعه و موفقیت کیفیت مسکن در گرو تعامل و ارتباط با مکانیزم‌های تعریف شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1173 - تحلیل ساختاری-کارکردی سازمان فضایی منطقه شهری قزوین
  الهام عباسی ورکی جمیله توکلی نیا ژیلا سجادی مظفر صرافی
  در بررسی ساختار منطقه شهری آنچه اهمیت دارد، توجه به کارکرد مورد انتظار از این وجه است. در واقع ساختار مناسب، تبلور فضایی و عملکردی عوامل سازندة آن است که متضمن تعادل و کارایی بهینه می‌باشد. در این میان عدم شناخت ماهیت فضایی، انفعال و نقش‌آفرینی ضعیف جزء چالش‌های جدی ساز چکیده کامل

  در بررسی ساختار منطقه شهری آنچه اهمیت دارد، توجه به کارکرد مورد انتظار از این وجه است. در واقع ساختار مناسب، تبلور فضایی و عملکردی عوامل سازندة آن است که متضمن تعادل و کارایی بهینه می‌باشد. در این میان عدم شناخت ماهیت فضایی، انفعال و نقش‌آفرینی ضعیف جزء چالش‌های جدی سازمان فضایی مناطق شهر-محور ایران، به‌ویژه منطقه قزوین است. به این منظور پژوهش حاضر با هدف شناسایی ماهیت ساختاری-کارکردی منطقه شهری با روش فراتحلیل، سه مؤلفه اصلی ساختاری، کارکردی و تعاملی را استخراج نمود. برای بررسی مؤلفه‌های احصاء شده از روش‌های آماری گرافیک مبناء در برنامه Arc GIS استفاده شده است. تحلیل یافته‌ها نشان داد قلمرو کارکردی منطقه شهری قزوین براساس تحلیل جریان‌های آونگی، تقریباً منطبق بر قلمروی طرح مجموعه شهری است. تحلیل ساختاری منطقه شهری قزوین حاکی از تمرکز جمعیت و فعالیت در شمال شرق استان، به سمت کلانشهر تهران است. در تحلیل مؤلفه تعاملی، ارتباط قوی شهر قزوین با نقاط شهری و روستایی پیرامونی و ارتباط ضعیف با مناطق شهری میانی و جنوبی استان مشخص گردید. تحلیل کارکردی منطقه شهری قزوین نشان داد موقعیت پیرامونی منطقه شهری قزوین نسبت به تهران از یک سو و انفعال مدیریت محلی در سطح درون استانی از سوی دیگر باعث شد تا قزوین نتواند تعامل فعال با مراکز برون استانی پیرامون خود داشته باشد. بنابراین با تأکید بر یکپارچگی فضایی، ضرورت کاربست نگرش‌های نـوین مدیریتی مبتنی بر حکمروایی منطقه‌ای و هویت‌بخشی منطقه‌ای مطرح می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1174 - شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری(مطالعه موردی: شهر ارومیه)
  هادی علیزاده سهیلا حمیدزاده خیاوی کریم حسین زاده دلیر
  درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی م چکیده کامل

  درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی منابع جایگزینی تعیین و در صورت لزوم از آن استفاده کنند. یکی از عرصه‌های جایگزین برای تأمین درآمدهای پایدار شهری عرصه گردشگری شهری است. بدین منظور در مقاله حاضر به بررسی و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری در شهر ارومیه پرداخته شده است. روش تحیقق حاضر پیمایشی بوده و ماهیتاً توصیفی &ndash; تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر تمامی کارشناسان و متخصصان در رشته مدیریت شهری، گردشگری شهری و برنامه‌ریزی شهری که جمعآ 95 نفر می‌باشند است و نمونه‌هایی آماری به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده است. در مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای تحلیل عاملی و مدل تحلیل شبکه جهت تعیین و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری پرداخته‌ شد. نتایج نشان داده است که، مدیریت شهری با توجه به 6 عامل(دسترسی و حمل‌ونقل، فعالیت رسانه‌ای و تبلیغات، دسترسی به خدمات شهری و تسهیلات گردشگری و...) می‌توانند با استفاده از برندسازی شهری در حوزه گردشگری، درآمدهای پایداری را برای شهر و اقتصاد شهری به ارمغان بیاورند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1175 - تحلیل نقش کنشگران طرح‌های توسعه شهری در ساماندهی و توسعه کالبدی-فضایی شهری با مدل مکتور (مطالعه موردی: منطقه 3 شهر زنجان)
  مجید حضرتی محمدتقی حیدری جعفر مهدیون
  یکی از اهرم‌های اصلی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های توسعه شهری، هماهنگی میان سازمان‌ها و کنشگران توسعه شهری است. چرا که، تمرکزگرایی یا تعدد سازمان‌ها و نهادهای اداره کننده شهری موجب سردرگمی و اتلاف منابع شهری و ناموفق بودن تهیه و اجری طرح‌های توسعه شهری خواهد شد. این مقا چکیده کامل

  یکی از اهرم‌های اصلی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های توسعه شهری، هماهنگی میان سازمان‌ها و کنشگران توسعه شهری است. چرا که، تمرکزگرایی یا تعدد سازمان‌ها و نهادهای اداره کننده شهری موجب سردرگمی و اتلاف منابع شهری و ناموفق بودن تهیه و اجری طرح‌های توسعه شهری خواهد شد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال تحلیل نقش کنشگران طرح‌های توسعه شهری در ساماندهی و توسعه کالبدی-فضایی در منطقه3 شهر زنجان است. گردآوری داده‌ها با مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای انجام شد. جامعه آماری با روش نمونه‌گیری گلوله برفی 30نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی، مدل معادلات ساختاری و مدل چندموضوع-چندبازیگر با نرم‌افزارSPSS، SmartPLS و Mactor استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های الگوی توسعه شهری مطلوب با ضریب 824/0؛ آلودگی با ضریب 833/0 ؛ توسعه گردشگری با ضریب 837/0؛ و تقویت امنیت با ضریب 829/0 بیشترین ارتباط و همبستگی را با تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری داشته است. همچنین، بیشترین تأثیر کنشگران برای سازه اجتماعی با ضریب تأثیر 801/0 و سازه‌ زیست‌محیطی با ضریب 592/0 است. علاوه‌براین، شهرداری رابطه مستقیم با اداره راه‌و‌شهرسازی و شرکت‌های مهندسین مشاور در تهیه و اجرای طرح‌های شهری دارد و نهادهای محلی و شهروندان چندان مورد توجه قرار نگرفته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1176 - بررسی نقش مدیران در قانون‌مندسازی و فرهنگ‌سازی شهروندان در رابطه با مخاطرات شهری (مطالعه موردی: شهر نوشهر)
  فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حق زاد
  فرآیند مدیریت مخاطرات شهری با تکیه بر اصول قانون‌مندسازی و فرهنگ‌سازی به‌عنوان مهمترین بحث در استراتژی کاهش آسیب‌های ناشی از مخاطرات محیطی می‌باشد. مخاطرات طبیعی مانند زمین لرزه و سیلاب‌های سالیانه از یک سو و مخاطرات انسانی مانند تمرکز بالای ساختمانی و سهل‌انگاری در رعا چکیده کامل

  فرآیند مدیریت مخاطرات شهری با تکیه بر اصول قانون‌مندسازی و فرهنگ‌سازی به‌عنوان مهمترین بحث در استراتژی کاهش آسیب‌های ناشی از مخاطرات محیطی می‌باشد. مخاطرات طبیعی مانند زمین لرزه و سیلاب‌های سالیانه از یک سو و مخاطرات انسانی مانند تمرکز بالای ساختمانی و سهل‌انگاری در رعایت استانداردهای لازم سازه‌ها از سویی دیگر بررسی آسیب‌پذیری ناشی از مخاطرات شهری را دوچندان کرده است. در پژوهش حاضر، شاخص‌های قانون‌مندسازی و فرهنگ‌سازی در عملکرد مدیران شهری، با هدف کاهش آسیب‌های ناشی از مخاطرات شهری در شهر نوشهر برآورد شده است. روش پژوهش حاضر با توجه به مسئله و موضوع مورد بررسی از نوع توصیفی و تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردي، با تأکید بر روشهاي کمی می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی و مقایسه میانگین t تک نمونه‌ی انجام شده است. براساس یافته‌های تحقیق، بیشترین تأثیر عملکرد مديران شهری در کاهش آسیب‌های شهری مربوط به زیر شاخص مصالح ساختمانی و توجه به بافت‌های فرسوده شهری دارای کمترین تأثیر کلی را داشته است. نتایج اين پژوهش اين حقیقت را روشن مي‌سازد، علاوه بر شاخص‌های قانون‌مندسازی و فرهنگ‌سازی، توجه به متغیرهای تبیین کننده دیگر مانند خواستگاه طبیعی شهر و زیرساختهای خدماتی شهر و شبکه‌های حمل‌ونقل، مقاوم‌سازی تأسیسات بندری و توزیع مناسب فضاهای پرخطر، در جهت کاهش آسیب‌های ناشی از مخاطرات محیطی برآمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1177 - تحلیلی از بازآفرینی در بافت فرسوده شهری با تأکید بر رویکرد محله محور (مطالعه موردی: مناطق 4 و 5 شهر زاهدان)
  عزیزاله مختاری مریم کریمیان بستانی معصومه حافظ رضازاده
  بازآفرینی شهری با تأکید بر محله‌محوری به دنبال آن است که با اقدامات لازم در مقیاس کوچک یعنی محله، که خردترین مقیاس در تقسیمات کالبدی مدیریت شهری است، بیشترین اثرگذاری در حوزه پایداری داشته باشد. لذا هدف پژوهش حاضر بازآفرینی در بافت فرسوده شهری با تأکید بر رویکرد محله مح چکیده کامل

  بازآفرینی شهری با تأکید بر محله‌محوری به دنبال آن است که با اقدامات لازم در مقیاس کوچک یعنی محله، که خردترین مقیاس در تقسیمات کالبدی مدیریت شهری است، بیشترین اثرگذاری در حوزه پایداری داشته باشد. لذا هدف پژوهش حاضر بازآفرینی در بافت فرسوده شهری با تأکید بر رویکرد محله محور در مناطق 4 و 5 شهر زاهدان می باشد. پژوهش حاضر، تحقیقی تحلیلی-کاربردی است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از نرم افزار های (SPSS و Expert Choice) استفاده شده است. نتایج نرم افزار Expert Choice نشان داد که در بعد اجتماعی، شاخص مشارکت مردمی در میان ساکنان محله، با امتیاز (112/0) و در بعد اقتصادی، شاخص محل سکونت دایرکنندگان واحدهای تجاری با امتیاز (157/0) در اولویت بازآفرینی در بافت فرسوده شهری با تأکید بر رویکرد محله محور قرار دارند. در ادامه نیز، به منظور بررسی نقش شاخص های بعد اجتماعی و اقتصادی رویکرد محله محور در بازآفرینی بافت فرسوده شهری مناطق 4 و 5 شهر زاهدان، از رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شده است. متغیر های مستقل (بعد اقتصادی، اجتماعی) رویکرد محله محور با متغیر وابسته (بازآفرینی) دارای رابطه معناداری در سطح 05/0=P می باشد. همچنین نتایج آزمون کای اسکویر نشان داد که در تمامی متغیر ها با سطح معناداری به دست آمده 000/0، ارتباط معنادار و مثبت بین متغیر های اجتماعی و اقتصادی رویکرد محله محور و بازآفرینی مناطق مورد بررسی وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1178 - تحلیل ساختاری راهکارهای برنامه‌ریزی شهری اعصاب محور شهر تهران از دیدگاه متخصصان با استفاده از نرم‌افزار (MICMAC)
  خاطره مغانی رحیمی مصطفی بهزادفر سمانه جلیلی صدرآباد
  اختلالات سلامت روان به عنوان یکی از تهدیدهای بزرگ برای سلامت انسان به خصوص انسان شهرنشین از مسائل مهم قرن حاضر می‌باشند. اما با وجود اهمیت سلامت روان شهری راهکارهای ارتقا آن به خوبی مطالعه نشده است. این موضوع در شهر تهران که نیاز جدی به کاربست این دسته از راهکارها دارد چکیده کامل

  اختلالات سلامت روان به عنوان یکی از تهدیدهای بزرگ برای سلامت انسان به خصوص انسان شهرنشین از مسائل مهم قرن حاضر می‌باشند. اما با وجود اهمیت سلامت روان شهری راهکارهای ارتقا آن به خوبی مطالعه نشده است. این موضوع در شهر تهران که نیاز جدی به کاربست این دسته از راهکارها دارد اهمیت چندین برابر پیدا کرده است. به همین منظور این پژوهش با هدف تعیین راهکارهای کلیدی ارتقا سلامت روان این شهر انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و ابتدا با استفاده از تحلیل محتوا راهکارهای مؤثر در ارتقاء سلامت روان شهری شناسایی شد. سپس به تحلیل ساختاری با استفاده از نرم‌افزار (MICMAC) و شناسایی راهکارهای کلیدی پرداخته شده و در نهایت چگونگی کاربست این راهکارها در برنامه‌های شهرداری تهران و قابلیت اجرای آنها مورد بحث واقع شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از شناسایی چهار نوع متغیر شامل متغیرهای تأثیر گذار، متغیرهای مستقل، متغیرهای وابسته و متغیرهای تنظیم کننده است که سه راهکار، تدوین و اجرای طرح جامع سلامت روان، توجه به طراحی شهری زیبا و ترویج کننده سلامت روان و استفاده از رویکرد‌های نوآورانه‎ای مانند برنامه‌های بهداشتی تلفن همراه و خدمات آنلاین به عنوان متغیرهای تأثیرگذار، اصلی‌ترین وکلیدی‌ترین راهکارها محسوب می‌شوند. در نتیجه با کاربست این راهکارها می‎توان سلامت روان شهری را تا حد چشمگیری ارتقا داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1179 - طراحی منظر شهری پایدار مبتنی بر مشارکت مردمی در مدیریت نوین کلان‌شهرها (نمونه موردی: پهنه رودکی واقع در منطقه یازده شهر تهران)
  ایمان درودی محمدرضا زندمقدم زینب کرکه آبادی
  بدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی می‌توان پس از چکیده کامل

  بدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی می‌توان پس از ارزیابی در شبیه سازی ایده یا راه‌حل‌ها، موارد عملی و مناسب را برگزید و از تصمیم‌گیری نادرست پیشگیری کرد. هدف اصلی این پژوهش می‌تواند دستیابی به دیدگاهی جدید در شهرسازی ایران که در آن اولویت طراحی منظر بر اساس دسترسی به منظر پایدار شهری با تکیه بر مشارکت و سهیم نمودن ساکنین محلی در فرآیند طراحی منظر در نظر گرفته شود. در این مقاله روش نمونه‌گیری، گلوله برفی انتخاب شده. مؤلفه‌های تأثیرگذار بر دو عامل شهرسازی مشارکتی و محیط مجازی اشتراکی شناسایی و با استفاده از روش دلفی مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند و عواملی که دارای تأثیر کمتری بر روی مدل تحقیق خواهند بود با استفاده از نظر خبرگان حذف شدند و سپس با توجه به مدل‌ها و پرسشنامه پر شده توسط پاسخگویان یک مدل مفهومی تشکیل گردید. در تشکیل این مدل مفهومی از نظرات خبرگان با روش طوفان مغزی بهره گرفته شد تا امکان استنتاج یک مدل متناسب با روش ANP فراهم گردد. در این صورت می‌توان در محدوده پهنه رودکی که از پتانسیل مناسبی به لحاظ هویت تاریخی و فرهنگی برخوردار است، سیستم پایدار منظر شهری را با توجه به اولویت‌های بدست آمده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای، طراحی و از آن خروجی‌های مفید در پروسه تصمیم‌سازی‌ها دریافت خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1180 - بررسی مفهوم «پراکسیس» در کاهش شکاف میان نظریه و عمل: ضرورت توسعه مهارت‌های «نرم/سیاسی» در کنار مهارت‌های «سخت/تکنیکی» بر پایه آموزش‌های نوین برنامه‌ریزی شهری
  فرشاد نوریان محسن اسماعیلی
  شکاف میان تئوری و عمل، به یکی از چالش های اساسی نظام آموزش برنامه ریزی شهری در دو دهه اخیر جهان تبدیل شده است. تحقیقات دونالد شون[1]، جان فارستر[2]، بنت فلوبرگ[3]، جین هیلیر[4]، ‌هاو و لنگدون[5] و دیگران به واکاوی این شکاف از منظرگاه سیاسی پرداخته و ریشه اصلی آن را نا چکیده کامل

  شکاف میان تئوری و عمل، به یکی از چالش های اساسی نظام آموزش برنامه ریزی شهری در دو دهه اخیر جهان تبدیل شده است. تحقیقات دونالد شون[1]، جان فارستر[2]، بنت فلوبرگ[3]، جین هیلیر[4]، ‌هاو و لنگدون[5] و دیگران به واکاوی این شکاف از منظرگاه سیاسی پرداخته و ریشه اصلی آن را نادیده گرفتن زمینه های سیاسی و روابط قدرت از سوی برنامه ریزان تکنیکی می داند. در این مقاله کوشیدیم در ابتدا به الزامات مهارتی مورد توجه نظریه های فوق در برنامه ریزی پرداخته و سپس با رویکردی توصیفی-تحلیلی رهیافت های جدید آموزش برنامه ریزی در دانشگاه های مطرح جهان را مورد بررسی قرار دهیم و در مرحله نهایی راهکارهای توسعه مهارت های جدید در سرفصل های آموزش کارشناسی ارشد کشورمان ارائه گردد. به منظور دستیابی به این اهداف داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، پرسشنامه و مصاحبه ساختاریافته با حرفه مندان و اساتید دانشگاهی جمع آوری شده و تحلیل داده ها با روش کمی و با استفاده از آزمون کروسکال ولیس[6] صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد آموختن مهارت های نرم چون مذاکره، میانجی گری، مدیریت تعارضات و تسهیل گری علاوه بر مهارت های سخت یا تکنیک های برنامه ریزی می تواند به کاهش این شکاف کمک نماید.1John Forester2 Bent Flyvbjerg3 Jean Hillier4 Howe and Langdon5 Kruskal Wallis test پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1181 - دانش مورفولوژی شهری و کاربرد آن در خوانش بافت شهری (نمونه موردی شهر تاریخی قزوین)
  نسیم ایران منش محمدرضا پورجعفر کرامت الله زیاری محمدرضا خطیبی
  بیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست می‌باشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش می‌توان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیم‌گیری ب چکیده کامل

  بیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست می‌باشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش می‌توان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیم‌گیری بهتر و اساسی‌تر در خصوص نحوه مداخله در بافت و اصلاح آن گرفت. هدف: استفاده از دانش مورفولوژی شهری به منظور تحلیل بهتر و اصولی بافت شهر خصوصاً در زمینه میراث و گردشگری. روش: استفاده از روش بریتانیایی که به نام کانزنی نیز مشهور است و البته تا حد زیادی مورد قبول بقیه رویکردهای مورفولوژی شهری نیز می‌باشد یعنی با تقسیم عناصر شکل شهر به چهار عامل بستر طبیعی، نظام ارتباطی، نظام قطعات، نظام ساختمان سعی شده است که بافت تاریخی شهر قزوین مورد بررسی قرار گیرد و مشخصات بافت براساس تقسیم بندی این عناصر تبیین گردد. یافته‌ها: با بررسی بافت تاریخی شهر قزوین بر اساس عناصر چهار گانه شکل شهر به این نتیجه رسیده شد که استفاده از این روش در خوانش بافت بسیار مفید و مؤثر است. نتیجه گیری: مقاله با بررسی ادبیات مربوط به دانش موفولوژی شهری و انتخاب مکتب بریتانیایی به عنوان روش مشترک بین مکاتب موفولوژی شهری در انتها نتیجه می‌گیرد که استفاده از چنین روشی در بررسی بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی می‌تواند راهکاری باشد برای شناخت صحیح‌تر و و واضح‌تر خصوصیات بافت شهری و اتخاذ تصمیم‌گیری‌های مؤثر‌تر برای بافت‌های تاریخی جهت احیای هویت و اصالت آن‌ها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1182 - بازتعریف هویت فضاهای جمعی شهری در منطقه راه آهن اهواز
  سجاد معماردزفولی محسن تابان مصطفی مسعودی نژاد محمدابراهیم مظهری
  امروزه هویت در مکان‌های عمومی شهری یکی از دغذغه‌های مهم بشر می‌باشد. تجلی احراز هویت به عنوان جهشی به سوی زندگی با کیفیت‌تر تلقی می‌گردد. شناخت خواسته‌های روحی افراد و انعکاس آن در طراحی شهری و معماری ابنیه عمومی در هویت‌بخشی به هر یک از فضاها برای برقراری ارتباطی دوسوی چکیده کامل

  امروزه هویت در مکان‌های عمومی شهری یکی از دغذغه‌های مهم بشر می‌باشد. تجلی احراز هویت به عنوان جهشی به سوی زندگی با کیفیت‌تر تلقی می‌گردد. شناخت خواسته‌های روحی افراد و انعکاس آن در طراحی شهری و معماری ابنیه عمومی در هویت‌بخشی به هر یک از فضاها برای برقراری ارتباطی دوسویه میان فضا و کاربران آن امری ضروری است. لذا توجه به کیفیت کالبدی و عملکردی چنین فضاهایی در جهت افزایش تعاملات اجتماعی، تعریف و خلق رویدادهای فرهنگی و اجتماعی، از سوی طراحان در فضاهای عمومی می تواند به بازیابی هویت جمعی شهروندان کمک کند. مقاله حاضر بر اساس گزاره‌های تحقیق و با روشی ترکیبی شامل روش توصیفی جهت تبیین معیارهای کلیدی کیفیت فضای جمعی شهری و روش پیمایشی به منظور تعیین رابطه میان متغیرها از یک سو و همچنین شدت تاثیر هر کدام از سوی دیگر می پردازد. بر همین اساس، هفت معیار نفوذپذیری، گوناگونی، خوانایی، انعطاف‌‌پذیری، تناسب بصری، غنای حسی و رنگ تعلق در زمینه شکلگیری، احراز و تشخیص هویت مکان از نقطه نظر مخاطبان در فضای جمعی دارای اهمیت می‌باشند. تبیین هفت معیار، در مجموع به واسطه 31 زیرمعیار و34 سنجه (متغیر) با استناد به تاثیر ضریب پیرسون، ابتدا تاثیر متغیرهای متفاوت بر دیگری در ارتباط با مطالعه موردی یعنی منطقه راه‌آهن اهواز مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت، با یافتن تاثیرات فاکتورهای مورد مطالعه بر ارتقای هویت فضای جمعی بر اساس روش آزمون تک نمونه‌ای، امکان شدت تاثیر هر متغیر در زمینه مطالعه و سنجش ارتقای فضای جمعی شهری فراهم شده که در عین حال، گامی اساسی در مسیر تدوین و ارائه راهکارهای مطلوب در سطحی فراتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1183 - بررسی تأثیرات شهرنشینی برگذر رودخانه قره‌سو در شهر کرمانشاه با استفاده از مدل SWOT
  سیروس رضایی بیژن رحمانی
  رودخانه‌های درون‌شهری از سرمایه‌های محیط زیست شهرها محسوب می‌شوند و در فراهم کردن منابع زیست محیطی شهر، تنوع زیستی و شادابی و سرزندگی محیطی نقش مؤثری دارند. این پژوهش، با هدف تأثیرات شهرنشینی بر سیستم رودخانه قره سو و سپس اثرات فعالیت های انسانی و گسترش شهرنشینی بر الگو چکیده کامل

  رودخانه‌های درون‌شهری از سرمایه‌های محیط زیست شهرها محسوب می‌شوند و در فراهم کردن منابع زیست محیطی شهر، تنوع زیستی و شادابی و سرزندگی محیطی نقش مؤثری دارند. این پژوهش، با هدف تأثیرات شهرنشینی بر سیستم رودخانه قره سو و سپس اثرات فعالیت های انسانی و گسترش شهرنشینی بر الگوی زهکشی شهر، تغییرات کانال رود و مخاطرات مرتبط با آن از جنبه ژئومورفولوژیکی در شهر کرمانشاه می باشد؛ و با استفاده از آزمون کای اسکوائر در 2بازه زمانی اصلی و 5بازه فرعی و تأثیرات شهرنشینی بر رودخانه قره سو در طی 4دهه مورد بررسی قرار داده است. نتایج این پژوهش نمایانگر این موضوع است که، با ارزیابی سریع ژئومورفیک تغییرات کاهشی و افزایشی عرض کانال رودخانه قره سو این تغییرات با کاربری اراضی اطراف رودخانه ارتباط معناداری داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1184 - ارزيابي مطلوبيت مولفه ي مشارکت اجتماعي بر بازآفريني شهري (مطالعه موردي: بافت تاريخي سورو شهر بندرعباس)
  مهدی جعفری کوروش افضلی مصطفی ظهیری نیا
  بازآفريني شهري يک رويکرد جامع، يکپارچه وکل نگر است و مشارکت اجتماعي دلالت برگسترش روابط بين گروهي درقالب انجمن‌هاي داوطلبانه، باشگاه ها، اتحاديه‌ها وگروه هايي دارد که معمولا خصلتي محلي وغيردولتي دارند. اين پژوهش براساس هدف، ازنوع کاربردي است که با هدف ارزيابي مطلوبيت مش چکیده کامل

  بازآفريني شهري يک رويکرد جامع، يکپارچه وکل نگر است و مشارکت اجتماعي دلالت برگسترش روابط بين گروهي درقالب انجمن‌هاي داوطلبانه، باشگاه ها، اتحاديه‌ها وگروه هايي دارد که معمولا خصلتي محلي وغيردولتي دارند. اين پژوهش براساس هدف، ازنوع کاربردي است که با هدف ارزيابي مطلوبيت مشارکت اجتماعي دربازآفريني محله تاريخي سورو انجام شده است. اين پژوهش به روش توصيفي-تحليلي با هدف ارزيابي مطلوبيت مولفه مشارکت اجتماعي بر بازآفريني بافت تاريخي سورو ازديدگاه ساکنين محلي تدوين شده است، و ابزارگردآوري اطلاعات ازطريق مطالعات کتابخانه اي پرسشنامه ومصاحبه بوده است. حجم نمونه400نفرازساکنين محلي وبه منظور تحليل داده از نرم افزار Spss و روش تحليل عاملي استفاده شده است. دراين پژوهش با استفاده از روش تحليل محتوا و بررسي منابع و متون نظري مختلف شاخص ها استخراج گرديد و سپس درچهار گروه شاخص هاي دروني، نسبتا دروني، بيروني ونسبتا بيروني طبقه بندي شدند. نتايج پژوهش نشان داد که بيشترين تاثيرپذيري عوامل دروني به ترتيب از شاخص هاي اجتماعي به ميزان 44 درصد، سپس شاخص هاي فرهنگي به ميزان 28درصد، شاخص کالبدي به ميزان 16درصد و درپايان شاخص اقتصادي به ميزان 12 درصد مي‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1185 - سنجش میزان رضایت از کیفیت زندگی در نواحی شهری با استفاده از تکنیک روش تشابه به گزینه ایده آل فازی (مطالعه موردی: شهر دوگنبدان)
  جمال محمدی حسین حسینی خواه سلیمان محمدی دوست
  هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین شاخص‌ها، جهت ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی ذهنی در نواحی شهری دوگنبدان می باشد.این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است که داده های مورد نیاز آن از طریق تکمیل پرسشنامه توسعه یافته کیفیت زندگی توسط ساکنین نواحی شهری و از طریق مطالعات پیمایشی به دست آمد چکیده کامل

  هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین شاخص‌ها، جهت ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی ذهنی در نواحی شهری دوگنبدان می باشد.این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است که داده های مورد نیاز آن از طریق تکمیل پرسشنامه توسعه یافته کیفیت زندگی توسط ساکنین نواحی شهری و از طریق مطالعات پیمایشی به دست آمده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن حداکثر ناهمگنی (5/0=q=p)، 385 نفر برآورد شده که اعضای آن به صورت نمونه گیری سهمیه بندی از ساکنان هفت ناحیه شهری شهر دوگنبدان از طریق نمونه گیری احتمالی ساده انتخاب شده اند. تحلیل داده ها با استفاده از به کارگیری روش تشابه به حل گزینه ایده آل فازی صورت پذیرفته است و به منظور تشخیص گروه های همگن به لحاظ تعیین سطح رضایت در ناحیه شهری شهر دوگنبدان، از روش تحلیل خوشه ای بهره برده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که ناحیه پنج، در تمامی سنجه های کیفیت زندگی نسبت به نواحی دیگر شهر به دلیل اقدامات عمرانی، اسکان خانواده های با درآمد بالا و متأثر از حمایت و پشتیبانی های مالی شرکت نفت وضعیت بهتری را دارا می باشد. و همچنین نواحی سه(به دلیل قدیم بودن بافت ناحیه و عدم هویت اجتماعی مشترک) و ناحیه دو به ترتیب دارای بدترین وضعیت از نظر سنجه های کیفیت زندگی نسبت به سایر نواحی می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1186 - ارزیابی سیستم مدیریت مواد زائد جامد سکونتگاه های شهری استان مازندران
  جمال محمدی محمدرضا کنعانی معصومه اکبری
  مواد زائد جامد یکی از تولیدات غیرقابل اجتناب هر جامعه و مدیریت آن یکی از نیازهای اصلی آن جامعه محسوب می گردد. بنابراین ضروری است، تا مدیریت مواد زائد جامد در غالب یک سیستم مدیریت سیستماتیک و هدفدار صورت پذیرد، تا حتی المکان از کاهش منابع و آلودگی های محیطی جلوگیری به عم چکیده کامل

  مواد زائد جامد یکی از تولیدات غیرقابل اجتناب هر جامعه و مدیریت آن یکی از نیازهای اصلی آن جامعه محسوب می گردد. بنابراین ضروری است، تا مدیریت مواد زائد جامد در غالب یک سیستم مدیریت سیستماتیک و هدفدار صورت پذیرد، تا حتی المکان از کاهش منابع و آلودگی های محیطی جلوگیری به عمل آید. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیستم مدیریت مواد زائد جامد سکونتگاه های شهری استان مازندران و ارائه تمهیدات لازم در جهت بهبود آن صورت پذیرفته است. روش این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است. به این ترتیب که پس از بررسی ادبیات تحقیق، جهت انتخاب معیارها از روش دلفی استفاده گردید. سپس به منظور یکسان سازی مقیاس معیارها از روش مقیاس دو قطبی فاصله ای و به منظور تعیین درجه اهمیت نسبی معیارها از تکنیک های وزن دهی، روش آنتروپی مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش ارزیابی و رتبه بندی با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره صورت پذیرفت، به طوری که در گروه جبرانی مدل های تصمیم گیری چندصفتی، از زیر گروه نمره گذاری و امتیازدهی، روش مجموع ساده وزنی و از زیرگروه سازشی، روش رتبه بندی براساس تشابه به حد ایدئال مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت رتبه نهایی با روش میانگین رتبه ها صورت پذیرفت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است، که سیستم مدیریت مواد زائد جامد شهرهای بابل و عباس آباد به ترتیب رتبه های اول و آخر را در سطح سکونتگاه های شهری استان به خود اختصاص داده اند و در رتبه های بعدی شهرهای تنکابن و بابلسر بعد از شهر بابل و شهرهای فریم و بلده بعد از شهر عباس آباد قرار گرفته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1187 - ارزیابی کیفیت‌های فضایی در شهرهای جدید با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی AHP نمونه موردی: شهر جدید بهارستان
  ایوب ایرانشاهی حسن دلاکه حسین ثمره محسن دادخواه
  در سال‌های اخیر جمعیت کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ کشور ایران با نرخ فزاینده‌ای رو به رشد بوده و در پی مهاجرت فزاینده، فشارهای زیادی بر زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و اکولوژیک این شهرها وارد شده است. شهرهای جدید با اهدافی همچون کاهش جمعیت کلان‌شهرها، ایجاد اشتغال و غ چکیده کامل

  در سال‌های اخیر جمعیت کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ کشور ایران با نرخ فزاینده‌ای رو به رشد بوده و در پی مهاجرت فزاینده، فشارهای زیادی بر زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و اکولوژیک این شهرها وارد شده است. شهرهای جدید با اهدافی همچون کاهش جمعیت کلان‌شهرها، ایجاد اشتغال و غیره به وجود آمده‌اند، اما بی‌توجهی به کیفیت‌های فضای شهری در اثر سرعت ساخت‌وساز و تسریع در سرریز جمعیت کلان‌شهرها سبب به وجود آمدن شهرهای جدید عاری از کیفیت مطلوب زندگی شهری و اجتماعی و حتی در برخی موارد شهرهای خالی از سکنه و بی‌هویت شده‌اند. شهر جدید بهارستان در نزدیکی شهر تاریخی اصفهان و با بهره‌گیری از پتانسیل طبیعی مناسب و کیفیت اکولوژیک مطلوب می‌تواند کمک شایان توجهی به کاهش جمعیت کلان‌شهر اصفهان و کاهش فشارهای اقتصادی و اشتغالی این شهر بنماید. در این پژوهش توصیفی تحلیلی پس از تدقیق تعاریف و مفاهیم کیفیت‌های فضاهای شهری و نحوه ارتباط و تأثیر هرکدام از آن‌ها بر سایر کیفیت‌ها ، اصلی‌ترین کیفیت‌های مؤثر در ایجاد شهرهای جدید بر اساس نظر متخصصین و اساتید و بر مبنای پرسشنامه استخراج‌شده است. سپس با استفاده از روش AHP و با بهره‌گیری از نرم‌افزار Expert Choice به ارزیابی و اندازه‌گیری کیفیت‌های اصلی استخراج‌شده در شهر جدید بهارستان پرداخته‌ایم. نتایج نشان می‌دهد که کیفیت‌های حضور پذیری، کارایی، حس تعلق، خوانایی و سرزندگی به‌عنوان کیفیت‌های اصلی شناخته شدند که تمامی این کیفیت‌ها در شهر بهارستان در سطحی نسبتاً نامناسب و پایین‌تر از حد مطلوب قرار داشته و کیفیت حضورپذیری از سایر کیفیت ها در سطح نامناسب تری قرار داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1188 - تحلیلی تطبیقی از پیوند توسعه یافتگی و روند گسترش نظام شهرنشینی در ایران و جهان
  کاوه امین نژاد بختیار عزت پناه
  فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شه چکیده کامل

  فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شهرنشینی کشورها را می‌توان در ارزیابی میزان سلامت یا عدم سلامت روند تحولات نظام اجتماعی- اقتصادی یک جامعه ردیابی کرد. بدین نحو که هر چه همبستگی و نزدیکی میان بحث توسعه و فرایند شهرنشینی بیش تر و بالاتر باشد روند تحولات و پیشرفت های اجتماعی-اقتصادی جامعه از درجه سلامت بیش تری برخوردار بوده و میزان آسیب‌های اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی جامعه پایین‌تر خواهد بود و هرچه همبستگی میان این دو کم تر و فاصله آن‌ها از هم بیش تر باشد نشان از عدم تعادل و سلامت تحولات و پیشرفت‌های اجتماعی-اقتصادی جامعه دارد و میزان آسیب‌ها در همه ابعاد بالا خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله بررسی و ارزیابی میزان همبستگی میان شاخص‌های توسعه و نظام شهرنشینی در ایران می‌باشد به همین منظور، نخست به بررسی وجوه تفاوت نظام شهرنشینی در کشورهای شمال و جنوب پرداخته‌شده و سپس با استفاده از شاخص‌هایی همچون میزان تولید ناخالص داخلی، میزان سواد و اشتغال و مقایسه آن‌ها با نسبت‌های شهرنشینی کشور و استان‌ها طی دوره‌های مختلف آماری، سعی شده تا وضعیت توسعه در ارتباط با شهرنشینی ایران تبیین گردد. در این مقاله از روش تحلیلی-تطبیقی استفاده‌شده و جهت سنجش میزان توسعه‌یافتگی و نرخ شهرنشینی استان‌ها از تکنیک رتبه‌بندی بهره گرفته‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که میزان پیوند و ارتباط میان شاخص‌های توسعه اقتصادی و انسانی با فرایند شهرنشینی در ایران بسیار ضعیف بوده و از الگوی مشخص و قابل‌فهمی پیروی نمی‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1189 - ارزیابی راهکارهای احیاء و باززنده‌سازی بافت قدیم شهر یزد با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) (مورد مطالعه : برزن شش بادگیر)
  محسن کلانتری ابوذر بخشـی
  در پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغ چکیده کامل

  در پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغییر و ایجاد کاربری های لازم جهت رفع کمبود خدمات و در نهایت بهبود شبکه های دسترسی، اشاره گردیده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی، میدانی و پیمایشی است. هدف اصلی تحقیق، بررسی راهکارهای بهبود و ارتقاء مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی، عملکردی وکالبدی بافت برزن شش بادگیر شهر یزد از طریق شناسایی و ارزیابی مهم ترین معیارهای تأثیرگذار در امر احیاء و باززنده سازی این برزن و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به منظور ارتقاء سطح کیفی برزن می باشد. بر مبنای نتایج حاصل شده، وزن شاخص های پنج گانۀ عملکردی،کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و شبکه ی رفت و آمد به ترتیب 513/0، 261/0، 129/0، 063/0 و 033/0 است. بنابراین نتیجه گرفته می شود که اثر عامل عملکردی در احیاء و باززنده سازی محدودۀ مورد مطالعه از بقیۀ عوامل بیش تر بوده و بعد از آن سایر عوامل به ترتیب بر مبنای وزنشان تأثیرگذارند. همچنین، معیار طول مدت اقامت بیش تر ساکنین در قالب شاخص اجتماعی با وزن 318/0، معیار اقتصاد خانوار در قالب شاخص اقتصادی با یوزن 394/0، معیار اسکلت ابنیه در قالب شاخص کالبدی با وزن 328/0، معیار انواع کاربری ها در قالب شاخص عملکردی با وزن 637/0 و معیار تعریض دسترسی های محله در قالب شاخص شبکۀ رفت و آمد با وزن 565/0 بیش ترین تأثیر را در این زمینه دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1190 - سطوح پایداری در محله‌های شهری مطالعه موردی: محلات شهر مهاباد
  علی موحد نعمت کرده
  توسعه ی پایدار شهری، ایده‌ای با ابعاد گسترده و پیچیده است که در رشد و تکوین شهرها تأثیرگذار بوده، عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست-محیطی و اکولوژیک را موردتوجه قرار می‌دهد. آنچه امروزه مهم است، آگاهی از نقاط قوت و ضعف ابعاد اجتماعی اقتصادی، زیست - محیطی و اکولوژیک توسعه است چکیده کامل

  توسعه ی پایدار شهری، ایده‌ای با ابعاد گسترده و پیچیده است که در رشد و تکوین شهرها تأثیرگذار بوده، عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست-محیطی و اکولوژیک را موردتوجه قرار می‌دهد. آنچه امروزه مهم است، آگاهی از نقاط قوت و ضعف ابعاد اجتماعی اقتصادی، زیست - محیطی و اکولوژیک توسعه است. هدف از این پژوهش بررسی محلات ناحیه سه مهاباد بر اساس شاخص های اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی، خدماتی و کالبدی برای شناسایی میزان سطوح پایداری محله‌ای است. این پژوهش ازنظر نوع کاربردی- توسعه‌ای و ازنظر روش توصیفی-تحلیلی است. با بهره‌گیری از مدل‌های ELECTRE و AHP و نرم‌افزارهایExpert Choice و Arc GIS وضعیت پایداری محلات شهری موردمطالعه مشخص شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد محله سنجان آباد در بعدهای اقتصادی (2 امتیاز) و زیست‌محیطی (4 امتیاز) محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد خدماتی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه ی دوم پایداری محله باغ سیسه در بعد اجتماعی &ndash; فرهنگی (2 امتیاز) محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد کالبدی و خدماتی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه ی سوم پایداری محله محمودکان (با 2 امتیاز) در بعد خدمات محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد اجتماعی- فرهنگی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه چهارم از بعد پایداری، محله باغ اسماعیل آقا (با 4 امتیاز) قرار دارد که در بعد کالبدی به‌عنوان پایدارترین محله شناخته‌شده است. در رتبه پنجم محله کوی هژار قرار دارد، به لحاظ شاخص های پایداری در پنج بعد کالبدی (4باخت)، خدماتی (4باخت)،، اجتماعی-فرهنگی (4 باخت)، اقتصادی (4 باخت) و زیست‌محیطی (2 باخت)، در سطح بسیار پایینی قرار دارد و به‌عنوان ناپایدارترین محله در ناحیه سه شهر مهاباد شناخته‌شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1191 - ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری با تاکید بر پایداری کاربری مسکونی نمونه موردی: شهر دهگلان در استان کردستان
  عیسی ابراهیم زاده جمیل قادرمزی
  اصولاً برنامه ریزی کاربری اراضی، هسته اصلی برنامه ریزی شهری می باشد و ارزیابی و سامان دهی فضایی- مکانی کاربری ها و عملکرد های شهری، یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین محور های توسعه پایدار شهری می باشد. به طور ویژه پایداری کاربری مسکونی به عنوان مهم ترین کاربری شهری، نقشی چکیده کامل

  اصولاً برنامه ریزی کاربری اراضی، هسته اصلی برنامه ریزی شهری می باشد و ارزیابی و سامان دهی فضایی- مکانی کاربری ها و عملکرد های شهری، یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین محور های توسعه پایدار شهری می باشد. به طور ویژه پایداری کاربری مسکونی به عنوان مهم ترین کاربری شهری، نقشی اساسی را در توسعه پایدار شهری ایفا می نماید. در این پژوهش با هدف ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری و با تاکید بر پایداری و تقویت کاربری مسکونی، شهر دهگلان مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر این اساس ابتدا به ارزیابی کمی و کیفی کاربری های شهر دهگلان پرداخته و سپس به طور خاص به ارزیابی کمی شاخص های کاربری مسکونی با بهره گیری از طرح تفصیلی شهر و مطلاعات میدانی نگارندگان، اقدام شد. جهت ارزیابی کیفی و بررسی سازگاری کاربری مسکونی با سایر کاربری ها از نرم فزارARC GIS و از مدل Distance استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها بیانگر آن است که کمبود سرانه در اکثر کاربری ها وجود دارد و به ویزه کاربری مسکونی با کمبود 15.1 متر مربع مواجه می باشد. محلات مسکونی شهر از لحاظ چگونگی استقرار کاربری ها تفاوت چشم گیری را نشان می دهند. به طوری که در اکثر محلات مسکونی به علت وجود کاربری ناسازگار یا به علت عدم وجود کاربری هایی که کاربری مسکونی به آن وابسته می باشد، عدم سازگاری کاربری مسکونی مشاهده می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1192 - ارزیابی پایداری کاربری زمین شهری با تأکید بر حفاظت از آثار تاریخی (نمونه موردی شهر شوش)
  سمیه خادمی محمود قلعه نویی محمد مسعود
  برنامه ریزی کاربری زمین همواره به دلیل تعیین نحوه ی استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک طرف و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از طرف دیگر، بخش اصلی برنامه ریزی شهری به شمار می آید. به همین دلیل دیدگاه های متفاوتی در مورد نحوه ی استفاده از این منبع مهم ارائه شده است که چکیده کامل

  برنامه ریزی کاربری زمین همواره به دلیل تعیین نحوه ی استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک طرف و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از طرف دیگر، بخش اصلی برنامه ریزی شهری به شمار می آید. به همین دلیل دیدگاه های متفاوتی در مورد نحوه ی استفاده از این منبع مهم ارائه شده است که عمده ی آن ها بدون توجه به مسائل کیفی زندگی انسانی به موارد کمی، سرانه ها و دسترسی ها توجه داشته اند؛ در این راستا، رویکرد توسعه ی پایدار با تأکید بر استفاده بهینه از زمین، نگرشی نوین در برنامه ریزی شهری و به تبع آن در مهم ترین رکن آن یعنی برنامه ریزی کاربری اراضی ارائه کرده است. در این مقاله سعی شده است که مهم ترین شاخص هایی که بر کاربری زمین شهری مؤثر هستند و با شاخص های توسعه ی پایدار نیز تطابق دارند، جهت ارزیابی کاربری زمین شهری انتخاب گردند. از آنجا که حفاظت از آثار تاریخی و حرایم آن ها یکی از مهم ترین ارکان رسیدن به پایداری محسوب می شود؛ دراین پژوهش شاخص های پایداری با تأکید بر حفاظت آثار تاریخی و رعایت حرایم تاریخی انتخاب شده اند. همچنین تلاش شده است این معیارها با سایر شاخص های پایداری کاربری اراضی تلفیق شوند. به این منظور در جهت ارائه نقشه هایی که تراکم فضایی را نشان می دهند از برآورد تراکم کرنل (KDE) و برای ترکیب لایه ها و ارائه نقشه های نهایی از مدل AHP استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که محلات واقع در نیمه شرقی یعنی محلات جدید شهر شوش از پایداری بالاتری نسبت به نیمه غربی آن برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1193 - اولویت بصری میدان ها شهری از منظر کاربران(نمونه موردی: میدان های شهر همدان)
  شیدا حقیریان حسن سجادزاده مهرداد کریمی مشاور
  میدان ها همواره به عنوان یکی از فضاهای شهری موثر در شهرهای کهن جهان و همچنین در ایران مطرح بوده اند که "حضور مردم از تمامی اقشار" در این فضا اتفاق می افتاد. اما در دوره های اخیر به دلیل ورود اتومبیل به شهرها، میدان ها معنای گذشته خود را از دست داده اند و تنها به عنصری ت چکیده کامل

  میدان ها همواره به عنوان یکی از فضاهای شهری موثر در شهرهای کهن جهان و همچنین در ایران مطرح بوده اند که "حضور مردم از تمامی اقشار" در این فضا اتفاق می افتاد. اما در دوره های اخیر به دلیل ورود اتومبیل به شهرها، میدان ها معنای گذشته خود را از دست داده اند و تنها به عنصری ترافیکی و در اختیار سواره ها تبدیل شده اند. همین امر باعث شده تا در طراحی میدان ها جدید، اصول زیبایی شناختی کنار گذاشته شود. آنچه که در تعریف جدید میدان ها دیده می شود، با تعریف گذشته میدان ها فاصله بسیاری دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر قصد دارد که شناسایی عوامل زیبایی شناختی موثر در ادراک مردم از میدان ها شهری را مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور، سه میدان شهر همدان که از نظر ویژگی های کالبدی، فرهنگی و اجتماعی با یکدیگر تمایز دارند، انتخاب شد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که با به کارگیری نرم افزار SPSS و با استفاده از روش آنالیز واریانس یک طرفه، صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دو عامل طراحی از پیش اندیشیده شده و فرهنگ و اجتماع تاثیر معناداری در ادراک زیبایی شناسانه از میدان شهری توسط مردم خواهند داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1194 - ارزیابی کیفیت ذهنی مسکن شهری بر مبنای قلمروهای درونی و بیرونی (مطالعه موردی: شهر بوشهر)
  فتح اله اکبریان فر زهره هادیانی جهانگیر حیدری
  بررسی چگونگی شرایط زندگی در مسکن شهری جهت مدیریت پایدار این مکان ها ضروری می نماید. این پژوهش سعی دارد تا وضعیت مسکن شهروندان بوشهر را در دو قلمرو درونی و بیرونی بررسی کند و راهکارهای مناسب در این زمینه را ارائه نماید. مقاله حاظر به روش توصیفی-تحلیلی می باشد.دادهای جمع چکیده کامل

  بررسی چگونگی شرایط زندگی در مسکن شهری جهت مدیریت پایدار این مکان ها ضروری می نماید. این پژوهش سعی دارد تا وضعیت مسکن شهروندان بوشهر را در دو قلمرو درونی و بیرونی بررسی کند و راهکارهای مناسب در این زمینه را ارائه نماید. مقاله حاظر به روش توصیفی-تحلیلی می باشد.دادهای جمع آوری شده از نظرسنجی 255 خانوار بوشهر با طیف 5 گزینه ای لیکرت در نرم افزار SPSS نسخه 20 وارد شد. از آزمون های ناپارامتریک باینومیال[1]و هم بستگی اسپیرمن[2]جهت درک بهتر وضعیت قلمروهای مؤثر بر کیفیت مسکن شهری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که از 13 مؤلفه مورد بررسی در دو قلمرو، تنها کیفیت 4 مؤلفه از دیدگاه شهروندان نامناسب قلمداد شده است و به طور کلی 53 درصد شهروندان از کیفیت مسکن خود راضی هستند. پیشنهاد می شود که بنا بر اولویت؛باید کیفیت شبکه راه ها، کیفیت آب، گازرسانی و امکانات تفریحی را جهت ارتقاء کیفیت مسکن شهری بوشهر در دستور کار برنامه ریزی قرار داد و سپس به بهبود دیگر مؤلفه های کیفیت مسکن توجه نمود. نتایج آزمون هم بستگی اسپیرمن نیز حاکی از وجود ارتباط بین متغیرهای سن و سطح تحصیلات شهروندان با برخی از متغیرهای وابسته در دو قلمرو درونی و بیرونی است. بنابراین نباید در مطالعات و پروژهای مسکن شهری، مشخصه های فردی شهروندان را نادیده انگاشت. 1. Nonparametric Binomial Test. 2. Spearman correlation Test. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1195 - ساختار فیزیکی – کالبدی شهرها و نقش آن در ترافیک شهری (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
  اصغر نظریان داود گودرزی
  ترافیک به عنوان یکی ازمهم ترین چالش های شهری است که گریبانگیر شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه شده است. مشکل ترافیک ناشی از رشد روز افزون شهرنشینی و توسعه ی فیزیکی و کالبدی شهرها در ابعاد عمودی و افقی و ازدیاد وسایط نقلیه و سیستم شبکه معابر نامناسب و نابسامانی چکیده کامل

  ترافیک به عنوان یکی ازمهم ترین چالش های شهری است که گریبانگیر شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه شده است. مشکل ترافیک ناشی از رشد روز افزون شهرنشینی و توسعه ی فیزیکی و کالبدی شهرها در ابعاد عمودی و افقی و ازدیاد وسایط نقلیه و سیستم شبکه معابر نامناسب و نابسامانی سیستم حمل و نقل عمومی شهر و از طرفی مکانیابی نامناسب کاربری اراضی در سطح شهر به خصوص تجمع کاربری های سفرزا در بخش مرکزی شهرها به عنوان نقطه ثقل و جاذب سفر در طول روز می گردد شهر بروجرد در سیستم شبکه شهری ایران در رتبه- اندازه شهرهای متوسط(میانی) قرار می گیرد و با توجه به شکل و طرح شهر، شهر بروجرد شکل متمرکز و هسته ای دارد و مشکل ترافیک اینگونه طرح شهری در بخش مرکزی شهر به وجود می آید. این شهر باوجود رشد وتوسعه فیزیکی و بی توجهی به بخش مرکزی مکانیابی نامناسب کاربری های سفرزا از جمله: تجاری، آموزشی، اداری، خدماتی، بهداشتی- درمانی و...) در هسته مرکزی متراکم شده اند. از طرفی شبکه معابر در این منطقه شهری کم عرض و کشش و سطح سرویس وسایط نقلیه و جمعیت امروزی را ندارند. با استفاده از نرم افزارهای مورد استفاده در این پژوهش ArcGIS، Auto cad ،Excel،Spss توانستیم با جمع آوری اطلاعات و پایگاه داده ها و تحلیل داده ها در محیط های نرم افزاری به خصوص نرم افزار تحلیلی GIS گره های ترافیکی و خیابان هایی که با بحران ترافیک مواجه اند مشخص کنیم. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که شبکه های ارتباطی و سیستم حمل و نقل شهری رابطه ای متقابل با کالبد فیزیکی و الگوی فضای شهری دارد همچنین ساختار کالبدی شهر و شبکه ی معابر Land use و نابسامانی سیستم های حمل و نقل عمومی از عوامل اصلی به وجود آمدن ترافیک شهر بروجرد به خصوص در بخش مرکزی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1196 - ارزیابی عوامل تأثیرگذار در روند فرسودگی‌ بافت‌های قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی: شهر داراب)
  اکبر کیانی فاطمه حیدری
  فرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیده‌ای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافت‌های قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شده‌اند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیط‌های شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری چکیده کامل

  فرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیده‌ای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافت‌های قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شده‌اند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیط‌های شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری برای بافت قدیم شهرها بوجود آورده است. این پژوهش از نوع هدف کاربردی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی می‌باشد. هدف این مقاله ارزیابی عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی‌ بافت‌های قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی شهر داراب) می‌باشد. ارزیابی رابطه میان هر یک از این عوامل را می‌توان به نوعی مسأله تصمیم‌گیری نیز تلقی کرد. بنابراین، می‌توان از روش آزمون تصمیم‌گیری (DEMATEL FUZZY) برای روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متقابل عوامل مورد مطالعه استفاده کرد، به گونه‌ای که شدت اثر روابط عوامل مذکور و اهمیت آن‌ها را معین می‌کند. در این تحقیق با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان برنامه‌ریزی شهری در شهر داراب رابطه بین عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی بافت قدیم شهر داراب بر اساس معیارهای و زیر معیارهای اقتصادی، مدیریتی، اجتماعی و فرهگی، کالبدی، زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق با توجه به نمودار گراف نشان می‌دهد که عوامل اقتصادی (C1) دارای بیش ترین تأثیرگذاری و عامل زیست‌محیطی (C5) دارای کم ترین تأثیر و تأثیرپذیرترین عوامل فرسودگی هستند. به عبارت دیگر عوامل اقتصادی یک نفوذ کننده قوی و عوامل زیست محیطی یک نفوذپذیر قوی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1197 - کاربرد نظریه CPTED در کاهش جرایم شهری
  آزیتا رجبی
  نظریه (CPTED)که مخفف crime prevention through environmental design به معنای "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی" است که با استفاده از آن می توان با طراحی مناسب محل سکونت، کار و زندگی افراد جامعه را از ارتکاب جرائم در محیط های انسان ساخت عمومی و خصوصی آن ها در شهر مورد پ چکیده کامل

  نظریه (CPTED)که مخفف crime prevention through environmental design به معنای "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی" است که با استفاده از آن می توان با طراحی مناسب محل سکونت، کار و زندگی افراد جامعه را از ارتکاب جرائم در محیط های انسان ساخت عمومی و خصوصی آن ها در شهر مورد پیشگیری قرار داد .این نظریه، بر این باور است که "ارتکاب جرائم معلول فرصت های جرم خیزی است". در نتیجه راه حل مناسب را کم کردن فرصت های مجرمانه از طریق طراحی تخصصی مقابله با جرم می داند مقاله حاضر به بیان ویژگی های نظریه ی مذکور و روش های اجرای آن پرداخته و تلاش می کند تا با استفاده از روش های طراحی مناسب فضا ها ی زندگی شهروندان را در ابعاد خرد تا کلان از واحد های مسکونی و تجاری تا ملاحظات طراحی فضاهای عمومی باز و بسته ی شهری ایمن سازی نموده و احتمال بروز ناامنی و ارتکاب یه جرایم را به حدافل برساند با استفاده از این نظریه می توان به جای کاربرد تکنیک های صلبی مقابله با نا امنی در فضاهای شهری همچون استفاده از سیستم های پلیسی به روش های ایجابی مبتنی بر طراحی تخصصی پرداخته و میزان ارتکاب به جرایم را به طور نامحسوس به حداقل ممکنه رساند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1198 - میزان مشارکت شهروندان در امور شهری و عوامل مؤثر بر آن (نمونه موردی: دره شهر)
  حسین یغفوری قباد طهماسبی داود حاتمی
  تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یک‌جانبه، از بالا به پایین و بدون مداخله و نظرخواهی از مردم (به‌عنوان بهره‌برداران اصلی برنامه ها) نمی توان راه به‌جایی برد. چنین برنامه هایی به‌جای بهبود شرایط زیست و رضایت مردم، اسباب بی‌اعتمادی و ناامیدی آنان چکیده کامل

  تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یک‌جانبه، از بالا به پایین و بدون مداخله و نظرخواهی از مردم (به‌عنوان بهره‌برداران اصلی برنامه ها) نمی توان راه به‌جایی برد. چنین برنامه هایی به‌جای بهبود شرایط زیست و رضایت مردم، اسباب بی‌اعتمادی و ناامیدی آنان را نسبت به اداره ی مطلوب امور شهر توسط مدیران شهری را سبب شده است. لذا با توجه به چنین واقعیاتی، جای آن دارد که از راهکارهای مشارکت و در سطحی بالاتر، شراکت و توانمندسازی اجتماع محلی و نیروهای غیردولتی دخیل(شهروندان، بخش خصوصی، مالکین و غیره) مدد جست. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و داده‌ها و اطلاعات موردنیاز، از طریق بررسی های اسنادی- کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی جمع‌آوری‌شده سپس جهت تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار SPSS20 و آزمون های آن شامل؛ Descriptive Statistics: Frequencies, Descriptives, Explore جهت محاسبه فراوانی ها، درصد فراوانی ها، فراوانی تجمعی، میانگین ها و غیره استفاده شد. در قسمت آمار استنباطی از طریق انجام آزمون‌های(همبستگی، ویلکاکسون و کای اسکور) اقدام به تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده نموده‌ایم. درنهایت و با توجه به موضوع تحقیق راهکارهایی جهت ارتقاء وضعیت مشارکت مردم شهر دره شهر (ازنظر 1 - کمک و همیاری به شهرداری، 2- شرکت در فعالیت های شهروندی، 3 - تمایل به مشارکت با شهرداری، 4 - بهداشت شهر و سامان دهی صنوف مزاحم و آلودگی‌ها، 5- خدمات رفاهی و عمومی،6- اجتماعی، فرهنگی و مذهبی،7 - فضای سبز و زیبایی بصری و نورپردازی سطح شهر) ارائه‌شده است. نتایج حاصله از پرسش نامه از 7 شاخص موردبررسی در شهر دره شهر که خروجی آزمون کای اسکور می‌باشند به ترتیب به شرح زیر است344/198، 148/195، 984/264، 902/359، 475/313، 492/336، 770/457. جامعه آماری این پژوهش کل جمعیت شهر دره شهر بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 366 نفر برآورد شده است. که نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد با توجه به این که مدیران شهری دره شهر نسبت به مشارکت مردم کم‌توجه‌اند اما شهروندان دره شهری تمایل و توان فراوانی به مشارکت در امور شهر رادارند و مدیران شهری باید بستر لازم را برای مشارکت همه‌جانبه نیروهای مردمی فراهم نمایند. درنهایت راهبردهای برون‌رفت از این مشکل و ترسیم وضع مطلوب آن ارائه گردید. سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه که روایی آن از طریق پیش‌آزمون تائید شده بود، اطلاعات موردنیاز از مردم شهر دره شهر جمع‌آوری شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1199 - کاربرد روش جای پای اکولوژیک در ارزیابی پایداری جغرافیای ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)
  مصطفی شاهینی فر میرسالار حبیبی
  جای پای اکولوژیک به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های پایداری به طور قابل ملاحظه ای مورد توجه قرار گرفته است.این شاخص در ابتدا به وسیله واکرناگل و ریس در سال 1992به عنوان ابزار برنامه ریزی و سیاست گذاری در راستای پایداری معرفی شده است.این پژوهش با روش توصیفی وتبیینی و از ط چکیده کامل

  جای پای اکولوژیک به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های پایداری به طور قابل ملاحظه ای مورد توجه قرار گرفته است.این شاخص در ابتدا به وسیله واکرناگل و ریس در سال 1992به عنوان ابزار برنامه ریزی و سیاست گذاری در راستای پایداری معرفی شده است.این پژوهش با روش توصیفی وتبیینی و از طریق مدل جای پای اکولوژیکی به منظور تعیین میزان زمین مورد نیاز ساکنان شهرستان کرمانشاه انجام گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی شهرستان کرمانشاه معادل 2.445هکتار به ازای هر نفر در سال می باشد،توزیع این مقدار در پنج گروه اصلی مصرف عبارت است از:مواد غذایی1.225،مسکن 0.615،حمل و نقل 0.275کالاهای مصرفی 0.27 و خدمات 0.06. نتایج این پژوهش مؤید این مطلب است که شهرستان کرمانشاه برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متکی به منطقه ای فراتر از شهرستان و استان کرمانشاه است.از آنجایی که ظرفیّت زیستی ایران 0.8 هکتار می باشد، جای پای اکولوژیکی 2.445هکتاری شهرستان کرمانشاه بدان معنی است که 3 برابر بیش ازسهم خود از ظرفیّت زیستی قابل تحمل کشور را به خود اختصاص داده است.به عبارتی دیگر با ادامه روند کنونی مصرف،شهرستان کرمانشاه برای تأمین غذا ،انرژی و زمین مورد نیاز برای جذب دی اکسید کربن به فضایی معادل 10برابر شهرستان و 3.3برابر اراضی قابل کشت استان کرمانشاه نیازمند است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1200 - دلایل تغییر کاربری ها در طرح‌های تفصیلی شهری و تبعات آن در کاربری‌های عمومی ( مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان)
  کمال محمدی کیومرث حبیبی محمدرضا بمانیان
  به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل ا چکیده کامل

  به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه 50 طرح های تفصیلی تهیه و تصویب شدند. طرح تفصیلی شهری بیشتر به منظورترویج ضوابط شهرسازی،کنترل توسعه شهرها و هماهنگ سازی بخش های مختلف شهر تهیه می شود. ناکارآمدی طرح های توسعه شهری از جمله طرح های تفصیلی شهرها با واقعیت های موجود در جامعه در قالب پدیده های اجتماعی در شهرها بروز می کند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. این نشان از عدم توانایی طرح تفصیلی در پیشبرد توسعه بر اساس برنامه ریزی موجود است. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسی های کتابخانه ای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربری های مصوب شهرهمدان(منطقه یک) در فاصله سال های 1381 تا 1391 و علل آنها با استفاده از نرم افزارهای spss و ARC GIS , AUTO CAD مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1201 - سیر تحولات سلسله مراتب شهری در استان خوزستان طی دهه‌های(85-1335)
  امیر بسطامی نیا مسعود صفائی پور سعید ملکی یوسف تازش کورش امیدی پور
  در چند دهه گذشته شهرها با سرعت هر چه بیش تر گسترش یافته اند و خود را به عنوان یک واقعیت غیر قابل انکار مطرح نموده اند. در این میان کلان شهرهای ملی و منطقه ای با تمرکز شدید امکانات و زیرساخت ها در خود، به قطب های اصلی جاذب جمعیت تبدیل شده اند. بی توجهی به نظام شهری و نحو چکیده کامل

  در چند دهه گذشته شهرها با سرعت هر چه بیش تر گسترش یافته اند و خود را به عنوان یک واقعیت غیر قابل انکار مطرح نموده اند. در این میان کلان شهرهای ملی و منطقه ای با تمرکز شدید امکانات و زیرساخت ها در خود، به قطب های اصلی جاذب جمعیت تبدیل شده اند. بی توجهی به نظام شهری و نحوه پراکندگی مراکز شهری همزمان با رشد افسار گسیخته شهرنشینی باعث عدم تعادل و از هم گسیختگی در نظام شهری کشور شده است. روند رو به رشد شهرنشینی، مهاجرت های روستا &ndash; شهری و تحولات اقتصادی &ndash; اجتماعی باعث به وجود آمدن الگوی نامتوازن شبکه شهری شده است. این امر باعث به وجود آمدن پدیده نخست شهری و عدم تعادل در نظام فضایی شهرها شده است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت سیستم شهری استان خوزستان با استفاده از شاخص های نخست شهری، مدل حد اختلاف طبقه ای، منحنی لورنز و ضریب آنتروپی است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق از نوع کمی &ndash; تحلیلی می باشد. نتایج تحقیق نشان دهنده عدم تعادل در شیب خط رگرسیون در نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان می باشد. این عدم تعادل در سال های 65 و 85 از بقیه دوره ها بیش تر و در سال 75 کمتر می باشد. وضعیت نخست شهری در استان خوزستان از سال 35 تا 55 در حال کاهش می باشد و تا این سال حاکمیت نخست شهری در استان وجود ندارد. اما در سال 65، نخست شهری در استان به علت مسائل ناشی از جنگ به شدت افزایش می یابد. نخست شهری در سال 75 اندکی کاهش یافته ولی در سال 85 دوباره افزایش می یابد. محاسبات ضریب آنتروپی، بیانگر افزایش میزان تمرکز در استان خوزستان در طی سالهای 35 تا 85 است. بطوری که ضریب آنتروپی از 0.747 در سال 35 به 0.692 در سال 85 می رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1202 - تحلیل فضایی نظام شبکه شهری استان کرمانشاه (سالهای 1375 تا 1390)
  علی شماعی حسن رحمتی تپه رشت شریف حاجی تاش نالوس نعمت کرده
  این پژوهش به تحلیل فضایی سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه طی سال های1390-1375 پرداخته است. هدف این پژوهش تبیین نابرابریهای جمعیتی به منظور کاهش این نابرابریها در سطح شهرهای استان است. بررسی ها مشخص می سازد که در استان کرمانشاه با 29 شهر در سال 1390، شهر کرمانشاه به عنوان چکیده کامل

  این پژوهش به تحلیل فضایی سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه طی سال های1390-1375 پرداخته است. هدف این پژوهش تبیین نابرابریهای جمعیتی به منظور کاهش این نابرابریها در سطح شهرهای استان است. بررسی ها مشخص می سازد که در استان کرمانشاه با 29 شهر در سال 1390، شهر کرمانشاه به عنوان مرکز استان با جمعیتی حدود 851405 نفر تقریبا 62.8 درصد جمعیت شهری استان و 8 برابر شهر دوم و 16برابر شهر سوم(کنگاور) جمعیت دارد. در واقع کمبود شهرهای میانی در شبکه شهری استان زمینه های ناپایداری شهری را فراهم آورده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و تطبیقی با بهره گیری از نرم افزارهای GIS،EXCEL، قانون رتبه اندازه، مدل حد اختلاف طبقه ای، ضریب آنتروپی و منحنی لورنز انجام شده است. نتایج حاصل از روشهای بکار گرفته عدم تعادل در سلسله مراتب شهری و گرایش به ناپایداری شهری را نشان می دهد. براساس مدل حد اختلاف طبقه ای در سال 1390 بیش از6/96درصد شهرها زیر141 هزار نفر جمعیت دارند معادلات بدست امده از قانون رتبه اندازه شهرهای استان کرمانشاه طی سه دوره بررسی شده بیانگر اختلاف زیاد با خط نرمال می باشد. بر این اساس ضریب آنتروپی از80/ در سال75 به79 / در سال 85 و در سال90 به69/ رسیده که نشانگر ناهمگونی در توزیع جمعیت استان است. در میان شهرستان های استان، شهرستان کرمانشاه به لحاظ توزیع فضایی جمعیت ناموزون ترین توزیع فضایی جمعیت را نسبت به سایر شهرستان ها دارد، به طوری که شهر اول (کرمانشاه) 216 برابر شهر دوم (کوزران) جمعیت دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1203 - تحلیل و اولویت‌ بندی فضای سبز شهری با بهره گیری از تکنیک های TOPSIS و GIS (مطالعه موردی : شهر دهگلان)
  حسین حاتمی نژاد محمد ویسیان ناصر محمدی ورزنه عادل علیزاده
  امروزه یکی مشکل اساسی شهرها کمبود فضای سبز شهری است. فضای سبز شهری از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد و یکی از معیارهای سنجش و تعیین شهرهای پایدار، برخورداری از حداقل سرانه فضای سبز است. شهر دهگلان از جمله شهرهایی است که از توزیع من چکیده کامل

  امروزه یکی مشکل اساسی شهرها کمبود فضای سبز شهری است. فضای سبز شهری از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد و یکی از معیارهای سنجش و تعیین شهرهای پایدار، برخورداری از حداقل سرانه فضای سبز است. شهر دهگلان از جمله شهرهایی است که از توزیع مناسب فضای سبز برخوردار نیست، به طوری که سرانه آن 57/2 مترمربع برای هر نفر است. در این شهر برخی از محلات هیچ گونه فضای سبزی ندارند و برخی محلات از فضای سبز بیش تری برخوردارند. این مقاله با هدف ارائه الگوی مناسب، به دنبال توزیع بهینه ی فضای سبز در هر یک از محلات شهر، با توجه به مولفه هایی چون جمعیت، شبکه ارتباطی، امکانات، فضاهای بایر در سطح محلات و امنیت در سطح محلات است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات بر اساس پیمایش میدانی بوده است. در این پژوهش از تکنیک TOPSIS و GIS استفاده شده است. بر این اساس، هر کدام از محلات شهر بر اساس مولفه های ذکر شده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. اولویت بندی فضای سبز در مرحله اول با TOPSIS در شش مرحله انجام گرفت. نتایج نشان داد که محله ی کله مله در اولویت نخست برای ایجاد فضای سبز قرار دارد. در مرحله ی دوم ابتدا داده های مکانی گردآوری شده و سپس پایگاه اطلاعاتی در GIS تشکیل شده و نقشه های تهیه شده برای هر یک از شاخص ها به یک لایه اطلاعاتی در محیط GIS تبدیل شد و به هر یک از لایه ها بر اساس میزان اهمیت آن ها در اولویت بندی فضای سبز، وزن مناسب اختصاص داده شد. در مرحله ی بعد نتایج حاصل از GIS و TOPSIS با هم ترکیب شد و در نتیجه محله کله مله با رتبه (CL) 537/0 در رتبه نخست قرار دارد. نتایج نهایی از تحقیق بیانگر کاربرد و اهمیت TOPSIS و GIS در اولویت بندی فضای سبز شهری و ارائه الگوی بهینه پراکندگی بر اساس ضوابط و نیازهای جمعیت شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1204 - تحلیل روند رشد و توسعه ناموزون شهر‌های میانه ‌اندام در ایران (مطالعه موردی: شهر مرند- آذربایجان شرقی)
  ابوالفضل قنبری فریبا کرمی سیداحمد حیدری نیا
  در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچارتحولات چشمگیری شده اند، به طوریکه روند رشد شهرنشینی درپی تحولات اقتصادی، اجتماعی، موجب رشد لجام گسیخته و بی قواره شهرهای با نقش ملی و ناحیه ای گردیده که در اغلب شهرهای کشور ناشی از فقدان سیاست های مناسب سا چکیده کامل

  در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچارتحولات چشمگیری شده اند، به طوریکه روند رشد شهرنشینی درپی تحولات اقتصادی، اجتماعی، موجب رشد لجام گسیخته و بی قواره شهرهای با نقش ملی و ناحیه ای گردیده که در اغلب شهرهای کشور ناشی از فقدان سیاست های مناسب ساخت و ساز و بی برنامگی در بهره برداری مناسب و با مبنای علمی از زمین شهری می باشد. شهر مرند به عنوان یک شهر میانه اندام در ساختار فضایی استان آذربایجان شرقی نیز مانند بسیاری از شهرهای کشور مستثنی از این حادثه ی عظیم شهرنشینی نبوده است. بررسی داده ها نشان می دهد جمعیت شهر طی 55 سال اخیر نزدیک به 9 برابر رشد داشته که این رشد فزاینده جمعیت، گسترش بی رویه شهر را نیز در پی داشته است، به طوریکه این شهر با گسترش فیزیکی26 برابری طی این دوره مشکلاتی از قبیل: تخریب زمین های کشاورزی اطراف شهر، مشکلات زیست- محیطی، کمبود امکانات زیربنایی و... را ایجادکرده است. از این رو توسعه سریع و بدون ضابطه شهر مرند، شکل نامتجانس و ناهنجاری را به ساخت کالبدی شهر داده است. در مقاله حاضر، با بهره- گیری از مدل آنتروپی هلدرن و تجزیه و تحلیل های آماری، چگونگی روند رشد و گسترش کالبدی- فضایی این شهر در خلال سال های (1390- 1335) در گستره فضایی آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع آوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش، میدانی و اسنادی است. براساس مدل هلدرن67 درصد از رشد فیزیکی شهر در فاصله سالهای1390- 1335 مربوط به رشد جمعیت بوده و 33 درصد مربوط به رشد افقی و پراکنش شهری(Sprawl) می باشد که این عامل نتیجه عدم نظارت و کنترل مدیران شهری و نداشتن طرح و برنامه ای مدون جهت گسترش فیزیکی شهر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1205 - مقایسه و تطبیق بازآفرینی بافت های فرسوده‌ی شهری بلوک خیام تهران (ایران) و پروژه لیورپول1 (بریتانیا)
  علیرضا عندلیب اشکان بیات لیلا رسولی
  دهه 1990 میلادی با بازنگری در همه ی زمینه های علمی، فلسفی و هنری همراه است، به همین علت نگاه نوسازی و مرمت شهری نسبت به دهه های پیش که نگاه جزیی نسبت به مسائل مرمت شهری داشته اند، تغییر کرده و با در نظر گرفتن گذشته و هویت تاریخی دوره های متفاوت، هویت جدید متناسب با شرای چکیده کامل

  دهه 1990 میلادی با بازنگری در همه ی زمینه های علمی، فلسفی و هنری همراه است، به همین علت نگاه نوسازی و مرمت شهری نسبت به دهه های پیش که نگاه جزیی نسبت به مسائل مرمت شهری داشته اند، تغییر کرده و با در نظر گرفتن گذشته و هویت تاریخی دوره های متفاوت، هویت جدید متناسب با شرایط زندگی امروز را در دستور کار خود قرار داده است. بر این اساس مرمت شهری مفهومی جامع پیدا می کند، مفهومی که بهبود و توان بخشی بافت های کهن، در تمام ابعاد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی-فرهنگی را مدنظر قرار می دهد و چارچوبی نو در فرآیند دگرگونی شهری تدارک می کند. این پژوهش به مقایسه ی تطبیقی بازآفرینی بافت خیام تهران و لیورپول1 بریتانیا پرداخته است، چرا که هر دو نمونه در بافت مرکزی شهری قرار داشته و بافت پیرامونشان هویتمند و واجد ارزش می باشد. برنامه بازآفرینی پروژه لیورپول1 در سال 2008 به عنوان بهترین برنامه و طرح بازآفرینی اروپا شناخته شده است و طرح توسعه مجدد بلوک خیام تهران نیز بزرگ ترین برنامه و طرح بازآفرینی شهرداری تهران پس از پیروزی انقلاب ایران محسوب می شود. هدف از این مقایسه، بررسی اهداف و اقدامات در دو برنامه، دلایل موفقیت لیورپول1، عدم تحقق پذیری اهداف از پیش تعیین شده در بازآفرینی خیام و در نهایت، ارائه راهکارهایی برای تحقق پذیری اهداف از پیش تعیین شده بافت خیام است. نتیجه اینکه اتخاذ سیاست های کوتاه مدت و مقطعی، بدون برنامه ریزی منسجم و از پیش تنظیم شده، عدم مشارکت مردم از ابتدای طرح تا پایان و در نظر نگرفتن هویت تاریخی و موقعیت بافت خیام باعث شکست و عدم موفقیت در بازآفرینی خیام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مقایسه ای و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش اسنادی، کتابخانه ای و مشاهده میدانی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1206 - سنجش میزان پایداری محله های شهری با استفاده از HDI و تکنیک پهنه بندی موریس (نمونه‌ی موردی شهر ملایر)
  سید داود موسوی اصغر نظریان یوسفعلی زیاری مسعود مهدوی
  موضوع پایداری شهرها به خصوص در قرن 21 به صورت جدی و گسترده از سوی محافل علمی و سازمان های بین المللی پیگیری می شود. هدف این مقاله ارزیابی و تعیین سطوح پایداری محله های 23 گانه شهر ملایر به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه است. زیرا پایداری در سطح هر یک از محله های شهر چکیده کامل

  موضوع پایداری شهرها به خصوص در قرن 21 به صورت جدی و گسترده از سوی محافل علمی و سازمان های بین المللی پیگیری می شود. هدف این مقاله ارزیابی و تعیین سطوح پایداری محله های 23 گانه شهر ملایر به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه است. زیرا پایداری در سطح هر یک از محله های شهر می تواند پیش زمینه ای برای پایداری کل شهر باشد. برای سنجش و ارزیابی سطوح پایداری محله های شهر، تحلیل نابرابری ها و پیش بینی اولویت های توسعه، از مدل های کمی و نرم افزارهای آماری از قبیل: شاخص توسعه یافتگی موریس، امتیاز استاندارد شده، ضریب تغییرات و تحلیل عاملی با انتخاب 58 متغیر در قالب شاخص های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی استفاده شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، ترکیبی از روش های تحلیلی و موردی زمینه ای است. نوع تحقیق کاربردی توسعه ای و پهنه مطالعاتی آن محله های 23 گانه شهر ملایر با جمعیت 159848نفر و مساحت 2280 هکتار بوده است. یافته ها و نتایج این پژوهش به لحاظ شاخص های تلفیقی( اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی) نشان می دهد که تفاوت زیادی در ضریب پایداری بین محله های این شهر وجود دارد. به طوری که از مجموع 23 محله، فقط 7 محله یعنی کم تر از یک سوم محله ها ی شهر در وضعیت پایدار هستند و در دامنه 1-71/0 قرار دارند و 8 محله دارای وضعیت نیمه پایدار با دامنه 70/0-41/0 و بقیه ی محله ها در گروه ناپایدار دردامنه 40/0-0 موریس قرار می گیرند. همچنین اختلاف فاحش و چشمگیری بین محله های مختلف شهر از لحاظ میزان برخورداری از شاخص های توسعه انسانی[1] (HDI) دیده می شود که این نابرابری ها در زمینه شاخص های اقتصادی با تفاوت MAX[2] و MIN[3](MAX-MIN=153.5) بسیار چشمگیر و در شاخص زیست محیطی با تفاوت MAX و MIN =87.88) (MAX-MIN کم تر بوده است. محله ی پارک با بیش ترین امتیاز از تلفیق شاخص ها با رقم 314 در رتبه اول به عنوان پایدارترین محله و محله ی نفت سیاه با 189 امتیاز از تلفیق کلیه ی شاخص ها در رتبه ی 23 به عنوان ناپایدارترین محله شناخته شد. نتایج این پژوهش نشانگر تفاوت عمیق و فاحش بین پایدارترین و ناپایدارترین محله ی شهر از لحاظ شاخص های توسعه است. [1] Human development index [2] Maximum [3] Minimum پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1207 - ارزیابی متغیرهای تأثیر گذار بر آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
  صفر قائدرحمتی امیر گندمکار امیر خوشکلام پور
  وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به مساکن شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری مساکن در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نم چکیده کامل

  وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به مساکن شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری مساکن در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نمود. در این مقاله با در نظر گرفتن متغیرهای آسیب پذیری از جمله؛کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا به تحلیل همبستگی و رگرسیون بین آسیب پذیری و هر کدام از متغیرهای مذکور پرداخته شده است. در ابتدا به منظور بررسی وضعیت زمین شناسی و لرزه خیزی منطقه، نقشه های پایه شامل نقشه زمین شناسی، نقشه گسل های منطقه و نقشه لرزه خیزی منطقه جمع آوری گردیدند. آمارهای مربوط به زمین لرزه های رخ داده از پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و اطلاعات کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا ازسازمان نوسازی و بهسازی شهرداری بروجرد در محدوده ی بافت فرسوده، استفاده از آمار شهرداری مناطق 1 و 2 و همچنین سازمان مسکن و شهرسازی - نظام مهندسی و مشاهدات میدانی جمع آوری گردیده است. سپس با استفاده از نرم افزار تحلیلی آماری، مورد تجزیه و تحلیل قرار سپس با استفاده از روش رگرسیون میزان اثر متغیر های مستقل بر متغیر وابسته محاسبه گردیده. از جمله روش هایی که در تصمیم گیری های چند معیاره مورد استفاده قرار می گیرد روش Topsis است، در این روش گزینه ها بر اساس میزان فاصله شان از نقطه ی ایده آل مشخص گردیده و اولویت بندی می شوند. در روش Topsis گزینه های مفروض یک مسأله،( در این مقاله نواحی یازده گانه شهر)، بر حسب امتیاز آن ها از هر شاخص رتبه بندی شده و سپس رتبه نهایی گزینه ها از طریق یک فرایند مشخص شده است. یافته های حاصله از این پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای آسیب پذیری و سایر متغیرهای مذکور رابطه ی معنی داری وجود دارد و در آزمون رگرسیون مقدار بتای(&beta;) متغیر کیفیت در مقایسه با سایر متغیرها بیش تر بوده و در نتیجه دارای نقش بیش تری در آسیب پذیری می باشد و به ترتیب نوع مصالح، قدمت بنا، سطح اشغال بنا و تراکم جمعیت در رده های بعدی قرار گرفته اند. بیش ترین آسیب پذیری در ناحیه 6 و 8 می باشد و ناحیه ی 5 از کم ترین آسیب پذیری برخوردار است. کوتاه تر کلی می توان گفت، بافت مرکزی و حاشیه شهر جزء مناطق پرخطر و نواحی شمال و شمال شرقی جز مناطق کم خطر در زمان وقوع زلزله می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1208 - ارزیابی عوامل موثر بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید نمونه موردی: شهر جدید پرند
  الهام امینی مریم برومند فاطمه روح افزا
  در قرن اخیر برای نخستین بار در تاریخ بشر، تعداد شهرنشینان از تعداد روستانشینان فراتر رفته است. افزایش جمعیت شهری، برنامه ریزان را ناگزیر به توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید جهت اسکان سرریز جمعیت کلان شهرها نموده است. پیامدهای حاصل از این رشد شتابان از یک سو و تحقیقات ص چکیده کامل

  در قرن اخیر برای نخستین بار در تاریخ بشر، تعداد شهرنشینان از تعداد روستانشینان فراتر رفته است. افزایش جمعیت شهری، برنامه ریزان را ناگزیر به توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید جهت اسکان سرریز جمعیت کلان شهرها نموده است. پیامدهای حاصل از این رشد شتابان از یک سو و تحقیقات صورت گرفته که نشان از عدم رضایتمندی شهروندان از عوارض و سیاست های توسعه ی شهری دارند از سوی دیگر، چاره جویی برای رفع مشکلات ناشی از توسعه ی شهرها و احداث شهرهای جدید را به یکی از دغدغه های برنامه ریزان و مدیران شهری در سطح جهان تبدیل نموده است. در این میان فضاهای عمومی شهری به عنوان فضاهایی قابل دسترس برای همه و بستری برای کنش های اجتماعی، از اهمیت زیادی برخوردارند. بررسی شهرهای جدید در ایران حاکی از عدم موفقیت در ایجاد فضاهایی با کیفیت مطلوب است. این گونه شهرها که تنها در پی پاسخ به نیاز سکونت سرریز جمعیت کلان شهرها شکل گرفته اند، از فضاهای عمومی با کیفیت شهری که تاثیرات قابل توجهی در سلامت روحی و جسمی شهروندان دارند، بی بهره اند. مقاله حاضر با مروری بر مفهوم کیفیت محیط و مولفه های موثر بر آن، تلاشی است برای پاسخگویی به این سوال که چه عواملی بر افزایش کیفیت فضاهای عمومی در شهرهای جدید موثرند؟ با توجه به ماهیت داده ها، از روش تحقیق توصیفی و همبستگی استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه شهر جدید پرند در ایران، حاکی از آن است که میان برقراری تعاملات اجتماعی، میزان دسترسی پذیری به فضا و خصوصیات شخصی شهروندان و افزایش کیفیت فضاهای عمومی شهری در شهرهای جدید رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1209 - جایگاه پل‌های هوایی در امنیت اجتماعی – ترافیکی شهروندان مطالعه موردی: مناطق 1 و 5 شهر کرمان
  حجت اله شرفی
  اکثر شهرهای بزرگ دنیا به خصوص در کشورهای در حال توسعه با بحران جدی در حمل و نقل شهری مواجه می باشند، به همین دلیل این بخش توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. ترافیک شهر های مختلف بنا به مقتضیات اجتماعی، فرهنگی، صنعتی، جغرافیایی و شهرسازی &ndash; از جمله وجود بافت های چکیده کامل

  اکثر شهرهای بزرگ دنیا به خصوص در کشورهای در حال توسعه با بحران جدی در حمل و نقل شهری مواجه می باشند، به همین دلیل این بخش توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. ترافیک شهر های مختلف بنا به مقتضیات اجتماعی، فرهنگی، صنعتی، جغرافیایی و شهرسازی &ndash; از جمله وجود بافت های فرسوده، عدم تبعیت فرم و شکل معابر از یک الگوی خاص توسعه(شعاعی، شطرنجی، هسته ای، خطی و...)، عدم تناسب هندسی خیابان ها و میادین &ndash; متناسب نیست. در کشور ما، با رشد بی رویه جمعیت و افزایش سریع تعداد وسایل نقلیه و در مقابل ثابت بودن معابر این معضل بیشتر خود نمایی می کند. معابر و کیفیت خیابان ها، وضعیت جابجایی، منجر به تراکم اتومبیل ها در مسیرهای ارتباطی می شود. شهر کرمان نیز بعنوان یکی از کلان شهرهای کشور از این قاعده مستثنی نیست. یکی از مشکلات مهم ترافیکی شهرکرمان، مربوط به بسترسازی فرهنگی برای استفاده شهروندان از پل های عابر پیاده است. هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت موجود پل های عابر پیاده و میزان استفاده و استقبال شهروندان از آن هاست. با توجه به هدف و موضوع مورد مطالعه، فرضیه تحقیق این گونه بیان شده است: پل های هوایی می تواند منجر به بهبود امنیت اجتماعی- ترافیکی شهر کرمان شود. روش شناسی تحقیق توصیفی و تحلیلی می باشد، از روش های کمی و کیفی (از قبیل مصاحبه، مشاهده) و پایش میدانی(کتب، مقالات، طرح ها) استفاده شده است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری مناطق 1و5، 197693 نفر بوده است که حجم نمونه از طریق فرمول کوکران و جدول مورگان 384 نفر محاسبه شد. نتیجه آزمون آماری T تک نمونه ای نشان داد مقدار SIG برابر با 067/0 شده و این مقدار بزرگتر از 05/0 شده است، به عبارتی شهروندان، پل های هوایی را در کاهش بار ترافیکی مسیرهای ارتباطی شهر کرمان موثر ندانسته اند. بنابراین فرضیه تحقیق با ضریب اطمینان 95% مورد تایید است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1210 - ارزیابی دیداری محیط و منظر پارک ملت زاهدان با رویکرد ترجیحات مردمی
  خدارحم بزّی محمدعلی میرشکاری
  انسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری چکیده کامل

  انسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری را در نظر گرفته تا موجبات رضایت شهروندان فراهم شود. زاهدان به عنوان یک کلان شهر نوظهور در منطقة جنوب شرق، دارای پارک های متعددی از جمله پارک ملت است. این پارک که در مسیر جادة زاهدان - خاش واقع شده، می تواند کارکردی مؤثر در ایجاد رضایت در مردم شهر داشته باشد. پارک ملت به لحاظ زیبایی شناسی از آسیب های جدی رنج می برد، که این پژوهش سعی در شناسایی و گره گشایی از آن ها دارد. این پژوهش بر اساس رویکرد ترجیحات مردمی، به ارزیابی بصری وضع موجود در پارک ملت زاهدان، با در نظر گرفتن سلیقه شهروندان و با استفاده از مدل طبقه بندی کیفیت(Quality Sorting)، پرداخته است. بر اساس این مدل فضای پارک با توجه به تیپ های منظر موجود به پهنه های مختلفی تقسیم گردیده که عبارتند از: 1. پهنه فضاهای طراحی شده 2. پهنه بازی ها 3. پهنه با پوشش طبیعی. در ادامه تحقیق تعداد 495 عکس در دو نوبت از پهنه ها تهیه شده و با توجه به اهداف مورد مطالعه برای هر پهنه 8 عکس و در مجموع 24 عکس از مجموع عکس های گرفته شده انتخاب گردید، مردم این عکس ها را با توجه به ترجیحاتشان در پنج دسته رتبه بندی نمودند (عکس های خیلی زیبا، زیبا، معمولی، زشت و خیلی زشت). نتایج تحقیق نشان می دهد پهنه فضاهای طراحی شده با 40% ترجیحات، پهنه با پوشش طبیعی با 38% و پهنه بازی ها با 22% از ترجیحات بازدیدکنندگان، به ترتیب از بیش ترین تا کم ترین ترجیحات برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1211 - تحلیل فضایی عملکردهای زیباشناسانه در ایجاد آرامش روانی شهروندان ( نمونه موردی:منطقه 6 شهرداری تهران)
  بتول مجیدی خامنه حسن جنگی
  بحث زیبایی یکی از مقوله های مهم در راستای تحقق آرامش روحی و روانی شهروندان به حساب می آید. بسیاری از عملکردهای زیباشناسانه که در برگیرنده راحتی محیط، دسترسی یا نفوذپذیری، تنوع و گوناگونی، خوانایی، نظم فضایی، توالی منظر، ادراک فضایی و نمابانی می باشد باید در طرحی منظر شه چکیده کامل

  بحث زیبایی یکی از مقوله های مهم در راستای تحقق آرامش روحی و روانی شهروندان به حساب می آید. بسیاری از عملکردهای زیباشناسانه که در برگیرنده راحتی محیط، دسترسی یا نفوذپذیری، تنوع و گوناگونی، خوانایی، نظم فضایی، توالی منظر، ادراک فضایی و نمابانی می باشد باید در طرحی منظر شهری مورد توجه قرار گیرد. بدون توجه به عناصر زیباساز در طراحی محیطی شهرها نمی توان به طراوت و شادابی کالبدی که زمینه را برای آرامش روحی و روانی شهروندان مهیا می سازد دست یافت. بدین منظور هدف اصلی این پژوهش تعیین استراتژی بهینه برای بهبود سازمان فضایی و عملکردهای زیباشناسانه در منطقه 6 تهران می باشد. بدون شناخت نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید نمی توان کاستی های موجود در منطقه را تشخیص داد. برای تحقق این منظور از دو مدل مکمل SWOT و ANP برای تعیین بهترین استراتژی استفاده گردیده است. مدل ANP یکی از موثرترین مدل های کمی برای تشخیص راهبرد بهینه در مطالعات چند شاخصه به حساب می آید. نتایج نهایی مطالعان نشان داد که استراتژی WO موثرترین راهبرد برای وضعیت فعلی منطقه می باشد. استراتژی WO یا محافظه کارانه و تنوع بخشی بر ضعف داخلی منطقه و فرصت های موجود برای بهبود شرایط آتی تاکید دارد. بدین ترتیب در کنار تقویت عوامل قوت و کاهش اثرات تهدید باید به ضعف داخلی و فرصت بیرونی بیش از همه توجه ویژه نشان داد. تأکید بر تندیس های شهری، پارک های منطقه ای، تامین روشنایی، مبلمان شهری، تغییر کاربری اماکن متروک و نظافت محلی مهم ترین راهکارهای پیش رو برای بهبود وضعیت فعلی منطقه در حوزه زیباسازی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1212 - عوامل مؤثر بر اجرا و تحقق پروژه‌های عمرانی در شهر خرم‌آباد با تأکید بر نقش مؤلفه‌های مدیریت شهری
  حکمت امیری نعمت شاکرمی محسن کمانداری
  با افزایش روزافزون شهرنشینی و گسترش شهرها انجام طرح های توسعه شهری و اجرای مناسب پروژه‌های شهری که همه جوانب زندگی شهری و نیازهای شهروندان را برطرف نماید، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در پروژه‌های شهری، همچون سایر پروژه‌ها، موفقیت پروژه و رضایتمندی کلیه عوامل آن را می‌تو چکیده کامل

  با افزایش روزافزون شهرنشینی و گسترش شهرها انجام طرح های توسعه شهری و اجرای مناسب پروژه‌های شهری که همه جوانب زندگی شهری و نیازهای شهروندان را برطرف نماید، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در پروژه‌های شهری، همچون سایر پروژه‌ها، موفقیت پروژه و رضایتمندی کلیه عوامل آن را می‌توان مهم ترین امر در مدیریت پروژه دانست. هدف این تحقیق ارزیابی از نقش مدیریت شهری خرم‌آباد در اجرای پروژه‌های عمرانی و ارائه راهکارهایی در جهت اجرای بهتر و مناسب‌تر پروژه‌های عمرانی می‌باشد. روش تحقیق توصیفی &ndash; تحلیلی از نوع کاربردی می‌باشد. داده‌ها و اطلاعات موردنیاز از طریق منابع کتابخانه‌ای و پرسشنامه‌ای جمع‌آوری‌شده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و مدل AHP مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج حاصل از مدل AHP نشان می‌دهد که در بین 5 معیار حمایت مدیران با امتیاز 311/0 و معیار زمان‌بندی با امتیاز 045/0 به‌عنوان مؤثرترین و ضعیف‌ترین معیارها شناسایی شدند و همچنین در بین 15 زیر معیار زیر معیارهای مشارکت با امتیاز 153/0 و رهبری با امتیاز 139/0 به‌عنوان مؤثرترین معیارها در اجرای پروژه‌های عمرانی و زیر معیارهای تا خیرات با امتیاز 004/0 و زیر معیار تحصیلات مدیر با امتیاز 011/0 به‌عنوان ضعیف‌ترین زیر معیارهای در اجرای پروژه‌های عمرانی رتبه‌بندی شدند، سپس در گام بعدی نتایج به‌دست‌آمده از آزمون همبستگی حاکی از این است که بین تمام عوامل مدیریتی و اجرای پروژه‌های عمرانی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد که در بین عوامل مدیریتی به ترتیب شاخص مدیریت به‌عنوان مهم ترین عامل اثرگذار در اجرای پروژه‌های عمرانی و همکاری مردم و شهروندان به‌عنوان ضعیف‌ترین عامل در اجرای پروژه‌های عمرانی شناسایی شدند. درنهایت پیشنهادات و راهکارهایی در جهت اجرای بهتر و مناسب‌تر پروژه‌های عمرانی ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1213 - نقش مدیریت شهری در تعدیل نوسانات آسایش بیوکلیماتیک شهر خرم‌آباد در شرایط تغییر اقلیم
  مهران لشنی‌زند بهروز پروانه‌ فرزانه امیدی مهر
  امروزه مدیریت شهری تحول یافته است. شهرها برای رفاه و آسایش بیش تر شهروندان مدیریت می شوند و مدیریت شهری، نقش مهمی در موفقیت برنامه ها و طرح های توسعه شهری به عهده دارد. با توجه به آنکه در فرآیند تغییر اقلیم، عناصر اقلیمی زیادی دخیل است انتظار می رود که به دنبال هرگونه ت چکیده کامل

  امروزه مدیریت شهری تحول یافته است. شهرها برای رفاه و آسایش بیش تر شهروندان مدیریت می شوند و مدیریت شهری، نقش مهمی در موفقیت برنامه ها و طرح های توسعه شهری به عهده دارد. با توجه به آنکه در فرآیند تغییر اقلیم، عناصر اقلیمی زیادی دخیل است انتظار می رود که به دنبال هرگونه تغییرات کمی و کیفی این عناصر، آسایش بیوکلیماتیک انسان نیز به ویژه در شهرها تحت تأثیر قرار گیرد. لذا در این تحقیق با استفاده از متغیّرهای اقلیمی بارش، دما و رطوبت نسبی ایستگاه سینوپتیک شهر خرم آباد طی یک دوره آماری50 ساله (1389-1340) احتمال وقوع تغییر اقلیم در این شهر مورد بررسی قرارگرفت. در ادامه جهت ارزیابی اثرات آن بر اقلیم آسایش منطقه با استفاده از مدل زیست ـ اقلیمی ترجونگ، ماه های مطلوب برای آسایش فیزیولوژی انسان در 5 دوره ی ده ساله تعیین و روند خطی این تغییرات برای ده سال بعد که مقارن با دهه ی ششم می باشد در محیط نرم افزار مینی تب، پیش بینی شد. در انتها نیز نقش مدیریت هماهنگ شهری در راستای تعدیل نوسانات منطقه ی آسایش شهر خرم آباد در شرایط تغییر اقلیم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد طی دهه های اخیر در منطقه ی مورد مطالعه عناصر اقلیمی دما و بارش سیر نزولی داشته اند اما متغیّر رطوبت نسبی روند صعودی داشته است. همچنین بیوکلیماتیک شهر خرم آباد در دهه های اخیر دستخوش تغییرات شده است به طوری که در طول سال از شرایط آب و هوایی فوق العاده داغ تا سرد برخوردار است. در دهه های اول تا چهارم دوره ی مورد بررسی، شش ماه از سال در شرایط فیزیولوژیکی بسیار خنک بوده است و این در حالی است که در دهه ی پنجم به هفت ماه از سال تغییر یافته است. مطابق پیش بینی صورت گرفته در شهر خرم آباد نیز دو نتیجه حاصل شد یکی اینکه طی دهه ی آینده ماه های گرم جهت آسایش و راحتی فیزیولوژی انسان شرایط مساعدتری دارند و دیگر اینکه در دهه ی آینده تعداد ماه های مطبوع از سه ماه به دو ماه تنزل خواهد یافت. در نتیجه نقش مدیریت شهری در تعدیل نوسانات محدوده ی آسایش شهر خرم آباد در دهه آینده، خصوصآ در مدیریت فضای سبز شهری جایگاه ویژه ای پیدا می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1214 - تحلیل فرصت‌ها‌ی توسعه‌ای بافت قدیم شهر (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر کرمانشاه)
  لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبری
  افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلی چکیده کامل

  افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلیل و امکان سنجی بهره مندی از فرصت های توسعه ای و ارتقاء زیست، سکونت و فعالیت در بافت قدیم و هسته مرکزی شهر کرمانشاه می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی - توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی و استنباطی و نیز مدل SWOTاستفاده شدهاست. بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیکSWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 12 نقطه قوت، 10 نقطه فرصت، 12 نقطه ضعف و 9 نقطه تهدید می باشد. برای ترسیم ماتریسSWOTاز امتیاز نهایی شاخص های برتر چهار عامل (قوت، فرصت، ضعف و تهدید) استفاده گردید که بر مبنای آن در یک چارچوب منطقی می توان فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی در یک رویکرد ساختاری شده مقایسه نمود و الگوهای توسعه سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1215 - بررسی نقش حمل و نقل کابلی به عنوان وسیله حمل و نقل عمومی شهری در کاهش ترافیک شهرهای بزرگ
  ایران آهور سارا موسوی سپیده موسوی
  دسترسی به حمل و نقل ایمن، راحت و کم هزینه حق طبیعی هر شهروند محسوب می شود و همین مساله کیفیت زندگی در مناطق شهری را مشخص می کند. برای بخش صنایع و خدمات نیز حمل و نقل پشتوانه مهمی است. سیستم حمل و نقل در دنیای امروز، روز به روز بیش تر رشد می کند. گوندولاها یا سیستم های ح چکیده کامل

  دسترسی به حمل و نقل ایمن، راحت و کم هزینه حق طبیعی هر شهروند محسوب می شود و همین مساله کیفیت زندگی در مناطق شهری را مشخص می کند. برای بخش صنایع و خدمات نیز حمل و نقل پشتوانه مهمی است. سیستم حمل و نقل در دنیای امروز، روز به روز بیش تر رشد می کند. گوندولاها یا سیستم های حمل و نقل کابلی سیستم های حمل و نقل جدیدی هستند که یک کابین بدون موتور توسط یک کابل فولادی کالاها و مسافرین را جابجا می کند. مقاله حاضر سعی دارد برای کنترل بخشی از ترافیک شهری، سیستم حمل و نقل کابلی را به عنوان مکمل و در کنار سایر سیستم های حمل و نقل شهری به عنوان تسهیل کننده رفت و آمد پیشنهاد کند. بدین منظور و چون در کشور ایران نمونه موردی حمل ونقل کابلی به عنوان سیستم حمل و نقل عمومی در شهر وجود ندارد و فقط از سیستم های کابلی به عنوان یک وسیله تفریحی عموماً در مناطق گردشگری استفاده شده است در این مقاله به دو تجربه موفق پیاده شده در دو کشور کلمبیا و ونزوئلا پرداخته شده و مزایای استفاده از این سیستم مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته تا در صورت پایین بودن هزینه های اجرایی این طرح و سنجش میزان عملی بودن آن درکلان شهرها از جمله شهر تبریز، شهر اولین ها، در قسمتی از مناطق شلوغ و پرتردد شهر به عنوان گره گشا در ترافیک پیچیده شهر استفاده گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1216 - توزیع پارک‌ها و ارزیابی کیفیت آنها در سطح شهرها با استفاده از مدل VIKOR (نمونه موردی: شهر عنبرآباد ، استان کرمان)
  حسین یغفوری ابوذر پایداری امیرارسلان سنجری
  پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ه چکیده کامل

  پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ها نقش چندکارکردی "اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی" را برای فضاهای شهری بر عهده دارند. لذا هدف تحقیق حاضر؛ بررسی توزیع آمایشی و بررسی وضعیت پارک‌های شهر عنبرآباد به لحاظ شاخص های کمی و کیفی پرداخته است. نوع تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی بوده و روش گرداوری داده ها؛ بررسی آمار سازمانی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شهر عنبرآباد، و کارشناسان ذیربط می باشند. حجم جامعه نمونه شامل50 نفر از کارشناسان و 300 نفر از شهروندان می باشد. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice انجام شد. استفاده تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی VIKOR[1]، و قابلیت گرافیکی نرم افزار GIS انجام شد. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین پارک و فضای سبز (4/4 مترمربع) نسبت به استانداردهای ملی و جهانی، توزیع نامناسب پارک ها، و مطلوبیت پایین پارک‌های شهر عنبرآباد از دیدگاه شهروندان می‌باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان داد پارک لاله، پارک شهرک امام، پارک محله مختارآباد و پارک کوه فجر دارای بالاترین و پارک محله زیارت، پارک حسین آباد، و پارک محله عباس آباد دارای کم ترین کیفیت و مطلوبیت می باشند. بررسی تک تک شاخص ها نیز نشان داد از میان همه پارک های شهر؛ تنها پارک لاله است که شاخص های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقا یافته است. [1]- Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1217 - هیه نقشه کاربری اراضی شهر سبزوار با استفاده از روش‌های حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه
  الهه اکبری مجید ابراهیمی ابوالقاسم امیر احمدی
  از جمله عوامل مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش چکیده کامل

  از جمله عوامل مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش پتانسیل بالایی برای تهیه‌ی نقشه‌های به روز کاربری اراضی شهری دارند. در این تحقیق با استفاده از تصویر ماهواره‌ای Landsat/ETM+ و دو الگوریتم طبقه‌بندی نظارت شده شامل حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی، نقشه کاربری اراضی تهیه و با یکدیگر مقایسه گردید. در طبقه‌بندی با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی از یک شبکه پرسپترون با یک لایه پنهان و 7 نرون ورودی، 9 نرون میانی و 4 نرون خروجی استفاده شده است که تعداد نرون‌های ورودی همان تعداد باندهای تصویر ماهواره‌ای لندست و تعداد نرون‌های خروجی همان تعداد کلاس‌های نقشه کاربری اراضی می‌باشد. در نهایت نقشه پوشش اراضی منطقه به چهار طبقه‌ی مناطق مسکونی، اراضی بایر، پوشش گیاهی و جادّه طبقه‌بندی شد. برای ارزیابی صحّت نتایج طبقه‌بندی، برداشت‌های زمینی با استفاده از GPS انجام گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی دقت این دو روش با استفاده از صحت کلی و ضریب کاپا نشان داده است که الگوریتم شبکه عصبی پرسپترون با دقت کلی 24/98 و ضریب کاپای 9703/0 نسبت به الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 23/94 و ضریب کاپای 9034/0 از دقت بیش تری برخوردار است. همچنین در این تحقیق ارزیابی شد که روش طبقه‌بندی شبکه‌ی عصبی پرسپترون چند لایه، نسبت به روش حداکثر احتمال، از توان تفکیک و قابلیت بیش تری برای تهیه‌ی نقشه پوشش اراضی در مناطق شهری برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1218 - تحلیل شاخص های کیفیت زندگی شهری مورد: محله وردآورد منطقه 21 شهر تهران
  پروانه شاه حسینی هانیه توکلی
  کیفیت زندگی محصول تاریخی نظام های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است و نمی توان آن را مجزا از ساختارهای فوق تبیین کرد. بنابراین مفهوم کیفیت زندگی یک متغیر مرکب می باشد و وضعیت آن به سطح توسعه یافتگی جوامع بستگی دارد و می توان آن را با طراحی و تدوین شاخص هایی، تعریف و چکیده کامل

  کیفیت زندگی محصول تاریخی نظام های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است و نمی توان آن را مجزا از ساختارهای فوق تبیین کرد. بنابراین مفهوم کیفیت زندگی یک متغیر مرکب می باشد و وضعیت آن به سطح توسعه یافتگی جوامع بستگی دارد و می توان آن را با طراحی و تدوین شاخص هایی، تعریف و اجرا کرد. در این مقاله وضعیت و سطح کیفیت زندگی شهروندان محله وردآورد منطقه 21 شهر تهران، بر اساس شاخص های تاثیر گذار بررسی شده است. از آنجا که شاخص های کیفیت زندگی متعدداند، برای این محله شاخص های مناسبی در چند عنوان کلی که هر کدام دارای زیر مجموعه هایی هستند مانند سرزندگی و هویت محل، آموزش، زیست محیطی، مسکن، حمل ونقل، دسترسی به خدمات، امنیت و اقتصاد طراحی و براساس آن پرسشنامه مورد نظر تهیه شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران200 نفرتعیین شد و با استفاده از نرم افزار spss,Excel,Minitab (برای آزمون هایی چون میانگین وزنی ساده، تی تست و همبستگی)کیفیت زندگی در محله وردآورد تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که سطح رضایت از شاخص کلی کیفیت زندگی شهری و همچنین تمامی شاخص های 9گانه آن بین کم و متوسط می باشد و در نهایت ضریب همبستگی نشان می دهد که میان شاخص های کیفیت زندگی همبستگی وجود دارد و با بهبود وضعیت مسکن و دسترسی به خدمات می توان به ارتقاء سطح کیفیت زندگی در محله وردآورد شهر تهران کمک کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1219 - Stabilization of Floating Roll by Fuzzy PID ‎Controller Using New Concept of Internal Model
  Mohamad Hosein Daniarzadeh
  In this paper, the nonlinear modeling of ship roll angle movement in the presence of disturbances and its control through an adaptive method is investigated. One of the important issues in the control of vessels is to have a model of non-linear behavior, by using the dy چکیده کامل

  In this paper, the nonlinear modeling of ship roll angle movement in the presence of disturbances and its control through an adaptive method is investigated. One of the important issues in the control of vessels is to have a model of non-linear behavior, by using the dynamic equations of the ship's motion, the ship's roll motion equations is obtained in Third order dynamic equations. Another innovation presented in this paper is the design of a controller based on the input-output feedback linearization method and according to the proportional-integrator and derivative controller, which coefficients are adjusted by fuzzy logic to reject and reduce the sinusoidal disturbance effects. Therefore, another innovation of this paper is to minimize the effects of sinusoidal disturbance fluctuations in the roll angle of the ship in addition to achieving a zero degree roll angle. The results of the proposed method have been evaluated in MATLAB software and despite sinusoidal disturbances with a certain range, the proposed method has made the roll angle stable within an acceptable range and its effects on the roll angle of the ship have been eliminated. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1220 - Automatic Control of Anesthesia During Surgery Using Fuzzy Controller
  Maryam Goodarzian Mohammad Reza Yousefi Neda Behzadfar
  Creating the desired depth of anesthesia is done by controlling the amount of anesthetic drug applied to the patient. Applying an excessive amount of anesthetic causes the patient to regain consciousness, and on the other hand, using an amount less than necessary causes چکیده کامل

  Creating the desired depth of anesthesia is done by controlling the amount of anesthetic drug applied to the patient. Applying an excessive amount of anesthetic causes the patient to regain consciousness, and on the other hand, using an amount less than necessary causes the patient to perceive the painful stimuli caused by the surgery. In this article, using the lowest amount of drug as a control input, the desired depth of anesthesia (the desired value of 50%) is created as the output of the model in the patient. The aim of designing an improved control method to adjust the drug dose is to use the second type of fuzzy logic, which is more advanced and has higher accuracy and flexibility than the first type of fuzzy logic. In order to analyze the results of this research, the system has been simulated using MATLAB software, and the effects of disturbance and noise have been considered in the output of the model. The results show that the proposed control structure controls the model well. Based on the simulation done in MATLAB software, the use of type two fuzzy control structure can reduce the amount of fluctuations in disturbance and measurement noise by 25% compared to type one fuzzy method, and in the conditions Without disturbance and noise, the proposed method does not have any subjugation and at the same time, the amount of time to achieve the desired value is improved by 87% compared to the type one fuzzy method. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1221 - Disturbance Rejection nonlinear control of Flexible Joint robot arm
  Hadi Hasanpour Esmaeil Alibeiki Seyyed Mostafa Ghadami
  In this article, we investigate different control methods and control input disturbance removal in the two-link flexible robot. For this purpose, we use the linear feedback control method to control the trajectory tracking of the robot&#039;s angle with a nonlinear mode چکیده کامل

  In this article, we investigate different control methods and control input disturbance removal in the two-link flexible robot. For this purpose, we use the linear feedback control method to control the trajectory tracking of the robot&#039;s angle with a nonlinear model by reducing the effects of disturbances in the control signal. The main contribiution of this paper is disturbance rejection that effect on performance of robot. In the end, by analyzing and comparing the obtained results, the best method is selected to control and eliminate the control input disturbance in the flexible two-link robot. To analyze the results of this research, MATLAB software and the system simulation are performed and according to the desired trajectory for the robot arms, the optimum control input for the system is obtained. Based on the results, the proposed control structure controls the model property without overshooting and by considering the saturation limit of input control. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1222 - تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری
  جواد نامجومنش بهمن کارگر پروانه زیویار
  پژوهش حاضر با هدف بررسی تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی انجام شد. در ب چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف بررسی تبیین ابعاد و مولفه های رویکرد ایرانی اسلامی در بازآفرینی فضاهای سبز تاریخی شهری از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی انجام شد. در بخش تحلیل اسناد، اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهران به تفصیل بررسی می شود. در بخش دیگر بصورت مطالعات عینی و میدانی بوده که از پرسشنامه برای پرسش این مباحث و میزان اطلاع، آگاهی و نحوه ی ارتباط میان متغیرهای تحقیق، استفاده شد. شش ماه از بازه زمانی انجام پژوهش به توزیع پرسشنامه ها در بین شهروندان اختصاص داده شد. با توجه به حجم نمونه و با انتخاب بزرگترین بوستان به لحاظ مساحت در هر ناحیه به بوستان های شهید توکلی از ناحیه 1، دقت از ناحیه 2، بهارشیراز از ناحیه 3، شهید منفردنیاکی از ناحیه 4 و موزه قصر از ناحیه 5 مراجعه شد و به تعداد 77 نفر پرسشنامه توزیع گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نتایج پرسشنامه در دو بخش قرار گرفت، روش های آمار توصیفی شامل: فراوانی، نمایه و میانگین به عنوان شاخص های گرایش مرکزی، دامنه تغییرات، واریانس و انحراف معیار به عنوان شاخص های پراکندگی و خطای معیار به عنوان شاخص های توزیع و در روش آمار استنباطی از ﺿـﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴـﺘﮕﻲ ﭘﻴﺮﺳﻮن و ﺗﺤﻠﻴﻞ رگرسیون ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی بدست آمده رضایت از مدیریت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1223 - نظام شهرسازی و توسعه شهری در ایران دوره ساسانی ( 651-224.م)
  محمدمهدی جهان پرور زهرا جهان پرور
  شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی چکیده کامل

  شهر و شهرسازی یکی از ویژگی‌های تمدن بشری به شمار می‌رود. این پدیده از دو عنصر انسانی و ایدئولوژیکی به وجود آمده و بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر فضای جامعه است که به مرور در بستر زمان تحول یافته است. شهرسازی و توسعه شهری در دوره ساسانی یکی از مهمترین این تحولات است که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته و هدف از آن شناخت عوامل مؤثر بر بافت و الگوی شهری، مطالعه فضای کالبدی شهر و کارکردهای آن و نیز بررسی رابطه احداث شهر با اعتقادات جامعه عصر ساسانی است. در این پژوهش تحلیلی با بهره‌مندی از داده‌ها و اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای، شهر و نظام شهر سازی ایران دوره ساسانی مورد مطالعه و واکاوی قرار گرفته است و به اقتضای شرایط زیست بوم، نوعی همطرازی در سبک شهرسازی ایرانیان دوره مذکور با مؤلفه‌های زیست محیطی و ایدئولوژیکی پدید آمده که علاوه بر رشد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی، رونق اقتصادی را نیز در پی داشته است که می‌توان از این تجارب در شرایط کنونی بهره برد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1224 - اخلاق اجتماعی و مدیریت شهری قزوین درعصرقاجار
  زهرا چگینی حسین آبادیان منیژه صدری معصومه قره داغی
  مقاله حاضر روند و چگونگی مدیریت شهری قزوین را در مقطع زمانی دوره قاجار مورد بررسی قرار میدهد. مطالعه حاضر بر اساس منابع و مآخذ این دوره نشان داده است که چگونه مدیریت شهری نوین در ابتدای امر بر اساس نظمه می که از گذشته به ارث رسیده بود، بازسازی شد؛ ولی به دلیل فقدان اخلا چکیده کامل

  مقاله حاضر روند و چگونگی مدیریت شهری قزوین را در مقطع زمانی دوره قاجار مورد بررسی قرار میدهد. مطالعه حاضر بر اساس منابع و مآخذ این دوره نشان داده است که چگونه مدیریت شهری نوین در ابتدای امر بر اساس نظمه می که از گذشته به ارث رسیده بود، بازسازی شد؛ ولی به دلیل فقدان اخلاقیات اجتماعی نتوانست به موفقیتی مهم دست یابد. از دوره مشروطه تا مقطع زمانی کودتای سوم اسفند هم دستاوردی مهم به ارمغان نیامد، از کودتا تا انقراض سلطنت قاجار، تلاشهائی برای ایجاد نظمی نوین در مدیریت اجتماعی و شهری قزوین انجام شد که در مقایسه با گذشته قابل توجه به نظر میرسید. هدف مقاله این است تا نشان دهد مدیریت نوین شهری، موضوعی است که در ارتباط با اخلاق اجتماعی و نهادهای دیگر جدید تمدنی معنا می یابد. پرسش اصلی مقاله این است که چرا با وصف تلاشهای دست اندرکاران مدیران شهری قزوین، دستاوردهای این مهم قابل توجه نبود؟ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1225 - تاثیر رویکرد ایرانی اسلامی فضای سبز شهری بر اقتصاد بافتهای تاریخی و متراکم شهری
  جواد نامجومنش بهمن کارگر پروانه زیویار
  پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی همچنین تحلیل اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهرا چکیده کامل

  پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی، مصاحبه با مدیران مسئول و جمع آوری دیدگاه های شهروندان از طریق پرسشنامه و پیمایشی همچنین تحلیل اسناد موجود در سازمان بوستان ها و فضاهای سبز تاریخی شهرداری تهران و همچنین شهرداری منطقه 7 تهران و مطالعات عینی و میدانی بوده که از پرسشنامه برای پرسش این مباحث و میزان اطلاع، آگاهی و نحوه ی ارتباط میان متغیرهای تحقیق، استفاده شد. با توجه به حجم نمونه و با انتخاب بزرگترین بوستان به لحاظ مساحت در هر ناحیه به بوستان های شهید توکلی از ناحیه 1، دقت از ناحیه 2، بهارشیراز از ناحیه 3، شهید منفردنیاکی از ناحیه 4 و موزه قصر از ناحیه 5 مراجعه شد و به تعداد 77 نفر پرسشنامه توزیع گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نتایج پرسشنامه در دو بخش قرار گرفت، و داده ها به دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل ﺷـﺪ. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی بدست آمده رضایت از مدیریت شهری با درختان سایه انداز، درختان مثمر، زیبایی بصری، نهر آب ، بناهای سنتی با معماری ‌ایرانی اسلامی و نهایتا با الگوی ایرانی اسلامی در فضای سبز در سطح 01/0 با 99 درصد معنادار شد. بر اساس یافته ها ضریب همبستگی بدست آمده سلامت‌روان در فضای سبز با درختان سایه انداز، درختان مثمر، زیبایی بصری، نهر آب، بناهای سنتی با معماری ‌ایرانی اسلامی و نهایتا با الگوی ایرانی اسلامی در فضای سبز در سطح 01/0 با 99 درصد اطمینان معنادار شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1226 - انعکاس اوضاع اقتصادی عامه مردم، مشاغل و حرف درآثارتاریخنگاری سده پایانی صفوی
  نسترن ریاسوند منیره کاظمی راشد محمدباقر آرام رحیم شهرتی فرد
  از بزرگترین طبقه تشکیل دهنده جامعه در سده واپسین حکمرانی صفویان، یعنی کشاورزان، اطلاعات جامعی در دست نداریم. در منابع محدودی به تشریح اوضاع کلی بخشی از کشاورزان پرداخته شده است که این گزارشها از استمرار فقر در زندگی روستاییان حکایت دارند. وضعیت اقتصادی رعایا اغلب در محد چکیده کامل

  از بزرگترین طبقه تشکیل دهنده جامعه در سده واپسین حکمرانی صفویان، یعنی کشاورزان، اطلاعات جامعی در دست نداریم. در منابع محدودی به تشریح اوضاع کلی بخشی از کشاورزان پرداخته شده است که این گزارشها از استمرار فقر در زندگی روستاییان حکایت دارند. وضعیت اقتصادی رعایا اغلب در محدوده ارتباط ایشان با مقوله مالیات طرح گردیده است. لیکن در مورد میزان دقیق مبالغ اخذ شده و یا تاثیر آن بر کیفیت زندگی مردم چیزی به دست نمیدهد. علی رغم اینکه خاستگاه قزلباشان از ایلات وترکمانان کوچ نشین بود وضعیت اقتصادی این طبقه از جامعه آن روز ایران نیزدر منابع تاریخنگاری نادیده گرفته شده است ونقش پر رنگ نظامی آنها در معادلات سیاسی- نظامی که چارچوب دیدگاه مورخان را تشکیل میدهد حیات اجتماعی و کارکردهای اقتصادی ایشان را در محاق فرو برده است. براین اساس، پرسش اصلی در این پژوهش این است که وضعیت اقتصادی عامه مردم چه جایگاهی را در آثار تاریخنگاری سده پایانی عصر صفوی به خود اختصاص داده اند؟اسناد دیوانی در خصوص اوضاع اقتصادی خرده مالکان، صنعتگران و پیشه وران ودر مجموع طبقات فرودست جامعه شهری, چیزی به دانش ما نمی افزایند زیرا این منابع در واقع گویای ساختار دیوانسالاری حاکم بر ساز و کارهای دولتی آن دوره هستند و نظر به کاربرد آنها در دوره مذکور الزامی به پرداختن به این امر در خود احساس نمیکردند. انجام پژوهش حاضر که به روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای وتحلیل محتوا میسر شده است سعی در کشف میزان توجه مورخان این دوره نسبت به طبقه مذکور دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1227 - رقابت‌پذیری شهرهای جدید (نمونه مطالعاتی: شهر جدید پرند)
  سعید صابونی مصطفی بهزادفر حمیدرضا صارمی
  10.30495/eco.2021.1913831.2446
  هدف مقاله شناخت مؤثرترین عوامل رقابت پذیری شهر جدید پرند و میزان اثرگذاری هر کدام می‌باشد. بدین منظور، از روش کیفی و رویکرد نظریه‌پردازی داده‌بنیاد بر اساس رهیافت نظری استراوس و کوربین (1998) استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و روش گردآوری چکیده کامل

  هدف مقاله شناخت مؤثرترین عوامل رقابت پذیری شهر جدید پرند و میزان اثرگذاری هر کدام می‌باشد. بدین منظور، از روش کیفی و رویکرد نظریه‌پردازی داده‌بنیاد بر اساس رهیافت نظری استراوس و کوربین (1998) استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و روش گردآوری اطلاعات، نمونه‌گیری هدفمند با 31 نفر از خبرگان آشنا به مباحث شهر جدید پرند (استادان دانشگاه‌ها و کارفرمایان مسکن و پروژه‌های شهری) تا حد اشباع نظری و کفایت مقوله‌ها بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد و براساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی گردید. در مرحله کیفی، در کد گذاری باز 61 مفهوم به دست آمد که در کدگذاری محوری به 19 مفهوم اصلی تقلیل یافت. یافته‌ها نشان داد از بعد اقتصادی، مولفه سرمایه‌گذاری و از بعد سیاسی &ndash; نهادی، مولفه حاکمیت قانونی و سازمانی با ضریب یک بیش‌ترین تاثیر و در بعد اجتماعی، عدالت با ضریب (383/0) کم‌ترین تاثیر را بر رقابت‌پذیری شهر جدید پرند دارند. دیگر نشانگرها دارای ضریب تعیین در محدوده متوسط بوده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1228 - شمول مالی و بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران
  رضا معبودی
  10.30495/eco.2023.1992120.2770
  هدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیک چکیده کامل

  هدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی و داده های استانی در دوره زمانی 1399-1394 استفاده شد. یافته ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران دارد. شمول مالی از یک سو ازطریق کاهش هزینه مبادلات و افزایش شفافیت اطلاعات، دسترسی کارآفرینان و بنگاه های اقتصادی، اعتبارات مالی را افزایش می دهد که افزایش ظرفیت تولید و کاهش نرخ بیکاری را درپی دارد؛ ازسوی دیگر، با افزایش دسترسی افراد کم درآمد به استقراض موجب افزایش سرمایه گذاری در سرمایه انسانی و به‌تبع آن، کاهش نرخ بیکاری می‌شود. همچنین، رشد اقتصادی و سرمایه انسانی تاثیر منفی و معنادار و متغیر دستمزد حقیقی تاثیر مثبت و معناداری بر نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی ایران دارند. با توجه به نتایج پژوهش، اتخاذ سیاست های کارا در زمینه آموزش و افزایش سواد مالی افراد مناطق محروم برای مشارکت در بخش مالی، افزایش سرمایه گذاری برای ارتقای فناوری‌های نوآورانه مالی، گسترش سخت افزارهای بانکی و بهبود زیرساخت های سیستم پرداخت برای استفاده از مزایای شمول مالی در کاهش بیکاری کشور ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1229 - ارتباط امنیت غذایی با جمعیت شهرنشین و برنامه‌های توسعه (مطالعه موردی: ایران)
  جلال سالم
  هدف این مقاله بررسی امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران و عوامل مؤثر بر آن طی سال‌های 1390 &ndash; 1362 است. بدین منظور، از الگوی سری زمانی برای ارزیابی عوامل موثر استفاده شد. نتایج نشان داد طی سال‌های مورد بررسی، امنیت غذایی خانوارهای شهری، صعودی بوده است. علی رغم بهبو چکیده کامل

  هدف این مقاله بررسی امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران و عوامل مؤثر بر آن طی سال‌های 1390 &ndash; 1362 است. بدین منظور، از الگوی سری زمانی برای ارزیابی عوامل موثر استفاده شد. نتایج نشان داد طی سال‌های مورد بررسی، امنیت غذایی خانوارهای شهری، صعودی بوده است. علی رغم بهبود امنیت غذایی در سطح شهرها، در سال 1390، 1/5 درصد از جمعیت شهری، کمتر از میزان استاندارد، انرژی دریافت کرده‌اند. اثر درصد جمعیت شهرنشین بر شاخص امنیت غذایی خانوارهای شهری منفی و در سطح مناسبی معنادار نیست. متغیر با وقفه تغییرات بر رشد شاخص کلی امنیت غذایی در سال آتی اثر منفی خواهد داشت؛ بدین معنا، با افزایش یک واحدی رشد شاخص امنیت غذایی در یک سال، رشد این شاخص در سال بعدی به اندازه 008/0 واحد کاهش می‌یابد. بر اساس نتایج، ثبات این شاخص و حفظ روند افزایشی آن باید اولویت برنامه‌های توسعه آتی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1230 - طراحی کنترل‌کننده‌ی STATCOM با استفاده از الگوریتم پسگام مقاوم بهبودیافته مبتنی بر PSO جهت کاهش اغتشاشات سیگنال بزرگ در سیستم‌های قدرت
  فریبرز حقیقت دار فشارکی علیرضا حق شناس
  در این مقاله به منظور تضعیف اغتشاش در سیستم تک ماشینه متصل به شین بی‌نهایت یک جبران‌کننده سنکرون استاتیکی توسط الگوریتم پسگام مقاوم بهبود‌یافته مبتنی بر رویکرد بهینه‌سازی ازدحام ذرات پیشنهاد شده است. در رویکرد پیشنهادی از روش پسگام تطبیقی برای ایجاد تابع ذخیره‌سازی جهت چکیده کامل

  در این مقاله به منظور تضعیف اغتشاش در سیستم تک ماشینه متصل به شین بی‌نهایت یک جبران‌کننده سنکرون استاتیکی توسط الگوریتم پسگام مقاوم بهبود‌یافته مبتنی بر رویکرد بهینه‌سازی ازدحام ذرات پیشنهاد شده است. در رویکرد پیشنهادی از روش پسگام تطبیقی برای ایجاد تابع ذخیره‌سازی جهت تضعیف اغتشاش داخلی و خارجی استفاده می‌گردد. همچنین یک کنترل‌کننده غیرخطی با ویژگی حذف تداخل و بروزرسانی قانون جایگزینی پارامترهای غیرخطی بطور همزمان بکارگرفته می‌شود. در این تحقیق، به منظور حفظ ویژگی غیر خطی، تخمین بلادرنگ پارامترهای نامعین، حصول اطمینان از مقاوم بودن و عدم حساسیت کنترل‌کننده نسبت به اغتشاش سیگنال بزرگ در سیستم STATCOM، روش کنترل مد لغزشی پسگام تطبیقی در بخش طراحی جبرانساز خطا اعمال شده است. لازم به ذکر است که کنترل‌کننده پیشنهادی دارای تعداد زیادی پارامترهای طراحی است که بر روی کارآیی و عملکرد آن تاثیرگذارند. بنابراین، در اینجا رویکرد بهینه‌سازی ازدحام ذرات به منظور تعیین پارامترهای طراحی براساس تابع هزینه انتگرال قدرمطلق خطا استفاده شده است. در نهایت، نتایج شبیه‌سازی صورت گرفته توسط نرم‌افزار MATLAB، موید کارآیی بهتر روش کنترل مد لغزشی پسگام تطبیقی بهینه پیشنهادی از نظر سرعت انطباق‌پذیری و پاسخ سیستم STATCOM نسبت به رویکرد پسگام تطبیقی متداول و کنترل مد لغزشی پسگام تطبیقی معمولی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1231 - تعیین پیشران‌‌های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان
  مریم مصاحبی پور فرد احمد خادم الحسینی حمید صابری رضا مختاری ملک آبادی
  از آنجا که صنعت گردشگری، صنعتی پول‌ساز است کشورها برای به‌دست آوردن درآمد بیشتر با یکدیگر در رقابت هستند. گردشگری خلاق گزینه&lrm;ای جدید است که توانسته نظر گردشگران را به خودش جلب نماید. چرا که سلیقه&lrm;شان تغییر کرده است و دیگر نمی‌خواهند به چشم گردشگر به آنها نگاه شو چکیده کامل

  از آنجا که صنعت گردشگری، صنعتی پول‌ساز است کشورها برای به‌دست آوردن درآمد بیشتر با یکدیگر در رقابت هستند. گردشگری خلاق گزینه&lrm;ای جدید است که توانسته نظر گردشگران را به خودش جلب نماید. چرا که سلیقه&lrm;شان تغییر کرده است و دیگر نمی‌خواهند به چشم گردشگر به آنها نگاه شود، ترجیح می‌دهند لختی در فرهنگ بومی زندگی کنند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده&lrm;ی گردشگری خلاق شهر اصفهان است. رویکرد حاکم، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ژرفانگر، مبتنی بر پرسشنامه و رویکرد آینده پژوهی می‌باشد. در وهله‌ی نخست، با بهره‌گیری از نظرهای 35 نفر از خبرگان و فعالان حوزه‌ی گردشگری و برنامه‌ریزان شهری در زمینه‌ی شیوه‌ی دلفی، 52 متغیر در 6 حوزه به عنوان متغیرهای مؤثر بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان استخراج شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل یا ساختاری توسط نرم‌افزار میک‌مک جهت استخراج متغیرهای اصلی تأثیر‌گذار بر وضعیت آینده‌ی گردشگری خلاق شهر اصفهان مورد تحلیل قرارگرفتند. با قرار دادن عوامل از یک ماتریس 52 &times; 52 تأثیر هر کدام از این عوامل بر یکدیگر توسط وزن‌دهی عوامل (از صفر تا 3) مشخص گردید. آنچه از وضعیت صفحه‌ی پراکندگی متغیرها می‌توان فهمید حاکی از ناپایداری سیستم می‌باشد. 10عامل کلیدی انتخاب شدند که روابط بین‌المللی کشور با امتیاز 381 دارای بالاترین امتیاز تأثیرگذاری مستقیم و تبلیغات بین‌المللی با امتیاز 368 در رتبه بعدی و سپس نگرش آینده پژوشی نسبت به گردشگری خلاق در رتبه‌ی بعدی قرار گرفتند. اگر چرخ‌‌های گردشگری در شهری به حرکت درآیند و گردشگری رونق پذیرد، شهر به صرافت خلاقیت و پویایی می‌افتد و می‌خواهد از تمامی پتانسیل‌‌هایش بهره ببرد. یافته‌‌ها نشان می‌دهد که شهر اصفهان دارای پتاسیل گردشگری خلاق است. توجه و سرمایه‌گذاری بر روی متغیرهای پیشران می‌تواند راه رسیدن به مهم را هموار سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1232 - ارزیابی قابلیت پیاده راه در چارچوب رضایتمندی گردشگران نمونه موردی : پیاده راه علم الهدی رشت
  عارفه اسلامی طاهره شهبازی امین ابراهیمی دهکردی
  امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو در جهان توسعه فراوان یافته است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از فاکتورهای جذب توریسم همچون محورهای پیاده به تقویت حرکتهای توریستی خود پرداخته و وضعیت خود را بهبود می بخشند. مسیرهای پیاده توأم با نشانه ها و نقاط عطف مانند مکان چکیده کامل

  امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو در جهان توسعه فراوان یافته است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از فاکتورهای جذب توریسم همچون محورهای پیاده به تقویت حرکتهای توریستی خود پرداخته و وضعیت خود را بهبود می بخشند. مسیرهای پیاده توأم با نشانه ها و نقاط عطف مانند مکانی برای قرائت سناریوی شهری و حفظ پایداری خاطره ی شهر می باشند. قابلیت جذب گردشگری نه تنها برآورنده نیازهای مربوط مسیر پیاده راه است بلکه به عنوان یک ضرورت برای حل مسائل ارزشمند نهفته در دل شهرها از جمله جذب گردشگرتلقی میگردد. هدف اصلی این بررسی ارزیابی قابلیت پیاده راه و تعیین اثرگذاری و ارتباط آن برجذب و رضایت گردشگران پیاده راه علم الهدی می باشد. در انجام پژوهش , ابتدا از روش شناسی اسنادی وکتابخانه ای با رویکرد بازنگری نظام مند منابع مرتبط , جهت شناسایی معیارهای اصلی پیاده راه بهره گرفته شد و باروش ترکیبی, مدل مفهومی مولفه های ارزیابی پیاده راه درچارچوب رضایتمندی گردشگران تدوین گردید. متعاقباً با انجام سنجش مولفه های کالبدی و فرهنگی پیاده راه علم الهدی از طریق توزیع پرسشنامه مستخرج از مولفه های ارزیابی پیاده راه به صورت هدفمند و تحلیل داده های کیفی حاصل شده از طریق تحلیل نموداری و spss, درجه اهمیت هر مولفه مورد ارزیابی واقع شد. سرانجام با توجه به وجود اشتراک نسبی عوامل استخراج شده در مولفه های مختلف , عوامل مذکور مقوله بندی شدند که نتایج بررسی نشان می دهد که مولفه خوانایی و تصویرپذیری تاثیر بیشتری بر رضایتمندی گردشگران پیاده را علم الهدی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1233 - نقش مشوق های مالی در توسعه گردشگری شهری ( مطالعه ی موردی: شهرداری زرین شهر)
  شهین بختیاروند بختیاری مهدی مومنی
  چکیدهگردشگری پدیده‌ پیچیده‌ای است. صنعتی ارزآور،متعادل کننده توسعه اقتصادی درسطح مناطق،برقرارکننده توزیع عادلانه درآمدو برخوردار از نقش اساسی در ایجاد مشاغل و منابع تکمیلی مستقیم و ثانوی درآمد. بی تردید توسعه بخش گردشگری می‌تواند به عنوان جایگزین اقتصاد وابسته به صنعت ن چکیده کامل

  چکیدهگردشگری پدیده‌ پیچیده‌ای است. صنعتی ارزآور،متعادل کننده توسعه اقتصادی درسطح مناطق،برقرارکننده توزیع عادلانه درآمدو برخوردار از نقش اساسی در ایجاد مشاغل و منابع تکمیلی مستقیم و ثانوی درآمد. بی تردید توسعه بخش گردشگری می‌تواند به عنوان جایگزین اقتصاد وابسته به صنعت نفت کشور در توسعه ملی و منطقه‌ای ایران سهم بسزایی داشته باشد.هدف از انجام پژوهش حاضر "شناخت مشوق‌های مالی مؤثر بر جذب سرمایه‌های افراد حقیقی و حقوقی برای بهره برداری منابع شهر زرین شهر به منظور توسعه گردشگری شهری "است. در این پژوهش، پژوهشگر ابتدا با مراجعه با اسناد و کتب ثانویه به جمع آوری اطلاعات ثانویه می‌پردازد ، سپس با استفاده از پرسشنامه‌ای به بررسی فرصت‌ها، تهدید‌ها، نقاط قوت و ضعف برای جذب سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در زرین شهر و بررسی رابطه بین مشوق‌های مالی و جذب سرمایه گذران پرداخته و پس از آن مشوق‌های مالی جهت جذب سرمایه‌های افراد شناسایی و تأثیر آنها بر جذب گردشگران بررسی خواهد شد،به منظور تحلیل داده‌ها و اطلاعات خام جمع آوری شده، مطالعه حاضر از روش تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی و استفاده از ماتریسSWOT به منظور ارزیابی تهدید‌ها، فرصت‌ها، قوت‌ها و ضعف‌ها استفاده می‌شود و درنهایت راهکارها و راهبرد‌‌هایی متناسب با شرایط محلی منطقه، جهت توسعه مشوق‌‌های مالی گردشگری درشهر زرین شهر ارائه می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1234 - توان سنجی گردشگری شهرستان سردشت با استفاده از مدل SWOT
  زهرا خدائی سمیه تیموری
  امروزه از گردشگری به عنوان رکن اساسی توسعه پایدار یاد می کنند و در این بین جاذبه های گردشگری تاثیراتی اساسی و مهمی را بر این صنعت ایفا می کند. شهرستان سردشت با دارا بودن پتانسیل های طبیعی و تاریخی گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری منطقه را دارد که می توان با برنا چکیده کامل

  امروزه از گردشگری به عنوان رکن اساسی توسعه پایدار یاد می کنند و در این بین جاذبه های گردشگری تاثیراتی اساسی و مهمی را بر این صنعت ایفا می کند. شهرستان سردشت با دارا بودن پتانسیل های طبیعی و تاریخی گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری منطقه را دارد که می توان با برنامه ریزی مناسب و شناسایی توان ها و محدودیت های موجود نقش موثری در توسعه اقتصادی ملی و منطقه ای ایفا نماید. هدف پژوهش حاضر شناسایی پتانسیل ها و جاذبه های گردشگری شهری می باشد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی &ndash; توصیفی و از نوع پژوهشی- کاربردی می باشد . همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه استراتژی و راهبرد توسعه گردشگری، از روش تحلیلی SWOT استفاده شده است. بدین منظور، فهرستی از نقاط قوت و ضعف و هم چنین فرصت ها و تهدیدها تهیه و با تنظیم عوامل استراتژیک، ماتریس SWOT از آن استخراج و رهیافت های حاصل از این تجزیه و تحلیل ها، به عنوان خط مشی های راهگشا در جهت تقویت زیرساخت ها و پتانسیل های گردشگری شهرستان سردشت ارائه شده است . نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که استراتژی موجود برای گسترش صنعت توریست در سطح شهرستان سردشت راهبردهای So می باشد که باید با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت های موجود نهایت استفاده را کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1235 - تحلیلی بر عوامل تعیین کننده رضایت مندی گردشگران شهری با استفاده از مدل کانو(مطالعه موردی شهر قم)
  حسن مافی فروتن مجتبی جاودان
  شهر قم به عنوان مهم ترین پایگاه مذهبی تشیع و دومّین مرکز زیارتی کشور بیکی از شهرهایی می باشد که بیشترین مسافرت و تردد را در کشور به خود اختصاص داده است از اینرو شناسایی عوامل تاثیر گذار که موجب افزایش رضایت دیدارکنندگان گردد معمولاً به افزایش میزان ماندگاری،وفاداری و اف چکیده کامل

  شهر قم به عنوان مهم ترین پایگاه مذهبی تشیع و دومّین مرکز زیارتی کشور بیکی از شهرهایی می باشد که بیشترین مسافرت و تردد را در کشور به خود اختصاص داده است از اینرو شناسایی عوامل تاثیر گذار که موجب افزایش رضایت دیدارکنندگان گردد معمولاً به افزایش میزان ماندگاری،وفاداری و افزایش جذب گردشگر کمک می کند.این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی ، از نظر زمان مقطعی و از نظر ماهیت و روش توصیفی تحلیلی می باشد جامعه ی آماری پژوهش، دیدارکنندگان ورودی به شهر قم در تابستان 1396 می باشد که تعداد 384 نفربه عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. روش تحلیل اطلاعات مبتنی بر آماره های توصیفی و استنباطی است،برای تعیین توزیع متغیرها از آزمون کلمگروف اسمیرنوف و برای اثبات فرضیه های تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است به منظور سنجش داده ها و محاسبه میزان ضریب رضایتمندی دیدار کنندگان شهر قم از عناصراصلی، ثانویه و جانبی محصول گردشگری شهری بر اساس الگوی جانسون وربک که هدف از انجام این پژوهش می باشد از مدل کانو بهره گرفته شده است و کلیه عوامل در گروه های نیازهای اساسی، عملکردی و انگیزشی این مدل طبقه بندی شد.نتایج پژوهش نشان داد مهمترین اولویت های رضایت مندی در گروه الزامات عملکردی به ترتیب رفتار دوستانه احترام متقابل، پاسخگویی و میهمان نوازی مردم و تنوع بخشی به جذابیت های گردشگری شهری می باشد ، همچنین مهمترین اولویت ها در گروه الزامات انگیزشی به ترتیب شرکت در سرگرمی های شبانه و وجود علائم راهنمایی مسیر در سطح شهر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1236 - نقش گردشگری در تحولات اقتصادی (مطالعه موردی:شهر ملایر)
  پگاه فرهادیان مجید شمس
  درآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب می چکیده کامل

  درآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب میکنند.گردشگری،درمیان فعالیتهای فراغتی،از بیشترین تنوع وتحرک،از یکسو و وسیعترین پهنه مکانی وفضایی ازسوی دیگربرخورداراست.شایدبتوان گفت که گردشگری به خصوص گردشگری شهری،به گونه ای تمام فعالیتهای فراغتی دیگر؛مانند (خرید،پیاده روی و ...) راباخودهمراه دارد وبدین سبب،برنامه ریزی ومدیریت گردشگری،ازامورحساس وپیچیده وچندوجهی است که توجه ویژه مدیران شهری رابه خودجلب کرده ا ست. امروزه به گردشگری،به عنوان یک امراقتصادی نگریسته میشود؛ لذاتعیین کار،فعالیت وهدف آن،امری حائزاهمیت قلمداد میشود؛زیرا شهرها فضای تجلی قدرت اقتصادی،سیاسی،اجتماعی وفرهنگی وبازوی محرک دولت هامحسوب میشوند.در این مطالعه که مبتنی به روش توصیفی _ تحلیلی است با استفاده از مدل SWOT به تبیین نقاط قوت،ضعف،فرصت ها و تهدیدها در حوزه گردشگری شهری ملایر پرداخته شده است و راهبردهای منتیج از مدل ارائه شده است.یافته ها نشان می دهد که شهر ملایر به عنوان شهر دوم استان همدان علیرغم دارا بودن توانهای محیطی و سابقه تاریخی و فرهنگی از نظر گردشگری شهری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1237 - احساس امنیت زنان با توجه به طراحی کالبدی پارک سیفیه ملایر
  سنبل حاتمی سارا جلالیان
  رشد شهرها و افزایش جمعیت، سبب تغییر ساختار و عدم تعادل میان کالبد شهر و طبیعت شد و افزایش نیاز افراد به مکان‌های عمومی را جهت گذران اوقات و کسب آسایش دربرداشت. پارک‌ها بمنظور برقراری تعادل در پیکرهء شهری و طبیعت به وجود آمدند. اما باگذر زمان و پر رونق شدن مکان ها؛ پارکه چکیده کامل

  رشد شهرها و افزایش جمعیت، سبب تغییر ساختار و عدم تعادل میان کالبد شهر و طبیعت شد و افزایش نیاز افراد به مکان‌های عمومی را جهت گذران اوقات و کسب آسایش دربرداشت. پارک‌ها بمنظور برقراری تعادل در پیکرهء شهری و طبیعت به وجود آمدند. اما باگذر زمان و پر رونق شدن مکان ها؛ پارکها به مکان جرم و جنایت نیز تبدیل و عدم امنیت لازم، استفاده برای همه اقشار را با مشکلاتی روبرو ساخت؛ همین امر سبب بوجود آمدن زنجیرهء تحقیقاتی در زمینه بررسی امنیت و مشکلات پارک ها شد. هدف این مقاله، بررسی امنیت زنان در پارک سیفیه ملایر، طبق مؤلفه‌های طراحی CPTED است. روش پژوهش، کیفی- کمی، تحلیل محتوای بر اساس متون پژوهش های پیشین و تبیین نتایج حاصل از تحلیل ها در مطالعه نمونه موردی بوده و برای بالا رفتن دقت، از (برداشت اول‌شخص) با رویکرد پدیدارشناسانه، نمونه‌گیری تصادفی و تکمیل پرسشنامه استفاده شده، تحلیل داده‌ها با روش رگرسیون، آزمون T انجام می‌شود. ضرورت انجام تحقیق؛ بررسی امنیت، جلوگیری از ناامنی و تأثیر طراحی محیط بر امنیت زنان است. نهایتاً میان امنیت و حضور زنان همبستگی نسبتاً قوی تأیید شد، تقویت شاخه‌های همبسته، امنیت بانوان را بیشتر و حضور آنان در پارک را پررنگ‌تر خواهد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1238 - تحلیل و ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری و تاثیر آن بر متغیر توسعه گردشگری در شهر بیستون
  محمودرضا هاشمی بیستونی مجید شمس
  حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخت چکیده کامل

  حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخته شده است. این پژوهش که از نوع پیمایشی بوده و با رویکردی توصیفی- تحلیلی تنظیم شده و اطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهربیستون بوده که365نفرباروش تعیین حجم نمونه گیری کوکران مشخص و درادامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها در بین نمونه آماری و به روش کاملاً علمی توزیع گردیده است .درمرحله بعد پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری Spss/ Excel و ارزشگذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه همه شاخص های حکمروایی خوب شهری مورد بررسی در این پژوهش پس از انجام آزمون پیرسون، میزان Sig بدست آمده برابر با 000/0 بدست آمده و ضریب پیرسون مشارکت 254/0، پاسخگویی 310/0 و قانونمندی 290/0 بوده است این مهم نشان می دهدکه سطح مؤلفه های حکمروایی خوب شهری دربیستون ازسطح متوسط پایین ترهستند. همچنین بین مشارکت،پاسخگویی و قانونمندی با توسعه گردشگری رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بنابراین با کاهش مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی امتیاز حکمروایی خوب شهری و توسعه گردشگری کاهش می یابد و عکس این عمل نیز صادق است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1239 - بررسی ارتباط بین ناکارآمدی ساختار اجتماعی با تخریب بیشتر مولفه‌های کالبدی با رویکرد توسعة پایدار در بافت فرسودة تبریز (مطالعه موردی محلات سیلاب قوشخانه، احمد آباد، ملازینال و خلیل آباد)
  فرشته بابااوغلی میرسعید موسوی علیرضا سلطانی
  شهر به عنوان محیط زیست ‌بشر در معرض تهدیدهای جدی است و این مسئله به دلیل اهمیت روزافزون مطالعات توسعة پایدار در پایش سیاست های عمومی است. در این مقاله نیز هدف، شناسایی مولفه های کلیدی و تاثیرگذار و سپس ارائه راهبرد در فرایند تدوین الگوی پایدار شهری و توسعة شهری می باشد. چکیده کامل

  شهر به عنوان محیط زیست ‌بشر در معرض تهدیدهای جدی است و این مسئله به دلیل اهمیت روزافزون مطالعات توسعة پایدار در پایش سیاست های عمومی است. در این مقاله نیز هدف، شناسایی مولفه های کلیدی و تاثیرگذار و سپس ارائه راهبرد در فرایند تدوین الگوی پایدار شهری و توسعة شهری می باشد. بنابراین در محلات هدف تحلیلی به منظور استخراج شاخص‌های مناسب برای سنجش و ارزیابی پایداری و کیفیت محیط شهری با استفاده از پرسشنامه و بعد برای حجم نمونه نیز از تکنیک کوکران استفاده شده و در نهایت تحلیل آماری توصیفی انجام گرفته و داده های اجتماعی-اقتصادی و کالبدی به وسیله نرم افزار SPSS وتکنیک SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و در آخر این نتیجه حاصل شد که شاخص‌های کالبدی بیشترین تاثیر فنی را دارند اما شاخص‌های اجتماعی در سطح قابل‌قبول و گاها رضایتمند هستند این موضوع را می‌توان اینگونه بیان کرد که مشکلات کالبدی از جمله فرسوده بودن ابنیه، عدم رعایت ضوابط در ساخت و سازها همگی باعث تاثیر منفی از این شاخص شده و در مقابل وجود روابط خانوادگی بین ساکنان، وجود ریشه های قومی و ارتباطات و خاطرات مربوط به نسل‌های قبلی که در آن محدوده ساکن بوده اند معمولا نوعی حس دلبستگی مکانی ایجاد می کند که مطلوب بودن شاخص‌های اجتماعی را توجیه می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1240 - تحلیل مولفه زیبایی شناسی در منظر شهری با تاکید بر کیفیت بلند مرتبه‌ها (نمونه موردی:بلوار 45 متری ائل گلی شهر تبریز، ورودی جاده ائل گلی تا تقاطع اتوبان شهید کسایی)
  سعیده فیضی لاچین پهلوان
  این تحقیق به بررسی نقش زیبایی شناسی در ارتقاء کیفیت منظر شهری با هدف ارزیابی بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلندمرتبه ها بوسیله پارامترها و شاخص‌های استخراج شده از تحقیق بر اساس نظریه‌های صاحب نظران و مولفان پرداخته شده است. روش تحقیق عمدتاً توصیفی، تحلیلی و میدانی ا چکیده کامل

  این تحقیق به بررسی نقش زیبایی شناسی در ارتقاء کیفیت منظر شهری با هدف ارزیابی بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلندمرتبه ها بوسیله پارامترها و شاخص‌های استخراج شده از تحقیق بر اساس نظریه‌های صاحب نظران و مولفان پرداخته شده است. روش تحقیق عمدتاً توصیفی، تحلیلی و میدانی است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق منابع مختلف بصورت تطبیقی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و استفاده از اسناد، مدارک و گزارش‌ها و بخشی با مراجعه به ارگان‌های دولتی نظیر شهرداری منطقه2، سازمان فضای سبز و پارکها گردآوری شده است. بر اساس روش مطالعات میدانی، داده هایی مشتمل بر عکسبرداری پانورما، مشاهدات عینی از دو سمت بلوار ائل گلی در 4 سکانس گردآوری شده است. جامعه آماری شامل 500 نفر در چهار گروه مشتمل برکارشناسان و مدیران این حوزه، اساتید و دانشجویان رشته معماری دانشگاه سراسری تبریز و شهروندان (شامل کسبه، ساکنین و رهگذر) و گردشگر داخلی و خارجی می‌باشد. منطق نمونه گیری در انتخاب محدوده مورد مطالعه و جامعه آماری به ترتیب هدفمند و تصادفی می‌باشد. تحلیل داده‌ها ازطریق نرم افزار SPSS انجام می گیرد. برای مقایسه ابعاد کیفیت بصری منظر شهری بلند مرتبه های بلوار 45 متری ائل گلی در بین چهار گروه مورد بررسی از آزمون واریانس یکطرفه استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از عدم رضایت شهروندان، کارشناسان و مدیران، متخصصان از کیفیت منظر شهری بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلند مرتبه ها می باشد که بهبود این امر نیازمند همکاری همه گروههای شرکت کننده در این مطالعه می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1241 - ارزیابی رضایت گردشگران و تحلیل عوامل موثر بر رضایت آنان در شهرهای مرزی غرب ایران (مطالعه موردی: شهر مریوان، استان کردستان)
  سیدهادی طیب نیا
  شهرستان مریوان یکی از مراکز گردشگری است که میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف است. با توجه به ورود حجم بالایی از گردشگران به این شهر، بررسی عوامل موثر بر رضایت آنان؛ ضروری است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی میزان رضایت گردشگران از شهر مریوان و عوامل موثر بر آن است. روش ت چکیده کامل

  شهرستان مریوان یکی از مراکز گردشگری است که میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف است. با توجه به ورود حجم بالایی از گردشگران به این شهر، بررسی عوامل موثر بر رضایت آنان؛ ضروری است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی میزان رضایت گردشگران از شهر مریوان و عوامل موثر بر آن است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی-تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه گردشگران وارد شده به شهرستان مریوان که حداقل 24 ساعت در این شهرستان اقامت داشته اند(481500نفر). تعداد نمونه ها نیز با توجه به امکانات تحقیق و نیز نظر متخصصین مربوطه، 200 نمونه در نظر گرفته شد. داده‌ها و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم‌افزارهای Excel(برای داده‌های توصیفی) و SPSS تحلیل شده و آزمون همبستگی میان متغیرها به دست آمد. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر بالای عوامل؛ امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، بازار و کنش های بازارایان بر رضایت گردشگران از شهر مرزی مریوان است. همچنین ارتباط معناداری میان رضایت گردشگران با امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، کنش های بازاریان به ترتیب با میزان همبستگی 0.730،0.772و 0.645 و سطح معناداری کمتر از 0.5 مشاهده شد. یعنی با بهبود این عوامل، موجب بالا رفتن رضایت گردشگران از اقامت در این شهر می شود. لذا توجه به بهبود این عوامل در جهت افزایش رضایت گردشگران و بازگشت مجدد آنها، ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1242 - شناسایی و تحلیل ابعاد و شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: مناطق 1، 3 و 5 شهر اصفهان)
  مهشاد گل آمیز لیلا سلطانی
  توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از نیروهای توسعه اقتصادی &ndash;اجتماعی بسیار مهم به شمار می‌آید که نمی‌توان انکار کرد که یک نیروی فوق العاده برای تغییر است و در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد فراوان محسوب می‌شود. روش تحقیق حاضر با توجه به ه چکیده کامل

  توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از نیروهای توسعه اقتصادی &ndash;اجتماعی بسیار مهم به شمار می‌آید که نمی‌توان انکار کرد که یک نیروی فوق العاده برای تغییر است و در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد فراوان محسوب می‌شود. روش تحقیق حاضر با توجه به هدف کاربردی و با توجه به روش کیفی می باشد. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون برای شناخت، تحلیل و گزارش الگوهای موجود استفاده شده است. بر اساس نظر متخصصین در زمینه شناسایی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری در شهر اصفهان، در کل 5 بعد و 112 شاخص شناسایی شد که به ترتیب برای بعد اقتصادی 35 شاخص، برای بعد فرهنگی- اجتماعی 29 شاخص، برای بعد زیست‌محیطی (اکولوژی) 22 شاخص، برای بعد زیرساختی (کالبدی) 16 شاخص و برای بعد مدیریتی (نهادی) 10 شاخص مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفت. به منظور اولویت‌بندی مناطق سه گانه شهر بر اساس ابعاد توسعه پایدار گردشگری شهری، نظر کارشناسان در خصوص اهمیت هر یک از 5 بعد تایید شده در مصاحبه، اخذ شد و بر اساس میانگین این نظرات، مقایسه زوجی بین 5 بعد در نرم‌افزار Expert Choice صورت پذیرفت و وزن هرکدام از معیارها محاسبه شد. سپس با انجام معادلات مربوط به مدل ویکور منطقه 3 شهر اصفهان با وزن یک رتبه اول، منطقه پنج شهر اصفهان با وزن 76/0 رتبه دوم و منطقه یک شهر اصفهان با وزن صفر رتبه سوم را به خوداختصاص داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1243 - تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر توزیع خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: نواحی شهرستان ماکو)
  علی خادم نژاد بختیار عزت پناه علی شمس الدینی
  روند رو به رشد سریع شهرها بخصوص کشورهای در حال توسعه نیازمند توجه بیش از پیش به برقراری و تحقق عدالت فضایی در سطح شهر هستند. چرا که تناقض فضایی خدمات شهری می‌تواند کل سیستم شهری را در سیر نزولی رونق و توسعه قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع خدمات شهری در سطح شهر م چکیده کامل

  روند رو به رشد سریع شهرها بخصوص کشورهای در حال توسعه نیازمند توجه بیش از پیش به برقراری و تحقق عدالت فضایی در سطح شهر هستند. چرا که تناقض فضایی خدمات شهری می‌تواند کل سیستم شهری را در سیر نزولی رونق و توسعه قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع خدمات شهری در سطح شهر ماکو، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، اقدام به بررسی 23 شاخص خدمات عمومی شهری در 5 ناحیه شهر نموده است. برای این منظور در ابتدا جهت تعیین وضعیت توسعه فیزیکی شهر از مدل هلدرن، برای بررسی چگونگی توزیع خدمات عمومی از مدل کوپراس و همچنین جهت تعیین ارزش هر یک از خدمات عمومی در سطح شهر از مدل ANP استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روند توسعه فیزیکی شهری دارای 60 درصد رشد اسپرالی بوده است. همچنین توزیع خدمات شهری در سطح نواحی بیانگر بیشترین مقدار خدمات با معیار مثبت برای ناحیه یک به میزان 033/0 درصد بوده است که حاکی از انطباق این ناحیه با بیشترین تراکم می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1244 - ارزیابی مطلوبیت پارک‌ها از منظر گردشگری شهری و گذران اوقات فراغت شهروندان با استفاده از مدل کوپراس (مطالعه موردی: منطقه2 شهری کلان‌شهر اهواز)*
  عباس معروف نژاد ابراهیم امیری
  امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. ب چکیده کامل

  امروزه پارک‌های شهری می‌توانند سهم عمده‌ای درایجاد گذران اوقات فراغت شهروندان و فضایی برای گردشگری آن‌ها در شهرها به وجود آورند. به‌طوری‌که در بسیاری از متون شهرسازی از پارک‌ها و فضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم شناخت کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت یاد می‌کنند. با توجه به اهمیت پارک‌ها و فضای سبز در زندگی شهری امروزی، هدف‌ از تحقیق حاضر، بررسی وضعیت پارک‌های شهری فعال محلات‌ منطقه2 کلان‌شهر اهواز از نظر شاخص‌های انتخابی(دسترسی، بهداشت، جذابیت، امنیت و امکانات‌رفاهی) بوده‌است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه است. جامعه‌آماری شهروندان ساکن منطقه2 و کارشناسان ذیربط می‌باشند. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی‌شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی کوپراس انجام شده است. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین و حداقلی پارک‌های منطقه دو (36/9متر مربع) نسبت به استاندارهای جهانی و ملی است. همچنین بر اساس نتایج آزمون Anova، با توجه به مقدار محاسبه شده F که از 05/0 بیشتر است میانگین رضایت مخاطبان از شاخص‌ها در پارک‌های مورد مطالعه تفاوت معناداری را نشان می‌دهد. نتایج حاصل از مدل کوپراس نیز از23 پارک در محدوده مورد مطالعه نشان می‌دهد: پارک‌جزیره، پارک42هکتاری و پارک‌دولت به ترتیب با ارزش نهایی؛ 0615/0 ،0569/0،0554/0، در رتبه اول تا سوم از حیث شاخص‌های مورد بررسی قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1245 - تبیین نقش و اثرات توسعۀ گردشگری بر ارتقا متغیرهای پایداری فرهنگی و شهری (نمونة مورد مطالعه: شهر رشت)
  الهام پورمهابادیان مریم افشاری
  امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می‌شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می‌کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوا چکیده کامل

  امروزه گردشگری، سومین صنعت اقتصادی در جهان شناخته می‌شود و از نظر بیشتر مردم، عبارت گردشگری بر سفرهای تفریحی دلالت می‌کند و از نظر سازمان گردشگری یعنی مسافرت با اهداف مختلف به استثنای سفر به منظور کار، مهاجرت و فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای. در عصر حاضر، گردشگری یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملت‌ها به شمار می‌رود و به منزلۀ ایجادکنندۀ فرصت‌های شغلی در بخش اقتصادی و ایجاد تعاملات اجتماعی ـ فرهنگی مطرح می‌شود. گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعۀ شهرها محسوب می‌شود، چرا که پتانسیل زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقۀ شمال کشور، از جمله رشت، به دلیل بهره‌مندی از شرایط اقلیمی، فرهنگی و تاریخی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. از آنجا که هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی‌تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات گردشگری شهری بر 4 متغیر توسعۀ پایدار شهری (پایداری اجتماعی، پایداری کالبدی، پایداری محیطی و پایداری اقتصادی) از منظر 263 نفر از ساکنان شهر رشت (بر اساس فرمول کوکران) و 11 نفر از اساتید و کارشناسان حوزة گردشگری در شهری رشت است. این پژوهش براساس شیوة انجام، از نوع روش توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج آزمون‌های آماری استفاده شده در تحقیق بیانگر این مهم‌اند که گردشگری شهری در شهر رشت توانسته است به شیوه‌ای مؤثر باعث پایداری هرچه بیشتر شهر رشت شود. گردشگری در شهر رشت توانسته است بیشترین تأثیر را بر توسعۀ پایدار اقتصادی و کمترین تأثیر را توسعۀ پایدار محیطی داشته باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1246 - بررسی نقش طرح‌های توسعه شهری در توسعه گردشگری شهر لمزان
  محمد آور مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی
  طرح‌های توسعة شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود به‌خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه‌ چکیده کامل

  طرح‌های توسعة شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود به‌خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه‌ی شهری بر توسعه گردشگری در شهر لمزان بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی بود. محدودة انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلگه در استان هرمزگان بود. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع توسعه گردشگری شد. معیارهای شناساسی شده عبارتند از: 1- موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2- مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3- مسائل و مشکلات فرآیند تهیة طرح بودند. معیارها در قالب پرسشنامة دلفی فازی در اختیار جامعة آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس نشان داد طرح‌های توسعه شهری بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد مدیریت شهری، فرایند تصویب طرح و فرایند تهیه طرح بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1247 - بررسی نقش مدل برندسازی شهری در گسترش گردشگری گیلان
  سمانه اخوان فومنی هما درودی فرشته لطفی زاده
  جهان گردشگری، دارای عملکرد چندمنظوره بوده که می‌توان از آن به عنوان یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی، کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت، ایجاد اشتغال، افزایش سطح روحیه و مواردی از این دست بهره برد. به این منظور، کشورها و شهرهای مختلف تلاش می‌نمایند تا با ایجاد و توسعه برند چکیده کامل

  جهان گردشگری، دارای عملکرد چندمنظوره بوده که می‌توان از آن به عنوان یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی، کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت، ایجاد اشتغال، افزایش سطح روحیه و مواردی از این دست بهره برد. به این منظور، کشورها و شهرهای مختلف تلاش می‌نمایند تا با ایجاد و توسعه برندشهری، در مسیر توسعه گردشگری و اقتصادی گام بردارند. پژوهش حاضر در همین راستا، به دنبال بررسی نقش و تأثیر مدل برند سازی شهری در جهت گسترش گردشگری در استان گیلان است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل اساتید و صاحبنظران رشته بازرگانی &ndash; گردشگری است که در این حوزه دست‌اندرکارند‌. در این تحقیق از روش مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌ها‌ استفاده گردید و سرانجام داده‌ها‌ با استفاده از رویکرد تئوری داده بنیاد طی سه مرحله کدگذاری باز، انتخابی و محوری و با نرم‌افزار MaxQDA مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. در پایان 682 واحد معنایی، 171 مفهوم، 38 مقوله شناسایی گردید که در قالب 6 عامل تعریف گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1248 - ارزیابی شاخص‌های برندآفرینی گردشگری سلامت کلان‌شهر مشهد
  ساناز سعیدی مفرد پردیس پاکان
  همان‌طورکه می دانیم هویت یک شهر برخاسته از هویت طبیعی، اقلیمی و محیطی، هویت اقتصادی، هویت انسانی اجتماعی و هویت کالبدی آن است و برند شهر نیز با توجه به ابعاد مختلف هویتی شهر تولید می‌شود. در این میان گردشگری موفق شهری می تواند ابزاری مؤثر در جهت معرفی و شناساندن شهرها و چکیده کامل

  همان‌طورکه می دانیم هویت یک شهر برخاسته از هویت طبیعی، اقلیمی و محیطی، هویت اقتصادی، هویت انسانی اجتماعی و هویت کالبدی آن است و برند شهر نیز با توجه به ابعاد مختلف هویتی شهر تولید می‌شود. در این میان گردشگری موفق شهری می تواند ابزاری مؤثر در جهت معرفی و شناساندن شهرها و نقل تاریخ و فرهنگ و هویت هر یک از سرزمین ها واقع شود و گردشگری سلامت نیز یکی از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان بوده و در ایران نیز یکی از بهترین وجوه توسعه اقتصادی به شمار می آید و فرصت ارتقاء برند شهرها را فراهم می آورد. در پژوهش حاضر کلان‌شهر مشهد به‌واسطه ی ظرفیت ویژه ای که در برندآفرینی و جذب گردشگر سلامت دارد، انتخاب شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت روش، توصیفی تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش بررسی اسناد کتابخانه ای، مصاحبه و مطالعات میدانی و برای تحلیل داده ها و نتایج پرسشنامه ها از روش تحلیل اهمیت عملکرد (IPA) استفاده شده است، در این مدل هر شاخص از دو بعد اهمیت و عملکرد سنجیده می شود، جامعه ی آماری 23 نفر از خبرگان بودند که به صورت هدفمندانه و قضاوتی انتخاب شدند، درباره ی هر گویه دو سؤال پرسیده شد، گویه چقدر مهم است (وضع مطلوب) و سطح عملکرد (وضع موجود) شاخص مورد نظر در کلان‌شهر مشهد چگونه است. یافته های پژوهش حاکی از آن است علی رغم اینکه درآمدهای حاصل از گردشگری سلامت تبدیل به یک منبع درآمد اصلی برای شهرها شده است، به دلیل اینکه هویت مستقل و یا برند شهری مشخصی در این خصوص وجود ندارد و یا حتی تحت عنوان چتر برند شهری نیز به عنوان برند گردشگری سلامت تعریف نشده و اقدامات و برنامه هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده ضمن اینکه منسجم و هماهنگ با یکدیگر نسیتند، تنها منجر به اتلاف هزینه ها و منابع مالی شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1249 - تحلیلی بر توسعه یافتگی مناطق یازده گانه شهر شیراز از نظر خدمات گردشگری
  محمدجعفر نامدار علی شکور احمدعلی خرم بخت
  با شروع انقلاب صنعتی و گسترش شهرنشینی انگیزه مسافرت و تفریح برای تأمین احتیاجات روحی انسان به امری ضروری مبدل گردید، این مهم در دهه‌های اخیر پدیده جهانی را به وجود آورد که اصطلاح صنعت گردشگری را بر آن نهاده‌اند. ورود گردشگر به یک مکان می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی، فر چکیده کامل

  با شروع انقلاب صنعتی و گسترش شهرنشینی انگیزه مسافرت و تفریح برای تأمین احتیاجات روحی انسان به امری ضروری مبدل گردید، این مهم در دهه‌های اخیر پدیده جهانی را به وجود آورد که اصطلاح صنعت گردشگری را بر آن نهاده‌اند. ورود گردشگر به یک مکان می‌تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مهمی در آن محیط برای جای گذارد و باعث توسعه و پیشرفت منطقه شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی توسعه یافتگی مناطق یازده‌گانه شهر شیراز از نظر خدمات گردشگری می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی می‌باشد. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و آمارنامه سال 1398 گردآوری شده است. جهت تحلیل، ابتدا داده‌ها استاندارد سازی شده و در نهایت با بهره‌گیری از روش اسکالوگرام مناطق یازده‌گانه شهر شیراز رتبه‌بندی شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر شاخص‌های مورد بررسی منطقه یک با امتیاز 79 در رتبه اول گردشگری و بسیار برخوردار قرار دارد. همچنین مناطق چهار و یازده علی رغم موقعیت جغرافیایی به دلیل جمعیت زیاد و عدم توجه مدیران مربوطه از نظر شاخص‌ها و عناصر تأمین کننده توسعه پایدار گردشگری با امتیاز‌های 46 و 49 درسطح تا حدودی برخوردار و رتبه‌های آخر شناخته شدند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از وجود شکاف بین مناطق یازده‌گانه شیراز از نظر توسعه گردشگری می‌باشد و در این بین هیچ کدام از مناطق در شرایط کم برخوردار قرار نگرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1250 - بررسی شرایط اقلیمی در راستای توسعه پایدار شهری بافت های مسکونی شهر خرم آباد
  مهدی کاکولوند عباس ملک حسینی
  هدف این پژوهش، بررسی میزان هماهنگی برنامه های شهرسازی شهر خرم آباد با شرایط اقلیمی در راستای توسعه پایدار شهری است . در بررسی اقلیمی شهر خرم‌آباد از آمار و داده‌های 20 ساله اخیر (1396-1376)، عناصر آب و هوایی این شهر ازجمله دما، بارندگی، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، جهت و س چکیده کامل

  هدف این پژوهش، بررسی میزان هماهنگی برنامه های شهرسازی شهر خرم آباد با شرایط اقلیمی در راستای توسعه پایدار شهری است . در بررسی اقلیمی شهر خرم‌آباد از آمار و داده‌های 20 ساله اخیر (1396-1376)، عناصر آب و هوایی این شهر ازجمله دما، بارندگی، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، جهت و سرعت وزش باد ایستگاه سینوپتیک این شهر، به‌صورت پارامترهای حداکثر، حداقل و میانگین استفاده‌ خواهد شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها، استانداردسازی و میانگین‌گیری پارامترهای ذکرشده با استفاده از نرم‌افزار Excel و نرم‌افزار Spss استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در شهر خرم‌آباد هماهنگ سازی اقلیمی در مقیاس منطقه ای برای کاهش مصرف بهینه انرژی در جهت رسیدن به توسعه پایدار انجام‌ نشده است. همچنین با توجه به شرایط فیزیوگرافی شهر خرم آباد، طراحی ساختمان‌ها در شهر خرم‌آباد بایستی با توجه به دامنه شمالی و جنوبی برای کاهش مصرف انرژی مدنظر قرار گیرد و نیز برنامه‌های عمرانی در شهر خرم آباد متناسب با شرایط اقلیمی، نیازمند بازنگری استفاده از مصالح بر اساس نوع کاربری ساختمان (مسکونی- صنعتی- اداری) است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1251 - بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهواز
  مجید گودرزی زهرا سلطانی معصومه شریف پور
  اهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمان‌های بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را به‌عنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز می‌کند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری سا چکیده کامل

  اهمیت نگرش به بُعد گردشگری کودک و خانواده به این جهت است که با آرمان‌های بنیادین و اصول اخلاقی که زیربنای رشد و توسعه سیستم گردشگری جمعی مدرن است و گردشگری را به‌عنوان یک فعالیت مصرف مثبت در جوامع مدرن متمایز می‌کند، ارتباط دارد. تحلیلگران گردشگری اجتماعی بر نابرابری ساختاری مختلف دسترسی به فرصت‌ها برای سفر تأکید کرده‌اند که به‌طور سنتی توسط تحقیقات گردشگری نادیده گرفته‌شده‌اند و مفهوم حقوق شهروندی برای گردشگری و برجسته کردن نقش آن در مقابله با طرد اجتماعی را موردتوجه قرار داده‌اند. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل موانع توسعه گردشگری کودک و خانواده در شهر اهواز تدوین شده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، کاربردی- نظری و روش تحقیق آن، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد مدیریتی، اجتماعی- فرهنگی، امنیتی، تکنولوژیکی و زیست‌محیطی به ترتیب دارای بیشترین سهم در نامطلوبیت فضای شهری اهواز در توسعه گردشگری کودک و خانواده است. همچنین در بررسی اهمیت عوامل، عامل اجتماعی- فرهنگی با ضریب (371/0) دارای بیشترین اهمیت و عامل زیست‌محیطی با ضریب (021/0-) دارای کمترین اهمیت در بین عوامل توسعه گردشگری کودک و خانواده در کلان‌شهر اهواز می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1252 - مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر شهری با رویکرد توسعه‌ی گردشگری (مورد پژوهی: ورودی‌های شهر اردبیل)
  محمدحسن یزدانی مهدی خاک زند ژیلا فرزانه سادات زارنجی شیوا ولایتی
  سیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب می‌شود. اما هم‌اکن چکیده کامل

  سیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب می‌شود. اما هم‌اکنون شاهد شهرهایی هستیم که اثری از یک فضای ورودی، با خصوصیات مطلوبی که بایـد داشـته باشد، دیده نمی‌شود. شهر اردبیل از جمله شهرهای تاریخی دارای هویت و سابقه شهری برجسته به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری می‌باشد. اما علیرغم ویژگی‌های ممتاز به لحاظ بار فرهنگی و تاریخی و موقعیت برجسته آن، ورودی‌های این شهر از مسئله‌دارترین فضاهای شهری می‌باشند که با نابه‌سامانی‌های متعدد و متنوعی دست به گریبان هستند. بنابراین ﻫﺪف این پژوهش مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر ورودی‌های شهر اردبیل و اولویت‌بندی آن‌ها جهت برنامه ریزی آتی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر کارشناسان و متخصصان حرفه برنامه‌ریزی شهری در شهر اردبیل بوده است. به منظور اولویت‌بندی و مطلوبیت‌سنجی ورودی‌های مورد مطالعه از 4 شاخص (کالبدی، عملکردی، زیبایی شناختی و بازنمایی هویت شهر) بهره برده شد. در این راستا ابتدا از مدل آنتروپی شانون جهت وزن‌دهی به شاخص‌ها استفاده شده و سپس در ادامه فرآیند کار ورودی‌های شهر اردبیل به لحاظ شاخص‌های مورد نظر با استفاده مدل PROMETHEE اولویت‌بندی گردیدند با کسب رتبه‌های ( 226/0، 011/0، 104/0-، 074/ 0-) رتبه‌های اول تا چهارم و ورودی تهران- اردبیل هم با کسب 059/0- در رتبه پنجم قرار دارند. لذا برنامه‌ریزی‌های ساماندهی محور متناسب با نقاط ضعف و قوت هر ورودی با رعایت اولویت مداخله ضروری می‌نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1253 - آسیب شناسی عملکرد دفاتر بازآفرینی در فضاهای گردشگری مطالعه موردی دفاتر تسهیلگری مناطق پیرامون حرم مطهر در شهر مشهد
  امین فعال جلالی آرزو فعال جلالی زینب اباصلتیان نائینی
  بناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تا چکیده کامل

  بناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تاریخی، مساجد و... به علت قرار گیری در میان بافت فرسوده از مشکلات چون دید و منظر، مقاومت، دسترسی، نارسایی های مربوط به بافت فرسوده در زمینه تأسیسات شهری، عدم استحکام ابنیه و ... رنج می برند و نیازمند بازآفرینی هستند که این اقدام علیرغم تاسیس دفاتر بازآفرینی در محدوه مورد مطالعه توفیق چندانی برای حفظ و نگهداری از این آثار تاریخی به جای آورده نشده است. هدف پژوهش آسیب شناسی عملیاتی دفاتر تسهیلگری در محدوده بافت مرکزی شهر مشهد با تاکید بر گردشگری است. محدوده پژوهش بافت پیرامونی حرم مطهر در شهر مشهد بوده و روش آن کمی و کیفی بر اساس مصاحبه های انجام شده می باشد و مخاطبان از بین مدیران دفاتر تسهیلگری و همچنین مدیران بازآفرینی به تعداد 28 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد دانش بازآفرینی کارشناسان و سایر دستگاه‌ها با ضریب اهمیت 184/0، نگاه بخشی مدیریت شهری به گردشگری ضریب 110/0، ضعف در منابع مالی بازآفرینی با ضریب 099/0، ضعف در تخصص کارشناسان بازآفرینی با ضریب 095/0، عدم تمایل به همکاری دستگاه‌ها با ضریب وزنی 086/0 و ضعف در نظام ارزیابی سازمان بازآفرینی به ترتیب اولویت به عنوان مهمترین عوامل آسیب‌شناسی عملکرد دفاتر توسعه محله در مناطق پیرامونی حرم شناخته شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1254 - اثر تجربیات منفی از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا بر میل به اجتناب و میل به تلافی در صنعت گردشگری (مورد مطالعه شهر تهران)
  یزدان شیرمحمدی داود کارگرزداه
  امروزه استفاده از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا در طول همه‌گیری افزایش یافته و شکایات و بررسی‌های منفی نیز افزایش یافته است که به‌صورت آنلاین برای دیدن همه در دسترس است. لذا، مساله اصلی مطالعه حاضر اثر محرک‌های تجربیات منفی از برند بر میل به اجتناب و میل به تلافی از طریق چکیده کامل

  امروزه استفاده از پلتفرم‌های تحویل آنلاین غذا در طول همه‌گیری افزایش یافته و شکایات و بررسی‌های منفی نیز افزایش یافته است که به‌صورت آنلاین برای دیدن همه در دسترس است. لذا، مساله اصلی مطالعه حاضر اثر محرک‌های تجربیات منفی از برند بر میل به اجتناب و میل به تلافی از طریق خیانت و نفرت از برند با در نظرگیری متغیر تعدیل گر عشق به برند در پلتفرم‌های توزیع غذا در صنعت گردشگری شهر تهران است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی-همبستگی می‌باشد. جامعه آماری تمامی مدیران، کارشناسان و کارکنان پلتفرم‌های توزیع غذا در صنعت گردشگری شهر تهران می‌باشد. با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی حجم نمونه 170 نفر بدست آمد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ استاندارد بود که روایی‌صوری آن بااستفاده از نظر اساتید مدیریت و روایی‌سازه بااستفاده از تحلیل عاملی و پایایی متغیرها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تائید قرارگرفت. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای SPSS22 و SmartPLS4 انجام شد. نشان داده شد که تجارب منفی تاثیر مثبت و معناداری بر خیانت به برند و نفرت از برند دارد. تاثیر مثبت و معنی‌دار خیانت به برند و نفرت از برند بر نتیجه متقابله نیز مورد تایید قرار گرفت. در نهایت، نشان داده شد تجارب منفی با تعدیلگری عشق به برند نیز بر خیانت به برند و نفرت از برند تاثیر منفی و معنی داری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1255 - ارزیابی و تحلیل مولفه های تاثیرگذار در فضاهای بی دفاع شهری (مطالعه موردی منطقه یک شهر تبریز)
  لاچین پهلوان سعیده فیضی نگار پهلوان
  فضای شهری بستر زندگی و فعالیـت شـهروندان به شمار می‌رود و با عطف بـه خصوصیات افـراد و گروه‌های سنی، اجتماعی و جنسی، می‌بایست قادر باشد محیط امن، سالم، پایدار و جذابی مهیا سازد و به شیوه مناسبی به نیازهای گوناگون تمام اقشار اجتماعی پاسخ دهد. در پژوهش حاضر به تحلیل مولفه چکیده کامل

  فضای شهری بستر زندگی و فعالیـت شـهروندان به شمار می‌رود و با عطف بـه خصوصیات افـراد و گروه‌های سنی، اجتماعی و جنسی، می‌بایست قادر باشد محیط امن، سالم، پایدار و جذابی مهیا سازد و به شیوه مناسبی به نیازهای گوناگون تمام اقشار اجتماعی پاسخ دهد. در پژوهش حاضر به تحلیل مولفه های تاثیرگذار در فضاهای بی‌دفاع در سطح محلات منطقه یک شهرداری تبریز پرداخته شد. روش تحقیق: ابتدا با استفاده از آزمون تی تک نمونه‌ای مولفه‌ها، ابعاد و زمینه‌های موثر در فضاهای بی‌دفاع تحلیل شدند. 12 مولفه مورد بررسی در 3 گروه دسته‌بندی شد و تاثیر این مولفه‌ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. همچنین با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه، 13 محله منطقه یک شهر تبریز با یکدیگر مقایسه شدند..همچنین رتبه‌بندی محلات منطقه یک شهر تبریز با استفاده از مدل ویکور انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که در میان 3 معیار مورد بررسی (کالبدی، محیطی و اقتصادی- اجتماعی) نقش مولفه‌های مربوط به معیار اقتصادی- اجتماعی کمرنگ‌تر می‌باشد و در میان این مولفه‌ها تنها عدم حس تعلق به مکان نقش بارزی بر فضاهای بی‌دفاع دارد. نتایج نشان داد که بعضی محلات از نظر فضاهای بی‌دفاع از نوع فضای گم، کنج‌ها، نبود روشنایی، سطوح L شکل و U شکل کوچه و خیابان و زیرگذرها و پل‌ها اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند.. شرایط نامطلوب محلات بی دفاع از نظر مولفه‌های کالبدی- محیطی مهم‌ترین تاثیر را در شکل‌گیری فضاهای بی‌دفاع در این محلات داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1256 - تعیین مؤلفه‌های اصلی پایداری سیستم‌های حمل و نقل شهری در دسترسی به کاربری گردشگری دریاچه خلیج فارس(چیتگر) تهران
  ربابه رجبی امیرآباد
  گسترش فزاینده محیط‌های شهری و به تبع آن نیازهای فراغتی ساکنان شهرها و نیز بازدیدکنندگان و گردشگران مراجعه کننده به فضاهای شهری، توجه ویژه‌ای را در برنامه‌ریزی و دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری و زیرساختهای مرتبط آن می‌طلبد. از این‌رو شایسته است که بر کارکردها و تأث چکیده کامل

  گسترش فزاینده محیط‌های شهری و به تبع آن نیازهای فراغتی ساکنان شهرها و نیز بازدیدکنندگان و گردشگران مراجعه کننده به فضاهای شهری، توجه ویژه‌ای را در برنامه‌ریزی و دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری و زیرساختهای مرتبط آن می‌طلبد. از این‌رو شایسته است که بر کارکردها و تأثیرات این حوزه توجه شایان مبذول نموده و برنامه‌ریزی‌های لازم درخصوص ساماندهی متناسب فضاها و زیرساختهای شهری صورت پذیرد. از جمله زیرساختهای اساسی در حوزه گردشگری شهری، حمل و نقل شهری و چگونگی ارتباط این دو عملکرد بایکدیگر می‌باشد. براین اساس، مقاله حاضر با انتخاب یک کاربری گردشگری شاخص در کلانشهر تهران(دریاچه شهدای خلیج فارس)، سعی در شناسایی عوامل مؤثر در پایداری سیستم‌های حمل و نقل شهری در دسترسی به این سایت گردشگری نموده است. راهبرد پژوهش، کاربردی و شیوه انجام آن توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و نیز پرسشنامه استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با کمک از روش آلفای کرونباخ و آزمونهای کایزر-مایر-اولکین (KMO) و بارتلت در نرم افزار SPSS22 بهره گرفته شده است. در این روش وضعیت پایداری سیستم‌های حمل و نقل موجود با استفاده از چهار مؤلفه اصلی و 24 شاخص منتخب مورد بررسی قرار گرفت و در نتیجه مشاهده گردید که پایداری سیستم‌های حمل و نقل در دسترسی به کاربری گردشگری دریاچه شهدای خلیج فارس به عواملی همچون؛ دسترسی عمومی، هزینه‌های (خسارات) زیست محیطی، هزینه‌های حمل و نقلی و همچنین عامل ترافیکی، ارتباط بسیار نزدیک دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1257 - بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM
  ایمان چقاجردی زیبا فتوحی مهدیه سلطانی نژاد
  امروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینه‌های اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت چکیده کامل

  امروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیت‌های اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینه‌های اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت در جوامع و جلوگیری از مهاجرت‌های بی‌رویه، حفظ تعادل اکولوژیکی منابع طبیعی و حفظ ویژگی‌های فرهنگی شهرها می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه گردشگری شهری است. هدف از این پژوهش بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM می‌باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد و جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی‌های ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایه‌های خارجی خصوصاً در جهت رونق و احیای مجدد آثار و ابنیه تاریخی، بهره‌گیری از تبلیغات در سطحی گسترده، استفاده از نیروهای بومی محله و تشویق سرمایه‌‌گذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری اصفهان به ترتیب در رتبه‌های اول تا چهارم قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1258 - Desirability study of green space in Yazd city using multi-criteria decision making model
  Mohammadreza Zareh Zardeini Mohammad Hassanzadeh Nafooti
  10.30495/jonass.2022.1956757.1038
  Background and objective: One of the most important tasks of urban managers is to determine suitable places for the construction of urban service uses, among which green spaces and parks have a special role due to their impact on the health and well-being of citizens an چکیده کامل

  Background and objective: One of the most important tasks of urban managers is to determine suitable places for the construction of urban service uses, among which green spaces and parks have a special role due to their impact on the health and well-being of citizens and their correct locating guarantees their optimal efficiency. The purpose of this study was to analyze the green space and parks of Yazd city and determine a suitable place for their construction.Materials and methods: First, the spatial distribution of existing parks and green spaces were examined, and the initial results indicated that the parks were not properly distributed. Then, to identify suitable areas for the construction of parks based on the opinions of experts and similar research, effective criteria and sub-criteria were determined and their importance to each other was obtained from experts through a questionnaire and their relative value was calculated using the AHP method. Then the map of criteria and sub-criteria was collected and GIS-processed and their relative importance were assigned to the relevant raster layers using GIS overlap capability and fuzzy logic, the layers were combined and constraint areas for park construction were removed from the study with the help of Boolean logic.Results and conclusion:The map of the final area capability was prepared in five categories for the construction of a park and green space in which the value of the pixels indicated their suitability. Finally, Aharestan and Mahmoudabad areas were introduced as a priority for the construction of parks and urban green spaces due to population density, access network, inaccessibility to existing parks, and avoidance of incompatible uses. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1259 - Spatial Land Use Planning Based on Analytical Hierarchy Process (AHP) and GIS in Shandiz Urban Region, Northeast of Iran
  Mehrnoush Afshari Ali Bagherzadeh Ehsan Afshar
  10.30495/jonass.2023.1975271.1063
  Background and objective:Inappropriate land use due to changing requirements and pressures leads to the destruction of land resources and increases poverty and other social problems.Materials and methods: The present study evaluated the land suitability for the spatial چکیده کامل

  Background and objective:Inappropriate land use due to changing requirements and pressures leads to the destruction of land resources and increases poverty and other social problems.Materials and methods: The present study evaluated the land suitability for the spatial development of the Shandiz urban region, northeast of Iran based on the analytical hierarchy process (AHP) and geographical information system (GIS).Results and conclusion: On this basis, the land suitability of the study area for spatial development was estimated and revealed that 12 land uses (22.5% of the region) have high and moderate suitability for spatial development. Our results indicated that the regions with higher suitability for the spatial development of the Shandiz urban region are located in the middle and east parts of the study area. In contrast, the north, south, and west parts of the region have low suitability for spatial development. Our study presents a map of land suitability for the spatial development of the region, which will aid in appropriate planning, quick and safe mitigation measures, and future development strategies based on identifying the environmental factors affecting land suitability in the region. We developed a systematic regional planning approach to identify geographic priorities for on-ground natural resource management actions that most cost-effectively meet multiple natural resource management objectives. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1260 - ساختار نظام شهرسازی در سنجه آسیب اجتماعی شناسی(زمیولوژی)
  جواد اعظم صادقی عباس شیخ الاسلامی حمیدرضا میرزاجانی
  نظریه¬ی آسیب اجتماعی¬شناسی (زمیولوژی) با نگرشی فراتر از گفتمان «بزه» و «بزهکار»، آسیب¬های مهم جسمانی، روانی و اقتصادی ناشی از ساختارها را مطالعه می¬کند و راهکارهای اصلاح و تغییر نظام کیفری و نیز راهکارهای پیشگیرانه مبتنی بر اصلاح ساختار را ارائه می¬دهد. علیرغم اسکان اکث چکیده کامل

  نظریه¬ی آسیب اجتماعی¬شناسی (زمیولوژی) با نگرشی فراتر از گفتمان «بزه» و «بزهکار»، آسیب¬های مهم جسمانی، روانی و اقتصادی ناشی از ساختارها را مطالعه می¬کند و راهکارهای اصلاح و تغییر نظام کیفری و نیز راهکارهای پیشگیرانه مبتنی بر اصلاح ساختار را ارائه می¬دهد. علیرغم اسکان اکثریت جمعیت کشور در شهرها و نیز آثار ناشی از آسیب¬های حوزه شهرسازی، تحقیقی مشاهده نمی¬گردد که ساختار نظام شهرسازی، شامل نظام برنامه¬ریزی و مدیریت شهری را از منظر آسیب اجتماعی¬شناسی مورد مطالعه قرار داده باشد. در این نوشتار، ساختار حوزه شهرسازی بررسی ‌شده است؛ ساختار مبتنی بر تعارض منافع سازمانی که نظام شهرسازی را در دو راهی «مقابله با تخلف» و یا «کسب درآمد» از محل مذکور قرار داده است؛ ساختار منتهی به تصویب طرح¬های توسعه شهری که منشأ بسیاری از تخلفات منتهی به آسیب در حوزه شهرسازی شده است. رویکرد واکنش¬مدار قانونگذار و دستگاه¬های ذیربط در مقابله با تخلفات و جرائم حوزه¬ی شهرسازی و نیز فقدان¬ساز و کارهای پیشگیرانه در خصوص ساختمان¬های در حال احداث و در حال بهره ¬برداری، ازجمله مهمترین علل ساختاری در نظام شهرسازی است که به ایجاد و افزایش عوامل آسیب¬زا همچون: حاشیه¬¬نشینی، احداث و بقای ساختمان¬های نا¬ایمن و غیراستاندارد، آلودگی¬ هوای شهرها و نیز افزایش آسیب¬ها و تلفات ناشی از زلزله، سیل¬، آتش‌سوزی و غیره در شهرها منتهی شده است. کاهش آسیب¬های ناشی از حوزه شهرسازی، مستلزم اصلاح ساختار حوزه مذکور است که در این نوشتار، برخی از مهمترین راهکارهای اصلاحی تبیین و پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1261 - چالش‌های سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم مخل نظام اقتصادی کشور ( با رویکردی انتقادی به شماری از آراء محاکم کیفری )
  سید علی حسین الحسینی سعید حکیمی ها سید علی جبار گلباغی ماسوله
  10.30495/jcld.2022.697147
  جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور ایران، به جهت فراوانی وقوع آن در دهه های اخیر، مورد توجه جامعه ی حقوق کیفری ایران و موضوع پژوهش های عرصه علوم جنایی قرار دارد که در این راستا، نوشتار پیش رو، با شناسایی کاستی ها و خلاءهای موجود در سیاست جنایی قضایی جمهوری اسلامی ایران چکیده کامل

  جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور ایران، به جهت فراوانی وقوع آن در دهه های اخیر، مورد توجه جامعه ی حقوق کیفری ایران و موضوع پژوهش های عرصه علوم جنایی قرار دارد که در این راستا، نوشتار پیش رو، با شناسایی کاستی ها و خلاءهای موجود در سیاست جنایی قضایی جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با اخلال در نظام اقتصادی کشور می کوشد نابسامانی های پدید آمده را از اجراء این سیاست، در رویه ی قضائی، نمایان سازد. یافته‌های به دست آمده از بررسی سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم موجب اخلال در نظام اقتصادی کشور، نشان می‌دهد که سیاست جنایی ایران برابر این دسته از جرایم، متفاوت از سایر جرائم و به روشی سرکوبگرایانه است و مهمترین چالش‌های سیاست جنایی قضایی ایران در رویارویی با جرایم موجب اخلال در نظام اقتصادی کشور، تعدد مراجع رسیدگی کننده، تفاسیر و برداشت های دوگانه ی دادگاه های رسیدگی کننده از عبارات و واژه های مذکور در قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب سال 1369 شمسی و همچنین نبود دادسرا و دادگاه های تخصصی در سطح استان‌های کشور، جهت انجام تحقیقات و رسیدگی تخصصی به این گونه جرائم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1262 - عملکرد بتن متخلخل حاوی افزودنی جهت کاهش سیلاب شهری
  احسان تیموری سید فرهاد موسوی حجت کرمی سعید فرزین
  از جمله موارد دخالت بشر در محیط زیست، تغییرات قابل توجه در نفوذ ناپذیر نمودن بخش هایی از سطح زمین و به تبع آن تغییر در چرخه آب می باشد. بتن متخلخل نوع خاصی از بتن با تخلخل بالاست که با محیط زیست سازگار بوده و می توان از آن به عنوان یکی از روش های نفوذپذیر نمودن سطح زمین چکیده کامل

  از جمله موارد دخالت بشر در محیط زیست، تغییرات قابل توجه در نفوذ ناپذیر نمودن بخش هایی از سطح زمین و به تبع آن تغییر در چرخه آب می باشد. بتن متخلخل نوع خاصی از بتن با تخلخل بالاست که با محیط زیست سازگار بوده و می توان از آن به عنوان یکی از روش های نفوذپذیر نمودن سطح زمین و کاهش حجم رواناب شهری استفاده نمود. در پژوهش آزمایشگاهی حاضر، به منظور بهبود عملکرد این نوع بتن، اثر اضافه کردن سبک دانه های پوکه معدنی و پرلیت (با اندازه 6/0 تا 2/1 میلی متر) و همچنین افزودن 10 % وزنی ریزدانه به نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، پارامترهای تأثیرگذار برای استفاده از بتن متخلخل در سیستم رواناب شهری نظیر مقاومت فشاری، ضریب نفوذپذیری و درصد تخلخل برای نمونه ها اندازه گیری شد. تحلیل نتایج آزمایشگاهی با استفاده از نرم افزار SAS 9.4 در سطح اطمینان 95 % برای تمامی نمونه ها انجام گردید. نتایج نشان داد که با افزودن ریزدانه به بتن متخلخل، مقاومت فشاری افزایش و ضریب نفوذپذیری و درصد تخلخل کاهش می یابد. افزودن سبک دانه پوکه معدنی نیز باعث افزایش مقاومت بتن متخلخل و کاهش ضریب نفوذپذیری و درصد تخلخل گردید. اما سبک دانه پرلیت، به دلیل وزن مخصوص کم، علاوه بر کاهش ضریب نفوذپذیری و در صد تخلخل، منجر به کاهش مقاومت فشاری در نمونه های بتن متخلخل نیز شد. به طور کلی، سبک دانه پوکه معدنی به دلیل داشتن وزن مخصوص بیشتر نسبت به پرلیت و همچنین داشتن فضای خالی بیشتر در ساختمان داخلی خود دارای عملکرد بهتری بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1263 - مروری بر خسارت‌های اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنه‌های گسلی
  پری نساء مصحفی زهره خواجه سعید
  10.30495/civil.2023.701031
  زمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که چکیده کامل

  زمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که سازه های واقع در حریم گسله ی زمین لرزه ای، بیشترین خسارت را در زمان وقوع زمین لرزه داشته اند. شتاب ماکزیمم حرکت زمین قابل محاسبه است و با تمهیدات مهندسی می توان خسارات آن را کنترل نمود، اما مهار جابجایی های بزرگ و جلوگیری از انتقال آن به سازه در زون گسل زمین لرزه ای کاری دشوار است. در ویرایش چهارم آیین نامه 2800 بر اساس کار کمیته پهنه بندی این آیین نامه، بیش از 300 گسله اصلی و بزرگ برای سرزمین ایران به نقشه در آمده و علاوه بر آن گسله های نهان دیگری نیز وجود دارد که شناسایی و جانمایی دقیق آنها نیازمند انجام مطالعات دقیقتر است. نکته مهم در لرزه خیزی گستره ایران زمین علاوه بر عمق نسبتا کم زلزله های رخ داده، انطباق کانون های رخداد زلزله ها با موقعیت قرارگیری مراکز جمعیتی است. روش ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از زلزله، ابزار مهمی برای مقابله با زلزله و همچنین برآورد بیمه ساختمان ها می باشد. تحقیق حاضر یک مطالعه مروری است که در آن به ارزیابی پژوهش هایی که از سال 1998 تا 2023 در ارتباط با خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنه های گسلی صورت گرفته، پرداخته شده است. از بین روش های کمی و کیفی متعدد، پنج متد کارآمد جهت تخمین و ارزیابی خسارات اقتصادی زلزله ها در راستای پیش بینی بحران و مدیریت به موقع بحران در هنگام رخداد زلزله در ساخت و ساز های واقع بر زون های گسلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با عنایت به اینکه مشخصات هندسی گسل ها و حریم مهندسی گسلش در هر زون گسلی، مختص آن پهنه است لذا جهت پیش بینی و برآورد دقیق خسارات اقتصادی، اجرای ترکیبی از متدهای مطرح شده پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1264 - The Factors Affecting Human Resources Productivity in Urban Construction Projects A Comparison of Relative Importance Index and Fuzzy Logic Methods
  Mobin Yarahmadi Mohammad Mirhoseini Mehdi Komasi Mohammad Ehsanifar
  10.30495/fomj.2023.1992756.1106
  Human resource productivity is one of the main concerns in organizations. In total,100 factors According to on three main sources: 1- Opinions of experts and academic professors, 2- Using project technical documents, 3- Previous similar research studies and related scie چکیده کامل

  Human resource productivity is one of the main concerns in organizations. In total,100 factors According to on three main sources: 1- Opinions of experts and academic professors, 2- Using project technical documents, 3- Previous similar research studies and related scientific sources, were identified and categorized into four groups: plan human resource management, acquire project team, develop project team, and manage project team. Questionnaires were distributed among 103 members of the target population who were active construction contractors in Iran. The questionnaires were analyzed using two methods: Relative Importance Index (RII) and the Fuzzy Logic (FL). Ten factors that had the highest impact, based on the two methods, on HRP efficiency in the projects were identified and compared. The results of fuzzy logic and RII method showed that both methods were highly similar in terms of outcomes. In addition, the results indicated that &ldquo;lack of proper communication between the technical office and workshop&rdquo; was the most important factor based on the two techniques mentioned. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1265 - بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان
  سهیلا جهانگیری حیدری محمد تقی ایمان
  هدف این مطالعه بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری است. در این پژوهش از نظریات پیر بوردیو و رابرت پاتنام به عنوان چارچوب نظری برای تبیین ابعاد سرمایه اجتماعی استفاده شده است و همچنین کیفیت زن چکیده کامل

  هدف این مطالعه بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری است. در این پژوهش از نظریات پیر بوردیو و رابرت پاتنام به عنوان چارچوب نظری برای تبیین ابعاد سرمایه اجتماعی استفاده شده است و همچنین کیفیت زندگی را طبق تعریف شالوک در بعد ارزیابی شخصی در نظر گرفته‌ایم. روش پژوهش پیمایش و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد 65-18 سال در 7 محله منطقه 14 شهر اصفهان است که بر اساس فرمول کوکران حجم کل نمونه 400 نفر محاسبه شده است. روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت پرسشنامه بوده است. در مجموع متغیرهای مستقل پژوهش توانستند 57/0 از تغییرات متغیر وابسته کیفیت زندگی را تبیین کنند و از طریق آزمون تحلیل مسیر مشخص شد که متغیر سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را به صورت مستقیم بر کیفیت زندگی داشته است. در مرتبه بعدی، متغیر طبقه اقتصادی بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1266 - شناسایی تجربه زیسته، دیدگاه‌ها، دلایل و انگیزه های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری
  مریم ملکی مهرداد نوابخش میثم موسائی علی بقایی سرابی
  این پژوهش، با هدف شناسایی تجربه زیسته، دلایل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی - کمی با بهره‌گیری از رهیافت توصیفی &ndash; تحلیلی است. در ساحت کمی ن چکیده کامل

  این پژوهش، با هدف شناسایی تجربه زیسته، دلایل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی - کمی با بهره‌گیری از رهیافت توصیفی &ndash; تحلیلی است. در ساحت کمی نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای استفاده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 368 نفر تعیین و در ساحت کیفی جهت فهم تجربه زیسته ساکنین بافت از گراندد تئوری که دارای ویژگی‌های منحصر به فرد بوده و زمینه‌ساز شکل‌گیری نگاه متفاوت در جامعه‌شناسی شهری است که در تحقیقات داخلی مغفول مانده است. یافته‌&lrm;های پژوهش گویای آن است که عوامل موثر بر مشارکت مردمی از قبیل اعتمادسازی، تمایل به مشارکت و امکانات در ساماندهی محلات فرسوده تهران نقش موثری داشته، در ساحت کمی، از مجموع 368 پاسخ‌دهنده بیشترین سهم مشارکتی در گروه سنی 30 تا 50 سال (76 درصد) و اکثریت جنسیتی مردان (89 درصد) بود. نظریات جامعه‌شناسی بالاتر بودن سطح مشارکت مردان را برخواسته از ساختارهای فرهنگی سنتی ساکنین مبنی بر نادیده گرفتن نقش زنان است. میانگین میزان مشارکت، آگاهی و اطلاع‌&lrm;رسانی و توانمندسازی به ترتیب 2.10 و 2.27 و 2.35 است که از حد وسط طیف لیکرت (3) کمتر است که این میزان از عدم کارآمدی و هدفگذاری برنامه‌های توسعه پنجم و ششم است. در ساحت کیفی، میزان مشارکت ساکنین قدیمی به دلیل بیشتر بودن تجربه زیسته‌ از سکونت و داشتن حس تعلق بیشتر به واسطه مالکیت بر املاک تجاری و مسکونی انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1267 - وضعیت توسعه اجتماعی دربرنامه های توسعه ایران با تاکید برشاخص‌های اجتماعی توسعه پایدار شهری
  ساجده واعظ زاده علی ایاسه
  توسعه پایدار شهری متأثر از عوامل متعددی است که یکی از آن‌ها سیاست‌های کلان بالادستی ازجمله برنامه‌های توسعه 5 ساله کشور است. با توجه به انتقاداتی که به این برنامه‌ها وارد است در این مقاله این هدف دنبال می‌شود که اساساً چه مبانی نظری در پشت برنامه‌های توسعه در ایران وجود چکیده کامل

  توسعه پایدار شهری متأثر از عوامل متعددی است که یکی از آن‌ها سیاست‌های کلان بالادستی ازجمله برنامه‌های توسعه 5 ساله کشور است. با توجه به انتقاداتی که به این برنامه‌ها وارد است در این مقاله این هدف دنبال می‌شود که اساساً چه مبانی نظری در پشت برنامه‌های توسعه در ایران وجود دارد که مانع از تحقق اهداف آن می‌گردد. برای دست‌یافتن به پاسخ این پرسش، در مقاله حاضر نظریه دولت در باب توسعه اجتماعی و پیامدهای آن برای توسعه شهری پایدار بررسی‌شده است. روش انجام پژوهش تحلیل محتواست و داده‌های موردنیاز به شیوه اسنادی جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش را برنامه‌های چهارم تا ششم توسعه تشکیل می‌دهند و موادی از برنامه‌های مذکور به‌صورت تمام شماری به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده‌اند که حاوی اشاراتی به توسعه اجتماعی بوده‌اند. نتایج بررسی نشان می‌دهند که توسعه اجتماعی در اندیشه دولتمردان کشور محدود به تأمین برخی از نیازهای اولیه است. همچنین مواد مندرج در این برنامه‌ها بسیاری از مؤلفه‌های اصلی توسعه پایدار شهری مانند مشارکت اجتماعی، تنوع فرهنگی و اقلیت‌ها و گروه‌های خاص را در بر‌نمی‌گیرند. مزید بر این موارد، کیفی بودن اکثر شاخص‌های توسعه اجتماعی امکان عملیاتی شدن اهداف و سپس ارزیابی عملکرد دولت را در خصوص میزان تحقق اهداف بیان‌شده سلب نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1268 - تبیین نقش خود اجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: منطقه 2 شهر تهران)
  محمدرضا بزرگی فرهاد امام جمعه ایرج ساعی ارسی
  تبیین نقش خوداجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: منطقه 2 شهر تهران) محمد رضا بزرگی فرهاد امام جمعه * ایرج ساعی ارسی چکیده یکی از ملزومات اجتناب‌ناپذیر در جهت توسعه پایدار شهری، بها دادن به خود اجتماعی شهروندان است. خود اجتماعی، میزان اع چکیده کامل

  تبیین نقش خوداجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: منطقه 2 شهر تهران) محمد رضا بزرگی فرهاد امام جمعه * ایرج ساعی ارسی چکیده یکی از ملزومات اجتناب‌ناپذیر در جهت توسعه پایدار شهری، بها دادن به خود اجتماعی شهروندان است. خود اجتماعی، میزان اعتماد به برنامه‌ها و ساختارهای دولتی و نهادهای تصمیم‌گیر حوزه شهری را مشخص کرده و احساس تعلق شهروندان را افزایش می‌دهد که این امر در نهایت به ایجاد توسعه پایدار شهری در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی، کمک شایانی خواهد نمود. از همین رو هدف اصلی مقاله، بررسی و تبیین نقش خود اجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این تحقیق، ساکنین منطقه 2 شهر تهران، و تعداد نمونه مورد مطالعه 600 نفر از شهروندان 18 سال و بالاتر این منطقه بوده است. یافته‌های بدست آمده نشان داد خوداجتماعی با توسعه پایدار شهری رابطه معناداری داشته است. همچنین دو بعد خوداجتماعی یعنی شایستگی اجتماعی و مسئولیت اجتماعی نیز تاثیر معناداری بر توسعه پایدار شهری داشته‌اند. کلید واژه: خوداجتماعی، توسعه پایدار شهری، شایستگی اجتماعی، مسئولیت اجتماعی، منطقه 2 تهران. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1269 - تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه‌ی شهری قزوین
  مریم مافی مصطفی ازکیا غلامرضا لطیفی
  نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه چکیده کامل

  نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی‌نفعان، در ابعاد، قوت‌ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت‌ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت‌های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه‌ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه‌گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت‌ها: تنوع چشم‌اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت‌ها: پتانسیل‌های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع‌رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه‌گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1270 - ارتقاء سواد آبی مبتنی بر عملکرد رسانه در شهر اصفهان
  پرستو ایران پور فائزه تقی پور سید بهنام سروری نژاد
  افزایش شهرنشینی و مهاجرت خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در پی آن است تا از ظرفیت رسانه ها به طور عام و گونه های جدید روزنامه نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. ب چکیده کامل

  افزایش شهرنشینی و مهاجرت خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در پی آن است تا از ظرفیت رسانه ها به طور عام و گونه های جدید روزنامه نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. بر همین اساس، پژوهش حاضر در پارادایم تفسیری مبتنی بر روش شناسی کیفی و با استفاده از روش نظریۀ داده بنیاد رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین، ازطریق نمونه گیری نظری با کارشناسان حوزه های آب، رسانه، علوم اجتماعی وارتباطات 34 مصاحبه عمیق انجام شد. پدیده هسته ای این پژوهش، ارتقای سواد آبی در نظر گرفته شد. با تحلیل داده ها، شرایط علّی(31 مفهوم)، عوامل زمینه ای(شرایط فرهنگی، شرایط سیاسی و اجتماعی، شرایط جغرافیایی، شرایط اقتصادی)، عوامل مداخله گر(نقش روزنامه نگاران حرفه ای، استقلال روزنامه نگاران، سیاسی شدن مطبوعات، آینده مبهم روزنامه نگاری ایران) و استراتژی ها (تعامل با رسانه ها، تعامل صنعت، نهادهای آموزشی، دانشگاه و رسانه، آسیب شناسی مطبوعات، ارتقاء سرمایه اجتماعی، جامعه شناسی مخاطب، اعتماد آفرینی، دموکراسی دروازه بانی، همگرایی فنآورانه و روزنامه نگاری، محتوای همجوار، تأسیس انجمن روزنامه نگاران آب، تعامل چابک رسانه ای و ایجاد رشته روزنامه نگاری آب در مدارس، نهادهای آموزشی و دانشگاهها) طی سه مرحله کدگذاری به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1271 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر توسعه شهر تبریز با رویکرد کیفی
  عاطفه محمدی محمد عباس زاده محمدباقر علیزاده اقدم فاطمه گلابی
  با توجه به نقش به‌سزای توسعه شهری در عصر حاضر دست‌یابی به آن جزو اهداف تمام کشورها است. این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که شهر تبریز راه طولانی برای دست‌یابی به توسعه در پیش دارد. هدف مقاله حاضر شناسایی مفاهیم اجتماعی مرتبط با توسعه در شهر تبریز می‌باشد. روش مورد استفاده ا چکیده کامل

  با توجه به نقش به‌سزای توسعه شهری در عصر حاضر دست‌یابی به آن جزو اهداف تمام کشورها است. این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که شهر تبریز راه طولانی برای دست‌یابی به توسعه در پیش دارد. هدف مقاله حاضر شناسایی مفاهیم اجتماعی مرتبط با توسعه در شهر تبریز می‌باشد. روش مورد استفاده این پژوهش، کیفی و استراتژی داده‌بنیاد می‌باشد. داده‌ها با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته جمع‌آوری شد. جامعه‌ آماری پژوهش متخصصین شهر تبریز می‌باشند که دارای سمت اجرایی، تجربه یا سواد در حیطه توسعه شهر تبریز می‌باشند. نمونه این پژوهش شامل45 نفر از متخصصین توسعه و مسئولین شهری دارای سمت اجرایی (مدیران عالی رتبه شهرداری و استانداری، فرمانداری، اعضای شورای شهر، اساتید دانشگاه، موسسان و فعالان سازمان-های مردم نهاد (سمن‌ها) و مسئولین ذیربط) می‌باشد. روش‌ نمونه‌گیری بر اساس روش مورد استفاده و هدف پژوهش، هدف‌مند بود. یافته‌های پژوهش نشان داد؛ 5 مفهوم اجتماعی که تاثیر زیادی بر توسعه شهر تبریز دارند عبارتند از؛اختلال در مجاری جامعه‌پذیری، فرسایش اعتماد اجتماعی، ضعف همگرایی اجتماعی و سیاسی، ضعف ارتباط متقابل احزاب و گروه‌های واسط با مردم و گسترش بی‌تفاوتی اجتماعی. از دیدگاه متخصصین رابطه این 5 مفهوم با توسعه شهری رابطه‌ای معکوس می-باشد؛ به این معنی که با گسترش هر یک از این مفاهیم، روند دست‌یابی به توسعه شهری در تبریز کند‌تر می‌شود. نهایتا ضعف حکمرانی اجتماعی(اختلال در کارکرد خرده نظام اجتماعی) به‌عنوان هسته مرکزی پژوهش انتخاب شد. یافته‌های این پژوهش همسو با نظریات گیدنز، مک‌للند، لیپست، هیگن و نورث و یافته‌های پژوهش‌های تجربی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1272 - تحلیل جامعه شناختی تأثیرمولفه های اجتماعی واقتصادی توسعه شهری بر کیفیت زندگی (مورد مطالعه: شهروندان شهر آزادشهر )
  شهرزاد بذرافشان
  پیشرفت شهر وشهرنشینی وتوسعه شهری یکی جمله از مسائل اجتماعی شهری می باشد وبهبود کیفیت زندگی درهرجامعه ای ،یکی از مهمترین اهداف اصلی آن جامعه می باشد این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتم چکیده کامل

  پیشرفت شهر وشهرنشینی وتوسعه شهری یکی جمله از مسائل اجتماعی شهری می باشد وبهبود کیفیت زندگی درهرجامعه ای ،یکی از مهمترین اهداف اصلی آن جامعه می باشد این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهش‌های کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآوری داده‌ها در گروه پژوهش‌های پیمایشی، بر اساس معیار ماهیت داده‌ها و مبنای پژوهش یک پژوهش کمی می‌باشد. اصلی‌ترین ابزار گردآوری اطلاعات‌ در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) می‌باشد طیف مورداستفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت می‌باشد. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر می‌باشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار نمونه‌گیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونه‌گیری در این پژوهش نمونه‌گیری در دسترس می‌باشد. ابزار تجزیه‌وتحلیل اطلاعات پرسشنامه‌ای این پژوهش نرم‌افزار آماری SPSS و AMOS می‌باشد. به‌منظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج به‌دست‌آمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیه‌های پژوهش استفاده گردیده است. با توجه به یافته‌های این پژوهش توسعه شهری بر کیفیت زندگی تأثیرگذار بوده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1273 - احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی در مدیریت شهری
  علی فیض اللهی
  احساس تعلق به شهر نشانگر وجود ذهنیت مثبت افراد نسبت به محل سکونت و سایر شهروندان است و تداوم تعلق به شهر لاجرم شکلی از تعهد را برای شهروندان نسبت به محیط اجتماعی پیرامون در بر دارد. مشارکت در حیات اجتماعی شهر همواره موضوع مهمی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی شهری بوده است. لذا چکیده کامل

  احساس تعلق به شهر نشانگر وجود ذهنیت مثبت افراد نسبت به محل سکونت و سایر شهروندان است و تداوم تعلق به شهر لاجرم شکلی از تعهد را برای شهروندان نسبت به محیط اجتماعی پیرامون در بر دارد. مشارکت در حیات اجتماعی شهر همواره موضوع مهمی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی شهری بوده است. لذا این مقاله درصدد است تا رابطه‌ی احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی شهروندان در مدیریت شهری را بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش متشکل از متغیرهای برگرفته شده از نظریه‌های دورکیم، پارسونز، دیویس، آنتونسیچ، گیدنز و پاتنام است. لذا در یک مطالعه‌ی پیمایشی از بین جامعه‌ی آماری مشتمل بر 49309 خانوار ساکن شهر ایلام، با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای و نهایتاً تصادفی ساده، نمونه‌ای شامل 334 نفر سرپرست خانوار را انتخاب نموده و با استفاده از پرسشنامه‌ای که اعتبار صوری آن به وسیله خبرگان مورد تایید قرار گرفته و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، 78/. محاسبه شده‌است، داده‌های مورد نظر گردآوری و تحلیل شده‌اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده‌ی متوسط بودن میزان&lrm; &lrm;متغیرهای مشارکت&lrm; &lrm;اجتماعی&lrm; &lrm;شهروندان (04/2)، مشارکت مدنی(۲)، روحیه‌ی مشارکتی (92/1)، اعتماد به مدیران(01/2) و نیز میزان احساس تعلق به شهر (46/2) است و لذا عوامل اجتماعی مذکور در مشارکت اجتماعی در مدیریت شهر مؤثر هستند و در آزمون معادلات ساختاری روابط این متغیرها با متغیر وابسته تایید شده‌است. بطور کلی نتایج بیانگر مشارکت اجتماعی متوسط شهروندان است ولیکن بدلیل مهاجرپذیری عمدتاً روستایی و درون استانی و ترکیب محله‌های شهری پتانسیل لازم جهت بهره‌مندی مدیریت شهری از ظرفیتهای مشارکتی شهروندان را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1274 - گونه شناسی عوامل موثر بر رضایتمندی از خدمات شهری و عمرانی شهرداری منطقه 15 تهران به مردم قیامدشت
  نوروز هاشم زهی سمیه هاشم زهی سمانه هاشم زهی
  خدمات رسانی مردم محور و تامین علایق و منافع همه گروه های دارای نفع از الزامات توسعه پایدار شهری است و زمانی اتفاق می افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند.هدف پژوهش حاضر گونه شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منط چکیده کامل

  خدمات رسانی مردم محور و تامین علایق و منافع همه گروه های دارای نفع از الزامات توسعه پایدار شهری است و زمانی اتفاق می افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند.هدف پژوهش حاضر گونه شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منطقه 15 تهران است که با روش پیمایش وابزار پرسشنامه انجام گرفت.جامعه آماری را شهروندان بالای 18 سال تشکیل دادندکه حداقل 4 سال سابقه سکونت در این شهر را داشته‌اند و حجم نمونه 406 نفر بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. بر اساس نتایج؛ شهروندان در حد زیاد دیندار بوده و از هویت ملی برخوردار بودند.اعتماد و مشارکت اجتماعی اغلب شهروندان قیامدشت درحد متوسط بدست آمد.رضایتمندی از عملکرد شهرداری در حوزه خدمات شهری،فضای سبز،شهرسازی و معماری، اجتماعی و فرهنگی، روابط عمومی، کارکنان اداری، حوزه فنی و عمرانی که با 65 پرسش مورد سنجش قرار گرفت، در مجموع پایین تر از متوسط بدست آمد. نمره کل رضایتمندی ازعملکرد شهرداری در این حوزه ها از 20 عدد 8 را به دست آورد.دینداری تنها عاملی بود که تأثیر بالایی(با بتای 26/0)بر رضایتمندی از خدمات شهرداری منطقه 15 در محدوده شهر قیامدشت داشت و همچنین این عامل بیشترین نقش را در جداسازی گونه هااز هم داشته و بر عکس متغیر اعتماد اجتماعی کمترین نقش را در تحلیل گونه ها از یکدیگر داشته است. با توجه به فرایند مقایسه اجتماعی عملکرد شهرداری، توجه مستمر به کیفیت خدمات مهمترین عاملی است که می تواند رضایتمندی شهروندان را تداوم بخشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1275 - بررسی رابطه بین تعلق به شهر و رفاه ذهنی شهروندان تهرانی (مطالعه‌ای در بین شهروندان بالای 18 سال شهر تهران)
  مینا شیروانی ناغانی افسانه ادریسی زهرا سادات مشیر استخاره
  این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین تعلق به شهر ورفاه ذهنی شهروندان بالای 18 سال شهر تهران انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق مستخرج از رویکرد هاجرتی و فیتزپتریک می‌باشد. روش تحقیق پیمایش کمی و از نوع توصیفی/تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیة از شهروندان بالای 18 چکیده کامل

  این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین تعلق به شهر ورفاه ذهنی شهروندان بالای 18 سال شهر تهران انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق مستخرج از رویکرد هاجرتی و فیتزپتریک می‌باشد. روش تحقیق پیمایش کمی و از نوع توصیفی/تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیة از شهروندان بالای 18 سال شهر تهران بودند که بر اساس آخرین سرشماری 6750000 هزار می‌باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد که به دلایلی (پارگی، نقض، پاسخ‌های یکدست و غیره) این تعداد را به 400 مورد افزایش داده شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که پایایی کل آن 89/0 محاسبه شد. شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌‌ای بود. ابتدا وضعیت نرما‌ل‌بودن داده‌ها با استفاده از آزمون کولموگروف &ndash; اسمیرنوف مورد بررسی قرار گرفت و پس از مشخص شدن نرمال بودن داده های تحقیق، رابطه بین متغیرها با ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم‌افزارspss 22 سنجیده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد بین تعلق مکانی (49/0)، تعلق احساسی (24/0)، تعلق شناختی (46/0) و تعلق عملی (46/0) با رفاه ذهنی شهروندان رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. یافته‌های رگرسیون چندمتغیره نشان می‌دهد که متغیر تعلق اجتماعی 31/0 از تغییرات متغیر رفاه ذهنی را تبیین می‌کند. نتایج این تحقیق حاکی از این است که تعلقات باعث می‌شوند افراد ترجیحات منطقی اتخاذ کنند، سرمایه‌گذاری اجتماعی کنند، حساس باشند و از این طریق به تعدیل انگیزه‌های منفی خود بپردازند و در نتیجه احساس رضایت و خوشبختی داشته باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1276 - بررسی نقش خیابان در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایه های فرهنگی به شهر؛ مورد مطالعه خیابان ابوذر منطقه 17 شهرداری تهران
  اصغر مهاجری فهیمه کشمیری
  توجه بین رشته‌ای به مسئله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشان‌دهنده‌ی پیوند میان مطالعات شهری با حوزه‌ های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقاله‌ی حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماع چکیده کامل

  توجه بین رشته‌ای به مسئله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشان‌دهنده‌ی پیوند میان مطالعات شهری با حوزه‌ های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقاله‌ی حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماعی این فضا در راستای کشف زوایای پنهان خیابان و کارکردهای‌ش به منظورایجاد مکث شهری و میل در شهروندان برای ملاقات با این عضو پویای شهر است. روش پژوهش کیفی بوده و از سه شیوه از جمله رویکرد نظریه‌ی مبنایی برای تدوین نظریه، مطالعه‌ی میدانی و مصاحبه‌ی گروه متمرکز با هدف کشف استفاده شده است. مشاهده‌ی مستقیم و غیرمستقیم، گفت و گو و مصاحبه با کارشناسان متخصص در قالب فوکوس گروپ و مصاحبه‌ی نیمه ساختاریافته با کنش‌گران عامل/ذی‌نفعان بهره‌بردار، از جمله ابزارهای گردآوری داده‌ها می-باشد. یافته‌ها نشان می دهند صحنه‌ی خیابان با ورود سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی قابل تبدیل به فضایی برای مکث، تماشا و دعوت از کنش‌گران مطالبه‌گر برای سهیم شدن در اداره‌ی شهر به منظور کاهش و تعدیل آسیب‌های اجتماعی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1277 - تجربۀ زیستۀ زنان از چالش های مادری در فضای شهری
  مهنوش کرمی شهره روشنی منصوره زارعان
  امروزه تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زمینه‌ساز افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است؛ اما برخی نیازهای زنان، به ویژه در نقش مادری، در طراحی‌های شهری مورد توجه قرار نگرفته و حضور آنان در فضای شهری را با دشواری-هایی مواجه ساخته است. در این راستا پژوهش حاضر به مطالعۀ چا چکیده کامل

  امروزه تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زمینه‌ساز افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است؛ اما برخی نیازهای زنان، به ویژه در نقش مادری، در طراحی‌های شهری مورد توجه قرار نگرفته و حضور آنان در فضای شهری را با دشواری-هایی مواجه ساخته است. در این راستا پژوهش حاضر به مطالعۀ چالش‌های مادری در فضای شهری با روش کیفی پرداخته است. جامعۀ هدف پژوهش شامل مادران ساکن شهر تهران بوده است که پانزده نفر از آنان با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس ملاک رسیدن به اشباع داده‌ها انتخاب شده‌اند. داده‌ها از طریق مصاحبه گردآوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل شده است. در مجموع مادران تجربه رضایت‌بخشی از حضور در فضای شهری ندارند و با چالش‌هایی مواجهند که در پنج مقولۀ اصلی عدم تناسب فراوانی امکانات فضای شهری با جمعیت، عدم تناسب طراحی امکانات و فضاهای شهری با نیازهای مادر و کودک، هزینه‌بر بودن استفاده از امکانات فضای شهری، آلودگی‌های فضای شهری و احساس نگرانی از حضور در شهر قرار گرفته است. در پایان راهکارهایی برای رفع چالش‌ها پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1278 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
  سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینی
  خشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهر چکیده کامل

  خشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده‌ بودند با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق تا رسیدن داده-ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA انجام شد. یافته‌ها نشان داد که پدیده خشونت شهری با چهار مقوله اصلی از دیدگاه مشارکت‌کنندگان قابل تعریف است که عبارتند از؛ 1- خشونت فیزیکی، 2- خشونت کلامی، 3- خشونت مالی، 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق دهنده به پدیده خشونت شهری براساس تجربه مشارکت‌کنندگان عبارتند از؛ 1- عوامل مداخله ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه‌ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1279 - توسعه اقتصادی واحتماعی شهری برکیفیت زندگی شهری
  شهرزاد بذرافشان
  این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهش‌های کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآ چکیده کامل

  این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب دراین پژوهشی نظریه های تکاملی وتمایز ساختی وکارکردی ازجمله نظریه های دورکیم وپارسنز مربوط است می باشند. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهش‌های کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآوری داده‌ها در گروه پژوهش‌های پیمایشی، بر اساس معیار ماهیت داده‌ها و مبنای پژوهش یک پژوهش کمی می‌باشد. اصلی‌ترین ابزار گردآوری اطلاعات‌ در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) می‌باشد طیف مورداستفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت می‌باشد. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر می‌باشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار نمونه‌گیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونه‌گیری در این پژوهش نمونه‌گیری در دسترس می‌باشد. ابزار تجزیه‌وتحلیل اطلاعات پرسشنامه‌ای این پژوهش نرم‌افزار آماری SPSS و AMOS می‌باشد. به‌منظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج به‌دست‌آمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیه‌های پژوهش استفاده گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1280 - شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای: یک مطالعه کیفی
  رضا شادمان فر امیر حسین  پورجوهری حسین ایمانی جاجرمی
  با توجه به اهمیت ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای انجام شد. برای این کار ضمن بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، چهارچوب کلی سوالات مطالعه برای فاز کیفی مطالعه مشخص شد. اطلاعات با روش کیفی و چکیده کامل

  با توجه به اهمیت ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای انجام شد. برای این کار ضمن بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، چهارچوب کلی سوالات مطالعه برای فاز کیفی مطالعه مشخص شد. اطلاعات با روش کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی از طریق مصاحبه با 20 نفر از صاحب نظران حوزه‌های شهرسازی، برنامه ریزی شهری، علوم اجتماعی و ... که از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در محیط نرم افزار مکس کیودا-2018 انجام شد. نتایج در دو مقوله اصلی چالشها و موانع ظرفیت‌سازی نهادی و راهکارهای ظرفیت‌سازی و 13 زیرمقوله شامل: تمامیت‌خواهی دولت و نهادسازی تحمیلی، عدم بومی‌سازی ظرفیت‌سازی نهادی، فقدان ساختار سازمانی ـ اجرایی کارآمد، موانع قانونی ـ حقوقی، تعارض منافع و پتانسیل فسادزای برنامه‌های مشارکت نهادی، سرمایه اجتماعی پایین، بافت اجتماعی نامتجانس و روابط ارگانیک، (طراحی و اجرای برنامه‌های مشارکتی، طراحی و بازنگری قوانین و آیین نامه‌ها، تقویت نقش پرورشگری نهادهای دولتی، برنامه‌ریزی محله محور پایین به بالا، افزایش سرمایه اجتماعی، پیوند سنت و مدرنیته در ظرفیت‌سازی نهادی ارائه شد. در نهایت انجام مناسب ظرفیت سازی مستلزم توجه به چالش ها و موانع و استفاده از راهکارهای مناسب از جمله همکاری و هماهنگی عناصر ظرفیت‌سازی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1281 - تحول بازار تهران بعد از انقلاب اسلامی؛ تحلیل اجتماعی سیاست‌های شهری
  معصومه احمدی فاطمه دوستی سیدابوالحسن ریاضی
  بازار تهران یکی از نهادهای سنتی و بومی جامعۀ ایرانی به شمار می‌آید. در دورۀ پهلوی، نظام سیاسی ایران، به‌اتکای نوعی ایدئولوژی مدرنیستی، سیاست‌های تضعیف‌کنندۀ بازار تهران را در پیش گرفت اما با وقوع انقلاب اسلامی انتظار می‌رفت که در پرتو ایدئولوژی‌ نظام جمهوری اسلامی که بر چکیده کامل

  بازار تهران یکی از نهادهای سنتی و بومی جامعۀ ایرانی به شمار می‌آید. در دورۀ پهلوی، نظام سیاسی ایران، به‌اتکای نوعی ایدئولوژی مدرنیستی، سیاست‌های تضعیف‌کنندۀ بازار تهران را در پیش گرفت اما با وقوع انقلاب اسلامی انتظار می‌رفت که در پرتو ایدئولوژی‌ نظام جمهوری اسلامی که بر نوعی مدرنیتۀ بومی تأکید داشت، بازار راه تقویت و احیا را بپیماید؛ براین‌ساس، این مقاله به مطالعۀ پیامدهای سیاست‌های شهری بر وضعیت و جایگاه بازار در شهر تهران در دورۀ بعد از انقلاب پرداخته است. در این مطالعه، از ترکیبی از روش مصاحبه با متخصصان و مطالعۀ اسنادی استفاده شده است و داده‌ها، با استفاده از تحلیل محتوا تحلیل و تلخیص شده‌اند. سیاست‌‌های شهری اجراشده و تأثیرگذار بر بازار تهران، ذیل سه مقولۀ اصلی انتقال کارکردهای بازار تهران به مراکز تجاری، تقویت کارکرد گردشگری بازار تهران و حفظ و احیای بازار تهران بررسی شده‌اند. برآیند کلیِ این سیاست‌‌ها، تضعیف بازار در اکثر کارکردها و تشدید روند تبدیل بازار تهران از یک نهاد اجتماعی چندکارکردی به نهادی صرفاً تجاری بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1282 - بررسی تطبیقی نقش میانجی هویت شهری و هویت محله در تأثیر کالبد شهری بر فرهنگ شهروندی در شهرهای کاشان و یاسوج
  فرشاد فلاحتی رسول حیدری سورشجانی محمد گنجی
  امروزه مبحث هویت شهری و محله‌ای از مسائل مهم شهرها است. کم توجهی به مؤلفه‌های هویتی شهرها در شرایط کنونی باعث عدم مشارکت شهروندان در فعالیت‌های اجتماعی و پایین بودن احساس تعلق مکانی شده است و از نتایج این امر، موجب تضعیف بسیاری از رفتارهای شهروندان است. در این بین، کیفی چکیده کامل

  امروزه مبحث هویت شهری و محله‌ای از مسائل مهم شهرها است. کم توجهی به مؤلفه‌های هویتی شهرها در شرایط کنونی باعث عدم مشارکت شهروندان در فعالیت‌های اجتماعی و پایین بودن احساس تعلق مکانی شده است و از نتایج این امر، موجب تضعیف بسیاری از رفتارهای شهروندان است. در این بین، کیفیت ویژگی‌های کالبد شهر بر زیست ساکنان تأثیر دارد. در این راستا پژوهش حاضر در پی بررسی تطبیقی نقش میانجی هویت شهری و هویت محله در تأثیر کالبد شهری بر فرهنگ شهروندی در شهرهای کاشان و یاسوج می‌باشد. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری شد. حجم نمونه با محاسبه فرمول کوکران 384 پرسشنامه و به‌ تناسب جمعیت جامعه آماری، برای شهر کاشان 266نفر و شهر یاسوج 118نفر توزیع گردید. نتایج نشان داد که در میان شاخص‌های کالبد شهری عامل (مبلمان، معابر و خوانایی شهر) در شهر کاشان با وزن 93/0 و عامل حمل‌ونقل شهری در شهر یاسوج با وزن 81/0 و در بین شاخص‌های فرهنگ شهروندی به صورت مشترک عامل مسئولیت‌پذیری اجتماعی در شهر کاشان با وزن 81/0 و در شهر یاسوج با وزن 79/0 بیشترین بارهای عاملی به خود اختصاص داده‌اند. همچنین بین کالبد شهری و فرهنگ شهروندی در شهر کاشان 33/0 و در شهر یاسوج 21/0 رابطه معناداری وجود دارد. در همین رابطه متغیر هویت شهری با میانجی‌گر کامل و متغیر هویت محله با میانجی‌گر جزئی در شهرهای کاشان و یاسوج را توانسته‌اند نقش ایفا نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1283 - تحلیلی بر رابطۀ حقوق شهری و شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی (مطالعه موردی: شهر قائن/ استان خراسان جنوبی)
  مرتضی کشاورزی ولدانی
  امروزه شهروندي به منزلتي اساسي براي حيات سياسي و اجتماعي جوامع تبدیل شده و حقوق شهری به‌عنوان مجموعه حقوق و امتیازات شهروندان که وظیفۀ تأمین آن‌ها بر عهدۀ دولت و مدیریت شهری است، نقش محوری در تحقق شهروندی و شکوفایی استعدادها، توانایی‌ها، باورها و نگرش‌های شهروندان دارد. چکیده کامل

  امروزه شهروندي به منزلتي اساسي براي حيات سياسي و اجتماعي جوامع تبدیل شده و حقوق شهری به‌عنوان مجموعه حقوق و امتیازات شهروندان که وظیفۀ تأمین آن‌ها بر عهدۀ دولت و مدیریت شهری است، نقش محوری در تحقق شهروندی و شکوفایی استعدادها، توانایی‌ها، باورها و نگرش‌های شهروندان دارد. با توجه به اهمیت و نقش حقوق شهری در تحقق شهروندی و ارتقاء توانایی، نگرش و شایستگی شهروندان، هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی نقش و تأثیر حقوق شهری بر شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی در شهر قائن است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی و همبستگی بوده که در راستای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آزمون میانگین عددی و پیرسون در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعۀ آماری تحقیق نیز شامل شهروندان قائن (19 تا 65 سال) است که بر اساس روش کوکران 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین شده است و دسترسی به آنها بر اساس الگوی تصادفی ساده است. همچنین روایی و اعتبار متغیرها بر اساس مطالعات اسنادی و مصاحبه با اساتید دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در ابعاد چهارگانۀ حقوق شهری یعنی حقوق اجتماعی، سیاسی، مدنی و فرهنگی، تنها بعد حقوق سیاسی و در بین ابعاد سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی یعنی خودکارآمدی، امیدواری، خوش‌بینی و تاب‌آوری، تنها بعد خودکارآمدی دارای وضعیت مطلوبی در شهر قائن می‌باشند. همچنین نتایج نشان می‌دهد بین متغیرهای حقوق شهری و سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی در سطح اطمینان 95 درصد و با ضریب پیرسون 694/0 رابطۀ معناداری وجود دارد. در بین ابعاد حقوق شهری نیز بیشترین اثرگذاری بر شکل‌گیری سرمایۀ روانشناختی مثبت‌گرایی مربوط به حقوق اجتماعی و حقوق مدنی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1284 - تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان)
  فروزان نحاس مصطفی ازکیا مهرداد نوابخش
  مسکن پدیده ای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تاثیر می پذیرد. هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجا چکیده کامل

  مسکن پدیده ای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تاثیر می پذیرد. هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش محرومیت های اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان) بود. روش تحقیق، گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) و جامعه مورد مطالعه، شامل کلیة شهروندان به همراه خانواده ساکن مسکن مهر شهر هشتگرد و شهر لاهیجان در استان گیلان بوده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند، گلوله برفی و شاخص اشباع نظری نسبت به نمونه گیری از جامعه پژوهش اقدام شد. در پژوهش حاضر با 16 خانوار،ساکن مسکن مهر مصاحبه انجام شد. اطلاعات در این پژوهش به واسطه ی مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شده اند. داده های جمع آوری شده، کدبندی، مفهوم سازی و مقوله بندی شدند. یافته های تحقیق براساس مدل پارادیمی پژوهش در پنج محور(شرایط علی، شرایط مداخله‌گر و شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها) قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مشکلات کمی کیفی مسکن مهر، ضعف مکان یابی، مشکلات امنیتی اقتصادی، مشکلات زیست محیطی رفاهی و مشکلات نهادی مهمترین مشکلات مسکن مهر در محدوده مطالعاتی هستند که جملگی ریشه در مدیریت ضعیف مراحل مختلف اجرای پروژه مسکن مهر دارند و در صورت بی توجهی به مشکلات شناسایی شده در آینده نه چندان دور این مساکن اجتماعی، با چالش های پیچیده تر و بحرانی تر مواجه خواهند شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1285 - بررسی نقش خیابان در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایه‌های فرهنگی به شهر؛ مورد مطالعه: خیابان ابوذر منطقۀ 17 شهرداری تهران
  اصغر مهاجری فهیمه کشمیری
  10.30495/uss.2023.702963
  توجه بین رشته ای به مسأله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشان دهندۀ پیوند میان مطالعات شهری با حوزه های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقالۀ حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماعی ای چکیده کامل

  توجه بین رشته ای به مسأله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشان دهندۀ پیوند میان مطالعات شهری با حوزه های جامعه شناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقالۀ حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماعی این فضا در راستای کشف زوایای پنهان خیابان و کارکردهایش در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایه‌های فرهنگی به شهر است. روش پژوهش کیفی بوده و از سه شیوۀ رویکرد نظریۀ مبنایی برای تدوین نظریه، مطالعۀ میدانی و مصاحبۀ گروه متمرکز با هدف کشف استفاده شده است. مشاهدۀ مستقیم و غیرمستقیم، گفت و گو و مصاحبه با کارشناسان متخصص در قالب فوکوس گروپ و مصاحبۀ نیمه ساختاریافته با کنشگران عامل/ذی نفعان بهره بردار، از جمله ابزارهای گردآوری داده ها است. یافته ها نشان می دهند صحنۀ خیابان با ورود سرمایه های فرهنگی و اجتماعی قابل تبدیل، به فضایی برای مکث شهری، تماشا و دعوت از کنشگران مطالبه گر برای سهیم شدن در ادارۀ شهر برای کاهش و تعدیل آسیب های اجتماعی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1286 - نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تقویت تاب‌‌آوری اجتماعی شهرها(مورد پژوهش: سیلاب در ایلام)
  طیبه اکبری محمود رضایی پاکزاد آزادخانی
  10.30495/uss.2024.709660
  تمرکز جمعیت، صنایع، خدمات و زیرساخت‌‌ها در شهرها سبب شده تا چالش‌‌های شهرنشینی از قبیل سوانح طبیعی- همچون سیلاب‌‌ها- موضوع جدی‌‌تری برای پژوهش‌‌های شهری و میان‌رشته‌ای فناوری و جامعه‌‌شناسی به‌حساب آید. بهره‌‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به‌‌عنوان راهبردی در چکیده کامل

  تمرکز جمعیت، صنایع، خدمات و زیرساخت‌‌ها در شهرها سبب شده تا چالش‌‌های شهرنشینی از قبیل سوانح طبیعی- همچون سیلاب‌‌ها- موضوع جدی‌‌تری برای پژوهش‌‌های شهری و میان‌رشته‌ای فناوری و جامعه‌‌شناسی به‌حساب آید. بهره‌‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به‌‌عنوان راهبردی در افزایش تاب‌‌آوری اجتماعی و کاهش مخاطرات، در جوامع مطرح شده است. در این مقاله جایگاه این فناوری در مدیریت سیلاب در شهرهای ایران با استفاده از روش کیفی مورد پرسش قرار گرفته است. هدف، اولویت‌‌بندی راهبردها و ابعاد به‌کارگیری این فناوری است. با هدف کاربردی شدن پژوهش، مطالعۀ موردی سیل در شهر ایلام صورت گرفت. جامعۀ آماری پژوهش را ساکنان شهر و متخصصان حوزه مسائل شهری و مدیریت بحران تشکیل می‌‌دهد. اطلاعات نخست از طریق مرور متون کتابخانه‌‌ای سپس ابزار مصاحبه عمیق میدانی با ساکنین (12 نفر)، سیل‌‌زدگان (سه نفر) و متخصصان (15 نفر) به روش نمونه‌‌گیری هدفمند تا حد اشباع گردآوری شد. جهت تحلیل اطلاعات، با تکنیک دلفی یعنی استفاده از آرای خبرگان (15 نفر) راهبردها در دو دور به ترتیب تکمیل و ارزیابی- اولویت‌‌بندی و جهت تأییدپذیری بیشتر، یافته‌‌ها با ابزار مشاهده هدفمند موردی و تحلیل سوات (SWOT) بازبینی شدند. در دور سوم، اجماع نهایی خبرگان در اولویت راهبردها و نسبت آن با ابعاد فاوا حاصل شد. نتایج نشان داد که رسیدن به بالاترین جایگاه فناوری در تاب‌‌آوری شهری با تقویت سرمایۀ اجتماعی ممکن است. راهبردهایی که در اولویت دوم قرار گرفتند به ترتیب شامل کاهش آسیب‌‌پذیری، افزایش توسعۀ جامعه و کیفیت زندگی هستند و راهبردهای گسترش دسترسی و عدالت اجتماعی، بهبود حکمروایی و پاسخگویی جوامع، افزایش دانش فنی و خلاق و سرانجام ایجاد شهرهای انتقالی در اولویت‌‌های بعدی هستند؛ بنابراین کارآیی فناوری در شهرها بدون ابعاد اجتماعی به‌ویژه قومی &ndash; قبیله‌‌ای و هوش مکان پرسش‌‌پذیر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1287 - سنجش میزان وفاق اجتماعی در جوامع شهری: مورد مطالعه: شهروندان ایلام
  رضاعلی محسنی خلیل کمربیگی فرزاد درویشی
  وفاق اجتماعی، پایه و اساس هر نوع برنامه ریزی و سیاستگذاری در جامعه محسوب می شود، تعیین میزان و عوامل مرتبط با آن، می تواند به امر توسعه در آن جامعه کمک نماید. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین میزان وفاق اجتماعی و برخی از عوامل مرتبط با آن در جامعه ی شهری ایلام است. این پژوهش، چکیده کامل

  وفاق اجتماعی، پایه و اساس هر نوع برنامه ریزی و سیاستگذاری در جامعه محسوب می شود، تعیین میزان و عوامل مرتبط با آن، می تواند به امر توسعه در آن جامعه کمک نماید. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین میزان وفاق اجتماعی و برخی از عوامل مرتبط با آن در جامعه ی شهری ایلام است. این پژوهش، با روش پیمایشی و داده های آن با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری شده است. تعداد نمونه مورد بررسی 380 نفر از شهرنشینان در شهرستان ایلام می باشد. نتایج تحلیل آماری بر روی داده‌ها در دو بخش توصیفی و تبیینی ذکر شده است. یافته های توصیفی بیانگر آن است که میزان وفاق اجتماعی عام در بین پاسخگویان در حد متوسط می‌باشد. نتایج آزمون F نشان داد که بین مشارکت اجتماعی، قشر اجتماعی و میزان تحصیلات با وفاق اجتماعی رابطه ی مثبت و معنی دار و متغیر تقدیرگرایی با وفاق اجتماعی معکوس و معنی دار است. همچنین کلیه‌ی متغیرهای وارد شده در معادله‌ی رگرسیون، توانستند 40/0 از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند که بیشترین سهم متعلق به مشارکت اجتماعی با 36/0 و کمترین سهم متعلق به قشر اجتماعی با 09/0 بود. می توان عنوان کرد، پدید آمدن نوعی از وفاق کاذب در جامعه، از موانع اصلی ایجاد وفاق اجتماعی عام بوده که باید با در پیش گرفتن راه کارهای مناسب، در کاهش این نوع از وفاق، حرکت کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1288 - سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله گردی در تهران
  مریم ایثاری علیرضا شجاعی زند
  پژوهش حاضر با هدف واکاوی مناسبات میان سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله‌گردی در شهر تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعه موردی است و از مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نتایج نشان می دهد سیاست‌های شهری در بخش بازنمایی فضای شهر چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف واکاوی مناسبات میان سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله‌گردی در شهر تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعه موردی است و از مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نتایج نشان می دهد سیاست‌های شهری در بخش بازنمایی فضای شهری بر محوریت گفتمان های توسعه، مدرنیستی، زیباسازی و بهبود انتظام بصری قرار دارد. همچنین بازنمایی زیست زباله گردی براساس دو الگوی جرم انگارانه و آسیب شناختی صورت می گیرد. در زمینه کردارهای فضایی، سیاست های سازماندهی در قالب سیاست های انضباط بخشی و حذفی عمل می کند. سیاست های انضباط‌بخشی شامل سیاست زمان مندی، مکان مندی، گزینش- نظارت و بهنجارسازی است. این سیاست ها از خلال حاکمیت مرزی و حرکت مداوم حکمروایی شهری میان عرصه رسمی و غیررسمی عمل می کند و در صورت تخطی زباله گردها به سیاست های تنبیهی تغییر جهت می‌دهد. سیاست های حذفی نیز در هنگام ائتلاف میان سازمان های درگیر در حکمروایی شهری و نیز در مواقع شکست ائتلاف میان بخش عمومی و خصوصی رخ می دهد. کردارهای فضایی با هدف کسب سود، تامین اقتدار و بازسازی مشروعیت سازمانیِ از دست رفته برای حکمروایی شهری عمل می کند. در مقابل این سیاست ها، کارگران زباله گرد الگوهایی از مقاومت های نهان و آشکار را در فضاهای زیست خود با هدف مشروعیت زدایی از منابع اعمال قدرت و به رسمیت‌شناسی خود به کار می گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1289 - بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان
  محمد تقی ایمان سهیلا جهانگیری حیدری
  هدف این مطالعه بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری است. در این پژوهش از نظریات پیربوردیو و رابرت پاتنام به عنوان چارچوب نظری برای تبیین ابعاد سرمایه اجتماعی استفاده شده است و همچنین کیفیت زند چکیده کامل

  هدف این مطالعه بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی شهری شهروندان منطقه 14 شهر اصفهان با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری است. در این پژوهش از نظریات پیربوردیو و رابرت پاتنام به عنوان چارچوب نظری برای تبیین ابعاد سرمایه اجتماعی استفاده شده است و همچنین کیفیت زندگی را طبق تعریف شالوک در بعد ارزیابی شخصی در نظر گرفته ایم. روش پژوهش پیمایش و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افراد 65-18 سال در 7 محله منطقه 14 شهر اصفهان است که بر اساس فرمول کوکران حجم کل نمونه 400 نفر محاسبه شده است. روش نمونه گیری چندمرحله ای و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت پرسشنامه بوده است. در مجموع متغیرهای مستقل پژوهش توانستند 57/0 از تغییرات متغیر وابسته کیفیت زندگی را تبیین کنند و از طریق آزمون تحلیل مسیر مشخص شد که متغیر سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را به صورت مستقیم بر کیفیت زندگی داشته است. در مرتبه بعدی، متغیر طبقه اقتصادی بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1290 - تحلیلی بر رابطه ی خطی و غیرخطی بلندمرتبه‌سازی و میزان و نوع جرائم شهری (مطالعه ی موردی: مناطق حوزه ی شمال و جنوب شهر اصفهان)
  مهین نسترن وحید قاسمی شبنم یساولیان
  رشد روزافزون و بی‌رویه‌ی جمعیت در مناطق شهری بخصوص در کلان‌شهرها، چه ‌بسا موجب ازدیاد بلندمرتبه‌سازی‌ها و همچنین بروز مشکلات زیادی همچون افزایش ناهنجاری‌های اجتماعی، کاهش امنیت و... شده‌ است که در دهه‌های اخیر در شهر اصفهان نیز رو به افزایش بوده ‌است. این پژوهش با هدف ب چکیده کامل

  رشد روزافزون و بی‌رویه‌ی جمعیت در مناطق شهری بخصوص در کلان‌شهرها، چه ‌بسا موجب ازدیاد بلندمرتبه‌سازی‌ها و همچنین بروز مشکلات زیادی همچون افزایش ناهنجاری‌های اجتماعی، کاهش امنیت و... شده‌ است که در دهه‌های اخیر در شهر اصفهان نیز رو به افزایش بوده ‌است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه‌ی بلندمرتبه‌سازی و میزان و نوع جرائم شهری است. جرم در مفهوم عام زاییده‌ی اجتماع و از توابع زندگی اجتماعی است اما جرائم شهری نیز با جرائمی که در مناطق روستایی خالی از سکنه روی می‌دهند، از حیث نوع، میزان و شرایط تفاوت دارند (السان، 1387: 7). در این پژوهش علاوه بر ارزیابی ارتباط دو متغیر اصلی، عوامل دیگری را که در میزان جرائم شهری مؤثرند بررسی می‌شود. روش مورد استفاده آن روش توصیفی-تحلیلی است، از این‌رو برای انجام تحلیل‌های پژوهش، از ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و ضریب همبستگی تفکیکی استفاده می‌شود. جامعه‌ی آماری تعیین شده 7 منطقه‌ی حوزه‌ی شمال و جنوب شهر اصفهان- به ترتیب مناطق 12، 8، 7، 14 و 13، 5، 6- است. این پژوهش به سبب محدودیت در اطلاعات مورد نیاز برای همه‌ی مناطق، فاقد نمونه بوده و تحلیل‌ها بر روی جامعه‌ی آماری انجام شده ‌است. تحلیل‌های انجام‌شده نشان داده‌است که رابطه‌ی خطی بین بلندمرتبه‌سازی و جرائم شهری، اندک بوده؛ به طور کلی افزایش بلندمرتبه‌سازی به میزان 6.5 درصد سبب افزایش جرائم می‌شود. از سوی دیگر رابطه‌ی غیرخطی شدیدی که میان دو متغیر فوق ایجاد شد، عدد 0.92 را نشان‌داده که رابطه‌ای بسیار شدید است. ضرایب اسپیرمن و پیرسون در میان 4 گروه جرائم شهری نیز حاکی از آن است که گروه جرائم علیه اموال و مالکیت، با ضریب همبستگی پیرسون 0.47 و ضریب اسپیرمن 0.6، در میان سایر گرو‌ه‌ها رابطه‌ای قوی را برقرار ساخته‌است؛ که می‌تواند نشان دهد که احتمال ارتکاب جرم در مناطق بلندمرتبه همانند منطقه‌ی 6 به دلیل وضعیت اقتصادی نسبتاً مناسب، بخصوص در برخی محله‌ها، توسط ساکنان دیگر مناطق، افزایش می‌یابد. در بررسی تأثیرات متغیرهای مداخله‌گر نیز نتایج حاصله نشان‌داد که هرچه وضعیت اشتغال، دوام و قدمت بناها در میان مناطق از وضعیت مناسب‌تری برخوردار باشد، میزان جرائم شهری نیز کمتر خواهدشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1291 - بازخوانی نظریه سینومرفی در هنر موسیقی خیابانی (موردمطالعه: پیاده‌گذرهای شهر تهران)
  سحر طوفان یاسمن سادات مستطاب الهام موسی پور
  10.30495/uss.2023.705016
  یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری&ndash;شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی&ndash;تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگو چکیده کامل

  یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری&ndash;شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی&ndash;تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگونگی شکل‌گیری این نوع منظر دیداری- شنیداری به بررسی هنر موسیقی خیابانی در پیاده‌گذرهای شهر تهران می‌پردازند. برای این منظور با حضور در میدان تحقیق و مشاهده رفتاری افراد فعال در این حوزه هنری مسائلی چون زمان و مکان استقرار، تعریف محدوده، انتخاب موقعیت، نوع موسیقی و ادوات مورد استفاده، نوع پوشش و هویت هنرمندان را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهند. بررسی یافته‌ها در محدوده تحقیق نشان می‌دهد رفتار و واکنش شهروندان در مواجهه با موسیقی خیابانی تحت تأثیر پیوندهای سینومرفیک به سه شکل ترغیب و تشویق؛ سازگار و خنثی نمود پیدا می‌کند. به‌گونه‌ای که رفتارهای مثبت با تأثیر در تداوم این فعالیت در یک بستر مناسب و تثبیت جایگاه موسیقی خیابانی موجب ارتقای کیفیت منظر دیداری- شنیداری در شهر شده و تعاملات اجتماعی بین مردم و محیط را افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1292 - تحلیل جامعه شناختی تأثیرمؤلفه های اجتماعی واقتصادی توسعه شهری بر کیفیت زندگی (مورد مطالعه: شهروندان شهر آزادشهر)
  شهرزاد بذرافشان
  10.30495/uss.2023.705879
  این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب در این پژوهش نظریه‌‌های تکاملی، تمایز ساختی و کارکردی ازجمله نظریه‌های دورکیم است. ابزار گردآوری اطلاعات‌ در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) بود. طیف مورد اس چکیده کامل

  این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر کیفیت زندگی صورت پذیرفته است. نظریات غالب در این پژوهش نظریه‌‌های تکاملی، تمایز ساختی و کارکردی ازجمله نظریه‌های دورکیم است. ابزار گردآوری اطلاعات‌ در این پژوهش 2 پرسشنامه استاندارد (کیفیت زندگی و توسعه شهری) بود. طیف مورد استفاده در پرسشنامه این پژوهش طیف لیکرت است. پایایی ابزار پژوهش نیز بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای متغیر کیفیت زندگی (72/0)، و برای متغیر توسعه شهری (75/0) به تأیید رسیده است، جامعه آماری این پژوهش 43763 شهروندان شهر آزادشهر می‌باشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار نمونه‌گیری Spss Sample power برابر با 360 نفر و شیوه نمونه‌گیری در این پژوهش نمونه‌گیری در دسترس می‌باشد. ابزار تجزیه‌وتحلیل اطلاعات پرسشنامه‌ای این پژوهش نرم‌افزار آماری SPSS و AMOS است. به‌منظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج به‌دست‌آمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی ساده و چندگانه با متغیر پنهان جهت ارزیابی فرضیه‌های پژوهش استفاده شده است. با توجه به یافته‌های این پژوهش مؤلفه‌های توسعه شهری بر کیفیت زندگی تأثیرگذار بوده است پس می‌توان کیفیت زندگی را بر اساس توسعه شهری در جامعه آماری پیش‌بینی کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1293 - ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در مناطق محروم استان خوزستان( مورد مطالعه: شهرهای حمیدیه و اندیکا)
  معصومه باقری علی بوداقی سجاد بهمنی مرضیه شهریاری
  10.30495/uss.2022.694999
  این مطالعة کیفی، با هدف ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده‌بنیاد است. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شده و تعداد مشارکت‌کنندگان 40 چکیده کامل

  این مطالعة کیفی، با هدف ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده‌بنیاد است. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شده و تعداد مشارکت‌کنندگان 40 نفر بوده است. بعد از کدگذاری، نوزده مقولة اصلی پدیدار شد. پاردایم ظهوریافته، در بعد شرایط شامل(چالش تأمین اعتبار از طریق جذب اعتبارات بخش دولتی و خصوصی، ضعف فرهنگ کار و مهارت‌آموزی در میان جوانان(ساختمان ذهنی دولت‌گرا)، بی توجهی به شایسته‌سالاری در مدیریت شهرستان، عدم حمایت ویژه از مناطق محروم استان، عدم خودباوری جوانان در نتیجه محرومیت( پذیرش روانی فرهنگ فقر)، توزیع ناعادلانة فرصت‌ها در نتیجة وجود فساد اداری، نارضایتی از میزان حمایت دولت و مشکل نقدینگی در راه‌اندازی بنگاه‌های کوچک، خانگی و زودبازده، ضعف سرمایة اجتماعی جوانان در مناطق شهری) و در بعد کنش &ndash; تعامل (کلید اشتغال؛ مهارت‌آموزی همراه با نگاه کارآفرینی، ایجاد و تقویت شهرک‌های صنعتی، تخصیص اعتبارات ملی و ویژه، شایسته‌سالاری و انتخاب مدیران متخصص، جهادی و اثربخش، ظرفیت‌های اجتماع‌محور، پشتوانة رفع فقر) و در بعد پیامدها (نزاع‌ها و تنش‌های طایفه‌ای و قومی به عنوان عامل تشدید چرخة فقر، بی‌قدرتی و بیگانگی اجتماعی، کاهش کیفیت سبد کالای مصرفی خانوارها و تورم غذایی( فرسایش شاخص قدرت خرید مردم)، احساس یأس اجتماعی، فرسایش اعتماد اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی) است که حول یک مقولة هسته به نام فقر شهری در پیوند با محرومیت از فرصت‌ها در روستا و حاشیه‌ها شکل گرفته اند.واژه‌های کلیدیفقر شهری، روش نظریة داده‌بنیاد، شهرهای اندیکا و حمیدیه پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1294 - تحلیل جامعه شناختی پیامدهای فرهنگی توسعه‌ی شهرهای متوسط در ایران در سال 1396-1397 (مطالعه ی موردی: مرند)
  حوریه مقصودی مهرداد نوابخش سید محمد سیدمیرزایی صدیقه محمد اسماعیل
  در راستای تحقق توسعه ی پایدار شهری باید شرایطی فراهم شود تا امکان بسترسازی توسعه ی پایدار انسانی و بهبود رفاه اجتماعی شهروندی، فراهم گردد که در این بستر می توان به برقراری عدالت اجتماعی، طراحی اقلیمی هماهنگ با محیط زیست انسانی، تقویت ساختارهای همبستگی اجتماعی همچون تعهد چکیده کامل

  در راستای تحقق توسعه ی پایدار شهری باید شرایطی فراهم شود تا امکان بسترسازی توسعه ی پایدار انسانی و بهبود رفاه اجتماعی شهروندی، فراهم گردد که در این بستر می توان به برقراری عدالت اجتماعی، طراحی اقلیمی هماهنگ با محیط زیست انسانی، تقویت ساختارهای همبستگی اجتماعی همچون تعهد و مسؤولیت پذیری، تقویت بنیان های اجتماعی و خانوادگی و احیای محیط زیست همگانی و ایجاد انتظام ساختاری در فضای شهری برای ادراک زیباشناختی و خوانایی شهری و بهبود بهره گیری از فضاهای شهری و افزایش رضایت شهروندی و یکپارچگی بخشی به ساختار بصری محیط و منظر شهری اشاره کرد .هدف این مطالعه، تحلیل جامعه شناختی پیامدهای فرهنگی توسعه ی شهرهای متوسط در ایران طی ده سال گذشته و مطالعه ی موردی مرند است که طی سالهای 96 و 97 مورد پژوهش واقع شده است. جامعۀ آماری این پژوهش افراد بالای 15 سال ساکن شهر مرند در طی سالهای 96-97 بودند. روش نمونه&lrm;گیری، نمونه گیری مختلط یعنی طبقاتی و خوشه‌ای چندمرحله‌ای بود. در مجموع، 2600 پرسش&lrm;نامه تکمیل شد که برای تمامی مقاصد آماری کفایت می‌کرد. در این تحقیق بر روی شاخص‌های نیازهای ساکنان تحلیل عاملی در هشت عامل انجام شد. آزمون بارتلت با معیار کایزر معادل 840/0 و معنادار بود؛ این امر حاکی از اعتبار این آزمون است. تحلیل عاملی انجام&lrm; شده کاملاً با شاخص&lrm;بندی محقق با توجه به مطالعات اسنادی هماهنگ بود که نتایج آن آورده می‌شود. نتایج آزمون فریدمن نشان می‌دهد در سطح نیازهای کالبدی و اجتماعی در شهر ، در مجموع، نیازهای زیر برای ساکنان دارای اولویت بوده&lrm;اند: نیاز به تعاملات اجتماعی ساکنان با یکدیگر و نیاز به امکانات و تسهیلات رفاهی، به ترتیب با متوسط رتبۀ 34/7 و 18/7 در صدر قرار داشته&lrm;اند و نیاز به امنیت و احساس تعلق به شهر به ترتیب با متوسط رتبۀ 26/4 و 74/2 در رتبه‌های آخر بوده&lrm;اند. بقیۀ نیازها در سطح بینابینی قرار گرفته&lrm;اند.در کل، نتایج نشان می‌دهد ایجاد فضاهای عمومی به عنوان بستری برای تعاملات اجتماعی یک درخواست مبرم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1295 - بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  منصور آرایش محمد تقی شیخی
  یکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مخت چکیده کامل

  یکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تضمین می کند. از مولفه هایی که به توسعه پایدار شهری در تضمین این توانایی کمک می کند آموزش شهروندی است.بنابر این هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری (اردبیل) است.چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی از حوزه شهروندی همچون برایان. اس.ترنر، روسو، ماکیاولی، اسلر و استارکی و... ارائه شد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ چگونگی جمع آوری اطلاعات، در زمره پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شهروندان شهر اردبیل و حجم نمونه براساس روش کوکران 384 نفر است. روش نمونه‌گیری، خوشه ای چندمرحله ای و روش تحلیل شامل آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری است. نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی روابط بین متغیرهای از برازش قابل قبولی برخوردار بود همچنین بین آموزش شهروندی و شاخص های توسعه پایدار شهری رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.سطح معنی داری (p ) شاخص های فرهنگی و اجتماعی 01/0، اقتصادی و زیست محیطی 05/0 بود. جهت تاثیر بیشتر آموزش شهروندی بر توسعه پایدار شهری لازم است ابتدا بستر آموزش ( جامعیت و پویایی قانون، رفاه و تامین اجتماعی ) در جامعه فراهم شده سپس شرایط مداخله گر ( بی اعتمادی نهادی، عدم توسعه فرهنگی و ناکارآمدی آموزش رسمی) مرتفع گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1296 - بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیه‌بر رهیافت عدالت محیط‌زیست شهری
  ساره قربانی اسماعیل صالحی شهرزاد فریادی حمید رضا جعفری
  هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت مل چکیده کامل

  هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه‌بر عدالت محیط‌زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بی‌سوادی است با برخی از شاخص‌های جریان متابولیسم شهری نظیر مصرف انرژی، تولید پسماند و فاضلاب موردبررسی قرار گرفت. روش مورداستفاده در این پژوهش ارزیابی‌- تحلیلی است و از مدل رگرسیون خطی ساده با استفاده از ابزارهای SPSS16 وGIS10.1 استفاده‌شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که از میان شاخص‌های مختلف متابولیسم شهری تنها میزان مصرف گاز با رتبه اجتماعی و اقتصادی مردم ارتباط معناداری دارد، درصورتی‌که سایر شاخص‌ها نظیر مصرف آب، برق، تولید پسماند و فاضلاب، فاقد ارتباط معناداری میان میزان مصرف انرژی و وضعیت اجتماعی‌- اقتصادی شهروندان است. درنهایت این مطالعه چارچوب مفهومی عدالت محیط‌زیستی و مدل متابولیسم شهری را با تلفیق سه جنبه از رهیافت عدالت محیط‌زیستی را به‌منظور مؤثرتر شدن مدل متابولیسم شهری ارائه می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1297 - ارتقاء سوادآبی مبتنی‌بر عملکرد رسانه در شهر اصفهان
  پرستو ایران پور فائزه تقی پور سید بهنام سروری نژاد
  افزایش شهرنشینی و مهاجرت‌خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در‌پی آن است تا از ظرفیت رسانه‌ها به‌طور عام و گونه‌های جدید روزنامه‌نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. ب چکیده کامل

  افزایش شهرنشینی و مهاجرت‌خشکسالی همراه با تغییرات اقلیمی بحران بزرگ جهانی است که نیاز به تغییر در رفتار انسان دارد. این مقاله در‌پی آن است تا از ظرفیت رسانه‌ها به‌طور عام و گونه‌های جدید روزنامه‌نگاری مرتبط با آب به طور خاص به منظور ارتقای سواد آبی شهروندان بهره جوید. بر همین اساس، پژوهش حاضر در پارادایم تفسیری مبتنی‌بر روش‌شناسی کیفی و با استفاده از روش نظریۀ داده بنیاد، رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین، از طریق نمونه‌گیری نظری با کارشناسان حوزه‌های آب، رسانه، علوم اجتماعی وارتباطات 34 مصاحبه عمیق انجام شد. پدیده هسته‌ای این پژوهش، ارتقای سواد آبی در نظر گرفته شد. با تحلیل داده ها، شرایط علّی(31 مفهوم)، عوامل زمینه ای(شرایط ‌فرهنگی، شرایط‌ سیاسی‌و‌ اجتماعی، شرایط جغرافیایی، شرایط اقتصادی)، عوامل مداخله‌گر (نقش روزنامه‌نگاران حرفه‌ای، استقلال روزنامه‌نگاران، سیاسی‌شدن مطبوعات، آینده مبهم روزنامه‌نگاری ایران) و استراتژی‌ها (تعامل با رسانه‌ها، تعامل صنعت، نهادهای آموزشی، دانشگاه و رسانه، آسیب شناسی مطبوعات، ارتقاء سرمایه اجتماعی، جامعه شناسی مخاطب، اعتماد آفرینی، دموکراسی دروازه‌بانی، همگرایی فنآورانه و روزنامه‌نگاری، محتوای همجوار، تأسیس انجمن روزنامه‌نگاران آب، تعامل چابک‌رسانه‌ای و ایجاد رشته روزنامه‌نگاری آب در مدارس، نهادهای آموزشی و دانشگاه‌ها) طی سه مرحله کدگذاری به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1298 - تحلیلی بر وضعیت زیست‌پذیری اجتماعی در ابعاد ذهنی و عینی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  برهان ویسی ناب فریدون بابایی اقدم
  10.30495/uss.2023.709309
  اهمیت ارزیابی زیست پذیری ازآنجا ناشی می شود که با این کار ویژگی های کلی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی یک منطقه آشکار می شود و همچنین می تواند به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای نظارت بر برنامه‌ریزی توسعه شهری و طراحی سیاست های آینده برای شهر بکار رود؛ بنابراین پژوهش حاضر با ر چکیده کامل

  اهمیت ارزیابی زیست پذیری ازآنجا ناشی می شود که با این کار ویژگی های کلی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی یک منطقه آشکار می شود و همچنین می تواند به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای نظارت بر برنامه‌ریزی توسعه شهری و طراحی سیاست های آینده برای شهر بکار رود؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد &ndash; توصیفی تحلیل در پی آن بوده که وضعیت زیست پذیری اجتماعی کلان‌شهر تبریز را در دو بعد ذهنی و عینی بررسی نماید. جهت سنجش وضعیت ذهنی زیست پذیری اجتماعی (شامل 7 شاخص و 80 گویه) ابتدا پرسشنامه مربوطه طراحی، پس از تعین نمونه آماری در سطح مناطق 10 گانه تبریز با استفاده از روش کوکران (384 نمونه) و تائید روایی و پایایی پرسشنامه اطلاعات مربوط به بعد ذهنی جمع آوری شده، همچنین برای بررسی بعد عینی (شامل 25 گویه) از آخرین سالنامه آماری (سال 1398) تبریز استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوطه از روش آنتروپی شانون برای وزن دهی شاخص ها و گویه های پژوهش و از روش موریس اصلاحی برای تعیین وضعیت زیست پذیری مناطق بر اساس ادبیات جهانی در 5 سطح استفاده شده است؛ در نهایت برای درک فضایی بهتر از وضعیت زیست پذیری اجتماعی در سطح مناطق نرم افزار GIS برای ترسیم نقشه ها به کارگرفته شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که به لحاظ بعد ذهنی منطقه 2 با نمره زیست پذیری اجتماعی 2/89 در وضعیت قابل‌قبول و در رتبه یک قرار دارد. بیشترین تعداد مناطق (5 منطقه) در وضعیت نامطلوب و غیرقابل‌قبول قرار دارند. در بعد عینی هیچ‌کدام از مناطق در وضعیت زیست پذیری مناسب قرار ندارند و 10 منطقه مورد مطالعه در وضعیت نامطلوب و غیرقابل‌قبول قرار دارند. در نهایت در بعد ترکیبی (هر دو بعد عینی و ذهنی) منطقه 2 در وضعیت قابل‌تحمل، منطقه 3 در وضعیت متوسط و سایر مناطق (8 منطقه) در وضعیت نامناسب قرار دارند؛ بنابراین نتایج گویایی آن است که تمام مناطق شهری تبریز نیازمند توجه ویژه مدیران شهری هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1299 - بررسی ﺭﺍبطه فرهنگ شهرنشینی با تعاملاﺕ اجتماعی دﺭ فضاهاﯼ شهرﯼ دﺭ شهر ملاﯾر
  اعظم خطیبی ابوالفضل نیکزاد
  فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیو چکیده کامل

  فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیوه نمونه گیری چند مرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد شده با پایایی 826/0 و واحد تحلیل فرد است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد بین فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. اما این رابطه بین مولفه های فرهنگ شهرنشینی (نوع دوستی، قانون گرایی، مسئولیت پذیری، فردگرایی، توجه به محیط زیست، غریبگی) با تعاملات اجتماعی متفاوت است. مسئولیت پذیری قوی ترین (500/0=r) و قانون گرایی ضعیف‌ترین (025/0=r) رابطه را با تعاملات اجتماعی داشتند و رابطه بین نوع دوستی با تعاملات اجتماعی منفی شد (169/0-= r). در رگرسیون چند متغیره با توجه به مقادیر Beta مسئولیت‌پذیری (382/0) بیشترین تأثیر و نوع دوستی (095/0-) در جهت منفی و کم ترین تاثیر را بر تعاملات اجتماعی داشتند. .نتیجه نهایی نشان داد که رابطه معنی داری بین فرهنگ شهرنشینی و تعاملات اجتماعی وجود دارد و قدرت تعیین و پیش بینی کنندگی فرهنگ شهرنشینی بر تعاملات اجتماعی بسیار قوی است(646/0). البته با برنامه ریزی های مناسب و آموزش و سرمایه گذاری فرهنگی می توان تعاملات اجتماعی را در جهت مطلوب هدایت نمود و با بازتعریف فرهنگ شهرنشینی مدرن و هویتی ایرانی شاهد رشد نوع دوستی و قانونگرایی در تعاملات اجتماعی شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1300 - وضعیت توسعه اجتماعی در برنامه‌های توسعه ایران با تاکید برشاخص‌های اجتماعی توسعه پایدار شهری
  ساجده واعظ زاده علی ایاسه
  توسعه پایدار شهری متأثر از عوامل متعددی است که یکی از آن‌ها سیاست‌های کلان بالادستی ازجمله برنامه‌های توسعه 5 ساله کشور است. با توجه به انتقاداتی که به این برنامه‌ها وارد است در این مقاله این هدف دنبال می‌شود که اساساً چه مبانی نظری در پشت برنامه‌های توسعه در ایران وجود چکیده کامل

  توسعه پایدار شهری متأثر از عوامل متعددی است که یکی از آن‌ها سیاست‌های کلان بالادستی ازجمله برنامه‌های توسعه 5 ساله کشور است. با توجه به انتقاداتی که به این برنامه‌ها وارد است در این مقاله این هدف دنبال می‌شود که اساساً چه مبانی نظری در پشت برنامه‌های توسعه در ایران وجود دارد که مانع از تحقق اهداف آن می‌گردد. برای دست‌یافتن به پاسخ این پرسش، در مقاله حاضر نظریه دولت در باب توسعه اجتماعی و پیامدهای آن برای توسعه شهری پایدار بررسی‌شده است. روش انجام پژوهش تحلیل محتواست و داده‌های موردنیاز به شیوه اسنادی جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش را برنامه‌های چهارم تا ششم توسعه تشکیل می‌دهند و موادی از برنامه‌های مذکور به‌صورت تمام شماری به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده‌اند که حاوی اشاراتی به توسعه اجتماعی بوده‌اند. نتایج بررسی نشان می‌دهند که توسعه اجتماعی در اندیشه دولتمردان کشور محدود به تأمین برخی از نیازهای اولیه است. همچنین مواد مندرج در این برنامه‌ها بسیاری از مؤلفه‌های اصلی توسعه پایدار شهری مانند مشارکت اجتماعی، تنوع فرهنگی و اقلیت‌ها و گروه‌های خاص را در بر‌نمی‌گیرند. مزید بر این موارد، کیفی بودن اکثر شاخص‌های توسعه اجتماعی امکان عملیاتی شدن اهداف و سپس ارزیابی عملکرد دولت را در خصوص میزان تحقق اهداف بیان‌شده سلب نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1301 - شهر دیجیتالی و افزایش گرایش زنان به همسریابی مجازی
  بتول حسنی سعدی منصور حقیقتیان اسماعیل جهانبخش
  10.30495/uss.2021.682365
  این مطالعه با استفاده از رویکرد نظریۀ زمینه ای به تحلیل تأثیر شهر دیجیتال در تمایل زنان به همسریابی مجازی در شهر کرمان می پردازد. برای این منظور با استفاده از تکنیک نمونه گیری نظری و هدفمند ، 16 کاربر زن در تالارهای همسریابی شهر کرمان مشارکت داشتند. جمع آوری داده ها از چکیده کامل

  این مطالعه با استفاده از رویکرد نظریۀ زمینه ای به تحلیل تأثیر شهر دیجیتال در تمایل زنان به همسریابی مجازی در شهر کرمان می پردازد. برای این منظور با استفاده از تکنیک نمونه گیری نظری و هدفمند ، 16 کاربر زن در تالارهای همسریابی شهر کرمان مشارکت داشتند. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام و با نرم افزار مکس کیو دی ای ورژن 12 تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد تعداد قابل ملاحظه ای از سایت های همسریابی مجازی را زنان متأهل در کنار کاربران مجرد تشکیل می دهند که از ویژگی گمنامی فضای شهری و فضای مجازی استفاده می کنند و هنجارهای اجتماعی را در هم می شکنند. پس از ترکیب، ادغام و مقایسۀ مفاهیم، پنج مقولۀ مشترک میان کاربران زن متأهل و مجرد شامل (اعتیاد به چت، تجربۀ محدودیت، ، پرهیز از دیدار حضوری، سرگرمی و گذران وقت، تمایلات جنسی بصورت مجازی) کشف شد؛ همچنین دو مقولۀ خاص کاربران زن متأهل شامل ( اختفای تأهل و توجیهات آن و کم رضایتی از ازدواج) و دو مقولۀ خاص کاربران زن مجرد شامل (حس آزادی و چت علاج رفع تنهایی) نیز به دست آمد. پس از تحلیل خط داستانی مشارکت کنندگان فضای مجازی به مثابه پناهگاه مقاومت زنان شهری آشکار شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1302 - عودلاجان به مثابه مازادِ بازار بررسی جامعه شناختی ساختار اقتصادی محله ی عودلاجان تهران
  احمد رضایی توحید علیزاده نریمان محمدی
  در پژوهش حاضر به بررسی جامعه‌شناختی ساختار اقتصادی محله‌ی عودلاجان به عنوان یکی از محله‌های تاریخی و اولیه‌ی شهر تهران پرداخته شده است و با روشی کیفی و با استفاده از مورفولوژی دقیق شهری محله‌ی عودلاجان، ساختار اقتصادی آن بررسی شده است. در ابتدا محله‌ی عودلاجان به صورت م چکیده کامل

  در پژوهش حاضر به بررسی جامعه‌شناختی ساختار اقتصادی محله‌ی عودلاجان به عنوان یکی از محله‌های تاریخی و اولیه‌ی شهر تهران پرداخته شده است و با روشی کیفی و با استفاده از مورفولوژی دقیق شهری محله‌ی عودلاجان، ساختار اقتصادی آن بررسی شده است. در ابتدا محله‌ی عودلاجان به صورت میدانی مشاهده شد و تمام نقاط و گره‌های تعارضی و تعاملی موجود در محله مورد بررسی همزمان مصاحبه‌های مفصلی با افراد مختلف در محله‌ی عودلاجان صورت گرفت. (مجموع این مصاحبه‌ها، 27 مورد و مدت زمان انجام مطالعه‌ی میدانی حاضر، 5 ماه (از اردیبهشت 1394 تا شهریور 1394) بوده است.) یافته‌های پژوهش بیانگر این است که می‌توان محله‌ی عودلاجان را در سه لایه‌ی اصلی هسته‌ای، پیرامونی و نیمه‌پیرامونی تقسیم‌بندی نمود. در هسته‌ی میانی، کنش‌های سنتی حاکم است و بافت‌های مخروبه و بسیار فرسوده و انبارهای اصلی در این بخش قرار دارند؛ به گونه‌ای که می‌توان این بخش را به عنوان مازادِ بازار به حساب آورد. در قسمت نیمه‌پیرامونی، کنش‌های اقتصادی به سمت عقلانی‌شدن و مدرن‌شدن پیش می‌روند و در نهایت چنین کنش‌هایی در فضای پیرامونی به کنش‌هایی عقلانی تبدیل می‌گردند. به طور کلی هرچه از سمت لایه‌ی میانی به سمت لایه‌ی پیرامونی حرکت می‌کنیم، کنش‌های اقتصادی عقلانی‌تر می‌شوند و از شدت مخروبه‌ها و انبارها و به طور کلی آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی کاسته می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1303 - بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری (مطالعه ی موردی: استان مازندران)
  محرم آزاد علی رحمانی فیروزجاه علی اصغر عباسی اسفجیر
  در این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریه‌های پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از روش پ چکیده کامل

  در این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایه ی اجتماعی با توسعه ی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریه‌های پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسش‌نامه از میان نمونه ی آماری 400 نفری جمع‌آوری و با کاربرد دو نرم‌افزار SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، هنجارهای تعمیم‌یافته، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه ی پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست‌محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایین‌تر از متوسط قرار داشتند. یافته‌های تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه ی اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تأثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه ی پایدار شهری داشته‌اند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش با توسعه ی پایدار شهری معنادار شدند. در تحلیل رگرسیون چند متغیره، مدل رگرسیونی تحقیق و تأثیرات تمامی متغیرهای سرمایه ی اجتماعی(به غیر از متغیر هنجارهای تعمیم‌یافته) معنادار شدند که بیشترین تأثیرات مستقیم را براساس ضریب Beta به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر روی توسعه ی پایدار شهری داشته‌اند. همچنین براساس نتایج روش مدل‌سازی معادلات ساختاری، مدل نظری تحقیق بر مبنای شاخص‌های مختلف مانند CMIN/DF، RMSEA، NFI، CFI، PCFI و ... از برازش قابل قبولی برخوردار بود. نتایج یافته‌های این تحقیق تأیید کننده ی پیشینه ی تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هرچه میزان سرمایه ی اجتماعی و کلیه ی متغیرهایش افزایش ‌یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مؤلفه‌های توسعه ی پایدار شهری می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1304 - رابطه‌ی احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی در مدیریت شهری
  علی فیض اللهی
  10.30495/uss.2021.689296
  احساس تعلق به شهر نشانگر وجود ذهنیت مثبت افراد نسبت به محل سکونت و سایر شهروندان است و تداوم تعلق به شهر لاجرم شکلی از تعهد را برای شهروندان نسبت به محیط اجتماعی پیرامون در بر دارد. مشارکت در حیات اجتماعی شهر همواره موضوع مهمی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی شهری بوده است. لذا ای چکیده کامل

  احساس تعلق به شهر نشانگر وجود ذهنیت مثبت افراد نسبت به محل سکونت و سایر شهروندان است و تداوم تعلق به شهر لاجرم شکلی از تعهد را برای شهروندان نسبت به محیط اجتماعی پیرامون در بر دارد. مشارکت در حیات اجتماعی شهر همواره موضوع مهمی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی شهری بوده است. لذا این مقاله در صدد است تا رابطه‌ی احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی شهروندان در مدیریت شهری را بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش متشکل از متغیرهای برگرفته شده از نظریه‌های دورکیم، پارسونز، دیویس، آنتونسیچ، گیدنز و پاتنام است. لذا در یک مطالعه‌ی پیمایشی از بین جامعه‌ی آماری مشتمل بر 49309 خانوار ساکن شهر ایلام، با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای و نهایتاً تصادفی ساده، نمونه‌ای شامل 334 نفر سرپرست خانوار را انتخاب نموده و با استفاده از پرسشنامه‌ای که اعتبار صوری آن به وسیله خبرگان مورد تایید قرار گرفته و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، 78/. محاسبه شده‌است، داده‌های مورد نظر گردآوری و تحلیل شده‌اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده‌ی متوسط بودن میزان متغیرهای مشارکت اجتماعی شهروندان (04/2)، مشارکت مدنی (۲)، روحیه‌ی مشارکتی (92/1)، اعتماد به مدیران (01/2) و نیز میزان احساس تعلق به شهر (46/2) است و لذا عوامل اجتماعی مذکور در مشارکت اجتماعی در مدیریت شهر مؤثر هستند و در آزمون معادلات ساختاری روابط این متغیرها با متغیر وابسته تایید شده‌است. به طور کلی نتایج بیانگر مشارکت اجتماعی متوسط شهروندان است ولیکن به دلیل مهاجرپذیری عمدتاً روستایی و درون استانی و ترکیب محله‌های شهری پتانسیل لازم جهت بهره‌مندی مدیریت شهری از ظرفیتهای مشارکتی شهروندان را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1305 - شهر و رمان؛ مطالعه ای جامعه شناختی پیرامون شکل گیری رمان فارسی در فضای شهری ایران
  خیام عباسی شبنم حاتم پور
  10.30495/uss.2022.695110
  این پژوهش با رهیافت جامعه‌شناسی رمان و در چارچوب روش‌شناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونه‌های مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از روش‌شناسی کیفی انتخاب شده‌اند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکل‌گیری رم چکیده کامل

  این پژوهش با رهیافت جامعه‌شناسی رمان و در چارچوب روش‌شناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونه‌های مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از روش‌شناسی کیفی انتخاب شده‌اند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکل‌گیری رمان فارسی مناسبتی وجود داشته است یا خیر؟. مبانی تئوریکی تحقیق اقتباسی است از تئوری‌های جامعه‌شناسانۀ مارکس، زیمل، گلدمن و لوکاچ؛ تئوری‌هایی که هر دو مفهوم محوری تحقیق (رمان و شهر) را بررسی کرده‌اند. برای بررسی موضوع، نُه رمان مشهور از میان رمان‌های معاصر انتخاب شدند. معیار انتخاب این نُه نمونه، بازنمایی و انعکاس دو پدیدۀ شهر و رمان در آن‌ها بوده است. نتایج نشان می‌دهند که به میانجی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بین گسترش شهرنشینی (به‌خصوص پس از آغاز حکومت پهلوی اول و دوم) از یک طرف، و شکل‌گیری و تکامل رمان فارسی از طرف دیگر، مناسبت و هم‌راستایی وجود داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1306 - رابطۀ مؤلفه‌های فرهنگی و شکوفایی شهر با تأکید بر مناطق حاشیه‌نشین
  علی جعفری بهنام حسن زاده
  10.30495/uss.2024.709687
  هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطۀ بین مؤلفه های فرهنگی و شکوفایی شهر با تأکید بر مناطق حاشیه نشین است. روش پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ شیوۀ گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش تمامی شهروندان بالای 18 سال ساکن در مناطق حاشیه‌نشین شهر اردب چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطۀ بین مؤلفه های فرهنگی و شکوفایی شهر با تأکید بر مناطق حاشیه نشین است. روش پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ شیوۀ گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش تمامی شهروندان بالای 18 سال ساکن در مناطق حاشیه‌نشین شهر اردبیل می‌باشند. برای نمونه‌گیری از شیوۀ نمونه‌گیری چندمرحله‌ای و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. تعداد نمونۀ آماری برابر 384 نفر برآورد گردید. برای تحلیل اطلاعات از نرم‌افزار Spss و برای تحلیل فرضیات از آزمون‌های پیرسون، رگرسیون و t تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت مؤلفه‌های شکوفایی شهر (بهره‌وری، کیفیت زندگی، زیرساخت‌ها، پایداری محیطی و دربرگیرندگی و شمول اجتماعی) کمتر از حد متوسط است. همچنین بین مؤلفه‌های فرهنگی و شکوفایی شهر رابطۀ معناداری وجود دارد. نتایج نشان داد که متغیر ارزش‌ها و باورها با بیشترین میزان تأثیر با بتای (70/0)، الگوهای انگیزشی (32/0)، سبک زندگی (24/0) و تحمل ابهام با کمترین میزان تأثیر با بتای (16/0) متغیر شکوفایی شهر با تأکید بر مناطق حاشیه‌نشین شهر اردبیل را پیش‌بینی می کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1307 - تبیین نقش خوداجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: منطقه 2 شهر تهران)
  محمد رضا بزرگی فرهاد امام جمعه ایرج ساعی ارسی
  یکی از ملزومات اجتناب ناپذیر در جهت توسعه پایدار شهری، بها دادن به خود اجتماعی شهروندان است. خود اجتماعی، میزان اعتماد به برنامه ها و ساختارهای دولتی و نهادهای تصمیم گیر حوزه شهری را مشخص کرده و احساس تعلق شهروندان را افزایش می دهد که این امر در نهایت به ایجاد توسعه پای چکیده کامل

  یکی از ملزومات اجتناب ناپذیر در جهت توسعه پایدار شهری، بها دادن به خود اجتماعی شهروندان است. خود اجتماعی، میزان اعتماد به برنامه ها و ساختارهای دولتی و نهادهای تصمیم گیر حوزه شهری را مشخص کرده و احساس تعلق شهروندان را افزایش می دهد که این امر در نهایت به ایجاد توسعه پایدار شهری در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی، کمک شایانی خواهد نمود. از همین رو هدف اصلی مقاله، بررسی و تبیین نقش خود اجتماعی شهروندان تهرانی بر توسعه پایدار شهری است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این تحقیق، ساکنین منطقه 2 شهر تهران، و تعداد نمونه مورد مطالعه 600 نفر از شهروندان 18 سال و بالاتر این منطقه بوده است. یافته های بدست آمده نشان داد خوداجتماعی با توسعه پایدار شهری رابطه معناداری داشته است. همچنین دو بعد خوداجتماعی یعنی شایستگی اجتماعی و مسئولیت اجتماعی نیز تاثیر معناداری بر توسعه پایدار شهری داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1308 - جستاری جامعه شناختی پیرامون ازخودبیگانگی، شهر و داستان ( بررسی پدیده ی ازخودبیگانگی در جامعه ی شهری مسکو در داستان «دل سگ»)
  خیام عباسی
  در این نوشتار، پدیده ی ازخودبیگانگی در محیط شهری مسکو در داستان بلند دل سگ، اثر میخائیل بولگاکف مورد مطالعه قرار گرفته است. این داستان بلند، سرخوردگی نویسنده از انقلاب سال 1917م روسیه را بازتاب می دهد. پرسش مطرح شده در این نوشتار این است که پدیده ی الیناسیون انسان شهرنش چکیده کامل

  در این نوشتار، پدیده ی ازخودبیگانگی در محیط شهری مسکو در داستان بلند دل سگ، اثر میخائیل بولگاکف مورد مطالعه قرار گرفته است. این داستان بلند، سرخوردگی نویسنده از انقلاب سال 1917م روسیه را بازتاب می دهد. پرسش مطرح شده در این نوشتار این است که پدیده ی الیناسیون انسان شهرنشین، چگونه به صورت یک الگو در ادبیات داستانی شوروی شکل گرفته و بولگاکف با چه شیوه ای در صدد طرح، توصیف و حل این مسأله برآمده است؟. خاستگاه این پژوهش در پارادایم تفسیری و روش کیفی قرار می گیرد و داستان مورد مطالعه،َ با تکنیک گزینش نمونه مشهور انتخاب شده است. برای تحلیل اثر از منظر جامعه شناسی نیز تئوری های بیگانگی مارکس، ماکس وبر و زیمل مبنا قرار گرفته اند. نتیجه ی پژوهش نشان می دهد که بولگاکف توانسته با طرح داستان در قالب فابل و هجو، خطای نظریه ای و عمل انقلابی تاریخی (پراکسیس) در ایدئولوژی مارکسیسم لنینی - استالینی برای خلق انسان پرولتر شهری را در همان سال های اول انقلاب اکتبر تحلیل، و نتایج و پیامدهای منفی و مخرب آن را پیش بینی کند. به جز این، نویسنده اهداف فرعی تری همچون مخالفت آشکار با انقلاب اکتبر روسیه را هم دنبال و عنوان کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1309 - بررسی تأثیر شناختِ مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نشانه های شهری اصفهان بر هویت ملی
  حمید رضا صادقی رضا اسماعیلی منصور حقیقتیان
  پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شناخت مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نمادها و نشانه های شهری شهر اصفهان بر هویت ملی پرداخت. روش پژوهش از نوع پیمایش بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته پژوهش استفاده گردید. روش نمونه گیری، طبقه ای متناسب بود که با استفاده از نرم چکیده کامل

  پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شناخت مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نمادها و نشانه های شهری شهر اصفهان بر هویت ملی پرداخت. روش پژوهش از نوع پیمایش بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته پژوهش استفاده گردید. روش نمونه گیری، طبقه ای متناسب بود که با استفاده از نرم افزار نمونه گیری Spss Sapmle Power 620 نفر از شهروندان به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از رویکرد مدل سازی معادله ساختاری واریانس محور(PLS - SEM) استفاده شد. جهت انجام محاسبات در این بخش از نسخه 23 نرم‌افزار SPSS و نسخه 3.2.6 نرم افزار Smart PLS استفاده گردید. یافته های پژوهش بیانگر این بود که وضعیت هویت ملی در میان شهروندان مورد بررسی بالاتر از حد میانگین متوسط است. شناخت مؤلفه‌های هویتی نشانه ها و نمادهای شهری بر هویت ملی تأثیر دارد. اثر متغیر شناخت نمادهای شهری بر متغیر هویت ملی معنادار بوده است. با توجه به مقدار ضریب تأثیر(21/0) می توان گفت این اثر مستقیم و در حد ضعیف است. بنابراین، افزایش شناخت مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نشانه ها و نمادهای شهری در حد کمی می تواند منجر به تقویت هویت ملی و برعکس کاهش شناخت مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نشانه‌ها و نمادهای شهری منجر به تضعیف هویت ملی در بین شهروندان مورد بررسی می گردد. بررسی ابعاد شناخت مؤلفه‌های هویتی بازنمایی شده در نشانه ها و نمادهای شهری اصفهان نشان می دهد که اثر شناخت مؤلفه‌های اجتماعی(63/0) و فرهنگی(46/0) بر هویت ملی مستقیم و در حد بالا، و اثر شناخت دینی معکوس و در حد بالا(51/0-) است. در مقابل، اثر ابعاد شناخت مؤلفه‌های سیاسی و تاریخی بر متغیر هویت ملی به لحاظ آماری معنادار نیست (05/0 &lt; p). بنابراین، می توانیم بگوییم که شناخت مؤلفه‌های اجتماعی و فرهنگی بازنمایی شده در نمادها و نشانه های شهری اصفهان توانسته است به بازتولید هویت ملی در میان شهروندان کمک نماید، اما شناخت مؤلفه‌های دینی، سیاسی و تاریخی نتوانسته است در این زمینه موفقیت چندانی داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1310 - سنخ شناسی فضاهای ناامن شهری از نگاه زنان (مطالعه موردی: زنان 45-15 سال شهر جاسک)
  محمدرضا حسینی نرگس خوش کلام
  زنان نیمی از شهروندان هر جامعه و مشارکت اجتماعی آنان نقش بسزایی در توسعه جامعه دارد. در عین حال گاهی احساس ناامنی زنان در برخی فضاهای شهری، مانع از حضور اجتماعی آنان می گردد. بر همین اساس پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی فضاهای ناامن شهری از دیدگاه زنان صورت گرفته است که جا چکیده کامل

  زنان نیمی از شهروندان هر جامعه و مشارکت اجتماعی آنان نقش بسزایی در توسعه جامعه دارد. در عین حال گاهی احساس ناامنی زنان در برخی فضاهای شهری، مانع از حضور اجتماعی آنان می گردد. بر همین اساس پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی فضاهای ناامن شهری از دیدگاه زنان صورت گرفته است که جامعه مورد مطالعه آن زنان 45-15 سال شهر جاسک بوده و تعداد 22 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شده اند. ابزارهای گردآوری داده عبارت بودند از: مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی و نقشه شهر که به منظور علامت گذاری فضاهای امن و ناامن شهری توسط افراد مورد مطالعه استفاده شده است. در نهایت داده ها به صورت متن پیاده سازی شده و به روش تحلیل تماتیک، تحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که فضاهای ناامن شهری از نظر زنان شامل دو مقوله اصلی می باشد: 1)فضای ناامن اجتماعی(فضای خلوت، فضای جُرم خیز، فضای بزهکارانه، فضای بیگانه اجتماعی، فضای مردانه، فضای غالباً موتورسوار و فضای ناامن برساخته اجتماعی) و 2)فضای ناامن کالبدی(فضای تودرتو، فضای تاریک، فضای کاربری مردانه، فضای تک کاربری، فضای حاشیه شهر، فضای غالباً مسکونی، فضای فاقد دسترسی به حمل ونقل عمومی، فضای بیگانه کالبدی، فضای فرسوده وفضای آلوده). بنابراین به منظور تشویق زنان برای حضور در فضاهای عمومی شهری نه تنها برقراری امنیت در این فضاها اهمیت دارد بلکه آنچه مهم تر است، ایجاد احساس امنیت در زنان می باشد چرا که صرفاً برقراری امنیت، موجب ایجاد احساس امنیت در زنان نمی گردد بلکه مستلزم توجه موازی به امنیت اجتماعی و امنیت کالبدی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1311 - شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاه‌ها، دلایل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت فرسودۀ شهری
  مریم ملکی مهرداد نوابخش میثم موسائی علی بقایی سرابی
  10.30495/uss.2023.706858
  بافت‌های فرسوده که زمانی محور تمرکز جمعیت و اقتصاد بودند امروزه به نقاطی کم‌بازده در تعاملات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده‌اند که نیازمند مداخله برای بهسازی و نوسازی هستند. در پژوهش حاضر، باهدف شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاه‌ها، دلایل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در بهسازی و چکیده کامل

  بافت‌های فرسوده که زمانی محور تمرکز جمعیت و اقتصاد بودند امروزه به نقاطی کم‌بازده در تعاملات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده‌اند که نیازمند مداخله برای بهسازی و نوسازی هستند. در پژوهش حاضر، باهدف شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاه‌ها، دلایل و انگیزه‌های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از شهر تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی- کمی (پرسش‌نامه و مصاحبه) با بهره‌گیری از رهیافت توصیفی&ndash;تحلیلی است. در ساحت کمی از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای استفاده شد و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و فرمول کوکران حجم نمونه 368 نفر تعیین شد و در ساحت کیفی جهت فهم تجربۀ زیستۀ ساکنین بافت و توصیف آن از روش گراندد تئوری که دارای ویژگی‌های منحصر به فرد بوده و زمینه‌ساز شکل‌گیری نگاه متفاوت و جدید در بررسی موضوعات جامعه‌شناسی شهری می‌گردد و از سویی در تحقیقات و تجارب داخلی مغفول مانده استفاده شد، لذا با بهره‌گیری از این روش و نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به مرحله اشباع نظری 15 نفر جمعیت پژوهشی تعیین گردید. یافته‌&lrm;های پژوهش گویای آن است که عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی از قبیل اعتمادسازی، تمایل به مشارکت و امکانات و خدمات در ساماندهی محلات فرسوده شهر تهران نقش مؤثری داشته، به‌گونه‌ای که در ساحت کمی، از مجموع 368 پاسخ‌دهنده بیشترین سهم مشارکتی در گروه سنی بین 30 تا 50 سال (76 درصد) و با اکثریت جنسیتی مردان (89 درصد) بود. بر اساس نظریات کنش و مشارکت بالاتر بودن سطح مشارکت مردان برخاسته از ساختارهای فرهنگی سنتی ساکنین مبنی بر حذف و یا کمرنگ بودن نقش زنان است که بالتبع ضمن عدم‌آگاهی به طور مستقیم بر سطح مشارکت آنها اثرگذار است. میانگین میزان مشارکت، آگاهی و اطلاع&lrm;رسانی و توانمندسازی پاسخ‌دهندگان به ترتیب 2.10و 2.27 و 2.35 است که از حد وسط طیف لیکرت (3) کمتر است که این میزان از عدم کارآمدی و هدفگذاری برنامه‌های توسعه پنجم وششم است. در بخش ساحت کیفی، میزان مشارکت ساکنین قدیمی به دلیل بیشتر بودن تجربۀ زیسته‌ از سکونت در محلات و دارابودن حس تعلق بیشتر به دلیل مالکیت بر املاک تجاری و مسکونی انتخاب شدند، زیرا اشراف جامع‌تری از فرایند اجرای برنامه‌ها در این محلات دارند. احصاء نظرات و یافته‌ها نشان داد بدون در نظر گرفتن نقش و سهم مشارکتی ساکنین بافت در بهسازی و نوسازی نمی‌توان امید چندانی به اثربخشی فعالیت برنامه‌ها داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1312 - سبک زندگی در روستاهای تبدیل شده به شهر در ایران (مورد مطالعه: شهرهای جدید شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی)
  علی اصغر مهاجرانی مهدی یوسف نیا
  عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر ب چکیده کامل

  عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر سبک زندگی ساکنان روستاهای تبدیل شده به شهر در شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی انجام شده است. مبانی نظری پژوهش بر مبنای نظریات ابن خلدون، وبر، وبلن، زیمل، بوردیو، گیدنز و چِنی تدوین شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد بین مشارکت اجتماعی، سازمان های سیاسی و اداری، شبکه ی راهها و وسایل ارتباطی، روحیه ی فردگرایی، هویت طبقاتی و روابط غیرمستقیم و ثانویه به عنوان عوامل اجتماعی، امکانات فرهنگی و آموزشی، مصرف رسانه ای و سرمایه ی فرهنگی به عنوان عوامل فرهنگی، مصرف گرایی، ایجاد مراکز خرید، تمایل به منافع سوداگرانه، کمرنگ شدن حمایت های مشترک و سطح رفاه اقتصادی به عنوان عوامل اقتصادی و سبک زندگی افراد ارتباط معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1313 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
  سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینی
  10.30495/uss.2022.691716
  خشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجر چکیده کامل

  خشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع‌آوری داده ها از طریق مصاحبة عمیق تا رسیدن داده ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد که پدیدة خشونت شهری با چهار مقولة اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق‌دهنده به پدیدة خشونت شهری بر اساس تجربة مشارکت کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله‌ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1314 - بررسی رابطه بین تعلق به شهر و رفاه ذهنی شهروندان تهرانی(مطالعه ای در بین شهروندان بالای 18 سال شهر تهران)
  مینا شیروانی ناغانی افسانه ادریسی زهرا سادات مشیر استخاره
  10.30495/uss.2022.693075
  این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین تعلق به شهرو رفاه ذهنی شهروندان بالای 18 سال شهر تهران انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق مستخرج از رویکرد هاجرتی و فیتزپتریک است. روش تحقیق پیمایش کمی و از نوع توصیفی/تحلیلی است. جامعة آماری پژوهش حاضر، کلیة شهروندان بالای 18 سال شهر تهر چکیده کامل

  این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین تعلق به شهرو رفاه ذهنی شهروندان بالای 18 سال شهر تهران انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق مستخرج از رویکرد هاجرتی و فیتزپتریک است. روش تحقیق پیمایش کمی و از نوع توصیفی/تحلیلی است. جامعة آماری پژوهش حاضر، کلیة شهروندان بالای 18 سال شهر تهران بودند که بر اساس آخرین سرشماری 6750000 هزارند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد که به دلایلی (پارگی، نقض، پاسخ های یکدست و غیره) این تعداد به 400 مورد افزایش داده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که پایایی کل آن 89/0 محاسبه شد. شیوة نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بود. ابتدا وضعیت نرما ل بودن داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف &ndash; اسمیرنوف مورد بررسی قرار گرفت و پس از مشخص شدن نرمال بودن داده های تحقیق، رابطه بین متغیرها، با ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزارspss 22 سنجیده شد. یافته ها نشان می دهد بین تعلق مکانی (49/0)، تعلق احساسی (24/0)، تعلق شناختی (46/0) و تعلق عملی (46/0) با رفاه ذهنی شهروندان رابطة معنادار و مثبتی وجود دارد. یافته های رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که متغیر تعلق اجتماعی 31/0 از تغییرات متغیر رفاه ذهنی را تبیین می‌کند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تعلقات باعث می شوند افراد ترجیحات منطقی اتخاذ کنند، سرمایه گذاری اجتماعی کنند، حساس باشند و از این طریق به تعدیل انگیزه های منفی خود بپردازند و در نتیجه احساس رضایت و خوشبختی داشته باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1315 - بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز
  احسان حیدری احمد آذین محمدعلی چیت ساز
  پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش با روش پیمایشی از نمونه‌ای با حجم 500 نفر جمع‌آوری شد که از جمعیت 331556 نفری سرپرستان خانوار ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه‌ چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی عوامل بازدارنده‌ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش با روش پیمایشی از نمونه‌ای با حجم 500 نفر جمع‌آوری شد که از جمعیت 331556 نفری سرپرستان خانوار ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند. متغیر وابسته (عدم توسعه‌ی پایدار شهری)، به دو شیوه‌ی نگرشی و عملکردی عملیاتی شد و رابطه‌ی آن با متغیرهای مستقل؛ شامل شیوه‌ی مدیریت، قوم‌گرایی، تقدیرگرایی، سنت‌گرایی و سطح آرمان‌ها؛ که برگرفته از نظریات جامعه‌شناسان مکتب تکاملی توسعه و مکتب نوسازی توسعه است؛ فرضیه‌سازی و آزمون شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار آن از طریق اعتبار صوری برآورد و داده‌های به دست آمده نیز، با استفاده از نرم‌افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل یافته‌ها فرضیات پژوهش را تأیید کرد و تنها متغیر سنت‌گرایی مبتنی بر نگرش مورد تأیید واقع نشد. نتایج پژوهش نشان داد که معادله‌ی پیش‌بینی میزان عدم توسعه‌ی پایدار شهری، 6/33 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش‌بینی می‌کند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر چندمتغیره نیز گویای آن بود که متغیرهای سطح آرمان‌ها، قوم‌گرایی و سنت‌گرایی به صورت مستقیم و متغیرهای تقدیرگرایی، قوم‌گرایی و سنت‌گرایی به صورت غیرمستقیم، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر عدم توسعه‌ی پایدار شهری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1316 - فضای همگانی شهری اجتماع‌محور در اندیشۀ آرمان‌شهری طالبوف
  سیده آیدا حسینی مهسا شعله
  10.30495/uss.2023.709489
  شهرها دارای نظامی هستند که آهنگ سریع تغییرات موجب عدم تعادل ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و فضایی در آن‌ها شده است و نمود بیرونی این گسست‌ها در فضاهای همگانی به چشم می‌خورد. فضاهای همگانی به‌عنوان شاخصی برای تنوع زیستی شهر عمل می‌کنند که برنامه‌ریزی برای توسعه پای چکیده کامل

  شهرها دارای نظامی هستند که آهنگ سریع تغییرات موجب عدم تعادل ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و فضایی در آن‌ها شده است و نمود بیرونی این گسست‌ها در فضاهای همگانی به چشم می‌خورد. فضاهای همگانی به‌عنوان شاخصی برای تنوع زیستی شهر عمل می‌کنند که برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار در آن‌ها می‌تواند نقطۀ عطفی در پیشرفت و حل مسائل گستردۀ شهری به شمار آیند. هدف پژوهش حاضر بررسی فضای همگانی اجتماع‌محور در اندیشۀ آرمان‌شهری طالبوف و تطبیق دیدگاه او با صاحب‌نظران حوزه‌های جامعه‌شناسی و شهری جهت دستیابی به راهبردی مؤثر برای داشتن فضاهای همگانی پایدار است. روش تحقیق این مطالعه توصیفی-تحلیلی با رویکرد کیفی و هدف آن بنیادی، با استراتژی پسکاوی است که در پارادایم تفسیرگرایی قرار دارد. جمع‌آوری اطلاعات به شیوۀ کتابخانه‌ای و نظری صورت پذیرفت و درنهایت به تحلیل محتوای پژوهش با استفاده از نرم‌افزار اطلس‌تی، پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که اندیشه‌های طالبوف آرمان‌گرا و نظریه‌پردازهای واقع‌گرا در ابعاد مدیریتی، اجتماعی و اقتصادی، بسیار مشابه است. در بعد بصری، طالبوف نگاهی دقیق‌تر به مسائل زیبایی‌شناسی دارد. او دین و مذهب را از اصلی‌ترین اصول پایداری یک ملت و شهر می‌داند که دیگران تنها به وجود این بعد اشاره نموده‌اند. طالبوف و دیگر نظریه‌پردازها معتقد هستند اگر این ابعاد پنج‌گانه، به‌طور هماهنگ با یکدیگر، در فضاهای همگانی اجرا شوند، موجب موفقیت و پایداری آنها و در پی آن پیشرفت و بهبود شهرهای امروزی خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1317 - ارائه الگوی پارادایمی از هویت‌های چندگانه در فضای شهری(مورد مطالعه: محلات شهر تهران در سال 1398)
  فرناز فرهادیان مهرداد نوابخش سروش فتحی
  10.30495/uss.2021.686232
  پژوهش حاضر به مفهوم‌پردازی چندگانگی هویت در فضاهای شهری در شهر تهران پرداخته است. هدف از این پژوهش ارائه مدلی براساس هویت‌های چندگانه شکل گرفته در سطح شهر تهران است. روش تحقیق از نوع کیفی و تکنیک مصاحبه است، که برای این منظور مصاحبه‌ها از ساکنین محلات مختلف شهر تهران (ن چکیده کامل

  پژوهش حاضر به مفهوم‌پردازی چندگانگی هویت در فضاهای شهری در شهر تهران پرداخته است. هدف از این پژوهش ارائه مدلی براساس هویت‌های چندگانه شکل گرفته در سطح شهر تهران است. روش تحقیق از نوع کیفی و تکنیک مصاحبه است، که برای این منظور مصاحبه‌ها از ساکنین محلات مختلف شهر تهران (نیاوران، شهرک غرب، ولنجک، چیتگر، شهری و محله سی تیر) صورت گرفته است. لازم به ذکر است که با انجام 30 عدد مصاحبه به اشباع نظری رسیده‌ایم. شیوه کدگذاری مصاحبه‌ها به صورت استقرایی و در قالب سه گونه کدگذاری باز، محوری و انتخابی براساس منطق کدگذاری اشتراوس و کوربین صورت گرفته است. در ادامه براساس تحلیل محتوای کیفی مصاحبه‌های بدست آمده، مدلی طراحی گردید که در آن نشان داده شد چندگانگی هویت در فضاهای شهری تحت تأثیر عوامل گوناگونی صورت می‌پذیرد، اجزای این مدل شامل فاکتورهایی است که از مصاحبه‌ها استخراج شده و ذیل قضایای: شرایط علّی، زمینه‌ای، مداخله‌ای، پدیده محوری و رهبرادها، طرح‌ها و کنش‌ها قرار می‌گیرند، که خود منجر به پیامدهایی می‌شود که ظهور همزمان و متقارن هویت سنتی و مدرن را در پی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1318 - نقش میانجی سرمایه اجتماعی در موفقیت کارآفرینان شهری (مورد مطالعه: کسب‌و‌کارهای تحت حمایت شهرداری تهران)
  محمدجواد نائیجی نگار علامه زاده
  ادبیات کارآفرینی شهری به شدت به بررسی ویژگی‌های جامعه‌شناختی گرایش دارد. این رویکرد، بینش‌های مناسبی در خصوص چرایی و چگونگی ظهور و بروز فعالیت‌های کارآفرینانه ارائه می‌دهد، ولی هنوز سوال‌های بی‌پاسخ زیادی را در مورد ادراک شرکت‌ها و افراد از شرایط جامعه‌شناختی و تاثیر آن چکیده کامل

  ادبیات کارآفرینی شهری به شدت به بررسی ویژگی‌های جامعه‌شناختی گرایش دارد. این رویکرد، بینش‌های مناسبی در خصوص چرایی و چگونگی ظهور و بروز فعالیت‌های کارآفرینانه ارائه می‌دهد، ولی هنوز سوال‌های بی‌پاسخ زیادی را در مورد ادراک شرکت‌ها و افراد از شرایط جامعه‌شناختی و تاثیر آنها در موفقیت کارآفرینان باقی می‌گذارد. با توجه به این شکاف نظری، مطالعه‌ی حاضر نقش سرمایه اجتماعی را بر اساس دیدگاه سه بعدی ساختاری، شناختی و رابطه‌‌ای (ناهاپیت و گوشال، 1998) و سرمایه روانشناختی را بر اساس نظریه لوتانز و همکاران (2007) بررسی می‌کند. برای سنجش موفقیت کارآفرینی شهری، از ابزار سنجش ارائه شده توسط گورجیوسکی و همکاران (2011) استفاده شده است که شامل طیف گسترده‌ای از معیارهای مالی و غیرمالی است. جامعه آماری پژوهش کسب‌و‌کارهای تحت حمایت شهرداری تهران هستند. بر اساس روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، از میان 22 منطقه شهرداری تهران، سه منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده‌های حاصل از پرسشنامه، از 110 کسب‌و‌کار در سه منطقه منتخب گردآوری شده است و با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل تحقیق مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر تاثیر هر دو متغیر سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی بر موفقیت کارآفرینانه است. همچنین، نقش میانجی سرمایه اجتماعی مورد تائید قرار گرفته است. بر مبنای نتایج پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران شهری و شهرداری‌ها بر تقویت سرمایه‌های روانشناختی و به ویژه ابعاد امیدواری، خودکارامدی و خوش‌بینی متمرکز شوند. با این وجود، نباید جنبه دیگر سرمایه روانشناختی یعنی تاب‌آوری نادیده گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1319 - سلامت اجتماعی و کارکردهای آن در جوامع شهری (مورد مطالعه: کلان‌شهر اصفهان)
  مصطفی امیدی منصور حقیقتیان سید علی هاشمیانفر
  سلامت اجتماعی عبارت است از چگونگی ارزیابی فرد از عملکردش در برابر اجتماع. از نظر کییز فردی برخوردار از سلامت اجتماعی است که اجتماع را به صورت یک مجموعه معنادار، قابل فهم و بالقوه مفید برای رشد و شکوفایی بداند و احساس کند که به جامعه تعلق دارد، از طرف جامعه پذیرفته می شو چکیده کامل

  سلامت اجتماعی عبارت است از چگونگی ارزیابی فرد از عملکردش در برابر اجتماع. از نظر کییز فردی برخوردار از سلامت اجتماعی است که اجتماع را به صورت یک مجموعه معنادار، قابل فهم و بالقوه مفید برای رشد و شکوفایی بداند و احساس کند که به جامعه تعلق دارد، از طرف جامعه پذیرفته می شود و در پیشرفت آن سهیم است. سلامت اجتماعی، نوعی بهداشت روانی، فردی و جمعی است، که در صورت تحقق آن، شهروندان دارای انگیزه و روحیه شاد بوده و در نهایت، جامعه شاداب و سلامت خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر ، بررسی کارکردهای سلامت اجتماعی در جوامع شهری و به طور مشخص، در کلان شهر اصفهان است.چارچوب نظری پژوهش با استفاده از دیدگاه های کییز، دورکیم، فروم و فروید تدوین شده است. روش تحقیق پیمایش، و ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 15 تا 64 ساله ی باسواد شهر اصفهان بوده و نمونه آماری نیز شامل تعداد 385 نفر از جامعه آماری فوق در نظر گرفته شده که به روش خوشه ای انتخاب شده اند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss و جهت آزمون مدل از نرم افزار Amos استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که بین متغیر مستقلِ سلامت اجتماعی و متغیرهای وابسته یِ سلامت روانی، هنجارمندی اجتماعی و مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین ارتباط بین متغیر هنجارمندی اجتماعی و مسئولیت پذیری اجتماعی نیز معنادار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1320 - ناکارآمدی فردی-نهادی و همیاری جمعی مطالعه درک معنایی کشاورزانِ سمیرمی از مسألۀ کم‌آبی در حیاتِ شهری
  محمود قاسمی عظیمه السادات عبداللهی شاپور بهیان
  10.30495/uss.2023.708006
  پژوهش حاضر به بررسی درک معنایی کشاورزان ساکن شهر سمیرم از مسألۀ کم‌آبی و نقش آن در حیات شهری است. از روش تحقیق نظریۀ زمینه‌ای (رویکرد سیستماتیک) برای تحقق این هدف استفاده شد. مشارکت‌کنندگان پژوهش، کشاورزان شهرستان سمیرم بودند. روش نمونه‌گیری از نوع هدفمند بود که بر اساس چکیده کامل

  پژوهش حاضر به بررسی درک معنایی کشاورزان ساکن شهر سمیرم از مسألۀ کم‌آبی و نقش آن در حیات شهری است. از روش تحقیق نظریۀ زمینه‌ای (رویکرد سیستماتیک) برای تحقق این هدف استفاده شد. مشارکت‌کنندگان پژوهش، کشاورزان شهرستان سمیرم بودند. روش نمونه‌گیری از نوع هدفمند بود که بر اساس آن با 25 نفر از کشاورزان مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته انجام شد. برای فهم پیامدهای کم‌آبی ناشی از کشاورزی بر حیات شهری سمیرم، کشاورزانی انتخاب شده‌اند که ساکن شهر سمیرم هستند. مصاحبه‌ها با استفاده از روش کدگذاری سه‌مرحله‌ای نظریۀ زمینه‌ای تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که شرایط علی تأثیرگذار بر کم‌آبی در شهرستان سمیرم عبارت‌اند از: تغییر الگوها، حکمرانی ناکارآمد و تغییرات اقلیمی. برای مواجهه با کم‌آبی، کشاورزان سه راهبرد ارائه داده‌اند: تقویت سنت‌های همیاری، فرهنگ‌سازی زیست‌محیطی و صنعت‌گرایی جایگزین. زمینه‌هایی که این راهبردها را تسهیل کرده و یا مانع تحقق آنها می‌شوند عبارت‌اند از: سیاست‌های اقتصادی و مدیریت منابع آبی. فردگرایی اقتصادی و منابع مالی و اعتباری، شرایط مداخله‌گر بر راهبردهای مواجهه با کم‌آبی هستند. پیامدهای راهبردهای مواجهه با کم‌آبی از دید کشاورزان عبارت‌اند از: بازسازی زیستِ اقتصادی، بازسازی زیستِ اجتماعی و بازسازی حیاتِ زیست‌محیطی. ناکارآمدی فردی-نهادی و همیاری جمعی نیز مقولۀ مرکزی درک معنایی کشاورزان از کم‌آبی در شهرستان سمیرم است. نتیجۀ پژوهش نشان داد که کم‌آبی هم تحت تأثیر مقوله‌های فردی قرار دارد و هم تحت تأثیر مقولات نهادی و ساختاری. بنابراین، راهبردهای مواجهه با آن نیز فردی-نهادی هستند و پیامدهای این راهبردها نیز همین‌گونه هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1321 - شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای: یک مطالعه کیفی
  رضا شادمان فر امیرحسین پورجوهری حسین ایمانی جاجرمی
  10.30495/uss.2023.703037
  با توجه به اهمیت ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای انجام شد. برای این کار ضمن بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، چهارچوب کلی سوالات مطالعه برای فاز کیفی مطالعه مشخص شد. اطلاعات با روش کیفی و چکیده کامل

  با توجه به اهمیت ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌ها و راهکارهای ظرفیت‌سازی نهادی در اجتماعات محله‌ای انجام شد. برای این کار ضمن بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، چهارچوب کلی سوالات مطالعه برای فاز کیفی مطالعه مشخص شد. اطلاعات با روش کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی از طریق مصاحبه با 20 نفر از صاحب نظران حوزه‌های شهرسازی، برنامه ریزی شهری، علوم اجتماعی و ... که از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در محیط نرم افزار مکس کیودا-2018 انجام شد. نتایج در دو مقوله اصلی چالش‌ها و موانع ظرفیت‌سازی نهادی و راهکارهای ظرفیت‌سازی و 13 زیرمقوله شامل: تمامیت‌خواهی دولت و نهادسازی تحمیلی، عدم بومی‌سازی ظرفیت‌سازی نهادی، فقدان ساختار سازمانی ـ اجرایی کارآمد، موانع قانونی ـ حقوقی، تعارض منافع و پتانسیل فسادزای برنامه‌های مشارکت نهادی، سرمایه اجتماعی پایین، بافت اجتماعی نامتجانس و روابط ارگانیک، (طراحی و اجرای برنامه‌های مشارکتی، طراحی و بازنگری قوانین و آیین نامه‌ها، تقویت نقش پرورشگری نهادهای دولتی، برنامه‌ریزی محله محور پایین به بالا، افزایش سرمایه اجتماعی، پیوند سنت و مدرنیته در ظرفیت‌سازی نهادی ارائه شد. در نهایت انجام مناسب ظرفیت سازی مستلزم توجه به چالش ها و موانع و استفاده از راهکارهای مناسب از جمله همکاری و هماهنگی عناصر ظرفیت‌سازی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1322 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر توسعه شهر تبریز با رویکرد کیفی
  عاطفه محمدی محمد عباس زاده محمدباقر علیزاده اقدم فاطمه گلابی
  10.30495/uss.2021.681352
  با توجه به نقش به سزای توسعه شهری در عصر حاضر دست یابی به آن جزو اهداف تمام کشورها است. با این حال بررسی ها نشان می دهد که شهر تبریز راه طولانی برای دست یابی به توسعه در پیش دارد. هدف مقاله حاضر شناسایی مفاهیم اجتماعی مرتبط با توسعه در شهر تبریز می باشد. روش مورد استفاد چکیده کامل

  با توجه به نقش به سزای توسعه شهری در عصر حاضر دست یابی به آن جزو اهداف تمام کشورها است. با این حال بررسی ها نشان می دهد که شهر تبریز راه طولانی برای دست یابی به توسعه در پیش دارد. هدف مقاله حاضر شناسایی مفاهیم اجتماعی مرتبط با توسعه در شهر تبریز می باشد. روش مورد استفاده این پژوهش، کیفی و استراتژی داده بنیاد می باشد. داده ها با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش متخصصین شهر تبریز می باشند که دارای سمت اجرایی، تجربه یا سواد در حیطه توسعه شهر تبریز می باشند. نمونه این پژوهش شامل45 نفر از متخصصین توسعه و مسئولین شهری دارای سمت اجرایی (مدیران عالی رتبه شهرداری و استانداری، فرمانداری، اعضای شورای شهر، اساتید دانشگاه، موسسان و فعالان سازمان های مردم نهاد (سمن ها) و مسئولین ذیربط) می باشد. روش نمونه گیری بر اساس روش مورد استفاده و هدف پژوهش، هدف مند بود. یافته های پژوهش نشان داد؛ 5 مفهوم اجتماعی که تاثیر زیادی بر توسعه شهر تبریز دارند عبارتند از؛اختلال در مجاری جامعه پذیری، فرسایش اعتماد اجتماعی، ضعف همگرایی اجتماعی و سیاسی، ضعف ارتباط متقابل احزاب و گروه های واسط با مردم و گسترش بی تفاوتی اجتماعی. از دیدگاه متخصصین رابطه این 5 مفهوم با توسعه شهری رابطه ای معکوس می‌باشد؛ به این معنی که با گسترش هر یک از این مفاهیم، روند دست یابی به توسعه شهری در تبریز کند تر می شود. نهایتا ضعف حکمرانی اجتماعی(اختلال در کارکرد خرده نظام اجتماعی) به عنوان هسته مرکزی پژوهش انتخاب شد. یافته های این پژوهش همسو با نظریات گیدنز، مک للند، لیپست، هیگن و نورث و یافته های پژوهش های تجربی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1323 - تبیین دیالکتیک فضا و مفهوم حق به شهر از منظر نظریه‌های انتقادی شهری
  پویان مذهب سعید پیری حمید رضا صباغی علیرضا استعلاجی
  10.30495/uss.2023.709302
  فضاهای شهری را نمی‌توان تنها برساخته‌ای طبیعی در بستر فرایند رشد و تکامل تاریخی شهرها در نظر گرفت؛ بلکه این فضاها همواره از طریق عوامل متعدد و چندگانه‌ای همچون سرمایه، سیاست و جامعه سازمان‌دهی مجدد و بازتولید می‌شوند. این در حالی است که امروزه با توجه به تسلط سیاست‌های چکیده کامل

  فضاهای شهری را نمی‌توان تنها برساخته‌ای طبیعی در بستر فرایند رشد و تکامل تاریخی شهرها در نظر گرفت؛ بلکه این فضاها همواره از طریق عوامل متعدد و چندگانه‌ای همچون سرمایه، سیاست و جامعه سازمان‌دهی مجدد و بازتولید می‌شوند. این در حالی است که امروزه با توجه به تسلط سیاست‌های نئولیبرالیستی و سرمایه محور بر فضاهای شهری، ابعاد اجتماعی تولید فضا نادیده گرفته شده است. ازاین‌رو این مقاله با ماهیت بنیادی مبتنی بر نظریه انتقادی شهری و با اتخاذ روشی توصیفی- تحلیلی کوشش کرده است تا با تبیین دیالکتیک فضایی در رابطه با نقش سیاست، سرمایه و اجتماع در تولید فضا، اثرات آنها را بر فضا و جامعه شهری آشکار سازد. شیوه گردآوری داده‌های پژوهش از طریقه مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی است و تجزیه‌وتحلیل موضوعات با به‌کارگیری تحلیل‌های کیفی&ndash; انتقادی بر پایه نظریه انتقادی شهری صورت پذیرفته است. یافته‌های این تحقیق آشکار می‌سازد که سیاست‌های اقتصادی مسلط بر فضاهای اجتماعی شهرها، معضلاتی همچون بحران مسکن و کالایی شدن آن در بازار آزاد، سوداگری در بخش مستغلات شهری، تضعیف نقش دولت در برنامه‌ریزی فضایی و اجتماعی شهر، تشدید پدیده زاغه‌نشینی، حکمرانی محلی سرمایه محور، طبقاتی شدن جامعه، قطبی شدن فضای شهری و نیز نادیده انگاری مفهوم حق به شهر را در پی داشته است. در ادامه این پژوهش با به‌کارگیری نظریه حق به شهر لوفور و پیوند آن با مفهوم پراکسیس شهری به‌عنوان یک کنش اجتماعی به دنبال ارائه یکسری از راهبردهای اجتماع‌محور است و در پایان نتیجه می‌گیرد که کنش‌ها و مطالبه گری شهروندان در غالب یک سازمان‌یافتگی اجتماعی می‌تواند در مقابل این سیاست‌های اقتصادی سرمایه محور و مسلط بر فضاهای شهری یک راهبردی مؤثر و جایگزین باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1324 - کنش‏‌های جمعی کارناوالی و فضای شهری
  طلیعه خادمیان فاطمه قابل رحمت
  امروزه، کنش‌های جمعی و جنبش‌های جدید اجتماعی، پدیده‌ای مدرن و ناشی از شهری شدن، شکل‌گیری روابط اقتصادی، ارزش‌های جدید، انتظارات و تحرکات جدید اجتماعی هستند. تقابل میان حکومت و جنبش‌های جدید اجتماعی، در فضای شهری معنا پیدا می‌کند و در نتیجه‌ی کنترل حکومت، می‌تواند به جنب چکیده کامل

  امروزه، کنش‌های جمعی و جنبش‌های جدید اجتماعی، پدیده‌ای مدرن و ناشی از شهری شدن، شکل‌گیری روابط اقتصادی، ارزش‌های جدید، انتظارات و تحرکات جدید اجتماعی هستند. تقابل میان حکومت و جنبش‌های جدید اجتماعی، در فضای شهری معنا پیدا می‌کند و در نتیجه‌ی کنترل حکومت، می‌تواند به جنبش اعتراضی و یا انقلاب تبدیل گردد. این جنبش‌ها به دنبال تغییرات کلان در حکومت نیستند و مطالبات محدود و مشخصی دارند و نهادهای کوچک قدرت، سبک زندگی، محیط زیست و مسائل اجتماعی را مورد پرسش قرار می‌دهند. فضاهای شهری نقش مهمی در زندگی اجتماعی-سیاسی داشته و به عنوان مرکز ارتباط و تحول در شهرها عمل می‌کنند. وجود اماکنی مانند میدان‌ها و پارک‌ها با ایجاد زمان &ndash; مکان متفاوت، می‌توانند فضای مناسبی را برای وقوع کنش‌های جمعی کارناوال گونه‌ای فراهم کرده و مطالبات طبقه‌ی متوسط را به شکلی متفاوت بیان کنند. این مقاله، با استفاده از روش مطالعه‌ی اسنادی، مصاحبه و مشاهده‌ی مستقیم، نقش و تأثیر فضاهای شهری را در فراهم‌آوری بستر مناسب برای شکل‌گیری کنش‌های جمعی و جنبش‌های جدید اجتماعی، با نظر به شهر استانبول در سال 2013 بررسی می‌کند. وجود اماکنی مانند میدان تقسیم استانبول، فضایی را پدید می‌آورد تا مکالمه، بحث و اظهار نظر به شکل آزادانه و باز برگزار شده و در صورت پدید آمدن بسترهای لازم گفتمان و تداوم آن، این امکان فراهم ‌شود تا از دل آن کنش‌های جمعی هدفمند و جنبش‌های اجتماعی اصلاحی پدید آمده و به رشد جامعه‌ی مدنی و ایجاد توسعه‌ی سیاسی کمک کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1325 - تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان با تأکید بر باغ ‌بانوان‌های شهر اصفهان
  آسیه آقایی منصور حقیقتیان سید ناصر حجازی
  این پژوهش به‌منظور مطالعه تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان طراحی شده است. ایده اصلی تحقیق از نظریه گیدنز استخراج شده که استفاده از مکان های جدید را بر گروه های مختلف جامعه مؤثر می داند. با توجه به این‌که باغ های زنان به‌تازگی در برخی از شهرهای ایران ازجمله چکیده کامل

  این پژوهش به‌منظور مطالعه تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان طراحی شده است. ایده اصلی تحقیق از نظریه گیدنز استخراج شده که استفاده از مکان های جدید را بر گروه های مختلف جامعه مؤثر می داند. با توجه به این‌که باغ های زنان به‌تازگی در برخی از شهرهای ایران ازجمله اصفهان تأسیس شده‌اند به نظر می رسد که این فضاها می‌توانند بر بازاندیشی و هویت نوین زنان مؤثر باشند. در این پژوهش 330 نفر از زنان شهر اصفهان که طی یک دوره زمانی 120 روزه به باغ‌های این شهر مراجعه کرده‌اند به‌عنوان نمونه آماری از جامعه آماری شهر اصفهان انتخاب شده‌اند. شیوه نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی چندمرحله‌ای بوده و از میان باغ‌های واقع در محله های مختلف، 6 باغ انتخاب شده و پاسخگویان سپس از میان این باغ ها برگزیده شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ای بوده که توسط محقق طراحی شده و به وسیله شیوه های علمی، ارزیابی شدند که داده های نهایی حاکی از معناداری گویه ها و صحیح بودن نهایی پرسشنامه بوده است. داده های به دست آمده سپس با استفاده از آزمون های آماری مختلف از جمله معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داده اند که فضاهای نوین شهری تأثیرات مؤثری بر تغییر دیدگاه و بازاندیشی هویتی زنان داشته‌اند اگرچه این تغییرات به دلیل تازگی تأسیس باغ ها غالباً در حوزه نظری صورت گرفته و هنوز تا بروز تغییرات عملی ناشی از فضاهای نوین، راه زیادی در پیش است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1326 - تحلیل جامعه‌شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه ی شهری قزوین
  مریم مافی مصطفی ازکیا غلامرضا لطیفی
  نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه چکیده کامل

  نحوه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه‌ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم‌ترین سیاست‌های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می‌باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می‌دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی‌نفعان، در ابعاد، قوت‌ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت‌ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت‌های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه‌ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه‌گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت‌ها: تنوع چشم‌اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت‌ها: پتانسیل‌های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع‌رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه‌گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1327 - تبیین اثر احساس امنیت اجتماعی، دینداری، احساس نابرابری اجتماعی بر تحمل اجتماعی در فضای شهری اصفهان
  معصومه کرمانشاهی سید علی هاشمیانفر فریدون وحیدا
  10.30495/uss.2023.707870
  تحمل اجتماعی از عناصر اساسی روابط اجتماعی سالم است. این مفهوم در زندگی پرتنش کلان‌شهرها به‌ عنوان هسته اصلی رشد در زمینه‌های اقتصاد، سیاست و فرهنگ اهمیت ویژه‌ای دارد و در صورت کاهش آن، جامعه در سطوح مختلف، دچار مسائل و مصائب بسیاری می‌شود. پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ احسا چکیده کامل

  تحمل اجتماعی از عناصر اساسی روابط اجتماعی سالم است. این مفهوم در زندگی پرتنش کلان‌شهرها به‌ عنوان هسته اصلی رشد در زمینه‌های اقتصاد، سیاست و فرهنگ اهمیت ویژه‌ای دارد و در صورت کاهش آن، جامعه در سطوح مختلف، دچار مسائل و مصائب بسیاری می‌شود. پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ احساس امنیت اجتماعی، دین‌داری، احساس نابرابری اجتماعی با تحمل اجتماعی می‌پردازد. که با تکیه ‌بر نظریات وگت، چونگ، دورکیم، راولز انجام‌شده است. روش انجام تحقیق به‌ صورت پیمایشی است و جامعۀ آماری شامل شهروندان بالای 20 سال ساکن شهر اصفهان، در سال 1399-1400 به تعداد 1454186 نفر است. حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار Gpower تعداد 461 نفر محاسبه‌شده است که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با توجه به ویژگی‌های جامعه آماری بر اساس پایگاه اجتماعی &ndash; اقتصادی در مناطق 15 گانه اصفهان، مناطق 3،4،9،6،15 به‌صورت تصادفی انتخاب شد و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین تحمل اجتماعی شهروندان در حد پایین طیف مورد بررسی بوده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون بیان می‌دارد که بین متغیرهای احساس امنیت اجتماعی (345/0) و دین‌داری (308/0) با متغیر تحمل اجتماعی رابطه معنادار و مستقیم ، بین متغیر احساس نابرابری اجتماعی (308/0-) با متغیر تحمل اجتماعی رابطه معنادار و معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از مدل معادلات ساختاری می‌توان گفت بین متغیرهای احساس امنیت اجتماعی و احساس نابرابری اجتماعی با متغیر تحمل اجتماعی طبق مدل مفهومی تدوین‌شده ارتباط معناداری وجود دارد و در یک رابطه ساختاری هستند. اما در مورد دین‌داری بر تحمل اجتماعی معنادار نبود. متغیر احساس امنیت اجتماعی با اثر مستقیم (28/0) بیشترین مقدار واریانس ارتقا تحمل اجتماعی را تبیین کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1328 - تجربة زیستة زنان از چالش‌های مادری در فضای شهری
  مهنوش کرمی شهره روشنی منصوره زارعان
  10.30495/uss.2022.693076
  امروزه تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، زمینه‌ساز افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است؛ اما برخی نیازهای زنان، به‌ویژه در نقش مادری، در طراحی‌های شهری موردتوجه قرار نگرفته و حضور آنان در فضای شهری را با دشواری هایی مواجه ساخته است. پژوهش حاضر به مطالعۀ چالش های مادری چکیده کامل

  امروزه تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، زمینه‌ساز افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است؛ اما برخی نیازهای زنان، به‌ویژه در نقش مادری، در طراحی‌های شهری موردتوجه قرار نگرفته و حضور آنان در فضای شهری را با دشواری هایی مواجه ساخته است. پژوهش حاضر به مطالعۀ چالش های مادری در فضای شهری با روش کیفی پرداخته است. جامعۀ هدف پژوهش شامل مادران ساکن شهر تهران بوده است که پانزده نفر از آنان با استفاده از نمونه گیری هدفمند و بر اساس ملاک رسیدن به اشباع داده ها انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبة گردآوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل شده است. در مجموع مادران تجربة رضایت بخشی از حضور در فضای شهری ندارند و با چالش‌هایی مواجهند که شامل پنج مقولۀ اصلی عدم تناسب فراوانی امکانات فضای شهری با جمعیت، عدم تناسب طراحی امکانات و فضاهای شهری با نیازهای مادر و کودک، هزینه‌بر بودن استفاده از امکانات فضای شهری، آلودگی های فضای شهری و احساس نگرانی از حضور در شهر است. در پایان نیز راهکارهایی برای رفع چالش ها پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1329 - تأثیر تجارت بر«اقتصاد شهری» اصفهان درعصر شاه عباس اول(1038-996هـ .ق)
  داراب ظفریان ناصر جدیدی سهیلا ترابی فارسانی
  اقدامات و اصلاحات شاه عباس اول آغازگر یک دورة تحول وتوسعه در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی تاریخ ایران است و مرکز این تحول شهر اصفهان می باشد. براساس اندیشه ها و سیاست های شاه عباس ومشاوران وی ساختار اقتصادی ایران دستخوش تحول قرار گرفت. یکی از جنبه های تحول چکیده کامل

  اقدامات و اصلاحات شاه عباس اول آغازگر یک دورة تحول وتوسعه در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی تاریخ ایران است و مرکز این تحول شهر اصفهان می باشد. براساس اندیشه ها و سیاست های شاه عباس ومشاوران وی ساختار اقتصادی ایران دستخوش تحول قرار گرفت. یکی از جنبه های تحول اقتصادی این دوره که اثری ماندگار بدنبال داشت، شکوفایی نظام اقتصاد شهری اصفهان، پایتخت صفویه بوده است. شکل گیری و توسعه اقتصاد شهری اصفهان در این مقطع تاریخی تحت تأثیرعواملی چند از جمله توسعه تجارت، توسط شاه عباس رقم خورد. این پژوهش بدنبال پاسخ به این سوال است که اقدامات و اصلاحات شاه عباس در زمینه تجارت کدامند؟ و چه تأثیری در شکل گیری و توسعه نظام اقتصاد شهری اصفهان داشته اند؟ پژوهش حاضر تحقیقی تاریخی است که به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. یافته‌های این پژوهش را می‌توان درسیاست های مؤثر شاه عباس به مرکزیت شهر اصفهان در تأمین امنیت، حمایت از تجّار ارامنی، تقویت وگسترش عناصرشهری و تسهیلات شهری دانست که زمینه رونق تجارت و در نتیجه توسعه اقتصاد شهری اصفهان شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1330 - Oestrus Duration and Status of Reproductive Organs in Repeat Breeding Cows
  F.A. Bhat H.K. Bhattacharyya
  The present study was conducted to see the effect of non-specific genital infections and ovulatory disturbances on clinical signs of oestrusnamely oestrus duration, tonicity of uterus, relaxation of cervix and persistence of follicle. The mean values of oestrus duration چکیده کامل

  The present study was conducted to see the effect of non-specific genital infections and ovulatory disturbances on clinical signs of oestrusnamely oestrus duration, tonicity of uterus, relaxation of cervix and persistence of follicle. The mean values of oestrus duration, tonicity of uterus and relaxation of cervix varied significantly (P&lt;0.05) amongthe group of impaired ovulation (anovulation and delayed ovulation) and normal ovulation. Following the onset of oestrus, follicle was palpated up to144 hrs in all anovulation animals, 72.00&plusmn;4.17 hrs in case of delayed ovulation, 36.89&plusmn;0.62 hrs in case of normal ovulation with infection and 36.71&plusmn;1.61 hrs in the control group (normal ovulation without infection).The study revealed that oestrus duration and status of reproductive organs are important criteria in the diagnosis of ovulatory disturbances in repeat breeding cattle. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1331 - Characteristics of Urban and Peri-Urban Sheep Production Systems and Economic Contribution in Highlands of Ethiopia
  و. تسگا ب. تمیر ج. آبب ک. زارالیس
  This study was initiated to characterize urban and peri-urban sheep production systems and their economic importance in and around the towns of Debre Berhan and Dessie, Ethiopia. The study was undertaken using group discussions, structured questionnaire and personal obs چکیده کامل

  This study was initiated to characterize urban and peri-urban sheep production systems and their economic importance in and around the towns of Debre Berhan and Dessie, Ethiopia. The study was undertaken using group discussions, structured questionnaire and personal observations.In both locations the majority of sheep producers were male household heads and predominantly traders in urban and farmers in peri-urban areas. The average family size was more in Debre Berhan peri-urban (5.4) area thanDessie peri-urban (4.8). In Debre Berhan peri-urban areas, 39.3% had a land hold size between 1 and 2 ha and in Dessie peri-urban areas 48.4% respondents had a land hold size of &lt; 0.5 ha. The number of sheep and other livestock population was higher in Debre Berhan peri-urban than Dessie peri-urban area. Except brewery dried grain all other types of feed used for sheep production were similar but the availability was different among the study areas. In both urban and peri-urban areas major available feed types were natural pasture grazing, hay, crop residues, wheat bran and oil seed cakes, by-products from local breweries and legume grains processing. Sheep rearing constitutes the first source of income in Dessie area and the second source of income in Debre Berhan area. Urban and peri-urban sheep production has economic advantages as sources of income and food to the household. High feed cost, lack of improved breed, capital and labor shortages were major constraints. Conducive weather conditions, attractive market price, and availabilities of supplementary feed found in urban areas were considered as beneficial for sheep production. Although, there are constraints for sheep production, available opportunities are to encourage engaging in sheep production. Scientifically proven and efficient feeding packages from locally common available feed resources are required. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1332 - مدلسازی و پهنه بندی دو بعدی سیلاب شهری در حوضه شمال شهرکرج با استفاده از HEC-RAS 2D
  کوشا خاتونی فرهاد هوشیاری پور روح اله نوری بهرام ملک محمدی
  در بسیاری از مناطق، سیلاب شهری و سیستم‌ کنترل سیل‌ هنوز به‌ عنوان یک‌ مسأله‌ مهم‌ در طراحی‌ بافت‌ شهری در نظر گرفته‌ نشده و مشکلات ناشی‌ از آن به‌ وضوح در سطح‌ شهرها دیده می‌شود. برای کنترل و مدیریت‌ سیلاب شهری، استخراج پهنه‌های خطر سیلاب شهری و تحلیل‌ آسیب‌پذیری دارایی چکیده کامل

  در بسیاری از مناطق، سیلاب شهری و سیستم‌ کنترل سیل‌ هنوز به‌ عنوان یک‌ مسأله‌ مهم‌ در طراحی‌ بافت‌ شهری در نظر گرفته‌ نشده و مشکلات ناشی‌ از آن به‌ وضوح در سطح‌ شهرها دیده می‌شود. برای کنترل و مدیریت‌ سیلاب شهری، استخراج پهنه‌های خطر سیلاب شهری و تحلیل‌ آسیب‌پذیری دارایی‌ها زیرساخت‌های شهری در معرض خطر ضروری است. ارزیابی ریسک سیلاب به منظور بررسی میزان آسیب پذیری و مواجه با خطر، اطلاعات ارزشمندی را برای مدیریت ریسک سیلاب فراهم می کند. دستیابی‌ به‌ این‌ اطلاعات نیازمند بکارگیری مدل های هیدرولوژیکی‌ و هیدرولیکی‌ و آنالیز خسارات وارد بر تاسیسات و کاربری های مختلف‌ شهری است‌. در این‌ تحقیق‌ با مدسازی هیدرولیکی‌ HEC-RAS برای شبیه‌سازی دو بعدی با دوره بازگشت‌ طرح (۲۵ ساله‌) و پهنه‌بندی عمق و سرعت سیلاب برای این‌ دوره بازگشت‌ استفاده شده است. در این مطالعه با مدلسازی دقیق دو بعدی سیلاب با استفاده ار مدل رقوم ارتفاعی ۱.۵ متری ها ریسک سیلاب شهری را آنالیز و بررسی کند . نتایج تحقیق نشان می دهد بیشتر مناطقی که با سیل زدگی و ابگرفتگی مواجه هستند در بین مناطق بافت فرسوده هستند که طراحی شبکه زهشکی قدیمی تری داشتنه اند و مناطق مناطق شاهین ویلا و گوهردشت وضعیت ناتاب آوری نسبت به دو منطقه دیگر دارد و در مقابل دو منطقه دیگر عظیمیه و جهانشهر کرج نسبت به دو منطقه دیگر تاب آوری بهتری را دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1333 - ارزیابی سطح تحقق‌پذیری عدالت فضایی با تأکید بر رویکرد حق به سلامت شهر مطالعه موردی: شهر ارومیه
  علی صمدی رضا احمدیان علیرضا بندرآباد
  10.30495/uf.2023.1981449.1106
  امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، ج چکیده کامل

  امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، جزئی از این حقوق به حساب می آیند که مطالعه حاضر با تدقیق وضعیت شهر ارومیه از منظر سطح دستیابی به عدالت فضایی در حوزه شاخص های سلامت شهری، سعی در سنجش وضعیت رویکرد حق به شهر در محیط مطالعاتی را دارد. شیوه های گردآوری اطلاعات مبتنی بر داده های کتابخانه ای-اسنادی و روش های مشاهده، مصاحبه و وارسی میدانی محیط مطالعاتی بر مبنای سطح توزیع عملکردهای حوزه بهداشت شهری می باشد. روش تجزیه و تحلیل تحقیق نیز مبتنی بر هر دو روش کمی (بهره مندی از تکنیکها و آزمونهای کولموگروف-اسمیرنوف، ضرایب همبستگی، سوارا و فریدمن ) و کیفی (تحلیل و بررسی وضعیت موجود از سطح توزیع عملکردها) می باشد. جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق نیز در طیف حجم نمونه هدفمند و بر اساس گروهی از متخصصین شهری (با تأکید بر اساتید دانشگاهی) برگزیده شده است. طبق یافته های حاصل، شهر ارومیه از منظر نوع توزیع عملکردها و خدمات بهداشتی-درمانی متناسب با رویکرد حق به شهر، در برنامه ریزی و تخصیص فضایی به صورت عادلانه عمل نکرده است. در این راستا، مولفه های سطوح کیفی حالات روحی و روانی افراد در بعد نظام سلامت شهری و سطح مطلوبیت برخورداری از مبلمان شهری متناسب در بعد فیزیکی-کالبدی به ترتیب در مناسب ترین یا بهترین و نامناسب ترین یا بدترین شرایط و وضعیت محیطی قرار گرفته است. مولفه های دسترسی و برخورداری مطلوب در حوزه حمل و نقل عمومی و پایدار و برخورداری از تنوع کاربری ها در سطح شهر بیشترین سطح همبستگی و انسجام را با رویکرد حق به سلامت شهری داشته است. همچنین مولفه سطح برخورداری از میزان درآمد خانوار مطلوب کمترین سطح همبستگی و تعامل و انسجام را با رویکرد ارتقای حق به سلامت شهر در جامعه شهری ارومیه را به خود اختصاص داده است. در نهایت جهت بهبود شرایط محیطی به ارائه برخی از پیشنهادات کارساز اقدام گردیده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1334 - الگوی تاب‌آوری شهری در مواجهه با بحران سیلاب (مورد مطالعه: رودخانه خرم رود شهر خرم‌آباد)
  امیررضا پروری کرامت اله زیاری سعید یزدانی
  10.30495/uf.2024.2004979.1165
  تاب‌آوری امروزه یکی از دغدغه‌های مهم شهرها بالأخص شهرهای مخاطره آفرین است. ضعف مدیریت بحران شهری در مواجهه با مخاطرات سبب ایجاد خسارات جانی و مالی فراوانی می‌شود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطره سیلاب در شهر خرم‌آباد تدوین‌شده ا چکیده کامل

  تاب‌آوری امروزه یکی از دغدغه‌های مهم شهرها بالأخص شهرهای مخاطره آفرین است. ضعف مدیریت بحران شهری در مواجهه با مخاطرات سبب ایجاد خسارات جانی و مالی فراوانی می‌شود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطره سیلاب در شهر خرم‌آباد تدوین‌شده است. تحقيق حاضر برحسب هدف، كاربردي و برحسب نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی-تحلیلی مي‌باشد و ازلحاظ نحوه اجرا، از نوع پيمایشی و برحسب روش تحقیق از نوع کمی می‌باشد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SMART PLS استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش در قالب نرم‌افزار Smart Pls مورد تائید انجام گرفت و نتایج نشان داد که از شاخص‌های تاب‌آوری سیلاب در خرم‌رود شهر خرم‌آباد شاخص ساختار شریان‌های ارتباطی و حریم رودخانه از عوامل اساسی در تاب‌آور‌سازی خرم‌رود در مواجهه با بحران سیلاب است. علت اصلی وقوع سیل در رودخانه خرم‌رود تجاوز به حریم رودخانه و بی‌حرمتی به طبیعت و محیط‌زیست است. پس نتیجه می‌گیریم تا زمانی که منابع طبیعی در کشورمان مورد دست‌اندازی و تجاوز قرار گیرند و خود را در برابر بلایای طبیعی مجهز و ایمن نسازیم، باید در انتظار چنین فجایع تلخی باشیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1335 - بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری پساکرونا (مورد مطالعه: شهرشیراز)
  تارا حیدری ارجلو امیر عباس زارع نسترن نژداغی االهه حیدری ارجلو
  10.30495/uf.2022.1956501.1035
  شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رش چکیده کامل

  شیوع کرونا تاثیر زیادی بر روی توسعه گردشگری داشته است. بسیاری از این تاثیرات در دوره پساکرونا نیز ادامه داشته است که منجر به رکود صنعت گردشگری شده است. ادامه این روند، هشداری جدی به تمامی دولت ها است. در این رابطه بایستی به سلامت عمومی جامعه به عنوان یک متغییر مهم در رشد اقتصادی و حفظ و توسعه صنعت گردشگری یک کشور توجه و اهمیت زیادی داده شود. بر این اساس شناخت عوامل موثر بر توسعه گردشگری در دوره پساکرونا می تواند در مدیریت چالش ها و پیشبرد آن موثر باشد که در این تحقیق به صورت موردی شهر شیراز بررسی شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان و متخصصان صنعت گردشگری سلامت شهر شیراز است. 100 کارشناس به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی پرسشگری شدند. روایی پرسشنامه از طریق جامعه نخبگان و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 0/81 تایید شدند. نتیجه آزمون آماری نشان داد که عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، زیرساختی و مدیریتی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی اختلاف میانگین نیز تایید نمود که این عوامل در توسعه گردشگری پساکرونا تاثیرگذاری مثبتی دارند. نتیجه تحلیل عاملی نیز تایید نمود که در توسعه گردشگری پساکرونا، عوامل زمینه ای و علی موثر هستند که در سطح متغیرها نیز بیشترین وزن یا بار عاملی مربوط به نوآوری مدیران شهری با وزن 0/994، تقویت دوره های آموزشی رونق گردشگری با وزن 0/975 و سپس تقویت تورهای گروهی و جمعی با 0/974 بوده است. همچنین تحلیل همبستگی پیرسون بیانگر وجود رابطه در سطح کمتر از 0/05 بین عوامل بررسی شده و توسعه گردشگری پساکرونا بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1336 - تبیین ارتباط فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی (موردمطالعه شهر سوران)
  رقیه ریگی سپیده حضرتی
  هدف از پژوهش حاضر بررسی تبیین ارتباط فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی (موردمطالعه شهر سوران) بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیل با روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی شهروندان شهر سوران است که طبق آخرین سرشماری در سال 1395 جمعیت شهر سوران 32,999 نفر بوده‌‌‌اند. بر اس چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر بررسی تبیین ارتباط فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی (موردمطالعه شهر سوران) بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیل با روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی شهروندان شهر سوران است که طبق آخرین سرشماری در سال 1395 جمعیت شهر سوران 32,999 نفر بوده‌‌‌اند. بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از این کودکان به روش نمونه‌گیری در دسترس، به عنوان نمونه انتخاب شد. در اين پژوهش ابزار گردآوري داده‌ها از پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی و ارزیابی فضای شهری توسط محقق ساخته می‌باشد. با مشورت استاد راهنما روایی صوری پرسشنامه تأیید گردید. ضریب پایایی از طریق ضريب آلفای کرونباخ در پرسشنامه امنیت اجتماعی 83/0 و ارزیابی فضای شهری 76/0 دست آمد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد در آمار توصیفی از شاخص‌هایی همچون میانگین و جداول فراوانی، انحراف معیار و در آمار استنباطی در آزمون متناسب با داده¬ها همچون آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده گردید. نتایج نشان داد بین فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی در شهر سوران در سطح 99 درصد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. فضای شهری توانسته 43 درصد تغییرات احساس امنیت اجتماعی را پیش‌بینی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1337 - تحلیلی بر اثرات توسعه فیزیکی شهرها بر آینده محیط زیست شهری (مطالعه موردی: شهر جدید پرند)
  کامران ولی پور علی اصغر رضوانی سعید پیری
  10.30495/uf.2021.683866
  شهرهای جدید با رویکرد جذب جمعیت سرریز شهرهای بزرگ در فاصله نزدیک آنها احداث شده اند که با تداوم فرآیند جذب جمعیت، این شهرها نیز در آینده گرفتار مسائل زیست محیطی خواهند شد. آلودگی های هوا و صوتی ناشی از مهاجرت های آونگی و توسعه کالبدی منجر به رشد مسائل زیست محیطی در شهر چکیده کامل

  شهرهای جدید با رویکرد جذب جمعیت سرریز شهرهای بزرگ در فاصله نزدیک آنها احداث شده اند که با تداوم فرآیند جذب جمعیت، این شهرها نیز در آینده گرفتار مسائل زیست محیطی خواهند شد. آلودگی های هوا و صوتی ناشی از مهاجرت های آونگی و توسعه کالبدی منجر به رشد مسائل زیست محیطی در شهر جدید پرند شده است. بر این اساس هدف این پژوهش بررسی اثرات توسعه فیزیکی شهر جدید پرند بر آینده محیط زیست این شهر است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی &ndash; تحلیلی است. جامعه آماری متخصصین و خبرگان و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای 60 نفر است. داده های مورد نیاز از طریق روش کتابخانه ای و مطالعه میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی مانند ضرایب رگرسیون، آزمون T و مدل تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد بخشی از مسائل زیست محیطی شهر جدید پرند از مجموعه شهری تهران تاثیر پذیرفته است. بخشی دیگر پیامد شکل گیری و توسعه خود شهر پرند می باشد که از جمله این موارد می توان به آلودگی هوای ناشی از فعالیت های صنعتی در بخش جنوبی شهر، آلودگی ناشی از فاضلاب شهری و صنعتی و تولید زباله های شهری، نزدیکی فرودگاه بین المللی امام خمینی، نزدیکی با جاده تهران &ndash; ساوه و نهایتا بادهای غالب منطقه (غرب به شرق) اشاره کرد. یافته های نشان می دهد افزایش شاخص هایی چون نرخ رشد مهاجرت- توسعه کالبدی- نرخ رشد شهرنشینی تاثیرات مستقیمی بر افزایش مسائل زیست محیطی شهر جدید پرند در شاخص هایی چون آلودگی صوتی و هوا (واقع شدن در کمربندی تهران- ساوه و افزایش مهاجرت های آونگی از شهر جدید پرند به تهران و کرج) و آلودگی های محیطی ناشی از توسعه فیزیکی این شهر (آلودگی های ناشی از توسعه کالبدی و رشد ساخت و سازها) دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1338 - بررسی تاثیر فضای عمومی شهری بر ابعاد سلامت اجتماعی ( مورد مطالعه شهروندان شهر کرمان )
  سپیده حضرتی افشین قربانی پارام آزاده موسوی
  10.30495/uf.2022.1947603.1015
  تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر فضای عمومی شهری بر ابعاد سلامت اجتماعی انجام شد. این مطالعه،توصیفی تحلیلی و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر کرمان که تعداد آنها طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390، 508984 نفر گزارش شده است. حجم چکیده کامل

  تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر فضای عمومی شهری بر ابعاد سلامت اجتماعی انجام شد. این مطالعه،توصیفی تحلیلی و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر کرمان که تعداد آنها طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390، 508984 نفر گزارش شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384نفر برآورد گردید ؛روش نمونه گیری در این پژوهش تلفیقی است که با استفاده از دو روش خوشه ای و تصادفی انجام شد.جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز(2004)و پرسشنامه محقق ساخته فضای عمومی شهری بهره گرفتیم .جهت انجام تحلیل آماری از روش حداقل مربعات جزئی با نرم افزار Smart PLSاستفاده شد.یافته های بدست آمده ازآزمون فرضیات نشان داد فضای عمومی شهری بر شکوفایی اجتماعی ؛ همبستگی اجتماعی ؛ انسجام اجتماعی؛ پذیرش اجتماعی ، مشارکت اجتماعی شهروندان تاثیر دارد. در نتیجه می توان گفت که فضای عمومی شهری بر توانایی انجام موثر و کارآمد نقش های اجتماعی؛ ارزیابی و شناخت فرد از چگونگی عملکردش در اجتماع و کیفیت روابطش با افراد دیگر، نزدیکان و گروه های اجتماعی تاثیردارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1339 - بررسی فضاهای پارک های شهری براساس توانمندی های معلولین جسمی حرکتی (نمونه موردی: پارک نبوت کرج)
  علیمحمد میرزایی زینب کرکه آبادی
  10.30495/uf.2021.1935545.1008
  با توجه به نیاز همه اقشار جامعه به عبور و مرور در سطح شهرها و استفاده از پارک ها به ویژه در کشورهای توسعه یافته، طراحی های بسیار زیبا و مناسب، بر پایه ضوابط طراحی صحیح، جهت استفاده معلولین جسمی و حرکتی در کنار قشر سالم جامعه صورت گرفته است تا جهت استفاده از موارد مذکور چکیده کامل

  با توجه به نیاز همه اقشار جامعه به عبور و مرور در سطح شهرها و استفاده از پارک ها به ویژه در کشورهای توسعه یافته، طراحی های بسیار زیبا و مناسب، بر پایه ضوابط طراحی صحیح، جهت استفاده معلولین جسمی و حرکتی در کنار قشر سالم جامعه صورت گرفته است تا جهت استفاده از موارد مذکور و ایجاد بهتر امکان حضور معلولین در فضاها و سطح شهرتسهیل صورت گیرد. معلولان بخشی از افراد جامعه اند که همچون سایر شهروندان، نیازمند دسترسی و استفاده مطلوب از امکانات و خدمات عمومی می باشند، لذا در این تحقیق با هدف کسب رضایت خاطر این گروه خاص از شهروندان بعنوان جامعه هدف، وضع موجود پارک نبوت کرج به عنوان محدوده و قلمرو پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت مسأله، مراکز تفریحی، به خصوص پارک ها، فضاهای سبز و باغ های شهری، باید به گونه ای طراحی و احداث شوند که کم توانان جسمی نیز قادر به استفاده از این گونه اماکن باشند. روش تحقیق روش توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد و داده های پژوهش به روش مطالعات کتابخانه ای، بررسی میدانی و مقالات حاضر جمع آوری شده اند. نتایج پژوهش بیانگر وجود مشکلاتی در بخش های سرویس و خدمات ویژه معلولان و تردد آنها می باشد. بررسی های میدانی در این تحقیق نشان می دهد که پارک نبوت با توجه به وسعت، قدمت و موقعیت خاص مکانی، پتانسیل لازم جهت تبدیل شدن به یک فضای مناسب تفریحی برای معلولین را دارا می باشد. در این راستا، پیشنهاداتی برای نیل به این هدف بیان شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1340 - سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت بافت های تاریخی با تاکید بر رویکرد بازآفرینی شهری (مطالعه موردی: محدوده بازار کرمان)
  مصطفی موحدی نیا مسلم قاسمی
  10.30495/uf.2022.1948709.1020
  یکی از رویکردهای اخیر در زمینۀ مرمت بافت های تاریخی، رویکرد بازآفرینی پایدار شهری که نسبت به رویکردهای پیشین دید جامع تر به بافت تاریخی و حفاظت آن دارد. در این رویکرد به منظور مرمت بافت تاریخی از تمامی ابعاد توسعۀ پایدار شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی و زی چکیده کامل

  یکی از رویکردهای اخیر در زمینۀ مرمت بافت های تاریخی، رویکرد بازآفرینی پایدار شهری که نسبت به رویکردهای پیشین دید جامع تر به بافت تاریخی و حفاظت آن دارد. در این رویکرد به منظور مرمت بافت تاریخی از تمامی ابعاد توسعۀ پایدار شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی و زیست محیطی استفاده شده است. این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت بافت محدوده بازار کرمان با رویکرد بازآفرینی سعی بر آن دارد که با روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا (کمی و کیفی) و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. از این رو روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و دارای ماهیت پیمایشی است و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه (از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و ساکنین محدوده) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار Excel وارد و تحلیل و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی QSPM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار GIS درقالب شاخص های موثر بازآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیک راهبردی QSPM راهبرد و راهکارهای موثر بازآفرینی محدوده استخراج گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بافت تاریخی از کیفیت لازم جهت باز آفرینی برخوردار نبوده و نیازمند اقدامات متعدد در خصوص زنده سازی بافت همچون احیا و مرمت ابنیه تاریخی در محدوده بافت تاریخی دارد. در این رابطه، نتایج حاصل از تکنیک سوات نیز نشان دهنده این امر است که استراتژی آن از نوعWO بوده و قابلیت حفاظت و تغییر را در صورت استفاده از نقاط قوت جهت برطرف کردن ضعف ها دارا می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1341 - بررسی و ارزیابی اثرات شکوفایی شهری بر زیست‌پذیری شهری (مطالعه موردی: شهر سراوان)
  عبدالسلام سپاهیان مریم کریمیان بستانی زهرا سرابندی سیما فیروزی راد
  10.30495/uf.2022.1947956.1019
  هر شهر در راستای نیل به شکوفایی، دستخوش فراز و نشیب‌هایی می‌شود؛ گاهی بروز عواملی به شکوفایی آن کمک می‌کند و در مواقعی نیز برخی مشکلات، این شکوفایی را در معرض خطر قرار می‌دهد. درک روشن و استفاده از این عوامل در برنامه‌ریزی و اصلاح سیاست‌ها و حمایت از برخی ساختارها و مکا چکیده کامل

  هر شهر در راستای نیل به شکوفایی، دستخوش فراز و نشیب‌هایی می‌شود؛ گاهی بروز عواملی به شکوفایی آن کمک می‌کند و در مواقعی نیز برخی مشکلات، این شکوفایی را در معرض خطر قرار می‌دهد. درک روشن و استفاده از این عوامل در برنامه‌ریزی و اصلاح سیاست‌ها و حمایت از برخی ساختارها و مکانیسم‌های تأثیرگذار بر شکوفایی اهمیت زیادی دارد؛ به همین دلیل، شناخت عوامل تشویق‌کننده و بازدارنده شکوفایی در هر شهر ضروری است. هدف از تدوین این پژوهش، بررسی و ارزیابی اثرات شکوفایی شهری بر زیست‌پذیری شهری در شهر سراوان بوده است. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، جزء پژوهش‌های توصیفی-تحلیلی است. گردآوری داده‌ها از طریق منابع کتابخانه‌ای و پیمایشی انجام شده است. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه است. حجم جامعه آماری، 60014 نفر و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای نشان می‌دهد شهر سراوان از نظر وضعیت شاخص‌های شکوفایی شهری در وضعیت مناسبی قرار ندارد. شاخص کیفیت زندگی با مقدار بتای 0/314 بیشترین و شاخص توانایی تولید با ضریب بتای 0/126 کم‌ترین تاثیر را بر زیست‌پذیری شهر سراوان داشته است. شاخص زیرساخت‌ها با ضریب بتای 0/254، شاخص برابری و عدالت اجتماعی با ضریب بتای 0/212 و شاخص پایداری زیست‌محیطی با ضریب بتای 158/0 به ترتیب در رتبه‌های دوم تا چهارم تاثیرگذارترین شاخص‌های شکوفایی شهری بر زیست‌پذیری شهر سراوان قرار دارند. همچنین، در میان شاخص‌های شکوفایی شهری در شهر سراوان، شاخص زیرساخت‌ها با میانگین 3/235 بالاترین میانگین و شاخص پایداری زیست‌محیطی با میانگین 2/277 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1342 - سنجش میزان تاثیر سیستم حمل و نقل شهری بر ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری
  عاطفه پارسائیان
  10.30495/uf.2022.1957081.1039
  کیفیت محیط یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی همچون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی و قابلیت زندگی، اشتراکاتی دارند در این میان یکی از ویژگیها و شاخصه های کیفیت محیط شهری، دسترسی آسان، سریع و مطمئن شهروندان به نقاط مختلف شهر و بهره مندی از امکانات و فعال چکیده کامل

  کیفیت محیط یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی همچون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی و قابلیت زندگی، اشتراکاتی دارند در این میان یکی از ویژگیها و شاخصه های کیفیت محیط شهری، دسترسی آسان، سریع و مطمئن شهروندان به نقاط مختلف شهر و بهره مندی از امکانات و فعالیتهای گوناگون موجود در سطح شهرهاست. در این راستا امکان دسترسی، تداوم حرکت و حضور گروه های اجتماعی ویژه نظیر کودکان و سالخوردگان درنقاط مختلف فضا، وجود پارکینگ های کافی در نتیجه ارتباط مطلوب با سیستم های حمل و نقل شهری از جمله شاخص های تعیین کننده ایجاد و ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری می باشد. بر این اساس این تحقیق با هدف سنجش تاثیرات انواع شیوه های حمل و نقل شهری بر کیفیت محیطی فضاهای شهری، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که :کدام یک از شیوه های حمل و نقل شهری بیشترین تاثیر را بر ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری دارند؟ روش تحقیق پزوهش حاضر، روش توصیفی- تحلیلی و روش تجربی- پیمایشی و شیوه ها، ابزارها و تکنیک های گردآوری داده از طریق مطالعات کتابخانه ای، مراجعه و بررسی اسناد و مدارک موجود، استفاده از پرسشنامه و تکنیک دلفی می باشد. به منظور سنجش سیستم حمل و نقل شهری از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهندکه پیاده روی در جایگاه اول و پس از آن حمل و نقل عمومی بیشترین توانایی را در ایجاد فضاهای شهری جذاب، قابل زندگی و پایدار و با کیفیت را داراست پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1343 - سنجش مولفه های موثر بر ارتقای حکمروایی شایسته در مناطق دارای بافت تاریخی (مطالعه موردی: حوزه شهرداری فرهنگی- تاریخی منطقه 8 تبریز)
  عادل پورقربان زینب کرکه آبادی عباس ارغان
  10.30495/uf.2023.698881
  حکمروایی مطلوب به عنوان یکی از جدیدترین و در عین حال قابل اعتمادترین رویکردهای مدیریت شهری است. این رویکرد در بافت‌های تاریخی شهری دارای کارکرد چند بعدی از منظر بهبود شرایط بافت‌های تاریخی است چرا که منجر به حفظ هویت شهری، بهبود سیما و منظر شهری و در نهایت افزایش رضایت چکیده کامل

  حکمروایی مطلوب به عنوان یکی از جدیدترین و در عین حال قابل اعتمادترین رویکردهای مدیریت شهری است. این رویکرد در بافت‌های تاریخی شهری دارای کارکرد چند بعدی از منظر بهبود شرایط بافت‌های تاریخی است چرا که منجر به حفظ هویت شهری، بهبود سیما و منظر شهری و در نهایت افزایش رضایت شهروندان خواهد شد. حوزه شهرداری منطقه 8 تبریز یکی از تاریخی‌ترین مناطق شهری در بین شهرهای ایران است که تاکنون از منظر حکمروایی مطلوب شهری مورد بررسی قرار نگرفته است، لذا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری درسطح این منطقه است. ماهیت پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی بوده که به صورت توصیفی- تحلیلی واستنباطی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را ساکنین منطقه هشت و خبرگان دانشگاهی تشکیل داده است. حجم نمونه 377 نفر بوده که به روش تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. پایایی پرسشنامه برابر با 901/0 به دست آمد. تحلیل یافته‌های پژوهش با استفاده از آزمون‌های آماری پیرسون، رگرسیون و آنووا و همچنین اولویت‌بندی محلات با استفاده از روش ویکور بوده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که 15 متغیر مورد بررسی، توانایی تبیین 6/89 درصد از تغییرات واریانس مربوط به حکمروایی مطلوب شهری را دارند. همچنین نتایج آزمون آنووا نشان دهنده وجود اختلاف معناداری بین محلات هفتگانه از نظر شاخص‌های حکمروایی مطلوب است. نتایج آزمون ویکور نشان داد که به ترتیب محلات بازار، شهناز، منصور، دانشسرا، مقصودیه، قره باغیها- بالاحمام ، تپلی باغ- دمشقیه در رتیه اول تا هفتم قرار دارند. در نهایت با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهادهای کاربردی خوبی ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1344 - توسعه گردشگری شهری با تاکید بر خلاقیت (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
  حسن حکمت نیا افسانه ابراهیمی بهادر پسندیده طالمی
  10.30495/uf.2022.1947553.1014
  گردشگری یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه اقتصادی جوامع به شمار می رود. توسعه گردشگری منجر به افزایش درآمد، ایجاد اشتغال مستقیم و غرمستقیم و همچنین کسب درآمد ارزی برای کشور می گردد. برای بهره مندی بیشتر از آثار مثبت گردشگری، توجه به خلاقیت و نوآوری از اهمیت بالایی برخورد چکیده کامل

  گردشگری یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه اقتصادی جوامع به شمار می رود. توسعه گردشگری منجر به افزایش درآمد، ایجاد اشتغال مستقیم و غرمستقیم و همچنین کسب درآمد ارزی برای کشور می گردد. برای بهره مندی بیشتر از آثار مثبت گردشگری، توجه به خلاقیت و نوآوری از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به آثار و جاذبه های متعدد گردشگری در استان خراسان جنوبی و به ویژه شهر بیرجند از یک طرف و خشکسالی های چندین ساله از طرف دیگر توجه به این صنعت در بهبود وضعیت اقتصادی این منطقه تاثیر گذار است در این راستا، پژوهش حاضر در صدد بررسی عوامل موثر در توسعه گردشگری در شهر بیرجند با تاکید بر خلاقیت می باشد. پژوهش حاضر کاربردی و روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی است. اطلاعات میدانی از طریق پرسشنامه از 67 فعال گردشگری و گردشگر جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و نرم افزار Amos تجزیه و تحلیل صورت گرفته است. متغیرهای موثر بر گردشگری شهری با تکیه بر خلاقیت به 6 مولفه کلی ( اقتصادی، زیرساختی و کالبدی، محیط زیست، فناوری اطلاعات، سیاسی و امنیتی، اجتماعی و فرهنگی) که هر کدام در برگیرنده چند شاخص میباشد، تقسیم شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد مولفه سیاسی و امنیتی با ضریب 1/58 و مولفه فناوری اطلاعات با 1/3 بیشترین تاثیر بر گردشگری شهر بیرجند با تاکید بر خلاقیت داشته اند.واژه های کلیدی: گردشگری شهری ، خلاقیت، شهر خلاق، شهر بیرجند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1345 - تحلیلی بر شاخص‌های موثر شهر هوشمند برکاهش خطر بیماری‌های همه‌گیر(کووید ـ 19) (مطالعه موردی: شهر جدید بهارستان اصفهان)
  زهرا حسنی فرشته احمدی
  10.30495/uf.2022.1958641.1041
  شیوع جهانی کووید-19 در سراسر جهان، موجب ایجاد اختلال در زندگی معمول شهروندان و ارائه خدمات در شهرها گردیده است. با وجود دستورالعمل‌ها و برنامه‌هایی که شهرها برای شرایط بحرانی و اضطراری دارند، اما شیوع گسترده این بیماری، شهرها را با کمبود توانمندی و منابع لازم برای رویار چکیده کامل

  شیوع جهانی کووید-19 در سراسر جهان، موجب ایجاد اختلال در زندگی معمول شهروندان و ارائه خدمات در شهرها گردیده است. با وجود دستورالعمل‌ها و برنامه‌هایی که شهرها برای شرایط بحرانی و اضطراری دارند، اما شیوع گسترده این بیماری، شهرها را با کمبود توانمندی و منابع لازم برای رویارویی با آن مواجه ساخته است. از این رو، شیوع کووید-19 موجب شد تا به نقش و اهمیت شهرهای هوشمند در مقابله و پیشگیری از بحران‌ها بیشتر پرداخته شود. چراکه قابلیت‌های جهان واقعی و مجازی را برای حل مشکلات شهری با هم ترکیب می‌کند. هدف از این پژوهش شناسایی شاخص‌های شهر هوشمند برای کاهش خطر کووید-19 بوده است. این پژوهش، توصیفی - همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی است که داده‌های موردنظر با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان شهر جدید بهارستان بوده است و از این جامعه، تعداد382 نفر با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان اعضای نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردید. یافته‌های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی منجر به شناسایی سه عامل خدمات هوشمند، مراقبت‌های بهداشتی هوشمند و تحرک هوشمند گردید. در حقیقت شهرهای هوشمند با برخورداری از سه عامل فوق، قابلیت کاهش خطر کووید-19 را دارند و می‌توانند در شرایط ظهور بحران‌های این چنینی، نقش مهمی را در کنترل و مدیریت بهینه شرایط ایفا نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1346 - عوامل موثر بر شکل‌گیری امنیت در سکونتگاه‌های خودرو (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
  معصومه حافظ رضازاده
  10.30495/uf.2022.1956405.1033
  حاشیه نشینی به عنوان یکی از معضلات شهری و تحت تأثیر قرار دادن امنیت اجتماعی و فراهم نمودن بستر جرم همواره مورد توجه مسئولین شهری و سازمان های مربوطه بوده است. هدف این تحقیق، عوامل موثر بر شکل گیری امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان است. پژوهش حاضر از نوع کار چکیده کامل

  حاشیه نشینی به عنوان یکی از معضلات شهری و تحت تأثیر قرار دادن امنیت اجتماعی و فراهم نمودن بستر جرم همواره مورد توجه مسئولین شهری و سازمان های مربوطه بوده است. هدف این تحقیق، عوامل موثر بر شکل گیری امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری داده های پژوهش به روش پیمایشی و با ابز ار پرسشنامه به صورت طیف لیکرت انجام شد. جامعه آماری 694285 نفر از مردم زاهدان است و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 382 نفر بدست آمد. تحلیل اطلاعات و داده ها با آزمون های تعقیبی جیمز هوئل، رگرسیون و تی تک نمونه ای بدست آمده است. بر اساس نتایج، میزان امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان از سطح میانگین مطلوب کمتر و از وضعیت نامطلوب بالاتر است. بنابراین، وضعیت امنیت سکونت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان در سطح نسبتاَ نامطلوبی قرار دارد. همچنین، یافته ها نشان داد که وضعیت امنیت سکونت در منطقه یک با دیگر مناطق دارای تفاوت معنادار بوده و منطقه مذکور در وضعیت مطلوبتری نسبت به دیگر مناطق شهر زاهدان قرار دارد. منطقه دو نسبت به منطقه سه در وضعیت مطلوب تری قرار دارد و میزان تفاوت آن با مناطق 4 و 5 در سطح اطمینان 95 درصد معنادار نیست. هم چنین منطقه سه در وضعیت نامطلوب تری نسبت به منطقه چهار قرار داشته و وضعیتی نسبتاَ مشابه با منطقه پنج دارد. در این زمینه، مناطق چهار و پنج در وضعیتی مشابه با یکدیگر قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1347 - تحلیل ساختاری موانع موثر بر تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران)
  شبناز خمجانی رحیم سرور طوبی امیر عضدی آزاده اربابی سبزواری
  10.30495/uf.2023.1981017.1103
  امروزه رویکردهای گوناگونی در عرصۀ مدیریت شهری مطرح شده است که حکمروایی خوب شهری، از مطرح‌ترین آن‌هاست. حکمروایی جایگزینی برای روش‌های سنتی مدیریت و حکمرانی به‌شمار می‌آید. در این راستا مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، موانع موثر بر تحقق پذیری حکمروایی خوب شهر چکیده کامل

  امروزه رویکردهای گوناگونی در عرصۀ مدیریت شهری مطرح شده است که حکمروایی خوب شهری، از مطرح‌ترین آن‌هاست. حکمروایی جایگزینی برای روش‌های سنتی مدیریت و حکمرانی به‌شمار می‌آید. در این راستا مقاله حاضر کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، موانع موثر بر تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در کلان شهر تهران را بازشناسی و خوشه بندی کند. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان شهری بر اساس نمونه‌گیری هدفمند بود. 50 عامل در 8 بعد شفاف سازی، پاسخگویی، مشارکت مردمی، اثربخشی،اجماع گرایی، قانونمندی، مسئولیت پذیری و عدالت با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شده است. نتایج پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی موانع در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه بندی موانع حاکی از تمرکز موانع تاثیرگذار و دوگانه (موانع ریسک و هدف) است. عوامل پنهان کاری و عدم شفافیت در تصمیم گیری نهان و آشکار مدیران شهری، پایین بودن میزان صداقت مسئولان، عدم آگاهی شهروندان در خصوص برنامه ها و تصمیمات شهرداری، فقدان شفافیت در سیاست های درآمد و هزینه های شهرداری، عدم انسجام و ضعف نظم حقوقی در قوانین ومقررات مربوط به کنترل و هدایت توسعه شهری، بی اعتمادی و ابهام در پاسخگویی مسئولان شهری، ضعف عملکرد شهرداری در فرایند برنامه ریزی، تصمیم گیری و اقدام، چندپارچگی در مدیریت و تصمیم گیری در درون شهرداری، عدم اجرای ضوابط و مقررات نظارتی کنترل از سوی مراجع ذیربط، مقاومت در اعتراف به خطا و اشتباه مدیریتی در میان مسئولان شهری، عدم مشارکت مستمر شهرداری در رفع مشکلات شهری، برخورد نابرابر با فعالیت های غیرقانونی در شهرداری، ضعف در عمل کردن به وعده های داده شده توسط مسئولان شهرداری، فقدان یا ضعف نظارت همگانی و نگرش بخشی و فقدان نگرش سیستمی به اداره شهر بیشترین تاثیرگذاری مستقیم را در عدم تحقق پذیری حکمروایی خوب در کلان شهر تهران را دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1348 - شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: شهر تهران)
  زینب علاماتی علیرضا کلدی مهرداد نوابخش
  10.30495/uf.2023.1959834.1042
  چالش های زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصت ها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری و بهره گیری از ابزا چکیده کامل

  چالش های زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصت ها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری و بهره گیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. هدف اصلی پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری است. با استفاده از مطالعات موجود در زمینه توسعه شهری، شش شاخص انتخاب و طبقه بندی شد. جامعه آماری پژوهش، شهر تهران و نمونه آماری آن 30 نفر از کارشناسان و متخصصان امر برنامه ریزی شهری و منطقه ای می‌باشند. با مطالعه منابع کتابخانه‌ای، تمام عوامل مؤثر بر توسعه شهرتهران مورد بررسی و پس از تهیه لیستی از این عوامل، در جلسات مصاحبه با صاحب نظران، یافته‌های پژوهش تکمیل و مبتنی بر آنها پرسشنامه تدوین شده و فرآیند نظرسنجی آغاز و به کمک نرم افزار (MicMac) و با روش تحلیل اثرات متقابل، داده ها تحلیل و سناریوهای پژوهش ارائه شد. با توجه به نتایج 4 عامل مدیریت یکپارچه شهری، وضعیت اقتصادی، فقر و حکمروایی خوبی شهری به عنوان عوامل نخست تأثیرگذار سیستم شناخته شدند. با توجه به امتیاز تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم عوامل 51 گانه، در نهایت 12 عامل نخست تأثیرگذار بر آینده توسعه کلانشهر جهت تعیین عدم قطعیت های نهایی انتخاب و با توجه به اهمیت و قابلیت پیش بینی امتیازدهی شدند و پیشران هایی که بیشترین عدم قطعیت را در آینده توسعه تهران داشتند در راستای ارائه سناریوهای آینده توسعه تهران مشخص گردیدند که سه متغیر مدیریت یکپارچه شهری، وضعیت اقتصادی و فقر به عنوان متغیرهای با بیشترین تأثیرگذاری و عدم قطعیت انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1349 - بررسی بعد مدیریتی تاب آوری شبکه حمل و نقل درون شهری با رویکرد توسعه پایدار زیست محیطی در منطقه یک شهر تهران
  اکرم علی محمدی صدرالدین متولی آزیتا رجبی
  10.30495/uf.2023.1972734.1056
  حمل‌ونقل و جابه‌جایی از جنبه های اصلی حیات شهری است و ساماندهی حمل‌ونقل از نیازهای اولیه شهر سالم به‌ شمار می‌آید. پرداختن به توسعة پایدار در حمل‌ و نقل به‌دلیل دغدغه‌های اساسی بشر در زمینة از بین رفتن منابع، آلودگی های ‌محیط ‌زیستی، پدیده های خطرناکی نظیر گرم‌شدن زم چکیده کامل

  حمل‌ونقل و جابه‌جایی از جنبه های اصلی حیات شهری است و ساماندهی حمل‌ونقل از نیازهای اولیه شهر سالم به‌ شمار می‌آید. پرداختن به توسعة پایدار در حمل‌ و نقل به‌دلیل دغدغه‌های اساسی بشر در زمینة از بین رفتن منابع، آلودگی های ‌محیط ‌زیستی، پدیده های خطرناکی نظیر گرم‌شدن زمین، پدیدة گلخانه ای و وارونگی هوا دارای اهمیت فراوان می‌باشد.هدف اصلی مقالۀ حاضر بررسی وضعیت معیارهای بعد مدیریتی تاب آوری شبکۀ حمل و نقل درون شهری با تاکید بر دستیابی به توسعۀ پایدار زیست محیطی در منطقۀ یک شهر تهران بود. تحقیق حاضر پیمایشی از نوع توصیفی بود. نمونه مورد مطالعه 400 نفر از ساکنین منطقۀ یک شهر تهران در سال 1399 بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای- نسبتی و از طریق فرمول کوکران در تحقیق شرکت کردند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته اعتباریابی شده بود. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد: وضعیت معیار ظرفیت سازمانی، مدیریت سیستمی، کاهش مخاطرات، بهره گیری از زیرساخت ها، استفادۀ از فناوری اطلاعات در مدیریت تاب آوری حمل و نقل درون شهری در سطح مطلوبی نمی باشد. نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن نیز نشان داد: وضعیت استفادۀ از فناوری اطلاعات پراهمیت ترین معیار در افزایش تاب آوری حمل و نقل درون شهری و وضعیت بهره گیری از زیرساخت های جایگزین وسایط نقلیه نا مطلوب ترین معیار مدیریتی در منطقۀ یک شهر تهران از دیدگاه شهروندان می باشد. در نتیجه با شناسایی وضعیت موجود در منطقه یک شهر تهران و توجه بیشترِ به بعد مدیریتی تاب آوری حمل و نقل درون شهری؛ می توان برنامه ریزی صحیح و کارآمد در جهت رفع ضعف های موجود تدارک دید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1350 - جایگاه پدیده‌ی خزش شهری در تحولات مکانی-فضایی سکونتگاه‌های حریم شهر تهران (نمونه‌ی موردی : شهرستان اسلامشهر)
  مسعود قانعی فرد علیرضا استعلاجی مجید کریم پور ریحان
  10.30495/uf.2023.1977870.1084
  گسترش سریع شهری همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های مکانی-فضایی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران محسوب می‌شود و این مسئله آسیب‌هایی جدی بر فضای ملی، منطقه‌ای و شهری در کشور ایران به همراه داشته است. شهرستان اسلامشهر از جمله محدوده‌های اطراف کلانشهر تهران می چکیده کامل

  گسترش سریع شهری همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های مکانی-فضایی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران محسوب می‌شود و این مسئله آسیب‌هایی جدی بر فضای ملی، منطقه‌ای و شهری در کشور ایران به همراه داشته است. شهرستان اسلامشهر از جمله محدوده‌های اطراف کلانشهر تهران می‌باشد که در دهه‌های اخیر به دلیل ارزانی زمین و مسکن، وجود پتانسیل‌های بالقوه و موقعیت منطقه‌ای خویش، همواره مورد توجه مهاجران قرار گرفته است و امروزه پدیده‌ی خزش شهری در آن مشکلات متعددی را در جنبه‌های مختلف ایجاد کرده است. از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، کاربردی و اکتشافی به نقش پدیده‌ی خزش شهری در تحولات مکانی-فضایی سکونتگاه‌های حریم کلانشهر تهران (مطالعه موردی: شهرستان اسلامشهر و حوزه‌ی نفوذ) پرداخته است. جامعه‌ی آماری تحقیق حاضر را کلیه‌ی صاحب‌نظران حوزه‌های خزش شهری تشکیل می‌دهند. حجم نمونه‌ی 50 نفر تخمین زده شده و در راستای تحلیل یافته‌های تحقیق از نرم‌افزارهای SPSS-Excel و Lisrer به منظور کدگذاری و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می&lrm;دهد عوامل محیطی-کالبدی، اقتصادی-اجتماعی و مدیریتی از مهم‌ترین عوامل موثر بر خزش شهری شهرستان اسلامشهر بوده است. در عین حال خزش در تحولات مکانی شهرستان اسلامشهر تاثیرگذار نبوده اما بر جنبه‌های تحولات فضایی شهرستان اسلامشهر تاثیر گذار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1351 - بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه ی موردی: شهر بیرجند)
  افسانه ابراهیمی مهدی فاطمی
  10.30495/uf.2023.1983906.1116
  گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند چکیده کامل

  گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی پیامدهای اقتصادی گردشگری شهری در شهر بیرجند می باشد. از نظر نوع تحقیق، مطالعه صورت گرفته کاربردی و روش بررسی آن توصیفی &ndash; تحلیلی بوده و از روش معادلات ساختاری استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و متخصصان و صاحبنظران این حوزه بوده است. داده ها ی مورد نیازاز طریق پرسشنامه از یک نمونه 68 تایی از کارشناسان و متخصصان این حوزه جمع آوری گردید. نتایج مطالعه نشان می دهد که توسعه گردشگری شهری بر توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش تقاضا برای محصولات داخلی، افزایش تسهیلات اقامتی و رفاهی، افزایش سرمایه گذاری و ایجاد درآمد موثر بوده و درمیان این عوامل، بیشترین اثرات گردشگری مربوط به توسعه و بهسازی زیرساخت ها و خدمات عمومی و افزایش تقاضا برای محصولات داخلی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1352 - ارزیابی کیفیت شاخص های کالبدی منطقه یک تبریز (مطالعه موردی: محله ملازینال)
  نسرین دین پرور
  10.30495/uf.2023.1973913.1066
  توجه به کیفیت شاخص های کالبدی هدفی در جهت بررسی کیفیت زندگی در سطح محلات و شهرها برای شهروندان می باشد. سنجش کیفیت شاخص های کالبدی در یک منطقه مستلزم بررسی عوامل بسیاری است که در تحقیق فوق به پاره ای از آنها پرداختیم. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده که ا چکیده کامل

  توجه به کیفیت شاخص های کالبدی هدفی در جهت بررسی کیفیت زندگی در سطح محلات و شهرها برای شهروندان می باشد. سنجش کیفیت شاخص های کالبدی در یک منطقه مستلزم بررسی عوامل بسیاری است که در تحقیق فوق به پاره ای از آنها پرداختیم. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بوده که از منابع کتابخانه ای -اسنادی، پرسشنامه و پیمایش های میدانی جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر جوانان و میانسالی هستند که در سطح محله ملازینال تبریز سکونت دارند. حجم جامعه آماری 220 نفرمی باشد. مقاله حاضر سعی دارد با تلفیق دو رویکرد توسعه پایدار و احیای فضاهای شهری، این شاخص ها در محله ملازینال ارزیابی شده است. در این پژوهش شاخص های کالبدی فضاهای محله ای پایدار از طریق مشاهدات میدانی و پرسش نامه در محله ملازینال مورد بررسی قرار گرفته است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کمی و کیفی به طور مکمل استفاده شده است و در جهت تحلیل نتایج در محیط نرم افزار نتایج حاصل ازپرسش نامه ها مورد ارزیابی قرار گرفته است که بیان می کند محله ملازینال تبریز از نظر کیفیت شاخص های کالبدی از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1353 - بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری (موردمطالعه: محله فخرآباد- کلان‌شهر شیراز)
  امیر عباس زارع علی شمس الدینی پریسا مشکسار
  10.30495/uf.2023.1984140.1118
  مطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تع چکیده کامل

  مطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تعادل و بی برنامه گی حیات شهری را فراهم آورده است. نکته مهم در این بین عملکرد سنتی نظام مدیریت شهری ایران است که عامل اصلی گسترش ابعاد چالش های مذکور می گردد. لذا با توجه به مطالعات این پژوهش مسئله بافت های فرسوده در شهرهای ایران، تنها معلول رشد شهرنشینی نیستند بلکه ناشی از عدم کیفیت مدیریت شهری در راستای ارتقاء سطح کیفیت زندگی در این نوع از بافت ها می باشد. کلان شهر شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و مهم از این تاثیرات و مسائل مبرا نبوده است. هدف این تحقیق بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده کلانشهر شیراز و در محله فخرآباد است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش‌های گردآوری اطلاعات به صورت میدانی(پیمایشی) است. ابزار گردآوری تحقیق، پرسش‌نامه است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان ساکن در محله فخر آباد شهر شیراز تشکیل داده اند که بالغ بر 1291 نفر بوده اند. بر اساس فرمول کوکران، نمونه آماری به تعداد 296 نفر محاسبه شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای در زمینه سنجش عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نشانگر آن است که چهار شاخص شامل ظرفیت توسعه نهادی، یکپارچگی و شریک مساعی نهادی، ترتیبات نهادی در مواجهه با بافت و دانش و یادگیری نهادی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی میانگین شاخص ها نشانگر آن است که وضعیت آنها ضعیف ارزیابی می شود. بهترین وضعیت مربوط به شاخص یکپارچگی و شریک مساعی نهادی با مقدار 2/550 و بدترین وضعیت مربوط به بعد دانش و یادگیری نهادی با میانگین 2/343 بوده است. بنابراین وضعیت تمامی شاخص های مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نامطلوب ارزیابی می شود. همچنین نتیجه آزمون فریدمن در سطح کمتر از 0/05 تفاوت معناداری را میان شاخص های مدیریت کیپارچه شهری در بافت فرسوده نشان می دهد که بیشترین تفاوت مربوط به شاخص سرمایه اجتماعی درون نهادی و سپس کارایی و بهره وری نهادی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1354 - تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری نما در فرایند ادراک
  مرسده طهماسبی‌فرد فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادی
  10.30495/uf.2023.1988059.1133
  یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های امروز شهری، نابسامانی و ناهماهنگی نماهای شهری است. این نابسامانی نماهای شهری، منجر به ایجاد اغتشاش بصری شهرهای امروزی در سطح کلان شده است. ازآنجاکه اغتشاش بصری در نتیجه اختلال در ادراک ایجاد می‌گردد، تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری ن چکیده کامل

  یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌های امروز شهری، نابسامانی و ناهماهنگی نماهای شهری است. این نابسامانی نماهای شهری، منجر به ایجاد اغتشاش بصری شهرهای امروزی در سطح کلان شده است. ازآنجاکه اغتشاش بصری در نتیجه اختلال در ادراک ایجاد می‌گردد، تبیین معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری نما در فرایند ادراک می‌تواند جهت رفع این معضل راهگشا باشد. با این هدف، این پژوهش بر مبنای مطالعات نظریه‌های ادراکی، به بررسی معیارهای مؤثر در ایجاد اغتشاش بصری در فرایند ادراک نما پرداخته و مسیر فرایند ادراکی که منجر به اغتشاش و یا آرامش بصری می‌گردد، مشخص‌شده است. سپس از طریق پرسشنامه و بر مبنای طیف لیکرت تأثیر معیارها سنجیده شده است و از طریق نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون فریدمن معیارهای مؤثر بر اغتشاش بصری رتبه‌بندی شده‌اند تا میزان اهمیت آن‌ها مشخص شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عدم هماهنگی و ارتباط اجزاء، عدم خوانایی و ازدیاد داده‌ها بیشترین اهمیت و داده‌های جدید و ناآشنا کمترین اهمیت را در ایجاد اغتشاش بصری در فرایند ادراک نما دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1355 - الگوی حکمروایی هوشمند شهری در مشارکت شهروندان (مطالعه موردی: منطقه 12 شهرداری تهران)
  سید علی نوری محمدرضا فرزاد بهتاش علیرضا استعلاجی سمیه احمدپور
  10.30495/uf.2023.1984225.1119
  این مطالعه به نقش مدیریت شهری هوشمند در همکاری و مشارکت شهروندان در منطقه 12 شهرداری تهران پرداخته است. هدف پژوهش واکاوی مفاهیم همکاری و مشارکت در حوزه مدیریت شهر هوشمند و نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء حکم‌روایی مشارکتی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و همبستگی چکیده کامل

  این مطالعه به نقش مدیریت شهری هوشمند در همکاری و مشارکت شهروندان در منطقه 12 شهرداری تهران پرداخته است. هدف پژوهش واکاوی مفاهیم همکاری و مشارکت در حوزه مدیریت شهر هوشمند و نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء حکم‌روایی مشارکتی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و همبستگی و نوع پژوهش کاربردی است. محدوده پژوهش، منطقه 12 شهرداری تهران است. روش جمع‌آوری داده‌ها به صورت اسنادی و میدانی از نوع پرسشنامه بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها به صورت تحلیل کمی و استنباطی بوده است. یافته‌های حاصل از پرسشنامه‌های تکمیل شده از مدیران و متخصصان حوزه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در نظام مدیریت شهری نشان می‌دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقای همکاری و مشارکت شهروندان برای رسیدن به شهر مطلوب و پایدار نقش مهمی دارد. از این رو فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی در حمایت از اشتراک‌گذاری اطلاعات و یکپارچگی بین سازمان‌های مدیریت شهری، دولتی و ذینفعان خارجی از جمله شهروندان منطقه 12 تهران دارد. همچنین نتایج حاصل نشان می‌دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقای محیط همکاری در نظام مدیریت شهری نقش مهمی دارد. از جمله این نقش‌ها، حمایت از اشتراک‌گذاری اطلاعات و ادغام بین سازمان‌های دولتی و ذینفعان خارجی از جمله شهروندان است؛ بنابراین تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌های موجود و برخط شهری یکی از نتایج اصلی مدیریت شهری هوشمند در افزایش کیفیت تصمیمات شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1356 - شناسایی پهنه های مناسب حضور سالمندان در فضای شهری با استفاده از مدل AHP-Fuzzy با تاکید بر روانشناسی محیطی سالمند نگر (نمونه مورد مطالعه منطقه 8 شیراز)
  احسان امینی صادق صیدبیگی جواد ابراهیمی امیر بخشی
  10.30495/uf.2023.1975277.1074
  پیش بینی ها برای 40 سال آینده افزایش جمعیت سالمند را بیشتر از سایر گروه های سنی پیش بینی می کند. بنابراین، پیش بینی می شود تعداد افراد 60 سال به بالا به عنوان نسبت جمعیت جهان بیش از دو برابر شود از 880 میلیون نفر در سال 2012 به 2 میلیارد نفر تا سال 2050 می رسد. بیشترین چکیده کامل

  پیش بینی ها برای 40 سال آینده افزایش جمعیت سالمند را بیشتر از سایر گروه های سنی پیش بینی می کند. بنابراین، پیش بینی می شود تعداد افراد 60 سال به بالا به عنوان نسبت جمعیت جهان بیش از دو برابر شود از 880 میلیون نفر در سال 2012 به 2 میلیارد نفر تا سال 2050 می رسد. بیشترین افزایش در طبقه 80 سال به بالا پیش بینی شده است. تعداد افراد صدساله حتی سریع تر در حال افزایش است و پیش بینی می شود ده برابر شود، از تقریبا 343000 نفر در سال 2012 به 3.2 میلیون نفر تا سال 2050 می رسد. یکی از گروه هایی که به بررسی بیشتر در فضای شهری نیازمند هستند گروه سالمندان می باشند. در واقع حرکت به سمت مناسب سازی شهر برای سالمندان نوعی حرکت در راستای پایداری شهری می باشد. بر همین اساس در این تحقیق فضاهای مناسب جهت حضورپذیری سالمندان با رویکرد روانشناسی سالمندنگر با استفاده از مدل AHP-Fuzzy در منطقه 8 شیراز شناسایی شده اند. روش پژوهش در این تحقیق از نظر نتایج و پیامد پژوهش از نوع بنیادی-راهبردی و از نظر فرایند اجرا؛ کمی و از نظر منطق استدلال از نوع پژوهش های قیاسی است و همچنین از لحاظ زمانی جزء پژوهش های مقطعی و از نظر هدف از نوع پژوهش های تحلیلی است. جامعه آمار شامل سالمندان منطقه 8 که برابر 2477 نفر هستند و حجم نمونه نیز طبق فرمول کوکران 285 نفر است. داده های مورد استفاده با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و به شبکه فیش نهت اتصال داده شده اند و برای وزن دهی از مدل AHP استفاده شده که معیار محیط فیزیکی و ویژگی های شخصی و اجتماعی بیشترین وزن را به خود اختصاص داده اند. بعد از اعمال وزن بدست آمده روی نقشه های فازی شده با با استفاده از توابع پنجگانه فازی رویهم گذاری لایه ها انجام شده که با توجه به ارزیابی مدل تابع گاما به عنوان نقشه نهایی جهت شناسایی مکان های مناسب حضور سالمندان انتخاب شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1357 - درک عدم قطعیت‌های آینده‌ی وضعیت طرح‌های توسعه شهری در ایران در چارچوب برنامه‌ریزی سناریو (موردمطالعه: طرح جامع شهر نورآباد)
  احمد رضایی مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی
  10.30495/uf.2023.1976829.1082
  طرح‌های جامع شهری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می‌گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. به‌طورکلی، یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آن‌ چکیده کامل

  طرح‌های جامع شهری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می‌گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. به‌طورکلی، یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آن‌ها در راستای اصول توسعه پایدار هست. پرداختن بـه مبحـث ارزیابی طرح جامع، به‌عنوان ابزاری مهم در راستای سنجش موفقیت و تحقق‌پذیری پیشنهادهای طرح جـامع بـه شمار می‌رود و به برنامه‌ریزان شهری کمک خواهد نمود بهتر با مشکلات تهیه و تدوین طرح‌های جامعی که تهیه‌شده‌اند، آشنا شوند. هدف این مقاله ارزیابی تحقق‌پذیری پیشنهادهای اصلی و تأثیرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده‌پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی در بازه زمانی 10 ساله صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و مشارکت 30 نفر متخصص نتایج در محیط نرم‌افزار میک مک تحلیل شد و سپس این عوامل بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت‌بندی و حیاتی‌ترین عوامل مشخص و برای شناسایی پیشران‌های کلیدی از نرم‌افزار (Micmac) و برای سناریو نگاری از نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده‌شده است. نتایج حاکی از آن است که ده عاملی که در ستون اثرگذاری مستقیم بیشترین نقش را داشته‌اند، عبارت‌اند از یکسانی محتوای طرح، زمان تهیه طرح، دخالت مسئولین، عدم ارتباط با مشاور، راهکار‌های غیرمعقول، عدم توجه به شرایط محلی، نبود کمک دولتی، کمبود اعتبار و عدم وجود درآمد پایدار. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1358 - شناسایی و سنجش مطلوبیت پارکینگ‌های عمومی شهری با استفاده از مدل MARCOS (نمونه موردی: هسته مرکزی کلان‌شهر اهواز)
  علی زبیدی عباس معروف نژاد
  10.30495/uf.2023.1991484.1139
  امروزه معضل کمبود محل توقف وسایل نقلیه به‌خصوص در مناطق مرکزی شهر، گریبان گیر اکثر شهرهای بزرگ شده است. نبود و یا کمبود پارکینگ‌های عمومی با توجه به توسعه روزافزون شهرها به افزایش ترافیک، ازدحام جمعیت، آلودگی، کاهش کیفیت زندگی شهری و... به‌ویژه در کلان‌شهرها منجر شده اس چکیده کامل

  امروزه معضل کمبود محل توقف وسایل نقلیه به‌خصوص در مناطق مرکزی شهر، گریبان گیر اکثر شهرهای بزرگ شده است. نبود و یا کمبود پارکینگ‌های عمومی با توجه به توسعه روزافزون شهرها به افزایش ترافیک، ازدحام جمعیت، آلودگی، کاهش کیفیت زندگی شهری و... به‌ویژه در کلان‌شهرها منجر شده است. هدف این تحقیق در چارچوب رویکرد نظری حاکم و با استفاده از مدل مارکوس به ارزیابی بیست‌وشش پارکینگ عمومی هسته مرکزی منطقه 1 کلان‌شهر اهواز با با در نظر گرفتن هفت شاخص (مساحت، امکانات، دسترسی، امنیت، زیبایی، هزینه ورودی و نظافت) و بر اساس روش به‌صورت پیمایشی انجام‌شده است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان استفاده‌کننده از پارکینگ‌های عمومی کلان‌شهر اهواز می‌باشد، حجم نمونه از طریق روش KMO و بارتلت 111 نفر در نظر گرفته‌شده است، برای پایایی پرسشنامه که به‌دقت و اعتمادپذیری و ثبات نتایج اشاره می‌کند از ضریب آلفای کرونباخ که مقدار آن 0.861 محاسبه‌شده است. از نظر نوآوری، در این پژوهش در ارزیابی شاخص‌ها سعی شده به نسبت پژوهش‌های پیشین که کمتر موردتوجه واقع‌شده، این پژوهش بدان‌ها به دید عمیق‌تری نگاه کرده است؛ زیرا قابلیت تأثیرگذاری و اثربخشی هریک از شاخص‌های پژوهش در محدوده موردمطالعه از نظر ظرفیت، مکان و طرز تفکر و برخورد مخاطبان و نظارت مسئولین بر آن، متغیر بوده است. همچنین با استفاده یکی از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره که در 5 سال اخیر مطرح‌شده (روش مارکوس) به تبیین و ارزیابی داده‌های تحقیق پرداخته‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد: از 26 پارکینگ عمومی در محدوده موردمطالعه، پارکینگ‌های طبقاتی کارون، رفاه، شهید فهمیده، نخل، شاهد و... به ترتیب با ارزش کمی؛ 91.37، 89.45، 87.20، 86.16 و 85.74 از حیث هفت شاخص موردبررسی در جایگاه اول تا پنجم قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1359 - واکاوی رویکردها و سیاست‌های دو دهه مداخله در بافت‌های فرسوده شهری تهران مبتنی بر نظریه زمینه‌ای
  راما قلمبر دزفولی‌ مریم حسینی مقدم
  فرسودگی و زوال شهری یکی از مسائل جدی و پدیده‌های غیرقابل‌اجتناب است که مدیریت شهری در بسیاری از شهرهای جهان، الگوواره‌ها و سیاست‌های گوناگونی برای تعدیل این پدیده و پیامدهای آن به کار گرفته‌اند. لذا سؤال اصلی این پژوهش در این زمینه این است که کدام‌یک از رویکردها و سیاست چکیده کامل

  فرسودگی و زوال شهری یکی از مسائل جدی و پدیده‌های غیرقابل‌اجتناب است که مدیریت شهری در بسیاری از شهرهای جهان، الگوواره‌ها و سیاست‌های گوناگونی برای تعدیل این پدیده و پیامدهای آن به کار گرفته‌اند. لذا سؤال اصلی این پژوهش در این زمینه این است که کدام‌یک از رویکردها و سیاست‌ها در احیای بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری موفق ارزیابی‌شده است؟ و سیاست بهینه در روند مداخله در نوسازی بافت فرسوده شهری تهران چگونه است؟. هدف اصلی پژوهش مطالعه رویکردها و مداخلات به‌منظور شناخت رویکردهای غالب و تأثیرگذار در زمینه نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری بوده و تعیین سیاست و رویکرد بهینه در مداخله بافت‌های فرسوده شهر تهران بر اساس تجربیات به‌عنوان فرعی دنبال شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و از نظریه زمینه‌ای (Grounded Theory) که روشی کیفی بوده در این پژوهش استفاده‌شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، مصاحبه عمیق با متخصصین بوده و از نرم‌افزار Maxquda جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات استفاده‌شده است. تنظیم تئوری زمینه‌ای برای دو دهه مداخله در بافت‌های فرسوده شهری تهران تحت تأثیر چهار شرایط علی، زمینه‌ای، تداوم و پیامدها بوده که هرکدام از این شرایط شامل زیرمجموعه‌هایی است که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم تأثیرگذاری داشته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هیچ‌یک از رویکردهای مداخله، فرایند کاملی نبوده و دارای نواقصی جهت تحقق اهداف بوده است. نهایتاً رویکرد و سیاست بهینه برای مداخله بافت فرسوده بر مبنای تئوری زمینه‌ای با عنوان اختصاری «نوسازی متوازن» شکل‌گرفته که از ویژگی‌های آن می‌توان به مشارکت مردم، هزینه کرد مدیریت شهری برای تملک جهت تأمین خدمات و املاک دارای تعارض و یکپارچگی اجرای سیاست‌ها در سازمان‌‌های متولی (خودمحور نبودن) اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1360 - ارزیابی میزان تحقق الگوی کاربری زمین در طرح‌های توسعه شهری و برنامه‌ریزی ارتقاء آن (مطالعه موردی شهر میرجاوه)
  مهران قاسمی غلامرضا میری
  رشد جمعیت شهرها و توزیع نامناسب خدمات و عدم مکان گزینی صحیح آن‌ها، از نتایج منفی افزایش جمعیت به شمار می‌رود. هدف اصلی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذی چکیده کامل

  رشد جمعیت شهرها و توزیع نامناسب خدمات و عدم مکان گزینی صحیح آن‌ها، از نتایج منفی افزایش جمعیت به شمار می‌رود. هدف اصلی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذیری الگوی کاربری زمین در طرح جامع شهر میرجاوه صورت پذیرفت. سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذیری الگوی کاربری زمین در طرح جامع شهر میرجاوه و روند تغییرات در ترکیب و میزان کاربری‌های مسکونی، حمل‌ونقل، آموزشی، درمانی و فرهنگی در شهر میرجاوه، در بازه زمانی (1388-1401) در مبحث اختصاص سرانه برای هر نفر و جامعه آماری در این تحقیق از مرکز آمار ایران تهیه شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات گردآوری‌شده در این پژوهش از نرم‌افزارهای همچون اکسل و (2019) AutoCAD استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد در طرح جامع شهر میرجاوه ترتیب سرانه اختصاص زمین به ازای هر نفر در مترمربع برای کاربری‌های مسکونی 51/50 مترمربع، حمل‌ونقل 29/25 مترمربع، آموزشی 54/2 مترمربع، درمانی 02/2 مترمربع و فرهنگی 23/1 مترمربع در سال 1388 بوده است. نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش سرانه اختصاص زمین به ترتیب برای کاربری مسکونی با 57/91 مترمربع، حمل‌ونقل 71/50 مترمربع و آموزشی 76/2 مترمربع بوده است که در بخش کاربری درمانی با کاهش 02/2 مترمربع و فرهنگی 18/0 مترمربع سرانه روبه‌رو می‌باشد. این نتایج نشان‌دهنده عدم تحقق میزان کاربری پیشنهادی در سال 1388 را نشان می‌دهد. با استفاده از اطلاعات ارائه‌شده در این تحقیق می‌توان طرح‌های آتی را از نظر توجه به هر یک از شاخص‌ها و زیر شاخص‌ها توسعه اراضی شهری محاسبه نمود و بدین ترتیب می‌توان نقاط قوت و ضعف طرح‌ها را در اجرایی نمودن اهداف سنجید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1361 - سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی در شهر گرمی
  اصغر پاشازاده حمید جلالیان
  در پی توجه به ابعاد کیفی زندگی انسان، مفهومی با عنوان کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته و سنجش رضایت از زندگی بهتمامیاقشارانسانیودرشکل&lrm;هایمختلفتسرییافتهاست. امروزهکیفیتزندگیدر شهرها و رضایت از آن موضوعی است که درمدیریت وبرنامه&lrm;ریزیشهرینیز بدان پرداخته می&lrm;شود. چکیده کامل

  در پی توجه به ابعاد کیفی زندگی انسان، مفهومی با عنوان کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته و سنجش رضایت از زندگی بهتمامیاقشارانسانیودرشکل&lrm;هایمختلفتسرییافتهاست. امروزهکیفیتزندگیدر شهرها و رضایت از آن موضوعی است که درمدیریت وبرنامه&lrm;ریزیشهرینیز بدان پرداخته می&lrm;شود. در همین زمینه،هدفمطالعهحاضر،سنجشرضایت از کیفیت زندگیدرشهرگرمی و مطالعه تطبیقی محلات هشتگانه این شهر بوده است که بااستفادهاز62شاخصذهنیدر قالب هشتمتغیرِطبقه&lrm;بندیشدهصورت پذیرفته است.اینتحقیقبهلحاظروشازنوع پیمایشی و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر گرمی تشکیل می&lrm;دهند که از میان آنها به تعداد 378 پرسشنامه - با استفاده از فرمول کوکران- به صورت طبقه&lrm;بندی شده، توزیع شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شده که ضریب آلفای 82/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده&lrm;های جمع&lrm;آوری شده از آزمون&lrm;های t تک نمونه&lrm;ای، واریانس یکطرفه، کروسکال- والیس و فریدمن، حسب مورد استفاده شده است.نتایجنشانمی&lrm;دهدکیفیت زندگی در شهر گرمی در سطحی نامطلوب از سوی شهروندان ارزیابی شده و در کل میزان رضایت شهروندان از مجموع شاخص&lrm;های مورد بررسی کمتر از میانه (میانه نظری = 3) است. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان می‌دهد که بین ویژگی&lrm;های فردی پاسخگویان با برداشت آنها از کیفیت زندگی شهری تفاوت وجود دارد. همچنین، از نظر کیفیت زندگی در بین محلات هشتگانه شهر تفاوت وجود دارد، بطوری که سطح کیفیت زندگی محله&lrm;های شهر گرمی را می&lrm;توان در چهار گروه قرار داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1362 - بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان در شهرستان سردشت
  رضا موحدی مسعود سامیان
  بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان س چکیده کامل

  بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان سردشت پرداخته است. این تحقیق از نظر ماهیت، در زمره تحقیقات کمی و توصیفی- تحلیلی و از نظر شیوه جمع آوری داده های مورد نیاز، نوعی تحقیق پیمایشی محسوب می شود. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی پرسش نامه مورد بررسی صوری قرار گرفته و پایایی آن نیز با اجرای آزمون کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق مهاجران 10روستای شهرستان سردشت بودند که ساکن شهرها شده بودند و تعداد آن ها 600 نفر بود. با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 120 نفر از آن ها به طور تصادفی از جامعه کل انتخاب شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان عوامل مؤثر بر مهاجرت های روستا &ndash; شهری مهاجران شهرستان سردشت را به ده عامل تقسیم کرد، که این عوامل در مجموع تبیین کننده بیش از 74 درصد عوامل موثر بر مهاجرت می باشند که عبارتند از: عامل اقتصادی و حمایتی 23 درصد، عامل عدم تعادل بین امکانات روستا و شهر 10 درصد، عامل ارتباطی و اطلاعاتی 8 درصد، عامل فرهنگی 8 درصد، عامل جغرافیایی 5 درصد، عامل درآمدی 4 درصد، عامل زیرساختی 4 درصد، عامل آب و هوایی 3 درصد، عامل اجتماعی 3 درصد، و عامل فردی 2 درصد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1363 - تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران)
  زهره فنی فرزانه شیرزادی
  پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد باززنده سازی شهری با تاکید بر فضای میدان مشق، با هدف بررسی ارتقا کیفیت آن از طریق القای روح کارکرد‌های اجتماعی و جذب دوباره مردم به آناست؛ لذا کوشش دارد ضمن دستیابی به مدلی مفهومی، مهم‌ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه و س چکیده کامل

  پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد باززنده سازی شهری با تاکید بر فضای میدان مشق، با هدف بررسی ارتقا کیفیت آن از طریق القای روح کارکرد‌های اجتماعی و جذب دوباره مردم به آناست؛ لذا کوشش دارد ضمن دستیابی به مدلی مفهومی، مهم‌ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه و سپس از طریق بررسی ترکیبی نظرات مردم و کارشناسان، مؤلفه‌ها و شاخص‌های تأثیرگذار بر باززنده سازی مجموعه میدان مشق تبیین شود. درنتیجه، تحلیلی دقیق‌تر از کیفیت‌ مکان بدست می دهد و می‌تواند مبنایی برای فرآیند تصمیم سازی باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی با ماهیت تحلیلی-توصیفی است. مبانی نظری با مطالعات اسنادی-کتابخانه ای و اطلاعات و داده ها از طریق تهیه پرسش نامه و انجام مصاحبه با بهره‌وران و صاحب‌نظران گردآوری و تنظیم شدند. جامعه آماری را ساکنان و صاحبان مشاغل محدوده و نیز متخصصان و کارشناسان در زمینه بهسازی و مرمت فضایی-کالبدی تشکیل می‌دهند. شاخص های مورد بررسی شامل چهار دسته عوامل فعالیتی-کارکردی، کالبدی-فضائی، اجتماعی- فرهنگی و سیما- منظر است. در نهایت، نتایج پژوهش نشان داد که برپایه تعیین ضرایب 40 متغیر مورد بررسی، متغیرهای فعالیت‌های فرهنگی- هنری، فعالیت‌های غیررسمی، زندگی شبانه، فعالیت‌های گردشگری و تفریحی مقیاس کارکرد‌ی، نورپردازی، مبلمان شهری، بسته و محدود بودن فضا، تأثیر چیدمان عناصر فضا در ارتباط و تعامل میان افراد، نظارت و امنیت، حضور افراد، چشم‌اندازها و مناظر، خاطره انگیزی فضا، بر بازآفرینی و احیاء کارکردی میدان مشق موثر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1364 - تحلیل میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق و نوآور (مطالعه موردی: شهر فردوس)
  رستم صابری فر صالحه نیت مقدم
  نقش خلاقیت در ایجاد نوآوری و پیشرفت اقتصادی، بسیار اساسی قلمداد می شود و شهرها اصلی ترین مکان تولید ایده ها، محصولات و فرایندهای جدید، محسوب می گردند. به این منظور، این مطالعه با هدف تعیین میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق، در شهر فردوس در استان خراسان جنوبی به انج چکیده کامل

  نقش خلاقیت در ایجاد نوآوری و پیشرفت اقتصادی، بسیار اساسی قلمداد می شود و شهرها اصلی ترین مکان تولید ایده ها، محصولات و فرایندهای جدید، محسوب می گردند. به این منظور، این مطالعه با هدف تعیین میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق، در شهر فردوس در استان خراسان جنوبی به انجام رسیده است تا جایگاه این شهر را از نظر خلاقیت شهری و تفاوت بین مناطق و محلات موجود در آن، از نظر شاخص های شهر خلاق، مشخص نماید. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه، گردآوری شده و با آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی در نرم افزارهایSPSS و ExpertChoice و Excel تحلیل گردیده و از مدلAHP برای وزندهی شاخص ها و از روشTOPSISبرای سطح بندی محلات بهره برداری به عمل آمده است. نتایج نشان داد که وضعیت کلی شاخص های شهر خلاق در فردوس چندان مطلوب نیست. با این وجود، معیارهای سرمایه اجتماعی، سرمایه انسانی خلاق و فناوری ارتباطی، شرایط مطلوب تری نسبت به سایر معیارها دارا بوده اند. علاوه بر آن، محلات مختلف وضعیت متفاوتی داشته و در مجموع، محله فرهنگیان بیشترین امتیاز را به دست آورده است که می تواند به عنوان الگویی برای سایر محلات مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1365 - بررسی تغییرات کالبدی و فضاهای جدید مسکن در روستا-شهرها (مطالعه موردی: روستا-شهر ده چشمه؛ شهرستان فارسان)
  اسکندر صیدایی حجت اله صادقی معصومه فدایی
  مسکن روستایی یکی از ساختارهای اساسی در بافت روستایی است که شکل، بافت و کیفیت آن تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد. از طرف دیگر تغییرات ساختاری و کارکردی در محیط روستایی به هم وابسته است و تغییر در یک جز، دیگر اجزا روستا را تحت تأثیر قرار می دهد چکیده کامل

  مسکن روستایی یکی از ساختارهای اساسی در بافت روستایی است که شکل، بافت و کیفیت آن تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد. از طرف دیگر تغییرات ساختاری و کارکردی در محیط روستایی به هم وابسته است و تغییر در یک جز، دیگر اجزا روستا را تحت تأثیر قرار می دهد. مسکن نیز به عنوان جزئی از سیستم روستا با توجه به تغییرات ساختاری و کارکردی می تواند الگوهای جدید را پذیرا شود و بافت یک روستا را به بافت روستا-شهری تبدیل نماید. هدف این تحقیق بررسی تغییرات کالبدی جدید مسکندر روستا-شهرها بصورت مطالعه موردی در روستا-شهر ده چشمه در شهرستان فارسان می باشد. روش تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. جمع آوری داده های میدانی از طریق تکنیک پرسش نامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری 1300 خانوار بوده که با استفاده از فرمول کوکران 221 خانوار با میزان خطای 0.06به عنوان تعیین و مطالعه گردید. نتایج نشان داد که روند تغییرات الگوی جدید مسکن نسبت به قبل در انواع کاربری ها از قبیل وسعت کلی بنا، شکل فضاها، تعداد اتاق ها، فضاهای جدید بنا مثل هال،پارکینگ، و وضعیت بنا نسبت به فضاهای عمومی(میدان و معابر) بصورت افزایشی می باشد و همچنین مساحت کاربری های مختلف مسکن جدید مثل اتاق نشیمن، اتاق خواب، آشپزخانه و سرویس بهداشتی و... مطلوب و مورد دلخواه خانوار می باشند. با توجه به نتایج بدست آمده الگوی جدید مسکن با نیازهای زیستی و معیشتی خانوار تطابق و سازگاری دارد و روستائیان از الگوی جدید مسکن از قبیل بافت مسکونی محله، مساحت و شکل محله و مسکن و همچنین متناسب بودن با نیازهای زیستی و معیشتی رضایت دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1366 - بررسی شاخص‌های کیفیتِ زندگی فردی - اجتماعی در فضاهای شهری با تاکید بر جنسیّت (مطالعه موردی: شهر سنندج)
  زهره فنی فرید واحدی یگانه
  رشد سریع شهرنشینی و بیتوجهی به ابعاد کیفی زندگی انسان، پیامدهای نامطلوبی بر سلامت فردی و اجتماعی جامعه و زندگی شهری گذاشته است. سنجش کیفیت زندگی در شهرها از دیدگاه مردان و زنان متاثر از عوامل بیرونی نظیر فناوری تولید، زیرساختها و روابط اجتماعی و ...، و عوامل درونی نظیر چکیده کامل

  رشد سریع شهرنشینی و بیتوجهی به ابعاد کیفی زندگی انسان، پیامدهای نامطلوبی بر سلامت فردی و اجتماعی جامعه و زندگی شهری گذاشته است. سنجش کیفیت زندگی در شهرها از دیدگاه مردان و زنان متاثر از عوامل بیرونی نظیر فناوری تولید، زیرساختها و روابط اجتماعی و ...، و عوامل درونی نظیر نهادهای اجتماعی، محیط زیست و ... است. امروزه ضرورت بازنگرى در رویکردها و سیاستهاى شهرى، با اهداف اصلاح بنیادى نابرابرى جنسیتى مورد توجه قرار گرفته است .هرچند برنامهریزی شهری تاکنون به این تفاوت ها بیتوجه بوده است. لذا، هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت زندگی فردی و اجتماعی در فضاهای شهری با تاکید بر جنسیت در شهر سنندج میباشد، که ابعاد و مولفههای آنها از طریق نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد از دیدگاه زنان، ابعاد مشارکت، دسترسی، آگاهی و امکانات از کیفیت "ضعیف" ابعاد عملکرد، آسایش فیزیکی، زیبایی و ایمنی از کیفیت "متوسط"، و ابعاد آسایش روانی و هویت از کیفیت "بالا" برخوردارند. همچنین از دیدگاه مردان، ابعاد عملکرد، مشارکت، آسایش فیزیکی، دسترسی و امکانات از کیفیت "ضعیف"، ابعاد آسایش روانی، زیبایی و آگاهی از کیفیت "متوسط"، و ابعاد هویت و ایمنی از کیفیت "بالا" برخوردار بودند. همچنین با استفاده از آزمون رتبه‌بندی فریدمن، به رتبه‌بندی مطلوبیت شاخص‌ها، پرداخته شد. نتایج نشان داد از دیدگاه زنان، شاخص‌های مربوط به هویت با (9.33) مطلوب‌ترین شاخص؛ و شاخص‌های مربوط با مشارکت (2.12) نامطلوب‌ترین شاخص هستند. همچنین از دیدگاه مردان، شاخص‌های مربوط به هویت با (9.74) مطلوب‌ترین شاخص و شاخص‌های مربوط به مشارکت با (2.04) نامطلوب‌ترین شاخص هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1367 - سنجش عوامل مؤثر بر رشد شهری با تاکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: شهر تبریز)
  رحیم سرور رسول یزدانی علی عشقی چهاربرج
  گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت، منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه هایی در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است. شهر تبریز طی دهه های اخیر رشد و گسترش کالبدی سریعیرا تجربه نموده است. رشد بی رویه شهری باعث تخریب چکیده کامل

  گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت، منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه هایی در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است. شهر تبریز طی دهه های اخیر رشد و گسترش کالبدی سریعیرا تجربه نموده است. رشد بی رویه شهری باعث تخریب اراضی باغی مرغوب اطراف شهرها، ایجاد زاغه هایی در نواحی پرشیب و بر روی گسل تبریز، ترافیک و انواع آلودگی ها شده است. برای مدیریت و برنامه ریزی رشد شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت عوامل مؤثر بر تغییرات کاربری زمین و رشد شهری ضروری می باشد. در پژوهش حاضر مدل رگرسیون لجستیک به عنوان یک مدل اطلاعات محور توانایی بالایی در دخیل کردن متغیرهای زیاد دارد جهت تحلیل الگوهای گسترش شهر و روابط بین رشد شهری و عوامل محرکه آن مورد استفاده قرارگرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. در این تحقیق، ابتدا با استفاده از طبقه بندی تصاویر ماهواره ای طی دوره 22 ساله (1390-1368) با استفاده از روش حداکثر احتمال تغییرات پوشش/کاربری زمین شهر تبریز و اراضی اطراف کشف و تحلیل شد. سپس 14 متغیر مستقل یا عوامل محرکه رشد شهری و متغیر وابسته یا رشد شهری صورت گرفته طی 22 سال اخیر مورد آزمون قرار گرفتند. مدلسازی برای دو دوره 1390 و 1412 صورت گرفت. ابتدا با استفاده از داده های سال 1368رشد شهری برای سال 1390 مدلسازی شد مطابقت بالای نقشه خروجی سال 1390 با نقشه کاربری زمین واقعی سال 1390 صحت مدلسازی را مورد تأیید قرارداد. در نهایت رشد و گسترش شهر برای سال 1412 مدلسازی شد نتایج نشان می‌دهد که احتمال گسترش شهر به سمت جنوب شرق یا جاده تهران و شمال غرب (بطرف مرند و مرز بازرگان) و جنوب غرب (بطرف آذرشهر) بیشتر از نواحی دیگر می باشد. جهت اعتبارسنجی مدلسازی و شناخت میزان تأثیرگذاری عوامل مؤثر در رشد شهری از روش ROCاستفاده گردید نتایج نشان‌دهنده تأثیر بالای فاصله از باغات و اراضی شهری و در مرحله بعد متغیرهای اراضی بایر و باغات در رشد شهر طی 22 سال اخیر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1368 - تحلیل سلسله مراتب شهری و متعادل سازی توزیع فضایی جمعیت کانونهای شهری استان گیلان
  عیسی پوررمضان ابراهیم درویش رحیم‌آبادی
  سلسله مراتب شهری از نظر کمی بهترین شکل سازماندهی فضاست. زیرا باعث توزیع فعالیت ها و خدمات در سطح جامعه، طبقه بندی متعادل، عملکردها و پیدایش روش های مختلف زندگی در محیط های گوناگون جغرافیایی می شود. نظام توزیع جمعیت در استان گیلان متعادل نیست و شکل اسکان و استقرار جمعیت چکیده کامل

  سلسله مراتب شهری از نظر کمی بهترین شکل سازماندهی فضاست. زیرا باعث توزیع فعالیت ها و خدمات در سطح جامعه، طبقه بندی متعادل، عملکردها و پیدایش روش های مختلف زندگی در محیط های گوناگون جغرافیایی می شود. نظام توزیع جمعیت در استان گیلان متعادل نیست و شکل اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را بدست نمی دهد. هدف پژوهش حاضر تحلیل نظام سلسله مراتب شهرهای استان گیلان به منظور متعادل سازی توزیع فضایی می باشد. روش تحقیق به کار رفته توصیفی - تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای بوده است. با مطالعه سلسله مراتب شهری استان گیلان طــی سال های 1355 تا 1395 مشخص گردید که شهر رشت به عنوان مرکز استان گیلان و کلان شهر ناحیه ای با داشتن 41/42 درصد از جمعیت شهری استان در سال 1395 در قالب نخست شهر نقش غالب خود را نشان داده و در حال حاضر همه شاخص های: جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی،‌ سیاسی،‌ فرهنگی و... به سود این شهر و به زیان کانون های زیستی کوچک آن است. ضمن این که تمرکز جمعیت در آن مشکلات فراوان اجتماعی و فرهنگی از قبیل: مشکل مسکن، گرانی زمین، اجاره خانه، ازدحام ترافیک، نارسایی در خدمات و بالاخره طیف گسترده ای از آلودگی های زیست محیطی را به دنبال داشته است. این شهر به لحاظ داشتن زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مناسب، مهاجرین مختلف را از مناطق پیرامونی خود جذب کرده و سلسله مراتب شهری استان را از قانون مرتبه- اندازه دور کرده است؛ به نحوی که در سال 1355 جمعیت اولین شهر (رشت) 41/3 برابر دومین شهر (انزلی) بوده است. در سال 1395 جمعیت شهر رشت 73/5 برابر جمعیت شهر دوم (انزلی) است. با مشخص شدن تغییرات جمعیت و رتبه شهرهای استان در سال های گذشته و اثرات آن بر نظام نامتعادل توسعه مراکز شهری، تمرکزگرایی و تسلط تک شهری در نظام شهری استان لازم است تا تدابیری به منظور ساماندهی فضایی مراکز شهری و توزیع متعادل جغرافیایی جمعیت متناسب با امکانات و محدودیت ها و مزیت های نسبی هر منطقه و با توجه به سیاست های آمایش سرزمین و اصلاح توسعه فضایی کانون های شهری آن صورت گیرد. تمرکزگرایی از شهر و منطقه رشت و توجه به شهرهای کوچک و متوسط استان از مهمترین رهیافت های این پژوهش است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1369 - تدوین و سنجش معیارهای مداخله یکپارچه در ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی با رویکرد حکمروایی شهری (نمونه موردی: ناحیه نایسر شهر سنندج)
  شیدا حیدریان محمود رحیمی
  گسترشابعادشهرنشینی و شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در درون یا مجاور شهرهای بزرگ که از نتایج شهرنشینی معاصر و شهری شدن فقر است تغییر نگرشدرمدیریت شهریراضروریساختهاست. هدف مقاله حاضر تدوین و سنجش معیارهای مداخله یکپارچه در ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی با رویکرد حکمروایی ش چکیده کامل

  گسترشابعادشهرنشینی و شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در درون یا مجاور شهرهای بزرگ که از نتایج شهرنشینی معاصر و شهری شدن فقر است تغییر نگرشدرمدیریت شهریراضروریساختهاست. هدف مقاله حاضر تدوین و سنجش معیارهای مداخله یکپارچه در ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی با رویکرد حکمروایی شهری است و ناحیه منفصل نایسر سنندج به عنوان نمونه، موردی بررسی قرار گرفته است. روش به کار رفته روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد و ابزار گردآوری داده ها اسنادی و میدانی با استفاده از پرسشنامه می باشد. ابتدا شاخص های مداخله یکپارچه با توجه به نظر 15 تن از نخبگان انتخاب و سپس پرسشنامه ای طراحی شد. جامعه آماری شامل سه گروه مردم، دولت و نهادهای عمومی(اعضای ستاد توانمدسازی) و فعالان بخش خصوصی بود که برای ساکنان با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نمونه به صورت تصادفی و برای اعضای ستاد تعداد 18 نمونه به صورت تمام شماری و برای فعالان بخش خصوصی با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نمونه به صورت تصادفی انتخاب و بین نمونه ها پرسشنامه توزیع گردید. و داده ها بر اساس آزمون های آماریT و همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد که این شاخص ها با اقدام یکپارچه فاصله زیادی دارند و در واقع مدیریت مداخله در حال حاضر به صورت یکپارچه نمی باشد و دارای نگرش و کارکرد سنتی است. ظرفیتنهادسازیمحلی وجلبمشارکتمردم، حضور مدیریت هایمردمیوخصوصیدرفرایندمدیریتشهریوتقویتسرمایه اجتماعیدرونو میاننهادیضرورتمداخله در قالبیکپارچهمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1370 - تحلیل اثر عوامل طبیعی در الگوی توزیع فضایی سکونتگاه های شهری و روستایی شهرستان خنج
  محمد ابراهیم عفیفی
  مدیریت و برنامه ریزی ساختار فضایی مناطق در پراکنش بهینه جمعیت بدون توجه به ویژگی های طبیعی، بالاخص عامل ژئومرفولوژی امکان پذیر نمی باشد. همچنین ترسیم چشم اندازها و توسعه آتی بدون لحاظ نمودن پتانسیل ها و نقاط ضعف جغرافیایی مناطق دارای اثرات مطلوبی نمی باشد. شهرستان خنج ب چکیده کامل

  مدیریت و برنامه ریزی ساختار فضایی مناطق در پراکنش بهینه جمعیت بدون توجه به ویژگی های طبیعی، بالاخص عامل ژئومرفولوژی امکان پذیر نمی باشد. همچنین ترسیم چشم اندازها و توسعه آتی بدون لحاظ نمودن پتانسیل ها و نقاط ضعف جغرافیایی مناطق دارای اثرات مطلوبی نمی باشد. شهرستان خنج با تعداد 89 سکونتگاه شهری و روستایی در قسمت جنوبی استان فارس واقع شده است و دارای اقلیم گرم وخشک می باشد. پراکنش سکونتگاه های این شهرستان تحت تاثیر عوامل مختلفی صورت گرفته است. پژوهشحاضرازنوعتوصیفی-تحلیلیمیباشدکهبرای بررسیمعیارعواملجغرافیایطبیعیو تأثیرآندرساختوسازسکونتگاه هادرمحدودهموردمطالعهابتداویژگی هایجغرافیایطبیعیشهرستانازقبیل شیب، زمین شناسی،گسل،خاک،اقلیم وهیدرولوژی و ...موردمطالعهقراردادهشد وعواملمذکوربا استفاده از نرم افزار Arc GIS به صورت رقومی تهیه گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استقرار و توسعه سکونتگاه های شهرستان خنج به طور مستقیمی تحت تاثیر ژئومرفولوژی منطقه بویژه عامل توپوگرافی، درصد شیب اراضی، قابلیت کشت اراضی و فاصله از رود و گسل صورت گرفته است. کاربری اراضی حدود 28 درصد از سکونتگاه های شهرستان خنج در محدوده اراضی زراعی آبی قرار گرفته اند و تقریباً بیش از نیمی از سکونتگاه های این شهرستان در محدوده اراضی بایر(با پوشش گیاهی ضعیف) قرار دارند. بررسی عامل کاربری اراضی ارتباط تنگاتنگ این مقوله را با نوع معیشت ساکنان و سطح فناوری آن ها در بهره برداری از محیط نمایان می سازد. نتیجه حاصل از این بررسی نشان می دهد از بین این عوامل طبیعی، توپوگرافی و نزدیکی به آب های جاری و رودخانه، بیشترین تأثیر را در پراکندگی فضایی سکونتگاه های شهرستان خنج داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1371 - سنجش میزان تاب آوری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهر بابل)
  پری شکری فیروزجاه
  در حال حاضر به دنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تاب آوری سیستم های انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر بابل جهت کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی می باشد. روش چکیده کامل

  در حال حاضر به دنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تاب آوری سیستم های انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر بابل جهت کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی می باشد. روش مورد استفاده در تحقیق توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و میدانی(پرسش نامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل کارشناسان و مسئولان نظام مدیریت شهری و دولت محلی شهر بابل می باشد که تعداد 26 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. به منظور سنجش میزان تاب آوری شهری در محدوده مورد مطالعه از اصول دهگانه کمپین ساخت شهرهای تاب آور در غالب 39 متغیر استفاده شد. برای تحلیل داده های تحقیق از آزمون های T یک طرفه و مجموع وزن ها، میانگین رتبه ای و وزن نسبی آن ها استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از یافته های پژوهش، مدیران محلی میزان تاب آوری شهر بابل را در اصول دهگانه مورد مطالعه با میانگین 52/2 (پایین تر از 3) کاملاً نامطلوب ارزیابی نمودند. در این راستا، اصل پنجم با میانگین وزنی 3 بالاترین رتبه را در تاب آوری شهر بابل دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1372 - ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر تقویت سرزندگی در مسیرهای پیاده شهری (مطالعه موردی: پیاده راه علم الهدی شهر رشت)
  مریم قربان پور نادر زالی مختار یوردخانی سیدرضا آزاده
  در دهه های اخیر به دنبال گسترش بی رویه شهرها و اهمیت روزافزون اتومبیل، نقش عابر پیاده در فضاهای شهری کمتر شده که این امر سبب ایجاد محیط های کسل کننده در شهرها و کاهش سرزندگی فضاهای شهری شده است. از این رو سر زندگی فضاهای شهری یکی از مهم ترین دغدغه های دانش شهرسازی است. چکیده کامل

  در دهه های اخیر به دنبال گسترش بی رویه شهرها و اهمیت روزافزون اتومبیل، نقش عابر پیاده در فضاهای شهری کمتر شده که این امر سبب ایجاد محیط های کسل کننده در شهرها و کاهش سرزندگی فضاهای شهری شده است. از این رو سر زندگی فضاهای شهری یکی از مهم ترین دغدغه های دانش شهرسازی است. در این تحقیق باهدف سنجش وضعیت سرزندگی پیاده راه های شهری و با روش توصیفی- تحلیلی، پیاده راه علم الهدی شهر رشت بررسی شده است. در این راستا، مدل مفهومی پژوهش با چهار معیار (کاربری و فعالیت، کالبدی، دسترسی و ارتباطات، اقلیمی و زیست محیطی) و 16 شاخص تدوین شد. سپس این معیارها به شیوه پرسش نامه در چارچوب طیف لیکرت توسط 380 نفر از استفاده کنندگان پیاده راه علم الهدی ارزیابی گردید. در معیار کاربری و فعالیت، تنوع فعالیت های مردم در پیاده راه، در معیار کالبدی، مبلمان شهری، در معیار دسترسی و ارتباطات، سهولت حرکت در معابر اطراف پیاده راه و در معیار اقلیمی و زیست محیطی، آسایش اقلیمی پایین ترین میانگین هر معیار را کسب کردند. سپس راهبردهای مستخرج از SWOTبا تکنیک AHPو نظرخواهی از 20 کارشناس رتبه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که راهبرد تجهیز محیط بر اساس اقلیم رشت در راستای افزایش حضور افراد در فضا رتبه‌ی اول و راهبرد افزایش پیوستگی حرکت پیاده رتبه آخر را به دست آورد. در نهایت بر اساس راهبردها، سیاست های اجرایی در زمینه تقویت سرزندگی ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1373 - بررسی رشد شهری و تبدیل اراضی زراعی و بایر به توده شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
  رباب حسین زاده
  چکیده رشــد ســریع شــهرها در کشــورهای در حــال توســعه که اغلب با پراکنده‌رویی همراه است، امروزه بــه یــک مســئله جــدی تبــدیل شـده اسـت. دست‌اندازی به اراضی زراعی و از بین بردن اکوسیستم طبیعی پیرامون شهرها، لزوم بـازبینی دائمـی فرآینـدهای دینامیـک شـهری بـا توجـه ب چکیده کامل

  چکیده رشــد ســریع شــهرها در کشــورهای در حــال توســعه که اغلب با پراکنده‌رویی همراه است، امروزه بــه یــک مســئله جــدی تبــدیل شـده اسـت. دست‌اندازی به اراضی زراعی و از بین بردن اکوسیستم طبیعی پیرامون شهرها، لزوم بـازبینی دائمـی فرآینـدهای دینامیـک شـهری بـا توجـه بـه توسـعه در گذشـته و پـیش‌بینـی آن در آینـده را اجتنـاب ناپـذیر نموده اسـت. هـدف پـژوهش حاضـر، بررسی تغییرات رشد شهری ارومیه و تأثیر این رشد بر اراضی زراعی و بایر است که برای نیل به هدف فوق از مــدل LCM در دوره 16 ســاله 2011-1995 بر اساس تلفیق طبقه‌بندی شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه و مدل زنجیره مارکوف با استفاده از مدلساز تغییرات زمین بوده است. از تصاویر لندست 5 مربوط به سال‌های فوق جهت تهیه نقشه کاربری اراضی به روش شبکه عصبی پرسپترون چند لایه استفاده گردید. اعتبارسنجی مدل با محاسبه ضرایب کاپا (شاخص کاپای بالای 87درصد) بیانگراعتبار مدل می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در بازه زمانی مورد مطالعه، تغییرات کاربری اراضی شهر ارومیه، گذار و تبدیل اراضی بایر به شهری در قسمت‌های مرکزی بیشتر و تبدیل اراضی کشاورزی به شهری در اطراف شهر ملموس بوده و با شدت بیشتری به سمت غرب ( محور جاده بند) ادامه می یابد. پیش‌بینی رشد شهر تا افق 1404 نشان می‌دهد که نسبت به سال 1390، 3208 هکتار به اراضی ساخته شده افزوده و در مجموع 3810 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات کاسته شده که بخشی از آن به اراضی بایر تبدیل خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1374 - ارزیابی کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید با توجه به رضایتمندی مردم (مطالعه موردی: شهر الوند در استان قزوین)
  ابراهیم سامی سجاد فلاح پور علی اکبر جعفرلو
  شهر بستر زیست بشر و در واقع شکل دهنده سبک زندگی انسان و تعیین کننده کیفیت زندگی و رضایتمندی اوست. بهبود کیفیت زندگی از آن نظر حائز اهمیت است که می‌تواند زمینه‌های دیگر توسعه، مانند توسعه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی را به همراه داشته باشد. چون بهبود کیفیت زندگی در چکیده کامل

  شهر بستر زیست بشر و در واقع شکل دهنده سبک زندگی انسان و تعیین کننده کیفیت زندگی و رضایتمندی اوست. بهبود کیفیت زندگی از آن نظر حائز اهمیت است که می‌تواند زمینه‌های دیگر توسعه، مانند توسعه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی را به همراه داشته باشد. چون بهبود کیفیت زندگی در هر جامعه-ای، یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های عمومی آن جامعه است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر سنجش کیفیت محیط شهری با توجه به رضایتمندی مردم می‌باشد. روش کار در این تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر مبنای روش‌های آماری همبستگی رگرسیون چند متغیره قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه-ای (اسنادی) مشاهدات میدانی و تکمیل پرسشنامه انجام گرفت. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه ای 110 عدد از جامعه آماری 88000 نفری شهر الوند و به شیوه تصادفی انتخاب گردیده و سپس به منظور تحلیل متغیرهای مورد مطالعه، که عبارت بودند از: عوامل واحدهای مسکونی، کالبدی، عملکردی، فرهنگی و اجتماعی، طبیعی، رفاهی و خدماتی، از نرم افزار spss استفاده شد. نتایج نشان دهنده این مطلب است که سطح رضایت از متغیر عوامل مسکونی بیشترین تأثیر را در رضایتمندی محیط شهر الوند (ضریب بتا 465/0) و متغیر عوامل طبیعی (ضریب بتا 143/0) کمترین رضایتمندی شهروندان شهر را به خود اختصاص داده است. با توجه به پایین بودن رضایتمندی از عوامل طبیعی، در امور ساخت و سازهای شهری و استفاده از مصالح و چگونگی مقاوم سازی و زاویه و جهت ساختمان با توجه به دما و نور خورشید، مشارکت بیشتر مهندسین را طلب می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1375 - ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان محله سیروس تهران از خدمات شهرداری
  شهرام پارسا( پشاه آبادی) احمد پوراحمد مهسا حاجی اسماعیل جعفری
  رضایتمندی مفهومی پیچیده ، چندگانه و مرتبط با مفاهیم دیگر و متاثر از زمان ، مکان و ارزش های فردی و اجتماعی است و تنها راه مطالعه این مفهوم بررسی لایه های درونی آن است. هدف این تحقیق سنجش میزان رضایتمندی و آزردگی ساکنین از کیفیت خدمات شهری در محله سیروس تهران (شهرداری منط چکیده کامل

  رضایتمندی مفهومی پیچیده ، چندگانه و مرتبط با مفاهیم دیگر و متاثر از زمان ، مکان و ارزش های فردی و اجتماعی است و تنها راه مطالعه این مفهوم بررسی لایه های درونی آن است. هدف این تحقیق سنجش میزان رضایتمندی و آزردگی ساکنین از کیفیت خدمات شهری در محله سیروس تهران (شهرداری منطقه 12) است. که برمبنای شش شاخص (امنیت و ایمنی، بهداشت و نظافت، زیبایی، رفاهی- اجتماعی، معابر و دسترسی ها و وضعیت نظارتی) مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین میزان و درجه اهمیت شاخص ها از نظر ساکنان و نحوه ارتباط آن ها با شهرداری نیز مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق دراین پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد و حجم نمونه ها براساس مدل کوکران 200 مورد انتخاب شد. جامعه آماری کل ساکنین محله سیروس تهران (منطقه 12، محله 17) می باشد و نمونه گیری مورد استفاده از نوع خوشه ای توام با تصادفی ساده است. رویکرد حاکم بر تحقیق ترکیبی (عینی - ذهنی) می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که میزان رضایتمندی ساکنان از خدمات شهری متفاوت اما در کل متوسط به پایین بوده است و برخلاف باورهای رایج کارشناس محور که به خصوصیات فیزیکی اهمیت بیشتری داده اندفاکتورهای اجتماعی (ایمنی ، امنیت و زیبایی) در نزد ساکنان از اهمیت و جایگاه بالاتری نسبت به بقیه شاخص ها برخوردار بوده اند. اولویت بندی اقدامات در این محله براساس خواسته ها و ترجیحات ساکنین به ترتیب شامل: 1. ارتقاء 2. تثبیت 3. ارزیابی 4. مونیتورینگ می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1376 - مهاجرت بازگشتی و پیامدهای آن بر سکونتگاههای روستایی مطالعه موردی: بخش باروق شهرستان میاندوآب
  رضا منافی آذر عبداله عبدالهی تیمور علیزاده محمد ولائی علی قاسمی
  مهاجرت بازگشتی فرایند مهاجرت از روستا به شهر و اقامت نسبتاً طولانی در آنجا و سپس بازگشت به موطن روستایی می باشد. عوامل مختلفی در این فرایند تأثیر داشته و مهاجران بازگشته در تحولات روستا نقش ایفا کرده اند. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مهاجرت بازگشتی و پیامدهای آن بر نوا چکیده کامل

  مهاجرت بازگشتی فرایند مهاجرت از روستا به شهر و اقامت نسبتاً طولانی در آنجا و سپس بازگشت به موطن روستایی می باشد. عوامل مختلفی در این فرایند تأثیر داشته و مهاجران بازگشته در تحولات روستا نقش ایفا کرده اند. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مهاجرت بازگشتی و پیامدهای آن بر نواحی روستایی انجام یافت. روش تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی- تحلیلی و شالوده مطالعات آن بر پیمایش میدانی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و مصاحبه است. قلمرو مکانی تحقیق، بخش باروق شهرستان میاندوآب واقع در جنوب شرقی آذربایجان غربی بود. جامعه آماری تحقیق خانوارهای مهاجران بازگشته به این بخش طی دهه اخیر (1383- 1392) می باشد که با سرشماری از 96 خانوار بازگشته به موطن روستایی به بررسی متغیرهای تحقیق پرداخته شد. روایی پرسشنامه از نوع صوری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 83/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش کمّی (شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل عاملی به شیوه تحلیل مولفه ای، آزمون تی تک نمونه، کندال و تحلیل مسیر)) صورت پذیرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد عوامل مختلفی در بازگشت مهاجران نقش داشته است که از بین آنها عامل های اقتصادی و عمرانی - اجتماعی به ترتیب با مقدار ویژه 49/2 و 31/2 بیشترین تأثیر را در بین عامل های بارگذاری شده به خود اختصاص داده اند و عامل فرهنگی- قومی کمترین تأثیر را در بین عامل ها داشته است. نتایج تحلیل مسیر اثرات بازگشت مهاجران در روستاها، نشان داد مهاجران بازگشته بیشترین تأثیر را در شاخص های عمرانی &ndash; کالبدی و کمترین پیامد را در شاخص اجتماعی داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1377 - ارزیابی ساختار کالبدی- فضایی شهرهای ایران از دیدگاه مدرنیسم و پست مدرنیسم (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
  یوسف زین العابدین نوبخت سبحانی فرانک سعیدی فرد مجید اکبری
  بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده چکیده کامل

  بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده و بیش‌ترین تأثیر را در حوزه فضایی و کالبدی شهرها برجای گذاشته است. مدرنیسم و اثر آن مدرنیته، تأثیراتی بنیادی در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی فضایی داشته است و بیش از همه، تحول جامعه شهری، آن‌هم در ابعاد کالبدی-فضایی شهر، را هدف قرار داده و مفاهیم کهن شهرسازی را به‌شدت دگرگون کرده است. از سویی دیگر پست‌مدرنیسم نیز در زمینه ی اقتصادی، اجتماعی، سیاست و درزمینه روش‌شناسی نیز تأثیراتی بر سازمان فضایی شهر داشته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ساختار فضایی کلان‌شهر تهران از دیدگاه مدرنیسم و پست‌مدرنیسم می‌باشد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع‌آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی تدوین‌شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که در مدرنیسم مؤلفه‌های دیدگاه کالبدی و شهرسازی تک‌بعدی، ایجاد فضاخورها نظیر؛ ایجاد بزرگراه‌ها، شبکه‌های هوایی و معماری و ساخت‌وساز بلند مرتبه و دانه‌دار به ترتیب در جایگاه‌های اول تا سوم و در پست‌مدرنیسم مؤلفه‌های؛ ترکیب کاربری‌ها و وجود تنوع در ساخت مسکن، وجود اصل اختیار در کالبد شهر و تراکم متوسط و کاربری ترکیبی اشاره کرد که در جایگاه‌های اول تا سوم ازلحاظ تأثیرگذاری بر ساختار فضایی بر کلان‌شهر تهران نقش داشته‌اند. بنابراین تلفیق دانش و تجربیات بومی، مدرن و پسامدرن می‌تواند ضمن حفظ هویت شهری، ایمنی، زیبایی، توسعه پایدار شهری را تحقق بخشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1378 - تحلیل عوامل موثر بر پایداری شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  لیلا صیاد بیدهندی یاسر قلی پور سلمان فیضی
  توسعه ی شهرنشینی و روند افزایش جمعیت شهری سبب بروز مسائلی چون استفاده ی بی رویه از منابع، آلودگی محیط زیست، افزایش ناهنجاری های اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سطح جوامع شهری شده است. توسعه ی پایدار به عنوان شعار اصلی هزاره ی سوم و پارادایم نوین در ادبیات نظری و علمی رایج د چکیده کامل

  توسعه ی شهرنشینی و روند افزایش جمعیت شهری سبب بروز مسائلی چون استفاده ی بی رویه از منابع، آلودگی محیط زیست، افزایش ناهنجاری های اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سطح جوامع شهری شده است. توسعه ی پایدار به عنوان شعار اصلی هزاره ی سوم و پارادایم نوین در ادبیات نظری و علمی رایج در باب توسعه و برنامه ریزی شهری بوده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل و دسته بندی عوامل موثر بر پایداری شهری در شهر اردبیل از دیدگاه شهروندان به عنوان ذینفعان اصلی برنامه ریزی های شهری می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و شیوه ی گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی (زمینه یاب) است. جامعه ی آماری، شهروندان شهر اردبیل هستند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر، روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای است. 26 گویه ی پرسشنامه ی تحقیق با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به پنج عامل تقلیل داده شد. مجموع عوامل پنجگانه 059/68 درصد واریانس کل را توضیح می دهند. عامل اول (طراحی محیطی) با مقدار ویژه ی 636/5 (676/21 درصد واریانس) بیشترین نقش را در تبیین واریانس کل عوامل موثر بر پایداری شهری ایفا می کند. بعد از آن عامل اجتماعی با مقدار ویژه ی 707/3 (259/14 درصد واریانس) در جایگاه دوم، عامل مدیریتی با مقدار ویژه ی 695/3 (212/14 درصد واریانس) در جایگاه سوم، عامل اقتصادی-زیربنایی با مقدار ویژه ی 475/2 (518/9 درصد واریانس) در جایگاه چهارم و سرانجام عامل زیست محیطی با مقدار ویژه ی 183/2 (394/8 درصد واریانس) در جایگاه پنجم عوامل موثر بر پایداری شهری قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1379 - سطح‌بندی محلات شهری در برخورداری از شاخص‌ قابلیت پیاده‌روی (نمونه مطالعاتی: محلات منطقه یک کلانشهر رشت)
  مهین نسترن شادیه محمدی
  یکی از چالش‌هایی که در سال‌های اخیر مورد توجه برنامه‌ریزان و طراحان شهری و محققان علوم پزشکی بوده است، سلامت عمومی جامعه می‌باشد. تشدید روزافزون اهمیت معضل سلامتی در جامعه شهری، موجب گردید تا در محافل علمی، بر نقش طراحی جنبه‌های کالبدی محیط، بر میزان قابلیت پیاده‌روی مح چکیده کامل

  یکی از چالش‌هایی که در سال‌های اخیر مورد توجه برنامه‌ریزان و طراحان شهری و محققان علوم پزشکی بوده است، سلامت عمومی جامعه می‌باشد. تشدید روزافزون اهمیت معضل سلامتی در جامعه شهری، موجب گردید تا در محافل علمی، بر نقش طراحی جنبه‌های کالبدی محیط، بر میزان قابلیت پیاده‌روی محیط و فعالیت بدنی شهروندان تأکید گردد. در این ارتباط، توافق محققان علوم شهری بر این است که ساختار کالبدی توسعه پراکنده، با تشویق بیشتر به استفاده از اتومبیل، مانع پیاده‌روی و دیگر فعالیت‌های بدنی می شود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی بوده و در آن گردآوری داده‌ها در رویکرد عینی با استفاده نرم‌افزارهای GIS، Auto cadوDepth map صورت گرفته‌است. در این راستا با مروری بر پژوهش‌های صورت‌گرفته در زمینه ارتباط فرم شهر و تحرک‌پذیری، به شناخت شاخص‌های تاثیرگذار فرم شهر در ارتقا قابلیت پیاده‌روی محیط محله‌ای، پرداخته شد و هفت شاخص تراکم مسکونی، تنوع، اتصال، مجاورت، متوسط سطح بلوک، برخورداری خیابان‌ها از پیاده‌رو و تراکم تجاری (سطح اشغال خرده‌فروشی‌ها) ؛ به عنوان شاخص‌های کالبدی- محیطی موثر در ارتقا قابلیت پیاده‌روی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تحلیل عینی شاخص‌های اولیه قابلیت پیاده‌روی، هدف اصلی پژوهش یعنی سطح بندی محلات منطقه یک شهر رشت را از نظر برخورداری از این شاخص کلی بدست داد. مطابق نتایج با فاصله از مرکز شهر به سمت نواحی مرزی، قابلیت پیاده‌روی محلات کاهش می‌یابد و این شاخص در محلات روستا-شهری حومه‌ای شهر، در پایین ‌ترین سطح قرار دارد. همچنین با توجه به فرم شهری، محلات دارای طراحی اولیه و بافت منظم، نسبت به محلات با بافت ارگانیک سنتی و ارگانیک روستایی در سطوح بالاتر این شاخص قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1380 - تبیین پویایی فضایی – کالبدی بخش مرکزی شهر رشت
  احمد زنگانه محمد سلیمانی تاج الدین کرمی مهدی عباس زاده رضا ویسی
  بخش مرکزی شهرها همواره ظرفیت زیادی به منظور ارتقاء، رشد و توسعه شهر داشته است. همراه با گسترش شهر و ایجاد قطب‌های جدید فعالیت و سکونت در سایر نقاط شهر و از طرف دیگر ظهور مسائل و مشکلات فضایی در بخش مرکزی شهرها، ظرفیت‌های توسعه‌ای این بخش از شهر تحت تأثیر قرار گرفته است. چکیده کامل

  بخش مرکزی شهرها همواره ظرفیت زیادی به منظور ارتقاء، رشد و توسعه شهر داشته است. همراه با گسترش شهر و ایجاد قطب‌های جدید فعالیت و سکونت در سایر نقاط شهر و از طرف دیگر ظهور مسائل و مشکلات فضایی در بخش مرکزی شهرها، ظرفیت‌های توسعه‌ای این بخش از شهر تحت تأثیر قرار گرفته است. مرکز شهر رشت در گذر زمان و تحت تأثیر اثرات کُنِش متقابل نیروهای پویا، پویایی‌هایی را تجربه کرده است. بنابراین لازم است این نیروها و فرآیندهای پویا را شناخت و دانست که، پویایی فضایی-کالبدی بخش مرکزی شهر رشت از چه ماهیتی برخوردار است، تحت تأثیر چه عواملی قرار داشته است، این پویایی در قالب چه فرایندهایی رخ داده است و کدام یک از عوامل بیشترین تأثیر را دگرگونی‌های این بخش از شهر داشته است.نوع تحقیق در این پژوهش شناختی- تبیینی، و پارادایم/ فلسفه ی روش شناختیِ آن نیز، پوزیتیویستی- تفسیری است. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل مبتنی بر اجتناب از شرایط نامطلوب با دارا بودن 65 درصد از وزن کلیه عوامل اثر گذار بر پویایی بخش مرکزی شهری رشت، مهمترین عوامل در تصمیم‌گیری به جدایی‌گزینی و جابجایی خانوارها و در نتیجه پویایی فضایی کالبدی بخش مرکزی شهر رشت می‌باشند. بر اساس یافته‌های تحقیق، علیرغم روند افزایشی کل جمعیت شهر رشت (82/36 درصد) طی دوره ده ساله 1380 الی 1390، اما جمعیت بخش مرکزی آن طی این دوره با کاهش (34/4 درصد) مواجه است، و الگوی کاربری اراضی و کارکرد املاک بخش مرکزی شهر تمایل شدید به کاهش کاربری مسکونی (19 درصد کاهش طی سال های 1352 الی 1397) و افزایش کاربری تجاری (75 درصد)، کاربری تفریحی گردشگری (2586 درصد)، کاربری پارکینگ (114 درصد) و کاربری فرهنگی (51 درصد) دارد. بنابراین ساختار اقتصاد سیاسی حاکم بر شهر رشت، از طریق تغییر در چرخه‌های سرمایه گذاری- سرمایه زدایی و اولویت ارزش مبادلاتی بر ارزش مصرفی زمین و املاک، بر روند رو به افول بخش مرکزی شهر رشت از نظر سکونت و بازساخت‌های فضاهای فعالیتی اثر گذار بوده است. در نهایت بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که تدوین راهبرد بازآفرینی و بهسازی محله‌های بخش مرکزی شهر رشت بر اساس توان فضایی قابلیت دسترسی، با تأکید بر رفع آسیب‌پذیری منطقه مورد مطالعه کارآمدترین راهبرد در توسعه این بخش شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1381 - برنامه‌ریزی توسعه کالبدی فضای سبز شهری با تأکید بر عامل دسترسی (مطالعه موردی: شهر بابل)
  رضا لحمیان
  علاقه به پارک های شهری در پی رشد جمعیت شهری شروع شده و در سال های اخیر، توجه به پایداری پارک ها در رابطه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی مطرح شد. علاوه بر ارائه ارزش زیبایی شناسی و تفریحی پارک ها، این پارک ها نقشی اساسی در توسعه اقتصادی، بهبود سلامت عمومی، ایجاد فرصت های چکیده کامل

  علاقه به پارک های شهری در پی رشد جمعیت شهری شروع شده و در سال های اخیر، توجه به پایداری پارک ها در رابطه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی مطرح شد. علاوه بر ارائه ارزش زیبایی شناسی و تفریحی پارک ها، این پارک ها نقشی اساسی در توسعه اقتصادی، بهبود سلامت عمومی، ایجاد فرصت های شغلی و ایجاد خودکفایی در استفاده از منابع طبیعی دارد، که در همه این عوامل، عنصر دسترسی یکی از مهم ترین ابعادی است که در این زمینه مطرح می باشد. هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی توسعه کالبدی فضای سبز شهری با تأکید بر عامل دسترسی شهر بابل می‌باشد. از طریق مطالعات و برداشت‌های میدانی شاخص‌ها جمع‌آوری شده و در ادامه با بهره‌گیری از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی اقدام به ترکیب متغیرها و سهم هر یک در تبیین میزان دسترسی پارک‌های درون شهری به تفکیک محلات شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار GIS و روش مکان‌یابی، فضاهای سبز جدید بر اساس نیاز شهروندان و جهت رفع کمبود سرانه فضای سبز در شهر بابل ارائه گردیده است. پژوهش نشان می دهد که عمده‌ترین پیش‌نیازهای توسعه فضاهای سبز شامل؛ آگاه کردن مدیران و مسئولان میانی شهرداری‌ها در خصوص منافع فضاهای سبز، لزوم مشارکت همه مردم در اهمیت مسائل کیفیت محیط زیست شهری و دسترسی به تجهیزات موردنیاز فضاهای سبز می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1382 - بررسی اثرات ریز گردها در بروز چالش سکونتگاه‌های انسانی در فضای شهری (مطالعه موردی: شهرستان آبادان)
  محسن شایان سیروس قنبری فرخنده سلمانپور محمود میری مریم ثنایی قهی
  فرسایش بادی و معضلات مربوط به آن، هرساله خسارات سنگینی به بخش‌های محیط زیستی، اجتماعی و سلامت جامعه وارد می‌کند . در ایران نیز بهدلیل وسعت مناطق خشک و گردوغبارهایی که هرساله بخش وسیعی از کشور را تحت پوشش قرار می‌دهند، مقابله و هدایتبهینه این پدیده حائز اهمیت است. هدف از چکیده کامل

  فرسایش بادی و معضلات مربوط به آن، هرساله خسارات سنگینی به بخش‌های محیط زیستی، اجتماعی و سلامت جامعه وارد می‌کند . در ایران نیز بهدلیل وسعت مناطق خشک و گردوغبارهایی که هرساله بخش وسیعی از کشور را تحت پوشش قرار می‌دهند، مقابله و هدایتبهینه این پدیده حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات ریز گردها در بروز چالش های اجتماعی در فضای شهری آبادان است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی موردمطالعه شامل کلیه ی ساکنین شهرآبادان هست (۲۸۳۶۰۱ = N). نمونه ی موردمطالعه به روش نمونه گیری طبقه ای و با استفاده از فرمول کوکران 250نفر انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات میدانی پرسشنامه ی محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات کارشناسان مربوطه و اساتید دانشگاه پس از اصلاحات لازمه مورد تأیید قرار گرفت. پایایی ابزار موردتحقیق با استفاده از پیش‌آزمون (با استفاده از 30 پرسشنامه) و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ موردبررسی قرار گرفت که نتایج پیش‌آزمون پایایی ابزار موردتحقیق را تأیید نمود (آلفای کرونباخ 7/0). نتایج حاصل از مطالعات میدانی در محیط SPSS ، نشان داد که میزان آگاهی اکثریت مردم منطقه از عوارض و اثرات این پدیده در حد متوسط بوده اما آن‌ها به ناچار محکوم‌به ادامه زندگی در شرایط تحمیلی بروز این پدیده هستند. نتایج حاصل از اثرات ریز گردها بر عوامل موردمطالعه نشان داد که این امر تهدیدی جدی برای سلامت جسم و روان ساکنین و محیط‌زیست آن‌هاست، همچنین ازنظر عامل فرهنگی و اجتماعی باعث کاهش تفریح وفعالیت های ورزشی شده است. کاهش درآمد ساکنین یکی از شاخص های عامل اقتصادی است که در جریان پدیده ریز گردها به شدت تحت تأثیر قرارگرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1383 - تحلیلی بر انواع تفرق‌ها و میزان اثرگذاری آنها بر تحقق مدیریت یکپارچه حریم پایتخت
  محمدعلی خلیجی رحیم سرور زهرا سادات سعیده زرآبادی
  مدیریت و برنامه‌ریزی حریم کلانشهرها به دلیل گستردگی فضایی و تعدد متغیرهای تأثیرگذار، با پیچیدگی‌های بسیاری روبروست. حل و فصل مشکلات و تعارضات در چنین سطحی از پیچیدگی‌ها، نیازمند یک ساختار منسجم، هدفمند و انعطاف پذیر مدیریت یکپارچه است تا به خوبی توسط ساختار قانونگذاری ک چکیده کامل

  مدیریت و برنامه‌ریزی حریم کلانشهرها به دلیل گستردگی فضایی و تعدد متغیرهای تأثیرگذار، با پیچیدگی‌های بسیاری روبروست. حل و فصل مشکلات و تعارضات در چنین سطحی از پیچیدگی‌ها، نیازمند یک ساختار منسجم، هدفمند و انعطاف پذیر مدیریت یکپارچه است تا به خوبی توسط ساختار قانونگذاری کلان کشور حمایت شده و از اختیار قانونی کافی برای تنظیم روابط، کنترل و هدایت برنامه در سطح منطقه کلان شهری برخوردار باشد تا تفرق‌ها در سطوح مختلف (سیاسی، فضایی، عمکردی، اجتماعی) به حداقل برسد. نگاه بخشی در غیاب سند راهبردی و بسترهای قانونی انسجام بخش سبب شده که انواع تفرق‌ها به یک مساله جدی و مانع بزرگ در مسیر تحقق مدیریت یکپارچه حریم پایتخت تبدیل شود و لذا تحقق راهبرد صیانت و توسعه پایدار منوط به رفع تفرق‌ها و برپایی مدیریت یکپارچه می‌باشد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی و تعیین تفرق‌هایمدیریت یکپارچه در سطوح و ابعاد مختلف حریم پایتخت می‌باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و روش شناسی توصیفی بوده که جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران 201 نفر بدست آمده است و برای شناسائی ابعاد مدیریت یکپارچه از ابزار پرسشنامه استفاده شده که با احصای 25 متغیر در قالب 5 مؤلفه تفرق نهادی، قانونی، سیاست‌گذاری، کالبدی و اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج بیانگر آن است که در سطح اطمینان 95 درصد رابطه معناداری بین مؤلفه‌های مورد مطالعه وجود دارد. همچنین میزان تأثیر مستقیم مؤلفه‌های تفرق قانونی برکالبدی برابر با 593/0 بوده است که نشان می‌دهد به ازای یک واحد تغییر در تفرق قانونی، میزان تفرق کالبدی به میزان 593/0 واحد تغییر خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1384 - تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی شهری (مطالعه موردی: شهر استهبان، استان فارس)
  سعیدرضا اکبریان رنیزی منصور رضاعلی ذبیح ا... چهار راهی
  سرمایه اجتماعی به عنوان بخشی انکارناپذیر از فرآیند برنامه ریزی شهری است که با توجه به نقش و منافعی که بدنبال دارد، به عنوان یکی از مولفه های مهم و تاثیرگذار در رسیدن به توسعه شهری پایدار همواره مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر سنجش سرمایه اجتماعی و مولفه های موث چکیده کامل

  سرمایه اجتماعی به عنوان بخشی انکارناپذیر از فرآیند برنامه ریزی شهری است که با توجه به نقش و منافعی که بدنبال دارد، به عنوان یکی از مولفه های مهم و تاثیرگذار در رسیدن به توسعه شهری پایدار همواره مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر سنجش سرمایه اجتماعی و مولفه های موثر بر شکل گیری آن در شهر استهبان(استان فارس) می باشد. از اینرو پژوهش کاربردی و روش انجام آن مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است. به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش های اسنادی و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری، خانوار های ساکن در شهر استهبان است که بر اساس روش کوکران 320 خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. برای سنجش سرمایه اجتماعی 33 نماگر در قالب 6 مولفه اصلی استفاده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری T ، ضریب هبستگی و روش تحلیل رگرسیون انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد سرمایه اجتماعی در شهر مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط قرار دارد و در بین مولفه های مورد مطالعه یعنی انسجام و همبستگی، مشارکت، اعتماد و آگاهی، رابطه مستقیم معنادار آماری وجود دارد. همچنین نتایج بیانگر آنست که رضایت مندی از کیفیت محیط شهر با میزان 392/0 بیشترین تاثیر را بر شکل گیری سرمایه اجتماعی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1385 - تحلیل اثرات اجتماعی- اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای بانه وسردشت)
  علی شماعی اسماعیل علی اکبری علی موحد علی احمدی
  گردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر ش چکیده کامل

  گردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر شهرهای بانه و سردشت علاوه بر تجارت مرزی به عنوان شهر گردشگری تجاری شناخته می شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثرات گردشگری تجاری بر وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بر اساس ادراک کارشناسان ساکن در شهرهای مورد مطالعه است. تحقیق از نوع کمی و تحلیل آن با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. با توجه به یافته ها و تحلیل مدل AHP مشخص شد که گردشگری در بعد اقتصادی باعث افزایش اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش درآمد ملک شده است. همچنین باعث رشد جمعیت ناشی از مهاجر پذیری و کاهش مهاجرفرستی شده است. در پی این تحولات و رشد گردشگری بر درآمد مردم افزوده شده است. همچنانکه از نتایج تحلیل AHP نیز مشاهده می شود افزایش درآمد در میان متغیرهای اقتصادی رتبه چهارم را داشته و درشهر سردشت وزن این متغیر 098/0 و در شهر بانه 102/0 می باشد. به منظور توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی و اجتماعی می توان با اتخاذ سیاست ها و برنامه های مناسب گردشگری تجاری توسعه پایدار را محقق ساخت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1386 - تحلیل فضایی رشد هوشمند مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر کرمان)
  علی اصغر عبداللهی مسلم قاسمی
  رشد هوشمند شهری بیان کننده آن نوع از توسعه است که در آن ترویج حیات مدنی و سرزندگی اجتماعی، حمل و نقل عمومی و کاستن از اثرات نامطلوب زیست محیطی، در صدر ملاحظات برنامه ریزان و طراحان شهری قرار می گیرد و احیای شهر به عنوان محیط سالم و فعال که بتواند آینده ای مطلوب را برای چکیده کامل

  رشد هوشمند شهری بیان کننده آن نوع از توسعه است که در آن ترویج حیات مدنی و سرزندگی اجتماعی، حمل و نقل عمومی و کاستن از اثرات نامطلوب زیست محیطی، در صدر ملاحظات برنامه ریزان و طراحان شهری قرار می گیرد و احیای شهر به عنوان محیط سالم و فعال که بتواند آینده ای مطلوب را برای تمام شهروندان تامین نماید. هدف مقاله حاضر، سنجش توزیع فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در شهر کرمان می باشد. روش شناسی تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل های کمی وکیفی برنامه ریزی Waspas و FuzzyTopsisاستفاده شده است. نتایج به دست آمده از تکنیک چند شاخصه fuzzytopsis نشان می دهد، مناطق شهر کرمان از نظر رشد هوشمند شهری به ترتیب منطقه یک (رتبه 3) با مقدار (462/0)؛ منطقه دو( رتبه 1) با مقدار (643/0)؛ منطقه سه (رتبه2) با مقدار (559/0)؛ و منطقه چهار (رتبه4) با مقدار (441/0) را داراست. نتایج به دست آمده از تکنیک Waspasنشان می دهد از نظر شاخص های کالبدی، مناطق4،3،2،1 به ترتیب رتبه های 4،2،1،3؛ از نظر شاخص های اقتصادی - اجتماعی، مناطق 3،2،1 و4 به ترتیب رتبه های 4،3،1،2 ؛ از نظر شاخص های زیست محیطی، مناطق 1،2،3،4 به ترتیب رتبه های 2،3،4،1 و در نهایت با استفاده از شاخص های دسترسی،مناطق 4،3،2،1 به ترتیب رتبه های 2، 1، 3، 4 را به دست آوردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1387 - ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  محمد سلمانی مقدم حسن خدابنده لو عباس درودی نیا نگین سادات میرواحدی
  با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تس چکیده کامل

  با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تسهیلات شهری، افزایش شکاف طبقاتی و تشدید تفاوت مناطق شمال و جنوب شهر و غیره نمایان شده است. لذا با توجه به مفاهیم عدالت فضایی و اجتماعی و برای تحقق این اهداف؛ رفع نابرابری‌های اجتماعی، اقتصادی، کاهش آسیب‌پذیری اقشار کم‌درآمد، توزیع بهینه خدمات و امکانات، توجه به نیازهای اساسی شهروندان در شهرها موضوعی حیاتی و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. کاربری اراضی شهری ازجمله مواردی است که با کارکرد مطلوب خود از طریق پاسخگویی به نیاز جمعیتی، افزایش منفعت عمومی؛ جایگاهی مهمی را در این زمینه ایفا می‌کند. به همین منظور این پژوهش با بررسی و ارزیابی کاربری‌های شهری با رویکرد عدالت فضایی در شهر زنجان به دنبال شناسایی وضعیت موجود می‌باشد. نوشتار حاضر ازنظر هدف با رویکردی کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که پس از تشریح مفاهیم با روش کتابخانه‌ای، با در نظر گرفتن دو شاخص تأثیرگذار در کاربری اراضی و با به‌کارگیری نرم‌افزار ArcGIS، در چارچوب مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایه (RN)، آنتروپی و سرانه و سطح مطلوب، کاربری‌های شهری را موردبررسی و ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان می‌دهد که توزیع و پراکنش و سازمان‌یابی کاربری‌های خدماتی در شهر زنجان به‌صورت متمرکز و با عدم تعادل فضایی روبرو بوده و همراه با آشفتگی و اختلاف فاحش کمی و کیفی در مناطق سه‌گانه زنجان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1388 - ارزیابی سطح و سرانه کاربری های خدماتی در مقیاس محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
  علی صفاری راد مجید شمس عباس ملک حسینی
  اهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را چکیده کامل

  اهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم می کند؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت کاربری های اراضی و خدمات در محلات بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت محلات ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 4 محله جدید و 4 محله قدیمی است، این محلات دارای 100263 نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند و با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(49663 نفر) و محلات قدیمی(50600 نفر)، تعداد 183 پرسشنامه در محلات جدید و 183 پرسشنامه در محلات قدیمی تکمیل گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد میزان سرانه کاربری مورد نیاز در سطح محلات جدید مانند؛ بلوار گیلان، چمران، آزاد و حمیدیان به ترتیب 38/14، 34/3، 01/8 و 27/12 و در سطح محلات قدیمی مانند؛ باقرآباد، دباغیان، یخسازی و پاسکیاب به ترتیب 19/10، 85/26، 7/20 و 47/12 متر مربع می باشد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب نمی باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم نمی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1389 - تحلیل تطبیقی آموزه‌های نظام شهرسازی دورۀ صفویه در ایران با نظام شهرسازی دورۀ رنسانس در اروپا
  علی علیمرادی حسن احمدی وحید قبادیان
  در دورۀ صفویه به واسطه امنیت، رونق اقتصادی وتفکرات اسلامی زمینه مناسبی برای اعتلای فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم شد. این مساله باعث تشخّص و بالندگی هنر ایرانی - اسلامی خاصه شهرسازی و معماری دورۀ صفوی نسبت به دیگر دوره‌ها در ایران شد، چنان که حاصل آن را می‌توان در شکل‌گیری چکیده کامل

  در دورۀ صفویه به واسطه امنیت، رونق اقتصادی وتفکرات اسلامی زمینه مناسبی برای اعتلای فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم شد. این مساله باعث تشخّص و بالندگی هنر ایرانی - اسلامی خاصه شهرسازی و معماری دورۀ صفوی نسبت به دیگر دوره‌ها در ایران شد، چنان که حاصل آن را می‌توان در شکل‌گیری کالبدی نظام شهرسازی صفویه به صورت باغشهر، تمثیلی از بهشت روی زمین جست. نظام شهرسازی رنسانس نیز ریشه در مکتب اصالت انسان که الهام‌بخش و مبنای طراحی در همه سطوح کالبدی از اجزای معماری تا فضای شهری شد. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی آموزه‌های شهرسازی دورۀ صفویه و رنسانس و شناخت عناصر مؤثر در شکل‌گیری کالبدی شهر می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع از روش‌های ترکیبی اعم از تاریخی، تحلیل تطبیقی و پدیدارشناسی مورد استفاده قرار گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها، روش کتابخانه‌ای می‌باشد.تجزیه و تحلیل داده‌های آن به شیوه کیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شهر آرمانی نظام شهرسازی دورۀ صفویه و رنسانس متأثر از نوع جهان‌بینی ناظر بر آن ها بوده است. تبلور کالبدی فضاهای شهری در معنا و شکل جدید از دل سازمان کهن در یک فرایند تاریخی و طبیعی پدیده آمده است. در حقیقت گذار از شهر - مکان به شهر - زمان بوده است. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود شهر مقوله‌ای فلسفی است چون ابعاد ذهنی - هویتی شهر در محدوده ارزش‌های فکری - اعتقادی مقام می‌گیرد. از سوی دیگر شهر پدیده‌ای "مکانی &ndash; زمانی" است که در هر مقطعی از تاریخ بتواند دگرگونی‌های کمی خود را با تغییرات کیفی موردنیاز عصر خویش تبدیل کند و مفهوم مکان و زمان را در همسویی با یکدیگر قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1390 - تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب پذیری مسکن شهری در برابر زلزله
  حسین حاتمی نژاد شهرام بزرافکن محمود آروین
  در مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری چکیده کامل

  در مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری که موردپذیرش نخبگان و صاحب‌نظران و تأکید سازمان‌های جهانی و به ویژه هبیتات قرارگرفته، درصدد است تا شهرها کارآمدتر، عادلانه‌تر، ایمن‌تر و پایدارتر شوند. هدف تحقیق، تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب‌پذیری مسکن شهری در برابر زلزله می‌باشد. پژوهش حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی &ndash; همبستگی می‌باشد. در قسمت تحلیل داده‌ها از فن مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار smart pls3برای بررسی مدل مفهومی تحقیق بهره گرفته شده است. در این پژوهش از شاخص‌های مشارکت، قانونمندی، شفافیت، توافق جمعی، مسئولیت‌پذیری، عدالت محوری، پاسخگویی و کارایی و اثربخشی با38 سوال استفاده شده است. جامعه آماری،کارشناسان حوزه برنامه‌ریزی شهری می‌باشند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 40نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که همه شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب‌پذیری مسکن دارای اهمیت می‌باشند. لذا در ایجاد شهرهای پایدار و ایمن، مشارکت مردم، رعایت قوانین، احترام به حقوق دیگران، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، شفاف بودن عملکرد مدیران و مسئولان شهری در قبال شهروندان منجر به افزایش کارایی و اثربخشی؛ و در نهایت منجر به رهیافت حکمروایی خوب شهری خواهد شد که می‌تواند متضمن و کاهش آسیب‌پذیری مسکن باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1391 - تحلیل منطقه ای از انتظام فضایی شهرها در منطقه زاگرس با رویکرد مناطق عینی و ذهنی
  نادر زالی امیررضا کریمی آذری سیدرضا آزاده
  نگاهی به برنامه های منطقه ای در کشور ایران نشان می دهد که نتایج این برنامه ها در جهت تعادل بخشی به نظام شهری و ایجاد سلسله مراتب سکونتگاهی مفید واقع نشده است. در مطالعات انجام شده مناطق براساس مرزهای سیاسی و اداری تعریف شده است. در نتیجه مدل‌های کمی مورد استفاده نیز به چکیده کامل

  نگاهی به برنامه های منطقه ای در کشور ایران نشان می دهد که نتایج این برنامه ها در جهت تعادل بخشی به نظام شهری و ایجاد سلسله مراتب سکونتگاهی مفید واقع نشده است. در مطالعات انجام شده مناطق براساس مرزهای سیاسی و اداری تعریف شده است. در نتیجه مدل‌های کمی مورد استفاده نیز به بهبود مشکلات نظام شهری کمکی نکرده است. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین درست مفهوم منطقه از دو بعد عینی و ذهنی و کاربرد صحیح مدل‌های کمی در برنامه های منطقه ای است. در این راستا منطقه زاگرس به عنوان منطقه ذهنی (شامل پنج استان کرمانشاه، کردستان، همدان، لرستان و ایلام) و استان کرمانشاه به عنوان منطقه عینی انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع مقایسه ای بوده و نتایج استفاده از مدل های کمی (شاخص‌های کمی تعیین نخست شهر و همچنین شاخص تمرکز هرفیندال، ضریب جینی و ضریب پراکندگی) در دو منطقه مذکور مقایسه شدند. نتایج پژوهش نشان داد نظام شهری در منطقه زاگرس در مقایسه با استان کرمانشاه تعادل نسبی دارد. با تحلیل یافته‌ها، رهیافت این مقاله این است که در جهت تعادل بخشی به نظام سکونتگاه های شهری و تمرکززدایی از جمعیت، خدمات و امکانات می‌بایست به مفهوم منطقه در ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی توجه داشت و این مفهوم را در مرزهای سیاسی و اداری خلاصه نکنیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1392 - تحلیل رابطه فرسودگی کالبدی و جرم در کلانشهرها ( نمونه موردی: منطقة 12 شهرتهران)
  هابیل حیدرخانی رضا مختاری ملک آبادی مسلم رستمی فریاد پرهیز
  بافت فرسودة شهر تهران، 3268 هکتار است که حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را تشکیل می دهد و منطقه 12 که هستة تاریخی است، از فرسوده ترین مناطق شهری تهران می باشد. بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی در بافت های فرسودة کلانشهر تهران به دغدغه ای بسیار مهم برای مدیران شهری تبدیل شده چکیده کامل

  بافت فرسودة شهر تهران، 3268 هکتار است که حدود 5 درصد مساحت شهر تهران را تشکیل می دهد و منطقه 12 که هستة تاریخی است، از فرسوده ترین مناطق شهری تهران می باشد. بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی در بافت های فرسودة کلانشهر تهران به دغدغه ای بسیار مهم برای مدیران شهری تبدیل شده است. لذا این پژوهش، با هدف بررسی الگوهای مکانی و شرایط تسهیل کنندة ارتکاب جرایم در محدودة بافت های فرسوده منطقة 12 کلانشهر تهران انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن تحلیلی، تطبیقی می باشد. در این پژوهش برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرایم از آزمون های: شاخص‌ نزدیک‌ترین همسایه و تخمین تراکم کرنل استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش حاضر مشتمل برافراد مجرمی است که در کلانتری های تهران برای آنها پرونده تشکیل شده است و به عنوان نمونه آماری، 560 فقره از جرایم منطقه 12 شهرداری تهران بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد مرکز تمرکز کانون های جرم خیز در قسمت های مرکزی و شمال شرقی و شمال غربی منطقة 12 تهران شکل گرفته است که این امر نشان از وضعیت نامساعد این بخش از نظر بزهکاری نسبت به سایر بخش های دیگر آن دارد. بیشترین درصد جرایم در بلوک هایی با 60 -40، 80-60، 100-80 درصد بی دوامی رخ داده است. به طوری که از مجموع 560 فقره بزه ارتکابی، 509 فقره معادل 69/87 درصد کل جرایم در بلوک های بی دوام با درصد بالای بی دوامی اتفاق افتاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1393 - ارزیابی مطلوبیت فضاهای عمومی شهری از دیدگاه جوانان (مطالعه موردی: شهر قائم‌شهر)
  محمود شارع پور نوین تولایی اصلی اسلامی
  نخستین معیاری که شهرها از روی آن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، چگونگی فضای عمومی آن‌ها است؛ بنابراین ادراک و تصور استفاده‌کنندگان از فضا موردتوجه است. فضاهای عمومی مهم‌ترین بخش شهرها هستند چراکه بیشترین برخوردها و کنش‌های متقابل میان افراد در آن‌ها به وقوع می‌پیوندد و شامل چکیده کامل

  نخستین معیاری که شهرها از روی آن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، چگونگی فضای عمومی آن‌ها است؛ بنابراین ادراک و تصور استفاده‌کنندگان از فضا موردتوجه است. فضاهای عمومی مهم‌ترین بخش شهرها هستند چراکه بیشترین برخوردها و کنش‌های متقابل میان افراد در آن‌ها به وقوع می‌پیوندد و شامل تمامی بخش‌هایی هستند که مردم به آن‌ها دسترسی فیزیکی و بصری دارند. شاخص‌های زیادی در سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری وجود دارد. پروژه فضاهای عمومی (PPS) سازمانی غیرانتفاعی است که هدفش طراحی و برنامه‌ریزی برای ایجاد و حفظ فضاهای عمومی و ساخت شهرهایی با ساختار مناسب است. بر این اساس می‌توان مکانی را برحسب چهار معیار: اجتماع‌پذیری، دسترسی و به‌هم‌پیوستگی، کاربری و فعالیت‌ها و درنهایت آسایش و منظر ارزیابی نمود. پژوهش حاضر درصدد سنجش مطلوبیت فضاهای عمومی شهری از دیدگاه جوانان نسبت به فضاهای عمومی شهری است. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. اطلاعات موردنظر با تکنیک پرسشنامه گردآوری شد. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای است و حجم نمونه تعداد 376 نفر از جوانان در سنین بین 29- 15 سال تعیین شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد جوانان؛ اجتماع‌پذیری، دسترسی و به‌هم‌پیوستگی، کاربری و فعالیت‌ها و آسایش و منظر فضاهای عمومی در شهر قائم‌شهر را در حد متوسط ارزیابی کردند. بین دختران و پسران در ارزیابی مطلوبیت فضاهای عمومی شهری تفاوت معناداری وجود داشت و درواقع دختران دید منفی‌تری به لحاظ مطلوبیت فضاهای عمومی شهری داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1394 - نقش آرام سازی ترافیک در برنامه ریزی شهرهای دوستدار– کودک و انسان محور(مورد مطالعه: زنجان)
  سعید امانپور سمیرا مرادی مفرد اکبر حسین زاده
  با رشد سریع شهرنشینی، سلامت کودکان یکی از مهمترین مشکلات در بسیاری از کشورها است که از آن به عنوان یکی از دلایل اصلی فقدان محیط دوستدار کودک در شهر یاد شده است. یک شهر دوست داشتنی برای همه ساکنان آن دوستانه است. ایجاد یک شهر دوستدار کودک شامل تخصیص زیرساخت ها و امکانات چکیده کامل

  با رشد سریع شهرنشینی، سلامت کودکان یکی از مهمترین مشکلات در بسیاری از کشورها است که از آن به عنوان یکی از دلایل اصلی فقدان محیط دوستدار کودک در شهر یاد شده است. یک شهر دوست داشتنی برای همه ساکنان آن دوستانه است. ایجاد یک شهر دوستدار کودک شامل تخصیص زیرساخت ها و امکانات عمومی (فضای سبز، زمین بازی، فضاهای مشارکتی) به نفع کودکان است. هدف این تحقیق، شناسایی و برنامه ریزی برای فضاهای دوستدار کودک شهری زنجان می‌باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. به منظور تحلیل داده ها و نمایش نتایج از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. نتایج نشان داد که محلاتی چون بهارستان، امیرکبیر، زیبا شهر و اراضی پایین کوه به دلیل وجود معابر فرعی و محلی مسدود(بن بست) همراه با دوربرگردان جهت گردش وسایل نقلیه، درصد تصادفات کمتری داشته و از سویی کودکان بیشتری از فضای خیابان به عنوان زمین بازی استفاده می‌کنند. از طرف دیگر، محله اسلام آباد با داشتن شبکه معابر شطرنجی بیشترین درصد تصادفات در خیابان‌های محلی را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که این محله به دلیل داشتن تراکم بالای جمعیت، اشغال و حاکمیت طبقه کم درآمد در آن، همچنان از خیابان‌ها به عنوان فضای اصلی بازی کودکان استفاده می‌کنند که این امر نیاز به توجه و بازنگری اساسی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1395 - ارزیابی متغیرهای کالبدی آسیب پذیری لرزه ای بناهای شهری با استفاده از مدل TOPSIS (مطالعه موردی: ناحیه منفصل شهری باباریز سنندج)
  کتایون بهزاد افشار پرویز اکبری
  وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به بناهای شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار کالبدی در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص چکیده کامل

  وقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به بناهای شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار کالبدی در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نمود. هدف این مقاله مطالعه اصولی و مشخص کردن و شناسایی نقاط آسیب پذیر در برابر خطر زلزله در ناحیه با توجه به معیارهای سازه ای مانند (نوع سازه و مصالح، کیفیت ،قدمت و عمر ساختمان، تعداد طبقات ساختمان، کاربری زمین، معابر)، است تا آسیب ناشی از زلزله در ناحیه منفصل شهری بابا ریز سنندج را کاهش داده و فراهم آوردن امکان برنامه ریزی درست بوده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و موردی است. تکنیک گردآوری آمار و اطلاعات، با استفاده از روش ها اسنادی می باشد. و از مدلTOPSIS، نرم افزارهای GIS و excel برای جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. بیشترین آسیب پذیری به ترتیب در ناحیه 2، 4،3 می باشد و ناحیه 1 از کمترین آسیب پذیری برخوردار است. بطورکلی می توان گفت، شمال غربی شهر و بافت مرکزی شهر جزء نواحی پرخطر و نواحی شرقی جز نواحی کم خطر در زمان وقوع زلزله می باشند. با توجه به متغیرهای کالبدی (سازه ای)، بیشترین احتمال آسیب پذیری کالبدی موثر را به ترتیب معابر، سازه و مصالح، تعداد طبقات ساختمانی را در آسیب پذیری از زلزله خواهند داشت، و کمترین نقش را کیفیت و عمر ساختمان و کاربری زمین خواهند بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1396 - سنجش میزان رضایت‌مندی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی ازخدمات ارائه‌شده مدیریت شهری (مطالعه موردی: محله پاسداران تبریز)
  محمدرضا پورمحمدی هادی حکیمی علی میرزایی
  در دنیای امروز، مدیریت شهری به یکی از سازمان‌های مؤثر در زندگی شهروندان تبدیل‌شده است که همیشه به نحوی با خدمات آن در ارتباط هستند. سنجش رضایت مردم از خدمات شهری یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و چگونگی عملکرد ارائه‌کنندگان خدمات شهری است؛ برهمین اساس هدف پژوهش چکیده کامل

  در دنیای امروز، مدیریت شهری به یکی از سازمان‌های مؤثر در زندگی شهروندان تبدیل‌شده است که همیشه به نحوی با خدمات آن در ارتباط هستند. سنجش رضایت مردم از خدمات شهری یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و چگونگی عملکرد ارائه‌کنندگان خدمات شهری است؛ برهمین اساس هدف پژوهش حاضر آن است که کیفیت عملکرد مدیریت شهری را در محله موردمطالعه ؛ مبتنی بر نگرش شهروندان موردسنجش قراردهد. بنابرین روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و برای دستیابی به نظریات شهروندان از ابزار پرسشنامه(طیف لیکرت) استفاده گردیده است. حجم جامعه آماری کلیه ساکنان محله پاسداران و حجم نمونه نیز400 نفرکه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردید؛ همچنین برای آزمون شاخص‌های موجود، باتوجه به حجم زیاد نمونه‌ها و طبق قضیه حد مرکزی از آزمون پارامتری میانگین یک جامعه(t-Test) استفاده‌شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن بوده که میزان رضایت ساکنان از مدیریت شهری وخدمات ارائه‌شده آن درسطح متوسط به پایین قرار دارد؛ همچنین براساس آزمون فریدمن مشخص گردید که در بین همۀ شاخص‌های تحقیق، بالاترین میزان رضایت شهروندان، مربوط به شاخص کنترل پاکیزگی و بهداشت محیط با امتیاز 70/3 دررتبه اول قرار داشته و پایین‌ترین میزان رضایت‌مندی نیز در شاخص مشارکت دادن مردم در تصمیم‌گیری‌های مربوط به شهر با امتیاز15/2است؛ درنهایت با استفاده از آزمون‌های کای اسکوئر و اسپیرمن مشخص گردید که بین سطح تحصیلات و سن با میزان رضایت‌مندی از عملکرد مدیریت شهری تفاوت‌های معناداری وجود دارد و همچنین عدم وجود روابط معنادار بین متغیرهای جنس و وضعیت تأهل و درآمد را با میزان رضایت‌مندی در محدوده موردمطالعه نشان می دهد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1397 - ارتقاء هویت‌شهری از طریق تغییر در منظرشهری با رویکرد افزایش تعاملات‌اجتماعی (مطالعه موردی: گذر امام‌زاده زنجیری شیراز)
  میترا قاسمی علیرضا عبداله زاده فرد علی شکور
  امروزه مبحث هویت و حیات‌اجتماعی از مسائل مهم زندگی‌شهری است. عوامل و عناصر مختلفی می‌توانند در زمینه هویت و مسائل اجتماعی شهروندان اثرگذار باشد که یکی از مهم‌ترین آن ها منظرشهری است. در واقع دو مقوله منظر‌شهری و هویت دارای تعاملات متقابلی هستند. هر دو مقوله به نوبه‌ای د چکیده کامل

  امروزه مبحث هویت و حیات‌اجتماعی از مسائل مهم زندگی‌شهری است. عوامل و عناصر مختلفی می‌توانند در زمینه هویت و مسائل اجتماعی شهروندان اثرگذار باشد که یکی از مهم‌ترین آن ها منظرشهری است. در واقع دو مقوله منظر‌شهری و هویت دارای تعاملات متقابلی هستند. هر دو مقوله به نوبه‌ای در دهه‌های گذشته در برنامه‌ها و اقدام‌های متخصصان و متولیان مسائل شهری در ایران مغفول بوده‌اند و کمتر به آن ها توجه شده است.منظرشهری به‌دلیل نقش آن در بروز رفتارهای‌اجتماعی در محیط دارای اهمیت ویژه‌ای است که با فراهم‌آوردن بستری جهت بروز تعاملات ‌اجتماعی شهروندان،تعامل با محیط و تعامل با سایرین،نتایج قابل‌ملاحظه‌ای از جمله هویت و احساس تعلق‌خاطر را به همراه دارد. از این رو مناظر‌شهری به عنوان بستر رخدادها و رفتار‌های اجتماعی توان‌های بالقوه‌ای هستند که فرای تأثیر کالبدی‌شان، تأثیر گسترده آن ها در بهبود و ارتقاء رفتار و تعاملات‌اجتماعی شهروندان، کیفیت‌محیط زندگی و ارتقاء هویت آنان را نمی‌توان نادیده گرفت.هدف اصلی این پژوهش شناسایی تأثیرگذارترین مؤلفه‌های منظر‌شهری از میان مفاهیمی نظیر حس تعلق‌خاطر، خاطره‌انگیزی، جذابیت، زیبایی‌و‌خوانایی، امنیت ‌و ‌آرامش، دسترسی‌ و ‌ارتباط، فعالیت‌و‌کاربری برشکل‌گیری تعاملات ‌اجتماعی و ارتقاء هویت‌شهری درگذر امام‌زاده زنجیری می‌باشد.جهت گردآوری اطلاعات از روش میدانی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شده و 370 نفر به‌عنوان حجم نمونه ازطریق فرمول‌کوکران انتخاب و مورد پرسشگری واقع شده‌اند. داده‌های پرسش نامه‌، با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش رگرسیون گام‌به‌گام تحلیل شدند. یافته‌های مطالعه حاضر نشان می‌دهد که مؤلفه‌های دسترسی و ارتباط، فعالیت و کاربری تأثیرگذارترین مؤلفه‌های منظرشهری در شکل‌گیری تعاملات‌اجتماعی و ارتقاء هویت‌شهری در گذر امام‌زاده زنجیری بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1398 - سنجش تفاوت میان رضایتمندی از کیفیت خدمات شهری و توزیع کاربری‌های شهری در مناطق شهر اهواز
  سعید امانپور
  هدف پژوهش حاضر، سنجش تفاوت میان رضایتمندی از کیفیت خدمات عمومی شهری و توزیع فضایی کاربری‌های شهری در سطح مناطق 7گانه شهر اهواز می باشد. این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی است. برای سنجش توزیع فضایی کاربری های شهری از طرح جامع و تفضیلی شهر چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر، سنجش تفاوت میان رضایتمندی از کیفیت خدمات عمومی شهری و توزیع فضایی کاربری‌های شهری در سطح مناطق 7گانه شهر اهواز می باشد. این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی است. برای سنجش توزیع فضایی کاربری های شهری از طرح جامع و تفضیلی شهر اهواز و برای سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت خدمات شهری نیز از شیوه میدانی (پرسشنامه) استفاده گردید. حجم نمونه طبق جمعیت ساکن شهر اهواز، تعداد 322 نفر و جهت افزایش دقت 350 پرسشنامه برآورد و بین 7 منطقه شهر اهواز توزیع گردید. تحلیل داده‌ها با مدل پرامتی و آزمون tتست و کروسکال والیس انجام گردید. در مدل پرامتی مناطق بر اساس سه تحلیل خروجی (رتبه‌بندی مثبت، رتبه‌بندی منفی و خروجی خالص) اولویت‌بندی کامل شدند. مناطقی که دارای بیشترین مقدار مثبت و کمترین جریان منفی باشند نشان دهنده تراکم بالای کاربری های خدماتی و مناطقی که از کمترین مقدار مثبت و بیشترین مقدار منفی برخوردار باشند، نشان دهنده پایین بودن سهم آن ها از سرانه های خدماتی می باشد. نتایج آزمون t برای سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت خدمات شهری حاکی از آن است که بین مناطق اختلاف وجود دارد. در نهایت نتایج آزمون کروسکال والیس نشان داد که بین میزان رضایت از کیفیت خدمات شهری و توزیع فضایی کاربری‌های شهری در سطح مناطق شهر اهواز تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1399 - مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه (مطالعه موردی: کلان شهر اصفهان)
  نصرالله مولائی هشجین سهیلا رضایی
  برنامه‌ریزی شهری با هدف توسعه و کاهش نابرابری از موضوع‌های مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. لازمه برنامه ریزی شهری، شناسایی جایگاه مناطق و نواحی نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است .کاهش نابرابری در بهره‌مندی از منابع، دست‌آوردها و امکانات جامعه یکی از مهمترین معی چکیده کامل

  برنامه‌ریزی شهری با هدف توسعه و کاهش نابرابری از موضوع‌های مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. لازمه برنامه ریزی شهری، شناسایی جایگاه مناطق و نواحی نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است .کاهش نابرابری در بهره‌مندی از منابع، دست‌آوردها و امکانات جامعه یکی از مهمترین معیارهای توسعه به شمار می‌آید. مفهوم توسعه علاوه بر رشد در همه جهات، توزیع متعادل را نیز در بر می‌گیرد، توزیع متعادل امکانات و خدمات، گامی در جهت از بین بردن تفاوت‌های ناحیه‌ای و پراکندگی متناسب جمعیت در سطح شهر است .توسعه متوازن فضاهای جغرافیایی، نیازمند بررسی دقیق و همه جانبه مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت نیازهای جامعه و بهبود آن‌هاست. به‌همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامه‌ریزی شهری، سطح‌بندی مناطق و نواحی بر اساس برخورداری از شاخص‌های مختلف توسعه است. در پژوهش حاضر سعی شده با بهره‌گیری از سه تکنیک تاکسونومی عددی ، موریس و تاپسیس و استفاده از 63 شاخص توسعه در زمینه های محیطی- اکولوژیک، اجتماعی- فرهنگی ،اقتصادی و کالبدی- فضایی به تعیین و تحلیل سطوح توسعه مناطق شهری اصفهان پرداخته شود.رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی، تحلیلی و از نوع کاربردی- توسعه‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که منطقه‌ی سه براساس دو مدل تاپسیس و تاکسونومی در رتبه‌ی نخست و طبق مدل موریس در رتبه‌ی دوم توسعه یافتگی قرار می‌گیرد و منطقه‌ی یازده براساس نتایج هر سه مدل به عنوان محروم ترین منطقه محسوب می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1400 - تحلیل اثرات پراکنده رویی شهری در توسعه پایدار روستایی از دیدگاه جامعه محلی (مطالعه موردی: روستاهای ادغام شده در شهر ارومیه)
  کریم حسین زاده دلیر صفر حاجی آقازاده فاطمه نصیری
  هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روس چکیده کامل

  هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روستای ادغام شده در بافت کالبدی شهر ارومیه در فاصله سال‌های 1335 تا 1395 بوده است. که طبق آمار مرکز آمار ایران در سال 1390 مجموعاً دارای27940 نفر جمعیت و 6804 خانوار می‌باشند که براساس فرمول کوکران تعداد 151 خانوار به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 789/0 محاسبه گردید و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (معادلات ساختاری، فریدمن و رگرسیون) استفاده گردیده است. یافته‌های نشان داد، مدل ارائه‌شده برای تحقیق در معادلات ساختاری، در سطح مطلوب با داده‌های تجربی سازگاری داشته و شاخص‌ها از نیکویی برازش برخوردار هستند. همچنین یکی از مهمترین تاثیرات خزش شهری در ارومیه افزایش قیمت اراضی در حاشیه شهر بوده، چنانچه در طی سال‌های اخیر زمین متری به 000/100/2 هزار تومان افزایش یافته است. همچنین پراکنده‌رویی شهر ارومیه بیشترین تاثیر مثبت را در بعد کالبدی با مقدار بتای 926/0 داشته است. چنانچه در این زمینه موجب گسترش خدمات شهری و توسعه زیرساخت‌های آب، برق، تلفن، گاز، شبکه فاضلاب و اینترنت، بهبود وضعیت راه‌های ارتباطی و دسترسی به حمل و نقل عمومی، خدمات آموزشی، فرهنگی، ورزشی و درمانی شده و تاثیرات آن در بعد زیست‌محیطی غالباً بصورت منفی ارزیابی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1401 - ارزیابی و تحلیل کاربری اراضی شهری در محله‌های آشان و سرچاوه شهر سردشت
  شیرکو احمدی
  ارزیابی کاربری اراضی شهری، منعکس کننده تصویری گویا از نظرسیمای شهری و نیز تخصیص فضای شهری به کاربرد های مختلف مورد نیاز در طی زمان و در جهت رسیدن به اهداف توسعه شهری است. اطلاعات شهری متشکل از دو نوع داده شامل نمایش های مکانی و داده های توصیفی املاک می باشد.اطلاعات چکیده کامل

  ارزیابی کاربری اراضی شهری، منعکس کننده تصویری گویا از نظرسیمای شهری و نیز تخصیص فضای شهری به کاربرد های مختلف مورد نیاز در طی زمان و در جهت رسیدن به اهداف توسعه شهری است. اطلاعات شهری متشکل از دو نوع داده شامل نمایش های مکانی و داده های توصیفی املاک می باشد.اطلاعات مکانی به طور کلی و اطلاعات مربوط به ممیزی عواید و ثبت اراضی و املاک بیشتر به طور خاص، بخشی ضروری از زیرساخت های اساسی یک شهر است. هدف مقالۀ حاضر،که حاصل دستاوردهای ستاد ممیزی املاک توسط نگارنده است تکمیل و ارتقاء بانک اطلاعات کاربری اراضی در قالب مطالعۀ موردی شهر سردشت می باشد. جامعه آماری این تحقیق را محله های شهر سردشت تشکیل می دهد که از بین آن ها 2 محله به عنوان نمونه انتخاب گردید. روش تحقیق مبتنی بر روش های کمـی در تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار Arc GIS ver.10.1بوده است. در این مقاله سعی شده که با بکارگیری ابزار اساسی موجود در فناوری GIS،به مساله جمع آوری و آماده سازی داده های مکانی و همچنین پراکندگی کاربری های شهری پرداخته شود. طبق پـژوهش های انجام شده، نحوه توزیع فضاهای خدمات دهنده شهری چون مراکز اداری، آموزشی، بهداشتی و فضای سبز و... متناسب با نیاز شهروندان نبوده و باعث نارضایتی بسیاری از آنان شده است. همچنین نتایج نشان داد که بین کاربری های وضع موجود در منطقه با کاربری های منظور شده در نقشه طرح تفصیلی شهر سردشت تفاوت وجود دارد. بنابرین می توان با استفاده از کاربری اراضی بایر و نظامی و اختصاص آن به کاربری خدماتی، افزایش طبقات ساختمانی و بالا بردن تراکم در واحد سطح کمبود خدمات رفاهی منطقه را جبران نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1402 - تحلیل جرم خیزی فضاهای شهری بر اساس تئوری چیدمان فضا (مطالعه موردی: شهر پاکدشت)
  کرامت اله زیاری وحید عباسی فلاح حسن خدابنده لو مهدی احساسی خواه
  مقدمه: پیکره‌بندی فضایی، نحوه چیده شدن فضاها در کنار یکدیگر و در روابط آن‌ها با هم است که نمایش‌دهنده اهمیت چگونگی ارتباطات فضایی در کل سیستم است. هدف پژوهش: این پژوهش جهت سنجش رابطه بین امنیت و پیکره‌بندی فضایی، شاخص‌های همپیوندی، اتصال، انتخاب، کنترل و انواع جرایم سرق چکیده کامل

  مقدمه: پیکره‌بندی فضایی، نحوه چیده شدن فضاها در کنار یکدیگر و در روابط آن‌ها با هم است که نمایش‌دهنده اهمیت چگونگی ارتباطات فضایی در کل سیستم است. هدف پژوهش: این پژوهش جهت سنجش رابطه بین امنیت و پیکره‌بندی فضایی، شاخص‌های همپیوندی، اتصال، انتخاب، کنترل و انواع جرایم سرقت مورد بررسی قرار گرفته است. روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با توجه رویداد مکانی جرایم ابتدا اکتشافی و سپس در جهت بررسی عوامل فضایی مؤثر بر رخداد جرایم از نوع تحلیلی بوده است. نقشه مربوط به چیدمان فضا یعنی خطوط محوری بر پایه وضع موجود فضاهای شهری و شبکه ارتباطات و اتصالات شهر پاکدشت با لایه مربوط به جرائم در سامانه اطلاعات جغرافیایی همپوشانی گردیده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مطالعاتی پژوهش محدوده قانونی شهر پاکدشت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: در نقشه ها تحلیلی از پراکنش انواع جرائم سرقت در ارتباط با پیکره‌بندی فضایی شهر به دست آمده است. در نهایت سطح همبستگی بین شاخص‌های پیکره‌بندی فضایی و انواع جرایم سرقت از طریق آزمون همبستگی پیرسون مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج: نتایج نشان می‌دهد که بین میزان وقوع جرایم فرصت‌طلبانه (سرقت) با شاخص‌های پیکره‌بندی فضایی یک ارتباط مثبت برقرار است، به نحوی که با افزایش سطح این شاخص‌ها، جرایم سرقت نیز افزایش یافته است و به مجرمین در این زمینه امکان سرقت بالاتری را داده است؛ اما به صورت تفصیلی این رابطه و ارتباط در جرایم سرقت منازل مسکونی و کش‌زنی، قاپ‌زنی منفی بوده است و سرقت منازل مسکونی در مناطق با همپیوندی کمتر اما با عمق بالاتر صورت گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1403 - تحلیل نقش عوامل محیطی در امنیت فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: شهر شیراز)
  صدیقه لطفی محمد ساسانی پور
  امنیت از بنیادی‌ترین نیازهای بشر و تأمین آن از مقدمات وصول به مراتب والای زندگی معنوی است. با رشد شهرها نقش امنیت که یکی از شاخص‌های کیفیت زندگی شهری است به وضوح برجسته‌تر می‌شود. در این مقاله تاثیرات عناصر محیطی بر احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی شهر شیراز مورد تجزیه چکیده کامل

  امنیت از بنیادی‌ترین نیازهای بشر و تأمین آن از مقدمات وصول به مراتب والای زندگی معنوی است. با رشد شهرها نقش امنیت که یکی از شاخص‌های کیفیت زندگی شهری است به وضوح برجسته‌تر می‌شود. در این مقاله تاثیرات عناصر محیطی بر احساس امنیت کاربران فضاهای عمومی شهر شیراز مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شده است. این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع توصیفی-تحلیلی و روش نمونه گیری پیمایشی، که حجم نمونه برابر ۳۸۶ نفربوده است. به منظور تبیین عوامل موثر بر میزان امنیت در فضاهای عمومی از روش تحلیل مسیر، با استفاده از نرم افزار کاربردی EQSآثار مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر رو ی متغیر وابسته تحقیق بررسی گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد بیشترین ضریب تاثیر که مستقیم بر متغیر وابسته اثر گذاشته اند مربوط به المان های اطلاعاتی و به ترتیب عناصر روشنایی، جنسیت و دسترسی به حمل و نقل می باشد. در مجموع تاثیرات جنسیت و المان های اطلاعاتی به ترتیب با ضریب تاثیرات کل 311/0 و 258/0 نسبت به تاثیر سایر متغیرها بسیار بیشتر می باشد. متغیرهای ازدحام مکان و فرم فضا به ترتیب با ضریب تاثیرات کل 02/0 و 06/0 کمترین تاثیرات را بر احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر شیراز دارد. در هر صورت معادله ساختاری فوق نشان می دهد که با داشتن نمرات استاندارد مربوط به عناصر محیطی تاثیرگذار بر امنیت، می توان میزان احساس امنیت شهر را برآورد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1404 - مقایسه دو نظریه حکمروایی شهری و تاب‌آوری نهادی در نظام مدیریت شهری با روش تحلیل محتوا و ارائه مدل ارتقا یافته (نمونه موردی:شهر قزوین)
  داریوش اردلان زهره داودپور کرامت اله زیاری
  چالش های موجود در نظام مدیریت شهری سبب ارائه نظریه های مختلف در این زمینه گردیده ، که هر یک از آن‌ها سعی دارند با در نظر گرفتن یک سری از متغیرها و معیارها الگوی مناسبی را پیشنهاد دهند. از آن جمله می توان به دو نظریه حکمروایی شهری و تاب‌آوری شهری اشاره نمود. هدف پژوهش حا چکیده کامل

  چالش های موجود در نظام مدیریت شهری سبب ارائه نظریه های مختلف در این زمینه گردیده ، که هر یک از آن‌ها سعی دارند با در نظر گرفتن یک سری از متغیرها و معیارها الگوی مناسبی را پیشنهاد دهند. از آن جمله می توان به دو نظریه حکمروایی شهری و تاب‌آوری شهری اشاره نمود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی متغیرها و معیارهای مؤثر در این دو نظریه و مقایسه آن‌ها با یکدیگر به منظور درک بهتر موضوع و ارائه الگویی کارآمد تر در زمینه مدیریت شهری در مواجه با بحران ها در شهر قزوین است. در اینتحقیق ازروشتحلیل محتوا استفاده‌شده، تا از ترکیب تحقیقات اخیر در رابطه با تاب آوری و حکمروایی به‌عنوان واحد تحلیل، و با بهره گیری از تفاوت‌های موجود در آن‌ها، شناختبیشتری حاصل شود و تصویری جامع و شفاف از موضوع به دست آید. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، معیارها و متغیرهای اشاره‌شده در موضوع تاب‌آوری بسیار جامع‌تر به موضوع مدیریت شهری پرداخته اند. ازاین‌رو با تلفیق نتایج حاصل از این دو نظریه و بررسی ساختار کنونی ستاد مدیریت بحران شهر قزوین الگویی پیشنهاد گردیده، که در مقابله با بحران‌ها آماده‌تر و توانمندتر باشد. به‌این‌ترتیب در مدل پیشنهادی 10 متغیر مردم، سازمان‌های مردم نهاد، ضوابط و قوانین، حکومت محلی، حکومت فرامحلی، زیرساخت شهری، پایگاه امدادی، بانک اطلاعات، سیستم هشدار و بخش خصوصی در قالب 14 کارگروه دسته‌بندی‌شده‌اند. این کارگروه‌های باید بر اساس شاخص‌های مشترک به‌دست‌آمده از تاب‌آوری و حکمروایی به مدیریت و هدایت متغیرهای تأثیرگذار در هریک بپردازند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1405 - بررسی پهنه های مناسب توسعه میان افزا در شهر ایلام
  پاکزاد آزادخانی جعفر حسین زاده زهره حیدری
  امروزه با توجه به اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آثار زیست‌محیطی توسعه بی‌رویه شهرها، توسعه میان‌افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی مطرح شده است. در نتیجه به جای گسترش افقی شهرها، رشد آنها در محدوده موجود و با حداکثر استفاده از امکانات اراضی توسعه یافته واقع در محدوده چکیده کامل

  امروزه با توجه به اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آثار زیست‌محیطی توسعه بی‌رویه شهرها، توسعه میان‌افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی مطرح شده است. در نتیجه به جای گسترش افقی شهرها، رشد آنها در محدوده موجود و با حداکثر استفاده از امکانات اراضی توسعه یافته واقع در محدوده شهر اولویت دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پهنه‌های مناسب رشد توسعه میان‌افزا در شهر ایلام به شیوه توصیفی &ndash;تحلیلی با تکیه بر اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصین مدیریت شهری تشکیل می‌دهد که تعداد 20 نفر از آنها به صورت در دسترس انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نقشه‌های GIS مرتبط با شاخص‌های موردنظر و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای رتبه‌بندی و اولویت‌بندی پهنه-ها، انجام شده است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که معیار کالبدی-فضایی با وزن نهایی 408/0 مهمترین عامل تعیین پهنه‌های میان‌افزا می‌باشد و پس از آن عامل کارکردی-مدیریتی با 311/0 و در نهایت معیار اقتصادی- اجتماعی با 281/0 در رتبه‌های بعدی قرار دارند. از دیگر نتایج این پژوهش شناسایی پهنه‌های مناسب توسعه میان‌افزا در شهر ایلام بود. چنانچه نتایج نشان داد از میان 162 هکتار اراضی فاقد کاربری، فرسوده و مخروبه موجود در سطح شهر ایلام تنها 13 هکتار دارای قابلیت بسیار مناسب و 38 هکتار دارای قابلیت مناسب جهت توسعه میان افزار هستند و ما بقی آن فاقد قابلیت لازم به منظور این مهم می باشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1406 - طراحی مدل مشارکت شرکت‌های دانش بنیان طی مطالعات برنامه‌‌ریزی شهری در راستای تأمین نیازهای تکنولوژیک راه آهن شهری (مطالعه موردی: شرکت متروی تهران )
  حامد عباسی نامی مرتضی موسی خانی علی بدیع زاده جواد محرابی
  توسعه مترو در راستای رفع معضل آلودگی های زیست محیطی، به شدت وابسته به تکنولوژی می باشدکه عموما وارداتی و بسیار هزینه بر است. لذا تدبیر اساسی در شرایط تحریم فعلی، توسعه تکنولوژی مرتبط با مترو و بومی سازی آن است که نیازمند مشارکت اثر بخش شرکت های دانش بیان داخلی می باشد. چکیده کامل

  توسعه مترو در راستای رفع معضل آلودگی های زیست محیطی، به شدت وابسته به تکنولوژی می باشدکه عموما وارداتی و بسیار هزینه بر است. لذا تدبیر اساسی در شرایط تحریم فعلی، توسعه تکنولوژی مرتبط با مترو و بومی سازی آن است که نیازمند مشارکت اثر بخش شرکت های دانش بیان داخلی می باشد. در این مقاله به طراحی مدل بهینه مشارکت بر اساس روش کیفی به شیوه مصاحبه نیمه ساختار یافته و نظریه داده بنیاد برای مدل پرداخته شده است. شرکت کنندگان در پژوهش 15 نفر از خبرگان، مدیران شهری، دانشگاهیان متخصص و مدیران شرکت های دانش بیان بوده و روش نمونه گیری به صورت هدفمند می باشد. روش تحلیل داده ها کد گذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد است. یافته های تحقیق بعد از مقایسه پاسخ های مصاحبه، مفاهیم مشابه از آن ها استخراج شد. با انجام دادن این مرحله از تحقیق در پاسخ به شرایط علّی (نیروی انسانی، ساختار شرکت، تحقیق و توسعه، کارگروهی، نیازسنجی تکنولوژی مترو، بهبود عملکرد) در پاسخ به زمینه (مشوق ها، پذیرش شرکت های دانش بیان، ارتباطات صنعتی) و در پاسخ به راهبردها (ظرفیت جذب فناوری، رقابت گرایی) و در پاسخ به پیامدها (تامین تکنولوژِیکی، تولید، اشتغال، خود کفایی صنعتی و هزینه)، استخراج شد. نتایج تحقیق نشان می دهد ابعاد مشارکت شرکت های دانش بنیان در بحث حمل و نقل و به خصوص مترو گسترده می باشد و می تواند موجبات توسعه مترو اثرات آن را بهتر فراهم کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1407 - تحلیل اثر کاهش فضاهای سبز شهری بر تغییرات دما و رطوبت نسبی (مطالعه موردی: شهر رشت)
  روح اله اوجی اسماعیل آقائی زاده مهرنوش میرابی مقدم
  امروزه شهرهای جهان به علت رشد شهرنشینی و کاهش فضاهای سبز شهری، با افزایش جزیره حرارتی و کاهش آسایش اقلیمی ساکنان مواجه هستند. در این پژوهش روند تغییرات فضای سبز، رطوبت نسبی و دماهای فَرین در شهر رشت، طی دوره آماری (1964-2013) بررسی شد. جهت انجام این بررسی، از تصاویر ماه چکیده کامل

  امروزه شهرهای جهان به علت رشد شهرنشینی و کاهش فضاهای سبز شهری، با افزایش جزیره حرارتی و کاهش آسایش اقلیمی ساکنان مواجه هستند. در این پژوهش روند تغییرات فضای سبز، رطوبت نسبی و دماهای فَرین در شهر رشت، طی دوره آماری (1964-2013) بررسی شد. جهت انجام این بررسی، از تصاویر ماهواره&lrm;ای لندست 5 و همچنین داده&lrm;های روزانه رطوبت نسبی و دمای فَرین ایستگاه سینوپتیک رشت استفاده شد. برای سنجش تغییرات، از شاخص سبزینگی، شاخص&lrm;های فَرین دما و همچنین برآوردگر شیب سن استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که مجموع فضای سبز شهر رشت از حدود 7255 هکتار به 5990 هکتار و فضای سبز پرتراکم از 2855 هکتار به 788 هکتار کاهش یافته است. همچنین، شاخص&lrm;های دامنه دمایی، روزهای یخبندان و شب&lrm;های سرد با اطمینان 99 درصد کاهش یافته&lrm;اند. درحالیکه شاخص&lrm;های شب&lrm;های حاره‌ای، بیشترین دمای کمینه، روزهای گرم رشت با اطمینان 99 درصد و همچنین رطوبت نسبی حداکثر آن با اطمینان 95 درصد افزایش پیدا کرده&lrm;اند. همچنین روند تغییرات پارامترهای اقلیمی با تغییرات فضای سبز هم&lrm;راستا بوده و تغییرات آنها طی سه دهه متوالی تشدید شده است، به نحوی که با دو برابر شدن جمعیت، میزان فضای سبز شهر به حدود یک&lrm;سوم مقدار اولیه کاهش یافته و شاخص&lrm;هایی نظیر دامنه دمایی و روزهای یخبندان به ترتیب در حدود 4 درجه سانتی&lrm;گراد و 35 روز نسبت به اوایل دوره کاهش پیدا کرده&lrm;اند. به نظر می&lrm;رسد توسعه پوشش درختی جهت کاهش اثرات جزیره حرارتی شهر و گرمایش&lrm;جهانی در راستای توسعه پایدار، ضروری است و باید در برنامه&lrm;ریزی&lrm;های آتی مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1408 - سنجش آسیب پذیری ساختار شهری از منظر پدافند غیر عامل در زمان بحران (مطالعه موردی: شهر گمیشان)
  حسن حسینی امینی حسین موسی زاده امیر بخشی رضا سارلی
  بشر در طول تاریخ همواره صحنه های جنگ وبرخوردهای نظامی را تجربه کرده وکمتر سرزمینی از این آفت مصون مانده است تقویت تاسیسات دفاعی شهری،تعبیه راه‌های گریز از خطر، بهبود وضع خدماتی که در زمان دفاع ضرورت می یابد امری ضروری و اجتناب ناپذیر می‌باشد از این منظر تلاش آدمیان برای چکیده کامل

  بشر در طول تاریخ همواره صحنه های جنگ وبرخوردهای نظامی را تجربه کرده وکمتر سرزمینی از این آفت مصون مانده است تقویت تاسیسات دفاعی شهری،تعبیه راه‌های گریز از خطر، بهبود وضع خدماتی که در زمان دفاع ضرورت می یابد امری ضروری و اجتناب ناپذیر می‌باشد از این منظر تلاش آدمیان برای بقاء آنها را ناگزیر به تجهیز در برابر تهدیدات کرده است شهر به عنوان زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است بر اساس اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با رویکرد توسعه‌ای &ndash; کاربردی و ترکیبی از روش‌های تحقیق توصیفی &ndash; تحلیلی به بررسی موضوع در شهر گمیشان پرداخته است و با ارائه رویکردی، شهر و عناصر شهری تاثیرگذار در موضوع پدافند غیر عامل از منظر فاصله از مرکز شهر گمیشان مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند که به دنبال کاهش خسارات احتمالی حاصل از مخاطرات انسانی و طبیعی در شهر می باشد وقوع حوادث طبیعی و انسانی تلفات سنگینی را در شهرها ایجاد میکنداین مسئله توجه به ابعاد آسیب پزیری و دسیابی بیه استانداردها آسایش شهر از منظر پدافند غیرعامل را گریزناپذیر می کند به منظور شناخت عناصر آسیب پذیر با رویکرد پدافند غیر عامل در شهر گمیشان با توجه به مطالعات پیشین در این زمینه از روش سلسله مراتبی استفاده گردید در این راستا پس از شناسایی معیارها اقدام به تهیه پایگاه داده‌های مکانی در سامانه اطلاعات جغرافیایی) Arc GIS) شد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1409 - فضاهای مفصل ، نگاه ی دیگرگون به رفتارهای جنسیتی فضا با رویکرد ایرانی-اسلامی (نمونه موردی : فضای شهری پیرامون بقاع متبرکه)
  حمید پورحسین روشن حمید رضا صارمی محمدرضا پورجعفر
  فضاهای شهری اطراف بقاع متبرکه به دلیل ماهیت دینی &ndash;آیینی خود بستر مناسبی جهت حضور امن و آزادنه بانوان فارغ از نگرش های جنسیتی ایجاد کرده است.آنچه که ضرورت دارد نشان دادن تعاریف ذهنی بانوان در ارتباط با فضاهای شهری است تا بتوان قدرت های موثر بر افزایش کیفیات حضورپذی چکیده کامل

  فضاهای شهری اطراف بقاع متبرکه به دلیل ماهیت دینی &ndash;آیینی خود بستر مناسبی جهت حضور امن و آزادنه بانوان فارغ از نگرش های جنسیتی ایجاد کرده است.آنچه که ضرورت دارد نشان دادن تعاریف ذهنی بانوان در ارتباط با فضاهای شهری است تا بتوان قدرت های موثر بر افزایش کیفیات حضورپذیری بانوان در این فضاها را استخراج نمود. بنابراین در این پژوهش سعی بر آن است که به تبیین و شناخت کیفیات فضاهای شهری پیرامونی بقاع متبرکه ؛ از منظر نظام ادراکی- معنایی بانوان پرداخته شود .روش‌شناسی پژوهش، کیفی است عملیات تحقیق با روش مردم نگاری صورت گرفته و داده‌های کیفی در این مطالعه با استفاده از روش‌های مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش" نـــظریــه زمینه‌ای" استفاده شده است. بر اساس روش نمونه‌گیری کیفی ـ هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، چهل و پنج نفر از بانوان 20 تا 40 سال محله ساغریسازان رشت(بقعه خواهر امام رضا (ع)) و گاینه لاهیجان(بقعه چهارپادشاه) در این مطالعه شرکت کردند. یافته های کیفی مطالعه با بهره گیری از نظریه زمینه ای نشان داد که هشت مولفه ی ناظر کل ، احترام به فضا، قلمرو ذهنی پنهان فضا، ترس از انجام خطا، امید به تشویق، بعد آموزش محور فضا و محرمیت بعنوان قدرتهای موثر برافزایش حضور پذیری زنان موثرند. .&ldquo;مقوله هسته&rdquo; این بررسی نیز" بازتولید معانی ایمانی و آیینی در فضاهای مذهبی و تاثیر آن کیفیات حضورپذیری زنان در فضا " می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1410 - تبیین پرابلماتیک شهر بر مبنای برنامهریزی محلّه ای مطالعه موردی: شهر اردبیل
  حسین شکری پور دیزج عیسی پیری علیرضا محمدی
  مسئلهیابی به مثابه شالوده علم، مبنایی را شکل می‌دهد که نظریه‌پردازی و پژوهشگری با اتکا به آن امکان شکل‌گیری و بالیدن می‌یابند. امروزه رویه غالب در برنامه‌ریزی شهرهای ایران، حرفه و تکنیکی است که از سوی بخش دولتی تجویز می‌شود و حلقه گم‌شده آن مشارکت جامعه مدنی در اداره ام چکیده کامل

  مسئلهیابی به مثابه شالوده علم، مبنایی را شکل می‌دهد که نظریه‌پردازی و پژوهشگری با اتکا به آن امکان شکل‌گیری و بالیدن می‌یابند. امروزه رویه غالب در برنامه‌ریزی شهرهای ایران، حرفه و تکنیکی است که از سوی بخش دولتی تجویز می‌شود و حلقه گم‌شده آن مشارکت جامعه مدنی در اداره امور شهری است. هدف این پژوهش شناسایی و تبیین مسائل شهر اردبیل در چارچوب معیارهای مربوط به برنامه‌ریزی محله‌ای است. با استفاده از از روش پیمایشی ابعاد و مؤلفه‌های برنامه‌ریزی محله‌ای شامل مؤلفه‌های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، محیط‌زیستی، دسترسی به خدمات شهری و حکمروایی مطلوب شهری مورد سنجش قرار گرفته است. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای فضایی، تعداد 10 محله از مناطق پنجگانه شهر اردبیل (از هر منطقه 2 محله) به عنوان محلات نمونه انتخاب و تعداد 400 پرسشنامه به تناسب جمعیت هر محله به روش نمونه‌گیری تصادفی در محله‌های منتخب توزیع شده است. از نرم‌افزارهای EXCEL، SPSS و از روش‌ آماری t-test و مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج آزمون آماری نشان داد مسائل مختلف از نظر ابعاد و مؤلفه‌های برنامه‌ریزی محله‌ای در محلات مختلف شهر اردبیل شرایط متفاوتی دارند. همچنین نتایج مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره دلالت بر مسئله‌دارتر بودن محله شماره 5 از منطقه 4 شهرداری اردبیل و وجود مسائل کمتر در محله شماره 2 از منطقه 1 شهرداری اردبیل دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1411 - تبیین نقش امنیت اجتماعی در ارتقاء مولفه های سلامت اجتماعی محلات اسکان غیررسمی(موردی: محله اسلام آباد شهر زنجان)
  محمد تقی حیدری مجید حضرتی
  سلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه چکیده کامل

  سلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های تعیین کننده در ارتقاء سلامت اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال ارزیابی نحوه تاثیر امنیت اجتماعی در بهبود و ارتقاء وضعیت سلامت اجتماعی در محله اسلام آباد شهر زنجان است. تا از طریق آسیب شناسی، راهکارهای لازم جهت ارتقاء آن در جامعه را شناسایی کند. گرد آوری اطلاعات با روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری تحقیق ساکنین محله اسلام آباد شهر زنجان با 35820 نفر جمعیت است که با کمک جدول مورگان 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با روش کروسکال-والیس، تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی چند متغیره، به کمک نرم افزار SPSS انجام شده است.طبق نتایج،در جامعه آماری، میانگین امنیت اجتماعی 5/3 و سلامت اجتماعی038/3 است. همچنین میزان همبستگی بین این دو 461/0 است. براساس آزمون رگرسیون چند متغیره، میزان همبستگی امنیت اجتماعی با شاخصهای یکپارچگی اجتماعی 474/0 مشارکت اجتماعی447/0 ، پذیرش اجتماعی375/0 ، پیوستگی اجتماعی248/0 و شکوفایی اجتماعی162/0 است. برای تقویت سلامت اجتماعی در محلات شهری، توجه به امنیت اجتماعی در سیاستگذاری های سلامت؛ توسعه زیرساختهای اقتصادی؛ تقویت احساس مسئولیت فردی و جمعی در بین ساکنین محلات شهری؛ تقویت عملکرد نهادهای مشارکتی در محلات شهری؛ و افزایش برنامه های فرهنگی ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1412 - واکاوی کمّی روابط شهر و روستا (مطالعه موردی: شهرستان ایلام)
  عظیم علی شائی احمدعلی خرم بخت عبدالرسول قنبری
  پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی&ndash; شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین چکیده کامل

  پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی&ndash; شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا از مهمترین مباحث در برنامه ریزی‌های فضایی و منطقه ای می باشد. لذا تحقیق حاضر به تحلیل روابط شهر و روستا به منظور تعیین حوزه نفوذ شهر ایلام در سطح شهرستان پرداخته است. روش تحقیق در پایان‌نامه حاضر توصیفی، تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و تحلیل و تجزیه اطلاعات پرسشنامه از آزمون های T-test و مدل AHP و VIKOR استفاده شده است. یافته‌ها نشان میدهد با توجه به آزمون T-test که متغیر جریان های اقتصادی با میانگین 959/2، جریان های مهاجرتی با 5518/2 پایین تر از حد مبنا و جریان های اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5677/3، جریان های کالبدی- فضایی با 3259/3 و جریان های اداری-سیاسی 8337/3 بالاتر از حد مبنا می-باشد. نتایج مدل AHP نشان داد که شاخص سیاسی- اداری از نظر اهمیت در رتبه اول قرار دارد. با تحلیل مدل VIKOR گروه روستایی که کمترین فاصله با شهر داشته است در رتبه اول قرار و گروهی که بیشترین فاصله با شهر داشت در رتبه آخر گرفته است. در نهایت با توجه به نتیجه تحقیق می توان گفت که شهر ایلام نقش قطبی در سطح شهرستان دارد اما با افزایش فاصله سطح نفوذ این شهر نیز کاهش پیدا می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1413 - آینده پژوهی تحولات جمعیت و مهاجرت در شهرهای استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی
  علی صفاری راد احسان علیپوری
  با توجه به اینکه امروزه تحولات قابل توجهی در حوزه شهرنشینی، خصوصاً جمعیت و مهاجرت آن اتفاق می افتد، لذا آینده پژوهی و داشتن یک آرمان برای آینده در اتخاذ سیاست ها، استراتژی ها و برنامه های جمعیتی می تواند مفید باشد و در نهایت احتمال وقوع آینده مطلوب را بیشتر کند. هدف این چکیده کامل

  با توجه به اینکه امروزه تحولات قابل توجهی در حوزه شهرنشینی، خصوصاً جمعیت و مهاجرت آن اتفاق می افتد، لذا آینده پژوهی و داشتن یک آرمان برای آینده در اتخاذ سیاست ها، استراتژی ها و برنامه های جمعیتی می تواند مفید باشد و در نهایت احتمال وقوع آینده مطلوب را بیشتر کند. هدف این پژوهش آینده پژوهی تحولات جمعیت و مهاجرت در شهرهای استانهای خراسان شمالی، رضوی و جنوبی می باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد. در این راستا ابتدا تحولات جمعیت و مهاجرت به صورت کمی پیش بینی و سپس با استفاده از روش دلفی عوامل موثر بر تغییرات جمعیت شهری در این استانها شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بر اساس پیش بینی جمعیت و مهاجرت، جمعیت شهری در استان خراسان طی سالهای 1430-1395 روند افزایشی، اما نرخ رشد جمعیت روند کاهشی را دنبال خواهد کرد، هر چه به سال های آتی نزدیک می شویم تعداد مهاجرت ها نیز کاهش می یابد. 50 عامل کلیدی و 13 عامل پیشران مؤثر بر جمعیت و مهاجرت شهری در استانهای خراسان طبق نظر صاحب نظران و امتیاز بندی در نرم افزار micmac مطرح می باشد. با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد تعداد 3 سناریو قوی یا محتمل، 11 سناریو با سازگاری بالا و 261 سناریوی ضعیف استخراج شد. از مجموع سناریوهای 3 و 11 گانه، تنها 3 سناریو که قوی تر از سایر سناریوها هستند، وضعیت جمعیت و مهاجرت شهری را در سالهای آتی مطلوب نشان می دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1414 - بررسی اثرات گردشگری بر تغییرات کاربری اراضی شهری و روستایی (نمونه مورد مطالعه: شهرستان کلاردشت)
  ناصر علیقلی‌زاده فیروزجایی مصطفی قدمی محمود غریبی جویباری
  هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید چکیده کامل

  هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید نقشه پوشش اراضی و آشکارسازی تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1366، 1388، 1390و 1394 استفاده شد. فرآیند پردازش تصاویر از جمله تولید لایه های رستری از طریق نـرم‌افزار Erdas 2014 صورت گرفت سپس از طریق نرم‌افزار، ArcGis 10.4 ، نقشه های موضوعی تولید شد. نتایج حاصل ار مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که بخش زیادی از اراضی زراعی، باغات و جنگلی ناحیه مورد مطالعه در طی سال های1366 تا 1394تغییر کاربری یافته و تبدیل به کاربری ساخته شده نظیر کاربری خانه های دوم، کاربری خدماتی و مانند آن گردیده است که از عوامل اصلی محرک و فشار در بروز تغییرات کاربری اراضی، توسعه گردشگری کنترل نشده بوده است به طوری که توسعه گردشگری با طرح تقاضا در زمینة خرید زمین و ساخت‌‌ خانه دوم به همراه بورس بازی گسترده املاک و رشد تسهیلات و خدمات مرتبط با بخش گردشگری، در غیاب مدیریت کارآمد و ضعف های جدی در اجرای قوانین و مقررات در ایجاد این تغییرات نقش اساسی‌ داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1415 - بررسی و تحلیل شاخص های راهبرد توسعه شهری (CDS) (مطالعه موردی: شهر کازرون)
  محمدرضا سلیمی سبحان عیسی ابراهیم زاده کامران منصوری
  امروزه شهرها به شکل سرسام آوری رشد می کنند و خود را به عنوان سکونتگاه اول بشر مطرح نموده اند. عدم کارآیی طرح های جامع و تفصیلی موجب شد تا برنامه ریزی شهری به استقبال رویکردهای دیگری از جمله برنامه ریزی سیستمی رود و راهبرد توسعه شهری (CDS) که نشان از قابلیت بسیار در جواب چکیده کامل

  امروزه شهرها به شکل سرسام آوری رشد می کنند و خود را به عنوان سکونتگاه اول بشر مطرح نموده اند. عدم کارآیی طرح های جامع و تفصیلی موجب شد تا برنامه ریزی شهری به استقبال رویکردهای دیگری از جمله برنامه ریزی سیستمی رود و راهبرد توسعه شهری (CDS) که نشان از قابلیت بسیار در جوابگویی به مشکلات شهرها داشت، به عرصه شهری وارد شود. هدف این پژوهش، بررسی و تعیین وضعیت شهر کازرون از نظر شاخص های راهبرد توسعه شهری است. فرضیه اصلی پژوهش، این است که شهر کازرون به لحاظ شاخص های استراتژی های توسعه شهری در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در این مقاله، روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و نوع تحقیق، کاربردی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، دو گروه شهروندان ساکن در شهر کازرون و مدیران شهری می باشد. تعداد حجم نمونه شهروندان با بهره گیری از فرمول کوکران 300 نفر است. همچنین 45 نفر از مسوؤلان و مدیران مرتبط با موضوع مدیریت و برنامه ریزی در شهر کازرون انتخاب گردید. شیوه ارزش گذاری سؤال های پرسش نامه مبتنی بر روش طیف 5 گزینه ای لیکرت بوده و بر این اساس رتبه های 1 تا 5 به پاسخ ها اختصاص داده شد. در این پژوهش، تلاش شده است که شهر کازرون، به لحاظ شاخص هایی نظیر: قابلیت زندگی، رقابتی بودن، بانکی بودن و نیز حکمروایی شهری مورد بررسی قرار گرفته و پس از شناسایی وضع موجود شهر، راهکارهایی جهت رسیدن به چشم انداز آتی توسعه شهری، پیشنهاد و ارائه گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1416 - تحلیلی بر وضعیت منابع درآمدی شهردای ها با تاکید بر درآمدهای پایدار (مطالعه موردی: شهر قم)
  مهران حاجیلو محمد میره ای مهدی پیله ور
  فقدان نگرش جامع به منابع درآمدی شهرداری ها در قالب نظام کلان اقتصادی کشور، تغییرات و مداخلات موردی، اجرا سیاست خوداتکایی و خودکفائی شهرداری‌ها، بخش درآمدی شهرداری‌ها را در وضعیت ناپایداری قرار داده است، به‌نحوی‌که ادامه این وضعیت تبعات نامطلوب و هزینه‌های اجتماعی، فرهنگ چکیده کامل

  فقدان نگرش جامع به منابع درآمدی شهرداری ها در قالب نظام کلان اقتصادی کشور، تغییرات و مداخلات موردی، اجرا سیاست خوداتکایی و خودکفائی شهرداری‌ها، بخش درآمدی شهرداری‌ها را در وضعیت ناپایداری قرار داده است، به‌نحوی‌که ادامه این وضعیت تبعات نامطلوب و هزینه‌های اجتماعی، فرهنگی و زیرساختی را برای شهر و مدیریت شهری به دنبال خواهد داشت. بررسی و تحلیل درآمدهای کلان شهرها می تواند الگوی مناسبی برای اصلاح و تدوین ساختار درآمدی شهرداری ها مورد استفاده قرار گیرد. در همین رابطه این پژوهش با هدف مطالعه و شناخت منابع مالی و درآمدی شهرداری قم طی سال های 1386 تا 1392 انجام‌ شده است. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات هم به صورت کتابخانه ای و هم میدانی و مصاحبه با رئیس گروه مطالعات درآمد شهرداری قم صورت گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که درآمدهای شهرداری قم در طی سالیان اخیر به‌شدت ناپایدار بوده و بیشتر وابسته به درآمدهای حاصل از فروش اموال بوده است. این منابع درآمدی که درواقع جزو منابع ملی و ثروت شهروندان محسوب می‌شود می‌تواند با اجاره‌داری یا اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری به درآمدهای پایدار برای شهرداری بدل شوند. با توجه به نقش گردشگری مذهبی شهر قم پیشنهاد می‌شود که شهرداری قم با مشارکت بخش خصوصی بر اجرای طرح‌های درآمدزای تجاری و تفریحی در شهر قم مبادرت کند. از طرفی توریسم درمانی باوجود ارزانی خدمات ارائه‌شده به بیماران، اسکان طولانی‌مدت توریست‌ها در استان به‌منظور تکمیل دوره درمان خود، می تواند درآمد قابل‌توجهی عاید اقتصاد شهری و شهرداری کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1417 - تحلیلی بر توان‌های بالقوّه برندسازی بندرانزلی، با تأکید بر مؤلفه‌های کالبدی و فضایی، از منظر تصاویر ذهنی سهامداران برند مکانی
  آرین مینائی حمید ماجدی زهراالسادات زرآبادی
  در دو دهه اخیر، برندسازی شهری، به عنوان راهبردی کلان جهت مدیریت حُسن شهرت شهری و اصلاح تصاویر مکانی، در راستای نیل به ارتقاء جوانب متنوع رقابت‌پذیری شهری، از سوی مدیران و سیاست‌گذاران شهری مورد توجه قرار گرفته است. لیکن بنا به دلایل متعدد، این رویکرد کمتر در مدیرت شهرها چکیده کامل

  در دو دهه اخیر، برندسازی شهری، به عنوان راهبردی کلان جهت مدیریت حُسن شهرت شهری و اصلاح تصاویر مکانی، در راستای نیل به ارتقاء جوانب متنوع رقابت‌پذیری شهری، از سوی مدیران و سیاست‌گذاران شهری مورد توجه قرار گرفته است. لیکن بنا به دلایل متعدد، این رویکرد کمتر در مدیرت شهرهای ایران تجلّی یافته است. تحقیق پیش‌رو، در روش توصیفی - تحلیلی، همراه با مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی، کوششی جهت سنجش ظرفیت‌های بالقوه برندسازی شهر بندرانزلی از منظر مخاطبان بیرونی برند احتمالی مکانی می‌باشد. در اثبات فرضیه اصلی و پرسش نخست این تحقیق، مبتنی بر آزمون فریدمن با مقدار آماره X2محاسبه شده (435/73) و درجه آزادی 4، با 95 درصد اطمینان، نتایج نشان از آن داشت که ظرفیت‌ها و توان‌های بندرانزلی، از منظر تصاویر ذهنی مخاطبان بیرونی، قابلیت مبدل شدن به یک فرایند برندسازی شهری را دارد. در پاسخ به پرسش دوم این تحقیق نیز، این نتیجه حاصل شد که عناصر کالبدی و فضایی بندرانزلی، از منظر میزان یادآورسازی نام بندرانزلی، در تصاویر ذهنی مخاطبان بیرونی دارای اثرات همسان نیستند. لذا تأثیرات آن ها نیز در فرایند برندسازی بندرانزلی یکسان نخواهد بود. پاسخ به پرسش دوم با روش تاپسیس، نشان از آن داشت که عناصر طبیعی یا مصنوع مرتبط با سواحل دریا و تالاب از مهمترین مؤلفه‌های کالبدی و فضایی می‌باشند که تصاویر ذهنی مخاطبان بالقوّۀ برند بندرانزلی را از نام این شهر، شکل داده‌اند. همچنین هویت رقابتی برند بندرانزلی منطبق بر سه فعالیت کلان اقتصادی با اولویت‌های "بازرگانی و حمل‌ونقل دریایی"، "گردشگری" و "صید و صنعت شیلات" است که امکان رقابت با سایر برندهای شهری را می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1418 - امکان سنجی توسعه فیزیکی بهینه شهر بناب
  ابراهیم سامی پوران کرباسی زهرا افضلی
  امروزه یکی از موارد بسیار مهم و پیچیده برای برنامه‌ریزان شهری، تصمیم‌گیری در مورد مکانه‌ای مناسب جهت گسترش آتی شهر و تعیین اراضی مناسب توسعه می‌باشد که این مهم تنها با نگاهی جامع نسبت به تمام عوامل تأثیرگذار در جهت‌یابی توسعه‌ی فیزیکی شهر ، محقق خواهد شد. در این راستا، چکیده کامل

  امروزه یکی از موارد بسیار مهم و پیچیده برای برنامه‌ریزان شهری، تصمیم‌گیری در مورد مکانه‌ای مناسب جهت گسترش آتی شهر و تعیین اراضی مناسب توسعه می‌باشد که این مهم تنها با نگاهی جامع نسبت به تمام عوامل تأثیرگذار در جهت‌یابی توسعه‌ی فیزیکی شهر ، محقق خواهد شد. در این راستا، پژوهش حاضر که از نوع توسعه‌ای -کاربردی می‌باشد، باهدف تعیین مکان‌ مناسب جهت توسعه شهر بناب، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی پرداخته است. بدین منظور هشت متغیر مرتبط شناسایی شدند ابتدا ‌برای تعیین اهمیت شاخص‌های موردنظر جهت ارزیابی تناسب زمین، هر یک از معیار‌ها با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی در نرم‌افزار ‌‌‌‌Expert Choice ارزش‌گذاری گردید. سپس لایه‌های مذکور توسط نرم‌افزارهای GIS و IDRISI فازی شده و در طیف عددی صفرتا یک قرار گرفتند. در مرحله بعد تمامی لایه‌های فازی شده در هر یک از وزن‌‌های حاصل از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی ضرب و بدین‌صورت لایه‌های وزن‌دار فازی آماده شدند. درنهایت عملگر‌های ضرب، جمع، گامای فازی 7/0، 8/0 و 9/0 روی لایه‌ها انجام‌گرفته و هم‌پوشانی لایه‌ها صورت گرفت. نتایج حاصله نشان داد گامای 9/0 فازی بهترین همپوشانی را دارا است. با تقسیم‌بندی گامای 9/0 مشخص گردید که 66.24 درصد از منطقه موردمطالعه (511.412 کیلومترمربع) در کلاس کاملاً نامناسب و 9.56 درصد از منطقه موردمطالعه (73.8124 کیلومترمربع) در کلاس کاملاً مناسب قرار می‌گیرد. بر اساس نقشه نهایی طبقه‌بندی می‌توان نتیجه گرفت پهنه‌های مساعد جهت توسعه شهر بناب بیشتر در بخش شمال‌شرقی و جنوب‌غربی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1419 - تحلیل تطبیقی مسکن در بافتهای برنامه ریزی شده و خودروی شهری با تأکید بر مالکیت و خدمات شهری (مطالعه موردی: نسیم شهر)
  بهرام مردی اصغر شکرگزار اسماعیل آقایی زاده
  مسکن یکی از مهمترین سرمایه گذاریهای مردم ایران است یکی از نتایج این امردر ارتباط با مردم فقیر، شکل گیری بافتهایی خودرو در شهرهاست که هرچند به ظاهر مکانی را برای افراد فراهم می کند، اما در مقایسه با بخشهای برتامه ریزی شده، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیستند. از این رو چکیده کامل

  مسکن یکی از مهمترین سرمایه گذاریهای مردم ایران است یکی از نتایج این امردر ارتباط با مردم فقیر، شکل گیری بافتهایی خودرو در شهرهاست که هرچند به ظاهر مکانی را برای افراد فراهم می کند، اما در مقایسه با بخشهای برتامه ریزی شده، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیستند. از این رو در این پژوهش سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعات اسنادی و میدانی، با بهره گیری از پرسشنامه و فرم برداشت، دو بافت متفاوت برنامه ریزی شده و خودرو موجود در شهر نسیم شهر به عنوان یکی از شهرهای استان تهران از نظر دسترسی به خدمات موجود و همچنین رابطه بین متغیرهای نحوه تصرف، دوام ، قدمت و زیربنای واحدهای مسکونی بررسی شود. برای بررسی وضعیت مناطق مورد مطالعه در ارتباط با خدمات شهری از استانداردهای خدمات شهری و شعاع عملکردی هریک از خدمات مورد بررسی، استفاده شده است. همچنین از آزمون همبستگی اسپیرمن برای بررسی همبستگی میان متغیرهای مورد مطالعه در نرم افزار spss استفاده شده است. بررسیها نشان داده است که جمع امتیاز بافت خودرو در زمینه خدمات موجود برابر با 5/3 و بافت برنامه ریزی شده در این زمینه برابر 4 بوده است و از این نظر برتری چندانی در این زمینه برای بافت برنامه ریزی شده متصور نیست. براساس آزمون اسپیرمن بین همه متغیرهای مورد مطالعه رابطه معنی داری وجود دارد، اما فقط رابطه بین نحوه تصرف با دوام و قدمت با زیربنا در سطح نسبتا بالایی می باشد و رابطه بین سایر متغیرها در سطح پایینی قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1420 - تحلیل ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری با رویکرد گردشگری بومی و پایدار(مورد مطالعه: شهر شوش)
  سمیرا مرادی مفرد سعید امانپور سعید ملکی محسن احدنژاد
  امروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه ت چکیده کامل

  امروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه تصمیم گیری با کمک شهروندان سوق می دهد. بنابراین امروزه رویکرد توسعه خلاق که استعدادهای محلی را با شیوه های نوآورانه تقویت و شکوفا می کند، توجه زیادی را در سطوح مختلف تصمیم گیری به خود جلب کرده است.هدف تحقیق حاضر، شناخت نقش گردشگری بر بهبود ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری می‌باشد. از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت و روش؛ توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای-میدانی و روش تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات هم به‌ صورت آمار توصیفی و استنباطی و هم از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر سرپرست خانوارهای شهری شوش می باشد. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیرگذاری مثبت گردشگری پایدار بر روی توسعه خلاق شهری و نقش آن در بهبود شرایط و کیفیت زندگی ساکنان محلی می باشد. با توجه به مدل سازی انجام شده در یافته های تحقیق می توان به این امر دست یافت که سهم پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی(توسعه زیرساخت و وجود امکانات) به عنوان ابعاد گردشگری پایدار شهری بالاتر از دو شاخص دیگر(پایداری اجتماعی و زیست محیطی)است و به عنوان ساختاری که قوی ترین ارتباط را در بهبود و ایجاد شرایط مناسب بروز زمینه های خلاق مناطق مورد مطالعه دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1421 - چالش های ساختاری طرح ریزی توسعه شهری از نگاه رویکرد راهبردی (اولویت ها و تأثیرات آن در کلان شهر اهواز)
  هادی علیزاده سعید امان پور مسعود صفایی پور سعید ملکی
  در این پژوهش، با هدف شناسی کاربردی-توسعه ای و با روش شناسی توصیفی- تحلیلی تلاش شده است تا به تحلیل چالش‌ها و نارسایی‌های موجود در ساختار طرح ریزی توسعه شهری از نگاه رویکرد برنامه ریزی راهبردی در کلان شهر اهواز پرداخته شود. بنابراین دو سؤال اصلی پژوهش به صورت ارزیابی چگو چکیده کامل

  در این پژوهش، با هدف شناسی کاربردی-توسعه ای و با روش شناسی توصیفی- تحلیلی تلاش شده است تا به تحلیل چالش‌ها و نارسایی‌های موجود در ساختار طرح ریزی توسعه شهری از نگاه رویکرد برنامه ریزی راهبردی در کلان شهر اهواز پرداخته شود. بنابراین دو سؤال اصلی پژوهش به صورت ارزیابی چگونگی اولویت چالش‌های مراحل ساختاری طرح ریزی راهبردی در کلان شهر اهواز و چگونگی تأثیر این مراحل بر تحقق پذیری رویکرد راهبردی در طرح ریزی توسعه شهری در کلان‌شهر اهواز می‌باشد. جامعه نمونه پژوهش 60 نفر از کارشناسان و متخصصان مرتبط با موضوع پژوهش می‌باشد. برای جمع آوری داده‌ها به روش دلفی هدف‌مند و پیمایشی به صورت ابزار پرسش‌نامه اقدام شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که اولاً بر اساس نتایج مدل فازی مرحله ساختاری تهیه طرح ها با توجه به چالش‌های شناسایی شده دارای بیشترین اولویت برای بهبود شرایط در بین مراحل ساختاری هشت‌گانه رویکرد راهبردی در کلان‌شهر اهواز می باشد و ثانیاً با توجه به نتایج مدل معادلات ساختاری AMOS مرحله سیاست گذاری دارای تأثیر معناداری در راستای تحقق رویکرد برنامه ریزی راهبردی در فرایند طرح ریزی توسعه شهری در کلان شهر اهواز می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1422 - نقش اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری با رویکرد سیاست گذاری فرهنگی (مطالعه موردی: منطقه14 شهرداری تهران)
  تحسین ربیعی نژاد عباس ارغان زینب کرکه آبادی
  مقدمه: در شرایط کنونی که کشور بدلیل تحریم، در برخی بخش‌ها با مشکلات و مسائل اقتصادی فراوانی روبه رو است گام برداشتن به سوی اقتصاد مقاومتی در حوزه شهری می‌تواند بستر مناسبی برای هزینه کرد صحیح و کاهش هزینه‌های شهری، پی بردن به ظرفیت‌های بالقوه شهر، استفاده بهینه و بموقع چکیده کامل

  مقدمه: در شرایط کنونی که کشور بدلیل تحریم، در برخی بخش‌ها با مشکلات و مسائل اقتصادی فراوانی روبه رو است گام برداشتن به سوی اقتصاد مقاومتی در حوزه شهری می‌تواند بستر مناسبی برای هزینه کرد صحیح و کاهش هزینه‌های شهری، پی بردن به ظرفیت‌های بالقوه شهر، استفاده بهینه و بموقع از فرصتهای موجود، استراتژیهای مدیریت شهری و استفاده از خلاقیت و نوآوری باشد.هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تبیین الگوی تحقق اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری با رویکرد سیاست گذاری فرهنگی می‌باشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از دید هدف، کاربردی است و از دیدگاه روش انجام پژوهش، توصیفی - تحلیلی محسوب می‌شود. در این پژوهش ازطریق مطالعه اسنادی و به کمک روش دلفی و نظر خبرگان، الگویی ارائه شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ابتدا با استفاده از آمار توصیفی انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه منطقه14 تهران می باشد که به لحاظ موقعیت جغرافیایی در شرق این شهر و در حدفاصل خیابان پیروزی در شمال، خیابان خاوران در جنوب، بزرگراه بسیج در شرق و خیابان 17 شهریور در غرب قرار دارد. وسعت آن با احتساب حریم (در شرق منطقه) 3/22 کیلومتر مربع است. جمعیت آن براساس آمار سال نود و چهار، 377104 نفر می باشد. این منطقه دارای 6 ناحیه و 21 محله می‌باشد.یافته ها: الگوی ارائه شده دربرگیرنده‌ی یک بعد سیاست گذاری فرهنگی شامل 3 مولفه و 51 شاخص بود. سپس به منظور تحلیل آماری داده ها ازروش های تحلیل عاملی استفاده گردید و آزمون مدل تحقیق با روش معادلات ساختاری انجام شد.نتایج: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که الگوی به‌دست‌آمده نقش اساسی در تحقق اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری از طریق گفتمان سازی، آگاه‌سازی و ترویج فرهنگ صرفه جویی به عنوان مولفه‌های بعد سیاست گذاری فرهنگی خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1423 - توسعه پایدار شهری با تاکید بر آمایش سرزمین (مطالعه مورد: شهرهای منطقه سیستان)
  حبیب اله حاجی حسینی غلامرضا میری محمود رضا انوری
  مقدمه: امروزه توجه به ظرفیتها و توانمندیهای بک مکان مانند ناحیه، استان و یا کشور در جهت توسعهی منطقی آن مکان بیانگر مفهوم واقعی آمایش است. لذا به منظور جلوگیری از مسائلی از جمله بحران محیط زیست، فرسایش، تخریب خاک، رشد ناموزون شهری و... تدوین طرح‌های آمایش سرزمین به منظو چکیده کامل

  مقدمه: امروزه توجه به ظرفیتها و توانمندیهای بک مکان مانند ناحیه، استان و یا کشور در جهت توسعهی منطقی آن مکان بیانگر مفهوم واقعی آمایش است. لذا به منظور جلوگیری از مسائلی از جمله بحران محیط زیست، فرسایش، تخریب خاک، رشد ناموزون شهری و... تدوین طرح‌های آمایش سرزمین به منظور نیل به اهداف استراتژی های جامع توسعه ملی و شهری ضروری به نظر میرسد. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، چگونگی دستیابی به توسعه پایدار شهری با تاکید بر آمایش سرزمین در شهرهای منطقه سیستان میباشد. روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و میدانی میباشد. جامعه آماری پژوهش ۴۰۳ نفر از کارشناسان در حوزه آمایش سرزمین در منطقه سیستان میباشد. که با استفاده از فرمول کوکران 197 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل Fuzzy Mamdaniبهره گرفته شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، منطقه سیستان دارای 5 شهرستان (زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون)، به مرکزیت شهرهای (زابل، زهک، دوست محمد، محمدآباد و ادیمی) می‌باشد. یافته‌ها و بحث: نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن گویای تناسب بین گویه‌های توسعه پایدار و اصول آمایش سرزمین می‌باشد. همچنین نتایج آزمون تی تک نمونهای به منظور میزان اهمیت هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی، مدیریتی و اجرایی، نهادی، با مقدار میانگینهای به دست آمده بالاتر از حد متوسط عدد (3) در تمامی گویهها، نشان از اهمیت زیاد هر یک از گویههای توسعه پایدار با تاکید بر آمایش سرزمین در شهرهای منطقه سیستان میباشد. نتایج رتبهبندی ابعاد توسعه پایدار با تاکید بر آمایش سرزمین در شهرهای سیستان با استفاده از مدل فازی ممدانی نشان داد، در ابعاد اقتصادی، مدیریتی و اجرایی، برای همه شهرها (زابل، زهک، محمدآباد، ادیمی، دوست محمد)، متوسط رو به نامطلوب می‌باشد، در بعد اجتماعی و نهادی همه شهر‌های منطقه سیستان به جزء شهر زابل با مقدار وزن‌های به دست آمده (0.60)، (0.61)، سطح متوسط رو به نامطلوبی را دارند. در بعد محیطی و اکولوژیک، برای همه شهر-های منطقه سیستان به جزء شهر دوست محمد با وزن (0.53)، سطح متوسط رو به مطلوب را نشان می‌دهد. نتایج: نتایج نهایی نشان داد، شاخص‌ها و ابعاد توسعه پایدار شهر‌های سیستان از اصول آمایش سرزمین تاثیر نپذیرفته است، لذا می‌طلبد سازمان‌های مرتبط در حوزه مدیریت و برنامه‌ریزی، در طرح‌های توسعه منطقه، اصول آمایش سرزمین را لحاظ کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1424 - ارزیابی زیست پذیری شهری در کلان‌شهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل
  محمد قنبری محمد اجزاء شکوهی محمد رحیم رهنما امید علی خوارزمی
  امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ای چکیده کامل

  امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ایفا می‌کند. حمل و نقل برای یک جامعه عملگرا لازم است از آنجایی که مردم را قادر می‌سازد به اشتغال، تحصیلات، مواد غذایی، بهداشت و خدمات اجتماعی و دیدار با خانواده و دوستان دسترسی داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. با استفاده از نرم افزار GIS نقشه‌های مربوط به وضعیت هر کدام از زیر شاخص‌های عینی براساس محدوده مناطق کلان‌شهر مشهد ترسیم گردیده است. برای شاخص ذهنی که دارای 6 گویه است، از پرسشنامه استفاده گردید. حجم نمونه در کل مناطق شهر مشهد برابر با 402 نفر بوده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که منطقه 11 کلان‌شهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص حمل و نقل می‌باشد. پس از منطقه 11، مناطق 1 و 8 به لحاظ حمل و نقل دارای بهترین شرایط می‌باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ حمل و نقل، به ترتیب مناطق 6، 5 و 2 می‌باشند. حدود 54 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب حمل و نقل به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1425 - شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر تحقق زیست پذیری شهری (مطالعه موردی : بخش مرکزی شهر بجنورد)
  فروغ خزاعی نژاد
  مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست چکیده کامل

  مقدمه: تا پیش از این هرگز بشر تا این میزان با انباشتی از بحران های متعدد در شهرها مواجه نبوده است. از این رو توجه ویژه به شهرها به طور عام و مفهوم زیست پذیری شهری به طور خاص در جهان و ایران لازم به نظر می رسد.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران اثرگذار بر زیست پذیری شهری تدوین شده است.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، ترکیبی است. جهت گرداوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه متخصصین) بهره گرفته شده است. در رابطه با شناسایی پیشران های تاثیرگذار ، 20 نفر از متخصص در زیست پذیری شهری به عنوان نمونه انتخاب شدند. شاخص های مورد بررسی در این تحقیق شش بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، خدماتی و زیرساختی، مدیریت شهری و تاریخی در قالب 24 متغیر مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تاثیر متقابل در نرم افزار Micmac انجام شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این تحقیق بخش مرکزی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است.یافته ها: بر اساس بررسی های پژوهش، متغیرهای امکانات حمل و نقل، دسترسی مطلوب، نشانه ها و نمادهای تاریخی، درآمد مکفی ساکنان، حفظ نشانه ها و نمادهای تاریخی، مدیریت بافت های فرسوده و تنوع فرصت های شغلی دارای بیشترین تاثیرگذاری و کمترین وابستگی هستند. از این رو مورد توجه قرار دادن پیشران های زیست پذیری و مطالعه و بررسی های تکمیلی در این مهم ، نقش به سزایی در بهبود و ارتقای زیست پذیری شهری در وضع حاضر شهر و بهبود عملکرد و شرایط زیست بخش مرکزی شهر بجنورد نه تنها در زمان حاضر بلکه در آینده نیز خواهد داشت.نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده در زمینه پیشران های زیست پذیری بخش مرکزی شهر بجنورد، سرمایه گذاری و مطالعه و تحقیق در امکانات حمل و نقل عمومی و بهبود عملکرد پیاده راه های شهری می تواند نقش بسزایی در ارتقای زیست پذیری این بخش داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1426 - تحلیل فضایی نظام شهری منطقة شمال ایران (سال های 1335 تا 1395)
  عامر نیک پور میلاد حسنعلی زاده
  با مطالعه سیستم های شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل در توزیع جمعیّت مشخص تر می شود. این مقاله با هدف بررسی تحوّلات نظام شهری منطقه شمال کشور جهت مشخص کردن وضعیّت تعادل آن تدوین شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و مبنای آماری داده ها، نتایج سرشماری های عمومی چکیده کامل

  با مطالعه سیستم های شهری نحوه پخشایش و میزان تعادل در توزیع جمعیّت مشخص تر می شود. این مقاله با هدف بررسی تحوّلات نظام شهری منطقه شمال کشور جهت مشخص کردن وضعیّت تعادل آن تدوین شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و مبنای آماری داده ها، نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن کشور در 8 دوره گذشته است. در این مقاله ضمن طبقه بندی شهرهای منطقه طی 60 سال گذشته، از شاخص های نخست شهری شامل نخست شهر، دو شهر، کینزبرگ، مهتا، موماو و الوصابی، تسلّط موسوی و شاخص های تمرکز شامل هرفیندال، هندرسون و شاخص های تعادل شامل آنتروپی، ضریب تغییرات و رتبه - اندازه جهت بررسی نظام شهری منطقه استفاده شده است. نتایج حاصل از شاخص های نخست شهری و تمرکز نشان می دهد که میزان نخست شهری و تمرکز از سال 1335 تا 1365 روندی کاهشی داشته امّا از سال 1365 تا 1390 روند صعودی یافته است تا اینکه در سال 1395 مجدداً روند نزولی در پیش می گیرد. نتایج شاخص های تعادل نیز نشان می دهد که عدم تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیّت در نظام شهری منطقه از سال 1335 تا سال 1395 همواره افزایش یافته است. نتایج شاخص رتبه - اندازه نیز بیانگر وجود اختلاف نسبتاً زیاد بین جمعیت واقعی و جمعیّت مطلوب شهرهای منطقه طی سال های مورد مطالعه و همچنین اهمیت نسبی شهرهای میانی از سال 1335تا سال 1355 و تسلط نخست شهری از سال 1355 تا سال 1395 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1427 - شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی و دینامیک شهری (مطالعه موردی: شهر مراغه)
  هوشنگ سرور
  در دهه‌های اخیر همگام با رشد شهرنشینی، مدل‌های مختلفی جهت بررسی و پیش‌بینی رشد شهری بکار گرفته شده است.در این زمینه، ماشین‌های خودکار سلولی در چهارچوب رویکرد سیستمی وارد مباحث جغرافیایی شد. مدل‌های مختلفی به منظور ایجاد قوانین گذار در ماشین‌های خودکار سلولی ترکیب می‌شون چکیده کامل

  در دهه‌های اخیر همگام با رشد شهرنشینی، مدل‌های مختلفی جهت بررسی و پیش‌بینی رشد شهری بکار گرفته شده است.در این زمینه، ماشین‌های خودکار سلولی در چهارچوب رویکرد سیستمی وارد مباحث جغرافیایی شد. مدل‌های مختلفی به منظور ایجاد قوانین گذار در ماشین‌های خودکار سلولی ترکیب می‌شوند که در این زمینه می‌توان به زنجیره مارکوف اشاره کرد.در زنجیره مارکوف،حالت آینده یک سیستم تنها وابسته به حالت پیشین سیستم است، درحالیکه در ماشین‌های خودکار سلولی،حالت آینده یک سیستم نه‌تنها وابسته به حالت سابق، بلکه وابسته به حالت همسایگان نیز می‌باشد و همین ویژگی است که به آن ماهیت فضایی یا جغرافیایی می‌بخشد. پایش الگوی رشد شهر درطی تقریبا 30 سال گذشته روند توسعه شهر مراغه عمدتا در جهات شرقی و بر روی زمین‌های بایر رانشان می دهد.شهر مراغه در بین سال‌های 1369 تا 1379 یک رشد نسبتا سریعی را تجربه کرده و پس از آن نیز به صورت پیوسته عمدتا به سمت شرق توسعه یافته است. شبیه‌سازی فضایی الگوی رشد شهر نشان می‌دهد که در سال‌های آتی این روند همچنان تداوم خواهد یافت. بطوریکه در طی ۱۷ سال آینده 774 هکتار از اراضی بایر و دیم و درحدود 417 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات به ساخت وسازهای شهری تبدیل خواهند شد. همپوشانی فازی لایه‌های مختلف نشان می‌دهد که مکان‌یابی اولیه توسعه فیزیکی شهر مراغه به طور مناسبی صورت گرفته و بهتر است روند فعلی توسعه با تمایل بیشتر به سمت جنوب‌شرق، اجتناب از ساخت و ساز در شیب‌های تند و همچنین جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی به شهری تداوم یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1428 - سنجش پایداری بافت‌های شهری (نمونه موردی: شهر اردبیل)
  حجت الله رشیدکلویر حسن اکبری
  بافت‌های شهری به عنوان محدوده‌های شهری که در ادوار مختلف شکل می‌گیرند و می‌توانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندام‌های سازنده شهر محسوب می‌شوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامه‌ریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از هم چکیده کامل

  بافت‌های شهری به عنوان محدوده‌های شهری که در ادوار مختلف شکل می‌گیرند و می‌توانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندام‌های سازنده شهر محسوب می‌شوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامه‌ریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از همین رو هدف تحقیق حاضر سنجش پایداری محلات و بافت‌های شهری اردبیل می‌باشد. جامعه&lrm;ی آماری تحقیق را شهروندان تشکیل می&lrm;دهند که390 نفر بر اساس فرمول کوکران- به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه&lrm;گیری به صورت تصادفیِ ساده بوده و پرسشنامه برای آنها توزیع و تکمیل شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده&lrm;های حاصل از عملیات میدانی از آزمون‌ آماری t تک نمونه‌ای برای سنجش وضعیت پایداری، از تحلیل واریانس برای مقایسه بافت‌های شهری در قالب نرم‌افزار SPSS و از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM)، الکتر، ویکور، تاپسیس و کپلند برای رتبه‌بندی بافت‌های شهری در قالب EXCEL استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه‌ای نشان داد که پایداری محله‌ای با میانگین عددی 02/3 در حد متوسط می‌باشد و تحلیل واریانس یک‌طرفه حاکی از وجود تفاوت بین بافت‌های شهر از نظر سطح پایداری می‌باشد، بگونه ای که در آزمون تعقیبی شفه بافت‌های شهری اردبیل در دو دسته ناپایدار و نسبتاٌ پایدار قرار گرفتند. نهایتاً اینکه مدل‌های تاپسیس، الکتر، ویکور و مدل ادغامی کپلند نشان داد که به ترتیب بافت‌های برنامه‌ریزی‌شده، ارگانیک، نیمه ارگانیک، روستاهای ادغامی به شهر و حاشیه‌نشین در رتبه های اول تا پنجم پایداری قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1429 - ارزیابی شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله (مطالعه موردی: محله قلعه شهرستان دزفول)
  سارا توتونچی حسین بحرینی منوچهر طبیبیان
  مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار ز چکیده کامل

  مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ‌شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله‌های احتمالی صورت گرفته است.روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه‌های مربوط به شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می‌باشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخص‌ها و مؤلفه‌های تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفه‌های آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تاب‌آوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1430 - دانش زیست ‌محیطی و استفاده از خدمات شهری: تحلیلی بر رفتار مصرف شهروندان با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: شهر رشت)
  محمد اسکندری یاسر قلی پور سلمان فیضی امین حسن زاده
  مقدمه: تشویق شهروندان برای استفاده از خدمات عمومی جهت کاهش آلودگی های شهری یکی از اولویت های مدیریتی مهم در شهرها به شمار می رود. بر این اساس بررسی دانش زیست‌محیطی به عنوان عامل تاثیرگذار بر نیات رفتاری شهروندان به عنوان مصرف کنندگان خدمات شهری می تواند میزان گرایش آنا چکیده کامل

  مقدمه: تشویق شهروندان برای استفاده از خدمات عمومی جهت کاهش آلودگی های شهری یکی از اولویت های مدیریتی مهم در شهرها به شمار می رود. بر این اساس بررسی دانش زیست‌محیطی به عنوان عامل تاثیرگذار بر نیات رفتاری شهروندان به عنوان مصرف کنندگان خدمات شهری می تواند میزان گرایش آنان نسبت به استفاده از این خدمات را تعیین نماید.هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر دانش زیست‌محیطی بر استفاده از خدمات شهری در شهر رشت انجام شده است.روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی، اسنادی، پیمایشی بوده که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، انجام شده است. جامعه ی آماری خانوارهای شهر رشت بوده اند که بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه ای برابر 384 نفر از بین آنها انتخاب شده و با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای، از آنها پرسش شده است. روایی پرسشنامه بر اساس روایی صوری و سنجش پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (763/0) تأیید شده است. ارتباط بین شاخص و گویه های متناظر، در مدل اندازه گیری (تحلیل عاملی مرتبه ی اول) بررسی شده است. پایایی مرکب، میانگین واریانس استخراج شده و روایی همگرا برای شاخص های تحقیق محاسبه و تأیید شده اند. فرضیات تحقیق با کمک فرآیند مدلیابی معادلات ساختاری بررسی شده اند.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق حاضر شهر رشت می‌باشد.یافته ها: مقدار یافته ها نشان می دهد که بین دانش زیست محیطی و رویکرد ساکنین به استفاده از خدمات شهری (51/0=Beta و 1/4=t) و میزان استفاده از این خدمات (30/0=Beta و 95/3=t) رابطه ی آماری معناداری وجود دارد؛ همچنین بین رویکرد ساکنین به خدمات شهری و میزان استفاده از خدمات(68/0=Beta و 8/6=t) نیز رابطه ی معناداری بر قرار است.نتایج: آگاهی و دانش زیست‌محیطی شهروندان در استفاده از خدمات شهری و پایداری این تعاملات موثر است؛ به طوری که رفتار یک شهروند مسئول و آگاه در مقایسه با دیگران تفاوت آشکاری را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1431 - بررسی توزیع مکانی کاربریهای ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب در شهر ایلام
  پاکزاد آزادخانی جعفر حسین زاده سارا اسفندیاری
  یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کاربردی اس چکیده کامل

  یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کاربردی است. شیوه گردآوری اطلاعات در آن کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و نقشه‌های GIS می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری و تربیت‌بدنی مناطق 4‌گانه شهر ایلام تشکیل می‌دهد. که تعداد 20 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و از آنها نظرخواهی شد. تجزیه و تحلیل داده-ها با استفاده از نرم‌افزارهای GIS و AHP انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی داده‌ها نشان داد که فضاهای ورزشی در شهر ایلام از توزیع مناسبی برخوردار نیستند و در احداث فضاهای ورزشی به معیارها و استانداردهای مهم مکانیابی فضای ورزشی توجه زیادی نشده است. همچنین از نظر کارشناسان معیار تراکم جمعیت از مهمترین معیارهای تعیین فضاهای ورزشی است. در این پژوهش 11 هکتار از اراضی شهری شهر ایلام به عنوان بهترین مکان‌هایی که قابلیت احداث فضای ورزشی جدید، براساس معیارها و استانداردهای تعیین‌شده، دارند معرفی و پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1432 - شناسایی عناصر موثر بر مبلمان شهری در جهت کاهش رفتارهای وندالیسم شهری (مطالعه موردی: افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان)
  ملیحه نعمتی زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدم
  مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر چکیده کامل

  مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر تلاش کرده است تا مدل مناسبی را در این خصوص در اختیار برنامه ریزان و زیباسازان شهری با هدف کاهش رفتارهای وندالیسمی قرار دهد.روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری تحقیق در بخش دلفی و به منظور دستیابی به اشباع نظری لازم تعداد 11 خبره از بین خبرگان دانشگاهی و مسئولان سازمان زیبا سازی شهری سمنان بود و برای آزمون مدل در نمونه آماری بزرگتر نیز افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان به تعداد 386 نفر انتخاب شدند. داده های لازم از طریق ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل های رگرسیونی در قالب تکنیک معادلات ساختاری و سیستم استنتاج فازی استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر سمنان می باشد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است و در بین ابعاد اصلی، بعد "عوامل روانی" با بار عاملی 96/0 دارای بیشترین همبستگی با مفهوم اصلی تحقیق است. ترکیب بندی عوامل اصلی مدل نیز مشخص کرد که در بهترین میزان کاهش رفتارهای وندالیسم شهری زمانی محقق خواهد شد که میزان توجه به بعد جایابی 68/1، بعد عوامل روانی 83/2، نظارت 59/2 و طراحی 62/2 باشد.نتایج: کاهش رفتارهای وندالیسم شهری تحت تاثیر عناصر مبلمان شهری است و مدل طراحی شده تا 39 درصد رفتارهای وندالیسم شهری را کاهش خواهد داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1433 - ارزیابی آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی شهر رشت
  سید سعید موسوی پرویز رضائی بهمن رمضانی
  مقدمه: اهمیت اقلیم و تأثیر آن در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست. گسترش شهرنشینی و توسعه شهرها همراه با رشد شتابان جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی به شدت از آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی کاسته است که عواقب آن در کوتاه مدت به صورت امراض و بیماری ها متوجه ساکنان شهرها چکیده کامل

  مقدمه: اهمیت اقلیم و تأثیر آن در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست. گسترش شهرنشینی و توسعه شهرها همراه با رشد شتابان جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی به شدت از آسایش حرارتی در فضاهای مسکونی کاسته است که عواقب آن در کوتاه مدت به صورت امراض و بیماری ها متوجه ساکنان شهرها می شود و در درازمدت به عنوان عاملی در تشدید نوسانات اقلیمی و تأثیرات زیست محیطی آن از جمله تغییر ماه های مطلوب از نظر اقلیم آسایشی نقش ایفا می کند. در این میان هزینه های بالای برقراری آسایش در فضاهای مسکونی توسط وسایل مکانیکی و به خصوص تعمیر و نگهداری آن ها و نیز تبعات ناشی از آن در تخریب محیط زیست، روز به روز بر اهمیّت پژوهش های اقلیم شهری افزوده است. از این رو دیدگاه این پژوهش، بررسی اثر اقلیم بر شرایط آسایش و راحتی فیزیولوژیک انسان در فضاهای بسته تحت تأثیر دو عنصر دما و رطوبت است.هدف: هدف این پژوهش، تحلیل و ارزیابی اثر اقلیم بر شرایط آسایش و راحتی فیزیولوژیک انسان در فضاهای بسته تحت تأثیر دو عنصر دما و رطوبت است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش از نوع کاربردی است که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. داده های مورد استفاده شامل متوسط حداقل، حداکثر و روزانه دما، رطوبت نسبی، فشار بخار و دمای نقطه شبنم در دوره آماری40 ساله (2019-1979) است. جهت تحلیل داده ها از شاخص های عدم آسایش، دما-رطوبت، شدت شرجی و نیز استاندارد AIA استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهر رشت در استان گیلان است.یافته ها: عدم آسایش گرمایی در دو ماه جولای و آگوست به بیشترین مقدار خود می رسد. ماه آگوست دارای شدیدترین مقدار شرجی است. ارزش اقلیمی جهات جغرافیایی، ابعاد و محل بازشو ها و سایه سازها از عوامل مهم برقراری آسایش است.نتایج: نتایج تحقیق بیانگر اثر بیشتر عنصر دما در برقراری آسایش حرارتی بوده چرا که با وجود پایین بودن رطوبت نسبی هوا در چهار ماه ژوئن، جولای، آگوست و سپتامبر نسبت به سایر ماه ها، میزان شرجی بودن و عدم برقراری آسایش حرارتی در این ماه ها به حداکثر خود می رسد که علاوه بر ایجاد سایه به تهویه طبیعی هوا نیز جهت برقراری آسایش حرارتی نیازمند است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1434 - بررسی الگو های رفتاری استفاده کنندگان فضای شهری جهت پایداری اجتماعی محیط (مطالعه موردی: محور تجاری محله ساغریسازان شهر رشت)
  حسن احمدی رسول حق بیان مازیار نبی زاده
  فضاهای شهری نقش و تاثیر مهمی در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی شهروندان به عنوان رکن اصلی پایداری اجتماعی دارند. اما با توجه به اینکه نیازهای انسان در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون متغیر بوده و هر فضا از پیچیدگی و عوامل تاثیرگذار متعددی برخوردار است، تطابق فضای شهری با این ن چکیده کامل

  فضاهای شهری نقش و تاثیر مهمی در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی شهروندان به عنوان رکن اصلی پایداری اجتماعی دارند. اما با توجه به اینکه نیازهای انسان در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون متغیر بوده و هر فضا از پیچیدگی و عوامل تاثیرگذار متعددی برخوردار است، تطابق فضای شهری با این نیازها، پیچیده و دشوار می‌باشد؛ بنابراین یک گام اساسی در جهت درک نیازها و رفع موانع و مشکلات موجود در فضا به منظور تحقق پایداری اجتماعی، رفتارشناسی استفاده کنندگان در فضای شهری است. در این راستا، پژوهش حاضر به مطالعه رفتاری شهروندان در محور تجاری ساغریسازان شهر رشت، که از محورهای تجاری- تاریخیِ تنزل یافته به لحاظ کیفیت زندگی همگانی می‌باشد، پرداخته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و بهره‌گیری از تکنیک نقشه‌برداری رفتاری، در طی یک هفته همراه با عکس‌برداری، شمارش و یادداشت روزانه وقایع در ساعات گوناگون روز، انجام شده و نتایج آن، در قالب نقشه‌های گوناگون رفتاری ارائه شده است. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که پایداری اجتماعی در محدوده، تحت تاثیر تسلط حرکت سواره و فرسودگی بافت قرار گرفته و فضا نتوانسته پاسخگویی مناسبی به نیازهای معاصر کاربران خود، علی‌رغم برخورداری از سرمایه‌های اجتماعی و کالبدی، ارائه نماید. لذا می‌باید سیاست‌های اجرایی اولویت‌داری نظیر بازآفرینی عملکردی محور با محوریت عناصر ارزشمند تاریخی و جاذب جمعیت (مخصوصاً بازار ساغریسازان)، ساماندهی پاتوق‌ها و قرارگاه‌های رفتاری غیر سازمان یافته، کاهش موانع متحرک و ثابت موجود در فضا و افزایش فضای حرکتی ایمن و راحت برای افراد پیاده، جهت بهبود کیفیت رفتار و فعالیت همگانی اعمال گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1435 - تحلیل کارکردهای شهری در توسعه روستایی (مطالعه موردی: شهرستان رودبار)
  منوچهر نصیری مقدم تیمور آمار پرویز رضائی
  چکیدهمقدمه: نقش شهرهای کوچک در حوزه‌های روستایی و توسعه این مناطق بر کسی پوشیده نیست. کارکرد شهرها در عرصه-هایی چون خدمات رسانی،تبادل عوامل تولید و ایفای نقش مکمل در توسعه مناطق روستایی بروز می یابد.در این راستا برنامه‌ریزان در کشورهای در حال توسعه به مسائلی چون تمرکززد چکیده کامل

  چکیدهمقدمه: نقش شهرهای کوچک در حوزه‌های روستایی و توسعه این مناطق بر کسی پوشیده نیست. کارکرد شهرها در عرصه-هایی چون خدمات رسانی،تبادل عوامل تولید و ایفای نقش مکمل در توسعه مناطق روستایی بروز می یابد.در این راستا برنامه‌ریزان در کشورهای در حال توسعه به مسائلی چون تمرکززدایی فضایی، کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای، دوگانگی شهری - روستایی توجه ویژه داشته و به دنبال اتخاذ راهبردهایی برای برون رفت از این مشکلات هستند. هدف پژوهش: تحلیل کارکردهای شهری در توسعه روستایی شهرستان رودبار است.روش شناسی تحقیق: داده‌های مورد استفاده در تحقیق شامل شاخص جمعیتی نظیر تعداد، خانوار و نرخ رشد در طول دوره ‌های سرشماری 1345 تا 1395 است . در این پژوهش با استفاده ازمدل‌های کمی آنتروپی و کشش‌پذیری به ارزیابی نقش7 شهر: رودبار، منجیل، لوشان، جیرنده، بره‌سر و توتکابن در توسعه روستاهای مجاور آن پرداخته شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهرستان رودبار در استان گیلان است.نتایج: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها در این تحقیق نشان می دهد که شهر بره‌سر، توانسته است تاثیر مطلوبی در توزیع متعادل و متوازن جمعیت و استقرار سکونتگاه‌های روستایی حوزه نفوذ خود داشته باشد و حوزه نفوذ خود را به سوی تعادل در سلسله مراتب شهری و توزیع فضایی سوق دهد. شهر توتکابن و منجیل نیز تا حدودی توانسته است تعادل را در سلسله مراتب شهری بوجود آورد. ولی شهرهای رستم‌آباد، رودبار، لوشان و جیرنده عامل ایجاد تمرکز جمعیت شده‌اند. همچنین مشخص گردید که در شهرهای شهرستان، تمرکز جمعیت به واسطه وجود خدمات اقتصادی &ndash; اجتماعی بیشتر است. واژگان کلیدی: کارکرد شهر، توسعه روستا، شهرستان رودبار، مدل‌ آنتروپی، مدل‌کشش‌پذیری پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1436 - تحلیل فضایی پراکنش خدمات شهری با تاکید بر نظریه عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  علیرضا جباری رسول صمدزاده یوسف وثیق
  مقدمه: امروزه رعایت عدالت فضایی در نحوه توزیع خدمات شهری نمود بیشتری یافته است. بگونه‌ای که هر چقدر خدمات شهری توزیع فضایی نامتوازنی داشته باشد، نمودار بی‌عدالتی در فضا بوده و شهر را به سطوح برخوردار و غیر برخوردار تقسیم خواهد نمود که در صورت عدم رفع و رجوع آن می‌تواند چکیده کامل

  مقدمه: امروزه رعایت عدالت فضایی در نحوه توزیع خدمات شهری نمود بیشتری یافته است. بگونه‌ای که هر چقدر خدمات شهری توزیع فضایی نامتوازنی داشته باشد، نمودار بی‌عدالتی در فضا بوده و شهر را به سطوح برخوردار و غیر برخوردار تقسیم خواهد نمود که در صورت عدم رفع و رجوع آن می‌تواند نتایج به مراتب زیان‌بارتری به دنبال داشته باشد. در این بین مهم‌ترین معیار برای تحلیل وضعیت عدالت فضایی در شهر، بررسی چگونگی توزیع خدمات شهری است. شهر اردبیل به عنوان نمونه مورد مطالعه این تحقیق، به نظر می‌رسد با توجه به رشد شتابان جمعیت و شکل‌گیری محلات و شهرک‌های جدید در بخش‌های پیرامونی شهر، نظام توزیع خدمات و تسهیلات آن از هم پاشیده و موجب نابرابری در بین نواحی مسکونی شهر شده است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی پراکنش خدمات شهری شهر اردبیل با تاکید بر نظریه عدالت فضایی می‌باشد. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر، از لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف، کاربردی می‌باشد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از اطلاعات پایه طرح جامع و تفصیلی اردبیل و داده‌های به‌روز شهرداری استفاده شده است. در فرایند تحقیق حاضر به منظور تعیین وزن 11 شاخص اصلی پژوهش، از نظرات 10 کارشناس امر (به روش گلوله برفی) از روش آنتروپی و به منظور همپوشانی لایه‌ها از توابع موجود در نرم‌افزار Arc GIS، در قالب مدل Vicor استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این تحقیق شهر اردبیل و نواحی 51گانه آن است.یافته ها و بحث: از بین 11 شاخص کلی تحقیق، شاخص‌ تاسیسات و تجهیزات شهری نسبت به سایر شاخص‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین نتایج فضایی در خصوص پراکنش خدمات شهری اردبیل بیانگر این امر است که نواحی مرکزی شهر از نظر دسترسی به خدمات شهری از برخورداری بالایی برخورداند و هرچه از مرکز شهر به طرف پیرامون فاصله گرفته شود، میزان برخورداری کمتر و کمتر می‌شود و اینکه پراکندگی توزیع خدمات شهری از الگوی خوشه‌ای تبعیت می‌کند.نتایج: نتیجه اینکه اکثر خدمات شهری اردبیل در مرکز شهر متمرکز شده‌اند که این امر باعث شکل‌گیری مرکز-پیرامون و عدم رعایت عدالت فضایی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1437 - مدیریت هوشمند شهری در بازآفرینی بافت‌های تاریخی با رویکرد مشارکت اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه 12 تهران)
  سمیه احمدپور سیدعلی نوری محمدرضا فرزاد بهتاش علیرصا استعلاجی
  مقدمه: مشارکت همیشه از دغدغه‌های مهم برنامه‌ریزان و مدیران شهری بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و ظهور مدیریت هوشمند شهری، مشارکت معنی و مفهوم تازه‌ای پیدا کرده است. هدف: هدف پژوهش تحلیل نقش مدیریت هوشمند در ارتقاء مشارکت اجتماعی شهروندان به منظور بازآفر چکیده کامل

  مقدمه: مشارکت همیشه از دغدغه‌های مهم برنامه‌ریزان و مدیران شهری بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و ظهور مدیریت هوشمند شهری، مشارکت معنی و مفهوم تازه‌ای پیدا کرده است. هدف: هدف پژوهش تحلیل نقش مدیریت هوشمند در ارتقاء مشارکت اجتماعی شهروندان به منظور بازآفرینی بافت تاریخی در منطقه 12 شهر تهران است. روش‌‌شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن به صورت توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری، کارشناسان فعال در حوزه بازآفرینی شهری محدوده مورد مطالعه و واحدهای تابعه آن بوده‌اند. حجم نمونه با استفاده از روش اشباع نظری تعیین گردیده است. در این روش 31 نفر کارشناس به عنوان نمونه مورد مطالعه تعیین گردیده است. روش نمونه‌گیری به صورت تکنیک گلوله برفی بوده است. روش جمع‌آوری داده و اطلاعات به صورت مرور اسنادی، پرسشنامه، مصاحبه نیمه ساختاریافته با برخی از افراد نمونه بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از جداول فراوانی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بوده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده جغرافیایی پژوهش، منطقه 12 کلان‌شهر تهران بوده است.یافته‌‌ها: یافته‌های پژوهش گویای آن است که مدیریت هوشمند با مؤلفه‌های اشتراک‌گذاری اطلاعات، فراهم ساختن بسترهای مشارکت و همکاری، هماهنگی داخلی، حکمرانی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و راهبردهای پشتیبان تصمیم‌گیری می‌تواند راه‌حل‌های نوآورانه در ارتقاء مشارکت و بازآفرینی شهری در اختیار مدیران شهری قرار دهد. ضرایب عامل‌های پنجگانه که بیشتر از 05/0 به دست آمد، گویای آن است که سازه‌ی حکمرانی هوشمند منجر به مدل‌سازی خط مشی حاکمیت شهری به منظور بازآفرینی شهری شده و فرآیندهای سازمانی و روابط بین شهروندان با مدیران شهری را تسهیل می‌کند. بیش از 85 درصد افراد مطالعه شده با سازه مورد نظر موافق هستند.نتایج: نتایج حاصل حاکی از آن است که حکمرانی هوشمند باعث مدل‌سازی خط‌مشی حاکمیت شهری شده و در نتیجه به همکاری و مشارکت اعضای گروه‌های درگیر در بازآفرینی شهری کمک می‌کند و در نتیجه تعامل بین مدیریت شهری با مردم به صورت آنلاین افزایش پیدا می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1438 - ارزیابی جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری شهری در نظام مطالعاتی طرح های توسعه شهری کرمانشاه از منظر برد گردشگری
  محمدصالح احمدی محمدتقی رهنمایی اسماعیل علی اکبری
  عدم توجه نظام برنامه‌ریزی شهری استان منجر به ضعف جایگاه گردشگری در طرح‌های مختلف توسعه شهری شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی جاذبه‌ها و ظرفیت‌های توجیه‌کننده جایگاه گردشگری در نظام مطالعاتی طرح‌های توسعه‌ی شهری استان کرمانشاه از منظر برد توریستی می‌باشد. روش تحقیق کیفی چکیده کامل

  عدم توجه نظام برنامه‌ریزی شهری استان منجر به ضعف جایگاه گردشگری در طرح‌های مختلف توسعه شهری شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی جاذبه‌ها و ظرفیت‌های توجیه‌کننده جایگاه گردشگری در نظام مطالعاتی طرح‌های توسعه‌ی شهری استان کرمانشاه از منظر برد توریستی می‌باشد. روش تحقیق کیفی و شیوه نظریه مبنایی و نمونه‌گیری هدفمند(گلوله برفی) است. از طریق مصاحبه به شناسایی جاذبه‌ها و تعیین برد آنها و در نهایت با تشکیل ماتریس پورتفولیوی جاذبه‌های گردشگری مستخرج از طرح‌های توسعه شهری استان کرمانشاه صورت گرفت.نتایج حاکی از آن است که، در طبقه‌بندی مفهومی جاذبه‌ها در طرح‌های توسعه شهری استان، مفهوم تاریخی و فرهنگی با 10 مورد بیشترین و مفهوم طبیعی و اکوتوریسم با 7 مورد در رده سوم فراوانی قرار گرفت. مفهوم معماری، کالبدی، مذهبی اقتصادی با 3 مورد در یک طبقه و مفهوم تأسیساتی با 2 مورد و مفهوم درمانی با یک مورد در پایین‌ترین درجه فراوانی قرا گرفتند. جاذبه‌های گردشگری بر اساس برد محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی، نتایج نشان داد که نیمی از این جاذبه‌ها قابلیت توسعه بیشتر و پذیرش گردشگر در سطوح بالاتر را دارند. که بر اساس ماتریس پورتفولیوی جاذبه‌های گردشگری سه راهکار، توسعه تجربیات و تقویت اقدامات بازاریابی در کنار استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و رشد؛ برای جاذبه‌ای خانه شماره 4و سرمایه‌گذاری در محصول و بازار؛ برای خانه شماره 3 رهاسازی و عقب‌نشینی در طرح‌های توسعه شهری برای جاذبه‌هایی که در خانه شماره 1 ، پیشنهاد داده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1439 - تحلیل اصل استقرار در ساختار استخوانبندی شهر وتاثیر آن بر شگل گیری کثرت و تنوع فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر سنندج)
  پرویز اکبری کیومرث حبیبی کیانوش ذاکرحقیقی شیما نصیری آنوش اسکندری
  مقدمه:مســئله انســجام و یکپارچگــی فضــای شــهری در ارتباط با استخوانبندی یا ساختار اصلی شـهر،اهرم توسـعه شـهر و موجـد پتانسـیل رشـد،اتصـال، هویـت و یکپارچگی کل شهر خواهد بود.و با توجه به ویژگی‌هایی که داراست موجب کثرت و تنوع فضایی،تداوم کالبدی، فضایی و بصری می‌گردد، ک چکیده کامل

  مقدمه:مســئله انســجام و یکپارچگــی فضــای شــهری در ارتباط با استخوانبندی یا ساختار اصلی شـهر،اهرم توسـعه شـهر و موجـد پتانسـیل رشـد،اتصـال، هویـت و یکپارچگی کل شهر خواهد بود.و با توجه به ویژگی‌هایی که داراست موجب کثرت و تنوع فضایی،تداوم کالبدی، فضایی و بصری می‌گردد، که این تداوم و پیوستگی خود در خلق فضاهای جدید نقش بسیار مؤثری را ایفا می‌کند.هدف پژوهش: هدف این پژوهش تحلیل اصل استقرار در ساختار استخوانبندی شهر وتاثیر آن بر شکل‌گیری کثرت و تنوع فضاهای شهری، در راستای کشف عوامل اثرگذار بر شکل‌گیری این ساختار و تعیین میزان کارایی فضاهای شهری در می‌باشد.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی از نوع کمی است؛در این پژوهش برای تعیین و رتبه‌بندی معیارهای پژوهش از روش ترکیبی مدل تحلیلی AHP، و تحلیل رگرسیون چند متغیره با استفاده از آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای با استفاده از نرم‌افزار(space syntax)چیدمان فضا استفاده‌شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده موردمطالعه بافت مرکزی شهر با محوریت خیابان انقلاب شهر سنندج می‌باشد. که محدوده بازار تاریخی خیابان و چهارراه انقلاب تا میدان نبوت را شامل می‌شود.یافته ها و بحث:یافته ها به دو صورت گرافیکی در قالب نقشة هم پیوندی و نیزآماری (محاسبة پارامترهای فضایی) برای هر دوره ارائه شده است. تحلیل ها متوسط مقدار هم پیوندی شهر سنندج را نشان می دهد که در آن الگوی کلی هم پیوندی شباهت بسیار زیادی به سایر شهرهای تاریخی ایران دارد. بر این اساس عنصر بازار که با تیره ترین خطوط مشخّص شده است، دارای بالاترین متوسط هم پیوندی است و از این نظر هم پیوندترین عنصر ساختاری شهر است و مهم ترین نقش را در ساختار کل شهر بر عهده دارد.نتایج: طرّاحی و سامان‌دهی فضایی محور خیابان انقلاب درمرکزشهربا استفاده از(6)معیارسلسله‌مراتب، استقرار، تعادل، پراکندگی، تمرکز،پیوستگی فضاییبوده؛ دربی تحقق بخشیدن به اصل استقرار و کثرت(تنوع) از طریق تعادل فضایی و توازن کالبدی صورت پذیرفته است،که مفهوم هم پیوندیبه‌عنوان عوامل مؤثر براتصال،کنترل،عمق،هم پیوندی درمجموع میانگین بالاتر از میانه نظری ارزیابی‌شده که نشان‌دهنده این مطلب می‌باشد که معیارهایتمرکز،استقرار،پیوستگی فضایی،دارای بالاترین رتبه و اهمیت می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1440 - سنجش پراکنده رویی شهری در پویش فضایی شهررشت
  رقیه حیدری اسماعیل علی اکبری احمد پوراحمد
  پراکنده رویی شهری، گسترش کاربری‌های زمین شهری به زمین غیرشهری است که در سال های اخیر به یکی از چالش های برنامه ریزی توسعه فضایی شهرهای جهان تبدیل شده است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش ابعاد و بازتاب‌های پراکنده رویی شهری در شهر رشت می باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی چکیده کامل

  پراکنده رویی شهری، گسترش کاربری‌های زمین شهری به زمین غیرشهری است که در سال های اخیر به یکی از چالش های برنامه ریزی توسعه فضایی شهرهای جهان تبدیل شده است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش ابعاد و بازتاب‌های پراکنده رویی شهری در شهر رشت می باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. به منظور سنجش و بررسی پراکنده رویی شهری ابتدا نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست، در چهار کلاس(مناطق شهری و ساخته شده، مناطق آبی و شالیزار، جنگل و زمینهای کشاورزی و باغات) ایجاد شد و سپس با کاربست متریک‌های فضایی(مساحت کاربری، تعداد لکه، تراکم لکه، کل لبه ، تراکم لبه، میانگین شکل لکه، میانگین فاصله اقلیدوسی نزدیکترین همسایه، شاخص میانگین مجاورت، شاخص تجمع) در دو سطح کلاس و سیما، پراکنده رویی شهر رشت با استفاده از نرم افزار FRAGSTATS محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهدکه؛ مناطق شهری به صورت فزاینده ای رشد یافته و قطعات شهری متعددی ایجاد شده است. به موازات این رشد، زمین کشاورزی و شالیزار پیوستگی و یکپارچگی فضایی خود را از دست داده و به قطعات زیادی تبدیل شده است. ضریب افزایش 103 درصدی کلاس مناطق شهری در بازه زمانی 26 ساله(1372-1398)، بیانگر آهنگ پرشتاب پویش فضایی شهر به پراکندگی کالبدی است که عموماً با تغییر کاربری، تبدیل پوشش زمین، تخریب منابع طبیعی و زمینی در بیرون و پیرامون شهر همراه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1441 - تحلیل رابطه شهر و روستا در استان فارس جهت تعادل بخشی پایدار جمعیتی از طریق توسعه پایدار گردشگری
  علی شجاعی فرد علی شکور محمد امید
  روابط میان شهر و روستا به صورت های گوناگرن بر شکل پذیری، رشد و توسعه سکونت گاه های روستایی و همچنین بر روابط درونی و بیرونی آن ها اثر می گذارد. لذا رفع نیازهای اساسی شهر و روستا و ایجاد یک رابطه متعادل و پایداری بین شهر و حوزه نفوذ آن، می تواند با معیارسنجی پایداری جمعی چکیده کامل

  روابط میان شهر و روستا به صورت های گوناگرن بر شکل پذیری، رشد و توسعه سکونت گاه های روستایی و همچنین بر روابط درونی و بیرونی آن ها اثر می گذارد. لذا رفع نیازهای اساسی شهر و روستا و ایجاد یک رابطه متعادل و پایداری بین شهر و حوزه نفوذ آن، می تواند با معیارسنجی پایداری جمعیتی از طریق توسعه پایدار روستایی و گردشگری صورت پذیرد. لذا در این تحقیق با هدف بررسی رابطه شهر و روستا در جهت تعادل بخشی پایدار جمعیتی از طریق توسعه پایدار گردشگری و تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 34 آبادی از شهرستان شیراز و 363 خانوار از روستاهای منتخب و با استفاده از نرم افزار SPSSو تحلیل آماری داده ها (تحلیل خوشه ای و آزمون آنووا ) در 2 گروه توصیفی و تحلیلی به بررسی هدف فوق پرداخته است. نتایج بدست آمده که بر اساس تحلیل خوشه ای بررسی رابطه روستا-شهری بر مبنای بهبود پایداری جمعیتی، در بعد اقتصادی، 7/14 درصد از روستاها پایدار، در بعد اجتماعی- فرهنگی 7/14 درصد از روستاها پایدار و در بعد زیست محیطی 9/52 درصد از روستا به لحاظ زیست محیطی پایدار هستند و بر اساس آزمون ANOVA روابط روستا &ndash; شهری در روستاهای پایدار قوی تر می باشد. اما نتایج بدست آمده از آزمون ANOVA در بررسی رابطه روستا- شهری سبب بهبود پایداری گردشگری نمی‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1442 - دیپلماسی آب و سکونتگاه‌های شهری (با تأکید بر شهر مرزی زابل و رودخانه مرزی هیرمند)
  افشین متقی دستنایی آرش قربانی سپهر
  بسیاری از حوضه‌های رودخانه‌های مرزی در جهان به‌طور همزمان به‌عنوان موتورهای مهم توسعه اقتصادی منطقه، پایگاه‌های مهم منابع امرار معاش و همچنین مکان‌های بحرانی حفاظت از تنوع زیستی شناخته شده‌اند. این مزایا اغلب نقش رقابتی را برای حکومت‌ها ایجاد می‌کند و آن‌ها را به چالش م چکیده کامل

  بسیاری از حوضه‌های رودخانه‌های مرزی در جهان به‌طور همزمان به‌عنوان موتورهای مهم توسعه اقتصادی منطقه، پایگاه‌های مهم منابع امرار معاش و همچنین مکان‌های بحرانی حفاظت از تنوع زیستی شناخته شده‌اند. این مزایا اغلب نقش رقابتی را برای حکومت‌ها ایجاد می‌کند و آن‌ها را به چالش می‌کشد. با توجه به موقعیت جغرافیایی، استراتژیک ایران و قرارگیری در حوضه‌های آبی مشترک، بکارگیری دیپلماسی آب‌های مرزی و فرامرزی، به‌عنوان ابزاری ضروری برای مدیریت بحران آب و سازگاری با مشکلات ناشی از کم آبی در کشور تلقی می‌شود. بر این مبنا، جهت نگارش پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان از آن دارد که تنها ابزار جهت به‌سامان کردن اوضاع در شرایط کنونی شهر مرزی زابل استفاده درست از دیپلماسی آب است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد تدوین دیپلماسی آب از سوی جمهوری اسلامی ایران با کشور افغانستان، یکی از الزاماتی است که باید با جدیت در آینده با استفاده از ظرفیت‌های ایجابی و با بهره‌گیری از اصول حقوق بین‌الملل دنبال شود تا وضعیت سکونتگاه شهر مرزی زابل قبل از رسیدن به مرحله بحران با سناریوهای ساده تر و کم هزینه تر حل شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1443 - شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
  مریم حافظی فر فرح حبیب حسین ذبیحی
  با گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سال‌های اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان می‌دهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش چکیده کامل

  با گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سال‌های اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان می‌دهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی محلات شهری می‌باشند اما نکته مهم تعدد و تنوع شاخص‌ها در سطوح و مقیاس‌های متفاوت با روابط درهم‌تنیده علی-معلولی می‌باشد؛ بنابراین هدف این پژوهش تحلیل روابط علی- معلولی و شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در مقیاس محلات شهری در شهر اردبیل می‌باشد. بدین منظور از تحلیل تفسیری ساختاری در نرم‌افزار میک‌مک استفاده شده است. به‌منظور تهیه داده‌های ورودی مدل، متناظر با 47 شاخص بدست آمده یک ماتریس 47*47 در اختیار 25 نفر از کارشناسان امور شهری اردبیل قرار گرفت. نمونه‌گیری در این پژوهش با استفاده از روش‌های نمونه‌گیری هدفمند و متوالی در قالب دلفی دومرحله‌ای انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های پایداری اجتماعی به چهار دسته متغیرهای پیوندی، تأثیرگذار، وابسته و مستقل قابل‌تقسیم هستند و با توجه به ماتریس‌های روابط غیرمستقیم شاخص‌های وجود مؤسسات دموکراتیک، پاسخگویی سیاسی و نهادی و سطح دموکراسی که شاخص‌های مدیریتی و نهادی محسوب می‌شوند، بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم را در شبکه روابط بین متغیرها داشته‌اند و متغیرهای کلیدی جهت ایجاد پایداری اجتماعی می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1444 - بررسی نظری و تجربی شاخص‌‌های عدالت در سلامت شهری (مطالعه موردی: شهر بجنورد)
  محمد احمدی حسین حاتمی نژاد احمد پوراحمد کرامت اله زیاری سعید زنگنه شهرکی
  برنامه ریزی سلامت شهری، فرآیندی آگاهانه برای تأمین سلامت و تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنین شهر از طریق تعیین سیاست‌های سلامت محور، نظام مناسب برنامه‌ریزی سلامت شهری، بهبود تعیین‌کننده‌های اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی شهر است. هدف اصلی برنامه‌ریزی سلامت ش چکیده کامل

  برنامه ریزی سلامت شهری، فرآیندی آگاهانه برای تأمین سلامت و تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همه ساکنین شهر از طریق تعیین سیاست‌های سلامت محور، نظام مناسب برنامه‌ریزی سلامت شهری، بهبود تعیین‌کننده‌های اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی شهر است. هدف اصلی برنامه‌ریزی سلامت شهری دستیابی عادلانه همه ساکنین به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین دستیابی عادلانه به تعیین‌کننده‌های سلامت شهری می‌باشد. در‌این پژوهش به طور نظری و تجربی، عدالت در سلامت شهری، ابعاد، متغیرها و شاخص‌های آن بررسی گردید. پژوهش حاضر از جمله پژوهش‌های کاربردی-توسعه‌ای (از نظر هدف)، توصیفی-تحلیلی (از نظر ماهیت و روش انجام) و کمی (از نظر روش‌ گردآوری و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها) می‌باشد. این پژوهش دو هدف اصلی را دنبال می‌کند: 1- شناخت جامع ابعاد، متغیرها و شاخص‌های عدالت در سلامت شهری و 2- آزمون تجربی این شاخص‌ها در شهر بجنورد. برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف اول، از روش کتابخانه‌ای و برای گردآوری اطلاعات مربوط به هدف دوم، از روش کتابخانه‌ای و پیمایشی استفاده شد. تجزیه و تحلیل و نمایش داده‌ها نیز با مدل‌های AHP، Electre و نرم‌افزار Arc map انجام شده است. طبق نتایج نظری، شاخص‌های عدالت در سلامت شهری به دو گروه شاخص‌های تعیین‌کننده و شاخص‌های پیامد تقسیم شدند، هر یک ازین دو گروه دارای ابعاد، متغیرها و شاخص‌هایی هستند که در متن مقاله آورده شده است. طبق نتایج تجربی، شاخص‌های تعیین‌کننده عدالت در سلامت شهری در محله‌های مختلف شهر بجنورد دارای تفاوت بسیار زیاد هستند. به عبارت دیگر، افراد در محله‌های مختلف شهر بجنورد دسترسی ناعادلانه‌ای به تعیین‌کننده‌های سلامت شهری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1445 - تبیین نقش مولفه های هویت بخش در پایداری محله های بافت قدیم و جدید مناطق 3 و 7 شهر اصفهان
  رویا تیموری مهری اذانی مهدی مومنی حمید صابری
  تحقیق حاضر با هدف تبیین مدل ساختاری تاثیر هویت شهری در پایداری محله های بافت قدیم و جدید مناطق 3 و 7 شهر اصفهان صورت پذیرفته است. این تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت از نوع توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد. جهت جمع آوری داده های مربوط به پایداری و هویت محل چکیده کامل

  تحقیق حاضر با هدف تبیین مدل ساختاری تاثیر هویت شهری در پایداری محله های بافت قدیم و جدید مناطق 3 و 7 شهر اصفهان صورت پذیرفته است. این تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت از نوع توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد. جهت جمع آوری داده های مربوط به پایداری و هویت محله های موجود در بافت قدیم و جدید مناطق 3 و 7 از روش میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش؛ کلیه متخصصین، اندیشمندان، صاحب نظران، دانشگاهیان و مسئولان بافت قدیم و جدید مناطق سه و هفت شهر اصفهان می باشند. حجم نمونه نیز 100 نفر در نظر گرفته شده است که به روش تصادفی ساده نمونه گیری شده است. به جهت مدلسازی روابط بین متغیرها، از مدل معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی (PLS) و با استفاده از نرم افزار Smart PLS استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین مولفه های مکانی (انسانی، طبیعی) هویت و پایداری بافت قدیم و جدید محله های منتخب مناطق 3 و 7 با ضریب مسیر 963/0 و آماره آزمون 311/290 و نیز با سطح خطای کمتر از 05/0 ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. بر این اساس مشخص گردید که مولفه های انسانی با ضریب همبستگی 967/0 بیشترین تاثیر را در پایداری محلات مناطق 3 و 7 شهر اصفهان دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1446 - شناسایی عوامل مؤثر برتوسعه فضایی شهر درچارچوب الگوی رشد هوشمند با رویکرد آینده پژوهی ( مطالعه موردی : شهر رشت )
  صادق کاظم خواه حسن کیاده جلال عظیمی آملی مصطفی قدمی غلامرضا جانبازقبادی
  رشد هوشمند یک استراتژی جامع است که جنبه های مختلف توسعه شهری را پوشش می دهد، وبرنامه ریزی سناریو با بهره گیری از مقوله های کمی و کیفی میکوشد آینده های بدیل را در کانون توجه قرار دهد .اولین و مهم‌ترین گام،در این بین تعیین پیشران‌های کلیدی است تا بتوان بر پایه آن مسیر ت چکیده کامل

  رشد هوشمند یک استراتژی جامع است که جنبه های مختلف توسعه شهری را پوشش می دهد، وبرنامه ریزی سناریو با بهره گیری از مقوله های کمی و کیفی میکوشد آینده های بدیل را در کانون توجه قرار دهد .اولین و مهم‌ترین گام،در این بین تعیین پیشران‌های کلیدی است تا بتوان بر پایه آن مسیر تغییرات را در جهت رسیدن به اهداف به درستی پیمود. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل تأثیر گذار وکلیدی برای توسعه فضایی شهر رشت در چارچوب الگوی رشد هوشمند شهری است. روش تحقیق از نظر ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی است . داده‌ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه‌ای و پیمایشی (پرسشنامه) با استفاده از روش دلفی جمع‌آوری‌شده است. برای تحلیل داده از روش تحلیل اثرات متقابل متغیرها، واز نرم‌افزارMICMAC استفاده‌شده است. نتایج تحقیق حاکی است 55 عامل تأثیر گذار در روند توسعه آینده شهر رشت مبتنی بر رشد هوشمندانه می باشند که در سه بعد کاربری،حمل ونقل و تراکم تقسیم بندی شده اند . عوامل در بیش از 62 درصد بر یکدیگر تأثیرگذار بوده‌اند. آنچه از وضعیت صفحه پراکندگی متغیرهای موثر در آینده توسعه فضایی شهر رشت مبتنی بر رشد هوشمندانه نشان می دهد وضعیت ناپایداری در سیستم است. نتایج تحلیل های ماتریس وارزیابی پلان تاثیر گذاری وتاثیر پذیری عوامل با روش های مستقیم وغیر مستقیم 14 عامل را با بیشترین نقش در وضعیت توسعه فضایی آینده شهر رشت در چارچوب الگوی رشد هوشمند تعیین نمود . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1447 - امکان سنجی بلندمرتبه سازی در شهر بجنورد
  حسن پارسی پور
  مقدمه: سرعت شهرنشینی در جهان به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه در دهه‌های اخیر، شهرها را با چالش‌های ناپایداری محیط شهری روبرو ساخته است و این مسئله مشکلاتی مثل ترافیک، مصرف انرژی بیشتر، آلودگی محیطی بالاتر، بی‌هویتی و انزوای اجتماعی را به دنبال داشته است بنابراین باید در چکیده کامل

  مقدمه: سرعت شهرنشینی در جهان به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه در دهه‌های اخیر، شهرها را با چالش‌های ناپایداری محیط شهری روبرو ساخته است و این مسئله مشکلاتی مثل ترافیک، مصرف انرژی بیشتر، آلودگی محیطی بالاتر، بی‌هویتی و انزوای اجتماعی را به دنبال داشته است بنابراین باید در رویکردهای برنامه‌ریزی شهری، تجدیدنظر کرده و به دنبال مدل‌های بهینه بازآفرینی در محیط‌های شهری بود.هدف پژوهش: این مقاله باهدف تبیین الگوی توسعه میان افزا و رویکرد بلندمرتبه‌سازی شهری، به دنبال راهکارهای نوین و بهینه ساماندهی ساختارهای کالبدی شهر در شهرهای متوسط مقیاس کشور می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش پژوهش، انجام مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و پرسشگری با روش تحقیق کاربردی و یافتن پاسخ به این سؤال است که آیا بلندمرتبه‌سازی می‌تواند راهکار مناسبی برای توسعه درون‌زای شهری در شهر بجنورد به‌عنوان یک شهر میانه اندام باشد؟قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش، شهر بجنورد مرکز استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور با 3200 هکتار مساحت و حدود 250 هزار نفر جمعیت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: یافته‌های تحقیق در بافت‌های سه‌گانه مرکزی، میانی و جدید شهر نشان می‌دهد روند گسترش شهر بجنورد طی 20 سال گذشته، با خزش شهری مواجه بوده به‌گونه‌ای که هرساله حدود 70 هکتار بر مساحت شهر افزوده‌شده درصورتی‌که فضای موجود شهر ، ظرفیت توسعه درون‌زا و تراکم سازی با رعایت استانداردهای شهرسازی را دارد.نتایج : با بررسی سه شاخص تراکم جمعیت، قیمت زمین و کشش شبکه معابر شهری و نتایج حاصله از پرسشنامه‌های تکمیلی از مدیران شهری مشخص می‌شود که در برخی نواحی بافت‌های غیر مرکزی شهر، ظرفیت بلندمرتبه‌سازی تا شش طبقه برای جلوگیری از گسترش بی‌رویه شهر وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1448 - تحلیل شاخصهای آسیب پذیری شهری با رویکرد مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
  علی خدمت زاده میرنجف موسوی اردشیر یوسف زاده
  مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسا چکیده کامل

  مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسان مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش: مدیریت بحران شهری در اثر وقوع زلزلهروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر روش توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در بخش توصیفی از‌نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، اسناد و مطالعات کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از فرآیند تحلیل شبکه و عملگرهای فازی در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با مساحت 91/4854 هکتار 91/0 درصد از کل مساحت شهرستان ارومیه را شامل می‌شود که جمعیتی بالغ بر 727066 نفر(غیر از شهرک گلمانخانه) را در خود جای داده است. بر اساس سرشماری سال 1395 و بر پایه اطلاعات به دست آمده از بلوکهای آماری تعداد جمعیت و خانوار محدوده به ترتیب 727066 نفر و 222737 خانوار می باشد. محدوده مورد مطالعه 83/97 درصد از جمعیت شهرستان ارومیه را در خود جای داده است.یافته ها و بحث: بیشترین آسیب پذیری در مناطق با شیب‌های بیشتر از20 درصد و نواحی با تراکم جمعیتی بالا مشاهده می‌شود. نواحی با آسیب پذیری خیلی زیاد با 12/34 درصد، زیاد با 81/11 درصد، متوسط با 47/30 درصد، کم با 89/20 درصد و خیلی کم با 7/2 درصد از مساحت بلوکهای آماری را به خود اختصاص دادند. در حالت کلی می‌توان گفت که 93/45 درصد از محدوده مورد مطالعه بر اساس معیارهای استفاده شده در تحلیل آسیب پذیرند.نتایج : در پهنه بندی زلزله در سطح شهر ارومیه 5 کلاس آسیب پذیر به دست آمد که کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد در منطقه 2 شهری با مساحت 09/341 هکتار( 19/13 درصد) بیشترین کاربری های آسیب پذیر را دارد. منطقه 3 با 24/8 درصد، منطقه 1 با 57/7 درصد، منطقه 4 با 76/2 درصد و منطقه 5 با 92/1 درصد به ترتیب دارای بیشترین کاربری های دارای آسیب پذیری خیلی زیاد می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1449 - سنجش وضعیت مولفه های شکوفایی شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
  صفیه حاضری محسن احدنژاد روشتی ابوالفضل مشکینی عیسی پیری
  چکیده مقدمه‌: امروزه به دنبال گسترش شهرنشینی و رشد فزایند‌ه‌ی جمعیت‌، توسعه شهرها با مشکلات متعدی مواجه می‌باشد. از این‌رو برای پاسخگویی به مشکلات توسعه شهری و در نهایت رسیدن به توسعه پایدار رویکردهای متعددی ارائه شده‌اند. در این راستا رویکرد شکوفایی برای رسیدن به توسعه چکیده کامل

  چکیده مقدمه‌: امروزه به دنبال گسترش شهرنشینی و رشد فزایند‌ه‌ی جمعیت‌، توسعه شهرها با مشکلات متعدی مواجه می‌باشد. از این‌رو برای پاسخگویی به مشکلات توسعه شهری و در نهایت رسیدن به توسعه پایدار رویکردهای متعددی ارائه شده‌اند. در این راستا رویکرد شکوفایی برای رسیدن به توسعه متعادل و متوازن و پایداری در شهرها مطرح شده است. هدف پژوهش : مقاله حاضر درصدد اولویّت‌بندی نواحی شهری تبریز به لحاظ ابعاد پنجگانه شکوفایی شهری می‌باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. روش‌شناسی تحقیق‌: برای نیل به هدف تحقیق، ابتدا، عوامل دخیل در شکوفایی کلانشهر تبریز، در قالب ابعاد پنج‌گانه شکوفایی شامل بهره‌وری، توسعه‌زیرساخت، کیفیت‌زندگی، برابری و پایداری محیط‌زیست، استخراج شده‌اند و ارتباط آنها توسط نرم‌افزار MICMAC به صورت ساختاری بررسی و پانزده عامل کلیدی استخراج شده‌اند. در این مرحله اطلاعات مکانی عوامل کلیدی از نقشه‌های شهری و اطلاعات غیر‌مکانی نیز از داده‌های سرشماری نفوس و مسکن استخراج می‌شوند. و با تلفیق سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی و سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری اطلاعات بدست آمده تجزیه و تحلیل شده و نهایتاً نواحی شهری به لحاظ عوامل پیشران شکوفایی با مدلOreste رتبه‌بندی ‌گردید. قلمروجغرافیایی‌: محدوده مورد شهر تبریز می‌باشد. که در شمال غربی ایران واقع شده و مرکز استان آذربایجا‌ن‌شرقی است.یافته ها و بحث‌: در بررسی و مقایسه نواحی 38‌گانه تبریز بر مبنای شرایط موجود پانزده عامل کلیدی شکوفایی مشخص گردید که هسته مرکزی شهر و بازار، شهرک باغمیشه و رشدیه، بخش‌هایی از شهرک ارم و رضوانشهر، یاغچیان، گلشهر، پرواز، ولیعصر جنوبی، زعفرانیه و ائل‌گلی به لحاظ شکوفایی در رده بسیار بالا قرار دارند. این نواحی 43/25 درصد از جمعیت و 16/22 درصد از مساحت تبریز را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین مطالعات نشان داد که محلات کرکج، کوی ایرادک، ملازینال، ایده‌لو، سیلاب قوشخانه، رسالت، جلالیه، رازی، خلیل‌آباد، ارم و فرودگاه جزء نواحی با شکوفایی بسیار ضعیف می‌باشند. این نواحی یا جزء نواحی صنعتی بوده و یا بافت آشفته و متراکم حاصل از توسعه‌های شتابان غیرقانونی و فاقد برنامه در دهه‌های اخیر می‌باشند و 82/18 درصد از جمعیت و 48/31 درصد از مساحت تبریز را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج‌: نتایج حاصل نشان می‌دهد که نواحی 8-1، 2-2، 1-5، رتبه‌های اول تا سوم را به لحاظ شکوفایی دارا می‌باشند. و نواحی 1-10، 6-5 و 2-10 به ترتیب سه رتبه آخر را در شکوفایی شهری در بین نواحی 38 گانه تبریز به خود اختصاص داده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1450 - تحلیل اثرات طرح های توسعه شهری در تحولات ساختاری-کارکردی فضای شهری( مطالعه موردی: منطقه 3 شهر زنجان)
  جلیل خطیبی رحیم سرور بختیار عزت پناه
  مقدمه: ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان، هدف مشترک اغلب طرح‌های توسعه شهری است. با اینحال، اجرای نامناسب طرح‌های توسعه موجب نابسامانی و آشفتگی در بافت کالبدی به لحاظ ساختاری و کارکردی و به‌ویژه بی‌استفاده ماندن بخش وسیعی از اراضی دا چکیده کامل

  مقدمه: ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان، هدف مشترک اغلب طرح‌های توسعه شهری است. با اینحال، اجرای نامناسب طرح‌های توسعه موجب نابسامانی و آشفتگی در بافت کالبدی به لحاظ ساختاری و کارکردی و به‌ویژه بی‌استفاده ماندن بخش وسیعی از اراضی داخل محدوده، و عارض منفی گسترش افقی شهرها شده است.هدف: هدف از این پژوهش تحلیل اثرات طرح های توسعه شهری در تحولات ساختاری-کارکردی فضای شهری در منطقه 3 شهر زنجان می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی برای دستیابی به اهداف تحقیق، به گردآوری داده ها با روش مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای پرداخت. جامعه آماری شامل ساکنین منطقه 3 شهر زنجان است که با روش نمونه گیری کوکران، 384 نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون پروبیت، آزمون تک نمونه ای t، آزمون رگرسیون خطی چندگانه و مدل تودیم با کمک نرم افزارهای SPSS، Excel و GIS استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، منطقه 3 شهر زنجان می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، طبق آزمون رگرسیون، میزان ارتباط و همبستگی تحولات ساختاری-کارکردی با طرح‌های توسعه شهری 908/0 است. و اجرای طرح‌های توسعه شهری طبق آماره R2 حدود 82 درصد از تحولات ساختاری-کارکردی شهر زنجان را تبیین می کند. در نهایت، تلفیق شاخص‌های کمّی و کیفی با مدل تودیم نشان داد که اجرای طرح‌های توسعه شهری در ناحیه "شهرک قدس، کوچه مشکی، خیابان صفا" با بالاترین ضریب (1) مطلوب و رضایت بخش بوده و در "میدان پایین" با ضریب (001/0) ضعیف و نامطلوب بوده است.نتایج: یافته‌های تحقیق نشان داد که برخی کاربری‌ها کمتر از حد انتظار و برخی نیز بیشتر از ظرفیت شهر توزیع شده و حد مطلوب رعایت نشده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1451 - سنجش کیفیت محیط شهری بر مبنای رضایتمندی سکونتی (مطالعه موردی: شهر نورآباد)
  رسول حیدری سورشجانی کامران دولتیاریان محسن شاطریان
  محیط با کیفیت مناسب، احساس رفاه و رضایتمندی را برای ساکنان آن از طریق ویژگی‌های فیزیکی یا اجتماعی و نمادین به وجود می‌آورد در واقع رضایت از کیفیت سکونتی به معنای ارزیابی محیط، در ارتباط با احتیاجات و خواسته‌های شهروندان از واحد مسکونی، محله و ناحیه سکونتی است.. حجم نمون چکیده کامل

  محیط با کیفیت مناسب، احساس رفاه و رضایتمندی را برای ساکنان آن از طریق ویژگی‌های فیزیکی یا اجتماعی و نمادین به وجود می‌آورد در واقع رضایت از کیفیت سکونتی به معنای ارزیابی محیط، در ارتباط با احتیاجات و خواسته‌های شهروندان از واحد مسکونی، محله و ناحیه سکونتی است.. حجم نمونه با بهره‌گیری از فرمول کوکران 382 برآورد و پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ با مقدار با 920/0 محاسبه شد که نشان‌دهنده مطلوبیت ابزار پژوهش است. برای تجزیه ‌وتحلیل توصیفی و استنباطی داده‌ها از آزمون آماری T-Test و جهت تبیین و مدل‌سازی اثرات نیز از مدل‌سازی معادلات ساختاری در محیط نرم‌افزارهای SPSS و AMOS استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای پژوهش نشان داد وضعیت همه شاخص‌های کیفیت محیط شهری در محدوده موردمطالعه در وضعیت قابل‌قبولی قرار ندارند و تمامی شاخص‌ها با میانگین 2/34 پایین‌تر از حد متوسط‌اند. همچنین جهت شناسایی و ارزیابی مؤلفه‌های کیفیت محیط زندگی شهری از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج مدل عاملی مرتبه دوم نشان داد، اهمیت دادن به شاخص‌های رضایتمندی سکونتی در محدوده مورد مطالعه باعث بالا رفتن شاخص بهداشتی به میزان شاخص 85/0، شاخص خدماتی به میزان 83/0، شاخص مسکونی به میزان 82/0، شاخص حمل نقل و مدیریت شهری به میزان 79/0 و کاهش مشکلات زیست ‌محیطی به مقدار 14-/0 می‌گردد. درنهایت مشخص گردید که بین کیفیت محیط زندگی شهری و رضایتمندی سکونتی ساکنین از محلات، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1452 - تحلیل ساختاری پیشرانهای موثر بر وضعیت آینده رقابت پذیری شهری (مورد مطالعه: کلانشهر تهران)
  الناز بهزادپور محمدرضا فرزاد بهتاش زهرا سادات سعیده زرآبادی
  مقدمه: رقابت‌پذیری شهری به‌عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی شهری می‌کوشد با داشتن وجود نوعی از رقابت بین شهرها بر سر جذب سرمایه‌های مؤثر در توسعه و با تأکید بر مزیت رقابتی، از منظری جدید به بحث توسعه شهری بپردازد.هدف پژوهش: هدف مقاله فوق ارائۀ تحلیل اثرات ساختاری پیشرا چکیده کامل

  مقدمه: رقابت‌پذیری شهری به‌عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی شهری می‌کوشد با داشتن وجود نوعی از رقابت بین شهرها بر سر جذب سرمایه‌های مؤثر در توسعه و با تأکید بر مزیت رقابتی، از منظری جدید به بحث توسعه شهری بپردازد.هدف پژوهش: هدف مقاله فوق ارائۀ تحلیل اثرات ساختاری پیشران‌های مؤثر بر وضعیت آینده رقابت‌پذیری شهری در کلان‌شهر تهران است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش ازنظر هدف کاربردی، گردآوری اطلاعات از نوع مطالعات اسنادی در قالب تحلیل محتوا و مصاحبه‌های تخصصی با 20 نفر از خبرگانو به‌صورت دلفی است. 43 پیشران مؤثر بر آینده وضعیت رقابت‌پذیری کلان‌شهر تهران در 7 بعد اقتصادی، نهادی، کالبدی- مکانی، زیست‌محیطی، فردی- انسانی، اجتماعی- فرهنگی و فناوری و ارتباطات انتخاب‌شده که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش‌شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: کلان‌شهر تهران بر اساس نتایج سرشماری سال 1395، در محدوده مناطق 22 گانه 8679936 نفر جمعیت دارد که در پهنه معادل 716 کیلومترمربع اسکان‌یافته‌اند.یافته‌ها و بحث: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از مجموع 1359 محرک قابل ارزیابی، 548 رابطه با عدد 2 دارای روابط اثرگذاری نسبتاً قوی است، بعلاوه 196 رابطه عدد 3 دارد و این بدان معنا است که روابط پیشران‌های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری زیادی برخوردارند. نظام خوشه‌بندی پیشران‌ها حاکی از تمرکز بر پیشران‌های مستقل است و در حدود 20 پیشران دارای میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری پایینی هستند.نتایج: نتایج نشان می‌دهد که از میان 43 پیشران، 9 پیشران، کلیدی‌ترین پیشران‌های مؤثر بر وضعیت آینده رقابت‌پذیری کلان‌شهر تهران شناخته‌شده است، به ترتیب: حکمروایی شهری، کیفیت دانشگاه‌ها و نهادهای پژوهشی، دولت الکترونیک، فرم و تراکم شهری، ثبات اقتصادی، سیستم کاربست حمل‌ونقل هوشمند، ایجاد نوآوری از طریق تخصصی شدن اقتصاد منطقه، وجود کسب‌وکار دانش‌بنیان و نوآور، برنامه‌ریزی مدیریت شهر و مدیریت بازار محور شناسایی‌شده است، لذا بایستی اولویت‌دهی به این پیش برنده‌های کلیدی در تدوین راهبرد اصلی آینده رقابت‌پذیری کلان‌شهر تهران از طریق شالوده اسناد فرادست و محتوی طرح برنامه‌ریزی رقابت‌پذیری شهری فراهم آید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1453 - ارزیابی توان‌‌های مدیریتی شهر تهران در راستای برنامه ریزی راهبردی توسعه فضای سبز شهری
  سیده هدی جزایری علیرضا پورسعید مریم امیدی نجف آبادی
  مقدمه: با عنایت به حاد شدن بحران و چالش های آلودگی هوای شهر تهران و با توجه به نقش مدیریت کارآمد فضای سبز شهری در تولید و ارتقای شاخص های فضای سبز، توسعه مدیریت فضای سبز یک ضرورت به شمار آمده و می تواند به منظور کمک به حل بحران آلودگی مورد توجه برنامه ریزان و مسئولان ذ چکیده کامل

  مقدمه: با عنایت به حاد شدن بحران و چالش های آلودگی هوای شهر تهران و با توجه به نقش مدیریت کارآمد فضای سبز شهری در تولید و ارتقای شاخص های فضای سبز، توسعه مدیریت فضای سبز یک ضرورت به شمار آمده و می تواند به منظور کمک به حل بحران آلودگی مورد توجه برنامه ریزان و مسئولان ذیربط قرار گیرد. هدف: این مطالعه با هدف کلی ارزیابی توان های محیطی شهر تهران در راستای برنامه ریزی راهبردی توسعه فضای سبز شهری انجام شد. روش‌شناسی تحقیق: این تحقیق کیفی با بهره گیری از تکنیک دلفی کلاسیک انجام شد و راهبردهای شناسایی شده بر اساس ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمّی (QSPM)، اولویت بندی گردید. نمونه مورد مطالعه شامل مدیران، صاحب نظران و کارشناسان مرتبط به موضوع تحقیق در شهر تهران بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این پژوهش محدوده شهرستان تهران به مساحتی حدود 730 کیلومترمربع مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: برمبنای یافته های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی به منظور مدیریت پایدار فضای سبز شهر تهران، وجود برنامه های سازمانی میان مدت و بلند مدت جهت اجرای طرح ها و پروژه های توسعه فضاهای سبز شهری، مهم ترین نقطه قوت و عدم انجام مدیریت و برنامه ریزی محلی برای فضاهای سبز مناطق مختلف شهر تهران، مهم ترین نقطه ضعف برای مدیریت فضای سبز شهر تهران، محسوب می شوند. بر مبنای یافته های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی به منظور مدیریت فضای سبز شهر تهران نیز، اهمیت استراتژیک شهر تهران در کشور و توجه ویژه مسئولین و برنامه ریزان به توسعه شهر در تمام ابعاد از جمله توسعه فضاهای سبز در این شهر مهم ترین فرصت و افزایش آلودگی هوا و تأثیر بر کیفیت فضای سبز با اهمیت ترین تهدید پیش روی مدیریت فضای سبز شهر تهران محسوب می شوند. نتایج: بر اساس ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمّی (QSPM)، می توان گفت که راهبردهایی چون نظارت مؤثر بر حسن اجرای قوانین و مقررات در حوزه فضاهای سبز شهر تهران، تهیه و تدوین طرح جامع فضای سبز و مدیریت آسیب های ناشی از عوامل غیر انسانی مانند آفات، بیماری های گیاهی و موارد نامساعد در فضاهای سبز شهری به ترتیب اولویت از مهم ترین راهبردهای موجود برای مدیریت فضای سبز شهر تهران محسوب می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1454 - شناخت تحولات سازمان فضایی ناحیه روستایی زبرخان طی بازه زمانی 23 ساله (1375-1398)
  نسیبه حسینی حسن افراخته فرهاد عزیزپور
  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ چکیده کامل

  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ساز پیشبرد برنامه‌های توسعه در سطوح گوناگون به شمار آید. در این راستا، شناخت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های سکونتگاه‌های روستایی و تنظیم صحیح و بسامان نحوه ارایه خدمات مناسب به آنها به منظور بهره‌گیری عقلایی از این قابلیت‌ها، از گام‌های اولیه و اساسی است که باید به نحوی متین و استوار برداشته شود. هدف پژوهش: پژوهش حاضر به تحلیل و ارزیابی سازمان فضایی دهستان زبرخان و تغییرات رخ داده در آن، طی دوره زمانی 23 ساله (1375-98)، می‌پردازد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش‌شناسی، توصیفی- تحلیلی است. شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. که به جهت دست‌یابی به اهداف تحقیق، با رویکرد فضایی و با روش علمی به تبیین تغییر و تحولات رخ داده طی 23 سال گذشته در سازمان فضایی ناحیه‌ی روستایی زبرخان شهرستان نیشابور می‌پردازد. جامعه آماری تحقیق، شامل 29 سکونتگاه شهری و روستایی واقع در دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق، دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است. بخش زبرخان شامل سه دهستان است که دهستان زبرخان به عنوان پرجمعیت‌ترین دهستان شناخته می‌شود.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که عدم توزیع مناسب خدمات و نبود تعادل فضایی سبب‌ساز افزایش جابه‌جایی و حرکت بین سکونتگاه‌های انسانی در سطح دهستان شده است. از این‌رو سه سکونتگاه قدمگاه، باغشن و درود با رتبه‌های اول تا سوم به مکان‌های اصلی تردد درون ناحیه-ای تبدیل شده‌اند.نتایج: نتایج حاصل از تحلیل جریان‌ها بیانگر آن است که الگوی جریان‌ها به صورت روابط یکسویه است و پیوندهای مکمل، دوسویه و هم‌افزا شکل نگرفته است. این الگو مطابق با نظریه قطب رشد با حاکمیت شهرهاست و هنوز با الگوی شبکه منطقه‌ای فاصله زیادی دارد. به طور کلی می‌توان اینگونه عنوان کرد که سازمان فضایی دهستان زبرخان فاقد تعادل فضایی است که با ایجاد تعادل در توزیع امکانات و خدمات می‌توان به توسعه متعادل و پایدار و سازمان فضایی بهینه دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1455 - تحلیلی بر زمینه‌ها و فرایندهای تأثیرگذار در سازمان‌یابی فضایی فقر شهری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  مریم رضایی علی پناهی رضا ولی‌زاده
  مقدمه: فقر شهری یکی از بزرگترین چالش‌ها هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌گردد که مانع اساسی اکثر دولت‌ها در راستای تحقق شاخص‌های توسعه‌ی پایدار می‌باشد. از این‌رو، شناسایی دقیق پهنه‌های فقیرنشین و همچنین زمینه‌ها و فرایندهای تأثیرگذار بر ش چکیده کامل

  مقدمه: فقر شهری یکی از بزرگترین چالش‌ها هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌گردد که مانع اساسی اکثر دولت‌ها در راستای تحقق شاخص‌های توسعه‌ی پایدار می‌باشد. از این‌رو، شناسایی دقیق پهنه‌های فقیرنشین و همچنین زمینه‌ها و فرایندهای تأثیرگذار بر شکل‌گیری و گسترش فقر از ضرورت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهرها برای مقابله با گسترش این پدیده محسوب می‌شود.هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی پهنه‌های فقر شهری و همچنین تحلیل زمینه‌ها و فرایندهای تأثیرگذار در سازمان‌یابی فضایی فقر در کلان‌شهر تبریز است.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر آمیخته (کمّی-کیفی) با ماهیت تحلیلی- اکتشافی بوده که به‌منظور گردآوری داده‌های تحقیق از اطلاعات موجود در بلوک‌های آماری سال 1375 و 1395 شهر تبریز و همچنین پرسشگری از مدیران و نخبگان دانشگاهی متخصص حوزه‌ فقر شهری (15 نفر بر مبنای روش دلفی هدفمند) و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل عاملی کیو Q و شاخص نزدیکترین همسایه (NNI) در نرم‌افزار GIS استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل مناطق 10گانه‌ی کلان‌شهر تبریز محسوب می‌گردد.یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که زمینه‌ها و فرایندهای گسترش و سازمان‌یابی فضایی فقر در کلان‌شهر تبریز شامل سه عامل اصلی ناکارآمدی ساختار مدیریتی و نظام اقتصادی کلان، ساختار مدیریتی و نظام اقتصادی تبعیض‌گرا و ویژگی‌های افراد مهاجر و کم‌درآمد می‌باشد که در مجموع 536/83 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کنند.نتایج: نتایج حاکی از آن است که در سال 1375 بیشتر مناطق حاشیه‌ای شهر در وضعیت نامطلوب قرار داشته‌اند، در حالی‌که در سال 1395 سازمان‌یابی و توزیع فضایی بلوک‌های فقیرنشین در کل سطح شهر بوده و از توزیع خوشه‌ای پهنه‌های فقیرنشین طی این بازه زمانی 20ساله کاسته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1456 - بررسی عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک‏های شهری (مورد مطالعه: پارک‏های جوان و مادر تنکابن)
  مهدی عباس زاده سورمی وحید پورامن هیر
  چکیده پارک های شهری علاوه بر فراهم کردن امکان تماس بین شهروندان و طبیعت، موجب ارتقای تعاملات اجتماعی شده و حتی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای عمومی پیرامون خود نیز اثرگذار هستند. عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک های شهری را می توان در دو دسته جای داد؛ ویژگی های درون چکیده کامل

  چکیده پارک های شهری علاوه بر فراهم کردن امکان تماس بین شهروندان و طبیعت، موجب ارتقای تعاملات اجتماعی شده و حتی بر کارکردهای اجتماعی فضاهای عمومی پیرامون خود نیز اثرگذار هستند. عوامل اثرگذار بر کارکردهای اجتماعی پارک های شهری را می توان در دو دسته جای داد؛ ویژگی های درونی مانند وسعت و امکانات و عملکردهای موجود در پارک و جنبه بیرونی یعنی چگونگی ارتباط پارک با فضاهای عمومی پیرامونی. این مقاله دو پارک شهری تنکابن را که از نظر ویژگی های مذکور تفاوت آشکاری بین آنها دیده می شود، مورد بررسی قرار می دهد با این هدف که نشان دهد این خصوصیات متمایز، چگونه بر کارکرد اجتماعی آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه از نوع توصیفی است و جمع آوری داده ها از طریق پیمایش و مشاهده میدانی انجام گرفته است. نمونه آماری شامل 400 نفر از کاربران پارک ها است و برای تحلیل داده های کمی، از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون های تی، همبستگی و رگرسیون استفاده‌ شده ‌است.بر اساس یافته ها، هر چه رابطه متقابل پارک‌ها با فعالیت‌ها فضاهای عمومی پیرامونی بالاتر باشد، میزان امنیت و سرزندگی آنها نیز بالاتر خواهد بود. میزان رضایت از دو پارک تقریباً یکسان است اما تأثیرگذاری رابطه متقابل پارک با فعالیت ها و فضاهای عمومی پیرامونی بر رضایت کاربران در پارک جوان و تأثیرگذاری کیفیت کالبدی و تسهیلات موجود در پارک مادر بر رضایت کاربران بالاتر ارزیابی شده است. اگرچه کارکردهای اجتماعی پارک های شهری تحت تأثیر عوامل و خصوصیات کالبدی مختلف است، اما پارک ها بخشی پیوسته از فضاهای عمومی و فعالیت های جاری در آن هستند و حتی اثربخشی عوامل و خصوصیات مذکور نیز بیشتر تحت تأثیر بافتار فضایی-اجتماعی ویژه ای است که هر پارک در درون آن کارکردهایش را ایفا می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1457 - تحلیل فضایی پویش فقر شهری و پهنه بندی آن در کلانشهر رشت
  عامر نیک پور محمد سلیمانی بهناز محمدیاری
  مقدمه: از ویژگی های شهرهای جهان سوم تمرکز شدید و عدم تعادل در شهرنشینی است. در این شهرها همواره تعدادی از محلات از کیفیت مطلوب برخوردار بوده و در مقابل سایر نواحی از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. به منظور رفع نابرابری ها لازم است تا اقدامات اساسی برای شناخت ن چکیده کامل

  مقدمه: از ویژگی های شهرهای جهان سوم تمرکز شدید و عدم تعادل در شهرنشینی است. در این شهرها همواره تعدادی از محلات از کیفیت مطلوب برخوردار بوده و در مقابل سایر نواحی از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. به منظور رفع نابرابری ها لازم است تا اقدامات اساسی برای شناخت نارسایی ها و کمبودها صورت گیرد.هدف پژوهش: نشان دادن نابرابری و شناسایی لکه های فقر در مقیاس بلوک های آماریشهر رشت است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش جزء پژوهش های توصیفی - تحلیلی از نوع خود همبستگی فضایی می باشد.روش شناسی تحقیق: روش گردآوری داده ها برای مبانی نظری به صورت اسنادی، کتابخانه ای و داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر رشت استخراج شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر رشتمرکز استانگیلاناست.یافته ها و بحث: محاسبه شاخص های فقر با کمک نرم افزار Excel و تحلیل عاملی با کمک نرم افزار SPSS صورت گرفته است. برای کاهش تعداد شاخص های مؤثر در میزان فقر و تشکیل ساختار جدید برای آن ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. برای انجام تحلیل فضایی، از روش لکه های داغ در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شد. همچنین با استفاده از شاخص موران موجود در نرم افزار Geoda، الگوی خود همبستگی فضایی فقر در محدوده مورد مطالعه مشخص شد.نتایج: نشان داد الگوی فضایی فقر در این شهر خوشه ای است. کانون اصلی فقر در نواحی شرقی &ndash; شمال شرقی و جنوب - جنوب غربی شهر است و پهنه مرفه در ناحیه مرکزی شهر دیده می شود. در مجموع پهنه فقر 61 درصد جمعیت و 34 درصد از مساحت و پهنه رفاه 10 درصد جمعیت و 23 درصد مساحت شهر رشت را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1458 - تحلیل نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش جوانان به خشونت شهری (مورد مطالعه: شهر رشت)
  نیر ابراهیمی رضا علی محسنی محمود علمی
  مقدمه: توجه به کاهش ناامنی‌های شهری از جمله مسایل مهم در دستیابی به توسعه پایدار اجتماعی است. جرم و خشونت‌ شهری از جمله عواملی هستند که باعث تضعیف امنیت در شهرها می‌شوند. خشونت‌ شهری یکی از آسیب‌های اجتماعی است که با مطالعه آن می‌توان به وضعیت سلامت اجتماعی در یک شهر پی چکیده کامل

  مقدمه: توجه به کاهش ناامنی‌های شهری از جمله مسایل مهم در دستیابی به توسعه پایدار اجتماعی است. جرم و خشونت‌ شهری از جمله عواملی هستند که باعث تضعیف امنیت در شهرها می‌شوند. خشونت‌ شهری یکی از آسیب‌های اجتماعی است که با مطالعه آن می‌توان به وضعیت سلامت اجتماعی در یک شهر پی برد.هدف پژوهش: هدف پژوهش مطالعه نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش به خشونت‌های شهری است.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات، از روش‌های اسنادی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را جوانان 18 تا 35 سال شهر رشت شامل 224203 نفر تشکیل می‌دهند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 نفر و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای توزیع گردید. مفهوم احساس محرومیت نسبی با بهره‌گیری از پژوهش لهسائی‌زاده (1391)، پیوندهای محله‌ای با بهره‌گیری از پژوهش جمشیدیها و همکاران (1393) و خشونت شهری نیز با استفاده از پرسشنامه تحقیق محسنی و همکاران (1395) سنجیده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Amos و آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: ‌قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، مناطق پنج‌گانه شهرداری شهر رشت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که بین پیوندها و تعلقات محله‌ای و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (19/0-) معنادار معکوس ضعیفی وجود دارد؛ اما بین احساس محرومیت نسبی و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (33/0) معنادار مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که پیوندها و تعلقات محله‌ای با ضریب30/0- و احساس محرومیت نسبی با ضریب 39/0 بر گرایش به خشونت‌های شهری تاثیر دارند.نتایج: برای کاستن از خشونت‌های شهری در بین جوانان لازم است برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های دقیقی در زمینه کاهش احساس محرومیت نسبی (توزیع برابر امکانات و برقراری عدالت اجتماعی) و افزایش احساس تعلق اجتماعی به شهر و محله‌های شهری صورت گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1459 - نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت)
  پریسا خوش پسند علیرضا پورشیخیان حسین اصغری صدیقه حسنی مهر
  مقدمه: یکی از چالش های اساسی در نظام توسعه پایدار شهرها بافت های فرسوده شهری به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته هستند که به دلایل مختلف شکل گرفته و امروز دچار مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و ... هستند که بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح برای آن می توان چکیده کامل

  مقدمه: یکی از چالش های اساسی در نظام توسعه پایدار شهرها بافت های فرسوده شهری به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته هستند که به دلایل مختلف شکل گرفته و امروز دچار مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و ... هستند که بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح برای آن می تواند کل شهر را دچار بحران نماید.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت صورت پذیرفت.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر به صورت توصیفی &ndash; تحلیلی می باشد که از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه، مشاهده میدانی و بهره گیری از منابع اسنادی بوده است. نمونه تحقیق 100 نفر از متخصصین مرتبط با موضوع تحقیق در سازمان های راه و شهرسازی، شهرداری، شورای شهر و ... و همچنین 325 نفر از شهروندان ساکن در محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت می باشند که به صورت تصادفی نمونه گیری شده اند. در ادامه پس از بررسی روایی و پایایی ابزار اندازه گیری تحقیق، به جهت بررسی نقش و تاثیر مدیریت شهری در بازآفرینی بافت مرکزی شهر رشت با استفاده از نرم افزارهای متنوع از جمله SMART PLS استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر رشت می باشد.یافته ها: با توجه به تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها، 30 درصد از کارشناسان مورد مطالعه در این پژوهش زن و 70 درصد مرد بوده اند که از این میان، 25 درصد از آنها دارای سن کمتر از 28 سال، 28 درصد بین 29 تا 39 سال، 22 درصد بین 40 تا 50 سال و 25 درصد نیز بین 51 تا 61 سال سن داشته اند. از این میان 57 درصد از آنها دارای واحد مسکونی شخصی، 40 درصد استیجاری و 3 درصد نیز سازمانی بوده اند. در ارتباط با سابقه سکونت آنها در این محدوده نیز 15 درصد از افراد مورد مطالعه کمتر از 5 سال، 22 درصد بین 6 تا 10 سال، 28 درصد بین 11 تا 15 سال، 19 درصد بین 16 تا 20 سال و 16 درصد نیز بیشتر از 20 سال سابقه سکونت در این محدوده را داشته اند.نتایج: نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که عملکرد مدیریت شهری در این زمینه مطلوب بوده و میزان رضایت شهروندان از این پروژه بازآفرینی با اختلاف میانگین 0.566 و آماره آزمون 41.467 بیشتر از حد متوسط می باشد. در واقع مدیریت شهری در شهر رشت با باززنده سازی خیابان علم الهدی اولین قدم در مسیر بازآفرینی شهر رشت را پیمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1460 - تحلیلی بر تاب‌آوری سکونتگاه‌های شهری در برابر مخاطرات طبیعی با تأکید بر سیل (مطالعه موردی: شهر چمستان)
  رقیه معصومیان صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی شهریار خالدی
  مقدمه : امروزه، تغییرات چشمگیری در نگرش به مخاطرات طبیعی دیده می‌شود و دیدگاه غالب از کاهش آسیب‌پذیری به بهبود و ارتقای تاب‌آوری در برابر مخاطرات تغییر یافته است.هدف پژوهش : توسعه بی‌رویه و ناهماهنگ منطقه شهری چمستان به‌علت فعالیت‌های انسانی برای توسعه شهر به‌صورت مستقی چکیده کامل

  مقدمه : امروزه، تغییرات چشمگیری در نگرش به مخاطرات طبیعی دیده می‌شود و دیدگاه غالب از کاهش آسیب‌پذیری به بهبود و ارتقای تاب‌آوری در برابر مخاطرات تغییر یافته است.هدف پژوهش : توسعه بی‌رویه و ناهماهنگ منطقه شهری چمستان به‌علت فعالیت‌های انسانی برای توسعه شهر به‌صورت مستقیم زمین‌های زیادی از شهر را در مدت زمان بسیار کوتاه تغییر داده است که از آن رهگذر مخاطراتی مانند سیل ایجاد می‌شود. هدف پژوهش حاضر، تحلیل روابط بین شاخص‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهر چمستان در مقابل سیلاب است.روش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. برای رسیدن به این هدف، به تحلیل و سنجش میزان تاب‌آوری شهر چمستان در برابر سیلاب بر اساس 5 بعد تاب‌آوری کالبدی - زیرساختی، اجتماعی، نهادی، اقتصادی و زیست‌محیطی پرداخته شد. این ابعاد 5 گانه به همراه شاخص‌ها و زیرشاخص‌های تعریف شده هر کدام از آن‌ها بر مبنای ادبیات پژوهش، در قالب پرسش‌نامه‌ای محقق ساخت طراحی شده تا وضعیت آن‌ها در شهر مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.قلمروجغرافیایی پژوهش : شهر چمستان مرکز بخش چمستان در شهرستان نور است که در زمین‌های کوهپایه‌ای شمال البرز واقع شده است. بخش چمستان از شمال و غرب به بخش مرکزی شهرستان نور، از جنوب به بخش بلده شهرستان نور و کوهپایه‌های البرز مرکزی، از شمال شرق به شهرستان محمودآباد و از شرق به شهرستان آمل محدود می‌شود. این شهر از سمت شمال و غرب به نور، از جنوب به بخش بلده و کوهپایه‌های البرز مرکزی و از شرق به آمل منتهی می‌شود.یافته ها و بحث : با توجه به میانگین‌های به‌دست آمده از تحلیل آماری T تک‌نمونه‌ای، شهر چمستان به‌لحاظ تاب‌آوری‌های کالبدی - زیرساختی، اجتماعی، نهادی و اقتصادی در سطح تاب‌آوری متوسط و در حال تاب‌آوری قرار دارد؛ این در حالی است که تاب‌آوری زیست‌محیطی این شهر در برابر سیلاب نسبتاً ضعیف بوده و وضعیت مطلوبی را نشان نمی‌دهد.نتیجه‌گیری : جهت ارتقای تاب‌آوری شهر چمستان در مقابل سیلاب، نیاز است که سازمان‌ها و نهادهای مدیریتی و برنامه‌ریزی در حوزه مدیریت بحران و مخاطرات شهری به این نکته مهم توجه داشته و جهت ارتقاء تاب‌آوری اجتماعی، توجه ویژه‌ای به آموزش و افزایش سطح دانش جامعه محلی داشته باشند. همچنین باید به این نکته اشاره نمود که گسترش بیمه از جمله راهکارهای بسیار مناسب برای دست‌یابی به جامعه‌ای با سلامت پایدار و اساسا&zwj;ً از جمله راه‌های تأمین و تحقق آرامش، آسایش و کاهش استرس افراد خانواده‌ها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1461 - سطح بندی مطلوبیت به لحاظ شاخص های تراکمی در روند ارزیابی دامنه های ایمنی در فرآیند رشد کالبدی شهر مطالعه موردی محلات منطقه (4) شهر رشت
  سید مسعود موسوی کرامت الله زیاری حسین سلطان زاده
  با توجه به پیچیدگی روابط بین سطوح اثرگذار بر کیفیت محیط مسکونی، رفتارشناسی علل تغییر کیفیت محیط را براساس رویکرد سیستمی میتوان توضیح داد. در این پژوهش با کمک مدل سازی سیستمی در برنامه های رایانه ای و تحلیل منابع، مکان منابع، فعالیت ها و همچنین استخراج پارامترهای تاثیرگذ چکیده کامل

  با توجه به پیچیدگی روابط بین سطوح اثرگذار بر کیفیت محیط مسکونی، رفتارشناسی علل تغییر کیفیت محیط را براساس رویکرد سیستمی میتوان توضیح داد. در این پژوهش با کمک مدل سازی سیستمی در برنامه های رایانه ای و تحلیل منابع، مکان منابع، فعالیت ها و همچنین استخراج پارامترهای تاثیرگذار بر ایمنی شهری در فرایند رشد کالبدی شهر با استفاده از روش برنامه ریزی منابع مکانی مورد تحلیل قرار می گیرد و در این راستا مکان منابع و فعالیت ها در برنامه ریزی محوریت پیدا می کند. در این روش برنامه ریزی که مبتنی بر دنیای واقعی است؛ اطلاعات جمع آوری و با استفاده از نقشه های پایه ای بروز شده، کلیه اطلاعات به مکان اشیاء دنیای واقعی منظم می گردند و تحلیل داده ها با مدل هایی صورت میگیرد که اساسا درآنها بعد مکانی بعنوان یکی از ابعاد مهم در مدل تلقی می شود و براساس بعد مکانی یا محل استقرار عوارض، اشیاء، فعالیت های انسانی و سایر اطلاعات مورد نظر، مدل تحلیل و برنامه ریزی شکل میگیرد. اساس برنامه ریزی منابع مکانی، مشاهدات صحیح و بروز و مدل های تحلیلی و منطقی قابل محاسبه می باشد که جهت بررسی فرضیه ها نخست با جمع آوری اطلاعات از طریق متون و منابع کتابخانه ای و در ادامه از طریق کار میدانی با برداشت کالبدی فعالیت های موجود در منطقه 4 شهر رشت به تفکیک محلات ، به بستر مناسبی جهت شناخت و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده در سطح بندی مطلوبیت در محلات منطقه (4) شهر رشت دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1462 - بررسی وضعیت زیست محیطی گردشگری شهری با استفاده از روش جای پای اکولوژیک (مورد مطالعه : شهر رشت)
  طیبه قائمی راد حسین حاتمی نژاد کرامت اله زیاری احمد پوراحمد
  DOI:10.17170/kobra-202110144904
  شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فر چکیده کامل

  شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت سالانه پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت فضای بوم شناختی شهر رشت در روند گردشگری است و پاسخ به این پرسش که آیا این فضا توان پاسخ گویی به نیازهای فعلی گردشگری شهری را دارد یا خیر؟ پژوهش بر پایه روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از مدل جای پای اکولوژیک انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش تعداد گردشگران شهر رشت در نظر گرفته شد از این رو 384 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران از طریق دو روش نمونه گیری منظم و اتفاقی بین گردشگران توزیع گردید. در نهایت جای پای اکولوژیک گردشگری 908224 هکتار محاسبه گردید که با توجه به مساحت 13600 هکتاری شهر رشت می توان میزان فشار وارده بر فضای زیست محیطی شهر را مشاهده نمود. از این رو برنامه ریزی برای حفظ محیط زیست شهر در کنار توجه به گردشگری امری حیاتی محسوب می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1463 - ارزیابی معیارهای موثر بر فعالیت زنان در فضای شهری (مطالعه موردی: پیاده‌راه اسفریس، اردبیل)
  سامان ابی زاده
  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای موثر بر ارتقای فعالیت و حضور زنان در فضاهای شهری (پیاده‌راه اسفریس واقع در شهر اردبیل) و با بهره‌گیری از مدل مکانی کانتر بود. روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام، از نوع توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی است چکیده کامل

  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای موثر بر ارتقای فعالیت و حضور زنان در فضاهای شهری (پیاده‌راه اسفریس واقع در شهر اردبیل) و با بهره‌گیری از مدل مکانی کانتر بود. روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام، از نوع توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پیمایش از اهالی جمع‌آوری شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را شهروندان اردبیل تشکیل می‌دهند که383 نفر از شهروندان اردبیل از بین 800 نفر بر طبق جدول مورگان به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند که از این تعداد 245 نفر زن و 138 نفر مرد بودند و به‌منظور بررسی مولفه‌ها، پرسشنامه‌ی فعالیت و رفتار، پرسشنامه‌ی ویژگی‌های کالبدی- فضایی و پرسشنامه‌ی معانی اجرا گردید؛ که ضمن تأیید روایی و سپس پایایی آن‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شده که نشان از سطح بالای اطمینان ابزار تحقیق می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار spss از آزمون‌های Tتک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون، استفاده شد.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج منجر به این نتیجه شد که پیاده‌راه اسفریس اردبیل، از نظر شاخص‌های کالبدی-فضایی در حد متوسط است و میانگین‌های کمتر از 3، بیانگر وجود ضعف در این مولفه‌ها می‌باشد؛ این شاخص‌ها معنادار و موثر بر حضور بانوان بوده و اگر دارای کیفیت بالا باشند، تاثیر مثبتی بر حضور بانوان خواهند گذاشت ولی در حال حاضر با توجه به نتایج، شاخص‌های کالبدی-فضایی در حد متوسط بوده و باعث حضور کمتر بانوان در محدوده پیاده‌روی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1464 - ارزیابی و رتبه‌بندی شکوفایی شهری محلات منطقه 18 شهرداری تهران
  موسی کمان رودی کجوری طاهر پریزادی فرهاد آگاه آزیتا مومنی بیدزرد فاطمه شفیعی
  مقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساخت‌ها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانون‌گذاری و شصت و چهار شاخص می‌باشد. با توجه به این‌که توسعه مشترک و متوازن از ویژگ چکیده کامل

  مقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساخت‌ها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانون‌گذاری و شصت و چهار شاخص می‌باشد. با توجه به این‌که توسعه مشترک و متوازن از ویژگی‌های مهم شکوفایی است، این اتفاق باید در کلیه این ابعاد و کارکردهای شهری صورت ‌پذیرد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی و سطح‌بندی محلات آن منطقه بر اساس شاخص‌های شکوفایی شهری است.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از مطالعات کتابخانه‌ای برای تعیین شاخص‌های شکوفایی شهری و از روش میدانی برای شناخت وضعیت آن‌ها در محلات آن منطقه استفاده شده است. برای تحلیل داده و اطلاعات این پژوهش و ارزیابی و رتبه‌بندی محلات آن منطقه از نظر شاخص‌های شکوفایی شهری از مدل تاکسونومی عددی و نرم‌افزارهای ‌ARC GIS،SPSS و EXCEL استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه 18 شهرداری تهران به عنوان یکی از مناطق حاشیه‌ای این شهر با گسترش بی‌رویه و پراکنده، تخریب و افزایش آلودگی محیط زیست، کم‌توجهی به بهسازی و نوسازی بافت‌های ناکارآمد و مسئله‌دار، افزایش هزینه‌ خدمات و گسترش حاشیه‌نشینی و فقر مواجه می‌باشد و از شکوفایی مناسبی برخوردار نیست.یافته ها و بحث: نتایج این پژوهش نشان می دهد که محدوده این پژوهش از نظر شکوفایی شهری در شرایط نامناسبی قرار دارد و این وضعیت در محلات مختلف آن متفاوت است. این شرایط از فقدان سیاست‌ و برنامه‌های تعادل‌بخشی فضایی توسعه و شکوفایی محلات آن محدوده ناشی شده است. برای شکوفایی محلات آن محدوده، تهیه و اجرای برنامه یکپارچه موضوعی و موضعی شکوفایی با مشارکت شهروندان ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1465 - شناسایی و تحلیل پیشران‌های مؤثر بر خلاقیت شهری با رویکرد سناریونویسی (موردپژوهی: کلانشهر رشت)
  معصومه میرغروی رسول صمدزاده محمدتقی معصومی
  هدف: پژوهش حاضر در راستای شناسایی نیروهای پیشران و عوامل کلیدی مؤثر بر خلاقیت شهری در کلانشهر رشت و شناسایی و تحلیل سناریوهای توسعه خلاقیت شهری در این شهر انجام گردید.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از روش تحلیل اثرات متقابل استفاده شد. در واقع 44 شاخص مؤثر در تحقق شهر خل چکیده کامل

  هدف: پژوهش حاضر در راستای شناسایی نیروهای پیشران و عوامل کلیدی مؤثر بر خلاقیت شهری در کلانشهر رشت و شناسایی و تحلیل سناریوهای توسعه خلاقیت شهری در این شهر انجام گردید.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از روش تحلیل اثرات متقابل استفاده شد. در واقع 44 شاخص مؤثر در تحقق شهر خلاق به صورت زوجی مقایسه شده و میزان تأثیرات این عوامل بر یکدیگر با استفاده از پرسشنامه کارشناسان در نرم افزار میک‌مک ارزیابی شد.یافته ها و بحث: نتایج مطالعات نشان داد که می توان 7 عامل (تکنولوژی و فناوری های نوین، کیفیت گردشگری، دسترسی به فناوری های اینترنتی، برنامه و فعالیت های آموزشی، تنوع فرصت‌های شغلی، نمایشگاه‌های صنایع دستی و بومی و تعداد کارآفرینان) را عنوان عوامل کلیدی در ایجاد شهر خلاق رشت مطرح کرد. برای تدوین سناریوهای توسعه شهر خلاق، اقدام به تهیه سبد سناریو برای 7 عامل کلیدی گردید؛ به این ترتیب که برای هریک از عوامل، سه فرض خوش بینانه، بینابین و بدبینانه در نظرگرفته شد. درمجموع 21 وضعیت احتمالی طراحی و براساس ترکیب 21 وضعیت احتمالی، تعداد 2187 سناریوی ترکیبی استخراج شد که شامل همه وضعیت های احتمالی و پیش‌روی توسعه خلاقیت کلانشهر رشت در آینده است.نتیجه گیری: براساس نتایج نرم افزار سناریو ویزارد، 4 سناریو با احتمال وقوع بسیار بالا در شرایط پیش روی توسعه شهر رشت متصور گردید که از میان آن‌ها تنها سناریوی دوم شرایط مطلوب و امیدوارکننده را نشان داد. سناریوی اول سناریوی نسبتاً مطلوب و حالت بینابینی داشت. دو سناریوی دیگر شرایط بحرانی را نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1466 - تحلیل عوامل زمینه‌ساز کارآمدی در مدیریت زمین شهری بر پایه الگوی حکمروائی یکپارچه زمین شهری بازیگران(مطالعه موردی: ایران و شهر گرگان)
  علی وزیری نصیرآباد کیانوش ذاکرحقیقی آرش بغدادی
  مدیریت زمین شهری با پیچیدگی‌ها و موانع بسیار دشوار و بازیگران و ذی نفعان متعدد، نیازمند بررسی یکپارچه و کل نگر است. لذا برای شناخت آن رویکردهای نوینی همچون، حکمروایی زمین که چارچوب اندیشهای و بسترساز مدیریت پایدار محلی می باشد،ارائه شده است. بر این مبنا، در این پژوهش با چکیده کامل

  مدیریت زمین شهری با پیچیدگی‌ها و موانع بسیار دشوار و بازیگران و ذی نفعان متعدد، نیازمند بررسی یکپارچه و کل نگر است. لذا برای شناخت آن رویکردهای نوینی همچون، حکمروایی زمین که چارچوب اندیشهای و بسترساز مدیریت پایدار محلی می باشد،ارائه شده است. بر این مبنا، در این پژوهش با استفاده از روش‌های کمی‌ـ پیمایشی و کیفی در سه سطح فضایی(محیط توانمندکننده یا سیستم، نهادی و فردی) به آسیب شناسی وضعیت سیاست‌گذاری و مدیریت زمین شهری در ایران با تاکید بر بازیگران و ذی نفعان در چارچوب مولفه‌های الگوی پیشنهادی حکمروایی یکپارچه زمین‌شهری و ارائه الگوی مطلوب در جهت کارآمدی آن پرداخته‌است. جامعه آماری نیز تمامی نهادهای متولی حوزه زمین شهری و مراجعه‌کنندگان به آنها در سطح ملی،منطقه‌ای و محلی می‌باشد. جهت تحلیل داده‌ها از مدل اسپیرمن، رگرسیون خطی چندمتغیره و تحلیل‌مسیر در محیط نرم‌افزار آموس استفاده‌گردید. نتایج پژوهش نشان‌داد که ارتباط معناداری بین مولفه های حکمروایی یکپارچه زمین شهری با کارآمدی مدیریت بازیگران آن وجود دارد و سیاست‌های زمین‌شهری در ایران نتوانسته به‌رغم چندین دهه تجربه به اموری همچون شناخت ظرفیت‌های محلی و منطقه‌ای و مشارکت آنها بپردازد. علاوه بر آن، کاستی در تعریف چشم انداز مشترک و مورد اجماع تمام بازیگران، وجود چندپارچگی ‌فقدان نگرش یکپارچه توافق گرا، غلبه منفعتی قدرت برخی بازیگران ذی نفوذ، وجود ساختارهای متمرکز تصمیم‌گیری و اجرایی و درنهایت فراهم نشدن بسترهای مناسب برای حکمروایی یکپارچه زمین از دلایل اصلی ناکارآمدی سیاست‌های زمین‌شهری در ایران از منظر الگوی حکمروایی یکپارچه زمین‌شهری بازیگران هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1467 - تعیین مؤلفه های تأثیرگذار در برند آفرینی شهری (مطالعه موردی: شهر پره سر)
  شهرام شهابی نرگس دل افروز علی قلی پور سلیمانی محمد طالقانی
  امروزه در جهان توسعه یافته، شهرها به صورت شرکت‌های رقیب عمل می‌کنند و تلاش دارند تا سهم بیشتری از بازار سرمایه، استعدادهای برجسته و توجه جهانی را به خود اختصاص دهند. برند آفرینی شهری ابزاری برای دستیابی به مزیت رقابتی، افزایش سرمایه‌گذاری درونی، و گردشگری است. در برندآف چکیده کامل

  امروزه در جهان توسعه یافته، شهرها به صورت شرکت‌های رقیب عمل می‌کنند و تلاش دارند تا سهم بیشتری از بازار سرمایه، استعدادهای برجسته و توجه جهانی را به خود اختصاص دهند. برند آفرینی شهری ابزاری برای دستیابی به مزیت رقابتی، افزایش سرمایه‌گذاری درونی، و گردشگری است. در برندآفرینی شهری همواره سعی می‌شود با ایجاد و ترکیب منسجم از ویژگی های احساسی و کارکردی آن شهر، تصویری متمایز و منحصر بفرد در ذهن مخاطبان ایجاد گردد. از اینرو هدف از ‌تحقیق حاضر تعیین مؤلفه های تأثیرگذار در برند آفرینی شهری برای شهر پره‌سر استان گیلان است. از لحاظ روش شناسی، طرح تحقیق آمیخته اکتشافی و در دو مرحله انحام شده است؛ در مرحله اول از روش پژوهش کیفی داده بنیاد، و در مرحله دوم از روش کمی توصیفی &ndash; پیمایشی و معادلات ساختاری استفاده شد. در ابتدا با 15 نفر از نخبگان دانشگاهی و اجرایی که بصورت هدفمند و براساس شاخص اشباع نظری انتخاب شده بودند و با شهر آشنایی کامل داشتند مصاحبه های نیمه ساختاریافته و اکتشافی صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده های کیفی به روش داده بنیاد و تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه به روش تحلیل عاملی تاییدی و اکتشافی بوده است. جامعۀ آماری مرحلۀ کمی ‌این پژوهش، شامل مردم یا افرادی بودند که از شهر دیدار کردند و تعداد نمونۀ آماری با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر بود. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق از روش مدلسازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SmartPLS و spss21 استفاده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1468 - بررسی اولویت های اجرایی در ارتقاء کیفیت زندگی کلانشهر رشت
  شهرام فهیمی نادر زالی میرسعید موسوی
  هدف اصلی از پژوهش شناسایی اولویت‌های اجرایی در راستای ارتقاء کیفیت زندگی در کلانشهر رشت بود. در این راستا ابتدا شاخص‌های مرتبط با کیفیت زندگی شامل 57 شاخص در هفت بعد، استخراج شد. پس از تعیین شاخص‌ها، با بهره گیری از تکنیک پرسشنامه، وضعیت این شاخص‌ها در دو بخش مورد بررسی چکیده کامل

  هدف اصلی از پژوهش شناسایی اولویت‌های اجرایی در راستای ارتقاء کیفیت زندگی در کلانشهر رشت بود. در این راستا ابتدا شاخص‌های مرتبط با کیفیت زندگی شامل 57 شاخص در هفت بعد، استخراج شد. پس از تعیین شاخص‌ها، با بهره گیری از تکنیک پرسشنامه، وضعیت این شاخص‌ها در دو بخش مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اول میزان رضایت‌مندی شهروندان از شاخص‌های کیفیت زندگی در قالب طیف لیکرت ارزیابی شد. در این زمینه تعداد 1920 پرسشنامه در نواحی 27 گانه کلانشهر رشت توزیع و تکمیل گردید. نتایج این بخش از پژوهش با استفاده از آزمون تی تحلیل شد. در بخش دوم وزن نسبی شاخص‌های کیفیت زندگی با استفاده از مدلAHP و نظرات کارشناسان تعیین شد. در نهایت به تحلیل دو بعدی و یکپارچه از این شاخص‌ها اقدام شد. نتیجه این تحلیل دو بعدی تعیین اولویت های اجرایی بود. در واقع اولویت‌های اجرایی به عنوان شاخص‌هایی تعریف شدند که از نظر کارشناسان اهمیت بالایی داشته و در عین حال شهروندان رضایت‌مندی پایینی داشته باشند. در نهایت پس از تعیین میزان رضایت‌مندی و همچنین وزن‌دهی شاخص‌های کیفیت زندگی، به تحلیل دو بعدی و شناسایی اولویت های اجرایی در راستای ارتقاء کیفیت زندگی در کلانشهر رشت اقدام شد. نتایج نشان داد شاخص‌هایی همچون اجاره بهای مسکن، دسترسی به حمل‌ونقل عمومی، وضعیت آب آشامیدنی، سیستم فاضلاب و دفع آب های سطحی، کیفیت خدمات در مراکز بهداشتی و درمانی، کیفیت آموزشی در مدارس، بهداشت محیط و نظافت خیابان‌ها و وضعیت پارک ها و فضاهای سبز از بالاترین اولویت برای ارتقا کیفیت زندگی شهروندان رشت برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1469 - شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر ساری)
  صادق صیدبیگی پری مو سی پور میاندهی شهرام ملانیا جلودار مریم مالمیر
  اگرچه رشد شهری پدیده ای مرسوم است، اما الگوها و عوامل محرک آن نسبتاً نامعلوم است و مجموعه عوامل جامعی که بتوانند فرآیند رشد شهری را شرح دهند، به دلیل منحصر به فرد بودن خصوصیات شهرها وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری در ساری با رویکرد آینده‌پژو چکیده کامل

  اگرچه رشد شهری پدیده ای مرسوم است، اما الگوها و عوامل محرک آن نسبتاً نامعلوم است و مجموعه عوامل جامعی که بتوانند فرآیند رشد شهری را شرح دهند، به دلیل منحصر به فرد بودن خصوصیات شهرها وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری در ساری با رویکرد آینده‌پژوهی بوده است که روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای جمع‌آوری داده‌ها از اسناد و مطالعات کتابخانه‌ای و برداشت‌های میدانی استفاده شده است در مرحله دوم با استفاده از تکنیک تأثیرات متقابل (روش تحلیل ساختاری) امتیازدهی و در محیط نرم‌افزار MICMAC مورد تحلیل قرار گرفت و در نهایت عوامل پیشران و کلیدی توسعه شهری با توجه امتیاز تأثیرگذاری و تأثیرپذیری مستقیم انتخاب شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که سیستم توسعه شهری ساری، سیستمی پایدار بوده است و عوامل "سازمان‌های مشارکت‌کننده در مدیریت و توسعه شهری" و "سیاست‌های به کار رفته برای یارانه‌ها و کنترل قیمت‌ها که هرچند تصمیم‌گیری در این خصوص بر عهده دولت است، ولی به شدت توسعه شهری را دستخوش تحول می‌کند" اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار توسعه شهر ساری می‌باشند. همچنین عامل "ساماندهی محورهای ویژه گردشگری با استفاده از کیفیت‌های محیطی و کریدورهای دید و منظر" اصلی‌ترین عامل در موقعیت ریسک شهر ساری بوده و اصلی‌ترین مؤلفه اهرمی ثانویه، "میزان رشد ترافیک" است که می-تواند به عنوان محرک توسعه مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1470 - برنامه ریزی راهبردی مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهرهای ایران (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
  شهرام امیرانتخابی مجید اکبری وحید بوستان احمدی مسلم ضرغام فرد
  مدیریت یکپارچه شهری، از جمله مهمترین و اساسی‌ترین مسائل قابل تامل و بررسی در عرصه‌ی مدیریت های کلان شهری به شمار می‌رود. علی‌رغم آنکه بیش از 100 سال از برخورداری شهر تهران از نظام مدیریت شهری به سبک مدرن می‌گذرد، اما به دلیل غلبه رویکرد تمرکزطلبانه دولت در اداره شهرها، چکیده کامل

  مدیریت یکپارچه شهری، از جمله مهمترین و اساسی‌ترین مسائل قابل تامل و بررسی در عرصه‌ی مدیریت های کلان شهری به شمار می‌رود. علی‌رغم آنکه بیش از 100 سال از برخورداری شهر تهران از نظام مدیریت شهری به سبک مدرن می‌گذرد، اما به دلیل غلبه رویکرد تمرکزطلبانه دولت در اداره شهرها، شهرداری‌ها و شوراها همچنان از جهت وظیفه تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری شهری از استقلال مناسبی برخوردار نیست. لذا توجه و تبیین این مسئله از مهمترین مسائلی به شمار می رود که با توجه به رشد و گسترش کالبدی &ndash; فضایی و جمعیتی و نیز تعدد و پیچیدگی مسائل و چالش‌های شهر تهران، ضروری می نماید. این نوشتار با هدف برنامه‌ریزی راهبردی مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر تهران با قیاس تطبیقی و با تکیه بر مدل برنامه‌ریزی راهبردی Meta-SWOT انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر روش‌، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف‌گذاری‌ کاربردی می‌باشد. روش جمع‌آوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و پیمایشی بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که در بین منابع و توانایی‌های داخلی عامل‌های اصلاح قوانین مدیریت شهری، یکپارچه نمودن همه بازیگران عرصه مدیریت شهری و مدیریت کلی گرا به شهر, بیشترین امتیاز را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج بررسی عوامل خارجی محیطی که نشان می‌دهد مولفه‌های ناشناخته ماندن نگرش یکپارچه در مدیریت شهری، عدم تفکیک رهبری سیاسی از مدیریت تخصصی و نبود یا ضعف ساز و کارهای تقویت ارتباطات سازمانی نشانگر میزان تاثیر عوامل کلان محیطی است. براساس بررسی های صورت گرفته مناطق شمالی کمترین و مناطق جنوبی کلانشهر تهران بیشترین میزان ناهماهنگی را دارند. بنابراین متناسب با رشد شهرنشینی در تهران فقدان شکل گیری مدیریت یکپارچه شهری بوجود آمده است. در نتیجه هماهنگی معقولی بین ساخت فضاها و کالبد شهر و محیط طبیعی و فیزیکی با وضع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی وجود ندارد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1471 - تحلیل مکانی پراکنده رویی شهری و اثرات آن بر برابری دسترسی به بیمارستان ها در کلانشهر تهران
  طاهره قائمی راد عباس علیمحمدی
  رشد شهرنشینی به خصوص در کشورهای در حال توسعه منجر به ایجاد پراکنده رویی شهری شده است. پراکنده رویی شهری در تهران منجر به ایجاد چالش های متعددی در تحقق توسعه پایدار گردیده است. در این پژوهش، پراکنده رویی شهری در زون های ترافیکی (TAZ) شهر تهران در یک دوره بیست ساله (2020- چکیده کامل

  رشد شهرنشینی به خصوص در کشورهای در حال توسعه منجر به ایجاد پراکنده رویی شهری شده است. پراکنده رویی شهری در تهران منجر به ایجاد چالش های متعددی در تحقق توسعه پایدار گردیده است. در این پژوهش، پراکنده رویی شهری در زون های ترافیکی (TAZ) شهر تهران در یک دوره بیست ساله (2020-2001) با استفاده از شاخص گسترش وزندار شهری (WUP ) به صورت مکانی بررسی شده است. سپس، کمترین فاصله دسترسی هر TAZ تا مراکز بیمارستانی با استفاده از تحلیل شبکه محاسبه و رابطه میان پراکنده رویی و دسترسی بررسی شده است. نهایتا، منحنی لورنز و ضریب جینی جهت تعیین میزان برابری شهروندان در دسترسی به بیمارستان ها محاسبه شده اند. نتایج نشان می دهند که پراکنده رویی طی دو دهه گذشته در تهران کاهش قابل توجهی داشته است. لذا به دلیل رابطه مستقیم میان پراکندگی و فاصله دسترسی، بیشترین فاصله تا نزدیکترین بیمارستان ها نیز حدود 3 کیلومتر کاهش یافته است. با این وجود، ضریب جینی دسترسی به بیمارستان ها در سال 2020 افزایش 10% را نشان می دهد. به طوریکه در سال 2001، %90 از فرصت های بیمارستانی در میان %29 از شهروندان توزیع شده بود که این میزان در سال 2020 به %7 رسیده است. نتایج نشان می دهند کاهش پراکنده رویی شهری می تواند منجر به ارتقاء استانداردها و کاهش نابرابری دسترسی به سرویس ها شود. با این وجود، کاهش نابرابری در دسترسی علاوه بر کاهش پراکنده رویی شهری به توجه ویژه به متغیرهای اجتماعی-اقتصادی و مدیریت صحیح شهر نیز بستگی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1472 - تحلیل محرک‌های پراکنده‌رویی شهری (مورد مطالعه: شهر اهواز)
  محمود آروین احمد پوراحمد
  پراکنده‌رویی شهری و تأثیرات زیست‌محیطی آن از اجزای مهم تحقیقات جهانی تغییر محیط‌زیست و مسئله اصلی توسعه پایدار است. برای درک و مدیریت تغییرات کاربری زمین و جهت‌دهی برنامه‌های توسعه شهر، بررسی محرک‌های پراکنده‌رویی شهری بسیار مهم است. هدف پژوهش، تحلیل محرک‌های پراکنده‌رو چکیده کامل

  پراکنده‌رویی شهری و تأثیرات زیست‌محیطی آن از اجزای مهم تحقیقات جهانی تغییر محیط‌زیست و مسئله اصلی توسعه پایدار است. برای درک و مدیریت تغییرات کاربری زمین و جهت‌دهی برنامه‌های توسعه شهر، بررسی محرک‌های پراکنده‌رویی شهری بسیار مهم است. هدف پژوهش، تحلیل محرک‌های پراکنده‌رویی شهری در شهر اهواز می‌باشد. تحقیق حاضر ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف، کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای- اسنادی و پیمایشی است. برای تکمیل پرسشنامه از نظرات 50 نفر از محققانی که در رابطه با شهر اهواز پژوهشی انجام داده‌اند و مدیران و کارشناسان مرتبط استفاده شده است. به منظور بررسی تأثیرگذاری ابعاد(محرک‌ها) از روش تحلیل عاملی مرتبه دوم در نرم‌افزار لیزرل استفاده شده است. 45 محرک شناسایی‌شده مؤثر بر پراکنده‌رویی شهری اهواز در 7 بعد شامل مدیریتی، قانونی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-فضایی، محیطی، حمل‌ونقل دسته‌بندی شده‌اند. نتایج حاکی از این است که بعد اقتصادی با ضریب 0.88 بالاترین تأثیر را دارد و بعد از آن به ترتیب ابعاد اجتماعی(0.87)، مدیریتی(0.76)، کالبدی- فضایی (0.72)، قانونی(0.71)، حمل‌ونقل (0.61) و محیطی (0.58) قرارگرفته‌اندپراکنده‌رویی شهری و تأثیرات زیست‌محیطی آن از اجزای مهم تحقیقات جهانی تغییر محیط‌زیست و مسئله اصلی توسعه پایدار است. برای درک و مدیریت تغییرات کاربری زمین و جهت‌دهی برنامه‌های توسعه شهر، بررسی محرک‌های پراکنده‌رویی شهری بسیار مهم است. هدف پژوهش، تحلیل محرک‌های پراکنده‌رویی شهری در شهر اهواز می‌باشد. تحقیق حاضر ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف، کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای- اسنادی و پیمایشی است. برای تکمیل پرسشنامه از نظرات 50 نفر از محققانی که در رابطه با شهر اهواز پژوهشی انجام داده‌اند و مدیران و کارشناسان مرتبط استفاده شده است. به منظور بررسی تأثیرگذاری ابعاد(محرک‌ها) از روش تحلیل عاملی مرتبه دوم در نرم‌افزار لیزرل استفاده شده است. 45 محرک شناسایی‌شده مؤثر بر پراکنده‌رویی شهری اهواز در 7 بعد شامل مدیریتی، قانونی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-فضایی، محیطی، حمل‌ونقل دسته‌بندی شده‌اند. نتایج حاکی از این است که بعد اقتصادی با ضریب 0.88 بالاترین تأثیر را دارد و بعد از آن به ترتیب ابعاد اجتماعی(0.87)، مدیریتی(0.76)، کالبدی- فضایی (0.72)، قانونی(0.71)، حمل‌ونقل (0.61) و محیطی (0.58) قرارگرفته‌اند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1473 - ارزیابی مقیاس مجتمع‌گردشگری برتوانمندسازی شهری درشهرستان پارس‌آباد مغان
  بهروز محمدی یگانه مهدی چراغی ثریا نصیری
  مقدمه: گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی، دارای پیامدهای فرهنگی و فضایی متعدد برای نواحی شهری است؛ بدین جهت برای اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به نقش مجتمع های گردشگری می باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارز چکیده کامل

  مقدمه: گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی، دارای پیامدهای فرهنگی و فضایی متعدد برای نواحی شهری است؛ بدین جهت برای اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به نقش مجتمع های گردشگری می باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی مقیاس مجتمع گردشگری برتوانمندسازی شهری در شهرستان پارس آباد مغان است.روشناسی تحقیق: این پژوهش ازنظر ماهیت توصیفی &ndash; تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی شامل مشاهده - پرسشنامه استفاده‌ شده است. جامعه آماری در مورد بررسی در شهرستان پارس آباد که طبق فرمول کوکران 352 نفر از بین ساکنان دو شهر دارای مجتمع و فاقد مجتمع به‌عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک پرسشنامه‌ها تکمیل شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان پارس‌آباد مغان جلگه‌ای نسبتاً گسترده‌ای است که با مساحتی بالغ ‌بر 1383 کیلومترمربع حدود 14 درصد از مساحت استان اردبیل را به خود اختصاص داده و شمالی‌ترین منطقه در شهرستاناستان اردبیل می‌باشد.یافته ها: به ترتیب بعد اقتصادی733/0، بعد اجتماعی695/0و بعد و زیست محیطی214/0 بیش‌ترین نقش را در تمّییز توانمندی شهری بین دو گروه &ndash; شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر اصلاندوز و فاقد مجتمع‌های گردشگری شهر تازه کند ایفا می‌کنند.نتایج: ابعاد توانمندسازی شهری بین دو گروه شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر و فاقد مجتمع‌های گردشگری حدود51درصد تغییرات واریانس و در متغیر توانمندسازی شهری را پیش بینی نموده و حدده 50 درصد تعییرات توانمندسازی شهری توسط عواملی دیگری در این تحقیق مورد بررسی قرار نگرفت، پیش بینی می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1474 - واکاوی علل گرایش شهروندان به سبک نئوکلاسیک در سکونتگاه های شهری (مطالعه موردی: منطقه یک تهران)
  ارشیا اللهیاری مجید شهبازی زهره ترابی
  مقدمه معماری به عنوان نمود کالبدی فرهنگ یک جامعه، در طول تاریخ علاوه بر اینکه متاثر از تعاملات فرهنگی، تغییرات سیاسی و اصلاحات اجتماعی بوده، بر الگوهای رفتاری افراد جامعه نیز تاثیرگذاشته است. نمونه ای از این تاثیرگذاری و تاثیرپذیری در نمای ساختمان‌های شهری قابل مشاهده ا چکیده کامل

  مقدمه معماری به عنوان نمود کالبدی فرهنگ یک جامعه، در طول تاریخ علاوه بر اینکه متاثر از تعاملات فرهنگی، تغییرات سیاسی و اصلاحات اجتماعی بوده، بر الگوهای رفتاری افراد جامعه نیز تاثیرگذاشته است. نمونه ای از این تاثیرگذاری و تاثیرپذیری در نمای ساختمان‌های شهری قابل مشاهده است که در سال های اخیر، ساختاری از هم گسیخته‌ پیدا کرده است. با عنایت به استقبال افراد از نماهای نئوکلاسیک (رومی) و افزایش این نوع نماسازی در کلانشهرها، تحقیق حاضر به دنبال بررسی علل گرایش شهروندان به استفاده از نماهای رومی در ساختمان ها می باشد. هدف پژوهش هدف تحقیق، دستیابی به علل محبوبیت نماهای نئوکلاسیک (رومی) و دلایل گرایش شهروندان به استفاده از این نوع نماهاست. روش شناسی تحقیق تحقیق حاضر برحسب هدف، از نوع کاربردی و از نظـر روش، توصیفی - پیمایشی است. بـرای تجزیـه و تحلیـل داده ها و اثبات آزمون فرضیه از نرم افزارهای Lisrel و SPSS و آزمون هـای تحلیل مسیر و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهشمحدوده مورد مطالعه تحقیق، منطقه یک شهر تهران می باشد که به همراه حریم آن دارای مساحتی حدود 181 کیلومترمربع و بـر اسـاس آخرین نتـایج سرشـماری در سال 1395، دارای جمعیتی برابر با 494 هزار نفر است. یافته ها و بحث بررسی ها پیرامون تاثیرگذاری عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیبایی شناسی بر گرایش شهروندان به استفاده از نماهای نئوکلاسیک و تجزیه و تحلیل داده ها نشان از اثبات فرضیات تحقیق دارد. به طوری که با توجه به خروجی نرم افزار لیـزرل، که مقـادیر شـاخص با بارهای عاملی بزرگتر از 3/0 و آماره تی بالاتر از 96/1 قابل قبول است، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل زیبایی شناسی به ترتیب با مقادیر تی (69/3)، (07/2) ، (12/4) و (00/9 ( همگی به درستی متغیرها را پوشش داده و از اعتبار برخوردارند. نتایج نتایج این تحقیق نشان می دهد که عوامل موثر در گرایش شهروندان به استفاده از نماهای رایج، خارج از چارچوب ضوابط و قوانین مصوب است. تا زمانی که اصول و ضوابطی برای طراحی و اجرای نماها تدوین نگردد، روال تاثیرپذیری نماسازی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ادامه خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1475 - ارزیابی و تحلیل نقش تعاونی های مسکن در بازتولید و ساماندهی فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  مجید حضرتی محمدتقی حیدری جعفر مهدیون
  مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار ز چکیده کامل

  مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ‌شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله‌های احتمالی صورت گرفته است.روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه‌های مربوط به شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می‌باشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخص‌ها و مؤلفه‌های تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفه‌های آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تاب‌آوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1476 - تدوین چارچوب برنامه‌ریزی و طراحی توسعه‌ی فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)
  مسعود توپچی خسروشاهی آرش ثقفی اصل داریوش ستارزاده حسن ستاری ساربانقلی
  مقدمه: امروزه طراحی و مدیریت مناسب فضاهای عمومی شهری با توجه به نقش تأثیرگذار آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامت روحی-جسمی، سرزندگی و به‌طور کلی ارتقاء کیفیت زندگی به‌عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ی شهری تبدیل شده است.هدف: هدف از پژوهش حاضر شناس چکیده کامل

  مقدمه: امروزه طراحی و مدیریت مناسب فضاهای عمومی شهری با توجه به نقش تأثیرگذار آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامت روحی-جسمی، سرزندگی و به‌طور کلی ارتقاء کیفیت زندگی به‌عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ی شهری تبدیل شده است.هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی معیارهای تأثیرگذار برنامه‌ریزی و طراحی بر توسعه‌ی فضاهای عمومی در شهر تبریز و تدوین چارچوبی استاندارد می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی- توسعه‌ای و روش گردآوری اطلاعات پیمایشی و پرسشگری از مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل شهری و همچنین نخبگان دانشگاهی می‌باشد. قابل ذکر است با توجه به مشخص نبودن حجم جامعه‌ی آماری، با استفاده از روش نمونه‌گیری دلفی هدفمند، 100 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین شده است که نحوه‌ی دسترسی به آنها بر مبنای روش گلوله‌برفی می‌باشد. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: فضاهای عمومی شهری شهر تبریز در گونه‌های مختلف و مناطق 10گانه‌ی آن قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر محسوب می‌شوند.یافته ها: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بیشترین اثرگذاری در توسعه‌ی فضاهای عمومی شهر تبریز مربوط به مؤلفه‌های توجه به محتوای طرح‌ها و برنامه‌ها در برنامه‌ریزی‌ها و طراحی مناسب عملکردی فضاهای عمومی به ترتیب با ارزش 92/0 و 78/0 بوده است. همچنین در بین متغیرهای فرعی، موضوع شناسی و بررسی دقیق متغیرهای تأثیرگذار بر ارتقای فضاهای عمومی؛ انسجام و ارتباط مناسب بین اجزا و عناصر برنامه‌ریزی فضاهای عمومی در ابعاد مختلف اجتماعی، کالبدی، زیست‌محیطی و عملکردی؛ همه‌شمولی و طراحی بر مبنای گروه‌های سنی و جنسی؛ و قابلیت شخصی‌سازی (حس تعلق مکانی) به ترتیب با ارزش 91/0، 87/0، 84/0 و 83/0 دارای بیشترین تأثیرگذاری بر توسعه‌ی فضاهای عمومی شهر می‌باشند.نتایج: متأسفانه در شهر تبریز و سایر شهرهای ایران توجه به ارتقای کیفی فضاهای عمومی از رویکرد برنامه‌ریزی نامناسبی برخوردار است و بایستی محتوای طرح‌ها و برنامه‌ها، فرایند برنامه‌ریزی‌ها و اجرای طرح‌ها و برنامه‌ها مورد بازنگری اساسی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1477 - ارزیابی اثر بخشی برنامه‌های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاههای غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت)
  صالح پویان علی توکلان بهمن کارگر
  اگرچه ارتقای کیفیت زندگی در محدوده‌ها و محلات شهری سکونتگاههای غیر رسمی از گذشته مورد نظر کارشناسان بوده است، اما در سالهای اخیر در برنامه‌های توسعه و سیاست گذاری‌های کشور رواج بیشتری یافته است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر بخشی برنامه‌های بازآفرینی شهری پایدار بر چکیده کامل

  اگرچه ارتقای کیفیت زندگی در محدوده‌ها و محلات شهری سکونتگاههای غیر رسمی از گذشته مورد نظر کارشناسان بوده است، اما در سالهای اخیر در برنامه‌های توسعه و سیاست گذاری‌های کشور رواج بیشتری یافته است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر بخشی برنامه‌های بازآفرینی شهری پایدار بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان سکونتگاه‌های غیر رسمی (مورد مطالعه: شهر رشت) صورت پذیرفته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه‌ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده‌اند. جامعه آماری پژوهش متشکل از دو گروه: 1) شهروندان ساکن در محلات هدف؛ 2) کارشناسان و متخصصین مرتبط با موضوع بازآفرینی شهری استان گیلان می‌باشند. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران برای گروه اول 400 نفر و برای گروه دوم 300 نفر اعلام گردید که به شیوه غیراحتمالی در دسترس نمونه گیری گردیده است. همچنین به جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (SEM) و با آزمون t-test استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که برنامه‌های بازآفرینی شهری پایدار بر کیفیت زندگی سکونتگاه‌های غیررسمی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین مشخص گردید که وضعیت برنامه‌های مذکور در محله سلیمانداراب موفق، عینک نسبتاً موفق، پاسکیاب نسبتاً ناموفق و در محله نخودچر ناموفق بوده است و وضعیت کیفیت زندگی در محله سلیمانداراب نسبتاً مطلوب، عینک نسبتاً نامطلوب و در محلات پاسکیاب و نخودچر نامطلوب می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1478 - توسعه پایدار زیست محیطی با رویکرد برنامه ریزی راهبردی (مورد پژوهی : شهرکاشان)
  ابوذر وفایی
  مقدمه: امروزه شـهر کاشان با مسـایل و مشـکلات متعـددی از جمله انــواع آلودگی های زیست محیطـی، تخریـب منـابع و کـاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان بـه محیط زیستی پایدار مواجه می باشد. در این راستا یکی از راهبردها، توجه به مقوله توسعه پایدار شهری برای رسیدن چکیده کامل

  مقدمه: امروزه شـهر کاشان با مسـایل و مشـکلات متعـددی از جمله انــواع آلودگی های زیست محیطـی، تخریـب منـابع و کـاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان بـه محیط زیستی پایدار مواجه می باشد. در این راستا یکی از راهبردها، توجه به مقوله توسعه پایدار شهری برای رسیدن به تعادل فضایی شهرها در قالب رویکردی استراتژیک می باشد.هدف پژوهش: پژوهش حاضر بر آن است ضمن تحلیل وضع موجود (قابلیت ها و محدودیت ها)کاشان در حوزه محیط زیست شهری ، به ارایه راهبردهای کلیدی جهت پایداری زیست محیطی شهر در قالب برنامه ریزی راهبردی بپردازد.روش شناسی تحقیق: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی، تحلیلی است . در طراحی تحقیق و جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شده است. تکنیک مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل داده ها،مدل تلفیقیSWOT- AHP می باشد. قلمروجغرافیایی پژوهش: شهر کاشان است که در حال حاضر دومین رتبة جمعیتی و صنعتی را بعد از شهر اصفهان در سطح استان دارد. یافته ها و بحث : بررسی ها نشان می دهد شهر کاشان به دلایلی از جمله افزایش جمعیت، توسعه شدید فیزیکی و صنعتی، با مسائل زیست محیطی همچون پساب ها و آلاینده های صنعتی، فرسایش شدید خاک، تخریب و از بین رفتن باغ ها و اراضی کشاورزی و تبدیل آن به فضاهای مسکونی و صنعتی و ناقص بودن سیستم دفع فاضلاب شهری مواجه می باشد و این مسایل موجب ناپایداری زیست محیطی شهر گردیده و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبرو ساخته است. بنابراین توجه به این گونه مشکلات و چالش های زیست محیطی شهر کاشان، نیازمند رویکرد نوینی همچون برنامه ریزی راهبردی است تا از طریق ارزیابی و تحلیل وضع موجود شهر کاشان در حوزه محیط زیست شهری، به تدوین، تعیین و اولویت بندی راهبردهایی جهت توسعه پایدار زیست محیطی شهر پرداخت.نتایج: نتایج بدست آمده نشان می دهد ساختار موجود زیست محیطی شهر از یک طرف با نقاط ضعف داخلـی و از طرف دیگر با تهدید های خارجی روبرو است بنابراین راهبرد های قابل قبول در حوزه زیست محیطی شهر کاشان از نوع استراتژیهای تدافعی (WT) است که می بایست در اولویت برنامه های توسعه پایدار زیست محیطی شهر کاشان قرارگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1479 - واکاوی در مفهوم کیفیت محیط شهری؛شناسایی معیارهای مؤثر از دیدگاه شهروندان در شهر قزوین
  عارفه کرمی پور شمس آبادی محمد مسعود علی مجابی
  رشد سریع شهرنشینی موجب بروز بحرانهای مختلف در زندگی شهری شده است.سکونتگاه های انسانی هنگامی میتواند بیشترین مطلوبیت را برای ساکنین داشته باشد که انتظارات و خواسته های آنها را برآورده نماید. عدم برخورداری از کیفیات مطلوب محیطی در سال های اخیر منجر به کمرنگ شدن عرصه زندگی چکیده کامل

  رشد سریع شهرنشینی موجب بروز بحرانهای مختلف در زندگی شهری شده است.سکونتگاه های انسانی هنگامی میتواند بیشترین مطلوبیت را برای ساکنین داشته باشد که انتظارات و خواسته های آنها را برآورده نماید. عدم برخورداری از کیفیات مطلوب محیطی در سال های اخیر منجر به کمرنگ شدن عرصه زندگی اجتماعی وناکام ماندن فضاهای شهری در جذب شهروندان، شده است.در این میان،شهر قزوین به عنوان یکی از شهرهای میانی با پیشینه ای تاریخی، از این قاعده مستثنی نبوده و لزوم بازبینی دیدگاه شهروندان به این مسئله، امری ضروری در برحه کنونی می باشد.در همین راستا، پژوهش حاضر، با هدف شناسایی شاخص های موثر جهت ارتقاء کیفیت فضاهای شهری درابعاد کالبدی- اجتماعی ، به بررسی دیدگاه شهروندان می پردازد.به منظور کشف عوامل، از روش تحلیل عاملی اکتشافی و برای تعیین اولویت عوامل کشف شده،از آزمون فریدمن استفاده شده است. روش تحلیــل عاملــی اکتشــافی، در مــواردی بکار می رود که هدف اکتشــاف و یا تولید ابعاد پنهان تشــکیل دهنده پدیــده مــورد بررســی اســت. تعداد پنج عامل در بعد اجتماعی و شش عامل در بعد کالبدی با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی شناسایی شده اند. نتایج حاصل از آزمون فریدمن بیانگر این است که در بعد اجتماعی سه عامل "امنیت اجتماعی(81/2)"،"آسایش و راحتی(68/2)" و "همه شمول بودن(42/2)" با توجه به ضریب اهمیتشان(کوچکتر از 3/0)، در وضعیت پایینتر از حد قابل قبول قرار دارند. در بعد کالبدی نیزعامل "کارایی(93/2) " در حد پایین و عوامل " دسترس خدماتی و ترافیکی(27/3)"،"تنوع و گوناگونی(22/3) "، "رنگ تعلق(9/3)" و "مطلوبیت فضایی(18/3)" در حد متوسطی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1480 - مطالعه تطبیقی مبتنی بر اصول نوشهرگرایی در محله‌های شهری (مطالعه موردی: کلانشهر رشت)
  بهنام رحیمی محمدتقی معصومی حسین نظم فر
  مسئله کیفیت محیط در محله‌های شهر رشت از اولویت‌های مدیران و برنامه‌ریزان شهری است، چرا که برخی از متغیر‌ها، کیفیت محیط شهری را در شهر رشت به لحاظ کمی و کیفی دچار چالش نموده است که می‌توان به مسائلی همچون آلودگی‌های زیست محیطی (آلودگی آب و هوا)، دسترسی‌ها (دسترسی به فضاه چکیده کامل

  مسئله کیفیت محیط در محله‌های شهر رشت از اولویت‌های مدیران و برنامه‌ریزان شهری است، چرا که برخی از متغیر‌ها، کیفیت محیط شهری را در شهر رشت به لحاظ کمی و کیفی دچار چالش نموده است که می‌توان به مسائلی همچون آلودگی‌های زیست محیطی (آلودگی آب و هوا)، دسترسی‌ها (دسترسی به فضاهای سبز، تجاری، آموزشی، بهداشتی و درمانی و ایستگاه‌های حمل و نقل) ایمنی و آسایش (آلودگی‌های صوتی ناشی از ترافیک، وجود جرم و سابقه جرم در محله ها) و فقدان هویت محله‌ای اشاره کرد. این تحقیق با هدف شناسایی شاخص‌های جنبش نوشهرگرایی در سطح محله‌های شهری و تطبیق وضعیت محلات براساس شاخص‌های نوشهرگرایی انجام شد. سه معیار حمل‌ونقل، کالبدی، مسکن و بافت شهری براساس 15 شاخص مورد بررسی شد. اطلاعات از نقشه‌های GIS و پرسشنامه کارشناسان گردآوری شد. تحلیل اطلاعات نیز با مدل AHP و روش همپوشانی شاخص ها انجام شد. نتایج نشان داد محلات جنوبی شهر بیشترین انطباق را با اصول نوشهرگرایی، محلات بافت مرکزی و غربی کمترین انطباق را با اصول نوشهرگرایی و محلات شرقی و شمالی نیز مطابقت متوسط با اصول نوشهرگرایی داشتند. در پایان نیز با توجه به وضعیت هر منطقه، راهکارهایی همچون برنامه ریزی و طراحی برای ساخت مراکز محله و مراکز واحد همسایگی در محلات منطقه، جلوگیری از افزایش تراکم ساختمانی در محدوده ساختمان های با ارزش و تاریخی، درختکاری در حاشیه پیاده راه ها، افزایش تراکم ساختمانی بهینه در ساخت و سازهای نوین، افزایش تراکم ساختمانی بهینه در ساخت و سازهای نوین برای ارتقاء کیفیت محیط محله‌های شهری براساس اصول نوشهرگرایی ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1481 - تحلیل زیست‌پذیری شهری در کلان شهر اصفهان با تأکید بر شاخص‌های اجتماعی – فرهنگی
  امیر زاهدی یگانه مجید شمس احمد خادم الحسینی
  امروزه کلان‌شهرها با مشکلات بسیاری در زمینه اجتماعی &ndash; فرهنگی و کمرنگ‌تر شدن اهمیت زیست‌پذیری در بعد اجتماعی در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به لزوم پاسخگویی به این نیازها در کلان‌شهری همچون اصفهان را دوچندان می‌کند. کلان‌شهر اصفهان، م چکیده کامل

  امروزه کلان‌شهرها با مشکلات بسیاری در زمینه اجتماعی &ndash; فرهنگی و کمرنگ‌تر شدن اهمیت زیست‌پذیری در بعد اجتماعی در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به لزوم پاسخگویی به این نیازها در کلان‌شهری همچون اصفهان را دوچندان می‌کند. کلان‌شهر اصفهان، متشکل از 15 منطقه شهری با جمعیت بالا و اثرات مخرب آن مواجه می‌باشد. برخی از این مناطق شکوفا و پر رونق و برخی دیگر روبه‌زوال و کم توجه که در نتیجه باعث پایین آمدن رضایت از زیست‌پذیری در مناطق پانزده‌گانه شده است. بنابراین مقاله حاضر در پی آن است که با هدف شناخت پایه‌ای از وضعیت شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی زیست‌پذیری در مناطق 15 گانه کلان‌شهر اصفهان بپردازد. روش تحقیق این پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی می‌باشد، اطلاعات و داده‌های پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته و تنظیم پرسش‌نامه با استفاده از طیف پنج گزینه‌ای لیکرت صورت پذیرفته است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و همچنین با توجه به تفاوت جمعیت مناطق 683 نفر مشخص شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های استنباطی؛ آزمون آماری تی تست، آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و همچنین آنووا با نرم‌افزار Spss و ترسیم نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار ArcGis انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که زیست‌پذیری اجتماعی &ndash;فرهنگی کلان‌شهر اصفهان در حد مطلوبی قرار ندارد و فقط منطقه یک شهرداری اصفهان از سطح متوسط بالاتر و بهترین منطقه از نظر زیست‌پذیری اجتماعی &ndash; فرهنگی می‌باشد. علت این نتیجه به خاطر بالا بودن سطح خدمات و فرهنگ در این منطقه می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1482 - واکاوی مؤلفه‌های شکوفایی شهری در ایجاد رضایتمندی سکونتی با رویکرد آینده‌پژوهی (مطالعه موردی: شهر رشت)
  سعید زنگنه شهرکی نوشا همقدم
  در دهه‌های اخیر بررسی رضایتمندی سکونتی ساکنین از مهم‌ترین موضوعات پژوهشی در رشته‌های مختلف محسوب شده‌است. در این راستا آگاهی از رضایتمندی سکونتی در چهارچوب شکوفایی شهری نیازمند ارائه تحلیلی ساختاری از آن در آینده است، تا به وسیله آن بتوان رضایتمندی سکونتی در شهر را افزا چکیده کامل

  در دهه‌های اخیر بررسی رضایتمندی سکونتی ساکنین از مهم‌ترین موضوعات پژوهشی در رشته‌های مختلف محسوب شده‌است. در این راستا آگاهی از رضایتمندی سکونتی در چهارچوب شکوفایی شهری نیازمند ارائه تحلیلی ساختاری از آن در آینده است، تا به وسیله آن بتوان رضایتمندی سکونتی در شهر را افزایش داد. پژوهش حاضر کاربردی و به لحاظ روش انجام توصیفی- تحلیلی بوده که در راستای مبانی علم آینده پژوهی با رویکرد اکتشافی و تحلیلی به وضعیت رضایتمندی سکونتی در چارچوب شکوفایی شهری در شهر رشت پرداخته‌است. در این راستا نیز گردآوری داده‌ها در بخش نظری به روش اسنادی و در بخش عملی نیز با نظر خبرگان و متخصصان شهر رشت در زمینه تحقیق با استفاده از تکنیک دلفی و با بهره‌گیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روشهای متداول و مورد پذیرش آینده‌پژوهی می‌باشد، صورت پذیرفته است. همچنین با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک و سناریو ویزارد به تحلیل رضایتمندی سکونتی در چارچوب شکوفایی شهری در شهر رشت پرداخته است. ابتدا 30 عامل به عنوان عوامل مؤثر در رضایتمندی سکونتی شهر رشت در چهارچوب شکوفایی شهری شناسایی و از نرم افزار میک مک برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. در نهایت 12 عامل کلیدی شناسایی شد و تعداد 28 وضعیت احتمالی برای عوامل کلیدی در نظر گرفته شد. مسولیت‌پذیری مسئولین و مردم، تولید شهر به ازای هر نفر و دسترسی به خدمات عمومی بیشترین ارزش سازگاری را بین عوامل کلیدی در بهبود وضعیت رضایتمندی سکونتی شهر رشت در چهارچوب شکوفایی شهری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1483 - مدلسازی ساختاری - تفسیری اثرگذاری ابعاد عملکرد مدیریت شهری بر پایداری شهری: (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
  رضا داداش پور حسن احمدزاده رضا ولیزاده
  مقدمه: مدیریت شهری به معنای برنامه ریزی کنترل شده برای دستیابی به کارایی و برابری در توسعه شهری است. مدیریت شهری تنها مدیریت تاسیسات و سازمان های شهری نیست، بلکه مدیریت فرآیند شهرنشینی، توسعه شهری و امور شهری است به گونه ای که امکانات شهری با هم کار کنند.هدف: هدف از پژو چکیده کامل

  مقدمه: مدیریت شهری به معنای برنامه ریزی کنترل شده برای دستیابی به کارایی و برابری در توسعه شهری است. مدیریت شهری تنها مدیریت تاسیسات و سازمان های شهری نیست، بلکه مدیریت فرآیند شهرنشینی، توسعه شهری و امور شهری است به گونه ای که امکانات شهری با هم کار کنند.هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی ابعاد و شاخص‌های تعیین‌کننده و تأثیرگذار بر عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار در شهر ارومیه است.روش‌شناسی تحقیق: جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و مدیران شهری در شهر ارومیه بود. در این پژوهش برای تهیه اطلاعات، ابتدا از طریق روش دلفی ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند توسعه پایدار شهری ارومیه، با استفاده از نظرات خبرگان شامل اساتید دانشگاه، کارشناسان و مدیران و برنامه‌ریزان حوزه مدیریت شهری، شناسایی شد. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از مدل‌سازی ساختاری-تفسیری (ISM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و درنهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، نوع متغیرها با توجه به میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شده است. در این تکنیک، آثار متقابل مؤلفه‌های موردنظر تحقیق با استفاده از روش‌های مختلف و از طریق ساخت یک ماتریس مورد تحلیل قرار می‌گیرد. لازم به توضیح است که تکنیک حاضر در زمره‌ی روش‌های نیمه کمی و اکتشافی قرار دارد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ارومیه می‌باشد.یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد، هویت و تعلق خاطر مکانی، تنوع و امنیت و ایمنی به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 12، 10 و 10 بیشترین تأثیر و معیارهای دسترسی، آلودگی‌های هوا، صوتی و بصری، نظافت و پسماند و فضای سبز کمترین تأثیر را در زمینه عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار شهری داشته‌اند.نتایج: در سطح ابعاد، نتایج نشان داد که ابعاد اجتماعی ـ فرهنگی و سپس بعد کالبدی سطوح پایه‌ای عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار شهری ارومیه بوده و هر گونه برنامه و اقدام برای سرآغاز و توسعه پایدار شهر ارومیه، باید به نقش کلیدی و پایه‌ای این عوامل توجه نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1484 - شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های کلیدی مؤثر بر بهبود عدالت در دسترسی به زیرساخت‌های شهری (مطالعه موردی: منطقه هشت تبریز)
  عادل پور قربان عباس ارغان زینب کرکه ابادی
  مقدمه: فضاهای تاریخی شهرها به عنوان نمادهای هویت‌بخش به شهر و شهروندان هستند. علیرغم اهمیت فضاهای تاریخی، این فضاها از نظر دسترسی به زیرساخت‌های شهری، دارای ضریب برخورداری پایین هستند و رفع این مشکل در گرو شناسایی دقیق مؤلفه‌ها، شناخت روابط بین مؤلفه‌ها و در نهایت شناسا چکیده کامل

  مقدمه: فضاهای تاریخی شهرها به عنوان نمادهای هویت‌بخش به شهر و شهروندان هستند. علیرغم اهمیت فضاهای تاریخی، این فضاها از نظر دسترسی به زیرساخت‌های شهری، دارای ضریب برخورداری پایین هستند و رفع این مشکل در گرو شناسایی دقیق مؤلفه‌ها، شناخت روابط بین مؤلفه‌ها و در نهایت شناسایی مؤلفه‌های کلیدی است. هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های کلیدی در زمینه بهبود عدالت در دسترسی به زیرساخت‌های شهری در حوزه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه هشت تبریز است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش از نوع کاربردی بوده و رویکرد آن توصیفی-تحلیلی مبتنی بر رویکرد آینده نگاری است. داده‌های پژوهش با استفاده از منابع مکتوب، سالنامه‌ها و نظرات گروه دلفی به دست آمده است. تعداد مؤلفه‌‌های پژوهش شامل 21 مؤلفه در ابعاد خدماتی، شهرسازی، مدیریتی و تاریخی- فرهنگی است. همچنین اعضای گروه دلفی شامل 19 نفر بوده است.قلمرو جغرافیای پژوهش: محدوده پژوهش حاضر حوضه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه هشت کلانشهر تبریز است که بیش از 80 درصد آثار تاریخی شهر تبریز در این منطقه قرار دارد.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها پژوهش نشان داد که از مجموع 21 مؤلفه مؤثر بر بهبود عدالت در دسترسی به زیرساخت‌های شهری در بافت‌های تاریخی، 11 مؤلفه به عنوان مؤلفه کلیدی هستند. مهم‌ترین مؤلفه‌های کلیدی عبارت‌اند از بهبود کیفیت بصری، بهبود حمل و نقل و مقاوم سازی بناهای قدیمی و... همچنین نتایج آزمون الکترا در زمینه اولویت‌بندی محلات هفتگانه واقع در حوزه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه 8 تبریز نشان داد که به ترتیب محلات شهناز، بازار، منصور، مقصودیه، دانشسرا، قره باغ- بالاحمام و تپلی باغ- دمشقیه در اولویت‌های اول تا هفتم قرار دارند. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان داد که سه مؤلفه ارتقای کیفیت حمل و نقل عمومی در بافت‌های تاریخی ارتقای سرانه فضاهای سبز شهری و حفظ نمادهای تاریخی به عنوان سه پیشران کلیدی در زمنیه ارتقای عدالت در دسترسی به زیرساخت‌های شهری در بافت‌های تاریخی هستند. از این نظر می‌توان گفت که محلات شهناز، بازار و مقصودیه به ترتیب دارای رتیه‌های یک تا سه از نظر دسترسی به زیرساخت‌های شهری هستند. در نهایت با توجه به یافته‌های پژوهش، پیشنهادهای کاربردی در زمینه ارتقای عدالت در دسترسی به زیرساخت‌های شهری بافت‌های تاریخی ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1485 - ارزیابی و پیش بینی تغییرات فضایی و روند رشد شهری با استفاده ازسنجش از دور (مطالعه موردی: شهر قروه)
  ابراهیم سامی پوران کرباسی پیمان کریمی سلطانی مهتاب سنگین آبادی
  امروزه رشد جوامع شهری و افزایش جمعیت در طول چند دهه اخیر باعث گسترش بی‌قاعده شهر‌ها به حالت مجزا با بافت اصلی و توسعه آن به‌سوی اراضی زراعی و محیط پیرامون خود شده است. این توسعه بدون برنامه موجب تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهر می‌گردد. در چند دهه گذشته، شهر قروه با رش چکیده کامل

  امروزه رشد جوامع شهری و افزایش جمعیت در طول چند دهه اخیر باعث گسترش بی‌قاعده شهر‌ها به حالت مجزا با بافت اصلی و توسعه آن به‌سوی اراضی زراعی و محیط پیرامون خود شده است. این توسعه بدون برنامه موجب تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهر می‌گردد. در چند دهه گذشته، شهر قروه با رشد و توسعه شهری و شهرک‌های پیرامونی متعددی مواجه بوده که این مسئله، موجب تغییرات کاربری اراضی شهر قروه و نواحی پیرامون آن شده است. هدف این پژوهش بررسی تغییرات کاربری اراضی شهر قروه و ارائه برنامه‌‌ای برای توسعه آتی شهر می‌باشد؛ لذا برای ارزیابی و پیش‌بینی روند تغییرات کاربری اراضی، از تصاویر ماهواره‌ای لندست با سنجنده TM، ETM و OLI در سه مقطع زمانی 1986، 2000 و 2018 استفاده گردید. ابتدا تصاویر با استفاده از روش Neural Network به پنج طبقه، اراضی شهری، اراضی آبی، اراضی دیم، پهنه آبی و اراضی بایر در نرم‌افزار ENVI طبقه‌بندی و سپس صحت سنجی و آشکار‌سازی تغییرات انجام شد. درنهایت، برای پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی شهر قروه برای سال 2031 از سلول‌های خودکار مارکوف استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در صورت ادامه روند کنونی تغییرات کاربری اراضی منجر به تخریب کاربری اراضی کشاورزی پیرامون شهر قروه می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1486 - تحلیلی بر پراکنش فضایی خدمات شهری در سکونتگاه‌های مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران
  پری شکری فیروزجاه اسدالله دیوسالار بهاره عبدللهی حسن رسولی
  مقدمه: برنامه‌ریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکان‌های مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیار‌های پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر می‌رسد.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات شهری در سکونتگاه‌های م چکیده کامل

  مقدمه: برنامه‌ریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکان‌های مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیار‌های پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر می‌رسد.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات شهری در سکونتگاه‌های مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش آن توصیفی &ndash; تحلیلی است. گردآوری داده‌های موردنیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه‌ای و اسنادی از سالنامه آماری استان مازندران در سال 1396صورت گرفته است. در این پژوهش برای سنجش معیار پراکنش فضایی خدمات شهری از شاخص‌های خدمات تفریحی &ndash; رفاهی، خدمات حمل‌ونقلی، زیرساخت‌های شهری، عمران شهری، فضای سبز شهری، خدمات آموزشی، خدمات بهداشتی &ndash; درمانی و خدمات فرهنگی استفاده شده است. برای رتبه‌بندی مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران براساس وضعیت توسعه خدمات شهری مدل ویکور بکار رفته است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، مراکز شهرستانهای استان مازندران می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته های تحقیق نشان می‌دهد که تنها 7 شهر استان که شامل نقاط شهری 4 شهرستان بابلسر، فریدونکنار، کلاردشت و رامسر می‌باشند، در گروه‌های کاملاً برخوردار، برخوردار و نیمه‌برخوردار قرار دارند و شهروندان آنها از نظر برخورداری از خدمات شهری وضعیت ایده‌آلی دارند. به عبارت دیگر خدمات‌رسانی به شهروندان در شهرهای بابلسر، بهنمیر، هادی‌شهر، فریدونکنار، کلاردشت، رامسر و کتالم و سادات‌شهر به میزان زیادی قابل قبول می‌باشد. نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که نزدیک به 90 درصد از شهرهای استان مازندران ازنظر شاخص‌های خدمات شهری وضعیت نامطلوب و پایین‌تر از متوسط دارند و کمبود خدمات شهری مدنظر تحقیق به نسبت جمعیت این شهرها بطور چشمگیری احساس می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1487 - تعیین محلات اولویت دار برای بازآفرینی در بافت های ناکارآمد شهری بر اساس نظریه پذیرش نوآوری (مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه)
  رستم صابری فر
  مقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممک چکیده کامل

  مقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممکن است. یکی از دلایل اصلی این مهم، تردید مردم از نتایج این طرح ها و ضریب پایین پذیرش نوآوری است.هدف: : به نظر می رسد که چنانچه طرح ها در نقاط مناسب و برگزیده اجرا گردد و آثار مثبت و مفید آنها برای مردم قابل لمس باشد، پذیرش رویکردهای جدید تسریع شده و هزینه اجرای طرح ها کاهش و موفقیت آنها تضمین می گردد.روش‌شناسی تحقیق: روش بررسی از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 300 نفر از کارشناسان، مسئولین محلی و مردم عادی گردآوری شد. داده های گردآمده با استفاده از آماره های مختلف و با کمک نرم افزار SPSS و مدل TOPSIS مورد تحلیل قرار گرفت.قلمرو جغرافیایی پژوهش: بررسی حاضر در شهر تربت حیدریه به انجام رسید که بالاترین بافت های ناکارآمد را دارد اما کمترین مطالعه در ارتباط با آن به انجام رسیده است.یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص وضعیت اقتصادی ترغیب و تشویق ساکنین به پذیرش طرح بازآفرینی، در مجموع با میانگین 06/3 در رتبه اول قرار دارد و شاخص مقولات فرهنگی با میانگین 99/2 در رتبه دوم و در نهایت، شاخص ابعاد اجتماعی با میانگین 79/2، در رتبه سوم است. یافته ها نشان داد که بهترین نقطه شروع برای آغاز طرح بازآفرینی در این شهر، محله شهید باهنر است که در بین سه محله دیگر، بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده و در تئوری وبلن، گروه مرجع محسوب می شود.نتایج: بر این اساس، چنانجه مسئولین شهر، به جای این که طرح را در کل بافت های ناکارآمد اجرا نمایند، تمرکز خود را بر این محله قرار دهند و نتایج قابل عرضه ای به دست آورند، ضمن افزایش احتمال موفقیت طرح، هزینه های اجرای آن به شکل قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1488 - ارزیابی ساختار فضایی شهر از منظر توسعه‌ی الگوی چندهسته‌ای (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  جعفر مهران‌پور محمدرضا پورمحمدی شهریور روستایی
  مقدمه: ساختار فضایی شهر تحت تأثیر نیروهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کالبدی، تکنولوژی و مدیریتی به شکل‌های مختلفی نمایان می‌گردد و دو الگوی تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای از مشهودترین این ساختارها می‌باشد. در این بین، ساختار فضایی و توسعه‌ی شهری چندهسته‌ای به دلیل تعدد مراکز می‌ چکیده کامل

  مقدمه: ساختار فضایی شهر تحت تأثیر نیروهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کالبدی، تکنولوژی و مدیریتی به شکل‌های مختلفی نمایان می‌گردد و دو الگوی تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای از مشهودترین این ساختارها می‌باشد. در این بین، ساختار فضایی و توسعه‌ی شهری چندهسته‌ای به دلیل تعدد مراکز می‌تواند ساختارهای نسبتاً یکنواخت، متعادل و همگن را در سطح شهر شکل دهد و فعالیت‌ها و جمعیت را به نوع مناسبی توزیع کند. هدف پژوهش: با توجه به اهمیت الگوی ساختار فضایی چندهسته‌ای علی‌الخصوص برای شهرهای بزرگ با جمعیت بالا و فعالیت‌های متنوع و پیچیده، هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ساختار فضایی کلان‌شهر تبریز از منظر توسعه‌ی الگوی چندهسته‌ای می‌باشد.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر کمی با ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش توزیع عملکردها از روش مدل ضریب مکانی (LQ) و رگرسیون جغرافیایی وزنی و در بخش رشد جمعیتی از روش نرخ رشد استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل کلان‌شهر تبریز می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ساختار فضایی کلان‌شهر تبریز در حال حاضر به‌صورت دو قطبی قابل مشاهده بوده و منطقه‌ی مرکزی (منطقه 8) و شرق شهر (منطقه 2 و بخشی از منطقه 1) بیشتر عملکردها را به خود اختصاص داده‌اند. با این حال، با توجه به گسترش عملکردها در شمال شهر و با برنامه‌ریزی مناسب و توزیع متناسب عملکردها در مناطق دیگر (جنوب و غرب) می‌توان مقدمات ساختار فضایی و توسعه‌ی شهری چندهسته‌ای را در کلان‌شهر تبریز فراهم نمود.نتایج: نتایج حاکی از آن است که مرکزگریزی در کلان‌شهر تبریز کاملاً مشهود بوده و هسته‌های جمعیتی جدید در بخش‌های شرقی، شمالی و غربی در حال افزایش می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1489 - مدل سازی توسعه کالبدی شهر رشت با روشهای مبتنی بر محاسبات نرم
  غلامرضا میری پرویز رضائی رضا زارعی طلا عابدی
  مقدمه: رشد سریع جمعیت و شهرنشینی پدیده ای انکارناپذیر است. هنگامیکه شهرها از نظر اندازه و تعداد جمعیت رشد میکنند، هماهنگی میان توسعه کالبدی شهر و رشد جمعیت بسیار حائز اهمیت است(دانه کار و همکاران،1400). با کمک گرفتن از روش‌های مبتنی بر محاسبات نرم از جمله شبکه های عصبی چکیده کامل

  مقدمه: رشد سریع جمعیت و شهرنشینی پدیده ای انکارناپذیر است. هنگامیکه شهرها از نظر اندازه و تعداد جمعیت رشد میکنند، هماهنگی میان توسعه کالبدی شهر و رشد جمعیت بسیار حائز اهمیت است(دانه کار و همکاران،1400). با کمک گرفتن از روش‌های مبتنی بر محاسبات نرم از جمله شبکه های عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان می توان جهات توسعه شهری سالهای آتی را پیش بینی کرد. هدف پژوهش: هدف این پژوهش مدل‌سازی توسعه شهر رشت طی بیست سال اخیر و پیش‌بینی جهات توسعه این شهر تا سال 2032 می-باشد. روش شناسی تحقیق: با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای ETM+ لندست 7 و8 سال‌های 2002، 2012 و 2021 شهر رشت و با نرم افزار GIS تصاویر با ترکیب باندی مناسب آماده و سپس با استفاده از دو روش شبکه های عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان تصاویر طبقه‌بندی شده‌اند. شاخص‌های در نظر گرفته شده برای مدل همسایگی مناطق شهری، فاصله از نقاط شهری، فاصله تا مناطق مرکزی شهر و فاصله تا خیابان‌ها و راههای اصلی می‌باشند. قلمروجغرافیایی پژوهش: شهر رشت، مرکز استان گیلان و در ۴۹ درجه و ۳۵ دقیقه و ۴۵ ثانیه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد و مساحت آن حدود ۱۰۲۴۰ هکتار می‌باشد. یافته ها و بحث: در این مدل در مرحله اول مدل با اعمال چهار شاخص ورودی بر تصاویر سال 2002 شهر رشت و مقایسه با تصاویر 2012 به یک تابع فعال ساز دست یافت و در مرحله دوم تست شبکه با ورودی تصاویر 2012 و خروجی 2021 شهر رشت انجام شد. در مرحله آخر تابع پیش بین تصاویر 2032 شهر رشت را ارائه کرده است. نتایج: مدل شبکه عصبی مصنوعی در سال 2012، 9/95 درصد و برای سال 2021، 8/93 درصد برآورد درستی داشته باشد که این عددها می‌تواند قابل قبول باشد. مدل ماشین بردار پشتیبان نیز توانسته است برای پیش‌بینی توسعه شهر رشت در سال 2012، 4/96 درصد و برای سال 2021، 3/95 درصد برآورد درستی داشته باشد که نسبت به مدل شبکه عصبی مصنوعی نتایج دقیق تر را ارائه نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1490 - ارزیابی شاخص‌های مؤثر بر مشارکت شهروندان در امور شهری در شهر کرمانشاه با رویکرد معادلات ساختاری تفسیری
  نگین هاشمی مسلم رستمی جعفر نصیرناتری
  مقدمه : مشارکت شهروندان در روند تصمیم‌گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده که نقش مهمی در ایجاد تعادل شهری ایفا نماید‌.هدف پژوهش : هدف پژوهش حاضر ارزیابی شاخص‌های مؤثر در مشارکت شهروندان در امور شهری با رویکرد مدلسازی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از ن چکیده کامل

  مقدمه : مشارکت شهروندان در روند تصمیم‌گیری شهری یکی از عناصراصلی توسعه همه جانبه شهری بوده که نقش مهمی در ایجاد تعادل شهری ایفا نماید‌.هدف پژوهش : هدف پژوهش حاضر ارزیابی شاخص‌های مؤثر در مشارکت شهروندان در امور شهری با رویکرد مدلسازی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف‌گذاری کاربردی و از نظر روش‌شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. که از نظرات 30 نفر از متخصصین این موضوع با استفاده از روش دلفی شناسایی شده‌است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات 6 عامل به عنوان عوامل تأثیرگذار قوی مشارکت شهروندان در امور شهری از مدلسازی تفسیری-ساختاری ISM و سپس با نرم افزار میک‌مک و نرم افزار SPSS بهره گرفته شده‌است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه شهر کرمانشاه است.یافته ها و بحث : نتایج پژوهش نشان داد که میزان اثرگذاری شاخص شفافیت نسبت به سایر عوامل تأثیرگذاری بیشتری داشته‌است. همچنین نتایج نشان داد که شاخص‌های شفافیت، پاسخگویی، کارایی و مشارکت مندی و شاخص‌های عینی جز متغیرهای پیوندی هست که از قدرت نفوذ و وابستگی بالایی برخوردارند ولی شاخص شفافیت و پاسخگویی به سمت عوامل کلیدی سوق دارند و در مرز بین شاخص‌های پیوندی و کلیدی قرار دارند که از قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی برخوردارند و بیشترین تاثیر بر امور شهری می‌گذارد و همچنین شاخص‌های ذهنی از قدرت نفوذ ضعیف، ولی وابستگی بالایی برخوردار است و بیشترین تأثیر را از عوامل کلیدی و پیوندی می‌پذیرد. و در نهایت به ارائه پیشنهادها برای توسعه مشارکت شهروندان در امور شهری در شهر کرمانشاه پرداخته شده‌است.نتایج : شاخص شفافیت و پاسخگویی بالاترین امتیاز و شاخص عینی دارای وضیعت نامطلوبی می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1491 - تحلیل برخورداری و الگوی فضایی پراکنش خدمات عمومی در سطح محلات شهری (مورد مطالعه: منطقه 15 شهرداری تهران)
  حبیب اله فصیحی لیلا پوریحیی
  مقدمه: خدمات عمومی شهری ساختاردهندة شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر هستند و بنابراین الگوی نامتوازن توزیع آنها، تأثیر جبران‌ناپذیری بر ساختار محلات شهری خواهد داشت.هدف: در این پژوهش برخورداری و الگوهای فضایی پراکنش خدمات عمومی در سطح محلات شهری منطقة 15 شهرداری چکیده کامل

  مقدمه: خدمات عمومی شهری ساختاردهندة شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر هستند و بنابراین الگوی نامتوازن توزیع آنها، تأثیر جبران‌ناپذیری بر ساختار محلات شهری خواهد داشت.هدف: در این پژوهش برخورداری و الگوهای فضایی پراکنش خدمات عمومی در سطح محلات شهری منطقة 15 شهرداری تهران مورد تحلیل قرار گرفته است.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که با به‌کارگیری داده‌های اسنادی و مشاهده‌ای و استفاده از قابلیت‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و اجرای مدل ویکور انجام شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدودة شهری منطقة 15 شهرداری تهران با مساحت 8/27 کیلومترمربع و حدود 66 هزار نفر جمعیت، قلمرو جغرافیایی این تحقیق است. تحقیق در سطح محلات شهری که 19 محلة تشکیل‌دهندة این منطقه هستند، صورت گرفته است.یافته‌ها: 19 محلة مورد مطالعه به لحاظ تعداد و وزن خدمات در چهار دسته قابل گونه‌بندی هستند. در گونة برتر، سه محلة ابوذر، مشیریه و مسعودیه قرار دارند که در دهه‌های اخیر تکوین یافته و توسعه یافته‌اند. در پایین‌ترین رده، سه محلة مسگرآباد، شوش و مظاهری را شامل می‌شود. محلة نخست یک محلة حاشیه-ای است و دو محلة دیگر جزء محلات بافت قدیم تهران هستند. 4 محله در گونة سطح بینابین نزدیک به محلات گونة برتر و 9 محله در دستة بینابینی نزدیک به ردة پایین قرار دارند. الگوی توزیع خدمات، جز در خصوص مراکز خدمات مذهبی که تصادفی است، حالت خوشه‌ای دارد. نتایج: شکل‌گیری نیازهای خدماتی بیشتر و متنوع‌تر در گذر زمان ایجاب می‌نموده که فضاهای بیشتری برای استقرار خدمات اختصاص یابد. از این رو در محلات بافت قدیمی شهر که فضا از گذشته همه اشغال‌شده بوده است، در مقایسه با محلات جدید، نارسایی بیشتری در استقرار خدمات عمومی وجود دارد. حرکت در مسیر ایجاد الگوی متوازن در توزیع خدمات، مستلزم اجرای رویکرد نوین مشارکت عمومی در مدیریت شهری است.کلیدواژه‌ها: خدمات شهری، الگوی فضایی، عدالت فضایی، تهران پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1492 - تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری کلانشهر مشهد
  علیرضا معینی علی اکبر عنابستانی
  هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکرا چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 169 خانوار بدست آمد. جهت تجزیه تحلیل داده‌ها ازآزمون‌های، تی تک‌نمونه‌ای، پیرسون و معادلات ساختاری Smat PLS و برای رتبه‌بندی روستاها از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد میانگین هویت مکانی در بین روستاهای مورد مطالعه پایین می‌باشد و ابعاد هویت مکانی در این مطالعه که شامل تمایز، تداوم، عزت نفس و خودکارآمدی بوده‌اند با متغیر زیست‌پذیری دارای رابطه معناداری بوده‌اند بدین صورت که هرچه هویت مکانی بالاتر زیست‌پذیری در بین روستاییان بالاتر می‌باشد. متغیر تمایز به میزان 100/0 اثر مستقیم بر متغیر زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که، متغیر تمایز به میزان 10 درصد توانسته است اثر مستقیمی بر سازه‌ی زیست‌پذیری بگذارد. همچنین متغیر تداوم به میزان 297/0- اثرمستقیم و معکوس بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که با افزایش در سازه‌ی تداوم به میزان یک واحد شاهد کاهش در سازه‌ی زیست‌پذیری به میزان 297/0- خواهیم بود. متغیر عزت نفس نیز به میزان 318/0 و متغیر خودکارآمدی به میزان 621/0 اثرمستقیم بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارند. همانطور که مشاهده می‌شود متغیر خودکارآمدی به نسبت سایر متغیرها اثر مستقیم بیشتری به میزان 1/62 درصد بر سازه‌ی زیست‌پذیری اثر مستقیم دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1493 - بازشناسی عوامل موثر بر مدیریت هم افزا شهری در بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی شهر کرمان
  زینت سادات حسینی علی وخشوری عبدالرسول قنبری
  چکیده مقدمه: اهمیت مدیریت هم‌افزا شهری در بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی از آنجاست که نمایانگر نگاه برنامه‌ریزان و شهرسازان به حیات مطلوب شهری و تقابل این شیوه زندگی با شیوه زندگی در برخی بافت ها و نواحی شهر است. در واقع بازآفرینی به معنای بازگرداندن حیات اجتماعی، اقتصاد چکیده کامل

  چکیده مقدمه: اهمیت مدیریت هم‌افزا شهری در بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی از آنجاست که نمایانگر نگاه برنامه‌ریزان و شهرسازان به حیات مطلوب شهری و تقابل این شیوه زندگی با شیوه زندگی در برخی بافت ها و نواحی شهر است. در واقع بازآفرینی به معنای بازگرداندن حیات اجتماعی، اقتصادی و محیطی به یک منطقه است. این حرکت مکان ها را دگرگون می کند، تصویر اجتماعی از خودش را تقویت می کند و مکان‌های زنده و جذاب که سرمایه‌گذاری درونی پایدار را تشویق می کنند، خلق می کند.هدف پژوهش: در این راستا تحقیق حاضر با هدف بازشناسی عوامل موثر بر مدیریت هم‌افزا شهری در بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی در شهر کرمان انجام شده است.روش شناسی تحقیق : با توجه به اهداف تحقیق و مؤلفه‌های مورد بررسی نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری20 نفر از خبرگان و متخصصین در حوزه شهری بر اساس نمونه‌گیری گلوله برفی است که 40 عامل یا محرک با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش چهار سکونتگاه غیررسمی شهرک پدر، شهرک صیاد شیرازی، شهرک صنعتی، شهرک فیروزآباد یا پشت‌بند مملکت شهر کرمان است.یافته ها و بحث : یافته‌ها از نظر تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی عوامل در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه‌بندی عوامل حاکی از تمرکز در خوشه تاثیرپذیر و مستقل است. از میان 40 نیروی پیش‌برنده، عوامل تسهیلگری میان نهادی در بازآفرینی بافت اسکان غیررسمی، اطلاع‌رسانی و آکاهی بخشی نهادی ، مشارکت ساکنان در نهادسازی بازآفرینی بافتهای سکونتگاه غیررسمی، همبستگی جمعی ساکنان ، میزان مشارکت بین نهادی و همپوشانی قوانین و مقررات بیشترین میزان تاثیرگذاری مستقیم را داشتند. این نیروها از نظر عملکرد سیستمی پیشران ورودی و باثبات است که نقش اثرگذاری بالا و اثرپذیری اندک دارد.نتایج : در نتیجه، وضعیت کلان سیستم و تغییرات آن را کنترل می‌کند و مدیریت هم‌افزا شهری در بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی شهر کرمان بیشتر به عملکرد آن‌ها وابسته است. واژ‌گان کلیدی: مدیریت، مدیریت هم افزا شهری، بازآفرینی شهری، بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی، شهر کرمان پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1494 - سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر هوشمند در کلانشهر ارومیه
  صابر محمدپور محمد شالی سجاد نکویی بهروز محمد رضا پور
  مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مد چکیده کامل

  مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامه‌ریزان قرار گیرد.هدف پژوهش: ارزیابی و رتبه‌بندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخص‌های شهر هوشمند هدف اصلی این پژوهش می‌باشد.روش شناسی تحقیق: به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه به‌صورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری 410 نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 917/0 محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخص‌های شهر هوشمند بر اساس آزمون‌های آماری فریدمن و T تک‌نمونه‌ای و مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره ویکور تجزیه‌ و تحلیل شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق 5 گانه کلانشهر ارومیه قلمرو جغرافیایی این پژوهش می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به ترتیب شاخص‌های شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایین‌تر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخص‌های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 5 و 1 از وضعیت مطلوب‌تر و منطقه 2 وضعیت نامطلوب‌تری را دارا می‌باشند.نتایج: با توجه به ضرورت امر و یافته‌های تحقیق حاضر، باید در کلیة مناطق شهر ارومیه بویژه در منطقه 2 زمینه‌های زیرساختی برای ایجاد و گسترش شبکه‌های ارتباطی و تکنولوژیکی فراهم شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1495 - مطلوبیت سنجی عوامل موثر بر احساس امنیت در بافت‌های تاریخی و ارائه راهکارهای مناسب (مطالعه موردی: محله زرتشتیان شهر کرمان)
  زهرا رضایی استبرق حسین ذبیحی رضا احمدیان
  مقدمه: بافت تاریخی شهرها جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی کشور هستند که نه‌تنها از لحاظ زیباشناختی، تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی به شهرهای ما ارزشمند هستند، بلکه محل سکونت و معیشت میلیون‌ها نفر محسوب می‌گردند. با این حال، این بافت‌ها دارای خصوصیات منفی زیادی که منجر به تخلی چکیده کامل

  مقدمه: بافت تاریخی شهرها جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی کشور هستند که نه‌تنها از لحاظ زیباشناختی، تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی به شهرهای ما ارزشمند هستند، بلکه محل سکونت و معیشت میلیون‌ها نفر محسوب می‌گردند. با این حال، این بافت‌ها دارای خصوصیات منفی زیادی که منجر به تخلیه جمعیت زیادی از این بافت‌ها شده است. هدف پژوهش: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تبیین عوامل موثر بر بهبود امنیت در بافت تاریخی محله زرتشتیان کرمان می‌باشد. روش شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از نظر روش جزء پژوهش‌های توصیفی - تحلیلی به شمار می‌رود. گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه‌ای با چهار شاخص اصلی و ۲۳ گویه از طریق مرور اسناد معتبر پژوهشی استخراج شده است و حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران برابر با ۱۲۰ نفر محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل یافته‌های حاصل از مطالعات میدانی از روش‌های آزمون تی تک نمونه‌ای و تحلیل عاملی در نرم افزار ssps استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محله زرتشتیان در شهر کرمان محور مطالعاتی تحقیق حاضر را تشکیل می‌دهد که بخش مرکزی شهر که همان بافت کهن می‌باشد در غرب این شهر واقع شده است.یافته‌ها و بحث: نتایجی که از آزمون تی به‌دست آمد نشان می‌دهد که بیشترین رضایت عمومی از سوی شهروندان مربوط به مولفه نظارت با میانگین ۵۳/۳ می‌باشد. همچنین مولفه دسترسی با مجموع میانگین امتیاز ۹۹/۲ (پایین‌تر از حد متوسط ۳) کم‌ترین رضایت‌مندی را به خود اختصاص داده است؛ در دو مولفه دیگر پژوهش یعنی کالبدی - فضایی و اجتماعی - رفتاری نیز رتبه‌های متوسطی حاصل شده و میانگین این مولفه‌ها به ترتیب ۰۸/۳ و ۳۵/۳ به‌دست آمده است. همچنین در این پژوهش، چهار عامل دارای مقادیر ویژه بالاتر از یک استخراج گردید که عامل اول با مقدار ویژه ۸۲۷/۴، به تنهایی ۲۱ درصد از واریانس متغیرها را در بر‌می‌گیرد و بیشترین تاثیر را در بین چهار عامل موثر دارد. بعد از آن عامل دوم با مقدار ویژه ۳۶۱/۳ و ۱۵ درصد واریانس، عامل سوم نیز با مقدار ویژه ۶۶۸/۲ و ۱۱ درصد واریانس و عامل چهارم با مقدار ۹۲۳/۱ و ۳۶۰/۸ درصد از واریانس کل را تبیین می‌کند. نتایج: در کل باتوجه به نتایجی که حاصل شد در می‌یابیم که فضاهای عمومی شهری محله زرتشتیان از امنیت چندان بالایی برخوردار نمی‌باشد؛ لذا در این پژوهش می‌توان با ارائه راهکار و پبشنهادهایی، زمینه و بستر لازم را به جهت برقراری و بهبود امنیت در بافت تاریخی محله زرتشتیان فراهم آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1496 - تاب آوری شهر با تکیه بر حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)
  جواد حاجی علی زاده سیدچمران موسوی
  مقدمه:در بیشترکشورهای درحال توسعه از جمله ایران، نظام برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه شهری به صورت متمرکز است و نظارت و توسعه شهرها از طریق سازمان های دولتی و در سطح ملی و محلی انجام می پذیرد. مداخله‌ی قاطع دولت مرکزی در سیاست گذاری و برنامه ریزی های اجتماعی در این کشورها ضع چکیده کامل

  مقدمه:در بیشترکشورهای درحال توسعه از جمله ایران، نظام برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه شهری به صورت متمرکز است و نظارت و توسعه شهرها از طریق سازمان های دولتی و در سطح ملی و محلی انجام می پذیرد. مداخله‌ی قاطع دولت مرکزی در سیاست گذاری و برنامه ریزی های اجتماعی در این کشورها ضعف شدید مدیریت‌های محلی و نهادهای جامع مدنی را در شهرها به دنبال داشته است. علاوه بر آن آنچه امروزه به عنوان مفهومی دربرگیرنده و برنامه ریزی شده برای مواجهه پذیری شهر ها و ساختار های شهری در برابر تهدیدات انسانی و طبیعی مطرح می شود مقوله تاب آوری می باشد.هدف:هدف این پژوهش ارزیابی نقش حکمروایی خوب شهری بر تاب آوری شهری در تهران می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها جز پژوهش‌های توصیفی- تحلیلی است.در این پژوهش از 36 سؤال برای متغیر حکمروایی خوب شهری (مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی) و تاب آوری شهری (اقتصادی، اجتماعی، نهادی - مدیریتی و زیرساختی -کالبدی) استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی ، مدیران و کارشناسان آشنا به موضوع پژوهش در شهر تهران می باشند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند ٤٠ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمروه جغرافیایی این پژوهش شهر تهران می باشد.یافته های پژوهش:یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند در شهر تهران شاخص‌های مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی که انعکاس دهنده حکمروایی خوب شهری می باشند بر ابعاد تاب آوری شهری تأثیر بالایی (ضریب تأثیر 69/0) دارند. بنابراین بهبود شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر تهران منجر به افزایش تاب آوری شهر و شهروندان می گردد.نتایج پژوهش :نتایج این تحقیق نشان می دهد که در شهر تهران شاخص های مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی که انعکاس دهنده حکمروایی خوب شهری می باشند بر ابعاد تاب آوری شهری تأثیر زیادی دارند. در این تحقیق متغیر حکمروایی خوب شهری براساس ۸ بعد اصلی و ۲۴ شاخص مورد بررسی قرار گرفته است این ۲۴ شاخص نشان دهنده وضعیت حکمروایی خوب شهری در شهر تهران می باشند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1497 - تحلیل محدودیت های حکمروایی مطلوب شهری و ارائه راهبردهای کاربردی(مطالعه موردی:شهر همدان)
  صادق حسنی پروانه زیویار محسن رنجبر
  مقدمه: همدان به عنوان یکی از کلان شهرهای جدید کشور، با چالش‌های گسترده‌ای در فرآیند مدیریت شهری مواجه است. سوء مدیریت در ارائه خدمات در بین مناطق شهری، عدم عدالت فضایی، ناهمگونی‌های کالبدی-فضایی، عدم شفافیت در ارائه طرح‌ها و برنامه‌ها و افزایش مشکلات شهروندی در ارتباط ب چکیده کامل

  مقدمه: همدان به عنوان یکی از کلان شهرهای جدید کشور، با چالش‌های گسترده‌ای در فرآیند مدیریت شهری مواجه است. سوء مدیریت در ارائه خدمات در بین مناطق شهری، عدم عدالت فضایی، ناهمگونی‌های کالبدی-فضایی، عدم شفافیت در ارائه طرح‌ها و برنامه‌ها و افزایش مشکلات شهروندی در ارتباط با این حوزه سبب افزایش مشکلات شهر همدان شده است.هدف پژوهش: به طوری که ادامه روند حاضر می‌تواند شهر را در سطوح مختلفی نیز با بحران‌هایی جدی مواجه کند که در این زمینه پرداختن به مساله چالش ها و محدودیت های حکمروایی شهری امری ضروری به نظر می رسدروش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و توسعه ای ، تبیین چالش ها و محدودیت های حکمروایی مطلوب شهری قرار می دهد و به ارائه راهبردهای کاربردی می پردازد.جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه کارشناسان خبره و عالی مجموعه مدیریت شهر همدان تشکیل می دهند که حجم نمونه آن ها تعداد 35 نفر تخمین زده شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر همدان می باشد.یافته ها و بحث : تحلیل یافته های پژوهش بر اساس مدل های آزمون میانگین در نرم افزار spss و مدل ارائه استراتژی swot مورد پردازش قرار گرفت.نتایج : نتایج نشان داد مهمترین چالش های حکمروایی مطلوب شهری شهر همدان شامل عوامل مشارکتی ، اثربخشی و کارایی و عوامل فسادزا می باشد که راهبرد so به عنوان مهمترین راهبرد حکمروایی مطلوب شهری شهر همدان به دست آمد. مهمترین فرصت‌های شهر همدان در راستای استفاده از راهبردهای مطلوب حاکمیت شهری شامل عواملی نظیر تغییر رویکرد شهرداری از یک نهاد خدماتی به یک نهاد اجتماعی، ایجاد و ارتقاء فناوری نوین در شهرداری مناطق مختلف شهر همدان و اهمیت و توجه به همدان به عنوان یک شهر بزرگ با پیشینه تاریخی و گردشگری، و برگزاری دوره‌های آموزشی در راستای تکریم ارباب رجوع در منطقه می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1498 - گردشگری و زیست پذیری فضای روستایی (مطالعه تطبیقی سکونتگاه های پیراشهر بیرجند)
  محمد حجی پور فاطمه خسروی محمود فال سلیمان
  مقدمه: سکونتگاه‌های روستایی و غیرشهری از گذشته تاکنون با چالش‌های ساختاری و مسائل کارکردی فراوانی مواجه بوده است. در حال حاضر نیز "ناپایداری" این کانون‌های جمعیتی را می‌توان یکی از ابرچالش‌های پیش رو برای نظام برنامه‌ریزی و مدیریت فضا برشمرد. به منظور سامان بخشیدن و است چکیده کامل

  مقدمه: سکونتگاه‌های روستایی و غیرشهری از گذشته تاکنون با چالش‌های ساختاری و مسائل کارکردی فراوانی مواجه بوده است. در حال حاضر نیز "ناپایداری" این کانون‌های جمعیتی را می‌توان یکی از ابرچالش‌های پیش رو برای نظام برنامه‌ریزی و مدیریت فضا برشمرد. به منظور سامان بخشیدن و استیلای پایداری در فضاهای روستایی و پیراشهری که نتیجه آن می‌تواند بهبود سطح زیست‌پذیری باشد، توسعه گردشگری از راهبردهای بی‌بدیل در بسیاری از کشورهای جهان است.هدف: هدف از این مطالعه این است تا با رویکردی تطبیقی به تحلیل اثرات گردشگری بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند و مقایسه آن با تعدادی روستای شاهد (روستاهای غیرمقصد گردشگری) پرداخته شود. روش شناسی تحقیق: این تحقیق اسنادی و پیمایشی با ماهیت کاربردی است و روش آن ترکیبی از روش‌های توصیفی و تحلیلی است. ابزارگردآوری اطلاعات در سطح سکونتگاه‌های مورد مطالعه پرسشنامه بوده که پس از بررسی و تایید روایی و پایایی آن مورد استفاده قرار گرفته است. سکونتگاه‌های مورد مطالعه مشتمل بر چهارده روستای مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند و هفت روستای شاهد بوده است. یافته ها: طبق یافته‌های به دست آمده وضعیت زیست‌پذیری روستاهای مقصد گردشگری در پیراشهر بیرجند با روستاهای شاهد دارای تفاوت معناداری است و شاخص کلی زیست‌پذیری در روستاهای مقصد گردشگری بیشتر بوده است؛ همچنین بین ابعاد چهارگانه زیست پذیری (اجتماعی، زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی) تفاوت معناداری برقرار است. در کل می‌توان نتیجه گرفت گردشگری بر زیست‌پذیری در فضاهای پیراشهری نیز تأثیر مثبت دارد و این تاثیر مستقیماً با مکانیزم تغییرات در وضعیت اشتغال و درآمد اهالی سکونتگاه‌های پیراشهری صورت می‌گیرد. تأثیر گردشگری بر زیست‌پذیری فضاهای روستایی دارای "تابعیت مکانی و جغرافیایی" است.نتیجه گیری: در نهایت اینکه، متنوع‌سازی زمینه‌های کسب وکار در فضاهای روستایی به ویژه پیراشهر می‌تواند نقش کلیدی در تغییر و بهبود وضعیت زیست‌پذیری سکونتگاه‌ها داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1499 - تحلیل عوامل تاثیرگذار در پیوندهای روستایی- شهری در شهرستان آستارا
  اسفندیار رخسارزاده سیدعلی پورفیکویی محمدباسط قرشی میناآباد
  پیوند های روستایی- شهری به سبب جریانهای مختلف میان روستاها و شهر به وجود می آید. پیوندهای روستایی- شهری می توانند تاثیر بسزایی در توسعه روستایی محدوده موردمطالعه داشته باشد. بطوریکه از شهر به مثابه موتور توسعه روستایی یاد شده است. با وجود جریان های مختلف اجتماعی-اقتصادی چکیده کامل

  پیوند های روستایی- شهری به سبب جریانهای مختلف میان روستاها و شهر به وجود می آید. پیوندهای روستایی- شهری می توانند تاثیر بسزایی در توسعه روستایی محدوده موردمطالعه داشته باشد. بطوریکه از شهر به مثابه موتور توسعه روستایی یاد شده است. با وجود جریان های مختلف اجتماعی-اقتصادی میان روستاها با شهر آستارا پیوندهای مثبت روستایی-شهری قبل ازسال 1370که به توسعه روستایی کمک کرده باشند شکل نگرفته بود. ولی بعد از برقراری رابطه ایران با جمهوری آذربایجان از مرز آستارا روابط ساده و سنتی شهر و روستا به پیوندهای روستایی-شهری با عملکرد دوسویه تحول وارتقاء یافته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی بر مبنای داده های میدانی(پرسشنامه و مصاحبه) و کتابخانه ای و اسنادی استوار است. جامعه آماری کل روستاهای شهرستان آستارا به تعداد62 آبادی بوده است. حجم نمونه 24 روستا یا 38 درصد روستاهای آستارا است. یافته های تحقیق نشان دهنده کاهش مهاجرت از روستاها به نقطه شهری آستارا در دو دهه اخیر بوده است و همچنین رابطه ایران از مرز زمینی آستارا باعث گسترده شدن رفت وآمد افراد روستایی به نقطه شهری، افزایش ارتباطات تلفنی، بالارفتن درک متقابل ساکنین روستایی وشهری آستارا شده است و در بعد اقتصادی هم باعث بهبود وضعیت درآمد، ایجاد اشتغال جدید و رونق گرفتن فعالیتهای تجاری وخدماتی وشکل گیری بازارچه های مرزی شده است و نیزعواملی ازجمله تجارت چمدانی ومشارکت روستاییان از جمله؛ زنان روستایی در اقتصاد شهری باعث شکل گیری پیوندهای روستایی-شهری وایجاد شبکه های اقتصادی و رونق بازار درنقطه شهری و رونق گردشگری روستایی و افزایش میل به خرید زمین و احداث خانه های دوم و مهاجرت معکوس درنقاط روستایی آستارا گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1500 - سنجش توسعه‌یافتگی شهرهای استان ایلام با استفاده از مد‌ل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره
  احمد پوراحمد حسین حاتمی نژاد علیرضا محمدی الهه پیشگر
  استان ایلام بر اساس پیشنیه‌ی پژوهش، از استان‌های محروم کشور از نظر توسعه‌ یافتگی طی یک دهه‌ی اخیر رده‌بندی شده است. بخشی از این مسئله در توسعه‌ نیافتگی شهرهای این استان ریشه دارد. هدف این پژوهش تعیین سطح توسعه‌یافتگی و شناخت تفاوت‌های بین شهرهای استان ایلام از نظر نماگر چکیده کامل

  استان ایلام بر اساس پیشنیه‌ی پژوهش، از استان‌های محروم کشور از نظر توسعه‌ یافتگی طی یک دهه‌ی اخیر رده‌بندی شده است. بخشی از این مسئله در توسعه‌ نیافتگی شهرهای این استان ریشه دارد. هدف این پژوهش تعیین سطح توسعه‌یافتگی و شناخت تفاوت‌های بین شهرهای استان ایلام از نظر نماگرهای عمران و خدمات شهری است. در این پژوهش، از28 نماگر در چارچوب مدل‌های موریس، تاپسیس، ویکور و مدل تلفیقی کوپلند در تجزیه و تحلیل و رتبه‌بندی درجه‌ی توسعه‌ یافتگی شهرها استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که شهر‌های نوبنیاد که از روستا به شهر تبدیل شده‌اند، اغلب در بخش عمران و خدمات شهری، توسعه نیافته‌ هستند. همچنین شهر ایلام در سرانه‌ی فضاهای خدماتی که از طرف شهرداری‌ها ارائه می‌شوند، در ردیف شهرهای محروم قرار می‌گیرد. شهرهای با جمعیت کمتر، به نسبت شهرهای دیگر در نماگرهای خدمات شهری، از نظر توسعه‌یافتگی، از رتبه‌ی بهتر و وضعیت مطلوبتر برخوردارند. نتیجه اینکه اگر چه شهر ایلام از نظر جمعیت و تعداد امکانات در رده‌ی نخست شبکه‌ی شهری استان قرار دارد، لیکن با احتساب معیار جمعیت، در نماگر‌های عمران و خدمات شهری، این برتری وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1501 - تحلیلی بر درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجان غربی
  رحمت اله بهرامی خلیل عطار
  توسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیت ها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقه ای را برهم زده است. چنین ویژگی را می توان معلول سیاست های رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمر چکیده کامل

  توسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیت ها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقه ای را برهم زده است. چنین ویژگی را می توان معلول سیاست های رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمرکز و سایر مناطق از پروسه توسعه باز می مانند. برای ایجاد تعادل مکانی و نظم فضایی، علم برنامه ریزی منطقه ای مطرح و هدف آن رفع نابرابری های منطقه ای و ناحیه ای می باشد. این مقاله در راستا تمرکز گرایی و تحلیل نابرابری های منطقه ای در سطح ناحیه ای (استان آذربایجان غربی) از نظر امکانات و خدمات در زمینه های مختلف می پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوأل است که تفاوت توسعه و نابرابری های ناحیه ای در شهرستان های استان آذربایجان غربی به چه اندازه است؟ آیا ارتباطی بین سطح توسعه و نرخ شهرنشینی در کشور وجود دارد؟ روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که در آن24 شاخص کمی و کیفی انتخاب و بعد از وزن دهی به آنها با استفاده از روش آنتروپی شانون،14 شهرستان استان آذربایجان غربی با روش تاپسیس خطی درجه توسعه یافتگی با تعیین رتبه‌بندی مشخص و سپس با استفاده از ضریب همبستگی ارتباط سطح توسعه با نرخ شهرنشینی در استان بررسی شده است. نتایج تحقیق ضمن ارائه رتبه بندی شهرستان های استان به لحاظ توسعه؛ مؤید ارتباط معنادار بین سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان با نرخ شهرنشینی آنها دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1502 - مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری رشت با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه
  علیرضا دانش نظافت نصراله مولایی هشجین اکبر معتمدی مهر
  کمبود منابع و امکانات در مناطق شهری سنجش کارایی مناطق را ضروری می سازد. بنابراین منابع باید به گونه ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق به بررسی الگوی نابرابری ها و تفاوت های میان آن چکیده کامل

  کمبود منابع و امکانات در مناطق شهری سنجش کارایی مناطق را ضروری می سازد. بنابراین منابع باید به گونه ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق به بررسی الگوی نابرابری ها و تفاوت های میان آن ها و بررسی میزان برتری یک مکان نسبت به ساختار مکان های مشابه در سطح شهر مورد نیاز است. شناخت تفاوت های موجود بین مناطق مختلف در سطح شهر از نظر میزان برخورداری آن ها از شاخص های گوناگون، به منظور آگاهی از سطوح توسعه و یا محرومیت، کاهش نابرابری های منطقه ای و تنظیم بر نامه های متناسب با شرایط و امکانات هر منطقه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش به رتبه بندی و تعیین درجه توسعه یافتگی مناطق شهری رشت بر اساس 36 شاخص درپنج گروه آموزشی، بهداشتی درمانی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی تجاری و تاسیسات شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به اهداف مطالعه از مدل های تاکسونومی عددی، موریس و تاپسیس استفاده شده است. با به کارگیری این مدل ها و آنالیز هر یک از آن ها مناطق پنج گانه شهر رشت رتبه بندی و سطوح توسعه یافتگی هریک به تفکیک مشخص گردیده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که امکانات و خدمات بیشتر در مرکز شهر تمرکز یافته اند.از این رو نابرابری در مناطق پنج گانه با اختلاف زیاد مشاهده می گردد. به طوری که در آنالیز هر سه مدل مناطق یک و دو از وضعیت مطلوب تری برخوردارند ولی منطقه پنج جزء محرومترین مناطق می باشد در حقیقت هر چه از مرکز شهر فاصله می گیریم از شدت برخورداری از امکانات و خدمات کاسته می شود. این امر حاصل نتایج سیاست های رشد قطبی است که در نتیجه آن تمام امکانات و قدرت در یک یا چند منطقه تمرکز می یابد و سایر مناطق به صورت حاشیه ای عمل می کنند. به دلیل نوع ماهیت و تفاوت شیوه ارزش دهی به شاخص ها درجه توسعه یافتگی مناطق مورد مطالعه در هر مدل متفاوت از دیگری است. از این به منظور رسیدن به نتیجه واحد در سنجش توسعه یافتگی مناطق درصد تغییرات شدت تغیرات و ضریب اختلاف محاسبه و نتایج حاصل به تفکیک شاخص ها استخراج گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1503 - تحلیلی بر روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل
  خدارحم بزّی
  این مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیر چکیده کامل

  این مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیری و سیاستگذاری در این شهر و منطقه باشد و برنامه ریزان را چراغ راه مفیدی به حساب آید. روش کار در این پژوهش؛توصیفی &ndash; تحلیلی است که با نگاه قیفی به روند شهرنشینی و توجه به گذشته به منظور تصمیم گیری منطقی در حال و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی ،جداول، نقشه ها و نمودار های مورد نیاز به تجزیه و تحلیل مطالب پرداخته است . برخی از مهمترین نتایج این تحقیق عبارتند از: - قدمت طولانی مدت شهر نشینی درمنطقه به قبل ازمیلاد مسیح (3200 سال قبل از میلاد ) باز می گردد. - پیدایش و پویایی شهر زابل ناشی از؛ شرایط منطقه ای (خاک مساعد و آب کافی) و فرامنطقه ای (هیرمند و افغانستان)بوده است. - شهر نشینی در این منطقه از روال منطقی تبدیل روستا به شهر تبعیت می کند (تبدیل روستای حسین آباد به شهر زابل). - بیشترین توسعه و گسترش فیزیکی شهر زابل ناشی از شرایط بوجود آمده پس از انقلاب اسلامی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1504 - جمعیت و شهرنشینی در استان گیلان:یک بررسی جغرافیایی
  تیمور آمار
  شهر و شهر‌نشینی حاصل روابط متقابل انسان و محیط است. ارتباط انسان با محیط پیرامونی خویش منجر به تحولات ساختاری و دگرگونی‌های مکانی زیادی شده که نمونه‌ای از آن پیدایش یک پدیده مکانی ـ فضایی تحت عنوان شهر می‌باشد. شهر از آن لحاظ که دارای کارکردهای گوناگون است در مطالعات جغ چکیده کامل

  شهر و شهر‌نشینی حاصل روابط متقابل انسان و محیط است. ارتباط انسان با محیط پیرامونی خویش منجر به تحولات ساختاری و دگرگونی‌های مکانی زیادی شده که نمونه‌ای از آن پیدایش یک پدیده مکانی ـ فضایی تحت عنوان شهر می‌باشد. شهر از آن لحاظ که دارای کارکردهای گوناگون است در مطالعات جغرافیایی جایگاه مناسبی دارد. شکل‌گیری شهر و فرهنگ شهر‌نشینی در کشور ما سابقه زیادی دارد و استان گیلان نیز از مناطقی است که شهر‌نشینی در آن از قدمت زیادی برخوردار است. در این استان پیدایش و تکوین شهرها به تناسب عوامل جغرافیایی در تمام قسمت‌ها دارای روند یکسان نبوده و تفاوت‌هایی را نشـــان می‌دهد کــه این مقاله تلاش دارد تا این مقوله را با محوریت سه عامل مهم جغرافیایی یعنی جمعیت، موقعیت جغرافیایی و توپوگرافی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1505 - تحول نظام شهری سنتی منطقه مرکزی گیلان به نظام شهری روزانه (DUS)
  ناصر عظیمی نصرالله مولایی حکمت بقایی حسن حسینی امینی
  ویژگیهای خاص جغرافیایی منطقه مرکزی گیلان همیشه این پتانسیل را در خود داشته که باعث شود مراکز جمعیتی واقع در آن دسترسی ساده و سهل الوصول به گونه ای خاص و منحصر بفرد به شهرمرکزی و به یکدیگر داشته باشند. با این حال فقدان شبکه راههای کارآمد برای ارتباط روزانه به شهرمرکزی در چکیده کامل

  ویژگیهای خاص جغرافیایی منطقه مرکزی گیلان همیشه این پتانسیل را در خود داشته که باعث شود مراکز جمعیتی واقع در آن دسترسی ساده و سهل الوصول به گونه ای خاص و منحصر بفرد به شهرمرکزی و به یکدیگر داشته باشند. با این حال فقدان شبکه راههای کارآمد برای ارتباط روزانه به شهرمرکزی در نظام شهری گذشته این امکان را میسر نمی کرد. اما دردو دههً اخیرگسترش و بهبود شبکه راههای آسفالته این امکان را بوجود آورده است تانظام سنتی سلسله مراتبی گذشته به نظام شهری روزانه(DUS)[1] تحول پیدا کند. به دنبال این تحول، مسافرتهای روزانه باعث گردیده جمعیت روزانه رشت رقمی بسیار بالاترازجمعیت ثابت آن شود وهمین امربحث کلانشهرشدن رشت را مطرح نموده است.صرفنظرازتعدادجمعیت شهررشت که با تعاریف موجود درایران نمی تواند به عنوان کلانشهر خوانده شود ، دراین تحقیق سعی شده به گونه ای دیگر به شرایط منحصر بفرد این منطقه پاسخ داده شود . براین اساس رشت و محدوده ای 30 دقیقه ای از اطراف آن که وسعتی حدود 200 2 کیلومتر مربع و جمعیتی بیش از 2/1 میلیون نفر( 50 درصد جمعیت استان )را دربرمی گیرد و حدود 30 درصد شهرهای استان که 65 درصد جمعیت شهری استان را دارا هستند و در حال حاضرنیزحجم زیادی از مسافرتهای روزانه در آن درحال انجام است به عنوان یک منطقه کلانشهری پیشنهاد شده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1506 - بررسی توزیع سلسله مراتبی و فضایی شهری در مکان های شهری استان مازندران
  مسعود صفایی پور سمانه شکری
  الگوی توسعه برونزا در ایران نظام سنتی روابط میان شهرها را تضعیف نمود. رشد بالای شهری به ظهور پدیده نخست شهری منجر شد و به مرکز کشور تهران برتری ویژه ای داد. یکی از تبعات مهم آن از هم پاشی نظام شبکه شهری بوده است. شواهد نشان می دهند که استان مازندران تحولات جمعیتی معنادا چکیده کامل

  الگوی توسعه برونزا در ایران نظام سنتی روابط میان شهرها را تضعیف نمود. رشد بالای شهری به ظهور پدیده نخست شهری منجر شد و به مرکز کشور تهران برتری ویژه ای داد. یکی از تبعات مهم آن از هم پاشی نظام شبکه شهری بوده است. شواهد نشان می دهند که استان مازندران تحولات جمعیتی معناداری را تجربه کرده است و مراکز شهری بزرگتر با خوشه شدن در بخش میانی استان تسلط منطقه ای خود را بر نظام شبکه شهری استان اعمال نموده اند. روش تحقیق حاضر بر مدل های توصیفی- تحلیلی استوار بوده و از قانون رتبه- اندازه، کریستالر و شاخص نخست شهری جهت تعیین الگوی سلسله مراتبی شهری بکار گرفته است. نتایج نشان داد که شبکه منظم شهری استان در حال تبدیل شدن شبکه نامنظم است. هرچند تعادل شبکه شهری استان از تعادل بیشتری در مقایسه با نواحی خشک و نیمه خشک برخوردار است، اما شهرهای کوچک و متوسط منطقه اهمیت خود را به سود مراکز شهری بزرگتر از دست می دهند. می توان گفت که با توجه به نقش تعادلی شهرهای کوچک این کاملاً منطقی است که نقش های جدیدی برای سکونتگاه های کوچکتر شهری تعریف شود تا فرصت های برابر اقتصادی اجتماعی جهت توزیع مناسب تر نظام شبکه شهری استان فراهم شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1507 - واکاوی الگوهای دمایی در ارتباط با کاربری‌های شهری با بکارگیری داده‌های سنجش از دور (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
  مهدی نارنگی فرد احمد مزیدی اسماعیل عبدلی
  تنوع و تفاوت در کاربری و پوشش اراضی و تغییر در چشماندازهای شهری و تخریب فضای سبز به عنوان پیآمدی از افزایش جمعیت و گسترش نواحی متراکم شهری، باعث تغییر در تراز انرژی، انباشت گرمایی و دگرگونی در الگوهای دمایی در سطح نواحی شهری می‌گردد. بنابراین تحلیل روابط کاربری، پوشش ار چکیده کامل

  تنوع و تفاوت در کاربری و پوشش اراضی و تغییر در چشماندازهای شهری و تخریب فضای سبز به عنوان پیآمدی از افزایش جمعیت و گسترش نواحی متراکم شهری، باعث تغییر در تراز انرژی، انباشت گرمایی و دگرگونی در الگوهای دمایی در سطح نواحی شهری می‌گردد. بنابراین تحلیل روابط کاربری، پوشش اراضی بر دامنه‌های دمایی و میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هر کدام از یکدیگر می‌تواند در مدیریت شهری نقش مهمی ایفا کند. در این پژوهش، الگوهای حرارتی شهر کرمانشاه به عنوان مهم‌ترین مرکز جمعیتی غرب ایران که با رشد فزاینده جمعیت و نرخ بالای مهاجرت مواجه است، مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش استخراج الگوهای حرارتی و کاربری‌های موجود در نواحی شهری با بکارگیری داده‌های سنجش از دور است. بدین منظور طبقه‌بندی پوشش اراضی بر اساس طبقه بندی نظارت شده با اعمال الگوریتم بیشترین شباهت و استخراج دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهوارهLANDSAT به تاریخ: 31 آگوست سال 2011 انجام گرفت. در پایان با تحلیل آماری و مکانی، میزان تأثیر هر یک از کاربری‌ها بر الگوهای حرارتی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش بیانگر پنج دامنه دمایی و سه کاربری مسکونی، پوشش گیاهی و بایر استخراج شده در شهر می باشد، کاربری بایر، مسکونی و پوشش گیاهی با دامنه دمایی 30-36، 16-22 و 25-26 درجه سانتی‌گراد بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1508 - روستاشهر و نقش آن در تعادل بخشی ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان بروجرد)
  کرامت اله زیاری رقیه رمضان زاده
  امروزه تبدیل روستا به شهر به عنوان یک چالش اساسی در مباحث شهرنشینی و توسعه مطرح بوده و بسیاری از کشورها، خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعات مهم در مباحث توسعه شهری و روستایی مطرح بوده و به دلیل تغییر قو چکیده کامل

  امروزه تبدیل روستا به شهر به عنوان یک چالش اساسی در مباحث شهرنشینی و توسعه مطرح بوده و بسیاری از کشورها، خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعات مهم در مباحث توسعه شهری و روستایی مطرح بوده و به دلیل تغییر قوانین تقسیمات کشوری در زمینه شناخت شهر در اوایل دهه 1370 و به دنبال آن افزایش روند تبدیل روستا به شهر و شکل گیری مراکز شهری کوچک در نواحی روستایی، اهمیت بیشتری یافته است. تغییر در معیارهای شناخت شهر در ایران، سبب شده است که تعداد شهرهای کشور از 520 شهر در سال 1371 به 817 شهر در پایان سال 1385 افزایش یافته و بر تعداد شهرهای کوچک در شبکه سکونتگاهی شهری کشور افزوده شود. حال با عنایت به کارکرد بالقوه و بالفعل شهرهای کوچک در توسعه منطقه ای و روستایی، این سؤال اساسی مطرح می شود که آیا تبدیل روستا به شهر می تواند به عنوان گامی مهم درجهت تقویت مراکز روستایی بزرگ و ارتقا آن ها در سلسله مراتب سکونتگاهی قلمداد گردیده و برخی از اهداف عمده توسعه روستایی و منطقه ای نظیر کاهش مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ‌تر و تثبیت جمعیت در نواحی روستایی، ایجاد فرصت های شغلی و افزایش و بهبود کارکردهای خدماتی شهرها را برآورده سازد. بدین منظور شهرستان بروجرد به عنوان محدوده مطالعاتی انتخاب گردید تا اینکه نقش شهر کوچک (روستا شهر) اشترینان در تعادل ارتباط روستاهای اطراف با شهر بروجرد مورد تحلیل قرار گرفته و جهت ایجاد تعادل بیشتر درسطح شهرستان، روستای دیگری قادر به پذیرش نقش روستاشهر در این شهرستان باشد. هدف از پژوهش حاضر، از یک سو، بررسی نقش شهر کوچک (روستا شهر) اشترینان در تعدیل روابط روستاهای اطراف با شهر بروجرد بوده و از سوی دیگر بررسی این مسئله است که آیا روستای دیگری قادر به پذیرش نقش روستاشهر در سطح شهرستان بروجرد می باشد یا نه. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد که مطالعات اسنادی از طریق روش کتابخانه ای(کتب، مقالات، اینترنت) انجام شده و بازدید میدانی جهت تکمیل پرسش نامه های طرح شده و بررسی های مورد نظر، صورت گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که شهر کوچک اشترینان در تعدیل روابط میان روستاها با شهر بروجرد در سطح شهرستان تا حدودی مؤثر بوده است و تحلیل های انجام شده نشان دهنده این امر می باشند که روستای جهان آباد می تواند با پذیرش نقش روستاشهر در تعادل بخشی به شهرستان بروجرد مؤثر واقع گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1509 - تحلیل مشارکت انتخاباتی مردم استان لرستان در انتخابات ریاست جمهوری
  زهرا پیشگاهی فرد علی امیری سلمان انصاری زاده
  حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن ها بیانگر اعتقاد آن ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده اند به سختی می توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دی چکیده کامل

  حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن ها بیانگر اعتقاد آن ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده اند به سختی می توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دیدگاه های حزبی مردم ارائه کرد. بر همین مبنا هدف مقاله حاضر تحلیل نقش اشخاص و گروه های منتسب به آن ها در دوره های اول تا نهم ریاست جمهوری در استان لرستان و مطالعه مشارکت انتخاباتی و الگوی رفتاری مردم این استان است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی - تحلیلی با تکیه بر اطلاعات پیمایشی است و برای نشان دادن الگوی رفتار مردمی در انتخابات از سیستم اطلاعات جغرافیایی نیز استفاده شده است. نتایج پژوهش بر اساس تحلیل های آماری نشان می دهد با وجودی که میزان مشارکت مردم در این استان نسبت به سایر استان های کشور از رتبه بالایی برخوردار است، اما تمایل سیاسی مردم به جناح های سیاسی در شهرستان های مختلف استان در دوره های مختلف روند یکسانی را نشان نمی دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1510 - تحلیل توزیع فضایی خدمات شهری در شهر کرمانشاه
  مسلم رستمی جعفر شاعلی
  در این پژوهش توزیع فضایی خدمات عمومی شهری درسطح شهر کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفته است.بدین منظور از21 مؤلفه استفاده شده وتوزیع خدمات عمومی شهری درسطح پنج بخش شهری کرمانشاه بررسی شده است. برای شناخت درجه توسعه یافتگی در پنج بخش شهری مورد مطالعه از تکنیک تاکسونومی (Taxon چکیده کامل

  در این پژوهش توزیع فضایی خدمات عمومی شهری درسطح شهر کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفته است.بدین منظور از21 مؤلفه استفاده شده وتوزیع خدمات عمومی شهری درسطح پنج بخش شهری کرمانشاه بررسی شده است. برای شناخت درجه توسعه یافتگی در پنج بخش شهری مورد مطالعه از تکنیک تاکسونومی (Taxonomy) استفاده و نتایج،نشان دهنده این موضوع است که بخش مرکزی توسعه یافته ترین بخش شهری در سطح کرمانشاه است. به علاوه از تکنیک GISدر تعیین شعاع عملکردی خدمات عمومی بهره گرفته شده ومحلات برخورداروغیر برخوردار،برروی نقشه های توزیع فضایی خدمات عمومی شهری مشخص گـردیده اند.یـــافته های تحقیق نشــان می دهد که توزیع فضایی خدمات عمومی در سطح شهرکرمانشاه به صورت نامتعادلی انجام پذیرفته و نیازمندارائه خدمات عمومی بیشتری می باشد.از بررسی بین میانگین قیمت زمین با درآمد سرانه و اجاره بهای پرداختی در ارتباط با شاخص مسکن معلوم گردید که رابطه معناداری بین آنها وجود دارد،یعنی هرچه قدردرآمد واجاره بهای پرداختی در بخش های پنج گانه موردمطالعه افزایش می یابد،قیمت زمین نیز با افزایش مواجه می‌شود که این موضوع باعث شکل گیری محله های برخوردار وغیر برخوردار شده است.در نهایت اینکه،از میان برنامه ریزی های موفق برای فائق آمدن به این مشکلات برنامه ریزی مشارکتی و استفاده از تکنیک های جدیدبرنامه ریزی،از جمله GIS از اولویت بیشتری برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1511 - تحلیل تناسب زمین جهت توسعه کالبدی با استفاده از روش تحلیل تصمیم چند معیاره (MCDA) مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر)
  صدیقه لطفی کیومرث حبیبی
  توسعه کالبدی بدون برنامه و اندیشیده نشده یکی از مهمترین معضلاتی می باشد که شهرهای کشورهای جهان سوم با آن مواجه هستند. این مسأله در کشور ما نیز در اکثر شهرها دیده می شود. شناخت و مکانیابی اراضی مناسب برای توسعه کالبدی شهرها می تواند اقدامی مهم و اساسی در جهت کاهش مشکلات چکیده کامل

  توسعه کالبدی بدون برنامه و اندیشیده نشده یکی از مهمترین معضلاتی می باشد که شهرهای کشورهای جهان سوم با آن مواجه هستند. این مسأله در کشور ما نیز در اکثر شهرها دیده می شود. شناخت و مکانیابی اراضی مناسب برای توسعه کالبدی شهرها می تواند اقدامی مهم و اساسی در جهت کاهش مشکلات ناشی از توسعه کالبدی بدون برنامه و لجام گسیخته باشد. این شناخت می بایست با درنظر گرفتن مهمترین پارامترهای محیطی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین لحاظ کردن اهمیت هر کدام از این پارامترها صورت بگیرد تا توسعه کالبدی شهر کمترین تبعات زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ... را بر شهروندان و منطقه تحمیل کند. این پژوهش به دنبال آن است تا مدلی را جهت تحلیل تناسب زمین جهت توسعه کالبدی شهرها با استفاده از روش تحلیل تصمیم چند معیاره (MCDA) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ارائه داده و در ادامه از این مدل جهت مکانیابی مناسبترین اراضی برای توسعه کالبدی شهر بابلسر استفاده کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1512 - بررسی تطبیقی برنامه های میان مدت پنج ساله شهرداریها (مطالعه موردی:کلانشهرهای قم و ژوهانسبورگ)
  محسن عسکری محمود رحیمی
  بررسی نظری و سنجش قابلیتهای نظامهای برنامه ریزی کشورهای مختلف در اجرای برنامه های توسعه شهری و در قالب پژوهشهای تطبیقی، می تواند دستاوردهای عملی خوبی را برای شهرها مهیا نماید. هدف این مطالعه، بررسی شکلی و محتوایی برنامه های میان مدت پنج ساله شهرداریها در ایران با سایر ک چکیده کامل

  بررسی نظری و سنجش قابلیتهای نظامهای برنامه ریزی کشورهای مختلف در اجرای برنامه های توسعه شهری و در قالب پژوهشهای تطبیقی، می تواند دستاوردهای عملی خوبی را برای شهرها مهیا نماید. هدف این مطالعه، بررسی شکلی و محتوایی برنامه های میان مدت پنج ساله شهرداریها در ایران با سایر کشورهای مشترک در استفاده از این اسناد هدایتگر، به کمک ارزیابی فرآیند محور و بررسی زمینه های اجرایی آنها با یکدیگر می باشد. مطالعات مقایسه محور در مورد الگوی نظام های برنامه ریزی و تدوین طرح و برنامه، دارای جایگاه ویژه ای در مطالعات شهری است. با این وجود، توجه به برنامه های مالی- عمرانی خُرد، کمتر مورد مداقه محققین در ایران قرار گرفته است. در این مطالعه؛ برنامه های تهیه شده و مصوب اخیر پنج ساله شهرداریها در دو کلانشهر قم در ایران و کلانشهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی، مورد استناد و کاوش قرار گرفته است. نمونه داخلی در سال 1392 شمسی تهیه و برنامه IDP نمونه خارجی در سال 2013 میلادی تدوین شده است. روش تحقیق مطالعه نیز، دارای راهبرد تحقیق تطبیقی و الگوی کیفی است. یافته های مطالعه، نشان دهنده اشکالات بنیادین نظام برنامه ریزی ایرانی در مقایسه با کشور مورد مطالعه است که خود دارای مختصات خاصی از جمله فقر شهری می باشد. یکپارچگی اسناد برنامه های هدایتگر و نظام مدیریت واحد شهری،کمّی گرایی در کنار توجه به کیفیت طرح در قالب سیستم مدیریت عملکرد و از همه مهمتر؛ نگاه فراتر از طرح، انتظار پیامد و اثر از برنامه های مصوب در سطح شهر از جمله برنامه راهبردی پنج ساله توسعه شهر، مهمترین مزیتهای رویکردی کلانشهر ژوهانسبورگ، نسبت به کلانشهر قم در تدوین این گونه از برنامه ریزی میان مدت شهری می باشد. از سوی دیگر، زمینه های ضعف محتوایی به نسبت فرم شکلی برنامه، در نمونه ایرانی جلوه بارزتری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1513 - تحلیلی بر برنامه ریزی توسعه شهر سردشت با رویکرد استراتژی توسعه شهری (CDS)
  علی شماعی اوات عبدالهی محسن یوسفی فشکی
  استراتژی توسعه شهری (CDS) فرایندی است که چشم انداز بلندمدت توسعه همه جانبه شهر را مشخص می سازد. در این طرح ها علاوه بر رویکرد کالبدی بر تقویت اقتصاد شهر، حفظ محیط زیست‌، ارتقاء ساختار شهر نیز تاکید داشته و برنامه&lrm;های کوتاه مدت اجرایی مسیردستیابی به اهداف برنامه تعیی چکیده کامل

  استراتژی توسعه شهری (CDS) فرایندی است که چشم انداز بلندمدت توسعه همه جانبه شهر را مشخص می سازد. در این طرح ها علاوه بر رویکرد کالبدی بر تقویت اقتصاد شهر، حفظ محیط زیست‌، ارتقاء ساختار شهر نیز تاکید داشته و برنامه&lrm;های کوتاه مدت اجرایی مسیردستیابی به اهداف برنامه تعیین می گردد. مشارکت مردم، برنامه ریزان و مدیران شهری در کلیه مراحل تهیه، اجرا و نظارت از معیارهای تحقق پذیری این استراتژی است. سردشت از جمله شهرهایی است که رویکرد حاکم بر برنامه ریزی آن؛ رویکرد بالا به پایین بوده که مشارکت مردم در توسعه شهری ضعیف می باشد. هدف این پژوهش شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها شهر بر اساس رویکرد فوق است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با بهره گیری از مدل SWOTبه منظور ارائه استراتژی های مناسب است. بدین منظور در پژوهش حاضر، عوامل اصلی تأثیرگذار بر توسعه شهر با استفاده از پرسش نامه توسط کارشناسان شهری و شهروندان شناسایی شده و پس از ارزیابی و تشکیل ماتریس SWOTو وزن دهی عوامل مذکور استراتژ ی های مناسب ارائه شده است. نتایج حاصله از ارزیابی نشان می دهد که مناسب ترین استراتژی توسعه شهر سردشت SO(استراتژی های توسعه ای) با مشارکت فعال مردم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1514 - تحلیلی بر تغییرات شبکه و نظام شهری شهرستان رشت در سه دهه گذشته
  رضا حسن پور لسکوکلایه محمد حیدرزاده
  نظام پخشایش جمعیت در استان گیلان متعادل نیست و سیمای اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را بدست نمی دهد. الگوی موجود اسکان و روند توزیعی آن نیز بیش از پیش بسوی عدم تعادل و نابسامانی گرایش یافته و تحول خواهد یافت که در این میان بدلیل واقع شدن مرکزیت سیاسی، اقتصاد چکیده کامل

  نظام پخشایش جمعیت در استان گیلان متعادل نیست و سیمای اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را بدست نمی دهد. الگوی موجود اسکان و روند توزیعی آن نیز بیش از پیش بسوی عدم تعادل و نابسامانی گرایش یافته و تحول خواهد یافت که در این میان بدلیل واقع شدن مرکزیت سیاسی، اقتصادی و... در شهر رشت، این شهرستان بیشترین عدم تعادل را در شبکه و نظام شهری خود، نسبت به دیگر شهرستان های استان دارا می باشد. اصولاً شهر رشت به عنوان قطب رشد، در پی ایجاد شرایط مکنده و جذب مرکز ثقل، امکانات بخش های پیرامونی سرزمینی را به خود جذب نموده و پیرامون را از مجموعه فعالیت هایی که بستری برای رشد اقتصادی تلقی می شوند، محروم می سازد. بازتاب چنین جریانی بالطبع رشد این مادر شهر و کاهش سهم جمعیتی شهرهای کوچک در اطراف آن می باشد و این امر بدون توجه به یک توسعه متوازن و فراگیر منطقه ای، تعادل و ثبات ملی را نیز به خطر می اندازد. عدم تعادل در شبکه استقرار جمعیت و بهره برداری از منابع سرزمین در شهرستان رشت، به ضرر شهرهای کوچک و روستاهای اطراف عمل می کند که اختلاف شرایط ناحیه ای و سیاست های اداری و اقتصادی به این مسائل دامن می زند که البته سیاست اقتصادی عامل مهمی در توزیع نامتعادل سلسله مراتب شهری می باشد. می توان گفت که تفاوت های عملکردی شهرهای شهرستان با شهر رشت از دلایل عمده افزایش فاصله جمعیتی بین آنها می باشد که این می تواند از نحوه خدمات رسانی و ضعف و کمبودهای موجود در شهرهای کوچک ناشی شود. پژوهش حاضر در نظر دارد وضعیت شبکه و نظام شهری شهرستان رشت و روند تحولات این نظام را در طی سه دهه اخیر مورد ارزیابی و تجزیه وتحلیل قرار داده و راهکارها و روش هایی که برای متعادل سازی و موزون نمودن این شبکه شهری کارساز و مؤثر می باشد را بررسی نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1515 - تحلیل فضایی شاخص های شهر سالم در مرکز شهرستان های استان ایلام
  فاطمه پیری سعید امان پور مریم عباس پور
  شهر نماد فرهنگ اجتماعی، مهم ترین عنصر مصرف کننده منابع طبیعی و تولیدکننده بیشترین حجم آلودگی و پسماندهایی است که بر زندگی انسان، طبیعت و هم چنین ساختار فضاها اثر می گذارد. روند روز افزون شهرنشینی و به دنبال آن بروز پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و جمعیتی، واکنش های گسترده چکیده کامل

  شهر نماد فرهنگ اجتماعی، مهم ترین عنصر مصرف کننده منابع طبیعی و تولیدکننده بیشترین حجم آلودگی و پسماندهایی است که بر زندگی انسان، طبیعت و هم چنین ساختار فضاها اثر می گذارد. روند روز افزون شهرنشینی و به دنبال آن بروز پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و جمعیتی، واکنش های گسترده طرفداران زندگی سالم به دور از آلودگی و با حاکمیت بهداشت، سلامت جامعه انسانی و محیط را باعث گردیده است. در اواسط دهه 1980 میلادی رویکرد شهر سالم به عنوان راهی برای دست یابی به شرایط مطلوب زندگی فردی و اجتماعی مطرح شد. شهر سالم امکانات لازم برای پرورش اندام های سالم و مولد را به وجود می آورد که می تواند فضاهای سالم را توسعه داده و بهداشت و سلامتی جامعه را ارتقاء دهند و بستری برای توسعه روابط، تعاملات انسانی و بهبود وضعیت زیست محیطی شهر فراهم نمایند. هدف اصلی این تحقیق تحلیل فضایی وضعیت برخی از شاخص های شهر سالم در مرکز شهرستان های استان ایلام است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر داده های رسمی ثانویه است که به منظور رتبه بندی نقاط شهری این استان، از مدل سطح بندی تاپسیس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بین نقاط شهری استان ایلام از نظر برخورداری از شاخص های شهر سالم تفاوت معناداری وجود دارد. در این خصوص مرکز شهرستان ایلام از وضعیت مطلوب تری برخوردار بوده و دارای رتبه اول و مرکز شهرستان آبدانان رتبه آخر را دارد. بعد از مرکز شهرستان ایلام، مرکز شهرستان های ملکشاهی و ایوان به ترتیب رتبه های دوم و سوم سطح بندی را به خود اختصاص داده اند و در آخر جدول نیز مرکز شهرستان های دره شهر و شیروان به ترتیب قبل از آبدانان در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1516 - بررسی میزان تأثیر شرکت عمران در تحقق اهداف کالبدی طرح جامع شهر جدید گلبهار
  علی اکبر عنابستانی مهدی وطن پرست زهرا عنابستانی
  شهر مشهدبهعنوانیک مادر شهردرشمالشرقایران،دارایحوزهنفوذوسیعیدرابعادمنطقه‌ایودرزمینه‌های گوناگون علمی،صنعتی،درمانیونظامیمی‌باشد. اینشهربامشکلاتزیادیدرزمینه‌های زاغه‌نشینی،آلودگیهواوجوابندادنبافت قدیمیاینشهربانیازهایمدرن جوامع امروزیمواجهاست. بنابراین برنامه‌ریزی برای ایجا چکیده کامل

  شهر مشهدبهعنوانیک مادر شهردرشمالشرقایران،دارایحوزهنفوذوسیعیدرابعادمنطقه‌ایودرزمینه‌های گوناگون علمی،صنعتی،درمانیونظامیمی‌باشد. اینشهربامشکلاتزیادیدرزمینه‌های زاغه‌نشینی،آلودگیهواوجوابندادنبافت قدیمیاینشهربانیازهایمدرن جوامع امروزیمواجهاست. بنابراین برنامه‌ریزی برای ایجاد شهرهای جدیدی مانند گلبهار و بینالود جهت هدایت سرریز جمعیتی آن ضروری خواهد بود. در این پژوهش تلاش می‌شود ضمن بررسی رابطه، میزان اثرگذاری عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن شرایط برای سکونت شهروندان در شهرهای جدید بر تحقق‌پذیری کاربرهای پیشنهادی بر اساس طرح جامع شهری از نگاه شهروندان مورد مطالعه قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه تجربی و در بخش‌هایی توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش‌های میدانی (پرسش نامه) از 250 خانوار شهری نمونه، پرسش گری به عمل آمده است. نتایج نشان می‌دهد رابطه‌ی معناداری بین ارزیابی عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید با تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی طرح جامع از دیدگاه شهروندان با ضریب همبستگی 753/0 وجود دارد. تلاش شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن خدمات شهری 53 درصد تغییرات مربوط به تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی را تبیین می‌کند و فراهم نمودن تأسیسات و تجهیزات شهری توسط شرکت عمران فقط 3/16 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به دنبال خواهد داشت. با توجه به یافته‌های پژوهش، راهکارهایی از قبیل همکاریکلیهدستگاه‌هایمسؤول در ایجادزیرساخت‌هاوتجهیزاتشهری، ایجاد فرصت‌های اشتغال، همکاریوهماهنگیداخلیوزارت راهوشهرسازیدرتأمیناهدافشهر جدید، تدارک بسترهایمناسبجهتحمل و نقلعمومی، ارائهخدماتمختلفدرشهرجدیدگلبهار و غیره پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1517 - مکانیابی جهات بهینة توسعة فیزیکی شهر رشت با استفاده از مدل AHP
  سید علی حسینی احمد پوراحمد رضا ویسی
  استفاده مناسب از توان های محیطی پیرامون شهر باعث افزایش کارآیی اقتصادی و کاهش آسیب پذیری به منابع موجود می شود. در شرایط کنونی مواجه اغلب شهرها با توسعة کالبدی سریع و فزاینده، لزوم شناخت و مکان یابی اراضی مناسب به منظور حفظ منابع نایاب در شهرها را ضروری می سازد. شهر چکیده کامل

  استفاده مناسب از توان های محیطی پیرامون شهر باعث افزایش کارآیی اقتصادی و کاهش آسیب پذیری به منابع موجود می شود. در شرایط کنونی مواجه اغلب شهرها با توسعة کالبدی سریع و فزاینده، لزوم شناخت و مکان یابی اراضی مناسب به منظور حفظ منابع نایاب در شهرها را ضروری می سازد. شهر رشت نیز با توجه به وضعیت استقرار خود در جلگة حاصلخیز گیلان و وجود محدودیت های فیزیکی توسعة شهری مانند اراضی باتلاقی، زمین های زراعی و باغات حاصلخیز، جنگل و... نمی تواند به صورت گسترده توسعه یابد. هدف اصلی مقاله، تعیین جهت مناسب و بهینه گسترش شهر با حداقل آسیب به منابع محیطی به منظور تأمین زمین برای توسعه آتی شهر رشت است. بدین منظور از ابزار فنی سیستم اطلاعات جغرافیایی برای جمع آوری، تحلیل و تولید لایه ها و نقشه های مختلف تعیین موانع و جهت توسعة بهینه شهر رشت استفاده شده است. طی این فرآیند ابتدا ویژگی های طبیعی و انسانی مورد نیاز و تأثیرگذار در قالب 11 شاخص (قابلیت اراضی، توپوگرافی، پایداری زمین، شبکة ارتباطی، فرودگاه، گورستان، رودخانه، زیست گاه قرقاول، شهرک صنعتی، مرداب و نقاط روستایی اطراف شهر)شناسایی، جمع آوری و پردازش شدند. پس از این مرحله، عملیات ورود متغیرها و معیارها به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)انجام و در مرحلة بعد با توجه به داده های موجود، لایه های اطلاعاتی جدیدی مانند فاصله از گورستان، فاصله از رودخانه، فاصله از شهرک صنعتی و ... ارزیابی شد. در ادامه داده ها مجددا طبقه بندی و ارزش گذاری شدند، در این تحقیق برای ارزش گذاری لایه های اطلاعاتی از مدل (AHP) و روش رتبه ای استفاده شده است. در نهایت پس از تلفیق نقشه ها، نقشة نهایی جهات مناسب گسترش آتی شهر رشت بهینه گزینی و ارایه و تعیین گردید. خروجی و برآیند مطالعات، بهترین اراضی را برای توسعة آتی شهر در محور جنوب آن جهت یابی کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1518 - تحلیل روند تغییرات کارکردی سکونتگاه‌های روستایی جنوب غربی کلانشهر تهران
  بایرام عبادی محمد باسط قریشی نصرالله مولائی هشجین
  تغییرات کارکردی نشان دهنده پیشرفت یا عدم پیشرفت فضای سکونتگاهی می باشد روستاهای جنوب غربی کلانشهر تهران در طول انقلاب اسلامی به دلیل نزدیکی به کلانشهر تهران باتبعیت از شرایط کشور بیش از دیگر روستاهای کشور به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن شهر تهران دچار تغییرات کارکردی زیادی چکیده کامل

  تغییرات کارکردی نشان دهنده پیشرفت یا عدم پیشرفت فضای سکونتگاهی می باشد روستاهای جنوب غربی کلانشهر تهران در طول انقلاب اسلامی به دلیل نزدیکی به کلانشهر تهران باتبعیت از شرایط کشور بیش از دیگر روستاهای کشور به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن شهر تهران دچار تغییرات کارکردی زیادی شده اند بطوری که میزان جمعیت پذیری در برخی از روستاها به 7 برابر رسیده وکشاورزی و دامداری در گذشته اقتصاد غالب این روستاها بوده در حالیکه امروزه سهم کشاورزی 60.1 درصد به 35 درصد رسیده است این امر نشان دهنده کاهش چشمگیر میزان سطح اراضی کشاورزی بوده،صنعت و خدمات قبل از انقلاب کمترین درصد را به خود اختصاص داده بودند در حال حاضر بالاترین جایگاه از نظر اقتصادی و کارکردی را در محدوده مورد مطالعه دارند بنابراین مهاجرپذیری روستاهای جنوب غربی و سیاست دولت ها موجب تغییرات کارکردی در این روستاها زیاد شده،برخی از روستاها از حالت روستایی به شهری تبدیل کرده است.بنابراین جمعیت پذیری،سیاست ها و شرایط توپوگرافی مهمترین عامل برای تغییرات کارکردی روستاها بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1519 - تعیین سلسه مراتب و پدیده نخست شهری در استان خوزستان
  مسعود صفایی پور نادیا داری پور زهرا سیاحی
  در این پژوهش، به تحلیل روند تحولات سلسله مراتب شهری استان خوزستان طی دوره 60 ساله (90-1335) و به شناسایی علت و معلولی و تعیین میزان تغییرات در شهرنشینی و اختلاف فضایی احتمالی موجود بین شهرهای استان خوزستان می پردازد. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و به کار گیری مدل چکیده کامل

  در این پژوهش، به تحلیل روند تحولات سلسله مراتب شهری استان خوزستان طی دوره 60 ساله (90-1335) و به شناسایی علت و معلولی و تعیین میزان تغییرات در شهرنشینی و اختلاف فضایی احتمالی موجود بین شهرهای استان خوزستان می پردازد. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و به کار گیری مدل ها مختلفی نظیر شاخص نخست شهری، مدل های همسایگی،آنتروپی و حد اختلاف طبقه ای به تحلیل موردی عوامل تأثیرگذار بر نظام شبکه شهری استان خوزستان می پردازد. از نتایج به دست آمده چنین بر می آید که شبکه شهری استان خوزستان در دوره های مختلف به لحاظ شاخص نخست شهری دچار تحولات شدیدی گردیده است در مجموع سلسه مراتب شهری استان خوزستان دارای ساختاری نامتعادل است و شهر اهواز به عنوان نخستین شهر در شبکه شهری استان خودنمایی می کند همچنین سلسه مراتب شهری استان خوزستان از لحاظ شاخص نزدیکترین همسایگی به تعادل 1.66 تمایل دارد. ضریب آنتروپی در اکثر دوره های مورد بررسی کمتر از یک می باشد لذا حکایت از تمرکز بیشتر و یا افزایش تمرکز یا عدم تعادل در توزیع جمعیت بین شهرها دارد. با توجه به مدل حل اختلاف طبقه ای توزیع جمعیتی نقاط شهری استان خوزستان از یک کسیختگی و عدم تعادل در طی دوره زمانی مورد مطالعه برخوردار بوده است. این امر ناشی از آن است که شهر اهواز با مرکزیت سیاسی، اداری و اقتصادی و شهر دزفول با سابقه تاریخی و موقعیت طبیعی و ... بیشترین جمعیت را به خود جذب کرده اند و با شهرهای میانی و کوچک دارای اختلاف فاحش جمعیتی هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1520 - بررسی و تحلیل وضعیت برخورداری و میزان توسعه یافتگی شهرهای استان گیلان در سال های 1375 و 1390
  ناهید فلاحیان سید موسی پورموسوی رضا ویسی حسن رضاپور
  در استان گیلان، نابرابری و فقدان تعادل در پراکنش بهینۀ امکانات و منابع و تمرکز امکانات و خدمات در نخست شهر ناحیه ای (شهر رشت)، عدم تعادل و شکاف توسعۀ بین نواحی استان را موجب شده است. در همین راستا، هدف قرار دادن توسعۀ نواحی و شناسایی نحوه توزیع عدالت اقتصادی- اجتماعی م چکیده کامل

  در استان گیلان، نابرابری و فقدان تعادل در پراکنش بهینۀ امکانات و منابع و تمرکز امکانات و خدمات در نخست شهر ناحیه ای (شهر رشت)، عدم تعادل و شکاف توسعۀ بین نواحی استان را موجب شده است. در همین راستا، هدف قرار دادن توسعۀ نواحی و شناسایی نحوه توزیع عدالت اقتصادی- اجتماعی میان نواحی برای کاهش نابرابری های ناحیه ای ضروری است. بنابراین، تحقیق حاضر با هدف، شناسایی درجۀ برخورداری نقاط شهری استان گیلان از نظر شاخص های توسعه و روند تغییرات سطوح توسعه در سال های 1375 تا 1390 انجام یافته است. روش پژوهش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی&ndash; تحلیلی و از نوع کاربردی است. جهت بررسی وضعیت برخورداری و توسعه یافتگی شهرهای استان گیلان از 40 شاخص در بخش های اقتصادی، فرهنگی و آموزشی، بهداشتی و درمانی، مسکن و زیربنایی، تفریحی و پذیرایی وشاخص تلفیقی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که تمرکز خدمات و امکانات روز به روز در شهرهای بزرگ منطقه از جمله رشت، بندرانزلی و لاهیجان بیشتر می شود و این امر بر میزان ناتعادلی و شکاف توسعه بین شهرهای استان خواهد افزود. بررسی‌های تحلیلی بیانگر آن است که یک نوع بی تعادلی در سلسله مراتب توسعه در نقاط شهری استان گیلان، به دلیل قرار گرفتن بیشتر شهرها در ردیف شهرهای نیمه توسعه یافته و محروم وجود دارد و در نهایت بر اساس الگوی رگرسیونی محاسبه شده، اولویت پیش بینی درجه برخورداری شهرهای استان گیلان به ترتیب در شاخص های مسکن و زیربنایی، خدمات تفریحی و پذیرایی، شاخص های اقتصادی، خدمات فرهنگی و آموزشی و شاخص های بهداشتی و درمانی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1521 - نقش شبکه شهری در توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی: استان مازندران)
  علی شیخ اعظمی اسدالله دیوسالار
  امروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود ر چکیده کامل

  امروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود را چگونه و به اتکا کدام داده ها بکار بیاندازند و با توجه به تعدد نقش شهرهای موجود در شبکه ،روابط پیچیده بین آنها در سطح ناحیه را چگونه برقرار کرده و نظم دهند ، تا این سیستم موجب رضایت بخش شدن زندگی شان شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است ، بنابراین از مدل نقطه جدایی برای تعیین شکل شبکه شهری استان مازندران براساس آستانه های اقتصادی یا مرز های تجاری شهرهای اصلی نواحی استان استفاده شده است و سپس با استفاده از شاخص ترکیبی توسعه، توسعه پایدار شهری استان در نواحی ( شهرستان های) استان تحت حاکمیت شهرهای اصلی شبکه تعیین شده است . در این پژوهش از روشهای کتابخانه ایی وکارتوگرافی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است . جامعه آماری این تحقیق 51 شهر استان مازندران و بویژه 21 شهر مرکز نواحی این استان بوده است. برخی از نتایج بدست آمده در این پژوهش عبارت است از ؛ استان مازندران دارای شبکه شهری واحدی نیست( در شرق شبکه ایی قطاعی و در غرب شبکه ایی خطی ) ، نابرابری در میزان توسعه پایدار شهری در استان مازندران حکمفرما است ، تقریبا" شهرهای شبکه شهری خطی در سطح توسعه یافتگی بالا و شهرهای موجود در شبکه شهری قطاعی در طبقه فرو توسعه یافته و محروم قرار گرفتند ، نواحی (شهرستان های) محروم و فرو توسعه یافته استان دارای درصد شهرنشینی بالایی هستند ، با توجه به نقاط جدایی شهرهای مراکز نواحی( شهرستان) از شهر ساری ، شبکه شهری استان از طریق انتقال بموقع و عادلانه جریان ( در شبکه خطی) موجب توسعه و با مکش بی موقع و استعمارگونه جریان ( در شبکه قطاعی) موجب عدم توسعه و محرومیت شهرها شده است و ... پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1522 - روند تحولات شهر نشینی در استان گیلان
  بهرام کریمی محمد سلمانی سید علی بدری محمدرضا رضوانی مجتبی قدیری معصوم
  بررسی جمعیت و شهرنشینی در استان گیلان گویای این واقعیت است که در دوره زمانی 1365- 1335 رشد جمعیت شهری تقریباً سیر صعودی داشته و ازدهه 1375- 1365 روندی نزولی در پیش گرفته است؛ که نوسان‌های موجود در کل استان، جوامع شهری و روستایی را نشان می‌دهد. در تمام این دوران نرخ رشد چکیده کامل

  بررسی جمعیت و شهرنشینی در استان گیلان گویای این واقعیت است که در دوره زمانی 1365- 1335 رشد جمعیت شهری تقریباً سیر صعودی داشته و ازدهه 1375- 1365 روندی نزولی در پیش گرفته است؛ که نوسان‌های موجود در کل استان، جوامع شهری و روستایی را نشان می‌دهد. در تمام این دوران نرخ رشد جمعیت شهری بیش‌تر از نرخ رشد جمعیت کل و روستایی بوده؛ با این وجود، همواره جمعیت روستایی بیش‌تر از جمعیت شهری بوده است؛ در سال 1385 برای اولین بار سهم جمعیت شهری از کل جمعیت بر سهم جمعیت روستایی فزونی می‌گیرد. استان گیلان طی پنج دهه گذشته همواره با افزایش تعداد نقاط شهری مواجه بوده، که یکی از عوامل مؤثر در افزایش شهرنشینی در این استان بوده است. میانگین جمعیت نقاط روستایی تبدیل شده به شهر در دوره‌های مختلف سرشماری گویای این واقعیت است که اغلب روستاهای تبدیل شده به شهر کم جمعیت می‌باشند، به طوری که میانگین جمعیت این نقاط از 5374 نفر در سال 1345 به 3344 نفر در سال 1385 کاهش یافته است. بررسی تعداد و جمعیت شهرها در طبقات مختلف نشان می‌دهد که شهرهای کم‌تر از 25 هزار نفر (شهرهای کوچک) بیش‌ترین تعداد شهرها و کم‌ترین میزان جمعیت را در تمام دوره‌های سرشماری به خود اختصاص داده‌اند. شاخص‌های نخست شهری در استان، حرکت به سوی عدم تعادل را نشان می‌دهند به این معنی که در سطح استان گیلان درجه نخست شهری و تمرکز در حال افزایش است. علت اصلی تمرکز شهری و منطقه‌ای، نه رشد صنعتی، بلکه مکان و موقعیت دولت و تشکیلات نوسازی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1523 - پارک بازارها گامی در جهت توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر لنگرود)
  اکبر معتمدی مهر ابوذر مطیع دوست کومله
  پارک بازار، مفهومی نو در عرصه شهر و برنامه ریزی شهری می باشد. در این نوع ویژه از بازارها علاوه بر فضای تجاری و بازرگانی، پارک یا فضای سبز ویژه با کارکرد تفریحی نیزبرای مراجعه کنندگان در نظر گرفته شده است. پارک بازار لنگرود که بدون شک از اولین موارد و نمونه های این بازار چکیده کامل

  پارک بازار، مفهومی نو در عرصه شهر و برنامه ریزی شهری می باشد. در این نوع ویژه از بازارها علاوه بر فضای تجاری و بازرگانی، پارک یا فضای سبز ویژه با کارکرد تفریحی نیزبرای مراجعه کنندگان در نظر گرفته شده است. پارک بازار لنگرود که بدون شک از اولین موارد و نمونه های این بازارهای ویژه در ایران محسوب می شود، در حاشیه این شهر شمالی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی است و به دلیل نو بودن مسأله و کمبود منابع موثق در این باره، قریب به اتفاق اطلاعات مورد نیاز تحقیق، از برداشت های میدانی و مصاحبه با مردم و مراجعه کنندگان به پارک بازار شهر لنگرود استخراج شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که پارک ها و فضاهای سبز شهری علاوه بر این که تعداد مراجعه کنندگان به بازارها و مراکز خرید همجوار با آن را افزایش می دهد، سبب ارتقاء کیفیت زیست محیطی، رونق اقتصادی- جمعیتی، حداقل فرصت سوزی و هدررفتن وقت و زمان مراجعه کنندگان با تأمین نیازهای متنوع شان در یک مجموعه، افزایش حضور خانواده ها و در پی آن استحکام ارزش های بنیادین جامعه، افزایش حضور کودکان و نوجوانان به همراه خانواده هایشان و متعاقب آن امن شدن هرچه بیشتر این مجموعه ها، افزایش روحیه نشاط و سرزندگی، برقراری تعاملات فرهنگی- اجتماعی و ... در چنین مجموعه هایی نیز خواهد شد. مجموع این عوامل، حاکی از این امر است که ترکیب کارکرد تجاری- بازرگانی با کارکرد تفریحی-گذران اوقات فراغت در یک مجموعه واحد به نام پارک بازار می تواند، نوید بخش مسیرهایی نوین در جهت تحقق توسعه پایدار شهری باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1524 - راهبردهای طراحی محلات دوستدار پیاده (مطالعه موردی: محله چهنو منطقه 6 مشهد)
  حسین حاتمی نژاد نعیمه ترکمن نیا
  شهر پدیدهای زنده و پویا در بستر زمان است که جسم آن، کالبد شهر و روح آن، شهروندان و تعاملات اجتماعی آن ها می باشد. همین کنش های اجتماعی در بستر شهر باعث سرزندگی، حس تعلق به مکان و هویت می گردد و یکی از با اهمیت ترین بسترهای حیات شهری، مسیرهای پیاده محلات شهری هستند. چکیده کامل

  شهر پدیدهای زنده و پویا در بستر زمان است که جسم آن، کالبد شهر و روح آن، شهروندان و تعاملات اجتماعی آن ها می باشد. همین کنش های اجتماعی در بستر شهر باعث سرزندگی، حس تعلق به مکان و هویت می گردد و یکی از با اهمیت ترین بسترهای حیات شهری، مسیرهای پیاده محلات شهری هستند. در پژوهش حاضر هدف تحقیق شناخت پتانسیل ها و محدودیت های کیفیت پیاده روی محله چهنو منطقه 6 مشهد و ارائه راهکارها و سیاست هایی جهت حل محدودیت ها و تقویت فرصت های پیاده روی این محله با تأکید بر الگوی تحلیلیSWOTمی باشد. ماهیت این تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات ازروش میدانی و اسنادی استفاده شده است.در این تحقیق دو نوع پرسش نامه جهت کارشناسان و ساکنان محله تهیه گردید که تعداد پرسش نامه کارشناسان 30 عدد و حجم نمونه مورد مطالعه با توجه به فرمول کوکران و حجم جامعه آماری (10378 نفر جمعیت ساکن محله چهنو در سال 1385) برابر 260 پرسش نامه محاسبه شده است.الگوی تحلیلیSWOTنشان می دهد که کیفیت پیاده روی محله چهنو، دارای 11 نقطه قوت و 9 نقطه ضعف، 9 فرصت و 7 تهدید می باشد. همچنین تصمیمات راهبردی در این زمینه بایستی در جهت بهبود وضعیت موجود محله اتخاذ شود و در پایان پژوهش، راهبردهای به دست آمده اولویت بندی شده و پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1525 - کنش های هندسه قدرت بر ساخت کالبدی فضاهای سلطنتی (مقدمه ای بر تبارشناسی مجموعه دولتخانه صفوی اصفهان)
  اکبر معتمدی مهر دانیال رحمت
  سازمان فضایی شهرهای ایران در طول ادوار تاریخ تحت تأثیر عوامل گوناگون و به ویژه قدرت سیاسی متمرکز در حاکمیت قرار گرفته است. دولتخانه به عنوان محل استقرار دولت همواره مبین گفتمان سیاسی &ndash; اجتماعی دولت بوده است، این گفتمان به تبع شرایط سیاسی اجتماعی ایران دچار تحول گر چکیده کامل

  سازمان فضایی شهرهای ایران در طول ادوار تاریخ تحت تأثیر عوامل گوناگون و به ویژه قدرت سیاسی متمرکز در حاکمیت قرار گرفته است. دولتخانه به عنوان محل استقرار دولت همواره مبین گفتمان سیاسی &ndash; اجتماعی دولت بوده است، این گفتمان به تبع شرایط سیاسی اجتماعی ایران دچار تحول گردیده است. فلذا ساختار کالبدی دولتخانه را نیز تغییر داده است. بررسی سیر تحولات فضایی دولتخانه در ایران تا دوره صفوی نشانگر سیر تحول در گفتمان دولت در تاریخ ایران می تواند باشد، تحولی که با گفتمان قدرت &ndash; دفاع آغاز می شود و در قدرت - سیاست به کمال می رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1526 - بررسی و تحلیل توزیع جغرافیایی مراکز آموزشی منطقه تهران با استفاده از GIS
  رحیم سرور مهدی نادری فر
  نحوه ارائه و توزیع خدمات عمومی در بسیاری از شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه به صورت ناقص و نامطلوب می باشد که چرایی این مسئله را م ی بایست در عوامل متعددی مانند عدم توزیع مناسب کاربری ها، عدم توجه به آستانه های جمعیتی، تراکم بالای جمعیت و تقاضای روز افزون استفاده از خد چکیده کامل

  نحوه ارائه و توزیع خدمات عمومی در بسیاری از شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه به صورت ناقص و نامطلوب می باشد که چرایی این مسئله را م ی بایست در عوامل متعددی مانند عدم توزیع مناسب کاربری ها، عدم توجه به آستانه های جمعیتی، تراکم بالای جمعیت و تقاضای روز افزون استفاده از خدمات، عدم امکان تهیه زمین مناسب و ... جستجو نمود که در این میان کاربری های آموزشی به عنوان یکی از مهم ترین این خدمات از این مهم مستثنی نمی باشند. تهران به عنوان یکی از کلانشهرهای کشورهای در حال توسعه، در ارایه خدمات در زمینه های مختلف دچار نارسایی هایی به جهت کمبود و در برخی موارد به علت توزیع فضایی نامناسب می باشد و منطقه 15 نیز به عنوان جزیی از این بدنه درگیر چنین مشکلاتی است. هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل نحوه توزیع فضاهای آموزشی با استفاده نرم افزار GIS و ارائه الگوی پیشنهادی توزیع بهینه این مراکز می باشد. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که اکثر مراکز آموزشی در سطح منطقه بر اساس شاخص سازگاری، مطلوبیت و ظرفیت در وضعیت نسبتا مناسبی به سر می برند ولی توزیع فضایی این مراکز در سطح هر یک از نواحی منطقه 15 به صورت یکسان و متناسب با جمعیت لازم التعلیم آن ها نمی باشد. لذا احداث مراکز آموزشی در شعاع دسترسی مناسب، انتقال کاربری های ناسازگار واقع شده در مجاورت فضاهای آموزشی، کنترل و تقلیل آلودگی صوتی موجود در مراکز آموزشی مجاور بزرگرا هها از مهم ترین پیشنهادات می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1527 - تحلیل توزیع فضایی جمعیت در سلسله مراتب شهری استان گلستان (طی دوره زمانی 1365-1385)
  ایوب بدراق نژاد مجتبی حسین نژاد سمیه خسروی
  ماهیت و آهنگ تحولات جمعیتی در سال‌های اخیر در کشور موجب گردیده که اولاً رشد جمعیت شهری در مقاطع مختلف زمانی ناهماهنگ و ثانیاً توزیع رشد آن در استان‌های مختلف نسبت به شرایط استانی ناموزون و روند رشد فزاینده و سریع گردد. مطالعه شبکه شهری در پویش شهرنشینی، به دلیل روشن کرد چکیده کامل

  ماهیت و آهنگ تحولات جمعیتی در سال‌های اخیر در کشور موجب گردیده که اولاً رشد جمعیت شهری در مقاطع مختلف زمانی ناهماهنگ و ثانیاً توزیع رشد آن در استان‌های مختلف نسبت به شرایط استانی ناموزون و روند رشد فزاینده و سریع گردد. مطالعه شبکه شهری در پویش شهرنشینی، به دلیل روشن کردن بسیاری از مسائل، از جمله علل و چگونگی جابجایی نیروی کار و سرمایه در بین شهرها، تمرکز شدید در یک منطقه و رکود جمعیت در مناطق دیگر از اهمیت بسزایی برخوردار است. در همین راستا تحقیقحاضربراساسرویکرد کمی- تحلیلی وبرپایهاطلاعاتکتابخانه ایوداده هایآماری،بااستفادهازمدل‌های تحلیلفضایی رتبه - اندازه زیپف، ضریب آنتروپی، ضریب تغییرات، شاخص‌های تمرکز و نخست شهری، توزیع لگاریتمی و الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری به تحلیلشبکهشهری استان گلستان پرداخته است. جامعه آماری شامل کلیه شهرهای استان گلستان در سه دوره سرشماری از سال 1365 تا سال 1385 می باشد. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که شاخص تمرکز و نخستشهری استاناز سال 1375 به بعد هموارهدر حالافزایشبودهاست.شاخص Rn در استان گلستان نیز برابر با 75/1 می‌باشد که بیانگر الگوی پراکندگی تصادفی و متمایل به منظم است. نتایج این پژوهش نیز نشان می‌دهد که تنها با رعایت تعادل در توزیع امکانات و خدمات و همچنین ایجاد فرصت‌های یکسان برای تمام شهرهای استان می‌توان به توسعه پایدار و سلسله مراتب فضایی و شهری بهینه دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1528 - بررسی شاخص‌های کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز شهر رشت در افق 1400
  ایرج غمخوار علیرضا کشوردوست رضا حسن پور پری موسی پور میاندهی
  بیشتر شهرهای کشور در دهه های اخیر به سبب افزایش جمعیت دچار دگرگونی شده و این تحولات سبب گردیده تا مقوله برنامه ریزی شهری و در درون آن برنامه ریزی مسکن اهمیت دو چندان یابد در این راستا شاخص های استاندارد مسکن از کلیدی ترین و مهمترین ابزار در برنامه ری زی مسکن محسوب م چکیده کامل

  بیشتر شهرهای کشور در دهه های اخیر به سبب افزایش جمعیت دچار دگرگونی شده و این تحولات سبب گردیده تا مقوله برنامه ریزی شهری و در درون آن برنامه ریزی مسکن اهمیت دو چندان یابد در این راستا شاخص های استاندارد مسکن از کلیدی ترین و مهمترین ابزار در برنامه ری زی مسکن محسوب می گردد، با بررسی آن ها پارامترهای مؤثر در امر مسکن را می توان شناخت و هر گونه برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسکن را آسان نمود. هدف از این پژوهش بررسی شاخص های کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز تا افق 1400 در شهر رشت می باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. براساس یافته های تحقیق طی دورۀ 85- 1345وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است. علی رغم تمام ساخت و سازهای داخل و خارج از شهر هنوز 8331 خانوار بدون مسکن طبق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 در شهر رشت وجود دارند. با توجه به پیش بینی های جمعیتی، تعداد خانوارهای ساکن شهر رشت تا افق 1400 به 225244 خانوار خواهد رسید. مطابق این پیش بینی بعد خانوار تا سال 1400 به 3/36 کاهش خواهد یافت. با فرض اینکه تراکم 1/1 خانوار به ازای هر واحد مسکونی حد مطلوب این شاخص است. تعداد واحد مسکونی مورد نیاز برای تأمین تقاضای بالقوه جمعیت درافق طرح معادل 191457 واحد خواهد بود. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ه ای شهری رشت (مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفادۀ حداکثر از آن ها و اتخاذ الگوی مناسب پیشرفت مسکونی، بخشی از نیازهای آینده، در داخل شهر تأمین می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1529 - ارزیابی مشارکت شهروندان در طرح ها و پروژه های توسعه ای و عمرانی شهری (مطالعه موردی: شهر مینودشت)
  علیرضا خواجه شاهکوهی سید محمدحسن حسینی رمضان طوسی
  تهیه طرح های عمرانی توسط مدیریت شهری در جهت رفاه، آسایش و آرامش شهروندان است. عدم توجه به نظرات و خواسته های شهروندان در تهیه و اجرای طرح ها موجب می گردد که طرح های پیشنهاد شده، با علایق و ساختار محیطی و ذهنی شهروندان در تناقض باشد. این تناقض منجر به عدم همکاری و چکیده کامل

  تهیه طرح های عمرانی توسط مدیریت شهری در جهت رفاه، آسایش و آرامش شهروندان است. عدم توجه به نظرات و خواسته های شهروندان در تهیه و اجرای طرح ها موجب می گردد که طرح های پیشنهاد شده، با علایق و ساختار محیطی و ذهنی شهروندان در تناقض باشد. این تناقض منجر به عدم همکاری و مشارکت شهروندان در تهیه، اجرا و نگهداری و حفاظت از طرح ها را منجر شده و موجب دوباره کاری و هدر رفت انرژی، وقت و هزینه های اضافی می گردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مشارکت شهروندان در طرح ها و پروژه های توسعه ای و عمرانیِ شهر مینودشت انجام شده است که بدین منظور روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش را سرپرست خانوارهای شهر مینودشت تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه ی کوکران از بین جامعه ی مورد مطالعه (7777 سرپرست خانوار) تعداد 250 نفر سرپرست خانوار انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS و با بهره گیری از آزمون های آماری متناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج آزمون ها نشان می دهند که مشارکت صورت گرفته از سوی شهروندان، عمدتاً مالی می باشد. بطورکلی پروژه ها و فعالیت های انجام شده موجبات رضایتمندی شهروندان و فایده مندی برای آنان را فراهم نکرده و همچنین بیانگر آن بوده که میزان مشارکت با میزان درآمد و سطح تحصیلات رابطه ی معناداری نداشته و اساساً مشارکت مقوله ای درونی و خودجوش است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1530 - شهر سازی مشارکتی و جایگاه مردم دربرنامه ریزی شهری
  احمد خادم الحسینی صفیه عارفی پور
  اگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخ گوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید ادارۀ خردمندانۀ شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم. حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با چکیده کامل

  اگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخ گوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید ادارۀ خردمندانۀ شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم. حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با مسئولین و متخصصان و دستیابی هرچه سریع تر به خواسته ها و نیازهایشان مطابق با شرایط زندگی و ویژه های اجتماعی و اقتصادی از طریق (فرآیند شهرسازی مشارکتی) میسر می شود. شهرسازی مشارکتی در جامعه ما به طور عملی در حد بسیار کمرنگی وجود دارد. در حال حاضر جایگاه مشارکت شهروندان در شهرهای ایرانی، در حد ظاهر فریبانه و حداکثر اطلاع دهی و مشورت کردن است. اما فعالیت های مختلف انجام شده یا در حال انجام مانند انتخابات شوراهای محله،توجه به سازمان های غیر دولتی و.... نوید بخش آینده ای روشن و امیدوار کننده جهت تدوین مبانی نظری مشارکت شهروندان در شهر وشناسایی کردن عوامل نهادینه کننده مشارکت شهروندان است. این مقاله برآن است تا مشارکت و شهرسازی مشارکتی و جایگاه مردم در برنامه ریزی شهری را با در نظر گرفتن واقعیت ها تا حد امکان بررسی نموده و اهداف و تدابیر مطلوب جهت نهادینه کردن فرهنگ مشارکت راپیشنهاد دهد. هدف اصلی این مقاله بررسی، جایگاه مردم دربرنامه ریزی شهری در منطقه6 شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی موردی بوده است که اطلاعات آن به صورت مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، میدانی و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری گردیده است. که از یافته های این تحقیق می توان به مشارکت دادن شهروندان منطقه 6 از طریق تشکل های مردمی(شورایاری ها) منسجم، در بهبود جریان مدیریت شهری و استفاده کردن از نظرات شهروندان و مشارکت آنها در امور و برنامه ریزی های شهری و همچنین اطلاع رسانی و فرهنگ سازی به موقع شهروندان در امور و برنامه ریزی های شهری که به طبع آن توسعه مدیریت شهری اصفهان را در بر خواهد داشت اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1531 - ترکیب توابع عملگرای فازی و GIS در مدیریت پسماندهای شهری (مطالعه موردی: شهر لیکک شهرستان بهمیی، از استان کهگیلویه و بویر احمد)
  ابوذر مرادی علی بویری سعید امان پور
  دفن بهداشتی و مدیریت مواد زائد جامد شهری به عنوان یکی از عناصر سیستم مدیریت مواد زاید، دارای مراحل مختلف و دقیق اعم؛ از انتخاب مکان، آماده سازی آن و بهره برداری از محل است که هرکدام نیاز به مطالعه، بررسی و اعمال مدیریت صحیح دارد. هدف این پژوهش، مطالعه و بررسی عوامل و پا چکیده کامل

  دفن بهداشتی و مدیریت مواد زائد جامد شهری به عنوان یکی از عناصر سیستم مدیریت مواد زاید، دارای مراحل مختلف و دقیق اعم؛ از انتخاب مکان، آماده سازی آن و بهره برداری از محل است که هرکدام نیاز به مطالعه، بررسی و اعمال مدیریت صحیح دارد. هدف این پژوهش، مطالعه و بررسی عوامل و پارامترهای متعدد دخیل در بررسی فاکتورها و عوامل موثر در مکان یابی محل دفن زباله های شهر لیکک مرکز شهرستان بهمئی واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد. ماهیت این پژوهش نظری ـ کاربردی بوده که نوع مطالعه آن توصیفی و به صورت تحلیل محتوایی می باشد. در این پژوهش داده ها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به دست آمده است. هم چنین در آماده سازی لایه های اطلاعاتی و نقشه های خروجی براساس توابع عملگرا پرداخته شده است. فاکتورهای مؤثر در مکان یابی عبارتند از: زمین شناسی، شیب منطقه، فاصله از مراکز جمعیتی، کاربری اراضی، دسترسی به راه های ارتباطی، فاصله از آب های سطحی، فاصله ازگسل و جنس خاک و... تهیه شده اند. اطلاعات عوامل فوق به شش معیار مهم زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، اقلیمی، خاک شناسی و هیدرولوژی طبقه بندی شده است. از جمله نتایج این پژوهش آن که براساس چهار تابع ارایه گردیده، نقشه های نهایی و پیشنهادی تهیه شده که این نقشه ها با دو لایه ی جهت باد سالیانه و جهت توسعه ی شهر مقایسه گردیده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1532 - تحلیل کاربری اراضی بافت قدیم سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرکرمانشاه)
  لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبری
  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری چکیده کامل

  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری اراضی وضع موجود بافت مرکزی شهر کرمانشاه، الگوی مناسب توزیع فضایی کاربری اراضی در راستای توسعه پایدار شهری تبیین گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و نیز مدل SWOT استفاده شده که بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیک SWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 5 نقطه قوت، 6 نقطه فرصت، 7 نقطه ضعف و 7 نقطه تهدید می باشد. ماتریس SWOT بر مبنای امتیاز نهایی شاخص ها چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) ترسیم شده که بر مبنای آن می توان در یک رویکرد ساختاری، فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی مقایسه نمود و الگوی توسعه کاربری اراضی سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1533 - نقش شهرهای میانی در توسعه فضایی استان همدان با نگرش بر شهر ملایر
  مجید شمس
  رشد سریع جمعیت و افزایش درصد شهر نشینی از پدیده هایی است که در چند دهه اخیر در کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان پدیدار گشته ، گرچه افزایش جمعیت شهر نشینی فی النفسه پدیده نامطلوبی نمی باشد و بعضاً آنرا نمادی از توسعه یافتگی می دانند ، لذا آنچه که به عنوان یک موضوع چکیده کامل

  رشد سریع جمعیت و افزایش درصد شهر نشینی از پدیده هایی است که در چند دهه اخیر در کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان پدیدار گشته ، گرچه افزایش جمعیت شهر نشینی فی النفسه پدیده نامطلوبی نمی باشد و بعضاً آنرا نمادی از توسعه یافتگی می دانند ، لذا آنچه که به عنوان یک موضوع مهم مورد بحث و بررسی قرار می گیرد ، نه افزایش درصد شهر نشینی بلکه توزیع نامتوازن و نامتناسب جمعیت در کانونهای شهری است . استان همدان علیرغم قابلیت های طبیعی و موقعیت مناسب جغرافیایی و پیشینه تاریخی از نظر توسعه اقتصادی و اجتماعی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و همچنین از جهت نظام سکونتگاهی و سلسله مراتبی و سطح بندی خدمات تعادلی در شهرهای بزرگ ، میانه و کوچک نواحی روستائی آن به چشم نمی خورد . بطوریکه عمده جمعیت و فعالیت های اقتصادی در شهر همدان (مرکز استان ) متمرکز گردیده و الگوی نخست شهری بر آن حاکمیت دارد . که در این تحقیق سعی شده است با نگرش سیستمی و جامع نگر به تحلیل و بررسی وضع موجود و جایگاه و نقش شهرهای میانه اندام در توسعه فضایی استان به شکلی منطقی و متعادل پرداخته شود . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1534 - تحلیل نظام سکونتگاهی در قالب مجموعه شهری همدان با استفاده از قاعده رتبه- اندازه
  محمد رحمانی
  این تحقیق از نوع کاربردی است که با مطالعه اسنادی و روش مشاهده غیر مستقیم از طریق نقشه های موجود و عکس های هوایی پژوهش شده است. محقق هر 27 شهر که جامعه آماری تحقیق محسوب می گردد را در غالب سه ناحیه شمالی، جنوبی و میانی در یک نظام فضایی و سکونتگاهی مورد مطالعه قرار داده ا چکیده کامل

  این تحقیق از نوع کاربردی است که با مطالعه اسنادی و روش مشاهده غیر مستقیم از طریق نقشه های موجود و عکس های هوایی پژوهش شده است. محقق هر 27 شهر که جامعه آماری تحقیق محسوب می گردد را در غالب سه ناحیه شمالی، جنوبی و میانی در یک نظام فضایی و سکونتگاهی مورد مطالعه قرار داده است در این پژوهش برای تحلیل نظام سکونتگاهی معیارهای مجموعه شهری با استفاده از قاعده رتبه - اندازه در سطوح ناحیه ای بررسی گردید که نتایج این تحلیل نشان می دهد بجز ناحیه میانی استان هیچ یک از نواحی سکونتگاهی قادر به تشکیل یک مجموعه شهری در مقیاس کلان شهری بدلیل عدم وجود یک شهر مرکزی هماهنگ با معیارهای شورای عالی شهرسازی و معماری و نبود پیوند در ناحیه نشدند و لذا جهت ایجاد یک نظام سکونتگاهی متعادل و مجموعه دیگر شهری می بایست در ایجاد پیوند و ارتباط بین شهرها درنواحی شمالی و جنوبی با کاهش مهاجرت روستا شهرها و شهرهای کوچک و تقویت شهرهای نخست این ناحیه از تمرکز بی قاعده در ناحیه میانی با مرکزیت همدان ممانعت بعمل آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1535 - تحلیل راهبردی شاخص‌های گردشگری (مطالعه موردی: شهر چابکسر، استان گیلان)
  سید علی حسینی فاطمه مبرهن قاسم آبادی مژگان خوشدلان آزاده مهری
  نبود مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری، عدم آموزش و کمبود دانش تخصصی و نگاه سنتی به مقوله گردشگری، کمبود امکانات گردشگری و ... از مسائل گردشگری شهری است. توسعه گردشگری شهری نیاز به داشتن آگاهی از توان‌ها و قابلیت‌های موجود در فضای شهری و استفاده‌ منطقی از آن دارد. بنابراین ا چکیده کامل

  نبود مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری، عدم آموزش و کمبود دانش تخصصی و نگاه سنتی به مقوله گردشگری، کمبود امکانات گردشگری و ... از مسائل گردشگری شهری است. توسعه گردشگری شهری نیاز به داشتن آگاهی از توان‌ها و قابلیت‌های موجود در فضای شهری و استفاده‌ منطقی از آن دارد. بنابراین ارزیابی راهبردی پتانسیل‌‌ها و محدودیت‌های گردشگری شهر و ارائه راهبرد در بهینه‌سازی وضع موجود و توسعه گردشگری شهر ضروری است. این امر باید با توان‌های اقتصادی، محیطی، تاریخی، فرهنگی و هویتی فضاهای جغرافیایی متناسب باشد و بر اساس شناسایی علمی توان‌ها و خواسته‌های منطقی گردشگران انجام گیرد.شهر چابکسر به دلیل برخورداری از مواهب طبیعی (دریا و جنگل) و زیبایی منحصر به فرد، قرارگیری در مسیر اصلی جاده‌ای کشور، در موقعیت راهبردی قرار گرفته است به طوری که نیازمند نگاه راهبردی برای برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری است. هدف تحقیق شناسایی نقاط قوت و ضعف شهر در امر گردشگری و بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های پیش رو، رفع موانع و ارائه راهبرد محوری برای رسیدن به توسعه گردشگری شهر می‌باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، نوع تحقیق کاربردی و شیوه اجرای آن پیمایشی است. در این راستا پرسش نامه‌ای با جامعه آماری 365 نفر از شهروندان و20 نفر از کارشناسان انتخاب و تکمیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که عوامل درونی و بیرونی گردشگری شهر چابکسر علی‌رغم دارا بودن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه گردشگری، به علت تعدد و عمق میزان ضعف‌ها و تهدیدها و عدم بهره‌گیری درخور از فرصت‌های ایجاد شده، فاصله‌ی زیادی با شرایط مطلوب یک منطقه‌ی گردشگری دارد. از این رو پیاده‌سازی راهبرد تدافعی در مقطع کنونی مناسب‌ترین راهبرد برای حرکت به سوی توسعه راهبردی گردشگری چابکسر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1536 - توانمند سازی نظام مدیریت شهری بر اساس الگوی شهر شهروند مدار در ایلام
  اصغر نظریان نادر شوهانی
  افزایش بی حد و ناگهانی جمعیت شهری ناشی از رشد طبیعی و مهاجرت روستائیان و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و نیز تحولات شگرف فرهنگی و تکنولوژی و همچنین جهانی شدن و تأثیرات آن بر جوامع مختلف باعث بوجود آمدن مسائل و مشکلات فراوانی در حوزه مدیریت شهری گشته است. این جریان باعث اخت چکیده کامل

  افزایش بی حد و ناگهانی جمعیت شهری ناشی از رشد طبیعی و مهاجرت روستائیان و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و نیز تحولات شگرف فرهنگی و تکنولوژی و همچنین جهانی شدن و تأثیرات آن بر جوامع مختلف باعث بوجود آمدن مسائل و مشکلات فراوانی در حوزه مدیریت شهری گشته است. این جریان باعث اختلال و چالش در مدیریت شهری شده و لزوم توجه به برنامه ریزی در جهت استفاده از خرد جمعی، تکثرگرایی، مسئولیت پذیری، مشارکت شهروندان، عدالت و حقوق شهروندی، پاسخ گویی به شهروندان، جهت توانمندی مدیران را ایجاب می نماید. مدیریت شهری،در درجه اول ارتباط تنگاتنگی با جامعه شهری در سطح خرد، شکل گیری و شکل دادن به جامعه مدنی محلی و شهری، شهروندسازی محلی، ارتقای شهروندمداری شهری، تثبیت حقوق و وظایف شهروندی، تقویت مشارکت شهروندی و عدم توجه به خواست و نظر شهروندان در اداره امور محلی و شهری دارد. این مقاله توانمند سازی مدیریت شهری را در بستر مفاهیم عدالت اجتماعی، مشارکت شهروندی، مدیریت شهری مشارکتی و پاسخ گو و شهروند مداری که تأثیر فراوانی در توسعه انسانی پایدار دارد را در شهر ایلام مورد بررسی قرار می دهد. شهر ایلام که در طول سه دهه بعد از انقلاب با امواج رو به افزایش مهاجرت روبرو بوده، تحولات زیادی در ساختار کالبدی و اجتماعی پیدا کرده است این امر برنامه ریزی صحیحی را طلب می کرده و در حال حاضر نیز مدیریت نظام یافته ایی را می طلبد. در این میان تقویت روحیه مشارکت و شهروند مداری ازعواملی هستند که می تواند این نظم در هم ریخته را انتظام بخشد. در ادامه تحقیقاتی که برای انجام رساله در چارچوب توانمند سازی نظام مدیریت شهری و شهروند مداری در شهر ایلام تدوین گردیده و راهکارهای مناسب با استفاده از روش های کمی و کیفی ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1537 - Allelopathic Effects of Some Organic Mulch Extracts on Seed Germination and Early Growth of Some Ornamental Plants
  Fatemeh Kazemi Mansoure Jozay
  Mulches have significant environmental, aesthetic and functional benefits. However, there are arguments that some organic types of mulches prevent seed germination and the growth of plants due to their allelopathic effects. This study examined the allelopathic influence چکیده کامل

  Mulches have significant environmental, aesthetic and functional benefits. However, there are arguments that some organic types of mulches prevent seed germination and the growth of plants due to their allelopathic effects. This study examined the allelopathic influence of the extracts of some organic mulches on seed germination percentage, and growth of the seedlings of some ornamental plants in two interrelated experiments. In the first experiment, allelopathic effects of six organic mulches including pine wood chips of the plane tree, pine cones, pine leaves, pine barks, sawdust,and grass clippings of Festuca arundincea were examined on germination and early growth of lettuce seeds as an indicator species. The second experiment was designed based on the results of the first experiment so that the extracts of the mulches with the lowest germination rates were selected and their effect on seed germination of five flowering plants of Alyssum maritimum, Celosia argentea, Tagetes sp., Zinnia sp. and Rudbeckia sp. were evaluated. The results showed that pine leave extracts had inhibitory effects on germination of lettuce seeds (in the first experiment) and also showed significant and strong inhibitory effects (P&lt;0.01) on seed germination, radicle length, plumule length, plumule fresh and dry weights of all seasonal flowers. Based on these results, pine leaves after being released in the soil or after decomposition may act as a source of allelochemicals and should be used by care as mulch in landscaping at least if it is combined with ornamental plants. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1538 - Improving the Landscape of Urban Parks Based on the Needs of Citizens (Case Study: Gorgan Parks)
  Monire Maroof Abdollah Hatamzadeh Homaion Kave
  Urban parks and green spaces, like other urban spaces, are subject to erosion and need repair to sustain their environmental and social services. Citizens' priorities should be studied when improving urban green spaces. This study aims to identify the priorities and nee چکیده کامل

  Urban parks and green spaces, like other urban spaces, are subject to erosion and need repair to sustain their environmental and social services. Citizens' priorities should be studied when improving urban green spaces. This study aims to identify the priorities and needs of citizens regarding the improvement of parks and public green spaces in Gorgan, Iran. The documentary and analytical survey in which data were mostly collected by distributing questionnaires among the residents of Gorgan. The results showed that the preferences of citizens varied with demographic variables and their socio-economic characteristics in some areas so that each group had its own needs. However, according to the citizens, the plant species of the parks and green spaces in Gorgan generally need to be diversified and this should be achieved by using all types of plants (broadleaf, coniferous, cover, and seasonal plants). Most people prioritized improving sanitation, supplying drinking water, and providing children's play equipment. Also, considering the needs of the disabled in the improvement of parks was the highest priority, and stone sidewalks were the most popular. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1539 - Effect of Soil and Water on Tilted, Zig-Zag Patterned <i>Platanus orientalis</i> L. Trees in Tehran
  Reza Mastouri Nozar Nozary Seyyed Mohammad Mirhosseini
  Various theories have been proposed about the tilted, zig-zag patterned Platanus orientalis L. trees in the center of Tehran. The increasing number of these trees has led to this study to determine the soil characteristics and distance parameters associated with this sp چکیده کامل

  Various theories have been proposed about the tilted, zig-zag patterned Platanus orientalis L. trees in the center of Tehran. The increasing number of these trees has led to this study to determine the soil characteristics and distance parameters associated with this species. This research employs recent data from Tehran&rsquo;s District 11 Municipality. The District 11 Municipal Green Space Center is located in Razi Park, where the soil parameters were measured. We measured 170 tilted trees and examined more than 40 traffic signs in District 11 Municipality of Tehran. This study modeled one tree with various conditions of saturated soil using 2D Plaxis software to understand the influence of different factors on tilted Platanus orientalis L. and explain the mechanistic relationships that create the zig-zag growth pattern. In this research we realized in a creative way that the soil moisture and the distance of trees from each other are two effective reasons that trees and traffic signs tilt and sunlight and wind are not important in this pattern. The main cause of tilting zig-zag patterned in Tehran urban trees is the soil layer settlement and specific distance from each other which can occur to any kinds of trees. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1540 - Estimating Height and Diameter Growth of Some Street Trees in Urban Green Spaces
  Zahra Karimian
  Estimating urban trees growth, especially tree height is very important in urban landscape management. The aim of the study was to predict of tree height base on tree diameter. To achieve this goal, 921 trees from five species were measured in five areas of Mashhad city چکیده کامل

  Estimating urban trees growth, especially tree height is very important in urban landscape management. The aim of the study was to predict of tree height base on tree diameter. To achieve this goal, 921 trees from five species were measured in five areas of Mashhad city in 2014. The evaluated trees were ash tree (Fraxinus species), plane tree (Platanus hybrida), white mulberry (Morus alba), ailanthus tree (Ailanthus altissima) and false acacia tree (Robinia pseudoacacia). Regression analysis of tree height versus tree diameter revealed several models (linear, logarithmic, exponential and power) that could be used for estimating the tree height of these five species. The logarithmic, power and exponential functions provided a good fit to the data on tree height against tree diameter for ash tree (R2 = 0.9 and RMSE = 0.74), ailanthus tree (R2 = 0.92 and RMSE = 0.44) and plane tree (R2 = 0.72 and RMSE = 0.72), respectively. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1541 - Physiological and Morphological Responses of White Clover (Trifolium repens) and Red Clover (Trifolium pratense) Plants to Salinity Stress
  Navid Vahdati Ali Tehranifar Seyed Hossein Neamati Yahya Selahvarzi
  Trifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to چکیده کامل

  Trifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to study morphological and physiological adaptations of these native species under different salinity levels for urban landscape usage. For this purpose a factorial experiment based on completely randomized design (CRD) with 4 replicates was conducted. Plants of Trifolium repens and two Trifolium pratense species (native and commercial) were submitted to salinity stress in a pot experiment with 4 different salinity levels (0, 75, 150, 225 mM NaCl) during the experiment period. Leaf area, LRWC (leaf relative water content), electrolyte leakage, root and shoot length and root and shoot fresh and dry weight were measured. Results showed significant dif-ferences within salinity treatments in all 3 species studied. Highest values measured for traits in cultivars were observed in T. pratense commercial followed by T. pratense native and T. repens except electrolyte leakage and root fresh weight. But alinity effect on these species increased along with severity, linearly. Leaf area was ost affected and decreased to 40.21 mm 2 (225 mM) from 184.14 mm 2 in control. Generally Trifolium species showed sensitivity to salinity stress, especially in higher levels. This study should help understand some physiological and morphological responses of Trifolium species to salinity stress for urban landscape projects, parks and xeriscapes in Iran. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1542 - Physiological and Morphological Responses of White Clover (Trifolium repens) and Red Clover (Trifolium pratense) Plants to Salinity Stress
  Navid Vahdati Ali Tehranifar Seyed Hossein Neamati Yahya Selahvarzi
  Trifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to چکیده کامل

  Trifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to study morphological and physiological adaptations of these native species under different salinity levels for urban landscape usage. For this purpose a factorial experiment based on completely randomized design (CRD) with 4 replicates was conducted. Plants of Trifolium repens and two Trifolium pratense species (native and commercial) were submitted to salinity stress in a pot experiment with 4 different salinity levels (0, 75, 150, 225 mM NaCl) during the experiment period. Leaf area, LRWC (leaf relative water content), electrolyte leakage, root and shoot length and root and shoot fresh and dry weight were measured. Results showed significant dif-ferences within salinity treatments in all 3 species studied. Highest values measured for traits in cultivars were observed in T. pratense commercial followed by T. pratense native and T. repens except electrolyte leakage and root fresh weight. But salinity effect on these species increased along with severity, linearly. Leaf area was most affected and decreased to 40.21 mm 2(225 mM)from 184.14 mm 2 in control. Generally Trifolium species showed sensitivity to salinity stress, especially in higher levels. This study should help understand some physiological and morphological responses of Trifolium species to salinity stress for urban landscape projects, parks and xeriscapes in Iran. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1543 - Comparative Benefits of Mobile Telephone in Selected Rural and Urban Locations of Obio/Akpor Local Government
  Franklin Nlerum Anthony Nnodim
  The study comparatively identified the benefits of mobile telephone to users in selected rural and urban locations in Obio/Akpor local government area of Rivers State, Nigeria. Stratified and simple random sampling techniques were used in selecting 60 rural and 60 urban چکیده کامل

  The study comparatively identified the benefits of mobile telephone to users in selected rural and urban locations in Obio/Akpor local government area of Rivers State, Nigeria. Stratified and simple random sampling techniques were used in selecting 60 rural and 60 urban phone users to have a total sample size of 120 respondents. Structured questionnaire was used to generate data that were analyzed descriptively. T-test was used for hypothesis testing. Socio-economic characteristics revealed that 53.33% and 50.33% of the respondents were females in rural and urban locations respectively. Majority (90.00%) of the urban respondents made use of MTN service provider than 83.33% of the rural respondents. Also, more (88.33%) of the rural than the urban (85.00%) respondents used Nokia mobile phones as the highest. The highest benefit with 100.00% in both rural and urban locations was to socialize with friends and relations. The mean of the benefit of the use of mobile telephone was more in the rural location with 51.19% than the urban location with 46.86%. The t-test result to show the difference in the benefits of mobile phone between rural and urban location users was significant at 0.05 level of significance (p-value = 0.022 0.05). Accessing agricultural extension information was the least benefit in the use of mobile phone as shown by 5.00% of rural users and 3.33% of urban users. Improvement of communication between the extension agents and farmers with the use of mobile telephone is recommended in the study area. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1544 - The Impact of Rural-Urban Migration on Poultry Production in the Niger Delta Region, Nigeria
  Albert Ofuoku Oghenesuvwe Okpara Oghenebrorhie Obakanurhe
  This study was conducted to reveal the impact of rural-urban migration on broiler production in the Niger Delta Region of Nigeria. Data were collected from 795 household heads and farmers/managers/supervisors of 25 selected broiler farms in the study area. Descriptive s چکیده کامل

  This study was conducted to reveal the impact of rural-urban migration on broiler production in the Niger Delta Region of Nigeria. Data were collected from 795 household heads and farmers/managers/supervisors of 25 selected broiler farms in the study area. Descriptive statistics and multiple regression analysis was utilized to analyze the data. Able bodied young men constituted most of the rural-urban migrants. All the broiler farmers visited except 5 experienced labour shortage. Consequent upon labour shortage, most of the farms could not stock birds up to full capacity of their pens. This translated into foregone revenue for the poultry farms. Rural-urban migration significantly and positively correlated with shortage of labour, under stocking and foregone revenue. It was recommended that the States governments in the Niger Delta Region should embark on infrastructural development for the rural areas and encourage farmers to adopt mechanized/automated poultry farming operations in collaboration with donor agencies so as to make provision for lost labour in the broiler farming. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1545 - Inhibiting and promoting factors influencing rural immigration: A case from Iran
  Musa Aazami Mehrdad Pouya Homa SorushMehr Tahereh Charkhtabian
  The main purpose of this study was to explore factors influencing immigration from rural to urban areas in Varkaneh , a famous village and tourist destination located in western part of Iran- Hamedan. A questionnaire was designed and validated by a panel of experts from چکیده کامل

  The main purpose of this study was to explore factors influencing immigration from rural to urban areas in Varkaneh , a famous village and tourist destination located in western part of Iran- Hamedan. A questionnaire was designed and validated by a panel of experts from Extension Education Dept. of Bu-Ali Sina University and Hamadan Jihad of Agriculture. Its reliability was secured by Cronbach&rsquo;s Alpha that reached 0.72. Through a non- probabilistic sampling approach, seventy-eight Varkaneh residents who admitted to participate in our study were interviewed. Migration promoting factors were labeled as economic, family solidarity and rural infrastructure ; While inhibiting factors were named aesthetic, developmental, supra-structural and social solidarity. [Azami et al. Inhibiting and promoting factors influencing rural immigration: a case from Iran. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2012; 2(1):27-30]. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1546 - The Nexus between Rural-Urban Migration and Child Labour in Agriculture in Delta State Nigeria
  A.U Ofuoku B.C Uweru
  This study was conducted in Delta State Nigeria to establish a nexus between rural-urban migration and child labour. Random sampling was applied to select rural settlements and this study covers 450 sample farming households. The results show that rural-urban migration چکیده کامل

  This study was conducted in Delta State Nigeria to establish a nexus between rural-urban migration and child labour. Random sampling was applied to select rural settlements and this study covers 450 sample farming households. The results show that rural-urban migration influence child labour (P &lt;0.05). They also show that rural-urban mitigation positively influences child involvement in household farm work and farm wage work (P &lt;0.05). It indicated that rural-urban migration prevents children from consistent attendance to school as it negatively related with schooling of these children (P&lt;10). It is recommended that infrastructural development of rural areas be embarked upon, basic education be made compulsory and parents should be educated on how to schedule the children&rsquo;s farm work and schooling to avoid conflict; and extension agents should raise awareness of young adults on the benefit of engaging in agricultural practice. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1547 - Effect of Urbanization on Agricultural Production in Abia State
  Onwuchekwa Raphael Iheke Ukandu Ihuoma
  This study examined the effect of urbanization on agricultural production in Abia State. Specifically, it categorized the land tenancy status of the farmers, analyzed the effect of urbanization on agricultural productivity and identified the constraints to agricultural چکیده کامل

  This study examined the effect of urbanization on agricultural production in Abia State. Specifically, it categorized the land tenancy status of the farmers, analyzed the effect of urbanization on agricultural productivity and identified the constraints to agricultural productivity. Multistage random sampling technique was used to select the respondents. Primary data collected using structured questionnaire and interview schedules were analyzed using frequency counts, means, and percentages and regression analysis. Results showed that majority (81.7%) of the respondents cultivated both on owned and rented farms. Only 10% and 8.3% of the respondents cultivating solely on owned and rented farm lands respectively. The regression result of the effect of urbanization and other factors on agricultural productivity showed that the significant variables influencing productivity were farm size, urbanization, fertilizer/ agrochemical, land tenure system, duration of land use and cost of farm land. The major constraints to increased productivity as noted by the respondents based on their degree of effect were lack of capital for agricultural investment, lack of improved farm inputs, high cost of land, land fragmentation, high population and high cost of planting materials. The study therefore recommend that specific areas should be earmarked for agricultural use only and protected from encroachment and other competing uses through appropriate legislations and policies. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1548 - Gender Roles in Livestock Production among Urban Farming Households
  Anthonia Asadu I.A Enwelu P.I. Ifejika E.M Igbokwe
  This study identified different roles played by urban household members in livestock production in Southeast Nigeria. Data were collected from two hundred and ten (210) livestock keepers using interview schedule. The data obtained were analyzed using descriptive statist چکیده کامل

  This study identified different roles played by urban household members in livestock production in Southeast Nigeria. Data were collected from two hundred and ten (210) livestock keepers using interview schedule. The data obtained were analyzed using descriptive statistics. The mean age of the farmers was 49.1 and a majority (86.7%) had at least primary education. A greater proportion (78.1%) of the respondents kept improved chicken and the dominant rearing system was intensive. Majority (88.2%) of the respondents indicated that men were responsible for building and maintenance of house for livestock. Buying of feed was done mainly by women (56.7%) while feeding the animals was carried out by all gender groups. Men generally take care of animal health. Therefore any intervention meant to improve urban livestock production should consider the various roles played by each gender. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1549 - Labour Migration and Rural Agricultural Production in Southwestern Nigeria
  Odeleye Taiwo Grace
  In recent years, Nigeria witnessed significant labour migration coupled with reduction in rural agricultural productivity. Youths abandoned farms for ventures with high returns and less drudgery in cities thus labour availability in peak agricultural seasons became scar چکیده کامل

  In recent years, Nigeria witnessed significant labour migration coupled with reduction in rural agricultural productivity. Youths abandoned farms for ventures with high returns and less drudgery in cities thus labour availability in peak agricultural seasons became scarce. The declining farm population constituting mostly women and old men are not capable of producing sufficient food for the non-farm population. Hence, this study examined labour migration and rural agricultural production in southwestern Nigeria. Multi-stage sampling procedure was used to select 454 respondents for the study. Data were collected and analyzed with descriptive and inferential statistics. Findings showed that farmers often used combination of local land less residents, contract labour and seasonal labour. Majority (90.4%) of the food crop and most (82.2%) of the tree crop farmers affirmed the existence of migration in their locality. They also indicated that both rural-urban and rural-rural streams of migration existed. Mann-Whitney U test also showed significant difference in labour availability for food (z=-4.38, p &le; 0.05) and tree crops (z=-4.75, P&le; 0.05). Tackling rural-urban migration problems remain a panacea for increasing food production. Hence, policies that will focus on rural and agricultural development must be enacted. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1550 - نقش اقتصادی گردشگری در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر بندرعباس)
  محمدحسن الهی‌منش سیدباقر حسینی نژاد ماه خاتونی محسن یاسمی
  چکیده بسیاری از برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می‌کنند و در همین ارتباط گردشگری نیز با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها می‌تواند، نقش مؤثری در توسعه شهرها و روستاها و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخش چکیده کامل

  چکیده بسیاری از برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران توسعه نیز از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می‌کنند و در همین ارتباط گردشگری نیز با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها می‌تواند، نقش مؤثری در توسعه شهرها و روستاها و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی داشته باشد. گردشگری، از فعالیت‌های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می‌تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. این پژوهش با هدف بررسی و نقش راهبرد اقتصادی مناسب برای توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه انجام شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی &ndash; تحلیلی و با هدف کاربردی می‌باشد. این تحقیق از دو جنبه دارای نوآوری می‌باشد یکی این که ترکیب متغیرهای استفاده شده در این موضوعِ مقاله تاکنون در این جامعه مورد آزمایش قرار نگرفته است و نوآوری دوم این که جامعه آماری موضوع تحقیق (ساکنین شهر بندرعباس) با تحقیقات قبلی متفاوت است. در این پژوهش از روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه جهت جمع-آوری اطلاعات مورد نظر استفاده شده، در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق ساکنین شهر بندرعباس بود و در تحقیق حاضر برای محاسبه حجم نمونه از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و قابل دسترس استفاده شد و حجم نمونه مورد مطالعه، 100 نفر برآورد گردیده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نوع آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و از آزمون خی دو استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است گسترش شبکه حمل و نقل برای گردشگران باعث افزایش اشتغال می شود، افزایش امکانات تفریحی منطقه باعث افزایش اشتغال می‌شود و همچنین افزایش امنیت گردشگران باعث گسترش اشتغال می‌شود.واژه‌های کلیدی: اقتصاد گردشگری، توسعه پایدار شهری، بندرعباس. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1551 - بررسی نقش فضاهای بی دفاع در رفتارهای خشونت آمیز شهر تهران در سال 1396
  یاسر شیخویسی حبیب اله صبوری خسروشاهی رضاعلی محسنی
  با توجه به اهمیت پیشگیری از رخداد رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهران بویژه سرقت، نزاع و درگیری، کیف قاپی و مزاحمت بر علیه شهروندان و بررسی عوامل تاثیرگذار بر افزایش رفتارهای خشونت آمز، این تحقیق با هدف بررسی نقش فیزیکی فضاهای بی دفاع شهری در رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهر چکیده کامل

  با توجه به اهمیت پیشگیری از رخداد رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهران بویژه سرقت، نزاع و درگیری، کیف قاپی و مزاحمت بر علیه شهروندان و بررسی عوامل تاثیرگذار بر افزایش رفتارهای خشونت آمز، این تحقیق با هدف بررسی نقش فیزیکی فضاهای بی دفاع شهری در رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهران انجام پذیرفته است. در این تحقیق از روش ترکیبی(آمیخته) استفاده شده است. به منظور دست یابی به رفتارهای خشونت آمیز و تعداد وقوع آنها از روش تحلیل ثانویه استفاده گردیده است و برای بخش شناخت فضاهای بی دفاع و علل تفاوت در نوع رفتارهای خشونت آمیز از مشاهده مشارکتی در میزان و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های تحلیلی و آماره های کمی استفاده گردیده است. همچنین در این تحقیق 114 نقطه جرم خیز در شهر تهران به عنوان مناطق مورد مطالعه مطرح می باشند.در نتیجه تحقیق میتوان گفت که عوامل فیزیکی نقش موثری در مستعد کردن فضاها برای وقوع کیف قاپی و نزاع و درگیری، سرقت و مزاحمت به عنوان 4 نوع از مهمترین رفتارهای خشونت آمیز دارند. همچنین ویژگی های فیزیکی فضاهای بی دفاع شهری در وقوع رفتارهای خشونت آمیز به ترتیب و در رتبه اول بر سرقت، در رتبه دوم بر کیف قاپی، در رتبه سوم بر نزاع و درگیری و در رتبه آخر بر مزاحمت تاثیر گذارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1552 - بررسی تاثیر فضاهای بی دفاع شهری بر احساس امنیت شهروندان مناطق 3 و 12 شهر تهران
  لیلا نعمتی‌نیا سعید معدنی محبوبه بابائی
  &lt; p&gt;پژوهش حاضر به مطالعه‌ی ویژگی‌های فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان در مناطق سه و دوازده شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه بوده است. که روایی پرسشنامه‌ تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 89.% برآورد شده است. چکیده کامل

  &lt; p&gt;پژوهش حاضر به مطالعه‌ی ویژگی‌های فضاهای شهری و نقش آن در احساس امنیت شهروندان در مناطق سه و دوازده شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه بوده است. که روایی پرسشنامه‌ تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ معادل 89.% برآورد شده است. تعداد 377 نفر از شهروندان این مناطق نمونه‌ تحقیق را شامل می‌شدند و تحلیل یافته‌ها به صورت کمی و استنباطی و با کمک مدلسازی معادله ساختار با نرم‌افزار Amos Graphics انجام شده است. در مدلسازی ابعاد هریک از شاخص‌ها با توجه به بارهای عاملی مورد سنجش قرار گرفته‌اند و نتایج گویای این واقعیت است که همه ابعاد ناامنی توانسته‌اند متغییر اصلی را به خوبی تعریف کنند. در تحلیل ساختاری متغیرها نیز فضاهای بی‌دفاع شهری با ضریب (72/0) اثر مستقیم و معناداری بر احساس ناامنی داشته و حتی خود این مفهوم در وضعیت‌های مختلف از متغیرهای زیادی اثرات مختلفی پذیرفته است. در بین متغیرهای مورد بررسی سطح آگاهی افراد، ‌بینش فرد و نوع فضا اثرات معکوسی هم بر فضاهای بی‌دفاع شهری و هم بر احساس ناامنی داشته‌اند. در مورد سطح آگاهی افراد و اثر آن بر فضاهای بی دفاع شهری با ضریب (77/0-) و اثر همزمانش با ضریب (58/0-) گویای این واقعیت است که هرچقدر سطح آگاهی افراد افزایش پیدا کند، به تبع آن فضاهای بی دفاع شهری و احساس ناامنی کاسته خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1553 - بررسی نقش مشارکت شهروندان در افزایش موفقیت مدیریت شهری شهر شیراز
  محمود رضایی کوچی کرامت الله زیاری حسن بیک محمدی
  این پژوهش با هدف بررسی نقش مشارکت شهروندان در افزایش موفقیت مدیریت شهری شهر شیراز انجام شده است. روش این پژوهش با توجه به هدف پژوهش از نوع کمی و پیمایشی است. اطلاعات پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته در میان تعداد 278 نفر به وسیله فرمول کوکران برآورد شده بود، جمع آوری ش چکیده کامل

  این پژوهش با هدف بررسی نقش مشارکت شهروندان در افزایش موفقیت مدیریت شهری شهر شیراز انجام شده است. روش این پژوهش با توجه به هدف پژوهش از نوع کمی و پیمایشی است. اطلاعات پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته در میان تعداد 278 نفر به وسیله فرمول کوکران برآورد شده بود، جمع آوری شده و رابطه بین همه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته در یک مدل معادله ساختاری آزمون شده است. نتایج حاصل از مدلسازی معادله ساختاری که در راستای آزمون فرضیات بوده است نشان داد که در مدل پژوهش قویترین اثر مربوط به رابطه بین بازنمایی قدرت شهروندان با میزان موفقیت مدیریت شهری با ضریب (91/0) بوده است. بعد از آن اثر متغیر تاثیرگذاری و نظارت شهروندی باضریب (79/0) در جایگاه دوم اثرگذاری قرار دارد و در نهایت به ترتیب متغیرهای تمایلات جمعی، دموکراسی، بازسازی شهر و ساختار سیاسی حاکمیت هر کدام با ضرایب مشخصی اثر مستقیم و معناداری بر میزان موفقیت مدیریت شهری در شهر شیراز داشته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1554 - بررسی جامعه شناختی آلودگی صوتی و کنترل سر و صدا با گسترش فضای سبز شهری
  نرمینه معینیان
  چکیدههدف بررسی حاضر، تحقیق در آلودگی صوتی به عنوان یک مشکل زیست محیطی، اجتماعی و شهری است که ابعاد و کم و کیف آلودگی صوتی با توجه به تعریف آن مورد توجه قرار گرفته و به عوارض جسمانی، روانی و اجتماعی آن از زاویه دانش جامعه شناسی پزشکی نگریسته شده و از میان راه حل های ممکن چکیده کامل

  چکیدههدف بررسی حاضر، تحقیق در آلودگی صوتی به عنوان یک مشکل زیست محیطی، اجتماعی و شهری است که ابعاد و کم و کیف آلودگی صوتی با توجه به تعریف آن مورد توجه قرار گرفته و به عوارض جسمانی، روانی و اجتماعی آن از زاویه دانش جامعه شناسی پزشکی نگریسته شده و از میان راه حل های ممکن برای مبارزه با این مشکل به شرح یکی از مهمترین آنها یعنی طراحی فضای سبز شهری با رویکردی به دیدگاه های حوزه ی محیط زیست پرداخته شده است. این بررسی از نوع بررسی های ژرفانگرانه و کیفی بوده و جمع آوری اطلاعات به شیوه اسنادی و کتابخانه ای صورت گرفته و برای تحلیل یافته ها از رویکردهای اجتماعی محیطی متعلق به حوزه ی جامعه شناسی پزشکی و همچنین نظریه نوسازی بوم شناختی استفاده شده است. یافته های این بررسی حاکی از آن است که آلودگی صوتی یکی از مهمترین آلودگی هایی است که سلامت جسمانی و روانی و راندمان کاری و صحت انجام کار و سلامت روابط اجتماعی انسان را به طور جدی تهدید می کند و در راستای جستجوی راه حلی برای کاهش این مشکل، گسترش فضای سبز شهری و توجه به آن در طراحی و برنامه ریزی شهری می تواند آلودگی صوتی را به میزان قابل توجهی در نقاط پر سرو صدا و پرترافیک شهری کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1555 - تبیین جایگاه مولفه های خوانایی بر ارتقا حس تعلق به مکان در محیط های شهری (نمونه موردی بلوار کوهسار)
  سارا زهری مرجان بهاری نژاد المیرا میرزایی صدیقه نوری بیتا
  چکیدهایجاد محیط های شهری خوانا یکی از مهمترین مسایلی است، که انسان در طراحی محیط های شهری پیرامون خود با آن رو به رو بوده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان کارایی مولفه های گره، راه، لبه و ... در خیابان های شهری در ارتباط با القای خوانایی به مردم و بررسی نقاط قوت و ض چکیده کامل

  چکیدهایجاد محیط های شهری خوانا یکی از مهمترین مسایلی است، که انسان در طراحی محیط های شهری پیرامون خود با آن رو به رو بوده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی میزان کارایی مولفه های گره، راه، لبه و ... در خیابان های شهری در ارتباط با القای خوانایی به مردم و بررسی نقاط قوت و ضعف هر یک از این مولفه ها و تحلیل میزان اثرگذاری آن ها بر ارتقا حس تعلق به مکان است. فرضیه این پژوهش اینست که ارتقاء کیفیت خوانایی گامی موثر و کارا در راستای ارتقاء حس تعلق به مکان است. در راستای ارزیابی کارایی مولفه های خوانایی در محیط های شهری، بلوار کوهسار تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار می گیرد. در این پژوهش از روش مطالعات میدانی و تحلیل پرسشنامه استفاده شده است. پس از ارزیابی هریک از مولفه های خوانایی، میزان اثرگذاری هر یک از مولفه ها بر حس تعلق به مکان از طریق تحلیل رگرسیون تعیین می شود، تا شاخص های ارتقاء دهنده حس تعلق به مکان در بلوار کوهسار شناسایی شود. نتایج پژوهش حاکی از آنست که از بین مولفه های خوانایی تنها متغیر های لبه و گره دارای سطح معنا داری کمتر از ۵% هستند و تاثیر مثبتی بر ارتقای حس تعلق به مکان در بلوار کوهسار دارند. پس حس تعلق به مکان با یک معادله خطی به لبه و گره وابسته است. بررسی رابطه دو به دو مولفه های خوانایی با حس به مکان نشان می دهد که مولفه های گره)با ضریب همبستگی ۶۹۷ ،)لبه)با ضریب همبستگی۳۴۹ )%و راه) با ضریب همبستگی پیرسون معادل ۲۶۰ )%با حس تعلق به مکان به صورت دو به دو رابطه مستقیم دارند. مولفه نشانه با ضریب همبستگی ۱۱۳%رابطه ضعیفی با حس تعلق به مکان دارد. اما میان متغیر حوزه و حس تعلق به مکان هیچ ارتباطی وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1556 - ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری (نمونه های مورد مطالعه بافتهای فرسوده زینبیه ،قائمیه،همت آباد اصفهان)
  سید علی رضا امامی نجف آبادی شیرین طغیانی حمید صابری
  ویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. ت چکیده کامل

  ویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. تحقیق حاضر با این هدف انجام شده تا اثر بخشی ساکنان مهاجر بر اجرای طرح های شهری را بررسی کند.این تحقیق توصیفی _تحلیلی است وبا شرح و بسط دو مفهوم بافت فرسوده و مهاجرین ساکن در آن ،مدلی تحلیلی ارائه کرده است. از طریق سنجش روایی وپایایی جهت بررسی پرسشنامه از ابزار تجزیه و تحلیل آماری ( نرم افزار SPSS ) و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها ،از فنون آماری تصمیم گیری های کیفی و کمی استفاده شده است. سه بافت فرسوده مشخص شده این پژوهش در شهر اصفهان از بافت های حاشیه ای شهر تاریخی اصفهان با سه بافت جمعیتی متمایز از مهاجرین دیگر کشورها ،برون استانی و درون استانی می باشند.لذا این سه بافت با توجه به تفاوت فرهنگی ،اجتماعی وقومی و کالبدی به عنوان نمونه مورد مطالعه جهت ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری انتخاب شدند. در این پژوهش از میان روش های متفاوت نمونه گیری ،از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی ساده استفاده شده است .تعداد نمونه پرسشنامه از محله قائمیه 226 نفر، محله زینبیه 60 نفر و محله همت آباد 70 نفر می باشد.نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که : هرچه مهاجرین درون استانی بیشتر باشد اثر بخشی طرح های مشارکتی شهری بالاتر خواهدبود. یعنی بین متغیرهای وضعیت مهاجرین ساکن در بافت فرسوده و اجرای طرح های شهری رابطه معنی داری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1557 - مطالعه‏ ی نقش سرمایه‏ ی اجتماعی، سرمایه‏ ی فرهنگی، سرمایه ‏ی اقتصادی در گرایش به خشونت شهری در سه منطقه ‏ی برخوردار، نیمه برخوردار و غیربرخوردار شهر اردبیل
  سید جواد سیدنواز ساعی اقباله عزیزخانی صمد عابدینی
  خشونت شهری از جمله آسیب های اجتماعی است که در آن عوامل متعددی مؤثر است. در این تحقیق نقش سرمایه ی اجتماعی (با مؤلفه های شبکه ی روابط اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی) و سرمایه ی فرهنگی در بعد (عینیت یافته و تجسم‌یافته) و سرمایه ی اقتصادی و ارتباط آن ها در گرایش چکیده کامل

  خشونت شهری از جمله آسیب های اجتماعی است که در آن عوامل متعددی مؤثر است. در این تحقیق نقش سرمایه ی اجتماعی (با مؤلفه های شبکه ی روابط اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی) و سرمایه ی فرهنگی در بعد (عینیت یافته و تجسم‌یافته) و سرمایه ی اقتصادی و ارتباط آن ها در گرایش به خشونت شهری در بین مردم اردبیل مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه به صورت پیمایشی انجام گرفته، در این مطالعه عمدتاً از تئوری شاو ومکی، هیرشی، باندورا استفاده شده، ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه بوده و از سه منطقه به روش سهمیه‌بندی براساس جمعیت هرمنطقه، نمونه جهت مطالعه انتخاب شده است. تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات بدست آمده از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه صورت گرفته، یافته های تحقیق نشان داد که بین سرمایه ی اجتماعی و سرمایه ی فرهنگی و سرمایه ی اقتصادی و گرایش به خشونت در بین مردم اردبیل رابطه ی معنی‌دار معکوس وجود دارد و همچنین میزان گرایش به خشونت در شهر اردبیل تا حدی بالاتر از حد متوسط نشان داده شده است و از طریق تحلیل واریانس یک‌طرفه گرایش به خشونت در مناطق برخوردار و غیربرخوردار بالاتر از منطقه ی نیمه برخوردار تأئید شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1558 - بررسی و تحلیل جایگاه احجام شهری در خاطره‌انگیزی و هویت شهر با رویکرد بینامتنی (نمونه موردی؛ شهر کرمان)
  آزاده آتش پنجه محمد نقی زاده زهراسادات سعیده زرآبادی
  مسئله: احجام شهری شامل مجسمه‌ها و المان‌ها در متن شهر خود به‌مثابه متنی دیگر، لایه‌ای از هویت شهر را تشکیل داده و بستر مناسبی برای شکل‌گیری نشانه‌ها و نمادهای هویتی شهر و ایجاد فضاهای خاطره‌انگیز و اجتماعی می‌باشند اما در چند دهه اخیر بی‌توجهی به برخی شاخصه‌ها در خلق و چکیده کامل

  مسئله: احجام شهری شامل مجسمه‌ها و المان‌ها در متن شهر خود به‌مثابه متنی دیگر، لایه‌ای از هویت شهر را تشکیل داده و بستر مناسبی برای شکل‌گیری نشانه‌ها و نمادهای هویتی شهر و ایجاد فضاهای خاطره‌انگیز و اجتماعی می‌باشند اما در چند دهه اخیر بی‌توجهی به برخی شاخصه‌ها در خلق و به‌کارگیری این آثار خصوصاً در بعد محتوایی و مکانی موجب بروز مشکلاتی در هویت فضاهای شهری معاصر و کاهش اثربخشی این آثار گشته‌است.هدف پژوهش تحلیل چگونگی اثرگذاری احجام شهری شهرکرمان در هویت و خاطره انگیزی شهر و فضای شهری با بررسی ارجاعات بینامتنی و منابع الهام و مضامین این آثار است.روش پژوهش این نوشتار از گونه پژوهش‌های استدلال منطقی و روش آن، بهره‌گیری از تعقل برای تبیین روابط و درک اجزای یک سامانه ذهنی در قالبی کیفی به‌صورت توصیفی و تحلیلی است و رویکرد بینامتنیت به‌عنوان نظریه مطرح در نقد و تحلیل معنایی آثار هنری به‌عنوان روش مورداستفاده قرارگرفته است.نتایج پژوهش نشان می‌دهد که به ترتیب استفاده از پیش‌متن‌های اجتماعی، روان‌شناختی، فرهنگی و ادبی بیشترین تأثیر در طراحی احجام شهری را داشته‌اند. همچنین تبدیل شیوه دلالت تصریحی به تلویحی و تبدیل تندیس‌های صرف به المان‌هایی بامعنا و اشاره ضمنی موجب تقویت جنبه ارزشی و نمادین آثار و احراز هویت در درجات بالاتر گشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1559 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش محله‌ای جمعیت‌ها در دو بافت منتخب شمالی و جنوبی شهر تهران
  سیدرضا معینی تکتم هادی زاده
  با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایش‌های جمعیتی به زندگی در محله‌های شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محله‌های شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب می‌شوند نقش مهمی در روند رو به رشد چکیده کامل

  با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایش‌های جمعیتی به زندگی در محله‌های شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محله‌های شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب می‌شوند نقش مهمی در روند رو به رشد شهرها دارند. محله بیش از آنکه یک عنصر فیزیکی در شهر باشد یک بافت اجتماعی است که از نظر فضایی توسط ساکنان آن درک و مشخص می‌شود و محل ایجاد ارتباط متقابل و هویت یابی مشترک میان شهروندان است. قدرت هر محله تابع تجانس اجتماعی ساکنان آن است به گونه‌ای که همسانی و شباهت در نوع زندگی، موجب نزدیک شدن و شناسایی متقابل افراد و احساس تعلق به گروه معین می‌شود. این سوال اساسی که چه عوامل اجتماعی بر گرایش محله‌ای جمعیت‌ها نقش دارند مساله اصلی در پژوهش حاضر می‌باشد. احساس گرایش محله‌ای براساس شاخص حس تعلق و همبستگی در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته مورد سنجش و در رابطه با سایر متغیرها (متغیرهای مستقل) قرار گرفته است. عوامل اجتماعی که بر این گرایش و حس تعلق موثر فرض شده‌اند، متغیرهای سبک زندگی، پایگاه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی می‌باشد. این فرض در نظر گرفته شده است که هریک از متغیرهای فوق در رابطه با حس تعلق و گرایش محله‌ای هستند و بر انتخاب ساکنان به عنوان محل سکونت دخیل بوده‌اند. برای انجام پژوهش حاضر و آزمون فرضیات از روش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای و در مرحله بعد از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بیشترین ارتباط معنادار و وجود همبستگی بین سبک زندگی و پایگاه اجتماعی افراد با حس تعلق و گرایش به محل زندگی بوده است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی میان دو منطقه 1 (شمالی) و منطقه 16 (جنوبی) شهر تهران صورت گرفته است، مقایسه میانگین نتایج دو منطقه وجود تفاوت معنادار میان عوامل اجتماعی مورد بررسی به عنوان شاخص‌های تاثیر گذار بر گرایش محله‌ای را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1560 - Environmental Restoration, an Ecological Approach to Enhance Ecosystem Services and Biodiversity in Urban Areas. Magnuson Park Seattle/Washington
  N/A N/A
  People&rsquo;s life has been always determined by the importance of their basic needs. From time to time, the world has made significant progress in terms of infrastructure and technology, pathways to good living conditions. Urban areas house most of the world&rsquo;s p چکیده کامل

  People&rsquo;s life has been always determined by the importance of their basic needs. From time to time, the world has made significant progress in terms of infrastructure and technology, pathways to good living conditions. Urban areas house most of the world&rsquo;s population, and there has been a surge in interest in researching urban ecosystems. For many, urban areas are sometimes viewed as concrete jungles, with limited fauna and flora dominated by nonnatives and homogenous taxa across regions. This settlement in urban areas creates rapid urbanization which in return has harmful impacts on the environment. There is growing awareness that cities affect almost every ecosystem on earth, significantly contribute to the loss of biodiversity, which are increasingly vulnerable to environmental change. Urban areas can also be healthy natural environments when mixed with blue and green infrastructures, which operations perform a range of benefits known as ecosystem services. Ecosystem services include but are not limited to pollution reduction, soil protection, carbon sequestration, cooling effect, and air purification. Healthy ecosystems are the foundation for sustainable cities, influencing and affecting human well-being and most economic activity. To better understand the growing concerns and find key actions to be able to fight against them, this study uses different scenarios to evaluate the restoration effects on biodiversity and ecosystem services through a typology with two main categories. One part describes the structure of different ecosystems, which are the compound of blue and green infrastructures along with their respective biodiversity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1561 - Evaluation of Urban Agriculture Training Courses Using Kirkpatrick’s Model
  Soraya Porjavid Alireza Poursaeed Seyed Mehdi Mirdamadi
  The aim of the present study was to evaluate urban agricultural education effectiveness based on the Kirkpatrick model in Tehran, Iran. The study participants of this research were included all citizens participated in educational and counselling centers focused on flow چکیده کامل

  The aim of the present study was to evaluate urban agricultural education effectiveness based on the Kirkpatrick model in Tehran, Iran. The study participants of this research were included all citizens participated in educational and counselling centers focused on flowers and plants in district two of Tehran municipality during 2016. The study participants consisted of 160 individuals, including 80 in the case group and 80 in the control group. The case group participated in urban agriculture training courses and the control group did not receive any training courses. The result showed a significant difference between the knowledge status of citizens before and after attending educational courses (p &lt; 0.01). Also, more than 86% of the citizens perceived the courses' effectiveness at moderate to high levels. In addition, there was a significant difference between the case and control groups in terms of reaction and behavior levels (p &lt; 0.01). The present study found that the urban agriculture training courses for citizens exhibited considerable effectiveness in the measurement results of the three levels of the Kirkpatrick model and that overall, the course had received positive evaluations. Therefore, these training courses can be recommended to enhance the knowledge of citizens about urban agriculture. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1562 - Analysis of Constrains Facing Urban Agriculture Development in Tehran, Iran
  Soraya Pourjavid Hassan Sadighi Hossein Shabanali Fami
  The purpose of the study was to identify the constrains affecting urban agriculture in Tehran, Iran. The statistical population of this study consisted of city dwellers within the 22 municipal districts of Tehran out of which 320 individuals were selected as the sample چکیده کامل

  The purpose of the study was to identify the constrains affecting urban agriculture in Tehran, Iran. The statistical population of this study consisted of city dwellers within the 22 municipal districts of Tehran out of which 320 individuals were selected as the sample of the study. Cochran&rsquo;s formula was used to determine the sampling size based on stratified sampling method. A panel of experts confirmed the validity of the questionnaire used in this study. The calculated Cronbach&rsquo;s alpha for the main sections of the questionnaire was 0.95 and 0.93. Results of the ranking of constrains and challenges revealed that &ldquo;high start-up costs&rdquo; and &ldquo;lack of knowledge among managers and authorities&rdquo; were among the most important constrains. The results of factor analysis revealed that 7 factors including &ldquo;education-research&rdquo;, &ldquo;infrastructure&rdquo;, &ldquo;support&rdquo;, &ldquo;regulations and policy making&rdquo;, &ldquo;technical&rdquo;, &ldquo;financial-economic&rdquo; and &ldquo;cultural&rdquo; explained 67.36 of the variance. Although list of constrains revealed is not perfect, this work paves the way for further research regarding factors influencing urban agriculture. It also provides interesting information for planners about the challenges of urban agriculture development. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1563 - Locational of Zahak municipal landfill, using Geographic Information System (GIS)
  Mohammadali Enayat Mojtaba Ansarifar Jafar Rahnamarad Kazem Shabani Goraji Amin Narouei
  Zakhak city with a total area of 945 square kilometers is located north of Sistan and Balouchestan province and is located in the geographical position 8944. 30 degrees north and 7067. 61 degrees east. The city's population, according to the 2006 census, is 71,462, it g چکیده کامل

  Zakhak city with a total area of 945 square kilometers is located north of Sistan and Balouchestan province and is located in the geographical position 8944. 30 degrees north and 7067. 61 degrees east. The city's population, according to the 2006 census, is 71,462, it generates 25 tons of waste per day. These wastes accumulate behind the hospital in Zahak, where environmental pollution for residents of nearby villages is one of the most important problems due to the misplaced location of the site. The study area is located in the Sistan block in terms of Structural-sedimentary divisions in Iran. NQ stratigraphic unit is the largest stratigraphic zone in Sistan Plain, consisting of alluvial fine-grained sediments in a river whose sedimentation time from the end of the Miocene to the early days of the Holocene continued. These sediments are often the result of erosion lake plain and drainage, shapes today to have gained in the context of all the villages, settlements and activity centers formed and large parts of the East area The study encompasses the study. In this research, it has been attempted to investigate the geomorphology of the area with the overlap of gradient layers, elevation digital, geology, roads, distance from the city, distance from the well, distance from the river and priority drainage system with the help of GIS. Then the banned areas were identified, so that the eastern parts of the city of Zahak are more preferable. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1564 - Modeling, stress distribution and the change of ground behavior during excavation of Tehran city underground tunnel
  Naser Ebadati Mojtaba Kaboli
  From these factors the tunnel form, dimensions, depth, the tunnel drilling method, presence of water, etc. can be mentioned. Achieving an optimized design requires identification of effective parameters and the relationships among them. Effective design parameters inclu چکیده کامل

  From these factors the tunnel form, dimensions, depth, the tunnel drilling method, presence of water, etc. can be mentioned. Achieving an optimized design requires identification of effective parameters and the relationships among them. Effective design parameters include stability of the tunnel face, horizontal and vertical displacement, seismic wave, and shrinkage phenomenon, etc. Also considering the importance of the structural stability on the ground surface above the tunnel, especially in the urban tunnels, the settlement level of the ground surface must be considered. In this study the stability of an 8m width and height horseshoe sectioned tunnel located in Tehran alluvium having been projected for water transmission has been technically analyzed using the FLAC 2D software and the comparison wad made using empirical and analytical methods. The results showed that the maximum settlement resulting from design step using software is 14.9 mm which is almost consistent with the value obtained from the empirical relationship, and the difference estimation lies within the acceptable range (0.7%). Also the obtained horizontal displacement shows that the maximum displacement within the 25m distance from the tunnel axis (on both sides) is 2mm and the values obtained from the empirical relationship showed that the maximum horizontal displacement occurs on the 25m distance from the tunnel axis. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1565 - Investigating the human recourses’ effect in time managements of high-rise buildings projects in urban area (A case study)
  Farokh Vahdati Rad Mehrangiz Safari Aqbalagh Hamideh Feyzi
  10.30495/geotech.2021.682718
  The presented article tried to estimate the human recourses&rsquo; effects on time managements of high-rise buildings projects in urban area which is implemented on Tehran city construction projects. For this purpose, statistical analysis with the random population and چکیده کامل

  The presented article tried to estimate the human recourses&rsquo; effects on time managements of high-rise buildings projects in urban area which is implemented on Tehran city construction projects. For this purpose, statistical analysis with the random population and the sample population of about 200 people has been used. The research variables which are integration management, project management&rsquo;s scope, human resource management, project communication, project risk management, time management, quality management, procurement management are first tested for their normality which has been done using SPSS software. The results of the research are classified after statistical evaluation and the conditions of their statistical distribution are extracted. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1566 - طراحی مدل اقناع عمومی در حکمرانی خوب شهری (مورد مطالعه: دستگاه‌های اجرایی استان خراسان‌رضوی)
  حدیث مهماندوست حمید رضایی فر محمد   محمدی نورمحمد یعقوبی
  این تحقیق با هدف طراحی مدل اقناع عمومی در حکمرانی‌خوب ‌شهری در دستگاه‌های اجرایی‌خراسان ‌رضوی تدوین شده ‌است. روش تحقیق، از نوع آمیخته می‌باشد که در بخش کیفی از نوع نظریه‌پردازی داده ‌بنیاد و در بخش کمّی، پیمایشی با رویکرد معادلات ساختاری است. روش نمونه‌گیری در بخش کیفی چکیده کامل

  این تحقیق با هدف طراحی مدل اقناع عمومی در حکمرانی‌خوب ‌شهری در دستگاه‌های اجرایی‌خراسان ‌رضوی تدوین شده ‌است. روش تحقیق، از نوع آمیخته می‌باشد که در بخش کیفی از نوع نظریه‌پردازی داده ‌بنیاد و در بخش کمّی، پیمایشی با رویکرد معادلات ساختاری است. روش نمونه‌گیری در بخش کیفی، هدفمند و از نوع گلوله‌برفی است که تعداد مشارکت‌کنندگان 12 نفر می‌باشد. جامعه آماری در مرحله کمّی، کلیه مدیران دستگاه‌های اجرایی‌خراسان ‌رضوی در سال 1400 می‌باشد که تعداد آن‌ها 8936 نفر می‌باشد. روش تحقیق در بخش کمّی، پیمایشی با رویکرد معادلات ساختاری و با ابزار پرسش‌نامه محقق ساخته می‌باشد. روش نمونه‌گیری در مرحله کمّی، نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم به تعداد 368 نفر است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی، از طریق کدگذاری با استفاده از نرم‌افزار مکس کیودا می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان داده است که عواملی همانند سرمایه اجتماعی و حکمرانی مسائل باعث می‌شود که اقناع عمومی شکل گیرد و منجر به پیامدهایی از جمله بهبود عملکرد به‌صورت توسعه انسانی پایدار و بهبود حل مسئله می‌گردد. زمینه این استراتژی‌ها سیاست‌های حمایتی و فرهنگی هستند. در این میان نباید از مداخله‌گرهایی چون موانع محیطی و موانع ارتباطی نیز چشم پوشی کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1567 - A heuristic algorithm for solving bi-level programming problems with application to large-scale location-arc routing in urban traffic lights maintenance
  Amir Abbas Shojaie Alireza Rashidi Komijan Mohammad  Amirabadi
  The present study developed a bi-level mathematical model to determine optimal routes for repair teams in charge of inspecting urban traffic lights. In this model, the municipality as the leader locates the construction sites of urban spare parts warehouses and repair c چکیده کامل

  The present study developed a bi-level mathematical model to determine optimal routes for repair teams in charge of inspecting urban traffic lights. In this model, the municipality as the leader locates the construction sites of urban spare parts warehouses and repair centers to minimize the costs of constructing the facilities. At the follower level, the contractor determines the optimal routes for the repair teams. Bi-level models are strongly NP-hard in type. A heuristic algorithm is therefore developed to solve numerical examples, in which the leader first determines different decision-making strategies for the follower through generating a set of justified solutions. In response to the leader&rsquo;s set of strategies, the follower presents a set of corresponding solutions. The individual solutions of the follower are then entered into the leader model and the corresponding values of the objective function are calculated. A solution with the optimal numerical value for the leader is ultimately selected as the Stackelberg equilibrium. The efficiency of the proposed model and algorithm was evaluated by presenting the computational results obtained from solving several random numerical examples of small, medium and large dimensions through generating the Stackelberg equilibrium and establishing a relationship between the leader and follower levels. The present findings are recommended to be used as a management tool by policymakers in the urban management sector. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1568 - Risk determinants of small and medium-sized manufacturing enterprises (SMEs) - an exploratory study in New Zealand
  Ariful Islam Des Tedford
  The smooth running of small and medium-sized manufacturing enterprises (SMEs) presents a significant challenge irrespective of the technological and human resources they may have at their disposal. SMEs continuously encounter daily internal and external undesirable even چکیده کامل

  The smooth running of small and medium-sized manufacturing enterprises (SMEs) presents a significant challenge irrespective of the technological and human resources they may have at their disposal. SMEs continuously encounter daily internal and external undesirable events and unwanted setbacks to their operations that detract from their business performance. These are referred to as &lsquo;disturbances&rsquo; in our research study. Among the disturbances, some are likely to create risks to the enterprises in terms of loss of production, manufacturing capability, human resource, market share, and, of course, economic losses. These are finally referred to as &lsquo;risk determinant&rsquo; on the basis of their correlation with some risk indicators, which are linked to operational, occupational, and economic risks. To deal with these risk determinants effectively, SMEs need a systematic method of approach to identify and treat their potential effects along with an appropriate set of tools. However, initially, a strategic approach is required to identify typical risk determinants and their linkage with potential business risks. In this connection, we conducted this study to explore the answer to the research question: what are the typical risk determinants encountered by SMEs? We carried out an empirical investigation with a multi-method research approach (a combination of a questionnaire-based mail survey involving 212 SMEs and five in-depth case studies) in New Zealand. This paper presents a set of typical internal and external risk determinants, which need special attention to be dealt with to minimize operational risks of an SME پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1569 - Identifying the change time of multivariate binomial processes for step changes and drifts
  Seyed Taghi Akhavan Niaki Majid Khedmati
  In this paper, a new control chart to monitor multi-binomial processes is first proposed based on a transformation method. Then, the maximum likelihood estimators of change points designed for both step changes and linear-trend disturbances are derived. At the end, the چکیده کامل

  In this paper, a new control chart to monitor multi-binomial processes is first proposed based on a transformation method. Then, the maximum likelihood estimators of change points designed for both step changes and linear-trend disturbances are derived. At the end, the performances of the proposed change-point estimators are evaluated and are compared using some Monte Carlo simulation experiments, considering that the real change type presented in a process are of either a step change or a linear-trend disturbance. According to the results obtained, the change-point estimator designed for step changes outperforms the change-point estimator designed for linear-trend disturbances, when the real change type is a step change. In contrast, the change-point estimator designed for linear-trend disturbances outperforms the change-point estimator designed for step changes, when the real change type is a linear-trend disturbance. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1570 - A neuro-fuzzy approach to vehicular traffic flow prediction for a metropolis in a developing country
  L Ogunwolu O Adedokun O Orimoloye S.A Oke
  Short-term prediction of traffic flow is central to alleviating congestion and controlling the negative impacts of environmental pollution resulting from vehicle emissions on both inter- and intra-urban highways. The strong need to monitor and control congestion time an چکیده کامل

  Short-term prediction of traffic flow is central to alleviating congestion and controlling the negative impacts of environmental pollution resulting from vehicle emissions on both inter- and intra-urban highways. The strong need to monitor and control congestion time and costs for metropolis in developing countries has therefore motivated the current study. This paper establishes the application of neuro-fuzzy to predict traffic volume of vehicles on a busy traffic corridor. Using a case drawn from metropolitan Lagos, Nigeria, a traffic prediction system is designed such that the predicted values (output) can be accessed by the public through mobile phones. The best route to a particular route will also be advised by the system. In addition, the expected fuel consumption and travel time will be included in the output. Input data is pre-processed based on acquired real time traffic data, the network is trained and the fuzzifier module categorized the numerical output of the model. The advisory module of the traffic prediction model then computes the expected travel time and the fuel consumption cost. The results obtained established the non-linear nature of traffic flow along the routes and indicates that predicting the traffic situation is non-algorithmic. The travel time along the routes is averaged at 23.5 minutes, while the fuel cost is estimated at an average of $2.03. Thus, proper control of traffic time and cost could be obtained if monitoring is aided with neuro-fuzzy as a tool. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1571 - نقش قوانین و مقررات شهری بر ساماندهی سیما و منظر شهر تهران
  اسلام کرمی
  منظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار می‌گردد. تحولات چند دهه اخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعای مذکور می باشد. در این بی چکیده کامل

  منظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار می‌گردد. تحولات چند دهه اخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعای مذکور می باشد. در این بین نقش قوانین و مقررات شهری به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری سیما و منظر شهری مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. در این پژوهش ،تحلیل اکتشافی صورت گرفته و با طرح پرسشنامه مولفه های موثر در شکل گیری نمای شهری به صورت پیمایش میدانی استحراج شده است و پس از تحلیل ،به ارائه پیشنهادات اجرایی و کارامد برای طراحان معمار و منظر شهری می پردازیم .جامعه آماری، مدیران اجرایی ،کارشناسان متخصص و صاحب نظران شهرسازی و معماری و افراد ساکن در مناطق هستند که حضور مکرر در سطح شهر دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1572 - واکاوی معانی و مفاهیم شاخص‌های شهر حساس‌به‌آب
  کرامت اله زیاری فاطمه رزاقی عاطفه دهقان توران پشتی عباسعلی طایفی نصرآبادی
  ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ گرمایش‌جهانی و تغییرات آب‌و‌هوایی،جوامع در تلاش برای کاهش فشار فزاینده خطرات و پیامد آن و حرکت به‌سوی پایداری و تاب‌آوری بخصوص در شرایط عدم‌قطعیت در منابع‌آب‌شهری هستند.توسعه پایداری شهری نیازمند بازبینی مجدد ازنحوه برنامه‌ریزی،طراحی و ارائه خدمات سیستم چکیده کامل

  ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ گرمایش‌جهانی و تغییرات آب‌و‌هوایی،جوامع در تلاش برای کاهش فشار فزاینده خطرات و پیامد آن و حرکت به‌سوی پایداری و تاب‌آوری بخصوص در شرایط عدم‌قطعیت در منابع‌آب‌شهری هستند.توسعه پایداری شهری نیازمند بازبینی مجدد ازنحوه برنامه‌ریزی،طراحی و ارائه خدمات سیستم آب می باشد.ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮﻯ و فشـار ایـن افزایـش،چالـش بی‌سابقه‌ای رادر مدیریت آب به‌ویژه در دسترسی بـه منابع‌آب،تصفیه-فاضلاب و فناوری‌های بازیافت ایجـاد کرده است.در این راستا نگاهی به وضعیت موجود و شناسایی موانع،تدوین راهکارهای مناسب در جهت بهبود وضعیت را مطرح می‌کند؛شهرهای حساس‌به‌آب از الگوواره‌های جدید مدیریت ‌پایدار‌آب‌شهری باهدف به حداقل رساندن تأثیرات هیدرولوژیکی توسعه-شهری بر محیط اطرافش شناخته می‌شود که در فرایندهای توسعه و بازسازی شهری می‌تواند در دستیابی به اهداف ارتقای کیفیت‌زندگی شهری و زیست‌پذیری شهرها کمک کند.گرچه در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه زمینه و چالش‌های متفاوت ممکن است وجود‌ داشته باشند،لیکن درک وضعیت کنونی شهر ازلحاظ شاخص‌های شهر حساس‌به‌آب جهت شناخت ظرفیت‌ها و محدودیت‌های به‌عنوان گام‌نخست برای شروع برنامه‌ریزی روند انتقال برای نیل به اهداف و تدوین راهبردهای توسعه است.این مقاله به معرفی شاخص‌های شهر حساس‌به‌آب و تأثیر آن بر ارزیابی و بهبود عملکردهای مدیریت آب‌شهری که از طریق بررسی ادبیات‌موضوع و بر پایه روش کیفی تحلیل‌محتوا و جستجوی منابع و دسته‌بندی آن‌ها بر مبنای کلیدواژه‌های پژوهش انجام‌شده است،می‌پردازد و منابع تأثیرگذار و مرتبط با شاخص‌های شهر حساس‌به‌آب را موردبررسی قرار می‌دهد.با توجه به نوشتار پیشرو می‌توان نتیجه گرفت شاخص‌ها پشتیبانی از برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک،ارتقا و تقویت نتایج در طول زمان و ارزیابی پیامدها و مسیرهای مدیریت آب‌شهری نسبت به شهرهای دیگر را میسر می‌سازد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1573 - بومی‌سازی فرآیند برنامه‌ریزی شهری با رویکرد شهرسازی دانش‌بنیان مطالعه موردی: شهر ارومیه
  میثم ساکت حسنلوئی هیوا اسدی شاهین آقابگلو عاطفه قنبری
  طی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانش‌بنیان به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعه‌ای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومی‌سازی شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبی چکیده کامل

  طی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانش‌بنیان به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعه‌ای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومی‌سازی شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبیت شاخص‌های شهر دانش‌بنیان، به ارائه سیاست‌ها و راهبردهای منسجم جهت تحقق‌پذیری ابعاد توسعه پایدار و نیل به شهری دانش‌بنیان اقدام نماید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق، از طریق آزمون t تک نمونه‌ای در نرم‌افزار SPSS برای سنجش قابلیت بومی‌سازی ابعاد برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه استفاده شده است و به منظور بررسی میزان همبستگی و بار عاملی هر یک از شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری از تحلیل عاملی تاییدی توسط نرم‌افزار PLS Smart بهره گرفته شده است. همچنین با استفاده از تکنیک Swara به ارزیابی و تحلیل سطح مطلوبیت و ارجحیت شاخص‌های شهر دانش‌بنیان پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است که هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست‌محیطی و مدیریتی برنامه‌ریزی شهری قابلیت بومی‌سازی را در شهر ارومیه دارد. همچنین وضعیت شهر ارومیه در برخی از جنبه‌ها از نظر میزان تحقق‌پذیری سیاست‌های شهر دانش‌بنیان در شرایط ناسازگاری قرار دارد که جهت بهبود وضع موجود و تحقق‌پذیری اهداف مورد نظر به ارائه پیشنهاد‌اتی در ابعاد مختلف پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1574 - بررسی کیفی نظریه های الگوهای شهری در در ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی
  پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندی
  مقدمه در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع ق چکیده کامل

  مقدمه در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین و آیین‌نامه‌ها بین‌المللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارند؛ هرچند اجرای این قوانین در سازمان‌های ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار می گیرد. الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد. روش شناسی در این پژوهش به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنه‌های تاریخی در ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است. بحث همچنین در این پژوهش الگوهای شهری در ساخت بناها در بافت تاریخی به سه دسته بندی الگویی شامل 1.الگوی &rdquo; آرایشی/ تزئینی&ldquo; 2. الگوی &rdquo; عملکردگرا/ برنامه محور&ldquo; 3. الگوی &rdquo; ادراکی/ زمینه گرا&ldquo; تقسیم بندی شده و نتیجه گیری در ادامه به مزایا و معایب و نظریات سایر نظریه پردازان در ارتباط با هرکدام از الگوها و نمونه های اجرا شده پرداخته شده است. امید است با بررسی این موضوع بتوانیم چهارچوب مشخصی برای ساخت بناهای جدید در بافت های تاریخی در شهرهای مختلف ایران دست یابیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1575 - ارائه الگوی فرایند آسیب شناسی بصری نمای شهری (مطالعه موردی: بررسی فرایند آسیب شناسی اجزاء نما در اغتشاش بصری)
  مرسده طهماسبی فرد فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادی
  یکی از مهم ترین مسائل شهرسازان امروز، نابسامانی و اغتشاش بصری سیمای شهری است. عوامل مختلفی در شکل دادن به سیمای شهر موثرند که یکی از مهم ترین آن ها نمای شهری است. یکی از اهداف نماسازی زیبایی است که موجب جذابیت ساختمان و در نهایت، افزایش وزن بصری خواهد شد و اثر مطلوب تر چکیده کامل

  یکی از مهم ترین مسائل شهرسازان امروز، نابسامانی و اغتشاش بصری سیمای شهری است. عوامل مختلفی در شکل دادن به سیمای شهر موثرند که یکی از مهم ترین آن ها نمای شهری است. یکی از اهداف نماسازی زیبایی است که موجب جذابیت ساختمان و در نهایت، افزایش وزن بصری خواهد شد و اثر مطلوب تر و بهتری بر روحیه ساکنان و مخاطبین ساختمان خواهد داشت. نارضایتی از وضع نماهای فعلی، تلاش جهت شهرسازان و معماران را جهت سامان دهی به نماهای شهری به دنبال داشته است. یکی از راه های کمک به این مسئله آسیب شناسی و ارائه الگویی جهت آسیب شناسی بصری نما است. بدین سبب این پژوهش به دنبال ارائه الگوی فرایند آسیب شناسی بصری نمای شهری بوده و به منظور رسیدن به این الگو فرایند آسیب شناسی اجزاء نما در ایجاد اغتشاش بصری را بررسی نموده است. در نهایت این پژوهش شیوه و فرایند آسیب‌شناسی جدیدی ارائه می کند که می‌تواند برای بررسی آسیب‌های تک نما و جداره و تهیه سند پشتیبان در طراحی و توسعه شهری مورداستفاده قرار گیرد و به سازمان‌های زیربط چک‌لیستی به‌منظور ارزیابی آسیب‌های نما (کدهای مشخص‌شده) ارائه دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1576 - ارزیابی معیارهای توسعه شهری دانش بنیان جهت دستیابی به الگوی بومی توسعه شهری دانش در پردیس با رویکرد توسعه منطقه ای با استفاده از تکنیک ترکیبی z-score و BWM
  علی ادیب فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادی
  دانش یکی از مهمترین منابع برای رقابت وتوسعه در اقتصاد امروز است.بنابراین شهرهای دانش بنیان به عنوان راهکاری مناسب برای رشد اقتصادی و توسعه مناطق و بهبود کیفیت زندگی در قرن بیست و یکم محسوب می‌شوند که گسترش روزافزون این نوع از شهرها در کلیه کشورهای جهان از پیامدهای غیرقا چکیده کامل

  دانش یکی از مهمترین منابع برای رقابت وتوسعه در اقتصاد امروز است.بنابراین شهرهای دانش بنیان به عنوان راهکاری مناسب برای رشد اقتصادی و توسعه مناطق و بهبود کیفیت زندگی در قرن بیست و یکم محسوب می‌شوند که گسترش روزافزون این نوع از شهرها در کلیه کشورهای جهان از پیامدهای غیرقابل انکار عصر دانش و فناوری به شمار می‌رود.هدف کلان این پژوهش تدوین مبانی نظری مستدل ومستحکم در رابطه باتأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه‌ای شناسایی مؤلفه ها و معیارهای شهر دانش بنیان در راستای دستیابی به یک چارچوب بومی پیشنهادی جهت توسعه شهری دانش بنیان در شهر پردیس می‌باشد.فلسفه پژوهش،پراگماتیسم با جهت‌گیری اثباتی و روش پژوهش تحلیلی و رویکرد پژوهش براساس ماهیت داده‌ها به صورت ترکیبی (استقرایی و قیاسی) می‌باشد. این پژوهش،به تبیین و ارزیابی مؤلفه‌ها و معیارهای شهر دانش‌بنیان در شهر پردیس می‌پردازد. مؤلفه ها و معیارهای مورد نظر با استفاده از مطالعات اسنادی و مبانی نظری و تجربی تعیین و پرسشنامه با 65 گویه،با استفاده از روش دلفی بین گروه تصمیم‌گیری متشکل از 40 نفر از اعضاتوزیع گردید و به منظور استخراج شاخصهای برتر از روشz-score استفاده شد و براساس طیف لیکرت و روش بهترین برترین، وزن مؤلفه‌ها و معیارها محاسبه گردید.در واقع شش مؤلفه اجتماعی،اقتصادی،مدیریتی،ادراکی،سازمان فضایی و زیرساخت‌شهری به عنوان مؤلفه‌های پیشنهادی برای توسعه شهری دانش بنیان تعیین و شاخصهای مرتبط با آنها بیان گردید.نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه اقتصادی با امتیاز42/0در رتبه اول،اجتماعی و فرهنگی با امتیاز 35/0در رتبه دوم وزیر ساخت شهری در رتبه سوم با امتیاز 21/0 در شهر پردیس قرارگرفته است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1577 - بررسی کیفی نظریه های الگوهای شهری در در ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی
  پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندی
  در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع قوانین چکیده کامل

  در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامه‌ی مشخصی نیز در سازمان‌هایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمان‌های نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین و آیین‌نامه‌ها بین‌المللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارند؛ هرچند اجرای این قوانین در سازمان‌های ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار می گیرد. الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد. روش شناسی در این پژوهش به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنه‌های تاریخی در ساخت بنا‌‌های میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است. بحث همچنین در این پژوهش الگوهای شهری در ساخت بناها در بافت تاریخی به سه دسته بندی الگویی شامل 1.الگوی &rdquo; آرایشی/ تزئینی&ldquo; 2. الگوی &rdquo; عملکردگرا/ برنامه محور&ldquo; 3. الگوی &rdquo; ادراکی/ زمینه گرا&ldquo; تقسیم بندی شده و نتیجه گیری در ادامه به مزایا و معایب و نظریات سایر نظریه پردازان در ارتباط با هرکدام از الگوها و نمونه های اجرا شده پرداخته شده است. امید است با بررسی این موضوع بتوانیم چهارچوب مشخصی برای ساخت بناهای جدید در بافت های تاریخی در شهرهای مختلف ایران دست یابیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1578 - اولویت بندی معیارهای تاثیرگذاردرطراحی پیاده راه های تفریحی - فرهنگی
  ساناز لیتکوهی سپیده آقائی
  امروزه جذب کنندگی فضاهای عمومی شهرها،یکی ازمعیارهای مهم برای سنجش توسعه یافتگی است . دراین بین پیاده راها به دلیلایجاد تعاملات اجتماعی ورونق اقتصادی بافت پیرامون خود نقش مهمی دارند؛ ضمن اینکه پیاده روی ابتدائی ترین نوع حمل ونقل شهریاست و می تواند بهترین آنها نیزباشد . ا چکیده کامل

  امروزه جذب کنندگی فضاهای عمومی شهرها،یکی ازمعیارهای مهم برای سنجش توسعه یافتگی است . دراین بین پیاده راها به دلیلایجاد تعاملات اجتماعی ورونق اقتصادی بافت پیرامون خود نقش مهمی دارند؛ ضمن اینکه پیاده روی ابتدائی ترین نوع حمل ونقل شهریاست و می تواند بهترین آنها نیزباشد . این پژوهش عوامل تأثیرگذاردرطراحی پیاده راههای تفریحی فرهنگی رابررسی کرده و به اولویتبندی آنها می پردازد . پرسش اصلی این است که مهمترین عوامل درطراحی این پیاده راهها کدام است ؟پاسخ به این پرسش سبب میشود که درطراحی این پیاده راهها ، عوامل مهمتررادرنظرگرفت تا به نتیجه ای مطلوب که همان جذب کاربرمی باشد، دست یافت . اینپژوهش ازنوع کاربردی است و براساس تحلیل سلسله مراتبی معیارها (AHP) وبانرم افزار Expert Choice انجام گرفته است . نخستبن مایه های طراحی فضاهای عمومی شهری ازجمله پیاده راهها ازنوشته های مربوط به طراحی شهری ومعماری استخراج شده است کهبراساس آنها هفت هدف کلی یاعامل مؤثردرطراحی پیاده راه تفریحی فرهنگی به دست آمده است . این هفت عامل عبارتنداز: عملکردوفعالیت،کالبدی وفضایی،اقلیمی وزیست محیطی، حمل ونقل ودسترسی، ادراکی وبصری، منابع ومحدودیتهای اقتصادی،ارزشهایاجتماعی . فرضیه های این پژوهش عبادتنداز : 1 از دیدگاه متخصصان مولفه های اجتماعی در مقایسه با مولفه های اقتصادی نقشبیشتری در طراحی مناسب پیاده راه دارند . 2 از دیدگاه متخصصان اصلی ترین اولویتی که می بایست در طراحی پیاده راه مورد نظر قرارگیرد عملکرد و فعالیتهای مناسب است . براساس نتایجی که ازتحلیل سلسله مراتبی به دست آمد ، فرضیه اول درست ولی در فرضیه دوممشخص شد که اصلی ترین اولویت درطراحی این نوع پیاده راهها، عوامل و ارزشهای اجتماعی است ونه عملکرد و فعالیت . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1579 - واکاوی معانی و مفاهیم شاخصهای شهر حساس به آب
  کرامت الله زیاری فاطمه رزاقی عاطفه دهقان توران پشتی عباسعلی طایفی نصرآبادی
  باتوجه به اهمیت گرمایشجهانی و تغییرات آبوهوایی، جوامع در تلاش برای کاهش فشار فزاینده خطرات و پیامد آن و حرکت بهسوی پایداری وتابآوری بخصوص در شرایط عدمقطعیت در منابعآبشهری هستند. توسعه پایداری شهری نیازمند بازبینی مجدد از نحوه برنامهریزی، طراحی و ارائهخدمات سیستم آب می ب چکیده کامل

  باتوجه به اهمیت گرمایشجهانی و تغییرات آبوهوایی، جوامع در تلاش برای کاهش فشار فزاینده خطرات و پیامد آن و حرکت بهسوی پایداری وتابآوری بخصوص در شرایط عدمقطعیت در منابعآبشهری هستند. توسعه پایداری شهری نیازمند بازبینی مجدد از نحوه برنامهریزی، طراحی و ارائهخدمات سیستم آب می باشد. افزایش جمعیت شهرى و فشار این افزایش، چالش بیسابقهای را در مدیریت آب بهویژه در دسترسی به منابعآب،تصفیهفاضلاب و فناوریهای بازیافت ایجاد کرده است. در این راستا نگاهی به وضعیت موجود و شناسایی موانع، تدوین راهکارهای مناسب در جهتبهبود وضعیت را مطرح میکند؛ شهرهای حساسبهآب از الگووارههای جدید مدیریت پایدارآبشهری باهدف به حداقل رساندن تأثیرات هیدرولوژیکیتوسعهشهری بر محیط اطرافش شناخته میشود که در فرایندهای توسعه و بازسازی شهری میتواند در دستیابی به اهداف ارتقای کیفیتزندگی شهری وزیستپذیری شهرها کمک کند. گرچه در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه زمینه و چالشهای متفاوت ممکن است وجود داشته باشند، لیکن درکوضعیت کنونی شهر ازلحاظ شاخصهای شهر حساسبهآب جهت شناخت ظرفیتها و محدودیتهای بهعنوان گامنخست برای شروع برنامهریزی روندانتقال برای نیل به اهداف و تدوین راهبردهای توسعه است. این مقاله به معرفی شاخصهای شهر حساسبهآب و تأثیر آن بر ارزیابی و بهبودعملکردهای مدیریت آبشهری که از طریق بررسی ادبیاتموضوع و بر پایه روش کیفی تحلیلمحتوا و جستجوی منابع و دستهبندی آنها بر مبنایکلیدواژههای پژوهش انجامشده است، میپردازد و منابع تأثیرگذار و مرتبط با شاخصهای شهر حساسبهآب را موردبررسی قرار میدهد. با توجه بهنوشتار پیشرو میتوان نتیجه گرفت شاخصها پشتیبانی از برنامهریزی و تصمیمگیریهای استراتژیک، ارتقا و تقویت نتایج در طول زمان و ارزیابیپیامدها و مسیرهای مدیریت آبشهری نسبت به شهرهای دیگر را میسر میسازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1580 - بررسی نقش قوانین و مقررات شهری بر ساماندهی سیما و منظر شهر تهران
  اسلام کرمی آرزو وفایی مسعود یوسفی تذکر ناصر حاج محمدی
  منظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دههاخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعایمذکور می باشد. در این بین ن چکیده کامل

  منظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دههاخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعایمذکور می باشد. در این بین نقش قوانین و مقررات شهری به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری سیما و منظر شهری موردمطالعه قرار خواهد گرفت. در این پژوهش ،تحلیل اکتشافی صورت گرفته و با طرح پرسشنامه مولفه های موثر در شکل گیری نمای شهری بهصورت پیمایش میدانی استحراج شده است و پس از تحلیل ،به ارائه پیشنهادات اجرایی و کارامد برای طراحان معمار و منظر شهری می پردازیم.جامعه آماری، مدیران اجرایی ،کارشناسان متخصص و صاحب نظران شهرسازی و معماری و افراد ساکن در مناطق هستند که حضور مکرر درسطح شهر دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1581 - Good Governance and Urban Management
  Hassan Abniki Mohammad Javad Mousanejad
  The pattern of governance is a new topic which has found its traces in urban management, and has the features of continuance, decision making, justice, efficiency, effectiveness, clarity, accountability, partnership, and immunity, all of which are interdependent and emp چکیده کامل

  The pattern of governance is a new topic which has found its traces in urban management, and has the features of continuance, decision making, justice, efficiency, effectiveness, clarity, accountability, partnership, and immunity, all of which are interdependent and empowering. According to this pattern, decisions about civil affairs are taken with the cooperation of government, private sectors and civil society. The present study focuses on the dimensions of participation in the good governance, and tries to measure the status of the 6th region of Tehran, in this regard, through a questionnaire. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1582 - مطالعه نقش شوراهای اسلامی با رویکرد مدیریت و حکمرانی اسلامی در توسعه شهری و روستایی (مطالعه موردی شورای اسلامی شهرستان شهریار)
  خداداد کریمی محمدرضا مردانی زین العابدین امینی سابق
  پژوهش حاضر در قالب یک طرح توسعه‌ای‌‌_کاربردی انجام گرفت. جامعه آماری شامل کل اعضای شوراهای اسلامی، بخشداری‌ها، دهیاری‌ها؛ که 317 نفرند. حجم نمونه با فرمول کوکران برابر با 175 نفر محاسبه شد؛ و ابزار سنجش، یک پرسشنامه دوبخشی شامل ویژگی‌های جمعیت شناختی و سؤالاتی جهت انداز چکیده کامل

  پژوهش حاضر در قالب یک طرح توسعه‌ای‌‌_کاربردی انجام گرفت. جامعه آماری شامل کل اعضای شوراهای اسلامی، بخشداری‌ها، دهیاری‌ها؛ که 317 نفرند. حجم نمونه با فرمول کوکران برابر با 175 نفر محاسبه شد؛ و ابزار سنجش، یک پرسشنامه دوبخشی شامل ویژگی‌های جمعیت شناختی و سؤالاتی جهت اندازه‌گیری نگرش پاسخگویان در مورد نقش شوراهای اسلامی با رویکرد مدیریت و حکمرانی اسلامی در ابعاد مختلف توسعه شهری و روستایی شامل توسعه‌ی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشت و سلامت. نتایج نشان داد نقش شوراهای اسلامی با رویکرد مدیریت و حکمرانی اسلامی در توسعه شهری و روستایی در شورای اسلامی شهرستان شهریار به‌طورکلی به‌اندازه 46 درصد، نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی سیاسی شهری و روستایی به میزان 44 درصد، نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی فرهنگی شهری و روستایی به میزان 44 درصد، نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی اقتصادی شهری و روستایی به میزان 51 درصد، نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی اجتماعی شهری و روستایی به میزان 47 درصد، نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی بهداشت و سلامت شهری و روستایی به میزان 53 درصد بوده است. بررسی تفاوت نقش شوراهای اسلامی در توسعه‌ی شهری و روستایی در شهرستان شهریار با استفاده از آزمون من-ویتنی نشان داد توسعه‌ی روستایی بیش از شهری صورت گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1583 - سیاستگذاری تأثیر رفتارهای رهبری تحول آفرین بر ارتقای حکمرانی خوب شهر تهران ‏
  سعید بختیاری وحید آرایی
  حکمرانی خوب در سازمان مرتبط با اتخاذ تصمیماتی درباره جهت و هدایت است و چارچوبی به دست می دهد که همه این اهداف و ارزش ها در یکجا جمع می شوند و با ایجاد حداکثر همگرایی و همسویی، اهداف توسعه با محوریت کارکنان دنبال می شود. حکمرانی&lrm; &lrm;خوب&lrm; &lrm;می بایست مشارک چکیده کامل

  حکمرانی خوب در سازمان مرتبط با اتخاذ تصمیماتی درباره جهت و هدایت است و چارچوبی به دست می دهد که همه این اهداف و ارزش ها در یکجا جمع می شوند و با ایجاد حداکثر همگرایی و همسویی، اهداف توسعه با محوریت کارکنان دنبال می شود. حکمرانی&lrm; &lrm;خوب&lrm; &lrm;می بایست مشارکت&lrm; &lrm;گرا،&lrm; &lrm;اجماع&lrm; &lrm;گرا،&lrm; &lrm;پاسخگو،&lrm; &lrm;شفاف، &lrm;کارآمد&lrm;&lrm; &lrm;و&lrm; &lrm;&lrm;پیرو&lrm; &lrm;قانون&lrm; &lrm;باشد تا بستر مدیریت شهری مبتنی بر مشارکت فراهم شود و لازمه چنین مدیریتی، وجود رهبری تحول آفرین است. هدف این پژوهش بررسی&lrm; &lrm;تأثیر رفتارهای رهبری تحول آفرین بر ارتقای حکمرانی خوب در مدیریت شهری تهران است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان شهرداری منطقه 3 تهران می باشند که با توجه به جدول مورگان280 نفر از آنان انتخاب شدند. &lrm; &lrm;روش نمونه گیری تصادفی ساده و پایایی و روایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و تحلیل تأییدی، روایی تشخیصی و روایی واگرا بررسی شده که نتایج آنها قابل قبول بوده است. در تحلیل استنباطی از همبستگی و روش معادلات ساختاری با نرم افزار SMARTPLS استفاده شد و نتایج نشان داد ابعاد رهبری تحول آفرین (تأثیر ایده آل، تحریک فکری، انگیزه الهام بخش و ملاحظات فردی) بر ارتقای حکمرانی خوب شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1584 - عوامل فرهنگی مؤثر بر توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران
  سحر شتابان
  این تحقیق در راستای بررسی عوامل فرهنگی مؤثر در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش چکیده کامل

  این تحقیق در راستای بررسی عوامل فرهنگی مؤثر در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مهندسان ساکن در شهر تهران می‌باشند. که حدوداً 5000 نفر می‌باشند. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه‌گیری (بر اساس شیوة نمونه‌گیری مندرج در جدول مورگان) تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد و 24 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده‌ها در دو بخش متغیرهای زمینه‌ای و متغیرهای اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه‌ها از آزمون ناپارامتری همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به داده‌های تحقیق می‌توان گفت، عوامل فرهنگی در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران اثر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1585 - تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهرگرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با نقش میانجی کیفیت عملکرد محصول
  شکوفه درسازان ملایری بهرام یوسفی شهاب بهرامی
  از آنجایی که مصرف‌کنندگان نقطه عطف تمام فعالیت‌های بازاریابی هستند و خرید محصولات ورزشی با اقبال روز افزون روبه‌رو می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهر‌گرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با توجه به نقش میانجی کیفیت چکیده کامل

  از آنجایی که مصرف‌کنندگان نقطه عطف تمام فعالیت‌های بازاریابی هستند و خرید محصولات ورزشی با اقبال روز افزون روبه‌رو می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیل نقش قوم‌گرایی و جهان شهر‌گرایی مصرفی بر ترجیح خرید برندهای ورزشی داخلی و خارجی با توجه به نقش میانجی کیفیت عملکرد محصول طراحی گردید. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و، بر اساس نوع روش تحقیق، توصیفی همبستگی که به شکل مقطعی انجام شده و مبتنی بر مدل‌یابی معادلات ساختاری می‌باشد که به صورت میدانی اجراء شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه‌های آزاد اسلامی تربیت‌بدنی مراکز استان‌های غرب کشور بود. با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و استفاده از روش حداکثر درست نمایی تعداد 300 دانشجو مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از بسته آماری SPSS بهره گرفته شد و مدل ساختاری با نرم‌افزار Amos22 اجراء و فرضیات پژوهش مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد متغیر قوم‌گرایی مصرفی به ‌طور مستقیم و با میانجی‌گری کیفیت عملکرد محصول توانسته بر میزان ترجیح برندهای داخلی بر خارجی در بین دانشجویان تأثیر معنی‌داری داشته باشد. در حالی که متغیر جهان شهر گرایی مصرفی تاثیری بر متغیر ترجیح خرید برند داخلی بر خارجی نداشت و به دلیل عدم معناداری ضریب مسیر قادر به پیش‌بینی ترجیح خرید برند داخلی نبود. در کل یافته‌های مطالعه فرضیه‌ی اصلی که در مفهوم قوم‌گرایی بیان شده است، افراد به دلیل خودی بودن کالاهای داخلی ترجیح می‌دهند تا از کالاهای داخلی استفاده کند، را تایید می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1586 - بهره تحول‌یافتگی، اضطراب و افسردگی در دانش‌آموزان شهری و روستایی
  مائده رنجبر سوسن رحیم‌زاده
  هـدف ایـن پژوهـش مقایسـۀ بهـرۀ تحول‌یافتگـی، نشـانه‌های اضطـراب و افسـردگی در دانش‌آمـوزان دورۀ ابتدایـی شـهری و روسـتایی شهرسـتان بابـل بـود. در قالـب یـک طـرح علـی ـ مقایسـه‌ای، 90 دانش‌آمـوز شـهری (47 دختـر و 43 پسـر) و 90 دانش‌آمـوز روسـتایی (47 دختـر و 43 پسـ چکیده کامل

  هـدف ایـن پژوهـش مقایسـۀ بهـرۀ تحول‌یافتگـی، نشـانه‌های اضطـراب و افسـردگی در دانش‌آمـوزان دورۀ ابتدایـی شـهری و روسـتایی شهرسـتان بابـل بـود. در قالـب یـک طـرح علـی ـ مقایسـه‌ای، 90 دانش‌آمـوز شـهری (47 دختـر و 43 پسـر) و 90 دانش‌آمـوز روسـتایی (47 دختـر و 43 پسـر) از پایـۀ اول تـا ششـم دورۀ ابتدایـی بـه روش داوطلبانـه انتخـاب شـدند و آزمـون آدمـک رنگـی (روآیـه، 1984 نقـل از دادسـتان، 1395) را ترسـیم کردنـد. نتایـج حاصـل از آزمـون تحلیـل واریانـس چندمتغیـری نشـان داد بهـرۀ تحول‌یافتگـی بیـن دو گـروه دانش‌آمـوزان دورۀ ابتدایـی شـهری و روسـتایی تفـاوت نـدارد امـا نشـانه‌های اضطـراب و افسـردگی در دانش‌آمـوزان روسـتایی بیـش از دانش‌آمـوزان شـهری اسـت و محـل سـکونت توانایـی تبییـن 4درصـد از واریانـس اضطـراب و 6 درصـد از واریانـس افسـردگی تفـاوت بیـن دو گـروه را دارد. در پایـان بـر تغییـرات تربیتـی و آموزشـی همـگام بـا تغییـرات اقتصادی-اجتماعـی تأکیـد شـد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1587 - مسئولیت مدنی اشخاص در ارتباط با ساخت‌وساز شهری با محوریت مسئولیت مدنی شهرداری‌ها
  مرصاد ابوذری داریوش بابایی علی مهبودی
  10.30495/alr.2022.1955877.2325
  زمینه و هدف: شهرداری در رهگذر انجام وظایف خود ممکن است موجبات ورود خسارت به دیگران را فراهم آورد که در حوزه مسئولیت مدنی موردتوجه قرار می‌گیرد. مبنای قانونی مسئولیت مدنی شهرداری‌ها، ماده ۱۱ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ است. هدف اصلی قواعد مسئولیت مدنی جبران خسارت‌های زی چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهرداری در رهگذر انجام وظایف خود ممکن است موجبات ورود خسارت به دیگران را فراهم آورد که در حوزه مسئولیت مدنی موردتوجه قرار می‌گیرد. مبنای قانونی مسئولیت مدنی شهرداری‌ها، ماده ۱۱ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ است. هدف اصلی قواعد مسئولیت مدنی جبران خسارت‌های زیان‌دیده و ترمیم زیان وارده می‌باشد که شهرداری‌ها نیز از این قاعده مستثنا نیستند آنچه موضوع بررسی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد، بررسی مسئولیت مدنی اشخاص مرتبط در ساخت‌وسازهای فاقد اصول فنی، مهندسی و شهرسازی می‌باشد لذا ضمن بازشناختن اشخاص مسئول در این‌گونه پروژه‌ها ازجمله کارفرما، پیمانکار، مهندس ناظر و شهرداری بر آن هستیم که مسئولیت هر یک از این اشخاص را تبیین کرده و موردبررسی قرار دهیم.روش: پژوهش حاضر به صورت روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: یافته های پژوهش بر این مبنا انجام شده است که کوتاهی شهرداری در اجرای وظایف قانونی به‌گونه‌ای که سبب بروز حادثه یا گسترش آن و ورود خسارت بر جان و مال اشخاص گردد چه مسئولیتی به همراه دارد چراکه انتساب خسارت به هر یک از اشخاص حقوقی و حقیقی مطابق با قواعد عمومی مسئولیت مدنی و در رابطه با شهرداری مطابق با ماده 11 قانون مسئولیت مدنی موجبات ضمان می‌گردد لذا با این وصف هر کس در نهایت باید مسئول اعمال خود بوده و خسارتی را که به ثالث وارد نموده است جبران ‌نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1588 - اثر مهاجرت و شهرنشینی بر اشتغال غیررسمی در مناطق مختلف ایران (روش شاخص های چندگانه-علل چندگانه (MIMIC))
  محمد ستاری فر حمیدرضا زارعی نوشین شکری
  در طول دهه های اخیر اشتغال غیررسمی در کشور، با نسبت متفاوت در مناطق مختلف گسترش یافته است. در راستای تبیین بخشی از این گستردگی، این تحقیق در صدد آن است که با استفاده از نظریات مهاجرت، به بررسی نقش مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرهای توسعه‌یافته‌تر ایران در گسترش اشتغال غیر چکیده کامل

  در طول دهه های اخیر اشتغال غیررسمی در کشور، با نسبت متفاوت در مناطق مختلف گسترش یافته است. در راستای تبیین بخشی از این گستردگی، این تحقیق در صدد آن است که با استفاده از نظریات مهاجرت، به بررسی نقش مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرهای توسعه‌یافته‌تر ایران در گسترش اشتغال غیررسمی در آن ها، از طریق روش شاخص های چندگانه-علل چندگانه در رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری بپردازد. همچنین در مدل‌سازی اشتغال غیررسمی، از برخی ویژگی های جمعیتی شاغلین غیررسمی شامل، نسبت افراد با تحصیلات پایین، سن بالا، روستایی بودن و جزء شاغلین زن بودن در یک منطقه نسبت به سایر مناطق که یک منطقه را مستعد حجم اشتغال غیر رسمی بالاتر می کند، استفاده نموده‌ایم. با توجه به در دسترس بودن اطلاعات آمارنامه های استانی و کشوری و سر شماری های عمومی نفوس و مسکن و طرح های آماری و پژوهشی مختلف تا سال ۱۳۸۵، از داده‌ها در دوره ۱۳۸۵-۱۳۵۵ استفاده گردیده است. نتایج حاصل از آزمون مدل بیانگر آن است که مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرها و مناطق توسعه‌یافته تر باعث گسترش اشتغال غیررسمی در این مناطق گردیده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که هرچه نسبت جمعیت با ویژگی های مذکور در یک منطقه بالاتر باشد، اشتغال غیر رسمی در آن منطقه بیشتر است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1589 - طراحی و آزمون مدل برندآفرینی شهری (موردمطالعه: شهرهای پره‌سر و بندرانزلی استان گیلان)
  شهرام شهابی نرگس دل افروز علی قلی پور سلیمانی محمد طالقانی
  10.30495/fed.2023.698850
  چکیدهبرندسازی شهری، راهبردی است که به شهر هویتی فراموش‌نشدنی می‌دهد و ابزاری است که قادر است ارزش محوری شهر را به‌سرعت منتقل کند. پژوهش حاضر به طراحی و آزمون مدل برندآفرینی شهری (موردمطالعه: شهرهای پره‌سر و بندرانزلی استان گیلان) می‌پردازد. یافته‌ها و نتایج تجزیه‌وتحلیل چکیده کامل

  چکیدهبرندسازی شهری، راهبردی است که به شهر هویتی فراموش‌نشدنی می‌دهد و ابزاری است که قادر است ارزش محوری شهر را به‌سرعت منتقل کند. پژوهش حاضر به طراحی و آزمون مدل برندآفرینی شهری (موردمطالعه: شهرهای پره‌سر و بندرانزلی استان گیلان) می‌پردازد. یافته‌ها و نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی و کمّی پژوهش در دو بخش ارائه شده است. بخش اول مربوط به یافته‌های کیفی و بخش دوم نیز به نتایج داده‌های کمّی پرداخته شده است. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش شامل مدیران شهری، مدیران میراث فرهنگی و گردشگری، مدیران محیط‌زیست، فعالان عرصه گردشگری، نخبگان دانشگاهی در رشته برندآفرینی شهری می‌باشند و 15 نمونه موردنظر در این زمینه تکمیل شد. جامعه آماری کمی شامل مدیران شهری، گردشگری، میراث فرهنگی و نیز مردم یا افرادی است که از شهرهای پره‌سر و بندرانزلی دیدار کردن می‌باشد که با استفاده از جدول مورگان و حجم نمونه برابر با 384 نفر است. یافته‌های کیفی حاصل از بررسی شامل عوامل علی، پدیده یا مقوله اصلی، عوامل مداخله‌گر، راهبرد، عوامل زمینه‌ای و پیامدها می‌باشد. یافته‌های کمی حاصل از بررسی مدل نهایی پژوهش، نشان داد کلیه بارهای عاملی ازلحاظ آماری معنی‌دار بوده است، خدمات رفاهی رتبه اول و عامل جاذبه‌های گردشگری رتبه آخر را دارد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1590 - Ecological Drivers of Ecosystem Diversity in Sahelian Rangeland of Niger
  SOUMANA Idrissa Boubacar M. Moussa Youssoufa Issiaka Ali Mahamane Ambouta J.M. Karimou Mahamane Saadou
  Description of vegetation patterns associated with environmental factors such as grazing, climate, landforms, substrate variables etc. are helpful for land management planning. This study used new synecological tools to investigate plants composition and to provide ecol چکیده کامل

  Description of vegetation patterns associated with environmental factors such as grazing, climate, landforms, substrate variables etc. are helpful for land management planning. This study used new synecological tools to investigate plants composition and to provide ecological descriptions of plants communities of communal pastures in Sahelian Ecological Zone of Niger. Vegetation and several environmental variables were recorded in 197 plots using the Braun-Blanquet cover-abundance scale. A composite soil sample of about 1 kg from each plot was collected for analysis.A total of 252 species were recorded, belonging to 148 genera from 47 families, in which the angiosperms families counting 251 species are more represented and the pteridophytes are represented by one species belonging to the family of Marsileaceae. Poaceae, Leguminosae-Papilionoideae, Convolvulaceae, Cyperaceae and Leguminosae-Mimosoideae are the largest families. High abundance of the Poaceae species reveal the great potential forage value of the Sahelian rangelands. Most of the plants species are Therophytes and widely distributed elements in the tropics, revealing therefore an arid environment with great potential forage value under high disturbance, accordingly poorly managed. Arid ecosystems under heavy disturbance are susceptible to desertification. Nine pasture vegetation communities have been discriminated, distributing along the environmental gradient. Significant abiotic factors of plants distribution and their assemblage to form communities are geomorphology, total alkalinity, magnesium, phosphorous total and the cationic exchange capacity. Significant factors as well as sand, clay, silt, calcium, organic carbon, available phosphorous contents and plants compositionvaried differently with the definite plants communities. Plants communities under depression have great amounts of moisture and soil factors of soil fertility, therefore more resilient. Likely, plants communities located on sandy plains and dunes slopes or summits are more vulnerable to desertification than those located in fertile depression with great water contents. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1591 - Relationships between Species Diversity and Biomass in Mountainous Habitats in Zagros Rangeland (Case Study: Baneh, Kurdistan, Iran)
  Bakhtiar Fattahi Mohammad Ali Zare chahouki Mohammad Jafari Hossein Azarnivand Pejman Tahmasebi
  Species diversity, richness and biomasses (aboveground biomass) and their relationships are the key variables of ecosystems. This study was conducted to determine the relationship of Species Diversity (SD) and Species Richness (SR) with Above-Ground Biomass (AGB) at a l چکیده کامل

  Species diversity, richness and biomasses (aboveground biomass) and their relationships are the key variables of ecosystems. This study was conducted to determine the relationship of Species Diversity (SD) and Species Richness (SR) with Above-Ground Biomass (AGB) at a local scale at 5 different habitats (shrubland, forbland, grassland, shrub-forbland and forb-shrubland) in Zagros mountains in west of Iran (2015). For each habitat, 50 plots (2m2) were determined. SD was estimated by Shannon&ndash;Wiener&rsquo;s index, SR was defined as the number of species per plot and AGB was detected per unit of area (gm-2). Results indicated that all of relationship patterns existed in these habitats. The unimodal relationship was found in shrub-forbland and forb-shrubland whereas the relationship of SD/SR vs.AGB in shrubland was linear and negative, and in forbland and grassland, it was positive. There were many complex and variable mechanisms dealing with the SD/SR vs. AGB relationship. The unimodal relationship indicates that SR and SD peaked at intermediate levels of AGB, and it is an inherent attribute of the spatially heterogeneous habitats affected by life forms, micro-sites, facilitation and competition. The positive linear was related to positive response of SD, SR and AGB to environmental factors or because of any reason (grazing, disturbance level&hellip;), the AGB may not reach to the highest possible level; thus, it may only show a positive relationship. When SD and AGB are affected in the opposite directions by environmental factors such as soil fertility, negative patterns may be caused. The negative pattern represents short gradients indicating a similar species composition among plots. Greater R2 in SD vs. AGB than SR vs. AGB at all habitats showed that evenness and richness (components of SD) are more important than just SR; thus, SD vs. AGB relationship is better and more reliable to predict the variations (SD and AGB). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1592 - Responses of Herbaceous Species to Fire in Persian Oak (Quercus brantii) in Coppice Forests
  Saeideh Karimi Hassan Pourbabaei Yahya Khodakarami
  Zagros forests are one of the important natural ecosystems in Iran with high plant diversity and variety of plant communities. In recent decades, fire events have frequently occurred in some of these ecosystems. The purpose of this research is to investigate the composi چکیده کامل

  Zagros forests are one of the important natural ecosystems in Iran with high plant diversity and variety of plant communities. In recent decades, fire events have frequently occurred in some of these ecosystems. The purpose of this research is to investigate the composition and diversity of herbaceous species after nine years of fire occurrence in the forests of Zagros in western Iran. For this purpose in 2015, an area of 40 ha that had burned in 2006 was selected and compared with the unburned area (control area). In both areas, 80 plots were selected. The optimal size of plots was determined based on Whittaker's nested plot sampling and minimal area method. Then, vegetation cover percent of each herbaceous species was estimated according to Van der Marel criterion in each plot. The results showed that the fire reduced the diversity, evenness and richness indices, but this decrease was not significant between Shannon-Wiener (P= 0.57) and species density index (P= 0.06). Species Avena fatua with 21.51 and 18.56% had the highest coverage in the burned and control areas, respectively. In addition, the average of herbaceous percent cover was significantly higher in the burned area (P&lt;0.05). Also, Fabaceae, Asteraceae and Poaceae families were the most important families in both areas. The overall results of this study revealed that many species are able to restore their primary conditions over time. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1593 - Overgrazing is a Critical Factor Affecting Plant Diversity in Nowa-Mountain Rangeland, West of Iran
  Saeed Mahmoudi Mahmud Khoramivafa Moslem Hadidi Nastaran Jalilian AliReza Bagheri
  In western Iran, mountainous rangelands provide significant resources for livestock productions. Many ecosystems that are of high environmental and economic value are threatened by climate change and social economic pressures. This is especially important for semi-arid چکیده کامل

  In western Iran, mountainous rangelands provide significant resources for livestock productions. Many ecosystems that are of high environmental and economic value are threatened by climate change and social economic pressures. This is especially important for semi-arid rangelands, which have a multifunctional system. Quantifying the direct and indirect effects of grazing disturbance on plant biodiversity in the semi-arid mountainous rangelands can provide sight into the appropriate measures to restore degraded rangelands and conserve biodiversity. Here, the effects of different levels of grazing intensity (Light Grazing (LG), Moderate Grazing (MG), and Heavy Grazing (HG)) on plant biodiversity were examined in Nava-mountain rangeland in Kermanshah Province, Western Iran, in 2016. The results showed that increasing grazing intensity led to a decrease in species richness, Margalef's richness index, and Shannon-Wiener index (p &lt;0.05). Stepwise regression analysis was used to investigate the effect of grazing intensity as (independent variables) on species diversity and richness as (dependent variable). The estimates parameter were significant (p &lt;0.01) for species richness, Margalef's richness and Shannon-Wiener indices in the different levels of grazing intensity. In overall, grazing intensity explained 47%, 47% and 50% of the variation for species richness, Margalef's richness, and Shannon-Wiener indices, respectively. In addition, species richness and diversity were affected in response to grazing disturbance intensity and reducing grazing pressure can contribute to maintaining relatively high species diversity in Nowa-mountain rangeland. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1594 - Assessment of Feed Resources in Urban and Peri-urban Areas of Mid and High Land of Bale, Ethiopia
  Aliyi Jarso
  The survey was conducted in Urban and peri urban areas of mid and high land of Bale, Ethiopia during September 2016 to June 2017 with the objective of identifying available feed resources, its utilization methods and constraints related to feeding. The three major towns چکیده کامل

  The survey was conducted in Urban and peri urban areas of mid and high land of Bale, Ethiopia during September 2016 to June 2017 with the objective of identifying available feed resources, its utilization methods and constraints related to feeding. The three major towns of Bale zone Ginir, Goba and Robe and the villages surrounding them that have a border with the town were included. A total of 180 households was selected using both purposive and random sampling techniques. Out of the total respondents, 66.1% indicated feed and feeding system as primary constraints. In peri-urban, the principal dry season feed resources available to livestock in the study area include crop-residue, stubble grazing, natural pasture and hay in their descending order. Milled grain, Agro-industrial byproduct and by product of local beverage &ldquo;atela&rdquo; are the main supplements used. In urban, feeds are mostly purchased from flour milling and oil producing houses. Despite high price and shortage of supplementary feeds, about 80% of the total respondents are supplementing concentrate to their dairy cattle. The total average protein and energy supplement provided per day for lactating cow is 0.94kg and 1.22kg, respectively which cost 0.93$ and 0.91$ in average in urban and peri urban area to produce the total average milk of 3.65 litters. The overall average daily dairy production output is 1.94$ birr and the average net profit is 0.07$ and 1.02$ per day/cow for local and hybrids, respectively. Feed quantity and quality problem was the first ranked, followed by lack of improved breed and health problem. Hence, to bring a meaningful increase in livestock productivity, livestock should be supplemented with a reasonable quantity and quality feeds. Similarly, the traditional husbandry practice, management of natural pasture and feeding value of crop residues should be improved. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1595 - Species Richness, Evenness and Plant Community Stability 22 Years after Ploughing a Semiarid Rangeland
  Mohammad Jankju Fariba Noedoost
  Rangeland ploughing and cultivation using dry land farming crops may be amajor reason for the destruction of natural resources in the semiarid and sub-humid regionswhich may significantly change the composition and reduce the stability of the affectedcommunities. In pre چکیده کامل

  Rangeland ploughing and cultivation using dry land farming crops may be amajor reason for the destruction of natural resources in the semiarid and sub-humid regionswhich may significantly change the composition and reduce the stability of the affectedcommunities. In present research, an abandoned ploughed site was compared with a nearbyreference site in the semiarid rangelands of Baharkish, Quchan, Iran in spring and summerof 2010. Frequency and canopy cover of all plant species were recorded within 40quadrates of 1m2 area. Simpson, Shannon-Weiner, Hill and Macintosh indices forbiodiversity, Margalof and Menhening for richness and Camargo, Simpson, Modified Nee,Smith and Wilson for evenness were used. Floristic composition, plant life forms, andimportant value of major plant species were compared with respect to the sites. Landploughing and subsequent abandonment had increased total number of plant species(richness) but decreased the species heterogeneity (evenness). It resulted to non-significantdifferences in species diversity between the ploughed and reference sites. Ploughing hadincreased (8%) the important values of respruting plant species. Therefore, patchydistribution of clonal plants had reduced species evenness within the abandoned site.Furthermore, there were some increases in number of therophytes (100%) buthemicryptophytes (24%), chamaephyte (33%) and phanerophyte (100%) species werereduced in the abandoned site. In conclusion, lower evenness and high proportion ofannual plants should make the abandoned site more fragile and sensitive against the futureenvironmental fluctuations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1596 - Development of State-and-Transition Models (STM): Integrating Ecosystem Function, Structure and Energy to STM
  Gholam Ali Heshmati Zahra Mohebbi
  The main objective of an ecosystem sustainable management is to preserve itscapacity to respond and adapt to current disturbances and/or future changes, and maintain theprovision of environmental goods and services. Two very important properties linked to thisobjective چکیده کامل

  The main objective of an ecosystem sustainable management is to preserve itscapacity to respond and adapt to current disturbances and/or future changes, and maintain theprovision of environmental goods and services. Two very important properties linked to thisobjective are the ecosystem resilience and resistance to disturbance factors. The objective ofthis paper is to recommend conceptual modifications to the integration of key ecologicalconcepts such as dynamic equilibrium, resistance and resilience to the &lsquo;State and TransitionModel&rsquo; (STM) in order to apply them in a more feasible way for rangeland management.Ecological resilience describes the amount of change or disruption required to transform asystem from being maintained by one set of mutually reinforcing processes and structures to adifferent set of processes and structures. STMs integrated to concepts of structure, functionand energy provides greater opportunities to incorporate adaptive management, more accurateforecasts and a better and easier comparison between rangeland ecosystem types thantraditional STMs. We propose to enhance the STM considering four principal axes (ecosystemfunctions and/or processes, natural disturbances and/or negative management activities,required energy to return to the previous state, and structural ecosystem changes and transitiontime) also simultaneously, to compare the &ldquo;robust&rdquo; ecosystem to &ldquo;fragile&rdquo; ecosystem. Therecommended modifications enable STMs to identify a broader range of variables to anticipateand identify conditions which determine state resilience to better inform ecosystem managersof risk and restoration options. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1597 - ارایه مدل توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری
  شهرام علی پور سید محمود هاشمی محسن عامری شهرابی
  در این پژوهش به منظور ارایه مدل توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری به روش آمیخته ، نخست با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 621 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 186 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 27 مولفه، تبیین و د چکیده کامل

  در این پژوهش به منظور ارایه مدل توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری به روش آمیخته ، نخست با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 621 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 186 شاخص اصلی؛ در شش بعد و 27 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 32 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل کیفی توسعه کسب و کارهای خانگی در شهر تهران مبتنی بر رویکرد محله محوری در شش بعد کسب و کار خانگی ، فرهنگ سازی اشتغال زنان ، تقویت فرهنگ کار، تقویت هویت محلی ، رویکرد محله محوری در مدیریت شهری و توانمندسازی زنان ارائه شد. در مرحله دوم تحقیق، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری(نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی( آزمون لوین، آزمون تی تست)، تحلیل عاملی تاٌییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای بدست آمده ابعاد فرهنگ سازی اشتغال زنان ، تقویت فرهنگ کار، تقویت هویت محلی ، رویکرد محله محوری در مدیریت شهری و توانمندسازی زنان نشان داد که تمامی ضرایب بدست آمده، معنادار می باشند . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1598 - تعیین مهم‌ترین استراتژی‌های تأمین مالی در پهنه نابسامان میانی محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب واقع در منطقه 20 شهرداری تهران)
  سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپور زرندی مهرزاد مینویی
  اقدامات بهسازی و نوسازی در محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئله‌ای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞ‌ﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده‌ها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار می‌گیرد که آیا می‌توان جهت اتخ چکیده کامل

  اقدامات بهسازی و نوسازی در محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئله‌ای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞ‌ﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده‌ها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار می‌گیرد که آیا می‌توان جهت اتخاذ تصمیم‌های صحیح در راستای تأمین مالی این محدوده‌ها، از مدل‌های تحلیل پوششی داده کمک گرفت؟ این پژوهش از طریق مرور ادبیات و بررسی مبانی نظری به شناسایی عوامل موثر در انتخاب روش‌های تأمین مالی متناسب با 50 پلاک محله جوانمرد قصاب پرداخته و در نهایت با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه، کارایی کلی و کارایی بخشی برای دولت و مردم را تعیین و سپس برای هر پلاک روش‌های تأمین مالی منتخب را پیشنهاد می‌دهد. نتایج پژوهش حاکی از کاربرد مؤثر روش تحلیل پوششی داده‌ها برای محاسبه کارایی روش‌های تأمین مالی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1599 - Designing Multirate Control for a Robotic Manipulator in the Presence of Disturbance
  Hossein Ghaemzadeh Ebli Mohammadali Nekoui Mohammad Teshnelab
  10.30495/ijsee.2022.1959264.1203
  In the present paper, multirate control method is used for mechanical robotic manipulators. Also, the process of designing the reference state vector for mechanical manipulators is presented in this paper. For this purpose, a prototype robot is assumed in which highly p چکیده کامل

  In the present paper, multirate control method is used for mechanical robotic manipulators. Also, the process of designing the reference state vector for mechanical manipulators is presented in this paper. For this purpose, a prototype robot is assumed in which highly precise rotary encoders are mounted at the outer side of the joints. The robot dynamics is time-continuous while the relevant controls are time-discrete. Since these systems are always exposed to unwanted disturbances, the present paper introduces a passivity-based control that, in contrast to the reverse dynamic controls, doesn't require linearization. In this regard, first, the modified form of the Lyapunov-based control and, then, the discretized equations are presented. The multirate controller is implemented on the discretized structure and, thereby, its effect on the estimation precision of the angles of the joints is examined in comparison with the single-rate controls. The present paper introduces a practical method for designing and executing the multirate feedforward control of robotic me-chanical manipulator. First, to eliminate the effect of disturbance, a passivity-based con-trol was designed and it was shown that it, unlike the reverse dynamic control, didn't require linearization. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1600 - Reducing Displacement of Spring Mass in Active Vehicle Suspension System Using Sliding Mode Controller Based on Disturbance Observer
  Mohammad Vatankhah Mohammad Yousefi Sayyed Mohammad Mehdi Mirtalaei Zahra Alale
  10.30495/ijsee.2022.1968573.1230
  The main cause of oscillation during the movement of the vehicle is the unevenness of the road. Therefore, in order to maintain the stability of the car in swing states, the suspension system plays an essential role. Therefore, the active suspension system is used to re چکیده کامل

  The main cause of oscillation during the movement of the vehicle is the unevenness of the road. Therefore, in order to maintain the stability of the car in swing states, the suspension system plays an essential role. Therefore, the active suspension system is used to replace the conventional passive suspension system, to improve comfort and smoothness. To reduce the displacement of the spring mass in the active vehicle suspension system, a high-order sliding mode controller is proposed in this paper. Uncertainty of system parameters, nonlinear characteristic of damping and spring, load changes and unknown path disturbance are estimated by disturbance observer. The controller only needs the information of the spring mass state variables and therefore does not need separate sensors to measure the suspension mass state variables. Particle swarm optimization algorithm has been used to determine the control parameters. The efficiency of the proposed method has been shown using simulation in MATLAB software and the results have been compared with the passive suspension system. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1601 - A Novel Method for Estimation of The Fundamental Parameters of Distorted Single Phase Signals
  Mohammad Zarei Mohammad Karimadini Mohsen Nadjafi Abolfazl Salami
  This paper proposes a new method for parameter estimation of distorted single phase signals, through an improved demodulation-based phase tracking incorporated with a frequency adaptation mechanism. The simulation results demonstrate the superiority of the proposed meth چکیده کامل

  This paper proposes a new method for parameter estimation of distorted single phase signals, through an improved demodulation-based phase tracking incorporated with a frequency adaptation mechanism. The simulation results demonstrate the superiority of the proposed method compared to the conventional SOGI (Second-Order Generalized Integrator)-based approach, in spite of the dc-offset and harmonic distortions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1602 - نابسامانی اجتماعی و تاثیر آن بر کجروی جنسی در قم
  سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم
  هدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغی چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغییرهای تند و بی نظمی رو در رو می کند که عامل بسیاری از جرم ها از جمله کجروی جنسی است. از روش اسنادی برای مطالعه رشد جمعیت، مهاجرت و شهرنشینی بهره برده شد. از روش پیمایش برای جمع آوری داده ها، فرضیه آزمایی ومطالعه تاثیر نابسامانی بر انجام کجروی استفاده شد. جامعه آماری، شامل مجرم های 2 زندان قم با جرم کجروی جنسی است. از جامعه آماری زندان به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک با توجه به متغیرهای سن، تحصیلات و جرم با استفاده از فرمول کوکران با اعتماد 96/1، از 3500 مجرم، 346 نفر انتخاب شد. پایایی پرسشنامه 802/ بدست آمد0 مهاجرت به میزان 155/0، رشد جمعیت110/0، شهرنشینی142/0، بر جرم انحراف جنسی تاثیر داشتند. برای اجتناب از تاثیر عوامل نابسامانی بر جرم مورد بحث ما لازم است از مهاجرت های غیر ضرور، و با تنوع جمعیتی، همچنین سکونت های قومی در مناطق شهر با انگیزه های گوناگون جلوگیری شود. حل مشکل اجاره نشینان و خانه دار کردن آن ها به حل مشکل کمک می کند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1603 - بررسی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک
  عباس خسروانی رضاعلی محسنی حبیب صبوری خسروشاهی
  هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این محله ها مورد بررسی قرار گرفت.نمونه آماری 374 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین 14450 زن ساکن در 9 محله فرودست شهری اراک انتخاب شده اند.این پژوهش نشان داد که اعتیاد در محله های فرودست شهر اراک از سطح بالائی برخوردارند و 5 شاخص این محله ها نیز زیاد و خیلی زیاد ارزیابی شده اند.به طوری که در این پژوهش اعتیاد در محله های فرودست،با میزان تراکم و ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات موجود، میزان ارتباط با افراد بزهکار و سطح فرهنگ فقر رابطه معنی دار و مستقیمی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مصرف مواد مخدر برابر 0.970 و 0.941 است.نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر عوامل تراکم محل سکونت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی امکانات و اهداف،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر بر روی اعتیاد زنان معنی دار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1604 - مرور نظام‌مند پژوهش‌های صورت گرفته در مورد مکان‌های شهری
  بهناز بابائی مراد حسین ذبیحی حمید ماجدی
  در سال‌های اخیر پژوهش‌های متعددی بر روی مکان‌های شهری و مفاهیم مربوط به آن همچون حس مکان، دلبستگی به مکان، تعلق خاطر به مکان و هویت مکان صورت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مرور نظام‌مند پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه مکان‌های شهری و ارزیابی روش‌شناسی و یافته‌های این پژوهش چکیده کامل

  در سال‌های اخیر پژوهش‌های متعددی بر روی مکان‌های شهری و مفاهیم مربوط به آن همچون حس مکان، دلبستگی به مکان، تعلق خاطر به مکان و هویت مکان صورت گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مرور نظام‌مند پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه مکان‌های شهری و ارزیابی روش‌شناسی و یافته‌های این پژوهش و مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف آنها صورت گرفته است. بدین جهت بر اساس روش مرور نظام‌مند تعداد 52 مقاله علمی پژوهشی پس از جستجو در مرکز پایگاه اطلاعات علمی، بانک اطلاعات نشریات و مجلات ایرانی، پرتال جامع علوم انسانی و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، مورد غربال‌گری، انتخاب و بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که پژوهش‌های صورت گرفته کمتر به موضوع هویت مکان توجه داشته‌اند و بیشتر به بحث حس مکان پرداخته‌اند. متمرکز بودن جامعه آماری پژوهش‌ها بر استان تهران، غلبه روش‌های کمّی و استفاده کم از روش‌های کیفی و ترکیبی، عدم توجه به پایایی ابزار پژوهش، عدم ارائه پیشنهادات و راهکارهای پژوهشی و مبهم و غیرقابل اجرایی بودن آنها، از مهمترین نقاط ضعف پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه مکان‌های شهری هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1605 - بررسی جامعه‌شناختی برنامه‌ریزی شهری بارویکرد زنان با توجه به توسعه پایدار در شهر تهران
  زهرا عزیزآبادی فراهانی ساسان ودیعه زهرا حضرتی صومعه
  برنامه ریزی شهری برای زنان، می تواند گونه ای از برنامه ریزی وکالتی انگاشته شود که از این طریق حقوق فراموش شده و صدای خاموش زنان را در شهر یاد آوری می کند. برنامه ریزی فضای شهری برای زنان، ایدۀ اصلی خود را از نظریات فمنیستی اقتباس می کند. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ا چکیده کامل

  برنامه ریزی شهری برای زنان، می تواند گونه ای از برنامه ریزی وکالتی انگاشته شود که از این طریق حقوق فراموش شده و صدای خاموش زنان را در شهر یاد آوری می کند. برنامه ریزی فضای شهری برای زنان، ایدۀ اصلی خود را از نظریات فمنیستی اقتباس می کند. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی برنامه ریزی شهری با رویکرد زنان جهت تدوین الگوی توسعه پایدار شهر تهران انجام گرفته است. روش این تحقیق از نظر رویکرد تحقیق توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه زنان شهر تهران می باشد. برآورد حجم جامعه درحدود یک صد هزار نفر می باشد. به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی سیستماتیک 384 نفر از زنان شهر تهران به عنوان نمونه آماری تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته و از آزمون معتبر کلموگروف- اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای اصلی استفاده شد نتایج حاکی از آن است که زنان در برنامه ریزی مربوط به توسعه پایدار در رویکرد اجتماعی- اقتصادی، رویکرد منابع برنامه‌ریزی,‌ رویکرد مشارکت برنامه ریزی توسعه پایدار شهر تهران از جایگاه چندانی برخوردار نیستند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که امنیت شهری برای توسعه پایدار دارای اهمیت بسزایی می‌باشد، اما جایگاه زنان در برقراری امنیت شهری توسعه پایدار در شهر تهران کمرنگ می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1606 - مطالعه جامعه‏ شناختی تأثیر تغییرات فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویتی زنان
  آسیه آقائی حسین آبادی منصور حقیقتیان سید ناصر حجازی
  10.30495/jscc.2021.685211
  این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر تغییر در فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان طراحی شده است. ایده اصلی تحقیق از نظریه گیدنز استخراج شده که مکان‌های جدید را بر گروه‌های مختلف مؤثر می داند. با توجه به این‌که باغ بانوان‌ها به‌تازگی در برخی از شهرهای ایران از جمله اصفهان چکیده کامل

  این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر تغییر در فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان طراحی شده است. ایده اصلی تحقیق از نظریه گیدنز استخراج شده که مکان‌های جدید را بر گروه‌های مختلف مؤثر می داند. با توجه به این‌که باغ بانوان‌ها به‌تازگی در برخی از شهرهای ایران از جمله اصفهان تأسیس شده‌اند به نظر می‌رسد که این فضاها می‌توانند بر بازاندیشی و هویت نوین زنان مؤثر باشند. در این پژوهش 330 نفر زنان شهر اصفهان که طی یک دوره زمانی 30 روزه به باغ‌های این شهر مراجعه کرده‌اند به عنوان نمونه آماری از جامعه‌اماری شهر اصفهان انتخاب شده‌اند. شیوه نمونه‌گیری به‌صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای و سپس اتفاقی بوده و از میان 6 باغ بانوان شهر اصفهان، 4 باغ انتخاب و پاسخگویان سپس از میان این باغ‌ها برگزیده شده اند. یافته ها نشان داده اند که فضاهای نوین شهری تأثیرات مؤثری بر تغییر دیدگاه و بازاندیشی هویتی زنان داشته‌اند اگرچه این تغییرات به دلیل تازگی تأسیس باغ ها غالباً در حوزه نظری صورت گرفته و هنوز تا بروز تغییرات عملی ناشی از فضاهای نوین، راه زیادی در پیش است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1607 - اثرساختاربندی فرهنگی برکنش فرهنگی شهرنشینی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور کشور
  علیرضا مختاری رضا فاضل فیروز راد
  10.30495/jscc.2022.693407
  فرهنگ شهرنشینی هویتهای شهروندی و بنیانهای عاملیت مند جاگیر شده هستند و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی ازعلل رعایت فرهنگ شهرنشینی می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق از نظر هدف بنیادی و کاربردی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استف چکیده کامل

  فرهنگ شهرنشینی هویتهای شهروندی و بنیانهای عاملیت مند جاگیر شده هستند و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی ازعلل رعایت فرهنگ شهرنشینی می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق از نظر هدف بنیادی و کاربردی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است، در روش تحقیق کیفی با استفاده از روش دلفی به بررسی منابع، اسناد و مصاحبه از 17 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و بر مبنای تحلیل عاملی و تأیید متخصصان، مفاهیم شاخص‌بندی گردید در روش کمّی با تدوین پرسشنامه و روش کمّی معادلات ساختاری، فرضیه ها بررسی شده است. جامعه آماری کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور‌ با حجم نمونه 351 نفر بر اساس جدول مورگان و نحوه نمونه‌گیری خوشه‌ای با تحت پوشش قرار دادن تمام قومیت‌ها می باشد، داده‌ها با نرم‌افزار Spss و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که در ساختار بندی اسلامی، نظام اعتقادی متأثر از نظام شخصیتی و هنجارهای اسلامی تأثیر داشته و کنش های اسلامی و نظامی‌ تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه های دورکیم و بوردیو در این خصوص است که در ساختاربندی غربی، اعتقاد و اعتقاد غربی و نظام شخصیتی‌ متأثر ازهنجارهای غربی تأثیر داشته است که متناسب با نظریه های پارسونز و ارمه می باشد و در ساختار بندی ایرانی، اعتقاد متأثر از کنش های ایرانی و نظام شخصیتی تأثیر داشته‌ است که متناسب با نظریه های ترنر و ارمه می باشد و برمبنای ساختار بندی محلی، اعتقاد متأثر از اعتقاد محلی و نظام شخصیتی در کنش رعایت فرهنگ شهرنشینی تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه دالگران در این خصوص می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1608 - بازنمایی قدرت در تولید فضای اجتماعی شهر تبریز عصر مشروطه و پهلوی اول
  شهاب آدم نوه سی آتوسا مدیری واراز مسیحی مرادی
  10.30495/jscc.2024.1994017.2130
  مفهوم فضای شهری همواره با پیچیدگی های فراوانی روبرو است. بخش مهمی از فضاهای شهری را فضاهای عمومی تشکیل می دهند. مواجهه با فضا بعنوان یک کالا، مداخله دولتی و برنامه حکومتی سبب انحصار فضاهای عمومی گردیده است. هدف از این پژوهش شناخت فرایند تولید فضاهای عمومی شهر از خلال رو چکیده کامل

  مفهوم فضای شهری همواره با پیچیدگی های فراوانی روبرو است. بخش مهمی از فضاهای شهری را فضاهای عمومی تشکیل می دهند. مواجهه با فضا بعنوان یک کالا، مداخله دولتی و برنامه حکومتی سبب انحصار فضاهای عمومی گردیده است. هدف از این پژوهش شناخت فرایند تولید فضاهای عمومی شهر از خلال روابط قدرت می باشد. بدین منظور تعارضات قدرت در بستر سیاسی ، فرهنگی &ndash; اجتماعی و اقتصادی فضای های تبریز در دو دوره مورد بررسی قرار گرفته و از منابعی چون اسناد و متون و نقشه ها و عکس های تاریخی استفاده گردیده است. روش شناسی مطالعه حاضر در دو مرحله می باشد، در مرحله اول تعیین شاخص ها براساس تکنیک شبکه ANT و کدگذاری نظری متون و اسناد هر دوره ودر مرحله دوم تحلیل این شاخص ها براساس تکنیک های مکانیسم قدرت و نهایتاً تعیین تکنولوژی قدرت می باشد.با وجود دو گسست در این بازه آن چه که از این پژوهش حاصل می شود این است که در اواخرقاجار و پهلوی اول، برخلاف آنچه که از یک جامعه مدنی انتظار می رود، اغلب بازنمایی های فضایی، به غیر از مشروطه، به جای درگیر نمودن تمامی افراد و کنشگران در فرایند تولید فضا، در تسلط حاکمان بوده اند. با این حال به دلیل خاصیت شبکه ای قدرت، مقاومت های تولید شده از جانب سایر کنشگران به شکل تولید نشانه شناسی و تولید اجتماعی، توانسته اند تا حدودی در فرایند تولید فضا مداخله نموده و حق خود را نسبت به فضاهای شهری احراز نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1609 - واکاوی تأثیر بین کارایی سراسری و کارایی بخشی روش‌های تأمین مالی از دیدگاه حاکمیت و ساکنان پهنه نابسامان میانی محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مبتنی بر مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب شهر تهران)
  سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپورزرندی مهرزاد مینویی
  این مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روش‌های تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتص چکیده کامل

  این مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روش‌های تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی انتخاب گردید. به کمک مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه، کارایی سراسری و بخشی محاسبه و با بهره‌گیری از مدل تحلیل خوشه‌ای kمیانگین روش‌های تأمین مالی از لحاظ کارایی بخشی در سه گروه دسته‌بندی شد. یافته‌های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون F تحلیل واریانس دوطرفه در محیط نرم‌افزار SPSS نشان می‌دهد که رابطه مستقیم و مثبتی بین کارایی کلی و بخشی ساکنان در تمام روش‌های تأمین مالی با متوسط ضریب همبستگی 0.834 با سطح معناداری 99 درصد وجود دارد که نقش ساکنان را در فرآیند بهسازی و نوسازی برجسته‌تر می‌نماید. یافته‌ها بین کارایی کلی و حاکمیت رابطه مستقیم متوسط را با ضریب همبستگی متوسط 0.570 نشان می‌دهد. نتایج حاکی از آن است که بین کارایی بخشی ساکنان و حاکمیت رابطه معناداری وجود ندارد که نشان از عدم همسویی در تأمین مالی بین منافع دولت و مردم دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1610 - نقش احداث شبکه آبرسانی شهری در تهران بر چیدمان فضایی عرصه ی مسکونی (با بررسی چند نمونه موردی)
  مرتضی میرزاحسینی
  10.30495/jsps.2023.1987244.1048
  آب‌رسانی در تهران تا اواخر دوره پهلوی اول با استفاده از روشهای ساده مرسوم بوده است. آب قنوات از طریق نهرهای خاکی، مورداستفاده قرار می‌گرفته است و نیازهای اولیه زندگی را میسر می‌ساخته است. در خانه‌ها فضاهایی مانند مطبخ و دستشویی عموماً در حیاط سامان داده می‌شدند و آب مور چکیده کامل

  آب‌رسانی در تهران تا اواخر دوره پهلوی اول با استفاده از روشهای ساده مرسوم بوده است. آب قنوات از طریق نهرهای خاکی، مورداستفاده قرار می‌گرفته است و نیازهای اولیه زندگی را میسر می‌ساخته است. در خانه‌ها فضاهایی مانند مطبخ و دستشویی عموماً در حیاط سامان داده می‌شدند و آب موردنیاز آن‌ها عمدتاً از آب‌انبارها تامین می‌شده است. وجود تلفات و بیماریهای مختلف نظیر تیفوئید و ورم روده ناشی از مصرف آب‌های آلوده، دولت را به این فکر واداشت تا اقدام به لوله‌گذاری برای تهیه آب شرب مردم نماید. لذا پرسش اصلی این پژوهش این است که لوله‌گذاری برای هر خانه تا چه میزان در چیدمان فضا در معماری مسکونی نقش داشته است؟ همچنین هدف از پژوهش پیش روی بررسی و واکاوی اولین سیستم آب‌رسانی تهران و تأثیر آن در تکوین معماری مسکونی است. پژوهش پیش رو از نوع کیفی است و از روش تحقیق تاریخی تفسیری و روش توصیفی- تحلیلی به‌صورت آمیخته استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از عوامل مهم در تغییر چیدمان فضایی معماری مسکونی تهران، احداث شبکه ی لوله کشی و انتقال آب به داخل منازل بوده است. تغییر ساختار فضایی خانه از دوقسمتی به یک قسمتی-شصت درصد بنا و چهل درصد حیاط- از مهم ترین نتایج لوله کشی برای تهران محسوب می گردد. همچنین درنتیجه‌ی لوله کشی، فضاهای تر همچون آشپزخانه به جهت بهره مندی از شبکه آب‌رسانی با تغییر مکان به نزدیک ورودی برای استفاده از انشعاب اصلی، زمینه ی حضور زنان در عرصه ی عمومی خانه را فراهم آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1611 - تبیین مدل کیفیت‌های طراحی شهری پل‌های اجتماعی
  زهرا جمشیدیان سید علی صفوی احسان رنجبر
  10.30495/jsps.2022.1958656.1001
  موضوع فضاهای شهری پیاده‌ مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو ‌محور و کاهش قابلیت پیاده ‌مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود چکیده کامل

  موضوع فضاهای شهری پیاده‌ مدار به‌عنوان رویکردی غالب در ادبیات طراحی شهری دارای اهمیت فراوان است. ضرورت توجه به این موضوع در کلان‌شهرها به‌دلیل توسعه‌ی فضاهای خودرو ‌محور و کاهش قابلیت پیاده ‌مداری بیش‌از پیش احساس می‌شود. نوعی از فضاهای پیاده که از دیرباز در شهرها وجود داشته‌اند؛ پل‌های اجتماعی بوده‌اند. بنابراین مفهوم "پل به مثابه فضای اجتماعی" که به ‌خصوص در کشور ما جایگاه واجد ارزشی داشته ‌است می‌تواند بازتعریف و تدقیق شده و در توسعه‌ فضاهای امروزی مورد استفاده قرارگیرد. علاوه‌ بر قابلیت پیاده ‌مداری، پل‌های اجتماعی دارای فواید دیگری نیز هستند که می‌تواند در سطوح مختلف از محله تا سطح جهانی، تأثیرگذار باشد؛ چرا که پتانسیل زیادی برای طراحی خلاقانه را دارند و می‌توانند در جهت تأمین اهدافی مانند ایجاد تعاملات اجتماعی، خلق خاطرات جمعی، ایجاد هویت و کارکرد پویا برای شهرها به‌کار گرفته‌ شوند. این پژوهش با رویکرد کیفی، در پی کشف عواملی است که پل‌های شهری را به فضاهای اجتماعی موفق تبدیل می‌کند. بنابراین پس از مطالعات مبانی نظری و تجارب جهانی، دو مورد از پل‌های تهران که زندگی شهری در آن ‌ها جریان دارد مورد پژوهش قرار گرفتند. مراجعه‌کنندگان این فضاها به‌طور تصادفی انتخاب شده و مصاحبه‌ عمیق در رابطه با کشف کیفیت‌های فضا با آن‌ها انجام شده ‌است و جمع ‌آوری داده‌ها به روش مصاحبه تا اشباع نظری ادامه‌ یافته ‌است. سپس داده‌های جمع ‌آوری‌شده به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفته‌اند. بر‌اساس نتایج این پژوهش معیارهای کیفیت پل‌های اجتماعی برساخته‌ی دو مؤلفه‌ی عملکردی و ادراکی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1612 - واکاوی تغییرات فضایی-کالبدی میدان‌های شهری در شهرهای اسلامی؛ نمونه های مطالعاتی: میدان‌های شهدای بیروت، مرجه دمشق و تقسیم استانبول
  نوید جهدی میلاد فتحی جواد شکاری نیری
  10.30495/jsps.2022.1966534.1004
  میدان‌های شهری، بخش‌ ارزشمندی از میراث شهرها هستند. در همین راستا، تحلیل و بررسی مؤلفه‌های گوناگون مؤثر در پیدایش میدان‌ های شهری به ‌عنوان فضایی عمومی در کشورهای اسلامی، موضوعی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. نقش کلیدی میدان‌ ها در ساختار شهرها، اهمیت شناخت چکیده کامل

  میدان‌های شهری، بخش‌ ارزشمندی از میراث شهرها هستند. در همین راستا، تحلیل و بررسی مؤلفه‌های گوناگون مؤثر در پیدایش میدان‌ های شهری به ‌عنوان فضایی عمومی در کشورهای اسلامی، موضوعی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. نقش کلیدی میدان‌ ها در ساختار شهرها، اهمیت شناخت مراحل تکوین و تطور آن‌ها را به ‌منظور درک صحیح ساختار شهری در کشورهای اسلامی و تعمیم نتایج آن روشن می‌سازد. براین اساس و با هدف درک عمیق اهمیت میدان در ساختار شهرهای اسلامی، این پژوهش به‌ دنبال پاسخ به این پرسش است که: نحوه شکل‌گیری و تغییرات فضایی-کالبدی میدان‌های شهری از جزئی نوظهور و حاشیه‌ای در ساختار شهرهای اسلامی تا بدل شدن به قلب تپنده ی این شهرها به چه صورت بوده است؟ این مقاله پژوهشی کیفی با رویکرد توصیفی-تحلیلی است که در آن از روش موردپژوهی استفاده شده است. محدوده مطالعه شامل میدان‌های "شهدای بیروت"، "مرجه دمشق" و "تقسیم استانبول" است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در اواخر قرن 19 میلادی، میدان‌های شهری به ‌عنوان شکل جدیدی از فضای عمومی، در پاسخ به رشد بی‌سابقه جمعیت شهرها و به پشتوانه ثبات سیاسی و قدرت اقتصادی دولت حاکم، در این کشورهای اسلامی شکل گرفته است. به نحوی ‌که ابتدا، در مکانی خارج از حصار شهر قدیمی مکان‌یابی می‌شدند و با گذشت زمان و توسعه ی فیزیکی شهر نقش پراهمیتی در ساختار شهری پیدا می کرده اند و در نهایت با فراهم‌کردن بستر فضایی و کالبدی لازم جهت پشتیبانی و بروز رخدادهای اجتماعی، دارای معانی مدنی و یادمانی شده اند و به قلب تپنده شهرهای اسلامی بدل گشته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1613 - تحقق‌پذیری طراحی‌ شهری اکولوژیکی در بافت‌های‌ تاریخی براساس ارزش‌های بومی-جهانی (موردکاوی: طراحی اکوپارک شهری در محله‌ی سنگلج تهران)
  سمانه محسنی محمود رضایی
  10.30495/jsps.2023.2001141.1072
  سهم کلان‌شهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگی‌های زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی به‌ویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون ‌بر مسائل زیست محیطی، دچار م چکیده کامل

  سهم کلان‌شهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگی‌های زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی به‌ویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون ‌بر مسائل زیست محیطی، دچار مهاجرت‌فرستی شده اند. ازهمین‌رو، پرسش اصلی این است که در بافت‌های ارزشمند تاریخی کشورمان که در سطح میراث تاریخی-اکولوژیکی جهان مطرح بوده اند، چگونه می توان به تحقق طراحی ‌شهری با رویکرد انرژی تجدیدپذیر نائل آمد. هدف پژوهش طراحی تحقق پذیر و کاربردی با تشویق بازگرداندن مردم به این بافت‌ها در راستای تولید و استفاده منابع انرژی‌ تجدیدپذیر، کاهش آلودگی و تأکید به ارزش های تاریخی است. روش پژوهش کیفی، طراحی محور با راهبرد موردکاوی شامل تکنیک هایی از آینده پژوهی مثل چشم اندازسازی، شبیه سازی سه بعدی و دلفی است. محله‌ سنگلج در بافت تاریخی مرکزی تهران در حصار طهماسبی زیر مجموعه حصار ناصری انتخاب شده است. پس از طی مراحل سه‌گانه‌ی طراحی(سنجش‌وضعیت، چشم‌اندازسازی و عملیات)، با تکنیک دلفی، تحقق‌پذیری چشم‌انداز و عملیات در دورهای متوالی، از طریق طراحان و پژوهشگران شهری-معماری کشوربا تخصص‌های انرژی، مرمت شهری، محیط‌زیست، ترافیک و زمین شناسی(قنات) گلچین، سنجیده و به اجماع رسیده است. از یافته های پژوهش این است که چشم اندازسازی مشارکتی یعنی کنشگری مردم و نهادهای مرتبط، امکان تحقق طراحی یک اکوپارک شهری با رویکردهای انرژی، اکولوژیکی و تاریخی را تسهیل می بخشد و آینده ای با اقتصاد و محله چرخه‌ای برای تهران فراهم می‌سازد. راهبردهایی مثل خیابان کامل، بهره گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر شامل استفاده از آب های رها، تابش خورشید و باد، به‌همراه اقدامات منطبق با پیشینه غنی تاریخی محله مثل باغ ها و قنوات ایرانی بررسی و به حامیان پژوهش پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1614 - سنجش رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری در حوزه‌های کارکردی، مطالعه موردی: شهرداری منطقه 2 کلانشهر تبریز
  محمد شالی محمد عابدیگانه
  10.30495/jsps.2023.1984878.1046
  سنجش رضایت مردم از مدیریت شهری یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و چگونگی عملکرد ارائه‌کنندگان خدمات شهری است؛ بر همین اساس هدف پژوهش حاضر آن است که کیفیت عملکرد مدیریت شهری منطقه 2 کلانشهر تبریز را از نظر شهروندان مورد سنجش قرار دهد به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و چکیده کامل

  سنجش رضایت مردم از مدیریت شهری یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده کیفیت و چگونگی عملکرد ارائه‌کنندگان خدمات شهری است؛ بر همین اساس هدف پژوهش حاضر آن است که کیفیت عملکرد مدیریت شهری منطقه 2 کلانشهر تبریز را از نظر شهروندان مورد سنجش قرار دهد به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش در حوزه‌های کارکردی شهرداری شامل خدمات شهری و محیط زیست، شهرسازی و معماری، مدیریت بحران، مدیریت شهر، فرهنگی- اجتماعی و حمل و نقل و ترافیک با استفاده از پیشینه تحقیق و ادبیات نظری شناسایی و تعریف عملیاتی شد و به صورت میدانی و ابزار پرسشنامه جامعه آماری 383 نفر در میان شهروندان تکمیل گردید. یافته‌های تحقیق با استفاده از آزمون‌های آماری فریدمن، تی تک‌نمونه‌ای و رگرسیون تجزیه‌ و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد میزان رضایت ساکنان از شهرداری و خدمات ارائه‌شده آن در سطح متوسط به پایین قرار دارد؛ همچنین براساس آزمون فریدمن مشخص گردید که بالاترین میزان رضایت شهروندان، مربوط به شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی و پایین‌ترین میزان رضایت‌مندی نیز در شاخص مدیریت شهر و مشارکت دادن مردم در تصمیم‌گیری‌های مربوط به شهر است. همچنین وجود تفاوت معنادار بین سطح تحصیلات و میزان رضایتمندی و عدم وجود رابطه بین ویژگی‌های سن، جنس و تأهل و میزان رضایت‌مندی از عملکرد شهرداری تأیید شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1615 - بازاریابی مکان با رویکرد کارآفرینی شهری (مورد پژوهی: محور تاریخی فرهنگی شهرداری رشت)
  وحید فیض خواه بهزاد ملک پور اصل
  10.30495/jsps.2023.1984446.1044
  در عصر جهانی شدن و اطلاعات و به سبب آن ظهور جامعه شبکه ای، امروزه شهرها به عنوان محل اصلی تولید و مصرف در جهان شناخته می شوند. از این رو رقابت گسترده‌ای برای جذب سرمایه‌های مالی و انسانی میان شهرهای جهان در جریان است. بدین سبب انگاشت‌هایی نو و بدیع مانند "بازاریابی مکان چکیده کامل

  در عصر جهانی شدن و اطلاعات و به سبب آن ظهور جامعه شبکه ای، امروزه شهرها به عنوان محل اصلی تولید و مصرف در جهان شناخته می شوند. از این رو رقابت گسترده‌ای برای جذب سرمایه‌های مالی و انسانی میان شهرهای جهان در جریان است. بدین سبب انگاشت‌هایی نو و بدیع مانند "بازاریابی مکان" و "برندسازی مکان" مطرح شده تا از حداکثر ظرفیت‌های مکان برای جذب سرمایه‌های سیال بهره‌برداری شود. این پژوهش در پی آن برآمده تا با مطالعه متون نظری و تجارب جهانی به چیستی بازاریابی مکان با رویکرد کارآفرینی شهری پی برده و با ارائه ی یک مدل نظری با استفاده از روش "مدل‌یابی معادلات ساختاری" برای دستیابی به بازاریابی مکان با رویکرد کارآفرینی شهری در شهر رشت و بررسی الزامات فضایی آن در نمونه مطالعاتی منتخب یعنی "محور تاریخی فرهنگی شهرداری رشت" با تأکید بر انگشت تجمعی‌سازی، چگونگی دستیابی به بازایابی مکان با رویکرد کارآفرینی شهری را تبیین کند. نتایج نشان داد بر اساس همبستگی پیرسون مفاهیم ارتقاء برند مکان برای جذب سرمایه، مشارکت بخش خصوصی در حوزه کارآفرینی، سرمایه خلاقیت، دانش‌پایگی مکان و سرزندگی اقتصاد محلی به ترتیب دارای بیشترین میزان همبستگی با متغیر وابسته یعنی بازاریابی مکان با رویکرد کارآفرینی شهری در سطح 05/0 هستند. آزمون پایایی مدل پیشنهادی از دو روش بررسی شد. بار عاملی هر یک از شاخص‌ها بالای 5/0 بوده که در سطح 50/0 معنی دار بودند و پایایی مدل را تایید می‌کنند و آزمون آلفای کرونباخ برای متغیرها که اعداد 7/0 به دست آمد که تأییدکننده پایایی مدل هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1616 - از حق به شهر تا توسعه پایدارشهری: آموزش و فرهنگ زیربنای خلق شهرهای دوستدار کودک
  سجاد محمدیارزاده
  10.30495/jsps.2023.1968165.1014
  اگر به دنبال تحقق توسعه پایدار شهری با تاکید بر احقاق حقوق کودکان در فضاهای شهری هستیم لازم است میان مفهوم حق به شهر هنری لوفور و مفهوم توسعه پایدار شهری ارتباط برقرار نموده تا از طریق این ارتباط و درک صحیح ماهیت مساله برای تحقق شهر دوستدار کودک امکان برنامه ریزی کاربرد چکیده کامل

  اگر به دنبال تحقق توسعه پایدار شهری با تاکید بر احقاق حقوق کودکان در فضاهای شهری هستیم لازم است میان مفهوم حق به شهر هنری لوفور و مفهوم توسعه پایدار شهری ارتباط برقرار نموده تا از طریق این ارتباط و درک صحیح ماهیت مساله برای تحقق شهر دوستدار کودک امکان برنامه ریزی کاربردی محقق گردد. لذا در این مقاله، که به لحاظ روش شناسی ماهیت کیفی داشته، سعی گردیده است با تکیه بر چارچوب نظری و همچنین توصیف و تحلیل تجارب کشورهای موفق - در راستای ایجاد شهر دوستدار کودک - بواسطه استدلال های استقرایی اصول کاربردی در جهت تحقق پذیر نمودن رویکرد شهر دوستدار کودک در شهرهای ایران ارائه گردد. بر همین اساس و طبق این مطالعه چهار اصل بنیادین را برای تحقق پذیر نمودن شهر دوستدار کودک می توان مطرح کرد که آن چهار اصل عبارتند از: برداشتن نگاه تک بعدی به خلق شهر دوستدار کودک و تدوین استراتژیها و برنامه های کاربردی با رویکرد میان رشته ای، توجه به آموزش به عنوان اساس و بنیان توسعه، اولویت قراردادن فرهنگ بومی در خلق شهرهای دوستدار کودک، در نظر گرفتن شهر به عنوان یک لابراتوار آموزشی که کودک در آن هم می آموزد و هم در آن آنچه را آموخته تجربه می کند (هارمونی آموزش و تجربه زیسته). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1617 - ارزیابی سطح تحقق‌پذیری عدالت فضایی در شهر ارومیه با تأکید بر رویکرد حق به سلامت شهر
  علی صمدی رضا احمدیان علیرضا بندرآباد
  10.30495/jsps.2024.2004087.1079
  امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم‌های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. شهرنشینان به‌طور عام دارای حقوق شهروندی هستند و به‌طور خ چکیده کامل

  امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم‌های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. شهرنشینان به‌طور عام دارای حقوق شهروندی هستند و به‌طور خاص نیز از حقوق شهری برخوردار می‌باشند که سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، جزئی از این حقوق به حساب می‌آیند که مطالعه حاضر با تدقیق وضعیت شهر ارومیه از منظر سطح دستیابی به عدالت فضایی در حوزه شاخص‌های سلامت شهری، سعی در سنجش وضعیت رویکرد حق به شهر در محیط مطالعاتی را دارد. شیوه‌های گردآوری اطلاعات مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای-اسنادی و روش‌های مشاهده، مصاحبه و وارسی میدانی محیط مطالعاتی بر مبنای سطح توزیع عملکردهای حوزه بهداشت شهری می‌باشد. طبق یافته‌های حاصل، شهر ارومیه از منظر نوع توزیع عملکردها و خدمات بهداشتی-درمانی متناسب با رویکرد حق به شهر، در برنامه‌ریزی و تخصیص فضایی به صورت عادلانه عمل نکرده است که این مورد ضرورت توجه و تأکید اساسی برنامه‌ریزان و مدیران و همچنین نهادها و سازمان‌های زیربط در حوزه ایجاد و توسعه عملکردها و فعالیت‌های شهری را به سوی خود جلب می‌نماید تا زمینه‌های دستیابی به کیفیت زندگی مطلوب شهری و به تبع از آن سطح رفاه و آسایش عمومی و رضایت شهروندان فراهم گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1618 - Approximate Solution of General mp-MILP Problems and Its Application in Urban Traffic Networks
  Maryam Mahmoudi Aghileh Heydari Ali Karimpour
  10.30495/ijm2c.2023.1951076.1244
  The multi-parametric programming (mp-P) is designed to minimize the number of unnecessary calculations to obtain the optimal solution under uncertainty, and since we widely encounter that kind of problem in mathematical models, its importance is increased. Although mp-P چکیده کامل

  The multi-parametric programming (mp-P) is designed to minimize the number of unnecessary calculations to obtain the optimal solution under uncertainty, and since we widely encounter that kind of problem in mathematical models, its importance is increased. Although mp-P under uncertainty in objective function coefficients (OFC) and right-hand sides of constraints (RHS) has been highly considered and numerous methods have been proposed to solve them so far, uncertainty in the coefficient matrix (i.e., left-hand side (LHS) uncertainty) has been less considered. In this work, a new method for solving multi-parametric mixed integer linear programming (mp-MILP) problems under simultaneous uncertainty OFC, RHS, and LHS is presented. The method consists of two stages which in the first step, using tightening McCormick relaxation, the boundaries of the bilinear terms in the original mp-MILP problem are improved, the approximate model of the problem is obtained based on the improved boundaries of the first stage, and finally, an algorithm is presented to solve these kinds of problems. The efficiency of the proposed algorithm is investigated via different examples and the number of required calculations for solving the problem in different partitioning factors is compared. Also, model predictive control (MPC) using mp-P is designed for an example of an urban traffic network to examine the practical application of the proposed algorithm. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1619 - بررسی فلور و تهیه نقشه پراکنش علف‌‌های هرز مزارع نخود پاییزه(Cicer arietinum L.) شهرستان خرم‌آباد
  عبدالرضا احمدی سیدکریم موسوی
  این مطالعه‌ به منظور شناسایی ترکیب فلور علف‌ های‌هرز در 24 مزرعه نخود شهرستان خرم‌آباد، در سال‌زراعی 92-1391 انجام شد. با مطالعه فلور این مناطق، 69 گونه‌ علف‌هرز متعلق به 20 تیره گیاهی شناسایی گردید. نتایج نشان داد که دولپه‌ایها(59 گونه) نسبت به تک لپه‌ایها(10 گونه) در چکیده کامل

  این مطالعه‌ به منظور شناسایی ترکیب فلور علف‌ های‌هرز در 24 مزرعه نخود شهرستان خرم‌آباد، در سال‌زراعی 92-1391 انجام شد. با مطالعه فلور این مناطق، 69 گونه‌ علف‌هرز متعلق به 20 تیره گیاهی شناسایی گردید. نتایج نشان داد که دولپه‌ایها(59 گونه) نسبت به تک لپه‌ایها(10 گونه) در مزارع نخود غالبیت داشتند. حداکثر تراکم علف‌های هرز به شیرپنیر (Gallium tricornutum) (27/10 بوته در مترمربع)، جغجغک(Vaccaria grandiflora) (3/4) و ماشک گل خوشه‌ای(Vicia villosa) (4/3 بوته در مترمربع) تعلق داشت. بالاترین سطح فراوانی علف‌های هرز مزارع نخود عبارت بودند از شیرپنیر (با فراوانی 8/93درصد)، جغجغک و علف‌هرز دانه‌مُرغ (Cerastium dichotomum) (با فراوانی 75 درصد)، گلرنگ‌وحشی (Carthamus oxyacantha) و گل‌گندم (Centaurea spp.) (با فراوانی 56 و 4/59 درصد) و گونه علف‌هرز گوش‌خرگوشی (Conringia orientalis)، ماشک گل‌خوشه‌ای و خردل وحشی (Sinapis arvensis) با فراوانی بیش از 50 درصد بودند. از مجموع 30 گونه دارای فراوانی بالای 10 درصد، فقط چهار گونه دو‌ساله یا چند‌ساله بودند، به عبارتی3/83 درصد گونه‌های دارای فراوانی بالای 10 درصد یک‌ساله بودند. از کل علف‌های هرز شناسایی شده نیز(64 گونه 75/92%) دارای مسیر فتوسنتزی C3، و (5 گونه، 25/7%) دارای مسیر فتوسنتزی C4 بود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1620 - بررسی قابلیت های برخی گونه های علفی بومی منطقه گرگان به عنوان گیاهان پوششی
  حسین زارعی ابراهیم زینلی مهرداد باباربیع
  چمن‌های طبیعی و گیاهان پوششی بومی در بسیاری از نقاط کره زمین عامل زیبایی شهرهای بزرگ و تصفیه‌کننده هوا از گرد و غبار و سموم هستند، مانع گرم و خشک شدن محیط می‌شوند و اثر مهمی بر حفظ لطافت هوا و کاهش انواع آلودگی های محیطی می‌گذارند. بدین منظور، تحقیق حاضر در راستای شناسا چکیده کامل

  چمن‌های طبیعی و گیاهان پوششی بومی در بسیاری از نقاط کره زمین عامل زیبایی شهرهای بزرگ و تصفیه‌کننده هوا از گرد و غبار و سموم هستند، مانع گرم و خشک شدن محیط می‌شوند و اثر مهمی بر حفظ لطافت هوا و کاهش انواع آلودگی های محیطی می‌گذارند. بدین منظور، تحقیق حاضر در راستای شناسایی اولیه و انتخاب برخی گونه های بومی منطقه گرگان که از پتانسیل کافی برای استفاده به عنوان گیاهان پوششی و یا چمنی برخوردار می باشند، انجام پذیرفت. ابتدا بازدیدی از مناطق حاشیه شهر صورت گرفت و از یک فهرست 20 گونه ای اولیه، تعداد 10 گونه انتخاب شده و به صورت گلدانی در مقایسه با چمن اسپورت معمولی مورد مقایسه قرار گرفتند. طرح آماری استفاده شده از نوع فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی بوده و تحقیق جاری از اوایل مهر سال 1392 بصورت آزمایش گلدانی با تعداد 10 بوته اولیه در گلدان و چهار تکرار گلدانی برای هر گونه مد نظر قرار گرفت. مهمترین فاکتورهای مورد بررسی که در اوج گرمایی (15 مرداد) و سرمایی (15 بهمن) مورد سنجش قرار گرفتند عبارت بودند از میزان رشد طولی (ارتفاع)، میزان سبزمانی و توانایی ایجاد پوشش سطحی (تراکم). نتایج بدست آمده نشان از قابلیت مناسب چمن اسپورت، یال‌‌اسبی، پنجول و مرغ داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1621 - بهینه‌سازی زمان انتظار در سیستم حمل و نقل عمومی شهری با رویکرد شبیه‌سازی (مطالعه موردی: شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان)
  طوبی جبروتیان
  سیستم حمل و نقل عمومی نقش مهمی در رشد اقتصادی و توسعه شهری، از جمله کاهش هزینه‌های حمل و نقل و افزایش بهره‌وری ایفا می‌کند. جهت افزایش سهم سیستم‌های حمل و نقل همگانی از سفرهای درون شهری لازم است تا اقداماتی جهت برنامه‌ریزی به سمت بهبود مدیریت و افزایش بهره‌‌وری آن انجام چکیده کامل

  سیستم حمل و نقل عمومی نقش مهمی در رشد اقتصادی و توسعه شهری، از جمله کاهش هزینه‌های حمل و نقل و افزایش بهره‌وری ایفا می‌کند. جهت افزایش سهم سیستم‌های حمل و نقل همگانی از سفرهای درون شهری لازم است تا اقداماتی جهت برنامه‌ریزی به سمت بهبود مدیریت و افزایش بهره‌‌وری آن انجام گیرد. در همین راستا، مهمترین مرحله در روند برنامه‌ریزی این حوزه، اصلاح و یا باز تعریف مسیر خطوط شبکه می‌باشد. این فرایند به عنوان مرحله راهبردی جهت مدیریت برنامه‌های بلند مدت شبکه شناخته می‌شود. با توجه به روند رو به رشد شهرنشینی در شهرهای بزرگ و نیاز به حمل و نقل عمومی مطمئن و کارآمد، بهینه‌سازی و بهبود عملکرد شبکه‌های حمل و نقل عمومی اهمیت بسیاری دارد. برنامه ریزی کارآمد و عملیات سیستم‌های حمل و نقل نیازمند برآورد دقیق زمان انتظار مسافران است. در این مقاله، با استفاده از سیستم صف به بررسی شبیه‌سازی و بهینه‌سازی سیستم حمل و نقل عمومی شهری با مطالعه موردی شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان با هدف کاهش زمان انتظار در ایستگاه‌ها پرداخته شده است. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از شبیه‌سازی، عملکرد فعلی شبکه حمل و نقل عمومی شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته و سپس با اعمال تغییرات به شبکه و تغییر پارامترهای مختلف، راهکارهای بهینه‌سازی ‌زمان انتظار پیشنهاد شده‌اند. نتایج حاصل از شبیه‌سازی سیستم اتوبوسرانی شهر اصفهان نشان می‌دهد که با اعمال تغییرات اصلاحی در ساختار و زمان‌بندی اتوبوس‌ها، بهبود قابل توجهی در عملکرد شبکه حمل و نقل عمومی ایجاد می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1622 - Features of the Biochemical Parameters of a Pendant Frog Blood in the Kazan City Lakes
  Nail Gosmanovich Nazarov Renat Irekovich Zamaletdinov Anton Olegovich Svinin Vladimir Vasilievich Zobov
  10.22034/jchr.2022.690772
  This esearch was performed aimed to study the biochemical parameters of the pond frog (Pelophylax lessonae) blood, from the populations inhabiting three biotopes of the Kazan city. Individuals of the pond frog Pelophylax lessonae were caught in July 2018 in three biotop چکیده کامل

  This esearch was performed aimed to study the biochemical parameters of the pond frog (Pelophylax lessonae) blood, from the populations inhabiting three biotopes of the Kazan city. Individuals of the pond frog Pelophylax lessonae were caught in July 2018 in three biotopes: a secondary reservoir near the Victory Park in Kazan, the Maloye Glubokoe karst lake and the Krugloye lake, which is a conditionally control area (a reserve). Determination of blood biochemical parameters included the analysis of glucose, lactate, total protein and hemoglobin. Two indicators were studied among the hematological signs: the content of erythrocytes and leukocytes. A lower content of glucose, total protein and an increased level of lactate were found in pond frogs from the population of the city center (Victory Park) in comparison with the conditionally control area and the "green zone" of the city. There was low hemoglobin content among the frogs from urban areas. The individuals from the P. lessonae population living in the Victory Park reservoir (urban population) showed a state of hypoglycemia, an increased blood lactate content, total protein, and hemoglobin decrease, and the increase of specific number of erythrocytes, which may indicate the conditions of hypoxia caused by high level of pollution of urban habitats and eutrophication of water bodies. Probably, various adaptive reactions are observed in anthropogenically disturbed amphibian habitats, consisting in erythrocyte number increase in response to the hemoglobin level decrease and also the change in the metabolic process intensity. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1623 - Techno-enviro assessment and dynamic energy balance simulation of the domestic-scale solar heating system in Lebanon
  Mehdi Jahangiri Hasan Ali  Lotfi Nagafabadi Esmaeil  Moradi Seyed Mohammad  Noorbakhsh Hamed  Saghaei Hussein A.  Kazem Miqdam Tariq  Chaichan
  Statistics show that the residential and service sectors consume a large amount of the total generated energy in every country, most of which is spent for space and water heating. Solar water heater (SWH) as a recently developed technique can be used for supplying most چکیده کامل

  Statistics show that the residential and service sectors consume a large amount of the total generated energy in every country, most of which is spent for space and water heating. Solar water heater (SWH) as a recently developed technique can be used for supplying most of the energy consumption which is necessary to be considered for social and economic development and continuously improving the quality of life. Practical measures of SWH for space and water heating have not been developed enough and no feasibility study has been conducted on the subject in Lebanon. To do so, using the energy software such METEOSYN and TSOL as very important pre-fabrication tools for the simulation, modelling and analysis of every management applications for energy development-based systems, we study the potential of using domestic-scale SWHs in residential apartments at 2 stations in Lebanon. The results show that Tripoli station, which supplies 37.8% of its total heating needs, is more suitable than Riyaq, which could provide for 32.1% of its total needs. The results also demonstrate that both stations produce 2915.7 kWh for space heating and 5403.7 kWh for water heating annually using SWH. This method prevent the emission of 2.4 tons of CO2 pollutant gas annually based on fossil fuels. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1624 - The Interactive effect of 12 weeks of aerobic training and the intake of multivitamin minerals supplementation on indicators of male pulmonary function in the expose of urban polluted air
  Saber Rezanejad Mehdi Kargarfard Akram Khani Rozveh
  10.30486/epp.2023.1977762.1009
  Background: This study studied the interactive effect of 12 weeks of aerobic training and the intake of multivitamin-mineral supplementation on the indicators of male pulmonary function in the exposure of urban polluted air.Method: 46 subjects, with an average age of 25 چکیده کامل

  Background: This study studied the interactive effect of 12 weeks of aerobic training and the intake of multivitamin-mineral supplementation on the indicators of male pulmonary function in the exposure of urban polluted air.Method: 46 subjects, with an average age of 25 &plusmn; 1.2, took part voluntarily and were completely satisfied in this quasi-experimental study. They were randomly assigned to 4 groups: supplement and exercise (11 subjects), exercise (N = 11), supplement (N = 12), and control (N = 12). This Aerobic exercise was carried out with the same and increasing practice protocol for the first and second groups (including the first week of 12 minutes running with 60% heart rate up to the 12th week, progressively 30 minutes running with 85% heart rate reserve) and with supplementation of multivitamin - minerals which were taken as one capsule each day for the first and third groups of the research. In addition, the variables, including FEV1, FVC, FVC/FEV1, PEF, and FEF50 were measured once before and after 12 weeks using a spirometry device connected to the computer, and Respiratory symptoms were measured by the Respiratory Standard Questionnaire.Results: After 12 weeks of intervention, there was a significant increase in the level of functional parameters of the lung in the combined and supplementary groups and a significant decrease in the exercise group compared with the before the time of the study (p&lt;0.05). The results showed a significant difference between the groups in the measured variables, which was insignificant between the combined group and the exercise.Conclusion: The study results showed that 12 weeks of aerobic exercise and consumption of multivitamin-mineral supplementation leads to a significant increase in the levels of male pulmonary function in urban polluted air. Therefore, using the same amount of vitamins and necessary minerals is recommended to improve pulmonary function, and in case of shortage, use antioxidant supplements, such as the multivitamin-mineral supplement. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1625 - Identify Ways to Reduce Noise Pollution in Aircraft Hangars
  Alireza Bagheri fatemeh razavian Behnoush Khoshmanesh
  10.22034/ap.2019.668487
  The noise pollution produced by various aircraft systems, including hydraulic, pneumatic, electrical systems and auxiliary aircraft equipment inside the aircraft hangars, generally cause hearing impairment and mental disorder of shift and office personnel. Identifying h چکیده کامل

  The noise pollution produced by various aircraft systems, including hydraulic, pneumatic, electrical systems and auxiliary aircraft equipment inside the aircraft hangars, generally cause hearing impairment and mental disorder of shift and office personnel. Identifying hangar noise pollutants can lead to find solutions and methods to deal with the contaminants in the aviation industry. In the first phase of the research, the sound study in each specified region of the hangar, the required measurements and frequency analysis are done to determine the type of sound control appropriate for the hangar. Measurements in this study were conducted in accordance with standards, and the results of the measurements and equilibrium calculations after recording were compared with the permissible exposure limits in accordance with the Occupational Exposure Limit values. The results show that the highest sound pressure level corresponds to sheet metal activities (128 dBC) and thereafter respectively, pneumatic systems (112 dBC), hydraulic pumps (104 dBC) and electrical systems (86 dBA), and found that noise pollution of the hangar during the specified time for shift and office personnel is higher than the permissible limits, and this exposure is harmful to the physical and mental health of the staff. In the second phase of the research, by the results of statistical analysis of the questionnaires, there was a significant relationship between the result of estimating noise intensity and the extent of its annoyance by shift and office personnel, which most people in the hangar believe that this level of noise pollution is very annoying. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1626 - Optimal location of electrical generation from urban solid waste for biomass power plants
  Reza Alayi Mehdi Jahangeri Hossein Monfared
  10.22034/ap.2020.1903832.1069
  Today, with the increase in population, the use of fossil fuels has also increased, On the other hand, this increase in population has led to the production of more urban waste, which is itself the source of environmental pollution. One of the ways to reduce waste pollu چکیده کامل

  Today, with the increase in population, the use of fossil fuels has also increased, On the other hand, this increase in population has led to the production of more urban waste, which is itself the source of environmental pollution. One of the ways to reduce waste pollution is to use it to generate useful energy such as electricity, which reduces pollution and provides part of the required electrical load. In this study, the study area of Hamadan city is considered to have an average urban waste production of about 420 tons/month. Homer software has been used to analyze the amount of electricity produced, and economic and environmental analysis has also been done. One of the outstanding results of the research is the production of 229,735 kW/year of electrical energy. Electricity generation with biomass resources will reduce Co2 and Co emissions by 77.2 and 7.96 kg/year, respectively. That cost of energy(COE) for this system is 0.177$/kWh. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1627 - Determining heavy metal and developing model for concentration in the feathers of house sparrow (Ni, Pb,Cd) in Tehran
  shahrzad khoram nejadian ana esmaili saeedreza asemi bahman Shams-Esfandabad
  10.22034/ap.2023.1983320.1154
  : Heavy metals cause many problems in living organisms. Using living organism as a bio indicator is a useful way to show environment conditions. In these paper bioaccumulation of heavy metals in house sparrow feather were studied. The house sparrow is distributed in man چکیده کامل

  : Heavy metals cause many problems in living organisms. Using living organism as a bio indicator is a useful way to show environment conditions. In these paper bioaccumulation of heavy metals in house sparrow feather were studied. The house sparrow is distributed in many parts of the world. The house sparrow lives in urban and rural areas. Due to living in residential areas, it is affected by man-made pollutants. The main source of air pollution in Tehran is fuel combustion in car engines. It seems that air pollution somehow accumulates in the body of urban birds. The house sparrow has been selected as a biological indicator in Tehran. Sample point were chosen in north, south, west and east of Tehran. In each area 10 samples were chosen. Amount of heavy metals in feathers measured by ICP. Zoning was done by using GIS According to result amount of nickel is higher than cadmium and lead. The accumulation of heavy metals in the feather tissue depends on the where the bird lives. The highest amount of lead, nickel and cadmium was 2.89, 451 and 25.9 ppb. The lowest amount of lead, nickel and cadmium was 0.88, 11.59 and 0.54 ppb. Result indicates that house sparrow could be used as a bio indicator of heavy metals in urban areas. The curve fitting application in MATLAB is used and shows the relation between heavy metal concentration in soil and concentration in feathers to predict amount of muscle concentration. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1628 - Investigating the role of origami algorithm in facades of high-rise buildings to reduce visual pollution and improve urban landscape quality
  Tabassom Tabasi Amir Farajolahi Rod Vahid Ahmadi Hamid Reza Shoaei
  10.57647/j.jap.2023.0702.16
  The present study was conducted to identify and prioritize origami components affecting facades of high-rise buildings to explain the role of origami algorithm in improving urban landscape quality and reducing visual pollution. The research had an exploratory nature, an چکیده کامل

  The present study was conducted to identify and prioritize origami components affecting facades of high-rise buildings to explain the role of origami algorithm in improving urban landscape quality and reducing visual pollution. The research had an exploratory nature, and used the method of descriptive-survey data analysis. The research design was carried out in three steps, documentary analysis, Delphi survey and semiotic analysis. A panel of experts (n=15) was considered as specialists in urban planning, architecture and urban design. Data were analyzed by statistical tests, SPSS-22 software and MAXQDA 2020 software. A hypothetical model of high-rise building made in RHINO software using Grasshopper plugin was applied for simulation. The results of the questionnaires revealed the effects of 18 components on the facade of high-rise buildings and also 12 components on the improvement of urban landscape quality. The findings indicated a correlation between overall dimensions of origami algorithm and urban landscape quality, and showed that the components of "repetition", "details", "geometry" and "rhythm" were most related to the origami algorithm, thereby highlighting the strong impact of the origami algorithm on improving urban landscape quality. According to the simulation results, among the components affecting urban landscape quality, "View composition" had the largest contribution with the correlation coefficient of 130, followed by "Color" and "Balance and symmetry" with the coefficients of 120. The end of this classification included the component "position of openings" with the coefficient of 2. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1629 - The Concentration of Heavy Metals in Precipitated Particles on the Leaves of Street Side Trees in the Urban Environments (Tehran– Iran)
  Sara Abbasi Habib Ali Mohammadian Seyed Mohsen Hosseini Nematollah Khorasani Abd al-Reza Karbasi Atekeh Aslani
  10.22034/apj.2017.1.1.18
  ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of con چکیده کامل

  ABSTRACT: The preset study investigated heavy metals located on the leaves of street side trees in crowded areas of Tehran in order to evaluate the metal pollution caused by cars. Contamination factor, Index of geo-accumulation, enrichment factor, modified degree of contamination, and Pollution load index were used to describe the pollution of the environment and probable sources of metal emissions. The potential ecological risk of exposure to metals in the areas was measured. Leaves are useful and low-cost collectors of aerosols which are produced by transportation. According to the results of the present study, Pb, Cu, Cd, Co, Ni and Zn elements are the main pollutants within the study area; Cr and Hg, also, turned out to produce pollution in the environment. Pb and Cr have probably been emitted from depreciation of vehicles and corrosion of parts and industries; probable origins of Zn and Cu are the industrial combustion sources and alloys of automobile parts. Mn is emitted from anthropogenic sources and further studies are required to identify its emission sources. Mo and V are probably the result of natural sources. The origin of Al, Co and Hg is a combination of natural and man-made sources, with high proportion for man-made activities. Due to high concentrations of Hg and Cr in areas outside and inside the city, further studies are required to find the source of origin of Hg and Cr elements. The ecologic risk of Pb, Cd and Cu was higher in different study areas. The risk of exposure to heavy metals in high density areas, and especially in Geisha, turned out to be high. Traffic of old cars and the traffic flow are effective in the pollution changes in different areas, and decrease in wind speed and direction causes pollution escalation in central areas of Tehran, compared to Western and Northern areas. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1630 - Development of Management Strategies for the Urban Environment with SWOT Approach: A Case Study in Iran
  Mohammad Ebrahim Ramazani Mohammad Mosaferi Sanaz Abedi
  10.22034/apj.2017.1.1.2533
  The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran چکیده کامل

  The lack of proper strategies for the management of the urban environment has made the relevant organizations face with numerous and complex problems in this regard. The present study was conducted in Tabriz metropolis as one of the major cities in the northwest of Iran. Using Delphi method, strategies for the management of the urban environment including strengths, weaknesses, opportunities, and threats (SWOT), the results obtained could be used as the key strategies for the urban environment management. The analysis of variance and the comparison of the SO, ST, WO, and WT strategies showed that the differences between the groups are not statistically significant suggesting that all the strategies have the same priority. SO strategies and ST strategies had the highest mean scores.. The ANOVA results indicated that there are no significant in-group and inter-group differences between the strategies and all the strategies had the same priority. The results showed that although all the studied urban environment management strategies have the same priorities for improving the present environment conditions of Tabriz, the strength opportunity (SO) strategies are the first priority among other strategies. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1631 - بررسی اصول طراحی شهری مدرن و شهرسازی سنتی در طراحی شهرهای حاشیه کویر مرکزی ایران (نمونه موردی : محله آبشاهی شهر یزد)
  آریان نقوی انارکی محمدرضا فرزاد بهتاش
  الگوی توسعه شهرهای امروزی با روش های سنتی فاصله گرفته و کیفیت زندگی در شهرها کاهش پیدا کرده و با نیازهای فرهنگی-اجتماعی مردم ایران بیگانه شده است. این روند باعث شده بخش‌های تاریخی شهرهای بزرگ هویت سنتی خود را از دست داده و از تحولات شهری مدرن جدا بمانند. یکی از این شهره چکیده کامل

  الگوی توسعه شهرهای امروزی با روش های سنتی فاصله گرفته و کیفیت زندگی در شهرها کاهش پیدا کرده و با نیازهای فرهنگی-اجتماعی مردم ایران بیگانه شده است. این روند باعث شده بخش‌های تاریخی شهرهای بزرگ هویت سنتی خود را از دست داده و از تحولات شهری مدرن جدا بمانند. یکی از این شهرها شهر یزد و محله آبشاهی آن است که رشد ناموزون شهری و عدم سازگاری با اوضاع جغرافیایی باعث ایجاد گسست سازمان فضایی شهر، ایجاد زمین های رهاشده در حریم شهر، عدم تناسب سرانه ها و تراکم های مناسب شهری ، کاهش امنیت درمحله ها و بسیاری مشکلات دیگری شده است .هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل الگوی شهرسازی محله آبشاهی شهر یزد و نقش الگوهای سنتی در شهرسازی مدرن و بومی سازی الگوهای مدرن با فرهنگ ایرانی اسلامی است ،در واقع دست یابی به این مهم که طراحی شهری در هسته داخلی شهریزد باید به چه صورت باشد تا موجبات پایداری فراهم شود.جنبه های طراحی سنتی ایرانی از ماهیتی پایدار برخوردار بوده و میتوان با استفاده مجدد از آنها هویت اجتماعی فرهنگی جدیدی خلق کرد و به نیازهای خاص اجتماعی در برنامه ریزی شهری پاسخ داد. در این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی- تحلیلی، کیفی میدانی، پیمایشی و تاریخی به کمک مدل هلدرن و توزیع چارکی بهره گرفته شده. نتایج حاصله از این پژوهش مشخص می سازد شهرسازی سنتی و مدرن، نه تنها در تقابل با یکدیگر نیستند، بلکه در کنار یکدیگر باعث رسیدن به طراحی شهری پایدار و سازگار با محیط می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1632 - Evaluation of the performance of intelligent vehicles and their role in controlling and reducing urban traffic in North Khorasan Province
  Mojtaba Arabi Payam Porkar Rezaeie M. H. Ahmadzadegan
  Nowadays, one of the problems of human life is popula- tion congestion and the lack of ability to meet their needs. One of the important infrastructures affected by this issue is the transportation infrastructure. Moreover, increasing transportation facilities through c چکیده کامل

  Nowadays, one of the problems of human life is popula- tion congestion and the lack of ability to meet their needs. One of the important infrastructures affected by this issue is the transportation infrastructure. Moreover, increasing transportation facilities through conventional methods, due to the need for macro investment and much time, cannot be nowadays considered as a proper and practi- cal strategy. Thus, in recent years, the tendency to use the mechanisms to employ new technologies, the optimal use of available resources, the use of modern technologies in automobiles in most countries have been considered as the best solution for metropolitan traffic managers. One of the newest and most effective traffic management solu- tions deriving from information technology is the idea of using intelligent vehicles, which can lead to a non-traffic city, mobility in the community, and providing better ser- vices to citizens. After examining the need for modern technologies in the transportation area, this paper defines intelligent systems, performance, types of services, and modern technologies in intelligent vehicles. Then, it will refer to measures required in planning and establishing ITS and the localization of this system in each region. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1633 - گزارش درمان اصلاحی یک مورد سندرم کوتاهی استخوان زند زیرین با برداشت استخوان قطعه ای در یک قلاده سگ
  حمید رضا فتاحیان روزبه مریدپور حمید محی الدین علیرضا حسین زاده
  یک قلاده سگ نر 7 ماهه از نژاد Tibetan spaniel با وزن 5/5 کیلوگرم با علایم لنگش اندام قدامی راست به درمانگاه خصوصی دامهای کوچک ارجاع داده شد.پس از اخذ تاریخچه مشخص گردید بیمار تحت ضربه قرار نگرفته است و از نقطه نظر معاینات درمانگاهی دچار بیماریهای عمومی نبوده است.در مط چکیده کامل

  یک قلاده سگ نر 7 ماهه از نژاد Tibetan spaniel با وزن 5/5 کیلوگرم با علایم لنگش اندام قدامی راست به درمانگاه خصوصی دامهای کوچک ارجاع داده شد.پس از اخذ تاریخچه مشخص گردید بیمار تحت ضربه قرار نگرفته است و از نقطه نظر معاینات درمانگاهی دچار بیماریهای عمومی نبوده است.در مطالعه تصویر برداری در نامی قدامی-خلفی و جانبی-میانی، کمانی شدن استخاون زند زیرین به دلیل بسته شدن زود هنگام صفحه رشد تحتانی استخوان زند زیرین مشخص گردید و سپس اقدام به جراحی اصلاحی برداشت قطعه ای استخوان شد.پس از عمل ،آنتی بیوتیک تجویز شدو اندام با آتل سبکی حمایت گردید.این گزارش نشان دهنده رخداد اختلالات صفحات استخوانی به عنوان دسته ای از بیماریهای اندام های حرکتی در حیوانات جوان می باشدو جراحان باید با دقت،تجربه کافی و انجام تصویر برداری های تشخیصی به درمان اصلاحی اینگونه بیماران بپردازند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1634 - بررسی و ارزیابی تاب آوری شهری در برابر خطرات سیلاب(مطالعه موردی منطقه 3 شهر شیراز)
  محمدرسول   پروری مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی
  هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت تاب آوری در برابر مخاطرات سیلاب در منطقه 3 شهر شیراز می باشد. تحقیق حاضر با ترکیب داده های عینی برگرفته از اسناد آماری و گزارشات مکتوب و نیز داده های پرسشنامه حاصل از بررسی های پیمایشی انجام شده است.نمونه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت تاب آوری در برابر مخاطرات سیلاب در منطقه 3 شهر شیراز می باشد. تحقیق حاضر با ترکیب داده های عینی برگرفته از اسناد آماری و گزارشات مکتوب و نیز داده های پرسشنامه حاصل از بررسی های پیمایشی انجام شده است.نمونه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان درگیر مدیریت بحران و تاب آوری ناحیه 3 شهرداری شیراز می باشد.حجم نمونه با استفاده از روش اشباع نظری تعیین و برای نمونه گیری از روش گلوله برفی استفاده شده است.به منظور تعیین وزن شاخص ها و اهمیت آنها در تاب آوری از روش آنتروپی شانون و همچنین به منظور ارزیابی تاب آوری ناحیه های محدوده مورد مطالعه از روش کوپراس استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در ابعاد چهارگانه ( کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی) مورد بررسی ناحیه های 6 و 5 دارای عملکرد بهتری از منظر تاب آوری می باشند و ناحیه های7 و 2 دارای عملکرد ضعیف در متغیرهای تاب آوری در برابر سیلاب می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1635 - Using Satellite Imagery to Assess Urban Growth in Yazd city from 1996 to 2016
  Mohammad Saraei seied ali almodaresi Fateme   Raghebian Hanzaie
  Urban growth pattern classification comprises three types of expansion, namely horizontal or scattered expansion, intensive growth, and smart growth. This study is a practical investigation focusing on the development and assessment of the physical transformations occ چکیده کامل

  Urban growth pattern classification comprises three types of expansion, namely horizontal or scattered expansion, intensive growth, and smart growth. This study is a practical investigation focusing on the development and assessment of the physical transformations occurring in Yazd City. The research has utilized multi-temporal Landsat satellite images from 1996, 2016, and Ester satellite 2006. The supervised classification method with the most similarity has been employed to analyse the levels of green space, urban built space, road, and barren land and track their changes. The study revealed that the size of the city did not change between 1996 and 2016, but the population density increased. However, during the same period, there was a significant 43.6% reduction in the amount of green space. According to the graph, there has been a consistent rise in urban development from 1996 to 2016. Throughout the duration of the construction period, there has been a 1.65-fold expansion in the urban area, leading to a reduction of 32% in the barren land within Yazd city. The collective evidence of modifications in Yazd city, both in terms of physical alterations and spatial expansion, indicates that the utilization of barren land within the urban setting and the elimination of gardens and reduction in green areas have led to an increase in urban spaces by a factor of 1.65. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1636 - ارزیابی موانع و محدودیت‌های حضور معلولین جسمی-حرکتی در فضاهای شهری اهواز
  دکتر زهرا خزایی نسیم عیسی پور محمد رجبی سیما کریمی مطلق علی خورکی
  بخش قابل توجهی از جمعیت همه کشورهای جهان را معلولان جسمی – حرکتی شامل می شود. توجه به موضوع معلولان و لزوم فرهنگ سازی و احترام به کرامات انسانی در این زمینه، این گروه از افراد جامعه مثل بقیه افراد نیازمند رفع احتیاجات خود در سطح محیط شهری می باشند. این پژوهش با هدف ارز چکیده کامل

  بخش قابل توجهی از جمعیت همه کشورهای جهان را معلولان جسمی – حرکتی شامل می شود. توجه به موضوع معلولان و لزوم فرهنگ سازی و احترام به کرامات انسانی در این زمینه، این گروه از افراد جامعه مثل بقیه افراد نیازمند رفع احتیاجات خود در سطح محیط شهری می باشند. این پژوهش با هدف ارزیابی موانع و محدودیت‌های حضور معلولین جسمی-حرکتی در فضاهای شهری اهواز انجام شد. بنا به ماهيت موضوع و اهدافي كه براي آن پيش بيني شده، از نوع توصيفي تحليلي و در زمره تحقيقات كاربردي است. روش تحقیق روش کتابخانه ای روش میدانی، جامعه اماری53946نفر معلول؛ به منظور انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که بر طبق آن حجم نمونه380 نفر بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا از طریق نرم افزار spss شاخص های مورد نظر جهت آزمون فرضیه ها از آزمون T ، به منظور ارزیابی نهایی از مدل (DEMATEL)استفاده خواهد شد. یافته های به دست آمد از تکنیکDEMATEL نشان داد که از بین شاخص ها، شاخص نفوذپذیری و دسترس دارای بیشترین تعامل و شاخص ساختمانها کمترین تعامل و شاخص نفوذپذیری و دسترس تأثیرگذارترین عامل و شاخص مبلمان شهری تأثیرپذیرترین عامل هستند. نتیجه گیری اینکه با استفاده از آزمونT درفرضیه اول میانگین کل شاخص ها برابر 3.93 و در فرضیه دوم میانگین4.13 بدست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1637 - ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان با تاکید بر مبلمان شهری
  لیلا جلالی پرتو  عظیمی سمیه ابراهیم پور پگاه مکوندی
  مبلمان شهری یکی از نمادهای بسیار مهم در شکل‌گیری منظر شهر است که تنوع، بداعت و خوش منظری شهر را در پی خواهد داشت. شهر يك اثر هنري بزرگ است و مردم بيشترين وقت خود را در آن سپري مي كنند بنابراين چيدمان فضا به طبع مبلمان‌ها در آن و ايجاد سایر امكانات وتجهیزات دیگر از اهميت چکیده کامل

  مبلمان شهری یکی از نمادهای بسیار مهم در شکل‌گیری منظر شهر است که تنوع، بداعت و خوش منظری شهر را در پی خواهد داشت. شهر يك اثر هنري بزرگ است و مردم بيشترين وقت خود را در آن سپري مي كنند بنابراين چيدمان فضا به طبع مبلمان‌ها در آن و ايجاد سایر امكانات وتجهیزات دیگر از اهميت ويژه‌اي برخورداراند. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از مبلمان شهری با استفاده شش شاخص انتخابی(ایمنی ودوام، تنوع‌شکل، زیبایی بصری، موقعیت قرارگیری، تنوع رنگ و تناسب بافرهنگ محلی) در ناحیه 4 منطقه یک کلان‌شهر اهواز است. روش پژوهش از نظرهدف، کاربردی و از نظر روش‌شناسی درگروه پیمایشی- ارزیابی با تاکید بر پرسشنامه جای می‌گیرد. جامعه‌ی آماری تحقیق شهروندان محدوده انتخابی پژوهش و نمونه آماری 380 نفر با توجه به فرمول کوکران در نظر گرفته شده است. یافته‌های پژوهش براساس محاسبه آزمون تی تک نمونه‌ای ، نشان می‌دهد میانگین رضایت شهروندان محدوده مورد مطالعه از نظر وضعیت مبلمان شهری برابر 46/3 بوده که در حد متوسط قرار دارد. همچنین براساس نتایج آزمون کروسکالی والیس، میزان سطح معنی‌داری شاخص‌های انتخابی برابر 285/0 و بیشتر از مقدار سطح اطمینان 05/0P< است. در نتیجه، باید گفت بین گروه‌های آماری در محدوده مورد مطالعه اختلاف نظر وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1638 - بررسی ادراک زیبایی‌شناختی شهروندان در طراحی فضای سبز شهری: بررسی پراکندگی درختان و درختچه‌های زینتی در بوشهر، ایران
  رضا آماره بهزاد کاویانی شهرام صداقت حور محمد صادق الهیاری
  گسترش و احیای فضاهای سبز شهری نشان‌دهنده یک تقاضای اجتماعی رو به رشد در میان شهروندان کشورهای در حال توسعه است. اگرچه، در ایران این تلاش‌ها با چالش‌های قابل توجهی به دلیل مناطق خشک کشور و افزایش انتظارات مردم از کیفیت بصری و محیطی مواجه است. انتخاب گونه‌های درختی در طرا چکیده کامل

  گسترش و احیای فضاهای سبز شهری نشان‌دهنده یک تقاضای اجتماعی رو به رشد در میان شهروندان کشورهای در حال توسعه است. اگرچه، در ایران این تلاش‌ها با چالش‌های قابل توجهی به دلیل مناطق خشک کشور و افزایش انتظارات مردم از کیفیت بصری و محیطی مواجه است. انتخاب گونه‌های درختی در طراحی منظر شهری نقش مهمی در شکل‌دهی جنبه‌های زیبایی‌شناختی، احساسی و محیطی مناطق شهری دارد. برای ارزیابی تأثیر درختان و درختچه‌های زینتی در فضای شهری بوشهر، نظرسنجی مبتنی بر پرسشنامه با نمونه آماری 200 شهروند بوشهری با تمرکز بر پنج گونه Bougainvillea sp.، Ficus elastica، Conocarpus erectus، Clerodendrum inerme و Dodonea viscosa انجام شد. تجزیه و تحلیل نشان داد که "احساس عاطفی" و "زیبایی محیطی درک شده" ۹/۷۰ درصد از تنوع ادراک زیبایی‌شناختی جامعه را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، آزمون ناپارامتریک فریدمن تفاوت‌های قابل توجهی را در درک زیبایی‌شناختی جامعه از درختان مورد مطالعه، با پاسخ دهندگان به زیبایی شناختی بالاتر در Bougainvillea sp. و F. elastica نشان داد. انتخاب مؤثر گونه‌های گیاهی برای فضاهای سبز شهری نه تنها جذابیت بصری را افزایش می‌دهد، بلکه تأثیر مثبتی بر رفاه عاطفی افراد نیز دارد. این امر مستلزم بررسی کامل عوامل محیطی و واکنش‌های احساسی است. با ادغام این مفاهیم در طراحی، همراه با افزایش آگاهی از گونه های مناطق خشک، می‌توان تا حدی رضایت از فضاهای شهری را افزایش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1639 - بافتارِ زمان درگفتمان¬های حکمی-فلسفی معماری و شهرسازی دوران معاصر مبتنی بر نظریۀ تولید فضا
  مژده   جمشیدی
  زمان و فضا در هر گفتمان حکمی-فلسفی به عنوان موضوع محوری، همواره مورد چالش بوده است. هر نظام فلسفی در هر دوره، مبتنی بر نیروهای مسلط گفتمانی، دیدگاه های متفاوتی را برای زمان و فضا ارائه داده اند. خوانش مولفه های اندیشه ای پیرامون این دو، چشم انداز روشن تری را از آیندۀ زی چکیده کامل

  زمان و فضا در هر گفتمان حکمی-فلسفی به عنوان موضوع محوری، همواره مورد چالش بوده است. هر نظام فلسفی در هر دوره، مبتنی بر نیروهای مسلط گفتمانی، دیدگاه های متفاوتی را برای زمان و فضا ارائه داده اند. خوانش مولفه های اندیشه ای پیرامون این دو، چشم انداز روشن تری را از آیندۀ زیستگاه های انسان، نشان می دهد. خوانش مولفه های فضا و زمان در گفتمان-های معماری و شهرسازی در هر دورۀ تاریخی؛ در عینی ترین سطح در انواع عناصر عینی، شامل نشانه ها، نمادها، عناصر کالبدی-غیرکالبدی، ملموس-غیرملموس و در سطوح پنهان در اشکال الگوها و طرح واره های ذهنی موثر در تجلی مکان؛ نقش مهمی در تجسد، تجسم و معناداری محیط زیست انسان دارد. این پژوهش، در راستای شناسایی بافتار زمانی در تولید فضا، با تأکید بر مولفه های شکل دهندۀ ساختار تفکر در گفتمان های فلسفی-حکمی و عقلانیت حاکم بر دوران معاصر معماری و شهرسازی ایران می باشد؛ که به واسطۀ جریانات اجتماعی-سیاسی-اقتصادی در زندگی روزمرۀ مردم ایران تجلی یافته است. در این راستا با محدودکردن عوامل دخیل؛ به دو عامل متفکران و جریانات برنامه ریزی در سطح جهانی؛ به شناسایی نشانه های بافتار زمان در ساخت فضا پرداخته می شود. روش این پژوهش کیفی و از نوع پژوهش های تفسیرگرایی است و با تاکید بر تحلیل های استقرایی با محوریت اندیشه ها و آثار متفکران معاصر از یکسو و تحلیل جریانات و جنبش های اجتماعی از سویی دیگر می باشد. نتایج، حاکی از آن است که بنیان های زمان در تولید فضا در ایران معاصر، ناشی از دو حوزۀ روان شناسی و جامعه شناسی و هنوز در آغاز اندیشه ورزی برای تبدیل به یک عنصر و متغییر کلیدی در شکل دهی به نظریات مسلط بر تولید فضا می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1640 - آسیب شناسی خزش شهری در کلانشهر تبریز
  کیومرث  محمودیان اکبر  عبدالله زاده طرف حسین  اسمعیلی سنگری میرسعید موسوی
  فرم خزش شهری یا پراکنده رویی به معنی رشد و گسترش ساختمانی و فیزیکی شهر بر روی بسترهای محیط طبیعی بلافصل شهر است که زمینه مصرف فزاینده زمین و تهدید منابع آب و خاک و ناپایداری توسعه شهری را به دنبال دارد. اقتصاد سیاسی شهری در بسیاری از کشورهای معروضِ اسپرال شهری، حکایت از چکیده کامل

  فرم خزش شهری یا پراکنده رویی به معنی رشد و گسترش ساختمانی و فیزیکی شهر بر روی بسترهای محیط طبیعی بلافصل شهر است که زمینه مصرف فزاینده زمین و تهدید منابع آب و خاک و ناپایداری توسعه شهری را به دنبال دارد. اقتصاد سیاسی شهری در بسیاری از کشورهای معروضِ اسپرال شهری، حکایت از تبدیل شدن زمین و مسکن شهری به وضعیت کالایی شدید و فقدان زیرساخت های مناسب صنعت و کار و اشتغال در بخش های دیگر است. متناسب با فرم دگرگون یافته فضا ناشی از اسپرال شهری، مدیریت و راهبری موضعات و مسایل مرتبط با فضا نیازمند الگوهای جدید و نو است. منطقه شهری تبریز از جمله محدوده‌هایی می‌باشد که در دهه‌های اخیر به دلیل ارزانی زمین و مسکن، وجود پتانسیل‌های بالقوه و موقعیت منطقه‌ای خویش، همواره مورد توجه مهاجران قرار گرفته است و امروزه پدیده خزش شهری در آن مشکلات متعددی را در جنبه‌های مختلف ایجاد کرده است. از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، کاربردی و اکتشافی به نقش پديده خزش شهري در تحولات مکاني-فضايي سکونتگاه‌هاي حريم کلانشهر تبریز پرداخته است. اقتصاد سیاسی شهری در بسیاری از کشورهای معروضِ خزش شهری، حکایت از تبدیل شدن زمین و مسکن شهری به وضعیت کالایی شدید و فقدان زیرساخت های مناسب صنعت و کار و اشتغال در بخش های دیگر است. کلید – واژه ها: خزش شهری، آسیب شناسی، فرم فضایی، رشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1641 - تحلیلی بر نقش سرمایه اجتماعی در افزایش زیست پذیری محلات شهری مطالعه موردی شهر سراب
  مهری  امینی پور میر سعید  موسوی سجاد ستاری
  ترکیب و چینش فضا برای سرمایه اجتماعی قبل از هر چیز بر منطقی تکیه می‌کند که حاکی از استقلال و خودآیینی فضا - مکان جغرافیایی است. به عبارت دیگر فضای جغرافیایی مبتنی بر انگارة کانتی ظرف پدیده های اجتماعی – اقتصادی و معلول کنشگری حوزه های غیر فضایی نیست بلکه آغاز گر بسیاری چکیده کامل

  ترکیب و چینش فضا برای سرمایه اجتماعی قبل از هر چیز بر منطقی تکیه می‌کند که حاکی از استقلال و خودآیینی فضا - مکان جغرافیایی است. به عبارت دیگر فضای جغرافیایی مبتنی بر انگارة کانتی ظرف پدیده های اجتماعی – اقتصادی و معلول کنشگری حوزه های غیر فضایی نیست بلکه آغاز گر بسیاری از کنشها است. کنش زیست پذیری شهری به مثابه کالایی عمومی و فضامند، در واقع محصول مناسباتی همانند سرمایه اجتماعی است. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی پیش می رود و با استفاده از آزمون های آماری ربط و پیوست متغیر سرمایه اجتماعی به زیست پذیری شهر سراب را مورد سنجش قرار می دهد. ابزار تحقیق پرسشنامه که به روش نمونه گیری تصادفی ساده به سنجش تاثیر شاخص های متغیر سرمایه اجتماعی بر زیست پذیری شهر سراب پرداخته ایم. نتایج آزمون رگرسیونی حاکی از این است که زیست پذیری شهر سراب از تغییرات سرمایه اجتماعی متاثر می شود. کلید – واژه: سرمایه اجتماعی، زیست پذیری، فضای شهری، کالای عمومی، سراب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1642 - تبیین مفهوم شادی و نشاط اجتماعی در فضاهای عمومی نمونه مورد مطالعه: شهر تبریز
  سودا محمدی دلبند آرش ثقفی اصل داریوش ستارزاده مهسا فرامرزی
  بالندگی ، سرزندگی و نشاط روانی انسان به دلیل تاثیرقابل ملاحظه ای بر تمامی جنبه های شخصیتی انسان و چگونگی بروز و ظهور رفتارهای مختلف در او دارد، همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران بوده است. شهروندان امروز شهرهای جهان علیرغم برخورداری از امکانات و تسهیلات ، محصول شرایط چکیده کامل

  بالندگی ، سرزندگی و نشاط روانی انسان به دلیل تاثیرقابل ملاحظه ای بر تمامی جنبه های شخصیتی انسان و چگونگی بروز و ظهور رفتارهای مختلف در او دارد، همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران بوده است. شهروندان امروز شهرهای جهان علیرغم برخورداری از امکانات و تسهیلات ، محصول شرایط نامساعد محیطی ، شهری احساس شادمانی ندارند و تشدید ناهنجاریهای اجتماعی نابسامانی فضایی و فشارهای روانی ناشی از طراحی نادرست فضاهای شهری است. برای دستیابی به فضای مطلوب، سالم و شاد در شهرها نیازمند رعایت اصول و موازینی خاص در طراحی شهرها برای رسیدن به شهر شاد هستیم. این پژوهش با روش کمی و هدف تبیین مفهوم شادی و نشاط اجتماعی در فضاهای عمومی شهری میباشد. به منظور پاسخگویی به این هدف در بخش مبانی نظری تأکید شد که به طور کلی شادی و فضاهای عمومی شهری بر یکدیگر اثرگذارند. یافتههای پژوهش حاکی از این است که بر اساس نتایج به دست آمده از مطالعات آماری، تمامی متغیرهای مفهومی پژوهش، شامل ابعاد کیفیت فضاهای عمومی شهری، ابعاد کالبدی- اکولوژیک، ابعاد ادراکی- معنایی، ابعاد فرهنگی- اقتصادی، ابعاد اجتماعی، ابعاد ذهنی، ابعاد سیاسی- مدیریتی، ابعاد فردی- شخصیتی دارای ارتباط معنادار با مفهوم شادی و نشاط اجتماعی میباشند. از دیدگاه شهروندان، بعد کیفیت فضای شهری مهمترین بعدی است که نقش مهمتری در ارتقا شادی و نشاط اجتماعی شهروندان داشته و بیشترین اثرگذاری را بر شادی شهروندان ایفا میکنند و بایستی در برنامهریزیهای مرتبط با فضای شهری در اولویت قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1643 - ارائه الگوی مناسب تامین مسکن جامعه ایثارگری از منظر شاخص‌های پایداری مسکن– مطالعه موردی پروژه نصیرشهر بنیادشهید و امور ایثارگران
  محسن قاسم پور شلمانی حسین دهقانی پوده رحیم سرور
  مسکن به عنوان سرپناه جهت مصونیت، آرامش، سلامت و شادابی ساکنان، بهترین شیوه سرمایه‌گذاری و عنصر جدایی ناپذیر اقتصاد مردم است که باعث ثبات و همبستگی خانواده، کاهش مشکلاتی نظیر بزهکاری، طلاق، از هم گسیختگی اجتماعی، خیابان‌خوابی، زاغه‌نشینی و تکدی‌گری می‌شود تا حدی که حق بر چکیده کامل

  مسکن به عنوان سرپناه جهت مصونیت، آرامش، سلامت و شادابی ساکنان، بهترین شیوه سرمایه‌گذاری و عنصر جدایی ناپذیر اقتصاد مردم است که باعث ثبات و همبستگی خانواده، کاهش مشکلاتی نظیر بزهکاری، طلاق، از هم گسیختگی اجتماعی، خیابان‌خوابی، زاغه‌نشینی و تکدی‌گری می‌شود تا حدی که حق برخورداری از مسکن مناسب به عنوان جزئی از حق استاندارد زندگی در بسیاری از اسناد بین‌المللی حقوق بشر قید شده است. رشد روز افزون شهر نشینی، مسائل و مشکلات جدید و خاصی را در زندگی و روابط انسان ها به وجود آورده است.یکی از عمده ترین مشکلات مسئله مسکن می باشد شهرهای کشورهای در حال توسعه از منظر برنامه ریزی شهری، با شرایط نامطلوبی مواجه اند، به گونه ای که هال و فایفر چشم انداز آن را با طرح سؤالی، چنین توصیف می کنند که آیا در شهرهای جهان در حال توسعه می توان به رهیافت هایی از برنامه ریزی شهری دست یافت و از طریق آن امید به افزایش درآمد و بهبود شرایط محیطی همة شهروندان داشت؟ مطابق با مطالب ارائه شده هدف کلی تحقیق عبارت است از ارائه الگوی مناسب تامین مسکن جامعه ایثارگری از منظر شاخص‌های پایداری مسکن (مطالعه موردی: پروژه نصیرشهر بنیادشهید و امور ایثارگران) می‌باشد. جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق به لحاظ پرداختن به ارائه الگوی تامین مسکن مناسب برای جامعه ایثارگری که یک بحث و راهبرد جدید و مورد تأکید مقام عظمای ولایت است همچنین به لحاظ نبود عقبه تحقیقاتی خاص با این روش تحقیق در خصوص ارائه الگوی تامین مسکن مناسب جامعه ایثارگری تحقیق جدید محسوب شده و نوآوری خاص ارائه الگویی مناسب جهت تامین مسکن جامعه ایثارگری در سطح کشور می‌باشد.جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق به لحاظ پرداختن به ارائه الگوی تامین مسکن مناسب برای جامعه ایثارگری که یک بحث و راهبرد جدید و مورد تأکید مقام عظمای ولایت است، پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1644 - تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه شهری در فاصله 20 ساله گذشته (مطالعه موردی شهر تهران)
  نیره مبارکی فرد بهرام قدیمی مهرداد نوابخش
  در شهر تهران چهار دسته از عوامل، در توسعه شهری نقش داشته‌اند که تعامل و برهم‌کنش این مجموعه از عوامل، در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی به‌عنوا چکیده کامل

  در شهر تهران چهار دسته از عوامل، در توسعه شهری نقش داشته‌اند که تعامل و برهم‌کنش این مجموعه از عوامل، در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل توسعه شهری قابل ذکر است. هدف کلی پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهننگی شهر تهران، در فاصله 20 ساله گذشته بود. روش تحقیق انجام شده در این پژوهش، اسنادی و تاریخی است. با استفاده از آمارهای سرشماری‌ها، چهار شاخص از جمله؛ عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در توسعه کلان‌شهر تهران تعیین شده است و با استفاده ‌‌از تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی، فرضیه‌های تحقیق، بررسی و سپس مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس اطلاعات و داده‌های موجود و از بین شاخص‌های مطرح شده در سطح شهری تعداد 4 عامل اجتماعی شاخص‌های آموزش، روابط خانوادگی، روابط اجتماعی، مطبوعات و جمعیت در نظر گرفته شده است. در عوامل تاریخی سیاسی شاخص‌های دوره‌های سیاسی و روابط بین‌الملل تعیین‌کننده هستند. در عوامل اقتصادی شاخص‌های تولید، مشاغل، نیروی انسانی و روابط اقتصادی در نظر گرفته شده است. در عوامل فرهنگی نیز شاخص‌های ارتباط‌ رسانه‌ای و فعالیت‌های هنری تعیین‌کننده متغیر توسعه هستند. یافته‌ها نشان داد که در توسعه اجتماعی، رویکرد انسانی و فرهنگ محور، نسبت به توسعه، علاوه بر تقویت و ارتقای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی توسعه پایدار، می‌تواند به نتایج جامع و اثربخشی منتهی شود. توسعه کالبدی تهران با رویکرد اقتصادی و نظریه نوسازی برای توسعه، قابل تبیین است. توسعه سیاسی تهران با توسعه شهری هم‌ارز نیست؛ اما توسعه تاریخی و اقتصادی تهران تحت تأثیر توسعه شهری بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1645 - بررسی تاثیر شخصیت کارآفرینانه منابع انسانی بر برند شهری با هدف ایجاد درآمد پایدار
  بهرام ابراهیمی مجتبی طبری
  هدف تحقیق حاضر بررسی نقشی است که شخصیت کارآفرینانه مدیران شهری می تواند در مدل برند شهری ایفا نماید تا ازآن طریق شهر از درآمد جذب گردشگر خارجی و داخلی بهره مند شود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مدیران شهرداری در دو سطح عالی و عملیاتی، اعضای شورای شهر و مسئولان اداره می چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر بررسی نقشی است که شخصیت کارآفرینانه مدیران شهری می تواند در مدل برند شهری ایفا نماید تا ازآن طریق شهر از درآمد جذب گردشگر خارجی و داخلی بهره مند شود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مدیران شهرداری در دو سطح عالی و عملیاتی، اعضای شورای شهر و مسئولان اداره میراث مرتبط با بخش گردشگری در استان مازندران بودند. نمونه گیری به روش هدفمند (قضاوتی) در سه شهر آمل ، بابل و محمودآباد صورت گرفت. ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته بود و برای اطمینان از روایی آن علاوه بر نظرات اساتید و مدیران شهری خبره، از میانگین واریانس استخراجی نیز استفاده شد و برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ ، ضریب ترکیبی و پایایی درونی استفاده گردید. در این پژوهش از 2 پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه اول که جهت بررسی شخصیت کارآفرینانه منابع انسانی می باشد که توسط مدیران عالی شهرداری و اعضای شورای شهر پاسخ داده شد وپرسشنامه دوم که جهت بررسی وضعیت برند شهری طراحی گردید توسط مدیران عملیاتی شهرداری و مسئولان اداره میراث مرتبط با حوزه گردشگری پاسخ داده شد. جهت تعیین درجه تناسب مدل مفهومی از روش معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی و از نرم افزار اسمارت پی ال اس 3 استفاده و برازش مدل مفهومی پژوهش با موفقیت آزمون ویافته ها نشان داد که روابط معنی داری بین متغیرهای شخصیت کارآفرینانه منابع انسانی ، برند شهری و درآمد پایدار وجود داشته و مدل مورد ادعا نیز از برازش مناسبی برخوردار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1646 - شهر و آسیب شناسی اجتماعی- اقتصادی آن، مطالعه موردی: گرگان
  رضاعلی محسنی
  چکیده فضای شهری در عین حال که سازنده روابط و مناسبات انسانی است می تواند از عوامل تسهیل کننده بروز انحرافات، جرایم و مسائل عدیده شهری هم باشد. هم زمان با رشد فیزیکی و اجتماعی شهرها و تبدیل شدن آنها به مراکز نامتجانس و ناهمگن اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، میزان جرایم شهرها چکیده کامل

  چکیده فضای شهری در عین حال که سازنده روابط و مناسبات انسانی است می تواند از عوامل تسهیل کننده بروز انحرافات، جرایم و مسائل عدیده شهری هم باشد. هم زمان با رشد فیزیکی و اجتماعی شهرها و تبدیل شدن آنها به مراکز نامتجانس و ناهمگن اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، میزان جرایم شهرها به ویژه در مناطق مرکزی و حاشیه ای شهرهای بزرگ افزایش یافته است. به طوری که با بالا رفتن اندازه و وسعت شهرها میزان جرایم و آسیب‌های شهری افزایش یافته و بر ابعاد کمی و کیفی آن افزوده می‌شود. میزان جرایم و آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی فرهنگی و کالبدی شهری با درجه توسعه شهری رابطه دارد و به موازات افزایش جمعیت شهری، میزان جرایم و آسیب‌ها هم افزایش می‌یابد. این مقاله ضمن بررسی جنبه‌های نظری روابط شهر با جرم و آسیب‌های موجود در شهرها، به رتبه بندی جرایم و آسیب های شهری پرداخته است که به صورت موردی در شهر گرگان اجرا شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1647 - بررسی تاثیر فرهنگ فقر بر بروز انحرافات اجتماعی در محله های فرودست شهر اراک (نمونه موردی:محله باغ خلج اراک)
  عباس خسروانی رضاعلی محسنی حبیب صبوری خسروشاهی
  هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر فرهنگ فقر در محله های فرودست شهر اراک بر بروز انحرافات اجتماعی در این محله ها است.برای این منظور شاخصه های فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر 3 انحراف عمده اجتماعی این محله ها یعنی مصرف مواد مخدر،سرقت و نزاع مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر فرهنگ فقر در محله های فرودست شهر اراک بر بروز انحرافات اجتماعی در این محله ها است.برای این منظور شاخصه های فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر 3 انحراف عمده اجتماعی این محله ها یعنی مصرف مواد مخدر،سرقت و نزاع مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس گزارش هبیتات مناطق شهری در 30 سال آینده مهمترین کانون رشد جمعیت جهان خواهند بود و با این افزایش جمعیت،دولت ها در کشورهای درحال توسعه با چالش نرخ رشد بالای فقر مواجه هستند. شهری شدن فقر از بزرگترین چالش های توسعه جهانی است که در صورت تداوم روند نامطلوب کنونی، در طی سه دهه آتی شامل دو میلیارد نفر ساکنان نواحی فرودست شهری خواهد شد.چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه فرهنگ فقر تشکیل شده است.در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است.نمونه آماری 372 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین حدود 12 هزار نفر ساکنان محله باغ خلج اراک انتخاب شده اند.یافته های این پژوهش نشان داد که هر سه انحراف اجتماعی در محله باغ خلج از سطح بالائی برخوردارند و ارتباط معنا دار مستقیمی با سطح فرهنگ فقر دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مستقل،به طور معنا داری متغیر وابسته را پیش بینی می کنند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر فرهنگ فقر بر روی انحرافات اجتماعی چهار گانه پژوهش معنی دار است.در این پژوهش به منظور کنترل و کاهش مولفه های فرهنگ فقر و انحرافات اجتماعی در محله های فرودست شهری،راهکار توانمند سازی ساکنان با رویکرد اجتماع محور در ابعاد اقتصادی،فرهنگ و اجتماعی پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1648 - نقش مدیریت شهری براحساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای عمومی(نمونه موردی: شهرداری منطقه 8)
  طاهره وثوق اکرم ناصری فر
  چکیده زنان نیمی از جامعه ما را تشکیل می دهند لذا در برنامه ریزی و طراحی مدیران در جوامع امروزی نیاز است که مشکلاتی را برای مدیریت ومسئولان ، به تمامی ابعاد و افراد توجه کنند. چرا که فضاهای بدون کنترل و نظارت شهری به وجود می آورد. بنابراین شناسایی وآسیب شناسی چنین فضاهای چکیده کامل

  چکیده زنان نیمی از جامعه ما را تشکیل می دهند لذا در برنامه ریزی و طراحی مدیران در جوامع امروزی نیاز است که مشکلاتی را برای مدیریت ومسئولان ، به تمامی ابعاد و افراد توجه کنند. چرا که فضاهای بدون کنترل و نظارت شهری به وجود می آورد. بنابراین شناسایی وآسیب شناسی چنین فضاهایی تأثیر عمیقی بر کاهش جرائم شهری و ایجاد احساس امنیت بین شهروندان و در کنار آن افزایش مشارکت معنادار آنان را خواهد داشت. لذا در این پژوهش به بررسی نقش مدیریت شهری بر احساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای عمومی پرداخته شد. جامعة آماری محدوده جغرافیایی م نطقه 8 شهرداری تهران بوده و تمامی زنان شهروند ساکن در آن، نمونه آماری مورد نظر میباشند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول تعیین حجم نمونه به روش کوکران استفاده گردید. طبق برآورد نمونه گیری مورد نظر حجم نمونه برابر با 176 نفر است. ابزار پژوهش پرسشنامه می باشد. داده های به دست آمده با مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1649 - بررسی کیفیت محیط شهری و تأثیر آن در ارتقاء میزان رضایتمندی شهروندان (نمونه موردی: شهر رودهن)
  آرش رحمانی ولی الله نظری رضا طاهرخانی
  چکیده در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مؤلفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر چکیده کامل

  چکیده در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مؤلفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر بسیاری از مشکلات محیطی به سرعت به مشکلات شهری تبدیل خواهد شد. به همین دلیل در سالهای اخیر توجه به ایجاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم، باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری شده است. کیفیت محیط شهری مطلوب، تحت تأثیر عوامل و معیارهای مختلف می باشد که به طور عمده می توان عوامل کالبدی، کارکردی و محتوایی را نام برد که هر یک نیز متشکل از معیارهای مختلفی می باشند. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت محیط شهری شهر رودهن از دیدگاه شهروندان و بررسی نقش این مهم در بهبود میزان وضعیت شهروندان است. این تحقیق از نظر هدف کاربری و در بحث روش تحقیق از نوع تحلیلی- تطبیقی است. از نظر ماهیت و روش گردآوری داده ها یک پژوهش توصیفی &ndash; پیمایشی به شمار می آید. روش جمع آوری اطلاعات، میدانی و کتابخانه ای- اسنادی است. تحلیل پرسش نامه ها در سطوح توصیفی و استنباطی صورت پذیرفته است. حجم نمونه 340 نفر می باشد و نتایج تحقیق نشان می دهد سطح رضایتمندی شهروندان رودهن در رابطه با کیفیت محیط شهری نسبتاً پایین می باشد. کیفیت محیط شهر مورد نظر از لحاظ مؤلفه های اجتماعی-فرهنگی و کیفیت کالبدی محیط در سطح نازلی است این در حالیست که کیفیت محیط شهری در مؤلفه های زیست محیطی و اقتصادی عملکردی در سطح مطلوب تری و در مؤلفه های آسایش &ndash; منظر و دسترسی- ترافیک در حد متوسط به نظر می رساند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1650 - اقتصاد شهری و درآمدهای پایدار
  کامران مرتضوی
  چکیده هدف از پژوهش حاضر، شناخت منابع درآمدی شهرداری ها، تقسیم بندی درآمدها به درآمدهای پایدار و غیر پایدار، و همچنین شناخت منابع درآمدی جدید برای شهرداریها و در نهایت با توجه به درآمدهای موجود چگونگی عملکرد مدیران می باشداز این رو جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شهرداری چکیده کامل

  چکیده هدف از پژوهش حاضر، شناخت منابع درآمدی شهرداری ها، تقسیم بندی درآمدها به درآمدهای پایدار و غیر پایدار، و همچنین شناخت منابع درآمدی جدید برای شهرداریها و در نهایت با توجه به درآمدهای موجود چگونگی عملکرد مدیران می باشداز این رو جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شهرداری تهران می باشد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و با توجه به مولفه های پژوهشی از نظر اجرا توصیفی &ndash; تحلیلی است. که در حقیقت به تحلیل محتوای هریک از منابع درآمدی شهرداری تهران پرداخته شده است. شیوه و نوع اجرای پژوهش، با مصاحبه از افراد متخصص و کارکنان مالی شهرداری ها، نقطه نظر است. با توجه به مدرک ارائه شده به بررسی و تحلیل محتوا مصاحبه پرداخته شده است. از این رو دستیابی به روشهای جدید تأمین منایع درآمدی پایدار و مطمئن و بدون تبعات ناگوار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نقش بسیار موثری در رضایت جامعه شهری، سرعت بخشیدن به توسعه و عمران محدوده های شهری و در نهایت مدیریت مطلوب شهرها خواهد داشت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1651 - طراحی مدل مدیریت شهرهای هوشمند آینده بر مبنای مؤلفه‌های نظام آموزش شهروندی
  حامد اخوان محمود صفری معصومه اولادیان
  نحوه گردآوری داده‌ها به روش آمیخته (کیفی و کمی) صورت گرفته است و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه با خبرگان با انجام مصاحبه‌های تخصصی به روش دلفی، و پرسشنامه می‌باشد. سپس از طریق اجرای پرسشنامه، تحلیل داده‌ها در بخش کیفی به روش کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و در بخش کمی تج چکیده کامل

  نحوه گردآوری داده‌ها به روش آمیخته (کیفی و کمی) صورت گرفته است و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه با خبرگان با انجام مصاحبه‌های تخصصی به روش دلفی، و پرسشنامه می‌باشد. سپس از طریق اجرای پرسشنامه، تحلیل داده‌ها در بخش کیفی به روش کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و در بخش کمی تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار SPSS و Smart PLS انجام شد. در تحلیل استنباطی به روش تحلیل عاملی، به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شد.نتایج نشان داد مؤلفه‌های شناسایی شده نظام آموزش شهروندی: نوع‌دوستی، وجدان کاری، جوانمردی، رفتار مدنی، ادب و ملاحظه، قانون‌گرایی، روحیه مشارکت‌جویی، مسؤلیت‌پذیری، اعتماد به نفس، رفتار اجتماعی - سیاسی، رفتار مبتنی بر آموزه‌های دینی و ملی، محیط زیست و توسعه پایدار و در نهایت حکمرانی هوشمند با شاخص‌های آنها، تحت عنوان ابعاد و مؤلفه‌های مدل نظام آموزش شهروندی که در اداره و مدیریت شهرهای هوشمند آینده تأثیرگذاری بیشتری دارند مورد پذیرش قرار گرفتند. از جمع‌بندی در خصوص مدل مدیریت شهرهای هوشمند آینده با رویکرد مؤلفه‌های نظام آموز شهروندی عوامل، ابعاد و مؤلفه‌های مدل نظام آموزش شهروندی در مدیریت شهرهای هوشمند آینده در شهرداری تهران، 5 عامل، با اولویت بالا مطرح گردید. این عوامل عبارتند از: اولویت اول: مؤلفه ادب و ملاحظه؛ اولویت دوم: مؤلفه روحیه مشارکت‌جویی؛ اولویت سوم: مؤلفه قانون‌گرایی؛ اولویت چهارم: مؤلفه رفتار مدنی و اولویت پنجم: مؤلفه مسؤلیت‌پذیری. شاخص‌های برازش الگو در تحلیل عاملی، برازش الگو را تأیید می‌نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1652 - بررسی تأثیر روایت‌های اسطوره‌ای بر تاب‌آوریِ شهرها
  علی صادقی منش
  روایت‌های اسطوره‌ای برآیند تجارب بشر از رویارویی‌ با چالش‌ها و مسائلی هستند که بر زندگی او تأثیر گذاشته و یکی از این مسائل، تاب‌آوری شهرهاست. شهرهایی که تمدّن‌های کهن را در خود جای‌داده‌اند، بیش از آن که برای تاب‌آوری، متّکی بر سازوکارهای اقتصادی، مدیریّتی یا مهندسی باش چکیده کامل

  روایت‌های اسطوره‌ای برآیند تجارب بشر از رویارویی‌ با چالش‌ها و مسائلی هستند که بر زندگی او تأثیر گذاشته و یکی از این مسائل، تاب‌آوری شهرهاست. شهرهایی که تمدّن‌های کهن را در خود جای‌داده‌اند، بیش از آن که برای تاب‌آوری، متّکی بر سازوکارهای اقتصادی، مدیریّتی یا مهندسی باشند، متّکی بر بینشی اساطیری بودند. پژوهش پیش رو با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی می‌کوشد با بهره‌گیری از نظریات اسطوره‌شناختی میرچا الیاده، کارل گوستاو یونگ و ژیلبر دوران، به تبیین پیوند روایت‌های اسطوره‌ای با به‌سازی و بازسازی شهرها بپردازد. نتیجه و برآیند این پژوهش آن است که روایت‌های اساطیری به سبب ریشه‌دار بودن تصاویر کهن‌الگویی‌شان در ضمیر ناخودآگاه جمعی، هم‌دلی و هم‌راهی افزون‌تری میان بیشینۀ مردم ایجاد می‌کنند؛ از سویی هم‌سانی و هم‌سویی‌هایی میان شهرسازی و روایت‌گری اسطوره‌ها وجود دارد که توجّه به آن می‌تواند موجب تقویّت هویّت یک شهر و درونی‌سازی تمایل‌ به به‌سازی و بازسازی آن گردد. سه روشِ ممتاز کردن فضای قدسی شهر از فضای بیرونی که تمدّن‌های کهن به یاری آن تاب‌آوری شهرهای خود را افزایش می‌دادند، عبارت بود از: الف) ساخت حصار نمادین، ب) آیین‌ها و ج) تطبیق جای‌گاه‌های نمادین‌ ‌اساطیری با شهر؛ هنوز هم می‌توان از این روی‌کردها برای افزایش تاب‌آوری شهرها بهره برد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1653 - A Study of O’Hara’s Poetry in the Light of Merleau-Ponty’s Philosophy of Nature
  Bahare Aarabi Negar Sharif Farid Parvaneh
  This study aims to utilize Maurice Merleau-Ponty's environmental phenomenology in analyzing the chosen poems written by Frank O'Hara, a significant figure in the New York School of Poetry.' Eco-phenomenology 'is where philosophy and ecology meet. Encouraging to revi چکیده کامل

  This study aims to utilize Maurice Merleau-Ponty's environmental phenomenology in analyzing the chosen poems written by Frank O'Hara, a significant figure in the New York School of Poetry.' Eco-phenomenology 'is where philosophy and ecology meet. Encouraging to review the traditional beliefs of Western philosophy about nature, this relatively new vogue of criticism deals with environmental issues from a phenomenological perspective. This article aims to analyze several poems by Frank O'Hara from the New York School of Poetry through the lens of eco-phenomenology. The goal is to challenge the perception that this poetic movement is solely urban and lacks awareness of the natural environment. By highlighting a divide within this poetry that demonstrates an understanding of a wider phenomenological world, encompassing both humans and non-humans, we aim to refute the notion of reductive urbanism. Being a Critique of Cartesian mind-body dualism and the anthropocentric perspective resulting from it, this study applies the chiasmic ontology of Merleau-Ponty to the selected poems. The present research demonstrates that O'Hara's poetry exhibits a prevailing mutual participation between human flesh and the 'flesh of the world', as described by Merleau-Ponty's concept of chiasm, particularly during moments of perception. This study examines how O'Hara's work demonstrates the concept of 'body', a crucial term in Merleau-Ponty's philosophy, and how this demonstration leads to the development of an eco-phenomenological perspective in his urban poetry. Conducting both textual and contextual analyses, this research brings to the fore O’Hara’s eco-consciousness and his vision of interrelations governing the universe, despite his embracing urban life. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1654 - اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی - مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روانشناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر
  نازیلا مزروعی مرضیه علیوندی وفا نعیمه محب
  هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی – مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر بود. این پژوهش، مطالعه‌ای نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس آزمون و گروه ک چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی – مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌‌پذیر بود. این پژوهش، مطالعه‌ای نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود؛ جامعه آماری کلیه مادران دانش‌آموزان کم‌ توان ذهنی آموزش‌پذیر که در سال تحصیلی 1399-1400 در مدارس ابتدایی استثنایی شهر تبریز پرونده داشته و مشغول تحصیل بودند، شامل می‌شد. از این بین 24 نفر نمونه بصورت جایگذین تصادفی در 2 گروه 12 نفری گروه آزمایش و گروه کنترل انتخاب شدند. با توجه به ساخت و اهداف تحقیق، از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب نمونه استفاده شد. ابزار‌های مورد استفاده، پرسشنامه آشفتگی روان‌شناختی داس (1995) و مقیاس کیفیت رابطه ادراک شده فلچر (2002) بود. گروه آزمایش برنامه آموزش رویکرد معنوی – مذهبی (11 جلسه) و گروه کنترل برنامه آموزشی دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی – مذهبی اسلام محور بر آشفتگی روان‌شناختی، احساس گناه و کیفیت رابطه زناشویی ادراک شده مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌پذیر اثر بخش است. براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش می‌توان بیان کرد،آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد معنوی - مذهبی اسلام محور می‌تواند به عنوان مداخله تکمیلی جهت کاهش و بهبود مشکلات روان‌شناختی مادران دانش‌آموزان کم توان ذهنی به کار رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1655 - بازشناسی مفهوم زیست پذیری با تاکید بر ارتقاء ساختار فضایی- کالبدی ( نمونه موردی: بخش مرکزی شهر رشت)
  میر نوید میرحق جو شادی پاکزاد وحید بیگدلی راد
  امروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مر چکیده کامل

  امروزه مراکز شهری در اثر مسائل اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی به یك مکان با مشکلات گوناگون تبدیل که زندگی در آن دشوار و فرسودگی آن علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز می باشد. این پژوهش با هدف بازشناسی مفهوم زیست پذیری تلاش نموده وضع موجود بخش مرکزی شهر رشت را بررسی، ویژگی و صفات آن را مطالعه و با توصیف منظم وضعیت فعلی آن، دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن و شرایط زیست پایدار را تبیین و شهری انسان محور و قابل زیست را برای همه ساکنان آن ترسیم نماید. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت علّی با مطالعات گسترده کتابخانه ای و میدانی می باشد. هدف کلی پژوهش شناخت و تحلیل وضعیت موجود زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت و درک علل، فرایندها و زمینه های موثر بر وضعیت زیست پذیری و ارتقاء ساختار فضایی و کالبدی است. براساس یافته های پژوهش و تحلیل داده ها میزان میانگین موجود ابعاد زیست پذیری محلات بخش مرکزی شهر رشت از میانگین مفروض پایین تر است. بعد اجتماعی با میانگین46/2 از وضعیت مطلوبتر و بعد زیست محیطی با میانگین 084/2 وضعیت بحرانی تری نسبت به ابعاد دیگر را دارا می باشد. بر اساس نظرات خبرگان، متخصصان و مدیران شهری تاثیر عوامل کلان زیرساخت وخدمات شهری با میانگین63/3 بیشترین و عوامل کلان زیست محیطی با میانگین 10/3 کمترین تاثیر را بر زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت دارد. همچنین شاخص اجتماعی با میانگین 95/3 بیشترین و شاخص اقتصادی با میانگین 72/3 کمترین مطلوبیت را برای سنجش زیست پذیری بخش مرکزی شهر رشت را دارند. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیر مستقل ابعاد سه گانه زیست پذیری و متغیر وابسته ساختار فضایی-کالبدی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. بتحلیل مسیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته نشان داد متغیر زیست محیطی با ضریب 625/0 بیشترین و متغیر اقتصادی با ضریب 411/0 کمترین تاثیر برساختار فضایی-کالبدی محلات بخش مرکزی شهر رشت دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1656 - Society at the Crossroads: Tradition, Modernity, and Urbanization in Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman; A Virilian Analysis
  Seyehedeh Keyhaneh Kafshchi Roohollah Reesi Sistani Hassan Shahabi
  This article offers a comparative analysis of the societal implications stemming from postmodern urbanization. It employs Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman as dual narrative prisms, grounded in Paul Virilio's theoretical paradigm. چکیده کامل

  This article offers a comparative analysis of the societal implications stemming from postmodern urbanization. It employs Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman as dual narrative prisms, grounded in Paul Virilio's theoretical paradigm. The study intricately examines the interplay of technology, culture, and societal dynamics within evolving urban landscapes. Meticulously exploring this terrain, it uncovers the nuanced tension between tradition and modernity, shedding light on the erosion of traditional values in rapidly modernizing cities like Tehran and New York. Characters' responses lay bare the dissolution of familial bonds and shifting social roles, reflecting broader urban trends. Through the lens of Virilio's "critical space" concept, the investigation reveals the transformation of urban environments into "cities of the beyond," marked by a swift influx of information and communication technologies. Additionally, the research underscores the pivotal role of cultural production, spanning literature, art, and film, in revealing societal perspectives on postmodern urbanization. By dissecting the reverberations of these shifts, the study offers invaluable insights into potential policy interventions that promote sustainable, equitable, and innovative urban progress. This article provides a comprehensive perspective on the multifaceted repercussions of postmodern urbanization, adeptly bridging literary works, theoretical constructs, and real-world societal dynamics. The urgency of comprehending the consequences of technology-driven urbanization resonates within Iran's post-war context and extends globally. The findings illuminate the intricate process of reconciling tradition with modernity, serving as a foundational basis for interdisciplinary research aimed at forging more inclusive and sustainable urban landscapes. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1657 - Role of Small Towns in Rural Development Using Concentration Index and Location Quotient (LQ) (Case Study: Roudbar)
  Manouchehr Nasiri Moghadam Taymour Amar Parviz Rezaei
  Today, inequality and spatial imbalance between rural and urban areas is mainly discussed by regional planners. To give balance and reduce inequalities in rural areas, it is essential to highlight the role small towns. This paper uses a descriptive-analytical methodolog چکیده کامل

  Today, inequality and spatial imbalance between rural and urban areas is mainly discussed by regional planners. To give balance and reduce inequalities in rural areas, it is essential to highlight the role small towns. This paper uses a descriptive-analytical methodology using quantitative methods and models, such as location quotient (LQ) and concentration index to analyze the function of towns existing in Roudbar County. The purpose of this study is to explain the relationship between function of urban areas in providing services to rural areas, to rank the provided services and to determine the development of villages. LQ of Roudbar County is &gt;1 for agriculture and industry and export of manufactured products, while &lt;1 for services, indicating a dependence on other towns. Based on the concentration index, levels of villages in Lowshan, Manjil, Rostamabad and Bareh Sar are regular, while the villages in Jirandeh and Tutkabon are irregular. In addition to administrative and political relationships which result in dependence of villages to cities, people of these towns are referred to other towns of the county for economic, social and cultural relations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1658 - Evaluating the quality of life in the suburban context based on the environmental indicators of a case study (southwest elevations of Mashhad city)
  alireza omurisarabi Toktam  Hanaee
  In recent years, the concept of quality of life has attracted the attention of many urban planners and managers, as nowadays a low quality of life is observed in many cities in Iran, especially in the suburbs. Sociologists explain the definition of people living on the چکیده کامل

  In recent years, the concept of quality of life has attracted the attention of many urban planners and managers, as nowadays a low quality of life is observed in many cities in Iran, especially in the suburbs. Sociologists explain the definition of people living on the periphery of cities as follows: Peripheral residents generally include those who live in the city but do not use the city's facilities and services as citizens. Although these people live in the heart or on the outskirts of the city, they retain their rural culture while considering themselves city dwellers. Quality of life is one of the most fundamental areas of urban research around the world and includes components such as social, environmental and economic. The category of quality of life is of great importance, especially in marginalized communities living in unstable physical and environmental conditions due to lack of facilities, economic poverty and many constraints on the outskirts of big cities. Since the quality of life is closely related to the environment and people's lives, and the deterioration of environmental quality directly affects the quality of life, this study aims to assess the quality of life through environmental indicators in the marginalized areas in the south-western highlands of Mashhad and make suggestions to improve the quality of life in this marginal neighborhood near the metropolis of Mashhad by assessing the influential indicators in the environmental system. It is an applied survey research and a quantitative and documentary research method. The research data is collected through field methods (observation and questionnaire) and the analysis of the questionnaire, factor analysis and single sample T which were used in SPSS software environment. It should be noted that the research strategies were formulated based on the matrix of internal and external factors. The results show that conservative strategies are the best alternative to improve the quality of life in worn-out marginalized areas, because the application of these strategies protects the marginalized community from risky situations, so the greatest strengths are in the area of maximum efficiency. پرونده مقاله