سنجش میزان تحقق مؤلفه های رویکرد انسانگرا در محلات قدیم و جدید شهری (مطالعهموردی: محلههای ناسار و ارم شهر سمنان)
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهریعلی اکبر سالاری پور 1 , بنیامین حسن زاده باغی 2 , سحر نظری 3
1 - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، گیلان،ایران
2 - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
3 - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
کلید واژه: محله قدیم, محله جدید, سمنان, محله شهری, رویکرد انسانگرا,
چکیده مقاله :
محله ها جزئی جدایی ناپذیر از ساختار زندگی اجتماعی شهروندان هستند و با وجود نیازهای مختلف انسان در محلات شهری، باید در برنامه ریزی های شهری از رویکرهای جدیدی استفاده نمود که شهرسازی انسانگرا یکی از آنهاست. این پژوهش با تکیه بر روش های کمی و توزیع پرسشنامه میان شهروندان به دنبال سنجش میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در محلات ناسار و ارم شهر سمنان به عنوان محلات قدیم و جدید شهری انجام شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که تفاوت معناداری در میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در سطح محلات ناسار و ارم وجود دارد و بر خلاف ذهنیت موجود در انسانگراتر بودن محلات قدیمی، میزان رضایت ساکنین از مولفه های رویکرد انسانگرا در محله ارم مطلوب تر از محله ناسار است و نشان دهنده توجه اندک مدیریت شهری به محلات قدیمی در برنامه ریزی های شهری است. همچنین مدل ساختاری مسیری پژوهش، نشان می دهد، مولفه امنیت و ایمنی بیشترین تاثیر را بر میزان تحقق رویکرد انسانگرا دارد.
The existence of cities and, on a smaller scale, urban neighborhoods has been a human achievement and a product of human needs throughout history. Neighborhood is a place where the experience of life should be formed and appropriate spaces and physical environment are prerequisites for the formation of such an experience. But the occurrence of events such as the Industrial Revolution, the penetration of modern thinking, the use of automotive planning instead of human-centered planning and the lack of attention of urban management to old neighborhoods and endogenous development and also due to disregard for human needs in neighborhoods, especially in Old neighborhoods that are very vulnerable have changed the attitude of residents towards their neighborhoods. Today, by creating approaches such as "human-centered neighborhood" or "human-centered urban planning", efforts have been made to create neighborhoods for human life with all human characteristics.This research is descriptive-analytical and based on quantitative methods and distribution of questionnaires among citizens, it has been done to evaluate the implementation of human-centered approach components in Nasar and Eram neighborhoods of Semnan as old and new urban neighborhoods. The results showed that there is a significant difference in the level of the two neighborhoods in the level of realization of the components of the human-centered approach. So that in Eram neighborhood, the level of residents' satisfaction is more desirable than Nassar neighborhood and Eram neighborhood is a more human-centered neighborhood than Nassar neighborhood, and this result is contrary to public perception. However, despite the disregard for physical and environmental qualities in such neighborhoods and the lack of proper planning to solve the problems of its residents, some components and indicators of human-centered approach in the old neighborhoods have been reduced. Assessing the level of human-centered approach indicators in the study areas, shows that in the old neighborhood of Nasar, the indicators of "social solidarity" and "safety against hazards" were ranked highest and lowest, respectively. In the new neighborhood of Eram, the index of "environmental cleanliness" was ranked first and the index of "suitable green space" was ranked last. The structural model of the research path using the PLS technique shows that the "security and safety" component has the greatest impact on the realization of the human-centered approach.According to the research results, it can be said that contrary to the existing mentality that the old neighborhoods are more human-centered and respond to the needs of its residents. However, due to problems such as physical exhaustion, lack of safety against dangers, etc., in addition to creating dissatisfaction among the residents of the old neighborhoods, it has damaged the identity and position of the traditional Iranian neighborhood as a human-centered neighborhood. Therefore, in order to improve the position of neighborhoods in cities and humanize them, a kind of balance and proportion in facilities, services, etc. should be created in neighborhoods with logical and flexible planning. In the end, solutions were presented to return the components of the human-centered approach and improve the situation of Nasar neighborhood.
. امانپور، سعید؛ زادولی خواجه، شاهرخ؛ و زارعی، جواد. (۱۳۹۵). سنجش شاخصهای رویکرد انسانگرا در برنامهریزی محلات نوبنیاد تبریز (مطالعهموردی: محله یاغچیان). جغرافیای اجتماعی شهری، ۳(۴)، ۱-۲۱. https://jusg.uk.ac.ir/article_1769.html
۲. احمدی، قادر؛ و نادریکروندان، سونیا. (۱۳۹2). مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی در محلات بافت جدید و قدیم شهری (نمونهموردی: محله شهرک قدس و قطارچیان شهر سنندج). فصلنامه مطالعات شهری، ۲ (۸)، ۷۱-۸۱. https://urbstudies.uok.ac.ir/article_6423.html
۶. حاتمینژاد، حسین؛ محمدیسلمانی، منصوره؛ و حیدری، اصغر. (۱۳۹۷). ارزیابی مولفههای رضایتمندی از فضاهای عمومی محله بهارستان شهر تهران. جغرافیا و روابط انسانی، ۱(۱)، ۶۰۶-۶۲۴. https://www.gahr.ir/article_69037.html
19. هاشمی، سید یوسف؛ و قانعپور، پریا. (۱۳۹۵). ساماندهی و طراحی فضای شهری با رویکرد مقیاس انسانی. چهارمین کنفرانس علمی پژوهشی افقهای نوین در علوم جغرافیا و برنامهریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران. https://civilica.com/doc/617200
_||_