جهت‌گیری‌های هویتی و برند‌سازی در برنامه‌های توسعه شهری تهران

محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری

موسی کمانرودی کجوری ¹ , آرزو ملکشاه ²

1 - جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1400/01/17 تاریخ پذیرش : 1400/03/17 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: هویت شهری, برند شهری, شهر تهران,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: هدف: هویت و برند از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین مباحث مدیریت و توسعه شهری است. هدف این پژوهش، شناسایی و تحلیل جهت‌گیری‌های هویتی و برندسازی شهر تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی، از نظر نوع داده از نوع پژوهش‌های کیفی و از نظر روش از نوع پژوهش‌های توصیفی-تحلیلی است. برای جمع‌آوری اطلاعات این پژوهش از روش مطالعات کتابخانه‌ای استفاده شد. از طرح راهبردی-ساختاری شهر تهران (1386)، سند چشم‌انداز و جهت‌گیری‌های راهبردی تهران در افق 1404 و برنامه‌ پنجساله سوم شهرداری تهران (1402-1398) به عنوان منابع اطلاعات این پژوهش استفاده گردید. از روش تحلیل مضمون به عنوان یکی از روش‌های پژوهش کیفی برای مطالعه این منابع استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، جهت‌گیری‌های کلان هویتی و برندسازی شهری تهران بر ابعاد مختلف طبیعی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، حقوقی و کالبدی با غلبه فرهنگ و نمادهای ایرانی-اسلامی مبتنی هستند. نتیجه‌گیری: تحقق جهت‌گیری‌های هویتی و برندسازی شهری تهران به رویکردهای توسعه و وضعیت دیپلماسی و روابط بین‌المللی کشور از یکسو و منابع، ظرفیت‌ها و انطباق برنامه‌های اجرایی مدیریت شهری تهران با آن‌ها از سوی دیگر بستگی دارد. همچنین، برنامه‌های توسعه شهری تهران در زمینه هویت و برندسازی آن، با سازگارسازی مکانیکی دوگانه‌ سنت و مدرن مواجه می‌باشند.

چکیده انگلیسی:

Objective: Identity and brand are the most important and strategic issues of urban management and development. The aim of this study was to identify and analyze identity orientations and branding in Tehran. Method: In this study, library studies were used to collect data. Were used the Strategic-structural plan of Tehran (2007), Vision Document and Strategic Orientations of Tehran in horizon 1404 and The Third Five-Year Plan of Tehran Municipality (2019-2013) as information sources of this study. To study these resources, themed analysis method was used as one of the qualitative research methods. Results: Based on the findings of this study, Tehran's macro-identity orientations and urban branding are based on different aspects of natural, social, cultural, political, economic, legal and physical with the dominance of Iranian-Islamic culture and symbols. Conclusion: The realization of Tehran's identity orientations and urban branding depends on the development approaches and the state of diplomacy and international relations of the country on the one hand, and the resources, capacities and adaptation of Tehran's urban management executive plans with them on the other. Also, Tehran's urban development programs in the field of identity and branding are faced with dual mechanical adaptation of tradition and modern.  

منابع و مأخذ:

بهزادفر، مصطفی. (1387). هویت شهر: نگاهی به هویت شهر تهران. چاپ اول، انتشارات نشر تهران، تهران.

بیکر، بیل. (1393)؛ برندسازی مقصد گردشگری: ضروریاتی برای موفقیت در برندسازی مکان. ترجمه‌ علی صمیمی و ساسان قاسمی. چاپ اول، انتشارات دنیای اقتصاد، تهران.

پائولا دامری، رناتا؛ رزنتال-سابروکس، کامیل. (1399). شهر هوشمند: چگونگی ایجاد ارزش عمومی و اقتصادی با فناوری پیشرفته در فضای شهری. ترجمه موسی کمانرودی کجوری؛ افشار حاتمی؛ مظهر احمدی؛ حسن آهار؛ سامان حیدری، چاپ اول، انتشارات دانشگاه خوارزمی، تهران.

رضوی‌پور، مریم سادات؛ ذاکری، محمدمهدی؛ احسان جباری. (1391). هویت ایرانی-اسلامی شهر تهران در گذر زمان. مجله مطالعات ملی، 13(3)، 147-133.

شورای اسلامی شهر تهران .(1386). چشم‌انداز و جهت‌گیری‌های استراتژیک تهران در افق 1404. مصوب تاریخ 21/01/1385.

شورای اسلامی شهر تهران .(1398). برنامه عملیاتی پنجساله سوم شهرداری تهران (1398 تا 1402). مصوبه جلسات صد و سیزدهم الی صد و هجدهم دوره پنجم شورای اسلامی شهر تهران.

شورای عالی شهرسازی و معماری ایران .(1386). طرح راهبردی-ساختاری (جامع) شهر تهران. مصوبه تاریخ 05/09/1386.

عاملی، سید سعیدرضا؛ اخوان، منیژه. (1391). بازنمایی عناصر هویت‌بخش شهری در سفرنامه‌ها (مطالعه مقایسه‌ای تهران و شهرستان‌های استان تهران). مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(4)، 100-75.

غراب، ناصرالدین. (1390). هویت شهر. چاپ اول، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران.

کمانرودی کجوری، م.؛ تولایی، سیمین؛ جاودان، مجتبی. (1399). مدیریت مصرف مکان در گردشگری. چاپ اول، انتشارات دانشگاه خوارزمی، تهران.

کمانرودی کجوری، موسی. (1393). آسیب‌شناسی مدیریتی جهت‌گیری‌های برنامه‌ای و اجرایی هویت‌یابی برندسازی شهری تهران. مجموعه مقالات ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر اسلامی، مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر مشهد.

کمانرودی کجوری، موسی؛ جنگجو، شهرام. (1391). بسترهای مدیریتی لازم برای تحقق حکمرانی خوب شهری در تهران. مجموعه مقالات همایش حکمروایی خوب شهری، جلد دوم، شهرداری تهران، 123-107.

کمانرودی کجوری، موسی. (1384الف). ساخت سیاسی-مدیریتی و توسعه شهری. فصلنامه اقتصاد سیاسی، 3(11)، 102-86.

کمانرودی کجوری، موسی. (1384ب). موانع ساختاری مدیریت توسعه شهری در ایران. فصلنامه اقتصاد سیاسی، 3(10)، 64-48.

کمانرودی کجوری، موسی. (1384پ). موانع ساختاری مدیریت توسعه شهری تهران. فصلنامه جستارهای شهرسازی، 4(13)، 61-52.

نقی‌زاده، محمد. (1392). هویت شهر (مبانی، مؤلفه‌ها و جلوه‌ها). چاپ اول، انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی، تهران.

Aaker, D. A. (1996). Building strong brands. Free Press, New York.

Aaker, D. A. (1991). Managing brand equity. Free Press, New York.

Anholt, S. (2006). The Anholt-GMI city brands index: How the world sees the world's cities. Place branding, 1, 18-31.

Ashworth, G. & Kavaratzis, M. (2010). Towards effective place brand management: Branding European cities and regions. Edward Elgar Publishing.

Banks, S. (1950). The relationship between preference and purchase of brands. Journal of Marketing, 2, 145-157.

Bennett, P. D. (1995). Dictionary of Marketing terms. Chicago, IL; NTC Business Books.

Blain, C; Levy, S. E. & Ritchie, J. R. B. (2005). Destination branding: insights and practices from destination management organizations. Journal of travel Research, 43: 328- 338Bradley, A; T. Hall & M. Harrison. (2002). selling cities: promoting new images for meetings tourism. Cities, 19, 61-70.

Bosch, A. L. M.; Jong, M. D. T. & Elving, W. J. L. (2005). How corporate visual identify supports reputation. Corporate Communications: An International Journal, 10, 108-116.

Brakus, J. J.; Schmitt, B. H. & Zarantonello, L. (2009). Brand experience: What is it? How is it measured? Does it affect loyalty? Journal of marketing, 73, 52-68.

Braun, V. & Clarke, V. (2012).  Thematic analysis. In book: APA handbook of research methods. In psychology, Vol. 2: Research designs: Quantitative, qualitative, neuropsychological, & biological (pp.57-71) Edition: First Chapter: Thematic analysis. Publisher: American Psychological Association Editors: H. Cooper, P. M. Camic, D. L. Long, A. T. Panter, D. Rinds Kopf, And K. J. Sher.

Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology.  Qualitative Research in Psychology, 3, 77-101.

Byrom, J. W. & Lehman, K. F. (2007). Corporate Visual identity in local government: The role of the logo. In Proceedings of the 6th international congress on public and non- profit marketing Lisbon, Portugal.

Cai, A. L. (2002). Cooperative Branding for Rural Destinations. Annals of Tourism Research, 29, 720–742.

Clarke, V. & Braun, V. (2013). Teaching thematic analysis: Overcoming challenges and developing strategies for effective learning. The Psychologist, 26(2), 120-123.

Crompton, J. (1992). Structure of vacation destination choice sets. Annals of Tourism Research, 19, 420-434.

Dimitriades, Z. S. (2006). Customer satisfaction, Loyalty and commitment in service organization: Some evidence from Greece. Management Research News, 29, 782-800.

Florek, M. (2005), The Country brand as a new challenge for Poland. Place branding, 1, 205-214.

Foley, A. & Fahy, J. (2004). Incongruity between Expression and Experience: The Role of Imagery in Supporting the Positioning of a Tourism Destination Brand. Journal of Brand Management, 11, 209-217.

Gartner, C.W. (1994). Image formation process. Journal of travel and tourism marketing, 2. 191-216.

Gartner, W. C. (1989). Tourism image: attribute measurement of state tourism products using multidimensional techniques. Journal of Travel Research, 28, 16-20.

Gearing, C. E; Swart, W.W. & Var, T. (1974). Establishing a measure of touristic attractiveness. Journal of Travel Research, 12, 1-8.

Geng-Qing, C. & Qu, H. (2008). Examining the structural relationships of destination image, tourist satisfaction and destination layolty: An integrated approach. Tourism management, 29, 624-636.

Getz, D. (1993). Planning for Tourism Business Districts. Annals of Tourism Research, 20, 583-600.

Go, F. M. & Govers, R. (2000). Integrated Quality Management for Tourist Destinations: A European Perspective on Achieving Competitiveness, Tourism Management, 21, 79-88.

Gunn, C. A. (1972), Vacationscape: Designing Tourist Regions. Taylor & Francis, Washington.

Hankinson, G. & Cowking, P. (1995). What do you really mean by the brand? The Journal of Brand Management, 3, 43-50.

Henderson, P. W & J. A. Cote (1998). Guidelines for selecting or modifying logos. Journal of Marketing, 62, 14-30.  

Janghyeon, N; Yuksel E. & Georgina, W. (2011). Brand Equity, Brand Loyalty and Consumer Satisfaction. Annals of Tourism Research, 38, 1009-1030.

Jansen Verbeke, M. (1986). Inner-city tourism: resources, tourists and promoters, Annals of Tourism Research, 13, 79-100.

Keller, K. L. (1993). Conceptualizing, measuring and managing customer-based brand equity. Journal of Marketing, 57, 1-22.

Kleppe, I & Mossberg, L. (2006). Company versus country branding: same, same, but different. In F. Asche (ed.), Primary industries facing global markets: the supply chains and markets for Norwegian food and forest products (PP. 217-246). Copenhagen, Denmark: Copenhagen Business School Press.

Kim, H. (1998). Perceived attractiveness of Korean destination, Annals of Tourism Research, 25, 340-361.

Konecnik, M & Go, F. (2008). Tourism destination brand identify: the case of Slovenia. Brand Management, 15, 177-189.

Kurdoglu, B. C; Karasah, B. & Yilmaz, H. (2009). Evaluation of recreational preferences of urban residents in Artvin (Turkey) in relation to sustainable urban development. International Journal of sustainable development & World Ecology. 16, 109-116.

Leisen, B. (2001). Image segmentation: The case of a tourism destination. Journal of Services Marketing, 15, 49-66

Lew, A. A. (1987). A framework for Tourist Attraction Research. Annals of Tourism Research. 14, 553-575.

Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form. MIT Press, Cambridge, MA.

Masten, D. L. (1988). Logo's Power depends on how well it communicates with target market. Marketing news, 56, 22–37.

Mayo, E. J. (1973). Regional images and regional travel behavior. Research for changing travel patterns: Interpretation and utilization, in Proceedings of the travel research association, fourth annual conference: 211-218.

Morgan, N. J. (2003). Destination Branding and the Role of Stakeholders: The Case of New Zeland. Journal of Vacation Marketing, 9, 285-299.

Morrison, A. & Anderson, D. (2002). Destination Branding. Available from: http://www.macvb.org/intranet/presentation/destinationbrandingLOzarks610-02. PPt Accessed 18.05.03

Pappu R. & Quester, P. (2006). Does customer satisfaction lead to improved brand equity? An empirical examination of two categories of retail brands. Journal of Product and Brand Management, 15, 4-14.

Pearce, P. (1982). The Social Psychology of Tourist Behavior. International Series in Experimental Social Psychology, Oxford: Pergamum.

Pike, S. (2009). Destination brand Positions of a competitive set of near-home destination. Tourism Management, 30, 857-866.

Pine J. B. & Gilmore, J. H. (1999). The experience economy. Cambridge, MA: Harvard Business School Press.

Rafaelli, A.; Sagy Y. & Derfler-Rozin, R. (2008). Logos and initial compliance: A strong case of mindless trust. Organization Science, 19, 845-859.

Relph, E. (1976). Place and Placelessnes. Pion, London.

Ren, X. (2006). The Chinese debate about grand projects and international architects. Perspectives, 7, 189-191.

Ryan, C. & Gu, H. (2008). Destination branding and marketing: the role of marketing organizations. In H. oh (Ed). Handbook of hospitality marketing management. 383- 411.

Schmitt, B. H. (1999). Experiential marketing. The Free Press, New York.

Selby, M. 2004. Understanding urban tourism: Image, culture and experience. London: I B Tauris.

Urry, J. (2002). The Tourist Gaze, Second edition. Sage. London.

Yuksel, A. & Yuksel, F. (2001). Measurement and Management Issues in Customer Satisfaction Research: Review, Critique and Research Agenda: Part Two. Journal of Travel & Tourism Marketing, 4, 81-111