بررسی قابلیت های برخی گونه های علفی بومی منطقه گرگان به عنوان گیاهان پوششی

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

حسین زارعی ¹ , ابراهیم زینلی ² , مهرداد باباربیع ³

1 - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
2 - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
3 - دانشجوی دکتری گیاهان زینتی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

تاریخ دریافت : 1395/02/11 تاریخ پذیرش : 1395/05/13 تاریخ انتشار : 1397/02/01

کلید واژه: سازگاری, محیط شهری, چمن‌های طبیعی, سبزمانی,

چکیده مقاله :

چمن‌های طبیعی و گیاهان پوششی بومی در بسیاری از نقاط کره زمین عامل زیبایی شهرهای بزرگ و تصفیه‌کننده هوا از گرد و غبار و سموم هستند، مانع گرم و خشک شدن محیط می‌شوند و اثر مهمی بر حفظ لطافت هوا و کاهش انواع آلودگی های محیطی می‌گذارند. بدین منظور، تحقیق حاضر در راستای شناسایی اولیه و انتخاب برخی گونه های بومی منطقه گرگان که از پتانسیل کافی برای استفاده به عنوان گیاهان پوششی و یا چمنی برخوردار می باشند، انجام پذیرفت. ابتدا بازدیدی از مناطق حاشیه شهر صورت گرفت و از یک فهرست 20 گونه ای اولیه، تعداد 10 گونه انتخاب شده و به صورت گلدانی در مقایسه با چمن اسپورت معمولی مورد مقایسه قرار گرفتند. طرح آماری استفاده شده از نوع فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی بوده و تحقیق جاری از اوایل مهر سال 1392 بصورت آزمایش گلدانی با تعداد 10 بوته اولیه در گلدان و چهار تکرار گلدانی برای هر گونه مد نظر قرار گرفت. مهمترین فاکتورهای مورد بررسی که در اوج گرمایی (15 مرداد) و سرمایی (15 بهمن) مورد سنجش قرار گرفتند عبارت بودند از میزان رشد طولی (ارتفاع)، میزان سبزمانی و توانایی ایجاد پوشش سطحی (تراکم). نتایج بدست آمده نشان از قابلیت مناسب چمن اسپورت، یال‌‌اسبی، پنجول و مرغ داشته است.

چکیده انگلیسی:

Lawns and ground covers are considered as main source of beautifulness and filtering air atmosphere form dust and toxins, protecting environment from dryness and warmness. Moreover they are major elements in freshness of the atmosphere and reducing environmental pollution. With above idea, current researches have been taken place to investigate cultivation of some endemic lawns and ground covers as replacement for exotic introducing varieties. From a 20 early introduced endemic species, 10 were selected for pot growing alongside with a well known species from Netherland. A factorial static based on a completely randomized design were used for statistical analysis. Major comparing indexes including growth length, greenery during two hot and cold picks, and plant density. Experiment was conducted in 25cm diameter pot, each containing 10 plants and there were four replications for each species. Results showed that four endemic species are comparable with exotic importing species including Ophiopogon sp, Dichondra sp, Cynodon dactylon and Potentilla reptans.

منابع و مأخذ:

اداوی، ظ.، خ. رزمجو و م. مبلی. 1384. مطالعه­ سازگاری ده رقم چمن آفریقایی در شرایط آب و هوایی اصفهان. مجله­ علوم و فنون باغبانی ایران. جلد 6. شماره­ 1: 14-1.

اعتمادی، ن. 1384. بررسی تنوع ژنتیکی، تحمل به خشکی و خصوصیات ظاهری جمعیت­های گیـاه چمنـی مـرغ (Cyndon dactylon L). پایان نامه دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.

جانی قربان، م. 1389. بررسی و معرفی گونه­های بومی مناسب جهت ایجاد پرچین­های متنوع و مقاوم به شرایط مختلف محیطی در فضای سبز، پنجمین همایش ملی ایده­های نو در کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، خوراسگان،

جوری، م. ح. و م. مهدوی. 1389. شناسایی کاربردی گیاهان مرتعی. انتشارات آییژ. 434 صفحه.

شیخ ­محمدی، م. ح. 1393. بررسی و معرفی گونه­ای از چمن بومی ایرانی مقاوم به کم­آبی. خبرگزاری موج. http://www.mojnews.com/fa/Miscellaneous/ViewContents.aspx

صادقی، ا.، ن. اعتمادی، م. شمس و ف. نیازمند. 1393. اثر تنش خشکی بر خصوصیات مورفلوژیک و فیزیولوژیک چمن بومی علف گندمی بیابانی و چمانواش بلند. نشریه علوم باغبانی. جلد 4. شماره 28: 553-544.

صمدانی، ب و م. منتظری. 1389. استفاده از گیاهان پوششی در کشاورزی پایدار. نشر موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور. 186 صفحه.

 قاسمی ­قهساره، م و م. کافی. 1388. گلکاری علمی و عملی. انتشارات رضوی. 395 صفحه.

مصطفائی، ا.، م. ر. روزبان، ن. اعتمادی و م. عرب. 1394. ارزیابی مقاومت به خشکی در دو گونه چمن بومی ایران. مجله فرآیند و کارکرد گیاهی. جلد 4. شماره 14: 40-31.

مقیمی، ج. 1389. معرفی برخی گونه­های مهم مرتعی. انتشارات آرون. 669 صفحه.

ناروئی، ب. 1394. معرفی گیاهان پوششی مناسب جهت جایگزینی با چمن زینتی در فضای سبز شهری. اولین همایش توسعه پایدار فضای سبز شهری. دانشگاه تبریز.

Barnard, C. 1964. Form and structure. In Grasses and Grasslands.  Martin^, s press. 182 p.

Bates, L. S., R. P. Waldren and I. D. Teare. 1973. Effects of simultaneous drought and heat stress on Kentucky bluegrass. Sci Hortic. 115: 190-195.

Chapman, G. P and W. E. Peat. 1992. An Introduction to the grasses. Arizona Press. 96 p.

Johnson, P. G. 2008. Native grasses as drought–tolerant turfgrass of the future. In: Handbook of turfgrass management and physiology. CRC Press. P: 619-640.

Morris, K. 2002. National Kentucky Bluegrass Test. USDA Press.  54 p.