تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل

محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری

سیدجواد سیدینواز ¹ , اقباله عزیزخانی ² , صمد عابدینی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران
2 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران(نویسنده مسؤول)
3 - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

تاریخ دریافت : 1401/03/19 تاریخ پذیرش : 1401/03/19 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: «شهرنشینی», «خشونت شهری», «پدیدارشناسی», «شهر اردبیل»,

چکیده مقاله :

خشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع‌آوری داده ها از طریق مصاحبة عمیق تا رسیدن داده ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد که پدیدة خشونت شهری با چهار مقولة اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق‌دهنده به پدیدة خشونت شهری بر اساس تجربة مشارکت کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله‌ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی).

چکیده انگلیسی:

Urban violence is a phenomenon that affects residents’ safety, the functions of institutions and organizations. This article aims to provide a descriptive and phenomenological analysis of urban violence in the city of Ardabil. 11 urban individuals who had experienced urban violence were selected via a purposive sampling technique who were interviewed in depth to reach informational saturation. The analysis of the data was done using the MAXQDA software. The findings showed that urban violence was defined by the participants in four categories: 1) physical violence, 2) verbal violence, 3) financial violence, and 4) psychological violence. Factors that influenced the onset of violence included 1) intervening factors (selfish individualism, psychological factors), 2) background factors (urban space, family conditions), 3) emergent factors (social control, social –economic- cultural factors).  

منابع و مأخذ:

احمدی، حبیب. (1387). جامعه‌شناسی انحرافات. تهران:  سمت.

اسلامی بناب، سید رضا. (1388). بررسی امنیت اجتماعی و برخی عوامل مرتبط با آن. پایان‌نامة کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

جاجرمی، حسین. (1387). امنیت اجتماعی. مجموعه مقالات همایش ملی پیشگیری ازجرم.تهران: معاونت امنیت اجتماعی. آموزش ناجا. تهران: انتشارات کتاب آوا.

چلپی، مسعود؛ مبارکی، محمد. (1384). تحلیل رابطة سرمایة اجتماعی و جرم در سطح خرد و کلان. مجلة جامعه­شناسی ایران، دورة ششم ، شمارة 2 ، ص 13 ـ 44.

خبرگزاری ایرنا، زنگ خطر رشد خشونت در استان اردبیل. دی ماه 1399.

دیکنز، پیتر.(1377 (. جامعه‌شناسی شهر. حسین بهروان .مشهد: نشر قدس رضوی.

ستوده، هدایت الله. (1393). مقدمـه‏ای بر آسیب‌شناسی اجتماعی. تهران: نشر آوای نور.

شیخ ویسی، یاسر؛ صبوری خسروشاهی حبیب ؛ محسنی، رضا علی. (1398). بررسی رابطه بین فضاهای بی­دفاع شهری و رفتارهای خشونت­آمیز شهر تهران: فصلنامةعلمی امنیت ملی، سال دهم، شمارة 36.

صدیق سروستانی، رحمت الله: ( 1387( . بررسی عوامل تهدید کنندة امنیت اجتماعی. مجموعه مقالات

فیالکوف، یانکل. (1388). جامعه‌شناسی شهر. عبدالحسین نیک گهر. تهران: انتشارات اگه.

گیدنز، آنتونی.(1376). جامعه‌شناسی. منوچهرصبوری. تهران: نشرنی

محسنی تبریزی، علی رضا.(1383).  وندالیسم. تهران: نشر آن.

محسنی رضاعلی؛ معین­فر، سجاد.(1396). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در خشونت خیابانی شهر ارومیه.  فصلنامة مطالعات توسعةاجتماعی ـ فرهنگی ، دورة ششم ، شمارة 2 ، ص 75 ـ 101.

محمد پور، احمد. (1393). ضد روش. تهران: انتشارات لوگوس.

محمدی، جمال؛ باقری کشکولی، علی.(1396). تحلیل تطبیقی رابطه بین فقر و خشونت شهری محله­های شهر یزد. نشریة مطالعات نواحی شهری، سال چهارم، شمارة 11، ص128-103

موسوی، یعقوب. (1388). تحلیلی جامعه‌شناختی از تناقضات فضایی و اجتماعی توسعة شهری. مجلة مطالعات اجتماعی ایران، دوره سوم، شمارة 2، ص 18-1

نیک بخت، سارا. (1393). زمینه های گرایش به خشونت و راهکارهای مقابله با آن از منظر جرم‌شناسی. تهران: کتاب آوا.

Berman. M.(1984). The Signs in the street :A Response toperry Anderson New Left Review .123-144

Creswell, J. W. (2007). Designing and conducting mixed method research. Thousand Oaks, CA: Sage.

Fatima A.(2015). Urban Violence and The Challenges Of Negeria Foreigen Policy. Vol .18.NO .1.P 49-64

Wakefield, L؛ Tait, S. (2015). Crime and Violence in Urban Space in South Africa Citizen. Journal of Security and Development, Vol. 15. No. 4: 401-424.