تحلیلی بر وضعیت پیادهراه‌ها در منطقه دوازده تهران با رویکرد بازآفرینی شهری

محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری

سمیه رنجبرزاده ¹ , پروانه زیویار ² , محسن رنجبر ³

1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/04/04 تاریخ پذیرش : 1399/06/04 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: پیاده راه‌ها, بازآفرینی شهری, توسعه پایدار, منطقه دوازده,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: پیاده راه ابزاری برای فعالیت جمعی بخصوص در ارتباط با اقتصاد شهری، کیفیت محیطی و سلامت اجتماعی است. در همین راستا، یکی از اقداماتی که طی چندین سال گذشته در بازگرداندن اجزا و کارکردهای پیاده‌راها به مدار کارآمدی در اکثر کشورهای دنیا به کار گرفته‌شده است، بازآفرینی است. بازآفرینی مجموعه اقدامات هنرمندانه و اندیشیده شده‌ای است که باهدف دادن حیات مجدد به کارکردها و فضاهای شهری در سطوح گوناگون صورت می‌گیرد. هدف اصلی این پژوهش تحلیل وضعیت پیاده راه های موجود منطقه ۱۲ تهران با رویکرد بازآفرینی شهری است. روش پژوهش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی ازنظر روش، توصیفی- تحلیلی است. برای تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار SPSS و روش تاپسیس بهره گرفته ‌شده است. در این پژوهش برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است؛ که مقدار ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 0.858 بدست آمد است. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه‌ای نشان می‌دهد که در بین ابعاد بازآفرینی بر اساس داده‌های حاصل از پرسشنامه، بعد اقتصادی در وضعیت مطلوب و بعد زیست‌محیطی کمترین امتیاز را در بین ابعاد بازآفرینی از دیدگاه شهروندان منطقه 12 کسب کرده است. از سوی دیگر بر اساس مدل تاپسیس پیاده راه‌های پانزده خرداد، باب همایون، ناصرخسرو در وضعیت مطلوب و پیاده راه‌های صف، صوراسرافیل، داور در این دو بعد عملکردی نیمه موفق و پیاده راه هفده شهریور با توجه به اینکه کاربری‌های اطراف پیاده راه غیرفعال شده و نفوذناپذیری و امنیت اجتماعی محور، حرکت سواره از میدان شهدا تا خیابان صفا بازگشایی‌شده است، می‌توان گفت این پیاده راه از لحاظ عملکردی ناموفق بوده است. نتیجه گیری: رویکرد پیاده راه سازی در منطقه ۱۲ تهران صرفا کالبدی و اقتصادی محور می​باشد و نگرش های کل گرایی و اجتماع محور را به همراه ندارد. در همین راستا، رهیافت نوینی بنام بازآفرینی شهری باید در راستای چاره جوئی ناپایداری های کنونی پیاده راه ها باشد.

چکیده انگلیسی:

Introduction & Objective: Pedestrain road is a tool for collective activity especially regarding urban economy, environmental quality and social health. In this regard, one of the measures taken over the past several years to restore the components and functions of pedestrians to efficient circuits in most countries of the world is regeneration. Regeneration is a set of artistic and tactful actions in order to return urban functions and spaces at various levels. The main purpose of this study is to analyze the status of footpath in Tehran, region 12with an urban regeneration. Method: This study is a descriptive-analytic one in terms of purpose. SPSS software and TOPSIS method are chosen for analyzing information.The Cronbach's alpha coefficient is used to determine the reliability of the questionnaire; Cronbach's alpha coefficient of the questionnaire was 0.858. Results: On the one hand the results of one-sample T-test show among the recreation (regeneration)dimensions based on the data from the questionnaire, the economic dimension in favorable condition and the environmental dimension got the lowest score among recreation dimensions from the viewpoint of the citizens of region 12.On the other hand,according to the TOPSIS model, the pedestrian paths of Khordad 15, Bob Homayoun, Naser Khosrow were on suitable condition;furthermore,the pedestrian queues, Sourasrafil, Davar were roughly successful whereas 17 shahrivar pedestrian was unsuccessful because the use of areas surrounding this pedestrian was inactive and moreover, for social security a road was built for the use of vehicles from Shohada square to Safa street;as a result,this pedestrian was turned to be useless. Conclusion: The implementation of the road construction in region 12 in Tehran is completely physical and economically oriented and does not have holistic and community-based attitudes. In this regard, a new approach, called urban regeneration, should be with workable solutions to solve current instabilities.  

منابع و مأخذ:

صادقی،نرگس و اردکانی، سهیل سبحان (1392)، امکان سنجی احداث پیاده را به عنوان کاتالیزور در جهت ارتقای کیفیت فضای شهری (مطالعه موردی: محور بوعلی همدان)، پژوهش های شهری هفت حصار، شماره پنجم، سال دوم، صص 13-20.

حقی، محمدرضا، ایزدی، محمدسعید و مولوی، ابراهیم (1393)، ارزیابی و مقایسه دو سیاست پیاده راه سازی و پیاده مداری در مراکز شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر همدان)، مطالعات شهری، شماره 13، صص 17-32.

حقی، محمدرضا؛ مصطفائی، حمیدرضا؛ توسلی، حمیدرضا؛ اختری، علیرضا (1394)، امکان سنجی تبدیل خیابانهای تجاری به پیاده راه در شهرهای کوچک، نمونه مطالعه: خیابان امام خمینی شهر گلپایگان، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال چهارم، شماره شانزدهم، صص 79-92.

تیبالدز، فرانسیس (1387)، شهرهای انسان محور، ترجمه حسن علی لقایی و فیروزه جدلی، تهران، دانشگاه تهران.

محمدپور زرندی، حسین و امینیان، ناصر (1394)، ارزیابی قابلیت های بازآفرینی پیاده راههای گردشگری از منظر توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: خیابان 15 خرداد تهران)، اقتصاد و مدیریت شهری، سال سوم، شماره یازدهم، صص 1-21.

عباس زاده، شهاب و تمری، سودا (1391)، بررسی و تحلیل مولفه های تاثیرگذار بر بهبود کیفیات فضایی پیاده راهها به منظور افزایش سطح تعاملات اجتماعی، مطالعات شهری، شماره چهارم، صص 1-10.

پوراحمد، احمد؛ حبیبی، کیومرث و کشاورز، مهناز (1389)، سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به عنوان رویکردی نو در بافت های فرسوده شهری، فصلنامه مطالعات شهری ایران اسلامی، شماره 1، صص 83-73.

فنی، زهره و شیرزادی، فرزانه (1397)، تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران)، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، دوره 13، شماره 1، صص 179-197.

کانونی، رضا و رضویان محمدتقی (1397)، اثرات اجتماعی و اقتصادی پیاده راه سازی در شهر تهران از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: پیاده راه 17 شهریور)، هویت شهر، دوره 12، شماره 4، صص 19-34.

موسوی، سید یعقوب؛ صحرائیان، زهرا و اقبال، محمدرضا (1397)، ﻧﻘﺶ ﭘﯿﺎده راه‌سازی در ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: پیاده راه ﻫﻔﺪه ﺷﻬﺮﯾﻮر، مجله آمایش فضا، دوره 8، شماره 28، صص 83-98.

 

 

Stangl, P. (2011).  The US Pedestrian Plan: Linking Practice and Research, Planning Practice & Research, Vol. 26, No. 3, pp. 289-305

Anciaesa, P. R., Nascimento, J., and Silva, S., 2017, The distribution of walkability in an African City: Praia, Cabo Verde, Cities, Vol. 67, PP. 9–20.

Hart J, Parkhurst G (2011) Driven to excess: Impacts of motor vehicles on the quality of life of residents of three streets in Bristol UK. World Transport Policy & Practice 17:12-30.

Sorensen, E (2004) ,Can other deliver kens dream? Regeneration &Renewal, HaymarketPublishers Hammersmith London, p.14.

Dargan L., (2007).  Conceptualising Regeneration in the New Deal for Communities, Planning Theory & Practice, Vol. 8, No. 3, pp. 345-362,

Cohen، N. (Ed.).  (2011).  Green cities: An A -to-Z guide (Vol. 4).  Sage

Raco, M. (2003) Assessing the discourses and practices of urban regeneration in growing regionin Geoforum, Vol. 34 (2003) , pp 37-55.

Shamsuddin, S., Hassan, N. R. A., & Bilyamin, S. F. I. (2012).  Walkable environment in increasing the liveability of a city. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 50, 167-178.

A.Parajuli, D.Pojani,2017, Barriers to the Pedestrianization of City Centres: Perspectives from the Global North and the Global South, Journal of Urban Design · September 2017

H.Yassin,2019, Livable city: An approach to pedestrianization through tactical urbanism, Alexandria Engineering Journal, Volume 58, Issue 1, March 2019, Pages 251-259.

Said S.Y., Aksah H. & Ismail E.D., (2013).  Heritage Conservation and Regeneration of Historic Areas in Malaysia, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 105, pp. 418-428.