بررسی کارکردهای جدید در بافت‌های ناکارآمد و تاریخی شهر (نمونه مورد مطالعاتی: محدوده شاه عباسی کرج)

محورهای موضوعی : معماری

سیده سپیده قلمرو ¹ , کیارش پورهژیر اردستانی ² , یاسر حاتمی ³

1 - گروه شهرسازی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - کارشناس ارشد معماری، واحد مهدی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، مهدی شهر، ایران
3 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد واحد رشت، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1401/01/08 تاریخ پذیرش : 1401/04/25 تاریخ انتشار : 1401/07/01

کلید واژه: زیرساخت های شهری, شهر کرج, بافت کهن, رونق بازار قدیم, کالبدی,

چکیده مقاله :

شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره‌های مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونه‌ای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای مرکزیت ثقل اقتصادی، جغرافیایی، ارتباطی و رونق بازار قدیم از فرسودگی‌های ظاهری ضعف زیرساختهای شهری مشکلات فرهنگی و اجتماعی و مسائل ناشی از آن رنج میبرند. نسلهای جدید تمایلی به ادامه‌ی زندگی در بافتهای سنتی و قدیمی را ندارند و این موجب تغییر در ساختار و حتی تخریب این بافتها میشود.کرج به مانند کلانشهری جوان که از عمر آن )به عنوان هسته مکمل تهران( کمتر از نیم قرن میگذرد، از جمله شهرهایی است که با توجه به ناسازگاری زمانی بافت آن با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده شهری رو به روست. قسمت وسیعی از کرج را بافت قدیمی تشکیل میدهد که قسمتهایی از آن فرسوده شده است. بر این اساس ضرورت ساماندهی بافتهای فرسوده مسئله‌دار این شهر در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و کالبدی گریزناپذیر است. در این پژوهش به شناسایی و رتبه‌بندی عوامل اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و زیست‌محیطی به وجود آورنده‌ی بافت فرسوده شهر کرج پرداخته شده است و ضمن ارائه راهکارها جهت کاهش آسیب‌پذیری به شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پرداخته میشود ولی در ابتدا به شناخت محدوده مورد مطالعاتی طی مراحل شناخت در جدول پرداخته میشود و به کمک جدول استراتژی qspm به ارائه استراتژی بهینه پرداخته میشود ولی نکته حائز اهمیت در این راستا تدافعی بودن نوع استراتژی‌ها است که به معنی دفاع از شرایط موجود بافت تاریخی محدوده مورد مطالعاتی است و در نهایت پاسخ به پرسش تحقیق و ارائه راهکارهایی در زمینه استراتژی پرداخته میشود.

چکیده انگلیسی:

The city is a living and dynamic creature whose body is formed in different periods under the influence of economic-political, cultural-natural and social changes. In a correct and healthy process, these changes are such that the old elements of cities are revived according to new needs. Historical and Old Despite the characteristics of the centrality of economic, geographical, communication and prosperity of the old market suffer from the apparent erosion of the weakness of urban infrastructure, cultural and social problems and the resulting problems. New generations do not want to continue living in traditional and old tissues, and this causes a change in the structure and even destruction of these tissues.Karaj, like a young metropolis that has been around for less than half a century, is one of the cities that face the problem of 551 hectares of worn-out urban fabric due to the temporal incompatibility of its texture. A large part of Karaj Accordingly, the need to organize the problematic worn-out structures of the city in various social, economic, environmental and physical dimensions is inevitable. The environment that creates the worn-out texture of Karaj has been studied and while providing solutions to reduce vulnerability, strengths, weaknesses, opportunities and threats have been identified, but first the area under study during the cognition process is identified in the table and with the help of the strategy table. qspm provides an optimal strategy, but the important point in this regard is the defensive nature of the type of strategies, which means defending the existing conditions of the historical context of the study area, and finally answers the research question and provides solutions in the field of strategy