سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری خیابان فلسطین مشهد

محورهای موضوعی : شهرسازی - معماری

پویا متینی ¹ (دانشکده هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بین المللی امام رضا، مشهد، ایران)
هادی سروری ² (استادیار شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/06/06 تاریخ پذیرش : 1402/08/23 تاریخ انتشار : 1403/03/17

کلید واژه: تبلیغات محیطی, رنگ, منظر شهری, خیابان فلسطین مشهد,

چکیده مقاله :

تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد.

چکیده انگلیسی:

As the main factor of advertising in the last century and as the newest one, environmental advertising is one of the building components of the city landscape. Although advertising is one of the methods of beautifying the urban landscape, sometimes people use urban spaces for advertising regardless of their visual beauty. The landscape of urban spaces is affected by many factors. Environmental advertising is one of the most important influencing factors in terms of urban spaces due to its close relationship with the body of the city and also an objective factor in people's eyes. Therefore, the role of environmental advertising in the urban landscape is of great importance, in order to develop an organizing plan or to modify urban views. The purpose of this research is to measure the effect of environmental advertising color on the urban landscape in Felestin Street, Mashhad, in order to use it to improve the quality of the landscape in this area. In this research, by using a questionnaire and a population of 352 people and spss software, information related to advertising boards in Felestin was collected and by using analysis methods and Spearman's correlation test and multiple regression, as well as field observation and collection, the resulting information was processed. has been The results obtained from this research show that there is a significant relationship between the color of environmental advertisements and urban landscape, and the attention to color in environmental advertisements, according to the investigations and the use of Spearman's test, where the significance level was less than 0.05. It has a direct effect on increasing the quality of urban landscapes, and in particular, according to the obtained regression coefficient (0.04), it can be concluded that the color of environmental protection has little effect on the urban landscape of Felestin Street.

منابع و مأخذ:

احمدی، تقی و همکاران. (1400). تأثیر مؤلفه‌های کالبدی تبلیغات شهری در آلودگی بصری منظر شهری مطالعه موردی شهر تهران. دانش شهرسازی، دوره5، شماره3.
اسدی طارمی، محمدحسن. (1372). تاریخچه تبلیغات بازرگانی. رسانه، سال چهارم، شماره 1، 54-59.
ایلالی، سیدحسن و همکاران. (1397). آسیب شناسی مدیریت تبلیغات محیطی کلان‌شهر تهران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال33، شماره3
پارسی، حمیدرضا. (1381). شناخت محتوای فضای شهری. مجلات علمی‌دانشگاه تهران، مقاله 5، دوره 11، شماره 11
پاکزاد، جهانشاه و عین اللهی، کاوه. (1395). پالت رنگی تکنیک طراحی منظر رنگی شهرها. نشریه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 17.
پاکزاد، جهانشاه. (۱۳۸۵). سیمای شهر آنچه کوین لینچ از آن می فهمید. فصلنامه شهرسازی و معماری آبادی، شماره 53.
توسلی، محمود و بنیادی، ناصر. (1386). طراحی فضای شهری-فضای شهری و جایگاه آن در زندگی و سیمای شهری. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. چاپ دوم.
تیبالدز، فرانسیس. (1387). شهرهای انسان محور (بهبود محیط عمومی‌در شهرهای بزرگ و کوچک). (ترجمه حسن علی لقایی و فیروزه جدلی). انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم.
جنکینز، اریک جی. (2008). عرصه عمومی شهر تحلیل نمونه های برتر ایران و جهان. ترجمه مصطفی اکبری مطلق و شهرام اکبری(1394). تهران: انتشارات طحان.
جهانی، فراز. (1391). تبلیغات محیطی نقطه سر خط. ماهنامه مدیریت بازاریابی و تبلیغات، شماره 22، 66-72.
چرخچیان، مریم. (1396). تحلیل فضاهای شهری. انتشارات دانشگاه پیام نور.
حیدری، امید و همکاران. (1395). مطالعه و ارزيابي تبليغات محيطي در فضاهای شهری نمونه موردی حدفاصل ميدان انقلاب اسلامي تا چهارراه ولي عصر شهر تهران. فصلنامه علوم و تکنولوژی محيط زيست، دوره21، شماره3
حیرانی‌پور، میلاد و احمدی، توران. (1394). سیمای شهر. کنفرانس بین‌المللی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط زیست؛ افق‌های آینده، نگاه به گذشته
خلیلی، الناز. (1398). نقش تبلیغات شهری در منظر شهر و آسایش روانی شهروندان؛ نمونه موردی: شهر مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گرایش برنامه ریزی مسکن، دانشگاه پیام نور.
دویران، اسماعیل و همکاران. (1391). سنجش مؤلفه‌های آسایش بصری در منظر شهری؛ با تاکید بر محله حسینیه اعظم زنجان. جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه ای، دوره 1، شماره پیاپی 3، 60-45.
شیبانی، مهدی. (1389). منظر ادراکی شهر. خلاصه مقالات همایش ملی منظر شهری. پژوهشکده فرهنگ هنر جهاد دانشگاهی-مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
صیاد بیدهندی، لیلا و رسولیان، سارا(1395). تحليل و بررسي تأثير بيلبوردهاي تبليغاتي بر منظر شهري شهر لاهيجان، بر مبناي ضوابط و مقررات پيشنهادي ساماندهي تابلوهاي شهري در ايران با روش تحليل سوات. پژوهش‌های جغرافیای برنامه ریزی شهری، دوره 4، شماره1
ضمیری، مهسا و شریفی نوغابی، آزاده. (1399). تحلیل نقش عناصر بصری تابلوهای تبلیغاتی در منظر خیایان مدری مشهد. فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 53.
عمید، حسن. (2536). فرهنگ فارسی عمید. چاپ یازدهم، تهران: امیرکبیر.
فاضلی، پریسا؛ شاکرمی، عاطفه و معززی مهر طهران، امیر محمد. (1392). ارزیابی کیفیت های موثر بر زیبایی شناسی منظر شهری در طراحی شهری پایدار (با تاکید بر تباین به روش دیدهای متوالی) نمونه موردی: کوچه جلفای اصفهان. اولین کنفرانس ملی معماری و فضاهای شهری پایدار.
فروزان مهر، زینب و سروریان، سیده پریسا. (1389). بررسی تطبیقی منظر در شهرهای اسلامی و غیر اسلامی. خلاصه مقالات همایش ملی منظر شهری، پژوهشکده فرهنگ هنر جهاد دانشگاهی-مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
فرهودی، رحمت الله و همکاران. (1387). سیمای شهری.تهران، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
قلعه نویی، محمود و تدین، بهاره. (1389). تهیه طرح جامعه رنگی تلاشی برای مدیریت رنگ ها در شهر؛ نمونه مطالعاتی: خیابان سپه اصفهان. دو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 26.
کامران، افسانه. (1382). نشانه شناسی تبلیغات شهری در ایران (با تاکید بر بیلبوردهای سطح شهر تهران). فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات.
لطیفی، غلامرضا و پاکنژاد، نوید. (1400). اصول و مبانی برنامه ریزی فضاهای شهری. تهران، انتشارات رشد فرهنگ
محمدیان، محمود. (1385). مدیریت تبلیغات از دید بازاریابی. چاپ سوم، تهران: حروفیه.
مصوبات دومین دوره شورای اسلامی شهر تهران سال های 1382-1383. انتشارات نشر شهر تهران.
مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران. (1387). ضوابط و مقررات ارتقای کیفی سیما و منظر شهری.
نادری گرزالدینی، مرجانه و اردیبهشتی، اطلس. (1398). نقش تبلیغات محیطی در آلودگی‌های بصری فضاهای شهری؛ مطالعه موردی: تبلیغات محیطی شهر بابل. نشریه علمی تخصصی شباک، سال پنجم، شماره 46.
نوایی، حمید. (1389). نقش رنگ در مفاهیم اجتماعی امروز. ماهنامه منظر، دوره دوم.
J.Itten, A.Shrreh, "The Art of color", Yasavoli Publications, Tehran, 2012.