بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر میزان مشارکت شهروندان شهر ارومیه در تفکیک و جمعآوری زبالههای خانگی
محورهای موضوعی : جامعه شناسیلورا علیاری 1 , محمد عباس‌زاده 2 , حسین میرزائی 3
1 - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
2 - استادیار جامعهشناسی دانشگاه تبریز.
3 - استادیار جامعهشناسی دانشگاه تبریز.
کلید واژه: سرمایه اقتصادی, مشارکت, تفکیک و جمعآوری زبالههای خانگی, میزان رضایت از خدمات شهری, شهر ارومیه,
چکیده مقاله :
تفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر آن نیز پرداخته است. روش این پژوهش، پیمایشی و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل خانوارهای ساکن شهر ارومیه در سال 1391 و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 612 نفر می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده وجود رابطه معنادار بین میزان رضایت از خدمات شهری و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی می باشد. هم چنین بین سرمایه اقتصادی و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های فلزی و پلاستیکی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد، میزان رضایت از خدمات شهری توان پیش بینی میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را دارد. این متغیر توانست 12 درصد از واریانس متغیر میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را تبیین کند.
The separation of waste is an important issue and duty in the developed cities in the world. The reason of this subject is protection of environment that healthiness of human and other organisms depend on it, so the aim of this study was to determine the citizenship's participation in separation and collection of household waste and the effect of economic capital and satisfaction of urban services on it in Uremia city. The research method was survey and data have been collected through questionnaire. The sample size was 612 who were selected via multi-stage cluster sampling. The results indicate that there is a significant relationship between satisfaction of urban services and dependent variable. Also there is a significant relationship between economic capital and participation in separation and collection of metal and plastic waste. The stepwise multiple regression analysis results show that satisfaction of urban services explain 12/1 percent of variable variance of citizens' participation in separation and collection of household waste.
آلموند، گ؛ پاول، ج. (1380). مشارکت و حضور شهروندان، ترجمه: علیرضا طیب، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 164- 163. فروردین و اردیبهشت. ص 147- 136.
اخترمحققی، م. (1385). سرمایه اجتماعی. تهران.
ادیبی، ح، و دیگری. (1387)، نظریههای جامعهشناسی. تهران: دانژه. چاپ سوم.
تقوی، ن. (1385)، بررسی عوامل و زمینههای مشارکت مردم در توسعه منطقه شهرستانهای استان آذربایجانشرقی. تبریز: سازمان مدیریت و برنامه ریزی. چاپ نخست.
ریتزر، ج. (1386). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. چاپ نهم.
فرجی، ل، و دیگری. (1389). بررسی تأثیر سرمایههای اجتماعی و فرهنگی بر میزان مشارکت زنان در سازمانهای غیردولتی. فصلنامه برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره4، ص197- 169.
قرونه، ح. (1389). بازتاب سرمایه فرهنگی در آیینه سازمان. تدبیر. شماره 217، بهار، ص 43-39.
قهرمان، ن. (1388). بررسی میزان مشارکت شهروندان در امور شهری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن مطالعه موردی: شهر مراغه. پایاننامه کارشناسی ارشد جامعهشناسی. دانشگاه آزاد تبریز.
کاستلو، و. (1383). شهرنشینی در خاورمیانه. ترجمه: پیران و دیگری. تهران: نشر نی. چاپ سوم.
کوزر، ل. (1386). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: مؤسسه نشر کلمه. چاپ سیزدهم.
مازلو، آ. (1375). انگیزش و شخصیت. ترجمه: احمد رضوانی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. چاپ چهارم.
مصطفیپورکندولوسی، ک. (1380)، بررسی طرز تلقی شهروندان منطقه 7 تهران از مشارکتشان در مدیریت شهری. پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت شهری. دانشگاه آزاد تهران مرکز.
نوابخش، م، و دیگری. (1390). تبیین عوامل اجتماعی مؤثر بر جلب مشارکت شهروندان در تفکیک و جمعآوری زبالههای بازیافتی (مطالعه موردی منطقه 13 شهرداری تهران). فصلنامه علمی- تخصصی مطالعات شهری. سال اول، شماره اول، زمستان، ص52-19.
نیازی، م. (1385). تبیین وضعیت مشارکت اجتماعی شهروندان کاشان. فصلنامه کاشان شناخت. شماره2، زمستان، ص 147- 127.
نیکا بزمیآذر، م، و دیگران. (1390). ارزیابی رابطه کارگر و کارفرما در کارخانجات صنعتی. فصلنامه پژوهش اجتماعی. سال چهارم، شماره13، زمستان، ص 35-18.
یزدانپناه، ل، و دیگری. (1387). تأثیر ویژگیهای فردی و اجتماعی بر مشارکت زنان کرمانی. مطالعات زنان. سال6، شماره2، پاییز، ص 118- 101.
Afroz, Rafia. Hanaki, Keisuke. Tuddin, Rabaah. Ayup, Kartinah. (2010). A survey of recycling behaviour in households in Dhaka, Bangladesh, Waste Management & Research, 28: 552–560.
Fiorillo. Damiano. (2011). Household Waste Recycling: National Survey Evidence from Italy, Discussion Papers, 10, 1- 29.
Martin. M, Williams I.D. &Clark M. (2006). Social, cultural and structural influences on household waste recycling: A case study, Resources, Conservation and Recycling,Vol.48:357-395.
Ojeda-Benitez. Sara, Armijo de Vega.Carolina, Ramı´rez-Barreto. Ma Elizabeth. (2003). Resources, Conservation and Recycling, Vol.39, 211-222.
Tadesse. Tewodros. (2009). Environmental concern and its implication to household waste separation and disposal: Evidence from Mekelle, Ethiopia,Resources, Conservation and Recycling, Volume 53, 183-191.
Thanh .Nguyen Phuc, Matsui. Yasuhiro, Fujiwara. Takeshi. (2010). Household solid waste generation and characteristic in a Mekong Delta city,Vietnam, Journal of Environmental Management, Vol. 91, 2307-2321.
Murad, Wahid & Chamhuri, Siwar. (2007). Waste management and recycling practices of the urban poor: a case study in Kuala Lumpur city. Malaysia, Waste Management & Research, Vol 25: 3–13.
Vicente, Paulaand&Reis, Elizabeth. (2008). Factors influencing households’ participationin recycling, Waste Management & Research, Vol.26: 140-146.
