ارزیابی عوامل اقتصادی مؤثر بر آلودگی زیست‌محیطی در ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

نوید کارگر ده بیدی ¹ , عبدالکریم اسماعیلی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز.
2 - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه شیراز

تاریخ دریافت : 1395/02/03 تاریخ پذیرش : 1396/11/23 تاریخ انتشار : 1396/11/01

کلید واژه: مصرف انرژی, آزادسازی تجاری, آلودگی زیست‌محیطی, درآمد سرانه, رشد شهرنشینی,

چکیده مقاله :

    کاهش آلودگی و دست‌یابی به اقتصادی همراه با محیط زیست پاک یکی از موضوع‌های مهم در در دهه‌های اخیر است. در این پژوهش با رویکردی کلان، به ارزیابی عوامل اقتصادی مؤثر بر آلودگی زیست‌محیطی در ایران در سال­های 1392-1350 پرداخته شد. نتایج این پژوهش نشان دادند که اثر متغیر مصرف انرژی در سطح بالایی از اهمیت آماری برخوردار است، به‌ گونه‌ای‌که انتظار می‌رود با افزایش سرانه مصرف انرژی به مقدار 10 درصد، سرانه انتشار آلودگی در بلندمدت حدود 8 درصد و در کوتاه­مدت حدود 6 درصد افزایش ­یابد. با 10 درصد افزایش در رشد جمعیت شهرنشینی انتظار می‌رود سرانه انتشار ₂CO در بلندمدت حدود 2/1 درصد و در کوتاه‌مدت حدود 86/0 درصد کاهش یابد. شاخص آزادسازی تجاری با اثرگذاری ناچیز، تأثیری منفی بر انتشار آلودگی دارد. بنابراین، نمی‌توان ایران را به‌ گونه طبیعی از نگرانی­های زیست‌محیطی مصون دانست و پیشنهاد می‌شود در سطوح مقادیر درآمد سرانه بالاتر از 2300 دلار (تقعر دوم منحنی)که روند افزایش­آلودگی شتاب بیش‌تری می­یابد، با جدیدت بیشتری به دنبال روش­های کنترل آلودگی بود.

چکیده انگلیسی:

    Reducing pollution and achieving economic benefits with cleaner environment is one of the most important issues in recent decades. In this research, a macro approach was applied to assess the economic factors affecting environmental pollution in Iran during the years 1971-2013. The results indicated that the effect of variable energy consumption was at high levels of statistical significance, so that by 10 percent increase per capita energy consumption is expected that per capita emissions increased in the long-term and short-term by about 8 and 6 percent respectively. Also by 10 percent increase in urban population growth is expected that per capita emissions reduced in the long-term and short-term about1.2 and 0.86 percent respectively. Trade liberalization had negative impact on the emissions. Thus Iran can not be considered naturally immune against environmental concerns and we propose that at levels of per capita income of over $ 2,300 (second concave curve), that pollution increases more quickly so that  politicians should look for more pollution control methods.