بررسی شاخصهای کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز شهر رشت در افق 1400
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایایرج غمخوار 1 , علیرضا کشوردوست 2 , رضا حسن پور 3 , پری موسی پور میاندهی 4
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیاذ و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران
3 - مربی گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران
4 - استادیار دانشگاه فرهنگیان، رشت، ایران
کلید واژه: تغییرات کمی مسکن, تغییرات کیفی مسکن, پیش بینی مسکن, رشت,
چکیده مقاله :
بیشتر شهرهای کشور در دهه های اخیر به سبب افزایش جمعیت دچار دگرگونی شده و این تحولات سبب گردیده تا مقوله برنامه ریزی شهری و در درون آن برنامه ریزی مسکن اهمیت دو چندان یابد در این راستا شاخص های استاندارد مسکن از کلیدی ترین و مهمترین ابزار در برنامه ری زی مسکن محسوب می گردد، با بررسی آن ها پارامترهای مؤثر در امر مسکن را می توان شناخت و هر گونه برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسکن را آسان نمود. هدف از این پژوهش بررسی شاخص های کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز تا افق 1400 در شهر رشت می باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. براساس یافته های تحقیق طی دورۀ 85- 1345وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است. علی رغم تمام ساخت و سازهای داخل و خارج از شهر هنوز 8331 خانوار بدون مسکن طبق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 در شهر رشت وجود دارند. با توجه به پیش بینی های جمعیتی، تعداد خانوارهای ساکن شهر رشت تا افق 1400 به 225244 خانوار خواهد رسید. مطابق این پیش بینی بعد خانوار تا سال 1400 به 3/36 کاهش خواهد یافت. با فرض اینکه تراکم 1/1 خانوار به ازای هر واحد مسکونی حد مطلوب این شاخص است. تعداد واحد مسکونی مورد نیاز برای تأمین تقاضای بالقوه جمعیت درافق طرح معادل 191457 واحد خواهد بود. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ه ای شهری رشت (مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفادۀ حداکثر از آن ها و اتخاذ الگوی مناسب پیشرفت مسکونی، بخشی از نیازهای آینده، در داخل شهر تأمین می شود.
Most cities of (our) country have been changed due to population increase in recent decades, and this reason has increased the importance of paying attention to urban and home planning. Thus home standard indicators are among the most key and important tools in home planning and with their study it is possible to define the effective parameters in home field and facilitating its planning and decision making. Quantitative indicators are family density, number of homes, family growth rate, density index of person per home, room average per home, room average per each family, individual average per each room. Research Qualitative indicators are as follows: forms of home occupation, types of building materials, facilities, equipment and quality of homes. Home situation is determined by studying the qualitative and quantitative indicators of home in Rasht. Based on findings of research during 1345-85 qualitative and quantitative indicators of home have been improved. In spite of all internal and external constructions in city, there are still 8331 homeless families based on comprehensive results of General Census of Population and Housing of Rasht city in 1385. According to population estimations, resident families in Rasht will reach 225244 up until year 1400 and family aspect decrease to 3.36. Assuming that the favorite density is 1.1 families per each home, then needed homes for satisfying population demands will be 191457 units. At the end, according to existing potential in urban suburb of Rasht (ruined places) it is clear that using maximum of these places with a proper progressive pattern, part of future needs inside the city will be satisfied. The research method is descriptive-analysis.
1. آسایش، حسین، 1375، سنجش کیفیت زندگی، مجله مسکن و انقلاب، شماره 75 و 76، تهران.
2. آسایش، حسین، 1380، سنجش کیفیت زندگی در یک صد شهر جهان، فصلنامه مدیریت شهری، سال دوم، شماره 2، تهران.
3. اهری، زهرا و دیگران، 1367، مسکن حد اقل، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران.
4. اینانلو، علی،1380، برنامهریزی مسکن تحلیلی بر عرضه و تقاضا مسکن در شمال شهر قزوین، دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
5. پورآقایی، عبدالله،1381، بررسی و تحلیل اسکان غیر رسمی در شهر رشت و راهکارهای مناسب برای بهبود روند آن، نمونه موردی شهر رشت، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه یزد.
6. پور محمدی، محمد رضا،1373، برنامهریزی مسکن، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
7. توفیق، فیروز،1370، مجموعه مباحث و روشهای شهر سازی، وزارت مسکن و شهر سازی، مرکز مطالعات و تحقیقات شهر سازی و معماری ایران، چاپ دوم، تهران.
8. حسامیان ، فرخ، همکاران، 1377، شهر نشینی در ایران، چاپ سوم، انتشارات آگاه، تهران.
9. دفتر اقتصاد مسکن، 1375، بولتن خبری ویژه نامه سمینار سیاستهای توسعه مسکن در ایران، وزارت مسکن و شهرسازی.
10. دیسیو لاکویان، آپرو، 1364، خانهسازی در جهان سوم، ترجمه مینو رفیعی، چاپ اول، انتشارات وزارت برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی، اجتماعی، تهران.
11. ریاضی، سیدابوالحسن،1381، نقش دولت دربرنامهریزی مسکن، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال شانزدهم، شماره هفتم و هشتم، تهران.
12. شهرداری رشت، 1388، سکونتگاههای غیر رسمی در شهر رشت.
13. شابیر چیها، جی،1379، مدیریت شهر، ترجمه پرویز زاهدی، چاپ اول، شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، تهران.
14. شهرداری رشت، 1385، آمار پروانههای ساختمانی صادره توسط شهرداری رشت.
صحرائی، محمد علی، 1373، برنامهریزی مسکن، نمونه موردی شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
15. طاهری، علی، 1375، راهنمای سیاحت و زیارت در گیلان، جلد اول، انتشارات پوینده، تهران.
16. طرح جامع شهر رشت، 1386، مسکن و شهرسازی استان گیلان.
17مخبر، عباس، 1363، ابعاد اجتماعی مسکن، ترجمه مرکز مدارک اقتصادی، اجتماعی، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، تهران.
18. ملکی، سعید 1382، بررسی نقش شاخصهای اجتماعی در برنامهریزی توسعه مسکن شهر ایلام، فصلنامه مسکن و انقلاب، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، شماره 104، تهران.
19. مرکز آمار ایران، 1387، اطلاعات پروانههای ساختمانی صادره در شهرهای کشور.
20. مرکز آمار ایران، 1385، نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان رشت. 1385 و آمارهای گذشته.
21. مرکز آمار ایران، 1385، نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان گیلان.
_||_