تنش

حرية الوصول المقاله

1 - اثر تنش خشکی بر مراحل رشد لاین های پیشرفته گندم دوروم
ورهرام رشیدی

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی بر مراحل رشد گندم دوروم، تحقیقی به صورت آزمایش کرت¬های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. فاکتور اصلی مراحل تنش در پنج سطح(a0: بدون تنش، a1: تنش در أکثر

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی بر مراحل رشد گندم دوروم، تحقیقی به صورت آزمایش کرت¬های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. فاکتور اصلی مراحل تنش در پنج سطح(a0: بدون تنش، a1: تنش در مرحله پنجه زنی، a2: تنش در مرحله ساقه روی،:a3 تنش در مرحله گلدهی و a4: تنش در مرحله دانه بندی) و فاکتور فرعی شامل 8 لاین گندم دوروم بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی روی کلیه صفات اثر معنی دار داشت. همچنین معنی دار بودن اثر متقابل لاین × مرحله تنش خشکی برای اکثر صفات به جز بیوماس نشان دهنده رفتار متفاوت لاین¬ها در مراحل مختلف تنش از نظر آن صفات بود. برآورد همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که صفت عملکرد دانه با شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی دار داشت. از شاخص¬های مقاومت به خشکی محاسبه شده در این پژوهش STI و GMP مناسب ترین شاخص¬ها شناخته شدند و بر اساس این شاخص¬ها لاین¬های 1 و 2 پرمحصول ترین و متحمل ترین لاین¬ها نسبت به تنش خشکی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - اثر تنش خشکی و مقادير مختلف نيتروژن و پتاسيم بر تولید علوفه سورگوم علوفه ای رقم اسپیدفید
فاطمه خضرلو

اين تحقيق به منظور بررسی اثرات تنش کم آبیاری ومقادیر مصرف عناصر نیتروژن و پتاسیم بر عملکرد سورگوم علوفه ای رقم اسپیدفید(Sorghum bicolor L. Moench) درکشت دوم برای برداشت سیلویی طی سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی انجام گرفت.آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قال أکثر

اين تحقيق به منظور بررسی اثرات تنش کم آبیاری ومقادیر مصرف عناصر نیتروژن و پتاسیم بر عملکرد سورگوم علوفه ای رقم اسپیدفید(Sorghum bicolor L. Moench) درکشت دوم برای برداشت سیلویی طی سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی انجام گرفت.آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار پیاده گردید. تیمار های آزمایشی عبارت بودند از: سطوح تنش رطوبتی در سه سطح (I1=70)،(I2=105)، (I3=140) میلی متر تبخیر از تشتك تبخیر کلاس A به عنوان فاکتور اصلی و فاکتور فرعی شامل مصرف نیتروژن در سه سطح N1،N2، N3 به ترتیب در مقادیر 300، 400، 500 کیلوگرم درهکتار از منبع اوره و پتاسیم در سه سطح K1،K2، K3به ترتیب در مقادیر 0، 150 و 300 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات پتاسيم بود، محلول پاشي اوره نيز به ميزان 33 كيلوگرم در هكتار در مرحله آبستني گياه مصرف گرديد. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد پنجه، نسبت برگ به ساقه، عملکرد علوفه تر، عملکرد بیولوژیک، وزن خشک خوشه، محتواي آب نسبی برگ ( RWC ) و میزان سبزينگي بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان دادند که ارتفاع بوته، عملکرد علوفه تر و بیولوژیک، مقدار آب نسبی برگ و میزان سبزينگي تحت تاثیر تنش رطوبتی قرار گرفتند اما در مورد صفات دیگر اختلاف معنی داری مشاهده نشد، همچنین کاربرد مقادیر کودی باعث افزايش ارتفاع گیاه، قطر ساقه، تعداد پنجه، عملکرد علوفه تر و بیولوژیک، عملکرد خوشه و میزان سبزينگي گردید طوری که مصرف کود نیتروژن و پتاسیم به ترتیب در مقادیر 500 و 300 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش صفات مذکور شد. بنابراين در شرايط تنش رطوبتي مصرف پتاسيم مي تواند در افزايش عملكرد گياه موثر واقع گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - اثر تنش خشکی بر تجمع پرولین، قندهای محلول و تغییرات عناصر سدیم و پتاسیم در ژنوتیپ¬های لوبیا سفید
مسعود زاده باقری

به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ ل أکثر

به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ لوبیا سفید (دانشکده، شکوفا و G11867) بود، که بر اساس شاخص های مورفولوژیک به ترتیب به عنوان حساس، نیمه متحمل و متحمل دسته بندی شده بودند. در مرحله 50 درصد گل¬دهی نمونه برداری انجام شد و میزان قندهای محلول، محتوای پرولین و عناصر سدیم و پتاسیم اندازه¬گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت قندهای محلول، محتوای پرولین و یون پتاسیم در اثر تنش خشکی افزایش و یون سدیم کاهش یافت. ژنوتیپ متحمل G11867 بیشترین میزان قندهای محلول و یون سدیم را دارا بود. ژنوتیپ حساس دانشکده از بیشترین میزان یون پتاسیم و پرولین برخوردار بود. نتایج آزمایش نشان داد که تجمع بیشتر پتاسیم و محتوای پرولین لوبیا در شرایط خشکی می تواند یک سازگاری برای تحمل به خشکی باشد که به بقاء و تولید در شرایط خشکی کمک می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گندم در شرایط تنش کمبود آب
بهمن ذكاوتي اصل

به منظور مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم تحت شرایط عادی و تنش کمبود آب بعد از مرحله گلدهی این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 88-87 اجرا گردید. ده ژنوتيپ گندم تهيه شده از مرکز تحقيقات كشاورزي و مناب أکثر

به منظور مطالعه برخی صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم تحت شرایط عادی و تنش کمبود آب بعد از مرحله گلدهی این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 88-87 اجرا گردید. ده ژنوتيپ گندم تهيه شده از مرکز تحقيقات كشاورزي و منابع طبیعی اردبيل داراي تيپ رشد زمستانه و بينابين در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو شرایط آزمایشی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه گندم از نظر تعداد دانه در سنبله تفاوت آماری معنی‌داری داشتند و ژنوتیپ‌های شماره 6 و 10 بیشترین مقدار از این صفت را داشتند (به ترتیب 2/42 و 6/42). وزن هزار دانه به طور معنی‌داری تحت شرایط تنش رطوبتی کاهش نشان داد. همچنین مقدار آن در بین ژنوتیپ‌ها تفاوت معنی‌دار داشت. بالاترین و پایین‌ترین عملکرد دانه (3/6093 و 4/4819 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در شرایط عادی و تنش رطوبتی به دست آمد. از لحاظ عملکرد دانه، ژنوتیپ‌هایی که دارای تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه بالاتری در شرایط‌های مختلف آزمایشی بودند، عملکرد بالاتری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - ارائه مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان با استفاده از مدل ساختاری تفسیرگر ISM
غلامرضا زمردیان سمانه فتح علیان حامد مولانی اقدم

10.30495/jfksa.2021.19252

اثربخش ترین دارایی برای بقا و بازدهی در هرسازمان نیروی انسانی می باشد. اما در این رهگذر مخاطرات مختلفی وجود دارد که هر لحظه نیروی انسانی را در معرض تهدید قرار می دهند. این تهدید ها موجب بر هم خوردن تعادل روانی افراد می گردد و تحت عنوان خطرات و ریسک های روانی اجتماعی شنا أکثر

اثربخش ترین دارایی برای بقا و بازدهی در هرسازمان نیروی انسانی می باشد. اما در این رهگذر مخاطرات مختلفی وجود دارد که هر لحظه نیروی انسانی را در معرض تهدید قرار می دهند. این تهدید ها موجب بر هم خوردن تعادل روانی افراد می گردد و تحت عنوان خطرات و ریسک های روانی اجتماعی شناخته می شوند. بنابراین کاهش اثرات و مدیریت این ریسک ها برای سازمان ها مهم و ضروری می باشد. هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان با استفاده از مدل ساختاری تفسیرگر ISM می باشد. روش پژوهش توصیفی است. جامعه آماری شامل کارکنان و کارشناسان ادارات مالیات شرق استان مازندران (نکاء، بهشهر، گلوگاه) هستند و نمونه مورد نظر با روش تصادفی ساده 100 نفر برآورد شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است و تجزیه و تحلیل داده ها با روش ساختاری تفسیرگر ISM انجام شده است. شاخص های کلیدی ریسک روانی در سازمان (مانند: محتوای شغلی، طراحی شغل، حجم و روش کار، زمان بندی کار و ... ) با کمک کارشناسان بررسی و در پایان با روش ISM مدلی جهت مدیریت ریسک روانی در سازمان ارائه گردید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - بررسی پدیده جانشینی پول و اثر تنش نرخ ارز بر تقاضای پول در ایران
سعید دائی کریم زاده مجید صامتی نجمه محمودی

پدیده جانشینی معمولأ هنگامی رخ می‌دهد که شهروندان اعتمادشان را به پول داخلی به خصوص به عنوان نقش ذخیره ارزش آن، از دست بدهند. در سالهای گذشته یکی از مهم ترین دغدغه‌های مهم در اقتصاد ایران، تورم حاکم و افزایش نرخ ارز بوده است و به این دلیل تمایل زیادی به نگهداری دلار و د أکثر

پدیده جانشینی معمولأ هنگامی رخ می‌دهد که شهروندان اعتمادشان را به پول داخلی به خصوص به عنوان نقش ذخیره ارزش آن، از دست بدهند. در سالهای گذشته یکی از مهم ترین دغدغه‌های مهم در اقتصاد ایران، تورم حاکم و افزایش نرخ ارز بوده است و به این دلیل تمایل زیادی به نگهداری دلار و دیگر ارزها به جای پول داخلی ایجاد شد. بر این اساس تحقیق حاضر بر آن است تا پدیده جانشینی پول در ایران را مورد آزمون قرار دهد. بدین منظور با استفاده از داده‌های سالانه دوره زمانی 1392- 1358 به برآورد تابع تقاضای پول در ایران به روش خودتوضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL)پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی اثر مستقیم بر تقاضای پول و متغیر‌های نرخ تورم، نرخ ارز (بهای هر واحد پول خارجی بر حسب پول داخلی) و تنش نرخ ارز (نااطیمنانی یا بی ثباتی نرخ ارز) اثر معکوس بر تقاضای پول دارند که منفی بودن ضریب نرخ ارز، مؤید پدیده ی جانشینی پول در ایران می‌باشد. هم چنین آزمون‌های ثبات ساختاری ضرایب بیانگر اینست که تابع تقاضای پول در ایران کاملاً با ثبات است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - نقش تعارض در کار و زندگی شخصی افراد با شیفت کاری در گردش مورد مطالعه بیمارستان‌های خاتم الانبیاء شاهرود و حضرت فاطمه میاندوآب
محسن محمدیان ساروی شادان وهابزاده

مقدمه: تعارض کار- خانواده، که با عنوان ناسازگاری بین نقش‌های کاری و خانوادگی از آن نام برده می‌شود، از فشارهای ناشی از ناسازگاری نقش‌های خانوادگی و شغلی به وجود می‌آید. پژوهش حاضر با هدف بررسی تعارض میان کار و زندگی شخصی افراد با ساعات کاری در گردش صورت گرفته است. روش پ أکثر

مقدمه: تعارض کار- خانواده، که با عنوان ناسازگاری بین نقش‌های کاری و خانوادگی از آن نام برده می‌شود، از فشارهای ناشی از ناسازگاری نقش‌های خانوادگی و شغلی به وجود می‌آید. پژوهش حاضر با هدف بررسی تعارض میان کار و زندگی شخصی افراد با ساعات کاری در گردش صورت گرفته است. روش پژوهش: بنابراین از لحاظ ماهیت روش توصیفی - پیمایشی می‌باشد بر این اساس برای سنجش مفاهیم پژوهش، پرسشنامه استاندارد تعارض کار و زندگی مورد استفاده قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه مذکور به روش آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفته که مقدار آن 0.838 و در سطح مطلوب می‌باشد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون تک نمونه‌ای t در نرم‌افزار spss21 استفاده شده است. یافته‌های پژوهش: حاکی از میزان بالای تعارض میان کار و زندگی شخصی در افراد با شیفت کاری در گردش می‌باشد بطوری که عامل تعارض زمانی کار و زندگی شخصی با میانگین 15/93بیشترین میزان تعارض و متغییر تعارض بر پایه تنش یا فشار با میانگین 15/63در رتبه دوم و در نهایت عامل تعارض بر پایه رفتار با میانگین 14/87 رتبه سوم را در بروز تعارضات کار و زندگی به خود اختصاص داده اند. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود دوره‌های مدیریت زمان و مدیریت استرس از سوی سازمان به کارکنان ارائه شود. همچنین می‌توان با در نظر گرفتن پاداش‌های مادی و معنوی، توجه به سلامت کارکنان و حمایت از آنان میزان تعهد و رضایت شغلی آنها را افزایش دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - بررسی خصوصیات بیوشیمیایی در گیاه قره‌داغ (.Nitraria schoberi> L>) تحت تنش آب قلیایی
جواد مومنی دمنه فاطمه پناهی

در این پژوهش تأثیر تنش قلیائیت بر ویژگی های فیزیولوژیک گیاه قره داغ در سال 1391 تحت شرایط گلخانه‌ای در دانشگاه کاشان مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه اثر تیمارهای مختلف اسیدیته (pH) آب آبیاری در دامنه‌ قلیایی بر فراهمی عناصر غذایی و قندهای محلول در گیاه قره داغ، در ق أکثر

در این پژوهش تأثیر تنش قلیائیت بر ویژگی های فیزیولوژیک گیاه قره داغ در سال 1391 تحت شرایط گلخانه‌ای در دانشگاه کاشان مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه اثر تیمارهای مختلف اسیدیته (pH) آب آبیاری در دامنه‌ قلیایی بر فراهمی عناصر غذایی و قندهای محلول در گیاه قره داغ، در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. طرح مذکور حاوی 5 تیمار (هر تیمار شامل 4 تکرار) شامل شاهد و چهار سطح تنش: سطح اول شاهد (2/7 Ctrl, pH =)، قلیائیت کم (5/8 LAK, pH =)، قلیائیت متوسط (9MAK, pH = )، قلیائیت زیاد (5/9HAK, pH = ) و قلیائیت شدید (10 SAK, pH =) اجرا گردید. با مقایسه میانگین پارامترهای مذکور مشاهده گردید شیب افزایشی قلیائیت در میزان کلسیم در هر دو قسمت اندام هوایی و زیرزمینی سیر کاهشی داشته و بیشترین مقدار کلسیم در گروه شاهد و کمترین مقدار کلسیم در تنش قلیائیت 10 می باشد. این در حالی است که سدیم، پتاسیم، کلر و منیزیم در شیب افزایشی قلیائیت سیر افزایشی را در اندام هوایی و زیرزمینی نشان می دهند که در این صورت کمترین مقدار در گروه شاهد و بیشترین مقدار در قلیائیت 10 می باشد. در قند محلول روند پاسخ به تغییرات قلیائیت تا سطح دوم تنش افزایشی است و سپس روند تغییرات کاهشی در هر دو قسمت اندام هوایی و زیرزمینی گیاه قره داغ مشاهده شد. بیشترین مقدار قند محلول در سطح دوم تنش بوده و کمترین مقدار در گروه شاهد مشاهده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - خودنمایی مثلث گفتگوگستری، تنش‌زدایی و احترام متقابل در میان شاخص‌های ارتباطات میان فرهنگی
احمد ودادی حسین اخلاقی نسب

مقدمه و هدف پژوهش: شاخص‌های ارتباطات میان فرهنگی، ابزارهای ارزیابی پسرفت یا پیشرفت این نوع ارتباطات در عرصه گفتگوهای بین‌المللی و بازویی سنجشی برای راهبرد پردازان فرهنگی یک جامعه است. ایجاد نقاطی مانند: گفت و گو، تنش‌زدایی، و احترام به فرهنگ‌ها و تمدن‌های جوامع دیگر، در أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: شاخص‌های ارتباطات میان فرهنگی، ابزارهای ارزیابی پسرفت یا پیشرفت این نوع ارتباطات در عرصه گفتگوهای بین‌المللی و بازویی سنجشی برای راهبرد پردازان فرهنگی یک جامعه است. ایجاد نقاطی مانند: گفت و گو، تنش‌زدایی، و احترام به فرهنگ‌ها و تمدن‌های جوامع دیگر، در نخستین نمایش اسلام گستری پدیدار گشت تا سرانجام آن شکل گیری مثلثی باشد که این نقاط در سه رأس آن قرار گرفته‌اند. البته، برونداد این مثلث، به صدا درآوردن شیپور جنگ ستیزی است تا مقتدرانه بگوییم: گفتگو، تکیه گاه اسلام گستری در آن سوی مرزهای حجاز بوده است. روش پژوهش: این تحقیق از نظر نوع، کاربردی است، زیرا حلال بسیاری از مشکلات چند سازمان فرهنگی است. البته، توصیفی-تحلیلی نیز هست، زیرا از اسناد و منابع کتابخانه‌ای استفاده کرده است، به این صورت که پس از احصای مسائل از جامعه، شاخص‌های ارتباطات میان فرهنگی از منظر دین تعیین شده‌اند. یافته ها: سه شاخص: گفتگوگستری، تنش‌زدایی، واحترام متقابل در این تحقیق در سطح اطمینان 99 درصد معنادار بوده اند. این متغیرها را که در اندازه‌گیری سازة تحقیق سهم زیادی داشته اند، خبرگان تأیید کرده‌اند. نتیجه‌گیری: ابزارهای سنجش ارتباطات میان فرهنگی، شاید به تنهایی سد مقاومی برای پرهیز از وقوع جنگ میان فرهنگ‌ها نباشند، ولی تجمیع آن‌ها در یک مثلث، حوزه‌ای مقتدر برای امور بین‌المللی است تا دیوار بی‌اعتمادی را سست و گفتمان‌های فرهنگی را جایگزین تنش‌های فرهنگی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - تحلیل تنش گرمایی در مناطق 22 گانه تهران با استفاده از الگوی فضایی هات اسپات و تحلیل خوشه ای
فرزانه افضلی نیا حسین محمدی منوچهر فرج زاده اصل

هدف از این مطالعه بررسی نقش تنش گرمایی با استفاده از الگوی خودهمبستگی فضایی و تحلیل خوشه ای بر شهروندان تهرانی می باشد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه ای از نرم افزارSPSS و MATLAB بهره گرفته شده و از شاخص فضایی Hot Spot استفاده گردید . نتایج بدست آمده أکثر

هدف از این مطالعه بررسی نقش تنش گرمایی با استفاده از الگوی خودهمبستگی فضایی و تحلیل خوشه ای بر شهروندان تهرانی می باشد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه ای از نرم افزارSPSS و MATLAB بهره گرفته شده و از شاخص فضایی Hot Spot استفاده گردید . نتایج بدست آمده بر اساس الگوی خودهمبستگی فضایی نشان داد که نقش تنش گرمایی بر سلامت روانی افراد در مناطق مرکزی، شرقی و شمال شرقی شهر تهران بیشترین تاثیر و در مناطق غربی و جنوبی تهران کمترین نقش را داشته‌اند. همچنین بر سلامت جسمانی افراد در مناطق مرکزی، جنوبی، شمالی و شمال غربی بیشتر و در مناطق غربی و شمال شرقی ضعیف‌تر عمل کرده اند.همچنین بر اساس تحلیل خوشه ای تنش گرمایی بر بیماری های قلبی ریوی و گرفتگی عضلانی، آرامش روح و روان و عامل خستگی، سرگیجه، گرمازدگی و کاهش فعالیت و افزایش تعرق بدن تاثیر گذاشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - تبیین بسترهای جغرافیایی تنش در روابط ایران و افغانستان بر محوریت تئوری کمپ و هارکاوی (با تاکید بر دوران طالبان)
سید مهدی موسوی شهیدی بهادر زارعی

10.30495/sarzamin.2023.69643.2062

افغانستان کشوری است که در شرق ایران واقع‌شده و روابط پرفراز و نشیبی را با ایران در طول دوران تاریخی حیات خود سپری کرده است. بررسی روابط افغانستان با ایران در زمانی که طالبان بر این کشور مسلط شده‌ نشان‌دهنده روابط تیره و تنش در روابط دو کشور بوده است. در حال حاضر با توجه أکثر

افغانستان کشوری است که در شرق ایران واقع‌شده و روابط پرفراز و نشیبی را با ایران در طول دوران تاریخی حیات خود سپری کرده است. بررسی روابط افغانستان با ایران در زمانی که طالبان بر این کشور مسلط شده‌ نشان‌دهنده روابط تیره و تنش در روابط دو کشور بوده است. در حال حاضر با توجه به تسلط طالبان بر اکثریت مناطق افغانستان، شناسایی زمینه‌هایی که می-توانند منجر به تعارض در روابط ایران با این کشور شوند حائز اهمیت است. بنابراین این پژوهش با شیوه توصیفی تحلیلی به‌دنبال شناسایی زمینه‌های تعارض میان ایران و افغانستان در حال حاضر با بهره‌گیری از تئوری جفری کمپ و رابرت هارکاوی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین زمینه‌های تعارض در روابط ایران و افغانستان در حال حاضر در چهار بعد روندهای جمعیتی و مهاجرت‌های غیرقانونی از افغانستان به ایران (بیش از دو میلیون مهاجر غیرقانونی)، تعارضات مذهبی و قومی میان دو کشور (تعارض میان گروه‌های تروریستی حامی سنیان در افغانستان با شیعیان ایران)، مسائل سرزمینی و اختلافات ناشی از آن ( اختلاف دو کشور بر سر رودخانه هیرمند و عدم پایبندی دو کشور به توافق سال 1973 در باره آن و اختلافات دو کشور در باره اسلام قلعه) و وابستگی آب سیستان و بلوچستان به آب افغانستان (پیامدهای مخرب اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نظیر مهاجرت، رشد بیکاری و تخریب محیط زیست استان سیستان و بلوچستان به دلیل کمبود آب) قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - اثر پودر زردچوبه (Curcuma Longa ) بر روی عملکرد کبد، سطوح سرمی سیتوکین‌های پیش‌التهابی و شاخص‌های زیستی وضعیت پاد‌اکسندگی در بلدرچین‌های ژاپنی نر تغذیه شده با جیره آلوده به کادمیوم
امید کریمی محمد رضا مفیدی مرتضی بیطرف ثانی

آلودگی محیط زیست به کادمیوم در حال افزایش است. ورود این فلز سمی سنگین به زنجیره غذایی خطری جدی برای جمعیت انسانی و حیوانی است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر پودر زردچوبه حاوی 96/2% ازمجموع کورکومینوئیدها در تعدیل اثرات سوء کادمیوم خوراکی در بلدرچین های ژاپنی انجام شد. ت أکثر

آلودگی محیط زیست به کادمیوم در حال افزایش است. ورود این فلز سمی سنگین به زنجیره غذایی خطری جدی برای جمعیت انسانی و حیوانی است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر پودر زردچوبه حاوی 96/2% ازمجموع کورکومینوئیدها در تعدیل اثرات سوء کادمیوم خوراکی در بلدرچین های ژاپنی انجام شد. تعداد 180 قطعه بلدرچین ژاپنی نر از سن 22 روزگی به مدت 23 روز به شش گروه تقسیم شدند. گروه شاهد با جیره پایه و سایر گروه‌ها با جیره پایه مکمل شده با 3 گرم پودر زردچوبه (حاوی18/88 میلی گرم از مجموع کورکومینوئیدها)، 5 گرم پودر زردچوبه (حاوی 148 میلی گرم از مجموع کورکومینوئیدها)، 100 میلی گرم کلراید کادمیوم، 100 میلی گرم کلراید کادمیوم + 3 گرم پودر زردچوبه و 100 میلی گرم کلراید کادمیوم + 5 گرم پودر زردچوبه در هر کیلوگرم از خوراک تغذیه شدند. افزودن پودر زردچوبه به جیره آلوده به کادمیوم موجب کاهش سطح سرمی سیتوکین‌های پیش التهابی TNF-α وIL-6، افزایش فعالیت SOD، CATو ظرفیت پاداکسندگی کل و کاهش پراکسیددار شدن چربی گردید((p < 0.05. همچنین کاهش فعالیت سرمی آنزیم‌هایALT ،AST و ALP، افزایش غلظت پروتئین تام سرم و بهبود وزن بدن و وزن نسبی کبد مشاهده شد. نتایج نشان داد که پودر زردچوبه، با بهبود وضعیت پاداکسندگی و کاهش فعالیت سیتوکین‌های پیش التهابی، اثرات سمی کادمیوم را در بلدرچین ژاپنی کاهش داد. مقادیر بیشتر پودر زردچوبه تاثیربیشتری در کاهش سمیت کادمیوم داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - کارائی مصرف آب و بهره‌وری آب در ژنوتیپ‌های سیب‌زمینی تحت تنش کم آبی
مرجان سمائی سید علی محمد مدرس ثانوی احمد موسی پور گرجی اسکندر زند

شناخت ارقام مقاوم به خشکی جهت حفظ منابع آب و ارتقاء بهره‌وری از راه‌کارهای توسعه کشاورزی پایدار در مناطق خشکی مانند ایران می باشد. به‌منظور شناخت میزان حساسیت ژنوتیپ ‌های مختلف سیب ‌زمینی به تنش کم آبی، پژوهشی به‌ صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصاد أکثر

شناخت ارقام مقاوم به خشکی جهت حفظ منابع آب و ارتقاء بهره‌وری از راه‌کارهای توسعه کشاورزی پایدار در مناطق خشکی مانند ایران می باشد. به‌منظور شناخت میزان حساسیت ژنوتیپ ‌های مختلف سیب ‌زمینی به تنش کم آبی، پژوهشی به‌ صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال اجرا گردید. ژنوتیپ ‌های سیب‌زمینی در 11 سطح (آگریا، کایزر، ساوالان، سانته، مارفونا، هرمس، جلی، پیکاسو، میلوا، 1-397081، 2-397069) و تیمار آبیاری در دو سطح (تنش و شاهد) اعمال شد. در ابتدا آبیاری به روش تیپ و نرمال انجام و در مرحله تشکیل غده، آبیاری تیمار تنش قطع و تیمار شاهد به‌ صورت نرمال آبیاری گردید. پس از اینکه کمبود رطوبت خاک به نود درصد رسید، مجدداً آبیاری انجام تا خاک به ظرفیت زراعی رسیده و تا انتهای دوره رشد آبیاری به‌ صورت نرمال انجام گرفت. نتایج تجزیه مرکب آنالیز داده ‌های دو سال، کاهش عملکرد بیولوژیک، وزن تر غده سالم، وزن تر غده سالم قابل فروش، حداکثر شاخص سطح برگ، وزن خشک، تبخیر و تعرق و مصرف آب در ژنوتیپ‌ ها تحت شرایط تنش نسبت به شاهد نشان داد. بهره ‌وری آب بر مبنای وزن تر غده سالم و غده سالم قابل فروش در اکثر ژنوتیپ ‌ها تحت شرایط تنش کاهش یا تمایل به کاهش داشت. همچنین کارآئی مصرف آب بر مبنای عملکرد غده سالم و عملکرد غده سالم قابل فروش در هر دو سال در شرایط تنش نسبت به شاهد در همه ژنوتیپ‌ ها بجز 2-397069 کاهش یافت. بیش‌ترین میزان بهره‌ وری آب بر مبنای وزن تر غده سالم قابل فروش در هر دو سال در تیمار تنش در ژنوتیپ 2-397069 به‌ ترتیب 41/5 و 5 کیلوگرم بر مترمکعب مشاهده گردید. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش اجرای تحقیقات تکمیلی به‌ منظور دستیابی به ژنوتیپ مناسب سیب‌ زمینی برای شرایط کم ‌آبی و واقعی کشور با توجه به تنوع فصل کاشت، مکان ، شرایط آب و هوایی، کیفیت سیب ‌زمینی بذری، نیروی متخصص و ... پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تأثیر کم آبیاری، آبیاری موضعی و پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید سینگل کراس 703
فیاض آقایاری فاطمه خلیلی محمد رضا اردکانی

جهت بررسی کم آبیاری، آبیاری موضعی و پلیمر سوپر جاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت، آزمایشی بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل آب أکثر

جهت بررسی کم آبیاری، آبیاری موضعی و پلیمر سوپر جاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت، آزمایشی بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل آبیاری بر اساس 100، 75 و50 درصد نیاز آبی گیاه و روشهای آبیاری جویچه ای در دو سطح شامل آبیاری تمام جویچه‌ای و جویچه‌ای موضعی (یک در میان ثابت) بصورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و کاربرد پلیمر سوپرجاذب در دو سطح شامل عدم مصرف سوپر جاذب و مصرف سوپرجاذب به میزان 30 کیلوگرم در هکتار در کرت‌های فرعی قرار گرفت. عملکرد دانه در روش آبیاری جویچه‌ای موضعی نسبت به روش تمام جویچه‌ای در شرایط آبیاری با 100 درصد نیاز آبی، به طور معنی‌داری و به میزان 38/5 درصد کاهش یافت. درصورتیکه اختلاف عملکرد دانه در بین دو روش آبیاری موضعی و تمام جویچه‌ای در شرایط آبیاری با 75 و 50 درصد نیاز آبی معنی‌دار نبود. مصرف سوپرجاذب باعث صرفه جویی در آب آبیاری به میزان 13/4 درصد در طول دوره رشد گردید. با توجه به کاهش 26 درصدی مقدار آب آبیاری در طول دوره رشد در روش آبیاری موضعی، میتوان برای حصول عملکرد دانه ذرت در شرایط آبیاری با 75 و 50 درصد نیاز آبی از روش آبیاری موضعی به جای روش تمام جویچه‌ای در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد. همچنین در کنار روش آبیاری موضعی، برای بالاتر بردن بهره وری آب میتوان از سوپر‌جاذب نیز بهره گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - ارزیابی اثرات برخی کودهای زیستی بر جذب عناصر غذایی و عملکرد اسانس در گیاه زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss) در رژیم های رطوبتی خاک
رامین چم سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی

10.30495/wsrcj.2021.18543

زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi) از مهم ترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که به علت شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. بنابراین، به منظور بررسی اثرات دو عامل تنش کم آبیاری در سه سطح (آبیاری تا تکمیل ٦٠،٨٠ و ٤٠ درصد ظرفیت مزرعه ای) و کود زیستی در أکثر

زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi) از مهم ترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که به علت شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. بنابراین، به منظور بررسی اثرات دو عامل تنش کم آبیاری در سه سطح (آبیاری تا تکمیل ٦٠،٨٠ و ٤٠ درصد ظرفیت مزرعه ای) و کود زیستی در چهار سطح (نیتروکسین، سوپر نیتروپلاس، بیوفسفر و عدم مصرف کود زیستی) تحقیقی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در ٣ تکرار (هر تکرار شامل ۲٠ گلدان حاوی یک نشاﺀ) در گلخانه به صورت آزمایش گلدانی حاوی محیط کشت کوکوپیت و پرلیت به نسبت 1:1 به اجرا درآمد. بیشترین مقدار جذب نیتروژن ریشه (٠۲/۲ میلی گرم بر کبلوگرم) و نیتروژن برگ (۵۷/۵ میلی گرم بر کیلوگرم) در تیمار آبیاری معمول (تیمار آبیاری تا تکمیل ۸٠ درصد ظرفیت مزرعه ای) و مصرف کود زیستی سوپر نیتروپلاس مشاهده گردید. درصد اسانس تحت تنش ملایم در مقایسه با شاهد ۷۷/۵۳ درصد افزایش نشان داد، در حالی که با تشدید تنش خشکی درصد اسانس ۹۴/۴۹ درصد در مقایسه با شاهد کاهش داشت. نتایج این تحقیق حاکی از این بود که بیشترین اثر افزایشی بر درصد تولید (٢٨/۱ درصد) و عملکرد اسانس (٣٢/٠ گرم بر گیاه) زرین گیاه مربوط به تلقیح با کود زیستی سوپر نیتروپلاس و تنش خشکی ملایم بود در حالی که کشت گیاهان زرین گیاه تحت شرایط آبیاری معمول و عدم مصرف کود زیستی منجر به کمترین تولید و عملکرد اسانس در زرین گیاه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - تأثیر محلول‌پاشی روی بر تعدیل اثرات قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه در ژنوتیپ‌های گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)
جیوانی مانول یان وریا ویسانی حمید جباری مرجان دیانت

10.30495/wsrcj.2022.19237

زمینه و هدف: تغییر شرایط آب و هوایی باعث افزایش شدت تنش ها می‌شود و امروزه زندگی تمام گیاهان با تغییرات سریع محیط زیستی به چالش کشیده شده است. آب یک جزء مهم در تمام فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان است که ۸۰ تا ۹۵ درصد از زیست توده گیاهان علفی را شامل می شود. بجز در محیط أکثر

زمینه و هدف: تغییر شرایط آب و هوایی باعث افزایش شدت تنش ها می‌شود و امروزه زندگی تمام گیاهان با تغییرات سریع محیط زیستی به چالش کشیده شده است. آب یک جزء مهم در تمام فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان است که ۸۰ تا ۹۵ درصد از زیست توده گیاهان علفی را شامل می شود. بجز در محیط های با رطوبت بالا، گیاهان احتمالاً در طول دوره حیات خود در شرایط تنش خشکی قرار می گیرند. تنش خشکی با کاهش کمیت و کیفیت محصول همراه بوده و علاوه بر آن سبب کاهش کارایی مصرف آب و جذب عناصر غذایی در گیاه می‌گردد. به‌منظور کاهش اثرات تنش کم‌آبی در گیاهان، از روش های مختلفی ازجمله تغذیه معدنی با عناصر کم مصرف ازجمله روی استفاده می شود.روش پژوهش: به‌منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های گلرنگ به محول پاشی روی در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج واقع در استان البرز در سال زراعی 99-1398 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش خشکی در دو سطح شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از آغاز پر شدن دانه به‌عنوان عامل اصلی و ارقام گلرنگ شامل اصفهان، لیناس، پدیده، پرنیان و گلدشت و محلول پاشی روی در سه سطح شامل عدم محلول پاشی و کاربرد روی با غلظت های 5/0 و 1 کیلوگرم در هکتار به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. درجه حرارت کانوپی با استفاده از دماسنج مادون قرمز تعیین شد. استخراج روغن از بذور رسیده گلرنگ با دستگاه سوکسله و با استفاده از حلال هگزان انجام گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش قطر ساقه، قطر طبق، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ گردید. همچنین تنش خشکی باعث افزایش دمای محیط کانوپی شد. محلول پاشی روی با افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ و کاهش دمای محیط کانوپی همراه بود.نتایج: نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان داد بروز تنش کمبود آب، میزان رشد و نمو و درنتیجه عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ گیاه گلرنگ را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش داد و کاربرد گونه های روی در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی باعث بهبود صفات موردبررسی گردید. بر اساس نتایج به‌دست آمده می توان اظهار داشت که کاربرد روی می تواند یکی از راهکارهای مناسب در جهت تعدیل اثرات ناشی کمبود آب در مرحله پر شده دانه ارقام مورد مطالعه گیاه گلرنگ باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - بررسی اثرات کم‌آبیاری بر روند رشد و خصوصیات کمی و کیفی ذرت دانه‌ای در کرمانشاه
عبدالرضا احمدپور بهمن فرهادی بانشوله مختار قبادی

این مطالعه برای بررسی اثرات کم‌آبیاری بر روند رشد، خصوصیات کمی، کیفی و کارآیی مصرف آب ذرت در کرمانشاه، در فصل زراعی 1391 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار سطح آبیاری (40 درصد کم‌آبیاری، 20 درصد کم‌آبیاری، آبیاری کامل (روش پنمن - مانتیث اصلاح شده فائو) و 20 درصد ب أکثر

این مطالعه برای بررسی اثرات کم‌آبیاری بر روند رشد، خصوصیات کمی، کیفی و کارآیی مصرف آب ذرت در کرمانشاه، در فصل زراعی 1391 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار سطح آبیاری (40 درصد کم‌آبیاری، 20 درصد کم‌آبیاری، آبیاری کامل (روش پنمن - مانتیث اصلاح شده فائو) و 20 درصد بیش‌آبیاری) در سه تکرار به‌روش آبیاری جویچه‌ای انجام شد. نتایج نشان داد اثرات کم‌آبیاری بر عملکرد دانه، بیومس، وزن ساقه، وزن بلال، وزن برگ، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال و عملکرد پروتئین و روغن دانه معنی‌دار بود. میزان تأثیر تنش آبی بر خصوصیات ذرت در بازه‌های زمانی مختلف دوره رشد آن متفاوت بود و در اواخر دوره رشد (مرحله پرشدن دانه) تأثیر تنش آبی بیشتر بود. مقدار بیشینه کارآیی مصرف آب نسبت به عملکرد دانه و روغن در تیمار بیش آبیاری به‌ترتیب معادل 051/1 و 0549/0 کیلوگرم بر هکتار و نسبت به عملکرد بیومس و پروتئین در تیمار شاهد به‌ترتیب معادل 568/2 و 092/0 کیلوگرم بر هکتار به‌دست آمدند. لذا، کم‌آبیاری ذرت در کرمانشاه توصیه نمی‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - کارایی مصرف آب گندم تحت شرایط تنش همزمان شوری و رطوبتی با کاربرد بایوچار برگ خرما
مهرداد نوروزی سیدحسن طباطبائی محدرضا نوری

به منظور بررسی اثر بایوچار برگ خرما بر کارآیی مصرف آب و برخی مؤلفه های عملکرد گندم ) Triticum aestivum L. ( تحت تنش های توأم رطوبتی و شوری، آزمایشگلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و طی یک فصل زراعی ) 95 - 1394 ( در مرکز تحقیقات کشاورزی استان أکثر

به منظور بررسی اثر بایوچار برگ خرما بر کارآیی مصرف آب و برخی مؤلفه های عملکرد گندم ) Triticum aestivum L. ( تحت تنش های توأم رطوبتی و شوری، آزمایشگلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و طی یک فصل زراعی ) 95 - 1394 ( در مرکز تحقیقات کشاورزی استان بوشهر انجام گرفت.تیمارها شامل بایوچار برگ خرما )صفر و 3 درصد وزنی(، فاصله آبیاری ) 3 ، 7 و 12 روز( و شوری آب ) 1 / 1 ، 8 / 3 ، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر( بودند. نتایج نشان داد که اثرات بایوچار بر کارآیی مصرف آب و عملکرد گندم تحت تنش های توأم رطوبتی و شوری معنی دار ) P<0.05 ( بود. مقادیر عملکرد دانه، وزن خشک ساقه و وزن خشک ریشه به ترتیب 22 ، 38 و 20 درصد افزایش داشت. مقادیر تبخیر و تعرق، کارآیی مصرف آب و رطوبت وزنی خاک قبل از آبیاری به ترتیب 6 / 18 ، 7 / 8 و 23 درصد افزایش داشت. مقادیر پاسخ عملکردی گیاه به تنش رطوبتی ) Ky ( برای عملکرد دانه، وزن خشک ساقه و وزن خشک ریشه به طور قابل توجهی کاهش داشت که بیانگرکاهش حساسیت گیاه به تنش رطوبتی می باشد. در اثر کاربرد بایوچار، مقادیر شیب کاهش عملکرد و حد آستانه تحمل به شوری برای عملکرد دانه، وزن خشک ساقه ووزن خشک ریشه کاهش داشت که بیانگر نقش بایوچار در افزایش مقاومت گیاه به تنش شوری می باشد. بنابراین، می توان بایوچار برگ خرما را یک اصلاح کننده مؤثربرای افزایش تولید کشاورزی و بهره وری مصرف آب قلمداد نمود. با این وجود، مطالعات بیش تری در شرایط مزرعه و خارج از گلدان توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - ارزیابی مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد زعفران تحت سناریوهای مختلف کم‌آبیاری و مصرف زئولیت
نیازعلی ابراهیمی پاک محسن احمدی اصلان اگدرنژاد عباس خاشعی سیوکی

این پژوهش به‌منظور ارزیابی عملکرد و زیست‌توده زعفران با استفاده از مدل رشد گیاهی AquaCrop تحت گزینه‌های مختلف کم‌آبیاری و مصرف زئولیت با استفاده از نتایج آزمایش سال 1392 و 1393 انجام شد. در تحقیق انجام شده، 36 داده اندازه‌گیری شده برای هر پارامتر تحت تیمارهای سطح آبیاری أکثر

این پژوهش به‌منظور ارزیابی عملکرد و زیست‌توده زعفران با استفاده از مدل رشد گیاهی AquaCrop تحت گزینه‌های مختلف کم‌آبیاری و مصرف زئولیت با استفاده از نتایج آزمایش سال 1392 و 1393 انجام شد. در تحقیق انجام شده، 36 داده اندازه‌گیری شده برای هر پارامتر تحت تیمارهای سطح آبیاری (عرف محلی: I1، کم‌آبیاری با کاهش 70 درصد نیاز آبی گیاه: I2 و آبیاری براساس نیاز آبی کامل گیاه: I3) و کاربرد زئولیت (صفر: Z0، 5/0 درصد: Z1، 1درصد: Z2 و 2 درصد: Z3 درصد وزنی خاک) به‌صورت تصادفی به دو دسته تقسیم شدند. دسته نخست (شامل70 درصد داده‌ها) به‌منظور واسنجی و دسته دوم (شامل 30 درصد داده‌ها) برای صحت‌سنجی مدل AquaCrop مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج شبیه‌سازی نشان داد در هر دو مرحله واسنجی و صحت‌سنجی، تیمارهای شامل آبیاری عرف محلی بیش‌ترین اختلاف را با مقادیر اندازه‌گیری شده داشتند. در برخی موارد تیمارهای حاوی زئولیت این اختلاف را کاهش دادند لیکن رابطه معنی‌داری بین نتایج به‌دست آمده مشاهده نشد. آماره‌های RMSE، MBE و NRMSE برای شبیه‌سازی عملکرد زعفران در مرحله صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 48/0 (کیلوگرم در هکتار)، 21/0- (کیلوگرم در هکتار) و 09/0 و برای زیست‌توده در همین مرحله به ترتیب برابر با 9/151 (کیلوگرم در هکتار)، 2/74 (کیلوگرم در هکتار) و 13/0 به دست آمدند. این مقادیر نشان دادند که این مدل دقت مناسبی برای شبیه‌سازی عملکرد و زیست توده زعفران داشت. کارایی این مدل با استفاده از مقادیر EF مطلوب بود به طوری که مقدار این آماره برای عملکرد در هر دو مرحله واسنجی و صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 32/0 و 42/0 و برای زیست‌توده در همین دو مرحله به ترتیب برابر با 99/0 و 99/0 بود. براساس نتایج به دست آمده،این مدل دقت کافی برای شبیه‌سازی عملکرد و زیست‌توده زعفران در شرایط کم آبیاری و کاربرد زئولیت را داشت. بنابراین استفاده از این مدل، به‌عنوان یک مدل مطلوب گیاهی برای شبیه سازی زعفران پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - تعیین تابع تولید گیاه ریحان در شرایط تنش‌های هم‌زمان آبی و شوری
مهشاد سادات فرح بخش مهدی سرائی تبریزی حسین بابازاده

کمبود منابع آب و خاک و شوری آن‌ها، از نکات قابل‌‌توجه و مهم در بخش کشاورزی است. بررسی اثرات متقابل شوری و کم‌آبیاری بر عملکرد گیاهان، اهمیتی فراوان را به‌ویژه جهت اصلاح مدیریت خاک و مصرف آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارا می‌باشد. هدف از این پژوهش، مطالعه و ارزیابی توابع ت أکثر

کمبود منابع آب و خاک و شوری آن‌ها، از نکات قابل‌‌توجه و مهم در بخش کشاورزی است. بررسی اثرات متقابل شوری و کم‌آبیاری بر عملکرد گیاهان، اهمیتی فراوان را به‌ویژه جهت اصلاح مدیریت خاک و مصرف آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارا می‌باشد. هدف از این پژوهش، مطالعه و ارزیابی توابع تولید گیاه ریحان (Basilicum L.)رقم توده‌ی مازندران در شرایط تنش هم‌زمان آبی و شوری بود. بدین منظور، آزمایشی در یک مزرعه‌ی تحقیقاتی یک هکتاری در سایت پژوهشی دوشان‌تپه‌ی تهران انجام شد. در این پژوهش برای تعیین میزان تبخیر- تعرق گیاه ریحان از میکرولایسیمتر وزنی- زهکش‌دار پیشنهادی استفاده گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با چهار تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل (FI)، کم&lrm;آبیاری درحد 40 (DI40%)، 60 (DI60%) و 80 (DI80%) درصدِ نیاز آبی گیاه و سه تیمار فرعی شوری آب آبیاری با هدایت الکتریکی 175/1 (S1)، 3 (S2) و 5 دسی&lrm;زیمنس بر متر (S3) در دو سال متوالی 1395 و 1396 به‌ اجرا درآمد. نتایج نشان داد که آستانه‌ی کاهش عملکرد گیاه ریحان نسبت به شوری آب آبیاری 3/1 دسی‌زیمنس بر متر و شیب خط کاهش عملکرد 10 درصد می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - تعیین مؤلفه‌های اصلی در بهره‎وری مصرف آب لوبیا، کنجد و ذرت در پاسخ به کاربرد هیدروژل سوپرجاذب رطوبت
محسن جهان محمد بهزاد امیری

پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در دانشگاه فردوسی مشهد به&lrm;صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه&lrm;ی بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی گیاهان مورد مطالعه) در کرت‌های اصلی أکثر

پژوهشی در سال زراعی 95-1394 در دانشگاه فردوسی مشهد به&lrm;صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه&lrm;ی بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار به تفکیک برای سه گیاه لوبیا، کنجد و ذرت انجام شد. سطوح آبیاری (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی گیاهان مورد مطالعه) در کرت‌های اصلی و کاربرد و عدم کاربرد هیدروژل سوپرجاذب رطوبت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در لوبیا متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده&lrm;ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، سرعت رشد محصول و میزان نیتروژن، فسفر و پی&lrm;اچ خاک در مؤلفه اول و متغیرهای شاخص سطح برگ، شوری خاک و کارآیی مصرف آب در مؤلفه دوم قرار گرفتند. در کنجد، متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده&lrm;ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، سرعت رشد محصول و میزان فسفر و پی&lrm;اچ خاک روی مؤلفه اول و متغیرهای شاخص سطح برگ، نیتروژن خاک، شوری خاک و کارآیی مصرف آب روی مؤلفه دوم بیشترین بار را داشتند. در ذرت، متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد ماده&lrm;ی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، میزان نیتروژن و پی&lrm;اچ خاک روی مؤلفه اول و متغیرهای فسفر خاک، شوری خاک و کارآیی مصرف آب روی مؤلفه دوم دارای بیشترین بار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - برآورد نیاز رطوبتی گونه‌های اقاقیا (Robinia pseudoacania) و آسمان‌دار (Ailanthus altissima Mill) به منظور جنگلکاری تحت تنش‌های مختلف آبی (مطالعه موردی شهرستان رباط‌کریم)
محمد عسگری وحید اعتماد عبدالمجید لیاقت پدرام عطارد محسن جوانمیری پور

ایجاد فضای سبز منوط به تامین آب بوده و رطوبت تخصیص یافته به آبیاری فضای سبز شهری، کمربندهای سبز و جنگل‌کاری‌ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک دارای ارزش زیادی بوده و باید به صورت بهینه مورد مصرف قرار گیرد، به همین علت به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب، کاشت گونه‌هایی که نیاز آ أکثر

ایجاد فضای سبز منوط به تامین آب بوده و رطوبت تخصیص یافته به آبیاری فضای سبز شهری، کمربندهای سبز و جنگل‌کاری‌ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک دارای ارزش زیادی بوده و باید به صورت بهینه مورد مصرف قرار گیرد، به همین علت به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب، کاشت گونه‌هایی که نیاز آبی کمتری دارند و در عین حال بازده رشد بهینه‌ای دارند، همواره به صورت سیاستی اجرایی در آمده است. هدف از انجام این تحقیق برآورد نیاز آبی گونه‌های درختی در عرصه و گلخانه تحت تنش‌های مختلف آبی است. این پژوهش در دو محیط گلخانه و عرصه صورت گرفته و نهال‌هایی از گونه‌های درختی اقاقیا (Robinia pseudoacania) و آسمان‌دار (Ailanthus altissima Mill)، در قالب طرح کاملاً تصادفی در عرصه و در داخل گلدان انجام شد. این پژوهش دارای دو مرحله است و هر مرحله شامل چندین فاز می‌باشد. در مرحله‌ی اول به ترتیب ظرفیت زراعی خاک، تعیین حد مجاز تقلیل رطوبت، تعیین نیاز آبی نهال‌ها از طریق تبخیر تعرق مورد بررسی قرار گرفت و عملا با تعیین نیاز آبی نهال‌ها، دور آبیاری نیز مشخص گردید. در مرحله دوم نهال‌های مورد بررسی تحت تنش‌های آبی 2، 4 و 6 روز بعد از فرا رسیدن نقطه حد مجاز تقلیل رطوبت (MAD) قرار گرفتند و در هر بازه‌ی زمانی، مشخصات ظاهری و فیزیکی نهال‌ها برداشت شد. بطور کلی نتایج این پژوهش نشان داده است که اقاقیا دارای شدت نیاز آبی و دور آبیاری بیشتری در عرصه و گلخانه نسبت به آسمان‌دار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی تأثیر مدیریت آب مصرفی در مراحل مختلف رﺷﺪ بر ﻋﻤﻠﮑﺮد دو رقم بادام‌زمینی با استفاده از مدل WOFOST
علی عبدزادگوهری

10.30495/wsrcj.2022.20472

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید محصول بادام زمینی، تنش و کمبود آب در مراحل رشد گیاه است. از این رو مدل‌های شبیه‌سازی محصول می‌تواند برای پیش‌بینی عملکرد و تأثیر تنش آبی بر رشد و نمو گیاه مفید باشند. در این مطالعه، از مدل WOFOST برای شبیه‌سازی عملکرد أکثر

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید محصول بادام زمینی، تنش و کمبود آب در مراحل رشد گیاه است. از این رو مدل‌های شبیه‌سازی محصول می‌تواند برای پیش‌بینی عملکرد و تأثیر تنش آبی بر رشد و نمو گیاه مفید باشند. در این مطالعه، از مدل WOFOST برای شبیه‌سازی عملکرد زیست توده، عملکرد دانه و بهره وری مصرف آب در بادام زمینی استفاده شد. با توجه به این که پژوهش-های زیادی در خصوص استفاده از مدل در گیاه بادام زمینی در کشور گزارش نشده است، لذا هدف از این پژوهش، ارزیابی توانایی مدل مذکور در شبیه سازی عملکرد دو رقم بادام زمینی در شرایط آبیاری در مراحل مختلف رشد در منطقه آستانه اشرفیه بود.روش پژوهش: این آزمایش به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل آبیاری تا آغاز زمان گلدهی (I1)، آبیاری تا آغاز زمان غلاف دهی (I2) و آبیاری کامل (I3) و فاکتور فرعی شامل دو رقم بادام زمینی جنوبی (C1) و گیل (C2) بود. برای شبیه سازی عملکرد بادام زمینی، از مدل WOFOST نسخه 7.1.3 استفاده شد. در این مدل، شبیه سازی رشد گیاه بر مبنای چرخه کربن بوده که رشد گیاه را در سه وضعیت عدم وجود عامل محدود کننده، محدودیت آب و محدودیت مواد غذایی شبیه سازی می نماید.یافته ها: ارزیابی مدل نشان داد که ریشه میانگین مربعات بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده در برآورد میزان عملکرد زیست توده برای رقم جنوبی و گیل در سال 1396 به ترتیب 554/0 و 501/0 درصد، برای سال 1397 به ترتیب 872/0 و 897/0 درصد و در سال 1398 به ترتیب 449/0 و 466/0 درصد بود. ریشه میانگین مربعات بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده در برآورد میزان عملکرد دانه برای رقم جنوبی و گیل در سال 1396 به ترتیب 052/0 و 065/0 درصد، در سال 1397 به ترتیب 132/0 و 131/0 درصد و در سال 1398 به ترتیب 101/0 و 096/0 درصد بود. مقادیر میانگین خطای نسبی بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده در سال های 1396، 1397 و 1398 برای عملکرد زیست توده به ترتیب 2/10، 1/18 و 7/7 درصد و برای عملکرد دانه به ترتیب 35/4، 4/6 و 5/4- درصد و شاخص ضریب کارایی بین 442/0 تا 960/0 متغیر بود.نتایج: ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی و ﻣﺸﺎﻫﺪه ای بر عملکرد زیست توده و عملکرد دانه ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ شاخص های ریشه میانگین مربعات خطای نسبی و متوسط میزان خطای نسبی و سایر آزﻣﻮنﻫﺎی آماری در ﻣﺤﺪوده ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ بود و ﻣﺪل WOFOST، ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ دو رقم بادام زمینی را در ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی مختلف آبیاری به‌خوبی ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - شبیه سازی توازن رطوبت و نمک های محلول در روش کم آبیاری برای برخی گیاهان زراعی
شبنم علی نژاد فریدون کاوه

یکی از راه های حفاظت از منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک، کم آبیاری است. کم آبیاری با کم کردن دفعات آبیاری و یا کاهش درصدی از آب آبیاری در هر نوبت باعث کاهش عملکرد محصول می شود. این امر منجر به تنش ناشی از شوری و هم چنین تنش آب می شود، زیرا کم کردن میزان آب مصرفی گیاه ع أکثر

یکی از راه های حفاظت از منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک، کم آبیاری است. کم آبیاری با کم کردن دفعات آبیاری و یا کاهش درصدی از آب آبیاری در هر نوبت باعث کاهش عملکرد محصول می شود. این امر منجر به تنش ناشی از شوری و هم چنین تنش آب می شود، زیرا کم کردن میزان آب مصرفی گیاه علاوه بر اینکه به طور مستقیم، عملکرد را کاهش می دهد به لحاظ فقدان آبشویی کافی نمک ها در محیط ریشه گیاه، باعث کاهش بیشتر عملکرد خواهد شد. یکی از راههای مقابله با افزایش نمک های محلول در ناحیه ریشه گیاهان عملیات آبشویی و زهکشی آب اضافی است که موجب شستشوی مقادیر قابل توجهی نمک های محلول خاک ناحیه ریشه می شود. در این تحقیق با استفاده از روشهای محاسباتی معمول و مدل مدیریتیSaltMod کوشش شده تا برای چهار گیاه زراعی مقاوم و حساس به شوری اثرات توام ناشی از تنش آب (به لحاظ کم آبیاری) و تنش ناشی از شوری را در طولانی مدت (20 سال) مطالعه و این اثرات را به صورت افزایش نمک های محلول در خاک، آب زهکشی و کاهش عملکرد بدست آورد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در یک خاک معرف منطقه ای خشک ( ناحیه خوزستان مرکزی) که مقدار نمک نیمرخ خاک بسیار زیاد است، پس از احداث زهکش های زیرزمینی و اعمال آبشویی لازم برای کاهش شوری خاک به حدود نرمال (ECe < 4 dS/m)، شانس خوبی وجود دارد تا در دراز مدت بتوان گندم و چغندرقند را با کم آبیاری نرمال (حدود 20 درصد) بدون کاهش قابل توجه عملکرد کشت کرد. به هر حال در مورد ذرت دانه ای و نیشکر، انجام کم آبیاری نرمال در طولانی مدت امکان پذیر نبود و فقط پس از چند سالی عملکرد هر دو محصول به نزدیک صفر درصد رسید. افزایش شوری ناحیه ریشه به خوبی مطالب فوق را نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی رابطه مقدار مصرف آب و عملکرد سویا
داود اکبری نودهی

فاظت از منابع آب خوش کیفیت از چالش های مهم در مناطق خشک و نیمه خشک است. هدف از این پژوهش، تعیین مرحله حساس رشد گیاه سویا به تنش خشکی و تعیین ضریب واکنش گیاه نسبت به آب مصرفی و تعیین راندمان مصرف آب بود. این آزمایش در سال 1389 در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه أکثر

فاظت از منابع آب خوش کیفیت از چالش های مهم در مناطق خشک و نیمه خشک است. هدف از این پژوهش، تعیین مرحله حساس رشد گیاه سویا به تنش خشکی و تعیین ضریب واکنش گیاه نسبت به آب مصرفی و تعیین راندمان مصرف آب بود. این آزمایش در سال 1389 در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و 7 تیمار آبی بر روی گیاه سویا رقم جی کی بهاره در شهرستان نکا در شرق استان مازندران انجام گرفت. تیمارهای آبیاری در مراحل مختلف رشد شامل آبیاری کامل در طول دوره رشد(شاهد)، تنش رطوبتی در مرحله رویشی، تنش رطوبتی در مرحله گلدهی، آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه، آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی و گلدهی، تنش رطوبتی در مرحله رویشی و پر شدن دانه و تنش رطوبتی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه بود. نتایج نشان داد که دوره گل دهی یکی از مراحل حساس گیاه سویا در شهرستان نکا می باشد. در تیمار تنش رطوبتی در مرحله رویشی با کاهش 28 درصدی آب مصرفی، حدود 4 درصد کاهش عملکرد مشاهده شد. بیشترین راندمان مصرف آب نیز مربوط به تیمار تنش رطوبتی در مرحله رویشی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - تعیین ضریب حساسیت سویا بهاره به تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد در مازندران
داود اکبری نودهی

به&zwnj;منظور بررسی اثرات تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد سویا در منطقه مازندران آزمایشی در قالب طرح بلوک&zwnj;های کامل تصادفی، با 7 تیمار در سه تکرار روی سویا رقم جی&zwnj;کی به&zwnj;صورت کشت بهاره انجام پذیرفت. تیمارهای تنش آبیاری شامل، TR0: آبیاری در تمام مراحل رشد (شاه أکثر

به&zwnj;منظور بررسی اثرات تنش رطوبتی در مراحل مختلف رشد سویا در منطقه مازندران آزمایشی در قالب طرح بلوک&zwnj;های کامل تصادفی، با 7 تیمار در سه تکرار روی سویا رقم جی&zwnj;کی به&zwnj;صورت کشت بهاره انجام پذیرفت. تیمارهای تنش آبیاری شامل، TR0: آبیاری در تمام مراحل رشد (شاهد)، TR1: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی، TR2: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله گلدهی، TR3: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه، TR4: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی و گلدهی، TR5: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله رشد رویشی و پر شدن دانه، TR6: آبیاری با تنش رطوبتی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه بوده&zwnj;اند. آبیاری در تمام تیمارها به&zwnj;صورت جویچه&zwnj;ای بود. در طول آزمایش رطوبت خاک به&zwnj;صورت وزنی اندازه&zwnj;گیری شد و سپس مقدار تبخیر- تعرق توسط روش بیلان آبی تعیین گردید. مقدار باران طی آزمایش ناچیز بوده و تیمارهای تحت تنش را مختل نکرد. پس از برداشت و تعیین عملکرد دانه، ضریب حساسیت این رقم به تنش رطوبتی (Ky) با استفاده از رابطه فائو محاسبه گردید. حداکثر عملکرد مربوط به تیمار شاهد با آبیاری کامل و برابر 5100 کیلوگرم در هکتار و حداقل آن برابر 2590 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار TR6 بود. حداکثر تبخیر- تعرق فصلی 367 میلی&zwnj;متر و حداقل آن 225 میلی&zwnj;متر به ترتیب مربوط به تیمار TR1 و TR6 بود. مقادیر Ky بر اساس رابطه بین کاهش نسبی تبخیر- تعرق و کاهش نسبی عملکرد برای کل دوره رشد 87/0، برای مرحله رشد رویشی 15/0، برای مرحله گلدهی 80/0 و مرحله پر شدن 95/0 به&zwnj;دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - امکان سنجی آب دریای خزر برای کشت یونجه‌های یک‌ساله (Medicago spp.) در مناطق جلگه‌ای مازندران
رضا تمرتاش زهرا زمانی محمدرضا طاطیان محمدرضا ریاحی

10.22034/jest.2020.34861.4194

زمینه و هدف: استفاده از آب دریا برای تولید محصول یکی از راه های مبارزه با کم آبی است. جهت استفاده از آب دریا باید گونه های شور پسند را بر اساس شرایط موجود انتخاب نمود. گونه هایی که قادر به رشد و نمو در شرایط شور بوده و عملکرد مطلوبی داشته باشند. هدف از این پژوهش مقایسه أکثر

زمینه و هدف: استفاده از آب دریا برای تولید محصول یکی از راه های مبارزه با کم آبی است. جهت استفاده از آب دریا باید گونه های شور پسند را بر اساس شرایط موجود انتخاب نمود. گونه هایی که قادر به رشد و نمو در شرایط شور بوده و عملکرد مطلوبی داشته باشند. هدف از این پژوهش مقایسه عملکرد گونه های شورپسند با آب دریا بوده تا گیاهانی که دارای عملکرد علوفه ای بالا و سازگار با محیط را دارند، جهت کشت در اراضی ساحلی مازندران انتخاب و پیشنهاد شوند. روش بررسی: به منظور بررسی خصوصیات گیاهان علوفه ای شور پسند، آزمایشی در ایستگاه آموزشی پژوهشی دانشکده منابع طبیعی ساری در سال 1395 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل چهار گونه یونجه یک ساله (Medicago polymorpha, Medicag scutellata ,( Medicago litoralis, Medicago truncatulaوپنج سطح آب شور دریا (dS/m 6/0به عنوان شاهد، dS/m 8/3، dS/m 4/6، dS/m 6/9 و dS/m 2/14) بودند. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درصد جوانه زنی در هدایت الکتریکی dS/m 8/3 و dS/m4/6 و dS/m 6/9 اختلاف معنی داری (05/0p ≤ ) بین دو گونه M.Polymorpha وM. Scutellata و گونه های M. truncatula و M. litoralis دیده نشد. در طول فاز استقرار (60 روز) بین هریک از گونه ها اختلاف معنی داری (05/0p ≤ ) مشاهده شد. در هدایت الکتریکی dS/m 8/3، dS/m 4/6، گونه M. polymorpha با سایر گونه ها اختلاف معنی داری را نشان داد ولی بین سه گونه دیگر اختلاف معنی داری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه پژوهش بیانگر این است که گونه های M.polymorha و M.scutellata تحمل بیشتری از خود در شرایط شوری نشان داده و سازگارشده اند (05/0p ≤ ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - ارزیابی اثرات سناریوهای SSP از بروندادهای اقلیمی مدل‌های جفت شده میان مقایسه‌ای فاز ششم (CMIP6) بر منابع آب و کشاورزی منطقه هشتگرد با رویکرد اعمال راهبرد تطبیقی
مصطفی رضایی زمان علیرضا مساح بوانی سامان جوادی

10.30495/jest.2023.65251.5606

زمینه و هدف: با توجه به وضعیت نه‌چندان مناسب شرایط منابع آب کشور و نیز پدیده تغییراقلیم و تأثیرات آن، شبیه سازی وضعیت تغییر اقلیم در آینده و ارزیابی اثرات آن به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری و مقابله با آن می‌تواند اهمیت بسزایی در تصمیم‌گیری‌های آینده داشته باشد. در این راستا ب أکثر

زمینه و هدف: با توجه به وضعیت نه‌چندان مناسب شرایط منابع آب کشور و نیز پدیده تغییراقلیم و تأثیرات آن، شبیه سازی وضعیت تغییر اقلیم در آینده و ارزیابی اثرات آن به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری و مقابله با آن می‌تواند اهمیت بسزایی در تصمیم‌گیری‌های آینده داشته باشد. در این راستا به‌منظور کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم و سود جستن از اثرات احتمالی مثبت آن در حوضه‌های آبریز، راهبرهای مختلف سازگاری ارائه می‌شود. در این تحقیق تطبیق با تغییر اقلیم در بخش کشاورزی تحت جدیدترین سناریوهای تغییر اقلیم CMIP6-SSP مورد بررسی و ارزیابی قرارگرفته و با توجه به ویژگی‌های منطقه هشتگرد و مخاطراتی که کشاورزی منطقه را تهدید می‌کند، تلاش ‌دارد تا نگاه جامعی به این سیستم داشته باشد. بدین منظور راهبردهای سازگاری برای کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم در بخش کشاورزی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش بررسی: بدین منظور از مدل SWAT برای شبیه‌سازی و ارزیابی راهبرد تطبیقی در منطقه هشتگرد در سال 1398 استفاده شد. برای مدل‌سازی شرایط تغییر اقلیم در منطقه از مدل‌ اقلیمی NorESM2-MM مربوط به گزارش ششم IPCC و سناریوهای مختلف SSP (SSP1.26, SSP2.54, SSP3.70. SSP 5.85) بهره گرفته شد و با ریزمقیاس، داده‌های دمای حداقل، حداکثر و بارش برای سال‌های 2020 تا 2049 تولید گردید. پس از محاسبه تغییرات دما و بارندگی نسبت به شرایط حاضر، مقادیر این تغییرات به‌منظور بررسی تأثیر آن بر منابع آب منطقه هشتگرد، به مدل SWAT اعمال گردید و مقادیر تنش آبی، عملکرد محصولات در شرایط اعمال تغییر اقلیم برآورد گردید. یافته‌ها: نتایج حاکی از افزایش متوسط تنش آبی و همچنین کاهش عملکرد محصولات به‌غیراز محصول ذرت در همه سناریوهایSSP بود. پس از ارزیابی اثرات تغییر اقلیم در منطقه، به‌منظور تطبیق با این تغییرات در بخش کشاورزی، راهبرد تغییر الگوی کشت از محصولات گوجه‌فرنگی و یونجه با نیاز آبی بالا با محصولات گندم و جو که قابلیت سازگاری بالاتر و نیاز آبی کمتر دارند و همچنین در تغییر الگوی کشت دوم، به ذرت خوشه‌ای به‌عنوان محصول مقاوم‌به‌گرمایش زمین، پیشنهاد و با معیارهای چون تغییرات تنش آبی و عملکرد محصولات نسبت به شرایط ادامه وضع موجود (BAU[1]) ارزیابی شد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، تغییر الگوی کشت به گندم و جو موجب کاهش تنش آبی محصولات منطقه شده‌است. به‌طورکلی در راهبرد تغییر الگوی کشت، افزایش عملکرد هر سه محصول گندم ، جو و ذرت نسبت به راهبرد BAU را در پی داشت. در راهبرد تغییر الگوی کشت به ذرت خوشه‌ای کاهش قابل‌توجه تنش آبی و به‌تبع آن عملکرد قابل‌قبول این محصول برآورد شد. که این افزایش عملکرد به دلیل کاهش تنش‌های آبی ناشی از افزایش آب قابل‌دسترس می‌باشد. 1- Bussines As Usual تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - اثر متقابل زئولیت و پیتینگ بر غلظت عناصر، طول ریشه و ساقه در گیاهAgropyron elongatum L. تحت تیمارهای مختلف خشکی
داود اخضری محمد یارمحمدی

زمینه و هدف: یکی از روش‌هایی که برای مقابله با کم آبی مناسب می‌باشد استفاده از تکنیک‌های ذخیره سازی آب در خاک است. این روش ها آلودگی برای محیط زیت ایجاد نمی‌کنند. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر پیتینگ و زئولیت بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیک گیاه Agropyron elongatum در شرایط أکثر

زمینه و هدف: یکی از روش‌هایی که برای مقابله با کم آبی مناسب می‌باشد استفاده از تکنیک‌های ذخیره سازی آب در خاک است. این روش ها آلودگی برای محیط زیت ایجاد نمی‌کنند. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر پیتینگ و زئولیت بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیک گیاه Agropyron elongatum در شرایط تنش خشکی می باشد. روش بررسی: آزمایشی در پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد که در ابتدا بذور در داخل گلخانه در گلدان کشت شدند و پس از 3 ماه نهال‌ها به عرصه واقع در خارج گلخانه انتقال داده شدند و تیمار‌ها بر روی آن‌ها اعمال گردید که مدت 6 ماه به طول انجامید. تیمار‌های اعمال شده عبارت بودند از: پیتینگ شامل دو سطح با پیتینگ و بدون پیتینگ، زئولیت در دو سطح با زئولیت (50 گرم به ازای هر نهال) و بدون زئولیت و 4 سطح آبیاری شامل: سطح آبیاری FC ،2/1 FC ،4/1 FC و بدون آبیاری. یافته ها: با اعمال پیتینگ و زئولیت، مقدار غلظت کلسیم، مس ، پتاسیم، منگنز، سدیم، روی ، فسفر، وزن ساقه ا، وزن ریشه، ارتفاع ساقه و طول ریشه افزایش پیدا کردند. غلظت آهن در حالت بدون پیتینگ افزایش بیشتری نشان داد واز 3/2 به mg/kg 2/17 در حالت بدون پیتینگ افزایش یافت. بحث و نتیجه گیری: استفاده از تیمارهای (پیتینگ، زئولیت و خشکی) دارای اثر متقابل معنی‌دار بوده و موجب افزایش بیشتر پارامتر‌های اندازه‌گیری شده می‌گردد. می‌توان گفت استفاده از پیتینگ و زئولیت بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیک گیاه Agropyron elongatum اثر مثبت و معنی‌داری داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - تحلیلی بر روش‌های سنجش آسیب‌پذیری در محیط‌زیست ساحلی
طهورا دهشور افشین دانه کار مسعود منوری برهان ریاضی مسعود خیرخواه زرکش

این تحقیق تلاش دارد ضمن انعکاس سوابق و رویه های نوین تعیین آسیب پذیری و تنش هایی که منجر به ایجاد آسیب پذیری در محیط های طبیعی و بویژه مناطق ساحلی می شوند، مناسب ترین رویکرد را برای تصمیم گیری مدیریتی مناطق ساحلی پیشنهاد نماید. این مطالعه با تحلیل 49 تحقیق در خصوص تعیین أکثر

این تحقیق تلاش دارد ضمن انعکاس سوابق و رویه های نوین تعیین آسیب پذیری و تنش هایی که منجر به ایجاد آسیب پذیری در محیط های طبیعی و بویژه مناطق ساحلی می شوند، مناسب ترین رویکرد را برای تصمیم گیری مدیریتی مناطق ساحلی پیشنهاد نماید. این مطالعه با تحلیل 49 تحقیق در خصوص تعیین میزان آسیب پذیری (70% مربوط به مناطق ساحلی)، 69 تحقیق در ارتباط با بررسی تنش ها حدود (70% ساحلی) و 10 تحقیق در ارتباط با بررسی منابع و مناطق حساس ساحلی به انجام رسید. این بررسی نشان داد در میان روش های مختلف تعیین آسیب پذیری پرکاربردترین روش، روش CVI [1] است، در محاسبه این روش هم متغیرها و هم تنش ها دخیل هستند. از میان تنش ها بالا آمدن سطح آب دریا و تغییرات تراز آب بیش از سایر تنش ها در پژوهش های صورت گرفته مورد استفاده قرار گرفته است، اما برخی تنش های دیگر مانند باران های نامنظم و کمیاب، سدسازی و برخی تنش های دیگر فقط در یک پژوهش مورد استفاده قرارگرفته اند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت تنش هایی که بیش تر مورد استفاده قرار گرفته اند اهمیت بیش تری برای محاسبه آسیب پذیری دارند. همچنین در بین منابع حساسیت در قسمت اکولوژیک معیار بکر بودن (طبیعی بودن) و در قسمت غیراکولوژیک معیار اقتصادی (زیر معیار وابستگی اقتصادی و منافع) بیش ترین درصد فراوانی را داراست، بنابراین این منابع حساسیت که در پژوهش مختلف بیش تر مورد استفاده قرار گرفته اند برای محاسبه حساسیت، اهمیت فراوان تری دارند. 6- Coastal Vulnerability Index تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - تغییرات غلظت عناصر غذایی آزولا (Azolla caroliniana) در سطوح مختلف آرسنیک و شوری
لیلا غیرتی آرانی صلاح الدین مرادی جعفر صوفیان

پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین قرار داده است. به منظور بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب آرسنیک و عناصر غذایی از محلول‌آبی با شوری ‌های مختلف یک آزما أکثر

پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین قرار داده است. به منظور بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب آرسنیک و عناصر غذایی از محلول‌آبی با شوری ‌های مختلف یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گل‌خانه به اجرا در آمد. سطوح مختلف آرسنیک عبارت بود از صفر، 5، 10، 20، 40، 80 و 160 میلی گرم در لیتر آرسنیک که از منبع آرسنات سدیم تأمین و به محلول غذایی اپستین اضافه شد. غلظت نمک عبارت بود از صفر، 10، 20، 40 و 80 میلی مولار که از منبع کلرور سدیم به محلول غذایی اپستین اضافه گردید. پس از ساخت محلول های غذایی با شوری و غلظت های مختلف آرسنیک، در آن گیاه آبزی آزولا به مدت سی روز پرورش داده شد. نتایج نشان داد که وجود عنصر سنگین آرسنیک و شوری باعث کاهش رشد و حتی باعث مرگ حتمی گیاه در غلظت های بالا شد. گیاه آزولا غلظت های بالایی از عنصر سنگین آرسنیک را در بافت های خود تجمع داد. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش جذب آرسنیک به وسیله آزولا شد. آرسنیک سبب افزایش غلظت کلسیم، سدیم و منگنز و کاهش غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، روی و مس شد. تیمارهای شوری و تیمارهای اثرات متقابل آرسنیک و شوری سبب افزایش غلظت سدیم و کاهش غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - الگوی شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولتیکی در خاورمیانه پس از 11 سپتامبر 2001
پیروز کوهستانی محمدحسن نامی کیومرث یزدان‌پناه درو

خاورمیانه همواره از مهم‌ترین مناطق ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک دنیا بوده است. این منطقه از سابقۀ دیرینه‌ای از بی‌ثباتی، بحران و ناامنی برخوردار است و همواره از مهم‌ترین کانون‌های منازعات و ایجاد بحران‌های ژئوپولیتیکی به شمار می‌رفته است. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی شکل‌گیر أکثر

خاورمیانه همواره از مهم‌ترین مناطق ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک دنیا بوده است. این منطقه از سابقۀ دیرینه‌ای از بی‌ثباتی، بحران و ناامنی برخوردار است و همواره از مهم‌ترین کانون‌های منازعات و ایجاد بحران‌های ژئوپولیتیکی به شمار می‌رفته است. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولیتیکی در خاورمیانه پس از 11 سپتامبر 2001 می‌باشد. این پژوهش کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق با صاحب‌نظران نهادهای مرتبط در سال 1398 انجام گرفته است. با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند پس از مصاحبه با 10 تن خبره، پژوهش به اشباع داده‌ها رسید. روش جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته و مشاهده بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عامل علّی و سبب‌ساز در شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولیتیکی در خاورمیانه، وجود انرژی و منابع سرشار آن است که قدرت‌های بزرگ جهانی را همواره به تلاش برای کنترل آن بر‌می‌کشاند. از مهم‌ترین عوامل زمینه‌‌ای، فساد دولت‌های رانتیر شناسایی شده است و از مهم‌ترین عوامل مداخله‌گر، رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای جهت توسعۀ هژمونی خود را می‌توان برشمرد. راهبردهای این شرایط و عوامل در سه دستۀ راهبردهای انقلابی؛ راهبردهای تنش‌زدایانه؛ و راهبردهای سیاست درهای باز قابل تقسیم هستند که با توجه به ابعاد گوناگون هر دسته از این راهبردها، پیامدهای واگرایی بیشتر و یا همگرایی منطقه‌ای قابل پیش‌بینی است. با توجه به دیاگرام فرایند و الگوی شکل‌گیری بحران‌های خاورمیانه که در این پژوهش به دست آمد و شرایط و ابعاد آن، قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در شرایطی الزام‌آور که در نهایت مبتنی بر بقای خود است، ناگزیر به گزینش راهبردهای تنش‌زدایانه هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - تأثیر هیدروپلیتیک رودخانه مرزی هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی‌ایران
سید عباس فروغی نعمت الهی مهدی حسنی باقری محمود شیخ اویسی

چکیده اهمیت هیدروپلیتیک درعلوم سیاسی در سده اخیر به دلیل بحران کم آبی هر روز بیشتر مشخص می‌گردد. آب به تدریج در حال تبدیل شدن به کالایی استراتژیک است. این روند در مناطق کم آب، از شدت و حدّت فراوانتری برخوردار می‌باشد. اختلاف بر سر کمیت منابع آب و مساله کاهش منابع آب، ب أکثر

چکیده اهمیت هیدروپلیتیک درعلوم سیاسی در سده اخیر به دلیل بحران کم آبی هر روز بیشتر مشخص می‌گردد. آب به تدریج در حال تبدیل شدن به کالایی استراتژیک است. این روند در مناطق کم آب، از شدت و حدّت فراوانتری برخوردار می‌باشد. اختلاف بر سر کمیت منابع آب و مساله کاهش منابع آب، برخلاف مشکلات مربوط به کیفیت آب به دشواری قابل حل است و در بسیاری از موارد، عاملی برای درگیری ومنازعه میان کشورها می‌باشد. همچنین عدم وجود قوانین و مقرارت بین‌المللی و سازمانی برای تقسیم منابع آب رودهای بین‌المللی نیز احتمال درگیری و منازعه میان کشورها را بیشتر افزایش داده است. اهمیت آب‌های منطقه شرق کشور خاصه رودخانه هیرمند از نظر هیدروپلیتیک از جایگاه بسیار حساسی برخوردار بوده است. در واقع، ادامه حیات این قسمت از منطقه مرزی و شرق کشور با این رود ارتباط مستقیم دارد که بخش مهمی‌از اختلافات، منازعات، معاهدات، حکمیت‌ها، مذاکرات و جریانات مربوط به مرزهای خاوری ایران و افغانستان را به خود اختصاص داده است. هر چند مرزهای بین‌المللی میان ایران و افغانستان در میانه شاخه اصلی هیرمند در شرایط کنونی مورد پذیرش دو کشور است، ولی نحوه تقسیم آب هیرمند، بهره برداری از آن در منطقه دلتا و سایر حقوق مربوط به این رودخانه همچنان لاینحل باقی مانده است. این پژوهش به بررسی نقش و جایگاه هیدروپلیتیکی رودخانه هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - بسترهای تنش در جغرافیای سیاسی دریاها بر اثر بالا آمدن سطح آب دریاها با تاکید بر ژئوپلیتیک عراق در خلیج‌فارس
رضا قاسمی عبدالرضا فرجی راد عزت اله عزتی

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاه أکثر

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاهاست که تاثیرش بر رژیم حقوقی دریاها اجتناب ناپذیر است. در ضمن بیشتر عواقب جدی که برای منافع و مصالح کشورها به همراه دارد این است که قوانین و مقررات مصوب و پذیرفته شده را غیره مصوب می کند و پیامد مهم این کار رقابت کشورها برای کسب منافع بیشتر در برابر یکدیگر را بدنبال دارد.ژئوپولتیک علم مطالعه روابط قدرتهاست .هیدروپولیتیک ،طول ساحل و کیفیت دسترسی در خلیج فارس باعث دگرگونی هایی در ژئوپولیتیک و رویکردهای بازیگران منطقه ای شده است .هدف این پژوهش این است که با یک چشم انداز از طبیعت و احتمالا فشارهای تغییرات آب و هوایی بر خطوط ساحلی و جزایر و توجه به قوانین موجود دریایی در جهان که احتمالا به وسیله همان تغییرات تحت تاثیر قرار می گیرند به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از بخشهای جهان در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریاها با بیشترین چالش های حقوقی دریاها مواجهند،که منطقه خلیج فارس و کشور عراق با توجه به منابع عظیم نفتی و نیاز فراوان به صادرات ان و طول ساحل کمی که عراق در اختیار دارد از مناطق حساس و بحران زای جهان میباشد که هم در گذشته و حال و هم در آینده با توجه به احتمال بالا آمدن سطح اب دریاها و تغییر اندازه و مساحت و نوع این سواحل پتانسیل و قابلیت پیدا کردن بحران و تنش و احتمال درگیری در آینده را خواهد داشت .در آخر هم، بحث را با بیان نظراتی در زمینه اینکه چطور تغییرات آب و هوایی و مناقشات و چالش ها با هم در ارتباطتند به پایان می رسانیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - تحلیل جایگاه ایران در حوزه ژئواستراتژیک اقیانوس هند «با تاکید بر ارائه یک مدل راهبردی در سیاست خارجی و برنامه ریزی اقتصادی»
مجید ولی شریعت پناهی سجاد کریمی پاشاکی، علی کاظی پور سعید زینتی مهدی امان الله

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاه أکثر

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاهاست که تاثیرش بر رژیم حقوقی دریاها اجتناب ناپذیر است. در ضمن بیشتر عواقب جدی که برای منافع و مصالح کشورها به همراه دارد این است که قوانین و مقررات مصوب و پذیرفته شده را غیره مصوب می کند و پیامد مهم این کار رقابت کشورها برای کسب منافع بیشتر در برابر یکدیگر را بدنبال دارد.ژئوپولتیک علم مطالعه روابط قدرتهاست .هیدروپولیتیک ،طول ساحل و کیفیت دسترسی در خلیج فارس باعث دگرگونی هایی در ژئوپولیتیک و رویکردهای بازیگران منطقه ای شده است .هدف این پژوهش این است که با یک چشم انداز از طبیعت و احتمالا فشارهای تغییرات آب و هوایی بر خطوط ساحلی و جزایر و توجه به قوانین موجود دریایی در جهان که احتمالا به وسیله همان تغییرات تحت تاثیر قرار می گیرند به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از بخشهای جهان در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریاها با بیشترین چالش های حقوقی دریاها مواجهند،که منطقه خلیج فارس و کشور عراق با توجه به منابع عظیم نفتی و نیاز فراوان به صادرات ان و طول ساحل کمی که عراق در اختیار دارد از مناطق حساس و بحران زای جهان میباشد که هم در گذشته و حال و هم در آینده با توجه به احتمال بالا آمدن سطح اب دریاها و تغییر اندازه و مساحت و نوع این سواحل پتانسیل و قابلیت پیدا کردن بحران و تنش و احتمال درگیری در آینده را خواهد داشت .در آخر هم، بحث را با بیان نظراتی در زمینه اینکه چطور تغییرات آب و هوایی و مناقشات و چالش ها با هم در ارتباطتند به پایان می رسانیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - بررسی تاثیراسید سالیسیلیک بر ویژگی های برگ گیاه آنتوریوم تحت تنش شوری
الهام مطلبی زهرا اوراقی اردبیلی مرجان خیری

به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های برگ گیاه آنتوریوم رقم Anthotowok در حضور اسیدسالیسیلیک، پژوهشی در گلخانه مکانیزه با دمای حداقل 18 درجه و حداکثر 25 درجه، رطوبت 80% و روشنایی 1500 فوت کندل واقع در شهرستان پاکدشت انجام شد. آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با (6) أکثر

به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های برگ گیاه آنتوریوم رقم Anthotowok در حضور اسیدسالیسیلیک، پژوهشی در گلخانه مکانیزه با دمای حداقل 18 درجه و حداکثر 25 درجه، رطوبت 80% و روشنایی 1500 فوت کندل واقع در شهرستان پاکدشت انجام شد. آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با (6) گروه تیماری متفاوت شامل تیمار شاهد (بدون تنش شوری)، شوری در سطح ds/m2، شوری همراه اسیدسالیسیلیک در سطح ppm 100، شوری همراه اسیدسالیسیلیک در سطح ppm 200، اسیدسالیسیلیک در سطح ppm 100 و اسیدسالیسیلیک در سطح ppm 200 انجام شد. اندازه‌گیری‌ها شامل اندازه‌گیری سطح برگ، تعداد برگ و وزن تر برگ بود. بر اساس نتایج بدست آمده، تنش شوری موجب کاهش و در مقابل اسیدسالیسیلیک موجب افزایش تمام ویژگی‌های اندازه‌گیری شده برگ آنتوریوم شد. بهترین نتیجه در مورد وزن تر برگ در اسیدسالیسیلیک ppm 100 و بهترین نتیجه مربوط به سطح برگ و تعداد برگ در اسیدسالیسیلیک ppm 200 بود که می‌توان نتیجه گرفت اسیدسالیسیلیک تا حد بسیار زیادی می‌تواند اثرات تنش شوری بر گیاه را خنثی نموده و ویژگی‌های رشدی آنرا بهبود دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - مکانیزم های تحمل تنش شوری در گیاهان از دیدگاه فیزیولوژیکی و مولکولی
امین باقی زاده سعید میرزایی آمنه استخری

تنش های محیطی مهم ترین عامل کاهش دهنده عملکرد گیاهان و محصولات کشاورزی در سطح ایران و جهان هستند. چنانچه تنش های محیطی حادث نمی‌شدند، عملکردهای واقعی باید برابر با عملکردهای پتانسیل گیاهان می بود؛ در حالی که در بسیاری از گیاهان زراعی و باغی متوسط عملکرد واقعی گیاهان 20- أکثر

تنش های محیطی مهم ترین عامل کاهش دهنده عملکرد گیاهان و محصولات کشاورزی در سطح ایران و جهان هستند. چنانچه تنش های محیطی حادث نمی‌شدند، عملکردهای واقعی باید برابر با عملکردهای پتانسیل گیاهان می بود؛ در حالی که در بسیاری از گیاهان زراعی و باغی متوسط عملکرد واقعی گیاهان 20-30 درصد عملکرد پتانسیل آنان است. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاورزی تأثیر منفی بیشتری دارند و کشاورزی در آن مناطق با تحمل هزینه بیشتر و بازده کمتر صورت می گیرد. ایران یکی از این کشورهاست که در اکثر نقاط آن تنش های غیر زنده مهمی نظیر خشکی، شوری، باد، دما و تنش های زنده، موجب کاهش عملکرد و از بین رفتن حاصلخیزی خاک و در مواردی عدم امکان تداوم کشاورزی گردیده است. برای توسعه واریته های متحمل به شوری در مناطق شور یک رویکرد یکپارچه از ترکیب ابزارهای مولکولی با روش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ضروری است؛ بنابراین مطالعه جنبه‌های مختلف تنش و بررسی جامع از پیشرفت‌های تحقیقاتی بزرگ در مکانیسم‌های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مولکولی که سازگاری گیاه و تحمل به تنش شوری را تنظیم می‌کنند، می‌تواند کمک شایان توجهی به درک مکانیسم مقاومت و توسعه ارقام مقاوم به تنش نماید. بیوتکنولوژی، به عنوان روشی قدرتمند و مؤثر می‌تواند در کنترل تنش‌های مختلف، مفید باشد. تحقیقات بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک با هدف افزایش بازده از یک سو و جلوگیری از خسارات و ضایعات از سوی دیگر، این امکان را می‌دهد تا با حداقل ضایعات زیست محیطی و صرف حداقل سرمایه، مشکلات این بخش را حل و موجبات افزایش تولید محصولات زراعی را در سطح کلان و با هدف توسعه پایدار فراهم کند. در این تحقیق سعی شده است تعریفی از تنش‌های محیطی و تأثیر تنش شوری بر روی گیاه و مکانیسم‌های مقابله گیاهان با این تنش مورد بحث قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - اثر محلول‌پاشی عصاره مخمر و جلبک دریایی بر عملکرد و کیفیت دانه گلرنگ (Carthamus tinctorius) تحت شرایط تنش خشکی
آفاق یعقوب نژاد رضا طالبی بابک پاساری

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مخمر و جلبک دریایی بر عملکرد و کیفیت دانه گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد سنندج در سال 1397 اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه ت أکثر

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مخمر و جلبک دریایی بر عملکرد و کیفیت دانه گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد سنندج در سال 1397 اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. عامل اصلی، تنش خشکی در دو سطح (شاهد: بدون تنش یا آبیاری کامل و تنش قطع آبیاری از مرحله ساقه‌دهی تا پایان فصل رویشی) و عامل فرعی محلول‌پاشی محرک‌های رشد در سه نوع شامل (شاهد: آب مقطر، عصاره مخمر و جلبک دریایی) بودند. نتایج نشان داد که صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و درصد پروتئین تحت تاثیر تنش قطع آبیاری اختلاف معنی‌داری داشتند. به طوری که همه صفات مذکور به جزء درصد پروتئین تحت تاثیر قطع آبیاری کاهش یافتند. درصد پروتئین دانه نیز تحت تاثیر قطع آبیاری افزایش یافت. همچنین در این آزمایش محلول‌پاشی محرک‌های رشد تاثیر معنی‌داری بر صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه نشان دادند. به طوری که حداکثر مقادیر صفات فوق تحت تاثیر محلول‌پاشی عصاره مخمر حاصل گردیدند. نتایج اثرات متقابل نیز در خصوص تعداد طبق در بوته معنی‌دار و حداکثر مقدار تحت تاثیر آبیاری کامل و محلول‌پاشی عصاره مخمر و جلبک دریایی بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - اثر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک در شرایط شوری ناشی از نمک Nacl بر برخی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و رشد گیاه نعناع فلفلی(Mentha piperita)
ناصر سادات علی رضا لادن مقدم

این پژوهش به منظور بررسی اثرات محلول‌پاشی ‌اسیدسالیسیلیک در شرایط شوری بر رشد و برخی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک گیاه نعناع فلفلی، در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تیمار، سه تکرار و هر تکرار حاوی پنج گیاه، در مجموع 135 گیاه انجام شد. کلرید سدیم با دو غلظت 50 و 100 میلی‌گ أکثر

این پژوهش به منظور بررسی اثرات محلول‌پاشی ‌اسیدسالیسیلیک در شرایط شوری بر رشد و برخی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک گیاه نعناع فلفلی، در قالب طرح کاملاً تصادفی با نه تیمار، سه تکرار و هر تکرار حاوی پنج گیاه، در مجموع 135 گیاه انجام شد. کلرید سدیم با دو غلظت 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر و ‌اسیدسالیسیلیک در سه سطح 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر، بکار رفت. در این آزمایش، گیاهان محلول‌پاشی شده با آب مقطر نیز به عنوان شاهد استفاده گردید.‌ محلول‌پاشی با ‌اسیدسالیسیلیک و آبیاری خاکی با محلول کلرید سدیم (200 میلی‌لیتر به ازای هر گلدان) از مرحله چهار تا شش برگی به مدت سه هفته متوالی و دو مرتبه در هفته انجام شد. صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیکگیاه مانند وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، میزان کلروفیل کل برگ، میزان پرولین، میزان پروتئین، فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیل کل برگ، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم‌ها در تیمار شاهد و کمترین در تیمار کلرید سدیم 100 میلی‌گرم در لیتر بود. همچنین بیشترین میزان پرولین در تیمار کلرید سدیم 100 میلی‌گرم در لیتر و کمترین تیمار شاهدبود. همبستگی بین صفات ارزیابی شده نیز نشان داد که بین میزان پرولین با وزن تر اندام هوایی و ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، میزان پروتئین، فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز، همبستگی منفی معنی‌دار در سطح 1% و با میزان کلروفیل کل برگ، همبستگی منفی و معنی‌دار در سطح 5% وجود دارد. همچنین ارتفاع گیاه با میزان پروتئین و کلروفیل کل برگ با فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و آنزیم پراکسیداز همبستگی مثبت و معنی‌دار در سطح 5% نشان داد. بین سایر صفات مورد ارزیابی نیز با هم همبستگی مثبت و معنی‌دار در سطح 1% مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - مطالعه جنبه های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی کاربرد آبسیزیک اسید در گیاهان برای بهبود کمی و کیفی محصول در شرایط تنش کم آبی
مجید عبدلی بهنوش رسایی

تنش غیرزیستی شامل تعدادی از تنش ها است که توسط شرایط محیطی ایجاد می شود. تنش خشکی از مهمترین فاکتورهای تنش زای محیطی است که تولید و بقای گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد. از جمله راهکارهای مهم در جلوگیری از بروز خشکی و پیشگیری از اتلاف منابع آبی در بخش کشاورزی، می توان ب أکثر

تنش غیرزیستی شامل تعدادی از تنش ها است که توسط شرایط محیطی ایجاد می شود. تنش خشکی از مهمترین فاکتورهای تنش زای محیطی است که تولید و بقای گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد. از جمله راهکارهای مهم در جلوگیری از بروز خشکی و پیشگیری از اتلاف منابع آبی در بخش کشاورزی، می توان به افزایش راندمان آبیاری، انتخاب گونه های مقاوم به خشکی، استفاده از مواد جاذب رطوبت و استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی مثل آبسیزیک اسید اشاره کرد. استفاده از آبسیزیک اسید می تواند دو رویکرد اساسی داشته باشد. اولاً اینکه به عنوان یک هورمون کلیدی، سبب افزایش آنتی اکسیدانت ها و بهبود فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و صفات فیزیولوژیکی شود که این امر مقاومت گیاه را به تنش های محیطی مثل خشکی افزایش می دهد و دوماً، در نمو دانه و میوه و افزایش کمیت و کیفیت محصول نیز مؤثر می باشد. این تنظیم کننده رشد گیاهی علاوه بر اثرات مثبتی که می تواند داشته باشد، هیچ گونه تهدید زیست محیطی را به همراه ندارد. از طرف دیگر زمانی که امکان تولید تجاری آبسیزیک اسید فراهم شود، می توان آن را با دز کم و تعداد دفعات کاربرد کم استفاده نمود و به این ترتیب هزینه کاربرد آبسیزیک اسید کاهش داد و امکان استفاده گسترده از آن را فراهم نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - بررسی تاثیر تنش کمبود آب و سالیسیلیک اسید بر برخی صفات رشدی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد اسانس نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)
سعید فتاحی سیاه‌کمری حمیده آزاد قوجه‌بیگلو علی صالحی ساردویی افشار فلاح‌ایمانی خیرالله بابایی

به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر صفات رشدی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و میزان اسانس نعناع فلفلی تحت تنش کمبود آب، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش کمبود آب در چهار سطح (90 (شاهد)، 75، 45 و 25 درصد ظرف أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر صفات رشدی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و میزان اسانس نعناع فلفلی تحت تنش کمبود آب، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل تنش کمبود آب در چهار سطح (90 (شاهد)، 75، 45 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (صفر (شاهد) و 60 پی پی ام) بود. صفات مورد ارزیابی شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، طول شاخه فرعی، تعداد گره، وزن تر و خشک بوته، وزن تر و خشک ریشه، محتوای کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها، درصد و عملکرد اسانس بود. . نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اثر تنش خشکی بر صفات مورد مطالعه در سطح احتمال آماری یک درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل تنش خشکی در اسید سالیسیلیک برای صفات طول شاخه فرعی، وزن تر و خشک بوته، محتوای کلروفیل a، b، و کل، درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. تنش کمبود آب موجب کاهش تمامی صفات به جز وزن تر و خشک ریشه شد و کاربرد اسید سالیسیلیک موجب کاهش اثرات تنش کمبود آب شده به‌طوری که بالاترین مقدار این صفات از 60 پی پی ام اسید سالیسیلیک به‌دست آمد. با توجه به اثرات متقابل بیشترین مقدار درصد و عملکرد اسانس از تیمار90 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد اسید سالیسیلیک حاصل گردید. در مجموع کاربرد این هورمون سبب بهبود خصوصیات کمی و کیفی نعناع فلفلی تحت تنش کمبود آب گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - بررسی برهمکنش تنش خشکی با اسید آسکوربیک بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی زیره سبز(Cuminum cyminum L.)
امین باقی زاده سید محمد علی وکیلی شهربابکی افسانه بیانی زهرا توحیدی

گیاهان در دوره حیات با انواع تنش‌های محیطی مواجه می شوند که این تنش ها شانس نمو و بقای گیاهان را محدود می کنند. خشکی یکی از مهم‌ترین تنش های محیطی محدود کننده تولید و بهره برداری اقتصادی در گیاهان می باشد. در این راستا و به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و اسید آسکوربیک بر أکثر

گیاهان در دوره حیات با انواع تنش‌های محیطی مواجه می شوند که این تنش ها شانس نمو و بقای گیاهان را محدود می کنند. خشکی یکی از مهم‌ترین تنش های محیطی محدود کننده تولید و بهره برداری اقتصادی در گیاهان می باشد. در این راستا و به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و اسید آسکوربیک بر خصوصیات رشد و عملکرد گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار، در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت در سال 1393 انجام شد. عامل اول شامل4 سطح اسید آسکوربیک ( 0 ، 01/0، 1/0 و 5/0 میلی مولار) و عامل دوم سه سطح تنش خشکی ( آبیاری در حد ظرفیت مزرعه، تنش ملایم آبیاری با 3/2 ظرفیت زراعی و تنش شدید با 3/1 ظرفیت زراعی ) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار طول ریشه، طول ساقه، مقدار پروتئین، مقدار کلروفیل و افزایش معنی دار قندهای محلول و پرولین گیاه می گردد. بیشترین تاثیرتنش خشکی بر ویژگی های مورد بررسی در تنش شدید حاصل شد. اسید آسکوربیک با داشتن خواص ضد اکسیداتیو می تواند باعث کاهش خسارات ناشی از تنش وارده به گیاه شود و غلظت های 1/0 و 5/0 میلی مولار اسید آسکوربیک بیشترین تاثیر را بر مهار تنش خشکی داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - اثر نانوذرات اکسید روی و شوری روی صفات اناتومیک گیاه Datura stramonium
آمنه وفایی مقدم علیرضا ایرانبخش سارا سعادتمند مصطفی عبادی زهرا اوراقی اردبیلی

هدف این مطالعه، بررسی تغییرات آناتومیک گیاه داتوره Datura stramonium در پاسخ به نانوذرات اکسید روی (صفر، 100 و 500 میلی‌گرم در لیتر) و شوری (صفر و 300 میلی‌مولار) است. تیمار شوری موجب کاهش معنی دار میزان طول و عرض برگ نسبت به شاهد شد. تیمار 100 میلی‌گرم در لیتر نانو اکس أکثر

هدف این مطالعه، بررسی تغییرات آناتومیک گیاه داتوره Datura stramonium در پاسخ به نانوذرات اکسید روی (صفر، 100 و 500 میلی‌گرم در لیتر) و شوری (صفر و 300 میلی‌مولار) است. تیمار شوری موجب کاهش معنی دار میزان طول و عرض برگ نسبت به شاهد شد. تیمار 100 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید روی موجب افزایش میزان طول و عرض برگ نسبت به شاهد شد. همچنین، این تیمار باعث کاهش اثرات منفی شوری بر طول برگ و عرض برگ گیاه داتوره شد. در حالیکه تیمار 500 میلی‌گرم در لیتر نانو مانند شوری باعث کاهش این خصوصیات رشدی در برگ شد. شوری باعث کاهش ضخامت برگ و تضعیف توسعه آوندها شد. در حالیکه تیمار 100 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید روی موجب افزایش ضخامت برگ و تقویت توسعه سیستم آوندی شد. تیمار نانو اکسید روی در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر موجب تخفیف علائم سمیت شوری در گیاه شد. در مقطع عرضی ساقه، تیمار شوری موجب کاهش تمایز آوندی شد، در حالیکه تیمار 100 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید روی موجب توسعه بافت استحکامی کلانشیم شد. همچنین دستجات آوندی ساقه توسعه بیشتری در این گروه داشتند. در تیمار همزمان شوری و نانو روی در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر توسعه سیستم آوندی نسبت به گروه کنترل شوری بیشتر بود که همین امر توانست باعث کاهش علائم سمیت شوری در گیاه شود. نتایج نشان داد که تیمار 500 میلی‌گرم در لیتر نانو اکسید اثرات بازدارنده بر تمایز سیستم آوندی داشت. بنابراین به نظر می رسد تیمار نانو در غلظت های کم می تواند علایم سمیت شوری را از طریق تاثیر بر تمایز سیستم آوندی، بافت های استحکامی و رشد را تخفیف دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - بررسی اثر نانو ذره سلنیوم بر تحمل تنش خشکی در گیاه گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme)
علیرضا ایرانبخش مریم نیسانیان رحیم احمدوند زهرا اوراقی اردبیلی مصطفی عبادی

این تحقیق جهت بررسی اثر نانو ذره سلنیوم بر برخی خصوصیات موفولوژیک و فیتوشیمی گیاه گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme) تحت شرایط تنش خشکی بصورت طرح کاملاً تصادفی با اعمال 4 سطح تیمار شامل (صفر، 2، 4 و 10 میلی گرم بر لیتر) سلنیوم و اثرمتقابل سلنیوم بر خشک أکثر

این تحقیق جهت بررسی اثر نانو ذره سلنیوم بر برخی خصوصیات موفولوژیک و فیتوشیمی گیاه گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme) تحت شرایط تنش خشکی بصورت طرح کاملاً تصادفی با اعمال 4 سطح تیمار شامل (صفر، 2، 4 و 10 میلی گرم بر لیتر) سلنیوم و اثرمتقابل سلنیوم بر خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) با 3 بار تکرار انجام شد. برای این منظور ابتدا بذرها در گلدان‌ها به صورت هیدروپونیک کشت شدند و سلنیوم (سلنات سدیم به عنوان شاهد بالک و نانوسلنیوم) به صورت محلول پاشی برگی از مرحله‌ی 5-6 برگی گیاه به صورت هفتگی استفاده شد. 3 روز پس از گذشت هفتمین تیمار، آنالیزهای موفولوژیک و فیتوشیمی انجام شد. صفات مورد ارزیابی شامل طول بخش هوایی و ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل، میزان برخی عناصر در برگ و فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدانی بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی، طول بخش هوایی و محتوای کلروفیل a و b در تیمار 4 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم در مقایسه با شاهد مشاهده شد. بیشترین میزان عنصر روی در برگ، در گروه تیماری 4 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم و میزان عنصر سلنیوم در تیمار 10 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم در مقایسه با شاهد مشاهده شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و سوپراکسید دسموتاز در گروه تیماری 10 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم در مقایسه با شاهد مشاهد شد. به طور کلی تیمار 4 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم سبب افزایش تحمل گیاه به تنش خشکی و رشد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - تاثیر الیسیتورهای قارچی بر غلظت رنگیزه های فتوسنتزی و میزان پرولین نخل خرما رقم استعمران (Phoenix dactylifera L., cv. Stameran) در شرایط تنش شوری
بیتا صادقی وحید عبدوسی وحید زرین نیا نادر حسن زاده

شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیـز بـا ایـن مشـکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم‌های قارچی در کاهش تنش‌هـای محیطی مانند شوری، به یک راهکـار جهـانی تبـدیل شـده اسـت. به منظور بررسی ارزیابی تأثیر الیسیتورهای ق أکثر

شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیـز بـا ایـن مشـکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم‌های قارچی در کاهش تنش‌هـای محیطی مانند شوری، به یک راهکـار جهـانی تبـدیل شـده اسـت. به منظور بررسی ارزیابی تأثیر الیسیتورهای قارچی بر میزان غلظت‌های رنگیزه‌های فتوسنتزی و پرولین در شرایط تنش شوری گیاهچه‌های خرما رقم استعمران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 سطح شوری و 3 سطح الیسیتور زیستی در آزمایشگاه علوم باغبانی انجام شد. تاثیر الیسیتورها در 3 سطح کنسرسیوم قارچی (زیست فعال، BFC)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر1000( EL1)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر2000( EL2) عامل دوم شوری در سه سطح (صفر، 150 و 300 میلی-مولار) مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که در شوری 300 میلی‌مولار، الیسیتور قارچ EL1 توانست پرولین را نسبت به سایر سطوح شوری افزایش دهد. الیسیتور قارچ EL2 در سطح شوری 300 میلی‌مولار کلروفیل a و کل بیشتری را نشان داد و در سطح شوری 150 میلی‌مولار کنسرسیوم قارچ زنده، کلروفیل a بیشتری را موجب شد. استفاده از الیسیتور در کاهش اثرات تنش شوری در خرما می‌تواند موثر باشد، اما سطح تنش می‌تواند تعیین کننده میزان اثر هر الیسیتور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - بررسی اثر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و خاکبرگ بر برخی ویژگی های شمعدانی تحت تنش خشکی
الهام مطلبی لیلا حبیبی

امروزه بدلیل کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی و معضل کم آبی یکی از مهمترین اقدامات در کشاورزی، تولید گیاهان زینتی مقاوم به خشکی و شناسایی مهمترین ترکیب بسترهای کاشت جهت افزایش مقاومت به خشکی در گیاهان مختلف می‌باشد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کا أکثر

امروزه بدلیل کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی و معضل کم آبی یکی از مهمترین اقدامات در کشاورزی، تولید گیاهان زینتی مقاوم به خشکی و شناسایی مهمترین ترکیب بسترهای کاشت جهت افزایش مقاومت به خشکی در گیاهان مختلف می‌باشد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با 14 تیمار به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی در حضور بسترهای آلی در کاشت شمعدانی تحت شرایط کنترل شده در گلخانه انجام شد. تیمار‌های مورد استفاده شامل تیمار 100% خاک لوم شنی بعنوان شاهد، 3 سطح (25 ،50، 75 درصد) ورمی‌کمپوست و 3 سطح (25 ،50، 75 درصد) خاکبرگ به همراه خاک لوم بدون تنش و نیز دارای تنش خشکی بودند. تنش خشکی در نیمی از گلدان ها به صورت 10 روز یکبار آبیاری اعمال گردید. در نهایت به منظور بررسی اثر تنش خشکی در حضور بستر کشت آلی بر گیاه شمعدانی صفاتی مانند آنتوسیانین گلبرگ، کاتالاز، تعداد برگ، طول اندام هوایی، قطر گل و ماندگاری گل مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار تمامی صفات به جز میزان کاتالاز گردید. از سوی دیگر بستر 50% ورمی کمپوست+ 50% خاک لوم اثر خشکی بر رشد و نمو شمعدانی را تا حدود زیادی تعدیل کرده و می توان آنرا به عنوان بستر کشت مناسب در شرایط کم آبی معرفی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - اثر تنش خشکی و کاربرد کود نیتروژن بر خصوصیات مورفولوژیکی و زراعی گندم در دو منطقه از استان لرستان
عباس قربانی امین فرنیا مجتبی جعفرزاده شهرام نخجوان

تنش خشکی و نیتروژن از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد و اجزای عملکرد گندم می باشد که مطالعه بر روی این عوامل در جهت افزایش عملکرد گندم ضروری می باشد. از این رو این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی و نوع و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات فیزیول أکثر

تنش خشکی و نیتروژن از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد و اجزای عملکرد گندم می باشد که مطالعه بر روی این عوامل در جهت افزایش عملکرد گندم ضروری می باشد. از این رو این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی و نوع و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گندم نان در سال 1396-97 در دو منطقه معتدل از استان لرستان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی (در سه سطح شاهد، آبیاری تا مرحله ظهور گل آذین و آبیاری تا مرحله شیری-خمیری دانه) در کرت های اصلی و نیز فاکتورهای نوع کود نیتروژن (شامل کودهای اوره و نیترات آمونیوم) و مقدار کود نیتروژن (در سه سطح نرمال براساس آزمون خاک، 50 درصد بالاتر و 50 درصد کمتر از نرمال) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تنش خشکی و کود نیتروژن دارای اثر معنی دار بر خصوصیات مورفولوژیکی و اجزای عملکرد گندم بودند به طوری که بالاترین میزان ارتفاع بوته در فاکتور شاهد به میزان 3/90 سانتی متر حاصل گردید و وقوع تنش خشکی منجر به کاهش ارتفاع بوته شد. کاربرد نیترات آمونیوم سبب شد که میزان طول میانگره بالاتر (03/28 سانتی متر) از فاکتور کاربرد اوره (74/25 سانتی متر) باشد. کاربرد 50 درصد کود نیتروژن بیشتر از مقدار نرمال سبب شد که بالاترین میزان وزن برگ پرچم به میزان 12/1 گرم در سطح فاکتور بدون تنش خشکی حاصل گردد. همچنین نتایج نشان داد کاربرد کود نیترات آمونیوم در سطح فاکتور آبیاری کامل سبب شد که بالاترین میزان شاخص سطح برگ به میزان 8/4 حاصل گردد و وقوع تنش خشکی منجر به کاهش شاخ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - تاثیر نانوکلات پتاسیم و نانوکلات روی بر برخی ویژگی های مورفولوژیک گل جعفری در خاک شور
الهام مطلبی محمد حسین ربیعی

پرورش گیاهان در منـاطق خشـک و نیمه‌خشک بدلیل شوری منابع تولید اهمیـت فراوانی دارد. یکی از مواردی که فرآیند رشد در این مناطق را تحت تأثیر قـرار مــی‌دهــد، مــدیریت عناصــر غــذایی از طریق کاربرد نانوکودها است. به منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای نانو در خاک شور بر برخی ص أکثر

پرورش گیاهان در منـاطق خشـک و نیمه‌خشک بدلیل شوری منابع تولید اهمیـت فراوانی دارد. یکی از مواردی که فرآیند رشد در این مناطق را تحت تأثیر قـرار مــی‌دهــد، مــدیریت عناصــر غــذایی از طریق کاربرد نانوکودها است. به منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای نانو در خاک شور بر برخی صفات مورفولوژیک گل جعفری رقم جعفری آفریقایی (T. erecta) پژوهشی در قالب طرح کاملا تصادفی در شهرستان گرمسار اجراگردید. گیاهان در 7 تیمار و 3 تکرار و هر تکرار حاوی 3 نمونه با 3 غلظت نانو کلات روی12% (750 میلی‌گرم در لیتر، 5/1 گرم در لیتر و 3 گرم در لیتر) و 3 غلظت نانو کلات پتاسیم 27% (1 میلی‌گرم در لیتر، 2 میلی‌گرم در لیتر و 4 میلی‌گرم در لیتر) و عدم کاربرد کود (شاهد) توسط محلول‌پاشی تیمار گردیدند. در این پژوهش ارتفاع گیاه، وزن‌تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، وزن‌خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار نانو کود کلات روی 3 گرم در لیتر بیشترین مقدار در تمامی صفات مورد بررسی به جز صفت ارتفاع و نانوکود کلات پتاسیم 2 گرم در لیتر در صفت ارتفاع بیشترین اثر را داشته و اختلاف معنی‌داری را با سایر تیمارها نشان داد. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت که بهترین نوع نانو کود جهت بهبود خصوصیات مورفولوژیکی گیاه جعفری (T.erecta) در خاک شور، استفاده از نانو کود کلات روی 12% به مقدار 3 گرم در لیتر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - بررسی تنش سرب بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و آناتومیک گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis)
مهین قائمی زهرا زارع ذوالفقار فلاح

سرب فلزی سنگین و از آلاینده‌های محیط زیست است که بر ساختار و عملکرد گیاهان تاثیر می‌گذارد. از آنجا که گیاهان زینتی به لحاظ جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به زنجیره‌غذایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سرب بر برخی ویژگی‌های ریخت شناسی و تشریحی گیاه أکثر

سرب فلزی سنگین و از آلاینده‌های محیط زیست است که بر ساختار و عملکرد گیاهان تاثیر می‌گذارد. از آنجا که گیاهان زینتی به لحاظ جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به زنجیره‌غذایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سرب بر برخی ویژگی‌های ریخت شناسی و تشریحی گیاه همیشه بهار است. به این منظور آزمایشی با طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار و اعمال تیمارها در مرحله 3 الی 4 برگی انجام شد. تیمارها شامل شاهد، سرب با غلظت کم2 میلی‌مول و غلظت زیاد 5/3 میلی‌مول سرب انتخاب شد. پس از گذشت حدود یک ماه از کاشت گیاهان، محلولپاشی به مدت یک ماه و با فاصله سه روز یک بار انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که طول گیاه، طول ریشه و طول برگ تفاوت معنی داری را با کاربرد فلز سنگین سرب نسبت به شاهد نشان دادند. برگ در تنش شدید کوچکتر شده و سلولهای پارانشیم میانبرگ کمتر و ضخیم تر شدند. درصد جوانه زنی بذرها نیز نسبت به شاهد کاهش معنی‌داری نشان داد. بررسی آناتومی ساقه نیز نشان داد که ضمن کاهش قطر ساقه، تعداد دستجات آوندی در تنش شدید کمتر شده، اما اندازه‌ی درشت تری پیدا کردند. هر چند مسمومیت سرب اثراتی را بر پارامترهای مذکور در گیاهچه‌های همیشه بهارداشته است، اما این گیاهچه ها اثرات مسمومیت را تحمل کرده و توانستند غلظت 2میلی مولار سرب را تحمل کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - بررسی اثر نانو سلنیوم بر جوانه زنی بذر گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme) در شرایط آبیاری و تنش آبی
مریم نیسانیان علیرضا ایرانبخش رحیم احمدوند زهرا اوراقی اردبیلی مصطفی عبادی

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی که سبب افزایش رشد و بردباری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. این تحقیق جهت بررسی اثر نانو ذره سلنیوم بر برخی خصوصیات جوانه زنی گیاه گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme) تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی بصورت أکثر

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی که سبب افزایش رشد و بردباری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. این تحقیق جهت بررسی اثر نانو ذره سلنیوم بر برخی خصوصیات جوانه زنی گیاه گوجه گیلاسی(Solanum lycopersicum L. var.cerasiforme) تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی بصورت طرح کاملاً تصادفی با اعمال 4 سطح تیمار شامل (صفر، 2، 4 و 10 میلی گرم بر لیتر) سلنیوم و اثرمتقابل سلنیوم بر خشکی (PEG 4%) با 3 بار تکرار انجام شد. برای این منظور پس از ضد عفونی کردن بذرها در پلیت های حاوی کاغذ صافی قرار داده شدند و سلنیوم محلول با غلظت های مشخص (سلنات سدیم به عنوان شاهد بالک و نانوسلنیوم) به محیط رشد بذرها، هر سه روزاضافه شد. 2 روز پس از گذشت دومین تیمار سلنیوم، تنش آبی بوسیله پلی اتیلن گلیکول 4 درصد اعمال شد. صفات مورد ارزیابی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر و خشک دانه رست بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان طول ساقه چه، دانه رست و وزن تر در تیمارهای 4 میلی گرم بر لیتر سلنیوم (سلنات سدیم و نانو سلنیوم) در شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی و کمترین میزان طول ساقه چه، ریشه چه، دانه رست، وزن تر، درصد و سرعت جوانه زنی در غلظت بالای سلنیوم (10 میلی گرم بر لیتر) در مقایسه با شاهد در شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی مشاهده شد. بطورکلی تیمار 4 میلی‌گرم بر لیتر سلنیوم سبب افزایش تحمل گیاه به تنش خشکی و رشد گیاهچه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - بررسی اثرات تنش خشکی و جمعیت گیاهی برانتقال مجدد مواد و عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم آبی
عزت اله نباتی امین فرنیا مجتبی جعفرزاده کنارسری شهرام نخجوان

بررسی اثرات تنش خشکی و جمعیت گیاهی بر انتقال مجدد مواد و عملکرد و برخی اجزای عملکرد ارقام گندم در تحقیقات کشاورزی بروجرد و دورود واقع در استان لرستان در سال زراعی 1398-99 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با آرایش اسپلیت فاکتوریل درسه تکرار انجام شد. تن أکثر

بررسی اثرات تنش خشکی و جمعیت گیاهی بر انتقال مجدد مواد و عملکرد و برخی اجزای عملکرد ارقام گندم در تحقیقات کشاورزی بروجرد و دورود واقع در استان لرستان در سال زراعی 1398-99 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با آرایش اسپلیت فاکتوریل درسه تکرار انجام شد. تنش خشکی با سه سطح (شاهد، آبیاری تا گلدهی و آبیاری تا مرحله شیری خمیری) به عنوان عامل اصلی و تراکم بوته (300، 400، 500 و 600 در متر مربع) و رقم (بهاران و میهن) عامل‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد سطوح تنش خشکی، تراکم بوته و رقم بر اجزای عملکرد دانه و همچنین اثر متقابل تنش-تراکم بوته بر طول سنبله معنی دار شدند. اثر متقابل مکان-تنش-رقم بر ارتفاع بوته، طول سنبله و وزن هزار دانه معنی دار شد بطوریکه بالاترین میزان ارتفاع بوته در تیمار آبیاری تا مرحله شیری خمیری و رقم میهن در بروجرد حاصل شد. طول سنبله در آبیاری تا مرحله گلدهی و تراکم 600 بوته بیشتر از سایر تیمارهای آزمایش بود. بالاترین تعداد پنجه در بوته در تیمار شاهد بود. بالاترین وزن هزار دانه در رقم میهن و در سطح آبیاری کامل در منطقه دورود و بالاترین میزان عملکرد دانه و شاخص برداشت نیز در آبیاری کامل حاصل شد. در تنش شیری خمیری دانه و تراکم 400 دانه در متر مربعُ بیش‌ترین عملکرد مربوط به رقم بهاران بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تاثیر پاشش سیتوکینین و آبسیزیک اسید بر محتوای کاتیونی دو رقم گندم نان تحت شرایط تنش خشکی
فریبا خسروی نژاد رمضان علی خاوری نژاد فواد مرادی فرزانه نجفی

به منظور ارزیابی دو رقم حساس(MV-17) و متحمل به خشکی (Pishgam) گندم در شرایط شاهد (آبیاری کامل) و‌ کم آبیاری (قطع آبیاری در مرحله رسیدن دانه، از مرحله بوتینگ تا زمان رسیدگی فیزیولوژیکی)، آزمایشی در قالب کرتهای دو بار خرد شده بر مبنای طرح پایه بلوک های کاملا تصادفی و در س أکثر

به منظور ارزیابی دو رقم حساس(MV-17) و متحمل به خشکی (Pishgam) گندم در شرایط شاهد (آبیاری کامل) و‌ کم آبیاری (قطع آبیاری در مرحله رسیدن دانه، از مرحله بوتینگ تا زمان رسیدگی فیزیولوژیکی)، آزمایشی در قالب کرتهای دو بار خرد شده بر مبنای طرح پایه بلوک های کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام شده و تیمارهای هورمونی سیتوکینین و آبسیزیک اسید در تیمارهای شاهد و تنش بر طبق غلظت هورمونی مناسب و برنامه زمان بندی شده، اعمال شد. نمونه گیری‌ها 21 روز بعداز گل دهی انجام گردیده و در این طرح تاکید بر بررسی محتوای کاتیونی یون‌های سدیم، آمونیوم، پتاسیم، منگنز، کلسیم، منیزیم، آهن و روی به صورت کمی بوده است. نتایج نشان داد، تاثیر تنش بر میزان تمامی کاتیون ها در سطح 1درصد معنی دار بود. تاثیر واریته بر میزان سدیم و روی در سطح 1 درصد و بر میزان آمونیاک و آهن در سطح 5 درصد نیز معنی دار بود و تاثیر واریته بر میزان سایر کاتیون‌ها از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین مقایسه میانگین اثرات ساده، بیشبود جذب عناصر سدیم و آمونیوم در شرایط تنش و سایر عناصر در شرایط کنترل را نشان داد. از طرفی، بین واریته‌ها از لحاظ میزان جذب عناصر، اختلافاتی در جذب سدیم، آمونیوم، آهن و روی مشاهده گردید بطوریکه رقم پیشگام با جذب کمتر سدیم و آمونیاک و جذب بیشتر آهن و روی، نسبت به رقم دیگر متفاوت شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - بررسی اثرات تنش خشکی برساختار تشریحی گیاه نخود(Cicer arietinum L.)
گلناز تجدد رضا طالبی سارا رضایی

برای بررسی اثرات تنش خشکی برویژگی‌های تشریحی در دورقم نخود(کاکا و جم)، دو آزمایش جداگانه اجرا گردید. آزمایش اول براساس آبیاری مطلوب اجرا شد، در حالیکه آزمایش دوم در شرایط تنش کم آبی اجرا گردید. نتایج بررسی‌های سلول- بافت شناختی گیاهان شاهدو گیاهان تحت تنش نشان دادکه تنش أکثر

برای بررسی اثرات تنش خشکی برویژگی‌های تشریحی در دورقم نخود(کاکا و جم)، دو آزمایش جداگانه اجرا گردید. آزمایش اول براساس آبیاری مطلوب اجرا شد، در حالیکه آزمایش دوم در شرایط تنش کم آبی اجرا گردید. نتایج بررسی‌های سلول- بافت شناختی گیاهان شاهدو گیاهان تحت تنش نشان دادکه تنش خشکی دررقم جم سبب کاهش وسعت منطقه آبکش گردیدو دسته جات آوندی به صورت مجزاتری نسبت به شاهد قرار گرفتند. دهانه آوند چوب در اثر تنش خشکی نسبت به شاهد فراخ تر شد. در برگ گیاهان تحت تنش ضخامت لایه کوتینی افزایش یافت وفاصله بین دسته جات آوندی کاهش پیدا کرد.دررقم جم تنش خشکی باعث کاهش فضای بین سلولی در پارانشیم حفره‌ای شد. تنش خشکی در دمبرگ باعث افزایش تعداد دسته -جات آوندی نسبت به شاهدشد، اما هردسته آوندی نسبت به گیاهان شاهد محدوده ی کوچکتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - اثر سالیسیلات بر برخی از پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه بامیه (Hibiscus esculentus L.) در تنش خشکی
شهر بانو شکی علی رضا ایرانبخش مریم نیاکان

بذرهای گیاه بامیه (Hibiscus esculentus)، از مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی خراسان رضوی تهیه و در مزرعه به صورت گلدانی کاشته شد. 35 روز بعد از کاشت، دو غلظت سالیسیلات 4-10 و 7-10 مولار به شکل محلول‌پاشی در قالب 9 تیمار با 3 تکرار به مدت 30-20 روز به شکل پیش‌تیمار و قبل از اعم أکثر

بذرهای گیاه بامیه (Hibiscus esculentus)، از مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی خراسان رضوی تهیه و در مزرعه به صورت گلدانی کاشته شد. 35 روز بعد از کاشت، دو غلظت سالیسیلات 4-10 و 7-10 مولار به شکل محلول‌پاشی در قالب 9 تیمار با 3 تکرار به مدت 30-20 روز به شکل پیش‌تیمار و قبل از اعمال تنش‌های خشکی شامل دو سطح خشکی ملایم (35% ظرفیت اشباع خاک) و شدید (15%) به همراه شاهد (50%) اعمال شد. برای سنجش‌های فیزیولوژیکی شامل سنجش کلروفیل a,b، قندهای محلول و آنزیم‌های آنتی اکسیدانی، 3 ماه پس از زمان کاشت دانه‌ها، از گیاهان هر گلدان با چهار تکرار به صورت تصادفی استفاده شد. از نرم افزار آماری SPSS و تست‌های آماری دانکن جهت آنالیز داده‌ها و مقایسه میانگین‌ها استفاده شد. با کاربرد سالیسیلات، میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت تحت تنش افزایش یافت و به عنوان یک جاروب کننده سیستم رادیکال هیدروکسیل عمل کرده است. کاربرد سالیسیلات در میزان قندهای محلول و محتوای کلروفیل تحت تنش شدید خشکی منجر به اختلاف معنی‌داری نشد. در نتیجه می‌توان بیان کرد که سالیسیلات به عنوان یک محرک رشد می تواند رشد گیاه مورد مطالعه را در شرایط استرس تحریک کند و کاهش رشد ناشی از استرس خشکی را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - تأثیر آنتراسن برفاکتورهای استرس اکسیداتیودر گیاه یونجه (Medicago sativa L.)
مریم خوش سخن مظفر لیلا جعفری الهه وطن خواه

آلودگیهای نفتی آروماتیکی یکی از تنشهای محیطی هستند که رشد گیاه را مهار میکنند و تعادل بین تولید گونههای اکسیژن واکنشی و فعالیت دفاعی آنتی اکسیدانتی را به هم می‌زنند. برخی گیاهان دارای سیستم ریشهای ارزشمندی هستند که می‌وانند ترکیبات آلی مانند هیدروکربن‌های آروماتیکی چند أکثر

آلودگیهای نفتی آروماتیکی یکی از تنشهای محیطی هستند که رشد گیاه را مهار میکنند و تعادل بین تولید گونههای اکسیژن واکنشی و فعالیت دفاعی آنتی اکسیدانتی را به هم می‌زنند. برخی گیاهان دارای سیستم ریشهای ارزشمندی هستند که می‌وانند ترکیبات آلی مانند هیدروکربن‌های آروماتیکی چند حلقه‌ای را دور کنند. در بین هیدروکربن های آروماتیکی، آنتراسن از سمی ترین وسرطان زاترین ترکیباتی است که تاکنون، توسط آژانس محافظت ازمحیط زیست آمریکا شناخته شده است. این ماده در مراحل مختلف فیزیولوژیکی تاثیر میگذارد. در این مطالعه هدف بررسی اثر غلظت‌های متفاوت آنتراسن بر القا تنش اکسیداتیو در گیاه یونجه میباشد. در ابتدا بذرها در چهار گروه شاهد، حلال استن، تیمار2 و 4 میلی مولار در ظروف پتری جوانه زدند. دانه رستها به محیط آبکشت منتقل شده و بعد از 12 روز تیمار با آنتراسن، بافت‌های اندام هوایی و ریشه این گیاهان بردات شدند و جهت سنجش پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی مورد استفاده قرار گرفتند. بر بنای نتایج به دست آمده، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت در ساقه در تیمار با آنتراسن افزایش یافت. آنتراسن سطح پراکسیداسیون لیپیدی را در در ساقه کاهش داد اما در ریشه این میزان افزایش معنی داری در سطح 05/0 را نشان داد که این مساله همراه با افزایش غلظت کلروفیل بود. به دنبال افزایش آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز به منظور حذف رادیکال سوپراکسید، فعالیت آنزیمهای اسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ترانسفراز و پراکسیداز محلول نیز با بالا رفتن غلظت آنتراسن، افزایش یافت. همچنین افزایش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز، در نتیجه تولید ترکیبات فنولی در گیاه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - شناسایی مکان‌‌های ژنی مرتبط با تحمّل به تنش خشکی در لاین‌‌های نوترکیب برنج ایرانی
فاطمه امیرکلایی حسین صبوری لیلا اهنگر مهدی زارعی حسین حسینی مقدم

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی نشانگرهای پیوسته با ژن‌‌های کنترل‌‌کننده تحمّل به خشکی با استفاده از لاین‌های نوترکیب برنج انجام شد. مواد و روش‌ها: 99 لاین نوترکیب نسل هشتم حاصل از تلاقی ارقام برنج طارم محلی × خزر در گلدانه‌‌های 5 کیلوگرمی کشت شدند. وزن دانه و خوشه، أکثر

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی نشانگرهای پیوسته با ژن‌‌های کنترل‌‌کننده تحمّل به خشکی با استفاده از لاین‌های نوترکیب برنج انجام شد. مواد و روش‌ها: 99 لاین نوترکیب نسل هشتم حاصل از تلاقی ارقام برنج طارم محلی × خزر در گلدانه‌‌های 5 کیلوگرمی کشت شدند. وزن دانه و خوشه، طول خوشه، تعداد خوشه بارور و نابارور، تعداد خوشه‌‌چه اولیه، طول، عرض و تعداد روزنه، وزن، حجم و طول ریشه ثبت شد. برای تهیه نقشه ژنتیکی از 65 نشانگر SSR و 12 نشانگر ISSR (با 44 آلل چند شکل) و 5 نشانگر iPBS (با 22 آلل چند شکل) و 2 نشانگر IRAP (با 8 آلل چند شکل) استفاده گردید. یافته‌ها: نشانگرهای مورد استفاده 12 کروموزوم و 4/1047 سانتی‌مورگان از ژنوم برنج را پوشش دادند. به ترتیب هفت و یازده QTL برای صفات در شرایط تنش خشکی و غرقاب مکان‌‌یابی شدند. QTLهای مربوط به تعداد خوشه نابارور و وزن خوشه در شرایط تنش خشکی در فاصله نشانگری ISSR57-6-ISSR58-2 روی کروموزوم 1 همپوشانی داشتند. همچنین از بین QTLهای یافت شده در شرایط غرقاب دو QTL مربوط به تعداد خوشه‌‌چه اولیه و وزن خوشه روی کروموزوم 5 در فاصله نشانگری IRAP30-1 - ISSR2-1 هم‌مکانی نشان دادند. با توجه به اینکه qFGW-5، qPB-5، qSWD-5، qPLD-8، qFCN-3 و qSP-7a درصد قابل توجیهی از تغییرات را توجیه نمودند، بعد از تعییین اعتبار می‌‌توان از آن‌‌ها در برنامه‌‌های انتخاب به کمک نشانگر استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - تاثیر اسید جیبرلیک و کینتین بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی در دو رقم عدس تحت تنش شوری
فریبا شوهانی

هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه تأثیر دو تنظیم کننده رشد گیاهی (اسید جیبرلیک و کینتین) بر جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه‌ها و تحمل شوری در دو رقم کیمیا و محلی شیروان است.مواد و روش‌ها: دو آزمایش جداگانه‌ برای بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های مختلف عدس به تنش شوری اِعمال شده با نمک (N أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه تأثیر دو تنظیم کننده رشد گیاهی (اسید جیبرلیک و کینتین) بر جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه‌ها و تحمل شوری در دو رقم کیمیا و محلی شیروان است.مواد و روش‌ها: دو آزمایش جداگانه‌ برای بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های مختلف عدس به تنش شوری اِعمال شده با نمک (Nacl) تحت تیمارهای مختلف از تنظیم‌کننده‌های رشد اسید جیبرلیک (GA3) و کینتین انجام شد. در هر کدام از این آزمایش‌ها 32 تیمار در سه تکرار بررسی گردید. آزمایش اول به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور، ژنوتیپ (محلی و کیمیا)، شوری (0، 60، 120 و 180 میلی‌‌مول) و اسید جیبرلیک (0، 2، 4 و 6 میلی‌گرم در لیتر) انجام شد. آزمایش دوم نیز به همین صورت با سه فاکتور، ژنوتیپ (محلی و کیمیا)، شوری (0، 60، 120 و 180 میلی‌‌مول) و کینتین (0، 2، 4 و 6 میلی‌گرم در لیتر) انجام شد. در شرایط کاملاً سترون، تعداد 35 بذر به هر واحد آزمایشی (پتری دیش 9 سانتیمتری) اختصاص یافت و با تیمارهای مختلف، فوق‌الذکر آبیاری شد. هر کدام از‌ آزمایش‌های فوق با 98 پتری‌دیش انجام شد و کل دو آزمایش شامل 196 پتری‌دیش بود. پس از آن ظروف به اتاق رشد انتقال یافت و در دمای °C1±25 و فتوپریود 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی نگهداری شد.نتایج: ژنوتیپ کیمیا بیشترین میانگین را در بررسی صفات (وزن خشک، ریشه‌چه به ساقه‌چه، طول ریشه‌‌چه، طول کل گیاهچه و درصد جوانه‌‌زنی) به خود اختصاص داده است و بهترین ژنوتیپ از نظر حداکثر میانگین در بررسی صفات (محتوای نسبی آب، محتوای آب بافتی، طول ساقه‌‌چه، تعداد ریشه‌‌چه و درصد جوانه‌‌زنی) مربوط به ژنوتیپ ایلام می‌باشد.نتیجه‌گیری: آنالیز آماری صفات بررسی شده در مرحله جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ها نشان داد که شوری منجر به کاهش میزان سرعت جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ها در هر دو رقم گردید. اثرات بازدارنده نمک در رشد گیاهچه‌های رقم محلی شیروان به طور معنی‌داری بیشتر از رقم کیمیا بود که در واقع بیانگر تشابه وضعیت تحمل به شوری در مراحل جوانه‌زنی و گیاه کامل در این دو رقم می‌باشد. اسید جیبرلیک باعث افزایش سرعت جوانه‌زنی، در هر دو رقم شد، اما ژنوتیپ کیمیا بیشترین میانگین را در بررسی صفات (طول ریشه‌چه، طول کل گیاهچه، نسبت ریشه‌چه با ساقه‌چه) به خود اختصاص داد. ولی ژنوتیپ محلی شیروان بیشترین میانگین را در بررسی صفاتی چون (محتوای نسبی آب، محتوای آب بافتی، طول ساقه‌چه، تعداد ریشه‌چه) به خود اختصاص داد. روند کاهش رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه در قیاس با شاهد در اثر تیمار اسید جیبرلیک نشان دهنده حساسیت بیشتر رقم محلی به این ماده تنظیم کننده رشد بود. برهم‌کنش معنی‌داری بین سطوح مختلف شوری و اسید جیبرلیک مشاهده گردید، به این معنا که پاسخ رشدی گیاهچه‌ها تحت اثرات توأمان شوری و اسید جیبرلیک متفاوت بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - بهبود شاخص سطح برگ و غلظت کلروفیل (SPAD) سویا با محلول‌‌پاشی نانو کلات آهن، روی و منگنز در شرایط آبیاری محدود
محمد سعید وقار

هدف: در فرآیند تغذیه گیاه عناصر ضروری باید به اندازه کافی در دسترس گیاه باشند تا با حفظ تعادل عناصر غذایی، عملکرد افزایش یابد. پژوهش حاضر به منظور بهبود شاخص سطح برگ و غلظت کلروفیل توسط محلول‌‌پاشی نانوکلات آهن، روی و منگنز در جهت افزایش عملکرد سویا در شرایط آبیاری محدو أکثر

هدف: در فرآیند تغذیه گیاه عناصر ضروری باید به اندازه کافی در دسترس گیاه باشند تا با حفظ تعادل عناصر غذایی، عملکرد افزایش یابد. پژوهش حاضر به منظور بهبود شاخص سطح برگ و غلظت کلروفیل توسط محلول‌‌پاشی نانوکلات آهن، روی و منگنز در جهت افزایش عملکرد سویا در شرایط آبیاری محدود انجام شد.مواد و روش‌‌ها: آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (۱۳۹۴و ۱۳۹۵) انجام شد. تیمارها شامل: رژیم آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله گلدهی، غلاف‌‌دهی و ابتدای دوره پرشدن دانه) و محلول‌‌پاشی (آب مقطر (شاهد)، آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز و آهن + روی + منگنز) بود.نتایج: تنش خشکی شاخص سطح برگ را به طور معنی‌‌داری کاهش داد. بیشترین کاهش از برهمکنش تیمار شاهد و قطع آبیاری در مرحله غلاف‌دهی بدست آمد که نسبت به تیمار آبیاری کامل، 5/31 درصد کاهش داشت. محلول‌‌پاشی روی + منگنز در تعدیل تنش خشکی موفق‌تر بود و شاخص سطح برگ را نسبت به شاهد 4/49 درصد افزایش داد. قطع آبیاری در مرحله گلدهی، غلظت کلروفیل را 2/11 درصد و در مرحله غلاف‌دهی 5/16درصد به ترتیب افزایش و کاهش داد. با کاربرد نانوکلات آهن + روی غلظت کلروفیل برگ در مرحله غلاف‌دهی و پرشدن دانه 8/3۸ و 1/39 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت و به عنوان بهترین تیمار شناخته شد.نتیجه‌‌گیری: در شرایط آبیاری محدود تغذیه برگی نانوکلات آهن، روی و منگنز راهکاری مناسب و سازگار با بحران آب است و می‌‌تواند با تعدیل تنش خشکی و بهبود شاخص سطح برگ و غلظت کلروفیل، عملکرد دانه سویا را بهبود دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - اثر تغذیه برگی نانوکلات آهن، روی و منگنز بر فلورسانس کلروفیل، غلظت آهن، روی و منگنز دانه و عملکرد دانه سویا
محمد سعید وقار

هدف: تنش کم آبی تعادل جذب و انتقال ریزمغذی‌‌ها از ریشه به اندام‌‌های هوایی را مختل می‌کند و تهدید جدی برای محصولات کشاورزی است. این آزمایش به منظور بررسی اثر محلول‌‌پاشی نانو کلات آهن، روی و منگنز بر شاخص کلروفیل، فلورسانس کلروفیل، غلظت عناصر آهن، روی و منگنز دانه و ارت أکثر

هدف: تنش کم آبی تعادل جذب و انتقال ریزمغذی‌‌ها از ریشه به اندام‌‌های هوایی را مختل می‌کند و تهدید جدی برای محصولات کشاورزی است. این آزمایش به منظور بررسی اثر محلول‌‌پاشی نانو کلات آهن، روی و منگنز بر شاخص کلروفیل، فلورسانس کلروفیل، غلظت عناصر آهن، روی و منگنز دانه و ارتباط آن‌‌ها با عملکرد دانه سویا انجام شد.مواد و روش‌‌ها: آزمایش به صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال متوالی اجرا شد. عامل اصلی رژیم آبیاری در کرت اصلی شامل قطع آبیاری در مرحله گلدهی، غلاف‌دهی، پر شدن دانه و آبیاری کامل و عامل فرعی محلول‌‌پاشی با آب مقطر (شاهد)، آهن، روی، منگنز، آهن+روی، آهن+منگنز، روی+منگنز و آهن+روی+منگنز در کرت‌های فرعی بود.یافته‌‌ها: تنش خشکی عملکرد دانه را به طور معنی‌‌داری کاهش داد که بیشترین کاهش در مرحله غلاف‌دهی (4/31 درصد کاهش نسبت به شاهد) بود. کمترین و بیشترین میزان فلورسانس کلروفیل در اثر تنش در مرحله غلاف‌دهی و آبیاری کامل به دست آمد. تیمارهای آهن و آهن+روی به ترتیب بالاترین فلورسانس کلروفیل و شاخص کلروفیل را داشتند. تیمار شاهد بالاترین و تیمار تنش در مرحله غلاف‌دهی کمترین غلظت آهن، روی و منگنز دانه را دارا بودند.نتیجه‌گیری: محلول‌‌پاشی نانوکلات‌های آهن، روی و منگنز در شرایط کم آبی یک روش کاربردی در جهت کاهش فلورسانس کلروفیل، افزایش محتوای ریزمغذی‌ها در دانه و عملکرد دانه است. تیمار ترکیبی آهن+روی بهترین تیمار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - تحولات اخیر منطقه خاورمیانه و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
عباس مکرمی محمد ستوده ارانی

برقراری امنیت ملی و حفظ کشور از تهدیدهای خارجی، از مهمترین اهداف سیاست خارجی کشورها از جمله ایران اسلامی بوده و امنیت کشور ضمن اینکه متاثر از ساختارها و فرایندهای داخلی است، در ارتباط مستقیم با عوامل محیط مجاور و محیط منطقه‌ای است و لذا شناخت محیط منطقه‌ای و تحولات آن، أکثر

برقراری امنیت ملی و حفظ کشور از تهدیدهای خارجی، از مهمترین اهداف سیاست خارجی کشورها از جمله ایران اسلامی بوده و امنیت کشور ضمن اینکه متاثر از ساختارها و فرایندهای داخلی است، در ارتباط مستقیم با عوامل محیط مجاور و محیط منطقه‌ای است و لذا شناخت محیط منطقه‌ای و تحولات آن، می‌تواند گام مهمی در تقویت و حفظ امنیت کشور محسوب شود. در این مقاله در پاسخ به این سوال اصلی که مهمترین عامل تاثیرگذار منطقه‌ای بر امنیت ملی کشور چیست؟ سعی شده است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با الهام از دیدگاه‌های دیوید ای. لیک و پاتریک ام. مورگان، در خصوص نظم‌های منطقه‌ای، ابتدا مهمترین عوامل ایجاد تغییر در نظم خاورمیانه بیان شده و سپس با بررسی تحولات اخیر خاورمیانه، راهبرد تقویت و حفظ امنیت ایران، تبیین گردیده و این فرضیه بررسی شود که تحول در ساختار قدرت منطقه‌ای و تلاش برای شکل‌دهی به نظم نوین منطقه‌ای، بیشترین تاثیر را بر محیط امنیتی ایران داشته و با استفاده از راهبرد دیپلماسی دفاعی، می‌توان تهدیدات امنیتی کشور را کنترل و به سطح مناسبی از امنیت منطقه‌ای و ملی دست یافت. بدین منظور اعتمادسازی، تنش‌زدایی و انجام مذاکرات و ایجاد روابط میان ارتش‌ها، به وسیله دیپلمات‌های نظامی، از اولویت بالایی جهت ایجاد نظم و امنیت درون منطقه‌ای و تامین امنیت ملی کشور برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - پیش بینی جوانه‌زنی بذر علف‌هرز ارینجیوم آبی (Eryngium caeruleum) با کمک مدل‌ هیدروترمال‌تایم
محمد لطفی اصل گیگلو مصطفی اویسی حمید رحیمیان مشهدی بهناز پورمراد کلیبر محمدحسین نعیمی

این آزمایش با هدف بررسی اثر دما و رطوبت بر جوانه‌زنی بذر علف‌هرز ارینجیوم (Eryngium caeruleum) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه علوم علف‌های ‌هرز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل هفت سطح دمایی ( أکثر

این آزمایش با هدف بررسی اثر دما و رطوبت بر جوانه‌زنی بذر علف‌هرز ارینجیوم (Eryngium caeruleum) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه علوم علف‌های ‌هرز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل هفت سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتی‌گراد) و هفت سطح رطوبتی (0 ،2- ،4-، 6-، 8- ،10- و 12- بار) بودند و از مدل هیدروترمال‌تایم بردفورد برای توصیف جوانه‌زنی ارینجیوم استفاده شد. پارامترهای جوانه‌زنی شامل دمای پایه (Tb)، دمای مطلوب (To)، حداقل رطوبت لازم برای آغاز جوانه‌زنی (Wpb)، ضریب کاهشی (b) و انحراف معیار (Sigma) تحت تاثیر سطوح مختلف دما و رطوبت با استفاده از مدل هیدروترمال‌تایم به ترتیب 39/2، 52/23، 93/0-، 13/0 و 34/0 به‌دست آمدند. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که سرعت و درصد جوانه‌زنی در دمای پایه تا پتانسیل 4- بار افزایش یافت و در دمای اپتیمم این خصوصیات جوانه‌زنی به بیشترین مقدار خود رسید. با توجه به نتایج به‌دست آمده از این آزمایش می‌توان گفت که بذرهای گیاه چوچاق در دماهای خیلی پایین و خیلی بالا به تنش خشکی مقاومت نداشته و در دمای 20 درجه سانتی‌گراد بیشترین مقاومت را از خود نشان می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - تأثیر آموزش آرام‌سازی عضلانی و تنش‌زدایی تدریجی همراه با بازخورد زیستی بر اضطراب دانشجویان
علیرضا حیدرئی سارا ساعدی

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش آرام‌سازی عضلانی و تنش‌زدایی تدریجی همراه با بازخورد زیستی بر اضطراب دانشجویان اجرا شد. پژوهش از نوع آزمایشی سه‌گروهی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و جامعۀ آماری شامل دانشجویان با اضطراب بالا بود که از بین آنها 60 نفر از طریق نمونه‌گیری تص أکثر

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش آرام‌سازی عضلانی و تنش‌زدایی تدریجی همراه با بازخورد زیستی بر اضطراب دانشجویان اجرا شد. پژوهش از نوع آزمایشی سه‌گروهی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و جامعۀ آماری شامل دانشجویان با اضطراب بالا بود که از بین آنها 60 نفر از طریق نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و به سه گروه 20 نفری (دو گروه آزمایش، شامل گروه آرام‌سازی عضلانی و گروه تنش‌زدایی تدریجی همراه با بازخورد زیستی و گروه گواه) تقسیم شدند. ابزار سنجش شامل پرسشنامۀ اضطراب کتل (کتل، 1958) و بازخورد زیستی پاسخ گالوانیک پوست (خدادادی، 1373) بود. داده‌ها از طریق تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گواه از نظر کاهش اضطراب تفاوت معناداری (01/0 P < ) وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که آرام‌سازی عضلانی و تنش‌زدایی تدریجی همراه با بازخورد زیستی در تأثیر بر اضطراب با یکدیگر تفاوت معناداری ندارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - مقایسة سبک دلبستگی، ناگویی هیجانی و عملکرد جنسی در بیماران مرد مبتلا به سردرد تنشی با افراد سالم
شهناز خالقی پور حامد پیرفرزام

هدف از این پژوهش مقایسه سبک دلبستگی، ناگویی هیجانی و عملکرد جنسی در بیماران مرد مبتلا به سردرد تنشی با افراد سالم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع مقایسه‌ای بود. جامعه آماری کل بیماران مرد مبتلا به سردرد تنشی بودند که در سال 1393 طی پنج ماه به کلینیک نورولوژی شهرستان کرج مر أکثر

هدف از این پژوهش مقایسه سبک دلبستگی، ناگویی هیجانی و عملکرد جنسی در بیماران مرد مبتلا به سردرد تنشی با افراد سالم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع مقایسه‌ای بود. جامعه آماری کل بیماران مرد مبتلا به سردرد تنشی بودند که در سال 1393 طی پنج ماه به کلینیک نورولوژی شهرستان کرج مراجعه کرده بودند و نیز بستگان غیر بیمار آنها بودند. با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس تعداد 62 بیمار سردرد تنشی و 62 نفر گروه کنترل مشخص شدند و به پرسشنامه‌های ناگویی هیجانی (تورنتو، 1994)، سبک‌های دلبستگی (کولینزورید،1990) و شاخص بین‌المللی عملکرد نعوظ (روسن، ریلی، واگنر، استرلو، کرک پاتریک و میشرا، 1997) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس تک متغیره تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری در مؤلفه‌های سبک‌های دلبستگی (ایمن و اجتنابی)، ناگویی هیجانی (ضعف در بیان احساسات و تفکر عینی) و عملکرد جنسی (عملکرد نعوظی، عملکرد ارگاسمیک، میل جنسی) بین بیماران مبتلا به سردرد تنشی و گروه سالم وجود داشت (01/0p≤). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - بررسی بیان ژن های مرتبط با تنش در گوسفندان آمیخته و بومی DOR: 20.1001.1.17359880.1400.14.3.5.6
ندا روح بخش نعمت هدایت ایوریق رضا سید شریفی میرداریوش شکوری

زمینه و هدف: افزایش دمای هوا و خشک شدن مراتع حیوانات را دچار تنش آبی و تغذیه ای می کند. در این پژوهش ژن‌های کنترل کننده مقاومت در گوسفندان دورگ و بومی مورد بررسی قرارگرفت.روش کار: در این تحقیق از ده بره‌ ی نر آمیخته رومانف و بومی و ده بره نر خالص بومی در 4 تیمار و 5 تکر أکثر

زمینه و هدف: افزایش دمای هوا و خشک شدن مراتع حیوانات را دچار تنش آبی و تغذیه ای می کند. در این پژوهش ژن‌های کنترل کننده مقاومت در گوسفندان دورگ و بومی مورد بررسی قرارگرفت.روش کار: در این تحقیق از ده بره‌ ی نر آمیخته رومانف و بومی و ده بره نر خالص بومی در 4 تیمار و 5 تکرار در هر گروه استفاده شدکه در دوگروه با محدودیت آبی و بدون محدودیت آبی تقسیم شدند در پایان آزمایش نمونه‌ها ی بافت کبد از حیوانات کشتار شده جمع آوری و بعد از استخراج RNA و پاکسازی نمونه ها انجام واکنش Real Time PCR توالی و طول قطعه های مورد نظر بررسی قرار گرفت و برای آنالیز آماری از روش آنالیز فاکتوریل 2×2 در قالب طرح کاملاً تصادفی با استفاده از نرم افزار آماری SAS استفاده گردید.یافته ها: با استخراج ژن ها مشخص گردید میزان بیان ژن های، NRT2, PRKAA1, SIRT3, TFAM,GPX1 در شرایط تنش در گوسفندان بومی نسبت به گوسفندهای آمیخته افزایش داشته است.نتیجه گیری: مطالعات انجام یافته بر روی بیان ژن های، PRKAA1, NRT2,GPX1,TFAM SIRT3در کبد دو گروه گوسفند بومی و دورگ در شرایط تنش و نرمال چنین استنباط شد که در شرایط استرس این چهار گروه ژن با مقابله با اکسیداسیون اکسیداتیو و ذخیره انرژی و جلوگیری از اتلاف انرژی و محافظت از سلول, مقاومت حیوان را در برابر شرایط تنش افزایش می دهند با توجه به سازگاری ژنتیکی گوسفندهای بومی با شرایط بیابانی منطقه, سبب مقاومت بیشتر حیوان در برابر گرما و بیماری می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - بررسی اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در منطقه تهران
غلامحسین حسن شاهی علیرضا عسکریان زاده

در این مطالعه، اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در سال 1390 در منطقه تهران بررسی شد. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آب أکثر

در این مطالعه، اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در سال 1390 در منطقه تهران بررسی شد. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری کامل، تنش متوسط خشکی و تنش شدید خشکی به عنوان کرت اصلی و ارقام گلرنگ مورد بررسی گلدشت، پدیده و C44 به عنوان کرت فرعی بودند. درصد قوزه های آلوده و وزن دانه ها در کرت های آزمایشی نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که درصد قوزه های آلوده در تنش های خشکی در سطح 1% اختلاف معنی داری داشتند. همچنین بین درصد آلودگی قوزه در ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود داشت. بیشترین درصد آلودگی قوزه در تیمار تنش شدید خشکی (44/69) و کمترین درصد آلودگی قوزه در تنش متوسط خشکی (94/56) به دست آمد. بیشترین درصد آلودگی قوزه در رقم پدیده (05/68) و کمترین درصد آلودگی قوزه در رقم گلدشت (09/50) مشاهده گردید. بر اساس نتایج این آزمایش در شرایط بدون تنش رقم گلدشت نسبت به دو رقم دیگر برتری داشت در حالی که رقم پدیده برای کاشت در شرایط تنش خشکی گزینه بهتری می باشد. اما به طورکلی رقم گلدشت به عنوان مقاوم ترین رقم در بین سه رقم شناخته شد. همچنین در این رقم آلودگی قوزه باعث افزایش وزن دانه های سالم شده زیرا وزن هزار دانه سالم در قوزه آلوده بیشتر از وزن هزار دانه سالم در قوزه سالم بود. لذا احتمال پدیده جبران در این رقم نسبت به خسارت مگس گلرنگ دیده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - مروری بر مطالعات انجام شده در ارتباط با انواع روش‌های کم‌آبیاری دربرخی دانه‌های روغنی
مصطفی مبشر نجمه یزدانپناه

10.30495/qafj.2022.1962519.1031

حدود 70 درصد غذای جمعیت جهان به طور مستقیم از گیاهان زراعی به دست می‌آید، که در این میان نقش مهم دانه‌های روغنی را نمی توان انکار کرد. مصرف روغن در ایران طی سال‌های اخیر به دلیل رشد جمعیت و مصرف سرانه افزایش یافته است به طوری که با در نظر گرفتن مصرف سرانه 14 کیلوگرم، سا أکثر

حدود 70 درصد غذای جمعیت جهان به طور مستقیم از گیاهان زراعی به دست می‌آید، که در این میان نقش مهم دانه‌های روغنی را نمی توان انکار کرد. مصرف روغن در ایران طی سال‌های اخیر به دلیل رشد جمعیت و مصرف سرانه افزایش یافته است به طوری که با در نظر گرفتن مصرف سرانه 14 کیلوگرم، سالانه حدود 750 هزار تن روغن مورد نیاز است. این در حالی است که فقط کم‌تر از 10 درصد از این روغن در داخل کشور تولید می‌شود. با توجه به این مسئله تولید روغن از طریق کشت گیاه کلزا در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. خشکی، خطری برای تولید موفقیت‌آمیز محصولات زراعی در سراسر جهان است. خشکی موقعی اتفاق می‌افتد که ترکیبی از عوامل فیزیکی و محیطی باعث تنش داخلی در گیاه شده و تولید را کاهش دهد. تنش آبی اثر منفی بر روی بسیاری از فرآیندهای گیاهی از جمله فتوسنتز، تبخیر، تجمع و تخصیص پیش‌ماده دارد و موجب کاهش اساسی در تولیدات گیاهی می‌شود. بنابراین یکی از راه‌های به حداکثر رساندن کارآیی مصرف آب و بالا‌بردن عملکرد به ازای یک واحد آب مصرفی کم آبیاری است که در آن محصول در یک مرحله خاص از نمو و یا در تمام فصل نمو تحت تنش آبی قرار می‌گیرد. از طرفی اثرات مثبت پتاسیم در افزایش مقاومت گیاهان به تنش کم آبی توسط محققین گزارش شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - مروری بر برخی مطالعات انجام شده درخصوص اثرمدیریت آبیاری و کود بر عملکرد سویا
امیر نیک اختر نجمه یزدانپناه

10.30495/qafj.2022.1952435.1024

میزان آب مورد نیاز گیاه عاملی مهم و حائز اهمیت در رشد و نمو سویا محسوب می‌شود و تأثیر بسزایی در میزان عملکرد آن دارد. مقدار رطوبت خاک برای رشد مطلوب هر گیاه باید دارای یک حد بهینه‌ای باشد که به هر میزان از این حد کمتر و یا بیشتر شود، رشد گیاه کاهش می‌یابد و عملکرد دانه أکثر

میزان آب مورد نیاز گیاه عاملی مهم و حائز اهمیت در رشد و نمو سویا محسوب می‌شود و تأثیر بسزایی در میزان عملکرد آن دارد. مقدار رطوبت خاک برای رشد مطلوب هر گیاه باید دارای یک حد بهینه‌ای باشد که به هر میزان از این حد کمتر و یا بیشتر شود، رشد گیاه کاهش می‌یابد و عملکرد دانه سویا به وسیله تعداد کل غلاف در هر بوته، تعداد دانه در هر غلاف و وزن هر دانه تحت تأثیر قرار می‌گیرد، در بررسی اثر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک سویا گزارش کردند که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار میزان فتوسنتز و عملکرد دانه گردید افزایش بازده مصرف آب آبیاری و باران متأثر از کاربرد صحیح کود شیمیایی به ویژه نیتروژن می باشد در ضمن کمبود نیتروژن پس از کمبود آب از مهم ترین عامل کاهش دهنده تولید محصولات زراعی به ویژه غلات می باشد مطالعات نشان داد که در بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در گره به طور معنی داری تحت تأثیر کود نیتروژن قرار گرفت، به طوری که با افزایش میزان نیتروژن بر تعداد غلاف در گره افزوده شد. به طورکلی بهینه سازی مصرف آب و کود در محصولات زراعی به خصوص دانه های روغنی علاوه بر افزایش تولیدات کشاورزی باعث صرفه جویی در منابع آب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - تأثیر سطوح مختلف منیزیم آب آبیاری بر پارامترهای رشدی دو رقم نهال پسته
نغمه باقری نجمه یزدانپناه ناصر صداقتی

10.30495/qafj.2021.685563

به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف غلظت منیزیم آب آبیاری بر ویژگی های رویشی نهال‌های پسته، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با دو فاکتور و در سه تکرار در پژوهشکده پسته کشور واقع در شهرستان رفسنجان اجرا شد. فاکتور اول (اصلی) شامل: پای أکثر

به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف غلظت منیزیم آب آبیاری بر ویژگی های رویشی نهال‌های پسته، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با دو فاکتور و در سه تکرار در پژوهشکده پسته کشور واقع در شهرستان رفسنجان اجرا شد. فاکتور اول (اصلی) شامل: پایه‌های پسته در دو سطح بادامی زرند و قزوینی و فاکتور دوم (فرعی) شامل سطوح مختلف غلظت منیزیم آب آبیاری در پنج سطح (صفر، 5/0، 1، 2 و 3 میلی‌مولار منیزیم از منبع سولفات منیزیم) بود. قبل از شروع اعمال تیمار‌ها (پایان هفته هشتم) و بعد از گذشت 6 ماه از شروع تیمار‌ها، برخی صفات رویشی نهال‌های پسته شامل ارتفاع ساقه، قطر ابتدایی و انتهایی ساقه، وزن خشک کل نهال‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین افزایش رشد رویشی طول و قطر ابتدایی و انتهایی ساقه نهال‌ها در غلظت 5/0 و 1 میلی‌مولار منیزیم آب آبیاری رخ داده و با افزایش غلظت منیزیم به بالاترین سطح آن (3 میلی‌مولار منیزیم)، مقدار صفات یادشده به‌ترتیب 44/1 سانتی‌متر و 16/0 و 22/0 میلی‌متر نسبت به بالاترین حد رشد کاهش نشان داد. در هر دو پایه پسته، بیشترین وزن خشک کل در غلظت 5/0 و 1 میلی‌مولار منیزیم مشاهده شد. با افزایش غلظت منیزیم به 3 میلی‌مولار، وزن خشک کل کاهش یافت. یافته های این پژوهش روشن ساخت که غلظت 5/0 تا 1 میلی‌مولار، بهترین حد غلظت منیزیم در آب آبیاری برای رشد بهینه دانهال های دو پایه پسته مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - مطالعه فراتحلیل اثرات تنش خشکی بر برخی صفات دانه آفتابگردان روغنی
محسن رضایی محمد نبی ایلکایی عبدالمجید مهدوی دامغانی سعید صوفی زاده فیاض آقایاری

10.30495/sarj.2022.1958837.1076

بررسی های زیادی در ارتباط با اثرات تنش خشکی در کشور و سایر نقاط جهان بر آفتابگردان روغنی انجام شده و به صورت مقالات معتبر چاپ شده است. نتیجه گیری حاصل از مجموعه مطالعات انجام شده با استفاده از علم فراتحلیل ما را در شناسایی روند اثرات عوامل موثر بر کمیت و کیفیت تولید گ أکثر

بررسی های زیادی در ارتباط با اثرات تنش خشکی در کشور و سایر نقاط جهان بر آفتابگردان روغنی انجام شده و به صورت مقالات معتبر چاپ شده است. نتیجه گیری حاصل از مجموعه مطالعات انجام شده با استفاده از علم فراتحلیل ما را در شناسایی روند اثرات عوامل موثر بر کمیت و کیفیت تولید گیاه زراعی آفتابگردان یاری می کند. لذا در این تحقیق از مطالعات مختلف زراعی انتشار یافته در مجلات علمی معتبر ایرانی، خارجی، مقالات داوری شده، از بین 62 مقاله انتخابی، تعداد 28 مقاله مناسب برای فرآیند تجزیه و تحلیل فرا تحلیل شناسایی شدند. صفات مهم استخراج شده از مقالات شامل میانگین های وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، درصد روغن دانه، عملکرد دانه بود. محاسبات آماری فراتحلیل بر اساس روش های هجز و گورویچ صورت گرفت. مطابق نتایج متا – رگرسیون اثرات تنش خشکی شدید بر صفت ارتفاع بوته معنی دار شد. مطابق شکل های رگرسیونی حاصل از اثرات تنش خشکی، روند کاهشی خطی صفاتی چون عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق مشاهده شده، اما روند تغییر درصد روغن دانه تقریباً ثابت بود. مطابق نتایج شدت اثر تنش خشکی در تیمارهای تنش متوسط و شدید عملکرد دانه نسبت به شاهد معنی دار نشد. اثر تنش شدید خشکی بر عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق، معنی دار شد. در بین نتایج حاصله، بیشترین اندازه اثر مربوط به 15 مطالعه درباره عملکرد دانه (3/77-)، 7 مطالعه درباره تعداد بذر در طبق (3/31-)، 8 مطالعه درباره وزن هزار دانه (0/68-) و 8 مطالعه درباره درصد روغن دانه (60 /0-) بود. تنش خشکی طبق اولویت ابتدا بر عملکرد دانه، تعداد دانه در طبق با اثرات محدود کننده بیشتری همراه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - مطالعه اثر دور آبیاری و اندازه بنه مادری بر عملکرد گل و بنه ‏های‏ دختری در زعفران
هادی احمدی مسعود امینی فرشید وزین احد مدنی

10.30495/sarj.2022.1949172.1058

زعفران یکی از محصولات استراتژیک کشور محسوب می باشد که علاوه بر اشتغالزایی یکی از محصولات اقتصادی مهم محسوب می شود که برخی تنش محیطی مانند خشکی و برخی عملیات های زراعی نا مناسب عملکرد آن را محدود می کند. با هدف مطالعه تأثیر دور آبیاری و اندازه بنه های مادری بر عملکر أکثر

زعفران یکی از محصولات استراتژیک کشور محسوب می باشد که علاوه بر اشتغالزایی یکی از محصولات اقتصادی مهم محسوب می شود که برخی تنش محیطی مانند خشکی و برخی عملیات های زراعی نا مناسب عملکرد آن را محدود می کند. با هدف مطالعه تأثیر دور آبیاری و اندازه بنه های مادری بر عملکرد گل و بنه در زعفران، آزمایشی در تربت حیدریه طی سال زراعی 1395 به صورت کرت های نواری با 3 تکرار اجرا گردید. عامل افقی دور آبیاری (2 ، 3 و 4 هفته) و عامل عمودی وزن بنه مادری (کمتر از 4؛ 4 تا 8؛ 8 تا 12؛ 12 تا 16 گرم) بود. اثر متقابل دور آبیاری و اندازه بنه دختری بر صفات گل غیر معنی دار و بر صفات بنه های دختری معنی دار بود. در بنه های مادری کمتر از 4 گرم و 4 تا 8 گرم، دور آبیاری تأثیری بر وزن خشک بنه های دختری در هر واحد سطح نداشت. آبیاری بنه های مادری 8 تا 12 گرم و 12 تا 18 گرم با فاصله دو هفته یکبار به ترتیب موجب تولید 3689 گرم و 4230 گرم بنه دختری در واحد سطح گردید که در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته ای به ترتیب 7/5 و 4/9 درصد بیشتر بود. در بنه های مادری کمتر از 4 گرم ، دور آبیاری دو هفته در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته تعداد بنه دختری در واحد سطح را 7/5 درصد افزایش و قطر بنه های دختری را 9/5 درصد کاهش داد اما در سایر اندازه های بنه مادری، اختلافی بین دورهای آبیاری از نظر تعداد بنه دختری در واحد سطح و قطر بنه های دختری دیده نشد. نتایج تحقیق پیشنهاد می کند که کاهش فاصله آبیاری (دور آبیاری از چهار و سه هفته به دو هفته) و کاشت بنه های مادری با وزن بیشتر از 8 گرم می تواند منجر به تولید بنه های دختری مرغوب و درشت تر شود که این امر از طریق افزایش عملکرد گل و کاهش طول مدت بهره برداری از مزارع زعفران ، بهبود درآمد اقتصادی کشاورزان را به دنبال خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - اثر محلول‌پاشی هیومیک اسید بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی خاکشیر در شرایط تنش خشکی
احمد رضا کلانتری محمد رسولی

10.30495/sarj.2022.1956232.1068

به‌منظور بررسی تأثیر هیومیک اسید بر عملکرد کمی و کیفی خاکشیر تحت شرایط مختلف تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده بر پایه بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واحد شهر قدس انجام شد. عامل اصلی آبیاری در 3 سطح شامل: آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید در کر أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر هیومیک اسید بر عملکرد کمی و کیفی خاکشیر تحت شرایط مختلف تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده بر پایه بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واحد شهر قدس انجام شد. عامل اصلی آبیاری در 3 سطح شامل: آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید در کرت های اصلی و عامل فرعی هیومیک اسید در 3 سطح شامل: عدم مصرف، 100 میلی گرم در لیتر، 200 میلی گرم در لیتر محلول‌پاشی با هیومیک اسید در کرت های فرعی بود. تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی سطوح آبیاری و هیومیک اسید و اثر متقابل آن‌ها معنی دار بودند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار 200 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید در شرایط آبیاری نرمال اتفاق افتاد. نتایج بیانگر این بود که در کلیه سطوح آبیاری افزایش مصرف هیومیک اسید منجر به افزایش عملکرد دانه گردید، به‌طوری‌که در شرایط آبیاری نرمال و تنش ملایم کمترین اختلاف بین سطوح هیومیک اسید و در شرایط تنش شدید بیشترین اختلاف بین سطوح هیومیک اسید قابل‌مشاهده بود. بدین معنی که هیومیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی بیشترین تأثیر را نسبت به سطوح دیگر آبیاری (تنش ملایم و آبیاری نرمال) نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - کاربرد قارچ میکوریزا و پوتریسین بر ویژگی های رویشی، عملکرد بذر و اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum) تحت تنش خشکی
حمیدرضا انجام مهدی حسینی فرهی مسلم عبدی پور

10.30495/sarj.2023.2001810.1166

به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و پوتریسین بر خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و میزان اسانس گیاه دارویی زیره سبز، مطالعه‌ای دو ساله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی چمخانی وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی کهگی أکثر

به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا و پوتریسین بر خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و میزان اسانس گیاه دارویی زیره سبز، مطالعه‌ای دو ساله به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی چمخانی وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل تیمار آبیاری در دو سطح: آبیاری پس از تخلیه 20 درصد (آبیاری معمولی) و 60 درصد (تنش شدید) از آب قابل دسترس گیاه، تیمار تلقیح با قارچ میکوریزا (Glomus intraradices) در دو سطح شاهد (عدم تلقیح) و تلقیح با قارچ (35 گرم اینوکلوم قارچ حاوی تقریباً 1450 هاگ) و محلول پاشی با پوتریسین در سه سطح شاهد (صفر)، 1000 و 2000 میلی‌گرم در لیتر بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر صفات رویشی، عملکرد بذر، درصد و عملکرد اسانس زیره سبز داشته ‌است به‌طوری که با افزایش تنش خشکی صفات مورد بررسی به شدت کاهش یافتند. اثر کاربرد قارچ‌ مایکوریزا و پوتریسین بر پارامترهای رویشی، عملکرد بذر و میزان اسانس بسیار معنی‌دار بود. گیاهان تلقیح شده با قارچ‌ مایکوریزا در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده از رشد، عملکرد بذر و میزان اسانس بیشتری هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش برخوردار بودند. بنابراین می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که در شرایط کم‌آبی تلقیح گیاهان با قارچ‌ آربوسکولار مایکوریزا و محلول پاشی پوتریسین خصوصیات رشدی، عملکرد بذر و اسانس گیاه زیره سبز را بهبود می‌بخشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - مقایسه کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر رشد و عملکرد ذرت تحت تنش خشکی در دو منطقه بم و فهرج
حامد سلجوقیان محمدرضا یاورزاده محمد مهدی اکبریان

10.30495/sarj.2023.1997731.1159

کودها از طریق تأمین عناصر غذایی موردنیاز، فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه را تحریک کرده و منجر به افزایش رشد و بهبود عملکرد می‌گردند. به‌منظور مقایسه کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر رشد و عملکرد ذرت تحت تنش خشکی در دو منطقه بم و فهرج به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده ب أکثر

کودها از طریق تأمین عناصر غذایی موردنیاز، فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه را تحریک کرده و منجر به افزایش رشد و بهبود عملکرد می‌گردند. به‌منظور مقایسه کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر رشد و عملکرد ذرت تحت تنش خشکی در دو منطقه بم و فهرج به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 به اجرا درآمد. سطوح آبیاری به‌عنوان کرت اصلی در سه سطح (شاهد - تنش متوسط خشکی و تنش شدید خشکی) و کرت فرعی کود در شش سطح (تیمارهای عدم مصرف کود (شاهد)، کود شیمیایی، کود بیولوژیک فسفاته بارور 2، نیتروکسین، ورمی‌کمپوست و تلفیقی از سه نوع کود) بود. صفاتی که در دو منطقه معنی‌دار شدند تجزیه مرکب در مکان آنالیز شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده کود، اثر ساده تنش خشکی در منطقه بم و فهرج در سطح احتمال آماری یک درصد معنی‌دار بود و اثر متقابل آبیاری و کود بر عملکرد دانه ذرت در سطح احتمال آماری پنج درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین نشان داد بیشترین عملکرد دانه در منطقه بم و فهرج به ترتیب 12341/2 و 10840/6 کیلوگرم در هکتار از گیاهان تحت تیمار تلفیقی کود شیمیایی، کود بیولوژیک و ورمی-کمپوست در شرایط آبیاری مطلوب حاصل شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثر مکان بر عملکرد دانه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. در منطقه بم با 9687/4 کیلوگرم در هکتار بیشتر از منطقه فهرج با 8576/3 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - بررسی اثرات قطع آبیاری بر واکنش دو رقم گلرنگ در شرایط کشت بهاره و تابستانه
شعله دانایی بابک پاساری اسعد رخزادی

10.30495/sarj.2023.1977494.1114

با هدف بررسی اثرات تنش قطع آبیاری بر واکنش دو رقم گلرنگ در زراعت بهاره و تابستانه، آزمایشی به صورت کرت-های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد سنندج اجرا شد. عامل اصلی، تاریخ کا أکثر

با هدف بررسی اثرات تنش قطع آبیاری بر واکنش دو رقم گلرنگ در زراعت بهاره و تابستانه، آزمایشی به صورت کرت-های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد سنندج اجرا شد. عامل اصلی، تاریخ کاشت در دو سطح (کاشت بهاره و تابستانه)، عامل فرعی، تنش در دو سطح (شاهد: بدون تنش و تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی فرعی، رقم (سینا و فرامان) بودند. نتایج نشان داد که تعداد طبق در بوته و عملکرد دانه در کاشت بهاره به طور معنی‌داری بیشتر از کاشت تابستانه بود. در کاشت بهاره، وجود تنش در زمان گلدهی موجب اُفت معنی‌دار اجزای عملکرد و عملکرد دانه نسبت به حالت آبیاری کامل شد ولی در کاشت تابستانه، تنش در مرحله گلدهی اثری بر این صفات نداشت. بیشترین عملکرد دانه به مقدار 3287 کیلوگرم در هکتار در کاشت بهارة رقم فرامان و با آبیاری کامل به دست آمد و در شرایط تنش (چه در کاشت بهاره و چه در کاشت تابستانه) تفاوت معنی‌داری بین دو رقم از نظر عملکرد دانه وجود نداشت. بر اساس نتایج این آزمایش، در زراعت تابستانه، انجام آبیاری در مرحله گلدهی نسبت به حالت قطع آبیاری در مرحله گلدهی مزیتی نداشت. بنابر‌این در صورت به تاخیر افتادن کاشت از بهار به تابستان می‌توان با قطع آبیاری در زمان گلدهی در مصرف آب صرفه‌جویی نمود و عملکرد قابل قبولی به عنوان کشت دوم به‌دست آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - تأثیر بررسی همبستگی صفات و تجزیه به مؤلفه اصلی، سایکوسل و مواد ریزمغذی، برمدل شاخص‌های تنش، صفات فیزیولوژیکی، آنزیم‌های اکسیدانت، عملکرد‌‌ و اجزا عملکرد ذرت (Zea mays cv. Sc 704) در شرایط تنش کم آبی
سید نورالدین غفاری خلف محمدی علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینش

10.30495/sarj.2023.2002664.1168

این مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و ق أکثر

این مطالعه در دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات صفی‌آباد اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی آزمایش قطع آبیاری در سه سطح شاهد (Control)، قطع آبیاری در مرحله تشکیل گل ماده (Silking) و قطع آبیاری در مرحله متورم شدن (Blister) و عامل فرعی سایکوسل صفر، 5/442 و 885 میلی‌گرم در لیتر و ریزمغذی‌ها صفر (شاهد)، 1000 و 1500 گرم در هکتار بود. نتایج همبستگی صفات مورد ارزیابی با یک‌دیگر مشخص شد، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال، وزن هزاردانه دارای همبستگی مثبت معنی‌دار و با هیدروژن پراکسیداز، مالون‌دی‌آلدهید، میزان نشت الکترولیت، فعالیت کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین برگ همبستگی منفی معنی‌دار نشان داد که بالاترین همبستگی مثبت مربوط به تعداد دانه در بلال (893/0) و بالاترین همبستگی منفی نیز از نشت الکتورلیت (945/0-) و هیدروژن پراکسید (854/0-) مشاهده شد. روند قرارگیری مقادیر مختلف ریزمغذی و سایکوسل مشخص شد؛ به طوری-که که سطوح مختلف ریزمغذی‌ها بیشتر به مرکز تمایل دارند؛ و مصرف 1000 گرم در هکتار به ناحیه III و ناحیه که عملکرد و اجزای عملکرد جای دارند تمایل دارد. به‌طور کلی مشخص شد که محلول‌پاشی غلظت‌های 1500 گرم در هکتار ریزمغذی‌ها و 885 میلی‌گرم در لیتر سایکوسل با کاهش تأثیرات منفی تنش توانسته تیمارهای مناسبی جهت افزایش تحمل به تنش انتهای فصل در ذرت باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - تاثیر آموزش تجسم هدایت یافته و تنش زدایی تدریجی بر سردرد و میزان ناتوانی ناشی از آن در زنان مبتلا به میگرن
سارا ساعدی شهنام ابوالقاسمی

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آموزش تجسم هدایت یافته و تنش زدایی تدریجی بر سردرد و میزان ناتوانی ناشی از آن در زنان مبتلا به میگرن شهر اهواز بود. نمونه ای این پژوهش را 30 نفر از بیماران مبتلا به میگرن تشکیل می دادند که از بین جامعه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری ت أکثر

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آموزش تجسم هدایت یافته و تنش زدایی تدریجی بر سردرد و میزان ناتوانی ناشی از آن در زنان مبتلا به میگرن شهر اهواز بود. نمونه ای این پژوهش را 30 نفر از بیماران مبتلا به میگرن تشکیل می دادند که از بین جامعه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: تاریخچه میگرن بلانچارد، سنجش علائم سردرد میگرن نجاریان و مقیاس سنجش ناتوانی ناشی از سردرد سجادی نژاد و همکاران. طرح پژوهش، تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایشی و کنترل، ابتدا برای هر سه گروه، پیش آزمون اجرا گردید، سپس مداخله آزمایشی 1 (آموزش تجسم هدایت یافته) مداخله آزمایشی 2 (آموزش تنش زدایی تدریجی) به گروه های آزمایش ارائه گردید و پس از اتمام برنامه آموزشی و همچنین در یک دوره پیگیری کوتاه مدت یک ماهه پس از آزمون گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - MIKE11 ارزیابی تأثیر ساخت آبشکن بر پارامترهای هیدرولیکی در روخانه شطیط با استفاده از مدل
مهدی احتشامی(ندری) محمد حیدرنژاد ابراهیم ذلقی

هدف از انجام این تحقیق، مطالعه‌ی هیدرولیکی و بررسی کارآیی آبشکن‌هایی است که به منظور حفاظت از چاه‌های فلمن و جلوگیری از تخریب بیشتر منطقه حفاظت شده در ساحل رودخانه‌ی شطیط در نزدیکی شهر شوشتر احداث شده‌اند. در بررسی حاضر، شرایط جریان به صورت غیرماندگار فرض شده و نتایج به أکثر

هدف از انجام این تحقیق، مطالعه‌ی هیدرولیکی و بررسی کارآیی آبشکن‌هایی است که به منظور حفاظت از چاه‌های فلمن و جلوگیری از تخریب بیشتر منطقه حفاظت شده در ساحل رودخانه‌ی شطیط در نزدیکی شهر شوشتر احداث شده‌اند. در بررسی حاضر، شرایط جریان به صورت غیرماندگار فرض شده و نتایج به دست آمده نشان دهنده‌ی کارآیی خوب آبشکن‌ها و همچنین مناسب بودن این مدل ریاضی در شبیه سازی آبشکن‌ها بوده است. نتایج ناشی از این نرم‌افزار در محدوده‌ی مورد بررسی نشان دهنده‌ی تغییرات در تراز سطح آب و سرعت و تنش برشی بستر و عدد فرود جریان می‌باشد. ایجاد آبشکن‌ها باعث کاهش دبی به میزان 115 متر مکعب بر ثانیه برای سیلاب 100 ساله در محل شد بیشترین مقدار تغییرات در تراز سطح آب به ازای سیلاب 47 سانتی متر، و بیشترین مقدار تغییرات سرعت جریان 558/0 متر بر ثانیه بود. بیشترین مقدار تغییرات در تنش برشی بستر به ازای همین سیلاب 560/14 نیوتن بر مترمربع، و بیشترین مقدار تغییرات عدد فرود جریان 0944/0 بود. با مقایسه نتایج حاصل از سیلاب با دوره بازگشت 25 سال و سیلاب با دوره بازگشت 100 سال، مشاهده شد که میزان تغییرات رابطه‌ی مستقیمی با افزایش دوره بازگشت دارد و هرچه میزان دوره بازگشت سیلاب بیشتر شود میزان تغییرات نیز افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - Effect of Rice Bran Biochar and Deficit Irrigation on Morphological Characteristics and Water Use Efficiency in Peppermint Plant
انیس کوشکی افسانه عالی نژادیان عباس ملکی

Drought stress is one of the most important environmental stresses that lead to problems in agricultural production. In order to investigate the effect of rice bran biochar on morphological characteristics of peppermint plant, an experiment conducted in greenhouse condi أکثر

Drought stress is one of the most important environmental stresses that lead to problems in agricultural production. In order to investigate the effect of rice bran biochar on morphological characteristics of peppermint plant, an experiment conducted in greenhouse conditions in factorial conditions and in a completely randomized design with 3 levels of biochar (0, 3 and 6 t/ha) and 4 irrigation levels (100% full irrigation (Without stress), 60, 80 and 120% full irrigation) with 4 replications in November 2020. The results showed that due to the significant effect of interaction of treatments on leaf fresh weight, the highest fresh weight was related to the application level of 3 t/ha of biochar and the water level of 120% full irrigation in the amount of 23.93 g.pot-1. Also, the lowest fresh weight was observed at the level of 3 t/ha of biochar and the water level of 60% full irrigation at the rate of 13.03 gr in pots while there was no significant difference with the control treatment. Also, application of 6 t/ha of biochar compared to the control treatment caused a significant increase in dry weight, height, water use and water use efficiency by 28.13, 10.73, 10.69 and 44.73%, respectively. Also, at the level of 60% of full irrigation, in comparison with the control treatment, dry weight, height, water use and water use efficiency of the plant reduced significantly by 39.89, 33.34, 14.69 and 29.64 respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - Behavior monitoring of Baft dam during construction and the end of dam intake using instrumentation and Plaxis software
امید طیاری فاطمه سادات میر حسینی

Installing accurate instruments and recording their behavior during construction and initial operation helps to evaluate the stability parameters of dams. The special importance of instrumentation in dams included their role in controlling the short and long term stabil أکثر

Installing accurate instruments and recording their behavior during construction and initial operation helps to evaluate the stability parameters of dams. The special importance of instrumentation in dams included their role in controlling the short and long term stability of dams. Behavioral investigation and long-term monitoring of dams are of special importance. In order to describe the behavior of the Baft Dam, the results of the Plaxis software implementation at the end of construction and at the end of dewatering were analyzed for stress and settlement values. Also, the results obtained were compared with the results of the Geostudio model and the precision instruments installed in the dam. The results show that the highest error percentage in the calculation of vertical stress in Plaxis software is 25.3 and in Geostudio software, it is 134.77. Also, stresses in general, the highest error percentage in plaxis software is much lower than the highest error percentage in the software. It was Geostudio and the amount of error in estimating the settlement at the end of the dam construction with plaxis software compared to the results of the instruments was equal to 1.78% and after dewatering the dam, this value was equal to 4.575%. Therefore, there is a relatively good agreement from the comparison of the results of the vertical stresses obtained with the results of the instrumentation at the end of construction. The numerical results of the settlement in the Paxis software are close to the precision instruments used in the construction of the dam. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - Effects of superabsorbent polymer on the number and leaf area of lettuce under drought stress
هانیه طاهری امیر سلطانی محمدی ناصر عالم زاده انصاری

In this research, to evaluate the effect of superabsorbent polymer and drought stress on the number and leaf area of Lettuce, experimental research was conducted in a completely randomized design factorial with two treatments of irrigation regime at three levels (60, 80 أکثر

In this research, to evaluate the effect of superabsorbent polymer and drought stress on the number and leaf area of Lettuce, experimental research was conducted in a completely randomized design factorial with two treatments of irrigation regime at three levels (60, 80 and 100 percent of crop water requirement) and four superabsorbent hydrogel application (0, 4, 6 and 8 g per kg of soil) in three replications in the research field of Faculty of Water Sciences Engineering, ShahidChamran University of Ahvaz. The results showed that the use of superabsorbent and drought stress had a significant effect on the number and leaf area of Lettuce. The highest number of leaves (56 leaves per plant) was obtained in treatment with 8 grams of superabsorbent and 80 percent crop water requirement. The highest leaf area (6320 ) was obtained in non stress conditions (100percent crop water requirement) and application of 6 grams superabsorbent hydrogel per kilogram of soil. The lowest number of leaves (43 leaves per plant) and leaf area (3043 cm2) was obtained in treatment with 0 gram of superabsorbent and 60 percent crop water requirement. Between treatments of this research, the most effect in increasing the number of leaves and leaf area was observed in treatment with 6 grams superabsorbent and 100 percent crop water requirement. Therefore, it is recommended. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - پیش‌بینی حل مساله اجتماعی بر اساس سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا در دانشجویان
ساغر صاحب‌جمعی کامران گنجی کیوان کاکابرایی

همه افراد از جمله دانشجویان در زندگی با مسائل و چالش‌های میان‌فردی بسیاری مواجه می‌شوند و مهم نحوه حل آنها است که به نظر می‌رسد سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا با آن رابطه دارد. در نتیجه، هدف این پژوهش پیش‌بینی حل مساله اجتماعی بر اساس سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا در د أکثر

همه افراد از جمله دانشجویان در زندگی با مسائل و چالش‌های میان‌فردی بسیاری مواجه می‌شوند و مهم نحوه حل آنها است که به نظر می‌رسد سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا با آن رابطه دارد. در نتیجه، هدف این پژوهش پیش‌بینی حل مساله اجتماعی بر اساس سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا در دانشجویان بود. مطالعه حاضر مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش همه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال تحصیلی 99-1398 بودند. حجم نمونه طبق فرمول کوکران 220 نفر محاسبه که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش سیاهه تجدیدنظرشده حل مساله اجتماعی (دزوریلا و همکاران، 2002) و پرسشنامه سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا (اندلر و پارکر، 1990) بودند. داده‌ها با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 در سطح معناداری 05/0 تحلیل شدند. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که سبک مساله‌مدار با حل مساله انطباقی رابطه مثبت و معنادار و سبک‌های هیجان‌مدار و اجتناب‌مدار با حل مساله انطباقی رابطه منفی و معنادار و سبک مساله‌مدار با حل مساله غیرانطباقی رابطه منفی و معنادار و سبک‌های هیجان‌مدار و اجتناب‌مدار با حل مساله غیرانطباقی رابطه مثبت و معنادار داشتند (05/0>P). همچنین، نتایج رگرسیون چندگانه با مدل همزمان نشان داد که سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا توانستند 68 درصد از تغییرات حل مساله انطباقی و 22 درصد از تغییرات حل مساله غیرانطباقی را تبیین کنند (05/0>P). با توجه نتایج پژوهش حاضر، روانشناسان و مشاوران دانشگاه برای افزایش حل مساله انطباقی و کاهش حل مساله غیرانطباقی در دانشجویان می‌توانند زمینه را برای بهبود سبک‌های مقابله با عوامل تنش‌زا فراهم آورند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - رابطه بین استرس، تنش شغلی و سلامت اجتماعی با خستگی مزمن در کارکنان
عبدالامیر گاطع زاده امینه ساکی احمد برجعلی

این پژوهش با هدف بررسی روابط بین استرس، تنش شغلی و سلامت اجتماعی با خستگی مزمن کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1394 انجام شد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش براساس برآورد حجم نمونه کوکران به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 120 نفر از میان کارکنان (دانشک أکثر

این پژوهش با هدف بررسی روابط بین استرس، تنش شغلی و سلامت اجتماعی با خستگی مزمن کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1394 انجام شد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش براساس برآورد حجم نمونه کوکران به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 120 نفر از میان کارکنان (دانشکده های علوم انسانی، فنی، مهندسی و پرستاری) دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس استرس هولمز و راهه (50- 1940)، تنش شغلی انستیتو (1964)، سلامت اجتماعی کییز (1998) و خستگی چالدر (1993) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها تحلیل رگرسیون چندگانه به کار رفت. نتایج ناشی از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص نمود که هر کدام از متغیرهای استرس و تنش شغلی با خستگی مزمن رابطه مثبت معنی داری دارند. بین سلامت اجتماعی و خستگی مزمن رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر استرس در سطح 01/0>001 /0 =p به ترتیب بیشترین نقش (368/0=β) و متغیر سلامت اجتماعی کمترین نقش (271/-0=β) را در پیش بینی متغیر خستگی مزمن دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - تعیین ضریب شدت تنش در ورق با ترک میانی با استفاده از روش هم هندسی براساس عملگر بیزییر تحت بارگذاری کوپله حرارتی و مکانیکی
محمد مهدی شهیب پیمان یوسفی

در این تحقیق، هدف تعیین ضریب شدت تنش در یک ورق ترک دار تحت بارگذاری حرارتی و مکانیکی است. برای این منظور به کمک کدنویسی در نرم افزارمتلب یک ورق با ترک میانی به روش هم هندسی بر اساس عملگر بیزییر، مدل سازی و المان بندی گردید. در این روش توابع پایه نربز با استفاده از عمل أکثر

در این تحقیق، هدف تعیین ضریب شدت تنش در یک ورق ترک دار تحت بارگذاری حرارتی و مکانیکی است. برای این منظور به کمک کدنویسی در نرم افزارمتلب یک ورق با ترک میانی به روش هم هندسی بر اساس عملگر بیزییر، مدل سازی و المان بندی گردید. در این روش توابع پایه نربز با استفاده از عملگر بیزییر به صورت یک ترکیب خطی از چندجمله ای های برنشتاین تولید می شوند. استفاده از این عملگر موجب تولید المان های بیزییر با پیوستگی Co شده که چندجمله ای های برنشتاین بر روی این المان ها تعریف می شوند. جهت مدل سازی ترک از روش هم هندسی توسعه یافته استفاده شد. در این روش به کمک تعریف تابع مجموعه تراز مناسب، نقاط کنترلی که در طول ترک و نوک ترک وجود دارند شناسایی و استخراج شده اند. با غنی سازی نقاط کنترلی استخراج شده با توابع غنی ساز مناسب و اعمال شرایط مرزی، فرآیند تحلیل انجام شده و کرنش ها و تنش ها محاسبه گردیدند. در نهایت مقدار ضریب شدت تنش مد اول بر اساس روش انتگرال اندرکنش به دست آمد. برای بررسی صحت نتایج به دست آمده، تحلیل مشابهی به روش اجزا محدود انجام شد و نتایج حاصل از هر دو روش مقایسه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - ارزیابی تاثیر ثوابت ناهمگنی مواد بر ضرایب شدت تنش در ورق پیزوالتریک مدرج تابعی با استفاده از روش بدون المان پتروف گالرکین محلی(MLPG)
محمد معدل شهرام شهروئی

در این مقاله از روش بدون المان پتروف گالرکین محلی برای به دست آوردن ضریب شدت تنش در ورق پیزو الکتریک مدرج تابعی تحت بارگذاری کششی یکنواخـت استفاده شده است. جهت مدل سازی میدان جابجایی و تنش، اطراف نوک ترک از روش مشاهده پذیری و اضافه نمودن گره ها و غنی سازی توابع پایه به أکثر

در این مقاله از روش بدون المان پتروف گالرکین محلی برای به دست آوردن ضریب شدت تنش در ورق پیزو الکتریک مدرج تابعی تحت بارگذاری کششی یکنواخـت استفاده شده است. جهت مدل سازی میدان جابجایی و تنش، اطراف نوک ترک از روش مشاهده پذیری و اضافه نمودن گره ها و غنی سازی توابع پایه به دلیل وجود تکینگی اطراف نوک بهره گرفته شده است. همچنین از مدل تابع نمایی برای بیان تغییرات خواص جنس ماده پیزوالکتریک استفاده گردید. سپس میدان های جابجایی و پتانسیل الکتریکی تولید شده در اثر بارگذاری مکانیکی و تنش ها به ازای ثوابت ناهمگنی جنس متفاوت ماده پیزوالکتریک مدرج تابعی در راستاهای متفاوت ورق تنش از روش بدون المان محاسبه و با نتایج حاصل از نرم افزار اجزا محدود کامسول مقایسه گردید. در نهایت ضرایب شدت تنش از روش بدون المان با نتایج از حل تحلیلی مقایسه گردید که انطباق قابل قبولی را نشان داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - مروری بر اثرات عیوب ترکیبی ترک خوردگی تنشی در فولادها
رضا نویدنژاد شهرام شهرویی عرفان میرشکاری پژمان تقی پور بیرگانی

ترک خوردگی تنشی عنوان یک تهدید مهم برای صنایع فولادی می‌باشد. هنگامی که شرایط خاصی در محیط فولاد ایجاد می‌شود، بارگذاری این عیب منجر به ترک بین دانه‌ای در صفحه شعاعی-محوری می‌شود. این ترک‌ها می‌توانند تحت بارگذاری نامطلوب پیوسته رشد کنند و در نهایت منجر به پارگی شوند. د أکثر

ترک خوردگی تنشی عنوان یک تهدید مهم برای صنایع فولادی می‌باشد. هنگامی که شرایط خاصی در محیط فولاد ایجاد می‌شود، بارگذاری این عیب منجر به ترک بین دانه‌ای در صفحه شعاعی-محوری می‌شود. این ترک‌ها می‌توانند تحت بارگذاری نامطلوب پیوسته رشد کنند و در نهایت منجر به پارگی شوند. در این خصوص تحقیقات و آزمایشات زیادی انجام شده است. این مقاله، مروری است بر ترکیب شرایط حاکم بر فولادها که منجر به رشد ترک خوردگی تنشی می‌شوند. شکست‌های ناشی از ترک خوردگی تنشی در یک بازه طولانی در طی چند مرحله همچون جوانه زنی، رشد ترک و شکست نهایی رخ می‌دهد. از طرفی ترک خوردگی تنشی به شرایط محیطی، متالورژیکی و مکانیکی وابسته است. لذا در این مقاله بررسی شرایط بارگذاری در هر مرحله از ترک خوردگی تنشی و تاثیرات تنش تکرار شونده بر روی فولادها و همچنین اثرات هم‌افزایی پارامترهای مختلف در طول کل چرخه عمر فولادها نیز مورد بحث قرار گرفته است. تمرکز اصلی این بررسی، مرتبط کردن شرایط بارگذاری در هر مرحله از انتشار ترک است که نقش مهمی در تخمین عمر باقی‌مانده فولادها حساس به ترک خوردگی تنشی را ایفا می‌کند. در انتها مدل‌سازی رشد ترک خوردگی تنشی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پیشنهاداتی همچون تحلیل شکست به واسطه رشد ترک خوردگی تنشی بر روی ورق‌ها داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - بررسی تجربی ضریب اصطکاک و تنش برشی بین سطحی در جریان دوفازی ناهمسو در لوله عمودی
آرش غفوری اشکان غفوری عباس کوثری نیا علیرضا دنه دزفولی

در پژوهش تجربی حاضر، شکل‌گیری الگوی جریان حلقوی در لوله عمودی با جریان دوفازی ناهمسو به کمک تکنیک ثبت و پردازش تصاویر مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تفکیک رژیم جریان‌های دو فاز ایجاد شده، محدوده سرعت ظاهری هوا (پایین به بالا) و آب (بالا به پایین) به ترتیب 20.94-3.66 م أکثر

در پژوهش تجربی حاضر، شکل‌گیری الگوی جریان حلقوی در لوله عمودی با جریان دوفازی ناهمسو به کمک تکنیک ثبت و پردازش تصاویر مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تفکیک رژیم جریان‌های دو فاز ایجاد شده، محدوده سرعت ظاهری هوا (پایین به بالا) و آب (بالا به پایین) به ترتیب 20.94-3.66 متر بر ثانیه و 0.31-0.06 متر بر ثانیه برای جریان حلقوی می‌باشد. ضریب اصطکاک بین سطحی (فاز مایع و گاز) بر حسب پارامترهای هیدرودینامیکی جریان مورد ارزیابی قرار گرفته است. مقایسه متوسط انحراف نتایج حاصله از پژوهش حاضر در مقایسه با پژوهش‌های پیشین نشان از تطابق مناسب نتایج دارد. همچنین تنش برشی بین سطحی برای دو لوله آزمایش در الگوی جریان دوفازی ناهمسو در رژیم جریان حلقوی محاسبه و ارزیابی شده است. در این پژوهش ضریب اصطکاک بین سطحی (فاز مایع و گاز) نیز در قالب یک رابطه همبستگی جدید وابسته به عدد رینولدز جریان گاز و عدد رینولدز جریان مایع با ضریب همبستگی 0.98R2= ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - اثر گالری روغن بر تنش‌های ترمومکانیکی پیستون
حجت عاشوری افشین افشاری

پیستون قلب یک موتور است که تحت بارگذاری حرارتی و مکانیکی قرار داشته و با توجه به اینکه نوسانات شدید دما و فشار گاز را تحمل می‌کند، قطعه‌ای بسیار بحرانی محسوب می‌شود. هدف این پژوهش ارزیابی اثر گالری روغن بر تنش‌های ترمومکانیکی پیستون موتور XU7JP/L3 است. برای این منظور اب أکثر

پیستون قلب یک موتور است که تحت بارگذاری حرارتی و مکانیکی قرار داشته و با توجه به اینکه نوسانات شدید دما و فشار گاز را تحمل می‌کند، قطعه‌ای بسیار بحرانی محسوب می‌شود. هدف این پژوهش ارزیابی اثر گالری روغن بر تنش‌های ترمومکانیکی پیستون موتور XU7JP/L3 است. برای این منظور ابتدا از نرم‌افزار سالیدورکس جهت مدلسازی پیستون موتور استفاده گردید. گالری روغن در قسمت سر پیستون نیز طراحی گردید. سپس از نرم‌افزار انسیس جهت تحلیل تنش‌های ترمومکانیکی پیستون استفاده شد. درنهایت اثر گالری روغن بر توزیع تنش‌های ترمومکانیکی پیستون مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. شرایط مرزی در تحلیل حرارتی و مکانیکی از شبیه‌سازی یک بعدی در نرم‌افزارهای جی‌تی پاور و متلب استخراج گردید. نتایج تحلیل حرارتی نشان داد که گالری روغن باعث کاهش دمای پیستون موتور درحدود 12 درجه سانتیگراد می‌شود. نتایج تحلیل مکانیکی نشان داد که تنش وان مایسس در پیستون اصلاح شده درحدود 13 مگاپاسکال کاهش می‌یابد. برای بررسی صحت نتایج تحلیل ترمومکانیکی، نتایج شبیه‌سازی شده با نمونه‌ واقعی پیستون آسیب دیده مقایسه گردید و نشان داده شد که نواحی بحرانی، مطابقت مناسبی با نواحی گسیختگی در نمونه‌ واقعی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - تحلیل خستگی چندمحوره منیفولد دود با درنظر گرفتن تنش ویسکوزیته
حجت عاشوری

منیفولد دود به علت هندسه پیچیده و شرایط بارگذاری يکی از چالش برانگیزترين قطعات موتور است. این قطعه باید نوسانات سیکلی تنش های ترمومکانیکی را در طول عمر خود تحمل کند. بنابراین شبیه سازی و تحلیل ترک های خستگی آن لازم و ضروری است. در این پژوهش، تحلیل عمر خستگی کم چرخه منیف أکثر

منیفولد دود به علت هندسه پیچیده و شرایط بارگذاری يکی از چالش برانگیزترين قطعات موتور است. این قطعه باید نوسانات سیکلی تنش های ترمومکانیکی را در طول عمر خود تحمل کند. بنابراین شبیه سازی و تحلیل ترک های خستگی آن لازم و ضروری است. در این پژوهش، تحلیل عمر خستگی کم چرخه منیفولد دود با استفاده از روش اجزای محدود و نرم افزار آباکوس به منظور پیش بینی دما و تنش و سپس عمر خستگی با استفاده از معیار چندمحوره صفحه بحرانی براون-میلر و نرم افزار MSC-FATIGUE انجام شده است. از ترکیب الگوی سخت شوندگی غیرخطی همگن-سینماتیک چابوچه با قانون تنش ویسکوز به منظور درنظر گرفتن اثر تنش ویسکوزیته استفاده شده است. نتایج تحلیل ترمومکانیکی نشان داد که بیشینه دما و تنش وان-مایسز 7/757 درجه سانتی¬گراد و 2/395 مگاپاسکال است و موقعیت آن در ناحیه همریختگاه است. پس همریختگاه منیفولد دود موتور ناحیه بحرانی است و احتمال ایجاد ترک های خستگی در آن وجود دارد. عمر خستگی منیفولد دود بدون و با در نظرگرفتن اثر تنش ویسکوزیته به ترتیب 9310 و 8850 سیکل محاسبه گردید. به عبارت دیگر درنظر نگرفتن اثر تنش ویسکوزیته در تحلیل عمر خستگی باعث می شود که تعداد سیکل های گسیختگی 460 سیکل یا حدود 2/5 درصد بیشتر از میزان مجاز تخمین زده شود. بنابراین لازم است اثر تنش ویسکوزیته در تحلیل عمر خستگی منیفولد دود درنظر گرفته شود. براي بررسي صحت نتايج تحلیل ترمومکانیکی و عمر خستگی، نتايج شبيه سازي شده با نمونه واقعي منیولد دود آسيب ديده مقايسه گردید و نشان داده شد که نواحي بحراني، مطابقت مناسبی با نواحي گسیختگی در نمونه واقعي دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - یافتن تابع تاثیرجهت محاسبه ضرایب شدت تنش برای محور دارای ترک محیطی سطحی تحت بارگذاری پیچشی ناگهانی
بهروز آرین نژاد شهرام شهروئی محمد شیشه ساز

در این مقاله با رویکردی نوین با بهره گیری از روش بدون المان درو ن یابی نقطه ای شعاعی ، به تعیین تابع تاثیر مورد استفاده جهت یافتن ضرایب شدت تنش ناشی از بارگذاری پیچشی ناگهانی در محور دارای یک ترک محیطی سطحی اولیه پرداخته شده است. با یافتن تابع تاثیر که مستقل از جنس س أکثر

در این مقاله با رویکردی نوین با بهره گیری از روش بدون المان درو ن یابی نقطه ای شعاعی ، به تعیین تابع تاثیر مورد استفاده جهت یافتن ضرایب شدت تنش ناشی از بارگذاری پیچشی ناگهانی در محور دارای یک ترک محیطی سطحی اولیه پرداخته شده است. با یافتن تابع تاثیر که مستقل از جنس سازه بوده محاسبه ضرایب شدت تنش برای تحلیلگر تا سر حد امکان ساده خواهد شد. برای این منظور ابتدا مقادیر تنش در صفحه ترک به روش منحنی مشخصه فضا - زمان لاگرانژ در بازه های زمانی متوالی در لحظه تثبیت مقدار موج گشتاور پیچشی اعمالی محاسبه گردیده است. سپس با تحلیل عددی، میدان های جابجایی، تنش و کرنش در نقاط گره ای سطح مقطع ترکدار تعیین و مقادیر ضریب شدت تنش ضربه ای یافت شده اند. در نهایت با استفاده از روش انطباق منحنی ها و نتایج ناشی از مقایسه ضرایب شدت تنش استاتیکی ، دینامیکی با بارگذاری ناگهانی تابع تاثیر یافت گردید. یافته ها ی تحقیق نشان می دهند، مقادیر ضرایب شدت تنش ناشی از لحظات اولیه بارگذاری یا ضربه ای نسبت به ضرایب شدت حاصل از بار گذاری استاتیکی و دینامیکی بیشتر هستند مضاف اینکه به دلیل کوتاه بودن زمان بارگذاری ضربه ای ، تنش ناشی از آن را باید بعنوان یک تنش اولیه، در کنار بارگذاری استاتیکی در محاسبات فرض نمود و با لحاظ آن نرخ رشد ترک را دقیق تر تخمین زد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - ارزیابی قابلیت روش آلتراسونیک با استفاده از موج طولی موازی سطح با زاویه شکست بحرانی درحذف تنش پسماند و افزایش عمر خستگی
پژمان تقی پور بیرگانی

اندازه گیری و حذف تنش های پسماند با استفاده از روش آلتراسونیک در حال توسعه است. در این مقاله، قابلیت روش آلتراسونیک با استفاده از موج طولی با زاویه شکست بحرانی یا موج LCR، در اندازه گیری و حذف تنش پسماند ناشی از جوشکاری مورد بررسی قرار گرفته است. دو ورق از جنس آلیاژ2 أکثر

اندازه گیری و حذف تنش های پسماند با استفاده از روش آلتراسونیک در حال توسعه است. در این مقاله، قابلیت روش آلتراسونیک با استفاده از موج طولی با زاویه شکست بحرانی یا موج LCR، در اندازه گیری و حذف تنش پسماند ناشی از جوشکاری مورد بررسی قرار گرفته است. دو ورق از جنس آلیاژ2024-T351 به یکدیگر جوش داده شده اند. برای اندازه گیری میدان تنش پسماند آن ها از خاصیت آکوستوالاستیک استفاده می شود و تغییرات سرعت انتشار امواج کشسان فراصوت هنگام عبور از میدان تنش های پسماند بررسی می شوند. سپس روابط ضریب شدت تنش موثر و نرخ رشد ترک خستگی را در حالتی که قطعات به هم جوش داده شده دارای تنش پسماند می باشند و تحت بارگذاری سیکلی قرار گرفته اند، بدست آورده شده اند. در نهایت جهت حذف تنش پسماند کششی مجدداً از مجموعه ای از امواج آلتراسونیک بهره گرفته شده است و روابط اصلاح شده ضریب شدت تنش و نرخ رشد ترک خستگی در این راستا معرفی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - ساختار گسل شمال قزوین و گسلهای بخش شمال خاوری قزوین
زهرا آرام محسن پور کرمانی

گسل شمال قزوین یکی از گسلهای اصلی در استان قزوین دارای عملکرد فشاری،همراه با حرکت امتداد لغز چپگرد در بعضی مناطق است. درازای این گسل ۶٠کیلومتر و دارای راستای خاوری- باختری بوده و میتوان آن را جزء یکی ازگسلهای اصلی البرز به شمار آورد. علیرغم داشتن شباهت بسیار با گسل شمال أکثر

گسل شمال قزوین یکی از گسلهای اصلی در استان قزوین دارای عملکرد فشاری،همراه با حرکت امتداد لغز چپگرد در بعضی مناطق است. درازای این گسل ۶٠کیلومتر و دارای راستای خاوری- باختری بوده و میتوان آن را جزء یکی ازگسلهای اصلی البرز به شمار آورد. علیرغم داشتن شباهت بسیار با گسل شمالتهران، تا کنون ارتباطی قطعی میان این دو گسل یافت نشده است. این گسلدر قسمت خاوری خود به گسل شمال شکرناب میرسد، که به نظر میآید این قطعهادامه گسل شمال قزوین باشد. بر اساس تجزیه و تحلیل دادههای موجود ودادههای به دست آمده از برداشتهای صحرایی و نتایج حاصل از آنها، منطقهبه سه بخش مجزا تقسیم میشود. بخش اول منطقهای است در برگیرنده گسل شمالقزوین آه تنشی با امتداد شمالی- جنوبی در تشکیل آن نقش داشته است. بخشدوم که میتوان آن را تحت تأثیر تنشهایی در جهت شمال خاوری- جنوب باختریدانست، سبب ایجاد شکستگی در سازند کرج در جهت شمال باختری- جنوب خاوریگردیده است. منطقه سوم که در حد فاصل گسل طالقان و گسل مشا مطالعه شدهاست و از برداشتهای موجود نمیتوان تنش حداکثر را برای آن در نظر گرفت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - تخمین مقدار نسبت تنش افقی به قائم(K) با استفاده از روش عددی مطالعه موردی:تکیه گاه جناح چپ سد سیمره-استان ایلام
محمد مهدی علی محمد سعید آلوودری کاوه اهنگری

مسائل بسیاری در تحلیل پایداری شیروانی های سنگی مطرح می باشد که شامل پیچیدگیهای مربوط به ژئومتری ،ناهمستنگردی مصالح،رفتار غیر خطی،تنش های برجا و وجود فرایندهایی از جمله فشارهای آب منفذی،بارگذاری ارتعاشی و غیره می باشد.این تحقیق مربوط به بررسی وضعیت پایداری زون شکست موجود أکثر

مسائل بسیاری در تحلیل پایداری شیروانی های سنگی مطرح می باشد که شامل پیچیدگیهای مربوط به ژئومتری ،ناهمستنگردی مصالح،رفتار غیر خطی،تنش های برجا و وجود فرایندهایی از جمله فشارهای آب منفذی،بارگذاری ارتعاشی و غیره می باشد.این تحقیق مربوط به بررسی وضعیت پایداری زون شکست موجود در تکیه گاه جناح چپ سد سیمره و تخمین مقدار نسبت تنش افقی به قائم (K) است.در این منطقه به دلیل پرهزینه بودن انجام روشهای اندازه گیری مستقیم تنش،از روابط تجربی برای بدست اوردن مقدار K استفاده شده است.با توجه به عملکرد نرمال گسل های منطقه و با توجه به نتایج به دست امده از روابط تجربی،بازه ای مناسب از مقادیر K به منظور تحلیل پایداری شیروانی مذکور انتخاب شد.با ارزیابی نتایج به دست امده از تحلیل پایداری شیروانی و با توجه به پارامترهای مهم در انتخاب K با در نظر گرفتن درجه اهمیت آن ها،مقدارK برابر با 0.33 در نظر گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - ارزیابی ابعاد بهینه محفظه نصب سلول فشار به کمک مدل سازی عددی
کاوه اهنگری سید محسن موسوی کجوری

برای اندازه گیری تنش کل در خاک از سلول فشار استفاده میشود.امکان چرخش سلول فشار در حین تراکم خاکریزی و یا آسیب آن در اثر عبور ماشین ها وجود دارد.به همین علت،سلول فشار درون محفظه ای به نام عدسی که در خاک حفاری شده،قرار می گیرد.نامناسب بودن ابعاد عدسی مانع از اندازه گیری د أکثر

برای اندازه گیری تنش کل در خاک از سلول فشار استفاده میشود.امکان چرخش سلول فشار در حین تراکم خاکریزی و یا آسیب آن در اثر عبور ماشین ها وجود دارد.به همین علت،سلول فشار درون محفظه ای به نام عدسی که در خاک حفاری شده،قرار می گیرد.نامناسب بودن ابعاد عدسی مانع از اندازه گیری دقیق سلول فشار خواهد شد.برای مطالعه ابعاد بهینه محفظه،با استفاده از نرم افزار تفاضل محدود FLAC دو بعدی مدلی جدید برای بررسی تاثیر خصوصیات سلول فشار و شرایط نصب آن روی نتایج حاصل از این ابزار در سدهای خاکی ارائه داده شد.نتایج مدل سازیها نشان میدهند که عرض هر عدسی باید تقریبا 3 برابر قطر صفحه سلول فشار و ارتفاع آن برابر قطر سلول نصب شده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - خوانش روایت منظوم ایرج سروده فردوسی با رویکرد نشانه - معنا شناسی
مرضیه زارع دکتر مجید سرمدی سهیلا صادقی

تولیدات زبانی تابع فرایندی پیچیده هستند که عوامل نشانه- معنایی بسیاری در آن دخیل هستند. یکی از ابعاد نشانه- معنا شناسی فرایند تنشی است. در فرآیند تنشی، بین عناصر نشانه - معنایی، رابطه ای به وجود می‌آید که معنا از کم‌رنگ‌ترین تا پر رنگ‌ترین شکل آن، در نوسان است. این فرای أکثر

تولیدات زبانی تابع فرایندی پیچیده هستند که عوامل نشانه- معنایی بسیاری در آن دخیل هستند. یکی از ابعاد نشانه- معنا شناسی فرایند تنشی است. در فرآیند تنشی، بین عناصر نشانه - معنایی، رابطه ای به وجود می‌آید که معنا از کم‌رنگ‌ترین تا پر رنگ‌ترین شکل آن، در نوسان است. این فرایند، گفتمان را به سوی نوعی نظام ارزشی هدایت می کند و ما را با معنای تولید‌ شده مواجه می سازد. پرسش پژوهش این است که عوامل نشانه- معناشناسی چگونه فرایند شکل‌گیری معنا را در روایت منظوم ایرج به‌وجود آورده اند؟ آیا با عبور از مربع معنایی اثر، می‌توان به خوانشی باز و سیال از متن دست یافت؟ هدف این پژوهش، بررسی ساختار کلی روایت منظوم ایرج و تبیین عوامل گفتمانی، مربع معنایی و تنشی، افعال موثر در روند روایت، و مکان مندی و زمان مندی معنا در اثر فوق بوده است. در این روایت، معنا هم به واسطه کنش و هم به‌واسطه ی شوش تحقق می یابد. داستان بیش از یک زنجیره دارد و در انتهای زنجیره ی نخست، فرایند روایی جدیدی آغاز می شود. روند حرکت کنشگر در اینجا منجر به تولید ارزش های اسطوره ای، آرمانی و اخلاقی شده است. ایرج، کنشگری آرمان‌خواه است که در راه پاسداشت آیین برادری، بی هیچ تعلق خاطری به قدرت، و بی هیچ سپاه و ابزار جنگی به دیدار برادران می رود و فدای آرمان خود می شود. به بیان دیگر شهریار جوان، از گستره ی حیات مادی خود می کاهد تا گستره ی زندگی معنوی اش، وسیع و جاودانه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - بررسی خستگی و ضرایب شدت تنش و رشد ترک در چندلایه های GLARE
فرزاد امام علی زاده سید میثم حسینی محمد جعفر استاد احمد قرابی

در این تحقیق به بررسی ضرایب شدت تنش و رشد ترک در چندلایه های هیبریدی از جنس GALRE و مورد استفاده در صنایع هوافضا پرداخته شده است. چندلایه GLARE، آلومینیوم های تقویت شده با لایه های کامپوزیتی از جنس شیشه/اپوکسی هستند. در این پژوهش ابتدا پس از ایجاد ترک با طولهای مختلف در أکثر

در این تحقیق به بررسی ضرایب شدت تنش و رشد ترک در چندلایه های هیبریدی از جنس GALRE و مورد استفاده در صنایع هوافضا پرداخته شده است. چندلایه GLARE، آلومینیوم های تقویت شده با لایه های کامپوزیتی از جنس شیشه/اپوکسی هستند. در این پژوهش ابتدا پس از ایجاد ترک با طولهای مختلف در لایه های آلومینیوم، با استفاده از روش اجزای محدود به محاسبه ضرایب شدت تنش در لایه های آلومینیوم پرداخته شد. سپس با استفاده از رابطه پاریس رشد ترک چندلایه های هیبریدی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که ضرایب شدت تنش در لایه های آلومینیوم مجزا، بسیار بیشتر از لایه های آلومینیوم موجود در چندلایه های هیبریدی است و در نتیجه رشد ترک در آنها سریعتر اتفاق می افتد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی نحوه پخش تنش و مکانیزم شکست در روسازیهای انعطاف پذیر با استفاده از روش المان محدود
علی بابائی

این مقاله به صورت تئوری مکانیزم های احتمالی توزیع تنش در لایه‌های روسازی قیری را با استفاده از روش المان محدود بررسی می‌کند و همچنین تاثیر یکنواخت فشار عمودی و افقی و توزیع تنش اصلی بین تایر و لایه‌های روسازی را مورد آزمایش قرار می دهد. یک روسازی مدل شده از قسمت‌های: 1- أکثر

این مقاله به صورت تئوری مکانیزم های احتمالی توزیع تنش در لایه‌های روسازی قیری را با استفاده از روش المان محدود بررسی می‌کند و همچنین تاثیر یکنواخت فشار عمودی و افقی و توزیع تنش اصلی بین تایر و لایه‌های روسازی را مورد آزمایش قرار می دهد. یک روسازی مدل شده از قسمت‌های: 1- قشر راه 2- لایه اساس 3- لایه زیر اساس دانه‌ای 4- بستر راه تشکیل شده است. چگونگی عملکرد بار به اینصورت است که یک جفت چرخ با فشار استاندارد انتخاب می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که تنش‌های فشاری و کشش بین چرخ‌ها به حد قابل توجهی می‌رسد احتمالا خستگی در جایی آغاز می‌شود که بیشترین تنش از بالا تا پایین لایه‌ها رخ می‌دهد. اگر چه تنش عمودی در تمام لایه‌های روسازی تاثیر‌گذار است تنش افقی فقط در قشر راه و لایه اساس موثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - تخمین مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخدار تحت بارگذاری چند محوره
کاظم رضاکاشی زاده

در مقاله حاضر، هدف اصلی مشخص نمودن مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخ دار تحت بارگذاری چند محوره است. بدین منظور یک صفحه مستطیلی شکل که دارای یک سوراخ مربعی در وسط آن می‌باشد، در نظر گرفته شده است. در گوشه سمت راست بالای این سوراخ، ترک اولیه ای به طول 5 میلی‌متر و زاویه 55 أکثر

در مقاله حاضر، هدف اصلی مشخص نمودن مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخ دار تحت بارگذاری چند محوره است. بدین منظور یک صفحه مستطیلی شکل که دارای یک سوراخ مربعی در وسط آن می‌باشد، در نظر گرفته شده است. در گوشه سمت راست بالای این سوراخ، ترک اولیه ای به طول 5 میلی‌متر و زاویه 55 درجه در جهت پادساعتگرد وجود دارد. با استفاده از نرم افزار المان محدود آباکوس ضریب شدت تنش ترک در مودهای شکست اول و دوم بدست آمده و در پی آن با محاسبه شدت تنش معادل، زاویه رشد ترک در مرحله بعدی به روش ماکزیمم تنش محیطی بدست آمده است. این روند تا شکست کامل قطعه و یا از کارافتادگی آن ادامه یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - تحلیل و ارائه یک سیکل عملیات حرارتی بهینه پس از جوش جهت کاهش حداکثری تنش‌های پسماند جوشکاری پرتو الکترونی
حسین رجبی علی حیدری

در این تحقیق، فرآیند جوشکاری پرتو الکترونی لب به لب دو ورق فولادی P91 در دو‌بعد و در مدت زمان کوتاه با دقت قابل قبول در دو مرحلة تحلیل غیر کوپله حرارتی و مکانیکی به انجام رسیده است. نتایج تنش‌های پسماند با نتایج آزمایشگاهی و عددی محققان دیگر اعتبارسنجی شده است که تطابق أکثر

در این تحقیق، فرآیند جوشکاری پرتو الکترونی لب به لب دو ورق فولادی P91 در دو‌بعد و در مدت زمان کوتاه با دقت قابل قبول در دو مرحلة تحلیل غیر کوپله حرارتی و مکانیکی به انجام رسیده است. نتایج تنش‌های پسماند با نتایج آزمایشگاهی و عددی محققان دیگر اعتبارسنجی شده است که تطابق خوبی را نشان می‌دهد. در ادامه تحقیق با اعمال عملیات حرارتی بعد از جوشکاری سعی شده است تنش‌های پسماند کاهش پیدا کند. سپس تأثیر پارامترهای سیکل عملیات حرارتی مانند میزان توان حرارت ورودی، زمان حرارت‌دهی، زمان نگه داشتن دما و ضریب انتقال حرارت جابجایی در بازه سرد شدن بر روی میزان کاهش تنش پسماند بررسی شده است. با بررسی نتایج تأثیرات پارامترها، یک سیکل عملیات حرارتی بهینه جهت کاهش حداکثری تنش پسماند ارائه شده است که با اعمال این سیکل بهینه تنش پسماند ماکزیمم به میزان 55 درصد کاهش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - طراحی اوّلیّة آب بندهای موتور دوّار پرّه ای بر اساس تحلیل حرارتی
سیّد مسعود هاشمی یاسر حسینی

تاکنون تحقیقات گسترده ای در راستای بهبود کیفیّت و کاهش وزن پیشرانة پرنده های هوایی انجامشده که منجر به ابداع فن آوری های نو و ساخت موتورهای جدیدی شده است. در تمامی این تحقیقات،بررسی توزیع دما و انتقال حرارت در بدنة موتور احتراقی به منظور بررسی مشخصات و عملکرد موتورحائز أکثر

تاکنون تحقیقات گسترده ای در راستای بهبود کیفیّت و کاهش وزن پیشرانة پرنده های هوایی انجامشده که منجر به ابداع فن آوری های نو و ساخت موتورهای جدیدی شده است. در تمامی این تحقیقات،بررسی توزیع دما و انتقال حرارت در بدنة موتور احتراقی به منظور بررسی مشخصات و عملکرد موتورحائز اهمیّت و ضروری تلقی می شود. یکی از طرح های نوآورانه، طراحی موتور دوّار پرّه ای است که ازآن به عنوان انقلابی در صنعت موتور یاد می شود. در این مقاله به طراحی اولیة آب بندهای این موتور براساس تحلیل حرارتی پرداخته می شود. نحوة افزایش دمای هوا در اتاق احتراق بررسی و توزیع دما با دوروش تخمین مهندسی و تحلیل عددی محاسبه شده است. در تخمین مهندسی از روابط پایة انتقالحرارت جابه جایی، تشعشعی، رسانش و معادلة توازن انرژی استفاده و معادلات بقای انرژی نیز ارضا وفرآیند احتراق به صورت چرخة دیزل مدل شده است. احتراق به صورت چشمة حرارتی لحاظ شده وضرایب انتقال حرارت در قالب کد رایانه ای محاسبه شده است. نتایج تحلیل عددی این مسئله با نتایجبرنامه تخمینی مقایسه و صحه گذاری شده و پوشش و جنس مناسب برای قطعات تشکیل دهندة اتاقاحتراق و نیز جنس و محلّ مناسب آب بندها با توجّه به توزیع دما انتخاب شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - تعیین شاخص‌های خشکسالی تنش تبخیری (ESI) و سلامت گیاه (VHI) در حوزه آبخیز تویسرکان به کمک تصاویر ماهواره‌ای مودیس
سمانه پورمحمدی

خشکسالی می‌تواند در اثر کمبود بارش و اثری که بر روی کاهش آب قابل دستس برای گیاه اثرمی‌گذارد، شناسایی شود. تهیه نقشه پهنه بندی خشکسالی در مدیریت مناسب منابع آب در سطح ناحیه‌ای و ملی موثر خواهند بود. همچنین استفاده از تکنیک سنجش از دور می‌تواند نقشه پهنه بندی و کلاسه شده أکثر

خشکسالی می‌تواند در اثر کمبود بارش و اثری که بر روی کاهش آب قابل دستس برای گیاه اثرمی‌گذارد، شناسایی شود. تهیه نقشه پهنه بندی خشکسالی در مدیریت مناسب منابع آب در سطح ناحیه‌ای و ملی موثر خواهند بود. همچنین استفاده از تکنیک سنجش از دور می‌تواند نقشه پهنه بندی و کلاسه شده خشکسالی را به خوبی نمایش دهد. در همین راستا استفاده از شاخص های خشکسالی که به کمک سنجش از دور تعیین می شوند مفید خواهند بود. بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی دو شاخص خشکسالی سنجش از دوری تنش تبخیری (ESI) و سلامت گیاهی (VHI) و تطابق با شاخص خشکسالی بارش استاندارد(SPI) در حوزه آبخیز تویسرکان همدان می‌باشد. به این منظور از 32 تصویر ماهوراه‌ای مودیس از سال 2003 تا 2010 استفاده شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات شاخص خشکسالی بارش استاندارد با دو شاخص خشکسالی سنجش از دوری تنش تبخیری و سلامت گیاهی در طی این 8 سال تطابق داشته است. در نهایت نقشه های پهنه بندی خشکسالی حوزه آبخیز تویسرکان در طی سالهای 2003 تا 2010 ارائه شد. ضرایب ماتریکس همبستگی بین VHI وESI 75% ، بین ESI و SPI، 6% و بین VHI وSPI 69% بوده است. نقشه های پهنه بندی شده نشان داد که شدت تغییرات کلاس خشکسالی در مرکز حوزه که دارای پوشش گیاهی بیشتری می‌باشد، حداکثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - اثر تنش کم آبی بر بیان ژن های MYB، AP2، mir-172 و mir-159 در برگ های گیاه نرگس هلندی pseudonarcissus L. Narcissus
مریم السادات کامی شیرازی احمد مجد صدیقه اربابیان گلناز تجدد

پیشرفت هایی که در دنیا اتفاق می افتد، سبب ایجاد تغییراتی در شرایط زندگی موجودات زنده از جمله گیاهان می گردند. گیاهان باید بتوانند با روش های مختلف حتی روش های مولکولی با شرایط تنش زای محیطی سازگارشوند. یکی از ساز و کارها، تنظیم بیان ژن ها بعد از رونویسی توسط miRNAs (میک أکثر

پیشرفت هایی که در دنیا اتفاق می افتد، سبب ایجاد تغییراتی در شرایط زندگی موجودات زنده از جمله گیاهان می گردند. گیاهان باید بتوانند با روش های مختلف حتی روش های مولکولی با شرایط تنش زای محیطی سازگارشوند. یکی از ساز و کارها، تنظیم بیان ژن ها بعد از رونویسی توسط miRNAs (میکروRNAها) است. میکروRNA ها، اغلب 20 تا 22 نوکلئوتید دارند که برخی از ژن های هدف آنها متعلق به عوامل رونویسی می باشند. بیان میکروRNA ها در پاسخ به تنش کم آبی تغییر می کند. در پژوهش حاضر، پیازهای نرگس هلندی در شرایط متفاوت آبیاری (از یک بار در هفته تا دو ماه یک بار) کشت شدند. از برگ‌های گیاهان 60 روزه برای استخراج miR172-miR159 با روش qPCR استفاده شد. نتایج نشان دهنده افزایش بیان معنی دار ژنهای MYB و AP2 و عدم بیان میکروRNA های 159 و 172در نمونه های تیمار و کنترل بود. لذا، miR172-miR159 تحت تاثیر تنش کم آبی قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه بیان ژنهای کم آبی برای اولین بار در گیاه نرگس هلندی ارزیابی شده است، به همین دلیل این پژوهش می تواند زمینه خوبی برای بررسی بیشتر در این مورد را فراهم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - تعیین مهم‌ترین‌ صفات تعیین کننده عملکرد ارقام مختلف برنج در شرایط نرمال و تنش خشکی
محمدرضا کریم حسین صبوری محمدعلی ابراهیمی سمیه سنچولی

به‌منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و تعدادی از صفات وابسته به آن، 14 ژنوتیپ برنج (شامل 5 رقم بومی و 9 رقم خارجی) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در دو محیط بدون تنش (غرقاب) و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان علی‌آباد‌کتول (زیر ‌نظر دانشگاه گنبدک أکثر

به‌منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و تعدادی از صفات وابسته به آن، 14 ژنوتیپ برنج (شامل 5 رقم بومی و 9 رقم خارجی) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در دو محیط بدون تنش (غرقاب) و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان علی‌آباد‌کتول (زیر ‌نظر دانشگاه گنبدکاووس) مورد مطالعه قرار‌گرفت. آبیاری مزرعه آزمایشی در هر دو محیط غرقاب و تنش، تا مرحله پنجه‌دهی ارقام به‌طور یکسان به‌ صورت غرقاب انجام‌شد، سپس برای ایجاد تنش، آبیاری از 40 روز پس از نشاء (مرحله حداکثر پنجه‌زنی) به فاصله هر 25 روز تا پایان فصل زراعی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان‌داد که تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ‌ها از‌ نظر کلیه صفات مورد مطالعه در دو شرایط مطالعه وجود داشت. بیشترین میانگین عملکرد در شرایط نرمال و تنش متعلق به ژنوتیپ‌های lR83752-B-B-12-3 و سپیدرود بود. وزن خوشه (**85/0) در شرایط بدون تنش (غرقاب) و حجم ریشه (**98/0) در شرایط تنش خشکی، بالاترین همبستگی مثبت و معنی-داری‌ را با عملکرد دانه داشتند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که در شرایط بدون تنش، تعداد خوشه و در شرایط تنش خشکی، تعداد دانه پر خوشه دارای بالاترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه داشتند. در گروه‌بندی ارقام بر اساس تجزیه کلاستر با استفاده از روش ward، ارقام در شرایط نرمال و تنش در سه گروه قرار گرفتند. نتایج تجزیه کلاستر نشان‌داد که ارقامIR83752-B-B-12-3 ، Pegaso و سپیدرود که دارای حجم، وزن تر و وزن خشک ریشه بیشتری نسبت به ارقام دیگر بودند در گروه متحمل به خشکی قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - نقش عناصر cis-acting ناحیه پروموتر در تنظیم بیان مکان-زمانی ژن NHX1 پاسخگو به تنش شوری در Triticum aestivum L.
شادی حیدری بهارک حیدری پیوند حیدری

شوری خاک یکی از جدی ترین مشکلات در کشت گندم در ایران است که تأثیر زیان آور بر تولید محصول و رشد گیاه دارد. به منظور بررسی ژن‌های مرتبط با پاسخ به تنش شوری در گندم، تجزیه و تحلیل 3567 برچسب‌ توالی بیان شده (EST) از کتابخانه‌های برگ و ریشه گندم متحمل به شوری جمع‌آوری شده أکثر

شوری خاک یکی از جدی ترین مشکلات در کشت گندم در ایران است که تأثیر زیان آور بر تولید محصول و رشد گیاه دارد. به منظور بررسی ژن‌های مرتبط با پاسخ به تنش شوری در گندم، تجزیه و تحلیل 3567 برچسب‌ توالی بیان شده (EST) از کتابخانه‌های برگ و ریشه گندم متحمل به شوری جمع‌آوری شده از بانک اطلاعاتی دانشگاه هاروارد انجام شد. نرم افزارهای EGassembler، CLCbio و IDEG6 به منظور تجزیه و تحلیل بیان ژن و ابزار طبقه‌بندی مقایسه‌ای GoMapMan به منظور دسته‌بندی کاتالوگ‌های عملکردی استفاده شد. اختلاف آماری معنی‌دار بین ژن‌های دو کتابخانه در 7 گروه کارکردی مشاهده شد. نتایج نشان داد که تبادلگرهای یون NHX1 نقش مهمی در هموستاز یون و تحمل تنش شوری در هر دو بافت برگ و ریشه ایفا می‌کنند. از آنجا که درک کامل سیستم تنظیم رونویسی ژن به تجزیه و تحلیل عملکردی عناصر cis-acting بستگی دارد، بنابراین عناصر تنظیم‌کننده موجود در ناحیه '5 تنظیمی ژن‌های NHX1 با استفاده از پایگاه های داده Plant CARE شناسایی شدند. چندین عنصر تنظیمی مرتبط با فرآیندهای بیولوژیکی، تنظیم هورمونی و پاسخ به تنش‌ها و محرک‌های محیطی شناسایی شدند. این پژوهش بینشی در مورد نقش عناصر cis-acting پروموتر در تنظیم بیان مکان- زمانی ژن NHX1 تحت تنش شوری ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - بررسی محتوای نسبی آب، نشت الکترولیت، ترکیبات فنلی و فعالیت آنزیم های فنیل آلانین آمونیالیاز و تیروزین آمونیالیاز در برگ گیاه تریتیکاله تحت تیمار کلرید سدیم و کلرید کلسیم
ملیحه جهانی محمدرضا هادی مجتبی جعفری نیا صدیقه جهانی

10.30495/zisti.2023.1981463.1157

مقدمه: با توجه به افزایش روزافزون زمین‌های شور بواسطه کم‌آبی به نظر می‌رسد بررسی راهکارهای افزایش تحمل به تنش شوری ضروری می‌باشد. هم‌چنین جهت غلبه بر تأثیر منفی تنش شوری، استفاده از مکمل یون کلسیم در محیط رشد برای بهبود عامل تنش بسیار مفید و کاربردی می‌باشد.هدف: هدف از أکثر

مقدمه: با توجه به افزایش روزافزون زمین‌های شور بواسطه کم‌آبی به نظر می‌رسد بررسی راهکارهای افزایش تحمل به تنش شوری ضروری می‌باشد. هم‌چنین جهت غلبه بر تأثیر منفی تنش شوری، استفاده از مکمل یون کلسیم در محیط رشد برای بهبود عامل تنش بسیار مفید و کاربردی می‌باشد.هدف: هدف از انجام این آزمایش، بررسی محتوای نسبی آب، نشت الکترولیت، میزان عناصر معدنی، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، ترکیبات فنلی و فعالیت آنزیم‌های فنیل‌آلانین آمونیالیاز و تیروزین آمونیالیاز در برگ گیاه تریتیکاله (x Triticosecale Wittmack ) تحت تیمار کلرید سدیم و کلرید کلسیم بود. مواد و روش‌ها: این آزمایش بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط کنترل شده‌ی گلخانه‌ای صورت گرفت. گیاهچه‌های یک هفته‌ای با غلظت‌های کلرید سدیم (0، 50، 100 و 150 میلی‌مول بر لیتر) و توأم با غلظت‌های کلرید کلسیم (0، 6 و 10 میلی‌مول بر لیتر) برای 5 هفته تیمار شدند و سپس برخی از خصوصیات فیزیو-مورفولوژیکی و بیوشیمیایی شامل تعداد و سطح برگ، محتوای نسبی آب، نشت الکترولیت، محتوای ترکیبات فنلی (آنتوسیانین، فنل کل، فلاونوئید کل، فلاونول کل)، فعالیت آنزیم‌ها (فنیل‌آلانین آمونیالیاز، تیروزین آمونیالیاز، گلوتاتیون ردوکتاز، گلوتاتیون S-ترانسفراز)، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و میزان عناصر معدنی (سدیم، پتاسیم، کلسیم) در برگ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که تنش شوری بطور معنی‌داری باعث کاهش تعداد و سطح برگ، محتوای نسبی آب، فعالیت آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز، میزان پتاسیم و کلسیم در برگ شد ولی باعث افزایش نشت الکترولیت، محتوای ترکیبات فنلی، فعالیت آنزیم‌های فنیل‌آلانین آمونیالیاز، تیروزین آمونیالیاز و گلوتاتیون S-ترانسفراز، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و میزان سدیم در برگ شد. در‌حالی‌که افزودن کلسیم به محیط شور باعث افزایش تعداد و سطح برگ، محتوای نسبی آب، فعالیت آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز، میزان پتاسیم و کلسیم در برگ شد ولی باعث کاهش نشت الکترولیت، محتوای ترکیبات فنلی، فعالیت آنزیم‌های فنیل‌آلانین آمونیالیاز، تیروزین آمونیالیاز و گلوتاتیون S-ترانسفراز، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و میزان سدیم در برگ شد. نتیجه‌گیری: کلسیم باعث کاهش اثرات زیان‌آور تنش شوری در برگ گیاه تریتیکاله شد بنابراین افزودن کلسیم به خاک‌های شور می‌تواند بعنوان راهکاری ساده، کاربردی و اقتصادی برای مقابله با تنش شوری و افزایش بهره‌وری خاک و گامی به سوی کشاورزی پایدار را فراهم نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - کاهش تنش های اضافه ولتاژ و اضافه جریان ناشی از مدار باز شدن UIPC
جواد پورحسین گئورک قره‌پتیان

کنترل کننده توان میان فاز یکپارچه (UIPC) اساسا یک کنترل کننده شارش توان نوع سری است که مانند یک منبع جریان رفتار می کند. از اینرو یک خطای مدار باز در ترمینال دستگاه می تواند منجر به تنش شدید شود. باز شدن ترمینال این دستگاه باعث می شود که مدار موازی دو شاخه ای (یکی RL و أکثر

کنترل کننده توان میان فاز یکپارچه (UIPC) اساسا یک کنترل کننده شارش توان نوع سری است که مانند یک منبع جریان رفتار می کند. از اینرو یک خطای مدار باز در ترمینال دستگاه می تواند منجر به تنش شدید شود. باز شدن ترمینال این دستگاه باعث می شود که مدار موازی دو شاخه ای (یکی RL و یکی RC) موجود در هر فاز آن، بصورت یک مدار RLC سری که از طریق دو مبدل منبع ولتاژ (VSC) محلی تحریک می شود، ظاهر شود. این وضعیت، جریان چرخشی بالا و اضافه ولتاژ شدیدی در نقطه میانی و آن یعنی در ترمینال مدار باز شده ایجاد می کند. اینها، می تواند باعث تخلیه الکتریکی و صدمه جدی به دستگاه شود. در این تحقیق، تکنیکی مبتنی بر کنترل ناپیوسته دستگاه، جهت غلبه بر مشکلات مذکور، پیشنهاد شده است. بر اساس این تکنیک، ولتاژهای تزریقی دو VSC بلافاصله بعد از خطای مدار باز به مقدارصفر باز گردانده می شوند تا جریان چرخشی و نتیجتا اضافه ولتاژ منتجه کاهش یابد. ارزیابی تکنیک پیشنهادی از طریق انجام شبیه سازی های کامپیوتری در محیط نرم افزار دیگسایلنت و سپس تحلیل نتایج در شکل منحنی صورت گرفته است. در ادامه، تحلیل و مقایسه نتایج نشان داده است که تکنیک پیشنهادی از کارایی بالایی برخوردار است. قابل به ذکر است که این تکنیک قابل اعمال به همه اعضای خانواده UIPC نیز می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - ارتباط تصویر بدنی و آمادگی جسمانی با افسردگی، اضطرب و تنش در دانش آموزان دختر شهرستان نور
فاطمه مجتهدزاده علی اکبر مشایخ

هدف تحقیق آن است که ارتباط تصویر بدنی و آمادگی جسمانی دختران در مقطع متوسطه اول با افسردگی، اضطراب و تنش را مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری کل دانش ﺁﻣﻮﺯان ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﺳﻨﻴﻦ 13 ﺗا 15 ﺳال متوسطه اول شهرستان نور استان مازندران در سال تحصیلی99-1398 بود که 100 ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯ با رو أکثر

هدف تحقیق آن است که ارتباط تصویر بدنی و آمادگی جسمانی دختران در مقطع متوسطه اول با افسردگی، اضطراب و تنش را مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری کل دانش ﺁﻣﻮﺯان ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﺳﻨﻴﻦ 13 ﺗا 15 ﺳال متوسطه اول شهرستان نور استان مازندران در سال تحصیلی99-1398 بود که 100 ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯ با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. از فاکتورهای آمادگی جسمانی ایفرد، پرسشنامه اطلاعات فردی – اجتماعی شرکت کنندگان، پرسشنامه روابط چند بعدی بدن و پرسش نامه افسردگی اضطراب و تنش برای گرداوری اطلاعات استفاده شد. نتیجه آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین تصویر بدنی ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯان ﺩﺧﺘﺮ و اضطراب، افسردگی و تنش آنان ارتباط معنی دار و معکوس وجود دارد. همچنین بین کاهش رضایت از تصویر بدنی در اثر اضافه وزن و افسردگی، اضطراب و تنش، ارتباط معنی دار وجود دارد. چاقی علاوه بر مشکلات جسمی، مشکلات روحی را نیز به همراه دارد. بنابراین توجه و درمان مشکلات روحی علاوه بر مشکلات جسمی چاقی دارای اهمیت است. سطوح آمادگی جسمانی با میزان افسردگی، اضطراب و تنش دختران نوجوان ارتباط معنادار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - پیش بینی سلامت عمومی دانشجویان رشته مامایی با توجه به منابع تنش زای آموزشی
مریم رستم نژاد سحر شهری

هدف پژوهش حاضر پیش بینی سلامت عمومی دانشجویان رشته مامایی با توجه به منابع تنش زای آموزشی می‌باشد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل، کلیه دانشجویان رشته مامایی مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهرتنکابن در سال1394-1393بودند که از این تعداد، 168نفر به عنوا أکثر

هدف پژوهش حاضر پیش بینی سلامت عمومی دانشجویان رشته مامایی با توجه به منابع تنش زای آموزشی می‌باشد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل، کلیه دانشجویان رشته مامایی مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهرتنکابن در سال1394-1393بودند که از این تعداد، 168نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد که پرسشنامه منابع تنش زا و پرسشنامه سلامت عمومی 28 سؤالی (28-GHQ)را تکمیل کنند. نتایج نشان داد، عوامل فردی از قبیل سن، محل سکونت، جنس، وضعیت تاهـل و علاقه مندی به رشته تحصیلی رابطه معناداری با سـلامت عمومی وجود نداشـت. در این میان عامـل بی احترامی وبرخورد غیرصمیمی مربیان، و عدم رضـایت از تحصیل در رشته مامایی، فشردگی امتحانات، به عنوان مهمترین عامل استرسزا گزارش شده است. کمترین میزان استرس هـم مربـوط بـه حجـم تکالیف درسی مـیباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - مقایسه اثربخشی خنده درمانی و آموزش شادکامی بر راهکارهای مقابله با درد در افراد مبتلا به سردرد تنشی
حسین ابراهیمی مقدم میترا گلزاری

هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر بخشی خنده درمانی و آموزش شادکامی بر راهکارهای مقابله بردرد در افراد مبتلا به سردردهای تنشی بود . روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود .برای انجام این پژوهش به صورت هدفمند کلینیک یک پزشک ع أکثر

هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر بخشی خنده درمانی و آموزش شادکامی بر راهکارهای مقابله بردرد در افراد مبتلا به سردردهای تنشی بود . روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود .برای انجام این پژوهش به صورت هدفمند کلینیک یک پزشک عمومی انتخاب و سپس افرادی را که با شکایت سردرد به این کلینیک مراجعه کرده بودند و تشخیص بالینی سردرد تنشی را از جانب پزشک حاضر دریافت کردند وارد فرایند تحقیق شدند و سپس به وسیله معیارهای انجمن بین المللی سردرد(HIS ) غربالگری شدند ، این افراد در سه گروه 15 نفری به صورت تصادفی جایگزاری و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای روزنشتاین و کیف ( 1983 ) ، از هر سه گروه در پیش آزمون و پس آزمون در گروه خنده درمانی و در گروه آموزش شادکامی و گروه گواه گرفته شد .در نهایت نتایج آزمون با استفاده از نرم افزار SPSS20 و با روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتو معلوم گردید که خنده درمانی و آموزش شادکامی اثر معناداری بر راهکارهای مقابله با درد دارد و 05/0> P است که نشان می دهد هم خنده درمانی و هم آموزش شادکامی بر راهکارهای مقابله بر درد موثر است ولی در توانایی کنترل و توانایی کاهش درد فقط آموزش شادکامی تاثیر دارد و خنده درمانی تاثیری تدارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - پاسخ های ریشه عدس (Lens culinaris Medikus.) به محلول پاشی متانول تحت شرایط تنش کم آبی
سعیدرضا حسین زاده فرزاد پاک نژاد محمد نبی ایلکایی راهله احمدپور

کمبود آب قابل دسترس در محیط ریشه، یکی از عوامل اصلی محدود کننده رشد و تولید محصول در مناطق خشک به شمار می آید. محلول پاشی متانول در افزایش تحمل به خشکی در گیاهان 3 کربنه نقش دارد. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه صنع أکثر

کمبود آب قابل دسترس در محیط ریشه، یکی از عوامل اصلی محدود کننده رشد و تولید محصول در مناطق خشک به شمار می آید. محلول پاشی متانول در افزایش تحمل به خشکی در گیاهان 3 کربنه نقش دارد. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان در سال 1394 به اجرا درآمد. محلول پاشی متانول با 5 سطح، شاهد، 5، 15، 25 و 35 درصد حجمی و تنش کم آبی با سه سطح: شامل بدون تنش (آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش آبی ملایم (آبیاری در 75 درصد ظرفیت زراعی) و تنش آبی شدید (آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی) در نظر گرفته شدند. محلول پاشی متانول 3 بار در طول فصل رشد گیاه (در مراحل گیاهچه ای، گلدهی و غلاف دهی گیاه) و با فواصل 10 روز انجام شد. نتایج نشان داد اثرات متقابل متانول و تنش خشکی بر وزن خشک ریشه، قطر ریشه، طول ریشه در سطح 5 درصد و بر سطح ریشه در سطح 1 درصد معنی دار شد. در شرایط آبیاری نرمال تیمار 5، 15و 25 درصد محلول پاشی متانول باعث افزایش معنی دار وزن خشک ریشه نسبت به تیمار شاهد گردید. اثرات متقابل متانول و تنش بر پروتئین و پرولین در سطح 1 درصد معنی دار شد. محلول پاشی متانول منجر به افزایش معنی دار محتوای پرولین و پروتئین ریشه شد. اثرات متقابل متانول و تنش بر غلظت سدیم و پتاسیم ریشه در سطح 5 درصد و بر غلظت کلسیم ریشه در سطح 1 درصد معنی دار شد. اثرات متقابل متانول و تنش بر فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در سطح 5 درصد معنی دار شدند. همچنین، اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم کاتالاز در سطح 1 درصد معنی دار شد. محلول پاشی متانول منجر به کاهش معنی دار فعالیت آنزیم های پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز ریشه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - واکنش برخی از ژنوتیپ های سورگوم دانه ای به تنش کمبود آب
سعید اهری زاد صبا شهبازی سیدابوالقاسم محمدی عزیز فومن اجیرلو مجید نوروزی

به منظور ارزیابی اثر تنش کمبود آب بر تعدادی از صفات مرتبط با عملکرد در لاین های سورگوم دانه ای، آزمایشی در سال 1387- 1386 بر اساس طرح کرت های خرد شده و بر پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز أکثر

به منظور ارزیابی اثر تنش کمبود آب بر تعدادی از صفات مرتبط با عملکرد در لاین های سورگوم دانه ای، آزمایشی در سال 1387- 1386 بر اساس طرح کرت های خرد شده و بر پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز واقع در اراضی کرکج اجرا گردید. سطوح مختلف آبیاری شامل 60، 120 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A به عنوان عامل اصلی و هفت لاین سورگوم دانه ای به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. به منظور تثبیت خطای نوع اول، تجزیه واریانس چند متغیره انجام شد. تجزیه واریانس داده ها نمایان گر وجود اختلاف معنی دار بین لاین های مورد مطالعه و سطوح مختلف آبیاری در اکثر صفات مورد مطالعه بود. نتایج حاصل از مقایسات میانگین در متوسط شرایط آبیاری نشان داد که لاین های KGS5 و KGS15 از نظر اکثر صفات مؤثر بر عملکرد در گروه برتر قرار دارند. تجزیه ی علیت به روش رگرسیون گام به گام در متوسط شرایط آبیاری نشان داد که طول خوشه و وزن هزار دانه اجزای مؤثر بر عملکرد دانه هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم سویا
مسلم عبدی پور عبدالحمید رضائی سعدالله هوشمند فایز رئیسی

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی کاملاً تصادفی با 4 تکرار در سال 1384 در گلخانه ی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل: سه رقم سویا به نام های HutcheSon، Brim و Stonewal أکثر

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سویا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی کاملاً تصادفی با 4 تکرار در سال 1384 در گلخانه ی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل: سه رقم سویا به نام های HutcheSon، Brim و Stonewall و سطوح تنش خشکی شامل: شاهد، 50 و 25 درصد آب قابل استفاده (1S و 2S) بودند. تیمار تنش خشکی، عملکرد دانه در ساقه اصلی را کاهش نداد، ولی عملکرد دانه در ساقه های فرعی را به شدت کاهش داد. بیشترین مقادیر عملکرد دانه در ساقه ی اصلی و سهم عملکرد دانه ساقه ی اصلی در عملکرد کل دانه به ترتیب برای تیمارهای 2S (6.53 گرم و 65.23 درصد)، 1S (6.21 گرم و 44.23 درصد) و شاهد (5.95 گرم و 36.04 درصد) به دست آمد. بیشترین مقـادیر عملکـرد دانه در ساقه های فرعی و سهم عملکرد دانه ی ساقه های فرعی در عملکرد کل دانه به‌ترتیب برای تیمارهای شاهد (10.61 گرم و 63.95 درصد)، 1S (7.83 گرم و 55.76 درصد) و 2S (3.48 گرم و 34.76 درصد) به دست آمد. تعداد دانه در ساقه های فرعی همبستگی معنی داری (0.01<p) با عملکـرد دانـه در ســاقه های فــرعی، عملکـرد کل دانه، طــول و تـعداد ساقه های فرعی نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - اثر پرایمینگ بذر با اسیـد سالیسیلیک بر پاره ای صفات فیزیولوژیک لوبیا چشم بلبلی ( Vigna unguiculata L) تحت تنش کم آبی در زمان غلاف بندی
فرید شکاری آرش پاک مهر مهدی راستگو مریم وظایفی میر جلیل قریشی نسب

به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذور با اسید سالیسیلیک بر پاره ای صفات فیزیولوژیک لوبیا چشم بلبلی رقم پرستو، تحت تنش کم آبی، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت بلوک با سه تکرار در سال 1387 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری به عنوان عامل أکثر

به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذور با اسید سالیسیلیک بر پاره ای صفات فیزیولوژیک لوبیا چشم بلبلی رقم پرستو، تحت تنش کم آبی، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت بلوک با سه تکرار در سال 1387 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در 2 سطح (آبیاری منظم- تنش کم آبی در زمان غلاف بندی) و پرایمینگ به وسیله ی اسید سالیسیلیک، به عنوان عامل فرعی در پنج سطح (صفر،900، 1800، 2700 و3600 میکرو مولار) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثر آبیاری و اسید سالیسیلیک بر روی تمام صفات، معنی دار بود. از سوی دیگر اثر متقابل آبیاری با اسید سالیسیلیک تنها برای محتوای نسبی آب برگ، سرعت فتوسنتز، محتوای کلروفیل a، محتوای کلروفیل کل برگ و عملکرد دانه معنی دار بود. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نشان داد که محتوای آب نسبی، سرعت فتوسنتز، هدا یت روزنه ای، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه در شرایط تنش کم آبی در مقایسه با شرایط آبیاری منظم کاهش، ولی میزان CO2 زیر اتاقک روزنه ای افزایش یافت. صفات مذکور در بذور پرایم شده با اسید سالیسیلیک جز میزان CO2 زیر اتاقک روزنه ای در مقایسه با بذور پرایم نشده افزایش یافت. بذور پرایم شده با دز2700 میکرومولار اسید سالیسیلیک محتوای آب نسبی بیشتری به خود اختصاص دادند که این امر محافظت علیه تنش خشکی را بهبود بخشید و با افزایش محتوای کلروفیل و هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز گیاهان حاصله افزایش یافت. بنابراین بذور پرایم شده با دز 2700 میکرومولار اسید سالیسیلیک، بیشترین عملکرد دانه (معادل 4424 و 2475کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تیمار آبیاری منظم و تنش کم آبی) را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - بهبود برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم و جو با استفاده ‏از سلنیوم در شرایط دیم
نورعلی ساجدی ساجدی حمید مدنی

تنش خشکی از عوامل مهم محدود کننده عملکرد دانه گیاهان زراعی در دیمزارها به شمار می رود. به منظور تعیین نقش منابع و تاثیر مقادیر مختلف سلنیوم بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم و جو در شرایط دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه أکثر

تنش خشکی از عوامل مهم محدود کننده عملکرد دانه گیاهان زراعی در دیمزارها به شمار می رود. به منظور تعیین نقش منابع و تاثیر مقادیر مختلف سلنیوم بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم و جو در شرایط دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل منابع سلنیوم در دو سطح سلنات و سلنیت سدیم، مقادیر سلنیوم در سه سطح صفر، 18 و 36 گرم در هکتار و دو گیاه گندم و جو بودند. نتایج نشان داد که تعداد دانه در سنبله گندم با محلول پاشی سلنیت سدیم به مقدار 18 گرم در هکتار نسبت به شاهد 4/9 درصد و تعداد دانه در سنبله جو با مصرف سلنیت سدیم به مقدار 18و 36 گرم در هکتار نسبت به شاهد به ترتیب 8 و 12 درصد افزایش یافتند. محلول پاشی در دو مرحله با سلنات و سلنیت سدیم محتوای آب نسبی برگ را در گندم و جو افزایش داد. با محلول پاشی 18 گرم در هکتار سلنیوم، عملکرد دانه از 31/1776 کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد به 92/1889 کیلوگرم در هکتار معادل 3/6 درصد افزایش نشان داد ولی با افزایش سلنیوم به میزان 36 گرم در هکتار، عملکرد دانه (62/1539 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شاهدکاهش یافت. به طورکلی، نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط دیم، با محلول پاشی 18 گرم در هکتار سلنیوم از منبع سلنات و سلنیت سدیم در مرحله ساقه دهی و ظهور سنبله در گندم و جو عملکرد مطلوب حاصل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - اثر تنش خشکی قبل و بعد از گلدهی بر روند تجمع ماده ی خشک دانه‌ها در 4 رقم زمستانه ی گندم آبی
شهرام الیاسی داود ارادتمند اصلی ابراهیم روحی عادل سی و سه مرده

بررسی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی و پر شدن دانه در گندم در شرایط تنش خشکی بسیار حایز اهمیّت است. به‌منظور بررسی رابطه ی بین تنش خشکی و پر شدن دانه ها و همچنین عملکرد ارقام مختلف، تعداد 4 رقم گندم MV17 (پاکوتاه)، الوند، شهریار (نیمه پاکوتاه) و توس (پابلند) در یک آزمایش م أکثر

بررسی الگوی توزیع مواد فتوسنتزی و پر شدن دانه در گندم در شرایط تنش خشکی بسیار حایز اهمیّت است. به‌منظور بررسی رابطه ی بین تنش خشکی و پر شدن دانه ها و همچنین عملکرد ارقام مختلف، تعداد 4 رقم گندم MV17 (پاکوتاه)، الوند، شهریار (نیمه پاکوتاه) و توس (پابلند) در یک آزمایش مزرعه‌ای مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش به‌صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی (تنش خشکی به‌عنوان کرت اصلی و ارقام به‌عنوان کرت فرعی) با سـه تکرار اجرا شد. تنش خشکی شامل T1: حذف یک نوبت آبیاری قبل از گلدهی (50-35 زادوکس)، T2: آبیـاری کامل تا ده روز بعد از گلدهی و قطع آن تا رسیدگی کامل (70 زادوکس به بعد) و T3: تیمار شاهد (آبیاری کامل) بود. در شرایط تنش قبل از گلدهی بیشترین عملکرد را رقم الوند با 2728 کیلوگرم در هکتار (29.14% کاهش نسبت به تیمار شاهد) و کمترین با 1979 کیلوگرم در هکتار، رقم توس (43.82% کاهش) داشتند. در رقم پابلند توس تغییری در سرعت پر شدن دانه در تنش قبل از گلدهی حاصل نشد. در تیمار تنش خشکی بعد از گلدهی سرعت پر شدن دانه در رقم توس کاهش پیدا کرد. در تنش بعداز گلدهی (70 زادوکس به بعد) طول مدت پر شدن در رقم MV17 افزایش و در رقم توس کاهش داشت. رقم الوند علی رغم دارا بودن بیشترین سرعت رشد، کمترین طول دوره ی رشد و بیشترین عملکرد (3850 کیلوگرم در هکتار) را داشت. نتایج در این آزمایش نشان داد که رشد دانه در ارقام پاکوتاه، نیمه پاکوتاه و پابلند در اثر تفاوت در طول دوره ی فعال پر شدن دانه، وزن نهایی دانه و نیز سرعت پر شدن دانه اختلاف معنی‌داری دارند و کاهش سرعت رشد دانه موجب افزایش طول دوره ی رشد و در نهایت کاهش وزن دانه و عملکرد گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - اثر شور و غرقاب شدن خاک بر غلظت برخی عناصر پرمصرف و سدیم در ریشه ذرت
نصرت اله نجفی

شوری و غرقاب از تنش های غیرزیستی کاهش دهنده عملکرد گیاهان می باشند. در این پژوهش، اثر شوری و غرقاب شدن خاک بر غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه ذرت (Zea mays L) رقم سینگل کراس 704 در شرایط گلخانه ای مطالعه گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل و د أکثر

شوری و غرقاب از تنش های غیرزیستی کاهش دهنده عملکرد گیاهان می باشند. در این پژوهش، اثر شوری و غرقاب شدن خاک بر غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه ذرت (Zea mays L) رقم سینگل کراس 704 در شرایط گلخانه ای مطالعه گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با فاکتورهای مدت غرقاب در پنج سطح (0، 2، 4، 8 و 20 روز) و شوری عصاره اشباع خاک در چهار سطح (0.11، 2، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار انجام شد. برای بستر رشد گیاه از یک خاک شن لومی و برای ایجاد سطوح شوری در آن از نمک کلرید سدیم استفاده شد. فاکتورهای شوری و غرقاب به طور هم زمان و از مرحله پنج برگی گیاه به بعد اعمال گردید. گیاهان 60 روز پس از کاشت، برداشت شده و غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم و سدیم ریشه آنها به‌روش خشک سوزانی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری کلرید سدیم در خاک، غلظت پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه به طور معنی داری کاهش ولی غلظت سدیم، کلسیم و منیزیم ریشه به طور معنی داری افزایش یافتند. غلظت منیزیم و سدیم ریشه در شرایط غرقاب به طور معنی داری کمتر از شرایط غیرغرقاب بود ولی غلظت پتاسیم و کلسیم ریشه در شرایط غرقاب به طور معنی داری بیش‌تر از شرایط غیرغرقاب به دست آمد. با این حال، اثر مدت غرقاب بر غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم و سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم ریشه ذرت به سطح شوری خاک بستگی داشت. نتایج نشان داد که حتی دوره های کوتاه غرقاب شدن خاک بر غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه ذرت در شرایط شور و غیرشور اثرهای طولانی مدت داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان به شرایط کم آبی
ندا ظفر نادری سعید اهری‌زاد مهرداد یارنیا سیدابوالقاسم محمدی

به‌منظور ارزیابی واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط کم آبی، آزمایشی با هشت لاین اینبرد نوترکیب به‌همراه دو والد (روشن و سوپرهد) به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس أکثر

به‌منظور ارزیابی واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط کم آبی، آزمایشی با هشت لاین اینبرد نوترکیب به‌همراه دو والد (روشن و سوپرهد) به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، بیانگر تفاوت معنی‌دار بین لاین‌های مورد مطالعه از نظر کلیه ی صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1% بود. بین سطوح مختلف آبیاری تفاوت معنی‌دار برای عملکرد دانه و وزن هزار دانه مشاهده شد. اثر متقابل تنش × لاین از نظر شاخص برداشت و تعداد پنجه ی بارور و نابارور در سطح احتمال 5% معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه به رقم روشن تعلّق داشت. در تجزیه به عامل‌ها، سه عامل اول 86.95 درصد تغییرات کل را تبیین کردند و فاکتور‌های اول و دوم تحت عنوان فاکتور‌های رشد و عملکرد دانه نام‌گذاری شدند. تجزیه ی خوشه‌ای بر اساس کلیه ی صفات به روش WARD، لاین‌ها را به دو گروه منتسب کرد و این گروه‌بندی توسط تجزیه تابع تشخیص تأیید گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - شناسایی ژنوتیپ های کلزای متحمل به سرما با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش تحت تأثیر کاربرد هیومیک اسید
شیرین علیزاده آرش روزبهانی امیرحسین شیرانی راد محمدرضا حاج سیدهادی

10.30495/JCEP.2023.1923621.1773

به منظور شناسایی تحمل به سرما در ژنوتیپ های کلزا با کاربرد هیومیک اسید بر اساس شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی در سال 97-1396 و 98-1397 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تن أکثر

به منظور شناسایی تحمل به سرما در ژنوتیپ های کلزا با کاربرد هیومیک اسید بر اساس شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی در سال 97-1396 و 98-1397 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش سرما به صورت عامل تاریخ کاشت در دو سطح شامل 10 مهر ماه و 10 آبان ماه، و عامل هیومیک اسید نیز در دو سطح شامل عدم کاربرد ( محلول پاشی آب خالص) و کاربرد (محلول پاشی با غلظت 1/5 در هزار در مرحله 4 تا 6 برگی) به عنوان عوامل اصلی به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی استفاده شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین ژنوتیپ های کلزا از نظر شاخص های تحمل به تنش تنوع وجود دارد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین ها ژنوتیپ سوم (WRL-95-07) در هر دو محیط تنش و عدم تنش سرما و همچنین کاربرد و عدم کاربرد هیومیک اسید نسبت به سایر ژنوتیپ ها عملکرد بالایی را نشان داد. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد شاخص های میانگین تولید شاخص بهره وری (MP)، میانگین هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HARM) و شاخص تحمل خشکی (STI)، بیشترین همبستگی معنی دار را با عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش داشتند. تجزیه به مؤلفه های اصلی توانست بین شاخص های معرفی کننده ژنوتیپ های متحمل با شاخص های معرفی کننده ژنوتیپ های حساس تفاوت قایل شود و بر این اساس تجزیه کلاستر، 10 ژنوتیپ کلزا را در 3 گروه قرار داد. درنتیجه ژنوتیپ WRL-95-07برای شرایط تنش و عدم تنش با کاربرد هیومیک اسید عملکرد مناسبی داشت و در رتبه بعدی ژنوتیپ WRL-95-12 تحت شرایط تنش با کاربرد هیومیک اسید می تواند عملکرد مطلوبی نسبت به سایر ژنوتیپ ها داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - ارزیابی لاین های اینبرد نوترکیب گندم بهاره تحت تنش خشکی
مینا مقدس زاده اهرابی محمد مقدم واحد سعید اهری زاد سیدابوالقاسم محمدی

ایران جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می گردد و گندم به عنوان یک محصول استراتژیک در اکثر نقاط کشور با مشکل کمبود آب مواجه است. بنابراین، شناسایی ارقام متحمل به تنش خشکی یکی از اهداف اصلی در زراعت می باشد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله سنبله دهی، 72 لاین ا أکثر

ایران جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می گردد و گندم به عنوان یک محصول استراتژیک در اکثر نقاط کشور با مشکل کمبود آب مواجه است. بنابراین، شناسایی ارقام متحمل به تنش خشکی یکی از اهداف اصلی در زراعت می باشد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله سنبله دهی، 72 لاین اینبرد نوترکیب گندم بهاره حاصل از تلاقی رقم آمریکایی Yecora Rojo (پرمحصول، پاکوتاه و زودرس) به عنوان والد پدری و لاین ایرانی 49 .No (پابلند و دیررس) به عنوان والد مادری، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین لاین ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی دار وجود دارد. اختلاف بین شرایط عادی و تنش خشکی نیز برای کلیه صفات به جز شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و تعداد روز تا ظهور سنبله معنی دار شد. اثر متقابل لاین × شرایط برای هیچ کدام از صفات معنی دار نشد. بنابراین، امکان مقایسه لاین ها در متوسط شرایط محیطی فراهم شد. از نظر عملکرد دانه، لاین های 96، 122، 123 و 155 به عنوان برترین لاین ها شناخته شدند. شاخص های MP، GMP و STI به عنوان مؤثرترین شاخص ها جهت شناسایی لاین های برتر و ضعیف شناخته شدند. با توجه به شاخص های مذکور لاین های 96، 122، 123، 138، 149 و 155 به عنوان لاین های برتر شناسایی شدند. براساس تجزیه رگرسیون گام به گام عملکرد دانه با سایر صفات، به ترتیب تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع و وزن هزاردانه به عنوان متغیرهای تأثیرگذار بر عملکرد دانه وارد مدل نهایی شدند. با حضور این متغیرها ضریب تبیین مدل به 81.9 درصد رسید. نتایح حاصل از تجزیه علیت عملکرد دانه و صفات وابسته، نشان گر اثرات مستقیم مثبت و معنی دار تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه بر عملکرد دانه بود. در تجزیه خوشه ای بر اساس عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن، دو گروه ایجاد شد که لاین های برتر از نظر صفات مورد ارزیابی در یک گروه قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - اثر پیش تیمار آرژینین در تخفیف صدمات اکسیداتیو ناشی از تنش شوری در گیاه شاهی (Lepidium sativum)
الهام اسدی کرم زهرا اسرار

شوری از مهم ترین تنش های محیط است که با تاثیـر منفی بر رشـد گیاهچه باعث کاهش محصولات گیاهی می شود. این تنش با ایجاد اختلال در تعادل بین تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) و فعالیت دفاعی آنتی اکسیدان گیاه سبب ایجاد تنش اکسیداتیو می شود. از آن جایی که اسید آمینه ی آر أکثر

شوری از مهم ترین تنش های محیط است که با تاثیـر منفی بر رشـد گیاهچه باعث کاهش محصولات گیاهی می شود. این تنش با ایجاد اختلال در تعادل بین تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) و فعالیت دفاعی آنتی اکسیدان گیاه سبب ایجاد تنش اکسیداتیو می شود. از آن جایی که اسید آمینه ی آرژینین تنظیم کننده ی حیاتی برای فرآیند های نموی، فیزیولوژیکی و رشد گیاهان عالی می باشد، در این آزمایش اثر پیش تیمار غلظت های (0، 5 و 10 میکرومولار) آرژینین در تخفیف تنش اکسیداتیو ناشی از شوری 50 و 100 میلی مولار کلرید سدیم در گیاه شاهی بررسی شد. پیش تیمار آرژینین منجر به افزایش کلروفیل کل، کاروتنوئید و رشد گیاهچه ها در شرایط شوری گردید. نتایج نشان داد که تنش شوری مقدار پرولین، پروتئین، پراکسید هیدروژن، قندهای محلول و فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و کاتالاز را در بخش هوایی افزایش داد. پیش تیمار آرژینین از سوی دیگر محتوای پرولین، قندهای محلول، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان را به طور معنی داری کاهش داد. با توجه به این نتایج استفاده از آرژنین به عنوان پیش تیمار با غلظت های 5 و 10 میکرومولار احتمالاً می تواند از طریق تداخل با ROS یا القای آنزیم های آنتی اکسیدان نقش حفاظتی گیاه شاهی را در برابر شوری داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - اثر کم آبیاری و کود دامی بر عملکرد و برخی صفات مورفولوژیکی گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica) در جیرفت
پرویز رهبریان غلامرضا افشارمنش

در این تحقیق اثر تنش خشکی و کود دامی بر پیکر رویشی و صفات مورفولوژیکی گیاه دارویی بادرشبو در سال 1388 در شرایط گلدانی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش با استفاده از کرت های نواری (استریپ پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه أکثر

در این تحقیق اثر تنش خشکی و کود دامی بر پیکر رویشی و صفات مورفولوژیکی گیاه دارویی بادرشبو در سال 1388 در شرایط گلدانی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش با استفاده از کرت های نواری (استریپ پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مرحله ی اجرا رسید که در آن عامل عمودی خشکی (کم آبیاری) شامل سه سطح: آبیاری هنگامی که رطوبت خاک به 75 درصد FC رسید (تنش ملایم)، آبیاری هنگامی که رطوبت خاک به 50 درصد FC رسید (تنش متوسط) و آبیاری هنگامی که رطوبت خاک به 25 درصد FC رسید (تنش شدید) و کود دامی به عنوان فاکتور افقی در 5 سطح شامل (0، 10، 20، 30 و 40) تن در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اثر تنش خشکی یا کم آبیاری بر روی کلیه صفات به جز طول میانگره و تعداد ساقه در سطح آماری 5% معنی دار بود. اثر کود دامی هم بر روی کلیه صفات مورفولوژیکی به جز طول میانگره در سطح آماری 5% و 1% معنی دار بودند. با افزایش تنش خشکی وزن تر پیکر رویشی، وزن خشک پیکر رویشی، تعداد ساقه، ارتفاع، وزن خشک برگ و ساقه کاهش پیدا کرد. با افزایش تنش کم آبی، عملکرد پیکر رویشی کاهش پیدا کرد. بالاترین عملکرد پیکر رویشی 4956 کیلوگرم در هکتار از تیمار تنش ملایم با مصرف 40 تن کود دامی به دست آمد. وزن خشک پیکر رویشی بیشترین همبستگی را با وزن تر پیکر رویشی (0.996=r)، تعداد ساقه در گیاه (0.849=r)، ارتفاع گیاه (0.684=r)، وزن خشک ساقه (0.969=r) و وزن خشک برگ (0.974=r) داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - ارزیابی تحمل به تنش خشکی در لاین‌های پیشرفته گندم دوروم با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (SIIG)
سحر تعدیلی علی اصغری رحمت‌الله کریمی‌زاده امید سفالیان حمید‌رضا محمددوست چمن‌آباد

10.30495/jcep.2020.671640

به ‌منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی در 18 لاین پیشرفته گندم دوروم در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار تحت دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی طی سال زراعی 97-1396 در ایستگاه گچساران بررسی شد. در این مطالعه صفات روز تا سنبله‌دهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوت أکثر

به ‌منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی در 18 لاین پیشرفته گندم دوروم در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار تحت دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی طی سال زراعی 97-1396 در ایستگاه گچساران بررسی شد. در این مطالعه صفات روز تا سنبله‌دهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، نمره ‌زراعی، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، کاهش دمای کانوپی در دو مرحله سنبله‌دهی و پرشدن دانه، مقدار سبزینگی در دو مرحله سنبله‌دهی و پرشدن دانه اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین لاین‌های مورد مطالعه در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی از نظر صفات روز تا سنبله‌دهی، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، نمره زراعی، تعداد دانه در سنبله، کاهش دمای کانوپی و مقدار سبزینگی در دو مرحله سنبله‌دهی و پرشدن دانه اختلاف معنی دار وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که لاین‌های 4، 9، 13، 15 ،16 و 17 در اکثر صفات از بقیه لاین ها بهتر بودند. ارزیابی لاین‌های حساس و متحمل با محاسبه شاخص تحمل (Ti) برای صفات اندازه گیری شد. لاین‌های 1، 2، 4، 6، 9، 15 و 17 که در اکثر صفات شاخص Ti بالایی داشتند، لاین‌های متحمل‌تری بودند. انتخاب لاین‌های برتر براساس شاخص انتخاب ژنوتیپ برتر (SIIG) انجام شد. لاین‌های 4، 5، 9 و 15 با داشتن بالاترین مقدار این شاخص، جزو متحمل‌ترین لاین‌ها و مناسب برای کشت در شرایط دیم بودند. لاین‌های 7، 8، 10 و 14 با داشتن پایین‌ترین مقدار این شاخص جزو حساس‌ترین لاین‌ها بودند. نتایج حاصل از این رتبه‌بندی با نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای برمبنای شاخص های Ti مطابقت زیادی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - ارزیابی اثر برخی صفات بر عملکرد در لاین ‏های اینبرد نوترکیب گندم نان (Triticum aestivum L) تحت شرایط تنش کم آبی
صفیه محمدزاده سعید اهری زاد ورهرام رشیدی

به منظور بررسی و تعیین صفات تاثیر گذار بر عملکرد دانه لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 90-1389 اجرا گردید. در این آزمایش 28 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه دو والد (نورستار و ز أکثر

به منظور بررسی و تعیین صفات تاثیر گذار بر عملکرد دانه لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط تنش کم آبی پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 90-1389 اجرا گردید. در این آزمایش 28 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان به همراه دو والد (نورستار و زاگرس) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سطح آبیاری (70 و 140 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از لحاظ کلیه صفات بین لاین ها اختلاف معنی دار وجود داشت که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی در بین آنها است. لاین های شماره 32، 163 و 182 از بیشترین عملکرد در هر دو شرایط محیطی برخوردار بودند. در دو شرایط تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت بالاترین همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد دانه را داشتند. تجزیه علیت براساس رگرسیون گام به گام در شرایط آبیاری نرمال نشان داد که بیشترین اثر مستقیم و مثبت را به ترتیب تعداد سنبله (0.556)، تعداد دانه در سنبله (0.278) و وزن هزار دانه (0.259) و در شرایط کم آبی تعداد سنبله (0.430)، عملکرد کاه (0.276) و طول پدانکل (0.323) بر عملکرد داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - ارزیابی واکنش ژنوتیپ های جدید گندم نان به آبیاری تکمیلی از نظر عملکرد دانه و برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی
معصومه خیری مظفر روستایی اسماعیل زادحسن رقیه دست بری رسول اسلامی محمدباقر خورشیدی بنام

به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه 20 لاین و رقم پیشرفته گندم دیم انتخابی از جمعیت Azar2/78Zhong291، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه درسال زراعی 88-1378 اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان أکثر

به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه 20 لاین و رقم پیشرفته گندم دیم انتخابی از جمعیت Azar2/78Zhong291، این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه درسال زراعی 88-1378 اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها از نظر صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد سنبلچه بارور، تعداد سنبلچه غیربارور، تعداد دانه در سنبله اصلی، وزن دانه در سنبله اصلی، وزن هزار دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، شاخص برداشت و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و صفـات طول سنبله و وزن خشک پدانکل در سطح احتمال 5 درصد معنی دار و صفات تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول پدانکل، وزن خشک سنبله و عملکرد بیولوژیک غیر معنی دار بودند. بر اساس نتایج، تنوع ژنتیکی کافی در بین لاین های گندم برای اغلب صفات وجود داشت. نتایج نشان داد که لاین های شماره 16و 4 به ترتیب با 3680 و 3400 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد از برتری معنی داری برخوردار بودند. این لاین ها نسبت به رقم شاهد آذر 2 تحت آبیاری تکمیلی 810 الی 1090 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه بیشتری تولید کردند. بر اساس نتایج صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله، تعداد پنجه و شاخص برداشت با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی دار و صفت تعداد پنجه غیربارور با عملکرد دانه رابطه منفی و معنی داری داشتند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که صفات طول غلاف برگ پرچم، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه دارای بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه بودند و تاریخ رسیدگی فیزیولوژیکی اثر مستقیم منفی بر عملکرد دانه داشت. در مجموع، بر اساس صفات مختلف و عملکرد دانه لاین شماره 16 (Azar2/78Zhong291-53) مناسب ترین لاین برای آبیاری تکمیلی انتخاب گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - اثر سولفات‌روی و اسیدآسکوربیک بر برخی صفات مورفو-فیزیولوژیک سرخارگل (Echinacea purpurea) در شرایط تنش کم‌آبی
فرهاد فرح وش بهرام میرشکاری مریم فرزانیان امیرهوشنگ حسین زاده مقبلی

به منظور ارزیابی اثر سولفات‌روی و اسید‌آسکوربیک بر برخی صفات مورفو-فیزیولوژیک‌ گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea) در پاسخ به تنش کم‌آبی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دا أکثر

به منظور ارزیابی اثر سولفات‌روی و اسید‌آسکوربیک بر برخی صفات مورفو-فیزیولوژیک‌ گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea) در پاسخ به تنش کم‌آبی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کم آبی به‌عنوان فاکتور اصلی در 3 سطح (a1: آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر ،a2: آبیاری پس از 120 میلی متر تبخیر و a3: آبیاری پس از 170 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و ترکیب تیماری شامل سولفات روی در دو سطح (b1: عدم مصرف و b2: محلول پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار) و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک‌ در 4 سطح (c1: عدم مصرف، c2: 50، c3: 100و c4:150 میلی‌گرم بر لیتر) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اعمال تنش کم آبی در سرخارگل منجر به ایجاد اختلاف معنی‌دار در صفات قطر ساقه، تعداد شاخه گل‌دهنده، تراکم روزنه، غلظت روی بخش هوایی، عملکرد تر بوته، محتوای رطوبت نسبی برگ (RWC)، شاخص سطح برگ (LAI)، غلظت پرولین، سرعت رشد محصول ((CGR، سرعت رشد نسبی ((RGR و سرعت جذب خالص (NAR) گردید. مقایسه میانگین‌ها برای اثر تنش خشکی نشان داد که بیشترین شاخص سطح برگ مربوط به تیمار آبیاری کامل با 2.85 بود. مقایسه میانگین‌ها برای ترکیب تیماری تنش خشکی و محلول‌پاشی سولفات روی نشان داد که بیشترین غلظت پرولین مربوط به تیمار محلول‌پاشی سولفات روی در شرایط آبیاری پس از تبخیر 170 میلی‌متر از تشتک تبخیر با 10.16 میلی‌گرم بر گرم وزن تر ،کمترین غلظت پرولین مربوط به تیمار عدم محلول‌پاشی سولفات‌روی در شرایط آبیاری کامل با 0.08 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برآورد شدند. بیشترین سرعت رشد محصول به میزان 6.77 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 4.16 گرم بر متر مربع در روز مربوط به تیمار تنش 170 میلی‌متر مربوط بودند. بیشترین سرعت رشد به میزان 0.19 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 0.14 گرم بر متر مربع در روز به تیمار تنش 170 میلی‌متر مربوط بودند. بیشترین سرعت جذب خالص به میزان 2.64 گرم بر متر مربع در روز به تیمار شاهد و کمترین مقدار آن برابر 1.19 گرم بر متر مربع در روز به تیمار تنش 170 میلی‌متر اختصاص داشت. با توجه به نتایج این تحقیق کاربرد اسیدآسکوربیک‌ به عنوان یک آنتی اکسیدان، می‌تواند اثرات مضر تنش کم‌آبی در برخی صفات مورد مطالعه از جملهNAR، CGR،RGR و RWC را در سرخارگل کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و صفات آگروفیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم نان (Triticum aestivum L) در شرایط آبی و دیم
حمید خوش خبر عباس ملکی محمد میرزایی حیدری فرزاد بابایی

10.30495/JCEP.2022.1885605.1642

اﺛﺮ تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی بیست ژنوتیپ گندم نان، طی آزمایشی به مدت دو سال زراعی (96-1395 و 97-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله استان ایلام، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. عامل‌های کشت آب أکثر

اﺛﺮ تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی بیست ژنوتیپ گندم نان، طی آزمایشی به مدت دو سال زراعی (96-1395 و 97-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله استان ایلام، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. عامل‌های کشت آبی و دیم در کرت اصلی و ژنوتیپ‌های گندم در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. عملکرد دانه و اجزای آن و صفات فیزیولوژیکی شامل فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، پرولین و محتوای آب نسبی برگ مورد مطالعه قرار گرفتند. محتوای آب نسبی برگ نسبت به شرایط آبیاری مطلوب در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 33 و 21 درصد کاهش نشان داد. محتوای پرولین در شرایط دیم به طور متوسط 81 درصد افزایش یافت. همچنین، در شرایط دیم فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. تنوع زیادی از نظر صفات مورد بررسی بین ژنوتیپ‌ها مشاهده شد و میزان تغییرات صفات در شرایط دیم در ژنوتیپ‌های مختلف مشابه نبود. کشت در شرایط دیم سبب کاهش تعداد دانه در سنبله (24 درصد) و وزن دانه در سنبله (16 درصد) شد. میانگین های عملکرد دانه در کشت آبی و دیم به ترتیب 2604 و 1676 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. کشت در شرایط دیم سبب کاهش تا 29 و 41 درصدی عملکرد دانه، به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش شد. اما درصد کاهش عملکرد در دو سال آزمایش برای ژنوتیپ‌های مختلف یکسان نبود. ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﻠﻲ، کشت در شرایط دیم کلیه ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار داد و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ های ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ آبیاری مطلوب و دیم ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﺎ ﻫﻢ داﺷﺘﻨﺪ. در مجموع در شرایط آبی ژنوتیپ‌های 15، 13، 17 و 18 و در شرایط دیم ژنوتیپ‌های 3، 17، 15 ،8 و 9 از نظر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی بر دیگر ژنوتیپ‌ها برتری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - ارزیابی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی ارقام ذرت تحت شرایط تنش خشکی و کاربرد سایکوسل درکشت دوم
محسن رشدی مهرداد یارنیا فاطمه هاشم زاده

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر عملکرد دانه و برخی صفاتزراعی ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به در قالب کرت های دو بار خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها عبارت أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر عملکرد دانه و برخی صفاتزراعی ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به در قالب کرت های دو بار خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بودند از: آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 5±70 ، 5±100، 5±130میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A)، ارقام 260 و 301 ذرت به عنوان فاکتور فرعی و مقادیر مختلف سایکوسل (کاربرد به میزان 1.5 کیلوگرم ماده موثر در هکتار و عدم کاربرد آن) به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ و شاخص سطح برگ، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گردید. کاربرد سایکوسل باعث افزایش قطر ساقه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه نسبت به عدم کاربرد آن شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر و مصرف سایکوسل می تواند نقش موثری در افزایش عملکرد دانه داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به تنش خشکی و گروه بندی آنها
سعید اهری‌زاد ویدا احمدی سیدابوالقاسم محمدی

به‌منظور بررسی واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به‌همراه والدین (روشن و سوپرهد) به‌تنش خشکی و گروه‌بندی آن ها، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عام أکثر

به‌منظور بررسی واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به‌همراه والدین (روشن و سوپرهد) به‌تنش خشکی و گروه‌بندی آن ها، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری (80، 120 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس (Aو عامل فرعی لاین ها بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف سطوح آبیاری از نظر عملکرد و برخی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. مقایسات میانگین، کاهش این صفات را در اثر تنش خشکی نشان داد. همچنین، بین لاین ها از نظر کلیه ی صفات غیر از تعداد پنجه ی نابارور تفاوت معنی دار مشاهده شد. قابل ذکر است که اثر متقابل لاین × تنش برای کلیه ی صفات غیـر معنی دار بود. تجـزیه ی خوشه ای براساس کلیه ی صفات به روش WARD، لاین ها را به‌دو گروه تقسیم کرد و تجزیه ی تابع تشخیص این گروه بندی را تایید کرد. مقایسه انحراف از میانگین کل این دو گروه نشان داد گروه دوم با داشتن لاین‌های 10 و 31 و رقم روشن نسبت به گروه اول برتر می‌باشد. با انجام تجزیه به عامل ها بر اساس روش تجزیه به مولفه های اصلی و چرخش وریماکس چهار عامل 88.69 درصد تغییرات داده ها را تبیین نمودند. نتایج حاصل از بررسی ضرایب عاملی نشان دهنده ی اهمیت صفات عملکرد و اجزای عملکرد و قامت گیاه برای گزینش لاین های امیدبخش بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - ‏ نقش محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان در شرایط تنش کم آبی بر ‏برخی صفات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن گلرنگ ‏‎(Carthamus tinctorius L.)‎
ایوب امیری صدیقه اسمعیل زاده بهابادی پرویز یدالهی ده چشمه علیرضا سیروس مهر

تأثیر تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان روی گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل بررسی شد. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در زمان تخلیه 25، 50 و 75 درصد آب قابل استفاده خاک به عنوان أکثر

تأثیر تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان روی گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل بررسی شد. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در زمان تخلیه 25، 50 و 75 درصد آب قابل استفاده خاک به عنوان عامل اصلی و چهار سطح محلول پاشی شامل بدون محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی سالیسیلیک اسید (424/0 گرم در لیتر)، محلول پاشی کیتوزان (5 گرم در لیتر) و تلفیق سالیسیلیک اسید و کیتوزان به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شدند. تنش آب موجب کاهش عملکرد روغن، فسفر، پتاسیم و کلسیم اندام هوایی شد. عملکرد روغن با افزایش تنش خشکی نسبت به آبیاری کامل 11 درصد کاهش یافت. همچنین، تنش خشکی شدید موجب افزایش میزان سدیم دانه شد ولی بر نیتروژن اندام هوایی، آهن اندام هوایی، شاخص پایداری غشاء و درصد رطوبت نسبی اثر معنی داری نداشت. محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان موجب افزایش عناصر پرنیاز (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و کم نیاز (کلسیم، سدیم و آهن) گردید. عملکرد روغن دانه تحت تاثیر محلول پاشی قرار نگرفت. به طورکلی، کاربرد تلفیقی کیتوزان و سالیسیلیک اسید روی صفات مورد مطالعه اثر بخش تر بود، لذا می‌توان مصرف توامان این دو ماده را به صورت محلول پاشی به منظور توسعه کشت گلرنگ در منطقه سیستان مد نظر قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - شاخص‌های تحمل تنش خشکی در ارقام جدید کلزا (.Brassica napus L) در شرایط کاشت تأخیری
علی‌اکبر شفیقی محمدرضا اردکانی امیرحسین شیرانی‌راد مجتبی علوی فاضل فرناز رفیعی

10.30495/jcep.2021.681007

محدودیت منابع آبی در مرحله پایانی فصل رشد گیاه کلزا یکی از مشکلات مهم تولید و توسعه این گیاه در مناطق نیمه خشک ایران می باشد. از این رو معرفی رقم متحمل و سازگار با این شرایط برای توسعه کشت این گیاه حایز اهمیت است. بنابراین، به منظور شناسایی و معرفی رقم مناسب کلزا در شرا أکثر

محدودیت منابع آبی در مرحله پایانی فصل رشد گیاه کلزا یکی از مشکلات مهم تولید و توسعه این گیاه در مناطق نیمه خشک ایران می باشد. از این رو معرفی رقم متحمل و سازگار با این شرایط برای توسعه کشت این گیاه حایز اهمیت است. بنابراین، به منظور شناسایی و معرفی رقم مناسب کلزا در شرایط کشت تأخیری آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 اجرا شد. تیمار تاریخ کاشت در دو تاریخ 15 مهر (رایج) و 15 آبان (کشت تأخیری) در کرت های اصلی و ارقام کلزا شامل ES Hydromel،ES Alonso، ES Darko، ES Lauren و Ahmadi در کرت های فرعی در قرار داده شدند. به منظور معرفی رقم متحمل به تنش خشکی با استفاده از شاخص های تحمل تنش خشکی کرت های آزمایشی در دو شرایط آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد (تنش خشکی) قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که کشت تأخیری باعث کاهش معنی‌دار درصد روغن و عملکرد روغن دانه کلزا شد. بیشترین میزان درصد روغن و عملکرد روغن به ترتیب با 61/41 درصد و 08/1381 کیلوگرم در هکتار مربوط به رقم ES Hydromel بود. همچنین، بر اساس شاخص های برگزیده این پژوهش شامل شاخص تحمل تنش، میانگین هندسی بهره وری و میانگین بهره وری، متحمل ترین رقم در هر دو شرایط کشت نرمال و کشت تأخیری، رقمES Hydromel و حساس ترین رقم در شرایط کشت نرمال ES Lauren و در شرایط کشت تأخیری رقم ES Darko بودند. نتایج تجزیه کلاستر نیز در تأیید این نتیجه منجر به تشکیل دو خوشه گردید که ارقام ES Darko، Ahmadi و ES Lauren در خوشه حساس و ارقام ES Hydromel و ES Alonso در خوشه متحمل قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - غربال ارقام گندم نان برای قابلیت انتقال مجدد، محتوای نسبی آب برگ و تنظیم اسمزی در شرایط تنش خشکی
زینب سلیمانی حسینعلی رامشینی سیدمحمد مهدی مرتضویان بهروز فوقی

خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، أکثر

خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، در آزمایش گلدانی تنظیم اسمزی این ارقام در مرحله گیاهچه‌ای بررسی شد. نتایج نشان داد ارقام استار و بزوستایا دارای بالاترین میزان RWC (به ترتیب 79/0 و 78/0) بودند. تنظیم اسمزی در ارقام رسول و Unknown11 دارای بیشترین مقدار (به ترتیب 58/0 و 56/0 مگاپاسکال) بود. ارقام تیپیک، Unknown11 و آذر 2 پس از محلول پاشی با یدید پتاسیم کمترین کاهش را در وزن هزار دانه از خود نشان دادند (به ترتیب 8/4، 5/5 و 5/5 گرم). همچنین، ارقام دز، گاسپارد و MV-17 دارای بیشترین درجه نقره ای شدن برگ بودند و ارقام نیک نژاد، استار و کوهدشت تحت تنش خشکی قادر بودند بهتر از سایر ارقام برگ های خود را به حالت لوله ای درآورند و با تنش کم آبی مقابله کنند. تحت تنش خشکی ارقام البرز، زاگرس و اینیا زودرس تر و ارقام گاسپارد و کاسکوژن دیررس تر از بقیه ارقام بودند. در مجموع می‌توان از ارقام کوهدشت، استار و بزوستایا به عنوان منابع ژنتیکی صفت حفظ آب در برگ در شرایط تنش خشکی برای اصلاح دیگر ارقام استفاده کرد. ارقام آذر 2 و Unknown11 را می‌توان در تلاقی با دیگر ارقام برای اصلاح قابلیت انتقال مجدد به کار برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - مقایسه عملکرد توده های بومی عدس ایرانی از نظر تحمل شرایط تنش خشکی پس از گلدهی
ورهرام رشیدی سمن چلبی یانی مهناز شریفی ناصر عفت دوست

به منظور مقایسه و گروه بندی 15 توده عدس تحت شرایط تنش خشکی پس از گلدهی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، در سال زراعی 1390 اجرا گردید. تنش خشکی أکثر

به منظور مقایسه و گروه بندی 15 توده عدس تحت شرایط تنش خشکی پس از گلدهی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، در سال زراعی 1390 اجرا گردید. تنش خشکی در دو سطح بدون تنش و تنش در مرحله زایشی به عنوان عامل اصلی و 15 توده عدس بومی ایران به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس، تنوع قابل توجه بین توده های مورد مطالعه و معنی دار بودن اثر متقابل ژنوتیپ و تنش خشکی را در بسیاری صفات اندازه گیری شده نشان داد. عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته بیشترین تاثیرپذیری را از شرایط تنش خشکی نشان دادند. نتایج مقایسه میانگین نیز وجود اختلاف معنی دار بین توده ها از نظر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، وزن هکتولیتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت و کاهش مقدار صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، وزن هکتولیتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت در توده های مورد بررسی تحت تیمار تنش خشکی را تایید کرد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، تعداد دانه در بوته و شاخص برداشت در افزایش عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی، نقش مثبت و معنی داری داشتند. تجزیه خوشه‌ای براساس کلیه صفات، توده ها را به سه گروه تقسیم کرد. بر اساس این تقسیم بندی توده های کلیبر، قره داغ، خاروانا، هوراند دانه ریز و شمال ورزقان به عنوان توده های برتر در شرایط خشکی شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - اثر رژیم های مختلف آبیاری و کود دامی بر میزان عناصر، درصد اسانس و ترکیبات شیمیایی آن در زیره‌سبز
احمد احمدیان احمد قنبری محمد گلوی براتعلی سیاه سر الیاس آرزمجو

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و مصرف کود دامی بر میزان عناصر غذایی، اسانس و اجزای شیمیایی آن در دانه گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک از توابع شهرستان زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و مصرف کود دامی بر میزان عناصر غذایی، اسانس و اجزای شیمیایی آن در دانه گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک از توابع شهرستان زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: دفعات آبیاری در سه سطح(2، 3 و 4 بار آبیاری در مراحل همزمان با کاشت، پس از استقرار کامل، مرحله ی آغاز گلدهی و مرحله ی شروع پر شدن دانه) و کود دامی در دو سطح (عدم مصرف و مصرف 20 تن در هکتار کود دامی) بود. شاخص های شیمیایی اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) انداز ه گیری شد. نتایج نشان داد که دفعات آبیاری بر میزان عناصر سدیم، کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر و پتاسیم به طور بسیار معنی‌داری مؤثر بود؛ در حالی که بر میزان منگنز، روی و مس تأثیر معنی‌داری نداشت. بیشترین مقدار عناصر سدیم، کلسیم و منیزیم و کمترین میزان پتاسیم، فسفر و عناصر کم‌مصرف در تیمار دو بار آبیاری بدون مصرف کود دامی مشاهده شد. مصرف کود دامی تأثیر معنی‌داری بر میزان عناصر مورد مطالعه به جز سدیم نداشت. برهمکنش کود دامی و دفعات آبیاری به طور معنی‌داری بر درصد اسانس و میزان شاخص های شیمیایی آن موثر بودند. بیشترین میزان کومین‌آلدهید و پاراسیمن و کمترین میزان بتاپینن، گاماترپینن و آلفاپینن در تیمار سه ‌بار آبیاری با‌ مصرف کود دامی به دست آمد. نتایج آزمایش حاکی از وجود یک رابطه ی مکمّلی بین ترکیبات اصلی اسانس زیره سبز تحت شرایط تنش رطوبت و عناصر غذایی خاک می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - رابطه بین عملکرد و اجزای عملکرد دانه در هیبریدهای ذرت تحت شرایط مختلف آبیاری
جمیله سیدزوار مجید نوروزی سعید اهری زاد علی بنده حق

به منظور بررسی ارتباط برخی صفات زراعی با عملکرد دانه 14 هیبرید ذرت، آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز (خلعت پوشان) اجرا شد. در این آزمایش برخی صفات مورفولوژیک، أکثر

به منظور بررسی ارتباط برخی صفات زراعی با عملکرد دانه 14 هیبرید ذرت، آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز (خلعت پوشان) اجرا شد. در این آزمایش برخی صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد، در سه شرایط آبیاری مختلف (عادی، تنش ملایم و تنش شدید کمبود آب) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در کلیه صفات مورد مطالعه، به جز قطر بلال، اختلاف معنی دار بین سطوح تنش کمبود آب و هیبریدهای مورد مطالعه مشاهده شد. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام در متوسط شرایط تنش نشان داد که صفات تعداد ردیف در بلال، وزن 300 دانه، تعداد دانه در ردیف و تعداد برگ در بوته، در مجموع 83 درصد تغییرات عملکرد دانه را تبیین نمودند. بر اساس تجزیه علیت، بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه مربوط به صفت تعداد دانه در بلال بود. تجزیه به مؤلفه های اصلی نشان داد که مؤلفه اول دارای ضرایب بزرگ برای صفات وزن 300 دانه، ارتفاع بوته، طول بلال، مساحت برگ پرچم، قطر بلال و قطر چوب بلال و مؤلفه دوم نیز دارای ضرایب بزرگ بر صفات وزن خشک بوته، تعداد دانه در ردیف، تعداد برگ در بوته، تعداد ردیف در بلال و عملکرد دانه بودند. دو مؤلفه اول که 78 درصد تغییرات را توجیه می کردند به عنوان مهم ترین مؤلفه ها برآورد شد که مؤلفه اول به عنـوان عامل رشـدی-مورفولوژیکی و مؤلفه دوم به عنوان عامل عملکرد نام گزاری شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - اثر تنش اسمزی بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذور دو گیاه دارویی
حمیدرضا بلوچی علیرضا یدوی محسن موحدی دهنوی

ارزیابی تحمل به شوری و کم آبی گیاهان دارویی، به منظور کشت در مناطق خشک و شور، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. تنش‌های محیطی، به ویژه خشکی و شوری بیش از عوامل دیگر موجب کاهش تولیدات زراعی در سطح جهان می‌گردند. انتخاب گیاهان مقاوم به خشکی در مراحل جوانه‌زنی، روشی کم هزینه أکثر

ارزیابی تحمل به شوری و کم آبی گیاهان دارویی، به منظور کشت در مناطق خشک و شور، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. تنش‌های محیطی، به ویژه خشکی و شوری بیش از عوامل دیگر موجب کاهش تولیدات زراعی در سطح جهان می‌گردند. انتخاب گیاهان مقاوم به خشکی در مراحل جوانه‌زنی، روشی کم هزینه و مطمئن جهت صرفه‌جویی در زمان محسوب می‌شود. به همین منظور آزمایشی جهت بررسی اثر تنش اسمزی، بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذور سیاهدانه و ماریتیغال، در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه یاسوج در سال 1387 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل، سطوح پتانسیل‌‌های اسمزی صفر (شاهد)، 4/2-، 8/4-، 2/7- 7/9- بار، که با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکل 6000 تهیه گردید. نتایج نشان داد که درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه‌ی گیاهان مورد مطالعه با کاهش پتانسیل اسمزی کاهش یافت. تا پتانسیل اسمزی 4.8- بار سیاهدانه مقاومت بهتری نسبت به ماریتیغال از خود نشان داد؛ اما از سطح 4.8- بار به بالا، با توجه به کاهش شدید مؤلفه‌های رشد و جوانه‌زنی در سیاهدانه، گیاه ماریتیغال مقاومت بهتری نشان داد. در شرایط بسیار خشک، گیاه ماریتیغال دارای درصد و سرعت جوانه‌زنی پایین‌تری نسبت به سیاهدانه می‌باشد؛ اما به دلیل داشتن ریشه‌چه‌ و ساقه‌چه‌هایی طویل‌تر با وزن خشک بالاتر نسبت به سیاهدانه بقاء و رشد آن در شرایط بسیار خشک بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - تأثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی با اسید آسکوربیک، اسید سالیسیلیک و متانول و فرسودگی پس از برداشت بر عملکرد دانه و بنیه بذور حاصله کلزا رقم Hyola401
سیداحمد کلانتراحمدی احمدعلی شوشی دزفولی

10.30495/jcep.2021.681009

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی، محلول پاشی با اسید آسکوربیک، اسید سالیسیلیک و متانول و فرسودگی بذر پس از برداشت بر عملکرد دانه و بنیه بذر کلزا، دو آزمایش مجزا به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی گیاه مادری در شرایط مزرعه ای و به صورت ف أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی، محلول پاشی با اسید آسکوربیک، اسید سالیسیلیک و متانول و فرسودگی بذر پس از برداشت بر عملکرد دانه و بنیه بذر کلزا، دو آزمایش مجزا به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی گیاه مادری در شرایط مزرعه ای و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با توجه به شرایط انبارداری انجام گردید. در شرایط مزرعه ای فاکتور اصلی در سه سطح شامل آبیاری پس از 60 میلی متر تبخیر از تشتک به عنوان شاهد (آبیاری مطلوب)، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی و عامل فرعی نیز در 10 سطح، شامل (اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر، سالیسیلیک اسید با غلظت 100، 200 و 300 میکرومول، متانول با غلظت 10، 20 و 30 درصد حجمی، و شاهد به صورت محلول پاشی با آب مقطر) بودند. بذور حاصل از گیاه مادری نیز در شرایط بدون انبارداری (شاهد) و یک ماه انبارداری در دمای 40 درجه سلسیوس مورد ارزیابی قرار گرفتند. کاربرد اسید آسکوربیک (300 میلی گرم در لیتر) در شرایط آبیاری مطلوب موجب افزایش عملکرد دانه به میزان 29 درصد نسبت به عدم کاربرد مواد مؤثر بر رشد در شرایط آبیاری مطلوب گردید. اثر تیمارهای مزرعه ای گیاه مادری بر وزن ریشه چه، وزن ساقه چه، سرعت جوانه زنی روزانه، متوسط جوانه زنی روزانه، شاخص وزنی قدرت بذر و کارایی استفاده از ذخایر تحت شرایط بدون انبارداری و یک ماه انبارداری معنی دار بودند. قطع آبیاری گیاه مادری، کاهش وزن ریشه چه و ساقه چه را هم در شرایط انبارداری و هم بدون انبارداری به دنبال داشت. در شرایط بدون انبارداری و یک ماه انبارداری بیشترین درصد جوانه زنی از کاربرد 300 میلی گرم در لیتر اسیدآسکوربیک در شرایط آبیاری مطلوب حاصل شد. در شرایط یک ماه انبارداری نیز حداقل درصد جوانه زنی مربوط به عدم کاربرد مواد مؤثر بر رشد و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بود. تحت شرایط یک ماه انبارداری بذور حاصل از گیاهان مادری محلول پاشی شده با اسید آسکوربیک در تمام تیمارهای آبیاری از شاخص وزنی قدرت بذر بیشتری برخوردار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - ‏ ارزیابی هدایت الکتریکی، کلروفیل و عملکرد گندم تحت تنش کم آبی با کاربرد ‏زئولیت
محمد میرزاخانی

اثر تنش آبی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت بر برخی صفات گندم با اجرای آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی گردید. تنش آبی در چهار سطح شامل آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزا أکثر

اثر تنش آبی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت بر برخی صفات گندم با اجرای آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی گردید. تنش آبی در چهار سطح شامل آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزان 85 درصد، آبیاری به میزان70 درصد، آبیاری به میزان 55 درصد نیاز آبی و مقادیر زئولیت در چهار سطح شامل عدم مصرف زئولیت (شاهد)، مصرف زئولیت به مقدار سه تن، شش تن و نه تن در هکتار در نظر گرفته شدند. در این بررسی، صفاتی نظیر طول پدانکل و ریشک، تعداد سنبله در مترمربع، عملکرد دانه، هدایت الکتریکی در دماهای 50 و 60 درجه سلسیوس اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار تنش آبی و سطوح مصرف زئولیت بر صفات تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه، هدایت الکتریکی معنی دار بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که اثرات متقابل کمترین مقدار هدایت الکتریکی ناشی از تخریب غشای سلولی توسط تیمار آب50 و 60 درجه سلسیوس با میانگین 447 و 476 میکروزیمنس بر سانتی متر مربوط به تیمار تنش آبیاری شاهد + مصرف 9 تن در هکتار زئولیت بود. همچنین، در بین سطوح مختلف مصرف زئولیت، میانگین کاهش عملکرد دانه ناشی از تیمار عدم مصرف زئولیت، معادل 79/16 درصد نسبت به تیمار مصرف نه تن در هکتار زئولیت بود. به طوری که، مصرف نه تن در هکتار زئولیت با میانگین 4901 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - نقش فتوسنتز سنبله و افشانه کردن ایندول استیک اسید (IAA) بر عملکرد دانه و اجزای آن در دو رقم گندم نان طی تنش خشکی انتهای فصل
مجید عبدلی محسن سعیدی

تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات زراعی است. با توجه به نقش بخش⁭ های مختلف گیاه، به‌ویژه فتوسنتز سنبله، در پرکردن دانه و نقش تنظیم کنندگی اکسین در شکل گیری عملکرد دانه، آزمایشی به منظور بررسی سهم این عوامل در شکل گیری عملکرد دانه به صورت اسپلیت پلات-فاکتو أکثر

تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات زراعی است. با توجه به نقش بخش⁭ های مختلف گیاه، به‌ویژه فتوسنتز سنبله، در پرکردن دانه و نقش تنظیم کنندگی اکسین در شکل گیری عملکرد دانه، آزمایشی به منظور بررسی سهم این عوامل در شکل گیری عملکرد دانه به صورت اسپلیت پلات-فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه روی دو رقم گندم مرودشت و پیشتاز اجرا شد. با توجه به نتایج به دست آمده، اعمال تنش خشکی پس از گرده افشانی سبب کاهش عملکرد دانه و وزن هزار دانه شد ولی روی تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه بارور و نابارور و طول سنبله تاثیر نداشت. تنش خشکی به طور متوسط موجب کاهش 25.7 و 22.6 درصد عملکرد دانه و وزن هزار دانه ارقام مورد بررسی شد. در بین ارقام از نظر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبلچه بارور و نابارور و طول سنبله اختلاف معنی داری وجود داشت. همچنین، تنش رطوبتی موجب کاهش بیشتر عملکرد دانه رقم مرودشت (31.8 درصد) نسبت به رقم پیشتاز (18.7 درصد) گردید. رقم پیشتاز با سنبله⁭ بزرگ تر دارای عملکرد دانه بیشتری در شرایط تنش خشکی بود. فتوسنتز جاری سنبله نقش مهمی در پرکردن دانه دارد به طوری که در شرایط بدون تنش، سهم آن 42.5 درصد و در شرایط تنش کم آبی پس از گرده افشانی 23.8 درصد بود. افشانه کردن ایندول استیک اسید نتوانست از میزان کاهش عملکرد دانه طی حذف فتوسنتز سنبله بکاهد، که این امر نشان دهنده اهمیت فتوسنتز سنبله در افزایش عملکرد دانه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - اثر تعدیل کننده‌های تنش بر غلظت عناصر برگ و دانه و صفات بیوشیمیایی کینوا (Chenopodium quinoa Willd) درشرایط تنش کم آبی
سیده نسرین حسینی جلال جلیلیان اسماعیل قلی نژاد

10.30495/JCEP.2023.1932890.1808

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی و مصرف تعدیل کننده‌های تنش بر میزان عناصر برگ و دانه و برخی صفات بیوشیمیایی کینوا، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و گلدانی اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل تنش کم آبی در چهار سطح (تنش در مرحله رشد رویشی پس از استقرار أکثر

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی و مصرف تعدیل کننده‌های تنش بر میزان عناصر برگ و دانه و برخی صفات بیوشیمیایی کینوا، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و گلدانی اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل تنش کم آبی در چهار سطح (تنش در مرحله رشد رویشی پس از استقرار گیاهی تا شروع گلدهی؛ تنش در مرحله رشد زایشی از ابتدای گلدهی تا انتهای گلدهی؛ تنش در مرحله پرشدن دانه از شروع پر شدن تا رسیدگی دانه؛ بدون تنش یا آبیاری کامل) و محلول پاشی در چهار سطح (اسید آسکوربیک با غلظت 2 میلی مولار؛ اسید سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مولار؛ کود کلاته میکرو کامل نانو 2 لیتر در هزار لیتر؛ شاهد یا آب پاشی) بودند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی اثر معنی داری بر میزان عناصر برگ و دانه و صفات بیوشیمیایی کینوا داشت .تنش کم آبی در مراحل مختلف رشدی سبب کاهش کلروفیل a و b، کاروتنوئیدها و قندهای محلول نسبت به شاهد شد، اما محتوای پرولین افزایش یافت. تنش کم آبی در مرحله رشد رویشی، مرحله رشد زایشی و در مرحله پر شدن دانه در مقایسه با شاهد به ترتیب محتوای پرولین را به میزان 15، 28 و 31 درصد افزایش داد. از سوی دیگر، تنش کم آبی در مرحله رشد رویشی، رشد زایشی و مرحله پر شدن دانه در مقایسه با شاهد میزان وزن دانه را به ترتیب 4، 20 و 20 درصد کاهش داد. کاربرد ترکیبات به کار رفته از طریق افزایش تجمع پرولین و محتوای رنگیزه های فتوسنتزی، باعث افزایش وزن دانه کینوا گردید. محلول پاشی با اسید آسکوربیک، کود کامل میکرو نانو و اسید سالیسیلیک در مقایسه با شاهد به ترتیب محتوای کلروفیل a را به میزان 2، 13 و 5 درصد افزایش داد. به نظر می رسد محلول پاشی با اسید سالیسیلیک در مقایسه با سایر تعدیل کننده ها، در مراحل مختلف اعمال تنش کم آبی، تاثیر مثبت بیشتری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - اثر رژیم‌های قطع آبیاری بر ارقام سیب‌زمینی (.Solanum tuberosum L) در شرایط اقلیمی اردبیل
آتوسا شفارودی مهناز شریفی عبدالقیوم قلی‌پوری برومند صلاحی محمدباقر عالی‌زاده

10.30495/jcep.2021.681010

انتخاب رقم های متحمل به تنش آبی، در مناطقی با کمبود بارندگی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با سه تکرار، 5 رقم سیب زمینی و سه رژیم آبیاری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سال 95-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا ش أکثر

انتخاب رقم های متحمل به تنش آبی، در مناطقی با کمبود بارندگی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با سه تکرار، 5 رقم سیب زمینی و سه رژیم آبیاری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سال 95-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. عوامل آزمایش شامل سه رژیم آبیاری: آبیاری کامل (با تأمین 100 درصد نیاز آبی) به عنوان شاهد و قطع آبیاری 15 و 30 روزه که در کرت های اصلی و پنج رقم سیب زمینی شامل: ارقام آگریا، کایزر و ساوالان و کلون های 1-397081 و 10-397082 که در کرت های فرعی قرار داده شدند. در این آزمایش رقم ساوالان و کلون های 10-397082 و 1-397081 از لحاظ عملکرد غده، ماده خشک غده، کارآیی مصرف آب و عملکرد غده قابل فروش بالا در مقایسه با کایزر و آگریا از برتری نسبی برخوردار بودند. همچنین، در هر دو سال آزمایش، روند تغییرات این ارقام برای صفات مورد مطالعه، در تیمار 15 روز قطع آبیاری، مشابه بود و با تیمار شاهد تفاوت معنی داری نداشت. در نتیجه می توان از روش 15 روز قطع آبیاری که سبب صرفه جویی در مقدار آب مصرفی می گردد، برای منطقه اردبیل استفاده کرد. یافته ها می تواند در مورد چگونگی استفاده صحیح از کم آبیاری برای تعادل بین عملکرد سیب زمینی، حفظ آب و کیفیت محصول مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - ارزیابی لاین های هاپلوئید مضاعف شده جو (Hordeum vulgare L) با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش کم‌آبی
سمیرا اقبالی سعید اهری زاد مهرداد یارنیا معروف خلیلی

به منظور شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش کم آبی، تعداد 45 ژنوتیپ شامل 40 لاین هاپلوئید مضاعف شده به همراه پنچ رقم جو در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری عادی و تنش کم آبی در سال زراعی 91-90 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی، شهرست أکثر

به منظور شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش کم آبی، تعداد 45 ژنوتیپ شامل 40 لاین هاپلوئید مضاعف شده به همراه پنچ رقم جو در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری عادی و تنش کم آبی در سال زراعی 91-90 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی، شهرستان میاندوآب مورد آزمایش قرار گرفتند. اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه مشاهده شد که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی بالا در بین ژنوتیپ ها می باشد. ژنوتیپ‌های 35، 24، 21 و 3 در هر دو شرایط آبیاری دارای بیشترین عملکرد دانه بودند. در این مطالعه عملکرد ژنوتیپ‌‌‌‌‌‌‌ ها در شرایط آبیاری عادی و تنش کم آبی با استفاده از شاخص های تحمل از جمله میانگین بهره وری (MP)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، حساسیت به تنش (SSI) و تحمل تنش (STI)، ارزیابی شد. بر اساس مقادیر شاخص‌های SSI و TOL ژنوتیپ‌های 13، 16، 1، 19، 8 و 5 به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش کم آبی شناخته شدند. ژنوتیپ‌های 3، 24 و 35 بیشترین مقادیر شاخص‌های سه گانه STI، MP و GMP را داشتند. نتایج حاصل از بررسی همبستگی نشان داد که شاخص‌های STI، MP وGMP بهترین شاخص ها بـرای گزینش و تعیین ژنـوتیپ‌های متحمل به تنش کم آبی در بین ژنـوتیپ های مورد بررسـی می باشند. با بررسی شاخص ها و اینکه ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا در شرایط آبیاری عادی دارای حداقل کاهش عملکرد در شرایط تنش کم‌آبی باشند، ژنوتیپ‌های 3، 21، 24 و 35 به عنوان ژنوتیپ‌های برتر آزمایش معرفی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - تاثیر کاربرد همزمان نیتروکسین و بیوچار بر شاخص های رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم‌بلبلی (.Vigna unguiculata L) تحت رژیم های آبیاری
سید افشین موسوی علیرضا شکوه فر شهرام لک مانی مجدم مجتبی علوی فاضل

10.30495/JCEP.2023.1921202.1765

با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد ه أکثر

با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد همزمان بیوچار و نیتروکسین بر شاخص های رشد و عملکرد لوبیا چشم‌بلبلی تحت رژیم های مختلف آبیاری، در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی اهواز اجرا گردید. رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A به کرت های اصلی و کاربرد بیوچار شامل صفر، چهار و هشت تن در هکتار و نیتروکسین شامل تلقیح و عدم تلقیح به کرت های فرعی اختصاص داده شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار به همراه نیتروکسین موجب بهبود 12% محتوای آب نسبی در شرایط تنش شدید شد. سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر موجب کاهش 33% عملکرد دانه شده و کاربرد نیتروکسین در شرایط نرمال موجب افزایش 19% عملکرد دانه شد اما در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر تأثیر معنی‌دار بر عملکرد دانه نداشت. کاربرد بیوچار در شرایط بدون تنش موجب افزایش 37% عملکرد دانه شد که این تغییرات در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر به 29% رسید. بیشترین عملکرد دانه (266 گرم در مترمربع) از شرایط بدون تنش و استفاده از هشت تن در هکتار بیوچار حاصل شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک در شرایط و کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار و عدم استفاده از نیتروکسین (809 گرم در مترمربع) حاصل شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار در تلفیق با نیتروکسین می تواند عملکرد قابل قبولی در شرایط محدودیت آبیاری لوبیا چشم بلبلی ایجاد کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - تغییرات میزان رنگدانه و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان گیاهچه‌های لوبیا چیتی (Phaseolus vulgaris L) تحت تنش شوری
سجاد محرم نژاد مصطفی ولیزاده

به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از NaCl بر وزن تر، میزان رنگدانه و فعالیت ایزوزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، پراکسیداز (POX) و کاتالاز (CAT) در 9 ژنوتیپ لوبیا چیتی در مقایسه با شرایط بدون تنش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی د أکثر

به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از NaCl بر وزن تر، میزان رنگدانه و فعالیت ایزوزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، پراکسیداز (POX) و کاتالاز (CAT) در 9 ژنوتیپ لوبیا چیتی در مقایسه با شرایط بدون تنش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی اجرا شد. فاکتور اول شامل آبیاری با دو سطح شوری (صفر و 400 میلی مولار کلرید سدیم) و فاکتور دوم ژنوتیپ های لوبیا چیتی بودند. میزان کارتنوئید در شرایط تنش شوری به طور معنی دار بیشتر از شرایط عادی بود. میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در شرایط عادی به مراتب بیشتر از شرایط تنش شوری برآورد شد. شوری سبب کاهش وزن تر گیاهچه های لوبیا چیتی به میزان 24.31 درصد گردید. تجزیه الکتروفورزی با استفاده از ژل پلی آکریل آمید هشت درصد افقی به عمل آمد و ایزوزیم های SOD، POX و CAT در یکی از لایه های ژل رنگ آمیزی شدند. برای هر نوار در روی ژل میزان "مساحت × شدت" به عنوان فعالیت ایزوزیمی با نرم افزار MCID ارزیابی و یادداشت گردید. سه ایزوزیم برای SOD، سه ایزوزیم برای POX، و یک ایزوزیم برای CAT شناسایی شد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در حالت شوری بیشتر از شرایط بدون تنش بود. میزان افزایش SOD1، SOD2 و SOD3 به ترتیب 26.31، 13.89 و 17.64 درصد، POX1، POX2 و POX3 به ترتیب 48.38، 21 و 43.02 درصد و میزان افزایش CAT1 ، 43.85 درصد به دست آمد. افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان می تواند یکی از مهم ترین راه کارها برای کاهش خسارت ناشی از تنش اکسیداتیو باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - تأثیر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی نانواکسید روی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی توده‌های پنیرباد (.Withania coagulans L)
مهدی سیدی سیدامیرعباس موسوی میرکلائی حسین زاهدی

10.30495/JCEP.2022.1913989.1731

به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی نانواکسید روی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی توده‌های پنیرباد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل های آزمایش شامل رژیم ‌های مختلف آبیاری (شاهد= آبیاری مطلوب)، (تنش متوسط) و (تنش شد أکثر

به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی نانواکسید روی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی توده‌های پنیرباد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل های آزمایش شامل رژیم ‌های مختلف آبیاری (شاهد= آبیاری مطلوب)، (تنش متوسط) و (تنش شدید) و توده ‌های بذر پنیرباد (فنوج، خاش، سراوان و سرباز) و محلول‌پاشی نانواکسیدروی و بدون کاربرد آن، در سال 98-1397 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. بیشترین سطح برگ (583/92 سانتی متر مربع) مربوط به توده سرباز در آبیاری شاهد و کمترین سطح برگ (245/88 سانتی متر مربع) مربوط به توده خاش در تنش کم‌آبی شدید بود. براساس نتایج مقایسه میانگین بیشترین وزن خشک گیاه (1/76 گرم) مربوط به توده سرباز و آبیاری شاهد و کمترین وزن خشک گیاه (0/63 گرم) مربوط به توده فنوج و تنش کم‌آبی شدید بود. همچنین، بیشترین مقدار کلروفیل a (2/55 میکرومول بر گرم) مربوط به توده خاش در آبیاری شاهد و محلول پاشی نانواکسیدروی بود. بیشترین مقدار کلروفیل b (1/26 میکرومول بر گرم) مربوط به توده فنوج در آبیاری شاهد و محلول پاشی نانواکسیدروی بود که تفاوت معنی‌داری با سایر توده‌ها نداشت. همچنین، کمترین مقدار کلروفیل b (0/62 میکرومول بر گرم) مربوط به توده خاش در تنش کم‌آبی شدید و بدون محلول پاشی نانواکسیدروی بود. توده سرباز بیشترین مقدار آنتوسیانین (0/3 میکرو مول بر گرم) را در تیمار کم‌آبی شدید و عدم محلول پاشی نانواکسیدروی به خود اختصاص داد که تفاوت معنی‌داری با توده سراوان نداشت و کمترین مقدار آنتوسیانین (0/146 میکرومول بر گرم) مربوط به توده فنوج در تیمار کم‌آبی شدید همراه با محلول پاشی نانواکسیدروی بود. بنابراین، تنش کم‌آبی شدید سبب کاهش مقدار صفات مورد آزمایش گردید. توده سرباز نسبت به سایر توده‌ها نسبت به شرایط تنش کم‌آبی شدید تحمل بهتری نشان داد. استفاده از محلول‌پاشی نانواکسیدروی سبب بهبود رشد گیاه و افزایش برخی از صفات مورد آزمایش در شرایط تنش گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - استفاده از گلیسین، تیوفول و سالیسیلیک اسید در چغندرقند (Beta vulgaris L) تحت شرایط کم آبیاری
محمد خیرخواه محمد فرازی علیرضا دادخواه اصغر خشنود یزدی

به منظور بررسی تاثیر مواد ضد تنش (گلیسین، تیوفول و اسید سالیسیلیک) بر عملکرد کمّی وکیفی چغندرقند در شرایط تنش خشکی پس از سبز شدن، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل تیمار شاهد (بدون مصرف مواد ضد تنش)، اسید سالیسیلیک أکثر

به منظور بررسی تاثیر مواد ضد تنش (گلیسین، تیوفول و اسید سالیسیلیک) بر عملکرد کمّی وکیفی چغندرقند در شرایط تنش خشکی پس از سبز شدن، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل تیمار شاهد (بدون مصرف مواد ضد تنش)، اسید سالیسیلیک با سه غلظت (0.1 -0.5 و 1 میلی مولار)، تیوفول در سه غلظت (0.5، 1 و 1.5 لیتر در هزار) و گلیسین با سه غلظت (1، 2 و 3 لیتر در هزار) بودند. نتایج به دست آمده نشان داد اثرات مواد ضد تنش بر عیار قند، عملکرد ریشه، عملکرد شکر قابل استحصال و نیتروژن مضره در سطح یک درصد و شکر قابل استحصال و ضریب آلکالیته در سطح پنج درصد معنی دار بودند. بیشترین میزان عیار قند (15.65%)، عملکرد ریشه (82.83 تن در هکتار) و شکر قابل استحصال (11.15%) از تیمار تیوفول 1.5 لیتر در هزار حاصل شد. در حالی که کمترین میزان این صفات از تیمار شاهد (بدون محلول پاشی مواد ضد تنش) به دست آمد و حداکثر نیتروژن مضره در تیمار شاهد با 4.38 و حداکثر ضریب قلیائیت با 3.49 در تیمار گلیسین سه در هزار مشاهده شدند که نشان دهنده اثرات مثبت استفاده مواد ضد تنش در چغندرقند در شرایط تنش خشکی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - شبیه سازی عملکرد دانه و ماده خشک ذرت تحت رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد کود نیتروژن
مهتا حق جو عبداله بحرانی

مدل کامپیوتری DSSAT- CSM می تواند رشد، نمو و محصول گیاهی را که در یک سطح یکنواخت کشت شده باشد تحت شرایط مدیریت‌های شبیه سازی شامل تغییرات در میزان آب خاک، کربن خاک، نیتروژن خاک و آبشویی نیتروژن شبیه سازی می کند. در این تحقیق ابتدا مدل CERES-Maize با تیمارهای 20% تخلیه أکثر

مدل کامپیوتری DSSAT- CSM می تواند رشد، نمو و محصول گیاهی را که در یک سطح یکنواخت کشت شده باشد تحت شرایط مدیریت‌های شبیه سازی شامل تغییرات در میزان آب خاک، کربن خاک، نیتروژن خاک و آبشویی نیتروژن شبیه سازی می کند. در این تحقیق ابتدا مدل CERES-Maize با تیمارهای 20% تخلیه رطوبتی واسنجی شد و سپس عملکرد محصول و زیست توده کل ذرت در زمان برداشت اعتبار سنجی شد. ضرایب واسنجی برای ذرت سینگل کراس 260 عبارت از: P1،P2، P5،G2 ، G3 و PHINT بودند که به ترتیب 169، 750.386 ، 775.9، 8.82، 39.20 به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل، عملکرد محصول و زیست توده کل در زمان برداشت را به ترتیب با مقادیر ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده، شاخص توافق ویلموت و مقادیر ضریب همبستگی 18، 0.9 و 82 درصد و 29، 0.84 و 76 درصد برآورد می‌کند. بنابراین مدل CERES-Maize برای شبیه سازی عملکرد و زیست توده کل ذرت در منطقه شیراز دارای نتایج خوب می‌باشد. این مدل عملکرد دانه را در مقایسه با زیست توده کل بهتر شبیه سازی کرد. به طورکلی آن را می‌توان برای برنامه‌های مدیریتی آبیاری و کود نیتروژن در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - بررسی عملکرد و شاخص های ارزیابی تنش در ژنوتیپ های پیشرفته جو تحت تنش خشکی انتهای فصل
حمید تجلی سید غلامرضا موسوی الیاس آرزمجو

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص های ارزیابی تنش در 20 ژنوتیپ پیشرفته جو، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بیرجند در سال زراعی 87-86 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش، شامل تن أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص های ارزیابی تنش در 20 ژنوتیپ پیشرفته جو، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بیرجند در سال زراعی 87-86 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش، شامل تنش خشکی در دو سطح شاهد (آبیاری کامل) و قطع آبیاری در مرحله 50 درصد ظهور سنبله، و ژنوتیپ های جو شامل 20 ژنوتیپ در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که قطع آبیاری به ترتیب موجب کاهش 14.64 و 8.12 درصدی عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک جو نسبت به تیمار آبیاری کامل گردید. بر اساس شاخص SSI ژنوتیپ های شماره 2، 3، 7، 9، 10 و 15، از نظر شاخص STI و GMP ژنوتیپ های شماره 5، 8، 18 و 20، بر اساس شاخص MP ژنوتیپ های شماره 8، 18 و 20 و بر اساس TOL ژنوتیپ های شماره 2، 3، 7، 9 و 10 به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی آخر فصل انتخاب شدند. جمع بندی نتایج حاصل از بررسی همبستگی نشان می دهد که شاخص های MP، GMP و STI بهترین شاخص ها برای گزینش و تعیین ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی آخر فصل در بین ژنوتیپ های مورد بررسی جو می باشند. با بررسی کلیه شاخص ها و با توجه به این که بهترین ژنوتیپ ها، ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا در شرایط عادی و حداقل کاهش عملکرد در شرایط تنش است، ژنوتیپ های 26216/4/Arar و 5th EBYTM83-4 به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ ها انتخاب گردیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - تأثیرمحلول‏پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط تنش‏ کمبود آب بر عملکرد و اجزای عملکرد کدوی تخم کاغذی
وحیده بیاره فرید شکاری سعید سیف زاده حمیدرضا ذاکرین اسماعیل حدیدی

10.30495/jcep.2020.676137

کدوی تخم کاغذی از جمله گیاهان دارویی با ارزش می باشد که دانه آن دارای مقادیر بالایی از روغن است. به منظور بررسی واکنش کدو تخم کاغذی به تنش کمبود آب و کاربرد سالیسیلیک اسید، آزمایشی مزرعه‌ای طی دو سال متوالی (بهار و تابستان سال های 1394 و 1395) به صورت اسپلیت پلات در قال أکثر

کدوی تخم کاغذی از جمله گیاهان دارویی با ارزش می باشد که دانه آن دارای مقادیر بالایی از روغن است. به منظور بررسی واکنش کدو تخم کاغذی به تنش کمبود آب و کاربرد سالیسیلیک اسید، آزمایشی مزرعه‌ای طی دو سال متوالی (بهار و تابستان سال های 1394 و 1395) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. بوته های در مرحله 5 تا 6 برگی با غلظت‌های صفر، 0/5، 1 و 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید محلول پاشی شدند و 15 روز پس از محلول‌پاشی، تحت تنش‌های رطوبتی 0/3-، 1/2- و 1/8- مگا پاسکال خاک قرار گرفتند. افزایش شدت تنش باعث کاهش محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، طول بوته، تعداد گره، تعداد ساقه فرعی، عملکرد میوه، قطر میوه، قطر میانبر میوه شد. در مقابل، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید موجب افزایش و بهبود معنی دار محتوای نسبی رطوبت برگ، محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، طول بوته، تعداد گره، تعداد ساقه فرعی، عملکرد میوه، قطر میوه، عملکرد دانه، تعداد دانه در میوه و وزن هزار دانه گردید. اثرات بهبوددهندگی سالیسیلیک اسید به ویژه در غلظت 5/1 میلی مولار چشم‌گیرتر بود. صفاتی نظیر محتوای رطوبت نسبی برگ، طول بوته، کلروفیل a، b و کل، تعداد گره در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی و قطر میان بر میوه در تیمار 1/2- مگا پاسکال کاهش معنی داری را نسبت به تیمار شاهد نشان ندادند و یا حتی افزایش نیز داشتند. همچنین، تعداد دانه در میوه در تیمار 1/2- نسبت به 0/3- مگا پاسکال افزایش معنی داری را نشان داد. به نظر می رسد کاهش آب در دسترس، الگوی تسهیم اسمیلات ها را در میوه تغییر داده و به طور عمده، به صرف کاهش اندازه مزوکارپ یا دیگر قسمت‌های میوه، به سمت بخش دانه جریان داده است. از بین اجزای عملکرد، تعداد دانه در میوه و پس از آن، تعداد میوه در واحد سطح بیشترین اثر را بر افزایش میزان تولید در واحد سطح داشتند. در مقابل، وزن دانه تغییرات چندانی را در تیمارهای مختلف آبی یا محلول پاشی با سالیسیلیک اسید نداشت. بر اساس داده های حاصل، گیاه کدو تا تنش 1/2- مگا پاسکال کاهش زیادی را در عملکرد دانه نشان نداد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - تجزیه رشد شش هیبرید ذرت در شرایط تنش خشکی
قدرت فلاحی علی حاتمی رحیم ناصری

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر هیبریدهای مختلف ذرت، آزمایشی در مزرعه تحقیقی کشاورزی شهرستان گیلان غرب، استان کرمانشاه به صورت کرت های خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در بهار سال 1385 طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. آبیــاری در سه سطح (آبیاری نرما أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر هیبریدهای مختلف ذرت، آزمایشی در مزرعه تحقیقی کشاورزی شهرستان گیلان غرب، استان کرمانشاه به صورت کرت های خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در بهار سال 1385 طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. آبیــاری در سه سطح (آبیاری نرمال (I1)، قطع آب قبل از ظهـور گل های تاجی (I2) و قطع آب بعداز گرده افشانی کامل و تشکیل رویان (I3) ) به عنـوان عامل اصلی و هیبرید های ذرت (500SC، 58SC، 647SC، 666SC، 700SC و 704SC) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تعداد 14 بار نمونه برداری از سطح مزرعه برای تعیین شاخص های رشد شامل شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و میزان جذب خالص انجام گردید. روند تغییرات شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول، جذب خالص گیاه و سرعت رشد نسبی، برای کلیه هیبریدها مشــابه بود، اما در سطوح مختلف آبیاری با همدیگر متفاوت بودند. به طوری که اعمال تنش خشکی موجب کاهش شــاخص های رشــد گردید. بیشترین و کمترین شاخص های رشد به ترتیب در تیمار آبیاری نرمال و قطع آب قبل از ظهور گل های تاجی به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ گندم تحت رژیم‌های آبیاری
عیسی نباتی پیمان شریفی

در یک آزمایش مزرعه‌ای اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای مرتبط با آن در سه ژنوتیپ گندم در سال زراعی 93-1392 در منطقه پارس‌آباد مغان بررسی شد. این تحقیق به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیم‌های أکثر

در یک آزمایش مزرعه‌ای اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای مرتبط با آن در سه ژنوتیپ گندم در سال زراعی 93-1392 در منطقه پارس‌آباد مغان بررسی شد. این تحقیق به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیم‌های آبیاری در پنج سطح به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ در سه سطح (ارقام شیرودی و چمران و لاین N-80-18) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری بر صفات عملکرد دانه، وزن خشک تک‌بوته، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و درصد پروتئین دانه و اثر ژنوتیپ بر روی کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بودند. اثر متقابل رژیم آبیاری × ژنوتیپ بر صفات عملکرد دانه، وزن خشک تک‌بوته و تعداد دانه در سنبله معنی‌دار بودند. در شرایط بهینه آبیاری عملکرد دانه ارقام شیرودی و چمران و لاین N-80-18 به ترتیب معادل 4661.7، 4200 و 4402 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. با اعمال تنش رطوبتی عملکرد دانه و سایر صفات کاهش معنی‌‌داری پیدا کردند. همچنین، تنش کم‌آبیاری منجر به افزایش میزان پروتئین دانه در هر سه ژنوتیپ شد. رقم چمران بیشترین عملکرد دانه را در شرایط تنش خشکی داشت و عملکرد آن در شرایط دیم در مقایسه با آبیاری بهینه، به میزان 26 درصد کاهش یافت. این رقم با توجه به ثبات عملکرد دانه در شرایط تنش و کمبود آب در آخر فصل رشد، برای کاشت در شرایط مشابه این تحقیق مناسب به نظر می‌‌رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - مقایسه عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی ارقام گندم تحت تأثیر قطع آبیاری در منطقه شهریار
رضا افشاریان زاده اسلام مجیدی هروان محمد نصری حسین حیدری شریف آباد قربان نورمحمدی

10.30495/JCEP.2023.1937295.1823

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف قطع آبیاری بر عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی ارقام گندم در سال زراعی 97-1396 در منطقه شهریار به صورت کرت های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام أکثر

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف قطع آبیاری بر عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی ارقام گندم در سال زراعی 97-1396 در منطقه شهریار به صورت کرت های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تیمارهای آبیاری در سه سطح شامل؛ آبیاری معمول I0، قطع آبیاری در مرحله گلدهی (براساس مقیاس زادوکس، شروع گلدهی گندم با کد 61 (گلدهی سنبلچه های وسط سنبله) و اتمام گلدهی با کد 69 (گلدهی تمام سنبلچه های سنبله) I1، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه (اولین گره قابل رویت است با کد73 تا ظهور کامل سنبله کد94) I2 و 21 رقم به عنوان عامل فرعی شامل ارقام؛ چمران، استار، سیروان، سیوند، ارگ، پارسی، برات، نارین، حیدری، افق، رخشان، بهاران، سپاهان، افلاک، میهن، زارع، گنبد، اروم، سایسون، گاسکوژن، مهرگان بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد کل، هدایت روزنه ای، دمای کانوپی، پرولین برگ، پایداری غشای سلولی،گلوتن دانه، آنزیم آنتی اکسیدانت SOD و بیو مارکر تخریب MDA تحت تأثیر اثرات اصلی سطوح قطع آبیاری و ارقام و اثرات متقابل تیمار ها قرارگرفتند و اختلافات به وجود آمده در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه ( kg.ha-1)10857.2، عملکرد کل 44092.8 (kg.ha-1 ) و هدایت روزنه ای 236.08 (mmolH2o.m-2.s-1 ) از تیمار آبیاری معمول و رقم رخشان و کمترین عملکرد دانه 1467.9 (kg.ha-1)، عملکرد کل11496.7 (kg.ha-1) و هدایت روزنه ای 44.81 (mmolH2o.m-2.s-1 ) از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم افق با حاصل شد. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه رقم افق بیشترین دمای کانوپی (0C) 19.827 و پرولین برگ 0.994 (µg.gFw) ) و کمترین دمای کانوپی 13.126 (0C ) و پرولین برگ 0.416 (µg.gFw) پایداری غشای سلولی 171.14 (µmos.cm ) از آبیاری معمول در رقم رخشان به دست آمد. بیشترین آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز 19.06 (U/mgprotein) و مالون دی آلدئید 40.68 (ηmol.gFw-1) مربوط به قطع آبیاری در مرحله گلدهی رقم گاسگوژن بود. نتایج نشان داد ارقام متحمل به خشکی کمتر تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفتند و با تولید کمتر مواد آلی مانند پرولین و آنزیم ها و بیومارکرهای تخریب، میزان عملکرد را در سطح قابل قبولی حفظ کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و متابولیت‌های سازگاری رازیانه (Foeniculum vulgare P. Mill.) در شرایط اقلیمی سیستان
براتعلی فاخری فروزان حیدری نفیسه مهدی‌نژاد ایمان شاهرخی ساردویی

10.30495/jcep.2019.666248

استفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تح أکثر

استفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانـشگاه زابل انجام شد. تنش خشکی شامل سه سطح آبیاری (90 ،نرمال، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به عنـوان عامل اصلی، سه سطح محـلول پاشی سالیسیلیک اسیـد (صفر، شـاهد، 5/2 و 5 میلی مولار) و رقم های اصفهان، همدان و نهاوند به عنوان عامل های فرعی بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، دانه در چترک، تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه، وزن تر گیاه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، وزن هزار دانه، کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، آنتوسیانین، قندهای محلول و پرولین بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش صفات مورد بررسی گردید. محلول پاشی سالیسیلیک اسید باعث افزایش برخی از پارامتر ها ازجمله ارتفاع نهایی بوته، تعداد چتر، تعداد دانه در چترک، وزن تر ساقه، عملکرد دانه و بوته، کلروفیل a، b، قندهای محلول و پرولین گردید. بیشترین عملکرد دانه از محلول پاشی 5 میلی مولار و رقم اصفهان در شرایط آبیاری 90 درصد ظرفیت مزرعه به دست آمد. با توجه به این نتایج، بهترین رقم از نظر عملکرد دانه، رقم اصفهان و با محلول پاشی 5 میلی مولار در شرایط آبیاری کامل بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - تاثیر محلول پاشی متانول بر برخی از صفات مرتبط با عملکرد دانه آفتـابگردان (Helianthus annuus) تحت تنش کمبود آب
ابراهیم خلیل وند بهروزیار مهرداد یارنیا الناز فرج زاده معماری مژگان هریسچی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی با متانول بر برخی صفات مرتبط با عملکرد دانه آفتابگردان تحت تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات به اجرا در آمد. عوامل مورد آزمایش عبارت بودند از محلول پاشی با متانول در شش غلظت شامل(0 درصد متانول (شاهد)، 7، 14 ،21 ،28 و 35 درصد متانو أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی با متانول بر برخی صفات مرتبط با عملکرد دانه آفتابگردان تحت تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات به اجرا در آمد. عوامل مورد آزمایش عبارت بودند از محلول پاشی با متانول در شش غلظت شامل(0 درصد متانول (شاهد)، 7، 14 ،21 ،28 و 35 درصد متانول) و تنش کمبود آب در چهار سطح ( 25 ،50 ، 75 و 100 درصد رطوبت قابل دسترس). نتایج نشان دادند که اثر محلول پاشی با متانول در سطوح مختلف تنش کمبود آب بر صفات عملکرد تک بوته، وزن خشک بوته، تعداد دانه درطبق و درصد مغز به کل دانه معنی دار است. محلول پاشی با محلول 21 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل (100درصد رطوبت قابل دسترس) با میانگین 96.69 گرم بیشترین و عدم محلول پاشی در شرایط 25 درصد رطوبت قابل دسترس با میانگین 67.78 درصد کمترین عملکرد دانه تک بوته را داشتند (افزایش معادل 42 درصد). همچنین، محلول پاشی با محلول 21 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل با میانگین 465.4 گرم بیشترین و محلول پاشی با محلول 7 درصد متانول در تیمار 25 درصد رطوبت قابل دسترس با میانگین 191.5 گرم کمترین وزن خشک بوته را داشتند (افزایش معادل 2.4). محلول پاشی با محلول 21 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل با میانگین 53.34 گرم بیشترین و عدم محلول پاشی با متانول در شرایط آبیاری با 25 درصد رطوبت قابل دسترس با میانگین 31.42 گرم کمترین عملکرد روغن تک بوته را داشتند. بیشترین تعداد دانه در طبق با میانگین 1766 عدد در تیمار محلول پاشی با محلول 21 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل بود که نسبت به تیمار عدم محلول پاشی در شرایط 25 درصد رطوبت قابل دسترس با میانگین 759 عدد افزایشی معادل 2.3 برابر را نشان داد. محلول پاشی با محلول 14 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل درصد مغز به کل دانه را 32 درصد افزایش و درصد پوسته به کل دانه را 2.1 برابر کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و محتوای عناصر ریزمغذی برنج قهوه‌ای و سفید دو رقم هاشمی و گیلانه
سجاد عیسی‌پور نخجیری مجید عاشوری سید مصطفی صادقی ناصر محمدیان روشن مجتبی رضایی

10.30495/jcep.2021.683382

به دلیل محدودیت در فراهمی آب در زراعت برنج، از خشک و تر کردن تناوبی به جای غرقاب نمودن دایمی جهت کاهش مصرف آب در شالیزارها استفاده می گردد. بدین منظور با هدف بررسی تاثیر روش های مختلف آبیاری و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و محتوای عناصر ریزمغذی برنج قهوه ای و سفید در دو أکثر

به دلیل محدودیت در فراهمی آب در زراعت برنج، از خشک و تر کردن تناوبی به جای غرقاب نمودن دایمی جهت کاهش مصرف آب در شالیزارها استفاده می گردد. بدین منظور با هدف بررسی تاثیر روش های مختلف آبیاری و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و محتوای عناصر ریزمغذی برنج قهوه ای و سفید در دو رقم هاشمی و گیلانه در سال های زراعی 96-1395 و 97-1396 به صورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در رشت اجرا گردید. تیمارهای آبیاری غرقاب، آبیاری با فاصله 7 روز و 14 روز در کرت اصلی، مصرف 50، 75 و 100 گیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در کرت فرعی و ارقام هاشمی و گیلانه در کرت فرعی فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که اثر سال بر عملکرد و تعداد خوشه در مترمربع معنی دار شد. برهمکنش سه عامل مورد مطالعه بر عملکرد در سال 1396 و 1397، تعداد خوشه در مترمربع در سال 1396، و محتوای عناصر ریزمغذی دانه از نظر آماری معنی دار گردید. افزایش فاصله آبیاری تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد شلتوک را کاهش داد، در حالی که مصرف 75 و 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن این صفات را در هر سه سطح آبیاری در مقایسه با سطح 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن افزایش داد. برتری عملکرد و تعداد دانه در خوشه و تعداد خوشه در مترمربع بالاتری را در رقم گیلانه نسبت به هاشمی در هر سه سطح آبیاری نشان داد. افزایش فاصله آبیاری بر محتوای عناصر ریزمغذی در برنج قهوه ای و سفید افزود. دو سطح کودی 75 و 100 کیلوگرم در هکتار نیز این صفات را نسبت به سطح دیگر کود نیتروژن افزایش دادند. در آبیاری با فاصله 14 روز و مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بیش ترین محتوای Zn، Cu، Fe و Mn در برنج قهوه ای و سفید مشاهده شد. مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن در هر دو رقم توانست در هر سه سطح آبیاری، عملکرد کمّی و کیفی دانه را در مقایسه با دو سطح دیگر کود نیتروژن افزایش دهد و سطح مناسبی از کود برای تعدیل اثرات مضر افزایش فواصل آبیاری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - تأثیر پرایمینگ بذر با سالیسلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر عملکرد و برخی از صفات فیزیولوژیکی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرایط کم‌آبیاری
طاهره مجردی محمدرضا یاورزاده فاطمه شیرزادی

10.30495/jcep.2020.679369

استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد یکی از راه‌های کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی است. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش کم‌آبیاری، پرایمینگ بذری با سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد رازیانه آزمایشی در سال زراعی 1397 در ایستگاه تحقی أکثر

استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد یکی از راه‌های کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی است. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش کم‌آبیاری، پرایمینگ بذری با سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد رازیانه آزمایشی در سال زراعی 1397 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم واقع در استان کرمان آزمایشی به صورت اسپلیت- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح آبیاری شامل 50 (به عنوان شاهد)، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A بود. فاکتور فرعی شامل پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید (در دو سطح عدم کاربرد و پرایمینگ بذر با غلظت 1600 میکرو‌مولار) و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید در سه سطح با غلظت‌های صفر ، 8-10 و 7-10مولار در مراحل شش‌برگی و ظهور چتر بود. صفات مورد مطالعه شامل محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل a، b و کل، محتوای کاروتنوئید، آنتوسیانین، قندهای محلول، درصد اسانس و عملکرد دانه بود. طبق نتایج حاصل کم‌آبیاری سبب کاهش محتوای آب نسبی برگ، محتوای کلروفیل، کاروتنوئید و عملکرد دانه و افزایش آنتوسیانین، قندهای محلول و درصد اسانس شد. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید تأثیر مثبتی بر اغلب صفات مورد مطالعه داشت. بیشترین میزان کلروفیل کل (54/1) و عملکرد دانه (1281 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 50 میلی‌متر و پرایمینگ با سالیسیلیک اسید مشاهده شد. غلظت‌های 7-10 و 8-10 مولار براسینواستروئید به ترتیب سبب افزایش 4/5 و 2/3 درصـدی محتوای آب نسبی برگ شد. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید در غلظت‌های صفر، 8-10 و 7-10 مولار براسینواستروئید درصد اسانس را به ترتیب 8، 4/24 و 6/13 درصد افزایش داد. در تیمارهای کم‌آبیاری 50، 75 و 100 میلی‌متر به ترتیب 5/4، 7/6 و 14 درصد افزایش قندهای محلول در اثر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید مشاهده شد. با توجه به نتایج، پرایمینگ سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی براسینواستروئید می تواند تا حدودی اثرات منفی ناشی از کم‌آبیاری را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - اثر آبیاری و الگوی کاشت بر برخی صفات زراعی ذرت دانه ای (604S.C)
عباس سلیمانی فرد رحیم ناصری

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و الگوی کاشت بر عملکرد دانه ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 604 آزمایشی در سال زراعی91-1390 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی استان ایلام، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. کرت اصلی شامل تنش خشکی در س أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و الگوی کاشت بر عملکرد دانه ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 604 آزمایشی در سال زراعی91-1390 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی استان ایلام، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. کرت اصلی شامل تنش خشکی در سه سطح آبیاری (40 ،60 و 80 میلی متر تبخیر از سطح طشتک تبخیر کلاس A) و کرت فرعی شامل چهار الگوی کاشت (تک ردیفه و دو ردیفه روی پشته، تک ردیفه و دو ردیفه در کف جویچه) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تعداد دانه در بلال تنها تحت تاثیر اثرات ساده سطوح مختلف آبیـاری و آرایش کاشت معنی دار شد. به طوری که، تعداد دانه در بلال در 40 و 80 میلی متر تبخیر به ترتیب دارای بیشترین (489 عدد) و کمترین (458 عدد) بودند. آرایش کاشت تک ردیفه روی کف فارو و تک ردیفه روی پشته به ترتیب بیشترین (486 دانه) و کمترین (448 دانه) تعداد دانه در بلال را دارا بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اثر برهم کنش سطوح مختلف آبیاری و آرایش کاشت از نظر وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد زیستی و ارتفاع بوته دارای اختلاف معنی داری شدند. در این پژوهش مشاهده شد که سطح آبیاری 40 میلی متر تبخیر و الگوی کاشت تک ردیفه روی کف فارو بالاترین وزن هزار دانه (329.9 گرم)، عملکرد دانه (9220 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (53.7 درصد)، عملکرد زیستی (18451 کیلوگرم در هکتار) و ارتفاع بوته (222.2 سانتی متر) را دارا بودند. با وجود این، بین تیمارهای 40 و 60 میلی متر تبخیـر × الگـوی کاشت تک ردیفه روی کف فارو، از نظـر عملکرد دانه اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - تعیین برخی صفات مؤثر بر افزایش عملکرد ذرت با کاربرد کودهای زیستی در شرایط تنش کمبود آب
سیدمهدی حسینی آرش روزبهانی امین آزادی

به منظور شناسایی صفات موثر بر عملکرد ذرت در شرایط تنش کمبود آب و کاربرد کودهای زیستی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در منطقه هشتگرد انجام شد. در این آزمایش فاکتور اصلی شامل تنش کمبود آب در چهار سطح بدون تنش (شاهد أکثر

به منظور شناسایی صفات موثر بر عملکرد ذرت در شرایط تنش کمبود آب و کاربرد کودهای زیستی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در منطقه هشتگرد انجام شد. در این آزمایش فاکتور اصلی شامل تنش کمبود آب در چهار سطح بدون تنش (شاهد)، تنش در مرحله گلدهی، تنش در مرحله پر شدن دانه‌ها و تنش در دو مرحله گلدهی و پر شدن دانه‌ها) و فاکتور فرعی شامل کاربرد کود بیولوژیک در چهار حالت عدم کاربرد کود بیولوژیک، کاربرد کود نیتراژین، کاربرد کود بارور 2 و کاربرد نیتراژین و بارور 2 به صورت توأم بودند. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل عملکرد دانه، شاخص برداشت، وزن صد دانه، تعداد بلال در متر مربع،‌ تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن، طول و قطر بلال بودند. برای تعیین و انتخاب صفات مؤثر بر افزایش عملکرد جهت استفاده در برنامه های به نژادی، از همبستگی ساده، رگرسیون گام به گام، تجزیه مسیر و تجزیه به مؤلفه های اصلی استفاده شد. تجزیه آماری چند متغیره صفات مورد بررسی نشان داد از بین این صفات، شاخص برداشت، وزن صد دانه و تعداد بلال در متر مربع مؤثرترین متغیرها بر عملکرد دانه در شرایط عادی و تنش کمبود آب بودند و به ترتیب 77 و 66 درصد از تغییرات موجود در عملکرد دانه را در شرایط عادی و تنش کمبود آب توجیه کردند. بیشترین اثر مستقیم مثبت در هر دو شرایط مربوط به شاخص برداشت بود. بنابراین، برای افزایش عملکرد دانه ذرت در شـرایط تنش کمبود آب انتخـاب بر مبنـای این صفات به ویژه شاخص برداشت می تواند مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - شبیه‌سازی تأثیر مدیریت آب آبیاری بر عملکرد، زیست توده و کارآیی مصرف آب گیاه کلزا (.Brassica napus L) با استفاده از مدل AquaCrop
افسانه غلامی اصلان اگدرنژاد نیازعلی ابراهیمی پاک

10.30495/JCEP.2023.1930748.1804

پژوهش حاضر به منظور ارزیابی مدل گیاهی AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد، زیست‌توده و کارآیی مصرف آب کلزا تحت مقادیر مختلف آبیاری (E1، E2، E3 و E4 به ترتیب نشان دهنده تأمین آب به میزان 50، 75، 100 و 125 میلی‌متر از تشت تبخیر) در سه سال زرعی (Y1، Y2 و Y3 به ترتیب نشان دهند أکثر

پژوهش حاضر به منظور ارزیابی مدل گیاهی AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد، زیست‌توده و کارآیی مصرف آب کلزا تحت مقادیر مختلف آبیاری (E1، E2، E3 و E4 به ترتیب نشان دهنده تأمین آب به میزان 50، 75، 100 و 125 میلی‌متر از تشت تبخیر) در سه سال زرعی (Y1، Y2 و Y3 به ترتیب نشان دهنده سال‌های اول، دوم و سوم) انجام شد. به منظور واسنجی این مدل از داده‌های برداشت شده از سال اول زراعی و برای صحت‌سنجی مدل از داده‌های سال دوم و سوم استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل AquaCrop برای شبیه‌سازی هر سه پارامتر مورد مطالعه دچار خطای بیش‌برآوردی شد (0‌>‌MBE). دقت این مدل برای شبیه‌سازی عملکرد و زیست‌توده عالی (1/0< NRMSE) و برای شبیه‌سـازی کارآیی مصـرف آب خوب (0.2< NRMSE )< 0.1 ) بود. میانگین اختلاف بین عملکرد، زیست‌توده و کارآیی مصرف آب شبیه‌سازی شده و مشاهداتی به ترتیب برابر با 0.19 تن در هکتار، 0.78 تن در هکتار و0.05 کیلوگرم بر مترمکعب بود. براساس این نتایج، استفاده از این مدل برای شبیه‌سازی عملکرد، زیست توده و کارآیی مصرف آب گیاه کلزا قابل پیشنهاد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - اثر سالیسیلیک اسید بر برخی واکنش های فیزیولوژیک گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) تحت تنش شوری
امین پسندی پور حسن فرح بخش مهری صفاری بتول کرامت

این تحقیق به منظور بررسی اثرات غلظت های سالیسیلیک اسید (0، 5، 10، 15 و 20 میکرو مولار) بر برخی واکنش های فیزیولوژیکی گیاه شنبلیله تحت تنش های متفاوت شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار نمک NaCl) در شرایط کشت هیدروپونیک انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب أکثر

این تحقیق به منظور بررسی اثرات غلظت های سالیسیلیک اسید (0، 5، 10، 15 و 20 میکرو مولار) بر برخی واکنش های فیزیولوژیکی گیاه شنبلیله تحت تنش های متفاوت شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار نمک NaCl) در شرایط کشت هیدروپونیک انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه باهنر کرمان اجرا گردید. نتایج نشان داد که در گیاهان تیمار شده با شوری، محتوای کلروفیل a، b و کارتنوئید در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش یافت. این در حالی بود که شوری منجر به افزایش میزان مالون دآلدیید، سایر آلدییدها، فعالیت کاتالاز و پراکسیداز گردید. بر طبق نتایج به دست آمده، کاربرد سالیسیلیک اسید به ویژه با غلظت های 10 و 15 میکرومولار در شرایط تنش شوری، توانست با افزایش فعالیت آنتی اکسیدان های کاتالاز و پراکسیداز در گیاه شنبلیله؛ منجر به کاهش پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء و افزایش مقدار رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به گیاهان شاهد (غلظت صفر سالیسیلیک اسید) شود. همچنین، کاربرد غلظت 5 میکرومولار سالیسیلیک اسید تاثیر معنی داری در بهبود شرایط تنش ناشی از شوری در مقایسه با گیاهان شاهد نداشت و غلظت 20 میکرومولار این ماده با تشدید شرایط تنش، خود منجر به کاهش پارامترهای ذکر شده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - تاثیر سطوح خاکپوش پومیس و کم‌آبیاری بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد ذرت(Zea mays L.)
مهدی نصیری داود زارع حقی محمدرضا نیشابوری

10.30495/jcep.2019.666249

خاکپوش های معدنی، نظیر پومیس در خاک باعث افزایش نگهداری آب، کاهش تبخیر و مصرف بهینه آب گردیده و بنابراین خاکپوش از این طریق می تواند تاثیر بسزایی در بهبود عملکرد و رشد در شرایط تنش کمبود آب داشته باشد. این پژوهش به صورت فاکتـوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصـادفی با سه أکثر

خاکپوش های معدنی، نظیر پومیس در خاک باعث افزایش نگهداری آب، کاهش تبخیر و مصرف بهینه آب گردیده و بنابراین خاکپوش از این طریق می تواند تاثیر بسزایی در بهبود عملکرد و رشد در شرایط تنش کمبود آب داشته باشد. این پژوهش به صورت فاکتـوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصـادفی با سه تـکرار به صورت مزرعه ای اجرا شد. در این تحقیق اثرات چهار سطح پومیس شامل بدن مصرف خاکپوش (شاهد)، 30، 60 و 90 تن در هکتار خاکپوش و سه سطح آبیاری شامل 50 (تنش شدید)، 70 (تنش ملایم) و 100 (بدون تنش) درصد تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A، روی برخی صفات فیزیولوژیک ذرت (هیبرید اصلاح شده ماکسیما) مورد بررسی قرار گرفت. صفات فیزیولوژیک گیاه ذرت، به طور معنی داری تحت تاثیر پومیس و آبیاری قرار گرفت. بیشترین و کمترین میزان شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای و وزن تر و خشک زیست توده به ترتیب از تیمار پومیس 90 تن در هکتار و شاهد مشاهده شد. همچنین، بیشترین و کمترین دمای سطح برگ از تیمار شاهد و پومیس 90 تن در هکتار به دست آمد. شاخص کلروفیل در تیمار 90 تن پومیس در هکتار نسبت به تیمار شاهد و تیمار 30 تن پومیس در هکتار به ترتیب افزایش 52 و 26 درصدی و هدایت روزنه ای در تیمار آبیاری ۵۰ درصد نسبت به تیمارهای آبیاری 10۰ و 7۰ درصد تبخیر از تشتک تبخیر به ترتیب کاهش 42 و 23 درصدی را نشان داد. بنابراین، استفاده از 60 تن پومیس در هکتار و آبیاری بر اساس 70 درصد تبخیر از تشتک تبخیر می تواند مؤثر بوده و تاثیر معنی داری بر ویژگی های رویشی گیاه و عملکرد خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - پروفیل پروتئینی گندم تحت تنش خشکی و نانوکلات پتاسیم
سدابه جهانبخش نفیسه اصغری علی عبادی نصیبه توکلی

سیستم های مقاومتی گیاهان از جمله گندم در مقابل تنش ها توسط روش های متعددی از جمله مواد شیمیایی مانند نانوکلات پتاسیم تحریک می گردد. به منظور بررسی پروفیل پروتئینی گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شا أکثر

سیستم های مقاومتی گیاهان از جمله گندم در مقابل تنش ها توسط روش های متعددی از جمله مواد شیمیایی مانند نانوکلات پتاسیم تحریک می گردد. به منظور بررسی پروفیل پروتئینی گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شامل تنش خشکی در سه سطح (85، 60 و 35 درصد ظرفیت زراعی) و فاکتور دوم سه رقم گندم (زاگرس، چمران و کوهدشت) و فاکتور سوم سه سطح نانوکلات پتاسیم با غلظت های (صفر، 25، 45 و 65 ppm) بودند. تنش کم آبی در مرحله ی سه برگچه ای بر اساس ظرفیت زراعی به گلدان ها اعمال و سه روز پس از آن، نانوکلات پتاسیم با غلظت های مشخص روی برگ های گندم محلول پاشی شدند. بررسی ها نشان دادند در اثر تیمار نانوکلات پتاسیم غلظت اسید آمینه پرولین و کربوهیدرات که در مکانیسم های دفاعی گیاه نقش اساسی دارند، افزایش یافتند. میزان فعالیت کاتالاز و پلی فنل اکسیداز با افزایش غلظت نانوکلات پتاسیم کاهش و برعکس میزان فعالیت پراکسیداز افزایش یافت. نتایج حاصل از مطالعات پروتئومیکسی با استفاده از الکتروفورز دو بعدی نشان داد که بروز پروتئین های مؤثر که ناشی از نانوکلات پتاسیم در ارتباط مستقیم با سیستم دفاعی به صورت لکه های 11، 6، 5، 14 و 19 ظاهر شدند. پروتئین های بیان شده در این آزمایش شامل برخی از آنزیم های سیستم دفاعی مانند آسکوربات پراکسیدازها، گلوتاتیون s ترانسفرازها و پروتئین های شوک حرارتی بودند. همچنین، آنزیم های کلیدی چرخه گلیکولیز و چرخه تری کربوکسیلیک اسید شامل ایزوسیترات دهیدروژناز، تریوزفسفات ایزومراز، فسفوگلیکونات دهیدروژناز، گلیسرآلدهید 3 فسفات دهیدروژناز، فروکتوز بیس فسفات بیان شدند این امر نشانگر این موضــوع می باشد که تیمار نانوکلات پتاسیم، سطح گلوکز، فروکتـوز و سـاکارز و فـراوانی سـایر آنزیم های مرتبط با تنش های زیستی و غیر زیستی را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - تأثیر متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا تحت تنش کمبود آب
نظام آرمند حمزه امیری احمد اسماعیلی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا (رقم COS16) در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء در سال 1393 به اجرا درآمد. عامل اول شامل تیمارهای مختلف محلول پاشی متان أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا (رقم COS16) در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء در سال 1393 به اجرا درآمد. عامل اول شامل تیمارهای مختلف محلول پاشی متانول با 4 سطح (بدون محلول پاشی، 10، 20 و 30 درصد حجمی) بود که محلول پاشی 3 بار طی فصل رشد گیاه و با فواصل 10 روز صورت گرفت. عامل دوم سطوح تنش کمبود آب شامل تنش خشکی شدید (25 درصد ظرفیت زراعی)، تنش کمبود آب ملایم (50 درصد ظرفیت زراعی) و بدون تنش کمبود آب (100 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج این آزمایش نشان داد محلول پاشی 10 درصد حجمی متانول منجر به افزایش معنی داری در وزن دانه و طول غلاف شد اما در دیگر صفات مورد بررسی محلول پاشی متانول اثر مثبت معنی داری نداشت. در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید سطوح محلول پاشی متانول با سطوح کنترل تفاوت معنی داری نداشت. در این مطالعه تنش کمبود آب شدید منجر به کاهش معنی داری در کلیه صفات مورد بررسی در مقایسه با سطح بدون تنش شد. به طورکلی، کاربرد محلول پاشی متانول نتوانست اثرات منفی ناشی از تنش خشکی بر صفات مورد بررسی و اجزای عملکرد در گیاه لوبیا را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - عملکرد و درصد روغن ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در کشت بهاره و تابستانه تحت تاثیر تنش خشکی
غلامحسین شیراسماعیلی علی اکبر مقصودی مود غلامرضا خواجویی نژاد روح اله عبدالشاهی

بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و درصد روغن گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در کشت بهاره و تابستانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد استان اصفهان در سال 1394 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل دو فصل کشت (بهاره و تاب أکثر

بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و درصد روغن گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در کشت بهاره و تابستانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد استان اصفهان در سال 1394 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل دو فصل کشت (بهاره و تابستانه)، فاکتور فرعی شامل سه تیمار آبیاری (شاهد، قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی و قطع آبیاری از دوره پر شدن دانه) و فاکتور فرعی فرعی شامل 10 رقم گلرنگ (صفه، گلدشت، سینا، فرامان، Mec27، Mec10،Mec11 ،Mec23 ، Mec26 ،Mec117) بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده تیمار آبیاری بر شاخص سطح برگ، محتوای نسبی آب، وزن خشک بوته و عملکرد دانه اثر معنی دار داشت و باعث کاهش صفات مذکور گردید. تنش خشکی اثر معنی داری بر درصد روغن نداشت اما از طریق کاهش عملکرد دانه موجب کاهش عملکرد روغن گردید. رقم صفه در هر دو فصل کاشت بیشترین عملکرد روغن را تولید نمود. عملکرد روغن در تیمارهای قطع آبیاری در دوره پر شدن دانه و دوره گلدهی نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 26 و 46 درصد کاهش نشان دادند. نتایج به دست آمده همچنین نشان داد که کلیه ارقام مورد بررسی در کشت تابستانه به دلیل افزایش دما و کاهش فصل رشد، عملکرد دانه و روغن کمتری نسبت به کشت بهاره داشتند. اگرچه درصد روغن در کشت تابستانه حدود یک درصد بیشتر از کشت بهاره بود اما به دلیل عملکرد دانه کمتر، عملکرد روغن در کشت تابستانه 60 درصد کاهش یافت. ارقام صفه و Mec11 به ترتیب با 803 و 530 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد روغن را تولید نمودند. همچنین، رقم صفه در هر دو فصل کاشت بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - اثر تنش کم‌آبی و کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سورگوم دانه‌ای
نوشین محمدزمانی امیدعلی اکبرپور مانی مجدم طیب ساکی‌نژاد علیرضا شکوه‌فر

10.30495/jcep.2020.676142

گیاه سورگوم از جمله محصولات علوفه‌ای در تیره ی غلات است که به دلیل سازگاری با شرایط خشک و راندمان بالا در مصرف آب، می‌تواند در شرایط خشک و تنش خشکی عملکرد مطلوبی داشته باشد. تحقیق حاضر طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در خرم آباد روی گیاه سورگوم دانه‌ای اجرا گردید. آزمایش به أکثر

گیاه سورگوم از جمله محصولات علوفه‌ای در تیره ی غلات است که به دلیل سازگاری با شرایط خشک و راندمان بالا در مصرف آب، می‌تواند در شرایط خشک و تنش خشکی عملکرد مطلوبی داشته باشد. تحقیق حاضر طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در خرم آباد روی گیاه سورگوم دانه‌ای اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های خردشده- فاکتوریل با 4 تکرار و با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. فاکتور تنش از طریق قطع آبیاری در سه سطح، آبیاری نرمال- قطع آبیاری در مرحله رویشی و زایشی در کرت‌های اصلی بود. فاکتور فرعی به صورت فاکتوریل به صورت کود زیستی در سه سطح، مصرف کود شیمیایی بر اساس آزمون خاک، مصرف کود زیستی ورمی کمپوست و مصرف تلفیق ورمی کمپوست و کود شیمیایی و با دو رقم سپیده و کیمیا در کرت‌های فرعی اجرا شد. ابتدا تجزیه واریانس مرکب انجام گرفت که به دلیل معنی‌‌دار نبودن اثرات سال و اثرات متقابل سال در فاکتورهای مختلف، تجزیه واریانس بر اساس میانگین دو سال انجام شد. نتایج حاکی از معنی دار بودن تاثیر تنش و اثرات متقابل رقم با تنش و رقم با کود بر برخی صفات مورد اندازه‌گیری بود، به‌طوری‌که مشخص شد شاخص‌های کمّی، کیفی و فنولوژیکی گیاه سورگوم دانه‌ای در مرحله زایشی تحت تاثیر منفی تنش قرار گرفتند. از طرفی تاثیر کود ورمی کمپوست بر صفات مورد بررسی چشم گیر و مثبت برآورد گردید. رقم سپیده به استثنای صفت نسبت پروتئین، در مقایسه با رقم کیمیا، دارای تمامی صفات برتری بود. عملکرد دانه در شرایط قطع آبیاری در مرحله رویشی در رقم سپیده حدود 8 تن و در رقم کیمیا 36/4 تن در هکتار برآورد شدند. اما، در اثر اعمال تنش در مرحله زایشی، عملکرد دانه برای رقم سپیده 67/7 تن در هکتار و برای رقم کیمیا 45/4 تن در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - واکنش کلروفیل، محتوای نسبی آب و پروتئین برگ گلرنگ به تنش شوری و محلول ‏پاشی کلسیم، پتاسیم و منگنز
محمود عطارزاده اصغر رحیمی بنیامین ترابی

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و منگنز روی شاخص های کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ گلرنگ رقم پدیده در شرایط تنش شوری، آزمایش گلدانی در گلخانه دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال 1390 اجرا شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصا أکثر

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و منگنز روی شاخص های کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ گلرنگ رقم پدیده در شرایط تنش شوری، آزمایش گلدانی در گلخانه دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال 1390 اجرا شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عامل اول شوری در چهار سطح، شامل بدون شوری (شاهد) و شوری 500، 1000 و 1500 میلی گرم کلرید سدیم بر کیلوگرم خاک بود و عامل دوم محلول پاشی در چهار سطح: محلول پاشی با آب مقطر (شاهد) و محلول پاشی نیترات کلسیم و پتاسیم دی هیدروژن فسفات، هر یک با غلظت ده میلی مولار، و محلول پاشی سولفات منگنز به مقدار یک میلی مولار از دو هفته پس از سبز شدن و هر دو هفته یک بار اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار 1500 میلی گرم کلرید سدیم، به طور معنی‌داری عدد اسپد، نسبت Fv/Fm و محتوای آب نسبی را در برگ گلرنگ تحت تاثیر قرار داد و باعث کاهش معنی‌دار آنها شد، از طرف دیگر افزایش شوری منجر به افزایش کمبود آب اشباع برگ گردید. محلول پاشی نیترات کلسیم، پتاسیم دی هیدروژن فسفات و سولفات منگنز نیز باعث کاهش عدد اسپد گردیده است. محلول پاشی نیترات کلسیم سبب افزایش محتوای پروتئین برگ در شرایط شوری 500 میلی گرم کلرید سدیم و بدون شوری گردید. محلول پاشی سولفات منگنز سبب افزایش میزان کلروفیل b و b+ a و کلروفیل a در سطح شوری 500 میلی گرم کلرید سدیم گردید. بنابراین، با توجه به نقش مثبت کلسیم و منگنز در تولید و حفاظت از کلروفیل و پروتئین، محلول پاشی آن می تواند راه کار مناسبی در جهت کاهش خسارت گیاهان در شرایط تنش شوری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - ارزیابی عملکرد دانه و شاخص‌های تحمل به خشکی در لاین‌های گندم تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود در مرحله پرشدن دانه
اسماعیل محمودی سلیمان محمدی جلال صبا

به‌منظور شناسایی لاین یا لاین‌های متحمل به تنش‌رطوبتی بر اساس شاخص‌های مختلف و شناسایی بهترین شاخص‌های تحمل به خشکی، 4 آزمایش در سال 86- 85 در ایستگاه‌های تحقیقات کشاورزی میاندوآب، همدان، اردبیل و مشهد با 18 لاین امید‌بخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی أکثر

به‌منظور شناسایی لاین یا لاین‌های متحمل به تنش‌رطوبتی بر اساس شاخص‌های مختلف و شناسایی بهترین شاخص‌های تحمل به خشکی، 4 آزمایش در سال 86- 85 در ایستگاه‌های تحقیقات کشاورزی میاندوآب، همدان، اردبیل و مشهد با 18 لاین امید‌بخش و دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو شرایط آبیاری کامل و اعمال تنش ‌رطوبتی در مرحله پرشدن دانه انجـام شـد. نتایج نشان داد که لاین‌های شماره C-80-4)2) و Bkt/90-Zhong 87)8) نام‌گذاری شده به‌نام میهن با توجه به مقادیر بالای شاخص‌های تحمل به خشکی MP، GMP، STI، HARM، RDI و مقادیر کم شاخص‌های TOL و SSI، عملکرد دانه بالا در شرایط مطلوب و تنش رطوبتی در مرحله پرشدن دانه به‌عنوان لاین‌های متحمل به تنش‌ رطوبتی در مرحله پرشدن دانه شناسایی شدند. با توجه به ضرایب همبستگی مثبت و معنی‌دار بین شاخص‌ها با عملکرد دانه در هر دو شرایط آبیاری و بین شاخص‌ها، مشخص گردید که انتخاب بر اساس شاخص‌های GMP، MP، STI و HARM منجر به انتخاب ژنوتیپ‌هایی با عملکرد دانه بالا در هر دو شرایط آبیاری گردید. نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان داد که 99.83 درصد از تغییرات کل توسط دو مؤلفه تبیین شدند. مؤلفه اول با توجیه 70.85 درصد از تغییرات، عملکرد بالقوه و تحمل به خشکی (شاخص‌های MP، GMP،STI، HARM، RDI) و مؤلفه دوم با توجیه 28.98 درصد از تغییرات به‌عنوان مؤلفه حساسیت به تنش (شاخص‌های TOL و SSI) نام‌گذاری شدند. تجزیه کلاستر نشان داد شاخص‌های STI، GMP، HARM و MP در یک خوشه و TOL و SSI در خوشه دیگر قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - پاسخ هیبریدهای دیررس ذرت به کاربرد سولفات پتاسیم در شرایط کم آبیاری
زهره حنطه رقیه امینیان

به منظور بررسی اثر کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای در شرایط کم آبیاری و تعیین مؤثرترین صفات بر عملکرد دانه، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان انجام شد. سطوح آب أکثر

به منظور بررسی اثر کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای در شرایط کم آبیاری و تعیین مؤثرترین صفات بر عملکرد دانه، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان انجام شد. سطوح آبیاری (آبیاری کامل، قطع یک دور آبیاری در مراحل ظهور پانیکول و پر شدن دانه) به عنوان عامل اصلی، مصرف کود پتاسیم در سه سطح 200 (مقدار توصیه شده بر اساس آزمون خاک)، 245 و290 کیلوگرم در هکتار کود سولفات پتاسیم به عنوان عامل فرعی و دو رقم سینگل کراس 700 و 704 به عنوان عامل فرعی فرعی در نظرگرفته شدند. اثر آبیاری بر صفات تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، میزان آب نسبی برگ و میزان آب از دست رفته معنی دار بود. اثر رقم بر تمامی صفات، به جز میزان آب از دست رفته، و اثر کود بر تمام صفات، به جز تعداد ردیف دانه، معنی دار بود. در تمامی صفات، به جز ارتفاع بوته، رقم 700 برتر از رقم 704 بود. برای اکثر صفات، بیشترین مقادیر در شرایط آبیاری کامل، اعمال کود پتاسیم به مقدار290 کیلوگرم در هکتار و استفاده از رقم 700 حاصل شد. حذف یک دور آبیاری در مرحله ظهور پانیکول برای رقم 700 و در مرحله دانه بندی برای رقم 704 موجب کاهش معنی دار عملکرد دانه نگردید. بر اساس تجزیه همبستگی بیشترین همبستگی عملکرد دانه با صفات تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه و شاخص برداشت مشاهده شد. ﻧﺘـﺎﻳﺞ رﮔﺮﺳـﻴﻮن گام به گام ﻧـﺸﺎن داد ﻛـﻪ در رقم 700 ﺻـﻔﺎت تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف و وزن هزار دانه و در رقم 704 ﺻـﻔﺎت عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت به ترتیب 7/98 و 5/98 درصد از تغییرات را توجیه نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - اثر تلقیح میکروبی برکارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی (Mentha piperita L) تحت تنش خشکی
مریم پورنجف محمد فیضیان امیدعلی اکبرپور رضا سلیمانی

10.30495/JCEP.2022.1917964.1744

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تلقیح میکروبی بر کارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی تحت تنش خشکی در 2 سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان سرآبله واقع در استان ایلام انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تک أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تلقیح میکروبی بر کارآیی مصرف عناصر و کیفیت نعناع فلفلی تحت تنش خشکی در 2 سال زراعی 1397-1396 و 1398-1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان سرآبله واقع در استان ایلام انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. آزمایش دارای 2 فاکتور، شامل تنش خشکی در 3 سطح آبیاری کامل (شاهد)، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی در کرت های اصلی و باکتری های محرک رشد و میکوریزا در 6 سطح شامل: 1-شاهد، 2-جدایه ی حل کننده ی سیدروفور+ جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 3- جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی+جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 4- جدایه ی حل کننده ی سیدروفور و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی+ جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی، 5-کود تجاری نیتروکسین و 6- میکوریزا، در کرت های فرعی بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین منتول اسانس در تیمار ترکیبی جدایه ی حل کننده ی سیدروفور و جدایه افـزاینده‌ی تحمل به خشکی+ جدایه ی حل کننده ی فسفات معدنی و جدایه افزاینده‌ی تحمل به خشکی و تنش 50 درصد ظرفیت زراعی به مقدار 24/2 درصد حاصل شد که نسبت به کمترین مقدار یعنی شاهد و آبیاری کامل 26 درصد افزایش نشان داد. در تمامی سطوح تلقیح میکروبی به غیر از کود میکروبی، همواره بیشترین اسانس در تنش 50 درصد ظرفیت زراعی حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس نعناع فلفلی در تیمار کود میکروبی تجاری و سال دوم به مقدار 139/2 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. تلقیح میکروبی در حالت تنش 50 درصد ظرفیت زراعی مزرعه موجب افزایش 21 درصدی عملکرد خشک اندام های هوایی نسبت به همین سطح تنش در حالت شاهد شد. باکتری های محرک رشد و میکوریزا موجب افزایش عملکرد کمی و کیفی و افزایش کارآیی نیتروژن و فسفر شدند که این می تواند در کاهش هزینه ها و حفظ پایداری بوم نظام های کشاورزی تأثیر به سزایی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - شبیه‌سازی عملکرد سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) تحت شرایط آبیاری با استفاده از دو مدل AquaCrop و Cropsyst
محمدعلی انصاری اصلان اگدرنژاد نیازعلی ابراهیمی پاک

10.30495/jcep.2019.666253

به‌منظور ارزیابی دو مدل AquaCrop و Cropsyst در شبیه‌سازی عملکرد و کارآیی مصرف آب سیب‌زمینی، تحقیق حاضر در یک مزرعه تحقیقاتی در چهارتخته شهرکرد در دو سال زراعی با استفاده از دو تیمار مقدار تنش آبی در پنج سطح (E0، E1، E2، E3 و E4 به ترتیب نشان‌دهنده‌ی 100، 85، 70، 50 و 30 أکثر

به‌منظور ارزیابی دو مدل AquaCrop و Cropsyst در شبیه‌سازی عملکرد و کارآیی مصرف آب سیب‌زمینی، تحقیق حاضر در یک مزرعه تحقیقاتی در چهارتخته شهرکرد در دو سال زراعی با استفاده از دو تیمار مقدار تنش آبی در پنج سطح (E0، E1، E2، E3 و E4 به ترتیب نشان‌دهنده‌ی 100، 85، 70، 50 و 30 درصد تأمین نیاز آبی که بر اساس نتایج لایسیمتر تعیین شده بود) و زمان اعمال تنش در سه دوره زمانی از کشت سیب‌زمینی شامل T1، T2 و T3 به ترتیب نشان‌دهنده‌ی 50 روز رشد اول (کشت بذر و رشد رویشی)، دوم (رشد کامل) و سوم (رسیدن گیاه) از کل دوره رشد و مجموعاً 30 داده انجام شد. از داده‌های سال اول به منظور واسنجی و داده‌های سال دوم برای صحت‌سنجی این دو مدل استفاده شد. نتایج شبیه‌سازی توسط AquaCrop نشان داد که بیشترین و کمترین خطای عملکرد به ترتیب برابر با 15/3 (E1T2) و 3/0 (E1T3) تن در هکتار و بیشترین و کمترین خطای کارآیی مصرف آب به ترتیب برابر با 53/0 (E3T2) و 03/0 (E4T2) کیلوگرم بر مترمکعب بود. بیشترین و کمترین خطای برآورد عملکرد توسط مدل Cropsyst به ترتیب برابر با 34/2 (E3T3) و 35/0 (E1T2) تن بر هکتار بودند. این مقادیر برای کارآیی مصرف آب به ترتیب برابر با 32/0 (E3T2) و 03/0 (E1T1) کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. مقادیر آماره‌ NRMSE عملکرد برای مدل‌های AquaCrop و Cropsyst در مرحله واسنجی به ترتیب 9/0 و 7/0 و در مرحله صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 5/0 و 9/0 بود. مقادیر آماره EF عملکرد برای مدل AquaCrop در مراحل واسنجی و صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 99/0 و 95/0 و برای مدل Cropsyst در این دو مرحله به ترتیب برابر با 90/0 و 79/0 بود. بنابراین، گرچه هر دو مدل دقت مطلوبی داشتند ولی AquaCrop کارآیی بهتری داشت. بر اساس این نتایج، استفاده از مدل AquaCrop در تنش‌های آبی خفیف (به دلیل شبیه‌سازی بهتر واکنش گیاه به آب جذب‌شده) و کاربرد Cropsyst در تنش‌های شدیدتر (به دلیل استفاده این مدل از معادله مبتنی برتابش) توصیه می‌شود. همچنین، کاربرد مدل Cropsyst در مرحله میانی رشد سیب‌زمینی بهتر از مدل AquaCrop است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - شناسایی صفات موثر بر عملکرد لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان تحت تنش کم‌آبی
حسین نظری سعید اهری‌زاد محمد مقدم واحد محمود تورچی

به منظور شناسایی صفات تاثیرگذار بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری بدون تنش و تنش کم آبی، 65 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از رقم آمریکایی Yecoro Roja (پرمحصول، پاکوتاه و زودرس) به عنوان والد پدری و لاین ایرانی No.49 (با عملکرد متوسط، پابلند و دیررس) به عنوان والد مادری، در أکثر

به منظور شناسایی صفات تاثیرگذار بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری بدون تنش و تنش کم آبی، 65 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از رقم آمریکایی Yecoro Roja (پرمحصول، پاکوتاه و زودرس) به عنوان والد پدری و لاین ایرانی No.49 (با عملکرد متوسط، پابلند و دیررس) به عنوان والد مادری، در آزمایشی با استفاده از طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار در فصل زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و لاین های مورد مطالعه به عنوان فاکتور فرعی ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین تیمارهای تنش آبی برای عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، وزن هزار دانه، طول ریشه و حجم ریشه در سطح احتمال 5 درصد و برای وزن ریشه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. اختلاف بین لاین های گندم و همچنین اثر متقابل لاین × شرایط آبیاری برای همه صفات مورد بررسی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. در شرایط آبیاری بدون تنش، عملکرد دانه با ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله، طول پدانکل، وزن هزار دانه، طول سنبله، عملکرد کاه و طول ریشه همبستگی معنی دار و مثبت داشت. در شرایط تنش کم آبی، عملکرد دانه با تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله بارور، طول پدانکل، طول ریشه و عملکرد کاه همبستگی مثبت و معنی دار در سطح احتمال 1 درصد داشت. تجزیه علیت براساس تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، نشان داد که در شرایط بدون تنش ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، تعداد سنبله بارور و طول ریشه و در شرایط تنش کم آبی تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنله بارور، طول ریشه و وزن ریشه از اجزای موثر بر عملکرد دانه هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - تأثیر محلول‌پاشی منیزیم و پتاسیم بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت (Zea mays L.) تحت تنش کمبود آب
آرمان ستوده طیب ساکی نژاد علیرضا شکوه فر شهرام لک مانی مجدم

تنش کمبود آب به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می باشد که در سال های اخیر کاربرد روش های مختلف جهت کاهش اثرات منفی آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار أکثر

تنش کمبود آب به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان می باشد که در سال های اخیر کاربرد روش های مختلف جهت کاهش اثرات منفی آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی انجام شد. تأثیر محلول پاشی منیزیم و پتاسیم بر ویژگی های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت (رقم سینگل کراس 704) در دورهای مختلف آبیاری (50، 75 و 100 میلی متر تبخیر از تشت کلاس A) موردارزیابی قرارگرفت. نتایج تجزیه واریانس حاکی از آن بود که اثر متقابل آبیاری و ترکیب منیزیم و پتاسیم بر ویژگی های ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، تعداد دانه در بلال، میزان جذب پتاسیم، میزان جذب منیزیم، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، پرولین، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی دار آماری داشت. نتایج بررسی مقایسه میانگین اثر ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و منیزیم ﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات مورفولوژیکی و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ تحمل ﺑﻪ ﺧﺸﮑﯽ در ذرت (رقم سینگل کراس 704) نشان داد که ﻣﺼﺮف این عناصر باعث اﻓﺰاﯾﺶ معنی دار صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول بلال، تعداد دانه در بلال، میزان جذب پتاسیم، میزان جذب منیزیم، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت در ﺷﺮاﯾﻂ کمبود آب ﮔﺮدﯾﺪ؛ به گونه ای که بیشترین مقدار این صفات در شرایط تبخیر 50 میلی متر از تشت تبخیر و کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار سولفات منیزیم و 300 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم بود. محلول پاشی غلظت های مختلف ﺳﻮﻟﻔﺎتﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و ﺳﻮﻟﻔﺎت منیزیم از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ و منیزیم، ﺣﻔﻆ ﮐﻠﺮوﻓﯿﻞ ﺑﺮگ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ و همچنین اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺮوﻟﯿﻦ در ﺑﺮگ ﮔﯿﺎه، اثرات منفی کمبود آب را تعدیل و تحمل ذرت به شرایط کمبود آب را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - ارزیابی ارقام کلزا در شرایط تنش خشکی
نعیم جمشیدی امیرحسین شیرانی راد فاطمه تخت چین پریسا ناظری مهدی غفاری

به منظور ارزیابی ارقام کلزا در شرایط تنش خشکی،آزمایشی در دو سال به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش، آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول (80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش خشکی أکثر

به منظور ارزیابی ارقام کلزا در شرایط تنش خشکی،آزمایشی در دو سال به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش، آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول (80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش خشکی به صورت قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی و ارقام به عنوان عامل فرعی در 12 سطح شامل ارقام Licord، Okapi، SLM046، RGS003، Hyola420، Option500، Orient، Opera، Hyola401، زرفام، طلایه و ساریگل بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی در بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، عملکرد دانه و عملکرد روغن و افزایش شاخص برداشت گردید، در حالی که تأثیر معنی داری بر درصد روغن دانه نداشت. ارقام مورد آزمون از نظر تمام صفات مورد ارزیابی تفاوت معنی داری با هم داشتند. ارقام زرفام و SLM046 در شرایط آبیاری معمول به ترتیب با 3771 و 3727 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش خشکی به ترتیب با میانگین 2705 و 2663 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را داشتند. ارقام مذکور از نظر عملکرد روغن نیز تحت هر دو تیمار آبیاری بالاترین میزان صفت یاد شده را به خود اختصاص دادند. بنابراین، می توان ارقام زرفام و SLM046 را به عنوان ارقامی با ثبات تولید قابل قبول در شرایط معمول و نیز شرایط تنش بعد از خورجین دهی معرفی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید بر میزان رنگیزه ها و فلورسانس کلروفیل ارقام کنجد تحت شرایط قطع آبیاری
ابراهیم باقری جعفر مسعود سینکی مهدی برادران فیروزآبادی محمد عابدینی اسفهلانی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید تحت شرایط قطع آبیاری (بر اساس BBCH، مراحل فنولوژی گیاهان) و اثر متقابل آنها بر غلظت کلروفیل a، b، کاراتنوئید و فلورسانس کلروفیل در ارقام کنجد (Sesamum indicum) آزمایشی در سال زراعی 91-90 در استان سمنان، شهرستان شاهرود، شهر أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید تحت شرایط قطع آبیاری (بر اساس BBCH، مراحل فنولوژی گیاهان) و اثر متقابل آنها بر غلظت کلروفیل a، b، کاراتنوئید و فلورسانس کلروفیل در ارقام کنجد (Sesamum indicum) آزمایشی در سال زراعی 91-90 در استان سمنان، شهرستان شاهرود، شهر بیارجمند انجام شـد. در این طرح اثر 3 عامل مــورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اصلی، قطع آبیاری بر اساس BBCH (آبیاری کامل به عنوان شاهد، BBCH 69 (زمانی که %90 گل های کنجد باز شده) و BBCH79 (زمانی که %90 نیام های کنجد به اندازه نهایی خود رسیده باشند) و ارقام کنجد (بومی، دشتستان 2 و داراب 1) و سطوح محلول پاشی با سالیسیلیک اسید (غلظت 0 (شاهد) و 0.6 میلی مولار) به عنوان عوامل فرعی بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که تنش قطع آبیاری در پایان BBCH 69 و BBCH79 سبب اختلاف معنی دار در میزان کلروفیل a، کاراتنوئید و فلورسانس کلروفیل (F0, Fm, Fv, Fv/m) گردید. همچنین، محلول پاشی سبب مشاهده اختلاف معنی دار برای میزان کلروفیل b و فلورسانس کلروفیل (Fm و Fv) شد. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین غلظت کلروفیل a و کارتنوئید در شرایط قطع آبیاری در BBCH 69 به ترتیب به میزان 0.629 و 0.265 میلی گرم بر گرم وزن تر و بیشترین غلظت Fv/Fm در شرایط آبیاری کامل به میزان 0.656 به دست آمدند. بر اساس نتایج این آزمایش بیشترین مقدار کلروفیل b مربوط به رقم داراب به میزان 0.423 میلی گرم بر گرم وزن تر و کمترین آن مربوط به رقم بومی به میزان 0.364 میلی گرم بر گرم وزن تر در شرایط آبیاری کامل حاصل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

173 - تاثیر تلقیح میکوریزایی بر برخی ویژگی‌های فیـزیولوژیکی و عملکرد شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L) تحت تنش خشکی
مدینه بیژنی پرویز یدالهی ده چشمه محمدرضا اصغری پور مسلم حیدری

همزیستی قارچ های میکوریزا با ریشه گیاهان از طریق بهبود صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه می‌تواند سبب واکنش مثبت گیاهان، به‌ویژه در شرایط نامساعد محیطی، گردد. آزمایشی برای مطالعه تاثیر قارچ های میکوریزا در سطوح تنش خشکی بر رشد و عملکرد شنبلیله، به صورت کرت‌های خردشده أکثر

همزیستی قارچ های میکوریزا با ریشه گیاهان از طریق بهبود صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه می‌تواند سبب واکنش مثبت گیاهان، به‌ویژه در شرایط نامساعد محیطی، گردد. آزمایشی برای مطالعه تاثیر قارچ های میکوریزا در سطوح تنش خشکی بر رشد و عملکرد شنبلیله، به صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی در گلخانه دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل تنش خشکی در سه سطح شاهد (70 درصد رطوبت قابل استفاده)، تنش ملایم (50 درصد رطوبت قابل استفاده) و تنش شدید (30 درصد رطوبت قابل استفاده)، به عنوان عامل اصلی و سه گونه قارچ میکوریزا (Glomus intraradices، versiform G.، G. mosseae) و بدون قارچ به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تاثیر تنش خشکی بر تمام خصوصیات مورد مطالعه معنی دار بود، به طوری که تنش شدید تعداد برگ در گیاه، ارتفاع ساقه، طول ریشه، محتوی کلروفیل b را به ترتیب 22.22، 2.9، 26.3، 3.1 درصد نسبت به شاهد (بدون تنش) کاهش و پرولین و کربوهیدرات برگ را به ترتیب به میزان 36.04 و 20.98 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. قارچ های میکوریزا بر میزان کربوهیدرات و پرولین برگ تاثیر معنی داری نداشتند. اثر متقابل قارچ و تنش خشکی بر برخی صفـات از جمله غلظت کلـروفیل a و کل، عملکرد دانه و همچنین درصـد کلون سازی (کلونیزاسیون) معنی دار بود. در بین سه گونه قارچ مورد استفاده، گونه G. mosseae عملکرد بهتری در بهبود صفات در شرایط تنش خشکی داشت. در نتیجه می توان چنین بیان داشت که در شدت های مختلف تنش خشکی، استفاده از قارچ های میکوریزا با افزایش درصد کلونیزاسیون و رنگیزه های فتوسنتزی می تواند در کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه در گیاه مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

174 - اثر تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای با استفاده از تجزیه علیت
یاسر مومنی قزلعاشق حسن منیری فر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد ذرت و صفات وابسته به آن، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کرت های اصلی شامل چهار رژیم آبیاری (بدون تنش، تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، تنش در مرحله گلدهی و تنش در مرحله پر شدن دانه) و کرت أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد ذرت و صفات وابسته به آن، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. کرت های اصلی شامل چهار رژیم آبیاری (بدون تنش، تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، تنش در مرحله گلدهی و تنش در مرحله پر شدن دانه) و کرت های فرعی شامل چهار رقم هیبرید ذرت (سینگل کراس 704، 604، 500 و دابل کراس 370) بودند. نتایج همبستگی ساده نشان داد که اکثر صفات مورد بررسی همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد داشتند. رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت در متوسط شرایط تنش نشان داد که صفت وزن بلال دارای بالاترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم و مثبت از طریق صفات قطر بلال، ارتفاع گیاه، میانگین قطر ساقه و وزن چوب بلال بر عملکرد دانه است. با اعمال تنش در مرحله 6 تا 7 برگی، وزن بلال دارای بالاترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم از طریق صفات ارتفاع گیاه، طول گل آذین نر و طول بلال بر عملکرد دانه بود. همچنین، در شرایط تنش در مرحله پرشدن دانه، صفت وزن 300 دانه دارای بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه و دارای اثرات غیرمستقیم و مثبت از طریق تعداد دانه و عمق دانه بر عملکرد دانه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

175 - تاثیر تنش گرمای انتهای فصل بر خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L) در رامهرمز
سحر کلاه‌کج مهرو مجتبایی زمانی

10.30495/JCEP.2022.1899432.1687

دما در دوره گلدهی و دانه&lrm;‌بندی شاخص بسیار با اهمیتی برای تخمین پتانسیل عملکرد دانه کلزا محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی تاثیر مواجهه با تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت بر خصوصیات زراعی ژنوتیپ‌های مختلف کلزا (شامل هایولا420، هایولا50، هایولا60، سان37، سان34 و دلگان)، أکثر

دما در دوره گلدهی و دانه&lrm;‌بندی شاخص بسیار با اهمیتی برای تخمین پتانسیل عملکرد دانه کلزا محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی تاثیر مواجهه با تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت بر خصوصیات زراعی ژنوتیپ‌های مختلف کلزا (شامل هایولا420، هایولا50، هایولا60، سان37، سان34 و دلگان)، دو آزمایش جداگانه در دو تاریخ کاشت متداول (21 آبان ماه) و تاخیری (26 آذر ماه)، هر کدام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز اجرا شد. هر تاریخ کاشت به عنوان یک محیط در نظر گرفته شد و داده‌های حاصل در نهایت تجزیه مرکب شدند. نتایج نشان داد که با تاخیر در کاشت و وقوع تنش گرما در مرحله گلدهی و دانه بستن، تعداد گل باز شده روی ساقه اصلی، درصد گل‌های منتهی به خورجین، تعداد خورجین در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، طول خورجین، ارتفاع بوته و طول دوره زایشی ژنوتیپ‌ها کاهش یافت و منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد دانه شد. کاهش تعداد خورجین در بوته بیشترین سهم در کاهش عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در تاریخ کاشت متداول، عملکرد دانه در هایولا 420 و سان 34 بیشتر از سایر ژنوتیپ‌ها بود و در شرایط تنش گرمای ناشی از تاخیر در کاشت، هایولا50 و سپس سان 34 بیشترین و دلگان کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. کمترین درصد کاهش عملکرد ناشی از تاخیر در کاشت به هایولا50 تعلق داشت (55 درصد) و بر اساس شاخص حساسیت به تنش، ژنوتیپی نیمه متحمل به تنش گرمای انتهای فصل شناخته شد. در تاریخ کاشت متداول، ژنوتیپ‌هایی که سریع تر به مرحله‌گلدهی رسیدند ولی دوره گلدهی طولانی‌تری داشتند از عملکرد بالاتری برخوردار بودند، در مقابل، در تاریخ کاشت تاخیری همبستگی منفی و معنی‌داری بین طول دوره گلدهی با تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه مشاهده شد. ژنوتیپ سان34 در هر دو تاریخ کاشت متداول و تاخیری از عملکرد بالایی برخوردار بود و به عنوان ژنوتیپی مناسب برای دستیابی به عملکردی پایدار در منطقه رامهرمز می تواند مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

176 - ارزیابی تحمل خشکی لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان
ندا ظفرنادری سعید اهری زاد

به منظور ارزیابی واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 م أکثر

به منظور ارزیابی واکنش لاین‌های اینبرد نوترکیب گندم نان در شرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (80، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) و فاکتور فرعی شامل هشت لاین اینبرد نوترکیب به همراه دو والد (روشن و سوپرهد) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها، نشان از وجود اختلاف معنی دار بین سطوح مختلف آبیاری و نیز لاین های مورد مطالعه از نظر عملکرد دانه داشت. در حالی که بین دو عامل مورد ارزیابی اثر متقابلی مشاهده نگردید. در ارزیابی لاین‌ها بر اساس معیارهای مقاومت به خشکی، از نظر شاخص های SSI وTOL در تنش کم آبی با 120 میلی متر تبخیر، لاین های 1، 7، 41 و رقم روشن و در تنش کم آبی با 160 میلی متر تبخیر، لاین های 7 و 19 لاین های متحمل بودند. در حالی که در هر دو شرایط تنش از نظر شاخص های STI ، MP و GMP لاین های 37، 38 و رقم روشن به عنوان لاین های متحمل به کم آبی شناسایی شدند. گروه‌بندی لاین‌ها با استفاده از تجزیه خوشه ای بر اساس عملکرد دانه و نیز معیارهای مقاومت به خشکی، لاین‌های 1، 30، 32، 37، 38، 41 و رقم روشن را در سطح آبیاری با 120 میلی‌متر تبخیر و لاین‌های 30، 37، 38 و رقم روشن را در سطح آبیاری با 160 میلی‌متر تبخیر از نظر تحمل به خشکی، در کلاس برتر قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

177 - اثر تنش کمبود آب بر خصوصیات ریخت شناسی و عملکرد دانه آفتابگردان رقم آرماویریسکی
ابراهیم عباسی سیه جانی فرهاد فرح وش حمداله کاظمی اربط محمدباقر خورشیدی بنام

به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد دانه رقم آرماویرسکی آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کمبود آب در پنج سطح (50D1=، 100D2=، 1 أکثر

به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد دانه رقم آرماویرسکی آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کمبود آب در پنج سطح (50D1=، 100D2=، 150D3=، 200D4= و 250D5= میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) بودند. نتایج تجزیه های آماری نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری به ترتیب از D1 تا D5 معادل 5486، 4480، 3080، 2460 و 2260 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. افزایش شدت تنش کمبود آب باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه، درصد روغن، وزن صد دانه، تعداد دانه در طبق، وزن خشک بوته، قطر ساقه و طبق، شاخص سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل برگ و افزایش تعداد روزنه در واحد سطح اپیدرم پشتی برگ و مقاومت روزنه ای شد. در عین حال، اختلاف بین D1 و D2 فقط در وزن 100 دانه، درصد پوکی و تعداد دانه در طبق معنی دار بود. با توجه به ماهیت این صفات که پس از گلدهی و تلقیح افزایش یابند می توان پیشنهاد کرد که آبیاری های اولیه در رقم آرماویرسکی تا مرحله گلدهی بر اساس تبخیر 100 میلی متری و آبیاری های بعدی بر اساس 50 میلی متر تبخیر انجام گیرند تا از کاهش معنی دار صفات فوق الذکر جلوگیری و عملکرد دانه نیز افزایش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

178 - ارزیابی مدل AquaCrop در شبیه سازی عملکرد و کارایی مصرف آب سه رقم ذرت دانه ای در شرایط اقلیمی گرم و خشک
یاسر اسماعیلیان محمود رمرودی

امروزه، مدل های رشد گیاهان نقش مهمی در تخمین رشد و عملکرد محصول، برنامه ریزی تولید محصولات کشاورزی، اقتصاد تولید و تعیین راهبردهای تأمین محصولات دارند. در این پژوهش، مدل AquaCrop برای سه رقم ذرت DC 370، ZP 677 و SC 704 تحت فراهمی سطوح متفاوت آب (عدم تنش، تنش ملایم و تنش أکثر

امروزه، مدل های رشد گیاهان نقش مهمی در تخمین رشد و عملکرد محصول، برنامه ریزی تولید محصولات کشاورزی، اقتصاد تولید و تعیین راهبردهای تأمین محصولات دارند. در این پژوهش، مدل AquaCrop برای سه رقم ذرت DC 370، ZP 677 و SC 704 تحت فراهمی سطوح متفاوت آب (عدم تنش، تنش ملایم و تنش شدید) و نیتروژن (صفر، 120، 180 و 240 کیلوگرم در هکتار) مورد واسنجی و ارزیابی قرار گرفت. برای اعتبارسنجی این مدل از ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (nRMSE) و ضریب تعیین (R2) استفاده شدند. نتـایج نشـان داد که مدل با دقت بالایی عملکرد دانه ارقام ذرت را شبیه سازی کرد. اما دقت شبیه سازی با افزایش تنش خشکی کاهش یافت. کمترین nRMSE (5/7 %) و بیشترین R2 (93/0) محاسبه شده از رقم ZP 677 به دست آمدند. مدل با خطای بیشتری عملکرد بیولوژیکی ذرت را نسبت به عملکرد دانه شبیه سازی نمود. هرچند روند تغییرات آن در نتیجه تغییر در سطح تنش خشکی و یا کود نیتروژن به خوبی و مطابق با آزمایش مزرعه ای پیش بینی شد. nRMSE بین 8/6 و 9/10 درصد بدست آمد، درحالی که R2 بین 82/0 تا 92/0 متغیر بود. مدل AquaCrop با دقت قابل قبولی تغییرات کارایی مصرف آب ارقام ذرت را شبیه سازی کرد، به طوری که با افزایش تنش خشکی و کاربرد کود نیتروژنی میزان آن افزایش یافت. البته، نتایج خروجی مدل در اغلب حالات کمتر از مقادیر اندازه گیری شده بودند. بهترین نتیجه ارزیابی مدل (4/6%nRMSE= و 93/0R2=) از رقم ZP 677 حاصل شد. با توجه به نتایج به دست آمده، می توان مدل AquaCrop را با درصد اطمینان بالایی برای شبیه سازی عملکرد ذرت دانه ای در نواحی اقلیمی مشابه با این آزمایش را به کار برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

179 - بررسی شاخص های جوانه زنی بذر و میـزان جذب سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیم بخش های مختلف گیاهچه ذرت شیرین هیبرید (KSC 403 (Zea Mays L var. Saccharata تحت تنش شوری و پرایمینگ
مجید نصراله الحسینی آتنا رحمانی سعید خاوری خراسانی

به منظور مطالعه اثرات پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی و میزان عناصر در مراحل اولیه رشد ذرت شیرین رقم KSC 403 آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 سطح پرایمینگ (بذرها بدون پرایمینگ، پرایمینگ با آب مع أکثر

به منظور مطالعه اثرات پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی و میزان عناصر در مراحل اولیه رشد ذرت شیرین رقم KSC 403 آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 سطح پرایمینگ (بذرها بدون پرایمینگ، پرایمینگ با آب معمولی، پرایمینگ با آب مقطر، پرایمینگ باکلرید سدیم، کلرید پتاسیم، کلرید کلسیم آبدار) و پنج سطح تنش شوری (صفر، 4، 8، 12و 16 دسی زیمنس برمتر نمک کلرید سدیم) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تازه و وزن خشک گیاهچه، نسبت ریشه چه به ساقه چه و تعیین میزان سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیم در بخش های مختلف گیاهچه (ساقه، ریشه و بذر) بود. نتایج آزمایش بیانگر آن است که با افزایش سطح تنش شوری تمامی پارامترهای اندازه گیری شده، کاهش یافتند. در این بین تیمار با پرایمینگ کلرید کلسیم آبدار نسبت به سایر تیمارها به تنش شوری پاسخ بهتری داد. نتایج نشان دادکه با افزایش میزان نمک کلرید سدیم، میزان جذب سدیم افزایش و میزان جذب کلسیم و پتاسیم کاهش می یابد.کاربرد کلرید کلسیم آبدار به دلیل تحریک سلولی و در اختیار قرار دادن کلسیم بیشتر در محیط رشد حاوی نمک، منجر به بهبود پارامترهای رشد گیاهچه می شود. تیمارکلرید کلسیم آبدار در تمام صفات به جز میزان سدیم و پتاسیم، بالاترین میزان را به خود اختصاص داد و بیان گر بهبود کارایی بذور تحت تاثیر تنش شوری در مجاورت کلسیم است و می تواند جهت بهبود در جوانه زنی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

180 - عکس العمل ریشه ی برنج به دوره های زمانی تنش کمبود آب با رویکرد الکتروفورز دو بعدی
محمود تورچی

برنج (Oryzae sativa L) غذای اصلی بیش از نیمی از مردم جهان را تشکیل می دهد. تنش کمبود آب یکی از عمده‌ترین موانع برای تولید موفق محصولات زراعی است. برنج در طول دوره رشدی خود تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که از جمله آنها می توان به تنش کمبود آب اشاره نمود. پیشرفت أکثر

برنج (Oryzae sativa L) غذای اصلی بیش از نیمی از مردم جهان را تشکیل می دهد. تنش کمبود آب یکی از عمده‌ترین موانع برای تولید موفق محصولات زراعی است. برنج در طول دوره رشدی خود تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که از جمله آنها می توان به تنش کمبود آب اشاره نمود. پیشرفت های اخیر در فیزیولوژی مولکولی این امید را به وجود آورده است که با شناسایی پروتئین های کاندیدای مقاومت به تنش کمبود آب، بتوان در افزایش عملکرد برنج گام های اساسی برداشت. به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر الگوی تظاهر پروتئین های ریشه ی برنج، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار طراحی و اجرا گردید. تیمارهای مورد مطالعه، شامل آبیاری عادی و تنش های 24، 36 و 48 ساعت قطع آبیاری بود. آزمایش در شرایط آزمایشگاهی و تحت شرایط کنترل شده در اتاقک رشد انجام گردید. پس از اعمال تنش نمونه های بافت ریشه به منظور آزمایش های الکتروفورز دو بعدی مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل پروتئوم بافت ریشه به روش الکتروفورز دو بعدی نشان داد که از بین 135 لکه پروتئینی قابل تشخیص در رنگ آمیـزی با آبی کوماسی، تعداد 14 لکه پروتئینی تغییــرات بیـان معنی داری از نظر آماری در شرایط تنش کمبود آب نشان دادند که تعداد 7 پروتئین در سطح احتمال 1 درصد و 7 پروتئین در سطح احتمال 5 درصد مع نی دار گردید. لکه های پروتئینی دارای تغییرات بیان، بر اساس نقطه ایزوالکتریک و وزن مولکولی در بانک های اطلاعاتی مورد جستجو قرار گرفتند و پروتئین های احتمالی پاسخ دهنده به شرایط تنش شناسایی شدند. افزایش بیان فردوکسین اکسیدوردوکتاز 24 ساعت پس از شروع تنش کمبود آب نمایانگر نقش این پروتئین در کاهش اثرات تنش کمبود آب است. در حالی که پروتئین های ریبوزومی، گلیسر آلدئید 3-فسفات و ATP سنتتاز در طی تنش کمبود آب روند کاهشی داشتند. پروتئین های فروکتوز 6-1 بی فسفات آلدولاز، گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز، گلایسین دهیدروژناز و کتیناز پس از روند کاهشی تا 36 ساعت تنش کمبود آب، با افزایش مدت تنش به 48 ساعت مجدداً روند افزایشی نشان دادند که بیان گر تلاش گیاه برای کاهش اثرات ناشی از تنش اکسیداتیو می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

181 - ارزیابی تحمل به تنش شوری و خشکی لاین های گندم دوروم تحت شرایط گلخانه‎ای
آزاده غربی ورهرام رشیدی علیرضا تاری&lrm;نژاد سمن چلبی یانی

در جهت ارزیابی 7 لاین گندم دوروم نسبت به تنش شوری و خشکی یک آزمایش گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و سه عامل شامل تنش شوری در دو سطح (بدون تنش شوری و تنش شوری 6.2 دسی زیمنس)، تنش أکثر

در جهت ارزیابی 7 لاین گندم دوروم نسبت به تنش شوری و خشکی یک آزمایش گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و سه عامل شامل تنش شوری در دو سطح (بدون تنش شوری و تنش شوری 6.2 دسی زیمنس)، تنش خشکی در دو سطح (بدون تنش خشکی و تنش خشکی با ظرفیت مزرعه ای 50%) و هفت لاین گندم دوروم انجام گرفت. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، بین لاین های مورد بررسی در اکثر صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری مشاهده شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که ژنوتیپ های آرامیدیس و یازلیق از لحاظ اکثر صفات بیشترین مقدار را به خود اختصاص دادند. عملکرد دانه با اکثر صفات مورد مطالعه همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. تجزیه خوشه&lrm;ای براساس روش "وارد"، دو ژنوتیپ آرامیدیس و یازلیق را دریک گروه جداگانه و برتر جای داد و در کل دو ژنوتیپ فوق به عنوان ژنوتیپ های متحمل نسبت به هر دو شرایط تنش شوری و خشکی شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

182 - بررسی توده‌های بزرک سیاه (بالنگوی شهری Lallemantia iberica) در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
منوچهر فرضی خشنود علیزاده موسی ارشد

بالنگوی شهری گیاهی یک ساله، علفی و متحمل به خشکی از تیره نعناع است که برای استفاده از بذر آن کشت می‌شود. در این پژوهش تنوع 12 توده بالنگوی شهری انتخابی از مناطق مختلف کشور با استفاده از صفات مورفولوژیک و برخی شاخص‌های تحمل به خشکی مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه‌ا أکثر

بالنگوی شهری گیاهی یک ساله، علفی و متحمل به خشکی از تیره نعناع است که برای استفاده از بذر آن کشت می‌شود. در این پژوهش تنوع 12 توده بالنگوی شهری انتخابی از مناطق مختلف کشور با استفاده از صفات مورفولوژیک و برخی شاخص‌های تحمل به خشکی مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه‌ای در بهار 1392 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی اجرا گردید. تجزیه مرکب برای عملکرد دانه نشان داد که اختلاف بسیار معنی‌داری در بین محیط‌های اجرای آزمایش وجود داشت. میانگین های عملکرد دانه در شرایط آبیاری تکمیلی 730 تا 1380 کیلوگرم در هکتار و در شرایط دیم 360 تا 680 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. توده‌های کلیبر و نظرلو از لحاظ تمامی شاخص‌های متحمل به خشکی برتر بودند و در گروه‌بندی خوشه‌ای، گروه‌های ایجاد شده در سه خوشه کاملاً متمایز قرار گرفتند. بر اساس تجزیه همبستگی در شرایط آبیاری تکمیلی صفت ارتفاع بوته و تعداد روز تا گلدهی بیشترین ضریب همبستگی را با عملکرد دانه نشان دادند و در شرایط دیم تعداد شاخه اصلی بیشترین ضریب همبستگی را با عملکرد دانه داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

183 - اثر تنش کمبود آب و تیمار بیولوژیک بذر بر شاخص‌های فیزیولوژیک و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی مخلصه (Tanacetum persicum (Boiss.) Mozaff)
فاطمه بهمۀ عبدالرزاق دانش شهرکی زهرا لری گوئینی مهدی قبادی نیا

ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ به منظور استفاده از ترکیبات دارویی حاصل از آنها و حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع در زیست‌بوم، اهمیت ویژه‌ای دارد. گیاه مخلصه از جمله گیاهان دارویی است که از خواص دارویی و آنتی‌اکسیدانی برخوردار می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تلقیح بذر با باکتری‌های ریزوسفری ارتق أکثر

ﮐﺸﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ به منظور استفاده از ترکیبات دارویی حاصل از آنها و حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع در زیست‌بوم، اهمیت ویژه‌ای دارد. گیاه مخلصه از جمله گیاهان دارویی است که از خواص دارویی و آنتی‌اکسیدانی برخوردار می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تلقیح بذر با باکتری‌های ریزوسفری ارتقا دهنده رشد، شاخص‌های فیزیولوژیک و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی مخلصه تحت تنش کمبود آب، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، به‌صورت گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در خرداد ماه 1395 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل آبیاری 100 درصد آبیاری کامل (شاهد)، 75 درصد آبیاری کامل و 50 درصد آبیاری کامل تلقیح بذر با باکتری در 7 سطح مشتمل بر شاهد(عدم تلقیح باکتریایی)، تلقیح بذربا باکتری‌های Azotobacter chroococcum،Bacillus amyloliquefaciens،strain Asp. Bacillus، strain B sp. Bacillus،Pseudomonas fluorescence، Pseudomonas putidaبودند. نتایج نشان داد تیمارهای تلقیح باکتریایی در شرایط تنش اثر معنی‌داری بر تمام صفات مورد بررسی داشتند (01/0p≤). تیمار تلقیح باکتریایی chroococcumAzotobacter بیشترین تاثیر را بر میزان کلروفیل a، کاروتنوئیدها، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اسانس و آنتوسیانین (µmol.ml-1 020/0)، strain A sp. Bacillus با افزایش 5/2 برابری میزان پرولین نسبت به شاهد بیشترین تاثیر را بر میزان پرولین و strain B sp. Bacillus بیشترین تاثیر را بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی (μg.ml-1 32/5 :IC50) داشتند. همچنین، fluoresence Pseudomonasموجب افزایشمیزان کاروتنوئیدها در تنش 50 درصد آبیاری کامل و Pseudomonas putida بیشترین تاثیر را بر میزان کلروفیل b، کلروفیل کل، پایداری غشا و محتوای نسبی آب برگ داشتند. با توجه به نتایج این بررسی‌ تلقیح باکتریایی بذر مخلصه با باکتری‌های Azotobacter و Pseudomonas به ویژه در روش‌های کشت کم آبیاری جهت تخفیف اثرات تنش خشکی قابل استفاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

184 - ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش خشکی
رضا شهریاری

تنوع ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گندم نان در 42 ژنوتیپ در مزرعه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در دو شرایط محیطی جداگانه (بدون اعمال تنش خشکی و تنش خشکی آخر فصل) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. در زمان های مناس أکثر

تنوع ژنتیکی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گندم نان در 42 ژنوتیپ در مزرعه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در دو شرایط محیطی جداگانه (بدون اعمال تنش خشکی و تنش خشکی آخر فصل) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. در زمان های مناسب از صفات مختلف مورفولوژیک و فیزیولوژیک یادداشت برداری به عمل آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات متقابل سطوح آبیاری×ژنوتیپ بر ارتفاع بوته، تعداد پنجه های نابارور، طول سنبله، نسبت پدانکل به ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع و عملکرد دانه معنی دار بودند. ژنوتیپ شماره 35 (4057) با میانگین 6313 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. رگرسیون چند متغیره خطی نشان داد که صفات تعداد دانه در سنبله، تعداد گره و وزن سنبله حدود 58 درصد از تغییرات میانگین عملکرد را در بین ژنوتیپ ها در شرایط تنش خشکی آخر فصل توجیه می کنند. تعداد گره بیشترین اثر مستقیم (0.438) را بر عملکرد دانه داشت. همچنین، اثرات مستقیم تعداد دانه در سنبله با عملکرد مثبت (0.135) و وزن سنبله با عملکرد منفی (0.345-) بودند. اثر غیرمستقیم تعداد گره از طریق وزن سنبله بیشتر از اثر غیرمستقیم وزن سنبله از طریق تعداد گره بر عملکرد بود. در تجزیه عامل ها، شش عامل در کل 75.80 درصد تغییرات را تبیین کردند. عامل اول تا ششم به ترتیب 21.32، 18.13، 9.72، 9.62، 9.4 و 7.6 درصد از تغییرات کل را توجیه نمودند. تجزیه خوشه ای بر اساس روش وارد با استفاده از ضریب مجذور فاصله اقلیدسی، ژنوتیپ ها را به پنج گروه تقسیم بندی کرد. نتایج این بررسی حاکی از آن است که صفاتی مانند تعداد دانه در سنبله، تعداد گره و وزن سنبله را می توان به عنوان شاخص انتخاب عملکرد در برنامه های به نژادی و به منظور بهبود عملکرد دانه گندم نان در مناطق دارای تنش خشکی آخر فصل مورد استفاده قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

185 - اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)
کوروش اسکندری زنجانی امیرحسین شیرانی راد امین مرادی اقدم توفیق طاهرخانی

به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 90-1389 در منطقه زنجان به اجرا درآمد که در آن عا أکثر

به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 90-1389 در منطقه زنجان به اجرا درآمد که در آن عامل شوری در چهار سطح شامل صفر (شاهد بدون شوری)، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر و عامل سالیسیلیک اسید در دو سطح عدم کاربرد (شاهد) و مصرف 0.5 میلی مولار بودند. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته و عملکرد سرشاخه های گلدار به عنوان صفات مورفولوژیک و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در برگ، غلظت پرولین و محتوای کلروفیل به عنوان خصوصیات فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که تنش شوری موجب کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، عملکرد سرشاخه های گلدار و محتوای کلروفیل و کاربرد سالیسیلیک اسید در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری، سبب بهبودی صفات مورد اشاره گردید. تنش شوری فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز و تجمع پرولین را در برگ افزایش داد و کاربرد سالیسیلیک اسید هم در شـرایط بدون تنش و هم در تنش شــوری موجب کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مذکور و تجمع پرولین با اثر کاهش دهندگی اثرات تنش شوری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

186 - اثر ازتوباکتر و سطوح کود شیمیایی نیتروژن روی صفات آگروفیزیولوژیک و عملکرد ژنوتیپ‌های گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط متفاوت رطوبتی
عباس سلیمانی فرد مانی مجدم شهرام لک مجتبی علوی‌فاضل

10.30495/jcep.2022.689790

این پژوهش با هدف بررسی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و عملکرد دانه شش ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در دو آزمایش مستقل، هر یک به صورت آزمایش‌های فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 95- 1394 و 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی أکثر

این پژوهش با هدف بررسی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک و عملکرد دانه شش ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در دو آزمایش مستقل، هر یک به صورت آزمایش‌های فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 95- 1394 و 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله اجرا شدند. یکی از آزمایش‌ها تحت شرایط بدون تنش آبیاری بر اساس نیاز گیاه و آزمایش دیگر به صورت تنش خشکی بدون هیچ گونه آبیاری و صرفاً با استفاده از نزولات آسمانی انجام گردید. میزان کل بارش در طی دوره رشد گیاه در سال‌های 95-1394 و 96-1395 به ترتیب 410/7 و 388/5 میلی‌متر بودند که با توزیع نامناسب در طی فصل رشد اتفاق افتادند. تیمارهای آزمایشی، فاکتور اول شامل شش ژنوتیپ گلرنگ و فاکتور دوم شامل تلقیح بذر با ازتوباکتر همراه با مصرف کود شیمیایی اوره در چهار سطح بدون مصرف هیچ منبع کودی (شاهد)، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح بذر با ازتوباکتر+ 50 درصد نیتروژن از منبع اوره و 100 درصد نیتروژن از منبع کود شیمیایی اوره بر اساس نتایج آزمایش خاک، بودند. نتایج نشان داد اثر منبع نیتروژن و ژنوتیپ در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش بر روی کلیه صفات مورد بررسی در این آزمایش معنی‌دار بود. در شرایط تنش خشکی بیشترین عملکرد دانه متعلق به ژنوتیپ سینا در تیمارهای کاربرد 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن و تیمار تلفیقی ازتوباکتر+ 50درصد مصرف کود شیمیایی نیتروژن (به ترتیب با میانگین 1408 و 1336 کیلوگرم در هکتار) برآورد شدند، که اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد دانه به تیمار 100 درصد مصرف کود شیمیایی نیتروژن و ژنوتیپ PI-306974 با میانگین 2185 کیلوگرم در هکتار اختصاص داشت. در نتیجه، در شرایط بدون تنش ژنوتیپ PI-306974 با مصرف 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن جهت حصول حداکثر عملکرد گلرنگ و تحت شرایط تنش خشکی کشت ژنوتیپ سینا با کاربرد 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن به همراه ازتوباکتر می‌تواند در منطقه آزمایش به کار روند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

187 - تأثیر محلول‌پاشی سیتوکینین بر صفات مورفولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی
هادی سالک معراجی افشین توکلی نیازعلی سپهوند

10.30495/jcep.2021.679976

خشکی به عنوان مهم ترین تنش غیرزنده می تواند رشد و نمو و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. کینوا گیاهی با ارزش غذایی بالا و متحمل به خشکی است. به منظور بررسی اثر محلول پاشی سیتوکینین بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی در سال زراعی 1396 به صورت طرح اسپلیت فاکتو أکثر

خشکی به عنوان مهم ترین تنش غیرزنده می تواند رشد و نمو و عملکرد گیاهان را کاهش دهد. کینوا گیاهی با ارزش غذایی بالا و متحمل به خشکی است. به منظور بررسی اثر محلول پاشی سیتوکینین بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی در سال زراعی 1396 به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح آبیاری (آبیاری مطلوب (4/0- مگاپاسکال) و تنش خشکی (5/1- مگاپاسکال)) به عنوان فاکتور اصلی و فاکتورهای فرعی شامل چهار رقم کینوا (Q 26، Q 29، Giza 1 و Red Carina) و محلول پاشی با هورمون سیتوکینین در سه سطح (صفر، 50 و 100 میکرومولار) بودند. تیمار آبیاری و رقم در این بررسی بر تمام صفات مورد ارزیابی اثر معنی داری داشتند. محلول پاشی با سیتوکینین بر تمام صفات مورد ارزیابی، به غیر از طول خوشه اصلی و شاخص سبزینگی، اثر معنی داری داشت. بیشترین و کمترین عملکرد دانه با 7/2364 و 8/1701 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی به دست آمدند. تنش خشکی سبب کاهش 28 درصدی عملکرد دانه گردید. بالاترین عملکرد دانه در رقم Giza 1 (6/2746 کیلوگرم در هکتار) وRed Carina (7/2589 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 100 میکرومولار سیتوکینین حاصل گردید. محلـول پاشی سیتوکینین بر عملکرد دانه ارقام Q 26 و Q 29 اثر معنی داری نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده می توان رقم Giza 1 را به عنوان رقمی مناسب جهت کشت در شرایط مطلوب و تنش خشکی مورد توجه قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

188 - پاسخ عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف نیتروژن پنبه (.Gossypium herbaceum L) به مصرف نیتروژن مکمل در شرایط تنش شوری در کشت رایج و تأخیری
اعظم یوسفی آرمین محمد متین جامی معینی

10.30495/JCEP.2023.1926828.1786

معمولاً در شرایط شوری خاک، افزون بر تنش شوری کمبود مواد غذایی به خصوص نیتروژن نیز مشاهده می‌شود. به منظور بررسی واکنش عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف نیتروژن پنبه به مصرف نیتروژن مکمل در شرایط شور در کشت رایج و تأخیری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های أکثر

معمولاً در شرایط شوری خاک، افزون بر تنش شوری کمبود مواد غذایی به خصوص نیتروژن نیز مشاهده می‌شود. به منظور بررسی واکنش عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف نیتروژن پنبه به مصرف نیتروژن مکمل در شرایط شور در کشت رایج و تأخیری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 98-1397 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل زمان کاشت در دو سطح (رایج و تأخیری) و مقدار مصرف نیتروژن در چهار سطح به صورت محلول پاشی (صفر، 2/5، 5 و 7/5 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بودند. نیتروژن مصرفی از منبع اوره و در آغاز مرحله غوزه دهی استفاده شد. کاشت تأخیری موجب کاهش 6/59 درصدی تعداد غوزه در بوته، 17/33 درصدی وزن غوزه، 14/70 درصدی عملکرد وش، 23/2 درصدی کارآیی جذب نیتروژن و 11/32 درصدی کارآیی مصرف نیتروژن نسبت به کشت رایج گردید. محلول‌پاشی به مقدار 7/5 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سبب افزایش 67/6 درصدی تعداد غوزه در بوته، 47/2 درصدی وزن غوزه، 73/2 عملکرد وش، 45/1 درصدی کارآیی جذب نیتروژن و 41/2 درصدی کارآیی مصرف نیتروژن نسبت به شرایط عدم محلول پاشی گردید. بالاترین ارتفاع گیاه، تعداد شاخه زایشی، عملکرد الیاف، درصد کیل و کارآیی مصرف نیتروژن در کشت رایج و محلول‌پاشی 7/5 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد که با محلول‌پاشی 5 کیلوگرم نیتروژن در هکتار اختلاف معنی‌داری نداشت. محلول‌پاشی نیتروژن نتوانست اثرات منفی تأخیر در کاشت را بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه بهبود بخشد. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد که کشت پنبه در تاریخ مناسب و محلول‌پاشی 5 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به صورت مکمل در ابتدای غوزه‌دهی می‌تواند باعث تولید عملکرد مناسب و افزایش کارآیی مصرف نیتروژن گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

189 - تغییرات کیفی و عملکرد ارقام کلزا (Brassica napus L.) به تنش خشکی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری
مجتبی روحی محمد بنایان اول امیر‌حسین شیرانی‌راد

10.30495/jcep.2020.671170

ارقام جدید زمستانه کلزا (شش لاین آماده معرفی امید بخش و رقم بومی احمدی به عنوان شاهد) برای واکنش به تنش خشکی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری در دو سطح شامل تاریخ کاشت معمول (20 مهر) و تاریخ کاشت تأخیری (5 آبان) و دو سطح آبیاری شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله أکثر

ارقام جدید زمستانه کلزا (شش لاین آماده معرفی امید بخش و رقم بومی احمدی به عنوان شاهد) برای واکنش به تنش خشکی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری در دو سطح شامل تاریخ کاشت معمول (20 مهر) و تاریخ کاشت تأخیری (5 آبان) و دو سطح آبیاری شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد، به صورت آزمایش فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1394-1393 و 1395-1394 در موسسه تحقیقات، اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مورد بررسی قرار گرفتند. تاریخ کاشت و آبیاری به عنوان عامل اصلی و ارقام به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. رقم L72 در هر دو تاریخ کاشت مقدار پالمتیک اسید بیشتری داشت. بیشترین مقدار اولئیک اسید و لینولئیک اسید به ترتیب معادل 2/66 و 34/18 درصد در تاریخ کاشت 20 مهر ماه و آبیاری نرمال به دست آمدند. بیشترین مقدار اروسیک اسید در رقم HW3 معادل 27/0 درصد و بیشترین مقدار لینولنیک اسید معادل 95/6 درصد در تاریخ کاشت 20 مهر از رقم L72 حاصل شد در حالی که کمترین مقدار لینولنیک اسید از تیمار تاریخ کاشت 5 آبان در رقم HW3 به دست آمد. در تیمار قطع آبیاری، گلوکوزینولات دانه 14 درصد بیشتر از آبیاری معمول بود. بیشترین عملکرد دانه به مقدار 2/4231 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 20 مهر از رقم L72 و کمترین آن در تاریخ کاشت 5 آبان از رقم HW3 حاصل شد. در تاریخ کاشت 20 مهر، بیشترین درصد و عملکرد روغن دانه به ترتیب معادل 54/46 درصد و 6/2576 کیلوگرم در هکتار از رقم L72 و کمترین مقدار این صفات در تاریخ کاشت 5 آبان از رقم HW3 تولید شدند. به طورکلی، نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی آخر فصل رقم L72 در هر دو تاریخ کاشت بیشترین عملکرد دانه و روغن را به عنوان دو صفت مهم در این گیاه زراعی به خود اختصاص داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

190 - اثر تنش شوری بر تنظیم کننده های اسمزی، عملکرد و اسانس توده های محلی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
عیسی پیری موسی کشته گر ابوالفضل توسلی مهدی بابائیان

زنیان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی منطقه زاهدان است. تنش شوری و خشکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گیاهان زراعی در استان سیستان و بلوچستان هستند. به منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادف أکثر

زنیان یکی از مهم ترین گیاهان دارویی منطقه زاهدان است. تنش شوری و خشکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گیاهان زراعی در استان سیستان و بلوچستان هستند. به منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور زاهدان در سال 93 – 1392 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل دو توده زنیان C1: توده محلی و C2: توده پاکستانی به عنوان فاکتور اول و پنج سطح شوری S1: شاهد، S2: 2، S3: 4، S4: 6 و S5: 8 دسی زیمنس بر متر به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد بیشترین صفات طول ریشه، ارتفاع ساقه، وزن تر گیاه و وزن خشک گیاه و عملکرد اسانس از توده محلی و آبیاری با آب معمولی (تیمار بدون تنش شوری) به دست آمد. با افزایش شدت تنش خشکی در کلیه صفات کمی مورد اندازه گیری کاهش معنی داری مشاهده گردید، اما درصد اسانس با افزایش تنش شوری افزایش یافت. اندازه گیری غلظت تنظیم کننده های اسمزی نشان داد میزان غلظت پرولین و کربوهیدرات های محلول تحت تاثیر تیمار تنش شوری در مقایسه با شاهد افزایش یافتند و افزایش شدت تنش شوری موجب افزایش میزان غلظت تنظیم کننده های اسمزی شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که زنیان نسبتاً به تنش شوری مقاوم است، البته سطـوح بالای 4 دسی زیمنس بر متـر باعث کاهش ویــژگی های کمّی گیاه می شوند و در صورت وقوع شوری، این گیاه با به کارگیری مکانیزم تنظیم اسمزی و به وسیله افزایش تجمع پرولین و کربوهیدرات در هنگام مواجه با شوری، شرایط تنش را تا حدی تحمل می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

191 - نقش میکوریزا در تحمل به خشکی همیشه بهار (Calendula officinalis L)
شیوا مقدسان اکبر صفی پور افشار فاطمه سعید نعمت پور

به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا و تنش خشکی در گیاه همیشه بهار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور انجام شد. میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) به عنوان عامل اول و تنش خشک أکثر

به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا و تنش خشکی در گیاه همیشه بهار، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور انجام شد. میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) به عنوان عامل اول و تنش خشکی در سه سطح (آبیاری بر اساس 100%، 75 و 50% ظرفیت زراعی) به عنوان عامل دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان دادند که در شرایط تنش خشکی خصوصیات رشدی، نظیر ارتفاع گیاه، تعداد و سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و ساقه و میزان کلروفیل‌های a و b، در گیاهان میکوریزایی و غیرمیکوریزایی به طور معنی داری کاهش یافتند. اما کاربرد میکوریزا سبب افزایش پارامترهای رشدی و رنگیزه های فتوسنتزی در گیاهان میکوریزایی نسبت به گیاهان غیرمیکوریزایی شد. میزان نسبی آب برگ، میزان فسفر و پتاسیم در اثر خشکی کاهش و مقدار پرولین افزایش یافتند. تلقیح با میکوریزا، میزان نسبی آب گیاه و میزان فسفر و پتاسیم گیاه را در شرایط تنش خشکی در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده به طور معنی داری افزایش و مقدار پرولین را کاهش داد. نتایج نشان داد که تلقیح میکوریزایی همیشه بهار از طریق کمک به جذب آب و یون‌های معدنی سبب افزایش تحمل به خشکی آن می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

192 - تغییرات عملکرد علوفه و برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک کوشیا، ارزن، سورگوم و ذرت علوفه‌ای تحت تنش خشکی
حمید نجفی‌نژاد سید ذبیح الله راوری محمدعلی جواهری

10.30495/jcep.2020.671172

تعیین مناسب ترین گیاه علوفه‌ای متحمل به خشکی در شرایط کم آبی استان کرمان با انجام آزمایشی به‌صورت‌ اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی دو سال (96-95) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپار کرمان بررسی شد. تنش خشکی، به عنوان عامل اصلی، در سه سطح مشتمل بر أکثر

تعیین مناسب ترین گیاه علوفه‌ای متحمل به خشکی در شرایط کم آبی استان کرمان با انجام آزمایشی به‌صورت‌ اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی دو سال (96-95) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپار کرمان بررسی شد. تنش خشکی، به عنوان عامل اصلی، در سه سطح مشتمل بر آبیاری نرمال (آبیاری بر اساس80 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A)، تنش متوسط (آبیاری بر اساس 130 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش شدید (آبیاری بر اساس 180 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و نوع گیاه نظیر کوشیا، ارزن مرواریدی، سورگوم و ذرت علوفه‌ای، به عنوان عامل فرعی، در نظر گرفته شدند. سورگوم در تمام سطوح تنش، بیشترین عملکرد را در مقایسه با سه گیاه دیگر تولید نمود. این گیاه در شرایط آبیاری نرمال به ترتیب با تولید 101241 کیلوگرم علوفه تر و 30181 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد. در تمام انواع گیاهان مورد مطالعه با افزایش تنش خشکی عملکرد کاهش یافت ولی درصد کاهش عملکرد در کوشیا نسبت به سایر گیاهان کمتر بود. ارزن با 89/11 و کوشیا با 82/9 درصد پروتئین خام به ترتیب بیشترین، و ذرت و سورگوم به ترتیب با 97/8 و 19/8 درصد کمترین پروتئین خام را داشتند. با افزایش تنش خشکی محتوی نسبی آب برگ کاهش ولی مقدار مالون‌دی‌آلدهید در هر چهار گیاه مورد بررسی افزایش یافتند. کوشیا، در میان چهار گونه ی گیاهی مورد آزمایش، کمترین مقدار مالون‌دی‌آلدهید را داشت. مقدار کلروفیلa ، تحت تنش ملایم و شدید نسبت به شرایط نرمال، به ترتیب 3/16 و 7/20 درصد کاهش یافت. کوشیا در هر دو سال و در تمام سطوح تنش، پس از آن سورگوم، از بیشترین محتوی سدیم برخوردار بودند. محتوای پتاسیم سورگوم در شرایط تنش شدید و متوسط در مقایسه با سایر گیاهان بیشتر بود. بر اساس نتایج این تحقیق سورگوم با بیشترین عملکرد علوفه، ارزن با تولید علوفه با کیفیت بالا و کوشیا به عنوان متحمل‌ترین گیاه به تنش خشکی شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

193 - واکنش عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عناصر غذایی زیره سبز (Cuminum cyminum L) به همزیستی با گونه‌های قارچ میکوریزا تحت تنش شوری
مدینه بیژنی پرویز یدالهی ده چشمه مسلم حیدری مهدی قنواتی

به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا در سطوح مختلف تنش شوری بر رشد، عملکرد و غلظت عناصر غذایی تجمع یافته در گیاه زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب أکثر

به منظور بررسی تأثیر همزیستی میکوریزا در سطوح مختلف تنش شوری بر رشد، عملکرد و غلظت عناصر غذایی تجمع یافته در گیاه زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب شور در سه سطح (1 [شاهد]، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر) به عنـوان عـامل اصلـی و همـــزیستی با سه گونه ی میکوریزا (Glomus intraradices,hoiG. ،G.etanicatum) و بدون قارچ به عنوان عامل فرعی بودند. تاثیر تنش شوری بر تمام خصوصیات مورد مطالعه به جز تعداد چتر در بوته معنی دار بود، به طوری که تنش شدید (10 دسی زیمنس بر متر) وزن هزار دانه، تعداد دانه در چتر، فسفر، کلسیم و منیزیم دانه را به ترتیب 17.71 ، 11.40، 14.95، 46.08 و 13.60 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. با کاربرد قارچ‌های میکوریزا، بیشترین تعداد دانه در چتر و فسفر دانه به ترتیب با 28.4 و 54.4 % افزایش نسبت به عدم شاهد در گونه G. intraradices و تعداد چتر در بوته با میانگین 9.7 عدد در گونه G. etanicatum حاصل شد. آغشته کردن گیاه با گونه های قارچ میکوریزا بر میزان کلسیم، منیزیم و وزن هزار دانه تاثیر معنی داری نداشت. اثر متقابل میکوریزا و تنش شوری بر غلظت سدیم، پتاسم، و نسبت Na/K و همچنین عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته معنی دار بود. در بین سه گونه قارچ مورد استفاده در شرایط تنش شدید (10 دسی زیمنس بر متر)، گونه G. intraradices عملکرد دانه و تعداد دانه در بوته را به ترتیب 28.5 و 47.6 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. لذا، می‌توان چنین بیان داشت که همزیستی میکوریزایی اغلب منجر به بهبود حرکت آب به داخل گیاه میزبان می‌گردد و گیاهان تحت رژیم‌های مختلف شوری وابستگی زیادی به میکوریزا جهت افزایش عملکرد دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

194 - بررسی عملکرد دانه و برخی خصوصیات بیـوشیمیایی پنج رقم نخود (.Cicer arietinum L) تحت تنش خشکی در منطقه کرمانشاه
سیدمحمد ناصح حسینی محسن سعیدی سیروس منصوری فر

به منظور بررسی تغییرات بیوشیمیایی ناشی از تنش کم آبی در نخود، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. عامل اصلی تنش کم آبی با سه سطح شامل: 1- تنش کم آبی ابتدای گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، أکثر

به منظور بررسی تغییرات بیوشیمیایی ناشی از تنش کم آبی در نخود، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. عامل اصلی تنش کم آبی با سه سطح شامل: 1- تنش کم آبی ابتدای گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، 2- تنش کم آبی از ابتدای غلاف دهی تا رسیدگی فیزیولوژیک، 3- آبیاری مطلوب و عامل فرعی پنج رقم نخود شامل آرمان، آزاد، بیونیج، هاشم و ILC482 بودند. بر اساس نتایج، تنش کم آبی در هر دو سطح موجب کاهش معنی دار محتوی کلروفیل ها و کاروتنوئیدها و افزایش معنی دار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان نظیر: پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز در برگ ها در مقایسه با تیمار شاهد شد. بنابراین، بین فعالیت آنزی م های آنتی اکسیدان با میزان آب قابل استفاده در خاک رابطه ی منفی وجود داشت و فعالیت آنها با افزایش شدت تنش کم آبی به طور معنی داری افزایش یافت. عملکرد دانه به طور معنی داری تحت تأثیر کمبود آب قرار گرفت و تیمار تنش کم آبی از زمان ابتدای گلدهی تا رسیدگی، بیشتر از دیگر تیمار تنش کم آبی (ابتدای غلاف دهی تا رسیدگی) موجب کاهش عملکرد دانه، به ترتیب 36 و 15 درصد، نسبت به شرایط بدون تنش شد. در بین ارقام مورد بررسی، تحت تنش کم آبی از شروع گلدهی، رقم ILC482 با عملکرد دانه به میزان 715 (کیلوگرم در هکتار) و در شرایط عدم وجود تنش، رقم آرمان با عملکرد دانه به مقدار 1355 (کیلوگرم در هکتار) عملکرد مناسب تری از خود نشان دادند. ILC482، آزاد و بیونیج به عنوان ارقام با عملکرد بالاتر در شرایط وقوع تنش کم آبی در هر دو تیمار تنش کم آبی، همچنین دارای محتوی بیشتر رنگیزه ها و سرعت فعالیت بیشتر آنزیم های آنتی اکسیدان در برگ های خود بودند. نتایج حاصله حاکی از اثرات مثبت محتوای رنگیزه های گیاهی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان جهت افزایش توان تحملی نخود برای تداوم رشد و حفظ عملکرد قابل قبول در شرایط تنش خشکی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

195 - پاسخ ژنوتیپ‌های بابونه (Matricaria Chamomilla L.) به نانو کلات آهن در شرایط متفاوت آبی
حمیده آزاد قوجه بیگلو براتعلی فاخری نفیسه مهدی نژاد قاسم پرمون

به‌منظور مطالعه اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن بر رنگدانه های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد 13 ژنوتیپ بابونه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در سال 1393 اجرا گردید. أکثر

به‌منظور مطالعه اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن بر رنگدانه های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد 13 ژنوتیپ بابونه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در سال 1393 اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل:تنش خشکی در 2 سطح (شاهد یا آبیاری در 90 درصد ظرفیت زراعی و آبیاری 70 درصد ظرفیت زراعی) و محلول پاشی نانو کلات آهن در 2 سطح (شاهد و 2 میلی‌گرم در لیتر) و 13 ژنوتیپ بابونه (اصفهان، مشهد، شیراز، کرمان، اراک، اردستان، گچساران، نائین، خوزستان، صفاشهر، کازرون، آلمان و مجارستان) بودند. نتایج نشان داد علاوه بر اثرات اصلی اثر متقابل تنش در ژنوتیپ و ژنوتیپ در نانو کلات آهن و تنش در نانو کلات آهن و اثرات سه‌جانبه نیز معنی دار شدند، مقایسه میانگین ها نشان دهنده وضعیت متفاوت تغییرات ژنوتیپ ها در هر سطح تنش و نانو کلات آهن می باشد. در تنش خشکی مصرف نانو کلات آهن موجب کاهش کلروفیل a در ژنوتیپ های شیراز، خوزستان، نائین، مجارستان و آلمان، کاهش کلروفیل b در ژنوتیپ های اصفهان، کازرون، اردستان، خوزستان، نائین و آلمان، کاهش کلروفیل کل در ژنوتیپ های اصفهان، شیراز، اردستان، خوزستان، نائین، مجارستان و آلمان و کاهش آنتوسیانین در ژنوتیپ های اصفهان، شیراز، صفاشهر، کازرون، خوزستان و آلمان گردید. در تنش خشکی مصرف نانو کلات آهن نیز موجب کاهش عملکرد گل در ژنوتیپ های مشهد، اراک و نائین و عملکرد بوته در ژنوتیپ های اصفهان، مشهد، اراک، صفاشهر، خوزستان و نائین شد. بیشترین عملکرد بوته (665/0 گرم) از تیمار عدم تنش و مصرف نانو کلات آهن از کرمان و پایین‌ترین مقدار(164/0 گرم) نیز در تیمار تنش و عدم محلول‌پاشی از ژنوتیپ اراک به دست آمد. به طورکلی، واکنش ژنوتیپ های بابونه به تنش خشکی متفاوت بود. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، ژنوتیپ شیراز نسبت به بقیه ژنوتیپ ها تحمل بیشتری به تنش از خود نشان داد. تأثیرات نانو کلات آهن نیز با توجه به ژنوتیپ متفاوت بـوده و در بیشتر ژنوتیپ ها بهبود عملکرد و سیستم فتوسنتزی را سبب شـد و نشان دهنده تأثیرگذاری کودهای نانوکلات در مقادیر کم می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

196 - تأثیر روش های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم رقم پارسی
نادیا جعفری فیاض آقایاری فرزاد پاک نژاد

به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم تحت سطوح متفاوت آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم تحت سطوح متفاوت آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل :I100 آبیاری بر اساس 100% نیاز آبی گیاه، I75: آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی گیاه و I50: آبیاری بر اساس 50% نیاز آبی گیاه در کرت‌های اصلی و روش آبیاری در سه سطح شامل :M1آبیاری جویچه ای معمول، :M2 آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و :M3آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با مصرف 100 درصد نیاز آبی گیاه، روش های آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و متغیر نسبت به روش آبیاری جویچه ای معمول به ترتیب 21.8 و 23.7 درصد کاهش عملکرد دانه را به همراه داشتند. بیشترین کارآیی مصرف آب برای عملکرد دانه (1.63 کیلوگرم بر مترمکعب) در شرایط 75 درصد نیاز آبی گیاه و روش های آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و متغیر و کمترین مقدار کارآیی مصرف آب عملکرد دانه (1.24 کیلوگرم بر مترمکعب) مربوط به تیمار 50 درصد نیاز آبی گیاه با روش آبیاری جویچه ای معمول به دست آمدند. هم چنین، بیشترین کارآیی مصرف آب برای عملکرد بیولوژیک (4.38 کیلوگرم بر مترمکعب) در سطح 50 درصد نیاز آبی گیاه به همراه روش آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت برآورد شد که نسبت به تیمار شاهد (I100M1)، 31.5 درصد افزایش یافت. با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، اعمال روش آبیاری جویچه ای یک در میان بر اساس 75% نیاز آبی گیاه، برای افزایش کارایی مصرف آب عملکرد گندم در منطقه مورد مطالعه می تواند مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

197 - تاثیر برخی عوامل محیطی بر جوانه زنی و سبز شدن علف های هرز بنگ دانه (Hyoscyamus niger)، عروسک پشت پرده (Physalis divaricata) و ترشک (Rumex crispus)
رضا قربانی احسان اله زیدعلی مجتبی حسینی

جوانه زنی و سبز شدن گیاهان هرز بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک در شرایط محیطی مختلف در آزمایشگاه علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام و اثر دما بر جوانه زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسانات دمایی 15/5، 20/10، 25/15، 30/15 و 35/20 درجه سلسیوس شب/روز، اث أکثر

جوانه زنی و سبز شدن گیاهان هرز بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک در شرایط محیطی مختلف در آزمایشگاه علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام و اثر دما بر جوانه زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسانات دمایی 15/5، 20/10، 25/15، 30/15 و 35/20 درجه سلسیوس شب/روز، اثر شوری و تنش اسمزی با استفاده از محلول های صفر، 10، 20، 40، 80، 160، 320 میلی مولار کلرور سدیم و صفر، 0.1-، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8- ، 1- مگاپاسکال پلی اتیلن گلیکول و اثر اسیدیته با استفاده از محلول های بافر با اسیدیته تنظیم شده 5 تا 9 مورد مطالعه قرار گرفتند. برای مطالعه ی اثر عمق کاشت بذر روی سبز شدن گیاهچه بذور هر گیاه در اعماق صفر، 1، 2، 3 و 4 سانتی متر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان جوانه زنی بنگ دانه در دمای 25/15 درجه سلسیوس به ترتیب با 86.50 و 86.50 درصد برای رژیم روشنایی/تاریکی و تاریکی کامل، عروسک پشت پرده در دمای 10/20 درجه سلسیوس (شب/روز) با 93 درصد در رژیم روشنایی/ تاریکی و بیشترین جوانه زنی ترشک در دمای 25/15 درجه سلسیوس (شب/روز) در هر دو رژیم مشاهده شد. افزایش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی شد، به طوری که شوری 40.90، 22.85 و 101.47 میلی مولار، برای کاهش 50 درصــد حداکثر جوانه زنی بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک ثبت گردید. با افزایش پتانسیل اسمزی جوانه زنی کاهش معنی داری داشت. مدل لجستیک سه پارامتری کاهش 50 درصد حداکثر جوانه زنی را در بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب 0.58-، 0.49- و0.50- مگاپاسکال تعیین نمود. بیشترین جوانه زنی در بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب در اسیدیته های 7 ، 6 و 7 مشاهده شدند. با افزایش عمق کاشت ظهور گیـاه چه به طـور معنی داری کاهش یافت. مدل نمـایی کاهشی عمق 50 درصد، کاهش سبز شدن را برای بنگ دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به ترتیب برابر2.62، 1.93 و 1.88 سانتی متر برآورد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

198 - اثر سویه های میکوریز تحت تنش آبی بر عملکرد و اسانس دو توده بومی رازیانه (Foeniculum vulgare L)
بهرام میرشکاری

به منظور مطالعه واکنش عملکرد و میزان اسانس دو توده بومی رازیانه در برابر سویه های میکوریز تحت تاثیر تنش آبی، پژوهشی در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار روی دو توده بومی رازیانه اصفه أکثر

به منظور مطالعه واکنش عملکرد و میزان اسانس دو توده بومی رازیانه در برابر سویه های میکوریز تحت تاثیر تنش آبی، پژوهشی در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار روی دو توده بومی رازیانه اصفهان و ملایر به عنوان عامل اصلی، آبیاری در سه سطح 70، 100 و 130 میلی متر تبخیر از تشتک به عنوان عامل فرعی و سویه های قارچ میکوریز شامل Rhizophagus intraradicesو Funneliformis mosseaeو شاهد (بدون تلقیح) به عنوان عامل فرعی فرعی اجرا شد. بر اساس نتایج به دست آمده در بوته های حاصل از رشد بذور تلقیح شده با این سویه های قارچی، محتوای نسبی آب برگ افزایش یافت. شاخص کلروفیل برگ رازیانه در صورت تلقیح بذر با این سویه ها در مقایسه با عدم تلقیح حدود 39% افزایش یافت. در صورت آبیاری رازیانه بر اساس 100 میلی متر تبخیر از تشتک، اختلاف بین سویه ها با شاهد پدیدار شد و هر بوته 4.7 شاخه بیشتری نسبت به شاهد تولید کرد. بیشترین عملکرد اسانس در سطوح آبیاری 70 و 100 میلی متر تبخیر از تشتک به میزان 18.5 لیتر در هکتار و کمترین مقدار آن نیز از سطح 130 میلی متر تبخیر، معادل 11 لیتر در هکتار، حاصل شد. بدین ترتیب در شرایط آب و هوایی نیمه خشک تلقیح بذر با سویه های این قارچ می تواند اثر تنش آبی روی عملکرد رازیانه را تعدیل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

199 - ارزیابی رژیم آبیاری و کودهای آلی برعملکرد کمّی و کیفی گاوزبان (Borago officinalis L)
رعنا قلی نژاد علیرضا سیروس مهر براتعلی فاخری

به منظور بررسی اثرات رژیم آبیاری و کودهای آلی (کمپوست و ورمی کمپوست) بر درصد موسیلاژ و برخی صفات کیفی گاوزبان آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارها شامل آبیاری در چهار سطح: آبیاری در 100 درصد أکثر

به منظور بررسی اثرات رژیم آبیاری و کودهای آلی (کمپوست و ورمی کمپوست) بر درصد موسیلاژ و برخی صفات کیفی گاوزبان آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارها شامل آبیاری در چهار سطح: آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی (شاهد)،80 درصد ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و 60 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) به عنوان عامل اصلی و مصرف کود آلی در سه سطح شامل شاهد (بدون مصرف کود)، 40 تن کمپوست و 4 تن ورمی کمپوست در هکتار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که نیتروژن، فسفر و پتاسیم گیاه و همچنین میزان کلروفیل a، کارتنوئید و کلروفیل کل در اثر تنش خشکی کاهش یافتند ولی در سطوح کاربرد کود کاهش کمتری در صفات فوق مشاهده شد. درصد سدیم در شرایط تنش و کاربرد کمپوست بیشتر بود. با افزایش تنش، کربوهیدرات محلول و درصد موسیلاژ بالا رفت ولی بیشترین درصد موسیلاژ (2.37) از تنش ملایم به دست آمد. بیشترین عملکرد خشک کل ( t.ha-113.48) در شرایط عدم تنش حاصل شد که با سطح تنش ملایم اختلاف معنی داری نداشت. کاربرد کودهای آلی، به ویژه کمپوست، عملکرد بیشتری تولید کرد. درمجموع، جهت دست یابی به عملکرد قابل قبول و درصد موسیلاژ بالا در گاوزبان، استفاده از رژیم آبیاری 80 درصد ظرفیت زراعی همراه با کاربرد کمپوست در شرایط آب و هوایی زابل مناسب به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

200 - واکنش برخی شاخص‌های رشد و عملکرد شنبلیله (.Trigonella foenum-graecum L) به زئولیت و کود نیتروژن در شرایط تنش کم‌آبی
ابوالفضل باغبانی آرانی سید علی محمد مدرس ثانوی مسعود مشهدی اکبر بوجار علی مختصی بیدگلی

به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی، کود نیتروژن و زئولیت بر شاخص‌های رشد و عملکرد بیولوژیک و دانه شنبلیله آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 و 1394 در مزرعه دانشگاه تربیت مدرس اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رژیم أکثر

به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی، کود نیتروژن و زئولیت بر شاخص‌های رشد و عملکرد بیولوژیک و دانه شنبلیله آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 و 1394 در مزرعه دانشگاه تربیت مدرس اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رژیم آبیاری (بدون تنش؛ تنش خفیف در مراحل رویشی و زایشی؛ تنش شدید در مراحل رویشی و زایشی) به‌عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی از سه تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد، ورمی‌کمپوست به میزان 7/2 تن در هکتار و اوره به میزان 11 کیلوگرم در هکتار) و دو مقدار زئولیت (صفر و نه تن در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی بودند. در هر دو سال با افزایش شدت تنش کم‌آبی شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، ارتفاع گیاه، عملکرد بیولوژیک و دانه شنبلیله کاهش یافتند به‌گونه‌ای‌که تیمار تنش شدید کم‌آبی در مرحله زایشی بدون کود و زئولیت (با کمترین مقدار عملکرد بیولوژیک و دانه) در مقایسه با شاهد، به‌ترتیب در هر دو سال، کاهش 96/60 و 09/48 درصدی در عملکرد بیولوژیک و 18/80 و 62/75 درصدی در عملکرد دانه را نشان داد. با کاربرد کود نیتروژن، خصوصاً ورمی‌کمپوست، میزان شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه در مراحل مختلف رشدی و به‌تبع آن عملکرد بیولوژیک و دانه شنبلیله، در رژیم‌های مختلف آبیاری افزایش یافتند. در رژیم‌های مختلف آبیاری تیمارهایی که ورمی‌کمپوست و یا زئولیت در آنها به‌کار رفته بودند توانستند شاخص سطح برگ و سرعت رشد بالاتری داشته باشند و در نهایت عملکرد بیشتری تولید نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

201 - بررسی جذب و کارآیی مصرف نور در کشت مخلوط ارزن معمولی و سویا تحت تنش کمبود آب
سمیه حاجی نیا گودرز احمدوند

به منظور بررسی تأثیر تنش کمبود آب بر سطح برگ، کارآیی مصرف نور و ماده خشک سویا (Glycine max L.) و ارزن (Panicum miliaceum L.) در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشـاورزی دانشگاه بوعلی ‌سینای همدان به صـورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کا أکثر

به منظور بررسی تأثیر تنش کمبود آب بر سطح برگ، کارآیی مصرف نور و ماده خشک سویا (Glycine max L.) و ارزن (Panicum miliaceum L.) در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشـاورزی دانشگاه بوعلی ‌سینای همدان به صـورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش کمبود آب در سه سطح (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر) به عنوان عامل اصلی و الگوی کاشت جایگزینی در پنج سطح (تک‌کشتی سویا (100S)، تک‌کشتی ارزن (100M)، کشت مخلوط جایگزینی 33 درصد سویا+ 67 درصد ارزن (33S:67M)، 50 درصد سویا+ 50 درصد ارزن (50S:50M) و 67 درصد سویا+ 33 درصد ارزن (67S:33M) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد، بیشترین شاخص سطح برگ سویا و ارزن به ترتیب به میزان 68/5 و 23/3 در تک‌کشتی آنها به‌دست آمد. تنش شدید کمبود آب شاخص سطح برگ سویا و ارزن را به ترتیب 03/33 و 33/33 درصد نسبت به عدم تنش کاهش داد. بالاترین ماده خشک در تک‌کشتی سویا و ارزن به ترتیب به مقدار 613 و 540 گرم بر مترمربع، حاصل شد. تنش شدید کمبود آب ماده خشک سویا و ارزن را به ترتیب 87/39 و 56/31 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. کارآیی مصرف نور ارزن در الگوهای کشت مخلوط (33S:67M)، (50S:50M) و (67S:33M) به ترتیب 85/24، 86/29 و 76/26 درصد بیشتر از کشت خالص ارزن بود. در حالی که، کارآیی مصرف نور سویا در کشت مخلوط کاهش یافت و میانگین آن در طول فصل رشد از 97/0 گرم بر مگاژول در نسبت (33S:67M) تا 77/1 گرم بر مگاژول در تیمار کشت خالص سویا متغیر بود. نتایج نشان داد تنش کمبود آب تأثیر منفی بر کارآیی مصرف نور ارزن و سویا داشت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

202 - پیش تیمار بذر با متانول، اتانول، بُر و منگنز و اثر آنها بر برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک کلزا (Brassica napus L.) تحت تنش کمبود آب
ابراهیم خلیل وند بهروزیار

اثرات پیش تیمار بذر با متانول، اتانول و عناصر ریز مغذی بُر و منگنز بر تعدادی از صفات مورفوفیزیولوژیک کلزا تحت تنش کمبود آب طی دو آزمایش مجزا در سال 1391 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی و در أکثر

اثرات پیش تیمار بذر با متانول، اتانول و عناصر ریز مغذی بُر و منگنز بر تعدادی از صفات مورفوفیزیولوژیک کلزا تحت تنش کمبود آب طی دو آزمایش مجزا در سال 1391 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی و در شرایط گلخانه ی در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاًتصادفی با 3 تکراربررسی گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از ترکیب پیش تیمار بذر در 5 سطح شامل: بدون پیش تیمار (شاهد)، اتانول با غلظت 2 درصد حجمی، متانول با غلظت 2 درصد حجمی، سولفات منگنز و اسید بوریک با غلظت 5 در هزار و تنش کمبود آب در چهار سطح شامل: 25،50، 75 و 100 درصد رطوبت قابل دسترس. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر پیش تیمار بر صفات متوسط زمان جوانه زنی و سرعت جوانه زنی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. همچنین اثر اصلی پیش تیمار بذر با ترکیبات متفاوت و نیز سطوح مختلف تنش کمبود آب بر صفات محتوای رطوبت نسبی برگ و تعداد خورجین در بوته و اثر متقابل پیش تیمار ترکیبات متفاوت در سطوح مختلف تنش کمبود آب بر صفات عملکرد دانه، مقاومت روزنه ای و وزن خشک بوته در سطح احتمال 1 درصد نیز معنی دار شدند. بر اساس مقایسه میانگین داده‌ها، متوسط زمان لازم برای جوانه زنی و سرعت جوانه زنی در اثر پیش تیمار با اتانول به ترتیب 65 و 72 درصد افزایش نشان دادند. همچنین، صفات مقدار نسبی آب برگ و تعداد خورجین در بوته در اثر پیش تیمار بذر با اتانول به ترتیب 8 و 9% افزایش یافتند. پیش تیمار بذر با اتانول در تیمار 100 درصد رطوبت قابل دسترس نسبت به پیش تیمار بذر با سولفات منگنز در تیمار 25% رطوبت قابل دسترس موجب افزایش 85 درصدی عملکرد دانه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

203 - ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم نان پاییزه
رعنا نادری زرنقی رضا فتوت

تنش خشکی عامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. در این مطالعه، گروه بندی تحمل به خشکی 19 ژنوتیپ گندم متعلق به سه گروه حساس، بینابین و متحمل تحت سه شرایط آبیاری (عادی، تنش متوسط و تنش شدید) با استفاده از برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحم أکثر

تنش خشکی عامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. در این مطالعه، گروه بندی تحمل به خشکی 19 ژنوتیپ گندم متعلق به سه گروه حساس، بینابین و متحمل تحت سه شرایط آبیاری (عادی، تنش متوسط و تنش شدید) با استفاده از برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به خشکی، از طریق تجزیه ی خوشه ای به روش UPGMA مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار پیاده شد و صفات ارتفاع بوته، وزن تر بوته، طول سنبله اصلی، طول ریشک، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و محتوی نسبی آب برگ ژنوتیپ ها اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر تمامی صفات مورد مطالعه، به جز طول ریشک، داشت. تنش خشکی موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه گیری گردید و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه ی خوشه ای ژنوتیپ های مورد مطالعه را در هر دو شرایط تنش، در سه گروه قرار داد. به طوری که ژنوتیپ های 15، 13، 12، 16 و 17 در شرایط تنش شدید خشکی در اکثر صفات مورد مطالعه میانگین کمتری را به خود اختصاص دادند. نتایج گروه بندی در شرایط تنش شدید خشکی نشان داد که خوشه بندی گروه دوم و سوم با نتایج برخی از تحقیقات پیشین مطابقت کامل داشته ولی در خوشه اول سه مورد عدم مطابقت با معرفی اولیه دیده شد. لذا، در شرایط تنش شدید خشکی گروه بندی اولیه، به خصوص در مورد اکثر ژنوتیپ های حساس و متحمل، صادق است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

204 - ارزیابی عملکرد رزماری (Rosmarinus officinalis L) با سطوح کود دامی تحت شرایط تنش شوری
عیسی پیری عباس هراتی ابوالفضل توسلی مهدی بابائیان

اثر سطوح مختلف کود دامی و تنش شوری بر عملکرد کمّی گیاه دارویی رزماری در آزمایشی ب ه صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای واقع در شهر زاهدان، در کشت پاییزه در سال 93 -1392 بررسی گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شوری در دو سطح (آبیا أکثر

اثر سطوح مختلف کود دامی و تنش شوری بر عملکرد کمّی گیاه دارویی رزماری در آزمایشی ب ه صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای واقع در شهر زاهدان، در کشت پاییزه در سال 93 -1392 بررسی گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شوری در دو سطح (آبیاری با آب معمولی شهر زاهدان S1: 1/1 ds/m و آبیاری با آب شور زاهدان S2: 4/4ds/m) به عنوان فاکتور اصلی و مصرف کود دامی در چهار سطح (M1: بدون مصرف کود، M2: مصرف 15 تن در هکتار، M3: مصرف 30 تن در هکتار و M4:مصرف 45 تن در هکتار کود دامی) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل نشان داد که تنش شوری در مقایسه با آبیاری با آب معمولی اثر معنی داری بر ارتفاع بوته، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، عملکرد اندام هوایی و عملکرد اسانس رزماری نداشت، اما باعث کاهش مقادیر اندازه گیری شده برای صفات وزن خشک و تر برگ، نسبت برگ به ساقه، ارتفاع بوته و درصد اسانس شد. مقایسه میانگین های سطوح مختلف کود دامی نشان داد که مصرف 45 تن در هکتار کود دامی منجر به افزایش اکثر صفات مورد بررسی در این آزمایش گردید، البته، بین این تیمار با تیمار مصرف 30 تن در هکتار کود دامی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اگرچه آبیاری با آب شرب سبب بهبود برخی صفات رزماری گردید اما تفاوت معنی داری بین آبیاری با آب شرب و شور خصوصاً برای صفات عملکرد برگ و عملکرد اسانس مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

205 - بررسی اثرات تاریخ کاشت و ارقام برنج بر آناتومی پدانکل و عملکرد دانه در شرایط اقلیمی خوزستان
عبدالعلی گیلانی عطاءاله سیادت سامی جلالی کاوه لیموچی

این پژوهش با هدف تعیین اثرات تنش گرما در تاریخ های مختلف کاشت بر آناتومی پدانکل ارقام برنج و میزان عملکرد دانه در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. این آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در د أکثر

این پژوهش با هدف تعیین اثرات تنش گرما در تاریخ های مختلف کاشت بر آناتومی پدانکل ارقام برنج و میزان عملکرد دانه در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. این آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (1385 و 1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان (شاوور) اجرا شد. سه تاریخ کاشت (2/15، 3/5 و 3/25) در کرت‌های اصلی و 5 رقم برنج شامل ارقام هویزه و حمر (متحمل به گرما) عنبوری قرمز و چمپا (حساس به گرما)، رقم پرمحصول دانیال (نیمه متحمل به گرما) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر متقابل بین رقم و تاریخ کاشت در صفاتی نظیر سطح کانال هوایی، سطح دستجات آوندی بزرگ، چوب و آبکش معنی دار بود. به عبارتی، ارقام بسته به شرایط حرارتی واکنش متفاوتی داشتند. کمترین و بیشترین اندازه سطح کانال های هوایی را تاریخ‌های کاشت اول و دوم به ترتیب با میانگین 15924/37 و 21144/38 میکرومتر مربع، همچنین در ارقام هویزه و چمپا به ترتیب با میانگین 15492/23 و 23411/18 میکرومتر مربع دارا بودند. کمترین و بیشترین سطح آوند چوب مربوط به تاریخ های کاشت سوم و اول به ترتیب با میانگین 741/37 و 898/03 میکرومتر مربع و کمترین و بیشترین سطح دستجات آوندی بزرگ، به ترتیب با میانگین 15514/20 و 15983/93 میکرومتر مربع، و آبکش، به ترتیب با میانگین 3121/77 و 3437/55 میکرومتر مربع به تاریخ کاشت های دوم و سوم اختصاص یافتند. بر این اساس، می توان کاهش سطح دستجات آوندی بزرگ و آبکش در دو تاریخ کاشت اول و دوم را نوعی سازوکار برای حفظ آب و فشار آماس سلول ها دانست. همچنین، افزایش سطح آوند چوب نیز می تواند جهت انتقال بیشتر حجم آب با توجه به نیاز گیاه در شرایط تنش باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

206 - بررسی عوامل برون سازمانی بوجود آورنده تنش کاری کارکنان کشت و صنعت مغان
یاور فتحی بالابگلو مهرداد نوابخش منصور حقیقتیان

10.30495/jss.2020.1910943.1241

چکیده : هدف این پژوهش بررسی عوامل برون سازمانی ایجاد کننده تنش کاری در کارکنان کشت و صنعت مغان می باشد. روش تحقیق، به لحاظ ماهیت علی معلولی و تحلیل مسیر براساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است. جامعۀ آماری مورد مطالعه، کلیه ی کارکنان شرکت کشت و أکثر

چکیده : هدف این پژوهش بررسی عوامل برون سازمانی ایجاد کننده تنش کاری در کارکنان کشت و صنعت مغان می باشد. روش تحقیق، به لحاظ ماهیت علی معلولی و تحلیل مسیر براساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است. جامعۀ آماری مورد مطالعه، کلیه ی کارکنان شرکت کشت و صنعت مغان در سال 1397 بوده که 479 نفر از بین آنها براساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با اقتباس از پرسشنامه استرس شغلی (OSIPOW)و پرسشنامه استرس شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (HSE) مورد استفاده قرار گرفت. تحلیلهای آماری براساس برنامه Spss وAmos انجام یافته است. نتایج نشان داد مقادیر رگرسیونی حاکی ازآن است که متغیر عوامل برون سازمانی به میزان (0/66%) بر ایجاد تنش کاری موثر است. همچنین عوامل خانوادگی به میزان (0/40%) ، عوامل اجتماعی به میزان (0/98%) ، عوامل اقتصادی به میزان (0/54%) و عوامل فرهنگی به میزان (0/64%) بر ایجاد تنش کاری موثر است. بنابر این می توان با دخل و تصرف در عوامل برون سازمانی تنش کاری را کاهش داد و از این پتانسیل برای افزایش راندمان ادارات و نهادها و کارخانجات استفاده کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

207 - ﻣﺪاﺧﻼت و ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺮون ﻣﺮزی؛ ﺗﻨﺶ در ﻣﺮزﻫﺎی ﮐﺮدﺳﺘﺎن اﯾﺮان
حسین سیف زاده احد نوری اصل

در دو ﮔﻔﺘﺎر اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎی ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ از ﭼﺎﻟﺶ ﻫﻮﯾﺘﯽ ﻫﻢ ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮدی در ﮔﺬﺷﺘﻪ و اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آن در زﯾﺴﺘﺎر ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻓﺮدی- ﺑﻮﻣﯽ - ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪه اﻣﺮوزﯾﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ دراﯾﺖ اﺟﺪاد ﻣﺎدی ﻫﻢ ، ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮد در ﻇﻬﻮر زﯾﺴﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﺮا أکثر

در دو ﮔﻔﺘﺎر اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎی ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ از ﭼﺎﻟﺶ ﻫﻮﯾﺘﯽ ﻫﻢ ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮدی در ﮔﺬﺷﺘﻪ و اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آن در زﯾﺴﺘﺎر ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻓﺮدی- ﺑﻮﻣﯽ - ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪه اﻣﺮوزﯾﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ دراﯾﺖ اﺟﺪاد ﻣﺎدی ﻫﻢ ، ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮد در ﻇﻬﻮر زﯾﺴﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﺮان و ﺳﻠﺤﺸﻮری ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﻋﻘﺎب آﻧﺎن، اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﺻﺪد اراﺋﻪ رواﯾﺘﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ از اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ زﯾﺴﺘﺎری اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺑﻪ رﻏﻢ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ درﺧﺸﺎن ﻫﻢ ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮد، ﺑﺎ ﺟﺪا ﮐﺮدن ﺑﺨﺸﯽ از ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺗﻮﺳﻂ اﻣﭙﺮاﺗﻮری ﺑﻨﯿﺎدﮔﺮای ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ، از آن ﭘﺲ، ﮔﻬﮕﺎه ﺗﺤﺮﯾﮏ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی ﻫﻮﯾﺘﯽ ﺑﺮای ﻫﻢ ﻣﯿﻬﻨﺎن ﮐﺮد ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﺮای ﮐﺸﻮر و ﮐﺮدﺳﺘﺎن اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﯾﻦ ﻣﺪاﺧﻼت ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﻓﺮاﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺑﺮ ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮔﺮﯾﺰ از ﻣﺮﮐﺰ در ﮐﺮدﺳﺘﺎن اﯾﺮان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺑﻪ رواﯾﺖ ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن از ﻫﻮﯾﺖ زﯾﺴﺘﺎری )ﻗﺒﻼً زﯾﺴﺘﻮاره ای(، ﺑﻪ اراﺋﻪ راه ﺣﻞ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﻪ و ﻣﺘﻀﻤﻦ رﻋﺎﯾﺖ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﮑﻤﺮواﯾﯽ ﺧﻮب اﻫﺘﻤﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

208 - تاثیر سیاست تنش زدایی دولت دوم هاشمی رفسنجانی بر توسعه روابط ایران و اتحادیه اروپا
علیرضا رضایی محمدرضا موحدی

دولت دوم هاشمی رفسنجانی پس از جنگ تحمیلی تلاش کرد که از طریق ارتقای سطح روابط دیپلماتیک با سایر کشورهای مختلف به ویژه اتحادیه اروپا زمینه تامین منابع لازم برای ترمیم و ساخت مجدد زیرساخت های اقتصادی کشور را فراهم کند. در این نوشتار تلاش شده که رهیافت های موثر در سیاست خا أکثر

دولت دوم هاشمی رفسنجانی پس از جنگ تحمیلی تلاش کرد که از طریق ارتقای سطح روابط دیپلماتیک با سایر کشورهای مختلف به ویژه اتحادیه اروپا زمینه تامین منابع لازم برای ترمیم و ساخت مجدد زیرساخت های اقتصادی کشور را فراهم کند. در این نوشتار تلاش شده که رهیافت های موثر در سیاست خارجی ایران برای تامین منافع ملی در سطح روابط بین الملل در دولت دوم هاشمی رفسنجانی مورد بررسی قرار گیرد تا از تجربه به دست آمده در تدوین راهکاری های عملی و علمی در سیاست خارجی استفاده گردد. بر این اساس پرسش این نوشتار توصیفی – تحلیلی آن است که سیاست تنش زدایی دولت هاشمی رفسنجانی در سال های 1372 الی 76 چه تاثیری بر توسعه روابط با اتحادیه اروپا داشته است؟ نتایج نشان می دهد که دولت دوم هاشمی رفسنجانی با فاصله گرفتن از شعارهای انقلابی و رویکرد عملگرایی و اعمال سیاست تنش زدایی با کشورهای عضو اتحادیه اروپا به دستاوردهایی نظیر گسترش مراودات تجاری و بازگشایی سفارتخانه ها دست یافته است به نحوی که از مسیر بهبود روابط دیپلماتیک با اتحادیه اروپا تا حدودی منابع مالی، سرمایه گذاری و تکنولوژیک به عنوان اضلاع مهم فعالیت های اقتصادی برای ایران تامین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

209 - اثرات تغذیه‌ای مکمل پری‌بیوتیکی بر پایه ساکارومیسس سرویسه و مانان الیگوساکارید بر میزان گلوکز و کورتیزول در استرس‌های محیطی و مواجه تجربی با بیماری فورونکلوزیس در ماهی قزل‌آلای رنگین-کمان
امین خدادادی

چکیدههدف از این مطالعه بررسی تاثیر تکمیل جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان با غلظت های مختلف پری بیوتیک سل‌ماناکس که حاوی ترکیبات فعال دیواره ای ساکارومایسیس سرویسه به همراه مانان الیگوساکارید بر میزان مقاومت ماهیان قزل آلای رنگین کمان در برابر تنش های محیطی و بیماری فورونک أکثر

چکیدههدف از این مطالعه بررسی تاثیر تکمیل جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان با غلظت های مختلف پری بیوتیک سل‌ماناکس که حاوی ترکیبات فعال دیواره ای ساکارومایسیس سرویسه به همراه مانان الیگوساکارید بر میزان مقاومت ماهیان قزل آلای رنگین کمان در برابر تنش های محیطی و بیماری فورونکلوزیس بود. ماهیان قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 45/1±08/19 گرم به مدت 60 روز با جیره حاوی غلظت‌های مختلف پری بیوتیک سل ماناکس (1/%0، 5/0 و 1 درصد) تغذیه شدند. در روز شصت مطالعه استرس‌های کمبود اکسیژن و افزایش دما به همراه ایجاد بیماری تجربی با سوش استاندارد Aeromonas salmonicida برای همه گروه های آزمایشی انجام شد. میزان گلوکز سرم خون ماهیان زیر استرس با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر و براساس روش آنزیماتیک و برای اندازه گیری کورتیزول سرم خون ماهیان زیر استرس از کیت تشخیصی کورتیزول به روش الایزا استفاده گردید. نتایج مطالعه نشان دهنده تاثیر غلظت‌های مختلف پری بیوتیک سل ماناکس بر کاهش میزان استرس و تاثیر مثبت بر میزان گلوکز و کورتیزول در مواجه با تنش های محیطی داشت (05/0>P). همچنین میزان تلفات ماهیان تغذیه شده با غلظت های مختلف پری بیوتیک سل ماناکس در مواجه تجربی با بیماری فورونکلوزیس به‌صورت معنی داری نسبت به گروه شاهد کمتر بود. براساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که جهت کاهش استرس‌های محیطی و همچنین کاهش میزان تلفات در برابر بیماری فورونکلوزیس از غلظت های مختلف پری بیوتیک سل ماناکس به همراه غذا استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

210 - بررسی تاثیر نانوذرات نقره سنتزشده به روش احیاء شیمیایی بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز پلاسما در مدل موش صحرایی
الهام قویدل اقدم محمد نریمانی راد علیرضا لطفی

چکیده با وجود امکان سنتز نانوذرات نقره به صورت "سیترات پوش" به روش احیاء شیمیایی و مشخص بودن تاثیرات اکسیداتیو نانوذرات نقره، بررسی اثرات اکسیداتیو این نوع از نانوذرات، ضروری به نظر می رسد. هدف از این، مطالعه مشاهده تاثیر نانوذرات نقره سنتزشده به روش احیاء شیمیایی بر س أکثر

چکیده با وجود امکان سنتز نانوذرات نقره به صورت "سیترات پوش" به روش احیاء شیمیایی و مشخص بودن تاثیرات اکسیداتیو نانوذرات نقره، بررسی اثرات اکسیداتیو این نوع از نانوذرات، ضروری به نظر می رسد. هدف از این، مطالعه مشاهده تاثیر نانوذرات نقره سنتزشده به روش احیاء شیمیایی بر سطح فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز خون در موش صحرایی بود. سنتز نانو ذرات نقره به روش احیاء شیمیایی با مخلوط آب مقطر و سدیم بوروهیدرات و اضافه نمودن نیترات نقره، سپس افزودن تری سدیم سیترات به محلول به دست آمده، صورت پذیرفت. مطالعه با استفاده از 40 سر موش صحرایی نر ویستار در چهار گروه آزمایشی شامل گروه های شاهد، دارونما و گروه های تیمار با نانوذرات نقره با دز های 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن انجام شد. گروه های تیمار با نانوذرات نقره به ترتیب دزهای 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم محلول نانوذرات نقره را در روزهای اول و هفتم آزمایش (دو بار) به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. تزریق نانو ذرات نقره در غلظت های 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، باعث کاهش معنی دار فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) خون گردید، به طوری که این کاهش در دز 200 میلی گرم بارزتر بود (01/0p<). همچنین، تاثیر اکسیداتیوی تزریق غلظت 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نانو ذرات نقره، منجر به بروز تلفات در حیوانات آزمایشی گردید. نتایج نشان داد که غلظت های 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نانو ذرات نقره سنتز شده به روش احیاء، باعث کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و در نهایت بروز تلفات می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

211 - بررسی اثر زمان کاشت و کاربرد کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

به منظور بررسی تأثیر زمان کاشت و کود شیمیایی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر بالنگوی شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 93 – 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کشت پائیزه و بهاره و أکثر

به منظور بررسی تأثیر زمان کاشت و کود شیمیایی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر بالنگوی شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 93 – 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کشت پائیزه و بهاره و و نیز کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر) در سه سطح عدم مصرف کود، کاربرد نصف کود مورد نیاز (23 کیلوگرم در هکتار N + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل توصیه شده کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت بر درصد جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم کاتالاز، درصد نیتروژن و فسفر و درصد موسیلاژ بذر در سطح یک درصد معنی‌دار و بر وزن هزار دانه غیر معنی‌دار بود. اثر کود شیمیایی بر تمام صفات مذکور در سطح یک درصد معنی‌دار بود. هم‌چنین اثر متقابل تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر فعالیت آنزیم کاتالاز، درصد موسیلاژ، درصد نیتروژن و فسفر بذر در سطح یک درصد معنی‌دار و بر درصد جوانه‌زنی و وزن هزار دانه غیر معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (8/74 درصد) بود که افزایش 6/11 درصدی نسبت به کشت بهاره داشت. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به اعمال کود کامل (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) (6/88 درصد) بود که افزایش 4/73 درصدی نسبت به شاهد نشان داد. به طور کلی کشت پاییزه و مقدار کامل کود باعث افزایش کیفیت بذر‌های بالنگو می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

212 - تأثیر تنش خشکی و محدودیت منابع فتوسنتزی در گیاه مادری بر خصوصیات جوانه ⁭زنی و بنیه بذر تولیدی گندم (رقم زرین)
مجید عبدلی محسن سعیدی

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوص أکثر

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گندم (رقم زرین) به اجراء درآمد. تیمار شرایط رطوبتی شامل آبیاری مطلوب و تنش خشکی بود و تیمار محدودیت منابع فتوسنتزی شامل شاهد، حذف برگ پرچم و حذف همه برگها بغیر از برگ پرچم بودند. بذور بدست آمده از قسمت مزرعه ای در آزمایشگاه مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر طول و وزن خشک ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر معنیدار بود اما بر روی درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی غیرمعنی دار بود. بطوری که با افزایش شدت محدودیت منابع فتوسنتزی در شرایط آبیاری مطلوب از میزان کلیه خصوصیات رشدی گیاهچه اعم از وزن خشک و طول ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر کاسته میشود ولی در شرایط تنش خشکی با اعمال تیمارهای محدودیت فتوسنتزی خصوصیات رشدی گیاهچه روند افزایشی دارد. بطور کلی تنش خشکی اعمال شده بر روی گیاه مادری سبب کاهش طول و وزن گیاهچه و همچنین افزایش متوسط زمان جوانه زنی میشود بنابراین ظاهر شدن گیاهچه ها در سطح مزرعه زمان بیشتری می برد، پس بذوری که در اینگونه شرایط تولید می گردند جهت کشت در سال بعد توصیه نمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

213 - بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه زنی و رشد رویشی گیاه دارویی ریحان(Ocimum basilicum L.) در تنش شوری
لیلا رضائی محمد هاشم برادران سعید بختیاری

در این پژوهش به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مقاومت در برابر تنش شوری گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله آزمایشگاه (کشت درون پتری دیش) و گلخانه (کشت گلدا أکثر

در این پژوهش به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مقاومت در برابر تنش شوری گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله آزمایشگاه (کشت درون پتری دیش) و گلخانه (کشت گلدانی) انجام شد. سطوح شوری درهردومرحله شامل (کلریدسدیم: شاهد،25 میلی مولار،50 میلی مولار،75 میلی مولار) بود. نتایج بررسی‌ها نشان داد که شوری می‌تواند اثرات بسیار معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه زنی و رشدی گیاه ریحان در مرحله آزمایشگاه و گلخانه داشته باشد. با این تفاوت که در گلخانه تنها در طول ریشه، میانگین تعداد برگ روی بوته و سطح برگ ثانویه اثرات معنی‌داری مشاهده شد. همچنین در بررسی اثر متقابل پرایمینگ بر تنش شوری نیز اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه ریحان در سطح (0/01≥P) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه مشاهده شد. از مجموع نتایج حاصل چنین برداشت شد که ریحان گیاهی بسیار حساس به شوری است و با توجه به شرایط اقلیمی و رویکرد به گیاهان دارویی بهتر است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

214 - اثرات پیش تیمار بذر شوید با سالیسیلیک‌اسید در شرایط تنش فلزات سرب و کادمیم
سمیه سلطانزاده حسن ملکی لجایر بهروز اسماعیل پور اسماعیل چمنی موسی ترابی گیگلو یونش پوربیرامی هیر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌ه أکثر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌های صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی‌گرم در لیتر فلز سرب و غلظت‌های صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی‌گرم در لیتر فلز کادمیم کشت شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی (5/75 درصد)، بیشترین مقدار سرعت جوانه‌زنی (1/44)، بیشترین وزن خشک گیاه (55 میلی‌گرم)، بیشترین میزان شاخص وزنی (5/3303)، بیشترین میزان پرولین (2/21میکروگرم برگرم وزن تازه) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در نمونه-های پیش‌تیمار شده با بیشترین غلظت سالیسیلیک‌اسید (2 میلی مولار) حاصل شدند. همچنین با افزایش میزان تنش و پیش-تیمار با سالیسیلیک‌اسید، محتوی پرولین و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز افزایش یافتند. نتایج این پژوهش نشان داد که پیش‌تیمار سالیسیلیک‌اسید ممکن است با بهبود سیستم آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تحت تنش فلزات سنگین باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به سمیت این فلزات شده است. به نظر می‌رسد پیش تیمار بذور قیل از کشت با موادی مانند سالیسیلیک-اسید می‌تواند در بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

215 - تأثیر اسمو و هیدروپرایمینگ و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بر شاخص‌های جوانه‌زنی عدس (Lense culinaris L.)
رهام محتشمی

10.30495/jsr.2022.1962137.1237

به‌منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ بر شاخص‌های سبزشدن و برهم‌کنش آن با قطع آبیاری در مرحله گلدهی عدس (رقم گچساران) دو آزمایش جداگانه، سال 97-1396 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عا أکثر

به‌منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ بر شاخص‌های سبزشدن و برهم‌کنش آن با قطع آبیاری در مرحله گلدهی عدس (رقم گچساران) دو آزمایش جداگانه، سال 97-1396 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل (1-شش غلظت نیترات پتاسیم و سولفات روی و آب خالص، مجموعا هفت سطح و 2- پنج سطح زمانی خیساندن در آب) انجام شد. آزمایش دوم در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی یاسوج، به‌صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، به طوری که عامل اصلی آبیاری با دو سطح ( آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی پرایمینگ بذر با چهار سطح (پرایمینگ با محلول نیترات پتاسیم با غلظت 2/0 درصد، سولفات روی با غلظت 3/0 درصد، آب مقطر و عدم پرایمینگ) بود. نتایج نشان داد ﭘﺮﺍﻳﻤﻴﻨـﮓ بذر با نیترات پتاسیم باعث کاهش 91/9 و 89/7 درصدی میانگین زمان ﺳﺒﺰﺷﺪﻥ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ ﻭ هیدروپرایمینگ گردید. تأثیر خیسانده شدن بذور به‌مدت 6 ساعت بر درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط آزمایشگاهی، بهتر از سایر تیمارهای زمانی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

216 - تأثیر تنش شوری بر جوانه‌زنی و خصوصیات گیاهچه‌ای درمنه خزری (Artemisia annua L.)
محمد حسین بیجه کشاورزی حشمت امیدی

10.30495/jsr.2024.2005013.1275

تنش شوری یکی از عوامل مهم محدودکننده رشد وتولید محصولات کشاورزی است.گیاهان نیز مانند سایر موجودات زنده در برابر تنش‌ها حساس هستندو می‌توانند در اثر قرار گرفتن در معرض تنش‌های مختلف دچار آسیب شوند.جوانه زنی و رشد گیاهچه از مراحل مهم فنولوژیک گیاه هستند که در شرایط تنش شو أکثر

تنش شوری یکی از عوامل مهم محدودکننده رشد وتولید محصولات کشاورزی است.گیاهان نیز مانند سایر موجودات زنده در برابر تنش‌ها حساس هستندو می‌توانند در اثر قرار گرفتن در معرض تنش‌های مختلف دچار آسیب شوند.جوانه زنی و رشد گیاهچه از مراحل مهم فنولوژیک گیاه هستند که در شرایط تنش شوری اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.درمنه خزری(Artemisia annua L.)یکی از گیاهان دارویی مهمی است که از دیرباز در طب سنتی ایران و سایر کشورهای آسیایی مورد استفاده قرار می گرفته است. در این مطالعه، اثر تنش شوری بر جوانه زنی (درصد و سرعت)و خصوصیات گیاهچه های (طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک) درمنه خزری بررسی شد. این آزمایش در سال 1402 در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه شاهد انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 4 سطح شوری(0، 50، 100 و 150 میلی مولار)ناشی از نمک کلرید سدیم بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم افزارSAS تجزیه و تحلیل و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی و بیشترین طول ساقه چه و طول ریشه چه و نیز بیشترین وزن تر و خشک گیاهچه مربوط به تیمار شاهد (بدون شوری)بود. همچنین در غلظت‌های 150 میلی مول به بالا جوانه زنی مشاهده نشد.در نتیجه با توجه به نتایج این مطالعه می‌توان دریافت که تنش شوری تأثیر منفی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه درمنه خزری دارد و بیانگر حساسیت بالای آن به شوری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

217 - اثر جیبرلیک اسید بر روند تغییرات مصرف مواد ذخیره‌ای و جوانه‌زنی بذر تریتیکاله تحت تنش شوری
ابوالفضل رشیدی رضا آباد سمانه مهرآفرید خداداد شعبانی امید انصاری

10.30495/jsr.2023.1991722.1261

استفاده از تیمارهای مختلف بذری امروزه به‌عنوان یکی از عوامل افزایش جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه و بوته تحت شرایط نامساعد محیطی به‌خصوص شوری معرفی شده است. ازاینرو، در این پژوهش تاثیر پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید بر جوانه‌زنی و مصرف مواد ذخیره‌ای بذر تریتیکاله در شرایط تنش أکثر

استفاده از تیمارهای مختلف بذری امروزه به‌عنوان یکی از عوامل افزایش جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه و بوته تحت شرایط نامساعد محیطی به‌خصوص شوری معرفی شده است. ازاینرو، در این پژوهش تاثیر پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید بر جوانه‌زنی و مصرف مواد ذخیره‌ای بذر تریتیکاله در شرایط تنش شوری بررسی شد. تیمارهای آزمایشی در این پژوهش 5 سطح تنش شوری (صفر، 40، 80، 120 و 160 میلی‌مولار) و 4 سطح پرایمینگ بذر (جیبرلیک اسید صفر، 25 و 50 پی‌پی‌ام و بذر شاهد بدون پرایم) با 3 تکرار بودند. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی با میانگین 33/95 درصد، شاخص جوانه‌زنی با میانگین 65/41 بذر در روز، طول گیاهچه با میانگین 27/19 سانتی‌متر و درصد گیاهچه طبیعی با میانگین 33/95 درصد به‌ترتیب مربوط به تیمارهای پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام بود. همچنین، بیشترین بنیه بذر با میانگین 73/1836 مربوط به تیمار پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام بود. در تمام سطوح شوری اعمال شده بالاترین وزن مواد مصرف شده بذر از پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. بیشترین بازده استفاده از مواد ذخیره‌ای بذر از بذر‌های شاهد در پتانسیل 160 میلی‌مولار و بیشترین وزن خشک گیاهچه و درصد کاهش مواد ذخیره‌ای بذر در شرایط بدون تنش از پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 25 و 50 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. به‌طور کلی پرایمینگ بذر سبب بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی تریتیکاله در شرایط تنش شوری می‌شود و تحمل گیاه به شوری را در مقابل تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

218 - تاثیر کاربرد محلول پاشی عتاصر روی و آهن روی گیاه مادری کینوا تحت تنش کم‌آبی بر جوانه زنی و رنگیزه های فتوسنتزی بذور حاصل از آن
نسیم پاکباز حشمت امیدی حسنعلی نقدی بادی امیر بستانی

10.30495/jsr.2023.1994101.1263

تنش خشکی در طول رشد و گلدهی یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های محیطی است که بر تشکیل دانه و در نتیجه جوانه‌زنی و مراحل اولیه رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها (شاهد، آهن ،روی، آهن + روی ، نانوآهن ، نانوروی ، نانوآهن + نانوروی) بر روی کینوا در أکثر

تنش خشکی در طول رشد و گلدهی یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های محیطی است که بر تشکیل دانه و در نتیجه جوانه‌زنی و مراحل اولیه رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها (شاهد، آهن ،روی، آهن + روی ، نانوآهن ، نانوروی ، نانوآهن + نانوروی) بر روی کینوا در دو مرحله گلدهی(50 درصد و 100 درصد) تحت دو سطح تنش، شاهد (045/03±0/0-) بار و تنش کم‌آبی (045/9±0-) بار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که صفات جوانه‌زنی شامل درصد، سرعت، میانگین زمان جوانه زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، شاخص طولی و وزنی گیاهچه و همچنین محتوای کلروفیل و کارتنویید به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها، زمان محلول‌پاشی و سطوح تنش کم‌آبی قرار گرفتند. تنش کم‌آبی باعث کاهش درصد و سرعت جوانه‌زنی و شاخص‌های گیاهچه‌ای شد، اما محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها اثرات نامطلوب تنش محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها را کاهش داد. محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها همچنین میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی را کاهش داد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که محلول‌پاشی با عناصر غذایی به ویژه نانو آهن + نانو روی باعث افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی برای بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های کینوا در شرایط تنش کم‌آبی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

219 - اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار در مرحله تکمیل جوانه‌زنی
محمد سلیمانی مصطفی مبلی علی اکبر رامین لیلا اصلانی

10.30495/jsr.2023.1991321.1260

به منظور بررسی اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار رقم ’رشید‘ در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار شامل غلظت‌های صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌مولار اسپرمیدین با چهار تکرار در انکوباتور در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفها أکثر

به منظور بررسی اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار رقم ’رشید‘ در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار شامل غلظت‌های صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌مولار اسپرمیدین با چهار تکرار در انکوباتور در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به صورت چهار آزمایش مجزا اجرا شد. به این منظور در ابتدا بذرها 2 روز در دمای 20 درجه سلسیوس قرار گرفتند تا آبنوشی صورت گیرد و پس از تیمار با هورمون، 13 روز در دماهای 15، 13، 11 یا 9 درجه سلسیوس قرار گرفتند. برای مقایسه اثر دما و برهمکنش آن با غلظت‌ اسپرمیدین داده‌های چهار آزمایش با همدیگر در یک طرح کرت‌های خرد شده (4 دمای متفاوت انکوباتور به صورت 4 کرت اصلی و 4 غلظت اسپرمیدین به صورت 4 کرت فرعی) آنالیز آماری شدند. در خلال و پایان هر آزمایش ویژگی‌هایی شامل طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن تر و خشک ساقه‌چه و ریشه‌چه، نشت یونی ساقه‌چه و ریشه‌چه اندازه‌گیری شد. یافته‌ها نشان داد که کاربرد اسپرمیدین در غلظت‌های پایین موثرتر از غلظت‌های بالا در تعدیل سرمازدگی بود. در اکثر موارد غلظت بیش از 5/0 میلی‌مولار اسپرمیدین اثر بازدارنده بر روی ویژگی‌های اندازه‌گیری شده نشان داد. با کاهش دما در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، بیشتر ویژگی‌های رشد اندازه‌گیری شده در اندام هوایی و ریشه به طور معنی‌داری کاهش یافت. برهمکنش هورمون و دما برای ویژگی‌های طول ساقه‌چه و ریشه‌چه و وزن تر ریشه‌چه از نظر آماری معنی‌دار شد، بنابراین اثر غلظت‌های مختلف هورمون بر این ویژگی‌ها تابع دما بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

220 - تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان
میلاد باباخانی نسترن کاظمی

10.30495/jsr.2022.1956300.1230

این مطالعه با هدف تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان (O. basilicum) انجام شد. پنج تکرار 20 تایی بذر برای هر تیمار در نظر گرفته شد و بذرها در پتری دیش‌های 9 سانتی‌متری با 7 میلی‌لیتر از محلول آزمایش کشت داده شدند. بذرها در آب مقطر (0) و محلول‌های نمکی ح أکثر

این مطالعه با هدف تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان (O. basilicum) انجام شد. پنج تکرار 20 تایی بذر برای هر تیمار در نظر گرفته شد و بذرها در پتری دیش‌های 9 سانتی‌متری با 7 میلی‌لیتر از محلول آزمایش کشت داده شدند. بذرها در آب مقطر (0) و محلول‌های نمکی حاوی 50 میلی‌مولار، 100 میلی‌مولار، 150 میلی‌مولار و 200 میلی‌مولار از سدیم کلرید جوانه زدند. تعداد بذرهای جوانه زده برای 20 روز بررسی شد. در این مطالعه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه، نسبت طول ساقه به طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و بیوماس بررسی شدند. درصد جوانه زنی (p<0.05) و سرعت جوانه زنی (p<0.01) تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند. درصد جوانه زنی تنها در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود و اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای کنترل و تیمارهای 50 میلی مولار ، 100 میلی مولار و 150 میلی مولار برای درصد جوانه زنی وجود نداشت. اعمال تنش شوری اثرات معنی‌داری روی طول ریشه (p<0.01)، طول ساقه (p<0.01)، طول گیاهچه (p<0.01)، طول ریشه به ساقه (p<0.01)، وزن تر ریشه (p<0.05)، وزن تر ساقه (p<0.01)، وزن خشک ساقه (p<0.01) و بیوماس (p<0.01) داشت. طول ریشه، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه به ساقه و وزن خشک ساقه در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود. در مجموع بذرهای ریحان تا 150 میلی‌مولار تنش را تحمل می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

221 - بررسی رشد گیاهچه و شاخص های جوانه زنی ژنوتیپ های کینوا Chenopodium quinoa Willd)
نسیم امرایی حشمت امیدی

10.30495/jsr.2022.1967836.1239

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر کینوا Chenopodium quinoa Willd)) بر رشد گیاهچه و ویژگی‌های جوانه‌زنی دو ژنوتیپ‌ کینوا Giza1) و Titicaca) بر مقاومت بر شوری، این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه أکثر

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر کینوا Chenopodium quinoa Willd)) بر رشد گیاهچه و ویژگی‌های جوانه‌زنی دو ژنوتیپ‌ کینوا Giza1) و Titicaca) بر مقاومت بر شوری، این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل عامل اول ((شاهد (عدم پرایمینگ)، هیدروپرایمینگ، نیترات پتاسیم (02/0 درصد)، اسید سالیسیلیک (6/0 میلیمولار)، کلرید کلسیم (20 و 40 میلیمولار ) و عامل دوم شامل دو ژنوتیپ کینوا (Titicaca و Giza 1) بود. بهترین سطح پرایمینگ برای کلرید کلسیم 40 میلیمولار در هر دو ژنوتیپ مورد بررسی بود؛ نتایج نشان داد که اثر پرایمینگ بر درصد جوانهزنی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. هم‌چنین اثر پرایمینگ، ژنوتیپ و بر هم‌کنش این دو بر صفات درصد گیاهچه نرمال، طول گیاهچه، ضریب آلومتریک و شاخص طولی بنیه بذر در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیش‌ترین درصد جوانهزنی در پیش‌ تیمار کلرید کلسیم 20 میلی‌مولار (100 درصد) و 4۰ میلی‌مولار (100 درصد) در هر دو ژنوتیپ Titicaca و Giza 1 بدست آمد. افزایش تنش شوری سبب افزایش صفات مذکور شد که میتواند دلیلی بر مقاومت گیاه کینوا نسبت به شوری باشد. به طور کلی کلرید کلسیم 40 میلیمولار جهت حصول بیش‌ترین درصد جوانهزنی در هر دو ژنوتیپ Titicaca و Giza 1 کینوا توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

222 - بررسی اثر تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر محتوی رطوبت، فلاونویید و شاخصهای جوانه زنی بذرهای بالنگو شیرازی در طی پر شدن دانه Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

10.30495/jsr.2023.1978447.1246

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 أکثر

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 اسفند) و کود نیتروژن، فسفر در سه سطح عدم کود، کاربرد نصف کود (23 کیلوگرم در هکتار N خالص + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین درصد رطوبت دانه مربوط به تیمار بدون کود (812/20 درصد) و کم‌ترین آن مربوط به تیمار مقدار کامل کود (165/8 درصد) بود. هم‌چنین بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به کشت بهاره (264/0) بود که افزایش 97/63 درصدی نسبت به کشت پاییزه داشت. بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به تیمار بدون کود (282/0) بود که افزایش 54/90 درصدی را نسبت به تیمار کود کامل نشان داد. بالاترین میزان فلاونویید (713/0) 28 روز پس از گلدهی در کشت بهاره و بدون کود و کم‌ترین میزان فلاونویید (118/0) مربوط به 7 روز پس از گلدهی بود که در کشت پاییزه و اعمال کود کامل می‌باشد. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (81/74) بود که افزایش 6/11 درصدی را نسبت به کشت بهاره نشان داد. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت پاییزه و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش درصد رطوبت اما کشت بهاره و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش فلاونویید گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

223 - بررسی پاسخ ارقام مختلف سویا به سطوح مختلف شوری در مرحله جوانه زنی
محمد مهدی علیزاده مهیار گرامی پرستو مجیدیان حمیدرضا قربانی

به‌منظور بررسی اثر شوری بر جوانه‌زنی ارقام سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در سال 1400 اجرا شد. تیمارها شامل 11 رقم سویا (ویلیامز، صبا، تپور، ساری، امیر، کاسپین، کو أکثر

به‌منظور بررسی اثر شوری بر جوانه‌زنی ارقام سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در سال 1400 اجرا شد. تیمارها شامل 11 رقم سویا (ویلیامز، صبا، تپور، ساری، امیر، کاسپین، کوثر، کتول، سحر، تلار، نکادر) و چهار سطح شوری (صفر، 20، 40 و 60 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارها و اثر متقابل آن‌ها بر تمام صفات در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار و با افزایش شوری، میزان صفات کاهش معنی‌داری یافت. مقایسه میانگین اثر رقم بر درصد جوانه‌زنی نشان داد که در بین ارقام، درصد جوانه‌زنی یکنواخت بوده و بیشترین میزان در رقم کتول (3/83 درصد) مشاهده شد. مقایسه میانگین اثرات متقابل شوری و رقم نشان داد که بیشترین مقادیر صفات در ترکیب تیماری ارقام و غلظت صفر میلی‌مولار مشاهده و با افزایش شوری، از میزان صفات کاسته و کمترین مقدار آن‌ها در ترکیبات تیماری ارقام و سطح 60 میلی‌مولار بود. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها را در سه گروه قرار داد. آنالیز همبستگی نشان داد که تمامی ضرایب همبستگی مثبت و معنی‌دار بوده و صفت سرعت جوانه‌زنی بیشترین همبستگی را با صفات درصد جوانه‌زنی (88/0) و وزن خشک کل (78/0) داشت. درصد جوانه‌زنی به‌عنوان اولین صفت در مدل رگرسیونی صفت سرعت جوانه‌زنی وارد و سهم قابل توجهی (77/0) از تغییرات آن را توجیه نمود. در بین ارقام مختلف، ارقام امیر و صبا به عنوان ارقام متحمل و ارقام سحر و ویلیامز به عنوان ارقام حساس شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

224 - ارزیابی تاثیر پرایمینگ بذر بر خصوصیات سرعت جوانه زنی واریته های جدید پنبه در سطوح مختلف تنش خشکی
اندیشه ترابی دشتی الیاس سلطانی فرزاد پاک نژاد

پرایمینگ یکی از تکنیک‌های بهبود بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شـدن و افـزایش دامنه جوانه‌زدن بذرها در شرایط محیطی تنش زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. در این آزمایش تیمارها شامل ۴ سطح تنش خشکی (۰، 3-، 6- و 9- بار) و دو سطح بذور پرایمینگ شده أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌های بهبود بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شـدن و افـزایش دامنه جوانه‌زدن بذرها در شرایط محیطی تنش زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. در این آزمایش تیمارها شامل ۴ سطح تنش خشکی (۰، 3-، 6- و 9- بار) و دو سطح بذور پرایمینگ شده و شاهد با 4 تکـرار بودنـد. سـطوح مختلـف تنش خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکـول 6000 ایجـاد شـد. بـرای پرایمینـگ از روش هیـدروپرایمینگ استفاده شد و شش رقم بذر پنبه به‌مدت 12 و 16 ساعت در آب و در دمای 25 درجه سانتی‌گراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی مولفه‌های جوانه‌زنی شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه کاهش یافت اما میزان این کاهش برای بذرهای پرایمینگ شده کمتر بود. در کلیه سطوح خـشکی بـذرهای پرایمینـگ شده نسبت به شاهد دارای سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچۀ بیشتری بودند. همچنین، درصـد جوانـه‌زنـی در بـذرهای پرایمینگ شده بیشتر از شاهد بود که درصد افزایش آن در سطوح بالاتر خـشکی، بیـشتر بـود. مقـادیر زمـان تـا 10، 50 و 90 درصد خاتمه جوانه‌زنی با تشدید خشکی افزایش یافتند ولی میزان این افزایش برای بذور پرایمینگ شده کمتر بود. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که پرایمینگ باعث بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی بذر پنبه در شرایط تنش خشکی شده و مقاومت گیاه را در مقابل تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

225 - ارزیابی اثر تنش شوری طبیعی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک
خدیجه احمدی طاهره کریمی جلیله وندی عاطفه شجاعیان

شوری یکی از اصلی ترین تنش های محیطی است که جوانه زنی و استقرار گیاهچه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌‌منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر شاخص های جوانه زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک پژوهشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکد أکثر

شوری یکی از اصلی ترین تنش های محیطی است که جوانه زنی و استقرار گیاهچه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌‌منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر شاخص های جوانه زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک پژوهشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. تیمار آزمایش شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 2، 4 و 6 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که اثر تنش شوری بر صفات طول گیاهچه، درصد جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص طولی بنیه بذر در هر سه گیاه دارویی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. به‌طوری که بیش ترین درصد جوانه زنی بذر همیشه بهار (7/33 درصد) مربوط به تیمار شاهد بود و در سطوح شوری بالاتر از 2 دسی زیمنس بر متر، درصد جوانه زنی آن به تدریج کاهش پیدا کرد. بیش ترین و کم ترین درصد جوانه زنی بذر بزرک به ترتیب مربوط به تیمار شوری 2 دسی زیمنس بر متر (82 درصد) و تیمار شوری 6 دسی زیمنس بر متر (45 درصد) بود. بیش ترین شاخص طولی بنیه بذر سس مربوط به تیمار شوری 2 دسی زیمنس بر متر (43/691) بود اما با افزایش تنش شوری از بنیه بذر کاسته شد. براساس نتایج این پژوهش، شوری 2 دسی زیمنس بر متر باعث تحریک جوانه زنی بذور سس و بزرک گردید ولی با افزایش سطح شوری از میزان شاخص جوانه زنی کاسته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

226 - تأثیر نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد اولیه دو گونه نعناع فلفلی و پونه در شرایط تنش شوری
منصوره قوام

در طبیعت گیاهان در برابر نوسانات محیطی مختلفی از جمله شوری و خشکی قرار می‌گیرند که رشد آن‌ها را محدود می‌کند. جوانه‌زنی بذر به‌عنوان اساسی‌ترین مرحله تعیین‌کننده رشد گیاه است که به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به خصوص رطوبت و مواد محلول قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررس أکثر

در طبیعت گیاهان در برابر نوسانات محیطی مختلفی از جمله شوری و خشکی قرار می‌گیرند که رشد آن‌ها را محدود می‌کند. جوانه‌زنی بذر به‌عنوان اساسی‌ترین مرحله تعیین‌کننده رشد گیاه است که به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به خصوص رطوبت و مواد محلول قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی دو گونه دارویی نعناع فلفلی و پونه انجام پذیرفت. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل (گونه و نانو ذرات نقره) در 4 تکرار در دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمارهای شوری در چهار سطح (0، 100، 200 و 300 میلی‌مولار نمک NaCl و تیمارهای نانو ذرات نقره با چهار غلظت (0، 10، 20 و 30 میلی‌گرم در لیتر) در نظر گرفته‌ شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل‌ برهمکنش گونه، تنش شوری و نانو ذرات بر طول ساقه‌چه و شاخص بنیه در سطح احتمال یک درصد و بر شاخص‌های دیگر در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. نانو ذرات نقره تأثیر افزاینده بر تمام صفات به غیر از شاخص بنیه بذر داشت که غلظت‌های 30 و 10 میلی‌گرم در لیتر نانو ذرات بهترین عملکرد را داشتند. از این‌رو به جهت جلوگیری از افزایش ترکیبات نقره در خاک، که استفاده بیش از حد آن می‌تواند مشکلاتی را در آینده پدید آورد، غلظت 10 میلی‌گرم در لیتر برای شوری‌های کمتر از 100 میلی‌مولار قابل توصیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

227 - بررسی جوانه زنی دو رقم گندم در شرایط تنش شوری
نوراله تازیکه محمدرضا داداشی محمدجواد جعفری

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی أکثر

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درسال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان به اجرا در آمد. فاکتور اول آزمایش رقم شامل ارقام ‌مروارید و N-87-20 و فاکتور دوم سطوح مختلف اسمزی شامل پتانسیل اسمزی صفر(شاهد) 4-، 8-، 12-، 16- بار بود.آزمایش در ظروف پتری دیش در دمای 2 25 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان پرولین در گیاهچه‌های گندم افزایش یافت به‌طوری که اختلاف معنی‌داری بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد. به‌علاوه بین صفات اندازه‌گیری شده همبستگی مثبت و معنی‌دار مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

228 - اثر تنش غرقابی و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی کلزا (Brassica napus L) رقم هایولا 401
محمد خادم‌پیر سراله گالشی فرشید قادری فر مهسا مظلوم

شرایط غرقابی یکی از مشکلات کشت کلزا در مناطق پر باران می‌باشد، به‌طوری‌که در زمان کاشت در مزارع فاقد زهکشی مناسب، ایجاد می‌گردد، از سوی دیگر با وقوع بارش دمای خاک و محیط کاهش می یابد. این عمل اثرات نامطلوبی بر قدرت بذر و رشد کلزا می‌گذارد. به‌منظور بررسی اثرات طول دوره أکثر

شرایط غرقابی یکی از مشکلات کشت کلزا در مناطق پر باران می‌باشد، به‌طوری‌که در زمان کاشت در مزارع فاقد زهکشی مناسب، ایجاد می‌گردد، از سوی دیگر با وقوع بارش دمای خاک و محیط کاهش می یابد. این عمل اثرات نامطلوبی بر قدرت بذر و رشد کلزا می‌گذارد. به‌منظور بررسی اثرات طول دوره غرقاب و دما بر قدرت بذر و رشد گیاهچه کلزا آزمایشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. این آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور اجرا شد. فاکتور اول شامل مدت زمان غرقاب در 5 سطح (0، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و فاکتور دوم شامل دما در چهار سطح (10، 15، 20، 25 درجه سانتی‌گراد) بود. بر اساس نتایج این پژوهش اثر متقابل دما و غرقاب بر روی خصوصیات جوانه‌زنی از جمله سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه نرمال و زمان تا 10 درصد جوانه‌زنی اثر معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد داشت، اما شرایط غرقابی و دماهای مختلف تاثیر معنی‌داری بر حداکثر جوانه‌زنی بذر‌ها نداشتند. بر اساس نتایج، بهترین تیمار از نظر سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه نرمال تیمار 15 درجه سانتی‌گراد و 24 ساعت غرقاب بود. همچنین نتایج این آزمایش نشان داد غرقاب شدن بذر‌های کلزا به‌مدت زمان کم (براساس نتایج این آزمایش تا 96 ساعت غرقاب) باعث افزایش جوانه‌زنی و بهبود (پرایمینگ) آن می‌شود. از سوی دیگر نتایج این آزمایش نشان داد، در شرایط غرقاب در صورتی که دما کاهش یابد جوانه‌زنی و رشد گیاهچه کلزا بیشتر از زمانی که دما افزایش می‌یابد کاهش خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

229 - تغییرات فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و شاخص‌های جوانه‌زنی سه هیبرید ذرت در برابر تنش شوری
مریم گودرزیان الهه قاسمی سیروس منصوری فر محسن سعیدی

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی سراسر جهان است که رشد و متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات پتانسیل‌های اسمزی مختلف (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار NaCl) بر جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و أکثر

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی سراسر جهان است که رشد و متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات پتانسیل‌های اسمزی مختلف (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار NaCl) بر جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و رشد گیاهچه سه هیبرید ذرت (704SC، 647SC و 260SC) انجام گردید. هدف از اجرای آزمایش مقایسه شاخص‌های جوانه‌زنی هیبریدهای ذرت در سطوح متفاوت تنش‌ شوری بود. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً&zwj; تصادفی و با چهار تکرار در محیط ژرمیناتور (1 25 درجه سانتی‌گراد) اجرا شد. تجزیه واریانش نشان داد که اثر سطوح پتانسیل اسمزی بر شاخص جوانه ‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت جنین و غلظت مالون‌دی‌آلدئید معنی‌دار بود. با کاهش پتانسیل اسمزی رشد اولیه گیاهچه و سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت، البته تنش شوری درصد جوانه‌زنی را بیشتر از مولفه‌های دیگر کاهش داد. بین هیبریدهای 647SC و260SC از نظر نحوه‌ پاسخ‌دهی در برابر سطوح مختلف تنش شوری اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

230 - بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی ریحان (Ocimum basilicum L.) در تنش خشکی
محمدهاشم برادران لیلا رضائی سعید بختیاری

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر به جهت مقاومت در برابر تنش خشکی گیاه ریحان، پژوهشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای انجام شد. هر دو مرحله شامل چهار سطح پرای أکثر

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر به جهت مقاومت در برابر تنش خشکی گیاه ریحان، پژوهشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای انجام شد. هر دو مرحله شامل چهار سطح پرایم با غلظت های متفاوت محلول پلی اتیلن گلایکول (شاهد، 3- بار، 6- بار، 9- بار) بود. در مرحله اول سطوح خشکی شامل چهار سطح تنش خشکی (شاهد، 3- بار، 6- بار، 9- بار) و مرحله دوم شامل سه سطح تنش خشکی (شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، 75 درصد ظرفیت زراعی،50 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی می‌تواند اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه‌زنی (درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه زنی، وزن ‌تر ریشه چه و ساقه‌چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه) و رشدی گیاه ریحان در سطح (P≤0.01) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه داشته باشد. در گلخانه تنها طول ریشه، میانگین تعداد برگ روی بوته و سطح برگ ثانویه معنی‌دار بود. همچنین در بررسی اثر متقابل پرایمینگ بر تنش خشکی نیز اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه ریحان در سطح (P≤0.01) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه مشاهده شد. درکل نتایج نشان می دهد ریحان گیاهی است بسیار حساس به خشکی و با توجه به شرایط اقلیمی و رویکرد به گیاهان دارویی بهتر است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

231 - بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بالنگو شهری (Lallemantia iberica F and C.M.) تحت تنش خشکی
زهرا مرادیان حشمت امیدی طاهره کریمی فرشته آزاد بخت رحیم بازمکانی

به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه بالنگوی شهریتحت تنش خشکی، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: پیش تیمار با جیبرلین (صفر و 500 میلی گرم در لیتر)، آبسیزیک اسید (صفر و 5 میک أکثر

به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه بالنگوی شهریتحت تنش خشکی، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: پیش تیمار با جیبرلین (صفر و 500 میلی گرم در لیتر)، آبسیزیک اسید (صفر و 5 میکرومولار) و تنش خشکی (صفر، 3-،6-، 9-، 12- و 15- بار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر پیش تیمار بر طول ساقه چه، جوانه غیر نرمال، ضریب آلومتریک و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد، بر طول گیاهچه و جوانه نرمال در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. هم چنین نتایج این پژوهش نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمامی صفات مذکور بغیر از جوانه نرمال و متوسط زمان جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل پیش تیمار و تنش خشکی بر طول ساقه چه، وزن تر گیاهچه، ضریب آلومتریک، درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه‌زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار ولی بر بقیه صفات غیر معنی دار بود. بیش ترین درصد جوانه زنی مربوط به پیش تیمار جیبرلین (91 درصد) بود که افزایش 49/1 درصدی نسبت به تیمار شاهد داشت. هم چنین بیش ترین درصد جوانه زنی مربوط به تیمار عدم تنش خشکی (5/92 درصد) بود که افزایش72/4 درصدی را نسبت به تیمار تنش خشکی 15- بار نشان داد. کم ترین متوسط زمان جوانه زنی (02/2 روز) با پیش تیمار آبسیزیک اسید 5 میکرومولار و عدم تنش خشکی بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که پیش تیمار بذر با جیبرلین باعث افزایش شاخص های جوانه زنی بالنگو می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

232 - تاثیر شوری بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت و غلظت مالون‌دی‌آلدئید در دو رقم بذر گندم نان
مریم گودرزیان قهفرخی بابک درویشی الهه قاسمی

ارزیابی مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی به‌ویژه در زمان جوانه‌زنی و استقرارنقش مهمی در انتخاب ارقام مناسب برای کشت در شرایط ناپایدار محیطی دارد.در این پژوهش ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و تغییرات آنزیمی دو رقم گندم در سطوح مختلف تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت أکثر

ارزیابی مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی به‌ویژه در زمان جوانه‌زنی و استقرارنقش مهمی در انتخاب ارقام مناسب برای کشت در شرایط ناپایدار محیطی دارد.در این پژوهش ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و تغییرات آنزیمی دو رقم گندم در سطوح مختلف تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول دو رقم گندم به نام‌های چمران و وریناک و فاکتور دوم چهار سطح تنش شوری (صفریا شاهد، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلریدسدیم) بودند.نتایج نشان داد که افزایش تنش شوری سبب کاهش درصد‌ و سرعت جوانه‌زنی و کاهش وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه و افزایش میزان پراکسیداسیون لیپید شد. مقادیر تمام شاخص‌های جوانه‌زنی مورد مطالعه در رقم وریناک کمتر از رقم چمران بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در رقم وریناک در تمامی سطوح شوری کاهش ولی در رقم چمران افزایش یافت. به علاوه فعالیت آنزیم‌های آسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز در رقم وریناک در تمام سطوح شوری کمتر از رقم چمران بود. بنابراین با افزایش گونه‌های فعال اکسیژن در شرایط تنش شوری در رقم وریناک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در سلول به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و شاخص‌های جوانه‌زنی در این رقم نسبت به رقم چمران کاهش بیشتریپیدا کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

233 - بررسی تاثیر پرایمینگ بذر در شرایط تنش شوری بر مؤلفه‌ها جوانه زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه(Foeniculum vulgar)
سوده نظریان سعید بختیاری رضا مجیدزاده هروی

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبزشدن در تنش‌های محیطی از قبیل تنش شوری، دما وخشکی می شود.این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه درشرایط تنش شوری دو آزمایش با 4 تکراردرآزمایشگاه تحقیق أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبزشدن در تنش‌های محیطی از قبیل تنش شوری، دما وخشکی می شود.این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه درشرایط تنش شوری دو آزمایش با 4 تکراردرآزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاداسلامی نیشابور در تابستان 1392 انجام شد. آزمایش اول در شرایط آزمایشگاه بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل 5 سطح شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولارکلرید سدیم) و پرایمینگ (عدم پرایم، آب مقطر، KCL %2،KNO3 %1، KNO3 %3) است. نتایج صفات مورد مطالعه نشان داد با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت وزن اندام هوایی به ریشه کاهش معنی‌داری یافت. نتایج آزمایشگاه نشان داد که پرایمینگ برکلیه صفات به‌جز سرعت جوانه‌زنی تاثیر معنی‌داری داشت. همچنین اثر متقابل شوری و پرایمینگ برکلیه صفات بجز سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بود.در بین تیمارها حداکثر بهبود جوانه‌زنی مربوط به تیمار‌هالوپرایمینگ KNO3 %1 وکمترین جوانه‌زنی مربوط به تیمارغیر پرایم KNO3 %3 بود. در شرایط کشت گلدانی شوری برکلیه صفات به جز طول ساقه چه و وزن خشک ساقه کاهش معنی داری یافت.پرایمینگ نیز بر کلیه صفات تاثیر معنی‌داری داشت. همچنین اثر متقابل شوری و پرایمینگ بر همه صفات به جز وزن خشک ساقه معنی‌دار بود. حداکثر رشد رویشی مربوط به تیمار‌ هالوپرایمینگ KNO3 %1 و حداقل رشد رویشی مربوط به تیمار غیر پرایم KNO3 %3 بود. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت پرایمینگ باعث تعدیل اثرات شوری، بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی رازیانه در شرایط شوری می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

234 - تأثیر پیری تسریع شده و تنش خشکی بر جوانه‌زنی و مؤلفه‌های رشدی گیاهچه‌های جو
ایمان احمدی محمد حسین قرینه

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان است. تنش خشکی و فرسودگی بذور مهم ترین عوامل غیر زیستی تهدیدکننده گیاهان به ویژه جو است. در این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف فرسودگی بذر و تنش خشکی بر جوانه‌زنی بذر جو، آزمایشی به صورت فاک أکثر

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان است. تنش خشکی و فرسودگی بذور مهم ترین عوامل غیر زیستی تهدیدکننده گیاهان به ویژه جو است. در این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف فرسودگی بذر و تنش خشکی بر جوانه‌زنی بذر جو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی در این آزمون شامل سطوح فرسودگی در سه سطح (شاهد، 48 و 96 ساعت)، رقم در پنج سطح (جنوب، زهک، به‌رخ، کارون و ریحانه) و تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول در سه سطح (شاهد، 2- و 4- بار) بودند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که فرسودگی 96 ساعت و تنش خشکی 2- بار کمترین سرعت جوانه‌زنی را در رقم جنوب به وجود آورد، با توجه به اینکه کمترین درصد جوانه‌زنی در همین رقم و در فرسودگی 48 ساعت با تنش 4- بار گزارش شد. کمترین میزان طول ریشه‌چه و ساقچه به ترتیب در تیمارهای رقم جنوب در فرسودگی 48 ساعت و تنش شاهد و همچنین رقم به‌رخ در تیمارهای بدون فرسودگی و تنش 4- بار مشاهده شد. با افزایش میزان فرسودگی و شدت تنش در تمام ارقام مورد آزمایش روند نزولی را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

235 - ارزیابی تأثیر پرایمینگ بذر با استیل سالسیلیک اسید (ASA) بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgaer L.) در سطوح مختلف شوری
مهدی عقیقی شاهوردی حشمت امیدی سعید راستی

پرایمینگ بذر به‌عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاهچه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی عکس‌العمل بذرهای پرایم شده گیاه دارویی رازیانه نسبت به شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال أکثر

پرایمینگ بذر به‌عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاهچه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی عکس‌العمل بذرهای پرایم شده گیاه دارویی رازیانه نسبت به شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1393 انجام گرفت. بذرها در این آزمایش در سه سطح صفر، 3/0 و 6/0 میلی‌مولار اسید سالسیلیک پرایم شدند و سپس با آب تهیه شده از چاه‌های مختلف، چهار سطح شوری صفر، 5/2، 5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر آماده گردید و مورد آزمایش قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، سالسیلیک اسید و تنش شوری و برهمکنش این دو عامل تأثیر معنی‌داری (P<0.01) بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر نشان دادند. به طور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که شوری می‌تواند بر شاخص‌های جوانه‌زنی رازیانه اثر بگذارند. به عبارت دیگر غلظت بالای شوری آب توانسته محیطی نامناسب را برای جوانه‌زنی بذور فراهم آورد به‌طوری‌که با افزایش شوری صفات جوانه‌زنی کاهش نشان دادند. کاهش درصد و سرعت جوانه‌زنی بذور در محیط شور اغلب می‌تواند ناشی از کاهش جذب آب و افزایش سمیت ویژه آنها در اطراف پوسته بذور به علت غلظت بالای نمک باشد. شوری با کاهش قابلیت دسترسی به آب یا تداخل با برخی موازنه مواد تنظیم کننده رشد از جوانه‌زنی بذرها جلوگیری می‌کند. اگرچه غلظت‌های بالای اکسین مانع جوانه‌زنی می‌شود، اما غلظت‌های پایین معمولاً محرک است. براساس نتایج حاصل از تحقیق حاضر، به نظر می‌رسد افزایش اکسین در نتیجه تأثیر سالسیلیک اسید در حدی است که افزایش جوانه‌زنی را در پی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

236 - اثر پیش‌تیمار با تنظیم کننده‌های رشد بر شاخص‌های جوانه‌زنی برنج در شرایط تنش شوری
بتول زارعی زینب رستمی آرش فاضلی

به‌منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی برنج تحت شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه ایلام اجرا گردید.فاکتورهای آزمایش شاملسه سـطح پیش تیمار بذر با جیبرلین (صفر، 2 و4 میلی‌گرم در لیتر)، سه سطح پیش أکثر

به‌منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی برنج تحت شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه ایلام اجرا گردید.فاکتورهای آزمایش شاملسه سـطح پیش تیمار بذر با جیبرلین (صفر، 2 و4 میلی‌گرم در لیتر)، سه سطح پیش‌تیمار با کینتین (صفر، 5/1 و 3 میلی‌گرم در لیتر) وسه سطح تنش شوری ایجاد شده توسط 0، 50 و 100 میلی‌مولار از نمک کلرید سدیم بر روی بذور برنج صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه‌ وسرعت جوانه‌زنی شد. در تیمار جیبرلین طول ساقه‌چه‌ و نسبت طول ساقه‌چه‌ به ریشه‌چه به طور معنی‌داری افزایش پیدا کرد. از بین صفات اندازه‌گیری شده، طول ساقه‌چه‌‌ بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار با نسبت طول ساقه‌چه‌ به ریشه‌چه‌ داشته و بیشترین همبستگی منفی بین طول ریشه‌جه و نسبت ساقه‌چه‌ به ریشه بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

237 - بررسی تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج در مقابل تنش سرمایی در مرحله جوانه‌زنی
پیمان شریفی

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فو أکثر

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه در گیاهچه‌های حاصله اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ، درجه حرارت و اثر متقابل دو فاکتور بر صفات فوق معنی‌دار بود. مقادیر نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه تحت تأثیر هر سه درجه حرارت پایین (13، 17 و 21 درجه سانتی‌گراد) نسبت به دمای 25 درجه سانتی‌گراد کاهش یافتند. با عنایت به تجزیه خوشه‌ای تنوع قابل ملاحظه‌ای بین ژنوتیپ‌ها در هر سه شرایط دمای پایین وجود داشت. ژنوتیپ‌های تایچونگ و صدری بیشترین نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه و کمترین میزان کاهش این صفات را داشتند و در دماهای 13 و 17 درجه سانتی‌گراد در یک کلاستر و در دمای 21 درجه سانتی‌گراد در دو کلاستر نزدیک به هم قرار داشتند. بنابراین این ژنوتیپ‌ها می‌توانند به‌عنوان والد در تلاقی با ژنوتیپ‌های حساسی مانند دولار، IR36 و حسن‌سرایی به کار گرفته شوند تا از نتاج حاصل از تلاقی‌ آن‌ها برای برنامه‌های اصلاحی مانند ایجاد نسل‌های تفکیک در پروسه‌های انتخاب برای دست‌یابی به ژنوتیپ‌های متحمل به سرما استفاده شود. از آنجا که بیشترین میزان وراثت‌پذیری عمومی (82/0) مربوط به طول ساقه‌چه بود، با استفاده از آن می‌توان اقدام به انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به سرما در نسل‌های اولیه حاصل از تلاقی‌ها نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

238 - اثر آسکوربیک اسید بر شاخص‌های جوانه‌زنی و تغییرات بیوشیمیایی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری
محمدصادق آزادی احسان یونسی سیدعلی طباطبایی امید انصاری

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیم أکثر

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار بذر با غلظت‌های صفر (هیدروپرایم) و 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید و بذر بدون پرایم و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری (صفر، 7- و 14- بار) بود. نتایج نشان داد که اثر آسکوربیک اسید و تنش شوری بر روی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال، وزن خشک گیاهچه، متوسط مدت زمان جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بالاترین درصد جوانه‌زنی، سرعت سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال و وزن خشک گیاهچه مربوط به غلظت 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید بود. همچنین تیمار بذر سبب افزایش در میزان فعالیت سوپراکیسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

239 - اثر اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی و تغییرات بیوشیمیایی بذر ریحان (Ocimum basilicu) تحت شرایط تنش شوری
مریم نوری شهناز فتحی

تکنیک پیش تیمار بذر به‌عنوان عامل بهبود دهنده‌ جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی معرفی شده است. یکی از تأثیرات شوری در خاک، کاهش در رشد و نمو گیاهچه‌های سبز شده و تغییر در مراحل نموی گیاه در مزرعه‌ می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر شاخص‌ أکثر

تکنیک پیش تیمار بذر به‌عنوان عامل بهبود دهنده‌ جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی معرفی شده است. یکی از تأثیرات شوری در خاک، کاهش در رشد و نمو گیاهچه‌های سبز شده و تغییر در مراحل نموی گیاه در مزرعه‌ می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز و تغییرات میزان پروتئین بذر ریحان سبز تحت شرایط تنش شوری این آزمایش انجام شد. تیمارها شامل پنج سطح تنش شوری (0، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0- و 1- مگاپاسکال) و چهار سطح پرایم (غلطت‌های 0، 50، 100 و 150 پی‌پی‌ام اسید سالیسیلیک) با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری سبب کاهش در شاخص‌های جوانه‌زنی و تیمارهای پرایمینگ سبب افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی شدند. تنش شوری سبب افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز شده و میزان پروتئین را کاهش داد. استفاده از تیمار پرایمینگ سبب افزایش در پروتئین و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز شد. بهترین تیمار بذر، اسید سالیسیلیک با غلطت 100 پی‌پی‌ام بود. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که پیش‌تیمار بذرهای ریحان با اسید سالیسیلیک باعث بهبود مؤلفه‌های جوانه‌زنی ریحان سبز در شرایط تنش شوری شد و تحمل گیاه ریحان سبز را در مقابل تنش شوری با افزایش در پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز در مرحله جوانه‌زنی افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

240 - مقایسه اثر پرایمینگ در بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی تحت شرایط تنش خشکی
یگانه سادات کریم‌زاده حسینیان امیر بهزاد بذرگر رضا صدرآبادی حقیقی سعید بختیاری

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش‌های محیطی از قبیل شوری و خشکی می‌شود. این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی در شرایط تنش خشکی در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش ش أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش‌های محیطی از قبیل شوری و خشکی می‌شود. این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی در شرایط تنش خشکی در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح پرایمینگ (عدم پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم با غلظت 1 درصد و کلرید پتاسیم با غلظت 2 درصد) و پنج سطح تنش خشکی (0، 2-، 4-، 6-، 8- بار) با پلی اتیلن گلایکول 6000 بود. نتایج این آزمایش نشان داد که با افزایش تنش خشکی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و یکنواختی جوانه‌زنی و وزن خشک و تر و طول ریشه‌چه و ساقه‌چه کاهش یافت. اما هیدروپرایمینگ و نیترات پتاسیم نسبت به شاهد کاهش نداشت، بلکه نتایج نشان داد که بذرهای تیمار شده در مقایسه با شاهد دارای درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و یکنواختی جوانه‌زنی وزن خشک و تر و طول ریشه‌چه و ساقه‌چه بیشتری بود. در کلیه سطوح اثر متقابل معنی‌دار بود و براساس نتایج بدست آمده، درصد، یکنواختی و سرعت جوانه‌زنی در سطوح پایین خشکی 2- (بار) و عدم خشکی، پرایمینگ بذر به‌صورت نیترات پتاسیم سبب بهبود صفات جوانه‌زنی شده است و در سطوح بالای خشکی 4- (بار)، پرایمینگ بذر به‌صورت نیترات پتاسیم و کلرید پتاسیم سبب کاهش صفات جوانه‌زنی شده است. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت که پرایمینگ باعث بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

241 - بررسی اثرات تنش اسمزی بر برخی از خصوصیات رشد گیاهچه‌ای در مرحله جوانه‌زنی برنج
صدیقه رمضانی شهرستانی پیمان شریفی علی اکبر عبادی

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله جوانه‌‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت انجام گرفت. عامل‌‌های مورد مطالعه شامل تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 (0، 5- و 15– بار) و أکثر

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله جوانه‌‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت انجام گرفت. عامل‌‌های مورد مطالعه شامل تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 (0، 5- و 15– بار) و سه رقم برنج هاشمی، طارم و خزر و 14 لاین موتانت حاصل از آنها بودند. صفات اندازه‌گیری ‌شده شامل طول و وزن خشک ریشه‌چه‌ و ساقه‌چه بود. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل تنش در ژنوتیپ بر تمام صفات معنی‌دار بود. با افزایش تنش، میانگین کلیه صفات کاهش یافت. درصد کاهش طول ریشه‌چه (به‌ترتیب 45 و 25 درصد) و طول ساقه‌چه (به‌ترتیب 36 و 21 درصد) تحت هر دو شرایط تنش 5- و 15– بار، نسبت به سایر صفات بیشتر بود، که نشان‌ می‌دهد از آنها می‌توان به‌عنوان معیارهایی برای ارزیابی تحمل به خشکی استفاده کرد. در شرایط عدم تنش و تنش (5- و 15- بار)، ژنوتیپ 5 (TM6-B-7-1) با مقادیر 13/15، 00/14 و 38/12 سانتی‌متر دارای بیشترین طول ساقه‌چه بود. بیشترین میزان وزن خشک ریشه‌چه (به‌ترتیب برابر با 0119/0، 0107/0 و 0089/0 گرم) در شاهد و سطوح تنش‌ 5- و 15- بار مربوط به ژنوتیپ 12 (HM5-300-3-1) بود. از نظر شاخص تنش نیز ژنوتیپ‌های 5 و 6 (TM6-B-19-2) متحمل به خشکی بودند. در مجموع، لاین‌های موتانت 5 و 12 (HM5-300-3-1) متحمل به خشکی و ارقام خزر، هاشمی و طارم حساس به آن بودند. بنابراین لاین‌های‌ موتانت 5 و 12، ژنوتیپ‌هایی مناسب برای معرفی به‌عنوان رقم متحمل و یا برای استفاده در تحقیقات تحمل به خشکی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

242 - مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه کلزا تحت تنش شوری
هادی قمری سعید خماری محمد صدقی هدیه مصنعی

مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف نانوکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ی کلزا مطالعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح نانو اکسید روی ز أکثر

مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف نانوکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ی کلزا مطالعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح نانو اکسید روی زنی و رشد گیاهچه کلزا تحت تنش شوری (0، 0/3، 0/6، 1/2 و 1/8میلی‌ مولار) و چهار سطح تنش شوری (0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلرید‌ سدیم) و چهار تکرار بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص طولی و وزن قدرت و میزان عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم بود. نتایج نشان داد که شوری اثر بازدارنده بر قابلیت جوانه ‌زنی، رشد و شاخص‌ های قدرت گیاهچه‌ها داشت و نانو اکسید روی با افزایش میانگین این شاخص‌ها تاثیر تنش شوری را کاهش داد. همچنین با افزایش سطوح شوری مقادیر پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم گیاهچه‌ها کاهش، اما مقدار سدیم گیاهچه‌ها افزایش یافت. استفاده نانو اکسید روی موجب افزایش مقادیر پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم گیاهچه‌ها و کاهش مقدار سدیم گیاهچه‌ها را سبب شد. به‌ طور کلی سطح 0/6 میلی‌ مولار نانوکسید روی بهترین کارایی در مقابله با تنش داشت و موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

243 - کاربرد سلنیوم در کاهش خسارات ناشی از تنش همزمان کادمیوم، نیکل و سرب بر جوانه‌زنی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهچه خیار (Cucumis sativus L.)
لیلا شکاری حسین آروئی امین میرشکاری حسین نعمتی

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی و آنتی ویروسی که باعث تقویت سیستم دفاعی و افزایش سازگاری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. در این پژوهش تأثیر کاربرد سلنیوم در شرایط تنش ناشی از حضور همزمان سه عنصر سنگین کادمیوم، نیکل و سرب در محیط کشت گیاه خیار (Cucumis s أکثر

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی و آنتی ویروسی که باعث تقویت سیستم دفاعی و افزایش سازگاری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. در این پژوهش تأثیر کاربرد سلنیوم در شرایط تنش ناشی از حضور همزمان سه عنصر سنگین کادمیوم، نیکل و سرب در محیط کشت گیاه خیار (Cucumis sativus L. cv Super Dominus) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور پژوهشی در دو مرحله آزمایش جوانه زنی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام پذیرفت. آزمایش اول با هدف تعیین سطح بهینه تأثیر سلنیوم و سطوح آستانه سمیت فلزات سنگین در گیاهچه خیار با سطوح تیمار سلنیوم (صفر، 4، 6، 8، 10 میلی گرم بر لیتر از منبع سلنات سدیم) کادمیوم (صفر، 10، 15، 20، 25 میکرومولار از منبع کلرید کادمیوم) نیکل (صفر، 50، 100، 150، 200 میکرومولار از منبع کلرید نیکل) و سرب (صفر، 20، 40، 60، 100 میکرومولار از منبع کلرید سرب) صورت پذیرفت. تیمارها در آزمایش دوم شامل سلنیوم (صفر و 8 میلی گرم بر لیتر)، کادمیوم (صفر و 25 میکرومولار)، نیکل ( صفر و 200 میکرومولار) و سرب (صفر و 100 میکرومولار) بودند. نتایج نشان داد که حضور عناصر سنگین در محیط کشت باعث کاهش معنی دار شاخص های جوانه زنی بذر خیار گردید و با افزایش تعداد عناصر سنگین در محیط کشت، کاهش در این شاخص ها مشهودتر بود ولی کاربرد سلنیوم باعث بهبود در سرعت و در صد جوانه زنی، افزایش طول ساقه چه و ریشه چه و وزن تر و خشک گیاهچه در تمامی تیمار های آزمایشی شد. حضور عناصر سنگین (به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر) باعث کاهش معنی دار پایداری غشاء سلولی (EL) و افزایش میزان شاخص مالون‌دی آلدئید (MDA) گردید و سلنیوم در کاهش آسیب های غشاء سلولی در شرایط تنش تأثیر قابل توجهی داشت. همچنین تیمار با سلنیوم در شرایط سمیت فلزات سنگین باعث بهبود چشمگیر فعالیت آنتی اکسیدانی و افزایش میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز (CAT)، گایاکول پراکسیداز (GPX) و آسکوربات پراکسیداز (APX) در برگ گردید ولی بیشترین تاثیر این عنصر در تیمار عناصر سنگین به تنهایی و بدون ترکیب با یکدیگر مشاهده شد. در کل نتایج نشان داد که سلنیوم از طریق بهبود شاخص های جوانه زنی و فعالیت آنتی اکسیدانی باعث کاهش خسارات ناشی حضور همزمان عناصر سنگین (Cd، Ni، Pb به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر) در گیاهچه خیار می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

244 - تأثیر تنش شوری بر قابلیت جوانه‌زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه دو گونه گیاه علوفه‌ای
مجید عبدلی عزت‌اله اسفندیاری فریبا عزتی

شوری خاک و آب، رشد و عملکرد محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد و با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کاهش اراضی زراعی مطلوب، استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه ای أکثر

شوری خاک و آب، رشد و عملکرد محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد و با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کاهش اراضی زراعی مطلوب، استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار طی سال 1392 در دانشگاه مراغه انجام شد. فاکتور اول تیمار تنش شوری (کلرید سدیم) شامل سطوح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌مولار و فاکتور دوم شامل دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه بود. نتایج حاصل حاکی از کاهش طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر گیاهان با افزایش غلظت‌های شوری بود، به طوری که صفات فوق در تنش شوری با 150 میلی‌مولار به‌ترتیب 8/82، 5/92، 6/88، 8/84، 3/71، 70 و 8/89 درصد کاهش یافتند. در گیاهان مورد مطالعه روند کاهش متفاوت بود به طوری که صفات فوق، در گیاه گاودانه تحت تنش شوری با شدت کمتری کاهش یافت و به‌طورکلی نتایج نشان داد که در مرحله گیاهچه‌ای، گاودانه نسبت به خلر تحمل بالاتری به تنش شوری داد. با توجه به نتایج این آزمایش، گیاه گاودانه جهت کشت در مناطقی که با تنش شوری مواجه هستند مناسب‌تر از خلر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

245 - تحلیل پایداری کرانه رودخانه در برابر فرسایش با استفاده از تنش برشی- مطالعه موردی: رودخانه لاویج
محمدمهدی حسین زاده سید حسن صدوق سعیده متش بیرانوند رضا اسماعیلی

زمین‌هایحاشیهرودخانهتحت ‌تأثیرعقب‌نشینیکنارهکانالرودخانههموارهدرمعرضتخریبهستند. فرسایشکناریاغلببه‌صورتیکمخاطرهطبیعیمطرحاستکهبایدسعیدرجلوگیریوکنترلآنداشت. یکیازمعمول‌ترینروش‌هایحفاظتکرانهرودخانهاستفادهازپوششپاره‌سنگیباابعادواندازهمناسب، به عنوان روشی مقرون به صرفه است.در أکثر

زمین‌هایحاشیهرودخانهتحت ‌تأثیرعقب‌نشینیکنارهکانالرودخانههموارهدرمعرضتخریبهستند. فرسایشکناریاغلببه‌صورتیکمخاطرهطبیعیمطرحاستکهبایدسعیدرجلوگیریوکنترلآنداشت. یکیازمعمول‌ترینروش‌هایحفاظتکرانهرودخانهاستفادهازپوششپاره‌سنگیباابعادواندازهمناسب، به عنوان روشی مقرون به صرفه است.در این مقاله باهدف تعیین اندازه قلوه‌سنگ مناسب برای پوشش پاره‌سنگی ساحل رودخانه لاویج با استفاده از روش تنش برشی پس از محاسبه ضریب پایداری کرانه رودخانه(SF) و تعیین اندازه پاره‌سنگ در آستانه حرکت(dm)، اندازه مناسب پاره‌سنگ (ds) برای پوشش پاره‌سنگی تخمین زده می‌شود.بدینمنظورکلیهپارامترهایموردنیازدر 5 مقطع عرضی رودخانه بااستفادهازبررسیمیدانیوتصاویر گوگلارثاندازه‌گیریودرنهایتشیب،تنشبرشی،زاویهشیببدنه،ضریبپایداریذره،زاویهانحرافخطوطجریان،عددپایداریشیببدنه،زاویهحرکتذرهبستر وضریبپایداریبدستآمد، پس از تعیین میزان ناپایداری کرانه و تعیین آستانه حرکت ذرات، اندازه قلوه‌سنگ مناسب جهت سنگ‌چینی ارائه شد. نتایج این پژوهش مشخص کرد مقاطع شماره 2 و 5 رودخانه لاویج ناپایدارتر از سایر مقاطع می‌باشند و مقاطع شماره 3 و 4 پایدارترین مقاطع می‌باشد.مقایسه اندازه قلوه‌سنگ مناسب جهت سنگ‌چینی کرانه با اعداد تنش برشی محاسبه‌شدهنشان داد درتعییناندازهمناسبپاره‌سنگبرایسنگچینی فقط میزان تنش برشی وپارامترهایمؤثردرتنشبرشیمهموتأثیرگذار نیستبلکهپارامترهایشیبکرانه،ضریبمانینگ،زاویهقراررسوبات،شعاعانحنا، نوع پوشش گیاهی کرانه، اندازه ذرات رسوبات تشکیل‌دهنده کرانهوعرضمقطعدبیلبالبینیزبسیارمهماست تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

246 - بررسی شاخص بنیه بذر سه گیاه افسنطین Artemisia absinthium L.) )، باباآدمL.) Arcitum lappa) و کاسنی (Cichorium intybus L.) در شرایط تنش شوری
منصوره قوام حسین اذرنیوند

تنش های محیطی خشکی و شوری مهمترین عوامل کاهنده عملکرد گیاهان در جهان می باشند. شوری بر جنبه های مختلف رشد اثر گذاشته و موجب کاهش و به تاخیر افتادن جوانه زنی، کاهش بنیه بذر، کاهش رشد اندامهای هوایی و کاهش تولید ماده خشک می گردد. بررسی قدرت حیاتی بذرگیاهان دارویی در برابر أکثر

تنش های محیطی خشکی و شوری مهمترین عوامل کاهنده عملکرد گیاهان در جهان می باشند. شوری بر جنبه های مختلف رشد اثر گذاشته و موجب کاهش و به تاخیر افتادن جوانه زنی، کاهش بنیه بذر، کاهش رشد اندامهای هوایی و کاهش تولید ماده خشک می گردد. بررسی قدرت حیاتی بذرگیاهان دارویی در برابر تنش های مختلف از جمله تنش شوری از عوامل اساسی در موفقیت زراعت انبوه این گیاهان است. در این مطالعه شاخص بنیه بذر سه گیاه دارویی L Arcitum lappa (باباآدم)، L. Artemisia absinthium (افسنطین( و L. Cichorium intybus (کاسنی) تحت تیمارهای شوری 0، 100، 200، 300 و 400 NaCl میلی مولار با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت.. نتایج بدست آمده گویای آن است که بالاترین میزان شاخص بنیه بذر در تیمار 0 میلی مولار مربوط به گونه L. Cichorium intybus و برابر با85.84درصد است. اما این صفت از تیمار 300 میلی مولار به بعد روند ثابتی یافته است و تقریبا شاخص بنیه بذر به صفر رسیده است. به طورکلی می توان گونه های مورد مطالعه را از لحاظ شاخص بنیه بذر در شرایط شوری به ترتیب زیر ذکر کرد: Cichorium intybus L. > L. Artemisia absinthium >. L Arcitum lappa در واقع گونه. L Cichorium intybus قوی بنیه ترین گونه نسبت به بقیه است و گونه Arcitum lappa کم بنیه ترین گونه در شرایط تنش شوری و دارای کمترین قوه نامیه برای جوانه زنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

247 - بررسی اثر پوشش‌دارکردن بذر بر جوانه‌زنی گونه خُلَر (Lathyrus sativus) تحت شرایط مختلف تنش رطوبتی و عمق کاشت
محمدباقر ناهیدی حمیدرضا محرابی علی آریاپور

یکی از این روش‌ها پوشش‌دار کردن بذر است. این تحقیق به منظور شناخت شیوه‌های پوشش‌دار کردن بذر بر قدرت جوانه‌زنی گونه مرتعی خلر (Lathyrus sativus) تحت شرایط مختلف تنش‌های رطوبتی و عمق کاشت در منطقه بروجرد انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه أکثر

یکی از این روش‌ها پوشش‌دار کردن بذر است. این تحقیق به منظور شناخت شیوه‌های پوشش‌دار کردن بذر بر قدرت جوانه‌زنی گونه مرتعی خلر (Lathyrus sativus) تحت شرایط مختلف تنش‌های رطوبتی و عمق کاشت در منطقه بروجرد انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمار درصد رطوبت خاک (تنش خشکی) در سه سطح 9، 14 و 21 درصد وزن خاک خشک، تیمار عمق کاشت در دو سطح سه برابر قطر بذر و کشت در سطح و تیمار ماده پوشش دهنده در چهار سطح شاهد بدون پوشش(NC)، ماده با پایه آلی (OC)، ماده با پایه هیدروژل (HC) و ماده با پایه معدنی (CC) استفاده گردید. درصد جوانه‌زنی گیاه با استفاده از آزمون‌های تجزیه واریانس و چنددامنه‌ای دانکن، مورد ارزیابی و اندازه‌گیری قرار گرفت. اثرات متقابل سه‌گانه نشان‌دهنده آن است که درصد جوانه‌زنی در سطح رطوبت 21 درصد و عمق کاشت سه برابر قطر بذر در همه تیمارهای پوشش‌دهنده بذر نسبت به سطح رطوبت 9 و 14 درصد در عمق کاشت سطحی و سه برابر قطر بذر بسیار بیش‌تر می‌باشد. در سطوح رطوبتی 9 و 14 درصد در عمق کاشت سطحی، جوانه‌زنی یا صورت نگرفته یا به میزان بسیار کمی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که پوشش‌دار کردن بذر بر روی درصد جوانه‌زنی گونه خلر از لحاظ آماری تاثیر معنی‌داری نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

248 - بررسی خصوصیات شیمیایی خاک تحت تأثیر آبیاری با پساب خام کارخانه قند و تنش کمآبی
یحیی چوپان سمیه امامی

نیاز روز افزون به منابع آبی و به دنبال آن کمبود آب، ضرورت استفاده از آب های نامتعارف بهخصوص پسابها را افزایش داده است. در پژوهش حاضر به بررسی خصوصیات شیمیایی خاک تحت آبیاری با پساب خام کارخانه قند و تنش کمآبی با به کارگیری سه روش آبیاری شامل آب چاه (T1)، پساب خام کارخان أکثر

نیاز روز افزون به منابع آبی و به دنبال آن کمبود آب، ضرورت استفاده از آب های نامتعارف بهخصوص پسابها را افزایش داده است. در پژوهش حاضر به بررسی خصوصیات شیمیایی خاک تحت آبیاری با پساب خام کارخانه قند و تنش کمآبی با به کارگیری سه روش آبیاری شامل آب چاه (T1)، پساب خام کارخانه قند (T2)، ترکیب آب و پساب (با نسبت اختلاط 1 به 7) (T3) با دو سطح آبیاری کامل (L1) و اعمال 75% تنش کم آبی (L2) بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار (R) بهصورت آزمایشات مزرعهای در اراضی شهرستان میاندوآب در سال زراعی 96-1395 پرداخته شد. نتایج حاصله نشان داد تنش کمآبی و نوع آب آبیاری بر یونهای پتاسیم، فسفر، ازت کل و شوری در سطح احتمال یک درصد، و بر میزان اسیدیته در سطح احتمال 5 درصد تأثیر معنیدار داشته است. بیشترین و کمترین مقدار یون پتاسیم به ترتیب در تیمارهای T2L2 و T3L1 با مقادیر 289 کیلوگرم و 112 کیلوگرم حاصل شد. هم چنین بیشترین و کمترین مقدار اسیدیته به ترتیب در تیمارهای T2L2 و T2L1 با مقادیر 5/7 و 9/6 مشاهده شد. در حالت کلی میتوان اظهار داشت که آبیاری با پساب خام کارخانه قند به طور تقریبی خصوصیات شیمیایی خاک را بهبود میبخشد و با توجه به کمبود منابع آبی جایگزین مناسبی برای آبیاری مزارع جو منطقه مورد بررسی توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

249 - تحلیل نا پایداری بستر کانال با استفاده از تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی
میلاد رستمی محمد مهدی حسین زاده

از مسائل مهم و کلیدی در بررسی فرسایش و پایداری رودخانه‌ها مسئله آغاز حرکت ذرات رسوبی می‌باشد. جریانی که سبب شروع حرکت ذره خواهد شد، جریان بحرانی است. آستانه حرکت اولیه ذرات رسوبی با چند روش مختلف بررسی می‌شود که مهمترین آنها میانگین سرعت بحرانی جریان، روش تنش برشی بحران أکثر

از مسائل مهم و کلیدی در بررسی فرسایش و پایداری رودخانه‌ها مسئله آغاز حرکت ذرات رسوبی می‌باشد. جریانی که سبب شروع حرکت ذره خواهد شد، جریان بحرانی است. آستانه حرکت اولیه ذرات رسوبی با چند روش مختلف بررسی می‌شود که مهمترین آنها میانگین سرعت بحرانی جریان، روش تنش برشی بحرانی و روش دبی واحد جریان. برای بررسی پایداری رسوبات بستر رودخانه گلالی قروه با توجه به شرایط رودخانه از روش تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی استفاده کردیم. با هدف بررسی آستانه حرکت ذرات در بستر این رودخانه شرایط دو مقطع عرضی از این رودخانه بررسی شد. در ادامه تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی برای چهار اندازه ذره D16، D50، D84 و D95 در هر دو مقطع محاسبه شد و مشخص گردید که در مقطع عرضی شماره 1و2 در دبی بانکفول مقطع تمامی ذرات با اندازه‌های D16، D50، D84 و D95 شروع به حرکت می‌کنند و بنابراین در دبی بانکفول شرایط رسوبی بستر رودخانه تغییر کلی خواهد کرد. در مقطع شماره 3 ذرات با قطر D95 و بیشتر از آن در بستر رودخانه پایدار خواهند ماند و سایر ذرات کوچکتر از این اندازه شروع به حرکت می‌کنند. وجود شیب بیشتر بستر و عرض کمتر کانال فعال در مقطع عرضی شماره 1و2 سبب شده که تمامی ذرات مورد بررسی ناپایدار باشند. در نهایت نتایج به دست آمده از هر دو روش همخوانی بالایی داشتند و این خود تأییدی بر استفاده از این روش‌ها برای مطالعات پایدار سازی و تولید رسوب رودخانه‌ها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

250 - ارزیابی شاخص فقرآب در قسمتی از حوضه آبریز رودخانه کارون
محمدرضا گودرزی فائزه منکاوی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تنش آبی در قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ برای تحلیل وضعیت آبی منطقه انجام گرفته است. به این منظور، بعد از جمع آوری داده ها مقدار شاخص فقر آب با توجه به معیارهای منابع، دسترسی، مصارف، محیط زیست و ظرفیت اجتماعی- اقتصادی برای قسمت بالا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی تنش آبی در قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ برای تحلیل وضعیت آبی منطقه انجام گرفته است. به این منظور، بعد از جمع آوری داده ها مقدار شاخص فقر آب با توجه به معیارهای منابع، دسترسی، مصارف، محیط زیست و ظرفیت اجتماعی- اقتصادی برای قسمت بالا دست حوضه آبریز رودخانه کارون بزرگ محاسبه شد. پس از محاسبه هر یک از معیارهای شاخص فقر آب می‌توان بیان کرد که محدوده تغییرات معیارهای شاخص فقر آب در حوضه مورد مطالعه بین6/6 تا 2/18 می-باشد که کمترین امتیاز 6/6 مربوط به محیط زیست و بیشترین امتیاز 2/18 مربوط به دسترسی است، هرچه امتیاز کسب شده از هر یک از معیارها بیشتر باشد بیان کننده وضعیت بهتر آن معیار است که در نتیجه باعث افزایش مقدار شاخص فقر آب شده و نهایتاً نشان دهنده این است که فقر آب در آن حوضه کمتر می-باشد. به طور کلی مقدار شاخص فقر آب برای حوضه آبریز مورد مطالعه 65/67 به دست آمد که بر اساس طبقه‌بندی مرکز اکولوژیکی و هیدرولوژیکی والینگفورد از لحاظ فقر آبی در محدوده فقر آبی کم تا متوسط می‌باشد. با توجه به بررسی‌های انجام گرفته شاخص فقر آب را می‌توان به عنوان یک ابزار موثر در مدیریت منابع آب و برنامه جامع استفاده از آب برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

251 - تحلیل ناپایداری بستر کانال با استفاده از تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی ( مطالعه موردی رودخانه گلالی قروه، کردستان)
محمد مهدی حسین زاده میلاد رستمی

از مسائل مهم و کلیدی در بررسی فرسایش و پایداری رودخانه‌ها مسئله آغاز حرکت ذرات رسوبی می‌باشد. تولید رسوب رودخانه سبب کدورت آب، مشکلات مواد مغذی و آلودگی‌های آب، مدفون نمودن تأسیسات انحراف آب و همچنین پر شدن دریاچه‌های ذخیره آب می‌گردد. جریانی که سبب شروع حرکت ذره خواهد أکثر

از مسائل مهم و کلیدی در بررسی فرسایش و پایداری رودخانه‌ها مسئله آغاز حرکت ذرات رسوبی می‌باشد. تولید رسوب رودخانه سبب کدورت آب، مشکلات مواد مغذی و آلودگی‌های آب، مدفون نمودن تأسیسات انحراف آب و همچنین پر شدن دریاچه‌های ذخیره آب می‌گردد. جریانی که سبب شروع حرکت ذره خواهد شد، جریان بحرانی نامیده می‌شود. آستانه حرکت اولیه ذرات رسوبی با چند روش مختلف بررسی می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از میانگین سرعت بحرانی جریان، روش تنش برشی بحرانی و روش دبی واحد جریان. برای بررسی پایداری رسوبات بستر رودخانه گلالی قروه با توجه به شرایط رودخانه از روش تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی استفاده کردیم. با هدف بررسی آستانه حرکت ذرات در بستر این رودخانه شرایط دو مقطع عرضی از این رودخانه بررسی شد. در ادامه تنش برشی بحرانی و دبی واحد بحرانی برای چهار اندازه ذره D16، D50، D84 و D95در هر دو مقطع محاسبه شد و مشخص گردید که در مقطع عرضی شماره 1و2 در دبی بانکفول مقطع تمامی ذرات با اندازه‌های D16، D50، D84 و D95 شروع به حرکت می‌کنند و بنابراین در دبی بانکفول شرایط رسوبی بستر رودخانه تغییر کلی خواهد کرد. در مقطع شماره 3 ذرات با قطر D95 و بیشتر از آن در بستر رودخانه پایدار خواهند ماند و سایر ذرات کوچکتر از این اندازه شروع به حرکت می‌کنند. وجود شیب بیشتر بستر و عرض کمتر کانال فعال در مقطع عرضی شماره 1و2 سبب شده که تمامی ذرات مورد بررسی ناپایدار باشند. در نهایت نتایج به دست آمده از هر دو روش همخوانی بالایی داشتند و این خود تأییدی بر استفاده از این روش‌ها برای مطالعات پایدار سازی و تولید رسوب رودخانه‌ها می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

252 - جوانه زنی دو گونه مرتعی Helichrysum globiferum و Helichrysum aucheri تحت تنش خشکی
زینب جعفریان الهه احمدی

با توجه به اینکه قسمت اعظم کشور را مراتع خشک و نیمه خشک تشکیل داده است، گیاهان این مناطق باید سازگار به کمبود آب باشند. استفاده از گونه های مرتعی مقاوم به خشکی در امر اصلاح و توسعه مراتع دارای اهمیت فراوانی است. بر این اساس تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی دو گونه Helichrysu أکثر

با توجه به اینکه قسمت اعظم کشور را مراتع خشک و نیمه خشک تشکیل داده است، گیاهان این مناطق باید سازگار به کمبود آب باشند. استفاده از گونه های مرتعی مقاوم به خشکی در امر اصلاح و توسعه مراتع دارای اهمیت فراوانی است. بر این اساس تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی دو گونه Helichrysum globiferum و Helichrysum aucheri در قالب یک طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در 4 تکرار و 4 سطح خشکی (0-50-100-150 مگاپاسکال محلول پلی اتیلن گلایکول 6000) انجام شد. بذرهای این دو گونه از مراتع قوشچی واقع در 70 کیلومتری جاده قدیم ارومیه – قره باغ جمع آوری گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در نتیجه تنش خشکی، درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، ریشه چه و گیاه چه در هر دو گونه به طور معنی داری کاهش می یابد. مقدار این کاهش در همه صفات در گونه Helichrysum globiferum کمتر از گونه Helichrysum aucheri بوده، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه (ضریب آلومتری) نیز در گونه Helichrysum globiferumدارای بالاترین مقدار بود، بنابراین می توان نتیجه گرفت که این گونه مقاوت بیشتری نسبت به گونه ی دیگر دارد. همچنین بیشترین کاهش جوانه زنی در تیمار 100 و 150 میلی مول بود بطوریکه در تیمارهای مذکور هیچ بذری جوانه نزد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

253 - بررسی شاخص بنیه بذر سه گیاه افسنطین (Artemisia absinthium L.) باباآدم (L. Arcitum lappa)و کاسنی(Cichorium intybus L.)در شرایط تنش شوری
منصوره قوام حسین آذرنیوند

تنش های محیطی خشکی و شوری مهمترین عوامل کاهنده عملکرد گیاهان در جهان می باشند. شوری بر جنبه های مختلف رشد اثر گذاشته و موجب کاهش و به تاخیر افتادن جوانه زنی، کاهش بنیه بذر، کاهش رشد اندام های هوایی و کاهش تولید ماده خشک می گردد. بررسی قدرت حیاتی بذر گیاهان دارویی در برا أکثر

تنش های محیطی خشکی و شوری مهمترین عوامل کاهنده عملکرد گیاهان در جهان می باشند. شوری بر جنبه های مختلف رشد اثر گذاشته و موجب کاهش و به تاخیر افتادن جوانه زنی، کاهش بنیه بذر، کاهش رشد اندام های هوایی و کاهش تولید ماده خشک می گردد. بررسی قدرت حیاتی بذر گیاهان دارویی در برابر تنش های مختلف از جمله تنش شوری از عوامل اساسی در موفقیت زراعت انبوه این گیاهان است. در این مطالعه شاخص بنیه بذر سه گیاه دارویی L. Arcitum lappa (باباآدم)، L. Artemisia absinthium (افسنطین( و L. Cichorium intybus (کاسنی) تحت تیمارهای شوری 0، 100، 200، 300 و 400 میلی مولار کلرید سدیم با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده گویای آن است که بالاترین میزان شاخص بنیه بذر در تیمار شاهد مربوط به گونه L. Cichorium intybus و برابر با 84/85درصد است. اما این صفت از تیمار 300 میلی مولار به بعد روند ثابتی یافته است و تقریبا شاخص بنیه بذر به صفر رسیده است. درواقع گونه. L Cichorium intybus دارای بالاترین شاخص بنیه و گونه Arcitum lappa دارای کمترین بنیه و قوه نامیه برای جوانه زنی در شرایط تنش شوری است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

254 - اثر کودهای زیستی بر اجزای عملکرد، عملکرد، پروتئین و روغن سویا (Glycine max Merrill.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری
مجید قنبری علی مختصی بیدگلی پرنیان طالبی سیه سران

هدف از این تحقیق، ارزیابی تأثیر کاربرد باکتری تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتوباکتر کروکوکوم در ترکیب با باکتری حل‌کننده فسفات سودوموناس پوتیدا بر کاهش اثرات کمبود آب آبیاری در رقم زراعی سویا تحت شرایط مزرعه بود. آزمایش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل أکثر

هدف از این تحقیق، ارزیابی تأثیر کاربرد باکتری تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتوباکتر کروکوکوم در ترکیب با باکتری حل‌کننده فسفات سودوموناس پوتیدا بر کاهش اثرات کمبود آب آبیاری در رقم زراعی سویا تحت شرایط مزرعه بود. آزمایش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 95-1394 در دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری مطلوب، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید، به ترتیب بر اساس 15، 30، 45 و 60 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس از زمان استقرار تا پایان دوره رشد و چهار نوع تلقیح بذر سویا با باکتری شامل (شاهد یا بدون مصرف باکتری، تلقیح با Azotobacter chroococcum، تلقیح با Pseudomonas putida و تلقیح با هر دو باکتری) در نظر گرفته شده‌اند. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر اصلی رژیم آبیاری بر کلیه صفات به جز وزن هزار دانه و اثر اصلی کود زیستی به جز وزن هزار دانه، نیتروژن و روغن دانه بر کلیه صفات معنی دار بود. بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، محتوای نسبی آب، نیتروژن دانه، پروتئین دانه، عملکرد پروتئین، روغن دانه و عملکرد روغن دانه از تیمار کاربرد توأم Azotobacter chroococcum و Pseudomonas putida به دست آمد. بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، محتوای نسبی آب، نیتروژن دانه، پروتئین دانه، عملکرد پروتئین، روغن دانه و عملکرد روغن دانه در تیمار شاهد مشاهده گردید. از نتایج آزمایش، می توان نتیجه گرفت که کاربرد ازتوباکتر به تنهایی موجب افزایش 9/17 درصد عملکرد روغن دانه، کاربرد سودوموناس پوتیدا به تنهایی موجب افزایش 4/32 درصد عملکرد روغن دانه و کاربرد توأم هر دو باکتری موجب افزایش 8/39 درصد عملکرد روغن دانه شد. به طور کلی، با توجه به عدم معنی داری برهمکنش کود بیولوژیک در سطوح تنش آبی، می توان به این نتیجه رسید که چه در شرایط آبیاری مطلوب و چه در شرایط تنش خشکی، کاربرد کود بیولوژیک در بهبود عملکرد و اجزای عملکرد دانه، عملکرد پروتئین و روغن دانه سویا مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

255 - ارزیابی تحمل به خشکی در اینبرد لاین‌ها و ارقام مصنوعی آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در اقلیم معتدل کرمانشاه
سید مهدی صفوی

در این پژوهش اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی&lrm;های آگروفیزیولوژیک 15 ژنوتیپ آفتابگردان شامل سه رقم شاهد، هشت لاین اینبرد و چهار رقم مصنوعی در مزرعه تحقیقاتی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود، کرمانشاه) در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی، در سه تکرار و دو محیط (بدو أکثر

در این پژوهش اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی&lrm;های آگروفیزیولوژیک 15 ژنوتیپ آفتابگردان شامل سه رقم شاهد، هشت لاین اینبرد و چهار رقم مصنوعی در مزرعه تحقیقاتی معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود، کرمانشاه) در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی، در سه تکرار و دو محیط (بدون تنش و تنش خشکی) طی سال زراعی 93-1392 بررسی شد. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها در شرایط بدون تنش 715 و در شرایط تنش 579 کیلوگرم در هکتار بدست آمد که نشان&lrm;دهنده کاهش 02/19 درصدی در اثر تنش خشکی می&lrm;باشد. رقم شاهد Zaria و لاین Sil-292 با بیش از 30 درصد، بیشترین درصد کاهش عملکرد را داشتند. ارقام مصنوعی Sil-94، Sil-54 و Sil-96 با کمتر از 5 درصد، کمترین درصد کاهش را به خود اختصاص دادند. دامنه میزان روغن دانه در شرایط بدون تنش از 5/45 تا 7/51 درصد و در شرایط تنش خشکی از 4/35 تا 9/49 درصد متغیر بود. تنش خشکی سبب کاهش حدود 10 درصدی روغن دانه ژنوتیپ ها گردید. در مجموع، اعمال تنش خشکی منجر به زودگلدهی و زودرس شدن، ‌کاهش صفات زراعی و مورفولوژیک و محتوای روغن دانه و افزایش نشت یونی و میزان آب نسبی از دست رفته برگ‌ها گردید. با استفاده از روش مجموع رتبه و بررسی پارامترهای آن، ژنوتیپ&lrm;های SIL-54، SIL-42، SIL-140 و SIL-237 به&lrm;عنوان متحمل&lrm;ترین ژنوتیپ&lrm;ها شناخته شدند. این ژنوتیپ&lrm;ها بر اساس دیاگرام بای&lrm;پلات نیز به عنوان برترین ژنوتیپ&lrm;ها تحت هر دو شرایط معرفی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

256 - اثر کاربرد ترکیبی روغن ‌ولک، کلسیم و پتاسیم بر زمان شکوفایی و فیزیولوژی تحمل به سرمای جوانه انگور (Vitis vinifera L.)
عباس صابری روح الله کریمی

به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و روغن ولک به صورت تلفیقی و جداگانه بر زمان شکوفایی جوانه و شاخص های فیزیولوژیکی تحمل به سرما در انگور بی دانه سفید، آزمایشی به‌ صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1396 در یک تاکستان20 ساله واقع در روستای عباس‌ أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی کلسیم، پتاسیم و روغن ولک به صورت تلفیقی و جداگانه بر زمان شکوفایی جوانه و شاخص های فیزیولوژیکی تحمل به سرما در انگور بی دانه سفید، آزمایشی به‌ صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1396 در یک تاکستان20 ساله واقع در روستای عباس‌آباد از توابع شهرستان خنداب استان مرکزی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد، روغن ولک، روغن ولک+ کلسیم، روغن ولک+ پتاسیم، پتاسیم، کلسیم، کلسیم + پتاسیم و ولک + کلسیم+ پتاسیم بود. تاک ها با روغن ولک (یک درصد) کلسیم (دو درصد) و پتاسیم (سه درصد) در اواخر اسفند طی دو مرحله نوک پنبه ای و یک هفته بعد محلول پاشی شدند. تیمار ترکیبی ولک + کلسیم + پتاسیم منجر به تاخیر در باز شدن جوانه ها به مدت 5 روز در مقایسه با تاک های شاهد شد. بیشترین غلظت کربوهیدرات، فنل کل و پروتئین محلول در تاک های تیمار شده با ترکیب کلسیم + پتاسیم بدست آمد و کمترین این ترکیبات مربوط به تیمار ولک به تنهایی و شاهد بود. همچنین بیشترین میزان کلروفیلa ، b، کاروتنوئیدها و کلروفیل کل از تیمار ترکیبی کلسیم + پتاسیم و کمترین این رنگیزه ها در تیمار ولک مشاهده شد. بالاترین محتوای آب نسبی، نشت یونی و پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء نیز در تاک های شاهد مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش، برای اجتناب از سرمای دیررس بهاره در تاکستان ها تلفیق محلول پاشی روغن ولک + کلسیم + پتاسیم در باغات انگور مناسب تشخیص داده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

257 - بررسی اثر نانوذره اکسیدروی بر رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و اسمولیت‌های محلول گیاه نوروزک (Salvia leiifolia Benth.) تحت شرایط تنش شوری
مهدی آخوندی مریم نیاکان هما محمودزاده مجید دشتی

تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قر أکثر

تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قرارگرفته است. به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانواکسیدروی در شرایط تنش شوری، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل دو سطح نانواکسیدروی (2 و 4 میلی‌گرم بر لیتر) و 5 سطح شوری (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) نمک کلرید سدیم در کنار شاهد بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که طول ساقه، وزن‌تر گیاه، تعداد برگ، سطح برگ و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و همچنین میزان کربوهیدرات‌های محلول در سطو مختلف شوری کاهش معنی‌داری یافت. از سوی دیگر تیمار 4 میلی‌گرم در لیتر نانواکسیدروی با تأثیر مثبتی بر پارامترهایی رشد، شاخص پایداری کلروفیل، میزان کلروفیل و کاروتنوئیدها، پرولین و قندهای محلول برگ و ریشه داشت. همچنین بررسی اثر‌ متقابل داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان طول ریشه‌ و وزن‌تر کل در سطح 50 میلی‌مولار کلرید سدیم و نیز میزان پرولین وکلروفیل مربوط به سطح 100 میلی‌مولار کلرید سدیم همراه با محلول‌پاشی نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر بود. به‌طورکلی در این تحقیق مشخص شد مصرف نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر توانست سبب بهبود رشد گیاه و اسمولیت‌های سازگار و در نتیجه بهبود پاسخ گیاه نوروزک به تنش شوری گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

258 - بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل، مواد اسمولیتی، فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز ذرت (Zea mays L.) در پاسخ به تنش خشکی
وحید نصراله زاده اصل سجاد محرم نژاد مهری یوسفی

به‌منظور بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل (a+b)، گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی‌فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز در هیبریدهای ذرت در پاسخ به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی دو سال زراعی 1390 و 1391 در م أکثر

به‌منظور بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل (a+b)، گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی‌فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز در هیبریدهای ذرت در پاسخ به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی دو سال زراعی 1390 و 1391 در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی مغان اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی در دو سطح (آبیاری عادی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) و عامل فرعی هیبریدهای ذرت (NS640، SC704 و SC720) بودند. تجزیه مرکب داده ها نشان داد که تنش خشکی بر همه صفات اثر معنی داری داشت. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد دانه و میزان کلروفیل (a+b) شد. اما تنش خشکی باعث افزایش میزان گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی فنول کل و فعالیت کاتالاز در برگ های هیبرید ذرت مورد مطالعه گشت. سینگل کراس 704 دارای بیشترین عملکرد دانه و مواد اسمولیتی را در بین هیبریدهای ذرت مورد مطالعه به خود اختصاص داد. براساس نتایج حاصل، می توان از عملکرد دانه، میزان کلروفیل، مواد اسمولیتی (گلایسین بتائین و پرولین)، قندهای محلول، پلی فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز برای بررسی نحوه پاسخ هیبریدهای ذرت به تنش خشکی و شناسایی ارقام متحمل استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

259 - اثر محلول پاشی متانول بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی سویا (Glycine max L.) تحت تنش خشکی
بهزاد امرایی فرزاد پاک نژاد محمدعلی ابراهیمی حمید سبحانیان

به‌منظور بررسى اثرمحلول پاشى متانول وتنش خشکى بر برخى صفات بیوشیمیایی سویا (Glaycine max L.) آزمایشى گلدانی در محیط مزرعه انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار‌های مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری نرمال (آبیاری پس از 40 در أکثر

به‌منظور بررسى اثرمحلول پاشى متانول وتنش خشکى بر برخى صفات بیوشیمیایی سویا (Glaycine max L.) آزمایشى گلدانی در محیط مزرعه انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار‌های مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری نرمال (آبیاری پس از 40 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک)، تنش متوسط (آبیاری پس از 60 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک) و تنش شدید (آبیاری پس از 70 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک) به‌عنوان عامل اصلی و سطوح متانول به صورت محلول پاشی برگی شامل محلول‌های شاهد( محلول پاشی آب بدون مصرف متانول) و محلول‌های 7، 14 و 21 درصد حجمی متانول به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تحقیق نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنى دارى در میزان کلروفیل و ترکیبات کاروتنوئیدی، محتوای رطوبت نسبی، ترکیبات فنلی، مقدار پروتئین کل، پرولین و میزان پراکسید هیدروژن برگ در سطح احتمال خطای یک درصد مشاهده شد. با شروع تنش رطوبتی از تنش ملایم تا تنش شدید کاربرد متانول 14درصد تاثیر بیشتری بر میزان کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b، داشت. همچنین در شرایط تنش ملایم و تنش شدید با کاربرد بیشترین مقدار از سطح متانول مقدار تولید پراکسید هیدروژن به کمترین میزان رسید و مقدار ترکیبات فنلی با افزایش کاربرد متانول از 7 به 14درصد افزایش یافت. طبق نتایج به‌دست آمده با کاربرد 14 درصد متانول افزایش بیشتری در کارایی پرولین در شرایط تنش شدید مشاهده شد. با افزایش کاربرد حجمی متانول از 7 به 14 درصد مقدار آب نسبی بیشتر در گیاه در شرایط تنش حفظ شد. در مورد پروتئین با شدت یافتن تنش خشکی، تاثیر کاربرد متانول 14درصد در مقایسه با متانول 21 درصد به یک میزان بود. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که متانول مقاومت گیاه در برابر تنش خشکی را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

260 - اثر تنش‌ خشکی و کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.)
امید لطفی فر لیلا متقی امیرحسین شیرانی راد سمانه متقی

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تنش‌خشکی در سه سطح (آبیاری پس از 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی به‌ترتیب به عنوان عدم تنش، تنش متوسط و تنش شدید) و کاربرد زئولیت در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار زئولیت) به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ژنوتیپ های کلزا (لاین KR4 و Eldo و ارقام GKH305 و Anatol) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش‌خشکی، در تمامی سطوح زئولیت و ژنوتیپ‌های کلزا، سبب کاهش آب نسبی برگ و افزایش درجه حرارت سایه‌انداز و مقاومت روزنه ای، همچنین میزان قندهای محلول و پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز و میزان مالون دی آلدئید در برگ‌های جوان بالای بوته گردید. دو تنش متوسط و شدید خشکی سبب کاهش عملکرد دانه روغن شد. با افزایش شدت تنش کارایی زئولیت در کاهش اثرات منفی تنش افزایش یافت و استفاده از آن در شرایط اعمال تنش متوسط و شدید باعث کاهش معنی‌دار در فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز، همچنین کاهش میزان قندهای محلول و غلظت پرولین شد. کاربرد زئولیت موجب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه در تیمار عدم تنش، تنش متوسط و شدید و افزایش عملکرد. در بین ژنوتیپ‌ها لاین KR4 و رقم GKH305 به‌ترتیب در صورت استفاده و عدم استفاده از زئولیت بالاترین عملکرد دانه را داشتند ولی با اعمال تنش متوسط و شدید رقم Anatol کم‌ترین میزان خسارت و بالاترین عملکرد را در بین ژنوتیپ های مورد بررسی به خود اختصاص داد. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از زئولیت در تمامی سطوح تنش سبب افزایش معنی‌دار عملکرد کلزا شد که با افزایش محدودیت آبی، کارایی آن بالاتر رفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

261 - ارزیابی اثرات تنش آبی و کود کمپوست زباله شهری بر شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک و اجزای عملکردی گیاه عدس (Lens culinaris Medik)
راهله احمدپور سعیدرضا حسین زاده

کود کمپوست به سبب دارا بودن مواد مغذی فراوان، ظرفیت نگه داری آب بالا، تنظیم کننده های رشد گیاهی و وجود ریزجانداران مفید می تواند خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را بهبود و تأثیر مطلوب بر رشد و نمو گیاهان داشته باشد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی تأثیر کود کمپوست بر شاخص ه أکثر

کود کمپوست به سبب دارا بودن مواد مغذی فراوان، ظرفیت نگه داری آب بالا، تنظیم کننده های رشد گیاهی و وجود ریزجانداران مفید می تواند خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را بهبود و تأثیر مطلوب بر رشد و نمو گیاهان داشته باشد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی تأثیر کود کمپوست بر شاخص های مورفوفیزیولوژیکی گیاه عدس تحت تنش کمبود آب به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و در محیط باز در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. تیمارهای آزمایش شامل 5 سطح اختلاط کمپوست و خاک (با نسبت های وزنی 100:0، 95:5، 85:15، 75:25 و 65:35) و 3 سطح تنش آبی شامل بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید (به‌ترتیب آبیاری در سطح 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد که بین سطوح مختلف کمپوست و تنش آبی در تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود داشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، استفاده از مخلوط کمپوست و خاک در سطوح 25 و 35 درصد وزنی منجر به افزایش معنی دار ارتفاع بوته، سطح برگ، تعداد برگ، وزن خشک ریشه، سطح ریشه، کلروفیل a و نسبت کلروفیل a/b در مقایسه با سطوح شاهد شد. در شرایط تنش شدید، کاربرد کمپوست در سطح 35 درصد وزنی منجر به افزایش معنی دار تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه و میزان کلروفیل a گشت. لذا استفاده از مخلوط کود کمپوست و خاک به خصوص با نسبت 65:35 به منظور بهبود خصوصیات مورفوفیزیولوژیک و عملکردی گیاه عدس در شرایط تنش آبی ملایم (یا شدید) توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

262 - تاثیر پیش تیمار اسپرمیدین و پلی‌اتیلن گلیکول بر جوانه‌زنی و برخی فعالیت‌های فیزیولوژی و مرفولوژی در گیاه گندم دروم (Triticum durum)
پروانه راهداری

به‌منظور بررسی تاثیر پیش ‌تیمار اسپرمیدین و پلی‌اتیلن‌گلیکول بر روی جوانه‌زنی و برخی از شاخص‌های فیزیولوژی و مورفولوژی در گیاه گندم تحت تنش‌ خشکی، یک آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 20‌ تیمار و سه‌ تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح اسپرمیدین ( أکثر

به‌منظور بررسی تاثیر پیش ‌تیمار اسپرمیدین و پلی‌اتیلن‌گلیکول بر روی جوانه‌زنی و برخی از شاخص‌های فیزیولوژی و مورفولوژی در گیاه گندم تحت تنش‌ خشکی، یک آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 20‌ تیمار و سه‌ تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح اسپرمیدین (0، 02/0 ، 05/0، 1/0و 15/0 میلی‌مولار) و چهار سطح پلی‌اتیلن‌گلیکول (0، 2-، 4- و 5- بار) بودند. نتایج آزمایشات نشان داد که کاربرد اسپرمیدین باعث افزایش وزن نسبی برگ، سطح برگ، کلروفیل ،کربوهیدرات و فنل کل گردید. در این مطالعه با افزایش سطح اسپرمیدین از میزان کاروتنوئیدها و ظرفیت انتی اکسیدانی برگ کاسته شد. همچنین بر روی جوانه زنی به لحاظ آماری اثر معنی داری نداشت. تنش خشکی که با پلی‌اتیلن‌گلیکول مورد ارزیابی قرار گرفت. باعث افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فنل کل وکربوهیدرات گردید. نتایج نشان داد که افرایش سطح پلی‌اتیلن‌گلیکول منجر به کاهش جوانه‌زنی برگ شد. بنابراین با توجه به نتایج فوق بکارگیری اسپرمیدین و پلی اتیلن گلیکول بعنوان پیش تیمار بذر می تواند در شرایط تنش برروی شاخص‌های فیزیولوژیکی ومورفولوژیکی تاثیر قابل توجهی داشته باشد و توان گیاه را در شرایط تنش افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

263 - اثر سطوح مختلف بیوچار بر صفات فیزیولوژیک کدو (Cucurbita pepo L.) تحت تنش کمبود آب
علی رضا صفاهانی رضا نورا

اخیرا، بیوچار توجه زیادی را به‌عنوان یک راهبرد قابل قبول برای افزایش بهره وری گیاه زراعی به خود جلب کرده است. کمبود آب، بهره وری کشاورزی را محدود و یک راه حل ممکن برای این مشکل، استفاده از بیوچار است. هدف از این مطالعه بررسی اثر بیوچار بر فیزیولوژی و عملکرد کدو تخم پوست أکثر

اخیرا، بیوچار توجه زیادی را به‌عنوان یک راهبرد قابل قبول برای افزایش بهره وری گیاه زراعی به خود جلب کرده است. کمبود آب، بهره وری کشاورزی را محدود و یک راه حل ممکن برای این مشکل، استفاده از بیوچار است. هدف از این مطالعه بررسی اثر بیوچار بر فیزیولوژی و عملکرد کدو تخم پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.) تحت تنش کمبود آب بود. برای این منظور، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال متوالی (1395-1394) در شهرستان گرگان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار دور آبیاری 45، 60، 75 و 90 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده در خاک (I1-I4) و بیوچار با مقادیر 0، 5، 10 و 20 تن در هکتار بود (B0-B20). تشدید کم آبیاری فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدان و گونه های واکنشی اکسیژن در برگ کدو را نسبت به تیمار آبیاری 45 درصد، افزایش داد. در مقابل، تمام فعالیت های آنتی اکسیدانی، گونه های واکنشی اکسیژن و محتوای پرولین برگ کدو در خاک تیمار شده با بیوچار، بویژه در تیمار 20 تن بیوچار در هکتار ، کاهش نشان داد و همچنین بیشترین و کمترین صفات مذکور به ترتیب به تیمارهای I4B0 و I1B20 متعلق بود. جالب توجه است که کاربرد بیوچار اثرات منفی کم آبیاری را بر پارامترهای تبادل گازی برگ، کلروفیل و جذب عناصر غذایی، عملکرد محصول، راندمان مصرف آب و وضعیت آبی گیاه را کاهش داد. عملکرد بذر کاهش 6، 46 و 58 درصدی در I2،I3 و I4 در مقایسه با تیمار I1، بدون در نظر گرفتن میزان بیوچار استفاده شده، نشان داد. نتایج واقعی و شبیه سازی شده، نشان دهنده سطح آستانه کاربرد بیوچار برای هر تیمار آبیاری با توجه به عملکرد دانه بود. میزان پاسخ به بیوچار در مقادیر پایین بیوچار، با افزایش شدت کم آبیاری کند و متوقف شد. اما واکنش تیمار I2 به بیوچار، در مقدار بالای بیوچار به عنوان بیوچار آستانه (Bcritical)، 14 تن بیوچار در هکتار متوقف شد. این بدان معنی است که تیمار I2 واکنش کدو به بیوچار را بهبود بخشید که با راندمان مصرف آب بالاتری همراه بود. این نتایج نشان می دهد که کاربرد بیوچار می تواند یک راهبرد موفق برای بهبود بهره وری آب و افزایش تولید محصول در منطقه مورد مطالعه (گرگان) باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

264 - بررسی تنش خشکی بر روی عملکرد و کیفیت هشت رقم سویا (Glycin max L.) در منطقه سیستان
احمد مهربان امید عزیزیان شرمه افسانه کمالی دلجو

این تحقیق جهت بررسی اثر تنش خشکی بر روی عملکرد و کیفیت هشت رقم سویا در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان زهک اجرا شد. این آزمایش به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد.کرت اصلی شامل دو سطح آبیاری کامل أکثر

این تحقیق جهت بررسی اثر تنش خشکی بر روی عملکرد و کیفیت هشت رقم سویا در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان زهک اجرا شد. این آزمایش به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد.کرت اصلی شامل دو سطح آبیاری کامل (شاهد) و تنش خشکی (قطع آب در فاز زایشی) و کرت فرعی شامل ارقام سویا PE، HT، V292، سحر، M7، DPX کتول، M9، ویلیامز بود. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی بر کلیه صفات مورد آزمایش از جمله ارتفاع بوته، طول غلاف، تعداد غلاف در بوته، دمای کانوپی، وزن هزار دانه، عملکرد کوانتومی و عملکرد دانه معنی‌دار شد و روی تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت تاثیر معنی داری نداشت .. تیمار رقم نیز به طور معنی‌داری بر کلیه صفات کمی و کیفی در گیاه سویا تاثیرگذار بود، به‌طوری که بیشترین عملکرد دانه از رقم PE بدست آمد در حالی‌که تأثیر آن روی صفات فنولوژیکی، طول غلاف و دمای کانوپی معنی‌دار نبود. بر همکنش تنش خشکی و رقم بر صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد کوآنتومی و عملکرد دانه معنی‌دار و بر بقیه ویژگی‌های مورد بررسی معنی‌دار نشد. بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری کامل (شاهد)، و رقم PE مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

265 - پاسخ‌های فیزیولوژیک و فعالیت‌های آنتی اکسیدان در برگ پرچم و سنبله ژنوتیپ‌های گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی
پریسا شریفی نیر محمدخانی

این مطالعه به منظور بررسی اثر تنش خشکی پس از گرده افشانی بر صفات زراعی و برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی برگ پرچم و سنبله ژنوتیپ‌های مختلف گندم به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل (آبیاری و ژنوتیپ گندم) و سه تکرار اجرا گردید. دو سطح فاکتور آبیار أکثر

این مطالعه به منظور بررسی اثر تنش خشکی پس از گرده افشانی بر صفات زراعی و برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی برگ پرچم و سنبله ژنوتیپ‌های مختلف گندم به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل (آبیاری و ژنوتیپ گندم) و سه تکرار اجرا گردید. دو سطح فاکتور آبیاری شامل-شاهد (آبیاری در تمام مراحل رشدی بر اساس شرایط کشت آبی) و تنش خشکی (قطع آبیاری پس از گرده افشانی تا پایان دوره رشد) و سطوح ژنوتیپ های گندم را (SHARK و TEVEE'S'//CROW/VEE'S: حساس، Manning/Sdv1/Dogu8 و Sabalan: نیمه متحمل، Sardari HR-86 و Dogu88/Ghafghaz 7: متحمل به خشکی) تشکیل دادند و صفات زراعی و فیزیولوژیکی اندازه گیری شدند. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد دانه از طریق کاهش وزن هزار دانه شد. بیشترین عملکرد دانه مربوط به ژنوتیپ نیمه متحمل Manning/Sdv1/Dogu8 و کمترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ SHARK بود. نتایج تحقیق مشخص ساخت که در تیمارهای تحت تنش محتوای پروتئین محلول در برگ پرچم و سنبله نسبت به شاهد افزایش یافت. بیشترین و کمترین محتوا به ترتیب مربوط به ژنوتیپ‌های Sardari HR-86 و SHARK - و در سنبله بیشترین محتوای پروتئین محلول در ژنوتیپ Manning/Sdv1/Dogu8 و کمترین آن مربوط به ژنوتیپ SHARK بود. بررسی ها همچنین مشخص ساخت که فعالیت آنزیم های پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز تحت تنش خشکی افزایش یافت. بیشترین فعالیت آنزیم‌ها در برگ پرچم در ژنوتیپ متحملSardari HR-86 و در سنبله در ژنوتیپ نیمه متحملManning/Sdv1/Dogu8 در آخرین مرحله نمونه برداری مشاهده شد. همچنین ژنوتیپ‌های حساس کمترین فعالیت آنزیمی را نشان دادند. بر اساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد که در ژنوتیپ نیمه متحمل Manning/Sdv1/Dogu8، فعال شدن سیستم دفاعی آنزیم های پراکسیداز وسوپراکسیددیسموتاز نقش موثری در افزایش تحمل به تنش خشکی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

266 - مطالعه خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ریشه ارقام عدس (Lens culinaris Medik) در پاسخ به تنش رطوبتی
راهله احمدپور سعید رضا حسین زاده سمیه چاشیانی

واکنش ریشه گیاهان نقش به‌سزایی در تحمل به تنش و استفاده بهینه از رطوبت ذخیره شده خاک دارد. بررسی مهمترین شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی ریشه ارقام گیاهان مختلف می‌تواند پارامتر مناسبی جهت گزینش ارقام متحمل به تنش رطوبتی باشد. این پژوهش در در شرایط گلدانی و در محی أکثر

واکنش ریشه گیاهان نقش به‌سزایی در تحمل به تنش و استفاده بهینه از رطوبت ذخیره شده خاک دارد. بررسی مهمترین شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی ریشه ارقام گیاهان مختلف می‌تواند پارامتر مناسبی جهت گزینش ارقام متحمل به تنش رطوبتی باشد. این پژوهش در در شرایط گلدانی و در محیط باز به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 رقم پرکاربرد گیاه عدس (گچساران، کیمیا، زیبا و رباط) و 4 سطح تنش رطوبتی 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی بود. نتایج نشان داد که اثرات متقابل رقم و تنش رطوبتی بر تمام صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. ارقام رباط و گچساران در بسیاری از صفات نظیر طول، وزن خشک و سطح ریشه، غلظت پتاسیم و کلسیم، محتوای پرولین و پروتئین محلول، فعالیت آنزیم پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز ریشه نسبت به ارقام کیمیا و زیبا در شرایط تنش شدید برتری محسوسی داشتند. رقم کیمیا نسبت به سایر ارقام مورد بررسی در تمامی سطوح تنش، کمترین ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی مورد سنجش در ریشه را داشت. نتایج این بررسی نشان داد که ارقام رباط و گچساران با استفاده از مکانیسم‌های کارامد ریشه در تحمل به تنش رطوبتی نظیر فعالیت بیشتر آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، میزان بالاتری از پرولین و پروتئین، افزایش طول و سطح ریشه و میزان جذب بیشتر پتاسیم و کلسیم نسبت به ارقام کیمیا و زیبا، کمتر تحت تأثیر اثرات منفی تنش رطوبتی قرار گرفتند. باتوجه به نتایج این پژوهش ارقام رباط و گچساران به عنوان ارقام متحمل جهت کشت در شرایط کم‌آبی معرفی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

267 - بررسی تغییرات میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، قندهای محلول، ترکیبات فلاونوئیدی و آنتوسیانینی در دو گیاه هالوفیت Salsola dendroides Pall. وLimonium reniforme (Girard) Lincz. در فصول مختلف
سپیده بخشی حسین عباس پور سکینه سعیدی سار

در گیاهان مکانیسم‌های بیوشیمیایی و مولکولی متعددی برای مقابله با تنش شوری ایجاد شده است که‌ می‌توان به تغییر محتوای اسمولیت‌ها، افزایش میزان ترکیبات فنلی و حمایت از فعالیت فتوسنتزی اشاره کرد. این مکانیسم‌ها منجر به محصولات و فرایندهایی‌ می‌گردد که تحمل به شوری را بهبود‌ أکثر

در گیاهان مکانیسم‌های بیوشیمیایی و مولکولی متعددی برای مقابله با تنش شوری ایجاد شده است که‌ می‌توان به تغییر محتوای اسمولیت‌ها، افزایش میزان ترکیبات فنلی و حمایت از فعالیت فتوسنتزی اشاره کرد. این مکانیسم‌ها منجر به محصولات و فرایندهایی‌ می‌گردد که تحمل به شوری را بهبود‌ می‌بخشند. لذا نظر به اینکه کار تحقیقاتی قابل توجهی در زمینه مکانیسم‌های مقاومتی گونه‌های Salsola dendroides pall وLimonium reniforme (Girard)Lincz. انجام نشده است، برای پی بردن به مکانیسم فیزیولوژیکی بردباری این گیاهان تحت تنش اعمال شده به صورت طبیعی در فصول مختلف برخی از تغییرات فیزیولوژیکی گیاهان فوق مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، گونه‌های مورد مطالعه از منطقه اینچه‌برون واقع در شمال گرگان به صورت کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سه فصل بهار، تابستان و پاییز جمع‌آوری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دما و شوری در فصل تابستان محتوای رنگیز‌های کلروفیلی در هر دو گونه به صورت معنی‌داری کاهش یافت. میزان قند‌های محلول در اندام هوایی وریشه گیاه S. dendroides در فصل بهار نسبت به دو فصل دیگر و در گیاهL. reniformeدرفصل تابستان نسبت به فصل بهار افزایش معنی‌داری داشت. در تابستان نیز میزان ترکیبات فلاونوئیدی در اندام هوایی و ریشه گیاهان مورد مطالعه به صورت معنی‌داری در مقایسه با سایر فصول افزایش نشان داد. میزان آنتوسیانینی نیز به صورت معنی‌داری با تغییر فصل تغییر یافت، به‌طوری‌که بیشترین میزان تجمع آنتوسیانین‌ها در اندام هوایی و ریشه گیاه S. dendroides در فصل پاییز و در گیاه L. reniforme در فصل تابستان مشاهده شد که اغلب این تغییرات در ارتباط با فعالسازی فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی که به گیاه امکان سازگاری تحت شرایط شوری را‌ می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

268 - نقش منابع خارجی محافظ‌های گیاهی در تعدیل اثرات مخرب تنش‌های غیر زیستی
علی نامور هاشم هادی رئوف سیدشریفی

گیاهان همواره در معرض عوامل نامساعد محیطی مختلف نظیر؛ شوری، خشکی، دماهای بالا/پایین، سمیت فلزات سنگین، غرقابی، تابش ماوراء بنفش و ازن قرار می گیرند. تنش های غیر زیستی سبب ایجاد اختلال در رشد، فیزیولوژی و عملکرد گیاهان شده و یک چالش بسیار مهم در تولید محصولات زراعی و امن أکثر

گیاهان همواره در معرض عوامل نامساعد محیطی مختلف نظیر؛ شوری، خشکی، دماهای بالا/پایین، سمیت فلزات سنگین، غرقابی، تابش ماوراء بنفش و ازن قرار می گیرند. تنش های غیر زیستی سبب ایجاد اختلال در رشد، فیزیولوژی و عملکرد گیاهان شده و یک چالش بسیار مهم در تولید محصولات زراعی و امنیت غذایی به شمار می روند. راهکارهای مختلفی برای بهبود عملکرد گیاهان زراعی در شرایط تنش پیشنهاد شده است ولی بیشتر تلاش های صورت گرفته در زمینه افزایش تولید گیاهان زراعی در حضور عوامل تنش زا ناموفق بوده است. با این وجود در سال های اخیر استفاده از منابع خارجی محافظ های گیاهی مانند؛ محافظ های اسمزی (مانند؛ پرولین و گلیسین بتایین)، هورمون های گیاهی (نظیر؛ آبسیزیک اسید، سالسیلیک اسید، جیبرلیک اسید، جاسمونیک اسید، براسینو استروییدها و پلی آمین ها)، آنتی اکسیدان ها (از جمله؛ گلوتاتیون، آسکوربیک اسید و توکوفرول)، عناصر ریز مغذی (مانند؛ آهن و روی) و عناصر کمیاب (نظیر؛ سیلیکون و سلنیوم) در تعدیل خسارات ایجاد شده توسط تنش های غیر زیستی در گیاهان بسیار موثر شناخته شده اند. این استراتژی به دلیل کارآیی بالا، سهولت استفاده، کم هزینه بودن و عدم نیاز به تجهیزات پیشرفته توجهات زیادی را به خود جلب نموده است. از سوی دیگر استفاده از منابع خارجی محافظ های گیاهی ظرفیت قابل قبولی را برای افزایش رشد، عملکرد و ارتقای توانایی تحمل گیاه در شرایط نامساعد محیطی نشان داده است. با توجه به اهمیت کاربرد منابع خارجی محافظ های گیاهی در شرایط تنش زا، در این مقاله به بررسی عکس العمل های گیاه در برابر این ترکیبات در حضور عوامل محدود کننده ی رشد پرداخته خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

269 - بررسی پاسخ فیزیولوژیک و دفاع آنتی‌اکسیداتیو خردل سفید (Sinapis alba) تحت تنش کادمیم و سرب
احمد عبدل زاده زهرا سلیمان نژاد حمیدرضا صادقی پور

فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های خاک و محیط زیست می‌باشند. در این تحقیق، برخی پارامترهای بیوشیمیایی گیاه Sinapis alba رشد یافتهدر خاک‌های‌ آلوده شده با غلظت‌های مختلف کادمیم (۰، 75 و 150 mg/kg) و سرب (۰، 300 و 600 mg/kg) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان حدود ۷ هفته پس از أکثر

فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های خاک و محیط زیست می‌باشند. در این تحقیق، برخی پارامترهای بیوشیمیایی گیاه Sinapis alba رشد یافتهدر خاک‌های‌ آلوده شده با غلظت‌های مختلف کادمیم (۰، 75 و 150 mg/kg) و سرب (۰، 300 و 600 mg/kg) مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان حدود ۷ هفته پس از کشت در گلخانه‌، برداشت شدند. نتایج مطالعه نشان داد که تیمارهای کادمیم سبب کاهش طول و وزن تر بخش هوایی و کل گیاه شد. هر چند تیمارهای سرب اثر معنی‌داری در صفات رشد گیاه نداشت. تیمارهای کادمیم سبب کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز، میزان پراکسید هیدروژن، پراکسیداسیون لیپید و افزایش میزان پروتئین محلول در بخش هوایی و افزایش فعالیت آنزیم پلیفنل اکسیداز در بخش هوایی و ریشه گیاه در مقایسه با شاهد شد. گیاهان تیمار شده با ۷۵ mg/kg کادمیم در مقایسه با گیاهان شاهد میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و نسبت کلروفیل a به b بیشتری را نشان دادند. تیمارهای سرب منجر به کاهش، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در بخش هوایی و ریشه، میزان پروتئین محلول در ریشه و قندهای غیراحیاء کننده در بخش هوایی شد. تیمار 300 mg/kg سرب در بخش هوایی سبب افزایش، فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز محلول و دیواره‌ای، میزان پراکسید هیدروژن، پروتئین محلول و کلروفیل a، b و کل گردید. تیمار ۶۰۰ mg/kg سرب سبب افزایش میزان پراکسید هیدروژن ریشه و کاهش کاروتنوئیدها شد. این نتایج نشان می‌دهد که خردل سفید با توجه به بیوماس بالا، افزایش میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی و عدم وجود تنش اکسیداتیو دارای توانایی قوی برای تحمل کادمیم و سرب می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

270 - بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه دارویی سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.) در شرایط تنش خشکی
مهدی قبولی شیدا لرستانی زهرا موحدی روح ا... کریمی

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی سنبل‌الطیب (وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، نشت یونی، پروتئین، کربوهیدرات، پرولین و ...) در شرایط نرمال و تنش خشکی بود. این پژوهش به صورت آزمایش أکثر

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر قارچ Piriformospora indica بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی سنبل‌الطیب (وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، نشت یونی، پروتئین، کربوهیدرات، پرولین و ...) در شرایط نرمال و تنش خشکی بود. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 2 سطح تنش خشکی (ظرفیت زراعی و 50% ظرفیت زراعی) و 3 سطح تیمار تلقیح با قارچ اندوفیت P. indica (تلقیح با اسپور، تلقیح با میسیلیوم و عدم تلقیح) بودند. نتایج نشان داد تلقیح با قارچ P. indica سبب افزایش بیوماس قسمت‌های هوایی و ریشه گیاهان تلقیح‌شده نسبت به گیاهان شاهد در هر دو سطح آبیاری نرمال و تنش گردید، به‌طوری‌که در شرایط تنش وزن خشک اندام هوایی و ریشه در گیاهان تلقیح شده نسبت به شاهد به‌ترتیب 37 و 14 درصد افـزایش نشان داد. هم‌چنین در شرایط تنش، فاکتورهای فیزیولوژیک نظیر کلروفیل کل(24 درصد)، فنل کل (14 درصد)، کربوهیدرات (3/4 برابری)، پروتئین (17 درصد) و پرولین (1/2 برابری) در گیاهان تلقیح‌شده با قارچ افزایش یافت. بعلاوه، تلقیح با قارچ باعث کاهش 38 درصدی نشت یونی در گیاهان تلقیح شده گردید. این نتایج بر نقش مؤثر این قارچ در افزایش رشد و مقاومت به تنش در گیاه سنبل‌الطیب دلالت دارد و می‌تواند امکان بررسی تاثیر قارچ در افزایش ماده موثره دارویی این گیاه دارویی را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

271 - تاثیر تنش خشکی و محلول پاشی اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک بر عملکرد کمی و کیفی کلزا (Brassica napus L.)
ناصر عزتی عباس ملکی امین فتحی

آزمایشی طی یک سال زراعی به صورت طرح کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام انجام شد. فاکتور‌های آزمایشی عبارتنداز آبیاری در چهار سطح شامل: آبیاری عادی یا شاهد، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن، أکثر

آزمایشی طی یک سال زراعی به صورت طرح کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 در شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام انجام شد. فاکتور‌های آزمایشی عبارتنداز آبیاری در چهار سطح شامل: آبیاری عادی یا شاهد، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن، قطع آبیاری در آغاز گلدهی، قطع آبیاری در آغاز غلاف دهی به عنوان بلوک های اصلی و فاکتور فرعی شامل عدم مصرف و مصرف100 پی‌پی‌ام جیبرلیک اسید و فاکتور فرعی فرعی شامل عدم مصرف و مصرف 150 پی پی ام اسید سالیسیلیک بود. نتایج مقایسه میانگین اثر هورمون جیبرلیک اسید نشان داد در تیمار مصرف هورمون بیشترین اسید چرب اشباع و در تیمار عدم مصرف هورمون جیبرلیک اسید کمترین اسید چرب اشباع بدست آمد. همچنین با به تاخیر افتادن اعمال تنش خشکی درصد روغن نیز به طور معنی داری کاهش یافت. تاثیر تنش خشکی بر اسید چرب اشباع معنی دار بود ولی اسید چرب غیراشباع تحت تاثیر تنش خشکی قرار نگرفت. مصرف اسیدهای جیبرلیک و سالیسلیک موجب افزایش معنی دار درصد روعن و اسیدهای چرب اشباع گردید. مقایسه میانگین تیمار قطع آبیاری نشان داد بیشترین تاثیر بر عملکرد بیولوژیک در شاهد و مصرف هورمون جیبرلیک اسید و اسید سالیسیلیک بود، اما کمترین در تیمار قطع آبیاری در مرحله آغاز غلاف دهی و عدم محلول پاشی هردو(جیبرلیک اسید و اسید سالیسیلیک) مشاهده شد. همچنین کابرد توام هر دو هورمون درصد روغن را بصورت معنی داری افزایش داد. بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، که اعمال محلول پاشی هورمون های جیبرلیک اسید و اسید سالیسیلیک در کشت کلزا تحت تاثیر تنش آبی، تاثیر معنی داری بر عملکرد کلزا داشته و در صورت مصرف هورمون های مذکور در زمان صحیح اثر سوء تنش کاهش یافته و عملکرد روغن کلزا افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

272 - اثر افزودن پرلیت در خاک بر برخی ویژگی‎های رشد و فیزیولوژی نهال‏های بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) تحت تنش کم‎آبی
زهره ذوقی سید محسن حسینی مسعود طبری کوچکسرایی یحیی کوچ

تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به&lrm;سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ&lrm;های رشد و فیزیولوژیکی نهال&lrm;های بلندمازو تحت تنش کم&lrm;آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی أکثر

تنش خشکی مهمترین تنش غیر زنده است که بر رشد، توسعه و عملکرد گیاهان تاثیر به&lrm;سزایی دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پرلیت، معرفی شده به عنوان اصلاح کننده خاک، روی پاسخ&lrm;های رشد و فیزیولوژیکی نهال&lrm;های بلندمازو تحت تنش کم&lrm;آبی انجام شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلخانه در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گشت. نهال&lrm;های مورد نظر در بستر&lrm;های مختلف پرلیت شامل صفر (بدون پرلیت)، 15، 25 و 35 درصد در خاک به مدت 5 ماه تحت تنش کم&lrm;آبی در سه سطح 40، 70 و 100 درصد ظرفیت زراعی قرار گرفتند. اندازه گیری تبادلات گازی شامل فتوسنتز، هدایت روزنه&lrm;ای و تعرق و نیز پتانسیل آبی برگ، رویش قطری و ارتفاعی و وزن خشک ریشه، ساقه، برگ نهال های بلندمازو در تیمارهای مختلف در آخر دوره انجام شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش رطوبتی و پرلیت بر صفات مورد بررسی معنی&lrm;دار بود. کمبود آب تا 40 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش 51 و 68 درصد به ترتیب در میزان فتوسنتز وهدایت روزنه&lrm;ای برگ نهال&lrm;های بلندمازو شد. بیشترین میزان رویش قطری، طولی و وزن خشک نهال&lrm;های بلندمازو در شرایط عادی و تنش به ترتیب در تیمار 25 و 35 درصد پرلیت مشاهده گشت. نتایج این تحقیق نشان داد افزودن پرلیت به خاک (25 درصد) در رشد نهال&lrm;های بلندمازو مؤثر بود و ویژگی&lrm;های فیزیولوژیکی را در شرایط تنش کم‌آبی بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

273 - تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک ارقام پنبه (Gossypium hirsutum L.)
اسحاق آرخی حسین عجم نوروزی کمال قاسمی بزدی الهام فغانی

10.30495/iper.2021.679538

به منظور مطالعه تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی سال های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم&lrm;آباد گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل دور آبیاری در دو سطح أکثر

به منظور مطالعه تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی سال های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم&lrm;آباد گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل دور آبیاری در دو سطح (دو هفته و چهار هفته یک‌بار) به‌عنوان عامل اصلی و تیمارهای تنظیم‌کننده رشد با 6 سطح (شاهد، بنزیل آدنین، آبسزیک اسید، سالیسیلیک اسید، براسینواستروئید و سایکوسل) و سه رقم پنبه گلستان، کاشمر و شایان به‌عنوان عوامل فرعی بودند. بر اساس نتایج، با تنش کم‌آبی از میزان پرولین و محتوای نسبی آب برگ کاسته شد. حداکثر میزان پرولین از رقم شایان در تیمار سالیسیلیک اسید حاصل شد. بنزیل آدنین و براسینواستروئید محتوای نسبی آب برگ را افزایش دادند. بیشترین پایداری غشای سلول در رقم کاشمر و دور آبیاری دو هفته یک‌بار مشاهده شد و سایکوسل توانست باعث افزایش پایداری غشاء گردد. ارتفاع، تعداد گل و تعداد غوزه تحت تأثیر تنظیم‌کننده&lrm;های رشد، دور آبیاری و رقم قرار داشتند. با افزایش دور آبیاری، از ارتفاع بوته، تعداد گل و غوزه تمام ارقام کاسته شد اما تحت تنش کم‌آبی، رقم گلستان از تعداد گل و غوزه بیشتری در مقایسه با ارقام دیگر برخوردار بود. سایکوسل، سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به&lrm;طور معنی&lrm;داری گلدهی ارقام را در هر دو سال و هر دو دور آبیاری افزایش دادند. بنزیل‌آدنین و براسینواستروئید سبب افزایش بیش از 7 درصد در ارتفاع بوته شدند و آبسزیک اسید، سایکوسل و سالیسیلیک اسید باعث کاهش ارتفاع بوته نسبت به شاهد شدند. کاربرد آبسزیک اسید سبب کاهش تعداد غوزه نسبت به شاهد شد. در مجموع، تنظیم کننده‌‌های رشد به‌خصوص سایکوسل و سالیسیلیک اسید سبب افزایش صفات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه شدند که نشان دهنده تأثیر مثبت آنها بر تحمل به خشکی ارقام بوده و تحت شرایط تنش می‌توانند در تعدیل اثرات تنش نقش داشته باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

274 - بررسی پاسخ برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه (Portulaca oleracea L.) به تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن
نفیسه مهدی نژاد حمیده جمالپور براتعلی فاخری حمیده آزاد قوجه‌بیگلو

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی نانو کلات آهن و تنش خشکی بر تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اهر در سال 1394 اجرا شد. تیم أکثر

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی نانو کلات آهن و تنش خشکی بر تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اهر در سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح تنش خشکی (90 (شاهد)، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی)، دو سطح نانو کلات آهن ( صفر (شاهد) و یک لیتر در هکتار) و دو رقم خرفه (تهران و کازرون) بود. نتایج نشان داد محلول پاشی آهن در شرایط تنش خشکی تأثیر معنی داری بر برخی صفات داشت، به طوری که بیشترین مقدار کلروفیل b در شرایط نرمال آبیاری و محلول پاشی نانو کلات آهن، بیشترین غلظت سدیم از برهم کنش 50 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول‌پاشی و بیشترین پتاسیم در شرایط خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی و محلول پاشی نانو کلات آهن حاصل گردید. با توجه به معنی داری اثرات سه جانبه، بیشترین میزان پرولین، قند محلول و میزان آهن از رقم کازرون در شرایط خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی با محلول پاشی نانو کلات آهن حاصل گردید. بیشترین میزان کلروفیل a ، کارتنوئیدها و آنتوسیانین ها از محلول پاشی نانو کلات آهن بر رقم کازرون در شرایط آبیاری نرمال به دست آمد. همچنین در شرایط تنش استفاده از نانو کلات آهن نسبت به شاهد موجب افزایش 66/32 درصدی عملکرد دانه گردید و رقم کازرون نسبت به رقم تهران برتری داشت به طوری که عملکرد دانه رقم کازرون 31/1 برابر رقم تهران بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

275 - ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ارقام مختلف داخلی و خارجی چغندرقند (Beta vulgaris L.) تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود
حیدر عزیزی اسمعیل نبی زاده آزاد ابراهیمی رحیم محمدیان

این تحقیق به منظور ارزیابی 18 رقم مختلف داخلی و خارجی چغندرقند به لحاظ برخی صفات مهم کمّی و کیفی تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود در سال زراعی 1396 به صورت طرح کرت های خرد شده نواری (شرایط نرمال و تنش در کرت های اصلی و رقم در کرت های فرعی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی أکثر

این تحقیق به منظور ارزیابی 18 رقم مختلف داخلی و خارجی چغندرقند به لحاظ برخی صفات مهم کمّی و کیفی تحت شرایط آبیاری مطلوب و محدود در سال زراعی 1396 به صورت طرح کرت های خرد شده نواری (شرایط نرمال و تنش در کرت های اصلی و رقم در کرت های فرعی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تکرار انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثر متقابل رقم × محیط برای صفات عملکرد قند خالص و ناخالص، ضریب قلیاییت و میزان قند ملاس (05/0≥p ) و میزان پتاسیم ریشه (01/0≥p ) معنی دار و بر سایر صفات اثری نداشت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس ساده در شرایط نرمال، اثر رقم بر صفت میزان نیتروژن مضره ریشه، غیرمعنی دار بر سایر صفات مورد ارزیابی، معنی دار بود. همچنین اثر رقم در شرایط تنش بر کلیه صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد (01/0≥p ) معنی دار بود. از نظر صفت عملکرد ریشه تحت شرایط نرمال و تنش، ارقام خارجی مراک و دورتی به ترتیب با عملکرد 5/86 و 4/70 تن در هکتار دارای بالاترین ارزش بوده و رقم داخلی شریف به ترتیب با 3/14 و 2/17 تن در هکتار دارای کمترین عملکرد ریشه بودند. متوسط صفت درصد قند ناخالص تحت شرایط نرمال و تنش به‌ترتیب 88/19 و 15/20 درصد محاسبه گردید که اگرچه اختلاف آن ها به لحاظ آماری معنی دار نبود، ولی مقدار افزایش درصد قند ناخالص (حدود 34/1 درصد) تحت شرایط تنش انتظار می رفت. با توجه به اینکه اثرات کاهشی و افزایشی تنش کم آبیاری بر اکثر صفات اندازه گیره شده معنی دار نبود، می توان دریافت که محصول چغندرقند دارای آستانه تحمل مناسبی برای کم آبی می باشد که یقیناَ چنین نتایجی برای استفاده توسط زارعین چغندرکار در استان چغندرخیز آذربایجان غربی و مخصوصاَ در شرایط کنونی که با خشک شدن دریاچه ارومیه سعی بر احیای آن است، همواره بایستی مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

276 - ارزیابی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی ارقام گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)تحت رژیم های مختلف آبیاری
محمد امینی حسین عجم نوروزی ابوالفضل فرجی بهرام مجد نصیری

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس ا أکثر

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و پنج رقم ارقام آفتابگردان آذرگل، پروگرس، گابور،‌هایسان 25 و‌هایسان 36. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، ارقام آذرگل و پروگرس دارای بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و قطر طبق بودند. در شرایط تنش کمبود آب شدید ارقام پروگرس و گابور برتری محسوسی داشتند به طوری که رقم پروگرس بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و رقم گابور بیشترین میزان غنچه دهی، گلدهی و قطر ساقه را داشتند. در بررسی خصوصیات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش ملایم مشاهده شد که در ارقام پروگرس و گابور میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئیدها، کلروفیل کل و فتوسنتز خالص در مقایسه با سایر ارقام افزایش معنی داری داشت. در شرایط تنش شدید نیز ارقام پروگرس و گابور در محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل بر دیگر ارقام مورد بررسی برتری داشتند. در بررسی محتوای پرولین برگی نتایج نشـان داد که با افزایش شدت تنش محتوای پرولین برگی به‌صورت معنی داری افزایش یافت. در بین ارقام مورد بررسی در شرایط تنش شدید، محتوای پرولین برگی در ارقام پروگرس و گابور نسبت به سایر ارقام افزایش معنی‌داری داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که ارقام آذرگل، گابور و پروگرس تحمل بیشتری نسبت به تنش کم آبی در مقایسه با ارقام‌هایسان 25 و‌هایسان 36 دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

277 - ارزیابی صفات بیوشیمیای و فیزیولوژیک لاین‌های S6 ذرت (Zea mays L.) در شرایط نرمال و کمبود آب و بررسی روابط خویشاوندی آن‌ها با تجزیه خوشه‌ای
فرهاد صادقی مهدی رحیمی

به‌منظور بررسی واکنش 15 لاین S6 ذرت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان اجرا گردید. در این مطالعه فاکتور اصلی تنش در دو سطح (نرمال با أکثر

به‌منظور بررسی واکنش 15 لاین S6 ذرت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان اجرا گردید. در این مطالعه فاکتور اصلی تنش در دو سطح (نرمال با دور آبیاری 5 روز و تنش کم آبیاری با دور آبیاری 10 روز) و فاکتور فرعی لاین ذرت در 15 سطح بود. نتایج نشان داد که بین سطوح تنش و لاین‌ها از نظر تمام صفات مورد بررسی (کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، قندهای احیاءکننده، محتوای پروتئین و پرولین) اختلاف معنی‌داری وجود داشت. مقایسه میانگین لاین‌ها نشان داد که لاین 9، 3 و 5 بیشترین مقدار پرولین را در شرایط تنش خشکی دارا بودند. کمترین ضریب تغییرات فنوتیپی مربوط به صفت محتوای پروتئین کل و بیشترین آن مربوط به پرولین بود و بقیه صفات در این بین قرار داشتند. تجزیه خوشه‌ای لاین‌های مورد مطالعه را در شرایط نرمال، تنش خشکی و میانگین هر دو شرایط به ترتیب در چهار، پنج و شش گروه قرار داد و درصد شباهت گروه‌بندی آن‌ها با یکدیگر بالا بود. براساس نتایج تجزیه خوشه‌ای و مقایسات میانگین، لاین‌هایی که فاصله ژنتیکی زیادی با هم داشتند در یک گروه قرار گرفتند. به این ترتیب سه گروه که هر کدام پنج لاین داشتند، حاصل شد تا در برنامه‌ریزی پروژه‌های اصلاحی و برنامه‌های دورگه‌گیری مورد استفاده قرار گیرند. همچنین لاین 9 میانگین بالایی برای اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو شرایط نشان داد و می‌تواند به‌عنوان لاین امیدبخش در آزمایشات بعدی مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

278 - بررسی اثر تنش شوری بر جوانه‌زنی بذر 18 رقم گندم (Triticum aestivum L.)
محبوبه ریاحی اکبر مستاجران مهران میراولیایی

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی است که موجب خسارت شدید به محصولات باغی و زراعی و همچنین کاهش تنوع زیستی در گیاهان می‌گردد. مقاومت به ‌شوری در طول جوانه‌زنی و رشد اولیه دانه رست‌ها در مورد 18 رقم گندم (Triticum aestivumL.؛ شامل ارقام بومی، غیر بومی و هیبرید) در چهار سط أکثر

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی است که موجب خسارت شدید به محصولات باغی و زراعی و همچنین کاهش تنوع زیستی در گیاهان می‌گردد. مقاومت به ‌شوری در طول جوانه‌زنی و رشد اولیه دانه رست‌ها در مورد 18 رقم گندم (Triticum aestivumL.؛ شامل ارقام بومی، غیر بومی و هیبرید) در چهار سطح کنترل، 100، 200 و 250 میلی‌مولار کلرور سدیم مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار تصادفی در آزمایشگاه تحقیقاتی گروه زیست شناسی دانشگاه اصفهان در سال 1394 انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری در محیط کاشت، شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی با شدت بیشتری تحت تاثیر قرار گرفت. مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام مختلف گندم واکنش‌های متفاوتی داشتند. این ارقام از نظر مقاومت به شوری طبقه‌بندی شده و ارقام سرخ تخم، هامون، سیوند،، بزوستایا، سپاهان و روشن در گروه مقاوم و ارقام قدس، گاسپارد، کرج و نوید در گروه حساس و پایین دندروگرام قرار گرفتند. سرخ تخم و قدس از نظر شاخص استرس جوانه‌زدنی (GSI) و شاخص تحمل شوری (STI) به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان شاخص را نشان داده بودند. همچنین دیده شده که تیمارهای مختلف شوری اثر قابل توجهی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و همچنین وزن خشک ریشه و ساقه در تمام ارقام مورد مطالعه داشته است. تمام متغیرهای اندازه‌گیری شده با افزایش سطح شوری کاهش معنی‌داری نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

279 - تاثیر محلول‌پاشی نانو دی‌اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک گیاه سرخارگل (Echinaceae purpurea L.) در شرایط کمبود آب
آسیه امید حقی ابراهیم خلیل وند بهروزیار فرهاد فرح‌وش مهرداد یارنیا عبداله حسن زاده

به منظور ارزیابی تاثیر تنش کمبود آب و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397-1396 در مز أکثر

به منظور ارزیابی تاثیر تنش کمبود آب و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا در آمد. عامل اصلی تنش کمبود آب در سه سطح آبیاری تا 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی و ترکیب تیماری محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم هر کدام در دو سطح 02/0 و 04/0 درصد به عنوان عامل فرعی و محلول پاشی آب مقطر به‌عنوان تیمار عدم مصرف این ترکیبات در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر تنش کمبود آب بر صفات محتوای رطوبت نسبی و میزان پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. بر همکنش تنش کمبود آب و محلول‌پاشی نانو دی اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر صفات محتوای کلروفیل b، کلروفیل کل و میزان پراکسید هیدروژن در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد.اعمال تنش آبیاری تا 50 درصد رطوبت زراعی موجب افزایش 40 درصدی میزان پرولین و کاهش 10 درصدی محتوای رطوبت نسبی نسبت به آبیاری کامل (آبیاری تا 100 درصد ظرفیت زراعی) شد. محلول پاشی با 04/0 درصد اسید سالیسیلیک و 04/0 درصد نانو دی اکسید تیتانیوم تحت آبیاری تا 100 درصد رطوبت زراعی موجب کاهش میزان پراکسید هیدروژن نسبت به تیمار آبیاری تا 50 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول پاشی گردید. بیشترین میزان کلروفیل کل برگ در تیمار آبیاری تا100 درصد ظرفیت زراعی و محلول پاشی با 02/0 درصد اسید سالیسیلیک و 04/0 درصد نانو دی اکسید تیتانیوم به دست آمد که افزایش 52/79 درصدی نسبت به تیمار آبیاری تا 100 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول پاشی نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

280 - بررسی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه استبرق (Calotropts procera L) در مناطق خشک و شور استان گلستان
مصطفی حمیدی سعید نواب پور ابوالفضل مازندرانی احد یامچی علی اصغر نصرالله نژاد

گیاه استبرق (Calotropts procera L.) متعلق به خانواده Asclepiadaceae و مقاوم به سطوح نسبتاً بالای خشکی و شوری است. اندام های این گیاه برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. به منظور بررسی پایداری و سازگاری این گیاه در اقلیم‌های خشک و شور استان گلستان در دانشگاه علوم أکثر

گیاه استبرق (Calotropts procera L.) متعلق به خانواده Asclepiadaceae و مقاوم به سطوح نسبتاً بالای خشکی و شوری است. اندام های این گیاه برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. به منظور بررسی پایداری و سازگاری این گیاه در اقلیم‌های خشک و شور استان گلستان در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال‌های 1393 و 1394، بذرهای گیاه استبرق در سه منطقه گرگان، گنبدکاووس و آق‌قلا با درجه شوری و خشکی متفاوت در سه تاریخ (اول اسفند، اول فروردین و اول اردیبهشت) کشت شد. در طول فصل رشد، ارتفاع گیاه، تعداد، سطح و وزن خشک برگ، مقدار پرولین و کلروفیل اندازه‌گیری شد. بررسی داده‌ها از طریق تجزیه مرکب در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد اثر مکان برای ارتفاع بوته، سطح و وزن خشک برگ و میزان پرولین معنی‌دار و اثر سال، تنها برای ارتفاع بوته و تعداد برگ معنی‌دار شد. اثر تاریخ کاشت و نمونه‌برداری برای تمامی صفات معنی‌دار گردید. طبق نتایج، صفات مهمی همچون میزان پرولین، کلروفیل، وزن خشک، سطح برگ و ارتفاع گیاه به‌عنوان مهم‌ترین صفات برای بررسی سازگاری و تعیین مکان مورد نظر گیاه معرفی گردید و مناسب‌ترین مکان کشت در استان گلستان، منطقه گرگان بود. تغییر تاریخ کاشت منجر به تغییر در میزان سازگاری و پایداری گیاه شد. بدین‌ترتیب، بهترین تاریخ، کاشت در اردیبهشت ماه بود. با توجه به نتایج، گیاه توانایی تحمل شرایط خشک و شور استان را دارا بوده و بر این اساس می‌توان از استبرق به‌عنوان یک گیاه جایگزین در مناطق خشک و شور استان استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

281 - بررسی تاثیر محلول پاشی اسید آسکوربیک بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان ارقام ماش (Vigna radiate L.) در شرایط تنش کم آبی
محمد جهانبخشی مهدی صادقی محمود توحیدی فربد فتوحی سیدعلی فاضل زاده

10.30495/iper.2021.679565

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی آسکوربیک اسید بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان ژنوتیپ های ماش (Vigna Radiate L.) در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات و آموزش أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی آسکوربیک اسید بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان ژنوتیپ های ماش (Vigna Radiate L.) در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد دزفول به اجرا در آمد. تیمارهای تنش کم‌آبی در کرت‌های اصلی شامل چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد تأمین نیاز آبی گیاه) و تلفیق تیمار محلول پاشی آسکوربیک اسید شامل 3 سطح (شاهد، 10 و 20 میلی مولار) و ژنوتیپ‌های امیدبخش CV 6173 و پرتو در کرت‌های فرعی بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول‌پاشی بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز تحت تنش کم آبی 50 درصد نیاز آبی و تیمار عدم محلول‌پاشی آسکوربیک اسید مشاهده شد. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در رقم امید بخش VC6173 تحت تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول‌پاشی آسکوربیک اسید بدست آمد بیشترین میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز نیز به رقم امیدبخش VC6173 تحت تنش کم آبی 75 درصد نیاز آبی و محلول‌پاشی 10 میلی مولار آسکوربیک تعلق داشت.به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تنش کم آبی منجر به افزایش معنی دار فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان شد و محلول پاشی آسکوربیک‌اسید به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود منجر به کاهش اثرات تنش و در نتیجه کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

282 - اثر تنظیم کننده پیکس بر پارامترهای رشد آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و شاخص‌های اکسیدانی دانه رست دو رقم ساحل و شایان گیاه رست پنبه (Gossypium spp.) در سطوح مختلف خشکی
شهربانو غفوری مریم نیاکان عمران عالیشاه محمدرضا زنگی

مپی کوات کلرید (پیکس) به عنوان یک ابزار مهم مدیریتی برای کاهش آسیب تنش در گیاه پنبه در مرحله جوانه‌زنی می‌باشد. در این تحقیق، اثر سطوح مختلف خشکی و میزان مپی کوات کلراید (پیکس) بر شاخص‌های رشد و آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و نیز میزان مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن دانه أکثر

مپی کوات کلرید (پیکس) به عنوان یک ابزار مهم مدیریتی برای کاهش آسیب تنش در گیاه پنبه در مرحله جوانه‌زنی می‌باشد. در این تحقیق، اثر سطوح مختلف خشکی و میزان مپی کوات کلراید (پیکس) بر شاخص‌های رشد و آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و نیز میزان مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن دانه رست دو رقم پنبه تحت شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. این تحقیق در یک طرح کاملاً تصادفی با استفاده از غلظت‌های 0 ، 5 و 10 گرم بر لیتر پیکس و نیز اعمال سطوح خشکی با کاربرد پلی اتیلن گلیکول6000 در مقادیر 0، 4- و 8- بار در ظروف پتری بر دو رقم ساحل (حساس به خشکی) و شایان (مقاومت به خشکی) گیاه پنبه انجام شد. شاخص‌های جوانه زنی و نیز پارامترهای فیزیولوژیکی دانه رست‌های تحت تیمار خشکی و پیکس پس از 4 روز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از پیکس باعث افزایش درصد جوانه زنی ، طول ریشه‌چـه، وزن خشک و تردانه رست و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز ارقام پنبه در شرایط تنش خشکی شد در حالیکه اعمال تنش خشکی به تنهایی موجب کاهش پارامترهای ذکر شده گشت. همچنین اعمال خشکی موجب افزایش شاخص‌های اکسیدانی یعنی مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن در دانه رست‌های دو رقم ساحل و شایان شد در حالی که کاربرد پیکس شاخص‌های نامبرده را کاهش داد. به‌طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد کاربرد پیکس سبب بهبود پاسخ‌های رشدی و سیستم آنتی‌اکسیدانی دو رقم پنبه گشت که در این بین پاسخ رقم شایان مناسب‌تر از رقم ساحل بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

283 - مقایسه اثر سیلیکون معدنی و نانوسیلیکون بر برخی صفات بیوشیمیایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت Zea mays L.تحت تنش شوری
محبوبه زراوشان احمد عبدل زاده حمیدرضا صادقی پور پویان مهربان جوبنی

تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در أکثر

تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح کاملاً تصادفی و در قالب فاکتوریل به‌صورت کشت گلدانی انجام شد. فاکتور اول شوری در دو سطح 0 و 100 میلی‌مولار کلریدسدیم و سیلیکون در سطوح شاهد (بدون سیلیکون)، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون SiO2 بود. تحت تنش شوری، میزان وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، میزان کلروفیل‌ها و کاروتنوئیدها و میزان پروتئین‌های محلول نسبت به شاهد به صورت معنی‌داری کاهش و در مقابل میزان پراکسیدهیدروژن و مالون دی‌آلدهید این گیاهان افزایش یافت. همچنین، تنش شوری میزان فتوسنتز و کارآیی مصرف آب گیاهان را کاهش داد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون رشد گیاهان تحت شوری را بهبود بخشید و موجب افزایش شدت فتوسنتز و میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی در آنها شد. به علاوه، کاهش شدید تعرق با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون سبب افزایش بیشتر راندمان مصرف آب در این تیمار شد. همچنین کاربرد سیلیکون فعالیت آنزیم پراکسیداز محلول را در گیاهان تحت شوری افزایش داد که با کاربرد نانوسیلیکون مشاهده نشد. این امر کاهش بیشتر پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان تحت شوری با تیمار سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون را به دنبال داشت که کاهش بیشتر تنش اکسیدایتو در این تیمار را به نمایش گذاشت این نتایج نشان داد که تخفیف تنش و افزایش رشد گیاهان تحت شوری با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون بیشتر بود که احتمالاً به کاهش بیشتر تنش اکسیداتیو در این تیمار مربوط است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

284 - اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر رشد و میزان اسانس گیاه دارویی زرین‌گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) تحت شرایط کم‌آبیاری
اعظم شیخ سامانی عبدالله قاسمی پیربلوطی مهراب یادگاری فائزه رجب زاده

10.30495/iper.2022.1952014.1771

در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه أکثر

در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) از تیره نعناعیان، در شرایط مختلف رطوبتی خاک در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در دو سال زراعی (98-99 و 98-97) اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل عامل آبیاری در دو سطح آبیاری مطلوب یا شاهد (بدون تنش یا آبیاری در 30 درصد تخلیه رطوبتی از ظرفیت زراعی F.C.) و کم آبیاری (آبیاری پس از 50 درصد تخلیه رطوبتی از F.C.) و عامل محلول‌پاشی برگی در سه سطح شاهد (محلول پاشی حلال یا آب) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین با غلظت های 1 میلی مولار در نظر گرفته شد. نمونه های اسانس از اندام هوایی در اوایل گل دهی به روش تقطیر با آب استخراج شدند. مطابق نتایج، بیشترین میزان کلروفیل های a، b و کل (به ترتیب 96/0، 45/0 و 39/1 میلی گرم در گرم) در تیمار کم آبی مشاهده شد. همچنین، اعمال تیمار کم آبی باعث افزایش 70 درصدی مقدار پرولین نسبت به شاهد شد؛ در حالی که تأثیر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیکی ارتفاع گیاه، قطر ساقه و وزن خشک گیاه نشان نداد. محلول پاشی اسیدسالیسیلیک به عنوان یک عامل دفاعی در برابر تنش کم آبی سبب کاهش اثرات منفی تنش بر میزان اسانس، پرولین و کلروفیل های a، b و کل شد. بیشترین و کمترین میزان اسانس به ترتیب در محلول پاشی پرولین (12/1 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) و شاهد (84/0 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) به دست آمد. در نهایت، استفاده از اسید سالیسیلیک در شرایط کمبود رطوبت برای کاهش اثرات منفی تنش و افزایش میزان اسانس زرین گیاه توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

285 - اثر بستر کشت بر رشد و تحمل به شوری درخت باران طلایی (Koelreuteria paniculata Laxm.)
مسعود دشتی مریم دهستانی اردکانی مصطفی شیرمردی علی مومن پور

درخت باران طلایی (Koelreuteria paniculata Laxm.) گیاهی چوبی، چندساله و زینتی است که عمدتا در فضای سبز کشت می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان مقاومت این گیاه به شوری و اثر کود گاوی و ورمی‌کمپوست بر میزان رشد و افزایش تحمل به شوری نهال‌های دوساله باران طلایی بود. آزمای أکثر

درخت باران طلایی (Koelreuteria paniculata Laxm.) گیاهی چوبی، چندساله و زینتی است که عمدتا در فضای سبز کشت می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان مقاومت این گیاه به شوری و اثر کود گاوی و ورمی‌کمپوست بر میزان رشد و افزایش تحمل به شوری نهال‌های دوساله باران طلایی بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی شامل سه بستر کشت مختلف (1-خاک زراعی 2-80% خاک زراعی+20% ورمی‌کمپوست، 3-80% خاک زراعی+ 20% کود گاوی) و شوری آب آبیاری در سه سطح ( 1، 4 و 7 دسی زیمنس بر متر)، هر کدام با سه تکرار درون گلخانه انجام شد. در این آزمایش بستر بدون کود به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. طول دوره اعمال تنش سه ماه بود. نتایج به دست آمده نشان دادکه با افزایش سطح شوری، تعداد شاخه، وزن تر و خشک ریشه، اندام هوایی و کل گیاه به طور معنی داری کاهش و میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و جذب سدیم و کلر افزایش یافت. تیمار ورمی‌کمپوست بهتر از شاهد و کود گاوی منجر به افزایش وزن تر و خشک ریشه، اندام هوایی و کل گیاه، فعالیت آنزیم پراکسیداز، جذب سدیم، پتاسیم و کلر برگ شد. بیشترین وزن تر و خشک، ریشه، اندام هوایی و کل گیاه، جذب سدیم، پتاسیم و کلر در سطح شوری 4 دسی زیمنس بر متر و تیمار ورمی‌کمپوست حاصل شد. به طور کلی استفاده از ورمی‌کمپوست بهتر از کود گاوی منجر به بهبود خصوصیات رشدی و افزایش مقاومت به شوری گیاه باران طلایی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

286 - تأثیر پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی (Vigna unguiculata L.) تحت تنش خشکی
احمد افکاری

10.30495/iper.2021.679552

به‌منظور بررسی اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان کلیبر در سال زراعی 1397 انجام شد. تیمارهای آ أکثر

به‌منظور بررسی اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان کلیبر در سال زراعی 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل فواصل آبیاری در کرت‌های اصلی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و مقادیر مختلف سوپرجاذب (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر اصلی تنش خشکی و سوپرجاذب بر اکثر صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال یک درصد دارای اختلاف معنی‌دار بود. برهمکنش تنش خشکی و سوپرجاذب تنها بر هدایت روزنه‌ای، پایداری غشای سلولی و محتوای کلروفیل معنی‌دار گردید. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تنش خشکی شدید باعث کاهش معنی‌داری در میزان حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II، فلورسانس بیشینه (Fm)، محتوای کلروفیل، میزان تعرق، غلظت Co2 زیر اتاقک روزنه‌ای و سرعت فتوسنتز شد که دلالت بر نقش عوامل روزنه‌ای در کاهش فتوسنتز در شرایط تنش دارد. در حالی‌که استفاده از سوپرجاذب به‌طور معنی‌داری سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، شدت تعرق، پایداری غشای سلولی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II، فلورسانس بیشینه، فلورسانس کمینه (F0) و شاخص کلروفیل را افزایش ولی میزان Co2 زیر اتاقک روزنه‌ای را کاهش داد که بیانگر اثر محافظتی پلیمر سوپرجاذب در برابر تنش خشکی می‌باشد. بیش‌ترین افزایش در اکثر صفات مورد ارزیابی در هنگام استفاده از سوپرجاذب با مقدار 75 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. به‌طور کلی با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که سوپرجاذب صفات فتوسنتزی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II و محتوای کلروفیل را در شرایط تنش خشکی بهبود می‌بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

287 - نوسان ویژگی های فیزیولوژیکی و سیگنال های تحملی در بذور مادری و بذور در معرض خشکی قرارگرفته در گیاه پنبهGossypium hirsutumL)).
محمد حبیبی محمد علی رضایی الهام فغانی مهرعلی محمود جانلو محمدحسین رزاقی

10.30495/iper.2021.679563

تنش خشکی، یک عامل محدود‌کننده رشد و تولید در بیش از 30‌درصد مناطق زیر کشت دنیا است. یکی از راه های مقابله با تنش خشکی، کشت گیاهانی است که نسبت به این تنش، مقاومت بیشتری را نشان می‌دهند و پنبه یکی از این گیاهان است. اطلاعات کمی در مورد خواص فیزیولوژیک و بیوشیمیایی پنبه د أکثر

تنش خشکی، یک عامل محدود‌کننده رشد و تولید در بیش از 30‌درصد مناطق زیر کشت دنیا است. یکی از راه های مقابله با تنش خشکی، کشت گیاهانی است که نسبت به این تنش، مقاومت بیشتری را نشان می‌دهند و پنبه یکی از این گیاهان است. اطلاعات کمی در مورد خواص فیزیولوژیک و بیوشیمیایی پنبه در شرایط تنش وجود دارد و از‌این‌رو این پژوهش با هدف شناخت نوسان ویژگی‌های فیزیولوژیکی و سیگنال‌های تحملی در بذور مادری و بذور تحت تنش خشکی قرارگرفته در گیاه پنبه طراحی گردید. آزمایشی به صورت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، در 5 تیمار بذری(شامل4 سطح بذر تنش‌یافته و بذرهای غیر‌تنش‌یافته) و بذور تنش‌یافته در 4 سطح آبیاری (دیم، 33‌درصد، 66‌درصد و 100‌درصد ظرفیت زراعی مزرعه)، اجرا شد. در این پژوهش، بذور استفاده شده، 3 مرحله در معرض تنش خشکی در طی فصول زراعی مختلف قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد معنادار بوده و بیشترین عملکرد کل در بذور 33‌درصد تحت تیمار آبی 33‌درصد ظرفیت زراعی مزرعه و بیشترین زودرسی در تیمار آبی 66‌درصد مشاهده شد. یافته ها نشان داد که تنش خشکی شدید و پرآبی باعث کاهش عملکرد پنبه می شوند و بذر 33‌درصد بعد از 3 سال قرار‌گرفتن در معرض تنش متوسط از طریق تحریک مکانیسم‌های فیزیولوژیکی و افزایش مقدار اسمولیت‌ها و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و رنگیزه‌های فتوسنتزی، سازگاری بیشتری در برابر تنش خشکی کسب نمود. نتایج این تحقیق مشخص نمود که قرار‌گرفتن بذور در معرض تنش خفیف تا متوسط، باعث تقویت مسیرهای سیگنالینگ و افزایش پتانسیل بذور برای تحمل در برابر تنش خشکی می‌شود که این موضوع می‌تواند مورد توجه مراکز تکثیر بذر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

288 - ارزیابی و مقایسه ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.)در تحمل به تنش خشکی
زهرا توحیدی حمید سبحانیان امین باقی زاده

10.30495/iper.2021.679559

گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. أکثر

گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط تنش خشکی می‌تواند منجر به کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم‌آب شود. درپژوهش حاضر به مطالعه پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.) بومی جنوب‌ شرقی ایران در شرایط تنش خشکی خواهیم پرداخت. لذا به این منظور یک آزمایش گلخانه‌ای فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای رطوبتی 100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. نتایج حاصل از داده‌ها نشان داد صفات مورفولوژیکی مورد بررسی شامل طول ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی درسطح پنج درصد با افزایش تنش خشکی کاهش یافت. همچنین تنش خشکی موجب افزایش طول ریشه، محتوای پرولین و ترکیبات فنلی، کاهش محتوای کلروفیل a، b، کلروفیل‌کل و محتوای پروتئین گردید. بالاترین مقاومت به تنش را اکوتیپ های مناطق سرچشمه و کوهپایه و کمترین مقاوت را گیاهان مناطق شهداد و عنبرآباد نشان دادند. نتایج حاصل از پژوهش مورد نظر حاکی از مقاومت نسبی این گیاه به تنش خشکی می‌باشد. لذا گیاه دارویی بسیار مناسبی برای کاشت در مناطق خشک و کم آب ایران می باشد. از بین اکوتیپ های بررسی شده گیاهان منطقه سرچشمه و کوهپایه به شرایط تنش خشکی 40 درصد پاسخ مطلوبتری دادند و با اطمینان بیشتری می توان کشت این اکوتیپ ها را در مناطق تحت تنش توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

289 - ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های کنجد (Sesamum indicum L.) با استفاده از صفات و شاخص‌های جوانه‌زنی تحت شرایط خشکی
محمدامین باقری سید کمال کاظمی تبار علی دهستانی پویان مهربان جوبنی حمید نجفی زرینی

10.30495/iper.2022.688792

کنجد به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان زراعی دانه روغنی از ظرفیت های صنعتی، غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. تنش خشکی به ویژه در مرحله جوانه زنی و گیاهچه ای تولید کنجد را با چالش رو برو می کند. به منظور غربال ژنوتیپ های کنجد برای تحمل به خشکی در مرحله جوانه زنی آزمایش أکثر

کنجد به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان زراعی دانه روغنی از ظرفیت های صنعتی، غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. تنش خشکی به ویژه در مرحله جوانه زنی و گیاهچه ای تولید کنجد را با چالش رو برو می کند. به منظور غربال ژنوتیپ های کنجد برای تحمل به خشکی در مرحله جوانه زنی آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل 4 سطح خشکی القا شده به وسیله پلی‌اتیلن‌گلیکول (غلظت های 0، 20، 25 و 30 درصد) و 15 ژنوتیپ کنجد بودند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر ژنوتیپ، خشکی و بر هم کنش آن ها بر روی تمامی صفات جوانه زنی مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه 1 و 2، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه در سطح یک درصد معنی دار بود. کاهش معنی دار (در سطح 5 درصد) در تمامی سطوح تنش نسبت به شاهد در صفات مطالعه شده مشاهده گشت. صفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه (به ترتیب با 10، 17 و 18 درصد کاهش) حساسیت کمتری به تنش خشکی در سطح ضعیف (غلظت 20 درصد) نشان دادند، در حالی که بیشترین تاثیر منفی برای صفات شاخص بنیه 2، وزن خشک گیاهچه و وزن تر گیاهچه (به ترتیب با 5/52، 3/47 و 4/34 درصد کاهش) بدست آمد. از سوی دیگر تحت خشکی شدید (غلظت 30 درصد) بیشترین کاهش در طول ساقه چه، شاخص بنیه 1 و 2 (به ترتیب 98، 97 و 96 درصد) حاصل گشت. از شاخص های تحمل به خشکی محاسبه شده برای هر یک از صفات در تجزیه به مولفه های اصلی و رسم بای پلات استفاده شد. بدین ترتیب ژنوتیپ ها بر اساس تحمل به 5 دسته تقسیم شدند. ژنوتیپ های دشتسان 2 و داراب 1 به عنوان متحمل ترین و ژنوتیپ های قائم، یکتا، سودان و کرمان به عنوان حساس ترین ژنوتیپ ها انتخاب شدند. یافته های این پژوهش می تواند در مطالعات و برنامه های اصلاحی آینده کنجد برای تحمل خشکی مورد استفاده قرار بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

290 - رفتار گیاه در پاسخ به تنش سرما
مریم کریمی علویجه عبدالکریم زارعی

تنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان می‌باشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پای أکثر

تنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان می‌باشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پاییز، تغییرات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و مولکولی، گیاهان را برای مقابله و تحمل دماهای پایین فصل زمستان آماده می کند. مطالعه سطح سلولی تنش، به منظور دستکاری های ژنتیکی برای کسب مقاومت به سرما در گیاهان ضروری است. در صورت بروز سرماهای زودرس پاییزه یا سرماهای دیررس بهاره صدمات مختلفی به گیاه وارد خواهد شد. کسب سازگاری در فصل پاییز برای تحمل شرایط زمستان ضروری می‌باشد. روند کلی کسب سازگاری تقریبا در تمامی گیاهان مشابه بوده ولی با توجه به نوع گیاه و شرایط منطقه تفاوت هایی وجود دارد. اندام مختلف گیاه، درجات و صدمات متفاوتی را بعد از گذراندن تنش سرما نشان خواهند داد که با رعایت برخی اصول کشاورزی، خسارات احتمالی تا حد زیادی قابل کنترل خواهند بود. تقویت به موقع و جلوگیری از هر گونه تنش به گیاه صدمات ناشی از سرما را به حداقل خواهند رساند. مرور کلی مسیرهای ایجاد صدمات تنش سرما و مکانیسم مقابله گیاه می تواند برای جلوگیری از ایجاد خسارات تا حد ممکن مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

291 - بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر بیان ژن‌های ژرماکرن A سنتتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتتاز (TpPTS) دخیل در تولید پارتنولید در گیاه بابونه کبیر در شرایط گلخانه ای
سیده سمانه موسوی خورشیدی

فورفیو (تاناستوم پارتنیوم) گیاهی است علفی با تاثیرات ضدعفونی ـ ضدمیکروبی ضدانگلی و ضدالتهابی، مهمترین ماده تشکیل دهنده از میان 30 سزکوئی ترپن لاکتون شناخته شده در فورفیو پارتنولید می‌باشد. پارتنولید یک ژرماکرونولید است که فعالیت فارماکولوژی آن بسیار مورد توجه قرار گرفته أکثر

فورفیو (تاناستوم پارتنیوم) گیاهی است علفی با تاثیرات ضدعفونی ـ ضدمیکروبی ضدانگلی و ضدالتهابی، مهمترین ماده تشکیل دهنده از میان 30 سزکوئی ترپن لاکتون شناخته شده در فورفیو پارتنولید می‌باشد. پارتنولید یک ژرماکرونولید است که فعالیت فارماکولوژی آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر برگ‌های جوان فورفیو که در شرایط گلخانه‌ای تحت سطوح مختلف تنش خشکی قرار داشتند به منظور مطالعه تغییرات بیان ژن‌های کلیدی مسیر بیوسنتزی پارتنولید شامل ژرماکرن A سنتتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتتاز (TpPTS) به روش Real Time PCR مورد بررسی قرار گرفتند و میزان پارتنولید به روش عصاره گیری و با دستگاه HPLC و به وسیله منحنی استاندارد پارتنولید سنجیده شود. نتایج نشان دهنده افزایش معنی دار (در سطح یک درصد) بیان ژرماکرن A سنتتاز و پارتنولید سنتتاز در برگ‌های گیاهان تحت تنش خشکی نسبت به گیاهان شاهد بود و بیشترین بیان ژن‌های ژرماکرن A سنتتاز و پارتنولید سنتتاز در حالتی صورت گرفت که گیاه تحت تنش خشکی شدید (7 روز یکبار آبیاری) قرار گرفته بود. همچنین روند تغییرات میزان بیان ژن با روند تغییرات میزان پارتنولید تولید شده در برگ‌ها مطابقت داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

292 - تغییرات شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت سیستم آنتی‌اکسیدانتی بذرهای پنبه (Gossypium hirsutum L.) طی زوال
فرشید قادری‌فر امید سنچولی حمیدرضا صادقی پور

10.30495/iper.2021.679513

بذرها در طی انبارداری زوال یافته و پیر می شوند به طوری که سرعت این فرآیند به دما و رطوبت بذر در طی انبارداری بستگی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه فعالیت سیستم آنتی اکسیدانتی در بذرهای پنبه رقم ارمغان در طی زوال صورت گرفت. برای ایجاد سطوح مختلف زوال از آزمون تسریع پیری أکثر

بذرها در طی انبارداری زوال یافته و پیر می شوند به طوری که سرعت این فرآیند به دما و رطوبت بذر در طی انبارداری بستگی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه فعالیت سیستم آنتی اکسیدانتی در بذرهای پنبه رقم ارمغان در طی زوال صورت گرفت. برای ایجاد سطوح مختلف زوال از آزمون تسریع پیری استفاده شد. بذرهای پنبه به‌مدت 0، 48، 96، 144 و192 ساعت در دمای 43 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 100 درصد قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش دوره زوال هدایت الکتریکی غشاء، پراکسیداسیون لیپید و پراکسید هیدروژن افزایش یافت. افزایش پراکسید هیدروژن همراه با کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز و افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز و مقدار اسید آسکوربیک بود که نشاندهنده تاثیر کاهنده دوره زوال بر فعالیت آنزیم کاتالاز نسبت به آنزیم پراکسیداز و اسید آسکوربیک بود. همچنین با افزایش دوره زوال درصد، سرعت و یکنواختی جوانه زنی کاهش یافت. به طور کلی نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که یکی از دلایل اصلی زوال بذر در بذرهای پنبه، تنش اکسیداتیو ناشی از تجمع گونه های اکسیژن فعال و کاهش کارایی سیستم آنتی اکسیدانتی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

293 - بررسی اثر محیط غرقاب و خشک بر ظهور نواحی ژنی کنترل کننده صفات گیاهچه‌‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از نشانگرهای SSR
بهاره قاسمی حسین صبوری حسین حسینی مقدم عباس بیابانی محمد جواد شیخ زاده

10.30495/iper.2021.679515

شناسایی ژن‌های مرتبط با تحمل به تنش‌ها و مکانیسم‌های تحمل به آن‌ها یک عامل مهم برای ایجاد مقاومت در گیاهان است. به‌همین منظور؛ آزمایشی با استفاده از 99 ژنوتیپ برنج در سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط غرقاب و تنش خشکی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه أکثر

شناسایی ژن‌های مرتبط با تحمل به تنش‌ها و مکانیسم‌های تحمل به آن‌ها یک عامل مهم برای ایجاد مقاومت در گیاهان است. به‌همین منظور؛ آزمایشی با استفاده از 99 ژنوتیپ برنج در سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط غرقاب و تنش خشکی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1397 اجرا شد. در شرایط غرقاب در طول دوره رشد گیاه آبیاری انجام شد. برای اعمال تنش خشکی، آبیاری از مرحله سه برگی قطع شد. با توجه به منحنی رطوبت، میزان تنش 2 درصد رطوبت وزنی معادل 55/0- مگا پاسکل تخمین زده شد. صفات ارزیابی شده در هر دو شرایط کشت تفاوت معنی‌داری با هم داشتند. تجزیه ارتباط اطلاعات به‌دست آمده از آزمایش‌های مولکولی و بررسی‌های فنوتیپی در شرایط غرقاب نشان‌دهنده این موضوع بود که از میان آلل‌ها، آلل RM129A با وزن تر ساقه‌ و طول ریشه‌ و آلل RM129G با وزن‌تر ریشه‌ و عرض بزرگ‌ترین برگ و آلل RM129B با وزن خشک ریشه‌ و طول بزرگ‌ترین برگ و آلل RM1029I با وزن خشک ساقه‌ و طول بزرگ‌ترین برگ و در شرایط تنش خشکی آلل RM1029G با وزن خشک ساقه‌، حجم ریشه‌ و تعداد ریشه‌ دارای بیش‌ترین ارتباط با صفت‌های مورد ارزیابی در آزمایش بودند. پرایمر RM1029 یکی از پرایمر‌های مهم در مرحله گیاهچه شناسایی شد. از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان در جهت افزایش تحمل به خشکی ارقام برنج استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

294 - بررسی اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی کنجد (Sesamum indicum L.)
سحر مومنی لیلا فهمیده عباسعلی امام جمعه مهدی سلوکی جواد ظهیری

تنش خشکی در اکثر مناطق جهان مهم ترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی محسوب می شود. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کنجد آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش اثر سطوح مختلف تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 أکثر

تنش خشکی در اکثر مناطق جهان مهم ترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی محسوب می شود. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کنجد آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش اثر سطوح مختلف تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شامل: کاتالاز، پلی فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، برخی رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها)، برخی تعدیل‌کننده‌های اسمزی شامل پرولین و همچنین برخی صفات مورفولوژیکی(تعداد برگ، طول ریشه، ارتفاع ساقه، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر بوته، وزن خشک بوته) بررسی شد. پس از کشت گیاه در گلدان، اعمال تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 و 25 درصد ظرفیت زراعی) در مرحله گیاهچه‌ای (چهار برگی) انجام گردید و سپس صفات مورد مطالعه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری در سطح یک درصد بر کلیه صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی داشت. با افزایش تنش خشکی (تا سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی) کاهش در صفات مورفولوژیکی و رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به سطح شاهد بیشتر شد. با افزایش سطوح تنش خشکی افزایش طول ریشه در گیاه کنجد مشاهده شد، به طوری که بیشترین طول ریشه مربوط به سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی و کمترین طول ریشه مربوط به سطح کنترل (سطح آبیاری 25 درصد ظرفیت مزرعه) بود. بیشترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و پرولین در بیشترین تنش خشکی (سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی) مشاهده گردید. لذا براساس نتایج حاصله پیشنهاد می شود که میزان رشد گیاه در مراحل رشدی و نموی مختلف اندازه گیری و تأثیر تنش در هر دوره مشخص گردد تا تفسیر مناسبی از تأثیر تنش بر روی گیاه بدست آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

295 - ارزیابی تأثیر ریزوباکتری‌های محرک رشد جداسازی شده از خاک‌های زراعی بر محتوای یونی گیاه گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.) تحت تنش خشکی
سارا کمال زاده نیما بهادر فرشاد صادقی

10.30495/iper.2022.690264

استفاده از عوامل زیستی در جهت افزایش رشد گیاهان و مقاومت آن‌ها در برابر انواع تنش ها، اهمیت ویژه‌ای دارد. در این تحقیق باکتری‌های محرک رشد گیاه از نمونه های خاک جداسازی و پس از شناسایی توانایی آن‌ها در کمک به مقابله گیاه گوجه‌فرنگی در برابر تنش خشکی ارزیابی گردید. نمونه أکثر

استفاده از عوامل زیستی در جهت افزایش رشد گیاهان و مقاومت آن‌ها در برابر انواع تنش ها، اهمیت ویژه‌ای دارد. در این تحقیق باکتری‌های محرک رشد گیاه از نمونه های خاک جداسازی و پس از شناسایی توانایی آن‌ها در کمک به مقابله گیاه گوجه‌فرنگی در برابر تنش خشکی ارزیابی گردید. نمونه برداری از خاک های مزارع گندم و جو اطراف کرج انجام شد و پس از جداسازی و خالص‌سازی اولیه ی باکتری‌های حل‌کننده فسفات، تثبیت‌کننده‌ی نیتروژن و تولیدکننده‌ی سیدروفور به ترتیب با استفاده از محیط کشت PVK، تکنیکPCR برای شناسایی ژنnifH و محیط کشت CAS-آگار جداسازی شدند. سپس با استفاده از جدایه‌های شناسایی‌شده تحمل آن‌ها در برابر خشکی با محیط حاوی پلی اتیلن گلیکول سنجیده شد. درنهایت نشاء گیاه گوجه‌فرنگی با ایزوله های باکتریایی (جنس های باسیلوس، بروی باکتریوم و اکتینومایسیت) تلقیح شده و گیاه پس از رشد تحت تنش خشکی در سه سطح فشار اسمزی صفر، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال قرار گرفت و سپس میزان یون‌های سدیم و پتاسیم در برگ، ریشه و ساقه گیاهان با استفاده از فلیم فتومتری و کلسیم با روش جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج بیانگر آن است که هر پنج ایزوله ای که دارای توانایی حل کردن فسفات، تثبیت نیتروژن و تولید سیدروفور بودند، قادر به تحمل خشکی تا فشار اسمزی 8/0- بودند. تمامی ایزوله ها در تنش خشکی، شدت کاهش یون ها در برگ، ریشه و ساقه به‌طور معنی‌داری کمتر از گیاهان شاهد اثر داشتند نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داد که تلقیح باکتریایی ایزوله ها با توجه به تولید سیدروفور و توانایی تثبیت نیتروژن به مقاومت گیاه در برابر تنش خشکی کمک می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

296 - اثر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک‌ و کودهای زیستی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیای ریحان(Ocimum basilicum L.) در شرایط تنش کم‌آبی
احمد افکاری

10.30495/iper.2022.690259

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیای ریحان در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 در شهرستان هوراند از توابع استان آذربایجان‌شرقی انجام شد. تیمار أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیای ریحان در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 در شهرستان هوراند از توابع استان آذربایجان‌شرقی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A) فاکتور دوم شامل تلقیح بذر با باکتری‌ها در 5 سطح (عدم تلقیح به‌عنوان شاهد، تلقیح با ازوتوباکتر، سودوموناس، آزوسپریلیوم و کاربرد همزمان ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلیوم) و فاکتور سوم شامل محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح (عدم مصرف، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد که اثرات اصلی تنش خشکی، کودهای زیستی و محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. فعالیت آنزیم‌های سوپر‌اکسید دیسموتاز، کاتالاز و کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II تحت تأثیر ترکیب تیماری تنش خشکی در کودهای زیستی، تنش خشکی در سالیسیلیک‌اسید در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار شد. با اعمال تنش کم‌آبی، پایداری غشای سلولی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II و عملکرد دانه‌ در گیاه ریحان کاهش یافت و میزان تجمع کربوهیدرات، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، محتوای مالون دی‌آلدئید‌ و درصد اسانس افزایش یافت. نتایج مقایسه میانگین برهمکنش تنش خشکی و کودهای زیستی نشان داد که بیش‌ترین مقدار عملکرد دانه (11/917 کیلوگرم در هکتار) و حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II (713/0) از تیمار 70 میلی‌متر تبخیر و کاربرد همزمان ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلیوم حاصل شد. محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید به‌ترتیب منجر به افزایش 33/41، 17/54، 43/24 و 98/38 درصدی فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز، کربوهیدرات محلول برگ، شاخص پایداری غشاء و درصد اسانس و کاهش 72/54 محتوای مالون دی‌آلدئید شد. طبق نتایج به‌دست آمده، محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید و کاربرد توأم باکتری‌ها (ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلیوم) توانست تا حدی اثرات منفی تنش خشکی را بر طرف و منجر به بهبود عملکرد و کیفیت گیاه ریحان گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

297 - اثر کودهای گوگردی در تشدید یا تعدیل تاثیرات تنش زای کود NPK بر گیاه زینتی-دارویی Euphorbia tirucalli L. در شرایط کشت گلدانی
راحله فرنیا آرین ساطعی مهدی عبادی مازیار احمدی گلسفیدی

10.30495/iper.2022.690258

پژوهش حاضر به بررسی اثر کود گوگردی بر گیاه افوربیا تیروکالی در شرایط کشت گلدانی می پردازد. گیاهان تحت ۱۰ تیمار NPK همراه با کودهای گوگردی (گرانوله و یا بنتونیت دار، واجد یا فاقد تیوباسیلوس و نیز سولفات آمونیوم هر یک در دو غلظت) و یک تیمار NPK فاقد گوگرد، در قیاس با شاهد أکثر

پژوهش حاضر به بررسی اثر کود گوگردی بر گیاه افوربیا تیروکالی در شرایط کشت گلدانی می پردازد. گیاهان تحت ۱۰ تیمار NPK همراه با کودهای گوگردی (گرانوله و یا بنتونیت دار، واجد یا فاقد تیوباسیلوس و نیز سولفات آمونیوم هر یک در دو غلظت) و یک تیمار NPK فاقد گوگرد، در قیاس با شاهد در بلوکهای کامل تصادفی به مدت ۴ ماه قرار گرفتند. پارامترهای رشد شامل وزن خشک و تر گیاه، ریشه، اندام هوایی و نسبت وزن تر یا خشک ریشه به کل گیاه و همچنین، محتوای پروتئین، کلروفیل، پتاسیم، فسفر و گوگرد در ریشه و یا اندام هوایی اندازه گیری شدند. کود NPK جذب فسفر و پتاسیم را افزایش نداد ولی رشد ریشه را کاهش داد. افزودن انواع کود گوگردی به جز گوگرد بنتونیت دار با غلظت ۰/۸ گرم در هر ۸۰cm2 خاک همراه با کود مایع تجاری تیوباسیلوس با غلظت ۲۵۰ میلی لیتر در لیتر تاثیری بر بهبود اثرات منفی NPK نداشت و حتی در بیشتر تیمارها، کاهش وزن خشک و وزن تر اندام هوایی را موجب شد. سولفات آمونیوم بیشترین تأثیر منفی را بر پارامترهای رشد نشان داد. همچنین برخی تیمارهای گوگرد اثر مثبت بر افزایش میزان پروتئین اندام هوایی داشتند. میزان کلروفیل a، b و کل بین تیمارها اختلاف معنی داری نشان نداد. اثر کود گوگرد بر pH خاک متفاوت بود و غلظت بالاتر کود گوگرد گرانوله واجد تیوباسیلوس افت شدیدتری را موجب شد. هیچیک از تیمارهای گوگرد موجب افزایش فسفر اندام هوایی نشد و حتی برخی تیمارها بر محتوای فسفر ریشه و نیز محتوای پتاسیم ریشه و اندام هوایی اثر منفی داشتند، تنها در تیمار کود گوگردی گرانوله با تیوباسیلوس در غلظت پایینتر، مقدار پتاسیم ریشه نسبت به شاهد و دیگر تیمارها افزایش داشت. اثرات منفی کودهای گوگرد ناشی از افزایش جذب گوگرد، نبود زیرا تغییرات محتوای گوگرد بین تیمارها، اختلاف معنی داری نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

298 - غربال ژنوتیپهای مختلف نیشکر (Saccharum ssp L.) مقاوم به سرما با استفاده از شاخص‌های مورفولوژی و بیوشیمیایی
محمود فولادوند آسا ابراهیمی مهدی رهایی وحید شریعتی جونی

10.30495/iper.2021.686565

نیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه أکثر

نیشکر گیاهی است که تا مدار حدود 32 درجه شمالی و جنوبی در نقاط مختلف جهان کشت می گردد. مقاومت این گیاه نسبت به سرما پایین است. با توجه به حساسیت نیشکر به سرما، به منظور شناسایی مسیرها و ژنهای دارای بیان افتراقی در ارقام نیشکر در هنگام تنش سرما و استفاده از آنها در برنامه اصلاح نبات نیشکر، پس از وقوع سرمای ᴏC2/1 زیر صفر در دیماه 1394، تعداد 454 رقم نیشکر با استفاده از شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، در یکی از مزارع تحقیقاتی موسسه تحقیقات نیشکر خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از شاخص های مورفولوژی، ارقام متحمل و حساس در برابر سرما انتخاب شدند. در مرحله دوم در سال 1395، پس از تنش سرما، شاخصهای بیوشیمیایی از قبیل پرولین( Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA )، در ارقام متحمل(منتخب مرحله اول)، افزایش بیشتری پیدا کرد و بر اساس نتایج دو مرحله، دو رقم BR00-01 وTUC66-107 به‌ترتیب به‌عنوان متحمل ترین و حساسترین رقم نسبت به سرما شناسایی شدند. نتایج بررسی واکنش مورفولوژی و بیوشیمیایی ارقام نیشکر به تنش سرما نشان داد که ارقامی که طبق شاخص های مورفولوژیکی، میزان تحمل بیشتری به تنش سرما دارند، همین ارقام در مرحله بررسی بیوشیمیایی نیز از نظر میزان پرولین (Prolin) و مالون دی آلدئید (MDA) در سطح بالاتری نسبت به ارقام حساس قرار دارند. همچنین همبستگی بالایی بین صفات مورفولوژیکی و شاخص های بیوشیمیایی از نظر میزان تحمل و مقاومت به سرما وجود داشت. بنابراین، با استفاده از اندازه گیری شاخص های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی، می توان پیش از انجام بررسی مولکولی و بدون صرف هزینه های زیاد، نوع واکنش ارقام نیشکر به تنش سرما را بررسی نمود و در هنگام غربال کلون های نیشکر در مراحل مختلف اصلاحی، با اندازه گیری مقدار شاخص های مورفولوژی و بیوشیمیایی نیشکر در هنگام تنش سرما، نسبت به غربال و انتخاب کلون های برتر اقدام نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

299 - اثرات غلظت‌های مختلف سرب بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه برنج
جواد صلواتی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری

10.30495/iper.2022.1945015.1748

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت أکثر

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تیمارهای سرب با تاثیر منفی بر متابولیسم کلروفیل، باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی و در نتیجه، کاهش رشد و بیومس گیاه برنج شد. تنش سرب با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و متیل گلی اکسال، باعث القای تنش اکسیداتیو و آسیب به غشاهای زیستی شد. افزایش غلظت سرب باعث افزایش تجمع سرب در گیاه برنج شد که با افزایش تجمع پرولین و فیتوکلاتین ها همراه بود. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و چرخه گلی اکسالاز در برگ گیاه برنج تحت سمیت سرب افزایش یافت. تیمارهای سرب باعث تغییر سطح ترکیبات آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربیک اسید) در برگ گیاه برنج شد بطوریکه باعث کاهش نسبت های آسکوربیک اسید احیاشده به اکسید شده و گلوتاتیون احیاشده به اکسیده شده نسبت به گیاهان شاهد شد. بنابراین، غلظت های 150 و 300 میکرومولار سرب در خاک می تواند تاثیرات منفی بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیک های مهم گیاه برنج القا کند که باعث کاهش رشد و بیومس گیاه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

300 - متابولیسم فروکتان در گیاه گندم تحت تنشهای غیر زنده
مهدی جودی

10.30495/iper.2022.688794

تجمع فروکتان‌ها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی می‌باشد. فروکتان‌ها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. أکثر

تجمع فروکتان‌ها در اندامهای مختلف گندم از راهکارهای فیزیولوژیکی مهم جهت مقابله با تنش های مختلف محیطی می‌باشد. فروکتان‌ها اولیگومر یا پلی مرهای مولکول های فروکتوز منشاء گرفته از ساکاروز بوده و بسته به نوع پیوند، انواعی مختلفی از فروکتان در گیاهان مختلف شناسایی شده است. فروکتان تجمع یافته در گندم از نوع لوان (دارای پیوندهای (2-6)β) و گرامینان یا لوان مخلوط (دارای پیوندهای (1-6)β و (2-6)β) می باشد. سه آنزیم 1-SST، 6-SFT و 1-FFT در ساخت فروکتان گندم دخیل هستند. با توجه به اینکه مسیرهای ساخت فروکتان در گندم متنوع است، لذا ارقام مختلف گندم از نظر مقدار و ترکیب فروکتان با یکدیگر فرق می کنند. تجزیه فروکتان در گندم توسط آنزیمهای 1-FEH و 6-FEH انجام می شود که به ترتیب باعث شکستن پیوندهای (1-6)β و (2-6)β بین مولکولهای فروکتوز در فروکتان می شوند. ارقام مقاوم گندم به تنشهای آخر فصل رشد (خشکی و گرما) مقادیر بالایی از فروکتان را در ساقه تجمع داده و با کارایی بالایی از آنها استفاده می کنند. فروکتان‌ها از طریق پایداری غشا، تنظیم اسمزی و تداوم فتوسنتزی مقاومت به تنش شوری را در گندم افزایش می دهد. همچنین گیاهچه های گندم در طی مقاوم سازی به سرما قندهای محلول و فروکتان را در برگها و طوقه خود تجمع می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

301 - اثر کلرید سدیم بر خصوصیات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و بیان دو ژنADS و CYP71AV1دخیل در مسیر بیوسنتزی آرتمیزینین در گیاه افسنطین (Artemisia absinthium)
سارا سلیمیان ریزی زهرا رضایتمند منیره رنجبر نسرین یزدان پناهی زرین دخت امامی

10.30495/iper.2022.690244

تنش شوری یکی از عوامل مهم در رابطه با کاهش میزان رشد و تغییر در فرآیند‌های فیزیولوژیکی و متابولیسمی گیاهان می‌باشد. در این تحقیق جهت بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد فیزیولوژی، بیوشیمیایی و بیان ژن در گیاه افسنطین، آزمایشی در سه سطح شوری(0، 75، 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) در أکثر

تنش شوری یکی از عوامل مهم در رابطه با کاهش میزان رشد و تغییر در فرآیند‌های فیزیولوژیکی و متابولیسمی گیاهان می‌باشد. در این تحقیق جهت بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد فیزیولوژی، بیوشیمیایی و بیان ژن در گیاه افسنطین، آزمایشی در سه سطح شوری(0، 75، 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه ای انجام گرفت. بررسی نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش میزان پارامتر‌های رشدی گیاه مانند طول ساقه، طول ریشه، وزن تر ساقه، وزن تر ریشه، وزن خشک ساقه، خشک ریشه شد، همچنین شوری سبب کاهش میزان یون‌های پتاسیم، کلسیم، منیزیم و آهن و افزایش میزان سدیم در گیاه گردید. افزایش تنش شوری میزان پرولین، مالون دی آلدهید، ترکیبات فنلی و فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی اکسیدان را افزایش و میزان پروتئین در گیاه را کاهش داد. میزان بیان ژن‌های CYP71AV1 و ADS نیز به‌ترتیب در غلظت‌های 150 میلی‌مولار و 75 میلی‌مولار کلرید سدیم بیشترین میزان کاهش را نشان داد که این امر باعث کاهش میزان آرتمیزینین در گیاه افسنطین گشت. با توجه به نتایج این پژوهش می توان عنوان نمود که گیاه افسنطین بــرای مقــابله با تنـش شوری حاصل از کلرید سدیم از سیستم افزایش فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانی و مواد تنطیم کننده پتانسیل اسمزی و ترکیبات فنلی استفاده نموده است وکاهش بیان ژن ADS می‌تواند عامل موثر در کاهش مقدارآرتمیزینین گیاه افسنطین باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

302 - اثر همزمان جیبرلیک اسید وکلرورکادمیوم برروی برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه یونجه (Medicago sativa L.)
فرزانه نجفی زینب تقی زاده

10.30495/iper.2022.690252

آلودگی خاک ها به فلزات سنگین می تواند باعث مشکلات عمده زیست محیطی گردد. کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند و برای کاهش اثرات زیان آور تنش فلزات سنگین می توان از ترکیبات مختلفی استفاده کرد. در این تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم کلر أکثر

آلودگی خاک ها به فلزات سنگین می تواند باعث مشکلات عمده زیست محیطی گردد. کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند و برای کاهش اثرات زیان آور تنش فلزات سنگین می توان از ترکیبات مختلفی استفاده کرد. در این تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم کلرید( 0 ، 25 و 50 میکرومولار) و هورمون جیبرلیک اسید(صفر ، 5 و 10 میکرومولار) بر روی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه یونجه مورد بررسی قرار گرفت. پس از کاشت بذر گیاه یونجه در گلدان جاوی ماسه مرطوب شده با آب مقطر و ضد عفونی شده انتقال داده شد و با محلول هوگلند کامل آبیاری گردید. سپس گیاهان 22 روزه تحت تیمارهای مختلف کلرورکادمیوم و هورمون جیبرلین قرار گرفتند. پس از تیماردهی(هرسه روز یک بار) گیاهان به منظور انجام برخی آنالیزهای فیزیولوژیکی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کلرورکادمیوم در محلول غذایی هوگلند پارامترهای رشد، محتوای رنگیزه‌ها ، میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز کاهش و مقدار پرولین، فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش پیدا کردند. در حالیکه در گیاهان تحت تیمار همزمان جیبرلیک اسید و کلرورکادمیوم در مقایسه با گیاهان تحت تیمار کلرورکادمیوم پارامترهای رشد، محتوای رنگیزه ها، میزان پروتئین کل افزایش نشان داد اما فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و مقدار پرولین کاهش یافت. کادمیوم موجب تخریب پروتئین ها، فسفولیپیدها و تغییر ماده ژنتیک سلول ها می شود که نتیجه آن اثرات مخربی است که به گیاه وارد می شود. این یافته ها نشان دهنده اثر بهبود دهنده ی جیبرلین وافزایش مقاومت گیاه به تنش کادمیوم می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

303 - بررسی اثر سایکوسل و ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی ذرت (Zea mays L.) در شرایط کم آبیاری انتهای فصل
سیدنورالدین غفاری علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینش

10.30495/iper.2022.1944250.1746

با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد أکثر

با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد. تیمار اصلی شامل ‌تنش کمبود آب با سه سطح شاهد (بدون تنش کمبود آب)‌‌‌‌، تنش آب در مرحله تشکیل گل ماده و تنش کمبود آب در مرحله تورم دانه بود. عامل مصرف محلول‌پاشی سایکوسل با سه سطح شاهد (عدم مصرف سایکوسل)، 5/442 و 885 پی‌پی‌ام سایکوسل و کودهای ریزمغذی با سه سطح: شاهد (عدم مصرف کود)، محلول‌پاشی 1000 و 1500 گرم در هکتار به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر برهم‌کنش سال، تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر رطوبت نسبی برگ، پرولین و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و اثر برهم‌کنش تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر ‌پراکسید هیدروژن، گلوتاتیون پراکسیداز و پروتئین‌های محلول در سطح یک درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز تحت شرایط تنش در مرحله تورم دانه حاصل شد که نسبت به تیمار آبیاری در شرایط مطلوب حدود 37 درصد افزایش نشان داد. میانگین عملکرد دانه در سال دوم با کاربرد 1500 گرم در هکتار محلول‌پاشی ریزمغذی و 885 پی‌پی‌ام محلول‌پاشی سایکوسل در شرایط بدون تنش نسبت به تنش در مرحله تورم دانه و عدم محلول‌پاشی ریزمغذی و سایکوسل در حدود 85 درصد افزایش یافت. در مجموع می توان برای افزایش عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و کاهش افت در شرایط تنش، از تنظیم کننده های رشد نظیر سایکوسل با غلظت 885 پی‌پی‌ام و محلول‌پاشی ریزمغذی به میزان1500 گرم در هکتار استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

304 - پاسخ ژنوتیپ‌های رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) به پیش تیمار اسید سالیسیلیک تحت تنش شوری
ساناز عدالت زاده اقدم محمود تورچی محمود زارعی

10.30495/iper.2022.690255

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) به تنش شوری کلرید سدیم و اعمال اسید سالیسیلیک و جهت بررسی الگوی پروتئوم برگ، برای شناسایی سازوکار مسیرهای مولکولی موثر در تحمل تنش شوری، آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک‌ أکثر

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) به تنش شوری کلرید سدیم و اعمال اسید سالیسیلیک و جهت بررسی الگوی پروتئوم برگ، برای شناسایی سازوکار مسیرهای مولکولی موثر در تحمل تنش شوری، آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمار شوری از نوع کلرور سدیم در سه سطح صفر (شاهد)، 100 و 200 میلی‌مولار، اسید سالیسیلیک در دو سطح صفر (شاهد) و5/0 میلی‌مولار و پنج ژنوتیپ در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل وزن تروخشک اندام هوایی، وزن تر وخشک ریشه، ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک کل گیاه، میزان کلروفیل a، b، کارتنوئیدها و کلروفیل کل، میزان سدیم و پتاسیم اندام هوایی، نسبت پتاسیم به سدیم اندام هوایی، میزان مالون‌دی‌آلدهید، پراکسیدهیدروژن و کربوهیدرات‌های کل اندام هوایی بودند. تجزیه واریانس داده‌ها اختلاف معنی‌داری را برای اثرات اصلی و متقابل در صفات مورد مطالعه نشان داد. رتبه‌بندی ژنوتیپ‌ها به روش آروناچالام منجر به تعیین ژنوتیپ آلمان به عنوان متحمل‌ترین و مغان به‌عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

305 - تنش‌ خشکی و راهکارهای مقابله با آن در گیاهان زراعی
اسماعیل قلی نژاد رضا درویش زاده عباس ابهری

10.30495/iper.2022.1966339.1818

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغیی أکثر

تنش خشکی روی جنبه های مختلف رشد و نمو گیاهان (رشد رویشی، زایشی، پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه) تاثیر می گذارد. برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاهان، شناسایی مکانیسم های عکس العمل گیاه در برابر تنش خشکی بسیار مهم است. در پاسخ به تنش خشکی در گیاهان تغییرات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، سلولی و مولکولی رخ می دهند که برآیند این تغییرات بهبود در سیستم ریشه، ساختار برگ، تنظیم اسمزی، محتوای نسبی آب و تنظیم روزنه و برخی عوامل دیگر است. نمود فنوتیپی مواجهۀ گیاهان با تنش خشکی به صورت فرار از خشکی (زودرسی یا دوره رشد کوتاه، حساسیت به طول روز و کنترل پنجه&lrm;دهی)، اجتناب از خشکی (سیستم ریشه&lrm;ای توسعه یافته، هدایت روزنه&lrm;ای مطلوب، بهبود اندازه و فراوانی روزنه&lrm;ها، تجمع آبسیزیک اسید و ضخامت کوتیکول و قشر مومی روی برگ)، تحمل خشکی (تنظیم فشار اسمزی، تنظیم غیر فعال، تنظیم فعال، تجمع پرولین و جابجایی مواد پرورده) و بازیافت بروز پیدا می کند. از روش های مدیریتی بهبود تحمل تنش خشکی می توان ایجاد ارقام متحمل، استفاده از اسمولیت های خارجی مانند گلیسین بتائین و پرولین، محلول پاشی با هورمون‌های گیاهی مانند آبسیزیک اسید، سالسیلیک اسید (آسپرین)، جیبرلیک اسید، جاسمونیک‌ اسید، براسینو استروییدها و پلی آمین ها، کاربرد خارجی آنتی اکسیدان هایی مانند گلوتاتیون، آسکوربیک اسید (ویتامین C)، توکوفرول (ویتامین E) و اکسید نیتریک، محلول پاشی با عناصر ریز مغذی مانند آهن و روی، محلول پاشی با عناصر کمیاب مانند سیلیکون و سلنیوم و برهمکنش های میکروبی گیاهان مانند باکتری های محرک رشد و قارچ ها اشاره کرد. مقاله حاضر یک مقاله مروری است که با جستجو در مقاله های مرتبط در سایت های معتبر (Google scholar, Web of science, PubMed, Scopus, sid) بدست آمده است و با هدف بررسی اثرات، مکانیسم های تحمل، روش های پژوهش، صفات مهم قابل اندازه گیری، مدیریت و کنترل تنش خشکی تهیه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

306 - بررسی تاثیر بیوچار حاصله از Azolla filiculoides بر مشخصه‌های مورفو فیزیولوژیکی گونه Kochia prostrata L. تحت تنش خشکی
فاطمه حیدری قاسمعلی دیانتی تیلکی یحیی کوچ مهدی عبداللهی

10.30495/iper.2022.1964411.1813

تنش آبی از مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که تاثیر نامطلوبی بر رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد و صفات گیاهی منعکس‌کننده واکنش و سازگاری گیاهان به تغییرات محیطی هستند که نقش مهمی در پیش‌بینی اثرات مختلف محیطی بر گیاهان و فرآیندهای گیاهی ایفا می‌کنند. در این تحقیق أکثر

تنش آبی از مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که تاثیر نامطلوبی بر رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد و صفات گیاهی منعکس‌کننده واکنش و سازگاری گیاهان به تغییرات محیطی هستند که نقش مهمی در پیش‌بینی اثرات مختلف محیطی بر گیاهان و فرآیندهای گیاهی ایفا می‌کنند. در این تحقیق به منظور بررسی تاثیر بیوچار بر مشخصه‌های مورفوفیزیولوژیک گونه( Kochia prostrata.L) در شرایط کم آبی،. آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. تیمارهای تنش کم‌آبی شامل چهار سطح ] 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی مزرعه [و تیمار بیوچارتولید شده از آزولا شامل چهار سطح (شاهد ، 5 گرم، 15 گرم و 30 گرم) بودند. مشخصه‌های مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه، طول ریشه، وزن زیست توده اندام‌های هوایی، وزن زیست توده ریشه) و مشخصه‌های فیزیولوژیکی (فتوسنتز، پتانسیل آبی گیاه، هدایت روزنه‌ای و تعرق)گونه مورد نظر تحت دو تیمار خشکی و بیوچار قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و بیوچار بر تمامی مشخصه‌ها (بجز ارتفاع گیاه) معنی‌دار شد. اثر اصلی تنش خشکی بجز مشخصه‌های (فتوسنتز و پتانسیل آبی) و اثر اصلی بیوچار بجز مشخصه (طول ریشه) بر سایر مشخصه‌ها اثر معنی‌داری داشتند. تیمار 30 گرم بیوچار باعث افزایش مشخصه‌های مورفولوژی (طول ریشه، ارتفاع گیاه، زیست‌توده گیاهی) به ترتیب به میزان 22، 36 و 50 درصد نسبت به شاهد شد و همچنین تیمار 30 گرم بیوچار باعث افزایش معنی‌دار مشخصه فتوسنتز و هدایت روزنه‌ای به میزان 107 و 32 درصد نسبت به شاهد گردید. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اذعان کرد که تیمار بیوچار 15 گرم در بین سطوح مختلف عملکرد بهتری نشان داده است و می‌تواند مقدار مناسبی برای افزایش کارایی گونه مورد مطالعه باشد. نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌تواند گامی مهم، در جهت استفاده کاربردی از بیوچار در احیا و اصلاح مراتع باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

307 - تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری
بهرام رضوی نیا

10.30495/jper.2023.1980568.1848

محدودیت های غیرزیستی مانند تنش شوری باعث کاهش تولید غلات می شود. کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک می‌تواند از آسیب‌های ناشی از شوری در گیاه برنج جلوگیری کند اما مکانیسم‌هایی که توسط آن باعث افزایش تحمل برنج در شرایط تنش شوری می‌شود نامشخص است. در تحقیق حاضر، تاثیر کاربرد خار أکثر

محدودیت های غیرزیستی مانند تنش شوری باعث کاهش تولید غلات می شود. کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک می‌تواند از آسیب‌های ناشی از شوری در گیاه برنج جلوگیری کند اما مکانیسم‌هایی که توسط آن باعث افزایش تحمل برنج در شرایط تنش شوری می‌شود نامشخص است. در تحقیق حاضر، تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر رشد و صفات بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که اعمال تنش شوری باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل و کاروتنوئیدها)، نسبت پتاسیم/سدیم، حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید و در نتیجه، کاهش رشد گیاه برنج شد. با این‌حال، کاربرد سالیسیلیک اسید با کاهش تجمع پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، باعث بهبود رشد و ارتفاع گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید با حفظ همئوستازی پتاسیم/سدیم و حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید باعث بهبود تحمل گیاه و افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید همچنین باعث افزایش تجمع اسمولیت‌های پرولین آزاد و قندهای محلول شد که می‌تواند نقش مهمی در تعدیل پتانسیل اسمزی سلول-های گیاهی تحت تنش شوری داشته باشند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که اثرات مثبت کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر تجمع اسمولیت‌ها، نسبت پتاسیم/سدیم و سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی منجر به افزایش تحمل به شوری و بهبود رشد گیاه برنج تحت تنش شوری می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

308 - اثر تلقیح دوگانه برادی‌ریزوبیوم و گونه‌های میکوریزا بر ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا (Glycine max L.) تحت تنش خشکی
محمدعلی زیرک قوتوربلاغ شهرام مهری حسین سلیمان زاده محمدحسین انصاری

10.30495/jper.2023.1981655.1850

خشکسالی در حال تبدیل شدن به یک تهدید بزرگ برای تولید محصولات زراعی در جهان است. حبوبات به تنش خشکی حساس بوده و آثار منفی آن در عملکرد، پروتئین و روغن دانه نمایان می‌شود. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (60، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) به عنوان عامل أکثر

خشکسالی در حال تبدیل شدن به یک تهدید بزرگ برای تولید محصولات زراعی در جهان است. حبوبات به تنش خشکی حساس بوده و آثار منفی آن در عملکرد، پروتئین و روغن دانه نمایان می‌شود. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (60، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A) به عنوان عامل اصلی و عامل فرعی شامل تلقیح تلفیقی باکتری همزیست سویا و گونه‌های قارچ میکوریزا در هشت سطح (Bradyrhizobium japonicum، Funneliformis mosseae، Rhizophagus irregularis، Glomus fasciculatum، B. japonicum + F. mosseae، B. japonicum + R. irregularis، و B. japonicum + G. fasciculatum به همراه یک تیمار شاهد)، می‌باشد. نتایج نشان داد که افزایش شدت تنش خشکی در هر دو سال وزن خشک بوته، تعداد غلاف، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و روغن را در همه تیمارها کاهش داد اما این کاهش در برخی از تیمارها، به‌ویژه در تیمارهای تلقیح دوگانه B. japonicum + R. irregularis و B. japonicum + G. fasciculatum کمتر بود، اما برعکس، در همه تیمارها افزایش غلظت کلروفیل a، پرولین، مالون‌دی‌آلدئید (MDA) و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز (SOD) تحت تنش خشکی (100 و 140 میلی‌متر) در مقایسه با شرایط آبیاری نرمال (I60)، مشاهده شد. البته غلظت آهن و فسفر دانه تحت تاثیر برهمکنش تنش خشکی و میکروارگانیسم‌ها قرار نگرفت و نیز بیشترین مقدار فسفر دانه در سطح 100 درصد تحلیه رطوبتی مشاهده شد. در بین تیمارها نیز، تیمارهای تلقیح دوگانه B. japonicum + R. irregularis و B. japonicum + G. fasciculatum نسبت به دیگر تیمارها، بر بهبود تحمل گیاه سویا به خشکی، اثر بیشتری داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان تلقیح توام گیاه سویا با باکتری ریزوبیومی و گونه R. irregularis میکوریزا، را برای بهبود تحمل گیاه در برابر تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه و روغن، پیشنهاد داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

309 - اثرتنش خشکی روی کارایی باکتری های ریزوبیومی همزیست با باقلا رقم برکت
محمد حسین ارزانش

10.30495/jper.2023.1976428.1838

به منظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از پارامترهای رشدی و شاخص گره زایی، کارایی همزیستی جدایه های ریزوبیومی آزمایشی در شرایط کنترل شده گلخانه در قالب طرح کامل تصادفی با 21 جدایه ریزوبیومی، یک تیمار شاهد منفی (بدون باکتری ریزوبیومی) و یک تیمار شاهد مثبت ( بدون باکتری همر أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از پارامترهای رشدی و شاخص گره زایی، کارایی همزیستی جدایه های ریزوبیومی آزمایشی در شرایط کنترل شده گلخانه در قالب طرح کامل تصادفی با 21 جدایه ریزوبیومی، یک تیمار شاهد منفی (بدون باکتری ریزوبیومی) و یک تیمار شاهد مثبت ( بدون باکتری همراه با کود نیتروژنی به میزان 70 میلی گرم بر کیلوگرم از منبع اوره) و 3 تکرار در سال 1393 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل خشکی در دو سطح S0 (100 % ظرفیت مزرعه ای (شاهد یا بدون تنش))، S3 (55% ظرفیت مزرعه ای (تنش شدید)) که با افزودن غلظت های مختلف صفرو 310 گرم در لیتر پلی اتیلن گلیکول 6000 (PEG) به محلول غذایی بعد از یک هفته از سبز شدن گیاهچه‌ها اعمال شد. نتایج تجزیه های آماری نشان داد که تنش خشکی اثرکاهشی معنی داری روی وزن خشک اندام هوایی، محتوای آب اندام هوایی، مقدار نیتروژن ، کارایی همزیستی جدایه های ریزوبیومی و شاخص گره زایی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

310 - تغییرات میزان پرولین، روابط آبی و سازگاری مورفولوژیکی دو واریته سویا (پرشینگ و DPX) تحت تنش آبی
حسن مدرس زاده محمدعلی رضایی مه لقا قربانلی

تنش آبی محدودیت اصلی در تولید بسیاری از محصولات زراعی بوده و باعث ایجاد بسیاری از واکنش‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود.این مسأله ‌در مورد رقم‌های مختلف از یک گونه از جمله سویا نیز مشاهده شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر تنش‌ آبی بر روی روابط آبی‌، أکثر

تنش آبی محدودیت اصلی در تولید بسیاری از محصولات زراعی بوده و باعث ایجاد بسیاری از واکنش‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود.این مسأله ‌در مورد رقم‌های مختلف از یک گونه از جمله سویا نیز مشاهده شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر تنش‌ آبی بر روی روابط آبی‌، مقدار پرولین و ویژگی‌های مورفولوژیکی دو رقم سویا شامل پرشینگ و DPX بود. بدین منظور آزمایشی در شرایط گلدانی انجام گرفت و تیمارهای آبی 80 (غرقابی)، 60، 40 و 20 درصد (خشکی) ظرفیت اشباع آب خاک بر روی آنها اعمال گردید. نتایج مطالعات اختلاف معنی‌داری را در سنجش‌های مورد بررسی در دو رقم سویا نشان داد. در هر دو رقم کاهش میزان آبیاری موجب کاهش ارتفاع گیا ه و طول ریشه گردید و در تیمار غرقابی نیز با افزایش چشمگیر ریشه‌های نابجا همراه بوده است. در رقم پرشینگ کاهش میزان آبیاری منجر به کاهش در میزان نسبی آب (RWC) گردید، اما در رقم DPX پائین‌ترین میزان RWC در تیمار 40 درصد مشاهده گردید. از دست دادن آب برگ (LWL) در همه تیمارها در رقم پرشینگ بالاتر از تیمارهای مشابه در رقم DPX بود. بیشترین میزان پرولین برگ و ریشه مربوط به تیمارهائی بود که دارای RWC پائینتری بوده که این میزان در دو رقم پرشینگ و DPX به ترتیب در تیمارهای 20 و 40 درصد مشاهده گردید. در هر دو رقم ،میزان اسید آمینه پرولین در برگ‌ها بیشتراز ریشه مشاهده گردید. نتایج مشخص نمود که در هر دو رقم، برگ بیشتر از ریشه تحت تأثیر استرس آبی قرار گرفته و رقم پرشینگ حساسیت بیشتری را در مقادیر پائین ‌ترآبی از خود نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

311 - نقش سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات اکسیداتیو ناشی از سمیت نیکل در مرحله جوانه‌زنی گیاه گندم (Triticum aestivum L.)
عبدالرضا جعفری رمضانعلی خاوری نژاد حمید فهیمی

در این تحقیق اثرات سالیسیلیک اسید (SA) بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه گیاه گندم (Triticum aestivum L.)، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان کاتالاز (CAT) و گایاکول پراکسیداز (POD) ساقه چه در تنش نیکل بررسی شد. تیمار دانه‌ها با 800 میکرومولار نیکل به طور معنی داری رشد ریشه چه و ساقه أکثر

در این تحقیق اثرات سالیسیلیک اسید (SA) بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه گیاه گندم (Triticum aestivum L.)، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان کاتالاز (CAT) و گایاکول پراکسیداز (POD) ساقه چه در تنش نیکل بررسی شد. تیمار دانه‌ها با 800 میکرومولار نیکل به طور معنی داری رشد ریشه چه و ساقه چه و نیز فعالیت آنزیم‌های CAT و POD را در ساقه چه کاهش داد، اما باعث افزایش میزان مالون دی آلدیید (MDA) در این اندام شد. تیمار دانه‌ها با 100 میکرومولار SA باعث افزایش معنی دار رشد ریشه چه، ساقه چه، فعالیت آنزیم‌های CAT و POD در ساقه‌چه گیاهان تحت تنش نیکل گردید در حالیکه غلظت MDA را در این بافت‌ها در مقایسه با گیاهانی که تنها تحت تنش نیکل بودند، کاهش داد. نتایج نشان داد که SA با افزایش فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی در گیاهان گندم تحت تنش نیکل، باعث کاهش آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از این تنش شده و مقاومت گیاه به Ni را افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

312 - اثر اسیدسالیسیلیک بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو ژنوتیپ نخود (Cicer arietinum L.) در مواجه با تنش خشکی
رضوان رمضان نژاد مهرداد لاهوتی علی گنجعلی

به‌منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر روی برخی از شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آزمایشی بر روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی (100، 75 ، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار اسید سالیسیل أکثر

به‌منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک بر روی برخی از شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آزمایشی بر روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی (100، 75 ، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت‌های 0 و 7/0 میلی‌مولار به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی پتانسیل آب برگ و کارایی فتوسیستم II را کاهش و مقاومت روزنه‌ای، میزان پرولین و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز را به طور معنی‌داری افزایش داد. میزان پرولین برگ در هر دو ژنوتیپ در سطح تنش خشکی 25 درصد و 50 درصد ظرفیت زراعی نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری یافت. فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز نیز در سطح تنش 25 درصد و 50 درصد به‌طور معنی‌داری افزایش یافت که در ژنوتیپ MCC358 این افزایش نسبت به شاهد بیشتر از ژنوتیپ دیگر بود. مقاومت روزنه‌ای،کارایی فتوسیستم II و پتانسیل آب برگ بعد از تیمار با اسید سالیسیلیک افزایش یافت که در ژنوتیپ MCC358 این افزایش نسبت به شاهد بیشتر از ژنوتیپ دیگر بود. میزان پرولین و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در ژنوتیپ MCC358 بعد از تیمار با اسید سالیسیلیک افزایش معنی‌داری یافت. به نظر می‌رسد که تاثیر زیان‌آور تنش خشکی بر ژنوتیپ MCC441 بیشتر از ژنوتیپ MCC358 بود و اسید سالیسیلیک نتوانست تاثیرات آنتی‌اکسیدانی خود را در بهبود شرایط ناشی از تنش خشکی در ژنوتیپ MCC441 به خوبی اعمال کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

313 - تاثیر تنش خشکی و پاکلوبوترازول بر میزان تجمع فلاونوئیدها و عناصر معدنی در گیاه کلزا (L. Brassica napus) در شرایط کشت درون شیشه
مهری عموبیگی رویا رضوی زاده

تنش خشکی به‌عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی است. در این پژوهش نقش پاکلوبوترازول در بهبود یا کاهش اثرات سوء تنش خشکی در گیاه کلزا در شرایط کشت درون شیشه‌ای بررسی شد. بذرهای گیاه کلزا پس از ضدعفونی، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های 0، 4 و 8 درصد وزنی مانیتول (سطوح مختل أکثر

تنش خشکی به‌عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی است. در این پژوهش نقش پاکلوبوترازول در بهبود یا کاهش اثرات سوء تنش خشکی در گیاه کلزا در شرایط کشت درون شیشه‌ای بررسی شد. بذرهای گیاه کلزا پس از ضدعفونی، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های 0، 4 و 8 درصد وزنی مانیتول (سطوح مختلف خشکی) و غلظت‌های 0، 10 و 20 پی‌پی‌ام پاکلوبوترازول کشت گردیدند. تنش خشکی سبب کاهش درصد جوانه‌زنی و همچنین وزن تر اندام هوایی و ریشه گردید. ولی تیمار با پاکلوبوترازول این پارامترها را در شرایط تنش خشکی به ‌طور معنی‌داری افزایش داد. محتوای فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌ها تحت تنش خشکی و تیمار پاکلوبوترازول به طور معنی‌داری افزایش یافت. تیمار پاکلوبوترازول موجب کاهش تجمع سدیم در اندام هوایی و ریشه و کلسیم در اندام هوایی تحت شرایط تنش خشکی گردید و مقدار پتاسیم اندام هوایی و ریشه و کلسیم ریشه را به میزان کمتری کاهش داد. در مجموع کاربرد پاکلوبوترازول در محیط کشت برای رفع آسیب ناشی از تنش خشکی در گیاه کلزا موثر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

314 - بررسی تاثیر تنش خشکی و آسکوربات بر فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی اکسیدان در دفاع آنتی اکسیدانی گیاه آنیسون (Pimpinella anisum L.)
ژیکا اسدی کاوان مه لقا قربانلی آرین ساطعی

استرس‌های غیرزیستی از جمله خشکی باعث تحریک ساخته شدن گونه‌های اکسیژن فعال در بافت‌های گیاهی می‌شوند. سیگنالهای ROS شبکه پیچیده‌ای از آنزیم‌های آنتی اکسیدانی را راه اندازی می‌کنند. آسکوربیک اسید یکی از مهمترین بافرهایی است که ساختارهای سلولی را در مقابل حمله اکسیدانها در أکثر

استرس‌های غیرزیستی از جمله خشکی باعث تحریک ساخته شدن گونه‌های اکسیژن فعال در بافت‌های گیاهی می‌شوند. سیگنالهای ROS شبکه پیچیده‌ای از آنزیم‌های آنتی اکسیدانی را راه اندازی می‌کنند. آسکوربیک اسید یکی از مهمترین بافرهایی است که ساختارهای سلولی را در مقابل حمله اکسیدانها در گیاهان حفظ می‌نماید. اثرات تنش خشکی در دو حالت حضور و عدم حضور آسکوربات خارجی بر فعالیت آنزیم‌های کاتالاز(CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و پلی فنل اکسیداز (PPO) در گیاه علفی و معطر Pimpinella anisum L. با ارزش صادراتی فراوان که در معرض کمبود آب کنترل شده قرار گرفته بود، مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به اهمیت این گونه گیاهی، این آزمایش در شرایط گلدانی انجام شد و سنجشهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی به صورت تصادفی در شاهد و تیمارها (با دو عامل خشکی 60درصد و 25در صد ظرفیت زراعی خاک و یک عامل آسکوربات با غلظت mM 4/1 صورت پذیرفت. نتایج حاصل نشان داد فعالیت آنزیم‌های PPO, APX, CAT در حضور و غیاب آسکوربات با پیشرفت تنش در برگها بطور معنی‌داری نسبت به شاهد افزایش یافت. در ریشه فعالیت آنزیم‌های CAT و APX در غیاب آسکوربات ابتدا در سطح خشکی 60در صد ظرفیت زراعی افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد داشت و سپس در سطح درصد 25 ظرفیت زراعی با کاهشی در حد شاهد روبرو شد که با اعمال آسکوربات خارجی فعالیت آنزیم‌های ریشه ای تا حد معنی‌داری تقریبا در تمام سطوح افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

315 - بررسی اثر تنش کلرید سدیم بر فعالیت پراکسیدازها و پراکسیداسیون لیپید در ریشه‌های دو رقم حساس و متحمل گندم (Triticum aestivum L.)
فائزه قناتی الهام نیری ترشیزی

در این مقاله تاثیر تنش کلریدسدیم بر فعالیت پرکسیدازهای محلول (SPO) و متصل به دیواره (IPO, CPO) و همچنین پراکسیداسیون لیپیدهای غشا در تیمار 300mM کلرید سدیم در ریشه دو رقم حساس (الموت) و متحمل (ماهوتی) گندم پس از 24، 48 و 96 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین درصد لیگنین أکثر

در این مقاله تاثیر تنش کلریدسدیم بر فعالیت پرکسیدازهای محلول (SPO) و متصل به دیواره (IPO, CPO) و همچنین پراکسیداسیون لیپیدهای غشا در تیمار 300mM کلرید سدیم در ریشه دو رقم حساس (الموت) و متحمل (ماهوتی) گندم پس از 24، 48 و 96 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین درصد لیگنین دیواره و مقدار وزن خشک دیواره پس از 96 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. سمیت کلرید سدیم سبب افزایش پراکسیداسیون لیپیدهای غشا در زمان های مورد نظر در نمونه های تیمار شده نسبت به شاهد گردید. افزایش در پراکسیدازهای متصل به دیواره به ویژه در رقم ماهوتی همراه با افزایش درصد لیگنین دیواره نشان دهنده نقش این پراکسیدازها در لیگنینی کردن دیواره می باشد. پراکسیدازهای محلول نیز در هر دو رقم افزایش یافت. این پراکسیدازها در جاروب کردن رادیکال های آزاد ناشی از سمیت کلریدسدیم نقش دارند. نتایج نشان می دهد که تنش کلرید سدیم فعالیت آنزیم های پراکسیداز را به ویژه در رقم ماهوتی افزایش می دهد و پراکسیدازهای متصل به دیواره در افزایش درصد لیگنینی شدن دیواره و تسریع فرایند پیری نقش دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

316 - تغییرات برخی از ویژگی‌های ریختی و فیزیولوژیک یک رقم کلزا (Brassica napus L.) به تنش آبی خاک
حمید نورانی‌آزاد محمدرضا حاجی باقری -

به منظور بررسی واکنش‌های‌ مورفولوژیک و فیزیولوژیک یک رقم کلزا با نام طلائیه تحت تنش آبی خاک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح رطوبتی، با فاصله 7 (شاهد)، 14، 21، 28 و 35 روز آبیاری با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصاد أکثر

به منظور بررسی واکنش‌های‌ مورفولوژیک و فیزیولوژیک یک رقم کلزا با نام طلائیه تحت تنش آبی خاک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح رطوبتی، با فاصله 7 (شاهد)، 14، 21، 28 و 35 روز آبیاری با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تحت سطوح خشکی، و در پایان مرحله رشد، مقادیر وزن خشک گیاه، طول ساقه و ریشه، کلروفیل کل برگ ها، کل قندهای محلول و پرولین گیاه، سدیم و پتاسیم برگ ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی، مقدار کلروفیل کل و پتاسیم برگ ها نسبت به شاهد کاهش معنی داری یافت. وزن خشک گیاه کاهش و تنها در دو تیمار 28 و35 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. کاهش طول ساقه به جز در تیمار 14 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. مقادیر سدیم برگ ها افزایش معنی دار نشان داد. افزایش طول ریشه همراه با افزایش تنش خشکی معنی دار نبود. میزان کل قندهای محلول و پرولین گیاه افزایش یافت. افزایش قندهای محلول و پرولین همراه با افزایش تنش خشکی برای تنظیم اسمولاریته و تحمل به شرایط تنش می‌باشد. کاهش پتاسیم باعث افزایش مقاومت روزنه ای و کاهش فتوسنتز و رشد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

317 - بررسی اثر نمک، ژیبرلین و آسکوربات بر جوانه زنی، رشد و اثر آنتی اکسیدانی دانه رست جو (Hordeum vulgare L.)
مریم نیاکان وحیده رشیدزاده عباسعلی نوری‌نیا

در استرس‌های مختلف از جمله استرس شوری، اکسیدان‌هایی نظیر انواع اکسیژن واکنشگر تولید می‌شود که به ساختار غشای در گیاه آسیب می‌رساند. در بین آنتی اکسیدان‌ها، آسکوربات دارای نقش حیاتی در سلول‌های زنده است و سبب از بین رفتن اکسیژن واکنشگر می‌شود. در بین هورمون‌ها نیز هورمون أکثر

در استرس‌های مختلف از جمله استرس شوری، اکسیدان‌هایی نظیر انواع اکسیژن واکنشگر تولید می‌شود که به ساختار غشای در گیاه آسیب می‌رساند. در بین آنتی اکسیدان‌ها، آسکوربات دارای نقش حیاتی در سلول‌های زنده است و سبب از بین رفتن اکسیژن واکنشگر می‌شود. در بین هورمون‌ها نیز هورمون ژیبرلین دارای نقش‌های متعددی می‌باشد که بستگی به نوع ژیبرلین، غلظت و نوع گونه‌ گیاهی دارد. در این تحقیق دانه جو (رقم 4222) با غلظت‌های مختلف نمک کلرید سدیم (mM350 و 150)، آسکوربات mM1 و ژیبرلین (ppm 400 و 200) تیمار شدند و اثر آن بر روی درصد جوانه‌زنی، طول وزن تر، خشک، طول ریشه‌چه و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی نظیر کاتالاز، پلی فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز و میزان ترکیبات فنلی ارزیابی شد. نتایج حاصل نشان داد درصد جوانه‌زنی در حضور نمک کلرید سدیم، به خصوص در غلظت mM350 کاهش یافت ولیکن در حضور آسکوربات، ژیبرلین و نمک، درصد جوانه‌زنی و طول ریشه چه افزایش معنی‌داری حاصل کرد. در فقدان آسکوربات، ژیبرلین و در حضور نمک کلرید سدیم، میزان فعالیت کاتالاز، پراکسیداز کاهش و پلی‌فنل اکسیداز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. همچنین نمک کلرید سدیم موجب کاهش ترکیبات فنلی در دانه رست جو شد، اما با افزایش آسکوربات و ژیبرلین میزان آنها افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

318 - انتخاب ژنوتیپ‌های برتر گندم نان (L. Triticum aestivum) تحت تنش شوری
عباسعلی نوری نیا

گندم (L. Triticum aestivum) که یکی از گیاهان خانواده Poaceae است نسبت به تنش شوری نیمه متحمل می‌باشد. امروز یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی شور، کاشت ارقامی است که از تحمل بیشتری نسبت به تنش شوری برخوردار باشند. بدین منظور تحقیق حاضر، طی سال زراعی 83-1382 در مرکز تح أکثر

گندم (L. Triticum aestivum) که یکی از گیاهان خانواده Poaceae است نسبت به تنش شوری نیمه متحمل می‌باشد. امروز یکی از راه‌های بهره‌برداری از اراضی شور، کاشت ارقامی است که از تحمل بیشتری نسبت به تنش شوری برخوردار باشند. بدین منظور تحقیق حاضر، طی سال زراعی 83-1382 در مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان اجرا گردید که در طی آن تحمل 25 ژنوتیپ گندم نان در دو مرحله رشد و در دو محیط، بدون تنش وتنش شوری مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله اول با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) واکنش ژنوتیپ‌ها به تنش شوری در محیط‌های غیرشور (آب مقطر) و تنش شوری (استفاده از محلول NaCl با هدایت الکتریکی dS/m10 معادل 5/6 گرم در لیتر) در سه تکرار بررسی شد. در این مرحله صفات مختلفی از جمله، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، یکنواختی، سرعت و درصد جوانه‌زنی اندازه‌گیری و محاسبه شد. آزمایشات مزرعه‌ای نیز در دو محیط بدون تنش و دارای تنش با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) در سه تکرار انجام گردید. در این مرحله مقدار عناصر سدیم، پتاسیم و کلر اندازه‌گیری شد و شاخص‌های تحمل (STI)، حساسیت به تنش (SSI) و مقاومت (TOL) نیز بر اساس عملکرد دانه هر ژنوتیپ محاسبه شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر شاخص‌های تحمل (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، مقاومت (TOL)، درصد جوانه‌زنی در شرایط غیرشور (Gc) و شور (GS)، سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش ) ERS) و غیرشور (ERc) تفاوت معنی‌داری (P<0.05) وجود داشت. نتایج محاسبه همبستگی صفات مشخص ساخت که بین شاخص‌های STI با YS و YP در سطح یک درصد همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. از مجموع نتایج به دست آمده با استفاده از نمودار سه طرفه فرناندز مشخص گردید که از نظر شاخص‌های STI، YS و YP ژنوتیپ‌های IAS58/4/KAL/BB//CJ71/3/ALD/5/CNR/6/ BAU/7/BAU/8/BR23/PF, TNMU/SKAUZ and SITE/ORL-9127 PRINIA//LIRA/TAN, OPATA85//VEE#5"S"/SARA, TAJAN نسبت به تنش شوری نسبت به ارقام مورد مطالعه دیگر متحمل‌تر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

319 - اثر تنش خشکی بر رشد و میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز (Curcuma longa L.) و آسکوربات پراکسیداز در گیاه زردچوبه
زهره زمانی اکبر مستاجران غلامرضا اصغری

زردچوبه گیاهی ریزوم دار از خانواده زنجبیل که در مناطق گرمسیری کشت می شود و به دلیل دارا بودن ترکیبات فنولی با ارزش نظیر کورکومینوئید به لحاظ پزشکی و دارویی از جایگاه بالایی برخوردار است. با توجه به عدم کشت زردچوبه و واردات آن به کشور و با توجه خواص فارماکولوژیکی ریزوم ز أکثر

زردچوبه گیاهی ریزوم دار از خانواده زنجبیل که در مناطق گرمسیری کشت می شود و به دلیل دارا بودن ترکیبات فنولی با ارزش نظیر کورکومینوئید به لحاظ پزشکی و دارویی از جایگاه بالایی برخوردار است. با توجه به عدم کشت زردچوبه و واردات آن به کشور و با توجه خواص فارماکولوژیکی ریزوم زردچوبه و ارزش آن از نظر پزشکی و دارویی از یک سو و شرایط آب و هوای خشک ایران از سوی دیگر، در این تحقیق رشد رویشی و میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز ) جهت کسب اطلاعات در مورد مقاومت این گیاه نسبت به خشکی مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از کشت ریزو مهای زردچوبه و رشد گیاه به 6- و ، مرحله 3 برگی، گیاه زردچوبه در معرض تنش خشکی در آزمایشی با پتانسیل های آبی صفر (شاهد) ، 3 -9 بار به کمک پلی اتیلن گلایکول 6000 در محیط هیدروپونیک قرار گرفت و پس از 7 روز، اثر پتانسیل های مذکور بر روی تغییرات رویشی گیاه و میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز مورد بررسی قرار گرفت. تنش خشکی به طور معنی داری رشد رویشی و فعالیت آنزیم ها را در اجزای مختلف گیاه تحت تأثیر قرار داد، به نحوی که با کاهش پتانسیل آب از صفر به 9- بار وزن کل گیاه زردچوبه کاهش یافت و فعالیت هر دو آنزیم نیز تا پتانسیل آب 6- بار روند افزایشی داشت و با کاهش بیشتر پتانسیل آب فعالیت آنها کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

320 - اﺛﺮ ﺗﻨﺶ آﺑﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻠﺪﻫﯽ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ و ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ داﻧﻪ (Carthamus tinctorius L.ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻠﺮﻧﮓ )
محبوبه رجب نسب آقا محلی ژیرایر کاراپتیان

ﭼﮑﯿﺪه Carthamus tinctorius ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ آﺑﯽ روی ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻠﺮﻧﮓ زراﻋﯽ ) L.،( .اﻧﺠﺎم ﺷﺪ 1387 در ﺳﺎل زراﻋﯽ pH 7 آزﻣﺎﯾﺸﯽ در اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﯿﻪ ﺑﺎ ﺧﺎک رﺳﯽ -ﺷﻨﯽ و 1 و رﻗﻢ ﺑﻬﺎره اﺻﻔﻬﺎن LRV51-279 ،LRV51-51 ،279 زرﻗﺎن،697رﻗﻢ ﭘﺎﯾﯿﺰه ﺷﺎﻣﻞ: 4ا أکثر

ﭼﮑﯿﺪه Carthamus tinctorius ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ آﺑﯽ روی ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻠﺮﻧﮓ زراﻋﯽ ) L.،( .اﻧﺠﺎم ﺷﺪ 1387 در ﺳﺎل زراﻋﯽ pH 7 آزﻣﺎﯾﺸﯽ در اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﯿﻪ ﺑﺎ ﺧﺎک رﺳﯽ -ﺷﻨﯽ و 1 و رﻗﻢ ﺑﻬﺎره اﺻﻔﻬﺎن LRV51-279 ،LRV51-51 ،279 زرﻗﺎن،697رﻗﻢ ﭘﺎﯾﯿﺰه ﺷﺎﻣﻞ: 4ارﻗﺎم ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﺬرﻫﺎی ﻫﺮ رﻗﻢ در ﭼﻬﺎر ﮐﺮت و ﭘﻨﺞ ﻻﯾﻦ دو ردﯾﻔﯽ ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﮑﺮار ﮐﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪﺻﻮرت ﺑﻪ ﻃﺮف A اﺳﭙﻠﯿﺖ ﭘﻼت در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﭘﺎﯾﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﺟﺮا ﺷﺪ. ﺗﻨﺶ آﺑﯽ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ دورهی آﺑﯿﺎری از ﮐﺮت ،5 ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ، آﺑﯿﺎری ﺑﻪﺻﻮرت D و C ،B ،A در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻠﺪﻫﯽ اﻋﻤﺎل ﮔﺮدﯾﺪ ﺑﻪﻃﻮریﮐﻪ در ﮐﺮتﻫﺎی Dﮐﺮت B اﺟﺮا ﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺮت D و C ،B ،Aﺗﯿﻤﺎر در ﭼﻬﺎر ﮐﺮت 4 روز ﯾﮏ ﺑﺎر ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﻪﺻﻮرت 14 و 11 ، 8 در ارﻗﺎم ﭘﺎﯾﯿﺰه، ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮐﺮتﻫﺎی ﺷﺎﻫﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد اﺛﺮ ﺗﻨﺶ A در رﻗﻢ ﺑﻬﺎره و ﮐﺮت آﺑﯽ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ داﻧﻪﻫﺎی ﭘﺎﯾﯿﺰه ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮد. اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺗﻨﺶ آﺑﯽ و رﻗﻢ، ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮد. ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪ. اﻣﺎ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ رﻗﻢ ﺑﻬﺎره، B در ﮐﺮت LRV51-51 ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺑﺮای رﻗﻢ درﺻﺪ 1 ﻏﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻨﺶ، رﻗﻢ و اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ آنﻫﺎ در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻨﺶ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ ﮔﺮدﯾﺪ. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

321 - اثر تنش خشکی و سالیسیلات بر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، گیاه دارویی شنبلیله
مریم نیاکان اکرم زنگانه

تنش کم آبی یکی از موانع اصلی در تولید محصولات گیاهی در بسیاری از نقاط دنیا به‌ویژه مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران محسوب می‌شود. اسیدسالیسیلیک و مشتقات آن می‌توانند در سازش گیاهان در مقابل تنش‌های محیطی شرکت کرده و با سایر متابولیت‌های سلولی بر هم کنش داشته باشد. در ای أکثر

تنش کم آبی یکی از موانع اصلی در تولید محصولات گیاهی در بسیاری از نقاط دنیا به‌ویژه مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران محسوب می‌شود. اسیدسالیسیلیک و مشتقات آن می‌توانند در سازش گیاهان در مقابل تنش‌های محیطی شرکت کرده و با سایر متابولیت‌های سلولی بر هم کنش داشته باشد. در این تحقیق اثر دو غلظت از سالیسیلات (4-10 و7-10 مولار) تحت دو تنش خشکی ملایم (25 درصد ظرفیت اشباع خاک) و شدید (15 درصد ظرفیت اشباع خاک) بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شامل کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز در برگ و ریشه گیاه شنبلیله مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت نیل به این هدف ابتدا گیاه شنبلیله (L. Trigonella foenum Graecu)تحت شرایط گلدانی کشت شد. در اواسط دوره رویشی گیاهان به‌مدت 60 روز تحت تیمار دو سطح از تنش خشکی قرار گرفتند. همزمان با شروع اعمال تنش خشکی سالیسیلات در دو غلظت 4-10 و 7-10 مولار هفته‌ای سه بار بر روی اندام‌هوایی گیاهان محلول پاشی شد. پس از گذشت یک ماه از شروع تیمارها گیاهان جهت سنجش پارامترهای مورد نظر برداشت شدند. در این تحقیق مشخص شد اعمال تنش خشکی باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ریشه و برگ گیاه به غیر از آنزیم آسکوربات پراکسیداز گردید. محلول پاشی سالیسیلات در غلظت‌های مختلف موجب کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی برگ و افزایش فعالیت آنها در ریشه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

322 - اثر تیمار گلایسین بتائین در کاهش آسیب سرما بر میوه انار در طول انبارمانی
پرویز ملک زاده علی اصغر حاتم نیا

گلایسین بتائین یکی از ترکیبات تنظیم کننده می‌باشد که نقش مهمی در سپری کردن تنش سرما در میوه‌ها ایفا می‌نماید. در این مطالعه، میوه‌های انار در مرحله رسیده شدن و پس از برداشت بوسیله غلظت‌های مختلف گلایسین بتائین (0، 5، 25 و 50 میلی‌مول) تیمار شده و به‌مدت 28 روز در دمای 1 أکثر

گلایسین بتائین یکی از ترکیبات تنظیم کننده می‌باشد که نقش مهمی در سپری کردن تنش سرما در میوه‌ها ایفا می‌نماید. در این مطالعه، میوه‌های انار در مرحله رسیده شدن و پس از برداشت بوسیله غلظت‌های مختلف گلایسین بتائین (0، 5، 25 و 50 میلی‌مول) تیمار شده و به‌مدت 28 روز در دمای 1 درجه سانتی‌گراد که القاء‌کننده تنش سرما بود ذخیره‌سازی شدند. با تیمار میوه‌ها بوسیله گلایسین بتائین علائم آسیب سرما، محتوای‌ مالون دی‌آلدهید و نشست الکترولیت به‌طور چشمگیری کاهش و مقدار اسیدآمینه پرولین افزایش پیدا کرد. تیمار میوه انار بوسیله گلایسین بتائین فعالیت آنزیم فنل‌آلانین‌آمینولیاز را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. در کل نتایج بدست‌آمده در این مطالعه نشان داد که گلایسین بتائین پتانسیل کاهش دادن علائم تنش سرما را دارا می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

323 - اثر تنش شوری بر رشد اندام‌های رویشی پونه معطر (Mentha pulegium L.)
سایه جعفری احمد مجد فائزه شرعی

با توجه به گسترش خاک‌های شور در کشور شناخت و دستیابی به گونه‌های مقاوم به شوری، باعث افزایش میزان عملکرد محصول و توان تولید می‌شود. در این پژوهش قلمه‌های گیاه Mentha pulegium L. از روستای چهارده توابع لاهیجان به تهران منتقل شدند و در گلدان و شرایط آبیاری قطره ای تحت تیم أکثر

با توجه به گسترش خاک‌های شور در کشور شناخت و دستیابی به گونه‌های مقاوم به شوری، باعث افزایش میزان عملکرد محصول و توان تولید می‌شود. در این پژوهش قلمه‌های گیاه Mentha pulegium L. از روستای چهارده توابع لاهیجان به تهران منتقل شدند و در گلدان و شرایط آبیاری قطره ای تحت تیمارهای 20 تا 95 میلی‌مولار کلرور سدیم قرار گرفتند. ویژگی‌های ریخت‌شناسی و تکوینی اندام‌های رویشی گیاهان مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد افزایش غلظت نمک موجب کلروز حاشیه ای، نکروز برگ‌ها و کاهش رشد می‌گردد. در نمونه‌های تحت تیمار 65 میلی‌مولار NaCl نوعی سازگاری دیده شد و رشد و نمو تقریباً به حالت طبیعی (مشابه گیاهان شاهد) بازگشت. مشاهدات مقایسه ای میکروسکوپی نشان داد در ریشه با افزایش غلظت نمک، قطر عناصر متاگزیلمی افزایش می‌یابد. ساقه با افزایش غلظت نمک زودتر به ساختار پسین رفت و تعداد لایه‌های سلولی و فعالیت لایه زاینده نیز افزایش یافت. در برگ با افزایش غلظت نمک آثار آبگیری ناشی از افزایش فشار اسمزی در سلولها دیده شد. قطر عناصر آوندی در تیمارهای سنگین کاهش یافت، اما در تیمار 65 میلی‌مولار نمک، قطر عناصر آوندی به حالت عادی نزدیک شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

324 - اثر سویه‌های فلورسنت سودومونادس (Pseudomonas fluorescent) بر وضعیت هورمونی، قندهای محلول و پرولین ذرت تحت تنش خشکی
محمد حسین انصاری محمد رضا اردکانی هادی اسدی رحمانی فرزاد پاک‌نژاد داوود حبیبی

هورمون‌ها نقش حیاتی در تنظیم رشد گیاهان و پاسخ به تنش بازی می‌کنند. به‌منظور مطالعه رابطه بین کمبود آب و سویه‌های باکتری فلورسنت سودومونادس بر پرولین و برخی از هورمون‌های رشد در گیاه ذرت آزمایشی در طی دو سال به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکر أکثر

هورمون‌ها نقش حیاتی در تنظیم رشد گیاهان و پاسخ به تنش بازی می‌کنند. به‌منظور مطالعه رابطه بین کمبود آب و سویه‌های باکتری فلورسنت سودومونادس بر پرولین و برخی از هورمون‌های رشد در گیاه ذرت آزمایشی در طی دو سال به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد که در آن کرت‌های اصلی شامل سه سطح تنش خشکی براساس 40، 60 و 75 درصد تخلیه رطوبتی و کرت‌های فرعی شامل چهار سویه باکتری فلورسنت سودومونادس (سویه‌های S4، S108، S153و S169) به همراه شاهد بدون تلقیح بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب تغییر در تعادل هورمونی گیاه ذرت شده و افزایش میزان پرولین، قندهای محلول و آبسزیک اسید و کاهش ایندول استیک اسید، جیبرلین و سیتوکینین را القاء می‌کند. با این وجود تلقیح بذرهای ذرت با سویه‌های فلورسنت سودومونادس منجر به افزایش میزان پرولین، آبسزیک‌اسید، ایندول استیک اسید و سیتوکینین نسبت به شاهد شد. سویه S153 بیشترین میانگین میزان پرولین، آبسیزیک اسید، جیبرلین، ایندول استیک اسید و سیتوکینین را در برگ نشان داد. این مطالعه نشان داد که کاربرد سویه‌های باکتری سودوموناسی میزان هورمون‌های گیاه ذرت را در شرایط تنش خشکی نسبت به شاهد افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

325 - تاثیر همزیستی میکوریز بر خصوصیات فیزیولوژیک سورگوم در سطوح مختلف شوری (در مرحله چهار برگی)
مریم احسانی عباسعلی نوری نیا ، غلامرضا بخشی‌خانیکی

همزیستی گیاهان با قارچ‌های میکوریزی در شرایط شور می‌تواند بر روی عملکرد و پارامترهای رشد گیاهان مؤثر باشد. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری حاصل از کلرید سدیم بربرخی از شاخص‌های رشد وغلظت ترکیب آلی گلیسین بتائین گیاه سورگوم رقم speed feed در همزیستی با قارچ میکوریز آربوسکولار أکثر

همزیستی گیاهان با قارچ‌های میکوریزی در شرایط شور می‌تواند بر روی عملکرد و پارامترهای رشد گیاهان مؤثر باشد. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری حاصل از کلرید سدیم بربرخی از شاخص‌های رشد وغلظت ترکیب آلی گلیسین بتائین گیاه سورگوم رقم speed feed در همزیستی با قارچ میکوریز آربوسکولار مورد بررسی قرار گرفت. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور، قارچ در دو سطح M0 (بدون قارچ) و) M1دارای قارچ) و فاکتور شوری شامل سه سطح درقالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی اجرا شد. سطوح شوری شامل 8/0، ٧ و ١٤ دسی‌زیمنس بر متر بودند. بذرهای جوانه دار سورگوم با Glomus intradices تلقیح شد و تا مرحله سبز شدن با آب معمولی آبیاری شدند. بعد از این مرحله، آبیاری با آب با ECهای مذکور صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در مرحله چهار برگی، سطوح مختلف تنش بر اغلب صفات مورد بررسی ازجمله طول ریشه، وزن خشک ریشه، طول ساقه، وزن خشک ساقه، سطح برگ ، نسبت اندام هوایی به ریشه و وزن خشک بوته درسطح احتمال یک درصد (P<0.01) تأثیرگذاشت. علاوه بر این میزان گلیسین بتائین در مرحله برداشت اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه، میزان گلیسین بتائین اندازه گیری شده برای برگ در سطوح مختلف شوری و سطوح قارچ (حضور وعدم حضور قارچ میکوریزی)در مقایسه با تیمار شاهداختلاف چندانی ندارد، ولیکن مقدار آن در ریشه در سطوح مختلف شوری تفاوت معنی دار (P<0.01) با تیمار شاهد دارد. همزیستی میکوریز و اثر متقابل شوری و میکوریز معنی دار نبود. در واقع همزیستی میکوریز بر میزان گلیسین بتائین تاثیری نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

326 - مطالعه تغییرات میزان آنزیم‌های پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در دو رقم سویا (Glycine max L. merr) تحت تنش آبی
حسن مدرس زاده مه‌لقا قربانلی محمدعلی رضایی

رقم‌های مختلف از یک گونه، آنزیم‌های مختلفی را به منظور مقابله با تنش فعال می نمایند که شامل سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز، آسکوربات پراکسیداز بوده و نقش‌ مهمی را در دفاع از گیاهان در برابر انواع اکسیژن واکنشگربازی می‌کنند. هدف از این پژوهش، م أکثر

رقم‌های مختلف از یک گونه، آنزیم‌های مختلفی را به منظور مقابله با تنش فعال می نمایند که شامل سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز، آسکوربات پراکسیداز بوده و نقش‌ مهمی را در دفاع از گیاهان در برابر انواع اکسیژن واکنشگربازی می‌کنند. هدف از این پژوهش، مطالعه تفاوت رفتاری آنزیم‌های پراکسیداز، کاتالاز وآسکوربات پراکسیداز در دو رقم سویا شامل پرشینگ و DPX در برابر تنش خشکی و غرقابی وبررسی اثر تنش‌های مختلف آبی بر روی میزان فعالیت آنزیم‌های مذکور بود. درنتیجه آزمایشی در شرایط گلدانی انجام گرفت و تیمارهای آبی20، 40، 60 و80 درصد ظرفیت اشباع آب خاک بر روی آنها اعمال گردید. فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی تفاوتهایی را از نظر نوع تنش و نوع اندام نشان دادند، به نحوی که فعالیت آنزیم‌ پراکسیداز در ریشه و گرهک تحت دو تنش غرقابی و خشکی افزایش یافت، اما در برگ فعالیت آنزیم تحت تنش خشکی و غرقابی تفاوت معنی‌داری را نشان نداد و تنها در رقم پرشینگ، فعالیت آنزیم در تنش خشکی افزایش معنی‌داری را نشان داد. فعالیت آنزیم کاتالاز در دو اندام برگ و ریشه در رقم DPX در تنش غرقابی و در رقم پرشینگ در تنش خشکی افزایش یافت و در سایر تیمارها تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در برگ به ازاء کاهش میزان آبیاری کاهش یافت، اما در ریشه فعالیت آنزیم نامبرده در رقم DPX تحت تنش غرقابی و در رقم پرشینگ تحت تنش خشکی افزایش معنی‌داری را نشان داد. نتایج مطالعات مشخص نمود که فعالیت آنزیم می تواند با توجه به نوع رقم، نوع تنش وحتی نوع اندام تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

327 - بررسی اثرات فیزیولوژیکی تنش خشکی بر رشد رویشی، آنتی اکسیدان‌ها و محلول‌های سازشی گیاه Sesbania aculeate L.
مظفر کامرانی آرین ساطعی عباسعلی نوری نیا

در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تک أکثر

در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تکرار با تغییر زمان آبیاری انجام شد.. پارامترهای رشد نظیر تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، طول نهال، تعداد نهال طی چند مرحله اندازه‌گیری شد همچنین طول ریشه پس از جدا کردن نهال‌ها از گلدان و شستن ریشه‌ها با آب اندازه‌گیری گردید. سنجش‌های شیمیایی در آزمایشگاه صورت گرفت. در این تحقیق مشخص شد که افزایش تنش سبب تغییرات زیادی بر روی بخش‌های رویشی گیاه و همچنین بر روی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و محلول‌های سازشی می‌شود. با افزایش تنش، رشد نهال، تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، تعداد نهال‌ها کاهش می‌یابد و نسبت رشد ریشه به طول نهال افزایش می‌یابد. گلیسین بتایین (GB) هم بر اثر تنش تغییر یافته یعنی با افزایش تنش میزان آن هم در ریشه و هم در برگ افزایش نشان می‌دهد. میزان پرولین در برگ و هم در ریشه با افزایش تنش، افزایش نشان می‌دهد. با افزایش تنش میزان فعالیت کاتالاز ریشه و برگ افزایش می‌یابد. پراکسیداز در برگ با افزایش تنش افزایش نشان می‌دهد و هیچکدام از تیمارها نسبت به همدیگر اختلاف معنی‌دار پیدا نکردند. در ریشه با افزایش تنش در تیمارها فعالیت این آنزیم افزایش یافته است. فعالیت آنزیم SOD در برگ با افزایش تنش افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا نکرده است و در بین تنشها در ریشه فعالیت این آنزیم بیشتر شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

328 - بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر جوانه‌زنی و محتوای پرولین بذر تربچه (Raphanus sativus L.) در شرایط تنش شوری
محسن فرزانه مژگان قنبری علیرضا افتخاریان جهرمی

شوری یک عامل محیطی محدودکننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روزافزون در کشاورزی مطرح است. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر هیدروپرایمینگ بذر بر برخی از خصوصیات بذور تربچه در مرحله جوانه‌زنی انجام شد. پس از جوانه‌زنی بذور تربچه درصد نهایی جوانه‌زنی، س أکثر

شوری یک عامل محیطی محدودکننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روزافزون در کشاورزی مطرح است. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر هیدروپرایمینگ بذر بر برخی از خصوصیات بذور تربچه در مرحله جوانه‌زنی انجام شد. پس از جوانه‌زنی بذور تربچه درصد نهایی جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر و محتوای پرولین ساقه‌چه و ریشه‌چه مورد ارزیابی قرار گرفت. پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. این تحقیق شامل دو فاکتور هیدروپرایمینگ در چهار سطح (صفر، 10، 15 و 20 ساعت) و تنش شوری در چهار سطح (صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد درصد نهایی و سرعت جوانه‌زنی در هیدروپرایمینگ به‌مدت 15 ساعت و غلظت 4 دسی‌زیمنس بر متر کلرید سدیم بیشترین تأثیر را دارا بود. همچنین هیدروپرایمینگ به‌مدت 15 ساعت و غلظت صفر کلرید سدیم سبب بهبود شاخص جوانه‌زنی شد و نیز غلظت‌های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم با آن تفاوت معنی‌دار نداشت. در هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت و غلظت 4 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم بیشترین شاخص بنیه بذر مشاهده شد. زمانی که بذور به‌مدت 10، 15 و 20 ساعت هیدروپرایمینگ شدند و نیز تحت غلظت‌های مختلف شوری قرار گرفته بودند، نسبت به بذور هیدروپرایمینگ نشده (شاهد)، محتوای پرولین هم در ساقه‌چه و هم در ریشه‌چه افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

329 - اثر سوپر جاذب بر کاهش اثر تنش خشکی بر برخی صفات فیزیولوژیکی گل جعفری (Tagetes marigold)
صفورا دهباشی علیرضا لادن مقدم علی غفوریان

این تحقیق به منظوربررسیتأثیرکاربردپلیمرسوپرجاذبدرکاهشاثراتتنشخشکیبربرخیصفات فیزیولوژیکی گل جعفریدرقالب فاکتوریل برپایه طرح بلوک‌هایکاملاًتصادفیباسهتکرارصورتگرفت، که در آن سهفاکتورسوپر جاذب (0،30 و60گرم درکیلوگرم)و سه سطحدور آبیاری با (2،4و6روز) در نظر گرفته شد. نتایججدو أکثر

این تحقیق به منظوربررسیتأثیرکاربردپلیمرسوپرجاذبدرکاهشاثراتتنشخشکیبربرخیصفات فیزیولوژیکی گل جعفریدرقالب فاکتوریل برپایه طرح بلوک‌هایکاملاًتصادفیباسهتکرارصورتگرفت، که در آن سهفاکتورسوپر جاذب (0،30 و60گرم درکیلوگرم)و سه سطحدور آبیاری با (2،4و6روز) در نظر گرفته شد. نتایججدولتجزیهواریانسنشاندادکهتحتتأثیرسوپرجاذبمیزان کلروفیلa و کلروفیلکل دارایاختلافمعنی‌داردرسطح1 درصدبود. همچنینمیزان کلروفیل b تحتتأثیردور آبیاریوسوپرجاذبدرسطح5 درصددارای اختلاف معنی‌دار بود. در بررسی میزان ترکیبات کاروتنوئیدیتحتتأثیرسوپرجاذبو اثراتمتقابلدورآبیاریوسوپرجاذباختلافمعنی‌داردرسطح1 مشاهده شد. همچنین دربررسی اثر متقابلدور آبیاریوسوپرجاذبنشانداده شد که میزان کلروفیلa وb و کلدرمیزان60 گرمسوپرجاذبودورآبیاری4 روزبیشترینافزایشرا داشتکهالبتهباسایرمیزان‌های60 گرمسوپرجاذباختلافمعنی‌داریمشاهدهنشد. میزان ترکیبات کاروتنوئیدی نیز در دوره‌های آبیاری 4 و 6 روز تحت تاثیر سوپر جاذب قرار نگرفت. .بیشترینمحتویپرولین در دورآبیاری 6 روزو میزان 60 گرمسوپرجاذب و کمترینمحتویرطوبتنسبیدر 6 روزو صفر گرمسوپرجاذب (شاهد)مشاهدهگردید. همچنین طبق نتایج بدست آمده بیشترینمحتویرطوبت نسبی با سایر دوره‌ها کهحاویسوپرجاذببودند،اختلافمعنی‌دارینداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

330 - تاثیر پوتریسین برون زا بر میزان ترکیبات فنلی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و نیترات ردوکتاز دانه رست گیاه بنگ دانه (Hyoscyomus niger)تحت تنش خشکی
زهرا زمانی مریم نیاکان مه لقا قربانلی

در این پژوهش جهت اعمال تیمار خشکی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 با غلظت 150 گرم در لیتر معادل 2- بار (تنش ملایم خشکی) و 250 گرم در لیتر معادل 7- بار (تنش شدید خشکی) و برای اعمال تیمار پلی‌آمین از پوتریسین با غلظت 05/0 و 1/0 میلی‌مولار به‌صورت مستقل و ترکیبی به شکل 9 تیمار هم أکثر

در این پژوهش جهت اعمال تیمار خشکی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 با غلظت 150 گرم در لیتر معادل 2- بار (تنش ملایم خشکی) و 250 گرم در لیتر معادل 7- بار (تنش شدید خشکی) و برای اعمال تیمار پلی‌آمین از پوتریسین با غلظت 05/0 و 1/0 میلی‌مولار به‌صورت مستقل و ترکیبی به شکل 9 تیمار همراه با 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد و تغییرات میزان ترکیبات فنلی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و نیترات ردوکتاز دانه رست بنگ دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد در شرایط تنش شدید خشکی ترکیبات فنلی دانه رست نسبت به شاهد کاهش یافت و کاربرد غلظت 05/0 میلی‌مولار پوتریسین در شرایط غیرتنش و تنش منجر به افزایش معنی‌دار میزان ترکیبات فنلی گردید. همچنین در شرایط تنش خشکی افزایش معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و پلی‌فنل‌اکسیداز و آسکوربات پراکسیداز دانه‌رست مشاهده شد. کاربرد پوتریسین در هر دو غلظت‌ در شرایط تنش شدید خشکی منجر به افزایش فعالیت کاتالاز دانه‌رست شد. میزان فعالیت پلی فنل اکسیداز دانه‌رست نیز در شرایط تنش شدید خشکی، با افزودن غلظت‌‌های مختلف پوتریسین کاهش معنی‌داری یافت. مطابق با نتایج بدست آمده فعالیت آسکوربات پراکسیدازی دانه‌رست در تنش‌های خشکی به همراه کاربرد غلظت 05/0 میلی‌مولار پوتریسین افزایش و در غلظت 1/0 میلی‌مولار منجر به کاهش فعالیت آنزیم شد. فعالیت نیترات ردوکتاز نیز در تنش خشکی ملایم و شدید نسبت به شاهد کاهش یافت و کاربرد پوتریسین در غلظت 05/0 میلی‌مولار موجب افزایش فعالیت آنزیم نامبرده در تنش خشکی شدید شد. با توجه به نتایج این تحقیق کاربرد پوتریسین برون زا توانست با تغییر سیستم آنتی‌اکسیدانی و نیز نیترات ردوکتازی روند پاسخ‌های بیوشیمیایی دانه رست گندم را درجهت مقابله با تنش خشکی تعدیل کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

331 - اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و سطوح فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در ژنوتیپ‌های مختلف سورگوم علوفه‌ای
یوسف حیدری پیام معاونی علی بدرقه

در تحقیق حاضر چهار ژنوتیپ سورگوم علوفه‌ای در دوره آبیاری نرمال وتنش تحت شرایط مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی فیروزآباد فارس مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عامل آبیاری در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌ها در کرت‌ أکثر

در تحقیق حاضر چهار ژنوتیپ سورگوم علوفه‌ای در دوره آبیاری نرمال وتنش تحت شرایط مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی فیروزآباد فارس مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عامل آبیاری در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌ها در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات ارزیابی شده در طول دوره رشد شامل فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز،‌ ماده خشک، ارتفاع گیاه، طول سنبله، طول برگ، عرض برگ، تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد برگ درگیاه، هدایت الکتریکی برگ (پایداری غشاء سیتوپلاسمی) ‌و محتوی رطوبت نسبی برگ بود. نتایج بدست آمده نشان داد که سطوح مختلف فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان تحت تاثیر تنش خشکی قرار نگرفتند و در مورد سورگوم معیار مناسبی برای انتخاب ارقام مقاوم به خشکی نیستند. در مورد طول سنبله اختلاف معنی‌داری بین سطوح تنش و ژنوتیپ‌های مختلف وجود داشت. همچنین تفاوت معنی‌داری در مورد ماده خشک، تعداد سنبله در واحد سطح، عرض برگ، تعداد برگ درگیاه و پایداری غشاء سیتوپلاسمی در همه ژنوتیپ‌ها مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

332 - فاکتورهای پیشرفته موثر بر کشت بزرگ‌ مقیاس انواع ریزجلبک و اثرات آن در افزایش بهره وری
ساسان قبادیان ندا سلطانی

10.30495/iper.2022.689654

شاید سخن گفتن در باب کاربری انواع گونه های ریزجلبکی در زمینه های مختلف، رویکردهای جهانی جهت افزایش بهره وری کشت این موجودات و نیل به برتری اقتصادی در کنار منافع عظیم زیست محیطی (مانند تصفیه فاضلاب و تثبیت CO2) گزاف باشد. جهت دستیابی به این افزایش بهره وری، تمرکز بر فاکت أکثر

شاید سخن گفتن در باب کاربری انواع گونه های ریزجلبکی در زمینه های مختلف، رویکردهای جهانی جهت افزایش بهره وری کشت این موجودات و نیل به برتری اقتصادی در کنار منافع عظیم زیست محیطی (مانند تصفیه فاضلاب و تثبیت CO2) گزاف باشد. جهت دستیابی به این افزایش بهره وری، تمرکز بر فاکتورهای مختلف موثر بر کشت در پژوهش های اخیر جهانی مشاهده می شود. در مورد برخی از این فاکتورها نظیر شرایط نوری، دما، غلظت مواد مغذی، میزان CO2 و نظایر آن پژوهش های مختلفی صورت گرفته است. لذا در این مقاله سعی شده با پرهیز از تکرار مقدمات و ذکر مجدد کاربری ها و یا بازگوئی اثرات فاکتورهای مذکور، صرفا پژوهش هائی مرور شوند که بر روی برخی فاکتورهای کمتر آزموده اما با تاثیرات مهم بر افزایش بهره‌وری کشت به ویژه در مقیاس بزرگ تمرکز کرده اند. لذا در ابتدا محیط های مختلف کشت شامل آب شیرین، آب دریا و فاضلاب جهت به کارگیری در کشت انبوه تشریح و مقایسه شده و گونه های برتر هریک از محیط ها معرفی شده اند و سپس روش‌های مختلف کشت شامل فتواتوتروفیک، هتروتروفیک، میکسوترفیک و فتوهتروتروفیک مقایسه شده اند. به استفاده مجدد از آب بازیافتی فرآیند کشت ریزجلبک ها جهت کاهش هزینه های تصفیه و پمپاژ و چالش‌های مرتبط با آن نگاهی شده و در انتها اثر تنش ها (که بواسطه تجهیزات بکارگرفته شده و در فرآیندهای کشت بزرگ مقیاس از دغدغه های اصلی است) بر روی بهره‌وری کشت و راهکارهای کاهش این اثرات مورد نظر قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

333 - ارزیابی اثر تنش‌های‌ خشکی و شوری بر خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی چهار گونه از جنس Papaver
بهنام داودنیا جعفر احمدی صدیقه فابریکی اورنگ

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی تغییرات صفات مورفولوژیک و متابولیت های ثانویه در چهار گونه از جنس خشخاش (P.bracteatum, P.somniferum, P.armeniacum, P.argemone) تحت تنش خشکی و شوری انجام پذیرفت. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. أکثر

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی تغییرات صفات مورفولوژیک و متابولیت های ثانویه در چهار گونه از جنس خشخاش (P.bracteatum, P.somniferum, P.armeniacum, P.argemone) تحت تنش خشکی و شوری انجام پذیرفت. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شوری با NaCl (mM100)، خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) و آبیاری نرمال (شاهد) بودند. برای سنجش فلاونوئیدکل، آنتوسیانین و محتوی آلکالوئید کل از روش اسپکتروفتومتری و برای اندازه‌گیری میزان کلروفیل برگ از دستگاه spad استفاده گردید. آزمایش نشان داد که نوع تنش و گونه تأثیر بسیار معنی‌داری (01/0P≤ ) بر روی صفات مورفولوژیک داشتند. مقایسه میانگین نتایج نشان داد که مقادیر صفات مورفولوژیک، تحت تنش های خشکی و شوری به‌طور معنی‌داری کاهش پیدا کردند. به‌طوری‌که میزان کاهش در صفات مورفولوژیک در شرایط تنش خشکی بیشتر از تنش شوری بود. ولیکن مقادیر طول ریشه در شرایط تنش خشکی و وزن خشک اندام هوایی در تنش شوری افزایش نشان داد. در نتایج تجزیه واریانس مشخص شد که نوع تنش تأثیر معنی‌داری (01/0P≤) بر میزان آلکالوئید، فلاونوئید، آنتوسیانین کل و غلظت کلروفیل داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که محتوی آلکالوئید، فلاونوئید و آنتوسیانین کل تحت تنش های خشکی و شوری در مقایسه با شرایط بدون تنش افزایش یافت. بیشترین (OD.g-1.FW 24/2) و کمترین (OD.g-1.FW 64/1) میزان آلکالوئید کل به‌ترتیب مربوط به گونه P. bracteatum در تنش خشکی و گونه P. somniferum در شرایط عدم تنش بود. گونه P. somniferum با کمترین کاهش در خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد بالایی در تولید متابولیت های ثانویه داشته است و اینکه تجمع متابولیت‌های ثانویه با تنش خشکی و شوری رابطه مثبت داشته و میزان افزایش متابلولیت‌های نمونه‌ها تحت تنش خشکی از شوری بیشتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

334 - ارزیابی اثر تنش شوری و پرولین بر برخی از صفات ریخت‌شناختی، فیزیکی و فیتوشیمیایی برگ در سه رقم زیتون (Olea europaea L.)
نغیمه پوری اسماعیل سیفی مهدی علیزاده

زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1 أکثر

زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1]، آربوسانا[2] و کرونایکی[3]، به مدت شش ماه تحت تنش شوری سدیم کلرید با غلظت‌های 0، 50، 100 و 200 میلی‌مولار قرار گرفتند و سه مرتبه با پرولین به غلظت‌های 0، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر محلول‌پاشی شدند. در انتهای دوره‌ تنش، تعداد برگ‌ها در هر گیاه شمارش و ضخامت، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ اندازه‌گیری گردید. محتوای کاروتنوئید برگ با استفاده از دی متیل سولفواکسید، فنل کل برگ با معرف فولین سیو کالتو، و مقدار قند بر اساس روش مک‌کریدی تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری تعداد برگ کاهش یافت که رقم آربوسانا بیشترین کاهش را داشت. رقم کرونایکی در سطح شوری 200 میلی‌مولار کاهش معنی‌داری از نظر طول و عرض برگ نشان داد و کاربرد پرولین نتوانست از این کاهش جلوگیری نماید. کمترین وزن تر و خشک برگ در سطح شوری 200 میلی‌مولار مشاهده شد. ضخامت برگ در پاسخ به شوری افزایش و مقدار کاروتنوئید کاهش یافت. از بین ارقام مورد مطالعه آربوسانا کمترین محتوای فنل کل را داشت. در سطح شوری 200 میلی‌مولار، بیشترین مقدار قند مربوط به آربوسانا و کمترین مقدار مربوط به کرونایکی بود. گیاهان تیمار شده با پرولین 200 میلی‌گرم بر لیتر بیشترین مقدار کربوهیدرات را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

335 - بررسی اثر تنش شوری بر برخی پاسخ‌های مورفولوژیکی، بیوشمیایی و آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی Securigera securidaca L.
فاطمه میروکیلی اصغر مصلح آرانی محمدرضا سرافراز اردکانی حمید سودائی زاده

در این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف شوری بر برخی شاخص‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی عدس‌الملک (Securigera securidaca L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی، بذرهای گیاه در مهرماه سال 1394 از موسسه پاکان بذر اصفهان تهیه و مراحل کاشت و رشد گیاه أکثر

در این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش‌های مختلف شوری بر برخی شاخص‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی گیاه دارویی عدس‌الملک (Securigera securidaca L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی، بذرهای گیاه در مهرماه سال 1394 از موسسه پاکان بذر اصفهان تهیه و مراحل کاشت و رشد گیاه در اتاق رشد در دانشگاه یزد انجام گردید. ارزیابی و مقایسه تغییرات شاخص‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد آنتی‌اکسیدانی به روش اسپکتروفتومتری اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری برخی شاخص‌های مورفولوژیکی به‌صورت معنی‌داری کاهش یافتند. مقدار رنگیزه‌ها در تیمارهای مختلف شوری نسبت به تیمار کنترل تغییر معنی‌داری نشان نداد. مقدار پرولین، قندهای محلول کل، فلاونوئیدها و آنتوسیانین در بالاترین سطح شوری (12 دسی‌زیمنس بر متر) نسبت به تیمار کنترل و سایر تیمارهای شوری به‌صورت معنی‌داری افزایش قابل توجهی یافتند. مقدار مالون‌دی‌آلدهید در شوری 12 دسی‌زیمنس بر متر افزایش معنی‌داری نشان داد در حالی که بیشترین مقدار فعالیت جاروب رادیکالدى‌فنیل‌پیکریل‌هیدرازیل (DPPH) و فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز در شوری 8 دسی‌ریمنس بر متر مشاهده شد. یافته‌های فوق نشان داد که با توجه به عدم تغییرات معنی‌دار شاخص‌های موفولوژیکی، بیوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی بویژه در شوری‌های پایین (4 دسی‌زیمنس بر متر)، احتمالاً بتوان رقم عدس‌الملک مورد مطالعه را به‌عنوان یک گونه نیمه‌حساس (با تحمل متوسط) به شوری پیشنهاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

336 - بررسی امکان افزایش عملکرد فیزیولوژیکی گیاه دارویی Lippia citriodora L. با استفاده از محرک‌های زیستی در شرایط تنش شوری
رضا دهقانی بیدگلی

تنش‌های محیطی جزء مهم‌ترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان دارویی به‌شمار می‌روند و استفاده از مواد تنظیم‌کننده رشد گیاهان نظیر باکتری‌های محرک رشد می‌تواند راهکاری برای کاهش اثرات تنش شوری باشد. عوامل محیطی از یک سو باعث تغییراتی در رشد گیاهان دارویی و از طرف دیگر موجب تغییر أکثر

تنش‌های محیطی جزء مهم‌ترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان دارویی به‌شمار می‌روند و استفاده از مواد تنظیم‌کننده رشد گیاهان نظیر باکتری‌های محرک رشد می‌تواند راهکاری برای کاهش اثرات تنش شوری باشد. عوامل محیطی از یک سو باعث تغییراتی در رشد گیاهان دارویی و از طرف دیگر موجب تغییر در مقدار و کیفیت مواد موثره آن‌ها نظیر آلکالوئیدها، گلیکوزیدها، استروئیدها و روغن‌های فرار (اسانس‌ها) می‌گردند. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 12 تیمار در 4 تکرار در گلخانه دانشگاه کاشان انجام شد. عامل اول تنش شوری بود 3 سطح شوری 25، 50 و 100 میلی مولار بود که تیمارهای شوری پس از اسقرار کامل پایه‌های کشت شده انجام گرفت. عامل دوم سویه باکتری محرک رشد در چهار سطح شامل شاهد (صفر) و افزودن 10-10، 8-10 و 6-10 مولار به خاک گلدان‌ها به‌صورت محلول قبل از اعمال تنش شوری بود. از نتایج بدست آمده مشخص شد که استفاده از ماده تنظیم‌کننده رشد گیاهی (باکتری محرک رشد) برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان تحت تنش ضروری و قابل توجیه است. نتایج نشان داد که افزایش تنش شوری تاثیر معنی‌داری در کاهش پارامترهای رشد شامل وزن خشک، طول ریشه، ارتفاع گیاه و عملکرد اسانس داشت. براساس نتایج، درصد اسانس با افزایش سطح شوری، افزایش معنی‌داری را در سطح یک درصد نشان داد؛ به‌طوری‌که درصد اسانس از 45/0 در تیمار شوری 25 میلی مولار به 96/0 در تیمار 100 میلی مولار و استفاده از غلظت 8-10 مولار باکتری رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

337 - بررسی اثر کیتوزان و نانوکیتوزان بر خصوصیات زراعی و اسیدهای چرب امگا 3، 6 و 9 در برخی ارقام گیاه دارویی (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی
آتنا علاقمند شهاب خاقانی محمدرضا بی همتا مسعود گماریان منصور قربان پور

چکیده تنش آبی یکی از عوامل محدود کننده رشد گیاهان می باشد. به منظور بررسی اثر کیتوزان و نانوکیتوزان بر گیاه سیاهدانه (Nigella sativa L.)تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 139 أکثر

چکیده تنش آبی یکی از عوامل محدود کننده رشد گیاهان می باشد. به منظور بررسی اثر کیتوزان و نانوکیتوزان بر گیاه سیاهدانه (Nigella sativa L.)تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1395 اجرا گردید. کرت اصلی شامل محلول پاشی با کیتوزان، نانوکیتوزان و شاهد و کرت فرعی شامل ارقام اراک، آذربایجان، سمیرم، یاسوج و تربت حیدریه بود. از ابتدای کاشت تا مرحله گلدهی آبیاری منظم وسپس آبیاری قطع و اقدام به محلول پاشی شد. بعد از ظهور 80 درصد گلچه در مزرعه نمونه برداری از کرتها انجام و صفات تعداد شاخه های فرعی، تعداد کپسول در گیاه، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و درصد روغن مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد روغن و درصد اسیدهای چرب با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی اندازه گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که اعمال تنش خشکی اجزاء عملکرد سیاهدانه را کاهش داد ولی سبب ارتقاء فاکتورهای کیفی همچون درصد روغن و برخی از اسیدهای چرب شد.بیشترین درصد روغن دانه در رقم آذربایجان (76/28 درصد) و کمترین در رقم سمیرم (39/26 درصد) مشاهده گردید.رقم یاسوج را میتوان به واسطه داشتن مقادیر بالای تعداد کپسول، وزن هزار دانه و وزن در متر مربع به عنوان رقم متحمل به تنش خشکی در نظر گرفت. تاثیر نانو کیتوزان در تعدیل اثرات ناشی از تنش بهتر از کیتوزان بود. ارقام آذربایجان و سمیرم بیشترین مقدار اولئیک اسید (امگا9)، رقم یاسوج بیشترین مقدار لینولئیک اسید (امگا6) و ارقام تربت حیدریه و اراک بیشترین مقدار لینولنیک اسید (امگا3) را به خود اختصاص دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

338 - ارزیابی و مقایسه مهم‌ترین متابولیت‌های ثانویه عصاره متانولی اندام‌های مختلف گیاه Cynara Scolymus L. تحت تاثیر تنش آبی و تراکم کاشت
منوچهر طهماسبی یوسف حمیداوغلی محمدباقر رضایی علیرضا حسینی

در این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه مهم‌ترین ترکیبات فنلی دارویی در عصاره اندام‌های مختلف کنگرفرنگی (Cynara Scolymus L.)تحت خشکی و تراکم، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله–ایلام و طی سال‌های أکثر

در این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه مهم‌ترین ترکیبات فنلی دارویی در عصاره اندام‌های مختلف کنگرفرنگی (Cynara Scolymus L.)تحت خشکی و تراکم، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله–ایلام و طی سال‌های زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در چهار سطح (100، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی) به عنوان عامل اصلی و تراکم در چهار سطح (10، 20، 30 و 40 هزار بوته در هکتار به ترتیب با فواصل 2، 1، 67/0 و 5/0 متر در طول و 5/0 متر بین ردیف) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. برگ و غنچه در سال دوم برداشت و پس از خشک شدن در دمای محیط جهت استخراج عصاره استفاده شد. شناسایی و میزان نارنجین، کافئیک و کلروژنیک اسید با استفاده از دستگاه HPLC مشخص شد. نتایج نشان داد که افزایش تنش رطوبتی باعث کاهش 78 و 11 درصدی میزان نارنجین نسبت به شاهد در عصاره غنچه و برگ شد. بیش‌ترین میزان کافئیک اسید در عصاره برگ (74/0 میلی‌گرم در گرم ماده خشک) و اثر متقابل آبیاری کامل و تراکم 10 هزار بوته مشاهده شد. خشکی باعث افزایش بیوسنتز کافئیک و کلروژنیک اسید غنچه شد اما در اثر متقابل با تراکم، فقط کلروژنیک اسید در تنش شدید آبی و تراکم 10 هزار بوته بیش‌ترین مقدار را داشت. بین عصاره اندام‌های مصرفی، کافئیک اسید و نارنجین در عصاره برگی و کلروژنیک اسید در عصاره غنچه بیش‌ترین مقدار را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

339 - بررسی اثر کودهای زیستی بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی Dracocephalum kotschyi Boiss. تحت رژیم‌های رطوبتی مختلف خاک
رامین چم سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی

10.30495/ejmp.2021.694476

زرین گیاهBoiss. Dracocephalum kotschyi از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است تغییرات برخی از صفات فیزیولوژیکی، اثر کود‌های زیستی در چهار سطح بر رشد زرین گیاه در شرایط که به علت تحمیل شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. به‌منظور بررسی کارایی کود‌ها أکثر

زرین گیاهBoiss. Dracocephalum kotschyi از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است تغییرات برخی از صفات فیزیولوژیکی، اثر کود‌های زیستی در چهار سطح بر رشد زرین گیاه در شرایط که به علت تحمیل شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. به‌منظور بررسی کارایی کود‌های زیستی بر روی تنش خشکی در سه سطح (آبیاری تا تکمیل 4٠، 6٠ و 80 درصد ظرفیت مزرعه‌ای) آزمایشی در سال ۱۳۹۸ به اجرا درآمد. بررسی روند تغییرات رنگیزه های فتوسنتزی، فلورسانس کلروفیل و میزان نسبی آب برگ در زرین گیاه نشان داد که با افزایش تنش خشکی میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل به همراه فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm) کاهش معنی‌داری داشت. در حالی که مصرف کود‌های زیستی سوپرنیتروپلاس و بیوفسفر در شرایط آبیاری تا تکمیل ۶٠ و ۴٠ درصد ظرفیت مزرعه ای به‌طور معنی‌داری میزان صفات فوق‌الذکر را در برگ‌های زرین گیاه در مقایسه با گیاهان تیمار شده با کود نیتروکسین و گیاهان شاهد بالاتر نگه داشت. افزایش شدت خشکی همچنین باعث افزایش معنی‌دار در کربوهیدرات‌ها، پروتیین‌های محلول، آنتوسیانین‌ها و فلاونویید‌ها گردید، که البته مصرف کود‌های زیستی حاوی باکتری‌های محرک رشد٬ میزان این ترکیبات در مقایسه با شاهد همراه با افزایش بیشتری بود. بیشترین میزان آنتوسیانین (۸۲/۳۷ میلی‌گرم بر گرم بافت تازه) و ترکیبات فلاونویید‌ها (۶۲/۱۶ میلی‌گرم بر گرم بافت تازه) مربوط به گیاهان رشد یافته تحت تنش خشکی شدید (آبیاری تا تکمیل ۴٠ درصد ظرفیت مزرعه‌ای) و مصرف کود زیستی بیوفسفر به‌دست آمد. براساس نتایج این آزمایش استفاده از کود‌های زیستی سوپرنیتروپلاس و بیوفسفر باعث بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی زرین گیاه در هر دو شرایط تنش کم آبی و بدون تنش گردید. افزایش صفات اندازه‌گیری شده، نشان‌دهنده نوعی سازگاری به شرایط تنش خشکی به حساب می‌آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

340 - بررسی فیتوشیمیایی و فیزیولوژیکی اسانس و عصاره گیاه دارویی .Satureja sahendica Bornm به تنش کم‌آبی
حمید محمدی پریا پورمحمد سعید حضرتی

10.30495/ejmp.2021.682556

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک، کمیت وکیفیت مواد موثره اسانس مرزه سهندی، آزمایشی در شرایط گلخانه در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل شرایط 100 درصد ظرفیت مزرعه ای (شاهد 100درصد)، تخلیه40 و70 درصد ظرفیت م أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک، کمیت وکیفیت مواد موثره اسانس مرزه سهندی، آزمایشی در شرایط گلخانه در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل شرایط 100 درصد ظرفیت مزرعه ای (شاهد 100درصد)، تخلیه40 و70 درصد ظرفیت مزرعه ای بود. پس از اسانس‌گیری با استفاده از روش تقطیر با آب، اسانس‌ها با استفاده از دستگاه GC-MS مورد تجزیه قرار گرفت. پس از تهیه عصاره متانولی، محتوای فنل کل بـا روش فولین-سیوکالتیو سنجیده شد. نتایج نشان داد تنش کم آبی در هر دو سطح (40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی) به ترتیب باعث کاهش معنی دار 73/74 و 83/78 درصدی وزن خشک در مقایسه با تیمار شاهد شد اما تفاوت معنی داری بین دو سطح تنش مشاهده نشد. تنش کم آبی با 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی به ترتیب منجر به کاهش 49/18 و 87/30 درصدی محتوای کلروفیل کل، 84/13 و 35/25 درصدی محتوی آب نسبی برگ در مرزه سهندی شد. محتوای هیدروژن پراکسید، مالون دی آلدهید و پرولین تحت تاثیر شرایط تنش کم آبی افزایش قابل توجهی پیدا کرد. محتوای فنل کل 78/25 و 44/48 درصد به ترتیب در شرایط تنش کم آبی 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی افزایش یافت. مهم ترین ترکیب اسانس گیاه مرزه سهندی در همه تیمارها شامل تیمول، پی سیمن و گاما-ترپینن بود که تنش کم آبی میزان این ترکیب های اسانس را تحت تاثیر قرار داد و افزایش معنی دار 47/11 و 65/30 درصدی در محتوای تیمول به‌ترتیب در شرایط تنش کم آبی 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که اعمال تنش کم آبی می‌تواند ویژگی های فیزیولوژیک، کمیت و کیفیت اسانس مرزه سهندی را نیز افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

341 - بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی Althaea officinalis L. به محلول‌پاشی آهن و روی تحت شرایط شور
طاهره مهدوی مرج حسنعلی نقدی بادی حسین زینلی علی مهرآفرین

10.30495/ejmp.2021.682562

به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی روی و آهن بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی ختمی (Althaea officinalis L.)تحت شرایط شور، این آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان در سال 1397 انجام شد. در این آزمایش، NaCl أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی روی و آهن بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی ختمی (Althaea officinalis L.)تحت شرایط شور، این آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان در سال 1397 انجام شد. در این آزمایش، NaCl در 3 سطح 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر، سولفات روی در 3 سطح 0، 5/1 و 3 پی پی‌ام و سولفات آهن در 3 سطح 0، 5/1 و 3 پی پی‌ام اعمال گردید. محتوی عناصر سدیم و پتاسیم با دستگاه فلیم فتومتر، آهن و روی با دستگاه جذب اتمی، موسیلاژ اندام هوایی به روش وزنی و فنل کل با دستگاه اسپکتوفتومتر اندازه گیری شد. با افزایش سطح شوری به طور معنی داری (P ≤0.01) میزان پتاسیم، روی و آهن کاهش ولی مقدار سدیم افزایش یافت. با افزایش غلظت روی در شرایط شور و شاهد به طور معنی داری (P ≤0.01) میزان پتاسیم افزایش یافت. محلولپاشی روی و آهن بطور معنی داری (P ≤0.01) سبب افزایش مقدار روی و آهن در برگ‌های گیاه ختمی گردید. اگرچه افزایش سطح شوری به‌طور معنی داری (P ≤0.01) سبب کاهش وزن تر گل نسبت به شرایط بدون تنش شد، اما کاربرد سولفات روی و آهن سبب تعدیل اثرات تنش شد. همچنین سطوح شوری 8 و 4 دسی زیمنس بر متر به‌ترتیب سبب افزایش 49 و 20 درصدی مقدار موسیلاژ نسبت به شرایط شاهد شدند و محلول‌پاشی سولفات آهن و روی بطور معنی داری مقدار موسیلاژ را افزایش داد (P ≤0.01). شوری بطور معنی داری (P ≤0.01) سبب افزایش میزان فنول شد و بیشترین میزان فنول (mg/ml 2/65) در تیمار شوری (8 دسی زیمنس بر متر) + سولفات آهن (3 پی پی‌ام) + سولفات روی (صفر پی پی‌ام) مشاهده گردید. به‌طورکلی محلولپاشی سولفات آهن و روی در شرایط شوری نه تنها سبب بهبود شرایط تغذیه ای گیاه ختمی، بلکه باعث افزایش عملکرد گل و متابولیت موسیلاژ شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

342 - بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر خصوصیات مورفو-فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی (Satureja bachtiarica Bunge.) تحت شرایط کم‌آبیاری
اعظم شیخ سامانی عبدالله قاسمی پیربلوطی مهراب یادگاری فائزه رجب زاده

10.30495/ejmp.2022.1949355.1673

کشت گیاه دارویی و معطر مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge.) در شرایط خشک سالی نیازمند بهره گیری از روش های نوین برای دستیابی به ماده موثره دارویی بالاست. این پژوهش، به منظور بررسی اثرات محلول پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت 1 میلی مولار بر صفات مورفو-فیزیولوژیکی أکثر

کشت گیاه دارویی و معطر مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge.) در شرایط خشک سالی نیازمند بهره گیری از روش های نوین برای دستیابی به ماده موثره دارویی بالاست. این پژوهش، به منظور بررسی اثرات محلول پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت 1 میلی مولار بر صفات مورفو-فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس مرزه بختیاری تحت شرایط آبیاری مختلف طی دو سال (98-99 و 98-97) در شهرکرد اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح مطلوب یا شاهد (بدون تنش - آبیاری در 30 درصد تخلیه رطوبتی از ظرفیت زراعی یا F.C.) و کم آبیاری (آبیاری پس از 50 درصد تخلیه رطوبتی از F.C.) و عامل محلول‌پاشی برگی شامل شاهد (محلول پاشی حلال) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک (1 میلی مولار) در نظر گرفته شد. نمونه های اسانس از اندام هوایی قبل از گلدهی به روش تقطیر با آب استخراج و با استفاده از گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تجزیه شدند. میزان کلروفیلa ،b و کل در طول موج 663 و 645 نانومتر، کارتنوئیدها در 470 نانومتر و مقدار پرولین نیز در طول موج 520 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر تعیین گردید. نتایج نشان داد که غلظت های پرولین (139 درصد)، کلروفیلa (57 درصد)،b (46 درصد) و کل (55 درصد)، میزان اسانس (7 درصد) و مهم ترین ترکیب اسانس یعنی کارواکرول (7 درصد) با تنش کم آبی افزایش یافتند. اسید سالیسیلیک به عنوان یک عامل دفاعی، سبب کاهش اثرات منفی تنش کم آبی بر اکثر صفات مورد ارزیابی شد. بیشترین بازده اسانس (1/67 میلی لیتر بر 100 گرم وزن خشک)، بالاترین غلظت های کارواکرول (45 درصد)، پارا-سیمن (19 درصد) و تیمول (11 درصد) در شرایط کم آبیاری و کاربرد اسید سالیسیلیک در هر دو سال آزمایش به دست آمد. با توجه به نتایج حاصل، استفاده از اسید سالیسیلیک در شرایط تنش کم آبی برای ثبات کمیت و کیفیت عملکرد ماده موثره مرزه بختیاری پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

343 - بررسی اثر تنش خشکی بلندمدت بر کمیت و کیفیت اسانس گونه‌های مختلف جنس Thymus spp
بهروز شیران کاظم یوسف زاده سعدالله هوشمند حسین زینلی جواد هادیان محمد مهدی قیصری

10.30495/ejmp.2016.694506

گونه‌های جنس آویشن (Thymus L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی هستند که به‌دلیل سنتز متابولیت‌های ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده‌ دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با أکثر

گونه‌های جنس آویشن (Thymus L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی هستند که به‌دلیل سنتز متابولیت‌های ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده‌ دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو سطح آبیاری 25 و 50 درصد به‌ترتیب مربوط به تنش‌های خشکی ملایم و شدید نسبت به ظرفیت زراعی، در سال 1393 و در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سرشاخه‌های گلدار گیاه از فاصله پنج سانتی‌متری سطح خاک گلدان برداشت و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس‌گیری و ترکیب‌های تشکیل‌دهنده‌ اسانس توسط دستگاه GC/MS شناسایی شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی‌داری بر میزان بازده اسانس داشته و در بین گونه‌ها، به‌ترتیب گونه T. vulgaris از بیشترین میزان اسانس (69/2 درصد) و گونه T. migricus با بازده (49/0 درصد) از کمترین میزان برخوردار بود. بیشترین مقدار تیمول (85/42 و 41/42 درصد) به‌ترتیب متعلق به گونه‌های: T. daenensis و T. kotschyanus، بیشترین مقدار کارواکرول (9/28 درصد) در گونه‌T. armeniacus و ژرانیول با مقدار (38/41 درصد) در گونه‌ T. trautvetterii گزارش شد. درصد تیمول در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به تنش ملایم در گونه‌های T.kotschyanus، T. migricus و T. vulgaris بدون تغییر و در گونه‌های T. daenensis، T. armeniacus و T. lancifolius کاهش نشان داد. در مجموع اعمال تنش خشکی شدید بسته به نوع گونه، موجب کاهش یا افزایش بازده اسانس گردید و در مقایسه با تیمول، کارواکرول در گونه‌های مورد بررسی تحت تاثیر تنش خشکی شدید قرار نگرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

344 - بررسی تغییرات فیتوشیمیایی عصاره گیاه دارویی Cannabis sativa L. در مرحله رشد رویشی تحت تاثیر تنش شوری
عطاالله ربانی محمد رضا اردکانی حسنعلی نقدی بادی شمسعلی رضازاده منصور سراجوقی

10.30495/ejmp.2021.1917625.1615

تنش های محیطی از جمله شوری بر میزان و کیفیت متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی تاثیر زیادی دارند. در این تحقیق به‌منظور بررسی تاثیر شوری بر خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa L.) آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار شوری (0، 2، 4، 6 أکثر

تنش های محیطی از جمله شوری بر میزان و کیفیت متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی تاثیر زیادی دارند. در این تحقیق به‌منظور بررسی تاثیر شوری بر خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa L.) آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار شوری (0، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار در پژوهشکده گیاهان دارویی کرج در سال 1398 به اجرا در آمد. میزان عناصر پتاسیم و سدیم با دستگاه دستگاه فلیم‌فتومتر و کلر به روش رنگ سنجی در اندام‌های برگ و ریشه گیاه و همچنین میزان ترکیبات کانابینوئیدی برگ گیاه شامل تتراهیدروکانابینول (THC[1])، کانابیدول (CBD[2]) و کانابیکرومن (CBC[3]) با دستگاه GC/MS مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری (P≤0.01) بین تیمارهای مختلف شوری ازنظر میزان سدیم، پتاسیم، کلر و کانابینوئیدهای THC، CBD و CBC وجود داشت. با افزایش سطح شوری، میزان یون‌های سدیم و کلر در برگ و ریشه نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت و بیشترین مقدار سدیم برگ و ریشه (به ترتیب 81/15 ، 06/14 میلی‌گرم در گرم) در تیمار شوری 8 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. همچنین افزایش غلظت شوری سبب کاهش پتاسیم برگ و ریشه گیاه شد و بیشترین میزان پتاسیم برگ و ریشه (به‌ترتیب 83/34، 46/34 میلی‌گرم در گرم) مربوط به تیمار شاهد بود. بیشترین میزان THC و CBD (به‌ترتیب 94/7 و 45/1 میلی‌گرم بر گرم گیاه خشک) در غلظت شوری 4 دیسی زیمنس بر متر و بیشترین میزان CBC در شوری 2 دیس زیمنس بر متر (012/0 میلی‌گرم بر گرم برگ خشک) به دست آمد. بنابراین شوری سبب تغییر میزان کانابینوئیدهای گیاه شاهدانه شده و بیشترین میزان THC، CBD و CBC در سطوح پایین شوری حاصل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

345 - بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد اکوتیپ‎های گیاه دارویی Cuminum cyminum L. در شرایط آب و هوایی استان کرمان
الهام مسلمی محمد مهدی اکبریان سیدذبیح الله راوری محمد رضا یاورزاده نادر مدافع بهزادی

10.30495/ejmp.2022.1958000.1690

زیره سبز Cuminum cyminum L.)) از مهم‌ترین گیاهان دارویی، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه خشک ایران می‌باشد. خشکی یکی ازمهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی است. در مورد گیاهان دارویی، خشکی ممک أکثر

زیره سبز Cuminum cyminum L.)) از مهم‌ترین گیاهان دارویی، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه خشک ایران می‌باشد. خشکی یکی ازمهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی است. در مورد گیاهان دارویی، خشکی ممکن است اثر محسوسی بر عملکرد و میزان مواد مؤثره برجای گذارد. به‌منظور بررسی تحمل به خشکی اکوتیپ‌های زراعی زیره سبز، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در سال زراعی 1400- 1399 اجرا شد. در این مطالعه اثر تنش خشکی در سه سطح (آبیاری نرمال، قطع آبیاری بعد از 50 درصد گل‌دهی مزرعه، قطع آبیاری بعد از 100 درصد گل‌دهی مزرعه) بر روی پنج اکوتیپ زیره سبز (ماهان، کوهبنان، خوسف، کاشمر، سبزوار) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد اثر اکوتیپ و تنش به‌صورت جداگانه و توأم بر کلیه صفات مورد بررسی از جمله ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، تعداد شاخه‌های فرعی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن کاه و کلش و درصد اسانس دانه در سطح پنج درصد معنی‌دار بود‌. بیش‌ترین عملکرد دانه و درصد اسانس در اکوتیپ خوسف به‌ترتیب در شرایط بدون تنش و قطع آبیاری بعد از 50 درصد گل‌دهی مزرعه حاصل شد. نتایج رگرسیون در هر سه شرایط آبیاری نشان داد که تعداد چتر، چترک و تعداد دانه در بوته می‌توانند منجر به حصول بیش‌ترین عملکرد گشته و مهم‌ترین عوامل در تعیین عملکرد دانه می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

346 - بررسی تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه Salvia mirzayanii L. در شرایط خشکی و نانو سریم اکساید
مسعود گماریان افشار فلاح ایمانی منصور قربان پور پروین رامک سعید چاووشی

10.30495/ejmp.2022.1950365.1675

در این تحقیق تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مریم‌گلی ایرانی (Salvia mirzayanii L.) در شرایط تیمار خشکی و سطح متفاوت نانو سریم اکساید، پژوهشی گلدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آزمایش اسپلیت پلات در سه تکرار بررسی گردید. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در 4 سطح 25، أکثر

در این تحقیق تغییرات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مریم‌گلی ایرانی (Salvia mirzayanii L.) در شرایط تیمار خشکی و سطح متفاوت نانو سریم اکساید، پژوهشی گلدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آزمایش اسپلیت پلات در سه تکرار بررسی گردید. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی در 4 سطح 25، 50، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی و فاکتور فرعی محلول پاشی با نانوسریم اکساید در پنج سطح عدم مصرف (شاهد)، 125، 250، 500 و 1000 میلی لیتر در لیتر بود. اسانس گیری از اندام ها با استفاده از روش تقطیر با آب صورت گرفت و ترکیبات با استفاده از GC/MS جداسازی و شناسایی گردیدند.نتایج نشان داد اثر متقابل شرایط بدون تنش خشکی × 1000 میلی لیتر نانو سریم اکساید نسبت به تیمار شاهد بیشترین اثر را بر افزایش ارتفاع بوته (35 درصد)، طول ریشه (22 درصد)، وزن خشک ریشه (9/14 درصد)، درصد اسانس (19 درصد)، کلروفیل a (32 درصد)، کلروفیل b (31 درصد) و کاتالاز (16 درصد داشت. همچنین اثر متقابل تنش خشکی در سطح 25 درصد در 125 میلی‌لیتر نانو سریم اکساید بیشترین اثر را بر کاهش وزن خشک بوته (12 درصد)، طول ریشه (13 درصد)، وزن خشک ریشه (19 درصد)، درصد اسانس (10 درصد)، کلروفیل a (14 درصد) داشت. ترکیب دکان (53/19 درصد) در شرایط بدون تنش خشکی، ترکیبات اسپاتولئول (86/35 درصد)، دودکانه (4/18 درصد)، بوتانیک اسید (8/19 درصد) و لینالول (03/25 درصد) در شرایط تنش خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی و اوکتان (76/13 درصد بنابراین غلظت 1000 میلی گرم در لیتر نانو اکسید سریم بیشترین تاثیر را بر بهبود ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی مریم گلی گذاشت. اما در شرایط 50 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اسپاتولئول، دودکانه، بوتانیک اسید و لینالول بیشترین و در شرایط 75 درصد ظرفیت زراعی ترکیبات ثانویه اوکتان، تریمتیل و هگزیل ایزووالرات بیشترین مقدار را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

347 - بررسی اثر کاربرد نیتروژن در شرایط شور بر پاسخ‌های بیولوژیک گیاه دارویی Capparis spinosa L.
محسن زعفرانیه سید مسعود ضیایی

10.30495/ejmp.2023.1984591.1727

تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که با کاهش جذب آب و برهم زدن تعادل عناصر غذایی باعث کاهش رشد گیاه می‌شود. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کبرL. Capparis spinosa در غلظت‌های بالای نمک، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل أکثر

تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که با کاهش جذب آب و برهم زدن تعادل عناصر غذایی باعث کاهش رشد گیاه می‌شود. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کبرL. Capparis spinosa در غلظت‌های بالای نمک، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1400 در آزمایشگاه تحقیقاتی زرند انجام شد. فاکتور اول شامل پنچ سطح شوری (100 شاهد)، 200، 300، 400 و 500 میلی مولار) و فاکتور دوم شامل چهار سطح کود نیتروژن (50، 100، 150 و 200 پی پی ام) بود. صفات مورد مطالعه شامل وزن خشک اندام هوایی در مرحله گل دهی، محتوای پرولین، قند محلول، مالون دی آلدئید،آنزیم کاتالاز، ترکیبات فنلی و محتوی کلروفیل اندام هوایی بود. نتایج نشان داد که عملکرد کوانتوم، محتوای پرولین و قندهای محلول تحت تأثیر شوری و نیتـروژن قـرار گرفتند و افزایش سطح شوری از 100 به 500 میلی مولار باعث افزایش، محتوی پرولین و قندهای محلول شد. اما افزایش غلظت نیتروژن از 50 به 200 میلی‌گرم در لیتر باعث افزایش محتوی پرولین و کاهش محتوی قندهای محلول شد. وزن خشک اندام هوایی، محتوی مالون دی آلدئید، فعالیت آنزیم کاتالاز تحت تأثیر برهمکنش نیتروژن و شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد، در سطوح بالای شوری افزایش غلظت نیتروژن به 150 و 200 میلی‌گرم در لیتر باعث کاهش وزن خشک و افزایش محتوی مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیم کاتالاز شد. در شوری 100 میلی‌مولار کاربرد کـود نیتروژن باعث کاهش معنی‌دار فعالیت ترکیب‌های فنلی شد، به‌طوری که بیشترین فعالیت ترکیبات با کاربرد 50 میلی‌گـرم در لیتر نیتروژن حاصل شد و با افزایش غلظـت نیتـروژن از فعالیـت آنزیم کاسته شد. با توجه به نتایج، در شوری‌های پایین (100 و 200 میلی‌مولار) و متوسط (300 میلی‌مولار) مصرف 200 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن و در شوری‌های بالا (400 و 500 میلی‌مولار) مصرف0 5 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن در محلول غذایی توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

348 - بررسی اثر برخی عوامل محیطی بر جوانهزنی گیاه Salvia hypoleuca
سارا طهماسبی گوجگی حسنعلی نقدیبادی علی مهرآفرین وحید عبدوسی محمدرضا لبافی

در این آزمایش اثر برخی عوامل محیطی بر جوانه&lrm;زنی گیاه Salvia hypoleuca در 5 آزمایش به‌صورت فاکتوریل و 4 تکرار در آزمایشگاه کشت و توسعه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، در سال 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش نور شامل 3 سطح، تاریکی، تاریکی-روشنایی، روشنایی و عم أکثر

در این آزمایش اثر برخی عوامل محیطی بر جوانه&lrm;زنی گیاه Salvia hypoleuca در 5 آزمایش به‌صورت فاکتوریل و 4 تکرار در آزمایشگاه کشت و توسعه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، در سال 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش نور شامل 3 سطح، تاریکی، تاریکی-روشنایی، روشنایی و عمق&lrm; کاشت در پنج سطح 5/0، 1، 5/1، 2 و 3 سانتی‌متر، تنش غرقابی در پنج سطح 0، 1، 3، 6 و 10 روز، سطح پتانسیل اسمزی شامل 0، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال و تنش شوری دارای پنج سطح 0، 100، 150، 200 و 250 میلی‌مولار در غلظت نمک کلریدسدیم انجام گرفت نتایج نشان داد بیشترین جوانه&lrm;زنی در عمق کاشت 1 سانتی&lrm;متر و تیمار روشنایی – تاریکی انجام گرفت و درصد جوانه&lrm;زنی با افزایش غلظت کلرید سدیم به شدت کاهش یافت به&lrm;طوری که با افزایش غلظت نمک (250 میلی&lrm;مولار) جوانه&lrm;زنی مشاهده نشد و اینکه با افزیش تنش خشکی از درصد جوانه&lrm;زنی گیاه کاسته شد. اطلاعات حاصل از این آزمایش نیز به خوبی ثابت کرد که جوانه&lrm;زنی این گونه به شدت تحت عوامل محیطی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

349 - بررسی اثر تنشهای خشکی و شوری بر میزان ترکیبات فنلی گیاه دارویی Thymus vulgaris L.
افسانه صیادی جعفر احمدی بهور اصغری سید محسن حسینی

ترکیبات فنلی گیاه آویشن باغی(Thymus vulgaris L.) از جمله مهم‌ترین فرآورده‌های آنتی اکسیدانی آن می‌باشد که در صنعت داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. بدین منظور در این تحقیق تغییرات کمی ترکیبات فنلی گیاهدارویی آویشنتحت تنش خشکی و شوری مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیقدر سا أکثر

ترکیبات فنلی گیاه آویشن باغی(Thymus vulgaris L.) از جمله مهم‌ترین فرآورده‌های آنتی اکسیدانی آن می‌باشد که در صنعت داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. بدین منظور در این تحقیق تغییرات کمی ترکیبات فنلی گیاهدارویی آویشنتحت تنش خشکی و شوری مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیقدر سال 1392در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه و آزمایشگاه دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا گردید. عصاره‌گیری به روش ماسراسیون انجام گرفت و ترکیبات فنلی با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه‌گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که تنش شوری و خشکی اثر معنی‌داری (1%≥P) در میزان تیمول و سایر ترکیبات فنلی دارند. در تنش خشکی مقادیر وانیلیک اسید، تیمول، کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، پاراکوماریک اسید، فرولیک اسید وسالیسیلیک اسید به‌ترتیب 189، 48، 144، 158، 153، 137 و 84 درصد نسبت به شرایط بدون تنش (شاهد) افزایش نشان دادند. مقدار ترکیبات بررسی شده در اثر تنش شوری نیز تغییراتی نشان داد اما این تغییرات در مقایسه با تنش خشکی قابل توجه نبود. بیشترین افزایش در تنش شوری مربوط به ترکیب رزمارینیک اسید بود که نسبت به شاهد افزایش 3/36 درصدی را نشان ‌داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

350 - استخراج روابط سینماتیکی و تحلیل اجزای محدود تنش در پوسته‌ی انعطاف‌پذیر جعبه دنده‌ی هارمونیک درایو
محمد شیشه ساز شهرام هاشمی

در این تحقیق روابط سینماتیکی در پوسته&zwnj;ی جعبه دنده&zwnj;ی هارمونیک درایوی که چرخ&zwnj;دنده&zwnj;ی صلب آن ثابت است استخراج شده&zwnj;اند. بر اساس روابط بدست آمده این نتیجه حاصل شده است که به ازای جمیع مقادیر بار اعمال شده، نسبت جابجایی قائم به افقی در پوسته&zwnj;ی یاد أکثر

در این تحقیق روابط سینماتیکی در پوسته&zwnj;ی جعبه دنده&zwnj;ی هارمونیک درایوی که چرخ&zwnj;دنده&zwnj;ی صلب آن ثابت است استخراج شده&zwnj;اند. بر اساس روابط بدست آمده این نتیجه حاصل شده است که به ازای جمیع مقادیر بار اعمال شده، نسبت جابجایی قائم به افقی در پوسته&zwnj;ی یاد شده ثابت بوده و فقط به ابعاد هندسی آن بستگی دارد. همچنین، حداکثر تفاوت بین دندانه&zwnj;های چرخ&zwnj;دنده&zwnj;ی صلب و انعطاف پذیر باید برابر 2 باشد. ضمن مقایسه&zwnj;ی چرخ&zwnj;دنده&zwnj;ی انعطاف پذیر با پوسته&zwnj;&zwnj;ی استوانه&zwnj;ای شکلی که تحت بار متمرکز P قرار گرفته ضریب اصلاح Cf برای ابعاد مختلف پوسته&zwnj;ی انعطاف پذیر استخراج شده است. این ضریب می&zwnj;تواند نقش عمده&zwnj;ای در طراحی و ساخت پوسته&zwnj;ی انعطاف پذیر ایفا &zwnj;نماید. بدینوسیله می&zwnj;توان حداکثر باری را که باعث درگیری کامل دندانه&zwnj;ها می&zwnj;شود محاسبه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

351 - تحلیل و بررسی میزان انحنای خروجی ورق در فرآیند نورد سرد ورقهای دو لایه آلومینیوم - فولاد
محمد تمیزی فر نصرت ا... صلح جویی مهران مرادی

نورد ورق&zwnj;های دو لایه در زمره فرآیندهای نورد نامتقارن طبقه&zwnj;بندی می&zwnj;گردد. از جمله عوامل موثر در این فرآیند را می&zwnj;توان نسبت سرعت&zwnj;های دورانی، ضرایب اصطکاک و نسبت تنش&zwnj;های سیلان دو لایه نام برد. با افزایش نسبت سرعت دو غلتک، نیروی نورد کاهش قابل م أکثر

نورد ورق&zwnj;های دو لایه در زمره فرآیندهای نورد نامتقارن طبقه&zwnj;بندی می&zwnj;گردد. از جمله عوامل موثر در این فرآیند را می&zwnj;توان نسبت سرعت&zwnj;های دورانی، ضرایب اصطکاک و نسبت تنش&zwnj;های سیلان دو لایه نام برد. با افزایش نسبت سرعت دو غلتک، نیروی نورد کاهش قابل ملاحظه&zwnj;ای پیدا می&zwnj;کند. بدلیل عدم برابری خواص مکانیکی ماده در راستای ضخامت ورق، توزیع کرنش پلاستیک نیز یکنواخت نبوده و رفتار ماده بصورت کرنش صفحه&zwnj;ای می&zwnj;باشد. از اینرو انتظار می&zwnj;رود با توجه به اینکه سیلان پلاستیک فلز ضعیف&zwnj;تر (فلز با استحکام کمتر) بیشتر از فلز قوی&zwnj;تراست، ورق به سمت ماده با تنش تسلیم بزرگتر (فلز با استحکام بیشتر) انحراف پیدا کند. با کنترل نسبت سرعتهای دورانی و ضرایب اصطکاک می&zwnj;توان تا حدودی انحنای ورق را در خروجی تنظیم و کنترل نمود. مهمترین عواملی که در ایجاد انحنا در نسبت تنش&zwnj;های تسلیم پایین اثر دارد را می&zwnj;توان به کرنش&zwnj;های برشی در محل اتصال ورقها و همچنین کرنش&zwnj;های محوری دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

352 - میراسازی گشتاورهای پیچشی روی محور توربین- ژنراتور به کمک پایدارسازهای نوین ژنتیکی و فازی
عباس شولایی محمد بیاتی پوده غضنفر شاهقلیان

حضور تنش‌های روی محور توربین- ژنراتور که محصول بروز اغتشاش در سیستم‌های قدرت هستند، باعث کاهش عمر مفید محور می‌شود. در این مقاله میراسازی سریع و کنترل این تنش‌ها، با کمک پایدارسازهای نوین محقق می‌گردد. پایدارساز ترکیبی در این مقاله بر روی سیستم تحریک ولتاژ ژنراتور و سیس أکثر

حضور تنش‌های روی محور توربین- ژنراتور که محصول بروز اغتشاش در سیستم‌های قدرت هستند، باعث کاهش عمر مفید محور می‌شود. در این مقاله میراسازی سریع و کنترل این تنش‌ها، با کمک پایدارسازهای نوین محقق می‌گردد. پایدارساز ترکیبی در این مقاله بر روی سیستم تحریک ولتاژ ژنراتور و سیستم کنترلی خط انتقال جریان مستقیم عمل می‌کند؛ در تنظیم پارامترهای این پایدارساز از الگوریتم ژنتیک با هدف کاهش تنش‌ها، یاری گرفته می‌شود که تاثیر این پایدارساز را چندین برابر می‌نماید. همچنین در کنترل بهتر این پایدارساز از روش کنترل منطق فازی استفاده می‌شود که تاثیر قابل توجهی در کنترل تنش‌های به وجود آمده در سیستم مورد مطالعه دارد. نتایج شبیه‌سازی موید تاثیر پایدارسازهای طراحی شده در کنترل گشتاورهای پیچشی روی محور توربین- ژنراتور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

353 - تأثیرشاخص تنش برگردشگری خارجی ؛ مقایسه تطبیقی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و توسعه‌یافته منتخب (رویکرد نهادگرایی )
سیدمحمد حسینی صالحی محمد حسن فطرس محمد حسین ایمانی خوشخو احمد سرلک

شاخصهای رشد و توسعه ، دلالت بر فاصله عمیق تر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه داشته ورویکرد رشد درون‌زا و استفاده ظرفیت های داخلی و منابع پایدار تقویت شده است . طی دو دهه گذشته صنعت گردشگری بعنوان منبع پویای رشد و توسعه مورد توجه کشورهای بویژه توسعه یافته قرار گرفته أکثر

شاخصهای رشد و توسعه ، دلالت بر فاصله عمیق تر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه داشته ورویکرد رشد درون‌زا و استفاده ظرفیت های داخلی و منابع پایدار تقویت شده است . طی دو دهه گذشته صنعت گردشگری بعنوان منبع پویای رشد و توسعه مورد توجه کشورهای بویژه توسعه یافته قرار گرفته است . کشورهای اسلامی با انبوه جاذبه‌های خاص فرهنگی، تاریخی و طبیعی می توانند با ایجاد بسترهای لازم از این ظرفیت به نحو بهینه استفاده نمایند . در این پژوهش تطبیقی ، یه بررسی عوامل موثر بر گردشگری با تاکید بر شاخص تنش در دو گروه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و کشورهای توسعه‌یافته طی سال‌های2005 تا 2019 پرداخته ایم . یافته‌های تحقیق به تاثیر مثبت و معنادار متغییرهای تنش ، میزان گردشگران دورۀ قبل، درجۀ بازبودن اقتصاد و زیرساخت‌های حمل‌ونقل بر گردشگری خارجی دلالت دارد . البته ضریب تخمینی شاخص تنش در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بزرگتر است . همچنین ضریب برآوردی هزینه های عمومی درآموزش در کشورهای توسعه‌یافته ، مثبت ومعنی دار بوده و در خصوص تاثیر شاخص قیمت مصرف کننده بر گردشگری خارجی ، ضرایب برآوردی دو گروه کشورها بواسطه نقش قدرت خرید ارز ، با یکدیگر متناقض ( درکشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی مثبت اما در کشورهای توسعه‌یافته منفی ) می باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

354 - بررس اثر تنش اکسداتیو برروی پروتئومیکس لیستریا مونوسایتو ژنز PTCC 1297
سمانه کاظمی مانوش زنده دل

10.30495/bioem.2022.696575

لیستریا مونوسیتوژنز یک پاتوژن باکتریایی انسانی، منتقل;شونده از غذا، گرم مثبت است که در همه‌جا یافت شده و می‌تواند باعث لیستریوز گردد. این بیماری با میزان بستری بالا (بیش از 90 درصد) کشنده است. هدف از این مطالعه تعیین اثر پراکسید هیدروژن (H2O2) بر پروتئومیکس لیستریا مونو أکثر

لیستریا مونوسیتوژنز یک پاتوژن باکتریایی انسانی، منتقل;شونده از غذا، گرم مثبت است که در همه‌جا یافت شده و می‌تواند باعث لیستریوز گردد. این بیماری با میزان بستری بالا (بیش از 90 درصد) کشنده است. هدف از این مطالعه تعیین اثر پراکسید هیدروژن (H2O2) بر پروتئومیکس لیستریا مونوسیتوژنز می‌باشد. سلول‌های باکتریایی در معرض غلظت‌های غیر کشنده و به‌تدریج رو به افزایش تنش اکسیداتیو (06/0، 3/0، 6/0، و 5/1 درصد از H2O2) قرار گرفتند. تغییرات الگوی پروتئینی سلول‌های مواجهه یافته با H2O2 و کنترل (سلول‌های تطابق نیافته) با روش‌های;متمرکزسازی ایزو الکتریک (IEF) و الکتروفورز ژل سدیم دود سیل سولفات پلی اکریل آمید (SDS-PAGE) مشخص شدند. لکه‌های پروتئینی با استفاده از رنگ‌آمیزی با کلوئیدال کوماسی بلو قابل‌مشاهده شدند. براساس نتایج به‌دست‌آمده 1400 لکه روی ژل‌ها مشخص شد. از بین این نقاط، 85 نقطه با کمک نرم‌افزار و تائید چشم شناسایی شدند. پس از تجزیه‌وتحلیل این نقاط، 9 نقطه بیشترین تغییرات را نشان دادند. این نقاط دارای تراکم مناسب بوده و نشان‌دهنده پاسخ باکتری به شرایط تنش می‌باشند. می‌توان نتیجه گرفت که ساختار پروتئوم لیستریا مونوسیتوژنز PTCC 1297 در مواجهه با تنش اکسیداتیو تغییر می‌کند. نه لکه پروتئینی روی ژل پس از تجزیه‌وتحلیل لکه‌های پروتئینی، تغییرات قابل‌توجهی داشتند. این مکان‌ها، نحوه واکنش باکتری‌ها تحت تنش را نشان دادند. بیان برخی از این لکه‌ها افزایش‌یافته بود، درحالی‌که برخی دیگر کاهش‌یافته بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

355 - بررسی شدت اثر تنش های محیط بر روی رشد ، پروفایل پروتئینی و ویژگیهای بیوشیمیایی سودوموناس آئروژینوزا ATCC 27853
آزیتا تیشه یار محمد فائزی قاسمی نور امیر مظفری

10.30495/bioem.2022.695367

سودوموناس آئروژینوزا عامل اصلی عفونت‌های بیمارستانی و مقاوم به اکثر آنتی‌بیوتیک‌ها است. این مطالعه باهدف بررسی تأثیر شرایط مختلف تنش بر رشد، مشخصات پروتئینی و ویژگی‌های بیوشیمیایی این باکتری انجام شد. سلول‌های 27853 Pseudomonas aeruginosa ATCC در فاز لگاریتمی در معرض أکثر

سودوموناس آئروژینوزا عامل اصلی عفونت‌های بیمارستانی و مقاوم به اکثر آنتی‌بیوتیک‌ها است. این مطالعه باهدف بررسی تأثیر شرایط مختلف تنش بر رشد، مشخصات پروتئینی و ویژگی‌های بیوشیمیایی این باکتری انجام شد. سلول‌های 27853 Pseudomonas aeruginosa ATCC در فاز لگاریتمی در معرض تنش‌های متفاوت مانند غلظت سوکروز، اتانول، اسید، فشار اسمزی و CoCl2 قرار گرفتند. پس از هر شرایط تنش، رشد و بقای سلول‌های باکتری تعیین شد. مشاهدات میکروسکوپی تغییرات مورفولوژی را در شرایط مختلف تنش نشان داد. 27853 P. aeruginosa ATCC تا 3 pH ،;(V/V) % 55اتانول و;CoCl2;را تا;(W/V) %7 تحمل کرد ولی فراتر از این مقادیر، باکتری توانایی خود را برای زنده ماندن از دست داد. حداکثر تحمل به سوکروز حدود 35 درصد (W/V) بود. نتایج نشان داد که شرایط تنش‌های مختلف نمی‌تواند بر ویژگی‌های اصلی بیوشیمیایی تأثیر بگذارد. تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی سلول‌های; P. aeruginosa ATCC 27853که در معرض شرایط تنش مختلف قرار گرفتند، تغییرات گسترده‌ای را در مورفولوژی سلول‌ها نشان داد. علاوه بر این، پس ازتیمار با تنش‌های مختلف، تغییرات قابل‌توجهی در الگوی کلی پروتئین P. aeruginosa 27853;براساس تجزیه‌وتحلیل SDS-PAGE مشاهده شد. می‌توان نتیجه گرفت که تنش‌های شدید محیطی تأثیرات زیادی بر الگوی رشد، ویژگی‌های فنوتیپی والگوی پروتئین این باکتری;دارد. اگر تنش‌ها به‌یک‌باره ایجاد شوند، باعث مرگ می‌شوند، اما اگر به‌آرامی تحت تأثیر قرار گیرند و برای مدت طولانی‌تر، اکثر باکتری‌ها قادر خواهند بود قسمت‌های آسیب‌دیده را ترمیم کنند و رشد دوباره از سر گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

356 - مطالعه آزمایشگاهی تاثیر عملکرد و نحوه آرایش ژئوگریدها و توزیع یکسان تنش در ناحیه کششی سازه های بتنی
اشکان خدابنده لو علی اصغر اکبری برگشادی

با توجه به اینکه بتن یکی از مصالح اصلی بکار رفته در صنعت ساختمان می باشد و در ضمن روش متداول استفاده از فولاد که باعث کاهش تردشکنی و گسیختگی بتن می‌شود دارای معایبی می‌باشد. امروزه گسترش علم استفاده از مواد پلیمری در رفع این معایب سریعاً جای خود را در مواد تشکیل‌دهنده ب أکثر

با توجه به اینکه بتن یکی از مصالح اصلی بکار رفته در صنعت ساختمان می باشد و در ضمن روش متداول استفاده از فولاد که باعث کاهش تردشکنی و گسیختگی بتن می‌شود دارای معایبی می‌باشد. امروزه گسترش علم استفاده از مواد پلیمری در رفع این معایب سریعاً جای خود را در مواد تشکیل‌دهنده بتن باز نموده است. با استفاده از این مواد می توان بتن مستحکم تر با انعطاف‌پذیری بیشتر و سطحی صافتر و با مقاومت بیشتر در مقابل فرسایش، ضربه و خورندگی تولید کرد. در این تحقیق با استفاده از ژئوگرید که از خانواده ژئوسنتتیک‌ها می باشد، افزایش مقاومت کششی بتن به مقدار 15% محقق می شود. چون بصورت جامد بکار گرفته می‌شود با ریسک بسیار کم، ژئوگرید در فواصل مختلف از تار خنثی قرار داده شده است. در نتایج آزمایشهای انجام داده شده و با توجه به نمودار حاصل از آزمایشات، ژئوگریدها اگر به صورت نیمه جامد در ناحیه کششی به کار گرفته شوند باعث توزیع یکسان تنش‌ها گردیده و تاثیر خود را در افزایش مقاومت کششی بهتر نشان خواهند داد. البته با استفاده از ترکیب فولاد و ژئوگرید در ناحیه کششی و با توجه به خصوصیات ژئوگرید، دسترسی به شکست نرم ( شکست کششی) که بهترین نوع شکست برای سازه‌های بتنی می‌باشد آسانتر می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

357 - بررسی اثر ناکاملی هندسی اولیه بر روی اشکال مدی مخازن فولادی و اسلاشینگ
احمد ملکی علی ستاری

سازه‌های پوسته‌ای جدار نازک دارای وزن سبک و مقاومت بالا می‌باشند ظرفیت باربری، رفتار کمانشی و فراکمانشی مخازن فولادی جدار نازک، به وجود ناکاملی‌های هندسی بسیار حساس می‌باشد. با توجه به کم بودن ضخامت جداره سازه‌های پوسته‌ای امکان ایجاد هرگونه تغییر شکل و اختلال بر روی سط أکثر

سازه‌های پوسته‌ای جدار نازک دارای وزن سبک و مقاومت بالا می‌باشند ظرفیت باربری، رفتار کمانشی و فراکمانشی مخازن فولادی جدار نازک، به وجود ناکاملی‌های هندسی بسیار حساس می‌باشد. با توجه به کم بودن ضخامت جداره سازه‌های پوسته‌ای امکان ایجاد هرگونه تغییر شکل و اختلال بر روی سطوح دیواره وجود دارد. با توجه به انواع خطا در حین ساخت یا مونتاژ، مخازن طراحی شده بصورت ایده‌آل ساخته نمی‌شوند و دارای مقداری خطای هندسی هستند. این ناکاملی‌ها ممکن است در فرآیند نورد، جابجایی پانل‌ها، نصب یا جوشکار بوجود آیند. گزارش‌های زیادی در باره ناکاملی حاصل از اثر عمل جوشکاری و تاثیر کاهند‌گی آن بر ظرفیت باربری محوری در دست است. تحقیقات جامع و کاملی بر روی اثر ناکاملی هندسی اولیه بر روی اشکال مدی مخازن فولادی، و اثر آن بر ظرفیت باربری مخازن فولادی صورت نگرفته که مورد توجه تحقیق حاضر است. در این تحقیق، به بررسی رفتار واقعی پوسته‌های استوانه‌ای دارای ناکاملی هندسی اولیه بر روی اشکال مدی مخازن فولادی در مرحله پیش از کمانش و پس از کمانش، و بررسی اثر نا‌کاملی هندسی اولیه بر روی اسلاشینگ در مخازن فولادی پرداخته شده است، با استفاده از نرم افزار اجزاء محدود، ABAQUS و صحت سنجی نتایج حاصل از تحلیل و آنالیز غیرخطی با نتایج آزمایشگاهی پرداخته شده است. ناکاملی هندسی شکل مدها را تغییر داده است. اثر ناکاملی هندسی اولیه روی مقدار اسلاشینگ ناچیز بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

358 - اثر حرارت بر رفتار پوشش مرکب پلهای بزرگ راه آهن ( مطالعه موردی: پل پروژه قطعه دوم راه آهن میانه- بستان آباد- تبریز)
علیرضا سعیدی احمد ملکی

پل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دم أکثر

پل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دمایی روزانه و فصلی، تحمیل صدمات جبران‌ناپذیر در اثر ایجاد موانع انبساط حرارتی مابین کوله و عرشه به طور اتفاقی یا عمدی در سازه محتمل است. بنابراین جهت شناسایی رفتار حرارتی پل و جلوگیری از عواملی مخرب احتمالی، پل با نرم افزارCSI Bridge مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از اعمال تغییرات حرارت تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما به صورت تدریجی، تنش، نیروهای محوری و برشی و لنگر تا 60 درجه سانتیگراد به طور یکنواخت افزایش می یابد. با رسیدن دما به مرز 65 درجه سانتیگراد تنش ناشی از تغییرات حرارت به مقدار 17.7 درصد افزایش می یابد. با اعمال دمای 800 درجه سانتیگراد در دهانه میانی ضمن تغییرات شدید نیروهای محوری و برشی به مقدار 9833 تن و لنگر خمشی به مقدار 2074 تن بر متر و مقدار جابجایی 24.34 سانتی متر محاسبه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

359 - بررسی رفتار چرخه‌ای دیوارهای برشی فولادی سخت شده با اتصالات نیمه صلب به قاب فولادی
سینا شیرجنگ احمد ملکی

با افزایش تحقیقات روی عملکرد لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی و افزایش اطمینان از عملکرد آن‌ها استفاده از این دیوارها به‌خصوص در آمریکا و ژاپن به ‌نحو محسوسی گسترش یافته است. باتوجه به شناخت نسبتاً جامعی از رفتار این دیوارها اکنون آیین‌نامه‌های طراحی شروع به ارائه ضوابط طرا أکثر

با افزایش تحقیقات روی عملکرد لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی و افزایش اطمینان از عملکرد آن‌ها استفاده از این دیوارها به‌خصوص در آمریکا و ژاپن به ‌نحو محسوسی گسترش یافته است. باتوجه به شناخت نسبتاً جامعی از رفتار این دیوارها اکنون آیین‌نامه‌های طراحی شروع به ارائه ضوابط طراحی برای این دیوارها نموده‌اند. اساس عملکرد این سازه‌ها مبتنی بر بهره‌گیری از عملکرد میدان کششی قطری پس از کمانش ورق فولادی می‌باشد. در این تحقیق قبل از بررسی عملکرد دیواربرشی‌‌های فولادی با اتصالات مفصلی، جهت اطمینان از نتایج عددی، به صحت سنجی نمونه آزمایشگاهی پرداخته و بعد از ارزیابی نتایج، به مدل‌سازی 12 نمونه دیواربرشی فولادی با نرم افزار آباکوس پرداخته شده است. در این نمونه‌ها به بررسی پارامترهایی از قبیل ضخامت ورق دیواربرشی، مشخصات هندسی تیر‌ها و ستون‌ها و میزان بازشدگی گوشه‌های ورق پرداخته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق مشخص کرد که با افزایش سطح مقطع ستون‌ها توزیع تنش به صورت یکنواختی در سطح ورق گسترده شده و کل سطح ورق به سمت خارج از صفحه کمانش کرده، این در حالی است که در صورت افزایش مقطع تیر کمانش اغلب به صورت قطری در ورق‌ها دیده می‌شود. این در حالی است که در صورت افزایش ضخامت ورق دیواربرشی مقدار کرنش غیر‌الاستیک ایجاد شده کمتر شده و تقریبا محدود به قسمت‌های تحتانی ورق طبقه اول بوده است. با افزایش 20 درصدی ضخامت ورق دیواربرشی ظرفیت باربری و سختی نمونه‌ها به طور متوسط در حدود 18 درصد افزایش یافته و همچنین با افزایش میزان بازشدگی از 5 به 15 درصد ظرفیت باربری در حدود 20 درصد کاهش یافته و مقدار کرنش پلاستیک به صورت قطری در ورق‌ها ایجاد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

360 - بررسی عملکرد سقف‌های ساندویچ پانلی تحت بار انفجار به روش اجزاء محدود
ناصر احدی محمدعلی لطف الهی یقین

امروزه با گسترش حملات انفجاری به ساختمان ها در جهان، بررسی دقیق رفتار سازه ها تحت اثر بارهای انفجاری یک ضرورت محسوب می‌شود. انفجار واکنشی است که در آن نرخ سوختن مواد با سرعتی به مراتب بیشتر از سرعت صوت انجام می‌شود که در نتیجه آن، گرادیان دما و فشار بسیار بالا ایجاد شده أکثر

امروزه با گسترش حملات انفجاری به ساختمان ها در جهان، بررسی دقیق رفتار سازه ها تحت اثر بارهای انفجاری یک ضرورت محسوب می‌شود. انفجار واکنشی است که در آن نرخ سوختن مواد با سرعتی به مراتب بیشتر از سرعت صوت انجام می‌شود که در نتیجه آن، گرادیان دما و فشار بسیار بالا ایجاد شده و موج شوک بلافاصله تولید و با سرعت بسیار بالا منتشر می شود. در این تحقیق با توجه به اهمیت موضوع به بررسی رفتار سقف‌های ساندویچ پانلی تحت بارهای انفجاری کانوپ با استفاده از نرم افزار آباکوس 2016 پرداخته خواهد شد. بدین ترتیب که جهت اعتبار داشتن نتایج نمونه‌های عددی، در ابتدا به صحت سنجی نتایج یک نمونه از مقاله مرجع پرداخته و بعد از درستی نتایج، به مدل‌سازی نمونه‌های عددی به تعداد 6 مدل و استخراج نتایج در نرم افزار اکسل اقدام خواهد شد.. در این تحقیق نمونه‌های عددی شامل دو گروه سقف ساندویچ پانل فولادی بوده که در فاصله سخت کننده‌های داخلی با هم فرق دارند. هر دو گروه تحت بارهای انفجاری معادل 1 و2 و3 کیلوگرم TNT در فاصله 20 سانتی‌متری از مرکز سقف قرار گرفته و تاثیرات بار انفجاری بر روی توزیع تنش و جابجایی‌های ایجاد شده در نمونه‌ها را مورد بررسی قرار داده خواهد شد. مطابق انتظار با توجه به نمونه ها با ثابت بودن ماده منفجره و افزایش فاصله از سطح پانل میزان جابجایی و تنش های وارده به پانل کمتر شده و همچنین با ثابت ماندن فاصله ماده منفجره از روی سطح پانل و افزایش میزان ماده انفجاری، جابجایی و تنش وارده به پانل نیز افزایش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

361 - تاثیر تیرهای عرضی در بهسازی تیرهای اصلی فولادی با روش تنظیم تنش‌ها
نوبخت بختیاری

برای کاهش خیز و تنظیم تنش ها در سیستم های پوششی بزرگ، از تیرهای عرضی عمود بر تیرورق ها یا تیرهای اصلی موجود، استفاده می شود در مقاله حاضر اثر تیرهای عرضی که به منظور مقاوم سازی سیستم سقف و تنظیم تنش تیرهای اصلی موجود به سیستم سقف اضافه می شود مورد بررسی قرار گرفته و راب أکثر

برای کاهش خیز و تنظیم تنش ها در سیستم های پوششی بزرگ، از تیرهای عرضی عمود بر تیرورق ها یا تیرهای اصلی موجود، استفاده می شود در مقاله حاضر اثر تیرهای عرضی که به منظور مقاوم سازی سیستم سقف و تنظیم تنش تیرهای اصلی موجود به سیستم سقف اضافه می شود مورد بررسی قرار گرفته و رابطه دیفرانسیل حاکم بر رفتار سازه جدید تعیین شده است. حل معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی درجه چهار بدست آمده به دلیل پیچیدگی، با تبدیلات ریاضی ساده شده و به معادلات دیفرانسیل معمولی تبدیل گردیده با روابط حاصل یک مسئله کاربردی حل شده است و جواب حاصل از حل مسئله با روش ارائه شده در این مقاله با نتایج مدلسازی شده در برنامه SAP2000 مقایسه شده است و تطبیق و سازگاری بسیار دقیقی نتیجه گردیده است. بررسی ها نشان می دهد که با تغییر اختیاری در سختی و فواصل تیرهای فرعی می توان مقادیر مختلف تنش ها، لنگرها و نیروهای تیر اصلی را تعدیل نموده و نسبت به مقاوم سازی سیستم موجود اقدام کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

362 - بررسی اثر زمان کاشت و کاربرد کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

به منظور بررسی تأثیر زمان کاشت و کود شیمیایی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر بالنگوی شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 93 – 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کشت پائیزه و بهاره و أکثر

به منظور بررسی تأثیر زمان کاشت و کود شیمیایی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر بالنگوی شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 93 – 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عوامل آزمایش شامل تاریخ کشت پائیزه و بهاره و و نیز کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر) در سه سطح عدم مصرف کود، کاربرد نصف کود مورد نیاز (23 کیلوگرم در هکتار N + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل توصیه شده کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت بر درصد جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم کاتالاز، درصد نیتروژن و فسفر و درصد موسیلاژ بذر در سطح یک درصد معنی‌دار و بر وزن هزار دانه غیر معنی‌دار بود. اثر کود شیمیایی بر تمام صفات مذکور در سطح یک درصد معنی‌دار بود. هم‌چنین اثر متقابل تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر فعالیت آنزیم کاتالاز، درصد موسیلاژ، درصد نیتروژن و فسفر بذر در سطح یک درصد معنی‌دار و بر درصد جوانه‌زنی و وزن هزار دانه غیر معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (8/74 درصد) بود که افزایش 6/11 درصدی نسبت به کشت بهاره داشت. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به اعمال کود کامل (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) (6/88 درصد) بود که افزایش 4/73 درصدی نسبت به شاهد نشان داد. به طور کلی کشت پاییزه و مقدار کامل کود باعث افزایش کیفیت بذر‌های بالنگو می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

363 - تأثیر تنش خشکی و محدودیت منابع فتوسنتزی در گیاه مادری بر خصوصیات جوانه ⁭زنی و بنیه بذر تولیدی گندم (رقم زرین)
مجید عبدلی محسن سعیدی

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوص أکثر

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گندم (رقم زرین) به اجراء درآمد. تیمار شرایط رطوبتی شامل آبیاری مطلوب و تنش خشکی بود و تیمار محدودیت منابع فتوسنتزی شامل شاهد، حذف برگ پرچم و حذف همه برگها بغیر از برگ پرچم بودند. بذور بدست آمده از قسمت مزرعه ای در آزمایشگاه مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر طول و وزن خشک ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر معنیدار بود اما بر روی درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی غیرمعنی دار بود. بطوری که با افزایش شدت محدودیت منابع فتوسنتزی در شرایط آبیاری مطلوب از میزان کلیه خصوصیات رشدی گیاهچه اعم از وزن خشک و طول ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر کاسته میشود ولی در شرایط تنش خشکی با اعمال تیمارهای محدودیت فتوسنتزی خصوصیات رشدی گیاهچه روند افزایشی دارد. بطور کلی تنش خشکی اعمال شده بر روی گیاه مادری سبب کاهش طول و وزن گیاهچه و همچنین افزایش متوسط زمان جوانه زنی میشود بنابراین ظاهر شدن گیاهچه ها در سطح مزرعه زمان بیشتری می برد، پس بذوری که در اینگونه شرایط تولید می گردند جهت کشت در سال بعد توصیه نمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

364 - بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه زنی و رشد رویشی گیاه دارویی ریحان(Ocimum basilicum L.) در تنش شوری
لیلا رضائی محمد هاشم برادران سعید بختیاری

در این پژوهش به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مقاومت در برابر تنش شوری گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله آزمایشگاه (کشت درون پتری دیش) و گلخانه (کشت گلدا أکثر

در این پژوهش به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مقاومت در برابر تنش شوری گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو مرحله آزمایشگاه (کشت درون پتری دیش) و گلخانه (کشت گلدانی) انجام شد. سطوح شوری درهردومرحله شامل (کلریدسدیم: شاهد،25 میلی مولار،50 میلی مولار،75 میلی مولار) بود. نتایج بررسی‌ها نشان داد که شوری می‌تواند اثرات بسیار معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه زنی و رشدی گیاه ریحان در مرحله آزمایشگاه و گلخانه داشته باشد. با این تفاوت که در گلخانه تنها در طول ریشه، میانگین تعداد برگ روی بوته و سطح برگ ثانویه اثرات معنی‌داری مشاهده شد. همچنین در بررسی اثر متقابل پرایمینگ بر تنش شوری نیز اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه ریحان در سطح (0/01≥P) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه مشاهده شد. از مجموع نتایج حاصل چنین برداشت شد که ریحان گیاهی بسیار حساس به شوری است و با توجه به شرایط اقلیمی و رویکرد به گیاهان دارویی بهتر است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

365 - اثرات پیش تیمار بذر شوید با سالیسیلیک‌اسید در شرایط تنش فلزات سرب و کادمیم
سمیه سلطانزاده حسن ملکی لجایر بهروز اسماعیل پور اسماعیل چمنی موسی ترابی گیگلو یونش پوربیرامی هیر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌ه أکثر

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌های صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی‌گرم در لیتر فلز سرب و غلظت‌های صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی‌گرم در لیتر فلز کادمیم کشت شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی (5/75 درصد)، بیشترین مقدار سرعت جوانه‌زنی (1/44)، بیشترین وزن خشک گیاه (55 میلی‌گرم)، بیشترین میزان شاخص وزنی (5/3303)، بیشترین میزان پرولین (2/21میکروگرم برگرم وزن تازه) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در نمونه-های پیش‌تیمار شده با بیشترین غلظت سالیسیلیک‌اسید (2 میلی مولار) حاصل شدند. همچنین با افزایش میزان تنش و پیش-تیمار با سالیسیلیک‌اسید، محتوی پرولین و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز افزایش یافتند. نتایج این پژوهش نشان داد که پیش‌تیمار سالیسیلیک‌اسید ممکن است با بهبود سیستم آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تحت تنش فلزات سنگین باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به سمیت این فلزات شده است. به نظر می‌رسد پیش تیمار بذور قیل از کشت با موادی مانند سالیسیلیک-اسید می‌تواند در بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

366 - تأثیر اسمو و هیدروپرایمینگ و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بر شاخص‌های جوانه‌زنی عدس (Lense culinaris L.)
رهام محتشمی

10.30495/jsr.2022.1962137.1237

به‌منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ بر شاخص‌های سبزشدن و برهم‌کنش آن با قطع آبیاری در مرحله گلدهی عدس (رقم گچساران) دو آزمایش جداگانه، سال 97-1396 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عا أکثر

به‌منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ بر شاخص‌های سبزشدن و برهم‌کنش آن با قطع آبیاری در مرحله گلدهی عدس (رقم گچساران) دو آزمایش جداگانه، سال 97-1396 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل (1-شش غلظت نیترات پتاسیم و سولفات روی و آب خالص، مجموعا هفت سطح و 2- پنج سطح زمانی خیساندن در آب) انجام شد. آزمایش دوم در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی یاسوج، به‌صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، به طوری که عامل اصلی آبیاری با دو سطح ( آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی پرایمینگ بذر با چهار سطح (پرایمینگ با محلول نیترات پتاسیم با غلظت 2/0 درصد، سولفات روی با غلظت 3/0 درصد، آب مقطر و عدم پرایمینگ) بود. نتایج نشان داد ﭘﺮﺍﻳﻤﻴﻨـﮓ بذر با نیترات پتاسیم باعث کاهش 91/9 و 89/7 درصدی میانگین زمان ﺳﺒﺰﺷﺪﻥ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷـﺎﻫﺪ ﻭ هیدروپرایمینگ گردید. تأثیر خیسانده شدن بذور به‌مدت 6 ساعت بر درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط آزمایشگاهی، بهتر از سایر تیمارهای زمانی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

367 - تأثیر تنش شوری بر جوانه‌زنی و خصوصیات گیاهچه‌ای درمنه خزری (Artemisia annua L.)
محمد حسین بیجه کشاورزی حشمت امیدی

10.30495/jsr.2024.2005013.1275

تنش شوری یکی از عوامل مهم محدودکننده رشد وتولید محصولات کشاورزی است.گیاهان نیز مانند سایر موجودات زنده در برابر تنش‌ها حساس هستندو می‌توانند در اثر قرار گرفتن در معرض تنش‌های مختلف دچار آسیب شوند.جوانه زنی و رشد گیاهچه از مراحل مهم فنولوژیک گیاه هستند که در شرایط تنش شو أکثر

تنش شوری یکی از عوامل مهم محدودکننده رشد وتولید محصولات کشاورزی است.گیاهان نیز مانند سایر موجودات زنده در برابر تنش‌ها حساس هستندو می‌توانند در اثر قرار گرفتن در معرض تنش‌های مختلف دچار آسیب شوند.جوانه زنی و رشد گیاهچه از مراحل مهم فنولوژیک گیاه هستند که در شرایط تنش شوری اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.درمنه خزری(Artemisia annua L.)یکی از گیاهان دارویی مهمی است که از دیرباز در طب سنتی ایران و سایر کشورهای آسیایی مورد استفاده قرار می گرفته است. در این مطالعه، اثر تنش شوری بر جوانه زنی (درصد و سرعت)و خصوصیات گیاهچه های (طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک) درمنه خزری بررسی شد. این آزمایش در سال 1402 در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه شاهد انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 4 سطح شوری(0، 50، 100 و 150 میلی مولار)ناشی از نمک کلرید سدیم بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم افزارSAS تجزیه و تحلیل و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی و بیشترین طول ساقه چه و طول ریشه چه و نیز بیشترین وزن تر و خشک گیاهچه مربوط به تیمار شاهد (بدون شوری)بود. همچنین در غلظت‌های 150 میلی مول به بالا جوانه زنی مشاهده نشد.در نتیجه با توجه به نتایج این مطالعه می‌توان دریافت که تنش شوری تأثیر منفی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه درمنه خزری دارد و بیانگر حساسیت بالای آن به شوری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

368 - اثر جیبرلیک اسید بر روند تغییرات مصرف مواد ذخیره‌ای و جوانه‌زنی بذر تریتیکاله تحت تنش شوری
ابوالفضل رشیدی رضا آباد سمانه مهرآفرید خداداد شعبانی امید انصاری

10.30495/jsr.2023.1991722.1261

استفاده از تیمارهای مختلف بذری امروزه به‌عنوان یکی از عوامل افزایش جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه و بوته تحت شرایط نامساعد محیطی به‌خصوص شوری معرفی شده است. ازاینرو، در این پژوهش تاثیر پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید بر جوانه‌زنی و مصرف مواد ذخیره‌ای بذر تریتیکاله در شرایط تنش أکثر

استفاده از تیمارهای مختلف بذری امروزه به‌عنوان یکی از عوامل افزایش جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه و بوته تحت شرایط نامساعد محیطی به‌خصوص شوری معرفی شده است. ازاینرو، در این پژوهش تاثیر پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید بر جوانه‌زنی و مصرف مواد ذخیره‌ای بذر تریتیکاله در شرایط تنش شوری بررسی شد. تیمارهای آزمایشی در این پژوهش 5 سطح تنش شوری (صفر، 40، 80، 120 و 160 میلی‌مولار) و 4 سطح پرایمینگ بذر (جیبرلیک اسید صفر، 25 و 50 پی‌پی‌ام و بذر شاهد بدون پرایم) با 3 تکرار بودند. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی با میانگین 33/95 درصد، شاخص جوانه‌زنی با میانگین 65/41 بذر در روز، طول گیاهچه با میانگین 27/19 سانتی‌متر و درصد گیاهچه طبیعی با میانگین 33/95 درصد به‌ترتیب مربوط به تیمارهای پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام بود. همچنین، بیشترین بنیه بذر با میانگین 73/1836 مربوط به تیمار پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام بود. در تمام سطوح شوری اعمال شده بالاترین وزن مواد مصرف شده بذر از پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 50 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. بیشترین بازده استفاده از مواد ذخیره‌ای بذر از بذر‌های شاهد در پتانسیل 160 میلی‌مولار و بیشترین وزن خشک گیاهچه و درصد کاهش مواد ذخیره‌ای بذر در شرایط بدون تنش از پرایمینگ بذر با جیبرلیک اسید 25 و 50 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. به‌طور کلی پرایمینگ بذر سبب بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی تریتیکاله در شرایط تنش شوری می‌شود و تحمل گیاه به شوری را در مقابل تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

369 - تاثیر کاربرد محلول پاشی عتاصر روی و آهن روی گیاه مادری کینوا تحت تنش کم‌آبی بر جوانه زنی و رنگیزه های فتوسنتزی بذور حاصل از آن
نسیم پاکباز حشمت امیدی حسنعلی نقدی بادی امیر بستانی

10.30495/jsr.2023.1994101.1263

تنش خشکی در طول رشد و گلدهی یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های محیطی است که بر تشکیل دانه و در نتیجه جوانه‌زنی و مراحل اولیه رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها (شاهد، آهن ،روی، آهن + روی ، نانوآهن ، نانوروی ، نانوآهن + نانوروی) بر روی کینوا در أکثر

تنش خشکی در طول رشد و گلدهی یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های محیطی است که بر تشکیل دانه و در نتیجه جوانه‌زنی و مراحل اولیه رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها (شاهد، آهن ،روی، آهن + روی ، نانوآهن ، نانوروی ، نانوآهن + نانوروی) بر روی کینوا در دو مرحله گلدهی(50 درصد و 100 درصد) تحت دو سطح تنش، شاهد (045/03±0/0-) بار و تنش کم‌آبی (045/9±0-) بار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که صفات جوانه‌زنی شامل درصد، سرعت، میانگین زمان جوانه زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، شاخص طولی و وزنی گیاهچه و همچنین محتوای کلروفیل و کارتنویید به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها، زمان محلول‌پاشی و سطوح تنش کم‌آبی قرار گرفتند. تنش کم‌آبی باعث کاهش درصد و سرعت جوانه‌زنی و شاخص‌های گیاهچه‌ای شد، اما محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها اثرات نامطلوب تنش محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها را کاهش داد. محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها همچنین میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی را کاهش داد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که محلول‌پاشی با عناصر غذایی به ویژه نانو آهن + نانو روی باعث افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی برای بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های کینوا در شرایط تنش کم‌آبی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

370 - اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار در مرحله تکمیل جوانه‌زنی
محمد سلیمانی مصطفی مبلی علی اکبر رامین لیلا اصلانی

10.30495/jsr.2023.1991321.1260

به منظور بررسی اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار رقم ’رشید‘ در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار شامل غلظت‌های صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌مولار اسپرمیدین با چهار تکرار در انکوباتور در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفها أکثر

به منظور بررسی اثر اسپرمیدین بر تحمل به سرمای بذور خیار رقم ’رشید‘ در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار شامل غلظت‌های صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌مولار اسپرمیدین با چهار تکرار در انکوباتور در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به صورت چهار آزمایش مجزا اجرا شد. به این منظور در ابتدا بذرها 2 روز در دمای 20 درجه سلسیوس قرار گرفتند تا آبنوشی صورت گیرد و پس از تیمار با هورمون، 13 روز در دماهای 15، 13، 11 یا 9 درجه سلسیوس قرار گرفتند. برای مقایسه اثر دما و برهمکنش آن با غلظت‌ اسپرمیدین داده‌های چهار آزمایش با همدیگر در یک طرح کرت‌های خرد شده (4 دمای متفاوت انکوباتور به صورت 4 کرت اصلی و 4 غلظت اسپرمیدین به صورت 4 کرت فرعی) آنالیز آماری شدند. در خلال و پایان هر آزمایش ویژگی‌هایی شامل طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن تر و خشک ساقه‌چه و ریشه‌چه، نشت یونی ساقه‌چه و ریشه‌چه اندازه‌گیری شد. یافته‌ها نشان داد که کاربرد اسپرمیدین در غلظت‌های پایین موثرتر از غلظت‌های بالا در تعدیل سرمازدگی بود. در اکثر موارد غلظت بیش از 5/0 میلی‌مولار اسپرمیدین اثر بازدارنده بر روی ویژگی‌های اندازه‌گیری شده نشان داد. با کاهش دما در مرحله تکمیل جوانه‌زنی، بیشتر ویژگی‌های رشد اندازه‌گیری شده در اندام هوایی و ریشه به طور معنی‌داری کاهش یافت. برهمکنش هورمون و دما برای ویژگی‌های طول ساقه‌چه و ریشه‌چه و وزن تر ریشه‌چه از نظر آماری معنی‌دار شد، بنابراین اثر غلظت‌های مختلف هورمون بر این ویژگی‌ها تابع دما بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

371 - تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان
میلاد باباخانی نسترن کاظمی

10.30495/jsr.2022.1956300.1230

این مطالعه با هدف تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان (O. basilicum) انجام شد. پنج تکرار 20 تایی بذر برای هر تیمار در نظر گرفته شد و بذرها در پتری دیش‌های 9 سانتی‌متری با 7 میلی‌لیتر از محلول آزمایش کشت داده شدند. بذرها در آب مقطر (0) و محلول‌های نمکی ح أکثر

این مطالعه با هدف تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان (O. basilicum) انجام شد. پنج تکرار 20 تایی بذر برای هر تیمار در نظر گرفته شد و بذرها در پتری دیش‌های 9 سانتی‌متری با 7 میلی‌لیتر از محلول آزمایش کشت داده شدند. بذرها در آب مقطر (0) و محلول‌های نمکی حاوی 50 میلی‌مولار، 100 میلی‌مولار، 150 میلی‌مولار و 200 میلی‌مولار از سدیم کلرید جوانه زدند. تعداد بذرهای جوانه زده برای 20 روز بررسی شد. در این مطالعه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه، نسبت طول ساقه به طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و بیوماس بررسی شدند. درصد جوانه زنی (p<0.05) و سرعت جوانه زنی (p<0.01) تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند. درصد جوانه زنی تنها در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود و اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای کنترل و تیمارهای 50 میلی مولار ، 100 میلی مولار و 150 میلی مولار برای درصد جوانه زنی وجود نداشت. اعمال تنش شوری اثرات معنی‌داری روی طول ریشه (p<0.01)، طول ساقه (p<0.01)، طول گیاهچه (p<0.01)، طول ریشه به ساقه (p<0.01)، وزن تر ریشه (p<0.05)، وزن تر ساقه (p<0.01)، وزن خشک ساقه (p<0.01) و بیوماس (p<0.01) داشت. طول ریشه، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه به ساقه و وزن خشک ساقه در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود. در مجموع بذرهای ریحان تا 150 میلی‌مولار تنش را تحمل می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

372 - بررسی رشد گیاهچه و شاخص های جوانه زنی ژنوتیپ های کینوا Chenopodium quinoa Willd)
نسیم امرایی حشمت امیدی

10.30495/jsr.2022.1967836.1239

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر کینوا Chenopodium quinoa Willd)) بر رشد گیاهچه و ویژگی‌های جوانه‌زنی دو ژنوتیپ‌ کینوا Giza1) و Titicaca) بر مقاومت بر شوری، این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه أکثر

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر کینوا Chenopodium quinoa Willd)) بر رشد گیاهچه و ویژگی‌های جوانه‌زنی دو ژنوتیپ‌ کینوا Giza1) و Titicaca) بر مقاومت بر شوری، این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل عامل اول ((شاهد (عدم پرایمینگ)، هیدروپرایمینگ، نیترات پتاسیم (02/0 درصد)، اسید سالیسیلیک (6/0 میلیمولار)، کلرید کلسیم (20 و 40 میلیمولار ) و عامل دوم شامل دو ژنوتیپ کینوا (Titicaca و Giza 1) بود. بهترین سطح پرایمینگ برای کلرید کلسیم 40 میلیمولار در هر دو ژنوتیپ مورد بررسی بود؛ نتایج نشان داد که اثر پرایمینگ بر درصد جوانهزنی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. هم‌چنین اثر پرایمینگ، ژنوتیپ و بر هم‌کنش این دو بر صفات درصد گیاهچه نرمال، طول گیاهچه، ضریب آلومتریک و شاخص طولی بنیه بذر در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیش‌ترین درصد جوانهزنی در پیش‌ تیمار کلرید کلسیم 20 میلی‌مولار (100 درصد) و 4۰ میلی‌مولار (100 درصد) در هر دو ژنوتیپ Titicaca و Giza 1 بدست آمد. افزایش تنش شوری سبب افزایش صفات مذکور شد که میتواند دلیلی بر مقاومت گیاه کینوا نسبت به شوری باشد. به طور کلی کلرید کلسیم 40 میلیمولار جهت حصول بیش‌ترین درصد جوانهزنی در هر دو ژنوتیپ Titicaca و Giza 1 کینوا توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

373 - بررسی اثر تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر محتوی رطوبت، فلاونویید و شاخصهای جوانه زنی بذرهای بالنگو شیرازی در طی پر شدن دانه Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

10.30495/jsr.2023.1978447.1246

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 أکثر

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 اسفند) و کود نیتروژن، فسفر در سه سطح عدم کود، کاربرد نصف کود (23 کیلوگرم در هکتار N خالص + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین درصد رطوبت دانه مربوط به تیمار بدون کود (812/20 درصد) و کم‌ترین آن مربوط به تیمار مقدار کامل کود (165/8 درصد) بود. هم‌چنین بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به کشت بهاره (264/0) بود که افزایش 97/63 درصدی نسبت به کشت پاییزه داشت. بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به تیمار بدون کود (282/0) بود که افزایش 54/90 درصدی را نسبت به تیمار کود کامل نشان داد. بالاترین میزان فلاونویید (713/0) 28 روز پس از گلدهی در کشت بهاره و بدون کود و کم‌ترین میزان فلاونویید (118/0) مربوط به 7 روز پس از گلدهی بود که در کشت پاییزه و اعمال کود کامل می‌باشد. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (81/74) بود که افزایش 6/11 درصدی را نسبت به کشت بهاره نشان داد. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت پاییزه و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش درصد رطوبت اما کشت بهاره و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش فلاونویید گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

374 - ارزیابی تاثیر پرایمینگ بذر بر خصوصیات سرعت جوانه زنی واریته های جدید پنبه در سطوح مختلف تنش خشکی
اندیشه ترابی دشتی الیاس سلطانی فرزاد پاک نژاد

پرایمینگ یکی از تکنیک‌های بهبود بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شـدن و افـزایش دامنه جوانه‌زدن بذرها در شرایط محیطی تنش زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. در این آزمایش تیمارها شامل ۴ سطح تنش خشکی (۰، 3-، 6- و 9- بار) و دو سطح بذور پرایمینگ شده أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌های بهبود بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شـدن و افـزایش دامنه جوانه‌زدن بذرها در شرایط محیطی تنش زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. در این آزمایش تیمارها شامل ۴ سطح تنش خشکی (۰، 3-، 6- و 9- بار) و دو سطح بذور پرایمینگ شده و شاهد با 4 تکـرار بودنـد. سـطوح مختلـف تنش خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکـول 6000 ایجـاد شـد. بـرای پرایمینـگ از روش هیـدروپرایمینگ استفاده شد و شش رقم بذر پنبه به‌مدت 12 و 16 ساعت در آب و در دمای 25 درجه سانتی‌گراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی مولفه‌های جوانه‌زنی شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه کاهش یافت اما میزان این کاهش برای بذرهای پرایمینگ شده کمتر بود. در کلیه سطوح خـشکی بـذرهای پرایمینـگ شده نسبت به شاهد دارای سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچۀ بیشتری بودند. همچنین، درصـد جوانـه‌زنـی در بـذرهای پرایمینگ شده بیشتر از شاهد بود که درصد افزایش آن در سطوح بالاتر خـشکی، بیـشتر بـود. مقـادیر زمـان تـا 10، 50 و 90 درصد خاتمه جوانه‌زنی با تشدید خشکی افزایش یافتند ولی میزان این افزایش برای بذور پرایمینگ شده کمتر بود. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که پرایمینگ باعث بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی بذر پنبه در شرایط تنش خشکی شده و مقاومت گیاه را در مقابل تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

375 - ارزیابی اثر تنش شوری طبیعی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک
خدیجه احمدی طاهره کریمی جلیله وندی عاطفه شجاعیان

شوری یکی از اصلی ترین تنش های محیطی است که جوانه زنی و استقرار گیاهچه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌‌منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر شاخص های جوانه زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک پژوهشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکد أکثر

شوری یکی از اصلی ترین تنش های محیطی است که جوانه زنی و استقرار گیاهچه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌‌منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر شاخص های جوانه زنی گیاهان دارویی همیشه ‌بهار، سس و بزرک پژوهشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. تیمار آزمایش شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 2، 4 و 6 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که اثر تنش شوری بر صفات طول گیاهچه، درصد جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص طولی بنیه بذر در هر سه گیاه دارویی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. به‌طوری که بیش ترین درصد جوانه زنی بذر همیشه بهار (7/33 درصد) مربوط به تیمار شاهد بود و در سطوح شوری بالاتر از 2 دسی زیمنس بر متر، درصد جوانه زنی آن به تدریج کاهش پیدا کرد. بیش ترین و کم ترین درصد جوانه زنی بذر بزرک به ترتیب مربوط به تیمار شوری 2 دسی زیمنس بر متر (82 درصد) و تیمار شوری 6 دسی زیمنس بر متر (45 درصد) بود. بیش ترین شاخص طولی بنیه بذر سس مربوط به تیمار شوری 2 دسی زیمنس بر متر (43/691) بود اما با افزایش تنش شوری از بنیه بذر کاسته شد. براساس نتایج این پژوهش، شوری 2 دسی زیمنس بر متر باعث تحریک جوانه زنی بذور سس و بزرک گردید ولی با افزایش سطح شوری از میزان شاخص جوانه زنی کاسته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

376 - تأثیر نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد اولیه دو گونه نعناع فلفلی و پونه در شرایط تنش شوری
منصوره قوام

در طبیعت گیاهان در برابر نوسانات محیطی مختلفی از جمله شوری و خشکی قرار می‌گیرند که رشد آن‌ها را محدود می‌کند. جوانه‌زنی بذر به‌عنوان اساسی‌ترین مرحله تعیین‌کننده رشد گیاه است که به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به خصوص رطوبت و مواد محلول قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررس أکثر

در طبیعت گیاهان در برابر نوسانات محیطی مختلفی از جمله شوری و خشکی قرار می‌گیرند که رشد آن‌ها را محدود می‌کند. جوانه‌زنی بذر به‌عنوان اساسی‌ترین مرحله تعیین‌کننده رشد گیاه است که به‌شدت تحت تأثیر عوامل محیطی به خصوص رطوبت و مواد محلول قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات نانو ذرات نقره بر شاخص‌های جوانه‌زنی دو گونه دارویی نعناع فلفلی و پونه انجام پذیرفت. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل (گونه و نانو ذرات نقره) در 4 تکرار در دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمارهای شوری در چهار سطح (0، 100، 200 و 300 میلی‌مولار نمک NaCl و تیمارهای نانو ذرات نقره با چهار غلظت (0، 10، 20 و 30 میلی‌گرم در لیتر) در نظر گرفته‌ شدند. نتایج نشان داد اثر متقابل‌ برهمکنش گونه، تنش شوری و نانو ذرات بر طول ساقه‌چه و شاخص بنیه در سطح احتمال یک درصد و بر شاخص‌های دیگر در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. نانو ذرات نقره تأثیر افزاینده بر تمام صفات به غیر از شاخص بنیه بذر داشت که غلظت‌های 30 و 10 میلی‌گرم در لیتر نانو ذرات بهترین عملکرد را داشتند. از این‌رو به جهت جلوگیری از افزایش ترکیبات نقره در خاک، که استفاده بیش از حد آن می‌تواند مشکلاتی را در آینده پدید آورد، غلظت 10 میلی‌گرم در لیتر برای شوری‌های کمتر از 100 میلی‌مولار قابل توصیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

377 - بررسی جوانه زنی دو رقم گندم در شرایط تنش شوری
نوراله تازیکه محمدرضا داداشی محمدجواد جعفری

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی أکثر

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درسال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان به اجرا در آمد. فاکتور اول آزمایش رقم شامل ارقام ‌مروارید و N-87-20 و فاکتور دوم سطوح مختلف اسمزی شامل پتانسیل اسمزی صفر(شاهد) 4-، 8-، 12-، 16- بار بود.آزمایش در ظروف پتری دیش در دمای 2 25 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان پرولین در گیاهچه‌های گندم افزایش یافت به‌طوری که اختلاف معنی‌داری بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد. به‌علاوه بین صفات اندازه‌گیری شده همبستگی مثبت و معنی‌دار مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

378 - اثر تنش غرقابی و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی کلزا (Brassica napus L) رقم هایولا 401
محمد خادم‌پیر سراله گالشی فرشید قادری فر مهسا مظلوم

شرایط غرقابی یکی از مشکلات کشت کلزا در مناطق پر باران می‌باشد، به‌طوری‌که در زمان کاشت در مزارع فاقد زهکشی مناسب، ایجاد می‌گردد، از سوی دیگر با وقوع بارش دمای خاک و محیط کاهش می یابد. این عمل اثرات نامطلوبی بر قدرت بذر و رشد کلزا می‌گذارد. به‌منظور بررسی اثرات طول دوره أکثر

شرایط غرقابی یکی از مشکلات کشت کلزا در مناطق پر باران می‌باشد، به‌طوری‌که در زمان کاشت در مزارع فاقد زهکشی مناسب، ایجاد می‌گردد، از سوی دیگر با وقوع بارش دمای خاک و محیط کاهش می یابد. این عمل اثرات نامطلوبی بر قدرت بذر و رشد کلزا می‌گذارد. به‌منظور بررسی اثرات طول دوره غرقاب و دما بر قدرت بذر و رشد گیاهچه کلزا آزمایشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. این آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور اجرا شد. فاکتور اول شامل مدت زمان غرقاب در 5 سطح (0، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و فاکتور دوم شامل دما در چهار سطح (10، 15، 20، 25 درجه سانتی‌گراد) بود. بر اساس نتایج این پژوهش اثر متقابل دما و غرقاب بر روی خصوصیات جوانه‌زنی از جمله سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه نرمال و زمان تا 10 درصد جوانه‌زنی اثر معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد داشت، اما شرایط غرقابی و دماهای مختلف تاثیر معنی‌داری بر حداکثر جوانه‌زنی بذر‌ها نداشتند. بر اساس نتایج، بهترین تیمار از نظر سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه نرمال تیمار 15 درجه سانتی‌گراد و 24 ساعت غرقاب بود. همچنین نتایج این آزمایش نشان داد غرقاب شدن بذر‌های کلزا به‌مدت زمان کم (براساس نتایج این آزمایش تا 96 ساعت غرقاب) باعث افزایش جوانه‌زنی و بهبود (پرایمینگ) آن می‌شود. از سوی دیگر نتایج این آزمایش نشان داد، در شرایط غرقاب در صورتی که دما کاهش یابد جوانه‌زنی و رشد گیاهچه کلزا بیشتر از زمانی که دما افزایش می‌یابد کاهش خواهد یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

379 - تغییرات فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و شاخص‌های جوانه‌زنی سه هیبرید ذرت در برابر تنش شوری
مریم گودرزیان الهه قاسمی سیروس منصوری فر محسن سعیدی

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی سراسر جهان است که رشد و متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات پتانسیل‌های اسمزی مختلف (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار NaCl) بر جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و أکثر

شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی در کشاورزی سراسر جهان است که رشد و متابولیسم گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات پتانسیل‌های اسمزی مختلف (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار NaCl) بر جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت، غلظت مالون‌دی‌آلدئید و رشد گیاهچه سه هیبرید ذرت (704SC، 647SC و 260SC) انجام گردید. هدف از اجرای آزمایش مقایسه شاخص‌های جوانه‌زنی هیبریدهای ذرت در سطوح متفاوت تنش‌ شوری بود. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً&zwj; تصادفی و با چهار تکرار در محیط ژرمیناتور (1 25 درجه سانتی‌گراد) اجرا شد. تجزیه واریانش نشان داد که اثر سطوح پتانسیل اسمزی بر شاخص جوانه ‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت جنین و غلظت مالون‌دی‌آلدئید معنی‌دار بود. با کاهش پتانسیل اسمزی رشد اولیه گیاهچه و سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت، البته تنش شوری درصد جوانه‌زنی را بیشتر از مولفه‌های دیگر کاهش داد. بین هیبریدهای 647SC و260SC از نظر نحوه‌ پاسخ‌دهی در برابر سطوح مختلف تنش شوری اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

380 - بررسی اثر پرایمینگ بذر بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی ریحان (Ocimum basilicum L.) در تنش خشکی
محمدهاشم برادران لیلا رضائی سعید بختیاری

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر به جهت مقاومت در برابر تنش خشکی گیاه ریحان، پژوهشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای انجام شد. هر دو مرحله شامل چهار سطح پرای أکثر

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر به جهت مقاومت در برابر تنش خشکی گیاه ریحان، پژوهشی در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای انجام شد. هر دو مرحله شامل چهار سطح پرایم با غلظت های متفاوت محلول پلی اتیلن گلایکول (شاهد، 3- بار، 6- بار، 9- بار) بود. در مرحله اول سطوح خشکی شامل چهار سطح تنش خشکی (شاهد، 3- بار، 6- بار، 9- بار) و مرحله دوم شامل سه سطح تنش خشکی (شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، 75 درصد ظرفیت زراعی،50 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی می‌تواند اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه‌زنی (درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه زنی، وزن ‌تر ریشه چه و ساقه‌چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه) و رشدی گیاه ریحان در سطح (P≤0.01) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه داشته باشد. در گلخانه تنها طول ریشه، میانگین تعداد برگ روی بوته و سطح برگ ثانویه معنی‌دار بود. همچنین در بررسی اثر متقابل پرایمینگ بر تنش خشکی نیز اثرات معنی‌داری در کاهش درصد مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه ریحان در سطح (P≤0.01) در مرحله آزمایشگاه و گلخانه مشاهده شد. درکل نتایج نشان می دهد ریحان گیاهی است بسیار حساس به خشکی و با توجه به شرایط اقلیمی و رویکرد به گیاهان دارویی بهتر است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

381 - بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بالنگو شهری (Lallemantia iberica F and C.M.) تحت تنش خشکی
زهرا مرادیان حشمت امیدی طاهره کریمی فرشته آزاد بخت رحیم بازمکانی

به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه بالنگوی شهریتحت تنش خشکی، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: پیش تیمار با جیبرلین (صفر و 500 میلی گرم در لیتر)، آبسیزیک اسید (صفر و 5 میک أکثر

به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار هورمونی بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه بالنگوی شهریتحت تنش خشکی، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: پیش تیمار با جیبرلین (صفر و 500 میلی گرم در لیتر)، آبسیزیک اسید (صفر و 5 میکرومولار) و تنش خشکی (صفر، 3-،6-، 9-، 12- و 15- بار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر پیش تیمار بر طول ساقه چه، جوانه غیر نرمال، ضریب آلومتریک و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد، بر طول گیاهچه و جوانه نرمال در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. هم چنین نتایج این پژوهش نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمامی صفات مذکور بغیر از جوانه نرمال و متوسط زمان جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل پیش تیمار و تنش خشکی بر طول ساقه چه، وزن تر گیاهچه، ضریب آلومتریک، درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه‌زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار ولی بر بقیه صفات غیر معنی دار بود. بیش ترین درصد جوانه زنی مربوط به پیش تیمار جیبرلین (91 درصد) بود که افزایش 49/1 درصدی نسبت به تیمار شاهد داشت. هم چنین بیش ترین درصد جوانه زنی مربوط به تیمار عدم تنش خشکی (5/92 درصد) بود که افزایش72/4 درصدی را نسبت به تیمار تنش خشکی 15- بار نشان داد. کم ترین متوسط زمان جوانه زنی (02/2 روز) با پیش تیمار آبسیزیک اسید 5 میکرومولار و عدم تنش خشکی بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که پیش تیمار بذر با جیبرلین باعث افزایش شاخص های جوانه زنی بالنگو می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

382 - تاثیر شوری بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت و غلظت مالون‌دی‌آلدئید در دو رقم بذر گندم نان
مریم گودرزیان قهفرخی بابک درویشی الهه قاسمی

ارزیابی مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی به‌ویژه در زمان جوانه‌زنی و استقرارنقش مهمی در انتخاب ارقام مناسب برای کشت در شرایط ناپایدار محیطی دارد.در این پژوهش ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و تغییرات آنزیمی دو رقم گندم در سطوح مختلف تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت أکثر

ارزیابی مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی به‌ویژه در زمان جوانه‌زنی و استقرارنقش مهمی در انتخاب ارقام مناسب برای کشت در شرایط ناپایدار محیطی دارد.در این پژوهش ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر و تغییرات آنزیمی دو رقم گندم در سطوح مختلف تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول دو رقم گندم به نام‌های چمران و وریناک و فاکتور دوم چهار سطح تنش شوری (صفریا شاهد، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلریدسدیم) بودند.نتایج نشان داد که افزایش تنش شوری سبب کاهش درصد‌ و سرعت جوانه‌زنی و کاهش وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه و افزایش میزان پراکسیداسیون لیپید شد. مقادیر تمام شاخص‌های جوانه‌زنی مورد مطالعه در رقم وریناک کمتر از رقم چمران بود. فعالیت آنزیم کاتالاز در رقم وریناک در تمامی سطوح شوری کاهش ولی در رقم چمران افزایش یافت. به علاوه فعالیت آنزیم‌های آسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز در رقم وریناک در تمام سطوح شوری کمتر از رقم چمران بود. بنابراین با افزایش گونه‌های فعال اکسیژن در شرایط تنش شوری در رقم وریناک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در سلول به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و شاخص‌های جوانه‌زنی در این رقم نسبت به رقم چمران کاهش بیشتریپیدا کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

383 - بررسی تاثیر پرایمینگ بذر در شرایط تنش شوری بر مؤلفه‌ها جوانه زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه(Foeniculum vulgar)
سوده نظریان سعید بختیاری رضا مجیدزاده هروی

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبزشدن در تنش‌های محیطی از قبیل تنش شوری، دما وخشکی می شود.این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه درشرایط تنش شوری دو آزمایش با 4 تکراردرآزمایشگاه تحقیق أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبزشدن در تنش‌های محیطی از قبیل تنش شوری، دما وخشکی می شود.این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر مولفه‌های جوانه‌زنی و رشد رویشی گیاهچه رازیانه درشرایط تنش شوری دو آزمایش با 4 تکراردرآزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاداسلامی نیشابور در تابستان 1392 انجام شد. آزمایش اول در شرایط آزمایشگاه بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل 5 سطح شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولارکلرید سدیم) و پرایمینگ (عدم پرایم، آب مقطر، KCL %2،KNO3 %1، KNO3 %3) است. نتایج صفات مورد مطالعه نشان داد با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت وزن اندام هوایی به ریشه کاهش معنی‌داری یافت. نتایج آزمایشگاه نشان داد که پرایمینگ برکلیه صفات به‌جز سرعت جوانه‌زنی تاثیر معنی‌داری داشت. همچنین اثر متقابل شوری و پرایمینگ برکلیه صفات بجز سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بود.در بین تیمارها حداکثر بهبود جوانه‌زنی مربوط به تیمار‌هالوپرایمینگ KNO3 %1 وکمترین جوانه‌زنی مربوط به تیمارغیر پرایم KNO3 %3 بود. در شرایط کشت گلدانی شوری برکلیه صفات به جز طول ساقه چه و وزن خشک ساقه کاهش معنی داری یافت.پرایمینگ نیز بر کلیه صفات تاثیر معنی‌داری داشت. همچنین اثر متقابل شوری و پرایمینگ بر همه صفات به جز وزن خشک ساقه معنی‌دار بود. حداکثر رشد رویشی مربوط به تیمار‌ هالوپرایمینگ KNO3 %1 و حداقل رشد رویشی مربوط به تیمار غیر پرایم KNO3 %3 بود. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت پرایمینگ باعث تعدیل اثرات شوری، بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی رازیانه در شرایط شوری می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

384 - تأثیر پیری تسریع شده و تنش خشکی بر جوانه‌زنی و مؤلفه‌های رشدی گیاهچه‌های جو
ایمان احمدی محمد حسین قرینه

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان است. تنش خشکی و فرسودگی بذور مهم ترین عوامل غیر زیستی تهدیدکننده گیاهان به ویژه جو است. در این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف فرسودگی بذر و تنش خشکی بر جوانه‌زنی بذر جو، آزمایشی به صورت فاک أکثر

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یک عامل مهم و تعیین کننده عملکرد نهایی گیاهان است. تنش خشکی و فرسودگی بذور مهم ترین عوامل غیر زیستی تهدیدکننده گیاهان به ویژه جو است. در این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف فرسودگی بذر و تنش خشکی بر جوانه‌زنی بذر جو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی در این آزمون شامل سطوح فرسودگی در سه سطح (شاهد، 48 و 96 ساعت)، رقم در پنج سطح (جنوب، زهک، به‌رخ، کارون و ریحانه) و تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول در سه سطح (شاهد، 2- و 4- بار) بودند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که فرسودگی 96 ساعت و تنش خشکی 2- بار کمترین سرعت جوانه‌زنی را در رقم جنوب به وجود آورد، با توجه به اینکه کمترین درصد جوانه‌زنی در همین رقم و در فرسودگی 48 ساعت با تنش 4- بار گزارش شد. کمترین میزان طول ریشه‌چه و ساقچه به ترتیب در تیمارهای رقم جنوب در فرسودگی 48 ساعت و تنش شاهد و همچنین رقم به‌رخ در تیمارهای بدون فرسودگی و تنش 4- بار مشاهده شد. با افزایش میزان فرسودگی و شدت تنش در تمام ارقام مورد آزمایش روند نزولی را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

385 - ارزیابی تأثیر پرایمینگ بذر با استیل سالسیلیک اسید (ASA) بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgaer L.) در سطوح مختلف شوری
مهدی عقیقی شاهوردی حشمت امیدی سعید راستی

پرایمینگ بذر به‌عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاهچه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی عکس‌العمل بذرهای پرایم شده گیاه دارویی رازیانه نسبت به شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال أکثر

پرایمینگ بذر به‌عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاهچه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی عکس‌العمل بذرهای پرایم شده گیاه دارویی رازیانه نسبت به شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال 1393 انجام گرفت. بذرها در این آزمایش در سه سطح صفر، 3/0 و 6/0 میلی‌مولار اسید سالسیلیک پرایم شدند و سپس با آب تهیه شده از چاه‌های مختلف، چهار سطح شوری صفر، 5/2، 5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر آماده گردید و مورد آزمایش قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، سالسیلیک اسید و تنش شوری و برهمکنش این دو عامل تأثیر معنی‌داری (P<0.01) بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر نشان دادند. به طور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که شوری می‌تواند بر شاخص‌های جوانه‌زنی رازیانه اثر بگذارند. به عبارت دیگر غلظت بالای شوری آب توانسته محیطی نامناسب را برای جوانه‌زنی بذور فراهم آورد به‌طوری‌که با افزایش شوری صفات جوانه‌زنی کاهش نشان دادند. کاهش درصد و سرعت جوانه‌زنی بذور در محیط شور اغلب می‌تواند ناشی از کاهش جذب آب و افزایش سمیت ویژه آنها در اطراف پوسته بذور به علت غلظت بالای نمک باشد. شوری با کاهش قابلیت دسترسی به آب یا تداخل با برخی موازنه مواد تنظیم کننده رشد از جوانه‌زنی بذرها جلوگیری می‌کند. اگرچه غلظت‌های بالای اکسین مانع جوانه‌زنی می‌شود، اما غلظت‌های پایین معمولاً محرک است. براساس نتایج حاصل از تحقیق حاضر، به نظر می‌رسد افزایش اکسین در نتیجه تأثیر سالسیلیک اسید در حدی است که افزایش جوانه‌زنی را در پی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

386 - اثر پیش‌تیمار با تنظیم کننده‌های رشد بر شاخص‌های جوانه‌زنی برنج در شرایط تنش شوری
بتول زارعی زینب رستمی آرش فاضلی

به‌منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی برنج تحت شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه ایلام اجرا گردید.فاکتورهای آزمایش شاملسه سـطح پیش تیمار بذر با جیبرلین (صفر، 2 و4 میلی‌گرم در لیتر)، سه سطح پیش أکثر

به‌منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی برنج تحت شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه ایلام اجرا گردید.فاکتورهای آزمایش شاملسه سـطح پیش تیمار بذر با جیبرلین (صفر، 2 و4 میلی‌گرم در لیتر)، سه سطح پیش‌تیمار با کینتین (صفر، 5/1 و 3 میلی‌گرم در لیتر) وسه سطح تنش شوری ایجاد شده توسط 0، 50 و 100 میلی‌مولار از نمک کلرید سدیم بر روی بذور برنج صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه‌ وسرعت جوانه‌زنی شد. در تیمار جیبرلین طول ساقه‌چه‌ و نسبت طول ساقه‌چه‌ به ریشه‌چه به طور معنی‌داری افزایش پیدا کرد. از بین صفات اندازه‌گیری شده، طول ساقه‌چه‌‌ بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار با نسبت طول ساقه‌چه‌ به ریشه‌چه‌ داشته و بیشترین همبستگی منفی بین طول ریشه‌جه و نسبت ساقه‌چه‌ به ریشه بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

387 - بررسی تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج در مقابل تنش سرمایی در مرحله جوانه‌زنی
پیمان شریفی

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فو أکثر

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه در گیاهچه‌های حاصله اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ، درجه حرارت و اثر متقابل دو فاکتور بر صفات فوق معنی‌دار بود. مقادیر نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه تحت تأثیر هر سه درجه حرارت پایین (13، 17 و 21 درجه سانتی‌گراد) نسبت به دمای 25 درجه سانتی‌گراد کاهش یافتند. با عنایت به تجزیه خوشه‌ای تنوع قابل ملاحظه‌ای بین ژنوتیپ‌ها در هر سه شرایط دمای پایین وجود داشت. ژنوتیپ‌های تایچونگ و صدری بیشترین نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه و کمترین میزان کاهش این صفات را داشتند و در دماهای 13 و 17 درجه سانتی‌گراد در یک کلاستر و در دمای 21 درجه سانتی‌گراد در دو کلاستر نزدیک به هم قرار داشتند. بنابراین این ژنوتیپ‌ها می‌توانند به‌عنوان والد در تلاقی با ژنوتیپ‌های حساسی مانند دولار، IR36 و حسن‌سرایی به کار گرفته شوند تا از نتاج حاصل از تلاقی‌ آن‌ها برای برنامه‌های اصلاحی مانند ایجاد نسل‌های تفکیک در پروسه‌های انتخاب برای دست‌یابی به ژنوتیپ‌های متحمل به سرما استفاده شود. از آنجا که بیشترین میزان وراثت‌پذیری عمومی (82/0) مربوط به طول ساقه‌چه بود، با استفاده از آن می‌توان اقدام به انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به سرما در نسل‌های اولیه حاصل از تلاقی‌ها نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

388 - اثر آسکوربیک اسید بر شاخص‌های جوانه‌زنی و تغییرات بیوشیمیایی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری
محمدصادق آزادی احسان یونسی سیدعلی طباطبایی امید انصاری

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیم أکثر

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار بذر با غلظت‌های صفر (هیدروپرایم) و 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید و بذر بدون پرایم و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری (صفر، 7- و 14- بار) بود. نتایج نشان داد که اثر آسکوربیک اسید و تنش شوری بر روی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال، وزن خشک گیاهچه، متوسط مدت زمان جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بالاترین درصد جوانه‌زنی، سرعت سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال و وزن خشک گیاهچه مربوط به غلظت 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید بود. همچنین تیمار بذر سبب افزایش در میزان فعالیت سوپراکیسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

389 - اثر اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی و تغییرات بیوشیمیایی بذر ریحان (Ocimum basilicu) تحت شرایط تنش شوری
مریم نوری شهناز فتحی

تکنیک پیش تیمار بذر به‌عنوان عامل بهبود دهنده‌ جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی معرفی شده است. یکی از تأثیرات شوری در خاک، کاهش در رشد و نمو گیاهچه‌های سبز شده و تغییر در مراحل نموی گیاه در مزرعه‌ می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر شاخص‌ أکثر

تکنیک پیش تیمار بذر به‌عنوان عامل بهبود دهنده‌ جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی معرفی شده است. یکی از تأثیرات شوری در خاک، کاهش در رشد و نمو گیاهچه‌های سبز شده و تغییر در مراحل نموی گیاه در مزرعه‌ می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز و تغییرات میزان پروتئین بذر ریحان سبز تحت شرایط تنش شوری این آزمایش انجام شد. تیمارها شامل پنج سطح تنش شوری (0، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0- و 1- مگاپاسکال) و چهار سطح پرایم (غلطت‌های 0، 50، 100 و 150 پی‌پی‌ام اسید سالیسیلیک) با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری سبب کاهش در شاخص‌های جوانه‌زنی و تیمارهای پرایمینگ سبب افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی شدند. تنش شوری سبب افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز شده و میزان پروتئین را کاهش داد. استفاده از تیمار پرایمینگ سبب افزایش در پروتئین و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز شد. بهترین تیمار بذر، اسید سالیسیلیک با غلطت 100 پی‌پی‌ام بود. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که پیش‌تیمار بذرهای ریحان با اسید سالیسیلیک باعث بهبود مؤلفه‌های جوانه‌زنی ریحان سبز در شرایط تنش شوری شد و تحمل گیاه ریحان سبز را در مقابل تنش شوری با افزایش در پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز و آسکوربات پرواکسیداز در مرحله جوانه‌زنی افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

390 - مقایسه اثر پرایمینگ در بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی تحت شرایط تنش خشکی
یگانه سادات کریم‌زاده حسینیان امیر بهزاد بذرگر رضا صدرآبادی حقیقی سعید بختیاری

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش‌های محیطی از قبیل شوری و خشکی می‌شود. این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی در شرایط تنش خشکی در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش ش أکثر

پرایمینگ یکی از تکنیک‌هایی است که باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش‌های محیطی از قبیل شوری و خشکی می‌شود. این پژوهش به‌منظور تاثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر کدو تخم کاغذی در شرایط تنش خشکی در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح پرایمینگ (عدم پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم با غلظت 1 درصد و کلرید پتاسیم با غلظت 2 درصد) و پنج سطح تنش خشکی (0، 2-، 4-، 6-، 8- بار) با پلی اتیلن گلایکول 6000 بود. نتایج این آزمایش نشان داد که با افزایش تنش خشکی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و یکنواختی جوانه‌زنی و وزن خشک و تر و طول ریشه‌چه و ساقه‌چه کاهش یافت. اما هیدروپرایمینگ و نیترات پتاسیم نسبت به شاهد کاهش نداشت، بلکه نتایج نشان داد که بذرهای تیمار شده در مقایسه با شاهد دارای درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و یکنواختی جوانه‌زنی وزن خشک و تر و طول ریشه‌چه و ساقه‌چه بیشتری بود. در کلیه سطوح اثر متقابل معنی‌دار بود و براساس نتایج بدست آمده، درصد، یکنواختی و سرعت جوانه‌زنی در سطوح پایین خشکی 2- (بار) و عدم خشکی، پرایمینگ بذر به‌صورت نیترات پتاسیم سبب بهبود صفات جوانه‌زنی شده است و در سطوح بالای خشکی 4- (بار)، پرایمینگ بذر به‌صورت نیترات پتاسیم و کلرید پتاسیم سبب کاهش صفات جوانه‌زنی شده است. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت که پرایمینگ باعث بهبود مولفه‌های جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

391 - بررسی اثرات تنش اسمزی بر برخی از خصوصیات رشد گیاهچه‌ای در مرحله جوانه‌زنی برنج
صدیقه رمضانی شهرستانی پیمان شریفی علی اکبر عبادی

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله جوانه‌‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت انجام گرفت. عامل‌‌های مورد مطالعه شامل تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 (0، 5- و 15– بار) و أکثر

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله جوانه‌‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت انجام گرفت. عامل‌‌های مورد مطالعه شامل تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول 6000 (0، 5- و 15– بار) و سه رقم برنج هاشمی، طارم و خزر و 14 لاین موتانت حاصل از آنها بودند. صفات اندازه‌گیری ‌شده شامل طول و وزن خشک ریشه‌چه‌ و ساقه‌چه بود. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل تنش در ژنوتیپ بر تمام صفات معنی‌دار بود. با افزایش تنش، میانگین کلیه صفات کاهش یافت. درصد کاهش طول ریشه‌چه (به‌ترتیب 45 و 25 درصد) و طول ساقه‌چه (به‌ترتیب 36 و 21 درصد) تحت هر دو شرایط تنش 5- و 15– بار، نسبت به سایر صفات بیشتر بود، که نشان‌ می‌دهد از آنها می‌توان به‌عنوان معیارهایی برای ارزیابی تحمل به خشکی استفاده کرد. در شرایط عدم تنش و تنش (5- و 15- بار)، ژنوتیپ 5 (TM6-B-7-1) با مقادیر 13/15، 00/14 و 38/12 سانتی‌متر دارای بیشترین طول ساقه‌چه بود. بیشترین میزان وزن خشک ریشه‌چه (به‌ترتیب برابر با 0119/0، 0107/0 و 0089/0 گرم) در شاهد و سطوح تنش‌ 5- و 15- بار مربوط به ژنوتیپ 12 (HM5-300-3-1) بود. از نظر شاخص تنش نیز ژنوتیپ‌های 5 و 6 (TM6-B-19-2) متحمل به خشکی بودند. در مجموع، لاین‌های موتانت 5 و 12 (HM5-300-3-1) متحمل به خشکی و ارقام خزر، هاشمی و طارم حساس به آن بودند. بنابراین لاین‌های‌ موتانت 5 و 12، ژنوتیپ‌هایی مناسب برای معرفی به‌عنوان رقم متحمل و یا برای استفاده در تحقیقات تحمل به خشکی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

392 - مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه کلزا تحت تنش شوری
هادی قمری سعید خماری محمد صدقی هدیه مصنعی

مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف نانوکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ی کلزا مطالعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح نانو اکسید روی ز أکثر

مطالعه تاثیر نانو اکسید روی بر بهبود جوانه به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف نانوکسید روی بر بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ی کلزا مطالعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سطح نانو اکسید روی زنی و رشد گیاهچه کلزا تحت تنش شوری (0، 0/3، 0/6، 1/2 و 1/8میلی‌ مولار) و چهار سطح تنش شوری (0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلرید‌ سدیم) و چهار تکرار بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص طولی و وزن قدرت و میزان عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم بود. نتایج نشان داد که شوری اثر بازدارنده بر قابلیت جوانه ‌زنی، رشد و شاخص‌ های قدرت گیاهچه‌ها داشت و نانو اکسید روی با افزایش میانگین این شاخص‌ها تاثیر تنش شوری را کاهش داد. همچنین با افزایش سطوح شوری مقادیر پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم گیاهچه‌ها کاهش، اما مقدار سدیم گیاهچه‌ها افزایش یافت. استفاده نانو اکسید روی موجب افزایش مقادیر پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم گیاهچه‌ها و کاهش مقدار سدیم گیاهچه‌ها را سبب شد. به‌ طور کلی سطح 0/6 میلی‌ مولار نانوکسید روی بهترین کارایی در مقابله با تنش داشت و موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

393 - کاربرد سلنیوم در کاهش خسارات ناشی از تنش همزمان کادمیوم، نیکل و سرب بر جوانه‌زنی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهچه خیار (Cucumis sativus L.)
لیلا شکاری حسین آروئی امین میرشکاری حسین نعمتی

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی و آنتی ویروسی که باعث تقویت سیستم دفاعی و افزایش سازگاری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. در این پژوهش تأثیر کاربرد سلنیوم در شرایط تنش ناشی از حضور همزمان سه عنصر سنگین کادمیوم، نیکل و سرب در محیط کشت گیاه خیار (Cucumis s أکثر

سلنیوم عنصری سودمند با خواص آنتی اکسیدانی و آنتی ویروسی که باعث تقویت سیستم دفاعی و افزایش سازگاری گیاهان در شرایط تنش های محیطی می شود. در این پژوهش تأثیر کاربرد سلنیوم در شرایط تنش ناشی از حضور همزمان سه عنصر سنگین کادمیوم، نیکل و سرب در محیط کشت گیاه خیار (Cucumis sativus L. cv Super Dominus) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور پژوهشی در دو مرحله آزمایش جوانه زنی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام پذیرفت. آزمایش اول با هدف تعیین سطح بهینه تأثیر سلنیوم و سطوح آستانه سمیت فلزات سنگین در گیاهچه خیار با سطوح تیمار سلنیوم (صفر، 4، 6، 8، 10 میلی گرم بر لیتر از منبع سلنات سدیم) کادمیوم (صفر، 10، 15، 20، 25 میکرومولار از منبع کلرید کادمیوم) نیکل (صفر، 50، 100، 150، 200 میکرومولار از منبع کلرید نیکل) و سرب (صفر، 20، 40، 60، 100 میکرومولار از منبع کلرید سرب) صورت پذیرفت. تیمارها در آزمایش دوم شامل سلنیوم (صفر و 8 میلی گرم بر لیتر)، کادمیوم (صفر و 25 میکرومولار)، نیکل ( صفر و 200 میکرومولار) و سرب (صفر و 100 میکرومولار) بودند. نتایج نشان داد که حضور عناصر سنگین در محیط کشت باعث کاهش معنی دار شاخص های جوانه زنی بذر خیار گردید و با افزایش تعداد عناصر سنگین در محیط کشت، کاهش در این شاخص ها مشهودتر بود ولی کاربرد سلنیوم باعث بهبود در سرعت و در صد جوانه زنی، افزایش طول ساقه چه و ریشه چه و وزن تر و خشک گیاهچه در تمامی تیمار های آزمایشی شد. حضور عناصر سنگین (به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر) باعث کاهش معنی دار پایداری غشاء سلولی (EL) و افزایش میزان شاخص مالون‌دی آلدئید (MDA) گردید و سلنیوم در کاهش آسیب های غشاء سلولی در شرایط تنش تأثیر قابل توجهی داشت. همچنین تیمار با سلنیوم در شرایط سمیت فلزات سنگین باعث بهبود چشمگیر فعالیت آنتی اکسیدانی و افزایش میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز (CAT)، گایاکول پراکسیداز (GPX) و آسکوربات پراکسیداز (APX) در برگ گردید ولی بیشترین تاثیر این عنصر در تیمار عناصر سنگین به تنهایی و بدون ترکیب با یکدیگر مشاهده شد. در کل نتایج نشان داد که سلنیوم از طریق بهبود شاخص های جوانه زنی و فعالیت آنتی اکسیدانی باعث کاهش خسارات ناشی حضور همزمان عناصر سنگین (Cd، Ni، Pb به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر) در گیاهچه خیار می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

394 - تأثیر تنش شوری بر قابلیت جوانه‌زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه دو گونه گیاه علوفه‌ای
مجید عبدلی عزت‌اله اسفندیاری فریبا عزتی

شوری خاک و آب، رشد و عملکرد محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد و با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کاهش اراضی زراعی مطلوب، استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه ای أکثر

شوری خاک و آب، رشد و عملکرد محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد و با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کاهش اراضی زراعی مطلوب، استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار طی سال 1392 در دانشگاه مراغه انجام شد. فاکتور اول تیمار تنش شوری (کلرید سدیم) شامل سطوح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌مولار و فاکتور دوم شامل دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه بود. نتایج حاصل حاکی از کاهش طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر گیاهان با افزایش غلظت‌های شوری بود، به طوری که صفات فوق در تنش شوری با 150 میلی‌مولار به‌ترتیب 8/82، 5/92، 6/88، 8/84، 3/71، 70 و 8/89 درصد کاهش یافتند. در گیاهان مورد مطالعه روند کاهش متفاوت بود به طوری که صفات فوق، در گیاه گاودانه تحت تنش شوری با شدت کمتری کاهش یافت و به‌طورکلی نتایج نشان داد که در مرحله گیاهچه‌ای، گاودانه نسبت به خلر تحمل بالاتری به تنش شوری داد. با توجه به نتایج این آزمایش، گیاه گاودانه جهت کشت در مناطقی که با تنش شوری مواجه هستند مناسب‌تر از خلر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

395 - اثر جایگزینی پودر هویج با آرد گندم بر خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی
فخرالدین صالحی مهدی کاشانی نژاد

به منظور بررسی اثر جایگزینی آرد گندم با پودر هویج خشک شده بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنش انجام گرفت. هویج‌ها در شرایط بهینه خشک شدند و سپس پودر هویج جهت غنی‌سازی کیک اسفنجی در پنج سطح 0، 5، 10، 20 و 30 درصد به ‌عنوان جایگزین آرد گندم در فرمولاسیون استفا أکثر

به منظور بررسی اثر جایگزینی آرد گندم با پودر هویج خشک شده بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنش انجام گرفت. هویج‌ها در شرایط بهینه خشک شدند و سپس پودر هویج جهت غنی‌سازی کیک اسفنجی در پنج سطح 0، 5، 10، 20 و 30 درصد به ‌عنوان جایگزین آرد گندم در فرمولاسیون استفاده شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، آزمایش رهایی تنش با استفاده از دستگاه بافت سنج (TA-XT Plus, Stable Micro Systems, UK) در طی دوره نگهداری (14 روز) انجام و ضرایب مدل پلگ-نورمند و ماکسول تعمیم‌یافته محاسبه شدند. نتایج نشان‌داد با افزایش درصد جایگزینی پودر هویج و زمان نگهداری، مقادیر نیروی اولیه و نیروی تعادلی افزایش می‌یابند. پارامترهای مدل پلگ-نورمند شاملk1 و k2با گذشت زمان کاهش یافت که نشان از کاهش الاستیسیته کیک با گذشت زمان می‌باشد. کیک‌ها رفتار جامد ویسکوالاستیک از خود نشان‌داده و با افزایش درصد جایگزینی، مجموع نیروهای کاهشی (F1+F2 +F3) مدل ماکسول تعمیم‌یافته افزایش یافت که نشان‌دهنده کاهش الاستیسیته است. نتایج مدل‌سازی داده‌های آزمایشگاهی رهایی تنش با مدل‌های پلگ نورمند و ماکسول تعمیم‌یافته نشان‌داد که مدل ماکسول کارایی بیشتری جهت بررسی خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی غنی‌شده با پودر هویج دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

396 - Effect of salinity on vegetative growth, antioxidant and defensive enzymes in ginger (Zingber officinale Roscoe.)
ایمانه دهقانی اکبر مستاجران

Background & Aim: Ginger is common named Zingber officinale Roscoe. belongs to Zingiberaceae family which extensively used to pharmaceutic industries in addition to food industries uses. Dut to Iran is located at world saline lands, salinity is a main problem to nat أکثر

Background & Aim: Ginger is common named Zingber officinale Roscoe. belongs to Zingiberaceae family which extensively used to pharmaceutic industries in addition to food industries uses. Dut to Iran is located at world saline lands, salinity is a main problem to native and nonnative plant species cultivation such as ginger and because in plants salinity induces antioxidative and defensive systems, therefor the effect of salinity on ginger was considered in this research. Experimental: This plan was done in a random block design with three replications. Salt treatment was done at four levels by using NaCl in hogland nutrient solution in different salinity levels: 2 (control), 4, 6 and 8 dsm-1 for 14 days when the palnt was one month. Results & Discussion: Our results revealed that ginger has a moderately salt tolerance, because only 6 and 8 dsm-1 caused reduction in chlorophyll a, b and chlorophyll content and a/b ratio and consequently growth and dry mater accumulation. In spite of negative effect of salinity on ginger vegetative growth, antioxidant and defensive enzymes activity such as catalase, PAL and TAL was increased at 4 dsm-1 as compared with control but these enzymes activity was decrease at 6 and 8 dsm-1. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

397 - Interactive effects of salicylic acid and cold stress on activities of antioxidant enzymes in Glycyrrhiza glabra L.
نرگس سلطانی دلربا رویا کرمیان مسعود رنجبر

Background & Aim: Glycyrrhiza L. (Fabaceae) consists of perennial herbs grow in sandy soils with hard lightness. Three species of the genus grow in Iran, among them G. glabra L. has the widest distribution. It is well known in English as Licorice and the root extrac أکثر

Background & Aim: Glycyrrhiza L. (Fabaceae) consists of perennial herbs grow in sandy soils with hard lightness. Three species of the genus grow in Iran, among them G. glabra L. has the widest distribution. It is well known in English as Licorice and the root extract includes flavonoids and glycyrrhizin are used widely in medicine, food industry, tobacco products and other industries. Liquiritin and glabridin are the major constituents of flavonoids in its extract, which have quasi estrogenic, ant oxidative, anti-helicobacter, anti-nephritic activities and ROS scavenging.Experimental: In this research, the interactive effects of salicylic acid (SA) with cold stress on some antioxidant enzymes such as peroxidase (PRX) and polyphenol oxidase (PPO) were studied by spectrophotometric method in a factorial experiment of completely randomized design with three replications. SA pretreatments were included 10, 50, 100 and 500 µM and three levels of cold stress, 5, 10 and 20h in 4 oC were applied.Results & Discussion: The results showed that cold stress did not affect PPO activity, while SA decreased it. In addition, PRX activity was decreased with increasing cold stress and SA resulted in similar response at this condition. It seems that SA can considerably alleviate oxidative damage that occurred under cold stress condition with direct scavenging of reactive oxygen species. Thus it resulted in decrease activity of antioxidant enzymes. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

398 - Effects of Jasmonic acid on essential oil yield and chemical compositions of two Iranian landraces of basil (Ocimum basilicum) under reduced irrigation
فاطمه ملک پور اعظم سلیمی عبدالله قاسمی پیربلوطی

Background & Aim: Sweet basil (Ocimum basilicum), a plant that is extensively cultivated in some countries, is used to enhance the flavour of salads, sauces, pasta, confectioneries and other products as both a fresh and dried herb. The effect of foliar application o أکثر

Background & Aim: Sweet basil (Ocimum basilicum), a plant that is extensively cultivated in some countries, is used to enhance the flavour of salads, sauces, pasta, confectioneries and other products as both a fresh and dried herb. The effect of foliar application of Jasmonic acid and reduced irrigation on essential oil yield and chemical components of two Iranian landrace of basil (Ocimum basilicum) were investigated. Experimental: Treatments comprised control, 0.0, 200 and 400 µL Jasmonic acid applied to plants under normal irrigation and stressed conditions (30 and 60% F.C) based on a completely randomized design with three replications. The essential oils from the aerial parts of basil were analyzed by GC-FID and GC/MS. Results & Discussion: Results indicated that the different levels of Jasmonic acid and irrigation had significant effects on oil yield and some main components of the essential oil. The highest value of oil content was obtained from application of 400 µL JA. Percentage of some chemical constituents in the essential oil extracted from the plants under stress was higher than non-stressed plants. Foliar application of Jasmonic acid significantly improved methyl chavicol in the oils, but reduced Germacrene- D, α-Cadinol and δ-Cadinene amounts. Industrial and practical recommendations: Since, essential oil of basil, particularly methyl chavicol component, have many application in pharmaceutical and perfumery industry and has health benefits such as antiviral, antibacterial and antispasmodic activity, we can use Jasmonic acid elicitor to enhance the therapeutic properties of basil and also essential oil content and methyl chavicol of plant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

399 - The influence of reduced irrigation on herbage, essential oil yield and quality of Thymus vulgaris and Thymus daenensis
سید محمد علوی سامانی عبدالله قاسمی پیربلوطی مهرداد عطایی کچویی بهزاد حامدی

Background & Aim: Drought stress, as a main abiotic stress, has a significant influence on growth and metabolic activities of plant species. In this study, the influence of reduced irrigation on dry herbage, essential oil yield, and chemical components of two thyme أکثر

Background & Aim: Drought stress, as a main abiotic stress, has a significant influence on growth and metabolic activities of plant species. In this study, the influence of reduced irrigation on dry herbage, essential oil yield, and chemical components of two thyme species were investigated. Experimental: This study was done in an experimental greenhouse, I.A.U., Shahrekord Branch, Iran at 2012 in a CRD with three replications. Three irrigation levels were I1 (irrigated in field capacity or control), I2 (slightdroughtstressor irrigation in 75% fieldcapacity), and I3 (milddroughtstressor irrigation in 50% fieldcapacity). Two thyme species included Thymus daenensis and T. vulgaris. The essential oils obtained by hydro-distillation and were analyzed by Gas Chromatography-Mass Spectrometry. Results & Discussion: Results indicated that irrigation levels had a significant effect on many morphological and physiological characteristics, including dry matter, plant height, and leaf area index (LAI). In addition, levels of irrigation affected on oil yield and some major constituents in the essential oils. Carvacrol, γ-terpinene, and p-cymene contents in the essential oils were significantly increased under stressed conditions, whereas thymol amount was significantly reduced under stressed conditions. Recommended applications/industries: According to the results of this study, droughtstress reduces the essential oil yields and dry herbage in both species of thyme. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

400 - Study of phytohormones effects on UV-B stress seeds of thyme species
مهراب یادگاری

10.18869/JHD.2017.109

Background & Aim: Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis Celak (Thyme), members of the family Lamiaceae, are widely used in Iranian folk medicine. The aim of this research was to study how salicylic acid (SA), gibberellin (GA), and indole acetic acid (IAA)-seed pri أکثر

Background & Aim: Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis Celak (Thyme), members of the family Lamiaceae, are widely used in Iranian folk medicine. The aim of this research was to study how salicylic acid (SA), gibberellin (GA), and indole acetic acid (IAA)-seed priming affect UV-B radiation in seeds of Thyme (T. vulgaris, T. daenensis Celak) under both laboratory and outdoor conditions. Experimental: The effects of phytohormones (200, 400, 600 ppm) and irradiation performed in a 60 Co Gamma cell 220 source at a dose of 3 kGy (10, 20 and 30 min) on seeds of Thyme species were studied. Seeds were tested under in vitro and outdoor conditions in a complete randomized factorial layout with 4 and 3 replications, respectively. The characters measured under in vitro condition were seed germination percentage, mean time of germination, root and stem length. On the field, the characters evaluated were number of leaf, length of plant, root and shoot dry matter and essential oil. Results: SA treatment was better under in vitro conditions. No significant effects were obtained from GA and IAA. The most destructive effects and the best beneficial phytohormones were UV 30 min and SA (200 and 400 ppm), respectively. The effects of foliar application of hormones were determined on growth and essential oil production in medicinal plants in two consecutive years. Shoot dry matter increased in both years with SA applications but IAA and GA had no beneficial effects on germination characters after UV radiation.Recommended applications/industries: SA-priming of seeds protects thyme seedlings against UV-B radiation. The results of this study also showed that elevation of free SA levels in plants, either by exogenous feeding or genetically may enhance their tolerance to abiotic stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

401 - A comparative study of some biochemical characteristics of peroxidase isoenzymes in rosemary plant (Rosmarinus officinalis L.)
شیلر شمس سارا خاوری نژاد اکرم عیدی

10.14196/JHD.2018.169

Background & Aim: Rosemary (Rosmarinus officinalis L.) includes species that have high drug and nutritional values. Considering the importance of the antioxidant enzyme system as an effective factor in increasing the resistance of plants to different environmental s أکثر

Background & Aim: Rosemary (Rosmarinus officinalis L.) includes species that have high drug and nutritional values. Considering the importance of the antioxidant enzyme system as an effective factor in increasing the resistance of plants to different environmental stresses, in this research, some biochemical properties of catalase and peroxidase enzymes of rosemary plants were investigated in three different situations. Experimental: Rosemary plant was kept at home after being prepared from the greenhouse. For live situation, leaves were extracted directly and for carved situations, they were first airborne for 10 days. For dried sample, plant leaves were exposed to air during 10 days at first and then were completely dried for 2 minutes with 100% microwave power. Extraction of all 3 samples was done separately. The catalase (EC 1.11.1.6) and peroxidase (EC 1.11.1.7) enzymes were extracted from the leaves using 0.1 pH phosphate buffer with pH 7.2. Results & Discussion: According to results, the presence of an isoenzyme catalase with pH optimum 7 and three isoenzymes of peroxidase with optimum pH of 5 and 7 was confirmed in this plant by gel electrophoresis of Rosemary extract. In the enzyme peroxidase, the active isoenzymes in pH 5 were more resistant to temperature rising in the live plant compared to active isoenzyme at pH. Also, the catalase enzyme had higher resistance compared to peroxidase and its activity increased during stress. Industrial/ Practical recommendation: This study showed that rosemary plant is an inexpensive and available source for the extraction of antioxidative compounds such as catalase and peroxidase enzymes. Also, this research with the gaining of more effective herbal ingredients can be of great help to the pharmaceutical industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

402 - Effect of drought stress on some physiological properties and antioxidant activity of Achillea tenuifolia Lam.
شیما غریبی بدرالدین ابراهیم سید طباطبایی قدرت الله سعیدی سید امیرحسین گلی مجید طالبی

Background & Aim: Osmotic stress in plants lead to increase free radicals and plants use different mechanisms to scavenge these radicals. So, researchers apply stresses especially drought stress to increase secondary metabolites such as phenolics, and antioxidants. أکثر

Background & Aim: Osmotic stress in plants lead to increase free radicals and plants use different mechanisms to scavenge these radicals. So, researchers apply stresses especially drought stress to increase secondary metabolites such as phenolics, and antioxidants. One of the valuable medicinal plants is yarrow (Achillea tenuifolia) which is a perennial plant with different medicinal applications.Experimental: In order to assess the effect of drought stress, four different treatments (25%, 50%, 75% and 100% of Field Capacity) with four replicates was done in plastic pots at greenhouse. After 30 days, leaves of samples were used to evaluate total phenolics, antioxidant activity using three model systems including 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazy (DPPH), ferric thiocyanate (FTC), and β-carotene-linoleic acid assay. In addition, malone dialdehyde (MDA), and proline content were evaluated.Results & Discussion: Drought stress in A.tenuifolia significantly increased total phenoloics, and antioxidant activity (in DPPH and β-carotene-linoleic acid assay). In addition, proline and malone dialdehyde were elevated by stress, while according to FTC model, there was no significant differences between 25% and 50% FC treatments.Industrial and practical recommendations: According to the results of present study, the 50% FC treatment can be introduced as acceptable drought level to produce sufficient phenolics and acceptable plant yield. Finally, more studies suggested for assessing the effect of drought stress on amount of other compounds in this medicinal plant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

403 - Plant growth promoting rhizobacteria enhance oil content and physiological status of Thymus daenensis Celak. under drought stress
علی عبداللهی محمد فیضیان غزاله مهدی پوریان

Background & Aim:Currently, the use of beneficial microorganisms with the hope to reduce the adverse effects of drought has been the focus of attention. In present study, the effects of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) and drought stress on essential oil أکثر

Background & Aim:Currently, the use of beneficial microorganisms with the hope to reduce the adverse effects of drought has been the focus of attention. In present study, the effects of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) and drought stress on essential oil (EO) and physiological status of Thymus daenensis Celak, were investigated. Experimental: The experiment was arranged as a factorial pattern in a randomized complete design with three replications. Factors were four irrigation regimes included: well-watered (A: absence of stress), irrigation after depletion of 20-25% of field capacity (L: low stress), irrigation after depletion of the 35-40% of field capacity (M: mild stress) and irrigation after depletion of the 55-60% of field capacity (S: severe stress). Also, two PGPR treatments, non-inoculation (C: control) and inoculation with PGPR were conducted. Results:The results showed that drought stress reduced root and shoot dry weight, relative water content, photosynthetic pigments and gas change parameters but PGPR inoculation improved all of them. Proline, malondialdehyde, electrolyte leakage and stomatal resistance increased with increasing water stress, but PGPR inoculation ameliorate these increases in corresponding treatments. PGPR inoculation increased essential oil production although this increase was not statistically significant but water stress decreased it.Recommended applications/industries:The results suggest that PGPR inoculation could be an excellent strategy to alleviate adverse effects of water stress in Thymus daenensis cultivation in drought stress conditions. Therefore, farmers in semiarid regions could produce T. daenensis by using of PGPR at low water stress for the highest economic amount of extracted essential oil. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

404 - تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه در فاصله سالهای ( 2015 تا 2020 )
سیامک کاکایی سید جلال دهقانی فیروزآبادی سید اسدالله اطهری

10.30495/pir.2021.681374

تحولات سوریه پس از 2011 موجب اتخاذ مواضع و سیاست های متعارض از سوی بازیگران منطقه ای و بین المللی درقبال ناآرامی های این کشور شد. ترکیه درهمسایگی سوریه اقدام به سازماندهی و حمایت از مخالفان سوری کرد که نهایتا به مداخله نظامی انجامید . چنین اقدامی نه تنها برپیچیدگی بحران أکثر

تحولات سوریه پس از 2011 موجب اتخاذ مواضع و سیاست های متعارض از سوی بازیگران منطقه ای و بین المللی درقبال ناآرامی های این کشور شد. ترکیه درهمسایگی سوریه اقدام به سازماندهی و حمایت از مخالفان سوری کرد که نهایتا به مداخله نظامی انجامید . چنین اقدامی نه تنها برپیچیدگی بحران سوریه افزود ، بلکه نتایج داخلی و منطقه ای آن تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه را درپی داشت. این پژوهش به دنبال بررسی و پاسخ به این سوال است که عوامل موثر در تهاجمی شدن سیاست خارجی ترکیه درقبال سوریه در فاصله سالهای 2015 تا 2020 کدام است؟ درپاسخ به این پرسش فرضیه های متعددی مطرح می شود. اینکه سیاست ترکیه در این دوره تحت تاثیر افزایش فعالیت گروههای شورشی و جنگهای نیابتی درداخل سوریه و به موازات آن تحرکات سیاسی و نظامی کردها درمناطق شمالی این کشور قرار گرفت. هم زمان آنکارا در صدد افزایش قدرت منطقه ای برآمد که مجموعه این تحولات موجب درگیرانه تر شدن سیاست خارجی ترکیه شده است. روش تحقیق مقاله تحلیلی-تبیینی با استفاده جمع آوری داده ها ازکتاب و اسناد است. درراستای تبین و تحلیل مبنایی موضوع تحقیق از نظریه رئالیسم تهاجمی جان مرشایمر بهره گرفته می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

405 - بررسی روابط استراتژیک هند با اسرائیل و تاثیرآن بر جمهوری اسلامی ایران
محمود کتابی یدالله دهقان مهدی کاظمی

درسال های اخیر با توجه به رشد وتوسعه روز افزون هند در زمینه های مختلف به خصوص مسائل اقتصادی و نظامی وباتوجه به موقعیت استراتژیک وحساس این کشور در منطقه جنوب آسیا و قرار داشتن در همجواری کشورهای چین وپاکستان وایران، این کشورمورد توجه بازیگران عرصه بین الملل بخصوص اسرائیل أکثر

درسال های اخیر با توجه به رشد وتوسعه روز افزون هند در زمینه های مختلف به خصوص مسائل اقتصادی و نظامی وباتوجه به موقعیت استراتژیک وحساس این کشور در منطقه جنوب آسیا و قرار داشتن در همجواری کشورهای چین وپاکستان وایران، این کشورمورد توجه بازیگران عرصه بین الملل بخصوص اسرائیل قرار گرفته است. اسرائیل با توجه به شرایط مساعد کشور هند درمنطقه در سال های اخیر تلاش زیادی کرده است تا به هر نحو ممکن روابط خود را با این کشور گسترش دهد و بتواند با حضور ونفوذ در کشور هند به اهداف بلند مدت سیاسی و نظامی خود در منطقه دست یابد.روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده که بر اساس مطالعات کتابخانه ای، اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق دو روش موضوعی و تحلیل محتوا از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و سایر منابع و تحقیقات مرتبط با آن، گردآوری وجمع بندی شده است. سوال اصلی مقاله عبارت است از اینکه روابط استراتژیک هند با اسرائیل در سال های اخیر چه تاثیری بر منافع جمهوری اسلامی ایران درمنطقه داشته است؟ و فرضیه مقاله نیزاین است که به نظر می رسدافزایش ارتباطات هند با اسرائیل در سال های اخیرباعث به خطر افتادن منافع ملی ایران در منطقه در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی و نظامی به ویژه در ارتباط با هند شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که روابط دو کشور هند و اسرائیل در سال های اخیر رو به افزایش بوده و عمده روابط این دو کشور در سال های اخیر مربوط می شود به همکاری در زمینه های نظامی وفروش تجهیزات دفاعی،فروش ماهواره های جاسوسی وعلمی و فناوری ، که گسترش این روابط بین دو کشور یاد شده باعث شده است هند به پایگاه مناسبی برای حضور نیروهای اسرائیلی در منطقه تبدیل شود و لذا افزایش روابط دو کشور هند واسرائیل باعث ایجاد فاصله بین هند و ایران و مانع از تحقق اتحادی قوی بین دو کشور شده است که در مجموع روابط هند با اسرائیل در زمینه های مختلف اقتصادی و سیاسی و فناوری برخلاف منافع ملی جمهوری اسلامی ایران درمنطقه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

406 - بررسی روابط سیاسی اقتصادی کردستان عراق با ترکیه و تاثیر آن بر سیاست خارجی ایران
محمود کتابی یدالله دهقان سولماز حیدری

روابط سیاسی واقتصادی کردستان عراق وترکیه در سال های اخیر روند رو به رشدی داشته است و ترکیه بر خلاف مواضع تند سال های نه چندان دور خود در قبال کردستان عراق در تلاش است تا به هر طریق ممکن نفوذ خود را در زمینه های مختلف در این منطقه افزایش دهد و البته این کشش و تمایل از سم أکثر

روابط سیاسی واقتصادی کردستان عراق وترکیه در سال های اخیر روند رو به رشدی داشته است و ترکیه بر خلاف مواضع تند سال های نه چندان دور خود در قبال کردستان عراق در تلاش است تا به هر طریق ممکن نفوذ خود را در زمینه های مختلف در این منطقه افزایش دهد و البته این کشش و تمایل از سمت کردستان عراق به سمت ترکیه نیز به دلایل مختلف در سال های اخیر تقویت شده است. وجود مولفه های گوناگونی از قبیل داشتن مرزهای مشترک،مسائل مربوط به کردها،مسائل مذهبی،موضوع انرژی،مسائل اقتصادی وحمل ونقل می توانند از مهمترین عوامل دربرقراری روابط حسنه بین ایران وترکیه و کردستان عراق باشند و از طرف دیگر موضوعهای مربوط به سوریه،فعالیت احزاب وگروههایی مانند پ.ک.ک،ارتباط و نزدیکی ترکیه و کردستان عراق با امریکا، نفوذاسرائیل در ترکیه،تلاش برای کسب استقلال کامل توسط کردهای عراق و...نیز از عوامل ومولفه ها منفی تاثیر گذار بر روابط ایران باترکیه و کردستان عراق است. روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده که بر اساس مطالعات کتابخانه ای، اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق دو روش موضوعی و تحلیل محتوا از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و سایر منابع و تحقیقات مرتبط با آن، گردآوری وجمع بندی شده است. سوال اصلی مقاله عبارت است از اینکه گسترش روابط سیاسی واقتصادی کردستان عراق با ترکیه در سال های اخیر چه تاثیری بر منافع وسیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه داشته است؟ فرضیه مقاله نیزاین است که با توجه به مواضع و سیاست های ترکیه در منطقه وهمچنین رویکردهای کردستان عراق در سال های اخیر به نظر می رسدافزایش روابط سیاسی و اقتصادی کردستان عراق با ترکیه باعث دوری این منطقه از ایران در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی ودر نتیجه به خطر افتادن مناقع ایران در منطقه خواهد شد. یافته های این مقاله نشان می دهد که ترکیه در سال های اخیر درزمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی نفوذ گسترده ای در منطقه کردستان عراق داشته است و امروزه ترکیه بزرگترین سرمایه گذاری های اقتصادی را در کردستان عراق انجام داده و در زمینه سیاسی نیز توانسته نفوذ گسترده ای را در این منطقه کسب کند و این موضوع باعث نزدیکی بیش از پیش کردستان عراق به ترکیه و ایجاد فاصله ای هرچند اندک در روابط این منطقه با ایران وبه خطر افتادن منافع ایران در کردستان عراق شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

407 - سیاست خارجی دولت حسن روحانی، تعامل سازنده در چارچوب دولت توسعه گرا
علیرضا رضائی قاسم ترابی

سیاست خارجی دولت یازدهم بر چه اصول و محورهایی استوار است؟ این محورها و اصول با کدام الگوی سیاست خارجی نزدیکی بیشتری دارند؟ در پاسخ به این سوالات فرضیه زیر مطرح می شود که با توجه به تجربه حضور آقای روحانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی، مقالات، کتب و همچنین سخنرانی ها و م أکثر

سیاست خارجی دولت یازدهم بر چه اصول و محورهایی استوار است؟ این محورها و اصول با کدام الگوی سیاست خارجی نزدیکی بیشتری دارند؟ در پاسخ به این سوالات فرضیه زیر مطرح می شود که با توجه به تجربه حضور آقای روحانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی، مقالات، کتب و همچنین سخنرانی ها و مناظرات ایشان طی مبارزات انتخاباتی، می توان سیاست خارجی دولت یازدهم را تحت عنوان تعامل سازنده با جهان در چارچوب دولت توسعه گرا مورد بحث قرار دارد. این سیاست خارجی به دنبال آنست که از طریق تنش زدایی، اعتمادسازی، دوری از امنیتی شدن، بهبود چهره و پرستیژ ایران، دیپلماسی فعال و روابط با سایر کشورها و سازمان های بین المللی، زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی کشور در چارچوب اسناد بالادستی مهیا سازد. به باور آقای روحانی سیاست خارجی چند سال گذشته با تنش زایی و تندروی، عملاً ایران را وارد فاز امنیتی نموده و زمینه را برای تحقق رشد و توسعه همه جانبه کشور کاهش داده است. در نتیجه برای بازگرداندن کشور به مسیر تعریف شده توسط اسناد بالادستی، همچون چشم انداز ایران 1404، می بایست دولتی توسعه گرا قدرت را در دست داشته باشد؛ دولتی که اصول تعامل سازنده با جهان را سرلوحه کار خود قرار دهد و زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی مهیا سازد. با توجه به این موضوعات، هدف مقاله حاضر بررسی سیاست خارجی آقای روحانی بر اساس ایده تعامل سازنده با جهان و الگوی دولت توسعه گرا به روش توصیفی و تحلیلی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

408 - دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فناوری‌های دفاعی-امنیتی)
نوذر شفیعی اصغر شکری مقدم

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت أکثر

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین‌الملل بوجود آمد که یکی از آن‌ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم‌های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تأمین نماید؟ به نظر می‌رسد که دستیابی ایران به فناوری‌های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت‌های بین‌المللی بر سر راه تأمین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه‌ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه‌گرایی و سیاست تنش‌زدایی می‌باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می‌باشد. این پژوهش منطقه‌گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

409 - الگوی شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولتیکی در خاورمیانه پس از 11 سپتامبر 2001
پیروز کوهستانی محمدحسن نامی کیومرث یزدان‌پناه درو

خاورمیانه همواره از مهم‌ترین مناطق ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک دنیا بوده است. این منطقه از سابقۀ دیرینه‌ای از بی‌ثباتی، بحران و ناامنی برخوردار است و همواره از مهم‌ترین کانون‌های منازعات و ایجاد بحران‌های ژئوپولیتیکی به شمار می‌رفته است. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی شکل‌گیر أکثر

خاورمیانه همواره از مهم‌ترین مناطق ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک دنیا بوده است. این منطقه از سابقۀ دیرینه‌ای از بی‌ثباتی، بحران و ناامنی برخوردار است و همواره از مهم‌ترین کانون‌های منازعات و ایجاد بحران‌های ژئوپولیتیکی به شمار می‌رفته است. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوی شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولیتیکی در خاورمیانه پس از 11 سپتامبر 2001 می‌باشد. این پژوهش کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق با صاحب‌نظران نهادهای مرتبط در سال 1398 انجام گرفته است. با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند پس از مصاحبه با 10 تن خبره، پژوهش به اشباع داده‌ها رسید. روش جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته و مشاهده بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عامل علّی و سبب‌ساز در شکل‌گیری بحران‌های ژئوپولیتیکی در خاورمیانه، وجود انرژی و منابع سرشار آن است که قدرت‌های بزرگ جهانی را همواره به تلاش برای کنترل آن بر‌می‌کشاند. از مهم‌ترین عوامل زمینه‌‌ای، فساد دولت‌های رانتیر شناسایی شده است و از مهم‌ترین عوامل مداخله‌گر، رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای جهت توسعۀ هژمونی خود را می‌توان برشمرد. راهبردهای این شرایط و عوامل در سه دستۀ راهبردهای انقلابی؛ راهبردهای تنش‌زدایانه؛ و راهبردهای سیاست درهای باز قابل تقسیم هستند که با توجه به ابعاد گوناگون هر دسته از این راهبردها، پیامدهای واگرایی بیشتر و یا همگرایی منطقه‌ای قابل پیش‌بینی است. با توجه به دیاگرام فرایند و الگوی شکل‌گیری بحران‌های خاورمیانه که در این پژوهش به دست آمد و شرایط و ابعاد آن، قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در شرایطی الزام‌آور که در نهایت مبتنی بر بقای خود است، ناگزیر به گزینش راهبردهای تنش‌زدایانه هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

410 - تأثیر هیدروپلیتیک رودخانه مرزی هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی‌ایران
سید عباس فروغی نعمت الهی مهدی حسنی باقری محمود شیخ اویسی

چکیده اهمیت هیدروپلیتیک درعلوم سیاسی در سده اخیر به دلیل بحران کم آبی هر روز بیشتر مشخص می‌گردد. آب به تدریج در حال تبدیل شدن به کالایی استراتژیک است. این روند در مناطق کم آب، از شدت و حدّت فراوانتری برخوردار می‌باشد. اختلاف بر سر کمیت منابع آب و مساله کاهش منابع آب، ب أکثر

چکیده اهمیت هیدروپلیتیک درعلوم سیاسی در سده اخیر به دلیل بحران کم آبی هر روز بیشتر مشخص می‌گردد. آب به تدریج در حال تبدیل شدن به کالایی استراتژیک است. این روند در مناطق کم آب، از شدت و حدّت فراوانتری برخوردار می‌باشد. اختلاف بر سر کمیت منابع آب و مساله کاهش منابع آب، برخلاف مشکلات مربوط به کیفیت آب به دشواری قابل حل است و در بسیاری از موارد، عاملی برای درگیری ومنازعه میان کشورها می‌باشد. همچنین عدم وجود قوانین و مقرارت بین‌المللی و سازمانی برای تقسیم منابع آب رودهای بین‌المللی نیز احتمال درگیری و منازعه میان کشورها را بیشتر افزایش داده است. اهمیت آب‌های منطقه شرق کشور خاصه رودخانه هیرمند از نظر هیدروپلیتیک از جایگاه بسیار حساسی برخوردار بوده است. در واقع، ادامه حیات این قسمت از منطقه مرزی و شرق کشور با این رود ارتباط مستقیم دارد که بخش مهمی‌از اختلافات، منازعات، معاهدات، حکمیت‌ها، مذاکرات و جریانات مربوط به مرزهای خاوری ایران و افغانستان را به خود اختصاص داده است. هر چند مرزهای بین‌المللی میان ایران و افغانستان در میانه شاخه اصلی هیرمند در شرایط کنونی مورد پذیرش دو کشور است، ولی نحوه تقسیم آب هیرمند، بهره برداری از آن در منطقه دلتا و سایر حقوق مربوط به این رودخانه همچنان لاینحل باقی مانده است. این پژوهش به بررسی نقش و جایگاه هیدروپلیتیکی رودخانه هیرمند بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

411 - بسترهای تنش در جغرافیای سیاسی دریاها بر اثر بالا آمدن سطح آب دریاها با تاکید بر ژئوپلیتیک عراق در خلیج‌فارس
رضا قاسمی عبدالرضا فرجی راد عزت اله عزتی

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاه أکثر

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاهاست که تاثیرش بر رژیم حقوقی دریاها اجتناب ناپذیر است. در ضمن بیشتر عواقب جدی که برای منافع و مصالح کشورها به همراه دارد این است که قوانین و مقررات مصوب و پذیرفته شده را غیره مصوب می کند و پیامد مهم این کار رقابت کشورها برای کسب منافع بیشتر در برابر یکدیگر را بدنبال دارد.ژئوپولتیک علم مطالعه روابط قدرتهاست .هیدروپولیتیک ،طول ساحل و کیفیت دسترسی در خلیج فارس باعث دگرگونی هایی در ژئوپولیتیک و رویکردهای بازیگران منطقه ای شده است .هدف این پژوهش این است که با یک چشم انداز از طبیعت و احتمالا فشارهای تغییرات آب و هوایی بر خطوط ساحلی و جزایر و توجه به قوانین موجود دریایی در جهان که احتمالا به وسیله همان تغییرات تحت تاثیر قرار می گیرند به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از بخشهای جهان در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریاها با بیشترین چالش های حقوقی دریاها مواجهند،که منطقه خلیج فارس و کشور عراق با توجه به منابع عظیم نفتی و نیاز فراوان به صادرات ان و طول ساحل کمی که عراق در اختیار دارد از مناطق حساس و بحران زای جهان میباشد که هم در گذشته و حال و هم در آینده با توجه به احتمال بالا آمدن سطح اب دریاها و تغییر اندازه و مساحت و نوع این سواحل پتانسیل و قابلیت پیدا کردن بحران و تنش و احتمال درگیری در آینده را خواهد داشت .در آخر هم، بحث را با بیان نظراتی در زمینه اینکه چطور تغییرات آب و هوایی و مناقشات و چالش ها با هم در ارتباطتند به پایان می رسانیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

412 - تحلیل جایگاه ایران در حوزه ژئواستراتژیک اقیانوس هند «با تاکید بر ارائه یک مدل راهبردی در سیاست خارجی و برنامه ریزی اقتصادی»
مجید ولی شریعت پناهی سجاد کریمی پاشاکی، علی کاظی پور سعید زینتی مهدی امان الله

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاه أکثر

چکیده در زمانیکه قوانین و مقررات دریایی رفتار محیط طبیعی دریایی را که به طور مداوم در حال دگرگون شدن است را مورد مطالعه قرار می دهد بالا آمدن سطح آب دریاها که یکی از عواقب غم انگیز تغییرات آب وهوایی است و پیامد آن اصلاح پیکربندی ها و عوامل جغرافیایی سواحل، جزایر و دریاهاست که تاثیرش بر رژیم حقوقی دریاها اجتناب ناپذیر است. در ضمن بیشتر عواقب جدی که برای منافع و مصالح کشورها به همراه دارد این است که قوانین و مقررات مصوب و پذیرفته شده را غیره مصوب می کند و پیامد مهم این کار رقابت کشورها برای کسب منافع بیشتر در برابر یکدیگر را بدنبال دارد.ژئوپولتیک علم مطالعه روابط قدرتهاست .هیدروپولیتیک ،طول ساحل و کیفیت دسترسی در خلیج فارس باعث دگرگونی هایی در ژئوپولیتیک و رویکردهای بازیگران منطقه ای شده است .هدف این پژوهش این است که با یک چشم انداز از طبیعت و احتمالا فشارهای تغییرات آب و هوایی بر خطوط ساحلی و جزایر و توجه به قوانین موجود دریایی در جهان که احتمالا به وسیله همان تغییرات تحت تاثیر قرار می گیرند به این سوال پاسخ دهد که کدام یک از بخشهای جهان در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریاها با بیشترین چالش های حقوقی دریاها مواجهند،که منطقه خلیج فارس و کشور عراق با توجه به منابع عظیم نفتی و نیاز فراوان به صادرات ان و طول ساحل کمی که عراق در اختیار دارد از مناطق حساس و بحران زای جهان میباشد که هم در گذشته و حال و هم در آینده با توجه به احتمال بالا آمدن سطح اب دریاها و تغییر اندازه و مساحت و نوع این سواحل پتانسیل و قابلیت پیدا کردن بحران و تنش و احتمال درگیری در آینده را خواهد داشت .در آخر هم، بحث را با بیان نظراتی در زمینه اینکه چطور تغییرات آب و هوایی و مناقشات و چالش ها با هم در ارتباطتند به پایان می رسانیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

413 - تضاد و تناظر در شعر چون سبوی تشنه (تحلیلی بر پایه نقد نو)
حجت الله ربیعی

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این أکثر

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این منظور، با خواندن دقیق شعر و بررسی تضادها و تناظرها و ارجاع آن ها به خط سیر اصلی شعر، چگونگی پیکره بندی اثر تحلیل شده است. در این فرآیند، مخاطب، به صورت گام به گام، با روش نقد عملی اثر از منظر نقد نو آشنا می شود. حاصل تحقیق این است که اجزاء سازنده اثر در هماهنگی با یکدیگر و با وحدتی درونی سازمان‌دهی شده اند و در ورای تضادها و تناظرها، شعر داری انسجام و وحدت ارگانیک است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

414 - ابهام ویژگی ذاتی شعر "ری را"
محبوبه خراسانی ریحانه واعظ شهرستانی

از جمله شعرهای نیمایوشیج شعر ری را است که به خاطر ویژگی های منحصر به فرد زبانی و ساختاری مورد توجه منتقدان ادبی بسیاری قرار گرفته است. این شعر که از جمله شعرهای واپسین سال های زندگی نیماست، یکی از درخشان ترین شعرهای او و نشان دهندۀ صناعت شعری پیشرفتۀ اوست. صناعتی که این أکثر

از جمله شعرهای نیمایوشیج شعر ری را است که به خاطر ویژگی های منحصر به فرد زبانی و ساختاری مورد توجه منتقدان ادبی بسیاری قرار گرفته است. این شعر که از جمله شعرهای واپسین سال های زندگی نیماست، یکی از درخشان ترین شعرهای او و نشان دهندۀ صناعت شعری پیشرفتۀ اوست. صناعتی که این شعر را مثل هر اثر طراز اول دیگری قابل تدقیق و توجّه بسیارنموده است. با این وجود، بحث های نقّادانه ای که تاکنون منتقدانی همچون هوشنگ گلشیری، تقی پورنامداریان، سیاوش کسرایی و محمود فلکی در مورد این شعر به دست داده اند، بیشتر خوانش هایی بوده است که به کمک مؤلفه های بیرون از متن، به رمزگشایی معنایی آن پرداخته اند. در این مقاله روش دیگری برای نقد این شعر به کار رفته است که هیچگونه استنادی به مفاهیم خارج از متن ندارد و تنها به کمک اجزا و آحاد اثر و با به کارگیری آراء فرمالیستی به ویژه با توجه به مفهوم ابهام، تنش، تناقض وآیرونی در ساختار شعر، به نقد آن می پردازد. به این منظور پس از نگاهی کوتاه به نقدهای موجود بر این شعر و معرفی اجمالی نظرات شکل گرایان در نقد ادبی، استدلال می شود که می توان شعر ری را را متنی قائم به ذات در نظر گرفت که در آن شاعر توانسته است با صناعت و رفتار ویژۀ خود با زبان و همچنین با استفاده از دلالت های گوناگون واژه ها، پیکرۀ زبانی منسجمی را بیافریند و نگاه و فضای ذهنی خود را به نمایش بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

415 - نقد شعر قاصدک مهدی اخوان‌ثالث بر پایه "نقد نو"
حجت الله ربیعی محبوبه خراسانی مرتضی رشیدی

نقد نو در طی سال‌های 1930-1940 در آمریکا شکل گرفت. در این نوع نقد، منتقد سعی دارد به اثر همچون یک پدیدۀ مستقل از تاریخ و زندگی شاعر بنگرد. برای نیل به این مقصود خودِ اثر را در کانون توجه قرار می دهد و می‌کوشد با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه های ارتباطی عناصر سازندۀ آن را أکثر

نقد نو در طی سال‌های 1930-1940 در آمریکا شکل گرفت. در این نوع نقد، منتقد سعی دارد به اثر همچون یک پدیدۀ مستقل از تاریخ و زندگی شاعر بنگرد. برای نیل به این مقصود خودِ اثر را در کانون توجه قرار می دهد و می‌کوشد با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه های ارتباطی عناصر سازندۀ آن را دریابد. بر همین مبنا به مفاهیمی چون تنش، لحن، پارادوکس، وحدت اندام‌وار و ... توجه ویژه دارد. این مقاله در پی آن است تا شعر "قاصدک" مهدی اخوان‌ثالث را از دریچۀ نقد نو مورد واکاوی قرار دهد و ضمن شرح و توضیح برخی کلیدواژه های این نقد و جستجوی آن‌ها در اثر، به شناختی دقیق تر از این شعر دست یابد. به همین منظور طبق روش کار منتقدان نو، ابتدا تنش حاکم بر شعر پیگیری و شرح شده است و سپس نسبت تمام اجزای شعر با تنش و موضوع اثر موردتوجه قرارگرفته است. در سایه این پژوهش، مخاطب، هم با برخی بنیان های نظری نقد نو آشنا خواهد شد و هم نمونه ای عملی از این نقد را پیش چشم خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

416 - Effect of Metabolic Stress on Ovarian Activity and Reproductive Performance of Dairy Cattle: A Review
م. فرمان س. ناندی و. گریش کومار س.ک. تریپاسی پ.س.پ. گوپتا

Reproductive efficiency in dairy cattle has been decreased over the last 5 decades despite significant gains in genetic selection, improved reproductive technologies and nutritional care. In high-yielding dairy cattle, the negative energy balance (NEB) during the first أکثر

Reproductive efficiency in dairy cattle has been decreased over the last 5 decades despite significant gains in genetic selection, improved reproductive technologies and nutritional care. In high-yielding dairy cattle, the negative energy balance (NEB) during the first week post-partum adversely affects ovarian activity, mainly follicle growth and steroidogenesis. Circulating levels of non-esterified fatty acids (NEFAs) and urea are elevated during NEB and are known to be accumulated in the follicular fluid of dominant follicle where they exert adverse effect on oocyte maturation, leading to low fertilization rate and early embryonic development. This study aimed to review the literatures on the interaction between NEB, metabolic stress and reproductive performance of dairy cattle. In this review, the adverse effects of high circulating NEFAs, a biomarker of NEB and urea on oocyte maturation, embryonic quality and developmental and pregnancy outcomes is highlighted. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

417 - Effects of Probiotic on Immune Response and Intestine Morphology of Broiler Chicks Exposed to Stress Induced by Corticosterone
ف. عابد درگاهی ح. درمانی‌کوهی ر. حسن ساجدی ع. روستایی علی‌مهر س.ح. حسینی‌مقدم

This experiment investigated the effects of different doses of Bacillus subtilis spore as a probiotic on the immune response, intestinal morphology and ileal dry matter digestibility in broiler chicks exposed to stress induced by corticosterone (CORT). Two hundred and e أکثر

This experiment investigated the effects of different doses of Bacillus subtilis spore as a probiotic on the immune response, intestinal morphology and ileal dry matter digestibility in broiler chicks exposed to stress induced by corticosterone (CORT). Two hundred and eighty-eight one-day-old Ross 308 male broiler chicks were randomly assigned to six treatments in a completely randomized factorial design with and without CORT injection and 3 levels (0, 0.8×106, and 1.6×106 cfu/g) of B. subtilis spore supplementation. At 7 to 9 days of age (for 3 days), the chicks received one of the subcutaneous injections of CORT or corn oil (as control) at 2 mg/kg BW twice a day. The same injections were repeated at 25 to 27 days of age. Corticosterone injection led to significant (p <0.05) changes in intestinal morphology including villus height, ratio of villus height to crypt depth, and dry matter digestibility (as measured by TiO2 marker). These same parameters, however, increased in the experimental chicks relative to the control as a result of probiotic supplementation. Heterophil/lymphocyte ratio increased (p <0.05) as a result of corticosterone injection but exhibited no significant effect of probiotic supplementation. While corticosterone injection decreased lymphocyte density in the medulla of the bursa of Fabricius, this adverse effect was reversed by probiotic supplementation, which was more effective at a 1.6 × 106 concentration than at 0.8 × 106. As a general conclusion, it may be claimed that administration of B. subtilis-based probiotic alleviates certain negative effects of the stress induced by the corticosterone injection. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

418 - The Effect of Grape Seed Extract Supplementation on Performance, Antioxidant Enzyme Activity, and Immune Responses in Broiler Chickens Exposed to Chronic Heat Stress
ح. حاجاتی ا. حسن آبادی ا. گلیان ح. نصیری-مقدم م.ر. نصیری

The effect of grape seed extract (GSE) feed supplementation on performance, antioxidant enzyme activity, and immune responses in broiler chickens suffering from heat stress were investigated in this study. Experimental diets including control diet (with no additive), 3 أکثر

The effect of grape seed extract (GSE) feed supplementation on performance, antioxidant enzyme activity, and immune responses in broiler chickens suffering from heat stress were investigated in this study. Experimental diets including control diet (with no additive), 3 levels of GSE (150, 300, 450 mg/kg), and one level of vitamin C (300 mg/kg) as a positive control were fed to the birds from 1 to 42 d of age. The chronic heat stress (34±1 ˚C temperature for 5 hours per day) was provided from 29 to 42 d of age. The GSE supplementation up to 300 mg/kg diet increased the average daily gain of broiler chickens compared to the control group prior to heat stress (1-28 d). During the heat stress condition, dietary GSE at the rate of 300 and 450 mg/kg diet improved feed conversion ratio. The GSE supplementation at 300 mg/kg diet increased IgG titer as a primary and secondary response to sheep red blood cell (SRBC) injection. In addition, birds fed diet with GSE (150, 300, 450 mg/kg diet), or vitamin C (300 mg/kg diet) had higher levels of IgG titers as a secondary responses to SRBC. The GSE supplementation at the rate of 300 and 450 mg/kg diet reduced heterophil percent, heterophil/lymphocyte ratio, and increased the percentage of lymphocyte of broilers under heat stress. Supplementation of diet with GSE (300, 450 mg/kg diet) increased glutathione peroxidase (GPx) activity in birds under heat stress condition. The GSE or vitamin C supplementation did not affect the results of cutaneous basophil hypersensitivity (CBH) response, and relative weights of spleen and bursa of fabricius in chickens under heat stress. However, supplementation of diet with GSE (300, 450 mg/kg diet) or vitamin C (300 mg/kg diet) increased relative weight of thymus in birds under heat stress condition. Thus, GSE supplementation could alleviate the detrimental effects of heat stress in broiler chickens better than vitamin C and it is preferable for the health and economic goals since it is a natural waste by-product. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

419 - The Effects of Turmeric, Cinnamon, Ginger and Garlic Powder Nutrition on Antioxidant Enzymes’ Status and Hormones Involved in Energy Metabolism of Broilers during Heat Stress
ع.ا. صادقی م. مقدم

This experiment was carried out to determine the effects of turmeric, cinnamon, ginger and garlic powder on mixed sex Cobb-500 broilers performance, serum antioxidant status, and serum thyroid hormones. Heat stresses were created by increasing ambient temperature to 32- أکثر

This experiment was carried out to determine the effects of turmeric, cinnamon, ginger and garlic powder on mixed sex Cobb-500 broilers performance, serum antioxidant status, and serum thyroid hormones. Heat stresses were created by increasing ambient temperature to 32-34 ˚C from 12: a.m. to 16: p.m. during days 31-42 of the experiment. Blood serum samples were obtained from 6 broilers of each treatment at the end of experiment (day 42) to assess antioxidative activities of liver enzymes and thyroid hormones. Chicks fed diets supplemented with medical plants tended to have higher average daily gain and had greater spleen weight compared to the control. Supplementation of medical plants increased activities of total superoxide dismutase (SOD) in cinnamon, glutathione peroxidase (GPX) in ginger, catalase (CAT) in cinnamon and garlic powder, total antioxidant capacity (TAC) in cinnamon, alkaline phosphatase (ALP) in garlic powder and corticosteroid (CE) in cinnamon groups. But, the supplementation reduced concentrations of malondialdehyde (MDA) in cinnamon group (P<0.05). Concentration of thyroid hormones (THs) in medical plant-supplemented broiler chicks tended to be higher at 42 d of age compared to the control (P<0.05). Supplementation of turmeric and ginger caused significant reduction in feed conversion ratio (FCR), improvement in performance, and enhancement in antioxidant enzyme activity with the increase in cinnamon consumption. Also, turmeric and ginger increased THs of broilers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

420 - Effects of Dietary Guanidinoacetic Acid Supplementation on Performance, Blood Parameters and Meat Quality of Male Broilers with Cold-Induced Ascites
ا. محبی فر م. ترکی ع. عبدالمحمدی

The effects of dietary supplemental guanidinoacetic acid (GAA) on performance, biochemical indices and meat pH of broilers with cold-induced ascites were studied. A total of 640 day-old male broiler chicks (Cobb 500) were assigned to four dietary treatments including co أکثر

The effects of dietary supplemental guanidinoacetic acid (GAA) on performance, biochemical indices and meat pH of broilers with cold-induced ascites were studied. A total of 640 day-old male broiler chicks (Cobb 500) were assigned to four dietary treatments including control diet; control diet supplemented with either 0.6, 1.2 or 1.8 g of GAA per kg of feed. Each treatment was replicated in 8 battery cages (n=20). At day 14, temperature was reduced to amplify the incidence of ascites. The birds fed the control, 1.2 and 1.8 g/kg GAA diets exhibited higher average daily gain (ADG) compared to those fed 0.6 g/kg GAA (P<0.05). Bird fed diet with 1.2 g/kg GAA also showed poorer feed conversion ratio (FCR) compared to birds in other dietary groups (P<0.05). Higher average daily feed intake (ADFI) were observed in birds fed the diet with 1.2 g/kg GAA (P<0.05). The mortality due to ascites was significantly lower in birds fed diet with 1.2 g/kg GAA compared to birds fed the control, 0.6 and 1.8 g/kg GAA diets. Moreover, there was a quadratic effect of GAA levels on mortality due to ascites. No significant effects of dietary treatments on leucocyte subsets and relative weights of lymphoid organs were observed. Lower meat pH was detected in chicks fed the GAA-supplemented diets compared to birds fed the control diet. Dietary GAA supplementation resulted in a linear (P=0.01) and quadratic (P=0.03) responses in meat pH. In conclusion, diet supplementation with GAA had reducing effects on the occurrence of ascites-related mortality in broiler chicks. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

421 - The Effect of Grape Seed Extract and Vitamin C Feed Supplements Carcass Characteristics, Gut Morphology and Ileal Microflora in Broiler Chickens Exposed to Chronic Heat Stress
H. Hajati A. Hassanabadi A.G. Golian H. Nassiri-Moghaddam M.R. Nassiri

The effects of dietary supplementation of grape seed extract (GSE) and vitamin C on carcass characteristics, gut morphology and ileal microflora in broiler chickens exposed to chronic heat stress were examined. Experimental diets included a control diet (without additiv أکثر

The effects of dietary supplementation of grape seed extract (GSE) and vitamin C on carcass characteristics, gut morphology and ileal microflora in broiler chickens exposed to chronic heat stress were examined. Experimental diets included a control diet (without additive), 3 levels of GSE (150, 300, 450 mg/kg of diet), and vitamin C (300 mg/kg of diet). Each of the five diets was fed to 5 replicates of 12 male Cobb-500 chicks, from 1 to 42 d of age. The birds were exposed to chronic daily heat stress of 34 ± 1 ˚C with 65-70% relative humidity for 5 hours per day from 29 to 42 d of age. Addition of GSE or vitamin C to the basal diet did not affect the percentage by weight of the edible carcass, breast, drumstick + thighs, liver, empty gizzard, or abdominal fat. Furthermore, in heat-exposed broiler chickens the relative length of duodenum, jejunum and ileum did not show significant alteration when compared to the control group before and after chronic heat stress. Dietary GSE and vitamin C caused differences in jejunum muscle layer thickness, villus height, villus width and crypt depth of birds before heat stress. Addition of the GSE or vitamin C did not affect the jejunum muscle layer thickness, villus width, crypt depth and villus: crypt ratio of broilers under heat stress (42 d). However, broilers fed a diet containing GSE had higher villus compared to the control group at 42 d (P<0.05). Adding GSE or vitamin C reduced ileal coliforms and the Escherichiacoli population of broilers before heat stress condition (28 d). Under chronic heat stress conditions, broilers fed diet supplemented with GSE had lower ileal coliforms and Escherichiacoli populationscompared to control birds (P<0.05). Thus, GSE can be recommended as a new herbal extract supplement to the diet of broiler chickens in order to improve jejunum villus height and decrease detrimental bacteria in the ileum of birds before and during chronic heat stress condition. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

422 - The Influence of Drinking Water Containing Lemon Juice and Thyme Supplemented Diet on Performance and some Blood Parameters of Broilers under Heat Stress
ح. بهبودی ا. اسماعیلی‪پور ر. میرمحمودی م. مظهری

This study was conducted to find out the effects of drinking water containing lemon juice and thyme supplemented diet on growth performance, serum concentration of cholesterol and triglycerides, heterophils (H), lymphocytes (L), H/L ratio and enzyme activity of glutathi أکثر

This study was conducted to find out the effects of drinking water containing lemon juice and thyme supplemented diet on growth performance, serum concentration of cholesterol and triglycerides, heterophils (H), lymphocytes (L), H/L ratio and enzyme activity of glutathione peroxidase (GPX) in broilers under heat stress condition. The experiment was carried out as a 2 × 3 factorial arrangement with 2 levels of lemon juice (0 and 2 mL/L of drinking water) and 3 levels of thyme (0, 0.5 and 1 % of diet). Each dietary treatment consisted of 4 replicate pens (9 birds/pen). The birds were kept at 34 ˚C ± 2 (9.00 to 17.00) from 25 to 42 d of age. Feed intake (FI), body weight gain (BWG), feed conversion ratio (FCR), H/L ratio and GPX activity and serum cholesterol concentration were not affected (P>0.05) by individual addition of lemon juice or thyme; whereas, combination effect of the two additives improved performance and reduced H/L ratio and serum triglycerides concentration (P≤0.05). Concurrent usage of 0.5 thyme and 2 mL/L of lemon juice increased FI and BWG by 229 and 165 g, respectively. Addition of 0.5 and 1% thyme to the diet and 2 mL/L lemon juice to drinking water reduced the serum triglycerides concentration by 9.8, 11.1 and 8.5 mg/dL, respectively (P≤0.05). It is concluded that the concurrent administration of 0.5% of thyme to diet and 2 mL/L lemon juice to drinking water provides a potential protective management strategy in preventing heat-stress-related reduction in the performance of broiler chickens. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

423 - Effects of Thymol and Carvacrol on Productive Performance, Antioxidant Enzyme Activity and Certain Blood Metabolites in Heat Stressed Broilers
ح. سعادت شاد م. مظهری ا.ع. اسماعیلی‪پور ح. خسروی‪نیا

The present study was carried out to evaluate the effects of thymol and carvacrol supplementation on performance, immune response, antioxidant enzyme activity and blood parameters of heat stressed broilers. Broilers were fed with commercial diet till 25 d of age, then t أکثر

The present study was carried out to evaluate the effects of thymol and carvacrol supplementation on performance, immune response, antioxidant enzyme activity and blood parameters of heat stressed broilers. Broilers were fed with commercial diet till 25 d of age, then they were allocated to a completely randomized design with a 3 × 2 factorial arrangement with 6 treatments including 3 levels of carvacrol (0, 300 and 500 mg/kg of diet) and 2 levels of thymol (0 and 250 mg/kg of diet) in 4 replicates of 9 birds each. To induce heat stress, diurnal cyclic temperature at 35 ˚C for 8 h from 09:00 h to 17:00 h, were used from 26 day of age until the end of the experiment. Dietary carvacrol did not affect performance parameters of broilers but feeding 250 mg/kg thymol increased body weight gainand decreased feed conversion ratio by 6 and 4%, respectively (P<0.05). Red and white blood cells, hematocrit and hemoglobin were not influenced by treatments, but heterophile and heterophile to lymphocyte ratio decreased in the birds fed on thymol- and carvacrol- added diets (P<0.05). Carvacrol and thymol supplementation decreased (P<0.05) serum cholesterol level but had no effect on triglyceride, low and high density lipoproteins and glucose. Both thymoland carvacrol elevated(P<0.05) serum glutathione peroxidase activity compared to the control group. Carcass and breast percentage were increased (P<0.05) in the birds received thymol-added diet (P<0.05). No carvacrol and thymol effect were observed on relative weight of internal organs in broilers. It was concluded that dietary thymol at an inclusion rate of 250 mg/kg diet might positively modulate the negative effect of heat stress in broiler chickens through improved feed conversion ratio (FCR), increased water intake and antioxidative potential of blood tissue. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

424 - Effects of Dietary Supplemental Vitamin E and Chromium on Egg Production, Egg Quality and Blood Parameters of Laying Hens under Thermoneutral or Heat Stressed Conditions
م. ترکی م. کرمی ح. محمدی

The effects of dietary supplemental vitamin E (VE) and chromium (Cr) on egg production (EP), egg quality, serum concentrations of Cr and insulin and activity of glutathione peroxidase(GSH-Px) were evaluated in Lohmann LSL-Lite laying hens reared under thermoneutral or h أکثر

The effects of dietary supplemental vitamin E (VE) and chromium (Cr) on egg production (EP), egg quality, serum concentrations of Cr and insulin and activity of glutathione peroxidase(GSH-Px) were evaluated in Lohmann LSL-Lite laying hens reared under thermoneutral or heat stress (HS) conditions. A total of 144 laying hens were distributed in 24 cages and assigned to feed four diets including two levels (0 and 200 mg/kg) of VE and two levels (0 and 1200 μg/kg) of Cr in a 2 × 2 factorial arrangement with six replicates. The daily temperature in the house was maintained at 17 ˚C for 10 weeks (30-40 wks of age) and afterward (41-45 wks of age) increased instantly to 32 ˚C to simulate HS. Decreased feed intake was observed in hens fed the Cr-supplemented diet during HS (P<0.05). Supplemental VE and Cr had no significant effect on egg weight, egg mass, albumen weight, specific gravity, egg shape index, yolk color and index (P>0.05). Increased feed conversion ratio (FCR) and decreased yolk weight and shell thickness were detected in hens fed the VE-supplemental diet before HS (P<0.05). A combination of VE and Cr increased Haugh unit, before and during HS, and also increased EP, yolk and shell weight during HS (P<0.05). No dietary effects (P>0.05) were observed on serum concentrations of Cr and the activity of GSH-Px at 45 wk of age (after exposure to heat stress), however, supplemental VE and Cr increased serum concentration of insulin (P<0.05). In conclusion, dietary supplemental VE in combined with Cr partly alleviated the detrimental effects of HS in laying hens, via improving EP and egg quality. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

425 - Effect of Different Feeding Times on the Performance of Cross Bred Dairy Cattle during Summer Stress
م. گول آی. احمد ر. خان اس. ام سهیل اس. اختر آ. رحمان آ. ایجاز آ. گوهر

The livestock sector in Pakistan occupies a unique position in the national agenda of economic development. The current study was conducted to evaluate a heat stress mitigation strategy through different feeding times on the performance i.e. milk yield, milk composition أکثر

The livestock sector in Pakistan occupies a unique position in the national agenda of economic development. The current study was conducted to evaluate a heat stress mitigation strategy through different feeding times on the performance i.e. milk yield, milk composition and physiochemical properties of milk in dairy cattle during the summer season. Twenty Holstein Friesian cows (HF) were randomly divided into four groups (G1. 20/80, G2. 50/50, G3. 0/100, G4. 100/0 feeding at day/night %). Milk yield, milk composition, physiochemical properties and malondialdehyde (MDA) in blood serum were determined. In the first week morning time milk yield was significantly highest in group G1 followed by G2, G3 and G4, respectively. During the 2nd to 8th weeks in the morning time it was highest in G2 followed by groups G1, G3 and G4followed. It was highest in G1 followed by G4, G3 and G2 in the evening time during 1to 8th weeks. In 5th week milk yield was more in G4, G3, G2 and G1 in the evening time. In all weeks (1 to 8) pH of milk was higher in groups G1, G2 and G4 followed by G3. In weeks 1 and 2, protein and lactose contents were similar among the four groups, while the fat percentage was higher in G4 followed by G3, G2 and group G1. In weeks 3 and 4 fat was more in the G4 and G3 groups respectively. In the third week pH, acidity and specific gravity of milk was not changed significantly in all the groups. In the fourth week pH was slightly reduced in G3, while acidity and specific gravity remained the same in all the groups. In group G5 pH and specific gravity of milk was comparatively high in group G1 followed by G2 and G3, while acidity was more in G1 as compared to other groups. Similarly pH and specific gravity of milk in the sixth week was slightly more in G1 followed by other three groups. In the seventh week fat was more in G4 followed by G3, G2 and G1. In week 1 levels of MDA were high in G4 followed by G3, G2 and G1. Similar results were found in weeks 2, 3, 4, 5 and 8. In the sixth and seventh weeks the level of MDA was high in G4 followed by G2, G3 and G1. It was concluded that changes in feeding time significantly increased milk yield in those groups which were fed in the cooler part of the day. Milk composition and its physiochemical properties were also affected due to variation in milk yield in the morning and evening times. Hence change in feeding time during the summer season in tropical areas is a good husbandry practice to mitigate heat stress effects on the production performance of dairy cattle. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

426 - Effect of Wet Feeding on Feed Conversion Efficiency in Laying Hens during Summer Season
هـ. اشرف وایز ل. گاوتام ر.ک. نگدا جی. احمد بهات

The aim of this study was to investigate the effect of wet feeding on feed conversion efficiency in laying hens during summer season. The study was carried out on 192 pullets of eight weeks age (distributed to four groups). The feed offered to chicks consisted of starte أکثر

The aim of this study was to investigate the effect of wet feeding on feed conversion efficiency in laying hens during summer season. The study was carried out on 192 pullets of eight weeks age (distributed to four groups). The feed offered to chicks consisted of starter diet up to 8 weeks of age and grower diet up to 20 weeks of age. From 20 weeks onwards, birds were provided with layer diet up to the end of the experiment. Birds of control group (T1) were offered dry feed. Water was mixed with feed in T2 (700 mL/kg), T3 (800 mL/kg) and T4(900 mL/kg) groups. The study lasted for 100 days. Results indicated that wet feeding improves feed utilization (FCR) in terms of kg of feed per dozen of eggs and kg of feed per kg egg mass as compared to control. Overall, the results indicate an improvement in feed conversion efficiency in all groups as compared to control but it was highly significant (P˂0.05) in T3 group in which water supplementation was made at a level of 800 mL/kg feed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

427 - Expression Profile of Five Stress-Related Genes of Khorasan Native Chickens under Acute Heat Stress
ر. توحیدی م.ر. نصیری ع. جوادمنش آ. جوانمرد

High temperature is one of the main environmental factors causing economic losses to the poultry industry, as it reduces growth and production performance of chickens. The heat shock proteins (HSPs) play a key role in cellular defense mechanisms during exposure in a hot أکثر

High temperature is one of the main environmental factors causing economic losses to the poultry industry, as it reduces growth and production performance of chickens. The heat shock proteins (HSPs) play a key role in cellular defense mechanisms during exposure in a hot environment. The aim of this study was to evaluate the expression level of the candidate genes in the liver of Khorasan native chickens under acute heat stress. Sixteen 42 days old chickens were divided into two groups; the control (25 ˚C and 50% humidity) and heat-treated (42 ˚C and 50% humidity), and then the liver was sampled. The level of gene expression of HSPB1, HSPB9, SERPINH1, HSPA2 and HSP110 were evaluated using the reverse transcription- quantitative polymerase chain reaction (RT-qPCR) method. The results of the analysis of variance revealed that the expression of HSPA2 and HSP110 was significantly increased. In the biological processes of gene ontology, three processes had FDR < 0.01. HSPA2 and HSPB1 involved in the processes that stimulated cells against increasing temperature. The results indicated that Khorasan native chickens have suitable resistance to acute heat stress. Furthermore, HSPA2 has the ability to express under high ambient temperature in order to protect the structure of cellular proteins. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

428 - The Effect of Powder and Essential Oil of Savory Medicinal Plant Me (Satureja hortensis)on Performance and Antioxidant Status of Broiler Chicks under Heat Stress
S. Montazeri M. Jafari S. Khojasteh

This study was conducted to investigate the effect of different levels of savory (Satureja hortensis) powder and its essential oil on performance and antioxidant status of broiler chickens under heat stress (34±2 ˚C for 8 hours per day). A total of 336 one-day-ol أکثر

This study was conducted to investigate the effect of different levels of savory (Satureja hortensis) powder and its essential oil on performance and antioxidant status of broiler chickens under heat stress (34±2 ˚C for 8 hours per day). A total of 336 one-day-old male broiler chicks (Ross-308) were divided into 6 treatments and 4 replications (14 birds per replicate). Experimental diets were a corn-soybean based diet with no supplement (control), diet containing 200-ppm vitamin E as positive control, diets containing 1 and 2% of savory powder and diets containing 100 and 200 ppm of savory essential oil. Antioxidant status was measured by analysis of malondialdehyde (MDA), glutathione peroxidase (GPX) and super oxide dismutase (SOD) activities in liver tissue. Results indicated that body weight, weight gain, feed intake and feed conversion ratio were not significantly affected by the experimental treatments. Experimental diets except diet containing 1% savory powder, decreased (P<0.05) MDA concentrations and increased SOD activities (P<0.05) in liver tissue as compared to the control diet. However, there were no significant differences in liver GPX activities between treatments. The results of this study concluded that, supplementation of diet with savory powder and its essential oil improved antioxidant status in broiler chickens reared under heat stress and it can be considered as a replacement for synthetic antioxidant in poultry diet in heat stress conditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

429 - Blood, Milk and Meat Vitamin D in the Dromedary Camel
م. ال خسمی ب. فایِ

In ruminants, circulating vitamin D levels may be influenced by photoperiod, nutrition, physiological stage, ambient temperature, attitude and season, whereas, in meat, vitamin D content may be impacted by vitamin D status of animal, ageing and cooking. The information أکثر

In ruminants, circulating vitamin D levels may be influenced by photoperiod, nutrition, physiological stage, ambient temperature, attitude and season, whereas, in meat, vitamin D content may be impacted by vitamin D status of animal, ageing and cooking. The information on nutritional value of camel milk and meat is largely available, but, there are very few reports evaluating the vitamin D levels and their variations in blood and these products in the dromedary camel. In this context, this review proposes a gathering of current knowledge about the vitamin D in this species and discusses findings considering those obtained in other mammal animals. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

430 - Effects of Encapsulated Nano- and Microparticles of Peppermint (Mentha piperita) Alcoholic Extract on the Growth Performance, Blood Parameters and Immune Function of Broilers under Heat Stress Condition
ث. یارمحمدی بربرستانی ف. صمدی س. حسنی ق. اسدی

This study was aimed to investigate the effects of encapsulated nano- and microparticles of peppermint (Mentha piperita) extract on the growth performance, blood parameters and immune system of broilers under heat stress conditions. In total, 320 one-day-old broilers (R أکثر

This study was aimed to investigate the effects of encapsulated nano- and microparticles of peppermint (Mentha piperita) extract on the growth performance, blood parameters and immune system of broilers under heat stress conditions. In total, 320 one-day-old broilers (Ross, 308) were assigned into 4 experimental treatments: the control, peppermint alcoholic extract (PE, 200 ppm/kg body weight (BW)), encapsulated nanoparticles of peppermint alcoholic extract (ENPE, 200 ppm/kg BW), and encapsulated microparticles of peppermint alcoholic extract (EMPE, 200 ppm/kg BW). Each treatment consisted of 4 replicates with 20 chicks. Results showed PE, ENPE and EMPE treatments significantly improved feed conversion ratio (FCR). The birds administered by PE, ENPE and EMPE had significantly higher blood serum, total protein, albumin and globulin. Administration of PE, ENPE and EMPE resulted in lower total cholesterol, very low-density lipoprotein (VLDL), low-density lipoprotein (LDL), LDL:HDL ratio and triglyceride, and higher levels of high-density lipoprotein (HDL). The birds treated by peppermint had higher bursa relative weight, in particular, in those that received ENPE and EMPE than control. Treated birds with PE, ENPE and EMPE showed significantly lower H:L ratio. The serum antibody titers against sheep red blood cells (SRBC) were significantly higher in birds administrated by PE, ENPE and EMPE. Birds receiving ENPE and EMPE treatments had significantly higher titers of IgG for primary and secondary responses than that of those receiving the other treatments. In general, this study indicated that encapsulated nano- and microparticles of peppermint alcoholic extract have potential to improve the immunity and growth performance of broilers under heat stress conditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

431 - Gastrointestinal Microbial Population Response and Performance of Broiler Chickens Fed with Organic Acids and Silver Nanoparticles Coated on Zeolite under Heat Stress Condition
ا. عباسی س.ر. هاشمی س. حسنی م. ابراهیمی

The aim of this study was to evaluate gastrointestinal microbial population response and performance of broiler chickens fed organic acids and silver nanoparticles coated on zeolite under heat stress condition. In this experiment, 375 one-day old broiler chicks (Cobb 50 أکثر

The aim of this study was to evaluate gastrointestinal microbial population response and performance of broiler chickens fed organic acids and silver nanoparticles coated on zeolite under heat stress condition. In this experiment, 375 one-day old broiler chicks (Cobb 500) were randomly divided into 5 treatments containing 5 replicates with 15 birds in each replicate. Five dietary treatments were compared: (1) basal diet (control), (2) basal diet containing 1% zeolite, (3) basal diet containing 1% of zeolite coated with 0.5% silver nanoparticles, (4) basal diet containing 1 g/kg organic acids and (5) basal diet containing 1% zeolite-coated with 0.5% silver nanoparticles and 1 g/kg organic acids. Feed intake and body weight were recorded in the course of the whole experiment for each treatment, and the feed conversion ratio were calculated subsequently. On days 21 and 42 of the experiment, one chicken in each replicate slaughtered to enumerate gastrointestinal microbial population. Theresultsof the experiment indicate that diet containing nanosilver with organic acid decreased broiler body weight comparedwith the control andzeolite treatment at 21-42days of age (P<0.05). Also feed conversion ratio was significantly higher in the nanosilver coated on zeolite group than in the control, zeolite and organic acids groups in the whole experimental period (P<0.05). However, there was no significant difference between the experimental treatments on the responses of gastrointestinal microbial population (P>0.05). In conclusion, the present results showed, although silver nanoparticles and organic acids did not have particular effect on performance parameters and increasing the number of useful intestinal microbial population (lactic acid), yet they did not have destructive effects on outcome either. Therefore, these additives can be used in broilers diet. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

432 - Efficiency of Peppermint (Mentha piperita) Powder on Performance, Body Temperature and Carcass Characteristics of Broiler Chickens in Heat Stress Condition
س. عرب عامری ف. صمدی ب. دستار س. زره داران

This experiment was carried out to evaluate different levels of peppermint (Mentha piperita) plant powder usage on feed conversion ratio (FCR), body weight (BW), feed intake (FI), body temperature, carcass parts (breast and thigh) and internal organs (liver, heart, gizz أکثر

This experiment was carried out to evaluate different levels of peppermint (Mentha piperita) plant powder usage on feed conversion ratio (FCR), body weight (BW), feed intake (FI), body temperature, carcass parts (breast and thigh) and internal organs (liver, heart, gizzard) weights in broiler chicken. A total of 192 broiler chicken were randomly divided into 4 experimental treatments with 4 replicates (12 birds per replicate) arranged in a completely randomized design. Experimental diets consisted of: (1) basal diet (control); (2) basal diet + 1% peppermint powder; (3) basal diet + 2% peppermint powder and (4) basal diet + 300 mg of vitamin E per kilogram. Heat stress performed by setting room temperature on 34 ˚C for 8 hours/day from 35 to 42 days of age. Results showed peppermint powder supplement in all levels significantly affected the FCR at 21 days of age and BW at 42 days of age (P<0.05). Birds treated by basal diet plus vitamin E and control diet showed the highest and lowest FCR values, respectively, at 21days of age. Body weight and feed consumption were significantly reduced in birds in the heat stress group. Peppermint powder supplementation at the level of 1% reduced body temperature compared with the control group during heat stress period (P<0.05). Significant differences were observed between dietary treatments for the relative weights of carcass, breast and thigh at 35 days of age and breast, gizzard and liver relative weights at 42 days of age (P<0.05). Birds fed basal diet plus vitamin E had higher carcass weight than the control groups on 35 days. In general, the results of this study revealed that peppermint powder as a natural antioxidant has beneficial effects on chicken growth performance, body temperature regulation and carcass and internal organ weights. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

433 - بررسی اثر سوپرجاذب بر برخی از اجزاء عملکرد ذرت تحت شرایط تنش خشکی در استان خوزستان
داود خدادادی دهکردی محسن سلیمانی کامران محسنی فر

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تنش رطوبتی و سطوح مختلف سوپرجاذب بر اجزاء عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 704 ، آزمایشی در یک خاک شنی در منطقه حمیدیه خوزستان در غالب طرح کرت&lrm;های خرد شده بر پایه بلوک&lrm;های کامل تصادفی در 12 تیمار و سه تکرار انجام شد. در این تحقیق عمق‌ آب أکثر

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تنش رطوبتی و سطوح مختلف سوپرجاذب بر اجزاء عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 704 ، آزمایشی در یک خاک شنی در منطقه حمیدیه خوزستان در غالب طرح کرت&lrm;های خرد شده بر پایه بلوک&lrm;های کامل تصادفی در 12 تیمار و سه تکرار انجام شد. در این تحقیق عمق‌ آب آبیاری، شامل I1، I2 و I3 به ترتیب معادل 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه به عنوان تیمار اصلی و سوپرجاذب شامل S0، S1، S2 و S3 به ترتیب معادل 0 (شاهد)، 30.15 و 45 گرم در مترمربع به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شدند. با توجه به نتایج این تحقیق اثر مستقل تیمارهای آبیاری در سطح 1 درصد بر تعداد دانه در ردیف بلال و در سطح 5 درصد بر طول بلال محصول ذرت معنی&lrm;دار شد. اما این اثر در سطح 5 درصد بر تعداد ردیف دانه در بلال و درصد پروتئین دانه معنی&lrm;دار نبود. اثر مستقل تیمارهای سوپرجاذب در سطح 1 درصد بر تعداد دانه در ردیف بلال معنی&lrm;دار شد. اما این اثر در سطح 5 درصد بر تعداد ردیف دانه در بلال، طول بلال و درصد پروتئین دانه ذرت معنی&lrm;دار نبود. در پایان نیز نتیجه گیری شد که با استفاده از سوپرجاذب می&lrm;توان با کاربرد آب کمتر، اجزاء عملکرد قابل قبولی را بدست آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

434 - تأثیر تنش آبی، پیش تیمار مغناطیس و پیش تیمار آبی بر عملکرد و شاخص برداشت دانه آفتابگردان در شمال خوزستان
نگین زریان فربد فتوحی علی افروس

آفتابگردان یکی از مهمترین دانه‌های روغنی در جهان است که به علت کیفیت روغن بالا کاشت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به منظور بررسی اثر سه عامل تنش آبی، پیش‌تیمار مغناطیس و پیش‌تیمار آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه آفتابگردان آزمایشی به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل اجرا گ أکثر

آفتابگردان یکی از مهمترین دانه‌های روغنی در جهان است که به علت کیفیت روغن بالا کاشت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به منظور بررسی اثر سه عامل تنش آبی، پیش‌تیمار مغناطیس و پیش‌تیمار آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه آفتابگردان آزمایشی به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل اجرا گردید که در آن تنش آبی به عنوان عامل اصلی و دو پیش‌تیمار دیگر به صورت فاکتوریل در قالب عامل فرعی بررسی شدند. نتایج نشان داد در این آزمایش هیچ یک از اثرات اصلی و اثرات متقابل بر عملکرد دانه تأثیرگذار نبودند. عملکرد دانه تحت تأثیر بر هم کنش تنش آبی و پیش‌تیمار مغناطیس و اثرات متقابل سه گانه قرار گرفت و بالاترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری کامل، پیش‌تیمار مغناطیس 150 میلی‌تسلا به مدت 30 دقیقه و اعمال پیش‌تیمار آبی بود. اثر تنش روی شاخص برداشت بر مبنای عملکرد روغن و همچنین اثر متقابل تنش در مغناطیس معنی‌دار گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

435 - بررسی روابط بین شاخص تنش آبی (CWSI) و عملکرد محصول ذرت در منطقه قزوین
رضا سعیدی

به‌منظور برنامه‌ریزی زمان آبیاری و تخمین عملکرد محصول از طریق شاخص CWSI، پژوهشی بر روی ذرت رقم سینگل کراس 704 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل اعمال تنش آبی در مراحل رشد 6 برگی، 12برگی، گل‌دهی و خمیری شدن دانه‌ه أکثر

به‌منظور برنامه‌ریزی زمان آبیاری و تخمین عملکرد محصول از طریق شاخص CWSI، پژوهشی بر روی ذرت رقم سینگل کراس 704 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل اعمال تنش آبی در مراحل رشد 6 برگی، 12برگی، گل‌دهی و خمیری شدن دانه‌ها و یک تیمار شاهد با آبیاری کامل بود. در آستانه‌ی‌ اِعمال تنش آبی، مقادیر شاخص CWSI برای مراحل رشد مذکور به‌ترتیب برابر با 37/0، 54/0، 63/0 و 47/0 برآورد شد. لذا زمان‌ انجام آبیاری در لحظه‌ی رسیدن شاخص CWSI به مقادیر فوق، توصیه شد. عملکرد زیست‌توده ذرت در تیمارهای شاهد و تحت تنش در مراحل رشد 6 برگی، 12برگی، گل‌دهی و خمیری شدن دانه به‌ترتیب برابر با 1/60، 5/55، 2/48، 1/45 و 50 تن بر هکتار اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد بین شاخص CWSI و مقدار عملکرد ذرت رابطه‌ی Y(ton.ha-1)=-25.603CWSI+62.049 برقرار بود. بنابراین تخمین عملکرد محصول از روی مقدار شاخص CWSIامکان‌پذیر شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

436 - بررسی شاخص‌های تنش خشکی و روابط بین اجزاءِ عملکرد ارقام گندم نان (در منطقه قزوین)
رضا سعیدی

در این پژوهش ارقام گندم نان با هدف تعیین رقم بهینه کشت، از نظر شاخص‌های تنش خشکی بررسی شد. تیمارهای اصلی شامل کشت دیم و آبی و تیمارهای فرعی شامل ارقام سرخ تخم (E1)، بک‌کراس روشن (E2)، بم (E3)، آذر 2 (E4) و کویر (E5) بود. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با أکثر

در این پژوهش ارقام گندم نان با هدف تعیین رقم بهینه کشت، از نظر شاخص‌های تنش خشکی بررسی شد. تیمارهای اصلی شامل کشت دیم و آبی و تیمارهای فرعی شامل ارقام سرخ تخم (E1)، بک‌کراس روشن (E2)، بم (E3)، آذر 2 (E4) و کویر (E5) بود. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا شد. مقدار اجزاءِ عملکرد گندم (میانگین کشت دیم و آبی) برای ارقام سرخ تخم، بک‌کراس روشن، بم، آذر 2 و کویر به‌ترتیب برابر با 5322، 6702، 6122، 4621 و 4259 کیلوگرم بر هکتار (عملکرد دانه) و 4790، 6402، 5411، 4299 و 4013 کیلوگرم بر هکتار (عملکرد کاه) اندازه‌گیری شد. از کشت دیم تا کشت آبی، میزان عملکرد به‌ترتیب برابر با 57%، 100%، 82%، 41% و %36 (عملکرد کل)، %40، %93، %60، %30 و %29 (عملکرد کاه) و %75، %106، %105، %53 و %43 (عملکرد دانه) افزایش یافت. در این پژوهش بین عملکرد دانه (X) و کاه (Y)، در کشت آبی رابطه Y=0.867X و در کشت دیم رابطه Y=1.017X برازش داده شد. برای بررسی میزان حساسیت ارقام به تنش خشکی، از شاخص‌های MP، GMP، TOL، SSI و STI برای اجزاءِ دانه و کاه گندم استفاده شد. نتیجه کلی این‌که برای انتخاب رقم بهینه کشت (در منطقه قزوین)، اولویت به‌ترتیب به ارقام بک‌کراس روشن، بم، سرخ تخم، آذر 2 و کویر داده شد. درصورت تأمین آب برای آبیاری، می‌توان در کشت رقم بک‌کراس روشن، میزان عملکرد دانه را به بیش از دو برابر و عملکرد کاه را نزدیک به دو برابر افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

437 - بررسی عددی رفتار هیدرولیکی و سرعت جریان در راه ماهی سد انحرافی کرخه با نرم افزار فلوئنت
ابراهیم نوحانی روح اله علی پور

راه ماهی ها به سازه های خاصی اطلاق می شود که به ماهی های در حال مهاجرت کمک می کند تا بر موانع و انسداد هایی که راه آنها را به سوی محل تخم ریزی سد می کند، غلبه کنند. این سازه ها باید طوری طراحی شوند که نوع ماهی منطقه را جذب کنند و آنها را وارد خود کرده، به طور ایمن عبور أکثر

راه ماهی ها به سازه های خاصی اطلاق می شود که به ماهی های در حال مهاجرت کمک می کند تا بر موانع و انسداد هایی که راه آنها را به سوی محل تخم ریزی سد می کند، غلبه کنند. این سازه ها باید طوری طراحی شوند که نوع ماهی منطقه را جذب کنند و آنها را وارد خود کرده، به طور ایمن عبور داده و از خروجی خارج نماید بدون اینکه ماهی زخمی شود یا تأخیر غیر ضروری برای ماهی بالغ تخم ریزنده به وجود آورد. انواع راه ماهی که اکثراً مورد استفاده قرار می گیرد به چهار دسته تقسیم می شود : استخر و سرریز، دنیل ، بازشدگی قائم و کالورتی . الگوی جریان در راه ماهی ها تأثیر بسیار مهمی در هدایت ماهیان دارد. عوامل موثر در شنا کردن ماهی ها فقط میدان سرعت و عمق آب نبوده میزان آشفتگی نیز موثر است. آشفتگی اضافی می تواند مسیر حرکت ماهیان را مسدود کند . اخیراً، مطالعات نشان داده اند که سرعت آب و آشفتگی می تواند نقش مهمی را در عبور موفقیت آمیز ماهی از طریق یک راه ماهی اجرا کند. باتوجه به اهمیت فراهم نمودن تمهیدات طراحی بمنظور ارتقاء عملکرد سازه های مهم و حساس هیدرولیکی ، این پژوهش از مدل Fluent برای شبیه سازی رفتار هیدرولیکی جریان با اعمال شرایط هندسی و هیدرولیکی متفاوت استفاده نموده تا بر اساس نتایج حاصله از آن، بتوان بخشی از چالش های موجود را شناسایی و راهکارهای مناسب برای بهبود عملکرد آنها را ارائه داد.هدف از این کار مطالعه تنش برشی رینولدز و میدان سرعت در یک راه ماهی روزنه و سرریز و تست عملکرد گونه بالغ ماهیان محلی در سازه راه ماهی، به منظور تعیین پاسخ های رفتار یک این ماهی بالغ در نظرگرفته شده بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

438 - تنش های فرمیِ معناساز در روایت های تعلیمی (مطالعه موردی و فرمالیستی بوستان سعدی)
محسن بتلاب اکبر آبادی

متن، کلیتی منسجم از تنش نشانه‌هایی است که بر اساس روابطی چون تقابل و تشابه و... با هم همنشین یا جانشین شده‌اند. در این میان، متونی که به قصد تعلیم و القای معنی خاصی نوشته شده‌اند، از تنش‌های فرمی معنا‌دار و برجسته‌ای برخوردارند. حکایت‌های منظوم تعلیمی از جمله این متون ه أکثر

متن، کلیتی منسجم از تنش نشانه‌هایی است که بر اساس روابطی چون تقابل و تشابه و... با هم همنشین یا جانشین شده‌اند. در این میان، متونی که به قصد تعلیم و القای معنی خاصی نوشته شده‌اند، از تنش‌های فرمی معنا‌دار و برجسته‌ای برخوردارند. حکایت‌های منظوم تعلیمی از جمله این متون هستند که نویسنده آن ها تلاش می‌کند تا از برآیند تنش میان نشانه‌های فرمی مانند نظم، شعر و روایت، بیشترین بهره معنایی را بگیرد. در این پژوهش تلاش شده تا با روشی توصیفی- تحلیلی و رویکردی فرمالسیتی و از طریق مطالعه موردی بوستان به عنوان یکی از اثرگذارترین متون تعلیمی، به تحلیل این نشانه‌های فرمی پرداخته شود و شیوه معناسازی و تعلیمی شدن حکایت‌های منظوم تعلیمی نشان داده شود. تنش نظم و شعر در معنای زبانی و فرمالیستی آن و برجسته شدن ساحت برونه‌ای زبان و در نتیجه پیشبرد بدون درنگ روایت، استفاده از توصیفات روایتگر، چرخش‌های زمانی و درونی کردن زمان، استفاده از فراروایت، مخاطب‌محوری و... از مهمترین شگردهای فرمیِ معناساز است که منجر به تعلیمی ‌شدن این اثر و متون مشابه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

439 - Effect of Strengths and Exposure Durations of Magnetic Field on Seeds Germination of Catharanthus roseus cv. ‘Acillata’
Fatemeh Zaredost Davood Hashemabadi Maryam Jadid Soleimandarabi

Magnetic field improved germination parameters. The germination of Catharanthus roseus seeds is lost under salinity conditions. The effect of different strengths of magnetic field and exposure durations on the germination of C. roseus seeds under salinity conditions (19 أکثر

Magnetic field improved germination parameters. The germination of Catharanthus roseus seeds is lost under salinity conditions. The effect of different strengths of magnetic field and exposure durations on the germination of C. roseus seeds under salinity conditions (19 mS cm-1) were investigated. The experiment was conducted with factorial arrangement based on a completely randomized design (CRD) with 3 magnetic field strengths (50, 100 and 150 mT) and 3 exposure durations (10, 20, and 30 minutes). It was found that exposure to magnetic field improved seed germination under salinity conditions, so that the highest germination percentages of (74.44 and 73.05%) were obtained from 20 and 30 minutes exposure to the 100 mT magnetic field, respectively, which resulted in 28% higher germination than control. Also, these treatments were found to be the best for germination rate and vigor indices I and II. The highest radicle length (2.37 cm) and plumule length (3.50 cm) were related to the 20 minutes exposure in 50 mT magnetic field and the 10 minutes exposure in the 100 mT magnetic field. The highest radicle dry weight of 0.24 g and plumule dry weight of 0.81 g was observed in treatment of 10 minute exposure to the100 mT magnetic field. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

440 - Salinity Tolerance of Kentucky Bluegrass as Affected by Salicylic Acid
Masoud Arghavani Saeedeh Savadkoohi Seyed Najmadin Mortazavi

Salinity is one of the greatest environmental challenges facing plant growth and development in the 21st century. Salicylic acid (SA) is a phenolic compound and signal molecule involved in the regulation of plants responses to biotic and abiotic stresses. This greenhous أکثر

Salinity is one of the greatest environmental challenges facing plant growth and development in the 21st century. Salicylic acid (SA) is a phenolic compound and signal molecule involved in the regulation of plants responses to biotic and abiotic stresses. This greenhouse experiment was conducted to determine effects of SA application on Kentucky bluegrass (Poa pratensis L.) responses to salinity stress. The three salinity levels (0, 40 and 80 mM NaCl) were applied in nutrient solutions, and foliar SA treatments (0, 1 and 2 mM) were applied at 2-weeks intervals. The study was carried out as a factorial experiment based on completely randomized experimental design with four replications. Salinity reduced root and shoot dry weight, visual turf quality, leaf chlorophyll and potassium content, whereas electrolyte leakage, proline and sodium content were increased with salt concentration in nutrient solution. Salicylic acid application ameliorates adverse effects of salinity in all factors and this effect was more pronounced in 80 mM NaCl. In terms of root dry weight, leaf sodium and proline content as well as electrolyte leakage, SA application at 2 mM had better results than 1 mM. These results suggest that further studies are required to find proper SA application rate in different salinity levels. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

441 - A Preliminary Experiment on Agrobacterium tumefaciens-Mediated Transformation of the P5CS1 GENE in Tall Fescue
Mostafa K. Sarmast Hassan Salehi Mehrnaz Zarei

Abiotic stress conditions can be imposed on plants through either poor water quality or adverse climate condition. These types of stress affect plant growth and development throughout their life cycle. Plants that are tolerant to drought are therefore valuable, and turf أکثر

Abiotic stress conditions can be imposed on plants through either poor water quality or adverse climate condition. These types of stress affect plant growth and development throughout their life cycle. Plants that are tolerant to drought are therefore valuable, and turf grasses have the potential to grow tolerant. Turf grasses provide ground cover and offer multiple benefits, from their aesthetic value which affects our daily lives to their preservation of land against erosion. The objectives of the present work were to find the ideal media for callus induction and regeneration followed by overexpressing the P5CS1 gene encoding proline for improving drought stress resistance in Festuca arundinacea Schreb. The husks of tall fescue seeds were removed and the seeds were then sliced longitudinally. The result of this treatment showed a greater callus induction efficiency in comparison with intact seeds in the culture media. In addition, an increase in regeneration efficiency was observed in media supplemented with 2,4-D along with BAP. The average of G418‒resistant calli obtained in the experiment was around 10%. The heterologous transformation of P5CS1 in F. arundinacea background was confirmed by PCR and the transient Gus assay. More than 90% of calli expressed the uida gene which can most probably convey resistance to drought stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

442 - Effects of 6-Benzylaminopurine and Salinity Stress on Flowering and Biochemical Characteristics of Winter Jasmine (Jasminum nudiflorum L.)
Masoume Fazeli Davood Naderi

The purpose of this study was to evaluate the effects of different levels of salinity stress and sprayed of the 6-benzylaminopurine (benzyl adenine) on morphological and biochemical characteristics of winter jasmine. Therefore, an experiment was conducted in 2016-2017 g أکثر

The purpose of this study was to evaluate the effects of different levels of salinity stress and sprayed of the 6-benzylaminopurine (benzyl adenine) on morphological and biochemical characteristics of winter jasmine. Therefore, an experiment was conducted in 2016-2017 growing seasons in research center of greenhouse production of Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch. The experiment was carried by using a factorial based on completely randomized design with 4 levels of salinity stress (2, 4, 6 and 8 dS m-1) as the first factor and different levels of benzyl adenine (control (non-application), 25 and 50 mg l-1) as a second factor was performed in 3 replications (total of 36 plots). The traits such as fresh and dry weight of flower, flower number, content of the chlorophyll a, b, total, carotenoids, and superoxide dismutase (SOD) enzyme of winter jasmine plant were studied. The results showed that salinity levels and benzyl adenine foliar application have a significant effect on all of traits. The results showed that the activity of SOD was significantly higher in application of 8 dS m-1 salinity than the 2 dS m-1 treatment, and the highest enzymatic activity were recorded at 8 dS m-1 treatment. On the other hand, in investigating the effects of foliar application of Benzyl adenine treatment, it was observed that this factor had positive effects on all of the above traits and their effects were concentration-dependent. It can be concluded that although salinity stress had a negative effect on winter jasmine, benzyl adenine treatment has minimized the negative effects of salinity stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

443 - Morphological and Physiological Traits of Catharanthus roseus L. at Different Irrigation Intervals as Affected by Salicylic Acid Application
Davood Hashemabadi Zahra Asadi Beigzadeh-Mahaleh Firoozeh Pourzarnegar

The effects of varying irrigation intervals (I) and foliar application of salicylic acid (M) on morphological and physiological traits of Catharanthus roseus L. were studied in a factorial experiment based on a randomized complete design with three replications. The exp أکثر

The effects of varying irrigation intervals (I) and foliar application of salicylic acid (M) on morphological and physiological traits of Catharanthus roseus L. were studied in a factorial experiment based on a randomized complete design with three replications. The experimental treatments consisted of four irrigation intervals [2 days (I1), 4 days (I2), 6 days (I3) and 8 days (I4)] and foliar application of 200 mgL-1 salicylic acid (SA) at three frequencies [0 (M0), one (M1) and two (M2) times]. Among the morphological traits, treatment I2M2 resulted in the greatest number of flowers (25.66 flowers), the fewest leaf abscissions (3.8), and the highest root fresh weight (1.181 g); I1M0 resulted in the highest plant height (154 cm), leaf number (36 leaves), internode length (9.243 mm), shoot fresh weight (8.636 g), and shoot dry matter (26.20%); and I1M2 resulted in the largest flower diameter (1.176 mm), node number per plant (16.66 nodes), plant fresh weight (9.366 g), and root dry matter (30.03%). Among physiological traits, I1M0 was related to the highest chlorophyll b, total chlorophyll, and petal anthocyanin. The highest and lowest proline contents were obtained from I3M2 and I2M0, respectively. The lowest MDA content of 1.42 nmolg-1fresh weight (FW) was observed in I4M1 and the highest SOD activity of 88 IUg-1FW was obtained from I3M0. POD activity was lowest in I2M0 and highest in I4M2. In total, given the detrimental impacts of water deficit stress at irrigation intervals of 6 and 8 days, it is recommended that SA be applied to improve the growth of Catharanthus. roseus L. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

444 - Alleviation of Drought Stress Effects by Exogenous Application of Spermidine and Salicylic Acid on Hollyhock (Alcea rosea)
Toktam Oraee Mahmoud Shoor Ali Tehranifar Hossein Nemati

Drought is one of the most important environmental factors limiting the cultivation of ornamental plants in the green space. The effects of spermidine and salicylic acid on hollyhock (Alcea rosea L.)under drought stress were investigated. At first, the plants were spray أکثر

Drought is one of the most important environmental factors limiting the cultivation of ornamental plants in the green space. The effects of spermidine and salicylic acid on hollyhock (Alcea rosea L.)under drought stress were investigated. At first, the plants were sprayed with 3 doses of spermidine and 3 doses of salicylic acid (control, 100, 200 and 400 μM) for three consecutive days, then were subjected to drought stress (40, 60, 80 % FC) for 2 weeks. The results showed that drought stress increase up to 40 % FC increased electrolyte leakage, proline and superoxide dismutase enzyme activity compared to control plants. Also, the application of 100 μM spermidine and salicylic acid in different concentrations of spraying solutions significantly reduced electrolyte leakage and catalase enzyme activity and increased the relative water content (RWC), proline, protein, number of flower, leaf area and superoxide dismutase enzyme activity, but higher concentrations (400 μM) was ineffective or had inhibitive effects. Treated plants with 100 μM spermidine and salicylic acid showed higher tolerance to drought stress (up to 40 % FC) with regard to lower electrolyte leakage (by 5 %) and higher relative water content (by 11 and 9 %), proline content (by 31 and 21 %), SPAD (by 18 and 5 %) and dry weight (by 3 %) compared with non-treated plants under 40 % FC. Hollyhock growth severely suffered by water deficit, but application of spermidine and salicylic acid promoted RWC, proline and protein content under water deficit conditions. Foliar application of spermidine and salicylic acid could be considered as an economical practice for increasing hollyhock performance under water deficit conditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

445 - Effects of Sound Stimulation on Physiological and Biochemical Responses of Salvia splendens
Salim Heidari Mohsen Kafi Sepideh Kalatejari Mona Shafaghatian Nafiseh Mollakarimi

Plants are inevitably influenced by environmental stresses due to their immobility. Sound waves are one of these environmental factors affecting plants. The present study was designed to explore the less-known relationship between sound waves and plant responses. For th أکثر

Plants are inevitably influenced by environmental stresses due to their immobility. Sound waves are one of these environmental factors affecting plants. The present study was designed to explore the less-known relationship between sound waves and plant responses. For this purpose, Salvia splendens, a common plant in urban green spaces, was exposed to sound waves at a frequency of 1000 Hz and at intensities of 90, 100 or 110 dB, as well as a control, for one hour a day for one month. Seedlings were obtained from the seeds of Salvia, were cultivated in an MS medium under in-vitro conditions and were sub-cultured every 20 days. The treatments were started 15 days after planting the seeds. The results of growth and antioxidant enzyme activities showed that the increase in the intensity of the sound waves at 1000 Hz frequency increased plant growth. Maximum root and shoot length, fresh weight and dry weight were observed at 110 dB. The sound waves also increased protein content and catalase (CAT), peroxidase (POD) and ascorbate peroxidase (APX) enzymes activity. Malondialdehyde content was increased with an increase in intensity. Overall, Salvia splendens responded to the sound wave stress by improving growth, physiological and biochemical parameters. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

446 - Effect of Water Deficit on Flowering and Growth Characteristics of Zinnia elegans
Kürşad Demirel Gökhan Çamoğlu Arda Akçal Hakan Nar Fatih Kahriman Levent Genç

Water resources have been decreasing in recent years due to global warming, thereby requiring more studies to determine the effect of limited water on plants. This study aimed to determine the effect of different irrigation levels on the flowering and growth characteris أکثر

Water resources have been decreasing in recent years due to global warming, thereby requiring more studies to determine the effect of limited water on plants. This study aimed to determine the effect of different irrigation levels on the flowering and growth characteristics of zinnia plant (Zinnia elegans). The research was carried out in the Plant Production Research Center of the Faculty of Agriculture at Çanakkale Onsekiz Mart University, Turkey. For the study, zinnia plants were grown in pots under field conditions and 4 different irrigation treatments were created where 100% (I-100 / control), 75% (I-75), 50% (I-50) and 25% (I-25) decreasing moisture was applied and the soil moisture was monitored by sensors. Data were subjected to variance and PCB-Biplot analyses. Results showed significant differences among irrigation treatments according to measured traits. At the end of the study, irrigation water amount and plant water consumption values were found to be 28.1-142.8 mm and 33.9-144.4 mm, respectively. Water stress was found to have a negative effect on the growth and agronomic characteristics of zinnia. However, it was observed that the quality of flowers is not affected even if plant growth is negatively affected by a 25% water shortage. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

447 - The Morphological and Physiological Traits of Periwinkle (Catharanthus roseus L.) as an Ornamental-Medicinal Plant Species in Response to Salinity Stress and Biochar
Seyedeh Fatemeh Mohammadi Kabari Hossein Ali Asadi-Gharneh Vahid Tavallali Vahid Rowshan

Biochar is a sort of organic fertilizer derived from the pyrolysis of plant residuals and crop waste and is recommended for improving soil fertility and modifying saline soils. In this regard, the effect of biochar on moderating the effects of salinity stress on growth أکثر

Biochar is a sort of organic fertilizer derived from the pyrolysis of plant residuals and crop waste and is recommended for improving soil fertility and modifying saline soils. In this regard, the effect of biochar on moderating the effects of salinity stress on growth and some physiological traits Catharanthus roseus L. was explored in a factorial experiment based on a randomized complete block design with two treatments including salinity stress (0, 1000, 2000, and 3000 mg/kg NaCl) and biochar (0, 2, and 4%) in 3 replications, 36 plots, and 6 plants per plot. The study was conducted in pots in the spring of 2021. The results showed that salinity negatively influenced all studied morphological traits and relative water content (RWC) whereas biochar, especially at the rate of 2%, helped their preservation and improvement. With increasing the salinity level, the proline content and total soluble solids (TSS) increased versus the control. The highest level of proline (346.48 mmol/kg FW) and TSS (1.42°Brix) were recorded for NaCl3000 mg/kg × biochar0%. A decline was recorded in malondialdehyde (MDA) with the application of 2% biochar at all four NaCl levels, but biochar at the rate of 4% failed to alleviate salinity effects at the highest level of NaCl (3000 mg/kg) and this treatment exhibited the highest MDA level. The highest activities of peroxidase (POD) (1.56 IU/g FW/min) and ascorbate peroxidase (APX) (9.40 IU/g FW/min) were observed in the treatment of NaCl1000 mg/kg × biochar2%. With increasing the NaCl level (2000 and 3000 mg/kg), POD and APX activities decreased, which was accompanied by an increased accumulation of MDA. Based on the results, it can be concluded that by applying 2% biochar at the salinity level of 1000 or 2000 mg/kg, periwinkle plants with acceptable morphophysiological traits can be produced. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

448 - Effects of Nano-Zinc Oxide, Salicylic Acid, and Sodium Nitroprusside on Physiological and Enzymetic Traits of Sweet Violets Under Different Water Regims
Hamide Bagheri Davood Hashemabadi Bahman Pasban Eslam Shahram Sedaghathoor

The effects of Nano-zinc oxide (ZnO), salicylic acid (SA), and sodium nitroprusside (SNP) were studied on sweet violets under different irrigation water regimes in a factorial experiment. The factors were drought stress at three levels including irrigation at 85 (contro أکثر

The effects of Nano-zinc oxide (ZnO), salicylic acid (SA), and sodium nitroprusside (SNP) were studied on sweet violets under different irrigation water regimes in a factorial experiment. The factors were drought stress at three levels including irrigation at 85 (control), 65 (moderate stress) and 55 (severity stress) percent of field capacity (FC) soil water depletion and foliar application of ZnO, SA, SNP, and distilled water as a control. Means comparison showed that the best resutls was obtained from interaction 200 mgL-1 SA, with irrigation and 85 % FC, the treatment that influenced most traits positively. Also, 300 mgL-1 SA and both SNP rates significantly outperformed the control and Nano-ZnO. The lowest stomatal conductance was related to the 200 µM SNP at 55% FC. The lowest malondialdehyde (MDA) content was observed in 200 mgL-1 SA and 85 % FC treatment. The highest relative water content (RWC) was associated with the application of 1500 mgL-1, Nano-ZnO at 85% FC. The control plants at 55% FC recorded the highest proline (46.62 μgg-1 FW). The highest peroxidase (POD) enzyme activity was related to the treatment of 1000 mgL-1 Nano-ZnO and the highest ascorbate peroxidase (APX) to the treatment of 1500 mgL-1 Nano-ZnO at 55% FC. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

449 - The Effect of Ascorbic Acid Foliar Application on the Ecophysiological Characteristics of Catharanthus roseus L. Under Water Deficit Stress
Ali Hosseini

Water is one of the most important environmental factors that regulate plant growth and development, and water deficit is considered the most important restricted factor for plant products, in that several chemical materials have been used to reduce the harmful effects أکثر

Water is one of the most important environmental factors that regulate plant growth and development, and water deficit is considered the most important restricted factor for plant products, in that several chemical materials have been used to reduce the harmful effects of water deficit. One of these compounds is ascorbic acid and it has antioxidant effects in plants. For this purpose, a factorial pot experiment in the form of a completely randomized design with three replications was conducted to investigate the effect of water deficit on the morphological and physiological characteristics of Catharanthus roseus (Cape periwinkle) under ascorbic acid foliar spraying in 2019. The test factors include: Drought stress (I) at 4 levels based on field capacity (FC): 1) Control (no stress) (I1) Irrigation at 100% FC, 2) Mild stress (I2) Irrigation at 75% FC; 3) Medium stress (I3) Irrigation at 50% FC; and 4) Severe stress (I4) Irrigation at 25% FC; foliar application of ascorbic acid was at 4 levels: 0, 25, 50, 100 mM. The seeds of C. roseus were sown in a 50% field soil +30% peat + 20% perlite substrate. The obtained results showed that the concentration of chlorophyll a and carotenoids, leaf soluble sugar, proline amount and catalase enzyme activity increased with increasing severity of water deficit, but the morphological characteristics of root weight and total biomass decreased. Application levels of ascorbic acid led to the improvement of the measured traits, and in most of the traits, the 50 mM level was significantly superior to other levels. According to the obtained results, it is recommended to use ascorbic acid to improve the growth of plants such as C. roseus under drought stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

450 - Investigating the Adjustment of Soil Drought Stress with Potassium in Different Levels of Potash Fertilizers (Case Study: Zinnia)
Maryam Marashi Bahareh Yarahmadi

One of the important issues in sustainable agricultural management is the proper yeid of the agricultural products under environmental stress conditions. Naturally, in the dry country of Iran, lack of moisture is one of the main challenges of agriculture. Proper plant n أکثر

One of the important issues in sustainable agricultural management is the proper yeid of the agricultural products under environmental stress conditions. Naturally, in the dry country of Iran, lack of moisture is one of the main challenges of agriculture. Proper plant nutrition can moderate the effects of drought stress. To investigate the effects of drought stress on plant yield, Zinnia was used as a test plant. For this purpose, the growth of Zinnia plant in response to drought stress at different levels of potassium fertilization was investigated in a factorial experiment based on a randomized completely block design with two factors. The first factor: Three periods of irrigation including 2 days, 4 days, one week and the second factor: Four levels of potassium fertilizer including: 1) Use of potash fertilizer as base, 2) Use of potash fertilizer as base and during the growth period, 3) Use of potassium fertilizer as a base and during the growth period + 2 times foliar spraying, 4) Using potash fertilizer as base and during the growth period + 4 times foliar spraying. The cultivation medium was used in a 2:1 ratio of soil and manure in each pot. After the end of the growth period, the vegetative indicators include fresh and dry weight of aerial organs (shoot), plant height, number of lateral branches, number of flowers, flower weight, length of the longest branch were measured. The highest growth indices were: Fresh and dry shoot weight in treatment 4 and 2 days irrigation equal 2.36 and 0.33 g, respectively; plant height in treatment 4 and 2 days irrigation; the number of lateral branches in treatment 4 and 2 days irrigation equal 8; and the length of the longest branch in treatment 4 and 2 days irrigation equal 9 cm. The growth conditions in the fertilizer treatments were better than the control and this shows that potassium has increased the resistance of the plant to drought stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

451 - Effect of Biochar and Vermicompost on Growth Parameters and Physiological Characteristics of Feverfew (Tanacetum parthenium L.) Under Drought Stress
Mahboubeh Naeemi Golzard Marzieh Ghanbari Jahromi Sepideh Kalateh Jari

Drought stress is one of the most prevalent problems that limit the growth and lifespan of plants. Knowing the specifics of plant response to drought stress can be useful in the management and development of plant cultivation. The feverfew plant (Tanacetum parthenium L. أکثر

Drought stress is one of the most prevalent problems that limit the growth and lifespan of plants. Knowing the specifics of plant response to drought stress can be useful in the management and development of plant cultivation. The feverfew plant (Tanacetum parthenium L.) is ornamental and medicinal plant native to Iran and its cultivation in the landscape seems valuable as a wildflower due to its beauty. The factorial experiment was conducted to investigate the effect of biochar and vermicompost on feverfew (Tanacetum parthenium L.) in loamy soils under drought stress conditions based on a completely randomized design (CRD) in three replicates. The results showed that drought stress caused a decrease in shoot fresh weight, shoot dry weight, root fresh weight, root dry weight, and leaf relative water content (RWC), compared to the control treatment. On the other hand, there was an increase in catalase enzyme because of the drought stress. By improving the soil condition, vermicompost and biochar caused an increase in fresh and dry weight of shoots and roots, chlorophyll content, and leaf RWC. However, it decreased the activity of catalase and superoxide dismutase enzyames. In general, the combination of vermicompost and biochar was the best treatment for enhancing the soil condition and increasing the growth characteristics of feverfew plants under drought stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

452 - پاسخ های فیزیولوژیکی و تاثیر تغذیه ای تیمار نانوذرات Si و Se در گیاه عروسک پشت پرده (.Physalis alkekengi L) تحت تنش شوری
محمدجواد عبدی مرضیه قنبری جهرمی سید نجم الدین مرتضوی سپیده کلاته‌جاری محمدجواد نظری دلجو

این مطالعه به طور سیستماتیک پاسخ های فیزیولوژیکی Physalis alkekengi را به شرایط مختلف تنش شوری (0، 50، 100 و 200 میلی مولار NaCl)، همراه با کاربرد نانوذرات سلنیوم (Se) در غلظت های 25 و 50 میلی گرم در لیتر و همچنین نانوذرات سیلیکون (Si) در غلظت های 100 و 200 میلی گرم در أکثر

این مطالعه به طور سیستماتیک پاسخ های فیزیولوژیکی Physalis alkekengi را به شرایط مختلف تنش شوری (0، 50، 100 و 200 میلی مولار NaCl)، همراه با کاربرد نانوذرات سلنیوم (Se) در غلظت های 25 و 50 میلی گرم در لیتر و همچنین نانوذرات سیلیکون (Si) در غلظت های 100 و 200 میلی گرم در لیتر بررسی می‌کند. این آزمایش شامل بررسی کامل بسیاری از ویژگی های مرتبط با زیست توده، فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانی، ترکیب اسیدهای چرب و محتوای عنصر بود. نتایج نشان داد که قرار گرفتن در معرض تنش شوری اثر مضری بر رشد گیاه و تولید میوه دارد که منجر به تغییرات معنی‌داری در ویژگی‌های رویشی و مورفولوژیکی می‌شود. استفاده از نانوذرات سلنیوم و سیلیکون تأثیر قابل توجهی بر کاهش تنش ناشی از شوری داشت. تجزیه و تحلیل ماتریس همبستگی، همبستگی‌های پیچیده ای را در بین پارامترهای مورد بررسی نشان داد، که بر پاسخ های گیاه P. alkekengi به عوامل تنش زای محیطی و مداخلات نانوذره تاکید کرد. تجزیه و تحلیل مؤلفه اصلی (PCA) الگوهای پنهان و ارتباطات بین متغیرها را نشان داد، که تأثیر قابل توجه بر ویژگی‌های مرتبط با زیست توده، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و محتوای اسیدهای چرب را بر تغییرپذیری مشاهده‌شده برجسته کرد. نتایج این تحقیق دانش ما را در مورد فرآیندهای فیزیولوژیکی که واکنش گیاه P. alkekengi به سطوح بالای نمک را تنظیم می‌کنند، افزایش می‌دهد. علاوه بر این، اطلاعات ارزشمندی در مورد اثرات مفید احتمالی نانوذرات سلنیوم و سیلیکون در کاهش پیامدهای منفی تنش شوری ارائه می‌دهد. نتایج جامع این مطالعه به تحقیقات آینده مرتبط با بهینه‌سازی شرایط رشد و تقویت مقاومت P. alkekengi در در شرایط تنش‌های محیطی افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

453 - بررسی اثر شوری بر عملکرد دانه، غلظت سدیم و پتاسیم 18 ژنوتیپ گندم نان در مرحله پرشدن دانه
شبنم کامیاب خلیل عالمی سعید محمد رضا اصلاحی محمد مرادی

10.2./jpps.2020.682337

از جمله مهمترین عامل کاهش رشد و تولید گیاهان دربیشتر مناطق جهان از جمله خوزستان تنش شوری است. اصلاح خاک های شور، بهبود مدیریت آبیاری و معرفی ارقام متحمل به عنوان روش های مقابله با شوری می باشند.هدف از این آزمایش معرفی ارقام متحمل و نسبتا سازگار با شرایط هر منطقه است که أکثر

از جمله مهمترین عامل کاهش رشد و تولید گیاهان دربیشتر مناطق جهان از جمله خوزستان تنش شوری است. اصلاح خاک های شور، بهبود مدیریت آبیاری و معرفی ارقام متحمل به عنوان روش های مقابله با شوری می باشند.هدف از این آزمایش معرفی ارقام متحمل و نسبتا سازگار با شرایط هر منطقه است که بتوانند تولید اقتصادی قابل قبولی ارایه دهند.در این پژوهش، آزمایش گلدانی در شرایط محیط بیرون از گلخانه (شرایط طبیعی)، فاکتوریل در قالب طرح کاملآ تصادفی با 18 ژنوتیپ گندم نان در سه تکرار در سه شرایط آبیاری با با آب لوله کشی (63/1 دسی زیمنس بر متر) ، شوری 14 دسی زیمنس بر متر و شوری 21 دسی زیمنس بر متر طراحی و اجرا گردید. ارزیابی ژنوتیپ ها از نظر تحمل به شوری با استفاده از شاخص های وزن خشک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و محتوای نسبی آب انجام گرفت. رقم سیروان در هر دو سطح شوری 14 دسی زیمنس (30/17 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم) و 21 دسی زیمنس (43/28 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم) دارای بیشترین میزان سدیم برگ و رقم افلاک (70/8 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم)، دارای کمترین میزان سدیم در شرایط تنش شوری 21 دسی زیمنس بود.با توجه به نتایج بدست آمده در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در این پژوهش افلاک به‌عنوان رقم متحمل، رقم سیروان به‌عنوان حساس و رقم ارگ به‌عنوان متوسط از میان ارقام سازگار به شرایط خوزستان انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

454 - اثر سیلیسیم بر ویژگی های آگرو فیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی
نیکوالسادات طباطبایی میترا عطاآبادی محمدمهدی طهرانی مهران هودجی

10.2./jpps.2022.693251

گندم یکی از اساسی‌ترین و مهمترین منابع تغذیه در جهان به شمار می‌رود. یافتن راهکاری جهت کاهش اثر تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی آن می‌تواند، هر کشور را در رسیدن به امنیت غذایی بیشتر کمک کند. به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر خصوصیات آگروفیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوه أکثر

گندم یکی از اساسی‌ترین و مهمترین منابع تغذیه در جهان به شمار می‌رود. یافتن راهکاری جهت کاهش اثر تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی آن می‌تواند، هر کشور را در رسیدن به امنیت غذایی بیشتر کمک کند. به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر خصوصیات آگروفیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی موسسه خاک و آب انجام گردید این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 99-1398 و 1400- 1399 اجرا شد, تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب با 75 و 50 و 25 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک به عنوان فاکتور اول و سیلیکات پتاسیم در چهار سطح عدم استفاده از سیلیسیم (شاهد) و 20 کیلوگرم در هکتار به‌صورت خاک کاربرد در ساقه دهی و غلظت‌های 5/2 و 5 کیلوگرم در هکتار محلول‌پاشی در مرحله‌ی ساقه، ظهور سنبله و مرحله‌ی خمیری شدن به عنوان فاکتور دوم برگندم رقم سیوند (حساس به کم آبی) در دو سال به اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر تنش خشکی و سیلیسیم بر صفات عملکرد دانه، طول سنبله، قطر ساقه، ارتفاع بوته، غلظت کلرفیل a معنی دار بود. نتایج نشان داد در برهمکنش عدم تنش خشکی با محلول پاشی 5 کیلوگرم در هکتار بهترین عملکرد دانه به مقدار 7892 کیلوگرم حاصل شده است. براساس نتایج پژوهش به نظر می‌رسد کاربرد سیلیسیم به صورت خاک کاربرد و محلول پاشی موجب بهبود عملکرد دانه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

455 - بهبود کارایی مصرف آب، شاخص سبزینگی و عملکرد دانه گندم تحت رژیم های مختلف آبیاری با استفاده از کود زیستی
ابوالقاسم مرادقلی حمیدرضا مبصّر حمیدرضا گنجعلی حمیدرضا فنایی احمد مهربان

10.2./jpps.2023.698813

خشکی یکی از تنش های غیر زنده بسیار مهم است که رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد و از این طریق عملکرد گیاه زراعی را محدود می سازد. اقداماتی شامل: ارائه اطلاعات برای بهبود مدیریت ریسک خشکسالی، بهبود برنامه‌ریزی برای واکنش موثرتر به خشکسالی، سرمایه‌گذاری در کاهش خطر مخاطرا أکثر

خشکی یکی از تنش های غیر زنده بسیار مهم است که رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد و از این طریق عملکرد گیاه زراعی را محدود می سازد. اقداماتی شامل: ارائه اطلاعات برای بهبود مدیریت ریسک خشکسالی، بهبود برنامه‌ریزی برای واکنش موثرتر به خشکسالی، سرمایه‌گذاری در کاهش خطر مخاطرات (DRR) و ارائه یک محیط جهت به حداقل رساندن خطرات کلی باعث افزایش تاب‌آوری، جلوگیری یا کاهش خطرات خشکسالی آینده و حفظ معیشت می‌شود. این تحقیق در دو سال زراعی، بصورت آزمایش کرت های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. شرایط مختلف رطوبت خاک بعنوان تیمار اصلی در سه سطح و تیمار کود‌های زیستی در هفت سطح به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شد. نتایج مطالعات نشان داد که شرایط مختلف رطوبتی محتوی نسبی آب برگ (RWC)، مقدار سبزینگی برگ (SPAD)، کلروفیل a و b وعملکرد دانه معنی دار شدند، با افزایش شدت تنش مقدار آنها کاهش یافت که نشان دهنده حساسیت آنها به تغییر وضعیت آب خاک و پتانسیل آب برگ می باشد.استفاده از کودهای زیستی ازتوباکتر و فسفاباکتر باعث افزایش معنی دار مقدار RWC , SPAD ، کلروفیل a و b و عملکرد دانه نسبت به عدم استفاده از کود زیستی گردید. اثرات استفاده تلفیقی میکروارگانیسم سبب جبران خسارت های تنش کم آبی گردیده است. بطور کلی با توجه به شرایط کم آبی و افزایش دما ناشی از تغییر اقلیم استفاده از میکروارگانیسم ها بصورت بذرمال کمک قابل توجهی به کاهش این مخاطرات می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

456 - اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و میزان اسانس ریحان
حمداله سیفی احمد افکاری

10.2./jpps.2023.698918

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و تولید اسانس گیاه ریحان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 انجام شد. تیمارهای آزمای أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و تولید اسانس گیاه ریحان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A) به‌عنوان فاکتور اول و تلقیح بذر با باکتری‌ها در 5 سطح عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح با ازوتوباکتر، سودوموناس، آزوسپریلیوم و کاربرد همزمان ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلیوم به‌عنوان فاکتور دوم و محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح عدم مصرف، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار به‌عنوان فاکتور سوم بودند. نت نتایج این پژوهش نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش ارتفاع بوته، تعداد ساقه، تعداد برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عملکرد ماده خشک، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد اسانس ریحان شد. اما تیمار محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و مصرف توأم باکتری‌ها تأثیر معنی‌داری بر افزایش این صفات داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که تنش سهم مهمی بر کاهش فاکتورهای اساسی در رشد ریحان دارد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی بر میزان پرولین افزوده شد. به‌طوریکه بیش‌ترین میزان پرولین (69/1 میکرومول در گرم وزن تر)) از تیمار 210 میلی‌متر تبخیر به‌دست آمد. بر اساس نتایج حاصله در این آزمایش می‌توان بیان کرد، مصرف سالیسیلیک‌اسید در غلظت 5/1 میلی‌مولار و کاربرد توأم باکتری‌ها در رفع اثرات منفی تنش خشکی نقش دارند و استفاده از آن‌ها می‌تواند به‌طور موثری باعث افزایش در خصوصیات کمّی و کیفی در ریحان می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

457 - تاثیر فرسودگی تسریع شده و شوری بر جوانه‌زنی بذور علف‌های‌هرز پنیرک (Malva neglecta)، سوروف (Echinochloa crus-galli) و قیاق (Sorghum halepense) در شرایط آزمایشگاهی
عین اله حسامی

علف‌های هرزپنیرک، سوروف و قیاق ازگونه هایعلف هرزمسئله سازوسمجدرمزارع گندم،نیشکر، برنج، ذرت،صیفی جاتوباغات شمالخوزستانهستند. به منظور تعیین اثرات تنش شوری و تنش رطوبتی در شرایط فرسودگی و بدون فرسودگی بر قابلیت جوانه‌زنی بذر و سبز شدن این علف های هرز، آزمایشی در آزمایشگاه أکثر

علف‌های هرزپنیرک، سوروف و قیاق ازگونه هایعلف هرزمسئله سازوسمجدرمزارع گندم،نیشکر، برنج، ذرت،صیفی جاتوباغات شمالخوزستانهستند. به منظور تعیین اثرات تنش شوری و تنش رطوبتی در شرایط فرسودگی و بدون فرسودگی بر قابلیت جوانه‌زنی بذر و سبز شدن این علف های هرز، آزمایشی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1392 بهصورتفاکتوریلدرقالبطرحکاملاًتصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. در شرایط آزمایشگاهی عامل اول شامل بذور علف های هرز پنیرک، سوروف و قیاق، عامل دوم تیمارهای فرسودگی شامل: شاهد (بدون فرسودگی) و روزهای فرسودگی (سه، پنج و هفت روز) و عامل سوم تیمارهای شوری (چهار، هشت و 12 دسی زیمنس بر متر و شاهد شوری 7/0دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایجحاصلازتجزیهواریانسداده هایآزمایشنشاندادکه بینتیمارهایموردمطالعهازنظرکلیهصفاتارزیابیشده(درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص یکنواختی جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، شاخص ویگور) تفاوتبسیارمعنی داریدرسطحاحتمالیکدرصدوجودداشت.بذور علف هرز پنیرک در صفات مربوط به جوانه زنی موفق تر از دو علف هرز دیگر عمل کرده و بذور علف هرز سوروف نیز در صفات مربوط به استقرار واکنش بهتری نسبت به فرسودگی داشته است. بذور علف هرز قیاق نسبت به دو علف هرز دیگر بیش‌ترین حساسیت را نسبت به تیمار آزمون پیری تسریع شده نشان داد. بنابراین فرسودگی و تنش شوری، باعث کاهش کلیه صفات مورد بررسی در علف های هرز مذکور شدند. به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد که فرسودگی بذور تحت شرایط تنش های شوری باعث کاهش خصوصیات جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه علف‌های هرز مورد آزمایش می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

458 - فیزیولوژی تنش شوری در گندم: مقاله مروری
عادل مدحج

10.2./jpps.2022.693358

تنش شوری یکی از تنش‌های مهم اثرگذار بر جوانه‌زنی، رشد، تولید و ویژگی‌های کیفی گندم به شمار می‌رود. محققان تنش شوری را تجمع یون‌هایی نظیر سدیم، سولفات و کلر در محیط ریزوسفر بیان نموده‌اند به نحوی که موجب اختلال در رشد طبیعی گیاه شود. تنش شوری از طریق کاهش فشار آماس سلول، أکثر

تنش شوری یکی از تنش‌های مهم اثرگذار بر جوانه‌زنی، رشد، تولید و ویژگی‌های کیفی گندم به شمار می‌رود. محققان تنش شوری را تجمع یون‌هایی نظیر سدیم، سولفات و کلر در محیط ریزوسفر بیان نموده‌اند به نحوی که موجب اختلال در رشد طبیعی گیاه شود. تنش شوری از طریق کاهش فشار آماس سلول، ممانعت از انجام وظایف غشاء‌ها، اثر بر فعالیت آنزیم‌ها، ممانعت از فتوسنتز و القای کمبود یون در اثر کاهش انتقال یون‌ها و دیگر فرآیندهای فیزیولوژیکی موجب کاهش رشد، شاخص سطح برگ، زیست توده و عملکرد دانه در گندم می‌شود. ارقام گندم واکنش‌های متفاوت به شوری خاک و آب نشان می‌دهند و میزان تمحل ارقام گندم به شوری با برخی ویژگی‌های فزیولوژیکی مرتبط است. افزایش تحمل به شوری در ارقام گندم نان با کاهش غلظت سدیم در گیاه و همچنین کاهش نسبت عنصر سدیم به پتاسیم در برگ‌ها مرتبط است. جداسازی سدیم در برگ‌ها و ترجیحا" پتاسیم، به وجود ژنومD در گندم‌های هگزاپلوئید مربوط می‌شود. بطورکلی، آگاهی از واکنش‌های فیزیولوژیکی به ویژه در ژنوتیپ‌های متحمل به شوری یاری‌گر اصلاح گران نبات برای تولید ژنوتیپ‌های متحمل به شوری است. این تحقیق به مطالعه اثر تنش شوری بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رشد و نمو گندم پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

459 - ارزیابی تحمل به کم آبی هیبریدهای ذرت (Zea mays) با استفاده از شاخص‌های تحمل خشکی
محسن فرشادفر هوشمند صفری هومن شیروانی مصطفی امجدیان هوشنگ رحمتی

به‌منظور بررسی تحمل خشکی هیبریدهای ذرت، آزمایشی در به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (شرایط تنش و شرایط نرمال) و فاکتور فرعی شامل نه هیبرید ذرت بود. نتا أکثر

به‌منظور بررسی تحمل خشکی هیبریدهای ذرت، آزمایشی در به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (شرایط تنش و شرایط نرمال) و فاکتور فرعی شامل نه هیبرید ذرت بود. نتایج تجزیه واریانس نشان‌دهندۀ واکنش متفاوت هیبرید های موردمطالعه برای عملکرد دانه و امکان انتخاب هیبرید‌ها بر اساس عملکرد است. مقایسه مقادیر عددی و رتبه هر هیبرید بر اساس شاخص های تحمل خشکی مبتنی بر عملکرد دانه نشان داد که هیبریدهای شماره یک، سه، هفت و هشت به‌عنوان هیبرید‌های متحمل خشکی شناسایی گردیدند. نتایج همبستگی میان شاخص‌های تحمل خشکی و عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش نشان داد که شاخص‌های STI، MP، GMP، HAR، SSPI، K1STI، K2STI و YI دارای همبستگی مثبت معنی دار با Yp و Ys بوده و برای انتخاب هیبریدهای با عملکرد بالا در هر دو شرایط مناسب هستند. ترسیم بای پلات گابریل بر اساس تجزیه به مؤلفه های اصلی انجام گرفت. بر اساس این تجزیه دو مؤلفه اول حدود 98 درصد از تغییرات داده ها را توجیه نمودند. نتایج نشان داد که هیبریدهای موردمطالعه در دو ناحیه پتانسیل عملکرد بالا و ناحیه پتانسیل عملکرد ضعیف قرار گرفتند، به‌طوری‌که هیبریدهای شماره یک، سه، هفت و هشت با قرارگرفتن در مجاورت بردارهای تحمل به تنش خشکی به‌عنوان هیبریدهای برتر شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای بر اساس شاخص های برتر هیبریدهای مورد مطالعه را در دو گروه کلی تفکیک کرد که این نتایج با نتایج حاصل از ترسیم بای پلات گابریل مطابقت کامل نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

460 - ارزیابی عملکرد فامیل‌های تمام خواهری چغندر قند نسبت به تنش خشکی
سارا بستاندوست راد اسلام مجیدی هروان محمد رضا اوراضی زاده

10.2./jpps.2022.693347

این پژوهش به منظور تهیه والد پدری (گرده افشان) متحمل به تنش خشکی با استفاده از فامیل‌های تمام خواهری در منطقه کرج در ایستگاه مهندس مطهری موسسه تحقیقات چغندر قند در سال 1394 در شرایط بدون تنش (بر اساس نیاز آبی) و تنش خشکی انجام شد. برای این منظور 13 فامیل تمام خواهری به أکثر

این پژوهش به منظور تهیه والد پدری (گرده افشان) متحمل به تنش خشکی با استفاده از فامیل‌های تمام خواهری در منطقه کرج در ایستگاه مهندس مطهری موسسه تحقیقات چغندر قند در سال 1394 در شرایط بدون تنش (بر اساس نیاز آبی) و تنش خشکی انجام شد. برای این منظور 13 فامیل تمام خواهری به همراه دو رقم متحمل به تنش خشکی (IR7) و (پایا) و یک ژنوتیپ معمولی (191) به عنوان ارقام شاهد به صورت یک آزمایش کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی که فاکتور اصلی شامل دو سطح (آبیاری با اعمال تنش خشکی و آبیاری بدون تنش) و فاکتور فرعی فامیل‌های تمام خواهری و ژنوتیپ های شاهد در چهار تکرار به مدت یک سال اجرا شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای آبیاری برای صفت عملکرد ریشه و عملکرد شکر ناخالص از نظر آماری به ترتیب در سطح احتمال یک درصد و پنج درصد اختلاف معنی‌دار وجود داشت بطوری که بالاترین عملکرد این دو صفت به رقم پایا اختصاص یافت همچنین میانگین عملکرد ریشه در فامیل‌های مورد بررسی در دو حالت آبیاری معمولی و تنش اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد نشان داد. در نتیجه اعمال تنش خشکی (SI=0/72) باعث کاهش عملکرد ریشه و عملکرد شکر شد همچنین بیشترین درصد قند ناخالص و بالاترین شاخص تحمل به خشکی متعلق به رقم شماره سه با منشاء S1-930637 می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

461 - ارزیابی اثر سطوح زئولیت بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک ارقام برنج (.Oryza sativa L) در منطقه میانه
داور قره داغی علی فرامرزی جلیل اجلی مهرداد عبدی ناصر نظری

آزمایش در سال زراعی 97-1396 در روستای آچاچی میانه به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح کاملاً ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ سه تکرار اجرا ﺷﺪ. تیمارها شامل سه سطح تنش (a1: بدون تنش (غرقاب) و a2: دور آبیاری هر 10 روز (از مرحله شروع پنجه زنی)، a3: دور آبیاری 20 روز (از شروع پنجه‌زنی)؛ زئو أکثر

آزمایش در سال زراعی 97-1396 در روستای آچاچی میانه به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح کاملاً ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ سه تکرار اجرا ﺷﺪ. تیمارها شامل سه سطح تنش (a1: بدون تنش (غرقاب) و a2: دور آبیاری هر 10 روز (از مرحله شروع پنجه زنی)، a3: دور آبیاری 20 روز (از شروع پنجه‌زنی)؛ زئولیت در دو سطح (b1: عدم کاربرد (شاهد)؛ b2: 10 تن در هکتار) و ارقام در چهار سطح (c1: شاه‌پسند ؛ c2: طارم محلی ؛ c3: CT13382-8-3-M و c4: سنگ جو) بود. ترکیب غرقاب در کاربرد زئولیت در رقم CT13382-8-3-Mبا میانگین 9/5 تن در هکتار بیشترین و ترکیب 20 روز یک‌بار در عدم کاربرد زئولیت در رقم شاه‌پسند با میانگین 06/1 تن در هکتار کمترین عملکرد دانه داشت. بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک از اندام هوایی هنگامی به دست آمـد کـه رقم سنگ جو تحت سطح هر 10 روز یک‌بار آبیاری در عدم کاربرد زئولیت قـرار گرفـت (816 کیلـوگرم در هکتار) و با افزایش مصرف زئولیت از سهم انتقال مجدد در عملکرد شلتوک کاسته شد. سایر برگ ها در مقایسه با سایر اندام ها (برگ پرچم و ساقه) نقش اصلی را در انتقال مجدد مـاده خشک به دانه‌ها ایفا کرده و میزان آن بسته به ژنوتیپ و شـرایط محیطـی از 45/3-63/14 درصـد متغیر بود. ساقه ها در انتقال مجدد ماده خشک به دانه از سایر اندام های هوایی کمتر بوده بین 5/2 -7/16 درصد بود. درمجموع به نظر می رسد که انتقال مجدد ماده خشک از اندام های هوایی ژنوتیپ های برنج نقش مهمی در پر کردن دانه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

462 - ارزیابی روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس بر کاهش اثر شوری و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی شاهی (.Lepidium sativum L)
نسیم بصیرپور الناز صباغ تازه

با توجه به مشکل شوری و محدودیت منابع آب در ایران، استفاده هم‌زمان از مواد تعدیل‌کننده اثر شوری و انواع سوپر جاذب‌ها می‌تواند راهکاری مؤثر در جهت بهبود شاخص‌های رشد گیاهان پرورش‌یافته در خاک‌های شور باشد. به‌منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس ب أکثر

با توجه به مشکل شوری و محدودیت منابع آب در ایران، استفاده هم‌زمان از مواد تعدیل‌کننده اثر شوری و انواع سوپر جاذب‌ها می‌تواند راهکاری مؤثر در جهت بهبود شاخص‌های رشد گیاهان پرورش‌یافته در خاک‌های شور باشد. به‌منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس بر عملکرد و مقدار عناصر غذایی شاهی در یک خاک شور، آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 9 تیمار و سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورها شامل 1) اسید‌سالیسیلیک(S) با سه سطح الف) بدون اسید‌سالیسیلیک (S0)، ب) خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار به مدت 24 ساعت (S1) و ج) محلول‌پاشی گیاهان با اسید‌سالیسیلیک 7/0 میلی‌مولار در سه مرحله (S2) و 2) پومیس (P) با سه سطح الف) صفر (P0) ، ب) 15 تن در هکتار (P1) و ج) 30 تن در هکتار (P2) بود. نتایج نشان داد که خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار توانست اثرات ناشی از تنش شوری در شاهی را تعدیل نماید، ولی بین تیمار محلول‌پاشی گیاهان با اسید‌سالیسیلیک 7/0 میلی‌مولار و شاهد ازلحاظ اکثر شاخص‌های رشد، تفاوتی دیده نشد. افزایش سطوح پومیس توانست صفاتی نظیر وزن خشک و مقدار عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم را در شاهی افزایش داده و مقدار سدیم گیاه، پرولین، پراکسید هیدروژن و آسکوربات پراکسیداز را کاهش دهد. در کل تیمار (P2S1) یعنی کاربرد 30 تن در هکتار پومیس و خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار، بیشترین عملکرد و مقدار عناصر غذایی و کمترین مقدار شاخص‌های تنش شوری در شاهی را تولید کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

463 - انتخاب معیاری بهینه برای تخمین مقاومت برشی سطوح زبر درزه در سنگ سخت آندزیت
منوچهر صانعی اصغر رحمتی بیژن دهقانی لهراسب فرامرزی راحب باقرپور

تعیین پارامترهای ژئومکانیکی درزه های سنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از مهم ترین این پارامترها مقاومت برشی درزه سنگ می باشد. برای دستیابی به این هدف، تاکنون آزمایش های مختلفی انجام شده است. در این مطالعه، با انجام آزمایش برش مستقیم بر روی نمونه های سنگ آندزیت دار أکثر

تعیین پارامترهای ژئومکانیکی درزه های سنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از مهم ترین این پارامترها مقاومت برشی درزه سنگ می باشد. برای دستیابی به این هدف، تاکنون آزمایش های مختلفی انجام شده است. در این مطالعه، با انجام آزمایش برش مستقیم بر روی نمونه های سنگ آندزیت دارای درزه طبیعی، تفسیر و تحلیلی برای واقعی تر کردن تأثیر سطوح ناهمواری ها بر مقاومت برشی ارائه شده است. در این مقاله به بررسی و تأثیر ناهمواری های سطوح درزه با مفهوم ضریب زبری (JRC) بر مقاومت برشی صفحات درزه در سنگ سخت (strong rock) در دو سطح تنش نرمال پایین و بالا پرداخته شده است. نتایج نشان داد که تأثیر زاویه زبری بر مقاومت برشی سطوح درزه ها در سطح تنش نرمال پایین بارزتر است. سپس مقادیر مقاومت برشی حاصل از نتایج آزمایش برش مستقیم بر روی نمونه های با درزه طبیعی، با مقادیر تعیین شده با استفاده از معیارهای موهر - کولمب، معیار توانی و معیار تجربی بارتن مقایسه شد. بر اساس نتایج حاصل و مقایسه بین معیارهای مذکور با استفاده از آنالیز آماری می توان گفت که معیار توانی در مقایسه با سایر معیارهای موجود انطباق بهتری با نتایج حاصل از آزمایش برش مستقیم بر روی نمونه های آندزیتی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

464 - بررسی نقطه شکست سنگ مخزنی سازند سروک در یکی از چاه های واقع در میدان نفتی جفیر
سولماز زین العابدینی سید هاشم طباطبایی رئیسی لیلا فضلی حسن باقری

سازند سروک متعلق به گروه بنگستان است که پس از سازند آسماری، دومین مخزن نفتی مهم در حوضه زاگرس می باشد. لیتولوژی این سازند آهک و مقدار کمی شیل و مارن است. در این مطالعه، مقاومت فشاری سنگ های سازند سروک با انجام آزمایش مقاومت فشاری سه محوری بر روی سه نمونه مغزه (Core) در أکثر

سازند سروک متعلق به گروه بنگستان است که پس از سازند آسماری، دومین مخزن نفتی مهم در حوضه زاگرس می باشد. لیتولوژی این سازند آهک و مقدار کمی شیل و مارن است. در این مطالعه، مقاومت فشاری سنگ های سازند سروک با انجام آزمایش مقاومت فشاری سه محوری بر روی سه نمونه مغزه (Core) در تنش های جانبی 5، 10 و 15 (Mpa) تعیین گردید. پارامترهای مقاومت برشی (C و φ) این نمونه ها نیز محاسبه و نقطه شکست سنگ در سه سطح تنش یاد شده بدست آمد. با استفاده از عمق حفاری و اندازه گیری فشار لایه های بالایی (روباره) در آن عمق ، میزان فشار افقی یا جانبی (σ3) در عمق حفاری سازند سروک محاسبه شد. پس از مدل کردن این مقدار فشار جانبی با نتایج آزمایشگاهی بدست آمده ، فشار عمودی (σ1) لازم جهت شکستن سنگ های سازند (که همان آستانه شکست سنگ های این سازند تحت فشار جانبی موجود در عمق می باشد)، برای ابتدا و انتهای آن محاسبه شد. فشار عمودی (σ1) در ابتدای سازند سروک در عمق 3288 متری با میزان فشار جانبی 7/27 (Mpa) و 58/217 (Mpa) و در انتهای این سازند در عمق 3720 متری با فشار جانبی 3/31 (Mpa) و 79/238 (Mpa) محاسبه گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، در حفاری های آینده در میدان نفتی جفیر مفید می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

465 - اثر تنش کم آبی بر ویژگیهای رویشی، میکرومورفولوژیکی و تکوین گل در ارقام احمدی و کرج 2 گیاه کلزا (Brassica napus L.)
آزاده مدرسی پریسا جنوبی احمد مجد محمد طهماسب امیر حسین شیرانی راد

10.30495/jdb.2022.697836

به منظور بررسی واکنش گیاه کلزا به تنش کم آبی، یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در کرج در موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر کرج انجام شد. آبیاری در دو سطح آبیاری نرمال و قطع آبیاری از مرحله گلدهی در کرت های اصلی و گیاهان رقم Ahmadi و گیاهان رقم Kara أکثر

به منظور بررسی واکنش گیاه کلزا به تنش کم آبی، یک آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در کرج در موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر کرج انجام شد. آبیاری در دو سطح آبیاری نرمال و قطع آبیاری از مرحله گلدهی در کرت های اصلی و گیاهان رقم Ahmadi و گیاهان رقم Karaj2 در کرت های فرعی انجام شد. گیاهان رقم کرج2 بیشترین نسبت پوست به استوانه آوندی (79/0) و احمدی بیشترین میزان آبکش (3/13 μm) را در ریشه داشتند. در مقایسه گیاهان ارقام احمدی بیشترین ضخامت پوست (5/146 μm) و بیشترین آوند چوب (144 μm) ، پروتوگزیلم (3/13 μm) و قطر پارانشیم مغز (16/118 μm) را در ساقه داشتند. در آبیاری نرمال گیاهان رقم احمدی بیشترین طول خامه (48/1 mm) و طول میله پرچم (32/6 mm) را داشتند. گیاهان رقم احمدی به دلیل داشتن کمترین نسبت پوست به استوانه آوندی و بیشترین میزان آبکش در ریشه و داشتن بیشترین ضخامت پوست در ساقه از تحمل بیشتری به تنش برخوردار بود و به عنوان گیاهان رقم مقاوم شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

466 - بررسی پارامترهای بیوشیمیایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی برنج تحت تاثیر تنش شوری
علی اصغر باقری فریبا خسروی نژاد

تنش های غیر زیستی از جمله شوری، مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. بسیاری از اثرات تنش شوری در سطوح سلولی اعمال می گردد. به منظور درک پاسخ برنج به تنش شوری، فعالیت بعضی آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپید و محتوای أکثر

تنش های غیر زیستی از جمله شوری، مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. بسیاری از اثرات تنش شوری در سطوح سلولی اعمال می گردد. به منظور درک پاسخ برنج به تنش شوری، فعالیت بعضی آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپید و محتوای پرولین مورد بررسی قرار گرفت. گیاه برنج به مدت 14 روز تحت تاثیر غلظت های 0، 100، 200و 300 میلی مولار کلرید سدیم(NaCl) قرار گرفت. بدین منظور، آزمایش گلخانه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش کلرید سدیم پارامترهای رشد برای مثال وزن تر و خشک و اندازه گیاه کاهش نشان داد. فعالیت آنزیم های کاتالاز(CAT) و آسکوربات پراکسیداز(POD) با افزایش غلظت کلرید سدیم افزایش یافت اما فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز(SOD) با افزایش غلظت کلرید سدیم تا غلظت 200 میلی مولار افزایش و سپس در غلظت 300 میلی مولار کاهش نشان داد. محتوای پرولین(Pro) و مالون دی آلدئید(MDA) در غلظت 300 میلی مولار به ترتیب به میزان 2 و 6/3 برابر نسبت به غلظت صفر میلی مولار کلرید سدیم افزایش نشان داد. نتایج ما نشان داد که افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز همراه با افزایش میزان پرولین درتحمل برنج به تنش شوری تاثیر مثبتی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

467 - بررسی اثر تنش ناشی از شوری بر تکوین اندام‌های رویشی در گیاه لیف (Luffa cylindrica L.)
سایه جعفری معصومه ماهوت فروشها

گیاه لیف (Luffa ) گیاهی علفی، یک ساله با ارزش اقتصادی و دارویی بالا متعلق به تیره کدوئیان است. با توجه به معضل شوری در کشور، در این پژوهش تاثیر تنش شوری بر تکوین اندام رویشی گیاه لیف مورد بررسی قرار گرفت. بذور تهیه شده در گلدان (شاهد و 3 تیمار هر کدام با چهار تکرار) کشت أکثر

گیاه لیف (Luffa ) گیاهی علفی، یک ساله با ارزش اقتصادی و دارویی بالا متعلق به تیره کدوئیان است. با توجه به معضل شوری در کشور، در این پژوهش تاثیر تنش شوری بر تکوین اندام رویشی گیاه لیف مورد بررسی قرار گرفت. بذور تهیه شده در گلدان (شاهد و 3 تیمار هر کدام با چهار تکرار) کشت شدند و دو هفته قبل از گلدهی تحت تیمارهای 15، 30 و 45 میلی مولار کلرور سدیم با شرایط آبیاری قطره ای قرار گرفتند. به منظور بررسی تکوین اندام‌های رویشی، ریشه، ساقه، برگ، دمبرگ در فیکساتور گلیسرالدئید تثبیت و از روش‌های رایج بافت شناسی برای تهیه برش‌ها استفاده شد. مریستم رویشی، در مراحل مختلف برداشت، در FAA 70 تثبیت و در الکل70 % نگهداری و با میکروتوم برش گیری شد. رنگ آمیزی با PAS و هماتوکسیلین انجام گرفت. نتایج نشان داد افزایش تنش شوری موجب کاهش ارتفاع ، فاصله میان گره و اندازه کلی گیاه شد. با افزایش غلظت نمک وسعت ناحیه پارانشیم پوست کاهش، قطر و تعداد عناصر متاگزایلمی در ریشه افزایش یافت. ساقه با افزایش غلظت نمک زودتر به مرحله ساختمان پسین وارد شد و تعداد لایه‌های سلولی و فعالیت لایه زاینده افزایش یافت. در برگ در تیمارهای مختلف نمک افزایش تعداد لایه‌های پارانشیم نردبانی، کاهش فضای بین سلولی، کوچک تر شدن بافت مزوفیل برگ، افزایش تعداد و طول کرک مشاهده شد. در راس رویشی ساقه‌های تحت تیمار، تغییر شکل مریستم از شکل رویشی به مرحله‌ای شبیه مریستم زایشی با رنگ پذیری همگن مشاهده شد که نشانه پیری زودرس گیاه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

468 - تاثیر قارچ اندوفیت Piriformospora indica بر بهبود شاخص های رشد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در گیاه برنج(Oryza sativa L.) تحت تنش شوری
علی اصغر باقری کشتلی فریبا خسروی نژاد

تنش های محیطی از جمله شوری، مهمترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک هستند. قارچ اندوفیت Piriformospora indica دارای خاصیت تحریک رشد گیاه و افزایش مقاومت آن بهتنشهای محیطی، از جمله شوری، خشکی و بیماریهای گیاهی میباشد. در این پژوهش توان أکثر

تنش های محیطی از جمله شوری، مهمترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک هستند. قارچ اندوفیت Piriformospora indica دارای خاصیت تحریک رشد گیاه و افزایش مقاومت آن بهتنشهای محیطی، از جمله شوری، خشکی و بیماریهای گیاهی میباشد. در این پژوهش توان قارچ اندوفیت P. indicaدر بهبود پارامترهای رشد و افزایش مقاومت به تنش شوری گیاه برنج (Oryza sativa L.) با تکیه بر افزایش فعالیتآنزیمهای آنتی اکسیدان مورد مطالعه قرار میگیرد . بدین منظور، آزمایش گلخانه ای در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی با 3 تکرار و با دو تیمار شامل 2 سطح قارچ تلقیح شده و تلقیح نشده )شاهد( و 4 سطح شوری 0 ، 100 ، 200 و300 میلی مولار نمک ) NaCl ( انجام گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادکه قارچ P. indica سبب افزایشپارامترهائی رشدی مانند بیومس )زیتوده( اندامهای هوایی و ریشه، محتوای نسبی آب، محتوای پرولین و فعالیتهایآنزیم های آنتی اکسیدانی چون گلوتاتیون ردوکتاز، آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز و کاهش تولیدمالون دی آلدئید ) حاصل از پراکسیداسیون لیپیدهای غشائی ( گیاهان تلقیح شده نسبت به گیاهان شاهد در تمام سطوحشوری شد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که قارچ اندوفیت P.indica ب ه لحاظ بهبود سیستم دفاعی آنتیاکسیدانیخطرات ناشی از اثر تنش شوری بر رشد گیاه برنج را تعدیل مینماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

469 - اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیک و رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
احمد افکاری

سالیسیلیک‌اسید، یکی از تنظیم کنندهای فرآیندهای فیزیولوژیکی است که باعث افزایش مقاومت گیاهان نسبت تنش‌های محیطی می‌گردد. این پژوهش با هدف بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید در تعدیل اثرات تنش خشکی و برهمکنش سالیسیلیک‌اسید و خشکی بر پارامترهای مورفولوژیک و رنگدانه‌های فت أکثر

سالیسیلیک‌اسید، یکی از تنظیم کنندهای فرآیندهای فیزیولوژیکی است که باعث افزایش مقاومت گیاهان نسبت تنش‌های محیطی می‌گردد. این پژوهش با هدف بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید در تعدیل اثرات تنش خشکی و برهمکنش سالیسیلیک‌اسید و خشکی بر پارامترهای مورفولوژیک و رنگدانه‌های فتوسنتزی در گیاه آفتابگردان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کلیبر در سال زراعی 1396 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل غلظت‌های مختلف سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح (صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار) و پتانسیل آب در پنج سطح (صفر، 5-، 10-، 15- و 20- مگاپاسکال) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش تنش خشکی و سالیسیلیک‌اسید بر میزان کلروفیل a، کلروفیل کل، طول، وزن تر و خشک اندام‌ هوایی معنی‌د‌ار بود. نتایج مقایسه میانگین برهمکنش تنش خشکی و سالیسیلیک‌اسید نشان داد که حداکثر میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی و پارامترهای مورفولوژیک توسط تیمار بدون اعمال تنش و سالیسیلیک‌اسید با غلظت 1 میلی‌مولار حاصل شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار رشد بخش هوایی و ریشه، کاهش وزن تر و خشک اندام ‌هوایی و ریشه، همچنین کاهش رنگدانه‌های فتوسنتزی شد؛ در حالیکه در گیاهان پیش تیمار شده با سالیسیلیک‌اسید، مقدار این کاهش تعدیل شده است. با توجه به نتایج به‌دست آمده سالیسیلیک‌اسید موجب کاهش خسارات وارد شده در مواجه با خشکی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

470 - اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی های مورفولوژیک و میزان تولید اسانس در گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در مراحل مختلف رشد و نمو
مهین قائمی زهرا زارع یار محمد نصیری

گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) از خانواده نعناع (Lamiaceae به عنوان گیاه دارویی و سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ واﻛﻨﺶ ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ درعملکرد و تولید مواد موثره دارﻧﺪ، شناسایی ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﺷﺪ آنها ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺨﺘلف ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ میتو أکثر

گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) از خانواده نعناع (Lamiaceae به عنوان گیاه دارویی و سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ واﻛﻨﺶ ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ درعملکرد و تولید مواد موثره دارﻧﺪ، شناسایی ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﺷﺪ آنها ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺨﺘلف ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ میتواند ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻱ ﻛﺸﺖ گیاهان مقاوم به خشکی و کم آبی باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی بر ویژگی-های مورفولوژیک و میزان تولید اسانس و به ویژه لینالول در مراحل مختلف رشد گیاه ریحان، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمار‌های آزمایشی شامل سه سطح خشکی(بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید) در شرایط گلدانی، در مراحل رویشی، پیش گلدهی، گلدهی و میوه دهی بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صفات مورد ارزیابی داشته است. ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎک، ارتفاع بوته، تعداد و سطح برگ، در تمامی مراحل رشد کاهش و قطر ساقه در مراحل رشد به ویژه تنش شدید و طول ریشه در مرحله ی گلدهی افزایش داشته است. تنش خشکی سبب کاهش معنی دار تعداد گل ها شده است. تنش شدید در مراحل گل دهی و میوه دهی، کاهشی در میزان اسانس و به ویژه لینالول داشته است در حالیکه تنش ملایم در هر دو مرحله افزایش در میزان این ترکیبات نشان داد. بیشترین میزان درصد اسانس (59/0 درصد) مربوط به تنش خشکی ملایم در مرحله گلدهی و بیشترین میزان لینالول (77/26 میلی‌گرم در بوته) مربوط به تنش خشکی ملایم در مرحله میوه‌دهی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

471 - بررسی تأثیر یک سویه از باکتری Azosprillium بر تغییرات اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)تحت تأثیر تنش خشکی
رضا دهقانی بیدگلی

10.30495/jdb.2021.683734

شناخت عوامل محیطی، نقش مهمی در موفقیت کشت گیاهان دارویی دارد در این میان باکتریهای محرک رشد از طریق تأثیر بر چرخه های بیوسنتز، باعث تغییر محصولات و فرآورده های گیاهی می&lrm;شوند.به منظور بررسی رشد و تغیرات اسانس گیاه دارویی ریحان تحت تأثیر تنش خشکی، و همچنین به منظور بر أکثر

شناخت عوامل محیطی، نقش مهمی در موفقیت کشت گیاهان دارویی دارد در این میان باکتریهای محرک رشد از طریق تأثیر بر چرخه های بیوسنتز، باعث تغییر محصولات و فرآورده های گیاهی می&lrm;شوند.به منظور بررسی رشد و تغیرات اسانس گیاه دارویی ریحان تحت تأثیر تنش خشکی، و همچنین به منظور بررسی کاهش اثرات تنش در همزیستی با یک سویه از باکتری Azosprillium تحقیقی در سال 1397 بر اساس یک آزمایش گلدانی در یک گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل باکتری محرک رشد در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح و تنش خشکی در پنج سطح شاهد(ظرفیت زراعی) ، 20 درصد ظرفیت زراعی، 40 درصد ظرفیت زراعی ، 60 درصد ظرفیت زراعی و80 درصد ظرفیت زراعی بودند. صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد برگ، سطح برگ، وزن&lrm; تر و خشک اندام هوایی، و همچنین درصد اسانس و آنالیز آن بوسیله دستگاه GC/MS و عملکرد اسانس اندازه&lrm;گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی شده و اثرات این تنش را تا حد زیادی ترمیم نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

472 - اثر تنش کم آبی بر بیان برخی ژن های مرتبط با کم آبی( MYB، AP2 ) و میکروRNAهای مرتبط در برگ های گیاه نرگس هلندی pseudonarcissus L. Narcissus
مریم السادات کامی شیرازی گلناز تجدد

10.30495/jdb.2023.705273

پیشرفت هایی که در دنیا اتفاق می افتد، سبب ایجاد تغییراتی در شرایط زندگی موجودات زنده از جمله گیاهان می گردند. گیاهان باید بتوانند با روش های مختلف حتی روش های مولکولی با شرایط تنش زای محیطی سازگارشوند. یکی از ساز و کارها، تنظیم بیان ژن ها بعد از رونویسی توسط miRNAs (میک أکثر

پیشرفت هایی که در دنیا اتفاق می افتد، سبب ایجاد تغییراتی در شرایط زندگی موجودات زنده از جمله گیاهان می گردند. گیاهان باید بتوانند با روش های مختلف حتی روش های مولکولی با شرایط تنش زای محیطی سازگارشوند. یکی از ساز و کارها، تنظیم بیان ژن ها بعد از رونویسی توسط miRNAs (میکروRNAها) است. میکروRNA ها، اغلب 20 تا 22 نوکلئوتید دارند که برخی از ژن های هدف آنها متعلق به عوامل رونویسی می باشند. بیان میکروRNA ها در پاسخ به تنش کم آبی تغییر می کند. در پژوهش حاضر، پیازهای نرگس هلندی در شرایط متفاوت آبیاری (از یک بار در هفته تا دو ماه یک بار) کشت شدند. از برگ‌های گیاهان 60 روزه برای استخراج ژن هدف میکروRNA 159 ، MYB و ژن هدف میکروRNA 172، AP2 ، با روش qPCR استفاده شد. نتایج نشان دهنده افزایش بیان معنی دار ژنهای MYB و AP2 و عدم بیان میکروRNA های 159 و 172در نمونه های تیمار و کنترل بود. لذا، miR172-miR159 تحت تاثیر تنش کم آبی قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه بیان ژنهای کم آبی برای اولین بار در گیاه نرگس هلندی ارزیابی شده است، به همین دلیل این پژوهش می تواند زمینه خوبی برای بررسی بیشتر در این مورد را فراهم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

473 - واکنش مرفو-فیزیولوژیک ارقام ریحان (Ocimum basilicum L.) کشت شده در گلخانه به سطوح مختلف تنش شوری
ریحانه عبدلی طغرالجردی امین باقی زاده مهدی رحیمی

ریحان، سبزی برگی با خاصیت دارویی ادویهای است. شوری آب‌ و خاک یکی از تنش‌های غیر‌زنده عمده است که رشد و بهره‌وری محصولات کشاورزی را در سراسر جهان کاهش می‌دهد. بیش از 800 میلیون هکتار از زمین‌های سراسر جهان شور و قلیایی هستند. در این آزمایش پنج ژنوتیپ ریحان (بنفش ایرانی، أکثر

ریحان، سبزی برگی با خاصیت دارویی ادویهای است. شوری آب‌ و خاک یکی از تنش‌های غیر‌زنده عمده است که رشد و بهره‌وری محصولات کشاورزی را در سراسر جهان کاهش می‌دهد. بیش از 800 میلیون هکتار از زمین‌های سراسر جهان شور و قلیایی هستند. در این آزمایش پنج ژنوتیپ ریحان (بنفش ایرانی، سیاه، ابلق، سبز و قرمز آتشین) به صورت طرح اسپیلت پلات بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار که فاکتور اصلی شامل تنش شوری در سه سطح (نرمال، تنش متوسط و تنش شدید) و عامل فرعی شامل ژنوتیپ (5 سطح)، در گلدان و در شرایط گلخانه‌ای در سال زراعی 1402 در دانشگاه تحصیلات تکمیلی کرمان مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمامی ارقام ریحان توانایی تحمل تنش شوری 75 میلی‌مولار سدیم کلراید (تنش متوسط) را دارا بودند و مقادیر خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی نسبت به تیمار شاهد به میزان کمی کاهش یافت به شکلی که در بسیاری از موارد اختلاف معنی داری مشاهده نشد . اعمال تنش شوری با شدت 135 میلی‌مولار سدیم کلراید (تنش شدید) باعث شد که خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی تمامی ارقام ریحان به طور بسیار معنی دار کاهش یابد و همچنین در این سطح تنش رقم ریحان آتشین به طور کامل از بین رفت. در مجموع می‌توان بیان کرد که استفاده از رقم‌های ریحان استفاده شده دارای حساسیت بالایی به سطح بیش از 75 میلی‌مولار تنش شوری هستند و تحت شرایط شوری میزان خصوصیات رویشی و فیزیولزیکی آن‌‌ها با کاهش قابل توجهی روبه رو می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

474 - کاهش زیستی آلومینیوم از محیط زیست با استفاده از گیاه لیسیانتوس
فائزه قناتی زینب السادات هاشمی

آلومینیوم فلزی سه ظرفیتی است که با توجه به فراوانی آن در پوسته زمین یکی از معضلات عمده محیط زیست است و نیز با تبدیل شدن به کاتیون Al3+ در خاک های اسیدی، یک عامل اساسی در کاهش تولید محصولات کشاورزی در این خاک هاست. آلومینیوم درآب ،هوا و خاک اطراف ما وجود دارد. مصرف آلومی أکثر

آلومینیوم فلزی سه ظرفیتی است که با توجه به فراوانی آن در پوسته زمین یکی از معضلات عمده محیط زیست است و نیز با تبدیل شدن به کاتیون Al3+ در خاک های اسیدی، یک عامل اساسی در کاهش تولید محصولات کشاورزی در این خاک هاست. آلومینیوم درآب ،هوا و خاک اطراف ما وجود دارد. مصرف آلومینیوم به صورت آ نتی اسید و داروهای دارای هیدروکسید آلومینیوم،حضور آن در آب آشامیدنی و مصرف غذایی آن بسیار رایج است واز طرفی می تواند عامل بروز بیماری هایی مثل آلزایمر، پوکی استخوان، فقر کلسیم، از دست دادن حافظه و غیره باشد. شناسایی گیاهانی که بدون سمیت نسبت به این عنصر قادر به جذب مقادیر بالایی از آن هستند می تواند گام موثری در پالایش خاک وآب از این عنصر در نظر گرفته شود. هدف از تحقیق حاضربررسی توان جذب آلومینیوم توسطگیاه لیسیانتوس در کشت هیدروپونیک می باشد. به این منظور گیاهچه های لیسیانتوس در شرایط کشت هیدروپونیک تحت تیمار 4 غلظت400، 600، 800 و1200 میکرومولار آلومینیوم به مدت 10 روز قرار گرفتند. نتایج حاکی از عدم افزایش معنی دار هیدروژن پروکسید و افزایش قدرت جاروب کنندگی آنیون سوپراکسید در ریشه به عنوان شاخص های تنش بود. همچنین افزایش معنی دارقدرت احیا کنندگی آهن (FRAP) در گروه تیمار شده با آلومینیوم نسبت به گروه شاهد مشاهده شد که حاکی از قدرت آنتی اکسیدانی بالای گیاه لیسیانتوس در مقابل آلومینیوم می باشد. این نتایج پیشنهاد می کند که می توان از گیاه لیسیانتوس برای کاهش غلظت آلومینیوم در محیط استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

475 - بررسی واکنش‌های جانشینی هسته دوستی پاره‌ای از هسته دوست‌های فعال زیستی با سوکلران
ابوالقاسم مقیمی سیده سمیه موسوی

سوکلران، (CF3)2CHOCH2Cl))، از CF3)2CHOH) و تری اکسان با استفاده از AlCl3 به عنوان کاتالیست و عامل کلردار کننده با بهره 87٪ سنتز شد. کلرومتیل اتر به‌دست آمده به عنوان عامل آلکیله کننده در واکنش‌های جانشینی هسته دوستی شامل ناجور اتم‌های N و O مورد استفاده قرار گرفت. واکنش أکثر

سوکلران، (CF3)2CHOCH2Cl))، از CF3)2CHOH) و تری اکسان با استفاده از AlCl3 به عنوان کاتالیست و عامل کلردار کننده با بهره 87٪ سنتز شد. کلرومتیل اتر به‌دست آمده به عنوان عامل آلکیله کننده در واکنش‌های جانشینی هسته دوستی شامل ناجور اتم‌های N و O مورد استفاده قرار گرفت. واکنش‌های جانشینی هسته دوستی با فنل، 4،2- دی متیل فنل و 5،2- دی ترشیوبوتیل هیدروکینون انجام شد و فراورده‌های به‌دست آمده از مونو O-آلکیله شدن به ترتیب با بهره‌های 96، 94 و 20٪ به‌دست آمد. واکنش مونو N-آلکیله شدن با 4- متیل ایمیدازول، تری اتیلن دی آمین، دی متیل آمینو پیریدین و ا- بنزیل ایمیدازول نیز با موفقیت انجام شد و فراورده‌های فلوئور دار آن‌ها به ترتیب با بهره‌های 40، 55، 85 و 71٪ به‌دست آمد. از طیف بینی 19FNMR به عنوان یک روش کارآمد در تشخیص پیوند هسته دوست‌ها به کربن CH2Cl– در سوکلران و تشکیل پیوند‌های جدید C–N و C–O استفاده شد. برای 4- متیل ایمیدازول دو فراورده شناسایی و معلوم شد که هر دو مکان هسته دوست N در 4- متیل ایمیدازول، قابلیت واکنش با سوکلران را دارند. هم‌چنین، از تجزیه مخلوط واکنش دی متیل آمینو پیریدین، مشخص شد که در شرایط کار شده نیتروژن پیریدینی وارد واکنش شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

476 - ایجاد پایداری هیجانی براساس تلفیق آموزش تنش‌زدایی تدریجی و مهارتهای آرام‌سازی سبک زندگی
مسعود جان‌بزرگی

پایداری هیجانی عامل کلیدی موفقیت در زندگی و حفظ سلامت است. هدف این پژوهش تعیین میزان تأثیر آموزش تنش‌زدایی تدریجی و مهارتهای آرامسازی سبک زندگی بر پایداری هیجانی بود. بدین منظور، ابتدا 32 نفر از مراجعان مرکز مشاوره که براساس مصاحبه بالینی مبتنی بر ضوابط تشخیصی DSM-IV و أکثر

پایداری هیجانی عامل کلیدی موفقیت در زندگی و حفظ سلامت است. هدف این پژوهش تعیین میزان تأثیر آموزش تنش‌زدایی تدریجی و مهارتهای آرامسازی سبک زندگی بر پایداری هیجانی بود. بدین منظور، ابتدا 32 نفر از مراجعان مرکز مشاوره که براساس مصاحبه بالینی مبتنی بر ضوابط تشخیصی DSM-IV و آزمون 16 عاملی کتل(ویرایش چهارم) مضطرب بودند، انتخاب شدند. 17 نفر از آزمودنیها در گروه آزمایشی و 15 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. به آزمودنیهای گروه آزمایشی 12 جلسه به طور هفتگی آموزش گروهی تنش‌زدایی به همراه مهارتهای آرامسازی سبک زندگی ارائه شد. در پایان جلسات آموزش، همه آزمودنیها براساس ابزارهای پیشین مجدداً ارزیابی شدند. سپس میانگین تغییرات دو گروه، با روش t برای گروههای مستقل مقایسه شد. نتایج نشان دادند که برخی از عوامل کتل که پایداری هیجانی را ارزشیابی می کردند در گروه آزمایشی تغییر کردند. افزایش معناداری نمرة آزمودنیهای گروه آزمایشی در عامل C (پایداری هیجانی در برابر ناپایداری هیجانی) و عامل H (تهور در برابر کناره‌گیری) و کاهش نمرة آنها در عامل O (نگرانی و بی‌اعتمادی اضطراب‌آمیز نسبت به خود در برابر اعتماد به خود و آرامش) و Q4 ¬(تنش عصبی در برابر آسودگی خاطر)، تأثیر شیوه‌ مداخله‌ای بر پایداری هیجانی و دستیابی به یک سبک سالم زندگی را برجسته کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

477 - آیا آموزش تنش زدایی تدریجی می تواند سردرد تنشی مزمن را کاهش دهد؟
مجید صدوقی ابوالقاسم نوری محمد باقر کجباف گودرز عکاشه حسین مولوی

نمونـه این پژوهش 37 نفر از مبتلایان به سردرد تنشی مزمـن بود که به تصادف از بین مراجعه‌کننده‌ها به مطبهای روان‌پزشکی و مغز و اعصاب شهرستان کاشان انتخاب و در دو گروه آزمایشی (17 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی دارودرمانگری همراه با آموزش تنش‌ـ زدایـی تدریج أکثر

نمونـه این پژوهش 37 نفر از مبتلایان به سردرد تنشی مزمـن بود که به تصادف از بین مراجعه‌کننده‌ها به مطبهای روان‌پزشکی و مغز و اعصاب شهرستان کاشان انتخاب و در دو گروه آزمایشی (17 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی دارودرمانگری همراه با آموزش تنش‌ـ زدایـی تدریجی و گروه کنترل فقط دارو‌درمانگری را دریافت کردنـد. آزمودنیها روزنگار سردرد (بلانچارد، 1992) را که شامل فراوانی، شدت و طول مدت سردرد بود، به مدت یک هفته قبل و یک هفته بعد از مداخله، تکمیل کردند. تحلیل کوورایانس با حذف اثر پیش‌آزمون نشان داد که دارودرمانـگری همراه با آموزش تنش‌زدایی تدریجی در مقایسه بـا دارودرمـانگری به تنهایی در کاهش شاخصهای فراوانی، شدت و مـدت سردرد، مؤثرتر و کارآمدتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

478 - تأثیر آموزش تنش‌زدایی تدریجی بر مدیریت تنیدگیهای ناشی از رویدادهای زندگی روزمره
محترم نعمت طاوسی

این پژوهش به‌منظـور بررسی اثربخشی آموزش تنش‌زدایی تدریجی در ارزیابی تنیدگی رویدادهای زندگی روزمره انجام شد. 100 دانشجوی دختر رشته مشاوره به‌طـور تصادفی انتخاب و براساس زمینه‌یابی دیدگاههای شخصی (PVS؛ مؤسسه سرسختی، 1985)، فهرست حرمت خود (کوپر اسمیت، 1967) و مقیاس اضطراب أکثر

این پژوهش به‌منظـور بررسی اثربخشی آموزش تنش‌زدایی تدریجی در ارزیابی تنیدگی رویدادهای زندگی روزمره انجام شد. 100 دانشجوی دختر رشته مشاوره به‌طـور تصادفی انتخاب و براساس زمینه‌یابی دیدگاههای شخصی (PVS؛ مؤسسه سرسختی، 1985)، فهرست حرمت خود (کوپر اسمیت، 1967) و مقیاس اضطراب کتل (کتل، 1958) ارزیابی &lrm;شدند. پس از جایگزینی تصادفی آزمودنیها در دو گروه آزمایشی و کنترل، گروه آزمـایشی به‌مدت 10 هفتـه در معـرض آموزش تنـش&lrm;زدایی تدریـجی (جاکوبسون،1934) قرار گرفت. سپس مقیـاس رویدادهای دردسرآفرین و خشنودکننده (دلانگیس و دیگران،1982) در دو گـروه اجرا شد. یافته&lrm;ها نشان دادند که با کنترل سطوح سرسختی، حرمت&lrm; خود و میزان &lrm;تنش، گـروه آزمایشی پس از‌آموزش توانسـت رویدادهـای زندگی روزمـره را نسبت به گروه کنترل کمتر تنیدگی‌زا ارزیابی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

479 - بررسی تغییرات اسیدیته محیط کشت جلبک سبز (Scenedesmus quadricauda) تحت تنش های شیمیایی
احمدرضا پیرعلی

فاکتور های زیستی، فیزیکی و شیمیایی از مهم ترین عواملی است که تاثیر بسزایی در فیزیولوژی جلبک های آبزی دارند. تغییر این عوامل، سبب اختلال در چرخه‌ی زندگیو همچنین خصوصیات فیریولوژیکی‌ جلبک ها می گردد. در این پژوهش‌ تغییرات اسیدیته محیط‌ کشت در جلبک سبز(Turp.)‌Bréb. أکثر

فاکتور های زیستی، فیزیکی و شیمیایی از مهم ترین عواملی است که تاثیر بسزایی در فیزیولوژی جلبک های آبزی دارند. تغییر این عوامل، سبب اختلال در چرخه‌ی زندگیو همچنین خصوصیات فیریولوژیکی‌ جلبک ها می گردد. در این پژوهش‌ تغییرات اسیدیته محیط‌ کشت در جلبک سبز(Turp.)‌Bréb. ‌Scenedesmus quadricauda در سه محیط مختلف‌‌، تحت‌تنش‌های شیمیایی علف‌کش‌متری بوزین و سختی‌آببررسی گردید.آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفیطی 21 روز انجام پذیرفت.تغییرات اسیدیته در محیط الف و ب به ترتیب با سختی آب و علف‌کش در ارتباط مستقیم بود. نتایج تغییرات اسیدیته در محیط الف، حاکی از ارتباط مستقیم با مقادیر کلروفیل a،bوکارتنوئید است. نتایج‌آنالیز واریانس داده‌ها نیز وجود اختلاف معنی‌دار(05/0>P) در برخی از تیمارها در محیط‌های مختلف را تایید می نماید.بیشترین مقدار کارتنوئید در سطح 150میلی گرم کلسیم کربنات‌ مشاهده شد.در مجموع می‌توان بیان ‌نمود که جلبک‌سبز ‌Scenedesmus quadricauda گونه‌ای با دامنه تحمل زیاد نسبت به تغییرات اسیدیته محیط کشت، همزمان با تنش های شیمیایی سختی و علف‌کش متری بوزین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

480 - مطالعه شاخص های رشد، بازماندگی و مقاومت در برابر تنش شوری ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicusJakowlew,1870) تغذیه شده باجیره حاوی پودر سیاه دانه (Nigella sativa)
فاضل ظهیری حسن صحرایی محمدرضا ایمانپور احمدرضا پیرعلی زفره ئی

در طی سال های اخیر استفاده از مکمل‌های گیاهی به عنوان عوامل محرک رشد و جایگزینی آن با مواد مصنوعی در آبزی پروری مورد توجه قرار گرفته است. سیاه دانه از گیاهان دارویی حاوی ترکیبات موثر در رشد و بازماندگی و مقاومت در برابر استرس می باشد. در این مطالعه تاثیر پودر سیاه دانهN أکثر

در طی سال های اخیر استفاده از مکمل‌های گیاهی به عنوان عوامل محرک رشد و جایگزینی آن با مواد مصنوعی در آبزی پروری مورد توجه قرار گرفته است. سیاه دانه از گیاهان دارویی حاوی ترکیبات موثر در رشد و بازماندگی و مقاومت در برابر استرس می باشد. در این مطالعه تاثیر پودر سیاه دانهNigella sativaدر چهار سطح0،5/0، 1 و 2 درصد به ازاء هر کیلوگرم جیره غذایی برشاخص های رشد‌،بازماندگی و مقاومت به تنش شوری در ماهی‌کلمه(Rutilus rutilus caspicus)به مدت 60 روز بررسی شد.در انتهای آزمایش شاخص‌ های ‌رشد و ضریب تبدیل غذا محاسبه گردید. علاوه براین تنش شوری به منظور تعیین اثر پودر سیاه دانه بر مقاومت به تنش شوری طی فواصل زمانی24 ،48 و72 ساعت انجام شد.‌نتایج نشان داد به کارگیری پودر سیاه دانهتاسطح 5/0‌درصد باعث بالاترین میزان افزایش وزن(38/0±09/7گرم)،نرخ رشد ویژه(04/0±59/1) و فاکتور وضعیت (006/0±11/0) و کمترین ضریب تبدیل غذایی(08/0±29/1) در بچه ماهیان‌کلمه می‌شود. آنالیز آماری نیز اختلاف معنی‌داری(05/0>p)در شاخص‌های رشد وضریب تبدیل غذایی در بین تیمارهای آزمایشی و در مقایسه با گروه شاهد نشان داد.این مطالعه نشان می‌دهدکه افزودن پودر سیاه دانه به جیره،علیرغم افزایش عملکرد رشددر ماهی کلمه،فاقد اثر مثبت نسبت به مقاومت در برابر تنش شوری در این ماهیان بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

481 - Modeling the human retina in patients with glaucoma
افسانه صافدل کامران حسنی

Glaucoma is a major risk factor for blindness and causes loss of visual field due to retinal ganglion cell (RGC) destruction. Glaucoma is associated with high blood pressure, cardiovascular disease, and ocular blood flow. Vascular factors play an important role in the d أکثر

Glaucoma is a major risk factor for blindness and causes loss of visual field due to retinal ganglion cell (RGC) destruction. Glaucoma is associated with high blood pressure, cardiovascular disease, and ocular blood flow. Vascular factors play an important role in the development of glaucoma. A number of retinal vascular parameters are measured for use in software from retinal imaging. The biomechanical model of the disease reveals that mechanical stress induced by IOP impairs the function of retinal ganglion cells. Due to the difficulty of direct retinal biomechanical measurement in determining ocular biomechanics, the current study uses modeling with significant limitations to make it easier to examine.The purpose of this article is to stimulate the human retina in patients with glaucoma. In this research, the applied stresses on the inner surfaces of the retina and its effects on the inner parts are studied. Intraocular pressure (IOP) is considered to be higher than 20 mm Hg. With this model, we can study stresses and strains in different and desired conditions. The way of applying load is compressive load on the retina تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

482 - تاثیر کلرید پتاسیم بر صفات رویشی سورگوم تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در تنش کم‌آبی
احمد مهربان بهمن فاضلی نسب

سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل س أکثر

سابقه و هدف: به ‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود پتاسیم بر سورگوم رقم KGS تلقیح شده با قارچ مایکوریز Glumus mossea در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش در سه سطح شامل؛ آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S1)، آبیاری پس از 80 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (S2) و آبیاری پس از 120 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A(S3) و مقادیر مختلف کود پتاسیم در سه سطح بدون کود پتاسیم (K1)، 75 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K2) و 150 کیلوگرم در هکتار کلرید پتاسیم (K3) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، طول برگ‌پرچمی، طول پانیکول، عملکرد علوفه تازه و خشک بود. یافته ها: بیشترین مقدار همه صفات اندازه‌گیری شده از تیمار S1 حاصل شد و با افزایش تنش کم‌آبی تمامی پارامترهای اندازه گیری شده در رشد و عملکرد سورگوم کاهش نشان داد. در بین تیمارهای مقادیر مختلف کود پتاسیم نیز بیشترین طول پانیکول و عملکرد علوفه تازه و خشک سورگوم از تیمار K3 به دست آمد. ارزیابی ضریب همبستگی نشان داد که عملکرد علوفه سورگوم با ارتفاع ساقه و قطر ساقه همبستگی مثبت و معنی‌داری دارد. نتیجه گیری: در بین تیمارهای اعمال‌شده تیمار مناسب، اعمال 150 کیلوگرم کود کلرید پتاسیم در هکتار و آبیاری پس از 40 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

483 - روایتی تازه از حکایت بوی جوی مولیان
درّه دادجو

حرکت دوشادوش شعر و موسیقی در بستر هنر ایران امری غیر قابل انکار است اما ، گاه در طول تاریخ ، یکی از این دو عنصر هنری ، بار سنگین تری را بر دوش کشیده است. در این پژوهش که کندو کاوی است در هنر دوگانه رودکی ضمن تحقیق و تطبیق در موارد مشابه، و با استناد به حکایت دوم از مقال أکثر

حرکت دوشادوش شعر و موسیقی در بستر هنر ایران امری غیر قابل انکار است اما ، گاه در طول تاریخ ، یکی از این دو عنصر هنری ، بار سنگین تری را بر دوش کشیده است. در این پژوهش که کندو کاوی است در هنر دوگانه رودکی ضمن تحقیق و تطبیق در موارد مشابه، و با استناد به حکایت دوم از مقالت دوم کتاب مجمع النوادر(چهارمقاله) به تحلیل دیدگاه های نظامی عروضی در باب تاثیرات شاعرانه کلام رودکی پرداخته شده‌است و در این میان شواهدی ارایه گردیده‌است مبنی براینکه علیرغم باور مولف چهار مقاله، عنصر تاثیر گذار بر امیر سامانی موسیقی رودکی بوده است و نه شعر وی . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

484 - رویکرد سیاست خارجی دولت یازدهم نسبت به نظم و امنیت منطقه خاورمیانه
ملک تاج خسروی

چکیده منطقه خاورمیانه و زیرنظام آن یعنی منطقه خلیج فارس به عنوان منطقه‌ای منحصر به فرد شناخته می‌شود که از یک سو به دلیل وجود منابع انرژی و از سوی دیگر به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک دارای اهمیت بین‌المللی است. تاریخ تحولات خاورمیانه در دهه‌ه أکثر

چکیده منطقه خاورمیانه و زیرنظام آن یعنی منطقه خلیج فارس به عنوان منطقه‌ای منحصر به فرد شناخته می‌شود که از یک سو به دلیل وجود منابع انرژی و از سوی دیگر به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک دارای اهمیت بین‌المللی است. تاریخ تحولات خاورمیانه در دهه‌های گذشته نشان می‌دهد که ﺗﺄمین نظم، امنیت و ثبات، مهم‌ترین اولویت کشورهای این منطقه و قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است. در نیم قرن گذشته تلاش‌های متعددی در این راستا، از سوی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خاورمیانه به اجرا در آمده است که هر کدام به دلیل عدم توجه به برخی از مؤلفه‌های مهم این منطقه با شکست مواجه شده است. با توجه به رویکردهای متفاوت دولت در جمهوری اسلامی ایران به منطقه خاورمیانه و موضوع نظم، هدف اصلی این پژوهش پرداختن به رویکرد سیاست‌ خارجی دولت ‌یازدهم در جمهوری اسلامی ایران به مسئله نظم در منطقه خاورمیانه است. با روی کار آمدن دولت ‌یازدهم، نگاه دستگاه سیاست‌گذار خارجی به موضوع نظم از یک نگاه تقابلی به یک نگاه تعاملی تغییر جهت داد و دولت روحانی تلاش کرد تا در چهارچوب سیاست تنش‌زدایی و تعامل سازنده بار دیگر نظم پایدار منطقه‌ای را شکل دهد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به سئوال اصلی رویکرد سیاست خارجی ایران نسبت به نظم منطقه‌ای خاورمیانه در دولت یازدهم می‌پردازد و پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات به این نتیجه رسیده است که سیاست خارجی دولت یازدهم با رویکرد مبتنی بر تنش زدایی، سیاست نظم منطقه‌ای پایدار را در پیش گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

485 - کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال هژمونیسم نومحافظه کاران ایالات متحده؛ از پسابرجام تا سال 2019 میلادی
یونس فروزان عبدالرضا عالیشاهی مجید رفیعی

DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.48.3.0

با ورود نومحافظه کاران به کاخ سفید، بسیاری از سیاست های مبتنی بر دموکراسی، گفتگو و تنش زدایی دوران باراک اوباما جای خود را به سیاست هایی دادکه عملا به تشدید چالش ها با رقبای آمریکا منجر شد. به عنوان مثال، تشدید رقابت های اقتصادی با جمهوری خلق چین، عدم تحقق ائتلاف قدرتمن أکثر

با ورود نومحافظه کاران به کاخ سفید، بسیاری از سیاست های مبتنی بر دموکراسی، گفتگو و تنش زدایی دوران باراک اوباما جای خود را به سیاست هایی دادکه عملا به تشدید چالش ها با رقبای آمریکا منجر شد. به عنوان مثال، تشدید رقابت های اقتصادی با جمهوری خلق چین، عدم تحقق ائتلاف قدرتمند با اتحادیه اروپا و در نهایت تشدید روزافزون چالش ها با جمهوری اسلامی ایران. در این مقاله نویسندگان با بهره گیری از تئوری بازدارنگی و با تمسک به روش تحلیلی- توصیفی و منابع مکتوب و مجازی درصدد ارائه استدلالی متقن به این سوالند که رویکردهای جمهوری اسلامی در قبال تهدیدات نومحافظه کاران ایالات متحده، به ویژه پس از ورود ترامپ به کاخ سفید مبتنی بر چه سیاستی است؟ فرضیه نویسندگان در این مقاله نشان دهنده این مسئله است که تهدیدات ایالات متحده در قابل جمهوری اسلامی ایران هیچگاه در بعد نظامی صورت نخواهد پذیرفت و یافته های مقاله نیز نشان می دهند که کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال تهدیدات نظامی ایالات متحده مبتنی بر چهار اصل کلان است. نخست؛ قدرت فزاینده سامانه موشکی و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران؛ دوم؛ ائتلاف وسیع جبهه مقاومت شیعیان در منطقه؛ سوم؛ ماهیت شکننده دول متحد آمریکا در منطقه و چهارم تجربه تلخ حضور ایالات متحده در منطقه به ویژه عراق و افغانستان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

486 - توافق وین: تداوم یا تغییر در دیپلماسی هسته‌ای؟
احمد سلطانی نژاد سهیل گودرزی مصطفی نجفی

چکیده روند طولانی مذاکرات میان ایران و پنج قدرت جهانی بر سر مناقشه ی هسته ای در فرایندی دوازده ساله، پس از بیست و سه ماه مذاکره میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتاً به امضای توافق جامع هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران و اعضای دایم شورای امنیت ملل متحد انجامید. توافقی که أکثر

چکیده روند طولانی مذاکرات میان ایران و پنج قدرت جهانی بر سر مناقشه ی هسته ای در فرایندی دوازده ساله، پس از بیست و سه ماه مذاکره میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتاً به امضای توافق جامع هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران و اعضای دایم شورای امنیت ملل متحد انجامید. توافقی که ضمن به رسمیت شناختن حق برخورداری و استفاده از انرژی هسته ای برای ایران، متضمن برنامه ای مشترک برای رفع تحریم های بین المللی علیه ایران نیز هست. فارغ از تبعات توافق هسته ای و برآوردهای اولیه از توافق و مزایا و معایب آن برای کشور؛ نقش و تأثیر دیپلماسی و مشی سیاست خارجی که از سوی دولت یازدهم در باب این موضوع در پیش گرفته شده است نیز از جمله مولفه هایی محسوب می شود که می باید در نظر آورده شوند. بر این اساس سوال اصلی نوشتار حاضر این است که آیا رسیدن به نقطه ی تفاهم برای حل پرونده هسته ای در دوره ی حاکمیت گفتمان اعتدال بر سیاست خارجی ایران، نمود تغییری مشخص در دیپلماسی هسته ای است یا صرفاً تداوم رویکردهای گذشته در شرایط نوین است؟ مقاله حاضر از رهگذر مطالعه تحلیلی- علّی روندهای دیپلماسی در دو دوره اصلاحات و اعتدال در پی طرح این فرضیه است که با عنایت به روندهای سیاسی و دیپلماتیک منتهی به توافق وین، به نظر می رسد دیپلماسی دولت یازدهم پیش از آن که نشان از تحولی ماهوی در سیاست خارجی و ارائه ی مدل جدیدی از دیپلماسی ایرانی داشته باشد، نمود گسست از رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی دوره پیشین (1392-1384) و بازگشت به سیاست تنش زدایی و اعتمادسازی با غرب است که در اوایل دهه ی هشتاد نیز تجربه شده است. اساس و راهبرد سیاست خارجی دولت یازدهم در موضوع هسته‌ای بر اعتمادسازی، تنش‌زدایی و تعامل مدیریت شده با غرب به منظور رفع بی‌اعتمادی و بدبینی‌ها نسبت به برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران استوار بوده است؛ همان چیزی که در دولت هشتم و اولین دوره مذاکرات هسته ای نیز از سوی ایران برای حل معضل هسته ای در پیش گرفته شد. اما در عین حال تاکتیک و مکانیسم های این دیپلماسی در نوع خود بدیع و بی نظیر می نمایند. در همین راستا و با عنایت به مختصات دیپلماسی منتهی به برجام به نظر می رسد این امر نمود تلفیقی از تداوم و تغییر در دیپلماسی ایرانی طی سال های اخیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

487 - مدیریت تنش شغلی کارکنان سازمان های کوچک تولیدی مطالعه موردی (شرکت های کوچک تولید کننده قطعات صنعتی شهر تبریز
ناصر فقهی فرهمند

اگر چه عده ای از صاحب نظران، تنش تنش شغلی را الزاماٌ مخرب نمی دانند اما اکثر پژوهشگران معتقدند که آن برهم زننده بهداشت روانی است و در شرایط فعلی سازمان ها، یکی از مشکلات مدیران می باشد...

اگر چه عده ای از صاحب نظران، تنش تنش شغلی را الزاماٌ مخرب نمی دانند اما اکثر پژوهشگران معتقدند که آن برهم زننده بهداشت روانی است و در شرایط فعلی سازمان ها، یکی از مشکلات مدیران می باشد... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

488 - تاثیر سطوح کود نانو کلاته نیتروژن و اوره در گیاه گندم در تنش خشکی بعد ازگلدهی
نعیمه آستانه فرود بذر افشان مهدی زارع بهرام امیری عبدالله بحرانی

به منظور مقایسه کارایی کود نانو کلاته نیتروژن وکود اوره در گیاه گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو منطقه نصرآباد وکودیان در استان فارس انجام شد. فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (آبیاری نرمال و قطع آبیاری در مرحله أکثر

به منظور مقایسه کارایی کود نانو کلاته نیتروژن وکود اوره در گیاه گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو منطقه نصرآباد وکودیان در استان فارس انجام شد. فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (آبیاری نرمال و قطع آبیاری در مرحله گلدهی)، فاکتور فرعی شامل مصرف کود اوره درسطوح (0، 37، 74 و 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) ، و فاکتور فرعی فرعی شامل مصرف کود نانو کلاته نیتروژن در سطوح ( 0، 14، 27 و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار ) بود . نتایج نشان داد که تیمارهای تنش خشکی، کود اوره و کود نانو کلاته نیتروژن اثر معنی داری بر روی تمام صفات مورد مطالعه داشت. با توجه به مقادیر میانگین، تنش خشکی در مرحله قطع گلدهی باعث کاهش 51 درصدی در عملکرد دانه گندم در مقایسه با آبیاری طبیعی شد. استفاده از کود اوره 37، 74 و 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باعث افزایش 9، 19 و 27 درصد در عملکرد دانه در مقایسه با شاهد شد. کاربرد کود نانو کلاته نیتروژن در مقادیر 14، 27 و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب باعث افزایش 31، 44 و 98 درصد افزایش عملکرد دانه نسبت به شاهد بود. در اثر متقابل تنش، اوره و کود نانوکلاته نیتروژن بر عملکرد دانه، مشخص شد که در شرایط نرمال و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بالاترین عملکرد دانه (7591 و4091کیلوگرم در هکتار) توسط 110 کیلوگرم نیتروژن در هکتارکود اوره و 41 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود نانو بدست آمد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

489 - ارتباط تنش کمبود آب و کود زیستی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانت و نقش آنها در تغییرات عملکرد جو (Hordeum vulgare)
محمدرضا دادنیا

برای بررسی برخی خصوصیات کمی جو در واکنش به کود زیستی تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری در کرت های أکثر

برای بررسی برخی خصوصیات کمی جو در واکنش به کود زیستی تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری در کرت های اصلی شامل 3 سطح، آبیاری در 80، 65 و 50 درصد ظرفیت زراعی (آبیاری نرمال، 35 و50 درصد تخلیه رطوبتی) و کرت های فرعی شامل تلقیح بذر با باکتری در 7 سطح (آزوسپیریلوم لیپوفروم، ازتوباکتر کروکوکوم، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس× ازتوباکتر، سودوموناس×آزوسپیریلوم و ازتوباکتر× آزوسپیریلوم) و شاهد (عدم تلقیح) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد کود زیستی اثر معنی دار بر آنزیم های آنتی اکسیدانت در سطح 1 درصد داشت. در شرایط تنش، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت تحت تاثیر کودهای زیستی افزایش یافت، به طوری که آزوسپیریلوم لیپوفروم به ترتیب سبب افزایش 7/16 و 4/21 و سودوموناس× آزوسپیریلوم سبب افزایش 2/18 و 9/25 درصدی سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار آبیاری در شرایط آبیاری در50 درصد ظرقیت زراعی نسبت به شاهد شدند. میزان عملکرد در این شرایط در تیمارهای باکتری نسبت به آبیاری نرمال کاهش اندکی نشان داد و عملکرد در تیمار آبیاری در 50 درصد ظرقیت زراعی و تحت تاثیر آزوسپیریلوم فقط 2/13 درصد نسبت به آبیاری نرمال کاهش یافت. داده ها نشان داد کود زیستی نقش موثر در بهبود عملکرد جو در شرایط کمبود آب در مراحل انتهایی رشد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

490 - ارزیابی اثر سولفات ‌پتاسیم بر غلظت کلروفیل و شاخص‌ تحمل به تنش‌ خشکی ژنوتیپ ماش در خوزستان
ناصر ظریفی نیا حسین فرزادی محمد خرمیان

به منظور ارزیابی اثر سولفات ‌پتاسیم بر غلظت کلروفیل و شاخص‌ تحمل به تنش‌ خشکی ژنوتیپ‌های ماش در منطقه شمال خوزستان، این پژوهش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1390 و 1391 در مرکز تحقیقات کشاورزی جنوب غرب کشور(صفی-آباد) أکثر

به منظور ارزیابی اثر سولفات ‌پتاسیم بر غلظت کلروفیل و شاخص‌ تحمل به تنش‌ خشکی ژنوتیپ‌های ماش در منطقه شمال خوزستان، این پژوهش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 1390 و 1391 در مرکز تحقیقات کشاورزی جنوب غرب کشور(صفی-آباد) اجرا شد. کرت اصلی شامل آبیاری پس از 120، 180 و240 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (با علامت به ترتیب I120، I180 و I240) و مقادیر کود پتاسیم(صفر، 5/37 و 75 کیلوگرم K2O در هکتار از منبع سولفات پتاسیم با علامت به ترتیب F0، F1 و F2) و ژنوتیپ های(پرتو، هندی و لاین‌های VC6173،Cn95وKPS1) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهایI180 و I240 نسبت به تیمار شاهد (I120) به ترتیب 8/21 و 4/30 درصد کاهش یافت. بیشترین و کمترین شاخص تحمل به تنش آب به ترتیب به توده‌هندی (83/0) و لاینKPS1 (47/0) اختصاص یافت. کاربرد پتاسیم به میزان 75 کیلوگرم در هکتار در تیمارI240، باعث افزایش تحمل به تنش خشکی همه ژنوتیپ‌ها به جز لاینKPS1 شد. تغییرات غلظت‌ کلروفیل تحت تاثیر رژیم آبیاری، رژیم آبیاری و ژنوتیپ، رژیم آبیاری و کود و همچنین برهمکنش سه گانه در سطح1% و مصرف کود و ژنوتیپ در سطح 5% معنی‌دار بود. نتایج کلی نشان داد که توده‌هندی به دلیل تحمل بالا به تنش‌خشکی و لاین VC6173 به دلیل تحمل به تنش-خشکی، ایستاده بودن ساقه و تمرکز در رسیدگی برتر از سایر ارقام است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

491 - بررسی قابلیت تولید و تحمل به خشکی سه رقم ارزن و سورگوم اسپیدفید در منطقه رفسنجان
محمد صفائی آرمان آذری

این تحقیق با هدف بررسی میزان تحمل به خشکی ارقام ارزن در منطقه رفسنجان به‌صورت آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی دور آبیاری در سه سطح شامل انجام آبیاری پس از 80 (شاهد)، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A و ع أکثر

این تحقیق با هدف بررسی میزان تحمل به خشکی ارقام ارزن در منطقه رفسنجان به‌صورت آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی دور آبیاری در سه سطح شامل انجام آبیاری پس از 80 (شاهد)، 120 و 160 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A و عامل فرعی شامل یک رقم سورگوم (Sorghum bicolor var. Speedfeed) و سه رقم ارزن باستان (Setaria italica var. Bastan)، پیشاهنگ (Panicum miliaceum var. Pishahang) و نوتریفید (Pennisetum americanum var. Nutrifeed) بود. براساس نتایج، افزایش دور آبیاری سبب کاهش در صفات رویشی و فیزیولوژیک و عملکرد علوفه گردید و بر اهمیت ساقه به عنوان اندام ذخیره‌ای مهم در این شرایط افزود. تنش خشکی سبب کاهش سطح برگ و شاخص پربرگی شد و از این طریق سبب کاهش کیفیت علوفه تولیدی گردید. تحمل به خشکی سورگوم اسپیدفید به دلیل تولید ماده خشک زیادتر و بالاترین مقادیر شاخص‌های MP، GMP، STI و HAM، بیشتر از ارقام ارزن مورد مطالعه بود. بیشترین عملکرد خشک علوفه (Kg/ha 9376) از سورگوم اسپیدفید و در بین اقام ارزن نیز از رقم پیشاهنگ (Kg/ha 6251) در دور آبیاری شاهد بدست آمد. ارزن پیشاهنگ نیز بر سایر ارقام ارزن برتری داشت. ارزن نوتریفید به دلیل تولید عملکرد خشک برگ و همچنین دارا بودن بیشترین شاخص پربرگی (45%) و درصد پروتئین خام (7/20) از کیفیت علوفه بالاتری برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

492 - اثرنانوذرات تیتانیوم و سطوح مختلف آبیاری بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و پارامترهای رشدی خرفه
حسین سرتیپ علیرضا سیروس مهر

کمبود رطوبت خاک از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه است. به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه خرفه در شرایط سطوح مختلف آبیاری آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اج أکثر

کمبود رطوبت خاک از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه است. به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه خرفه در شرایط سطوح مختلف آبیاری آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل سه سطح آبیاری 60 ، 80 و 100 درصد ظرفیت زراعی و محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در مرحله 6-8 برگی در چهار سطح 0، 1، 2 و 3 میلی گرم بر لیتر بودند. نتایج نشان داد که سطوح مختلف آبیاری اثر معنی‌داری بر تمامی صفات اندازه گیری شده داشت و باعث کاهش مقدار کلروفیل کل و افزایش مقادیر قند و پرولین شد. بیشترین مقدار کلروفیل کل به میزان 36/32 میلی گرم بر گرم برگ تازه در تیمار آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی و کمترین مقدار به میزان 42/13 میلی گرم بر گرم برگ تازه در تیمار آبیاری 60 درصد ظرفیت زراعی بدست آمد. محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم نیز بر اکثر صفات معنی‌دار بود و باعث افزایش کلروفیل کل، وزن تر و خشک گیاه خرفه شد. بیشترین وزن تر بوته نیز با مقدار 61/20 گرم در تیمار محلول پاشی 3 میلی گرم بر لیتر نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و کمترین وزن تر با مقدار 16/17 گرم در تیمار شاهد (محلولپاشی با آب مقطر) بدست آمد. نتایج نشان داد که کاربرد نانو ذرات دی ‌اکسید‌ تیتانیوم، کلروفیل a و وزن خشک گیاه خرفه را به طور معنی‌داری افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

493 - تاثیر رژیم آبیاری، محلول‌پاشی متانول و کاربرد اسید هیومیک بر برخی ویژگی‌های ریشه کاسنی (Cichorium intybus L.)
سید غلامرضا موسوی منصور فاضلی رستم پور حامد جوادی محمدرضا مالکی

با هدف بررسی سطوح آبیاری، متانول و اسید هیومیک بر صفات مورفولوژیکی، بعضی مواد محلول و عناصر ریشه کاسنی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. رژیم آبیاری د أکثر

با هدف بررسی سطوح آبیاری، متانول و اسید هیومیک بر صفات مورفولوژیکی، بعضی مواد محلول و عناصر ریشه کاسنی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 اجرا شد. رژیم آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر) به عنوان کرت اصلی، محلول‌پاشی با متانول در دو سطح (صفر و 21 درصد حجمی) و اسید هیومیک با دو سطح (صفر و 10 لیتر در هکتار) به صورت فاکتوریل به عنوان کرت فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاخیر در آبیاری از 70 به 210 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر، طول، تعداد انشعابات ریشه، درصد قند ملاس، نیتروژن و فسفر و عملکرد خشک ریشه را به ترتیب 37، 46، 23، 39، 55 و 44 درصد کاهش داد. کاربرد 10 لیتر در هکتار اسید هیومیک باعث افزایش معنی‌دار صفات طول و تعداد انشعابات ریشه، درصد نیتروژن، فسفر و پتاسیم ریشه، عملکرد خشک ریشه و کارایی مصرف آب ریشه به ترتیب به میزان 12، 19، 15، 5/18، 35، 9 و 7 درصد و کاهش درصد قند ریشه کاسنی به میزان 25 درصد نسبت به تیمار عدم کاربرد اسید هیومیک گردید. همچنین اگرچه کاربرد متانول باعث تاثیر معنی‌داری بر صفات ریشه گردید ولی با آبیاری برهمکنش معنی‌داری نداشت. به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد که کاربرد اسید هیومیک توانست باعث کاهش اثرات منفی تنش کم‌آبی بر کاسنی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

494 - تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی چمن آمیخته "اسپورت"
امین سمیعی محسن کافی محمدمهدی جوکار آرزو شقاقی

یکی از چالش‌های مهم در مدیریت چمن محدودیت منابع آبی است. باتوجه به اینکه ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می‌گردد، توجه و مدیریت نیاز آبی چمن امری ضروری و اجنتاب ناپذیر است. لذا در پژوهش پیش ‌رو تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر صفات رویشی چمن آمیخته (اسپورت) مطالعه گ أکثر

یکی از چالش‌های مهم در مدیریت چمن محدودیت منابع آبی است. باتوجه به اینکه ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می‌گردد، توجه و مدیریت نیاز آبی چمن امری ضروری و اجنتاب ناپذیر است. لذا در پژوهش پیش ‌رو تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر صفات رویشی چمن آمیخته (اسپورت) مطالعه گردید. سطوح مختلف آبیاری مورد بررسی شامل مقدار آب مصرفی ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه با دور آبیاری یک روز در میان بود که بعد از استقرار کامل چمن اعمال گردید. صفات مورفولوژی و فیزیولوژی در هفته‌های دوم، چهارم و ششم بعد از اعمال سطوح آبیاری اندازه‌گیری گردیدند. براساس نتایج، کاهش آب مصرفی موجب کاهش رشد طولی، وزن خشک، کیفیت ظاهری، محتوای نسبی آب برگ و میزان فسفر برگ گردید لیکن مقدار نشت یونی برگ‌ها در اثر تنش افزایش یافت. اگرچه مقدار پتاسیم و کلروفیل کل در سطح آبیاری ۷۵ درصد ظرفیت مزرعه بیش از سطح آبیاری ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه بود. تفاوت معنی‌داری در تمام صفات اندازه‌گیری شده بین دو سطح ۷۵ و ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه مشاهده نگردید، اما هر دو سطح به طور معنی‌داری بهتر از سطح ۵۰ درصد ظرفیت مزرعه بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کاهش میزان آب مصرفی در آبیاری تا میزان یک چهارم ظرفیت مزرعه، می تواند ضمن حفظ کیفیت و رشد مطلوب چمن آمیخته در شرایط معمول به میزان قابل توجه‌ای مصرف آب را کاهش و در مصرف آب صرفه جویی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

495 - اثر شوری بر تجمع سدیم، پتاسیم و عملکرد اندام هوایی دو اکوتیپ تریتیکاله (Triticosecale wittmack X) در مراحل مختلف رشد
صفورا فرهنگ مهر شیوا اکبری شهرام رضوان بیدختی

شوری یکی از عامل‌های مهم بوم‌شناختی است که پایداری مناطق خشک و نیمه‌خشک به ویژه مناطقی که تبخیر و تعرق بیشتر از میزان بارندگی است را تهدید می‌کند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر میزان تجمع سدیم و پتاسیم، عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ در دو اکوتیپ تریتی أکثر

شوری یکی از عامل‌های مهم بوم‌شناختی است که پایداری مناطق خشک و نیمه‌خشک به ویژه مناطقی که تبخیر و تعرق بیشتر از میزان بارندگی است را تهدید می‌کند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر میزان تجمع سدیم و پتاسیم، عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ در دو اکوتیپ تریتیکاله، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 3، 6، 9، 11، 14 دسی‌زیمنس بر متر) حاصل از نمک کلرید سدیم خالص و فاکتور دوم شامل دو اکوتیپ تریتیکاله (ورزنه و اصفهان) بود. نتایج نشان داد که اعمال و تشدید تنش شوری در هر سه مرحله رشدی شامل قبل از گلدهی، ابتدای آبستنی و خمیری شدن بذر‌ها، باعث کاهش معنی‌دار عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ شد. در هر سه مرحله رشدی در اثر تنش شوری، مقدار تجمع یون سدیم و پتاسیم در برگ‌های گیاه تریتیکاله به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. اثر اکوتیپ و اثر متقابل شوری و اکوتیپ بر مقدار پتاسیم در هر سه مرحله رشدی معنی‌دار بود. اما اثر متقابل شوری و اکوتیپ بر مقدار سدیم تنها در مرحله خمیری شدن بذر‌ها معنی‌دار بود. مقدار تجمع یون پتاسیم در اکوتیپ اصفهان در هر سه مرحله رشدی بیشتر از اکوتیپ ورزنه بود و می‌توان چنین نتیجه گرفت که اکوتیپ اصفهان نسبت به اکوتیپ ورزنه در هر سه مرحله رشد گیاه می‌تواند مقاومت بیشتری را در برابر تنش شوری دارا باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

496 - تأثیر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی همیشه بهار (.Calendula officinalis L) تحت شرایط شوری
مریم بنی یعقوب آبکنار علیرضا پازکی

به منظور ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید، درصد و وزن عصاره گل همیشه بهار تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی د أکثر

به منظور ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید، درصد و وزن عصاره گل همیشه بهار تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی شهر ری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 4 سطح شوری با آب آبیاری (صفر، 25، 50 و 75 میلی مولار کلرید سدیم)، محلول پاشی سالیسیلیک اسید در دو سطح (صفر و 0/7 میلی مولار) و جاسمونیک اسید در دو سطح (صفر و 100 میکرومولار) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت شوری وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین موجود در برگ و وزن عصاره گل به طور معنی داری کاهش و میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید و درصد عصاره به طور معنی داری افزایش یافتند. در همین حال، کاربرد سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید سبب افزایش وزن خشک ریشه (72%)، وزن خشک اندام هوایی (59%) و وزن عصاره گل (43%) گردید که تا حدودی از اثرات منفی شوری می کاهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

497 - تعیین بهترین تاریخ کاشت نخود دیم در استان کرمانشاه با استفاده از رهیافت مدل سازی
سیدرضا امیری

مدل‌های شبیه‌سازی رشد و عملکرد گیاهان زراعی ابزاری مفید در تعیین راهبردهای مطلوب مدیریت زراعی و پایداری تولید در بوم‌نظام‌های کشاورزی به شمار می‌آیند. هدف از این تحقیق بررسی اثر تاریخ‌های مختلف کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و کارایی مصرف آب نخود (رقم بیونیج) تحت أکثر

مدل‌های شبیه‌سازی رشد و عملکرد گیاهان زراعی ابزاری مفید در تعیین راهبردهای مطلوب مدیریت زراعی و پایداری تولید در بوم‌نظام‌های کشاورزی به شمار می‌آیند. هدف از این تحقیق بررسی اثر تاریخ‌های مختلف کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و کارایی مصرف آب نخود (رقم بیونیج) تحت شرایط دیم 5 منطقه در استان کرمانشاه بود. بدین منظور از مدل SSM-Chickpea برای انجام شبیه سازیهای بلند مدت30 ساله درمناطق مورد مطالعه استفاده شد. نتایج نشان داد که کشت زود هنگام همراه با افزایش سطح برگ، افزایش عملکرد بیولوژیک و نیز به تعویق انداختن تنش خشکی انتهای فصل منجر به افزایش عملکرد گردید. بیشترین و کمترین عملکرد دانه در تاریخ‌های کاشت یکم اسفند و یکم اردیبهشت به ترتیب برابر با 1269 و 446 کیلو گرم بر هکتار بود. تأخیر در کاشت منجر به کاهش 64 درصدی عملکرد دانه شد. همچنین بیشترین و کمترین عملکرد بیولوژیک به ترتیب در تاریخ‌های کاشت یکم اسفند (3448 کیلو گرم در هکتار) و یکم اردیبهشت (2217 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. از طرف دیگر، بیشترین کارایی مصرف آب در تاریخ‌ کاشت یکم اسفند (6/6 کیلوگرم بر هکتار بر میلی‌متر) حاصل شد. به طور کلی در شرایط کشت بهاره، تاریخ‌کاشت زود هنگام منجر به افزایش طول دوره رشد گیاه و افزایش همزمانی باران با دوره رشد گیاه می‌شود که راهکاری مفید در مناطق تحت کشت دیم با کمبود بارندگی و رطوبت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

498 - مروری بر تحقیقات گیاهان شورزی در ایران: تبیین چالش ها و ارائه راهکارها
غلامحسن رنجبر هادی پیرسته انوشه محمدحسین بناکار حمیدرضا میری

در این مطالعه، تحقیقات شوری انجام‌شده در ایران بر روی گیاهان شورزی از سال 1356 تاکنون بررسی و تحلیل‌شده، به چالش‌ها پرداخته و در پایان نیز راهکارهایی برای آینده ارائه گردیده است. بر اساس تعریف ارائه‌شده در این مطالعه، شورزی‌ها گیاهانی هستند که از طریق یکی از مکانیسم‌های أکثر

در این مطالعه، تحقیقات شوری انجام‌شده در ایران بر روی گیاهان شورزی از سال 1356 تاکنون بررسی و تحلیل‌شده، به چالش‌ها پرداخته و در پایان نیز راهکارهایی برای آینده ارائه گردیده است. بر اساس تعریف ارائه‌شده در این مطالعه، شورزی‌ها گیاهانی هستند که از طریق یکی از مکانیسم‌های ممانعت از ورود نمک به گیاه و یا کاهش غلظت نمک در سیتوپلاسم به شرایط شور سازگاری پیداکرده‌اند. بر اساس این تعریف، این گیاهان را به دو گروه عمده شورزی‌های واقعی و شورزی‌های اختیاری تقسیم‌بندی می‌شوند. بررسی تحقیقات انجام‌شده در کشور بر روی گیاهان شورزی نشان می‌دهد که تحقیقات در ارتباط با گیاهان شورزی از حداقل نیم‌قرن اخیر آغاز شده و از اوایل دهه 80 شمسی افزایش یافته و تاکنون به‌طور روزافزونی در حال رشد است. گیاهانی مانند کوشیا (Kochia scoparia)، خرفه (Portulaca oleracea) و سلمه‌تره (Chenopodium album) به خوبی از جنبه‌های مختلف رشدی بررسی شده‌اند و به‌نظر می‌رسد که گیاهانی مانند کینوا (Chenopodium quinoa)، سالیکورنیا (Salicornia spp.) و اسپند (Peganum harmala) پتانسیل بیشتری برای جلب تحقیقات دارند. در حدود 30 درصد از تحقیقات شورورزی به بررسی جنبه‌های رشدی، 11 درصد به بررسی ویژگی‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، 11 درصد به کیفیت علوفه، 11 درصد به به‌کارگیری راهکارهایی برای بهبود تولید، 9% در مورد تغذیه و نیازهای کودی، در حدود 7% مقدار روغن و 28% به موضوعات پراکنده دیگر پرداخته‌شده است. تعداد تحقیقات انجام‌شده در شرایط کنترل‌شده نیز بیش از 2 برابر تحقیقات در شرایط مزرعه‌ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

499 - تأثیر اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی هیبریدهای ذرت شیرین در شرایط تنش آبی
سید سالار حبیب پور احمد نادری شهرام لک هوشنگ فرجی مانی مجدم

تنش آبی از تنش‌های غیر زنده‌ای است که منجر به کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌شود. به‌ منظور بررسی اثر سطوح گوناگون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی هیبریدهای ذرت شیرین (Zea mays L. saccharata) در شرایط تنش آب، این پژوهش به مدت دو سال در یک مکان به ‌صورت کرت‌های دو ب أکثر

تنش آبی از تنش‌های غیر زنده‌ای است که منجر به کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌شود. به‌ منظور بررسی اثر سطوح گوناگون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی هیبریدهای ذرت شیرین (Zea mays L. saccharata) در شرایط تنش آب، این پژوهش به مدت دو سال در یک مکان به ‌صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در اراضی زراعی مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

500 - اثر محلول‌پاشی شاخساره‌ای سالیسیلیک‌اسید بر برخی ویژگی‌های رشدی و عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش آبی
افسون طیبی فرهاد فرح وش بهرام میرشکاری علیرضا تاری‌نژاد مهرداد یارنیا

به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید بر برخی صفات رویشی و عملکرد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) تحت شرایط تنش آبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، به صورت کرت‌های دو بارخردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به أکثر

به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید بر برخی صفات رویشی و عملکرد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) تحت شرایط تنش آبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، به صورت کرت‌های دو بارخردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مرحله‌ی اجرا درآمد .فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (S) با دو سطح 70 و 140 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک کلاس A بود. فاکتورهای آبیاری پس از زمان استقرار گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک ارقام اعمال شد. فاکتور فرعی اول شامل سالیسیلیک-اسید در 3 سطح شاهد (محلول‌پاشی با آب‌مقطر)، محلول‌پاشی با غلظت 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر بود. فاکتور فرعی دوم شامل دو رقم گلرنگ محلی اصفهان و رقم اصلاح شده اصفهان (گلدشت) بود.به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که اگرچه در شرایط تنش خشکی، نمی‌توان از طریق مصرف سالیسیلیک‌اسید، اثر منفی تنش بر عملکرد دانه را کاهش داد، در بین اثرات متقابل نیز برهمکنش تنش خشکی و رقم بر صفات تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه معنی‌دار بود و بیشترین تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه از تیمار 70 میلی‌متر آبیاری و رقم گلدشت بدست آمد. بنابراین رقم گلدشت دارای راهکار دفاعی بهتر و کارآمدتری نسبت به رقم محلی اصفهان بود و در نتیجه متحمل‌تر به تنش خشکی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

501 - بررسی اثر تنش خشکی بر درصد پروتئین، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه سویا
مریم دیوسالار زین العابدین طهماسبی سروستانی سید علی محمد مدرس ثانوی آیدین حمیدی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل گل دهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه و شاهد (عدم تنش)، دو رقم سویا (ویلیامز و L17) و بذرهای حاصل از سه تاریخ کشت مختلف در سال قبل در مغان (20 اردیبهشت، 20 خرداد و 20 تیر) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد اسیدهای چرب مهم سویا، درصد روغن و پروتئین دانه سویا بود. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی بر درصد روغن و پروتئین دانه و اسیدهای چرب به جز اسید پالمیتیک معنی دار بود. کمترین درصد روغن (29/19%) و بیشترین درصد پروتئین (36/37%) در تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه به دست آمد. اثر متقابل تنش خشکی و رقم و همچنین اثر متقابل تنش خشکی و تاریخ کشت بذرها در سال اول بر درصد اسید اولئیک دانه معنی دار بود. بیشترین درصد اسید اولئیک (75/25%) و کمترین درصد اسید لینولنیک (98/5%) در رقم ویلیامز در تنش مرحله پر شدن دانه مشاهده شد. با توجه به این که هدف عمده کشت سویا در ایران تولید روغن می باشد و تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه اثر منفی بر روغن دانه دارد، آبیاری در این مرحله از رشد زایشی سویا جهت حصول عملکرد قابل قبول روغن ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

502 - ارزیابی عملکرد و کیفیت بذر هیبرید ذرت (Zea mays .L) در تاریخ و تراکم های مختلف کاشت لاین های والدینی
عنایت رضوانی فرشید حسنی

به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت و تراکم متفاوت بوته والد مادری B73 بر عملکرد و کیفیت بذر هیبرید ذرت رقم KSC704 آزمایشی در قالب طرح کرت‌های خرد شده در دو سال 1391 و 1392 در کرج اجرا شد. عامل تاریخ کشت در سه سطح و تراکم بوته والد مادری در پنج سطح انتخاب گردید. پس أکثر

به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت و تراکم متفاوت بوته والد مادری B73 بر عملکرد و کیفیت بذر هیبرید ذرت رقم KSC704 آزمایشی در قالب طرح کرت‌های خرد شده در دو سال 1391 و 1392 در کرج اجرا شد. عامل تاریخ کشت در سه سطح و تراکم بوته والد مادری در پنج سطح انتخاب گردید. پس از برداشت بذر هیبرید، عملکرد و اجزاء آن و نیز شاخص‌های مربوط کیفیت بذر شامل جوانه‌زنی استاندارد و استقرار بذر در مزرعه ارزیابی شد. نتایج حاکی از معنی‌دار بودن اثر تاریخ کاشت و تراکم در اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو سال بود. بیشترین عملکرد در تاریخ کاشت زود و تراکم کشت بالاتر از 50 هزار بوته در هکتار به دست آمد. میانگین عملکرد در سال اول (6130 کیلوگرم) نسبت به سال دوم (4990 کیلوگرم) بیشتر بوده است. بالاترین درصد جوانه‌زنی استاندارد (5/99 درصد) بذرهای تولید شده در کشت تأخیری و تراکم 40 هزار بوته در هکتار با مشاهده شد. به جز صفت متوسط زمان ظهور در مزرعه، به علت وقوع تنش گرمایی در سال دوم، میانگین جوانه‌زنی استاندارد، درصد ظهور در مزرعه و وزن خشک گیاهچه تولید شده در سال اول نسبت به سال دوم بالاتر بود. این تحقیق نشان داد برای جلوگیری از اثر مخرب تنش‌های محیطی به خصوص تنش گرمایی در مرحله نمو دانه و حصول بذر با کیفیت جوانه‌زنی و سبز شدن بذربالاتردر منطقه کرج، تاریخ کشت اواسط خرداد و نیز برای کاهش تنش‌های زراعی، تراکم بوته حدود 50 هزار بوته در هکتار قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

503 - ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی
آزاده شیبانی راد عزت اله فرشادفر عبداله نجفی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش أکثر

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص مقاومت به خشکی (DI)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص تغییر یافته تحمل تنش (MSTI)، شاخص تنش غیر زیستی(ATI) ، شاخص درصد حساسیت به تنش(SSPI) و شاخص تولید در شرایط تنش و غیر تنش (SNPI) برای کلیه ژنوتیپ‌ها محاسبه شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ‌ها از نظر عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی وجود داشت. مطالعه همبستگی بین عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش با شاخص‌های مقاومت به خشکی نشان داد که شاخص‌های GMP، MP، STI، MSTI، YI، DI و HM برای شناسایی ژنوتیپ‌های پرمحصول در هر دو محیط مناسب می باشند و دو شاخص STI و MP به عنوان مناسب ترین معیار‌ها برای انتخاب ارقام متحمل شناخته شدند .بر اساس یافته‌های حاصل از این شاخص‌ها، ژنوتیپ‌های 4، 8 ، 16 و 19 متحمل به خشکی و دارای عملکرد بالایی در دو شرایط محیطی بودند. نتایج حاصل از نمودار سه بعدی و روش بای پلات و تجزیه کلاستر و روش تجزیه به مولفه‌های اصلی نیز، این موضوع را تایید کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

504 - تاثیرکم آبی با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی در لوبیا Phaseolus vulgaris L) )
علی راحمی کاریزکی سیده حکیمه داودی علی نخ&lrm;زری مقدم ابراهیم غلامعلی پور علمداری

دو آزمایش به‌صورت جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1392 اجرا شد. آزمایش اول بررسی تنش متوسط بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و آزمایش دوم بررسی تنش شدید بعد از مرحل أکثر

دو آزمایش به‌صورت جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 1392 اجرا شد. آزمایش اول بررسی تنش متوسط بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 30 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و آزمایش دوم بررسی تنش شدید بعد از مرحله غلاف دهی (آبیاری با تخلیه 70 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) روی ارقام مختلف لوبیا شامل لوبیا سفید (داران)، لوبیا قرمز (آزادشهر)، لوبیا سبز (سان‌ری) و لوبیا چیتی (سامان) بود. نتایج تحقیق نشان داد که ارقام از نظر کلیه شاخص&lrm;های مورد مطالعه در شرایط تنش متوسط و بدون تنش به جز سه شاخص TOL، SSI و STI اختلاف معنی‌داری داشتند. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین عملکرد دانه و برخی شاخص‌ها همچون HARM، MP و GMP در دو شرایط تنش متوسط و بدون تنش مشاهده شد. بنابراین، این شاخص‌ها می‌توانند برای گزینش ارقام مقاوم به خشکی متوسط انتخاب شوند. در این مطالعه، لوبیا چیتی بیش‌ترین مقدار شاخص‌های HARM،MP و GMP را داشت و به‌عنوان متحمل‌ترین رقم در شرایط تنش متوسط شناسایی شد. در شرایط تنش شدید، ارقام از نظر شاخص‌های TOL، MP و GMP در سطح احتمال پنج درصد اختلاف معنی‌داری داشتند. شاخص GMP همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه در دو شرایط تنش شدید و بدون تنش داشت. به عنوان مناسب‌ترین شاخص برای گزینش ارقام متحمل به خشکی شدید شناسایی شد. بر اساس شاخص GMP، لوبیا قرمز و لوبیا چیتی به‌عنوان ارقام برتر در تنش شدید شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

505 - تاثیر میکوریزا و محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم تحت شرایط تنش کم آبی
منوچهر سیاح فر بهرام میرشکاری مهرداد یارنیا فرهاد فرح وش محسن اسماعیل زاده مقدم

چکیده:این پژوهش در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 به صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه خرم‌آباد اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل تنش کم آبی انتهای فصل در کرت‌های اصلی شامل: آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید (به ترتیب آبیاری بر اس أکثر

چکیده:این پژوهش در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 به صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه خرم‌آباد اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل تنش کم آبی انتهای فصل در کرت‌های اصلی شامل: آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید (به ترتیب آبیاری بر اساس 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی آب قابل استفاده گیاه در خاک) و کود زیستی میکوریزا و محلول‌پاشی متانول در چهار سطح (بدون تلقیح قارچ میکوریزا+ محلول‌پاشی آب مقطر(شاهد)، تلقیح قارچ میکوریزا+ محلول‌پاشی آب مقطر، بدون تلقیح قارچ میکوریزا+ محلول پاشی متانول و تلقیح قارچ میکوریزا + محلول‌پاشی متانول) و عامل رقم شامل سه رقم گندم آبی افلاک، دنا و الوند بود. نتایج تجزیه مرکب دو ساله نشان داد که تنش کم آبی موجب کاهش وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد. تلقیح قارچ میکوریزا و محلول‌پاشی متانول در شرایط تنش کم آبی ملایم و شدید موجب کاهش و تعدیل اثرات منفی تنش رطوبتی گردید. واکنش ارقام به تنش کم آبی متفاوت بود، کاهش عملکرد در رقم گندم نان الوند در شرایط تنش کم آبی ملایم و شدید، بیشتر از ارقام افلاک و دنا بود. رقم گندم دوروم دنا در شرایط تنش شدید دارای عملکرد بیشتری نسبت به دو رقم دیگر بود. نتایج نشان داد تلقیح قارچ میکوریزا و محلول پاشی متانول می‌توانند برای جبران خسارات ناشی از تنش کم آبی انتهای فصل رشد در زراعت گندم آبی مورد توجه و استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

506 - ارزیابی اثر کاربرد سولفات منگنز بر مؤلفه های تولید و غلظت مالون دی آلدئید کلزای بهاره در شرایط تنش کمبود آب
شهرام لک علی اصغر هدایت محمد رضا دادنیا

مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر سولفات منگنز بر فعالیت مالون دی آلدیید، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا رقم هایولا 401 طی سال زراعی 92-91 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا گردید. تحقیق بر اساس آزمایش کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکر أکثر

مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر سولفات منگنز بر فعالیت مالون دی آلدیید، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا رقم هایولا 401 طی سال زراعی 92-91 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا گردید. تحقیق بر اساس آزمایش کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تنش کمبود آب در 3 سطح شامل شاهد (آبیاری کامل)؛ قطع آب در ابتدای خورجین و قطع آب در ابتدای دانه بندی به عامل اصلی و مصرف سولفات منگنز 33% در 4 سطح شامل شاهد (عدم کاربرد کود)، 10، 20 و30 کیلوگرم سولفات منگنز خالص در هکتار به عامل فرعی تعلق گرفتند. نتایج نشان داد تآثیر سطوح مختلف تنش کمبود آب و کود سولفات منگنز و اثر متقابل آن ها بر کلیه صفات مورد بررسی در سطح یک درصد معنی دار بود. طبق مقایسه میانگین ها مصرف 30 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز در شرایط آبیاری کامل بیشترین مقدار عملکرد دانه (3500 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیکی (99/1035 گرم در متر مربع)، شاخص برداشت (76/33 درصد)، تعداد خورجین در بوته (05/144)، تعداد دانه در خورجین (42/19) و وزن هزار دانه (80/4 گرم) را به خود اختصاص داد. در طرف مقابل بیشترین غلظت مالون دی آلدهید (58/18 نانو مول بر میلی گرم) به تیمار قطع آبیاری در ابتدای تولید خورجین بدون مصرف سولفات منگنز تعلق گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

507 - تأثیر تنش خشکی آخر فصل بر برخی ویژگیهای بیوشیمیایی و زراعی لاین های کلزا (Brassica napus L)
همایون چگنی مرتضی گلدانی امیرحسین شیرانی راد محمد کافی

در بررسی تأثیر تنش خشکی آخر فصل بر اولئیک اسید، لینولئیک اسید، مقدار کلروفیل و عملکرد لاین های کلزا به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرارانجام شد. آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح آبیاری معمول بر اساس 80 میلیمتر تبخیر از تشتک کلا أکثر

در بررسی تأثیر تنش خشکی آخر فصل بر اولئیک اسید، لینولئیک اسید، مقدار کلروفیل و عملکرد لاین های کلزا به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرارانجام شد. آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح آبیاری معمول بر اساس 80 میلیمتر تبخیر از تشتک کلاسی A و تنش (قطع آبیاری از مرحله گل هی به بعد) و لاین ها به عنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل BAL3 ,R15 ,109 ,BAL15 بود.آزمایش در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد.اثر آبیاری بر عملکرد، لینولئیک اسید،کلروفیل a و کلروفیل b معنی دار بود.بیشترین درصد اسید اولئیک با 14/66 درصد مربوط به لاین L109 وکمترین میزان در لاین BAL15 با 63/79 درصد گزارش شد. اثر متقابل آبیاری و لاین بر روی کلروفیل a و b و کلروفیل کل معنی دار بود. مقدار کلروفیل a با اعمال تنش از 1/417 به 0/916 میلیگرم در گرم در وزن تر کاهش 10 درصدی داشت و.میزان کلروفیل b در تیمار تنش نسبت به تیمار آبیاری معمول 11 درصد کاهش نشان داد.میزان کلروفیل کل از 1/516 به 1/23 میلی گرم در گرم در وزن تر در مقایسه با تیمار آبیاری کاهش نشان داد. در بررسی برهمکنش آبیاری و لاین،در تیمار آبیاری معمول و لاین L109 عملکرد دانه با 5568 کیلوگرم در هکتار بیشترین محصول را داشت. نتایج نشان داد.کمترین عملکرد دانه مربوط به لاین BAL15 بود که بعد ازاعمال تنش خشکی لاینBAl15 حدود 35 درصد افت عملکرد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

508 - اثر اشعه فرابنفش و آبسیزیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و ویژگی های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت دورهای مختلف آبیاری
بهنوش رسایی سعید جلالی هنرمند مختار قبادی گوئیشنگ ژو

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر کاربرد اشعه فرابنفش (UV) و آبسیزیک اسید بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی، خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گوجه فرنگی تحت شرایط تنش خشکی انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی به مرح أکثر

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر کاربرد اشعه فرابنفش (UV) و آبسیزیک اسید بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی، خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گوجه فرنگی تحت شرایط تنش خشکی انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی به مرحله اجرا در آمد. عوامل آزمایشی شامل تابش اشعه فرابنفش در سه سطح (شاهد، UV-AB و UV-C)، محلولپاشی آبسیزیک اسید در دو سطح (عدم کاربرد و کاربرد با غلظت 10 میلی گرم در لیتر) و تنش خشکی در دو سطح بدون تنش خشکی (آبیاری کامل در کل دوره رشد) و تنش خشکی در مرحله رویشی (از 20 روز پس از انتقال نشاء تا شروع گلدهی) بودند. نتایج نشان داد که در اثر اشعه UV-AB، محتوای نسبی آب برگ و وزن خشک شاخساره افزایش یافت در حالی که کاربرد اشعه UV-C سبب کاهش محتوای نسبی آب برگ و وزن خشک شاخساره نسبت به تیمار شاهد شد. با اعمال تنش خشکی میزان فعالیت آنزیمهای کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و همچنین غلظت کربوهیدراتهای محلول افزایش یافت در حالی که محتوای نسبی آب برگ و وزن خشک شاخساره به شدت کاهش یافت. در اثر محلولپاشی آبسیزیک اسید، میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوای نسبی آب برگ، غلظت کربوهیدراتهای محلول و وزن خشک شاخساره افزایش یافت. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق میتوان بیان کرد که تنش خشکی و فرابنفش اثرات زیانباری بر گیاه گوجه فرنگی داشتند و برهمکنش دو تنش محیطی فوق بطور هم افزایی عمل کرده تا مکانیسم های حفاظتی و سیستم دفاعی را القا کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

509 - تأثیر رژیم‌های آبیاری بر عملکرد دانه و شاخص‌های سودمندی جو (Hordeum vulgare L.) در کشت مخلوط با حبوبات
سید حسام نیک سیرت احسان بیژن زاده علی بهپوری

کشت مخلوط غلات با بقولات به عنوان یکی از روش‌های افزایش عملکرد محصولات در واحد سطح توصیه می‌گردد. به منظور بررسی اثر قطع آبیاری و تیمارهای کشت مخلوط بر عملکرد و اجزای عملکرد جو با حبوبات آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکر أکثر

کشت مخلوط غلات با بقولات به عنوان یکی از روش‌های افزایش عملکرد محصولات در واحد سطح توصیه می‌گردد. به منظور بررسی اثر قطع آبیاری و تیمارهای کشت مخلوط بر عملکرد و اجزای عملکرد جو با حبوبات آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. در این آزمایش رژیم‌های آبیاری (آبیاری مطلوب وقطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانه جو) به‌عنوان کرت‌های اصلی و تیمارهای کشت (تک کشتی‌های جو دو ردیفه نیمروز، جو شش ردیفه زهک، نخود (Cicer arietinum L.) و باقلا (Vicia faba L.) ، و کشت مخلوط ردیفی با نسبت 1 به 1 جو نیمروز + نخود، جو نیمروز + باقلا، جو زهک + نخود و جو زهک + باقلا) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در شرایط قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانه جو، بالاترین عملکرد دانه در کشت خالص جو زهک و نیمروز به ترتیب به میزان&lrm;‌های 3470 و 3300 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در هر دو رژیم آبیاری تیمارهای کشت مخلوط جو زهک + باقلا و جو نیمروز + باقلا مجموع ارزش نسبی بالاتری نسبت به تک‌کشتی داشتند. در این آزمایش رقم جو زهک به‌واسطه عملکرد دانه، نسبت برابری زمین و مجموع ارزش نسبی بالاتر نسبت به جو نیمروز، گزینه مناسبتری در کشت مخلوط با حبوبات در شرایط تنش آبی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

510 - بررسی سازگاری و شاخص‌های تحمل تنش خشکی در ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم نان
حبیب اله سوقی

تنش خشکی یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه و شاخص‌های تحمل تنش خشکی در گندم، 20ژنوتیپ امیدبخش گندم در سه سال زراعی از 1391 تا 1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان در قالب طر أکثر

تنش خشکی یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه و شاخص‌های تحمل تنش خشکی در گندم، 20ژنوتیپ امیدبخش گندم در سه سال زراعی از 1391 تا 1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. ژنوتیپ‌های مورد نظر در دو سال اول فقط در شرایط آبیاری معمول ولی در سال سوم آزمایش در دو شرایط آبیاری معمول و قطع آبیاری پس از گلدهی بررسی شدند. هشت شاخص تحمل تنش شامل شاخص حساسیت به تنش خشکی(SSI)، تحمل(TOL)، میانگین هندسی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

511 - بررسی اثرات اکوفیزیولوژیک و مورفولوژیک تنوع در بروز ژنهایPEAMT1 و PEAMT2 در ژنوتیپهای مقاوم وحساس به خشکی گندم نان
مهدی روزرخ

به منظور بررسی واکنش ژنوتیپهای گندم نان به اثرات ناشی از خشکی و بروز ژن ،دوآزمایش جداگانه به صورت آزمایشگاهی و گلخانه ای بصورت فاکتوریل و به ترتیب در قالب طرحهای کاملا تصادفی و بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار،در آزمایشگاه و گلخانه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در أکثر

به منظور بررسی واکنش ژنوتیپهای گندم نان به اثرات ناشی از خشکی و بروز ژن ،دوآزمایش جداگانه به صورت آزمایشگاهی و گلخانه ای بصورت فاکتوریل و به ترتیب در قالب طرحهای کاملا تصادفی و بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار،در آزمایشگاه و گلخانه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در سال 1394 انجام شد. عوامل این طرحها،در آزمایشگاه، بیست ژنوتیپ گندم (ده ژنوتیپ مقاوم و ده ژنوتیپ حساس به خشکی) و شش سطح پتانسیل اسمزی و در گلخانه،6 ژنوتیپ منتخب(سه ژنوتیپ حساس و سه ژنوتیپ مقاوم به خشکی) و شش سطح پتانسیل اسمزی بودند.آزمایشهای مربوط به فناوریهای زیست شناسی مولکولی نیز در دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ، انجام شد. نتایج نشان داد، ژنوتیپهای مقاوم به خشکی پیشتاز،آذر2 و پارسی،از نظر درصد،مدت و سرعت جوانه زنی، برتری قابل توجه و40 درصدی نسبت به ژنوتیپهای حساس به خشکی پیشگام، اوحدی و رصد داشتند. وزن خشک ریشه چه نیز در ژنوتیپ پارسی با 99/78 میلیگرم ، بیشترین مقدار و بیش از سه برابر کمترین وزن خشک ریشه چه در ژنوتیپ رصد با 08/24 میلیگرم بود. در گلخانه، حد بالاو پایین مقادیر صفات درصد،مدت و سرعت سبز شدن و وزن بوته ها به ترتیب به ژنوتیپ مقاوم به خشکی پارسی و ژنوتیپ حساس به خشکی پیشگام تعلق داشت. افزایش تنش اسمزی در ژنوتیپ پارسی موجب افزایش بروز ژن TaPMT1شد،که به وضوح نشان دهنده درگیر بودن این ژن، حداقل در سطح بیان ژن در واکنش به تنش اسمزی است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

512 - تاثیر محلول پاشی سولفات روی و اسیدآسکوربیک بر رشد و عملکرد اسانس گیاه دارویی سر خارگل (Echinacea purpurea ) در شرایط تنش خشکی
فرهاد فرح وش

به منظور ارزیابی پاسخ رشدی و عملکرد گیاه سر خارگل (Echinacea purpurea )به کاربرد سولفات روی و اسیدآسکوربیک در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزا أکثر

به منظور ارزیابی پاسخ رشدی و عملکرد گیاه سر خارگل (Echinacea purpurea )به کاربرد سولفات روی و اسیدآسکوربیک در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در طی سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی به عنوان فاکتور اصلی در 3 سطح (a1: آبیاری پس از 70،a2: آبیاری پس از 120 و a3: آبیاری پس از 170 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و ترکیب تیماری شامل محلول پاشی سولفات روی در دو سطح (b1: صفر و b2: 5 در هزار) و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک در 4 سطح (c1: صفر ، c2:50، :c3100و :c4150 میلی‌گرم در لیتر) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اعمال تنش خشکی در سرخارگل منجر به ایجاد افزایش معنی‌دار در صفات عملکرد بیولوژیک(8/249٪)، مقاومت روزنه‌ای(6/582٪)، فعالیت آنزیم اکسیداز(9/40٪) و پراکسیداز (1/167٪) و کاهش معنی‌دار در صفت ارتفاع بوته(51/21٪) نسبت به شاهد گردید. مقایسه میانگین‌ها برای اثر تنش خشکی نشان داد که بیشترین عملکرد بیولوژیک سرخار گل (3/290 کیلوگرم در هکتار) با محلول‌پاشی سولفات روی در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. بیشترین درصد اسانس (805/0 ٪) با محلول‌پاشی سولفات روی در شرایط تنش 120 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A حاصل گردید. کاربرد اسیدآسکوربیک(100 میلی گرم در لیتر) به عنوان یک آنتی اکسیدان، می‌تواند اثرات مضر تنش خشکی را در برخی صفات مورد مطالعه در سرخارگل کاهش و درصد اسانس و عملکرد بیولوژیک سرخارگل را افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

513 - بررسی ناپایداری غشای سلولی ارقام مختلف آفتابگردان روغنی تحت تنش کمبود آب و مصرف سالیسیلیک اسید
محمد سیبی محمد میرزاخانی مسعود گماریان سیدحسام الدین یعقوبی

آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس 100 (شاهد)، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و ارقام مختلف آفتابگردان شامل سه رقم آذرگل، آ أکثر

آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه‌ی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس 100 (شاهد)، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و ارقام مختلف آفتابگردان شامل سه رقم آذرگل، آلستار و اروفلور و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح، عدم مصرف سالیسیلیک اسید و مصرف سالیسیلیک اسید به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف تنش کمبود آب و ارقام مختلف آفتابگردان بر صفاتی چون قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد دانه پوک، عملکرد بیولوژیک، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ اثر بسیار معنی داری (01/0>P) داشت. همچنین مصرف سالیسیلیک اسید بر صفاتی مانند: تعداد برگ، نشت یونی (ناپایداری غشاء سلولی)، درصد آب برگ، محتوای آب اولیه و آب نهایی برگ در سطح آماری یک درصد معنی دار شد ولی بر صفاتی چون: قطر ساقه، تعداد دانه‌ی پوک و عملکرد بیولوژیک اثر معنی داری را از لحاظ آماری نشان نداد. براساس نتایج به دست آمده با افزایش شدت تنش کمبود آب نشت یونی سلول افزایش یافت به طوری که بیشترین میزان آن با میانگین 9/2854 میکروزیمنس بر سانتی متر متعلق به تنش شدید (آبیاری بر اساس 60 درصد نیاز آبی گیاه) بود. در بین ارقام مختلف آفتابگردان نیز بیشترین نشت یونی با میانگین 45/3505 میکروزیمنس بر سانتی متر مربوط به رقم اروفلور بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

514 - تأثیر پیش‌تیمار آبی (هیدروپرایمینگ) بر جوانه‌زنی، ویژگی‌های رویشی و عملکرد رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرایط تنش شوری
خدیجه عباس زاده مهدی شیخ پور فرزین عبدالهی غلامرضا شریفی سیرچی

چکیده پیش‌تیمار (پرایمینگ) یکی از تکنیک‌های بهبود جوانه‌زنی بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شدن و در نتیجه افزایش توانایی جوانه‌زنی بذرها در شرایط محیطی تنش‌زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار آبی بر ویژگ أکثر

چکیده پیش‌تیمار (پرایمینگ) یکی از تکنیک‌های بهبود جوانه‌زنی بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شدن و در نتیجه افزایش توانایی جوانه‌زنی بذرها در شرایط محیطی تنش‌زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار آبی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رویش بذر، استقرار گیاهچه‌ها و عملکرد بذر رازیانه توده بومی منطقه شیراز تحت شرایط تنش شوری در آزمایشگاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی بصورت کشت بهاره مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارها شامل پیش تیمار آبی در سه سطح (شاهد، 12 ساعت و 24 ساعت) و تنش شوری با نمک طعام (NaCl) در چهار سطح (شاهد، 5/2، 5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش تنش‌ شوری، ویژگی‌های جوانه‌زنی شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه و گیاهچه بطور معنی‌دار کاهش یافت، اما میزان این کاهش برای بذرهای پیش تیمار شده کمتر بود. در مطالعه مزرعه‌ای پیش تیمار آبی باعث افزایش ارتفاع بوته، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در گیاه رازیانه شد. در بین تیمارهای پیش‌تیمار آبی، بیشترین تأثیر را پیش‌تیمار آبی 24 ساعت داشت بطوریکه باعث کاهش معنی‌دار اثر تنش شوری بر مقدار صفات ارزیابی شده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

515 - بررسی همبستگی و روابط علی و معلولی ویژگی‌های مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط آبیاری نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی
سامان صدیق محمد ضابط محمدقادر قادری علی رضا صمدزاده

هدف از این تحقیق شناسایی مهمترین ویژگی‌های مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1392 به اجرا در آمد أکثر

هدف از این تحقیق شناسایی مهمترین ویژگی‌های مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در شرایط نرمال و اعمال تنش خشکی پس از مرحله گلدهی بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1392 به اجرا در آمد. نتایج همبستگی فنوتیپی ویژگی‌ها نشان داد در محیط نرمال عملکرد وش با ویژگی‌های وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد غوزه در بوته، تعداد روز تا چین دوم و درصد روغن و در محیط تنش نیز عملکرد وش با ویژگی‌های وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه و تعداد غوزه در بوته همبستگی مثبت و معنی‌دار داشت. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که در محیط نرمال ویژگی تعداد غوزه در بوته و در شرایط تنش ویژگی وزن الیاف بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه نمود. نتایج تجزیه علیت نشان داد که در محیط نرمال ویژگی های وزن الیاف و عملکرد بیولوژیک و در محیط تنش ویژگی های عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد داشتند. تجزیه خوشه‌ای نیز در هر دو محیط ژنوتیپ‌ها را در پنج گروه دسته بندی کرد. با انجام تجزیه به عامل‌ها، در محیط نرمال پنج عامل اول 03/90 درصد و در محیط تنش خشکی چهار عامل اول 28/81 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. در شرایط نرمال و تنش عامل عملکرد به‌عنوان اولین و دومین عامل مهم انتخاب شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

516 - تاثیر رژیم های آبیاری بر برخی ویژگی های کمی و کیفی سه رقم کندم در اصفهان
حمید دهقان زاده

برای تعیین تاثیر رژیم‌های آبیاری بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی سه رقم گندم نان در اصفهان، دو آزمایش مزرعه ای یکساله در سال‌های زراعی 92-1391 و 93 - 1392 به صورت کرت‌های خرد شده، با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد. کرت‌های اصلی شامل رژیم‌های آبیا أکثر

برای تعیین تاثیر رژیم‌های آبیاری بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی سه رقم گندم نان در اصفهان، دو آزمایش مزرعه ای یکساله در سال‌های زراعی 92-1391 و 93 - 1392 به صورت کرت‌های خرد شده، با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد. کرت‌های اصلی شامل رژیم‌های آبیاری (آبیاری پس از 75 ، 95 و 115 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و کرت‌های فرعی شامل ارقام گندم (سپاهان، قدس و پیشتاز) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری پس از 75 و 95 میلی‌متر تبخیر تجمعی، در صفات مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه تفاوت معنی‌داری نداشتند. تاخیر در آبیاری از 95 به 115 میلیمتر تبخیر تجمعی سبب کاهش معنی‌دار عملکرد دانه و اجزای آن و افزایش درصد پروتیین دانه شد. ارقام قدس و پیشتاز به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد دانه در سنبله و دارای کمترین و بیشترین وزن هزار دانه و کمترین و بیشترین عملکرد دانه بودند. نتیجه گرفته شد که با آبیاری گندم پس از 95 میلی‌متر تبخیر تجمعی، بدون کاهش معنی‌دار در عملکرد، در حالی که پروتئین دانه 77/1 درصد افزایش یافته است، می‌توان 22 درصد در آب صرفه‌ جوئی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

517 - اثر تاریخ کاشت و تراکم بر فتوسنتزخالص، هدایت روزنه‌ای، شاخص کلروفیل برگ و عملکرد دانه سویا در مناطق مغان و کرج
حسین صادقی حسین حیدری شریف آباد آیدین حمیدی قربان نورمحمدی حمید مدنی

به‌منظور بررسی اثرات دمای پوشش گیاهی در مراحل رشد زایشی بر خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا از طریق تاریخ کاشت و تراکم‌های مختلف، آزمایشی با استفاده از کرت‌های خردشده به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92- أکثر

به‌منظور بررسی اثرات دمای پوشش گیاهی در مراحل رشد زایشی بر خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد دانه سویا از طریق تاریخ کاشت و تراکم‌های مختلف، آزمایشی با استفاده از کرت‌های خردشده به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارها شامل سه تاریخ کاشت 15 اردیبهشت، 15 خرداد و 15 تیر، سه تراکم کاشت 300، 400 و 500 هزار بوته در هکتار و دو رقم ویلیامز و L17 بود. نتایج نشان داد که فتوسنتز خالص در منطقه کرج ( µmol CO2 m-2s-114/16) نسبت به منطقه مغان (µmol CO2 m-2s-1 51/18) کمتر بود. بیشترین هدایت روزنه‌ای(mmol m-2 s-1 6/330) و فتوسنتز خالص( µmol Co2 m-2s-113/19) مربوط به تاریخ کاشت 15 خرداد بود همچنین بیشترین هدایت روزنه‌ای (mmol m-2 s-1 325) در تراکم 400 هزار بوته مشاهده شد. شاخص کلروفیل برگ در تراکم‌های 300 و 400 هزار بوته در هکتار در مغان بیشتر از کرج بود. دومین تاریخ کاشت و دومین تراکم کاشت بیشترین عملکرد دانه را دارا بودند (به ترتیب 3142 و 3154 کیلوگرم در هکتار). به‌جز شاخص کلروفیل، سایر صفات در بین دو رقم با هم تفاوت معنی‌داری نداشتند و بیشترین شاخص کلروفیل (7/43) مربوط به رقم ویلیامز در منطقه کرج بود. با توجه به نتایج و به‌منظور جلوگیری از رویارویی مراحل غلاف‌بندی و پرشدن دانه سویا با دمای بالای پوشش گیاهی، بهتر است کاشت سویا در نیمه خرداد و با تراکم 400 هزار بوته صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

518 - ارزیابی مصرف آب و الگوی کاشت بر خصوصیات خاک و عملکرد دانه ذرت در استان خوزستان
حورا دشتی شهرام لک غلامرضا عبادوز

جهت تعیین نیاز آبی و الگوی کاشت مناسب ذرت آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1391 اجرا شد. فاکتور اصلی آبیاری شامل سه سطح 60%، 80 % و 100% نیاز آبی گیاه و فاکتور فرعی دو ال أکثر

جهت تعیین نیاز آبی و الگوی کاشت مناسب ذرت آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1391 اجرا شد. فاکتور اصلی آبیاری شامل سه سطح 60%، 80 % و 100% نیاز آبی گیاه و فاکتور فرعی دو الگوی کاشت شامل کشت در کف جوی و کشت در وسط پشته بودند. اثر نیاز آبی به جز شاخص برداشت، بر کلیه صفات شامل شوری خاک، درصد رطوبت وزنی خاک، نسبت جذب سدیم، تعداد روز تا ظهور 50% گل تاجی، تعداد روز تا ظهور 50% ابریشم بلال، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل درصد نیاز آبی و الگوی کاشت بر صفات شوری خاک، درصد رطوبت وزنی خاک، نسبت جذب سدیم، عملکرد دانه و عملکرد ماده خشک معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (2/1086 گرم بر متر مربع) و عملکرد ماده خشک (5/2060 گرم بر متر مربع) در تیمار تامین صد درصد نیاز آبی و الگوی کاشت کف جوی بدست آمد. در مقابل بیشترین میزان شوری خاک (183/6 دسی زیمنس بر متر) و نسبت جذب سدیمی (487/4) در تیمار تامین 60 درصد نیاز آبی و الگوی کاشت روی پشته بدست آمد. در مجموع برای حصول حداکثر عملکرد ذرت در اراضی لب شور الگوی کاشت کف جوی و عدم تنش خشکی با تامین صد در صد نیاز آبی توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

519 - بررسی اثرات آبیاری قلیائی بر روی نیتروژن، بی کربنات، قند محلول و محتوای نسبی آب در گیاه قره داغ (L. Nitraria schoberi)
جواد مومنی دمنه فاطمه پناهی

قدر این تحقیق تأثیر تنش قلیائیت بر ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه قره‌داغ در سال 1391 در شرایط گلخانه در دانشگاه کاشان مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. طرح مذکور حاوی 5 تیمار (هر تیمار شامل 4 تکرار) شامل شاهد و چهار سطح تنش: أکثر

قدر این تحقیق تأثیر تنش قلیائیت بر ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه قره‌داغ در سال 1391 در شرایط گلخانه در دانشگاه کاشان مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. طرح مذکور حاوی 5 تیمار (هر تیمار شامل 4 تکرار) شامل شاهد و چهار سطح تنش: سطح اول شاهد (2/7 pH =)، قلیائیت کم (5/8pH = )، قلیائیت متوسط (9 pH =)، قلیائیت زیاد (5/9 pH =) و قلیائیت شدید (10 pH =) اجرا گردید. پارامتر های قندمحلول، محتوای نسبی آب، نیتروژن و بی‌کربنات در تیمارهای مختلف قلیائیت (برگ، ساقه و ریشه) مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور آنالیز داده‌ها از نرم‌افزار Minitab نسخه 16استفاده شد. تجزیه واریانس با استفاده از تجزیه واریانس یک طرفه انجام شد. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون توکی در سطح معنی‌داری 5 درصد انجام شد. از مقایسه میانگین‌ها می‌توان دریافت با افزایش قلیائیت تا تیمار 5/8، میزان پارامترهای قند محلول (برگ، ساقه و ریشه)، نیتروژن (برگ، ساقه و ریشه)، بی‌کربنات (برگ) و محتوای نسبی آب (برگ و ساقه) افزایش و در تیمار سوم و چهارم کاهش می یابد، این در حالی است که بیکربنات (ساقه و ریشه)، محتوای آب نسبی (ریشه)، وزن تازه گیاه (ساقه) با افزایش قلیائیت تا تیمار اول افزایش یافته و سپس روند تغییرات کاهشی بوده است. به طور کلی می‌توان بیان نمود که گیاه قره‌داغ در خاک‌های با قلیائیت 9، به‌خوبی رشد نموده و در اراضی خشک و نیمه‌خشک می‌توان از این گیاه به‌منظور احیاء پوشش گیاهی استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

520 - —تأثیر زمان مصرف محلول پاشی کود کامل ریزمغذی بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش(Vigna radiata L.) تحت تنش خشکی
محمود توحیدی

— چکیده به منظور بررسی تأثیر زمان مصرف کود کامل ریزمغذی‌ها بر عملکرد و اجزاء عملکرد ماش در شرایط تنش خشکی،‌آزمایشی در سال 1391 در شمال خوزستان(دزفول)، به صورت کرت‌های‌ خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجراء شد. تنش خشکی در سه سطح( S2=180 ،S1=120 و 24 أکثر

— چکیده به منظور بررسی تأثیر زمان مصرف کود کامل ریزمغذی‌ها بر عملکرد و اجزاء عملکرد ماش در شرایط تنش خشکی،‌آزمایشی در سال 1391 در شمال خوزستان(دزفول)، به صورت کرت‌های‌ خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجراء شد. تنش خشکی در سه سطح( S2=180 ،S1=120 و 240=S3 میلی‌متر تبخیراز تشتک کلاس A) بعنوان عامل اصلی و زمان محلول‌پاشی در چهار سطح بدون محلول‌پاشی(شاهد f1)،محلول پاشی در مرحله رویشی(f2)، محلول پاشی در مرحله گلدهی(f3) و محلول-پاشی در مرحله غلاف دهی(f4) به عنوان عامل فرعی در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه،-اجزای عملکرد دانه شامل تعداد غلاف در واحد سطح،‌تعداد دانه در غلاف،‌وزن هزار دانه و عملکرد زیستی و شاخص برداشت تحت تأثیر تیمار‌های تنش خشکی،‌زمان محلول‌پاشی و برهمکنش آنها قرار گرفت. محلول‌پاشی ریز‌مغذی،‌عملکرد دانه را در تمام تیمارهای تحت تنش خشکی افزایش داد بطوری که بیشترین میزان عملکرد دانه مربوط به تیمار تنش خشکی 120 میلی‌متر تبخیر و محلول‌پاشی در زمان رشد رویشی به مقدار 2304 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن مربوط به تنش خشکی 240 میلی‌متر تبخیر و شاهد (بدون محلول‌پاشی) به مقدار 521 کیلوگرم در هکتار بود. — تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

521 - بررسی توان ذخیره سازی و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه گندم نان متاثر از تنش خشکی انتهای فصل
ماندانا آژند سعید جلالی هنرمند محسن سعیدی مختار قبادی کیانوش چقامیرزا مجید عبدلی

به منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانه‌های گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعه‌ای به صورت طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 89-1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: أکثر

به منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانه‌های گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعه‌ای به صورت طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 89-1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در شروع مرحله پرشدن دانه تا زمان رسیدگی در کرت‌های اصلی و چهار ژنوتیپ گندم شامل: ارقام مرودشت و پیشتاز و لاین‌های 336 و DN-11 در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در شرایط شاهد و تنش خشکی، لاین DN-11 بیشترین و رقم مرودشت کمترین عملکرد دانه را داشتند. تنش خشکی موجب افزایش مقدار و کارآیی انتقال مجدد ماده خشک و قندهای محلول میانگره دم گل آذین در همه ژنوتیپ‌ها و میانگره ماقبل آخر در لاین‌های 336 و DN-11 شد. ظرفیت لاین‌های 336 و DN-11 برای استفاده از ذخایر ساقه و انتقال مجدد آنها در مقایسه با رقم حساس مرودشت به طور معنی‌داری بیشتر بود. در بین میانگره‌های مورد بررسی، میانگره‌های زیرین علاوه بر داشتن پتانسیل بالاتر برای تجمع مواد فتوسنتزی، میزان انتقال مجدد بالاتری نیز داشتند و میانگره‌های ماقبل آخر و دم گل آذین به ترتیب از این نظر در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، لاین DN-11 با افت کمتر عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه‌ها نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها مقاومت بیشتری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

522 - تاثیر دوره غرقابی در مرحله زایشی و روش کود دهی بر رشد و تثبیت زیستی نیتروژن در سویا
محمد خادم پیر سرالله گالشی افشین سلطانی فرشید قادری فر

به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر تجمع ماده خشک، سطح برگ، تعداد گره‌ها و قطرگره‌های تثبیت کننده نیتروژن در گیاه سویا (Glycine max (L.) Merr.) رقم DPX آزمایشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل انجام أکثر

به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر تجمع ماده خشک، سطح برگ، تعداد گره‌ها و قطرگره‌های تثبیت کننده نیتروژن در گیاه سویا (Glycine max (L.) Merr.) رقم DPX آزمایشی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل انجام شد. فاکتور‌ها شامل روش کود‌دهی در سه سطح (تلقیح با باکتری BradyRhizobium japonicum، عدم تلقیح به اضافه کود نیتروژنه (150 کیلوگرم اوره در هکتار) و عدم تلقیح بدون کود نیتروژنه) و فاکتور دوم دوره تنش غرقابی شامل0، 5، 10 و 15 روز بود، که در مرحله رشد زایشی (R2) اعمال گردید. نتایج این پژوهش نشان داد با افزایش طول دوره غرقابی صفات سطح برگ و وزن خشک برگ بطور متوسط 55 درصد نسبت به شاهد کاهش پیدا کردند و وزن خشک ریشه و حجم ریشه بطور متوسط 10 درصد نسبت به شاهد افزایش پیدا کردند. در تیمار تلقیح با باکتری بدون مصرف کود تشکیل گره مشاهده شد، که با افزایش مدت تنش غرقاب تعداد گره در بوته، قطر گره و وزن خشک گره روندی کاهشی داشتند. در بین سطوح تغذیه‌ای سطح عدم تلقیح به‌اضافه کود نیتروژنه کمترین آسیب را از تنش غرقاب پذیرفت و تنش غرقاب بیشترین تاثیر را روی سطح تغذیه‌ای عدم تلقیح بدون کود داشت. نتایج این پژوهش بیانگر این امر است که اگر سویا بوسیله کود نیتروژنه در حد مطلوب تغذیه شود خسارت کمتری را از دوره غرقابی می‌ببیند و همچنین نتایج نشان داد دوره غرقابی باعث کاهش معنی‌دار تعداد گره تثبیت کننده نیتروژن در سویا می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

523 - تأثیر تنش خشکی انتهای فصل بر مصرف آب، رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.)
علیرضا نه بندانی افشین سلطانی پریسا درویشی راد

اکثر کشورهای تولیدکننده نخود از جمله ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و تنش خشکی در آخر فصل در زمان تشکیل غلاف و پر شدن دانه از مهم ترین عوامل محدودکننده عملکرد این گیاه است. به منظور بررسی تاثیر زمان شروع تنش خشکی انتهای فصل بر نخود، آزمایشی فاکتوریل بر پایه طر أکثر

اکثر کشورهای تولیدکننده نخود از جمله ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و تنش خشکی در آخر فصل در زمان تشکیل غلاف و پر شدن دانه از مهم ترین عوامل محدودکننده عملکرد این گیاه است. به منظور بررسی تاثیر زمان شروع تنش خشکی انتهای فصل بر نخود، آزمایشی فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دو تاریخ کشت 15 دی ماه و 27 بهمن ماه و سه سطح زمان شروع خشکی انتهای فصل در زمان گلدهی، 10 و 20 روز پس از شروع گلدهی و تیمار شاهد با آبیاری مناسب بودند. نتایج آزمایش نشان داد که وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 36، 24 و 15 درصد در آب مصرفی و 31، 23 و 10 درصد در ماده خشک تجمعی نسبت به تیمار شاهد شد. در مجموع در تاریخ کشت اول، وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 79، 71 و 7 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد شد و در تاریخ کشت دوم، وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 57، 57 و 42 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. بنابراین، تاریخ کشت مطلوب و آبیاری تکمیلی در مراحل زایشی می‌تواند گزینه مدیریتی برای کاهش جنبه‌های منفی خشکی انتهای فصل باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

524 - تاثیر کم آبیاری و کاربرد روی بر میزان روغن، عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا
راضیه آهنگرها بابک دلخوش امیر حسین شیرانی راد قربان نورمحمدی

چکیده به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا در شرایط کاربرد و عدم کاربرد عنصر روی آزمایشی به صورت اسپیلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه اسماعیل آباد شهرستان قزوین در سال 1390 اجرا شد. عامل آزمایشی شامل آبیاری، محلول پ أکثر

چکیده به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا در شرایط کاربرد و عدم کاربرد عنصر روی آزمایشی به صورت اسپیلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه اسماعیل آباد شهرستان قزوین در سال 1390 اجرا شد. عامل آزمایشی شامل آبیاری، محلول پاشی و رقم بودند بطوریکه آبیاری و محلول پاشی به صورت فاکتوریل در کرت اصلی و رقم در کرت فرعی قرار گرفت. آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری معمول (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله ساقه دهی به بعد، قطع آبیاری از مرحله گل دهی به بعد و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد؛ محلول پاشی در دو سطح شامل عدم محلول پاشی با عنصر روی (شاهد) و محلول پاشی با عنصر روی (دو در هزار) و عامل رقم در سه سطح شامل ارقام OKAPI، ZARFAM و SLM046 بود. نتایج نشان داد با اعمال آبیاری معمول و محلول پاشی روی بیشترین وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، میزان روغن دانه و عملکرد روغن دانه حاصل شد؛ رقم ZARFAM و SLM046 به ترتیب بیشترین عملکرد دانه (1/3030 و 1/2771 کیلوگرم در هکتار) و رقم ZARFAM بیشترین عملکرد روغن دانه (2/1324 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص دادند. بطور کلی محلول پاشی روی در افزایش عملکرد دانه و روغن دانه مؤثر بود. توصیه می‌شود به منظور بدست آوردن حداکثر عملکرد، در شرایط آبیاری معمول نیز محلول پاشی روی انجام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

525 - تأثیر محرک زیستی کیتوزان بر صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی ریحان بنفش (Ocimum basilicum L.) تحت تنش کم آبی
فاطمه ملک پور اعظم سلیمی عبداله قاسمی پیربلوطی

گیاهان دارویی واکنش‌های متفاوتی نسبت به تنش خشکی در عملکرد و مواد مؤثر تولیدی دارند. ریحان (Ocimum basilicum L.) به عنوان یک گیاه دارویی کاربرد زیادی در درمان بسیاری از بیماری‌ها دارد. کیتوزان از ترکیبات اصلی دیواره سلولی بسیاری از گونه‌های قارچی، باعث تغییرات فیزیولوژی أکثر

گیاهان دارویی واکنش‌های متفاوتی نسبت به تنش خشکی در عملکرد و مواد مؤثر تولیدی دارند. ریحان (Ocimum basilicum L.) به عنوان یک گیاه دارویی کاربرد زیادی در درمان بسیاری از بیماری‌ها دارد. کیتوزان از ترکیبات اصلی دیواره سلولی بسیاری از گونه‌های قارچی، باعث تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می‌شود. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش کمبودآب (100، 60 و 30 درصدظرفیت زراعی) و محرک کیتوزان (0، 2/0 و 4/0 گرم در لیتر) بر روی ویژگیهای رشدونمو گیاه ریحان در مزرعه دانشگاه آزاداسلامی شهرکرد در سال 1393 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار اجرا گردید. پارامترهای مورفولوژیکی (طول ساقه، تعداد شاخه جانبی، سطح برگ، وزن تر وخشک) و فیزیولوژیکی (میزان کلروفیل، کارتنوئید، پرولین، قندهای محلول، فنل و فلاونوئید) اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد سطوح مختلف خشکی و کیتوزان و اثرات متقابل آنها بر برخی پارامترهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه مؤثر بودند. تنش خشکی باعث کاهش در رنگیزه‌ها، سطح برگ، طول ساقه، وزن تر ریشه و اندام هوایی و افزایش در میزان پرولین، قندهای محلول و محتوی فنل و فلاونوئید گردید. تیمار با کیتوزان باعث افزایش وزن تر ریشه و ساقه، قندهای محلول، پرولین، فنل و فلاونوئید گیاهان در شرایط تنش و غیرتنش گردید. باتوجه به اینکه خشکی از ویژگی‌های بارز جغرافیایی کشور ایران می‌باشد و از این پدیده‌ی طبیعی و غیرقابل تغییر، گریزی نیست، بنابراین جهت مقابله و کاهش خسارت کمبود آب استفاده از پلیمرزیستی کیتوزان، به عنوان ماده طبیعی کاهش دهنده تنش خشکی در ریحان، حائز اهمیت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

526 - تأثیر تنش کم آبی و مصرف کود بیولوژیک حل کننده فسفات بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)
سید میثم نصیری آرش روزبهانی مهدی ضیایی نسب

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود بیولوژیک حل کننده فسفات بر عملکرد کمی و کیفی گلرنگ رقم پدیده، آزمایشی در سال 1391 در منطقه ماهدشت استان البرزانجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید.فاکتور تنش خشکی در چهار سطح شامل: ش أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود بیولوژیک حل کننده فسفات بر عملکرد کمی و کیفی گلرنگ رقم پدیده، آزمایشی در سال 1391 در منطقه ماهدشت استان البرزانجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید.فاکتور تنش خشکی در چهار سطح شامل: شاهد (بدون تنش)، تنش در مرحله گلدهی، تنش در مرحله میوه دهی و تنش در هر دو مرحله گلدهی و میوه دهی و فاکتور کود بیولوژیک حل کننده فسفات، در چهار سطح شامل: شاهد (عدم مصرف)، بذرمال، محلول پاشی و کاربرد توام کود بیولوژیک بصورت بذرمال و محلول پاشی در نظر گرفته شد .نتایج نشان داد تنش خشکی و کود بیولوژیک، روی همه صفات مورد مطالعه به استثناء صفت شاخص برداشت در سطح احتمال یک درصد اثر معنی دار داشتند. در صورتیکه اثر متقابل تنش خشکی در کاربرد کود بیولوژیک فقط در مورد صفات تعداد طبق، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد روغن و عملکرد روغن معنی دار بود. در مورد صفات قطر طبق و وزن هزار دانه، بیشترین میزان صفات فوق در بین سطوح تنش خشکی، مربوط به تیمار شاهد و در بین تیمارهای مختلف کود بیولوژیک،مربوط به تیمار کاربرد توام به صورت بذرمال و محلول‌پاشی بود. اما در مورد صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن بیشترین مقادیر صفات مذکور در تیمار بدون تنش و کاربرد همزمان کود بیولوژیک بصورت بذرمال و محلول‌پاشی حاصل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

527 - مقایسه‌ تاثیر فنانترن و پیرن بر جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و فعالیت آنزیم‌های پاداکساینده در گندم نان (.Triticum aestivum L)
ایوب سبحانی سید یحیی صالحی لیسار علی موافقی

هدف این مطالعه ارزیابی واکنش جوانه‌زنی، رشد و برخی شاخص‌های بیوشیمیایی در گیاهچه‌های گندم نان به هیدروکربن‌های آروماتیک حلقوی فنانترن و پیرن می‌باشد. در این بررسی بذرهای گندم به صورت هیدروپونیک کشت داده شدند و به مدت 7 روز تحت تیمار غلظت‌های 50، 100، 150 و 200 میکرومول أکثر

هدف این مطالعه ارزیابی واکنش جوانه‌زنی، رشد و برخی شاخص‌های بیوشیمیایی در گیاهچه‌های گندم نان به هیدروکربن‌های آروماتیک حلقوی فنانترن و پیرن می‌باشد. در این بررسی بذرهای گندم به صورت هیدروپونیک کشت داده شدند و به مدت 7 روز تحت تیمار غلظت‌های 50، 100، 150 و 200 میکرومول از این دو ترکیب قرار گرفتند. محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن و همچنین فعالیت آنزیمهای کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POD)، سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و آسکوربات پراکسیداز (APX) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد هر دو آلاینده باعث کاهش درصد جوانه‌زنی گردیدند، بطوریکه کمترین درصد جوانه‌زنی مربوط به فنانترن (44/54%) در سطح 200 میکرومول بود. فنانترن بیشتر از پیرن باعث کاهش محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی گردید، کمترین درصد کلروفیل a (54/51%)، کلروفیل b (25/48%) و کاروتنوئیدها (42/63%) مربوط به تیمار فنانترن (200 میکرومول) بود. هر دو آلاینده باعث افزایش معنی‌دار محتوای پراکسید هیدروژن (7 برابر) و مالون دی آلدئید (5/1 برابر) گردیدند. افزایش غلظت هر دو آلاینده باعث کاهش معنی‌دار (تا70%) فعالیت سه آنزیم APX، POD و SOD گردیدند، ولی تنها فنانترن باعث کاهش معنی‌دار (12/49%) فعالیت آنزیم کاتالاز گردید. این نتایج نشان می‌دهد که به احتمال زیاد تنش اکسیداتیو، عامل کاهش رشد و اثرات زیانبار هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه‌ای در خاک‌های آلوده به این مواد می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

528 - برخی واکنش های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط تنش خشکی
فرشته دارابی رحیم ناصری امیر میرزایی میثم مرادی

به منظور بررسی برخی واکنش‌های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان در پاسخ به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط متغیر رطوبتی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 94-1393 انجام شد. ف أکثر

به منظور بررسی برخی واکنش‌های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان در پاسخ به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط متغیر رطوبتی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تیمارهای رطوبتی در سه سطح (کنترل (100)، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) در کرت‌های اصلی، سالیسیلیک اسید در سه سطح (شاهد (صفر)، 50 و 100 میکرومولار) در کرت فرعی و دو رقم گندم نان (پیشتاز و بهار) در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، محتوای آب نسبی، نشت‌یونی، فتوسنتز و فعالیت کربوکسیلازی روبیسکو، هدایت روزنه‌ای و کربن دی اکسید زیر روزنه‌ای و میزان تعرق بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید در تمامی صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. اگرچه با افزایش شدت تنش خشکی عملکرد دانه و محتوای نسبی آب کاهش یافت اما کاربرد سالیسیلیک اسید در این شرایط سبب بهبود این صفات شد. همچنین با افزایش شدت تنش خشکی نشت یونی افزایش یافت که با کاربرد سالیسیلیک اسید این میزان کاهش یافت. فتوسنتز و فعالیت کربوکسیلازی روبیسکو با افزایش سطوح غلظت سالیسیک اسید نسبت به شاهد (عدم محلول پاشی) کاهش یافت. به طور کلی با توجه به نقش سالیسیلک اسید در تقلیل تاثیر منفی تنش بر برخی فرایندهای فیزیولوژیکی مورد مطالعه در این پژوهش، کاربرد آن در شرایط تنش خشکی قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

529 - اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی سولفات روی بر رشد، عملکرد و رنگیزه‌های فتوسنتزی در گندم رقم الوند
عباس فلاح

ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﻛﺎﻫﺶ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﻨﺪم اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ رﻳﺰﻣﻐﺬی ﺑﻪوﻳﮋه ﻋﻨﺼﺮ روی از خاک می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی اثر سولفات روی در افزایش تحمل به شرایط خشکی در گندم، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزر أکثر

ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﻛﺎﻫﺶ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﻨﺪم اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ رﻳﺰﻣﻐﺬی ﺑﻪوﻳﮋه ﻋﻨﺼﺮ روی از خاک می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی اثر سولفات روی در افزایش تحمل به شرایط خشکی در گندم، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی در شهرستان فریدونشهر استان اصفهان در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح 50، 75 و 90 درصد ظرفیت مزرعه (FC) و محلول‌پاشی سولفات روی در سطوح صفر (شاهد)، 5/0 درصد و 1 درصد در سه مرحله (پنجه زنی، ساقه رفتن و ظهور برگ پرچمی) بودند. در این آزمایش تنش خشکی موجب کاهش معنی‌دار ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، طول سنبله، عملکرد بیولوژیک، کلروفیل a، کلروفیلb و پروتئین شد. آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) میزان پرولین را 24/41 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. محلول‌پاشی سولفات روی در بالاترین غلظت (1 درصد) موجب افزایش معنی‌دار تمام پارامترهای مورد بررسی از جمله عملکرد دانه (3/2602 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (4/7603 کیلوگرم در هکتار)، پروتئین (04/13 درصد) و پرولین (03/35 میکرومول بر گرم وزن تر) گردید. بررسی برهمکنش محلول‌پاشی سولفات روی (1 درصد) نشان داد تنش شدید باعث افزایش 85/34 درصدی کلروفیلb نسبت به عدم محلول‌پاشی می‌گردد. ﺑﻪﻃﻮر ﻛﻠﻲ محلول‌پاشی سولفات روی توانست اثرات مضر ناشی از تنش آب را کاهش دهد و شرایط رشد گیاه را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

530 - واکنش ارقام هیبرید ذرت به قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی در منطقه مغان
ابراهیم هادی سدابه جهانبخش مرتضی کامرانی

به منظور بررسی تأثیر قطع آبیاری بر ارقام هیبرید ذرت، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه‌ی طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده‌ی کشاورزی و منابع طبیعی مغان اجرا گردید. قطع آبیاری در سه سطح شامل آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله‌ی گل‌دهی و قطع آبیاری در مر أکثر

به منظور بررسی تأثیر قطع آبیاری بر ارقام هیبرید ذرت، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه‌ی طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده‌ی کشاورزی و منابع طبیعی مغان اجرا گردید. قطع آبیاری در سه سطح شامل آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله‌ی گل‌دهی و قطع آبیاری در مرحله‌ی پرشدن دانه، در کرت‌های اصلی و هفت هیبرید تجاری ذرت، در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل هیبرید در قطع آبیاری بر اکثر صفات معنی‌دار بود. در شرایط نرمال، قطع آبیاری در مرحله‌ی گل‌دهی و پر شدن دانه، هیبرید سینکل‌کراس 704 به ترتیب 53/14، 38/9 و 53/10 تن در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد. نتایج همبستگی ساده نیز نشان داد که تعداد دانه در بلال، تعداد ردیف در بلال، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، ارتفاع استقرار بلال، سطح برگ کل و پرچم و عملکرد بیولوژیک با عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و وزن هکتولیتر و تعداد انشعابات گل تاجی دارای همبستگی منفی بودند. بالاترین ضریب همبستگی به تعداد ردیف دانه در بلال با ضریب 908/0 اختصاص یافت. نتایج تجزیه رگرسیون نیز نشان داد، تعداد ردیف در بلال و وزن هزار دانه و تعداد انشعابات گل تاجی دارای اثر معنی‌داری بوده و وارد معادله تغییرات عملکرد دانه شدند. تعداد ردیف دانه با شیب خط 286/0 دارای بیشترین اثر بود. نبه طور کلی مشاهده شد هیبرید 704 در مقایسه با هیبریدهای دیگر تحمل بیشتری به تنش داشته و برای مناطق با خطر تنش اخر فصل قابل توصیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

531 - تاثیر محلول پاشی اسید آسکوربیک و نیتروپروساید سدیم بر عملکرد و ویژگی‌های کیفی کدوی پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.) در شرایط تنش آبی
پرویز یداللهی ده چشمه محمدعلی جواهری محمد رضا اصغری پور

امروزه کاربرد مواد آنتی اکسیدان و تنظیم کنندهای رشد گیاه به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش‌های مختلف مطرح شده است. اسید آسکوربیک و نیتروپروساید سدیم از جمله این مواد هستند که موجب مقاومت گیاه به تنش‌های زیستی و غیر زیستی می‌شوند. جهت بررسی این موضوع در گیاه کدو پوست أکثر

امروزه کاربرد مواد آنتی اکسیدان و تنظیم کنندهای رشد گیاه به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش‌های مختلف مطرح شده است. اسید آسکوربیک و نیتروپروساید سدیم از جمله این مواد هستند که موجب مقاومت گیاه به تنش‌های زیستی و غیر زیستی می‌شوند. جهت بررسی این موضوع در گیاه کدو پوست کاغذی، آزمایشی مزرعه‌ای در سال 1391 به صورت کرت‌های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. فاکتور اصلی تنش آبی (75 و 25 درصد ظرفیت مزرعه به ترتیب به عنوان عدم تنش و تنش) بود که بعد از استقرار کامل بوته‌ها اعمال گردید. فاکتور‌های فرعی 3 سطح محلول‌پاشی نیتروپروساید سدیم در 3 غلظت صفر، 50 و 100 میکرو مولار و محلول‌پاشی اسید آسکوربیک در 3 میزان (صفر، 10 و 20 میلی مولار) در مرحله گلدهی بودند. تنش آبی موجب کاهش درصد روغن و کلروفیل a شد. با تأخیر در آبیاری محتوای نسبی آب برگ نیز کاهش یافت. محلول پاشی اسید آسکوربیک موجب افزایش کلروفیل‌های a ، b، کلروفیل کل، درصد روغن و پروتئین شد، ولی محتوای نسبی آب برگ با کاربرد اسید آسکوربیک کاهش یافت. نتایج نشان داد در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی می‌توان استفاده همزمان از 100 میکرو مولار نیتروپروساید سدیم و 20 میلی مولار اسید آسکوربیک را جهت تولید حداکثر کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، درصد روغن، پروتئین و محتوای نسبی آب برگ در شرایط آب و هوایی مشابه توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

532 - تأثیر مقادیر نیتروژن بر صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه گندم در شرایط متفاوت آبیاری
صادق شهراسبی یحیی امام هادی پیرسته انوشه

در یک پژوهش دو ساله مزرعه‌ای، روند رشد و عملکرد گندم تحت تاثیر کاربرد مقادیر نیتروژن در شرایط متفاوت آبیاری در دانشگاه شیراز در دو سال زراعی 94-1392 بررسی شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش در مراحل گلدهی و رسیدگی در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، تیمار 300 أکثر

در یک پژوهش دو ساله مزرعه‌ای، روند رشد و عملکرد گندم تحت تاثیر کاربرد مقادیر نیتروژن در شرایط متفاوت آبیاری در دانشگاه شیراز در دو سال زراعی 94-1392 بررسی شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش در مراحل گلدهی و رسیدگی در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، تیمار 300 کیلوگرم نیتروژن درهکتار بیشترین ارتفاع بوته را داشت، درحالی‌که بیشترین ارتفاع بوته در شرایط دیم در همه مراحل رشدی از تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن درهکتار به‌دست آمد. در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، کرت‌های با سطوح بالاتر نیتروژن دارای شاخص سطح برگ بیشتری در همه مراحل بودند. با اعمال تنش خشکی و تشدید آن، مقدار نیتروژن کمتری برای رسیدن به بیشینه وزن خشک در هر زمان نیاز بود، به‌طوری‌که بیشترین وزن خشک نهایی در شرایط مطلوب، قطع آبیاری در مراحل پرشدن دانه، ظهور سنبله و تیمار دیم در هر دو سال به‌ترتیب مربوط به سطوح 225، 225، 150 و 75 کیلوگرم نیتروژن درهکتار به‌ترتیب برابر با 1/1195، 2/1115، 1/931 و 6/517 کیلوگرم درهکتار در سال اول و برابر با 8/1015، 9/957، 5/791 و 9/389 کیلوگرم درهکتار در سال دوم بود. در هر دو سال بیشترین شاخص سبزینگی در شرایط دیم و کاربرد 375 کیلوگرم درهکتار و بیشترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری مطلوب با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن درهکتار برابر با 1/568 و 5/454 کیلوگرم در هکتار به‌ترتیب در سال‌های اول و دوم مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

533 - ارزیابی ژنوتیپ های جو با استفاده از شاخص های تحمل به تنش در شرایط مطلوب و تنش خشکی
رسول احمدزاده حسن پاک نیت الهه توکل صادق شهراسبی

به منظور بررسی تحمل خشکی در هشت ژنوتیپ و دو رقم جو در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب مربوط به ژنوتیپهای 79 (7/9274 کیلوگرم در هکتار)، أکثر

به منظور بررسی تحمل خشکی در هشت ژنوتیپ و دو رقم جو در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب مربوط به ژنوتیپهای 79 (7/9274 کیلوگرم در هکتار)، 95 (7/9421 کیلوگرم در هکتار)، 120 (3/9362 کیلوگرم در هکتار) و رقم یوسف (7/9353 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش مربوط به ژنوتیپهای 95 (7/8197 کیلوگرم در هکتار) و 120 (7/8487 کیلوگرم در هکتار) بود. در هر دو شرایط، کمترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ شـماره 21 (0/2270 کیلوگرم در هکتار) بود. از نظر شاخصهای سهگانه ارزیابی شامل شاخصهای تحمل، افت محصولدهی و حساسیت به تنش، ژنوتیپهای 125، 97، 21 و رقم ریحان، حساس و کم محصول تشخیص داده شدند. از نظر شاخصهای دیگر ارزیابی شامل شاخصهای میانگین محصولدهی، تحمل به تنش، میانگین هندسی محصولدهی و میانگین هارمونیک، ژنوتیپهای 95، 120 و رقم یوسف متحمل به خشکی شناخته شدند. برای انتخاب و معرفی بهترین معیار(های) تحمل به خشکی، همبستگی هر یک از شاخصهای فوق با عملکرد تحت شرایط مطلوب و تنش محاسبه گردید. با توجه به نتایج میزان همبستگی بین شاخص‌های تنش، شاخصهای میانگین بهرهوری، میانگین هندسی بهرهوری، میانگین هارمونیک، شاخص عملکرد و تحمل به تنش بیشترین همبستگی مثبت با عملکرد در هر دو شرایط مطلوب و تنش را نشان دادند. با توجه به این شاخصها و عملکرد بالای ژنوتیپها در دو شرایط محیطی، بهترین ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی، ژنوتیپهای 95 و120 تشخیص داده شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

534 - نقش قارچ Piriformospora indica بر بهبود صفات مرتبط با عملکرد دو رقم بومی و اصلاح شده برنج در شرایط کم آبیاری
عابد آقاجانی دلاور مهدی پارسا همت اله پیردشتی محمد کافی ولی اله بابایی زاد

به منظور بررسی نقش قارچ Piriformospora indica بر بهبود عملکرد و بهره وری آب در برنج با روش کم آبیاری تنظیم شده، پژوهشی مزرعه ای در سال 1393 به صورت اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (غرقاب، غرقاب پس از کاهش ارتفاع آب به پایین أکثر

به منظور بررسی نقش قارچ Piriformospora indica بر بهبود عملکرد و بهره وری آب در برنج با روش کم آبیاری تنظیم شده، پژوهشی مزرعه ای در سال 1393 به صورت اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (غرقاب، غرقاب پس از کاهش ارتفاع آب به پایین تر از 10 و 20 سانتی متری خاک) در کرت اصلی، دو سطح تلقیح با قارچ (عدم تلقیح و تلقیح ریشه چه گیاهچه شش روزه) و دو رقم بومی (طارم) و اصلاح شده (شیرودی) برنج در کرت های فرعی به صورت فاکتوریل قرار داده شدند. نتایج نشان داد که میزان عملکرد شلتوک رقم شیرودی در روش غرقاب دائم از 7801 به 5592 و 5575 کیلوگرم در هکتار در سایر سطوح کم آبیاری کاهش یافت. کاهش عملکرد در رقم طارم هاشمی، تنها با کاهش میزان آب به ارتفاع 20 سانتی متری خاک، معنی دار و افت عملکرد در مقایسه با تیمار غرقاب حدود 18 درصد بود. با وجود این، تلقیح با قارچ سبب بهبود حدود هشت درصدی عملکرد بیولوژیک در رقم شیرودی در مقایسه با رقم طارم هاشمی گردید. همچنین، با کاهش ارتفاع آب به پایین تر از 20 سانتیمتر زیر سطح خاک، میزان بهره وری و کارایی مصرف آب به ترتیب حدود 55 و 57 درصد بیشتر از آبیاری به روش غرقاب حاصل شد. در مجموع، یافته های این پژوهش حاکی از تأثیر مثبت همزیستی ریشه برنج با قارچ P. indica در راستای کاهش اثرات تنش حاصل از کم آبیاری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

535 - تأثیر کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک و اسپرمین بر خصوصیات عملکردی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) تحت شرایط قطع آبیاری
اعظم رومانی عباس بیابانی علی راحمی کاریزکی ابراهیم غلامعلی پور علمداری عبداللطیف قلی زاده

این مطالعه به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل: شاهد (بدون تنش)، قطع آبیاری در مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه، أکثر

این مطالعه به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل: شاهد (بدون تنش)، قطع آبیاری در مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه، به‌عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی برگی اسید سالیسیلیک (صفر، 4/0 و 8/0 میلی‌مولار) و اسپرمین (صفر و 02/0 میلی‌مولار) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. براساس نتایج آزمایش بیشترین وزن هزار دانه (00/2 گرم) در تیمار قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه با محلول‌پاشی 4/0 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک و عملکرد زیستی (37/2472 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری نرمال و محلول‌پاشی برگی اسید سالیسیلیک با غلظت 8/0 میلی‌مولار و اسپرمین با غلظت 02/0 میلی‌مولار به‌دست آمد. به‌علاوه بیشتر‌ین میزان فاکتور تورم بذر (42/12 میلی‌لیتر) و درصد موسیلاژ دانه (33/21 درصد) به‌ترتیب تحت شرایط تنش متوسط و تنش شدید مشاهده شد. بالاترین میزان عملکرد دانه (05/547 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد موسیلاژ دانه (12/102 کیلوگرم در هکتار) و درصد پوسته بذر (72 درصد) نیز به تیمار تلفیقی محلول‌پاشی برگی اسید سالیسیلیک با غلظت 8/0 میلی‌مولار و اسپرمین با غلظت 02/0 میلی‌مولار تحت شرایط قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه اختصاص داشت. با توجه به نتایج .. با توجه به نتایج حاصل؛ استنباط می‌شود نقش مؤثر اسید سالیسیلیک و اسپرمین در تنظیم اسمزی، پایداری غشاء و از بین بردن رادیکال‌های فعال محیط سلول توانست تحمل گیاه دارویی اسفرزه را در شرایط تنش کم‌آبی افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

536 - تأثیر نانوکودهای گوناگون و تنش آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم دانه‌ای در منطقه سیستان
الهام کاظمی حمیدرضا گنجعلی احمد مهربان احمد قاسمی

تأثیر نانو کودها بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم دانه‌ای (Sorghum bicolor L. Moench) رقم تجاری پیام و مقایسه این تاثیر با کودهای شیمیایی رایج منطقه که سالانه در مقادیر بالا مورد استفاده قرار می گیرند وبا هدف ممانعت از مصرف بی رویه این کودها و جایگزینی آنها با نانوکود) ت أکثر

تأثیر نانو کودها بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم دانه‌ای (Sorghum bicolor L. Moench) رقم تجاری پیام و مقایسه این تاثیر با کودهای شیمیایی رایج منطقه که سالانه در مقادیر بالا مورد استفاده قرار می گیرند وبا هدف ممانعت از مصرف بی رویه این کودها و جایگزینی آنها با نانوکود) تحت تنش‌های متفاوت آبی در آزمایشی در تابستان سال-های 1396 و 1397 در منطقه سیستان انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا در آمد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح تنش (تنش آبی پیش از گلدهی، تنش آبی بعد از گلدهی و بدون تنش) و کرت‌های فرعی شامل 5 سطح (میکرونانوکود، ماکرونانوکود، میکرونانوکود توأم با ماکرونانوکود، کودهای شیمیایی و شاهد) بودند. ویژگی‌های مورد ارزیابی سورگوم دانه‌ای تحت تأثیر تنش‌ها و کودهای مذکور قرارگرفت. نتایج نشان داد برهمکنش تنش آبی و کودهای نانو و کودهای شیمیایی در صفت های تعداد برگ، قطرساقه، طول خوشه، عملکرد دانه، وزن خوشه، وزن هزاردانه، مساحت برگ پرچم و عملکرد زیستی معنی دار گردید. بالاترین عملکردهای زیستی و دانه به ترتیب درشرایط آبیاری + کود شیمیایی و آبیاری معمولی + ماکرونانوکود + میکرونانوکود بدست آمد. با توجه به نتایج می‌توان مصرف نانو کودها را با غلظت دوگرم در هر لیتر آب برای حفاظت بیشتر از محیط زیست در منطقه توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

537 - تأثیر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)
حمید مروی پرویز رضوانی مقدم محسن جهان محمد آرمین

هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی می‌باشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد می‌کند. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل آزمایشی در شرایط مزرعه‌ای در دو سال زراعی 92-91 و 93-92 به‌ أکثر

هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی می‌باشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد می‌کند. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل آزمایشی در شرایط مزرعه‌ای در دو سال زراعی 92-91 و 93-92 به‌صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در منطقه سبزوار اجرا گردید. تنش خشکی به‌عنوان کرت اصلی بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر در سه سطح (50، 75 و 100 میلی‌متر) و مقادیر مختلف کود دامی (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) به‌عنوان کرت فرعی در چهار سطح در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد افزایش سطح تنش باعث کاهش تعداد میوه در مترمربع (49 درصد)، وزن خشک تک میوه (14 درصد) و به‌دنبال آن کاهش عملکرد میوه (38 درصد) و دانه (40 درصد) گردید. تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه تحت تأثیر تنش خشکی قرار نگرفت. افزایش مقادیر مصرف کود دامی باعث افزایش عملکرد و اجزای عملکرد (به‌جز وزن صد دانه) گیاه شد. کمترین میزان عملکرد میوه و دانه و اجزای عملکرد در تیمار عدم مصرف کود دامی و بیشترین آن‌ها در نتیجه مصرف 60 تن کود دامی در هکتار مشاهده گردید. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد میوه و دانه از آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر و مصرف 60 تن کود دامی در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

538 - بررسی اثر تنش خشکی، سطوح مختلف کود نیتروژن و پتاسیم بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی ذرت سینگل‌کراس 704
رضا رضایی سوخت آبندانی عطا اله سیادت علیرضا پازکی شهرام لک مانی مجدم

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی، سطوح مختلف کود نیتروژن و پتاسیم بر برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی ذرت، تحقیقی در مرکز تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا (نکاء) طی دو سال زراعی 1394و 1395 انجام پذیرفت. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ر أکثر

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی، سطوح مختلف کود نیتروژن و پتاسیم بر برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی ذرت، تحقیقی در مرکز تحقیقات کشاورزی بایع‌کلا (نکاء) طی دو سال زراعی 1394و 1395 انجام پذیرفت. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار روی هیبرید ذرت سینگل‌کراس 704 اجرا شد. تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در 4 سطح (آبیاری پس از 75، 100، 125 و 150 میلی-متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و نیتروژن سه سطح (80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار) وپتاسیم در سه سطح (75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار ) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد.مقایسه میانگین‌ها اثر متقابل نشان داد که با افزایش مقادیر نیتروژن و پتاسیم شاخص برداشت 52/30 درصد کاهشیافت.همچنین کمترین شاخص برداشت نیتروژنتحت اثر متقابلدور آبیاری×نیتروژن مربوط به تیمار دور آبیاری 150 میلی‌متر تبخیر با مصرف 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به میزان 91/30 درصد کاهش داشت. بیشترینمحتوای نسبی آب و شاخص مقدار کلروفیل برگدر دور آبیاری 75 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر و مصرف 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مقایسه میانگین‌هابه ترتیب برابر 12/94%و 59/61%حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه و نیتروژن برگ بلال برای سال دوم در دور آبیاری 75 میلی-متر تبخیر و مصرف 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب با میانگین 12807 کیلوگرم در هکتار و 72/2 درصدبدست آمد. لذا باافزایش تنش خشکی، نیتروژن و پتاسیمصفات شاخص برداشت و شاخص برداشت نیتروژن کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

539 - تأثیر سطوح آبیاری، نیتروژن و پتاسیم بر صفات عملکردی ارزن پادزهری (Panicum antidotale Retz.)
زین العابدین جویبان محمد کافی احمد نظامی سید غلامرضا موسوی

به منظوربررسی اثرات تنش خشکی و عناصر نیتروژن و پتاسیم بر صفات عملکردی گیاه ارزن پادزهری (Panicum antidotale Retz.)آزمایشیطی سال زراعی 1393-1394 بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام شد. فاکت أکثر

به منظوربررسی اثرات تنش خشکی و عناصر نیتروژن و پتاسیم بر صفات عملکردی گیاه ارزن پادزهری (Panicum antidotale Retz.)آزمایشیطی سال زراعی 1393-1394 بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری بر اساس تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر در سه سطح (70، 140 و 210 میلی‌متر)، نیتروژن بر اساس آزمون خاک در سه سطح صفر، مصرف به میزان 50 درصد (100 کیلوگرم در هکتار) و مصرف بر اساس مقدار توصیه شده آزمون خاک (200 کیلوگرم در هکتار) و پتاسیم در دو سطح (صفر و 100 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که برای صفات وزن برگ، ساقه و پانیکول، اثر متقابل سه گانه رژیم آبیاری، کود نیتروژن و کود پتاسیم در چین دوم و در مجموع چین‌ها، معنی‌دار شد. بطوری که بیشترین وزن برگ (962.5 گرم در متر مربع) و ساقه (934.9 گرم در متر مربع) و پانیکول (416 گرم در متر مربع) در سطح 200 کیلو نیتروژن و بدون پتاسیم مشاهده شد. در صفت عملکرد ماده خشک در مجموع چین‌ها، اثر متقابل سه‌گانه رژیم آبیاری و کودهای نیتروژن و پتاسیم معنی‌دار بود بطوری که بیشترین وزن زیست توده در تیمار بدون تنش درسطح 200 کیلو نیتروژن و بدون پتاسیم (2314.4 گرم در متر مربع) مشاهده شد. کاربرد عناصر کودی در زمان افزایش شدت تنش، صفت فوق را بهبود داد بطوریکه در تیمار تنش متوسط و تنش شدید حداکثر عملکرد علوفه در تیمار 200 کیلو نیتروژن و 100 کیلو پتاسیم به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

540 - ارزیابی شاخص ‏های مقاومت به خشکی و استفاده از روش بای‏ پلات در اکوتیپ‏ های گاودانه
سید رسول صحافی محدثه غنی پور گورکی

به منظور ارزیابی قابلیت استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی در اکوتیپ های گاودانه، دو آزمایش جداگانه (محیط بدون تنش و تنش) در شرایط مزرعه در دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شاخص های مختلف مقاومت به أکثر

به منظور ارزیابی قابلیت استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی در اکوتیپ های گاودانه، دو آزمایش جداگانه (محیط بدون تنش و تنش) در شرایط مزرعه در دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. شاخص های مختلف مقاومت به خشکی شامل شاخص حساسیت به تنش (SSI)، تحمل به خشکی (TOL)، بهره وری متوسط (MP)، میانگین بهره وری هندسی (GMP)، میانگین هارمونیک (HM) و تحمل به تنش (STI) بر اساس عملکرد دانه اکوتیپ ها در محیط بدون تنش و تنش محاسبه شدند. تجزیه واریانس نشان داد اختلاف معنی داری (01/0>p) بین اکوتیپ ها از نظر عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی و شاخص های مورد بررسی وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که در محیط تنش خشکی شاخص های MP، GMP، HM و STI بدلیل دارا بودن همبستگی مثبت و معنی دار (01/0>p) با عملکرد (بدون تنش و تنش) به عنوان مناسب ترین شاخص ها در جهت شناسایی اکوتیپ های گاودانه با عملکرد بالا و متحمل به تنش خشکی تعیین شدند. بر اساس مقادیر این شاخص ها و همچنین کاربرد نمودار پراکنش سه بعدی و نمودار چند متغیره بای پلات اکوتیپ های بایقوت و سقزچی متحمل ترین اکوتیپ های گاودانه در محیط تنش خشکی در شرایط آب و هوایی رفسنجان شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

541 - فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و متابولیسم بی‌هوازی در ریشه سه لاین امیدبخش گندم تحت تنش غرقابی
فرشته علیزاده واسکسی همت اله پیردشتی علی چراتی آرایی سارا سعادتمند

تنش غرقابی اثرات منفی بر رشد و عملکرد گیاه گندم دارد که شناخت مکانیسم دفاعی گیاه در مقابل غرقابی می‌تواند ارزشمند باشد. به منظور بررسی واکنش سه ژنوتیپ گندم به سطوح مختلف تنش غرقابی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی ق أکثر

تنش غرقابی اثرات منفی بر رشد و عملکرد گیاه گندم دارد که شناخت مکانیسم دفاعی گیاه در مقابل غرقابی می‌تواند ارزشمند باشد. به منظور بررسی واکنش سه ژنوتیپ گندم به سطوح مختلف تنش غرقابی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل قائمشهر اجرا شد. در این تحقیق تاثیر تنش غرقابی (صفر، 7، 14 و 21 روز) در دو مرحله پنجه‌زنی (ZG21) و رشد طولی ساقه (ZG31) بر رشد، کلروفیل کل، محتوای پرولین، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و آنزیم‌های مسیر متابولیسم بی‌هوازی ریشه سه ژنوتیپ گندم (N-93-19، N-93-9 و N-92-9) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که تنش غرقابی در هر دو مرحله رشدی باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی و رشد هر سه ژنوتیپ شد با این حال بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی و ریشه و محتوای کلروفیل کل در ژنوتیپ N-92-9 مشاهده شد. تشدید تنش غرقابی باعث افزایش محتوای پرولین، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، الکل دهیدروژناز و لاکتات دهیدروژناز و کاهش فعالیت پراکسیداز ریشه ژنوتیپ‌ها در هر دو مرحله رشد نسبت به گیاه شاهد شد. براساس نتایج این آزمایش، ژنوتیپ N-92-9 پاسخ بهتری نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها در صفت‌های مورد بررسی شده تحت تنش غرقابی نشان داد و به عنوان ژنوتیپ متحمل به غرقابی معرفی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

542 - تاثیر شرایط متفاوت رویشگاهی بر تغییرات اسیدهای آمینه و املاح معدنی در گیاه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss.
مهدیه تجملیان حمید سودائی زاده اصغر مصلح آرانی محمدهادی راد محمدعلی حکیم زاده

شوری خاک از عوامل اصلی تأثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان است. گیاه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss. به‌عنوان یک گونه شورپسند، سطح وسیعی از اراضی بیابانی را به خود اختصاص داده و تاثیر قابل توجه در کنترل فرسایش بادی دارد. در پژوهش حاضر تغییرات اسیدهای آمینه و أکثر

شوری خاک از عوامل اصلی تأثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان است. گیاه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss. به‌عنوان یک گونه شورپسند، سطح وسیعی از اراضی بیابانی را به خود اختصاص داده و تاثیر قابل توجه در کنترل فرسایش بادی دارد. در پژوهش حاضر تغییرات اسیدهای آمینه و موادمعدنی گیاه رمس و ارتباط آنها در دو منطقه از شهرستان بافق با شرایط متفاوت خاکی (خاک شور-سدیمی پلایا و غیر شور تپه‌های ماسه‌ای) در سال 1395 بررسی شد. نمونه برداری با طرح کاملا تصادفی و با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در هر دو رویشگاه اسید آمینه سرین بیشترین سهم را در شکل‌گیری محتوی کل اسیدآمینه گیاه به عهده داشت. محتوی کل اسیدآمینه در دو منطقه اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد (01/0p<) داشت به‌طوری‌که در رویشگاه ماسه ای با 75/431 پی‌پی‌ام بیش از رویشگاه پلایا با 38/268 پی‌پی‌ام بود. اسیدآمینه آسپارژیک، گلوتامیک، سرین، گلیسین، آلانین، تیروزین، والین، متیونین در رویشگاه ماسه‌ای بیش از رویشگاه پلایا بود. در حالی که اسیدآمینه گلوتامین و ترئونین در رویشگاه پلایا مقدار بیشتری داشت. نتایج بررسی مواد معدنی نشان داد بیشترین میزان فسفر، سدیم، کلر، آهن، منگنز، روی و مس در رویشگاه پلایا و بیشترین میزان نیتروژن در رویشگاه ماسه‌ای بود. با توجه به تجمع یون‌هایی از قبیل سدیم در بافت گیاه در پلایا، می‌توان مهمترین پاسخ فیزیولوژیکی گیاه رمس جهت تنظیم پتانسیل اسمزی را رقیق شدن شیره واکوئلی گیاه با تعدیل غلظت یون‌ها در اندام گیاه دانست و نقش اسمولیت‌هایی نظیر اسیدهای آمینه را در درجات بعدی در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

543 - اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارس
مجتبی ابراهیمی مجتبی علوی فاضل یحیی امام علیرضا شکوه فر علیرضا باقری

اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارسچکیدهبه منظور بررسی تاثیر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت پژوهشی در سال های زراعی 1392 و 1393 به صو أکثر

اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارسچکیدهبه منظور بررسی تاثیر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت پژوهشی در سال های زراعی 1392 و 1393 به صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی سطوح آبیاری که شامل سه سطح(75 میلی متر، 100 میلی متر و 125 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر)، از مرحله چهار برگی تا پایان فصل رشد بود و فاکتور فرعی اسپری چهار سطح سالیسیلیک اسید(شاهد ، 1 میلی مولار، 3/1 میلی مولار و 7/1 میلی مولار) از مرحله چهار برگی تا پایان فصل رشد و کاربرد چهار سطح کلسیم(شاهد، 1 کیلوگرم در هکتار، 2 کیلوگرم در هکتار و 3 کیلوگرم در هکتار) بوده است. صفات مورد یررسی شامل شاخص سطح برگ، کلروفیل a و b، پرولین، پروتئین دانه و عملکرد دانه بود. غلظت 7/1 میلی مولار هورمون و 3 کیلوگرم در هکتار از کربنات کلسیم در تمام سطوح آبیاری باعث افزایش معنی داری در صفات مورد آزمایش بوده است.کلمات کلیدی: ذرت، تنش کم آبی، سالیسیلیک اسید، کربنات کلسیم و عملکرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

544 - بررسی اثر متقابل سطوح مختلف کود نیتروژن و تنش خشکی بر محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد چهار رقم گندم
سعید صمصامی فرود بذرافشان مهدی زارع بهرام امیری عبدالله بحرانی

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر رنگدانه‌های کلروفیل a، کلروفیل b، فلاونوئید، کارتنوئید و اجزای عملکرد چهار رقم گندم در دو منطقه کودیان و نصرآباد از توابع استان فارس ایران پژوهش انجام شد. آزمایش به صورت کرت دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی ب أکثر

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر رنگدانه‌های کلروفیل a، کلروفیل b، فلاونوئید، کارتنوئید و اجزای عملکرد چهار رقم گندم در دو منطقه کودیان و نصرآباد از توابع استان فارس ایران پژوهش انجام شد. آزمایش به صورت کرت دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به انجام رسید به نحوی که فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (نرمال و قطع آبیاری در مرحله ساقه‌دهی)، فاکتورهای فرعی شامل چهار سطح کودی صفر، 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و چهار رقم گندم (شیرودی، چمران 2، چمران مادری و سیروان) با سه تکرار بود. صفات عملکرد دانه، تعداد دانه‌ در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و رنگدانه‌های کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید و فلاونوئید مورد مطالعه قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده مشخص گردید تنش خشکی منجر به کاهش کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، فلاونوئید، عملکرد و اجزای عملکرد گردید به طوریکه اعمال تنش خشکی منجر به کاهش 29 درصدی عملکرد دانه گردید اما اعمال تیمارهای 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار نیتروژن منجر به افزایش 25، 32 و 15 درصدی عملکرد دانه نسبت به عدم کابرد نیتروژن گردید. بنابراین استفاده از این ارقام با 240 کیلوگرم نیتروژن برای شرایط تنش خشکی و عدم تنش مناسب است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

545 - تاثیر کاربرد نیتروکسین و سطوح آبیاری بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا
محمدرضا صفری ابوالفضل فرجی محمدرضا داداشی محمد آرمین

به منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع ط أکثر

به منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان بجنورد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در سه سطح به صورت بدون تنش، تنش ملایم، تنش شدید به عنوان کرت اصلی و مصرف نیتروکسین به صورت بذرمال در دو سطح کاربرد نیتروکسین و عدم کاربرد نیتروکسین و سه رقم کلزای پاییزه ناتالی، اکاپی و نپتون به صورت فاکتوریل ترکیب شده و به عنوان کرت فرعی بودند. تنش شدید در مقایسه با شرایط بدون تنش سبب کاهش 5/62 درصدی ارتفاع بوته، 3/76 درصدی تعداد شاخه فرعی، 56/45 درصدی تعداد غلاف در بوته، 3/1 درصدی تعداد دانه در غلاف، 52/11 درصدی وزن هزار دانه، 2/19 درصدی عملکرد دانه، 5/5 درصدی درصد روغن دانه و 45/90 درصدی عملکرد روغن دانه شد، بیشترین ارتفاع بوته (156 سانتی متر) و تعداد شاخه فرعی(1/8 عدد) در رقم اکاپی، تعداد دانه در غلاف (8/24 عدد) و وزن هزار دانه (44/3 گرم) در رقم نپتون، عملکرد دانه (2062 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن دانه (933 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و عملکرد پروتئین (321 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و نپتون مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد رقم ناتالی، نسبت به سایر ارقام تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی دارد. مصرف نیتروکسین موجب افزایش تحمل گیاه کلزا در مقابل تنش خشکی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

546 - اثر سیلیکون و کود زیستی نیتروکارا بر پارامترهای مورفوفیزیولوژیک گندم تحت رژیم های مختلف آبیاری
مهرداد عرب اول حمیدرضا گنجعلی

به‌‌ منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سیلیکون و کود زیستی نیتروکارا بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گندم تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل، طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل تنش رطوبتی أکثر

به‌‌ منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سیلیکون و کود زیستی نیتروکارا بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گندم تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل، طی دو سال زراعی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل تنش رطوبتی (آبیاری پس از تخلیه رطوبتی 50، 75 و 90 درصد ظرفیت مزرعه) در کرت‌های اصلی و محلول‌پاشی سیلیکون در سه سطح صفر، 1 و 5/1 میلی‌مولار و کود زیستی نیتروکارا در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح در کرت‌های فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد عدم تلقیح بذور با نیتروکارا تحت رژیم آبیاری 50 درصد و تلقیح بذور تحت رژیم آبیاری 75 درصد در سال دوم اجرای آزمایش، منجر به تولید بیشترین عملکرد دانه به‌ترتیب با میانگین 5/1901 و 3/1892 گرم در مترمربع گردید. بیشترین بیوماس کل مربوط به تلقیح بذور با نیتروکارا به همراه استفاده از 1 میلی‌مولار سیلیکون در سال دوم آزمایش تحت رژیم آبیاری 50 درصد تخلیه رطوبتی (3/8793 گرم در مترمربع) بود. به‌طور کلی، تحت شرایط کم‌آبیاری، استفاده از کود زیستی نیتروکارا و محلول‌پاشی سیلیکون منجر به بهبود پارامترهای فیزیولوژیکی و افزایش شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط اقلیمی سیستان گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

547 - تغییر فعالیت‌های فیزیولوژیک بادام زمینی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد برگی اتانول
رضا احمدی شریف حمیدرضا ذاکرین معرفت مصطفوی راد سعید سیف زاده سید علیرضا ولدآبادی

به‌منظور ارزیابی فعالیت‌های فیزیولوژیک بادام زمینی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد برگی اتانول آزمایشی در طی فصل زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی است أکثر

به‌منظور ارزیابی فعالیت‌های فیزیولوژیک بادام زمینی در واکنش به رژیم‌های مختلف آبیاری و کاربرد برگی اتانول آزمایشی در طی فصل زراعی 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح رژیم آبیاری پس از 25، 50، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به‌عنوان کرت اصلی و سه سطح اتانول 10، 20 و 30 درصد حجمی به‌عنوان کرت فرعی بود. اثر متقابل بین رژیم آبیاری × الکل اتانول بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده در بادام زمینی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. تنش خشکی سبب کاهش عملکرد دانه در واحد سطح، شاخص کلروفیل برگ و رطوبت نسبی برگ‌ در بادام زمینی گردید ولی، تنش خشکی میزان پرولین، قندهای محلول، پروتئین محلول، آنتوسیانین‌ها و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز را افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه (3275 کیلوگرم در هکتار) بادام زمینی در واکنش به رژیم آبیاری پس از 25 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A همراه با کاربرد برگی اتانول با غلظت 20 درصد حجمی به‌دست آمد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد برگی اتانول می‌تواند در راستای ارتقای عملکرد دانه و افزایش مقاومت بوته‌های بادام زمینی در مقابل تنش خشکی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه ‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

548 - تاثیر قطع آبیاری و کاربرد سوپرجاذب بر خصوصیات مورفولوژیک، کمی و کیفی دانه آفتابگردان
رضوان کرمی برزآباد بابک پیکرستان ابوالفضل باغبانی آرانی

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری و مصرف سوپرجاذب استاکوسورب بر ویژگی‌های مورفولوژیک، کمی و کیفی آفتابگردان رقم پروگرس به‌صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور میلاجرد، اراک، اجرا گردید. أکثر

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری و مصرف سوپرجاذب استاکوسورب بر ویژگی‌های مورفولوژیک، کمی و کیفی آفتابگردان رقم پروگرس به‌صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور میلاجرد، اراک، اجرا گردید. آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله غنچه‌دهی (45 روز پس از کاشت) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی (55 روز پس از کاشت) و مصرف سوپرجاذب به‌عنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل عدم مصرف سوپرجاذب، مصرف 60،30 و 90 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد بالاترین میزان عملکرد روغن و دانه و اجزای عملکرد دانه در تیمار آبیاری کامل و مصرف 90 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و به ترتیب کمترین میزان این صفات در تیمار قطع آبیاری از مرحله غنچه‌دهی و عدم مصرف سوپرجاذب (بدست آمد. همچنین بالاترین درصد پوکی دانه در تیمار قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و تیمار بدون مصرف سوپرجاذب مشاهده گردید. با توجه به اهمیت صفت اقتصادی عملکرد روغن در آفتابگردان، به‌ترتیب تنش قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و گلدهی سبب کاهش (7/20 و 3/8 درصدی) آن گردید که این اثرات منفی تنش کم‌آبی، با کاربرد سوپرجاذب تعدیل گردید به‌طوری‌که مقادیر بالای سوپرجاذب (90 کیلوگرم در هکتار) بیشترین تاثیر را در بهبود صفات مورد بررسی تحت شرایط کم‌آبی (به‌ترتیب در مرحله غنچه‌دهی و گلدهی) به میزان (36/7 و 73/6 درصد) داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

549 - بررسی اثر تیمارهیومیک‌اسید بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فنل و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه دارویی درمنه خزری (Artemisia annua L.) تحت تنش شوری
آتنا محمدی نیا سماکوش حسین مرادی وحید اکبرپور

شوری یکی از‌مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که بر حسب نوع گیاه،‌باعث کاهش قابلیت تولید محصول می‌شود.‌به منظور بررسی تاثیرغلظت‌های مختلف ‌هیومیک‌اسید بر کاهش اثرات نامطلوب شوری در گیاه درمنه‌خزری،‌آزمایشی گلدانی مزرعه‌ای‌با سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب‌طرح بلوک‌های ک أکثر

شوری یکی از‌مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که بر حسب نوع گیاه،‌باعث کاهش قابلیت تولید محصول می‌شود.‌به منظور بررسی تاثیرغلظت‌های مختلف ‌هیومیک‌اسید بر کاهش اثرات نامطلوب شوری در گیاه درمنه‌خزری،‌آزمایشی گلدانی مزرعه‌ای‌با سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب‌طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشگاه علوم‌کشاورزی و منابع‌طبیعی‌ساری انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل‌سه سطح هیومیک‌اسید‌(صفر،‌150و‌300‌میلی‌گرم بر‌لیتر)‌و سه سطح شوری(NaCl آزمایشگاهی:‌صفر،‌4 و 6 ‌گرم‌بر‌لیتر)‌بودند. بعد از اعمال تیمار‌ها و در مرحله رشد رویشی گیاه،‌نمونه‌هایی از اندام‌های‌هوایی تهیه و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی‌(DPPH)،‌میزان‌فنل(فولین‌سیوکالتو)،‌فلاونوئید‌(آلومینیوم‌کلرید)،‌رنگیزه فتوسنتزی‌، پرولین‌ و زیست توده‌ی گیاه اندازه‌گیری شد.‌نتایج نشان داد که کاربرد هیومیک‌اسید‌(در غلظت 300 میلی‌گرم بر لیتر) و شوری (به ویژه در غلظت 6 گرم بر لیتر) به ترتیب با میانگین 13/0، 39/0، 61/0 ، 18/6(میلی‌گرم بر گرم وزن‌تر) و 92/20(میکرو‌گرم بر میلی‌لیتر) می‌تواند در افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه درمنه‌خزری موثر واقع‌ شود. استفاده از هیومیک‌اسید با غلظت 300 میلی‌گرم بر لیتر و شوری (خصوصاً در غلظت 4 گرم بر لیتر) به ترتیب با میانگین 39/2 (میلی‌گرم گالیک اسید در 100 گرم) و 115/0 (میلی‌گرم کوئرستین در 100 گرم) در افزایش میزان فنل و فلاونوئید تاثیر گذار بود. بیش‌ترین زیست توده‌ی اندام‌هوایی نیز در تیمار 150 میلی‌گرم بر لیتر هیومیک‌اسید و عدم کاربرد شوری با میانگین5/15درصد‌ ‌مشاهده گردید. بنابراین در گیاه درمنه‌خزری هیومیک‌اسید تا حدودی می‌تواند اثرات تخریبی شوری را جبران کند، در واقع استفاده از تنش‌های غیر‌زیستی (‌تنش ‌شوری) ، کاربرد کود‌های آلی (هیومیک‌اسید) و کاربرد تلفیقی آن‌ها بر اساس غلظت مورد استفاده قادر به بهبود برخی خصوصیات مورفولوژی و بیوشیمایی در گیاه درمنه خزری بسته به هدف مورد نظر، می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

550 - تأثیر زمان‌های کاربرد اسید سالیسیلیک بر خصوصیات بیوشیمیایی، زراعی و عملکرد جو (Hordeum vulgare L.) در رژیم‌های مختلف رطوبتی
مجتبی شعاع فرهاد مهاجری محمد رحیم اوجی علیرضا باقری

به منظور بررسی اثرات زمان کـاربرد خـارجی هورمـون اسید سالیـسیلیک بـر خـصوصیات مورفولوژیـک و فیزیولوژیک جو (رقم نصرت) در شرایط تنش، آزمایشی در شهرستان نی ریز در طی دو سال زراعـی 1399-1398 و 1400-1399 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شرایط أکثر

به منظور بررسی اثرات زمان کـاربرد خـارجی هورمـون اسید سالیـسیلیک بـر خـصوصیات مورفولوژیـک و فیزیولوژیک جو (رقم نصرت) در شرایط تنش، آزمایشی در شهرستان نی ریز در طی دو سال زراعـی 1399-1398 و 1400-1399 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شرایط مختلف آبیاری (بدون آبیاری، دو و چهار نوبت آبیاری) و عامل فرعی زمان‌های محلول‌پاشی اسـید سالیسـیلیک (بدون محلول‌پاشی، انتهای پنجه‌زنی، ظهور 50 درصد ساقه و انتهای ظهور برگ پرچم) اجرا شد. نتایج نشان دادند که تیمار بدون آبیاری باعث کاهش شاخص کلروفیل برگ و کلروفیل های a و b به میزان به ترتیب 2/74، 02/66 و 31/42 درصد شد. تیمار بدون آبیاری هم چنین باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه به میـزان 9/86 درصد (میانگین دو سال آزمایش) شد. محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی به‌طور متوسط عملکرد دانه را 36/10 درصد افزایش داد. افزایش عملکرد دانه در اثر محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی در تیمار بدون آبیاری، 2/6 و در تیمار چهار نوبت آبیاری، 1/10 درصد بود که نشان‌ دهنده تأثیر مثبت محلول‌پاشی در شرایط رطوبتی بالاتر می‌باشد. محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش غلظت پـرولین نسبت به شاهد بدون محلول‌پاشی شد. بیشترین غلظت پرولین در تیمار محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی بود. غلظت پرولین با کاهش دفعات آبیاری افزایش یافت. نتایج بیانگر آن هستند که کاربرد اسید سالیسیلیک در انتهای پنجه‌زنی از طریق بهبود ویژگی‌های بیوشیمیایی، در کاهش عوارض تنش خشکی موثر بوده و در شـرایط آب و خاک مشابه، کاربرد آن در جو توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

551 - اثر میکوریزا و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد سیاهدانه در رژیم‌های مختلف آبیاری
خسرو طاهری حقیقی برمک جعفری عبدالرضا جعفری حمیدرضا میری حمید رضا ابراهیمی

به منظور بررسی اثر کاربرد قارچ میکوریزا و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سیاهدانه در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1398-1397 در شهرستان مرودشت انجام گردید. چهار سطح آبیاری (آبیاری در با أکثر

به منظور بررسی اثر کاربرد قارچ میکوریزا و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سیاهدانه در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1398-1397 در شهرستان مرودشت انجام گردید. چهار سطح آبیاری (آبیاری در با 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) به عنوان کرت اصلی و کاربرد و عدم کاربرد قارچ میکوریزا، کاربرد و عدم کاربرد کود پتاسیم به صورت فاکتوریل در کرت فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری، قارچ مایکوریزا، پتاسیم و همچنین اثرات متقابل آبیاری و قارچ مایکوریزا بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار شد. با افزایش تنش خشکی ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد فولیکول در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد روغن کاهش یافت. بیشترین عملکرد دانه مربوط به آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی در شرایط کاربرد قارچ میکوریزا (856 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه مربوط به آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی در شرایط عدم کاربرد قارچ مایکوریزا (174 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزا در شرایط آبیاری در 75 درصد ظرفیت زراعی منجر به افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد و با تیمار آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی در شرایط عدم کاربرد قارچ میکوریزا اختلاف معنی‌داری نداشت. در تیمار آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی بین کاربرد و عدم کاربرد قارچ میکوریزا برای اکثر صفات سیاهدانه اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

552 - واکنش عملکرد و کیفیت دانه دو رقم کلزا به کاربرد عناصر روی و آهن تحت شرایط کم‌آبی
حمیدرضا ذاکرین امیرحسین شیرانی راد سعید سیف زاده سید علیرضا ولدآبادی

این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر أکثر

این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر (به‌عنوان شاهد)، کاربرد برگی روی، آهن و روی + آهن، به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و دو رقم کلزا به‌نام‌های ساری‌گل و آرجی‌اس‌300 در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته (72/7 عدد)، تعداد خورجین در شاخه‌های فرعی (8/125 عدد)، وزن هزار دانه (49/5 گرم)، عملکرد زیست‌توده (23760 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (5668 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن کلزا (2519 کیلوگرم در هکتار) در رقم آرجی‌اس‌-300 تحت شرایط آبیاری کامل و کاربرد روی + آهن به‌دست آمد و در شرایط مشابه تفاوت معنی‌داری با رقم ساری‌گل نشان نداد. در این آزمایش، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی بیشترین کاهش عملکرد دانه کلزا را نشان داد و تحت شرایط تنش کم‌آبی از مرحله گل‌دهی، کاربرد برگی روی + آهن، عملکرد دانه ارقام آرجی‌اس300 و ساری‌گل را در مقایسه با شاهد به‌ترتیب، معادل 107 و 136 افزایش داد. کاربرد تلفیقی روی و آهن به‌صورت کاربرد برگی از طریق بهبود رشد رویشی و زایشی بوته‌های کلزا، عملکرد دانه را در سطوح مختلف رژیم آبیاری افزایش داد. بدین ترتیب، کاربرد برگی ترکیبی عناصر ریزمغذی روی و آهن هر دو با غلظت 4 در هزار می‌تواند برای افزایش عملکرد کمی و کیفی کلزا تحت شرایط اقلیمی مشابه توصیه شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

553 - ارزیابی شاخص‌های انتخاب غیر مستقیم برای بهبود عملکرد ژنوتیپ‌های تریتیکاله تحت شرایط تنش خشکی
آرمین ساعدموچشی ژاله ساعدموچشی فاطمه انصارشوریجه

جهت بررسی لاین‌های تریتیکاله با بهره‌وری مناسب در شرایط نرمال و تنش خشکی با استفاده از صفات عملکرد و اجزای عملکرد و نحوه محاسبه ضرایب شاخص انتخاب همزمان اسمیت-هیزل است آزمایش‌های مزرعه‌ای جداگانه در سه سال زارعی از 1393 تا 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه أکثر

جهت بررسی لاین‌های تریتیکاله با بهره‌وری مناسب در شرایط نرمال و تنش خشکی با استفاده از صفات عملکرد و اجزای عملکرد و نحوه محاسبه ضرایب شاخص انتخاب همزمان اسمیت-هیزل است آزمایش‌های مزرعه‌ای جداگانه در سه سال زارعی از 1393 تا 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز با 56 ژنوتیپ و دو رقم تریتیکاله در دو شرایط نرمال و تنش خشکی انجام شد. در این مطالعه میزان وراثت‌پذیری عمومی، تنوع و همبستگی ژنتیکی صفات عملکرد و اجزای عملکرد محاسبه شد. وراثت‌پذیری اجزای عملکرد نشان داد که برای ایجاد ارقام با عملکرد بالا می‌توان از عملکرد دانه و صفاتی نظیر تعداد پنجه با وراثت‌پذیری بالا بهره جست. صفات با اثر‌گذاری بالا روی عملکرد شامل تعداد روز تا گلدهی و عملکرد کاه با همبستگی منفی و طول برگ پرچم و عملکرد زیست‌توده با همبستگی مثبت در شرایط نرمال بود. به نظر می‌رسد در شرایط نرمال به دلیل اختصاص منابع به رشد اندام هوایی، افزایش میزان عملکرد کاه دارای اثر منفی روی شاخص انتخاب هم‌زمان و در نتیجه کاهش عمکرد ژنوتیپ‌های تریتیکاله دارد. در شرایط تنش خشکی نیز صفات وزن سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله و تعداد دانه در سنبله دارای اثر مثبت روی عملکرد بودند. بر اساس این پژوهش می‌توان از شاخص انتخاب جهت تشخیص ژنوتیپ‌های برتر با استفاده همزمان از چندین صفت در برنامه‌های به‌نژادی سود جست. همچنین در شرایط نرمال ژنوتیپ‌های 53، 48، 32، 29 و 39 و در شرایط تنش ژنوتیپ‌های 36، 38، 39، 48 و 50 به عنوان ژنوتیپ‌های برتر شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

554 - بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی ذرت شیرین در مراحل مختلف رشد نسبت به تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی
علی شهریاری آدام ب. پوته آنوار ب. عبدالرحیم گیزان ب. صالح

کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسن أکثر

کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای دو هیبرید ذرت شیرین 968 و 926 در شرایط گلخانه ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1389و در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه پوترا (UPM) مالزی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری کامل در طول دوره رشد (شاهد)، تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای، تنش رطوبتی در مرحله رشد زایشی و تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه ای و زایشی)، سه سطح کود نیتروژن (40، 120 و 200 کیلو گرم در هکتار از منبع اوره) و دو هیبرید (هیبرید 968 و هیبرید 926) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش آبیاری و کود نیتروژن بر کلروفیل برگ، میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای معنی دار بود و با کاهش میزان مصرف نیتروژن و تنش آبیاری این مقادیر کاهش یافت. نتایج تیمارهای آبیاری بر میزان فتوسنتز نیز نشان داد که تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای و زایشی به‌ترتیب باعث کاهش 54 % و 84 % در مقایسه با تیمار آبیاری شاهد شد. اما در هدایت روزنه‌ای کاهش میزان نیتروژن تا سطح 120 کیلو گرم در هکتار تفاوتی را با 200 کیلو گرم در هکتار نیتروژن نشان نداد. میزان پرولین نیز تحت تأثیر تنش آبیاری در گیاه افزایش یافت. میزان دانه گرده نیز با کاهش مصرف نیتروژن و تنش آبیاری کاهش یافت. اما زنده مانی دانه گرده با تنش آبیاری به میزان 39 % کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

555 - اثرکاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد واجزاء عملکرد ذرت (Zea mays L.) در شرایط تنش خشکی
مجتبی ابراهیمی برمک جعفری حقیقی

تنش خشکی مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزما أکثر

تنش خشکی مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در سه سطح(4، 6 و 8 روز) به عنوان عامل اصلی و کاربرد سالیسیلیک اسید در چهار سطح(0، 4/0، 7/0 و 1 میلی مولار) به عنوان عامل فرعی بودند. صفات مورد بررسی شامل شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه، میزان پرولین برگ و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که سالیسیلیک اسید بر شاخص سطح برگ، میزان پرولین برگ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اثر مثبت معنی داری داشت. غلظت 1 میلی مولار هورمون در تمام سطوح آبیاری باعث افزایش معنی داری در صفات مورد آزمایش بود، به طوری که غلظت 1 میلی مولار هورمون با دور آبیاری 4 روزه بیشترین تأثیر را در افزایش صفات مورد بررسی داشته است. در این آزمایش مشاهده شد که اثرات تنش همچون کاهش سطح برگ در غلظت های 1 میلی مولار هورمون تا حدی کنترل شده است، که این موضوع می تواند به میزان تجمع پرولین در برگ و دیگر تغییرات فیزیولوژیکی در گیاه اشاره کند. بنابراین بر اساس نتایج بدست آمده در این طرح مشخص گردید که غلظت 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید می تواند برای کشت ذرت در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند، در جهت دستیابی به عملکرد مطلوب مناسب باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

556 - بررسی واکنش برخی ژنوتیپ‌های آفتابگردان به تنش خشکی با استفاده از شاخص-های تحمل به تنش
تقی عوض آبادیان جعفر مسعود سینکی نصرت الله حسینی علیرضا دشتبان مهرناز زارعی

این آزمایش با هدف تعیین میزان تحمل به خشکی ارقام آفتابگردان در شرایط قطع آبیاری، به صورت اسپلیت استریپ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-89 در شهرستان دامغان طراحی و شاخص حساسیت خشکی(SSI)، شاخص تحمل(TOL)، شاخص تحمل تنش(STI)، میانگین هندسی أکثر

این آزمایش با هدف تعیین میزان تحمل به خشکی ارقام آفتابگردان در شرایط قطع آبیاری، به صورت اسپلیت استریپ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 90-89 در شهرستان دامغان طراحی و شاخص حساسیت خشکی(SSI)، شاخص تحمل(TOL)، شاخص تحمل تنش(STI)، میانگین هندسی بهره‌وری (GMP)و میانگین بهره‌وری(MP) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بین ارقام از نظر علمکرد دانه اختلاف معنی‌داری وجود داشت. در شرایط بدون تنش رقم هایسان 33 با 4790 کیلوگرم درهکتار بیشترین عملکرد دانه همچنین در شرایط تنش نیز این رقم با 2645 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را نسبت به دو رقم دیگر تولید کرد. بالاترین میزان شاخص (STI) در تنش شدید متعلق به رقم رکورد و تنش ملایم متعلق به رقم پروگرس بود، همچنین رقم هایسان 33، بیشترین MP و GMP را نسبت به سایر شاخص ها نشان داد. محاسبه همبستگی شاخص های ارزیابی با عملکرد در شرایط مطلوب و تنش نشان داد که عملکرد در شرایط تنش (YS) رابطه معنی‌داری با Yp و تمامی شاخص‌ها به جز شاخص حساسیت به تنش SSIداشت و همبستگی Yp با STI، GMP ,MPو TOL معنی‌دار بود. همبستگی بین MP با STI وGMP و نیز STI با GMP مثبت معنی‌دار ولی بیشترین همبستگی بین MP و GMPدیده شد. SSI نیز رابطه منفی وغیر معنی‌داری با همه شاخص های تحمل به تنش نشان داد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد شاخص های STI ، GMPو MPشاخص‌های مناسبی برای برآورد پایداری عملکرد ودستیابی به ارقام پر محصول بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

557 - تاثیر پرایمینگ بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت هیبرید SC704 در شرایط تنش شوری وخشکی
نسیم مسرت عطا الله سیادت مهران شرفی زاده بهنام حبیبی خانیانی

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ذرت هیبرید SC704 تحت شرایط تنش شوری و خشکی و تعیین بهترین تیمار پرایمینگ در شرایط تنش، آزمایشی بصورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا" تصادفی در سه تکرار در سال زراعی90-1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد واقع در شهرستان أکثر

به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ذرت هیبرید SC704 تحت شرایط تنش شوری و خشکی و تعیین بهترین تیمار پرایمینگ در شرایط تنش، آزمایشی بصورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا" تصادفی در سه تکرار در سال زراعی90-1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد واقع در شهرستان دزفول اجرا گردید. فاکتور اول شامل سه سطح پرایمینگ (شاهد(بدون تیمار)، بذور تیمارشده با آب مقطر و بذور تیمار شده با نیترات پتاسیم1%) ، فاکتور دوم شامل نوع محلول آزمایشی (کلرید سدیم و پلی اتیلن گلیکول6000) و فاکتور سوم شامل پنج سطح پتانسیل اسمزی (صفر،3/0- ، 6/0- ، 9/0 - ، 2/1- مگاپاسکال) بودند. در این تحقیق برخی از شاخص های مرتبط با جوانه زنی بذر از قبیل درصد جوانه زنی، طول ، وزن تر و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، ضریب سرعت جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و میانگین زمان لازم برای جوانه زنی اندازه گیری شدند. نتایج حاکی از تأخیر جوانه زنی در هر دو محلول کلرید سدیم و پلی اتیلن گلیکول بود. درصد جوانه زنی و دیگر شاخص‌های جوانه زنی تحت تاثیر تیمار پرایمینگ و شرایط تنش شوری و خشکی ایجاد شده قرار گرفتند و دارای اختلاف معنی دار بودند. همچنین بذور در تمام غلظت‌های محلول کلرید سدیم جوانه زدند، اما در پتانسیل اسمزی 2/1- مگاپاسکال ایجاد شده بوسیله پلی اتیلن گلیکول جوانه زنی مشاهده نگردید. پرایمینگ بذر موجب بهبود درصد جوانه زنی و رشد گیاهچه ها تحت تنش‌های شوری و خشکی شد. با توجه به نتایج مشاهده شده، بذور تیمار شده با نیترات پتاسیم 1% بهترین وموثرترین تیماردر شرایط تنش در مورد صفت درصد جوانه زنی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

558 - تأثیر خشکی بر عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.)
محبوبه محمدی البرزی فضل الله صفی خانی جعفر مسعود سینکی بهلول عباس‌زاده

شرایط آب و هوایی ایران خشک و نیمه خشک می‌باشد. به همین دلیل یکی از تنش‌های مهم در کشور ما تنش خشکی می‌باشد. به منظور بررسی تأثیر خشکی بر عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی انیسون، آزمایشی در سال زراعی 1390 در ایستگاه تحقیقات البرز کرج به صورت آزمایش اسپیلیت پلات أکثر

شرایط آب و هوایی ایران خشک و نیمه خشک می‌باشد. به همین دلیل یکی از تنش‌های مهم در کشور ما تنش خشکی می‌باشد. به منظور بررسی تأثیر خشکی بر عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی انیسون، آزمایشی در سال زراعی 1390 در ایستگاه تحقیقات البرز کرج به صورت آزمایش اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل 3 جمعیت انیسون (سبزوار، کرمان و جیرفت) و عامل فرعی شامل 4 سطح تنش رطوبتی (10، 30، 50 و 70 درصد تخلیه رطوبت) بود. نتایج نشان داد که، اثر عامل اصلی (جمعیت‌) بر تعداد چتر، وزن خشک برگ و وزن هزار دانه، همچنین اثر عامل فرعی (تنش خشکی) بر ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش کوچک، قطر تاج پوشش بزرگ، تعداد چتر، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، عملکرد ماده خشک و وزن هزار دانه معنی‌دار بود. اثر متقابل عامل اصلی در فرعی بر قطر تاج پوشش کوچک و تعداد چتر در سطح 1% و بر وزن خشک ساقه و عملکرد ماده خشک در سطح 5% معنی‌دار بود. مقایسه میانگین اثر عامل اصلی (جمعیت‌) نشان داد که، بیشترین تعداد چتر از جمعیت جیرفت با میانگین 62/66 عدد در بوته، وزن خشک برگ از جمعیت سبزوار با میانگین 543/198 کیلوگرم در هکتار و وزن هزار دانه از جمعیت کرمان با میانگین 95/2 گرم در بوته بدست آمد. بیشترین ارتفاع گیاه (91/48 سانتی‌متر)، تعداد چتر (83/81 عدد در بوته)، وزن خشک ریشه (778/91 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک ساقه (725/577 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک برگ (724/272 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ماده خشک (227/942 کیلوگرم در هکتار) و وزن هزاردانه (20/3 گرم در بوته) در تیمار 10% تخلیه رطوبت بدست آمد. بطور کلی می‌توان گفت جمعیت جیرفت نسبت به جمعیت کرمان و سبزوار برتری داشت، زیرا در شرایط تنش خشکی پایداری بیشتری از خود نشان داد و متحمل تر به خشکی بود. سطح 10% تخلیه رطوبت بهترین سطح آبیاری برای تولید بیشترین ماده خشک تولیدی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

559 - اثر سطوح مختلف شوری بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چند رقم سویا
رضا افشین مهر امید علیزاده برمک جعفری حقیقی مهدی زارع

به منظور بررسی اثر شوری بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چند رقم سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان شیراز در سال 1389 انجام شد. در این آزمایش ارقام سویا در سه سطح (سحر، BP و ساری JK) و تیمارهای شوری در چهار سطح (صف أکثر

به منظور بررسی اثر شوری بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک چند رقم سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان شیراز در سال 1389 انجام شد. در این آزمایش ارقام سویا در سه سطح (سحر، BP و ساری JK) و تیمارهای شوری در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 میلی مول NaCl) بود. آزمایش در محیط کشت گلدانی و تغذیه با محلول غذایی هوگلند بدون نیتروژن تا مرحله غلاف دهی انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن تر اندام هوایی و ارتفاع گیاه به طور معنی داری کاهش یافت. در تمامی سطوح شوری بیشترین میزان سطح برگ مربوط به رقم ساری JK و کمترین میزان آن در رقم BP مشاهده شد. با افزایش تنش شوری،‌ رقم ساری JK از وزن خشک اندام هوایی و ریشه بیشتری نسبت به ارقام BP و سحر برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که در صفت وزن تر اندام هوایی و ارتفاع گیاه، ارقام ساری JK و سحر از برتری بیشتری نسبت به رقم BP برخوردار بودند. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده چنین بنظر می رسد که رقم ساری JK در مقابله با تنش شوری نسبت به ارقام سحر و BP برتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

560 - تأثیر منابع کودهای نیتروژنه و مقادیر مختلف روی بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه در شرایط شور‌
محمد آرمین جواد اسماعیل نیا

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد پنبه رقم ورامین به نوع کود نیتروژن و مقادیر مختلف کود روی در شرایط شور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی شهرستان بردسکن در سال 390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شام أکثر

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد پنبه رقم ورامین به نوع کود نیتروژن و مقادیر مختلف کود روی در شرایط شور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی شهرستان بردسکن در سال 390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل: نوع منبع کود نیتروژن از منبع سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم و اوره و مقادیر مختلف کود روی از منبع سولفات روی (به میزان صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد تعداد شاخه زایشی، تعداد قوزه در بوته، وزن قوزه و عملکرد وش تحت تأثیر نوع کود مصرفی و مقادیر مختلف کود روی قرار گرفت. نوع کود نیتروژنه اثری بر درصد کیل نداشت. از نظر شاخص‌های مورد بررسی مصرف نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم نسبت به سایر منابع مناسب‌تر بود. استفاده از کود روی تا 60 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش تعداد شاخه زایشی (29/27 درصد)، تعداد قوزه در بوته (01/17 درصد)، وزن قوزه (74/4 درصد)، عملکرد وش (88/26 درصد) و کیل (11/27 درصد) نسبت به تیمار عدم مصرف روی شد. در مجموع نتایج نشان داد که در شرایط شوری خاک استفاده از کود روی سبب کاهش اثرات شوری گردید و استفاده از 40 کیلوگرم در هکتار روی از منبع سولفات روی و نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم سبب تولید حداکثر عملکرد وش پنبه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

561 - اثر محلول پاشی اسیدسالیسیلیک روی برخی از شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام حساس و مقاوم نخود(Cicer arietinum L.) تحت تنش خشکی
رضوان رمضان نژاد مهرداد لاهوتی علی گنجعلی

به منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک روی برخی از شاخص های فیزیولوژیکی (شاخص پایداری غشاء) و بیوشیمیایی (محتوای کلروفیل a و b ، کلروفیل کل ، نسبت کلروفیل a/b و کاروتینوئید) آزمایشی روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش أکثر

به منظور بررسی اثرات توام تنش خشکی و اسید سالیسیلیک روی برخی از شاخص های فیزیولوژیکی (شاخص پایداری غشاء) و بیوشیمیایی (محتوای کلروفیل a و b ، کلروفیل کل ، نسبت کلروفیل a/b و کاروتینوئید) آزمایشی روی دو ژنوتیپ از مجموعه کلکسیون نخود مشهد (MCC441 و MCC358) در چهار سطح تنش خشکی بر اساس ظرفیت زراعی ( ظرفیت زراعی، 75% ظرفیت زراعی، 50 % ظرفیت زراعی و 25% ظرفیت زراعی) و تیمار اسید سالیسیلیک با غلظت های 0 و 7/0 میلی مول به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی در تمام موارد به غیر از نسبت کروفیل a/b با عث کاهش معنی دار شاخص های مورد بررسی شد. تیمار اسید سالیسیلیک باعث افزایش معنی دار شاخص پایداری غشاء و میزان کاروتینوئید در ژنوتیپ MCC358 شد. اسید سالیسیلیک توانست باعث افزایش معنی دار محتوای کلروفیل b و کلروفیل کل در ژنوتیپ MCC441 شود. اما در ژنوتیپ MCC358 محتوای کلروفیل b بعد از تیمار با اسید سالیسیلیک بطور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافت. به نظر می رسد که تاثیر بازدارنده ی تنش خشکی بر ژنوتیپ MCC441 بیشتر از ژنوتیپ MCC358 بوده است و کاربرد اسیدسالیسیلیک با توجه به تاثیر آنتی اکسیدانی آن، اثری بر بهبود شاخص های مورد بررسی در ژنوتیپ MCC441 نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

562 - تعیین مناسب‌ترین شاخص مقاومت به خشکی در ژنوتیپ های مختلف نخود
مهدی روزرخ سید حسین صباغ پور محمد آرمین

به منظور تعیین مناسب‌ترین شاخص انتخاب مقاومت به خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی آزمایشی در سال‌های زراعی 86-1385 و 1387-1386در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در شرایط جداگانه آبی و دیم با یک آزمایش مرکب در قالب طرح بل أکثر

به منظور تعیین مناسب‌ترین شاخص انتخاب مقاومت به خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی آزمایشی در سال‌های زراعی 86-1385 و 1387-1386در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در شرایط جداگانه آبی و دیم با یک آزمایش مرکب در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. در این بررسی ژنوتیپ تازه معرفی شده مورد استفاده قرار گرفت. شاخص‌های کمی مقاومت و حساسیت به خشکی مانند شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل تنش((STI، شاخص تحمل(TOL)، شاخص میانگین هندسی بهره‌وری(GMP)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص بهره‌وری متوسط(MP)، شاخص میانگین هارمونیک (MH) و شاخص معیار برتریت(Pi) بر اساس عملکرد گیاه در شرایط تنش آبی و شرایط بدون تنش محاسبه شد. نتایج بدست آمده نشان داد در بین شاخص‌های مقاومت به خشکی، شاخص‌های MP, MH, GMP, STI به عنوان بهترین شاخص‌ها در گزینش ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی معرفی شدند. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بر اساس صفات یاد شده، نشان دهنده طبقه بندی آن‌ها به سه گروه عمده است که سه ژنوتیپ شماره 7، 8 و 11(آزاد،ILC.482 وILC.1799) در یک گروه جای گرفته و معرف ژنوتیپ های مقاوم به خشکی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

563 - تاثیر 28-هموبراسینولید بر پارامترهای رشد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید Anethum graveolens
جلال الدین حق شناس مهدی اسکندری

براسینواستروئیدها گروهی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. ازجمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر ماده 28-هموبراسینولید بر خصوصیات رشد، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید(Anethum أکثر

براسینواستروئیدها گروهی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. ازجمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر ماده 28-هموبراسینولید بر خصوصیات رشد، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید(Anethum graveolens) رشد یافته در تنش خشکی، در سال 1388 در گلخانه مرکز آموزش فنی و حرفه ای ارسنجان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار صورت پذیرفت. فاکتور اول شامل تنش خشکی در 3 سطح آبیاری شاهد (ظرفیت مزرعه ای خاک، تنش ملایم (3/2 ظرفیت مزرعه ای ) و تنش شدید (3/1 ظرفیت مزرعه ای ) انجام گرفت و فاکتور دوم شامل تنظیم کننده رشد 28-هموبراسینولید در چهار سطح، شاهد(صفر)، 10-10 مولار، 8-10 مولار و 6-10 مولار به صورت محلول، که قبل از اعمال تنش خشکی تیمار با تنظیم کننده رشد صورت گرفت. گیاهان جوان در مرحله 4 تا 5 برگی با محلول 28 هموبراسینولید محلول پاشی شدند. پس از استقرار گیاهان و در مرحله 6 شاخه فرعی تیمار تنش خشکی اعمال شد صفات رشدی شامل ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی (گرم در گلدان)، وزن خشک ریشه، درصد اسانس و عملکرد اسانس بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هرچند سطوح مختلف تنش خشکی باعث کاهش وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع و عملکرد اسانس شد، اما باعث افزایش درصد اسانس گردید. استفاده از ماده 28-هموبراسینولید در شرایط تنش ملایم و شدید باعث بهبود برخی خصوصیات رشد همچون وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، همچنین درصد و عملکرد اسانس شوید گردید. استفاده از 10-10 مولار از ماده28-هموبراسینولید در شرایط آبیاری کامل و تنش ملایم به ترتیب افزایش 36 و 37 درصدی عملکرد اسانس گیاه شوید را به همراه داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

564 - تاثیر محلول پاشی سولفات روی و دور آبیاری برعملکرد، اجزای عملکرد و میزان پروتئین ذرت دانه‌ای
حسین قطاوی غلامرضا معافپوریان عبدالله بحرانی

با توجه به کمبود آب آبیاری و لزوم صرفه جویی در منابع آب و از طرف دیگر نقش مثبت عناصری مانند روی در کاهش اثرات منفی تنش خشکی این تحقیق انجام گردید. این آزمایش در استان فارس، شهرستان کوار روی ذرت رقم ماکسیما انجام شد. سطوح مختلف دور آبیاری شامل آبیاری 8 روزه، 10 روزه، 12 أکثر

با توجه به کمبود آب آبیاری و لزوم صرفه جویی در منابع آب و از طرف دیگر نقش مثبت عناصری مانند روی در کاهش اثرات منفی تنش خشکی این تحقیق انجام گردید. این آزمایش در استان فارس، شهرستان کوار روی ذرت رقم ماکسیما انجام شد. سطوح مختلف دور آبیاری شامل آبیاری 8 روزه، 10 روزه، 12 روزه و 14 روزه به عنوان فاکتور اصلی و تعداد دفعات محلول پاشی شامل بدون محلول پاشی، یکبار محلول پاشی و دوبار محلول پاشی به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج این آزمایش نشان داد که دور آبیاری 8، 10 و 12 روزه تفاوت معنی داری روی عملکرد دانه ندارد، در حالیکه دور آبیاری 14 روز کاهش معنی داری روی عملکرد نهایی نشان می دهد. دوبار محلول پاشی روی در برخی از صفات من جمله شاخص سطح برگ و میزان پروتیین دانه اختلاف های معنی داری را ایجاد کرد. در برهمکنش دفعات محلول پاشی روی و دور آبیاری بهترین عملکرد نهایی از تیمار دوبار محلول پاشی و آبیاری 12 روزه به میزان9438 کیلو گرم در هکتار حاصل شد. بنابراین می‌توان نتیجه گیری کرد که تفاوت قابل ملاحظه ای بین اعمال تنش در دور های آبیاری 8، 10 و 12 روزه بر عملکرد گیاه ذرت قابل مشاهده نیست. در شرایطی که دوبار محلول پاشی سولفات روی انجام گرفت، افزایش به ترتیب 5 و 13 درصدی عملکرد نهایی و پروتیین دانه نسبت به شاهد، مشاهده گردید ودر شرایط آبیاری 14 روزه و دو بار محلول پاشی روی نسبت به شرایط آبیاری های 8، 10 و 12 روزه در صفات شاخص سطح برگ، اجزای عملکرد و عملکر نهایی کاهش معنی داری، نشان داد، اما در صفات شاخص برداشت و پروتیین دانه افزایش معنی داری مشاهده گردید. درنهایت می توان چنین نتیجه گیری نمود که بهترین عملکرد دانه در تلفیق آبیاری 12 روزه و دوبار محلول پاشی مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

565 - اثر تنش خشکی و سالیسیلیک اسید روی رنگدانه های فتوسنتزی و جذب عناصر غذایی ارقام زراعی آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
احسان نعمت اللهی عبدالرضا جعفری علیرضا باقری

به منظور بررسی تحمل ارقام مختلف آفتابگردان (Helianthus annuus L.) نسبت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و در محیط کشت گلدان طراحی شد. ارقام یوروفلور و هایسون 33 آفتابگردان به عنوان فاکتور اصلی و سطوح مختلف تنش خشکی (شاهد، 3/0- أکثر

به منظور بررسی تحمل ارقام مختلف آفتابگردان (Helianthus annuus L.) نسبت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و در محیط کشت گلدان طراحی شد. ارقام یوروفلور و هایسون 33 آفتابگردان به عنوان فاکتور اصلی و سطوح مختلف تنش خشکی (شاهد، 3/0- ، 6/0- و9/0- مگاپاسکال) و محلول پاشی توسط سالیسیلیک اسید (صفر و 100 میکرومولار) به عنوان فاکتور فرعی انتخاب گردیدند. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از این است که با افزایش سطوح تنش خشکی، کاهش معنی داری در جذب عناصر غذایی ماکرو و همچنین رنگدانه های فتوسنتزی به وجود آمد. بیشترین میزان کاهش در صفات مذکور، در سطح 9/0- مگاپاسکال بود. با استناد به نتایج این پژوهش، رقم هایسون 33 در مقایسه با یورفلور، به دلیل توانایی بالاتر در جذب عناصر غذایی و همچنین محتوای بیش تر رنگدانه های فتوسنتزی برگ، به عنوان رقم مقاوم تر آفتابگردان نسبت به شرایط تنش خشکی در مقایسه با رقم یوروفلور شناخته شد. محلول پاشی سالیسیلیک اسید با غلظت 100 میکرومولار نیز از طریق افزایش معنی دار جذب عناصر غذایی ماکرو و رنگدانه های فتوسنتزی، سبب کاهش خسارت ناشی از تنش خشکی در هر دو رقم آفتابگردان گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

566 - اثر آبسیزیک اسید و براسینواستروئید بر میزان پرولین و رنگیزه های فتوسنتزی و دوام سطح برگ جو بدون پوشینه در رژیم‌های مختلف آبیاری
خدیجه السادات تهمتن امید علیزاده برمک جعفری حقیقی

به منظور بررسی اثر آبسیزیک اسید و براسینواستروئید بر میزان پرولین و رنگیزه های فتوسنتزی و دوام سطح برگ جو بدون پوشینه در سطوح مختلف آبیاری، آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی ارسنجانبه صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در محیط کشت گلدان به م أکثر

به منظور بررسی اثر آبسیزیک اسید و براسینواستروئید بر میزان پرولین و رنگیزه های فتوسنتزی و دوام سطح برگ جو بدون پوشینه در سطوح مختلف آبیاری، آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی ارسنجانبه صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در محیط کشت گلدان به مورد اجرا درآمد. فاکتورهای مورد بررسی شامل، سطوح آبیاری در دو سطح آبیاری در حد ظرفیت زراعی و 50 درصد ظرفیت زراعی و محلول پاشی هورمون های آبسیزیک اسید و براسینواستروئید در مرحله گلدهی در چهار سطح (سطح صفر (شاهد)، مصرف4 پی پی ام آبسیزیک اسید، مصرف 10 پی پی ام براسینو استروئید و مصرف 4 پی پی ام آبسیزیک اسید و 10 پی پی ام براسینو استروئید بود. نتایج نشان داد تنش کم آبی سبب افزایش پرولین، کلروفیل a و کلروفیل b و کاروتینوئید در جو بدون پوشینه شد و دوام سطح برگ با بروز تنش آبی کاهش یافت. کاربرد براسینو استروئید به تنهایی خسارت ناشی از تنش کم آبی را افزایش داد، اما کاربرد آبسیزیک اسید به تنهایی و یا توام با براسینو استروئید بوسیله افزایش رنگیزه های فتو سنتزی می تواند تا حدودی اثرات مضر تنش کم آبی را در جو بدون پوشینه تعدیل نماید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

567 - تأثیر زمان آبیاری تکمیلی و محلول‌پاشی روی بر عملکرد و اجزای‌ عملکرد نخود
محمد آرمین مسلم بیدی

به منظور بررسی زمان آبیاری تکمیلی و زمان محلول‌پاشی روی بر عملکرد و اجزای ‌عملکرد نخود دیم آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در سبزوار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل زمان آبیاری تکمیلی در چهار سطح (عد أکثر

به منظور بررسی زمان آبیاری تکمیلی و زمان محلول‌پاشی روی بر عملکرد و اجزای ‌عملکرد نخود دیم آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در سبزوار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل زمان آبیاری تکمیلی در چهار سطح (عدم آبیاری ، آبیاری تکمیلی در مرحله گل‌دهی، آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف دهی و آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گل‌دهی) به عنوان کرت اصلی و زمان محلول‌پاشی با سولفات روی با غلظت دو در هزار در چهار سطح (عدم محلول‌پاشی، محلول پاشی در مرحله رویشی، مرحله گل‌دهی و محلول پاشی در مرحله گل‌دهی و رویشی) به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گل‌دهی بالاترین عملکرد دانه (57/49 گرم در متر مربع)، عملکرد بیولوژیک (04/65 گرم در متر مربع)، تعداد دانه در بوته (84/28) و ارتفاع بوته (27 سانتی متر) را تولید کرد، درحالیکه وزن هزار دانه عکس‌العمل خاصی به آبیاری تکمیلی نشان نداد. واکنش عملکرد دانه و اجزای عملکرد به زمان محلول‌پاشی متفاوت بود. به نحوی که حداکثر عملکرد دانه (44/47 گرم در متر مربع)، عملکرد بیولوژیک (59/65 گرم در متر مربع)، و تعداد دانه در بوته (65/26) در محلول‌پاشی سولفات روی در دو زمان رویشی وگل‌دهی به دست آمد در حالی که محلول‌پاشی در زمان گل‌دهی سبب افزایش وزن هزار دانه شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که جهت حصول عملکرد مطلوب، محلول‌پاشی سولفات روی در مرحله رویشی+گل‌دهی و آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گل‌دهی در شرایط آب و هوایی سبزوار بهترین نتیجه را خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

568 - بررسی اثر پوشش دار کردن بذر بر وزن خشک گونه مرتعی گون گزی تحت شرایط مختلف رطوبتی وعمق کاشت در منطقه بروجرد
ماندانا رضایی حمیدرضا محرابی مهدی فرحپور

روش پوشش‌دار کردن بذر از روش‌های تقویت کننده‌ای است که در آن مواد مختلفی را به سطح خارجی بذر می‌چسبانند، که باعث افزایش کارایی بذر می‌شود. این تحقیق به منظور بررسی اثر پوشش‌دار کردن بذر بر وزن خشک گونه مرتعی گون گزی ((Astragalus adscendens در شرایط مختلف تنش خشکی و عمق أکثر

روش پوشش‌دار کردن بذر از روش‌های تقویت کننده‌ای است که در آن مواد مختلفی را به سطح خارجی بذر می‌چسبانند، که باعث افزایش کارایی بذر می‌شود. این تحقیق به منظور بررسی اثر پوشش‌دار کردن بذر بر وزن خشک گونه مرتعی گون گزی ((Astragalus adscendens در شرایط مختلف تنش خشکی و عمق کاشت انجام شد که به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. تیمار ماده پوشش‌دهنده در چهار سطح بدون پوشش (NC) ، ماده با پایه معدنی (CC)، ماده با پایه آلی (OC) و ماده با پایه هیدروژل (HC)، تیمار درصد رطوبت خاک در سه سطح 9%، 14% و 21% وزن خاک خشک، تیمار عمق کاشت در دو سطح کشت سطحی و سه برابر قطر بزرگ بذر استفاده شد. نتایج تیمارهای اصلی نشان داد که تیمار رطوبت و عمق کاشت معنی‌دار بوده و تیمار مواد پوششی اثر معنی‌داری(P<0.01) نداشت. در بررسی اثر متقابل دوگانه نیز اختلاف معنی‌داری به لحاظ وزن خشک بین تیمارهای پوشش دهنده و شاهد مشاهده نشد. در بررسی اثرهای متقابل سه‌گانه با افزایش رطوبت و عمق کاشت اگرچه وزن خشک روند افزایشی داشت، اما از لحاظ آماری معنی‌دار نشد، ولی از لحاظ توصیفی تفاوت نسبتاٌ زیادی ایجاد کرد. در سطح رطوبت 9% و کشت سطحی (تنش بالا) تیمار شاهد نسبت به تیمار مواد پوششی، رشدی نداشته، که می‌توان نقش مواد پوششی را در بالا بردن عملکرد گیاه موثر دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

569 - تاثیر شوری بر جوانه زنی، عملکرد و اجزای عملکرد جو بدون پوشینه
مجید نیکخواه حسین شمسی غلامحسین رنجبر

به منظور بررسی تأثیر تنش شوری برعملکرد و اجزاء عملکرد هفت ژنوتیپ‌ جو بدون پوشینه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی 91-1390 انجام شد. ژنوتیپ‌ها به همراه آنفارم شماره 4 (شاهد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار در دو شرایط آبیاری أکثر

به منظور بررسی تأثیر تنش شوری برعملکرد و اجزاء عملکرد هفت ژنوتیپ‌ جو بدون پوشینه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی 91-1390 انجام شد. ژنوتیپ‌ها به همراه آنفارم شماره 4 (شاهد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار در دو شرایط آبیاری با آب شور10 دسی زیمنس بر متر و شرایط نرمال (2دسی زیمنس بر متر) در مزرعه کشت شدند. همچنین آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با بررسی تاثیر شوری‌ بر میزان جوانه زنی این ژنوتیپ‌ها درشوری های0، 5، 10، 20 و 30 دسی زیمنس بر متردر آزمایشگاه انجام گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های1 و 3 دارای بیشترین تعداد دانه درسنبله به ترتیب برابر 56/44 و 76/36 عدد در شرایط نرمال بودند. بیشترین تعداد دانه درسنبله در شرایط شور مربوط به ژنوتیپ های 3 و 7 به ترتیب برابر93/40 و 33/35 بود. ژنوتیپ‌های 2 و4 به ترتیب با 5/437 و 43/458 گرم در مترمربع بیشترین میزان عملکرد دانه در شرایط نرمال را تولید نمودند. ژنوتیپ‌های 2و7 نیز بیشترین عملکرد دانه را در شرایط شور داشتند. کمترین شاخص حساسیت به تنش (SSI) در بین جوهای بدون پوشینه مربوط به ژنوتیپ‌های شماره 2 و 7 بود. همچنین از نظر شاخص تحمل به تنش (STI) ژنوتیپ های جو بدون پوشینه شماره 2، 3 و 7 از پایداری عملکرد بیشتری نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند. نتایج آزمایش جوانه زنی نشان داد که تا شوری 10 دسی زیمنس بر متر هیچ گونه کاهش معنی داری در درصد جوانه زنی مشاهده نشد. حداکثر میزان جوانه زنی مربوط به ژنوتیپ‌های 3، 4 و 5 به ترتیب برابر 6/85 و67/86 و13/86 درصد بود. ژنوتیپ آنفارم 4 کمترین میزان جوانه زنی را برابر 27/72 درصد داشت. بطور کلی با توجه به نتایج این آزمایش ژنوتیپ‌های شماره 2 و 7 می تواند به عنوان ژنوتیپ‌های برتر با توجه به شرایط آزمایش حاضر انتخاب گردند. pa��pn�,�%*)، جو (Hordeum vulgare L.)، چاودار (Secale cereale L.) و یولاف (Avena sativa L.) و مقادیر مختلف بذر کشت شده گیاه همراه (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که گیاهان همراه با میزان بذر 60 کیلوگرم در هکتار دارای بالاترین عملکرد وزن خشک علوفه، تعداد ساقه و تعداد بوته مستقر شده یونجه بودند. یولاف در مرحله اول و در مرحله دوم چاودار اثرات بیشتری بر رشد یونجه داشت و مصرف 120 کیلوگرم بذر گیاه همراه می تواند مجموع عملکرد وزن خشک یونجه با گیاه همراه را به میزان قابل قبولی نیز تولید کرده و همچنین وزن خشک مناسبی از یونجه برای چین دوم فراهم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

570 - پاسخ جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاهان دارویی زوفا (Hyssopus officinalis) و مارگاریت (Chrysanthemum superbum) به تنش خشکی
محمد بهزاد امیری پرویز رضوانی مقدم حمیدرضا احیایی جبار فلاحی مهسا اقحوانی شجری

به منظور مطالعه اثرات تنش خشکی بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه دو گیاه دارویی زوفا و مارگاریت دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و پنج تیمار خشکی (0، 2-، 4-، 6- و 8- بار) انجام شد. نتایج نشان أکثر

به منظور مطالعه اثرات تنش خشکی بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه دو گیاه دارویی زوفا و مارگاریت دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و پنج تیمار خشکی (0، 2-، 4-، 6- و 8- بار) انجام شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر تمامی صفات مورد مطالعه در هر دو گیاه معنی دار بود. با افزایش سطح تنش خشکی درصد جوانه زنی هر دو گیاه کاهش و میانگین زمان جوانه زنی افزایش یافت. در سطح 6- بار جوانه زنی هر دو گیاه به صفر رسید. علاوه بر این با افزایش شدت تنش خشکی طول ریشه چه زوفا افزایش و مارگاریت کاهش یافت، در حالی که طول ساقه چه در هر دو گیاه روندی کاهشی نشان داد، ولی میزان این کاهش برای زوفا به مراتب کمتر بود. نسبت طول ریشه چه به ساقه چه با افزایش تنش خشکی در هر دو گیاه مورد بررسی افزایش یافت. همچنین با افزایش سطح تنش خشکی وزن ریشه چه هر دو گیاه روندی افزایشی و وزن ساقه چه آنها روندی تقریبا کاهشی نشان داد، ولی نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه افزایش یافت. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان دهنده برتری شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه ای زوفا در شرایط تنش خشکی در مقایسه با مارگاریت بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

571 - تأثیر سطوح مختلف شوری و خشکی بر صفات جوانه‌زنی گونه چاودارکوهی (Secale montanum) در مراحل اولیه رشد
پرویز غلامی جمشید قربانی شهلا قادری

استفاده از گونه‌های مرتعی مقاوم به خشکی و شوری در امر اصلاح و توسعه مراتع دارای اهمیت فراوانی است. چاودار کوهی یکی از گندمیان مهم مرتعی برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است و با توجه به اهمیت این گونه مرتعی و این که تا کنــون مطالعه‌ای در مورد تحمل به شوری و خشکی آن أکثر

استفاده از گونه‌های مرتعی مقاوم به خشکی و شوری در امر اصلاح و توسعه مراتع دارای اهمیت فراوانی است. چاودار کوهی یکی از گندمیان مهم مرتعی برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است و با توجه به اهمیت این گونه مرتعی و این که تا کنــون مطالعه‌ای در مورد تحمل به شوری و خشکی آن انجام نشده است، بنابراین در این تحقیق میزان مقاومت این گونه به تنش شوری و خشکی در مرحله جوانه‌زنی و اثر این تنش‌ها بر شاخص‌های درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه گونه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. برای ایجاد تنش شوری از کلرید سدیم (NaCl) و برای اعمال تنش‌های خشکی مختلف از پلی‌اتیلن گلیکول (PEG6000) استفاده شد. طرح آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل در چهار تکرار و پنج سطح شوری (شاهد، 50 ، 100، 150، 200 و 300 میلی‌مولار) و همچنین پنج سطح خشکی (شاهد (صفر)، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال) بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تیمارهای شوری و خشکی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و بنیه بذر اثر معنی‌داری داشتند، به طوری که با افزایش تنش شوری و خشکی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول سـاقه‌چه و طول ریشه‌چه کاهش یافتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

572 - اثر شوری آب و کودهای آلی و شیمیایی روی خصوصیات ریخت‌شناسی و زراعی گاوزبان اروپایی
پرویز یداللهی محمد رضا اصغری پور

به منظور بررسی اثرات شوری آب آبیاری توأم با کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات ریخت‌شناسی و زراعی گاوزبان، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارها شامل کیفیت آب در دو سطح (آب رودخانه و آب چاه أکثر

به منظور بررسی اثرات شوری آب آبیاری توأم با کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات ریخت‌شناسی و زراعی گاوزبان، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارها شامل کیفیت آب در دو سطح (آب رودخانه و آب چاه با هدایت الکتریکی 18/4 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان عامل اصلی و تیمار‌های مختلف کودی شامل NPK (به مقدار80:40:30 کیلوگرم در هکتار)، کود دامی (40 تن در هکتار)، ترکیب کود شیمیایی و دامی (نصف مقادیر یاد شده) و تیمار عدم کود به عنوان عامل فرعی بود. کاربرد آب شور تمام صفات به استثنای تعداد برگ در بوته را به طور معنی‌دار و بیش از 20 درصد کاهش داد. تیمارهای مختلف کودی موجب افزایش معنی‌دار تمامی صفات مورد مطالعه در مقایسه با شاهد گردید؛ کاربرد تلفیقی کود شیمیایی و دامی در افزایش این صفات اثر بخش‌تر بود و ارتفاع گل آذین، تعداد شاخه جانبی، تعداد گل در گل آذین، کلروفیل a، کلروفیل کل و کاروتنوئید را به ترتیب به میزان 4/19، 9/30، 5/31، 6/25، 8/24 و 3/25 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. برهمکنش تیمارهای آزمایش بر ارتفاع بوته، ارتفاع گل‌آذین، کلروفیلb ، عملکرد کل بوته و عملکرد خشک سرشاخه گلدار معنی‌دار شد و استفاده از کود توانست کاهش عملکرد اقتصادی را در اثر آب شور را جبران کند. با توجه به این بررسی می‌توان کوددهی به خصوص تلفیق کود آلی و شیمیایی را برای تولید اقتصادی گاوزبان تحت شرایط تنش شوری در زابل پیشنهاد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

573 - شناسایی بوته های بردبار به نمک (NaCl) منداب (Eruca sativa MILL.) طی رشد
عذرا عطائی عظیمی معصومه واشانی بابک دلنواز هاشملویان

منداب (Eruca sativa MILL.) گیاهی با تنوع زیستی و ریختی بالا می باشد و مصارف پزشکی، صنعتی و اقتصادی گسترده ای دارد. این گیاه قادر به رشد در کناره های مزارع و زمین های بایر می باشد و بردبار به شوری و خشکی است. در این تحقیق گیاهان 3-4 برگی کشت شده در گلدان، در سه مرحله با أکثر

منداب (Eruca sativa MILL.) گیاهی با تنوع زیستی و ریختی بالا می باشد و مصارف پزشکی، صنعتی و اقتصادی گسترده ای دارد. این گیاه قادر به رشد در کناره های مزارع و زمین های بایر می باشد و بردبار به شوری و خشکی است. در این تحقیق گیاهان 3-4 برگی کشت شده در گلدان، در سه مرحله با فاصله 15 روزه، تحت تنش شوری با کلرید سدیم قرار گرفتند. بررسی تعداد گیاهان باقی مانده از نظر ریختی بعد از هر تنش، نشان داد بوته های باقی مانده و بردبار به شوری، دارای برگ‌های پربرش و میوه های کوتاه کرکدار هستند. برای مطالعات بیوشیمی مقدار فنل نمونه های گیاهی تعیین گردید که نتایج حاکی از کاهش فنل طی مراحل تنش شوری بود. رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیلa و b، و کاروتنوئیدها، نیز مورد بررسی قرار گرفتند که با افزایش تنش، کاهشی در میزان رنگیزه ها مشاهده نشد. یافته های این پژوهش نشان داد که بوته های باقی مانده بردبار به شوری در این غربالگری، دارای برگ های پربریدگی با میوه های کوتاه کرکدار هستند که با تنش شوری محتوای فنل آنها کاهش ولی رنگیزه‌های فتوسنتزی آنها تغییر نمی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

574 - Effect of drought stress on seed quality of summer oilseed rape produced on drought stressed mother plants
H.R. Badrooj K. Khaksar A. Hamidi A.H. Shirani Rad

In order to study of drought stress and normal irrigation effect on summer oilseed rape cultivars seed germination, the experiment was conducted as a Factorial in Randomize Complete design with 4 replications, in central laboratory of Seed and Plant Certification Resear أکثر

In order to study of drought stress and normal irrigation effect on summer oilseed rape cultivars seed germination, the experiment was conducted as a Factorial in Randomize Complete design with 4 replications, in central laboratory of Seed and Plant Certification Research Institute (SPCRI) Karaj. Experimental treatments were the seed produced in normal irri[1]gation (S1) and drought stress in floral stage (S2) with cutting irrigation of floral time until the maturity stage and ten cul[1]tivars of summer oilseed rape as RGS003, Sarigol, Option500, RGS006, 19-H, ORS 3150-3006, ORS 3150-3008, RG 4403, RG 405/03 and RGAS 0324. Some seed and seedling germination traits such as 1000-seed mass, Final Germination Percentage (FGP), Mean Time of Germination (MTG), Coefficient of Germination Velocity (CGV), Mean Daily Germi[1]nation (MDG), Daily Germination Speed (DGS), seedling length, root, shoot and seedling fresh and dry weight and traits of Longitudinal Vigour Index and Weight vigour Index were studied after accelerated ageing test on seeds. The results showed that significant differences were observed regarding FGP, MTG, CGV, MDG, DGS, traits of longitudinal vigour index and root dry weight by drought stress and cultivar. The means comparison results of drought stress and cultivar inte[1]raction on 1000-seed mass showed that the cultivars of RG 4403 with 3.498g had the most and RGS006 with 3.082g had the lowest 1000-seed mass respectively. Where Sarigol cultivar produced with normal irrigation 983.4 and RGS003 277.1 had the most LVI1 and LVI2. As a point of view of MTG, CGV, MDG and DGS respectively the seeds of Sarigol pro[1]duced under the drought stress, RGS003 produced in normal irrigation and Sarigol produced under the drought stress. In general, it can be concluded that drought stress on investigated reduced the seed quality of the cultivars. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

575 - بررسی تنوع تحمل به تنش گرمایی در تعدادی از ژنوتیپ های برنج بر عملکرد و اجزای عملکرد در استان سیستان و بلوچستان
نعمت اله هاشمزهی احمد ابراهیمی

به منظور بررسی اثر تنش گرما بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از ژنوتیپ های برنج، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شرایط تنش گرما در قالب طرح اسپیلت پلات به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار که عامل اصلی تاریخ کاشت (20/1/96، 10/2/96 و 01/3/96) و عامل فرعی (رقم شفق، شیر أکثر

به منظور بررسی اثر تنش گرما بر عملکرد و اجزای عملکرد تعدادی از ژنوتیپ های برنج، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شرایط تنش گرما در قالب طرح اسپیلت پلات به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار که عامل اصلی تاریخ کاشت (20/1/96، 10/2/96 و 01/3/96) و عامل فرعی (رقم شفق، شیرودی، باسمتی و هیر)، در بخش ایرندگان شهرستان خاش، استان سیستان و بلوچستان انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس داده ها، وزن کاه، طول برگ پرچم، وزن دانه، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، راندمان تولید، درصد دانه های تلقیح شده، درصد دانه های پوک و درصد دانه های گچی تحت تأثیر اثر متقابل رقم با تاریخ کاشت قرار گرفت. تفاوت ارتفاع بوته و طول خوشه بین ارقام نیز معنی دار بود. همچنین تعداد دانه در خوشه تحت تأثیر تاریخ کاشت و رقم قرار گرفت. بیشترین وزن کاه (3/2046 گرم در مترمربع) در تاریخ کاشت 10/2 از رقم باسمتی، بیشترین طول برگ پرچم (46/29 سانتی متر) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم شفق، بیشترین وزن دانه (67/812 گرم در مترمربع) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم شفق، بیشترین وزن هزار دانه (21 گرم) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم شفق، بیشترین عملکرد دانه (7/5688 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم شفق، بیشترین راندمان تولید (13/100 درصد) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم هیر، بیشترین درصد دانه های تلقیح شده (7/89 درصد) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم هیر، بیشترین درصد دانه های پوک (06/38 درصد) در تاریخ کاشت 10/2 از رقم باسمتی، بیشترین درصد دانه های گچی (33/73 درصد) در تاریخ کاشت 01/3 از رقم باسمتی به دست آمد. رقم شفق عملکرد خود را در مواجه با تنش گرما در حد مطلوبی حفظ نمود. با توجه به نتایج بدست آمده بیشترین عملکرد مربوط به تاریخ 01/03/96 می باشد و بهترین رقم جهت توصیه کشت در منطقه بر اساس بالاترین میزان عملکرد رقم شفق می باشد. این رقم را می توان جهت کشت در مناطق گرم و یا به کارگیری در برنامه های اصلاحی افزایش تحمل به گرما توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

576 - اثر تنش کمبود آب در برخی مراحل رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید 704 در تراکم های مختلف بوته
آرزو جزایری شوشتری احمد نادری مجتبی علوی فاضل معصومه گوهری

به منظور بررسی اثر تنش خشکی در برخی مراحل رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید 704 در تراکم های مختلف بوته آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان سال 1387 در اهواز انجام شد. در این تحقیق تنش کمبود آب به عنوان فاکتور اص أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی در برخی مراحل رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید 704 در تراکم های مختلف بوته آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان سال 1387 در اهواز انجام شد. در این تحقیق تنش کمبود آب به عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح شامل عدم آبیاری در مرحله هشت برگی(S1)، عدم آبیاری در مرحله دوازده برگی(S2)، عدم آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی(S3) و آبیاری کامل در طول دوره رشد (S4) به عنوان تیمار شاهد انتخاب شد. تراکم بوته به عنوان تیمار فرعی دارای سه سطح 75000 بوته در هکتار(D1)،85000 بوته در هکتار(D2) و95000 بوته در هکتار (D3) در نظر گرفته شد. عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت تحت تاثیر تنش کمبود آب و تراکم بوته قرار گرفتند. عدم آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی در مقایسه با سایر تیمارها اثر کاهنده بیشتری بر عملکرد دانه و شاخص برداشت نشان داد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به تیمار آبیاری مطلوب با تولید 890 گرم در مترمربع و تیمار عدم آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی با تولید 265 گرم در مترمربع بود. با افزایش تراکم از 75000 به 95000 بوته در هکتار عملکرد دانه و شاخص برداشت کاهش و عملکرد بیولوژیکی افزایش یافتند. تیمار S4D2 با تولید 934 گرم در مترمربع در بالاترین سطح قرار گرفت و تیمار S3D3 با تولید 152 گرم در مترمربع در پایین ترین مرتبه بود. تنش کمبود آب در هر مرحله از رشد ذرت بویژه مرحله ظهور گل تاجی باعث افت قابل توجهی در عملکرد شد و زمانی این افت، افزایش بیشتری یافت که تراکم بوته نیز افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

577 - شناسایی جدایه‎های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری در یونجه‎های یکساله و چند ساله
مجید دشتی حسین حیدری شریف آباد امیر لکزیان الهه بینش

به منظور شناسایی و جداسازی باکتری&lrm;های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری، نمونه&lrm;های مختلف خاک و گره های ریشه از مناطق مختلف استان خراسان بزرگ به همراه جدایه&lrm;هایی از مؤسسه تحقیقات خاک وآب و یک جدایه استاندارد مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای شوری با افزودن غلظ أکثر

به منظور شناسایی و جداسازی باکتری&lrm;های سینوریزوبیوم ملیلوتی متحمل به شوری، نمونه&lrm;های مختلف خاک و گره های ریشه از مناطق مختلف استان خراسان بزرگ به همراه جدایه&lrm;هایی از مؤسسه تحقیقات خاک وآب و یک جدایه استاندارد مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای شوری با افزودن غلظت&lrm;های مختلف کلرید سدیم (صفر ،150، 300، 450، 600و 750 میلی&lrm;مولار) به محیط کشت اختصاصی اعمال گردید و سپس جدایه&lrm;های موفق در تست گره زایی، در حرارت 28 درجه سانتی گراد به تیمارهای فوق تلقیح شدند. تیرگی رشد باکتریها در محیط کشت مایع پس از 72 ساعت در طول موج 420 نانومتر با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کلیه جدایه&lrm;ها در تیمار شاهد به خوبی رشد نموده و تحت این شرایط شش جدایه دارای تیرگی رشد بیشتر از یک بودند. اختلاف معنی&lrm;داری در تیرگی رشد 44 جدایه تحت شرایط شوری مشاهده گردید به&lrm;طوریکه در غلظت&lrm;های بالای600 میلی&lrm;مولار، رشد باکتریها به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و تیرگی رشد تنها هشت جدایه در محیط کشت از 1/0 بیشتر شد. این جدایه‌ها به عنوان متحمل به شوری در نظر گرفته شدند. از بین جدایه&lrm;های متحمل، جدایه M32با اختلاف معنی&lrm;داری در سطح 5% برتری نشان داد. هیچیک از جدایه ها در غلظت 750 میلی مولارکلرید سدیم رشد نکردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

578 - ارزیابی تحمل به خشکی ارقام و لاین های مختلف گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به تنش خشکی
محمد حطیم مجید مجیدیان تقی بابایی

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی پایان فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و انتقال مجدد مواد در هشت رقم و لاین گندم نان و همچنین تشخیص رقم ها و لاین های متحمل و حساس به خشکی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی است أکثر

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی پایان فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و انتقال مجدد مواد در هشت رقم و لاین گندم نان و همچنین تشخیص رقم ها و لاین های متحمل و حساس به خشکی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در سال زراعی 88-1387 اجرا شد. در آزمایش اول شرایط تنش خشکی اعمال شد که قطع آبیاری در مرحله بعد از گرده افشانی بود، اما در آزمایش دوم تا آخر فصل رشد، آبیاری به صورت معمول منطقه انجام گرفت. صفت هایی از قبیل عملکرد دانه، وزن دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، انتقال مجدد مواد پرورده ذخیره شده قبل از گلدهی، میزان مواد پرورده انتقال یافته از پدانکل و ارتفاع بوته اندازه گیری شد. عکس العمل ارقام و لاین های مختلف گندم در دو آزمایش متفاوت بود. تنش خشکی موجب کاهش عملکرد دانه و وزن هزار دانه شد. نتایج این آزمایش نشان داد لاین های C-84-4 و C-82-12 مقاوم ترین لاین ها در دو شرایط بهینه و تنش و لاین C-78-14 و رقم شهریار دارای عملکرد خوب در شرایط بهینه و لاین های C-81-14 و C-83-7عملکرد خوب در شرایط تنش دارند. همچنین شش شاخص شامل میانگین هارمونیک، شاخص تحمل تنش، شاخص تحمل، شاخص بهره وری متوسط، شاخص حساسیت به تنش و میانگین هندسی بهره وری مورد ارزیابی قرار گرفت.این شاخص ها همبستگی بالایی با عملکرد دانه و شاخص برداشت تحت شرایط آبیاری بهینه و تنش نشان دادند. با توجه به رابطه و همبستگی بین شاخص های مقاومت به خشکی شاخص های حساسیت به تنش، میانگین هندسی بهره وری و شاخص تحمل تنش مناسب ترین شاخص ها در هر دو شرایط بودند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

579 - تاثیر کاربرد اسید سالیسیلیک، سلنیوم و برخی ریز مغذی ها بر عملکرد و صفات زراعی گندم لاین 7814 Cتحت شرایط کم آبیاری
الهام داود زاده نورعلی ساجدی حمید مدنی داوود حبیبی

کم آبی یکی از عوامل محدود کننده عملکرد گندم محسوب می شود. به منظور بررسی اثر کم آبیاری و عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو بر برخی صفات زراعی لاین امید بخش گندم 7814 C آزمایشی به صورت کرت خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 89- أکثر

کم آبی یکی از عوامل محدود کننده عملکرد گندم محسوب می شود. به منظور بررسی اثر کم آبیاری و عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو بر برخی صفات زراعی لاین امید بخش گندم 7814 C آزمایشی به صورت کرت خرد شده نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 89- 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آبیاری در دو سطح شاهد و قطع آبیاری در مرحله ظهور خوشه و مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو در شش سطح شامل شاهد، اسید سالیسیلیک، سلنیوم، کود میکرو، سلنیوم با اسید سالیسیلیک و سلنیوم با اسید سالیسیلیک با کود میکرو بودند. نتایج حاصله نشان داد کم آبی موجب کاهش ارزش عددی صفات زراعی و عملکرد شد. ارتفاع گیاه با مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو کاهش یافت اما صفات وزن خوشه، تعداد سنبله در واحد سطح، زیست توده، شاخص برداشت و عملکرد افزایش یافتند. در شرایط آبیاری کامل با مصرف عوامل سلنیوم، اسید سالیسیلیک و کود میکرو، عملکرد دانه 8 % و در شرایط قطع آبیاری عملکرد دانه 5 % نسبت به شاهد افزایش نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

580 - اثرات تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول (PEG) بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و عملکرد جو بدون پوشینه
جواد عینعلی عباسعلی نوری نیا قدیر طاهری الیاس سلطانی

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر روی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد جو بدون پوشینه انجام شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملاً تصادفی (CRD) در شش تکرار با چهار سطح تنش خشکی در گلخانه اجرا شد. سطوح خشکی شامل محیط معمولی (D1) با پتانسیل آب 3/0- مگاپاسکال، تنش ملایم أکثر

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر روی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد جو بدون پوشینه انجام شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملاً تصادفی (CRD) در شش تکرار با چهار سطح تنش خشکی در گلخانه اجرا شد. سطوح خشکی شامل محیط معمولی (D1) با پتانسیل آب 3/0- مگاپاسکال، تنش ملایم (D2) با پتانسیل آب 6/0– مگاپاسکال، تنش خشکی متوسط (D3) با پتانسیل آب 9/0- مگاپاسکال و تنش خشکی شدید (D4) با پتانسیل آب 2/1- مگاپاسکال بودند. نتایج نشان داد طول ساقه اصلی، طول سنبله، ارتفاع بوته، درصد پنجه های نابارور، درصد پنجه های بارور، تعداد دانه در سنبله اصلی، تعداد دانه در پنجه ها، وزن هزار دانه و عملکرد نهایی تفاوت معنی داری داشتند. جو لخت در شرایط تیمارهای خشکی 3/0-، 6/0- ، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال به ترتیب دارای عملکردی حدود 55، 46، 42 و 33 گرم در گلدان بودند. این در حالی بود که تنش خشکی بر هیچ یک از صفات تعداد کل پنجه ها، وزن خشک ساقه اصلی، وزن خشک پنجه ها و وزن خشک برگ ها معنی دار اثر معنی داری نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

581 - مقایسه ژنوتیپ های گندم نان بر اساس شاخص های تحمل به خشکی
فرزاد بابایی عباس ملکی حامد چهارسوقی امین حجت مرادخانی جعفر احمدی

به منظور بررسی تغییرات عملکرد و واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 84-85 در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه صالح آباد از توابع استان ایلام اجرا شد. پنج ژنوتیپ گندم شامل ارقام چمران، اترک، زاگرس، کوهدشت و چناب از ارقام متداول منطقه، در دو أکثر

به منظور بررسی تغییرات عملکرد و واکنش ژنوتیپ‌های مختلف گندم نان نسبت به تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 84-85 در مزرعه تحقیقاتی واقع در منطقه صالح آباد از توابع استان ایلام اجرا شد. پنج ژنوتیپ گندم شامل ارقام چمران، اترک، زاگرس، کوهدشت و چناب از ارقام متداول منطقه، در دو آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری و تنش خشکی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های کمّی مقاومت به خشکی نظیر TOL ،STI ،GMP ، MP و SSI بر مبنای عملکرد ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. شاخص‌های دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه به عنوان معیار گزینش ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی با پتانسیل عملکرد بالا انتخاب گردیدند. از این نظر شاخص‌های STI ،GMP ، MP بیشترین همبستگی را با یکدیگر و با عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و غیرتنش و شاخص‌های TOL و SSI همبستگی معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. بر مبنای شاخص‌های مورد مطالعه، ارقام زاگرس و چمران، مقاوم‌ترین و ارقام اترک و چناب در برابر تنش خشکی حساسیت بیشتری نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

582 - واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب
میثم فراست نورعلی ساجدی محمد میرزاخانی

به منظور بررسی واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1388 انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری 100، 75 و 50 د أکثر

به منظور بررسی واکنش صفات گیاهی چهار ژنوتیپ گلرنگ در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال 1388 انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ های گلرنگ شامل محلی اصفهان، اصفهان-14، PI-537598 و IL-111 بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی عملکرد دانه و عملکرد روغن را کاهش می دهد. به طوری که عملکرد دانه از 2/1198 کیلوگرم در هکتار در آبیاری معادل 100 درصد نیاز آبی گیاه به 5/936 کیلوگرم در هکتار در شرایط تأمین 50 درصد نیاز آبی گیاه کاهش یافت. بیشترین عملکرد روغن به مقدار 2/407 کیلوگرم در هکتار از تیمار آبیاری تأمین 100 درصد نیاز آبی گیاه و کمترین عملکرد روغن به مقدار 7/297 کیلوگرم بر هکتار در تیمار آبیاری تأمین 50 درصد نیاز آبی گیاه بدست آمد. در بین ژنوتیپ ها، محلی اصفهان دارای بیشترین عملکرد دانه و روغن بود. اثر متقابل تیمار های آزمایشی نشان داد بیشترین عملکرد دانه و روغن به ترتیب معادل 05/1583 و 5/605 کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری تأمین 100 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ محلی اصفهان حاصل شد. ژنوتیپ محلی اصفهان هم در شرایط مطلوب و هم در شرایط تنش دارای بیشترین عملکرد دانه و عملکرد روغن بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

583 - اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا
امین فرنیا احسان آراسته

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال زراعی 89- 88 اجرا شد. در این آزمایش تنش خشکی در سه سطح شامل شرایط بدون أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال زراعی 89- 88 اجرا شد. در این آزمایش تنش خشکی در سه سطح شامل شرایط بدون تنش ، دو تنش خشکی (در مراحل بعد از روزت و قبل از شروع گل) و سه تنش خشکی (در مراحل بعد از روزت ، قبل از شروع کل و پر شدن غلاف) در کرت اصلی و سطوح مختلف تراکم بوته در سه سطح 6، 10و 14 کیلوگرم بذر مصرفی در هکتار در کرت فرعی و ارقام کلزا سه رقم زرفام، SLM046و اکاپی در کرت فرعی فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که تنش خشکی و تراکم بوته و اثرات متقابل آنها بر تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و عملکرد روغن ارقام کلزا اثر معنی داری دارد. بیشترین میزان درصد روغن در شرایط بدون تنش و تراکم بوته 10 کیلوگرم بذر مصرفی در هکتار در رقم زرفام بدست آمد که با توجه به عملکرد بیولوژیک بیشتر و عملکرد دانه بیشتر سبب افزایش درصد روغن شده اند، با افزایش میزان آب درصد روغن نیز افزایش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

584 - بررسی کاربرد مقادیر مختلف نیتروژن در تراکم های مختلف بوته بر تجمع ماده خشک آفتابگردان رقم ایروفلور در شرایط تنش کمبود آب
اسماعیل قلی نژاد نورعلی ساجدی

به منظور بررسی اثرات تنش کمبود آب، مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، تجمع ماده خشک و صفات وابسته به آن، آزمایشی در طی دو سال 1388-1386 در ارومیه به صورت کرت های دو بارخرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آبیاری در سه سطح آبیاری أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش کمبود آب، مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه، تجمع ماده خشک و صفات وابسته به آن، آزمایشی در طی دو سال 1388-1386 در ارومیه به صورت کرت های دو بارخرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آبیاری در سه سطح آبیاری مطلوب (I1)، تنش ملایم (I2) و تنش شدید خشکی (I3) به عنوان عامل اصلی، سه سطح نیتروژن مصرفی (100، 160 و 220 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره) به عنوان عامل فرعی و تراکم بوته با سه سطح 55500، 66000 و 83300 بوته در هکتار انتخاب شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی شدید در مقایسه با تیمار آبیاری مطلوب عملکرد دانه را 60% کاهش داد. با افزایش مصرف نیتروژن و تراکم بوته عملکرد دانه افزایش یافت. در شرایط آبیاری مطلوب با افزایش میزان نیتروژن مصرفی میزان تمامی صفات مورد مطالعه افزایش معنی داری پیدا کرد، به علاوه در سطوح مختلف نیتروژن تحت شرایط آبیاری مطلوب با افزایش تراکم بوته میزان قطر طبق کاهش یافت. تنش خشکی باعث کاهش شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، اختلال در روند جذب و انتقال مواد غذایی شد و عرضه عناصر پرورده را کاهش داده و باعث کاهش عملکرد دانه شد. در شرایط تنش خشکی به دلیل کاهش وزن خشک اندام های رویشی، عملکرد دانه کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

585 - بررسی اثر کاربرد باکتری های محرک رشد، محلول پاشی اسید های آمینه و سیلیسیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط تنش خشکی
داوود حبیبی

در این تحقیق اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل شاهد یا آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد و تیمار دوم آزمایشی به عنوان سطوح عامل فرعی در پنج سطح شامل بذرمال با باکتری( Azospirillumو Azotobacterو Pseudomonas)، بذرمال با باکتری (Azospirillum و Azoto أکثر

در این تحقیق اثر آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل شاهد یا آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد و تیمار دوم آزمایشی به عنوان سطوح عامل فرعی در پنج سطح شامل بذرمال با باکتری( Azospirillumو Azotobacterو Pseudomonas)، بذرمال با باکتری (Azospirillum و Azotobacter وPseudomonas) به همراه محلول پاشی سیلیسیک اسید، بذرمال با باکتری ( Azospirillum و Azotobacter وPseudomonas) به همراه محلول پاشی اسید های آمینه، بذرمال با باکتری ( Azospirillumو Azotobacter و Pseudomonas) به همراه محلول پاشی سیلیسیک اسید و اسید های آمینه طی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. نتایج حاصله نشان داد اعمال تنش خشکی صفات اندازه گیری شده را کاهش داد اما باتلقیح بذر با باکتری های محرک رشد و محلول پاشی سیلیسیک اسید و اسید های آمینه هم در شرایط آبیاری معمول و هم در شرایط تنش خشکی صفات وزن هزار دانه، طول سنبل، تعداد سنبلچه در سنبل، تعداد دانه در سنبل، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه افزایش یافت. همچنین تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد و مصرف توام اسید سیلیسیک و اسیدهای آمینه عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد در شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی به ترتیب به میزان 76/27% و64/44% افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

586 - تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت سطوح مختلف شوری
مجید جیریایی اسفندیار فاتح

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت تنش شوری آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل دو رقم گندم پاییزه الوند و بک کراس ر أکثر

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت تنش شوری آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل دو رقم گندم پاییزه الوند و بک کراس روشن، سطوح شوری و پیش تیمار در محلول 1/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید به صورت مصرف و عدم مصرف بود. برای این منظور بذور ارقام گندم پس از ضد عفونی، با آب مقطر شسته شدند و به مدت 24 ساعت در محلول با غلظت های صفر و 1/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید بطور جداگانه خیسانده شدند. پس از آن، بذرهای خیس خورده به پتری دیش های استریل حاوی کاغذ صافی انتقال یافت. همچنین برای ایجاد تنش شوری از محلول کلرید سدیم با غلظت های صفر، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر به میزان 10 میلی لیتر در هر پتری دیش استفاده شد. در این آزمایش صفاتی همچون حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه اندازه گیری شدند. نتایج حاصله نشان داد تنش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی در ارقام گندم می شود به طور کلی هر دو رقم مورد آزمایش در غلظت نمک12 دسی زیمنس بر متر نسبت به تیمار شاهد بیش از 30% کاهش جوانه زنی را نشان دادند. همچنین مشاهده شد سالیسیلیک اسید موجب افزایش رشد طولی ریشه چه و ساقه چه و وزن آن ها شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

587 - تجزیه دای آلل عملکرد و برخی صفات مورفولوژیکی لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) در شرایط آبیاری کامل و تنش کم آبی به روش گریفینگ
شهاب خاقانی

به منظور بررسی تجزیهدای آلل عملکرد وبرخیصفاتمورفولوژیکیلوبیادر شرایط آبیاری کامل و تنش کم آبی، تحقیقی با 6 لاین لوبیای قرمز و تمامی تلاقی های مربوط به آن، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در دو محیط تنش و بدون تنش در مزارع تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ار أکثر

به منظور بررسی تجزیهدای آلل عملکرد وبرخیصفاتمورفولوژیکیلوبیادر شرایط آبیاری کامل و تنش کم آبی، تحقیقی با 6 لاین لوبیای قرمز و تمامی تلاقی های مربوط به آن، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در دو محیط تنش و بدون تنش در مزارع تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمایش مشتمل بر 21 ژنوتیپ بود که 6 ژنوتیپ مربوط به والدین و مابقی نسل F2 تلاقی‌های مربوط به آنها بود. نتایج نشان داد با توجه به اینکه قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای بسیاری از صفات در هر دو شرایط معنی دار می‌باشد نقش اثرات افزایشی ژن‌ها در کنترل این صفات بسیار حائز اهمیت است. قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز در تعدادی از صفات معنی‌دار می‌باشد که نشان دهنده نقش اثرات غیر افزایشی بوده است. معنی دار بودن نسبت GCA/SCAدر صفات نشان می دهد در این صفات اثرات افزایشی ژن‌ها نسبت به اثرات غیر افزایشی از اهمیت بالاتری برخوردار می‌باشند. در شرایط تنش صفت عملکرد تحت کنترل اثرات افزایشی و غیر افزایشی می‌باشد. در هر دو شرایط، واریانس غیر افزایشی از اهمّیت بالاتری در کنترل این صفت عملکرد برخوردار می‌باشد. بیشترین میزان ترکیب‌پذیری عمومی صفت عملکرد در شرایط غیر تنش، مربوط به ژنوتیپ صیاد و کمترین آن مربوط به ژنوتیپ اختر بود؛ در شرایط تنش خشکی والد Ks31169بالاترین ترکیب پذیری عمومی معنی دار را برای صفت عملکرد از خود نشان داده است. در شرایط غیر تنش، تلاقی×AND1007اختر و در شرایط تنش خشکی، تلاقی های اخترKs31169×و ×D81083گلیبالاترین ترکیب پذیری خصوصی را برای عملکرد دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

588 - تأثیر محدودیت منبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704 در شرایط تنش خشکی
میثم اویسی محمدجواد میرهادی حمید مدنی قربان نورمحمدی رضا ضرغامی

جهت بررسی تأثیر محدودیتمنبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704در شرایط تنش خشکی در منطقه ورامین و در طی سال های زراعی 1387-1386 و،تکرار اجرا آبیاری در کرت های اصلی وترکیب . رطوبت قابل استفاده انجام گرفت و تنش خشکیدر مراحل هشت برگی و ظهوربرگ های برگ های . نتای أکثر

جهت بررسی تأثیر محدودیتمنبع بر عملکرد و شاخص های رشد ذرت دانه ای KSC704در شرایط تنش خشکی در منطقه ورامین و در طی سال های زراعی 1387-1386 و،تکرار اجرا آبیاری در کرت های اصلی وترکیب . رطوبت قابل استفاده انجام گرفت و تنش خشکیدر مراحل هشت برگی و ظهوربرگ های برگ های . نتایج نشان داد در شرایط آبیاری مطلوب با تأخیر یا افزایش شدت برگزدایی سرعت رشد نسبی بطور معنی داری کاهش یافت در حالی که در شرایط تنش خشکی حتی حذف 2:3 برگ ها در مرحله کاکل دهی نتوانست. تحت شرایط تنش خشکی با قطع 1:3 برگ ها در مرحله کاکل دهی، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به میزان 28% افزایش یافت. بنابراین برگزدایی نه تنها موجب کاهش قدرت منبع یا کارایی تولید بیوماس و فتوسنز جاری نشده است بلکه در شرایط تنش خشکی ماده خشک بیشتری به دانه اختصاص یافته است و شیب فشار اسمزی وهیدروستاتیک به علت فرآهمی آب و کاهش تعرق بعد از برگزدایی بهبود یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

589 - تعیین حساسیت پنج هیبرید ذرت به تنش خشکی
سیروس منصوری فر عباس فلاح سیدحسام الدین حسین زاده

برای بررسی تاثیر تنش خشکی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد پنج هیبرید ذرت، پژوهشی در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی در سال 1393-1392 طراحی و اجرا شد. عامل اول در چهار سطح شامل بدون تنش، تنش در مراحل 8 برگی، ظهور گل‌تاجی و پرشدن دانه و عامل دوم شامل پنج هیبرید ذرت سینگل کراس أکثر

برای بررسی تاثیر تنش خشکی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد پنج هیبرید ذرت، پژوهشی در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی در سال 1393-1392 طراحی و اجرا شد. عامل اول در چهار سطح شامل بدون تنش، تنش در مراحل 8 برگی، ظهور گل‌تاجی و پرشدن دانه و عامل دوم شامل پنج هیبرید ذرت سینگل کراس704، 500، 524، 400 و 370 بود. نتایج نشان داد که بیشترین کاهش در اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه در مرحله ظهور گل‌تاجی و پرشدن دانه، بر وزن هزار دانه در مرحله پرشدن دانه، بر دانه در بلال در مرحله ظهور گل‌تاجی و بر روز تا رسیدگی در مرحله 8 برگی بود. همچنین هیبرید 704 بیشترین عملکرد، تعداد دانه در بلال و روز تا رسیدگی و هیبرید 400 بیشترین وزن هزار دانه را داشت. به طور میانگین تنش خشکی حدود 79/36% کاهش عملکرد را در پی داشت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که اگرچه تنش خشکی در همه مراحل رشدی ذرت کاهش رشد و عملکرد را به دنبال دارد و برای جلوگیری از خسارات اقتصادی بایستی از بروز تنش خشکی اجتناب کرد، لیکن می توان با چشم پوشی از آبیاری در مرحله رشد رویشی و پذیرش اندک کاهش در عملکرد ذرت، در شرایط محدودیت منابع آبیاری را به سایر محصولات اختصاص داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

590 - تاثیر تنش خشکی بر گره‌بندی و تثبیت نیتروژن نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم ژاپونیکوم در سویا
امین فرنیا قربان نورمحمدی احمد نادری

به منظور ارزیابی گره‌بندی و میزان تثبیت نیتروژن در رقم کلارک سویا در شرایط تنش‌خشکی و تعیین باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم برتر، تحقیقی در دو سال زراعی 1382 و1383 انجام گرفت. آزمایش ها به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح ‌بلوک‌های‌کامل ‌تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آ أکثر

به منظور ارزیابی گره‌بندی و میزان تثبیت نیتروژن در رقم کلارک سویا در شرایط تنش‌خشکی و تعیین باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم برتر، تحقیقی در دو سال زراعی 1382 و1383 انجام گرفت. آزمایش ها به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح ‌بلوک‌های‌کامل ‌تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل سه سطح خشکی، تنش ملایم(85% نیاز آبی گیاه)، تنش متوسط(70% نیاز آبی گیاه)، تنش سخت (55% نیاز آبی گیاه) و آبیاری مطلوب (شاهد) به عنوان فاکتور اصلی در نظر گرفته شدند. سه نژاد باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم به نام‌های هلی‌نیترو، ریزوکینگ، نیتراژن و یک تیمار بدون تلقیح با باکتری(شاهد) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. مقدار آب آبیاری به روش برآورد نیاز آبی گیاه و تشتک تبخیر، محاسبه و اعمال گردید. در زمان کاشت تلقیح بذور با باکتری انجام گرفت. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل تعداد گره، وزن‌خشک گره، اندازه گره، میزان تثبیت نیتروژن و عملکرد نیتروژن تثبیت شده در واحد سطح بودند. نتایج نشان داد تفاوت میزان تثبیت نیتروژن و عملکرد نیتروژن تثبیت شده در شرایط مطلوب آبیاری و تنش خشکی، معنی‌دار گردید. نژادهای مختلف باکتری دارای کارآیی متفاوتی بودند، در شرایط مطلوب آبیاری نژاد هلی‌نیترو با تثبیت بیشتر نیتروژن، ماده‌خشک بالاتری را تولید نمود. با اعمال تنش خشکی، نژاد ریزوکینگ از کارآیی بیشتری برخوردار بود و در شرایط تنش خشکی، افزایش تولید تعداد گره فعال موجود روی ریشه و تثبیت نیتروژن بیشتر منجر به تولید ماده‌خشک بالاتری گردید. بنابراین دستیابی به ماده‌خشک بالا، در شرایط آبیاری ‌مطلوب با استفاده از نژاد هلی‌نیترو و در شرایط تنش خشکی با استفاده از نژاد ریزوکینگ میسر می‌باشد. نتایج نشان داد اندازه و وزن گره معیار مناسبی برای سنجش میزان تثبیت نیتروژن نمی‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

591 - ارتباط بین عملکرد و اجزای آن در ژنوتیپ‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شرایط تنش و بدون تنش خشکی
احمدرضا گل پرور حمید مدنی محمد رسولی

به منظور ارزیابی و تعیین مؤثرترین صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه پژوهشی آموزشکده کشاورزی شهرکرد روی 320 ژنوتیپ صورت گرفت. بدین ترتیب که ژنوتیپ ها همراه با شاهدهای کرج یک و سرداری در قالب طرح آزمایشی مقایسه عملکرد مقدماتی در د أکثر

به منظور ارزیابی و تعیین مؤثرترین صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه پژوهشی آموزشکده کشاورزی شهرکرد روی 320 ژنوتیپ صورت گرفت. بدین ترتیب که ژنوتیپ ها همراه با شاهدهای کرج یک و سرداری در قالب طرح آزمایشی مقایسه عملکرد مقدماتی در دو سطح تنش و بدون تنش کشت شدند. در این تحقیق عملکرد دانه و 10 صفت وابسته به آن اندازه‌گیری شد. تجزیه ضرایب همبستگی بین صفات بیانگر این بود که تمامی صفات به جز طول ریشک در هر دو محیط و وزن سنبله با عملکرد دانه گیاه در محیط بدون تنش همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد داشت. با انجام تجزیه رگرسیون گام به گام در محیط تنش پنج صفت و در محیط بدون تنش سه صفت وارد مدل شده که به ترتیب 8/97 و 5/96 درصد از تغییرات عملکرد دانه گیاه را توجیه نمودند. تجزیه علیت برای عملکرد دانه گیاه نشان داد که در محیط تنش صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و تعداد دانه در سنبله و در محیط بدون تنش صفات عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد دانه گیاه داشتند. تعداد دانه در سنبله در محیط تنش به صورت مستقیم و در محیط بدون تنش به صورت غیر مستقیم در افزایش عملکرد دانه نقش مثبت و معنی‌داری داشت. نتایج تحقیق استفاده از این صفات به عنوان معیارهای انتخاب غیر مستقیم به منظور بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان در هر دو محیط تنش و بدون تنش را تایید می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

592 - مقایسه الگوی بیان ژن های منتخب القاء شونده با تنش شوری در گندم نان (Triticum aestivum L.)
مسعود گماریان محمد علی ملبوبی فرخ درویش سید ابوالقاسم محمدی

به منظور بررسی تنوع درون گونه ای تحمل به تنش شوری در دو رقم گندم متحمل و حساس در شرایط کنترل و تنش گندم الگوی بیان 60 ژن منتخب القا شونده با تنش شوری در سطح رونوشت برداری مورد مقایسه قرار گرفت. در این آزمایش از روش نورترن بلات معکوس جهت بررسی الگوی بیان ژن ها استفاده گر أکثر

به منظور بررسی تنوع درون گونه ای تحمل به تنش شوری در دو رقم گندم متحمل و حساس در شرایط کنترل و تنش گندم الگوی بیان 60 ژن منتخب القا شونده با تنش شوری در سطح رونوشت برداری مورد مقایسه قرار گرفت. در این آزمایش از روش نورترن بلات معکوس جهت بررسی الگوی بیان ژن ها استفاده گردید. جهت سادگی 16 الگوی بیان ممکن برای ارقام متحمل و حساس در شرایط کنترل و تنش در نظر گرفته شد. الگوی بیان ژن های مورد بررسی در 10 الگو از 16 الگوی بیان قرار گرفت. الگو های بیان شماره 2، 6، 8 و 12 در این آزمایش نسبت به سایر الگوها با اهمیت تر در نظر گرفته شدند. الگوی بیان شماره 2 نسبت به سایر الگو های بیان بیشترین تعداد ژن را در خود جای داد. الگوی بیان اکثر عوامل رونویسی مورد مطالعه در چهار الگوی فوق قرار گرفتند. با اعمال تنش شوری 7 ژن در هر دو رقم متحمل و حساس افزایش بیان معنی دار نشان دادند. در این تحقیق 4 ژن شامل ژن LEA از الگوی بیان شماره 2، ژن CBEFP از الگوی بیان شماره 6، ژن bZIP5 از الگوی شماره 8 و ژن wsr3 از الگوی بیان شماره 12 به عنوان ژن های منتخب برای تحمل به تنش شدید و طولانی مدت در رقم ماهوتی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان دهنده آن بود که با اعمال تنش شوری بیان ژن ها در رقم متحمل بیشتر دستخوش تغییر قرار می گیرد. این نتایج نشان می دهد که تفاوت در الگوی بیان ژن ها در واریته های درون یک گونه ممکن است منشاء ایجاد واریته های متحمل و حساس به تنش شوری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

593 - اثر مصرف سایکوسل و محلولپاشی روی بر میزان پروتئین ذرت دانه ای و کارائی مصرف آب در شرایط کمبود آب
احسان عباسپور جعفرمسعود سینکی زرین تاج علیپور سکینه سعیدی سار

به منظور مطالعه اثرات وقوع تنش خشکی برذرت دانه ای این آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی شهرستان سمنان اجرا گردید. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل، قطع آب در مرحل أکثر

به منظور مطالعه اثرات وقوع تنش خشکی برذرت دانه ای این آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی شهرستان سمنان اجرا گردید. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل، قطع آب در مرحله ظهورگل نر و دانه بندی در کرت های اصلی و تیمار سایکوسل در سه سطح، بدون مصرف سایکوسل، مصرف سایکوسل با غلظت1500 و3000 قسمت در میلیون در کرت های فرعی و تیمار سولفات روی در سه سطح بدون محلولپاشی، محلولپاشی سولفات روی با غلظت 3 و5 در هزار به عنوان کرت های فرعی فرعی در نظر گرفته شد.نتایج نشان داد تاثیر قطع آبیاری بر مقدار پروتئین دانه و میزان فسفر، پتاس، روی، مس و آهن در برگ و کارایی مصرف آب دارای تاثیر معنی دار بود. به طوری که با افزایش تنش، میزان پروتئین دانه و کارایی مصرف آب افزایش و مقدار غلظت عناصر فسفر، پتاس، روی، آهن و مس کاهش یافت. همچنین مصرف سایکوسل در شرایط تنش به جز پتاس و فسفر سایر شاخص به ویژه پروتئین دانه و کارائی مصرف آب را افزایش داد. محلول پاشی سولفات روی مقدار آهن برگ را کاهش و پروتئین دانه وکارائی مصرف آب ومیزان غلظت عناصرفسفر، پتاس، روی و مس در برگ ذرت را در شرایط تنش افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

594 - تاثیر سطوح مختلف تنش شوری بر رشد گیاهچه ارقام گلرنگ در شرایط گلخانه-ای
اسماعیل قلی نژاد آسیه مجلسی سید جواد طالب زاده وحید سلمان پور نورعلی ساجدی

به منظور بررسی تاثیر تنش شوری بر برخی شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه گلرنگ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در سال 1390 درگلخانه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل 4 هیبرید زرقان 279، گلدشت، فرامان و پدیده و أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنش شوری بر برخی شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه گلرنگ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در سال 1390 درگلخانه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل 4 هیبرید زرقان 279، گلدشت، فرامان و پدیده و سطوح شوری 0، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنس بر متر محلول کلرید سدیم بودند. در این تحقیق صفات وزن خشک ریشه، ساقه، برگ، اندام های هوایی، گیاهچه، طول ریشه، ساقه و شاخص مقاومت به تنش شوری اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سطوح مختلف شوری اثر بسیار معنی داری بر وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک اندام های هوایی، وزن خشک گیاهچه، طول ساقه، طول ریشه، شاخص مقاومت به شوری داشت. مقایسه میانگین نشان داد که سطح شوری 16 دسی زیمنس بر متر صفات وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک گیاهچه، طول ساقه و طول ریشه را به ترتیب به میزان 60، 44، 68، 55، 76 و 58 % نسبت به شاهد کاهش داد به طوری که بالاترین مقدار هریک از صفات فوق از تیمار شاهد و کمترین مقدار از سطح شوری 16 دسی زیمنس بر متر بدست آمد. ارقام مختلف نیز در سطوح شوری مختلف، پاسخ های متفاوتی از خود نشان دادند و مقاومت های متفاوتی داشتند. هیبرید فرامان نسبت به شوری تحمل بیشتری داشته و ارقام زرقان 279، گلدشت و پدیده ارقام حساس به شوری می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

595 - تأثیر تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام پیشرفته کلزا در منطقه اصفهان
فیروزه فیاض محمدرضا نادری درباغشاهی امیرحسین شیرانی راد

تأثیر تنش کم آبی بر شش رقم کلزای پاییزه در یک آزمایش مزرعه ای بر اساس طرح آماری کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کبوتر آباد اصفهان انجام گرفت. تیمار ها ی مورد مطالعه شامل قطع آبیاری در سه سطح، آبیاری پس از80 میلی متر تبخی أکثر

تأثیر تنش کم آبی بر شش رقم کلزای پاییزه در یک آزمایش مزرعه ای بر اساس طرح آماری کرت های یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کبوتر آباد اصفهان انجام گرفت. تیمار ها ی مورد مطالعه شامل قطع آبیاری در سه سطح، آبیاری پس از80 میلی متر تبخیر از تشتک کلاسA تا زمان رسیدگی فیزیولوژیکی به عنوان تیمار شاهد، قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد، قطع آبیاری از مرحله پر شدن دانه به بعد روی شش رقم کلزای پاییزه در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادند که قطع آبیاری در مرحله گلدهی به بعد کاهش معنی داری در اجزای عملکرد، عملکرد دانه را تحت تأثیر نامطلوب خود قرار داد به طوری که تعداد خورجین در بوته از 2/79 به 1/50، تعداد دانه در خورجین از 8/50 به 8/40، وزن هزاردانه از 5/4 به 9/3 گرم و عملکرد دانه از3131 به 2584 کیلوگرم در هکتار کاهش نشان دادند. درصد روغن دانه نیز تحت تأثیر این تیمار کاهش معنی دار از 5/48 به 6/46 درصد نشان داد.در بین ارقام نیز از لحاظ صفات مذکور اختلاف معنی دار وجود داشت. رقم زرفام در رژیم های مختلف آبیاری بالاترین عملکرد دانه و روغن دانه را به خود اختصاص داد و رقمSLMO46در رتبه بعدی قرار گرفت. با توجه به پتانسیل بالای ارقام مذکور در تولید روغن در شرایط تنش، قابلیت آنها برای بهره گیری در مطالعات آینده و تولید در شرایط تنش خشکی مشخص می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

596 - مقایسه ارقام و لاین های امید بخش جو تحت شرایط شوری آب در منطقه رودشت اصفهان
مهرداد مرادمند محمدرضا نادری درباغشاهی مهرداد محلوجی اصغر رستمی

شوری یکی از مهمترین عوامل موثر در کاهش عملکرد گیاهان زراعی می باشد. تحمل گیاهان نسبت به شوری در میان گونه های مختلف متفاوت بوده و تحت تأثیر شرایط محیطی رشد گیاه واقع می شود. یکی از راه حل های عملی برای کاهش اثرات تنش شوری در زمین های شور استفاده از ارقام متحمل به شوری ا أکثر

شوری یکی از مهمترین عوامل موثر در کاهش عملکرد گیاهان زراعی می باشد. تحمل گیاهان نسبت به شوری در میان گونه های مختلف متفاوت بوده و تحت تأثیر شرایط محیطی رشد گیاه واقع می شود. یکی از راه حل های عملی برای کاهش اثرات تنش شوری در زمین های شور استفاده از ارقام متحمل به شوری است. بر این اساس این مطالعه به منظور مقایسه 19 لاین جو متحمل به شوری به همراه یک رقم رایج محلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 85-1384 در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت اصفهان انجام گردید. تهیه زمین با توجه به عملیات خاص جهت اراضی شور انجام گردید و از آب با هدایت الکتریکی 12 دسی زیمنس بر متر برای آبیاری استفاده گردید. نتایج نشان داد، لاین شماره 7 ICB119146))از نظر ارتفاع، تعداد پنجه بارور، تعداد پنجه تولیدی و عملکرد دانه نسبت به سایر لاین ها و رقم رایج منطقه برتری نسبی داشت به طوری که با تولید 3867 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج این آزمایش و بر اساس عملکرد می توان این لاین را به عنوان لاین برتر برای آزمایش های تکمیلی جهت جایگزینی با رقم رایج منطقه پیشنهاد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

597 - تاثیر طول دوره غرقابی و دما بر فعالیت آنزیم‎های گلیکولیتیک- تخمیری در گیاهچه های گندم
مریم طهماسبی سرالله گالشی افشین سلطانی حمیدرضا صادقی پور احمد ابراهیمی

تنش غرقابی &lrm;اثرات مخرب زیادی بر کیفیت و کمیت تولیدات زراعی دارد. این تحقیق به منظور بررسی فعالیت آنزیم&lrm;ها&lrm;ی الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس&lrm;فسفات آلدولاز در برگ گندم (8019N) در مرحله رویشی (4 تا 5 برگی) تحت تأثیر طول دوره غرقاب در دماهای متفاوت در قالب أکثر

تنش غرقابی &lrm;اثرات مخرب زیادی بر کیفیت و کمیت تولیدات زراعی دارد. این تحقیق به منظور بررسی فعالیت آنزیم&lrm;ها&lrm;ی الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس&lrm;فسفات آلدولاز در برگ گندم (8019N) در مرحله رویشی (4 تا 5 برگی) تحت تأثیر طول دوره غرقاب در دماهای متفاوت در قالب تجزیه مرکب با طرح پایه کاملاً تصادفی در 4 سطح غرقاب (0، 24، 48 و 96 ساعت) و 3 سطح دما (5، 10 و 20 درجه سانتی&lrm;گراد) با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر دما، طول دوره غرقابی و اثر متقابل دما در طول دوره غرقابی بر فعالیت آنزیم&lrm;ها الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس فسفات آلدولاز درسطح 1% معنی&lrm;دار بود. با افزایش طول دوره غرقاب فعالیت آنزیم&lrm;ها الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس فسفات آلدولاز در دماهای 5 و 10 درجه سانتی&lrm;گراد افزایش یافت. در دمای 20 درجه سانتی&lrm;گراد با افزایش طول دوره غرقاب تا 48 ساعت فعالیت هر دو آنزیم افزایش ولی با افزایش طول دوره غرقاب تا 96 ساعت فعالیت هر دو آنزیم کاهش معنی&lrm;داری یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

598 - بررسی اثر تنش گرما بر کیفیت تبدیل دانه ارقام برنج در شمال خوزستان
عبدالعلی گیلانی سیدعطا اله سیادت سامی جلالی کاوه لیموچی

این پژوهش با هدف تعیین نقش تنش گرما بر کیفیت تبدیل دانه ارقام برنج در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و سه تکرار به مدت دو سال (1385 و1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاو أکثر

این پژوهش با هدف تعیین نقش تنش گرما بر کیفیت تبدیل دانه ارقام برنج در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و سه تکرار به مدت دو سال (1385 و1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجراء شد. سه تاریخ کاشت (15/2، 5/3 و 25/3) درکرت‌های اصلی و 5 رقم برنج شامل ارقام هویزه و حمر (متحمل به گرما) عنبوری قرمز و چمپا (حساس به گرما) و رقم پرمحصول دانیال (نیمه متحمل به گرما) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثر متقابل بین رقم و تاریخ کاشت در تمامی صفات معنی دار بود. به عبارتی ارقام بسته به شرایط حرارتی واکنش متفاوتی داشتند.بیشترین طول دانه پس از پخت را تاریخ کاشت سوم و ارقام دانیال و عنبوری قرمز داشتند. نسبت طویل‌شدن دانه در تاریخ کاشت دوم و سوم و رقم عنبوری قرمز بیشتر بود. بالاترین میزان آمیلوز مربوط به تاریخ دوم و ارقام متحمل بود. اماکمترین قوام ژل را تاریخ کاشت دوم و رقم دانیال و بیشترین مقدار ر ارقام متحمل داشتند. دمای ژلاتینه شدن در تاریخ کاشت سوم بالاترین مقدار و ارقام دانیال و چمپا به ترتیب از بیشترین و کمترین میزان برخوردار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

599 - بررسی اثر تراکم بوته و رژیم های مختلف رطوبتی بر صفات کمی و کیفی آفتابگردان در منطقه سیستان
رضا برادران حمیدرضا فنایی مرتضی سرگزی

این آزمایش در سال زراعی 89-1388 به صورت کرت های یک بار خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان انجام شد. عامل اصلی تنش خشکی در چهار سطح شامل شاهد(آبیاری در 7-5 برگی، ستاره ای شدن، ظهور طبق کامل ،50% گلدهی و پر شدن أکثر

این آزمایش در سال زراعی 89-1388 به صورت کرت های یک بار خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان انجام شد. عامل اصلی تنش خشکی در چهار سطح شامل شاهد(آبیاری در 7-5 برگی، ستاره ای شدن، ظهور طبق کامل ،50% گلدهی و پر شدن دانه) قطع آبیاری در مرحله7-5 برگی، قطع آبیاری در مراحل 7-5 برگی، ستاره ای شدن و ظهور طبق کامل و قطع آبیاری در مراحل 7-5 برگی،50 % گلدهی و پر شدن دانه بود. عامل فرعی تراکم بوته درسه سطح 8،10 و12 بوته در متر مربع بود. نتایج نشان داد اثر تنش خشکی در مراحل رشدی گیاه بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و عملکرد روغن در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری داشت. تاثیر تراکم بوته به جز بر ارتفاع بوته، بر سایر صفات اندازه گیری شده تفاوت معنی داری از لحاظ آماری نشان داد. اثرات متقابل تنش خشکی و تراکم بوته به جز بر ارتفاع بوته و درصد روغن بر سایر صفات اندازه گیری شده تفاوت معنی داری از لحاظ آماری نشان نداد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار شاهد با میانگین 2314 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه با میانگین 810 کیلوگرم در هکتار در تیمار S3 به دست آمد. با افزایش تراکم بوته عملکرد دانه با وجود کاهش در اجزاء عملکرد افزایش معنی داری نسبت به تراکم کم بوته نشان داد بطوری که بالاترین مقدار در تراکم 12 بوته در متر مربع با میانگین 2141 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. نتایج همبستگی ساده صفات نشان داد عملکرد دانه با تعداد دانه در طبق بالاترین ضریب همبستگی را داشت. از نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که آبیاری در مراحل قبل و بعد از گلدهی به همراه تراکم 12 بوته در متر مربع برای شرایط منطقه سیستان قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

600 - تاثیر کاربرد کود دامی و نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه داروئی همیشه بهار(Calendula officinalis L.) در شرایط تنش خشکی
جهانفر دانشیان نوید رحمانی مهرزاد علیمحمدی

به منظور اثر تنش کم آبی و کاربرد کود دامی و نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه همیشه بهار آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار داتی ر مزارع تحقیق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان در سال 1389 اجرا گردید.تیمارها شامل تنش کم آبی در أکثر

به منظور اثر تنش کم آبی و کاربرد کود دامی و نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه همیشه بهار آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار داتی ر مزارع تحقیق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان در سال 1389 اجرا گردید.تیمارها شامل تنش کم آبی در سه سطح (آبیاری پس از 80،40 و120 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) و کود دامی به همراه نیتروژن در پنج سطح، نیتروژن توصیه شده (90کیلوگرم درهکتار نیتروژن خالص)، مصرف 75% کود نیتروژن و10 تن در هکتار کود دامی، مصرف 50% کود نیتروژن و 20 تن در هکتار کود دامی، مصرف 25% کود نیتروژن و30 تن در هکتار کود دامی و عدم مصرف کود نیتروژن و 40 تن در هکتار کود دامی) بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبی بر قطر گل، ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد گل و تلاش زادآوری در گیاه معنی دار بود.بیشترین عملکرد بیولوژیک به میزان 7416 کیلوگرم در هکتارو تلاش بازآوری به میزان 26.44% از سطح 40 میلیمتر تبخیر به دست آمد. کاربرد کود دامی به همراه نیتروژن بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد گل و تلاش زادآوری تاثبر معنی داری داشت. بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد گل و تلاش زادآوری از عدم مصرف کود نیتروژن به همراه 40 تن در هکتار کود دامی بدست آمد.اثر متقابل تنش کم آبی و کاربرد کود دامی به همراه نیتروژن بر عملکرد گل معنی داری بود.بیشترین عملکرد گل به میزان 6/758 کیلوگرم در هکتار از سطح 40 میلی متر تبخیر و مصرف 40 تن کود دامی بدون مصرف کود نیتروژن به دست آمد. به نظر می رسد که در شرایط تنش کم آبی، کارایی مصرف کود دامی برای تامین نیاز نیتروژن گیاه نسبت به کاربرد نیتروژن غیر آلی افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

601 - اثر شوری و عصاره آللوپاتیک علف های هرز تاج خروس و سلمه تره بر رشد و تولید مواد موثره داروئی سنبل الطیب
الناز فرج زاده معماری تبریزی مهرداد یارنیا وحید احمدزاده نوشین فرج زاده

تنش ها، مخصوصاً ترکیبی از آن ها کاهش شدیدی را در رشد و نمو گیاهان باعث می شود. اما گیاهان دارویی در تحقیقات مختلف به این تنش ها مقاومت نشان داده است لذا هدف از این بررسی، مطالعه تاثیر تداخل عصاره علف های هرز مهم منطقه یعنی تاج خروس و سلمه تره و شوری روی جوانه زنی، رشد و أکثر

تنش ها، مخصوصاً ترکیبی از آن ها کاهش شدیدی را در رشد و نمو گیاهان باعث می شود. اما گیاهان دارویی در تحقیقات مختلف به این تنش ها مقاومت نشان داده است لذا هدف از این بررسی، مطالعه تاثیر تداخل عصاره علف های هرز مهم منطقه یعنی تاج خروس و سلمه تره و شوری روی جوانه زنی، رشد و عملکرد اسانس ریشه سنبل الطیب بود. تیمار ها عبارت بودند از عصاره آللوپاتیک در چهار سطح شامل عدم مصرف عصاره، عصاره بخش های هوائی، عصاره ریشه و عصاره گیاه کامل تاج خروس و سلمه تره و شوری نیز در چهار سطح مشتمل بر شاهد،4 ،8 و12 دسی زیمنس بر متر بود. عصاره اندام هوایی علف های هرز در تیمار بدون نمک و شوری 12 دسی زیمنس بر متر بیشترین تاثیر منفی را روی درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، سطح برگ در چهار و هشت ماه پس از سبز شدن و وزن خشک ریشه ها داشت. شوری های هشت و 12 دسی زیمنس بر متر نیز باعث کاهش صفات درصد جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه و سطح برگ هشت ماه پس از سبز شدن، وزن خشک برگ و وزن خشک ریشه شد. اما شوری چهار دسی زیمنس بر متر تنها موجب افت سطح برگ در هشت ماه پس از سبز شدن و وزن خشک برگ گردید. در بین صفات مورد بررسی، شوری چهار دسی زیمنس بر متر تنها در مقدار اسانس باعث افزایش شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

602 - تاثیر تنش خشکی و تراکم بوته بر عملکرد چای ترش (Hibiscus sabdarifa) در منطقه جیرفت
پرویز رهبریان غلامرضا افشارمنش نادر مدافع بهزادی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر گیاه چای ترش آزمایشی در سال 1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش با استفاده از کرت های یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مرحله اجرا رسید. تیمارهای آبیاری یا تنش کم آبی در 4 سطح ش أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر گیاه چای ترش آزمایشی در سال 1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش با استفاده از کرت های یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مرحله اجرا رسید. تیمارهای آبیاری یا تنش کم آبی در 4 سطح شامل عدم تنش، آبیاری زمانی که رطوبت خاک به75%FC، 50%FC و 25%FC رسید به عنوان عامل اصلی و تراکم بوته در 4 سطح شامل تراکم 20-40-60-80 بوته در مترمربع به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اثر تنش خشکی بر وزن خشک کاسبرگ، کپسول و کل گیاه و همچنین ارتفاع گیاه از لحاظ آماری در سطح 1% معنی دار بود. اثر تراکم بوته بر عملکرد کاسبرگ، تعداد میوه در گیاه، وزن میوه و وزن خشک بوته در سطح آماری 5% معنی دار بود. کم آبیاری کاهش معنی داری بر عملکرد کاسبرگ داشت به طوری که عملکرد کاسبرگ از5/617 کیلوگرم در تیمار عدم تنش به 8/430 کیلو گرم در هکتار تقلیل یافت. بیشترین عملکرد کاسبرگ از آبیاری هنگامی که رطوبت خاک به 75%FC رسید حدود 8/660 کیلو گرم در هکتار بود. بیشترین عملکرد کاسبرگ خشک 7/576 کیلو گرم در هکتار از تراکم بوته 40 بوته در متر مربع حاصل شد ولی تفاوت معنی داری با تراکم 20 بوته در متر مربع نداشت. در نهایت برای کشت این گیاه در منطقه جیرفت آبیاری در زمانی که رطوبت خاک به 75%FC رسید وتراکم بین 40-20 بوته در مترمربع توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

603 - بررسی تجزیه همبستگی و علیت عملکرد دانه و روغن در ارقام گلرنگ بهاره تحت شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی
احمدرضا گل‌پرور عبداله قاسمی پیربلوطی

شناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت می‌باشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری نرمال و تنش خشکی و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار أکثر

شناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت می‌باشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری نرمال و تنش خشکی و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) درسال 1387 کشت شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ضرایب همبستگی صفات در شرایط آبیاری نرمال نشان داد که صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه دارای اثرات مثبت و قابل ملاحظه بر عملکرد دانه گیاه بوده و بیشترین میزان تغییرات این صفت را توجیه نمودند. این صفات به عنوان بهترین شاخص‌های انتخاب در جهت بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در شرایط آبیاری نرمال می‌باشند. صفات وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک و تعداد دانه در گیاه مهم‌ترین اجزای عملکرد روغن بوده و به منظور اصلاح این صفت در شرایط آبیاری نرمال قابل توصیه می‌باشند. در شرایط تنش خشکی صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه و درصد روغن نیز همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد روغن در این شرایط داشتند. بررسی همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان‌ می دهد صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در طبق و عملکرد بیولوژیک بهترین شاخص‌های انتخاب برای بهبود ژنتیکی عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه نیز بهترین شاخص‌ها برای بهبود ژنتیکی عملکرد روغن ارقام گلرنگ بهاره در شرایط تنش خشکی می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

604 - بررسی تجزیه همبستگی و علیت عملکرد دانه و روغن در ارقام گلرنگ بهاره تحت شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی
احمدرضا گل‌پرور عبداله قاسمی پیربلوطی

شناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت می‌باشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری معمول و تنش خشکی و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار أکثر

شناسائی اجزای مهم عملکرد دانه و روغن در گلرنگ به عنوان یک گیاه دانه روغنی در بهبود ژنتیکی این صفات از طریق انتخاب غیرمستقیم بسیار حائز اهمیت می‌باشد. به این منظور، تعداد ده رقم گلرنگ بهاره در دو محیط آبیاری معمول و تنش خشکی و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) واقع در منطقه خاتون‌آباد در تاریخ 15 اسفند 1387 کشت شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ضرایب همبستگی صفات در شرایط آبیاری معمول نشان داد که صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه دارای اثرات مثبت و قابل ملاحظه بر عملکرد دانه گیاه بوده و بیشترین میزان تغییرات این صفت را توجیه نمودند. لذا، این صفات به عنوان بهترین شاخص‌های انتخاب در جهت بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در شرایط آبیاری معمول می‌باشند. از طرفی، صفات وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک و تعداد دانه در گیاه مهم‌ترین اجزای عملکرد روغن بوده و به منظور اصلاح این صفت در شرایط آبیاری معمول قابل توصیه می‌باشند. در شرایط تنش خشکی صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، عملکرد دانه و درصد روغن نیز همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد روغن در این شرایط داشتند. بررسی همبستگی بین صفات، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان‌دهنده این مطلب بود که صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه، تعداد دانه در طبق و عملکرد بیولوژیک بهترین شاخص‌های انتخاب برای بهبود ژنتیکی عملکرد دانه و صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در گیاه نیز بهترین شاخص‌ها برای بهبود ژنتیکی عملکرد روغن ارقام گلرنگ بهاره در شرایط تنش خشکی می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

605 - اثر تنش کم آبی و کاربرد مواد جاذب رطوبت بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم پاییزه در اراک
محمد فرمهینی فراهانی محمد میرزاخانی نور علی ساجدی

به منظور بررسی اثر تنش آبی و مصرف مواد جاذب رطوبت مانند کود دامی، زئولیت و بنتونیت آزمایشی در سال زراعی 90-1389 اجرا شده است. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (100%، 85% و 70%) أکثر

به منظور بررسی اثر تنش آبی و مصرف مواد جاذب رطوبت مانند کود دامی، زئولیت و بنتونیت آزمایشی در سال زراعی 90-1389 اجرا شده است. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (100%، 85% و 70%) نیاز آبی گیاه که در تیمار اصلی، مصرف مواد جاذب رطوبت در شش سطح (شاهد، کود دامی 30 تن در هکتار، کود دامی 15 تن درهکتار + 4 تن زئولیت درهکتار، کود دامی 15 تن درهکتار+ 2 تن بنتونیت در هکتار، 4 تن زئولیت در هکتار + 2 تن بنتونیت در هکتار و کود دامی 15 تن در هکتار + 4 تن زئولیت در هکتار + 2 تن بنتونیت درهکتار) در کرت های فرعی روی گندم رقم الوند، انجام شد. نتایج استفاده از تیمارهای کودی نشان داده که تاثیر معنی داری بر شاخص برداشت خوشه ، تعداد سنبلچه و دانه در خوشه داشته است. در بین اثرات متقابل تیمار تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه در سطح یک درصد و عملکرد دانه در سطح پنج درصد معنی دار بود. در سطح آبیاری شاهد مصرف زئولیت و کود دامی بالاترین عملکرد، درسطح آبیاری 85 % تنش آبی مصرف 30تن کود دامی و در سطح آبیاری 70% تنش آبی مصرف زئولیت و کود دامی بالاترین عملکرد را داشته اند. نتایج نشان داد مصرف زئولیت همراه کود دامی می تواند عملکرد را افزایش دهد. با توجه به خشک سالی های چند سال گذشته و محدویت های آبیاری که در کشور وجود دارد و قیمت مناسب زئولیت و دوام پنج ساله آن می توان برای کاهش خسارت ناشی از آبیاری به کشاورزان توصیه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

606 - مطالعه تاثیر زمان قطع آبیاری بر صفات زراعی ارقام پاییزه کلزا
شهناز سلیمانپور امیر حسین شیرانی راد حمید مدنی عباس رضایی زاد شراره فارغی

به منظور بررسی تاثیر زمان قطع آبیاری بر صفات زراعی و شاخص های رشد ارقام پاییزه کلزا در منطقه کرمانشاه، آزمایشی با استفاده از کرت های خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی اسلام آباد کرمانشاه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی (D أکثر

به منظور بررسی تاثیر زمان قطع آبیاری بر صفات زراعی و شاخص های رشد ارقام پاییزه کلزا در منطقه کرمانشاه، آزمایشی با استفاده از کرت های خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی اسلام آباد کرمانشاه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی (D) به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل آبیاری معمول یا آبیاری پس از 80 میلی متر تبخیر از تشتک، (D1)، قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد (D2) و رقم (V) به عنوان عامل فرعی در 9 سطح شامل ارقام پاییزه Opera (V1)، ARC-5 (V2)، Dexter (V3)، SLM046 (V4)، Zarfam (V5)، Okapi (V6)، Talaye (V7)، Licord (V8) و Modena (V9) بودند. نتایج حاصل نشان داد قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد، تاثیر نامطلوبی بر فعالیت های رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و صفات زراعی مورد بررسی داشت و اختلاف حاصل در سطوح آماری 1 و 5 درصد معنی دار بود .اثر ساده رقم بر صفات مورد بررسی معنی دار گردید ولی اثر متقابل آبیاری و رقم فقط بر تعداد دانه در خورجین ساقه اصلی معنی دار شد و بر سایر صفات از لحاظ آماری معنی دار نگردید. رقم SLM046از نظر عملکرد روغن، عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص تحمل به تنش در گروه برتر و ارقام Talaye،Zarfam،Licord،Opera، ARC-5، Dexter، Okapi و Modena به ترتیب در گروه های بعدی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل مراحل رشد گیاهان نشان داد با افزایش تنش خشکی ناشی از قطع آبیاری، وزن خشک کل گیاه و شاخص سطح برگ کاهش یافت، میزان این کاهش در رقم SLM046کمتر از سایر ارقام بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

607 - برهمکنش تنش خشکی، روی و میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت ذرت
نورعلی ساجدی حمید مدنی

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت در گیاه ذرت میکوریزایی تحت تنش خشکی، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کامل تص أکثر

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت در گیاه ذرت میکوریزایی تحت تنش خشکی، آزمایشی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در غالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایشی سه سطح آبیاری شامل: آبیاری معادل نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری معادل 75 درصد نیاز آبی گیاه و آبیاری معادل50 درصد نیاز آبی گیاه، تلقیح با میکوریز(Glomus intraradices) در دو سطح شامل تلقیح و عدم تلقیح و روی در سه سطح شامل شاهد(صفر)، 25 و 45 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات روی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار شاخص برداشت، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گردید. تاثیر میکوریزا بر صفات تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال، وزن بلال و عملکرد دانه معنی دار بود. مصرف میکوریزا هم در شرایط مطلوب و هم در شرایط تنش، عملکرد و اجزای آن را نسبت به تیمار های مشابه و بدون مصرف میکوریزا افزایش داد. کاربرد میکوریزا و روی هر کدام در شرایط آبیاری مطلوب صفات مورد بررسی را افزایش دادند. نتایج نشان داد که با آبیاری معادل 75% نیاز آبی گیاه، مصرف میکوریزا و کاربرد 45 کیلوگرم در هکتار سولفات روی می توان به عملکرد مطلوب دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

608 - تاثیرتنش کمبود آب برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت
محسن شیخی نورعلی ساجدی مجید جیریایی

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب بر برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل تأمین آب آبیاری پس از اعمال سه سطح أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب بر برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل تأمین آب آبیاری پس از اعمال سه سطح بر اساس مقادیر100% (شاهد)، 75% و 50% نیاز آبی گیاه (تنش کمبود آب) به عنوان عامل اصلی و ارقام شامل SC704,SC524,SC700,SC500 و DC370 به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش کمبود آب محتوی نسبی آب، پایداری غشاء سیتوپلاسمی و عملکرد دانه را کاهش داد. در بین ارقام بیشترین عملکرد دانه از رقم های زودرس و متوسط رس حاصل شد. همچنین بیشترین محتوی نسبی آب برگ و پایداری غشاء سیتوپلاسمی مربوط به رقم های متوسط رس بود. اثر متقابل تیمار ها نشان داد در شرایط مطلوب رطوبتی(100درصد نیاز آبی گیاه) و تنش کمبود آب ( 75% و 50% نیاز آبی گیاه)، رقم های 524 و 500 از عملکرد بالاتری نسبت به سایر ارقام برخوردار بودند. حداکثر عملکرد دانه از رقم 524 به میزان22/8624 کیلوگرم در هکتار در شرایط آبیاری معادل 100 درصد نیاز آبی گیاه و حداقل آن از رقم700 به میزان32/4072 کیلوگرم درهکتار درشرایط آبیاری معادل50% نیاز آبی گیاه به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

609 - اثر تنش آبی، مصرف زئولیت و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ بهاره
محمد سیبی محمد میرزاخانی مسعود گماریان

این آزمایش در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی بلوک ‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزان 85% نیاز آبی گیاه، آبیاری به میزان 70% نیاز آبی گیاه در أکثر

این آزمایش در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه ی بلوک ‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزان 85% نیاز آبی گیاه، آبیاری به میزان 70% نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت در سه سطح عدم مصرف زئولیت (شاهد)، مصرف زئولیت به مقدار چهار تن در هکتار، مصرف زئولیت به مقدار هشت تن در هکتار و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح عدم مصرف سالیسیلیک اسید و مصرف سالیسیلیک اسید به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین سطوح مختلف مصرف زئولیت نیز بر صفاتی چون، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح آماری یک درصد و صفت ارتفاع بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد. مصرف سالیسیلیک اسید نیز بر صفاتی همچون تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه در سطح آماری یک درصد معنی دار بود. در بین سطوح مختلف تنش آبی، بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 75/954 و 29/455 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار آبیاری بر اساس 100 و 70 % نیاز آبی گیاه بود. همچنین در بین سطوح مختلف مصرف زئولیت بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 58/823 و 33/589 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار مصرف 8 تن زئولیت و تیمار عدم مصرف زئولیت بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

610 - بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد جو تحت روش‎های مختلف خاکورزی
کامی کابوسی سعید رضایی نژاد آسیه سیاهمرگویی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه جو تحت روش&lrm;های مختلف خاکورزی در شهرستان گرگان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در فصل زراعی 92-1391 اجرا گردید. عامل اصلی روش‌های مختلف خاکورزی شامل شخم با أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه جو تحت روش&lrm;های مختلف خاکورزی در شهرستان گرگان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در فصل زراعی 92-1391 اجرا گردید. عامل اصلی روش‌های مختلف خاکورزی شامل شخم با گاوآهن برگردان دار، شخم با گاوآهن قلمی، دو بار دیسک و بی خاکورزی و عامل فرعی مقادیر مختلف آبیاری در مرحله 50% ظهور سنبله به میزان 100% ظرفیت زراعی، 75% ظرفیت زراعی، 50% ظرفیت زراعی و بدون آبیاری بود. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث تأخیر در بروز مراحل فنولوژیکی و کاهش ارتفاع گیاه، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت گردید. خاکورزی با گاوآهن قلمی تعداد روز تا بروز مراحل فنولوژیکی را کاهش داد. همچنین این تیمار منجر به افزایش کمی صفات تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله و تعداد دانه در مترمربع گردید. ارتفاع گیاه در تیمارهای دو بار دیسک و بی خاکورزی به طور معنی داری کمتر از تیمارهای خاکورزی با گاوآهن قلمی و برگردان دار بود. در تیمارهای خاکورزی حفاظتی به روش دو بار دیسک و بی خاکورزی کاهش وزن هزار دانه به ترتیب به میزان 3/2 و 8 درصد نسبت به تیمار خاکورزی با گاوآهن برگردان دار مشاهده گردید اما این کاهش معنی دار نبود. بیش‌ترین میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت به ترتیب به میزان 3049 و 9322 کیلوگرم بر هکتار و 51/32 تحت شرایط استفاده از گاوآهن قلمی مشاهده شد که اختلاف آن با سایر روش ها معنی دار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

611 - مقایسه کاربرد نیتروژن از منابع مختلف بر خصوصیات مرفولوژیک ذرت علوفه ای تحت تنش خشکی
محسن کاوند حمید مدنی علی رضا دادیان

به منظور بررسی تاثیر کود شیمیایی و کود بیولوژیک و اثر متقابل آنها بر عملکرد ذرت علوفه ای رقم ماگزیما تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی1390 در اراک انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عامل فرعی آزما أکثر

به منظور بررسی تاثیر کود شیمیایی و کود بیولوژیک و اثر متقابل آنها بر عملکرد ذرت علوفه ای رقم ماگزیما تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی1390 در اراک انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عامل فرعی آزمایش شامل ترکیب سطوح مصرف کود نیتروژنه با سه سطح صفر، 125 و 250 کیلوگرم کود اوره در هکتار بود که در پنج مرحله، موقع کاشت، 6 برگی، 10 برگی، قبل از گلدهی و بعد از گرده افشانی و سه سطح صفر، 5/ و 1 لیتر مصرف کود بیولوژیک نیتروکسین به ازاء هر 25 کیلوگرم بذر به صورت تلقیح با بذر صورت پذیرفت. عامل اصلی شامل دور آبیاری در دو سطح، دور آبیاری 7 روز یکبار (عدم تنش) و دور آبیاری 10 روزه (تنش خشکی) در کرت های اصلی قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بلال از زمین، قطر بلال، طول بلال، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال و عملکرد علوفه بودند. نتایج آزمایش نشان داد کاربرد توام اوره و نیتروکسین بر عملکرد علوفه بهتر از تیمار شاهد بود. همچنین آبیاری کامل نسبت به تنش خشکی برتری معنی داری به لحاظ تاثیر بر عملکرد علوفه داشت. بیشترین و کمترین عملکرد علوفه به ترتیب در تیمار های تلفیق 125 کیلوگرم کود اوره و 1 لیتر کود نیتروکسین در شرایط آبیاری کامل با میانگین 9/110 تن در هکتار و در تیمارعدم استفاده از اوره و نیتروکسین و تنش خشکی با میانگین 1/59 تن در هکتار حاصل شد. از بین صفات اندازه گیری شده تعداد دانه در بلال کمترین تغییر را دارا بود. در مجموع تیمار تلفیق 125 کیلوگرم کود اوره و 1 لیتر کود نیتروکسین در شرایط آبیاری کامل بهتر از سایر تیمارها بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

612 - تأثیر پرایمینگ بذر بر خصوصیات جوانه زنی بذر تریتیکاله در شرایط تنش شوری
حمیدرضا خزاعی احمد نظامی مجید دشتی حمید رضا مهرآبادی

در این مطالعه تأثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی های جوانه زنی تریتیکاله (لاین ET-82-8) در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل آبگیری بذر با استفاده از آب مقطر و نیز کلرید سدیم و پلی اتیلن گلیگول 6000 در پتانسیل های اسمزی 1-، 5/1- و2- مگاپاسکال به مدت 6، 12 و 24 أکثر

در این مطالعه تأثیر پرایمینگ بذر بر ویژگی های جوانه زنی تریتیکاله (لاین ET-82-8) در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل آبگیری بذر با استفاده از آب مقطر و نیز کلرید سدیم و پلی اتیلن گلیگول 6000 در پتانسیل های اسمزی 1-، 5/1- و2- مگاپاسکال به مدت 6، 12 و 24 ساعت بود. بذور معمولی هم به عنوان شاهد در نظرگرفته شدند. پس از کشت بذور تیمار شده در ظروف پتری، تیمارهای شوری با اضافه نمودن آب شور شده با کلرید سدیم با پتانسیل های اسمزی 5/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال در حرارت 20 درجه سانتی گراد اعمال گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد در شرایط بدون تنش شوری خیساندن بذر در آب مقطر به مدت 6 ساعت موجب افزایش معنی دار سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و بنیه بذر در مقایسه با بذور بدون پیش تیمار گردید، در حالی که درصد جوانه زنی و وزن ریشه چه و ساقه چه تحت تأثیر قرار نگرفت. آبگیری بذور به مدت 24 ساعت اثر منفی بر تمام صفات مورد بررسی در شرایط بدون تنش و تنش شوری داشت. با افزایش تنش شوری تا 1- مگاپاسکال، بذرهای تیمار شده با آب مقطر به مدت 6 ساعت از سرعت و بنیه بذر بیشتری نسبت به بذرهای شاهد برخوردار بودند. در شرایط تنش شوری متوسط یا تیمارپتانسیل اسمزی 1- مگاپاسکال آماده سازی اسمزی بذور با کلرید سدیم و پلی اتیلن گلیکول 6000 در مقایسه با بذور آبگیری شده، منجر به افزایش معنی داری در طول و وزن ساقه چه گردید. تفاوت در طول ریشه چه بین تیمارهای آماده سازی بذر معنی دار نبود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

613 - بررسی اثرات تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن برخصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ذرت
امید علیزاده اسلام مجیدی حبیب الله نادیان قربان نورمحمدی محمد رضا عامریان

به منظور بررسی اثرات تلقیح قارچ میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن بر بعضی خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیک ذرت رقم سینگل کراس 704 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایشها در ایستگاه پژوهشی آموزشی دان أکثر

به منظور بررسی اثرات تلقیح قارچ میکوریزا در سطوح مختلف آبیاری و نیتروژن بر بعضی خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیک ذرت رقم سینگل کراس 704 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایشها در ایستگاه پژوهشی آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثرات ساده نیتروژن، میکوریزا، سطوح آبیاری و اثرات متقابل میکوریزا و سطوح آبیاری و نیتروژن بر ارتفاع گیاه، ماده خشک اندام هوایی، ماده خشک ریشه، سطح برگ و طول ریشه معنی دار بودند. افزایش مصرف کود نیتروژن منجر به افزایش ماده خشک اندام هوایی و طول ریشه در گیاه ذرت شد. این در حالی بود که ماده خشک ریشه با مصرف بیشتر نیتروژن کاهش یافت. نسبت ریشه به اندام هوایی، طول ریشه و درصد ریشه کلنی ذرت تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری قرار گرفت، طوری که با افزایش شدت تنش خشکی طول ریشه و درصد ریشه کلنی شده کاهش یافت و در مقابل نسبت ریشه به اندام هوایی افزایش یافت. به طور کلی نتیجه پاسخ رشد میکوریزایی به افزایش شدت تنش خشکی مثبت بوده و نسبت ریشه به اندام هوایی در تیمار میکوریزا نسبت به شاهد تحتتنش خشکی بیشتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

614 - اثر سایکوسل و عناصر ریزمغذی بر میزان آنزیم های آنتی اکسیدانت به عنوان شاخص های مقاومت به تنش خشکی در کلزا
سارا همراهی داوود حبیبی حمید مدنی مسعود مشهدی اکبر بوجار

تاثیر هورمون گیاهی سایکوسل و ریزمغذی های آهن، روی، مس، بر و منگنز بر برخی شاخص های تحمل به تنش خشکی در کلزا رقم اکاپی، در یک آزمایش اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسل أکثر

تاثیر هورمون گیاهی سایکوسل و ریزمغذی های آهن، روی، مس، بر و منگنز بر برخی شاخص های تحمل به تنش خشکی در کلزا رقم اکاپی، در یک آزمایش اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک در سال زراعی 87-1386 انجام پذیرفت. آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح شاهد (آبیاری) و تنش (قطع آبیاری بعد از گلدهی) در کرت های اصلی و کود ریزمغذی Combi2 حاوی عناصر آهن، روی، مس، بر و منگنز در سه سطح شاهد (بدون مصرف ریز مغذی)، 1 و 5/1 لیتر در هکتار و هورمون گیاهی سایکوسل در دو سطح شاهد و 5/1 لیتر در هکتار به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرارگرفتند. ده وی&zwj;ژگی شامل ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، وزن خشک کل، شاخص برداشت، محتوی آب نسبی، پایداری غشاء، آنزیم های آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز به عنوان شاخص های مقاومت به تنش خشکی ارزیابی گردید. نتایج حاصل نشان داد میزان آنزیم های آنتی آکسیدانت در شرایط تنش خشکی افزایش معنی داری داشته است. کود ریزمغذی سبب اختلاف معنی دار میزان آنزیم ها در شرایط تنش و شاهد گردید که افزایش تحمل به خشکی در گیاه را به همراه خواهد داشت. همچنین هورمون گیاهی سایکوسل سبب کاهش معنی دار ارتفاع بوته و افزایش معنی دار قطر ساقه و نیز مقاومت به خشکی از طریق کاهش فشار تنش بر روی گیاه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

615 - بررسی تأثیرتنش کم آبی و کود دامی بر عملکرد کمی، کیفی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.)
بهناز افشارمنش غلامرضا افشارمنش محمدعلی وکیلی شهر بابکی

به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم آبی و کود دامی بر عملکرد کمی، کیفی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه داروئی اسفرزه(Plantago ovata Forssk.) آزمایشی در بهار سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب بلوک های کامل تص أکثر

به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم آبی و کود دامی بر عملکرد کمی، کیفی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه داروئی اسفرزه(Plantago ovata Forssk.) آزمایشی در بهار سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آبیاری به عنوان تیمار اصلی شامل 3 سطح آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 75 درصد FC رسید(تنش ملایم)، آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 50 درصد FC رسید(تنش متوسط) و آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 25 درصد FC رسید(تنش شدید) و کود دامی به عنوان تیمار فرعی در پنج سطح شامل مقادیر0،10،20، 30 و40 تن در هکتار بود. نتایج نشان داد اثر تنش کم آبی و کود دامی و همچنین اثر متقابل بین دو عامل فوق برعملکرد دانه به ترتیب در سطح آماری 5% و1% معنی دار بود. بالاترین عملکرد دانه با میزان 3/232 کیلوگرم در هکتار از تیمار تنش کم آبی ملایم با مصرف 20 تن کود دامی در هکتار حاصل شد. ولی اثرات این دو عامل بر میزان موسیلاژ در این گیاه معنی دار نبود. با افزایش میزان تنش کم آبی محتوای رطوبت نسبی برگ کاهش یافت. بیشترین محتوای رطوبت نسبی برگ در تیمار مصرف 40 تن کود دامی در هکتار حاصل شد. پایداری غشاء سیتوپلاسمی تحت تأثیر شدت تنش قرار گرفت و با افزایش شدت تنش از میزان پایداری غشاء سلولی کاسته شد. به استناد نتایج این تحقیق در شرایط آب و هوایی جیرفت برای حصول عملکرد بالا در زراعت اسفرزه مصرف 20 تن کود دامی در هکتار می تواند مناسب باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

616 - اثرتنظیم کننده های رشد و تنش کم آبی بر خصوصیات زراعی گندم رقم شهریار
مجید جیریایی نورعلی ساجدی حمید مدنی محسن شیخی

به منظور بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد و تنش خشکی بر خصوصیات زراعی گندم رقم شهریار آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل تنش أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد و تنش خشکی بر خصوصیات زراعی گندم رقم شهریار آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل تنش کم آبی در سه سطح 50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و تنظیم کننده های رشد شامل سالیسیلیک اسید و سایکوسل به صورت مصرف و عدم مصرف به عنوان عامل فرعی به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شد. نتایج حاصله نشان داد اعمال تنش خشکی صفات اندازه گیری شده را کاهش داد اما با محلول پاشی سایکوسل و مصرف سالیسیلیک اسید هم در شرایط مطلوب و هم در شرایط تنش کم آبی صفات طول خوشه ، وزن خوشه، وزن دانه در خوشه و عملکرد دانه افزایش یافت. مصرف توام سایکوسل و سالیسیلیک اسید، عملکرد دانه را نسبت به شاهد 5/13 درصد افزایش داد. به طور کلی نتایج نشان داد که با آبیاری معادل 75 درصد نیاز آبی گیاه و مصرف توام سایکوسل و سالیسیلیک اسید به عملکرد دانه قابل قبول دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

617 - مقایسه شاخص های تحمل خشکی و خصوصیات فنولوژیک و زراعتی ژنوتیپ های لوبیا سیاه
میلاد صفاپور شهاب خاقانی مریم تیموری

به منظور ارزیابی اثر تنش آبیاری بر صفات فنولوژی و زراعی لوبیا تعداد 10 ژنوتیپ لوبیای سیاه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط آبیاری معمول و تنش آبی در بهار و تابستان 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتای أکثر

به منظور ارزیابی اثر تنش آبیاری بر صفات فنولوژی و زراعی لوبیا تعداد 10 ژنوتیپ لوبیای سیاه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط آبیاری معمول و تنش آبی در بهار و تابستان 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در شرایط تنش بیشترین تاثیر بر عملکرد دانه در لوبیا سیاه مربوط به صفت عملکرد تک بوته بود. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که صفات تعداد روز تا ظهور برگ های اولیه، تعداد روز تا ظهور سومین سه برگچه ای، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، قطر ساقه، ارتفاع بوته، تعداد گره در ساقه اصلی، وزن تر بوته در شرایط نرمال و صفات تعداد روز تا ظهور برگ های اولیه، تعداد روز تا سومین سه برگچه، تعداد روز تا مرحله گلدهی، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، طول ریشه اصلی، ارتفاع، طول میانگره، وزن تر بوته و وزن خشک بوته در شرایط تنش بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشتند. تجزیه عامل ها نشان داد در شرایط معمول تعداد 6 عامل مشخص گردیدند که بیش از 80 % تغییرات عملکرد را توجیه می کنند و در شرایط تنش تعداد 7 عامل موثر وجود دارد که بیش از 84 % تغییرات مربوط به عملکرد دانه را تحت تاثیر قرار می دهند. در این رابطه مناسبترین شاخص های مقاومت به خشکی GMP، STI، MP بودند که بر اساس آنها ژنوتیپ های Ks41225، Ks41147 و Ks41231 به عنوان ژنوتیپ های متحمل برگزیده شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

618 - تاثیر کاربرد نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیک عملکرد در گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula Officinalis L.) تحت شرایط تنش خشکی
نوید رحمانی توفیق طاهرخانی جهانفر دانشیان

به منظور اثر تنش کم آبی و کاربرد نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیک عملکرد در گیاه همیشه بهار آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرارانجام گرفت. این تحقیق در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان در سال 1385 اجرا گردید. تیمارها شامل تنش کم آب أکثر

به منظور اثر تنش کم آبی و کاربرد نیتروژن بر شاخص های فیزیولوژیک عملکرد در گیاه همیشه بهار آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرارانجام گرفت. این تحقیق در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان در سال 1385 اجرا گردید. تیمارها شامل تنش کم آبی در سه سطح (آبیاری پس از 80،40 و120 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A ) و نیتروژن در چهار سطح (60،30،0و90 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر شاخص برداشت در مراحل مختلف گلدهی، تلاش باز آوری و نسبت وزن گل به کل گیاه دارد. بیشترین شاخص برداشت (85/18)، نسبت وزن گل به کل گیاه(15/13) و تلاش باز آوری (26/21) از سطح 40 میلی متر تبخیر به دست آمد. اثر نیتروژن بر شاخص برداشت در مراحل 50% و 100% گلدهی، نسبت وزن گل به کل گیاه در مراحل 50% و 100% گلدهی، تلاش باز آوری در مراحل 50% و 100% گلدهی معنی دار شد. اثر متقابل تنش و نیتروژن تنها بر نسبت وزن گل به کل گیاه در مرحله 100% گلدهی نیز معنی دار شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بهترین زمان برداشت گل در گیاه همیشه بهار در مرحله 100 درصد گلدهی وبا مصرف 90 کیوگرم در هکتار نیتروژن در کنار آبیاری 40 میلی متر تبخیر می باشد. مناسب ترین زمان برداشت دانه در مرحله آخر (برداشت) در کنار سطح آبیاری نرمال و مصرف حداکثر نیتروژن بود. به طوری که سطوح مختلف تنش از کارایی مصرف نیتروژن کاست و موجب کاهش تلاش باز آوری در گیاه همیشه بهار گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

619 - بررسی آماری اثرات تنش آبیاری بر صفات فنولوژی و زراعی ژنوتیپ های لوبیا سفید
میلاد صفاپور شهاب خاقانی محسن امیرآبادی مریم تیموری محمد کاظم بزیان

به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی بر صفات فنولوژی و زراعی لوبیا تعداد 10 ژنوتیپ لوبیای سفید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط آبیاری معمول و تنش آبی در بهار و تابستان 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتای أکثر

به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی بر صفات فنولوژی و زراعی لوبیا تعداد 10 ژنوتیپ لوبیای سفید در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط آبیاری معمول و تنش آبی در بهار و تابستان 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در شرایط تنش بیشترین تاثیر بر عملکرد دانه در لوبیا سفید مربوط به کاهش تعداد دانه در بوته بود. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد صفات تعداد روز تا مرحله پر شدن غلاف، تعداد روز تا ظهور مرحله رسیدگی، طول بلندترین غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه و طول ریشه اصلی در شرایط معمول و صفات تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه و طول ریشه اصلی در شرایط تنش بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشتند. تجزیه عامل ها نشان داد در شرایط معمول تعداد 6 عامل مشخص گردیدند که بیش از 80% تغییرات عملکرد را توجیه می کنند و در شرایط تنش تعداد 7 عامل موثر وجود دارد که بیش از 84% تغییرات مربوط به عملکرد دانه را تحت تاثیر قرار می دهند. در این رابطه مناسبترین شاخص های مقاومت به خشکی GMP، STI وMP بودند که بر اساس آنها ژنوتیپ های KS41225، KS41147 و KS41231 به عنوان ژنوتیپ های مقاوم برگزیده شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

620 - تأثیر تنش‌خشکی و نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم بر خصوصیات کمی و کیفی سویا رقم‌ کلارک
امین فرنیا حمید مدنی

به منظور ارزیابی عملکرد دانه، درصد پروتئین و درصد روغن رقم کلارک سویا در شرایط تنش خشکی و هم‌چنین کارآیی نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم‌ژاپونیکوم، آزمایشی به صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح ‌بلوک‌های کامل‌ تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1382 و 1383، در ایستگاه تحقیقات أکثر

به منظور ارزیابی عملکرد دانه، درصد پروتئین و درصد روغن رقم کلارک سویا در شرایط تنش خشکی و هم‌چنین کارآیی نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم‌ژاپونیکوم، آزمایشی به صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح ‌بلوک‌های کامل‌ تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1382 و 1383، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل سه سطح تنش خشکی، تنش ملایم(85% نیاز آبی گیاه)، تنش متوسط(70% نیاز آبی گیاه)، تنش سخت(55% نیاز آبی گیاه) و آبیاری مطلوب (شاهد) به عنوان عامل اصلی و سه نژاد باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم به نام‌های هلی‌نیترو، ریزوکینگ، نیتراژن و تیمار بدون تلقیح با باکتری(شاهد) به عنوان سطوح عامل فرعی، منظور گردیدند. تیمارهای آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه و تشتک تبخیر محاسبه و اجرا شد. در زمان کاشت تلقیح بذور با باکتری صورت گرفت. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل عملکرد دانه، درصد روغن دانه، عملکرد روغن دانه در واحد سطح، درصد پروتئین دانه و عملکرد پروتئین دانه در واحد سطح بودند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه و درصد روغن و درصد پروتئین دانه در شرایط مطلوب آبیاری و تنش خشکی، معنی‌دار گردید. نژادهای مختلف باکتری ریزوبیوم ‌ژاپونیکوم دارای عکس‌العمل متفاوتی بودند. در شرایط آبیاری مطلوب، نژاد هلی‌نیترو با تثبیت بیشتر نیتروژن، عملکرد دانه و درصد پروتئین بالاتر و درصد روغن کمتری را تولید نمود، اما با توجه به عملکرد دانه بیشتر، افزایش عملکرد روغن در مترمربع حاصل شد. با اعمال تنش خشکی به دلیل کاهش تثبیت نیتروژن، عملکرد دانه کاهش و درصد روغن افزایش یافت و با توجه به کاهش بیشتر عملکرد دانه، عملکرد روغن در واحد سطح، کاهش یافت. تحت شرایط تنش خشکی ملایم و متوسط نژاد ریزوکینگ از کارآیی بیشتری برخوردار بود، در تنش سخت به دلیل کاهش شدید تولید مواد فتوسنتزی گیاه و کاهش اکسیژن مورد نیاز تنفس گره‌های ریشه، تفاوت معنی‌داری در بین نژادهای باکتری مشاهده نشد. در مجموع با کاهش رطوبت مورد نیاز سویا در خاک، عملکرد دانه، عملکرد روغن و پروتئین دانه در مترمربع کاهش یافت که به دلیل کاهش نیتروژن موجود در گیاه و در نتیجه کاهش تولید مواد فتوسنتزی در گیاه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

621 - تاثیر تنش کم آبی و مصرف سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم
حامد عقبای نورعلی ساجدی حمید مدنی

این آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله شیری شدن و مرحله خمیری شدن دانه، سالیسیلیک اسید در دو سطح با مصرف به مقدار یک میلی مولار و بدون مصرف و دو رقم ا أکثر

این آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله شیری شدن و مرحله خمیری شدن دانه، سالیسیلیک اسید در دو سطح با مصرف به مقدار یک میلی مولار و بدون مصرف و دو رقم الوند و شهریار، طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بود. نتایج نشان داد با قطع آبیاری در مرحله شیری و خمیری دانه عملکرد دانه به ترتیب 24% و 15% کاهش یافت. مصرف اسید سالیسیلیک در شرایط آبیاری مطلوب، قطع آبیاری در مرحله شیری و خمیری دانه عملکرد دانه را به ترتیب 2/7، 7 و 7/8 % نسبت به شاهد افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه معادل 3698 کیلوگرم در هکتار از تیمار آبیاری مطلوب، مصرف سالیسیلیک اسید در رقم الوند حاصل شد. در شرایط قطع آبیاری بیشترین عملکرد دانه معادل 3378 کیلوگرم در هکتار از اثر متقابل تیمار قطع آبیاری در مرحله خمیری، مصرف سالیسیلیک اسید در رقم شهریار به دست آمد. نتایج آزمایش نشان داد مصرف اسید سالیسیلیک ممکن است تا حدی اثرات تنش کم آبی را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

622 - تاثیر فصل کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام بهاره کلزا در رژیم های مختلف رطوبتی
حسین ورسه امیرحسین شیرانی راد، قربان نورمحمدی بابک دلخوش بهاره ورسه

به منظور مطالعه تاثیر فصل کاشت و تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام بهاره کلزا این آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زاراعی 1388-1387در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قزوین انجام شد. آزمایش در دو فصل کاشت عنوان عامل اصلی أکثر

به منظور مطالعه تاثیر فصل کاشت و تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام بهاره کلزا این آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زاراعی 1388-1387در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قزوین انجام شد. آزمایش در دو فصل کاشت عنوان عامل اصلی، شامل فصل کاشت پاییزه (0/7/87) و فصل کاشت بهاره (10/12/87) و آبیاری در دو سطح شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله گل دهی به بعد و نیز ارقام کلزا شامل چهار رقم RGS003،Sarigol ،Hyola401 وOption500 بودند. محاسبه صفاتی طول خورجین اصلی و فرعی، تعداد دانه در خورجین اصلی و فرعی و عملکرد دانه معیارمقایسه ها قرار گرفت. اندازه گیری شاخص های رشد گیاهی نشان داد اثر ساده فصل کاشت و آبیاری بر طول خورجین اصلی و فرعی، تعداد دانه در خورجین اصلی و فرعی و عملکرد دانه معنی دار گردید. اثر متقابل فصل کاشت و آبیاری بر طول خورجین اصلی و فرعی، تعداد دانه در خورجین اصلی معنی دار نگردید. ولی بر تعداد دانه در خورجین فرعی و عملکرد دانه معنی دار گردید. در نتیجه با افزایش طول خورجین و تعداد دانه در خورجین اصلی و فرعی عملکرد دانه نیز افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

623 - بررسی اثر افزودن نیوبیوم بر رفتار کارگرم فولاد زنگ نزن مارتنزیتی 403 AISI
سعید علی اکبری ثانی غلامرضا ابراهیمی

با توجه به اثرات مهم عنصر نیوبیوم بر خواص نهایی فولادها، تحقیق حاضر به بررسی افزودن نیوبیوم بر رفتار کارگرم فولاد زنگ نزن مارتنزیتی 403 AISI پرداخته است. بدین منظور دو فولاد 403 و Nb403 تحت آزمون‌های فشار گرم قرار گرفتند. نتایج منحنی‌های سیلان نشان می‌دهد که در تمام شرا أکثر

با توجه به اثرات مهم عنصر نیوبیوم بر خواص نهایی فولادها، تحقیق حاضر به بررسی افزودن نیوبیوم بر رفتار کارگرم فولاد زنگ نزن مارتنزیتی 403 AISI پرداخته است. بدین منظور دو فولاد 403 و Nb403 تحت آزمون‌های فشار گرم قرار گرفتند. نتایج منحنی‌های سیلان نشان می‌دهد که در تمام شرایط کارگرم ِفولاد 403 و در بسیاری از شرایط در فولاد Nb403، پدیده تبلور مجدد دینامیکی (DRX)، کنترل کننده رفتار آلیاژها است. هرچند در فولاد Nb403 و تنها در بعضی از شرایط دمای پایین، به واسطه حضور عنصر نیوبیوم و رسوبات کاربیدی آن و اندرکنش مابین آنها با تبلور مجدد، DRX متوقف شده است. با استفاده از نتایج آزمون رهایی تنش، پدیده رسوب‌دهی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که رسوبات توانایی به تعویق انداختن ترمیم را دارند. تصویر SEM و آنالیز EDS از رسوبات حضور کاربید نیوبیوم‌ را اثبات کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

624 - بررسی خواص کامپوزیت متخلخل زمینه آلومینیوم تقویت شده با نانوذرات کاربید سیلسیم با روشهای مختلف ارزیابی خواص خزشی
یاسمن صابری کاخکی سعید ناطق شمس الدین میردامادی

در پژوهش حاضر کامپوزیت آلومینیوم تقویت شده با 4 درصد حجمی نانوذرات کاربید سیلسیم به روش آلیاژسازی مکانیکی تولید گردید و نمونه های نانوکامپوزیتی متخلخل با روشهای مختلف تعیین خواص خزشی (با مزیت زمان کوتاهتر انجام آزمون) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بیانگر وجود ضریب ثابت ( أکثر

در پژوهش حاضر کامپوزیت آلومینیوم تقویت شده با 4 درصد حجمی نانوذرات کاربید سیلسیم به روش آلیاژسازی مکانیکی تولید گردید و نمونه های نانوکامپوزیتی متخلخل با روشهای مختلف تعیین خواص خزشی (با مزیت زمان کوتاهتر انجام آزمون) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بیانگر وجود ضریب ثابت (2) مرتبط کننده نرخ خزش فرورونده به نرخ خزش فشاری در تنش فرورونده( برابر با 90 و 97 و111 مگاپاسکال) سه برابر تنش خزش فشاری(30 و 5/32 و 35 مگاپاسکال) در نانوکامپوزیت متخلخل می باشد. تصاویر ریزساختاری توزیع حفرات در کامپوزیت بیانگر ایجاد شرایط مشابه حالت پایدار با توزیع یکنواخت نسبی حفرات و توزیع یکنواخت نسبی نانوذرات کاربید سیلسیم در کامپوزیت می باشد که این نتایچ با آزمونهای خزشی تایید شده است. همچنین آزمون رهاسازی تنش بیانگر کاهش سرعت رهاسازی تنش با افزایش زمان (کارسختی) و نقش تغییرات (کم) توزیع حفرات (به عبارتی نانوذرات) در تغییر نرخ رهاسازی تنش می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

625 - تحلیل رفتار مکانیکی-حرارتی نانوسیم‌ طلا به روش دینامیک مولکولی
محمد طهماسبی پور ریحانه احمدی مهرزاد مدرس

با رشد و توسعه فزاینده علم و فناور‌ی‌ نانو، کاربرد نانو سنسورها، سیستم‌های نانو الکترومکانیکی، سیستم‌های نانوالکترونیکی و وسایل نانو فتونیکی رو به افزایش است. نانوسیم‌ها به عنوان یکی از اجزاء کلیدی این سیستم‌ها نقش قابل توجهی در عملکرد درست آنها دارند. بنابراین شناخت رف أکثر

با رشد و توسعه فزاینده علم و فناور‌ی‌ نانو، کاربرد نانو سنسورها، سیستم‌های نانو الکترومکانیکی، سیستم‌های نانوالکترونیکی و وسایل نانو فتونیکی رو به افزایش است. نانوسیم‌ها به عنوان یکی از اجزاء کلیدی این سیستم‌ها نقش قابل توجهی در عملکرد درست آنها دارند. بنابراین شناخت رفتار مکانیکی- حرارتی نانوسیم‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به مشکلات اجتناب‌ناپذیر در انجام آزمایش‌های تجربی بر روی نانو‌سیم‌ها، از جمله نیاز به تجهیزات بسیار دقیق و پیشرفته و همچنین هزینه و زمان زیاد مورد نیاز برای انجام این آزمایش‌ها، تعدادی از پژوهشگران به مدل‌سازی و شبیه‌سازی رفتار نانو‌سیم‌ها پرداخته‌اند. شبیه‌سازی دینامیک مولکولی یکی از بهترین روش‌های شناخت خواص نانو‌سیم‌ها می‌باشد که در اغلب شبیه‌سازی‌های نانو مقیاس از این روش استفاده می‌شود. با استفاده از روش‌های شبیه‌سازی و مدل‌سازی می توان خواص نانو‌سیم‌ها را با صرف هزینه اندک و زمان بسیار کوتاهی، در مقایسه با روش‌های تجربی، به انجام رساند. در این مقاله، با هدف شناخت رفتار مکانیکی- حرارتی نانوسیم طلا، تاثیر دما ( 300، 450، 600 و 700 درجه کلوین) و نرخ کرنش (1/s 1082، 1/s 1092 و 1/s 10102) بر خواص مکانیکی نانوسیم از جمله منحنی تنش- کرنش، تنش تسلیم، تنش در لحظه شکست و میزان ازدیاد طول نانوسیم با قطر و طول به ترتیب 3 و 6 نانومتر به روش دینامیک مولکولی با استفاده از روش اتم جایگزین شده (پتانسیل EAM ) بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

626 - بررسی میزان جذب نانو اکسید روی در ریهی موش سوری ماده نژاد NMRI
پروانه خلیلیان عبدالحسین شیروی حسین عباسپور

فناوری نانو واژهای است که به تمام فناوریهای پیشرفته درعرصه ی کار با مقیاس نانو اطلاق میشود و معمولاً منظور از مقیاس نانو ابعادی در حدود 1 تا 100 نانومتر میباشد. نانو اکسید روی یکی از مهمترین نانومواد است که امروزه در صنعت و تجارت به صورت وسیعی مورد استفاده قرار می أکثر

فناوری نانو واژهای است که به تمام فناوریهای پیشرفته درعرصه ی کار با مقیاس نانو اطلاق میشود و معمولاً منظور از مقیاس نانو ابعادی در حدود 1 تا 100 نانومتر میباشد. نانو اکسید روی یکی از مهمترین نانومواد است که امروزه در صنعت و تجارت به صورت وسیعی مورد استفاده قرار میگیرد و این سبب نگرانی هایی در مورد تاثیر آن بر محیط زیست و سلامت انسان شده است. همچنین مطالعات زیادی در زمینه ی آسیب رساندن این ماده به بدن انجام نشده است. این مطالعه به منظور بررسی نقش نانو اکسید روی و میزان رسوب این ماده در بافت ریه صورت گرفت. موش های سوری ماده ی نژاد NMRIبه 3 گروه 10 تایی شامل دو گروه تجربی و یک گروه کنترل تقسیم بندی شدند. طی دوره ی 10 روزه گروه های تجربی دوزهای ppm/kg1000 وppm/kg 2000 نانو اکسید روی و گروه کنترل آب مقطر را از طریق استنشاق دریافت کردند. پس از طی دورهی تیمار موش ها تشریح شدند و ریه جهت بررسی میزان رسوب نانو اکسید روی توسط دستگاه جذب اتمی آماده شد. آنالیز آماری نشان داد که رسوب نانو اکسید روی در بافت ریه ی گروه های دریافت کننده ی دوزهایppm/kg 1000 وppm/kg 2000 نسبت به گروه کنترل تغییرات معنی داری را نشان داده است. با مصرف نانو اکسید روی در دوزهای 1000و 2000ppm/kg رسوب این ماده به طور قابل توجهی در بافت ریه مشاهده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

627 - اثر تنش شوری بر سلولهای کلراید و هیستوپاتولوژی آبشش ماهیان کپور دریایی (Cyprinus carpio) انگشت قد تغذیه شده با کورتیزول خوراکی vvvvvر
آذر بیک زاده تاکری محمدرضا ایمانپور وحید تقی زاده

کورتیزول کورتیکواستروئیدی است که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نقش مهمی در جنبه های مختلف فیزیولوژی ماهی شامل تنظیم یونی و اسمزی، رشد، استرس و عملکرد ایمنی بازی می کند. گیرنده های کورتیکواستروئیدی بیش ترین غلظت را در آبشش، روده و کلیه دارند و فراوانی آن ها اغلب تحت تاثیر أکثر

کورتیزول کورتیکواستروئیدی است که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نقش مهمی در جنبه های مختلف فیزیولوژی ماهی شامل تنظیم یونی و اسمزی، رشد، استرس و عملکرد ایمنی بازی می کند. گیرنده های کورتیکواستروئیدی بیش ترین غلظت را در آبشش، روده و کلیه دارند و فراوانی آن ها اغلب تحت تاثیر شوری محیط تغییر می کند.در این مطالعه اثر کورتیزول خوراکی بر بافت آبشش ماهیان کپور دریایی Cyprinus carpio انگشت قد تحت تاثیر استرس شوری بررسی شد. برای این منظور، کپور معمولی با میانگین وزنی (g12/0 36/1) به مدت 8 هفته با غذای تجاری حاوی 0 (شاهد)، 50 ، 100 و 200 میلی گرمبر کیلوگرم غذای هیدروکورتیزون تغذیه شدند (4تیمار و 3 تکرار) سپس مقاومت در برابر تنش شوری، طی 7 روز مقابله با شوری ppt12 بررسی شد و بافت آبشش مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بررسی بافت آبشش نشان داد، میزان آسیب های بررسی شده (هایپرپلازی، هایپرتروفی، پرخونی و ادم) در گروه شاهد بیش تر از ماهیان تحت تیمار کورتیزول بود و در تیمار کورتیزول آسیب های کم تری مشاهده شد و با اعمال استرس شوری تعداد سلول های کلراید افزایش یافت که می تواند ناشی از عملکرد بهتر تنظیم اسمزی این ماهیان در برابر تنش شوری باشد. vvv تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

628 - اثرات سمی استنشاق مخلوط مواد سفیدکننده و شوینده صنعتی بر لوکوسیت های موش آزمایشگاهی
غلامحسن واعظی فاطمه طوسی عبدالحسین شیروی مهسا پورکاظم فرشته علی آبادی

امروزه مواد سفیدکننده وشوینده ازمتداول ترین محصولاتی هستند که مورد استفاده عموم قرار می گیرند. گاهی افراد برای پاکیزگی بیشتر از مخلوط مواد سفیدکننده وشوینده استفاده می کنند که به علت برخی فعل وانفعالات شیمیایی موجب آزاد شدن بیشتر گاز کلر و در نتیجه شدت علائم مسمومیت می أکثر

امروزه مواد سفیدکننده وشوینده ازمتداول ترین محصولاتی هستند که مورد استفاده عموم قرار می گیرند. گاهی افراد برای پاکیزگی بیشتر از مخلوط مواد سفیدکننده وشوینده استفاده می کنند که به علت برخی فعل وانفعالات شیمیایی موجب آزاد شدن بیشتر گاز کلر و در نتیجه شدت علائم مسمومیت می شود. در این پژوهش اثرات سمی مخلوط این دو ترکیب بر روی سلول های خون موش سوری مورد بررسی قرار گرفت.تعداد 42سر سوری نر بالغ نژاد NMRIبا وزن 3andplusmn;35 گرم و سن 10- 8 هفته به 6 گروه تجربی و یک گروه کنترل تقسیم شدند.گروه های تجربی 1- 2- 3 با استفاده از اتاقک شیشه ای(chamber) به صورت استنشاقی به مدت 20 دقیقه در معرض اسپری مقدار 1 سی سی از مخلوط مواد سفیدکننده و شوینده توسط دستگاه نبولایزر قرار گرفتند. گروه های تجربی 4- 5 -6 به مدت 35 دقیقه در معرض استنشاق همان مقدار از مواد قرار گرفتند. موش ها در فواصل 24- 48- 72 ساعت بعد از استنشاق از قلب موش ها خون گیری شد و توسط لام نئوبار تعداد سلول ها مورد بررسی قرار گرفت. و برای شمارش افتراقی لوکوسیت ها، لام ها به روش گیمسا رنگ آمیزی شدند. با افزایش مدت زمان استنشاق و گذشت زمان اثر گذاری افزایش معنی داری در تعداد لوکوسیت ها دیده شد.از آنجا که رادیکال های تولید شده توسط کلر در بدن سبب آسیب به DNAمی گردند و باعث ایجاد تغییرات در سیکل سلولیDNA می گردد در نتیجه سنتزDNAدچاراختلال گردیده وبا سرعت بیشتری انجام شده پس تکثیر گلبول های سفید نیز به سرعت انجام می پذیرد. بنابراین افزایش مدت زمان استنشاق در طی زمان باعث افزایش تعداد لوکوسیت ها می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

629 - بررسی اثر اسید آسکوربیک و هیدرو کسی آنالوگ متیونین بر عملکرد و بافت‌شناسی کبد جوجه‌های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی
مهسا عرفانی نیما ایلا ابولفضل زارعی علیرضا نوشری

10.22034/ascij.2022.1943116.1323

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر اسید آسکوربیک و هیدرو کسی آنالوگ متیونین بر عملکرد و بافت‌شناسی کبد جوجه‌های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی انجام شد. جهت انجام ازمایش از 400 قطعه جوجه نر یکروزه سویه تجاری راس 308 در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 5 تکرار (هر تکرار حاوی 2 أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر اسید آسکوربیک و هیدرو کسی آنالوگ متیونین بر عملکرد و بافت‌شناسی کبد جوجه‌های گوشتی تحت شرایط تنش گرمایی انجام شد. جهت انجام ازمایش از 400 قطعه جوجه نر یکروزه سویه تجاری راس 308 در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 5 تکرار (هر تکرار حاوی 20 قطعه جوجه) استفاده شد. تیمار های آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره پایه بر اساس ذرت-سویا (شاهد)، 2) جیره پایه به همراه 2/0 درصد ویتامین C، 3) جیره پایه به همراه 46/0، 36/0 و 32/0 درصد متیونین هیدروکسی آنالوگ به ترتیب در دوره اغازین، رشد و پایانی و 4) جیره پایه به همراه مخلوط 2/0 درصد ویتامین C و 46/0، 36/0 و 32/0 درصد متیونین هیدروکسی آنالوگ به ترتیب در دوره اغازین، رشد و پایانی. در دوره رشد خوراک مصرفی در تیمار حاوی متیونین هیدروکسی آنالوگ افزایش معنی داری با شاهد داشت (05/0 > p). در دوره پایانی ضریب تبدیل خوراک در تیمارهایی که از مخلوط ویتامین C و متیونین هیدروکسی آنالوگ استفاده کرده بودند بهبود معنی داری با شاهد داشتند (05/0 >p ). قطر هپاتوسیت و قطر هسته هپاتوسیت در جوجه هایی که از ویتامین C و مخلوط ویتامین C و متیونین هیدروکسی آنالوگ استفاده کرده بودند کاهش معنی داری با شاهد داشتند (05/0>P). نتایج این آزمایش نشان داد که بکار بردن مخلوط ویتامین C و متیونین هیدروکسی آنالوگ نسبت به استفاده جداگانه از آن ها در جیره غذایی می تواند بر کاهش آثار منفی تنش حرارتی موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

630 - بررسی شرایط جیره استاندارد و جیره رقیق‌شده با و بدون مکمل اُرگاسید بر عملکرد، خصوصیات لاشه و متابولیت‌های خون جوجه‌های گوشتی در شرایط تنش گرمایی
زهرا تهامی سید محمد حسینی

10.22034/ascij.2023.1964432.1408

ببه منظور بررسی اثر مصرف مکمل اُرگاسید در شرایط تنش گرمایی همراه با جیره های استاندارد و رقیق شده بر عملکرد، خصوصیات لاشه و متابولیت های خون جوجه های گوشتی سویه راس 308 به مدت 42 روز انجام گرفت. آزمایش از سن 10 روزگی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار، 8 تکرار و 10 قط أکثر

ببه منظور بررسی اثر مصرف مکمل اُرگاسید در شرایط تنش گرمایی همراه با جیره های استاندارد و رقیق شده بر عملکرد، خصوصیات لاشه و متابولیت های خون جوجه های گوشتی سویه راس 308 به مدت 42 روز انجام گرفت. آزمایش از سن 10 روزگی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار، 8 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- جیره استاندارد (شاهد)، 2- جیره رقیق شده + 3/0 درصد مکمل اُرگاسید، 3- جیره استاندارد + شرایط تنش گرمایی، 4- جیره استاندارد + 3/0درصد مکمل اُرگاسید، 5- جیره استاندارد + 3/0 درصد اُرگاسید + شرایط تنش گرمایی و 5- جیره رقیق شده + 3/0درصد مکمل اُرگاسید + شرایط تنش گرمایی. نتایج نشان داد مصرف مکمل ارگاسید در شرایط تنش گرمایی سبب حفظ مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراکی در حد استاندارد شد. مصرف ارگاسید سبب بهبود کیفیت لاشه و وزن نسبی ران در مقایسه در شرایط تنش گرمایی شد. مصرف ارگاسید در شرایط تنش گرمایی منجر به افزایش وزن نسبی دئودنوم، ژژنوم و ایلئوم در مقایسه به عدم مصرف شد. مصرف ارگاسید در شرایط تنش در مقایسه با تیمارهایی که در تنش ارگاسید دریافت نکردند، سبب افزایش طول نسبی ایلئوم شد در حالی که طول نسبی دئودنوم و ژژنوم تحت تاثیر قرار نگرفت. مصرف ارگاسید منجر به حفظ اسیدیته سنگدان، چینه دان، دئودنوم و ژژنوم در تیمارهایی که در شرایط تنش گرمایی قرار داشتند در مقایسه با تیمار شاهد شد. مصرف ارگاسید تاثیری بر روی هیچ یک از فراسنجه های خونی نداشت. با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت مصرف مکمل ارگاسید در شرایط تنش گرمایی در جیره های رقیق شده با بهبود سلامت و وضعیت دستگاه گوارش منجر به حفظ عملکرد پرنده در حد معمول و استاندارد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

631 - Fatigue Analysis and Optimization of Crankshaft of V8 Diesel Engine
علی عبداللهی فر محمدامید خشوعی سید مسعود هاشمی

The crankshaft is one of the most critically loaded components as it experiences cyclic loads in the form of bending and torsion during its service life. Its failure will cause serious damage to the engine so it’s important at the time of design to verify fatigue أکثر

The crankshaft is one of the most critically loaded components as it experiences cyclic loads in the form of bending and torsion during its service life. Its failure will cause serious damage to the engine so it’s important at the time of design to verify fatigue strength. More challenges in crankshaft design due to increasing vehicle payloads, lower weight requirement, higher efficiency and longer durability life. In this study a dynamic simulation was conducted on a crankshaft from a V8 diesel four stroke engine. Finite element analysis was performed to obtain and analysis the variation of the stress magnitude at every location of crankshaft especially at critical points. Results obtained from the aforementioned analysis were then used in optimization of the crankshaft. Also accumulated fatigue damage caused by the change in loading in different crankshaft speeds was determined. The goal of this study is designing crankshaft with suitable and optimum dimensions which can serve the longer durability life without any failures. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

632 - Evaluating the impact of length and thread pitch on the stress distribution in dental implants and surrounding bone using finite element method
مسیح فیروزبخت حامد عجبی نائینی مصطفی پیرمرادیان

longevity of osseointegrated implants are intensely influenced by biomechanical factors. Control of these factors prevents mechanical complications, which include fracture of screws, components, or materials veneering the framework. In this study, the impact of length a أکثر

longevity of osseointegrated implants are intensely influenced by biomechanical factors. Control of these factors prevents mechanical complications, which include fracture of screws, components, or materials veneering the framework. In this study, the impact of length and threads pitch of dental implants on the stress distribution and maximum Von Mises stress in implant-abutment complex and jaw bone are studied using finite element method. The implant length changes from 8.5 mm to 13 mm and a range of 0.6 mm to 1 mm is considered for the threads pitch of implants. The maximum stresses are observed in implant-abutment complex, cortical bone and cancellous bone, respectively. Results suggest a length of 13 mm in a pitch of 0.7 mm for implants. Also, an optimal ratio for the pitch and length of an implant is proposed. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

633 - The mixed mode fracture mechanics in a hole plate bonded with two dissimilar plane
محمد رحیم ترشیزیان حسین اندرزجو

In the present research, the mixed-mode fracture mechanics analysis in a plate with central hole under tensile loading is considered. It is assumed that a plate containing two symmetrical hole-edge cracks is bonded with two dissimilar planes. The stress intensity factor أکثر

In the present research, the mixed-mode fracture mechanics analysis in a plate with central hole under tensile loading is considered. It is assumed that a plate containing two symmetrical hole-edge cracks is bonded with two dissimilar planes. The stress intensity factors at the crack tips are calculated. The problem is modeled in Casca software and this model is analyzed with Franc software. The effects of various factors such as hole diameter, crack length, angle of crack and material properties of plates have been investigated on stress intensity factors. The stress intensity factors increases with increasing crack length. Also, the stress intensity factors increases with the increase of hole diameter. For a certain amount of for small crack lengths the effect of cracks length on variation of stress intensity factors is more than the hole diameter but for large crack lengths the effect of hole diameter on variation of stress intensity factors is more than the cracks length. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

634 - Determination The Stress Intensity Factor in The Un-Central Edge Cracks With The concentrated Load
فرزاد فریبا سید مهران زحلی

The stress distribution on the tip of the cracks and the stress intensity factor on them are the main courses in the fracture mechanic. The stress intensity factor of the cracks with the different load exited and the different geometry are listed in the tables of the st أکثر

The stress distribution on the tip of the cracks and the stress intensity factor on them are the main courses in the fracture mechanic. The stress intensity factor of the cracks with the different load exited and the different geometry are listed in the tables of the standard books. In all of them, the cracks are located in the central point of the plates. In the uniform edge loaded case, the crack position is not effect on the stress intensity factor of the crack but in the case that the load is concentrated the stress distribution different from point to another point and therefore the stress intensity factor of the crack, is changed with the crack displacement from the point of the exited load. In this paper, the stress intensity factor changes with the distance of it from the edge of the semi-infinite plate with the edge crack is investigated. A new relation is introduced from the simulation solution with the Abaqus. Then, similar relation from analytical solution from the theory of the linear fracture mechanic was proposed. This relation was determined from the stress distribution calculation in the plate with the pointed load with the analytical solution from the elasticity theory. This two relations were compared with another and finally the more accurate relation was introduced as the relation of the stress intensity factor with the distance from the edge of the plate. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

635 - A new plan to connect aluminum tubes of subsurface structures
غلامرضا مزروعی علی حیدری

In this study, a new method for joining aluminum tubes in subsurface structures using steel converting and aluminum welding are presented and reviewed. But near the weld area is under high thermal cycle and will cause residual stresses in heat affected zone. Therefore f أکثر

In this study, a new method for joining aluminum tubes in subsurface structures using steel converting and aluminum welding are presented and reviewed. But near the weld area is under high thermal cycle and will cause residual stresses in heat affected zone. Therefore for assessment of proposed connection from the perspective of residual stress by using the finite element method welding of tubes has been modeled in three dimensions. Thermal history is determined from thermal analysis and then the residual stresses due to welding are calculated. Because of the sensitivity of subject, the simulation process and properties are validated. The mechanical and thermal properties have been considered as a function of temperature. According to current, voltage and speed electrode, heat flux is applied by Goldak's heat source model. The modeling results were good agreement with experimental results and show that the initiative plan can be used to connect aluminum tubes of subsurface structures. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

636 - Modal Analysis Turboshaft Test Stand Motor Designed by Using ANSYS
مجتبی حسنلو سید غلامرضا میرحسینی محمود صادق زاده احمد باقری

Today, modeling is critical for cognition and analysis of designers in industry field to meet their needs and design based on design requirements and available facilities to accelerate production and development of components of industrial engines. In this study, one st أکثر

Today, modeling is critical for cognition and analysis of designers in industry field to meet their needs and design based on design requirements and available facilities to accelerate production and development of components of industrial engines. In this study, one structure has been proposed, designed, and analyzed based on turboshaft marine engine type to test this kind of engine in order to use in reality and to meet needs. Analysis conducted on the structure in ANSYS based on turboshaft engine dynamic effects on the structure. At the end of the study, these are exibited mode shapes and natural frequencies of the structure.Today, modeling is critical for cognition and analysis of designers in industry field to meet their needs and design based on design requirements and available facilities to accelerate production and development of components of industrial engines. At the end of the study, these are exibited mode shapes and natural frequencies of the structure.Today, modeling is critical for cognition and analysis of designers in industry field to meet their needs and design based on design requirements and available facilities to accelerate production and development of components of industrial engines. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

637 - An Initiative Plan of the Equivalent Model for Simulation of theWelding Process
علی حیدری محمدرضا فروزان جعفر گلستانه

Many researchers content themselves with the 2D simulation of welding process instead of the 3D simulation, because of the time and the cost factors of the latter. In this research, the number of elements and nodes are reduced by an initiative plan (defining an equivale أکثر

Many researchers content themselves with the 2D simulation of welding process instead of the 3D simulation, because of the time and the cost factors of the latter. In this research, the number of elements and nodes are reduced by an initiative plan (defining an equivalent model) for the simulation of welding. The welding process has been simulated by an uncoupled thermal-mechanical finite element model in three steps. Thermal history was determined from thermal analysis, and then the distribution of the metallurgical phase on the fusion and heat affected zones were calculated by a certain code. Afterward, the stress distribution was computed from mechanical analysis, where the material property was defined element by element according to the second step. One of the most important objectives of this simulation is to study the residual stresses of welding. Comparisons between the thermal analysis results and the metallographic and laboratory results of this research show acceptable accuracy of the proposed method. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

638 - Study of the size-dependant vibration behavior of an AFM microcantilever with a sidewall probe
محمد عباسی اردشیر کرمی محمدی

In this paper, the resonant frequency and sensitivity of an atomic force microscope (AFM) with an assembled cantilever probe (ACP) are analyzed utilizing the modified couple stress theory. The proposed ACP comprises a horizontal microcantilever, an extension and a tip l أکثر

In this paper, the resonant frequency and sensitivity of an atomic force microscope (AFM) with an assembled cantilever probe (ACP) are analyzed utilizing the modified couple stress theory. The proposed ACP comprises a horizontal microcantilever, an extension and a tip located at the free end of the extension, which make AFM capable of scanning the sample sidewall. First, the governing differential equation and boundary conditions for dynamic analysis are obtained by a combination of the basic equations of the modified couple stress theory and Hamilton principle. Then, a closed form expression for the resonant frequency are derived, and using this expression the sensitivity are also investigated. The results of the proposed model are compared with those of the classic beam theory. The comparison shows that the difference between the results predicted by these two theories becomes significant when the horizontal cantilever thickness comes approximately close to the material length scale parameter, in which for some values of contact stiffness the difference reaches its maximum. It can also be inferred that a decrease in the microcantilever thickness could have a knock on effect on the shifts of first frequency and first sensitivity caused by an increase in the extension length. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

639 - Presentation and Analysis of Methods for Increasing Glue Joint Strength in the Same Length Joint
A.H. Ehsani Ehsani M. Shirzadian Gilan A. Ghafori Sayad A. Shokrgozar Navi

Glue joints are more useful in Aerospace so in this article we presented new method for glue joint. In this method the maximum stresses that occurs at the edges of the bottom glue joint and cause ultimate failure in this type of connection is Decrease and increase the g أکثر

Glue joints are more useful in Aerospace so in this article we presented new method for glue joint. In this method the maximum stresses that occurs at the edges of the bottom glue joint and cause ultimate failure in this type of connection is Decrease and increase the glue joint strength. In this method glue in the area overlapping the discrete and separate column considered Also, the connection is assumed to be identical for the proposed method. As a result, in this case less glue is used for connection. At first the proposed method has been studied to offer and distribute the tension in the glue is analyzed then modeling glue joints for common conditions and proposed with use of the finite element software for numerical analysis تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

640 - Numerical and Experimental Evaluation of Residual Stress and Fatigue Strength of Steel CK35 in Shot Peening Process
مهدی تاجداری حمیدرضا بهاروندی علیرضا مرادخانی

In shot peening process the work piece surface is struck by a large number of balls and compressive residual stress is generated on the surface. So, mechanical properties such as fatigue strength, stress corrosion resistance, smooth shape and ... will improve. In this p أکثر

In shot peening process the work piece surface is struck by a large number of balls and compressive residual stress is generated on the surface. So, mechanical properties such as fatigue strength, stress corrosion resistance, smooth shape and ... will improve. In this paper, the balls with a speed of 100 to 200 m/s were struck on the steel samples and fatigue strength compared with specimens without shot peening. The results indicated a significant increase in fatigue strength. Also the balls deep changes on the samples were calculated using ANSYS software and the results were compared with the experimental results. Results showed that, if the ball speed is 100 m/s, it leads 25% increase in fatigue strength while the residual stress will increase to 250 MPa. Furthermore, if the ball speed is 200 m/s, fatigue strength and residual stress increase up to 40% and 300 MPa, respectively. It is also concluded that the stress in the balls is twice as the work piece surface residual stress. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

641 - Investigation of Important Parameters in Residual Stress Determination in Isotropic Plates and Laminated Composites by Slitting Method
محمود مهرداد شکریه سعید اکبری رکن‌آبادی

In the slitting method, a small width slit is created incrementally through the thickness of the stressed specimen and the released strains in each increment are recorded by a strain gauge. Compliance coefficients relate the measured strains to the residual stresses. Th أکثر

In the slitting method, a small width slit is created incrementally through the thickness of the stressed specimen and the released strains in each increment are recorded by a strain gauge. Compliance coefficients relate the measured strains to the residual stresses. This paper investigates the important parameters influencing the calculation of compliance coefficients for isotropic plates and laminated composites by finite element analysis. First, the process of slitting in isotropic materials is simulated using two and three-dimensional finite element models. The results show complete agreement between these two models. Calculation of average strain at the strain gauge location is necessary for the calculation of compliance coefficients. For this purpose, strain-based and displacement-based methods are used. In addition, the effect of slit width on compliance coefficients is checked. Then, released strains by strain gauges with different gauge-lengths are compared with each other. The results show that the strain gauges with smaller gauge-lengths can record higher values of released strain and consequently increase the precision of measurements. Lastly, compliance coefficients for two glass/epoxy and carbon/epoxy laminates are calculated using the proposed three-dimensional model. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

642 - s
امیر حسین احسانی محمد جعفر استاد احمد قرابی

s

s تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

643 - Modeling and Crack-growth and Calculate First Intensity Factor with Ansys Software
S.M. Hossein Mirgilani

Study about Fracture Mechanics and the root cause of fracture in order to estimates lifetime for Mechanical parts in designing process and manufacturing have tremendous role in this realm. Stress intensity factor comes into design which not only is dependent to geometry أکثر

Study about Fracture Mechanics and the root cause of fracture in order to estimates lifetime for Mechanical parts in designing process and manufacturing have tremendous role in this realm. Stress intensity factor comes into design which not only is dependent to geometry also extremely to load condition; for instance, it is important in failure processes (brittle and ductile Materials) or to predict rest life for a mechanical part under fluctuating stress. Stress intensity factor is separated from stress concentration factors. This dimensionless factor, is used to quantify how "concentrated" the stress is. Stress concentration factors are due to geometrical changes of cross sections and regardless of the load condition. At this article, concentrate on modeling and growing a crack during Tension Stress and calculate first stress intensity factor with Ansys software and compare the result with Westgard function تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

644 - Nonlinear Finite Element Analysis of Thermoelastic Stresses of FGM Rotating Disk Considering Temperature-Dependency of Material Properties
مهرنوش دمیرچلی محمد آزادی

In the present paper, nonlinear radial and hoop thermoelastic stresses analysis of a disk made of FGMs material is investigated. According to this purpose, finite element method is used. In the present method, second-order one-dimensional element (with three node points أکثر

In the present paper, nonlinear radial and hoop thermoelastic stresses analysis of a disk made of FGMs material is investigated. According to this purpose, finite element method is used. In the present method, second-order one-dimensional element (with three node points) is proposed. The geometrical and stress boundary conditions are defined in the state of non-existence of external pressure and then zero radial stress in the outer layer of the disk, and zero displacement in the center of the disk. Also the temperature distribution is assumed as linear. The material properties changes including temperature-dependency are modeled. Finally, a numerical example is proposed to show the radial displacements, radial and hoop thermoelastic stresses versus radius of the disk for different power (N) from Power-law and different angular velocities. The results show that by increasing both two parameters, N and angular velocity of the disk, the amounts of displacement and stress are increased. At last, temperature-dependency and temperature-independency of material properties is investigated. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

645 - Study of The Effect of Hole Location on Stress Analysis of a Plate Subjected to Uni-axial Load by Using Numerical and Exact Solution
افشین بخشایی محمد هاشمیان

In the present study, stress analysis and explicit solution of rectangular plate with arbitrarily located circular hole, subjected to linear normal stresses on two opposite edges, has been investigated. Airy function and hoop stresses occurring at the edge of the circul أکثر

In the present study, stress analysis and explicit solution of rectangular plate with arbitrarily located circular hole, subjected to linear normal stresses on two opposite edges, has been investigated. Airy function and hoop stresses occurring at the edge of the circular have been computed. In this method 2D dimension elasticity and Airy stress function was used. The present method for explicit solution and finding airy stress function are stronger and simpler than prior methods. By using Stress function, the stress distribution around circular hole were calculated. By using obtained airy stress relation the stress distribution around the circle was obtained, plotted and compared with distribution of stress (computed by finite element method in Abaqus). This comparison shows the accuracy of this solution method. It has been observed that stress distribution of stress function is independent from hole location and only depends on the hole's size. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

646 - Prediction of Work-Piece Constitutive Equation in Hot Rolling of Strip
سحر سلیمی سمیرا سلیمی امیرحسین ادیبی سده

Dimensional control of the work-piece in steel industry is of important interest. The main aspects in overcoming the thickness control are variations in material strength due to variations in chemical composition, work-piece temperature, reduction and the strain rate ap أکثر

Dimensional control of the work-piece in steel industry is of important interest. The main aspects in overcoming the thickness control are variations in material strength due to variations in chemical composition, work-piece temperature, reduction and the strain rate applied to the work-piece. In this paper based on the main parameters affecting the rolling force an attempt been made to give a more accurate prediction for the flow stress in a steel rolling finishing mill. Predicted values of the model are compared with those of the experimental values which are shown to be in good agreements تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

647 - The Effect of Volume Fractions on Hole Stress Concentration in Composite Lamina Subjected to Matrix Plasticity
پژمان تقی پور بیرگانی

In this paper, the stress concentration around a hole in the single layer composite materials with long fibers is examined. The single layer has an infinite length, limited with and instant thickness and is loaded by a constant tension force p at infinity. The width of أکثر

In this paper, the stress concentration around a hole in the single layer composite materials with long fibers is examined. The single layer has an infinite length, limited with and instant thickness and is loaded by a constant tension force p at infinity. The width of the lamina is considered to be finite and bears a hole as a defect. Due to presence of excessive shear stress in the matrix bays bounding the hole, a yielded zone of size is developed around the hole. Shear lag model (SLM) is used to drive the displacement and stress fields. The resulting equations are solved analytically based on boundary conditions and continuity in governing equations. Finally, the stress concentrations around the hole are calculated using a computer code. It is shown that the volume fractions of the fiber and matrix, as well as length of the plastic zone, have considerable effect on the stress concentrations within the lamina. Moreover, the number of broken fibers, the total number of fibers and the hole deformation seem to have considerable effect on hole stress concentrations. It is shown the stress concentration coefficient decreases with the increase of the plastic zone length. Also, the stress concentration factor increases in the elastic case with the increase of the volume fraction but in the plastic case at first it increases and then decreases with the increase of the volumes fraction. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

648 - بررسی اثر تنش کم ‏آبی بر رشد و برخی ویژگی‏ های فیزیولوژی درخت زینتی سرخدار (Taxus baccata L): به‌عنوان یک درخت زینتی
فرنوش شاه محمدی مرضیه قنبری جهرمی محسن فرح پور سپیده کلاته جاری علی محمدی ترکاشوند

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر رشد و ویژگی‏های بیوشیمیایی سرخدار تحقیقی در محیط گلخانه با 4 سطح تنش خشکی (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در این تحقیق که از نهال 3 ساله استفاده گردید نسبت وزن تر به خشک اندام هوایی و ریشه أکثر

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر رشد و ویژگی‏های بیوشیمیایی سرخدار تحقیقی در محیط گلخانه با 4 سطح تنش خشکی (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در این تحقیق که از نهال 3 ساله استفاده گردید نسبت وزن تر به خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیل a و b و نسبت این دو، محتوای نسبی آب برگ، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز و درصد و عملکرد اسانس ارزیابی شد. نتایج نشان داد صفات رشدی و رنگیزه‏ های فتوسنتزی و محتوای نسبی آب برگ با افزایش شدت تنش خشکی، کاهش پیدا کردند. البته فعالیت آنزیم‏ های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز با شدت تنش خشکی افزایش یافتند. بیشترین درصد اسانس در شرایط تنش خشکی نیمه شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) حاصل شد. با افزایش میزان تنش خشکی تا 25 درصد ظرفیت زراعی درصد اسانس کاهش یافت. بیشتر شاخص‌های رشد و فیزیولوژی گیاه سرخدار در سطح 75 درصد ظرفیت زراعی در مقایسه با 100 درصد ظرفیت زراعی تفاوت معنی‌دار نداشت بنابراین به نظر می‌رسد این گیاه در شرایط 75 درصد زراعی تحمل خوبی نشان دارد و از عملکرد قابل قبولی برخوردار است. از این رو توصیه می ‏شود کشت و پرورش این گیاه ارزشمند در شرایط مساعد محیطی و آب کافی و نهایتا در شرایط تنش ملایم صورت گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

649 - تأثیر عناصر ریزمغذی بر جوانه‌زنی و خصوصیات گیاهچه چغندرقند در شرایط تنش خشکی
معصومه نصیری رئوف سید شریفی

بذوری که در شرایط خشکی از رشد ریشه چه و ساقه چه خوبی برخوردار باشند ، می توانند استقرار بیشتر و سریعتری پیدا کنند و در شرایط نامناسب محیطی تضمین کننده عملکرد بالاتری با شند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی را 8 أکثر

بذوری که در شرایط خشکی از رشد ریشه چه و ساقه چه خوبی برخوردار باشند ، می توانند استقرار بیشتر و سریعتری پیدا کنند و در شرایط نامناسب محیطی تضمین کننده عملکرد بالاتری با شند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی را 8 سطح تیمار کودی 1. شاهد (عدم محلول پاشی) 2. آهن خالص (2 در هزار) 3. منگنز خالص (2 در هزار) 4. بور خالص (2 در هزار) 5. بور و منگنز (4 در هزار) 6. آهن و بور (4 در هزار) 7. آهن و منگنز (4 در هزار)8 . آهن منگنز و بور(6 در هزار) و پنج سطح پتانسیل اسمزی (0 ، 2- ، 4- ، 6- ،8- ) تشکیل دادند. برای ایجاد پتانسیل های اسمزی مختلف از پلی اتیلن گلیکول 6000 استفاده شد. با وقوع تنش اسمزی سرعت جوانه‌زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی و صفات مربوط به وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه کاهش معنی‌داری پیدا کردند. درصد جوانه‌زنی با صفت طول ریشه‌چه مرتبط است. ریشه‌ها قبل از اینکه اندام-های دیگر گیاه از بذر بیرون آیند، سبز می‌شود. در نتیجه قبل از اندام‌های دیگر در معرض تنش‌های محیطی قرار می گیرند. بنابراین، صفت طول ریشه‌چه معیار مناسبی برای گزینش مقاومت به خشکی می‌باشد. بیشترین طول ریشه چه در تیمار منگنز و کمترین آن در تیمار آهن با منگنز حاصل گردید. ارقامی که درصد جوانه زنی بیشتری دارند، گیاهچه های آنها طویل تر و ماده خشک آنها بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

650 - بررسی تأثیر تنش کم آبی بر روی برخی صفات لاین‌های هاپلوئید مضاعف شده جو
علی خماری مژگان محبوبی سعید اهری زاد

به‌منظور مقایسه لاین‌های هاپلوئید مضاعف شده جو از نظر صفات زراعی و مورفولوژیکی و گزینش لاین‌های متحمل، تعداد 45 لاین هاپلوئید مضاعف شده جو در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کم‌آبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مهاباد در سال زراعی 9 أکثر

به‌منظور مقایسه لاین‌های هاپلوئید مضاعف شده جو از نظر صفات زراعی و مورفولوژیکی و گزینش لاین‌های متحمل، تعداد 45 لاین هاپلوئید مضاعف شده جو در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کم‌آبی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مهاباد در سال زراعی 91-1390 مورد کشت و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب انجام شده برای دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش کم‌آبی نشان داد که بین دو محیط مورد آزمایش از نظر کلیه صفات مورد بررسی جزء صفت ارتفاع بوته اختلاف معنی‌داری وجود دارد. در تجزیه رگرسیون به روش گام به گام عملکرد دانه در شرایط آبیاری نرمال صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه، وزن هزار دانه در مدل نهایی باقی ماندند، در شرایط تنش کم‌آبی نیز این صفات مذکور که همبستگی بالایی با عملکرد دانه داشتند وارد مدل رگرسیونی شدند. تجزیه علیت برای صفات انتخاب شده از طریق رگرسیون گام به گام بر‌اساس همبستگی‌ها انجام گردید، که در هر دو شرایط آبیاری نرمال و تنش کم‌آبی سه صفت عملکرد کاه، وزن هزار‌دانه و تعداد دانه در سنبله به‌عنوان متغیرهای تأثیرگذار بر عملکرد دانه وارد مدل شدند که عملکرد کاه در هر دو شرایط بیشترین تأثیر مثبت و مستقیم را بر عملکرد دانه نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

651 - بررسی تحمل به شوری لاین های پیشرفته گندم در مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه ای
محمدرضا صالحی اشکبوس امینی اسلام مجیدی هروان

شوری یکی ازمهمترین چالشهابرای کشاورزی درجهان محسوب میشود. بمنظور ارزیابی تأثیرسطوح مختلف شوری برجوانه زنی و رشد اولیه در گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد بررسی شامل 20 ژنوتیپ گندم (17 لاین پیشرفته جدید ب أکثر

شوری یکی ازمهمترین چالشهابرای کشاورزی درجهان محسوب میشود. بمنظور ارزیابی تأثیرسطوح مختلف شوری برجوانه زنی و رشد اولیه در گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد بررسی شامل 20 ژنوتیپ گندم (17 لاین پیشرفته جدید با ارقام شاهدنارین، افق و ارگ) و سطوح شوری حاصل از کلریدسدیم (صفر،8، 12 و 16دسیزیمنس برمتر) بودند. صفات درصدوسرعت جوانه زنی،شاخص بنیه بذر، یکنواختی جوانه زنی بذر، طول ووزن ساقه چه،طول و وزن ریشه چه، نسبت طول و وزن ساقه چه به طول و وزن ریشه چه و شاخص تحمل به شوری (TI)موردبررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه اثرات ژنوتیپ، شوری واثرمتقابل ژنوتیپ درشوری برکلیه صفات و شاخصها معنیدار بودند.با افزایش شوری، یکنواختی جوانه زنی،شاخص بنیه بذر،درصد وسرعت جوانه زنی،طول ووزن ساقه چه وطول وزن ریشه چه به طور معنیاری کاهش ولی نسبت طول و وزن ساقهچه به طول ووزن ریشهچه افزایش یافت.بیشترین و کمترین مقدارشاخص تحمل به شوری بترتیب مربوط به ژنوتیپهای شماره 10 (TI=83.13%) و 8 (TI=54.82%) بود. براساس نتایج تجزیه کلاستردرسه گروه متحمل، نیمه متحمل وحساس طبقه بندی شدند.ژنوتیپهای شماره 5،14،20 و10 با داشتن TIبالا،درصدو سرعت جوانه زنی یشتر و برتری به شاهدها بعنوان ژنوتیپهای متحمل و ژنوتیپهای 8،17 و11 با داشتن کمترین مقادیر TI بعنوان زنوتیپهای حساس شناسایی شدند، از لاینهای برتر میتوان دربرنامههای اصلاحی در راستای تولید ارقام متحمل استفاده نمود.شاخص تحمل به شوری باشاخص بنیه بذر،سرعت جوانه زنی،طول ووزن ساقهچه و نسبت طول ساقهچه به ریشهچه همبستگی مثبت و معنی دار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

652 - اثر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای بر ویژگی‌های رشد رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد کاسبرگ‌های چای ترش(.Hibiscus sabdariffa L) تحت تنش خشکی
سیده عصمت هاشمی فدکی براتعلی فاخری نفیسه مهدی نژاد رقیه محمدپور وشوایی

در این مطالعه، به‌منظور بررسی اثر کودهای نانو و نانو زیستی بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی بر روی شاخص‌های رشدی گیاه دارویی چای ترش، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1394 به صورت کرت های یک بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیم أکثر

در این مطالعه، به‌منظور بررسی اثر کودهای نانو و نانو زیستی بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی بر روی شاخص‌های رشدی گیاه دارویی چای ترش، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال 1394 به صورت کرت های یک بار خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل چهار سطح تنش 30، 50، 70 و 90 درصد رطوبت قابل دسترس گیاه به‌عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود نانو کلات آهن، نانو کلات ترکیبی، نانو بیومیک و شاهد به عنوان عامل فرعی بودند. صفات موردمطالعه شامل ارتفاع بوته، وزن‌تر و خشک اندام هوایی و ریشه، تعداد شاخه جانبی، تعداد کاسه گل، وزن‌تر و خشک کاسبرگ بـود کـه بـر اسـاسنتایج، اثرات اصلی تنش خشکی، کود و برهم کنش آن ها بر کلیه صفات موردبررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. به بیشترین مقدار وزن‌تر و خشک کاسبرگ (3/37933، 94/5394 کیلوگرم در هکتار)، تعداد کاسه گل (92/79 عدد)، تعداد شاخه جانبی (17/9 عدد)، وزن‌تر و خشک رویشی (25/956، 33/238 گرم در بوته) با مصرف نانو کلات آهن و 90 درصد رطوبت قابل دسترس حاصل شد. تیمار نانو کلات ترکیبی و 90 درصد رطوبت قابل‌دسترس بیشترین وزن‌تر و خشک‌ریشه (94/34، 02/17 گرم در بوته) را حاصل نمودند. محلول‌پاشی با کود نانو کلات آهن نسبت به سایر تیمارها موجب تعدیل اثرات تنش خشکی و افزایش کمّیت کاسبرگ‌های چای ترش شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

653 - بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در گندم دوروم با استفاده از مارکرهای مولکولی SSR
سید سعید نوری نیا شهاب سادات

به منظور بررسی گزینش به کمک مارکرها و همچنین شاخص تحمل به تنش خشکی (STI). 20 رقم گندم دوروم با استفاده از طرح اسپلیت پلات در قالب کاملا تصادفی کشت، و اجزاء عملکرد محاسبه شد. در سطح مولکولی از 20 جفت آغازگر (SSR) جهت بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام و تعیین ژنوتیپ‌های متحمل ب أکثر

به منظور بررسی گزینش به کمک مارکرها و همچنین شاخص تحمل به تنش خشکی (STI). 20 رقم گندم دوروم با استفاده از طرح اسپلیت پلات در قالب کاملا تصادفی کشت، و اجزاء عملکرد محاسبه شد. در سطح مولکولی از 20 جفت آغازگر (SSR) جهت بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام و تعیین ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی استفاده گردید. پس از استخراج DNA و تعیین کمیت و کیفیت آن، PCR به روش Touch down صورت گرفت. در مجموع 58 آلل از 20 لوکوس شناسایی گردید. بیشترین آلل متعلق به Xgwm601 و Xbarc108با چهار آلل و کمترین آن با دو آلل متعلق به مارکرهای Xgwm413، Xgdm132، Xwmc48، Xbarc40، Xbarc121‌ و Xgwm375 بود. میانگین آلل تولید شده برای هر لوکوس در این تحقیق 9/2 آلل است. امتیازبندی و طول قطعات تولید شده با استفاده از نرم افزار UVDOC مشخص گردید. ماتریس تشابه، تجزیه کلاستر به روش UPGMA و نیز رسم دندروگرام همگی با استفاده از نرم افزار NTSYS انجام گرفت. معیار آماری ضریب همبستگی کوفنتیک نیز محاسبه و عدد 86% بدست آمد. دندروگرام، نشان دهنده دو کلاستر، در یک کلاستر ژنویپ‌های شماره یک، 2، 15، 16، 20، 13، 3، 4، 19، 8، 12، 7، 9، 5 و 14 و در کلاستر دیگر ژنوتیپ‌های شش، 18، 10، 17 و 11 قرار دارند. ژنوتیپ‌های 5 و 14 از شاخص تحمل به تنش بالاتری نسبت به سایر ارقام برخوردارند. نتایج نشان داد خصوصیت چند آللی یک پدیده کاملاً متداول و معمول در مارکرهای SSR می‌باشد که بیانگر پیوستگی صفات یا تاثیر ژن‌های چند اثره می‌تواند باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

654 - ارزیابی 38 رقم گندم نان در تحمل به تنش گرمای آخر فصل بر اساس محاسبه STI مزرعه
سید سعید سیاحی فاطمه کمائی

جهت ارزیابی ارقام مختلف گندم نان به تنش گرمای آخر فصل، آزمایشی زراعی در منطقه ویس واقع در 10 کیلومتری شرق اهواز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور های اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب(15 آذرماه) و تاخیر کاشت(20 دی أکثر

جهت ارزیابی ارقام مختلف گندم نان به تنش گرمای آخر فصل، آزمایشی زراعی در منطقه ویس واقع در 10 کیلومتری شرق اهواز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور های اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب(15 آذرماه) و تاخیر کاشت(20 دی ماه) و فاکتور فرعی این آزمایش، ژنوتیپ (38 عدد) در نظر گرفته شد. تاریخ کاشت تاخیری به شکلی در نظر گرفته شد که گیاه با تنش گرمای آخر فصل مواجه شود. در این ازمایش عملکرد و اجزاء عملکرد، همچنین شاخص تحمل به تنش (STI) از طریق رابطه فرناندز به عنوان معیار برای سنجش تحمل به تنش گرمای آخر فصل، در 38 ژنوتیپ برآورد شد. ارقام چمران، بیات، و نیز اروند دارای بالاترین STIدر میان 38 ژنوتیپ مورد مطالعه بودند. ارقام چمران، بیات، اروند، ویریناک، فلات و S-78-11 ژنوتیپ‌های متحمل به تنش گرمایی نام گرفتند. سایر ژنوتیپ‌ها با توجه به شاخص‌های تحمل به تنش برآورد شده و نتایج گزارش‌های پیشین، ژنوتیپ‌های حساس نامیده شدند. در مجموع، در شرایط منطقه خوزستان، اگر انتخاب ارقام مناسب و امکان عملیات زراعی مطلوب صورت گیرد، می‌توان با کشت ارقام متحمل به تنش گرمایی، ضمن حفظ عملکرد بالا، پایداری تولید را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

655 - تأثیر کاربرد ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و عملکرد گیاه دارویی ماریتیغال (Silybum marianum L.) در شرایط مختلف آبیاری
مرتضی شلالوند علیرضا پازکی رضا منعم مجید عبدلی

به منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی گیاه ماریتیغال (Silybum marianum L.) در شرایط کاربرد ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار أکثر

به منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی گیاه ماریتیغال (Silybum marianum L.) در شرایط کاربرد ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه شهرری طی سال زراعی 94-1393 به اجرا در آمد. روشهای آبیاری در چهار سطح (آبیاری قطره ای، جوی و پشته ای، کرتی و جوی و پشته ای یک در میان) بعنوان عامل اصلی و کاربرد ورمی کمپوست در دو سطح (صفر و 15 تن در هکتار) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (صفر و یک میلی مولار) بعنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان شامل کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و گلوتاتیون پراکسیداز در وضعیت آبیاری جوی و پشته یک در میان و مصرف توأم ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید مشاهده شد و کمترین آنها در آبیاری قطره ای بدست آمد. مقدار مالون دی آلدئید در تیمار آبیاری جوی و پشته یک در میان بیشتر از آبیاری قطره ای بود و مصرف ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید بطور همزمان میزان مالون دی آلدئید را کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه و محتوای کلروفیل نیز در تیمار آبیاری قطره ای با مصرف توأم ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید حاصل گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف ورمی کمپوست و سالیسیلیک اسید در رفع اثرات منفی تنش نقش دارند و می‌توانند موجب بهبود فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان و افزایش عملکرد گیاه ماریتیغال شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

656 - واکنش ارقام و لاینهای جدید گندم آبی به قطع آب آبیاری آخر فصل رشد
بهروز اختیاری اسماعیل نبی زاده

دسترسی به آب در بسیاری از نقاط جهان محدود است و فرآیند خشکی بیشتر از هر عامل محیطی دیگری رشد گیاه و تولید محصولات زراعی را محدود می‌کند. به همین منظور در تحقیق حاضر صفات کمی و کیفی گیاه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثیر قطع آب آبیاری انتهای فصل رشد، به صورت طرح اسپلیت أکثر

دسترسی به آب در بسیاری از نقاط جهان محدود است و فرآیند خشکی بیشتر از هر عامل محیطی دیگری رشد گیاه و تولید محصولات زراعی را محدود می‌کند. به همین منظور در تحقیق حاضر صفات کمی و کیفی گیاه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثیر قطع آب آبیاری انتهای فصل رشد، به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان بوکان مورد بررسی قرار گرفت، که فاکتور اصلی محدودیت رطوبتی(S) شامل دو سطحS1 : شرایط بهینه رطوبتی و S2: محدویت رطوبتی با قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه و در صورت وقوع بارندگی، جلوگیری از بارندگی به وسیله باران گیر در مرحله پرشدن دانه بود. فاکتور دوم(C)، پنج نوع گندم آبی شامل لاینهای 5-92 C و 4-91 C و ارقام میهن، حیدری و پیشگام هستند. تیمار تنش در بلوک و ارقام و لاینهای گندم داخل بلوک قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش صفات مورد بررسی از جمله تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و بیولوژیک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. در بین آنها رقم حیدری بر بقیه ارقام برتری کامل و معنی دار و در بعضی موارد برتری محسوسی داشت. مثلاً در وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله رقم میهن و از نظر تعداد سنبله در مترمربع رقم پیشگام بر بقیه ارقام برتری داشت. در شرایط تنش خشکی ارقام حیدری، میهن و پیشگام نسبت به دو رقم دیگر برتری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

657 - ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری
داریوش صفری فاطمه جمالی حمید رضا نوریزدان فرشته بیات

به منظور ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های دو بار خردشده در سه تکرار در سال زراعی 94-95 در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج‌فارس بوشهر اجرا شد. تنش شوری به‌عنوان ف أکثر

به منظور ارزیابی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ارقام گندم تیمار شده با سودوموناسهای فلورسنت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های دو بار خردشده در سه تکرار در سال زراعی 94-95 در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج‌فارس بوشهر اجرا شد. تنش شوری به‌عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار) و ارقام ( چمران، کوهدشت، دهدشت، کریم و بم) به عنوان فاکتور فرعی اول و باکتری‌های سودوموناس در چهار سطح WBO-3)،2-79 ، WKZ1-93 و (WB1-7 به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری) به‌عنوان فاکتور فرعی دوم در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مشخص ساخت که سطوح تنش شوری در همه صفات مورد مطالعه به غیر از صفت وزن سنبله و تعداد سنبله اختلاف معنی داری داشت و اثر متقابل شوری × واریته در همه صفات اندازه گیری شده به غیر از طول پدانکل و دیگر اثرات ساده و متقابل در همه صفات اختلاف معنی داری داشتند . نتایج جدول ضرایب همبستگی نشان داد که بالاترین میزان همبستگی عملکرد دانه با طول پدانکل (**58/0=r) بوده و در رگرسیون گام‌به‌گام صفات طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و تعداد دانه در سنبله به ترتیب وارد مدل شدند و 51 درصد از کل تغییرات مربوط به عملکرد را توجیه نمودند. نتایج تجزیه علیت برای عملکرد دانه نشان‌دهنده تأثیر مثبت و مستقیم طول پدانکل، طول سنبله و وزن هزار دانه و تاثیر غیرمستقیم وزن هزار دانه از طریق طول پدانکل و طول پدانکل از طریق طول سنبله بر عملکرد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

658 - تحمل به خشکی ارقام زراعی نخود ( .Cicer arietinum L)در مرحله گیاهچه و بلوغ
عزت کرمی امید کرمی

تنش خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده در گسترش و زادآوری گیاهان در نظام‌های کشاورزی و محیط طبیعی می&lrm;باشد، که بهترین راهکار مقابله&lrm; با آن معرفی ارقام مقاوم و سازگار با تنش می‌باشد. بدین &lrm;منظور با انجام آزمایشی در سال زراعی 94-93، عکس&lrm;العمل ۵ رقم نخود زراعی أکثر

تنش خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده در گسترش و زادآوری گیاهان در نظام‌های کشاورزی و محیط طبیعی می&lrm;باشد، که بهترین راهکار مقابله&lrm; با آن معرفی ارقام مقاوم و سازگار با تنش می‌باشد. بدین &lrm;منظور با انجام آزمایشی در سال زراعی 94-93، عکس&lrm;العمل ۵ رقم نخود زراعی شامل ۳ رقم کابلی (آرمان، آزاد و ILC482) و۲ رقم دسی(پیروز و کاکا) به مقاومت به تنش خشکی تحت 5 سطح پتانسیل آب (0 ، 3- ، 6- ، 9- و 12- بار)، با استفاده از پلی&lrm;اتیلن گلیکول 6000 تحت شرایط آزمایشگاهی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارقام در شرایط مزرعه، در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی کردستان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج به&lrm;دست آمده نشان داد بین ویژگی&lrm;های اندازه&lrm;گیری شده تحت شرایط آزمایشگاه و مزرعه، روابط معنی&lrm;داری وجود دارد. در میان ارقام مورد بررسی فقط ارقام دسی (پیروز و کاکا) در پتانسیل&lrm;های ( 9-) و (12-) بار جوانه&lrm;زنی مناسبی را نشان دادند. بنابراین از لحاظ تحمل تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی و گیاهچه بر ارقام کابلی برتری معنی&lrm;داری داشتند. در کاهش پتانسیل از صفر به (6-) بار، بیشترین اختلاف در کلیه صفات دیده شد. بیشترین تعداد روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی و تعداد دانه در بوته، متعلق به رقم کاکا و بالاترین مقدار عملکرد دانه مربوط به رقم آرمان بود. تجزیه کلاستر با داده‌های آزمایشگاهی و مزرعه‌ای، قرابت ارقام کابلی (خصوصا نزدیکی ارقام آزاد و ILC482) و فاصله ژنتیکی آنها با ارقام دسی را نمایان ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

659 - بررسی تاثیر محلول پاشی متانول بر برخی صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم بلبلی (.Vigna unguiculata L) در شرایط تنش کم آبی
علی اکبر صانعی نژاد محمود توحیدی بهنام حبیبی خانیانی مهدی صادقی محمد خرمیان

به‌‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی متانول بر صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم‌بلبلی در شرایط تنش کم‌آبی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول به اجرا در آمد. تنش کم‌آبی در کر أکثر

به‌‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی متانول بر صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم‌بلبلی در شرایط تنش کم‌آبی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول به اجرا در آمد. تنش کم‌آبی در کرت‌های اصلی شامل چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد تأمین نیاز آبی گیاه)، تیمار محلول پاشی متانول شامل 3 سطح (شاهد، 10 و 20 درصد حجمی) و عامل ژنوتیپ در دو سطح شامل رقم امیدبخش 1057 و رقم مشهد در کرت‌های فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، برهمکنش تنش کم آبی و محلول پاشی بر میزان نشت یونی، کلروفیل a، کارتنوئیدها، کربوهیدرات های محلول برگ و پرولین دانه در سطح احتمال یک درصد تأثیر معنی داری داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد کمترین میزان نشت یونی تحت برهمکنش تیمارهای تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول پاشی 10 درصد حجمی متانول (25/23 میکروموس بر سانتی متر) و بیشترین میزان نشت یونی تحت برهمکنش تیمارهای تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول پاشی متانول (25/42 میکروموس بر سانتی متر) بود. بیشترین میزان کلروفیل a در لاین 1057 تحت برهمکنش تیمارهای تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول پاشی 20 درصد حجمی متانول (19/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) مشاهده شد. بیشترین غلظت کاروتنوئید در لاین 1057 تحت اثر تیمار تامین 100 درصد نیاز آبی (19/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) و بیشترین میزان کربوهیدرات محلول تحت اثر تیمار تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول پاشی 20 درصد حجمی متانول (83/50 میکرومول بر گرم وزن تر) مشاهده شد. با توجه به یافته ها ی تحقیق کمترین میزان پرولین نیز در رقم مشهد تحت تنش 75 درصد نیاز آبی و محلول پاشی 10 درصد حجمی (078/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) و بیشترین میزان پرولین دانه نیز در رقم مشهد تحت تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول پاشی متانول (178/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

660 - بررسی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی جو تحت شرایط نرمال رطوبتی و دیم
خداداد مصطفوی عزت کرمی سمانه عزیزی

به منظور مطالعه تحمل به خشکی در جو دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط نرمال رطوبتی و دیم، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج در سال زراعی 93-92 اجرا شد. صفات عملکرد دانه در واحد سطح، روز تا سنبله دهی، روز تا گلدهی، روز أکثر

به منظور مطالعه تحمل به خشکی در جو دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط نرمال رطوبتی و دیم، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج در سال زراعی 93-92 اجرا شد. صفات عملکرد دانه در واحد سطح، روز تا سنبله دهی، روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، طول ریشک، تعداد دانه در سنبله اصلی، وزن بوته و وزن سنبله مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس در شرایط نرمال و تنش دلالت بر وجود تفاوت معنی‌دار بین ارقام از لحاظ اکثر صفات مورد مطالعه داشت. در شرایط نرمال صفات شاخص برداشت و طول پدانکل و در شرایط تنش صفات شاخص برداشت و وزن هزار دانه با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی‌داری نشان دادند. تجزیه رگرسیون گام به گام نمایان ساخت در شرایط نرمال رطوبتی صفات وزن بوته و طول پدانکل و در شرایط دیم نیز صفات وزن بوته، طول سنبله، روز تا گلدهی و روز تا سنبله‌دهی به ترتیب تأثیرگزارترین صفات بر عملکرد دانه در جو می‌باشند. شاخص‌های تحمل به خشکی MP، GMP، STI و HM به دلیل همبستگی مثبت و معنی‌دار با Yp و Ys، به عنوان شاخص‌های کارآمد در تشخیص ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی با عملکرد دانه بالا تشخیص داده شدند. ارقام کویر و زرجو با مقادیر بالایی از شاخص‌های MP، GMP، STI، HM، Yp و Ys بعنوان متحمل‌ترین ارقام به خشکی شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

661 - بررسی تأثیر تنش سرما بر میزان فعالیت آنریم های مالون دی‌آلدئید، پراکسیداز و کاتالاز در چند گونه‌ آویشن
میلاد مشوق سعدالله هوشمند محمد ربیعی

تنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق می‌افتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت أکثر

تنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق می‌افتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت تیمارهای دمایی 20 درجه سانتی‌گراد (شاهد)، صفر درجه و 5- درجه سانتی‌گراد در 3 گونه آویشن Thymus vulgaris, Thymus daensis وThymus kotschyanus که مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان داد؛ در بین ارقام آویشن مورد مطالعه تنوع قابل توجهی از نظر نحوه‌ی پاسخ به تنش های دمایی وجود دارد و میزان تغییرات آنزیم در هر 3 دما بسیار توجیه کننده نقش حفاظت کننده آنها در مقابل تغییرات محیطی می‌باشد. تنها در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، برهمکنش ارقام با دماهای تحت تیمار مخصوصا دمای 20درجه سانتی‌گراد (شاهد) و صفر درجه معنی‌دار نبود که نشان دهنده‌ی برابری نحوه‌ی واکنش ارقام آویشن به دو دمای تحت تیمار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

662 - بررسی فراوانی انواع سردرد و عوامل موثر بر آن در خانمهای مبتلا به اختلالات روانپزشکی مراجعه کننده به بیمارستان 22 بهمن در سالهای 91-
محسن مهدی نژاد نوشین همتی حمیدرضا ارشدی

مقدمه: مطالعات اپیدمیولوژیک یک رابطه دوطرفه بین اختلالات روانپزشکی و سردرد نشان داده اند، به طوری که افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی بیشتر سردرد می شوند و افراد با سردرد بیشتر به اختلالات روانپزشکی مبتلا می شوند هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی فراوانی انواع سردرد أکثر

مقدمه: مطالعات اپیدمیولوژیک یک رابطه دوطرفه بین اختلالات روانپزشکی و سردرد نشان داده اند، به طوری که افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی بیشتر سردرد می شوند و افراد با سردرد بیشتر به اختلالات روانپزشکی مبتلا می شوند هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی فراوانی انواع سردرد و عوامل موثر بر آن در خانمهای مبتلا به اختلالات روانپزشکی می باشد. روش کار: این مطالعه یک پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شرکت کنندگان در مطالعه شامل 175 بیمار خانم مبتلا به اختلالات روانپزشکی می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. داده ها از طریق پرسشنامه و مصاحبه رودررو جمع آوری شده است. تشخیص افسردگی بر اساس استفاده از DSM4 انجام شد. تشخیص نوع سردرد با استفاده از مصاحبه بر اساس معیارهای IHS انجام شد. نتایج: میانگین سنی بیماران، 2/38 سال گزارش شد که بیشترین فراوانی درمحدوده سنی 40-31 سال می باشد. از میان 95 بیماری که سردرد داشتند، بیماران مبتلا به اختلال افسردگی ماژور و اضطراب منتشر شیوع بالایی از ابتلا به سردرد را داشتند و بالاترین فراوانی سردرد دربیمارانی بود که افسردگی ماژور همراه با اضطراب داشتند. شیوع ابتلا به سردرد در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی ماژور 6/63% بود که هیچ تفاوت واضحی در شیوع میگرن و سردرد تنشی وجود نداشت. شیوع ابتلا به سردرد در بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی 6/56% بود که از این میان میگرن شیوع بیشتری داشته است. شیوع ابتلا به سردرد در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی 2/37% بوده که از این میان میگرن شیوع بیشتری داشته است. شیوع ابتلا به سردرد در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی 9/42% بوده که از این میان سردرد تنشی اپیزودیک شیوع بیشتری داشته است. در بررسی زمان شروع سردرد، اکثر سردردها (4/67%) بعد از اختلال روانپزشکی شروع می شوند که می تواند تاییدی بر نقش اختلال روانپزشکی در ایجاد یا تشدید سردرد باشد. نتیجه گیری: در نهایت، بررسی بر روی این مطالعه بیانگر این مطلب است که سردردهای اولیه در بیماران خانم مبتلا به اختلالات روانپزشکی شایع بوده و می تواند اثر مهمی بر کیفیت زندگی آنها داشته باشد و لازم است همان طور که از بیماران مبتلا به سردرد شرح حال روانپزشکی گرفته می شود از بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی شرح حال سردرد گرفته شود تا قادر به درمان بهتر و موثرتر بیماران باشیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

663 - تاثیر کاربرد روی بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک لاین های امیدتخش کلزا در رژیم های مختلف رطوبتی
اشکان اشکیانی سعید سیف زاده امیرحسین شیرانی راد سید علیرضا ولدآبادی اسماعیل حدیدی ماسوله

به منظور ارزیابی کاربرد روی بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک لاین های امیدبخش جدید کلزا در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (94-1393 و 95-1394) در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و أکثر

به منظور ارزیابی کاربرد روی بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک لاین های امیدبخش جدید کلزا در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (94-1393 و 95-1394) در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. عامل آبیاری و روی به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و عامل لاین در کرت های فرعی اجرا گردید. در این تحقیق، آبیاری در سه سطح شامل آبیاری معمول یا شاهد، قطع آبیاری از مرحله گل دهی به بعد و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد، روی در دو سطح شامل آب معمول(عدم کاربرد روی) و محلول پاشی با روی به میزان 30 گرم در لیتر روی و لاین های امیدبخش کلزا شامل Danob ,HW113 ,KR2 ,L155 ,HL2012 در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری، روی و لاین بر اکثر صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. مقایسه میانگین‌های اثر آبیاری، روی و لاین بر اکثر صفات نشان داد که بیشترین مقدار از تیمار آبیاری نرمال، کاربرد روی و لاین L155 بدست آمد. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر سه گانه بر اکثر صفات بیانگر این بود که بیشترین مقدار مربوط به لاین L155 در تیمار کاربرد روی و آبیاری نرمال بود. با توجه به نتایج به دست آمده مناسبترین ژنوتیپ برای منطقه، L155 می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

664 - بررسی اثر تنش خشکی بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی هفت رقم گندم
وحید جاجرمی

تنش های محیطی به ویژه خشکی، از مهم ترین عوامل کاهش رشد در مراحل رشد و نمو گیاه به خصوص در مرحله جوانه زنی است. بدین منظور در این تحقیق عکس العمل هفت رقم گندم با نام های آذر، امید، دروم D/786-19))، طبسی، کراس ارونـد، اروند، G73-20 به تنش خشکـی در طی مراحل جوانه زنی در سط أکثر

تنش های محیطی به ویژه خشکی، از مهم ترین عوامل کاهش رشد در مراحل رشد و نمو گیاه به خصوص در مرحله جوانه زنی است. بدین منظور در این تحقیق عکس العمل هفت رقم گندم با نام های آذر، امید، دروم D/786-19))، طبسی، کراس ارونـد، اروند، G73-20 به تنش خشکـی در طی مراحل جوانه زنی در سطـوح خشکی صفر، 3- ، 6- ، 9- ،12- و 15- بار که با استفاده محلول پلی اتیلن گلیکول (PEG) 6000 اعمال شد، آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط آزمایشگاه در دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد اجرا شد. صفات مورد بررسی عبارت بودند از: درصد جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، میانگین سرعت جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه. بین کلیه ارقام و سطوح مختلف تنش در تمامی صفات تفاوت معنی داری وجود داشت و اثر متقابل فقط در سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه معنی دار شد. بذور در سطح تنش خشکی 15- بار قادر به جوانه زنی نبودند. بیش ترین درصد جوانه زنی در رقم G73--20 و کم ترین درصد جوانه زنی را رقم اروند با 36 درصد دارا بود. بیش ترین میانگیـن زمان جوانه زنی از رقم اروند به دست آمد. رقم طبسی دارای بیش ترین میانگین سرعت جوانه زنی و رقم کراس اروند بیش ترین ضریب سرعت جوانه زنی را بدست آورد. بیش ترین طول ریشه چه متعلـق به رقـم کراس با اروند 58/63 میلـی متر بود. بیش ترین طـول ساقه چه در رقم آذر با61/15میلی متر مشاهده شد. با افزایش سطوح تنش خشکی از میزان کلیه صفات کاسته شد ولی طول ساقه چه بیش ترین کاهش را داشت. به طور کلی می توان گفت در بین ارقام مورد بررسی اروند و امید حساس ترین و G73-20 متحمل ترین رقم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

665 - بررسی تاثیر تنش خشکی و محلول‌پاشی ذرات نانو نقره بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آفتابگردان (Helianthus annuus. L)
سید حامد طباطبایی زواره میثم اویسی محمد نصری

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تنش خشکی و محلول پاشی ذرات نانو نقره بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آفتابگردان (Helianthus annuus. L) به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با تیمار های تنش خشکی در سه سطح به عنوان عامل اصلی(I0: 60 میلی متر تبخیر ا أکثر

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تنش خشکی و محلول پاشی ذرات نانو نقره بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آفتابگردان (Helianthus annuus. L) به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با تیمار های تنش خشکی در سه سطح به عنوان عامل اصلی(I0: 60 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)،I1 : 90 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A و I2: 120 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) و محلول پاشی ذرات نانو نقره در چهار سطح به عنوان عامل فرعی (NS0: محلول پاشی با آب خالص،NS1 :50 میلی گرم در لیتر نانو نقره،NS2 : 90 میلی گرم در لیتر نانو نقره، NS3: 130 میلی گرم در لیتر نانو نقره) در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثرات ساده آبیاری و نانو ذره نقره و اثرات متقابل آن ها در سطح یک و پنج درصد بر صفات مورد بررسی، معنی دار بود. بالا ترین میزان عملکرد دانه (kg.ha49/4038)، عملکرد روغن (kg.ha 52/2134) از تیمـار آبیـاری معمول،60 mm تبخیـر از تشتـک × 130 میلـی گرم در لیتـر نانو نقـره و عملکـرد بیـولـوژیک (kg.ha 8/11248) با تیمار آبیاری معمول، 60 mm تبخیر از تشتک × 90 میلی گرم در لیتر نانو نقره مشاهده شد. بیش ترین میزان کلروفیل a را تیمار آبیاری معمول و مصرف 50 میلی گرم در لیتر نانو نقره با (05/25 میلی گرم در لیتر) به خود اختصاص داد. تنش سبب افزایش میزان مالون دی آلدئید شد. بالا ترین میزان مالون آلدئید با (71/12 نانو مول بر گرم) وزن تازه از تیمار تنش شدید و محلول پاشی با آب خالص حاصل شد. کم ترین میزان عملکرد دانه با (kg.ha 6/3091) و عملکرد بیولوژیک با (kg.ha 2/8787) و عملکرد روغن با (kg.ha 99/1326) از تیمار تنش شدید، 120mm تبخیر از تشتک× آب خالص حاصل شد. کم ترین میزان مالون دی آلدئید از تیمار آبیاری معمول، 60mm تبخیر از تشتک تبخیر با (nmolg.fw 19/6) و کلروفیل a با تیمار تنش شدید، 120mm تبخیر از تشتک تبخیر (72/17 میلی گرم بر لیتر وزن تازه برگ) به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

666 - بررسی اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی سلنیوم بر صفات مرفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ
بهنام خادمی حسینعلی شیبانی آرش برزو

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه آموزشی– پژوهشی دانشکده کشاورزی واحد ورامین واقع در استان تهران- شهرستان ورامین در سال 1393به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصاد أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه آموزشی– پژوهشی دانشکده کشاورزی واحد ورامین واقع در استان تهران- شهرستان ورامین در سال 1393به صورت کرت خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل عامل اول تنش خشکی در سه سطح: [50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)، 80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش متوسط)، 110 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید)] و عامل دوم محلول پاشی سلنیوم در چهار سطح شامل: [محلول پاشی آب خالص، 100 میلی گرم در لیتر، 200 میلی گرم در لیتر، 300 میلی گرم در لیتر] بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی و کاربرد سلنیوم تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، ارتفاع محل اولین انشعاب از خاک، قطر طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و شاخه، وزن خشک طبق داشت اما تأثیر تیمار های اعمال شده بر قطر ساقه، شاخص برداشت معنی دار نبود. اثر متقابل تنش خشکی و محلول پاشی سلنیوم نیزبر صفات مورد آزمایش تاثیر معنی داری داشت و محلول پاشی 300 میلی گرم در لیتر سلنیوم به همراه آبیاری معمول، بیش ترین تأثیر را در صفات مورد اندازه گیری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

667 - بررسی اثر پلیمر سوپر جاذب بر خصوصیات مرفو‌فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش کم آبی
محمد‌رضا کاظمی فرشاد قوشچی پورنگ کسرایی

این تحقیق با هدف اثر سوپر جاذب بر خصوصیات مرفو فیزیولوژیک گندم در شرایط کم آبی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصـادفی در سه تکـرار اجرا شـد. عامل اصلـی شامل سطـوح مختلف تنش کم آبی (60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و عامل فرعی شامل مقادی أکثر

این تحقیق با هدف اثر سوپر جاذب بر خصوصیات مرفو فیزیولوژیک گندم در شرایط کم آبی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصـادفی در سه تکـرار اجرا شـد. عامل اصلـی شامل سطـوح مختلف تنش کم آبی (60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و عامل فرعی شامل مقادیر مختلف پلیمر (صفر، 15، 30 و 45 کیلو گرم در هکتار) بود. پلیمر سوپرجاذب بر صفات وزن هزار دانه، عملکرد زیست توده و عملکرد دانه، شاخص برداشت، آنزیم گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون رداکتاز معنی دار بود و در کالاتاز در اثر متقابل معنی دار نشد. نتایج نشان داد در شرایط معمول افزودن پلیمر به خاک حتی به میزان 45 کیلو گرم در هکتار منجر به افزایش قابل توجهی در عملکرد زیست توده و عملکرد دانه نشد، اما کاربرد سطح بالای پلیمر در شرایط تنش ملایم و شدید، عملکرد دانه را به ترتیب 10 و 30 درصد و عملکرد زیست توده را به ترتیب 42/6 و 94/10 درصد نسبت به حالت شاهد بدون پلیمر افزایش داد. در شرایط تنش شدید سطح بالای پلیمر منجر به کاهش قابل ملاحظه فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز (5/1 برابر)، آسکوربات پراکسیداز (63 درصد) کاتالاز (30 درصد) و گلوتاتیون رداکتاز (71 درصد) نسبت به شرایط بدون اعمال پلیمر شد. حتی سطح ملایم تنش کم آبی منجر به کاهش معنی دار میزان کلروفیل های a و b (به ترتیب 15 و 24 درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد) شد. و میزان کلروفیل های a و b در سطح تنش شدید کم آبی کاهش شدیدی داشت (به ترتیب 51 و 7/38 درصد کاهش در مقایسه با تیمار شاهد). با کاربرد سطوح بالای پلیمر، 30 و 45 کیلو گرم در هکتار میزان کلروفیل a در گیاه نسبت به حالت شاهد به ترتیب 42/13 و 13/20 درصد افزایش یافت. در شرایط تنش خفیف سطوح بالا تر پلیمر تقریبا اثرات یکسانی را در اسمولیت های سازگار داشتند. در حالی که در تنش شدید تر تاثیر مثبت پلیمر 45 کیلو گرم در هکتار بالا تر از 30 کیلو گرم در هکتار بود، توانست میزان تجمع قند های محلول و پرولین را حتی کم تر از سطح تنش خفیف نگه دارد. همچنین بالا ترین سطح پلیمر میزان پراکسیداسیون لیپید های غشا را کاهش داد و در نتیجه تولید مالون دی آلدئید نسبت به شاهد 53 درصد کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

668 - تأثیراثراتمتقابلتنشکمبودآبوبرگ‌زداییبرخصوصیاتکمیوکیفیگیاهداروییکلپورهیامریمنخودی (Teucrium polium)درایرانشهر
نجمه صفری احمد مهربان خالد میری

به منظوربررسیاثرسطوحمختلفتنشکمبودآبوبرگ زداییبربرخیخصوصیاتکمیوکیفیگیاهداروییکلپوره،تحقیقیبهصورتطرح خرد شدهدرقالبطرحبلوک هایکاملتصادفیدرشهرستانایرانشهردربهار1394 اجراشد. عواملموردآزمایششاملتنشکمبودآبدرچهارسطح (3/0-،5-،10-و15- بار) وتنشبرگ زداییدرسهسطح (50،25، صفردرصدبرگ أکثر

به منظوربررسیاثرسطوحمختلفتنشکمبودآبوبرگ زداییبربرخیخصوصیاتکمیوکیفیگیاهداروییکلپوره،تحقیقیبهصورتطرح خرد شدهدرقالبطرحبلوک هایکاملتصادفیدرشهرستانایرانشهردربهار1394 اجراشد. عواملموردآزمایششاملتنشکمبودآبدرچهارسطح (3/0-،5-،10-و15- بار) وتنشبرگ زداییدرسهسطح (50،25، صفردرصدبرگ زدایی) بود. سطوحکمبودآببه عنوانتیماراصلیوسطوحبرگ زداییبه عنوانتیمارفرعیدرنظرگرفتهشد. برایاعمالسطوحکمبودآبابتدابااستفادهازصفحاتفشاری،درصدرطوبتخاکدرپتانسیل هایمختلفآبتعیینشد،سپسمیانگینیازخاکمزرعهراروزانهتوزینومیزانآبازدسترفتهبهآناضافهگردید. نتایجنشاندادکهدرجهحرارتکانوپی،درصدبرگ هایخشکرادرکلپورهبه طورمعنی داریافزایـشداد. تنشبرگ زدایینیـزعددکلروفیل متررادرکلپـورهکاهشداد. همبستگی منفی ومعنی داریبیننسبتوزنخشکبهساقهوسطوحمختلفکمبودآبدراینگیاهمشاهدهشد. باافزایشسطوحبرگ زداییروندتغییراتوزنخشکریشهبهاندام هایهواییافزایشیبود،همچنیننسبتوزنخشکریشهبهاندام هایهواییهمبستگیمثبت و معنیداریباسطوحمختلفکمبودآبنشانداد. باافزایشتنشکمبودآبوتنشبرگ زدایی،خصوصیاتکیفی (اسانس)کلپورهروندکاهشیداشت. به طور کلیمی توانگفتکلپورهجزوحساس ترینگیاهانبهایندوتنشاست . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

669 - بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو (Hordeumvulgare L.) در شرایط تنش شوری
آتنا سیدرضوی میثم اویسی پورنگ کسرایی

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشکدهکشاورزیدانشگاهآزاداسلامیواحدورامین-پیشوا در سال 96-1395 اجرا گردید. تیمار ها شامل تنش شوری در سه سطح صفر (شا أکثر

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشکدهکشاورزیدانشگاهآزاداسلامیواحدورامین-پیشوا در سال 96-1395 اجرا گردید. تیمار ها شامل تنش شوری در سه سطح صفر (شاهد)، 75 و 150 میلی مولار و محلول پاشی عصاره جلبک دریایی در چهار سطح صفر (شاهد)، 5/0، یک و دو در هزار بود. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، محتوای نسبی آب برگ و افزایش درصد پروتئین دانه، کاتالاز و پرولین شد. محلول پاشی عصاره جلبک دریایی توانست موجب افزایش وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، محتوای نسبی آب برگ و پرولین گردد. در شرایط مطلوب حداکثر عملکرد تک بوته به مقدار 71/9 گرم در تیمار یک در هزار عصاره جلبک دریایی مشاهده شد، همچنین در شرایط شوری 75 میلی مولار بیش ترین عملکرد تک بوته مربوط به تیمار های یک و دو در هزار عصاره جلبک دریایی (به ترتیب 49/8 و 9/8 گرم) بود. در تیمار شوری 150 میلی مولار نیز بین سطوح 5/0، یک و دو در هزار عصاره جلبک دریایی تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نگردید. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که محلول پاشی عصاره جلبک دریایی با بهبود ویژگی های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه جو، باعث بهـــبود تحمل گیاه به شوری و کاهش اثر منفی تنش شوری و عملکرد دانه جو می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

670 - بررسی محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی ریحان (OcimumbasilicumL.) در سطوح مختلف کادمیوم خاک.
مهسا وفایی میثم اویسی محمد نصری

جهت بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید و کادمیوم، بر رقم سبز ریحان، آزمایشی گلدانی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1396 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد.تیمارهای آزمایشی شامل:سه سطح محلول پاشی سدی أکثر

جهت بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید و کادمیوم، بر رقم سبز ریحان، آزمایشی گلدانی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1396 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد.تیمارهای آزمایشی شامل:سه سطح محلول پاشی سدیم نیتروپرووساید به میزان: صفر (شاهد محلول پاشی با آب خالص)N1،50 میکرو مولارN2، 100 میکرومولارN3و چهار سطح کادمیوم به مقدار:صفر (شاهد)C1، 10 میلی گرم در کیلوگرم خاکC2، 20 میلی گرم در کیلو گرم خاکC3،30 میلی گرم در کیلو گرم خاکC4بود. نتایج تحقیق نشان داد که اثرات متقابل تیمار ها بر صفات مورد بررسی معنی دار شد با افزایش کادمیوم از میزان کلروفیل برگ کاسته شد و در نهایت میزان آسیمیلاسیون کاهش یافت و وزن برگ کاسته شد.بالاترینارتفاع بوته، وزن خشک برگ در بوته، درصد اسانس و عملکرد اسانس درصد متیل کاویکول و از تیمار مصرف 100 میکرو مولار نیتروپروکساید سدیم و شاهد(N3*C1) به دست آمد و پایین ترین میزان ارتفاع بوته، وزن خشک برگ در بوته، پایداری غشای سیتوپلاسمی، درصد اسانس و عملکرد اسانس از تیمار شاهد (محلول پاشی با آب خالص) و مصرف 30 میلی گرم در کیلوگرم کادمیوم در خاک(N1*C4) حاصل شد. نتایج نشان داد با صرف نیترو پروکساید سدیم اثرات منفی تنش کادمیوم تا حدودی زیادی برطرف شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

671 - اثر محلول‌پاشی اسید هیومیک بر عملکرد و انتقال عناصر غذایی به دانه گندم در شرایط تنش خشکی
رحیم محمودی‌زویک محمد نصری میثم اویسی

این آزمایش با هدف بررسی اثر بخشی اسید هیومیک بر عملکرد دانه و انتقال عناصر غذایی به دانه گندم در شرایط تنش خشکی به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طب أکثر

این آزمایش با هدف بررسی اثر بخشی اسید هیومیک بر عملکرد دانه و انتقال عناصر غذایی به دانه گندم در شرایط تنش خشکی به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران واقع در شهرستان ورامین اجرا گردید. عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری معمول، تنش خفیف (انجام شش نوبت آبیاری و حذف آب آخر) و تنش شدید (انجـام پنج نوبت آبیاری و حذف دو آب آخر)، و عامل فرعی شامل چهار سطح محلول پاشی اسید هیومیک (آب خالص، محلول پاشی با اسید هیومیک با غلظت 200، 400 و 600 میلی گرم بر لیتر)، بود. نتایج نشان داد که به جز صفات ارتفاع بوته و طول پدانکل سایر صفات مورد اندازه گیری تحت تاثیر تنش قرار گرفتند. برای هر دو سطح تیمار تنش، کاهش معنی داری در عملکرد دانه گندم مشاهده شد. کاهش عملکرد دانه برای تیمار تنش خفیف معادل4/15% و برای تیمار تنش شدید معادل 96/30% در مقایسه با تیمار آبیاری معمول بود. محلول پاشی اسید هیومیک سبب افزایش سرعت رشد و تولید برگ در گیاه و تسریع در دستیابی به حداکثر شاخص سطح برگ شد. با وجود افزایش عملکرد دانه در هر سه غلظت اسید هیومیک، این افزایش تنها در غلظت 600 میلی گرم در لیتر معنی دار بود. مصرف اسید هیومیک، خصوصیات کیفی دانه گندم را بهبود بخشید. درصد پروتئین و درصد فسفر دانه در اثر محلول پاشی اسید هیومیک افـزایش معنـی داری داشت. برازش معادلـه پلی نومیال درجه دوم برای روند تغییرات شاخص سطح برگ در سطوح محلول پاشی و نیز رژیم های مختلف آبیاری نشان داد که برای غلظت های بالا تر محلول پاشی و شرایط آبیاری معمول، حداکثر شاخص سطح برگ در مدت زمان کم تر و در مقادیر بالا تری حاصل گردید. این آزمایش نشان داد که محلول پاشی اسید هیومیک در شرایط آبیاری معمول موجب افزایش عملکرد اقتصادی و بهبود کیفیت دانه گندم شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

672 - مطالعه پرایمینگ بذر (هیدرو پرایمینگ، نانو ذره نقـره و اسید سالیسیلیک) در بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی گیاهچه تریتیکاله X Triticosecale Vittmack)) تحت شرایط تنش شوری
نفیسه عرب علیخانی فرشاد قوشچی علیرضا صفاهانی لنگرودی

تنش شوری از عوامل محدود کننده تولیدات گیاهی در جهان است برای جلوگیری از مضرات این تنش، آزمایشی به منظور بررسی اثر هیدرو پرایمینگ، پیش تیمار اسید سالیسیلیک و نانو ذره نقره بر بهبود شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه تریتیکاله در شرایط تنش شوری در چهار سطح (صفر،14، 10، 6) دس أکثر

تنش شوری از عوامل محدود کننده تولیدات گیاهی در جهان است برای جلوگیری از مضرات این تنش، آزمایشی به منظور بررسی اثر هیدرو پرایمینگ، پیش تیمار اسید سالیسیلیک و نانو ذره نقره بر بهبود شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه تریتیکاله در شرایط تنش شوری در چهار سطح (صفر،14، 10، 6) دسی زیمنس بر متر و اسید سالیسیلیک با غلظت 20پی پی ام و نانو ذره نقره با غلظت10 پی پی ام انجام شد. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا" تصادفی در سه تکرار در سال94- 1393 آزمایشگاه دانشکده کشاورزی ورامین انجام شد. نتایج نشان دادند که تنش شوری، درصد و سرعت جوانه زنی را در آزمون های جوانه زنی استاندارد، سرما و پیری کاهش داد. اثر متقابل تنش شوری و نانو ذره نقره و اسید سالیسیلیک، اثر معنی داری بر طول گیاهچه، طول ساقه چه و ریشـه چه و سرعت جوانـه زنی داشت و با بالا رفتن شدت تنش (سطح 14 دسی زیمنس بر متر) اسید سالیسیلیک و نانو ذره نقره نتوانست از آسیب های وارده بر گیاه جلوگیری نماید. بیش ترین سرعت جوانه زنی از تیمار شاهد (بدون شوری) و پیش تیمار اسید سالیسیلیک با میانگین 07/8 بذر در روز و کم ترین سرعت جوانه زنی از تیمار شوری 14 دسی زیمنس بر متر و عدم اعمال پرایمینگ با متوسط 68/2 بذر در روز به دست آمد. بیش ترین طول گیاهچه، طول ریشه چه، طول ساقه چه از تیمار شاهد (بدون شوری) و پیش تیمار نانو ذره نقره به ترتیب با 191 میلی متر، 105 میلی متر، 85 میلی متر حاصل شد و کم ترین میزان این صفات به ترتیب با متوسط 72 میلی متر، 34 میلی متر، 27 میلی متر از تیمار شوری 14 دسی زیمنس برمتر و عدم اعمال پرایمینگ به دست آمد. بیش ترین سرعت ظهور گیاهچه مربوط به تیمار شاهد با متوسط 81/10 درصد و کم ترین آن نیز در تیمار 14 دسی زیمنس بر متر با میانگین 91/7 بود. در بین تیمار های پرایمینگ بیش ترین سرعت ظهور گیاهچه را تیمار نانو ذره نقره با میانگین 57/10درصد و کم ترین آن نیز در تیمار شاهد با متوسط 85/6 درصد به خود اختصاص داد. در بین تیمار های شوری بیـش ترین درصد جوانه زنی در آزمون سرما را تیمار شاهد با مـتوسط 65 درصد و کم ترین آن نیز در تیمار 14 دسی زیمنس بر متر با میانگین 43 درصد به دست آورد. بیش ترین درصد جوانه زنی در تیمار نانو ذره نقره با متوسط 62 درصد و کم ترین آن نیز در تیمار شاهد با میانگین 37 درصد به دست آمد. بین تیمار های شوری بیش ترین درصد جوانه زنی در آزمون پیری در تیمار شاهد با متوسط 52 درصد و کم ترین آن نیز در تیمار 14 دسی زیمنس بر متر با متوسط 30 درصد مشاهده گردید. در آزمون پیری بیش ترین درصد جوانه زنی را تیمار نانو ذره نقره با میانگین 51 درصد و کم ترین آن نیز در تیمار شاهد با میانگین 29 درصد به خود تخصیص داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

673 - بررسی اثر تنش خشکی و قارچ میکوریزا بر صفات کیفی و فعالیت‌های آنزیمی گلرنگ
امیر مؤمنی حسینعلی شیبانی محمد‌رضا ممیزی

خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی –پژوهشی دانشکده کشاور أکثر

خشکسالی در سال های اخیر کمبود آب را در بخش کشاورزی از هر زمان دیگری ملموس تر ساخته است. تحقیقی به منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius .L) در شرایط تنش کم آبی انجام شد. آزمایش در مزرعه آموزشی –پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا واقع در استان تهران - شهرستان ورامین در سال 1392 به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل کرت اصلی، تنش خشکی در سه سطح: 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (آبیاری معمول)، 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش متوسط) و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (تنش شدید) و عامل دوم تلقیح بذر با قارچ میکوریزا در چهار سطح شامل: عدم تلقیح (شاهد B1)، 100 میلی گرم قارچ میکوریزا B2، 200 میلی گرم قارچ میکوریزا B3و 300 میلی گرم قارچ میکوریزاB4 بودند. نتایج نشان داد که کاربرد میکوریزا تأثیر معنی داری بر درصد روغن و فعالیت آنزیم های کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز داشت. همچنین تأثیر تنش خشکی بر میزان پرولین، درصد پروتئین و روغن و همچنین فعالیت آنزیم های سوپر اکسیداز دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز معنی دار بود. اثر متقابل تنش خشکی و کاربرد میکوریزا نیز معنی دار بود و کاربرد 200 میلی گرم میکوریزا به همراه آبیاری معمول بیش ترین تأثیر را در صفات اندازه گیـری شده داشت. بیـش ترین و کم ترین درصـد روغن در تلقیـح بذر با 200 میلی گرم قارچ میکوریزا (B3) و شاهد (B1) به ترتیب با میانگین های 11/28 و 44/23 درصد حاصل شد. همچنین بیش ترین و کم ترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمار 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسA3 (تنش شدید) و 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A1 (آبیاری معمول) به ترتیب 6/16 و 7/9 میلی گرم پروتئین در دقیقه به دست آمد. بیش ترین میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در تیمار تنش شدید خشکی (4/8 میلی گرم پروتئین در دقیقه) و کم ترین میزان آن در تیمار عدم تنش خشکی ( 9/4 میلی گرم پروتئین در دقیقه) بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

674 - اثر پلیمر سوپرجاذب A200 بر روی خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان روغنی تحت شرایط تنش کم آبی در مزرعه
مهری هاشمی حمید‌رضا توحیدی‌مقدم فرشاد قوشچی

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مصرف سوپر جاذب بر خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان روغنی در شرایط تنش کمبود آب، به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد ورامین (پیشوا) أکثر

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مصرف سوپر جاذب بر خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان روغنی در شرایط تنش کمبود آب، به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد ورامین (پیشوا) اجرا گردید. آبیاری به عنوان عامل اصلی (عدم تنش، تنش در مرحله چهارمین و پنجمیـن زوج برگ (مرحلـه رویشی)، تنش در مرحلـه گل دهی (مرحله زایشی)، تنش در مرحله چهارمین و پنجمین زوج برگ و گلدهی (رویشی و زایشی) و عامل غلظت پلیمر سوپر جاذب (صفر، 15 و30 کیلو گرم در هکتار) به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که تنش کم آبی به ویژه در مرحله گل دهی سبب کاهش عملکرد دانه، میزان کلروفیل برگ، درصد روغن و محتوی آب نسبی برگ شد، با مصرف سوپر جاذب اثرات منفی تنش کم آبی کاهش یافت و میزان این صفات افزایش داشت. تنش خشکی موجب افزایش درصد پروتئین دانه گردید. نتایج نشان داد مرحله گل دهی و دو بار تنش در مرحله (رویشی و زایشی) حساس ترین مرحله به تنش خشکی و کاربرد سوپر جاذب 30 کیلو گرم در هکتار برای کاهش اثرات تنش کم آبی به عنوان بهترین تیمار می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

675 - بررسـی تاثیـر پرایمینـگ اکسیـن و جیبـرلیک اسید بر برخـی صفـات کمی و کیفی گیاه لوبیـا قرمز (.Phaseolus vulgaris L) در شرایط تنش شوری
مجتبی عاقبت‌بخیر گلفرانی فرشاد قوشچی میثم اویسی

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ اکسین و جیبرلیک اسید بر برخی صفات کمی و کیفی گیاه لوبیا قرمز (.Phaseolus vulgaris L) در شرایط تنش شوری طرحی در آزمایشگاه خاک شناسی- فیزیولوژی و گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1393 اجرا شد. طرح مورد نظر أکثر

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ اکسین و جیبرلیک اسید بر برخی صفات کمی و کیفی گیاه لوبیا قرمز (.Phaseolus vulgaris L) در شرایط تنش شوری طرحی در آزمایشگاه خاک شناسی- فیزیولوژی و گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1393 اجرا شد. طرح مورد نظر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و 48 تیمار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل اعمال هورمون (عدم کاربرد هورمون، 50 ppm اکسین، 50 ppm جیبرلیک اسید، 25 ppm اکسین به همراه 25 ppm جیبرلیک اسید) و تنش شوری با غلظت های (صفر، 30، 60، 90 میلی مولار NaCl) بود. در گلخانه بهترین تیمار مربوط به اثر متقابل محلول پاشی 25 ppm اکسین به همراه 25 ppm جیبرلیک اسید در شرایط عدم تنش شوری بود، به طوری که در این شرایط حداکثر عملکرد دانه با 325 گرم در متر مربع به دست آمد و از طرفی حداقل عملکرد دانه مربوط به تیمار عدم کاربرد هورمون با تنش شوری 90 میلی مولار NaCl بود، که به میزان 113 گرم در متر مربع حاصل شد. بیش ترین پرولین برگ به میزان 7/60 میکرو مول بر گرم وزن تازه برگ در تیمار 90 میلی مولار NaCl به همراه عدم محلول پاشی و کم ترین میزان پرولین برگ 5/25 میکرو مول بر گرم وزن تازه برگ مربوط به کاربرد 25 ppm اکسین و 25ppm جیبرلین در شرایط عدم تنش شوری (صفر میلی مولار NaCl) به دست آمد. بیش ترین محتوای آب نسبی به میزان 7/62 درصد در تیمار عدم تنش شوری (صفر میلی مولار NaCl) به همراه 25 ppm اکسین و 25 ppm جیبرلین و کم ترین محتوای آب 9/37 درصد مربوط به عدم کاربرد محلول پاشی هورمون در شرایط حداکثر شوری یعنی 90 میلی مولار حاصل شد. همچنین اثرات ساده و متقابل تنش شوری و هورمون های مورد پرایمینگ در سطح یک و پنج درصد بر صفات عملکرد دانه، کلروفیل کل، محتوای آب نسبی، پرولین و هدایت الکتریکی معنی دار گردید. در این آزمایش مشخص گردید که با افزایش تنش شوری صفاتی مانند عملکرد دانه، کلروفیل کل و محتوای آب نسبی کاهش پیدا کرد از طرفی اعمال محلول پاشی هورمون تا حدی سبب متحمل شدن گیاه لوبیا قرمز تحت شرایط تنش شوری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

676 - ارزیابی ارقام مختلف چغندر‌قند در شرایط اگرو اکولوژیکی منطقه میاندوآب با استفاده از روش‌های چند متغیره آماری در تنش خشکی
شهاب حیدری مهدی پناهی کیوان فتوحی

به منظور ارزیابی16 رقم چغندر قند در شرایط اگرو اکولوژیکی منطقه میاندوآب با استفاده از روش های چند متغیره آماری در شرایط کم آبی، آزمایشی در دو شرایط معمول و تنش خشکی بر اساس ظرفیت مزرعه، هر کدام در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع ط أکثر

به منظور ارزیابی16 رقم چغندر قند در شرایط اگرو اکولوژیکی منطقه میاندوآب با استفاده از روش های چند متغیره آماری در شرایط کم آبی، آزمایشی در دو شرایط معمول و تنش خشکی بر اساس ظرفیت مزرعه، هر کدام در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد اثر محیط بر صفات عملکرد ریشه، درصد قند نا خالص، میزان سدیم ریشه، درصد قند خالص، عملکرد قند نا خالص، آلکالیته، درصد استحصال و قند ملاس از لحاظ آماری معنی دار بود. در این مطالعه صفات عملکرد قند خالص تحت شرایط معمول رطوبتی و تنش خشکـی با صفات عملکـرد ریشـه، مقـدار پتاسیـم ریشـه، عملکـرد قنـد نا خالص و درصد استحصال همبستگی مثبت و معنی دار نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه کلاستر در شرایط معمول برش دندروگرام در فاصله 10، چهار کلاستر ایجاد شد ژنوتیپ های کلاستر دو از عملکرد ریشه، عملکرد قند نا خالص، درصد استحصال و عملکرد قند خالص بالا تر از میانگین کل و کل کلاستر ها و از میزان سدیم، پتاسیم، ازت مضره و قند ملاس کم تر از میانگیـن کل برخوردار بود. در شرایط تنش خشکی برش کلاستر در فاصله 10، ژنوتیپ ها را در چهار گروه دسته بندی کرد که گروه سه از نظر صفات عملکرد ریشه، درصد قند نا خالص، ازت مضره، درصد قند خالص، عملکرد قند نا خالص، درصد استحصال و عملکرد قند خالص از مقادیر بیش تر از میانگین و از نظر صفات مقدار سدیم، آلکالیته و مقدار قند ملاس کم تر از میانگین برخوردار بود. بر اساس نتایج تجزیه به عامل ها در شرایط معمول و تنش خشکی دو عامل شناسایی شدند که به ترتیب 77/87 و 94/85 درصد از کل واریانس داده ها را در دو شرایط تبیین نمود. بر اساس نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپ ها در شرایط معمول در چهار کلاستر در شرایط تنش خشکی در سه کلاستر قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

677 - اثر تلقیح بذرهای ذرت (Zea mays L.)رقم KSC704با قارچ میکوریزاو باکتری سودوموناس بر عملکرد و صفات بیوشیمیایی در شرایط قطع آبیاری
محمد نصری میثم اویسی

کود های بیولوژیک متشکل از باکتری ها و همچنین قارچ های مفیدی هستند که هر یک به منظور خاصی تولید می شوند، مانند تثبیت نیتروژن، رها سازی یون های فسفات، پتاسیم و آهن از ترکیب های نا محلول آنها. این آزمابش با هدف بررسی اثرقارچ مایکوریزا (Glomus mosseae)و باکتری سودوموناس (Ps أکثر

کود های بیولوژیک متشکل از باکتری ها و همچنین قارچ های مفیدی هستند که هر یک به منظور خاصی تولید می شوند، مانند تثبیت نیتروژن، رها سازی یون های فسفات، پتاسیم و آهن از ترکیب های نا محلول آنها. این آزمابش با هدف بررسی اثرقارچ مایکوریزا (Glomus mosseae)و باکتری سودوموناس (Pseudomonasputida)در شرایط قطع آبیاریبر عملکرد، آنزیم های آنتی اکسیدانت و بیومارکر های تخریب گیاه ذرت رقم KSC704 در منطقه ورامین در سال زراعی 95-1394اجراشد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده(اسپلیت پلات) در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار بود. عامل اصلی آبیاری در سه سطح آبیاری (1- آبیاری معمولی. 2-قطع آب در مرحله ی گلدهی.3- قطع آب در مرحله ی پر شدن دانه) و عامل فرعی اختلاط کود زیستی قارچ مایکوریزا و باکتری سودوموناس با بذر ها در هنگام کاشت در چهار سطح (1- عدم مصرف میکوریزا وسودوموناس. 2- کاربرد 60 گرم در هکتار مایکوریزا. 3- کاربرد 100 گرم در هکتار باکتری سودوموناس. 4- کاربرد توام مایکوریزاو سودوموناس) بود. نتایج نشان داد اثرات متقابل قطع آبیاری و کاربرد مایکوریزا و سودوموناس بر تمامی صفات اندازه گیری شده در سطح پنج و یک درصد معنی دار بود. بالا ترین میزان عملکرد دانه (3/7965 کیلو گرم درهکتار)، عملکرد بیولوژیک (3/20468 کیلو گرم درهکتار) و شاخص برداشت (1/39 درصد) از تیمار مصرف توام مایکوریزا و سودوموناس و آبیاری معمول به دست آمد که با تیمار های آبیاری معمول و مصرف مایکوریزا و آبیاری معمول و مصرف سودوموناس اختلاف معنی داری نداشت و کم ترین میزان این صفات را تنش در مرحله گلدهی و عدم مصرف مایکوریزا و سودوموناس به خود تخصیص داد که با تیمار قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه اختلاف معنی داری نداشت. بیش ترین میزان پرولین برگ به مقدار 036/1 میکرو گرم بر گرم در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و کاربرد توام مایکوریزا و سودوموناس به دست آمد. لازم به ذکر است در تیمار آبیاری معمول و کاربرد توام مایکوریزا و سودوموناس کم ترین میزان کاتالاز، دی تیروزین، دی هیدروکسی گوانوزین و مالون دی آلدئید حاصل گردید. در این بررسی با مصرف توام مایکوریزا و سودوموناس در شرایط قطع آبیاری بر رشد زایشی و با توجه به نقش فسفر در مرحله زایشی، گیاه توانست تا تحمل خود را از طریق افزایش متابولیت های سازگار بالا ببرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

678 - تأثیر محلول‌پاشی اسید آسکوربیک (Vitamin C) و توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد بر خصوصیات کمی، کیفی، فیزیولوژیکی و برخی تغییرات بیوشیمیایی آفتابگردان.
ملاحت داودی‌مکی‌نژاد حمید‌رضا توحیدی‌مقدم نبی‌اله نعمتی

این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه ب أکثر

این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت که آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (آبیاری مطابق عرف منطقه، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی، توقف آبیاری در مرحله پر شدن دانه در طبق، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی و هم در مرحله پر شدن دانه در طبق) و عامل فرعی شامل محلول پاشی اسید آسکـوربیک در سـه سطـح (بدون محلول پاشی، محلـول پاشی با غلظت ppm100، محلول پاشی با غلظت ppm200در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد روغن و پروتئین و محتوای کلروفیل برگ ها و افزایش میزان پرولین، درصد پروتئین و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز گردید. محلول پاشی با اسید آسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدانت توانست از کاهش عملکرد کمی و کیفی و محتوای کلروفیل گیاه و همچنین افزایش میزان پرولین و سوپراکسید دیسموتاز جلوگیری نماید. کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت pm200 در زمان توقف آبیاری دردو مراحله رویشی و زایشی در مقایسه با تیماری که تحت این شرایط محلول پاشی انجام نگرفت،عملکرد دانه را 46/38 درصد افزایش داد. به طور کلی اسیدآسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدان توانست با کاهش اثرات مضر سبب بهبود رشد گیاه در شرایط تنش شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

679 - اثر پرایمینگ بذر با اسید آسکوربیک بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک سویا در شرایط قطع آبیاری
امید گویلی اسعد رخزادی

این تحقیق با هدف بررسی ‌اثرات پرایمینگ بذر با اسید آسکوربیک ‌بر صفات زراعی ‌دو رقم سویا در شرایط آبیاری معمول و قطع آبیاری در مرحله گل دهی، به صورت اسپلیت پلات- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های ‌کامل تصادفی با سه تکرار در بهار و تابستان سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی ‌دان أکثر

این تحقیق با هدف بررسی ‌اثرات پرایمینگ بذر با اسید آسکوربیک ‌بر صفات زراعی ‌دو رقم سویا در شرایط آبیاری معمول و قطع آبیاری در مرحله گل دهی، به صورت اسپلیت پلات- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های ‌کامل تصادفی با سه تکرار در بهار و تابستان سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی ‌دانشکده کشاورزی ‌دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد سنندج اجرا شد. عامل آبیاری ‌در دو سطح شامل آبیاری ‌کامل و قطع آبیاری ‌در مرحله گل دهی‌ در کرت های اصلی و دو عامل ‌رقم و پرایمینگ به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. عامل رقم در دو سطح شامل ارقام هابیت و 17L و عامل پرایمینگ بذر با اسید آسکوربیک در چهار سطح شامل مقادیر صفر (شاهد ‌یا بدون پرایمینگ)، 50، 100و 150 میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک بود. نتایج نشان داد که واکنش دو رقم سویای ‌مورد مطالعه به کاربرد پرایمینگ با اسید آسکوربیک در شرایط آبیاری معمول و تنش قطع آبیاری ‌متفاوت بود به طوری که در شرایط تنش قطع آب، رقم هابیت پاسخ مناسبی ‌به پرایمینگ با اسید آسکوربیک نشان داد و پرایمینگ موجب افزایش عملکرد دانه و روغن آن نسبت به تیمار شاهد شد. در حالی که رقم 17L در شرایط تنش قطع آب، پاسخی ‌به تیمارهای ‌پرایمینگ نشان نداد. از سوی ‌دیگر در شرایط آبیاری معمول، واکنش ها به انجام پرایمینگ نسبت به شرایط تنش کاملاً متفاوت بود، رقم 17L در این شرایط به خوبی ‌به پرایمینگ پاسخ داد. به ویژه تیمار 150 میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک موجب افزایش معنی دار عملکرد آن نسبت به حالت عدم انجام پرایمینگ گردید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

680 - بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید سینگل کراس کارون در شرایط آب و هوایی دزفول
محمود موسوی قنواتی شهرام لک

به منظور تعیین بهترین رژیم آبیاری و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید کارون آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (آبیاری 70 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر، آبیاری 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر، آبیاری 110 میلی مت أکثر

به منظور تعیین بهترین رژیم آبیاری و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید کارون آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (آبیاری 70 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر، آبیاری 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر، آبیاری 110 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) به عنوان تیمار اصلی و چهار سطح تراکم (9-8-7-6 بوته در مترمربع) به عنوان تیمار فرعی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری بر تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته، شاخص برداشت، شاخص سطح برگ، تعداد ردیف دانه در بلال و طول بلال اثر معنی داری داشت. اثر تراکم بر تعداد دانه در ردیف، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته، شاخص برداشت، شاخص سطح برگ، تعداد ردیف دانه در بلال و طول بلال معنی دار بود. بالا ترین عملکرد دانه با میانگین 9756 کیلو گرم در هکتار به تیمار تراکم هشت بوته در متر مربع با 70 میلی متر تبخیر تعلق داشت که از نظر آماری با تراکم هشت بوته در متر مربع با 90 میلی متر تبخیر در یک گروه آماری قرار داشت و کم ترین میزان عملکرد با میانگین 6393 کیلو گرم در هکتار به تیمار تراکم نه بوته در متر مربع با 110 میلی متر تبخیر متعلق بودند. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود برای جلوگیری از هدر رفت آب آبیاری و صرفه جویی، از تیمار 90 میلی متر تبخیر استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

681 - مطالعه اثر تنش شوری برخصوصیات فیزیولوژیکی و جوانه‌زنی در چهار گیاه دارویی کتان، آرتیشو، سرخارگل و گلرنگ
فاطمه قلی‌زاده ناهید رحیمی محمد‌آباد

بـه منظـور بررسـی تاثیـر تنـش شـوری بـر جـوانـه زنـی و رشـد گیـاهچـه چـهـار گیـاه دارویـی سـرخـارگـل (Echinacea purpurea)، گلـرنـگ (.(Carthamus tinctorius L، کتـان (Linum usitatissinum L.) و آرتیشو(Cynara Scolymus L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با أکثر

بـه منظـور بررسـی تاثیـر تنـش شـوری بـر جـوانـه زنـی و رشـد گیـاهچـه چـهـار گیـاه دارویـی سـرخـارگـل (Echinacea purpurea)، گلـرنـگ (.(Carthamus tinctorius L، کتـان (Linum usitatissinum L.) و آرتیشو(Cynara Scolymus L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل تحقیق عبارتند از سطوح مختلف شوری (صفر، چهار، هشت و12 دسی زیمنس بر متر) و گیاهان دارویی آرتیشو، سرخارگل، کتان و گلرنگ. از کلرید سدیم برای ایجاد تنش شوری استفاده گردید. جوانه زنی در گیاهان آرتیشو، کتان و گلرنگ تحت تنش شوری با سرعت کمی کاهش یافت در حالی که در شوری 12دسی زیمنس بر متر مقدار درصد جوانه زنی در این سه گیاه بالا بود. سرعت جوانه زنی در کلیه گیاهان تحت تنش شوری به صورت خطی کاهش یافت از این رو سرعت جوانه زنی در مقایسه با درصد جوانه زنی در گیاهان مورد ارزیابی حساسیت بیش تری را به تنش شوری نشان داد. نتایج نشان داد که در مرحله جوانه زنی گیاه گلرنگ و کتان مقاوم به شوری، آرتیشو نیمه مقاوم و سرخارگل حساس به شوری بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر شوری در گیاهان مورد بررسی و اثر متقابل گیاهان دارویی × شوری بر صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که سرعت جوانه زنی در گیاه آرتیشو بیش ترین مقدار (17/21) و در گلرنگ کم ترین مقـدار (36/13) بود، همچنـین طـول ریشه چه و ساقه چه در گیاه آرتیشو نسبت به سایر گیاهان بیش تر بود. صفات مورد مطالعه شامل سرعت و درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و وزن خشک گیاهچه با افزایش تنش شوری به طور معنی داری در هر چهار گیاه کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

682 - اثر محلول‌پاشی عنصر مولیبدن بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی گندم در شرایط تنش خشکی در طی فاز زایشی
امیر‌حسین غفاریان رضا ضرغامی بهنام زند

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصـر مولیبـدن بر عملکـرد کمی و کیفـی گنـدم، آزمایشی در سال زراعی90-1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران واقع در شهرستان ورامین اجرا گردید. طرح به صورت کرت های خرد شده( اسپلیت پلات) در پایه بلوک های کامل تصا أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصـر مولیبـدن بر عملکـرد کمی و کیفـی گنـدم، آزمایشی در سال زراعی90-1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران واقع در شهرستان ورامین اجرا گردید. طرح به صورت کرت های خرد شده( اسپلیت پلات) در پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. کرت های اصلی شامل رژیم های آبیاری در سه سطح، آبیاری معمول، تنش خفیف (قطع آبیاری در آغاز پر شدن دانه) و تنش شدید (قطع آبیاری در آغاز گلدهی) و کرت های فرعی شامل محلول پاشی عنصر مولیبدن در سه سطح (محلول پاشی با آب خالص، محلول پاشی با آمونیوم هپتا مولیبدات با غلظت 5/0 درصد (پنج در هزار) و محلول پاشی با آمونیوم هپتا مولیبدات با غلظت یک درصد (10 در هزار) بود. نتایج نشان داد که قطع آبیاری در طی دوره رشد زایشی تاثیر کاملا معنی داری بر عملکرد دانه و اکثر اجزای عملکرد دانه گندم داشت. عملکرد دانه تحت تاثیر تنش خفیف و شدید به ترتیب به میزان 6/14% و 7/26% کاهش یافت و این کاهش برای هر دو تیمار معنی دار بود. کاهش عملکرد دانه در تیمار تنش خفیف عمدتا ناشی از کاهش معنی دار وزن هزار دانه، دوام سطح برگ و تعداد روز تا رسیدگی بود. برای تیمار تنش شدید بخش عمده تاثیر تنش مربوط به کاهش تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله و تا حد کمتری وزن هزار دانه بود. تیمار تنش شدید سبب افت معنی دار حداکثر شاخص سطح برگ و حداکثر سرعت رشد محصول و نیز دوام سطح برگ ها گردید. محلول پاشی عنصر مولیبدن سبب افزایش عملکرد دانه و بسیاری از اجزای عملکرد گردید. غلظت 1% مولیبدن، وزن هزار دانه، طول پدانکل، ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد دانه در سنبله را به ترتیب به میزان 7/6%، 9/13%، 7/5%، 5/6% و 4/17% در مقایسه با شاهد افزایش داد. طول دوره رشد تا رسیدگی نیز در این تیمار به میزان چهار روز افزایش یافت. همچنین محلول پاشی مولیبدن با غلظت 1% سبب افزایش میانگین عملکرد دانه گندم از 5699 کیلوگرم در هکتار به 6065 کیلو گرم در هکتار گردید. اثر محلول پاشی مولیبدن نیز بر درصد پروتئین دانه معنی دار بود. با انجام محلول پاشی مولیبدن، درصد پروتئین دانه گندم از 37/11% به 4/12% برای غلظت 5/0% و به 34/12% برای غلظت 1% افزایش یافت. بالا ترین عملکرد پروتئین از تیمار های آبیاری معمول همراه با محلول پاشی با غلظت 5/0% و به دنبال آن آبیاری معمول با غلظت 1% به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

683 - ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و بهره‌وری آب در ارقام بومی و اصلاح شده برنج
فاطمه کهنسال‌واجارگاه فرزاد پاک‌نژاد عبدالرضا آقاجانی

به منظور مقایسه تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و بهره وری آب در ارقام مختلف برنج بومی و اصلاح شده آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلدانی انجام شد. 15 رقم برنج ایرانی که شامل ارقام بومی و اصلاح شده در سه شرایط آبیاری غرقاب، تنش در مرحله رویش و تن أکثر

به منظور مقایسه تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و بهره وری آب در ارقام مختلف برنج بومی و اصلاح شده آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلدانی انجام شد. 15 رقم برنج ایرانی که شامل ارقام بومی و اصلاح شده در سه شرایط آبیاری غرقاب، تنش در مرحله رویش و تنش در مرحله زایش درچهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. طبق نتایج تجزیه واریانس، اثرات متقابل بین آبیاری و ارقام برای کلیه صفات معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش ترین عملکرد دانه متعلق به ارقام سپیدرود (18/65 گرم در گلدان) و هیبرید (63/64 گرم در گلدان) در شرایط غرقاب، ارقام محمدی(85/35 گرم در گلدان) و درفک (52/32 گرم در گلدان) در شرایط تنش رویش و ارقام محمدی (51/37 گرم در گلدان) و ساحل (48/32 گرم در گلدان) در شرایط تنش زایش بود. از نظر بهره وری آب دانه و بهره وری آب کل در شرایط تنش در مرحله رویش و تنش در مرحله زایش، رقم محمدی به عنوان رقم متحمل به خشکی شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

684 - اثر کود دامی و سوپر‌جاذب در شرایط تنش کم‌آبی بر ویژگی‌‌های مورفولوژیک و کمی و کیفی گیاه سویا
امیر‌حسین مظاهری حمید‌رضا توحیدی‌مقدم مسعود مشهدی‌اکبر‌بوجار

آزمایشی به منظور بررسی اثر کود دامی و سوپر جاذب در شرایط تنش خشکی بر ویژگی ‌های مورفولوژیک و کمی و کیفی گیاه سویا به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و با سه تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال 1390 اجرا شد. تیمار های آ أکثر

آزمایشی به منظور بررسی اثر کود دامی و سوپر جاذب در شرایط تنش خشکی بر ویژگی ‌های مورفولوژیک و کمی و کیفی گیاه سویا به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و با سه تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال 1390 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل تنش خشکی در دو سطح (آبیاری معمول و قطع آبیاری از مرحله تشکیل غلاف)، کود دامی در سه سطح شامل شاهد (عدم استفاده از کـود دامی)، 15 تن در هکتـار، 30 تن در هکتـار و سـوپر جـاذب در دو سطـح شـامل شـاهد (عـدم استفـاده از سوپر جاذب) و استفاده از سوپر جاذب بود. نتایج نشان داد که اثر ساده آبیاری تأثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی٬ تعداد غلاف در ساقه اصلی٬ تعداد غلاف در گیاه٬ عملکرد روغن٬ درصد پروتئین٬ عملکرد پروتئین٬ عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت. اثر ساده کود دامی نیز تأثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی٬ تعداد بذر در غلاف٬ تعداد غلاف در ساقه اصلی٬ تعداد غلاف در گیاه٬ درصد روغن٬ عملکرد روغن٬ درصد پروتئین٬ عملکرد پروتئین٬ تعداد بذر در گیاه٬ عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت. اثر ساده سوپر جاذب نیز تأثیر معنی داری بر تعداد غلاف در ساقه اصلی٬ تعداد غلاف در گیاه٬ درصد پروتئین٬ عملکرد پروتئین٬ تعداد بذر در گیاه٬ عملکرد بیولوژیک٬ عملکرد دانه و شاخص برداشت داشت. اثر متقابل سه گانه آبیاری٬ کود دامی و سوپر جاذب تأثیر معنی داری بر تعداد غلاف در ساقه اصلی٬ تعداد غلاف در گیاه٬ عملکرد روغن٬ درصد پروتئین٬ عملکرد پروتئین٬ تعداد بذر در گیاه٬ عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت. در شرایط تنش خشکی تمام ویژگی‌ های گیاه تحت تأثیر قرار گرفت و در مقایسه با شرایط آبیاری معمول کاهش یافت. ولی با بهبود شرایط حاصلخیزی خاک٬ تمام ویژگی ‌ها در مقایسه با شاهد افزایش نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

685 - بررسی تاثیر پلی‌آمین پوترسین بر برخی صفات گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L .) در شرایط کمبود آب
محجوبه صفاری میثم اویسی رضا ضرغامی

این تحقیق به منظور ارزیابی برخی صفات گیاه دارویی آویشن، تحت شرایط کمبود آب در چهار رژیم آبیاری و اعمال چهار سطح هورمون پوتریسین به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1393 در مزرعه تحقیقـاتی دانشکـده کشـاورزی ورامین انجام شد. أکثر

این تحقیق به منظور ارزیابی برخی صفات گیاه دارویی آویشن، تحت شرایط کمبود آب در چهار رژیم آبیاری و اعمال چهار سطح هورمون پوتریسین به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1393 در مزرعه تحقیقـاتی دانشکـده کشـاورزی ورامین انجام شد. عامل اصلی شامل تنش خشکـی (140، 110، 80، 50) میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیـر کلاس A و عامل فـرعی شامل چهـار تیمار هورمـون پوتریسین (2، 1، 5/0، صفـر) میلی مولار در لیتر بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر صفات وزن خشک برگ، وزن تر برگ، تیمول اسانس، اسانس، پرولین در سطح یک درصد معنی دار شد. اعمال هورمون پوترسین بر صفات وزن خشک و وزن تر اندام رویشی گیاه آویشن در سطح پنج درصد و در دیگر صفات در سطح یک درصد معنی دار شد. اثر متقابل بین تنش خشکی و هورمون پوترسین بر هیچ یک از صفات مورد ارزیابی معنی دار نشد. بیش ترین مقدار وزن خشک (45/8 گرم) و وزن تر (77/74 گرم) اندام رویشی در شرایط عدم تنش خشکی مشاهده شد. همچنین بیش ترین مقدار تیمول (05/58 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و اسانس (57/4 درصد) از تیمار 110 میلی لیتر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش شدید) و بیش ترین مقدار پرولین (55/54 میکرو مول بر گرم برگ تازه) نیز از تیمار 140 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خیلی شدید) مشاهده شد. همچنین بیش ترین مقدار تیمول (72/58 میکرو گرم بر گرم برگ تازه)، اسانس (63/4 درصد) و پرولین (95/42 میکرو مول بر گرم برگ تازه) در شرایط محلول پاشی پوتریسین در سطح دو میلی مولار مشاهده شد. بیش ترین مقدار وزن خشک (55/7 گرم) و وزن تر (69/62 گرم) اندام رویشی نیز در شرایط محلول پاشی در سطح یک میلی مولار مشاهده شد. کم ترین مقدار وزن خشک (02/6 گرم) و وزن تر (72/44 گرم) از تیمار 140 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خیلی شدید) و کم ترین مقدار تیمول (20/45 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و پرولین (52/24 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و میزان اسانس (08/4 درصد) از تیمار50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (شاهد) مشـاهده شد.کم ترین مقـدار وزن خشک (88/6 گرم) و وزن تر (22/56 گرم) و کم ترین مقـدار تیمول (45/46 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و پرولین (02/37 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و میزان اسانس (18/4 درصد) در شرایط عدم محلول پاشی پوتریسین مشاهده شد. با توجه به بحـران شدید کم آبی در کشـور و تغییرات آب و هوایی درکره ی زمین، به کارگیری هورمون پوترسین می تواند از نظر اقتصادی، کشاورزی و زیست محیطی برای افزایش تحمل نسبت به تنش خشکی در گیاه آویشن توجیه داشت به طور کلی پوترسین نقش دفاعی را در گیاه در برابر تنش به عهده دارد و از تنش و پیری جلوگیری می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

686 - ارزیابی تاثیر سودوموناس فلورسنت بر خصوصیات گیاهچه کلزا تحت تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول
سمیه کرمی‌چمه معصومه نمروری امین فتحی صادق بهامین فاخر کردونی

امروزه تنش و آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف بی رویه ی کود های شیمیایی، از مهم ترین معضلات تولید در بخش کشاورزی می باشند. این پژوهش با هدف بررسی اثر باکتری سودوموناس بر خصوصیات رویشی گیاهچه کلزا تحت تنش خشکی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه رامین در أکثر

امروزه تنش و آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف بی رویه ی کود های شیمیایی، از مهم ترین معضلات تولید در بخش کشاورزی می باشند. این پژوهش با هدف بررسی اثر باکتری سودوموناس بر خصوصیات رویشی گیاهچه کلزا تحت تنش خشکی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه رامین در سال 1391 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار انجام شد. عامل اول شامل سویه باکتری Pseodomonas fluorescens در سه سطح شامل شاهد (عدم تلقیح با بذر)، 108p و 169 p و عامل دوم تنش خشکی در چهار سطح شامل صفر (آب مقطر)، 3/0- 6/0 و 9/0- مگاپاسکال بود. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمام صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. سودوموناس نیز بر طول ساقه چه و ریشه چه و وزن تر و خشک ساقه چه تاثیر معنی داری داشت. اثر متقابل تیمار های آزمایش نیز بر طول ساقه چه و وزن تر ساقه چه معنی دار بود. در بالا ترین سطح تنش خشکی (9/0- مگاپاسکال)، وزن خشک ساقه چه به مقدار 09/0 گرم به دست آمد که نسبت به تیمار عدم تنش 62 درصد کاهش داشت. در تیمار تلقیح بذور با باکتری سودوموناس فلورسنت p 169، وزن تر ساقه چه به مقدار 068/0 گرم به دست آمد که نسبت به تیمار عدم تلقیح 15 درصد افزایش داشت. به طور کلی استفاده از سویه های باکتری سودوموناس فلورسنت توانست اثرات خشکی بر خصوصیات گیاهچه کلزا را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

687 - مطالعـه پرایمینگ (هیـدرو‌پرایمینگ، هورمون اسید‌جیبرلیک و نانو‌ذره‌نقره ) بذر در بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه یولاف (جو‌دوسر .Avena Sativa L) در شرایط تنش شوری
فائزه طالقانی مقدم فرشاد قوشچی علیرضا صفاهانی

هدف این پژوهش بررسی اثر جیبرلیک اسید و نانو ذره نقره و هیدرو پرایمینگ در کاهش اثرات ناشی از تنش شوری در جودوسر در مرحله جوانه زنی و رویشی است. آزمایشی به منظور بررسی اثر هیدرو پرایمینگ، پیش تیمار اسید جیبرلیک و نانو ذره نقره (پرایمینگ در آزمایشگاه و محلول پاشی در گلخانه أکثر

هدف این پژوهش بررسی اثر جیبرلیک اسید و نانو ذره نقره و هیدرو پرایمینگ در کاهش اثرات ناشی از تنش شوری در جودوسر در مرحله جوانه زنی و رویشی است. آزمایشی به منظور بررسی اثر هیدرو پرایمینگ، پیش تیمار اسید جیبرلیک و نانو ذره نقره (پرایمینگ در آزمایشگاه و محلول پاشی در گلخانه) در بهبود شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه یولاف در شرایط تنش شوری در چهار سطح (صفر، 4، 8، 12) دسی زیمنس بر متر و اسید جیبرلیک با غلظت 20ppm و نانو ذره نقره 10ppm به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا" تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات مورد ارزیابی شامل درصد جوانه زنی، عملکرد دانه و طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک گیاه چه، هدایت الکتریکی بود. نتایج نشان داد که شوری تأثیر معنی داری (01/0 >P) بر تمام این صفات داشت. اثر متقابل شوری و پرایمینگ بر درصد جوانه زنی معنی دار نشد. اثر متقـابل شوری و محلـول پاشی بر عملکرد دانه، طول ریشـه چه، طول ساقه چه و وزن خشک ریشه چه معنی دار بود (01/0 >P). میانگین اثرات متقابل شوری و محلول پاشی نشان داد که بیش ترین عملکرد دانه ( 49/2 گرم در بوته) وطول ریشه چه (29/13 سانتی متر) و بیش ترین طول ساقه چه (99/14سانتی متر) و وزن خشک گیاه چه (819/24 میلی گرم) آن از شوری صفر و پیش تیمار نانو ذره نقره حاصل شد. کم ترین میزان عملکرد دانه (499/1گرم در بوته )، طول ریشه چه (دو سانتی متر، طول ساقه چه 10 سانتی متر) از تیمار شوری 12 دسی زیمنس بر متر و عدم مصرف مواد ضد تنش حاصل شد. با توجه به نتایج حاصله، مصرف نانو ذره نقره و هیدرو پرایمینگ اثر تنش شوری شدید را تا حدود زیادی کاهش داد و میزان عملکرد دانه را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

688 - پاسخ اجزای عملکرد گندم به تنش آبی و مصرف زئولیت در منطقه فراهان
محمد میرزاخانی

جهت بررسی اثر تنش آبی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت، آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه آموزشی – تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان به صورت کرت‌ های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در چه أکثر

جهت بررسی اثر تنش آبی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت، آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه آموزشی – تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان به صورت کرت‌ های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش آبی به عنوان عامل اصلی در چهار سطح I0= آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، I1= آبیاری به میزان 85 درصـد نیـاز آبی گیـاه، I2= آبیـاری به میـزان 70 درصـد نیـاز آبی گیاه، I3= آبیاری به میزان 55 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت به عنوان عامل فرعی در چهار سطـح Z0= عدم مصـرف زئولیت (شاهد)، Z1= مصـرف زئولیت به مقدار سه تن در هکتار، Z2= مصرف زئولیت به مقدار شش تن در هکتار، Z3= مصرف زئولیت به مقدار نه تن در هکتار در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، روز تا رسیدگی، هدایت الکتریکی تیمار شاهد و هدایت الکتریکی آب در سطح پنج درصد معنی دار بود. همچنین اثر سطوح مختلف مصرف زئولیت نیز بر صفاتی چون، ارتفاع گیاه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، روز تا رسیدگی، هدایت الکتریکی تیمار شاهد و هدایت الکتریکی آب در سطح پنج درصد معنی دار بود. در بین سطوح مختلف تنش آبی، بیش ترین و کم ترین عملکرد دانه با میانگین 5193 و 3330 کیلـو گـرم در هکتـار به ترتیب متعلـق بـه تیمـار شاهـد (آبیاری معمول) و تیمار آبیاری بر اساس 55 درصد نیاز آبی گیاه بود. در بین سطوح مصرف زئولیت نیز، بیش ترین و کم ترین عملکرد دانه با میانگین 4078 و 4901 کیلو گرم در هکتار به ترتیب متعلق به تیمار مصرف نه تن در هکتار و عدم مصرف زئولیت بود. در این آزمایش مصرف زئولیت توانست مقدار پایداری غشای سلولی را در برابر نشت الکترولیت های سلول افزایش دهد، به طوری که مصرف نه تن در هکتار زئولیت باعث کاهش هدایت الکتریکی (با میانگیـن 1192 میکـروزیمنس بر سانتـی متر) عصـاره سلـولی نسبت به هدایت الکتـریکی (با میانگین 1741 میکروزیمنس بر سانتی متر) عصاره سلولی در تیمار عدم مصرف زئولیت شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

689 - اثر پیش تیمار اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ذرت شیرین (Sweet corn) در شرایط تنش شوری
پریسا سجودی میثم اویسی فرشاد قوشچی

به منظور بررسی اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی و فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز، گیاهچه ذرت شیرین در تنش شوری، آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژیکی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد ورامین– پیشوا طراحی شد. بذر های ذرت شیرین، رقم Saccharata پس از خیساندن در محلول های(صف أکثر

به منظور بررسی اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی و فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز، گیاهچه ذرت شیرین در تنش شوری، آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژیکی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد ورامین– پیشوا طراحی شد. بذر های ذرت شیرین، رقم Saccharata پس از خیساندن در محلول های(صفر، 5/0 و یک میلی مولار) سالیسیلیک اسید به مدت 24 ساعت، جهت جوانه زنی در شرایط تنش شوری، به کاغذ های رولری آغشته به محلول NaCl با غلظت های(صفر، 25، 50، 100 و 200 میلی مولار) منتقل شده و در محیط کشت قرار گرفت. پس از جوانه زنی درصد جوانه زنی، فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و وزن خشک گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد تنش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی در بذر های ذرت شیرین شده، به طوری که غلظت 200میلی مولار نمک سبب کاهش 33/58 درصد جوانه زنی نسبت به تیمار شاهد می شود. همچنین مشاهده شد که سالیسیلیک اسید تاثیر مثبتی بر جوانه زنی داشته و هم در شاهد و هم در تیمار های تنش دیده سبب افزایش جوانه زنی می شود. استفاده از سالیسیلیک اسید موجب افزایش وزن خشک گیاهچه می گردد. سنجش فعالیت آنزیمی نشان داد که فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در شرایط تنش شوری کاهش یافته و سالیسیلیک اسید سبب افزایش فعالیت این آنزیم یا به عبارتی کاهش اثر تنش شوری می شود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که پیش تیمار بذر ذرت شیرین با سالیسیلیک اسید یک میلی مولار اثر مثبتی بر جوانه زنی داشته و با تاثیر بر سیستم دفاع آنتی اکسیدانی گیاه سبب افزایش تحمل گیاهچه های ذرت شیرین تحت تنش شوری می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

690 - اثر پرایمینگ و محلول‌پاشی بتائین گلایسین بر برخی خصوصیات جوانه‌زنی و مورفو‌فیزیولوژیک لوبیا رقم درخشان تحت تنش شوری
مونا میرزایی فرشاد قوشچی پیمان عزیزی

به منظور بررسی اثر کاربرد بتائین گلایسین بر برخی خصوصیات جوانه زنی و مورفو فیزیولوژیک لوبیا تحت تنش شوری آزمایشی در تابستان سال 1394 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار سطح (صفر، دو، چ أکثر

به منظور بررسی اثر کاربرد بتائین گلایسین بر برخی خصوصیات جوانه زنی و مورفو فیزیولوژیک لوبیا تحت تنش شوری آزمایشی در تابستان سال 1394 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار سطح (صفر، دو، چهار و شش میلی مولار) NaClو سه سطح بتائین گلایسین (صفر، پنج و ppm10) در سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اثر تنش شوری بر شاخص جوانه زنی، وزن خشک ریشه چه، کلروفیل کل، درصد پروتئین برگ، محتوای پرولین برگ، میزان پایداری غشای سلول و محتوای آب نسبی برگ در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین اثر کاربرد بتائین گلایسین بر تمامی صفات مورد بررسی به غیر از میزان پایداری غشای سلول معنی دار بود. بررسی اثرات متقابل نشان داد که اثر متقابل شوری در محلول پاشی بتائین گلایسین بر شاخص جوانه زنی، کلروفیل کل، درصد پروتئین برگ و محتوای پرولین برگ معنی دار شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر شوری بهترین تیمار آب خالص (شاهد) بود که باعث بهبود اکثر صفات اندازه گیری به غیر از وزن خشک ریشه چه در گیاه لوبیا قرمز گردید. همچنین کاربرد بتائین گلایسین در شرایط تنش شوری توانست سبب بهبود اثرات منفی ناشی از تنش شوری گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

691 - تأثیر متانول در سطوح خشکی بر خصوصیات کمی و کیفی کلزا ( هایولا 402) در منطقه ورامین
علیرضا میرچی

این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر متانول بر برخی از خصوصیات زراعی، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کلزا تحت تنش خشکی در سال زراعی 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامیـن اجرا شد. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصا أکثر

این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر متانول بر برخی از خصوصیات زراعی، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کلزا تحت تنش خشکی در سال زراعی 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامیـن اجرا شد. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد که در آن عامل آبیاری در سه سطح شامل آبیاری معمول، قطع آبیاری در مرحله ساقه دهی، قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی در کرت های اصلی و عامل غلظت متانول نیز در سه سطح شامل عدم استفاده از متانول، مصرف 14% حجمی متانول و مصرف 28% حجمی متانول در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده آبیاری، اثر ساده متانول و همچنین اثر متقابل آبیاری در متانول برای صفاتی نظیر مالون دی آلدئید و دی تیروزین در سطح یک درصد معنی دار شد. آبیاری معمول و 28% محلول پاشی متانول آنزیم های کاتالاز، دی تیروزین و مالون دی آلدئید را کاهش و عملکـرد دانه را افـزایش می دهـد. در واقـع مناسب ترین سطـوح تیمار ها مربوط به آبیـاری معمول و 28% محلـول پاشی متانول بود. به طور کلی می توان اظهـار نمود که کاربرد متانول در شـرایط تنـش کم آبی از اثرات مخـرب تنش های اکسیداتیو کاسته و سبب افزایش صفات کمی و کیفی در گیاه کلزا می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

692 - تاثیر دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی
محمدرضا انجم شعاع حسن فهیم دوین محمدرضا اسماعیل زاده محمد کشتی دار

تحقیق حاضر با هدف تاثیر یک دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی بودند که با توزیع پرسشنامه تنش شغل أکثر

تحقیق حاضر با هدف تاثیر یک دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی بودند که با توزیع پرسشنامه تنش شغلی 80 نفر از دبیران تربیت بدنی با سطح بالای تنش شغلی انتخاب و به صورت همگن در چهار گروه قرار گرفتند. ابتدا پرسشنامه های تنش شغلی استاینمتز، (2002)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز، (2007) و انگیزش شغلی مادسیچ (2002) به آزمودنی ها ارائه شد و سپس آزمودنی ها پروتکل ارائه شده را دریافت نمودند و پرسشنامه های محقق ساخته اثر برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب و پرسشنامه های متغیرهای وابسته ارائه گردیدند. ابزارهای تحقیق برای سنجش متغیرهای مستقل به وسیله اساتید مدیریت ورزشی مورد تایید قرار گرفتند و پرسشنامه های متغیرهای وابسته استاندارد و دارای روایی می باشد و پایایی ابزارهای تحقیق نیز به وسیله آزمون آلفای کرونباخ محاسبه و تایید گردید. یافته ها به وسیله آزمون های آمار توصیفی، تی وابسته، آزمون فریدمن و آزمون مانکوا تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته ها نشان داد تاثیر تمرین در آب، برنامه ریزی عصبی کلامی و آموزه های اخلاقی بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی نسبت به پیش آزمون معنی دار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

693 - ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی ویژگی‌های جوانه‌زنی و بنیه بذر چهار رقم تجاری سویا تولید شده در شرایط کم آبیاری با آزمون جوانه‌زنی استاندارد
زهرا سادات حسینی تهرانی آیدین حمیدی جهانفر دانشیان

به منظور ارزیابی تأثیر تنش‌خشکی بر روی برخی ویژگی‌های جوانه زنی و بنیه بذر ارقام تجاری تنش‌ کم آبیاری دیده سویا در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج ، آزمایشی در سال 1400 با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد در آزمایشگاه تجزیه بذر مؤسسه تحقی أکثر

به منظور ارزیابی تأثیر تنش‌خشکی بر روی برخی ویژگی‌های جوانه زنی و بنیه بذر ارقام تجاری تنش‌ کم آبیاری دیده سویا در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج ، آزمایشی در سال 1400 با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد در آزمایشگاه تجزیه بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اعمال 4 سطح تنش‌خشکی پلی اتیلن گلیکول 6000 با پتانسیل های0 (بدون تنش) ، 3-، 6- ، 9- مگاپاسکال، بر بذرهای 4 رقم تجاری سویای ویلیامز، هامیلتون× ایسکس، TMSو بانتی تولید شده در 3 سطح تنش کم آبیاری گیاه مادری، آبیاری پس از مقادیر50 (آبیاری مطلوب و شاهد)، 100(تنش خفیف) و 150(تنش شدید) میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) بودند . ویژگی های بررسی شده شامل : درصد جوانه زنی نهایی ، درصد گیاهچه های عادی ، درصد گیاهچه های غیر عادی ، درصد بذر سخت ، درصد بذر پوسیده ، متوسط جوانه زنی روزانه ، متوسط زمان جوانه زنی ، طول گیاهچه و شاخص های طولی و وزنی بنیه گیاهچه بودند . نتایج نشان داد ، اثر متقابل تنش‌خشکی ، تنش کم آبیاری و رقم تأثیر معنی‌داری بر تمامی ویژگی های بررسی شده داشت . در تیمار تنش خشکی 9- مگاپاسکال و بدون تنش کم آبیاری ، رقم ویلیامز نسبت به تیمار بدون تنش خشکی و بدون تنش کم آبیاری متوسط جوانه‌زنی 0/90 روز ، درصد بذر پوسیده ، بذرسخت و گیاهچه‌های غیرعادی به ترتیب 0/18 درصد، 5/750 درصد و 0/60 درصد افزایش و متوسط جوانه‌زنی روزانه 1/28 روز ، جوانه‌زنی نهایی و گیاهچه عادی به ترتیب 1/28 درصد و 4/92 درصد کاهش یافت . به طورکلی در میان ارقام مورد بررسی ، رقم ویلیامز بهترین و رقم بانتی ضعیف‌ترین واکنش به تنش کم آبیاری و خشکی را نشان دادند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

694 - تأثیر تنظیم کننده رشد سایکوسل بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در شرایط تنش خشکی
علی نوشیروانی شهرام مهری حسین سلیمان زاده سعید اکبری مهر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سایکوسل بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم (کوهدشت) در شرایط تنش خشکی ، آزمایشی در ایستگاه مرکز تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی استان اردبیل (مغان) طی سال زراعی1400-1399 به اجرا درآمد . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصاد أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی سایکوسل بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم (کوهدشت) در شرایط تنش خشکی ، آزمایشی در ایستگاه مرکز تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی استان اردبیل (مغان) طی سال زراعی1400-1399 به اجرا درآمد . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد . عامل اول شامل سایکوسل با غلظت های صفر (S1)، 400 (S2)، 800 (S3) و 1200 (S1) میلی گرم در لیتر و تنش خشکی در 3 سطح آبیاری کامل یا شاهد (D1)، قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی (D2) و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه (D3) بودند . نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سایکوسل ارتفاع بوته ، تعداد سنبله در بوته ، دانه در سنبله ، عملکرد بیولوژیک ، وزن هزاردانه و وزن ساقه افزایش یافت . در شرایط تنش خشکی در مرحله سنبله دهی بیشترین تعداد دانه در سنبله ، سنبله در بوته ، وزن هزاردانه و وزن ساقه حاصل گردید . در تنش کم آبی در مرحله پر شدن دانه ، بیشترین ارتفاع بوته و ساقه بدست آمد . کمترین تعداد دانه در سنبله ، سنبله در بوته ، ارتفاع بوته ، وزن هزاردانه ، وزن برگ و وزن ساقه در محلول پاشی با غلظت صفر میلی گرم در لیتر با تیمار شاهد مشاهده گردید . سایکوسل باعث افزایش معنی دار تمامی صفات نسبت به شاهد شد که این امر نشان دهنده افزایش مقاومت گیاه با مصرف سایکوسل می باشد ، در نهایت به نظر می رسد با محلول پاشی با غلظت 800 میلی گرم در لیتر و تنش خشکی در مرحله پر شدن دانه بتوان به عملکرد بالاتری دست یافت . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

695 - بررسی میزان عملکرد علوفه‌ و محتوای عناصر غذایی ذرت هیبرید ماکسیما تحت کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت آبیاری در اراک
علیرضا دادیان

به منظور بررسی کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت منابع آبی بر محتوای عناصر غذایی ذخیره شده در علوفه ی خشک ذرت هیبرید ماکسیما و نیز محتوای عناصر غذایی آن پژوهشی طی سال های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد . این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و أکثر

به منظور بررسی کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت منابع آبی بر محتوای عناصر غذایی ذخیره شده در علوفه ی خشک ذرت هیبرید ماکسیما و نیز محتوای عناصر غذایی آن پژوهشی طی سال های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد . این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد به نحوی که سطوح آبیاری در کرت اصلی و سطوح نیتروکسین و نیتروژن در کرت های فرعی قرار گرفت . تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از : آبیاری در دو سطح آبیاری متداول و اعمال محدودیت آبی ، نیتروکسین در سه سطح تیمار شاهد ، مصرف 0/5 و یک لیتر نیتروکسین به ازای 30 کیلوگرم بذر مصرفی و نیتروژن در سه سطح شاهد ، مصرف 125 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار که از طریق کود اوره 46 درصد تأمین گردید . نتایج تحقیق نشان داد که اثر سال بر مقدار نیتروژن ، پروتئین و خاکستر خام علوفه معنی دار شد و در سال دوم آزمایش صفات مذکور افزایش یافت . اثر عامل آبیاری بر عملکرد علوفه ی خشک ، مقدار فسفر و خاکستر خام علوفه معنی دار بود و تحت شرایط آبیاری مطلوب صفات یاد شده افزایش یافت . تیمار نیتروکسین نیز بر صفات آزمایشی تأثیر معنی داری نشان داد و با افزایش مقدار مصرف نیتروکسین در بیشتر موارد صفات آزمایشی افزایش یافت . اثر متقابل آبیاری و نیتروکسین بر کلیه صفات اندازه گیری شده معنی دار گردید و با کاربرد یک لیتر نیتروکسین تحت شرایط آبیاری متداول بیشترین مقدار این صفات نتیجه شد . در شرایط اعمال محدودیت آبیاری ، مصرف یک لیتر نیتروکسین در مقایسه با کاربرد 0/5 لیتر آن و نیز تیمار بدون کاربرد نیتروکسین افزایش صفات را نشان داد . اثر متقابل آبیاری و نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز عملکرد علوفه خشک معنی دار بود به نحوی که بیشترین مقدار صفات مذکور ، از مصرف 250 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری متداول به دست آمد . اثر متقابل نیتروکسین و نیتروژن بر صفات آزمایشی معنی دار شد به طوری که بیشترین میانگین آن ها بر اثر مصرف یک لیتر نیتروکسین همراه با 125 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد . اثر متقابل هر سه تیمار بر کلیه ی صفات مورد نظر معنی دار بود ، به صورتی که بیشترین مقدار صفات آزمایشی در شرایط مصرف یک لیتر نیتروکسین توام با 125 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری مطلوب حاصل گردید . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

696 - بررسی تغیرات صفات زراعی در نمونه های کلکسیونی گندم نان در شرایط تنش شوری
یوسف ارشد مهدی زهراوی علی سلطانی

شوری خاک و کیفیت پایین آب آبیاری معضلی جهانی در تولید محصول به شمار میروند. توسعه ارقام متحمل یکیاز مهمترین راه حلهای فائق آمدن بر مشکل شوری است، اما این امر مستلزم دسترسی و شناسایی منابع ژنتیکیدارای تنوع ژنتیکی از لحاظ این صفت میباشد. به منظور شناسایی ژرمپلاسم متحمل به أکثر

شوری خاک و کیفیت پایین آب آبیاری معضلی جهانی در تولید محصول به شمار میروند. توسعه ارقام متحمل یکیاز مهمترین راه حلهای فائق آمدن بر مشکل شوری است، اما این امر مستلزم دسترسی و شناسایی منابع ژنتیکیدارای تنوع ژنتیکی از لحاظ این صفت میباشد. به منظور شناسایی ژرمپلاسم متحمل به تنش شوری و صفات مؤثر،تعداد 413نمونه ژنتیکی از کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران در سال زراعی 1391-1392در اراضیشور ایستگاه تحقیقات اردکان و همچنین در شرایط نرمال در مزرعه پژوهشی کرج در قالب طرح آزمایشی آگمنتکشت شده و با ارزیابی صفات زراعی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج بررسی مقادیر آمارههای توصیفی درشرایط تنش شوری، صفات تراکم سنبله ( 20/27درصد) و وزن دانه پنج سنبله ( 19/99درصد) بیشترین و صفاتروز تا سنبلهدهی ( 7/90درصد) و روز تا رسیدن کامل ( 4/90درصد) کمترین درصد ضریب تغییرات را داشتند.بیشترین میزان کاهش میانگین صفات مورد بررسی در شرایط تنش شوری نسبت به شرایط نرمال به صفات وزندانه پنج سنبله ( 31/02درصد) و وزن صددانه ( 21/82درصد) متعلق بود. در شرایط تنش شوری از لحاظ صفتوزن صد دانه، نمونههای ژنتیکی 5/6( KC 11791گرم) و 5/4( KC 11622گرم) و از لحاظ صفت وزن دانه پنجسنبله 9/0( KC 11946گرم) و 8/78( KC 11816گرم) دارای بیشترین مقدار عددی بودند. در شرایط تنششوری چهار مؤلفه اصلی اول در مجموع 77/76درصد از تغییرات دادهها را دربر داشتند. نمونههای ژنتیکی موردبررسی با استفاده از تجزیه خوشهای به روش K meansدر پنج گروه از یکدیگر متمایز شدند. نتایج تحقیق حاضر درمجموع منجر به شناسایی تعداد زیادی از تودههای گندم نان متحمل به تنش شوری با طیفی از تنوع در صفاتمورد ارزیابی گردید که میتوان به عنوان مواد اولیه متنوع در برنامههای اصلاحی مورد بهرهبرداری قرار داد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

697 - ارزیابی تغییرات صفات زراعی در جمعیت‌های گندم نان تحت تنش خشکی
یوسف ارشد مهدی زهراوی علی سلطانی

به منظور شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به خشکی در گندم و بررسی تغییرات صفات مرتبط با این ویژگی، تعداد 512 نمونه ژنتیکی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه ارقام متحمل به خشکی کویر، روشن و ماهوتی در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد در قالب دو طرح آگ أکثر

به منظور شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به خشکی در گندم و بررسی تغییرات صفات مرتبط با این ویژگی، تعداد 512 نمونه ژنتیکی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه ارقام متحمل به خشکی کویر، روشن و ماهوتی در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد در قالب دو طرح آگمنت جداگانه (آبیاری نرمال و تنش خشکی) مورد بررسی قرار گرفتند. تنش خشکی با انجام یک دوره آبیاری بعد از کاشت و یک دور آبیاری در مرحله پر شدن دانه اعمال گردید. در مجموع تعداد 66 نمونه ژنتیکی بقاء یافتند و ارزیابی صفات زارعی مطابق با توصیف‌نامه بین‌المللی در مورد آنها انجام گرفت. نتایج حاکی از کاهش مقادیر تمام صفات مورد ارزیابی در شرایط تنش خشکی بود که بیشترین کاهش به صفات وزن دانه پنج سنبله (57/34 درصد) و تعداد پنجه بارور (48/59 درصد) تعلق داشت. تعداد زیادی از نمونه‌های ژنتیکی دارای صفات برتر نسبت به ارقام شاهد در شرایط نرمال و تنش خشکی شناسایی شد. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی در شرایط تنش خشکی، پنج مؤلفه اصلی اول در مجموع 73/84 درصد از تغییرات داده‌ها را دربر داشتند و براساس خصوصیات هر مؤلفه، نمونه‌های ژنتیکی برتر متمایز شدند. نمونه‌های ژنتیکی مورد مطالعه با استفاده از تجزیه خوشه‌ای به چهار گروه با ویژگی‌های متفاوت تفکیک شدند. نتایج تحقیق حاضر گویای تنوع وسیعی در ژرم‌پلاسم مورد ارزیابی بود و از نمونه‌های ژنتیکی برتر شناسایی شده می‌توان در برنامه‌های اصلاحی آتی جهت بهبود تحمل به تنش خشکی در گندم بهره‌برداری نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

698 - بررسی اثر محلولپاشی اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک بر روی برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی آرتیشو ( . Cynara scolymus L )در شرایط تنش شوری
سید نازیلا سید علیخانی علیرضا پازکی امید صادقی پور

به منظور بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر روی برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی آرتیشو در سطوحمختلف تنش شوری، آزمایشی در سال 1394در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل سه فاکتوره در قالب طرح کاملا تص أکثر

به منظور بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر روی برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی آرتیشو در سطوحمختلف تنش شوری، آزمایشی در سال 1394در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل سه فاکتوره در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید که در آن عوامل آزمایشی شامل: تنش شوری درچهار سطح 95 ,60 ,25 ,0میلیمولار، محلولپاشی اسید سالیسیلیک در دو سطح عدم مصرف (شاهد) و مصرف 0/7میلی مولار ومحلولپاشی جاسمونیک اسید در دو سطح عدم مصرف (شاهد) و 100میکرومولار نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد،اثرات ساده تنش شوری، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک بر تمامی مورد بررسی معنیدار بود و از بین این صفات طولریشه، تعداد برگ و وزن خشک ریشه تحت تاثیر اثر متقابل سه گانه تنش شوری، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک قرارگرفت. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که در شرایط اعمال تنش شوری با کلرید سدیم 95میلیمولار، کمترین میزان ارتفاع بوته( 41/93سانتی متر،) طول ریشه ( 9/79سانتی متر،) تعداد برگ ( ،)4/62سطح برگ تک بوته ( ،)140/73وزن تر اندام هوایی (12/93گرم،) وزن خشک اندام هوایی ( 2/46گرم) و وزن خشک ریشه ( 1/42گرم) مشاهده گردید. بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی با7/42گرم در شرایط عدم اعمال تنش شوری و محلولپاشی 100میکرومولار اسید جاسمونیک و بیشترین میزان وزن خشک ریشه با3/03گرم از تیمار عدم اعمال تنش شوری (شاهد،) کاربرد اسید سالیسیلیک با غلظت 0/7میلیمولار و کاربرد اسید جاسمویک باغلظت 100میکرومولار حاصل شد. بنابراین میتوان اظهار داشت، مصرف اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک از طریق بروز اثرات ضدتنشی موجب ارتقای تمامی صفات مورفولوژیکی گیاه دارویی آرتیشو گردیدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

699 - ارزیابی خصوصیات زراعی سیب زمینی تحت شرایط تنش کم‌آبی به روش آبیاری بارانی و مقادیر کود پتاسیم
علیرضا سبحانی سید علیرضا رضوی حسن حمیدی حمید تجلی

به منظور بررسى اثرات تنش کم آبى و مقادیر کود پتاسیم بر خصوصیات زراعی سیب زمینى رقم آئولا در شرایط آبیاری بارانی آزمایشی در سال 95-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزى و منابع طبیعی خراسان رضوی (مشهد)، به صورت طرح کرت هاى خرد شده در قالب بلوک هاى کامل تصادفى با سه تکرار اجرا أکثر

به منظور بررسى اثرات تنش کم آبى و مقادیر کود پتاسیم بر خصوصیات زراعی سیب زمینى رقم آئولا در شرایط آبیاری بارانی آزمایشی در سال 95-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزى و منابع طبیعی خراسان رضوی (مشهد)، به صورت طرح کرت هاى خرد شده در قالب بلوک هاى کامل تصادفى با سه تکرار اجرا شد. به منظور اعمال تنش کم آبی به عنوان عامل اصلی، در فواصل 0/75، 3/75، 6/75، 9/75 و 12/75 متر از خط لوله آبیارى میزان آب دریافتى اندازه گیرى شد و به ترتیب تحت عنوان تیمار بدون تنش، تنش بسیار ملایم، تنش ملایم، تنش شدید و تنش بسیار شدید بررسى گردید. تیمار پتاسیم به موازات خطوط لوله آبیارى در 4 سطح 0، 90، 180 و 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه عملکرد غده، درصد غده های ریز، متوسط و درشت، تعداد غده در بوته، متوسط وزن غده، ارتفاع بوته و تعداد ساقه در بوته بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح مختلف تنش کم آبی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت. بین سطوح مختلف تغذیه پتاسیم نیز از نظر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای درصد غده های ریز و متوسط و تعداد ساقه در بوته اختلاف معنی داری مشاهده گردید. با افزایش تنش کم آبی عملکرد غده، تعداد غده در بوته و متوسط وزن غده به طور معنی داری کاهش یافت. به طوری که در سطوح بالای تنش کم آبى (تنش بسیار شدید)، این صفات به ترتیب 92/29، 84/32 و 53/81 درصد نسبت به شاهد (بدون تنش) کاهش یافت. بیشترین عملکرد غده (17/94تن در هکتار)، تعداد غده در بوته (7/94) و متوسط وزن غده (38/73 گرم) با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم حاصل شد. مقایسه میانگین اثرات متقابل نیز نشان داد که بیشترین عملکرد غده در شرایط بدون تنش با مصرف 270 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاسیم حاصل شد. کمترین عملکرد غده در شرایط تنش کم آبی بسیار شدید و بدون استفاده از اکسید پتاسیم وجود داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

700 - اثر مقادیر مصرف پتاسیم بر کاهش اثرات تنش شوری در گیاه دارویی خرفه .
محمدرضا صالح آبادی محمد آرمین متین جامی معینی

در شرایط تنش شوری استفاده از مواد تعدیل کننده مانند کودهای حاوی پتاسیم میتواند اثرات منفی شوری بر عملکرد واجزای عملکرد گیاهان زراعی را کاهش دهد. به منظور بررسی اثر مقادیر مصرف پتاسیم بر کاهش اثرات تنش شوری درگیاه دارویی خرفه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تص أکثر

در شرایط تنش شوری استفاده از مواد تعدیل کننده مانند کودهای حاوی پتاسیم میتواند اثرات منفی شوری بر عملکرد واجزای عملکرد گیاهان زراعی را کاهش دهد. به منظور بررسی اثر مقادیر مصرف پتاسیم بر کاهش اثرات تنش شوری درگیاه دارویی خرفه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامیواحد سبزوار در سال 1396به صورت گلدانی به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد بررسی مقدار مصرف پتاسیم ) 150 ،0و300کیلو گرم در هکتار پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم( و مقدار شوری ) 12 ، 9 ، 6 ، 0دسی زیمنس بر متر .( نتایجنشان داد که افزایش مقدار مصرف پتاسیم در شرایط تنش شوری سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد خرفه شد وبالاترین ارتفاع، تعداد شاخههای جانبی، تعداد گپسول در گیاه، تعداد دانه در کپسول، وزن خشک بوته، عملکرد دانه،مقدار پتاسیم و کمترین مقدار سدیم با مصرف 300کیلو گرم در هکتار به دست آمد. شوری 12دسی زیمنس بر مترسبب کاهش %57/02ارتقاع گیاه، % 55/75تعداد شاخههای جانبی، 37/27تعداد کپسول در بوته، 68/56تعداد دانه درکپسول، %67/57وزن هزار دانه، %71/01وزن خشک بوته، %47/21عملکرد دانه، %41/91مقدار پتاسیم و افزایش27/65% سدیم در مقایسه با شاهد شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که تا شوری 9دسی زیمنس عملکرد دانه خرفه ازنظر آماری تحت تأثیر قرار نگرفت و مصرف 300کیلوگرم در هکتار درکاهش اثرات تنش شوری مناسبتر بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

701 - ارزیابی شاخصهای تحمل به تنش خشکی انتهای فصل برای شناسایی ژنوتیپ های متحمل باقلا ( . Vicia faba L )
فاطمه شیخ فرامرز سیدی

تنش خشکی عملکرد و سطح زیر کشت باقلا را در بسیاری از مناطق ایران کاهش داده است. لذا به منظور شناسایی شاخص-های تحمل تنش خشکی مطلوب و انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی، 24ژنوتیپ باقلا از خزانه مقاومت به خشکیایکاردا بههمراه شاهد (رقم برکت) در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان و أکثر

تنش خشکی عملکرد و سطح زیر کشت باقلا را در بسیاری از مناطق ایران کاهش داده است. لذا به منظور شناسایی شاخص-های تحمل تنش خشکی مطلوب و انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی، 24ژنوتیپ باقلا از خزانه مقاومت به خشکیایکاردا بههمراه شاهد (رقم برکت) در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان و گنبد (مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان)مورد بررسی قرار گرفتند. ژنوتیپهای باقلا در قالب طرح لاتیس ساده در دو تکرار در دو شرایط مطلوب و بدون آبیاری درسال زراعی 1394-1395بررسی شدند. شاخصهای تنش خشکی مانند شاخص تحمل ( ،)TOLشاخص حساسیت به تنش( ،)SSIشاخص تحمل تنش ( ،)STIمیانگین بهرهوری ( ،)MPمیانگین هندسی بهرهوری ( )GMPو میانگین هارمونیک( ،)HMشاخص عملکرد ( ،)YIشاخص پایداری عملکرد ( ،)YSIشاخص درصد حساسیت به تنش ( )SSPIو شاخص تحملبه تنش تصحیح شده ( )K1STIبر اساس عملکرد ژنوتیپها در محیط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. تجزیه واریانسمرکب دادهها نشان داد که تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها وجود داشت. در شرایط تنش متوسط ( )SI= 0/46این آزمایشبین عملکرد غلاف باقلا در شرایط تنش وبدون تنش همبستگی وجود داشت که بیانگر قابلیت تعمیم نتایج عملکرد درشرایط بدون تنش به شرایط تنش خشکی متوسط است. شاخصهای YI ،HM ،STI ،GMP ،MPو K1STIبهدلیلهمبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد در هر دو شرایط تنش و بدون تنش قابل استفاده برای شناسایی ژنوتیپهای متحملهستند. براین اساس ژنوتیپهای 23 ،22 ،21 ،20 ،19 ،12 ،1،3و 24جهت بررسیهای بیشتر در خزانه تلاقی برنامههایبهنژادی مقاومت به خشکی انتخاب شدند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

702 - بررسی اثر روشهای مصرف باکتری های محرک رشد (PGPRs) بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه تحت شرایط تنش کم آبی در منطقه شهرری
محمد امین اکبری علیرضا پازکی

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد در شرایط تنش کمآبی بر عملکرد و اجزای عملکردگیاه دارویی سیاهدانه، آزمایشی بصورت کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعهتحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی)ره( در منطقه شهرری در سال أکثر

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد در شرایط تنش کمآبی بر عملکرد و اجزای عملکردگیاه دارویی سیاهدانه، آزمایشی بصورت کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعهتحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی)ره( در منطقه شهرری در سال 1394انجام گردید. در اینآزمایش آبیاری بعنوان عامل اصلی در سه سطح ) 135 ،95 ،55میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس (Aو روش-های مصرف باکتریهای محرک رشد بعنوان عامل فرعی در چهار سطح )عدم مصرف، بذر مال، آب آبیاری، بذر مال+ آب آبیاری( در نظر گرفته شد. نتایج بدست آمده از این آزمایش نشان داد که تنش خشکی بر تمامی صفات موردبررسی در سطح یک درصد اثر معنیداری داشت، بهطوریکه بیشترین ارتفاع بوته ) 18/99سانتیمتر(، تعداد شاخهفرعی در بوته ) 5/4عدد(، تعداد کپسول در بوته ) 6عدد(، تعداد دانه در کپسول ) 19/2عدد(، وزن هزار دانه )2/18گرم(، عملکرد دانه ) 234/79کیلوگرم در هکتار(، عملکرد بیولوژیک ) 626/58کیلوگرم در هکتار( و شاخص برداشت) 37/42درصد( در دور آبیاری 55میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر حاصل شد. همچنین روشهای مصرفباکتریهای محرک رشد بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد کپسول در بوته، عملکرد دانه، عملکردبیولوژیک، شاخص برداشت در سطح یک درصد معنیدار گردید. بیشترین مقدار تمامی صفات مذکور با کاربردباکتریهای محرک رشد بهصورت بذرمال + آب آبیاری بدست آمد. لذا میتوان چنین اظهار داشت که مصرفباکتریهای محرک رشد میتواند تا حدودی اثرات مخرب تنش کمآبی در گیاه دارویی سیاهدانه را کنترل نماید.همچنین بهترین تیمار قابل توصیه جهت مصرف باکتریهای محرک رشد در زمان تنش کمآبی، کاربرد روش مصرفبصورت بذر مال + آب آبیاری میباشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

703 - بررسی اثر تنش خشکی، منابع تأمین نیتروژن و تراکم کاشت بر روی برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی آفتابگردان رقم هایسان در شمال استان گلستان
سراج الدین معظمی محمدرضا داداشی حسین عجم نوروزی

تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی، منبع تأمین نیتروژن و تراکم کاشت بر ویژگیهای زراعی وفیزیولوژیکی آفتابگردان رقم هایسان درشمال استان گلستان در سال 1396و 1397صورت گرفت. بهمنظور ارزیابیاکوفیزیولوژیکی پاسخ ارقام آفتابگردان بهاره این آزمایش، در قالب طرح اسپلیت پلات ف أکثر

تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی، منبع تأمین نیتروژن و تراکم کاشت بر ویژگیهای زراعی وفیزیولوژیکی آفتابگردان رقم هایسان درشمال استان گلستان در سال 1396و 1397صورت گرفت. بهمنظور ارزیابیاکوفیزیولوژیکی پاسخ ارقام آفتابگردان بهاره این آزمایش، در قالب طرح اسپلیت پلات فاکتوریل و در دو سال متوالی باسه تکرار و 27تیمار انجام پذیرفت. آبیاری در 3سطح: :S1دیم، :S2یک آبیاری مرحله کاشت، :S3سه آبیاری)کاشت، گلدهی و پرشدن دانه( بهعنوان عامل اصلی و عامل منابع کودی نیتروژن در 4سطح: 100 :N1درصد اوره،50 :N2درصد اوره و 50درصد نیتروکسین ، 100 :N3درصد نیتروکسین( و عامل تراکم بوته در 3سطح: 50 :D1هزار بوته در هکتار، 75 :D2هزار بوته در هکتار، 100 :D3هزار بوته در هکتار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفتهشد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین میانگین CGRبه ترتیب با میانگین های 26/041و 22/003گرم متر مربعدر روز در تیمار S3N2و N3D3بهدست آمد. بیشترین میانگین ارتفاع بوته با مقادیر 154/75و 152/89سانتیمتربه ترتیب مربوط به تیمارهای S3N2و ، S3D3بالاترین تعداد دانه در طبق با میانگین 635/28عدد به تیمارS3N2و بیشترین میانگین وزن هزار دانه با مقادیر 29/27و 26/69گرم به تیمارهای S3D3و N1D1تعلق آبیاری،50درصد مصرف اوره و 50درصد نیتروکسین و تراکم 100هزار بوته در هکتار حاصل گردید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

704 - تأثیر محلول پاشی سایکوسل و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم در رژیم‌های مختلف آبیاری
سعید سیف زاده ناصر شهسواری سعید اکبری مهر

سایکوسل به عنوان یک تنظیم کننده رشد و عناصر ریزمغذی آهن و روی می توانند اثرات تنش خشکی را تعدیل نمایند. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی سایکوسل و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم رقم پیشگام در شرایط تنش خشکی به صورت اسپلیت أکثر

سایکوسل به عنوان یک تنظیم کننده رشد و عناصر ریزمغذی آهن و روی می توانند اثرات تنش خشکی را تعدیل نمایند. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی سایکوسل و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم رقم پیشگام در شرایط تنش خشکی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه خصوصی در رباط کریم تهران طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 انجام شد. آبیاری در دو سطح شامل I1: آبیاری کامل (عرف منطقه) و I2: قطع آبیاری در شروع مرحله ظهور سنبله (51 زادوکس) به عنوان عامل اصلی، سایکوسل در دو سطح شامل C1: عدم مصرف (محلول پاشی با آب خالص) و C2: محلول پاشی سایکوسل به میزان 5/0 لیتر در هکتار و محلول پاشی عناصر ریزمغذی در مرحله ساقه دهی در چهار سطح شاملF1: عدم مصرف (محلول پاشی آب خالص)، F2: محلول پاشی آهن، F3: محلول پاشی روی و F4: محلول پاشی ترکیبی آهن + روی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر ساده عناصر آبیاری، سایکوسل و اثر متقابل این دو عامل در سطح پنج درصد و اثر عناصر ریزمغذی در سطح یک درصد بر عملکرد دانه معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین های اثر متقابل آبیاری و سایکوسل بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه متعلق به تیمار مصرف سایکوسل در شرایط آبیاری کامل(عرف منطقه) با میانگین 7077 کیلوگرم در هکتار بود. استفاده از سایکوسل در شرایط آبیاری کامل (عرف منطقه) و همینطور در شرایط تنش در مرحله سنبله دهی یا 51 زادوکس باعث افزایش عملکرد دانه گردید. این افزایش در شرایط آبیاری کامل (عرف منطقه) بیشتر مشهود بود. نتایج مقایسه میانگین های اثر محلول پاشی عناصر ریزمغذی بر عملکرد دانه نشان داد که محلول پاشی آهن + روی با میانگین 5543 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت و کمترین عملکرد دانه متعلق به تیمار شاهد با میانگین 4638 کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به نتایج حاصله، اگرچه تنش خشکی موجب آسیب به گندم شد، اما محلول پاشی سایکوسل، آهن و روی توانست بخشی از خسارت ناشی از تنش خشکی را جبران نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

705 - اثر محلول پاشی براسینواستروئید (BR) و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر محتوی رنگیزه ای گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری
سید مجتبی مهدئی رضا منعم علیرضا پازکی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی براسینواستروئید و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رویشی گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد. آزمایش به صورت أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی براسینواستروئید و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رویشی گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید که در آن تنش شوری از منبع نمک طعام (Nacl) در سه سطح (0، 45 و90 میلی مولار)، محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم در سه سطح (0، 75 و 150میکرو مولار) و براسینواستروئید در دو سطح (0 و 5/1 میکرومولار) در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق نشالن داد، اثر ساده براسینواستروئید و نیترو پروساید سدیم بر تمامی صفات مورد آزمون و اثر متقابل عوامل عوامل آزمایشی بر میزان کاروتنوئید و گزانتوفیل معنی دار گردید. در این شرایط به دنبال افزایش میزان تنش شوری محتوی رنگیزه ای کاهش یافته و با کاربرد ترکیبات ضد تنش این صفات بهبود پیدا کرد. در این شرایط بیشترین میزان کاروتنوئید و گزانتوفیل به ترتیب با 6667/1 و 3344/0 میلی گرم بر کیلوگرم در شرایط مصرف 150 میکرومولار نیتروپروساید سدیم و 5/1 میکرومولار نیتروپروساید سدیم حاصل گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

706 - بررسی اثر صفات زراعی و شاخص های مقاومت به خشکی در تعیین لاین های حساس و متحمل آفتابگردان
بابک مقصودی دماوندی شهرام لک مهدی غفاری مجتبی علوی فاضل طیب ساکی نژاد

به منظور تعیین لاینهای حساس و متحمل آفتابگردان به تنش خشکی آزمایشی به صورت بلوکهایکامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات دانههای روغنی کرج انجام شد. در این بررسی تعداد 12لاین مختلف آفتابگردان از نظر خصوصیات مرتبط با تحمل خشکی غربال شده و دو لاین حساس و متحملبه خشکی شن أکثر

به منظور تعیین لاینهای حساس و متحمل آفتابگردان به تنش خشکی آزمایشی به صورت بلوکهایکامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات دانههای روغنی کرج انجام شد. در این بررسی تعداد 12لاین مختلف آفتابگردان از نظر خصوصیات مرتبط با تحمل خشکی غربال شده و دو لاین حساس و متحملبه خشکی شناسایی شدند. برای این منظور ابتدا لاینهای اینبرد آفتابگردان در دو آزمایش جداگانه درشرایط آبیاری معمول و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3تکرار کشت گردید. تنشخشکی از طریق قطع آبیاری در مرحله 2تا 8برگی انجام شد. صفات مورد بررسی شامل: ارتفاع گیاه، قطرطبق، قطر ساقه، میزان رطوبت نسبی، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه بودند. نتایج تحقیق نشان دادصفات مذکور بجز قطر ساقه در شرایط تنش دارای اختلاف معنی دار بودند. پس از بررسی عاملهای موردآزمایش و تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج به دست آمده از طریق بررسی درصد تغییر صفات مورد مطالعه،محاسبه شاخصهای تنش )شاخصهای تحمل به خشکی، حساسیت به خشکی( و رسم دندروگرام حاصل ازتجزیه خوشه ای ارقام مشخص گردید. بر این اساس در شرایط اعمال تنش کم آبی، از نظر عملکرد دانه،RGK26و RGK41بیشترین و کمترین عملکرد دانه در بوته را تولید نمودند. با مقایسه صفات میتوان ازبین 12لاین مورد مطالعه، BGK221را به عنوان لاین حساس و RGK46را به عنوان لاین متحمل معرفینمود. همچنین همبستگی بین صفات نیز نشان داد، شاخص تحمل به خشکی ) (STIتقریبا با تمامی صفاتدارای همبستگی مثبت بود. در ضمن عملکرد دانه با تمامی صفات بجز ارتفاع بوته دارای همبستگی مثبتبود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

707 - اثر مدیریت تلفیقی منابع شیمیایی و بیولوژیک نیتروژن بر برخی صفات زراعی و عملکرد ذرت علوفه‌ای هیبرید ماکسیما در شرایط محدودیت آبیاری در اراک
علیرضا دادیان

این پژوهش با هدف بررسی کاربرد تلفیقی منابع بیولوژیکی و شیمیایی نیتروژن تحت شرایط محدودیت منابع آبی بر برخی صفات زراعی و نیز عملکرد علوفه تر در سال های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در أکثر

این پژوهش با هدف بررسی کاربرد تلفیقی منابع بیولوژیکی و شیمیایی نیتروژن تحت شرایط محدودیت منابع آبی بر برخی صفات زراعی و نیز عملکرد علوفه تر در سال های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد به طوری که سطوح آبیاری در کرت اصلی و سطوح نیتروکسین و نیتروژن در کرت های فرعی قرار گرفت. عوامل مورد بررسی عبارت بودند از آبیاری در دو سطح آبیاری متداول و محدودیت آبی، نیتروکسین در سه سطح تیمار شاهد، مصرف 0/5 و یک لیتر نیتروکسین به ازاء 30 کیلوگرم بذر مصرفی و نیتروژن در سه سطح شامل تیمار شاهد، مصرف 125 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از طریق کود اوره 46 درصد. اثر متقابل آبیاری و نیتروکسین بر کلیه صفات اندازه گیری شده غیر از تعداد ردیف در بلال و تعداد دانه در بلال معنی دار شد و با کاربرد یک لیتر نیتروکسین تحت شرایط آبیاری متداول بیشترین مقدار این صفات نتیجه شد. در شرایط اعمال محدودیت آبیاری، مصرف یک لیتر نیتروکسین در مقایسه با کاربرد 0/5 لیتر آن و نیز تیمار بدون کاربرد نیتروکسین افزایش کمی کلیه ی صفات مورد بررسی را نتیجه داد. اثر متقابل آبیاری و نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز تعداد بلال در گیاه و تعداد کل دانه در گیاه معنی دار بود به نحوی که بیشترین مقدار صفات تاثیر پذیر، از مصرف 250 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری متداول به دست آمد. اثر متقابل نیتروکسین و نیتروژن بر سایر صفات معنی دار شد. بیشترین تعداد بلال در گیاه و عملکرد علوفه تر (با میانگین 86/42 تن در هکتار) در اثر مصرف یک لیتر نیتروکسین توام با 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد ولی در خصوص سایر صفات بیشترین میانگین آن ها در اثر مصرف یک لیتر نیتروکسین همراه با 125 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

708 - اثر مدیریت آبیاری و مالچ گیاهی بر تحلیل همبستگی صفات با عملکرد ارقام بادام زمینی
علی عبدزادگوهری علیرضا پازکی امید صادقی پور

این پژوهش به منظور تحلیل همبستگی و رگرسیون صفات زراعی )ابعاد دانه( با عملکرد دانه دو رقم بادامزمینیدر شرایط مدیریت آبیاری )نیاز آبی( و مالچ گیاهی به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی در 3تکرار در سال 1397در آستانه اشرفیه انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری أکثر

این پژوهش به منظور تحلیل همبستگی و رگرسیون صفات زراعی )ابعاد دانه( با عملکرد دانه دو رقم بادامزمینیدر شرایط مدیریت آبیاری )نیاز آبی( و مالچ گیاهی به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی در 3تکرار در سال 1397در آستانه اشرفیه انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری با سه سطح، بدونآبیاری )دیم(، 50و 100درصد نیاز آبی گیاه و عامل فرعی شامل مقادیر مالچ گیاهی در 3سطح 2 ،0و 4سانتیمتر و ارقام بادامزمینی در دو سطح گیل و گرگانی در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که در اثرمتقابل آبیاری و مالچ، بیشترین مقدار عملکرد دانه در 100درصد نیاز آبی و در تیمار 4سانتیمتر با میانگین2775کیلوگرم در هکتار بود. ارتفاع بوته در 100درصد نیاز آبی با میانگین 73/8سانتیمتر نسبت به شرایطبدون آبیاری و 50درصد نیاز آبی به ترتیب با افزایش 13/7و 7/7درصدی همراه بود. ارتفاع بوته در تیمار 4سانتیمتر مالچ با میانگین 75/5سانتیمتر دارای بیشترین مقدار بود. در مدیریت آبیاری، بیشترین مقدار طولدانه در تیمار 100درصد نیاز آبی با میانگین 2/4سانتیمتر و در تیمار 4سانتیمتر مالچ با میانگین 2/4سانتی-متر بود. بیشترین مقدار عرض دانه در تیمار 100درصد نیاز آبی با میانگین 1/2سانتیمتر و در تیمار 4سانتی-متر مالچ با میانگین 1/2سانتیمتر و در رقم گیل با میانگین 1/1سانتیمتر بود. عملکرد دانه همبستگی مثبت ومعنیداری )** (0/788با طول دانه دارد که میتوان چنین استنباط نمود که با طول دانه بالا، عملکرد دانهبیشتری مشاهده خواهد شد. به طورکلی، تنش آبی سبب کاهش عملکرد شده و کاربرد مالچ اثرات منفی ناشی ازتنش آبی را در هر دو رقم گیل و گرگانی کاهش داد. رقم گیل در مقایسه با رقم گرگانی با مصرف مالچ مقاومتبیشتری نسبت به تنش آبی نشان داد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

709 - بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید (BNs) بر صفات رویشی ریشه و اندام هوای گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری
سعید سعید قضایی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید بر صفات رویشی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری ، آزمایشی در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید بر صفات رویشی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری ، آزمایشی در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید که در آن تنش شوری از منبع نمک طعام (Nacl) در سه سطح (0 ، 40 و80 میلی مولار) ، محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم در سه سطح (0 ، 75 و 150میکرومولار) و براسینواستروئید در دو سطح (0 و 1/5 میکرومولار) در نظر گرفته شد . نتایج تجزیه واریانس نشان داد ، اثرات ساده تنش شوری ، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک بر تمامی مورد بررسی معنی دار بود و از بین این صفات طول ریشه ، تعداد برگ و وزن خشک ریشه تحت تاثیر اثر متقابل سه گانه تنش شوری ، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک قرار گرفت . نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که در شرایط اعمال تنش شوری با کلرید سدیم 95 میلی مولار ، کمترین میزان ارتفاع بوته (41/93 سانتی متر) ، طول ریشه (9/79 سانتی متر) ، تعداد برگ (4/62) ، سطح برگ تک بوته (140/73) ، وزن تر اندام هوایی (12/93 گرم) ، وزن خشک اندام هوایی (2/46 گرم) و وزن خشک ریشه (1/42 گرم) مشاهده گردید . یافته های مقایسه میانگین اثرات متقابل 2 گانه تایید نمود که بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی (11/8867 گرم) ، وزن خشک ریشه (3/7811 گرم) و سطح برگ (675/63 سانتی متر مربع) در شرایط محلول پاشی 150 میکرومولار نیتروپروساید سدیم و 1/5 میکرومولار براسینواستروئید حاصل گردید . بنابراین می توان اظهار داشت ، مصرف نیتروپروساید سدیم و براسینواستروئید از طریق بروز اثرات ضد تنشی موجب ارتقای تمامی صفات مورفولوژیکی مورد آزمون در گیاه دارویی رزماری گردیدند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

710 - تاثیر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر میزان فعالیت‌های آنزیم‌های آنتی اکسیدانی، قندهای محلول و پرولین در گیاه دارویی آرتیشو (.Cynara Scolymus L) تحت تنش شوری
سیده نازیلا سیدعلیخانی علیرضا پازکی

به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی ، قندهای محلول و پرولین در گیاه دارویی آرتیشو در سطوح مختلف تنش شوری تحقیقی در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره) شهرری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل سه فاک أکثر

به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی ، قندهای محلول و پرولین در گیاه دارویی آرتیشو در سطوح مختلف تنش شوری تحقیقی در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره) شهرری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل سه فاکتوره در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید که عامل اول تنش شوری در چهار سطح 0, 25, 60, 95 میلی مولار، عامل دوم در دو سطح عدم مصرف و مصرف 0/7 میلی مولار سالیسیلیک اسید و عامل سوم عدم مصرف و مصرف 100 میکرو مولار جاسمونیک اسید در نظر گرفته شد . نتایج تحقیق نشان داد که هر سه اثر اصلی تنش شوری ، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک بر میزان فعالیت آنزیم های مورد بررسی ، قندهای محلول و پرولین در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود به گونه ای که بر اثر اعمال تنش شوری میزان فعالیت آنزیم ها افزیش معنی داری نشان داد و بالاترین میزان فعالیت از تیمار اعمال تنش شوری با 95 میلی مولار کلرید سدیم و کمترین میزان مربوط به تیمار عدم اعمال تنش شوری بود . همچنین در شرایط کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک میزان فعالیت آنزیم ها ، محتوی قندهای محلول و پرولین افزایش یافت و از این طریق منجر به افزایش مقاومت گیاه دارویی آرتیشو به تنش شوری گردید . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

711 - گزارش درمانگاهی هایپراکستنشن یک طرفه مچ در اندام حرکتی قدامی در یک قلاده سگ
حمیدرضا فتاحیان حمید محی الدین روزبه مریدپور علیرضا حسین زاده فرشته خمجانی فراهانی فاطمه سعدی نام

یک قلاده سگ از نژاد باکسر هفت ماهه به وزن پانزده کیلوگرم با سابقه راه رفتن روی کف دست در اندام حرکتی قدامی چپ، به کلینیک خصوصی حیواناتکوچک ارجاع گردید. در اخذ تاریخچه سابقه آسیب و ضربه دیده نشد و علایمی دال بر بیماری عمومی گزارش نگردید. در معاینه بالینی، لنگش و وضعیت را أکثر

یک قلاده سگ از نژاد باکسر هفت ماهه به وزن پانزده کیلوگرم با سابقه راه رفتن روی کف دست در اندام حرکتی قدامی چپ، به کلینیک خصوصی حیواناتکوچک ارجاع گردید. در اخذ تاریخچه سابقه آسیب و ضربه دیده نشد و علایمی دال بر بیماری عمومی گزارش نگردید. در معاینه بالینی، لنگش و وضعیت راهرفتن ناحیه متاکارپ مشاهده شد. در مطالعه رادیوگرافی جانبی اندام حرکتی قدامی چپ هایپراکستنشن مفصل ساعد و مچ تایید شد. بر اساس شواهد بالینی وتصویر برداری درمان جراحی پن آرترودزیس (بستن کامل مفصل) در مفصل مچ انجام پذیرفت. آنتی بیوتیک به مدت سه روز تجویز گردید و تثبیت خارجی،با گچ به مدت هشت هفته بکار گرفته شد. هایپراکستنشن مچ از جمله آسیبهای جدی در گوشتخوران میباشد و پن آرترودزیس در مفصل مچ کاربرد دارد.این روش در مقایسه با قطع عضو و حفظ آن و از نظر زیبایی و عملکرد اندام در تحمل وزن بسیار مناسب بنظر میآید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

712 - اثرات دور آبیاری و کاربرد سلنیم بر صفات زراعی ذرت دانه ای
محمد شیرمحمدی سعید سیف زاده سید علیرضا ولدآبادی

تحقیق حاضر در روستای حصارخروان، از توابع بخش محمدیه شهرستان البرز در استان قزوین در بهار و تابستان 1393 انجام شد. این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل: تنش خشکی در 4 سطح (I1: شاهد، I2: قطع آبیاری در مر أکثر

تحقیق حاضر در روستای حصارخروان، از توابع بخش محمدیه شهرستان البرز در استان قزوین در بهار و تابستان 1393 انجام شد. این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل: تنش خشکی در 4 سطح (I1: شاهد، I2: قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی، I3: قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی و I4: قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی و زایشی) به عنوان عامل اصلی و محلول‌پاشی سلنیوم در 3 سطح (S1: عدم کاربرد، S2: 15 گرم در لیتر و S3: 30 گرم در لیتر) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح آبیاری و سلنیوم بر عملکرد دانه ذرت در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. همچنین اثر متقابل آبیاری و سلنیوم بر عملکرد دانه ذرت در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر سطوح آبیاری بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری نرمال با میانگین 7506 کیلوگرم بر هکتار حاصل شد و کمترین مقدار عملکرد دانه نیز متعلق به تیمار قطع آبیاری در هر دو مرحله رویشی و زایشی با میانگین 4036 کیلوگرم بر هکتار بود. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر سطوح سلنیوم بر عملکرد دانه بیانگر این بود که بیشترین مقدار عملکرد دانه مربوط به تیمار 30 گرم در لیتر سلنیوم با میانگین 6185 کیلوگرم بر هکتار بود و کمترین مقدار در تیمار عدم مصرف سلنیوم با میانگین 5296 کیلوگرم بر هکتار مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

713 - تاثیر تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی بذر بزرک (Linum usitatissimum L.)
مهدی حسنوند کاظم طالشی نوشین اصولی امیرحسین بابایی میلاد دهستانی

چکیده: توانایی دانه در جوانه زدن در غلظت زیاد نمک در خاک اهمیت حیاتی برای زنده ماندن و حفظ بسیاری از گونه های گیاهی است. و تنش شوری از مهمترین محدودیت زیست محیطی است که بیشترین محدودیت در تولیدات گیاهان است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی بذر أکثر

چکیده: توانایی دانه در جوانه زدن در غلظت زیاد نمک در خاک اهمیت حیاتی برای زنده ماندن و حفظ بسیاری از گونه های گیاهی است. و تنش شوری از مهمترین محدودیت زیست محیطی است که بیشترین محدودیت در تولیدات گیاهان است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی بذر بزرک در شرایط آزمایشگاهی بود. بنابراین به منظور بررسی اثر تنش شوری بر شاخص‌های جوانه‌زنی بزرک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد در سال 1396 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل فاکتور اول شامل سه واریته بزرک (ایرانی، فرانسوی و کانادایی) و فاکتور دوم شامل چهار سطح شوری (شاهد، 80 و 160 میلی مولار در لیتر نمک سدیم) بود. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ دادهﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی بذر بزرک تاثیر معنی داری داشت (p<0.05). مقایسه میانگین داده ها نشان داد که با افزایش سطوح تنش شوری سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، وزن ریشه چه و وزن گیاه چه کاهش یافته است (p<0.05). ولی میزان ضریب آلومتریک افزایش داشته است. و همچنین در بین ارقام بزرک مورد آزمایش رقم های کانادایی و فرانسوی توانسته اند بیشترین میزان وزن ساقه چه را نسبت رقم ایرانی در شرایط تنش شوری بدست بیاورند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

714 - بررسی تاثیر سطوح مختلف کمپوست شهری بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم نان رقم چمران تحت تنش شوری
مجید رخشنده رو وحید محمدخانی نسرین شعبان زینب سرافراز

تنش‌های غیرزیستی مانند خشکی، شوری، درجه حرارت بالا، سمیت مواد شیمیایی و تنش های اکسیداتیو تهدیدی جدی برای کشاورزی و محیط زیست می باشد. این بررسی در سال 1397 در گلخانه تحقیقاتی واقع در شهرستان خرم آباد، استان لرستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چه أکثر

تنش‌های غیرزیستی مانند خشکی، شوری، درجه حرارت بالا، سمیت مواد شیمیایی و تنش های اکسیداتیو تهدیدی جدی برای کشاورزی و محیط زیست می باشد. این بررسی در سال 1397 در گلخانه تحقیقاتی واقع در شهرستان خرم آباد، استان لرستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش در این بررسی عبارت از سه سطح شوری شامل شاهد (صفر دسی زیمنس بر متر)، نش ملایم (4 دسی زیمنس بر متر) و تنش شدید (8 دسی زیمنس بر متر)؛ و پنج سطح کود زیستی کمپوست شامل عدم مصرف کمپوست به عنوان شاهد، مصرف دو، چهار، شش و هشت تن در هکتار کمپوست شهری بودند. نتایج نشان داد تنش شوری به صورت معنی داری باعث کاهش تعداد دانه در سنبله گیاه گندم گردید و کمترین تعداد دانه در سنبله گیاه در تیمارهای تنش شدید شوری به ثبت رسید. همچنین، تنش شوری شدید به صورت معنی داری شاخص برداشت دانه را نسبت به شرایط عدم وجود تنش کاهش داد و مقدار شاخص برداشت را از 52 درصد در شرایط عدم تنش به 29 درصد در شرایط تنش شدید رساند. کمترین عملکرد دانه گیاه در تیمارهای تنش شوری و عدم مصرف کمپوست به میزان 6/2 تن در هکتار به ثبت رسید. با توجه به نقش مهم کودهای زیستی در بهبود خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، زیستی و حاصلخیزی خاک تأمین سطوح مناسب این مواد در خاک به‌منظور کاهش مصرف نهاده‌های شیمیایی در راستای تحقق اهداف کشاورزی پایدار به‌منظور دستیابی به یک عملکرد پایدار ضروری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

715 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
محمد حیدری میرزایی اله بخش صفری

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

716 - تاثیر محلول پاشی غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم جو در شرایط دیم
نگار فرهادی منوچهر سیاح فر قدرت اله شا کرمی

به منظور بررسی اثر رقم و محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد جو دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد واقع در 5 کیلومتری این شهرست أکثر

به منظور بررسی اثر رقم و محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد جو دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد واقع در 5 کیلومتری این شهرستان اجرا گردید. عامل‌های مورد آزمایش شامل عامل رقم (در دو سطح ایذه و ماهور) و عامل محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک (در شش سطح محلول‌پاشی با آب مقطر، محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت‌های 5/0، 1، 5/1، 2 و 5/2 میلی‌مولار) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین طول سنله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در رقم ایذه مشاهده گردید. بیشترین تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت 5/1 میلی‌مولار مشاهده شد. در کل نتایج آزمایش نشان داد رقم ایذه عملکرد دانه بالاتری تولید کرد و محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک با افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش کم‌آبی موجب افزایش عملکرد دانه جو شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

717 - اثر تنش خشکی واسید هیومیک بر روی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی گشنیز (.Coriandrum sativum L) در شرایط آب و هوایی خرم آباد
سید حمید طاهری موسوی کاظم طالشی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و اسید هیومیک بر روی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی گشنیز (.Coriandrum sativum L) آزمایشی در شهرستان خرم آباد در سال 1395 اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. تیمارها شامل تنش خشکی در أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و اسید هیومیک بر روی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی گشنیز (.Coriandrum sativum L) آزمایشی در شهرستان خرم آباد در سال 1395 اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. تیمارها شامل تنش خشکی در 4 سطح شامل:S1= شاهد (آبیاری طبق عرف)، S2= تنش خشکی در مرحله ساقه دهی (رویشی)، S3= تنش خشکی در مرحله گلدهی (زایشی) S4= تنش در مراحل رویشی+ زایشی به عنوان تیمار اصلی و تیمار های سطوح مختلف اسید هیومیک در 4 سطح شامل H1= شاهد (بدون مصرف اسید هیومیک)، H2= اسید هیومیک (50 میلی گرم در لیتر)، H3= اسید هیومیک (100 میلی گرم در لیتر) و H4= اسید هیومیک (150 میلی گرم در لیتر) به عنوان تیمار فرعی بودند. صفات اندازه گیری شامل، تعداد شاخه اصلی و فرعی، تعداد دانه در بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی و اسید هیومیک بر بیشتر صفات و اثر متقابل آنها بر تعداد شاخه اصلی و فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شده است. بیشترین عملکرد دانه در تیمار 150 (میلی گرم در لیتر) محلول پاشی اسید هیومیک به میزان 1182/56 (کیلوگرم در هکتار) و تیمار بدون تنش خشکی (S1H4) بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

718 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
الله بخش صفری محمد میرزایی حیدری

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

719 - تأثیر محلول پاشی غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم جو در شرایط دیم
نگار فرهادی منوچهر سیاح فر قدرت اله شاکرمی

به منظور بررسی اثر رقم و محلول پاشی غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد جو دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد واقع در 5 کیلومتری این شهرست أکثر

به منظور بررسی اثر رقم و محلول پاشی غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد جو دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد واقع در 5 کیلومتری این شهرستان اجرا گردید. عامل های مورد آزمایش شامل عامل رقم (در دو سطح ایذه و ماهور) و عامل محلول پاشی اسید سالیسیلیک (در شش سطح محلول پاشی با آب مقطر، محلول پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت های 5/0، 1، 5/1، 2 و 5/2 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین طول سنله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در رقم ایذه مشاهده گردید. بیشترین تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در محلول پاشی اسید سالیسیلیک با غلظت 5/1 میلی مولار مشاهده شد. در کل نتایج آزمایش نشان داد رقم ایذه عملکرد دانه بالاتری تولید کرد و محلول پاشی اسید سالیسیلیک با افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش کم آبی موجب افزایش عملکرد دانه جو شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

720 - اثرات دور آبیاری و کاربرد سلنیم بر صفات زراعی ذرت دانه ای
محمد شیرمحمدی سعید سیف زاده سید علیرضا ولدآبادی

تحقیق حاضر در روستای حصارخروان، از توابع بخش محمدیه شهرستان البرز در استان قزوین در بهار و تابستان 1393 انجام شد. این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل: تنش خشکی در 4 سطح (I1: شاهد، I2: قطع آبیاری در مر أکثر

تحقیق حاضر در روستای حصارخروان، از توابع بخش محمدیه شهرستان البرز در استان قزوین در بهار و تابستان 1393 انجام شد. این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل: تنش خشکی در 4 سطح (I1: شاهد، I2: قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی، I3: قطع آبیاری در مرحله رشد زایشی و I4: قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی و زایشی) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی سلنیوم در 3 سطح (S1: عدم کاربرد، S2: 15 گرم در لیتر و S3: 30 گرم در لیتر) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح آبیاری و سلنیوم بر عملکرد دانه ذرت در سطح 1 درصد معنی دار بود. همچنین اثر متقابل آبیاری و سلنیوم بر عملکرد دانه ذرت در سطح 5 درصد معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین های اثر سطوح آبیاری بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری نرمال با میانگین 7506 کیلوگرم بر هکتار حاصل شد و کمترین مقدار عملکرد دانه نیز متعلق به تیمار قطع آبیاری در هر دو مرحله رویشی و زایشی با میانگین 4036 کیلوگرم بر هکتار بود. نتایج مقایسه میانگین های اثر سطوح سلنیوم بر عملکرد دانه بیانگر این بود که بیشترین مقدار عملکرد دانه مربوط به تیمار 30 گرم در لیتر سلنیوم با میانگین 6185 کیلوگرم بر هکتار بود و کمترین مقدار در تیمار عدم مصرف سلنیوم با میانگین 5296 کیلوگرم بر هکتار مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

721 - بررسی تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و تلقیح قارچ میکوریزی بر روی شاخص‌های رشدی و عملکردی گندم در شرایط تنش خشکی
الله بخش صفری محمد میرزایی حیدری

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم أکثر

تحقیق حاضر به‌منظور بررسی و مقایسه تأثیر کودهای زیستی ورمی‌کمپوست و کود میکوریزی بر رشد و عملکرد و همچنین شاخص‌های بیوشیمیایی گندم در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از سه سطح آبیاری، مصرف ورمی کمپوست (صفر، سه و شش درصد) و مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزی بود. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت و معنی دار ورمی کمپوست و تلقیح میکوریزی در افزایش شاخص های رشدی گیاه گندم در شرایط تنش خشکی را نشان داد. همچنین، بر اساس نتایج بیشترین مقدار عملکرد دانه نیز به مقدار 22/4 تن در هکتار در تیمار سطح صفر تنش خشکی و مصرف قارچ میکوریزی و شش درصد ورمی‌کمپوست به دست آمد و کمترین مقدار نیز به مقدار 89/2 تن در هکتار در تیمار عدم مصرف قارچ میکوریزی و ورمی‌کمپوست و سطح تنش خشکی شدید به دست آمد. در این تحقیق نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و همچنین تلقیح میکوریزی باعث افزایش میزان پرولین در گیاه و درنتیجه افزایش مقاومت به گیاه در شرایط خشکی گردید که نتیجه آن در عملکرد گیاه و اجزای عملکردی گیاه مشهود بود. کودهای آلی به دلیل اثرات بلندمدتی که بر بهبود ویژگی‌های خاک، تأمین عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف و حفظ ویژگی‌های بیولوژی خاک دارند می‌تواند از لحاظ اقتصادی قابل توجیه باشد و هزینه تهیه و استفاده از این کودها را جبران و بنابراین استفاده متوالی و بهینه از زمین‌های کشاورزی را ممکن سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

722 - بررسی تاثیر مقادیر متفاوت کود دامی و سوپرجاذب بر ویژگی های رشدی و عملکردی گیاه ماش تحت شرایط تنش خشکی
حامد جعفری مهدی باقی پیام پزشکپور

به منظور مطالعه اثر کود دامی و سوپر جاذب به عملکرد و اجزاء عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی گیاه ماش رقم پرتو درشرایط اقلیمی شهرستان خرم آباد استان لرستان آزمایشی در بهار94 به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد.تیمار های این تحقیق شامل تنش خشکی أکثر

به منظور مطالعه اثر کود دامی و سوپر جاذب به عملکرد و اجزاء عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی گیاه ماش رقم پرتو درشرایط اقلیمی شهرستان خرم آباد استان لرستان آزمایشی در بهار94 به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد.تیمار های این تحقیق شامل تنش خشکی در کرت های اصلی وسیستم های کودی (کود دامی در سطح (10 تن در هکتار) ، سوپرجازب در در سطح (200کیلو گرم در هکتار) ،50 درصد کود دامی +50 درصد کود سوپر جاذب و شاهد بدون مصرف کودی )درکرت های فرعی با سه تکرار در منطقه رزیلان مهمیل که با طول جغرافیای 48درجه و 37 دقیقه شرقی و عرض 35 درجه و 25 دقیقه شمالی به اجرا در آمد، مقایسه میانگینی چند دامنه دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین وزن ریشه خشک، ارتفاع بوته، وزن خشک برگ، عملکرد دانه در آبیاری کامل مشاهده گردید. بیشترین طول ریشه،وزن ریشه خشک، ارتفاع بوته، وزن خشک برگ، عملکرد دانه در هکتار، عملکرد بیولوژیک، در اثر 50% کود دامی +50%کود سوپرجاذب بود.همچنین اثرات متقابل تنش خشکی و نسبت های کود دامی و سوپرجاذب در صفات تعداد دانه در تک بوته و وزن کل تک بوته معنی دار شد. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین عملکرد کمی و کیفی ماش در تنش خشکی و نسبتهای مختلف کود دامی و سوپرجاذب حاصل شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

723 - تأثیر کود دامی و میکوریزا بر شاخص‌های فیزیولوژیک رشد کدوی تخم کاغذی در شرایط مختلف رطوبتی
محسن یوسفی جهانفر دانشیان

تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط مختلف آبیاری و تنش خشکی میتواند راهنمای کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم آب باشد. جهت ارزیابی تأثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر شاخص های فیزیولوژیک رشد گیاه کدوی تخم کاغذی (cucurbita pepo L.) در شرایط تنش کم آبی آزمایشی به صورت أکثر

تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط مختلف آبیاری و تنش خشکی میتواند راهنمای کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم آب باشد. جهت ارزیابی تأثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر شاخص های فیزیولوژیک رشد گیاه کدوی تخم کاغذی (cucurbita pepo L.) در شرایط تنش کم آبی آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، در بهار و تابستان 1388 در ایستگاه تحقیقاتی فیض آباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح شامل: I1=60 ، I2=120 و I3=180 (بصورت میلیمتر تبخیرتجمعی از تشتک تبخیر کلاسA ) در کرت های اصلی که در مرحله قبل از گلدهی اعمال شد و عامل کود دامی در سه سطح شامل: 0 ، 15 و 30 تن در هکتار بود که به همراه قارچ میکوریزا در 2 سطح (کاربرد و عدم کاربرد) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج 4 مرحله نمونه برداری نشان داد که کاربرد 30 تن در هکتار کود دامی و کاربرد میکوریزا در شرایط بدون تنش ماده خشک، سرعت رشد نسبی و سرعت رشد محصول را افزایش داد. همچنین بعد از اعمال تنش شاخص های فیزیولوژیکی کاهش یافتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

724 - اثر تیمارهای مختلف کودهای زیستی بر روی‌خصوصیات مرفولوژیکی گیاه‌دارویی‌گشنیز (.Coriandrun sativom L) تحت تاثیر تنش خشکی‌ در خرم‌آباد
سید رئوف موسوی نژاد کاظم طالشی

گیاه دارویی گشنیز یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران است که در صورت شناخت صحیح می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی داشته باشد . لذا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز آزمایشی أکثر

گیاه دارویی گشنیز یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران است که در صورت شناخت صحیح می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی داشته باشد . لذا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد در سال 1395 بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش خشکی در 4 سطح شامل آبیاری کامل (شاهد) ، تنش خشکی در مرحله ساقه دهی (رویشی)، تنش خشکی در مرحله گلدهی (زایشی)، تنش در مراحل رویشی+ زایشی و تیمار های کودی در 4 سطح شامل شاهد،ازتوبارور-1 ، فسفاته بارور-2 ، ازتوبارور-1 + فسفاته بارور-2 بودند. صفات اندازه گیری شامل عملکرد دانه،ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی و وزن خشک بوته بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای تنش خشکی و سطوح مختلف کودهای زیستی بر روی صفات ذکر شده تاثیر معناداری داشت. بیشترین بیشترین عملکرد دانه (1754 کیلو گرم در هکتار)،ارتفاع بوته (47/83 سانتی متر) ، قطر ساقه (5/5 میلی متر)، تعداد شاخه فرعی (67/9 عدد) و وزن خشک بوته (3/552 کیلوگرم در هکتار) در تیمار بدون تنش با کاربرد همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2مشاهده شد . از آنجا که استفاده همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2 در تیمار بدون تنش به افزایش کلیه صفات منجر می شود، کاربرد همزمان کود ازتوبارور-1 و فسفاته بارور-2 به منظور بهره برداری از گیاه گشنیزدر وضعیت تیمار بدون تنش توصیه میگردد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

725 - اثرات غلظت¬های مختلف سرب بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه برنج (Oryza sativa L.)
جواد صلواتی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت أکثر

سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تیمارهای سرب با تاثیر منفی بر متابولیسم کلروفیل، باعث کاهش رنگیزه¬های فتوسنتزی و در نتیجه، کاهش رشد و بیومس گیاه برنج شد. تنش سرب با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و متیل گلی اکسال، باعث القای تنش اکسیداتیو و آسیب به غشاهای زیستی شد. افزایش غلظت سرب باعث افزایش تجمع سرب در گیاه برنج شد که با افزایش تجمع پرولین و فیتوکلاتین¬ها همراه بود. فعالیت آنزیم¬های آنتی اکسیدان و چرخه گلی اکسالاز در برگ گیاه برنج تحت سمیت سرب افزایش یافت. تیمارهای سرب باعث تغییر سطح ترکیبات آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربیک اسید) در برگ گیاه برنج شد بطوری‌که باعث کاهش نسبت¬های آسکوربیک اسید احیاشده به اکسید شده و گلوتاتیون احیاشده به اکسیده شده نسبت به گیاهان شاهد شد. بنابراین، غلظت¬های 150 و 300 میکرومولار سرب در خاک می¬تواند تاثیرات منفی بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیک¬های مهم گیاه برنج القا کند که باعث کاهش رشد و بیومس گیاه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

726 - تغییر محتوای فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانتی گیاه دارویی کلماتیس اصفهانی (Clematis ispahanica Boiss.) در سه رویشگاه طبیعی استان سمنان
محمد مهدی ذوالفقاری رضا نادری عاطفه امیر احمدی

در این مطالعه پتانسیل آنتی‌اکسیدانتی و خواص فیزیولوژیکی گیاه کلماتیس اصفهانی از رویشگاه‌های مختلف استان سمنان بررسی شد. سه رویشگاه طبیعی این گیاه در استان سمنان (چشمه علی، دیباج و مجن) شناسایی و نمونه برداری از برگ گیاهان صورت گرفت. میزان کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین أکثر

در این مطالعه پتانسیل آنتی‌اکسیدانتی و خواص فیزیولوژیکی گیاه کلماتیس اصفهانی از رویشگاه‌های مختلف استان سمنان بررسی شد. سه رویشگاه طبیعی این گیاه در استان سمنان (چشمه علی، دیباج و مجن) شناسایی و نمونه برداری از برگ گیاهان صورت گرفت. میزان کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، پرولین، پروتئین، فنول، فلاونوئید، قندهای احیاکننده، پراکسیدهیدروژن، مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز اندازه گیری شد. همچنین خواص آنتی اکسیدانتی گیاهان با اسـتفاده از ظرفیـت مهـار رادیکال‌هايDPPH مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز خاک هر سه رویشگاه نیز انجام شد. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسـه میـانگین داده‌هـا بـا استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار متابولیت‌های گیاه شامل قندهای محلول، ترکیبات فنولی و فلاونوئیدها، فعالیت آنزیم کاتالاز و خواص آنتی اکسیدانتی در رویشگاه چشمه علی در بالاترین و در رویشگاه مجن در کمترین میزان قرار دارد. در مقابل مقدار ترکیبات دفاعی گیاه شامل پرولین، پراکسیدهیدروژن، مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در رویشگاه چشمه علی در کمترین و در رویشگاه مجن در بالاترین میزان قرار دارد. مقدار کلروفیل، کارتنوئیدها، آنتوسیانین و پروتئین نیز در رویشگاه دیباج با بالاترین ارتفاع از سطح دریا در کمترین میزان قرار دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که رویشگاه چشمه علی با داشتن بیشترین میزان متابولیت‌ها و کمترین میزان ترکیبات دفاعی کم تنش‌ترین رویشگاه و بالعکس رویشگاه مجن پرتنش‌ترین رویشگاه برای گیاه کلماتیس اصفهانی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

727 - اثرتنش خشکی روی کارایی باکتری‏های ریزوبیومی (Rhizobium leguminosarum) همزیست باقلا (Phaseoulus vulgaris) رقم برکت
محمد حسین ارزانش

به منظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از پارامترهای رشدی و شاخص گره‏زایی، کارایی همزیستی جدایه‏های ریزوبیومی آزمایشی در شرایط کنترل شده گلخانه در قالب طرح کامل تصادفی با 21 جدایه ریزوبیومی، یک تیمار شاهد منفی (بدون باکتری ریزوبیومی) و یک تیمار شاهد مثبت (بدون باکتری همرا أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی روی برخی از پارامترهای رشدی و شاخص گره‏زایی، کارایی همزیستی جدایه‏های ریزوبیومی آزمایشی در شرایط کنترل شده گلخانه در قالب طرح کامل تصادفی با 21 جدایه ریزوبیومی، یک تیمار شاهد منفی (بدون باکتری ریزوبیومی) و یک تیمار شاهد مثبت (بدون باکتری همراه با کود نیتروژنی به میزان 70 میلی‏گرم بر کیلوگرم از منبع اوره) و 3 تکرار در سال 1393 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل خشکی در دو سطح S0 (100 % ظرفیت مزرعه‎ای (شاهد یا بدون تنش))، S3 (55% ظرفیت مزرعه‎ای (تنش شدید)) که با افزودن غلظت‎های مختلف صفر و 310 گرم در لیتر پلی اتیلن گلیکول 6000 (PEG) به محلول غذایی بعد از یک هفته از سبز شدن گیاهچه¬ها اعمال شد. نتایج تجزیه‏های آماری نشان داد که تنش خشکی اثرکاهشی معنی‏داری روی وزن خشک اندام هوایی، محتوای آب اندام هوایی، مقدار نیتروژن، کارایی همزیستی جدایه‏های ریزوبیومی و شاخص گره‏زایی داشت. گیاهان در شرایط تنش خشکی توانایی تشکیل گره‌های جدید را از دست می‌دهند. گره‌ها نقش مهمی در رشد و توسعه گیاهان دارند و کاهش شاخص گره‌زایی نشانگر کاهش توانایی گیاه در تولید گره‌های جدید و رشد فعال است. به‏طور کلی، نتایج نشان می‌دهد که تنش خشکی تأثیر منفی و قابل توجهی بر رشد و توسعه گیاهان، آب‌رسانی، تغذیه، همزیستی با باکتری‌های ریزوبیومی و تشکیل گره‌های جدید دارد. این نتایج می‌توانند در درک بهتر اثرات تنش خشکی بر عملکرد گیاهان و ارائه راهکارهای مناسب برای مدیریت آب در کشاورزی مفید باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

728 - اثر تنش سرما بر محتوای کلروفیل، فلورسانس کلروفیل و فعالیت آنزیم‌های اکسیداتیو سه رقم جو (Hordeum vulgare L.)
علی بشیرزاده خانلار عبداله‌اف زمان محمودوف

سرما یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که رشد و عملکرد محصول را در سراسر جهان محدود می‌کند. به منظور بررسی چگونگی سازگاری گیاهچه‌های 20 روزه جو با تنش سرمای کوتاه مدت، مطالعه حاضر به‌صورت فاکتوریل با چهار تکرار در آزمایشگاه بذر مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ک أکثر

سرما یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که رشد و عملکرد محصول را در سراسر جهان محدود می‌کند. به منظور بررسی چگونگی سازگاری گیاهچه‌های 20 روزه جو با تنش سرمای کوتاه مدت، مطالعه حاضر به‌صورت فاکتوریل با چهار تکرار در آزمایشگاه بذر مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام جو (رقم کارون حساس به سرما، فصیح نیمه متحمل به سرما و ماکویی متحمل به سرما) و سه سطح تنش سرما شامل 4، 8 و 22 (شاهد) سلسیوس، بود که تیمارهای دمایی به‌مدت 48 ساعت بر گیاهچه‌های جو اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش سرما و رقم بر روی اغلب صفات اندازه‌گیری شده در این مطالعه معنی‌دار بود. مقایسه میانگین نیز نشان داد بیشترین مقدار F0 در رقم کارون و فصیح در 8 درجه و در رقم ماکویی در 4 درجه مشاهده شد در حالی‌که در هر سه رقم با کاهش دما مقدار Fv و محتوای کلروفیل a کاهش یافت. نسبت Fm/Fv در رقم ماکویی و فصیح با کاهش دما کاهش یافت اما در رقم کارون تغییر معنی‌داری در این نسبت مشاهده نشد. علاوه بر این با کاهش دما میزان مالون‌دی‌آلدهید و پراکسید هیدروژن و نیز فعالیت آنزیم پراکسیداز در هر سه رقم به‌ویژه رقم کارون افزایش یافت اما فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز تحت تاثیر رقم قرار نگرفت و بیشترین فعالیت کاتالاز و پراکسیداز به ترتیب در دمای 8 و 4 درجه به‌دست آمد. نتایج به‌دست آمده نشان داد ارقام متحمل‌تر نسبت به رقم حساس (کارون) در دماهای پایین با محدود کردن تولید ترکیباتی مانند H2O2 و مالون‌دی‌آلدهید ، محتوای کلروفیل و کارایی فتوسنتزی بالاتری داشته که احتمالاً منعکس کننده سازگاری بیشتر به سرما است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

729 - تاثیر نانو کلات پتاسیم بر شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکردی جو در شرایط قطع آبیاری در مراحل تکاملی
محمد سیاحی مانی مجدم علیرضا شکوه فر

به منظور بررسی تاثیر نانو کلات پتاسیم بر شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکردی جو در شرایط قطع آبیاری، تحقیقی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار اصلی شامل: آبیاری کامل (شاهد)، عدم آبیاری در ابتدای ساقه رفتن و عدم آبیاری د أکثر

به منظور بررسی تاثیر نانو کلات پتاسیم بر شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکردی جو در شرایط قطع آبیاری، تحقیقی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار اصلی شامل: آبیاری کامل (شاهد)، عدم آبیاری در ابتدای ساقه رفتن و عدم آبیاری در مرحله گرده افشانی و تیمار فرعی شامل: عدم محلول‌پاشی (شاهد)، 35 میلی‌گرم بر لیتر و 65 میلی‌گرم بر لیتر نانو کلات پتاسیم بود. نتایج نشان داد که اثر قطع آبیاری و نانو کلات پتاسیم از نظر تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، هدایت روزنه‌ای، دمای سایه انداز گیاهی و محتوای نسبی آب برگ از نظر آماری در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. در اثر متقابل قطع آبیاری و نانو کلات پتاسیم، تعداد سنبله، وزن هزار دانه، دمای سایه انداز گیاهی و محتوای نسبی آب برگ در سطح احتمال 1% و هدایت روزنه‌ای در سطح احتمال 5% معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد دانه در آبیاری کامل (5308 کیلوگرم در هکتار) و کاربرد 65 میلی‌گرم در لیتر نانو کلات پتاسیم (4854/9 کیلوگرم در هکتار) بود و کمترین آن در عدم آبیاری در مرحله گرده‌افشانی (3169/4 کیلوگرم در هکتار) و عدم محلول‌پاشی (3588 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. حداکثر محتوای نسبی آب برگ در آبیاری کامل و محلول‌پاشی 65 میلی‌گرم بر لیتر نانو کود پتاسیم (73/13 درصد) و حداقل آن در عدم آبیاری در مرحله گرده افشانی و عدم محلول‌پاشی نانو کود پتاسیم (35/99 درصد) بود. بیشترین هدایت روزنه‌ای در آبیاری کامل و محلول‌پاشی 65 میلی‌گرم بر لیتر نانو کود پتاسیم (185/87 میلی‌مول بر متر مربع بر ثانیه) و کمترین آن در عدم آبیاری در مرحله گرده افشانی و عدم محلول‌پاشی نانو کود پتاسیم (47/99 میلی‌مول بر متر مربع بر ثانیه) بود. در نتیجه، محلول‌پاشی 65 میلی‌گرم بر لیتر نانو کود پتاسیم در دوره‌های مختلف تنش قطع آبیاری باعث بهبود عملکرد دانه و حفظ آب برگ در مقایسه با شاهد (عدم محلول‌پاشی) شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

730 - «بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال » مطالعه موردی:(تماشاگران تیم های استقلال و پرسپولیس حاضر در ورزشگاه آزادی در سال 1397)
محمد حسن الهی منش مرجان معصومی

پژوهش حاضر با عنوانبررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال در ورزشگاه آزادی است. هدف از پژوهش حاضر شناخت متغیرهای تاثیر گذار بر بروز رفتارهی ناهنجار است. روش تحقیق از نوع کمی وپیمایش است. جامعه آماری؛ 100000 نفر و روش نمونه گیری ا أکثر

پژوهش حاضر با عنوانبررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال در ورزشگاه آزادی است. هدف از پژوهش حاضر شناخت متغیرهای تاثیر گذار بر بروز رفتارهی ناهنجار است. روش تحقیق از نوع کمی وپیمایش است. جامعه آماری؛ 100000 نفر و روش نمونه گیری از نوع تصادفی سیستماتیک است . با توجه به فرمول کوکران حجم نمونه معادل با 400نفر تعیین شد. روش گردآوری اطلاعات شامل دو گونه نخست)روش اسنادی که برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از روش جمع آوری اطلاعات همانند فیش برداری و... دوم) روش پیمایش که برای سنجش عوامل موثر بر رفتارهای نابهنجار از طریق گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه انجام گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که متغیرهای پایگاه اجتماعی ، ناکامی آموزشی ، ارتباط با خویشان و دوستان نابهنجار ، تنش در منزل ، سابقه دعوا و نزاع ، عوامل ورزشی (چون رفتار مربی ، بازیکن ، داور و ...) در بروز رفتارهای نابهنجار تماشاگران در بین تماشاگران دو تیم در ورزشگاه آزادی موثر است. نتایج پژوهش نشان داد تمامی فرضیه ها اثبات شدند و رابطه معناداری با رفتارهای ناهنجاردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

731 - بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال مطالعه موردی:(تماشاگران تیم های استقلال و پرسپولیس حاضر در ورزشگاه آزادی در سال 1397)
محمد حسن الهی منش مرجان معصومی

پژوهش حاضر با عنوانبررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال در ورزشگاه آزادی است. هدف از پژوهش حاضر شناخت متغیرهای تاثیر گذار بر بروز رفتارهای ناهنجار است. روش تحقیق از نوع کمی و پیمایش است. جامعه آماری؛ 100000 نفر و روش نمونه گیری أکثر

پژوهش حاضر با عنوانبررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر بروز رفتارهای ناهنجار در میان تماشاگران فوتبال در ورزشگاه آزادی است. هدف از پژوهش حاضر شناخت متغیرهای تاثیر گذار بر بروز رفتارهای ناهنجار است. روش تحقیق از نوع کمی و پیمایش است. جامعه آماری؛ 100000 نفر و روش نمونه گیری از نوع تصادفی سیستماتیک است . با توجه به فرمول کوکران حجم نمونه معادل با 400نفر تعیین شد. روش گردآوری اطلاعات شامل دو گونه نخست(روش اسنادی که برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از روش جمع آوری اطلاعات همانند فیش برداری و... دوم) روش پیمایش که برای سنجش عوامل موثر بر رفتارهای نابهنجار از طریق گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه انجام گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که متغیرهای پایگاه اجتماعی ، ناکامی آموزشی ، ارتباط با خویشان و دوستان نابهنجار ، تنش در منزل ، سابقه دعوا و نزاع ، عوامل ورزشی (چون رفتار مربی ، بازیکن ، داور و ...) در بروز رفتارهای نابهنجار تماشاگران در بین تماشاگران دو تیم در ورزشگاه آزادی موثر است. نتایج پژوهش نشان داد تمامی فرضیه ها اثبات شدند و رابطه معناداری با رفتارهای ناهنجاردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

732 - بررسی اثر محلول ¬پاشی سلنیوم و تنش خشکی بر روی برخی خصوصیات ذرت رقم Ns640
فاطمه طاهري

به منظور بررسی اثر محلول¬پاشی سلنیوم و تنش خشکی بر روی برخی خصوصیات ذرت رقم Ns640 آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال 1392 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. تیمار¬های آزمایشی شامل چهارسطح م أکثر

به منظور بررسی اثر محلول¬پاشی سلنیوم و تنش خشکی بر روی برخی خصوصیات ذرت رقم Ns640 آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال 1392 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. تیمار¬های آزمایشی شامل چهارسطح محلول¬پاشی سلنیوم (شاهد، 162/0، 243/0 و 324/0 گرم در لیتر) به عنوان فاکتور فرعی و تیمار¬های آبیاری در سه سطح (80 ، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به عنوان فاکتور اصلیی بود.نتایج نشان داد كه صفات ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، درصد پروتئین، کلروفیل a، کلروفیل b، عملکرد دانه و میزان سلنیوم دانه تحت تاثیر معنی¬دار تیمار¬های سلنیوم و آبیاری قرار گرفتند. عملکرد بیولوژیک تحت تاثیر سلنیوم قرار گرفت ولی تیمار آبیاری تاثیر معنی داری روی این صفت نداشت. بیشترین ارتفاع بوته (246 سانتی¬متر)، درصد پروتئین (31/12 درصد)، عملکرد دانه (8/14678 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب از تیمار¬های آبیاری در 80%، 60%،80%ظرفیت زراعی حاصل گردید و از لحاظ تیمار¬های محلول¬پاشی سلنیوم نیز تیمار سلنیوم با غلظت 243/0گرم در لیتر بالاترین مقدار صفات مذکور را دارا بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

733 - اثر کاربرد میکوریزا بر تحمل هیبریدهای ذرت به تنش خشکی
خاطره توکلی اوجانی ورهرام رشیدی مهرداد یارنیا علیرضا تاری نژاد بهرام میرشکاری

10.22034/aej.2019.1872181.1100

این پژوهش با هدف بررسی واکنش هیبریدهای مختلف ذرت مواجه با کمآبی به کاربرد قارچ مایکوریزا به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اس أکثر

این پژوهش با هدف بررسی واکنش هیبریدهای مختلف ذرت مواجه با کمآبی به کاربرد قارچ مایکوریزا به صورت آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال 1394 و 1395 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی شامل کمآبی بر اساس تبخیر از تشتک کلاس A در دو سطح 70 میلیمتر به عنوان شاهد و 140 میلیمتر به عنوان تنش خشکی و عامل فرعی شامل 14 ترکیب فاکتوریل کاربرد و عدم کاربرد قارچ مایکوریزا با هفت هیبرید ذرت شامل SC260، SC400، SC301، SC4015، SC703، SC704 و SC705 بودند. برای ارزیابی میزان تحمل و حساسیت هیبریدهای ذرت به تنشخشکی از شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل، میانگین حسابی محصولدهی و میانگین هندسی محصولدهی استفاده شد. تجزیه مرکب دو ساله نشان داد که برای اکثر صفات مورد مطالعه اثر متقابل سال در تنش در هیبرید ذرت معنیدار بود. عمکرد دانه در هر دو سال متوالی در شرایط کاربرد قارچ میکوریزا در هیبرید SC301 عملکرد بهتری از سایرین داشت و نیز به عنوان متحملترین هیبرید ذرت به تنش خشکی شناخته شد. شاخصهای شاخص تحمل به تنش و میانگین هندسی محصولدهی همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه در هر دو سال داشتند. همچنین، کاربرد میکوریزا بر تخفیف اثرات تنش خشکی اثر متفاوتی داشت ولی در کل باعث افزایش عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

734 - بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد و محتوی یون ها درگیاه جو بدون پوشینه (Hordeum sativum L.)
علیرضا باقری حسین حیدری شریف آباد

    در بیشتر مناطق ایران رشد و عملکرد غلات به دلیل خشکی کاهش پیدا می کند.  یکی از گیاهان مناسب برای چنین شرایطی گیاه جو معمولی و بدون پوشینه است. چهار ژنوتیپ جو بدون پوشینه (UH3، U46M، EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلی أکثر

    در بیشتر مناطق ایران رشد و عملکرد غلات به دلیل خشکی کاهش پیدا می کند.  یکی از گیاهان مناسب برای چنین شرایطی گیاه جو معمولی و بدون پوشینه است. چهار ژنوتیپ جو بدون پوشینه (UH3، U46M، EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید به مدت دو سال (1384 و 1383) در دو آزمایش جداگانه برای بررسی میزان تحمل آن ها به خشکی مورد بررسی قرار گرفتند در آزمایش تنش خشکی چهار تیمار  شامل آبیاری پس از رسیدن پتانسیل آب خاک به bar5/0-(شاهد)، آبیاری پس پتانسیل 5/1- بار ، 3- و 5- بار به کار برده شدند . تیمارهای آزمایش به صورت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اعمال شدند. تیمارهای خشکی در کرت های اصلی و ارقام در کرت های فرعی قرار گرفتند . فاکتورهای مورد اندازه گیری عبارت بودند از عملکرد، اجزای عملکرد و محتوی یونی ساقه. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد  دانه و سنبله درگیاه  کاهش معنی داری در شرایط تنش داشتند و وزن دانه و حساسیت کمتری داشت. عملکرد دانه و بیولوژیک نیز در شرایط تنش کاهش نشان دادند و دربین ژنوتیپ ها رقم UH3 کمترین و رقم GM67 بیشترین مقدار عملکرد دانه و بیولوژیک را نشان دادند. تفاوت مقدار عملکرد بیولوژیک به تعداد پنجه و سنبله در گیاه و کاهش سطح برگ و ارتفاع مرتبط بود. کاهش عملکرد دانه به تعداد سنبله کمتر در گیاه و تعداد دانه در سنبله کمتر ربط داشت. پروتئین دانه در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. تنش، میزان سدیم و کلر برگ را افزایش داد ولی مقدار NO3، NH4، Ca،P ،K  وMg  کاهش  یافت. درکل رقمUH3  کمترین و رقم CM67 بیشترین مقدار عملکرد  را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

735 - اثرات تنش کمبود آب بر برخی از صفات مورفولوژیک دو رقم آفتابگردان در تراکم‌های مختلف
ابراهیم خلیل وند بهروزیار مهرداد یارنیا صمد دربندی هوشنگ آلیاری

   به منظور بررسی اثرات تنش کمبود آب بر برخی از صفات مورفولوژیک دو رقم آفتابگردان در تراکم‌های مختلف، آزمایشی به صورت اسپیلت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط آب و هوایی تبریز در سال 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد أکثر

   به منظور بررسی اثرات تنش کمبود آب بر برخی از صفات مورفولوژیک دو رقم آفتابگردان در تراکم‌های مختلف، آزمایشی به صورت اسپیلت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط آب و هوایی تبریز در سال 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از دو رقم رکورد (دیر رس) و آذرگل(متوسط رس)، چهار سطح تنش کمبود آب مشتمل بر شاهد، 75 درصد رطوبت قابل دسترس، 50 درصد رطوبت قابل دسترس و 25 درصد رطوبت قابل دسترس و سه سطح تراکم شامل 80، 90 و 100 هزار بوته در هکتار. تنش ها بر اساس سطوح مختلف رطوبت قابل دسترس، و تراکم بر روی ردیف ها نیز با فاصله ثابت 60 سانتی متر از یکدیگر به ترتیب 16، 18و 20 سانتی متر اعمال گردید. نتایج نشان داد که اعمال تنش کمبود آب، باعث کاهش معنی‌داری در صفات ارتفاع و قطر ساقه، قطر و وزن خشک طبق و وزن خشک اندام های هوایی در بوته و در واحد سطح گردید. اثرات تراکم با اثرات تنش کمبود آب در صفات فوق هم پوشانی داشت، ولی با این وجود، بیشترین وزن خشک اندام های هوایی در واحد سطح در تراکم 90 هزار بوته در هکتار در شرایط شاهد، و کم ترین آن در تراکم 80 هزار بوته در هکتار و در شرایط تنش 25 درصد رطوبت قابل دسترس حاصل گردید. هیبرید آذرگل بیشترین قطر ساقه و قطر طبق و رقم رکورد بیشترین ارتفاع ساقه را در سطوح مختلف تنش کمبود آب نشان داد. صفات ارتفاع و قطر ساقه، قطر و وزن خشک طبق و وزن خشک اندام های هوایی در بوته و واحد سطح با عملکرد دانه و روغن در تک بوته و واحد سطح همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

736 - اثر قطع آبیاری در مراحل رشد زایشی بر عملکرد و اجزای دو رقم لوبیا در شرایط اقلیمی ملارد
زهرا حسینی سیسی

10.22034/aej.2018.540870

بهمنظور بررسی اثر قطع آبیاری بر عملکرد لوبیا آزمایشی در قالب طرح کرت های خردشده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه ملارد تهران اجرا شد. تیمارهای اصلی شامل آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان گلدهی، قطع آبیاری در زمان غلاف‌بندی و تیمارهای فرعی أکثر

بهمنظور بررسی اثر قطع آبیاری بر عملکرد لوبیا آزمایشی در قالب طرح کرت های خردشده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در منطقه ملارد تهران اجرا شد. تیمارهای اصلی شامل آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان گلدهی، قطع آبیاری در زمان غلاف‌بندی و تیمارهای فرعی لوبیا چیتی رقم کوشا و لوبیا قرمز رقم اختر بودند. قطع آبیاری بر کلیه صفات مورد بررسی در هر دو رقم تأثیر معنی داری داشت. به ویژه هر دو رقم در مرحله گلدهی نسبت به غلاف بندی به قطع آبیاری حساس تر بودند. بیشترین عملکرد دانه در آبیاری کامل در رقم کوشا مشاهده شد. در حالی که کمترین افت عملکرد در شرایط قطع آبیاری مربوط به رقم اختر بود. عملکرد دانه در رقم اختر و کوشا با قطع آبیاری در مرحله گلدهی به ترتیب ۵۴ و ۶۳% کاهش یافت. همچنین شاخص برداشت در رقم اختر و کوشا در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی به ترتیب ۲۵ و ۳۸% کاهش نشان داد. به طور کلی در شرایط قطع آبیاری، رقم اختر نسبت به کوشا  متحملتر بود و افت عملکرد کمتری داشت. بنابراین، کاشت رقم اختر در صورت کمبود آب در اواخر بهار و تابستان توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

737 - مطالعه شاخص های جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه‎های گلرنگ با وزن هزار دانه متفاوت تحت تنش خشکی
حمید باقری یوسف قاضی خانلوثانی اسماعیل زنگانی بابک عندلیبی محمدرضا عظیمی مقدم سلیمان جمشیدی

   بذرهایی که بتوانند از تحمل به خشکی بالایی برخوردار باشند در استقرار یکنواخت بوتهها در مزرعه و افزایش عملکرد نقش قابل توجهی خواهند داشت. به منظور مطالعۀ شاخصهای جوانه&lrm;زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ رقم سینا با وزن&lrm;های هزار دانه مختلف أکثر

   بذرهایی که بتوانند از تحمل به خشکی بالایی برخوردار باشند در استقرار یکنواخت بوتهها در مزرعه و افزایش عملکرد نقش قابل توجهی خواهند داشت. به منظور مطالعۀ شاخصهای جوانه&lrm;زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ رقم سینا با وزن&lrm;های هزار دانه مختلف (23، 83/23، 13/25 و 27/27 گرم) تحت شدتهای مختلف تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل صفر (شاهد)، 4- و 8- بار با کاربرد پلی اتیلن گلیگول 6000 بدست آمد. با افزایش شدت تنش خشکی، درصد جوانهزنی به طور معنیداری کاهش یافت و از 8/81% در شاهد به 8/57% در تنش خشکی 8- بار رسید. هم&lrm;چنین، بذور با وزن هزار دانه بیشتر، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و ضریب سرعت جوانهزنی بالاتری داشتند. تحت شرایط تنش، بذور با وزن هزار دانه 27/27 گرم ساقهچه و ریشهچه طویلتری نسبت به سایرین تولید نمودند. هم&lrm;چنین، تحت شرایط تنش، بذور با وزن هزار دانه بالا شاخص بنیه، وزن خشک و وزن تر گیاهچه بیشتری نسبت به سایر بذور داشتند. بنابراین، در این بررسی بذور با وزن هزار دانه بیشتر، علاوه بر این که دارای شاخصهای جوانهزنی بالاتری بودند، نسبت به تنش خشکی نیز مقاومت خوبی نشان دادند.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

738 - خاصیت گیاه پالایی تاجریزی در خاک های آلوده به کادمیوم در محیط آب کشت
فاطمه ابراهیمی امین باقی‌زاده شهرام پورسیدی

10.22034/aej.2017.530797

کادمیوم از فلزات سنگین است که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. هدف از این مطالعه تعیین توانایی خاصیت گیاه پالایی تاجریزی در محیط کشت آلوده به کادمیوم بود. آزمایش در شرایط آب کشت و پنج غلظت 0، 100، 200، 400 و 600 میلی مولار کلرید کادمیوم و با سه تکرار در قالب ط أکثر

کادمیوم از فلزات سنگین است که در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می‌کند. هدف از این مطالعه تعیین توانایی خاصیت گیاه پالایی تاجریزی در محیط کشت آلوده به کادمیوم بود. آزمایش در شرایط آب کشت و پنج غلظت 0، 100، 200، 400 و 600 میلی مولار کلرید کادمیوم و با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. طول ریشه، ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک گیاه، سطح برگ، میزان تجمع کادمیوم و مقدار کلروفیل کل در اندام هوایی بررسی شد. کاربرد کادمیوم، وزن خشک، سطح برگ و میزان کلروفیل کل را کاهش و طول ریشه، طول اندام هوایی و میزان جذب کادمیوم توسط گیاه را افزایش داد. با افزایش غلظت کادمیوم تا 400 میلی مولار، میزان تجمع یون کادمیوم در گیاه افزایش یافت. گیاه تاجریزی حتی در غلظت 600 میلی مولار نیز توانایی گیاه پالایی خود را حفظ کرد. این تغییرات مورفوفیزیولوژیک جهت مقابله گیاه با تنش ناشی از کادمیوم می باشد که سبب حفظ توانایی بقا و رشد نسبی مطلوب گیاه در چنین شرایطی شده و در نتیجه گیاه تاجریزی با تجمع کادمیوم در بافت های خود در پاکسازی محیط نقش مؤثری ایفا می کند. از این جهت می توان از گیاه تاجریزی به عنوان یک گیاه تجمع دهنده کادمیوم، برای رفع آلودگی خاک های مناطق صنعتی استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

739 - بررسی اثرات ویرجینیامایسین و پروتئین جیره در شرایط تنش گرمایی بر عملکرد جوجه‌های گوشتی
بابک اسدی

    به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پروتئین جیره استاندارد توصیه شده توسط انجمن تحقیقات ملی  آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین در تغذیه جوجه‌های گوشتی، آزمایشی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با دو سطح صفر و 25 قسمت در میلیون آنتی‌بیوتیک و دو أکثر

    به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پروتئین جیره استاندارد توصیه شده توسط انجمن تحقیقات ملی  آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین در تغذیه جوجه‌های گوشتی، آزمایشی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با دو سطح صفر و 25 قسمت در میلیون آنتی‌بیوتیک و دو سطح جیره استاندارد و10% پروتئین بالاتر از توصیه استاندارد با 3 تکرار و 25 قطعه جوجه گوشتی نژاد آرین برای هر تکرار به مدت 35 روز از سن 7 روزگی انجام گرفت. صفات مورد اندازه‌گیری شامل وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی به طور هفتگی و گروهی از شاخص‌های مورد نظر در طول دورة پرورش بودند. در پایان هفتة ششم از هر قفس دو قطعه جوجه به طور تصادفی انتخاب و پس از توزین و ذبح درصد لاشه و ضریب تبدیل غذایی اندازه‌گیری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان می‌دهد که در سن 6 هفتگی اثر ویرجینیامایسین در مورد هر دو نوع جیره باعث افزایش معنی‌داری در وزن بدن گردیده همچنین جیره‌ای که مطابق با شرایط تنش گرمایی تنظیم شده و همراه آنتی‌بیوتیک نیز بوده به طور معنی‌داری نسبت به بقیه جیره‌ها وزن بدن بالاتری را باعث گردیده است. در مورد ضریب تبدیل غذایی نیز در 6 هفتگی اضافه کردن ویرجینیامایسین به جیره‌ای که مطابق با شرایط تنش گرمایی تنظیم شده یعنی جیره استاندارد همراه با 10 درصد پروتئین بیشتر نسبت به عدم مصرف ویرجینیامایسین در آن جیره به طور معنی‌داری ضریب تبدیل غذایی را بهبود بخشیده است. یعنی به طور کلی جیرة استاندارد همراه با 10 درصد پروتئین بیشتر و همراه با ویرجینیامایسین بهترین ضریب تبدیل غذایی را باعث شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

740 - اثر دور آبیاری، باکتری‎های محرک رشد و اسید هیومیک بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم کویر
سارا پروازی شندی علیرضا پازکی احمد اصغرزاده امین آزادی

     به منظور بررسی اثر دور آبیاری، اسید هیومیک و باکتریهای محرک رشد (ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و سودوموناس) بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم کویر، آزمایشی در سال زراعی 90 - 1389 به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در أکثر

     به منظور بررسی اثر دور آبیاری، اسید هیومیک و باکتریهای محرک رشد (ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و سودوموناس) بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم کویر، آزمایشی در سال زراعی 90 - 1389 به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار  در فشافویه (حسن آباد) اجرا شد. فاکتور اصلی (آبیاری) در سه سطح (آبیاری بر اساس 80، 120و 160 میلی&lrm;متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) و اسید هیومیک و مخلوط باکتریهای محرک (ازتوباکتر، سودوموناس و آزوسپیریلوم) هر یک در دو سطح عدم کاربرد و کاربرد به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل نشان داد که تنش خشکی عملکرد دانه را به طور معنی&lrm;داری کاهش داد که این کاهش با توجه به نتایج آزمایش، احتمالاً از طریق کاهش تعداد دانه در سنبله می باشد. هم&lrm;چنین تنش خشکی باعث کاهش معنی&lrm;دار عملکرد بیولوژیک شد. کاربرد باکتری&lrm;های محرک رشد به طور معنی&lrm;داری عملکرد دانه و درصد شاخص برداشت را تحت تأثیر قرار داد. از سوی دیگر در شرایط تنش شدید (آبیاری بر اساس 160 میلی&lrm;متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) کاربرد اسید هیومیک باعث افزایش معنی&lrm;دار عملکرد بیولوژیک و تعداد سنبله در واحد سطح شد. با توجه به نتایج این آزمایش، باکتری&lrm;های محرک رشد و اسید هیومیک به&lrm;عنوان دو نوع کود زیستی می&lrm;توانند تا حدی برای کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

741 - واکنش ارقام مختلف لوبیا سفید تحت شرایط تنش خشکی در منطقه میانه
جلیل اجلی علی فرامرزی روزبه مردان

10.22034/aej.2015.520448

به منظور مطالعهی واکنش رقمهای لوبیا سفید تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرد شده بر پایهی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه اجرا گردید. شرایط تنش خشکی شامل دو دور آبیاری شامل دور آبیا أکثر

به منظور مطالعهی واکنش رقمهای لوبیا سفید تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرد شده بر پایهی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه اجرا گردید. شرایط تنش خشکی شامل دو دور آبیاری شامل دور آبیاری 5 روز و دور آبیاری 10 روز به عنوان کرتهای اصلی و پنج رقم لوبیا سفید شامل مرمر، یاس، صدف، دانشکده و 11805 به عنوان کرتهای فرعی انتخاب گردیدند. شرایط آبیاری محدود موجب کاهش معنیدار در اکثر صفات مورد بررسی گردید و عملکرد تمامی رقمهای مورد بررسی کاهش معنیداری یافت. بین ارقام مورد مطالعه، رقمهای صدف، دانشکده و 11805 دارای بیشترین عملکرد بودند و به عنوان رقمهای مقاوم به تنش شناخته شدند. شاخصهای حساسیت به تنش، میانگین هندسی بهره وری و شاخص تحمل تنش در شرایط آبیاری بهینه و محدود همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد داشتند، بنابراین رقمهایی که میزان بالای شاخصهای میانگین هندسی بهره وری و شاخص تحمل تنش و مقدار کمتر شاخص حساسیت به تنش را دارا بودند به عنوان رقمهای متحمل به آبیاری محدود شناخته شدند.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

742 - اثر پیش‌تیمار بذر با جیبرلیک و آبسیزیک اسید بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ تحت تنش شوری
نسرین سادات عیسی‌نژاد حشمت امیدی آرزو پراور

10.22034/aej.2016.521052

این پژوهش به منظور تعیین اثر پیشتیمار هورمونی بر بهبود جوانه‌زنی بذور گلرنگ در شرایط تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. بذور گلرنگ با غلظتهای 0 و 3% آبسیزیک اسید و 0، أکثر

این پژوهش به منظور تعیین اثر پیشتیمار هورمونی بر بهبود جوانه‌زنی بذور گلرنگ در شرایط تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. بذور گلرنگ با غلظتهای 0 و 3% آبسیزیک اسید و 0، 150 و 500 قسمت در میلیون جبرلیک اسید پیشتیمار شده و سپس تحت تنش 0، 3، 6، 9 و 12 دسیزیمنس بر متر شوری تحت شرایط نمک طبیعی دریاچه قم قرار گرفته و شاخصهای جوانهزنی اندازهگیری شدند. تیمار بذرها با جیبرلیک و آبسیزیک اسید اثرات ناشی از تنش شوری بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه را نسبتاً کاهش داده و سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه آن در پتانسیل آبی پایین شدند و جیبرلیک اسید مؤثرتر از آبسیزیک اسید بود. پیش تیمار ترکیبی جیبرلیک اسید با غلظت 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% بیش‌ترین تأثیر را بر درصد جوانه‌زنی، طول گیاهچه و وزن خشک گیاهچه نشان داد ولی میانگین مدت زمان جوانه زنی را کاهش داد. پیش تیمارهای ترکیبی جیبرلیک اسید 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% تحت شرایط تنش شوری همراه با افزایش جذب آب در گیاه از اثرات منفی تنش شوری کاسته، در نتیجه موجب بهبود درصد جوانه‌زنی، طول و وزن خشک گیاهچه و بنیه طولی و وزنی گیاهچه می‌گردد. در مجموع، پرایمینگ بذور با پیش تیمار ترکیبی، مقاومت بذرها را به تنش آبی افزایش می‌دهد، بنابراین گیاهچه‌هایی با بنیه قوی و درصد جوانه‌زنی بالا تولید می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

743 - تأثیر کلرو کولین کلراید (CCC) و زمان محلول‎پاشی بر عملکرد، صفات فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم‎های آنتی اکسیدانت ذرت (Zea mays cv. Sc 704) در شرایط تنش خشکی
محمدنبی ایلکایی داود حبیبی فرزاد پاک نژاد ناصر خدابنده مسعود علی اکبر بوجار فاطمه صدیقی

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر کلروکولین کلراید (CCC) و زمان محلول&lrm;پاشی آن بر صفات فیزیولوژیک و فعالیت برخی آنزیم&lrm;های آنتی اکسیدانت در گیاه ذرت رقم 704 تحت شرایط تنش خشکی بوده است. این پژوهش در سال 1385 به صورت آزمایش کرت&lrm;های دو بار خرد شده (اسپلیت اسپلی أکثر

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر کلروکولین کلراید (CCC) و زمان محلول&lrm;پاشی آن بر صفات فیزیولوژیک و فعالیت برخی آنزیم&lrm;های آنتی اکسیدانت در گیاه ذرت رقم 704 تحت شرایط تنش خشکی بوده است. این پژوهش در سال 1385 به صورت آزمایش کرت&lrm;های دو بار خرد شده (اسپلیت اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (ماهدشت) انجام گرفت. تیمارهای آبیاری نرمال و تنش (قطع آبیاری پس از گرده&lrm;افشانی) به کرت&lrm;های اصلی و تیمار محلول&lrm;پاشی با دو غلظت (CCC) صفر و 5/1 لیتر در هکتار  به کرت&lrm;های فرعی و زمان محلول&lrm;پاشی در دو مرحله 6 برگی و 15 روز بعد از آن، به کرت&lrm;های فرعی فرعی تعلق گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر تنش خشکی بر پایداری غشای سیتوپلاسمی،  فعالیت&lrm;های آنزیم گلوتاتیون پر اکسیداز و آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در سطح احتمال 1% و هم&lrm;چنین بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم کاتالاز در سطح احتمال 5% معنی&lrm;دار بود. مصرف CCC با غلظت 5/1 لیتر در هکتار بر عملکرد و محتوای رطوبت نسبی در سطح احتمال 5% و بر فعالیت آنزیم&lrm;های آنتی اکسیدانت در سطح 1% معنی&lrm;دار بود. میزان محتوای رطوبت نسبی برگ برای  تیمار CCC (5/65%) نسبت به شاهد (6/60%)،  تفاوت معنی&lrm;داری را نشان داد. عملکرد دانه (7/10 تن در هکتار) در تیمار CCC نسبت به شاهد (1/9 تن در هکتار) اختلاف  معنی&lrm;داری داشت. هم&rlm;چنین میزان فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز در تیمار CCC (5/1740 میلی&lrm;گرم در پیکومول)  نسبت به تیمار شاهد (1/888 میلی&lrm;گرم در پیکومول) تفاوت معنی&lrm;داری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

744 - تأثیر رژیم های کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و تعیین بهترین شاخص ارزیابی تحمل به خشکی سه رقم گندم نان
حمید دهقان&lrm;زاده محمدرضا خواجه پور حسین حیدری شریف آباد علی سلیمانی

به منظور بررسی تأثیر رژیمهای آبیاریبر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و شاخص&rlm;های مقاومت به خشکی در سه رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سالهای زراعی 84-1383 و 85 - 1384 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان به صورت کرت& أکثر

به منظور بررسی تأثیر رژیمهای آبیاریبر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و شاخص&rlm;های مقاومت به خشکی در سه رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سالهای زراعی 84-1383 و 85 - 1384 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان به صورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد. کرتهای اصلی شامل زمان آبیاری (آبیاری پس از70 ،90 و110 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشک تبخیر کلاس A) و کرتهای فرعی شامل ارقام گندم (مهدوی، قدس و بککراس روشن) بودند. تیمارهای آبیاری پس از 70 و90 میلیمتر تبخیر تجمعی، از نظر اکثر صفات اندازهگیری شده عملکرد و اجزای عملکرد دانه تفاوت معنیداری نداشتند. افزایش فاصله آبیاری از 90 به 110 میلی&rlm;متر تبخیر تجمعی سبب کاهش معنیدار عملکرد دانه و اجزای آن شد، اما بر راندمان مصرف آب تأثیری نداشت. ارقام آزمایشی از نظر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه تفاوت معنیداری با یکدیگر داشتند، به طوری که ارقام قدس و بککراسروشن به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد دانه در سنبله و هم&rlm;چنین دارای کمترین و بیشترین وزن هزار دانه و عملکرد دانه بودند. بر اساس شاخصهای حساسیت و تحمل به تنش، رقم قدس از پایداری عملکرد بالاتری برخوردار بود.بر اساس نتایج این بررسی، در شرایط مشابه با مطالعه حاضر می&rlm;توان گندم را پس از 90 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A آبیاری نمود که در این صورت ضمن 22 درصد صرفهجویی در آب آبیاری مصرفی، عملکرد دانه نزدیک به تیمار 70 میلیمتر تبخیر تجمعی حاصل می&rlm;شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

745 - اثر هیدروژل سوپرجاذب بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت دانه‎ای تحت شرایط تنش خشکی
داود خدادادی دهکردی سید امیر شمس&lrm;نیا اصلان اگدرنژاد

10.22034/aej.2019.664792

کم&lrm;آبیاری یک راه کار بهینه&lrm;سازی تولید محصول در شرایط تنش آبی است. همچنین، هیدروژل سوپرجاذب، پلیمری آب دوست با قابلیت نگهداری مقادیر زیاد آب در خود میباشد. این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف هیدروژل سوپرجاذب از نوع سوپر آب آ 200 بر عملکرد و اجزای عملکرد أکثر

کم&lrm;آبیاری یک راه کار بهینه&lrm;سازی تولید محصول در شرایط تنش آبی است. همچنین، هیدروژل سوپرجاذب، پلیمری آب دوست با قابلیت نگهداری مقادیر زیاد آب در خود میباشد. این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح مختلف هیدروژل سوپرجاذب از نوع سوپر آب آ 200 بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 704 تحت تنش خشکی صورت پذیرفت. این آزمایش به صورت کرت&lrm;های خرد شده بر پایه بلوک&lrm;های کامل تصادفی در خاک شنی در منطقه حمیدیه خوزستان انجام شد. در این پژوهش میزان آب آبیاری به عنوان تیمار اصلی شامل 100، 75 و 50% نیاز آبی گیاه و هیدروژل سوپرجاذب به عنوان تیمار فرعی شامل 0 (شاهد)، 15، 30 و 45 گرم بر متر مربع در نظر گرفته شدند. با افزایش تنش خشکی، عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت دانه&lrm;ای کاهش معنی&lrm;داری داشت. تأثیر تنش خشکی از طریق کاهش شاخص سطح برگ و اختلال در روند جذب و انتقال عناصر غذایی بود  که در نهایت منجر به کاهش عرضه مواد پرورده و کاهش عملکرد و اجزای عملکرد شد. در نهایت نتیجه&lrm;گیری شد که هیدروژل سوپرجاذب بر ذخیره&lrm;سازی آب و مواد غذایی و رهاسازی آنها در شرایط تنش خشکی مؤثر است و به طور معنی&lrm;داری از کاهش عملکرد و اجزای عملکرد محصول جلوگیری می&lrm;کند. توصیه میشود از تیمار تأمین 75% نیاز آبی گیاه به علاوه کاربرد 45 گرم در متر مربع سوپرجاذب جهت کشت ذرت در شرایط آبوهوایی خوزستان استفاده گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

746 - اثر محلول‌پاشی سایکوسل بر کاهش اثرات سوء ناشی از تنش خشکی در جو رقم کویر در منطقه خداآفرین آذربایجان شرقی
احمد افکاری حمید غفاری

10.22034/aej.2018.538663

کاربرد تنظیم کننده‌های رشد از روش‌های مهم در کاهش آثار سوء تنش خشکی و به‌ دست آوردن محصول مناسب در شرایط کمبود آب می باشد. این پژوهش به‌منظور تعیین اثر بخشی محلول‌پاشی با سایکوسل در تخفیف اثرات تنش خشکی در جو رقم کویر انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پ أکثر

کاربرد تنظیم کننده‌های رشد از روش‌های مهم در کاهش آثار سوء تنش خشکی و به‌ دست آوردن محصول مناسب در شرایط کمبود آب می باشد. این پژوهش به‌منظور تعیین اثر بخشی محلول‌پاشی با سایکوسل در تخفیف اثرات تنش خشکی در جو رقم کویر انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام و تیمارهای آزمایش شامل سایکوسل با غلظت‌های 500 ، 1000 و 1500 میلی‌گرم بر لیتر و تنش خشکی در سه سطح آبیاری معمول، قطع آبیاری در مرحله ساقه‌دهی و خوشه‌دهی بود. تنش خشکی تمامی صفات مورد ارزیابی را تحت تأثیر منفی خود قرار داد. کاربرد سایکوسل در شرایط تنش خشکی موجب افزایش معنی‌دار عملکرد و اجزای عملکرد و کاهش ارتفاع بوته شد. محلول‌پاشی گیاه با غلظت 1500 میلی‌گرم بر لیتر سایکوسل موجب تعدیل وضعیت گیاه در برابر تنش خشکی شد و از این رو، استفاده از این غلظت برای دستیابی به عملکرد مطلوب در جو رقم کویر در شرایط تنش خشکی قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

747 - اثر محلول پاشی متانول و سالیسیلیک اسید بر ویژگی های فیزیولوژیکی و آنتی اُکسیدانی کلزا (Brassica napus L) تحت شرایط کم آبیاری
سمانه صفاجو علی فرامرزی جلیل اجلی مهرداد عبدی مهدی اورعی

10.22034/aej.2021.708292

به منظور سنجش اثر محلول پاشی برگی متانول و سالیسیلیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدانی (کاتالاز، گایاکول پراُکسیداز و آسکوربات پراُکسیداز)، محتوای هیدرات های کربن محلول و پرولین گیاه کلزا (Brassica napus L) در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکت أکثر

به منظور سنجش اثر محلول پاشی برگی متانول و سالیسیلیک اسید بر فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدانی (کاتالاز، گایاکول پراُکسیداز و آسکوربات پراُکسیداز)، محتوای هیدرات های کربن محلول و پرولین گیاه کلزا (Brassica napus L) در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی صفی آباد دزفول، اجرا شد. تیمارهای تنش کم آبی شامل سه سطح (70، 140 و 210 میلی متر تبخیر) به عنوان کرت های اصلی و تلفیق تیمارهای محلول پاشی برگی سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر، 100 و 200 میکرومول) و متانول در سه سطح (صفر، 10 و 20 درصد حجمی) به عنوان کرت های فرعی بوده است. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، اثر تنش کم آبی بر فعالیت آنزیم های کاتالاز، گایاکول پراُکسیداز و آسکوربات پراُکسیداز، محتوای هیدرات های کربن محلول و پرولین، معنی دار بوده است. علاوه بر این، محلول پاشی برگی متانول و سالیسیلیک اسید بر صفات اندازه گیری شده، معنی دار بود. مقایسات میانگین نشان داد، تنش کم آبی، منجر به افزایش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدانی، محتوای هیدرات های کربن محلول و پرولین شده است. در نهایت، محلول پاشی برگی متانول و سالیسیلیک اسید، کاهش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدانی و افزایش محتوای هیدرات های کربن محلول و پرولین در گیاه کلزا را به همراه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

748 - بررسی اثرات تنش خشکی انتهای فصل بر اساس شاخص‌های ارزیابی در 9 لاین و رقم اصلاح شده برنج
محمدباقر خورشیدی بنام مهرداد عبدی شهرام ایرانی&rlm; پور رحیم اکبری

   این پژوهش در سال 1384 با هدف تعیین تأثیر تنش خشکی آخر فصل با استفاده از شاخص‌های ارزیابی تنش در نه رقم و لاین امید بخش برنج در چهار تکرار به&rlm;صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشک أکثر

این پژوهش در سال 1384 با هدف تعیین تأثیر تنش خشکی آخر فصل با استفاده از شاخص‌های ارزیابی تنش در نه رقم و لاین امید بخش برنج در چهار تکرار به&rlm;صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشکی، مقادیر 5 شاخص شامل میانگین حسابی، میانگین هندسی، شاخص تحمل، شاخص حساسیت به تنش، و شاخص تحمل به تنش محاسبه شدند. نتایج نشان ‌داد که بین ارقام از لحاظ عملکرد تنوع زیادی وجود دارد. ارقام صالح، 830، محلی دوم و هیبرید در هر دو شرایط عملکردی بیشتر از عملکرد میانگین گروه خود تولید کردند. هم&rlm;چنین عملکرد حسن سرایی بیشتر از میانگین گروه تحت تنش ولی عملکرد 841 کمتر از میانگین گروه تنش بود. رقم 840 که در شرایط بدون تنش عملکردی بیشتر از میانگین نشان داده بود تحت شرایط تنش کاهش عملکرد نشان داد. ارقام هاشمی و محلی اول و 841 در هر دو شرایط کمترین عملکرد را تولید کردند. بالاترین میزان شاخص STI متعلق به ارقام صالح و لاین 830 و محلی دوم بود (به&rlm;ترتیب 5/1، 26/1، و 02/1)، رقم صالح بر اساس شاخص  GMPنیز تحمل بالاتری داشت (8444 کیلوگرم در هکتار). از نظر شاخصهای SSI و TOL رقم هاشمی نسبت به تنش متحمل تر از رقم صالح بود، در حالی‌که رقم صالح بر اساس شاخص MP از تحمل نسبی بیشتری برخوردار بود. با مقایسه ضرایب همبستگیYp  و Ys با شاخص‌های اندازه&rlm;گیری شده، سه شاخص MP، GMP و STI از ضرایب همبستگی بالاتری نسبت به سایرین برخوردار بودند، لذا بهترین شاخص ها برای غربال ژنوتیپ&rlm;های مقاوم و حساس به&rlm;شمار آمدند. بر اساس روش‌های به کار گرفته شده در این بررسی برای غربال کردن ژنوتیپ&rlm;های مقاوم و حساس، رقم صالح از نظر شاخص بهره&rlm;وری متحمل&rlm;ترین رقم نسبت به تنش بوده و بعد از آن لاین 830  قرار داشت.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

749 - اثر تنش خشکی و روش‎های آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبرید ذرت
فرزاد پاک&lrm;نژاد سعید وزان جلیل اجلی مجتبی میراخوری محمد نصیری

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبریدذرت SC704  وSC647 تحت شرایط تنش خشکی و دو روش آبیاری، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج طی سال&lrm;های أکثر

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبریدذرت SC704  وSC647 تحت شرایط تنش خشکی و دو روش آبیاری، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج طی سال&lrm;های 1384و 1385 انجام شد. در این آزمایش اعمال تیمار تنش خشکی در سه سطح به صورت آبیاری پس از  40درصد،60 درصد، و 75 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک و نیز روش آبیاری به دو روش آبیاری تمام ردیف‌های کاشت و آبیاری یک در میان ردیف‌های کاشت به عنوان فاکتور اصلی  و دو هیبرید به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی بر عملکرد دانه و کلیه اجزای عملکرد اثر معنی&lrm;داری داشت و تنش شدید موجب 37 درصد کاهش عملکرد گردید. روش آبیاری بر عملکرد دانه تأثیر معنی&lrm;داری نداشت، ولی اثرات متقابل معنی&lrm;دار بود. به طوری که در آبیاری کامل به شیوه آبیاری تمام ردیف&lrm;های کاشت، هیبریدSC647 رقم مناسب&rlm;تری بود. ولی در روش آبیاری یک در میان، هیبرید SC704 عملکرد بیشتری را تولید کرد. هم&rlm;چنین در شرایط کم آبیاری، هیبرید SC704 در روش آبیاری تمام ردیف&lrm;های کاشت عملکرد بیشتری نسبت به هیبرید SC647 تولید نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

750 - بررسی تأثیر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیکی جو بدون پوشینه (Hordeum sativum L.) در منطقه اقلید فارس
علیرضا باقری حجت اله مظاهری لقب

در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران رشد و عملکرد غلات به&lrm;دلیل وجود تنش&lrm;های خشکی و شوری کاهش پیدا می&lrm;کند. در عین حال یکی از  مناسب&lrm;ترین گیاهان زراعی برای چنین شرایطی گیاه جو است. در حال حاضر، برای غلبه بر مشکلات تنش ژنوتیپ&lrm;های مناسب و متحمل جو أکثر

در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران رشد و عملکرد غلات به&lrm;دلیل وجود تنش&lrm;های خشکی و شوری کاهش پیدا می&lrm;کند. در عین حال یکی از  مناسب&lrm;ترین گیاهان زراعی برای چنین شرایطی گیاه جو است. در حال حاضر، برای غلبه بر مشکلات تنش ژنوتیپ&lrm;های مناسب و متحمل جو معمولی وجو بدون پوشینه تحت بررسی هستند. در این آزمایش به منظور بررسی میزان تحمل جو بدون پوشینه به خشکی، چهار ژنوتیپ ( UH3،U46M ،EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید به مدت دو سال مورد بررسی قرار گرفتند. چهار تیمار (آبیاری پس از پتانسیل آب خاک 5/0- (شاهد)، 5/1- ، 3- و 5- bar) به&rlm;کار برده شدند. تیمارها در آزمایش کرت&lrm;های خرد شده بر اساس طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شدند. ژنوتیپ های جو بدون پوشینه به کرت&lrm;های اصلی و تیمارهای آبیاری به کرت&lrm;های فرعی تعلق گرفت. صفات مورد اندازه&lrm;گیری شامل  میزان فتوسنتز، تنفس و میزان کلروفیل، مقدارهورمون آبسیزیک اسید، پرولین و میزان آنزیم&lrm;های پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در برگ پرچم بودند. داده ها با نرم افزار MSTATC تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تنش باعث کاهش  فتوسنتز و میزان کلروفیل ولیکن باعث افزایش میزان آنزیم&lrm;های سوپر اکسید دیسموتاز و پراکسیداز (به&lrm;دلیل افزایش تولید مشتقات اکسیژن در تنش خشکی)، محتوی پرولین،ABA  و میزان تنفس شد. ژنوتیپUH3  کمترین مقدار فتوسنتز، کلروفیل، ABA وپرولین ولی ژنوتیپCM67 بیشترین مقدار این صفات را داشتند. در مورد تنفس نتیجه عکس بود. به&lrm;طورکلی، با توجه به صفات مورد بررسی، ژنوتیپ CM67 به&lrm;عنوان ژنوتیپ متحمل و UH3 به&lrm;عنوان ژنوتیپ حساس شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

751 - واکنش صفات مورفولوژیک گیاه دارویی زوفا به شرایط کم‌آبیاری در شرایط گلخانه
مجید رستمی

10.22034/aej.2016.525078

تنش خشکی عامل اصلی محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می‌شود. زوفا از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان بوده و مصارف دارویی متعددی دارد. به منظور تعیین اثر شرایط کمآبیاری بر صفات موروفولوژیک شامل ارتفاع بوته، وزن برگ، اندام هوایی، وز أکثر

تنش خشکی عامل اصلی محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می‌شود. زوفا از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان بوده و مصارف دارویی متعددی دارد. به منظور تعیین اثر شرایط کمآبیاری بر صفات موروفولوژیک شامل ارتفاع بوته، وزن برگ، اندام هوایی، وزن ساقه، وزن ریشه و حجم ریشه گیاه، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مجتمع عالی آموزشی شیروان در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. سطوح مختلف آبیاری شامل آبیاری 100،  75، 50 و 25% ظرفیت زراعی اعمال شد. تشدید شرایط کم آبیاری کاهش ارتفاع بوته، وزن برگ، وزن ساقه و اندام هوایی، وزن و حجم ریشه حادث شد ولی نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی با افزایش سطح تنش خشکی افزایش پیدا کرد. نتایج آزمایش بیانگر تحمل نسبی گیاه زوفا در مواجهه با تنش ملایم کمبود آب بود. با توجه به تحمل گیاه زوفا به تنشهای ملایم، در مناطق خشک و نیمه خشک که دارایی تنش های ملایم هستند  کاشت گیاه زوفا در این مناطق توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

752 - تأثیر میکوریزا (Glomus intraradices)و سطوح مختلف روی بر صفات مورفولوژیک و زراعی ذرت (Zea mays) در سطوح مختلف رطوبت خاک
نورعلی ساجدی امیر حسین شیرانی راد عبداللّّّّّّه ساجدی هادی خانمحمدی

به منظور مطالعه اثر قارچ میکوریزا و سطوح مختلف عنصر روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، زراعی و عملکرد ذرت سینگل کراس 704 تحت شرایط مختلف رطوبت خاک، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاو أکثر

به منظور مطالعه اثر قارچ میکوریزا و سطوح مختلف عنصر روی بر برخی از صفات مورفولوژیک، زراعی و عملکرد ذرت سینگل کراس 704 تحت شرایط مختلف رطوبت خاک، آزمایشی به&lrm;صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری معادل نیاز آبی گیاه، آبیاری معادل 75 درصد آبیاری معادل 50 درصد نیاز آبی گیاه)، تلقیح قارچ میکوریزا در دو سطح (تلقیح با G.intraradices و بدون تلقیح) که در هنگام کاشت با بذر تلقیح گردید و روی از منبع سولفات روی در سه سطح (شاهد، 25 کیلوگرم در هکتار و 45 کیلوگرم در هکتار ) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی روی صفات زراعی و عملکرد دانه مؤثر بود. حداکثر عملکرد دانه ذرت در آبیاری شاهد به دست آمد. با کاربرد قارچ میکوریزا و سولفات روی به&lrm;طور مجزا صفات مورد نظر افزایش یافتند. اثرات متقابل دوگانه قارچ و سولفات روی عملکرد دانه را افزایش داد. اثرات متقابل سهگانه تیمارها (آبیاری، قارچ و سولفات روی) موجب افزایش عملکرد دانه گردید به&lrm;طوری&lrm;که بیشترین مقدار صفات زراعی و عملکرد دانه با استفاده از اثر متقابل سهگانه تیمار آبیاری شاهد، 25 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و تلقیح با قارچ G.intraradices حاصل شد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

753 - اثر پرلیت، ورمی‌کمپوست و آکوازورب بر کاهش اثر تنش خشکی در ذرت دو منظوره 678
حسین شیرزاد آده مرتضی پاشا مهدی تاجبخش

10.22034/aej.2018.541281

کمبود منابع آب و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، از جمله ایران است. استفاده از برخی مواد افزودنی مانند پلیمرهای سوپرجاذب می‌تواند به حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از منابع محدود آب کمک نماید، این پژوهش به منظور تعیین اثر أکثر

کمبود منابع آب و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، از جمله ایران است. استفاده از برخی مواد افزودنی مانند پلیمرهای سوپرجاذب می‌تواند به حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از منابع محدود آب کمک نماید، این پژوهش به منظور تعیین اثر جاذب‌های رطوبتی، هواده و کودی‌ بر تخفیف اثرات تنش خشکی در ذرت رقم 678 انجام شد.‌‌ آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی‌ در سه تکرار‌ انجام و تیمارهای آزمایشی شامل پرلیت‌، ورمی کمپوست‌، جاذب رطوبتی آکوازورب و اعمال تنش آبی شامل سه دور آبیاری 40، 80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک استاندارد کلاس آ بود. ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، قطر بلال، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در زمان برداشت فیزیولوژیک گیاه اندازه‌گیری شدند. کاربرد سه تیمار پرلیت، و‌رمی کمپوست و آکوازورب موجب افزایش معنی‌دار‌ شاخص‌های رشد و میزان عملکرد دانه شد. همچنین، مصرف پرلیت و آکوازورب با دور آبیاری 40 میلی‌تر تبخیر از تشتک،‌ بیش از تیمار ورمی‌کمپوست بر‌ عملکرد و اجزای عملکرد مؤثر بود و مصرف ورمی‌کمپوست‌ با دور‌ آبیاری ‌40 میلی‌متر‌ تبخیر از تشتک باعث افزایش عملکرد شد. بنابراین، استفاده از پلیمرهای پرلیت و آکوازورب‌ برای دستیابی به عملکرد مطلوب در ذرت رقم 678 در شرایط تنش خشکی توصیه‌ می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

754 - پاسخ ارقام هیبرید جدید ذرت علوفه ای به تنش خشکی با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی
مریم حاجی بابائی فرهاد عزیزی

     به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد علوفه ارقام هیبرید جدید ذرت و ارزیابی شاخصهای تحمل خشکی، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه  نهال و أکثر

     به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد علوفه ارقام هیبرید جدید ذرت و ارزیابی شاخصهای تحمل خشکی، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه  نهال و بذر کرج در سال 1388 اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید (بترتیب آبیاری پس از 70 ،100 و130 میلی&lrm;متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی شامل 14 هیبرید ذرت بود. بر اساس عملکرد علوفه ژنوتیپهای مورد بررسی در شرایط نرمال و دارای تنش خشکی، شاخصبهره&lrm;وری متوسط (MP)،شاخص میانگین هندسی بهرهوری (GMP)، شاخص تحمل به تنشSTI) )، شاخص تحمل (TOL)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص حساسیت به تنش SSI)) و درصد تغییر صفات محاسبه شد. تجزیه واریانس شاخصهای تحمل به تنش خشکی و عملکرد علوفه نشان داد که فقط شاخص بهرهوری متوسط در شرایط بدون تنش و تنش ملایم و شاخصهای میانگین هندسی بهرهوری و شاخص عملکرد در شرایط بدون تنش و تنش شدید معنیدار بودند. همبستگی شاخصهای تحمل به خشکی و عملکرد هیبریدهای مورد بررسی نشان داد که در شرایط نرمال،تنش ملایم و تنش شدید، شاخصهایGMP  و MP به عنوان بهترین شاخصها برای تعیین ارقام متحمل به تنش کمآبی برای ارزیابی هیبریدهای مختلف ذرت مشخص شدند. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش، هیبریدهای K47/3-1-2-7-1-1-1×MO17 و  KLM76004/3-2-1-1-1-1-1-1×K3544/1  با توجه به شاخصهای مختلف به عنوان متحملترین هیبریدها به تنش خشکی شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

755 - اثر کاربرد کود دامی بر تحمل ارقام ذرت دانه‌ای به تنش خشکی در شرایط اقلیمی ایرانشهر
امیر بهزادی اصل سید مهدی جوادزاده

10.22034/aej.2018.544494

به منظور بررسی واکنش ذرت دانه‌ای تحت تنش خشکی به کاربرد کودهای دامی آزمایشی در قالب طرح کرت‌های دوباره خردشده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در منطقه ایرانشهر اجرا شد. تنش خشکی شامل قطع آبیاری در دو مرحله گل‌دهی و دوره پرشدن دانه اعمال شد. در این آزمایش چهار رقم ذرت دانه& أکثر

به منظور بررسی واکنش ذرت دانه‌ای تحت تنش خشکی به کاربرد کودهای دامی آزمایشی در قالب طرح کرت‌های دوباره خردشده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در منطقه ایرانشهر اجرا شد. تنش خشکی شامل قطع آبیاری در دو مرحله گل‌دهی و دوره پرشدن دانه اعمال شد. در این آزمایش چهار رقم ذرت دانه ای شامل SC704، SC540، SC647 و ماکسیما و کود دامی شامل کود گوسفندی و مرغی به ترتیب به میزان 10 و 5 تن در هکتار استفاده شد. ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، قطر بلال، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در زمان برداشت فیزیولوژیک گیاه اندازه‌گیری شدند. همچنین، شاخص‌های تحمل شامل شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل، شاخص تحمل به تنش، میانگین هندسی بهره وری و شاخص میانگین بهرهوری محاسبه شدند. قطع آبیاری به ویژه در مرحله گلدهی بر کلیه صفات مورد بررسی در هر چهار رقم تأثیر کاهنده معنی‌داری داشت. هیبرید 704 بیشترین تحمل به خشکی را در شرایط آب و هوایی ایرانشهر از خود نشان داد. مصرف کود مرغی در تنش خشکی در مرحله گلدهی نسبت به کود گوسفندی موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد ذرت رقم 704 شد. شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل، شاخص تحمل به تنش، میانگین هندسی بهرهوری و شاخص میانگین بهره وری رقم 704 را به عنوان رقم متحمل به تنش معرفی نمودند. بنابراین، استفاده از کود مرغی برای دستیابی به عملکرد مطلوب در ذرت رقم 704 در شرایط تنش خشکی توصیه‌ می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

756 - شناسایی ژنوتیپ‌های برنج متحمل به تنش خشکی با تجزیه و تحلیل چندمتغیره
رضا کریم کشته حسین صبوری

10.22034/aej.2016.521621

به منظور شناسایی ژنوتیپهای برنج متحمل به شرایط تنش خشکی، 14 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در شهرستان علیآباد کتول در سال زراعی 91-90 مورد آزمایش قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنیداری بین ژنوتیپه أکثر

به منظور شناسایی ژنوتیپهای برنج متحمل به شرایط تنش خشکی، 14 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در شهرستان علیآباد کتول در سال زراعی 91-90 مورد آزمایش قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنیداری بین ژنوتیپها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپها بود. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط غرقاب و تنش خشکی و شاخص تحمل به خشکی نشان داد که شاخصهای حساسیت به تنش، تحمل، میانگین عملکرد، میانگین هندسی، میانگین هارمونیک و عملکرد را به عنوان شاخصهایی برتر در هر دو شرایط غرقاب و تنش خشکی که قادرند ژنوتیپهای مقاوم با عملکرد بالا را نشان دهند انتخاب نمود. تجزیه خوشهای ژنوتیپها به کمک شاخصهای تحمل به خشکی انجام شد. براساس این نمودار ژنوتیپها به سه گروه تقسیم شدند. ژنوتیپهای Graldo، IRAT216، غریب سیاه ریحانی، USEN، IR63372-15 که در گروه سوم قرار گرفتند و جزو ژنوتیپهای حساس به خشکی بودند. با توجه به شاخصهای تحمل خشکی ژنوتیپهای  سپیدرود، طارم محلی و IR83752-B-B-12-3 نظر به دارا بودن بیشترین میزان عملکرد در هر دو شرایط محیطی و داشتن  شاخص تحمل به تنش بالا به عنوان ژنوتیپهای متحمل پیشنهاد میشوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

757 - تأثیر تنش خشکی و قطع برگ بر برخی صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان روغنی (آلستار)
نواب حاجی حسنی اصل محسن رشدی مهدی غفاری اسماعیل علیزاده امین مرادی اقدم

   به&rlm;منظور بررسی اثرات تنش خشکی، زمان و مرحله قطع برگ بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان روغنی (رقم آلستار) آزمایشی در سال ١٣۸٥ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوی انجام گرفت. سطوح آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از۸۰ ،١٢٠و١٦۰ میلی&rlm;متر تبخیر از أکثر

به&rlm;منظور بررسی اثرات تنش خشکی، زمان و مرحله قطع برگ بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان روغنی (رقم آلستار) آزمایشی در سال ١٣۸٥ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوی انجام گرفت. سطوح آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از۸۰ ،١٢٠و١٦۰ میلی&rlm;متر تبخیر از تشتک تبخیر) به&rlm;عنوان فاکتور اصلی و زمان قطع برگ در دو سطح (قطع برگ در مرحلهR2  وR6) به عنوان فاکتور فرعی و مکان قطع برگ در سه سطح (شاهد، قطع برگ های نیمه&rlm; بالایی و قطع برگ های نیمه&rlm; پایینی بوته) به عنوان فاکتور فرعی فرعی به صورت طرح کرت&rlm;های نواری خرد شده در قالب بلوک&rlm;های کامل تصادفی در ٤ تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی ارتفاع بوته، قطر طبق، شاخص برداشت، وزن هزاردانه، تعداد  دانه&rlm;های پر، عملکرد روغن و عملکرد دانه (به جز درصد مغز دانه) را کاهش داد ولی موجب افزایش درصد پوکی دانه&rlm;ها گردید. عملکرد دانه در سطح آبیاری ۸۰ میلی&rlm;متر تبخیر از تشتک تبخیر٥٥٢٢ کیلوگرم بود، ولی در دو سطح دیگر آبیاری عملکرد دانه به&rlm;ترتیب 437 و 1297 کیلوگرم کاهش یافت. مرحله قطع برگ بر درصد مغز به کل دانه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن تأثیر معنی&rlm;دار گذاشت و صفات وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن (به جز درصد مغز دانه) در تیمار قطع برگ مرحله R6 گروه برتر بود. مقایسه عملکرد دانه (٥١٣٣ کیلوگرم در هکتار) در تیمار قطع برگ در مرحله R6با عملکرد  طی قطع برگ در مرحله R2 (4756 کیلوگرم در هکتار) نشان&rlm;گر اهمیت برگ&rlm;ها خصوصا در مراحل اولیه رشد زایشی می باشد. قطع برگ در بخش&rlm;های مختلف ساقه موجب اختلاف معنی&rlm;داری در صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، درصد پوکی، شاخص برداشت، درصد مغز به دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه&rlm;های پر، عملکرد دانه و عملکرد روغن گردید و با قطع برگ&rlm;های نیمه&rlm; بالایی، مقادیر اکثر صفات کاهش معنی&rlm;داری یافت. بین اثرات متقابل، قطع برگ&rlm;های نیمه&rlm; پایینی بوته در مرحله R6 با تیمار شاهد اختلاف چندانی وجود نداشت. نتایج حاکی از ارزش بالای حفظ برگ&rlm;های فوقانی آفتابگردان تا مرحله شروع پرشدن دانه&rlm;ها می&rlm;باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

758 - پاسخ‌های فیزیولوژیک و تغییرات پروتئین حرارتی در سرخارگل تحت تنش خشکی
کوثر مرادی فریبا خلیلی

10.22034/aej.2018.545685

سلول‌‌های گیاهی جهت درک سیگنال‌‌های مختلف پیرامون شان نمو یافته‌‌اند و از طریق تعدیل بیان ژن‌‌ها به آن‌‌ها پاسخ می‌‌دهند. خشکی یک ویژگی آب و هوایی طبیعی و محدود کننده‌ عملکرد گیاهان زراعی است. در این پژوهش به ‌منظور ارزیابی واکنش گیاه سرخارگل به تنش خشکی، در یک آزم أکثر

سلول‌‌های گیاهی جهت درک سیگنال‌‌های مختلف پیرامون شان نمو یافته‌‌اند و از طریق تعدیل بیان ژن‌‌ها به آن‌‌ها پاسخ می‌‌دهند. خشکی یک ویژگی آب و هوایی طبیعی و محدود کننده‌ عملکرد گیاهان زراعی است. در این پژوهش به ‌منظور ارزیابی واکنش گیاه سرخارگل به تنش خشکی، در یک آزمایش گلدانی، پس از اعمال سطح تنش خشکی شامل آبیاری به میزان 25، 50، 75 و 85% ظرفیت زراعی همراه با آبیاری معمول، میزان پرولین، پتاسیم، فسفر و نیتروژن برگ اندازه گیری و نیز بیان پروتئین های شوک حرارتی با استفاده از روش Real- Time PCR در بافت‌ برگ مورد ارزیابی قرار گرفت. افزایش معنی‌دار میزان پرولین، کاهش پتاسیم، فسفر و  نیتروژن در بافت‌ برگ در اثر اعمال تنش خشکی مشاهده شد. همچنین اعمال تنش خشکی موجب افزایش بیان پروتئین شوک حرارتی در تمامی سطوح تنش مورد مطالعه شد. به طور کلی، گیاه سرخارگل با به کارگیری برخی سازوکارهای دفاعی از قبیل افزایش محتوی پرولین و پروتئین شوک حرارتی در مقابل تنش خشکی مقاومت می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

759 - نشت یونی و فعالیت کاتالاز و پراکسیداز در گیاهچه چند ژنوتیپ نخود در واکنش به دما‌های پایین
احسان فتحی ایرج طهماسبی نسرین تیموری

10.22034/aej.2016.525180

چکیده   این مطالعه به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپهای نخود به تنش دمای پایین در مرحله رشد گیاهچهای در اتاقک رشد انجام شد. دراین آزمایش سطوح دمایی 15-، 10-، 5-، 0، 5، 10 و 15 درجه سلسیوس روی پنج ژنوتیپ نخود شامل ILC482، آزاد، آرمان، کا أکثر

چکیده   این مطالعه به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپهای نخود به تنش دمای پایین در مرحله رشد گیاهچهای در اتاقک رشد انجام شد. دراین آزمایش سطوح دمایی 15-، 10-، 5-، 0، 5، 10 و 15 درجه سلسیوس روی پنج ژنوتیپ نخود شامل ILC482، آزاد، آرمان، کاکا و پیروز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اعمال شد. در تمام ژنوتیپهای نخود با افزایش شدت تنش سرما از 15 تا 0 درجه سلسیوس، میزان نشت الکترولیتها افزایش و در دمای حدود 0 درجه به حداکثر رسید. در دامنه دمایی اعمال شده، ژنوتیپ آزاد و ILC482 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان نشت الکترولیت بودند. با کاهش دما تا 0 درجه سلسیوس فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز در همه ژنوتیپها افزایش یافت. در دماهای کمتر از 0 درجه سلسیوس پاسخ ژنوتیپها متفاوت بود. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز متعلق به ژنوتیپ ILC482 بود. در مجموع، به نظر میرسد ژنوتیپ ILC482 در مقایسه با سایر ژنوتیپها مقاومت بیشتری به سرما داشته باشد و بنابراین میتوان توصیه کرد در مناطقی که دمای هوا در فصل پاییزه و زمستان در کشتهای پاییزه و انتظاری با کاهش شدیدی مواجه میشود از این ژنوتیپ استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

760 - مطالعه اثر محلول پاشی روی برعملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب
جواد طباطبائیان

     به منظور بررسی اثر محلولپاشی سولفات روی برعملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب، آزمایشی در سالهای زراعی 1388 و 1389  به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل شر أکثر

     به منظور بررسی اثر محلولپاشی سولفات روی برعملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب، آزمایشی در سالهای زراعی 1388 و 1389  به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل شرایط رطوبتی مختلف از قبیل آبیاری معمول، تنش رطوبتی انتهای فصل رشد با قطع آبیاری از زمان گردهافشانی تا انتهای رشد و تنش رطوبتی انتهای فصل رشد با قطع آبیاری از زمان شیری تا انتهای رشد و فاکتورهای فرعی شامل سه ژنوتیپ گندم شامل مهدوی، شیراز و پیشتاز و سه غلظت مختلف 0، 5/2 و 5 میلیگرم بر کیلوگرم سولفات روی بودند. نتایج این آزمایش نشان دادکه با افزایش شدت تنش رطوبتی، عملکرد دانه، مقدار ماده خشک و شاخص برداشت کاهش یافته و مقدار پروتیین دانه افزایش یافت. با افزایش تنش رطوبتی، عملکرد دانه در همه رقمها کاهش نشان داد، اما ملاحظه شد که با قطع آب در مرحله گرده&lrm;افشانی، رقم پیشتاز حداکثر عملکرد دانه را نشان داد (6107 کیلوگرم در هکتار). در شرایط آبیاری کامل، همه رقمها به&lrm;ویژه رقم مهدوی عملکرد بالایی داشت. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که کاربرد سولفات روی اثر مثبت معنی&lrm;داری روی اکثر صفات داشت، بهطوریکه مصرف سولفات روی به میزان 5/2 میلیگرم بر کیلوگرم در شرایط آبیاری کامل باعث افزایش 27 درصدی عملکرد دانه شد. هم&lrm;چنین با مصرف سولفات روی، غلظت روی در دانه به طور معنی&lrm;داری افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

761 - ارزیابی شاخص‌های تحمل به شوری برخی ژنوتیپ‌های گندم نان در مرحله‌ی گیاهچه‌
سپیده بیریای منوچهر خدارحمی داود حبیبی

به منظور ارزیابی شاخص‌های تحمل به شوری17 رقم تجاری و34 لاین بومی گندم نان برابر شوری حاصل از کلرید سدیم، آزمایشی در سال زراعی 1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو تکرار و در سطوح شوری صفر، 8 و 16 دسی‌زیمنسبر متر، در سطح گلخانه انجام گرد أکثر

به منظور ارزیابی شاخص‌های تحمل به شوری17 رقم تجاری و34 لاین بومی گندم نان برابر شوری حاصل از کلرید سدیم، آزمایشی در سال زراعی 1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در دو تکرار و در سطوح شوری صفر، 8 و 16 دسی‌زیمنسبر متر، در سطح گلخانه انجام گردید. در این بررسی، وزن خشک کل گیاهچه اندازه‌گیری شد. برای ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپها، از شاخصهای حساسیت به تنش، شاخص تحمل، شاخص تحمل به تنش، شاخص میانگین هندسی و شاخص میانگین تولیداستفاده شد. در این بررسی با توجه به شاخص‌هایبهره‌وری متوسط یا میانگین تولید، شاخص میانگین هندسی و شاخص تحمل به تنش ژنوتیپ‌های 4452 فراهان، 4468 ساروق، 4678 ترفان، پارسی، 2745 رضائیه و نیشابور به عنوان ژنوتیپ‌هایی که در هر دو شرایط شاهد و تنش شوری دارای زیستتوده بالایی می‌باشند، شناسایی شدند، به همین جهت می‌توان از این ژنوتیپ‌ها هم در مناطق شور و هم در مناطق غیرشور و یا حتی در مناطقی که شور یا غیرشور بودن آن‌ها مشخص نیست، استفاده کرد، زیرا در هر دو شرایط تنش و نرمال، عملکرد بیولوژیک بالایی دارند. از طرف دیگر مشاهده شد که ژنوتیپ‌های روشن، MV–17، 22762، زارع، 22919، 2664 آذربایجان و 1856 مهاباد دارای کمترین میزان شاخص تحمل به تنشو شاخص حساسیت به تنشمی‌باشد و از این ژنوتیپ‌ها معمولاً در شرایط تنش شوری استفاده می‌شود، زیرا دارای عملکرد بیولوژیکبالایی در شرایط تنش هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

762 - اثر محلول پاشی با کلرور پتاسیم و اوره بر کمیت و کیفیت گندم دیم سرداری
مهرداد عبدی

 به منظور بررسی اثر عناصر غذایی و زمانهای مختلف محلولپاشی بر عملکرد، اجزای عملکرد، میزان پروتئین دانه و رطوبت نسبی برگ، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دیم خدابنده، زنجان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل سه نوع محلول غذایی کلرور پتاس أکثر

 به منظور بررسی اثر عناصر غذایی و زمانهای مختلف محلولپاشی بر عملکرد، اجزای عملکرد، میزان پروتئین دانه و رطوبت نسبی برگ، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دیم خدابنده، زنجان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل سه نوع محلول غذایی کلرور پتاسیم، اوره، کلرور پتاسیم + اوره) در چهار زمان محلولپاشی، دولبه شدن سنبله، گردهافشانی، شیری شدن دانه و دولبه شدن سنبله + شیری شدن دانه در سه تکرار به اجرا در آمد. در این آزمایش محلولپاشی اوره به میزان 20 کیلوگرم ازت خالص در هر هکتار با غلظت 3/2% و محلول پاشی کلرورپتاسیم نیز به میزان 20 کیلوگرم در هکتار با غلظت 1% صورت گرفت. اختلاف بسیار معنیداری بین انواع محلولهای غذایی و زمان محلولپاشی از لحاظ اثر بر صفات اندازهگیری شده وجود داشت. محلولپاشی با کلرور پتاسیم مخصوصاً در مراحل اولیه رشد به دلیل نقش پتاسیم در تنظیم اسمزی و حفظ پتانسیل آب گیاه بیشترین اثر را در حفظ رطوبت برگ داشت و بالاترین میزان رطوبت نسبی برگ را نشان داد. محلول پاشی کلرورپتاسیم + اوره در مرحله دولبه شدن سنبله + شیری شدن دانه بیشترین اثر را روی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و تعداد دانه در خوشه و درصد پروتئین دانه داشت و در صفات یاد شده به ترتیب 40، 28، 3/9 و 49 و 9/17% نسبت به شاهد افزایش مشاهده شد. به طور کلی محلولپاشی کلرور پتاسیم + اوره در مراحل قبل از گرده افشانی باعث افزایش عملکرد دانه و تعداد دانه در خوشه شد و محلول پاشی بعد از گردهافشانی باعث افزایش معنیدار درصد پروتئین و وزن هزار دانه گردید. با توجه به تأثیر پتاسیم در بازو بسته شدن روزنه ها و تنظیم اسمزی میتوان با مصرف کلرور پتاسیم در مراحل قبل گردافشانی مقاومت به کم آبی را در گندم افزایش داد. مصرف همزمان این دو ماده غذایی علاوه بر مقاوت به خشکی منجربه افزایش تعداد دانه در خوشه و نهایتاً عملکرد دانه خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

763 - اثر محلول پاشی روی بر عملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب
جواد طباطبائیان

به منظور بررسی اثر محلولپاشی سولفات روی برعملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب، آزمایشی در سالهای زراعی 1388 و 1389 به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کرتهای اصلی شامل شرایط رطوبتی مختلف از قبیل آ أکثر

به منظور بررسی اثر محلولپاشی سولفات روی برعملکرد کمی و کیفی گندم در شرایط کمبود آب، آزمایشی در سالهای زراعی 1388 و 1389 به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کرتهای اصلی شامل شرایط رطوبتی مختلف از قبیل آبیاری معمول، تنش رطوبتی انتهای فصل رشد با قطع آبیاری از زمان گردهافشانی تا انتهای رشد و تنش رطوبتی انتهای فصل رشد با قطع آبیاری از زمان شیری تا انتهای رشد و کرتهای فرعی شامل سه ژنوتیپ گندم مهدوی، شیراز و پیشتاز و سه غلظت مختلف (0، 5/2 و 5 میلیگرم بر کیلوگرم) سولفات روی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش شدت تنش رطوبتی، عملکرد دانه، مقدار ماده خشک و شاخص برداشت کاهش و پروتئین دانه افزایش یافت. اگر چه با افزایش تنش رطوبتی، عملکرد دانه در همه رقمها کاهش نشان داد، اما با قطع آب در مرحله گرده افشانی، رقم پیشتاز با 6107 کیلوگرم در هکتار حداکثر عملکرد دانه را نشان داد و در شرایط آبیاری کامل همه رقمها به ویژه رقم مهدوی عملکرد بالایی داشت. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که کاربرد سولفات روی تأثیر مثبت معنیداری روی اکثر صفات داشت، بهطوریکه مصرف سولفات روی به میزان 5/2 میلیگرم بر کیلوگرم در شرایط آبیاری کامل باعث افزایش 27 درصدی عملکرد دانه شد. هم&lrm;چنین با مصرف سولفات روی، غلظت روی در دانه به طور معنی&lrm;داری افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

764 - بررسی ژنوتیپ‏های نخود زراعی در شرایط آبی و دیم
مهدی روزرخ حسن حیدری شریف آباد سید حسین صباغ پور قربان نورمحمدی اسلام مجیدی هروان

    این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی از طریق بررسی صفات اکوفیزیولوژیک در شرایط مزرعه&rlm;ای انجام شد. کشت مزرعه&rlm;ای در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه در دو شرایط جداگانه آبی و دی أکثر

    این تحقیق به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی در بیست ژنوتیپ نخود زراعی از طریق بررسی صفات اکوفیزیولوژیک در شرایط مزرعه&rlm;ای انجام شد. کشت مزرعه&rlm;ای در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه در دو شرایط جداگانه آبی و دیم و در قالب طرح بلوک&rlm;های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. عملکرد وصفات تعداد دانه در نیام، تعداد دانه در بوته، تعداد نیام در بوته، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ، فاصله پایین&rlm;ترین نیام تا سطح خاک، تعداد شاخه اصلی، ارتفاع شاخه اصلی، تعداد روز تا گل&rlm;دهی و رسیدگی و شاخص برداشت در هر آزمایش به طور جداگانه اندازه&rlm;گیری  شدند و شاخص&lrm;&rlm;های مقاومت به خشکیSSI MP, MH, YSI, YI, GMP, TOL, STI, بر پایه عملکرد دانه در شرایط آبی و دیم محاسبه شدند. نتایج نشان داد که مقادیر صفات مورد بررسی در آزمایش دیم، کاهش قابل ملاحظه&rlm;ای نسبت به آزمایش آبی داشتند. تعداد روز تا رسیدگی و فاصله پایین&rlm;ترین نیام تا سطح خاک، به ترتیب بیشترین همبستگی مثبت و منفی را با عملکرد نشان دادند. در بین شاخص&rlm;های مقاومت به خشکی، شاخص&rlm;های MP, MH, GMP, STI, به عنوان بهترین شاخص&rlm;ها در گزینش ژنوتیپ&rlm;های مقاوم به خشکی معرفی شدند. تجزیه خوشه&rlm;ای ژنوتیپ&rlm;های مورد مطالعه بر اساس صفات یاد شده، نشان&rlm;دهنده طبقه&rlm;بندی آن&rlm;ها به چهار گروه عمده بود که سه ژنوتیپ شماره آزاد، ILC.482 وILC.1799 در یک گروه جای گرفته و معرف ژنوتیپ&rlm;های مقاوم به خشکی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

765 - اثر محلول پاشی پرولین برکاهش اثرات ناشی از تنش کم آبی در بابونه آلمانی
حکیمه درویژه محسن زواره

10.22034/aej.2018.541280

راه کارهای مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح أکثر

راه کارهای مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه گیلان انجام و تیمارهای آزمایش شامل پرولین با غلظتهای 0، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر و کم آبی در چهار سطح 0، 25، 50 و 75 درصد تخلیه از حد ظرفیت زراعی در مرحله ساقه روی بود. در اثر کم آّبی غلظت پرولین و کاتالاز افزایش، ولی صفات مورفولوژیک کاهش یافت. کاربرد پرولین در شرایط کم آّبی بر همه ویژگی های اندازه گیری شده تأثیر معنی دار داشت. براساس نتایج این آزمایش محلول پاشی گیاه با غلظت 100 میلی گرم بر لیتر پرولین موجب بهبود رشد و تعدیل وضعیت گیاه در برابر کمآبی شد و از این رو استفاده از غلظت فوق برای دستیابی به عملکرد مطلوب در بابونه در شرایط کمآبی توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

766 - اثر زئولیت بر کاهش اثرات تنش خشکی در ارقام مختلف کلزا در شرایط اقلیمی فیروزکوه
مهدی عشری

10.22034/aej.2018.538879

به منظور تعیین نقش زئولیت در کاهش اثرات تنش خشکی در چند رقم کلزا، آزمایش مزرعه ای در شرایط اقلیمی فیروزکوه به صورت فاکتوریل کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در منطقه  فیروزکوه انجام شد. ارقام کلزا شامل Kr18، Karaj1، Ks12، Goliath، Hy أکثر

به منظور تعیین نقش زئولیت در کاهش اثرات تنش خشکی در چند رقم کلزا، آزمایش مزرعه ای در شرایط اقلیمی فیروزکوه به صورت فاکتوریل کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در منطقه  فیروزکوه انجام شد. ارقام کلزا شامل Kr18، Karaj1، Ks12، Goliath، Hyola401، Karaj2، Eagle، SW،  Come و Hyola420 بودند. دو عامل میزان آبیاری و کاربرد یا عدم کاربرد زئولیت در کرت های اصلی و ارقام کلزا در کرت های فرعی قرار گرفتند. آبیاری در سه سطح شامل آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و خورجین دهی انجام شد. زئولیت به میزان 8 تن در هکتار قبل از کاشت همراه با شخم اولیه، توزین و به خاک اضافه شد. اجزای عملکرد تحت شرایط تنش خشکی کاهش یافت و منجر به کاهش عملکرد دانه گردید. کاربرد زئولیت منجر به افزایش عملکرد دانه و روغن دانه شد.  بیشترین عملکرد دانه در آبیاری مطلوب بدون توجه به کاربرد زئولیت به دست آمد. در شرایط کاربرد زئولیت رقم Kr18 بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد ولی در صورت عدم استفاده از زئولیت رقم Eagle گزینه مناسب تری بود. در شرایط تنش آبی، استفاده از زئولیت برای جلوگیری از کاهش عملکرد، توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

767 - اثر سالیسیلیک‌اسید بر بهبود ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک ریحان در شرایط تنش شوری کلریدسدیم
حسن نورافکن فریناز انگوتی

10.22034/aej.2018.545918

شوری از مهمترین و متداول ترین تنش های محیطی وارده بر گیاهان می باشد. از طرفی، سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی در القای سازوکارهای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های زیستی و غیرزیستی مؤثر است. بر این اساس، آزمایشی گلدا أکثر

شوری از مهمترین و متداول ترین تنش های محیطی وارده بر گیاهان می باشد. از طرفی، سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی در القای سازوکارهای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های زیستی و غیرزیستی مؤثر است. بر این اساس، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی جهت ارزیابی اثر سالیسیلیک اسید بر بهبود شاخصهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک ریحان تحت تنش شوری انجام گرفت. محلول پاشی سالیسیلیک اسید با رقت های 1/0، 5/0 و 1 میلی مولار در مرحله 6 تا 8 برگی گیاهچه قبل از اعمال تنش شوری انجام شد و سه هفته متوالی ادامه یافت. تنش شوری با آبیاری گیاهان با رقت های 20، 40 و 80 میلی مولار نمک کلرید سدیم اعمال شد. در مرحله گلدهی، ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول و عرض برگ، تعداد برگ و گل آذین، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، طول بلندترین گل آذین و ریشه، فاصله بین دو میانگره، تعداد گره در شاخه، درصد ماده خشک ساقه، برگ و ریشه درصد نشت الکترولیت برگ، محتوای نسبی آب، شاخص کلروفیل برگ، شاخص سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه گیری شد. تنش شوری باعث کاهش طول و عرض برگ، شاخص سطح برگ، تعداد گره در شاخه، قطر ساقه، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک ساقه، سطح ویژه برگ و افزایش نشت الکترولیت و تعداد برگ گردید. در مقابل، مصرف سالیسیلیک اسید توانست در کاهش اثرات سوء تنش شوری در بیشتر صفات مورد ارزیابی مؤثر باشد. همچنین، محلول پاشی با رقت های 1/0 و 5/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید در برابر تنش شوری اثر بهتری داشت. بنابراین، محلول پاشی سالیسیلیک اسید می تواند به عنوان راهکاری برای جلوگیری از اثرات سوء شوری در ریحان توصیه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

768 - ارزیابی ترکیب‎پذیری ارقام توتون از نظر برخی صفات مرتبط با کیفیت در دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی
سید مصطفی صادقی حبیب ا... سمیع زاده لاهیجی فرخ درویشی محمدرضا بی همتا

   تنش خشکی یکی از مهم&lrm;ترین عوامل خسارت&lrm;زا در تولید محصول توتون، در بیشتر مناطق دنیا از جمله در ایران می&lrm;باشد. اطلاع از ویژگی&lrm;های ژنتیکی صفات ارقام توتون، نحوه توارث و عکس العمل آن ها در شرایط تنش حایز اهمیت بسیار است. برای این منظور پنج رقم تو أکثر

   تنش خشکی یکی از مهم&lrm;ترین عوامل خسارت&lrm;زا در تولید محصول توتون، در بیشتر مناطق دنیا از جمله در ایران می&lrm;باشد. اطلاع از ویژگی&lrm;های ژنتیکی صفات ارقام توتون، نحوه توارث و عکس العمل آن ها در شرایط تنش حایز اهمیت بسیار است. برای این منظور پنج رقم توتون ویرجینیا به&lrm;صورت یک طرح دی آلل یک&lrm;طرفه با یکدیگر تلاقی داده شد و در سال 1385 والدین و نسل F2 آن&lrm;ها در دو آزمایش جداگانه (شرایط آبیاری عادی و تنش خشکی) در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات توتون رشت کشت شد که با استفاده از مدل دوم از روش دوم گریفینگ مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس حاکی از وجود تفاوت&lrm;های ژنتیکی بین ژنوتیپ&lrm;ها برای تمام صفات بود. نتایج تجزیه دی آلل نشان داد که اثر ترکیب&lrm;پذیری عمومی (GCA) و ترکیب&lrm;پذیری خصوصی SCA) ( برای کلیه صفات در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش معنی&lrm;دار بود. بر اساس نتایج به دست آمده، در کنترل صفات میزان نیکوتین و میزان قند، در هر دو شرایط محیطی، واریانس غیر افزایشی از اهمیت بیشتری برخوردار بود، در حالی&lrm;که برای صفت درصد پتاس، در شرایط نرمال از اثر غیر افزایشی کاسته شده و بر نقش اثر افزایشی افزوده گردید. رقم K394 در شرایط بدون تنش خشکی و رقم Coker254 در شرایط تنش به عنوان بهترین والدین برای کاهش میزان نیکوتین معرفی شدند. رقم Coker347 در هر دو شرایط تنش و بدون تنش به عنوان بهترین رقم برای افزایش میزان قند شناسایی شد. بهترین هیبرید برای کاهش میزان نیکوتین در هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش خشکی هیبرید Coker347×Coker254 بود. بهترین هیبرید برای افزایش میزان قند در شرایط بدون تنش، هیبرید Coker347×VE1 بود، ولی در شرایط تنش خشکی، هیچ هیبریدی برای افزایش میزان قند معرفی نگردید. تحلیل گرافیکی نتایج نشان داد که کنترل ژنتیکی صفت میزان نیکوتین در هردو شرایط محیطی به&lrm;صورت فوق غالبیت می&lrm;باشد.    تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

769 - اثر تنش کم آبی بر کیفیت و کمیت علوفه دو رقم سورگوم علوفه ای در منطقه جیرفت
مهرداد عبدی محمود حبیبی

10.22034/aej.2017.536835

به منظور تعیین اثر سطوح تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم سورگوم علوفهای در منطقه جیرفت، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 انجام شد. سطوح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی با تأمین 100، 66 و 33% نیاز آ أکثر

به منظور تعیین اثر سطوح تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم سورگوم علوفهای در منطقه جیرفت، آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 انجام شد. سطوح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی با تأمین 100، 66 و 33% نیاز آبی گیاه و ارقام اسپیدفید و پگاه به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. تنش آبیاری اثر معنیداری بر تمام صفات مورد مطالعه از جمله وزن تر و خشک علوفه در هر دو رقم داشت. همچنین، تنش خشکی موجب کاهش عملکرد علوفه تر کل در سورگوم علوفهای گردید. در شرایط تنش شدید 47 و متوسط 17% افت عملکرد نسبت به شرایط آبیاری معمول ایجاد شد. رقم پگاه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش آبی عملکرد بیشتری در مقایسه با رقم اسپیدفید داشت. درصد پروتئین خام، درصد الیاف خام و درصد خاکستر با کاهش اثر تنش خشکی و بهبود شرایط تأمین آب افزایش یافت. همچنین این ویژگیهای کیفی در رقم پگاه بیش از رقم اسپیدفید بود. در شرایطی که منابع آبی به عنوان عامل محدود کننده در کشت و کار سورگوم علوفهای باشد، میتوان با استفاده از ارقام مقاوم به خشکی و نیز کاهش دورههای آبیاری، به ویژه در دورههای حساس رشد گیاه، محصول علوفه مناسبی برداشت کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

770 - تأثیر تنش خشکی بر وزن خشک ریشه سه رقم سیب‌زمینی
محمد باقر خورشیدی بنام فرخ رحیم زاده خویی محمد جواد میرهادی قربان نورمحمدی

سه رقم مارفونا، آگریا و دراگا از سیب‌زمینی در یک طرح استریپ بلوک در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار تنش خشکی در کرت‌های افقی در 4 سطح (1، 3، 5 و7 بار آبیاری) و رقم‌ها در کرت‌های عمودی قرار داده شدند. پس از عملیات خاک ورزی و کوددهی، غد أکثر

سه رقم مارفونا، آگریا و دراگا از سیب‌زمینی در یک طرح استریپ بلوک در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار تنش خشکی در کرت‌های افقی در 4 سطح (1، 3، 5 و7 بار آبیاری) و رقم‌ها در کرت‌های عمودی قرار داده شدند. پس از عملیات خاک ورزی و کوددهی، غده‌های بذری در فواصل 75×25 سانتیمتری در 9 ردیف 5 متری کاشته و بلافاصله آبیاری شدند. بعد از ظهور بوته‌ها، آبیاری تا زمان 50% گلدهی برای تمام تیمارها ادامه و سپس تا اتمام گلدهی تیمارهای تنش خشکی اعمال گردید. بعد از آن نیز آبیاری به طور یکسان برای کلیه تیمارها اعمال شد. نمونه‌برداری هر دو هفته یکبار برای تعیین وزن خشک ریشه انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش خشکی از میزان وزن خشک ریشه نسبت به تیمار شاهد کاسته میشود. در تیمارهای دیگر تنش خشکی اختلافات موجود در آخر دوره رشد با یک بازیافت به حداقل رسید. در نهایت با وجود کاهش عملکرد در اثر تنش خشکی نسبت به شاهد، وزن خشک ریشه تولیدی در شدت‌های مختلف تنش خشکی اختلاف معنی‌دار با هم نشان ندادند. از دلایل بالاتر بودن عملکرد آگریا نسبت به دراگا در تنش‌های متوسط و شدید می‌توان به این امر اشاره نمود که رقم آگریا در هر سه شدت تنش توانسته است وزن خشک ریشه بیشتری نسبت به دراگا تولید نماید و در نتیجه مدت زمان بیشتری ریشه فعال و در حال جذب مواد غذایی و آب داشته و عملکرد آن نیز بالاتر می‌باشد. همچنین به نظر میرسد که در اواخر دوره رشد ریشه‌های جدید تشکیل نمیشوند و نیز ریشه‌های بالغ با ارسال مواد خشک خود به غده‌ها نکروزه شده و میمیرند. اما به دنبال اعمال تنش خشکی، ریشه‌های جوان با ماده خشک کمتر نسبت به ریشه‌های قدیمی‌تر تولید میشوند.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

771 - اثر قارچ میکوریز و کود فسفره بر برخی صفات کمی و کیفی ذرت تحت تنش کم‌آبی
امیررضا پوررافضی احمد افکاری

10.22034/aej.2017.531385

کمبود آب از مهم‌ترین عوامل محدودکنندۀ عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور تعیین اثر قارچ میکوریز و کود فسفره بر برخی خصوصیات کمی و کیفی ذرت تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1394 در ایست أکثر

کمبود آب از مهم‌ترین عوامل محدودکنندۀ عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور تعیین اثر قارچ میکوریز و کود فسفره بر برخی خصوصیات کمی و کیفی ذرت تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1394 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تلقیح با دو قارچ میکوریز Glumus mosseae وGlumus etanicatum و بدون تلقیح به عنوان شاهد، کود فسفر از منبع سوپر‌فسفات تریپل در سه سطح 75، 100 و 125 کیلوگرم در هکتار و سطوح مختلف آبیاری در سه سطح 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس آ در نظر گرفته شد. تأثیر تیمار‌های آبیاری، فسفر و میکوریز بر تمامی صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی‌دار بود، هم‌چنین اثر دوگانه فسفر و میکوریز بر ارتفاع بوته، عملکرد دانه، وزن خشک گیاه، درصد نیتروژن و غلظت فسفر معنی‌دار بود. با افزایش تنش خشکی ارتفاع بوته، طول بلال، تعداد دانه در بلال، وزن خشک گیاه، عملکرد دانه، درصد نیتروژن و فسفر برگ کاهش و درصد پتاسیم برگ افزایش یافت. تلقیح با میکوریز و استفاده از 125 کیلوگرم در هکتار فسفر، شاخص‌های زراعی، محتوای فسفر و پتاسیم برگ ذرت را در شرایط تنش خشکی در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده به ‌طور معنی‌‌داری افزایش داد. به طور کلی، کاربرد قارچ میکوریز توأم با فسفر در بستر کاشت سبب افزایش تحمل در برابر تنش کم‌آبی از طریق تأثیر بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی در گیاه ذرت شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

772 - اثر محلول‌پاشی اسیدهای آمینه بر خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی گوجه‌فرنگی در شرایط تنش شوری
محسن پورسلطان هوجقان حسین آرویی سید جلالدین طباطبائی سیدحسین نعمتی

10.22034/aej.2017.537585

شوری آب و خاک یکی از مشکلات عمده کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است که منجر به محدودیت کشت و کار و کاهش میزان تولید محصول می شود. یکی از راه‌های کاهش خسارت تنش شوری، استفاده از کودهای زیستی و سازگار با محیط‌زیست در فرآیند تولید محصول أکثر

شوری آب و خاک یکی از مشکلات عمده کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است که منجر به محدودیت کشت و کار و کاهش میزان تولید محصول می شود. یکی از راه‌های کاهش خسارت تنش شوری، استفاده از کودهای زیستی و سازگار با محیط‌زیست در فرآیند تولید محصول می‌باشد. در این راستا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شوری در سه سطح 0، 30 و 60 میلی مولار و فاکتور دوم اسیدآمینه شامل آرژنین، تریپتوفان، پرولین و بدون اسیدآمینه بود. اثرات متقابل شوری و اسیدآمینه بر تعداد خوشه، مقدار پرولین، درصد نشت الکترولیت و کلروفیل کل و اثرات ساده آنها بر طول ساقه، تعداد برگ و گره معنیدار بود. با افزایش سطح شوری، طول ساقه، تعداد برگ و تعداد گره کاهش یافت و مصرف اسیدآمینه موجب افزایش تعداد برگ شده ولی در تعداد گره و طول ساقه، پرولین اثر مثبت بیشتری نشان داد. نقش منفی تنش شوری و مثبت پرولین در تعداد خوشه و مقدار کلروفیل کل و نقش مثبت شوری در افزایش مقدار پرولین و درصد نشت الکترولیت برگ بارز بود. بنابراین، در شرایط تنش شوری در مزارع و نیز افزایش املاح خاک و آب آبیاری در گلخانه، با استفاده کودهای زیستی میتوان شرایط رشد در گوجه فرنگی را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

773 - اثر تنش شوری بر صفات مرتبط با جوانه‏زنی کینوا (Chenopodium quinoa Willd.)
هادی سالک معراجی افشین توکلی سیهلا غنیمتی پروین کثیرلو

10.22034/aej.2022.697216

شوری یکی از مهم ترین تنشهای غیر زیستی بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی میشود. گیاه کینوا  اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. بهمنظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانهزنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی در قالب أکثر

شوری یکی از مهم ترین تنشهای غیر زیستی بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی میشود. گیاه کینوا  اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. بهمنظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانهزنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار تحت شرایط آزمایشگاهی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف کلرید سدیم (0، 4، 8، 12، 16، 20، 30 و 40 دسیزیمنس بر متر) به عنوان تنش شوری بود. شوری اثرات نامطلوبی بر صفات مورد مطالعه مانند درصد و سرعت جوانهزنی، طول ساقهچه و ریشهچه، وزن خشک ساقهچه و ریشهچه، نسبت ساقهچه به ریشهچه، یکنواختی جوانهزنی و مدت زمان لازم جهت رسیدن به 50% جوانهزنی داشت. درصد جوانهزنی بین تیمار شاهد تا 30 دسیزیمنس بر متر از نظر آماری تفاوتی نداشت ولی در 40 دسیزیمنس بر متر، کاهش یافته و به 75% رسید. با افزایش سطوح شوری، مدت زمان لازم جهت جوانهزنی 50% بذور، افزایش معنیداری داشت. سرعت جوانهزنی نیز بهطور معنیداری تحت تأثیر سطوح شوری کاهش یافت. نسبت ساقهچه به ریشهچه با افزایش شوری تا 20 دسیزیمنس بر متر کاهش یافت ولی در 30 دسیزیمنس بر متر، به حداکثر رسید. نتایج نشان داد که رقم Q26 کینوا در مرحله جوانهزنی، شوری 30 دسیزیمنس را میتواند تحمل نماید. بنابراین میتوان عنوان کرد که این رقم مقاومت خوبی تا شوری 30 دسیزیمنس بر متر کلرید سدیم داشته و میتواند پس از ارزیابی مزرعهای و با توجه به شرایط اقلیمی مناسب، رقم مطلوبی برای کشت در شرایط شور باشد.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

774 - اثر پاکلوبوترازول و دور آبیاری بر غلظت برخی از عناصر غذایی در دو پایه نارنج و سیتروملو
آرام رضایی علیرضا گیتی علی مومن پور داود حبیبی محبوبه مظهری شاهین جهانگیر زاده مریم گلباز

در این پژوهش، اثر پاکلوبوترازول و دور آبیاری بر غلظت برخی از عناصر غذایی ماکرو در دو پایه نارنج و سیتروملو به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان تنکابن، ارزیابی شد. فاکتورها شامل پاکلوبوترازول در سه سطح (0، 25/0 و 75/0 گرم به ازای ه أکثر

در این پژوهش، اثر پاکلوبوترازول و دور آبیاری بر غلظت برخی از عناصر غذایی ماکرو در دو پایه نارنج و سیتروملو به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان تنکابن، ارزیابی شد. فاکتورها شامل پاکلوبوترازول در سه سطح (0، 25/0 و 75/0 گرم به ازای هر نهال) ، دور آبیاری در 3 سطح (3 روز، 6 روز و 9 روز یکبار) و پایه در دوسطح (نارنج و سیتروملو) بود. نتایج نشان داد که غلظت عناصر غذایی تحت تاثیر پایه، دور آبیاری و پاکلوبوترازول قرار دارد. غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم، کلسیم و منیزیم در پایه سیتروملو در تمام شرایط آزمایش به طور معنی داری بیشتر از پایه نارنج بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش فواصل آبیاری از 3 روز تا 9 روز در هر دو پایه سیتروملو و نارنج غلظت نیتروژن، کلسیم کاهش یافت اما غلظت فسفر در پایه نارنج با افزایش فواصل آبیاری کاهش ولی در پایه سیتروملو افزایش یافت. کاربرد پاکلوبوترازول به طور معنی داری در هر دو پایه بررسی شده باعث افزایش میزان جذب عناصر غذایی شد و غلظت 25/0 گرم در لیتر پاکلوبوترازول در جذب مواد غذایی از غلظت 75/0 گرم در لیتر آن کاراتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

775 - تحمل دو ژنوتیپ گیاه دارویی همیشه بهار به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی و گیاه کامل
آیلین حاجی‌پور فرد داود صادق زاده اهری

10.22034/aej.2019.665003

در این پژوهش اثر دو رقّت‌ 4 و 8 گرم در لیتر کلرید سدیم بر دو ژنوتیپ کم‌پَر و پُرپَر گیاه دارویی همیشه ‌بهار در مراحل جوانه‌زنی و گیاه کامل با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت فاکتوریل بررسی شد. از نظر اغلب شاخص‌های جوانه‌زنی، صفات مورفولوژیک رویشی، زایشی و فی أکثر

در این پژوهش اثر دو رقّت‌ 4 و 8 گرم در لیتر کلرید سدیم بر دو ژنوتیپ کم‌پَر و پُرپَر گیاه دارویی همیشه ‌بهار در مراحل جوانه‌زنی و گیاه کامل با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت فاکتوریل بررسی شد. از نظر اغلب شاخص‌های جوانه‌زنی، صفات مورفولوژیک رویشی، زایشی و فیزیولوژیک بین ژنوتیپ‌ها اختلاف وجود داشت. با افزایش غلظت کلرید سدیم به 8 گرم در لیتر و در هر دو مرحله رشدی اغلب صفات کاهش یافتند. اثر متقابل ژنوتیپ در شوری فقط بر درصد جوانه‌زنی در مرحله گیاهچه‌ای و میزان کمبود رطوبت بافت برگی نسبت به حالت اشباع در مرحله گیاه کامل معنی‌دار بود. در مرحلۀ گیاهچه‌ای رقم کم‌پَر و در مرحله گیاه کامل رقم پُر‌پَر در برابر تنش شوری متحمل‌تر بود. کشت رقم پُر‌پَر همیشه‌بهار در مناطقی با مشکل شوری آب تا 4 گرم در لیتر کلرید سدیم امکان‌پذیر بوده و توصیه می‌شود.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

776 - استفاده از تجزیه کلاستر و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی برای گزینش گروهی لاین‌های اینبرد گندم در شرایط دیم
زهرا عابدی جلال صبا افشین توکلی کاظم سلیمانی

به‌منظور گزینش لاین‌های پرمحصول و سازگار گندم برای شرایط دیم، تعداد 165 لاین اینبرد گندم به همراه چهار رقم شاهد در قالب طرح لاتیس مربع (13 × 13) با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 90 -1389 مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد ار أکثر

به‌منظور گزینش لاین‌های پرمحصول و سازگار گندم برای شرایط دیم، تعداد 165 لاین اینبرد گندم به همراه چهار رقم شاهد در قالب طرح لاتیس مربع (13 × 13) با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 90 -1389 مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی عبارت بودند از تعداد پنجه مؤثر، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول ریشک، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس و شاخص برداشت. لاین‌ها از نظر کلیه صفات اختلاف معنی‌داری نشان دادند. تجزیه خوشه‌ای به روش Ward، 169 لاین را در سه گروه مجزا دسته‌بندی نمود. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و رسم بای‌پلات‌ها نیز همخوانی نسبتاً زیادی با گروه‌بندی حاصل از تجزیه خوشه‌ای داشت. با توجه به نتایج گروه‌بندی‌ها و درجه اهمیت صفات در مقاومت به خشکی و عملکرد دانه تحت شرایط تنش، لاین‌های گروه سوم که لاین‌های پابلند با ویژگی‌های عملکردی خیلی مطلوب بودند، به‌عنوان بهترین لاین‌ها در میان 169 لاین مورد ارزیابی معرفی شده و استفاده از آن&lrm;ها در برنامه‌های اصلاحی آتی توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

777 - اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی تربچه (Raphanus sativus) در شرایط تنش شوری
مژگان قنبری علیرضا قنبریان جهرمی شورانگیز جوانمردی محسن فرزانه

عدم جوانهزنی و استقرار مطلوب گیاه یکی از مشکلات کشاورزان در مناطق شور میباشد. پیش تیمار بذر به عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر القای مقاومت به تنش شوری در تربچه، آزمایشی أکثر

عدم جوانهزنی و استقرار مطلوب گیاه یکی از مشکلات کشاورزان در مناطق شور میباشد. پیش تیمار بذر به عنوان یک راهکار جهت افزایش استقرار گیاه به ویژه در شرایط نامطلوب مطرح است. به منظور بررسی اثر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر القای مقاومت به تنش شوری در تربچه، آزمایشی طراحی و انجام شد. بذرهای تربچه، پس از خیساندن در محلولهای 0، 1، 2 و 3 میلی مولار سالیسیلیک اسید به مدت 24 ساعت، جهت جوانهزنی در شرایط تنش شوری، به ظروف پتری حاوی 10 میلی لیتر محلول کلرید سدیم با غلظتهای 0، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر منتقل شدند. پس از جوانهزنی درصد و سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر، نسبت طول و وزن ریشهچه به ساقهچه و محتوای پرولین در ریشهچه و ساقهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد غلظت 12 دسی زمینس بر متر نمک، سبب کاهش درصد جوانهزنی بذرهای تربچه نسبت به شاهد شد. همچنین سالیسیلیک اسید هم در شاهد و هم در تیمارهای تحت تنش شوری تأثیر مثبتی بر جوانهزنی داشته و سبب افزایش جوانهزنی گردید. استفاده از سالیسیلیک اسید موجب افزایش نسبت طول و وزن ریشهچه به ساقهچه شد. کاربرد سالیسیلیک اسید 1 میلی مولار بیشترین تأثیر را بر درصد و سرعت جوانهزنی داشت. به علاوه، غلظت پرولین در شرایط تنش شوری افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

778 - اثر محلول پاشی با مواد ضدتعرق و قطع آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان هیبرید فرخ در کشت دوم در منطقه میانه ‌
احد صمدی علی فرامرزی

به منظور بررسی اثر محلولپاشی با مواد ضد تعرق و نیز قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان هیبرید فرخ به عنوان کشت دوم در منطقه میانه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. محلولپاشی با أکثر

به منظور بررسی اثر محلولپاشی با مواد ضد تعرق و نیز قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان هیبرید فرخ به عنوان کشت دوم در منطقه میانه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. محلولپاشی با مواد ضدتعرق پارافین، آترازین، فنیل مرکوریک همراه با قطع آبیاری در مرحله ظهور گلآذین، گلدهی و دانهبندی انجام شد. صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت ، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، درصد روغن، وزن خشک طبق و قطر طبق، اندازهگیری و محاسبه شدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثر متقابل قطع آبیاری و مواد ضد تعرق بر صفات وزن هزار دانه، قطر طبق و تعداد دانه در طبق در سطح احتمال 1% معنیدار و درصد روغن در سطح احتمال 5% معنیدار شد. محلولپاشی ماده ضد تعرق فنیل مرکوریک استات نسبت به بقیه عملکرد دانه، وزن خشک طبق بیشتری را به خود اختصاص داد. قطع آبیاری در مرحله ظهور گل آذین با محلولپاشی آترازین بیشترین افزایش را در درصد روغن دانه، قطر طبق و تعداد دانه در طبق را نشان داد. با توجه به نتایج حاصله استفاده از مواد ضد تعرق آترازین، با کاهش میزان تعرق و ذخیره آب برای مدت طولانیتر، می تواند از روشهای مناسبی در مناطق خشک و نیمه خشک برای تولید بیشتر آفتابگردان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

779 - تاثیر تنش شوری بر توراث و نحوه عمل ژن‌ها در برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه جو (Hordeum vulgare L.)
سیاوش صلحی اندراب ورهرام رشیدی حسین شهبازی فرهاد فرح وش علیرضا احمدزاده

10.22034/aej.2022.696785

به منظور تعیین وراثت‌پذیری برخی صفات فیزیولوژیکی تحت تنش شوری در ارقام جو، یک تلاقی دی آلل 7×7 یکطرفه در سال 1396- 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، انجام شد. بذور F1 حاصل به همراه والدین در یک آزمایش گلدانی در گلخانه و در شرایط بدون تنش (شاهد) و تنش شوری 8 أکثر

به منظور تعیین وراثت‌پذیری برخی صفات فیزیولوژیکی تحت تنش شوری در ارقام جو، یک تلاقی دی آلل 7×7 یکطرفه در سال 1396- 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، انجام شد. بذور F1 حاصل به همراه والدین در یک آزمایش گلدانی در گلخانه و در شرایط بدون تنش (شاهد) و تنش شوری 8 و 12 دسی زیمنس بر متر، کاشته شدند. بعد از اعمال تنش شوری، صفاتی نظیر شاخص کلروفیل برگ، پارامترهای فلورسانس کلروفیل و هدایت روزنهای، اندازهگیری شدند. وراثت‌پذیری خصوصی صفات از 16/0 تا 54/0 متغیر بود، در حالیکه وراثت‌پذیری عمومی صفات، بالا بوده و از 70/0 تا 87/0 متغیر بود. درجه متوسط غالبیت در تمام موارد بزرگتر از یک بود که حاکی از کنترل صفات توسط اثرات فوق غالبیت است. ضریب همبستگی بین میانگین والدین و جهت غالبیت نشان داد در صفت هدایت روزنه‌ای، آلل‌های غالب باعث افزایش مقدار صفات مذکور میشوند. در حالیکه در بقیه صفات، چنین رابطه‌ای مشاهده نگردید. بر اساس اثرات قابلیت ترکیب عمومی (GCA) می‌توان نتیجه گرفت که والدین افضل، ریحان و صحرا، آلل‌های مطلوبی برای هدایت روزنه‌ای دارند. ارقام افضل، نصرت، و یوسف، آلل‌های مطلوبی برای محتوی کلروفیل داشتند و ارقام افضل، نصرت، والفجر و کویر، آالل‌های مناسبی برای فلورسانس کلروفیل دارا بودند. با توجه به اینکه هدایت روزنه‌ای در بین صفات، بیشترین وراثت‌پذیری خصوصی را داشته و با توجه به سرعت بالای غربالگری توسط دستگاه‌های هدایت‌سنج و توان عملیاتی بالا، می‌توان از این صفت در گزینش تحمل به شوری در نسل‌های اولیه اصلاحی جو استفاده کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

780 - اثر شوری کلرید سدیم بر جذب عناصر معدنی ضروری در ارقام بادمجان
حمید صادقی حسن رسولی مسعود زاده باقری

به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم بر وضعیت جذب عناصر معدنی در اندامهای مختلف سه رقم بادمجان(محلی جهرم، قلمی دزفول و دلمه هندی) پرورش یافته در هوای آزاد، پژوهشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. نشاهای 10 هفتهای یکسان از نظر ارتف أکثر

به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم بر وضعیت جذب عناصر معدنی در اندامهای مختلف سه رقم بادمجان(محلی جهرم، قلمی دزفول و دلمه هندی) پرورش یافته در هوای آزاد، پژوهشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. نشاهای 10 هفتهای یکسان از نظر ارتفاع و قطر ساقه در محل یقه، به گلدانهای پلاستیکی حاوی 9 کیلوگرم خاک غالب منطقه منتقل و به مدت 20 روز با آب شاهد آبیاری شدند. سپس تیمارهای شوری در 7 سطح شامل غلظتهای شاهد، 10، 20، 40، 60، 80 و 100 میلیمولار کلرید سدیم مورد استفاده قرار گرفتند. مقادیر مختلف کلرید سدیم به آب آّبیاری با هدایت الکتریکی 219 میکروزیمنس بر سانتی متر اضافه و به مدت پنج ماه اعمال شد. نتایج به دست آمده از اندازهگیری جذب عناصر معدنی نشان داد که شوری باعث افزایش غلظت سدیم ریشه، ساقه و برگ و افزایش کلسیم ریشه شد. افزون بر آن شوری بیشتر باعث کاهش در غلظت پتاسیم ریشه، کلسیم برگ و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه، ساقه و برگ شد. ضمن اینکه شوری اثر معنیداری بر پتاسیم ساقه و برگ، کلسیم ساقه و همچنین میزان نیترات برگ نداشت. در بین ارقام مورد بررسی براساس اندازهگیری میزان انباشت یونهای اضافی، رقم محلی جهرم به عنوان رقمی با بردباری بیشتر و رقم قلمی دزفول به عنوان حساسترین رقم در برابر شوری ناشی از کلرید سدیم ارزیابی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

781 - اثر تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن‌گلایکول بر خصوصیات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام انتخابی بادام
علی مومن پور حسین محمدی علی ایمانی سمیه محمدیان

این تحقیق در ایستگاه تحقیقات باغبانی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل بذور ارقام مختلف بادام (سوپرنووا، پرلیس، 99D-، مارکونا، ربیع و 16-k) و تنش اسمزی ناشی از پلیاتیلنگلایکول أکثر

این تحقیق در ایستگاه تحقیقات باغبانی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل بذور ارقام مختلف بادام (سوپرنووا، پرلیس، 99D-، مارکونا، ربیع و 16-k) و تنش اسمزی ناشی از پلیاتیلنگلایکول در پنج سطح 0، 2-، 4-، 6- و 8- بار بود. با اعمال تنش خشکی روی گیاهان ارتفاع گیاه، تعداد برگ، کلروفیل a، b و کلروفیل کل، میزان گلوکز و فروکتوز، محتوای رطوبت نسبی برگ، کاهش و میزان پرولین و نشت یونی افزایش یافت ولی میزان این کاهش و یا افزایش در بین ارقام بررسی شده با یکدیگر اختلاف معنیداری نشان دادند. همچنین، رقم پرلس و K66 بیشترین حساسیت را نسبت به تنش خشکی از خود نشان دادند و تعداد برگ و ارتفاع گیاه در تنش اسمزی 2- بار نیز به طور معنیداری نسبت به شاهد کاهش نشان داد. بیشترین مقاومت به تنش خشکی در ارقام D99 و مارکونا مشاهده شد و تنش اسمزی تا 6- بار را تحمل نمودند و تنها در تنش اسمزی 8- بار تعداد برگ و ارتفاع آن به طور معنیداری نسبت به گیاهان شاهد کاهش یافت. نتایج حاصل از بررسی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی با نتایج حاصل از اندازهگیری صفات رویشی همخوانی داشت. ارقام مارکونا و D99 که بیشترین میزان تولید پرولین و کمترین میزان نشت یونی را دارا بودند، به عنوان مقاومترین ارقام نسبت به تنش خشکی تشخیص داده شده و رقم K66 به عنوان حساسترین رقم به تنش خشکی معرفی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

782 - کاربرد شاخص‎های مختلف ارزیابی تنش برای بررسی عملکرد ارقام آفتابگردان در شرایط خشکی
ابراهیم عباسی سیه‌جانی فرهاد فرح وش محمدباقر خورشیدی بنام آیتک صادقی

  به منظورتعیین تأثیر تنش خشکی بر سه رقم آفتابگردان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده برپایه طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سه تکرار انجام شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشکی، مقادیر پنج شاخص شا أکثر

  به منظورتعیین تأثیر تنش خشکی بر سه رقم آفتابگردان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده برپایه طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سه تکرار انجام شد. برای تعیین میزان تحمل یا حساسیت ارقام به تنش خشکی، مقادیر پنج شاخص شامل میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص حساسیت  به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (STI) محاسبه شدند. نتایج نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی&lrm;دار وجود داشت. در شرایط بدون تنش رقم آرماویرسکی با 5486 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود. در شرایط تنش رقم ایروفلور با 2672 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را نسبت به دو رقم دیگر تولید کرد. بالاترین میزان شاخص STI متعلق به رقم آرماویرسکی با 57/0 بود. رقم آرماویرسکی براساس شاخصGMP  نیز تحمل بالاتری داشت (5486 کیلوگرم در هکتار). رقم ایروفلور براساس شاخص&lrm;های SSI وTOL  متحمل&lrm;ترین رقم نسبت به تنش بود، در حالی که رقم آرماویرسکی براساس شاخص MP از تحمل بیشتری برخوردار بود. با مقایسه ضرایب همبستگی  YPو YS با شاخص&lrm;های محاسبه شده مشخص شد که عملکرد در شرایط تنش (YS) رابطه معنی&lrm;داری با هیچ یک از شاخص&lrm;ها نداشت، ولی YP با STI، TOL، MP و GMPهمبستگی نشان داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که در صورت بارندگی مناسب، رقم آرماویرسکی و در شرایط رطوبتی نامطمئن، رقم ایروفلور قابل توصیه می&lrm;باشد. هم&rlm;چنین STI، MP و GMP شاخص&rlm;های مناسبی برای برآورد پایداری عملکرد و دستیابی به ارقام پر محصول بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

783 - اثر پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت تحت تنش رطوبتی
داریوش صفری

10.22034/aej.2019.546030

کمبود آب و تنش ناشی از آن از عوامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک است. یکی از راهکارهای زیستی جهت کاهش اثرات منفی تنش خشکی، استفاده از باکتریهای محرک رشد گیاه میباشد. در این پژوهش به منظور تعیین بررسی اثر کاربرد باکتریهای محرک ر أکثر

کمبود آب و تنش ناشی از آن از عوامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک است. یکی از راهکارهای زیستی جهت کاهش اثرات منفی تنش خشکی، استفاده از باکتریهای محرک رشد گیاه میباشد. در این پژوهش به منظور تعیین بررسی اثر کاربرد باکتریهای محرک رشد به صورت پیشتیمار بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت سینگل کراس 770 تحت رژیمهای مختلف رطوبتی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده– فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کرمانشاه در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. با اجرای سیستم آبیاری تک شاخه چهار سطح آبیاری شامل بدون تنش، تنش ملایم، متوسط و شدید اعمال شد. همچنین، تلقیح بذور با سودوموناس پوتیدا سویه 41 و 159 و سودوموناس فلورسنس سویه 23 صورت گرفت.نتایج آزمایش حاکی از معنیدار بودن تیمار تلقیح با باکتریهای محرک رشد در تمامی صفات مورد مطالعه بود. با افزایش سطح تنش، صفات مورد مطالعه نسبت به شرایط بدون تنش کاهش پیدا کردند. در تمامی سطوح تنش، باکتریهای محرک رشد سبب بهبود صفات مورد مطالعه شدند. بنابراین، براساس پژوهش حاضر میتوان پیش تیمار بذر با باکتریهای محرک رشد به ویژه سویه سودوموناس پوتیدا-159 برای بهبود عملکرد و افزایش تحمل به خشکی گیاه را توصیه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

784 - بررسی تنوع ژنتیکی برای صفات مورفولوژیک در ژنوتیپ‌های برنج تحت تنش سرما
فاطمه هنرور حسین صبوری سکینه سعیدی سار

    به منظور بررسی تنوع بین ژنوتیپهای برنج در شرایط تنش سرما، 22 ژنوتیپ برنج شامل 11 ژنوتیپ بومی و اصلاحشده و 11 ژنوتیپ خارجی ارزیابی شدند. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپهای مذکور د أکثر

    به منظور بررسی تنوع بین ژنوتیپهای برنج در شرایط تنش سرما، 22 ژنوتیپ برنج شامل 11 ژنوتیپ بومی و اصلاحشده و 11 ژنوتیپ خارجی ارزیابی شدند. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپهای مذکور در شرایط نرمال (تیمار شاهد) و دمای 10 درجه سلسیوس (تنش سرما) در شرایط اتاقک کشت مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی تنوع فنوتیپی ارقام، طول ریشه، طول اندام هوایی، وزن خشک ریشه و اندامهوایی اندازهگیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپها، در تنش سرما و اثر متقابل ژنوتیپ× سرما برای کلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. ضرایب همبستگی بین میانگین صفات اندازه&lrm;گیری شده در گیاهچهها، در شرایط نرمال و تنش با مقادیر شاخصهای تحمل و حساسیت، بالا و معنیدار بود. تجزیه خوشهای در شرایط سرما، ژنوتیپهای مورد بررسی را در سه گروه قرار داد که ژنوتیپهای حساس و متحمل را از هم تفکیک کرد.تجزیه کلاستر براساس شاخصهای تحمل به تنش در صفتهای مورفولوژیک مورد بررسی نیز منجر به جدایی ژنوتیپهای حساس از متحمل شد. تفاوت معنیدار بین ژنوتیپها بیانگر وجود تنوع ژنتیکی برای صفات ارزیابی شده در مرحله گیاهچه در ژنوتیپهای مورد بررسی در شرایط سرما بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

785 - اثر هیومیک‌اسید و دور آبیاری بر رشد و عملکرد ذرت دانه‌ای رقم سینگل-کراس 704 در منطقه زابل
مصطفی خمر حمیدرضا مبصر عباس کشته گر

10.22034/aej.2021.708295

به منظور بررسی تأثیر هیومیکاسید و دور آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای رقم سینگلکراس ۷۰۴ در منطقه زابل، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، با سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دور آبی أکثر

به منظور بررسی تأثیر هیومیکاسید و دور آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای رقم سینگلکراس ۷۰۴ در منطقه زابل، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، با سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دور آبیاری به عنوان تیمار اصلی در سه سطح ۶، ۹ و ۱۲ روز و محلولپاشی هیومیکاسید به عنوان تیمار فرعی در چهار سطح هر هفته، دو هفته، سه هفته و چهار هفته یکبار بود. اثر دور آبیاری و محلولپاشی هیومیکاسید و برهمکنش آن ها بر ارتفاع بوته، تعداد بلال در بوته و تعداد دانه در بلال، معنیدار بود.  بیشترین ارتفاع بوته، تعداد بلال در بوته و تعداد دانه در بلال تحت شرایط دور آبیاری ۶ روز یکبار و هر دو هفته یکبار محلول پاشی هیومیکاسید، بهدست آمد که با تیمارهای دور آبیاری ۶ روز یکبار و محلولپاشی هر هفته و هر سه هفته یکبار هیومیک اسید، در یک گروه آماری قرار گرفته و اختلاف معنیداری نداشتند. در مقابل، تیمار دور آبیاری ۱۲ روز یکبار و هر چهار هفته یکبار محلولپاشی هیومیکاسید، کاهش چشمگیری در صفات فوق نشان داد. به طوری که با تیمارهای دور آبیاری ۱۲روز یکبار و محلولپاشی هر هفته و هر سه هفته یکبار هیومیک اسید، در یک گروه آماری قرار گرفت. بنابراین، بهترین دور آبیاری به منظور تولید دانه ذرت، دور آبیاری ۶ روز یکبار همراه با مصرف هر دو هفته یکبار محلولپاشی هیومیکاسید برای کشت در منطقه توصیه میشود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

786 - اثر تنش شوری بر صفات مرتبط با جوانه‏ زنی کینوا (.Chenopodium quinoa Willd)
هادی سالک معراجی افشین توکلی سهیلا غنیمتی پروین کثیرلو

10.22034/aej.2019.673021

شوری یکی از مهمترین تنش های غیرزنده بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی می شود. گیاه کینوا اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی به صورت أکثر

شوری یکی از مهمترین تنش های غیرزنده بوده که سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی می شود. گیاه کینوا اهمیت زیادی در تغذیه انسان داشته و مقاومت بالایی به تنش شوری دارد. به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات جوانه زنی رقم Q26 کینوا، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل غلظت های مختلف کلریدسدیم (0 ،4 ،8 ،12 ،16 ،20 ،30 ، 40 دسی زیمنس بر متر) بر خصوصیات جوانه زنی بذر کینوا تحت شرایط آزمایشگاهی بود. شوری اثرات نامطلوبی برصفات مورد مطالعه مانند درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، نسبت ساقه چه به ریشه چه، یکنواختی جوانه زنی و مدت زمان لازم جهت رسیدن به 50% جوانه زنی داشت. درصد جوانه زنی بین تیمار شاهد تا غلظت 30 دسی زیمنس بر متر از نظر آماری تفاوتی نداشت ولی در غلظت 40 دسی زیمنس بر متر کاهش و به 75% رسید. با افزایش سطوح شوری مدت زمان لازم جهت جوانه زنی 50% بذر، افزایش معنی داری داشت. سرعت جوانه زنی نیز به طور معنی داری تحت تأثیر سطوح شوری کاهش یافت. نسبت ساقه چه به ریشه چه با افزایش شوری تا غلظت 20 دسی زیمنس بر مترکاهش یافت ولی در غلظت 30 دسی زیمنس بر متر به حداکثر رسید. نتایج نشان داد که رقم Q26 کینوا در مرحله جوانه زنی، شوری 30 دسی زیمنس می تواند تحمل نماید. بنابراین می توان عنوان کرد که این رقم مقاومت خوبی تا غلظت 30 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم داشته و می تواند پس از ارزیابی مزرعه ای و با توجه به شرایط اقلیمی مناسب رقم مطلوبی برای کشت در شرایط شور باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

787 - اثر اسیدسالیسیلیک بر صفات عملکرد و میزان آسمولایت های تربچه (Raphanus sativus L.) در شرایط تنش رطوبتی
مژگان قنبری محسن فرزانه علیرضا افتخاریان جهرمی شورانگیز جوانمردی

خشکی یکی از تنشهای محیطی مهم است که بر رشد و نمو گیاهان آثار مخرب و زیانآوری وارد میسازد. یکی از روشهای مقابله با اثرات مضر این تنش، استفاده از تنظیم کنندههای رشد گیاهی مانند اسیدسالیسیلیک میباشد. بدین منظور، این پژوهش به&lrm;منظور بررسی اث أکثر

خشکی یکی از تنشهای محیطی مهم است که بر رشد و نمو گیاهان آثار مخرب و زیانآوری وارد میسازد. یکی از روشهای مقابله با اثرات مضر این تنش، استفاده از تنظیم کنندههای رشد گیاهی مانند اسیدسالیسیلیک میباشد. بدین منظور، این پژوهش به&lrm;منظور بررسی اثر اسیدسالیسیلیک روی صفات عملکرد و میزان آسمولایتهای تربچه رقم تجاری Radish cherry belle انجام شد. آزمایش به&lrm;صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز در سال 1390 انجام شد. پس از گسترده شدن دومین برگ حقیقی تربچه، تنش رطوبتی به صورت کشت گلدانی با خاک رسی شنی اعمال گردید. تنش رطوبتی در سه سطح: آبیاری به فاصله یک روز (شاهد)، سه روز (تنش ملایم) و پنج روز (تنش شدید) و اسیدسالیسیلیک در سه سطح: صفر، یک و دو میلی&lrm;مولار اعمال شد. جهت بررسی صفات عملکرد شامل: طول، قطر، وزن و سفتی بافت هیپوکوتیل (بخش زیر زمینی و خوراکی تربچه) مورد ارزیابی قرار گرفت. هم&lrm;چنین برای بررسی اثر اسیدسالیسیلیک بر میزان آسمولایتها (پرولین و کربوهیدراتهای محلول) در شرایط تنش رطوبتی به&lrm;ترتیب برگ پنجم و ششم بوته&lrm;ها مورد بررسی قرار گرفت. اثر متقابل تنش رطوبتی و اسیدسالیسیلیک بر کلیه صفات مورد بررسی معنیدار شد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که محلول&lrm;پاشی با غلظت دو میلی&lrm;مولار اسیدسالیسیلیک می&lrm;تواند اثر منفی ناشی از تنش رطوبتی را در گیاه تربچه کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

788 - اثرات تنش خشکی و سایکوسل بر عملکرد ارقام ذرت در کشت دوم
فاطمه هاشم&rlm; زاده

   به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر برخی صفات رویشی و عملکرد دانه ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به صورت طرح کرت&rlm;های دو بار خردشده در قالب بلوک&rlm;های کامل تصادفی با چهار تکرار انجا أکثر

   به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر برخی صفات رویشی و عملکرد دانه ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به صورت طرح کرت&rlm;های دو بار خردشده در قالب بلوک&rlm;های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورها شامل آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 5±70 ، 5±100، 5±130میلی&rlm;متر تبخیر از تشتک کلاس A)، ارقام 260 و 301 ذرت به عنوان فاکتور فرعی و مقادیر مختلف سایکوسل (مصرف سایکوسل به مقدار 5/1کیلوگرم ماده مؤثر در هکتار و عدم مصرف آن) به عنوان فاکتور فرعی فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش قطر ساقه، طول و قطر بلال، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه گردید. بررسی ارقام آزمایشی از نظر قطر بلال، اختلاف معنی&rlm;داری را نشان داد، به طوری&rlm;که رقم 301 نسبت به رقم 260 برتر بود. مصرف سایکوسل باعث افزایش قطرساقه، طول و قطربلال، وزن چوب بلال، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت نسبت به عدم مصرف آن می&rlm;شود. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که آبیاری پس از 70 میلی&rlm;متر تبخیر و مصرف سایکوسل می&rlm;تواند نقش مؤثری در افزایش عملکرد دانه داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

789 - تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان در شرایط تنش و بدون تنش خشکی
بابک هوشمندی

به منظور تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی انتهای فصل، 15 ژنوتیپ گندم نان به صورت دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی سال زراعی 92-1391 بررسی شدند. در این تحقیق ارقام در قالب طرح بلوک های کامل أکثر

به منظور تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی انتهای فصل، 15 ژنوتیپ گندم نان به صورت دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز طی سال زراعی 92-1391 بررسی شدند. در این تحقیق ارقام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. در این آزمایش همه صفات مورد بررسی معنیدار بودند و بین ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر صفات مورد ارزیابی در هر دو شرایط آزمایشی تنوع فراوانی وجود داشت. عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش به ترتیب 8/2 و 23/2 تن در هکتار بود و بیشترین تأثیرپذیری را از شرایط تنش خشکی داشت. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در هر دو شرایط آزمایشی مثبت و معنیدار بود و همچنین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش با تعداد سنبلچه در سنبله و در شرایط تنش با طول سنبله از همبستگی مثبت و معنیداری برخوردار بود. طبق نتایج رگرسیون گام به گام در شرایط بدون تنش، تعداد سنبلچه در سنبله به تنهایی بیش از 40% از تغییرات عملکرد دانه را تبیین نمود. به طور کلی، در شرایط بدون تنش تعداد سنبلچه در سنبله و در شرایط تنش، طول سنبله، ارتفاع بوته و زمان گردهافشانی به عنوان مؤثرترین صفات روی عملکرد دانه بوده و تغییرات عملکرد را توجیه مینمایند و همچنین ژنوتیپ شماره 14 در هر دو شرایط آزمایشی عملکرد بالاتری نسبت به سایر ژنوتیپها داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

790 - واکنش عملکرد و خصوصیات مورفولوژیکی تعدادی از ژنوتیپ‌های ماش (Vigna radiate L.) به تنش خشکی
مجید رفیعی شیروان محمدرضا اصغری پور

   تنش خشکی یکی از مهم&rlm;ترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه&rlm;خشک جهان نظیر ایران می&rlm;باشد.  در این بررسی که در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد، پاسخ عملکرد و خصوصیات مورفولژیک 8 ژنوتیپ ماش شامل Jalagon 17، Koperg أکثر

   تنش خشکی یکی از مهم&rlm;ترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه&rlm;خشک جهان نظیر ایران می&rlm;باشد.  در این بررسی که در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد، پاسخ عملکرد و خصوصیات مورفولژیک 8 ژنوتیپ ماش شامل Jalagon 17، Kopergaon، D45-6، Ilag S6A، MD 15-2، MY-17، Berken و Kiloga تحت تأثیر 5 سطح خشکی (3/0-، 3-، 6-، 9- و 12- بار) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. اعمال تنش خشکی پس از مرحله گیاهچه متناسب با سطوح پتانسیل خشکی که با استفاده از منحنی رطوبتی خاک اعمال شده بود، انجام شد. در این مطالعه ارتفاع گیاه، طول و تعداد شاخه&rlm;های جانبی، تعداد برگ، تعداد گل و وزن غلاف درطول دوره رشد گیاه اندازه&rlm;گیری گردید. تمام پارامترهای ذکر شده در مراحل اولیه تنش بین ژنوتیپها تفاوت معنی&rlm;داری از خود نشان دادند. با گذشت زمان اثرات خشکی بروز کرد و این پارامترها در پایان فصل رشد بین سطوح خشکی نیز تفاوت معنی&rlm;دار داشتند. برتری سطح بدون تنش (3/0- بار) در طول فصل رشد در مورد این پارامترها همواره برقرار بود. از آن&rlm;جا که تعداد گل تعیین&rlm;کننده تعداد دانه و در نتیجه عملکرد میباشد به نظر میرسد پارامتر مطلوبی در ارزیابی ژنوتیپهای متحمل به شرایط تنش باشد. اکثر پارامترهای اندازه&rlm;گیری شده در پایان فصل رشد نیز بین سطوح خشکی،‌ ژنوتیپها و اثرات متقابل آن&rlm;ها تفاوت معنی&rlm;داری نشان نداد. در مورد همه پارامترهای اندازه&rlm;گیری شده در پایان فصل یک روند نزولی در راستای افزایش پتانسیل منفی مشاهده شد. برتری سطح بدون تنش خشکی 3/0- بار در این پارامترها نیز مشاهده شد. با توجه به نتایج آزمایش میتوان گفت که بهترین محدوده‌ تنش خشکی برای ارزیابی ژنوتیپ&rlm;ها برای تحمل به تنش پتانسیل 3- تا 6- بار بود. در تنشهای شدیدتر خشکی، وزن غلاف، دانه و شاخص برداشت به حداقل رسید. بین ژنوتیپها نیز در این مرحله تنوع زیادی مشاهده شد. اما ژنوتیپهای MY-17، Berken وKiloga در میان سایر ژنوتیپها از شاخصهای رشدی بالاتری برخوردار بودند. بعضی از ژنوتیپها هم مثل D45-6، Ilag S6A و MD 15-2 به شرایط تنش پاسخ بهتری نشان دادند و در این شرایط شاخصهای رشدی آن&rlm;ها کمتر تحت تأثیر تنش قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

791 - مطالعه روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد هیبرید ایروفلور آفتابگردان در شرایط تنش خشکی
ابراهیم عباسی سیه‌جانی فرهاد فرح‌وش حمداله کاظمی اربط محمد باقر خورشیدی بنام

    به منظور ارزیابی سطوح مختلف تنش خشکی طی مرحله زایشی بر خصوصیات مورفولوژیک و زراعی هیبرید روغنی ایروفلور آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار دور آبیاری در أکثر

    به منظور ارزیابی سطوح مختلف تنش خشکی طی مرحله زایشی بر خصوصیات مورفولوژیک و زراعی هیبرید روغنی ایروفلور آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمار دور آبیاری در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 میلی‌متر از تشتک تبخیر کلاس A) اعمال شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در 100، 150، 200 و 250 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر نسبت به تیمار شاهد (آبیاری پس از 50 میلی‌متر) به ترتیب 25%، 29%، 42% و 51% کاهش نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که درصد کاهش عملکرد روغن درسطوح 100، 150، 200 و 250 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر نسبت به آبیاری پس از 50 میلی‌متر تبخیر (شاهد) به ترتیب 30%، 36%، 54% و 62% بود. افزایش شدت تنش آب باعث کاهش معنی دار قطر طبق، وزن صد دانه، وزن مغز دانه، تعداد دانه پر در طبق، بیوماس کل، شاخص میزان کلروفیل، شاخص سطح برگ، محتوای رطوبت نسبی و درصد روغن و افزایش درصد پوکی دانه و مقاومت روزنهای گردید. با توجه به نتایج این تحقیق، رقم ایروفلور بسیار حساس به تنش خشکی بوده و هر گونه تاخیر در آبیاری منجر به کاهش عملکرد از طریق کاهش وزن صد دانه و تعداد دانه پر (مهمترین اجزای عملکرد دانه در آفتابگردان) می&rlm;گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

792 - بررسی تغییرات قوه ی نامیه، مقدار پرولین و کلروفیل ژنوتیپ های بومی برنج تحت تنش شوری
شاهین مردانی نژاد منصوره وزیرپور

  در این تحقیق به منظور مقایسه تحمل تنش شوری ژنوتیپ های بومی برنج، تغییرات درصد جوانه زنی، مقدار پرولین و کلروفیل توده های بومی نوگران و سرخه، ارقام معرفی شده از این توده ها شامل زاینده رود و سازندگی و لاین های خالص شده از این توده ها شامل لاین های 97-67  أکثر

  در این تحقیق به منظور مقایسه تحمل تنش شوری ژنوتیپ های بومی برنج، تغییرات درصد جوانه زنی، مقدار پرولین و کلروفیل توده های بومی نوگران و سرخه، ارقام معرفی شده از این توده ها شامل زاینده رود و سازندگی و لاین های خالص شده از این توده ها شامل لاین های 97-67  و 47-67 در واکنش به غلظت های0 تا 10 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شد. طبق نتایج حاصل از این آزمایش، با افزایش غلظت کلرید سدیم در محیط، درصد جوانه زنی بذر، وزن خشک ریشه چه و کلئوپتیل و مقدار کلروفیل کلیه ی ژنوتیپ های بومی برنج کاهش یافت. مقایسه ی میانگین درصد جوانه زنی نشان داد که ژنوتیپ های 47-67، نوگران، سرخه و 97-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها در این صفت برتری دارند. در مورد وزن خشک ریشه چه،کلئوپتیل و مقدار کلروفیل، ژنوتیپ 47-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها عملکرد بهتری داشت. نتایج بررسی مقدار پرولین نشان داد که مقدار این اسید آمینه در کلیه ی ژنوتیپ ها با افزایش مقدار کلرید سدیم محیط به طور معنی دار افزایش می یابد و بیشترین مقدار پرولین برگ و ریشه در ژنوتیپ سرخه مشاهده شد. با توجه به شوری نسبی خاک منطقه ی مورد بررسی، کشت ژنوتیپ 47-67 نسبت به سایر ژنوتیپ ها توصیه می شود. هم چنین به دلیل آسیب پذیری شدید کلروپلاست های ژنوتیپ 97-67 در غلظت های بالای تیمار به کار رفته و حساسیت به بیماری در چنین شرایطی، این ژنوتیپ برای کشت توصیه نمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

793 - اثر تنش خشکی آخر فصل بر خصوصیات زراعی ارقام و لاین‌های آبی جو
علی‌شیر نیازی‌فرد

10.22034/aej.2017.531389

به منظور تعیین اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد هفت لاین پیشرفته جو آبی، به همراه ارقام نصرت و یوسف به عنوان شاهد آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات اسلام آباد غرب طی سال زراعی 92-1391 ا أکثر

به منظور تعیین اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد هفت لاین پیشرفته جو آبی، به همراه ارقام نصرت و یوسف به عنوان شاهد آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات اسلام آباد غرب طی سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. تنش خشکی و شرایط معمول به کرت های اصلی و نُه رقم جو به کرت های فرعی اختصاص یافت. اثر متقابل تنش در ژنوتیپ بر عملکرد دانه و تعداد دانه در خوشه، اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه، وزن هزاردانه، ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیکی، تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه و شاخص برداشت و اثر ژنوتیپ در همه صفات مورد ارزیابی معنی دار بود. به طور کلی، در شرایط آبیاری معمول و تنش آخر فصل، رقم نصرت و لاین MBD-85-8 به ترتیب با میانگین 6480 و 6330 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد و لاین MBD-85-14 با میانگین 4180 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را دارا بودند. بنابراین، در مناطقی که مشکل کمبود آب آخر فصل وجود دارد، می توان از رقم نصرت و لاین MBD-85-8 استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

794 - اثر اقلیم‌پذیری و اسموپرایمینگ بذر بر تحمل تنش شوری گیاه گندمTriticum aestivum L.) )
آفاق یاوری قادر حبیبی معصومه عابدینی غلامرضا بخشی خانیکی

10.22034/aej.2021.705319

شوری یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که بر عملکرد بذر و تولید محصول تأثیر میگذارد. شوری باعث اثرات نامطلوب مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بر گیاه گندم میشود. در این پژوهش، اثرات پرایمینگ بذر (پرولین 1 میلی‌مولار) بر پاسخ گیاه گندمTritic أکثر

شوری یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که بر عملکرد بذر و تولید محصول تأثیر میگذارد. شوری باعث اثرات نامطلوب مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بر گیاه گندم میشود. در این پژوهش، اثرات پرایمینگ بذر (پرولین 1 میلی‌مولار) بر پاسخ گیاه گندمTriticum aestivum L.) ) به تنش شوری در شرایط اقلیمپذیر و غیر اقلیمپذیر، مورد بررسی قرار گرفت. بذور گندم تحت اقلیمپذیری و پرایمینگ بذر با پرولین (1 میلیمولار) به مدت 12 ساعت قرار گرفتند. سپس بذرها در گلدانهای حاوی خاک شور (EC=26.5 دسیزیمنس بر متر) کاشته شدند و رشد گیاه و پارامترهای فیزیولوژیکی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش، عملکرد بذر با تیمار پرولین افزایش یافت. پیشتیمار بذرها با پرولین تحت تنش شوری، عملکرد فتوسنتزی آنها را در مقایسه با اقلیمپذیری، حفظ کرد. نتایج بررسی صفات وزن خشک اندام هوایی همراه با اندازهگیری مالوندیآلدئید نشان داد که اقلیمپذیری با غلظت کم نمک، نمیتواند اثر بازدارندگی شوری بالا (EC=26.5 دسیزیمنس بر متر) را کاهش دهد. بنابراین، تحقیقات بیشتری برای بهینهسازی پروتکل اقلیمپذیری، عوامل اسموپرایمینگ بذر و شرایط محیطی برای افزایش تحمل گیاه گندم به تنش شوری مورد نیاز است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

795 - اثرات توازن الکترولیت های جیره بر عملکرد و کیفیت پوسته ی تخم مرغ مرغ های تخم گذار در شرایط تنش گرمایی و حرارتی خنثی در مرحله ی اول تخم گذاری
علی نوبخت محمود شیوازاد محمد چمنی علیرضا صفامهر

  این آزمایش جهت ارزیابی اثرات سطوح مختلف توازن الکترولیت های جیره (سدیم+ پتاسیم ـ کلر) بر عملکرد و کیفیت پوسته تخم مرغ مرغ های تخم گذار در شرایط تنش گرمایی و حرارتی خنثی در مرحله اول تخم گذاری در دو سالن جداگانه و در هر سالن با تعداد 256 قطعه مرغ تخم گذار سویه های أکثر

  این آزمایش جهت ارزیابی اثرات سطوح مختلف توازن الکترولیت های جیره (سدیم+ پتاسیم ـ کلر) بر عملکرد و کیفیت پوسته تخم مرغ مرغ های تخم گذار در شرایط تنش گرمایی و حرارتی خنثی در مرحله اول تخم گذاری در دو سالن جداگانه و در هر سالن با تعداد 256 قطعه مرغ تخم گذار سویه های- لاینW- 36  ازسن 24 تا 34 هفتگی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام گرفت. جیره های مورد استفاده دارای سطوح الکترولیتی 0، 120، 240 و 360 میلی اکی والان در کیلوگرم بودند که با استفاده از مقادیر مختلف نمک طعام، بی کربنات سدیم، بی کربنات پتاسیم و کلرید آمونیوم فرموله گردیدند. عملکرد مرغ ها در شرایط تنش گرمایی و حرارتی خنثی تحت تأثیر سطوح توازن الکترولیتی جیره های غذایی قرار نگرفت. در رابطه با کیفیت پوسته تخم مرغ در شرایط تنش گرمایی، وزن پوسته و وزن واحد سطح آن و در شرایط حرارتی خنثی، وزن مخصوص، وزن پوسته، ضخامت پوسته، درصد خاکستر پوسته و وزن واحد سطح به طور معنی داری تحت تأثیر سطوح مختلف توازن الکترولیتی جیره های غذایی قرار گرفتند (05/0>P). با افزایش سطوح الکترولیتی جیره ها از 120 تا 360 میلی اکی والان در کیلوگرم، صفات مربوط به کیفیت پوسته در اغلب موارد بهبود یافتند. بنابراین افزایش توازن الکترولیتی جیره ها به 360 میلی اکی والان در کیلوگرم در شرایط تنش گرمایی و حرارتی خنثی در مرحله اول تخم گذاری می تواند باعث بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

796 - ارزیابی تحمل به خشکی ارقام بومی و اصلاح شده گندم نان در شرایط آبی و تنش خشکی
عباس ملکی اسلام مجیدی هروان حسین حیدری شریف آباد قربان نورمحمدی

    این تحقیق به منظور مطالعه و ارزیابی شاخصهای تحمل به خشکی دوازده رقم گندم نان در شرایط عادی و تنش خشکی در مزارع تحقیقات کشاورزی شهرستانهای سرابله و مهران از توابع استان ایلام در سال زراعی 84-1383 اجرا گردید. در این مطالعه، خصوصیات مختلف مورفو أکثر

    این تحقیق به منظور مطالعه و ارزیابی شاخصهای تحمل به خشکی دوازده رقم گندم نان در شرایط عادی و تنش خشکی در مزارع تحقیقات کشاورزی شهرستانهای سرابله و مهران از توابع استان ایلام در سال زراعی 84-1383 اجرا گردید. در این مطالعه، خصوصیات مختلف مورفوفیزیولوژیک دوازده رقم گندم نان در دو آزمایش آبیاری مطلوب (بدون تنش) و تنش خشکی در طول فصل زراعی (شرایط دیم) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس برای هر دو شرایط برای اکثر صفات و در بین ارقام مورد بررسی معنی دار بود. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش شدید ارتفاع گیاه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. نتایج آزمایشات در شرایط تنش خشکی و بدون تنش نشان داد که شاخصهای STI ،MP وGMP بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه نشان داده و میتوانند به عنوان معیار مناسبی برای انتخاب ارقام متحمل به خشکی با پتانسیل عملکرد بالا استفاده شوند. تجزیه خوشهای ارقام مورد بررسی بر اساس شاخصهای فوق نشان داد که رقم محمدی بهترین تظاهر را از نظر عملکرد در هر دو شرایط کشت نشان داده و مقاومترین رقم به تنش خشکی بود. نتایج کلی این تحقیق برتری ارقام محمدی، گهر، کوهدشت و قناری را در شرایط آبی و دیم نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

797 - اثر سالیسیلیک اسید بر القای مقاومت نعناع فلفلی به تنش شوری در شرایط گلخانه
حسن نورافکن

نعناعفلفلی Mentha piperita L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی متعلق به خانواده نعناعیان میباشد. به منظور مطالعه اثر غلظتهای مختلف سالیسیلیکاسید بر القای مقاومت به تنش شوری نعناع فلفلی، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً‌تصادفی با أکثر

نعناعفلفلی Mentha piperita L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی متعلق به خانواده نعناعیان میباشد. به منظور مطالعه اثر غلظتهای مختلف سالیسیلیکاسید بر القای مقاومت به تنش شوری نعناع فلفلی، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً‌تصادفی با چهار تکرار انجام شد. برای بررسی برهمکنش سالیسیلیکاسید و تنش شوری از چهار سطح کلریدسدیم (صفر، 50، 100 و 150 میلیمول در لیتر) و سالیسیلیکاسید (صفر، 1/0، 5/0 و یک میلی مول در لیتر) استفاده گردید. گیاهان در گلدان تا رسیدن به مرحله برداشت پرورش داده شدند. در پایان آزمایش، ویژگیهایی مانند ارتفاع گیاه، تعداد شاخساره جانبی، تعداد گره، تعداد برگ، قطر ساقه اصلی و قطر سایهانداز، وزن تر و خشک شاخساره، طول میانگره، طول ریشه و وزن تر ریشه اندازهگیری شد. تنش شوری روی تعداد شاخساره جانبی، تعداد گره، تعداد برگ، قطر ساقه اصلی، وزن تر و خشک شاخساره، طول میانگره، طول ریشه و وزن تر ریشه، سالیسیلیکاسید روی تعداد شاخساره جانبی و وزن خشک شاخساره و برهمکنش آنها روی ارتفاع گیاه، قطر سایهانداز نعناع فلفلی اثر معنیداری داشت. بیشترین اثر بازدارندگی رشد در تنش شوری با غلظت 100 میلیمول در لیتر و موثرترین غلظت سالیسیلیکاسید در سطوح 1/0 و 5/ 0 میلیمول در لیتر بهدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

798 - اثر تنش کم آبی در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام لوبیای قرمز
سعید واعظی&rlm; راد فرید شکاری امیرحسین شیرانی&rlm; راد اسماعیل زنگانی

    به&rlm;منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای آن در ارقام لوبیای قرمز، آزمایشی به&rlm;صورت کرت&rlm;های یک&rlm;بار خرد شده در قالب طرح بلوک&rlm;های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد که تیمارهای شاهد ( بدون تنش)، تنش در مرحله رویشی، تنش در مرحله أکثر

    به&rlm;منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر عملکرد و اجزای آن در ارقام لوبیای قرمز، آزمایشی به&rlm;صورت کرت&rlm;های یک&rlm;بار خرد شده در قالب طرح بلوک&rlm;های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد که تیمارهای شاهد ( بدون تنش)، تنش در مرحله رویشی، تنش در مرحله گل&rlm;دهی و تنش در مرحله غلاف&rlm;بندی به عنوان فاکتور اصلی و ارقام صیاد، اختر، درخشان، ناز و 81083-D به عنوان فاکتور فرعی انتخاب شدند. معیار دور آبیاری برای تیمار شاهد و سطوح تنش، کاهش مقدار آب از تشتک تبخیر به&rlm;&lrm;ترتیب به&rlm;میزان 50 و 100 میلی&rlm;متر تبخیر بود. صفات اندازه&rlm;گیری شده شامل تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، طول غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بوته بودند. نتایج نشان داد که بین سطوح تنش، رقم و اثر متقابل آن اختلاف معنی&rlm;داری از نظر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک وجود دارد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به&rlm;ترتیب در رقم صیاد در تیمار شاهد و رقم ناز در تیمار تنش در مرحله رویشی و کمترین آن در رقم اختر در تیمار تنش  در مرحله گل&rlm;دهی حاصل گردید. رقم صیاد در تیمار شاهد از بیشترین شاخص برداشت برخوردار بود. در بررسی اجزای عملکرد دانه مشخص شد که تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف در تیمار تنش در مرحله گل&rlm;دهی و وزن صد دانه در تیمار تنش  در مرحله غلاف&rlm;بندی کاهش معنی&rlm;داری داشته است. در بین ارقام، رقم صیاد از بیشترین تعداد غلاف در بوته و دانه در غلاف و رقم اختر از بیشترین وزن صد دانه برخوردار بودند. عملکرد دانه با شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک دارای همبستگی مثبت و معنی&rlm;داری بود. هم&rlm;چنین در بین اجزای عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته با عملکرد دانه همبستگی مثبت معنی&rlm;داری داشته در صورتی&rlm;که وزن صد دانه  با تعداد دانه در غلاف همبستگی منفی و معنی&rlm;دار، و با تعداد غلاف در بوته همبستگی منفی نشان داد. هم&rlm;چنین حساس&rlm;ترین مرحله&rlm;ی زندگی ارقام مورد بررسی لوبیا قرمز به تنش خشکی مرحله گل&rlm;دهی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

799 - مطالعه تنوع ژنتیکی ارقام تجاری گندم نان از نظر حرکت مجدد آسیمیلات ها به دانه در دو شرایط نرمال و تنش خشکی
مجید طوسی مجرد محمدرضا قنادها محمد صالحی

این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های تجاری گندم بهاره از نظر پتانسیل حرکت مجدد اسیمیلات ها به دانه در دو شرایط نرمال و تنش خشکی، در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در یک آزمایش آبیاری بر اساس شرایط آب و هوایی و نیا أکثر

این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های تجاری گندم بهاره از نظر پتانسیل حرکت مجدد اسیمیلات ها به دانه در دو شرایط نرمال و تنش خشکی، در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در یک آزمایش آبیاری بر اساس شرایط آب و هوایی و نیاز ظاهری گیاه تا پایان دوره رشد صورت گرفت. در حالی که در آزمایش دیگر پس از انجام آبیاری در مرحله سنبله دهی، با عدم آبیاری در دوره پر شدن دانه، ژنوتیپ های مورد مطالعه در شرایط تنش خشکی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت ژنوتیپ ها از نظرمقدار ماده ی خشک انتقال یافته از پدانکل و میان گره دوم در هر دو شرایط محیطی نرمال و تنش خشکی معنی دار نبود، در حالی که تفاوت ژنوتیپ ها از نظر مقدار ماده ی خشک انتقال یافته از بقیه ی بخش های گیاه معنی دار گردید. تنوع ژنتیکی ژنوتیپ ها از نظر سهم حرکت مجدد ماده ی خشک در کلیه ی اندام ها معنی دار نبود. در شرایط نرمال، کارایی حرکت مجدد ماده ی خشک از پدانکل و میان گره دوم بدون اختلاف معنی دار و در مورد بقیه گیاه در سطح  5% معنی دار بود. در شرایط تنش خشکی بر عکس، کارایی حرکت مجدد ماده ی خشک پدانکل و میان گره دوم در سطح 5% دارای اختلاف معنی دار و در مورد بقیه گیاه بدون اختلاف معنی دار می باشد. با توجه به عدم همبستگی صفات وابسته به فرایند حرکت مجدد با عملکرد دانه، اگر چه این فرایند به عنوان یک منبع پشتیبانی کننده ی وزن دانه گندم ارزیابی می شود، اما با توجه به سهم نسبتاً اندک این فرایند در وزن دانه به نظر نمی رسد که در ژنوتیپ های نیمه پاکوتاه، انتخاب بر اساس صفات وابسته به این فرایند منجر به دست یابی ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

800 - تأثیر تنش کم آبی و کود نیتروژن بر عملکرد و راندمان مصرف آب سورگوم و ارزن علوفه ای
سید غلامرضا موسوی محمدجواد میرهادی سیدعطاالله سیادت قربان نورمحمدی فرخ درویش

   به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری وکود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و راندمان مصرف آب سورگوم و ارزن علوفهای در شرایط آب و هوایی بیرجند، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1384 انجام شد. اثر أکثر

   به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری وکود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و راندمان مصرف آب سورگوم و ارزن علوفهای در شرایط آب و هوایی بیرجند، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1384 انجام شد. اثر آبیاری در سه سطح (تأمین 33، 67 و 100 درصد نیاز آبی) وکود نیتروژن در سه سطح (46، 92 و 138 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در دو گیاه سورگوم و ارزن علوفهای بر صفات مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که اثر آبیاری، کود نیتروژن و نوع گیاه بر عملکرد تر و خشک کل علوفه و راندمان مصرف آب معنیدار بود، به طوری که کاهش میزان آبیاری تا حد اعمال تنش شدید (تأمین 33 % نیاز آبی) و تنش متوسط (تأمین 67  % نیاز آبی)، عملکرد علوفه  خشک را به ترتیب 6/62 و 5/15 درصد نسبت به تیمار بدون تنش کاهش داد. آبیاری کم تا حد اعمال تنش متوسط باعث افزایش معنیدار راندمان مصرف آب نسبت به تیمار بدون تنش و تنش شدید گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که ارزن  نوتریفید در مقایسه با سورگوم اسپیدفید از نظر عملکرد علوفه تر، عملکرد ماده خشک کل و راندمان مصرف آب از برتری معنیداری برخوردار بود. هم&rlm;چنین اثر متقابل آبیاری وکود نیتروژن بر این صفات در سطح احتمال 1% معنیدار و افزایش مصرف نیتروژن در همه سطوح آبیاری عملکرد علوفه تر، عملکرد ماده خشک کل و راندمان مصرف آب را به طور معنیداری افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

801 - تأثیر قارچ میکوریزا بر خصوصیات مرفولوژیک و محتوای عناصر غذایی جو در سطوح مختلف شوری
مجتبی یوسفی&rlm; راد قربان نورمحمدی محمدرضا اردکانی اسلام مجیدی هروان سیدجواد میرهادی

   قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش&rlm;ها را افزایش می&rlm;دهد.  به&rlm;منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط&rlm;های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و  محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه&lrm;&rlm;ای به صورت فاکتوریل أکثر

قارچ میکوریزا تحمل گیاهان به تنش&rlm;ها را افزایش می&rlm;دهد.  به&rlm;منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا در محیط&rlm;های شور و بدون شوری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و  محتوای عناصر غذایی جو رقم کارون در کویر، آزمایشی گلخانه&lrm;&rlm;ای به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک&rlm;های کامل تصادفی در گلخانه مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال 1386- 1385 انجام شد. فاکتور اول در دو سطح شامل استفاده و عدم استفاده از قارچ میکوریزای سویه Glomus intraradices  بود و فاکتور دوم سطوح شوری بودند. رقم جو در گلدان&lrm;های پنج کیلویی در شوری 6/0 ، 8 و 13 دسی زیمنس رشد داده شدند.  شوری سبب کاهش وزن خشک ریشه و اندام&rlm;های هوایی ،وزن تر ، ارتفاع ، طول سنبله ، تعداد پنجه و تعداد برگ در بوته&rlm;ها شد، ولی بر تعداد برگ ساقه اصلی بی&lrm;تأثیر بود. تلقیح میکوریزایی کلیه صفات به&rlm;جز تعداد برگ در ساقه اصلی را هم در شرایط شور و هم در تیمار شاهد به&rlm;طور معنی&rlm;داری افزایش داد. میکوریزا سبب افزایش شاخص تحمل جو شده و این بهبود در شرایط شوری بالا مشهودتر بوده و در مجموع گیاهان در محیط شور وابستگی میکوریزایی بالاتری را نشان دادند. بوته&rlm;های تلقیح شده با میکوریزا دارای محتوای عناصر غذایی بیشتری در کلیه شرایط نسبت به گیاهان تلقیح نشده بودند. این محتوای عناصر غذایی بیشتر می&rlm;تواند یکی از دلایل افزایش مقاومت به تنش گیاهان میکوریزایی شده نسبت به گیاهان میکوریزایی نشده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

802 - اثر روش‌های مصرف باکتری‌های محرک رشد (PGPR) برمیزان عملکرد بیولوژیک و کلروفیل a+b گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) در شرایط تنش خشکی
احمد میرجلیلی

به منظور بررسی اثر روش‌های مصرف باکتری‌های محرک رشد(PGPR) بر برمیزان عملکرد بیولوژیک و کلروفیل a+b گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری انجام پذیرفت. این آزمای أکثر

به منظور بررسی اثر روش‌های مصرف باکتری‌های محرک رشد(PGPR) بر برمیزان عملکرد بیولوژیک و کلروفیل a+b گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری انجام پذیرفت. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی باسه تکرار به اجرا در آمد. عوامل آزمایشی شامل دورهای آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری در50 ، 90 و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و روش های مختلف کاربرد باکتری های محرک رشد (PGPR) شامل عدم کاربرد باکتری، کاربرد ریشه مال باکتری، کاربرد باکتری در آب آبیاری و کاربرد ریشه مال+ کاربرد باکتری در آب آبیاری به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر ساده تنش خشکی و باکتری های محرک رشد مورد آزمون معنی دار و فقط اثرات متقابل عملکرد بیولوژیک معنی دار گردید. در این شرایط تنش خشکی سبب کاهش میزان عملکرد بیولوژیک و کلروفیل a+b در گیاه دارویی بومادران گردید. بعلاوه، گیاهان تیمارشده با باکتری های محرک رشد، نسبت به گیاهانی که در آنها این باکتری ها به کار نرفته بود، دارای محتوی عملکرد بیولوژیک و کلروفیل a+b بیشتری بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد باکتری های محرک رشد به خصوص به صورت کاربرد ریشه مال+ باکتری در آب آبیاری، اثرات مفیدی در جهت افزایش محتوی دو صفت ذکر شده داشت. به صورتی که بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک (7142 کیلوگرم در هکتار) و کلروفیل a+b (7767/3 میلی گرم بر گرم وزن تر) در شرایط عدم وجود تنش خشکی و مصرف باکتری های محرک رشد به صورت ریشه مال + آب آبیاری و ریشه مال حاصل گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

803 - اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم
محمد آرمین محمد رضا شریفی ابراهیم مرتضوی

به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus أکثر

به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus mosseae و Glomus intradicese به همراه تیمار شاهد عدم تلقیح و زمان اعمال تنش به صورت قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن، قطع آبیاری در زمان گلدهی و قطع آبیاری در زمان پر شدن دانه) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد گندم شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد سنبله تحت تأثیر همزیستی میکوریزایی قرار نگرفت و اختلاف آماری معنی‌داری بین مصرف یا عدم مصرف میکوریزا مشاهده نشد. اما بالاترین وزن هزار دانه عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی در شرایط استفاده از گونه G. mosseae به دست آمد که اختلاف معنی‌داری با گونه G. intradicese نداشت. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بیشترین تأثیر منفی را بر وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی بیشترین تأثیر منفی را بر تعداد دانه در سنبله و قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن بیشترین اثر منفی را بر تعداد پنجه در بوته داشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی با میکوریزا سبب کاهش اثرات تنش خشکی گردید و استفاده از گونه G. mosseae مناسب‌تر از G. intradicese بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

804 - اثر اسموپرایمینگ و تنش خشکی بر جوانه‌زنی بذور گل جعفری آفریقایی (Tagetes erecta)
محمد رفیعی الحسینی سمیه اسماعیلی

به منظور ارزیابی شاخص‌های جوانه‌زنی بذور گل جعفری (Tagetes erecta) تحت تاثیر تیمارهای اسموپرایمینگ و تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. بدین منظور تنش خشکی در سطوح 0، 4-، أکثر

به منظور ارزیابی شاخص‌های جوانه‌زنی بذور گل جعفری (Tagetes erecta) تحت تاثیر تیمارهای اسموپرایمینگ و تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. بدین منظور تنش خشکی در سطوح 0، 4-، 8- و 12- بار و پرایمینگ بذور در سطوح 0، 2-، 4-، 6- و 8- بار با استفاده از PEG6000 اعمال شد. در این آزمایش صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر و میانگین زمان جوانه زنی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش تنش خشکی از صفر تا 4- بار به طور معنی‌داری سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر کاهش و میانگین زمان جوانه‌زنی افزایش یافت و در پتانسیل‌های 8- و 12- جوانه‌زنی به صفر رسید. بالاترین میزان سرعت جوانه‌زنی در پرایم 2- بار مشاهده شد به‌طوری که نسبت به شاهد 91/24 درصد افزایش نشان داد. همچنین مشخص شد با افزایش تنش خشکی، در سطح 4- بار بیشترین درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر و کمترین میانگین جوانه‌زنی در پرایم 2- بار بدست آمد. به طور کلی، اسموپرایمینگ توانست تحمل بذور گل جعفری را در مقابل تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی افزایش دهد و ویژگی‌های جوانه‌زنی بذور گل جعفری را بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

805 - بررسی اثر شوری بر برخی صفات مورفولوژیک دو رقم برنج (Oryza Sativa L.) در مرحله‌ی گیاهچه‌ای
عمار بهاری اردشیری عباس عظیم نژاد یوسف نیک نژاد هرمز فلاح آملی

به منظور بررسی تغییرات مورفولوژیکی گیاهچه برنج (رقم های ندا و فجر) تحت تنش شوری، پژوهشی در سال 1394 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو ژنوتیپ (ارقام ندا و فجر) در چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 أکثر

به منظور بررسی تغییرات مورفولوژیکی گیاهچه برنج (رقم های ندا و فجر) تحت تنش شوری، پژوهشی در سال 1394 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت اله آملی انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو ژنوتیپ (ارقام ندا و فجر) در چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی مولار کلرید سدیم) و در سه تکرار انجام شد. نتایج میانگین مربعات نشان داد که بین ارقام مورد مطالعه از نظر طول برگ، ارتفاع گیاهچه، طول ریشه، وزن خشک کل و شاخص کلروفیل برگ اختلاف معنی داری وجود ندارد. اما بین سطوح مختلف تیمار شوری از نظر صفات مذکور اختلاف معنی داری در سطح یک درصد مشاهده گردید. بر اساس نتایج، همه ی ویژگی های رشدی شامل ارتفاع گیاه، طول برگ، طول ریشه، وزن خشک کل گیاهچه و شاخص کلروفیل متر تحت تنش شوری به طور معنی داری کاهش یافت. به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان می دهد که تفاوت در قدرت تحمل تنش شوری و تغییرات مورفولوژیک در گیاهان تحت تنش، حتی در بین ارقام مختلف در داخل یک گونه نیز مشاهده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

806 - تاثیر کود گوگردی و تیوباسیلوس بر شاخص‌های فیزیولوژیک دو رقم کنجد تحت تاثیر تنش خشکی و محاسبه همبستگی بین صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک
محمد حیدری محمدعلی اسماعیلی ایوب حیدرزاده مینا مولائی

کنجد یکی از قدیمی‌ترِین گیاهان زراعی در جهان می‌باشد که به‌دلیل برخورداری از روغن بالای دانه (52-42 درصد) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گیاهان روغنی مطرح بوده و کشت آن در مناطق خشک و نیمه‌خشک معمول است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر کود گوگردی و بیولوژیک بر شاخص‌های فیزیولوژ أکثر

کنجد یکی از قدیمی‌ترِین گیاهان زراعی در جهان می‌باشد که به‌دلیل برخورداری از روغن بالای دانه (52-42 درصد) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گیاهان روغنی مطرح بوده و کشت آن در مناطق خشک و نیمه‌خشک معمول است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر کود گوگردی و بیولوژیک بر شاخص‌های فیزیولوژیک کنجد در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 1393 انجام شد. این مطالعه در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه بلوک اجرا شد که در آن عامل اصلی ارقام کنجد (شامل کرج و اولتان) و عامل‌های فرعی با آرایش فاکتوریل شامل اثر تیمار آبیاری (در چهار سطح آبیاری نرمال، 110، 140 و 170 میلی متر از تشتک تبخیر) و تیمار کودی (در 4 سطح شامل شاهد، گوگرد، کود بیولوژیک حاوی تیوباسیلوس و تلفیق گوگرد با تیوباسیلوس) بود. نتایج این تحقیق نشان داد که سطوح مختلف تنش خشکی تاثیر بسیار معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد روی تمامی صفات اندازه‌گیری شده شامل CGR، LAI، NAR، BMD و LAD داشت. همچنین سطوح مختلف کودی تاثیر معنی‌داری روی صفات CGR، LAI، BMD و LAD داشت. این تیمار روی صفت NAR تاثیری نداشت. اثر متقابل تنش خشکی × کود تاثیر معنی‌داری از نظر آماری روی تمامی صفات داشت. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با تمامی صفات به غیر از وزن هزار دانه مثبت و معنی‌دار بود. تلفیق کود گوگردی و تیوباسیلوس به عنوان تیمار کلیدی در شرایط کشت دیم کنجد و رقم اولتان به خاطر عملکرد بهتر در شرایط آب و هوایی مشابه با محل این تحقیق می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

807 - تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های پیشرفته جو
بهروز واعظی نرگس رحمانی

بررسی حاضر شامل 18 لاین پیشرفته جو بود که در ایستگاه تحقیقات گچساران در مدت دو سال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار اجراء شد. در طی فصل زراعی یادداشت برداری از صفات مهم زراعی انجام و تجزیه آماری با نرم افزارهای SAS9.4، Genstat و GGbiplot صورت گرفت. تجزیه واریان أکثر

بررسی حاضر شامل 18 لاین پیشرفته جو بود که در ایستگاه تحقیقات گچساران در مدت دو سال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار اجراء شد. در طی فصل زراعی یادداشت برداری از صفات مهم زراعی انجام و تجزیه آماری با نرم افزارهای SAS9.4، Genstat و GGbiplot صورت گرفت. تجزیه واریانس مرکب بر روی برخی صفات مهم انجام و مقایسه میانگین دانکن در سطح 1% انجام شد. تجزیه واریانس عملکرد دانه در شرایط تنش نشان داد که اثر سال و اثر متقابل سال × واریته در سطح احتمال کمتر از 1% معنی‌دار و اثر واریته معنی‌دار نبود. در شرایط مساعد تنها اثر سال معنی‌دار و سایر اثرات معنی‌دار نبودند. مقایسه میانگین عملکرد دانه به روش دانکن در سطح احتمال 1% نشان داد که ژنوتیپ شماره 13 با عملکرد دانه 483/4 تن در هکتار تحت شرایط تنش و با عملکرد دانه 814/5 تن در هکتار در شرایط بدون تنش در کلاس (A) قرار گرفت. بررسی شاخص های تحمل به تنش نشان داد که ژنوتیپ شماره 13 متحمل ترین زنوتیپ به شرایط تنش بود. تجزیه به مولفه های اصلی با دو مولفه در مجموع 2/98% از تغییرات بین داده را را توجیه کرد. مولفه اول همبستگی بالا و مثبتی با شاخص های تحمل متوسط بهر دهی، متوسط هامونیک، متوسط هندسی، شاخص عملکرد، شاخص پایداری عملکرد ، شاخص تحمل فرناندز، شاخص تحمل تغییر یافته برای شرایط تنش و بدون تنش و در نهایت شاخص مقاومت به تنش با عملکرد در شرایط تنش را نشان داد لذا این مولفه به عنوان مولفه تحمل به تنش نام گذاری شد مولفه دوم که تنها 8/1 درصد از تغییرات بین اعداد را توجیه و با شاخص های تحمل و شاخص حساسیت فیشر همبستگی بالایی را نشان داد به عنوان مولفه حساسیت نام گذاری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

808 - بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر میزان عناصر سدیم و پتاسیم در گیاه رازیانه
عباس شیبانیان

خشکی یکی از تنش‌های محیطی است که روی اکثر مراحل رشد گیاه، ساختار اندام و فعالیت آنها آثار مخرب و زیان آوری وارد می‌سازد و با توجه به روند </str أکثر

خشکی یکی از تنش‌های محیطی است که روی اکثر مراحل رشد گیاه، ساختار اندام و فعالیت آنها آثار مخرب و زیان آوری وارد می‌سازد و با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناخت بیشتر اثرات پرامینگ در شرایط تنش شوری از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری میزان سدیم افزایش و کمترین میزان سدیم مربوط به تیمار شاهد (74/28 میلی گرم در وزن تر) و بیشترین میزان سدیم مربوط به تیمار شوری 8 دسی زیمنس بر متر (39/38) بود. همچنین با افزایش شوری میزان پتاسیم کاهش یافت و کمترین میزان پتاسیم مربوط به تیمار شوری 8 دسی زیمنس بر متر(82/3 میلی‌گرم در وزن تر) و بیشترین میزان پتاسیم مربوط به تیمار شاهد (55/4 میلی‌گرم در وزن تر) می‌باشد. با توجه به اطلاعات بالا می‌توان گفت عنصر سدیم با افزایش فشار اسمزی محلول خاک ضمن ایجاد سمیت یونی در گیاه تعادل یون‌های مورد نیاز گیاه را بهم می‌زند و گیاه دارویی رازیانه به شوری حساس و افزایش شوری باعث کاهش رشد در گیاه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

809 - تنش های زنده و غیرزنده در گیاهان زراعی و دارویی
مهدی ملک پور عبدالمجید لیاقت

زمانی که گیاهان در معرض انواع تنشهای محیطی قرار می‌گیرند، سبب کاهش بهرهوری محصولات کشاورزی میشود. تنشهای محیطی بر دو نوع تنشهای زنده و غیرزنده تقسیمبندی میشود. أکثر

زمانی که گیاهان در معرض انواع تنشهای محیطی قرار می‌گیرند، سبب کاهش بهرهوری محصولات کشاورزی میشود. تنشهای محیطی بر دو نوع تنشهای زنده و غیرزنده تقسیمبندی میشود. تنش‌های غیرزنده شامل تنش دما، سرما، اشعه ماوراء بنفش، شوری، غرقابی، خشکسالی (کم آبی) و فلزات سنگین است که منجر به از بین رفتن گیاهان زراعی در سطح جهان میشود. در حالی که تنش زنده به آسیبهای ناشی از حشرات، گیاه خواران، نماتدها، قارچها، باکتریها و علفهای هرز اشاره دارد. گیاهان به همه این عوامل محیطی واکنش نشان می‌دهند. برای مقابله با این تنشها استراتژیها و راهکارهایی توسط گیاهان ایجاد می‌شود. گیاهان زمانی که تنشهای محیطی فعال میشوند، پاسخهای سلولی لازم را ایجاد میکنند. تحقیقات متعددی برای تعیین و درک تحمل به تنش در گیاهان انجام شده است که برای درک پیچیدگی پاسخ گیاه به تنشهای زنده و غیرزنده ضروری میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

810 - اثر روش های مصرف باکتری های محرک رشد(PGPR) بر محتوی پرولین و قندهای محلول گیاه دارویی بومادران (AchilleamillefoliumL.) در شرایط تنش خشکی
احمد میر جلیلی علیرضا پازوکی ابوالفضل رشیدی اصل

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد(PGPR) بر محتوی پرولین و قندهای محلول گیاه دارویی بومادران (AchilleamillefoliumL.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری انجام پذیرفت. این أکثر

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد(PGPR) بر محتوی پرولین و قندهای محلول گیاه دارویی بومادران (AchilleamillefoliumL.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری انجام پذیرفت. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد.عوامل آزمایشی شامل دورهای آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری در50 ، 90 و 130 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و روش های مختلف کاربرد باکتری های محرک رشد (PGPR) شامل عدم کاربرد باکتری، کاربرد ریشه مال باکتری، کاربرد باکتری در آب آبیاری و کاربرد ریشه مال+ کاربرد باکتری در آب آبیاری به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند.نتایج بهدست آمده نشان داد که اثر ساده تنش خشکی و باکتری های محرک رشد مورد آزمون معنی دار و فقط اثرات متقابل پرولین معنی دارگردید. در این شرایط تنش خشکی سبب افزایش میزان پرولین و قندهای محلول در گیاه دارویی بومادران گردید. بعلاوه، گیاهان تیمارشده با باکتری های محرک رشد، نسبت به گیاهانی که در آنها این باکتری ها به کار نرفته بود، دارای محتوی پرولین و قندهای محلول کمتری بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد باکتری های محرک رشد ، اثرات مفیدی در جهت کاهش محتوی دو صفت ذکر شده داشت. به صورتی که کمترین مقدار پرولین (0833/2 میلی گرم بر گرم وزن تر) وکمترین مقدار قندهای محلول (663/8 میلی گرم بر گرم وزن تر) در شرایط عدم وجود تنش خشکی و مصرف باکتری های محرک رشد حاصل گردید.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

811 - بررسی اثر تنش های رطوبتی بر شاخص های فیزیولوژیکی سه رقم برنج (کشت مستقیم خشکه کاری)با شرایط حد اقل خاکورزی در مرکز تحقیقات کشاورزی اهواز
علی جعفری

به منظور دست یابی به رژیم آبیاری مناسب در شرایط حداقل خاکورزی و تأثیر آن بر روی  شاخص های فیزیولوژیکی سه رقم برنج آزمایشی در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شاوور اهواز به اجرا درآمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار أکثر

به منظور دست یابی به رژیم آبیاری مناسب در شرایط حداقل خاکورزی و تأثیر آن بر روی  شاخص های فیزیولوژیکی سه رقم برنج آزمایشی در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شاوور اهواز به اجرا درآمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد که شامل سه تنش رطوبتی با تناوب های یک روزدر میان یا شاهد (I1)، دو روزدر میان (I2) و سه روزدر میان (I3) به عنوان سطوح عامل اصلی و سه رقم برنج شامل عنبوری قرمز (V1) و چمپا (V2) وLD183(V3) یا دانیال به عنوان سطوح عامل فرعی بود. نتایج آزمایش در شاخص های فیزیولوژیکی نشان داد تنش رطوبتی باعث افزایشLAI شده همچنین در ارقام نیز، رقمهای عنبوری و چمپا دارای شاخص سطح برگ بیشتری نسبت به رقم LD183 بودند. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در رقم عنبوری قرمز تنش رطوبتی 3 روز در میان، در رقم چمپا تنش رطوبتی 2 روز در میان و در LD183 هر دو تنش باعث افزایش شاخص سطح برگ شده بود. همچنین سرعت رشد محصول (CGR) در تنش رطوبتی 2 روز در میان از همه بیشتر بود ولی با افزایش مدت تنش سرعت رشد محصول کاهش پیدا کرد. در بین ارقام نیز رقم چمپا دارایCGR بیشتری بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی سرعت رشد محصول با افزایش تنش کاهش پیدا کرد ولی در رقم LD183 عکس این مورد به اثبات رسید. در سرعت رشد نسبی (RGR) نیز تنش رطوبتی باعث کاهش آن شد ولی در بین ارقام در آخر فصل رشد بالاترین سرعت رشد نسبی مربوط به رقمLD183 بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در انتهای دوره رشد گیاه بالاترینRGR در ارقام محلی مربوط به تنش رطوبتی 3 روز در میان بود ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی باعث کاهش میزانRGR شد که دلیل آن را می توان بخاطر افزایش میزانLAI  و CGR در مدت زمان تنش در این رقم دانست. سرعت جذب خالص (NAR) نیز در ابتدا در تنش رطوبتی کاهش پیدا کرد ولی سپس در آخر مرحله رشد گیاه با افزایش تنش، افزایش پیدا کرد، در بین ارقام نیز، رقم LD183 دارای بیشترینNAR بود. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی تنش رطوبتی باعث کاهش NARشد ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی 2 روز در میان باعث افزایشNAR شده و هر چه مدت تنش رطوبتی بیشتر شد میزان آن کاهش یافت.پس نتایج نشان داد که از تنش رطوبتی 2 و 3 برای آبیاری برنج می توان استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

812 - ارتباط بین شاخص محتوای کلروفیل و عملکرد دانه گندم تحت شرایط تنش خشکی
مرجان شمسی پور رضا فتوت فرهاد جباری

ندازه گیری محتوای نسبی کلروفیل (SPAD) معیار مناسبی در برنامه های اصلاحی در جهت افزایش میزان فتوسنتز برگ به شمار می آید. 10 ژنوتیپ گندم در گلدان هایی تحت سطوح مختلف آبیاری جهت بررسی ارتباط بین أکثر

ندازه گیری محتوای نسبی کلروفیل (SPAD) معیار مناسبی در برنامه های اصلاحی در جهت افزایش میزان فتوسنتز برگ به شمار می آید. 10 ژنوتیپ گندم در گلدان هایی تحت سطوح مختلف آبیاری جهت بررسی ارتباط بین شاخص محتوای کلروفیل و عملکرد در شرایط تنش خشکی رشد یافتند. به گلدان ها ماده غذایی حاوی نیتروژن کافی داده شد. الگوی کاهش محتوای نسبی کلروفیل برگ برای ارقام در شرایط تنش خشکی متفاوت بود و مطالعه ژنوتیپ ها آنها را به 3 گروه مجزا طبقه بندی کرد. پیری در 3 گروه دوم در زمان بندی مشخصی در زمان پر شدن دانه آغاز شد، سپس این فرایند بطور سریع تری ادامه یافت. عملکرد این گروه در شرایط تنش خشکی کاهش چشمگیری نداشت. همچنین محتوای نسبی کلروفیل در بسیاری از مراحل اندازه گیری در زمان پر شدن دانه همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد و اجزا آن در رژیم های مختلف آبیاری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

813 - اثرات محلول پاشی متانول بر محتوای آب نسبی، محتوای کلروفیل و فلورسانس کلروفیل برگ چغندرقند در شرایط تنش کمبود آب
مرجان شمسی پور رضا فتوت فرهاد جباری

به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول بر محتوای آب نسبی، محتوای کلروفیل و فلورسانس کلروفیل برگ چغندر قند در شرایط تنش کمبود آب آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در اردیبهشت سال 1387 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی و أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول بر محتوای آب نسبی، محتوای کلروفیل و فلورسانس کلروفیل برگ چغندر قند در شرایط تنش کمبود آب آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در اردیبهشت سال 1387 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت کرج به اجرا در آمد. عامل محلول پاشی متانول با 6 سطح، شاهد (بدون محلول پاشی) و 7 و 14 و 21 و 28 و 35 درصد حجمی متانول بود که به هر کدام از سطوح 2 گرم در لیتر گلیسین اضافه شد. زمان محلول پاشی ساعت 17 بعد از ظهر و از 16 برگه شدن گیاه محلول پاشی ها انجام شد. عامل آبیاری نیز با دو سطح عادی (آبیاری پس از 40 درصد تخلیه رطوبتی قابل دسترس) و تنش خشکی (آبیاری پس از70 درصد تخلیه رطوبتی قابل دسترس) اعمال شدند. محلول پاشی 3 بار طی فصل رشد گیاه و با فواصل 14 روزه روی گیاه انجام شد. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنی داری در مولفه های فلورسانس اولیه (F0) و فلورسانس متغیر  (FV)و فلورسانس حداکثر (FM) وجود نداشت ولی در مولفه عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی (FV/FM) اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد وجود داشت. تفاوت بین سطوح متانول قبل از محلول پاشی سوم از نظر تاثیر برمحتوای کلروفیل معنی دار نبود در حالی که بعد از محلول پاشی سوم بین آنها اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد مشاهده شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی داری در فلورسانس حداکثر (FM) و فلورسانس متغیر (FV) و همچنین عملکرد کوانتومی فتو شیمیایی (FV/FM) در سطح 5 درصد می گردد. در حالیکه در مولفه فلورسانس اولیه (F0) اختلافی دیده نشد. تحت شرایط تنش خشکی افزایش معنی داری در سطح 5 درصد در محتوای کلروفیل حاصل شد، و بین عملکرد شکر سفید و عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی بیشترین همبستگی مشاهده شد (R2=0.45**). بین سطوح متانول و سطوح آبیاری نیز در محتوای آب نسبی اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد مشاهده شد. در این آزمایش در هیچ کدام از صفات اثرات متقابل معنی دار نبود. با توجه به افزایش سطوح متانول در مولفه عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی (FV/FM) می توان گفت احتمالا متانول باعث کاهش بازدارندگی نوری در گیاهان تیمار شده با متانول دارد. تنش خشکی نیز با آسیب به دستگاه فتوسنتزی بر ظرفیت پذیرش الکترون اثر منفی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

814 - تاثیر آبیاری محدود بر صفات مورفولوژیکی در هیبریدهای آفتابگردان
ایرج اله دادی حسین اورکی فتانه پرهیزکار حمید ایران نژاد رضا باقری

آفتابگردان (Helianthus annuus L.) یکی از مهمترین منابع تولید روغن در جهان به شمار می رود. با توجه به این که کم آبی مهمترین عامل محدود کننده رشد و تولید گی أکثر

آفتابگردان (Helianthus annuus L.) یکی از مهمترین منابع تولید روغن در جهان به شمار می رود. با توجه به این که کم آبی مهمترین عامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان در جهان می باشد و آفتابگردان یک محصول زراعی متحمل به خشکی با سیستم ریشه ای عمیق است، به این دلیل کشت این گیاه به اراضی دیم و نیمه خشک دنیا تمایل یافته است بنابراین به منظور بررسی اثر آبیاری محدود بر خصوصیات مورفولوژیک هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی روی دو هیبرید آفتابگردان در سه رژیم آبیاری (50، 100 و 150 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A) در قالب طرح اسپیلت پلات در طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. نتایج این مطالعه نشان داد بین دو هیبرید آفتابگردان از لحاظ روند تولید برگ در هیچ یک از تیمارهای تنش کم آبی اختلاف معنی داری وجود ندارد و با این وجود هیبرید آذرگل از این لحاظ برتری نسبی در مقایسه با هیبرید آلستار نشان داد ولی دو هیبرید مورد بررسی از لحاظ روند افزایش ارتفاع و افزایش قطر ساقه در تیمارهای تنش کم آبی متوسط و شدید (بترتیب 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر) اختلاف معنی داری را نشان دادند، همچنین نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی دار بین هیبرید ها در سه سطح آبیاری را نشان دادند. در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که هیبرید آذرگل دارای مطلوب ترین صفات مورفولوژیک برای زراعت در منطقه و در نتیجه تولید عملکرد مطلوب می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

815 - اثر اسید سالیسیلیک و پاکلوبوترازول بر برخی شاخصهای رشد و عملکرد ذرت تحت تنش خشکی
سمیه بیات علی سپهری حمید زارع ابیانه محمد رضا عبدالهی

به منظور بررسی تاثیر مواد ضد تعرق بر برخی از شاخص های رشد وعملکرد ذرت تحت تنش رطوبتی، آزمایشی در سال زراعی 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه أکثر

به منظور بررسی تاثیر مواد ضد تعرق بر برخی از شاخص های رشد وعملکرد ذرت تحت تنش رطوبتی، آزمایشی در سال زراعی 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سه رژیم رطوبتی (7، 11 و 15 روزه) در کرت های اصلی و مصرف مواد ضد تعرق شامل پاکلوبوترازول، اسید سالیسیلیک و بدون مصرف ماده ضد تعرق (شاهد)، در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد تیمار اسید سالیسیلیک در رژیم رطوبتی 7 روزه بیشترین مقدار شاخص سطح برگ (LAI)، بیشترین سرعت رشد محصول (CGR) و بیشترین ماده خشک کل(TDW)  را به خود اختصاص داد. در برهمکنش اسید سالیسیلیک با رژیم های رطوبتی 11 و 15 روزه حداکثر شاخص سطح برگ، حداکثر سرعت رشد محصول و حداکثر ماده خشک کل افزایش معنی داری داشتند. برهمکنش پاکلوبوترازول با رژیم رطوبتی 7 روزه باعث کاهش معنی دارسه پارامتر مذکور به ترتیب به میزان %5.31، 10.13% و %8.6 نسبت به تیمار بدون مصرف ماده ضد تعرق شد. برخلاف رزیم رطوبتی 7 روزه در برهمکنش پاکلوبوترازول با رژیم های رطوبتی 11 و 15 روزه شاخص های رشد حداکثر سطح برگ، حداکثر رشد محصول، حداکثر ماده خشک در مقایسه با تیمار بدون مصرف ماده ضد تعرق افزایش معنی داری نشان دادند. در عملکرد دانه در هر سه رژیم رطوبتی و با استفاده از مواد ضد تعرق تفاوت معنی داری دیده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

816 - بررسی تاثیر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی ارقام یونجه (.Medicago sativa L)
کمال سادات اسیلان سعید حاجیلویی

به منظور تعیین اثر تنش کم آبی بر صفات مرفولوژیک ارقام یونجه آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 84-85 در مرکز تحقیقات ک أکثر

به منظور تعیین اثر تنش کم آبی بر صفات مرفولوژیک ارقام یونجه آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 84-85 در مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت اجرا گردید. در این آزمایش تنش کم آبیاری به عنوان عامل اصلی در 3 سطح: =a1 تنش شدید (آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی)،=a2 تنش متوسط (آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی) و =a3 تنش ضعیف (آبیاری در 75 درصد ظرفیت زراعی) و ارقام یونجه به عنوان عامل فرعی در پنج سطح: =b1 یزدی، =b2 نیک شهری =b3 رنجر، =b4 بمی و =b5 بغدادی انتخاب شدند. نتایج بدست آمده از مجموع شش چین متوالی حاکی از آن است که اثر تنش کم آبی بر روی کلیه صفات مرفولوژیکی به جز طول میان گره معنی دار شد. اثر ارقام هم بر روی کلیه صفات به جز نسبت برگ به ساقه و تعداد گره در ساقه در سطح آماری 1 درصد معنی دار شد. با افزایش تنش خشکی عملکرد علوفه تر، خشک، ارتفاع، تعداد ساقه در واحد سطح، شاخص سطح برگ، طول میان گره و تعداد میان گره کاهش پیدا کردند و با افزایش تنش خشکی نسبت برگ به ساقه افزایش یافت. بیشترین میزان عملکرد علوفه خشک 2.33 تن در هکتار از تنش ملایم کم آبی و کمترین عملکرد علوفه خشک 1.46 تن در هکتار به طور میانگین از هر چین از تنش شدید کم آبی حاصل شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک 2.61 تن در هکتار به طور متوسط از هر چین از رقم بمی که با رقم نیک شهری با متوسط عملکرد 2.56 تن در هکتار اختلاف معنی داری نداشت بدست آمد. تعداد ساقه در متر مربع در تنش ملایم کم آبی 325.2 عدد بود که به 269.7عدد در مترمربع در تنش شدید تقلیل یافت. نسبت برگ به ساقه در تنش ملایم 1.25 بود که به 1.33 در تنش شدید افزایش یافت. بیشترین ارتفاع ساقه 50 سانتی متر مربوط به رقم بمی و کمترین ارتفاع 30.9 سانتی متر مربوط به رقم رنجر بود. علوفه خشک بیشترین همبستگی را با ارتفاع بوته، تعداد ساقه و شاخص سطح برگ داشت. نسبت برگ به ساقه با افزایش عملکرد علوفه همبستگی منفی داشت. در نهایت ارقام یونجه نیک شهری و بمی به عنوان ارقام مقاوم به خشکی و ارقام بغدادی و یزدی به عنوان نیمه مقاوم و رقم رنجر به عنوان رقم حساس در منطقه شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

817 - اثر کاربرد زئولیت بر جوانه زنی و قدرت رویش بذور کلزا تحت تنش خشکی
امید* آرمندپیشه حمید ایران نژاد ایرج اله دادی رضا امیری

ه منظور بررسی اثرات کاربرد زئولیت و سطوح مختلف تنش خشکی بر جوانه زنی و قدرت رویش بذور کلزا، آزمایشی در سال 1387 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کاربر أکثر

ه منظور بررسی اثرات کاربرد زئولیت و سطوح مختلف تنش خشکی بر جوانه زنی و قدرت رویش بذور کلزا، آزمایشی در سال 1387 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کاربرد زئولیت (صفر، 10 و 20 تن در هکتار) و سطوح تنش خشکی (آبیاری پس از80، 120 و 160میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر به ترتیب آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید) بودند. بذور آزمایشی کلزا واریته Opera در سال 1386 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج بر اساس تیمارهای تعریف شده تولید و بعد از دو ماه نگهداری در انبار، تحت شرایط سه آزمون رایج تعیین قوه نامیه شامل آزمون جوانه زنی استاندارد، آزمون پیری تسریع شده و آزمون سرما قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر کاربرد زئولیت و تنش خشکی بر درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه چه، طول ساقه چه و تعداد گیاهچه های غیر نرمال در هر سه آزمون در سطح 1 درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه چه و طول ساقه چه در هر سه آزمون از کاربرد 20 تن در هکتار زئولیت در شرایط آبیاری نرمال و بیشترین تعداد گیاهچه های غیر نرمال در هر سه آزمون نیز از عدم کاربرد زئولیت در شرایط تنش شدید خشکی به دست آمدند. نتایج این بررسی نشان داد که کاربرد زئولیت می تواند اثرات نامطلوب تنش خشکی بر تولید گیاهچه های غیر نرمال را کاهش دهد و سبب افزایش درصد جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه در بذور کلزا گردد.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

818 - بررسی تاثیر تنش خشکی بر میزان عملکرد و اسانس میوه ژنوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی گشنیز
حسن فراهانی جواد میرعرب محسن نوزاد مقدم بهنام قربانی مصطفی خدادادی

استفاده از گیاهان دارویی به عنوان دارو و یا ادویه در غذا در چند دهه اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. همچنین به علت محدود شدن تولید این گیاهان توسط تنش‌ خشکی، این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و میزان اسانس ژنوتیپ‌های بومی گشنیز انجام شد. در همین راستا أکثر

استفاده از گیاهان دارویی به عنوان دارو و یا ادویه در غذا در چند دهه اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. همچنین به علت محدود شدن تولید این گیاهان توسط تنش‌ خشکی، این تحقیق با هدف بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و میزان اسانس ژنوتیپ‌های بومی گشنیز انجام شد. در همین راستا 14 ژنوتیپ گشنیز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو آزمایش جداگانه تحت تاثیر تیمار آبیاری معمولی و تنش خشکی قرار گرفتند. این آزمایش در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی سازمان اتکا واقع در ورامین انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی‌داری بر عملکرد میوه، عملکرد اسانس و درصد میوه‌های شکافته شده داشت. از طرفی دیگر، بین ژنوتیپ‌ها نیز اختلاف معنی‌داری از لحاظ این سه ویژگی وجود داشت. همچنین معنی‌دار شدن اثر متقابل ژنوتیپ × تنش نشان می‌دهد که برخی از ژنوتیپ‌ها در شرایط مختلف رطوبتی پاسخ‌های متفاوتی از خود نشان دادند. ژنوتیپ 357 بیشترین عملکرد میوه را در هر دو شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی از خود نشان داد و بیشترین عملکرد اسانس در هر دو شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی در ژنوتیپ 230 مشاهده شد. بیشترین مقادیر شاخص‌های MP، GMP، TOL و STI که شاخص‌های نشان دهنده تحمل بالا به تنش خشکی هستند مربوط به ژنوتیپ‌های 357 و 230 بود. از طرفی دیگر شاخص SSI نیز که نشان دهنده حساسیت به تنش خشکی است برای ژنوتیپ‌های 158، 306و 450 دارای مقادیر بالاتری بود. به طور کلی ژنوتیپ 357 بهترین ژنوتیپ معرفی شد که هم تحمل به خشکی و هم عملکرد مناسبی داشت.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

819 - بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم تحت شرایط تنش خشکی
الهام مرتضی غلام علی اکبری بهروز فوقی محمد عبدلی

در دهه های آینده با گرم شدن جهانی هوا و تغییر اقلیم، لزوم دست یابی به ارقامی از گندم با کارآیی فتوسنتزی بالا در شرایط کمبود رطوبت و هوای گرم، از اهمیت زیادی بر خوردار است. بدین منظور، بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار أکثر

در دهه های آینده با گرم شدن جهانی هوا و تغییر اقلیم، لزوم دست یابی به ارقامی از گندم با کارآیی فتوسنتزی بالا در شرایط کمبود رطوبت و هوای گرم، از اهمیت زیادی بر خوردار است. بدین منظور، بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم به کند کننده رشد و سطوح نیتروژن (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، پژوهشی مزرعه ای در دو سال زراعی 86-1385 و 87-86 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال بین ارقام از نظر شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشینه میانگین شاخص سطح برگ (1.58) در سال اول از رقم آذر 2 و در سال دوم از رقم فاین 15 (1.24) از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و مصرف کلرمکوات بدست آمد. سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در زمان ساقه رفتن بوته ها بیشینه بود. بیشینه سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در هر دو سال از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (به ترتیب، 10.64 و 6.62mmol CO2 m-2 s-1 و 0.33 و mol H2O m-2 s-1) بدست آمد. با بررسی نتایج به نظر می رسد انتخاب ارقامی مقاوم با ظرفیت فتوسنتزی بالا برای شرایط تحت تنش خشکی انتهای فصل، همراه با مصرف بهینه کود نیتروژن اثر بارزی در بهبود بهره وری از رطوبت خاک در مزارع دیم داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

820 - اثرات کلرور پتاسیم بر تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم دوروم در نیشابور
محمد قاسم زاده

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود کلرید پتاسیم بر تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم دوروم این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و بصورت کرتهای خرد شده مدت دو سال زراعی (آبان 1384 تا تیر ماه 1386) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. چهار ژنوت أکثر

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود کلرید پتاسیم بر تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم دوروم این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و بصورت کرتهای خرد شده مدت دو سال زراعی (آبان 1384 تا تیر ماه 1386) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور انجام شد. چهار ژنوتیپ گندم دوروم در کرتهای اصلی و پنج سطح کود کلرید پتاسیم درکرتهای فرعی قرار گرفتند. به منظور اعمال تنش خشکی آب مزرعه از زمان ظهور سنبله قطع شد. نتایج نشان داد سطوح مختلف کود کلرید پتاسیم اثرات معنی داری بر عملکرد دانه نداشت، همچنین اعمال سطوح مختلف کلرور پتاسیم اثر معنی داری بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و میزان پتاس کاه تیمارها در شرایط قطع آبیاری انتهای فصل ژنو تیپ های گندم دوروم نداشت. در مقایسه میانگین سطوح پتاس کمترین و بیشترین عملکرد دانه به ترتیب از تیمار بدون مصرف کود با 5012 و تیمار 60کیلوپتاس با 5104 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در بررسی و مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارها بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب از تیمار V3K0 با 5349 و V1K0 با عملکرد 4712 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. همچنین نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثر اصلی و متقابل عوامل بر وزن هزار دانه معنی دار بود. بیشترین وزن هزار دانه از تیمار V3K1 که بیشترین عملکرد دانه را داشته بدست آمد. در بررسی تعداد سنبله در متر مربع تنها تفاوت در بین ژنوتیپ ها در سطح 5 درصد وجود داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

821 - بررسی اثر تنش های رطوبتی بر شاخص های فیزیولوژیک سه رقم برنج به صورت کشت مستقیم تحت شرایط حداقل خاک ورزی در مرکز تحقیقات کشاورزی اهواز
علی جعفری

به منظور دست یابی به رژیم آبیاری مناسب در شرایط حداقل خاک ورزی و تأثیر آن بر روی  شاخص های فیزیولوژیک سه رقم برنج آزمایشی در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شاوور اهواز به اجرا درآمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار أکثر

به منظور دست یابی به رژیم آبیاری مناسب در شرایط حداقل خاک ورزی و تأثیر آن بر روی  شاخص های فیزیولوژیک سه رقم برنج آزمایشی در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شاوور اهواز به اجرا درآمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد که شامل سه تنش رطوبتی با تناوب های یک روزدر میان یا شاهد (I1)، دو روزدر میان (I2) و سه روزدر میان (I3) به عنوان سطوح عامل اصلی و سه رقم برنج شامل عنبوری قرمز (V1) و چمپا (V2) وLD183(V3) یا دانیال به عنوان سطوح عامل فرعی بود. نتایج آزمایش درارتباط با شاخص های فیزیولوژیک نشان داد تنش رطوبتی باعث افزایشLAI شده همچنین در ارقام نیز، رقمهای عنبوری و چمپا دارای شاخص سطح برگ بیشتری نسبت به رقم LD183 بودند. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در رقم عنبوری قرمز تنش رطوبتی 3 روز در میان، در رقم چمپا تنش رطوبتی 2 روز در میان و در LD183 هر دو تنش باعث افزایش شاخص سطح برگ شده بود. همچنین سرعت رشد محصول (CGR) در تنش رطوبتی 2 روز در میان از همه بیشتر بود ولی با افزایش مدت تنش سرعت رشد محصول کاهش پیدا کرد. در بین ارقام نیز رقم چمپا دارایCGR بیشتری بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی سرعت رشد محصول با افزایش تنش کاهش پیدا کرد ولی در رقم LD183 عکس این مورد به اثبات رسید. در سرعت رشد نسبی (RGR) نیز تنش رطوبتی باعث کاهش آن شد ولی در بین ارقام در آخر فصل رشد بالاترین سرعت رشد نسبی مربوط به رقمLD183 بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در انتهای دوره رشد گیاه بالاترینRGR در ارقام محلی مربوط به تنش رطوبتی 3 روز در میان بود ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی باعث کاهش میزانRGR شد که دلیل آن را می توان بخاطر افزایش میزانLAI  و CGR در مدت زمان تنش در این رقم دانست. سرعت جذب خالص (NAR) نیز در ابتدا در تنش رطوبتی کاهش پیدا کرد ولی سپس در آخر مرحله رشد گیاه با افزایش تنش، افزایش پیدا کرد، در بین ارقام نیز، رقم LD183 دارای بیشترینNAR بود. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی تنش رطوبتی باعث کاهش NARشد ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی 2 روز در میان باعث افزایشNAR شده و هر چه مدت تنش رطوبتی بیشتر شد میزان آن کاهش یافت.پس نتایج نشان داد که از تنش رطوبتی 2 و 3 برای آبیاری برنج می توان استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

822 - تاثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر عملکرد میوه و دانه کدوی تخم کاغذی در شرایط تنش کم آبی
جهانفر دانشیان محسن یوسفی مهرزاد علیمحمدی

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر گیاه کدوی تخم کاغذی (Cucurbita pepo con Var.styriaca) در شرایط تنش کم آبی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تص أکثر

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر کود دامی و قارچ میکوریزا بر گیاه کدوی تخم کاغذی (Cucurbita pepo con Var.styriaca) در شرایط تنش کم آبی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در4 تکرار انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح (شامل 60، 120 و 180 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) که در مرحله قبل از گلدهی اعمال شد، به عنوان عامل اصلی و عامل کود دامی در 3 سطح (شامل 0، 15 و 30 تن در هکتار) بهمراه قارچ میکوریزا در 2 سطح (کاربرد و عدم کاربرد) بصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرارگرفتند. تیمار آبیاری پس از 60 میلیمتر تبخیر باعث افزایش عملکرد میوه، قطر میوه و قطر میانبر میوه شد. درحالیکه آبیاری پس از 120 میلی متر تبخیر بیشترین میزان تعداد دانه و عملکرد دانه را به ترتیب با میانگین 314 دانه در مترمربع و 524.3 کیلوگرم در هکتار داشت. کود دامی باعث افزایش معنی دار (P<0.01) عملکرد میوه، قطر میوه و قطر میانبر میوه گردید. اثر متقابل آبیاری و کود دامی بر صفت قطر میوه معنی دار بود و بالاترین مقدار متعلق به تیمار آبیاری پس از 60 میلیمتر بهمراه مصرف 30 تن در هکتار کود دامی بود. اثر قارچ میکوریزا روی تعداد دانه و عملکرد دانه معنی دار بود (P<0.05). بطوریکه کاربرد قارچ میکوریزا باعث افزایش تعداد دانه با میانگین 240.55 دانه در واحد سطح و افزایش عملکرد دانه با میانگین 380.55 کیلوگرم در هکتار شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

823 - تاثیر تنش کم آبی بر تعدادی از صفات در گیاه دارویی کاسنی (.Cichorium intybus L) تحت تراکم های مختلف گیاهی
مهدی طاهری

به منظور بررسی تاثیر تراکم های مختلف گیاهی و تنش کم آبی بر عملکرد کامفرول در گیاه دارویی کاسنی، این تحقیق در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان انجام گرفت. آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجر أکثر

به منظور بررسی تاثیر تراکم های مختلف گیاهی و تنش کم آبی بر عملکرد کامفرول در گیاه دارویی کاسنی، این تحقیق در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان انجام گرفت. آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل دورآبیاری 50، 100 و 150 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر و تراکم گیاهی به ترتیب با 6، 9، 12 و 15 گیاه در متر مربع بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تنش کم آبی بر عملکرد کامفرول، عملکرد برگ، عملکرد ساقه، عملکرد بیولوژیک، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ و تعداد آکن در سطح 1 درصد، بر طول ریشه در سطح 5 درصد و بر قطر ریشه و ارتفاع گیاه معنی دار نبود. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان صفات فوق از دور آبیاری 50 میلیمتر تبخیر به دست آمدند. همچنین اثر تراکم گیاهی بر عملکرد کامفرول، درصد کامفرول، عملکرد برگ، عملکرد ساقه، تعداد شاخه فرعی، تعداد برگ و تعداد آکن و طول ریشه در سطح 1 درصد و بر عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه و قطر ریشه معنی دار نبود. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین عملکرد کامفرول، عملکرد برگ، عملکرد ساقه، عملکرد بیولوژیک، قطر ریشه و ارتفاع گیاه از تراکم 15 گیاه در مترمربع و بیشترین طول ریشه، تعداد برگ و تعداد آکن از تراکم 6 بوته در مترمربع به دست آمدند. نتایج این آزمایش نشان داد بیشترین عملکرد کامفرول از تراکم گیاهی 15 بوته در متر مربع و دور آبیاری 50 میلیمتر تبخیر به دست آمد و همچنین تنش کم آبی عملکرد این ماده را به شدت کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

824 - ررسی عکس العمل ارقام کلزای پاییزه به قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد
محمدرضا نادری حمید مدنی سید علی حسینی حمیدرضا جوانمرد

به منظور بررسی عکس العمل ارقام پاییزه کلزا به قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی در سال زراعی 86-1385 در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی اصفهان اجرا شد. این آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل قط أکثر

به منظور بررسی عکس العمل ارقام پاییزه کلزا به قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد، آزمایشی در سال زراعی 86-1385 در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی اصفهان اجرا شد. این آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل قطع آبیاری در هفت سطح (D1: آبیاری معمول یا آبیاری پس از 80 میلی متر تبخیر از تشت کلاس A تا زمان رسیدگی فیزیولوژیکی به عنوان شاهد، D2: قطع آبیاری از مراحل ساقه دهی به بعد، D3: قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد، D4: قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد،D5: حذف آبیاری در مراحل ساقه دهی و گلدهی، D6: حذف آبیاری در مراحل ساقه دهی و خورجین دهی، D7: حذف آبیاری در مراحل گلدهی و خورجین دهی) و فاکتور فرعی شامل چهار رقم پرمحصول کلزای پاییزه شامل ارقام اپرا، اکاپی، زرفام و مدنا بودند. نتایج حاصله نشان داد که اثر قطع آبیاری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد روغن در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. با توجه به نتایج بدست آمده در شرایط این آزمایش مشخص گردید که حساس ترین مراحل رشد گیاه کلزا به تنش خشکی، به ترتیب مراحل ساقه دهی، گلدهی و اوایل خورجین دهی بودند، بر اساس نتایج بدست آمده چنین استنباط می شود که باید از قطع آبیاری در مراحل ساقه دهی، گلدهی و اوایل خورجین دهی اجتناب کرد، از طرف دیگر قطع آبیاری در اواخر خورجین دهی جهت تولید عملکرد قابل قبول تحت شرایط کمبود آب مناسبتر می باشد. اثر رقم بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، عملکرد دانه و عملکرد روغن در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود ولی این اثر بر ارتفاع بوته و میزان روغن دانه معنی دار نشد. به طور کلی رقم زرفام با کمترین وزن هزار دانه و بیشترین تعداد خورجین در بوته حداکثر عملکرد دانه را تولید نمود.   تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

825 - تغییرات درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی اسطو خودوس (Lavandula angustifolia L.) در شرایط مصرف باکتری‌های محرک رشد (PGPR) و تنش خشکی
علی ساکی علیرضا پازکی

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد (PGPR) بر درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی اسطو خودوس (Lavandula angustifolia L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری انجام پذیرفت. این آز أکثر

به منظور بررسی اثر روشهای مصرف باکتریهای محرک رشد (PGPR) بر درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی اسطو خودوس (Lavandula angustifolia L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در فروردین 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری انجام پذیرفت. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی باسه تکرار به اجرا در آمد.عوامل آزمایشی شامل دورهای آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری در60 ، 11 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و روش های مختلف کاربرد باکتری های محرک رشد (PGPR) شامل عدم کاربرد باکتری، کاربرد ریشه مال باکتری، کاربرد باکتری در آب آبیاری و کاربرد ریشه مال+ کاربرد باکتری در آب آبیاری به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج بهدست آمده نشان داد که اثرات اصلی سطوح آبیاری و روشهای کاربرد باکتری های محرک رشد و همچنین اثر متقابل آنها بر عملکرد اسانس معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین درصد اسانس نشان داد که با افزایش شدت تنش, درصد اسانس بطور معنی داری افزایش می یابد، به طوری که بالاترین درصد اسانس در سطح آبیاری 160 میلی متر تبخیر مشاهده شد. کمترین درصد اسانس نیز در سطح آبیاری 60 میلی متر تبخیر مشاهده گردید. یافته های مقایسه میانگین عملکرد اسانس نیز نشان داد که برخلاف درصد اسانس، با افزایش شدت خشکی عملکرد اسانس به طور معنی داری کاهش می یابد. به طوری که بالاترین عملکرد اسانس در سطح آبیاری 60 میلی متر تبخیر و کمترین عملکرد اسانس نیز در سطح آبیاری 160 میلی متر تبخیر بدست آمد.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

826 - بررسی تعدیل اثر تنش خشکی با کاربرد عناصر پتاسیم و روی در ذرت
جواد جمالی شکوفه انتشاری سید ماشاالله حسینی

تغذیه مطلوب گیاهی، به عنوان یکی از روش های موثر بر تواناسازی گیاهان در مقابله با تنش خشکی به شمار میرود و می تواند به کاهش اثرات مضر تنش خشکی و جلوگیری از کاهش عملکرد دانه کمک کند. به این منظور آزمایشی در شرایط مزرعه در شهرستان بوانات در سال 1389 به صورت اسپلیت فا أکثر

تغذیه مطلوب گیاهی، به عنوان یکی از روش های موثر بر تواناسازی گیاهان در مقابله با تنش خشکی به شمار میرود و می تواند به کاهش اثرات مضر تنش خشکی و جلوگیری از کاهش عملکرد دانه کمک کند. به این منظور آزمایشی در شرایط مزرعه در شهرستان بوانات در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در3 تکرار انجام گردید. در این آزمایش که روی ذرت رقم سینگل کراس 704 انجام شد، کرت های اصلی مربوط به تنش خشکی (شاهد و تنش در مرحله رویشی (70 روز بعد از کاشت)) و کرت های فرعی شامل سطوح مختلف سولفات پتاسیم (0، 150 و 300) کیلوگرم در هکتار و سطوح مختلف سولفات روی (0، 15 و 30) کیلوگرم در هکتار بود. در این آزمایش عملکرد دانه، وزن 100 دانه، ارتفاع بوته و قطر ساقه، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی به طور معنی داری موجب کاهش عملکرد دانه، وزن 100 دانه و ارتفاع بوته گردید، در حالی که مصرف سولفات پتاسیم و سولفات روی، مقاومت گیاه را به کاهش این صفات افزایش داد و در نتیجه موجب تعدیل اثرات مضر تنش خشکی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

827 - ارزیابی واکنش لاین های امیدبخش سورگوم علوفه ای در شرایط تنش خشکی
عظیم خزایی

به منظور اثر آبیاری محدود بر خصوصیات لاین های امیدبخش سورگوم علوفه ای، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج سال زراعی1389 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی، در سه رژیم آ أکثر

به منظور اثر آبیاری محدود بر خصوصیات لاین های امیدبخش سورگوم علوفه ای، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج سال زراعی1389 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی، در سه رژیم آبیاری (60، 120و 180 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی، لاین های امیدبخش سورگوم علوفه ای در پنج سطح (KFS2، KFS3، KFS12، KFS17 و KFS18) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عملکرد علوفه در سطوح مختلف آبیاری در سطح احتمال 5 درصد دارای اختلاف معنی داری می باشد. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین عملکرد علوفه تر، 119.9 تن در هکتار مربوط به سطح آبیاری بعد از 60 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر بود و آبیاری بعد از 120 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر با عملکرد علوفه تر 109.9 تن در هکتار با سطح آبیاری اول تفاوت معنی داری نشان نداد و در یک گروه قرار گرفتند و سطح آبیاری سوم یعنی آبیاری بعد از 180 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر با عملکرد علوفه تر 92.4 تن در هکتار با سطوح آبیاری اول و دوم تفاوت معنی دار نشان داد. لاین ها از لحاظ عملکرد علوفه خشک، عملکرد علوفه تر، تعداد برگ در ساقه، قطر ساقه و ارتفاع بوته تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد نشان دادند. مقایسه مینگین ها نشان داد که لاین شماره 2 (KFS3) با وزن علوفه تر 132.9 کیلوگرم در هکتار و وزن خشک 16.4 تن در هکتار در رتبه اول قرار گرفت. نتایج ارزیابی با استفاده از شاخص های مختلف تحمل به خشکی نشان داد که بر اساس شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل (TOL) لاین های شماره 1، 4 و 5 به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ ها شناسایی شدند. بر اساس شاخص های تحمل به تنش (STI) و میانگین هندسی بهره وری (GMP) لاین های شماره 2، 5 و 1 به ترتیب با عملکرد علوفه خشک 20.2، 15.2 و 14.4 تن در هکتار در شرایط بدون تنش و 13.5، 10.4 و 11.2 تن در هکتار در شرایط تنش شدید به عنوان ژنوتیپ های با عملکرد بالا در هر دو محیط شناخته شدند. شاخص های STI، GMP و MP با همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، به عنوان معیارهای مناسب جهت معرفی و تعیین ژنوتیپ های متحمل به تنش شناخته شدند و لاین های 2 (KFS3 ) و 1 (KFS2) به عنوان مناسب ترین ژنوتیپ ها در شرایط تنش خشکی تعیین شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

828 - شناسایی هیبریدهای آفتابگردان متحمل به تنش خشکی بر اساس خصوصیات اکوفیزیولوژیک
حمید جباری جهانفر دانشیان غلام عباس اکبری ایرج اله دادی

به منظور بررسی تحمل به تنش خشکی در چهار هیبرید آفتابگردان بر اساس خصوصیات اکوفیزیولوژیک، سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1385 انجام شد. در آزمایش اول که در شرا أکثر

به منظور بررسی تحمل به تنش خشکی در چهار هیبرید آفتابگردان بر اساس خصوصیات اکوفیزیولوژیک، سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1385 انجام شد. در آزمایش اول که در شرایط آبیاری مطلوب اجرا گردید، گیاهان بر اساس 60 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A آبیاری شدند، درحالیکه در آزمایشات دوم و سوم که در شرایط تنش متوسط و شدید خشکی اجرا گردیدند آبیاری به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر صورت پذیرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثر تنش خشکی بر صفات اکوفیزیولوژیک و زراعی معنیدار بود و اختلاف معنیداری در بین هیبریدهای مورد بررسی از نظر شاخص سطح برگ، سطح برگ ویژه، ضریب استهلاک نور و انتقال مجدد از ساقه وجود داشت. همچنین اثر متقابل تنش × هیبرید بر سطح برگ ویژه، شاخص سطح برگ، انتقال مجدد از ساقه و هدایت روزنه ای معنیدار بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش سطح برگ ویژه، شاخص سطح برگ، ضریب استهلاک نور، هدایت روزنه ای، عملکرد و اجزا عملکرد گردید، در حالیکه سبب افزایش انتقال مجدد از ساقه شد. در شرایط تنش شدید خشکی، هیبرید زودرس آلستار از بیشترین سطح برگ ویژه (125 سانتیمتر مربع بر گرم)، شاخص سطح برگ در مرحله گلدهی (1.8) و هدایت روزنه ای (1.41 مول بر مترمربع در ثانیه) و انتقال مجدد از ساقه مناسب (47 گرم) برخوردار بود. همچنین هیبرید آلستار در هر سه تیمار آبیاری بیشترین عملکرد دانه را به ترتیب به میزان 3227، 1671 و 702 کیلوگرم در هکتار تولید کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

829 - بررسی واکنش مراحل رشد و صفات وابسته به عملکرد هیبریدهای آفتابگردان به تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت
ساناز افشاری بهبهانی زاده غلام علی اکبری حمید ایران نژاد ابراهیم فرخی شینا زمان

به منظور بررسی تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت بر مراحل رشد و ارتباط آن با عملکرد هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهرا أکثر

به منظور بررسی تنش حذف برگ و دانه در تراکم های مختلف کاشت بر مراحل رشد و ارتباط آن با عملکرد هیبریدهای آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. عامل اصلی شامل دو هیبرید آذرگل و هیبرید جدید ایرانی SHF81-90 و تراکم های 60، 80 و 100 هزار بوته در هکتار و عامل فرعی شامل پنج سطح حذف برگ و دانه (حذف 50% برگ های پایین ساقه، حذف 50% برگ های بالای ساقه، حذف 50% دانه های طبق، حذف 25% دانه های طبق) و تیمار شاهد (بدون حذف برگ و دانه) بود. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای حذف برگ و دانه بر طول دوره زایشی، طول دوره پر شدن دانه، طول دوره رشد، عملکرد دانه در طبق، وزن خشک بوته، وزن طبق با دانه، تلاش بازآوری، درصد روغن و وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. اثر متقابل تیمارها نیز بر صفات مرتبط با عملکرد در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین طول دوره پر شدن دانه با وزن خشک طبق با دانه (r=+0.636)، تلاش بازآوری (r=+0.714) و وزن هزار دانه (r=+0.799) مشاهده شد. وزن خشک طبق با دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی داری (r=+0.965) با وزن خشک بوته داشت. با اعمال تنش حذف برگ در تراکم های مختلف کاشت، به دلیل کاهش تولید مواد فتوسنتزی، طول مدت مراحل فنولوژیک کاهش یافت و در نتیجه عملکرد نیز کاهش چشمگیری نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

830 - بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر روی برخی خصوصیات زراعی در گندم تحت شرایط تنش خشکی
امیر جابرزاده پیام معاونی حمیدرضا توحیدی امید مرادی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر روی برخی خصوصیات زراعی در گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهریا أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر روی برخی خصوصیات زراعی در گندم تحت شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهریار- شهر قدس به اجرا در آمد. نتایج این بررسی نشان داد که محلول پاشی نانو ذرات در سطح 1% اختلاف معنی داری در ارتفاع، وزن سنبله، عملکرد دانه و شاخص برداشت در شرایط نرمال و تنش خشکی وجود دارد. نتایج نشان داد که این صفات تحت تاثیر تنش خشکی و زمان اعمال تنش خشکی قرار گرفته و میزان این صفات کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج نشان داد که عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی با محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم 0.02 درصد، 23% نسبت به عدم محلول پاشی در شرایط تنش خشکی افزایش نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

831 - بررسی اثر کودهای بیولوژیک، هومیک اسید و نانو پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه یونجه یکساله (Medicago scutellata) تحت تنش کادمیوم
مرتضی محمدی داوود حبیبی محمدرضا اردکانی احمد اصغرزاده

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر جداگانه و توام باکتری های محرک رشد گیاه به صورت (Azotobacter crococom) mix،(Azospirillum lipoferum)، <span d أکثر

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر جداگانه و توام باکتری های محرک رشد گیاه به صورت (Azotobacter crococom) mix،(Azospirillum lipoferum)، (Pseudomonas putida) و قارچ میکوریزا (Glomus intraradices) به همراه هومیک اسید و پلیمر سوپر جاذب در بهبود شرایط رشد و همچنین محتوای کلروفیل، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و ظرفیت بیومارکرهای تخریبی در گیاه یونجه یکساله (Medicago scutellata) در شرایط سمیت فلز سنگین کادمیوم صورت پذیرفت. این آزمایش در پاییز سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد. فاکتور اول در این آزمایش سطوح فلز سنگین کادمیوم، که به ترتیب شامل (0- 40 - 80 میلی گرم در کیلوگرم خاک CdCl2) و فاکتور دوم این آزمایش ترکیبات تیماری (باکتری های محرک رشد، قارچ میکوریزا، هومیک اسید و پلیمر سوپرجاذب) در 16 سطح بود. نتایج آزمایش حاکی از این امر بود که با افزایش غلظت کادمیوم در خاک میزان محتوای کلروفیل a، b و a+b کاهش معنی داری از خود نشان داد (P<0.05) و همچنین میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و ظرفیت بیومارکرهای تخریبی مورد مطالعه به طور معنی داری افزایش پیدا کردند (P<0.05). با افزایش کادمیوم خاک و جذب این عنصر در گونه یونجه یکساله ظرفیت هر یک از نشاندارکنندگان زیستی، مالون دی آلدهید (MDA)، دی تیروزین و دی هیدروکسی گوآنوزین (8-oH-DG) افزایش معنی داری را نشان داد P<0.05)) به طوری که این افزایش ناشی از اثرات سمی کادمیوم به ترتیب بر لیپید آلدهیدی، پروتئین و هسته سلولی بود همچنین روندی کاهشی در محتوای کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل (a+b) در بالاترین غلظت کادمیوم (80 میلی گرم در کیلو گرم) به کار برده شده در خاک مشاهده شد. فعالیت و عملکرد سه آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) در پاسخ به سمیت ناشی از کادمیوم در اندام هوایی گونه مورد مطالعه افزایش معنی داری را نشان داد (P<0.05). با توجه به اثرات متقابل فاکتورهای آزمایش مشاهده شد که تیمار های ] b5(کاربرد پلیمر سوپرجاذب + باکتری های محرک رشد) و b9 (کاربرد باکتری های محرک رشد + هومیک اسید)[ در بالاترین سطح سمیت کادمیوم (80 میلی گرم در کیلو گرم خاک) دارای کمترین فعالیت آنزیم SOD، CAT و GPX بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

832 - تاثیر زمان های مختلف آبیاری بر عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی خاکشیر در منطقه شهرقدس
محبوبه خزلی بهزاد ثانی

کمبود آب از مهمترین مشکلات مناطق خشک و نیمه خشک می باشد که بر روی رشد و نموگیاهان اثر می گذارد. بنابراین هدف اصلی از این تحقیق مطالعه تاثیر زمانهای مختلف آبیاری بر عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی خاکشیر در منطقه شهرقدس بود. این آزمایش در سال 139 أکثر

کمبود آب از مهمترین مشکلات مناطق خشک و نیمه خشک می باشد که بر روی رشد و نموگیاهان اثر می گذارد. بنابراین هدف اصلی از این تحقیق مطالعه تاثیر زمانهای مختلف آبیاری بر عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی خاکشیر در منطقه شهرقدس بود. این آزمایش در سال 1390 در مزرعه آزمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس انجام شد. آزمایش در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. فاکتور مورد آزمایش دورآبیاری بر اساس 100 (آبیاری نرمال)، 150 (تنش ملایم خشکی) و 200 (تنش شدید خشکی) میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس Aبود که با توجه به اقلیم منطقه تقریبا آبیاری هر 10، 15 و 20 روز یکبار انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر دورآبیاری بر عملکرد دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در سطح یک درصد معنی دار شد و مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه از آبیاری پس از 100 میلی متر تبخیر از سطح تشتک به دست آمد. همچنین عملکرد دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در شرایط آبیاری پس از 300 میلی متر تبخیر از سطح تشتک به شدت کاهش پیدا کرد. نتایج این آزمایش نشان داد که عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی خاکشیر تحت شرایط تنش خشکی به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

833 - بررسی تاثیر مصرف ریزمغذی روی بر عملکرد، اجزا عملکرد و اسانس گیاه دارویی بابونه (Chamomilla recutita L.)
مهران محمودی یوسف نیک نژاد هرمز فلاح محمد حسین انصاری

این آزمایش به منظور بررسی اثر سولفات روی تحت شرایط تنش خشکی بر عملکرد بابونه آلمانی با استفاده از طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در۳ تکرار در سال زراعی 93-94 در مزرعه تحقیقاتی در شهر چالوس اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح روی (صفر، 3۰ ، 6۰ کیلوگرم سولفات ر أکثر

این آزمایش به منظور بررسی اثر سولفات روی تحت شرایط تنش خشکی بر عملکرد بابونه آلمانی با استفاده از طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در۳ تکرار در سال زراعی 93-94 در مزرعه تحقیقاتی در شهر چالوس اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح روی (صفر، 3۰ ، 6۰ کیلوگرم سولفات روی در هکتار) و سه سطح خشکی(90%، 70% و 50% ظرفیت زراعی) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که استفاده متقابل از روی و تنش، بر روی همه صفات مورد نظر تاثیر داشتند. مقایسه میانگین تاثیر متقابل سولفات روی و تنش، بر روی صفات مورد نظر نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی(61/10)، وزن خشک گیاه(420/3) و وزن تر گیاه(690/33) با تیمار 30 کیلوگرم سولفات روی بدست آمد. بیشترین میزان وزن تر گل(58/38) و وزن خشک گل(09/145)، با تیمار 60 کیلوگرم سولفات روی بدست آمد. همچنین بیشترین میزان عصاره(27/6)و ارتفاع گیاه(91/47) با تیمار 60 کیلوگرم سولفات روی و 50% ظرفیت زراعی و قطر گل(89/6) با تیمار 30 کیلوگرم سولفات روی و 50% ظرفیت زراعی  بدست آمد. همچنین بیشترین تعداد گل(70/27) با تیمار شاهد بدست آمد. بر اساس نتایج این تحقیق، مصرف سولفات روی تاثیر معنی داری بر روی تعداد شاخه فرعی، عصاره و وزن خشک گیاه بابونه نداشت.  تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

834 - ارزیابی تحمل به تنش سرما در ژنوتیپ های گندم
ماریه جوانی مهدی تاج بخش علیرضا عیوضی

جهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کا أکثر

جهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و در سه تاریخ کاشت مختلف اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس آزمون آزمایشگاهی نشان داد که در بین مواد گیاهی مورد مطالعه در صفات انباشت پتاسیم، نشت یونی و ماده خشک کل اختلاف کاملا معنی داری وجود داشت. بیشترین میزان پتاسیم را ژنوتیپ C-81-14، کمترین میزان پتاسیم را رقم سایسون، بیشترین نشت یونی را ژنوتیپ M-81-13، کمترین نشت یونی را رقم زرین، بیشترین ماده خشک کل را رقم گاسکوﮊن و ارقام زرین، کویر و M-81-13 کمترین ماده خشک کل را داشتند. طی عملیات آزمایشگاهی ارقام بهاره در مرحله 6 برگی سنبله تشکیل دادند، ولی ارقام بینابین و پائیزه در مرحله اپکس ماندند. نتایج تجزیه واریانس مرکب آزمون مزرعه ای نشان داد که اثر متقابل بین تاریخ کاشت و رقم روی صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ماده خشک کل معنی دار بود. داشتن همبستگی منفی معنی دار بین صفت نشت یونی با ماده خشک کل و عملکرد دانه می تواند به عنوان معیار غیر مستقیمی جهت غربال ژنوتیپ های متحمل به تنش سرما به کار برده شود. متحمل ترین ﮊنوتیپ ها به تنش سرما ارقام الوند، طوس، C-82-12، M-79-7، زرین، کویر، مهدوی و گاسکوﮊن شناخته شدند. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات تنش

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية