بررسی اثر تنش های رطوبتی بر شاخص های فیزیولوژیک سه رقم برنج به صورت کشت مستقیم تحت شرایط حداقل خاک ورزی در مرکز تحقیقات کشاورزی اهواز

الموضوعات : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر

علی جعفری ¹ ( کارشناس ارشد زراعت/ دانشگاه پیام نور استان تهران )

تاريخ الإرسال : 13 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 13 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 05 الإثنين , رمضان, 1436

الکلمات المفتاحية: تنش رطوبتی, برنج, حداقل خاک ورزی, خشکه کاری,

ملخص المقالة :

به منظور دست یابی به رژیم آبیاری مناسب در شرایط حداقل خاک ورزی و تأثیر آن بر روی شاخص های فیزیولوژیک سه رقم برنج آزمایشی در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه شاوور اهواز به اجرا درآمد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد که شامل سه تنش رطوبتی با تناوب های یک روزدر میان یا شاهد (I1)، دو روزدر میان (I2) و سه روزدر میان (I3) به عنوان سطوح عامل اصلی و سه رقم برنج شامل عنبوری قرمز (V1) و چمپا (V2) وLD183(V3) یا دانیال به عنوان سطوح عامل فرعی بود. نتایج آزمایش درارتباط با شاخص های فیزیولوژیک نشان داد تنش رطوبتی باعث افزایشLAI شده همچنین در ارقام نیز، رقمهای عنبوری و چمپا دارای شاخص سطح برگ بیشتری نسبت به رقم LD183 بودند. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در رقم عنبوری قرمز تنش رطوبتی 3 روز در میان، در رقم چمپا تنش رطوبتی 2 روز در میان و در LD183 هر دو تنش باعث افزایش شاخص سطح برگ شده بود. همچنین سرعت رشد محصول (CGR) در تنش رطوبتی 2 روز در میان از همه بیشتر بود ولی با افزایش مدت تنش سرعت رشد محصول کاهش پیدا کرد. در بین ارقام نیز رقم چمپا دارایCGR بیشتری بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی سرعت رشد محصول با افزایش تنش کاهش پیدا کرد ولی در رقم LD183 عکس این مورد به اثبات رسید. در سرعت رشد نسبی (RGR) نیز تنش رطوبتی باعث کاهش آن شد ولی در بین ارقام در آخر فصل رشد بالاترین سرعت رشد نسبی مربوط به رقمLD183 بود، در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در انتهای دوره رشد گیاه بالاترینRGR در ارقام محلی مربوط به تنش رطوبتی 3 روز در میان بود ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی باعث کاهش میزانRGR شد که دلیل آن را می توان بخاطر افزایش میزانLAI و CGR در مدت زمان تنش در این رقم دانست. سرعت جذب خالص (NAR) نیز در ابتدا در تنش رطوبتی کاهش پیدا کرد ولی سپس در آخر مرحله رشد گیاه با افزایش تنش، افزایش پیدا کرد، در بین ارقام نیز، رقم LD183 دارای بیشترینNAR بود. در اثرات متقابل ارقام و تنش های رطوبتی در ارقام محلی تنش رطوبتی باعث کاهش NARشد ولی در رقم LD183 تنش رطوبتی 2 روز در میان باعث افزایشNAR شده و هر چه مدت تنش رطوبتی بیشتر شد میزان آن کاهش یافت.پس نتایج نشان داد که از تنش رطوبتی 2 و 3 برای آبیاری برنج می توان استفاده نمود.