تاثیر شوری بر جوانه زنی، عملکرد و اجزای عملکرد جو بدون پوشینه
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیمجید نیکخواه 1 , حسین شمسی 2 , غلامحسین رنجبر 3
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد
2 - استادیار دانشگاه آزد اسلامی واحد میبد
3 - عضو هیات علمی مرکز ملی تحقیقات شوری
الکلمات المفتاحية: عملکرد, تنش شوری, جو لخت, درصد جوانه زنی,
ملخص المقالة :
به منظور بررسی تأثیر تنش شوری برعملکرد و اجزاء عملکرد هفت ژنوتیپ جو بدون پوشینه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی 91-1390 انجام شد. ژنوتیپ‌ها به همراه آنفارم شماره 4 (شاهد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار در دو شرایط آبیاری با آب شور10 دسی زیمنس بر متر و شرایط نرمال (2دسی زیمنس بر متر) در مزرعه کشت شدند. همچنین آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با بررسی تاثیر شوری بر میزان جوانه زنی این ژنوتیپ‌ها درشوری های0، 5، 10، 20 و 30 دسی زیمنس بر متردر آزمایشگاه انجام گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های1 و 3 دارای بیشترین تعداد دانه درسنبله به ترتیب برابر 56/44 و 76/36 عدد در شرایط نرمال بودند. بیشترین تعداد دانه درسنبله در شرایط شور مربوط به ژنوتیپ های 3 و 7 به ترتیب برابر93/40 و 33/35 بود. ژنوتیپ‌های 2 و4 به ترتیب با 5/437 و 43/458 گرم در مترمربع بیشترین میزان عملکرد دانه در شرایط نرمال را تولید نمودند. ژنوتیپ‌های 2و7 نیز بیشترین عملکرد دانه را در شرایط شور داشتند. کمترین شاخص حساسیت به تنش (SSI) در بین جوهای بدون پوشینه مربوط به ژنوتیپ‌های شماره 2 و 7 بود. همچنین از نظر شاخص تحمل به تنش (STI) ژنوتیپ های جو بدون پوشینه شماره 2، 3 و 7 از پایداری عملکرد بیشتری نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند. نتایج آزمایش جوانه زنی نشان داد که تا شوری 10 دسی زیمنس بر متر هیچ گونه کاهش معنی داری در درصد جوانه زنی مشاهده نشد. حداکثر میزان جوانه زنی مربوط به ژنوتیپ‌های 3، 4 و 5 به ترتیب برابر 6/85 و67/86 و13/86 درصد بود. ژنوتیپ آنفارم 4 کمترین میزان جوانه زنی را برابر 27/72 درصد داشت. بطور کلی با توجه به نتایج این آزمایش ژنوتیپ‌های شماره 2 و 7 می تواند به عنوان ژنوتیپ‌های برتر با توجه به شرایط آزمایش حاضر انتخاب گردند. pa�� pn�,�%*)، جو (Hordeum vulgare L.)، چاودار (Secale cereale L.) و یولاف (Avena sativa L.) و مقادیر مختلف بذر کشت شده گیاه همراه (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که گیاهان همراه با میزان بذر 60 کیلوگرم در هکتار دارای بالاترین عملکرد وزن خشک علوفه، تعداد ساقه و تعداد بوته مستقر شده یونجه بودند. یولاف در مرحله اول و در مرحله دوم چاودار اثرات بیشتری بر رشد یونجه داشت و مصرف 120 کیلوگرم بذر گیاه همراه می تواند مجموع عملکرد وزن خشک یونجه با گیاه همراه را به میزان قابل قبولی نیز تولید کرده و همچنین وزن خشک مناسبی از یونجه برای چین دوم فراهم کند.
