پیش تیمار بذر با متانول، اتانول، بُر و منگنز و اثر آنها بر برخی از صفات مورفوفیزیولوژیک کلزا (Brassica napus L.) تحت تنش کمبود آب
الموضوعات :
اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
ابراهیم خلیل وند بهروزیار
1
1 - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
تاريخ الإرسال : 27 السبت , رمضان, 1437
تاريخ التأكيد : 03 الإثنين , جمادى الثانية, 1439
تاريخ الإصدار : 04 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1439
الکلمات المفتاحية:
کلزا,
تنش کمبود آب,
پیش تیمار,
عناصر ریز مغذی,
ملخص المقالة :
اثرات پیش تیمار بذر با متانول، اتانول و عناصر ریز مغذی بُر و منگنز بر تعدادی از صفات مورفوفیزیولوژیک کلزا تحت تنش کمبود آب طی دو آزمایش مجزا در سال 1391 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی و در شرایط گلخانه ی در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاًتصادفی با 3 تکراربررسی گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از ترکیب پیش تیمار بذر در 5 سطح شامل: بدون پیش تیمار (شاهد)، اتانول با غلظت 2 درصد حجمی، متانول با غلظت 2 درصد حجمی، سولفات منگنز و اسید بوریک با غلظت 5 در هزار و تنش کمبود آب در چهار سطح شامل: 25،50، 75 و 100 درصد رطوبت قابل دسترس. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر پیش تیمار بر صفات متوسط زمان جوانه زنی و سرعت جوانه زنی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. همچنین اثر اصلی پیش تیمار بذر با ترکیبات متفاوت و نیز سطوح مختلف تنش کمبود آب بر صفات محتوای رطوبت نسبی برگ و تعداد خورجین در بوته و اثر متقابل پیش تیمار ترکیبات متفاوت در سطوح مختلف تنش کمبود آب بر صفات عملکرد دانه، مقاومت روزنه ای و وزن خشک بوته در سطح احتمال 1 درصد نیز معنی دار شدند. بر اساس مقایسه میانگین داده‌ها، متوسط زمان لازم برای جوانه زنی و سرعت جوانه زنی در اثر پیش تیمار با اتانول به ترتیب 65 و 72 درصد افزایش نشان دادند. همچنین، صفات مقدار نسبی آب برگ و تعداد خورجین در بوته در اثر پیش تیمار بذر با اتانول به ترتیب 8 و 9% افزایش یافتند. پیش تیمار بذر با اتانول در تیمار 100 درصد رطوبت قابل دسترس نسبت به پیش تیمار بذر با سولفات منگنز در تیمار 25% رطوبت قابل دسترس موجب افزایش 85 درصدی عملکرد دانه گردید.
المصادر:
Abulhashem, L.M., N. Amin-Majumdar, A. Hamid, and M.M. Hossain 2008. Drought stress on seed yield attributes growth, cell memberane stability and Exchange of synthesized Brassica napus L. Journal of Agronomy and Crop Science. 180: 129-136.
Afzal, I., F. Munir, C.M. Ayub, S.M.A. Basra, A. Hameed, and F. Shah. 2006. Ethanol priming” An effective approach to enhance germination and seedling development by improving antioxidant system in tomato seeds. Acta Scientiarum Polonorum Hortorum Cultus. 12(4): 129-137.
Afzal, I., S.M.A. Basra, R. Ahmad, and A. Iqbal. 2002. Effect of different seed vigorenhancement techniques on hybrid maize (Zea mays L.). Pakistan Journal of Agriculture Science. 39: 109-112.
Ajouri, A., H. Asgedom, and M. Becker. 2004. Seed priming enhances germination and seedling growth of barley under conditions of P and Zn deficiency. Journal of Plant Nutrition and Soil Science. 167: 630-636.
Cornic, C., and A. Massacci. 1996. Leaf photosynthesis under drought stress. In Photosynthesis and Environment. Ed. Baker, N.R. Kluwer Academic Publish. Pp: 347-366.
Demir Kaya,M., G. Okeu, M. Atak, Y., Cikili, and O. Kolsarici. 2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). European Journal of Agronomy. 24: 291-295.
Duman, I. 2006. Effect of seed priming with PEG and K3PO4 on germination and seedling growth in lettuce. Pakistan Journal of Biological Sciences. 9(5): 923- 928.
Ellis, R.H., and E.H. Roberts. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Science and Technology. 9: 377-409.
Farooq, M., A. Wahid, and H.M. Siddigue kadambot. 2012. Micronutrient application through seed treatments. Journal of Soil Science and Plant Nutrition. 12(1): 125-142.
Farooq, M., S.M.A. Basra, A. Wahid, A. Khaliq, and N.Kobayashi. 2009. Rice seed invigoration. In: E. Lichtfouse (ed.). Sustainable agriculture reviews, pp. 137–175. Springer, the Netherlands.
Farooq, M., S.M.A. Basra, K. Hafeez, S.A. Asad, and N. Ahmad. 2005. Use of commercial fertilizers as osmotic for rice priming. Journal of Agriculture and Social Sciences. 12: 172-175.
Farooq, M., S.M.A. Basra, M. Tauseef, H. Rehman, and H. Munir. 2007. Priming with ethanol, ascorbate and salicylate enhances the germination and early seedling growth of pea (Pisum sativum L.). Pakistan Journal of Agriculture Science. 44: 30-39.
Flexas, J., M. Ribas-Carbo, A. Diaz-Espejo, J. Galmes, and H. Medrano. 2008. Mesophyll conductance to CO2: current knowledge and future prospects. Plant, Cell and Environment. 31: 602-621
Ghaffari, M., and S. Haji Hoseinlou. 2013. Seed yield determinants of sunflower under drought stressed and well watered conditions. International Journal of Agronomy and Plant Production. 4 (S): 3816-3823.
Ghassemi-Golezani, K., S. Khomari, B. Dalili, B. HosseinzadehMahootchy, and A. Chadordooz-Jedi. 2010. Effect of seed aging on field performance of winter oil seed rape. Journal of Food, Agriculture and Environment. 8(1):175-178.
Golipoor, A., N. Latifi, K. Ghasemi Golezani, H. Aliary, and M. Moghaddam. 2004. Comparison of growth and grain yield of rapeseed cultivars under rainfed conditions. Agricultural Journal of Science, Nature Resource. 11(1): 5- 13. (In Persian).
Guan, Y.J., J. Hu, X.J. Wang, and C.X. Shao. 2009. Seed priming with chitosan improves maize germination and seedling growth in relation tophysiological changes under low temperature stress. Journal of Zheijang University Science. B. 10: 427-433.
Harris, D., A. Rashid, G. Miraj, M. Arif, and H. Shah.2007. On-farm seed priming with zinc sulphatesolution – A cost-effective way to increase themaize yields of resource-poor farmers. FieldCrops Research. 10: 119–127.
Kaya, M., M. Atak, K.M. Khawar, C.Y. Çiftçi, and S.Özcan. 2007. Effect of pre-sowing seedtreatment with zinc and foliar spray of humic acidson yield of common bean (Phaseolus vulgaris L.).International Journal of Agriculture and Biology. 7: 875–878.
Kumar, R., S.S. Kumar, and A.C. Pandey. 2008. Effect ofseed soaking in nitrogen, phosphorus, potassiumand boron on growth yield of garden pea (Pisumsativum L.). Ecology, Environment and Conservation. 14: 383–386.
Lahoti, M., and F. Rahimzadeh. 1991. Plant physiology principles. Astan Qods Razavi Press. (In Persian).
Larondelle, Y., F. Corbineau, M. Dethier, D. Come, andH.G. Hers. 1987. Fructose 2, 6-bisphosphate ingerminating oat seeds. A biochemical study ofseed dormancy. European Journal of Biotechnology. 166: 605-610.
Luxmore, B. 1990. Methods of soil analysis. Part II, 3th Edition, pp. 493-59.
Maguire, J.D. 1962. Seed of germination – aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigor.Crop Science. 2: 176-177.
Mailer, P., D. Baltensperger, G. Clayton, A. Johnson, G. Lafond, B. Mc Conkey,B. Schatz, and J. Starica. 2002. Pulse crop adaptation and impact across theNorthern Great Plains. Agronomy Journal. 94: 261-272.
Mendham, N.G., M.J. Russel, and G.C. Buzza. 1984. The contribution of seed survival to yield in new Australian cultivars of oilseed rape. Journal of Agricultural Science Cambridge. 85: 103-110.
Miyoshi, K., and T. Sato. 1997. Tke effects of ethanol on the germination of seeds of Japonica and Indica rice (Oryza sativa L.) under anaerobic and aerobic conditions. Annals of Botany. 79: 391-395.
Poma, I., V. Giacoma, and L. Grictina. 1999. Rapeseed (Brassica napus L. Var. Oleifera D.C.) ecophysiological and agronomical aspects as affected by soil water availability. 10th International Rapeseed Congress. Canberra, Australia.
Rehman, A., M. Farooq, Z.A. Cheema, and A. Wahid. 2012. Role of boron in leaf elongation andtillering dynamics in fine grain aromatic rice.Journal of Plant Nutrition. 23: 1507-1515.
Rezaei Sokht-Abadani, R., and M. Ramazani. 2012. The physiological effects on some traits of osmopriming germination of maize (Zea mays L.), rice (Oryza sativa L.) and cucumber (Cucumis sativus L.). International Journal of Biology. 4(2): 132-148.
Ros, C., R.W. Belland, and P.F. White. 2000. Phosphorus seed coating and soaking for improving seedling growth of rice (Oryza sativa cv.IR66). Seed Science and Technology.62: 391-401.
Schwember, A.R., and K.J. Bradford. 2010. A genetic locus and geneexpression patterns associated with the priming effect on lettuce seedgermination at elevated temperatures. Plant Molecular Biology. 73: 105-118.
Singh, M.V. 2007. Efficiency of seed treatment for ameliorating zinc deficiency in crops. In: Zinc Crops. Improving Crop Production and Human Health, 24–26 May, 2007, Istanbul, Turkey.
Zhang, M., Z. Wang, L. Yuan, C. Yin, J. Cheng, L. Wang, J. Huang, and H. Zhang. 2012. Osmopriming improves tomato seed vigor under aging and salinity stress. African Journal of Biotechnology. 11(23): 6305-6311.
_||_
