بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم تحت شرایط تنش خشکی

الموضوعات : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر

الهام مرتضی ¹ , غلام علی اکبری ² , بهروز فوقی ³ , محمد عبدلی ⁴

1 - دانشجوی دکتری.گروه زراعت واصلاح نباتات.دانشگاه تهران
2 - استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات .دانشگاه تهران
3 - مربی.گروه زراعت واصلاح نباتات.دانشگاه تهران
4 - دانشجوی دکتری.گروه زراعت واصلاح نباتات .دانشگاه شهید مدرس

تاريخ الإرسال : 19 الإثنين , جمادى الثانية, 1437 تاريخ التأكيد : 19 الإثنين , جمادى الثانية, 1437 تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , رجب, 1431

الکلمات المفتاحية: تنش خشکی, کود نیتروژن, ارقام گندم دیم,

ملخص المقالة :

در دهه های آینده با گرم شدن جهانی هوا و تغییر اقلیم، لزوم دست یابی به ارقامی از گندم با کارآیی فتوسنتزی بالا در شرایط کمبود رطوبت و هوای گرم، از اهمیت زیادی بر خوردار است. بدین منظور، بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم به کند کننده رشد و سطوح نیتروژن (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، پژوهشی مزرعه ای در دو سال زراعی 86-1385 و 87-86 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال بین ارقام از نظر شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشینه میانگین شاخص سطح برگ(1.58)در سال اول از رقم آذر2 و در سال دوم از رقم فاین 15(1.24)از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و مصرف کلرمکوات بدست آمد. سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در زمان ساقه رفتن بوته ها بیشینه بود. بیشینه سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در هر دو سال از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (به ترتیب،10.64و6.62mmol CO2 m-2s-1و0.33وmol H2O m-2s-1)بدست آمد. با بررسی نتایج به نظر می رسد انتخاب ارقامی مقاوم با ظرفیت فتوسنتزی بالا برای شرایط تحت تنش خشکی انتهای فصل، همراه با مصرف بهینه کود نیتروژن اثر بارزی در بهبود بهره وری از رطوبت خاک در مزارع دیم داشته باشد.