اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم

الموضوعات : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر

محمد آرمین ¹ , محمد رضا شریفی ² , ابراهیم مرتضوی ³

1 - هیات علمی
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد

تاريخ الإرسال : 26 الأحد , جمادى الأولى, 1437 تاريخ التأكيد : 16 الجمعة , جمادى الثانية, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , جمادى الثانية, 1435

الکلمات المفتاحية: تنش خشکی, گندم, میکوریزا, همزیستی,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus mosseae و Glomus intradicese به همراه تیمار شاهد عدم تلقیح و زمان اعمال تنش به صورت قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن، قطع آبیاری در زمان گلدهی و قطع آبیاری در زمان پر شدن دانه) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد گندم شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد سنبله تحت تأثیر همزیستی میکوریزایی قرار نگرفت و اختلاف آماری معنی‌داری بین مصرف یا عدم مصرف میکوریزا مشاهده نشد. اما بالاترین وزن هزار دانه عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی در شرایط استفاده از گونه G. mosseae به دست آمد که اختلاف معنی‌داری با گونه G. intradicese نداشت. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بیشترین تأثیر منفی را بر وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی بیشترین تأثیر منفی را بر تعداد دانه در سنبله و قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن بیشترین اثر منفی را بر تعداد پنجه در بوته داشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی با میکوریزا سبب کاهش اثرات تنش خشکی گردید و استفاده از گونه G. mosseae مناسب‌تر از G. intradicese بود.