-
المقاله
1 - استخراج عصاره آنتی اکسیدانی از ضایعات کاهو به کمک اولتراسوند و ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی آنعلوم غذایی و تغذیه , العدد 54 , السنة 14 , بهار 1396مقدمه: علیرغم وجود خاصیت آنتی اکسیدانی بالا در ضایعات کاهو، هیچ گزارشی در مورد ارزیابی عصاره آنتی اکسیدانی آن در پایدارسازی روغنهای خوراکی موجود نمی باشد. بنابراین اهداف این پژوهش، بررسی بازیابی عصاره آنتی اکسیدانی از برگ های خارجی کاهو به عنوان ضایعات این محصول از طریق أکثرمقدمه: علیرغم وجود خاصیت آنتی اکسیدانی بالا در ضایعات کاهو، هیچ گزارشی در مورد ارزیابی عصاره آنتی اکسیدانی آن در پایدارسازی روغنهای خوراکی موجود نمی باشد. بنابراین اهداف این پژوهش، بررسی بازیابی عصاره آنتی اکسیدانی از برگ های خارجی کاهو به عنوان ضایعات این محصول از طریق استخراج اولتراسونیک و ارزیابی تأثیر آنتی اکسیداتیو عصاره مذکور بود. 70:30( مواد و روشها: استخراج عصاره آنتی اکسیدانی از نمونه پودر شده ضایعات کاهو به کمک اولتراسوند با حلال اتانول/ آب (وزنی/ حجمی) صورت گرفت. 1:20 کیلو هرتز و نسبت ماده جامد به حلال 40 دقیقه، فرکانس 30 زمان،50 ˚C حجمی/ حجمی) در دمای IC راندمان استخراج، مقدار ترکیبات فنولیک کل و عصاره تعیین شد، سپس عصاره به روغن تالواولئین افزوده شد. آثار حفاظتی غلظت 50 ) در پایدارسازی روغن تالواولئین از طریق پایش تغییرات اندیسهای پراکسید، ppm2000 و 1000 ،800، 400، 0( های مختلف عصاره ارزیابی و فعالیت آنتی اکسیدانی غلظت های مختلف ، توتوکس و نیز شاخص پایداری اکسیداتیو تحت اکسیداسیون تسریع یافته ،پاراآنیزیدین عصاره در پایدارسازی روغن تالواولئین با آنتی اکسیدان ) مقایسه گردید. 200 ppm( BHT وBHA های سنتتیک IC یافتهها: راندمان استخراج، مقدار ترکیبات فنولیک کل و (mg ،30/45 ±1/20% عصاره به ترتیب 50 GAE /100g DW) 29/6 ± ) دارای عملکردی به خوبی 2000 ppm تعیین شد. نتایج نشان داد که این عصاره آنتی اکسیدانی (در غلظت 174/05ppm و 600/15 ) در به تأخیر انداختن فساد اکسیداتیو تالواولئین می باشد. 200 ppm( BHT آنتیاکسیدان نتیجهگیری: عصاره آنتی اکسیدانی ضایعات کاهو می تواند به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی جهت به تأخیر انداختن سرعت اکسیداسیون روغنهای خوراکی مورد استفاده قرار گیرد تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - استفاده از پوشش خوراکی بر پایه صمغ زردآلو بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و کاهش جذب روغن کدو سبز در طول فرآیند سرخ کردنعلوم غذایی و تغذیه , العدد 74 , السنة 19 , بهار 1401مقدمه: صمغ ها گروهی از هیدروکلوئیدها هستند که به منظور کاهش جذب روغن در مواد غذایی سرخ شده مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از این تحقیق بررسی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی کدو سبز پوشش داده شده با صمغ زردآلو است.مواد و روش ها: در این تحقیق برای فرآیند پوشش دهی از صمغ زردآلو با أکثرمقدمه: صمغ ها گروهی از هیدروکلوئیدها هستند که به منظور کاهش جذب روغن در مواد غذایی سرخ شده مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از این تحقیق بررسی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی کدو سبز پوشش داده شده با صمغ زردآلو است.مواد و روش ها: در این تحقیق برای فرآیند پوشش دهی از صمغ زردآلو با غلظت صفر، 8 ، 10 و 12 درصد استفاده شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی کدوی سرخ شده همچون مقدار رطوبت، تغییرات نسبی جذب روغن، راندمان سرخ کردن، اسیدیته و pH، مواد جامد محلول، افت وزنی، شاخص رسیدگی، میزان کلروفیل و سفتی بافت در روزهای 1، 15 و 30 مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که پوشش دهی با صمغ زردآلو تأثیر معنی داری بر مقدار رطوبت، تغییرات نسبی جذب روغن و راندمان سرخ کردن برش های کدو سبز بعد از سرخ کردن داشت (P˂0.05). پوشش دهی با صمغ زردآلو منجر به افزایش اسیدیته، کاهش pH و کاهش مواد جامد محلول در نمونه های سرخ شده و خام کدو سبز گردید. کمترین میزان افت وزنی و رسیدگی و بالاترین میزان کلروفیل و سفتی بافت نیز در نمونه های پوشش داده شده مشاهده گردید.نتیجه گیری: این تحقیق پیشنهاد می کند که با استفاده از پوشش خوراکی بر پایه صمغ زردآلو می توان به محصول سرخ شده با جذب روغن کمتر و راندمان سرخ کردن بالاتر دست یافت که از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیایی نزد مصرف کننده مقبولیت بیشتری دارد. با استفاده از پوشش صمغ زردآلو در غلظت 12% بهترین نتایج بدست آمد. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - بررسی خصوصیات جوانهزنی بذر و تعیین دماهای کاردینال گیاه دارویی هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis)تحقیقات بذر , العدد 46 , السنة 13 , بهار 1402هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی میباشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد میکند و تاکنون تحقیقات چندانی پیرامون دماهای کاردینال آن انجام نشدهاست. بهمنظور بررسی خصوصیات جوانهزنی بذر و تعیین دماهای کاردینال این گیاه مطالعهای در شرایط آزمایشگاهی أکثرهندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی میباشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد میکند و تاکنون تحقیقات چندانی پیرامون دماهای کاردینال آن انجام نشدهاست. بهمنظور بررسی خصوصیات جوانهزنی بذر و تعیین دماهای کاردینال این گیاه مطالعهای در شرایط آزمایشگاهی صورت گرفت. بدین منظور آزمایشی در 9 دمای ثابت 5، 10، 15 ،20 ،25 ،30، 35، 40، و 45 درجه سانتیگراد در پتری دیش در قالب طرح کاملاً تصادفی و با 4 تکرار اجرا شد. صفات مورد اندازهگیری عبارت بودند از: درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و میانگین زمان جوانهزنی. دمای کاردینال با استفاده از توابع دندان مانند، دوتکهای و بتا محاسبه شد. نتایج نشان داد با افزایش دما تا 30 درجه سانتیگراد درصد و سرعت جوانهزنی افزایش یافت. بیشترین درصد جوانه زنی بذر(70 درصد) و سرعت جوانه زنی(8/2 عدد بذر/روز) در دمای 30 درجه سانتی-گراد مشاهده شد. کمترین زمان جوانه زنی بذر (48/4 روز) نیز در دمای 30 درجه مشاهده گردید. دمای پایه، مطلوب و بیشینه این گیاه به ترتیب 12، 30 و 45 درجه سانتیگراد میباشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - اثر پرایمینگ بر کاهش اثرات بقایای علفکش اپیروس در چغندرقندتحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1398بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غ أکثربهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غلظتهای مختلف (60-45-30-15-0 درصد مقدار توصیه شده) بود. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر چغندر باعث افزایش 28 درصدی تعداد برگ، 17 درصدی سطح برگ، 16 درصدی وزن خشک برگ، 86 درصدی وزن خشک ریشه، 4/1 درصدی قطر ریشه، 24 درصدی حجم ریشه و 47 درصدی طول ریشه در مقایسه با عدم پرایمینگ شد. با افزایش مقدار بقایا علفکش کلیه خصوصیات مورد بررسی بهصورت شدیدی کاهش پیدا کرد. نتایج آزمایش نشان داد که حضور 60 درصدی مقدار توصیه شده بقایای علفکش سبب کاهش 76/90 درصدی تعداد برگ در بوته، 72/97 درصدی سطح برگ، 86/98 درصدی وزن خشک برگ، 22/91 درصدی وزن خشک ریشه، 29/58 درصدی قطر ریشه، 57/85 درصدی حجم ریشه و 76/80 درصدی طول ریشه در مقایسه باعدم حضور بقایای علفکش شد. در حضور بقایای علفکش هیدروپرایمینگ بذر سبب کاهش اثرات منفی بقایای علفکش آپیروس گردید. در شرایط هیدروپرایمینگ بذر مقدار بقایا بعد از 30 درصد توصیه شده سبب کاهش خصوصیات مورد بررسی شد درحالیکه در شرایط عدم پرایم بذر حتی در غلظت 15 درصد بقایای نیز کاهش صفات مورد بررسی مشاهده شد. بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غلظتهای مختلف (60-45-30-15-0 درصد مقدار توصیه شده) بود. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر چغندر باعث افزایش 28 درصدی تعداد برگ، 17 درصدی سطح برگ، 16 درصدی وزن خشک برگ، 86 درصدی وزن خشک ریشه، 4/1 درصدی قطر ریشه، 24 درصدی حجم ریشه و 47 درصدی طول ریشه در مقایسه با عدم پرایمینگ شد. با افزایش مقدار بقایا علفکش کلیه خصوصیات مورد بررسی بهصورت شدیدی کاهش پیدا کرد. نتایج آزمایش نشان داد که حضور 60 درصدی مقدار توصیه شده بقایای علفکش سبب کاهش 76/90 درصدی تعداد برگ در بوته، 72/97 درصدی سطح برگ، 86/98 درصدی وزن خشک برگ، 22/91 درصدی وزن خشک ریشه، 29/58 درصدی قطر ریشه، 57/85 درصدی حجم ریشه و 76/80 درصدی طول ریشه در مقایسه باعدم حضور بقایای علفکش شد. در حضور بقایای علفکش هیدروپرایمینگ بذر سبب کاهش اثرات منفی بقایای علفکش آپیروس گردید. در شرایط هیدروپرایمینگ بذر مقدار بقایا بعد از 30 درصد توصیه شده سبب کاهش خصوصیات مورد بررسی شد درحالیکه در شرایط عدم پرایم بذر حتی در غلظت 15 درصد بقایای نیز کاهش صفات مورد بررسی مشاهده شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - پتانسیل دگرآسیبی اندامهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخودتحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 5 , تابستان 1394به منظور بررسی اثرات آللوپاتی بخشهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع اندام (اندام هوایی و بذر أکثربه منظور بررسی اثرات آللوپاتی بخشهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع اندام (اندام هوایی و بذر) و غلظتهای مختلف عصاره (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج نشان داد که نوع اندام تأثیری بر وزن خشک و طول ساقهچه و ریشهچه نداشت اما زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانهزنی، حداکثر جوانهزنی و سرعت جوانهزنی را تحت تأثیر قرار داد و اثر بازدارندگی بذر نسبت به اندام هوایی بیشتر بود. افزایش غلظت عصاره به صورت معنیداری کلیه خصوصیات جوانهزنی نخود را تحت تأثیر قرار دارد. با افزایش غلظت عصاره از صفر به 100 درصد، طول ریشهچه، حداکثر جوانهزنی، سرعت جوانهزنی بهترتیب 84/99، 17/99 و 54/94 کاهش پیدا کرد. افزایش غلظت عصاره از صفر به 50 درصد زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانهزنی را بهترتیب 15/55، 71/57، 48/60 و 70/64 درصد افزایش داد. با افزایش غلظت عصاره اثرات بازدارندگی بذر نسب به اندام هوایی بیشتر بود. غلظت 50 درصد عصاره بذر و غلظت 100 درصد عصاره اندام هوایی سبب بیشترین اثر بازدارندگی جوانهزنی در نخود شد. در مجموع نتایج نشان داد که اثرات آللوپاتیک در بذر نسب به اندام هوایی در زیره سبز بر جوانه زنی نخود بیشتر است. تفاصيل المقالة -
المقاله
6 - اثر پرایمینگ با اسید سالیسیلیک بر جوانهزنی و رشد گیاهچه نخود تحت شرایط آللوپاتی گیاه تاتوره (Datura stramonium L.)تحقیقات بذر , العدد 5 , السنة 6 , زمستان 1395تاتوره یکی از مهمترین علفهای هرز مشکلآفرین مزارع گیاهان صنعتی و حبوبات محسوب میشود. فعالیت آللوپاتی تاتوره با آلکالوئیدهای سمی آزادشده از پوسته بذر یا گیاهچههای آن در ارتباط است. بررسی و شناسایی ترکیباتی که قادر به کاهش حساسیت محصولات زراعی نسبت به تنش باشند، از ا أکثرتاتوره یکی از مهمترین علفهای هرز مشکلآفرین مزارع گیاهان صنعتی و حبوبات محسوب میشود. فعالیت آللوپاتی تاتوره با آلکالوئیدهای سمی آزادشده از پوسته بذر یا گیاهچههای آن در ارتباط است. بررسی و شناسایی ترکیباتی که قادر به کاهش حساسیت محصولات زراعی نسبت به تنش باشند، از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر پیشتیمار اسید سالیسیلیک بر خصوصیات جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچههای نخود تحت شرایط آللوپاتی تاتوره، در آزمایشگاه تحقیقات گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجراء گردید. پس از پیشتیمار بذور نخود در محلولهای اسید سالیسیلیک 25/0، 5/0 و 75/0 میلیمولار، جوانهزنی و رشد گیاهچهها در غلظتهای مختلف عصاره آللوپاتیک تاتوره (صفر، 25، 50 و 75 درصد) مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشهچه و طول ساقهچه نخود در سطوح مختلف آللوپاتی تاتوره به طور قابلملاحظهای کاهش یافت. پیشتیمار بذور با اسید سالیسیلیک تأثیری بر درصد جوانهزنی نداشت، اما در غلظت 5/0 و 75/0 میلیمولار باعث افزایش سرعت جوانهزنی، طول ساقهچه و شاخص قدرت گیاهچه در بالاترین غلظت عصاره آللوپاتیک تاتوره (75 درصد) گردید. تفاصيل المقالة -
المقاله
7 - تأثیرپرایمینگ بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوریتحقیقات بذر , العدد 4 , السنة 4 , پاییز 1393بهمنظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوری دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. هر آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گردید. در آزمایش أکثربهمنظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوری دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. هر آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گردید. در آزمایش شوری 5 پتانسیل اسمزی (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 مگاپاسکال) و در آزمایش خشکی 5 پتانسیل اسمزی (0، 2/0، 4/0، 6/0 و 8/0 مگاپاسکال) به عنوان فاکتور اول و پرایمینگ و عدم پرایمینگ بذر به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. به منظور اعمال پرایمینگ از محلول 10 درصد پلیاتیلن گلایکول بهمدت 12 ساعت در دمای 20 درجه سانتیگراد استفاده شد. با افزایش تنش خشکی و شوری مؤلفههای رشد هتروتروفیک گندم (مقدار استفاده از ذخایر بذر، کارایی استفاده از ذخایر بذر و درصد تخلیه ذخایر بذر) کاهش پیدا کرد که این کاهش برای بذور پرایم نشده بیشتر بود. استرس خشکی تأثیر بیشتری نسبت به استرس شوری بر این پارامترها داشت. تنش خشکی و شوری تأثیر کمی بر روی میانگین مدت جوانهزنی داشتند اگرچه بذور پرایم شده میانگین مدت جوانهزنی کمتری را دارا بودند. در مجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر میتواند در شرایط استرس خشکی و شوری سبب بهبود جوانهزنی شود و مقاومت گیاه را در این مرحله به این استرسها افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
المقاله
8 - اثر پرایمینگ بر کاهش اثرات بقایای علفکش اپیروس در چغندرقندتحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1398بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غ أکثربهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غلظتهای مختلف (60-45-30-15-0 درصد مقدار توصیه شده) بود. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر چغندر باعث افزایش 28 درصدی تعداد برگ، 17 درصدی سطح برگ، 16 درصدی وزن خشک برگ، 86 درصدی وزن خشک ریشه، 4/1 درصدی قطر ریشه، 24 درصدی حجم ریشه و 47 درصدی طول ریشه در مقایسه با عدم پرایمینگ شد. با افزایش مقدار بقایا علفکش کلیه خصوصیات مورد بررسی بهصورت شدیدی کاهش پیدا کرد. نتایج آزمایش نشان داد که حضور 60 درصدی مقدار توصیه شده بقایای علفکش سبب کاهش 76/90 درصدی تعداد برگ در بوته، 72/97 درصدی سطح برگ، 86/98 درصدی وزن خشک برگ، 22/91 درصدی وزن خشک ریشه، 29/58 درصدی قطر ریشه، 57/85 درصدی حجم ریشه و 76/80 درصدی طول ریشه در مقایسه باعدم حضور بقایای علفکش شد. در حضور بقایای علفکش هیدروپرایمینگ بذر سبب کاهش اثرات منفی بقایای علفکش آپیروس گردید. در شرایط هیدروپرایمینگ بذر مقدار بقایا بعد از 30 درصد توصیه شده سبب کاهش خصوصیات مورد بررسی شد درحالیکه در شرایط عدم پرایم بذر حتی در غلظت 15 درصد بقایای نیز کاهش صفات مورد بررسی مشاهده شد. بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ در شرایط حضور بقایای علفکش آپیروس در گیاه چغندرقند آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ و عدم پرایمینگ و بقایای علفکش در غلظتهای مختلف (60-45-30-15-0 درصد مقدار توصیه شده) بود. نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر چغندر باعث افزایش 28 درصدی تعداد برگ، 17 درصدی سطح برگ، 16 درصدی وزن خشک برگ، 86 درصدی وزن خشک ریشه، 4/1 درصدی قطر ریشه، 24 درصدی حجم ریشه و 47 درصدی طول ریشه در مقایسه با عدم پرایمینگ شد. با افزایش مقدار بقایا علفکش کلیه خصوصیات مورد بررسی بهصورت شدیدی کاهش پیدا کرد. نتایج آزمایش نشان داد که حضور 60 درصدی مقدار توصیه شده بقایای علفکش سبب کاهش 76/90 درصدی تعداد برگ در بوته، 72/97 درصدی سطح برگ، 86/98 درصدی وزن خشک برگ، 22/91 درصدی وزن خشک ریشه، 29/58 درصدی قطر ریشه، 57/85 درصدی حجم ریشه و 76/80 درصدی طول ریشه در مقایسه باعدم حضور بقایای علفکش شد. در حضور بقایای علفکش هیدروپرایمینگ بذر سبب کاهش اثرات منفی بقایای علفکش آپیروس گردید. در شرایط هیدروپرایمینگ بذر مقدار بقایا بعد از 30 درصد توصیه شده سبب کاهش خصوصیات مورد بررسی شد درحالیکه در شرایط عدم پرایم بذر حتی در غلظت 15 درصد بقایای نیز کاهش صفات مورد بررسی مشاهده شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
9 - پتانسیل دگرآسیبی اندامهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخودتحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 5 , تابستان 1394به منظور بررسی اثرات آللوپاتی بخشهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع اندام (اندام هوایی و بذر أکثربه منظور بررسی اثرات آللوپاتی بخشهای مختلف زیره سبز بر جوانهزنی و رشد اولیه نخود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع اندام (اندام هوایی و بذر) و غلظتهای مختلف عصاره (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج نشان داد که نوع اندام تأثیری بر وزن خشک و طول ساقهچه و ریشهچه نداشت اما زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانهزنی، حداکثر جوانهزنی و سرعت جوانهزنی را تحت تأثیر قرار داد و اثر بازدارندگی بذر نسبت به اندام هوایی بیشتر بود. افزایش غلظت عصاره به صورت معنیداری کلیه خصوصیات جوانهزنی نخود را تحت تأثیر قرار دارد. با افزایش غلظت عصاره از صفر به 100 درصد، طول ریشهچه، حداکثر جوانهزنی، سرعت جوانهزنی بهترتیب 84/99، 17/99 و 54/94 کاهش پیدا کرد. افزایش غلظت عصاره از صفر به 50 درصد زمان رسیدن به 5، 10، 50 و 90 درصد جوانهزنی را بهترتیب 15/55، 71/57، 48/60 و 70/64 درصد افزایش داد. با افزایش غلظت عصاره اثرات بازدارندگی بذر نسب به اندام هوایی بیشتر بود. غلظت 50 درصد عصاره بذر و غلظت 100 درصد عصاره اندام هوایی سبب بیشترین اثر بازدارندگی جوانهزنی در نخود شد. در مجموع نتایج نشان داد که اثرات آللوپاتیک در بذر نسب به اندام هوایی در زیره سبز بر جوانه زنی نخود بیشتر است. تفاصيل المقالة -
المقاله
10 - اثر پرایمینگ با اسید سالیسیلیک بر جوانهزنی و رشد گیاهچه نخود تحت شرایط آللوپاتی گیاه تاتوره (Datura stramonium L.)تحقیقات بذر , العدد 5 , السنة 6 , زمستان 1395تاتوره یکی از مهمترین علفهای هرز مشکلآفرین مزارع گیاهان صنعتی و حبوبات محسوب میشود. فعالیت آللوپاتی تاتوره با آلکالوئیدهای سمی آزادشده از پوسته بذر یا گیاهچههای آن در ارتباط است. بررسی و شناسایی ترکیباتی که قادر به کاهش حساسیت محصولات زراعی نسبت به تنش باشند، از ا أکثرتاتوره یکی از مهمترین علفهای هرز مشکلآفرین مزارع گیاهان صنعتی و حبوبات محسوب میشود. فعالیت آللوپاتی تاتوره با آلکالوئیدهای سمی آزادشده از پوسته بذر یا گیاهچههای آن در ارتباط است. بررسی و شناسایی ترکیباتی که قادر به کاهش حساسیت محصولات زراعی نسبت به تنش باشند، از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر پیشتیمار اسید سالیسیلیک بر خصوصیات جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچههای نخود تحت شرایط آللوپاتی تاتوره، در آزمایشگاه تحقیقات گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجراء گردید. پس از پیشتیمار بذور نخود در محلولهای اسید سالیسیلیک 25/0، 5/0 و 75/0 میلیمولار، جوانهزنی و رشد گیاهچهها در غلظتهای مختلف عصاره آللوپاتیک تاتوره (صفر، 25، 50 و 75 درصد) مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشهچه و طول ساقهچه نخود در سطوح مختلف آللوپاتی تاتوره به طور قابلملاحظهای کاهش یافت. پیشتیمار بذور با اسید سالیسیلیک تأثیری بر درصد جوانهزنی نداشت، اما در غلظت 5/0 و 75/0 میلیمولار باعث افزایش سرعت جوانهزنی، طول ساقهچه و شاخص قدرت گیاهچه در بالاترین غلظت عصاره آللوپاتیک تاتوره (75 درصد) گردید. تفاصيل المقالة -
المقاله
11 - تأثیرپرایمینگ بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوریتحقیقات بذر , العدد 4 , السنة 4 , پاییز 1393بهمنظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوری دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. هر آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گردید. در آزمایش أکثربهمنظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر بر جوانهزنی و رشد هتروتروفیک گیاهچههای گندم در شرایط استرس خشکی و شوری دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. هر آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گردید. در آزمایش شوری 5 پتانسیل اسمزی (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 مگاپاسکال) و در آزمایش خشکی 5 پتانسیل اسمزی (0، 2/0، 4/0، 6/0 و 8/0 مگاپاسکال) به عنوان فاکتور اول و پرایمینگ و عدم پرایمینگ بذر به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. به منظور اعمال پرایمینگ از محلول 10 درصد پلیاتیلن گلایکول بهمدت 12 ساعت در دمای 20 درجه سانتیگراد استفاده شد. با افزایش تنش خشکی و شوری مؤلفههای رشد هتروتروفیک گندم (مقدار استفاده از ذخایر بذر، کارایی استفاده از ذخایر بذر و درصد تخلیه ذخایر بذر) کاهش پیدا کرد که این کاهش برای بذور پرایم نشده بیشتر بود. استرس خشکی تأثیر بیشتری نسبت به استرس شوری بر این پارامترها داشت. تنش خشکی و شوری تأثیر کمی بر روی میانگین مدت جوانهزنی داشتند اگرچه بذور پرایم شده میانگین مدت جوانهزنی کمتری را دارا بودند. در مجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر میتواند در شرایط استرس خشکی و شوری سبب بهبود جوانهزنی شود و مقاومت گیاه را در این مرحله به این استرسها افزایش دهد. تفاصيل المقالة -
المقاله
12 - مدلسازی و بررسیخصوصیاتکیفیکیکحاوی فیبرتفاله سیب با استفاده از شبکههایعصبیمصنوعینوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 5 , السنة 15 , زمستان 1402در این تحقیق به منظور مدلسازی و پیشبینی برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی کیک کم کالری حاوی فیبر تفاله سیب از درصدهای مختلف فیبر تفاله سیب (0، 5 و 10 درصد)، میزان روغن (57/14، 475/15 و 38/16 درصد) و زمان نگهداری (0، 15 و30 روز) استفاده گردید و میزان چربی، فعالیت آبی، افت أکثردر این تحقیق به منظور مدلسازی و پیشبینی برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی کیک کم کالری حاوی فیبر تفاله سیب از درصدهای مختلف فیبر تفاله سیب (0، 5 و 10 درصد)، میزان روغن (57/14، 475/15 و 38/16 درصد) و زمان نگهداری (0، 15 و30 روز) استفاده گردید و میزان چربی، فعالیت آبی، افت وزنی، تعداد کپک و مخمر، صمغیت، قابلیت جویدن، ارتجاعیت و روشنایی کیک نمونهها مورد بررسی قرار گرفت. جهت پیشبینی روند تغییرات از ابزارشبکههای عصبی مصنوعی در نرمافزار (MATLAB R2013a) استفاده شد. با بررسی شبکههای مختلف شبکهی پسانتشار پیشخور با توپولوژیهای 3-5-8 با ضریب همبستگی بیشتر از 912/0 و میانگین مربعات خطای کمتر از 0115/0 و با بکارگیری تابع فعالسازی لگاریتم سیگموئیدی هیپربولیکی، الگوی یادگیری جهنده و چرخه یادگیری 1000 بهعنوان بهترین مدل عصبی مشخص گردید. نتایج حاصل از مدلهای بهینهی انتخاب شده نیز ارزیابی گردید و این مدلها با ضرایب همبستگی بالا (بیش از 689/0) قادر به پیشبینی روند تغییرات بودند. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان روغن، محتوای چربی، فعالیت آبی و تعداد کپک و مخمر نمونهها افزایش یافت ولی با افزایش فیبر تعداد کپک و مخمر و افت وزن نمونهها کاهش یافت. در بین خصوصیات مورد اندازهگیری، شبکه عصبی مصنوعی مورد استفاده قرار گرفته بیشترین دقت را برای پیشبینی میزان چربی نمونهها داشت. در پایان میتوان بیان داشت که مدل شبکه عصبی بهدست آمده در این مطالعه توان پیشبینی خصوصیات کیفی کیک حاوی فیبر تفاله سیب را دارد. تفاصيل المقالة -
المقاله
13 - بررسی اثر فیبر حاصل از ضایعات باغی برگ چای بر خصوصیات کیفی ماست همزدهنوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 2 , السنة 11 , تابستان 1398با توجه به بالا بودن سطح زیر کشت چای در کشور، محدودیت فصول برداشت و برداشتهای غیراستاندارد، میزان ضایعات باغی چای بسیار زیاد است که این ضایعات غنی از فیبرخام میباشد. بر این اساس با هدف استفاده از ضایعات باغی چای بهعنوان منبع غنیاز فیبر و آنتیاکسیدان، تاثیر کاربرد أکثربا توجه به بالا بودن سطح زیر کشت چای در کشور، محدودیت فصول برداشت و برداشتهای غیراستاندارد، میزان ضایعات باغی چای بسیار زیاد است که این ضایعات غنی از فیبرخام میباشد. بر این اساس با هدف استفاده از ضایعات باغی چای بهعنوان منبع غنیاز فیبر و آنتیاکسیدان، تاثیر کاربرد فیبر چای در فرمولاسیون ماست همزده مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول فیبر استخراجشده از برگ گیاه چای در سه سطح (5/0، 1 و 5/1درصد) در ماست مورداستفاده قرار گرفت و بر اساس آزمون حسی به روش هدونیک، سطح مناسب فیبر انتخاب گردید. در مرحله بعد، اثر افزودن فیبر برگ بر خصوصیات رئولوژیکی، فیزیکوشیمیایی، آنتیاکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی و رنگ ماست درطی 21روز نگهداری در یخچال، موردبررسی قرار گرفت. آزمایشها در سه تکرار و در قالب طرح آماری اسپلیتپلات در زمان انجام گردید. مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون چند دامنهای دانکن در سطح اطمینان 5% و آنالیزهای آماری با استفاده از نرمافزار SAS انجام شد. نتایج آزمایشها نشان داد که خصوصیات حسی ماست شامل بو، رنگ و بافت دهانی تحت تأثیر درصدهای فیبر اضافهشده قرار نگرفت. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که میزان سینرسیس در ماست فاقد فیبر، به طور معنی داری بالاتر از ماست حاوی فیبر می باشد. با این وجود مقدار ویسکوزیته باگذشت زمان بهطور معنیداری کاهش یافت و از لحاظ روند کاهش ویسکوزیته تفاوتی میان نمونه های حاوی فیبر و نمونه های فاقد فیبر مشاهده نشد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی و خواص آنتیاکسیدانی در ماست حاوی فیبر برگ مشاهده گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که استفاده از ضایعات باغی برگ چای بهعنوان منبع غنیاز فیبر و آنتیاکسیدان در فرمولاسیون ماست همزده، می تواند بستر مناسبی را درجهت ارتقاء سلامت جامعه و استفاده بهینه از ضایعات کشاورزی فراهم سازد. تفاصيل المقالة -
المقاله
14 - تاثیر روش استخراج به کمک فراصوت بر میزان ترکیبات فنولی و خواص آنتیاکسیدانی عصاره گلمحمدینوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 1 , السنة 15 , بهار 1402گل محمدی با نام علمی Rosa Damascena Mill. گیاهی متعلق به تیره Rosaceae است که عصاره استخراج شده آن حاوی چند ماده مؤثره دارای خاصیت آنتیاکسیدانی و آنتیرادیکـالی می باشد. استخراج عصاره از گیاهان به روشهای مختلفی انجام می-گیرد که هر روش ممکن است بر بازده استخراج و فعالی أکثرگل محمدی با نام علمی Rosa Damascena Mill. گیاهی متعلق به تیره Rosaceae است که عصاره استخراج شده آن حاوی چند ماده مؤثره دارای خاصیت آنتیاکسیدانی و آنتیرادیکـالی می باشد. استخراج عصاره از گیاهان به روشهای مختلفی انجام می-گیرد که هر روش ممکن است بر بازده استخراج و فعالیت آنتیاکسیدانی ماده حاصل اثر بگذارد. این تحقیق به منظور ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ دو روش استخراج عصاره با حلال و به کمک ﻓﺮاﺻﻮت ﺑﺮ بازده استخراج، ﻣﻴﺰان ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﻲ و ﺧﻮاص آﻧﺘﻲاﻛﺴﻴﺪاﻧﻲ عصاره انجام شد. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ بازده استخراج (3/36%) مربوط به عصاره استخراج شده به کمک فراصوت در شدت 100 وات و زمان 10 دقیقه بود. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان ﺗﺮﮐﯿﺒـﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ کل ﻋﺼــﺎرهها ﻧﺸــﺎن داد که روش اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽداری ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ ﻋﺼﺎره داﺷﺘﻪ اﺳﺖ (P<0/05). ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﻨﻮﻟﯽ در ﻋﺼﺎره اﺳـﺘﺨﺮاجی به کمک فراصوت در شدت 100 وات و زمان 30 دقیقه (3/548 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) مشاهده ﺷﺪ. نتایج آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ (ANOVA) با استفاده از ﻧﺮماﻓﺰار SPSS و بر پایه طرح کاملا تصادفی نشان داد روش استخراج تاثیر معنیداری بر روی مهار رادیکالهای آزاد DPPH نداشت درحالیکه بین نتایج فعالیتهای ضداکسایشی عصارههای استخراجی به دو روش خیساندن و فراصوت اختلاف معنیداری مشاهده گردید (P<0/05). با افزایش زمان، میزان احیا آهن و فعالیت آنتیاکسیدانی عصارهها افزایش یافت و بین فعالیتهای ضداکسایشی عصارهها اختلاف معنیدار آماری مشاهده شد. ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آنتوسیانینی در ﻋﺼﺎره اﺳـﺘﺨﺮاجی به کمک فراصوت (06/125 میلیگرم در گرم عصاره) تعیین گردید و ﻋﺼﺎره استخراج شده به روش خیساندن ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ (3/68 میلی گرم در گرم عصاره) ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آنتوسیانینی را نشان داد. تفاصيل المقالة -
المقاله
15 - بررسیتاثیرافزودن پکتین وکنسانتره کشمش برخصوصیاتکمی و کیفی نان فاقدگلوتن حاصل از مخلوطآردگاورس(Setaria italica) و آرد برنجنوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 2 , السنة 16 , تابستان 1403نان حاصل از آرد گندم یکی از پر مصرفترین غذاها در سراسر جهان است، امّا بیماران سلیکاکی قادر به استفاده از آن نیستند. به بیماری عدم تحمل گلوتن، بیماری سلیاک گفته میشود و تنها روش درمان این بیماری، بکارگیری یک رژیم غذایی فاقد گلوتن است. به منظور ارزیابی اثر هیدروکلوئید پ أکثرنان حاصل از آرد گندم یکی از پر مصرفترین غذاها در سراسر جهان است، امّا بیماران سلیکاکی قادر به استفاده از آن نیستند. به بیماری عدم تحمل گلوتن، بیماری سلیاک گفته میشود و تنها روش درمان این بیماری، بکارگیری یک رژیم غذایی فاقد گلوتن است. به منظور ارزیابی اثر هیدروکلوئید پکتین و کنسانتره کشمش برخواص نانوایی نان فاقد گلوتن حاصل از مخلوط آرد گاورس (setaria italic) و آرد برنج (oryza satira)، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد که در آن فاکتورهای آزمایشی مقادیر 1/5% و 2/5% پکتین و مقادیر 3% و 4% کنسانتره کشمش به همراه ترکیبات این دو ماده بود. آزمون سفتی و روند بیاتی نان برای تیمارهای مد نظر در سه زمان 24، 48و 72 ساعت بعد از پخت در قالب یک آزمایش فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از پکتین میتواند باعث افزایش پایداری و ثبات خمیر و کاهش درجه نرمی خمیر گردد .در آزمون رنگ سنجی مشخص گردید روشنترین رنگ پوسته نان مربوط به نان حاوی پکتین است. بالاترین میزان حجم و حجم مخصوص را تیمارهایی که ترکیبی از پکتین و کنسانتره کشمش داشتند از خود نشان دادند. همچنین پکتین و کنسانتره کشمش توانستند در کلیه سطوح مقداری مورد استفاده، با کاهش سفتی و سختی مغز نان سبب کُند شدن روند بیاتی گردند و در این راستا بیشترین تأثیر را تیمار 2/5% پکتین +4 % کنسانتره کشمش از خود نشان داد بطوریکه میزان سفتی نان در طول زمان 24 ساعت بعد از پخت با زمان 48 ساعت بعد از پخت تفاوت معنی دار نداشت. نتایج حاکی از اینست که امکان تولید نان فاقد گلوتن از مخلوط آرد گاورس و آرد برنج و ارتقاء کیفیت آن با بکارگیری پکتین و کنسانتره کشمش وجود دارد.واژههای کلیدی: نان فاقد گلوتن، پکتین، کنسانتره کشمش، آرد گاورس، آرد برنج. تفاصيل المقالة -
المقاله
16 - مطالعه ی اثر شرایط کاراملیزاسیون و نوع قند بر شدت قهوه ای شدن و ویژگی های احیاءکنندگی و آنتی اکسیدانی کارامل تولیدینوآوری در علوم و فناوری غذایی , العدد 4 , السنة 12 , پاییز 1399واکنش کاراملیزاسیون روش مناسبی برای ایجاد رنگ و آروما در مواد غذایی محسوب می گردد. از طرفی کارامل تولیدی می تواند دارای فعالیت آنتی اکسیدانی نیز باشد؛ که این مسأله به pH و نوع قند مورد استفاده در واکنش بستگی دارد. به منظور بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی کارامل تولیدی از قند أکثرواکنش کاراملیزاسیون روش مناسبی برای ایجاد رنگ و آروما در مواد غذایی محسوب می گردد. از طرفی کارامل تولیدی می تواند دارای فعالیت آنتی اکسیدانی نیز باشد؛ که این مسأله به pH و نوع قند مورد استفاده در واکنش بستگی دارد. به منظور بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی کارامل تولیدی از قندهای مختلف، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع قند(گلوکز، فروکتوز، ساکارز و مالتوز)، pH (4، 7 و 10) و زمان حرارت دهی(صفر، 40 و 80 دقیقه) بودند. غلظت محلول قندها 40 % و دمای آماده سازی نمونه های کارامل °C150 بود. شدت قهوه ای شدن، قدرت احیاءکنندگی و فعالیت آنتی اکسیدانی (درصد رادیکال گیرندگی DPPH) در تیمارها مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که کارامل تهیه شده از فروکتوز، در 10=pH که در دمای °C150 به مدت 80 دقیقه حرارت دیده بود، بیشترین شدت قهوه ای شدن، قدرت احیاءکنندگی و فعالیت آنتی اکسیدانی را نسبت به سایر تیمارها داشت. به طور کلی با افزایش pH و زمان حرارت دهی در طی کاراملیزاسیون قندها، شدت قهوه ای شدن، قدرت احیاءکنندگی و فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت. نکته حائز اهمیت آن است که با افزایشpH و زمان حرارت دهی در دمای °C150 ، شدت قهوه ای شدن، قدرت احیاءکنندگی و فعالیت آنتی اکسیدانی به این ترتیب از فروکتوز به ساکارز کاهش یافت: فروکتوز > گلوکز > مالتوز > ساکارز. نتایج حاصل نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی کارامل تولیدی به pH اولیه و نوع قند بستگی دارد. تفاصيل المقالة -
المقاله
17 - اثرعصاره و فیبر ساقه نعناع بر زنده مانی باکتری بیفیدو باکتریوم لاکتیس در ماست همزده به روش سطح پاسخمیکروب شناسی مواد غذائی , العدد 1 , السنة 3 , بهار 1395امروزه گرایش به تولید غذاهای با اثرات سلامتیبخش، افزایش یافته است. نعناع یکی از گیاهانی است که اثرات سلامتی بخش آن ثابت شده است. افزودن باکتریهای پروبیوتیک به ماست خواص سلامتیبخش آن را افزایش میدهد. هدف از این مطالعه افزودن عصاره و فیبر ساقه نعناع به ماست همزده حاوی أکثرامروزه گرایش به تولید غذاهای با اثرات سلامتیبخش، افزایش یافته است. نعناع یکی از گیاهانی است که اثرات سلامتی بخش آن ثابت شده است. افزودن باکتریهای پروبیوتیک به ماست خواص سلامتیبخش آن را افزایش میدهد. هدف از این مطالعه افزودن عصاره و فیبر ساقه نعناع به ماست همزده حاوی باکتری بیفیدوباکتریوم لاکتیس (BB-12) و بررسی زندهمانی این باکتری است. بدین منظور، از روش سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی چرخشپذیر استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که رابطه بین غلظتهای مختلف فیبر و عصاره و زندهمانی باکتری بیفیدوباکتریوم لاکتیس در روزهای اول تا بیست و یکم معنیدار است(P<0.01). بهینهسازی، با استفاده از روش سطح پاسخ نشان داد که بیشترین زندهمانی باکتری بیفیدو باکتریوم لاکتیس زمانی حاصل میگردد که غلظت عصاره و فیبر به ترتیب 0/1 و 1/3 درصد باشد. در این شرایط مطلوبیت مدل برابر با 0/94 و تعداد باکتری بیفیدوباکتریوم لاکتیس در روز اول 0/005±7/11 log cfu/ml، روز هفتم 0/035±6/49 log cfu/ml، روز چهاردهم 0/055±6/24 cfu/ml log و روز بیست و یکم 0/17±5/41 log cfu/ml بود. از آنجایی که ماست تولید شده تحت شرایط بهینه حاوی حداقل 106 پرگنه باکتری در هر میلیلیتر بود، لذا محصول فوق فراسودمند نامیده شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
18 - اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک توده های بومی زیره سبز (Cuminumcyminum) حاصل از کالوساکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1397انتخاب گیاهان مقاوم به شوری در مرحلة جوانه زنی از طریق کشت در محیط آزمایشگاهی روشی کم هزینه و مطمئن محسوب می شود. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف شوری بر توده های زیرة سبز مورد بررسی قرار گرفت.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکت أکثرانتخاب گیاهان مقاوم به شوری در مرحلة جوانه زنی از طریق کشت در محیط آزمایشگاهی روشی کم هزینه و مطمئن محسوب می شود. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف شوری بر توده های زیرة سبز مورد بررسی قرار گرفت.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تنش شوری با سطوح 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر مترمربع NaCl و 8 توده زیره سبز شیراز، آباده، کرمان، جیرفت، بیرجند، سبزوار، تربت حیدریه و جاجرم بودند. ریزنمونه های ساقهچه حاصل از کشت آزمایشگاهی بذور هر یک از تودههای زیره سبزجهت تولید کالوس و باززایی گیاهچه به محیط کشت MS حاوی 1میلی گرم در لیترNAA و 2 میلی گرم در لیتر Kin منتقل شد. گیاهچههای حاصل از کشت کالوس جهت بررسی اثر تنش شوری در شرایط گلخانهای کشت گردیدند. نتایج حاکی از کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک زیرة سبز در نتیجة افزایش سطوح شوری بود. شوری همچنین باعث کاهش درصد اسانس و محتوای پتاسیم بافتهای گیاهی گردید. بیشترین تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در توده کرمان و بیشترین درصد اسانس و محتوای پتاسیم در توده جیرفت مشاهده شد. توده کرمان در شرایط شور از عملکرد بیولوژیک و تعداد چتر در بوته بیشتری نسبت به سایر ارقام برخوردار بود. تفاصيل المقالة -
المقاله
19 - تأثیر کاربرد نیتروژن بر قدرت رقابتی گیاه ذرت در تراکمهای مختلف علفهرز قیاقاکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1396به منظور بررسی تأثیر کاربرد نیتروژن بر قدرت رقابتی گیاه ذرت در تراکمهای مختلف علفهرز قیاق، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل دو مقدار نیتروژن (توصیه أکثربه منظور بررسی تأثیر کاربرد نیتروژن بر قدرت رقابتی گیاه ذرت در تراکمهای مختلف علفهرز قیاق، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل دو مقدار نیتروژن (توصیهشده (90 کیلوگرم در هکتار) و توصیهشده + 50%(135 کیلوگرم در هکتار)) و چهار تراکم قیاق (صفر، 1، 2 و 3 بوته در گلدان به ترتیب معادل صفر، 15، 30 و 45 بوته در مترمربع) بود. کشت در گلدانهایی با قطر 30 سانتیمتر و حجم تقریبی 10 کیلوگرم خاک انجام گرفت. تراکم ذرت در هر گلدان پنج بوته در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که شاخص کلروفیل، وزن خشک ساقه، قطر ریشه، سطح ریشه، حجم ریشه، وزن خشک ریشه و نسبت ریشه به تاج تحت تأثیر مقدار مصرف نیتروژن قرار گرفت و افزایش مقدار نیتروژن سبب افزایش این خصوصیات شد. افزایش تراکم قیاق سبب کاهش 89/7 درصدی شاخص کلروفیل، 48/16 درصدی وزن خشک ساقه، 31/21 درصدی قطر ریشه، 18/22 درصدی سطح ریشه، 99/22 درصدی حجم ریشه و افزایش 1/1 درصدی ارتفاع نهایی ذرت شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط استفاده از نیتروژن اگرچه قدرت رقابتی ذرت در مقایسه با قیاق افزایش پیدا میکند با این وجود افزایش تراکم قیاق اثر منفی بر خصوصیات رشدی ریشه ذرت دارد. تفاصيل المقالة -
المقاله
20 - اثر منبع و مقدار مصرف پتاسیم بر ویژگیهای کیفی چغندر قند رقم ارس در شرایط آبیاری کامل و محدوداکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 4 , السنة 10 , پاییز 1397به منظور بررسی اثر منبع و مقدار مصرف پتاسیم بر ویژگیهای کیفی چغندرقند تحت شرایط آبیاری کامل و محدود، آزمایشی مزرعهای در شهرستان جوین واقع در استان خراسان رضوی در سال زراعی 90-1389 اجرا شد. آزمایش به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انج أکثربه منظور بررسی اثر منبع و مقدار مصرف پتاسیم بر ویژگیهای کیفی چغندرقند تحت شرایط آبیاری کامل و محدود، آزمایشی مزرعهای در شهرستان جوین واقع در استان خراسان رضوی در سال زراعی 90-1389 اجرا شد. آزمایش به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در دو سطح آبیاری کامل با دور آبیاری 10 و آبیاری محدود با دور آبیاری 20 روز، منبع پتاسیم در دو سطح سولفات پتاسیم و کلرید پتاسیم و مقدار مصرف پتاسیم در سه سطح صفر (شاهد)، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار K2O بودند. نتایج نشان داد که آبیاری محدود، غلظت سدیم ریشه را نسبت به تیمار آبیاری کامل، 8/16 درصد افزایش داد. سایر ویژگیهای کیفی چغندر قند تحت تأثیر سطوح مختلف آبیاری قرار نگرفت. استفاده از کلرید پتاسیم، باعث افزایش میزان ماده خشک و کاهش محتوای نیتروژن ریشه در مقایسه با سولفات پتاسیم گردید. با افزایش مقدار مصرف پتاسیم، درصد قند ناخالص، قند خالص، خلوص قند و ضریب قلیائیت ریشه افزایش یافت، امّا درصد قند ملاس، محتوای پتاسیم، سدیم و نیتروژن ریشه کاهش نشان داد. بالاترین مقادیر قند ناخالص، قند خالص، خلوص قند و ضریب قلیائیت ریشه و همچنین کمترین درصد قند ملاس ، محتوای پتاسیم، سدیم و نیتروژن ریشه در تیمار 100 کیلوگرم در هکتار K2O مشاهده گردید. با توجه به نتایج، در شرایط اقلیمی مشابه، استفاده از مقادیر بالای پتاسیم به ویژه به شکل کلرید پتاسیم، جهت بهبود ویژگیهای کیفی چغندر قند تحت شرایط آبیاری کامل و محدود قابل توصیه میباشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
21 - واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه به نوع کود پتاسیم و مقادیر مختلف کود روی در شرایط تنش شوریاکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1395به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه به نوع کود پتاسیم مصرفی و مقادیر مختلف کود روی در شرایط تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی بردسکن در سال زراعی 1390اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع منبع کود أکثربه منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه به نوع کود پتاسیم مصرفی و مقادیر مختلف کود روی در شرایط تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی بردسکن در سال زراعی 1390اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی نوع منبع کود پتاسه (نیترات پتاسیم، سولفات پتاسیم و کلرور پتاسیم(به میزان 100 کیلوگرم در هکتار P2O5) و مقادیر مختلف کود روی از منبع سولفات روی (0، 20، 40 و 60 کیلوگرم در هکتار) بود. آزمایش در شوری dS m-12/8 خاک و dS m-1 9 آب انجام شد. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، عملکرد وش، کیل و درصد زودرسی تحت تأثیر نوع کود پتاسیم مصرفی و مقادیر مختلف کود روی قرار گرفت. از نظر شاخصهای مورد بررسی مصرف پتاسیم از منبع نیترات پتاسیم نسبت به سایر منابع در شرایط شور مناسبتر بود. اگرچه اختلاف آماری معنیداری بین مصرف 40 و 60 کیلوگرم در هکتار وجود نداشت؛ ولی افزایش مصرف کود روی به 60 کیلوگرم سبب افزایش ارتفاع بوته (46/23%)، تعداد غوزه در بوته (01/17%)، وزن غوزه (58/15%)، عملکرد وش (38/23%)، کیل (66/4%) و درصد زودرسی (86/4%) در مقایسه با عدم مصرف روی شد. در مجموع نتایج نشان داد که در شرایط شور استفاده از کود روی سبب کاهش اثرات شوری گردید و استفاده از 40 کیلوگرم در هکتار روی از منبع سولفات روی و پتاسیم از منبع نیترات پتاسیم سبب تولید حداکثر عملکرد وش پنبه شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
22 - اثر اضافه کردن مویان در کاهش دز مصرفی علفکش سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل(توتال) در مزارع گندماکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 5 , السنة 11 , زمستان 1398به منظور بررسی اثر اضافه کردن مویان در کاهش دز مصرفی علفکش سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل آزمایشی مزرعهای در سال ۱۳93-۱۳9۴ در مزرعه شخصی در روستای حکمآباد شهرستان سبزوار در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. فاکتور أکثربه منظور بررسی اثر اضافه کردن مویان در کاهش دز مصرفی علفکش سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل آزمایشی مزرعهای در سال ۱۳93-۱۳9۴ در مزرعه شخصی در روستای حکمآباد شهرستان سبزوار در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از: مقادیر مویان در دو سطح توصیهشده (1% از منبع سیتوگیت )و 50 درصد بیشتر از مقدار توصیهشده و مقدار کاهشیافته علفکش دومنظوره سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل(توتال)در پنج سطح (0، 25، 50، 75 و 100 درصد دز توصیهشده (45 گرم در هکتار از فرمولاسیون WG 80%) استفاده گردید. نتایج نشان داد که اضافه کردن مویان سبب کاهش بیشتر وزن خشک علف هرز و افزایش درصد خسارت به علف هرز و گیاه زراعی و عملکرد بیولوژیکی و اقتصادی شد در حالی که بر سایر صفات مورد مطالعه اثر معنیداری نداشت. نتایج برازش منحنی دز-پاسخ نشان داد دوز علفکش لازم برای کاهش 50 درصد وزن خشک علف هرز در دز توصیه شده مویان برابر با 29/61 و برای دز توصیه شده+50% مویان برابر با 93/41 درصد از مقدار توصیه شده است. استفاده از دز توصیه شده علفکش در مقایسه با شاهد سبب کاهش وزن خشک علف هرز، خسارت به علف هرز، خسارت به گیاه زراعی، ارتفاع گیاه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی گردید که اختلاف آماری معنیداری با مصرف 75% دز توصیه شده نداشت. تفاصيل المقالة -
المقاله
23 - تأثیر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)اکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 12 , بهار 1399هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی میباشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد میکند. بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل آزمایشی در شرایط مزرعهای در دو سال زراعی 92-91 و 93-92 به أکثرهندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی میباشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد میکند. بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل آزمایشی در شرایط مزرعهای در دو سال زراعی 92-91 و 93-92 بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در منطقه سبزوار اجرا گردید. تنش خشکی بهعنوان کرت اصلی بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر در سه سطح (50، 75 و 100 میلیمتر) و مقادیر مختلف کود دامی (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) بهعنوان کرت فرعی در چهار سطح در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد افزایش سطح تنش باعث کاهش تعداد میوه در مترمربع (49 درصد)، وزن خشک تک میوه (14 درصد) و بهدنبال آن کاهش عملکرد میوه (38 درصد) و دانه (40 درصد) گردید. تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه تحت تأثیر تنش خشکی قرار نگرفت. افزایش مقادیر مصرف کود دامی باعث افزایش عملکرد و اجزای عملکرد (بهجز وزن صد دانه) گیاه شد. کمترین میزان عملکرد میوه و دانه و اجزای عملکرد در تیمار عدم مصرف کود دامی و بیشترین آنها در نتیجه مصرف 60 تن کود دامی در هکتار مشاهده گردید. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد میوه و دانه از آبیاری پس از 50 میلیمتر تبخیر و مصرف 60 تن کود دامی در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة -
المقاله
24 - تاثیر کاربرد نیتروکسین و سطوح آبیاری بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزااکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 13 , بهار 1400به منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع ط أکثربه منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان بجنورد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در سه سطح به صورت بدون تنش، تنش ملایم، تنش شدید به عنوان کرت اصلی و مصرف نیتروکسین به صورت بذرمال در دو سطح کاربرد نیتروکسین و عدم کاربرد نیتروکسین و سه رقم کلزای پاییزه ناتالی، اکاپی و نپتون به صورت فاکتوریل ترکیب شده و به عنوان کرت فرعی بودند. تنش شدید در مقایسه با شرایط بدون تنش سبب کاهش 5/62 درصدی ارتفاع بوته، 3/76 درصدی تعداد شاخه فرعی، 56/45 درصدی تعداد غلاف در بوته، 3/1 درصدی تعداد دانه در غلاف، 52/11 درصدی وزن هزار دانه، 2/19 درصدی عملکرد دانه، 5/5 درصدی درصد روغن دانه و 45/90 درصدی عملکرد روغن دانه شد، بیشترین ارتفاع بوته (156 سانتی متر) و تعداد شاخه فرعی(1/8 عدد) در رقم اکاپی، تعداد دانه در غلاف (8/24 عدد) و وزن هزار دانه (44/3 گرم) در رقم نپتون، عملکرد دانه (2062 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن دانه (933 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و عملکرد پروتئین (321 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و نپتون مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد رقم ناتالی، نسبت به سایر ارقام تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی دارد. مصرف نیتروکسین موجب افزایش تحمل گیاه کلزا در مقابل تنش خشکی شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
25 - بررسی پایداری اکولوژیک معرفی گیاهان جدید به الگوی کشت از دیدگاه امرژیاکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 13 , بهار 1400آنالیز امرژی راهکار مناسبی برای ارزیابی پایداری سیستمهای تولید محصولات کشاورزی در سطح منطقهای است. در این مطالعه پایداری سیستمهای تولید چهار محصول زراعی عمده یعنی گندم و جو (به عنوان گیاهان قدیمی الگوی کاشت) و چغندرقند و زعفران (به عنوان گیاهان جدید الگوی کاشت) با اس أکثرآنالیز امرژی راهکار مناسبی برای ارزیابی پایداری سیستمهای تولید محصولات کشاورزی در سطح منطقهای است. در این مطالعه پایداری سیستمهای تولید چهار محصول زراعی عمده یعنی گندم و جو (به عنوان گیاهان قدیمی الگوی کاشت) و چغندرقند و زعفران (به عنوان گیاهان جدید الگوی کاشت) با استفاده از تکنیک امرژی در شهرستان خوشاب استان خراسان رضوی مقایسه شد. کل امرژی حمایتکننده تولید برای سیستم کشت گندم، جو، چغندرقند و زعفران به ترتیب 1016×32/2، 1016×91/1، 1016×95/4، و 1016×04/2، امژول خورشیدی در هکتار بود. بیشترین سهم امرژی از بخش منابع قابل تجدید محیطی در کشت چغندرقند (10/4 درصد)، از بخش منابع غیرقابل تجدید محیطی در کشت جو (70/55 درصد) و منابع خریداری شده تجدیدپذیر (80/40 درصد) و غیر قابل تجدید خریداری شده (48/36 درصد در کشت زعفران به دست آمد. تغییر الگوی کاشت سبب افزایش شاخصهای درصد تجدیدپذیری امرژی، نسبت بارگذاری زیستمحیطی، شاخص پایداری محیط زیست اصلاح شده، نسبت سرمایهگذاری امرژی و کاهش شاخصهای نسبت عملکرد امرژی، نسبت بارگذاری زیست محیطی اصلاح شده، شاخص پایداری محیط زیست و شاخص امرژی توسعه پایدار شد. بومنظام زعفران و چغندرقند بالاترین شاخص پایداری محیطزیست اصلاح شده را داشتند. اگرچه شاخص نسبت بارگذاری زیستمحیطی در کشت زعفران بالاتر از سایر سیستمهای کشت بود اما شاخص نسبت بارگذاری زیست محیطی اصلاح شده در این محصول بسیار کمتر از 3 محصول دیگر به دست آمد، بر این اساس میتوان کشت زعفران را به عنوان یک گیاه پایدار که حداقل فشار به منابع زیست محیطی را دارد توصیه کرد تفاصيل المقالة -
المقاله
26 - ارزیابی و انتخاب ژنوتیپهای مختلف چغندرقند جهت کشت زمستانه در استان خراسان رضویاکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 2 , السنة 14 , تابستان 1401بهمنظور ارزیابی و انتخاب مناسبترین ژنوتیپ چغندرقند در کشت زمستانه، 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به طور جداگانه در دو منطقه جوین و تربتجام در سال زراعی 99-1398 مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه جوین 1/94 درصد و در تربتجام 90 درصد از کل تنوع أکثربهمنظور ارزیابی و انتخاب مناسبترین ژنوتیپ چغندرقند در کشت زمستانه، 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به طور جداگانه در دو منطقه جوین و تربتجام در سال زراعی 99-1398 مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه جوین 1/94 درصد و در تربتجام 90 درصد از کل تنوع موجود در بین دادهها توسط سه مؤلفه توجیه شد که طبق این نتایج صفات درصد قند ملاس، محتوی سدیم، ضریب استحصال شکر و عملکرد ریشه بهعنوان معیارهای مناسب در انتخاب ژنوتیپها جهت کشت زمستانه بیشترین تأثیر را در مؤلفههای اول تا سوم داشتند. تجزیه خوشهای به روش Ward نشان داد، ژنوتیپهای مورد بررسی در هر دو منطقه جوین و تربتجام در سه خوشه قرار گرفتند. در منطقه جوین در خوشه اول ژنوتیپ FDIR19B3021 و در تربتجام ژنوتیپ FDIR19B4028، در خوشه دوم ژنوتیپها SBSI-6 و SVZA2019-JD0402 به ترتیب برای منطقه جوین و تربتجام و در خوشه سوم ژنوتیپ SVZA2019-JD0400 برای منطقه جوین و رقم Perfekta بهعنوان نماینده گروه برای تربتجام انتخاب شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که دو منطقه از نظر ژنوتیپ مورد استفاده با هم تفاوت دارند و در کشت زمستانه اگرچه عملکرد ریشه در حد مطلوبی تولید میشود اما افزایش ناخالصیهای ریشه بهعنوان یک مشکل این روش کاشت میباشد. بر این اساس در منطقه جوین ژنوتیپ FDIR19B3021 و در منطقه تربتجام ژنوتیپ FDIR19B4028 قابل پیشنهاد میباشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
27 - تأثیر منابع کودهای نیتروژنه و مقادیر مختلف روی بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه در شرایط شوراکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 2 , السنة 7 , تابستان 1394به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد پنبه رقم ورامین به نوع کود نیتروژن و مقادیر مختلف کود روی در شرایط شور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی شهرستان بردسکن در سال 390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شام أکثربه منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد پنبه رقم ورامین به نوع کود نیتروژن و مقادیر مختلف کود روی در شرایط شور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آستان قدس رضوی شهرستان بردسکن در سال 390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل: نوع منبع کود نیتروژن از منبع سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم و اوره و مقادیر مختلف کود روی از منبع سولفات روی (به میزان صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد تعداد شاخه زایشی، تعداد قوزه در بوته، وزن قوزه و عملکرد وش تحت تأثیر نوع کود مصرفی و مقادیر مختلف کود روی قرار گرفت. نوع کود نیتروژنه اثری بر درصد کیل نداشت. از نظر شاخصهای مورد بررسی مصرف نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم نسبت به سایر منابع مناسبتر بود. استفاده از کود روی تا 60 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش تعداد شاخه زایشی (29/27 درصد)، تعداد قوزه در بوته (01/17 درصد)، وزن قوزه (74/4 درصد)، عملکرد وش (88/26 درصد) و کیل (11/27 درصد) نسبت به تیمار عدم مصرف روی شد. در مجموع نتایج نشان داد که در شرایط شوری خاک استفاده از کود روی سبب کاهش اثرات شوری گردید و استفاده از 40 کیلوگرم در هکتار روی از منبع سولفات روی و نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم سبب تولید حداکثر عملکرد وش پنبه شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
28 - تأثیر زمان آبیاری تکمیلی و محلولپاشی روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخوداکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 4 , السنة 6 , پاییز 1393به منظور بررسی زمان آبیاری تکمیلی و زمان محلولپاشی روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود دیم آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در سبزوار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل زمان آبیاری تکمیلی در چهار سطح (عد أکثربه منظور بررسی زمان آبیاری تکمیلی و زمان محلولپاشی روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود دیم آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در سبزوار انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل زمان آبیاری تکمیلی در چهار سطح (عدم آبیاری ، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله غلاف دهی و آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گلدهی) به عنوان کرت اصلی و زمان محلولپاشی با سولفات روی با غلظت دو در هزار در چهار سطح (عدم محلولپاشی، محلول پاشی در مرحله رویشی، مرحله گلدهی و محلول پاشی در مرحله گلدهی و رویشی) به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گلدهی بالاترین عملکرد دانه (57/49 گرم در متر مربع)، عملکرد بیولوژیک (04/65 گرم در متر مربع)، تعداد دانه در بوته (84/28) و ارتفاع بوته (27 سانتی متر) را تولید کرد، درحالیکه وزن هزار دانه عکسالعمل خاصی به آبیاری تکمیلی نشان نداد. واکنش عملکرد دانه و اجزای عملکرد به زمان محلولپاشی متفاوت بود. به نحوی که حداکثر عملکرد دانه (44/47 گرم در متر مربع)، عملکرد بیولوژیک (59/65 گرم در متر مربع)، و تعداد دانه در بوته (65/26) در محلولپاشی سولفات روی در دو زمان رویشی وگلدهی به دست آمد در حالی که محلولپاشی در زمان گلدهی سبب افزایش وزن هزار دانه شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که جهت حصول عملکرد مطلوب، محلولپاشی سولفات روی در مرحله رویشی+گلدهی و آبیاری تکمیلی در هر دو مرحله غلاف دهی و گلدهی در شرایط آب و هوایی سبزوار بهترین نتیجه را خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
المقاله
29 - اثر طول دورهی تداخل علفهای هرز با چغندر قند در مقادیر مختلف مصرف نیتروژناکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 5 , السنة 6 , زمستان 1393به منظور بررسی اثر طول دورهی تداخل علفهای هرز با چغندر قند در شرایط مدیریت مختلف زراعی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در شمال غرب سبزوار در سال زراعی 92-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه مقادیر مختلف نیتروژن (100، 200 و 300 أکثربه منظور بررسی اثر طول دورهی تداخل علفهای هرز با چغندر قند در شرایط مدیریت مختلف زراعی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در شمال غرب سبزوار در سال زراعی 92-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه مقادیر مختلف نیتروژن (100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار به ترتیب کم، متوسط و زیاد) به عنوان فاکتور اصلی و طول دوره تداخل (0، 30، 45، 60 روز بعد از سبز شدن به همراه تیمار تداخل کامل) به عنوان فاکتور فرعی بود. نتایج نشان داد که افزایش نیتروژن مصرفی سبب افزایش وزن خشک علفهای هرز در واحد سطح شد اما تراکم علف هرز تحت تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن قرار نگرفت. بیشترین عملکرد ریشه، درصد قند خالص و عملکرد قند با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به دست آمد درحالیکه حداکثر قند ملاس، نیتروژن مضره و درصد سدیم ریشه در مصرف 300 کیلوگرم در هکتار نیتروژن مشاهده شد. تداخل کامل علف هرز سبب کاهش 12/57 درصدی عملکرد ریشه، 69/83 درصدی عملکرد قند، 01/16 درصدی عیار، 54/34 درصدی سدیم ریشه و 37/17 درصدی میزان پتاسیم ریشه شد. بالاترین عملکرد ریشه و عملکرد قند در تیمار عاری از علف هرز مشاهده شده که اختلاف آماری معنیداری با تیمار تداخل 30 روز بعد از سبز شدن وجود نداشت. افزایش طول دوره تداخل تراکم علفهای هرز را کاهش اما وزن خشک آن را افزایش داد. در شرایط رقابتی علفهای هرز در مقادیر کم و زیاد نیتروژن، قدرت رقابتی چغندر قند نسبت به علفهای هرز کمتر و در سطح متوسط نیتروژن قدرت رقابتی چغندر قند بیشتر بود. بر این اساس در شرایط رقابتی علفهای هرز استفاده از 200 کیلوگرم در هکتار و کنترل علفهای هرز در 30 روز بعد از سبز شدن مناسبترین تیمار مدیریت علفهای هرز بود. تفاصيل المقالة -
المقاله
30 - بررسی اثرات آللوپاتی اندام های مختلف آفتابگردان بر روی جوانه زنی بذور ریز و درشت گندماکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 3 , بهار 1390به منظور بررسی تاثیراندازه بذر بر کاهش اثرات آللوپاتی اندامهای مختلف آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1390 انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از : بذور گندم (ریز و درشت)، عصاره آبی اندا أکثربه منظور بررسی تاثیراندازه بذر بر کاهش اثرات آللوپاتی اندامهای مختلف آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال 1390 انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از : بذور گندم (ریز و درشت)، عصاره آبی اندام های مختلف آفتابگردان( برگ، ساقه و ریشه) و غلظت های مختلف عصاره آبی( 0، 15، 20، 25 درصد). نتایج آزمایش نشان داد که عصاره ریشه آفتابگردان نسبت به عصاره ساقه و برگ اثرات منفی شدیدتری بر خصوصیات جوانه زنی ارقام ریز و درشت گندم داشت. غلظت 25 درصد عصاره آفتابگردان بیشترین درصد بازدارندگی (43درصد) بر جوانه زنی گندم داشت که این بازدارندگی در بذرهای ریز نسبت به بذور درشت بیشتر بود. بذور درشت تر از نظر کلیه خصوصیات مورد مطالعه نسبت به بذور ریزتر برتر بودند. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از بذرهای درشت سبب کاهش اثرات منفی بازدارنده جوانه زنی آفتابگردان میشود. تفاصيل المقالة -
المقاله
31 - اثر مصرف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام مقاوم و حساس به شوری گندم در شرایط شوراکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 2 , السنة 3 , تابستان 1390به منظور بررسی اثر مصرف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مقاوم و حساس به شوری گندم در شرایط شور، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه آزاد واحد سبزوار در سال 1389-1390 انجام شد. این بررسی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای أکثربه منظور بررسی اثر مصرف اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مقاوم و حساس به شوری گندم در شرایط شور، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه آزاد واحد سبزوار در سال 1389-1390 انجام شد. این بررسی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل رقم در 2 سطح فلات (حساس به شوری) و اکبری (مقاوم به شوری) و نحوه مصرف اسید سالیسیلیک در 4 سطح (بصورت بذر مالی، محلول پاشی، بذر مالی به همراه محلول پاشی و یک تیمار شاهد) بود. بذرمالی با استفاده از 5/0 گرم اسید سالیسیلیک قبل از کشت و محلول پاشی با استفاده از 5/0 میلی مولار در مرحله ساقه رفتن صورت گرفت. نتایج نشان داد به جز سدیم و پتاسیم عملکرد و اجزای عملکرد تحت تأثیر روش مصرف اسید سالیسیلک قرار گرفت. بیشترین عملکرد در روش بذرمالی+محلول پاشی مشاهده شد. استفاده از اسید سالیسیلیک نسبت به شاهد سبب افزایش کلیه پارمترها در شرایط شور شود. عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه در دو رقم با هم اختلاف آماری معنی داری داشت و رقم اکبری نسبت به رقم فلات برتری داشت. در این شرایط رقم اکبری 18 درصد عملکرد اقتصادی بیشتری نسبت به رقم فلات داشت. از نظر سایر خصوصیات اندازه گیری شده اختلافی بین دو رقم مشاهده نشد. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد در شرایط شور استفاه از رقم اکبری و بذرمالی+محلولپاشی اسید سالیسیلیک مناسبترین تیمار جهت حصول عملکرد مطلوب بود. م در هکتار بیشترین وزن تر را داشت. در بین الگوهای کاشت مورد مطالعه، الگوی کاشت یک طرفه بیشترین وزن تر را با 13519 کیلوگرم در هکتار و بیشترین میزان بیوماس را با 7200 کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داد. در بین تراکم های آزمایش شده، بیشترین وزن تر با 13084 کیلوگرم در هکتار، بیشترین میزان بیوماس با 44/2467 کیلوگرم در هکتار و بیشترین تعداد میوه با 4/13450 میوه از تراکم 80000 بوته در هکتار بدست آمد. تفاصيل المقالة -
المقاله
32 - تداخل یولاف وحشی (Avena ludoviciana) در واریته های رقیب و غیر رقیب گندم: عملکرد و اجزای عملکردبوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 3 , بهار 1386به منظور بررسی اثر تداخل یولاف وحشی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم رقیب و غیر رقیب گندم، آزمایشی در سال زراعی 84-83 در مزرعه تحقیقاتی بخش علف های هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی در کرج به مرحله اجرا در آمد. این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی أکثربه منظور بررسی اثر تداخل یولاف وحشی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم رقیب و غیر رقیب گندم، آزمایشی در سال زراعی 84-83 در مزرعه تحقیقاتی بخش علف های هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی در کرج به مرحله اجرا در آمد. این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو رقم رقابت کننده قوی (نیک نژاد) و رقابت کننده ضعیف (روشن) و سه تراکم کشت توصیه شده برای هررقم گندم، توصیه شده +25% و توصیه شده + 50% (به ترتیب300، 375 و 450 بوته در متر مربع برای رقم روشن و 400، 500 و 600 بوته در متر مربع برای رقم نیک نژاد) و چهار تراکم یولاف وحشی(50،25،0 و 75 بوته در متر مربع) با 4 تکرار انجام گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در سطوح مختلف تراکم یولاف وحشی، رقم نیک نژاد بیشترین و رقم روشن کمترین قابلیت رقابت را دارد. در هر دو رقم با افزایش تراکم یولاف وحشی، عملکرد کاهش پیدا کرد و این کاهش در رقم روشن بیشتر از رقم نیک نژاد بود. در صورت تداخل یولاف وحشی، افزایش تراکم کشت، تلفات عملکرد را کاهش داد. کاهش عملکرد در اثر تداخل یولاف وحشی به دلیل کاهش تعداد پنجه بارور، تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در متر مربع و وزن هزار دانه بود. در صورت تداخل یولاف وحشی، بیشترین عملکرد در رقم نیک نژاد در تراکم توصیه شده+25% و در رقم روشن در تراکم توصیه شده بود. تفاصيل المقالة -
المقاله
33 - واکنش عملکرد و اجزای عملکرد نخود به زمان و مقدار مصرف اسید هیومیکبوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 8 , زمستان 1391به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم هاشم به زمان و مقدار مصرف اسید هیومیک، در سال 1390 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان بردستان انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل زمان محلولپاشی در سه س أکثربه منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم هاشم به زمان و مقدار مصرف اسید هیومیک، در سال 1390 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان بردستان انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل زمان محلولپاشی در سه سطح (سه برگی، گلدهی و غلاف دهی) و مقدار محلولپاشی اسید هیومیک در چهار سطح (0، 2، 4 و 6 لیتر در هکتار) بود. در این آزمایش از اسید هیومیک 8 درصد با نام تجاری هیومکس که دارای 80% اسید هیومیک، 5% اکسید پتاسیم و 15% اسید فلویک بود استفاده شد. واکنش عملکرد و اجزای عملکرد به زمان محلولپاشی متفاوت بود. محلولپاشی در زمان گلدهی بیشترین اثر را بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی داشت، در حالی که محلولپاشی در زمان رویشی بیشترین اثر را بر ارتفاع نهایی و تعداد شاخه جانبی داشت. با افزایش مقدار اسید هیومیک، کلیه خصوصیات مورد بررسی به جز تعداد شاخه جانبی افزایش یافت. بیشترین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی در محلولپاشی اسید هیومیک به مقدار شش لیتر در هکتار بدست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که محلولپاشی در زمان غلافدهی به مقدار شش لیتر در هکتار جهت حصول عملکرد اقتصادی مطلوب قابل توصیه میباشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
34 - بررسی اثر زمان محلول پاشی کود کامل بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم جدید سیب زمینی در منطقه دماوندبوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 2 , زمستان 1385به منظور بررسی اثر زمان محلول پاشی کود کامل بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم سیبزمینی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1382 در منطقه آبسرد دماوند انجام شد. در این آزمایش ارقام جدید سیبزمینی آگریا و آژاکس و تیمارهای محلولپا أکثربه منظور بررسی اثر زمان محلول پاشی کود کامل بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم سیبزمینی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1382 در منطقه آبسرد دماوند انجام شد. در این آزمایش ارقام جدید سیبزمینی آگریا و آژاکس و تیمارهای محلولپاشی شامل بدون محلولپاشی (شاهد)، محلولپاشی در زمان سبز شدن کامل، محلولپاشی در ابتدای غدهبندی و محلولپاشی در ابتدای غدهبندی و پر شدن غدهها به ترتیب به عنوان سطوح فاکتورهای B , A درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر رقم بر کلیه صفات به جز وزن غده در بوته و عملکرد غده در هکتار، از نظر آماری در سطح 1 درصد معنیدار نبود نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که رقم آگریا با متوسط وزن غده در بوته معادل 3/574 گرم و عملکرد محصول 61/30 تن در هکتار نسبت به رقم آژاکس برتر بود. اثر تیمار محلولپاشی بر کلیه صفات معنیداربود. محلولپاشی در مرحله ابتدای غدهبندی و پر شدن غدهها بیشترین تأثیر را در مقایسه با تیمار شاهد (بدون محلولپاشی) که کمترین تأثیر را بر کلیه صفات دارا بود، داشت. در این مطالعه رقم آگریا و زمان محلولپاشی در مرحله ابتدای غدهبندی و پر شدن غدهها نسبت به سایرین برتر بودند. در نهایت توصیه میشود برای این منطقه و مناطق مشابه ارقام برتر مانند آگریا کشت شوند و برای حصول به بهرهوری و استفاده بیشتر از کودهای شیمیایی و افزایش عملکرد کمی و کیفی، محلولپاشی کودهای کامل در دو مرحله ابتدای غدهبندی و پر شدن غدهها انجام شود. تفاصيل المقالة -
المقاله
35 - اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندماکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر , العدد 1 , السنة 6 , بهار 1393به منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus أکثربه منظور بررسی اثر همزیستی میکوریزایی در افزایش تحمل به تنش خشکی در گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در بیرون گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال زراعی 1392-1391 انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه نوع گونه میکوریزا Glomus mosseae و Glomus intradicese به همراه تیمار شاهد عدم تلقیح و زمان اعمال تنش به صورت قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن، قطع آبیاری در زمان گلدهی و قطع آبیاری در زمان پر شدن دانه) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد گندم شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور و تعداد سنبله تحت تأثیر همزیستی میکوریزایی قرار نگرفت و اختلاف آماری معنیداری بین مصرف یا عدم مصرف میکوریزا مشاهده نشد. اما بالاترین وزن هزار دانه عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی در شرایط استفاده از گونه G. mosseae به دست آمد که اختلاف معنیداری با گونه G. intradicese نداشت. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بیشترین تأثیر منفی را بر وزن هزار دانه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی بیشترین تأثیر منفی را بر تعداد دانه در سنبله و قطع آبیاری در زمان ساقه رفتن بیشترین اثر منفی را بر تعداد پنجه در بوته داشت. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که همزیستی با میکوریزا سبب کاهش اثرات تنش خشکی گردید و استفاده از گونه G. mosseae مناسبتر از G. intradicese بود. تفاصيل المقالة