واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به تنش خشکی و گروه بندی آنها

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

سعید اهری‌زاد ¹ ( دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز )
ویدا احمدی ² ( فرهیخته ی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز )
سیدابوالقاسم محمدی ³ ( استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز )

تاريخ الإرسال : 18 السبت , ربيع الثاني, 1431 تاريخ التأكيد : 20 الخميس , ذو القعدة, 1431 تاريخ الإصدار : 16 الإثنين , ذو الحجة, 1431

الکلمات المفتاحية: تنش خشکی, تجزیه خوشه‌ای, تجزیه عاملی, لاین اینبرد نوترکیب گندم نان,

ملخص المقالة :

به‌منظور بررسی واکنش لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان به‌همراه والدین (روشن و سوپرهد) به‌تنش خشکی و گروه‌بندی آن ها، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری (80، 120 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس (Aو عامل فرعی لاین ها بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف سطوح آبیاری از نظر عملکرد و برخی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. مقایسات میانگین، کاهش این صفات را در اثر تنش خشکی نشان داد. همچنین، بین لاین ها از نظر کلیه ی صفات غیر از تعداد پنجه ی نابارور تفاوت معنی دار مشاهده شد. قابل ذکر است که اثر متقابل لاین × تنش برای کلیه ی صفات غیـر معنی دار بود. تجـزیه ی خوشه ای براساس کلیه ی صفات به روش WARD، لاین ها را به‌دو گروه تقسیم کرد و تجزیه ی تابع تشخیص این گروه بندی را تایید کرد. مقایسه انحراف از میانگین کل این دو گروه نشان داد گروه دوم با داشتن لاین‌های 10 و 31 و رقم روشن نسبت به گروه اول برتر می‌باشد. با انجام تجزیه به عامل ها بر اساس روش تجزیه به مولفه های اصلی و چرخش وریماکس چهار عامل 88.69 درصد تغییرات داده ها را تبیین نمودند. نتایج حاصل از بررسی ضرایب عاملی نشان دهنده ی اهمیت صفات عملکرد و اجزای عملکرد و قامت گیاه برای گزینش لاین های امیدبخش بود.