شناسایی ژنوتیپ‌های برنج متحمل به تنش خشکی با تجزیه و تحلیل چندمتغیره
الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعیرضا کریم کشته 1 , حسین صبوری 2
1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه پیام نور کرج
کرج، ایران
2 - دانشیار گروه تولیدات گیاهی
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
دانشگاه گنبدکاووس
گنبدکاووس، ایران
الکلمات المفتاحية: تحمل به خشکی, تنش آبی, استرس خشکی, تجزیه بای‌پلات, شاخص تحمل,
ملخص المقالة :
به منظور شناسایی ژنوتیپ های برنج متحمل به شرایط تنش خشکی، 14 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در شهرستان علی آباد کتول در سال زراعی 91-90 مورد آزمایش قرار گرفتند. تفاوت بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ ها بود. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط غرقاب و تنش خشکی و شاخص تحمل به خشکی نشان داد که شاخص های حساسیت به تنش، تحمل، میانگین عملکرد، میانگین هندسی، میانگین هارمونیک و عملکرد را به عنوان شاخص هایی برتر در هر دو شرایط غرقاب و تنش خشکی که قادرند ژنوتیپ های مقاوم با عملکرد بالا را نشان دهند انتخاب نمود. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها به کمک شاخص های تحمل به خشکی انجام شد. براساس این نمودار ژنوتیپ ها به سه گروه تقسیم شدند. ژنوتیپ های Graldo، IRAT216، غریب سیاه ریحانی، USEN، IR63372-15 که در گروه سوم قرار گرفتند و جزو ژنوتیپ های حساس به خشکی بودند. با توجه به شاخص های تحمل خشکی ژنوتیپ های سپیدرود، طارم محلی و IR83752-B-B-12-3 نظر به دارا بودن بیشترین میزان عملکرد در هر دو شرایط محیطی و داشتن شاخص تحمل به تنش بالا به عنوان ژنوتیپ های متحمل پیشنهاد می شوند.
_||_
