واکنش ارقام و لاینهای جدید گندم آبی به قطع آب آبیاری آخر فصل رشد

الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتات

بهروز اختیاری ¹ (دانشگاه آزاد مهاباد،مهاباد)
اسماعیل نبی زاده ² (دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد مهاباد، گروه زراعت، مهاباد، ایران)

تاريخ الإرسال : 27 الأحد , محرم, 1440 تاريخ التأكيد : 13 الخميس , شعبان, 1440 تاريخ الإصدار : 14 الخميس , ربيع الأول, 1440

الکلمات المفتاحية: عملکرد و اجزای عملکرد, واژه های کلیدی: تنش خشکی, لاینها و ارقام گندم,

ملخص المقالة :

دسترسی به آب در بسیاری از نقاط جهان محدود است و فرآیند خشکی بیشتر از هر عامل محیطی دیگری رشد گیاه و تولید محصولات زراعی را محدود می‌کند. به همین منظور در تحقیق حاضر صفات کمی و کیفی گیاه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثیر قطع آب آبیاری انتهای فصل رشد، به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان بوکان مورد بررسی قرار گرفت، که فاکتور اصلی محدودیت رطوبتی(S) شامل دو سطحS1 : شرایط بهینه رطوبتی و S2: محدویت رطوبتی با قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه و در صورت وقوع بارندگی، جلوگیری از بارندگی به وسیله باران گیر در مرحله پرشدن دانه بود. فاکتور دوم(C)، پنج نوع گندم آبی شامل لاینهای 5-92 C و 4-91 C و ارقام میهن، حیدری و پیشگام هستند. تیمار تنش در بلوک و ارقام و لاینهای گندم داخل بلوک قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش صفات مورد بررسی از جمله تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و بیولوژیک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. در بین آنها رقم حیدری بر بقیه ارقام برتری کامل و معنی دار و در بعضی موارد برتری محسوسی داشت. مثلاً در وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله رقم میهن و از نظر تعداد سنبله در مترمربع رقم پیشگام بر بقیه ارقام برتری داشت. در شرایط تنش خشکی ارقام حیدری، میهن و پیشگام نسبت به دو رقم دیگر برتری داشتند.