مطالعه اثر پتانسيل هاي مختلف اسمزي شوري بر جوانه زني و رشد اوليه گياهچه هاي ريحان (Osimum basilicum)
الموضوعات :
محمد حسین بیجه کشاورزی
1
,
حشمت امیدی
2
,
یوسف فیلی زاده
3
,
سید حبیب شجاعی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
2 - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزي، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزي، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
4 - گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: تنش شوري, جوانه زني, ريحان, کلريد سديم, گياه دارويي,
ملخص المقالة :
در دنیای کشاورزی امروز، یافتن گیاهانی که در برابر شوری خاک مقاوم هستند، گامی مهم در جهت استفاده بهینه از آبهای شور و افزایش بهرهوری به شمار میرود. اما مقاومت گیاهان در برابر شوری در مراحل مختلف رشد میتواند متفاوت باشد. ریحان (Ocimum basilicum L)، این گیاه علفی یکساله از خانواده نعناعیان (Lamiaceae)، نه تنها عطر و طعم بینظیری به سفرههای ما میبخشد، بلکه خواص دارویی و کاربردهای فراوانی نیز دارد. با توجه به اهمیت ريحان و چالش شوری خاک در بسیاری از مناطق، پژوهشی در سال 1389 انجام شد تا اثر تنش شوری بر جوانهزنی و خصوصیات گياهچههای ريحان بررسی شود. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زراعت انجام گرفت. در این پژوهش، 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلیمولار) با استفاده از نمک کلرید سدیم اعمال شد. تمامی دادههای این پژوهش با استفاده از نرمافزار SAS تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگینها با آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام گرفت. نتایج نشان داد که شوری خاک به طور قابل توجهی بر جوانهزنی و رشد گياهچههای ريحان تاثیر میگذارد. در این آزمایش، بالاترین درصد و سرعت جوانهزنی، طول ساقه و ریشه، و همچنین وزن تر و خشک گياهچهها در تيمار شاهد (بدون شوری) مشاهده شد. در مقابل، کمترین مقادیر این پارامترها در تيمار 150 میلیمولار شوری به دست آمد. این نتایج نشان میدهد که ريحان به تنش شوری حساس است و افزایش شوری خاک به طور قابل توجهی بر جوانهزنی و رشد آن تاثیر منفی میگذارد.
