ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی ویژگی¬های جوانه¬زنی و بنیه بذر چهار رقم تجاری سویا تولید شده در شرایط کم آبیاری با آزمون جوانه¬زنی استاندارد
الموضوعات : پژوهش های به زراعیزهرا سادات حسینی تهرانی 1 , آیدین حمیدی 2 , جهانفر دانشیان 3
1 - دانش¬آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
2 - دانشیار پژوهش سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج، ایران
3 - استاد پژوهش بخش تحقیقات دانه¬های روغنی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران
الکلمات المفتاحية: بنیه بذر, تنش خشکی, سویا, کم آبیاری, قابلیت جوانه زنی ,
ملخص المقالة :
به¬ منظور ارزیابی تأثیر تنشخشکی بر روی برخی ویژگیهای جوانه¬زنی و بنیه بذر ارقام تجاری تنش کم¬آبیاری دیده سویا در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، آزمایشی در سال 1400 با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد در آزمایشگاه تجزیه بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اعمال 4 سطح تنشخشکی پلی¬اتیلن¬گلیکول 6000 با پتانسیل¬های0 (بدون تنش) ، 3-، 6- ، 9- مگاپاسکال، بر بذرهای 4 رقم تجاری سویای ویلیامز، هامیلتون× ایسکس، TMSو بانتی تولید شده در 3 سطح تنش کم آبیاری گیاه مادری، آبیاری پس از مقادیر50 (آبیاری مطلوب و شاهد)، 100(تنش خفیف) و 150(تنش شدید) میلی¬متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) بودند. ویژگی¬های بررسی شده شامل: درصد جوانه¬زنی نهایی، درصد گیاهچه¬های عادی، درصد گیاهچه¬های غیر عادی، درصد بذر سخت، درصد بذر پوسیده، متوسط جوانه¬زنی روزانه، متوسط زمان جوانه زنی، طول گیاهچه و شاخص¬های طولی و وزنی بنیه گیاهچه بودند. نتایج نشان داد، اثر متقابل تنشخشکی، تنش کم آبیاری و رقم تأثیر معنیداری بر تمامی ویژگی¬های بررسی شده داشت. در تیمار تنش خشکی 9- مگاپاسکال و بدون تنش کم آبیاری، رقم ویلیامز نسبت به تیمار بدون تنش خشکی و بدون تنش کم آبیاری متوسط جوانهزنی 90/0 روز، درصد بذر پوسیده، بذرسخت و گیاهچههای غیرعادی به¬ترتیب 18/0 درصد، 750/5 درصد و 60/0 درصد افزایش و متوسط جوانهزنی روزانه 28/1روز، جوانهزنی نهایی و گیاهچه عادی به¬ترتیب 28/1 درصد و 92/4 درصد کاهش یافت. به¬طورکلی در میان ارقام مورد بررسی، رقم ویلیامز بهترین و رقم بانتی ضعیفترین واکنش به تنش کم آبیاری و خشکی را نشان دادند.