تأثیر تنش خشکی انتهای فصل بر مصرف آب، رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.)

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

علیرضا نه بندانی ¹ , افشین سلطانی ² , پریسا درویشی راد ³

1 - دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - دانش آموخته دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تاريخ الإرسال : 24 الإثنين , محرم, 1436 تاريخ التأكيد : 14 الإثنين , ربيع الأول, 1436 تاريخ الإصدار : 21 الجمعة , ربيع الأول, 1437

الکلمات المفتاحية: تاریخ کشت, ماده خشک, سطح برگ, تنش رطوبتی,

ملخص المقالة :

اکثر کشورهای تولیدکننده نخود از جمله ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و تنش خشکی در آخر فصل در زمان تشکیل غلاف و پر شدن دانه از مهم ترین عوامل محدودکننده عملکرد این گیاه است. به منظور بررسی تاثیر زمان شروع تنش خشکی انتهای فصل بر نخود، آزمایشی فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دو تاریخ کشت 15 دی ماه و 27 بهمن ماه و سه سطح زمان شروع خشکی انتهای فصل در زمان گلدهی، 10 و 20 روز پس از شروع گلدهی و تیمار شاهد با آبیاری مناسب بودند. نتایج آزمایش نشان داد که وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 36، 24 و 15 درصد در آب مصرفی و 31، 23 و 10 درصد در ماده خشک تجمعی نسبت به تیمار شاهد شد. در مجموع در تاریخ کشت اول، وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 79، 71 و 7 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد شد و در تاریخ کشت دوم، وقوع خشکی انتهای فصل در مراحل گلدهی و 10 و 20 روز پس از گلدهی به ترتیب سبب کاهش 57، 57 و 42 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. بنابراین، تاریخ کشت مطلوب و آبیاری تکمیلی در مراحل زایشی می‌تواند گزینه مدیریتی برای کاهش جنبه‌های منفی خشکی انتهای فصل باشد.