-
حرية الوصول المقاله
1 - سناریوهایآیندۀ تصورذهنی از مراکزخریدبزرگ شهرتهران(بافت قدیم)
نگار صالحی زهره داودپور مریم خستودر عصر حاضر، مراکز خرید بزرگ به مثابه یکی از فضاهای شهری نوظهور و پرطرفدار، جای خود را به عنوان یکی از سه اولویت شهروندان در کلانشهرها، یافته اند. این در حالی است که این مراکز خرید بزرگ، میتوانند بر تصورذهنی افراد و معنای ادراک شده از مکان، هویت مکان، و پایداری اجتماعی أکثردر عصر حاضر، مراکز خرید بزرگ به مثابه یکی از فضاهای شهری نوظهور و پرطرفدار، جای خود را به عنوان یکی از سه اولویت شهروندان در کلانشهرها، یافته اند. این در حالی است که این مراکز خرید بزرگ، میتوانند بر تصورذهنی افراد و معنای ادراک شده از مکان، هویت مکان، و پایداری اجتماعی تاثیرگذار باشند، که ضرورت تحقیقات آینده پژوهانه در مورد آنها را آشکار میسازد. هدف این تحقیق، «شناسایی متغیرهای مهم موثر بر تصورذهنی از مرکزخریدبزرگ مستقر در بافت قدیم شهرتهران» و «تبیین آیندههای سازگار، پیش روی تصورذهنی از مرکزخرید بزرگ مستقر در بافت قدیم شهر تهران» و ارائه راهبردها، سیاست ها و برنامه های اقدام مقتضی در جهت کنترل تاثیرات منفی یا پیشگیری از وقوع آنها در آینده با این راهکارها میباشد. پرسشاصلی این تحقیق این است که کدام آیندههای پیشروی تصورذهنی از مرکز خرید بزرگ در بافت قدیم شهر تهران، باورپذیر و سازگار است و چه راهبردها، سیاستها و برنامه های اقدامی میتواند اثرات منفی آنها را کنترل نماید؟ برای پاسخگویی به مسئله پژوهش، از رویکرد آیندهپژوهی با روشکمی بهره گرفته میشود. با مطالعات اسنادی در پیشینه تحقیق متغیرهای موثر شناسایی میشوند، سپس با روش نظرسنجی با ابزار پرسشنامه از 15 نفر از خبرگان، با تکنیک دلفی، متغیرهای غیرقطعی اصلی شناسایی شده و نتایج آن در نرم افزار سناریو ویزارد، منتج به تبیین سناریوهای سازگار و باورپذیر میشود. در ادامه با تکنیک چهارچوبDPSIR ، راهبردها استخراج شده و سیاست ها، و برنامه های اقدام تدوین میگردد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که معنا و تصورذهنی بی کیفیت ادراک شده ناشی از مرکز خرید بزرگ سرای دلگشا مستقر در بافت قدیم شهر تهران، تبعات و پیامدهای اجتماعی اقتصادی بسیاری در آینده به همراه داشته، که با توجه به راهبردها، سیاستها و برنامههای اقدام متناسب مطرحشده، میتوان معنا و تصورذهنی ادراکشده در آینده را کنترل نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - یک روش جدید بر روی تجزیه بافت برای طبقه بندی تشخیص خودکار میکروکلسیفیکیشن سینه تصاویر ماموگرافی
زهرا مقصودزاده سروستانی جاسم جمالی مهدی تقی زاده محمد حسین فاتحیبرنامه های غربالگری از ماموگرافی به عنوان ابزار تشخیصی اولیه برای شناسایی زودهنگام سرطان پستان استفاده می کنند. هدف از انجام اين کار، امكان سنجي جداسازي اتوماتيك تصاوير میکروکلسیفیکیشن هاي بافت پستان و همچنين ارزيابي دقت آن با استفاده از به كارگيري دو تكنيك بهبود تصویر أکثربرنامه های غربالگری از ماموگرافی به عنوان ابزار تشخیصی اولیه برای شناسایی زودهنگام سرطان پستان استفاده می کنند. هدف از انجام اين کار، امكان سنجي جداسازي اتوماتيك تصاوير میکروکلسیفیکیشن هاي بافت پستان و همچنين ارزيابي دقت آن با استفاده از به كارگيري دو تكنيك بهبود تصویر و برجسته سازی میکروکلسیفیکیشن هاي بافت سینه برای نواحی مورد نظر ROI به کمک سیستم فازی بر اساس کانتراست منطقه و روش فیلترینگ گابور اشاره شده است. بعد از تعیین خوشه های میکروکلسیفیکیشن هاي بافت پستان، طبقه بندی خوشه ها با کمک الگوریتم طبقه بندی درخت تصمیم انجام مي شود. در ادامه برای بخش بندی نمونه های مشکوک به میکروکلسیفیکیشن برجسته و ماسک گذاری می شود و در مرحله آخر ویژگیهای بافت استخراج شده است و با کمک شبکه عصبی مصنوعی (ANN) برای تعیین نوع خوشخیم و بدخیم خوشه های بخش بندی شده ROI، استفاده می شود. نتایجی این کار انجام شده نشان دهنده دقت بالای 93% و بهبود حساسیت بالای 95% می باشد، که نشان می دهد راهکار ارائه شده می تواند با اطمینان برای تشخیص سرطان پستان اعمال شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - ارزیابی بازآفرینی شهری در محلات بافت فرسوده بارویکرد کالبدی- زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی (نمونهموردی: بندرماهشهر)
دکتر صادق بشارتی فر بهروز محسنیامروزه توجه به بافتهاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونهاي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافتهاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافتها را در دورههاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه أکثرامروزه توجه به بافتهاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونهاي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافتهاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافتها را در دورههاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی بازآفرینیشهری درمحلات بافت فرسوده بندرماهشهر با رویکرد اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- زیست محیطی پرداخته است. روش پژوهش از نظرهدف، توسعهای-کاربردی و از نظر روششناسی درگروه پژوهشهای ترکیبی جای میگیرد. جامعهی آماری تحقیق ساکنان هشت محله بافت فرسوده بندر ماهشهر و نمونه آماری 386 نفر با توجه به فرمول کوکران در نظر گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد؛ مولفه کالبدی- زیست محیطی با میانگین امتیاز 85/3 و مولفه اجتماعی- فرهنگی با 83/3 به ترتیب درعدم تحقق بازآفرینی شهری نقش داشته است. همچنین براساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون، ارتباط معناداری بین شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و کالبدی-زیست محیطی وجود داشته اما شدت همبستگی و معناداری آنها در شاخص اجتماعی- فرهنگی با امتیاز 794/0 و شاخص کالبدی- زیست محیطی با امتیاز 854/0 میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - سنجش زیست پذیری شهری در بافت های تاریخی (نمونه: محله باباطاهر خرمآباد)
سمیه تیموریافزایش سریع شهرنشینی، چشم اندازهای متنوعی ازجمله نابرابری خدمات و امکانات، افت کیفیت زندگی، فرسودگی و زوال محلات را به دنبال داشته است. این امر منجر به توجه طراحان و برنامه ریزان شهری بر روی بهبود کیفیت زندگی شده که این مفهوم را تحت عنوان زیست پذیری شهری ذکر می کنند. ب أکثرافزایش سریع شهرنشینی، چشم اندازهای متنوعی ازجمله نابرابری خدمات و امکانات، افت کیفیت زندگی، فرسودگی و زوال محلات را به دنبال داشته است. این امر منجر به توجه طراحان و برنامه ریزان شهری بر روی بهبود کیفیت زندگی شده که این مفهوم را تحت عنوان زیست پذیری شهری ذکر می کنند. بافت قديمي و كهن شهرها به واسطهی قدمت تاريخي، عناصر باارزش تاريخي، موقعيت مناسب ارتباطي، قرارگيري بازار اصلي شهر و قلب تپنده ي اقتصادي آن داراي جايگاه منحصربهفردی در ساختار فضايي-كاركردي شهر مي باشد. شهر خرمآباد بهعنوان مرکز استان لرستان از مشکلات بافت فرسوده در بخش مرکزی رنج می برد. یکی از قدیمی ترین محله های شهر خرم آباد که در مرکز شهر واقع شده است و مهمترین بافت فرسوده شهر است، محله درب باباطاهر می باشد که به علت تجمع بیشازحد فعالیت ها و جمعیت در آن باعث افت کيفيت محیطی، کاهش سرزندگي، تحملناپذیری زندگی شهری، زوال فيزيکي، کالبدي و کارکردي و در یککلام افت زيست پذيري شهری در این بخش از شهر شده است. هدف اصلی این پژوهش سنجش و ارزیابی زیست پذیری در بافت فرسوده محله درب باباطاهر جهت ارتقا زيست پذيري این بافت تاریخی است. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات پژوهشی-کاربردی است. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند که برای سنجش روایی آن ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شده و پایایی پرسشنامهها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تائید شد که 0/851 بهدستآمده است که نشان می دهد پایایی پرسشنامهها در سطح قابل قبولی است. در مرحله نهایی با استفاده از آزمون تی تست و فیشر به تحلیل داده ها پرداخته شده و در میان مؤلفههای مؤثر بر زیست پذیری بعد خدمات شهری با مقدار میانگین 134.26 و بعد تاریخی با مقدار میانگین 69.93 به ترتیب بدترین و بهترین ابعاد زیست پذیری محله تشخیص داده شده اند. بااینحال می توان چنین تحلیل کرد که این محله بااینکه مهم ترین محله تاریخی شهر محسوب می شود و در مرکز شهر واقع شده است، استانداردهای مطلوب زندگی و میزان زیست پذیری آن در سطحی بسیار ضعیف است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - تحليلي بر سياست هاي ساماندهی بافتهای فرسوده در سکونتگاههای غیررسمی (مطالعه موردی: شهر پارس آباد)
یوسف زیادی دمیرچی درسی آزاده اربابی سبزواریامروزه یکی از چالش¬های عمده نا¬پایدار کننده شهرهای کشور، گونه¬ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیر¬رسمی یا حاشیهنشینی و بافتهای فرسوده داخل این سکونتگاه می¬باشد. وضعیت عمومی زندگی شهری در کشور¬های رو به توسعه، اوضاع نگرانکنندهای را طی دهه¬های گذشته، به وجود أکثرامروزه یکی از چالش¬های عمده نا¬پایدار کننده شهرهای کشور، گونه¬ای شهرنشینی با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیر¬رسمی یا حاشیهنشینی و بافتهای فرسوده داخل این سکونتگاه می¬باشد. وضعیت عمومی زندگی شهری در کشور¬های رو به توسعه، اوضاع نگرانکنندهای را طی دهه¬های گذشته، به وجود آورده است. این پژوهش با هدف تحليل سياست¬هاي ساماندهی بافتهای فرسوده در سکونتگاههای غیررسمی شهر پارس آباد انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمعآوری دادهها و اطلاعات از دو روش کتابخانهای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر 384 نفر از ساکنان شهر پارس آباد می¬باشد. جهت تحلیل داده¬ها و اطلاعات به دست آمده از آزمون آزمون اسپیرمن در نرم افزار Spss استفاده گردیده است. یافته¬ها نشان داد که سیاستهای ساماندهی در بافتهای فرسوده سکونتگاههای غیررسمی شهر پارسآباد مغان در وضعیت مناسبی قرار ندارد و هر 4 سیاست ساماندهی (نوسازی، بهسازی، حفاظت و جلوگیری از انحطاط، هویت بخشی) و شاخصها و میزان موفقیت آنها در وضعیت مناسبی نیستند، نتایج حاصل از ارزیابی پرسشنامه از طریق آزمون اسپیرمن نشان داد که بین سیاست های ساماندهی و حکمرانی خوب شهری رابطه معناداری وجود دارد به گونه ای که شاخص¬های مختلف سیاست ساماندهی از قبیل نوسازی، بهسازی، سیاست حفاظت و جلوگیری از انحطاط، سیاست هویت¬بخشی و گویه¬های مربط به آن از قبیل اثربخشی سیاست، کارایی سیاست،تناسب سیاست، پذیرش عمومی و آموزش عمومی، هویت بخشی به مکان، توجه به عدالت توزیعی و اطلاعاتی در سطح بافت و توجه به مسئله فقر در سطح محلات غیر رسمی همگی در میزان حکمرانی تاثیر بالایی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - فرایند معناپردازی در مجموعه ارک علیشاه تبریز با تحلیلی بر دادههای تاریخی
فرزاد فیضی حبیب شهبازی شیران کریم حاجی زادهبسیاری از مفاهیم و معناهای فرهنگی ـ اجتماعی و گاه سیاسیِ موجود در بناهای تاریخی پس از آفرینش آثار و در فرایند ارتباط مخاطبان با آن آثار شکلگرفته، تأثیر خود را نهاده و در بیشتر موارد پنهان ماندهاست. این مقاله به روش تحلیل گفتمانی، فرایند معناپردازی در ارک/ارگ علیشاه تب أکثربسیاری از مفاهیم و معناهای فرهنگی ـ اجتماعی و گاه سیاسیِ موجود در بناهای تاریخی پس از آفرینش آثار و در فرایند ارتباط مخاطبان با آن آثار شکلگرفته، تأثیر خود را نهاده و در بیشتر موارد پنهان ماندهاست. این مقاله به روش تحلیل گفتمانی، فرایند معناپردازی در ارک/ارگ علیشاه تبریز را در دوره های گوناگون کاویده و به این پرسش پرداخته که چگونه با تغییر در بافت پیرامونی و عناصر مجموعه، معناهای ارک دچار تغییر شدهاست. مجموعه علیشاه در زمان ایلخانی بازنمودی از ارکان اصلی حکومت شامل قدرت سیاسی (کاخها)، قدرت مذهبی (مسجد جامع بزرگ و خانقاه)، قدرت اقتصادی (راسته اصلی بازار) بوده و در دوره تیموری میزان نشانگی آن با سایر آثار معماری (مجموعه مظفریه و مجموعه صاحب آباد) تعدیل و تقسیم شدهاست. در دوره صفوی ارک با دگرگونی در بافت اولیه و عناصر معماری، بازنمودی مجازی از قدرت نظامی، در دوره قاجار و همزمان با افزایش حس مکان نمادی از مجاهدتهای ملی و در دوره پهلوی مظهری از ترکیب سنت و مدرنیته بودهاست. ارک در دوران پس از انقلاب اسلامی علاوه بر بازبافت گردانی (ساخت مصلی بزرگ به جای مسجد نخستین ایلخانی در محوطه شمالی ارک) کارکرد موزهای و گردشگری پیدا کردهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - نقش کاریکاتور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
بهاره بخشیهنر طنزبه اشکال گوناگون در زمان های مختلف خود را به نمایش گذاشته است. گاهی در قالبمتن، گاه تصویر، گاهی در قالب پیامک و امروز در قالب کاریکاتور. طنز با زندگی بشر ممزوج وجزءجدانشدنی آن است. آدمی می خندد پس هست. این نگاه خنده با هویت عقلانی و هویت انسانی اوگره خورده است.در أکثرهنر طنزبه اشکال گوناگون در زمان های مختلف خود را به نمایش گذاشته است. گاهی در قالبمتن، گاه تصویر، گاهی در قالب پیامک و امروز در قالب کاریکاتور. طنز با زندگی بشر ممزوج وجزءجدانشدنی آن است. آدمی می خندد پس هست. این نگاه خنده با هویت عقلانی و هویت انسانی اوگره خورده است.در این مقاله سعی شده است با تکیه بر مبانی نظری نشانه شناسی وتاکید بردیدگاه های پیرس ،موریس رابطه بین یک نشانه، و معنی آن در بافت اجتماعی توضیح داده شود.در این تحقیق کاریکاتورهای چهل و چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، که یکی ازمهمترین و جنجالیترین نوع انتخابات، هم از لحاظ حضور کاریکاتورها در وب سایتهای خبری و هماز لحاظ ابعاد سیاسی در دنیا است، بررسی میشود.کلیه کاریکاتورهایی که به نحوی ازباراک اوباما حمایت کرده اند در یک دوره شش ماهه قبل ازانتخابات از سایت گوگل، جمع آوری و دسته بندی شده و سپس توسط متخصصان عرصه هنر وسیاست و جامعه شناسی تحلیل محتوی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - چگونگی تاثیرگذاری برنامه های رسانه ای، برمیزان نوسازی شهری ( از دیدگاه شهرندان تهرانی )
محمد سلطانی فر افسانه مظفری نصیبه رستگارپوراین مقاله به بررسی چگونگی تاثیرگذاری برنامه های رسانه ای شهرداری تهران بر روند نوسازیبافتهای فرسوده شهر تهران .امروزه رسانه ها جنبه های مختلف زندگی بشر را احاطه کرده اند. مطالعات پیشین در ایران درزمینه رسانه ،بیشتر به میزان تاثیر گذاری رسانه ها در ابعاد سیاسی، اقتصادی، أکثراین مقاله به بررسی چگونگی تاثیرگذاری برنامه های رسانه ای شهرداری تهران بر روند نوسازیبافتهای فرسوده شهر تهران .امروزه رسانه ها جنبه های مختلف زندگی بشر را احاطه کرده اند. مطالعات پیشین در ایران درزمینه رسانه ،بیشتر به میزان تاثیر گذاری رسانه ها در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیبوده است اما این مقاله سعی دارد در جهت روزنامه نگاری توسعه ، با توجه به افزایش میزان نوسازیبافتهای فرسوده شهرتهران در سالهای اخیر، و از طرفی شروع وافزایش پخش برنامه های مختلفدرباره نوسازی از رسانه های جمعی به وجود رابطه معنادار میان پیگیری برنامه های رسانه ای توسطشهروندان و روند نوسازی شهری بپردازد.در این پژوهش به منظور گردآوری ادبیات تحقیق از روش اسنادی و برای جمع آوری داده هایمورد نیاز موجود درجامعه آماری از روش پیمایش استفاده شده است.با مطالعه نتایج تحقیق حاضر،این نتیجه کلی بدست می آید که بر اساس جدول ضریبهمبستگی پیرسون، میان آگاهی از نوسازی شهری و میزان مشارکت در نوسازی شهری با 99 درصداطمینان و 1 درصد خطا همبستگی معناداری وجود دارد. به این معنا که با بالا رفتن میزان آگاهی ازنوسازی ، میزان مشارکت در نوسازی نیز بالا می رود. و با توجه به مقدار ضریب همبستگی، اینهمبستگی متوسط و روبه قوی است.در نهایت این که برنامه های داستانی که به شکل کارتونی و انیمیشن، از طریق تلویزیون وبامحتوای تشویقی پخش می شوند بیشترین تاثیر را در آگاهی بخشی وجلب مشارکت شهروندان درنوسازی شهری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - تبیین ارتباط رضایتمندی ساکنان با اقدامات نوسازی شهر تهران در فاصله سالهای 92-1388 (محلات مقدم، هاشمی و تختی)
ملیحه باباخانینوسازی نواحی ناکارآمد شهری علاوه بر بهبود شرایط عینی محیط میبایست ارتقاء رضایتمندی ساکنان این نواحی را در نظر داشته باشد. هدف این مقاله تبیین ارتباط میان رضایتمندی سکونتی ساکنان محلات ناکارآمد شهر تهران با اقدامات نوسازی صورت گرفته است. مبتنی بر روش تحلیل خوشهای سلسله أکثرنوسازی نواحی ناکارآمد شهری علاوه بر بهبود شرایط عینی محیط میبایست ارتقاء رضایتمندی ساکنان این نواحی را در نظر داشته باشد. هدف این مقاله تبیین ارتباط میان رضایتمندی سکونتی ساکنان محلات ناکارآمد شهر تهران با اقدامات نوسازی صورت گرفته است. مبتنی بر روش تحلیل خوشهای سلسلهمراتبی و K-Means محلات تختی، مقدّم و هاشمی به عنوان نمونههای مطالعاتی انتخاب شدند و مبتنی بر فرمول کوکران مجموعاً 325 پرسشنامه به روش سیستماتیک در محلات پر شدند. اطلاعات حاصل از پرسشنامهها با استفاده از روشهای آماری تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل رگرسیونی بررسی و تحلیل شدند. مبتنی بر نتایج تحلیل عامل اکتشافی هفت عامل به عنوان عوامل معرف رضایتمندی سکونتی در محلات معرفی شدند. با توجه به فعالیتهای نوسازی صورت گرفته در محلات و نتایج تحلیل رگرسیونی، فعالیتهای اجتماعی، تجمیع و نوسازی و بهسازی محیطی با تأثیرگذاری بر عوامل رضایتمندی سکونتی بر رضایتمندی ساکنان در سطوح مختلف از ارتباط معنادار برخوردار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - باز زنده سازی در تقابل دو رویکرد جایگزینی اقشار اجتماعی و ماندگاری ساکنین (مطالعه موردی: محله اوچدکان اردبیل)
سیده زیبا عقیلی ناصر بنیادیترک ساکنین بومی و اصلی محله های تاریخی و قدیمی شهر و جایگزینی مهاجرین با سطح درآمد پایین پیامدهایی چون شکل گیری کانونهای بزهکاری، بحران هویت، توسعه افقی شهر، ایجاد شهرک های پیرامونی و حومه ای، مشکل تامین زیرساخت ها را به دنبال دارد. بنابراین ضرورت دارد در تقابل دو رویکر أکثرترک ساکنین بومی و اصلی محله های تاریخی و قدیمی شهر و جایگزینی مهاجرین با سطح درآمد پایین پیامدهایی چون شکل گیری کانونهای بزهکاری، بحران هویت، توسعه افقی شهر، ایجاد شهرک های پیرامونی و حومه ای، مشکل تامین زیرساخت ها را به دنبال دارد. بنابراین ضرورت دارد در تقابل دو رویکرد جایگزینی اقشار اجتماعی و ماندگاری آنها مطلوبترین رویکرد بازسازی بکار گرفته شود. این پژوهش برآن است که این مسئله را در محله اوچدکان اردبیل بررسی کند. ار نظر روشناسی بر اساس ماهیت پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس هدف از نوع توصیفی موردی و علی است. در گرداوری داده ها از روش اسنادی و مشاهدات میدانی و در تجریه تحلیل داده ها از روش t تک نمونه ای و آمار توصیفی استفاده شده است. از نتایج پژوهش می توان به ساخت اجتماعی و ساخت اقتصادی همگن در محله، کم بودن شکاف اجاره املاک و شکاف قیمت املاک در محله اشاره نمود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - بازآفرینی بافت فرسوده شهری با تاکید براقتصاد خلاق (مطالعه موردی: محله بازار شهر دزفول)
سیده معصومه بزرگ زاده کلوری سید نادر پورموسوی بهزاد وثیقهدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهرهبرداری از قابلیتهای اجتماعی ساکنان محله مقدور میگردد. این تحقیق با سنجش مؤلفههای محرک اقتصادی خلاق، بهاندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است أکثرهدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهرهبرداری از قابلیتهای اجتماعی ساکنان محله مقدور میگردد. این تحقیق با سنجش مؤلفههای محرک اقتصادی خلاق، بهاندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جمعآوری دادهها با برداشتهای میدانی و توزیع 176 پرسشنامه در میان کسبه محله بازار و ساکنین که به روش طبقهای سیستماتیک انتخابشده بودند، گردآوریشده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد شاخصهایی که میتوان در بازآفرینی محله قدیم بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق استفاده کرد عبارتاند از صنایعدستی، صنایع خلاق (صنایع فرهنگی) و صنعت گردشگری. اطلاعات بهدستآمده، با استفاده از آزمونهای برازش نکویی خی دو، تی تک نمونهای و رتبهبندی فریدمن تجزیهوتحلیل شده است. درنهایت با استفاده از آزمون مقایسهای دلفی مدلهای راهبرد دهی، راهبردهای مناسب جهت بازآفرینی محله بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق پیشنهادشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - تبیین فرآیند ادغام روستاها در شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران
محمدمهدی عزیزی اسفندیار زبردست رضا اکبریگونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزانادغام و آثار أکثرگونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزانادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونهشناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساختمحور، جامعهمحور و طبیعتمحور، و با استفاده از تحلیل خوشهبندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان میدهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سهوجهی مساحت، تراکمجمعیتی و تراکمساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین میشود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابریهایمحیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابریها در مرحلهاول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکلمیگیرند و در مرحله میزان ادغام تثبیت میشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - سنجش میزان تأثیرگذاری معیارهای معماری میا ن افزا در طراحی فضاهای فرهنگی
صدیقه غضنفریان رضا نقدبیشی ندا ضیابخشهدف این پژوهش شناسایی عوامل ارتقاء کیفی طراحی فضاهای فرهنگی با استفاده از شاخصه های معماری میان افزا برایدست یابی به راهکارهای طراحی است. بر اساس شاخصه های مؤثر در شک لگیری به متغیرهای تحقیق با روش توصیفی-تحلیلیداده های حاضر به مدل سازی مفهومی حاصل از واکاوی در متغیرهای أکثرهدف این پژوهش شناسایی عوامل ارتقاء کیفی طراحی فضاهای فرهنگی با استفاده از شاخصه های معماری میان افزا برایدست یابی به راهکارهای طراحی است. بر اساس شاخصه های مؤثر در شک لگیری به متغیرهای تحقیق با روش توصیفی-تحلیلیداده های حاضر به مدل سازی مفهومی حاصل از واکاوی در متغیرهای اصلی پژوهش م یپردازد. تحلیل و سنجش نمونه هایموردی در حیطه پژوهش حاضر مورد جستجو و انتخاب قرارگرفت هاند و به آزمون و کمّی سازی شاخصه های منتج از مطالعات کهدر مدل مفهومی پژوهش ساختار یافته اند پرداخته و سرانجام به اولوی تبندی مؤلفه های موضوع از طریق کمّی سازی و امتیازدهیبر اساس طیف لیکرت مورد شناسایی قرار م یگیرد. نهایتاً پس از بررسی و تحلیل به شش ملاک اصلی و سی وشش زیرشاخصدست یافته و با توجه به نتایج اولویت بندی شده، راهکارهای لازم ارائه گردیده است. بر اساس نتایج، در نظر گرفتن راهکارهایمطروحه، طراح ی همگون و پایدار، فضای شهری منسجم، هویت کالبدی و فرهنگی مستمر و بافتی زنده را در پی خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تبیین تاثیر الگوی کالبدی بافت¬های مسکونی بر تعاملات همسایگی در محلات (مورد پژوهی: شهرک مسکونی نفت، نیوسایت، زیتون کارمندی و کیانپارس در شهر اهواز)
حامد حیاتی ندا ارزانی بیرگانیهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابط أکثرهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابطه بین کالبد یا فرم محله و میزان تعاملات چهره به چهره در محله است. پژوهش موجود از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و گردآوری داده ها توصیفی-تحلیلی و از نوع کمی-کیفی است که از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است. جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) صورت گرفته است. دستاوردهای کاوش موجود روشنگر آن است که یافته های حاصل از پرسشنامه در محلات ویلایی و آپارتمانی تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین در محله های ویلایی رابطه چهره به چهره افزایش می یابد و برعکس در مناطق آپارتمانی رابطه چهره به چهره کاهش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - ارزیابی نظر ساکنان در بهرهگیری از رویکردهای توسعهی میانافزا (مطالعه موردی: بناهای جدید جویبارِ اصفهان(*
الهام امین الرعایا مقدی خدابخشیانجویبارِ از محلات تاریخی اصفهان و دارای کالبدی متفاوت با محلات شهر است. نوع مداخله در این بافت تاریخی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر جهت ارزیابی رویکردهای توسعه ی میانافزار ازنظر ساکنان محله شکلگرفته است. شیوهی پژوهش کیفی، کمی و ازنظر هدف کاربردی و شیوهی گردآوری اطلاعات أکثرجویبارِ از محلات تاریخی اصفهان و دارای کالبدی متفاوت با محلات شهر است. نوع مداخله در این بافت تاریخی حائز اهمیت است. پژوهش حاضر جهت ارزیابی رویکردهای توسعه ی میانافزار ازنظر ساکنان محله شکلگرفته است. شیوهی پژوهش کیفی، کمی و ازنظر هدف کاربردی و شیوهی گردآوری اطلاعات میدانی، کتابخانهای است. تصاویر مربوط به معماری بناهای میانافزار در بافتهای تاریخی، از طریق پرسشنامه ای به روش دلفی مورد آزمون قرار گرفت. سپس تصاویر دارای بیشترین امتیاز موردنظرسنجی از تعداد ۳۴۰ نفر ساکنان محله، در نرمافزار SPSS آنالیز شد. در بررسی پایایی متغیرها مشخص شد که ساکنان محله خواستار ساختار مدرن در بافت هستند. یافتهها نشان داد که نظر ساکنان در مورد رویکردهای ساختمانهای جدید نا آشکار و آیینهای تا رویکرد معماری خنثی (درجهی صفر) به ترتیب از بیشترین امتیاز تا کمترین امتیاز بوده است که بایستی بهصورت ترکیبی تخصصی برای جلوگیری از خدشه دار شدن بافت با ارزش مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - مطالعه تطبیقی رابطه معماری، مصرف و فرهنگ در خانه های دو بافت قدیم و جدید شهر همدان
سیما خزائیان محسن نیازی علی عمرانی پوردر رابطه بین معماری، فرهنگ و مصرف، فرهنگ ب هواسطه ساختما نها، ب هعنوان یک ابزار مادی ، و مصرف ساکنین خانه ها،ب هعنوان رفتار و کنش فرهنگی، خود را بازتولید م یکند؛ زیرا معماری و مصرف، ابزارهای بازنمایی فرهنگ هستند. پرسشاصلی پژوهش، چگونگی تغییر کارکرد عناصر خانه در فرهنگ ه أکثردر رابطه بین معماری، فرهنگ و مصرف، فرهنگ ب هواسطه ساختما نها، ب هعنوان یک ابزار مادی ، و مصرف ساکنین خانه ها،ب هعنوان رفتار و کنش فرهنگی، خود را بازتولید م یکند؛ زیرا معماری و مصرف، ابزارهای بازنمایی فرهنگ هستند. پرسشاصلی پژوهش، چگونگی تغییر کارکرد عناصر خانه در فرهنگ های متفاوت است که جهت بررسی آن، در مطالعه ای تطبیقی، ازروش های کیفی و میدانی استفاده م یشود. در نمونه های این مطالعه تطبیقی، ساکنین خانه های محله حاجی )بافت قدیم( ومحله استادان )بافت جدید( همدان، با مقایسه تشابهات و تفاو تها، مورد مطالعه قرار م یگیرد. در گردآوری اطلاعات، از روشمصاحبه، مشاهده و عکاسی و ب همنظور تحلیل داد هها از روش های توصیف و تفسیر مفاهیم استفاده می شود. یافته های پژوهشنشان می دهد چگونه ساختارهای فرهنگی متفاوت در دو بافت، باعث ایجاد تفاوت هایی در شیوه نگرش و ارزش گذاری ساکنینخانه ها ازجمله تفاوت در سبک چیدمان فضاهای داخلی خانه، دستشویی، آشپزخانه، فضاهای شخصی و نیز سبک های متفاوتپذیرایی از مهمان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - بررسی چالشهای اجتماعی و فرهنگی ساماندهی بافتهای آسیبپذیر شهری* (مطالعه موردی: محله حصیرفروشان از بافت قدیم شهر بابل)
سید محسن حبیبی ماریا حسین زاده فومشینوشتار حاضر؛ با هدفِ شناسایی، بررسی و تحلیل چالشهای اجتماعی و فرهنگیِ ساماندهی بافتهای فرسوده و آسیبپذیر شهری، در چهارچوب روش پژوهش کیفی برای تولید نظریه زمینهای که به شکلگیری نظریهای برآمده از دادهها تکیه دارد، در محله حصیرفروشان از بافت قدیم و فرسوده شهر بابل ب أکثرنوشتار حاضر؛ با هدفِ شناسایی، بررسی و تحلیل چالشهای اجتماعی و فرهنگیِ ساماندهی بافتهای فرسوده و آسیبپذیر شهری، در چهارچوب روش پژوهش کیفی برای تولید نظریه زمینهای که به شکلگیری نظریهای برآمده از دادهها تکیه دارد، در محله حصیرفروشان از بافت قدیم و فرسوده شهر بابل بهعنوان نمونه صورت گرفته است. با کمک تکنیک مصاحبه باز با ساکنان و شاغلان در محله حصیرفروشانِ بابل، هفت مقوله اصلی شامل تعلقخاطر، ارزشهای معطوف به بافت قدیم، ساختار جمعیتیِ اجتماع محلی، ادراک و نگرش اجتماع محلی، شرایط طبقه اجتماعی ساکن، هزینه-فایده اجتماع از اقدام به ساماندهی و بیاعتمادی به طرحها و نهادها و اقدامات ساماندهی، بهعنوان چالشهای اجتماعی و فرهنگی ساماندهی فرسودگی محله حصیرفروشان شناساییشده است. نهایتاً نتایج این پژوهش، به تدوین نظریهای تحت عنوان نقش مؤثر ساخت اجتماعی و زمینه فرهنگی در تمایل و اقدام اجتماع به ساماندهی بافتهای آسیبپذیر و فرسوده شهری انجامیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - بررسی مفاهیم نهفته در معماری بدنههای تاریخی در ساخت بناهای میانافزا در بافت تاریخی کلانشهرای ایران (مطالعه موردی: شهرهای تهران، اصفهان و شیراز)
پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودیساختوسازهای جدید در بافت تاریخی قبل از آنکه صرفاً یک بنای معماری باشد، بهعنوان بخشی از شهر معرفی میشوند که باید برای حفظ انسجام و تداوم با بخشهای تاریخی پیرامون از قواعد و ضوابط خاصی پیروی کند. هدف پژوهش بررسی چارچوب طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی و نحوه ساخت أکثرساختوسازهای جدید در بافت تاریخی قبل از آنکه صرفاً یک بنای معماری باشد، بهعنوان بخشی از شهر معرفی میشوند که باید برای حفظ انسجام و تداوم با بخشهای تاریخی پیرامون از قواعد و ضوابط خاصی پیروی کند. هدف پژوهش بررسی چارچوب طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی و نحوه ساختوساز آن میباشد؛ بنابراین با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در جهت رسیدن به اهداف پژوهش اطلاعات گردآوری و از طریق کیفی مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که چارچوب پیشنهادی طراحی بناهای میان افزا در بافت تاریخی ثابت نیستند. بدین منظور ارزشهای معنایی متعدد، بهصورت عینی (مفاهیم موجود در کالبد) و ذهنی (مفاهیم موجود در ذهن) در کالبد بدنههای تاریخی قابل ادراک بودند. مدل پیشنهادی این پژوهش پس از تحلیل و ارزیابی شاخصها در کلانشهرهای مرکزی ایران (تهران، اصفهان، شیراز) نشاندهنده کشف راهکارهایی است که معماران آنها در مراحل خلق اثر به کار میبستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی امکان مدل سازی میزان تغییرات کالبدی بافت های شهر با استفاده از داده کاوی
ناجی پژمان ضیایی محمد نقی زاده سید مصطفی مختابادپیشبینی آهنگ تغییرات کالبدی بافتهای شهری یکی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت طراحی و برنامهریزی شهری بهشمار میرود. هدف از انجام این پژوهش تدوین شیوهای برای مدلسازی آهنگ تغییرات کالبدی بافتهای شهری است بهگونهای که علاوه بر سهولت استفاده، امکان پیشبینی تغییرات را از أکثرپیشبینی آهنگ تغییرات کالبدی بافتهای شهری یکی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت طراحی و برنامهریزی شهری بهشمار میرود. هدف از انجام این پژوهش تدوین شیوهای برای مدلسازی آهنگ تغییرات کالبدی بافتهای شهری است بهگونهای که علاوه بر سهولت استفاده، امکان پیشبینی تغییرات را از طریق پایش دورههای پیشین فراهم سازد. از این رو با استفاده از تحلیل رگراسیونی خطی، آهنگ تغییرات فرم بافت برای یک دوره زمانی خاص مدل شده و میزان تغییرات آن مشخص گردید. در راستای آزمودن این شیوه، قسمتی از بافت محله فیض آباد شهر کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفته و بواسطه استخراج اطلاعات مربوط به چهار دوره از روی تصاویر هوایی، وضعیت بافت برای سال هدف مدل گردید. مقایسه اطلاعات مدل شده با وضعیت واقعی بافت نشان داد که مدل ایجاد شده کاربرد پذیر بوده و در مناطق مصون از تغییرات مبتنی بر طرحهای شهری منطقه مورد مطالعه از دقت بیش از 70 درصد برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - ارزیابی زیبایی و هویت مکان
بهناز امین زادههدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دس أکثرهدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دستهبندی کیفیانتخاب، نشان میدهد که از نظر ساکنین ارتباط تنگاتنگی بین مناظر زیبا و مناظر باهویت وجود دارد. علاوه بر آن،در قیاس با بافت موجود و قدیمی نواب، طرح بازسازی نواب، بافتی زیباتر و باهویتتر تلقی میگردد. اگرچه در، نقش داشته است، با این حال 3 بیش از سایر ابعاد هویت مکان 2 انتخاب مناظر با هویت، جنبههای شناختی مکانچنین ترجیحی میتواند چالشی در طراحی شهری ایجاد کند، و بر تأثیری که محصول یک کار تخصصی طراحیدر باور و فرهنگ عمومی جامعه دارد، تأکید نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - باز شناسی ویژگیهای کالبدی- فضایی بافت قدیم شهر در ایران
میرسعید موسوی فرح حبیب حمید ماجدیآنچه که اکنون بافت قدیم شهر نامیده می شود، زمانی به عنوان یک کلیت شهری از حیاتی کامل و کارآمد برخوردار بود که تکامل و کارآمدی آن محصول تعامل انسان و طبیعت بود که در طول قرنها و به واسطه اندیشه عمیق یا آزمون و خطاهایی مکرر به تعادل رسیده بود. هر چند که اکنون بافت قدیم ش أکثرآنچه که اکنون بافت قدیم شهر نامیده می شود، زمانی به عنوان یک کلیت شهری از حیاتی کامل و کارآمد برخوردار بود که تکامل و کارآمدی آن محصول تعامل انسان و طبیعت بود که در طول قرنها و به واسطه اندیشه عمیق یا آزمون و خطاهایی مکرر به تعادل رسیده بود. هر چند که اکنون بافت قدیم شهر در ایران، با مفاهیمی چون فرسودگی، ناکارآمدی و بلاتکلیفی همراه است، اما بهترین ارزشهای فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و معماری هر شهر در آن نهفته است. به نظر میرسد بیشترین مشکلات مرتبط با بافت قدیم شهر در ایران ناشی از عدم شناخت دقیق ماهیت آن و عدم تلاش برای تطبیق آن ماهیت با شرایط معاصر می باشد. در این راستا، در این مقاله علاوه بر ارائه تعریفی روشن از بافت قدیم، ویژگیهای کالبدی- فضایی آن در شهرهای ایران همراه با تأثیر تحولات معاصر به روش تحلیلی- توصیفی بررسی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - رویکردی ریخت شناسانه در بررسی جایگاه بافت های فرسوده در ساختار فضایی شهر (مطالعه موردی: شهرتهران)
امید ریسمانچیان سایمون بلدر طرح ویژه نوسازی مصوب 1386، درنظرگرفتن بافتهای فرسوده در کل سازمان فضایی شهر و تعیین نقش آنها در نظام شهری، به عنوان راه حلی برای خارجکردن این فضاها از نواحی بسته به عنوان یک راه حل در نظر گرفته شده است. اما در مطالعات انجامشده هیچ روش و راهکار کاربردی برای درک پیچ أکثردر طرح ویژه نوسازی مصوب 1386، درنظرگرفتن بافتهای فرسوده در کل سازمان فضایی شهر و تعیین نقش آنها در نظام شهری، به عنوان راه حلی برای خارجکردن این فضاها از نواحی بسته به عنوان یک راه حل در نظر گرفته شده است. اما در مطالعات انجامشده هیچ روش و راهکار کاربردی برای درک پیچیدگی سازمان فضایی شهر و نقش بافتهای فرسوده در آن ارائه نشده است. این مقاله، خصوصیات فضایی بافتهای فرسوده را از طریق روش چیدمان فضا و براساس تئوری حرکت طبیعی مورد بررسی قرار داده است. همچنین برخی از خصوصیات فضایی شهر تهران در جهت شناخت پیچیدگی سازمان فضایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق ارائه مدارک مستدل درباره جایگاه بافتهای فرسوده در ساختار شهر تهران و رفع نقص روایی بودن مطالعات تاریخی میباشد. همچنین نتایج تحقیق تفاوت بین جدا افتادگی فضایی اجباری و انتخابی را در بافتهای مختلف شهری پررنگ کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - هویّت شهر و کمالبخشی به بافت تاریخی آن (مطالعه موردی: مشهد مقدّس)
محمّد نقیزادههمة پدیده های عالَم محکوم به تحوّل و حرکت هستند. در یک روال منطقی، همة این دگرگونی ها بایستی به سمت کمال باشند. شهرها نیز به عنوان ظرف فعّالیتها و جامع آثار انسان از این قاعده مستثنی نیستند. این سیر به کمال (در شهر) چگونه باید باشد؟ چه کسانی در تعریف و هدایت استکمال شه أکثرهمة پدیده های عالَم محکوم به تحوّل و حرکت هستند. در یک روال منطقی، همة این دگرگونی ها بایستی به سمت کمال باشند. شهرها نیز به عنوان ظرف فعّالیتها و جامع آثار انسان از این قاعده مستثنی نیستند. این سیر به کمال (در شهر) چگونه باید باشد؟ چه کسانی در تعریف و هدایت استکمال شهر ایفای نقش میکنند؟ تعریف یا الگوی کمال و ویژگیهای آن برای شهر کدام اند؟ یک الگوی خاص، تا چه حد می تواند برای شهرهای مختلف به کار گرفته شود؟ با عنایت به این سؤالات، با سعی در زدودن آنچه در مورد توسعة بافت های تاریخی مشهور و رایج است، سعی بر آن شده ، تا ضمن تدوین اصلیترین بارزه های هویتی شهر مشهد مقدّس، و با تدوین ویژگیهای صورت کمالی آن که از متون اصیل اسلامی استنتاج شود، راهبردهایی برای توسعة بافت تاریخی این شهر (که طبیعتاً برای توسعههای سایر شهرها نیز میتوانند مبنا قرار گیرند) معرّفی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - سنجش میزان تطابق توسعه شهر قزوین با سیاستهای توسعه درونی شهر
مجید زارعی فائزه ترکمنهاتوسعه درونی شهر (میان افزا) به زمینهای خالی، کاربری های منسوخ و ناسازگار و بافت فرسوده درون شهر و زیر ساخت آنها، به عنوان سرمایه و فرصتهایی برای توسعه مینگرد که با رشد پیرامونی و پراکنده شهر از جریان توسعه بدور ماندهاست. این شیوه با امکان افزایش جمعیت و کاربری های أکثرتوسعه درونی شهر (میان افزا) به زمینهای خالی، کاربری های منسوخ و ناسازگار و بافت فرسوده درون شهر و زیر ساخت آنها، به عنوان سرمایه و فرصتهایی برای توسعه مینگرد که با رشد پیرامونی و پراکنده شهر از جریان توسعه بدور ماندهاست. این شیوه با امکان افزایش جمعیت و کاربری های مورد نیاز به منظور توازن سرانه های کاربری، سبب توسعه و ارتقاء تعاملات اجتماعی و سرمایههای محلات میگردد. پژوهش حاضر با دستیابی به شاخصهایی به بررسی میزان تطابق توسعه شهر قزوین با رویکرد توسعه درونی پرداختهاست. آن گاه تأثیر هریک از شاخصها و وضعیت آنها به لحاظ استفاده حداکثر از ظرفیتهای توسعه درونی، با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی[1]مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش گویای این امر است که در توسعه شهر قزوین اگرچه امکان توسعه از درون وجود دارد، از ظرفیتهای یاد شده در توسعه درونی شهر به خوبی بهره گرفته نشدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - بررسی عوامل محیطی موثر در نوسازی بافتهای فرسوده شهری به منظورافزایش امنیت محلی
حدیثه عسگری تفرشی بهمن ادیب زاده مجتبی رفیعیان سید ابراهیم حسینیبافت های فرسوده به دلیل عدم توجه و از بین رفتن حس تعلق، زمینه لازم برای آسیب های اجتماعی را فراهم آورده اند. یکی از اهداف معماری بناها، حفظ ایمنی و آرامش است که از طریق گسترش امنیت کالبدی حاصل می شود. بر این اساس معماری باید محیط های انسان ساخت را بدانگونه طراحی کند که أکثربافت های فرسوده به دلیل عدم توجه و از بین رفتن حس تعلق، زمینه لازم برای آسیب های اجتماعی را فراهم آورده اند. یکی از اهداف معماری بناها، حفظ ایمنی و آرامش است که از طریق گسترش امنیت کالبدی حاصل می شود. بر این اساس معماری باید محیط های انسان ساخت را بدانگونه طراحی کند که از ظرفیت کافی جرم خیزی برخوردار نباشند. رویکرد جلوگیری از جرایم شهری با تکیه بر طراحی محیطی (CPTED)1 زمینه لازم جهت کاهش جرایم را فراهم آورده است. محدوده نعمت آباد دارای مشکلات حاد در زمینه وقوع جرائم و گستردگی آن می باشد که وجود زمین های خالی و رها شده باعث تشدید این معضل شده است. در این پژوهش با استفاده از نتایج حاصل از پرسشنامه که توسط ساکنین تکمیل گردیده، سعی بر این است تا ضمن شناسایی مکان های دارای معضل عوامل محیطی موثر بر ایجاد این مکان ها شناسایی و راهکارهای طراحی محیط ارائه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - رویکردی تحلیلی به لکه های ناهمگون در بـافـت شهر تهـران
آرش بغدادیموضوع بحث این مقاله، معضلات ناشی از قرارگیری دو بافت نامتجانس در کنار یکدیگر است، چرا که یکی از مشکلات کلانشهر تهران که متأسفانه چندان صحبتی از آن به میان نیامده است، هم جواری نادرست لکه های ناهمگون شهری است. لذا تلاش گردیده شیزوفرنی موجود در چهره شهر تهران که خود نا أکثرموضوع بحث این مقاله، معضلات ناشی از قرارگیری دو بافت نامتجانس در کنار یکدیگر است، چرا که یکی از مشکلات کلانشهر تهران که متأسفانه چندان صحبتی از آن به میان نیامده است، هم جواری نادرست لکه های ناهمگون شهری است. لذا تلاش گردیده شیزوفرنی موجود در چهره شهر تهران که خود ناشی از معضلات اقتصادی - اجتماعی است طرح گردد. جهانی سازی عامل نوعی جغرافیای جدید شهری است. جزیره های مصرف کنندگان مرفه در میان اقیانوسی از مردم محروم شهرها شکل می گیرند و هر روزه شماری فزاینده از بیکاران، مهاجران، اقلیتها و بی خانمانها به شهر وارد می شوند. همه شهرها دارای محله های اعیانی و خطرناک هستند اما آهنگ و مقیاس این جدایی اجتماعی تغییر کرده است. در این مقاله با رویکردی تحلیلی زوایای مختلف بحث از دیدگاه شهرسازی تشریح و نهایتاً چالشهای شهرسازی عنوان گردیده است تا مدخلی شود برای تفکر و چاره اندیشی آغاز برنامه ریزیهای خروج از بحران برای چنین مناطقی از شهر تهران که در صورت نادیده انگاشتن، شاهد تبعات اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی بسیار نامطلوب در آینده نزدیک خواهیم بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - نقش فضای بینابین در هویت بخشی به گستره ی فضایی بافتهای تاریخی ایران
لیدا بلیلان اصل ایرج اعتصام سید غلامرضا اسلامیدر بافتهای تاریخی شهرهای کهن ایرانی فضاهای رابطی با شکل، کارکرد ومعانی متعدد میان عناصر مختلف وجود داشته است که عامل مهم پیوند فضائی عناصر معماری و شهری به یکدیگر با هویتی واحد محسوب می شده است. در این رابطه هدف از ارائۀ این مقاله شناسایی و تعیین نقشِ فضاهای بینابین در أکثردر بافتهای تاریخی شهرهای کهن ایرانی فضاهای رابطی با شکل، کارکرد ومعانی متعدد میان عناصر مختلف وجود داشته است که عامل مهم پیوند فضائی عناصر معماری و شهری به یکدیگر با هویتی واحد محسوب می شده است. در این رابطه هدف از ارائۀ این مقاله شناسایی و تعیین نقشِ فضاهای بینابین در هویت بخشی به گسترۀ فضائی بافت های تاریخی ایران است. بر اساس تحقیقات انجام شده، فضای بینابین نقش سازماندهی اجزاء و عناصر را در هر بنا و فضای شهری بر عهده داشته و ظرفی برای عملکردهای مختلف محسوب می شده است.لذا چنین فضاهایی به واسطه اهداف سازنده اش ماهیت دو وجهی یافته، هم فرآیند و هم محصولِ فرآیند می باشد. فضای بینابین هم زمان با فرایند شکل دادن، به درجه بندی و جهت گیری مفاهیم متمایز نیز کمک می نماید و از این طریق در نهایت کلی واحد ظهور می نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - توسعه های شهری امروز، بافت های فرسوده آینده
حمید ماجدیبافت های تاریخی امروز، بخشی از بافت شهرهای کشور به یادگار مانده از یک یا دو قرن گذشته و حتی نیمه اول قرن حاضر می باشند که اکثر آن ها علی رغم واجد ارزش بودن از نظر تاریخی - فرهنگی به فرسودگی گرائیده اند. ولیکن همواره ضرورت حفظ، احترام و بازآفرینی ارزش ها در این گونه بافت أکثربافت های تاریخی امروز، بخشی از بافت شهرهای کشور به یادگار مانده از یک یا دو قرن گذشته و حتی نیمه اول قرن حاضر می باشند که اکثر آن ها علی رغم واجد ارزش بودن از نظر تاریخی - فرهنگی به فرسودگی گرائیده اند. ولیکن همواره ضرورت حفظ، احترام و بازآفرینی ارزش ها در این گونه بافت ها مورد توجه معماران، برنامه ریزان و طراحان شهری بوده است و به تأثیر ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بر توسعه بافت های مذکور توجه گردیده و توسعه در بافت های تاریخی با رویکرد حفظ ارزش های کالبدی- فضائی مد نظر قرار گرفته است. گذشت زمان ما را به شناخت توسعه جدید شهرها به عنوان بافت های تاریخی و حتی فرسوده نزدیک می کند و در آینده برنامه ها و طرح های توسعه شهری، جزئی از بافت های فرسوده محسوب خواهند شد. هدف از ارائه این مقاله بررسی توسعه های شهری جدید که به احتمال بسیار زیاد، در آینده بافت فرسوده محسوب خواهند گردید، می باشد (ماجدی، 1389). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - بررسی تأثیر مؤلفههای کالبدی بافت تاریخی بر امنیت محیطی گردشگران (مطالعه موردی: محله چرخاب شهر اردکان)
زینب السادات میرحسینی حیدر جهان بخشارتقاء امنیت محیطی بافتهای تاریخی که رو به متروکه شدن هستند، بهواسطه مؤلفههای کالبدی میتواند علاوه بر ایجاد آرامش و اطمینان از حضور در محیطی امن، موجب جذب گردشگران شود. بر این اساس با بازآفرینی مناسب با هدف بهره وری حداکثر و افزایش امنیت، زمینه فعالیت بهینه افراد را أکثرارتقاء امنیت محیطی بافتهای تاریخی که رو به متروکه شدن هستند، بهواسطه مؤلفههای کالبدی میتواند علاوه بر ایجاد آرامش و اطمینان از حضور در محیطی امن، موجب جذب گردشگران شود. بر این اساس با بازآفرینی مناسب با هدف بهره وری حداکثر و افزایش امنیت، زمینه فعالیت بهینه افراد را فراهم نمود. در این پژوهش، بررسی میزان تأثیر مؤلفههای کالبدی بر افزایش امنیت محیطی محله چرخاب مورد هدف است. روش پژوهش، علی-مقایسهای و تحلیل دادهها در نرم افزار spss صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد اگر چه بین دیدگاه گردشگران و ساکنین محله در زمینه مؤلفههای کالبدی محله اختلاف دیدگاه وجود دارد و از نظر گردشگران، محله ناامن تر است، اما در اولویت بندی مؤلفههای کالبدی از نظر هر دو گروه آسایش بصری در بالاترین رتبه و نفوذپذیری در پایین رتبه قرار دارد. در نهایت با ارائه راهبردهای کالبدی جهت ارتقاء امنیت محله پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - تدوین شاخصهای موثر بر گونهشناسی بافت شهری
کیانوش ذاکرحقیقی حمید ماجدی فرح حبیبنرخ بی سابقه ی تحولات در بافت کلانشهرهای ایران، آنرا دچار تغییرات کالبدی پیش بینی نشده ای نموده وبرنامه ریزی برای آن با مشکل جدی مواجه نموده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخص های مؤثردر گونه شناسی بافت شهری به منظور برنامه ریزی برای این بافت در حال تحول. بدینمنظ أکثرنرخ بی سابقه ی تحولات در بافت کلانشهرهای ایران، آنرا دچار تغییرات کالبدی پیش بینی نشده ای نموده وبرنامه ریزی برای آن با مشکل جدی مواجه نموده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخص های مؤثردر گونه شناسی بافت شهری به منظور برنامه ریزی برای این بافت در حال تحول. بدینمنظور، پژوهش با استفاده ازمطالعات اسنادی، ابتدا به تدوین چهارچوب نظری گونه شناسی و شکل شناسی میپردازد و سپس، با استفاده ازروش تحلیلی-تطبیقی و مرور مستندات و تجربیات مشابه در جهان و معیارها و مؤلفه های گونه شناسی، و بر آناساس شاخص های مؤثر را مشخص مینماید. پژوهش حاضر نشان میدهد که با استفاده از نُه شاخص مؤثر و بااستفاده ی دومرحله ای از آنها، یا به عبارت دیگر، استفاده از شاخصهای بااهمیت بیشتر برای مقاصد مختلفبرنامهریزی در مرحله ی اول برای تعیین گونههای اصلی، و سپس استفاده از باقی شاخصه ا در این گونه ها برایتعیین زیرگونه های بافت شهری میتوان به روندی سیستماتیک برای دسته بندی بافت شهری دست یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - تبیین مفاهیم موسیقیایی بافت سنتی شهر یزد در مقایسه با بافت سنتی شهرتبریز
سحر صدیق اکبری مهروش کاظمینیاز انسان به معماری و موسیقی، ضرورت شناخت و بررسی ویژگی های مشترک این دو مقوله ی هنری را به وجود آورده است. هدف این پژوهش، بازشناساندن مفاهیم معماری ایرانی توسط مفاهیم موسیقی ایرانی می باشد. بر این اساس وجوه اشتراک دو هنر معماری و موسیقی سنتی ایرانی در هشت بند (فضا، ری أکثرنیاز انسان به معماری و موسیقی، ضرورت شناخت و بررسی ویژگی های مشترک این دو مقوله ی هنری را به وجود آورده است. هدف این پژوهش، بازشناساندن مفاهیم معماری ایرانی توسط مفاهیم موسیقی ایرانی می باشد. بر این اساس وجوه اشتراک دو هنر معماری و موسیقی سنتی ایرانی در هشت بند (فضا، ریتم، تناسب ها، فرهنگ، تقارن، سلسله مراتب، اعداد ، سایه روشن) در بافت شهری سنتی تبریز و یزد مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به بحث اقلیم و فرهنگ های متفاوت، با استفاده از روش تحقیق تطبیقی و پیمایشی و روش مطالعه کتابخانه ای، تحلیل گردید. تحلیل مفاهیم موسیقی در بافت شهری و معماری کمک به فهم بهتر فلسفه ی به وجود آورنده ی آن موسیقی و معماری خواهد کرد. از جمله نتایج این تحلیل آن است که همان گونه که اقلیم هر منطقه بر طراحی شهری و معماری آن منطقه تاثیر گذار است، بر فرهنگ و موسیقی آن منطقه نیز می تواند موثر واقع شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - انتهاهای بدیهی گراف کیلی گروهها
هانیه میرابراهیمی آمنه باباییدر این مقاله ابتدا انتهای گرافهای موضعاً متناهی را به عنوان رده همارزی مسیرهای نامتناهی در گراف معرفی میکنیم. سپس انتهای گروههای متناهی تولید شده را بازگو میکنیم که با استفاده از گراف کیلی تعریف میشود. ثابت شده است که تعداد انتهاهای گروهها به گراف کیلی وابسته نی أکثردر این مقاله ابتدا انتهای گرافهای موضعاً متناهی را به عنوان رده همارزی مسیرهای نامتناهی در گراف معرفی میکنیم. سپس انتهای گروههای متناهی تولید شده را بازگو میکنیم که با استفاده از گراف کیلی تعریف میشود. ثابت شده است که تعداد انتهاهای گروهها به گراف کیلی وابسته نیست و برابر با صفر، یک، دو و یا نامتناهی است. برای هر یک از این اعداد نتایجی در ساختار گروهها به دست آمده است که شناختهشدهترین آنها قضیهای موسوم به قضیه استالینگز است و ساختار گروههایی با بیش از یک انتها را به عنوان حاصلضرب آزاد ملقمهای یا توسیع HNN ارائه میدهد. به طور خاصتر ثابت شده است که گروهی با دقیقا دو انتها یک گروه مجازی Z است. بعد از آن انتهای بدیهی گرافها را معرفی میکنیم و نشان میدهیم که انتهای بدیهی دقیقا وابسته به نوع خاصی از مسیر نامتناهی است. در پایان ثابت میکنیم وجود انتهای بدیهی برای گراف کیلی یک گروه معادل آن است که گروه آزاد باشد و این نتیجه میدهد که گراف کیلی یک گروه یک انتهای بدیهی دارد اگر و تنها اگر تمام انتهاهای آن بدیهی باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - رویکرد تفسیری بافتگرایی و کاربرد آن در تفسیر متون دینی (قرآن) و تفسیر متون حقوقی (قوانین)
ریما امیراقدم حسن برجیدرتفسیریکمتنعواملگوناگونیماننداثر،مولف،مخاطبو .... موثرهستندکهدرتفسیریکمتناگروزنرابهاوضاعواحوالبدهیمبانظریهبافت گراییروبرومی شویم. بافتاثرشاملبافتمتنیوموقعیتیمی شود. بافتمتنی(textual context)پیرامونمتنبرگزیدهاستوبافتموقعیتی(situational context)فضاییاستکهزباندرآنجریاندار أکثردرتفسیریکمتنعواملگوناگونیماننداثر،مولف،مخاطبو .... موثرهستندکهدرتفسیریکمتناگروزنرابهاوضاعواحوالبدهیمبانظریهبافت گراییروبرومی شویم. بافتاثرشاملبافتمتنیوموقعیتیمی شود. بافتمتنی(textual context)پیرامونمتنبرگزیدهاستوبافتموقعیتی(situational context)فضاییاستکهزباندرآنجریاندارد. بافتمتنیازدوسومی تواندبرمعنایکلیمتناثرگذارد: یکیاثرگذاریبرپیشفهمخوانشگرمتنیعنیانتظارهاوپیش انگاره هایاو،دیگریتداعیوارتباطیافتنعناصریازبافتمتنیباعناصردیگرازمتنیکهخوانشمی شودودرنتیجهاثرگذاریبرمعنایآنها. بافتموقعیتیتفسیربراساسعواملموثرجهانممکن،زمان،مکان،مخاطب،گویندهومورداشارهاست. درتفسیرمتوندینیمی تواندرروشتفسیرقرآنبهقرآنکاربردبافتمتنیودرتفسیرقرآنباتوجهبهشاننزول،کاربردبافتموقعیتیرادیدودراینمقالهتلاشبراینخواهدبودکهبعدازبیانمفهومبافتوانواعبافت گراییوباتوجهبهکاربردآندرتفسیرمتوندینی (قرآن)،کاربردآنرادرتفسیرمتونحقوقی (قانون) موردبررسیقراردهیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - تاثیر سرمایه فرهنگی برتوسعه شهری با تاکید برمشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده مطالعه موردی: شهرمشهد
رحمت اله امیراحمدی مهرداد نوابخش حبیب اله زنجانیمقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیشنیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامههای نوسازی بافتهای فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی میباشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیم أکثرمقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیشنیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامههای نوسازی بافتهای فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی میباشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشهای چند مرحلهای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم میباشد. یافتهها: میزان سرمایه فرهنگی با توجه به میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاههای ذیربط و مجریان، بیتوجهی شهرداری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت می باشد.بحث:. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است.نتیجهگیری: تحلیل فرضیات نشان میدهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق-پذیری و دانش و مهارت بر کنش مشارکتی مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - تحلیلی در معماری بومی با تأکید بر روش زندگی ساکنان به منظور ارتقاء همگنی ادراکی در محیط انسان ساخت بومی (نمونه مورد پژوهش: بافت قدیم بوشهر)
محمد علی رحیمی باقر کریمیمعماری بومی بارویکردهای متفاوتی مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکردی مسئله محور به معماری بومی در مقیاس میانه (محله) به منظور ارتقاء همگنی ذهنی و ادراکی مخاطبان از محیط انسان ساخت بومی می پردازد. در ابتدا مفاهیم و روش های مطالعه معماری بومی مورد ارزیابی قرا أکثرمعماری بومی بارویکردهای متفاوتی مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکردی مسئله محور به معماری بومی در مقیاس میانه (محله) به منظور ارتقاء همگنی ذهنی و ادراکی مخاطبان از محیط انسان ساخت بومی می پردازد. در ابتدا مفاهیم و روش های مطالعه معماری بومی مورد ارزیابی قرار گرفته و در ادامه مفاهیم روش زندگی انسان با وجوه آشکار و پنهان خود به عنوان مهمترین متغیر همگنی ادراکی بررسی شدند. برای تبیین پدیده همگنی ادراکی و ذهنی مخاطبان از محیط مصنوع، چهارچوب نظری تحقیق بر اساس ارتباط بین محیط انسان ساخت بومی به مثابه سیستم استقرار فعالیت وروش زندگی انسانی با بهره گیری از نظریات آموس راپاپورت و دیگر متخصصین و تایید 15 متخصص دانشگاهی، تدوین و نتایج آن مورد مداقه قرار گرفت. با تکیه بر روشی کیفی با رویکردی توصیفی و تحلیلی، مفاهیم و فاکتورهای نظری تبیین و با انتخاب هدفمند معماری بافت بومی شهر بوشهر به عنوان نمونه موردی، مفاهیم مذکور مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور به پژوهش های انجام گرفته در این زمینه (مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی شامل کتب، مستندات، مقالات و تحقیقات سایر پژوهشگران داخلی و خارجی) مراجعه گردید.از نتایج ارتقاء همگنی ادراکی در محیط، افزایش پیشبینی پذیری فردی وکاهش فشارهای روانی، تقویت مکانیسم های دفاعی و روانشناختی و فرهنگی و... وضوح هویت مکانی، افزایش امکان خود کنترلی، بهره گیری از قوانین و کنترل های غیر رسمی نسبت به قوانین رسمی، مشارکت و برقراری ارتباط نزدیک، انعطاف پذیری، حمایت های متقابل در زمان تغییرات فرهنگی،کاهش فشارهای محیطی، گروه های فرهنگی، رضایتمندی سکونتی گروه های مهاجر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - پدیدارشناختی هویت مکان-زمان در بافت های فرسوده ارزشمند با رویکرد توسعه پایدار
عادل گرجی نیا الهام امینیاگرچه بافتهای تاریخی دارای یک ارزش وجودی بنام هویت هستند ولی در گذر زمان و به دلیل ناسازگاری با سایر بافتها به تدریج به انزوا کشیده می شوند. به گونه ای که در اغلب نقاط جهان از جمله در کشور ما وجود چنین بافت هایی یک چالش اساسی برای مدیران شهری است زیرا گام های رشد و توسع أکثراگرچه بافتهای تاریخی دارای یک ارزش وجودی بنام هویت هستند ولی در گذر زمان و به دلیل ناسازگاری با سایر بافتها به تدریج به انزوا کشیده می شوند. به گونه ای که در اغلب نقاط جهان از جمله در کشور ما وجود چنین بافت هایی یک چالش اساسی برای مدیران شهری است زیرا گام های رشد و توسعه را همپای کل شهر، نمیپیمایند. در مواجهه با این مسأله، سیاستها و رویکردهای متعددی مورد آزمون قرار گرفته است که فاقد پاسخگویی جامع بوده اند. لذا مسأله پژوهش کنونی یافتن مدل جامع و مناسب مداخله در بافت فرسوده است. پژوهش ضمن مطالعات اسنادی برای دستیابی به مدل مدنظر، آنرا به شیوه میدانی (با مراجعه به خبرگانو متخصصان) به بوته آزمون گذاشته است. جامعه آماری 70 نفر متخصصان و خبرگان است که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده های پرسشنامه در نرم افزار SPSS تحلیل شد. با توجه به نمره بالای 4 معیارها و زیرمعیارها و انحراف معیار کمتر از 1، در نهایت مدل پیشنهادی پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدیاین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری أکثراین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
مهین نسترن قادر احمدی سهند آقازاده مقدمدرعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این أکثردرعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. با توجه به رویکرد ذهنی تحقیق در ارزیابی، داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - تاثیر سرمایه فرهنگی بر توسعه شهری با تاکید بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده (مطالعه موردی: شهر مشهد)
رحمت اله امیر احمدی مهرداد نوابخشسرمایه فرهنگی به مثابه پیش نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه های نوسازی بافت های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می باشد. روش پژوهش پیمایش است که در آن أکثرسرمایه فرهنگی به مثابه پیش نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه های نوسازی بافت های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می باشد. روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه ،اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم رضوی می باشد. میزان سرمایه فرهنگی در حوزه مورد مطالعه با توجه میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاه های ذیربط و مجریان، نداشتن توان مالی برای بازسازی، بی توجهی شهرداری، تعلق سود اصلی نوسازی به دیگری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت و نبود مکانی برای زندگی در هنگام ساخت وسازمی باشد. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در بسیاری از پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد-که یکی از مهمترین مولفه های سرمایه اجتماعی است- برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است. تحلیل فرضیات نشان می دهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق پذیری و دانش و مهارت بر متغیر کنش مشارکتی مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - تدوین راهبردهای اجتماعی مدیریتی احیاء، توسعه و حفاظت بافتهای تاریخی مطالعه موردی منطقه 21 شهرداری تهران
اسماعیل قادری افسانه زمانی مقدم سید هاشم جلالی کنیمی -
حرية الوصول المقاله
41 - پدیدارشناختی هویت مکان - زمان در بافتهای فرسوده ارزشمند با رویکرد توسعه پایدار
عادل ‏گری ‏ ‏گرجی ‏نیا الهام ‏ ‏امینیاگرچه بافت های تاریخی دارای یک ارزش وجودی بنام هویت هستند ولی در گذر زمان و به دلیل ناسازگاری با سایر بافت ها به تدریج به انزوا کشیده می شوند. به گونه ای که در اغلب نقاط جهان از جمله در کشور ما وجود چنین بافت هایی یک چالش اساس أکثراگرچه بافت های تاریخی دارای یک ارزش وجودی بنام هویت هستند ولی در گذر زمان و به دلیل ناسازگاری با سایر بافت ها به تدریج به انزوا کشیده می شوند. به گونه ای که در اغلب نقاط جهان از جمله در کشور ما وجود چنین بافت هایی یک چالش اساسی برای مدیران شهری است زیرا گام های رشد و توسعه را همپای کل شهر، نمی پیمایند. در مواجهه با این مسأله، سیاست ها و رویکردهای متعددی مورد آزمون قرار گرفته است که فاقد پاسخگویی جامع بوده اند. لذا مسأله پژوهش کنونی یافتن مدل جامع و مناسب مداخله در بافت فرسوده است. پژوهش ضمن مطالعات اسنادی برای دستیابی به مدل مدنظر، آنرا به شیوه میدانی (با مراجعه به خبرگانو متخصصان) به بوته آزمون گذاشته است. جامعه آماری 70 نفر متخصصان و خبرگان است که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده های پرسشنامه در نرم افزار SPSS تحلیل شد. با توجه به نمره بالای 4 معیارها و زیرمعیارها و انحراف معیار کمتر از 1، در نهایت مدل پیشنهادی پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گری در نوسازی بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: ناحیه 4 منطقه 11 شهر تهران)
احمد پوراحمد کرامت الله زیاری اکبر حمیدیدر ایران دفاتر تسهیل گری نوسازی به منطور تسریع و تسهیل نوسازی این بافت ها راه اندازی شده است و انتظار می رود که این دفاتر با تأکید بر رویکرد مشارکتی و توانمندسازی ساکنین بافت های فرسوه نقش مؤثری در این زمینه ایفا نمایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گ أکثردر ایران دفاتر تسهیل گری نوسازی به منطور تسریع و تسهیل نوسازی این بافت ها راه اندازی شده است و انتظار می رود که این دفاتر با تأکید بر رویکرد مشارکتی و توانمندسازی ساکنین بافت های فرسوه نقش مؤثری در این زمینه ایفا نمایند. هدف تحقیق حاضر، بررسی و سنجش کارکرد دفاتر تسهیل گری در نوسازی بافت های فرسوده محله های ناحیه 4 منطقه 11 شهر تهران می باشد. است و حجم جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 320 نفر، تعیین شد. نمونه گیری به شیوه ی خوشه ای چند مرحله ای بوده که در داخل خوشه های انتخاب شده (محلات) نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از مدل ویکور و نرم افزارهای Excel و Spss مورد پردازش و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که محله انبار نفت با مقدار وزن (932/0) در رتبه اول و محله راه آهن با مقدار وزن (023/0) در رتبه آخر قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - اولویت بندی اجرای طرحهای بهسازی و نوسازی در نواحی فرسوده با استفاده ازGIS و روش Topsis (مورد مطالعه: منطقه سه شهر ساری)
مسعود مدانلوجویباری مسعود صفائی پورهدف تحقیق تبیین هر چه بهتر معضل بافت فرسوده، اولویت بندی اجرای طرحها و ارائه راهکارهای لازم در زمینه بهسازی آنها انجام گردیده است. روش مطالعه حاضر ترکیبی از روشهای توصیفی، اسنادی و تحلیلی است و در ادامه پس از انجام تصحیحات هندسی و تکنیکهای مختلف بارزسازی و بهبود کنتر أکثرهدف تحقیق تبیین هر چه بهتر معضل بافت فرسوده، اولویت بندی اجرای طرحها و ارائه راهکارهای لازم در زمینه بهسازی آنها انجام گردیده است. روش مطالعه حاضر ترکیبی از روشهای توصیفی، اسنادی و تحلیلی است و در ادامه پس از انجام تصحیحات هندسی و تکنیکهای مختلف بارزسازی و بهبود کنترل است. بر روی باند Pan تصویر ماهوارهای IRS مربوط به سال 2010 در محیط GIS، گستره شهری مشخص و مکانهای دارای بافت فرسوده و نیازمند بهسازی با تفسیر چشمی و مشاهدات میدانی تعیین گردید. همچنین برای ارزیابی و رتبهبندی این مناطق جهت طرحهای بهسازی از مدل تصمیمگیری (Topsis) استفاده گردید. بر اساس یافته های این تحقیق بالاترین میزان فرسودگی از لحاظ درصد و مساحت در ناحیه سه( هسته اولیه منطقه) ، 32/28 درصد بوده که نسبت به سایر نواحی منطقه از وضعیت نامطلوب برخوردار بوده و بنابراین در اولویت انجام طرحهای بهسازی قرار دارد و بعد از آن به ترتیب نواحی 2و 1 قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - برنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری در بافت تاریخی شهرها (مورد مطالعه: بافت تاریخی شهر خرم آباد)
پروانه زیویار سمیه تیموریامروزه گردشگری برجستهترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی محسوب شده که دستآوردهای اقتصادی،-اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیشگامان آن میتواند به ارمغان آورد. این پدیده هماکنون بهعنوان یکی از بنیانهای جهانیسازی و نماد بارز درهم فشردگی فضا زمان شناخته می أکثرامروزه گردشگری برجستهترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی محسوب شده که دستآوردهای اقتصادی،-اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیشگامان آن میتواند به ارمغان آورد. این پدیده هماکنون بهعنوان یکی از بنیانهای جهانیسازی و نماد بارز درهم فشردگی فضا زمان شناخته میشود. گردشگری تاریخی که بافت قدیمی و کهن شهرها را در برمیگیرد تأثیر بسزایی در ساختار فضایی و کارکردی یک شهر دارد. لذا هدف پژوهش حاضر برنامهریزی استراتژیک بهمنظور توسعه گردشگری دریافت تاریخی شهر خرمآباد میباشد. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی با استفاده از مدل استراتژیک SWOT ودرگام بعد راهبردهای ارائهشده با استفاده از روش ماتریس کمّی (QSPM) محاسبه میشوند. نتایج پژوهش نشان میدهد راهبرد تهاجمی(SO) (بهرهگیری از حداکثر نقاط قوت و فرصت) با امتیاز 42/3 در اولویت اول و راهبرد رقابتی (ST)(دوری از تهدیدات و استفاده از فرصتها) با امتیاز 63/2 در اولویت دوم بهعنوان مهمترین راهبردهای توسعه بافت تاریخی شهر شناخته شدند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - انواع ریسک در پروژه های نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهری مطالعه موردی: طرح مجد مشهد
ابراهیم رومینا علی ممیزاننوسازی و احیاء بافت های فرسوده شهری، به دلیل فرسودگی ضررت دارد. ساختار کالبدی شهرها تحت تاثیر متغیرهای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی به تدریج دچار تغییر و فرسودگی می گردد. از آنجا که این بازسازی و نوسازی با چالشهایی همراه است، برآورد ریسک آنها اهمیت خواهد داشت. هدف از این پژ أکثرنوسازی و احیاء بافت های فرسوده شهری، به دلیل فرسودگی ضررت دارد. ساختار کالبدی شهرها تحت تاثیر متغیرهای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی به تدریج دچار تغییر و فرسودگی می گردد. از آنجا که این بازسازی و نوسازی با چالشهایی همراه است، برآورد ریسک آنها اهمیت خواهد داشت. هدف از این پژوهش، تعیین وضعیت انواع ریسک در پروژههای نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده شهری با مطالعه مورد طرح مجد مشهد است. جهت شناسایی ریسکهای پروژه مربوطه با مراجعه به اسناد، ریسکهای مربوطه استخراج شده است بدین منظور، پرسشنامه ای بر اساس متغیرهای مورد نظر تهیه و در اختیار 50 نفر از مدیران و کارشناسان بخشهای مختلف پروژه مجد مشهد قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که ریسکهای نقش آفرین در بازسازی بافت فرسوده طرح مجد عبارتند از: ریسکهای مالی و اقتصادی، فنی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی، پس از تجزیه و تحلیل وزنها، بیشترین تاثیر ریسک مربوط به ریسک مالی و اقتصادی با میانگین 18/4 ، و در رتبه های بعدی، به ترتیب ریسک اجتماعی 05/3 ، ریسک فنی 77/2، ریسک سیاسی 64/2 و ریسک زیست محیطی 36/2 میباشد. بنابراین ریسک مالی اقتصادی دارای بیشترین میزان اثرگذاری و ریسک زیست محیطی دارای کمترین میزان ریسک در پروژه مربوطه میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - تحلیل عوامل موثردر بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری مطالعه موردی محله 20 منطقه 17 شهر تهران
اسماعیل نصیری مرضیه سالاری نیابازآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات فرسودگی بافتهای فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف ایجاد تفکر و عمل جمعی است که کار مشارکتی در بازآفرینی شهری فراتر از اهداف نوسازی شهری عمل می کند . دراین مقاله عوامل موثر در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری أکثربازآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات فرسودگی بافتهای فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف ایجاد تفکر و عمل جمعی است که کار مشارکتی در بازآفرینی شهری فراتر از اهداف نوسازی شهری عمل می کند . دراین مقاله عوامل موثر در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری را مورد بررسی قرار می دهیم.بدین منظور448پرسشنامه بین ساکنین بافت های فرسوده محله شماره 20 از منطقه 17 شهر تهران تکمیل وارزیابی شده اند.روش تحقیق در پژوهش حاضر ازروش توصیفی-تحلیلی وروش تجربی-پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه صورت می گیرد.ابزار تجزیه وتحلیل آماری وتحلیل آماری،نرم افزار SPSS است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از فنون آماری پارامتری وناپارامتری نیز استفاده شده است.نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای اجتماعی ،فضایی ومیزان مشارکت موثر مردم در طر حهای بازآفرینی بافت های فرسوده شهری رابطه معنی داری وجوددارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - کاربرد تکنیک زمینآمار در پیشبینی تغییرات مکانی بافت خاک (مطالعه موردی: دشت فراهان- استان مرکزی)
علی افضلی جواد وروانی رضا جعفرنیادر این پژوهش، به بررسی تغییرات مکانی بافت خاک در دشت فراهان استان مرکزی، با استفاده از روش زمینآمار کریجینگ پرداخته شد. ابتدا دادههای 54 نمونه خاک از منطقه مطالعاتی تهیه شد. سپس آمارههای توصیفی برای دادهها با استفاده از تحلیلگر زمینآمار نرمافزار ArcGIS 10.3 تعیین أکثردر این پژوهش، به بررسی تغییرات مکانی بافت خاک در دشت فراهان استان مرکزی، با استفاده از روش زمینآمار کریجینگ پرداخته شد. ابتدا دادههای 54 نمونه خاک از منطقه مطالعاتی تهیه شد. سپس آمارههای توصیفی برای دادهها با استفاده از تحلیلگر زمینآمار نرمافزار ArcGIS 10.3 تعیین گردید. سپس به منظور نمایش تغییرات مکانی، از روش کریجینگ استفاده شد. با توجه به نتایج شاخصهای ارزیابی، مدل کریجینگ از کارایی قابل قبولی در پهنهبندی تغییرات خصوصیات فیزیکی خاک برخوردار بود. بطوری که مقادیر شاخصهای ارزیابی نزدیک به یک میباشند. از طرفی شدت همبستگی مکانی بالا بود و در همه مدلها کمتر از 25/0 بدست آمد. طبق نتایج، ویژگیهای ذاتی خاک، اقلیم و کاربری اراضی در تغییرات بافت خاک دشت فراهان موثر بودند که در این میان، توجه به نوع کاربری در مطالعات خاک و پی پروژههای عمرانی مهمتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - ارزیابی وضعیت کیفیت زندگی در بافتهای فرسوده شهری و بررسی رابطه آن با اعتماد اجتماعی شهروندان (مطالعه موردی محله ججین اردبیل)
برهان ویسی ناب فریدون بابایی اقدمبنابرین پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی سه هدف عمده را دنبال میکند، هدف اول مشخص کردن وضعیت اعتماد اجتماعی در بافت فرسوده ججین، هدف دوم بررسی وضعیت رضایت از کیفیت زندگی در بافت فرسوده ججین و هدف سوم ارزیابی رابطه بین اعتماد اجتماعی شهروندان با رضایت از کیفیت زندگی أکثربنابرین پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی سه هدف عمده را دنبال میکند، هدف اول مشخص کردن وضعیت اعتماد اجتماعی در بافت فرسوده ججین، هدف دوم بررسی وضعیت رضایت از کیفیت زندگی در بافت فرسوده ججین و هدف سوم ارزیابی رابطه بین اعتماد اجتماعی شهروندان با رضایت از کیفیت زندگی است. جهت رسیدن به اهداف بالا، در ابتدا پرسشنامهای که در برگیرنده گویههای مربوط به متغیرهای اعتماد اجتماعی و کیفیت زندگی بوده تدوین شده، روایی پرسشنامه از طریق نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کورنباخ (2/8) مورد سنجش قرار گرفت. سپس از طریق نمونهگیری (روش کوکران) 364 پرسشنامه برای پاسخگوی به فرضیات تحقیق بین اهالی پخش گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که بیشتر افراد ساکن در این محله با وصف آنکه مرد هستند، اردبیلی نیز میباشند و به لحاظ شغلی بیشتر این افراد کارمند هستند. در میان گویههای مربوط به کیفیت زندگی بیشتریت رضایت مربوط به کیفیت آب آشامیدنی با میانگین 99/3 و در رتبه دوم داشتن حس تعلق به محله با میانگین 94/3 میباشد. همچنین مردم بیشترین عدم رضایت خود را نسبت به ابعاد کیفیت واحد مسکونی با میانگین 58/2 داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - اولویت بندی مولفه های توسعه پایدار در راستای احیاء بافت های فرسوده (مطالعه موردی: محله جلفای اصفهان)
رحیم سرور مجید اکبری سید چمران موسوی وحید بوستان احمدیبافتهای فرسوده محدودههایی از قلمرو شهری میباشند که در مواجه با برخی ویژگیهای منفی، در نظام شهرها هستند. این محلات از انواع کمبودها ومشکلات از قبیل فرسودگیهای ظاهری وکالبدی، ضعف زیر ساختها و خدمات شهری، بزهکاریهای اجتماعی ومشکلات فرهنگی و انواع معضلات اقتصادی رنج أکثربافتهای فرسوده محدودههایی از قلمرو شهری میباشند که در مواجه با برخی ویژگیهای منفی، در نظام شهرها هستند. این محلات از انواع کمبودها ومشکلات از قبیل فرسودگیهای ظاهری وکالبدی، ضعف زیر ساختها و خدمات شهری، بزهکاریهای اجتماعی ومشکلات فرهنگی و انواع معضلات اقتصادی رنج میبرند، این بافتها به رغم تمامی نقاط ضعف و کمبودها، جزئی ازشهرها به حساب میآیند و به نظر میرسد بافتهای فرسوده با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبانگیر آن، کارامدترین رویکردی که بتواند برای مواجهه با کاستیها و نارسائیها اتخاذ نمود رویکرد مشارکتی با اهداف و توسعه پایدار باشد. بین شاخصهای شناسایی بافت فرسوده و توسعه پایدار شهری، روابط تنگاتنگی وجود دارد؛ از این رو، مقاله حاضر با هدف بررسی رابطه بین شاخصهای شناسایی بافت فرسوده و توسعه پایدار در بافتهای فرسوده محله جلفای اصفهان با استفاده از تحلیل همبستگی کانونی به منظور تعیین هم تغییری دو مجموعه متغیر، انجام گرفته است. در این پژوهش با توجه به مولفههای مورد بررسی روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی، توصیفی تحلیلی و از لحاظ هدفگذاری کاربردی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - الزامات مشارکت جویی و مشارکت پذیری در فرآیند ساماندهی بافت های فرسوده شهری از نظر جامعه محلی، مورد مطالعه: شهر قم
محسن شبستر فاطمه فلاح حیدری زهرا مرادیمداخله دربافتهای فرسوده اساسا امری اجتماعی است و رکن اصلی آن مشارکت خانوارهای ساکن در محدوده های هدف ساماندهی است.تجربه تهیه،اجرا و ارزیابی طرح های ساماندهی بافت های فرسوده آشکارا نشان داده؛بدون توافق و هم پیوندی ساکنان و متولیان امر بهسازی ونوسازی تضمینی برای تحقق اهدا أکثرمداخله دربافتهای فرسوده اساسا امری اجتماعی است و رکن اصلی آن مشارکت خانوارهای ساکن در محدوده های هدف ساماندهی است.تجربه تهیه،اجرا و ارزیابی طرح های ساماندهی بافت های فرسوده آشکارا نشان داده؛بدون توافق و هم پیوندی ساکنان و متولیان امر بهسازی ونوسازی تضمینی برای تحقق اهداف وجود نخواهد داشت.لذاجلب مشارکت ساکنان ازپیش شرط های حیاتی طرح ریزی در بافت های فرسوده است.در این راستا برنامه ریزی بمنظور تقویت حس مشارکت جویی درساکنان وتحقق زمینه های مشارکت پذیری مردم نیازمند آگاهی از نگرش خانوارهاست و پژوهش حاضر نیز به همین منظور صورت گرفته است.روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده وجمع آوری داده ها از طریق پرسشگری ومصاحبه صورت گرفت , یافته های تحقیق نشان می دهد درمورد تصمیم به مشارکت ساکنان عواملی نظیر تجارب موفق وناموفق نوسازی،توافق متولیان با اهالی،رضایتمندی سکونتی،تصمیم همسایگان به همکاری و سطح آگاهی اهالی نسبت به جنبه های متفاوت مشارکتی عوامل علی موثر برمشارکت مردم درفرایندبهسازی ونوسازی و بازسازی بافت های فرسوده بشمار می آیند این مقاله درپایان به پیشنهاداتی برای افزایش سطح انگیزه های مشارکتی دربافت های فرسوده ارائه می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - تحلیل مفاهیم شهر خلاق در بافت های تاریخی شهرهای معاصر نمونه موردی تبریز
رضا خلیلی کریم حسین زاده دلیر محمدرضا پورمحمدیبافت قدیم شهرها اغلب در برگیرندهی آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربریهای مختلط، اولویتدادن به حمل و نقل عمومی و تردد پیاده، فراهمآوردن شرایط زیستمحیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغا أکثربافت قدیم شهرها اغلب در برگیرندهی آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربریهای مختلط، اولویتدادن به حمل و نقل عمومی و تردد پیاده، فراهمآوردن شرایط زیستمحیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال بومی، جذب مشارکت محلی و توجه به میراث فرهنگی و گردشگری هستند. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات و مشاهدات کتابخانه ای و میدانی به بیان اهمیت بافت تاریخی شهر تبریز می پردازد. هدف این پژوهش تبیین راه کار برای حیات بخشی و بازآفرینی بافت تاریخی شهر تبریز و بهرهمندی از فضای ارزشمند شهری با رویهای انسانمحور می باشد. بی تردید می-توان با احیاء و باززنده سازی فضاهای واجد ارزش تاریخی- فرهنگی شهر تبریز زمینه و بستر لازم را برای توسعه ی پایدار شهری فراهم ساخت. در نهایت عوامل یادشده باعث شکوفایی و سرزندگی شهر به ویژه در محور فرهنگی- تاریخی آن با استفاده از مشارکت شهروندان بومی و طبقه ی خلاق و ارتقای مطلوب و قابل قبول فضای زندگی و حیات در بافت تاریخی شهرهای معاصر خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - تحلیلی از عملکرد فضای عمومی شهری در بافت باارزش تاریخی مطالعه موردی منطقه 12 تهران
اشرف تشکری حمیدرضا آدابی پروانه زیویارتوسعه بافت های جدید در شهرها علاوه بر نادیده گرفتن بافت تاریخی و دگرگونی شکل و ساختار قدیمی شهر، گسترش عناصر کالبدی جدید و فراموشی عناصر باارزش تاریخی است. در کشورهای توسعه یافته که دارای میراث فرهنگی غنی هستند، حفظ و احیای بافت باارزش تاریخی در چارچوب مدیریت فضایی آن و أکثرتوسعه بافت های جدید در شهرها علاوه بر نادیده گرفتن بافت تاریخی و دگرگونی شکل و ساختار قدیمی شهر، گسترش عناصر کالبدی جدید و فراموشی عناصر باارزش تاریخی است. در کشورهای توسعه یافته که دارای میراث فرهنگی غنی هستند، حفظ و احیای بافت باارزش تاریخی در چارچوب مدیریت فضایی آن و توسعه فضاهای عمومی همچنان یک حوزه مهم و پیوند دائمی موفقیت است. از این منظر، بافتهای باارزش تاریخی بهعنوان مکانهایی ویژه و فرصت آفرین به لحاظ مولفه های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و مردم شهر محسوب میشوند. بر این اساس هدف تحقیق، تحلیلی عملکرد فضای عمومی شهری در بافت باارزش تاریخی منطقه 12 تهران می باشد.روش تحقیق حاضر با توجه به ماهیت موضوع و هدف کلی آن، از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و در منطقه 12 کلانشهر تهران با ابزار پرسشنامه به تعداد 50 نفر انجام گرفته است. مؤلفه ها در 3 بخش فرهنگی، کالبدی و اجتماعی و در قالب 20 متغیر مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش میزان تأثیرگذاری فضای عمومی و بافت تاریخی از آزمون پیرسون، تی و رگرسیون استفاده شده است.یافته ها نشان می دهد یک واحد تغییر در انحراف معیار اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (فضای عمومی بافت تاریخی) به اندازه 81 و 70 درصد تغییر کند. در حالی که یک واحد تغییر در انحراف معیار الگوی فعالیت تنها باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته به اندازه 24 درصد تغییر نماید.نتایج نشان می دهد که مؤلفه اجتماعی دارای وضعیت بهری نسبت به کالبدی و فرهنگی دارا می باشد. به عبارت دیگر متغیرهای اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها بر عهده دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - توریسم و رویکرد نوسازی در طراحی بافت های تاریخی شهری مطالعه موردی: شهر اصفهان*
پرویز کردوانی ونوس مورد غفاریشهرها و فضاهای شهری نیز به مشابه بسیاری از مصنوعات بشری و در اثر گذشت زمان شرایط و موقعیت های اقلیمی، اتفاقات و حوادث گوناگون دست خوش فرسودگی در کالبد و در برخی موارد عملکرد خود گشته اند. توجه به بهسازی و نوسازی بافت های تاریخی شهر و به طور کلی دخالت در بافت قدیم همواره أکثرشهرها و فضاهای شهری نیز به مشابه بسیاری از مصنوعات بشری و در اثر گذشت زمان شرایط و موقعیت های اقلیمی، اتفاقات و حوادث گوناگون دست خوش فرسودگی در کالبد و در برخی موارد عملکرد خود گشته اند. توجه به بهسازی و نوسازی بافت های تاریخی شهر و به طور کلی دخالت در بافت قدیم همواره یکی از مسائل اساسی شهرهای تاریخی و شهرهایی که دارای هویت و روحیه خاص بوده اند می باشد. متخصصین، کارشناسان مسائل شهری، مسئولین امور در شهر اصفهان سال هاست که در جهت بهسازی و نوسازی بافت قدیم تلاش نموده و راهکارهایی نیز ارائه کرده اند، که وضعیت فعلی بافت کهن اصفهان بازتاب همین راهکارها بوده است. اصلی ترین هدف و راهبرد اساسی اقدامات مداخله ای برای بهسازی و نوسازی بافت تاریخی و طراحی آنها بازگرداندن این مجموعه به چرخه زندگی است. زنده ماندن بافت در گرو فعالیت و مشارکت آن در زندگی جاری در شهر است، و تنها از این رو می توان به امور نوسازی و احیا بافت های تاریخی شهر و طراحی در محورهای تاریخی را با رویکرد توریسم محوری اجرا و موفقیت این امر را تضمین کرد و می تواند در جذب و فعال سازی گردشگری شهر تاریخی چون اصفهان بسیار موثر واقع گردد. هدف این مقاله، توان های محورهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر اصفهان در جذب گردشگر مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - ارزیابی اثر خصوصیات ساخت و بافت واحد های سنگی توده نفوذی الوند بر مقاومت رخنمونها در برابر تخریب و هوازدگی
حسین بختیاری ابراهیم مقیمی محمد رضا ثروتیتوده نفوذی الوند یکی از بزرگترین تودههای نفوذی در کمربند دگرگونی سنندج سیرجان است. این مقاله با استفاده از روش ارزش عددی مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی توده نفوذی الوند را براساس خصوصیات ساخت و بافت سنگ بکر در برابر تخریب و هوازدگی مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظ أکثرتوده نفوذی الوند یکی از بزرگترین تودههای نفوذی در کمربند دگرگونی سنندج سیرجان است. این مقاله با استفاده از روش ارزش عددی مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی توده نفوذی الوند را براساس خصوصیات ساخت و بافت سنگ بکر در برابر تخریب و هوازدگی مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظور ابتداً برخی از خصوصیات ساخت و بافت واحد های سنگی به عنوان معیار انتخاب و شاخص سازی شدند. سپس مقاومت نسبی رخنمون واحد های سنگی بر مبنای ارزش عددی 10-1 ارزیابی، و نقشه پهنه بندی مربوطه ارائه شده است. بر این اساس گرانیت پگماتیتی با 3.75 کمترین و اُلیوین گابروها با 5.57 بیشترین درجه مقاومت را دارند میانگین وزنی مقاومت سطح توده 5.1 تعیین شده. که نشان دهنده درجه مقاومت متوسط رخنمونها در برابر تخریب و هوازدگی از نظر خصوصیات ساخت و بافت در بین سنگهای آذرین درونی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - بررسی روند تغییرات کالبدی و کارکردی بافت قدیمی شهر تهران با تاکید بر ناحیه 4 منطقه 11
اصغر نظریان ابوالفضل مشکینی نرگس احمدی فردمنطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جز أکثرمنطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جزئی از این هسته است. از این نظرمنطقه به لحاظ سابقه تاریخی دارای عناصر، بناهای مسکونی و فضای عمومی با ارزش های معماری و تاریخی خاص است که پس از منطقه 12 از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر برروی یکی از نواحی چهارگانه ( ناحیه 4 ) منطقه 11 متمرکز و روند تغییرات کالبدی و کارکردی منطقه و خصوصا ناحیه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. ازویژگی های خاص این ناحیه تنوع فعالیت ها و کاربری ها شامل مراکز بسیار مهم سیاسی - حکومتی، بازارهایتخصصی با عملکرد فرامنطق ه ای و فراشهری، واحدهای بزرگ صنعتی، کاربری های ویژه و مراکز درمانی تخصصیاست. علاوه بر آن نقش و تاثیر سیاست ها و سرمای هگذاری های دولتی نیز در تغییرات کالبدی و کارکردی محدودهمورد نظر نیز مورد بررسی قرار گرفت ه است. بررسی ها نشان داده است که از دهه 1340 زمینه تغییرات اجتماعی در نتیجه مهاجرت فراهم آمده و با کاهش قیمت زمین فرسودگی باف ت های کالبدی ب هوجود آمده است ولی در دهه هایاخیر با جذب سرمایه کشور در کلانشهر تهران، منطقه 11 تهران در راستای نقش پذیری ملی نقش های جدیدی راپیدا کرده و تغییرات کالبدی و کارکردی اساسی به نفع فعالیت های منطقه ای و ملی به ویژه در ناحیه 4 به وجود آمدهاست. تحقیق ضمن بررسی تغییرات فوق راهکارهایی در جهت کاهش مشکلات منطقه ای و ناحیه ای ارائه داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - بررسی تعامل کنش انسان و طبیعت بر بافت مکانی شهر بابل
رضا لحمیان منصور بدری فر اکبر پرهیزکارتوسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری میگردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز مت أکثرتوسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری میگردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز متأثر خواهد ساخت. نمونه مورد مطالعه جهت بررسی رابطه بافت مکانی با عوامل طبیعی و انسانی شهر بابل می باشد. این شهر با قرن ها سابقه حضور در دوره های زمانی مختلف؛ و با وجود نوساناتی، روند جمعیت پذیری رو به تزایدی را تجربه کرده و از حیث کالبدی نیز می توان دوره های رشد کالبدی مشخصی را برای آن ترسیم نمود. تحقیقات نشان می دهد در طی دوران مختلف که رشد جمعیتی با گسترش کالبدی همراه بوده، جهت گیری خاص و ویژه ای در گسترش کالبد آن مشاهده می شود، که عمدتاً ناشی از محدودیتها و امکانات محیط طبیعی و انسانی است. در این تحقیق دو فرضیه مورد بررسی قرار گرفته، فرضیه اول اینکه بافت مکانی در روند توسعه کالبدی شهر مؤثر می باشد و فرضیه دوم اینکه برنامه های عمرانی دولت در توسعه بافت مکانی شهر نقش موثردارد. بر اساس نتایج این تحقیق هم فرضیه اول و هم فرضیه دوم با استناد به اطلاعات، آمار و نقشه های موجود مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - توسعه میان افزا در بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه: محله خانی آباد تهران)
ام هانی بنی هاشمی رحیم سرور یوسفعلی زیاریسالهاست که مراکز شهری با مسائل پیچیده ای همچون فرسودگی زودرس، زمین های قهوه ای، کاهش ایمنی و امنیت روبروست و همواره فکر متخصصان، برنامه ریزان و سیاست گذاران شهری را به خود مشغول داشته است. یکی از نظریه هایی که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است موضوع توسعه میان اف أکثرسالهاست که مراکز شهری با مسائل پیچیده ای همچون فرسودگی زودرس، زمین های قهوه ای، کاهش ایمنی و امنیت روبروست و همواره فکر متخصصان، برنامه ریزان و سیاست گذاران شهری را به خود مشغول داشته است. یکی از نظریه هایی که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است موضوع توسعه میان افزا است. بطور خلاصه این رویکرد به توسعه در درون محدوده و باز توسعه محدوده با استفاده از پتانسیل های درونی آن می پردازد. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی طرح های توسعه میان افزا در بافت های فرسوده و معرفی اراضی و بافت هایی با پتانسیل بالا جهت پیاده نمودن توسعه میان افزا است. در این تحقیق با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به رتبه بندی و اولویت بندی بلوک های شهری محدوده، دست می یابیم که بیانگر محدوده هایی با بالاترین پتانسیل توسعه میان افزا در محله است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - بافتهای قدیمی و فرسوده شهری، سیاستها و راهبردها (مورد مطالعه شهرضا )
فضل الله یزدی اصغر نظریانیکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بیحد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را أکثریکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بیحد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را به وجود آورده است و در عوض بافت قدیمی و تاریخی شهرضا حیات حقیقیخود را از دست داده و مخروبه یا متروکه گشته و اصولا ارتباط منظم و منطقی هستة تاریخی با بقیه گستره شهری مخدوش گردیده است. هماکنون سرعت و شدت روند فرسودگی در بافتهای قدیمی به گونهای است که عدم تطابق و هماهنگی فضای بافت قدیمی با تقاضای شهروندان و نیازمندیهای آنها را باعث گردیده است و همین امر سبب تخلیه جمعیت بومی و ایجاد ناهنجاریهای فرهنگی - اجتماعی - بهداشتی - امنیتی - حقوقی و نهایتا چشمانداز نامطلوبی را در پی داشته است . این تحقیق ضمن بررسی همه جانبه موضوع بافتهای قدیمی شهرضا، علت روند رو به رشد فرسودگی و تخریب در این بافتها را در قالب متغیرهای اصلی به ترتیب اهمیت شامل: ( پایین بودن درآمد، پایین بودن اجاره بها، سهولت تهیه مسکن و مهاجرت ) آنها را بررسی و نتیجه گیری نموده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - کاربرد تکنیک AIDA(1) در برنامهریزی شهری مطالعه موردی مرمت بافت تاریخی شهر یزد
حسین کلانتری خلیل آباد احمد پور احمد حسین حاتمی نژادبرنامهریزی مرمت بافت تاریخی شهرها به مفهوم تجدید حیات یا بازسازی هسته مرکزی شهر است که اغلب دارای بافتی متراکم،خیابانها و کوچههای پرپیچ و خم و باریک هستند. بافت تاریخی شهر یزد که در زمان خود برای نیازهای دیگری طراحی شده، امروزه نمیتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد أکثربرنامهریزی مرمت بافت تاریخی شهرها به مفهوم تجدید حیات یا بازسازی هسته مرکزی شهر است که اغلب دارای بافتی متراکم،خیابانها و کوچههای پرپیچ و خم و باریک هستند. بافت تاریخی شهر یزد که در زمان خود برای نیازهای دیگری طراحی شده، امروزه نمیتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد و روز بروز ساکنان آن به بافتهای جدید رو میآورند و ساکنان غیربومی و مهاجر به آن گرایش پیدا میکنند. عدم وابستگی ساکنان جدید به بافت و بیتوجهی به آن، علاوه بر افزایش فرسودگی، دگرگونی اجتماعی، ناهنجاریهای اخلاقی و بزهکاریهایی را به ارمغان میآورد که در نهایت عدم اتصال مناسب کالبدی و اجتماعی بین بافت تاریخی و جدید به شکست بافت تاریخی میانجامد. در این مقاله با توجه به مسایل و مشکلات موجود در بافت تاریخی شهر یزد و همچنین امکانات و قابلیتها، اهداف در جهت مرمت و احیاء بافت تاریخی تنظیم شده است. مهمترین اهداف حفظ ارزشهای تاریخی و احیاء فضایی و عملکردی آنها، تثبیت جمعیت بافت، بهسازی اجتماعی و بازگرداندن هویت تاریخی ـ فرهنگی بافت از طریق حفظ و باز گرداندن اقشار اصیل مردمی و رفع آسیبهای اجتماعی، اصلاح ساختار اقتصادی، ارتقاء سطح خدمات و تقویت مدیریت شهری تنظیم گردیده و سپس با استفاده از تکنیک ”تحلیل عرصههای تصمیمگیری مرتبط“ راهبردها و پروژههای پیشنهادی در جهت مرمت بافت ارائه شده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - شناسایی و تدوین راهبردهای مداخله در توسعه بافتهای فرسوده شهری « مورد مطالعه : بافت مرکزی شهر سنندج»
جواد اسحاقی نادر تابعی ایوب جعفری سید میثم جاسمیتبعات حاصل از تشدید مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و زیست محیطی ناشی از رشد شهر و زوال بافت های بارزش قدیمی بخش مرکزی، سیاست های شهری را به سمت نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری یا به عبارتی بهتر رشد شهر از درون سوق داد. هدف این مقاله شناسایی بافت های فرسوده أکثرتبعات حاصل از تشدید مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و زیست محیطی ناشی از رشد شهر و زوال بافت های بارزش قدیمی بخش مرکزی، سیاست های شهری را به سمت نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری یا به عبارتی بهتر رشد شهر از درون سوق داد. هدف این مقاله شناسایی بافت های فرسوده شهری و تدوین راهبردهای مداخله در توسعه بافت فرسوده بخش مرکزی شهری سنندج است. روش تحقیق توصیفی تحلیل است. در این پژوهش از نرمافزار GIS بهمنظور شناسایی فرسودگی بخش مرکزی شهر با توجه به سه شاخص (ریزدانگی، نفوذناپذیری و پایداری)، استفادهشده است. در ادامه برای تعیین راهبرد در سه معیار ویژگیهای عملکردی، ارتباطی و زیستمحیطی از مدل SWOT استفادهشده است. نتایج حاصل از تحلیل دادههای GIS نشان می دهد که بافت فرسوده محدوده موردمطالعه بهجز در قسمت های مرکزی بافت، آنهم به دلیل وجود کاربریهای نوساز و تجمیع شده و همجواری بافت های این بخش با مسیرهای اصلی ارتباطی شهر، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. همچنین نتایج تحلیل مدل SWOT نشان داد که برای تقویت ویژگی عملکردی، ارتباطی و زیستمحیطی بافت، به ترتیب استراتژیهای محافظه کارانه، تهاجمی و محافظهکارانه به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - الگوها و فنون برنامه ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها
حسین کلانتری خلیل آباد احمد پوراحمدبافت تاریخی شهرها به دلیل بافت سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعفزیرساخت ها، مشکلات زیست محیطی و .. مسیر رکود و عقب ماندگی را طی می کنند.برای رفع مشکلات بافت تاریخی شهرها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی طرح هایی درقالب مرمت، بازسازی، نوسا أکثربافت تاریخی شهرها به دلیل بافت سنتی، فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعفزیرساخت ها، مشکلات زیست محیطی و .. مسیر رکود و عقب ماندگی را طی می کنند.برای رفع مشکلات بافت تاریخی شهرها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی طرح هایی درقالب مرمت، بازسازی، نوسازی، احیا و به سازی در کشورهای مختلف تهیه و اجرا شده است . شیوه برخورد با اینبافت ها متأثر از دیدگاه های فلسفی در شهرسازی متفاوت بوده است . در سال های شروع انقلاب صنعتی تا سال1960 بافت تاریخی شهرها مورد بی توجهی برنامه ریزان شهری قرار گرفت و برنامه ریزان عمدتاً به ایجاد شهرهایجدید روی آوردند . در این دوران دخالت ها در اکثر مواقع کالبدی، مقطعی و بدون در نظر گرفتن شرایط اجتماعی اقتصادی شهر، بافت و محله انجام گرفته است.در دهه 1960 ، احیای بافت تاریخی شهرها و اعیان سازی به همراه حفظ و احیای شهر قدیمی و ساختشهرهای جدید شبیه به شهرهای قدیمی با تأکید بر هنجارها و ارزش های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت . در ایندوران طرح های به سازی، نوسازی، احیای محلات مسکونی بافت های تاریخی براساس مطالعات اقتصادی، اجتماعیو کالبدی با بهره گیری از نظریات و الگوهای مختلف تهیه شد . که در این مقاله مروری بر الگوها و تکنیک های 1مختلف مرمت 2 بافت تاریخی 3 شهرها شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - احیاء بافت فرسوده با رویکرد استراتژی توسعه شهری (CDS)نمونه موردی: بخش مرکزی شهر اهواز
محمد رحیم رهنما محمد اجزاء شکوهی زهرا سیاحیمقدمه و هدف پژوهش: بافت کهنه، فرسوده و نابسامان شهری که بیشتر در هسته مرکزی یا لایههای میانی شهرها واقعند، نیازمند دخالت و ساماندهی هستند که جهت احیاء برنامه استراتژی توسعه شهری (CDS) یکی از ضروریهای مهم در امر برنامه ریزی محسوب میشود. هدف پژوهش تدوین استراتژی توس أکثرمقدمه و هدف پژوهش: بافت کهنه، فرسوده و نابسامان شهری که بیشتر در هسته مرکزی یا لایههای میانی شهرها واقعند، نیازمند دخالت و ساماندهی هستند که جهت احیاء برنامه استراتژی توسعه شهری (CDS) یکی از ضروریهای مهم در امر برنامه ریزی محسوب میشود. هدف پژوهش تدوین استراتژی توسعه شهری (CDS) در راستای احیاء بافت فرسوده بخش مرکزی شهر اهواز است. روش پژوهش: روش تحقیق در قالب پرسشنامه های بسته با مقیاس اسمی و چند گزینه ای رتبه ای صورت گرفته است با در نظر گرفتن تعداد خانوار از طریق فرمول کوکران برابر 375 نفر از خانوار و105 پرسشنامه از متخصصان شهری به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه گیری تصادفی بدون جایگزینی انتخاب شدند. یافتهها: سپس از طریق استراتژی توسعه شهری CDS و نرم افزارهای spss و smart pls اطلاعات بدست آمده تجزیه و تحلیل گردید نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان میدهد حکمروایی و رقابت پذیری، بانکی بودن و قابلیت زندگی بر استراتژی توسعه شهر اثر معنادار ندارد. حدود 440/0 درصد تغییرات قابلیت زندگی به وسیله حکمروایی خوب شهری، حدود370/0درصد تغییرات رقابت پذیری به وسیله بانکی بودن تبیین است. همچنین حدود 097/0 درصد تغییرات استراتژی توسعه شهر به وسیله چهار عامل حکمروایی، قابلیت زندگی، رقابت پذیری و بانکی بودن قابل تبیین است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - مدیریت بافتهای تاریخی- فرهنگی با تعیین عرصههای بحرانی به کمک منطق فازی با استفاده از GIS
محمدرضا پورجعفر هادی رضایی رادمقدمه و هدف پژوهش: از جمله سیاستهای موثر و حساس توسعه شهری برای بافتهای باارزش را میتوان طرحهای مداخله در بافتهای تاریخی- فرهنگی دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیستمحیطی و کالبدی قابل تحلیل هستند. عدم مداخلهی بهینه در بافتهای تاریخی باع أکثرمقدمه و هدف پژوهش: از جمله سیاستهای موثر و حساس توسعه شهری برای بافتهای باارزش را میتوان طرحهای مداخله در بافتهای تاریخی- فرهنگی دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیستمحیطی و کالبدی قابل تحلیل هستند. عدم مداخلهی بهینه در بافتهای تاریخی باعث فرسودگی در سکونت، کالبد و عملکرد در بافت تاریخی میشود. از این رو شناسایی صحیح پهنههای بحرانی نیازمند مداخله و اولویتبندی بین پهنهها و در نهایت تعیین الگوها و روشهای مداخلهی صحیح در بافتهای تاریخی که از اهداف اصلی پژوهش حاضر است، میتواند موجب تعادل چرخه رشد و توسعه و همچنین باز زندهسازی بافت گردد. روش پژوهش: روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش توصیفی- تحلیلی است، بدین منظور در مدلسازی منطق بولین در انتخاب شاخصها و منطق فازی در درجهبندی دادهها به کمک تکنیک Spatial Statistic در نرمافزار GIS مورد استفاده قرار گرفته است. یافتهها: اصلیترین و عمدهترین خروجی این فرآیند کاهش تعداد متغیرهای مورد استفاده در مدل و واقعیتر نمودن نتایج آن است. در انجام مدلسازی اشاره شده، جهت دستیابی به پهنههای نیازمند مداخله و اولویتبندی بین این پهنهها 3 مرحلهی تعیین لایههای مورد سنتز معیارها، الگوی تلفیق لایههای هر معیار و تعیین الگوی منتخب جهت تلفیق نهایی گرفته است. نتیجهگیری: نتایج پژوهش برای بافت تاریخی شیراز، سه پهنه را به عنوان پهنههای اصلی مداخله و عرصههای بحرانی نشان میدهد. میزان حساسیت و دقت الگوهای مداخله از حاشیه به درون بافت افزایش مییابد در نتیجه پیشنهاد میگردد، مرکز بافت به عنوان عرصه حفاظت مطلق در نظر گرفته شود و انجام کمترین تغییرات و مداخلات در روند برنامهریزی ملاک قرار گیرد. در همین راستا پیشنهاد میگردد الگوی مداخله در قسمت عمدهای از منطقه که عموماً در حاشیه بیرونی محدوده واقع شده است، نوسازی با حفظ روحیه بافت تاریخی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - ارزیابی بافت قدیم شهرها مبتنی بر اصول پدافند غیر عامل
حسن کامران مرتضی مرادی حسن حسینی امینیمقدمه و هدف پژوهش: بافت قدیم شهرها یکی از مسائل مهم در برنامهریزی شهری میباشد که امروزه بر اثر قدمت بنا، فرسودگی بافت و دسترسی نامناسب، به عرصهای آسیب پذیر در برابر حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت، در مراکز شهرها تبدیل شده است. هدف پژوهش، تحلیل فضایی بافت قدیم شهرها أکثرمقدمه و هدف پژوهش: بافت قدیم شهرها یکی از مسائل مهم در برنامهریزی شهری میباشد که امروزه بر اثر قدمت بنا، فرسودگی بافت و دسترسی نامناسب، به عرصهای آسیب پذیر در برابر حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت، در مراکز شهرها تبدیل شده است. هدف پژوهش، تحلیل فضایی بافت قدیم شهرها مبتنی بر اصول پدافند غیر عامل جهت دستیابی به الگوی پایدار میباشد. روش پژوهش: روش تحقیق، ترکیبی از روشهای تحلیلی- استقرایی، پیمایشی و موردی بوده و نوع پژوهش کاربردی میباشد شاخصهای مورد توجه در پژوهش حاضر، قدمت بنا، کیفیت ابنیه، ریزدانگی، تعداد طبقات، فضای سبز، سازگاری، خدمات درمانی، خدمات شهری و درجه محصوریت تعیین گردید. یافتهها: از مسائل اصلی بخش مرکزی شهرها، فرسودگی مناطق مسکونی است که با توجه به بررسیهای انجام شده، مراکز بافتها با توجه به مناسب نبودن معابر شهری، از نظر شاخص دسترسی به مراکز امداد و نجات، در مواقع بحرانی در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - بررسی مشارکت اجتماعی شهروندان در بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری(مورد مطالعه ساماندهی بافت فرسوده خیابان مدرس کرمانشاه)
اسدالله نقدی شکیبا کولیوندمقدمه و هدف پژوهش: اغلب شهرهای مهّم و تاریخی ایران، به سبب نوع اقلیم و بهخصوص نوع مصالح استفاده شده و به علت عدم رعایت اصول و استاندارهای طراحی شهری و شهرسازی، با پدیده بافتهای فرسوده مواجهاند. هرگونه برنامهریزی و اقدام در بافتهای فرسوده شهری، بهدلیل خصوصیات متمای أکثرمقدمه و هدف پژوهش: اغلب شهرهای مهّم و تاریخی ایران، به سبب نوع اقلیم و بهخصوص نوع مصالح استفاده شده و به علت عدم رعایت اصول و استاندارهای طراحی شهری و شهرسازی، با پدیده بافتهای فرسوده مواجهاند. هرگونه برنامهریزی و اقدام در بافتهای فرسوده شهری، بهدلیل خصوصیات متمایز اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، حقوقی و زیست محیطی این پهنهها، دقّت و ظرافت خاص خود را می‎طلبد، بنابراین برنامه‎ریزی مردممحور و مشارکت پایدار مردمی در این خصوص اهمیت ویژهای دارد. از طرفی، بهسازی و نوسازی این بافتها، دغدغههای اساسی مورد توجّه مدیران و برنامهریزان شهری در سطوح ملّی و محلی است و چالشی اساسی فراروی توسعه پایدار شهری به حساب میآید. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج میبرد، از میان این محلات میتوان به محدودهی خیابان مدرس اشاره نمود. پژوهش حاضر، ضمن بررسی طرحهای شهرسازی در این محدوده، به شناخت میزان و نحوه مشارکت مردم میپردازد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی میباشد و باتوجّه به ماهیت پژوهش، داده‎ها ازطریق مطالعات میدانی با تکنیک مصاحبه و مشاهده عینی گردآوری شدهاند، بدین سبب 50 مصاحبه در بین شهروندان، کارشناسان و مدیران شهری انجام گرفت. یافتهها: یافته ها حاکی از آن است که 70 درصد پاسخگویان دارای سن بالای 40 سال میباشند، سطح تحصیلات آنها پایین و اکثر خانوارها در گروههای درآمدی متوسط رو پایین قرار دارند. در افراد مورد بررسی، میزان هویت محلهای در حد متوسط میباشد. در میان راههای جلب مشارکت اجتماعی شهروندان، نظرسنجی، آموزش و اطلاعرسانی و رسانههای گروهی از مهمترین راهها انتخاب گردید؛ همچنین 67 درصد پاسخگویان دریافت وام را به عنوان بهترین قدم به منظور بهسازی شهری در این محدوده عنوان کردند. نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که نه تنها انگیزههای مردمی برای مشارکت اجتماعی، (به دلیل ریسک اقتصادی بالا و تسهیلات پایین) کم میباشد؛ بلکه سازمانهای مربوطه در مورد انجام شدن این طرحها نظراتی مغایر با هم دارند؛ لذا چاره-اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - تجزیه و تحلیل ساماندهی پهنههای فرسوده روستایی پیرامون کلانشهرها با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک(SWOT) (مطالعه موردی روستای چیچکلو از روستاهای حاشیه شهر اسلام شهر)
طوبی امیر عضدی محسن رنجبر علی زارعمقدمه و هدف: سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهره برداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامه ریزی توسعه، در چند دههی اخیر موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسودهیکی از کلیدیترین مراحل اح أکثرمقدمه و هدف: سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهره برداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامه ریزی توسعه، در چند دههی اخیر موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسودهیکی از کلیدیترین مراحل احیاء این بافتها بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ضرورت تدوین الگویی مناسب جهت نوسازی و بازسازی بافتها فرسوده به منظور دستیابی به توسعه پایدار آن میباشد. روش تحقیق: در این پژوهش جهت ترسیم الگو و رویکرد مداخله در سطح محدوده بافت فرسوده روستا، پس از شناخت وضع موجود محدوده مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 324 پرسش نامه تکمیل گردید و تجزیه و تحلیل آن از طریق ماتریس SWOT، جایگاه محدوده در ماتریس داخلی ـ خارجی تعیین شده است. نتیجه گیری: تحلیلها نشان داد که محدوده مورد بررسی در ماتریس نه خانه ای در موقعیت رقابتی قرار دارد. پس از آن مجموعه ای از شاخصها و معیارهای ارزیابی در تکنیک گروه دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند که الگوی انبوه سازی مشارکتی بالاترین امتیاز را بدست آوردند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - شناسایی مولفههای اثر گذار بر افزایش میزان تاب آوری اجتماعی محلات آسیب پذیر و دارای بافت فرسوده در مواجهه با حوادث طبیعی (شهر موردی: تهران)
عباس منوریان مجتبی امیری سیمین مهری کلیمقدمه و هدف پژوهش: مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات و محلات شهری تبدیل به یکی از دغدغههای اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری در سالهای اخیر شده است به همین دلیل تقویت اجتماعی ساکن در یک محیط نقشی تاثیر گذار در کاهش خطرات دارد.لازم است عواملی ک أکثرمقدمه و هدف پژوهش: مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات و محلات شهری تبدیل به یکی از دغدغههای اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری در سالهای اخیر شده است به همین دلیل تقویت اجتماعی ساکن در یک محیط نقشی تاثیر گذار در کاهش خطرات دارد.لازم است عواملی که میتواند به شهروندان کمک کند تا در زمان بحران و وقوع بحران بازتوانی سریع را تجربه کنند را شناسایی نمود تا با توجه به آن مولفهها برنامههای مدون و تلاشهای مستمر و مجدانهای قبل از وقوع حادثه صورت پذیرد روش پژوهش: این پژوهش از روش تحقیق تحلیل تم بهره گرفته شده و با انجام مصاحبههای نیمه ساختار یافته و نمونه گیری تصادفی غیر احتمالی (گلوله برفی) این پژوهش انجام گرفته است یافتهها: مولفههای شناسایی شده در این پژوهش عبارتند از :امنیت اجتماعی، افزایش و ارتقاء آگاهی و دانش از طریق آموزش، تعلق و همبستگی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، باورها و اعتقادات دینی، حمایت اجتماعی میباشد که هر کدام از این مولفهها میتواند بر افزایش تاب آوری اجتماعی تاثیر گذاشته و میزان آن را افزایش دهد. نتیجه گیری: یک شهر تاب آور و مقاوم در برابر سوانح شهری است که ساکنان آن بر اساس ظرفیتها و منابع، همگام با مدیران شهری و شهرداریها در تصمیم گیریها و طرحهای شهری مشارکت کنند.شهری است که مخاطرات آن شناسایی شده باشد و برنامه ریزی و اقدامات مناسب برای حفاظت و حمایت از جان و مال مردم، میراث فرهنگی و سرمایههای اجتماعی صورت گرفته باشد. شهری است که در مراحل پیش، حین و پس از وقوع بحران قادر به سازماندهی امور باشد بتواند منابع مورد نیاز را تخصیص دهد و در تمام سطوح آگاهی شهروندان را افزایش دهد تا بدین ترتیب مخاطرات شهری کاهش یابد. با تقویت ارتباطات بین مردم و نهادها، ارتقای مشارکت مردمی در برنامهها و تصمیم گیریهای مربوط به برنامه ریزی شهری و مدیریت بحران و مدیریت شهری، آموزش، ایجاد و حفظ امنیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی درک شده از سوی مردم در ارتقا و افزایش میزان تاب آوری اجتماعی محلات مورد پژوهش نقش موثری دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - اثرات حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری(مطالعه:موردی: منطقه 15 کلانشهر تهران)
سعید امانپور امید لطیفیمقدمه و هدف پژوهش:عوامل مؤثری در جامعه تاثیرگذار بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری است که حکمرانی خوب شهری و مدیریت خوب شهری و همچنین اعتماد اجتماعی در شهر و محلات نیز یکی از همین عوامل تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی د أکثرمقدمه و هدف پژوهش:عوامل مؤثری در جامعه تاثیرگذار بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری است که حکمرانی خوب شهری و مدیریت خوب شهری و همچنین اعتماد اجتماعی در شهر و محلات نیز یکی از همین عوامل تاثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران با تعیین رابطه بین شش بُعد؛ شفافیت، مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، کارایی و عدالت، مورد ارزیابی شده می باشد. روش پژوهش: روش انجام پژوهش بدین منظور از روش توصیفی و همبستگی استفاده شده است و جامعه آماری در آن شهروندان منطقه 15 تهران می باشد یافتهها: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی-شهری، بُعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تأثیرگذاری در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران می باشد نتیجه گیری: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی شهری، بُعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تأثیرگذاری بر روی بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد. که در بین مولفه های مربوط به اعتماد اجتماعی، مولفه احساس امنیت در اماکن خلوت با ضریب Beta 0.943 دارای بیشترین تأثیرگذاری بر بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - مدیریت منظر بافتهای فرسوده شهری معاصر با تأکید بر سازمان فضایی و بصری (مورد مطالعه: محله خاک سفید)
زهرا خدائی مرجان شهاب زادهمقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسود أکثرمقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسوده معاصر و بخشیدن حیات و سرزندگی اقتصادی و اجتماعی به این بافت ها به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری پرداخته است. روش پژوهش: مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با مرور ادبیات موجود منظر شهری به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری در ایجاد منظر ذهنی به عنوان ابزاری جهت کنترل و مدیریت منظر شهری پرداخته و سپس با استفاده از نمونه موردی محله خاک سفید به عنوان بافت فرسوده معاصر، ابزار معرفی شده را به صورت عملی مورد استفاده قرار داده است یافتهها: یافته های این پژوهش نشان داد که به کارگیری سازمان فضایی و بصری در این محدوده منجر به ارتقا کیفیت های زیبایی شناسانه و هویت بخشی به سایت، خوانا کردن بافت از منظر عینی و ذهنی و ایجاد انعطاف پذیری در کالبد و عملکرد میشود. نتیجه گیری: سازمان فضایی و بصری به عنوان ابزارهای ایجاد تصویر ذهنی از مکان، تأثیر مهمی در نظم دهی به عناصر فیزیکی و متافیزیکی محیط دارد. تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی میکند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - مروری بر عوامل و علل ناکارآمدی نوسازی بافتهای فرسوده شهری در ایران؛ نمونه موردی: پروژه نواب
علی اکبر تقوایی زهرا خداییرشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجب بروز بحرانهای مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورده است. در این میان فرسودگی برخی بافتهای شهری ناهمگونی ساخت شهری و گسست ساختار اجتماعی را در پی دارد. پایین بودن کیفیت زندگی در چنین مکانهای فرسوده أکثررشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجب بروز بحرانهای مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورده است. در این میان فرسودگی برخی بافتهای شهری ناهمگونی ساخت شهری و گسست ساختار اجتماعی را در پی دارد. پایین بودن کیفیت زندگی در چنین مکانهای فرسودهای میتواند بستری جهت بزهکاری و ناهنجاری اجتماعی فراهم سازد. بهسازی و نوسازی این گونه بافتها در دستور کار سازمانها و نهادهای متولی مدیریت و توسعه شهری قرار دارد. تجربیات مختلف جهانی و نیز نظریات صاحبنظران و متخصصان امر توسعه شهری رویکردهای مختلف و متنوعی در این زمینه ارائه نموده است. در ایران نیز به موازات گسترش شهرها و پدید آمدن بافتهای فرسوده لزوم چاره اندیشی جهت فائق آمدن بر این مشکل بیش از پیش احساس میگردد.در این مقاله ضمن بررسی رویکردها و نظریات مختلف در خصوص مقوله نوسازی شهری به تشریح مسائل بافت فرسوده و علل پیدایش آن پرداخته میشود. در ادامه پروژه نواب را به عنوان یکی از مهمترین طرحهای نوسازی شهری در ایران بررسی کرده، مسائل و معضلات این طرح مورد واکاوی قرار گرفته و در نهایت پیشنهاداتی جهت بهبود وضع موجود و ارتقاء کیفیت محیط در این محدوده ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - سنجش کیفیت زندگی شهری در بافتهای فرسوده(نمونه موردی: محله علی آباد شهر خرم آباد)
راضیه رشیدی احمد زنگانه حمیدرضا صارمیمقدمه و هدف پژوهش: توسعه بی رویه شهرها، تغییرات ساختار اقتصادی- اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی، وجود تشکیلات متعدد و موازی در زمینه مدیریت مراکز شهری و مهم تر از همه بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری از یک طرف و فرصت ت أکثرمقدمه و هدف پژوهش: توسعه بی رویه شهرها، تغییرات ساختار اقتصادی- اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی، وجود تشکیلات متعدد و موازی در زمینه مدیریت مراکز شهری و مهم تر از همه بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری از یک طرف و فرصت توسعه و سرمایه گذاری مناسب در حاشیه شهرها به علت ارزانی قیمت زمین از طرف دیگر، باعث افت و نزول کیفیت زندگی در مراکز شهری و به طور کلی کنار گذاشتن آنها از فرایند توسعه شهری شده است. هدف از پژوهش حاضر، سنجش ابعاد کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده از طریق جنبههای عینی و ذهنی و در نهایت ارائه راهکار به منظور ارتقاء سطح کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده محله علی آباد شهر خرم اباد می باشد. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی و پیمایشی و از نظر نوع تحلیل مبتنی بر مدل تحلیل رگرسیون است. این تحقیق با بهره گیری از روشهای آمار استنباطی به تحلیل و آزمون فرضیات و چگونگی روابط بین متغیرها پرداخته شده است. به منظور سنجش کیفیت زندگی در قلمرو بافت فرسوده به روش نمونه گیری تصادفی 380 پرسشنامه تهیه گردید. سپس به منظور شناسایی عوامل و شاخصهای تاثیرگذار در بحث رضایتمندی از زندگی در قلمرو بافت فرسوده محله علی آباد، از تکنیکهای Tتک نمونه/ تک گروهی، R پیرسون و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان داد عامل حمل و نقل، مسکن، حکمروایی شهری و دسترسی تفریحی بیشترین تاثیر را بر میزان رضایتمندی از زندگی در بافت فرسوده دارد که با برنامه ریزی در راستای ارتقاء این مولفه ها می توان سطح رضایتمندی از زندگی را در این منطقه بالا برد. نتیجه گیری: متغیر کالبدی بر ابعاد ذهنی کیفیت زندگی موثر است. یعنی با افزایش یک انحراف استاندارد در متغیر ابعاد کالبدی، میزان رضایت از زندگی و ابعاد ذهنی کیفیت زندگی به همان مقدار افزایش خواهد داشت. همچنین باتوجه به نتایج حاصل از رگرسیون مشخص گردید که عامل مسکن بیشترین تاثیر را بر کیفیت کالبدی محیط شهری نداشته و این عامل حمل و نقل می باشد که بیشترین تاثیر را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - ارزیابی پتانسیل های گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر(مطالعه موردی: شهر اصفهان)
عباس قائدامینی هارونی رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی ده چشمهمقدمه و هدف پژوهش: بافتهای تاریخی گنجینهی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله میباشند. گاهی این گنجینهها آنگونه که باید مورد توجه قرار نمیگیرند و از بین میروند برای این که بافتها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آنها را غنا بخشید و به جهانی أکثرمقدمه و هدف پژوهش: بافتهای تاریخی گنجینهی گرانبهای شهرهایی هستند که نمود تمدن چندین هزار ساله میباشند. گاهی این گنجینهها آنگونه که باید مورد توجه قرار نمیگیرند و از بین میروند برای این که بافتها به عنوان میراث باقی بمانند باید بتوان آنها را غنا بخشید و به جهانیان معرفی تمود از این رو هدف این پژوهش ارزیابی میزان پتانسیل گردشگری برای بازآفرینی بافت تاریخی شهر (مطالعه موردی: شهر اصفهان) است روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل گردشگران داخلی شهر اصفهان که به صورت نامحدود بود که از این تعداد با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 384 نفر با استفاده از روش هدفمند وابسته به معیار به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار این پژوهش پرسشنامه استاندارد محقق ساخته پتانسیل گردشگری که روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی محتوایی، صوری و سازه مورد بررسی قرار گرفتند و پس از اصطلاحات لازم روایی مورد تائید قرار گرفت و از سوی دیگرپایایی پرسش نامه ها با روش آلفای کرونباخ 93/0 برآورد شد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار spss و با کاربرد آزمون خیدو انجام گرفت. یافتهها: پتانسیل گردشگری بافت تاریخی شهر اصفهان در جهت بازآفرینی از بعد اجتماعی- فرهنگی در حد مطلوب، در بعد زیست محیطی، کالبدی و اقتصادی در حد نسبتاً مطلوب است. نتیجه گیری: بافت تاریخی کلان شهر اصفهان با وجود بناهای شاخص تاریخی و پتانسیل های لازم جهت جذب گردشگر متاًسفانه با مشکلاتی از قبیل تراکم بالای جمعیت، ترافیک سنگین، کاربریهای ناسازگار و غیره مواجه بوده و آثار فرسودگی در جای جای این بافت تاریخی به چشم می خورد، به گونهای که علاوه بر ساختار کالبدی، هویت فرهنگی و تاریخی شهر نیز در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - بررسی، تحلیل و رتبهبندی سطوح برخورداری محلات بافت فرسوده شهر ارومیه
علیرضا سلیمانی احمد آفتاب احمد شیخاحمدیمقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفاده أکثرمقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفادهی بهینه از آن ها و نیز شناخت نارسایی های موجود به منظور پرهیز از آنها و برنامه ریزی جهت کاهش انواع نامطلوبیت هایی است که از سوی این طیف از خصوصیات بافت های فرسوده بر فضاهای شهری وارد می شود. در این راستا، هدف اصلی این مقاله محاسبه و بررسی توسعه یافتگی محلات بافت فرسوده شهر ارومیه با تاکید بر شاخص های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، محلات بافت فرسوده (ده محله بافت مرکزی) شهر ارومیه بوده و 368 نفر به عنوان حجم نمونه و با استفاده از مدل کوکران انتخاب شده اند شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و جهت پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS، GIS و مدل تاپسیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد در شاخص کالبدی، محله راهنمایی با شاخص اولویت 9/0 رتبه اول و محله 7 اولر با شاخص اولویت 33/0 رتبه آخر، در شاخص اقتصادی محله 7 اولر با شاخص اولویت 6/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 2/0 رتبه آخر و در شاخص اجتماعی محله 7 اولر با شاخص اجتماعی 8/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اجتماعی 1/0 رتبه آخر معرفی شدند. نتایج بدست آمده از شاخص های تلفیقی بیانگر آن است که محله دوشابچی خانه با شاخص اولویت 81/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 11/0 رتبه آخر را کسب کرده اند. نتیجه گیری: برابر تحلیل صورت گرفته با استفاده از نرم افزار SPSS محلات بافت فرسوده ارومیه در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار و فروبرخوردار (محروم) رتبه بندی شدند. نتایج نشان می دهد که محلة مفتح در پایین ترین سطح برخورداری جای گرفته و اولین اولویت توسعه را به خود اختصاص داده است. دومین سطح شامل محلات مهدی القدم و دادگستری است و سطح دوم توسعه محلات را در بر می گیرد، سطح یک، محلات دوشابچی خانه، 7 اولر، شورشورا، راهنمایی، دره چایی، کومورچوخانه و ارم را در بر می گیرد که آخرین اولویت توسعه را در بر دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - اندازهگیری تجربه کیفی افراد از منظر بصری خیابان با استفاده از روش مدیریت تجربه مشتری (CEM)؛ مورد پژوهشی: خیابان کریمخان زند، شیراز
مجتبی رفیعیان فاطمه شمسمقدمه و هدف پژوهش: در چند دهه اخیر حفاظت از مناظر بصری خیابانی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه میراث شهرهای تاریخی مطرح شده است. منظر خیابان کریم خان زند شیراز، از واجد ارزش ترین مناظر خیابانی است که نه تنها طرح و برنامه حفاظتی برای آن تنظیم نشده است، بلکه با ا أکثرمقدمه و هدف پژوهش: در چند دهه اخیر حفاظت از مناظر بصری خیابانی به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در حوزه میراث شهرهای تاریخی مطرح شده است. منظر خیابان کریم خان زند شیراز، از واجد ارزش ترین مناظر خیابانی است که نه تنها طرح و برنامه حفاظتی برای آن تنظیم نشده است، بلکه با استمرار روند موجود مورد تهدید جدی قرار خواهد گرفت. از طرف دیگر، از گذشته تا به امروز، قابل اندازه گیری نمودن کیفیت های مناظر خیابانی با ارجاع به مشخصه های فضای خیابان از مهم ترین دغدغه های طراحی شهری بوده است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری تجربه کیفی فرد حاضر در فضا از منظر بصری خیابان با استفاده از روش مدیریت تجربه مشتری است، که براساس این روش، فرد به مثابه مشتری است که با فضا به مثابه یک کالا مواجه می شود. روش پژوهش: در جهت تامین هدف پژوهش، تبدیل کیفیت نه به کمیت بلکه به اجزاء ملموس تر و قابل درک تر که به صورت کمّی یا جغرافیایی قابل اندازه گیری باشند، از آمیخته ای از رویکردهای کمّی و کیفی استفاده شده است. به منظور پیشبرد پژوهش، تجارب پنج گانه افراد از فضای مورد مطالعه با استفاده از تکنیک پرسشگری از جامعه آماری مورد مطالعه، افراد حاضر در فضا شامل کنشگران فضا، ساکنین و کسبه، تحلیل شده است. در گام بعد به ترتیب مکتوب نمودن مصاحبه ها، استخراج کدهای داده ای، ارزیابی لایه های پنج گانه تجربه مشتری، نقطه های تماس و مدلسازی فعالیت انسانی و امتیازدهی به انواع تجارب تحلیل یکپارچه منظر بصری خیابان بر اساس طیف لیکرت انجام شد. یافتهها: یافته ها حاکی از آن است که سکانس اول فضایی خیابان با میانگین امتیاز 5.4 در مقایسه با سکانس دوم با امتیاز 5 از وضعیت بهتری در ارتباط با کیفیت های ادراک شده توسط عابر پیاده برخوردار است، و تجربه کنش (با امتیاز 6.5)، تجربه حسی (با امتیاز 5.5)، تجربه عاطفی و تجربه ارتباط (با امتیاز 5) و در نهایت تجربه تفکر با امتیاز 4، در محدوده این خیابان دارای بیشترین امتیاز هستند. نتیجه گیری: براساس اظهارات جامعه آماری مورد مطالعه و استنباط پژوهشگران، نقاط تماس شناسایی شده در هر دو سکانس در دو دسته بسیار تاثیرگذار و نسبتا تاثیرگذار قرار گرفته اند، که شامل فضای مربوط به تجمع افراد، عملکردهای خاطره انگیز و فعالیت هایی که برای نخستین بار در شیراز شروع به کار نمودند می باشد. با هدف ارتقاء وضع موجود خیابان می توان به راهبردهایی از جمله بسترسازی زمینه انجام تعاملات اجتماعی، ایجاد تطابق بین کالبد و فضای کهن و تغییرات ایجاد شده معاصر در آن در جهت پاسخگویی به نیازهای امروز شهروندان، فراهم شدن شرایط مناسب برای استفاده از فضا در زمان های مختلف شبانه روز برای اقشار مختلف جامعه و تسهیل حرکت در قلمرو عمومی برای کلیه افراد اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - بررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل و نقل بافت قدیم شهر تبریز
هوشنگ سرور امید مبارکی صدیقه امیریمقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت أکثرمقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح است. هدف این تحقیقبررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل بافت قدیم شهر تبریز می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش تحلیلی، توصیفی، کتابخانه ای و نوع آن کاربردی است واستفاده شده است. GIS برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاریافته ها: ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری، و همچنین موقعیتفضایی کاربر یها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم شهر، نارسایی در سامانه حملونقل عمومی، نامنسجم بودن تردد عابران پیاده و وسایل نقلیه و وجود گره های زیاد ترافیکیهمگی در افزایش ترافیک بافت قدیم شهر تبریز موثر بوده اند.نتیجه گیری: برای بهبود و ساماندهی سیستم های حمل نقل شهری در بافت مرکزی شهرتبریز، راهی جز حفظ تعادل و توازن بین سه عنصر جمعیت، خدمات و حمل ونقل از طریقتلفیق برنامه ریزی حمل و نقل با برنام هریزی کاربری زمین و هماهنگی آنها با تغییرات تراکموجود ندارد بنابراین می توان با بهبود مدیریت حمل و نقل شهری، افزایش کارایی سیستماتوبوس رانی، اخذ هزینه های واقعی حمل و نقل از وسائط نقلیه شخصی و بهبود شبک ههای پیادهو دوچرخه در شهرها به حمل و نقل پایدار در چارچوب شهر فشرده دست یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - الگوهای رونقبخشی، نوسازی و بهسازی بافتهای فرسودهی شهری
شریف مطوّف زهرا خدائیاین مقاله بر آن است، ضمن تبیینِ انواع بافت های آسیب پذیر و شاخص هایِ شناسایی بافت های فرسوده به علل پیدایش آن پرداخته و پیشنهاداتی در زمینه ی راههای برون رفت از وضعیت موجود و رونقبخشی به نوسازی در این بافت ها ارائه نماید. بدین منظور با استفاده از تجربه ی موردی شهر کاش أکثراین مقاله بر آن است، ضمن تبیینِ انواع بافت های آسیب پذیر و شاخص هایِ شناسایی بافت های فرسوده به علل پیدایش آن پرداخته و پیشنهاداتی در زمینه ی راههای برون رفت از وضعیت موجود و رونقبخشی به نوسازی در این بافت ها ارائه نماید. بدین منظور با استفاده از تجربه ی موردی شهر کاشمر این راه کارها مورد ارزیابی تجربی قرار گرفت.در این مقاله ضمن گونه شناسیِ تعاریف، مفاهیم و راه کارهای بهسازی بافت های فرسوده، به تبیین وضع موجود بافتهای فرسوده ی شهر کاشمر و طبقه بندی آن ها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نیز نرمافزار GIS پرداخته و به نحوه ی مداخله ی ارکان مؤثر در این بافتها اشاره شده است. در نهایت با تقسیم بندی بافتهای فرسوده ی شهر کاشمر به چهار گونه ی "بافت فرسوده با ارزش تاریخی"، "بافت فرسوده میانی"، "بافت فرسوده روستایی ـ شهری (دارای هسته روستایی)" و "بافت فرسوده حاشیهای" شیوه ی مداخله ی دولت و نحوه ی مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی آن بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - بررسی بافت شناسی اندام جفت گیری گاو میش نر بالغ
محمد علی ابراهیمی سعادتلو رعنا کیهان منشاین مطالعه جهت بررسی ساختار میکروسکوپی سفید پرده ،بافتهای نعوظی و پیشابراه در اندام جفت گیری گاو میش نر بالغ برای تعیین نوع اندام جفت گیری و وضعیت گلانز و همچنین مشخص نمودن علت سفتی آن در زمان غیر نعوظ انجام گرفته است. تعداد بیست اندام جفتگیری گاو میش نر بالغ در این بر أکثراین مطالعه جهت بررسی ساختار میکروسکوپی سفید پرده ،بافتهای نعوظی و پیشابراه در اندام جفت گیری گاو میش نر بالغ برای تعیین نوع اندام جفت گیری و وضعیت گلانز و همچنین مشخص نمودن علت سفتی آن در زمان غیر نعوظ انجام گرفته است. تعداد بیست اندام جفتگیری گاو میش نر بالغ در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفت.از انتهای ریشه تا نوک اندام به سه بخش تقسیم و از هر قسمت به فاصله یک سانتیمتر نمونه هایی تهیه شد. از وسط هر نمونه لامهای بافت شناسی بصورت سریال تهیه و به سه روش هماتوکسیلین -ائوزین ،ورهوف و وان گیسون رنگ آمیزی شدند. نهایتا لامها مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفتند.سفید پرده دولایه بوده واز بافت همبند متراکم نامنظم تشکیل شده است. لایه داخلی سفید پرده حلقوی و لایه خارجی طولی می باشد. لایه طولی سفید پرده در بخش پشتی ناحیه آزاد به یک بافت رباطی پشتی - راسی اندام تبدیل شده است.سفید پرده فقط در ریشه اندام جفتگیری تیغه ای را ما بین دو جسم غاری تشکیل می دهد.رشته های کلاژن بین فضاهای خونی قرار گرفته و این رشته ها را رشته های الاستیک ظریف همراهی می کند.ترابکولهای داخل جسم غاری در بخش مرکزی -شکمی آن به هم رسیده و یک توده کلاژنی ضخیمی را ایجاد می کنند. این توده ضخیم در بخش کلانز به یک بافت غضروفی از نوع غضروف فیبری تبدیل شده است.چون نسبت تیغه ها به فضاهای خونی بسیار زیاد بوده و از طرفی کلاژن و الاستیک زیادی در تشکیل این تیغه ها شرکت داشتند، باعث سختی اندام حتی در زمان غیر نعوظ شده است. براین اساس این نوع اندام جفتگیری را را جزو اندامهای فیبرو الاستیک طبقه بندی کردیم.تمرکز تیغه های همبندی در وسط جسم غاری در ناحیه کلانز به غضروف فیبری تبدیل شده که در سگ این بخش کاملا استخوانی شده است. کم بودن فضاهای خونی در کلانز و وجود این غضروف ، غیر نعوظی بودن کلانز را در این حیوانات اثبات می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - بررسی بیماری نکروز عفونی مراکز خونساز (IHN) به روش ایمونوهیستوشیمی در برخی از مراکز تکثیر و پرورش ماهیان قزل آلای ایران
عادل حقیقی خیابانیان اصل مهدی سلطانی ایرج سهرابی حقدوست عیسی شریف پوربه منظور بررسی وضعیت آلودگی مراکز تکثیر و پرورش قزل آلای رنگینکمان کشور به ویروس عامل نکروز عفونی بافته ای خونساز از تعدادی مراکزتکثیرو پرورش قزل آلای کشور در مرحله لاروی و از بچه ماهیان انگشتقدی که دارای علایم تحت کلینیکی و یا بظاهر سالم بودند نمونه گیری بعملآمد. نمونه أکثربه منظور بررسی وضعیت آلودگی مراکز تکثیر و پرورش قزل آلای رنگینکمان کشور به ویروس عامل نکروز عفونی بافته ای خونساز از تعدادی مراکزتکثیرو پرورش قزل آلای کشور در مرحله لاروی و از بچه ماهیان انگشتقدی که دارای علایم تحت کلینیکی و یا بظاهر سالم بودند نمونه گیری بعملآمد. نمونه های اخذ شده شامل بافتهای کلیه ،طحال،کبد،آبشش،قلب و دستگاهگوارش بوده که پس از طی مراحل هیستو تکنیک به روش ایمونوهیستوشیمی وبا استفاده از آنتی بادی منوکلونال ضد ویروس عامل نکروز عفونی بافتهایخونساز و نیز با استفاده از رنگ هماتوکسیلین رنگ آمیزی گردید .نتایج حاصلهنشان داد از مجموع کل نمونه های 100 مرکز مورد مطالعه تعداد 35 مورد مثبت بود که حاکی از پراکنش ویروس عامل بیماری IHN در برخی از مراکز تکثیر و پرورش قزل آلای کشور می باشد . با توجه به نتا یج این بررسی لزومطراحی سیاست های بهداشتی، نظارت، هدایت کنترل عملیات پیشگیریاجتناب نا پذیر می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - مطالعه اثر پیوند چادرینه آزاد و پیوند چربی سفید بر روی التیام استخوان خرگوش
علیرضا جهاندیده غلامرضا عابدی علی رضایی ایرج سهرابی حقدوست عباس وشکینیاستخوان سازی، القای استخوانی و هدایت استخوانی 3 عامل اساسی ما بین استخوانمیزبان و پیوند استخوان میباشند که در بازسازی استخوان دخالت دارند. در این مطالعه از 15 سر خرگوش نر 6 ماهه، سفید نیوزلندی و بالغ با میانگین وزنی 2/5 کیلوگرم استفاده شد که به سه گروه تقسیم شدند در گرو أکثراستخوان سازی، القای استخوانی و هدایت استخوانی 3 عامل اساسی ما بین استخوانمیزبان و پیوند استخوان میباشند که در بازسازی استخوان دخالت دارند. در این مطالعه از 15 سر خرگوش نر 6 ماهه، سفید نیوزلندی و بالغ با میانگین وزنی 2/5 کیلوگرم استفاده شد که به سه گروه تقسیم شدند در گروه I نقیصهای به ابعاد 1/5*3 میلیمتر در استخوان زند زیرین هر دو دست ایجادنموده و هیچگونه درمانی انجام نشد. مقداری از چادرینه و چربی نیز بریده و خارجگردید.در گروه II نقیصهای به ابعاد 1/5*3 میلیمتر در استخوان زند زیرین راست ایجاد نموده و از چادرینه خود حیوان بعنوان پیوند استفاده گردید. در گروه III نقیصهای به ابعاد 1/5*3 میلیمتر در استخوان زند زیرین چپ ایجاد نموده از چربی سفید زیر جلدی بعنوان پیوند استفاده گردید حرکت حیوان در روزهای 3،6،9،12،15،20،25،30،40 ارزیابی شد. در روزهای صفر 15،30،45 از هر سه گروه رادیوگراف تهیه شد. تشکیل سه نوع کالوس در گروه دوم دیده شد. در ارزیابی کیفی، روند استخوانسازی گروهII از بقیه گروه ها بهتر بود.نتایج هیستوپاتولوژی گروه Iتشکیل مقدار زیادی بافت استخوانی به صورت کورتیکال و مدولاری در کنار مغز استخوان را نشان داد که در کنار آن بافت فیبروزه نیز مشاهده گردید. در گروه II میزان استخوانسازی به صورت اسفنجی بسیار زیاد به همراه مقدار زیادی عروق خونی و میزان بسیار کمی بافت فیبروزه دیده شد. استخوان سازی به صورت کورتیکال و مدولاری وجود داشت. در گروه III در لابلای بافت فیبروزه مقداری بافت چربی نیز مشاهده گردید. در کنار بافت فیبروزه استخوانسازیصورت گرفته و تبدیل فیبروسیتها به اوستئوسیتها دیده شد. استخوانسازی به صورتکورتیکال بود.نتایج بدست آمده از هیستومورفومتری نشان داد که اختلاف بین گروه ها به صورت معنیدار بوده و گروه II بیشترین درصد تشکیل استخوان به میزان 2/02±72/3 رادارد. به نظر میرسد در آینده از پیوند امنتوم در تسریع ترمیم استخوان بیشتر استفادهشود چون تمامی مزیتهای مورد نظر را فراهم میآورد و با توجه به نتایج، روشاستفاده از چربی برای جلوگیری از چسبندگی رد شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - مطالعه بافت شناسی و فرا ساختاری منطقه قشری غده فوق کلیه گوسفند
داریوش مهاجری علی رضاییغدد فوق کلیوی متعلق به 700 راس گوسفند ذبح شده درکشتارگاه تبریز برای بررسی مورفولوژی ، بافت شناسی و نیز از لحاظ میکروسکوپ الکترونی مورد مطالعه قرار گرفت.میانگین وزن غدد 1/8 گرم بود. اندازه گیری سنبت مناطق کورتکس و مدولا با روشهای مناسب انجام گردید. میانگین نسبت کورتکس و أکثرغدد فوق کلیوی متعلق به 700 راس گوسفند ذبح شده درکشتارگاه تبریز برای بررسی مورفولوژی ، بافت شناسی و نیز از لحاظ میکروسکوپ الکترونی مورد مطالعه قرار گرفت.میانگین وزن غدد 1/8 گرم بود. اندازه گیری سنبت مناطق کورتکس و مدولا با روشهای مناسب انجام گردید. میانگین نسبت کورتکس و مدولا در این حیوان به ترتیب 82/92% و17/08% کل غده می باشد.همچنین میانگین ضخامت طبقات گلومرولر ،فاسیکولر و رتیکولر به ترتیب 13/5% و 69/5% و 17% تعیین گردید. مطالعه نشان داد که غده فوق کلیه گوسفند همانند گاو دارای دو نوع سلول روشن وتیره و در دو ناحیه داخلی تر منطقه قشری (ZG,ZF) می باشد و هر دونوع سلول حاوی مقادیر بسیار ناچیزی چربی در سیتوپلاسم خود می باشند. در رنگ آمیزی چربی بافت مشخص گردیدکه پراکندگی واکوئلهای چربی مشابه گاو بسیار اندک بوده ، بطوریکه در صورت وجود معمولا در ناحیه گلومرولر دیده می شوند و نواحی فاسیکولر و رتیکولر دارای مقادیر بسیار ناچیزی چربی می باشند. در مطالعات ریز بینی سلولهای ترشح کننده استروئیدی ، در بزرگنمایی کمتر به صورت یک سلول ترشحی همراه با مویرگهای سینوزوئیدی منفذ دار دیده می شوند. هسته سلولها با بیش از یک هستک واضح مشخص می باشند.سیتوپلاسم فراوان ،دارای اندکی قطرات چربی می باشد.میتوکندریهای با اشکال متعدد ونامنظم سیتوپلاسم را اشغال کرده اند.این میتوکندریها دارای کریستالهای توبولار و وزیکولار می باشند که در بزرگنمایی بالاتر بوضوح دیده می شوند.سیتوپلاسم دارای سیستم فراوانی از توری داخل سیتوپلاسمی صاف می باشد که تشکیل یک شبکه متذاکم توبولی را می دهد. دستگاه گلژی ،لایزوزومها و میکروبادیها نیز دزاین سلولها مشاهده می گردند.نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که تفاوت بین سلولهای روشن وتیره در قشر غده فوق کلیه گوسفند،مربوط به اندامکهای درون سیتوپلاسمی آنها می باشد و هیچ ارتباطی به محتوای چربی سیتوپلاسم این سلولها ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - مطالعه تجربی گرایش بافتی جدایه ایرانی سروتیپB/ 793 ویروس برونشیت عفونی در جوجه های SPF
پیمان بیژن زاد رضا ممیز محمدحسن بزرگمهری فرد محمدحسن حبل الورید سیدعلی پوربخشبیماری برونشیت عفونی یکی از عوامل بیماریزای مهم صنعت طیور می باشد، کهعمدتاً موجب بیماری تنفسی می گردد اما سویه های مختلف این ویروس می توانندسایر بافت ها را نیز مبتلا نمایند. هدف از این مطالعه بررسی تجربی گرایش بافتی سروتیپ793/B ویروس برونشیت عفونی در جوجه های SPF بوسیله أکثربیماری برونشیت عفونی یکی از عوامل بیماریزای مهم صنعت طیور می باشد، کهعمدتاً موجب بیماری تنفسی می گردد اما سویه های مختلف این ویروس می توانندسایر بافت ها را نیز مبتلا نمایند. هدف از این مطالعه بررسی تجربی گرایش بافتی سروتیپ793/B ویروس برونشیت عفونی در جوجه های SPF بوسیله آزمایش های RT-PCR وPCR آشیانه ای بود در این مطالعه، انتشار بافتی جدایه ایرانی ویروس (793/B ) IR/773/200از سروتیپ 793/Bدر اندام های مختلف جوجه های SPFمورد بررسی قرار گرفت. چهل و دوقطعه جوجه یکروزه SPFبطور تصادفی به دو گروه 21 قطعه ای تقسیم گردیدند. درسن 12 روزگی جوجه های گروه یک با (EID 10^3)ویروس برونشیت عفونی به روشقطره چشمی آلوده و گروه دو بعنوان گروه کنترل درنظر گرفته شد. نمونه برداری ازاندام های مختلف در روزهای 12،10،8،6،4،2پس از تلقیح انجام گردیدجوجه های گروه عفونی شده با ویروس مذکور از روز دوم تا چهارم دچار کزکردگیبودند. ویروس از کلوآک و لوزه های سکومی در روز 12-2در کلیه روزهای 10-4ودر بورس فابریسیوس در روزهای 12-4پس از تلقیح ردیابی شد. در نای نیزویروس در روزهای 2 و 4 و در تیموس در روزهای 6 و 8 پس از تلقیح ردیابیگردید. در ریه نیز تنها نمونه های مثبت مربوط به روز 4 پس از تلقیح بود.نتایج مطالعه حاضر نشان دادکه سروتیپ 793/Bویروس برونشیت عفونی به تنهایینمی تواند منجر به تلفات، علائم شدید بالینی یا کالبدگشائی در جوجه های مبتلا گردد،اما تکثیر این ویروس در برخی اندام ها می تواند منجر به مستعد شدن پرنده برای ابتلابه سایر بیماری ها گرددگرایش بافتی؛ ویروس برونشیت عفونی؛ سروتیپ 793/B ,؛ RT-PCR , جوجه های SPF تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - مطالعه تجربی عفونت همزمان ویروس آنفلوانزایH9N2 و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال در جوجه های SPF
آیدین عزیزپور حسین گودرزی سعید چرخکار رضا ممیز محمدحسن حبل الوریددر این مطالعه بیماریزایی عفونت همزمان ویروس A/chicken/Iran/m.1/2010) H9N2)و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT- R87-7/1387) و تمایل این عفونت به بافت های مختلف و همچنین انتشار آن در بدن جوجه های نژاد لگهورن SPF موردبررسی قرار گرفت. همچنین علایم بالینی و ضایعات کالب أکثردر این مطالعه بیماریزایی عفونت همزمان ویروس A/chicken/Iran/m.1/2010) H9N2)و باکتری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT- R87-7/1387) و تمایل این عفونت به بافت های مختلف و همچنین انتشار آن در بدن جوجه های نژاد لگهورن SPF موردبررسی قرار گرفت. همچنین علایم بالینی و ضایعات کالبدگشایی در پرندگان مبتلا ارزیابی شد. چهل قطعه جوجه تفریخ شده از تخم مرغ جنین دار SPF در سن 21روزگی به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند ( 20 قطعه در گروه آزمایش و 20قطعه در گروه کنترل). در سن 3 هفتگی جوجه های گروه آزمایش، همزمان به روشقطره چشمی به ویروس H9N2 با عیار EID50 10^6 و باکتری ORT به روش داخل نای به مقدار 1*10^10 CFU آلوده شدند. نمونه گیری از بافت های مختلف در روزهای 14،12،10،8،6،4،2 بعد از آلوده سازی انجام شد. در این مطالعه به منظور بررسی روند انتشار ویروس از روش جداسازی ویروس از طریق تلقیح به تخم مرغ هایSPFجنین دار 11 روزه و کشت باکتریایی از سوآب های اخذ شده بر روی محیط کشتآگار خوندار استفاده گردید. جوجه های گروه آزمایش افسردگی، کم اشتهایی،ژولیدگی پرها، علایم شدید تنفسی و 15 درصد تلفات نشان دادند. بیشترین علایم بالینی در روز 3 بعد از تلقیح مشاهده گردید. باکتری ORT از سوآب نای در روزهای 2 و 4 پس از تلقیح و از ریه در روز 4 پس از تلقیح جداسازی گردید. اما وجودباکتری در سوآبهای کبد و قلب در طی کل دوره مطالعه ردیابی نشد. ویروس آنفلوانزادر روزهای 2 و 4 بعد از تلقیح در ریه و نای جداسازی گردید. همچنین ویروس درروزهای 2 و 6 بعد از چالش در بورس فابریسیوس ردیابی شد. ویروس تنها در روز2 پس از تلقیح در نمونه های تیموس وکبد و روز 8 پس از تلقیح در کلیه هایپرندگان مبتلا جداسازی شد. درحالیکه در طی کل دوره مطالعه، ویروس در طحال،لوزه های سکومی و کلوآک یافت نشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که باکتری وویروس به ترتیب از روزهای 6 و 10 پس از تلقیح از هیچ ارگانی جداسازی نشد و همچنین آلودگی همزمان ویروس H9N2 و باکتری ORT منجر به بروز علائم شدید بالینی و ضایعات کالبدگشائی در جوجه های دچار عفونت شد.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - اثر سمیت حاد و مزمن نانو ذرات مس بر بازماندگی و آسیب های بافتی هپاتوپانکراس و آبشش در میگوی سفید غربی (vannamei Litopenaeus)
ندا خسروی زاده ایمان سوری نژاد سیدعلی جوهری زهرا قاسمی لله وجه سریشناخت اثرات سمی نانومواد بر آبزیان در قالب علم نانو سم شناسی آبزیان دارایاهمیت است. این مطالعه به منظور بررسی اثر سمیت حاد و مزمن نانو ذرات مسبر بازماندگی و آسیب های بافتی هپاتوپانکراس و آبشش در پست لارو مرحله 16 میگوی سفید غربی (Litopenaeus vannamei)انجام شد. آزمایش سم أکثرشناخت اثرات سمی نانومواد بر آبزیان در قالب علم نانو سم شناسی آبزیان دارایاهمیت است. این مطالعه به منظور بررسی اثر سمیت حاد و مزمن نانو ذرات مسبر بازماندگی و آسیب های بافتی هپاتوپانکراس و آبشش در پست لارو مرحله 16 میگوی سفید غربی (Litopenaeus vannamei)انجام شد. آزمایش سم شناسی حادطبق استاندارد شماره 203 OECD،طی 96 ساعت انجام و تلفات میگو پس ازرویارویی با غلظت های 0/1، 3/2، 1، 3/2، 10، 32 و 100 میلی گرم در لیتر نانوذرات مسِ با اندازه 40 نانومتر، هر 24 ساعت یکبار ثبت شد و داده ها با نرمافزار پروبیت آنالیز شدند. به دلیل عدم وجود نظم خاص در دادههای سمیت حادو در واقع سمیت غیر وابسته به غلظت این ماده در این گونه، امکان محاسبه غلظت کشنده میانی ( 50 LC)میسر نگردید. در آزمون سمیت مزمن میگوها به مدت 21 روز در معرض غلظتهای 0/1، 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر قرار داده شدند. بافتشناسی آبشش عوارض زیادی از جمله نکروز شدید، کوتاه شدنطول تیغههای آبششی ثانویه، افزایش شدید سلولهای هموسیت و کاهشسلولهای پیلار را نسبت به گروه شاهد نشان داد. در بافت هپاتوپانکراسعوارضی مثل آکرومگالی (بزرگ شدن) هسته سلولها، نکروز برخی از سلولها،همچنین کاهش تعداد سلولهای عملکردی و تخریب دیواره توبولها نسبت بهگروه شاهد مشاهده گردید. در جمع بندی، قرار گرفتن در معرض نانوذرات مسموجب آسیب بافت های هپاتوپانکراس و آبشش در میگوی سفید غربی شده ودر نهایت عوارض ایجاد شده می تواند باعث مرگ و میر در میگو شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - اثر ضدانقباضی عصاره گیاه افدرا ماژور برگیرندههای آدرنرژیک و کانال کلسیمی رحم موش صحرایی
کتایون یکتاپرست موافق نگار پناهی گودرز صادقی هشجینتمایل به استفاده از محصولات حاوی گیاه افدرا به دلیل خواص مطلوبنیروزایی، چربیسوزی و ضد احتقانی افزایش یافته است. حضور ترکیباتآگونیستی آلفا و بتا آدرنرژیک در این گیاه میتواند اثرات متفاوتی بر رحم بگذاردو فقدان تحقیقات علمی در این زمینه ما را بر آن داشت که به منظور تعیین ا أکثرتمایل به استفاده از محصولات حاوی گیاه افدرا به دلیل خواص مطلوبنیروزایی، چربیسوزی و ضد احتقانی افزایش یافته است. حضور ترکیباتآگونیستی آلفا و بتا آدرنرژیک در این گیاه میتواند اثرات متفاوتی بر رحم بگذاردو فقدان تحقیقات علمی در این زمینه ما را بر آن داشت که به منظور تعیین اثراتعصاره آبی الکلی گیاه افدرا ماژور ب ر رحم این پژوهش صورت گیرد. جهت انجام آزمایش موشصحرایی ویستار (220±30)گرم مورد استفاده قرار گرفت. در حالت بیهوشی با قطع سر موشها کشته شده رحم جدا گردید و در محلول دیژالون که به آن گاز کربوژن (95% اکسیژن و 5% گاز کربنیک) دمیده میشد به برشهای 1/5 تا 2 سانتیمتر بریده شد و به ترانس دیوسر ایزومتریک در حمام بافتی متصل گردید. نتایج نشان دادند که عصاره آبی الکلی گیاه افدرا ماژور ا ثر انبساطی بر رحم داشت. غلظتهای تجمعی عصاره ( 0/0625-3 میلی گرم بر میلی لیتر) انقباض ناشی از کلرید پتاسیم ( 60 میلیمولار) و اکسیتوسین (0/25 میلی مولار) را به صورت وابسته به غلظت کاهش داد. اثر مهاری عصاره بر انقباض ناشی ازکلریدپتاسیم توسط فنوکسیبنزامین (0/001 میلی مولار) کاهش نیافت که به لحاظ آماری معنی دار نیست (P>0/05),اما وراپامیل و پروپرانولول مانع از اثر مهاری عصاره شدند که از لحاظ آماری معنی دار بودند (P≤0/05) اثرمهاری عصاره بر انقباض ناشی ازاکسیتوسین در حضور وراپامیل اثر سینرژیستی بر رحم را نشان داد که از لحاظ آماری معنی دار بود (P≤0/05)نتایج نشان دادند که مکانیسم اصلی اتساع عضله صاف رحم از طریق مکانیسم-های آگونیستی بتا آدرنرژیکی همراه با مکانیسمهای احتمالی دیگر از جملهکانالهایکلسیمی میباشد. این نتایج میتواند موید مصرف سنتی این گیاه باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - اثر ضد انقباضی عصاره گیاه افدرا ماژور برگیرنده های آدرنرژیک و کانال کلسیمی تهی روده موش صحرایی
فاطمه مهرزادگیل ملک نگار پناهی گودرز صادقی هشجینتمایل به استفاده از محصولات حاوی گیاه افدرا به دلیل خواص مطلوب کاهشوزن، ضد باکتری و ضد حساسیت افزایش یافته است. حضور ترکیبات آگونیستیآلفا و بتا آدرنرژیک در این گیاه میتواند اثرات متفاوتی بر دستگاه گوارش بگذارد وفقدان تحقیقات علمی در این زمینه ما را بر آن داشت که به منظو أکثرتمایل به استفاده از محصولات حاوی گیاه افدرا به دلیل خواص مطلوب کاهشوزن، ضد باکتری و ضد حساسیت افزایش یافته است. حضور ترکیبات آگونیستیآلفا و بتا آدرنرژیک در این گیاه میتواند اثرات متفاوتی بر دستگاه گوارش بگذارد وفقدان تحقیقات علمی در این زمینه ما را بر آن داشت که به منظور تعیین اثراتعصاره آبی الکلی گیاه افدرا ماژورب ر تهیروده این پژوهش صورت گیرد. جهتانجام آزمایش موش صحرایی نر نژاد ویستار مورد استفاده قرار گرفت. در حالتبیهوشی با قطع سر موش ها کشته و تهی روده جدا گردید و در محلول کربس به1 تا 2 سانتیمتر بریده شد و به ترانس دیوسر ایزو متریک در حمام بافتی / قطعات 5متصل گردید. نتایج نشان دادند که عصاره آبی الکلی گیاه افدرا ماژورا ثر انبساطی بر تهی روده داشت. غلظت های تجمعی عصاره (0/0625-3 میلیگرم بر میلی لیتر) انقباض ناشی از کلرید پتاسیم ( 80 میلی مولار) و استیلکولین (0/1 میلی مولار) را به صورت وابسته به غلظت کاهش داد. اثرمهاری عصاره بر انقباض ناشی از کلرید- پتاسیم توسط فنوکسیبنزامین (0/001 میلی مولار) کاهش نیافت که به لحاظ آماری معنی دار نیست (P≥0/05) .اما وراپامیل و پروپرانولول مانع از اثر مهاری عصاره شدند که این اختلاف معنی دار بود (P≤0/05). اثرمهاری عصاره بر انقباض ناشی از استیلکولین در حضور هر یک از سه داروی وراپامیل، فنوکسیبنزامین وپروپرانولول اثر سینرژیستی بر تهیروده را نشان دادند که از لحاظ آماری معنی دار بودند(P≥0/05). نتایج نشان دادند که مکانیسم اصلی اتساع عضله صاف تهی روده از طریق مکانیسمهای آگونیستی بتا آدرنرژیکی همراه با مکانیسمهای احتمالی دیگراز جمله کانالهای کلسیمی میباشد. این نتایج میتواند موید مصرف سنتی این گیاهباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - مقایسه روشهای استخراج DNA از بافتهای ثابت شده در فرمالین
فرزانه تفویضی، رضا عصاره .نقطه شروع بسیاری از روشهای بیولوژی مولکولی، ضرورت جداسازی DNA با کیفیت عالی است. معمولا کیفیت DNA با عواملی از قبیل عدم آلودگی ناشی ازRNA ‎، پروتئین، لیپید و سایر ساختارهائی که برای آنزیمهای برشی و پلی مرازها مزاحمت ایجاد میکنند سنجیده أکثرنقطه شروع بسیاری از روشهای بیولوژی مولکولی، ضرورت جداسازی DNA با کیفیت عالی است. معمولا کیفیت DNA با عواملی از قبیل عدم آلودگی ناشی ازRNA ‎، پروتئین، لیپید و سایر ساختارهائی که برای آنزیمهای برشی و پلی مرازها مزاحمت ایجاد میکنند سنجیده میشود‎ . معمولا DNA استخراج شده از بلوک های پارافین و بافتهای فیکس شده در فرمالین بخاطر اثرات تخریبی وارد شده بر DNA، از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند. هدف از مطالعه، معرفی روش کارآمد در استخراج DNA از بافتهای نگهداری شده در فرمالین میباشد. جهت استخراج DNA از بافتهای نگهداری شده در فرمالین، دو پروتکل مختلف از کیت Bioneer و کیت طراحی شده General Genomic Extraction توسط نویسندگان مقاله مورد مقایسه قرار گرفتند. ارزیابی کمی و کیفی بر روی DNA های استخراج شده انجام گرفت. جهت تایید و ارزیابی DNA استخراج شده، واکنش PCR با پرایمرهای ژن بتاگلوبین بر روی تمام نمونهها انجام شد. نتایج آزمایش کیفی و کمی نشان داد که DNA استخراج شده با استفاده از کیت General Genomic Extraction از کمیت و کیفیت مطلوبتری در مقایسه با کیت Bioneer برخوردار بود. میزان تکثیر نمونهها با پرایمر بتاگلوبین، حاکی از غلظت و خلوص بیشتر DNA استخراج شده با کیت مذکور در مقایسه با کیت Bioneer بود. با توجه به آسیب ناشی از نگهداری بافت در فرمالین، کیت General Genomic Extraction کارایی بیشتری در استخراج DNA داشت. این روش میتواند برای استخراج DNA از بافتهای نگهداری شده در فرمالین و بلوکهای پارافین به صورت روتین در آزمایشات تحقیقاتی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - بررسی ضایعات آسیبشناسی بافتی جراحات ایجاد شده در ماهی فیتوفاگ (Hypophthalichthys molitrix) و ماهی آمور (Ctenopharyngodon idella) آلوده به انگل لرنئا سیپریناسهآ در برخی از مزارع پرورشی ماهیان گرمابی شهرستان شوشتر
علیرضا گلچینمنشادی، میلاد عامری، رضا صادقیلیمنجوب .لرنئا سیپریناسهآ معمولاً به نام کرم قلابدار شناخته میشود. نکروز عضلات، خونریزی، التهاب، و چرکی شدن جراحات ایجادشده معمول آن است. جراحات حاد معمولا در صورت وجود چندین لرنئا با هم در یک ماهی بوجود میآید. نکروز بافتی باعث بوجود آمدن صدمات جدی شده و میتواند به طور ثانوی أکثرلرنئا سیپریناسهآ معمولاً به نام کرم قلابدار شناخته میشود. نکروز عضلات، خونریزی، التهاب، و چرکی شدن جراحات ایجادشده معمول آن است. جراحات حاد معمولا در صورت وجود چندین لرنئا با هم در یک ماهی بوجود میآید. نکروز بافتی باعث بوجود آمدن صدمات جدی شده و میتواند به طور ثانویه بوسیله باکتریها یا قارچها مورد تهاجم قرار گیرد. التهاب و التیام بعد از آن در اطراف محل ورود انگل، بدن انگل را کپسوله میکند. این تحقیق به منظور بررسی جراحات آسیبشناسی انگل لرنئا بر روی ماهی فیتوفاگ و آمور انجام گرفت. بدین منظور 80 ماهی از چهار مزرعه و به روش تصادفی خوشهای (از هر مزرعه 20 نمونه) که وزن ماهی های آن بالای 150 گرم باشد با استفاده از تور دست افشان (ماشک) صید گردید. ماهیها در فصل تابستان و از شهرستان شوشتر صید گردیدند. نمونه گیری از پوست و عضله در محل اتصال انگل انجام و در فرمالین 10 % بافر نگهداری شد. مقاطع آسیبشناسی به روش استاندارد تهیه و سپس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده واکنش التهابی به صورت نفوذ سلولهای تک هسته ای، هیپرپلازی بافت پوششی پوست، تزاید فیبروبلاست، افزایش رنگدانه ملانین، نکروز عضلانی، پرخونی، رگ زایی و خونریزی بود که نشان دهنده پاسخ دفاعی ماهی از طریق سلول های دفاعی خون و تشکیل بافت التیامی بود. بیشترین جداسازی انگل از ناحیه پوست ماهیها صورت گرفت ضمن اینکه درصد کل آلودگی به انگل لرنه آ 30 درصد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - مطالعه کالبدی-بافتی لایه فیبروزی چشم شترمرغ
محمدعلی ابراهیمیسعادتلو، رسول شهروز .چشم شترمرغ دارای بزرگترین کره چشم در میان پرندگان میباشد. هدف این مطالعه بررسی کالبدی-بافتی لایه فیبروزی چشم شترمرغ می باشد. در این مطالعه صلبیه و قرنیه 20 چشم شترمرغ بالغ نر سالم مورد مطالعه کالبدی و بافتی قرار گرفت. ابتدا لایه فیبروزی چشم از نظر ظاهر، ابعاد، ساختار و أکثرچشم شترمرغ دارای بزرگترین کره چشم در میان پرندگان میباشد. هدف این مطالعه بررسی کالبدی-بافتی لایه فیبروزی چشم شترمرغ می باشد. در این مطالعه صلبیه و قرنیه 20 چشم شترمرغ بالغ نر سالم مورد مطالعه کالبدی و بافتی قرار گرفت. ابتدا لایه فیبروزی چشم از نظر ظاهر، ابعاد، ساختار و مجاورتها مورد بررسی آناتومیکی واقع شد. سپس برای مشخص نمودن ساختار ریزبینی، بخشهایی از نمونهها در فرمالین 10% ثابت و بعد از تهیه لامهای بافتشناسی و رنگآمیزی به روشهای هماتوکسیلین ائوزین، ورهوف، ون گیسون و پاس مورد بررسی قرارگرفتند. قرنیه، گرد متمایل به بیضی میباشد. میانگین طول (جانبی ـ داخلی) قرنیه برابر05/0± 58/2 و میانگین عرض (پشتی ـ شکمی) قرنیه برابر 04/0 ±28/2 سانتیمتر اندازهگیری گردید. میانگین برآمدگی قرنیه از سطح کره چشم برابر02/0±92/0 سانتیمتر تعیین گردید. در شترمرغ ضخیمترین بخش صلبیه در ناحیه خلفی و در محل ورود عصب بینایی میباشد. میانگین ضخامت کل قرنیه برابر mµ 850 اندازهگیری گردید که mµ 65 ضخامت اپیتلیوم آن بود. اپیتلیوم سطح قدامی قرنیه از نوع سنگفرشی مطبق غیر شاخی است. غشاء بومن در شترمرغ به ضخامت mµ 5/7 وجود دارد. غشای دسمیت با ضخامت mµ 65/7 و با خاصیت واکنش پاس مثبت دیده میشود. صلبیه با ضخامت mµ 450 دارای رشتههای کلاژن متعدد بوده که با یک قطعه از غضروف شفاف به ضخامت mµ 8/217 حمایت میشود. همچنین رشتههای الاستیک در قرنیه نبوده و در صلبیه بسیار کم میباشد. نهایتا میتوان چنین نتیجه گیری کرد که به غیر از تفاوتهای موجود در ابعاد و اختلافات جزئی ریزبینی، لایه فیبروزی در شترمرغ تقریبا شبیه پرندگان ولی با پستانداران متفاوت میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - مطالعه آسیبشناسی بافتی عفونت تجربی با اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال متعاقب تلقیح تحت تیپH9N2 ویروس آنفلوانزا
حسین گودرزی، آیدین عزیزپور، سعید چرخکار ، محمدحسن حبلالورید، رضا ممیز .ویروس آنفلوانزا به تنهایی به عنوان عامل اولیه قادر به ایجاد ضایعات آسیب شناسی در پرندگان عفونی می باشد. با این وجود تاکنون، مطالعه ای کامل در خصوص تاثیر اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT) بر جراحات بافتی ناشی از ویروس آنفلوانزا صورت نگرفته است. لذا هدف از این تحقیق، برر أکثرویروس آنفلوانزا به تنهایی به عنوان عامل اولیه قادر به ایجاد ضایعات آسیب شناسی در پرندگان عفونی می باشد. با این وجود تاکنون، مطالعه ای کامل در خصوص تاثیر اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ORT) بر جراحات بافتی ناشی از ویروس آنفلوانزا صورت نگرفته است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی نوع، شدت و میزان جراحات بافتی عفونت ثانویه با ORT در جوجههای عاری از عوامل بیماریزای خاص (SPF) متعاقب تلقیح با ویروس آنفلوانزا است. بدین منظور، تعداد 60 قطعه جوجه SPF نژاد لگهورن یک روزه به صورت تصادفی در سه گروه بیست تایی تقسیم شدند. سپس در سن 21 روزگی جوجه های گروه 1 با تحت تیپ H9N2 ویروس آنفلوانزا و گروه 2 ابتدا با ویروس H9N2 و سه روز بعد با باکتری ORT آلوده شدند و گروه 3 بعنوان کنترل صرفا PBS دریافت کردند. در روزهای 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14 و 16 سه پرنده از هر گروه به صورت تصادفی انتخاب و به منظور نمونه برداری برای بررسی آسیبشناسی، مورد کالبدگشایی قرار گرفتند. جراحات آسیبشناسی مشخصی از قبیل پرخونی و هیپرپلازی مخاط در نای، پنومونی، خونریزی و نکروز لولههای ادراری، پرخونی سینوزوئیدها و سیاهرگ مرکزی در کبد، تخلیه لنفوسیتی در بورس فابریسیوس، افزایش تعداد فولیکول های لنفاوی در طحال، پرخونی و ارتشاح هتروفیلی در تیموس و افزایش فولیکول های لنفاوی در لوزه های سکومی در گروه های تیمار نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که در جوجه های عفونی با تحت تیپ H9N2 ویروس آنفلوانزا در صورت ابتلا به آلودگی ثانویه با باکتری ORT جراحات آسیبشناسی ناشی از ویروس آنفلوانزا افزایش می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - آسیبشناسی بافت آبشش ماهی بنی (Barbus sharpeyi) در مواجهه با سطوح مختلف شوری
امید کوهکن .هدف از این تحقیق بررسی ضایعات بافتی ناشی از شوریهای مختلف بر آبشش ماهی بنی میباشد. پس از یک هفته سازگاری، تعداد 120 قطعه ماهی بنی انگشت قد در 4 آکواریوم حاوی شوریهای 4، 8، 10 و 12 گرم در لیتر و یک گروه شاهد به مدت 96 ساعت مواجه شدند. سپس نمونههای بافتی تهیه و در فرم أکثرهدف از این تحقیق بررسی ضایعات بافتی ناشی از شوریهای مختلف بر آبشش ماهی بنی میباشد. پس از یک هفته سازگاری، تعداد 120 قطعه ماهی بنی انگشت قد در 4 آکواریوم حاوی شوریهای 4، 8، 10 و 12 گرم در لیتر و یک گروه شاهد به مدت 96 ساعت مواجه شدند. سپس نمونههای بافتی تهیه و در فرمالین 10درصد فیکس شد. پس از انجام مراحل آمادهسازی بافت، آبگیری، شفافسازی و تهیه بلوکهای پارافینه، مقاطع 5 میکرومتری تهیه و توسط میکروسکوپ نوری مطالعه گردید. نتایج تغییرات عمدهای را در ساختار آبشش ماهیان مواجه شده با شوریهای مختلف نسبت به ماهیان شاهد نشان داد. جداشدن بافت پوششی در تمامی غلظتها مشاهده گردید اما غلظتهای بالاتر صدمات شدیدتری را نشان دادند. در این بافتها هایپرپلازی سلولهای پوششی، افزایش سلولهای کلراید، جداشدن اپی تلیال و بزرگ شدن اندازه سلولهای موکوسی و کلراید به راحتی دیده شد. این نتایج نشان داد که نمک اثرات سمی بر ماهی بنی دارد و باعث ایجاد تغییرات هیستوپاتولوژیک در آبشش این ماهی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - بررسی آسیبشناسی بافتی کبد، کلیه، روده و آبشش ماهی قزلآلای رنگینکمان پرورشی(Oncorhynchusmykiss) تغذیه شده با غذای حاوی 1% پودر عصاره گیاه صبر زرد (Aloe vera)
حمید پورمقیم، مسعود حقیقی، مصطفی شریفروحانی .علیرغم کاربرد روز افزون گیاه صبرزرد در آبزیان، تاکنون سمیت احتمالی آن در قزلآلای رنگین کمان بررسی نشده است. هدف این تحقیق بررسی احتمال بروز برخی جراحات بافتی درماهیان قزل آلای رنگین کمان تغذیه شده با غذای حاوی پودر عصاره آبی ـ الکلی 1% ازگیاه دارویی صبرزرد بود. تعداد 6 أکثرعلیرغم کاربرد روز افزون گیاه صبرزرد در آبزیان، تاکنون سمیت احتمالی آن در قزلآلای رنگین کمان بررسی نشده است. هدف این تحقیق بررسی احتمال بروز برخی جراحات بافتی درماهیان قزل آلای رنگین کمان تغذیه شده با غذای حاوی پودر عصاره آبی ـ الکلی 1% ازگیاه دارویی صبرزرد بود. تعداد 600 قطعه بچه ماهی سالم در محدوده وزنی 13 گرم، بطور تصادفی در 2 گروه مساوی وهر گروه شامل3 تکرار قرار گرفتند. گروها شامل گروه تیمار با صبرزرد(1%) وگروه کنترل (دارونما1%) میشدند که قبلا تدارک غذا برای آنها انجام شده بود. در پایان هفته دهم آزمایش از هر تکرار تعداد 2 قطعه ماهی صید و نمونه برداری از کبد، روده، کلیه و آبشش آنها انجام شد. نمونهها در فرمالین 10% ثابت شده، سپس با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی گردیدند. نهایتا توسط میکروسکوپ نوری ارزیابی شدند. در نتایج بافتشناسی روده هیچ تغییری در گروه صبرزرد مشاهده نشد. برخی بافتهای کبد و کلیه ماهیان تیمار با صبرزرد درجاتی از توسعه مراکز ملانوماکروفاژی را نشان داد که این تغییرات محدود بافتی، عکسالعمل طبیعی بافتهای مورد مطالعه نسبت به ماده خارجی بوده و ضایعه جدی محسوب نمیشدند. برخی بافتهای آبشش در هر دو گروه هیپرپلازی سلولهای پوششی تیغه اولیه را نشان داد که ارتباطی با تیمار دارویی نداشته و مربوط به شرایط محیطی و کیفیت آب بود. بر اساس یافتههای فوق ظاهرا دز انتخابی ماده محرک ایمنی صبرزرد برای اندامهای حیاتی مطالعه شده این تحقیق اثرات تخریبی نداشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - مطالعه آسیبشناسی و گرایش بافتی ویروس برونشیت عفونی (/B793) در جوجههای گوشتی
آرش خاکی .بیماری برونشیت عفونی از عوامل بیماریزای مهم در صنعت طیور بوده و غالبا منجربه بیماری تنفسی همراه با گرایش به سایر بافتها براساس نوع سویه، میگردد. هدف از این مطالعه بررسی تجربی جراحات آسیبشناسی و گرایش بافتی سروتیپ B/793 ویروس برونشیت عفونی در جوجههای گوشتی میباشد.د أکثربیماری برونشیت عفونی از عوامل بیماریزای مهم در صنعت طیور بوده و غالبا منجربه بیماری تنفسی همراه با گرایش به سایر بافتها براساس نوع سویه، میگردد. هدف از این مطالعه بررسی تجربی جراحات آسیبشناسی و گرایش بافتی سروتیپ B/793 ویروس برونشیت عفونی در جوجههای گوشتی میباشد.در این مطالعه، جراحات بافتی و گرایش سروتیپ B/793 در اندامهای مختلف جوجههای گوشتی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 90 قطعه جوجه یکروزه گوشتی بطور تصادفی به دو گروه 45 قطعهای تقسیم گردیدند. در سن 10 روزگی جوجههای گروه یک با EID50103 ویروس برونشیت عفونی به روش قطره چشمی آلوده و گروه دو بعنوان گروه کنترل درنظر گرفته شد. نمونهبرداری از اندامهای مختلف از روز دوم تا روز شانزدهم پس از تلقیح بصورت یک روز در میان جهت ردیابی ویروس و بررسی آسیبشناسی بافتی انجام گردید.جوجههای گروه عفونی شده با ویروس مذکور از روز دوم تا هشتم دچار کزکردگی بودند. ویروس از کلوآک و کلیهها روزهای 16-2، و در نای نیز ویروس در روزهای 2 تا 8 و در ریه نیز نمونههای مثبت در روز 2تا 6 پس از تلقیح ردیابی شدند. ویروس در بافت نای موجب ریزش مژکها، هیپرپلازی بافت پوششی و ارتشاح سلولهای تک هستهای و هتروفیل شده بود. در ریه، پرخونی و خونریزی، ادم و اکسودای فیبرینی و ارتشاح سلولهای تک هستهای مشاهده گردید. در کلیه، پرخونی، خونریزی و نکروز لولههای ادراری مشاهده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان دادکه سروتیپ B/793 ویروس برونشیت عفونی در جوجههای گوشتی منجربه بروز تلفات، علائم بالینی و جراحات بافتی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - بررسی تاثیر مکمل غذایی ویتامین C در تخریب بافت کبد ماهی قزل آلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss) در مواجهه با نانواکسید روی
فاطمه دارابیتبار، سیدعلیاکبر هدایتی، امیرپرویز سلاطی، سیدحسین حسینیفر .وضعیت نامساعد کیفیت آب و وجود آلاینده ها در آب باعث پاسخ استرس در ماهی می شود که کلیه عوامل استرس زا بر وضعیت فیزیولوژیک و سلامت ماهیان اثر گذار بوده و باعث کاهش عملکرد ایمنی ماهیان می شود، از این رو استفاده از محرک های ایمنی نظیر ویتامین ها بسیار ضروری به نظر می رسد. ت أکثروضعیت نامساعد کیفیت آب و وجود آلاینده ها در آب باعث پاسخ استرس در ماهی می شود که کلیه عوامل استرس زا بر وضعیت فیزیولوژیک و سلامت ماهیان اثر گذار بوده و باعث کاهش عملکرد ایمنی ماهیان می شود، از این رو استفاده از محرک های ایمنی نظیر ویتامین ها بسیار ضروری به نظر می رسد. تعداد 170 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی10±170 گرم در تانک های 70 لیتری قرار گرفتند. سپس ماهیان در غلظت های 40 و 80 میلی گرم بر لیتر نانوذرات روی و دو سطح ویتامین C (400 و 800 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم غذا) قرار داده شدند. در دوره سازگاری دوبار غذادهی انجام شد. طی این دوره ماهی ها با غذای تجاری به میزان 2% وزن بدن در روز تغذیه شدند. فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب مورد استفاده در کارگاه شامل دما C ° 2±20، PH 4/0±2/7 و اکسیژن محلول با دستگاه دیجیتال اندازه گیری اکسیژن 2/0±74/6 و سختی آب 16±185 میلی گرم بر لیتر به طور روزانه اندازه گیری و در تمام تیمارها ثابت درنظر گرفته شدند. مصرف هم زمان ترکیب 800 میلی گرم برکیلوگرم ویتامین C و 40 میلی گرم بر لیتر نانواکسید روی، موجب اثر محافظتی بیشتر ویتامین C در برابر آسیب بافت کبد ناشی از نانواکسید روی گردید به طوری که شدت ضایعات در مقایسه با سایر تیمارها کمتر بود. این مطالعه نشان می دهد به کارگیری یک ماده مناسب مثل مکمل ویتامین C در غلظت بالا، 800 میلی گرم بر کیلوگرم در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان جهت افزایش دفاع آنتی اکسیدانی ضروری و مفید به نظر میرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - مطالعه هیستومورفومتری لوزه سکومی، بورس فابریسیوس و تیموس جوجه های گوشتی تغذیه شده با گیاه نعناع فلفلی
سمیه حامدی، طهورا شمالی، رضا زینعلیتاجانی .به منظور تعیین تاثیر نعناع فلفلی (Mentha piperita) به عنوان یک گیاه تحریک کننده ایمنی بر ویژگیهای بافتی بورس فابریسیوس، لوزه سکومی و تیموس، تعداد 40 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه نژاد راس 308 با استفاده از طرح کاملاً تصادفى به 5 گروه 8 تایی تقسیم شدند. چهار گروه اول، گروه أکثربه منظور تعیین تاثیر نعناع فلفلی (Mentha piperita) به عنوان یک گیاه تحریک کننده ایمنی بر ویژگیهای بافتی بورس فابریسیوس، لوزه سکومی و تیموس، تعداد 40 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه نژاد راس 308 با استفاده از طرح کاملاً تصادفى به 5 گروه 8 تایی تقسیم شدند. چهار گروه اول، گروههای آزمایش و گروه آخر، گروه شاهد درنظر گرفته شد. پودر خشک نعناع در گروههای آزمایشی به ترتیب به میزان 40،20،10 و 80 گرم به ازای هر کیلوگرم دان مصرفی به مدت 6 هفته به جیره اضافه گردید. پس از پایان دوره و کشتار جوجهها از اندامهای مذکور نمونه بافتی اخذ و مقاطعی با روش معمول رنگآمیزی هماتوکسیلین ـ ائوزین تهیه گردید. پارامترهای هیستومورفومتریک هر ارگان توسط گراتیکول خطی اندازهگیری و دادهها با روش آماری ANOVA مقایسه شدند. مصرف نعناع فلفلی در بورس فابریسیوس به صورت وابسته به دوز سبب افزایش معنی دار طول پلیکا و تعداد فولیکولهای لنفاوی در گروههای آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد شد. همچنین مصرف جیره حاوی نعناع در لوزه سکومی سبب افزایش معنیدار تراکم واحدهای فولیکولی و ضخیم و کوتاه شدن کرکها گردید و در تیموس نیز موجب افزایش معنیدار ضخامت لوبولها در گروههای آزمایشی نسبت به گروه شاهد شد. نتایج نشان داد، اضافه نمودن گیاه نعناع فلفلی در جیره غذایی در طول دوره پرورش بخصوص در دوزهای بالاتر میتواند سبب تحریک و توسعه ساختارهای بافتی مربوط به سیستم ایمنی در جوجههای گوشتی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - بررسی تاثیر باکتری اشرشیا کُلی (Escherichia coli) بر بافت بیضه در موش صحرایی
مینا فلاح، آرش خاکی، بهبود جعفری .بیماریهای عفونی دستگاه تناسلی شامل میکروبها و ویروسهایی است که از طریق ارتباط جنسی منتقل میشوند. سفلیس و سوزاک عفونتهای قدیمی تناسلی هستند، اما امروزه بیماریهای دیگری مانند ایدز و آنتیژنهایی که از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند نیز مطرح هستند. هدف از مطالعه حاضر بر أکثربیماریهای عفونی دستگاه تناسلی شامل میکروبها و ویروسهایی است که از طریق ارتباط جنسی منتقل میشوند. سفلیس و سوزاک عفونتهای قدیمی تناسلی هستند، اما امروزه بیماریهای دیگری مانند ایدز و آنتیژنهایی که از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند نیز مطرح هستند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر باکتریاشرشیا کلی بر بافت بیضه و لوله های اسپرم ساز و پارامترهای مربوط به اسپرم بود. تعداد 16 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار با وزن متوسط 200 تا 220 گرم با سن 5/2 تا 3 ماه به دو گروه 8 تایی تقسیم شده و در طی 60 روز دوره مطالعه، حیوانات در معرض 12ساعت تاریکی و 12ساعت روشنایی قرار گرفتند. سوش اشرشیاکلی انتروتوکسیژنیک (سروتایپ-0114) از آزمایشگاه مرجع بوعلی تهران تهیه و جهت عفونی نمودن موشها استفاده شد. پس از ایجاد عفونت از بافت اسپرم نمونه آسیب شناسی تهیه و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین ـ ائوزین بررسی شد. همچنینن میزان تحرک، قابلیت زیست و تعداد اسپرمها نیز ارزیابی گردید. نتایج مطالعه بافتی نشان داد در گروه شاهد تمامی لوله های اسپرم ساز به همدیگر چسبیده و تمامی رده های سلولهای زاینده جنسی قابل مشاهده بود. درحالیکه در گروه دریافت کننده اشرشیا کلی، لوله های اسپرم ساز از هم گسیخته شده و رده های سلولی جنسی از بین رفته اند. نتایج بررسی پارامترهای اسپرم نشان داد، که میزان تعداد اسپرم، قابلیت زیست اسپرم و تحرک اسپرم بصورت معنی داری در گروه آلوده به باکتری ای کلی نسبت به گروه شاهد کاهش می یابد. نتایج مطالعه نشان داد که باکتری اشرشیا کلی بصورت مشخصی بر میزان باروری و بافت بیضه تاثیر نامطلوب داشته و میتواند باعث کاهش باروری گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - مطالعه آناتومیکی و هیستومورفومتری زبان و پاپیلاهای آن در جوجه تیغی (Hemiechinus Auritus)
محمدرضا پریانی، علیرضا رجبی، سمیه حامدی .این مطالعه به منظور توصیف خصوصیات آناتومیکی و بافت شناسی زبان جوجه تیغی و پردهای آن انجام گرفت. برای این منظور از 5 جوجه تیغی سالم و بالغ نژاد گوش بلند نر با محدوده وزنی 500 گرم استفاده گردید. پس از آسان کشی حیوانات، با ایجاد چند برش روی ریشه و ترمز زبانی، زبان از استخو أکثراین مطالعه به منظور توصیف خصوصیات آناتومیکی و بافت شناسی زبان جوجه تیغی و پردهای آن انجام گرفت. برای این منظور از 5 جوجه تیغی سالم و بالغ نژاد گوش بلند نر با محدوده وزنی 500 گرم استفاده گردید. پس از آسان کشی حیوانات، با ایجاد چند برش روی ریشه و ترمز زبانی، زبان از استخوان لامی و کف حفره دهانی جدا و در محلول فرمالین 10 درصد تثبیت گردید. پس از تهیه مقطع بافتی، مشاهدات بافتی نشان داد که سطح پشتی زبان شامل سه لایه مخاط، زیرمخاط و طبقه عضلانی است. مخاط در نواحی نوک، بدنه و ریشه بوسیله بافت سنگفرشی مطبق با درجات مختلفی از لایه شاخی پوشیده و حاوی پرد های مختلف از جمله پردهای نخی شکل، قارچی شکل و جامی شکل بود. پردهای نخی شکل شبیه خار بوده و فاقد انشعابات ثانویه هستند. پردهای قارچی گنبدی شکل و بویژه در بدنه زبان متمرکزند. دو پرد جامی در انتهای خلفی زبان حضور دارند. این پردها بزرگ ترین و در عین حال کم ترین پردها هستند. هیچگونه پرد برگی شکل مشاهده نگردید. همچنین مشاهده شد که از قدام به خلف زبان ضخامت اپیتلیوم کاسته می شود. مقایسه نتایج این بررسی با گزارشات در مورد سایر جوندگان نشان داد که ساختار آناتومیکی و بافت شناسی زبان جوجه تیغی بیشترین شباهت را با زبان خرگوش دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - مطالعه آسیبشناسی بافتی تأثیر پنتوکسی فیلین بر پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی تجربی القاء شده با کاراجینان در موش صحرایی
محبوبه حاجیقربانی، محمود احمدیهمدانی*، الهه شهاب، سحر غفاریخلیق، خاطره کفشدوزان، فرزاد حیاتی، اشکان جبلیجوان .تعیین معیارهای آسیبشناسی بافتی پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی، در شناخت بهتر پاتوفیزیولوژی و یافتن راهکارهای درمانی این بیماری بسیار مؤثر است. بدلیل پتانسیل ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی پنتوکسی فیلین علاقه به آن از سرگرفته شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی شاخصهای آسیب أکثرتعیین معیارهای آسیبشناسی بافتی پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی، در شناخت بهتر پاتوفیزیولوژی و یافتن راهکارهای درمانی این بیماری بسیار مؤثر است. بدلیل پتانسیل ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی پنتوکسی فیلین علاقه به آن از سرگرفته شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی شاخصهای آسیب شناسی بافتی پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی در موش صحرایی و بررسی اثر بخشی پنتوکسی فیلین بر این شاخصها بود. ۳۰ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار بطور تصادفی به پنج گروه برابر شامل گروههای کنترل منفی، کنترل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی، استاندارد و درمانی تقسیم شدند. گروه کنترل منفی 1 میلی لیتر نرمال سالین را بصورت خوراکی روزانه برای 21 روز دریافت کردند. پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی از طریق تزریق داخل پروستاتی ۱% کاراجینان (lµ۱۰۰) در گروههای کنترل پروستاتیت مزمن، استاندارد و درمانی القا گردید. هفت روز پس از القاء پروستاتیت، گروههای کنترل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی، استاندارد و درمانی برای مدت ۲۱ روز بصورت خوراکی از طریق گاواژ به ترتیب 1 میلی لیتر نرمال سالین، سرنیلتون mg/kg۱۰۰ و پنتوکسی فیلین با دو دز ۵۰ و mg/kg ۱۰۰ دریافت کردند. نتایج نشان داد شاخص پروستاتیت در گروه کنترل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی نسبت به کنترل منفی افزایش و در گروههای استاندارد و درمانی (مخصوصاً دز mg/kg ۵۰ پنتوکسی فیلین) در مقایسه با گروه کنترل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی کاهش معنی داری یافته بود (01/0p< ). مطالعات آسیب شناسی بافتی بهبود قابل توجهی را در ساختار بافتشناسی پروستات در گروههای استاندارد و درمان شده با پنتوکسی فیلین مخصوصاً دز mg/kg۵۰ در مقایسه با گروه کنترل پروستاتیت مزمن غیرباکتریایی نشان دادند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - مقایسه الگوی ریوی بینابینی توسط رادیوگرافی آنالوگ و کامپیوتری در گربههای اهلی مو کوتاه
محمود اکبریان ، عباس وشکینی*، مجید مسعودیفرد، پژمان مرتضوی .هدف از انجام تحقیق حاضر مطالعه قابلیت تشخیصی دو روش رادیوگرافی آنالوگ و کامپیوتری در بررسی الگوی بینابینی ریوی و مقایسه این دو روش با آسیب شناسی بافتی بود. 20 قلاده گربه اهلی مو کوتاه، بدون در نظر گرفتن وزن، سن و جنسیت پس از انجام معاینات بالینی در حالت گماریهای جانبی أکثرهدف از انجام تحقیق حاضر مطالعه قابلیت تشخیصی دو روش رادیوگرافی آنالوگ و کامپیوتری در بررسی الگوی بینابینی ریوی و مقایسه این دو روش با آسیب شناسی بافتی بود. 20 قلاده گربه اهلی مو کوتاه، بدون در نظر گرفتن وزن، سن و جنسیت پس از انجام معاینات بالینی در حالت گماریهای جانبی و شکمی ـ پشتی قفسه سینه توسط رادیوگرافی آنالوگ و کامپیوتری مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس سه رادیولوژیست به طور جداگانه رادیوگرافها را مطالعه کردند. در این مطالعه روش استاندارد طلایی آسیب شناسی بافتی جهت تایید تشخیص الگوی ریوی بینابینی استفاده گردید. نتایج آماری این تحقیق توسط آزمونهای کاپا کوهن، حساسیت و ویژگی بررسی گردید. توافق الگوی ریوی بینابینی بر اساس شاخص کاپا برای هر دو سیستم بیطرفانه بود، اما رادیوگرافی کامپیوتری در مقایسه با رادیوگرافی آنالوگ از حساسیت بیشتری بر خوردار بود. نتایج تحقیق حاضر نشان داد، رادیوگرافی کامپیوتری در بررسی الگوی ریوی بینابینی به خوبی رادیوگرافی آنالوگ بوده و در نمایش جزئیات نسبت به روش آنالوگ برتر است. همچنین، با در نظر گرفتن سایر مزایای روش کامپیوتری از جمله حذف تاریک خانه، محدوده دینامیک وسیع، کنتراست رزولوشن بالا و بهبود کیفیت تصاویر، این سیستم میتواند جایگزین مناسبی برای روش سنتی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - مطالعه آسیبشناسی و تجمع زیستی نانوذرات اکسیدآهن (Fe2O3) در بافت کبد ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
شیلا امیدظهیر*، رقیه خدابندهلو، فاطمه کاردل، فاطمه علمی .تولید روز افزون نانوذرات و کاربرد آن در صنایع مختلف، نگرانیییهاییهایی را در رابطه با سمیت و خطر آن ها در محیط زیست مطرح کرده است. اما اطلاعات کمی در مورد سمیت و میزان سطوح ایمن آن ها شناخته شده است. این مطالعه به بررسی میزان تجمع زیستی و آسیب شناسی ناشی از نانوذرات اکس أکثرتولید روز افزون نانوذرات و کاربرد آن در صنایع مختلف، نگرانیییهاییهایی را در رابطه با سمیت و خطر آن ها در محیط زیست مطرح کرده است. اما اطلاعات کمی در مورد سمیت و میزان سطوح ایمن آن ها شناخته شده است. این مطالعه به بررسی میزان تجمع زیستی و آسیب شناسی ناشی از نانوذرات اکسیدآهن (Fe2O3) در بافت کبد ماهی کپور معمولی پرداخته است. به این منظور ماهیهای کپور معمولی (Cyprinus carpio) پس از تهیه به آزمایشگاه منتقل و بعد از سازش در شرایط آزمایشگاهی به مدت یک هفته، به 4 تیمار تقسیم شدند. تیمار اول به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و سایر تیمارها به ترتیب مقادیر 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر از نانوذرات اکسید آهن (Fe2O3) را دریافت کردند. نمونهگیری از تیمارها در روزهای 14، 21 و 28 به صورت تصادفی صورت گرفت و بافت کبد جداسازی گردید و از نظر میزان تجمع زیستی و آسیب شناسی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون آماری، غلظت بالاتری از آهن در تیمار 75 میلیگرم در لیتر در روز 21 در مقایسه با سایر تیمارها نشان داد (05/0>p). در بررسی آسیبشناسی، بیشترین جراحات در روز 28 در تیمار 100 میلی گرم بر لیتر به صورت دژنرسانس شدید واکوئولی و نکروز شدید هپاتوسیستها، نفوذ سلولهای آماسی و پرخونی در بافت کبد مشاهده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد با افزایش غلظت و مدت زمان رویارویی ماهیها با نانوذرات اکسیدآهن آسیبهای واردشده به بافت کبد افزایش و میزان تجمع آهن در بافت کبد کاهش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - مطالعه بافتشناسی و هیستومورفومتری برخی اندامهای لنفاوی کبک چوکار 20 روزه
سمیه حامدی، امیرسالار زندی .با توجه به نقش مهم اندامهای لنفاوی در حفظ سلامت پرندگان و نیز عدم آگاهی از ویژگیهای بافتهای لنفاوی کبک به عنوان یک گونه پرورشی مهم در کشور، مطالعه حاضر به ارزیابی بافتشناسی اندامهای لنفاوی کبک چوکار میپردازد. از تیموس، بورس فابریسیوس، طحال، لوزه سکومی و لوزه پیلور أکثربا توجه به نقش مهم اندامهای لنفاوی در حفظ سلامت پرندگان و نیز عدم آگاهی از ویژگیهای بافتهای لنفاوی کبک به عنوان یک گونه پرورشی مهم در کشور، مطالعه حاضر به ارزیابی بافتشناسی اندامهای لنفاوی کبک چوکار میپردازد. از تیموس، بورس فابریسیوس، طحال، لوزه سکومی و لوزه پیلور 30 عدد کبک چوکار نر20 روزه نمونهگیری انجام شد. پس از فیکس شدن و طی مراحل معمول بافتشناسی برشها به روش هماتوکسیلین ائوزین رنگآمیزی شده و با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه بافتشناسی و هیستومورفومتریک قرار گرفتند. طبق نتایج بدست آمده ساختار لوزه سکومی متشکل از واحدهای فولیکولی و شیار مرکزی با نام فوسولا بود که میانگین طول 0.11±14/1 و عرض 06/0±31/0 میلیمتر را داشت. بورس فابریسیوس حاوی چینهای مخاطی پلیکا با طول 30/0±99/2 میلیمتر، و دارای تعداد زیادی فولیکول لنفاوی با قطر 02/0±49/0 میلیمتردر پارین بود. تیموس توسط بافت همبند به لبولهای ناقصی با قطر 07/0±60/0 میلیمتر تقسیم شده بود. در طحال نیز پالپ قرمز در حد فاصل پالپ سفید قرار داشت که ضخامت پالپ سفید 0/0±20/0 میلیمتر بود. فولیکولهای زیر مخاطی لوزه پیلور در تمام مجرا با قطر 04/0±24/0 میلیمتر مشاهده گردید. این مطالعه نشان داد اندامهای لنفاوی کبک چوکار از نظر بافتشناسی مشابه و در عین حال گستردهتر از اندامهای لنفاوی جوجههای گوشتی میباشد که همین میتواند دلیلی بر ایمنی بالای این پرنده باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - مطالعه ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک اویداکت در مرغ مروارید (مرغ شاخدار)
جلیل پورحاجی موتاب، سید رشید هاشمی، عباس علائی نوین .مرغ مروارید از خانواده قرقاول می باشد. دستگاه تولیدمثل آن شامل تخمدان و اویداکت می باشد. اویداکت باعث اتصال تخمدان به کلواک شده و از قسمت های قیف، مگنوم، تنگه، رحم و واژن تشکیل شده است. از آنجایی که تفاوت های آناتومیکی در این اعضا در پرندگان گزارش شده است و نیز بدلیل ا أکثرمرغ مروارید از خانواده قرقاول می باشد. دستگاه تولیدمثل آن شامل تخمدان و اویداکت می باشد. اویداکت باعث اتصال تخمدان به کلواک شده و از قسمت های قیف، مگنوم، تنگه، رحم و واژن تشکیل شده است. از آنجایی که تفاوت های آناتومیکی در این اعضا در پرندگان گزارش شده است و نیز بدلیل اینکه بر روی اویداکت مرغ مروارید تاکنون مطالعه آناتومیکی و بافتشناسی صورت نگرفته بود، این مطالعه انجام شد. برای این پژوهش 10 عدد مرغ مروارید بالغ ماده تهیه و اویداکت آنها مورد مطالعه کالبدشناسی قرار گرفت. سپس نمونه بافتی آماده و با روش هماتوکسیلین ـ ائوزین رنگآمیزی شدند. نتایج بطور کلی مشابه سایر پرندگان بود. ویژگی کالبدشناسی قابل ذکر اویداکت مرغ مروارید این بود که طول اویداکت با طول بدن تقریبا برابر و تمامی نواحی اویداکت بجز ناحیه رحم از نظر رنگ مشابه یکدیگر بود. نتایج آزمون آماری با استفاده از آزمون Tukey نشان داد که میانگین اندازه قسمتهای مختلف اویداکت فعال بیشتر ازاویداکت غیر فعال بوده و این اختلافات در مگنوم، تنگه و رحم بصورت معنی دار و در قسمت قیف و واژن معنیدار نمی باشد. یافته بافتشناسی قابل توجه نیز این بود که اپیتلیوم در اویداکت به شکل استوانهای شبه مطبق مژهدار دیده شده و بجز ناحیه قیف در سطح داخلی مجرای اویداکت بر روی چین های اولیه، چین های ثانویه قرار گرفته بود. در پارین نیز غدد لولهای دیده شد که از گردن قیف شروع شده و در قسمت واژن کاملاً ناپدید میشوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - مطالعه آناتومی و بافتشناسی ساختمان روده کوچک در تیهو (Ammoperdix griseogularis)
جلیل پورحاجی بابک رسولیبررسی آناتومی و بافتشناسی روده کوچک در پرندگان از جهت مطالعات کالبدگشایی و آسیب شناسی در بیماریهای عفونی و متابولیک قابل اهمیت میباشد. این مطالعه با هدف بررسی ویژگیهای مورفومتریک و مورفولوژیک روده کوچک در تیهو انجام گرفت. تیهو نوعی کبکاز راستهی ماکیانسانان بوده که أکثربررسی آناتومی و بافتشناسی روده کوچک در پرندگان از جهت مطالعات کالبدگشایی و آسیب شناسی در بیماریهای عفونی و متابولیک قابل اهمیت میباشد. این مطالعه با هدف بررسی ویژگیهای مورفومتریک و مورفولوژیک روده کوچک در تیهو انجام گرفت. تیهو نوعی کبکاز راستهی ماکیانسانان بوده که در نواحی وسیعی از ایران یافت میگردد. به منظورانجام این تحقیق 14 قطعه تیهوی نر و ماده به صورت تصادفی انتخاب شد. همچنین جهت مطالعه بافتشناسی، از سه تیهوی نر و سه ماده، نمونه بافتی اخذ و پس از آمادهسازی با روش هماتوکسیلین و ائوزین، رنگآمیزی گردید. نتایج نشان داد که روده کوچک در تیهو 61% از طول لوله گوارش را دارا بوده و واجد سه بخش مشخص دوازدهه، تهی روده و ایلئوم می باشد. دوازدهه به شکل یک خمیدگی U شکل و تهی روده دارای 4 تا 5 حلقه کوچک مشاهده گردید. همچنین ته کیسه مکل بین تهی روده و ایلئوم مشاهده نگردید. از لحاظ بافتشناسی روده کوچک دارای کرکهای فراوان به منظور ایجاد بستر حداکثری جهت جذب مواد غذایی بوده و سلولهای گابلت در هر سه قسمت روده کوچک دیده شدند. اگرچه تعداد سلولها و ارتفاع کرکها در نواحی مختلف متفاوت بود. همچنین زیر مخاط در هر سه قسمت نازک بوده و فاقد تشکیلات لنفاوی بود. نتایج حاصل نشان میدهد که ساختمان دوازدهه، تهی روده و ایلئوم در تیهو با وجود تفاوتهایی که بیشتر از لحاظ هیستومورفولوژی مشاهده شد، به ویژه از دید آناتومیی، تشابه زیادی با سایر پرندگان دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - مطالعه تکوینی پرز شیمیایی زبان در جنین شتر یک کوهانه ایرانی
الهام صالحی ایرج پوستی مجید مروتی شریف آباددانش ما در مورد توسعه و رشدپرزهای قارچی جنین شتر یک کوهانه بسیار اندک می باشد. بنابراین در این مطالعه چگونگی توسعه ی پرزهای قارچی و همچنین جوانه های چشایی آن از منظر بافتشناسی مورد مطالعه قرار گرفت که در مجموع 25 جنین شتر از هر دو جنس بررسی شدند. جنین ها به پنج گروه با أکثردانش ما در مورد توسعه و رشدپرزهای قارچی جنین شتر یک کوهانه بسیار اندک می باشد. بنابراین در این مطالعه چگونگی توسعه ی پرزهای قارچی و همچنین جوانه های چشایی آن از منظر بافتشناسی مورد مطالعه قرار گرفت که در مجموع 25 جنین شتر از هر دو جنس بررسی شدند. جنین ها به پنج گروه با سنین تقریبی 7-6 هفته، 11 هفته، 13-12 هفته، 16-15 هفته و 18-17 هفته تقسیم بندی شدند. جهت بررسی های بافتشناسی جنین ها، پس از ثبوت و پاساژ توسط روش رنگ آمیزی هماتوکسیلین ـ ائوزین رنگ آمیزی شده و با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. شواهدی مبنی بر افزایش ضخامت اپیتلیوم به 4 تا 6 لایه در هفته 6-7 مشاهده گردید. در حدود هفته 11 الگوهای ابتدایی پرزهای قارچیو سلولهای عضلانی پدیدار گردید. در جنین های 12-13 هفته ای وجود لامینا پروپریا و بافت همبند به همراه عروق خونی در زیر پرزها گواهی بر تمایز بیشتر آن ها بود. تمایز اپیتلیوم تا هفته 16-15 یعنی در زمانی که الگوهای ابتدایی جوانه های چشایی مشاهده گردید، ادامه یافت. در جنین 17-18 هفته ای جوانه های چشایی به خوبی توسعه یافته و سلولهای چشایی نیز قابل تشخیص بودند. یافته های تحقیق حاضر نشان داد که مراحل تمایز پرزهای قارچی شکل در جنین شتر یک کوهانه در یک دوره ی 6 تا 18 هفته ای و با ضخیم شدگی اپیتلیوم زبان آغاز شده و در ادامه بافت همبند و عروق خونی توسعه می یابد و در نهایت نیز تمایز سلولهای جوانه های چشایی بر روی پرزهای قارچی صورت می گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - مطالعه ی هیستومورفولوژیکی تکامل روده بزرگ در سنین مختلف جوجهشتر مرغ نژاد آفریقایی (Struthio camelus)
عباس علائی نوین بابک رسولی محمد عابدیریخت شناسی روده بزرگ در پرندگان متفاوت است. این ارگان علاوه بر نقش های تغذیه ای به دلیل تجمعات بافت لنفاوی نقش ایمونولوژیک مهمی دارد. مطالعه حاضر با هدف گسترش دامنه ی دانش بافت شناسی دستگاه گوارش در پرندگان از طریق بررسی های هیستومورفولوژی و هیستومورفومتری ساختمان سکوم أکثرریخت شناسی روده بزرگ در پرندگان متفاوت است. این ارگان علاوه بر نقش های تغذیه ای به دلیل تجمعات بافت لنفاوی نقش ایمونولوژیک مهمی دارد. مطالعه حاضر با هدف گسترش دامنه ی دانش بافت شناسی دستگاه گوارش در پرندگان از طریق بررسی های هیستومورفولوژی و هیستومورفومتری ساختمان سکوم و کولون در سنین مختلف جوجه ی شتر مرغ نژاد آفریقایی طراحی و اجرا شد. 36 جوجه شترمرغ در 6 گروه سنی 6 قطعهای و در سنین یک و پانزدهروزگی و یک، سه، شش و دوازدهه ماهگی از مزارع تهران انتخاب شد. نمونههای بافتی از بخشهای مختلف سکوم و کولون جدا گردید و پس از انجام مراحل تهیه لام از رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین استفاده گردید. در سکوم و کولون اپی تلیوم مخاط از نوع استوانه ای و استوانه ای شبه مطبق بوده و تعداد سلول های گابلت با افزایش سن جوجه ها افزایش می یابد. ماهیچه مخاطی در قاعده سکوم نامشخص و نازک ولی در رأس سکوم و کولون واضح بود. ضخامت لایه ماهیچه ای همزمان با سن افزایش می یافت و مقاطع عصبی مربوط به شبکه آئورباخ بیشتر در بینابین الیاف لایه طولی طبقه عضلانی دیده شد. تشکیلات لنفاوی نیز در ناحیه پارین و از سن شش ماهگی به بعد بصورت فولیکولار مشاهده گردید. به طور کلی از لحاظ هیستومورفولوژیک، تکامل روده بزرگ در جوجه شتر مرغ ها شباهت بسیاری با سایر پرندگان و بخصوص خانواده سینه پهنان دارد و تفاوتها را می توان در وضعیت ماهیچه مخاطی و چگونگی پراکندگی و ظهور تشکیلات لنفاوی جستجو کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - بررسی آناتومی کلیه و میکروسکوپی لوله های در هم پیچیده دور و نزدیک بخش میانی و خلفی بافت کلیه در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) و اسکار (Astronotus ocellatus)
سحر محمدعلی پور ایرج پوستی سعید حصارکیپژوهش حاضر به منظور، مقایسه آناتومی بافت کلیه و بافت شناسی لوله های پروکسیمال(I وII) و دیستال در دو گونه ماهی قزل آلای رنگین کمان و اسکار انجام شد. قزل آلای رنگین کمان(Rainbow trout)، با نام علمی Oncorhynchus mykiss، از خانواده Salmonidae که جز ماهیان پرورشی و سرد آبی ا أکثرپژوهش حاضر به منظور، مقایسه آناتومی بافت کلیه و بافت شناسی لوله های پروکسیمال(I وII) و دیستال در دو گونه ماهی قزل آلای رنگین کمان و اسکار انجام شد. قزل آلای رنگین کمان(Rainbow trout)، با نام علمی Oncorhynchus mykiss، از خانواده Salmonidae که جز ماهیان پرورشی و سرد آبی است و اسکار(Oscar) با نام علمی Astronotus ocellatus ، از شناخته شده ترین ماهی های زینتی از خانواده Chichlidae است که از لحاظ تجاری باارزش می باشد. پنج قطعه از هر دو گونه ماهی به صورت تصادفی انتخاب و خصوصیات ماکروسکوپیک و اندازه گیریهای مورفومتریک آنها (Morphometric measurement) ثبت شد. نمونه ها در فرمالین بافر10% فیکس و برشها با ضخامت پنج میکرون آماده سازی شدند و سپس به روش هماتوکسیلن و ائوزین و پریودیک اسید شیف رنگ آمیزی و توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های حاصل از آزمایش، با نرم افزار SPSS و آزمون آماری T-Test (P<0/05)مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. لوله های پروکسیمال و دیستال شناسایی و متغیرها مورد اندازه گیری قرار گرفتند. اندازه هسته سلولهای لوله پروکسیمال I و اندازه قطر خارجی آن در بین دو گونه اختلاف معناداری وجود دارد(P<0/001). از نظر تعداد، اندازه سلول، اندازه هسته، اندازه قطر خارجی و قطر داخلی (لومن) لوله های پروکسیمال II اختلاف معناداری وجود دارد (P<0/001). در بین تعداد و اندازه سلول لوله های دیستال اختلاف معناداری وجود دارد(P<0/001). در هر دو گونه ماهی اندازه هسته، قطر خارجی و داخلی (لومن) لوله های دیستال اختلاف معناداری وجود دارد (P<0/001). با توجه به نتایج بدست آمده، آناتومی و بافت شناسی بافت کلیه در ماهی قزل آلای رنگین کمان و اسکار تفاوت دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - ارزیابی اثرات پیش درمانی با دفروکسامین بر روی بیان ژنهای آنژیوژنیک VEGF ، ANGP1 و TGFβ1در سلولهای بنیادی مشتق از چربی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2
راضیه تجلی اکرم عیدی حسین احمدی تفتی عبدالرضا پازوکی علی محمد شریفیسلولهای بنیادی مشتق از بافت چربی (ADSCs) یک درمان امیدوارکننده برای ترمیم زخمهای دیابتی به شمار میآید. اما، اثربخشی درمان اتولوگ مبتنی برADSCهای مشتق از بیماران مبتلا به دیابت نیاز به بهبود دارد. هدف از این پژوهش، بررسی اثر پیش درمانی با دفروکسامین بر روی بیان ژنها أکثرسلولهای بنیادی مشتق از بافت چربی (ADSCs) یک درمان امیدوارکننده برای ترمیم زخمهای دیابتی به شمار میآید. اما، اثربخشی درمان اتولوگ مبتنی برADSCهای مشتق از بیماران مبتلا به دیابت نیاز به بهبود دارد. هدف از این پژوهش، بررسی اثر پیش درمانی با دفروکسامین بر روی بیان ژنهای آنژیوژنیک در ADSCهای دیابتی درمان شده با دفروکسامین بود. بدین منظور، بافت چربی شکمی از سه بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 و سه فرد سالم در بیمارستان آتیهی تهران گرفته شد و ADSCs با روش آنزیمی استخراج و تا پاساژ سه کشت داده شدند. ADSCهای دیابتی با غلظتهای 75، 150 و 300 میکرومولار دفروکسامین به مدت 24 و 48 ساعت تیمار شدند. سپس میزان بقای سلولها با استفاده از تست WST1 و میزان بیان ژنهای VEGF، ANGP1 و TFGβ1 در ADSCهای نرمال، دیابتی و دیابتی درمان شده با دفروکسامین با تکنیک Real time PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعهی حاضر نشان داد که میزان بیان هر سه ژن‍‎ در نمونههای دیابتی نسبت به گروه نرمال به صورت معنی دار کاهش یافته بود (p<0/05). اما میزان بیان هر سه ژن بعد از درمان سلولها با غلظتهای 150 و 300 میکرومولار دفروکسامین به مدت 24 ساعت به صورت محسوسی نسبت به گروه دیابتی درمان نشده افزایش یافته بود (P< 0/05). به طور کلی، نتایج مطالعهی ما نشان داد که دفروکسامین به طور قابل توجهی باعث افزایش معنیدار بیان VEGF، ANGP1 و TGFβ1 در ADSCهای دیابتی و افزایش ظرفیت آنژیوژنز آنها میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - رفتار اطلاعیابی پژوهشگران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر اساس مدل اطلاعجویی غیرخطی فاستر
ایوب نازی سکینه قاسم پورهدف: هدف این مطالعه بررسی رفتار اطلاعجویی پژوهشگران بینرشتهای و تکرشتهای حاضر در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر اساس مدل غیرخطی فاستر به عنوان رویکردی جدید (و در تقابل با مدل های پیشین) است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامهای مح أکثرهدف: هدف این مطالعه بررسی رفتار اطلاعجویی پژوهشگران بینرشتهای و تکرشتهای حاضر در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر اساس مدل غیرخطی فاستر به عنوان رویکردی جدید (و در تقابل با مدل های پیشین) است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامهای محقق ساخته، بر مبنای معیارهای موجود در پایان نامه فاستر (2003)، طراحی و بر روی نمونه ای 110 نفری به صورت تصادفی اجرا شد که حاصل کار بازگشت 105 پرسشنامه بود. دادههای موجود با استفاده از آزمون یومن ویتنی تحلیل گردید. یافتهها: میزان مطابقت رفتار اطلاع یابی پژوهشگران بینرشتهای و تکرشتهای با مدل غیرخطی فاستر دارای سطوح متفاوتی در کلیت و همچنین در فرایندهای سهگانه و بافت بود. همچنین آزمون فرضیه نیز نشان دهنده تفاوت معناداری در میزان مطابقت رفتار اطلاعیابی دو گروه عمده پژوهشگران مورد بررسی با مدل مذکور بود. نتیجه گیری: لزوم بازنگری در این مدل بهویژه در تعیین میزان وزن و اهمیت هر یک از فرایندهای سهگانه و بافت در مدلسازی فرآیند اطلاعیابی ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - ارزیابی کارآیی مدل های فرکتالی در برآورد پارامترهای هیدرولیکی خاک و رابطه بین بُعد فرکتالی منحنی رطوبتی با این پارامترها
شیوا محمدیان خراسانی مهدی همایی ابراهیم پذیراروابط آب و خاک به قدری پیچیده هستند که پیشرفتهترین مدلهای ریاضی نیز به سختی قادر به شبیهسازی دقیق آنها میباشند. منحنی رطوبتی و هدایتهیدرولیکی غیراشباع، از جمله عوامل مهم در بررسی حرکت آب در خاک هستند. بهعلت تغییرپذیری بالا و پیچیدگی خاک، بدست آوردن ویژگیهای هیدرولیکی خا أکثرروابط آب و خاک به قدری پیچیده هستند که پیشرفتهترین مدلهای ریاضی نیز به سختی قادر به شبیهسازی دقیق آنها میباشند. منحنی رطوبتی و هدایتهیدرولیکی غیراشباع، از جمله عوامل مهم در بررسی حرکت آب در خاک هستند. بهعلت تغییرپذیری بالا و پیچیدگی خاک، بدست آوردن ویژگیهای هیدرولیکی خاکبهطور مستقیم دشوار، وقتگیر و هزینهبر بوده و بنابراین لازم است با استفاده از روشهای غیرمستقیم تخمین زده شوند. هدف از این پژوهش، تعیین بُعد فرکتالیمنحنی رطوبتی خاک با استفاده از مدلهای فرکتالی و بررسی رابطه بین بُعد فرکتالی منحنی رطوبتی با پارامترهای هیدرولیکی، درصد رس، سیلت و شن خاک در یکپهنه گسترده بود. بدین منظور، 40 نمونه خاک با بافتهای مختلف از چهار منطقه کرج، قزوین، ایوانکی و کرمانشاه گردآوری و توزیع اندازه ذرات، جرم ویژه ظاهری،کربن آلی، شوری، pH و رطوبت آن ها در مکشهای مختلف اندازهگیری گردید. سپس پارامترهای مدل نگهداشت van Genuchten و مدلهای فرکتالی Tyler-Wheatcraft و Rieu-Sposito برای توزیع اندازه ذرات خاک محاسبه شد. نتایج نشان داد که مدل نگهداشت van Genuchten رفتاری فرکتالی داشته و با استفاده ازمدلهای فرکتالی میتوان پارامترهای آن را بهصورتی کمّی بیان کرد. همچنین نتایج نشان داد که هر چه مقدار شن در خاک افزایش یابد، بُعد فرکتالی کاهش مییابد،لیکن درصد رس با بُعد فرکتالی مدل Tyler-Wheatcraft رابطهای مستقیم و خطی دارد. نتایج همچنین نشان داد که با افزایش مقدار رس در خاکهای مورد مطالعه،مقدار بُعد فرکتالی مدل Tyler-Wheatcraft ( Dm ( افزایش و با افزایش مقدار شن، بُعد فرکتالی مدل Tyler-Wheatcraft ( Dm ( کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - تحلیل اثر رگبارهای متوالی بر ویژگیهای خاک، تولید رواناب سطحی و هدررفت خاک در خاکهای با پایداری متفاوت در کرتهای کوچک
علی رضا واعظی حسین بیات سعید رحمتیآگاهی از تغییرات زمانی ویژگیهای خاک در هر رخداد طی بارش های متوالی برای تعیین دوره بحرانی که خاک حساس به فرآیندهای فرسایشی می شود، بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش بهمنظور بررسی اثر رگبارهای متوالی بر تغییر ویژگیهای خاک، تولید رواناب سطحی و هدررفت خاک در 18 نوع خاک مخ أکثرآگاهی از تغییرات زمانی ویژگیهای خاک در هر رخداد طی بارش های متوالی برای تعیین دوره بحرانی که خاک حساس به فرآیندهای فرسایشی می شود، بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش بهمنظور بررسی اثر رگبارهای متوالی بر تغییر ویژگیهای خاک، تولید رواناب سطحی و هدررفت خاک در 18 نوع خاک مختلف با اندازه خاکدانه یکسان (با قطر بین 4 و 6 میلیمتر)، انجام گرفت. آزمایش در کرتهای فرسایشی کوچک با طول 80 سانتی متر و عرض 60 سانتی متر با شیب 9 درصد طی هفت رگبار متوالی شبیه سازی شده با شدت 85 میلی متر بر ساعت و تداوم 30 دقیقه با فواصل پنج روز اجرا شد. نتایج نشان داد که تفاوتی معنیدار بین خاکها از نظر جرم مخصوص ظاهری، نگهداشت آب، تولید رواناب و هدررفت خاک بهوجود آمد (001/0>p). در رخداد رگبار اولیه بهدلیل فراوانی زیاد خاکدانههای پایدار و پایین بودن رطوبت پیشین خاکها، پایین ترین مقدار رواناب (4/14 میلی متر) و هدررفت خاک (792 گرم بر مترمربع) مشاهده شد. در رخداد رگبارهای متوالی بعدی گرچه تغییرات زیاد در نگهداشت آب در خاک مشاهده نشد، اما افزایش جرم مخصوص ظاهری خاک همچنان آشکار بود. روابطی معنی دار بین هدررفت خاک (58/0= 2R) و جرم مخصوص ظاهری خاک و نیز رطوبت پیشین خاک (75/0= 2R) وجود داشت. این پژوهش نشان داد که آگاهی از تغییرات جرم مخصوص ظاهری خاک و رطوبت پیشین خاک در رخدادهای باران طی سال میتواند در پیشبینی فرسایش خاک رخداد طی رگبارهای متوالی در یک منطقه مؤثر واقع شود. بهطور کلی تغییرات ویژگیهای فیزیکی خاک در هر رخداد نقشی مهم در افزایش حساسیت خاک به فرسایش طی رگبارهای متوالی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - پیشبینی بافت خاک با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی
علی محمدی ترکاشوند الناز خانباباخانی محمدعلی محمودیبافت خاک یکی از مهم ترین ویژگیهای خاک است که بر روی بسیاری از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مانند ظرفیت نگهداری آب، ظرفیت تبادل کاتیونی، حاصلخیزی خاک و تهویه خاک اثر می گذارد. امروزه از فناوری هوش مصنوعی مانند شبکه های عصبی و عصبی فازی برای حل مسائل مربوط به مدل سازی سیستم أکثربافت خاک یکی از مهم ترین ویژگیهای خاک است که بر روی بسیاری از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مانند ظرفیت نگهداری آب، ظرفیت تبادل کاتیونی، حاصلخیزی خاک و تهویه خاک اثر می گذارد. امروزه از فناوری هوش مصنوعی مانند شبکه های عصبی و عصبی فازی برای حل مسائل مربوط به مدل سازی سیستم ها و فرآیند ها استفاده می شود. در این پژوهش کارآیی شبکههای عصبی مصنوعی در پیشبینی بافت خاک بررسی شد. بدین منظور 150 نمونه خاک از عمق 15- 0 سانتیمتری از حوزه آبخیز سد گاوشان در استان کردستان جمع آوری گردید. موقعیت جغرافیایی، ارتفاع و درصد شیب در هر نقطه ثبت شد. بافت خاک در آزمایشگاه بهروش هیدرومتری اندازهگیری شد. با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی رابطه بین طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع و شیب و درصد هر کدام از گروههای ذرات خاک با استفاده از نرمافزار MATLAB بهدست آمد. دقت شبکه ساخته شده با استفاده از شاخصهای آماری مانند شاخص ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، شاخص نسبت خطای متوسط هندسی (GMER) و ضریب همبستگی (R) ارزیابی گردید. نتایج بهدست آمده نشان داد که کارآیی روش استفاده شده برای برآورد مقدار شن و رس خاک نسبتاً یکسان و برای برآورد مقدار سیلت کمتر بود؛ با این حال در سطح برآورد بافت خاک روش استفاده شده از کارآیی بالایی برخوردار نبود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - تأثیرسوپر جاذب معدنی بر برخی خواص خاک و شاخصهای رشد پیاز خوراکی (Allium cepa) در شرایط کمآبیاری
الناز صباغ تازه نسرین صادقیان یونس رامشک نیاامروزه یکی از روش های کاربردی درجهت ذخیره رطوبت در خاک و افزایش راندمان آبیاری به خصوص در شرایط کم آبی، استفاده از مواد سوپرجاذب از جمله پومیس است. به منظور بررسی اثر پومیس بر خواص شیمیایی و فیزیکی خاک و شاخص های رشد و دور آبیاری پیاز در دو نوع خاک ریز و درشت بافت، آزما أکثرامروزه یکی از روش های کاربردی درجهت ذخیره رطوبت در خاک و افزایش راندمان آبیاری به خصوص در شرایط کم آبی، استفاده از مواد سوپرجاذب از جمله پومیس است. به منظور بررسی اثر پومیس بر خواص شیمیایی و فیزیکی خاک و شاخص های رشد و دور آبیاری پیاز در دو نوع خاک ریز و درشت بافت، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با سه فاکتور نوع خاک ( با دو سطح لوم شنی و لوم رسی)، دور آبیاری (با دو سطح هر هفت و هر چهار روز یک بار) و پومیس( با چهار سطح0 ،5/2، 5 و 5/7 درصد وزنی) در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش سطوح پومیس توانست وزن خشک سوخ، قطر سوخ، ارتفاع سوخ، تعداد فلس و غلظت عناصر فسفر و پتاسیم در پیاز و نیز غلظت عناصر فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک و CEC خاک را افزایش دهد. کاربرد پومیس در هیچ یک از دو نوع خاک باعث شوری بیشتر از 5 دسی زیمنس بر متر نشد. افزایش سطح پومیس در هر دو نوع خاک توانست pH خاک و فشردگی خاک را به طور معنی داری کاهش دهد. در اکثر موارد بین دو سطح 5 و 5/7 درصد وزنی پومیس اختلاف معنی داری وجود نداشت. بین دورهای آبیاری 7 و 4 روز یکبار در هیچ کدام از صفات تفاوتی وجود نداشت. می توان نتیجه گرفت که با کاربرد 5 درصد وزنی پومیس می توان دور آبیاری پیاز را از 4 روز به 7 روز یکبار افزایش داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - تأثیر کوتاه مدت کمپوست بستر قارچ بر مقاومت فروروی، توزیع اندازه خاکدانهها و پایداری آنها در خاکهایی با بافت متفاوت
چیمن مهدیزاده حسین بیاتسابقه و هدف: در میان روشهای مختلفی که برای حل مشکلات تراکم و به تبع آن افزایش مقاومت فروروی و کاهش حاصلخیزی خاک اعمال میشود، افزودن مواد آلی به خاک از جایگاه مهمی برخوردار است. کمپوست بستر قارچ خوراکی دارای بسیاری از ویژگیهای مورد نیاز برای افزایش محصولات کشاورزی ارگ أکثرسابقه و هدف: در میان روشهای مختلفی که برای حل مشکلات تراکم و به تبع آن افزایش مقاومت فروروی و کاهش حاصلخیزی خاک اعمال میشود، افزودن مواد آلی به خاک از جایگاه مهمی برخوردار است. کمپوست بستر قارچ خوراکی دارای بسیاری از ویژگیهای مورد نیاز برای افزایش محصولات کشاورزی ارگانیک و مدیریت محیط زیست است. با توجه به اینکه مواد تشکیل دهنده کمپوست بستر قارچ (شامل خاک سنگین، خاک سبک، خاک ریشه، کاه و کلش گندم، سنگ آهک و کود مرغی) متفاوت از انواع دیگر مواد آلی می باشد، انجام تحقیقات جدید برای بررسی تأثیر آن بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک ضروری است. علیرغم اینکه بافتهای مختلف رفتارهای متفاوتی دارند، با این وجود تأثیر کمپوست بستر قارچ بر مقاومت فروروی، جرم خاکدانه های ریز و درشت در بافتهای متفاوت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر کوتاه مدت کمپوست بستر قارچ بر مقاومت فروروی، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، توزیع اندازه خاکدانهها و ماده آلی در سه نوع خاک بود.مواد و روش: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل بافت خاک در سه سطح (لوم شنی، لوم و رسی) و درصد وزنی کمپوست بستر قارچ در سه سطح (صفر، 3 و 6 درصد) بود. تیمارها اعمال و نمونهها به مدت 120 روز در دوره انکوباسیون قرار گرفتند و در این دوره با آب شهری مرتب هر ماه 1 بار اشباع (اشباع شدن از بالا) و خشک شدند تا شرایط مزرعه شبیهسازی گردد. در پایان دوره انکوباسیون، نمونهبرداری از ظروف به صورت دستخورده و دست نخورده توسط سیلندر های استیل با قطر 5 سانتی متر و ارتفاع 5/4 سانتی متر انجام شد. اندازه گیری مقاومت فروروی توسط فروسنج میکرو روی نمونه های دستنخورده در مکش ماتریک 3/0 بار صورت گرفت. ماده آلی، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها و توزیع اندازه خاکدانهها اندازهگیری شد.یافته ها: نتایج نشان داد که استفاده از سطح 6 درصد کمپوست بستر قارچ در خاک لوم شنی به علت برهمکنش بین ترکیبات موجود در کمپوست و ایجاد خاکدانه های پایدار موجب کاهش مقاومت فروروی نسبت به سطح 3 درصد و شاهد گردید. همپنین نتایج نشان داد که بیش ترین مقدار تغییرات در ماده آلی و میانگین وزنی قطر خاکدانه ها در سطح 6 درصد، در بافت لوم مشاهده شد. هم چنین جرم خاکدانه ها در کلاس های 8-4 و 4-2 میلی متر، در خاک های مورد مطالعه به ترتیب لوم بیشتر از لوم شنی و لوم شنی بیشتر از رسی بود، که تفاوت همه آن ها معنی دار شد. به کار بردن کمپوست بستر قارچ در سطح 3 و 6 درصد در بافت لومی موجب افزایش معنی دار جرم خاکدانه ها ی 5-1/0 و 5/0-25/0 میلی متر نسبت به شاهد شد. خاکدانه های مذکور در خاک لوم شنی و رسی در سطوح مختلف تفاوت معنی داری را نشان ندادند. با افزایش سطوح کاربرد کمپوست بستر قارچ در خاکهای مختلف، ماده آلی در دامنه 27 تا 66 درصد، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها در دامنه 16تا 5/34 درصد، جرم خاکدانه های 1-5/0 میلی متر در دامنه 4 تا 5/117 درصد و جرم خاکدانه های 5/0-25/0 میلی متر در دامنه 4 تا 170 درصد افزایش یافت. نتیجه گیری: این کمپوست متفاوت از سایر اصلاح کننده ها می باشد و می تواند در بافت های متفاوت مکانیسم تاثیر متفاوتی داشته باشد. به این صورت که افزودن همزمان آهک، رس و ماده آلی (از طریق کمپوست) به خاک های با بافت متفاوت باعث بروز واکنش های تبادل کاتیونی در خاک می شود. آهک به عنوان یکی از اصلی ترین افزودنی هایی که توانایی بهبود رفتار خاک های ریز دانه را دارد از دیر باز مورد توجه قرار داشته است. به این صورت که در خاک رس و لوم برهمکنش بین آهک و رس با ماده آلی با تشکیل پل های کاتیونی نقش مهمی به عنوان عوامل تجمع خاک ایفا می کنند. در خاک لوم شنی به علت کم بودن ماده آلی و ساختمان ضعیف، استفاده از آهک و گچ مستقیما مقاومت خاک را بهبود می دهد. لذا استفاده از کمپوست بستر قارچ در اراضی کشاورزی جهت اصلاح ساختمان خاک مفید است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - تاثير نوع و ميزان ماده آلي برفرايند خاکدانه سازي دربافتهاي مختلف خاک در تناوب کشت گندم و ذرت
مسعود میرزابیکی نیازعلی ابراهیمی پاک ابراهیم پذیرا سعيد سماواتزمينه و هدف: بسياري از پژوهشگران نقش مواد آلي در فرايند خاکدانه سازي را مورد بررسي قرار داده اند، ليکن هرکدام از آنها اين ويژگيها را براي منطقه محدودي به کاربرده اند. در اين پژوهش هدف اين بود که اثرات را در چند اقليم و با دو نوع متفاوت کود آلي در بافتهاي مختلف خاک أکثرزمينه و هدف: بسياري از پژوهشگران نقش مواد آلي در فرايند خاکدانه سازي را مورد بررسي قرار داده اند، ليکن هرکدام از آنها اين ويژگيها را براي منطقه محدودي به کاربرده اند. در اين پژوهش هدف اين بود که اثرات را در چند اقليم و با دو نوع متفاوت کود آلي در بافتهاي مختلف خاک و در تناوب زراعي به مدت دو سال مورد ارزيابي قرار دهيم. روش پژوهش: به منظور بررسي ميزان تاثير ماده آلي بر فرآيند خاکدانه سازي اين پژوهش در سه نوع بافت خاک و در 6 محدوده وزني قطر خاکدانهها شامل 105-75، 250-105، 500-250، 1000-500، 2000-1000 و 4750-2000 ميکرون که از جامعيت نسبتا بالايي شامل ريزترين تا درشت ترين قطر خاکدانهها بود تحت تاثير سالهاي تناوب کشت (گندم و ذرت) بر ميانگين وزني قطر خاکدانهها در 11 منطقه کشورانجام شد. همچنين تغييرات ميانگين وزني قطر خاکدانهها در حالت شاهد (قبل از کشت) و سال اول و دوم کشت در گياهان گندم و ذرت به طور متوسط مورد بررسي قرار گرفت. در اين آزمايش تاثير ماده آلي بر فرايند خاکدانه سازي در 5 تيمار : 10 ، 20 تن در هکتار کود حيواني، 10 ، 20 تن در هکتار کمپوست و شاهد در آزمايش فاکتوريل در غالب طرح کاملا تصادفي مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: نتايج حاکي از تجمع غالب خاکدانها در محدوده 500-250(40% وزني) و 1000-500 (30%) براي بافت لوم رسي، 250-105 (25%وزني) و 500-250 (30%وزني) براي بافت لوم و 250-105 (40%وزني) براي بافت لوم شني در پيش از آغاز کشت دارد که اين محدوده با توجه به نقش کاملا موثر و مثبت رس در افزايش خاکدانه سازي، بهبود ساختمان خاك و به تبع آن پايداري منافذ خاك شده است. افزايش کودهاي آلي موجب افزايش ميانگين وزني قطر خاکدانهها شده و باعث تشکيل خاکدانه هايي با اندازه 500-250 و 1000-500 ميکرون شد. نتايج تاثير کشتهاي متناوب گندم و ذرت بر مقادير ميانگين وزني قطر خاکدانهها در مقايسه با قبل کشت بخصوص در سال اول کشت نشان داد که با افزايش کودهاي آلي، تشکيل خاکدانه هايي با قطر 1000-500 ميکرون بيشتر شد و درصد فراواني خاکدانههاي با قطر 250-105 و 1000-250، کمترشد. هم چنين نتايج نشان داد که بهبود خاکدانه سازي با افزايش کودهاي آلي در خاک با بافت لوم شني بيشترين و در خاک با بافت لوم رسي کمترين شد. همچنين در تيمارهاي مختلف کود حيواني و کمپوست در هيچ يک از قطر خاکدانهها و در هيچ يک از کلاسهاي بافتي اختلاف معني داري مشاهده نگرديد. و نتايج حاکي از اين است که اعمال تيمارهاي مختلف کودهاي آلي بيشترين تاثير را در خاک لوم شني نسبت به خاک لوم و لوم رسي دارد. نتيجه گيري: به طور کلي و با توجه به نتايج آماري افزودن مواد آلي سبب بهبود فرايند خاکدانه سازي مي گردد و همچنين خاک با بافت لوم شني بيشترين تاثيرپذيري را نسبت به افزايش کودهاي آلي دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - مروری بر تولید طعمدهندههای مواد غذایی توسط روشهای بیوتکنولوژیکی
اسما بساطی مینا خان بگی دوگاهه مریم قراچورلومقدمه: عطرو طعم یکی از مهمترین ویژگیهای غذا است که مستقیماً با پذیرش محصول توسط مصرفکنندگان ارتباط دارد. روند رو به افزایش مصرف ترکیبات طعمدهنده غذا باعث ایجاد انگیزه در تولید طعمهای غذایی شده بطوریکه تقاضای جهانی برای طعم و عطر طبیعی بهطور مداوم در حال افزایش است أکثرمقدمه: عطرو طعم یکی از مهمترین ویژگیهای غذا است که مستقیماً با پذیرش محصول توسط مصرفکنندگان ارتباط دارد. روند رو به افزایش مصرف ترکیبات طعمدهنده غذا باعث ایجاد انگیزه در تولید طعمهای غذایی شده بطوریکه تقاضای جهانی برای طعم و عطر طبیعی بهطور مداوم در حال افزایش است. گیاهان و میکروارگانیسمها منابع اصلی ترکیبات ایجاد کننده طعم و عطر مانند ترپنوئیدها، آلدئیدها، متیل کتون ها هستند اما به دلیل تولید در غلظتهای کمتر، جداسازی و استخراج چنین مواد شیمیایی با ارزش افزوده هزینهبر است. لذا تولید بیوتکنولوژیکی ترکیبات طعم دهنده مورد توجه قرار گرفته است.مواد و روش ها: در دهه گذشته تحقیقات گسترده ای در زمینه تولید بیوتکنولوژیکی ترکیبات طعم دهنده انجام شده است. در این مطالعه سعی شده است تا سه روش بیوتکنولوژیکی اصلی شامل استفاده از آنزیمها، استفاده از میکروارگانیسمها و بافت گیاهی و کشت سلولی مورد بحث قرار گیرند.یافته ها: تکنیکهای مرسوم تولید ترکیبات طعمدهنده با توجه به تقاضای صعودی بازار از نظر کمیت و تنوع کافی نیست. روشهای تولید طعم فعلی از سنتز شیمیایی استفاده میکنند که میتواند تعداد بیشتری طعم را با زمان کمتر تولید کند. بااینحال، تقاضا برای محصولات طبیعی در مواد مصرفی، نیاز به روشهای جدید برای تولید ترکیبات طعمدهنده با برچسب منشأ طبیعی را ایجاد کرده است. تولید بیوتکنولوژیکی جایگزین جذابی برای تولید طعم است، زیرا در شرایط ملایم رخ میدهد، انتخابپذیری بالایی دارد، ضایعات سمی تولید نمیکند و محصولاتی تولید میکند که می توانند بهعنوان طبیعی برچسبگذاری شوند. ترکیبات طعم دهنده طبیعی که توسط فرآیندهای بیوتکنولوژیکی به دست می آیند به دلیل افزایش تقاضای مصرف کنندگان برای افزودنی های غذایی طبیعی، نقش فزاینده ای در صنایع غذایی، آرایشی، شیمیایی و دارویی ایفا می کنند.نتیجه گیری: تکنیکهای نوظهور در بیوتکنولوژی، صنایع را قادر به تولید ترکیباتی کرده است که میتواند طبیعی در نظر گرفته شود. شکی نیست که این فناوری ها به سبب مزایای زیاد، در آینده به عوامل مهمتری در تولید طعمدهنده تبدیل خواهند شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - اثر تیمارهای حرارتی بر ویژگیهای رئولوژیکی و بافتی صمغ دانه ریحان
عاکفه ضامنی مهدی کاشانی نژاد فخرالدین صالحیمقدمه: هیدروکلوئیدها (صمغها) جزئی از ترکیبات مواد غذایی می باشند که هنگام انتقال، فرآوری، نگهداری و توزیع مواد غذایی، تحت تاثیر تیمارهای حرارتی قرار می گیرند. در این پژوهش تاثیر تیمارهای حرارتی بر تغییر رنگ، خصوصیات رئولوژیکی و بافتی (سفتی، چسبندگی و قوام) صمغ دانه ریح أکثرمقدمه: هیدروکلوئیدها (صمغها) جزئی از ترکیبات مواد غذایی می باشند که هنگام انتقال، فرآوری، نگهداری و توزیع مواد غذایی، تحت تاثیر تیمارهای حرارتی قرار می گیرند. در این پژوهش تاثیر تیمارهای حرارتی بر تغییر رنگ، خصوصیات رئولوژیکی و بافتی (سفتی، چسبندگی و قوام) صمغ دانه ریحان بررسی شد. مواد و روشها: صمغ دانه ریحان استخراج و جهت بررسی خصوصیات رئولوژیکی و رنگ، محلول های با غلظت 2/0% و جهت بررسی خصوصیات بافتی محلولهایی با غلظت های 3 و 4 % از صمغ خشک شده تهیه و سپس تحت تیمارهای حرارتی متفاوت (دماهای 25، 50، 75، 100، 121 درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه) قرار گرفتند. یافته ها: اعمال تیمارهای حرارتی باعث افزایش ویسکوزیته صمغ دانه ریحان شد. بافت ژل تهیه شده در برابر تیمارهای حرارتی مقاومت خوبی از خود نشان داده و مقادیر سفتی، چسبندگی و قوام ژل 3 درصد صمغ دانه ریحان پس از اعمال تیمار حرارتی در دمای 121درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد، به ترتیب 3/51 گرم، 75/23 گرم در ثانیه و 99/211 گرم در ثانیه بدست آمدند. با افزایش دمای تیمار حرارتی، رنگ نمونه ها روشنتر (افزایش L) شد. نتیجه گیری: نتایج برازش دادهها حاکی از رفتار سودوپلاستیک صمغ دانه ریحان بوده و مدل قانون توان جهت بررسی آن مناسب میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - بررسی خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی غنیشده با پودر سیب
فخرالدین صالحی مهدی کاشانی نژادمقدمه: سیب یک منبع غنی از فیبر و پلی فنولها میباشد. به منظور بررسی اثر جایگزینی پودر سیب با آرد گندم بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنشانجام گرفت. مواد و روشها: ابتدا سیب زرد در شرایط بهینه خشک و آسیاب شد و سپس پودر سیب جهت غنیسازی کیک اسفنجی در پنج سطح أکثرمقدمه: سیب یک منبع غنی از فیبر و پلی فنولها میباشد. به منظور بررسی اثر جایگزینی پودر سیب با آرد گندم بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنشانجام گرفت. مواد و روشها: ابتدا سیب زرد در شرایط بهینه خشک و آسیاب شد و سپس پودر سیب جهت غنیسازی کیک اسفنجی در پنج سطح 0، 5، 10، 15 و 20 درصد (وزنی/وزنی) به عنوان جایگزین آرد گندم در فرمولاسیون کیک استفاده شد. پس از آمادهسازی نمونه، آزمایش رهایی تنش با استفاده از دستگاه بافت سنج در طی دوره نگهداری انجام و ضرایب مدل پلگ-نورمند و ماکسول تعمیمیافته محاسبه شد. یافتهها: نتایج نشانداد با افزایش درصد جایگزینی پودر سیب و زمان نگهداری، مقادیر نیروی اولیه و نیروی تعادلی افزایش مییابند. پارامترهای مدل پلگ-نورمند شامل k1 و k2 با گذشت زمان کاهش یافت که نشان از کاهش الاستیسیته کیک با گذشت زمان میباشد. کیکها رفتار جامد ویسکوالاستیک از خود نشان داده و با افزایش درصد جایگزینی، مجموع نیروهای کاهشی (F1+F2 +F3) مدل ماکسول تعمیمیافته افزایش یافت که نشاندهنده کاهش الاستیسیته است. نتیجهگیری: نتایج مدلسازی دادههای آزمایشگاهی رهایی تنش با مدلهای پلگ نورمند و ماکسول تعمیمیافته نشانداد که مدل ماکسول تعمیمیافته کارایی بیشتری جهت بررسی خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی غنیشده با پودر سیب دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - تدوین شاخصهای کیفی به عنوان معیار ارزیابی کیفیت نان تافتون سنتی ایران
لیلا کمالی روستا مهدی سیدین اردبیلی غلامحسن اسدی بابک غیاثی طرزی رضا عزیزی نژادمقدمه: با وجود تولید و مصرف متمادی نان تافتون سنتی در سطح کشور، شاخصهای کیفی مستندی برای آن به صورت کامل تدوین نگردیده است و در واقع ارائه چنین شاخصهایی، تعریف آنها و ارائه دامنه نوسانات برای تولید این نوع نان بسیار ضروری میباشد. مواد و روشها: برای تهیه سه نوع نان تافتو أکثرمقدمه: با وجود تولید و مصرف متمادی نان تافتون سنتی در سطح کشور، شاخصهای کیفی مستندی برای آن به صورت کامل تدوین نگردیده است و در واقع ارائه چنین شاخصهایی، تعریف آنها و ارائه دامنه نوسانات برای تولید این نوع نان بسیار ضروری میباشد. مواد و روشها: برای تهیه سه نوع نان تافتون با کیفیتهای مختلف، سه نوع آرد با کمیتها و کیفیتهای متفاوت (به نامهای آرد قوی، متوسط و ضعیف) و با درجه استخراج متناسب برای تولید این نان تهیه گردید. ابتدا آزمایش های فیزیکی، شیمیایی و رئولوژی انواع آردها و خمیرهای مورد نظر تعیین گردید و سپس ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی، بافتسنجی، تخلخل، ریز ساختار و خصوصیات حسی انواع نانهای تافتون حاصل از آنها به صورت تازه و در حین نگهداری توسط روشهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: نتایج حاصل از آزمونهای مختلف فیزیکی و شیمیایی، دستگاهی و حسی دارای همبستگی معنیداری با یکدیگر بودند. برطبق نتایج، نان حاصل از آرد متوسط نسبت به سایر نانها به صورت تازه و در طی زمان نگهداری دارای حفظ رطوبت بیشتر، سفتی بافت کمتر، روند واگشتگی نشاسته و بیاتی کندتر، تخلخل بیشتر، امتیازهای حسی بالاتر و به طور کلی کیفیت بهتری بود. این امر به دلیل ویژگیهای کیفی آرد این نوع نان برای بدست آوردن خمیری با الاستیسیته مناسب و قابلیت ورقه شدن عالی که در نهایت منجر به کیفیت بالاتر این نان پس از پخت و در طی نگهداری گردید. نتیجهگیری: شاخصهای کیفی انواع نانهای تافتون با درجات کیفی مختلف علاوه بر کاربرد در سیستم مستندسازی کشور، در بهبود کیفیت این نوع نان، کاهش ضایعات، آگاهسازی در مورد استفاده از آرد با ویژگیهای کیفی متناسب و مطلوب برای تولید این نان و رتبهبندی کیفیت نانهای حاصله و نانواییهای تولید کننده مؤثر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - ارزیابی برخی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و بافتی پنیر سفید آبنمکی (پنیر گلپایگان) طی دوره رسیدن
غزاله فراهانی حمید عزت پناه سلیمان عباسیمقدمه: پنیر ساختار پیچیدهای دارد که سبب ایجاد تفاوتها حتی بین واریتههای یکسان پنیر میشود، این تفاوتها به ترکیبات تشکیل دهنده پنیر وتغییرات آنها در طول دوره رسیدن وابسته است. در این مطالعه، به منظور معرفی پنیر سفید آب نمکی، روش تهیه، برخی وی‍ژگیهای فیزیکی، شیمی أکثرمقدمه: پنیر ساختار پیچیدهای دارد که سبب ایجاد تفاوتها حتی بین واریتههای یکسان پنیر میشود، این تفاوتها به ترکیبات تشکیل دهنده پنیر وتغییرات آنها در طول دوره رسیدن وابسته است. در این مطالعه، به منظور معرفی پنیر سفید آب نمکی، روش تهیه، برخی وی‍ژگیهای فیزیکی، شیمیایی، رئولوژیک و بافتی آن در طول شش ماه دوره رسیدن، ارزیابی شد. مواد و روشها: تأثیر زمان رسیدن بر خصوصیات ذکرشده پنیر سفید آبنمکی گلپایگان (36 نمونه) با استفاده از روشهای استاندارد در پایان هرماه در طول شش ماه دوره رسیدن بررسی شد. خصوصیات رئولوژیک و بافتی نیز با استفاده از دستگاه رئومتر (آزمون نوسانی) و بافتسنج (تراکمتکمحوری) ارزیابی گردید. یافتهها: طی دوره رسیدن پنیر سفید آب نمکی، به طور معنیداری (در سطح 5٪) مقادیر pH، ماده خشک، پروتئین و ازت کل در ماده خشک کاهش یافت (0.05>p) در حالی که مقادیر اسیدیته قابل تیتراسیون، چربی در ماده خشک، ازت محلول در آب در ازت کل و ازت غیر پروتئینی در ازت کل افزایش یافت (0.05>p). بر اساس آزمونهای بافتی و رئولوژیک در طول دوره رسیدن، مقادیر ضریب ذخیره (G')، ضریب افت (G")، تنش در نقطه شکست (fσ) و سفتی نمونه های پنیر افزایش یافتند (0.05>p) در حالی که مقادیر تانژانت افت (tanδ) کاهش (0.05>p) و کرنش در نقطه شکست (fε) تقریباً ثابت بود (0.05<p). نتیجهگیری:نتایج نشان داد که دوره رسیدن پنیرسفیدآب نمکی بر تمامی ویژگی های فیزیکوشیمایی، شیمیایی، رئولوژیک وبافتی (به استثنای کرنش در نقطه شکست) مورد ارزیابی به طور معنی داری تأثیر داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - بررسی برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی سه رقم سیب ( Malus domestica ( برای کاربرد در صنایع تبدیلی
بهجت تاج الدین کلثوم جهان میهنمقدمه: سیب، یکی از محصولات با ارزش کیفی بالاست که در سطح کشور و جهان، جایگاه ویژهای در سبد غذایی خانوار دارد. تعیین خواصفیزیکوشیمیایی و مکانیکی آن، بهمنظور استفاده در حمل و نقل و جابجایی، انبارمانی و صنایع مختلف تبدیلی از اقدامات مهم در راستایکاهش ضایعات و افزایش کیفیت أکثرمقدمه: سیب، یکی از محصولات با ارزش کیفی بالاست که در سطح کشور و جهان، جایگاه ویژهای در سبد غذایی خانوار دارد. تعیین خواصفیزیکوشیمیایی و مکانیکی آن، بهمنظور استفاده در حمل و نقل و جابجایی، انبارمانی و صنایع مختلف تبدیلی از اقدامات مهم در راستایکاهش ضایعات و افزایش کیفیت و کاهش قیمت تمام شده محصولات نهایی است.مواد و روشها: در این پژوهش، خصوصیات فیزیکوشیمیایی چون رطوبت، رنگ، سفتی بافت، مواد جامد محلول ) TSS (، ازت، اسیدیته،پکتین، میزان قند کل و قندهای احیا، و pH سه رقم سیب بومی ایران )گلاب، شفیعآبادی، و عروس مشکینشهر( تعیین شد.یافتهها: نتایج نشان داد که رقم گلاب دارای پکتین بیشتر، قند کمتر، بریکس بیشتر، pH پایینتر و سفتی بافت )بدون پوست( بالاتری است.حال آن که رقم عروس مشکینشهر، دارای پکتین کم، قند بالا، کمترین میزان رطوبت، کمترین میزان سفتی بافت، و بریکس پایینی بود. هرسه رقم دارای ویتامین C به میزان نسبتا مساوی بوده و میزان ازت کمی داشتند. میزان اسیدیته در رقم شفیعآبادی بالا بود. شاخص رنگ نیز،میزان سبزی بیشتر برای رقم گلاب و قرمزی بیشتر برای دو رقم دیگر را نشان داد.نتیجهگیری: بهطور کلی در این مطالعه، با توجه به مجموعه خصوصیات مورد اندازهگیری، رقم گلاب با دارا بودن درصد بالایی از میزانپکتین، میتواند در صنایعی چون کمپوت، مربا و غیره؛ و داشتن مقدار ازت بالاتر میتواند در تهیه سرکه اهمیت بیشتری داشته باشد. رقمشفیعآبادی نیز به دلیل دارا بودن مواد جامد محلول بیشتر و قند کل بالاتر، در تهیه برگه و چیپس مهمتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - شناسایی ترکیبات فعال زیستی عصاره جلبک قهوهای Cystoseria.sp و ارزیابی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و حسی ژله خوراکی غنیشده با آن
مهدی محمدی غلامحسین محبی مه گل بلوریان علیرضا برمک الهام احساندوستمقدمه: جلبک سیستوسریا یک ماکروجلبک قهوه ای متعلق به خانواده فیافیتا می باشد. این جلبک با انشعابات نامنظم، در آب های گرم، در مناطق کم عمق و در نزدیکی سنگها و تالاب ها یافت میشود. این مطالعه با هدف شناسایی ترکیبات فعال زیستی عصاره جلبک قهوه ای سیستوسریا و ارزیابی خصوصیا أکثرمقدمه: جلبک سیستوسریا یک ماکروجلبک قهوه ای متعلق به خانواده فیافیتا می باشد. این جلبک با انشعابات نامنظم، در آب های گرم، در مناطق کم عمق و در نزدیکی سنگها و تالاب ها یافت میشود. این مطالعه با هدف شناسایی ترکیبات فعال زیستی عصاره جلبک قهوه ای سیستوسریا و ارزیابی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و حسی ژله خوراکی غنی شده با آن انجام گرفت. مواد و روش ها: ترکیبات شیمیایی عصاره جلبک سیستوسریا توسط روش GC-MS شناسایی شدند و عصاره آن به غلظت های 50، 100 و 150 میلی گرم به فرمولاسیون ژله افزوده شد و سپس تأثیر آن بر ویژگی های حسی و سینرسیس مورد مطالعه قرار گرفت. ارزیابی حسی ژله خوراکی توسط ده ارزیاب و با استفاده از آزمون هدونیک پنج امتیازی جهت بررسی رنگ، عطر و طعم، بافت و پذیرش کلی ژله های تهیه شده انجام گرفت. یافته ها: آنالیز GC-MS، تعداد دوازده ترکیب فعال زیستی موثر در غذا و دارو را نشان داد. این مطالعه نشان داد که امتیاز رنگ با افزودن عصاره جلبک افزایش می یابد. بر اساس نتایج پذیرش کلی، افزودن 50 میلی گرم عصاره به ژله، بیشترین تاثیر را از نظر رنگ، طعم و بافت دارا بود. کاهش ﺳﯿﻨﺮﺳﯿﺲ در تیمارها، گواه بر ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺣﻔﻆ آب درون ﺑﺎﻓﺘﯽ ژﻟﻪ و در نتیجه افزایش ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻇﺎﻫﺮی ژﻟﻪ بود. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که افزودن 50 میلی گرم عصاره جلبک سیستوسریا می تواند به عنوان معیار انتخاب بهترین فرمولاسیون باشد که بتوان از ارزش تغذیه ای بالای آن نیز بهره برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - بررسی تأثیر آمونیوم فسفاتید و لسیتین بر بهبود ویژگی های کیفی و ظاهری شکلات سفید
وحیده محرابی مهرداد قوامی مریم قراچورلومقدمه: شکلات یکی از پرمصرف ترین تنقلات در جهان است. در این مطالعه کیفیت شکلات سفید و فرآیند قهوه ای شدن و ویژگی های فیزیکوشیمیایی این محصول مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: اثر امولسیفایرهای متداول مانند لسیتین با دوزهای مختلف و امولسیفایر YN (آمونیوم فسفاتیدها) أکثرمقدمه: شکلات یکی از پرمصرف ترین تنقلات در جهان است. در این مطالعه کیفیت شکلات سفید و فرآیند قهوه ای شدن و ویژگی های فیزیکوشیمیایی این محصول مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: اثر امولسیفایرهای متداول مانند لسیتین با دوزهای مختلف و امولسیفایر YN (آمونیوم فسفاتیدها) در انواع مختلف در شکلات سفید مقایسه و ارزیابی شد. نمونه ها تحت تجزیه و تحلیل شیمیایی مربوط به محتوای کل چربی، خاکستر نامحلول در اسید، اسیدیته و اندیس صابونی، ترکیب اسیدهای چرب، آزمایش پایداری اکسیداتیو و تجزیه و تحلیل حسی با توجه به استاندارد ملی قرار گرفتند.یافته ها: استفاده از غلظت های مختلف لسیتین تجاری تأثیر معنی داری بر ویژگی های کیفی شکلات سفید نداشت، در حالی که استفاده از مقادیر 4/0 و 5/0 از امولسیفایر YN در زمان تولید و 90 روز پس از تولید پایداری و کیفیت رنگ را بطور قابل توجهی افزایش داد. شاخص رنگ زرد (b*) در شکلات سفید حاوی امولسیفایر YN به میزان قابل توجهی کاهش یافت، شاخص روشنایی (L*) در مقایسه با شاهد به طور مطلوبی افزایش یافت و کیفیت پس از تولید حفظ شد.نتیجه گیری: استفاده از امولسیفایر YN ویژگی های کیفی شکلات سفید را بهبود بخشیده و خاصیت سینرژیستی و پایداری اکسیداتیو محصول را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - اثر روغن گردو و کفیران بر روی خواص بافتی و رئولوژیکی بستنی
پریسا حبیبی محمد امان ضیایی فر فرامرز خدائیان چگنیمقدمه: با توجه به خطرات ناشی از مصرف اسیدهای چرب اشباع، جایگزینی آنها با اسیدهای چرب غیر اشباع میتواند راه حل مناسبی برای کاهش مضرات مصرف بستنی به خصوص برای بیماران قلبی عروقی باشد. کفیران نیز علاوه بر اثرات مثبت تغذیهای به عنوان یک ترکیب فراسودمند، میتواند به عنوا أکثرمقدمه: با توجه به خطرات ناشی از مصرف اسیدهای چرب اشباع، جایگزینی آنها با اسیدهای چرب غیر اشباع میتواند راه حل مناسبی برای کاهش مضرات مصرف بستنی به خصوص برای بیماران قلبی عروقی باشد. کفیران نیز علاوه بر اثرات مثبت تغذیهای به عنوان یک ترکیب فراسودمند، میتواند به عنوان یک پایدارکننده در محصولات لبنی مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روش ها: در این تحقیق نمونههای بستنی حاوی (5/0-1/0%) کفیران و (8-0%) روغن گردو تهیه شد. نمونهها تحت آزمونهای ویسکوزیته، رئولوژی و بافت سنجی (سختی و چسبندگی) قرار گرفتند. سپس دادههای حاصل از این آزمونها در قالب طرح مرکب مرکزی با استفاده از روش سطح پاسخ ارزیابی شدند. یافته ها: کفیران و روغن گردو اثرات قابل توجهی بر روی نمونههای بستنی داشتند (05/0> p). افزایش کفیران منجر به افزایش ویسکوزیته، ضریب قوام و کاهش اندیس جریان، سختی و چسبندگی گردید. افزایش روغن گردو نیز منجر به کاهش سختی، چسبندگی، ضریب قوام، ویسکوزیته ظاهری و افزایش اندیس جریان شد (05/0> p). اثر متقابل کفیران و روغن گردو نیز منجر به کاهش معنیداری در ویسکوزیته ظاهری گردید، اما بر روی سایر ویژگیها اثر قابل توجهی نداشت (05/0< p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده و با استفاده از بهینه سازی دادهها 2% روغن گردو و 5/0 % کفیران میتواند ترکیب مطلوبی برای رسیدن به محصولی با کیفیت مناسب از لحاظ رئولوژیکی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - اثر صمغ دانه بالنگو ) Lallemantia royleana ( بر بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی کیک اسفنجی غنی شده با پودر کدوحلوایی
بنیامین گنجی وطن سیدحسین حسینی قابوسمقدمه: پودر کدوحلوایی به دلیل ارزش تغذیهای بالا، عطر و طعم بسیار مطلوب، شیرینی و رنگ مناسب جهت بهبود کیفیت محصولاتنانوایی و انواع کیکها استفاده میشود. در این مطالعه از صمغ دانه گیاه بالنگو جهت بهبود خصوصیات کیک کدوحلوایی استفاده شد.مواد و روشها: ابتدا خمیر کیک کدوحلوایی أکثرمقدمه: پودر کدوحلوایی به دلیل ارزش تغذیهای بالا، عطر و طعم بسیار مطلوب، شیرینی و رنگ مناسب جهت بهبود کیفیت محصولاتنانوایی و انواع کیکها استفاده میشود. در این مطالعه از صمغ دانه گیاه بالنگو جهت بهبود خصوصیات کیک کدوحلوایی استفاده شد.مواد و روشها: ابتدا خمیر کیک کدوحلوایی حاوی درصدهای مختلف صمغ دانه بالنگو )در چهار سطح 0 ، 5 / 0 ، 0 / 1 و 5 / 1 درصد( تهیه وگرانروی آنها اندازهگیری شد. سپس کیکها پخته و خصوصیات فیزیکوشیمیایی آنها شامل وزن، خاکستر، رطوبت، حجم، دانسیته، رنگمغز، بافت و خصوصیات حسی اندازهگیری شد.یافتهها: خمیر کیکهای کدوحلوایی جزء سیالهای غیر نیوتنی و از نوع وابسته به برش و وابسته به زمان بودند. با افزایش درصد صمغ دانهبالنگو در فرمولاسیون کیک کدوحلوایی، گرانروی خمیر افزایش یافت ) 05 / 0 > p (. با افزایش درصد صمغ دانه بالنگو از 0 به 5 / 1 درصد،گرانروی خمیر کیک کدوحلوایی در سرعت برشی برابر 1-s40 از 93 / 16 تا 21 / 32 پاسکال ثانیه افزایش یافت ) 05 / 0 > p ) . مقادیر رطوبت وحجم کیکها با افزایش درصد صمغ افزایش یافت ) 05 / 0 > p (. با افزودن صمغ بالنگو روشنایی کیکها به دلیل افزایش حجم، افزایش یافتو همچنین از زردی نمونهها کاسته شد ) 05 / 0 > p .)نتیجهگیری: با افزایش درصد صمغ مقدار سفتی کیکها کاهش یافت اما مقادیر فنریت، انسجام و خاصیت ارتجاعی کیکها به طورمعنیداری افزایش یافت که به دلیل ایجاد بافت مناسب و نرم توسط صمغ در کیکها بود ) 05 / 0 > p(. شاخصهای L* ، a* و b* برای نمونهحاوی 5 / 1 درصد صمغ به ترتیب برابر 25 / 85 ، 491 / 3 و 25 / 50 به دست آمد. کیک کدوحلوایی حاوی 5 / 1 درصد صمغ دانه بالنگو به طورمعنیداری مقبولیت حسی بالاتری نسبت به سایر نمونهها داشت ) 05 / 0 > p ) . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - تاثیر صمغ فارسی، کنسانتره پروتئین آب پنیر، دما و زمان سرخ کردن بر برخی ویژگیهای گوشت بوقلمون سرخ شده
بهاره کریمیان سیچانی محمد فاضلمقدمه: پوشش دهی با پروتئین ها و صمغ ها راهکاری بـرای کاهش میزان جذب روغن در غذاهای سرخ شده میباشد. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر دما و زمان سرخ کردن و غلظت های مختلف صمغ فارسی و کنسانتره پروتئین آب پنیر بر برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی گوشت بوقلمون سرخ شده می باشد.مواد و أکثرمقدمه: پوشش دهی با پروتئین ها و صمغ ها راهکاری بـرای کاهش میزان جذب روغن در غذاهای سرخ شده میباشد. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر دما و زمان سرخ کردن و غلظت های مختلف صمغ فارسی و کنسانتره پروتئین آب پنیر بر برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی گوشت بوقلمون سرخ شده می باشد.مواد و روش ها : ویژگی فیزیکوشیمیایی گوشت بوقلمون پوشش داده شده با غلظت های مختلف صمغ فارسی (1 و 2%) و کنسانتره پروتئین آب پنیر (5 و 10%) پس از سرخ کردن به مدت 5، 7 و 9 دقیقه در دمای 140 و 160 درجه سانتی گراد در 3 تکرار طبق استاندارد ملی بررسی شد.یافته ها: افزایش دمای سرخ کردن سبب افزایش میزان افت وزن، چربی، سفتی، شاخص a* و کاهش میزان رطوبت و شاخص های L* و b* گردید (05/0p<). همچنین با افزایش غلظت صمغ فارسی، کاهش میزان افت وزن و افزایش میزان رطوبت و سفتی بافت در نمونه مشاهده شد (05/0p<). افزایش غلظت صمغ فارسی تاثیر معنی داری بر میزان چربی و شاخص های رنگ نمونه نداشت. افزایش غلظت کنسانتره پروتئین آب پنیر نیز سبب کاهش افت وزن و چربی در نمونه و افزایش شاخص a* و b* شد (05/0p<) ولی بر میزان رطوبت، سفتی بافت و شاخص L* تاثیر معنی داری نداشت.نتیجه گیری: پوشش دهی با صمغ فارسی و پروتئین آب پنیر اثر قابل توجهی بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی محصول سرخ شده دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
125 - بررسی اثر صمغهای فارسی و بادام بهعنوان جایگزین چربی بر ویژگیهای بافتی و ریزساختار پنیر فراپالوده کمچرب
حدیث رستم آبادی حسین جوینده محمد حجتیمقدمه: طی سال های اخیر، افزایش تقاضای مواد غذایی کم چرب از سوی مصرفکنندگان منجر به تحقیقات گستردهای در زمینه تولید این محصولات با همان ویژگیهای نمونههای پرچرب آن شده است. پژوهش پیش رو با هدف بهینه سازی فرمولاسیون پنیر سفید ایرانی فراپالوده کم چرب با استفاده از جایگ أکثرمقدمه: طی سال های اخیر، افزایش تقاضای مواد غذایی کم چرب از سوی مصرفکنندگان منجر به تحقیقات گستردهای در زمینه تولید این محصولات با همان ویژگیهای نمونههای پرچرب آن شده است. پژوهش پیش رو با هدف بهینه سازی فرمولاسیون پنیر سفید ایرانی فراپالوده کم چرب با استفاده از جایگزینهای چربی صورت پذیرفت. مواد و روش ها: بهینه سازی با استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) و در قالب طرح سه متغیره در سه سطح توسط طرح باکسبنکن انجام گرفت. متغیرهای فرآیند شامل درصد چربی (10-3%)، صمغ فارسی (2/0-0) و صمغ بادام (2/0-0) و پاسخ ها شامل ویژگی های بافتی بودند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که با افزایش مقادیر چربی (01/0p<) و صمغ فارسی (05/0p<) بافت پنیر بطور معنیداری نرمتر گردید و به علاوه مقادیر سفتی، پیوستگی، ارتجاعپذیری، مقاومت به جویدن و حالت صمغی نمونههای پنیر کاهش و مقدار چسبندگی آنها بهطور معنیداری (05/0p<) افزایش یافت. اگرچه افزودن صمغ بادام نتایج مشابهی به همراه داشت اما تأثیر آن بر تمامی پارامترهای مذکور معنیدار نبود. بررسی ریزساختار توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نیز نشان داد که نمونه بهینه و شاهد پرچرب از شبکه بازتر و درنتیجه ساختار ضعیف تری نسبت به نمونه شاهد کم چرب برخوردار بودند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج بهینه سازی، نمونه ی کم چرب محتوی 10 درصد چربی، 20/0 درصد صمغ فارسی و 14/0 درصد صمغ بادام به عنوان نمونه بهینه برگزیده شد. در نتیجه، با افزودن هیدروکلوئیدهای بومی در فرمولاسیون پنیر کم چرب می توان نقایص بافتی مربوط به کاهش چربی را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - اثر صمغ بادام بر خواص بافتی، شیمیایی و حسی کیک روغنی کم کالری
آیدا درخشان مهرناز اسماعیل پورمقدمه: کیک نوعی شیرینی با بافت نرم و مخصوص است که مواد اصلی آن آرد، روغن، شکر و تخم مرغ است و به دلیل انرژی و کالری بالا و وجود مقدار زیاد شکر در فرمول آن، مصرف مداوم و طولانی مدت این ماده غذایی چاقی و به دنبال آن مشکلات سلامتی ایجاد میکند. این مطالعه به منظور بررسی تا أکثرمقدمه: کیک نوعی شیرینی با بافت نرم و مخصوص است که مواد اصلی آن آرد، روغن، شکر و تخم مرغ است و به دلیل انرژی و کالری بالا و وجود مقدار زیاد شکر در فرمول آن، مصرف مداوم و طولانی مدت این ماده غذایی چاقی و به دنبال آن مشکلات سلامتی ایجاد میکند. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر صمغ بادام (Amygdalus scoparia spach) بعنوان جایگزین چربیبر خواص بافتی، شیمیایی و حسی کیک روغنی انجام گرفت. مواد و روش ها: صمغ بادام در سه نسبت (1، 2 و4 درصد) به فرمولاسیون کیک افزوده شد. یک نمونه کیک حاوی 2 درصد صمغ بادام بدون کاهش روغن و یک نمونه کیک بدون صمغ بادام نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در این بررسی اندازه گیری رطوبت، حجم مخصوص، بافت سنجی، ارزیابی رنگ و ارزیابی حسی نمونه های کیک انجام شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از آنالیز داده ها نشان داد که افزودن صمغ بادام در نمونه های کیک، باعث افزایش معنی دار رطوبت، حجم مخصوص، سفتی و قابلیت جویدن بافت نمونه های کیک و کاهش معنی دار فاکتور انسجام و قابلیت ارتجاع بافت گردید. در آزمون رنگ سنجی نمونه های کیک، شاخص روشنایی کاهش معنی دار و تمایل به قرمزی و تمایل به زردی در نمونه ها به طور معنی دار افزایش پیدا کرد. نتیجه گیری: نتایج ارزیابی حسی نشان داد که جایگزینی صمغ بادام باعث افزایش امتیازات کسب شده در فاکتورهای ارزیابی حسی در نمونه ها شد و در مجموع بیشترین امتیاز آزمون ها را نمونه حاوی 4 درصد صمغ کسب کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - تدوین سناریوهای مطلوب بازآفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان
کاظم تقی نژاد سعید یزدانی علی رضا شیخ الاسلامی عباس ملک حسینیزمینه و هدف:دانش شهرسازی برای مواجهه با مسائل و معضلات بافت تاریخی شهرها ناگزیر است روشی خلاقانه و بدیع را برای بازآفرینی آن جایگزین نماید.از این رو،رویکرد آینده پژوهی به عنوان الگویی جدید در جهت نگاه بلندمدت به مسایل پیش روی شهرها، با هدف پاسخگویی به مسأله های غیرقابل أکثرزمینه و هدف:دانش شهرسازی برای مواجهه با مسائل و معضلات بافت تاریخی شهرها ناگزیر است روشی خلاقانه و بدیع را برای بازآفرینی آن جایگزین نماید.از این رو،رویکرد آینده پژوهی به عنوان الگویی جدید در جهت نگاه بلندمدت به مسایل پیش روی شهرها، با هدف پاسخگویی به مسأله های غیرقابل پیش بینی، آینده های ممکن و مطلوب در دهه های اخیر ظهور کرده است. در این راستا پژوهش حاضر به تدوین سناریوهای مطلوب بازآفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان می پردازد.روش بررسی: در این پژوهش ابتدا با تکنیک پویش محیطی و دلفی، 40 عامل اولیه در چهار حوزه مختلف اجتماعی-فرهنگی، مدیریت و برنامه ریزی، عوامل کالبدی و عوامل اقتصادی، استخراج شده و سپس با استفاده از روش دلفی مدیران، ماتریس اثرات متقاطع مولفه ها تشکیل گردیده است. در مرحله بعدی با استفاده از تحلیل ساختاری در نرم افزار MICMAC نسبت به تحلیل ماتریس اقدام شده است.یافته ها:بر اساس نتایج Scenario wizard، سناریوهای شماره (2، 3، 4، 6، 11، 12، 14، 15و 16) بهعنوان سناریو های ایستا یا باورکردنی بهدستآمده اند.این دسته از سناریوها وضعیتی ایستا دارند و ادامه روند فعلی را برای آینده بافت تاریخی شهر گرگان متصور هستند. این امر بیانگر روندی ضعیف و نامناسب برای بازآفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان است.بحث و نتیجه گیری: بنابراین، در آینده کوتاهمدت (1404)، سناریوی کاهش تدریجی کیفیت بافت تاریخی شهر گرگان با بهبود کوتاهمدت عوامل مدیریتی و افت عوامل اقتصادی محتملترین سناریو میباشد. اما در آینده بلندمدت، بهبود مقطعی عوامل مدیریتی و ناکارآمدی سیاستگذاریها ممکن است فرصت لازم را برای ارتقای عوامل اقتصادی فراهم نیاورد و بردار این سناریو به سمت سناریوی فاجعه حرکت کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - تاثیر تایرهای وسایل نقلیه در حال حرکت بر مقاومت لغزشی و تولید صدا در روسازیهای آسفالتی
امیراسماعیل فروهید علی منصور خاکیزمینه و هدف: آلودگی صوتی ناشی از تردد وسایل نقلیه از جمله مشکلات مهمی است که در مناطق شهری با گسترش راه ها به وجود آمده است. به دلیل افزایش هزینه های ساخت و نصب دیوارهای صوتی به منظور مقابله با آلودگی صوتی، باید برای مقابله با این مشکل به دنبال روش هایی بود که هزینه های أکثرزمینه و هدف: آلودگی صوتی ناشی از تردد وسایل نقلیه از جمله مشکلات مهمی است که در مناطق شهری با گسترش راه ها به وجود آمده است. به دلیل افزایش هزینه های ساخت و نصب دیوارهای صوتی به منظور مقابله با آلودگی صوتی، باید برای مقابله با این مشکل به دنبال روش هایی بود که هزینه های اضافه علاوه بر هزینه های اجرایی راه نداشته باشد. بهبود بافت روسازی یکی از روش های بسیار موثر در کاهش صدای تایر و روسازی و کاهش صدای بازتابی از سطح آسفالت است. روش بررسی: برای ارزیابی مقاومت لغزشی آسفالت از آزمایش پاندول انگلیسی مطابق با استاندارد ASTM E303-74 در شرایط مرطوب بر روی نقاط مختلف آسفالت انجام گردید. از این دستگاه برای بررسی بافت ریز روسازی استفاده می شود. یافته ها: عدد اصطکاک روسازی با ضریب منفی1469/0 نسبت عکس با میزان تراز صدا دارد، یعنی با افزایش عدد اصطکاک روسازی میزان تراز صدای ایجاد شده کاهش می یابد. از طرفی عمق بافت روسازی که به صورت اندازه ی مصالح روسازی تعیین شده است با ضریب2810/0، نسبت مستقیم با میزان آلودگی صدای ایجاد شده دارد و هر اندازه از مصالح ریز دانه تری استفاده شود، سبب افزایش میزان تراز صدا خواهد شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج ضرایب برآورد شده از معادله، می توان به این نتیجه دست یافت که تهیه روسازی هایی با عدد اصطکاک بالا می تواند میزان آلودگی صدای منتشرشده در اثر حرکت وسایل نقلیه را به خصوص در نواحی شهری و مناطق حساس کاهش دهد. بنابراین توصیه می شود در نواحی حساس صوتی، در فرآیند تهیه روسازی ها، ترتیبی اتخاذ شود که علاوه بر حفظ مقاومت مناسب روسازی، از مصالح درشت دانه تری استفاده شود. بدین منظور در این مقاله به بررسی بافت روسازی در میزان صدای ایجاد شده ناشی از اثر متقابل تایر و روسازی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - تجمع فلزات سنگین در بافت های سه گونه ماهی در آبهای خلیج فارس و ارتباط آن با برخی مشخصات زیست سنجی
مهرنوش نوروزی محمد مهدی صادقی مصطفی باقری توانی هدیه زندآورزمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و سمی سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک، در بافت های عضله، پوست و آبشش در سه گونه گیش گوژپشت (Alectis indicus)، هامور منقوط قهوه ای (Epinephelus chlorostima) و سرخو مخطط زرد (Lutjanus imniscatus) بود. همچنین تا أکثرزمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و سمی سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک، در بافت های عضله، پوست و آبشش در سه گونه گیش گوژپشت (Alectis indicus)، هامور منقوط قهوه ای (Epinephelus chlorostima) و سرخو مخطط زرد (Lutjanus imniscatus) بود. همچنین تاثیر 4 عامل وزن، طول کل و طول استاندارد بر میزان تجمع این فلزات در بافت عضله این ماهیان بررسی شد. روش بررسی: نمونه گیری از ماهیان سه گونه، در ماه های (مهر و آبان) در سواحل بوشهر در آبهای خلیج فارس انجام شد. پس از زیست سنجی، جهت اندازه گیری غلظت فلزات سنگین (Pb, Cd, Hg, As) بافت های عضله، پوست و آبشش هر یک از ماهیان تفکیک گردید. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد نظر از روش هضم با استفاده از مخلوط اسید استفاده شد. تعیین غلظت بوسیله دستگاه جذب اتمی مجهز به سیستم کوره گرافیتی انجام شد. یافته ها: نتایج، حاکی از وجود رابطه خطی منفی معنی دار بین میزان تجمع فلزات Pb, Cd, Hg با طول استاندارد بود. فلز آرسنیک با وزن و طول کل رابطه خطی مثبت معنی دار نشان داد. بیشترین میزان تجمع فلزات در بافت آبشش و کمترین آن در بافت عضله مشاهده شد و این اختلاف معنی دار بود. بیشترین تجمع فلزات سرب و کادمیوم بین سه گونه، در گیش گوژپشت و بیشترین تجمع فلزات جیوه و آرسنیک در سرخو مخطط زرد و کمترین آن در هامور منقوط قهوه ای بود و این اختلاف معنی دار بود. بحثونتیجهگیری: طبق دادهای ثبت شده و مقایسه با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، سازمان کشاورزی و غذایی سازمان ملل و اداره محیط زیست امریکا هر 4 فلز سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک بالا تر از حد مجاز استاندارد بود و برای سلامتی انسان مضر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - اثرتبدیل اراضی مرتعی به اراضی کشاورزی بربرخی ویژگی های شیمیایی و فیزیکی خاک (مطالعه موردی:روستای گنبد شهرستان همدان)
داوود اخضری سجاد احمدیچکیده زمینه و هدف: تخریب اراضی ناشی از تغییر کاربری در مناطق خشک و نیمه خشک، کاربری پایدار اراضی را با تهدید جدی مواجه کرده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی بر روی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک در منطقه گنبد همدان انجام شد. روش بررسی: أکثرچکیده زمینه و هدف: تخریب اراضی ناشی از تغییر کاربری در مناطق خشک و نیمه خشک، کاربری پایدار اراضی را با تهدید جدی مواجه کرده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی بر روی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک در منطقه گنبد همدان انجام شد. روش بررسی: با توجه به نوع تغییر کاربری اراضی از هر کاربری 6 نمونه خاک از لایه سطحی خاک تهیه شد. پس از برداشت نمونه های خاک و آماده سازی نمونه ها، برخی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک شامل اسیدیته، هدایت الکتریکی، سیلت، رس، شن، ازت، پتاسیم، سدیم، ماده آلی، کلسیم و منیزیم اندازه گیری شدند. در این تحقیق، بافت خاک به روش هیدرومتری بایکاس، اسیدیته و هدایت الکتریکی به ترتیب با دستگاه های pH متر و EC متر، ماده آلی به روش والکلی- بلک، کلسیم و منیزیم به روش تیتراسیون، سدیم و پتاسیم با استفاده از فلم فوتومتر و ازت به روش کجلدال اندازه گیری شدند. یافته ها: پس از انجام تجزیه و تحلیل های آماری مشخص شد که تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی موجب کاهش معنی دار اسیدیته و پتاسیم در سطح 5 درصد و ماده آلی در سطح 1 درصد شده است. مقدار میانگین ازت در کاربری کشاورزی 18/0 درصد و در کاربری مرتعی 09/0 درصد می باشد (01/0p<). در مقادیر اجزای بافت خاک، هدایت الکتریکی، سدیم و کلسیم و منیزیم با تغییر کاربری اراضی اختلاف معنی داری مشاهده نشد. البته مقادیر سیلت، سدیم، کلسیم و منیزیم در کاربری مرتعی بیشتر از کاربری اراضی مرتعی تبدیل شده به کشاورزی می باشد. بحث و نتیجه گیری: تغییر کاربری اراضی سبب ایجاد تغییر در خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک می گردد. یکی از تغییرات ایجاد شده، فرسایش انتخابی خاک و تغییر بافت خاک بوده است. لذا ضرورت توجه و اهمیت بیشتر در تغییر کابری و تدوین برنامه های مدیریتی کاربری اراضی و اصلاح کاربری با توجه به قابلیت های منطقه مورد مطالعه احساس می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - اثر پومیس بر دور آبیاری و کیفیت غذایی پیازدر دونوع بافت خاک تحت شرایط کم آبیاری
الناز صباغ تازه نسرین صادقیانزمینه و هدف: با توجه به محدودیت منابع آب دراکثرمناطق ایران، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب می تواند راهکاری مؤثر درجهت بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی، حاصلخیزی خاک و حفظ ذخیره رطوبتی خاک باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر پومیس بر فراهمی آب، ویژگیهای شیمیایی و تغذیه ای أکثرزمینه و هدف: با توجه به محدودیت منابع آب دراکثرمناطق ایران، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب می تواند راهکاری مؤثر درجهت بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی، حاصلخیزی خاک و حفظ ذخیره رطوبتی خاک باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر پومیس بر فراهمی آب، ویژگیهای شیمیایی و تغذیه ای در خاکهایی با بافت ریز و درشت، تحت کشت پیاز بوده است. روش بررسی: این تحقیق در بهار سال 1396طی آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه فاکتور نوع خاک (با دو بافت لوم شنی و لوم رسی)، دور آبیاری (با دو سطح چهار و هفت روز یکبار) و پومیس (با چهار سطح 0 ،5/2 ، 5 و 5/7 % وزنی) در سه تکرار انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که افزایش سطوح پومیس توانست غلظت عناصر غذایی فسفر، پتاسیم، گوگرد، آهن، منگنز و روی در پیاز را افزایش دهد. در اکثر موارد بین دو سطح 5 و 5/7 % وزنی پومیس اختلاف معنیداری وجود نداشت. تاثیر مثبت پومیس در خاک لوم شنی بیشتر از خاک لوم رسی مشهود بود. در تیمارهایی که پومیس دریافت کرده بودند، بین دورهای آبیاری چهار و هفت روز یکبار در هیچ کدام از صفات بررسی شده غیر از غلظت مس گیاه تفاوتی وجود اشت. بحث و نتیجه گیری: با کاربرد پومیس با سطح 5 % وزنی می توان دور آبیاری پیاز را از چهار روز به هفت روز یکبار افزایش داد. با توجه به اینکه دور آبیاری از عوامل مهم در کشت پیاز است، کاربرد پومیس در هر دو نوع خاک می تواند صرفه اقتصادی خوبی در آب مصرفی ایجاد نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - واکاوی پایداری محلات شهری با تاکید بر کیفیت محیط در جغرافیای قدیم تهران (نمونه موردی: محله سنگلج)
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیزمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامهریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار میگیرد. به دلیل بیتوجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری بهصورت شدیدتری ظاهرشدهاند. هدف اصلی أکثرزمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامهریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار میگیرد. به دلیل بیتوجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری بهصورت شدیدتری ظاهرشدهاند. هدف اصلی از مقاله حاضر ارزیابی روابط بین مولفه های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مولفه ها بر پایداری محلات شهری در جغرافیای قدیم شهر تهران است. روش بررسی: محله سنگلج به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است.داده های پژوهش با استفاده از برداشت میدانی به دست آمده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart Pls3 انجام شده است . یافته ها: حاکی از آن است که میانگین مولفه های تبیین کننده پایداری، همچنین سهم هر یک از این مولفه ها در تبیین پایداری محله سنگلج متفاوت است؛ سرزندگی و منظر بیشترین و تناسب و دسترسی کمترین سهم را در تبیین پایداری داشته اند . بحث و نتیجه گیری: تغییر و تحولات امروزی چه به لحاظ محتوایی چه به لحاظ رویه ای تاثیر شگرفی بر میزان پایداری هر محله داشته است. در محلات قدیمی به دلیل تمرکز بر عملکرد و کلان نگری ، با یک بافت ارگانیک، یکپارچه و بسته ، متمرکز و متراکم، تناسبات همگن با میزان فضاهای باز حداقل و فضاهای سبز ضعیف تری مواجه می شویم.مشکل سنگلج عمدتا کالبدی است؛ لذا راه حل این مشکل نیز باید بیشتر بر مسائل کالبدی متمرکز باشد. در سنگلج می توانیم با یک مدیریت مناسب نسبت به اصلاح و نوسازی کالبد اقدام نماییم و میزان بهره برداری و کارایی سطح محله را افزایش دهیم؛ به عبارت دیگر لازم است برای بهبود وضعیت پایداری در این محله ، ارتقای وضعیت دسترسی و تناسب در اولویت قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - طراحی راهبردهای توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک SWOT- ANP (مطالعه موردی: بافت تاریخی کلانشهر تهران)
نرگس احمدی فرد رسول داراب خانیزمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتم أکثرزمینه و هدف: رهیافت گردشگری برای به روزنمودن بافت های تاریخی علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای مردم و زندگی روزمره، رجوع معناداری به هویت بافت تاریخی دارد. بدین طریق که با بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه های فرهنگی مکان و ارتقای گردشگری شهری می توان به نوسازی اجتماعی و کالبدی بافت های تاریخی کمک نمود و در نهایت پویایی و حیات مدنی را به این بافت ها برگرداند و منظری از شهر را که نتیجه تعامل بین زمان، فرهنگ، اجتماع و کالبد می باشد، به وجود آورد. تنها در این صورت است که حفاظت و توسعه همزمان از بافت فراهم خواهد آمد. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی شناسایی توان منطقه و تدوین برنامه توسعه راهبردی با استفاده از مجموعه عوامل دورنی و مجموعه عوامل بیرونی منطقه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر ماهیت، کاربردی و از نظر روش مطالعه، توصیفی و تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه ها می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق مدل ترکیبی SWOT و ANP در نرم افزار Super Decision انجام گرفته است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که از بین راهبردهای مورد بررسی، سه راهبرد به شرح زیر دارای اولویت بوده اند: راهبرد یکپارچه و هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی مربوط به توسعه گردشگری منطقه از استراتژی های رقابتی منطقه و راهبرد افزایش آگاهی و آموزش نیروی انسانی متخصص و کارشناس مرتبط با امر گردشگری از بین راهبردهای استراتژی تدافعی و در نهایت راهبرد در اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری از جمله راهبردهای موثر در استراتژی رقابتی انتخاب شده اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده، نشان می دهد که با هماهنگ نمودن تصمیمات مدیریتی، اختصاص بودجه، آموزش و آگاهی نیروی انسانی متخصص در امر گردشگری همراه با اولویت قرار دادن منطقه در برنامه های شورای برنامه ریزی شهرداری در طراحی برنامه های توسعه گردشگری توسط مسئولان به توسعه استراتژیک منطقه دست یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - اندازه گیری میزان غلظت عناصر سنگین در بافت عضله ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus Yakovlev, 1870) (مطالعه موردی: رودخانه سیاه درویشان، استان گیلان)
محمد اتفاق دوست حمید علاف نویریانزمینه و هدف: عنصرهای سنگین به دلیل برخورداری از ماهیتی تخریب ناپذیر، زمینه ساز تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و همچنین انسان ها در صورت تجمع یافتن سطح غلظت بالایی از آن ها در بافت موجودات آبزی است. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تعیین مقدار و ترتیب غلظت عناصر تجمع یافته أکثرزمینه و هدف: عنصرهای سنگین به دلیل برخورداری از ماهیتی تخریب ناپذیر، زمینه ساز تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و همچنین انسان ها در صورت تجمع یافتن سطح غلظت بالایی از آن ها در بافت موجودات آبزی است. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تعیین مقدار و ترتیب غلظت عناصر تجمع یافته در بافت عضله ماهی کلمه رودخانه سیاه درویشان به عنوان یکی از گونه ماهیان برخوردار از ارزش بالای اقتصادی و همینطور تعیین میزان سلامت بهداشتی آن به منظور مصارف تغذیه انسانی، انجام پذیرفته است. روش بررسی: در مطالعه کنونی، مقدار غلظت یازده عنصر (سرب، جیوه، کروم، مس، روی، کادمیوم، آرسنیک، آهن، منگنز، نیکل و سلنیوم) در بافت عضله 25 عدد ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus) صید شده به کمک تور پرتابی سالیک از رودخانه سیاه درویشان استان گیلان در تابستان سال 95 پس از بهره گیری روش هضم بسته در دستگاه هضم کننده مایکروویو CEM، به وسیله دستگاه طیف سنجی جذب اتمی Varian مورد سنجش و بررسی قرار گرفتند. یافته ها: مقدار کمترین و بیشترین عنصرهای تجمع شده به ترتیب: روی 53/33-58/30، آهن 89/20-63/18، مس 24/4-54/3، منگنز 86/1-55/1، سرب 83/0-81/0، آرسنیک 79/0-74/0، نیکل 61/0-56/0، سلنیوم 51/0-46/0، کادمیوم 32/0-26/0، کروم 16/0-13/0 و جیوه 091/0-078/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک، بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد، میانگین غلظت همه عناصر بافت عضله ماهی کلمه به غیر از پنج عنصر سنگین نیکل (026/0±584/0)، آرسنیک (027/0±764/0)، کادمیوم (024/0±296/0)، منگنز (166/0±665/1) و سرب (011/0±817/0)، کم تر از حد مجاز استاندارد تأیید شده توسط سازمان بین المللی FAO/WHO است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - مکان یابی اراضی مستعد توسعه درونزا در بافت فرسوده با بهره گیری از مدل تحلیلی F’ANP؛ (نمونه موردی: محله شهید آوینی مشهد)
سیده مهتاب امیری شهری فاطمه محمد نیای قرائیزمینه و هدف: بافت هایی که در گذشته و در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته، با رشد جمعیت شهرنشینی و توسعه شهرها، به مرور دچار ضعف عملکردی شده است. از طرفی دیگر، تاثیرات رشد بی رویه جمعیت شهری، منجر به رشد پراکنده و پیدایش پدیده حاشیه نشینی شده است؛ که مسائل و مشکلات خاص خود أکثرزمینه و هدف: بافت هایی که در گذشته و در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته، با رشد جمعیت شهرنشینی و توسعه شهرها، به مرور دچار ضعف عملکردی شده است. از طرفی دیگر، تاثیرات رشد بی رویه جمعیت شهری، منجر به رشد پراکنده و پیدایش پدیده حاشیه نشینی شده است؛ که مسائل و مشکلات خاص خود را ایجاد کرده است. این در حالی است که اراضی درون شهری به دلیل وجود زیر ساخت ها و امکانات شهری، بهترین گزینه برای توسعه های شهری می باشد. بر این اساس در مقاله حاضر با تدوین معیارها و شاخص های شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا، از متون نظری و تجارب عملی، به مکان یابی این اراضی در بافت فرسوده محله آوینی شهر مشهد پرداخته است.روش بررسی: در همین راستا به منظور درک مفهومی و کارشناسی از ویژگی های اراضی مستعد توسعه درونزا، پرسشنامه ای در زمستان سال 1397 بر مبنای چارچوب نظری تدوین و توسط متخصصان و کارشناسان شهرسازی تکمیل شده است. روش تحقیق در این مقاله، از یک سو روش تحلیلی F’ANP، که تلفیقی از روش های تحلیلی عاملی و ANP، و از سوی دیگر تحلیل داده های ثانویه مربوط به مکان یابی اراضی مستعد توسعه درونزا در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS است.یافته ها: از بین تمامی عامل های تاثیر گذار بر شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا در محله شهید آوینی، معیارهای عملکردی و دسترسی و شاخص های مرتبط با آنها، بیشترین اولویت و اهمیت را در مکان یابی این اراضی دارد و قطعات با کاربری بایر و تولیدی و کارگاهی که در بخش های شمال و شمال شرقی محله قرار گرفته است، با وزن مکانی بین شـش (6) تا نـه (9)، از اولویت بالاتری نسبت به سایر قطعات، جهت انجام فرآیند توسعه درونزا برخوردار است.بحث و نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که، از بین تمامی عامل های تاثیر گذار بر شناسایی اراضی مستعد توسعه درونزا در محله شهید آوینی، معیارهای عملکردی و دسترسی و شاخص های مرتبط با آنها، بیشترین اولویت و اهمیت را در مکانیابی این اراضی دارند؛ علاوه بر این، قطعات با کاربری بایر و تولیدی-کارگاهی که در بخش های شمال و شمال شرقی محله قرار گرفته اند، با وزن مکانی بین شـش (6) تا نـه (9)، از اولویت بالاتری نسبت به سایر قطعات، جهت انجام فرآیند توسعه درونزا برخوردار اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - ارزيابي اقتصادي اكوسيستم جنگل¬هاي پسته و بادام وحشي با رويكرد ارزش¬گذاري مشروط مبتني بر جامعه روستایی و عشایری(مطالعه موردي: شهرستان بافت)
شجاع موسی پور ابراهیم مرادی یلدا رزاقیزمینه و هدف: اکوسیستم¬های جنگلی مهم¬ترین ارزش¬های دارایی¬های طبیعی را نشان می¬دهند. ارزشگذاري پایین و نامطلوب جنگل-ها و قلمداد نمودن آن¬ها به منزله کالای رایگان، موجب تخریب و مدیريت ناصحیح جنگل¬ها مي¬شود. جنگل¬هاي پسته وحشي و بادام وحشي از مهم¬ترين جنگل¬هاي استان كرمان أکثرزمینه و هدف: اکوسیستم¬های جنگلی مهم¬ترین ارزش¬های دارایی¬های طبیعی را نشان می¬دهند. ارزشگذاري پایین و نامطلوب جنگل-ها و قلمداد نمودن آن¬ها به منزله کالای رایگان، موجب تخریب و مدیريت ناصحیح جنگل¬ها مي¬شود. جنگل¬هاي پسته وحشي و بادام وحشي از مهم¬ترين جنگل¬هاي استان كرمان مي¬باشند. هدف اين پژوهش برآورد ارزش حفاظتي جنگل¬هاي پسته وحشي(Pistacia terebinthus) و بادام وحشي (Amygdalus scoparia) و ميانگين تمايل به پرداخت خانوار با استفاده از عوامل اقتصادي - اجتماعي، تمايلات زيست محيطي و ديدگاه توريستي مي¬باشد. روش بررسی: اين پژوهش به ارزيابي اقتصادي جنگل¬ها با استفاده از مدل باينري لاجيت با رويكرد ارزش¬گذاري مشروط دوگانه دو حدي پرداخته است. داده¬هاي با استفاده از 172 پرسشنامه از جامعه روستايي و عشايري جمع¬آوري گرديد و براي تخمين مدل از نرم افزارهاي Excel 2013 و Nlogit 5 استفاده شد. یافتهها: نتايج نشان داد عواملي اقتصادي - اجتماعي مانند سن، تحصيلات، درآمد و مبلغ پيشنهادي و همچنين، عوامل تمايلات زيست محيطي و ديدگاه توريستي از عوامل موثر بر ارزش حفاظتي و حفاظت از اين اكوسيستم جنگلي مي¬باشند و همچنين، نگرش جامعه محلي از جنگل¬ها مثبت و قابل تامل بود. ميانگين تمايل به پرداخت ارزش¬حفاظتي به روش انتگرال¬گيري عددي 09/16056 تومان به صورت ماهانه براي هر خانوار در سال 1398برآورد شد. بحث و نتیجهگیری: عواملي مانند سن پايين(جوانان)، خانوار با دارآمد بالا، تحصيلات بيشتر، تمايلات زيست محيطي و ديدگاه¬ توريستي از عوامل موثر بر حفاظت و اهميت جنگل¬ها مي¬باشند. به سياست¬گذاران و برنامه¬ريزان منطقه¬اي پيشنهاد مي¬شود به جوانان جهت مشاركت در امور طرح¬هاي توسعه¬اي و حفاظتي جنگل¬ها توجه ويژه¬اي شود و همچنين، برنامه¬هاي توسعه¬اي و زيست محيطي در جهت افزايش درآمد و افزايش آگاهي و فرهنگ زيست محيطي در برنامه¬هاي خود قرار دهند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - بررسی اصول مکانیابی پروژههای محرک توسعه شهری در بافت های تاریخی (نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
ایل ناز فتح العلومی خشایار کاشانی جوزمینه و هدف: توسعه بیرویه شهر، تغییرات ساختار اقتصادی_اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافتهای مجاور و بیتوجهی مدیریت شهری به مناطق تاریخی از یکسو و فرصت توسعه و سرمایهگذاری مناسب در پیرامون شهر از سوی دیگر، باعث افت کیفیت زندگی در این محلات و کنار گذاشته شدن آنها از أکثرزمینه و هدف: توسعه بیرویه شهر، تغییرات ساختار اقتصادی_اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافتهای مجاور و بیتوجهی مدیریت شهری به مناطق تاریخی از یکسو و فرصت توسعه و سرمایهگذاری مناسب در پیرامون شهر از سوی دیگر، باعث افت کیفیت زندگی در این محلات و کنار گذاشته شدن آنها از فرآیند توسعه شهری شده است. در مقابل، بازگشت به اصل توسعه درونزا و حیاتبخشی مجدد به فضاهای شهری از دست رفته با ایجاد جذابیت در بافتهای تاریخی، میتواند محرکی برای توسعه آنها باشد. در این راستا اجرای پروژههای محرک توسعه در بافتهای تاریخی شهری امری اجتنابناپذیر به شمار میرود. این پژوهش کاربردی در صدد تبیین و اولویتبندی معیارهای مکانیابی پروژه محرک توسعه شهری در بافتهای تاریخی است. بدین منظور بافت تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران با وجود پتانسیلهای ارزشمند تاریخی در مرکز شهر قدیم تهران انتخاب شد.روش بررسی: پژوهش حاضر که در سال 1398 انجام شده، از نوع توصیفی- تحلیلی است و از روش تحلیل شبکهای فازی (FANP) جهت اولویتبندی معیارها بهره گرفته است. بدین منظور، پس از مطالعه مبانی نظری پژوهش به روش اسنادی- کتابخانهای، معیارهای مناسب مکانیابی پروژه محرک توسعه شهری به روش تحلیل عاملی وزندهی شده و جهت ارزیابی در نرمافزار Super Decisions وارد شد.بحث و نتیجه گیری: میتوان نتیجه گرفت که در مکانیابی پروژه محرک توسعه در بافت تاریخی، تسهیل حرکت پیاده و ایجاد اشتغال نقشی اساسی ایفا مینمایند. و برخلاف تصور رایج که احیای میراث فرهنگی و تاریخی مهمترین عامل در تحریک بافت تاریخی به شمار میرود، این معیار در جایگاه کم اهمیتترین معیارها قرار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - طراحی شیء-گرا و تحت وب مبتنی بر علم شهروندی در جمع آوری اطلاعات مکانی بافت فرسوده شهری
محمد حسن وحیدنیا سید محمد ابراهیم موسویزمینه و هدف: بسیاری از شهرهای کشور از جمله تهران با پدیده فرسایش محله های شهری مواجهند. این گونه بافت ها می تواند اثرات مخرب محیط زیستی، اقتصادی، و اجتماعی در پی داشته باشد. با توجه به وسعت زیاد بافت های فرسوده، جمع آوری و به هنگام سازی این میزان از داده توسط سازمان ها أکثرزمینه و هدف: بسیاری از شهرهای کشور از جمله تهران با پدیده فرسایش محله های شهری مواجهند. این گونه بافت ها می تواند اثرات مخرب محیط زیستی، اقتصادی، و اجتماعی در پی داشته باشد. با توجه به وسعت زیاد بافت های فرسوده، جمع آوری و به هنگام سازی این میزان از داده توسط سازمان ها امری زمان بر و پرهزینه می باشد. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش استفاده از ظرفیت مشارکت شهروندان یا علم شهروندی، به عنوان فرصتی مناسب برای گردآوری سریع و ارزان داده های مکانی بافت فرسوده می باشد. روش بررسی: در سال های اخیر راهبرد GIS شهروند محور مطرح شده است و در بسیاری از کاربردها، داده های مکانی سازمانی جای خود را به اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه (VGI) داده اند. در این پژوهش نیز یک طراحی شیء-گرا برای جمع آوری اطلاعات مکانی بافت فرسوده ارائه می شود. بر این اساس یک پیاده سازی نمونه تحت وب با تأکید بر مولفه های متن باز در دستور کار قرار می گیرد. یافته ها: به کمک راهکار مطرح شده اولاً اطلاعات مکانی به صورت طبقه بندی شده و موضوعی قابل جمع آوری می باشند. 10 کلاس مختلف در رویکرد شیءگرا مد نظر قرار گرفت که از جمله می توان به مسیرهای نامطلوب، ساختمان های نا امن و قدیمی، و زمین های مخروبه و آلوده اشاره نمود. همچنین بر اساس چارچوب های متن باز از جمله جنگو (Django) و مولفه هایی چون GeoDjango، PostGIS و OpenLayers یک سامانه تحت وب کارآمد پیاده سازی شد. بحث و نتیجه گیری: علوم شهروندی رویکردی نوین برای جمع آوری اطلاعات مکانی بافت فرسوده است. نتیجه اجرای روش به کار گرفته شده تهیه سریع و کم هزینه اطلاعات، و افزایش نقش نظارتی شهرداری ها به جای تولید داده را در پی دارد. تحلیل هزینه فایده نشان داد که در یک دوره یک ساله این رویکرد می تواند به طور تقریبی به کاهش 15 برابری هزینه های اخذ داده بیانجامد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - فرآیند بهسازی در بافت فرسوده شهراردکان با رویکرد برنامهریزی محیطزیست
سیدکاظم موسوی اخترالسادات موسویزمینه و هدف: امروزه کمتر شهری در جهان وجود دارد که دارای پهنههایی از بافتهای فرسوده نباشد. در بافتهای فرسوده وضعیت کالبدی، عملکردی، خدمات و زیر ساختهای شهری، اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی بسیار نامطلوب است و با فرسودگی بیشتر کیفیت زندگی افت کرده و لازم است با توجه ب أکثرزمینه و هدف: امروزه کمتر شهری در جهان وجود دارد که دارای پهنههایی از بافتهای فرسوده نباشد. در بافتهای فرسوده وضعیت کالبدی، عملکردی، خدمات و زیر ساختهای شهری، اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی بسیار نامطلوب است و با فرسودگی بیشتر کیفیت زندگی افت کرده و لازم است با توجه به شاخصهای بهبود کیفیت محیطزیست با یک برنامهریزی بر مبنای اصول زیستمحیطی به بهسازی این بافتها همت گمارده شود.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی پیمایشی است. نحوه جمعآوری اطلاعات در بخش معرفی مفاهیم اولیه از روش کتابخانهای و در بخش جمعآوری مستندات از مطالعات میدانی(پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شده است. در این پژوهش در ابتدا برای برنامهریزی محیطزیست در احیاء و بهسازی بافتهای فرسوده، معضلات زیستمحیطی این بافتها شناسایی شده است و در پایان راهبردهای موثر جهت احیاء و بهسازی بافتهای فرسوده در قالب مدل تحلیلی SWOT تبیین شده است.یافته ها: به طور کلی نتایج تحقیق بیانگر آن است که مشکلات کالبدی و پس از آن، به ترتیب مشکلات زیستمحیطی، معضلات اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی بیشترین درصد معضلات را به خود اختصاص داده است. همچنین در بررسی ابعاد کالبدی، پایین بودن کیفیت ابنیه، ریزدانگی قطعات و نفوذناپذیری معابر از جمله مهمترین مشکلات بافت مورد مطالعه بوده است.بحث و نتیجه گیری: براساس تحلیلهای نهایی در این پژوهش، راهبردهای اساسی در راستای بهرهبرداری از نقاط قوت، فرصتها، بهمنظورکاهش ضعفها و تهدیدات در قالب راهبردهای رهگشای مدل SWOT برای بهسازی بافت فرسوده مرکزی شهر اردکان آورده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - بررسی اثرات سولفات روی بر بافت آبشش بچه ماهی کپور معمولی Cyprinus carpio
طاهره ناجی شیلا صفائیان مینا رستمی مهرناز صبرجوروی عنصری ضروری جهت انجام متابولیسم سلولی است که سمینت جزیی دارد، ولی در صورتی که مقدار آن از حد معینی تجاوز کند جز عناصر سمی به شمار می رود. در این پژوهش اثر سمیت حاد فلز روی بر گونه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شده است.در ابتدا میزان h- أکثرروی عنصری ضروری جهت انجام متابولیسم سلولی است که سمینت جزیی دارد، ولی در صورتی که مقدار آن از حد معینی تجاوز کند جز عناصر سمی به شمار می رود. در این پژوهش اثر سمیت حاد فلز روی بر گونه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شده است.در ابتدا میزان h-96-LC50 فلز روی ماهیان با وزن 130-120 گرم محاسبه گردید و در 24، 48، 72 و 96 ساعت به ترتیب 78، 64، 56، 50 میلی گرم در لیتر روی محاسبه گردید.سپس بافت آبشش بچه ماهی کپور معمولی در مجاورت با غلظت های مختلف فلز روی قرار داده شد و از نظر ضایعات میکروسکوپی و هیستوپاتولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که قرار گرفتن آبشش در مجاورت فلز روی منجر به بروز پدیده هایی مانند هایپرتروفی و هایپرپلازی سلول های پوششی آبشش، فیوژن یا چسبندگی لاملاهای ثانویه به یکدیگر و افزایش و تکثیر سلول های مخاطی می گردد. در نهایت می توان نتیجه گرفت که فلز روی جزء عناصر سنگینی است که سمیت آن در غلظت های زیادی در ماهی آشکار گردیده و همچنین باعث تغییرات بافتی می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - تغییرات آسیب شناسی بافت آبشش ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio) در مواجهه باغلظت های تحت کشنده نانوذرات اکسید مس
حسن صحرایی سیدعباس حسینی سیدعلی اکبر هدایتی رسول قربانیزمینه و هدف: در عصر حاضر به دلیل کاربرد گسترده نانو ذرات مس، ورود آنها به محیطزیست افزایش یافته است. در این راستا ورود این نانو مواد به محیطزیست قابلیت تأثیر بر موجودات زنده ازجمله ماهیها را خواهد داشت. از اینرو هدف از این مطالعه، بررسی آسیبشناسی بافتی ناشی از نان أکثرزمینه و هدف: در عصر حاضر به دلیل کاربرد گسترده نانو ذرات مس، ورود آنها به محیطزیست افزایش یافته است. در این راستا ورود این نانو مواد به محیطزیست قابلیت تأثیر بر موجودات زنده ازجمله ماهیها را خواهد داشت. از اینرو هدف از این مطالعه، بررسی آسیبشناسی بافتی ناشی از نانو ذرات مس بر بافت آبشش ماهی کپور معمولی می باشد. روش بررسی: بهمنظور بررسی اثرات هیستوپاتولوژی نانو اکسید مس بر آبشش بچه ماهیان کپور، تعداد60 قطعه کپور معمولی جوان با میانگین وزنی2±42 گرم تهیه و در 3 گروه با سه تکرار در مواجهه با نانو اکسید مس و یک گروه شاهد در سه تکرار ماهی در نظر گرفته شد. ماهیان به مدت6 هفته با غلظتهای40،10 و80 میلیگرم بر لیتر نانو اکسید مس مواجهه داده شدند. یافته ها: عوارض مشاهده شده در بافت آبشش شامل تورم سلولهای سنگ فرشی، آئوریسم، ادم، اتصال تیغههای ثانویه مجاور،کوتاه شدن تیغههای ثانویه و هایپرپلازی بودند. بررسیهای آسیبشناسی بافت آبشش نشان داد که در غلظتهای بالا (80 میلیگرم بر لیتر)، آسیبها بیشتر به شکل جداشدگی، هایپرپلازی و به هم چسبیدگی لاملاها بود، در مقابل آسیبها در غلظتهای پایین (10و40میلیگرم بر لیتر) به شکل آئوریسم، تورم سلولهای سنگ فرشی و کوتاه شدن تیغههای ثانویه بروز نمود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تغییرات ایجاد شده در بافت آبشش ماهی کپور معمولی در غلظتهای مختلف نانو ذرات مس در مقایسه با گروه کنترل میتوان نتیجه گرفت که نانو ذرات مس میتواند اثرات قابلتوجهی بر بافت آبشش ماهیان داشته باشد. از اینرو مطالعات آسیبشناسی میتواند به عنوان ابزار ساده و مناسبی جهت ارزیابی تأثیر این آلایندههای نوظهور انسانی بر ماهی استفاده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - برنامه ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله
الهام امینی فرح حبیب غلامحسین مجتهدزادهبا توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابق أکثربا توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابقه است. تغییرات عمده ای در ابعاد شهرها، نحوه استفاده از زمین و منابع آن و به دنبال آن اثرات نامطلوب محیطی ناشی از این تغییرات آشکار شده است. بررسی میزان آسیب ها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه ریزی و شناسایی و کاهش خطرات شهری مربوط می شده است. در واقع می توان گفت علل عمده آسیب ها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی توجهی و سهل انگاری در رعایت استاندارهای ایمنی سازه ها، در فقدان اصول، برنامه ها و طرح های شهرسازی مناسب نیز می بایست جستجو کرد. با شناخت نحوه عمل و رفتار زلزله در مناطق شهری و به کارگیری راهبردهای مناسب در زمینه برنامه های منطقه ای، برنامه ریزی و طراحی شهری، می توان خطر زلزله را در مناطق شهری به کمترین میزان کاهش داد. یکی از جنبه هــای مــؤثــر در جهت کاهش آسیب پذیری[2] مناطق شهری در برابر خطر زلزله، برنامه ریزی کاربری زمین[3] شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری است، که با وارد کردن موضوع ایمنی در برابر خطر زلزله در آن، می توان انعطاف پذیری مناطق شهری را در برابر خطر زلزله، افزایش داد. مقاله پیش روی درصدد بیان رابطه کاربری زمین شهری با آسیب پذیری شهر از زلزله است و موضوع اصلی آن تاکید بر لزوم این جنبه از برنامه ریزی شهری است. هدف از این نوشتار ضمن مشخص نمودن راهبردهای برنامه ریزی کاربری زمین، ارایه سیاست ها و معیارهای منعطف، ساده، منطقی و قوی جهت بهسازی بافت شهر[4] در مقابل زلزله است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - تعیین مقدار مالاشیت سبزدر پساب خروجی وبافت ماهیان مزارع پرورش ماهی استان چهار محال و بختیاری
عباس خدابخشی محمد مهدی امین مرضیه وحید دستجردی محمد قاسمیان افشین ابراهیمیزمینه و هدف: یکی از مشکلات زیست محیطی اخیر، وجود ترکیبات سمی، مقاوم و بالقوه سرطان زا در پساب و بافت ماهیان مزارع پرورش ماهی قزل آلا می باشد. از جمله این ترکیبات می توان به مالاشیت سبز اشاره کرد. هدف از انجام این پژوهش تعیین مقدار مالاشیت سبز در پساب و بافت ماهیان مزارع أکثرزمینه و هدف: یکی از مشکلات زیست محیطی اخیر، وجود ترکیبات سمی، مقاوم و بالقوه سرطان زا در پساب و بافت ماهیان مزارع پرورش ماهی قزل آلا می باشد. از جمله این ترکیبات می توان به مالاشیت سبز اشاره کرد. هدف از انجام این پژوهش تعیین مقدار مالاشیت سبز در پساب و بافت ماهیان مزارع پرورش ماهی در استان چهار محال و بختیاری می باشد. روش بررسی: در این مطا لعه توصیفی- تحلیلی، از بین حدود 50 مزرعه پرورش ماهی، پنج مزرعه از سه رده پرورش ماهی بر اساس ظرفیت تولید ماهی (بزرگ، متوسط،کوچک) انتخاب گردید و در طی مدت 3 ماه، هر ماه یک نمونه از پساب و بافت جمع آوری و پس از آماده سازی از نظر وجودترکیب مالاشیت سبز به ترتیب از طریق روش اسپکتروفتومتری و روش کروماتوگرافی مایع با آشکار ساز اسپکترومتری جرمی مورد سنجش فرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، میزان مالاشیت سبز دربافت ماهیان مزارع پرورش ماهی، شماره های 1، 2، 3، 4، 5 و 6 به ترتیب 6/1،27/0،26/0 ،45/0،28/0 ،32/0میلی گرم در کیلو گرم به دست آمد. محدوده غلظت مالاشیت سبز در پساب مزارع پرورش ماهی مورد مطالعه بین273 7/5 نانو گرم در لیتر تعیین مقدار گردید. نتایج: غلظت مالاشیت سبز در بافت ماهیان مزارع مورد مطالعه بسیار بالاتر از معیارهای بین المللی، همچون دستورالعمل کشور استرالیا (به میزان 03/0 میلی گرم در کیلو گرم) است که نشان دهنده کاربرد گسترده این ترکیب در مزارع پرورش ماهـی منطقه مورد مطالعه می باشد. با وجود این، غلظت مالاشیت سبز در پساب مزارع، کم تر از استاندارد های برخی از کشورهای اروپایی، همچون ایرلند (به میزان 100 میکرو گرمدرلیتر) می باشد. بنا بر این، با توجه به اثرات سرطان زای مالاشیت سبز بر آب زیان و انسان، مسئولان بهداشتی و شیلات بایستی تدابیری جدی اتخاذ نمایند تا از مصرف این ماده در مزارع پرورش ماهی جلوگیری شود و از مواد جایگزین و بی خطر استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه (مورد مطالعه بافت مرکزی شهر)
مریم برانی اکبر عبدالله زاد ه طرف مهسا فرامرزی اصلیزمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه أکثرزمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه روزافزون به جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و کالبدی نیز بر رویه و سیاست بازآفرینی شهری تأثیرگذار است. به طور خاص، جستجوی راههای جدید برای بازآفرینی شهرها به روشی پایدار، به مفهوم بازآفرینی شهری پایدار منجر شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه می باشد. روش کار: روش تحقیق بصورت توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری به روش تحلیل عاملی با نرم افزار SPSS و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص زیست محیطی با اثرگذاری مستقیم با 712/0 و غیر مستقیم 285/0، شاخص کالبدی با اثرگذاری مستقیم 695/0 و غیرمستقیم با 283/0، شاخص اقتصادی با اثرگذاری مستقیم 616/0 و غیر مستقیم 195/0 و شاخص اجتماعی با اثرگذاری مستقیم 537/0 و غیرمستقیم با 128/0 در بازآفرینی پایدار شهری بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه تاثیرگذار بوده اند. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه شاخص هایی زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. باید بطور قابل توجهی در پروژههای بازسازی شهری آینده در شهر ارومیه در اولویت قرار گیرند تا به پایداری منجر شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - تحلیل ساختار فضایی – کالبدی بافت فرسوده شهری با رویکرد بهسازی و نوسازی ( نمونه موردی: بافت فرسوده شهر تهران – ده ونک)
امیرمحمد هاشمی علیرضا استعلاجی سیمین نجمیزمینه و هدف: یکی از معضلات هر شهر، وجود بافت فرسوده در شهر می باشد. بافت های فرسوده پیش از آنکه از مجموعه های متشکل از ساختمانها، معابر و خیابان ها باشد، مجتمع های زیستی اجتماعی می باشند و شکل گیری آن محصول متغیرهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... می باشد. محله ده أکثرزمینه و هدف: یکی از معضلات هر شهر، وجود بافت فرسوده در شهر می باشد. بافت های فرسوده پیش از آنکه از مجموعه های متشکل از ساختمانها، معابر و خیابان ها باشد، مجتمع های زیستی اجتماعی می باشند و شکل گیری آن محصول متغیرهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... می باشد. محله ده ونک واقع در منطقه 3 تهران است و دارای بافت فرسوده و قدیم ساز با خانه های نامقاوم، کوچه های باریک و جمعیت زیاد می باشد. در این محله، مردم خانه های خود را بدون نقشه از پیش تعیین شده ساخته اند و فاقد اصول و معیارهای ساخت و ساز است. این ساخت و ساز غیراصولی و نامنظم باعث ایجاد بافت فرسوده محله گردیده است. روش بررسی: در این مقاله با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و آزمون t نمونه ای و با هدف ارائه راهکارهایی جهت ساماندهی بافت فرسوده محله، به بررسی بافت فرسوده محله ده ونک پرداخته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که محله ده ونک دارای بافت فعال است اما از نظر کالبدی دارای وضعیت نامطلوب می‎باشد. بحث و نتیجه گیری: بازآفرینی و طرح های ساماندهی در این محله با حمایت نهادهای دولتی مانند ارائه تسهیلات مالی و یا سایر سیاست های تشویقی در امر نوسازی مسکن، نوسازی و اصلاح زیرساخت ها، جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی، فرهنگ سازی بین مردم محله، رفع کمبودهای خدماتی محله، ایجاد تشکل های مردمی برای امر نوسازی و .... امکان پذیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - مطالعه ضایعات بافتی چشم ماهی شوریده (Otolithes ruber) در بنادر صیادی کنارک، بریس، پسابندر و گواتر
پروین صادقی فاطمه خنیاگرماهی شوریده (Otolithes ruber) از خانواده شوریده ماهیان (Sciaenidae) یکی از گونههای مهم تجاری در حوضه دریای عمان محسوب میشود. در تحقیق حاضر، آسیبهای بافتی چشم در این ماهی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت این امر، تعداد 12 قطعه ماهی شوریده از چهار ایستگاه آبشیرینکن کنا أکثرماهی شوریده (Otolithes ruber) از خانواده شوریده ماهیان (Sciaenidae) یکی از گونههای مهم تجاری در حوضه دریای عمان محسوب میشود. در تحقیق حاضر، آسیبهای بافتی چشم در این ماهی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت این امر، تعداد 12 قطعه ماهی شوریده از چهار ایستگاه آبشیرینکن کنارک، بریس، پسابندر و گواتر توسط قلاب صید گردید. بافت چشم جداسازی و در محلول بوئن فیکس شد. پس از آبگیری در سریهای اتانول، داخل پارافین قرار گرفت. سپس، برشهایی به ضخامت 5 میکرون از آنها تهیه و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگآمیزی گردید. مطالعات میکروسکوپی عوارضی چون ادم یا تورم، لکه خونی و واکوئوله شدن را در لایههای مختلف چشم نشان داد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، میتوان بیان کرد که ماهیهای صید شده از ایستگاه آب شیرینکن کنارک دارای کمترین عوارض بافتی نسبت به سه ایستگاه دیگر بودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - تحلیلی بر پایداری زیستمحیطی و بازتولیدکیفیت فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمدتقی حیدری مریم رحمانی حسین طهماسبی مقدم سعید محرمیزمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسیترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزشهای زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر میکوشد با استفاده از پیشرانهای زیستمحی أکثرزمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسیترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزشهای زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر میکوشد با استفاده از پیشرانهای زیستمحیطی وضعیت حاکم بر پایداری زیست محیطی شهر را مورد ارزیابی قرار دهد.روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی می باشد. قلمرو زمانی این پژوهش (مرداد 1396)[1] و محدوده مکانی آن منطبق بر (محدوده بافت مرکزی شهر زنجان منطبق بر آخرین طرح مصوب در سال1388( 492هکتار) بوده است. جامعه آماری پژوهش افراد ساکن بافت مرکزی و حجم نمونه نیز بر طبق فرمول کوکران 491 نفر برآورد شده است..یافتهها: بر اساس نتایج بهدستآمده از طریق تکنیک ترکیبی TOPSIS-ANP ، پس از تبدیل امتیازهای نهایی در بازه (100، 0) و با در نظر گرفتن ارزش کمی واحد سنجش اکونومیست از بین محلات واقع در بافت فرسوده 51 درصد دارای وضعیت زیستمحیطی متوسط به پایین میباشد که باید در برنامهریزی بهمنظور پایداری بافت مدنظر قرار بگیرند.بحث و نتیجه گیری: تجمع عوامل جاذب سرمایه و فعالیت در بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان از یکسو و کمبود اشغال کامل اراضی از طرف دیگر؛ موجب تراکم و تمرکز شدید انواع فعالیتها در این ناحیه شده است. این پدیده به اشباع کاربریها، تجزیه بیش از حد اراضی، پیچیدگی نظام مالکیت و اجاره زمین، بهرهکشی نامناسب و شدید از فضا منجر شده که خود زمینهساز انواع آلایشها و تعارضهای دیگر بوده است.[1]- Cross sectional تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - ارزیابی زیست¬پذیری در بافت¬های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 کلانشهر تبریز)
محمدعلی شهرامی فر علیرضا استعلاجی محمدرضا رضوانیزمینه و هدف: ایده شهر زیست¬پذیر در بافت¬های فرسوده شهری عمدتاً بر خلق محله¬های پایدار و زیست¬پذیری این بافت¬ها تأکید دارد. زیست پذیری نقش حیاتی در رشد و توسعه شهرها و کیفیت زندگی شهروندان دارد. شناسایی و درک نیازهای شهروندان و زندهسازی این سکونتگاهها باعث بهبود کیفیت أکثرزمینه و هدف: ایده شهر زیست¬پذیر در بافت¬های فرسوده شهری عمدتاً بر خلق محله¬های پایدار و زیست¬پذیری این بافت¬ها تأکید دارد. زیست پذیری نقش حیاتی در رشد و توسعه شهرها و کیفیت زندگی شهروندان دارد. شناسایی و درک نیازهای شهروندان و زندهسازی این سکونتگاهها باعث بهبود کیفیت زندگی و ارتقای زیست¬پذیری در این بافت¬ها می¬شود. روش بررسی: پژوهش حاضر با بهره¬گیری از تکنیک تصمیم¬گیری چند معیاره ویکور و با هدف ارزیابی زیست¬پذیری نواحی منطقه چهار کلانشهر تبریز صورت گرفته است. پس از استخراج عوامل دخیل در زیست¬پذیری در سطح ناحیه با بهره¬گیری از نظرات متخصصین مولفه¬ها در 5 بعد، شناسایی و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از تکنیک¬های آنتروپی شانون، ویکور و از نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. یافته¬ها: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ناحیه پنج و چهار در ابعاد اجتماعی، خدمات و زیرساخت¬های شهری و کالبدی- فضایی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. ناحیه سه تنها در بعد کالبدی- فضایی در وضعیت کاملا مطلوبی واقع شده و در سایر شاخص-های مورد بررسی در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. همچنین ناحیه دو و یک در اغلب شاخص¬های مورد مطالعه در وضعیت نسبتا نامطلوبی قرار دارد. بحث و نتیجه¬گیری: یافته¬ها حاکی از آن است که نواحی پنجگانه منطقه چهار کلانشهر تبریز از نظر شرایط اجتماعی، اقتصادی، خدمات و زیرساخت شهری، کالبدی- فضایی و زیست محیطی، بالاتر از سطح متوسط میانگین جامعه آماری قرار دارد و بنابراین از نظر زیست¬پذیری در وضعیت نسبتا مطلوبی می¬باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - شناسایی و الویت بندی راهبرد های مناسب جهت ساماندهی بافت فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار با استفاده از تکنیک های SWOT –AHP
منوچهر حبیبی نفیسه مرصوصی اسماعیل علی اکبریزمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خا أکثرزمینه و هدف: در این تحقیق مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های این مناطق شناسایی شده است. روش بررسی: برای رسیدن به این هدف از اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات موجود درمنابع علمی و همچنین مصاحبه با سرپرستان خانوارهای ساکن در بافت فرسوده، صاحبنظران، مدیران و کارشناسان مرتبط با مباحث معماری، اجتماعی و بکارگیری تکنیک سلسله مراتبی فازی مدلAHP ومدل SWOT استفاده به عمل آمده است. در مرحله اول مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین از لحاظ شدت فرسودگی الویت بندی شده است. در مرحله بعد با استفاده از مدل SWOT با حجم نمونه 417 نفر برای سطح اطمینان 95 درصد و احتمال خطای 5 درصد نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های مناطق فرسوده بخش مرکزی شهر قزوین شناسایی شده است. یافته ها: کمبود فضاهای خدماتی رفاهی در محدوده مورد مطالعه با ضریب اهمیت (033/0) مهمترین نقطه ضعف، دسترسی آسان به خیابـان هـای اصـلی، بازار و مرکز شهر با ضریب اهمیت (024/0) بالاترین نقطه قوت، عدم وجود برنامه ای مدون در راستای عدالت محوری در پهنه شهر قزوین با ضریب اهمیت (054/0) است. بحث و نتیجه گیری: مهم ترین تهدید وجود طرح های تشویقی (نظیر اعطای وام، افزایش تراکم و ...) توسط سازمان های ذیربط در راستای افزایش سرمایه گذاری و نوسازی با ضریب اهمیت (032/0) و برترین فرصت در ساماندهی بافت بخش مرکزی شهر قزوین با رویکرد باز آفرینی شهری پایدار شناخته شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - سنجش غلظت فلز سنگین سرب در آب و بافتهای آبشش، کبد و ماهیچه سیاه ماهی (Capoeta capoeta ) رودخانه پلنگرود گیلان
مجتبی عظیمی اسک شهر مریم شاپوریآلودگی سرب به علت اثرات سمی، از بزرگ ترین مشکلات منابع طبیعی و محیط زیستی است. تحقیق حاضر در زمستان 1391 تا تابستان 1392 به منظور ارزیابی میزان آلودگی فلز سنگین سرب در آب و بافت های (کبد، آبشش و ماهیچه) سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisرودخانه پلنگ رود در منطقه اباتر ش أکثرآلودگی سرب به علت اثرات سمی، از بزرگ ترین مشکلات منابع طبیعی و محیط زیستی است. تحقیق حاضر در زمستان 1391 تا تابستان 1392 به منظور ارزیابی میزان آلودگی فلز سنگین سرب در آب و بافت های (کبد، آبشش و ماهیچه) سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisرودخانه پلنگ رود در منطقه اباتر شهرستان صومعه سرا در استان گیلان صورت گرفته است. نمونه های آب و ماهی در 3 ایستگاه مشخص جمع آوری شد. برای نمونه برداری از آب رودخانه از دستگاه واتر سمپلر (water sampler) و برای صید ماهیان از تور ماشک استفاده شد. پس از انجام آزمایش بر روی نمونه ها با کمک نرم افزار اکسل مورد بررسی آماری قرار گرفت و برای بررسی همبستگی از آزمون رگرسیون استفاده شد. غلظت سرب در بافت های آبشش، کبد و ماهیچه به ترتیب mg/kg 7/50، mg/kg 2/34 و mg/kg 3/24 است و طبق داده ها غلظت سرب بالاتر از استانداردهای WHO، FAO، USFDA و NHMRC است. نتایج حاصل، بیان گر بالاتر بودن حد مجاز عنصر اندازه گیری شده در نمونه ها در مقایسه با استانداردهای مورد بحث است و منطقه از لحاظ فلز سنگین سرب بسیار آلوده می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - بررسی تطبیقی دریافت در رمان «دوبلینیها» اثر جویس و «زنده بگور» صادق هدایت
محمد کریمی ناصر ملکینظریه دریافت، بر این فرض استوار است که مخاطب، خود، تولید معنا می کند. در این نظریه هر مخاطب بر اساس موقعیت اجتماعی، تاریخی و تجربه ذهنی اش، از متن درک و برداشتی دارد که این برداشت، ادراک و توقع او را از آنچه هست، بالاتر می برد و او دیگر مخاطب قبل از خواندن آن متن نیست. أکثرنظریه دریافت، بر این فرض استوار است که مخاطب، خود، تولید معنا می کند. در این نظریه هر مخاطب بر اساس موقعیت اجتماعی، تاریخی و تجربه ذهنی اش، از متن درک و برداشتی دارد که این برداشت، ادراک و توقع او را از آنچه هست، بالاتر می برد و او دیگر مخاطب قبل از خواندن آن متن نیست. یکی از روش های نویسندگی جیمز جویس(1882-1941م) و صادق هدایت(1281-1330ش)، استفاده از عناصر نظریه دریافت است. آن ها به خوبی توانسته اند، خوانندگان را با متن همراه سازند. هدف اصلی این مقاله، یافتن نمونه های از عناصر نظریه دریافت(فضای باز، فرجام باز، پایان دور از انتظار، زنجیره های نامطمئن، اشاره به بخش هایی از متنی دیگر، نوشتن بر اساس بافت فرهنگی و طرح پرسش) می باشد که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای انجام شده است. نگارندگان مقاله بر آناند تا با ارائه مثال هایی از داستان های کتاب دوبلینی ها و مجموعه داستان زنده بگور شیوه های استفاده جویس و هدایت را از نظریه دریافت، بررسی و تبیین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - تحلیل بینامتنی «بلبل و مور» با «زنجره و مور» بر اساس رمزگان فرهنگی بارت
فاطمه زمانی نادره زمانیپروین اعتصامی یکی از موفقترین شاعران معاصر ایرانی در استفاده از فابل به منظور بیان آموزههای اخلاقی و اجتماعی است. یکی از پیشمتنهای اساسی پروین در آفرینش فابل ها و تمثیلاتاش، افسانه های لافونتن، شاعر سده هفده فرانسوی، است. لیکن به تعبیر رولان بارت ساختار هر روایت، م أکثرپروین اعتصامی یکی از موفقترین شاعران معاصر ایرانی در استفاده از فابل به منظور بیان آموزههای اخلاقی و اجتماعی است. یکی از پیشمتنهای اساسی پروین در آفرینش فابل ها و تمثیلاتاش، افسانه های لافونتن، شاعر سده هفده فرانسوی، است. لیکن به تعبیر رولان بارت ساختار هر روایت، متشکل از تعدادی رمزگان فرهنگی مانند پروآیروتیک، هرمنوتیک، سمیک، نمادین و ارجاعی است. این رمزگان منعکس کننده موقعیت فردی و اجتماعی هنرمند و مبتنی بر سنت های ادبی و فرهنگی یک جامعه است. از این روی، در مقاله حاضر، با این پیش فرض که در آثار بازآفرینی شده از یک زبان به زبان دیگر، بیش از هر چیز رمزگان فرهنگی آن دستخوش تغییر و تحول میشود، آنها را در ساختار روایت بلبل و مور پروین اعتصامی که بازآفرینی حکایت زنجره و مور ژان دو لافونتن است، مورد واکاوی قرار داده است. نتیجه این بررسی، بر این نکته دلالت دارد که پروین اعتصامی برای آفرینش مجدد حکایت تمثیلی لافونتن، کنش های روایی، تعلیق های داستان، تقابل های دوجزئی، محیط و فضا و خصوصیات روانی شخصیت های داستان و نیز ارجاعات درون متنی و برون متنی آن را متناسب با بافت فرهنگی و اجتماعی خویش تغییر داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - رابطه کاربردشناختی اختتام آیات با متن آن؛ مطالعه موردی لطِیفٌ خَبِیر
عفت طاهری مهدی مطیع مهدی حبیب اللهیبحث اسماء و صفات الهی از دیرباز تا کنون مورد توجه متکلمان و مفسران بوده است. در جای جای قرآن مجید این اسماء قابل شهود است و در این میان بخش قابل توجهی از آیات به یک یا دو اسم و صفت خداوند ختم شدهاند. اینکه مراد جدی گوینده این آیات چه میباشد و در لایههای بافتی آن؛ یعن أکثربحث اسماء و صفات الهی از دیرباز تا کنون مورد توجه متکلمان و مفسران بوده است. در جای جای قرآن مجید این اسماء قابل شهود است و در این میان بخش قابل توجهی از آیات به یک یا دو اسم و صفت خداوند ختم شدهاند. اینکه مراد جدی گوینده این آیات چه میباشد و در لایههای بافتی آن؛ یعنی بافت درونزبانی، مسائلی چون همنشینی و ارجاعات و در بافت برونزبانی، مخاطب، فضای نزول، مقام سخن، حتی لحن کلام با چه کنشی مورد نظر گوینده چه بوده است، قابل بررسی میباشد. با توجه به تفاسیر مختلف ارتباط بین اسماء الهی در اختتام آیات با محتوای همان آیه و با آیات قبل و بعد آن احساس می شود، ما را بر آن داشت که با روش کاربردشناسی با تکیه بر منابع تفسیری از طریق مشخص نمودن مؤلفهها و عناصر کارگفت، ارتباط دو اسم لطیف خبیر در کنار هم و در اختتام آیات با متن آیه و آیات دیگر را بررسی کنیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - نقش بافت در معناآفرینی آیات متشابه با تکیه بر نظریه فرث
زهره قربانی مادوانی بهناز خواجه محمد ابادی ریحانه علوی طبائیبنابر ضرورت فهم معنا در تحلیل عبارات و بهمنظور فهم صحیح سخنان گوینده، توجه به بافت یکی از ضروریترین مباحث در معناشناسی است؛ ازاینرو زبانشناسان در مطالعاتِ معنیشناسی از دو منظر به بافت توجه میکنند. دستۀ اول معتقدند معنی جمله، جدا از هر بافتی قابل تعیین است و دسته د أکثربنابر ضرورت فهم معنا در تحلیل عبارات و بهمنظور فهم صحیح سخنان گوینده، توجه به بافت یکی از ضروریترین مباحث در معناشناسی است؛ ازاینرو زبانشناسان در مطالعاتِ معنیشناسی از دو منظر به بافت توجه میکنند. دستۀ اول معتقدند معنی جمله، جدا از هر بافتی قابل تعیین است و دسته دوم مانند فرث به نظریۀ بافتِ موقعیتی اعتقاد دارند. وی معتقد است تمامی عناصر تشکیلدهندۀ کلام از جمله شخصیت گوینده و شنونده و محیط اجتماعی و غیره باید بررسی شود تا بدین طریق بتوان به فهم و درک درست از عبارت رسید. بدین منظور مقالۀ حاضر سعی دارد تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و به کمک نظریۀ فرث نقش بافت در کاربرد حروف جر و میزان اهمیت آن را در معناآفرینی، میان برخی آیات متشابه مورد کنکاش قرار دهد. بعد از تحلیلهای صورتگرفته این نتیجه حاصل شد آیات متشابهی که تنها تفاوت آنها در حرف جر است، معنایی متفاوت ایفاء کردهاند که متأثر از سیاق و بافت آیات است؛ بهگونهای که بهطور مثال حرف علی و إلی با دو سیاق جدا ومعنای متفاوت اما در دو آیۀ مشابه قرار گرفتهاند و نیز حرف باء و لام بههمین شکل است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - مفهوم شناسی واژه مستقیم در قرآن با تمرکز بر کتب لغت وبافت آیات
محبوبه موسائی پور زهره نریمانیبه دنبال جستجو برای تبیین اهداف روشنگرانه خداوند برای انسان، درنگ در آیات قرآن نشان از کاربست هر واژه در جایگاه معنایی منحصر به خود را دارد. این امر گاهی از سوی برخی مفسران و مترجمان قرآن مورد غفلت واقع شده و بعضا در مواردی، حق جایگاه معنایی برخی کلمات را آنگونه که باید أکثربه دنبال جستجو برای تبیین اهداف روشنگرانه خداوند برای انسان، درنگ در آیات قرآن نشان از کاربست هر واژه در جایگاه معنایی منحصر به خود را دارد. این امر گاهی از سوی برخی مفسران و مترجمان قرآن مورد غفلت واقع شده و بعضا در مواردی، حق جایگاه معنایی برخی کلمات را آنگونه که باید ادا ننمودهاند. این پژوهش با هدف جبران این خلأ، به بررسی یکی از این واژهها، واژه مستقیم، در بستر تمرکز بر کتب لغت، بافت قرآن، تفاسیر و ترجمههای قرآن و با نگاه همزمانی به معنا پرداخته است و کوشیده تا با روش توصیفی تحلیلی به تبیین حوزه معنایی ویژه این کلمه از حیث معنای دقیقتر و آگاه بخشتر بپردازد. یافتهها نشان میدهد؛ مستقیم در قرآن، در معنای اولیه راست یا نهایتا درست معنای کاملی نیست و نوعی ایستایی، رسیدن و عدم پویایی را به ذهن مخاطب خود، القا میکند اما در مفهوم تخلف ناپذیری، محافظت و دوام و پیوستگی، محوریت کاملتر داشته؛ در راستای انتقال پیام قویم قرآن، هدایتگری بیشتری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - تحلیل روایات اسباب نزول قرآن با رویکرد تاریخمندی
رضا رمضانیاگرچه پژوهش در روایات اسباب نزول قرآن از جهاتی صورت گرفته است، اما با رویکرد تاریخمندی پژوهشی صورت نگرفته است، در این مقاله با این رویکرد، اسباب نزول قرآن تحلیل شده است. شبهات مستشرقین در این زمینه، ضرورت پرداختن به این موضوع را ضروری مینماید. از مستشرقان معاصر، اندرو أکثراگرچه پژوهش در روایات اسباب نزول قرآن از جهاتی صورت گرفته است، اما با رویکرد تاریخمندی پژوهشی صورت نگرفته است، در این مقاله با این رویکرد، اسباب نزول قرآن تحلیل شده است. شبهات مستشرقین در این زمینه، ضرورت پرداختن به این موضوع را ضروری مینماید. از مستشرقان معاصر، اندرو ریپین شخصیتی است که در آثارش به ویژه در تز دکترای خود به اسباب نزول با رویکرد فقه اللغه ای به صورت مستقل پرداخته است و در مواردی به تاریخمندی قرآن تأکید دارد. نصر حامد ابوزید نیز در کتاب مفهوم النص، فصلی را به اسباب نزول اختصاص داده است و از این باب بر تاریخمندی تأکید میورزد و متن قرآنی را همچون همه متون، پدیدهای فرهنگی و محصول تعامل با واقعیت زنده تاریخی میداند و اسباب نزول را چیزی جز بافت اجتماعی آیات قرآن کریم نمیداند. برای پاسخ به این شبهات در این مقاله تأکید میشود که اسباب نزول قرآن نهتنها عمومیت و جاودانگی را محدود نمیکند بلکه برای وصول به جاودانگی گریزی از توجه به واقعیتهای عینی عصر نزول نیست. نقدی که بر این نظریه وارد است عدم توجه به قاعده عمومیت لفظ نه خصوص سبب میباشد. به رغم نزول خاص برخی آیات، عمومیت مفاد آن ها نزد فقها مسلم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - بافت موقعیت و نقش آن در ترجمه قرآن
علی مطوری هدیه مسعودی صدرآیات قرآن از لحظات آغازین نزولشان، مشتاقان وحی را هدایتگر و رهنمون بودند. مردم همعصر پیامبر(ص) در دریافت معنی آیات قرآن مشکل چندانی نداشتند، اما پس از گسترش اسلام و رسیدن قرآن به دست مسلمانانی که با زبان عربی و فرهنگ و فضای عصر نزول آیات که فرهنگ و موقعیت آن زمان جزیر أکثرآیات قرآن از لحظات آغازین نزولشان، مشتاقان وحی را هدایتگر و رهنمون بودند. مردم همعصر پیامبر(ص) در دریافت معنی آیات قرآن مشکل چندانی نداشتند، اما پس از گسترش اسلام و رسیدن قرآن به دست مسلمانانی که با زبان عربی و فرهنگ و فضای عصر نزول آیات که فرهنگ و موقعیت آن زمان جزیرة العرب بود بیگانه بودند، ضرورت ترجمه قرآن به زبان مورد نیاز آنان مطرح شد. برای ترجمه قرآن به زبانهای دیگر علاوه بر احاطه بر زبان عربی آگاهی از فرهنگ و فضای نزول آیات نیز لازم بود، زیرا محتوای آیات، با حوادث، وقایع و نیازمندیهای گوناگون ارتباط کامل دارد و همه شرایط حاکم بر نزول وحی در تکوین آن تأثیر داشته است. در خصوص قرینه بافت موقعیت این سؤالات مطرح میشود که چرا در فهم و ترجمه آیات قرآن باید به قرینه بافت توجه کرد؟ توجه به این قرینه چه نقشی در دستیابی به ترجمه مطلوب از آیات قرآن دارد؟ در پژوهش حاضر که به روش کتابخانهای تدوین شده است، قرینه بافت موقعیت و نقش آن در ترجمه قرآن بررسی، و ضرورت توجه مترجم به بافت موقعیت در ترجمه قرآن تبیین شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - رابطه کاربرد شناختی فواصل آیات با محتوای آن(مطالعه موردی فلاح)
رضوان زمانی فروشانی مهدی مطیع مهدی حبیب الهییکی از شاخههای مهم در دانش زبانشناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آنها با محتوای آیه ی أکثریکی از شاخههای مهم در دانش زبانشناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آنها با محتوای آیه یا سوره است، به گونهای که گاهی جملات واحد در پایانه آیات با یک صورت در کاربردهای مختلف دارای نقشهای گوناگون میگردد و هر یک مقصود متفاوتی را منتقل میکند. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از برخی اصول و مؤلفههای دانش کاربردشناسی، به تحلیل آیات قرآن با اختتام اوصاف انسانهای رستگار پرداخته و ابعاد موضوعی این آیات و تفاوتهای مفهومی آنها در سطح مراد جدی و مقصود نهایی را بر اساس نظریات آستین و سرل در خصوص نظریه کارگفت آشکار سازد. روش پژوهش بکار گرفته شده تحلیلی- توصیفی با استفاده از برخی مؤلفههای بافت درون زبان و برون زبان، یعنی روابط همنشین و جانشین، فضای نزول، لحنکلام و مقام سخن است؛ هر کجا از این پایانه استفاده میشود موضوع تقوا، دعوت به سوی خیرات، تبعیت از حکم پیامبر و... مد نظر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - جایگاه سیاق در تفسیر آیات از دیدگاه امام رضا، علیه¬السّلام
محمدرضا ستوده نیا مجید خزاعی زهرا قاسم نژادسیاق یکی از قرائن پیوسته در متن قرآن است که به مثابه ابزاری برای فهم بهتر قرآن به کار میرود. ابعاد گوناگون سیاق عبارتند از: سیاق کلمات، سیاق جملهها، سیاق آیات و سیاق سورهها. امام رضا، علیهالسّلام، که از بزرگترین مفسران قرآن کریم هستند و قرآن در اندیشه، گفتار و کرد أکثرسیاق یکی از قرائن پیوسته در متن قرآن است که به مثابه ابزاری برای فهم بهتر قرآن به کار میرود. ابعاد گوناگون سیاق عبارتند از: سیاق کلمات، سیاق جملهها، سیاق آیات و سیاق سورهها. امام رضا، علیهالسّلام، که از بزرگترین مفسران قرآن کریم هستند و قرآن در اندیشه، گفتار و کردار ایشان تجسّم و عینیت تمام یافته است، سیاق و روند کلی کلام را یکی از قواعد زبانشناختی در تفسیر قرآن کریم دانسته و در موارد زیادی با توجه به بافت کلمات، جملات و آیات به شرح و بیان آیات قرآن کریم پرداختهاند. در این مقاله، نمونههایی از تأثیر و جایگاه سیاق در تفسیر آیات از دیدگاه امام رضا، علیهالسّلام، بررسی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - میزان شیوع آلودگی مراکز تکثیر و پرورش مزارع قزلآلا رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss) ایران به ویروس سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی (VHS) و نکروز عفونی بافتهای خونساز (IHN) بر اساس برنامه ملی مراقبت سازمان دامپزشکی کشور ایران
پریا دهش امرله قاجاری علیرضا باهنر نسرین شهبازیان کامبیز رخشانی مهربهمنظور تعیین شیوع و پراکنش جغرافیایی بیماریهای ویروسی سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی (VHS) و نکروز عفونی بافتهای خونساز (IHN) در ماهیان قزلآلا رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss) کشور و برنامه ملی مراقبت سالانه در کشور اجرا گردید. در این برنامه که در دو فاز زمستانه و أکثربهمنظور تعیین شیوع و پراکنش جغرافیایی بیماریهای ویروسی سپتی سمی خونریزی دهنده ویروسی (VHS) و نکروز عفونی بافتهای خونساز (IHN) در ماهیان قزلآلا رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss) کشور و برنامه ملی مراقبت سالانه در کشور اجرا گردید. در این برنامه که در دو فاز زمستانه و بهاره صورت گرفت، از تمامی مراکز تکثیر، تفریخ و پرورش ماهیان قزلآلای کشور، نمونهبرداری صورت گرفته و نمونه اخذشده مورد آزمون مولکولی Real- Time PCR قرار گرفت. نتایج بهدستآمده ابتدا در نرمافزار Excel واردشده و با استفاده از نرمافزار SPSS مورد تجزیهوتحلیل آماری قرار گرفت.بر اساس نتایج بهدستآمده، شیوع ردیابی بیماری VHS، در نیمه دوم سال 96، در مزارع تکثیر و تفریخ استانهای خراسان رضوی (54/4%)، کهگیلویه و بویر احمد (5/3%) و چهارمحال بختیاری (04/2%) و در سهماهه اول سال 97، استانهای اردبیل (66/16%)، زنجان (38/15%) و مازندران (56/2%) شیوع داشته است. در کل کشور شیوع ردیابی بیماری در نیمه دوم سال 96، 86/0% و در سهماهه اول سال 97، 15/1% بوده است. در مورد بیماری IHN، شیوع ردیابی بیماری در نیمه دوم سال 96 در بین مراکز تکثیر و تفریخ، در استانهای چهارمحال بختیاری (081/4%) و مازندران (56/2%) بوده و در سهماهه اول سال 97 در استانهای قزوین (4/7%) و مازندران (56/2%) مشاهده گردید. در کل کشور شیوع ردیابی بیماری در نیمه دوم سال 96، 86/0% و در سهماهه اول سال 97، 95/. % بوده است. با توجه به پراکندگی بیماریها و همچنین اهمیت اقتصادی این بیماریها توجه به روشهای پیشگیری و ارتقاء شرایط امنیت زیستی مراکز بهمنظور تأمین بچه ماهی سالم برای کاهش خسارت مهم و ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - مطالعه بافت شناسی روده ها در تاسماهی شیپ
محمد تقی شیبانی مجید بتیار -
حرية الوصول المقاله
162 - بررسی هیستولوژیک اثرات گیاه بابا آدم بر التیام زخم های جلدی در رت
رضا صداقت فرج الله ادیب هاشمی محمدرضا محمدی ملایری علیرضا مهاجرانی سید امین لطفی -
حرية الوصول المقاله
163 - بررسی مقایسه ای بافت شناسی غده پرین مرغان گوشتی و بومی
بهزاد مبینی اردشیر ضیائیخلاصه به فارسی: این تحقیق بر روی غدهی پرین 40 قطعه مرغ گوشتی نژاد راس و بومی نر و ماده بالغ جسمی انجام گرفت. غدد جدا و بمدت 12 تا 48 ساعت در فرمالین بافر 15 درصد تثبیت شدند. پس از شستن نمونه ها با آب جاری و آبگیری با درجات مختلف الکل، در زایلل شفاف سپس قالبهای پارافینی أکثرخلاصه به فارسی: این تحقیق بر روی غدهی پرین 40 قطعه مرغ گوشتی نژاد راس و بومی نر و ماده بالغ جسمی انجام گرفت. غدد جدا و بمدت 12 تا 48 ساعت در فرمالین بافر 15 درصد تثبیت شدند. پس از شستن نمونه ها با آب جاری و آبگیری با درجات مختلف الکل، در زایلل شفاف سپس قالبهای پارافینی از آنها تهیه شد. برشهای 5 میکرونی بطور تصادفی از آنها تهیه و با هماتوکسیلین ائوزین، پاس، آلسین بلو با PH یک و دو و نیم، پاس – آلسین بلو، ماسون تری کروم، هارت، ویلدر، سودان بلک بی و اویل رد او رنگآمیزی شدند. برشها با استفاده از میکروسکوپ المپوس مدل BX50 مطالعه و عکسبرداری از آنها صورت گرفت. نتایج نشان داد که هر سه رشته بافت همبندی، عضله صاف، سلولهای چربی، اجسام هربست، رگهای خونی و اعصاب در کپسول غده وجود دارند که رشتههای کلاژن در دو لایه بیرونی طولی و درونی حلقوی قرار گرفتهاند. هر سه رشته بافت همبندی و نیز تجمعات لنفاوی در تیغههای بافت همبندی بین لولههای ترشحی غده حضور دارند. میزان بافت همبند کپسول و بافت چربی موجود در آن در جنسهای ماده هر دو گونه بیشتر از نرها بود. پارانشیم غده از لولههای ترشحی و مجاری تشکیل شده است. لولههای ترشحی ساده و به شکل شعاعی در اطراف مجرای مرکزی غده قرار گرفتهاند. سلولهای اپیتلیالی آنها در چهار لایه زایگر، بینابینی، ترشحی و دژنراتیو مرتب شدهاند و در دو ناحیهی بیرونی سباسهای و درونی گلیکوژنی قرار گرفتهاند. در غدد موکوپلی ساکاریدهای ضعیف و نیز سولفاته مشاهده نگردید ولی رنگآمیزیهای اختصاصی حضور گلیکوژن و ترکیبات گلیکوکونژوگه و نیز چربیهای طبیعی را در هر دو ناحیه سباسهای و گلیکوژنی همه غدد نشان دادند. ترکیبات سودانوفیلیک تنها در مرغان بومی و در هر دو ناحیه مشاهده گردید. به جز بیشتر بودن چربی کپسول پرین در مادهها نسبت به نرها و نیز عدم وجود ترکیبات سودانوفیلیک در مرغان گوشتی نسبت به بومی، تفاوت بافتی دیگری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
164 - اثر لوزارتان بر فیبروز کلیه متعاقب انسداد کامل یکطرفه میزنای در موش صحرایی
مهرداد نشاط قراملکی میرهادی خیاط نوری غفور موسوی -
حرية الوصول المقاله
165 - بررسی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تاکید بر رویکرد باز آفرینی
پروین سلیمی یکتا سید جمال الدین دریاباری سید خلیل سید علی پورتوسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 به عنوان میراث دار تهران قدیم و به عنوان قلب اقتصادی کشور محسوب می شود. أکثرتوسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 به عنوان میراث دار تهران قدیم و به عنوان قلب اقتصادی کشور محسوب می شود. هدف از پژوهش بررسی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تاکید بر رویکرد باز آفرینی می باشد. روش تحقیق از نوع کاربردی- توصیفی می باشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای می باشد. اطلاعات یدست آمده با استفاده از تکنیک سوات تحلیل شده و نتایج نشان می دهد که ضعف همبستگی بین اجتماع و کالبد، موجب فرسودگی ساختار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی منطقه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
166 - تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر گرایش به نوسازی بافت فرسوده مطالعه موردی: منطقه 12 شهرداری تهران
سید یعقوب موسوی محمد قاسمی سیانی انور مصطفویپژوهشها نشان میدهند که قبل از هر گونه مداخله کالبدی، لازم است ابعاد اجتماعی و فرهنگی اصلاح و بررسی شود. این پژوهش به منظور بررسی کندی روند نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر تهران با توجه به تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی ساکنین بافتهای فرسوده بر روند نوسازی است. مسئله اص أکثرپژوهشها نشان میدهند که قبل از هر گونه مداخله کالبدی، لازم است ابعاد اجتماعی و فرهنگی اصلاح و بررسی شود. این پژوهش به منظور بررسی کندی روند نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر تهران با توجه به تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی ساکنین بافتهای فرسوده بر روند نوسازی است. مسئله اصلی پژوهش پاسخگویی به این سوال بود که از منظر اجتماعی – فرهنگی کدام دسته از عوامل بر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده تاثیرگذار بوده است و بی توجهی به آنها روند نوسازی را با تاخیر مواجه کرده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و با بکارگیری روش کمی به دنبال بررسی علل اجتماعی – فرهنگی در نوسازی بافت فرسوده در منطقه ۱۲ شهر تهران است. بدین منظور بر اساس جامعه آماری منطقه 12 تعداد 500 پرسشنامه به تفکیک مناطق و محلات منطقه به صورت تصادفی تکمیل گردید نتایج نشان داد که در زمینه ایستارهای ساکنین از لحاظ تقدیرگرایی، سنتگرایی، پذیرش خطر و آیندهگرایی متفاوت است، ایستارهای اجتماع هدف در بعدهای پذیرش خطر و سنتگرایی با گرایش به نوسازی ارتباط معناداری را نشان میدهد و ابعاد تقدیرگرایی و آیندهگرایی ارتباطی را با گرایش به نوسازی نشان نمیدهد، در این زمینه متغیرهای حس تعلق به محله، سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی هنجارهای اجتماعی بررسی گردید نتایج تحقیق تا حد زیادی دال بر ارتباط معنیدار این متغیرها با گرایش به نوسازی است. در واقع حس تعلق به مکان، ارتباطات محلهای که خود متاثر از نظام هنجاری و اعتماد میباشد ترغیب کننده و تسهیلکننده امر نوسازی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
167 - ارزیابی تحققپذیری معیارهای نوشهرگرایی در شهرهای سنتی (مطالعه موردی بافت حاشیهای و روستایی شهراردبیل)
محمد فرامرزی عوری مهسا فرامرزی اصلی سیروس جمالی داریوش ستارزادهامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفت أکثرامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفته و پاسخگوی چالشهای موجود باشد اجتناب ناپذیراست. در این راستا با توجه به جامعیت رویکرد نوشهرگرایی، ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در شهرهای سنتی (نمونه موردی بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل) هدف این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل بروش میدانی و استفاده از شاخص های موجود در مبانی نظری شناسایی شد. سپس با تکنیک دلفی شاخص هایی برای ارزیابی تحقق پذیری معیارهای مورد مطالعه شناسایی و با استفاده از آنها پرسش نامه ای تدوین گردید. روایی پرسش نامه توسط کارشناسان و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ تایید و اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه، مشاهده و حضور محقق در سطح محلات بافت گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t تک نمونهای، رتبهبندی فریدمن و آنالیز واریانس در نرمافزار SPSS20 استفاده شد. براساس نتایج از بین17 معیار مورد ارزیابی، معیارهای حفظ و تقویت ساختارهای سنتی و تعاملات اجتماعی در محلات بافت محقق شده اند و 15 معیار بعدی محقق نشده اند. همچنین نتایج حاصله از آزمون رتبه بندی فرید من نشان می دهد که رتیه تحقق پذیری معیارها در بافت مورد مطالعه متفاوت است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
168 - ارزیابی تحققپذیری اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار در راستای برنامهریزی و توسعه پایدار بافت تاریخی (مورد پژوهی: بافت تاریخی-مرکزی شهر رشت*)
سیده کهربا سیدبرنجی منوچهر طبیبیان سیدحسین بحرینیبافتهای تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و تجلی زندگی نسلهای گذشته، هویت و پتانسیل توسعه درونی شهرها میباشند. رشد و توسعه فزایندهی شهرها سبب ایجاد مسائل و مشکلات اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی در این بافتها شده است. بهرهگیری از رویکردهای بازآفرینی با توجه و الز أکثربافتهای تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و تجلی زندگی نسلهای گذشته، هویت و پتانسیل توسعه درونی شهرها میباشند. رشد و توسعه فزایندهی شهرها سبب ایجاد مسائل و مشکلات اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی در این بافتها شده است. بهرهگیری از رویکردهای بازآفرینی با توجه و الزام به اصول توسعه پایدار میتواند در ارتقای زیست پدیری شهرها در ابعاد مختلف نقش بسیار اثرگذاری داشته باشد. پژوهش حاضر در نظر دارد به بررسی میزان تحقق اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار در بافت مرکزی- تاریخی رشت بپردازد. دادههای موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش 400 نفر از شهروندان بافت مرکزی تاریخی رشت می باشند که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردیده اند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و آزمون آماری T تک نمونهای و رگرسیون چندمتغیره بهرهگرفتهشده است. نتایج نشان داد که پس از اقدامات بازآفرینی، اصل اجتماع مبنایی شرایط نسبتا مطلوبی در میان اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار دارد و اصول جامعنگری و فرآیندمحوری به ترتیب پایینتر از میانگین مطلوب ارزیابی شده است. همچنین برخی از معیارهای اصول جامعنگری و اجتماع مبنایی به صورت تک بعدی در نظر گرفته شده و اصل فرآیند محوری و معیارهای حقوقی قانونی وضعیت مطلوبی ندارد و در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری نبوده است. در پایان مدل تحقق بازآفرینی پایدار با تاکید بر معیارهای حقوقی- قانونی در بافت مذکور ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
169 - ارزیابی وضعیت زیستپذیری بخش مرکزی کلانشهرها از دیدگاه ساکنان (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
علیرضا صدیقی اقدس بختیار عزت پناه بشیر بیک باباییاین تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت زیستپذیری ۸ محله بخش مرکزی کلانشهر تبریز از دیدگاه شهروندان تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این بررسی برای تجزیه وتحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون T تک نمونهای؛ آزمون تحلیل وا أکثراین تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت زیستپذیری ۸ محله بخش مرکزی کلانشهر تبریز از دیدگاه شهروندان تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این بررسی برای تجزیه وتحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون T تک نمونهای؛ آزمون تحلیل واریانس ANOVA، آزمون تعقیبی شفه استفاده شده است. بر اساس یافتههای آزمون t، شاخص کلی زیستپذیری بافت مرکزی تبریز در محلات ۸گانه با میانگین 29/3 و آماره t 182/3- پایینتر از مد متوسط نظری یا مطلوبیت عددی آزمون (۵/3) قرار دارد. و در مجموع ارزیابی قابل قبولی از دیدگاه ساکنان وجود ندارند. اما در میان وضعیت ابعاد میتوان گفت که ابعاد دسترسی (07/4) و زیست محیطی (55/3) دارای وضعیت قابل قبولی بوده اند. همچنین از دید ساکنان ابعاد اقتصادی (66/2)، کالبدی (79/2) و فرهنگی ـ اجتماعی (38/3) دارای ضعیفترین وضعیت زیستپذیری بودهاند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی شفه نشان میدهد که شرایط زیستپذیری یکسان نبوده و تفاوت معناداری در سطح محلات وجود دارد. در این میان، بعد کالبدی با مقدار F، 25.46 بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را داشته و میتوان گفت که در بعد کالبدی، اختلاف زیستپذیری در محلات مورد مطالعه بیش از سایر ابعاد است. از لحاظ شاخص کلی زیستپذیری نیز با توجه به میانگین محله بازار (2.42) با سایر محلات شهناز (2.02)، دانشسرا (1.96)، مقصودیه (1.45)، منصور (1.32)، بالا حمام (0.98)، تپهلی باغ (0.71) و دمشقیه (0.63) این اختلاف به نفع ۴ محله بازار، شهناز، دانشسرا و مقصودیه است و ساکنان این محلات از شرایط زیستپذیری بهتری برخوردار هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
170 - ارزیابی تاب آوری بافت تاریخی شهر در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) (مطالعه موردی: شهر یزد)
محبوبه محمودی نیا حسین صرامی محمد حسین رامشت مسعود تقواییپژوهشهای کاربردی در امور مربوط به ایمن سازی شهرها در برابر سوانح طبیعی سبب افزایش ابتکارات در طراحیها و یافتن بهترین سیاستها خواهد شد. بنابراین برای دستیابی به این هدف، گنجاندن برنامههای افزایش تابآوری و کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و سوانح ط أکثرپژوهشهای کاربردی در امور مربوط به ایمن سازی شهرها در برابر سوانح طبیعی سبب افزایش ابتکارات در طراحیها و یافتن بهترین سیاستها خواهد شد. بنابراین برای دستیابی به این هدف، گنجاندن برنامههای افزایش تابآوری و کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و سوانح طبیعی هستند در طرحهای توسعه شهری ضرورت دارد. لذا برنامهریزی برای تابآوری در بحران جز مهمی از آیندهنگری جوامع و سازمانها شده است. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی میزان تابآوری بافت تاریخی شهر یزد در برابر مخاطرات طبیعی از جمله زلزله را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع دادهها اسنادی و میدانی و از نظر نحوه اجرا به صورت فضایی است. با استفاده از مدل AHP به تلفیق لایههای کاربری در محیط GIS مبادرت شد و در نهایت، محلات بافت تاریخی شهر از لحاظ میزان تابآوری مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که بخشهای جنوبی و غربی از نظر تابآوری در برابر مخاطرات در وضعیت نامناسبی قرار داشته (38/8 هکتار) و در مقابل واحدهای ساختمانی واقع در بخشهای مرکزی و شرقی این منطقه از نظر تابآوری در شرایط مساعدتری قرار دارد (26/90 هکتار). با توجه به ارزیابی صورت گرفته میتوان اینگونه بیان داشت که محلات فهادان، زردتشتی، پشت باغ و گنبد سبز دارای بالاترین میزان تاب-آوری در برابر مخاطرات بوده و در مقابل محلات شیخداد، دولتآباد، گودال مصلی، گازرگاه و شش بادگیری دارای کمترین میزان تابآوری هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
171 - نوسازی بافت فرسوده و تأثیرات اجتماعی ناشی از آن در محله اتابک
بهزاد کاکاوند آزیتا رجبی افشین سفاهن اردوان بهزادتهران ازجمله شهرهای دارای بافت فرسوده است و برخی از محلات مختلف آن با ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از آن روبهرو هستند. ازاینرو پژوهشگر با اتکا به اسناد موجود و مبرهن بودن فرسودگی بافت محله اتابک آن را بهعنوان نمونه موردی پژوهش خود انتخاب نموده تا مهمترین آثار آن را جهت أکثرتهران ازجمله شهرهای دارای بافت فرسوده است و برخی از محلات مختلف آن با ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از آن روبهرو هستند. ازاینرو پژوهشگر با اتکا به اسناد موجود و مبرهن بودن فرسودگی بافت محله اتابک آن را بهعنوان نمونه موردی پژوهش خود انتخاب نموده تا مهمترین آثار آن را جهت مطالعات آتی و دستیابی به، بهروزترین وضعیت محله ارائه نماید. از همین رو یکی از مهمترین اهداف این پژوهش بررسی مهمترین تأثیرات اجتماعی نوسازی بافت فرسوده از منظر ساکنین محله اتابک هست، چهارچوب نظری تحقیق مبتنی بر رویکرد تلفیقی مشتمل بر تأثیرات اجتماعی ،فرهنگی و اقتصادی بافت فرسوده است. روش تحقیق نیز ازنظر هدف کاربردی و مبتنی بر تدوین پرسشنامه محقق ساخته و بررسی اسناد کتابخانهای است. پرسشنامه محقق ساخته مولفه های اجتماعی فرهنگی و اقتصادی را با تأکید بر همه فاکتورهای تأثیرگذار در50 گویه اصلی مورد سنجش قرار داده و حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران تعداد 377 نفر از شهروندان محدوده مورد مطالعه جهت پاسخوئی انتخاب گردیدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 و آزمون های آن صورت گرفته است، روایی و پایایی پرسشنامه با انجام پیش آزمون با ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی معیارها مورد تأیید بوده است. نتایج حاکی از این مطلب است که شرایط اجتماعی فعلی محدوده مورد مطالعه ناشی ازتأثیرات فاکتورهای اقتصادی،مدیریتی و .. است و بین هر کدام از آن ها رابطه مطلوب و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
172 - بررسی و تحلیل عوامل موثر بر ساماندهی بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر سراوان)
مجید نعمت اللهی محمودرضا انوری مریم کریمیان بستانیامروزه بافتهای فرسوده شهری بخش وسیعی از سطح شهرهای کشور را تشکیل میدهند. زندگی در این بافتها با مشکلاتی همچون اضطراب،ناهنجاری،ناامنی،افسردگی،کمبود مشارکت اجتماعی و...همراه میباشد.لذا، موضوع ساماندهی این بافتها در سالهای اخیر در دستور کار مدیران و برنامهریزان قرار گرفته أکثرامروزه بافتهای فرسوده شهری بخش وسیعی از سطح شهرهای کشور را تشکیل میدهند. زندگی در این بافتها با مشکلاتی همچون اضطراب،ناهنجاری،ناامنی،افسردگی،کمبود مشارکت اجتماعی و...همراه میباشد.لذا، موضوع ساماندهی این بافتها در سالهای اخیر در دستور کار مدیران و برنامهریزان قرار گرفته است.در این راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل عوامل موثر بر ساماندهی بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر سراوان) میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی و بر اساس ماهیت و روش،یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است.جامعه آماری پژوهش شامل اساتید، کارشناسان و متخصصان حوزه مورد بررسی میباشد که با استفاده از تکنیک دلفی، ۲۰ نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور سنجش و تجزیه و تحلیل از مدل SWOT استفاده شده است. نتایج نشان داد از بین عوامل داخلی، از میان نقاط قوت (داشتن روحیه مشارکت و همکاری در زمینه بهسازی و نوسازی محله)با امتیاز وزنی ۳۵/۰ بیشترین و سابقه شهرنشینی محله از دیرباز با امتیاز وزنی ۰۸/۰ کمترین ارزش را به خود اختصاص داده است. همچنین(افزایش جرم و جنایت شهری و وجود آسیبهای اجتماعی و رفتارهای ناهنجار همراه با بیکاری و اعتیاد و...)با امتیاز وزنی ۴۰/۰ مهمترین عامل ضعف به شمار میآید. در بین عوامل خارجی (صرفه اقتصادی زیاد با بازسازی این بخش و اسکان جمعیت در آن نسبت به توسعه بخشهای بیرونی(تئوری اصالتبخشی و الگوی احیای شهر)با امتیاز وزنی ۳۵/۰ مهمترین عامل فرصت و(بروز فاجعه انسانی در صورت وقوع زلزله و غیره و ادامه گریز ساکنان اصلی از محله) با امتیاز وزنی ۳۵/۰ مهمترین عامل تهدید به شمار میآیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
173 - مروری بر چالش های حقوقی احیای بافت های ناکارآمد شهری ایران مطالعه موردی:(بافت های ناکارآمدشهرمشهد)
منوره محترم امیدی عباس طوسیسامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقو أکثرسامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقوقی، ناشی از نحوه تملک املاک فاقد سند رسمی و مجهول المالک از مهمترین آنها محسوب می شود و در این مقاله سعی گردیده است مهمترین چالشهای حقوقی در عدم سرمایه گذاری در بخش احیاء مناطق فرسوده باتوجه به ابهام موجود در برخی قوانین حمایتی و نیز دامنه حقوقی محدود آنها، که سهم قابل ملاحظه ای در این موضوع دارند معرفی گردد. بدین منظور سعی گردیده که ضمن تمرکز، برجسته کردن چالشها و پاسخگویی به این سوالات که "از منظر حقوق دانان و مجریان"، علل ناکارآمد بودن پروژه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر مشهد آیا ناشی از ضعف قوانین و مقررات مربوطه است ؟ و یا تعیین "اعضاء اصلی هیات تعیین تکلیف"، باعث نا کارآمدی آن شده است؟ لذا این پژوهش در دو گفتار تهیه و تدوین گردیده و هدف آن پاسخگویی به این سوالات است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
174 - بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی در انواع بافتهای شهری (مطالعه موردی سه محله در بافتهای جدید، میانی و قدیم در شیراز)
مریم روستا مهسا چیزفهم دانشمندیاناین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با ر أکثراین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با روش پیمایش کمّی و به کمک پرسشنامه (450 نمونه) به ارزیابی ابعاد و شاخصهای پایداری اجتماعی در این سه محله پرداخته شده است. در این پرسشنامه 6 عامل از عوامل پایداری اجتماعی در قالب 19 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. دادههای حاصل با آزمون تی تک نمونه و آزمون واریانس و آزمون توکی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. یافتههای پژوهش نشان میدهد سطح دو عامل تعاملات اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله تاریخی و ارگانیک اسحاق بیگ بیشتر از دو محله دیگر است. اما چهار عامل حس امنیت، عدالت اجتماعی، روح اجتماعی محله و سکونت خوب، در بافت جدید و مرتفع محله پزشکان بیشتر از دو محله دیگر بوده است. نتایج حاصل از برآیند عوامل نشان میدهد که در بافتهای فشرده، ارگانیک و تاریخی، فرصتهای تعامل و مشارکت اجتماعی فراهمتر است اما در بافتهای جدید شهری، رضایت از سکونت، امنیت و عدالت اجتماعی وضعیت بهتری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
175 - تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد رسولی محسن احدنژاد روشتی محمد تقی حیدری ابوالفضل مشکینیشهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینهساز شکلگیری بافتهای ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافتهای فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجامشده است و بهمنظور جمعآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدان أکثرشهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینهساز شکلگیری بافتهای ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافتهای فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجامشده است و بهمنظور جمعآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدانی استفادهشده است که بهمنظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرمافزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکههای داغ در محیط GIS استفادهشده است. جهت سطحبندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیمگیری EDAS استفادهشده که بهمنظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدلANP استفادهشده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را بهعنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشتهاند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکههای داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشههایی با لکههای داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفتهاند و درنهایت سطحبندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 میباشد که در مرکز و جنوب شهر واقعشدهاند و در مرتبه بعدی نواحی1-2 و ناحیه1-3 که در جنوب غربی شهر قرارگرفتهاند. درواقع ناکارآمدی همهجانبهای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ4-5 در جنوب و ناحیه3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
176 - برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه
یحیی شهبازی علیرضا پورشیخیان حسین اصغری شهرام امیرانتخابی رفعت شهماری اردجانیهدف اصلی پژوهش برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه می باشد. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می برد. روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی می باشد و با توجه به ماهیت پژوهش، داده ها از طریق مطالعات میدانی با تک أکثرهدف اصلی پژوهش برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه می باشد. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می برد. روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی می باشد و با توجه به ماهیت پژوهش، داده ها از طریق مطالعات میدانی با تکنیک مصاحبه و مشاهده عینی گردآوری شده اند، بدین سبب پرسشنامه در بین شهروندان، کارشناسان و مدیران شهری به تعداد 385 نفر توزیع گردید. یافته ها حاکی از آن است میانگین واقعی توزیع بافتهای فرسوده (9/2)، میانگین واقعی مناسبترین راههای بازسازی و بازآفرینی بافتهای فرسوده (8/2)، میانگین واقعی بخشهای دولتی و مدیریت شهری (1/2)، میانگین واقعی میزان موفقیت و عدم موفقیت (8/1) میباشد. میتوان به این نتیجه رسید که این شاخص ها در حد متوسطی هستند. نتایج نشان میدهد که نه تنها انگیزه های مردمی برای مشارکت اجتماعی، (به دلیل ریسک اقتصادی بالا و تسهیلات پایین) کم می باشد؛ بلکه سازمان های مربوطه در مورد انجام شدن این طرحها نظراتی مغایر با هم دارند؛ لذا چاره اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
177 - امکان سنجی بازآفرینی پیاده راه های گردشگری از منظر توسعه پایدار مورد مطالعه (بافت تاریخی شهر سمنان)
رحیمه جوادیان زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدمچکیده بافت قدیمی هر شهر نشان دهنده تاریخ و هویت گذشته آن است یکی از اقداماتی که می توان برای حفظ آن انجام داد، تبدیل این معابر به پیاده راه است که می تواند مقصدی جذاب برای پیاده روی باشد وبه رشد و توسعه پایدار شهر کمک نماید. بنابراین توجه بیشتر مدیران شهری به فضاهای ح أکثرچکیده بافت قدیمی هر شهر نشان دهنده تاریخ و هویت گذشته آن است یکی از اقداماتی که می توان برای حفظ آن انجام داد، تبدیل این معابر به پیاده راه است که می تواند مقصدی جذاب برای پیاده روی باشد وبه رشد و توسعه پایدار شهر کمک نماید. بنابراین توجه بیشتر مدیران شهری به فضاهای حرکت شهری مانند"پیاده رو"یکی از اساسی ترین بخش های سیاست های شهری برای رسیدن به توسعه پایدار خصوصاً در بافت قدیم دارای ارزش تاریخی شهرها است. در این مقاله با بررسی شاخص های مختلف پیاده راه ازمنظر توسعه پایدار در شهر سمنان شامل شاخصهای توسعه پایدار، شاخصهای گردشگری ،در فرآیند بازآفرینی پیاده راه ها براساس پرسشنامه های تدوین شده با روشهای آزمون فرضیه برابری میانگین یک جامعه t-test ، ضریب همبستگی پیرسون و سپس رتبه بندی شاخصها براساس وزن آنتروپی و در نهایت با روش TOPSIS. تحلیل داده ها انجام می گردد و فرضیه ها مورد بررسی قرار می گیرد.و به منظور تحلیل ظرقیت پیاده رو ، سطح سرویس و خدمات پیاده روها از دستورالعمل 2016 HCM استفاده شده است . نتایج حاکی ازآن است شاخصها در فرآیند بازآفرینی پیادهراه در شهر سمنان به درستی تعریف گردیده و میتواند موثر واقع شود. ولی سطح سرویس در این محدوده پایین است. و برای داشتن توسعه پایدار محور پیاده در این خیابان اهمیت پیدا می کند و سطح سرویس های بالاتری را می طلبد که با پیاده راه سازی خیابان امام این سطح سرویس به دست خواهد آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
178 - ساماندهی بافتهای فرسوده شهری با رویکرد افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل)
رقیه فتحی سیروس شفقی حسن بیک محمدیچکیده بافت فرسوده و قدیمی شهری عمدتاً به دلایلی همچون مرکزیت همیشگی در شهر، دارای اهمیت خاصی است. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی بافت فرسوده شهر آمل جهت افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین این بافت است. از نظر قلمرو زمانی بین سالهای 2014 و 2015 است. از روشهای توصیفی، ا أکثرچکیده بافت فرسوده و قدیمی شهری عمدتاً به دلایلی همچون مرکزیت همیشگی در شهر، دارای اهمیت خاصی است. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی بافت فرسوده شهر آمل جهت افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین این بافت است. از نظر قلمرو زمانی بین سالهای 2014 و 2015 است. از روشهای توصیفی، اسنادی و همبستگی در این پژوهش کاربردی استفاده شده است. از پرسشنامه کارشناسی و پرسشنامه مردمی، نقشه محلات، منابع کتابخانهای و همچنین بازدید میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. حجم نمونه در این پژوهش نیز 304 نفر روسای خانوار در بافت فرسوده و 30 نفر از کارشناسان مربوطه میباشد. با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری، نتایج حاصله از پرسشنامهها مورد ارزیابی قرار گرفته و با توجه به نتایج آنالیز SWOT و ارزیابیهای آماری، راهبردها ارائه شده و پیشنهاد گردید که از روش داوطلبانه و تنظیم دوباره زمین در ساماندهی بافت فرسوده استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
179 - ارزیابی نتایج مشارکت مردمی در بازآفرینی شهری بافت شهری منطقه 12 تهران (نمونه موردی: محله سیروس)
نرگس احمدی فرد علی موحد سیمین تولایی محمد سلیمانی محسن رحیمیچکیده با اجرای ناموفق طرحهای بهسازی و نوسازی شهری، پدیده جدیدی بنام پایداری در برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفت. از عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، بازآفرینی شهری می باشد. در این روش احیاء، بحث مشارکت شهروندان جایگاه ویژه ای پیدا می نماید. واژه مشارکت امروزه ی أکثرچکیده با اجرای ناموفق طرحهای بهسازی و نوسازی شهری، پدیده جدیدی بنام پایداری در برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفت. از عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، بازآفرینی شهری می باشد. در این روش احیاء، بحث مشارکت شهروندان جایگاه ویژه ای پیدا می نماید. واژه مشارکت امروزه یکی از بخشهای اساسی در فرهنگ توسعه به شمار می رود. مشارکت فرایندی اجتماعی، عمومی و یکپارچه است که هدف آن مشارکت دادن عموم مردم در همه مراحل توسعه می باشد. به نظر می رسد که این رویکرد در بافت های فرسوده شهری با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبانگیر این بافت ها، کارآمدترین رویکردی است که می تواند برای مواجهه با کاستی ها و نارسائی ها اتخاذ نمود. بدین منظور در این مقاله ضمن ارائه مباحث نظری، نقش مشارکت مردم در بازآفرینی مورد تاکید قرار گرفته و در ادامه به بررسی مشارکت مردم در بازآفرینی محله سیروس پرداخته و ابعاد مشارکت و تمایل آنان در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با یک دیدی جامع نگر نشان می دهد که با وجود توجه چند به مشارکت مردمی در برنامه و طرحهای و اقدامات انجام شده در نمونه موردی، این رویکرد هنوز نتوانسته است به نتایج مطلوبی در این زمینه دست یابد. نتایج این بررسی نشان می دهد که ضعف تشریک مساعی گروههای مختلف و ذی ربط (مدیریت یکپارچه ) در برنامه های بازآفرینی از مهم ترین دلایل بروز چالش های اساسی ناحیه مورد مطالعه می باشد. بدین منظور رویکردی موثرتر همچون توانمند سازی اجتماع محله ای برای استفاده از نیروهای همه بهره وران در جهت ساماندهی محله مذکور در راستای اهداف توسعه پایدار مطرح می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
180 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در أکثرچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که میتواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیستمحیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفههای پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفهها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونهگیری احتمالی و مرحلهای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونهگیری طبقهای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، بهصورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل دادهها از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرمافزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفههای تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفهها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
181 - بررسی پراکنده رویی و ظرفیتهای توسعه درونی شهر سقز
محمد سلیمانی سیمین تولایی احمد زنگانه مظهر احمدیچکیده رشد سریع و گسترش افقی شهرها درایران شاید شدیدتر از بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحالتوسعه باشد چراکه این فرایند اکثر شهرهای تاریخی ایران را از ساختار یکپارچه شهری محروم و آنها را در برابر مشکلات خاصی برای توسعه متعادل و متوازن قرار داده است. علاوه بر این، ب أکثرچکیده رشد سریع و گسترش افقی شهرها درایران شاید شدیدتر از بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحالتوسعه باشد چراکه این فرایند اکثر شهرهای تاریخی ایران را از ساختار یکپارچه شهری محروم و آنها را در برابر مشکلات خاصی برای توسعه متعادل و متوازن قرار داده است. علاوه بر این، بسیاری از اراضی، کاربری ها و بافتهای قدیمی و فرسوده بهصورت دایر و بایر در داخل شهرها در کشاکش این توسعه غیراصولی و شتابزده، از جریان عمران و توسعه صحیح شهری بازمانده و اکنون بهعنوان بافتهای مسئلهدار شهری مطرح هستند. هدف انجام این تحقیق تحلیل الگوی گسترش فضایی- کالبدی شهر سقز و شناخت ظرفیت ها و توان های موجود و نهفته این شهر بویژه، در عرصه بافت های فرسوده در راستای توسعه درونی شهر است. تحقیق حاضر بهطور غالب با یک دید شناختی- اکتشافی در چهارچوبی توصیفی-تحلیلی انجامشده است. داده های موردنیاز به دو صورت اسنادی-کتابخانه ای و میدانی جمعآوریشده است.اسناد و طرح های توسعه شهری مهم ترین منبع داده ها و اطلاعات بوده است. از نرم افزارهای Google EarthوGlobal Mapper برای تدقیق موقعیت و تعیین مساحت پهنه های توسعه درونی و Arc GIS برای بررسی الگوی رشد شهری و همپوشانی لایه های مرکز آمار با نقشه بافت های فرسوده شهر سقز و تهیه سایر نقشه ها استفاده شده است. روند توسعه فیزیکی شهر سقز از سال 1335تاکنون نشان از توسعه فیزیکی ناموزون ، پراکنده و بدون توجه لازم به معیارهای شهرسازی و زیستمحیطی دارد. نتایج مدل های به کار برده شده (ضریب موران، مدل هلدرن و انتروپی شانون) گواه بر این مسأله دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که شهر سقز دارای ظرفیت های قابل توجهی برای توسعه از درون است به طوری که اراضی قهوه ای مساحتی حدود 545 هکتار و بافت های فرسوده شهری( مرکزی،میانی و حاشیه ای) حدود 274 هکتار از محدوده شهر را به خود اختصاص داده اند. بدین ترتیب اراضی قهوه ای حدود43632 نفر و بافتهای فرسوده شهری حدود 43555 نفر ظرفیت اسکان و پذیریش جمعیت را مازاد بر جمعیت کنونی خود دارند. روشن است این وضع می تواند توسعه عمومی شهر را تا سال 1425 هدایت و در عرصه های کنونی شهر جذب نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
182 - تحلیل عوامل موثر بر توسعه صنایع فرهنگی در بازآفرینی بافت تاریخی(نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
نرگس احمدی فرد احمد پوراحمد پروین ده ده زاده سیلابیچکیده بافت های تاریخی با وجود منزلت مکانی و سکونتی پایین، همچنان منبع ارزشمندی هستند که به مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به شمار می روند. پس روش های زیادی برای حفظ و احیاء بافت ارزشمند در نظر گرفته شده است، اما بیشتر اقدام های برنامه ریزی شده که برای مرمت و أکثرچکیده بافت های تاریخی با وجود منزلت مکانی و سکونتی پایین، همچنان منبع ارزشمندی هستند که به مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به شمار می روند. پس روش های زیادی برای حفظ و احیاء بافت ارزشمند در نظر گرفته شده است، اما بیشتر اقدام های برنامه ریزی شده که برای مرمت و احیای این بافت ها صورت گرفته است، تک بعدی بوده و صرفاً جنبه کالبدی داشته است. تنها در این زمینه بازآفرینی است که توانسته با توجه به ابعاد اقتصادی فرهنگی همچون بکارگیری صنایع فرهنگی، رویکردهای فعالیت محور را در راستای مداخلات کالبدی مورد توجه قرار دهد و نقش موثری را در احیای بافت ایفا نماید. این پژوهش با بهره گیری از الگوی تحقیق توصیفی- تحلیلی و با بکارگیری رویکردی میان رشته ای و با استفاده از مدل تحلیلی و راهبردی- عملیاتی سعی نمود که شاخص های توسعه صنایع فرهنگی را در زمینه های شهری و امکانات توسعه ای در راستای بازآفرینی منطقه مورد مطالعه را با نیازها و مسائل محدودیت های منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد تا راهبردهای عملیاتی را برای برآورده ساختن نیازها و به حداقل رساندن محدودیت ها و مسائل بافت تاریخی منطقه ارائه دهد. در عین حال نتایج تحقیقات سعی نمود که نشان داد که مجموعه ای از صنایع فرهنگی با استفاده از مزیت های بافت تاریخی می توانند تقویت و غنی گردد و هم اینکه بافت تاریخی نیز می تواند با بهره گیری از ویژگی ها و مزیت های استقرار صنایع فرهنگی بنیان های عملکردی و فضایی خود را بازآفرینی و تقویت نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
183 - بررسی بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تأکید بر رویکرد باز آفرینی
پروین سلیمی یکتا سید جمال الدین دریاباری سید خلیل سید علیپورچکیده توسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 بهعنوان میراث دار تهران قدیم و بهعنوان قلب اقتصادی کشور محسوب أکثرچکیده توسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 بهعنوان میراث دار تهران قدیم و بهعنوان قلب اقتصادی کشور محسوب میشود. هدف از پژوهش بررسی بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تأکید بر رویکرد بازآفرینیامیباشد. روش تحقیق از نوع کاربردی- توصیفی میباشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای به جمعآوری اطلاعات پرداختهشده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای میباشد. اطلاعات یدست آمده با استفاده از تکنیک سوات تحلیل شده و نتایج نشان میدهد که ضعف همبستگی بین اجتماع و کالبد، موجب فرسودگی ساختار اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی منطقه شده است. Abstract Urban development has had many consequences for the cities, which has been challenged by many urban contexts. Improvement and modernization of urban texture in the central part of cities leads to texture management. The 12th area is considered to be the heritage of Tehran and it is considered as the economic heart of the country The purpose of this research is to investigate the renovation and renovation of worn-out tissues in the 12th district of Tehran with an emphasis on recreational approach. The research method is applied-descriptive And has been collecting information using documentary and library methods. The statistical population of this research consists of experts and multi-stage cluster random sampling The information was obtained using the SWOT technique And the results show that the weakness of the correlation between the community and the body has caused the exhaustion of the economic, social and environmental structure of the region. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
184 - ارزیابی سیاستهای مداخله در بافت مرکزی شهر(نمونه موردی: کلانشهر تبریز)
مصطفی بصیری میر سعید موسوی کریم حسینزاده دلیرچکیده مراکز شهری نماد فرهنگی شهرها به شمار میآیند. بیتوجهی به این مراکز در جریان رشد شتابان شهرنشینی، آنها را با مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روبه رو کرده و علاوه بر مختل کردن حضور انسان، بافتهای این مراکز را دچار فرسودگی نموده است. در سالهای اخیر در ب أکثرچکیده مراکز شهری نماد فرهنگی شهرها به شمار میآیند. بیتوجهی به این مراکز در جریان رشد شتابان شهرنشینی، آنها را با مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روبه رو کرده و علاوه بر مختل کردن حضور انسان، بافتهای این مراکز را دچار فرسودگی نموده است. در سالهای اخیر در بافت مرکزی شهر تبریز مداخلاتی توسط نهادهای مسئول قرارگرفته است. این مداخلات پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیستمحیطی مثبت و منفی در زندگی ساکنان این منطقه به دنبال داشته است که از جمله ی این مداخلات میتوان به بازسازی و احیاء بافت فرسوده بلوک گلستان، توسعه و تعریض بازار مشروطه و توسعه و تعریض خیابان رضا نژاد اشاره کرد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهشهای کاربردی و به لحاظ روش تحقیق پیمایشی است که جامعه آماری آن، افراد بالای 18 سال و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر از شهروندان بافت مرکزی به عنوان نمونهی آماری برآورد گردید. شیوه نمونهگیری، نمونهگیری ترکیبی هدفمند است و 378 پرسشنامه در بین سرپرستان خانوار منطقه 8 شهرداری تبریز توزیع گردید. چهار معیار کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به عنوان معیارهایی برای ارزیابی طرحهای موردنظر انتخاب شد و به منظور تحلیل دادهها، از آزمون T و فرایند تحلیل شبکهای (ANP) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون T گویای این است که مداخلات صورت گرفته تأثیر مثبتی را بر محدوده مذکور دارد. بر اساس فرایند تحلیل شبکهای، بعد کالبدی با وزن 451/0 بیشترین تأثیر و بعد اجتماعی با وزن 119/0 کمترین تأثیر را بر روی سطح کیفیت محیط حاصل از مداخلات صورت گرفته، داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
185 - ارزیابی کیفیت زندگی در بافتهای برنامهریزی شده نواحی شهری (نمونه موردی: محله کارمندان شهر زنجان)
محسن احدنژاد اسماعیل دویران سعید نجفیچکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخصهای مهمی است که تنزل و ارتقای آنها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنا أکثرچکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخصهای مهمی است که تنزل و ارتقای آنها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنان بافتهای برنامهریزی شده در شهر یکی از وظایف برنامه ریزان و مدیران شهری است. آنچه این پژوهش در پی آن است ارزیابی کیفیت زندگی در بافتهای برنامهریزی شده شهر زنجان با نمونه موردی شهرک کارمندان است. روش تحقیق در این از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است، که در آن 143 خانوار بصورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. دادههای حاصل در نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و جهت دستیابی درجه و اختلاف کیفیت زندگی در محله برنامهریزی شده با استفاده از مدل Topsis و AHPمورد سنجش قرار میگیرند. نتایج مطالعات نشان داد که اولاً محله کارمندان در وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخصهای اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی علیرغم نارضایتی قرار گرفته و اختلاف چشمگیری بین شاخصها وجود ندارد. ثانیاً بین شاخصهای کیفیت زندگی در این محله رابطه متقابل و معناداری حاکم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
186 - ارزیابی جایگزینهای نوسازی در بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: بافت فرسوده امامزاده حسن)
محمد پور نبوی ناصر اقبالی یوسفعلی زیاریچکیده در چند دههی اخیر سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامهریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده یکی از کلیدیترین مراحل احیاء أکثرچکیده در چند دههی اخیر سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامهریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده یکی از کلیدیترین مراحل احیاء این بافت ها بوده است. محله امامزاده حسن به عنوان یکی از بافتهای فرسوده کلانشهر تهران نقش بسیار مهمی در جذب جمعیت پایتخت را دارد، این محله با داشتن عملکردهای متنوع و گسترده، همواره از موقعیت ممتازی در سطح منطقه شهری تهران برخوردار بوده و در شهر تهران به صورت یک محله مسلط عمل کرده و با تمرکز جمعیت و فعالیت مواجه گردیده است. بافت فرسوده و قدیمی به عنوان یکی از مشکلات و معضلات شهر تهران به شمار میرود که مساحت بافت فرسوده مصوب برابر با ۴۴۰۰ هکتار میباشد که نسبت آن به سطح کل شهر برابر با ۵ درصد است. بخش مهمی از بافت فرسوده شهر تهران را هستههای روستایی قدیمی واقع در محدوده قانونی این شهر شکل دادند. این هستهها در معضلاتی از قبیل ریزدانگی بناها، عرض کم معابر، قدمت بالای ابنیه، غیر مقاوم بودن آنها، متروکه شدن برخی از ساختمانها، امکان جابجایی جمعیت و فعالیتها، جایگزینی فعالیتهای ناسازگار، توان مالی پایین ساکنین و خدماترسانی ضعیف هستند. این عوامل از موانع دستیابی به توسعه پایدار محسوب میگردند و ضرورت تدوین الگویی مناسب جهت نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده آن دارای اهمیت میباشد. در این پژوهش جهت ترسیم الگو و رویکرد مداخله در سطح محدوده بافت فرسوده، پس از شناخت وضع موجود محدوده مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل آن از طریق ماتریس SWOT، جایگاه محدوده در ماتریس داخلی - خارجی تعیین گشت. نتیجه این تحلیلها نشان داد که محدوده مورد بررسی در ماتریس نه خانهای در موقعیت رقابتی قرار دارد. پس از آن مجموعهای از شاخصها و معیارهای ارزیابی در تکنیک گروه دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند که الگوی انبوهسازی مشارکتی بالاترین امتیاز را گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
187 - پیشنهاد استفاده از الگوی ساقهای در بررسی توسعه ادواری و فرسودگی بافتهای شهری
فریبرز یدالهی مختار یوردخانیچکیده در کنار نظریههای متعدد ساخت شهر که نحوه رشد و توسعه شهر در ادوار مختلف را بررسی مینمایند، تعیین نواحی سکونت و اشتغال، در دورههای مختلف جریانات اجتماعی درون شهرها را تبیین مینمایند و هرکدام سعی بر آن دارند تا قسمتی از واقعیت شکلگیری و تحول شهرها را ضابطهمند أکثرچکیده در کنار نظریههای متعدد ساخت شهر که نحوه رشد و توسعه شهر در ادوار مختلف را بررسی مینمایند، تعیین نواحی سکونت و اشتغال، در دورههای مختلف جریانات اجتماعی درون شهرها را تبیین مینمایند و هرکدام سعی بر آن دارند تا قسمتی از واقعیت شکلگیری و تحول شهرها را ضابطهمند سازند. از آنجاییکه شهر پیچیدهترین ساخته دست بشر است و علل و عوامل متعدد و گاه غیرمترقبه روند زندگی آنرا با چالشهای اساسی روبرو میسازد و وجود فرهنگهای مختلف، اقلیم و شرایط مکانی متفاوت و نقشهایی که هر شهر در طول تاریخ بر میگزیند بههمراه تخریبها و بازسازیها هرگونه ضابطهای را در بررسی و پیشبینی مراحل توسعه آن ناکام میگذارد. دراین پژوهش تعمیمی که سعی در یافتن قواعد کلی رشد شهر و فرسودگی بافتهای شهری دارد و بهلحاظ هدف بهعنوان مطالعه بنیادی طبقهبندی میگردد تلاش گردیده که با نگاهی بر نظریههای موجود و با استفاده از روش پژوهش اکتشافی نظریه رشد شهر بر مبنای الگوی ساقهای را ارائه تا ضمن بررسی روند رشد شهر، دلایل فرسودگی بافتهای تاریخی و ایجاد بافتهای جدید شهری تبیین گردد. در این مدل، دلایل فرسودگی بافتها، نحوه برخورد با بافتهای فرسوده و راهکارهای بنیادی تقویت و اصلاح این بافتها بررسی و در شهر سمنان بهعنوان مطالعه موردی بهکارگرفته شده است. مساله مورد بررسی این پژوهش این است که آیا میتوان بافتهای فرسوده شهری را مدلسازی نمود؟ دلایل اصلی موثربر فرسودگی بافتهای شهری چه میباشد؟ در راستای پاسخ به این سوالات مدل الگوی ساقه ای تدوین یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
188 - ساماندهی بافت فرسوده منطقه 12 شهر تهران با استفاده از تکنیک SWOT
مجید کریم پور ریحان شهرزاد شریف جاهدچکیده پدیده آشنای توسعه شهرنشینی و گسترش مهار ناپذیر شهرها که در مقاطع مختلف تاریخی بروز کرده، پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بافتهای بسیاری از شهرها دچار چالشهای اساسی شده است و به دنبال خود نابه سامانی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی را به وجو أکثرچکیده پدیده آشنای توسعه شهرنشینی و گسترش مهار ناپذیر شهرها که در مقاطع مختلف تاریخی بروز کرده، پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بافتهای بسیاری از شهرها دچار چالشهای اساسی شده است و به دنبال خود نابه سامانی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی را به وجود آورده. رویکرد حاکم بر این پژوهش (توصیفی- تحلیلی) است و جامعه آماری محلات فرسوده منطقه 12 شهر تهران بر اساس طرح تفصیلی منطقه و مصاحبه با کارشناسان این حیطه می باشد. در این پژوهش با استفاده ار تکنیک swot به تحلیل و بررسی بافت فرسوده منطقه 12 تهران به عنوان میراث دار پیشینه تهران و قلب اقتصادی کشو پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که این محدوده از نقاط ضعف و تهدید بالایی برخوردار است و در عین حال نیز از نقاط قوت و فرصتهای بهینه ای جهت بهره گیری و رسیدن به حد مطلوب برخودار می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
189 - سنجش شاخصها و الگوهای اثرگذار در تابآوری بافتهای شهری(مطالعه موردی محلات تجریش، جنتآباد شمالی و فردوسی شهر تهران)
علی لنگرنشین عباس ارغان زینب کرکه آبادیچکیده تابآوری چه در کلانشهرها و چه شهرهای کوچک در برابر بحران مطرح می شود. وقتی از بحران در شهرها صحبت میشود، عموماً هم بلایای طبیعی همچون سیل، توفان، زلزله یا آتشسوزی و هم بحرانهای مصنوع است. کلانشهر تهران از جمله شهرهایی است که در مورد تابآوری کلان و خرد و محل أکثرچکیده تابآوری چه در کلانشهرها و چه شهرهای کوچک در برابر بحران مطرح می شود. وقتی از بحران در شهرها صحبت میشود، عموماً هم بلایای طبیعی همچون سیل، توفان، زلزله یا آتشسوزی و هم بحرانهای مصنوع است. کلانشهر تهران از جمله شهرهایی است که در مورد تابآوری کلان و خرد و محله محور آن مباحث بسیاری وجود دارد. هدف اصلی این مقاله سنجش شاخص ها و الگوهای اثرگذار در تاب آوری بافت های شهری محلات تجریش، جنتآباد شمالی و فردوسی شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که وضعیت محلات مورد مطالعه در این مقاله از نظر شاخصها و الگوهای اثرگذار در تاب آوری بافت های شهری چگونه است؟ فرضیهای را که در این مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی فوق در صدد تجزیه و تحلیل آن برآمدهایم این است که به نظر میرسد الگوها و شاخصهای تابآوری در شهر تهران در شرایط بحرانی چندان انعطافپذیر نبوده و بایستی مجدداً با استفاده از الگوهای علمی تابآوری شهری اصلاح و بازنگری شوند. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از واقعیات موجود در کتابهای و مطالعات صورت گرفته و مشاهدات میدانی به تحلیل و تبیین موضوع مورد بررسی پژوهش پرداخته شود. نتایج مقاله نشان میدهد که شهر تهران و محلات مورد مطالعه در صورت مواجهه شدن با بحران از چهار بعد اجتماعی (مهاجرت، ازدحام و شلوغی جمعیت ساکن و ضعف آگاهی در مورد مواجهه با شرایط بحران و راحتطلبی و ضعف قوای جسمانی)، اقتصادی (متکی بودن بر خدمات، نداشتن زیرساختهای اقتصادی بومی، تولید محور نبودن، میزان مصرف بالا و وابستگی شدید به نهادهای خدمات رسان دولتی) ، نهادی (عدم برخورداری نهادهای شهری از تجهیزات مدرن و کافی، عدم برخورداری از کارکنان کارآزموده و آماده، تعدد و هم سویی و عدم تفکیک وظایف نهادها و بودجه ناکافی) و کالبدی ( سرانه محیطزیست ناکافی، تخریب محیطزیست ادامهدار، تأسیسات و زیرساختهای فاقد ظرفیت و گنجایش حجم جمعیت کنونی) تاب آوری قدرت مقاومت و بازگشتپذیری ضعیفی خواهند داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
190 - ارزیابی اثرات بافت کالبدی در افزایش امنیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: محلات شهر امیرکلا)
رضا لحمیانچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس أکثرچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آنها در این فضاها می باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی کار شده با توجه به اهمیت موضوع امنیت اجتماعی شهر، به منظور اجرای پژوهش سه فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه در نمونه ای از شهروندان که با مدل کوکران تعیین شده است، مسئولان و مدیران شهری و متخصصان و شهروندان شهر امیرکلا در نظر گرفته شده است و روش نمونه گیری تصادفی می باشد. در تحلیل اسنادی نیز پس از استخراج و گردآوری داده ها از منابع و همچنین با استفاده از تحلیل پرسشنامه، درستی یا عدم درستی فرضیه های پژوهش مشخص می گردد. پرسشنامه تنظیم شده تحقیق بین 253 نفر از شهروندان و متخصصان امور شهری در محلات نوساز (127) و محلات فرسوده (126) تقسیم و پس از جمع آوری، نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن محاسبه که برابر با 881 .0 برآورد شده است، که کمیت این عدد نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه تلقی می گردد. همچنین در روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش نیز از آزمون T یک نمونه ای، برای بررسی تشخیص مطلوبیت مؤلفه ها و گویه ها، استفاده از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین مؤلفه های کالبدی با افزایش امنیت اجتماعی شهر امیرکلا، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که وضعیت مؤلفه های کالبدی در محلات نوساز و فرسوده شهر امیرکلا در وضعیت نامطلوبی قرار داشته و با کیفیت مدنظر فاصله بسیاری دارد. در این راستا و در جهت بهبود امنیت اجتماعی در شهر امیرکلا پیشنهاداتی ارائه گردید از جمله: فضاسازی برای مشارکت تمام مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
191 - تبیین اثرات سیاستهای بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری (موردپژوهی: منطقه 12 شهرداری تهران)
پانتهآ ابوذری یوسفعلی زیاریچکیده از جمله سیاستهای مؤثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای فرسوده شهری دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل هستند که شناسایی وضعیت کالبدی - عملکردی این بافت ها به منظور برنامهریزی و أکثرچکیده از جمله سیاستهای مؤثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای فرسوده شهری دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل هستند که شناسایی وضعیت کالبدی - عملکردی این بافت ها به منظور برنامهریزی و مدیریت حفظ و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. وجود بافتهای فرسوده شهری در شهر تهران و اجرای سیاستهایی توسط دولت و شهرداری با هدف احیای آن، دارای آثار متفاوت بر بافت شهری و کیفیت زندگی شهروندان بوده است که سنجش آثار این سیاستها، مزیتها و ضعفهای این طرح ها را مشخص میکند. بنابر این هدف این پژوهش، تبیین آثار سیاستهای مداخله در بافت فرسوده در منطقه 12 شهر تهران میباشد. روش این مقاله، توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار جمعآوری دادهها بصورت پرسشنامه و جهت تحلیل از T تک نمونه ای، آزمون همبستگی اسپیرمن، آزمون فریدمن از نرمافزار Spss و جهت تحلیل عاملی تأییدی از نرمافزار Liserel مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که سیاستهای اجرا شده در راستای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده منطقه 12 منجر به بروز ناپایداری شده و همچنین رابطه معناداری بین سطح مولفههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی و اجرای سیاستهای بهسازی و نوسازی وجود دارد. بنابراین تحلیل سیاست ها مبتنی بر بازآفرینی پایدار شهری یکپارچه نگر بوده و تمامی ابعاد که تحت تأثیر اجرای سیاست ها در بافت فرسوده صورت می پذیرد را مورد سنجش قرار میدهد. نتایج تحلیل عاملی نشان از برازش مناسب این مدل جهت سنجش آثار سیاستهای بهسازی و نوسازی در مناطق شهر تهران دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
192 - نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری (نمونه موردی: محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان)
سیده مریم عقیلی رضا لحمیان عباس علیپور نخیچکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری در محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی خانوارهای ساکن محله شاهزاده قاسم گرگان بوده که بر اساس نقشه طرح جامع در منطقه دو شهرداری گرگان واقع درخیابان چاله باغ أکثرچکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری در محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی خانوارهای ساکن محله شاهزاده قاسم گرگان بوده که بر اساس نقشه طرح جامع در منطقه دو شهرداری گرگان واقع درخیابان چاله باغ، حدود 450 خانوار می باشد که در محوطه ای به مساحت حدود 17240 مترمربع واقع شده است. با توجه به ماهیت این تحقیق، سرپرستان خانوارها به عنوان عناصر و واحدهای جامعه آماری در این پژوهش فرض شده اند. به منظور جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی پرسشنامه توسط اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن بوسیله آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. به منظور سنجش نرمالیته بودن داده ها از آزمون های کلموگروف - اسمیرنوف و برای آزمون فرضیات از آزمون نسبت دو جمله ای ( Binomial - Test ) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داده که نوسازی و بازسازی بافت فرسوده محله شاهزاده قاسم گرگان، باعث افزایش کیفیت زندگی اهالی این محله گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
193 - ریزازدیادی سیکلامن ایرانی (Cyclamen persicum Mill.)
امید کریمی بهزاد کاویانیسیکلامن یا نگونسار (Cyclamen persicum Mill.) گیاه ژوخهای چندساله متعلق به خانوادهی Myrsinaceae (پامچال یا Primulaceae سابق) و دارای 22 گونه میباشد. گونههای سیکلامن، بومی نواحی مدیترانهای و اروپای مرکزی میباشند و در سراسر نواحی معتدله کشت میشود. سیکلامن ایرانی یک أکثرسیکلامن یا نگونسار (Cyclamen persicum Mill.) گیاه ژوخهای چندساله متعلق به خانوادهی Myrsinaceae (پامچال یا Primulaceae سابق) و دارای 22 گونه میباشد. گونههای سیکلامن، بومی نواحی مدیترانهای و اروپای مرکزی میباشند و در سراسر نواحی معتدله کشت میشود. سیکلامن ایرانی یکی از مهمترین محصولات زینتی است که به عنوان یک گل گلدانی گلدار برای تولید در زمستان در سراسر جهان به فروش میرسد. سیکلامن ایرانی با داشتن رنگهای متنوع، مهمترین و ارزشمندترین گونه گلدانی سیکلامنها محسوب میشود. برای افزایش سرعت تکثیر این گیاه، بذرها به عنوان ریزنمونهها در محیط کشت موراشیک و اسکوگ (MS) به همراه ترکیبی از غلظتهای صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم بر لیتر از هر دوی تنظیمکنندههای رشد گیاهی نفتالین استیک اسید (NAA) و 6-بنزیل آدنین (BA) کشت شدند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد برگ (20/6 در هر گیاه) و بالاترین درصد جوانهزنی (50/83 درصد) در ریزنمونههای کشتشده در محیط حاوی 1 میلیگرم در لیتر BA همراه با 1 میلیگرم در لیتر NAA به دست آمدند. بیشترین سطح برگ (با میانگین 70/16 میلیمتر) و بیشترین تعداد ریشه (15/6 در هر گیاه) در تیمار 5/1 میلیگرم در لیتر BA همراه با 5/1 میلیگرم در لیتر NAA مشاهده گردیدند. صفات طول برگ و طول ریشه نیز اندازهگیری شدند. تجزیهی همبستگی صفات مورد مطالعه با یکدیگر نشان داد که بیشترین همبستگی بین تعداد برگ و تعداد ریشه دیده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
194 - بررسی پدیده سالیتون در انتقال لیزر در فیبرهای نوری و کاربرد آن در درمان بافت
زهرا محمودزاده زرندی پرویز زبدهچکیده پوست انسان یک بافت سه لایه ی غیرهمگن است که خواص گرمایی و فیزیکی هر یک از لایه های آن شامل اپیدرم ، درم و هیپودرم با یکدیگر تفاوت دارند . در فرایندهای درمانی ، تعیین شدت منبع مولد پرتوی لیزر ، بر اساس میزان حرارتی است که در هر یک از سه لایه ی مختلف پوست تولید می ک أکثرچکیده پوست انسان یک بافت سه لایه ی غیرهمگن است که خواص گرمایی و فیزیکی هر یک از لایه های آن شامل اپیدرم ، درم و هیپودرم با یکدیگر تفاوت دارند . در فرایندهای درمانی ، تعیین شدت منبع مولد پرتوی لیزر ، بر اساس میزان حرارتی است که در هر یک از سه لایه ی مختلف پوست تولید می کند و کنترل شدت ، بهینه سازی و پیش بینی شکل تپ لیزر به هنگام برخورد با بافت ، حائز اهمیت است ، چرا که با تابش لیزر دمای بافت افزایش می یابد و عدم کنترل آن، باعث آسیب حرارتی به بافت می گردد. در این پژوهش با توجه به معادله ی عمومی سالیتون جهت احراز شکل مناسبی از تپ خروجی در انتهای محیط انتقال دهنده (فیبر نوری ) با استفاده از روشهای محاسبات عددی ، ضرایب معادله ی سالیتون شامل ضریب پاشندگی (B) ، ثابت انتشار (β) و ضریب اتلاف بهنجار شده (Γ) بدست آمده است . این ضرایب می تواند در تعیین ساختار محیط انتقال لیزر یعنی جنس ، ضریب شکست ، قطر ، طول و... بکار رود . لذا طراحان قادر به تعیین محیط سالیتونی که تپ ورودی با حفظ شکل و بدون تغییر از انتهای فیبر نوری خارج گردد ، می باشند . انعطاف پذیری فیبرهای اپتیکی ، دسترسی به اندامهای مختلف داخلی بدن ، جهت درمان را مقدور می سازد . بنظر می رسد تعیین ساختار بهینه ی اجزای محیط انتقال میتواند افق جدیدی در درمانهای کنترل شده با لیزر را ارائه دهد . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
195 - مطالعه تاثیر و عوارض داروی متیل دوپا بر تغییرات بافت کلیه موش صحرایی نر
مهدی احمدی فر سید مهدی کلانتر ناصر کلهر سپیده جعفرزاده راستین فاطمه تقوایی مهدی لطفی پناهمقدمه: افزایش بیماری های کلیوی در جوامع بشری در حال حاضر یکی از نگرانی های متخصصان اورولوژی محسوب میشود. بسیاری از این اختلالات کلیوی می تواند مربوط به مصرف داروهای مختلف از جمله داروهای پایین آورنده فشار خون باشد. روش کار: در این مطالعه تجربی از 40 سر موش صحرایی نر نژا أکثرمقدمه: افزایش بیماری های کلیوی در جوامع بشری در حال حاضر یکی از نگرانی های متخصصان اورولوژی محسوب میشود. بسیاری از این اختلالات کلیوی می تواند مربوط به مصرف داروهای مختلف از جمله داروهای پایین آورنده فشار خون باشد. روش کار: در این مطالعه تجربی از 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار استفاده گردید. رت ها در 4 گروه 10 تایی که گروه کنترل آب و گروه های تجربی به ترتیب 03/0 ،6 0/0 و 08/0 میلی گرم بر کیلوگرم داروی متیل دوپا را به طریق گاواژ دریافت کردند. بعد از 1 ماه 40 سر موش هریک از گروه ها تحت بیهوشی قرار گرفتند و کلیه آن ها خارج شد. مقاطع میکروسکوپی تهیه شده پس از آماده سازی با استفاده از روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی شدند و سپس نمونه های رنگ آمیزی شده با میکروسکوپ نوری مورد مشاهده و بررسی قرار گرفتند و از نمونه های مورد نظر با استفاده از میکروسکوپ نوری دوربین دارتصویر تهیه گردید. نتیجه: نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان می دهد که مصرف داروی متیل دوپا با دوز بالا باعث اختلال در عملکرد کلیه و همچنین در فرآیند آنزیم های مربوطه عملکرد منفی دارد و باعث تغییرات چشم گیری در لایه های مختلف کلیه خواهد شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج باید دقت لازم در تجویز داروی متیل دوپا به بیماران با احتیاط بیش تری صورت گیرد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
196 - پردازش تصاویر فراصوت درونرگی (IVUS) برای استخراج بافت مجازی
رضا معاشرتی حسن تشکریهدف: بیماریهای قلبی عروقی در دهههای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. یکی از نارساییهای قلبی، بیماری گرفتگی عروق کرونر است که با جمع شدن پلاکها در دیواره عروق کرونری ایجاد میشود. هدف پژوهش حاضر، تشخیص محل پلاکها و بهبود مناطق سایه پشت پلاکهای کلسیمی با استفاده أکثرهدف: بیماریهای قلبی عروقی در دهههای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. یکی از نارساییهای قلبی، بیماری گرفتگی عروق کرونر است که با جمع شدن پلاکها در دیواره عروق کرونری ایجاد میشود. هدف پژوهش حاضر، تشخیص محل پلاکها و بهبود مناطق سایه پشت پلاکهای کلسیمی با استفاده از روشهای خودکار پردازش تصویر است.مواد و روشها: در این پژوهش برای آشکارسازی پلاکهای کلسیمی و ناحیه تحت سایه در تصاویر فراصوت درون رگی، الگوریتمی خودکار طراحی و پیادهسازی شد. در این الگوریتم برای انتخاب آستانه تشخیص و آشکارسازی مرز سایهها، به ترتیب از روش آستانهگذاری آتسو و روش کانتور فعال استفاده شده است. همچنین کیفیت نواحی سایهدار با روشهای تعدیل هیستوگرام و تطبیق هیستوگرام بهبود داده شد. بدین منظور تصاویر 26 بیمار دارای گرفتگی عروق کرونری از دو بیمارستان منتخب شهر اردبیل، با همکاری پزشک انتخاب شد.یافتهها: با استفاده از الگوریتم پیادهسازی شده برای دو حالت وجود یا عدم وجود پلاک در تصاویر و درستی یا نادرستی تشخیص، تمامی پلاکها در تصاویر بررسی و با نتایج حاصل از تشخیص پزشک مقایسهشد.نتیجهگیری: نتایج روش استفاده شده در این پژوهش نسبت به پژوهشهای دیگر، به دلیل کار بر روی تعداد زیادی از تصاویر واقعی بیماران و اعتبارسنجی نتایج با نظر پزشک متخصص قلب و عروق، باعث تشخیص دقیقتری از پلاکهای کلسیمی شد. همچنین نتایج بهبود کیفیت تصاویر نشان داد که بهبود کیفیت سایهها به دلیل قرارگیری آنها در خارج از محدوده قرارگیری پلاکها، اطلاعات ارزشمندی را در خصوص تعیین مرز خارجی رگ و محل پلاکهای کلسیمی نمیدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
197 - تعیین دز جذبی نسبت به بافت کبد در عمل رادیوتراپی توسط نوترون
سید علیرضا موسوی شیرازیدر این مقاله ، یک بافت کبد واقعی همراه با بافت‎های نرمی که در قسمت جلوی آن قرار دارند (مانند چربی و پوست) به عناصر تشکیل دهندۀشان تجزیه شده‎است و سپس مورد تابش دهی به‎وسیلۀ نوترون در عمل رادیوتراپی قرار گرفته‎است. این مطالعه می تواند برای همۀ بافت های کب أکثردر این مقاله ، یک بافت کبد واقعی همراه با بافت‎های نرمی که در قسمت جلوی آن قرار دارند (مانند چربی و پوست) به عناصر تشکیل دهندۀشان تجزیه شده‎است و سپس مورد تابش دهی به‎وسیلۀ نوترون در عمل رادیوتراپی قرار گرفته‎است. این مطالعه می تواند برای همۀ بافت های کبد درخصوص درمان سرطان قرار گیرد. مقادیر دز جذبی در یک بافت کبد در نتیجۀ برخورد بین نوترون ها با هستۀ عناصر تشکیل دهندۀ بافت کبد تعیین شده‎است. در این مطالعهی توصیفی – مقطعی بافت کبد ، مورد تابش دهی به وسیلۀ نوترون قرار داده‎شد و مقادیر دز جذبی یا انرژی جذب شده در هر یک از مواد تشکیل دهندۀ بافت کبد بدست آورده‎شد. نتایج با استفاده از آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار Excel V2010 و SPSS V16 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‎های مطالعه حاکی از آن ‎است که اگر ترکیبات موجود در بافت کبد ، پی و پوست به عناصر تشکیل دهنده شان نظیر هیدروژن ، اکسیژن ، کربن ، نیتروژن ، سولفور و سدیم تجزیه شوند ، مقادیر دزهای جذبی نسبت به عناصر تشکیل دهندۀ بافت کبد ، پی و پوست که هر یک دارای اعداد جرمی مختلف می باشند. بیشترین مقادیر دز جذبی به عنصر هیدروژن و به سبب فراوانی آن مربوط است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
198 - اثرمحافظتی ماده موثر زردچوبه (کورکومین) بر کشت بافت تخمدان موش سوری
محسن حسینی فرهاد محمدی قشلاق زهرا خداپرست علی محمدعینیاستفاده از آنتی اکسیدان ها به عنوان یک روش شناخته شده برای افزایش تعداد فولیکول ها و تخمک گذاری در حیوانات وانسان می باشد. ماده موثره زرد چوبه کورکومین (Curcumin) موجب مهار لیپوکسیژناز ، سیکلوکسیژناز می باشد. لذا در این مطالعه اثر غلظت های مختلف کورکومین بر کشت بافت تخم أکثراستفاده از آنتی اکسیدان ها به عنوان یک روش شناخته شده برای افزایش تعداد فولیکول ها و تخمک گذاری در حیوانات وانسان می باشد. ماده موثره زرد چوبه کورکومین (Curcumin) موجب مهار لیپوکسیژناز ، سیکلوکسیژناز می باشد. لذا در این مطالعه اثر غلظت های مختلف کورکومین بر کشت بافت تخمدان موش سوری بررسی شده است. دراین مطالعه تعداد40 جفت تخمدان از موش ماده 5 هفته ای پس از تشخیص فاز سیکل جنسی (استروس) به ظروف مخصوص کشت اندام ، منتقل شد. گروه های مورد مطالعه با غلظت های مختلف کورکومین(80و40،20،10) نانوگرم بر میلی لیتر مورد بررسی قرار گرفتند. تخمدان ها بمدت 6 روز در محیط کشت شدند و از نظر تعداد فولیکول های و اندازه لایه های تکا و گرانولوزا مورد بررسی قرارگرفتند و با نرم افزار SPSS ورژن 20 با تست ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در مقایسه تعداد فولیکول های اولیه تک لایه بین گروه کنترل (2/3±7/15) و درگروه های تیمار با غلظت های 80و10،20،40 نانوگرم در میلی لیتر کورکومین بترتیب(9/5±3/33 ،0/5±0/31 ، 2/4±5/31 ،2/3±7/15) بود که افزایش معنی داری را در تمام گروه های تیمار نسبت به کنترل نشان داد(P<0.05). در تعداد فولیکولهای بالغ گروه کنترل کشت شده (0/4±40) نسبت به گروه تیمار با غلظت 10 نانوگرم بر میلی لیتر (2/3±5/48) نیز افزایش معنی داری در تعداد فولیکولهای بالغ داشته است. با توجه به نتایج به دست آمده بر تعداد و کیفیت فولیکولهای بدست آمده به نظر میرسد این روش در تولید حفظ و تکوین فولیکولهای تخمدانی در محیط کشت موثر و کارامد می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
199 - بررسی اثر عصاره متانولی پگانوم هارمالا و هارمین بر آسیب بافتی ناشی از دیابت در کلیه رتهای نر نژاد ویستار
فروغ کجباف شهربانو عریان رامش احمدی اکرم عیدیهدف: از عوارض خطرناک دیابت، نفروپاتی دیابتی است که شیوع نسبتاً بالایی در بیماران دیابتی داشته و باعث نارسایی کلیه می شود. بررسی روند تخریب و مکانیسمهای جلوگیریکننده از آن در جهت کاهش آسیبهای بافتی مخصوصا با تیمار توسط گیاهان می تواند موضوع قابل تاملی باشد . مواد و أکثرهدف: از عوارض خطرناک دیابت، نفروپاتی دیابتی است که شیوع نسبتاً بالایی در بیماران دیابتی داشته و باعث نارسایی کلیه می شود. بررسی روند تخریب و مکانیسمهای جلوگیریکننده از آن در جهت کاهش آسیبهای بافتی مخصوصا با تیمار توسط گیاهان می تواند موضوع قابل تاملی باشد . مواد و روشها: در این تحقیق اسپند با نام علمیPeganum harmala ، گیاهی از خانواده Zygophyllaceae و ماده موثره آن به نام هارمین در آسیب کلیوی ناشی از دیابت، بر روی 80 راس رت نر نژاد ویستار در گروههای تجربی و دیابتی تحت تیمار با عصاره متانولی دانه و برگ پگانوم هارمالا و نیز هارمین صورت گرفت. پس از انجام مراحل فیکس و پاساژ بافتی، لامهای میکروسکوپی تهیه شده و مطالعه گردید. یافتهها: در بررسیهای بافتی چهار فاکتور تغییرات اپی تلیالی، تخریب توبولی، التهاب لوکوسیتی و گرفتگی مویرگی در کلیه بررسی و مشخص شد، گروه رت دیابتی دریافتکننده هارمین و گروه رت دیابتی دریافتکننده عصاره دانه دچار تخریب و آسیبدیدگی کمتری شده است در حالی که در گروه رت دیابتی دریافتکننده عصاره برگ این آسیبها بالاتر بود و جالب توجه بود که درگروههای تجربی هیچ اختلافی با گروه کنترل مثبت مشاهده نگردید. نتیجهگیری: طبق نتایج بافتی در تحقیق ما عصاره دانه و هارمین این توانایی را دارد که جلوی آسیب بافتی ناشی از دیابت را بگیرد که این را میتوان به آلکالوئید هارمین موجود در دانه نسبت داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
200 - مطالعه ساختار کالبدشناسی و بافتشناسی مری و چینهدان در اردک مسکوئی
جلیل پورحاجی سید رشید هاشمیهدف: اردک پرندهای است که زیستگاه آن بیشتر در آب بوده و تنوع گونهای زیادی دارد. مری بدلیل انتقال ماده غذایی و چینهدان به دلیل ذخیره کردن مواد غذایی از اعضای مهم دستگاه گوارش پرندگان میباشند. هدف پژوهش حاضر مطالعه آناتومی و بافتشناسی مری و چینهدان در اردک مسکوئی أکثرهدف: اردک پرندهای است که زیستگاه آن بیشتر در آب بوده و تنوع گونهای زیادی دارد. مری بدلیل انتقال ماده غذایی و چینهدان به دلیل ذخیره کردن مواد غذایی از اعضای مهم دستگاه گوارش پرندگان میباشند. هدف پژوهش حاضر مطالعه آناتومی و بافتشناسی مری و چینهدان در اردک مسکوئی بود. مواد و روشها: در این پژوهش 20 عدد (به منظور مطالعات آناتومیکی) اردک مسکوئی نر و ماده بالغ خریداری و مطالعه آناتومیکی مری و چینهدان روی آنها انجام شد. سپس نمونه بافتی أخذ و بعد از رنگآمیزی هماتوکسیلین- ائوزین، مری و چینهدان مورد مطالعه بافتشناسی قرار گرفتند. یافتهها: نتایج آناتومیکی نشان داد در اردک مسکوئی، مری گردنی طویلتر از مری سینهای بوده و چینهدان کوچک و دوکی شکل میباشد. در سطح داخلی لومن چینهای طولی وجود دارد. مری و چینهدان در جنس نر بزرگتر از جنس ماده میباشد. نتایج بافتشناسی در اردک مسکوئی نشان داد اپیتلیوم مخاط مری از نوع سنگفرشی مطبق است. لایه لامینا پروپریا ضخیم بوده و دارای غدد موکوسی فراوان بود. در زیر غدد موکوسی لایه قطوری از عضله مخاطی از نوع صاف مشاهده شد. اپیتلیوم چینهدان از نوع سنگفرشی مطبق شاخی بود. نتیجهگیری: مری و چینهدان در دو جنس دارای ساختمان مشابه با یکدیگر بوده و تفاوت آناتومیکی و بافتشناسی مشخصی بین دو جنس دیده نشد. میانگین اندازه طول و عرض مری و چینهدان در جنس نر، بزرگتر از جنس ماده می باشد. این اختلاف در طول چینهدان معنیدار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
201 - بررسی اثرات محافظتی ویتامین A بر تکوین سلولها و فرآیند اسپرماتوژنز در بیضه موش سوری تحت تیمار با پردنیزولون
علی محمد عینی احمدعلی محمدپورهدف: داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی علاوه بر اثرات نفروتوکسی و هپاتوتوکسی، باعث تغییرات تخریبی و آتروفی لولههای منیساز، کاهش تعداد و حرکت اسپرم و بدشکلیهای اسپرم در مجاری اپیدیدیم شده و در نتیجه منجر به ناباروری مردان میگردد. بنابراین، در این مطالعه نقش ویتامینA در أکثرهدف: داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی علاوه بر اثرات نفروتوکسی و هپاتوتوکسی، باعث تغییرات تخریبی و آتروفی لولههای منیساز، کاهش تعداد و حرکت اسپرم و بدشکلیهای اسپرم در مجاری اپیدیدیم شده و در نتیجه منجر به ناباروری مردان میگردد. بنابراین، در این مطالعه نقش ویتامینA در پیشگیری از این عوارض بر اسپرماتوژنز موشهای صحرایی نر مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه از 40 سر موش سوری نژاد NMRI در 5 گروه 8 تایی به مدت 8 هفته تیمار در شرایط استاندارد استفاده شد. گروههای مورد مطالعه عبارتند از گروه کنترل، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 1.5)، گروه کنترل پردنیزولون (mg/kg 2.5) (داخل عضلهای) و 2 گروه تیمار با ویتامین A ( mg/kg50) (گاواژ). در پایان بافت بیضه تحت رنگآمیزی هماتوکسیلین- ائوزین از نظر قطر لولههای سمنی فروس، مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای اسپرم نیز از نظر تعداد و تحرک بررسی شد و دادههای حاصل، با استفاده از نرمافزار ANOVA مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافتهها نشان میدهد که تیمار با پردنیزولون بر وزن بدن، نسبت وزن بیضه به وزن بدن، قطر لولههای سمنی فروس بیضه و غلظت سرمی هورمون تستوسترون اثر داشته و کاهش معنیداری دیده شد (p <0.05). همچنین پردنیزولون بر سایر پارامترها شامل تحرک اسپرم و سلولهای بافت بیضه اثر گذاشته و کاهش معنیداری در سطح (p <0.05) ایجاد کرد و باعث کاهش معنیداری بر روی سایر پارامترها از قبیل تعداد اسپرم، درصد اسپرمهای زنده گردید. نتیجهگیری: یافتههای این مطالعه نشان میدهد که پردنیزولون با افزایش استرس اکسیداتیو و ایجاد آپوپتوز موجب اختلال در فرآیند اسپرماتوژنز میشود و ویتامین A با کاهش استرس اکسیداتیو و مهار آپوپتوز موجب جلوگیری از آثار مخرب پردنیزولون بر اسپرماتوژنز و بافت بیضه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
202 - بررسی اثر همکشتی سلولهای بنیادی بر بافت تخمدان موش سوری
علی محمد عینی احمدعلی محمدپور عباس پرهامهدف: با استفاده از تکنیکهای کشت سلول و کشت بافت، بسیاری از محققان برای روشن کردن عوامل هورمونی لازم برای تمایز ساختاری و فعالیتهای عملکردی بافت تخمدان تلاش میکنند. لذا، مطالعه حاضر به بررسی کشت بافت تخمدان بر روی سلولهای بنیادی مزانشیمی جدا شده از بافت چربی پرداخته أکثرهدف: با استفاده از تکنیکهای کشت سلول و کشت بافت، بسیاری از محققان برای روشن کردن عوامل هورمونی لازم برای تمایز ساختاری و فعالیتهای عملکردی بافت تخمدان تلاش میکنند. لذا، مطالعه حاضر به بررسی کشت بافت تخمدان بر روی سلولهای بنیادی مزانشیمی جدا شده از بافت چربی پرداخته است.مواد و روشها: در این مطالعه سلولهای بنیادی مزانشیمی از بافت چربی محوطه بطنی موش سوری جدا گردید. پس از پنج روز و تشکیل تک لایهای از سلولهای بنیادی مزانشیمی، تخمدانهای گرفته شده به مدت هفت روز بر روی سلولهای کشت شده مزانشیمی قرار گرفت. دادههای به دست آمده با استفاده از نرمافزار Spss تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: نتایج بدست آمده در این مطالعه نشان داد که تعداد فولیکولهای بالغ گروه تیمار نسبت به گروه کنترل به ترتیب (9/1±9/38، 2/2±1/61) بوده است که در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنیداری داشته است (P<0/05). این نتیجه نشاندهنده موثر بودن کشت بافت در همکشتی با سلولهای بنیادی مزانشیمی میباشد. همچنین در بررسی دادههای مربوط به آزمایش RT-PCR مقدار ژن BAX کاهش چشمگیری در گروه مورد مطالعه نسبت به گروه کنترل داشته است (P<0.05). با توجه به نتایج به دست آمده از تعداد و کیفیت فولیکولهای بدست آمده به نظر میرسد این روش در تولید فولیکولهای بالغ و متعاقب آن اووسیتهای با کیفیت و تولید جنین کارآمد و دارای اهمیت فراوانی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
203 - اثر سطوح مختلف انرژی جیره روی فراسنجههای خون و بافت بیضه در گوسفند
مریم فعلی سعید محمدزاده محسن عباسیهدف: از مهمترین هزینههای پرورش گوسفند، خوراک و بخش متراکم جیره غذائی است. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر نرخ متفاوت کنسانتره، علوفه در برهها انجام شد. مواد و روشها: تعداد 27 رأس بره نر نژاد لری بختیاری با میانگین سن 75 روز و وزن 26 کیلوگرم انتخاب و در سه تیمار و أکثرهدف: از مهمترین هزینههای پرورش گوسفند، خوراک و بخش متراکم جیره غذائی است. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر نرخ متفاوت کنسانتره، علوفه در برهها انجام شد. مواد و روشها: تعداد 27 رأس بره نر نژاد لری بختیاری با میانگین سن 75 روز و وزن 26 کیلوگرم انتخاب و در سه تیمار و نُه تکرار تقسیمبندی شدند. تیمار یک نرخ کنسانتره به علوفه 45: 55، تیمار دو 70: 30 و تیمار سه 85: 15 بود و تغذیه به صورت انفرادی در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. پس از پایان دوره 100 روز، خونگیری انجام و کلیه برهها ذبح شدند. بیضهها از کیسه بیضه خارج و پس از اندازهگیری فراسنجههای مورفومتری، نمونه بافت بیضه با ابعاد 1×1 سانتیمتر در محلول فرمالین 10% فیکس و مقاطع بافتی تهیه شد. یافتهها: نتایج نشان داد که نرخ کنسانتره، علوفه در فراسنجههای ماکروسکوپی بافت بیضه تفاوت معنیداری ایجاد کرد (05/0˂P). وزن بیضه در تیمار سه در برهها کاهش یافت. در این تیمار ضخامت پوشش لولههای اسپرمساز، قطر لوله، قطر لومن و مساحت لوله کاهش داشت. همچنین نرخ هماتوکریت، شمار گلبولهای قرمز و هموگلوبین این تیمار به طورمعنیداری بالاتر از سایر تیمارها بود (05/0˂P). نتیجهگیری: افزایش درصد کنسانتره بیش از 70 درصد تاثیر منفی را بدنبال خواهد داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
204 - بررسی رمان «پرندهی من» اثر فریبا وفی از منظر سبک شناسی انتقادی
مهری تلخابیین مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط و ایدئولوژی حاکم در رمان پرندهی من چگونه می توان از سبک شناسی انتقادی بهره برد. در این مقاله بر پایهی اصول سبک شناسی انتقادی ،رمان را در کلان لایههای روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانون سازی، میزان تداوم کانون سا أکثرین مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط و ایدئولوژی حاکم در رمان پرندهی من چگونه می توان از سبک شناسی انتقادی بهره برد. در این مقاله بر پایهی اصول سبک شناسی انتقادی ،رمان را در کلان لایههای روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانون سازی، میزان تداوم کانون سازی، جنبههای کانون سازی و نیز خرد لایههای واژگانی، نحوی، بلاغی و ... در ارتباط با لایهی بیرونی آن (بافت موقعیتی متن) مورد توجه قرار داده ایم. در پایان ، این مقاله به این نتیجه می رسد که با بررسی لایه ای رمان پرندهی من،گفتمان مسلط و ایدئولوژی حاکم بر رمان راحت تر در دسترس قرار میگیرد و از این رهگذر بهتر میتوان به عمق یک اثر و به تبع آن اندیشههای نویسنده دست یافت. رمان پرندهی من، با پرداخت به مسائل زنان، تنگناهای زیستی زنان را در ابعاد مختلف به نمایش میگذارد و راهکارهایی برای فرار از تسلط نظام مرد سالار پیشنهاد میکند. اگر چه بر این تسلط اذعان دارد، اما تن به تسلیم نمیسپارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
205 - تأثیر حکمرانی خوب بر فرصتها و چالشهای محلات قدیمی شهر جهرم
محمدجواد شعبانپور حقیقی کرامت الله راسخ مجید رضا کریمیمدیریت و اداره مناطق قدیمی و فرسوده شهرها امروز در کانون توجه رویکردها و رهیافتهای مختلف مدیریت شهری قرارگرفته است. هدف مقاله بررسی تأثیر فرصتها و چالشهای محلات قدیمی دوازدهگانه شهر جهرم بر شکلگیری حکمروایی خوب در این شهر میباشد. نظریه حکمروایی خوب یکی از مهمترین أکثرمدیریت و اداره مناطق قدیمی و فرسوده شهرها امروز در کانون توجه رویکردها و رهیافتهای مختلف مدیریت شهری قرارگرفته است. هدف مقاله بررسی تأثیر فرصتها و چالشهای محلات قدیمی دوازدهگانه شهر جهرم بر شکلگیری حکمروایی خوب در این شهر میباشد. نظریه حکمروایی خوب یکی از مهمترین رویکردهای مردم محور است و راهکاری مناسب برای اداره امور شهری محسوب میشود. روش تحقیق مبتنی بر استفاده از تکنیک سوات برای شناسایی فرصتها و چالشهای مقابل حکمرانی خوب در شهر جهرم است. جامعه آماری کارشناسان شهرداری جهرم هستند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه موردنظر 79 نفر محاسبه شد. برای تحلیل دادهها از روش تحلیلی استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که مناطق قدیمی دوازدهگانه شهر جهرم دارای فرصتهایی هستند که امکان تحقق یافتن حکمروایی مطلوب را بالاتر میبرد؛ اما این مناطق علیرغم دارا بودن این ظرفیتها با چالشهایی درگیر هستند که رفع آنها برای تحقق یافتن حکمروایی مطلوب، ضرورتی اجتنابناپذیر است. تشدید روند مهاجرت ساکنین اولیه از بافتهای قدیمی، فقدان برنامه توسعه راهبردی برای بهسازی و نوسازی این مناطق، بیتوجهی به مشارکت مردمی، نامناسب بودن زیرساختها و تأسیسات شهری برای دفع آبهای سطحی و فاضلابها، ارزان بودن مسکن و میزان اجارهبهای ساختمانها ازجمله عواملی هستند که امکان احیای بافت فرسوده و تحقق عدالت اجتماعی برای این مناطق را محدود کرده است. نتیجه کلی پژوهش نشان داد که این مناطق از ظرفیتهای مطلوب برای عملیاتی شدن رویکرد حکمروایی خوب برخوردار هستند، کما اینکه در این مسیر چالشها و موانعی نیز وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
206 - خوشهبندی تصاویر مقیاس بالا با مدلسازی نشانههای معنایی و شبیهسازی مکانی
مهدی جلالیدر سالهای اخیر حاشیهنویسی تصاویر یکی از موضوعات تحقیقاتی فعال است. در این مقاله برای حاشیهنویسی تصاویر، تکنیک خوشهبندی تعاونی نیمه نظارتشده پیشنهاد میشود. روشهای خوشهبندی به دلیل عدم نیاز به حاشیهنویسی بسیار موردتوجه هستند. برای دستیابی به بالاترین کارایی، نتای أکثردر سالهای اخیر حاشیهنویسی تصاویر یکی از موضوعات تحقیقاتی فعال است. در این مقاله برای حاشیهنویسی تصاویر، تکنیک خوشهبندی تعاونی نیمه نظارتشده پیشنهاد میشود. روشهای خوشهبندی به دلیل عدم نیاز به حاشیهنویسی بسیار موردتوجه هستند. برای دستیابی به بالاترین کارایی، نتایج خوشهبندی شش سیستم با فضای رنگ و معیار شباهت متفاوت با رأی اکثریت بهصورت تعاونی، باهم ترکیب میشوند. در شرایطی که تعداد رأیها برای یک تصویر کم باشد از بازخورد مرتبط برای حاشیهنویسی آن استفاده میشود. امروزه بیشتر از معیار شباهت خطی برای تعیین شباهت بین تصاویر استفاده میشود، ولی مدلهای غیرخطی به دلیل نزدیکی به سیستم بینایی انسان میتوانند کارایی بسیار بهتری داشته باشند، بدین منظور معیار شباهت غیرخطی KMRBF برای شبیهسازی بینایی انسان و بهبود نتایج بازیابی پیشنهاد میشود. آزمایشها روی پایگاه داده تصاویر کورل و تصاویر ماهوارهای نشان میدهند که روش پیشنهادی دارای کارایی مناسبی است. با توجه به نتایج بهدستآمده در پایگاه داده تصاویر ماهوارهای فضای رنگ YIQ دارای دقت بالاتری (به مقدار 5/82 درصد) است. همچنین سه فضای رنگ CIELab, HSV و YIQ دارای کارایی بالاتری هستند، چون در این فضاهای رنگی لومینانس از کرومینانس جدا بوده و این فضاهای رنگی به سیستم بینایی انسان نزدیکتر هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
207 - قطعه بندی تصاویر با استفاده از روش خوشه بندی طیفی مبتنی بر سوپرپیکسل
فاطمه افسری شولی جلیل عظیم پور مرضیه دادورعلم بینایی ماشین یکی از علومی است که در راستای افزایش کارایی حس بینایی در سیستمهای هوشمند به کار گرفته میشود. اولین گام در بسیاری از کاربردهای بینایی ماشین، قطعهبندی تصویر میباشد. در این پژوهش، روش خوشه بندی طیفی با سوپرپیکسل برای قطعه بندی تصویر ارائه شده است. با أکثرعلم بینایی ماشین یکی از علومی است که در راستای افزایش کارایی حس بینایی در سیستمهای هوشمند به کار گرفته میشود. اولین گام در بسیاری از کاربردهای بینایی ماشین، قطعهبندی تصویر میباشد. در این پژوهش، روش خوشه بندی طیفی با سوپرپیکسل برای قطعه بندی تصویر ارائه شده است. با اعمال الگوریتم KFCM و با استفاده از توزیع عضویت در ماتریس بخش بندی، یک میزان تشابه فازی هسته ای جدید پیشنهاد داده ایم که سبب کاهش میزان حساسیت پارامتر مقیاس گذاری می شود. علاوه بر این، بهمنظور کاهش هزینه محاسباتی برای قطعه بندی تصویر، سوپر پیکسل را معرفی کرده ایم و یک اندازه گیری جدید برای ساخت ماتریس وابستگی خوشه بندی طیفی ارائه شده است. الگوریتمهای پیشنهادی بر روی 300 تصویر طبیعی متفاوت اعمال میشود و توسط شاخص های ارزیابی، مورد ارزیابی و مقایسه قرار میگیرند. نتایج حاصل شده از آزمایشات نسبت به دیگر روش های قطعه بندی مقایسه شده است و حاکی از برتری 4/3% دقت قطعه بندی الگوریتم پیشنهادی دارد و تمام شاخص های ارزیابی موردنظر پژوهش به میزان قابل قبولی افزایش پیداکردهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
208 - بررسی برون تنی داربست بر پایه پلی کاپرولاکتون/پلی هیدروکسی بوتیرات والرات در مهندسی بافت استخوان
وحید خیری ملاقاسم آزاده آصفنژاد محمدرضا نورانی وهابالدین گودرزی محمدرضا کلائیدر این مطالعه به منظور دستیابی به داربستهای با خواص مطلوب از نقطه نظرهای خواص مکانیکی و زیستی، با بکار گیری پلیمرهای PCL و PHBV به مهندسی بافت استخوان پرداخته شده است. برای ساخت داربستها از روش الکتروریسی به صورت هسته-پوسته استفاده شده است. پلی کاپرولاکتون پلیمر هسته أکثردر این مطالعه به منظور دستیابی به داربستهای با خواص مطلوب از نقطه نظرهای خواص مکانیکی و زیستی، با بکار گیری پلیمرهای PCL و PHBV به مهندسی بافت استخوان پرداخته شده است. برای ساخت داربستها از روش الکتروریسی به صورت هسته-پوسته استفاده شده است. پلی کاپرولاکتون پلیمر هسته و PHBV پلیمر پوسته را تشکیل داده است. نتایج خواص مکانیکی نمونهها نشان داد که افزودن گرافن اکسید سبب بهبود قابل توجه خواص الاستیک داربستها بخصوص مدول الاستیک تا MPa 14/61 و استحکام کششی تا MPa 24/3 شده است. نتایج آزمون سمیت سلولی با روش MTT، به خوبی نشان داد که نمونهها در مقایسه با نمونه کنترل برای زمانهای 1، 3، 5 و 7 روز زندهمانی سلولی بهتری داشته که نشان از چسبندگی و رشد سلولی مناسب بر روی داربستهای ساخته شده بوده است. همچنین به منظور ارزیابی توانمندی داربستها در تمایز سلولی از آزمون فعالیت آلکالین فسفاتاز (ALP) استفاده شد و میزان ALP نمونهها در روز 7، 14 و 21 از کشت سلولی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از افزایش میزان ALP تا روز 14 بخصوص برای نمونه BS3 بوده است که مویید صحت تمایز سلولها بوده است. همچنین از آزمون رنگآمیزی آلیزارین قرمز (ARS) برای تایید تمایز سلولی و معدنی شدن داربستها استفاده شد، که این آزمون هم فرآیند معدنی شدن برای نمونهها را نشان داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
209 - سنتز و مشخصهیابی فیزیکی-مکانیکی کامپوزیت بتاتری کلسیم فسفات- هیدروکسی آپاتیت- شیشه زیستفعال برای کاربرد در ترمیم بافتهای استخوانی
سیدکمال سیدمجیدی فتحاله مضطرزاده مریم سیدمجیدی سیدعلی سیدمجیدیدر این پژوهش، شیشه زیستفعال به روش سل-ژل سنتز شد و با آنالیزهای XRD، FTIR، SEM و DLS مورد سنجش قرار گرفت. ساخت کامپوزیت با ترکیب بهینه 40% شیشه زیستفعال، 30% بتاتری کلسیم فسفات و 30% هیدروکسی آپاتیت (HAp) به روش پرس سرد انجام و سپس نمونهها زینتر شدند. به منظور بررسی أکثردر این پژوهش، شیشه زیستفعال به روش سل-ژل سنتز شد و با آنالیزهای XRD، FTIR، SEM و DLS مورد سنجش قرار گرفت. ساخت کامپوزیت با ترکیب بهینه 40% شیشه زیستفعال، 30% بتاتری کلسیم فسفات و 30% هیدروکسی آپاتیت (HAp) به روش پرس سرد انجام و سپس نمونهها زینتر شدند. به منظور بررسی زیستفعالی، نمونهها در محلول SBF غوطهور شده و در نهایت پس از خشکسازی مورد آنالیزهای XRD و SEM قرار گرفتند. استحکام فشاری نمونهها قبل و بعد از غوطهوری در SBF توسط ماشین تست یونیورسال ارزیابی شد. آنالیز XRD و FTIR حاکی از صحت ترکیب شیمیایی و استوکیومتری بودن پودر شیشه زیستفعال سنتز شده و آمورف بودن آن بود. طبق آنالیز DLS اندازه ذرات پودر شیشه زیستفعال در محدوده nm 250-300 بود. دمای بهینه جهت زینتر کردن نمونهها طبق نتایج DTA، C° 800 تعیین شد. آنالیز XRD و SEM نمونههای کامپوزیتی قرار داده شده در محلول شبیهسازی شده بدن مؤید تشکیل لایه HAp روی سطح و زیستفعالی خوب آنها بود. بیشترین میزان استحکام فشاری در نمونه قبل از زینتر شدن MPa 83/0 اندازهگیری شد که این میزان پس از زینتر شدن و با افزایش زمان غوطهوری در SBF کاهش نشان داد. با توجه به نتایج، نمونههای کامپوزیتی ساخته شده دارای خصوصیات فیزیکی-مکانیکی و زیستفعالی قابل قبول بوده و میتواند گزینه مناسبی جهت استفاده به عنوان جایگزین بافت استخوان به شمار رود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
210 - پوششدهی آلیاژ Ti-6Al-4Vبا نانوکامپوزیت شیشه زیستفعال- نقره به روش الکتروفورتیک و بررسی خواص زیستفعالی، آنتی باکتریال و سلولسازگاری
مهدی طالعپور اردکانی سید علی حسنزاده تبریزیدر پژوهش حاضر، اثر افزودن نقره (3، 5 و 7% وزنی) بر رفتار زیستفعالی، آنتی باکتریال و سلولسازگاری شیشه زیستفعال لایهنشانی شده بر زیرلایه آلیاژ تیتانیمی (Ti-6Al-4V) مورد ارزیابی قرار گرفت. شیشه زیستفعال در این پژوهش به روش سل- ژل تهیه شد و توسط XRD، TEM و FTIR مشخصهی أکثردر پژوهش حاضر، اثر افزودن نقره (3، 5 و 7% وزنی) بر رفتار زیستفعالی، آنتی باکتریال و سلولسازگاری شیشه زیستفعال لایهنشانی شده بر زیرلایه آلیاژ تیتانیمی (Ti-6Al-4V) مورد ارزیابی قرار گرفت. شیشه زیستفعال در این پژوهش به روش سل- ژل تهیه شد و توسط XRD، TEM و FTIR مشخصهیابی گردید. فرآیند پوششدهی کامپوزیت شیشه زیستفعال- نقره به روش الکتروفورتیک انجام شد و قابلیت زیستفعالی نمونهها درون محلول SBF در بازه زمانی 21 روزه مورد آزمایش قرار گرفت. مورفولوژی پوششها قبل و بعد از قرار گرفتن درون SBF به کمک SEM بررسی شد. دو رده باکتریایی E. coli و S. aureus به منظور آزمون آنتی باکتریال پوشش تولیدی مورد استفاده قرار گرفتند. علاوه بر این، سمیت سلولی پوششهای تولیدی توسط آزمون MTT بر رده سلولی استئوبلاست MG63 ارزیابی شد. با افزوده شدن نقره به ساختار شیشه زیستفعال، میزان زیستفعالی و سلولسازگاری پوشش کامپوزیت تولیدی کاهش مییابد. همچنین حداقل غلظت لازم به منظور خواص آنتی باکتریالی پوشش کامپوزیتی حاوی 5 و 7% وزنی نقره 1/0 میلیگرم بر میلیلیتر در معرض باکتریهای S. aureus و 1/0 میلیگرم بر میلیلیتر برای کامپوزیت حاوی 3، 5 و 7% وزنی نقره در معرض باکتریهای E. coli بدست آمد. شیشه زیستفعال حاوی 5% وزنی نقره پوشش داده شده بر زیرلایه Ti-6Al-4V با داشتن خواص آنتی باکتریال کارآمد و عدم سمیت سلولی در مقایسه با نمونههای دیگر دارای پتانسیل بالاتری میباشد و میتواند به عنوان کاشتنی استخوانی دارای خواص آنتی باکتریالی در کاربردهای مهندسی بافت استخوان مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
211 - فعالسازی سطح و بررسی کریستالوگرافیکی داربست آلومینایی نانوساختاری جهت کاربردهای مهندسی بافت استخوان
صدیقه جوقهدوست علیاصغر بهنام قادر محمد ایمانیآلومینا نوعی بیوسرامیک خنثی دارای خواص مکانیکی بهتری نسبت به کلسیم فسفاتهایی مانند هیدروکسیآپاتیت است. آلومینای متخلخل را میتوان با اصلاح سطح از حالت خنثی به زیست فعال تبدیل نمود. در این تحقیق، با استفاده از اصلاح سطح داربست آلومینایی و تشکیل بنیانهای هیدروکسیل، موا أکثرآلومینا نوعی بیوسرامیک خنثی دارای خواص مکانیکی بهتری نسبت به کلسیم فسفاتهایی مانند هیدروکسیآپاتیت است. آلومینای متخلخل را میتوان با اصلاح سطح از حالت خنثی به زیست فعال تبدیل نمود. در این تحقیق، با استفاده از اصلاح سطح داربست آلومینایی و تشکیل بنیانهای هیدروکسیل، مواضع فعال روی سطوح جهت ایجاد بستری مناسب برای سیلانه نمودن داربست ایجاد شد. از نتایجXRD درجه کریستالی، پارامترهای شبکه، ثابت شبکه و نیز اندازه کریستالیتهای داربست های آلومینایی خنثی و دارای سطح فعال تعیین شد. نتایج نشان داد که شدت پیکها بعد از اصلاح سطح کاهش یافته است که نشان از کاهش درجه بلورینگی و افزایش فاز آمورف دارد. همچنین، محاسبات تئوری نیز نشان داد که درجه کریستالی داربست از 77 به 66% کاهش یافت. ساختار کریستالی و پارامترهای شبکه داربست اولیه بسیار نزدیک به کوراندوم طبیعی است. ساختار شیمیایی داربست آلومینایی قبل و بعد از هیدراته شدن با استفاده از دستگاه FTIR مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل به وسیله نرمافزار OMNIC مربوط به دستگاه FTIR مورد ارزیابی نسبی قرار گرفت. تصاویر SEM از سطح داربستها حاکی از آن است که تخلخلهای این داربستها به هم پیوسته و دارای اندازههای مناسبی جهت کاربردهای ترمیم بافت استخوان میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
212 - بررسیLC5096 ساعته و ضایعات هیستوپاتولوژیکی نیترات روی بافت آبشش،کبد و کلیه تاسماهی ایرانی
آرش جمشیدی حسین خارا ذبیح الله پژندزمینه وهدف:گسترش آلودگیها ازجمله نیترات درآب ها مسمویت حاد یا نیمه حاد را درماهیان خصوصاً بچه ماهیان ایجاد میکند و درکوتاه مدت و بلندمدت بسته به غلظت آن باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای فیزیولوژیکی و مرگ ومیر ناشناخته می شود. اغلب آبزیان پرورشی تحت تأثیر این آلودگیها أکثرزمینه وهدف:گسترش آلودگیها ازجمله نیترات درآب ها مسمویت حاد یا نیمه حاد را درماهیان خصوصاً بچه ماهیان ایجاد میکند و درکوتاه مدت و بلندمدت بسته به غلظت آن باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای فیزیولوژیکی و مرگ ومیر ناشناخته می شود. اغلب آبزیان پرورشی تحت تأثیر این آلودگیها، سیستم ایمنیشان به خطر می افتد. هدف ازاین تحقیق تعیین سطح مجاز نیترات درآب و تاثیرات حاد آن بربافت آبشش،کبد و کلیه گونه ماهی خاویاری(تاسماهی ایرانی)است. روشکار:به این منظور بعداز آزمایشات تعیین غلظت مقدماتی نیترات، تیمارهای 750 ،773 ،798 ،823 و850 میلی گرم درلیتر نیترات، میزان LC10LC50و LC90در طول مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت بر اساس دستورالعمل OECD-2002و به روش ساکن، روی بچه تاسماهی ایرانی با میانگین وزن 2گرم در مقایسه با تیمار شاهد، اندازه گیری شدند. به منظور ارزیابی اثرات هیستوپاتولوژیکی نیترات در پایان روز چهارم(96ساعت) بافت های آبشش، کبد و کلیه نمونه برداری در محلول بوئن تثبیت گردید. نمونه های تثبیت شده پس مراحل قالب گیری، برش و رنگ آمیزی با هماتوکسیلین- ائوزین با میکروسکوپ نوری مجهز به مانیتور و دوربین عکاسی و فیلمبرداری مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفت.یافتهها:میزانLC10نیترات در24، 48، 72 و 96 ساعت برای بچه تاسماهی ایرانی به ترتیب6097/775، 29 /716، 9556 /677 و 7878/ 669 میلیگرم در لیتر، میزانLC50 نیترات7434/909، 9397/825، 645/793 و 5538/764 میلیگرم درلیتر،میزانLC90 نیترات 074/1067، 4265 /952، 076/929 و728/872 میلیگرم در لیتر تعیین شد. نتایج نشان دادکه درآبشش پدیدههایی نظیرپرخونی، تورم لاملای اولیه، هیپرپلازی، چسبندگی لاملای ثانویه، خونریزی و نکروز سلولی پس از طی 96ساعت مشاهده شد. شدت موارد آسیبی از تیمار1 به سمت تیمار5 افزایش یافت. در کبد پس از در معرض بودن عوارضی از قبیل پرخونی، نکروز سلولی، رکورد صفراوی و آتروفی سلولی مشاهده شد، ولی شدت آنها در هر تیمار متنوع بود. در کلیه نیز عوارضی چون پرخونی و خونریزی، ملانوماکروفاژ، افزایش فضای ادراری و هیپرتروفی در تیمارها مشاهده گردید و بیشترین عارضه در تیمارهای 4 و 5 دیده شد. نتیجه گیری:بنابر تحقیق حاضر تاسماهی ایرانی گونه حساس به نیترات بوده و در پرورش باید به غلظت نیترات توجه شود که بالاتر از حد مجاز نرسد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
213 - تعیین LC50و ارزیابی اثرات ضد عفونی کنندگی پرمنگنات پتاسیم بر بار میکروبی پوست و بافت شناسی آبشش بچه ماهی کپورعلفخوار
فاطمه جوینده علی صادق پور حسین خارا ذبیح اله پژندزمینه و هدف:عملکرد یک ماده ضدعفونی کننده تابع پیچیده ای از چندین متغیر شامل نوع و مقدار ماده مورد نظر و هم چنین تابع نوع و غلظت میکروارگانیزم ها، زمان تماس، کیفیت آب و غیره می باشد. هدف دراین تحقیق تعیین غلظت قابل تحمل پرمنگنات پتاسیم در بچه ماهی کپور علفخوار و تاثیر آن أکثرزمینه و هدف:عملکرد یک ماده ضدعفونی کننده تابع پیچیده ای از چندین متغیر شامل نوع و مقدار ماده مورد نظر و هم چنین تابع نوع و غلظت میکروارگانیزم ها، زمان تماس، کیفیت آب و غیره می باشد. هدف دراین تحقیق تعیین غلظت قابل تحمل پرمنگنات پتاسیم در بچه ماهی کپور علفخوار و تاثیر آن بر روی فلور میکروبی پوست و بافت آبشش می باشدروش کار:این آزمایش با 5 تیمار و یک شاهد(هرکدام 3تکرار) اجراگردید. 180 عدد بچه ماهی کپور علفخوار با میانگین وزنی0.453.74 گرمی در 10 آکواریوم ذخیره سازی شد. در ابتدا میزانLC10LC50LC90در مدت 96 ساعت در محیط ساکن بر روی 180 عدد بچه ماهی کپور علفخوار با غلظت های تعیین شده به روش لگاریتمیمحاسبه و در پایان 96 ساعت بافت آبشش از نظر بافت شناسی مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفت. پس از قرارگیری به مدت 96 ساعت در غلظتهای تعیین شده، جهت ارزیابی توتال باکتریایی (بر حسب،CFU) از پوست نمونه برداری صورت گرفتیافته ها:پس از قرارگیری بافت آبشش با پرمنگنات پتاسیم پدیده هایی نظیر پرخونی، چسبندگی رشته های آبششی ثانویه و نکروز سلولی (کم)، هیپرپلازی، تحلیل رفتن رشته های اولیه و چماقی شدن رشته های ثانویه به وجود آمد. در نمونه برداری پوست تیمار 0.25 میلی گرم در لیتر نسبت به بقیه تیمارها و شاهد از میزان کمتری باکتری برخوردار بود.نتیجه گیری:به طور کلی می توان گفتLC50 96 ساعته،پرمنگنات پتاسیم برای بچه ماهی کپور علفخوار سمیت زیادی داشته و با توجه به تاثیر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی سمیت این مواد بر روی ماهی ها، در شرایط مختلف ،نتایج متفاوتی را می تواند نشان دهد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
214 - مطالعه بافت شناسی و ساختار تخمدان اردک ماهی تالاب انزلی
علی خدادوست حسین خارا وحید تقی زاده محمد رضا ایمانپورمقدمه و هدف:اردک ماهی(Esox lucius) جزئ ماهیان با ارزش حوضه آبریز دریای خزر است که در برخی رودخانه ها با گیاهان آبزی و در تالاب ها زندگی می کند. مطالعات انجام شده درشاخص های مهم بیولوژی تولیدمثل، از جمله مراحل رسیدگی گنادی مولدین این ماهی کمتر بوده در نتیجه هدف از ای أکثرمقدمه و هدف:اردک ماهی(Esox lucius) جزئ ماهیان با ارزش حوضه آبریز دریای خزر است که در برخی رودخانه ها با گیاهان آبزی و در تالاب ها زندگی می کند. مطالعات انجام شده درشاخص های مهم بیولوژی تولیدمثل، از جمله مراحل رسیدگی گنادی مولدین این ماهی کمتر بوده در نتیجه هدف از این مطالعه بررسی بافت شناسی روند رشد و تکامل تخمدان اردک ماهی استروش کار:پس از بیومتری 50 ماهی در یکسال، به منظور بافت شناسی و تعیین مراحل رسیدگی جنسی تخمدان، نمونه های فیکس و رنگ آمیزی شده به کمک میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته ها:مراحل رسیدگی جنسی نشان داد که گناد اردک ماهی از نوع تکامل هم زمان(Synchronous) می باشد.مراحل رشد و رسیدگی تخمدان4 مرحله ای بوده و در نمونه ها مراحل II تا Vرسیدگی جنسی مشاهده گردید. کمترین و بیشترین وزن تخمدان در فصل تابستان و زمستان، بالاترین قطر تخمک در زمستان، بیشترین تعداد تخمدان و هماوری مطلق در پاییز، بیشترین و کمترین شاخص وزنی گناد در نیمه اول زمستان و تابستان بود.نتیجه گیری:یافته های بدست آمده نشان داد که اردک ماهی دارای تخ مریزی یک باره می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
215 - بررسی تغییرات بافت کلیه تحت اثر گازوئیل درموش های سفید نژادآلبینوNMRI
نسیم نعیمی زهره فضل الهی حمیدرضا عادلی کبری زارع نیما محرابیزمینه وهدف:گازوئیل یکی از فرآورده های نفتی با کاربردهای فراوان از جمله سوخت دیزل بوده که به دلیل داشتن ترکیبات آروماتیک از مهمترین آلاینده های محیط زیست است. با توجه به اثرات مخرب آن بر موجودات زنده و انسان هدف از این تحقیق، بررسی اثرات خوراکی گازوئیل بر پارامترهای کلی أکثرزمینه وهدف:گازوئیل یکی از فرآورده های نفتی با کاربردهای فراوان از جمله سوخت دیزل بوده که به دلیل داشتن ترکیبات آروماتیک از مهمترین آلاینده های محیط زیست است. با توجه به اثرات مخرب آن بر موجودات زنده و انسان هدف از این تحقیق، بررسی اثرات خوراکی گازوئیل بر پارامترهای کلیه موش سفید نژادAlbino NMRI است.روش کار:40 سر موش در 4 گروه موش های نر بالغ(گروه شاهد و تیمار ) و موش های ماده بالغ(گروه شاهد و تیمار) با میانگین وزنی 28 گرم تقسیم و مورد مطالعه قرارگرفتند. به موش های تیمار به مدت 14 روز و در هر روز یک نوبت2/0 سی سی محلول گازوئیل خالص با عیار6/6میلی گرم بر کیلوگرم وزن موش خورانده شد. پس ازپایان زمان تیمار، وزنکشی، بیهوشی و مطالعات ماکروسکوپی و میکروسکوپی از طریق لام های تهیه شده صورت گرفت، پارامترهای مورد نظر با استفاده از نرم افزار موتیک اندازه گیری و تجزیه تحلیل های آماری با نرم افزارSPSS19انجام شد.یافته ها:گروه های تیمار نر و ماده نسبت به گروه شاهد، در پارامترهای بافت کلیه روابط معنی داری داشت، این پارامترها شامل:کاهش ضخامت قشر بیرونی(به جز قشر درونی)(30% و 40%)، افزایش ضخامت مغز بیرونی و درونی(20% و 21%)، کاهش قطر لوله های پیچیده نزدیک(43%) و افزایش قطر لوله جمع کننده ادرار(60% و30 %)(0/05P) است.نتیجه گیری:استفاده ازگازوئیل علاوه براثرات مخرب زیست محیطی، صدمات جبران ناپذیری برسلامت انسان ها داشته و باید اقدامات لازم جهت جایگزینی،کاهش اثرات واطلاع رسانی درباره راه های مقابله با عوارض آن از طریق مراجع مربوطه انجام گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
216 - بررسی تاثیر جلبک اسپرولیناSpirulina platensisبر ساختار بافت بیضه و هورمون های جنسی در موش های نرکوچک آزمایشگاهی
اکبر کریمی محبوبه ضیاییزمینه و هدف:اسپیرولینا( Spirulina platensisجلبک سبز آبی غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و مواد حیاتی می باشد و در این مطالعه تاثیر آن بر روی فرآیند اسپرماتوژنز در موش های آزمایشگاهی نر مورد بررسی قرار گرفتروش کار:در این مطالعه 40 سر موش نر سوری به صورت تصادفی به 4 گروه تقس أکثرزمینه و هدف:اسپیرولینا( Spirulina platensisجلبک سبز آبی غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و مواد حیاتی می باشد و در این مطالعه تاثیر آن بر روی فرآیند اسپرماتوژنز در موش های آزمایشگاهی نر مورد بررسی قرار گرفتروش کار:در این مطالعه 40 سر موش نر سوری به صورت تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند:کنترل: (نرمال سالین)، تیمار 1: 75 (mg/kg)، تیمار2: 150mg/kg) و تیمار300:3(mg/kg)، اسپیرولینا به صورت گاواژ و به مدت 30 روز و یک روز در میان دریافت کردند. پس از اتمام زمان تیمار، بیضه راست گروه ها خارج و تثبیت گردید و از نمونه ها خون گرفته شد. در نمونه ها سلول های دودمان اسپرماتوژنز، ضخامت اپی تلیال، قطر لومن و سطوح هورمون های تستوسترونFSH وLH مورد ارزیابی قرار گرفتداده ها با روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها:تعداد اسپرماتوگونی ها، اسپرماتوسیت ها و سطح سرمی هورمون های تستوسترونFSH وLH و هم چنین ضخامت اپیتلیوم و قطر لوله های اسپرم ساز در گروه تیمار 3 در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری نشان دادنتیجه گیری:مصرف اسپیرولینا می تواند به افزایش تعداد سلول های دودمان اسپرماتوژنز و میزان هورمون های تستوسترون وFSH در موش های کوچک آزمایشگاهی منجر شود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
217 - بررسی عملکرد ایمنی پربیوتیک ایزومالتواولیگوساکارید بر کاهش عوارض بافت روده ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio) در مواجهه با غلظت های کشنده سم بوتاکلر(Machty
محمد فروهر واجارگاه فاطمه دارابی تبار سید علی اکبر هدایتیزمینه و هدف: افزودن پربیوتیکها به جیره غذایی باعث افزایش فعالیت آنزیمهای گوارشی و تحریک اشتها ایجاد تعادل میکروبی در روده میزبان، ساخت ترکیبات مفید از جمله ویتامینها و برخی آنزیمها، تحریک و افزایش کارایی سیستم ایمنی و افزایش رشد و توسعه سطوح غذایی می شود. هدف از أکثرزمینه و هدف: افزودن پربیوتیکها به جیره غذایی باعث افزایش فعالیت آنزیمهای گوارشی و تحریک اشتها ایجاد تعادل میکروبی در روده میزبان، ساخت ترکیبات مفید از جمله ویتامینها و برخی آنزیمها، تحریک و افزایش کارایی سیستم ایمنی و افزایش رشد و توسعه سطوح غذایی می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر پربیوتیک ایزومالتواولیگوساکارید بر آسیبهای بافتی روده ناشی از غلظتهای کشنده سم بوتاکر در ماهی کپور معمولی است.روش کار:150 قطعه ماهی کپور با میانگین وزنی 57 /0±7/10 گرم به مدت دو هفته جهت سازگاری با شرایط محیطی در مخازن فایبرگلاس 200 لیتری قرار داده شدند. اضافه کردن پربیوتیک ایزومالتواولیگوساکارید به غذا با روش اسپری کردن به میزان g/kg1 صورت گرفت. با محاسبه LC50/96hبرای سم بوتاکلر 0/785چهار غلظت کشند ppm1/05ppm1/1،ppm1/2 وppm1/15، با هر سه تکرار این بررسی در نظر گرفته شد.یافته ها:بررسی های بافت شناسی ماهیان که در معرض پربیوتیک قرار داشتند، نشان دهنده بروز آسیب های بافتی در بافت روده نسبت به بافت های گروه شاهد بود. میزان آسیب های بافتی با افزایش غلظت سم درppm1/15مشاهده و عارضه ها شامل تخریب پرزهای روده، تغییر شکل و تخریب سلول های پوششی، و نکروز در بافت روده بود.نتیجه گیری:نتایج این مطالعه نشان داد که پربیوتیک ایزومالتواولیگوساکاریدنمیتواند از میزان آسیبهای بافتی روده در برابر غلظت های کشنده سم بوتاکلر(ماچتی) بکاهد و به عنوان فاکتور ایمنی در این مطالعه اثر سودمند و مثبتی در جهت افزایش ایمنی ماهی کپور در برابر غلظت کشنده آلاینده نشان نداد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
218 - بررسی اثرات داروی زولپیدم برتغییرات هیستولوژیک بافت رحم و میزان استرادیول موش بالغ نژاد NMRI
سمانه محمدیان کندری نسیم حیاتی رودباری سیمین محمدی گرجی کاظم پریورزمینه و هدف:زولپیدم با نام تجاری Ambienاثرات درمانی خود را از طریق سیستم عصبی مرکزی با اتصال به گیرنده ی گابا Aاعمال می کند و با توجه به این که مصرف داروی زولپیدم در سنین باروری بیشتر می باشد این مطالعه با هدف بررسی اثرات زولپیدم بر رحم و هورمون جنسی موش ماده نژاد NMRIص أکثرزمینه و هدف:زولپیدم با نام تجاری Ambienاثرات درمانی خود را از طریق سیستم عصبی مرکزی با اتصال به گیرنده ی گابا Aاعمال می کند و با توجه به این که مصرف داروی زولپیدم در سنین باروری بیشتر می باشد این مطالعه با هدف بررسی اثرات زولپیدم بر رحم و هورمون جنسی موش ماده نژاد NMRIصورت گرفتروش کار:دراین تحقیق از 30 موش بالغ نژاد NMRIبا وزن تقریبی30 26گرم در گروه های تجربی، شاهد و کنترل استفاده شد. گروه های تجربی در 3 دسته مختلف این دارو را به صورت تزریق درون صفاقی به میزان5 ،10، 20 میلی گرم برکیلوگرموزن موش به مدت 14 روز دریافت نمودند. گروه شاهد 5/0 سی سی آب مقطرو کنترل هیچ ماده ای دریافت نکردند. پس از پایان دوره تیمار رحم ها از بدن حیوانات خارج و پس از گذراندن مراحل تهیه بافت با رنگ هماتوکسیلین ائوزین رنگ آمیزی شدند. سنجش میزان سرم استرادیول از طریق روش الیزا انجام گردید. نتایج با استفاده از نرم افزار21 spssاز طریق آزمون های Anovaو تست Tukey)) با در نظر گرفتن سطح معنی داری(0/05 P) مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتندیافته ها:با توجه به نتایج به دست آمده بررسی های بافت شناسی،تزریق داروی زولپیدمدر گروه های تجربی1، 2 ،3به طور معناداری باعث کاهش ضخامت لایه آندومتر، لومن رحم نسبت به گروه کنترل و شم شد. هم چنین کاهش معناداری غدد رحمی در گروه تجربی 3 نسبت به گروه کنترل و شم وکاهش معناداری میزان سرم هورمون استرادیول در هر 3 گروه تجربی نسبت به گروه شم و کنترل مشاهده گردید.نتیجه گیری:از این کار تحقیقاتی نتیجه گیری میشود که تزریق داروی زولپیدم باعث تغییرات معناداری در بافت رحمو هورمون جنسی استرادیولمی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
219 - بررسی تغییرات آسیب شناسی بافت آبشش بچه ماهی سفید(Rutilu skutum)در مواجهه با فلزات سنگین آهن و روی
نیکتا مهدی پور سید علی اکبر هدایتی محمد رضا ایمانپورزمینه وهدف:بررسی اثرات فیزیولوژیک فلزات سنگین بر آبزیان شاخص دریای خزر بسیار حائز اهمیت می باشد. از مهمترین شاخص های فیزیولوژیک بررسی عوارض بافت شناسی بافت های حساس از جمله آبشش می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاْثیر فلزات سنگین آهن و روی بر ساختار بافت آبشش بچه ماهی أکثرزمینه وهدف:بررسی اثرات فیزیولوژیک فلزات سنگین بر آبزیان شاخص دریای خزر بسیار حائز اهمیت می باشد. از مهمترین شاخص های فیزیولوژیک بررسی عوارض بافت شناسی بافت های حساس از جمله آبشش می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاْثیر فلزات سنگین آهن و روی بر ساختار بافت آبشش بچه ماهی سفید Rutilu skutumصورت گرفت.روش کار:در این راستا تعداد 120 عدد بچه ماهی سفید تهیه و پس از سازگاری ماهیان با شرایط آزمایشگاهی، آزمایش به مدت 30 روز در غلظت های(Fecl2mg l-15/19 وmg l-1 ZnCl29/3) انجام شده و نمونهگیری از بافت آبشش طی3 دوره 7، 15 و 30 روزه صورت پذیرفت. بررسی بافتی به روش بافت شناسی کلاسیک و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین صورت گرفت و عوارض بافتی وسیله میکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 10 و 40 مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها:نتایج حاکی از این بود که با پیشرفت مدت قرارگیری در معرض فلزات سنگین آسیب های وارده به بافت آبشش از قبیل پرخونی و خون ریزی، شکستگی و اتصال لاملاهای ثانویه و کوتاه شدن لاملاهای ثانویه،گرزی شدن تیغه های آبششی، متورم و پرسلولی شدن لاملاها شدیدتر شد. به طوری که در مدت 30 روز بیشترین جداشدگی در لاملای اولیه و ثانویه دیده شد.نتیجه گیری:میزان آسیب دیدگی بافت آبشش در غلظتهای مختلف فلزات به ترتیب در روی نسبت به آهن به طور معنی داری کمتر و عوارض مشاهده شده در تیمار آهن بیشتر است. بیشترین عوارض مشاهد شده اتصال لاملاهای ثانویه و پرخونی آبشش بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
220 - بررسی اثرات غلظتهای تحت کشنده نانولولههای کربنی چند جداره بر پارامترهای خونی و بافت آبشش در ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio)
خبات آذری علی شعبانی سید حسین حسینی فر حامد پاکنژادزمینه و هدف:امروزه نانو فناوری یکی از جدیدترین فناوریهای بشری بوده که در شاخههای مختلفی ازجمله دارو درمانی و مهندسی بافت، مواد بیولوژیکی، و سنسورها کاربرد دارد. با توجه به گسترش روزافزون صنایع و فعالیت کارخانجات نگرانیهای زیادی در مورد ورود پسابهای آلوده این مراکز ب أکثرزمینه و هدف:امروزه نانو فناوری یکی از جدیدترین فناوریهای بشری بوده که در شاخههای مختلفی ازجمله دارو درمانی و مهندسی بافت، مواد بیولوژیکی، و سنسورها کاربرد دارد. با توجه به گسترش روزافزون صنایع و فعالیت کارخانجات نگرانیهای زیادی در مورد ورود پسابهای آلوده این مراکز به اکوسیستمهای آبی به وجود آمده است. مطالعه حال حاضر با هدف بررسی اثرات مواجه با غلظتهای تحت کشنده نانولولههای کربنی چند جداره بر بافت آبشش و پارامترهای خونشناسی ماهی کپور معمولی انجام شده است.روش کار:بدین منظور تعداد 150 قطعه بچه ماهی کپورمعمولی با میانگین وزنی 10/212/20 گرم تامین شده و جهت سازگاری با محیط آزمایش به مدت 2 هفته در تانکرهای 120 لیتری نگهداری شدند. پس از طی دوره سازگاری ماهیها به مدت چهار روز درمعرض سطوح مختلف نانولولههای کربنی چند جداره عامل دار شده(3 تیمار آزمایشی 0، 1، 10 و 32 میلیگرم بر لیتر، 1 تیمار کنترل فاقد نانو مواد هر کدام در سه تکرار) قرار داده شدند. در پایان روز چهارم بهصورت تصادفی از ماهیهای هر تیمار نمونه برداری شده و شاخص های خونی و بافت آبشش از روش بافت شناسی کلاسیک مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها:کاهش معناداری در تعداد گلبولهای قرمز و هماتوکریت در تیمار 10 میلیگرم نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی مشاهده شد(05/0>P. محاسبه گلبول سفید کاهش معناداری را در تیمار 10 میلیگرم نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی نشان داد(05/0>P. اختلاف معناداری در میزان هموگلوبین، MCVو MCHدر بین تیمارهای مختلف آزمایشی مشاهده نگردید(05/0Pعوارضی هم چون نکروز، تورم سلولهای سنگفرشی، هایپرپلازی، آنوریسم لاملایی و چسبیدن لاملاهای ثانویه مشاهده شد که شدت آن وابسته به غلظتهای مختلف نانو لوله کربنی چند جداره بود.نتیجه گیری:براساس این نتایج می توان چنین نتیجه گیری کرد که نانولولههای کربنی چند جداره اثرات تخریبی بر شاخصهای خونی و بافت آبشش دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
221 - بررسی اثرات سولفات مس برروی کیفیت پارامترهای اسپرم ، میزان قطعه قطعه شدن DNA و بافت بیضه موش های بالغ نژاد ویستار
راحیل جنتی فر حمید پیروزمنش لیلا ناصرپورسولفات مس یکی از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی است که دارای توان تولید رادیکالهای آزاد و استرس اکسیداتیو میباشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سولفات مس برروی کیفیت پارامترهای اسپرم، میزان قطعه قطعه شدن DNA و بافت بیضه موشهای بالغ نژاد ویستار میباشد. روش کار: در أکثرسولفات مس یکی از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی است که دارای توان تولید رادیکالهای آزاد و استرس اکسیداتیو میباشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سولفات مس برروی کیفیت پارامترهای اسپرم، میزان قطعه قطعه شدن DNA و بافت بیضه موشهای بالغ نژاد ویستار میباشد. روش کار: در این مطالعه تجربی، 30 موشهای نژاد ویستار بالغ با وزن 250-200 گـرم اسـتفاده شد. موشهای بالغ تصادفی در 3 گروه کنترل، دریافت کننده سولفات مس با غلظت(mg/kg100) و غلظت(mg/kg200) به مدت زمان 56 روز مورد تیمار قرار گرفتند. در پایان دوره تیمار، وزن بیضه، ثبت و پارامترهای اسپرم بر اساس(WHO2010) بررسی شد.کیفیت کروماتین اسپرم، توسط رنگ آمیزیهای هستهای آکریدین اورانژ ارزیابی، سطح مالون دی آلدهید اندازهگیری و دادهها با روش آماریOne-Way ANOVA آنالیز شدند. یافته ها: کیفیت پارامترهای اسپرم در سولفات مس با غلظت mg/kg200 کاهش معنیداری داشت(05/0>p ). وزن بیضه در دوز mg/kg200 کاهش معنیداری داشت(05/0>p ). قطر لولههای منی ساز، سطح هورمون تستوسترون، تعداد سلول های جنسی و میزان تکهتکه شدن DNA اسپرم در دوز mg/kg200 کاهش یافت(05/0>p ). غلظت مالون دی آلدهید با دوز mg/kg 200 سولفا ت مس به طور معنی داری افزایش داشت(05/0>p ). نتیجه گیری: این مطالعه نشان میدهد که سولفات مس در غلظت بالا باعث ایجاد اثرات مخرب بر روی کیفیت اسپرم و بافت بیضه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
222 - اثرات سلولهای بنیادی مزانشیمی ژله وارتون به همراه صمغ درخت بنه در درمان آسیبهای پوستی ناشی از سوختگی
الهام حویزیزمینهوهدف: سوختگی یکی از آسیبهای رایج در جهان است که می توان از روشهای نوین مانند سلولدرمانی و طب سنتی برای درمان آن استفاده کرد. هدف از مطالعهی حاضر بررسی اثرات ضمادی از صمغ بنه و روغن حیوانی بههمراه سلولهای بنیادی مزانشیمی ژله وارتون در درمان سوختگی درجه سه در أکثرزمینهوهدف: سوختگی یکی از آسیبهای رایج در جهان است که می توان از روشهای نوین مانند سلولدرمانی و طب سنتی برای درمان آن استفاده کرد. هدف از مطالعهی حاضر بررسی اثرات ضمادی از صمغ بنه و روغن حیوانی بههمراه سلولهای بنیادی مزانشیمی ژله وارتون در درمان سوختگی درجه سه در رتهای نژاد ویستار میباشد. روشکار: در این آزمایش تجربی، سلولهای بنیادی از طریق جداسازی سلولهای ژله وارتون از بندناف انسانی حاصل شد. برای انجام این مطالعه 28 رت بواسطه استامپ فلزی سوزانده و سپس به طور تصادفی در دو گروه کنترل(7 موش) و تیمار(21 موش) تقسیم شدند. گروه تیمار به سه دسته(هر گروه 7 موش) تیماربا ضماد، سلولدرمانی و سلولدرمانی بعلاوه ضماد تقسیم شدند. به هر رت تعداد 106 سلول در پاساژ سه و بهصورت زیرجلدی تزریق شد. در روز 30 بعداز درمان آسانکشی با کلروفروم و تهیهی مقاطع بافتی با رنگآمیزی هماتوکسیلسن-ائوزین و تریکرومماسون برای بررسیهای میکروسکوپی صورت گرفت. یافتهها: مشاهدات میکروسکوپی نشان دادکه در گروههای تیمار روند بهبودی با سرعت بالاتری نسبت گروه کنترل انجام گرفت. همچنین بعد از گذشت 30 روز روش سلولدرمانی+ ضماد بهطور معنیداری موثرتر نسبت به ضماد و تزریق سلول بهتنهایی بود. مطالعات بافت شناسی نشان دهندهی ازدیاد معنیدار در آنژیوژنز، سنتز کلاژن، تعداد سلولها، ضخامت لایههای پوست و در نهایت تسریع ترمیم زخم در نمونههای تیمار در مقایسه با نمونههای گروه کنترل بود. نتیجهگیری: براساس نتایج بهدست آمده، روشهای درمانی همزمان استفاده شده در این مطالعه در تسریع ترمیم زخمهای پوستی در مدل حیوانی بهطور معنیداری تاثیر گذار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
223 - مطالعه بافت شناسی، هیستوشیمی و هیستومورفومتری پرده صماخ در گاومیش رودخانه ای بالغ
سید رشید هاشمی رسول شهروز فرهاد سلطانعلی نژاد غلامرضا نجفیزمینه و هدف: گاومیش در اقتصاد بیش از 40 کشور جهان دارای جایگاه ویژه ای است و تعداد و پراکندگی جغرافیایی آن همه ساله در حال افزایش است. پرده صماخ، غشایی نازک است که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می کند و از نظر فیزیولوژی و آسیب شناسی دارای اهمیت می باشند. در رابطه با آنا أکثرزمینه و هدف: گاومیش در اقتصاد بیش از 40 کشور جهان دارای جایگاه ویژه ای است و تعداد و پراکندگی جغرافیایی آن همه ساله در حال افزایش است. پرده صماخ، غشایی نازک است که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می کند و از نظر فیزیولوژی و آسیب شناسی دارای اهمیت می باشند. در رابطه با آناتومی و مورفومتری این عضو در گاومیش تاکنون مطالعه ای انجام نشده بود.مواد و روش ها: بدین منظور 8 سر گاومیش نر و ماده بالغ از کشتارگاه تهیه شد و پرده صماخ آن مورد مطالعه آناتومیکی و مورفومتریکی قرار گرفت.نتایج: نتایج آناتومیکی نشان داد که پرده صماخ گاومیش بیضی شکل می باشد. رنگ پرده صماخ سفید تا سفید صورتی دیده شد. قسمت سست پرده صماخ کوچک و سه گوش تا مستطیلی بوده و قسمت محکم پرده صماخ نیز بیضی شکل و بزرگ می باشد. نتایج مورفومتری نیز نشان داد میانگین اندازه ها در جنس ماده بزرگتر از جنس نر می باشد. همچنین نتایج نشان داد که میانگین ابعاد پرده صماخ در سمت راست هر دو جنس بزرگتر از سمت چپ می باشد. نتایج آنالیز آماری با استفاده از آزمون Tukey نشان داد این اختلافات معنی دار نمی باشد.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر بعنوان اطلاعات پایه ای برای تحقیقات بالینی گاومیش قابل ارائه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
224 - بررسی اثر پروبیوتیک کلوستات (Bacillus subtilis) بر روی برخی از شاخصهای رشد، خونی و همچنین بافت روده ماهی قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss)
مهرزاد محمدی سجاد پورمظفر محسن گذریزمینه و هدف: امروزه در صنعت آبزی پروری، استفاده از پروبیوتیک هابه عنوان جایگزین مناسب آنتی بیوتیک هاافزایش چشمگیری داشته است.این مطالعه به بررسی اثر رژیم خوراکی حاوی پروبیوتیک تجاریB. subtilis(KEMIN®)بر شاخصهای رشد، خونی و مورفولوژی بافت روده در ماهی قزلآلای رنگین أکثرزمینه و هدف: امروزه در صنعت آبزی پروری، استفاده از پروبیوتیک هابه عنوان جایگزین مناسب آنتی بیوتیک هاافزایش چشمگیری داشته است.این مطالعه به بررسی اثر رژیم خوراکی حاوی پروبیوتیک تجاریB. subtilis(KEMIN®)بر شاخصهای رشد، خونی و مورفولوژی بافت روده در ماهی قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchos mykiss) پرداخته است. روش کار: در این مطالعه تعداد 135 عدد ماهی با وزن 5/2±68/35 گرم با رژیم غذایی حاوی پروبیوتیک باسیلوس به مدت 50 روز تغذیه شدند. تیمارها شامل سه جیره آزمایشی حاوی گروه شاهد(بدون پروبیوتیک)، 1 و 2 درصد پروبیوتیک بود. در پایان دوره از ماهی ها به صورت تصادفی نمونه برداری شد. به منظور بررسی شاخص های خونی(تعداد گلبول های سفید و قرمز، هماتوکریت، هموگلوبین و شمارش افتراقی گلبول های سفید)خون گیری از سیاهرگ دمی انجام و طول و عرض پرزهای روده، اندازه و تراکم سلول های جامی شکل در بررسی بافت شناسی اندازه گیری گردید. هم چنین شاخص های رشد نیز مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: در پایان دوره تغذیه، عملکرد رشد نسبت در تیمارهای پروبیوتیک نسبت به تیمار شاهد افزایش معنیداری داشت(05/0p<). بهعلاوه، در ماهیهای تغذیه شده با پروبیوتیک تعداد گلبولهای قرمز، نوتروفیل و ارتفاع برآمدگی روده افزایش معنیداریدر مقایسه با تیمار شاهد داشت(05/0p <). تفاوت معنیداری در برخی شاخصهای خونی(تعداد گلبولهای سفید، هماتوکریت، هموگلوبین، نوتروفیل و مونوسیت) و مورفولوژی روده(عرض برآمدگی روده، اندازه و تراکم سلولهای جامی شکل) مشاهده نشد(05/0p >). نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که استفاده خوراکی از پروبیوتیک B. subtilis اثرات سودمند و مثبت بر پارامترهای رشد، خونی و هم چنین بافت روده ماهی قزلآلای رنگینکمان داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
225 - مطالعه بافت شناسی، هیستوشیمی و هیستومورفومتری پرده صماخ در گاومیش رودخانهای بالغ
سید رشید هاشمی فرهاد سلطانعلی نژاد غلامرضا نجفی رسول شهروززمینه و هدف: گاومیش به عنوان یک حیوان اقتصادی در مناطق دام خیز مطرح است. از نظر محیط زیست به دو نوع باتلاقی و رودخانه ای طبقه بندی می شوند. پرده صماخ، غشایی نازک است که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می کند. در رابطه با بافت شناسی و هیستوشیمی این عضو در گاومیش تاکنون مطا أکثرزمینه و هدف: گاومیش به عنوان یک حیوان اقتصادی در مناطق دام خیز مطرح است. از نظر محیط زیست به دو نوع باتلاقی و رودخانه ای طبقه بندی می شوند. پرده صماخ، غشایی نازک است که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می کند. در رابطه با بافت شناسی و هیستوشیمی این عضو در گاومیش تاکنون مطالعه ای انجام نشده است. روش کار: برای این مطالعه 8 سر گاومیش نر و ماده بالغ تهیه و پرده صماخ آن مورد مطالعه عادی بافت شناسی هماتوکسیلین- ائوزین، مطالعه هیستوشیمی با رنگ آمیزی ورهوف، پاس و ماسون تری کروم و هم چنین مطالعه هیستومورفومتری انجام شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد پرده صماخ دارای سه لایه اپیتلیومی، بافت همبند و لایه مخاطی است. در طبقه اپیتلیومی خارجی بافت پوششی از نوع سنگفرشی مطبق و در طبقه مخاطی داخلی اپیتلیوم سنگفرشی ساده مشاهده شد. لایه همبندی ضخامت زیادی داشت و رشته های کلاژن از دو نوع شعاعی و مدور در آن دیده شده است. سلول های همبندی نیز بیشتر از نوع فیبروبلاست بودند. رشته های الاستیک و کلاژن در هر دو بخش پرده صماخ مشاهده گردید ولی قسمت نرم پرده صماخ برخلاف قسمت سخت دارای مقادیر بیشتری رشته رشته الاستیک می باشد. بیشترین تراکم رشته کلاژن مربوط به پرده صماخ گوش سمت چپ گاومیش ماده و کمترین تراکم مربوط به پرده صماخ گوش سمت چپ گاومیش نر است. نتیجه گیری: به عنوان نتیجه گیری کلی می توان اذعان داشت پرده صماخ گاومیش دارای مشابهت ها و تفاوت های بافتی با نشخوارکنندگانو سایر حیوانات است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
226 - تاثیر غلظت های تحت کشنده دیازینون بر بافت بیضه در ماهی گورخری (Danio rerio)
معصومه درویشی مجره رقیه صفریزمینه و هدف: دیازینون از سموم ارگانوفسفره پرکاربرد در مزارع کشاورزی است که جهت از بین بردن آفات و کرم ساقه خوار در مزارع استفاده می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر غلظت های تحت کشنده دیازینون بر بافت بیضه در ماهی گورخری (Danio rerio) انجام گرفت. روش کار: بدین منظور۲۴۰ أکثرزمینه و هدف: دیازینون از سموم ارگانوفسفره پرکاربرد در مزارع کشاورزی است که جهت از بین بردن آفات و کرم ساقه خوار در مزارع استفاده می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر غلظت های تحت کشنده دیازینون بر بافت بیضه در ماهی گورخری (Danio rerio) انجام گرفت. روش کار: بدین منظور۲۴۰ عدد ماهی نر با میانگین وزنی ۲/۰ ± ۰۵/۰ پس از ۲ هفته سازگاری با شرایط آزمایشگاه در ۳ تیمار تحت کشنده سم دیازینون که پس از انجام تست LC50 به ترتیب ۸/۰، ۶/۱ و ۲/۳ میلی گرم بر لیتر و تیمار شاهد به مدت ۳۰ روز قرارگرفتند. در پایان دوره از بافت بیضه ماهیان نمونه برداری و سپس مقاطع بافتی تهیه شد. یافته ها: در بررسی بافتی بیشترین ناهنجاری در دوز بالاتر(۲/۳ میلی گرم بر لیتر) مشاهده گردید که کاهش اندازه گناد از مهم ترین آن می باشد. در برش بافتی گروه شاهد بافت بیضه از اندازه و رشد مناسب برخوردار بوده و سلول ها در مرحله رسیدگی جنسی قرار داشتند، در صورتی که در تیمار ۸/۰ میلی گرم بر لیتر آتروفی سلول های جنسی بافت بیضه مشاهده شد. همچنین در این تیمار دیواره لوبول ها نیز از بین رفته بود. در تیمار ۶/۱ میلی گرم بر لیتر دژنره شدن و آتروفی سلول های جنسی، از بین رفتن شکل و دیواره لوبول ها مشاهده شد. در بالاترین غلظت سم، دژنره شدن و آتروفی سلول های جنسی، از بین رفتن شکل و دیواره لوبول ها و کاهش تعداد سلول های جنسی مشاهده شده که این کاهش تعداد سلول های جنسی و عوارض مشاهده شده موجب کاهش اندازه بافت بیضه نیز می شود. نتیجه گیری: این مشاهدات نشان دهنده افزایش عوارض و ناهنجاری های سم دیازینون بر بافت بیضه ماهی گورخری با افزایش غلظت سم می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
227 - اثر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح آنزیمهای آنتی اکسیدانی در بافت قلب رتهای دیابتی نوع 2
آسیه عباسی دلویی سحر رضایی علیرضا براری مژگان احمدیزمینه و هدف: هایپرگلیسمی مزمن با افزایش آسیب میوکارد ناشی از استرس اکسیداتیو همراه است. هدف از این تحقیق بررسی اثر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح آنزیمهای آنتی اکسیدانی در بافت قلب رتهای دیابتی نوع 2 بود. روش کار: در این مطالعه تجربی، تعداد 40 سر موش نر ویستار(میانگین وزن أکثرزمینه و هدف: هایپرگلیسمی مزمن با افزایش آسیب میوکارد ناشی از استرس اکسیداتیو همراه است. هدف از این تحقیق بررسی اثر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح آنزیمهای آنتی اکسیدانی در بافت قلب رتهای دیابتی نوع 2 بود. روش کار: در این مطالعه تجربی، تعداد 40 سر موش نر ویستار(میانگین وزن 7/22±2/185 گرم) بهطور تصادفی در چهار گروه کنترل، دیابت، تمرین هوازی و دیابت-تمرین هوازی قرار گرفتند. در این مطالعه موشها با استفاده از تزریق درون صفاقی نیکوتین آمید-استرپتوزوتوسین، دیابتی نوع 2 شدند. پروتکل تمرین هوازی با شدت 50-60 درصدVO2max ، 5 روز در هفته به مدت 8 هفته انجام شد. پس از بیهوشی، کالبد شکافی انجام و بافت قلب برداشته شد. میزان آنزیمهای آنتی اکسیدانی کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت قلب با استفاده از کیت و به روش الایزا اندازهگیری شد. دادهها به روش آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنیداری05/0> p < /strong> تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد میزان آنزیمهای آنتی اکسیدانی(کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز) در بافت قلب رتهای کنترل دیابتی نوع 2 نسبت به گروه کنترل سالم کمتر بود(001/0= p < /strong>). هشت هفته تمرین هوازی موجب افزایش معنیدار آنزیمهای آنتی اکسیدانی(کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز) در بافت قلب رتهای دیابتی نوع 2 شد (001/0= p < /strong>). نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق، احتمالاً تمرین هوازی میتواند با افزایش آنزیمهای آنتی اکسیدانی بافت قلب موجب بهبود عملکرد قلبی آزمودنی های دیابتی شود. در نتیجه این تمرینات به عنوان درمان کمکی در این بیماران توصیه میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
228 - مقایسه ویژگی های سلول های بنیادی مزانشیم انسانی مشتق شده از مغز استخوان و بافت چربی و پرده جنینی
سپیده کاظمی کاظم پریور نسیم حیاتی رودباری پریچهر یغمایی بهنام صادقیزمینه و هدف: درمان با سلول های بنیادی، رویکردی نوین را در ترمیم و بازسازی اندام ها و بافت ها پدید آورده است. سلول های بنیادی مزانشیمی(MSCs)، کاندیدهای نویدبخشی برای سلول درمانی محسوب می شوند. گرچه، MSCهای مشتق از مغز استخوان قادرند به چندین رده سلولی تمایز یابند، اما مغ أکثرزمینه و هدف: درمان با سلول های بنیادی، رویکردی نوین را در ترمیم و بازسازی اندام ها و بافت ها پدید آورده است. سلول های بنیادی مزانشیمی(MSCs)، کاندیدهای نویدبخشی برای سلول درمانی محسوب می شوند. گرچه، MSCهای مشتق از مغز استخوان قادرند به چندین رده سلولی تمایز یابند، اما مغز استخوان به دلیل فرآیند جداسازی مشکل سلول ها و بازدهی پایین، منبع سلولی مناسبی نیست. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه ای توان ترمیمیMSCهای انسانی حاصل از 3 منبع شامل بافت مغز استخوان و چربی و بافت دسیدوآی پرده جنینی در شرایطin vitroمی باشد. روش کار: سلول های بنیادی مزانشیمی از 3 بافت مغز استخوان، بافت چربی و سلول بافت دسیدوآی پرده جنینی جدا شده، و تا 10 پاساژ سلولی کشت داده شدند و برای فنوتیپ با ایمونوفلورسانس و فلوسیتومتری به منظورتعیین بیان مارکرهای سطحی اختصاصی سلول مزانشیمی( CD11b ،CD34،CD44،CD45،CD73،CD90وCD105(، توانایی تمایز به سلول استخوان، چربی و غضروف، رشد سلول ها با محاسبه زمان دو برابر شدن و سطح دو برابر شدن جمعیت لحاظ کیفی وکمی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: علیرغم شباهت ها از نظر بیان آنتی ژن سطحی و توانایی خود نوزایی، سلول های بنیادی مزانشیمی منابع مختلف، تفاوت های معنی داری را از نظر تکثیر و ظرفیت های تمایز به استخوان چربی و استخوان نشان دادند. DSCs بالاترین ظرفیت تکثیر سلولی را نشان داد و به نظر می رسد که این ویژگی را تا پاساژ 10حفظ می کند، در حالی که BM-MSCs دارای توانایی تمایز قابل توجهی برای تمایز به استخوان و غضروف، AT-MSC ها بیشترین قدرت تمایز چربی را در بین سایرین نشان دادند. با این توضیحات به نظر می رسد DSC ها با توجه ویژگی های ذکر شده می تواند جایگزین مناسبی برای استفاده در سلول درمانی باشند. نتیجه گیری: از آن جایی کهDSC ها وAT-MSC ها نیز ویژگی های سلول های مزانشیم را به خوبی BM-MSC نشان می دهند این سلول ها می توانند جایگزین مناسبی برای سلول درمانی باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
229 - مطالعه بافت شناسی استخوانچه های گوش میانی در گاومیش رودخانه ای بالغ 20.1001.1.17359880.1399.14.1.9.2
سید رشید هاشمی رسول شهروز فرهاد سلطانعلی نژاد غلامرضا نجفیزمینه و هدف: کوچکترین استخوان های بدن در گوش میانی قرار گرفته است که وظیفه انتقال هوای ورودی از گوش خارجی به گوش داخلی را انجام می دهند و از نظر فیزیولوژی و آسیب شناسی دارای اهمیت می باشند. در رابطه با بافت شناسی استخوانچه های گوش میانی در گاومیش تاکنون مطالعه ای انجام أکثرزمینه و هدف: کوچکترین استخوان های بدن در گوش میانی قرار گرفته است که وظیفه انتقال هوای ورودی از گوش خارجی به گوش داخلی را انجام می دهند و از نظر فیزیولوژی و آسیب شناسی دارای اهمیت می باشند. در رابطه با بافت شناسی استخوانچه های گوش میانی در گاومیش تاکنون مطالعه ای انجام نشده بود.روش کار: برای این مطالعه 8 سر گاومیش نر و ماده بالغ از کشتارگاه تهیه گردید. سپس ازاستخوانچه های گوش میانی مقطع بافتی گرفته شد و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفت و ساختمان داخلی استخوانچه ها و مفاصل بین آنها بررسی شدند.یافتهها: نتایج نشان داد استخوانچه های گوش میانی در گاومیش از نوع متراکم بوده و دارای اتصالات مفصلی از نوع همبندی و سینوویالی می باشد. ناحیه اتصالی بین دو استخوانچه چکشی به سندانی و سندانی به رکابی دارای مفصل متحرک بوده و یک کپسول مفصلی از بیرون فضای مفصلی را می پوشاند . ضخامت این کپسول در مفصل بین استخوانچه چکشی به رکابی ضخیمتر از مفصل سندانی به رکابی بود. اطراف صفحه قاعده ای استخوانچه رکابی از سمت بیرون ساختاری نازک همانند کپسول مفصلی بین استخوانچهها مشاهده گردید که رباط حلقوی اتصال دهنده بوده و باعث اتصال قسمت قاعده استخوانچه رکابی به قسمت پنجره دهلیزی می-شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه به عنوان اطلاعات پایه برای تحقیقات فیزیولوژی و پاتولوژی قابل گوش میانی قابل ارائه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
230 - بررسی اثر یک دوره تمرین هوازی و مکمل سیر بر ساختار بافت قلب در موش های چاقDOR: 20.1001.1.17359880.1400.14.3.6.7
آسیه عباسی دلویی هدا تابع سید جواد ضیاءالحق علیرضا براریزمینه و هدف: اصلاح شیوه زندگی شامل فعالیت بدنی و مصرف مکمل های گیاهی بخش مهمی در سلامت، پیشگیری و درمان چاقی بوده و با کاهش عوارض قلبی عروقی ناشی از چاقی همراه است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر یک دوره تمرین هوازی و مکمل سیر بر ساختار بافت قلب در موش های چاق می باشد.روش أکثرزمینه و هدف: اصلاح شیوه زندگی شامل فعالیت بدنی و مصرف مکمل های گیاهی بخش مهمی در سلامت، پیشگیری و درمان چاقی بوده و با کاهش عوارض قلبی عروقی ناشی از چاقی همراه است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر یک دوره تمرین هوازی و مکمل سیر بر ساختار بافت قلب در موش های چاق می باشد.روش کار: در این مطالعه تجربی، 25سر رت نر(5سر رت سالم بالغ و 20سر رت نر بالغ چاق نژاد ویستار) به طور تصادفی در پنج گروه کنترل(سالم)، چاق، چاق-سیر، چاق-تمرین هوازی و چاق-سیر-تمرین هوازی قرار گرفتند. گروه های مکمل طی دوره مداخله مکمل سیر را به میزان 250میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن به صورت گاواژ روزانه دریافت کردند. تمرین هوازی روی تردمیل، 5 روز در هفته به مدت هشت هفته اجرا شد. پس از بیهوشی، کالبد شکافی انجام و بافت قلب برداشته و ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺎﻓﺖ ﻗﻠﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎﻓﺖ ﻗﻠﺐ، ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﻋﻀﻼﻧﻲ، ﻧﻜﺮوز، اﻟﺘﻬﺎب و ﭘﺮﺧﻮﻧﻲ بود ﻛـﻪ ﺷﺪت و درﺟﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻣﻴﻜﺮوﺳـﻜﻮﭘﻴﻚ و ﺗﻬﻴﻪ ﻓﺘﻮﻣﻴﻜﺮوﮔﺮاف ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ.یافته ها: در موش های چاق تغییرات پاتولوژیک بافتی عضله قلب و سلول های قلبی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. تمرین هوازی و مصرف سیر هر کدام به تنهایی موجب کاهش تغییرات پاتولوژیک بافتی عضله قلب و سلول های قلبی بود. هم چنین، تعامل تمرین هوازی و مصرف مکمل سیر با بهبود تغییرات بافتی و سلولی در بافت قلب همراه گشته بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج، تمرین هوازی به همراه مکمل سیر احتمالاً می تواند به بهبود تغییرات ساختار بافت قلب طی چاقی کمک کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
231 - اثر دو شیوه تمرینی (تداومی و تناوبی) و مصرف مکمل زنجبیل بر تعادل مسیر آپوپتوز و اکسایش بافت قلب رتهای مدل سرطان پستان
محمدحسین بارگاهی پروین فرزانگی فرزاد فعلی کوهیخیلیزمینه و هدف: امروزه سرطان پستان یکی از شایعترین بیماریهای بدخیم در زنان است و بروز آن در حال افزایش است، هدف از انجام تحقیق حاضر تاثیر دو شیوه تمرینی تداومی و تناوبی همراه با مکمل زنجبیل بر تعادل مسیر آپوپتوز و اکسایش بافت قلب رتهای مدل سرطان پستان میباشد. مواد و رو أکثرزمینه و هدف: امروزه سرطان پستان یکی از شایعترین بیماریهای بدخیم در زنان است و بروز آن در حال افزایش است، هدف از انجام تحقیق حاضر تاثیر دو شیوه تمرینی تداومی و تناوبی همراه با مکمل زنجبیل بر تعادل مسیر آپوپتوز و اکسایش بافت قلب رتهای مدل سرطان پستان میباشد. مواد و روش: در این تحقیق تجربی، 56 سر موش بهطور تصادفی در 8 گروه 1)کنترل، 2)سرطان، 3)سرطان-سالین 4)سرطان-مکمل، 5)سرطان-تناوبی، 6)سرطان-تداومی 7)سرطان-تناوبی-مکمل و 8) گروه سرطان-تداومی-مکمل قرار گرفتند. برنامه تداومی هفته اول با سرعت 15 متر بر دقیقه برای مدت زمان پنج دقیقه روی تریدمیل دویدن، که هر هفته سرعت 1تا 2 متر بر دقیقه افزایش یافت و 1 تا 2 دقیقه بر زمان دویدن افزده شد. تمرین تناوبی شامل شش ست 5/2 دقیقه ای که بین هر ست مدت زمان چهار دقیقه استراحت در نظر گرفته شد. همچنین عصاره زنجبیل با دوز 20 میلیگرم بهصورت زیر صفاقی به موشها تزریق شد. نتایج: نتایج نشان داد القای سرطاان بیان BAX و MDA بافت قلبی رتها را با افزایش و بیان BCL-2 و SOD را با کاهش معنیداری مواجه کرد، هرکدام از مداخلهها (تمرین تداومی، زنجبیل و ترکیب تمرین تداومی و تناوبی همراه با مکمل زنجبیل) بیان قلبی BAX و MDA رتهای سرطانی را کاهش و بیان BCL-2 و SOD را افزایش معنیداری داد.نتیجهگیری: نتایج تاییدکننده نقش تمرین تداومی و تناوبی بههمراه مکمل زنجبیل در بهبود شاخصهای آپوپتوزی و اکسایشی بافت قلب در موشهای سرطان پستان است، که ممکن است از این طریق اثر محافظتی بر بافت قلب داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
232 - بررسی تأثیر ملاتونین و مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین داروی سیتالوپرام بر فراساختار بافت کبد و آنزیمهای کبدی در ماهی ماده بالغ گورامی سه خال
محمد رضا پورعوض طاهره ناجی همایون حسین زاده صحافیا زمینه و هدف :اکثر داروهای گوناگونی که بهمنظور درمان بیماریهای مختلف به کار میروند، در کبد متابولیزه میشوند و میتوانند موجب آسیبهای حاد و مزمن به بافت کبد شوند. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر ملاتونین و مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین داروی سیتالوپرام بر فراساخت أکثرا زمینه و هدف :اکثر داروهای گوناگونی که بهمنظور درمان بیماریهای مختلف به کار میروند، در کبد متابولیزه میشوند و میتوانند موجب آسیبهای حاد و مزمن به بافت کبد شوند. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر ملاتونین و مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین داروی سیتالوپرام بر فراساختار بافت کبد و آنزیمهای کبدی در ماهی ماده بالغ گورامی سه خال میباشد. مواد و روش ها : تعداد 120 قطعه ماهی گورامی سه خال ماده با میانگین وزنی 7/0 ± 23/4 گرم به هشت گروه 15 تایی شامل گروه کنترل شاهد، کنترل حلال، سه گروه تیماری دریافتکننده داروی سیتالوپرام با دوز 5، 10 و 20 میلیگرم بر کیلوگرم و سه گروه تیماری دریافتکننده داروی ملاتونین با دوز 10، 50 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم تقسیم شدند. تزریق داروها در هر نوبت 02/0 میلیلیتر یک روز در میان تا 10 تزریق، در مدت 20 روز بهصورت عضلانی بین باله پشتی و خط جانبی انجام گرفت. پس از پایان دوره ماهیها یوتانازی و تشریح شدند. نتایج : نتایج نشان داد ملاتونین و سیتالوپرام بر سطح همه آنزیمهای کبدی در مقایسه با گروههای کنترل تأثیر معنیدار داشت (05/0>P). بالاترین سطح آنزیمهای ALT، ASTو ALPبا تزریق 20 میلیگرم بر کیلوگرم سیتالوپرام اندازهگیری شد (05/0>P). در ماهیهای تیمار شده با بالاترین غلظت ملاتونین و همه غلظتهای سیتالوپرام از هم گسستگی بین هپاتوسیت ها و اتساع سینوزوئیدها رخ داد. در غلظتهای بالای ملاتونین و سیتالوپرام واکوئل های چربی تشکیل شدند؛ نتیجه گیری : ملاتونین می تواند در غلظت 100 میلیگرم بر کیلوگرم و سیتالوپرام در غلظتهای بالاتر از 5 میلیگرم بر کیلوگرم بر فراساختار بافت کبد و آنزیمهای کبدی تأثیر سوءداشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
233 - بررسی اثر هشت هفته تمرین هوازی به همراه مکمل گیاهی استویا بر ساختار بافت قلب در موش های چاق
زهرا اکبری آسیه عباسی دلویی احمد عبدی سید جواد ضیاءالحقزمینه و هدف: درک اینکه چگونه تمرین هوازی به همراه مکمل گیاهی باعث ایجاد تغییرات ساختاری در قلب می شود، می تواند منجر به توسعه روش های درمانی جدید برای بهبود سلامت قلب شود. هدف از این تحقیق، بررسی اثر هشت هفته تمرین هوازی به همراه مکمل گیاهی استویا بر ساختار بافت قلب در أکثرزمینه و هدف: درک اینکه چگونه تمرین هوازی به همراه مکمل گیاهی باعث ایجاد تغییرات ساختاری در قلب می شود، می تواند منجر به توسعه روش های درمانی جدید برای بهبود سلامت قلب شود. هدف از این تحقیق، بررسی اثر هشت هفته تمرین هوازی به همراه مکمل گیاهی استویا بر ساختار بافت قلب در موش های چاق بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 25 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (5 سر موش سالم بالغ و 20 سر موش نر بالغ چاق) در پنج گروه کنترل (سالم)، چاق، چاق- استویا، چاق-تمرین هوازی و چاق- استویا -تمرین هوازی قرار گرفتند. تمرین هوازی روی تردمیل، 5 روز در هفته به مدت هشت هفته اجرا شد. دوز مصرفی استویا 250 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت گاواژ بود. پس از بیهوشی، کالبد شکافی انجام و بافت قلب برداشته شد. برش های بافت قلب با هماتوکسیلین وائوزین رنگ امیزی شده و مورد مطالعه قرارگرفتند. ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺎﻓﺖ ﻗﻠﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎﻓﺖ ﻗﻠﺐ، ﺳﻠﻮل ﻫﺎی ﻋﻀﻼﻧﻲ، ﻧﻜﺮوز، اﻟﺘﻬﺎب و ﭘﺮﺧﻮﻧﻲ بود ﻛـﻪ ﺷﺪت و درﺟﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻣﻴﻜﺮوﺳـﻜﻮﭘﻴﻚ و ﺗﻬﻴﻪ ﻓﺘﻮﻣﻴﻜﺮوﮔﺮاف ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ.نتایج: نتایج نشان داد در موش های چاق تغییرات پاتولوژیک بافتی عضله قلب و سلولهای قلبی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. تمرین هوازی، مصرف مکمل گیاهی استویا و تمرین هوازی به همراه مصرف مکمل گیاهی استویا با بهبود تغییرات بافتی و سلولی در بافت قلب همراه بود.نتیجهگیری: احتمالا مداخله حاضر می تواند مزایایی برای ساختار بافت قلب طی چاقی به همراه داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
234 - تاثیر سطوح مختلف پودر زیره سیاه کوهی بر عملکرد برخی فراسنجههای خونی و ریخت شناسی بافت روده بلدرچین ژاپنی
فرشید خیری مهرداد عباس پورزمینه و هدف: زیره یکی از کهن ترین گیاهان دارویی در طب سنتی است که برای درمان و پیشگیری از اختلالات و مشکلات گوارشی استفاده میشود. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف پودر زیره سیاه کوهی بر عملکرد، برخی فراسنجههای خونی و ریخت شناسی بافت ایلئوم روده بل أکثرزمینه و هدف: زیره یکی از کهن ترین گیاهان دارویی در طب سنتی است که برای درمان و پیشگیری از اختلالات و مشکلات گوارشی استفاده میشود. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف پودر زیره سیاه کوهی بر عملکرد، برخی فراسنجههای خونی و ریخت شناسی بافت ایلئوم روده بلدرچین ژاپنی نر اجرا شد.مواد و روش ها: در این آزمایش تعداد 400 قطعه بلدرچین ژاپنی جنس نر در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار، پنج تکرار و تعداد 20 قطعه بلدرچین در هر تکرار از سن 14 تا 42 روزگی انجام شد. پودر زیره سیاه در چهار سطح صفر (شاهد)، 0.5، 1 و 1.5 درصد در جیره پایه به کار برده شد.نتایج: در کل دوره آزمایش بلدرچینهای تغذیه شده با سطوح مختلف پودر زیره سیاه از نظر عملکرد هیچ تفاوت معنیداری با تیمار شاهد نداشتند. مقدار آلبومین سرم خون تحت تاثیر جیره دارای 1 و 5/1 درصد پودر زیره سیاه افزایش معنیداری (p<0.05) داشت. کلسیم و پروتئین سرم خون تحت تاثیرجیره دارای 5/1 درصد پودر زیره سیاه افزایش معنیداری (p<0.05) یافت. میزان فسفر و گلوکز سرم خون در تیمار حاوی 5/0 درصد پودر زیره سیاه در جیره به ترتیب کاهش و افزایش معنیداری (p<0.05) نسبت به تیمار شاهد داشت. میزان تری گلیسیرید سرم خون در تیمارهای استفاده کننده از پودر زیره سیاه نسبت به تیمار شاهد به صورت معنیداری (p<0.05) کاهش یافت. ریخت شناسی بافت ایلئوم روده در تیمارهای آزمایشی با تیمار شاهد اختلاف معنیدار نداشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده افزودن پودر زیره سیاه در سطح 0.5 درصد در جیره بلدرچین ژاپنی سبب بهبود صفات مربوط به عملکرد و صفات کیفی اجزای لاشه نسبت به سایر تیمارها بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
235 - بررسی بیهوش کنندگی غلظتهای مختلف یوجینول در ماهیان انگشت قد و بالغ کلمه خزری(Rutilus caspicus)
محمد مازندرانی ایمان مارزی علی اکبر هدایتی محمد رضا ایمانپور ولی اله جعفریزمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی، در سال های اخیر استفاده از داروهای گیاهی و ترکیبات آن ها در ماهیان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در بررسی حاضر وضعیت بیهوش کنندگی یوجینول در ماهیان جوان و مولد کلمه خزری (Rutilus caspicus) مورد مطالعه قرار گرفته است أکثرزمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی، در سال های اخیر استفاده از داروهای گیاهی و ترکیبات آن ها در ماهیان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در بررسی حاضر وضعیت بیهوش کنندگی یوجینول در ماهیان جوان و مولد کلمه خزری (Rutilus caspicus) مورد مطالعه قرار گرفته است روش کار: به این منظور تعداد 120 عدد ماهی کلمه جوان با میانگین وزنی 1/3± 4/10 گرم و تعداد 90 عدد ماهی کلمه مولد با میانگین وزنی 4/4± 5/60 گرم تهیه گردید. وضعیت بیهوشی و ریکاوری برای هر کدام از گروه های ماهیان کلمه انگشتقد و ماهیان مولد در غلظت های مختلف 10، 20، 40، 80 و 100 میلی گرم/لیتر(ppm) بررسی شد. برای بررسی اثرات جانبی دارو، بافت شناسی کلیه و آبشش در ماهیانی که با 100 میلی گرم/لیتر یوجینول بیهوش شدند صورت گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج یوجینول در غلظت های 40 تا 100 میلی گرم/ لیتر قادر به بیهوشی ماهیان مولد در کمتر از 3 دقیقه می باشد، در حالی که ماهیان انگشت قد در رنج 10 تا 100 میلی گرم/ لیتر یوجینول در کمتر از 3 دقیقه بیهوش می شوند. در تمامی غلظت های مورد مطالعه زمان بازگشت از بیهوشی در ماهیان انگشت قد و مولد کمتر از 5 دقیقه ثبت گردید. در بافت شناسی آبشش ماهیان انگشت قدی که با 100 میلی گرم در لیتر یوجینول بیهوش شدند جداشدگی اپی تلیوم لاملاهای ثانویه تنها عارضه یافت شده بوده است، هم چنین هیچ عارضه بافتی نیز در کلیه ماهیان مورد بررسی مشاهده نگردید. نتیجه گیری: بر اساس بررسی حاضر یوجینول می تواند به عنوان یک داروی بیهوشی ایمن در غلظت های 40 تا 100 ppm در ماهی کلمه خزری به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
236 - تاثیر افزودن ترکیب پودر آویشن و رزماری به جیره غذایی آلوده به آفلاتوکسین ب 1 بر آسیب های بافت کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss)
بیتا وطن دوست کوروش سروی مغانلو مزدک رازی احمد ایمانیزمینه و هدف: آلودگی جیره غذایی با آفلاتوکسین، باعث آسیب های بافت کبد و تضعیف سیستم ایمنی در آبزیان میگردد. متابولیت های فعال برخی از گیاهان دارویی در بازدارندگی رشد قارچ و ممانعت از سنتز آفلاتوکسین موثر است.بنابراین مطالعهحاضرباهدفبررسیآسیب های بافت کبد ناشی از سمآفلاتو أکثرزمینه و هدف: آلودگی جیره غذایی با آفلاتوکسین، باعث آسیب های بافت کبد و تضعیف سیستم ایمنی در آبزیان میگردد. متابولیت های فعال برخی از گیاهان دارویی در بازدارندگی رشد قارچ و ممانعت از سنتز آفلاتوکسین موثر است.بنابراین مطالعهحاضرباهدفبررسیآسیب های بافت کبد ناشی از سمآفلاتوکسین ب 1و پتانسیلحفاظتیپودر آویشن و رزماریدر ماهیقزلآلایرنگینکمان انجامپذیرفت. روش کار: تعداد 225 قطعه ماهی با وزن متوسط 5±90گرم در قالب 3 تیمار شامل گروه شاهد(جیره غذایی فاقد سم آفلاتوکسین ب1)، تیمار دوم(جیره غذایی حاوی ppb 50سم آفلاتوکسین ب1) و تیمار سوم (جیره غذایی دارای ppb 50 سم آفلاتوکسین ب1 و ترکیب 2 درصد پودر گیاه آویشن و 2 درصد پودر گیاه رزماری) به مدت 6 هفته تغذیه شدند. سپس آسیبهای بافت کبد با استفاده از روش های H&Eو رنگ آمیزی Masson–Trichrom، هم چنین سنجشفعالیت آنزیم های التهابی کبدی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج H&E عارضه هایی مانند نفوذ سلول های ایمنی، پرخونی عروق، ادم و نکروز سلول های کبدی در تیمار دوم و با شدت بیشتری در تیمار سوم مشاهده شد. در رنگ آمیزی Masson–Trichrom شدیدترین میزان فیبروز در تیمار سوم مشاهده شد(05/0p<). فعالیت آنزیم های التهابی کبد نیز در تیمار سوم افزایش معنی داری نسبت به گروه های دیگر داشت(05/0p<). نتیجه گیری: به طور کلی سم آفلاتوکسین موجب آسیب های بافتی در کبد گردیده و افزودن پودر گیاهان آویشن و رزماری باعث تشدید این آسیب ها می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
237 - امکان استفاده از بافت روده ماهی سنگسر معمولی(Pomadasys kaakan) و سرخو معمولی(Lutjanus johnii) بهعنوان نشانگر آلودگی در دریای عمان
پروین صادقی محمدمنصور توتونچی سیما مولاییزمینه و هدف: بررسی ضایعات بافتی یکی از نشان گرهای زیستی قابل اطمینان حضور آلایندههای موجود در محیطهای آبی و بدن آبزیان است. هدف مطالعه حاضر بررسی آسیبشناسی بافت روده بهعنوان نشانگر آلودگی محیطی در ماهی سنگسر معمولی(Pomadasys kaakan) و سرخوی معمولی(Lutjanus johnii) د أکثرزمینه و هدف: بررسی ضایعات بافتی یکی از نشان گرهای زیستی قابل اطمینان حضور آلایندههای موجود در محیطهای آبی و بدن آبزیان است. هدف مطالعه حاضر بررسی آسیبشناسی بافت روده بهعنوان نشانگر آلودگی محیطی در ماهی سنگسر معمولی(Pomadasys kaakan) و سرخوی معمولی(Lutjanus johnii) دریای عمان بود. روش کار: تعداد 9 قطعه ماهی سنگسر معمولی(میانگین طول کل 35/4 ± 5/35 سانتی متر و میانگین وزن کل 5/58 ± 6/512 گرم)و 9 قطعه ماهی سرخو معمولی(میانگین طول کل 41/3 ± 5/22 سانتی متر و میانگین وزن کل22± 6/205 گرم) از سه ایستگاه کنارک، هفتتیر و رمین با استفاده از تور گوشگیر در زمستان 1395 صید گردید. بافت روده ماهیان بهمنظور مشاهده نوع و شدت ضایعات بافتی، جداسازی و در محلول بوئن تثبیت گردید. پس از انجام مراحل روتین بافتشناسی، با استفاده از دستگاه میکروتوم مقاطع بافتی با ضخامت 5 میکرون از بافت روده تهیه و با روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگآمیزی شد. سپس ضایعات بافتی با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین عکسبرداری دیجیتال مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: ضایعاتی چون نکروز، تشکیل هستههای پیکنوتیک، خون ریزی، واکوئوله شدن، هیپرپلازی و تورم سلولی در بافت روده ماهیان در ایستگاههای مورد مطالعه مشاهده شد. کمترین ضایعات بافتی در ماهیان صید شده از ایستگاه کنارک و رمین و بیشترین میزان آن در ایستگاه هفت تیربود. نتیجه گیری: دلیل این امر میتواند بیشتر بودن میزان تردد و پهلوگیری لنجهای صیادی، کشتیهای باری و تجاری در آبهای نیمه بسته این اسکلهها باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
238 - اثرات دوره های گرسنگی طولانی مدت بر ساختار بافت کبد و روده در تاس ماهیان سیبری(Acipenser baeri)
شیرین حامدی ایمان ناصری فرد هادی ابراهیمی مریم عضدیزمینه و هدف: تعداد زیادی از ماهیان دوره های طبیعی گرسنگی را در طول سال، در مدت زمستان، هنگام مهاجرت های تخم ریزی و یا زمانی که کاهش غذا در محیط زندگی تحمل می کنند. در این مطالعه اثرات دوره های گرسنگی طولانی مدت بر ساختار بافت کبد و روده تاس ماهیان سیبری با میانگین وزنی أکثرزمینه و هدف: تعداد زیادی از ماهیان دوره های طبیعی گرسنگی را در طول سال، در مدت زمستان، هنگام مهاجرت های تخم ریزی و یا زمانی که کاهش غذا در محیط زندگی تحمل می کنند. در این مطالعه اثرات دوره های گرسنگی طولانی مدت بر ساختار بافت کبد و روده تاس ماهیان سیبری با میانگین وزنی 54/0± 56 گرم به مدت 5 هفته انجام گرفت. روش کار: 225 قطعه تاس ماهی سیبری انتخابی به روش کاملاً تصادفی بین 9 تانک 500 لیتری استوانه ای شکل توزیع گردیدند. ماهیان به مدت 2 هفته در ابتدا با شرایط آزمایشی سازگار شدند. گروه شاهد در تمام مدت آزمایش 4 بار در روز تا حد سیری تغذیه شد. تیمار اول 2 هفته گرسنگی و تیمار دوم 3 هفته گرسنگی را تجربه کرد. به منظور مطالعه ساختار کبد و روده در پایان دوره های گرسنگی از هر یک از تیمارها و گروه شاهد 6 قطعه ماهی به صورت تصادفی انتخاب و در محلول بوئن تثبیت گردید. سپس با استفاده از روش استاندارد پس از طی مراحل قالب گیری برش های 7 میکرومتری از آن ها تهیه و سپس با هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: شاخص های دستگاه گوارش و کبدی(HSI و DSI) و هم چنین طول پرزهای ماهیان گروه شاهد به صورت معنی داری(05/0P <) بالاتر از تیمارهای 2 هفته و 3 هفته گرسنگی بود. طول انتروسیت های روده هیچ اختلاف معنی داری(05/0P>) را بین تیمارهای آزمایشی نشان نداد. نتایج بررسی های میکروسکوپی نشان داد که در مقایسه با گروه شاهد اکثر علائم پاتولوژیک از جمله دژنرسانس زیاد چربی، نکروز سلولی، پرخونی زیاد و رکورد صفراوی در کبد تاس ماهیان سیبری در تیمار 1 و 2 مشاهده شد. هم چنین در تیمارهای 2 هفته گرسنگی پرخونی، آتروفی و رکورد صفراوی کمتری نسبت به تیمارهای 3 هفته گرسنگی در کبد مشاهده گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که دوره های گرسنگی طولانی مدت می تواند بر ساختار کبد و روده تاس ماهیان سیبری از طریق مصرف ذخایر این بافت ها و متابولیسم چربی در دستگاه گوارش و گلیکوژن کبد اثرگذار باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
239 - مطالعه آناتومی، مورفومتری و بافت شناسی روده بزرگ در اردک مسکوئی(Cairina moschata)
جلیل پور حاجی موتاب سید رشید هاشمیزمینه و هدف: اردک پرنده ای با تنوع گونه ای بوده که بیشتر در آب زندگی می کند. روده بزرگ به دلیل جذب آب، هضم گوارشی، انجام فعالیت میکروبی، تولید ایمونوگلوبولین و تولید آنتی بادی در بدن پرندگان عضو مهمی می باشد. لذا هدف از این پژوهش مطالعه آناتومی، مورفومتری و بافت شناسی ر أکثرزمینه و هدف: اردک پرنده ای با تنوع گونه ای بوده که بیشتر در آب زندگی می کند. روده بزرگ به دلیل جذب آب، هضم گوارشی، انجام فعالیت میکروبی، تولید ایمونوگلوبولین و تولید آنتی بادی در بدن پرندگان عضو مهمی می باشد. لذا هدف از این پژوهش مطالعه آناتومی، مورفومتری و بافت شناسی روده بزرگ در اردک مسکوئی(Cairina moschata)می باشد. روش کار: برای این تحقیق 20 عدد اردک مسکویی نر و ماده بالغ خریداری و مطالعه آناتومیکی روده بزرگ آن ها انجام شد. سپس نمونه بافتی تهیه و بارنگ آمیزیهماتوکسیلین- ائوزین مطالعه گردید. یافته ها: نتایج بافت شناسی روده بزرگ در اردک مسکوئی تشابه بافتی دو جنس و شباهت کلی با سایر پرندگان را نشان داد. نتایج آناتومیکی نشان داد جنس نر ابعاد بزرگ تری در میانگین طول و عرض داشته و در قسمت طول راست روده این اختلاف معنی دار می باشد. ویژگی آناتومیکی مهم در اردک مسکوئی وجود روده کور میله ای شکل و بدون انشعاب است. راستروده در اردک مسکوئی کوتاه تر از روده کور ودر مسیر بدون انحنا ومسقیم بود. پرز ایلئومی به شکل واضح و مشخص دیده شد. ویژگی بافتی مهم وجود لوزه سکومی و بافت لنفاوی منتشر فراوان بود. لایه عضلانی نیز به شکل ضخیم و قطور مشاهده گردید. نتیجه گیری: روده بزرگ در اردک مسکوئی دارای تفاوت ها و شباهت هایی با سایر پرندگان می باشد. بین دو جنس نر و ماده اردک مسکوئی از نظر بافت شناسی شباهت و از نظر مورفومتری تفاوت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
240 - بررسی اثر افزودن خوراکی ایزومالتو الیگوساکارید در آسیب بافتی ماهی کپور معمولی(Cyprinus carpio) در مواجهه با حشرهکش ورتیمک
سید علی هدایتی فاطمه دارابی تبارزمینه و هدف: پربیوتیک ها ترکیب غذایی غیر قابل هضمی هستند که از طریق تحریک انتخابی، رشد و فعال کردن یک یا تعداد محددی از باکتری های موجود در روده اثرات سودمندی بر روی میزبان داشته و می تواند سلامتی میزبان را بهبود بخشد. برایارزیابیمیزانسمیتآلاینده هایمحیطیشاخص هایفیزیولو أکثرزمینه و هدف: پربیوتیک ها ترکیب غذایی غیر قابل هضمی هستند که از طریق تحریک انتخابی، رشد و فعال کردن یک یا تعداد محددی از باکتری های موجود در روده اثرات سودمندی بر روی میزبان داشته و می تواند سلامتی میزبان را بهبود بخشد. برایارزیابیمیزانسمیتآلاینده هایمحیطیشاخص هایفیزیولوژیکیمتفاوتیدرماهی هاوجودداردکهازجملهآن هابافت شناسیاست. روش کار: در این تحقیق 147 قطعه ماهی کپور معمولی به مدت دو هفته جهت سازگاری با شرایط محیطی آکواریوم، نگهداری شدند. LC50/96h برای سم ورتیمک(ورتمیک) 243/1 محاسبه گردید که براساس آن سه غلظت کشنده ppm2، ppm3، ppm6 برای این بررسی در نظر گرفته شد. اضافه کردن پربیوتیک ایزومالتو الیگوساکارید به غذا با روش اسپری کردن به میزان g/kg1 صورت گرفت. طی دوره تحت تأثیر قرار دادن ماهیان در معرض پربیوتیک ایزومالتو الیگوساکارید و سم ورتیمک، ماهیان توسط 220 میلی گرم بر لیتر محلول بیهوش کننده گل میخک به سرعت بیهوش شده و بافت کبد، آبشش آن ها برای مطالعات بافت شناسی جدا گردید. یافته ها: نتایج نشان داد تیمارهایی که بعد از القای پربیوتیک در معرض سم ورتیمک قرار گرفتند عارضه های بافتی شامل از بین رفتن سلول های کبدی، پرخونی، نکروز و کاریولیز هسته در بافت کبد و عارضه های هایپرپلازی تیغه اولیه، پرخونی، نکروز، چسبندگی تیغه های ثانویه، در بافت آبشش مشاهده شد که عارضه ها به ترتیب در غلظت ppm6، ppm 3 و ppm 2بیشترین اثر تخریب را در بافت کبد و آبشش نشان دادند. نتیجه گیری: پربیوتیک ایزومالتو الیگوساکارید نتوانست از میزان عارضه های ناشی از آسیب بافتی سم ورتیمک در بافت کبد و آبشش ماهی کپور بکاهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
241 - ارزیابی تأثیر توسعۀ معماری میانافزا بر مشارکت اجتماعی شهروندان در بافتهای تاریخی (مطالعۀ موردی: گذر تاریخی محمدیۀ شهر قزوین
عباس ده باشی پور جمال الدین سهیلیتوسعۀ معماری میان افزا با پرداختن به توسعه در درون و بازتوسعۀ محدوده، بااستفاده از پتانسیل های آن (مانند تاریخی بودن) سعی در بهره برداری از زمین های بلااستفاده و فرسوده در بافت شهری، از طریق خلق و یا بازسازی فضا، جهت جلوگیری از خزش شهری و بهبود شرایط بافت داشته و در شهر أکثرتوسعۀ معماری میان افزا با پرداختن به توسعه در درون و بازتوسعۀ محدوده، بااستفاده از پتانسیل های آن (مانند تاریخی بودن) سعی در بهره برداری از زمین های بلااستفاده و فرسوده در بافت شهری، از طریق خلق و یا بازسازی فضا، جهت جلوگیری از خزش شهری و بهبود شرایط بافت داشته و در شهرهایی نظیر قزوین که دائما در حال افزایش جمعیت بوده و موانع طبیعی و مصنوعی سبب محدودیت جهات گسترش آن شده، مهم تر می نماید. چون توسعۀ معماری میان افزا، میان بافت و در ارتباط مستقیم با جامعه شکل می گیرد، مشارکت اجتماعی به معنای فعالیت های ارادی افراد جهت ارتقاء حیات اجتماعی خود، به عنوان پتانسیلی در تمامی مراحل توسعه مدنظر قرار می گیرد. هدف اصلی این پژوهش پرداختن به بیان چگونگی رابطۀ میان دو متغیر فوق بااستفاده از روش تحقیق همبستگی می باشد. پس از مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی، شاخص ها، مؤلفه ها و گویه هایی برای متغیرها تبیین، مدلی مفهومی جهت توجیه همبستگی آن ها ارائه و مطابق آن پرسشنامه ای تدوین و توزیع شد که با استفاده ازضریب آلفای کرونباخ، میزان پایایی آن تعیین و با استفاده از روش SPSS، ضریب پیرسون معادل 0.830 (نشان از همبستگی بالا و مثبت متغیرها) و ضریب معناداری معادل 0.000 (نشان از رابطه ای معنادار میان متغیرها)، محاسبه شد. نتیجۀ این پژوهش بیان می دارد که مفهوم توسعۀ معماری میان افزا با هدف تأمین نیازهای همه جانبۀ کاربران و با توجه به پتانسیل های موجود در محل، سبب ایجاد اعتماد و ارتقاء حس رضایت در افراد و نتیجتا منجر به گسترش همکاری و استفاده از توانایی های بالقوۀ آنان شده و افزایش مشارکت اجتماعی را در تمامی مراحل سبب می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
242 - تحلیلی بر ارتقای امنیت در بافت های تاریخی مراکز شهری با تکیه بر سرمایه اجتماعی و بازآفرینی فرهنگی (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه)
احمد شیخ احمدی میرصادق محمدیامروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر ا أکثرامروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر اساس فرهنگ محلی ساکنین و خصوصیات ویژه آن محل خلق نماید. این رویکرد تأثیری مثبت بر اقتصاد و ایجاد اشتغال در شهرها دارد و می تواند موجب افزایش پیوستگی اجتماعی و صنعت گردشگری در شهر شده و میزان جرم و جنایت را کاهش دهد. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر مطالعات اسنادی و میدانی استوار می باشد. در بخش کیفی پژوهش، داده های مصاحبة نیمه ساختار با استفاده از نظریه زمینه ای تحلیل شدند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه ساکنان، بازآفرینی در گرو پویایی و سرزندگی اجتماعی و اقتصادی می باشد. در این راستا مقولاتی همچون سهولت دزدی و بی احتیاطی، ایمنی و امنیت، بی کاری و فقر، فضای ساخته شده، اجتماعی، مشارکت ساکنین و نگاه مسئولین، فرهنگی و تاریخی، اقتصادی تسهیلات، تجهیزات و خدمات تاثیر گذارند. همچنین وجود یا نبود اعتماد و انگیزه در نوع نگاه ساکنین به آینده و محله تاثیر ویژه ای دارد. در بخش کمی این پژوهش با تدوین پرسشنامه و تکمیل آنها توسط ساکنین و متخصصین، با تحلیل نتایج داده های پرسشنامه و استفاده از آزمونهای فریدمن و همبستگی، یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص فرهنگی رتبة نخست را بدست آورده است. وجود پتانسیل بالقوه فرهنگی (میراث ملموس و ناملموس) نوید خوبی برای بازآفرینی فرهنگی می باشد. در میان شاخص ها شاخص زیست محیطی رتبه ی آخر را کسب نموده است. شرایط آب و هوایی ارومیه و همچنین علاقه ی شهروندان به طبیعت و کشاورزی دو عنصری هستند که با همت بیشتر طراحان و مسئولین می توان این شاخص را ارتقا داد. همچنین مولفه اجتماعی رتبه دوم را کسب نموده است که این نشانگر وجود پتانسیل بالای سرمایه اجتماعی در بافت تاریخی ارومیه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
243 - اولویتبندی سیاستهای بازآفرینی شهری پایدار در بافت کهن شهر شیراز با لزوم توجه به مناسباتِ نهادی
الهام امان زادگان منوچهر طبیبیان محمد امان زادگان حسین امان زادگان مریم امان زادگانببافتهایتاریخی به واسطه وجود بناها و مجموعه فضاهای ارزشمند و روایت و قرائت واقعیت زندگی و فعالیت انسانهای ساکن در آن در گذار تاریخ، واجد منابع غنی فرهنگی، اجتماعی و میراثی است. نیاز به مداخله در بافتهایتاریخی به دلیل رفع نیازهای شهرنشینی امروز و فرآیند فرسودگی طبیعی أکثرببافتهایتاریخی به واسطه وجود بناها و مجموعه فضاهای ارزشمند و روایت و قرائت واقعیت زندگی و فعالیت انسانهای ساکن در آن در گذار تاریخ، واجد منابع غنی فرهنگی، اجتماعی و میراثی است. نیاز به مداخله در بافتهایتاریخی به دلیل رفع نیازهای شهرنشینی امروز و فرآیند فرسودگی طبیعی و دگردیسی کالبدی در طول زمان، امری غیرقابل انکار به نظر میرسد. رهیافت بازآفرینی شهری پایدار به جهت ملاحظات توأمان، جامع و یکپارچه ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی، حقوقی، قانونی بیش از سایر سیاستها به حفظ سرمایه میراثی-هویتی و به معنای دقیق کلمه توسعه و حفاظت پایدار تمرکز دارد. مقاله حاضر در نظر دارد به اولویتبندی سیاستهای بازآفرینی شهری پایدار در محلات چهارگانه بافتتاریخی شیراز بپردازد تا با ایجاد پیوند میان دو مفهوم پایداری و بازآفرینیشهری در محلات بافتتاریخی شیراز، تغییراتی در نحوه مدیریت آن ایجاد و همزمان به بازآفرینی اجتماعی، کالبدی، فرهنگی، زیستمحیطی کمک کند و در نهایت منجر به سرزندگی، پویایی و ارتقاء منزلت و حیات مدنی در بافت تاریخی گردد. دادههای موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای، اسنادی، میدانی، گزارشهای سازمانهای دخیل در امر مدیریت شهری و تکمیل پرسشنامه به روش دلفی و مصاحبه از کارشناسان و خبرگان بافت تاریخی به روش اکتشافی گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل شهروندان چهار محله از منطقه تاریخی- فرهنگی شیراز معادل 24871 نفر است. حجم نمونه با استناد به فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه به روش تصادفی توزیع و تکمیل شد. بر اساس سیاست بازآفرینی شهری پایدار، سیاستهای طرح و برنامههای بافت تاریخی شیراز توسط روشهای آماری چون تاپسیس فازی و آزمون تی تک نمونه ای مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمونهای آماری در راستای اولویتبندی سیاستها حاکی از این است که مؤلفههای بازآفرینی و پایداری در محلات بافت تاریخی شیراز پایینتر از حد مطلوباند و سیاست کالبدی با میانگین 933/2 به عنوان بالاترین شاخص، سیاست اجتماعی-جمعیتی، زیستمحیطی، مشارکتی، فرهنگی- گردشگری، مدیریتی، حقوقی و قانونی و اقتصادی به ترتیب با میانگین 932/2، 920/2، 809/2، 778/2، 739/2 و 628/2 در ردههای بعدی قرار دارند. با توجه به لزوم توجه به سیاستهای مدیریتی و حقوقی در بافتهای با ارزش تاریخی و نظریات هابرماس و فوکو در این باب، نیاز به ارائه رویکرد جدید و توجه به مناسبتهای قدرتی و نهادهای دخیل در بافت وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
244 - تبیین رابطه مفاهیم حس امنیت بانوان و حس تعلق به مکان در بافت تاریخی شهری نمونه موردی: (محله جو باره شهر اصفهان)
محمدعلی رحیمی سمانه ایزدی زمان آبادیتوجه به مفهوم امنیت شهروندان (بهویژه بانوان) و روش های ارتقا آن بهعنوان یکی از اولویتهای اساسی در فضاهای شهری محسوب می شود. به همین دلیل در فرایند برنامه ریزی شهری، ارتقا احساس امنیت در محیط های شهری بهویژه در بافت های تاریخی از مهم ترین اهداف در زندگی شهری بوده است أکثرتوجه به مفهوم امنیت شهروندان (بهویژه بانوان) و روش های ارتقا آن بهعنوان یکی از اولویتهای اساسی در فضاهای شهری محسوب می شود. به همین دلیل در فرایند برنامه ریزی شهری، ارتقا احساس امنیت در محیط های شهری بهویژه در بافت های تاریخی از مهم ترین اهداف در زندگی شهری بوده است. هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی مؤلفه های ایجاد حس تعلق به مکان، بهمثابه یکی از مهمترین محدودههای بافت تاریخی شهری، برای ایجاد امنیت بهویژه در میان بانوان در محله جو باره اصفهان است. روش تحقیق از نوع پژوهش های کیفی - کمی و طرح تحقیق بهصورت ترکیبی (روش تحلیل محتوا و روش پیمایش) و در پی پاسخ به سؤال پژوهش مبنی بر اینکه، چگونه پارامترهای امنیت و حس تعلق به مکان بر امنیت بانوان در محله جو باره اصفهان تأثیرگذار است؟ فرضیه پژوهش بر معناداری رابطه بین امنیت و حس تعلق به مکان که در نهایت منجر به امنیت بانوان در بافت تاریخی می گردد تأکید می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد، توجه به پارامترهای ارتقا حس امنیت بانوان (جنسیت، کنترل و نوع بافت) و پارامترهای ارتقا حس تعلق به مکان (مالکیت، سابقه سکونت و خاطره انگیزی) بهعنوان پارامترهای اصلی این پژوهش که دارای رابطه دوسویه هستند در جهت راهکارهای راهبردی در بافت تاریخی جو باره اصفهان به طراحان و معماران باهدف بالابردن امنیت بانوان و حس تعلق به مکان پیشنهاد گردید. فضاهای امن شهری برای زنان با متغیرهای بیانشدة حس تعلق به مکان و احساس امنیت رابطه معناداری دارد و بیشترین میزان همبستگی مربوط به کنترل طبیعی به دست آمد و کمترین آن برای جنسیت نشاندادهشده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
245 - تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر احیای بافت های فرسوده ی شهر قائمشهر (با رویکرد ارزیابی سیاست های حمایتی دولت)
امیر بخشی سید حسن رسولی روح الله اسکندریبافت مرکزی و قدیمی شهرها که روزگاری مهم ترین و بهترین محله های مسکونی شهرها بـوده انـد و بـه دلیـل حضـور اجتماعات انسانی امروز دارای عناصر تاریخی و به یادمـانی بـاارزش متعـددی هسـتند، در حـال حاضـر دچـار فرسـودگی ناکارآمدی شده است. احیای بافت های فرسوده می تواند ارزش کا أکثربافت مرکزی و قدیمی شهرها که روزگاری مهم ترین و بهترین محله های مسکونی شهرها بـوده انـد و بـه دلیـل حضـور اجتماعات انسانی امروز دارای عناصر تاریخی و به یادمـانی بـاارزش متعـددی هسـتند، در حـال حاضـر دچـار فرسـودگی ناکارآمدی شده است. احیای بافت های فرسوده می تواند ارزش کالبدی را ارتقا داده و رغبت شهروندان به سـکونت در آن را افـزایش دهد. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر احیای بافت فرسوده شهر قائمشهر (با رویکرد ارزیابی سیاست های حمایتی) می باشد. در این تحقیق که به صورت پیمایشی که به عنوان شاخه ای از تحقیقات توصیفی صورت می گیرد، برای جمع آوری اطلاعات از ابزار بلوک های آماری و مقاله ها و کتب های فرسودگی که از معتبرترین ابزار گردآوری اطلاعات می باشد، استفاده گردیده است. در نتیجه با بررسی سیستم محیطی و شاخص های متناسب برای شناسایی بافت های فرسوده شهری با استفاده از مدل های برنامه ریزی (ahp) محله هایی به عنوان بافت فرسوده معرفی گردیده است. این شاخص ها اعم از ریزدانگی و ناپایداری و نفوذناپذیری در بافت های سطح شهر قائم شهر مورد پالایش و بررسی قرار گرفته و هریک معیاری برای نزدیک شدن به بافت های فرسوده شهری تلقی گردیده است که لذا با بررسی این شاخص ها بافت های فرسوده در عنوان بلوک های فرسوده شناسایی و معرفی شده اند و در نتیجه با بررسی شاخص های حمایتی برای بهسازی و نوسازی این بافت ها و پیشنهادات لازم برای برطرف کردن و جلوگیری از تولید نشدن بافت های فرسوده بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
246 - ارزیابی نقش مولفه های انسجام ساختار بافت مرکزی شهر باتکیه بر ماهیت اتصالبخش در فضایمفصلی، مورد مطالعاتی: بافت بلافصلی حرم امام رضا(ع) - کلانشهر مشهد
تکتم حنایی فهیمه جامعی سیدجلالالدین حسینی واعظسرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پستمدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکانها، بیتوجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسلهمراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گسترهای هم پیوند از ریختشناسی أکثرسرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پستمدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکانها، بیتوجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسلهمراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گسترهای هم پیوند از ریختشناسی متفاوت طی دوران حیات شهری در داخل محدوده شهر در اتصال با شهر شکلگرفته است، بنابراین انسجام و پیوستگی شهر نشانگر نحوهی شکلگیری و مکانیابی عناصر و بخشهای مهم شهر و رابطهی آنها با یکدیگر تلقی میشود که میتوان ساخت هر شهر را از یک سو نمایانگر هماهنگی فضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و از سوی دیگر پیوند و پیوستگی میان این عوامل در نظر گرفت که با این نگاه فضاهای لنگرگاهی و بافت مفصلی پیرامون عناصر مهم شهری که خود خاصیت اتصالدهندگی و هستهای در شهر ایفا میکنند، اهمیت ویژهای مییابند. بنابراین این نوشتار به دنبال شناسایی مؤلفههای انسجام بافت مرکزی با رویکرد اتصالبخشی در بافت مفصلی پیرامون حرم امام رضا(ع) است. این پژوهش ازنظر ماهیت کمی، ازنظر روش انجام کار پیمایشی و باهدف کاربردی است که با حجم نمونه 374 نفری با استفاده از فرمول کوکران از ساکنان بافت مرکزی برآورد گردیده و به جهت تحلیل یافته ها از تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شدهاست. در نهایت نتایج این نوشتار نشان میدهد که میان میزان انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد و ارزشهای تعامل زمینهای، کالبدی و فضایی با عنصر شاخص مرکزی یعنی حرم امام رضا (ع) دارای رابطه معنادار و مستقیمی است. به اینترتیب تغییر در ارزش شاخصهای سهگانه تعاملی مطرحشده میتواند برافزایش یا کاهش انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد تأثیر مثبت و یا سوء گذاشته و باعث ساختاربخشی و گسست انسجام و یکپارچگی آن شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
247 - خوانشی بر گردشگری میراثی در الگوی بازآفرینی بافت تاریخی با بهره گیری از نظریه داده بنیاد (مورد پژوهی: شیراز)
سعیده قادری زهرا سادات سعیده زرآبادی مجتبی رفیعیانبارزترین شاخصه بافت های تاریخی شهرها، میراث شهری ملموس و ناملموس ارزشمند و ظرفیت های قابل عرضه و واجد اهمیت است که مورد کم توجهی تصمیم سازان و تصمیم گیران قرار می گیرد. گردشگری میراثی به دلیل نقشی که در ایجاد مزیت های رقابتی در مقیاس ملی و محلی دارد یکی از ابزارهای مهم أکثربارزترین شاخصه بافت های تاریخی شهرها، میراث شهری ملموس و ناملموس ارزشمند و ظرفیت های قابل عرضه و واجد اهمیت است که مورد کم توجهی تصمیم سازان و تصمیم گیران قرار می گیرد. گردشگری میراثی به دلیل نقشی که در ایجاد مزیت های رقابتی در مقیاس ملی و محلی دارد یکی از ابزارهای مهم بازآفرینی بافت های تاریخی شهرها محسوب می شود، این نقش توجه توأمان به حفاظت و توسعه بافت های تاریخی را مدنظر قرار می دهد. استفاده از گردشگری میراثی در مناطق تاریخی می تواند به بازآفرینی شهری موفق این بافت ها کمک نماید. پژوهش حاضر درصدد آن است تا داراییها و ظرفیت های موجود در حوزه گردشگری میراثی را شناسایی نماید و خوانشی بر الگوی گردشگری میراثی در بازآفرین بافت تاریخی شیراز داشته باشد. این پژوهش برگرفته از پارادایم تفسیرگرایی است، رویکرد آن استقرایی، نوع پژوهش کاربردی – توسعه ای و ماهیت آن توصیفی – تحلیلی است و در زمره رویکردهای کیفی قرار می گیرد، روش گردآوری داده ها اسنادی، پیمایشی و روش نمونه گیری هدفمند است و تجزیه و تحلیل داده های آن نیز بر اساس کدگذاری باز، محوری و گزینشی است برای تبیین الگو از راهبردهای نظریه داده بنیاد استفاده گردیده است. در این پژوهش جهت دستیابی به اهداف آن با 12 نفر از افراد متخصص که شامل بهره وران و استفاده کنندگان، ذی نفوذان و ذی مدخلان بافت بودند مصاحبه های عمیق نیمه ساختار انجام گردید. بر اساس نظریه داده بنیاد، اسناد گردآوری شده در 175 کد باز، 131 مفهوم، 49 مقوله فرعی و 15 مقوله اصلی تحلیل شدند. نتیجه خوانش بیانگر این است که الگوی گردشگری میراثی در بازآفرینی بافت تاریخی شیراز، باید آموزش و پرورش، گردشگری فرهنگی، اجتماعی و مذهبی، گردشگری کالبدی، رویدادمحوری، ارزش های سنتی، میراث معنوی و انسجام اجتماعی را مدنظر قرار دهد، همزمان با آن ظرفیت سازی، الگوسازی، ترویج و تشویق، تعامل، همکاری و کنش گری در بستر تدوین و بازبینی قوانین ملی و محلی، تسهیلگری و میانجیگری، تسهیل کردن و اختیار دادن زمینه بروز خلاقیت کالبدی، مشارکت مردمی و سرزندگی اجتماعی فراهم شود و منتج به تقویت هویت کالبدی، فرهنگی و اجتماعی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
248 - ارزیابی و بررسی بعد کالبدی شهرها از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه)
محمد فری ملیحه باباخانی رحیم هاشمپورساماندهی بافتهای تاریخی شهر بر اساس الزامات پدافند غیرعامل به دلیل رابطهی تاریخ، مردم، فضا و فعالیتهای آنها از اساسیترین فرآیندهای برنامهریزی کالبدی از منظر پدافند غیرعامل است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و بررسی بعد کالبدی و مؤلفههای آن در بافت تاریخی شهر ارومیه أکثرساماندهی بافتهای تاریخی شهر بر اساس الزامات پدافند غیرعامل به دلیل رابطهی تاریخ، مردم، فضا و فعالیتهای آنها از اساسیترین فرآیندهای برنامهریزی کالبدی از منظر پدافند غیرعامل است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و بررسی بعد کالبدی و مؤلفههای آن در بافت تاریخی شهر ارومیه از منظر پدافند غیرعامل میباشد. پژوهش حاضر از نظر زمانی طولی(آیندهنگر)، از نظر نتایج کاربردی و از نظر هدف توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است که از نظر فرآیند اجرای پژوهش، کمی میباشد و در نهایت از نظر نوع هدف توصیفی-تحلیلی و از نظر منطق اجرای پژوهش استقرایی میباشد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت میدانی و اسنادی میباشد. ابزار گردآوری دادهها شامل مشاهده و پرسشنامه میباشد. حجم نمونه این پژوهش شامل متخصصان این امر به تعداد 100 نفر که بهصورت روش غیر تصادفی و هدفمند از میان کارشناسان خبره انتخاب گردیده است. برای تحلیل دادههای گردآوری شده از آزمونهای t تک نمونهای و برای تحلیل متغیرها از تحلیل همبستگی اسپیرمن استفاده شده است که به صورت ارزیابی از طریق نظریات متخصصین صورت گرفته است. همچنین جهت ارتباطیابی میان مولفهها از روش تصمیمگیری دیمتل استفاده شده است. جهت ارزیابی روایی پرسشنامه از متخصصین این موضوع و در جهت ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز از آزمون آلفای کرونباخ استفادهشده است که مورد تأیید واقع شده است. در این پژوهش از مولفههای کالبدی، عملکردی، انسانی، دسترسی و انعطافپذیری فضا استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که با توجه به نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن، متغیر مستقل کالبدی نسبت به سایر مولفهها رابطه قویتری با بعد کالبدی از منظر پدافند غیرعامل را دارد همچنین نتایج مدل دیمتل نشانگر این است که مولفه کالبدی بیشترین ارتباط و مولفه دسترسی کمترین ارتباط را با سایر مولفهها دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
249 - بررسی اثرات ترکیب نانو ذرات نقره گیاهی برکنترل شته برگ برنج Rhopalosiphum padi (L.) (Hemiptera: Aphididae) و تاثیرات سرطانزایی آن بر موشهای آزمایشگاهی
سهراب ایمانی آیدا صدیقی غلامرضا مشتاقی کاشانیان حسین نجفی یعقوب فتحی پوردر حال حاضر استفاده از آفت کشهای شیمیایی روش اصلی کنترل حشرات است. به کارگیری فناوری نانو سبز در تولید سموم آفت کش جدید میتواند به عنوان روشی مکمل در کنترل آفات مورد توجه و استفاده قرار گیرد. از این رو در پژوهش حاضر از نانو ذرات نقره گیاهی تولید شده از عصاره پوست گیاه أکثردر حال حاضر استفاده از آفت کشهای شیمیایی روش اصلی کنترل حشرات است. به کارگیری فناوری نانو سبز در تولید سموم آفت کش جدید میتواند به عنوان روشی مکمل در کنترل آفات مورد توجه و استفاده قرار گیرد. از این رو در پژوهش حاضر از نانو ذرات نقره گیاهی تولید شده از عصاره پوست گیاه پرتقال Citrus sinensis استفاده شد. ویژگیهای نانو ذرات تولید شده به وسیله میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) پراش اشعه XRD ، اسپکتوفتومتری تعیین گردید. اثرات حشره کشی نانو ذرات نقره بر روی شته برگ برنج در شرایط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار هر تکرار شامل 20 شته بالغ با پنج غلظت (ppm 5/12، 25، 50، 100، 169) به روش Filter paper residue صورت گرفت. تجزیه رگرسیونی پروبیت داده ها نشان داد که مقدارLC50 برابرPPM 08/30 و LT50، 69/2 روز تخمین زده شد . اثرات نانو ذرات نقره بر روی بافت کبد و کلیه 32 سر موش آزمایشگاهی 4 گروه (ppm0، 42، 48، 169) هشت تایی به مدت سه ماه از طریق تزریق درون صفاقی صورت گرفت. بررسی بافت شناسی کبد و کلیه ارتشاح سلولیهای آماسی، هایپرپلازی سلولهای کوپفر، پر خونی، دژنرسانس در سلول های کبدی و افزایش تعداد کانونهای لنفوسیتی در بافت کلیه را نشان داد. همچنین میزان آنزیم های SGOP, SGPT و ALK نیز در مواجه با نانوذرات نقره افزایش(p < 0.05) پیدا کرد. بطور کلی نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که به کارگیری نانوذرات نقره با توجه به فراگیری وسیع آن دارای اثرات زیان بار زیست محیطی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
250 - تعیین اولویت های تاب آوری بافت فرسوده شهری در زمان سوانح طبیعی ( مطالعه موردی بافت فرسوده شهر سمنان )
سمیه حسن زاده توکلی محمدرضا زند مقدم زینب کرکه آبادیچکیده حوادث طبیعی همواره بشر را تهدید می کند و برای مقابله با آن تمهیداتی صورت می گیرد که از جمله آن بالا بردن تاب آوری شهرها در برابر سوانح طبیعی است . زمانی که شهرها در معرض سوانح طبیعی همچون زلزله ، سیل و ... قرار دارند ، مدیران شهری باید علاوه بر رفع نیازهای فعلی چ أکثرچکیده حوادث طبیعی همواره بشر را تهدید می کند و برای مقابله با آن تمهیداتی صورت می گیرد که از جمله آن بالا بردن تاب آوری شهرها در برابر سوانح طبیعی است . زمانی که شهرها در معرض سوانح طبیعی همچون زلزله ، سیل و ... قرار دارند ، مدیران شهری باید علاوه بر رفع نیازهای فعلی چالش بزرگ تری ، یعنی تاب آوری را افزایش دهند. با توجه به قرارگیری شهر سمنان در مسیر سیلاب و وجود گسل هایی در نزدیکی آن همواره بر ارتقائ تاب آوری شهر و به ویژه بافت فرسوده آن در مقابل حوادث طبیعی تاکید می شود .در این راستا این پژوهش بر پایه مطالعات میدانی و کتابخانه ای به شناسایی شاخص ها و عوامل مؤثر بر مؤلفه تاب آوری پرداخته و پس از سنجش ابعاد تاب آوری با تجزیه و تحلیل با روش ANP فازی ، در هفت معیار و زیر معیار با نظر خبرگان به پیاده سازی روش ANP با نرم افزار اکسل پرداخته و بنا بر نتایجی که از اوزان بدست آمده مشاهده شد ، اولویت هایی که از نظر صاحبنظران شهری باید مورد توجه قرار گیرد: شامل معیار اقتصادی ، معیار جمعیتی و کالبدی می باشند. با توجه به این یافته ها برنامه ریزان شهری در بافت فرسوده شهر سمنان برای تاب آوری بیشتر ، در بعد اقتصادی و جمعیتی می بایست ارتقاء سطح درآمد خانوارها و بالابردن پوشش بیمه ای برای جبران خسارات ناشی از حوادث طبیعی و کم کردن میزان تراکم جمعیتی را دنبال کنند. در بخش کالبدی، استحکام بناها ، مرمت خانه های قدیمی ، کم کردن طبقات و دادن مشوق های مالی برای تعمیر وساخت ابنیه مقاوم درجهت کاهش مخاطرات طبیعی مورد نظر باشد ، تا در زمان حوادث طبیعی شاهد کمترین میزان خسارت باشیم. واژگان کلیدی : سوانح طبیعی، تاب آوری ، بافت فرسوده ، سمنان تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
251 - ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی: محله پیر مادر شهر اردبیل
رودابه فرهادی علی رنجبربافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش ح أکثربافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی محله پیرمادر شهر اردبیل تدوین گشته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی، پیمایشی می باشد. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، اسنادی و میدانی استفاده گردیده است. جهت آنالیز داده ها در قسمت نظرسنجی از ساکنان از نرم افزار Spss و تهیه نقشه ها از نزم افزار Gis استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان که؛ برنامه اجرایی صورت گرفته در محله پیرمادر باعث بهبود وضعیت های کالبدی بخصوص بالارفتن کیفیت و عمر ساختمان و وضعیت نماکاری ساختمان ها گردیده است. در قسمت نظرسنجی از ساکنین نیز با توجه به میانگینهای گرفتهشده از زیر متغیرهای هر متغیر میتوان گفت که متغیر کیفیت دسترسی مسکن با میانگین 38/3 بیشترین میانگین را در بین پنج متغیر مربوط به رضایتمندی به خود اختصاص داده و کمترین میزان میانگین مربوط به متغیر کیفیت محیط فیزیکی مسکن با میانگین 03/2 هست. همه متغیرهای رضایتمندی از میانگین بالاتری نسبت به میانگین نظری( برابر با 3) برخوردار هستند، یعنی ساکنان وضعیت حال محله را در وضعیت مناسب تری نسبت به سال های گذشته ارزیابی میکنند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
252 - تدوین چارچوبی مفهومی برای بازتعریف مفهوم محله در بافت های جدید شهری (مورد مطالعه: محله هوشنگ مرادی شهر کرمان)
محسن ایلاقی حسینی نیما جهان بین ایرج قاسمیاین تحقیق برای ارائه چارچوبی مفهومی از بازتعریف مفهوم محله در بافت های تازه توسعه یافته شهر کرمان، از روش نظریه زمینه ای استفاده نموده است. این تحقیق به لحاظ هدف در زمره تحقیقات توسعه ای قرار داشته و از نوع کیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل ساکنین محله هوشنگ مراد أکثراین تحقیق برای ارائه چارچوبی مفهومی از بازتعریف مفهوم محله در بافت های تازه توسعه یافته شهر کرمان، از روش نظریه زمینه ای استفاده نموده است. این تحقیق به لحاظ هدف در زمره تحقیقات توسعه ای قرار داشته و از نوع کیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل ساکنین محله هوشنگ مرادی کرمانی، متخصصین دانشگاهی در رشته شهرسازی و جامعه شناسی و مدیران شهری، شهر کرمان می باشد. روش جمع آوری اطلاعات مطالعه اسنادی برای مبانی نظری و مصاحبه نیمه ساختار یافته برای استخراج نظرات است. در این مطالعه اشباع نظری برای مردم بعد از 19 مصاحبه، برای متخصصین بعد از 22 مصاحبه و برای مدیران شهری بعد از 12 مصاحبه حاصل شد. یافته های این تحقیق نشان داد که بازتعریف مفهوم محله در بافت های تازه توسعه یافته در قالب مدل مفهومی قابل بررسی است. در این مدل مفهومی بازتعریف مفهوم محله با تبعیت از شرایط علی نظیر دسترسی به خدمات، تحرک اقتصادی، تحرک اجتماعی و احساس تعلق فردی به مکان شروع می شود، و با شرایط پیامدهای حاصل از استراتژی های ادغام شده در محله هوشنگ مرادی نظیر معنای محله تابع تغییر ارزش ها، معنای محله تابع مفاهیم نو، محله با محوریت مطالبه گری و مدیریت خواست و نیاز ساکنین محدوده در زمینه توسعه محله به پایان می رسد. در این مدل مفهومی با در کنار هم قرار دادن و ادغام شروط علی، زمینه ای، مداخله ای، استراتژی و پیامدی می توان به تعریفی تازه از محله دست یافت ، که در انتها این مقاله مدل مفهومی این بازتعریف از مفهوم محله در بافت های جدید شهری متناسب با نظر مردم، متخصصین و مدیران شهری ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
253 - تحلیل شاخصهای رفاه شهری بر کیفیت محیط شهری در بافت ناکارآمد منطقه 14 شهر اصفهان
مهرداد محلوجی احمد خادم الحسینی حمید صابری صفر قائد رحمتیاز پدیدههای عمده ناپایدارکننده شهری، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، بافت های نابسامان وناکارآمد شهری است که در حال گسترش فزاینده می باشد.این گونه مناطق از نظر ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی در سطح پایین تری از سایر مناطق شهری بوده و تهدید جدی برای پایدار أکثراز پدیدههای عمده ناپایدارکننده شهری، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، بافت های نابسامان وناکارآمد شهری است که در حال گسترش فزاینده می باشد.این گونه مناطق از نظر ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی در سطح پایین تری از سایر مناطق شهری بوده و تهدید جدی برای پایداری شهری میباشند. از ویژگی های شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است و همواره تعداد محدودی از محلهها در رفاه و آسایش بوده و در نقطه ی متقابل، پاره ای ازساکنین از این مواهب برخوردارنیستند .در اصفهان نیز به موازات رشد شهرنشینی، گسترش محلات نابسامان وناکار آمد از پدیده های فراگیر شهر است که از امکانات وخدمات شهری مناسبی برخوردار نیستند. هدف از این پژوهش ارزیابی شاخص های رفاه شهری بر کیفیت محیط شهری در منطقه 14 شهراصفهان بوده زیرا این محدوده با 27 پهنه و مساحتی بیش از 312 هکتار وسیع ترین پهنه نا کارآمد شهری را به خود اختصاص داده است. نوع تحقیق کاربردی و در چارچوب روشهای توصیفی – تحلیلی قرار می گیرد و جهت گردآوری و تحلیل دادهها از روشهای پیمایشی، اسنادی و میدانی استفاده و در راســـتای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از تکنیکهای آماری PLS ، روشهای تصمیم گیری چند معیاره استفاده گردیده است. از نتایج بدست آمده اینکه در شاخصهای رفاه شهری، شاخص اقتصادی از کمترین رضایت در بین ساکنین برخوردار بوده وپس از آن به ترتیب شاخص های اجتماعی-فرهنگی، مدیریتی وحکمروایی، زیست محیطی وکالبدی وفضایی رده های بعدی را به خود اختصاص داده اند که علیرغم افزایش رضایت مندی، از متوسط استاندارد پایین تر و وضعیت نامطلوب و پایین تر ازحد استاندارد رفاه شهری را تایید مینماید. از طرفی عوامل و زیر مجموعه شاخص های رفاه شهری تاثیر معنی داری بر کیفیت محیط شهری داشته و نشان میدهد توجه به رفاه شهری تاثیر بسزایی در کیفیت محیط شهری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
254 - امکان سنجی کار بست استراتژی های باز آفرینی شهری پایدار در بافت های فرسوده وناکارآمد کلان شهرها ( مطالعه موردی محلات انصار و اروند مشهد)
عباس دهقانی تفتی ریحانه برومندامروزه با بافت هایی مواجه هستیم که به علت فقدان تسهیلات زندگی، عدم تأمین نیازها و خواستههای مردم، اکثر ساکنین بومی آنها مهاجرت کرده و عموماً اقشار فرودست و افراد بیگانه با محل، تنها به علت عدم توانایی مالی در آن ساکن شدهاند که عاری از حس تعلق به مکان و هویت آن و بیتو أکثرامروزه با بافت هایی مواجه هستیم که به علت فقدان تسهیلات زندگی، عدم تأمین نیازها و خواستههای مردم، اکثر ساکنین بومی آنها مهاجرت کرده و عموماً اقشار فرودست و افراد بیگانه با محل، تنها به علت عدم توانایی مالی در آن ساکن شدهاند که عاری از حس تعلق به مکان و هویت آن و بیتوجه به ارزشهای نهفته درآن هستند که موجب تنزل بافت از تمامی ارزشهای اجتماعی، کالبدی و اقتصادی شدهاند. رویکرد بازآفرینی پایدارشهری به عنوان رهیافتی بهینه دارای بینش و عملی جامع و یکپارچه که تمایل به بهبود ابعادگوناگون پایداری از جمله پایداری اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیستمحیطی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت وتبیین مهمترین عوامل واستراتژی های موثر بر بازآفرینی پایدار بافت فرسوده و ناکارآمد محلات انصار و اروند است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. در بخش کیفی، اطلاعات گردآوری شده از طریق مصاحبه با کارشناسان را با تطابق با اطلاعات بهدستآمده از مطالعات کتابخانهای و ادبیات نظری تحقیق به روش آنالیز موضوعی تحلیل و در بخش کمی، به منظور تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوریشده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین جهت ارزیابی تأثیر و اهمیت شاخص های مستخرج از مبانی نظری در تحقق رویکرد بازآفرینی از مدل ساختاری – تفسیری و جهت اولویت بندی شاخص ها از تکنیک تاپسیس بهره گرفته شده است. طبق نتایج حاصله استراتژی های ساده و شفافسازی مقررات و مراحل صدور مجوز ساخت و ساز، پیشبینی تدابیر لازم در برنامهها و طرحهای احیاء، بهسازی و نوسازی برای جلب رضایت و اسکان موقت ساکنین محدودهها و محلههایی که تخریب و تجدید بنای ساختمانهای همجوار در آنها ضروری بوده و امکان سکونت را از ساکنین آنها سلب نمایدوایجاد بسترهای نهادی و قانونی مناسب به منظور مدیریت محدوده های محله های هدف" در پایین ترین سطح قرار گرفته و به عنوان مهمترین استراتژی ها در تحقق پذیری بازآفرینی در محلات انصار و اروند می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
255 - تحلیلی بر زیست پذیری شهری با تاکید بر بعد کالبدی- زیرساختی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
مجید صفری یزد یوسفعلی زیاری پروانه زیویار اردوان بهزاددر پژوهش حاضر، به تدوین چارچوب مفهومی معیارهای زیست پذیری در بافت تارخی پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف و نوع جزء تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت و روش در گروه تحقیقات توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار و اعداد و ارقام است که یافته های کمی به صورت تحلیلی و یافت أکثردر پژوهش حاضر، به تدوین چارچوب مفهومی معیارهای زیست پذیری در بافت تارخی پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف و نوع جزء تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت و روش در گروه تحقیقات توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار و اعداد و ارقام است که یافته های کمی به صورت تحلیلی و یافته های کیفی به صورت توصیفی مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفتند. جمع آوری داده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه صورت گرفت و تحلیل آن با نرم افزار آماریSPSS انجام گرفت. جمع آوری داده ها در دو بخش مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی، تهیه و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه از کارشناسان شهرداری منطقه 12 بلاخص کارشناسان برنامه ریزی شهری و سازمان بهسازی و نوسازی شهری و ساکنان محلات تاریخی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارشناسان، مدیران و پرسنل برنامه ریزی شهری و ساماندهی بافت فرسوده بودند، که به طور کلی 123 نفر حجم کل جامعه آماری داشت. نمونه آماری پژوهش مجموع کارشناسان و متخصصان برنامه ریزی شهری وافراد ساکن در منطقه بودند که به تعداد 93 نفر نمونه با استفاده از فرمول کوکران و برجسی انتخاب شدند.نتایج پژوهش نشان داد با توجه به جایگاه بخش مرکزی و به طور خاص منطقه در قلب کلان شهر تهران که به برخی از مهمترین ویژگی های آن به اجمال اشاره گردید و ضرورت بهبود شرایط زیست وشاخص های زیست پذیری ،این منطقه نیازمند اصلاح شرایط موجود مناسب و سازگار با کارکرد های نوین شهری و در مقیاس مرکز یک کلان شهر از یک سو و ارتقاء زیست پذیری منطقه از سوی دیگر می باشد. همچنین انجام مطالعات جامع وگسترده در زمینه علل و زمینه های بوجود آورنده شرایط موجود زیست پذیری منطقه و نیازهای آتی آن با در نظر داشتن اهمیت وشرایط ویژه منطقه 12 در جهت ارتقا وبهبود شرایط زیست پذیری منطقه لازم ومفید است که می تواند از بسیاری آسیب های جدی کالبدی ،اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی در سال های بعد جلوگیری کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
256 - سنجش نقش عوامل اجتماعی بر مشارکت شهروندان در بازآفرینی بافتهای ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: شهر بیرجند)
آرش علیزاده بیرجندی کتایون علیزاده حمید جعفریرویکرد بازآفرینی شهری، راهبردی یکپارچه از فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری ارائه می دهد که فراگیر، رقابت آمیز و از لحاظ محیطی- اجتماعی پایدار است. مشارکت مردم در روند تصمیمگیری و تصمیم سازی فعالیت های شهری، یکی از عناصر کلیدی حکومت دموکراتیک بوده است که میتواند در ایجاد أکثررویکرد بازآفرینی شهری، راهبردی یکپارچه از فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری ارائه می دهد که فراگیر، رقابت آمیز و از لحاظ محیطی- اجتماعی پایدار است. مشارکت مردم در روند تصمیمگیری و تصمیم سازی فعالیت های شهری، یکی از عناصر کلیدی حکومت دموکراتیک بوده است که میتواند در ایجاد توازن بخشی بین بخشهای مختلف جامعه، نقش ارزندهای را ایفا نماید. هدف مطالعه حاضر سنجش نقش عوامل مشارکت اجتماعی در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر بیرجند است و با توجه به اهدافی که دنبال می کند در زمره تحقیقات کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی_تحلیلی مبتنی بر روش های تجزیه وتحلیل آماری می باشد. روش گردآوری داده ها در این پژوهش؛ کتابخانهای و میدانی است. لذا در امر تجزیه وتحلیل داده های بدست آمده، ابتدا با استفاده از آزمون اسمیرنف-کولموگروف، نرمال یا غیرنرمال بودن متغیرها و داده های حاصله آزمون گردید که همگی سطوح معناداری بالای 05/0 بدست آمد که نشان از نرمال بودن داده ها است. برای تحلیل هر کدام از عوامل تاثیرگذار از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس و برای رتبه بندی محلات به لحاظ میزان مشارکت از تکنیک ویکور استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل ساکنین شش بافت ناکارآمد در منطقه یک بیرجند است که حجم نمونه، تعداد 371 نفر است. نتایج نشان داد که میزان مشارکت اجتماعی ساکنان بافت های ناکارآمد بیرجند در طرح های بازآفرینی شهری اندک وناکافی است و بیشترین عامل موثر در افزایش مشارکت مردم در طرح های بازآفرینی این بافت ها؛ مولفه شفافیت و اعتماد سازی است. همچنین تفاوت معناداری بین مشارکت اجتماعی ساکنان بافت های ناکارآمد بیرجند با نوع جنسیت، تاهل، تحصیلات، سن، نوع شغل، نوع مالکیت، سابقه سکونت، وضعیت اقتصادی و وضعیت اجتماعی وجود دارد. سطح بندی بافت های ناکارآمد به لحاظ میزان مشارکت اجتماعی در بازآفرینی شهری با تکنیک VIKOR نشان داد که محلات جوادیه و کارگران در وضعیت مطلوب و محلات چهاردرخت و هفده شهریور در وضعیت نیمه مطلوب و محله ته ده و موسی بن جعفر در وضعیت نامطلوب قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
257 - مطالعه تطبیقی فرم شهری و تأثیر آن بر شیوه سفر (مورد پژوهی: بافت قدیم، میانی، جدید در شهر مشهد)
زهرا فرهادیان تکتم حناییگسترش شهرنشینی و عرضهی خودرو باعث رشد ناموزون شهری، بروز آلودگی هوا، تصادفات و مشکلات ترافیکی شده است. عدم انتخاب شیوه مناسب سفرهای درونشهری توسط شهروندان موجب تشدید این چالشها گردیده است. فرم شهر، بر نحوه آمدوشد شهروندان تأثیرات متقابلی دارد و میتواند موجب استفاده أکثرگسترش شهرنشینی و عرضهی خودرو باعث رشد ناموزون شهری، بروز آلودگی هوا، تصادفات و مشکلات ترافیکی شده است. عدم انتخاب شیوه مناسب سفرهای درونشهری توسط شهروندان موجب تشدید این چالشها گردیده است. فرم شهر، بر نحوه آمدوشد شهروندان تأثیرات متقابلی دارد و میتواند موجب استفاده زیاد از خودروی شخصی برای دسترسی به کارکردهای شهری گردد. این پژوهش باهدف بررسی تطبیقی تاثیر مؤلفههای فرم شهر بر شیوه سفر در بخش حملونقل در سه نوع بافت قدیم، میانی و جدید در شهر مشهد مطالعه شده است که بیانگر چگونگی تأثیرگذاری متغیرهای فرم شهری بر شیوه سفرهای درونشهری شهروندان است. روش تحقیق در پژوهش حاضر متغیرمحور، کمیﹼ است و از پرسشنامه و بررسی اسناد و مدارک جهت جمعآوری دادهها و مقایسه استفاده گردیده است. ابزار تحلیل دادهها تحلیل همبستگی و رگرسیون با استفاده از نرمافزار SPSS میباشد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر وجود ارتباط بین متغیرهای فرم شهری و شیوه سفر به میزان 26 درصداست و شهروندان ساکن در بافت قدیم، با اختلاط کاربری بالا، الگوی سفر متفاوتتری نسبت به ساکنین سایر بافتها دارند. یافتههای این پژوهش در برنامهریزی حملونقل شهری و مدیریت تقاضای سفر کاربرد دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
258 - بررسی اثرپذیری توسعه گردشگری روستایی از برنامهریزی روستاهای دارای بافت باارزش با نقش واسطه مدیریت روستایی(مطالعه موردی: دهستان سمام شهرستان املش)
مهرناز فدایی حسین سلیمانی امیر گندمکار سید رامین غفاریهدف از پژوهش حاضر بررسیاثرپذیریتوسعهگردشگریروستاییازبرنامه ریزیروستاهایدارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی دردهستانسمامشهرستاناملش می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریموردپژوهششامل سرپرستانخانوا أکثرهدف از پژوهش حاضر بررسیاثرپذیریتوسعهگردشگریروستاییازبرنامه ریزیروستاهایدارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی دردهستانسمامشهرستاناملش می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریموردپژوهششامل سرپرستانخانوارهایروستاهایبالای 20 خانوار دردهستانسمامبهتعداد 999 نفر بوده که حجمنمونهبراساسفرمولکوکرانبهتعداد 278 نفربهشیوهتصادفیدردسترسانتخابشدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 20 سوالی در بخش برنامه ریزی روستاهای دارای بافت با ارزش، 10 سوالیدر بخش توسعه گردشگری روستایی و 27 سوالی در بخش مدیریت روستایی است. برای بررسیروایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزهبرنامه ریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه ای نیز بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفایکرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 بوده و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل دادهها به کمک نرم افزارهایspss22،Smart PLSبه بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل سازیمعادلات ساختاری پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی توسعه گردشگری روستایی ازبرنامه ریزی روستاهای دارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی تاثیر پذیرفته است. در واقع برنامه ریزی روستاهای دارای بافت باارزش بر مدیریت روستایی روستایی، برنامه ریزی روستاهای دارای بافت باارزش بر توسعه گردشگری روستایی و مدیریت روستایی بر توسعه گردشگری روستایی تاثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
259 - بازآفرینی پایدار بافت های تاریخی با تأکید بر احیا فضاهای عمومی منطقه 12 تهران
اشرف تشکری حمیدرضا آدابی پروانه زیویارچکیده: در این پژوهش به تحلیلی بر بازآفرینی بافت های تاریخی، با تأکید بر احیا و رونق بخشی فضاهای عمومی منطقه 12 تهران پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده است. بافت های کهن و تاریخی ش أکثرچکیده: در این پژوهش به تحلیلی بر بازآفرینی بافت های تاریخی، با تأکید بر احیا و رونق بخشی فضاهای عمومی منطقه 12 تهران پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده است. بافت های کهن و تاریخی شهر ها به واسطه قدمت و وجود عناصر با ارزش تاریخی موقعیت مناسب ارتباطی قرارگیری بازار اصلی و قلب تپنده اقتصادی در آن دارای جایگاه منحصر به فردی در ساختار فضایی و کارکرد شهر می باشد. میراث تاریخی هر جامعه نشان از هویت افراد آن جامعه دارد. بافت های کهن شهری به مثابه گنجینه هایی از میراث فرهنگی کشورمان محسوب می شوند و دارای ارزش های بیشماری می باشند.شهر به عنوان واقعیتی جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و جامعه شناختی در هر دوره از رشد و تحول خود از هر کدام از این عوامل تأثیرپذیرفته و بر هر کدام از آنها تأثیر گذاشته است.پیچیدگی هر یک از این عوامل خود موجد پیچیدگی شهر به عنوان تبلور آنها بوده است. مطمئناً سازمان دادن و نظم بخشیدن به شهر و چگونگی رشد و تحول آن نیازمند موضوع شناسی شهر و مسائل شهری و سپس برنامه ریزی برای آن می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
260 - عملکرد مدیریت شهری در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: منطقه ثامن مشهد)
سیده الهام داوری محمد مولایی قلیچ مرضیه امینی مجتبی جعفری سیریزیبافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلانشهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی اس أکثربافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلانشهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی است. شیوه¬ جمع آوری اطلاعات کتابخانه¬¬ای ¬و میدانی -است. برداشتهای¬ میدانی ¬شامل ¬توزیع¬ و تکمیل ¬پرسشنامه¬ توسط ¬کارشناسان¬ و مدیران ¬شهری¬ و ¬شهروندان¬ ساکن¬ در محدوده ¬منطقه ¬ثامن، در کلانشهر مشهد است¬، که بین 376 نفر از شهروندان مشهد و 152 نفر ازکارشناسان¬ و مدیران شهری به صورت نمونهگیری¬ تصادفی ¬ساده توزیع شده است. به منظور تجزیه¬ و تحلیل -دادهها در قسمت کمی از آزمون t تک نمونه¬ای، آزمون t زوجی، آزمون رتبهبندی فریدمن با استفاده از نرم افزارهای SPSS و لیزرل صورت گرفته است. نتایج ارزیابی وضعیت مدیریت بازآفرینی در سطح ¬بافت ¬فرسوده ¬مرکز شهر در وضعیت نامطلوب ¬ارزیابی ¬شده است. ابعاد مدیریت بازآفرینی ¬در ماندگاری جمعیت در این ¬محدوده ناموفق بوده، همچنین با توجه ¬به ¬آزمون¬ رتبه¬بندی ¬فریدمن عامل اقتصادی با دارا بودن ¬پایین رتبه (36/1) در میان¬ ابعاد بازآفرینی تاثیر بیشتری را در عدم ارتقاء مدیریت بازآفرینی ¬در بافتفرسوده ¬مرکز شهر مشهد(منطقه ثامن) دارا می¬باشد. بنابراین (منطقه ثامن) با استفاده از اصول طراحی و معماری خاص آن ¬می¬تواند چهره¬ی زیبایی به شهر دهد که این امر به ¬واسطه¬ی مشارکت شهروندان و ایجاد تمایل¬در آن¬ها درصورت رفع مشکلات ¬موجود در بافت¬ها و فراهم¬کردن ¬امکانات در همه ابعاد فوق عملی خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
261 - مطالعه زیورآلات مفرغی زنان لرستان در عصرآهن و بازتاب آن بر دست بافتههای امروزی
رضا رضالو علی کریمی کیا زهرا چراغی لیلا سرحدیهدف پژوهش حاضر مطالعه نقوش زیورآلات مفرغی زنان لرستان و دستبافتههای معاصر و انتقال آن از فرهنگهای پیشین می باشد. جامعه پژوهش شامل نقوش متنوع حیوانی، گیاهی، انسانی و هندسی در زیورآلات فلزی برجای مانده از عصر آهن می باشد که در این میان نقوش حیوانی بیشترین کاربرد را دار أکثرهدف پژوهش حاضر مطالعه نقوش زیورآلات مفرغی زنان لرستان و دستبافتههای معاصر و انتقال آن از فرهنگهای پیشین می باشد. جامعه پژوهش شامل نقوش متنوع حیوانی، گیاهی، انسانی و هندسی در زیورآلات فلزی برجای مانده از عصر آهن می باشد که در این میان نقوش حیوانی بیشترین کاربرد را دارد. نمونه این پژوهش نقوش با موضوعات مختلف دست بافته های امروزی که زیورآلات مربوط به عصر آهن لرستان که از نظر فرم و کاربرد دوازده گونه متفاوت (دستبند، سرسنجاق سر، گوشواره، گردنبند، انگشتر، آویز، پیشانیبند، سنجاققفلی، دکمه، موبند، آینه، بازوبند و خلخال و یا پای آذین) را شامل می شود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. ابزار گرد آوری اطلاعات بهصورت مطالعه موردی در منطقه پشتکوه لرستان با بررسیهای میدانی (تهیه گزارش میدانی) و مطالعات کتابخانهای بود. با توجه به بررسی ها انجام شده یافته ها نشان داد که ، نقوش روی زیورآلات مفرغی زنان لرستان برگرفته از آئینها و رسومی است که در طی قرون متمادی ویژگیهای منحصربه فرد خود را حفظ کرده و هرکدام از نقوش زیورآلات مفرغی در تمامی فرهنگها، دارای بار معنایی و مفهومی خاصی بوده که شناخت و مطالعه این اشیاء اعتقادات و باورهای مردمان آن دوره را آشکار میسازد. هم چنین با مطالعه و بررسی اشیاء مفرغی مشخص میشود که نقوش دست بافتههای لرستان برگرفته از نقوش اشیای مفرغی و فلزی عصر آهن میباشد و نقوش مورد استفاده در دستبافتههای امروزی، اندیشههای هنری، فکری و اعتقادی جوامع گذشته را به جوامع امروزی انتقال داده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
262 - Investigation of the Effect Soil particles size on the Currency Time Domain Reflectometry for water content measurement
عیسی معروف پور مینا بهزادی نسبThis study carried out on the provided textures at laboratory. The provided textures were infusedinside the PVC cylinder with 30cm height and 25cm diameter. The studied textures were loamysand, sandy loam, sandy clay-loam, clay loam and clay. After 24 hours of saturatio أکثرThis study carried out on the provided textures at laboratory. The provided textures were infusedinside the PVC cylinder with 30cm height and 25cm diameter. The studied textures were loamysand, sandy loam, sandy clay-loam, clay loam and clay. After 24 hours of saturation, the soil watercontent of the samples was measured by oven-dry gravimetric and TDR methods. For each texturesat any stage of measurement the determination of moisture and di-electric constant were done atthree capture windows and with three repetitions. In each day the moisture measurement of eachtexture was carried out by these two methods until a moisture range was determined. The results ofthis research show that: 1- For all soil textures the measured moisture at the capture windows of 20ns has more accuracy compared to the other capture windows. and TDR device can not measure thesoil water content at capture window of 40 ns. 2- For loamy-sand and sandy-loam textures when themoisture was less than 20% and also for other textures for total range of measurement, the TDRdevice measured the moisture values less than the gravimetric method. This difference is increasedwhen the soil ranged from light to heavy textures. 3- From the statistical view at probably level of1% there is not difference between the measured value of moisture by TDR device and gravimetricmethod. 4- For the all textures the fitted regression lines have high regression coefficient. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
263 - Behavior monitoring of Baft dam during construction and the end of dam intake using instrumentation and Plaxis software
امید طیاری فاطمه سادات میر حسینیInstalling accurate instruments and recording their behavior during construction and initial operation helps to evaluate the stability parameters of dams. The special importance of instrumentation in dams included their role in controlling the short and long term stabil أکثرInstalling accurate instruments and recording their behavior during construction and initial operation helps to evaluate the stability parameters of dams. The special importance of instrumentation in dams included their role in controlling the short and long term stability of dams. Behavioral investigation and long-term monitoring of dams are of special importance. In order to describe the behavior of the Baft Dam, the results of the Plaxis software implementation at the end of construction and at the end of dewatering were analyzed for stress and settlement values. Also, the results obtained were compared with the results of the Geostudio model and the precision instruments installed in the dam. The results show that the highest error percentage in the calculation of vertical stress in Plaxis software is 25.3 and in Geostudio software, it is 134.77. Also, stresses in general, the highest error percentage in plaxis software is much lower than the highest error percentage in the software. It was Geostudio and the amount of error in estimating the settlement at the end of the dam construction with plaxis software compared to the results of the instruments was equal to 1.78% and after dewatering the dam, this value was equal to 4.575%. Therefore, there is a relatively good agreement from the comparison of the results of the vertical stresses obtained with the results of the instrumentation at the end of construction. The numerical results of the settlement in the Paxis software are close to the precision instruments used in the construction of the dam. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
264 - بررسی اشعار شاملو به یاری نظریة زیباییشناسی انتقادی
فریبا میرزامحمدنیا محمدعلی گذشتی(نویسنده مسئول) عالیه یوسف فامزیباییشناسی انتقادی مهمترین دستاورد مکتب فرانکفورت است. به اعتقاد زیباشناسان انتقادی هنر اصیل باید بتواند از قید شباهتها و همسانیهای القاء شده توسط سیستم حاکم خلاصی پیدا کند و در جهانی که ماهیت معنا در آن دستخوش ویرانیست، آزادی معناسازی را محقق نماید. در این مقاله أکثرزیباییشناسی انتقادی مهمترین دستاورد مکتب فرانکفورت است. به اعتقاد زیباشناسان انتقادی هنر اصیل باید بتواند از قید شباهتها و همسانیهای القاء شده توسط سیستم حاکم خلاصی پیدا کند و در جهانی که ماهیت معنا در آن دستخوش ویرانیست، آزادی معناسازی را محقق نماید. در این مقاله هنر شاملو با چنین رویکردی، به روش توصیفیـتحلیلی بررسی شده؛ بدین ترتیب که ابتدا شواهد از متن استخراج و سپس به یاری نظریه تحلیل شده است. از آنجایی که اشعار او پیوندی تنگاتنگ با بافت موقعیتی برقرار میکنند بررسی آنها با رویکردی جامعهشناسانه ضروری مینماید. در این مختصر، نگاه متفاوت شاملو به هنجارهای معناشناختی مرسوم و نقصها و کاستیهای جامعة مدرن ذیل عناوینی دستهبندی و بررسی شده است. پربسامدترین هنجارشکنیهای معناشناختی او در حوزة باورهای مرسوم ایدئولوژیک، تقابلهای دوتایی و مظاهر جامعة مدرن رخ میدهد و پربسامدترین اعتراضهای صریح او ارزشهای حاکم بر جوامع مدرن را نشانه میگیرد. بدین ترتیب ساختار منسجم فکری شاملو که در پس اشعارش حضور مطلق دارد به تصویر کشیده میشود تا به کشف ایدئولوژی اثر و ترسیم جهانبینی شاعر یاری رساند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
265 - بررسی کارکردهای جدید در بافتهای ناکارآمد و تاریخی شهر (نمونه مورد مطالعاتی: محدوده شاه عباسی کرج)
سیده سپیده قلمرو کیارش پورهژیر اردستانی یاسر حاتمیشهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دورههای مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونهای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای أکثرشهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دورههای مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونهای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای مرکزیت ثقل اقتصادی، جغرافیایی، ارتباطی و رونق بازار قدیم از فرسودگیهای ظاهری ضعف زیرساختهای شهری مشکلات فرهنگی و اجتماعی و مسائل ناشی از آن رنج میبرند. نسلهای جدید تمایلی به ادامهی زندگی در بافتهای سنتی و قدیمی را ندارند و این موجب تغییر در ساختار و حتی تخریب این بافتها میشود.کرج به مانند کلانشهری جوان که از عمر آن )به عنوان هسته مکمل تهران( کمتر از نیم قرن میگذرد، از جمله شهرهایی است که با توجه به ناسازگاری زمانی بافت آن با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده شهری رو به روست. قسمت وسیعی از کرج را بافت قدیمی تشکیل میدهد که قسمتهایی از آن فرسوده شده است. بر این اساس ضرورت ساماندهی بافتهای فرسوده مسئلهدار این شهر در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی و کالبدی گریزناپذیر است. در این پژوهش به شناسایی و رتبهبندی عوامل اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و زیستمحیطی به وجود آورندهی بافت فرسوده شهر کرج پرداخته شده است و ضمن ارائه راهکارها جهت کاهش آسیبپذیری به شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پرداخته میشود ولی در ابتدا به شناخت محدوده مورد مطالعاتی طی مراحل شناخت در جدول پرداخته میشود و به کمک جدول استراتژی qspm به ارائه استراتژی بهینه پرداخته میشود ولی نکته حائز اهمیت در این راستا تدافعی بودن نوع استراتژیها است که به معنی دفاع از شرایط موجود بافت تاریخی محدوده مورد مطالعاتی است و در نهایت پاسخ به پرسش تحقیق و ارائه راهکارهایی در زمینه استراتژی پرداخته میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
266 - تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل
کیوان یزدانی علی مصلحی محمدحسین بوچانیپیدایش مفهوم محله دارای تاریخچهای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آنها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محلههای سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به من أکثرپیدایش مفهوم محله دارای تاریخچهای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آنها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محلههای سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مطرح میگردد. که بهمنظور دستیابی به هدف مورد نظر سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق مقاله حاضر روش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی است. از لحاظ نوآوری نیز باید عنوان نمود که پژوهش حاضر به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم به صورت یک کل در شهر آمل مورد بررسی قرار میدهد. از نتایج این پژوهش میتوان به تقویت و شکل گیری مراکز فرعی در سطح محلات با اولویت قرارگیری فضاهای اجتماعی کوچک نظیر پارک و فعالیتهای مرتفع کننده نیازهای روزانه و شکل گیری و ترکیب فعالیتها با اولویت فعالیتهای روزانه و هفتگی در مراکز محلات متناسب با نیازهای روز جامعه و فشردگی کالبدی آنها اشارهکرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
267 - ضرورت اتخاذ رویکرد برنامهریزی مشارکتی محلهمحور در احیای بافتهای فرسوده شهری با استفاده از روش تحلیل عاملی (نمونه مورد مطالعه: محله سرتپوله؛ سنندج)
سامان صلواتی سید علی علوی خاطره رمضانی پورمدیران شهری همواره سعی کردهاند تا با جلب مشارکت مردمی در سطح محله، به اهداف خود در راستای دستیابی به توسعه و مدیریت شهری نائل آیند. مشارکت شهروندان در سطح محلات یکی از اصول مهم پایداری و دموکراسی در جوامع شهری محسوب میشود. با توجه به اهمیت مشارکت در توسعه محلات و مدی أکثرمدیران شهری همواره سعی کردهاند تا با جلب مشارکت مردمی در سطح محله، به اهداف خود در راستای دستیابی به توسعه و مدیریت شهری نائل آیند. مشارکت شهروندان در سطح محلات یکی از اصول مهم پایداری و دموکراسی در جوامع شهری محسوب میشود. با توجه به اهمیت مشارکت در توسعه محلات و مدیریت شهری، در این تحقیق هدف، اتخاذ رویکرد برنامهریزی مشارکتی محلهمحور در احیای بافتهای فرسوده شهری و شناخت مهمترین معیارهایی که بیشترین تأثیر را در مشارکت محلهمحور در احیای بافتهای فرسوده دارند میباشد. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی - تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی میباشد. نمونهگیری به صورت هدفمند بوده و از 308 خانوار موجود در محله، 50 سرپرست خانوار با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 93 درصد برای پرسشگری انتخاب شدند. نتایج حاصله از طریق نرمافزا SPSS از جمله آزمونهای تحلیل مسیر و آزمون تحلیل عاملی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نشان داد که شاخصهای مربوط به ابعاد اجتماعی؛ اقتصادی و مدیریتی به ترتیب با میانگین وزنی (45/4، 739/3، 112/5) بیشترین تأثیر را بر بافتهای فرسوده محله سرتپوله شهر سنندج داشتهاند. همچنین ازطریق تحلیل مسیر عواملی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده محدوده مورد نظر تأثیر دارند مشخص گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
268 - تحلیل کیفیت کالبدی مسکن در محلات متأثر از سیاستهای نوسازی بافت فرسوده شهری- مورد مطالعه: محله وحیدیه تهران
راما قلمبردزفولی سید محمدامین شریفیحوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار میآید. در این میان طرحهای نوسازی بافت فرسوده از طریق بستههای تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوا أکثرحوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار میآید. در این میان طرحهای نوسازی بافت فرسوده از طریق بستههای تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوانی نوسازی شده است. اما نکتهای که در بررسی نوسازی واحدهای مسکونی در ایران و خصوصاً شهر تهران مشاهده میگردد، این است که اهداف کمی (مانند تعداد پروانه های صادره در بافت یا تعداد املاک تجمیع شده)در مقایسه با اهداف کیفی برنامهریزی مسکن در اولویت قرار گرفتهاند، این مسئله با سنجش شاخص هایی چون سرانهها، اندازه واحد مسکونی، تعداد پارکینگ و... قابل لمس است. در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی سعی شد با بررسی ویژگیهای کیفی مربوط به تناسبات کالبدی مساکن نوسازی شده در محله وحیدیه- نظام آباد تهران (به عنوان یکی از محلات بافت فرسوده که آمار نوسازی معناداری پس از ابلاغ ضوابط تشویقی بافت فرسوده داشته است) میزان انطباق کیفیت تناسب کالبدی این مساکن با نیاز ساکنان آنها ارزیابی گردد. پس از جمع آوری دادهها از طریق ابزار پرسشنامه ( بر گرفته از مدل نظری پژوهش)، تحلیل توصیفی و استنباطی از طریق آزمونهای آماری انجام پذیرفت. با تحلیل نتایج پرسشنامه مشخص گردید که در وحیدیه تناسب کالبدی واحدهای مسکونی نوساز، نتوانسته سطح انتظار معناداری با رضایتمندی ساکنان داشته باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان میدهد معیار زیستمحیطی و اقتصادی کمترین رتبه را در بین معیارهای بررسی شده در حوزه تناسب کالبدی داشته است. این معیارها به پایینبودن نرخ شاخص هایی چون فضایسبز داخل ساختمانها، منظر و فضای سبز محلهو تناسب قیمت مسکن با شرایط کالبدی ملک در محدوده مورد مطالعه دلالت دارند و اطلاعات عینی نیز این کمبودها را تایید میکند. در تعمیم نتایج این پژوهش، اهمیت توجه به ویژگیهای کیفی مسکن در سیاستگذاریهای مدیریت و برنامهریزیشهری، جهت نیل به رضایتمندی ساکنین، برجسته می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
269 - روایی سنجی پرسشنامه محصور شدگی شغلی
مرجان همتی نژاد رضا نیکبخش اکبر آفرینش خاکی فریده شریفی فرچکیده اصطلاح محصورشدگی شغلی را برای ایجاد یک رویکرد جامع از ارتباط کارفرما-کارمند ارائه دادند و از این طریق میزان محصورشدگی روان شناختی و اجتماعی کارکنان با سازمان ذیربط و محیطی که سازمان در آن فعالیت می کند را تشریح ساختند. هدف: هدف کلی پژوهش حاضر مطالعه و آزمون محصورش أکثرچکیده اصطلاح محصورشدگی شغلی را برای ایجاد یک رویکرد جامع از ارتباط کارفرما-کارمند ارائه دادند و از این طریق میزان محصورشدگی روان شناختی و اجتماعی کارکنان با سازمان ذیربط و محیطی که سازمان در آن فعالیت می کند را تشریح ساختند. هدف: هدف کلی پژوهش حاضر مطالعه و آزمون محصورشدگی شغلی در بافت ورزش بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی-همبستگی بود. جامعۀ آماری این تحقیق را کلیۀ معلمان زن و مرد تربیت بدنی شهر تهران در سال تحصیلی 97-98 تشکیل دادند که تعداد آنها 2152 نفر بود. حداقل حجم نمونه براساس فرمول کوکران 326 نفر بود که به دلیل انجام مدلسازی معادلات ساختاری در این تحقیق نمونة آماری 400 نفر در نظر گرفته شد. نمونة آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای از مناطق 19 گانۀ آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شد. از پرسشنامه های محصورشدگی شغلی کارسلی و همکاران (2007)، قصد جا به جایی شغل سینگ و همکاران (1996)، اعتماد مدیر لی و همکاران (2013) و عدالت توزیعی نیهوف و همکاران (1993) استفاده شد. اعتماد مدیر بر قصد جا به جایی شغلی در بافت ورزش تاثیر معنادار ندارد. عدالت توزیعی بر قصد جا به جایی شغلی در بافت ورزش در سطح 01/0 تاثیر منفی معنادار دارد. محصور شدگی شغلی در تاثیر اعتماد مدیر بر قصد جا به جایی شغلی در بافت ورزش نقش تعدیل گر ندارد. محصور شدگی شغلی در تاثیر عدالت توزیعی بر قصد جا به جایی شغلی در بافت ورزش نقش تعدیل گر معنادار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
270 - تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده شهری اصفهان (نمونه موردی: محله جویباره)
صدیقه کیانی سلمی حامد صفریهدف: هدف اصلی تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده محله جویباره اصفهان است. روش: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با 55 سوال عمومی و تخصصی است. جامعه آماری پژوهش ساکنان محله جویباره اصفهان به تعداد 11363نفر بوده است.حجم ن أکثرهدف: هدف اصلی تحلیل و بررسی شاخصها و عوامل گردشگری خلّاق در بافتهای فرسوده محله جویباره اصفهان است. روش: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با 55 سوال عمومی و تخصصی است. جامعه آماری پژوهش ساکنان محله جویباره اصفهان به تعداد 11363نفر بوده است.حجم نمونه با استفاده از نرم افزار سمپل پاور 156 نفر محاسبه گردیده است. برای حصول روایی، از روایی صوری و برای اطمینان از پایایی از ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 923/0 استفاده شد. تحلیل های توصیفی و استنباطی با بهره گیری از نرم افزار SPSS و آزمون های تی تک نمونه ای، آنوا، پس آزمون LSD، دانکن و فریدمن صورت گرفته است. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تی نشان می دهد وضعیت عوامل مشارکت، تسهیلات رفاهی خدماتی، بازسازی و مرمتهای صورت گرفته و جاذبههای فرهنگی و ابنیه تاریخی از میانگین متوسط آزمون کمتر بوده اند. عاملهای اطلاع رسانی و تبلیغات و نوآوری و خلق ارزش در گردشگری در وضعیت نیمه متوسط بوده اند. نتیجه گیری: نتایج آزمون ANOVA با سطح آماره معناداری (009/0) حاکی از عدم برابری میانگین وضعیت عوامل گسترش گردشگری خلاق است و در تأیید تفاوت اثرعاملهای مورد بررسی عامل نوآوری و خلق ارزش در گردشگری به همراه اطلاع رسانی و تبلیغات را در یک گروه جداگانه قرار داده است. در نتایج رتبه بندی وضعیت شاخصهای گردشگری خلاق با استفاده از آزمون فریدمن، بالاترین سطح میانگین مربوط به متغیر نوآوری و خلق ارزش و پس از آن بازسازی و مرمت های صورت گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
271 - اسپینل،تنها فاز کریستالوگرافی پایدار در مقابل سرپانتینیتی شدن در پریدوتیت های آمیزه افولیتی بافت در استان کرمان
نادیه محمدی حمید احمدی پور سیما پیغمبریآمیزه افیولیتی بافت با مساحت تقریبی 617 کیلومتر مربع،در امتداد گسل های بافت و شهر بابک در جنوب استان کرمان قرار گرفته است.مطالعات صحرایی و میکروسکوپی بر روی پریدوتیت ها،کرومیتیت ها و دونیت های همراه در منطقه حاکی از تشکیل آنها در شرایط گوشته ای است.در اثر شدت بالای سرپا أکثرآمیزه افیولیتی بافت با مساحت تقریبی 617 کیلومتر مربع،در امتداد گسل های بافت و شهر بابک در جنوب استان کرمان قرار گرفته است.مطالعات صحرایی و میکروسکوپی بر روی پریدوتیت ها،کرومیتیت ها و دونیت های همراه در منطقه حاکی از تشکیل آنها در شرایط گوشته ای است.در اثر شدت بالای سرپانتینیتی شدن در پریدوتیت های منطقه،تقریبا تمامی کانی های اولیه مانند الیوین و پیروکسن،از بین رفته اند و اسپینل ها تنها کانی مقاوم اولیه در مقابل سرپانتینیتی شدن در این سنگ ها هستند که در سنگهای کاملا سرپانتینیتی شده،سالم باقی مانده اند.در این مطالعه از ترکیب شیمیایی هسته های غیر دگرسان اسپینل های موجود،برای تعیین ژنر و محیط تکتونیکی پریدوتییها و کرومیتیت های منطقه استفاده شده است.سنگ های منطقه را از نظر منشا می توان به دو گروه تقسیم کرد:یکی پریدوتیت ها که خود شامل هارزبورژیت،،دونیت و لرزولیت بوده و کمپلکس نوع آلپی تعلق دارند و در بین آنها هارزبورژیت ها احتمالا در نتیجه ذوب بخشی 15 تا20 درصدی از یک گوشته لرزولیتی بارور بوجود آمده اند..گروه دوم کرومیتیت ها هستند که میتوان برای آنها یک منشا ماگمایی را پیشنهاد داد.کرومیتیت های مورد مطالعه از نوع پادیفرم بوده و به صورت لایه های غیر ممتد و یا عدسی توسط دونیت ها ی کاملا سرپانتینیتی شده احاطه شده اند.کرومیت های موجود در منطقه با میانگینCr2O3 برابر 62.8 درصد وCr# برابر 0.83 از نوع کرومیت غنی از Crمی باشند و جز کانسنگهای کرومیت در جه یک دنیا محسوب می شوند.با استفاده از مقدار Cr##Mg# موجود در آنها مشخص می شود که کرومیتیت های منطقه از مذابی یا ترکیبی بونینیتی در زون سوپراسابداکشن متبلور شده اند.محیط تشکیل پریدوتیت ها و کرومیتیت های منطقه،احتمالا یک زون سوپراسابداکشن در محیط محیط پشت قوسی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
272 - علل ماسه دهی در چاههای آب آشامیدنی شهرستان اسلامشهر
محمود سالاری مجتبی صیادیماسه دهی پدیده ای است که به خروج مقادیری از رسوبات دانه ریز ماسه ای و سیلتی به هنگام حفاری و بهره برداری از چاهها اطلاق می شود.از سویی رخداد آن در پهنه های مختلف کشور منجر به مشکلاتی به لحاظ کمی،کیفی،مهندسی و زیست محیطی شده است.روستاهای شهرستان اسلامشهر از جمله مناطقی د أکثرماسه دهی پدیده ای است که به خروج مقادیری از رسوبات دانه ریز ماسه ای و سیلتی به هنگام حفاری و بهره برداری از چاهها اطلاق می شود.از سویی رخداد آن در پهنه های مختلف کشور منجر به مشکلاتی به لحاظ کمی،کیفی،مهندسی و زیست محیطی شده است.روستاهای شهرستان اسلامشهر از جمله مناطقی در کشور هستند که طی سنوات گذشته با این معضل مواجه بوده اند.هدف از این پژوهش معرفی موضوع و بررسی علل و میزان ماسه دهی بر روی 10 حلقه چاه نمونه آب شرب در روستاهای شهرستان اسلامشهر می باشد.بر این اساس ضمن اندازه گیریهایی که طی دوره های متوالی پمپاژ در 5 مرحله از شبانه روز (شروع،یک،چهار،هشت و دوازده ساعت) با لوازم سر چاهی از اول بهمن سال 1389 تا آبان سال 1390 صورت پذیرفت،نشان داد که روستاهای حسن آباد خالصه،ملک آباد و شاطره واقع در جنوب شهرستان که از نظر بافت رسوبی به صورت دانه ریز بوده با شروع پمپاژ و گذشت چهار ساعت،از میزان ماسه دهی کم شده ولی پس از طی 12 ساعت از زمان شروع،میزان ماسه دهی افزایش می یابد.در حالیکه در نواحی روستاهای شمال و شمال غرب شهرستان اسلامشهر (نظیر احمدآباد مستوفی،فیروز بهرام،گلدسته و ....)که دارای بافت رسوبی درشت دانه می باشند در ابتدای پمپاژ و تا 4 ساعت پس از آن ماسه دهی زیاد بوده ولیکن با گذشت 12 ساعت کار پمپ از مقدار آن نسبت به شروع کاسته می شود.لذا پیشنهاد می گردد با انجام توسعه طبیعی چاهها مبتنی بر شستشوی مناسب و آزمایش پمپاژ با کنترل دور موتور و توسعه مصنوعی که شامل استفاده از گراول پک ماسه ای و گراول پک مضاعف همراه با دو جداره نمودن چاهها و استفاده از لوله های پلیمری و غربال فیلتر می باشد نسبت به ایجاد تمهیدات لازم جهت کاهش ماسه دهی اقدام شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
273 - غربال درون شیشهای تعدادی از پایههای سیب برای مقاومت به بیماری پوسیدگی فیتوفترایی ریشه
مهسا خاتمی حمید صادقی گرمارودی محمد ترابیبیماری پوسیدگی فیتوفترائی ریشه و طوقه از مهم ترین عوامل بیماری زای درختان میوه سیب در ایران و سایر نقاط جهان است. هدف از انجام این تحقیق جداسازی گونه های اوومیست از طوقه و ریشه آلوده درختان سیب، استقرار روشی مطمئن برای ایجاد بیماری درون شیشه و ارزیابی مقاومت تعدادی از پ أکثربیماری پوسیدگی فیتوفترائی ریشه و طوقه از مهم ترین عوامل بیماری زای درختان میوه سیب در ایران و سایر نقاط جهان است. هدف از انجام این تحقیق جداسازی گونه های اوومیست از طوقه و ریشه آلوده درختان سیب، استقرار روشی مطمئن برای ایجاد بیماری درون شیشه و ارزیابی مقاومت تعدادی از پایه های سیب با روش درون شیشه بود. نمونه های آلوده ازخاک و طوقه درختان سیب در کرج جمع آوری و از میان بیست نمونه آلوده، سه جدایه Phytophthora cactorumدر محیط کشت نیمه اختصاصی جداسازی شدند. آزمون بیماری زائی و مقایسه قدرت بیماری زایی جدایه ها روی میوه های نارس گلابی انجام شد. ارزیابی مقاومت پایه های خارجی M9، M26، MM106، ژنوتیـپ های بومی آزایش اصفهـان و مربائی مشهـد، و پنـج هیبرید حاصل از تلاقی مربائی مشهد × M9 که با سری نام های H1 تا H5 مشخص شده اند انجام شد. گیاهچه های کشت بافتی با دانه های گندم آلوده به قارچ عامل بیماری در شرایط درون شیشه مایه زنی شده و پیشرفت نکروز روی شاخساره ها پس از 18 روز یادداشت برداری گردید. بر اساس نتایج ژنوتیپH5 با میانگین 65/23 میلی متر طول نکروز حساس ترین وH1 با میانگین 32/5 میلی متر طول نکروز به عنوان مقاوم ترین ژنوتیپ به P. cactorumشناسائی شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
274 - ارزیابی درون شیشهای مقاومت چند ژنوتیپ تجاری آلو به بیماری پوسیدگی فیتوفتورائی
ساناز مقری حمید صادقی گرمارودی سید محمد اشکانبیماری پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از گونه های مختلف Phytophthoraاز مهم ترین عوامل زوال درختان میوه هسته دار محسوب می شود. در این تحقیق مقاومت نسبی هشت ژنوتیپ تجاری آلو به این بیمارگر بررسی شد. بدین منظور، ابتدا با استفاده از محیطکشت نیمهانتخابی آرد ذرت آگار حاوی پیم أکثربیماری پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از گونه های مختلف Phytophthoraاز مهم ترین عوامل زوال درختان میوه هسته دار محسوب می شود. در این تحقیق مقاومت نسبی هشت ژنوتیپ تجاری آلو به این بیمارگر بررسی شد. بدین منظور، ابتدا با استفاده از محیطکشت نیمهانتخابی آرد ذرت آگار حاوی پیماریسین، کاربندازیم و ریفامپیسین (ppm 10 از هر کدام) دو جـدایه فیتـوفتـورا از درختان آلـوده زردآلـو و بادام واقع در ایستـگاه تحقیقات باغبانی کمال شهر و مشگین دشت کرج متعلق به موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، جدا سازی و با استفاده از مشخصات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی به عنوان گونه P. cactorum شناسایی شدند. مواد گیاهی به صورت درونشیشه ای روی محیط کشت MS تکثیر و با یک دانه گندم حاوی توده میسلیومی جدایه زرد آلو در پای هر شاخساره مایه زنی شدند. پس از ده روز نگهداری در 24 درجه سانتی گراد در تاریکی، شاخص پیشرفت نکروز روی هر شاخساره محاسبه و با استفاده از یک مقیاس چهار قسمتی واکنش هر ژنوتیپ تعیین شد. بر اساس نتایج، ژنوتیپ ها در سطح احتمال 5% تفاوت معنی داری با یک دیگر نشان دادند. همه ژنوتیپ ها در درجات مختلف به این بیماری آلوده شدند. ژنوتیپ ها با سری نام های 3547، 3554، 3553، 3542، 3538، 3515 و 3528 واکنش حساسیت نشان دادند. در حالی که درصد شاخص پیشرفت نکروز در ژنوتیپ 3512 کم تر از 50 درصد بود بنابراین به عنوان نیمه مقاوم ارزیابی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
275 - بررسی تاثیر و نقش شیرین کنندهها بر ویژگیهای رئولوژیکی مواد غذایی
آسیه حسن زاده رقیه سامانی پوراصلی ترین نقش قندها در افزایش مطلوبیت محصول، مربوط به نقش شیرین کنندگی آنهاست، منتهی شیرینکنندههای مختلف علاوه بر بهبود طعم، بر خواص حسی، عملکردی و رئولوژیکی مواد غذایی تاثیر قابل توجهی دارند.بررسی خواص رئولوژیکی شیرینکنندهها و تاثیر آنها بر ویژگیهای بافتی مواد غذا أکثراصلی ترین نقش قندها در افزایش مطلوبیت محصول، مربوط به نقش شیرین کنندگی آنهاست، منتهی شیرینکنندههای مختلف علاوه بر بهبود طعم، بر خواص حسی، عملکردی و رئولوژیکی مواد غذایی تاثیر قابل توجهی دارند.بررسی خواص رئولوژیکی شیرینکنندهها و تاثیر آنها بر ویژگیهای بافتی مواد غذایی جهت کاربرد آنها در فرآوردههای غذایی از جمله میان وعدهها می تواند بسیار مفید باشد. با تمام فوایدی که ساکارز به عنوان یک شیرین کننده طبیعی دارد، اما به دلیل عوارض جانبی نامطلوب از جمله چاقی، پوسیدگی دندان، عوارض قلبی و ... مصرف بالای آن چندان توصیه نمی شود. تاثیر جایگزینهای شکر در بافت و رئولوژی محصول نهایی میتواند نقش مهمی در پذیرش این محصولات توسط مصرف کنندهها داشته باشد. همچنین بررسی ماهیت شیرین کننده های جایگزین شکر و بررسی اثرات مفید و مضرات این مواد جهت استفاده بهینه ضروری می باشد. از این رو در این تحقیق به بررسی تاثیر و نقش شیرینکنندههای مختلف بر ویژگیهای رئولوژیکی برخی مواد غذایی میپردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
276 - تاثیر تغییر پارامترهای عمق بار، قطر ابزار و نرخ پیشروی در فرآیند فرزکاری 4 محورۀ پره توربین بر روی زبری و شکل بافت سطح
امیر علی نقی زاده بهروز نوروزی علی فرهمندیهمواره در فرآیند تولید پره های توربین سعی شده از عملیات ثانویه ای همچون پرداختکاری که در قبال افزایش کیفیت سطح از درستی هندسی سطح می کاهد کمتر استفاده شود. بر این اساس در مقاله حاضر، بهبود زبری و شکل بافت سطح پره توربین مستقیما با استفاده از بهینه سازی پارامترهای ماشینک أکثرهمواره در فرآیند تولید پره های توربین سعی شده از عملیات ثانویه ای همچون پرداختکاری که در قبال افزایش کیفیت سطح از درستی هندسی سطح می کاهد کمتر استفاده شود. بر این اساس در مقاله حاضر، بهبود زبری و شکل بافت سطح پره توربین مستقیما با استفاده از بهینه سازی پارامترهای ماشینکاری مورد بررسی قرار گرفته است. پارامترهای متغیر این تحقیق قطر ابزار، عمق بار ونرخ پیشروی بوده اند. کار آزمایشی با استفاده از ماشین فرز CNC4 محور بر روی پره توربین آلومینیومی انجام گرفته است.طراحی آزمایشات به صورت فول فاکتوریل بوده وتمامی جایگشت های سطح های پارامترهای متغیر به اجرا در آمده است.زیری سطح مناطق ماشینکاری شده با استفاده از زبری سنج وشکل بافت سطح آنها با بهره گیری از میکروسکوپ استریو مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت با مقایسه داده های بدست آمده بهترین حالت معرفی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
277 - سنجش مطلوبیت پیاده راه سازی و باز آفرینی بافت تاریخی شهر سمنان از منظرگردشگری پایدار
رحیمه جوادیان زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدمدر طول دهههای گذشته، به واسطه اتکا بیش ازحد شهرسازی مدرن به نیازهای حرکت سواره و غفلت از ساماندهی فضاهای پیاده، فرآیند روبه زوال مراکز شهرها شدت گرفته است، امری که برخلاف توسعه پایداری شهر است. ازنظر گرایش به توسعه پایدار شهری باعث شده که شهرسازان تئوری نوشهرگرایی را ب أکثردر طول دهههای گذشته، به واسطه اتکا بیش ازحد شهرسازی مدرن به نیازهای حرکت سواره و غفلت از ساماندهی فضاهای پیاده، فرآیند روبه زوال مراکز شهرها شدت گرفته است، امری که برخلاف توسعه پایداری شهر است. ازنظر گرایش به توسعه پایدار شهری باعث شده که شهرسازان تئوری نوشهرگرایی را برای نجات مراکز شهری مطرح کنند و مسئولان امور شهری طرح هایی را در راستای توجه به پیاده مداری که خود به نوعی از بطن نوشهرگرایی برمیخیزد را در دستور کار خود قرار دهند. در این مقاله شاخصهای مختلف پیادهراه شامل شاخصهای پیادهمداری، شاخصهای توسعه پایدار و شاخص گردشگری براساس پرسشنامهها تدوین شده و با روشهای آزمون فرضیه برابری میانگین یک جامعه t-test ، ضریب همبستگی پیرسون و سپس رتبه بندی شاخصها براساس وزن آنتروپی و در نهایت با روش TOPSIS. تحلیل داده ها انجام گردیده است وجهت انجام سنجش میزان پیادهمداری از مدل HQE2R استفاده شده است و به منظور تحلیل ظرقیت پیادهرو، سطح سرویس و خدمات پیادهروها از دستورالعمل 2016 HCM استفاده شده است. همچنین به منظور دسترسی وساختار حرکتی و بررسی مولفههای راهبردی در خیابان امام از طریق نرم افزار Arc-GIS تحلیل و نقشههای خیابان امام طراحی گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ومدلهای استفاده شده در پژوهش حاکی ازآن است شاخصها در فرآیند بازآفرینی پیادهراه در شهر سمنان به درستی تعریف گردیده و میتواند موثر واقع شود. ولی سطح سرویس در این محدوده پایین است. و برای داشتن توسعه پایدار، محور پیاده در این خیابان اهمیت پیدا میکند و سطح سرویسهای بالاتری را میطلبد که با پیاده راه سازی خیابان امام این سطح سرویس به دست خواهد آمد.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
278 - بررسی اثرات احیاء بافت فرسوده در توسعه پایدار شهری (نمونه موردی شهر سرخس)
مریم چشک زهرا علی جوبافت قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه نیز به عنوان بزرگ ترین معضل در شهرها مطرح هستند. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال احیاء بافت فرسوده شهرسرخس برای رسیدن به شاخص های توسعه أکثربافت قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه نیز به عنوان بزرگ ترین معضل در شهرها مطرح هستند. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال احیاء بافت فرسوده شهرسرخس برای رسیدن به شاخص های توسعه پایدار شهری می باشد. روش به کار گرفته در این پژوهش از نوع توصیفی -تحلیلی است و اطلاعات به دو طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی( مصاحبه و مشاهده) جمع آوری شده است. جامعه ی آماری این تحقیق، ساکنین بافت فرسوده باجمعیتی بالغ بر 13241 نفر هستند. در این تحقیق ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی محدوده ی مورد مطالعه و همچنین مشکلات و معضلات کالبدی ساکنین بافت، مورد بررسی قرار گرفته که سهم عمده ای از مشکلات مشارالیها را نیز در بر دارد. البته سهم 84 درصدی مالکین در این بافت نسبت به کل شهر که دارای سهم زیادی از اراضی موقوفه می باشد شرایط را برای احصاء بهتر فاکتورهای احیاء بافت فرسوده با ملاحظات توسعه پایدار فراهم آورده است. در انتها براساس تحلیل یک پارچه (SWOT) و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. در این پژوهش سعی گردیده براساس یافته ها، پیشنهادات عمومی، قانونی و اجرایی بر پایه شاخصه های توسعه پایدار و با محوریت مشارکت هدفمند و مداخله سازمان یافته ساکنین بافت در اجرای پروژه های احیاء منطقه ارائه گردد که بدلیل عدم فعالیت زیاد پژوهشگران در این خصوص قابل استفاده و بهره برداری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
279 - قزوین از پیش از اسلام تا معاصر بر اساس منابع تاریخی و مطالعات باستانشناسی
شیما احمد صفاریشهر در دوران اسلامی، به لحاظ ساختاری، تداوم شهرسازی عصر ساسانی بود و عناصر کالبدی آن اکثراً برگرفته از فرهنگ غنی اسلام و نشانگر تمدن اسلامی است. قزوین یکی از شهرهای دوران اسلامی است که هسته اولیه آن در زمان شاپور ساسانی شکل گرفته و به تدریج، توسعه و گسترش یافته است. ای أکثرشهر در دوران اسلامی، به لحاظ ساختاری، تداوم شهرسازی عصر ساسانی بود و عناصر کالبدی آن اکثراً برگرفته از فرهنگ غنی اسلام و نشانگر تمدن اسلامی است. قزوین یکی از شهرهای دوران اسلامی است که هسته اولیه آن در زمان شاپور ساسانی شکل گرفته و به تدریج، توسعه و گسترش یافته است. این شهر، از نظر موقعیت خاص جغرافیایی، از دوران پیش از اسلام مورد توجه حکومتهای مختلف بوده و قرارگیری آن در شاهراه های ارتباطی شرق به غرب و شمال به جنوب، بقای حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی این شهر را تضمین کرده است. شناخت ویژگیهای اینگونه شهرها میتواند در به دست آوردن بینشی عمیق و گسترده از تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوران اسلامی مفید باشد. مورخان دوران اسلامی از جنبههای گوناگون شهر قزوین را مورد بررسی قرار دادهاند. در این نوشتار سعی شده است تا خصوصیات بافت شهری قزوین از دیدگاه تاریخی و پژوهشهای باستانشناسی و همچنین، راههای مواصلاتی این شهر با مناطق همجوار بر اساس منابع مکتوب مطالعه شود. پرسش اصلی این است که اطلاعات تاریخی تا چه اندازه با ویژگیهای این شهر مطابقت دارند. نتایجِ حاصل از بررسیها و نیز بازدید میدانی از شهر نشان میدهد که بافت شهری قزوین تا حد زیادی منطبق با منابع تاریخی است. بررسیهای میدانی و مطالعات انجام شده و نیز تطبیق آنها با پژوهش های باستانشناسی نشان داد که شهر در دوران متأخر اسلامی تغییرات زیادی داشته به گونهای که در دوران قاجار و نیز پهلوی بافت شهری گسترش یافته و بناهای مدرنی در شهر ساخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
280 - مقایسه پایدارسازی فیکساتیو جانشین شونده فرمالین با فرمالین در جلوگیری از تغییرات پس از مرگ در بیضه موش
علی انیسیانفرمالین یکی از اصلی ترین مواد، برای فیکساسیون یا پایدار کردن بافت میباشد که اثرات زیانبار آن برای سلامتی شناخته شده است و ضروری است تا با یک ماده فیکساتیو دیگر جایگزین شود. هدف این مطالعه مقایسه توانایی پایدارسازی فیکساتیو جانشین شونده فرمالین با فرمالین، در جلوگیری ا أکثرفرمالین یکی از اصلی ترین مواد، برای فیکساسیون یا پایدار کردن بافت میباشد که اثرات زیانبار آن برای سلامتی شناخته شده است و ضروری است تا با یک ماده فیکساتیو دیگر جایگزین شود. هدف این مطالعه مقایسه توانایی پایدارسازی فیکساتیو جانشین شونده فرمالین با فرمالین، در جلوگیری از تغییرات پس از مرگ وابسته به زمان در بافت بیضه میباشد. برای این منظور، یک نوع ماده فیکساتیو که به عنوان جایگزین شونده فرمالین معرفی شده با فرمالین 10 درصد بافر شده مقایسه شدند. نمونه-برداری از بافت بیضه موش در زمانهای صفر، 12، 24 ،36 و 48 ساعت پس از مرگ انجام گرفت که پس از توزین نمونه در ظروف حاوی فیکساتیوهای مذکور قرار داده شدند و پس از 48 ساعت مورد پاساژ، قالبگیری، برشگیری و رنگآمیزی قرار گرفتند. وزن بیضه ها با گذشت زمان کاهش یافته و از نظر مورفولوژیک ساختمان آنها سازمان خود را از دست داد. با این حال، هر دو نوع فیکساتیو توانستند تا حدی از اتولیز بافت جلوگیری نمایند. در این مطالعه هر دو فیکساتیو با تفاوت بسیار کمی، تاثیر معنیداری بر حفظ ساختار بافت داشته اند. این مطالعه نشان داد مواد جایگزین فرمالین به آسانی میتوانند بجای فرمالین مورد استفاده واقع شوند. اگرچه، فیکساتیوهای غیرفرمالینی گرانتر از فرمالین هستند، ولی با در نظر گرفتن سمیت کمتر احتمالی این مواد برای بدن، این تفاوت قیمت قابل توجیه میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
281 - بررسی تاثیر استفاده از مخلوط آرد گندم و مقادیر مختلف آرد کینوا بر ویژگی های فارینوگرافی و اکستنسوگرافی نان باگت
شاهین یوسف خان علیرضا شهاب لواسانی اورنگ عیوض زادهتاثیر جایگزینی آرد گندم با آرد کینوآ با نسبت های 20،15،10،5،0 درصد (وزنی/ وزنی) بر خصوصیات رئولوژیکی خمیرنان باگت شامل آزمون فارینوگراف (میزان جذب آب، زمان توسعه خمیر، زمان پایداری، درجه نرم شدن خمیر) و آزمون اکستنسوگراف (انرژی مصرفی، مقاومت به کشش، قابلیت کشش و عدد نسب أکثرتاثیر جایگزینی آرد گندم با آرد کینوآ با نسبت های 20،15،10،5،0 درصد (وزنی/ وزنی) بر خصوصیات رئولوژیکی خمیرنان باگت شامل آزمون فارینوگراف (میزان جذب آب، زمان توسعه خمیر، زمان پایداری، درجه نرم شدن خمیر) و آزمون اکستنسوگراف (انرژی مصرفی، مقاومت به کشش، قابلیت کشش و عدد نسبت)بررسی شد. نتایج نشان داد با افزودن آرد کینوآ جذب آب افزایش می یابد. آرد جایگزین شده در آزمون فارینوگراف زمان توسعه خمیر و زمان پایداری خمیر را افزایش و درجه نرم شدن خمیر پس از 10 و 12 دقیقه را ابتدا افزایش سپس با درصد بالای آرد کینوآ کاهش می یابد. در آزمون اکستنسوگراف با افزودن آرد کینوآ انرژی نسبت به شاهد کاهش و مقاومت به کشش 5 و 10 درصد کینوآ افزایش و سپس کاهش می یابد می توان نتیجه گرفت افزودن آرد کینوا تا سطح5 درصد می تواند در تولید نان باگت ،جهت بهبود کیفیت نان باگت مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
282 - بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد، قند و اسید آمینه تریپتوفان برروی فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز در پیچ تلگرافی برگ درشت .Vinca major L در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه.
علی کاظم زاده حقیقی فریبا خسروی نژاد امیرحسین کاظم زاده حقیقیاین مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد بر فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز (TDC) که آنزیمی سیتوزولی و کلیدی در شاهراه تولید متابولیت های ثانویه در گیاه پیچ تلگرافی برگ درشت است اجرا شد. آزمایش در سه کشت جداگانه، شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مز أکثراین مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد بر فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز (TDC) که آنزیمی سیتوزولی و کلیدی در شاهراه تولید متابولیت های ثانویه در گیاه پیچ تلگرافی برگ درشت است اجرا شد. آزمایش در سه کشت جداگانه، شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه همراه با تاثیر استفاده هم زمان برخی تنظیم کنندههای رشد از جمله اکسین (IAA)، نفتالین استیک اسید (NAA)، کینتین ((KIN و 6-بنزیل آمینو پیورین (BA) در سه غلظت (1/0، 5/ 0، 0/1 میلی گرم در لیتر)، تیمارهای مختلف قند ساکارز، فروکتوز و گلوکز در 3 غلظت ( %2، %4 و %6) و همچنین اسید آمینه تریپتوفان در غلظت های (100 و 200 میلی گرم درلیتر) بر میزان فعالیت آنزیم TDC در سه تکراربصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. هورمون های IAA و NAA هر دو در غلظت 5/0، باعث افزایش فعالیت آنزیمTDC شد. اما درسیتوکنین ها، KIN و BA در0/1 میلی گرم در لیتر، بیشترین اثر را داشته اند. قندهای ساکارز در 6%، فروکتوز و گلوکز نیز در 4% بیشترین تاثیر افزایشی را بر فعالیت آنزیم TDC از خود نشان دادند. اسیدآمینه تریپتوفان در غلظت 100 میلی گرم در لیتر بیشترین تاثیر و در غلظت 200 میلی گرم در لیتر اثر کاهنده بر فعالیت آنزیم TDC از خود نشان داد و این کاهش در برخی موارد در حدود 45 درصد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
283 - اثر حفاظتی مخلوط پروبیوتیکهای بومی ایرانی(لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس ) بر آسیب القایی استات سرب در بافت روده باریک موشهای صحرایی نر
علیرضا برزین اشتلق زهرا کشتمند حمیدرضا صمدی خواهیکی از مهمترین آلوده کنندههای محیط زیست، استات سرب است.پروبیوتیکها میکروبهای مفید زنـده ای هـستند که برای میزبان بی خطر، مطمئن و دارای فعالیت آنتی اکسیدانتی می باشند.هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مخلوط لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس أکثریکی از مهمترین آلوده کنندههای محیط زیست، استات سرب است.پروبیوتیکها میکروبهای مفید زنـده ای هـستند که برای میزبان بی خطر، مطمئن و دارای فعالیت آنتی اکسیدانتی می باشند.هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مخلوط لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس بر تغییرات بافت روده باریک موشهای صحرایی نر در معرض استات سرب میباشد.در این مطالعه تجربی، تعداد21سر موش صحرایی نر با وزن 250-200 گرم از نژاد ویستار به شکل تصادفی به سه گروهintact :، تیمار با استات سرب (10میلیگرم بر کیلوگرم) و تیمار با استات سرب(10میلیگرم بر کیلوگرم)+ مخلوط پروبیوتیک بومی ایرانی ( mg/ml 109CFU) تقسیم شدند. پس از پنچ هفته تیمار، موشها کامل بیهوش شده و بافت روده باریک جمع آوری گردید. پس از مراحل فیکساسیون و پردازش آنها، مقاطع بافتی 5 میکرومتری تهیه و رنگ آمیزیE&H انجام شد. دادهها با نرم افزارSPSS ،آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی مورد مقایسه قرار گرفت.بررسی تغییرات مورفولوژیکی بافت روده باریک ( التهاب، ضخامت لایه ماهیچه ای، ارتفاع پرز و زخم) در گروه تیمار با پروبیوتیک-ها در مقایسه با گروه استات سرب کاهش آسیب بافتی را نشان داد.با توجه به یافتههای این پژوهش استفاده از مخلوط پروبیوتیکهای بومی ایرانی( لاکتوباسیلوس رامنوسوس،لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس )میتواند اثرمثبتی بر کاهش آسیبهای القایی استات سرب در بافت روده باریک شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
284 - تاثیر هیستوپاتولوژیک مخلوط پروبیوتیک ( لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس) برآسیبهای القایی سولفات مس در بافت ریه موشهای صحرایی نر
حسنا سادات کشفی زهرا کشتمند رامین محمدی آلوچهمقدمه:فلزات سنگین به دلیل ماهیت سمی خود میتواند اثرات نامطلوبی برای انسان داشته باشند، یکی از از مهمترین راهبردها برای تعدیل توازن میکروبیوتا و بهبود وضعیت سلامت استفاده از پروبیوتیکها با عنوان میکروارگانیسم های زنده مفید می باشد.هدف: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مخلو أکثرمقدمه:فلزات سنگین به دلیل ماهیت سمی خود میتواند اثرات نامطلوبی برای انسان داشته باشند، یکی از از مهمترین راهبردها برای تعدیل توازن میکروبیوتا و بهبود وضعیت سلامت استفاده از پروبیوتیکها با عنوان میکروارگانیسم های زنده مفید می باشد.هدف: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مخلوط پروبیوتیک لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس بر آسیبهای القایی سولفات مس در بافت ریه موش های صحرایی نر می باشد.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی ،21 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به 3گروه 7 تایی: کنترل، دریافت کننده سولفات مس، سولفات مس+ مخلوط پروبیوتیک تقسیم شدند. سولفات مس (200 میلیگرم بر کیلوگرم) سه روزمتوالی و پرو بیوتیک (cfu/Ml 109) به مدت 35 روز به موشها گاواژ شدند. بعد از پایان آزمایش، موشهای صحرایی بیهوش شده، سپس از ریه مقاطع بافتی تهیه، نمونه‎ها با هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند و توسط میکروسکوپ نوری عکسبرداری و مورد مطالعه قرار گرفتند.نتایج:بررسی تغییرات مورفولوژیکی بافت ریه در گروه تیمار با پروبیوتیک کاهش آسیب بافتی را در مقایسه با گروه سولفات مس نشان داد..نتیجه گیری: با توجه به یافتههای این پژوهش احتمالا پروبیوتیکها را میتوان به عنوان کاربردی نـوین در طیـف وسـیعی از محصـولات دارویـی جهـت اهـداف پیشگیری یا بهبود روشهای درمانی به کار گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
285 - سنجش میزان احساس تعلق خاطر مکانی و تأثیرات فضایی- مکانی آن در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله سهل آباد شیراز)
جمیله توکلی نیا محمدصادق افراسیابی محمد حسین بوچانیدر سال های اخیر، موضوعحس مکان در رشته های مرتبط با امور شهری و برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. این وضعیت رویکرد نوینی پیش روی محققان و دست اندرکاران امور شهری قرار داده و بیشترین تأکید را متوجه میزان حس مکان در محلات شهری به ویژه در بافت های فرسوده می نماید. أکثردر سال های اخیر، موضوعحس مکان در رشته های مرتبط با امور شهری و برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. این وضعیت رویکرد نوینی پیش روی محققان و دست اندرکاران امور شهری قرار داده و بیشترین تأکید را متوجه میزان حس مکان در محلات شهری به ویژه در بافت های فرسوده می نماید. درک موضوع حاضر و شناخت علمی آن می تواند توسعه پایدار و همه جانبه شهر را هر چه بهتر و مطلوب تر تحقق بخشد و طرح های مختلف توسعه ای شهر از قبیل نوسازی و بهسازی را به سمت واقع بینانه تری هدایت کند. هدف از تحقیق حاضر بررسی و سنجش میزان حس تعلق به مکان و نیز شناخت تأثیرات فضایی- مکانی آن در محلات واقع در بافت فرسوده می باشد. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مشاهدات میدانی، مصاحبه و به دست آوردن داده ها، از طریق پرسشنامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزارSPSS در محله سهل آباد که در جنوب شهرداری منطقه هفت شیراز واقع گردیده صورت پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، در مجموع تعلق احساسی به مکان در این محله 1.52 می باشد به این معنا که بیش از نیمی از اهالی محل به محله خود تعلق احساسی داشته اند، دلبستگی یا تعلق کارکردی در محله مورد تحقیق 1.35 (کمتر از نصف) و کمتر از 50% افراد این محله با مؤلفه های تعلق مفهومی به مکان موافق بوده اند، میانگین مؤلفه های تعلق مفهومی در این محله 1.45 می باشد. بر اساس یافته های پژوهش عواملی چون وجهه محله، دسترسی به خدمات، پوشش گیاهی، نمای خیابان و نوع بافت محله با میزان احساس تعلق مکانی افراد به مکان رابطه معناداری داشته اند. با بررسی های صورت گرفته در مورد تأثیرات فضایی- مکانی هر کدام از شاخصه های حس تعلق به مکان باید گفت که شاخصه های تعلق احساسی و نیز تعلق مکانی به مراتب تاثیرات فضایی- مکانی بیشتری نسبت به تعلق مفهومی در محله مورد تحقیق داشته اند. از تأثیرات فضایی- مکانی حس تعلق به مکان می توان به افزایش میزان مشارکت شهروندان در امور شهری، پرداخت مالیات، نگهداری از تجهیزات و نیز حفظ نظافت محله توسط شهروندان اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
286 - استخراج شاخص های شناسایی بافت فرسوده ی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(مطالعه موردی:منطقه 4 تبریز)
فریدون بابایی اقدم زهرا کاملی فرد محمد جواد کاملی فردمسئله ی فرسودگی و نوسازی بافت های فرسوده در دهه ی گذشته، کمابیش در تمام شهرهای کشور مطرح شده است. چرخه ی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری، از شناسایی درست محدوده و تفکیک آنها به محلّه های فرسوده آغاز می شود. شناسایی و رتبه بندی بلوک های فرسوده شهری، به عنوان گام ا أکثرمسئله ی فرسودگی و نوسازی بافت های فرسوده در دهه ی گذشته، کمابیش در تمام شهرهای کشور مطرح شده است. چرخه ی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری، از شناسایی درست محدوده و تفکیک آنها به محلّه های فرسوده آغاز می شود. شناسایی و رتبه بندی بلوک های فرسوده شهری، به عنوان گام اول نوسازی، یک ابزار مهم برای مدیریت شهری جهت برنامه ریزی منابع و سرمایه گذاری در نوسازی شهری است. هدف از این پژوهش، مطالعه ی نمونه ای محدوده ی شرقی منطقه 4 شهرداری تبریز می باشد که با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، شاخص های شناسایی میزان فرسودگی در آن، استخراج و نقشه های خروجی برای تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های بعدی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق محلات مورد مطالعه از نظر شاخص های فرسودگی کالبدی)مصالح عمده ، قدمت ابنیه، کیفیت ابنیه، نفوذپذیری و ریزدانگی قطعات مسکونی ( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از ان است که حدود 70% از محدوده دارای فرسودگی متوسط به بالا هستند که از این مقدار 1% مربوط به فرسودگی شدید و 27% مربوط به فرسودگی زیاد می باشد. همچنین به ترتیب درصد تأثیر در شدت فرسودگی، استحکام کالبدی( بخصوص کیفیت و قدمت ابنیه)، و شاخص نفوذپذیری مهم ترین عوامل موثر در شدت فرسودگی منطقه مورد مطالعه هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
287 - تابآوری بافت فرسوده در مواجهه با سوانح طبیعی با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: بافت فرسوده فیضآباد کرمانشاه)
محمد تقی رضویان مصطفی خزائی سید علی شریفی جواد عبدیتاب آوری شدت اختلالی است که سیستم میتواند آن را جذب کند قبل از اینکه ساختار سیستم از طریق تغییر متغیرهاو فرایندهایی که رفتار آن را کنترل میکنند، به ساختار متفاوتی تبدیل شود. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و در قالب یک هدف کاربردی درصدد ارزیابی ت أکثرتاب آوری شدت اختلالی است که سیستم میتواند آن را جذب کند قبل از اینکه ساختار سیستم از طریق تغییر متغیرهاو فرایندهایی که رفتار آن را کنترل میکنند، به ساختار متفاوتی تبدیل شود. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و در قالب یک هدف کاربردی درصدد ارزیابی تابآوری در بافت فرسوده محله فیضآباد در شهر کرمانشاه میباشیم. سؤالات تحقیق در این پژوهش عبارتنداز: 1- مهمترین شاخصهای تابآوری در بافتهای فرسوده شهری از منظر رویکرد توسعه پایدار کدام است؟2- آیا تابآوری بافتهای فرسوده شهری در جهت توسعه پایدار شهری مؤثر میباشد؟ و فرضیههای آن عبارتاند از: 1- به نظر میرسدشاخصهای کالبدی از مهمترین معیارهای تابآوری در بافت فرسوده شهری باشند . 2- به نظر میرسد تاب آور نمودن بافتهای فرسوده شهری اقدام مؤثری در راستای توسعه پایدار شهری می باشد. درنهایت به این نتیجه رسیدیم که وضعیت تابآوری در بافت فرسوده فیضآباد در جایگاه نامطلوبی قرار دارد. بنابراین با استفاده از روش تحلیلی SWOT در ادامه به ارائه راهبردهایی برای تاب آور نمودن این بافت در راستای سیاستهای توسعه پایدار برآمدیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
288 - بررسی اثرات باززنده سازی بازار بر ارتقای سرزندگی فضاهای عمومی و شهری (نمونه موردی بازار تاریخی- سنتی بروجرد)
لیلا ابراهیمی علیرضا شیخ الاسلامیاز جمله مراکز و بخش های ارزشمند شهرها، بافت های تاریخی است که نقشی پایه یی در حفظ هویت، فرهنگ و میراث تاریخی و جذب گردشگر و سرمایه و در نتیجه، ایجاد سرزندگی و تکاپوی مستمر در شهر دارند. بافت تاریخی، بخشی از شهر مرکزی یا منطقه ی مرکزی شهر است که آثار، یادمانها و مانده ها أکثراز جمله مراکز و بخش های ارزشمند شهرها، بافت های تاریخی است که نقشی پایه یی در حفظ هویت، فرهنگ و میراث تاریخی و جذب گردشگر و سرمایه و در نتیجه، ایجاد سرزندگی و تکاپوی مستمر در شهر دارند. بافت تاریخی، بخشی از شهر مرکزی یا منطقه ی مرکزی شهر است که آثار، یادمانها و مانده هایی از گذشته های دور و نزدیک را که از ارزش و اعتبار تاریخی و زیبایی شناختی برخوردارند، در خود دارد. به عبارت دیگر، بافت تاریخی شهر، فضایی است برای وجود حیات مدنی که در عرصه های ناهمسان تاریخ شکل گرفته و در هم تنیده شده است. حفاظت و مراقبت از این بافت ارزشمند، دست کم برای تحقق دو هدف بایسته است: یکی نجات آن از خطر تخریب و نابودی و دیگری ساماندهی آن توسط آن دسته از طرحهای شهرسازی که با دخالتهای کم و پرهیز از هر گونه تخریب، در پی حفظ وضع و کیفیت بافت هستند. مهم ترین طرح های مزبور عبارت اند از: تعمیر، مرمت، زنده سازی، مراقبت، نگهداری، حفاظت و باززنده سازی (به سازی، نوسازی و بازسازی). روش تحقیق در پژوهش حاضر مبتنی بر یک روش تحلیلی- توصیفی اسنادی با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی های میدانی پیمایشی بوده است و از نوع کاربردی است. و سپس با توزیع پرسشنامه جمع آوری گردیده است. محدوده جغرافیایی مورد مطالعه در این پژوهش بازار سنتی تاریخی بروجرد و اثرات باززنده سازی بر ارتقاء سرزندگی فضاهای عمومی شهر بروجرد است. لذا اطاعت از طریق مراجعه آمارنامه ها و سرشماری نفوس و مسکن و شهرسازی و بهسازی و نوسازی بروجرد و شهرداری ، مشاهده و بازدید از بازار و استفاده از نرم افزارهای SPSS و GIS و مدل برنامه ریزی SWOT و مدل AHP بررسی شده است. گردآوری داده کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه ای بوده است و جامعه آماری بازاریان و کسبه بروجرد و متخصصین بوده اند. در پایان نتایج بررسی ها بیانگر آن بود که عوامل اصلی در باززنده سازی موفق مجموعه بازار سنتی تاریخی عوامل کالبدی- فضایی- عملکردی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، تاریخی و مدیریت و اجرایی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
289 - واکاوی ویژگی های کالبدی بافت های کهن شهری در ایران و راهکارهای مطلوب مداخله در آن (مطالعه ی موردی: زنجان)
محمد جواد حیدری فاطمه لطفیبخش مرکزی بسیاری از شهرهای کشور منطبق بر بافت کهن است که واجد گنجینه ای عظیم از عناصر و ارزش های تاریخی و فرهنگی می باشند. اگرچه این بافت ها به روزگار خود از نظر سازمان فضایی و ساختار عملکردی متناسب با نیازهای زندگی و مقتضیّات اجتماعی و اقتصادی عصر خود بودند، ولی به دنب أکثربخش مرکزی بسیاری از شهرهای کشور منطبق بر بافت کهن است که واجد گنجینه ای عظیم از عناصر و ارزش های تاریخی و فرهنگی می باشند. اگرچه این بافت ها به روزگار خود از نظر سازمان فضایی و ساختار عملکردی متناسب با نیازهای زندگی و مقتضیّات اجتماعی و اقتصادی عصر خود بودند، ولی به دنبال تحوّلاتی که در نظام سکونتگاه های شهری - تحت تأثیر تحوّلات تکنولوژیک و تغییر در نیازهای زیستی، اجتماعی و اقتصادی - به وقوع پیوست، دچار ضعف عملکردی شدند. این بافت ها که زمانی نماد حیات شهری و کانون ثروت و قدرت شهرها بودند امروزه در تقابل با نواحی جدید و نوساز به مکانی جمعیّت گریز تبدیل شده اند. پدیده ای که به فرسودگی بیش از پیش آن ها منجر شده است. هدف از این پژوهش شناسایی ویژگی های کالبدی بافت کهن شهر زنجان، تعیین میزان فرسودگی، تحلیل SWOT و ارائه ی راهکارهایی جهت حلّ مشکلات موجود و ایجاد زمینه های مطالعات بعدی است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – پیمایشی است. روش جمع آوری داده ها در این تحقیق، بر اساس شیوه های کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده در محیط نرم افزارهای EXCEL، SPSS و ARC GIS است. یافته های این پژوهش مبیّن پایین بودن کیفیّت ابنیّه، کم عرض بودن معابر، بروز ناهنجاری های اجتماعی، پایین بودن درآمد ساکنین و عدم توانایی آن ها در نوسازی و بهسازی بافت بود. مجموع این عوامل منجر به افزون گشتن مشکلات این بافت ها و فرسودگی و تخریب بیش از پیش آن ها شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
290 - بازطراحی بافت مرکزی شهر جیرفت با تاکید بر ابعاد اکولوژیک
محمد رحیم رهنما علی خوشابشهر جیرفت با دارا بودن 204 هکتار بافت فرسوده مصوب در محدوده ی مرکزی از معضلات کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی فراوانی رنج می برد. از این رو لازم است بر پایه رویکرد مشخصی سازمان فضایی آن مورد بازطراحی مجدد قرار گیرد. این پژوهش با ماهیتی تحلیلی-تفسیری و با تاکید بر رویکرد اک أکثرشهر جیرفت با دارا بودن 204 هکتار بافت فرسوده مصوب در محدوده ی مرکزی از معضلات کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی فراوانی رنج می برد. از این رو لازم است بر پایه رویکرد مشخصی سازمان فضایی آن مورد بازطراحی مجدد قرار گیرد. این پژوهش با ماهیتی تحلیلی-تفسیری و با تاکید بر رویکرد اکولوژیک و اقتباس از تجربه سایر شهرهای که مبتنی بر کارکردهای بومی شهر جیرفت استخراج شده اند و همچنین با تحلیل نظام کاربری و عملکردی، شبکه ارتباطی، سازمان همگانی و تحلیل منظر با پیروی از دو اصل طرح های فرداداست و منطقه بلافصل به طراحی نقشه پیشنهادی در سازمان فضایی بافت فرسوده بپردازد. با توجه به شیوه تحقیق به کار گرفته شده مهمترین منابع برای تحلیل و تفسیر وضع موجود؛ عکس ها، نقشه ها و طرح های است که مورد تفسیر قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد، سازمان فضایی بافت فرسوده شهر جیرفت در حال حاضر دارای سه بخش اصلی می باشد: بخش غربی که دارای تراکم نسبی پایین ، تخلخل بالا، تعدد زمین های بزرگ خالی و تعدد خانه باغ ها است. بخش مرکزی که دارای تراکم نسبتا بالا به ویژه در لبه خیابان اصلی است و همچنین ریزدانگی قطعات و کمبود فضاهای شهری در این پهنه مشهود است. بخش شرقی نیز دارای تراکم نسبی پایین و تعدد زمین های خالی و اندازه قطعات متوسط با سطح زیربنای متوسط است. با توجه به تفسیر سازمان فضایی در بافت فرسوده شهر جیرفت و تحلیل سایت، سازمان فضایی در قالب نقشه ی پیشنهادی مورد بازطراحی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
291 - آسیب شناسی مدیریت بحران شهری در بافت های فرسوده شهری همدان
امیرحسین ملکی عباس ملک حسینیگسترششهروشهرنشینیوافزایشتدریجیتعدادشهرهایبزرگدرایرانازیکطرفورشدشهرها،تمرکزوتجمعجمعیت از طرف دیگر افزایشبارگذاریهایمحیطیواقتصادیبربسترشهرها را موجب شده است. متاسفانه به دلیل رشد لجام گسیخته شهر نشینی در ایران هیچکدام از فضاهای شهری نتوانسته مسائل و مشکلات موجود در فضای خ أکثرگسترششهروشهرنشینیوافزایشتدریجیتعدادشهرهایبزرگدرایرانازیکطرفورشدشهرها،تمرکزوتجمعجمعیت از طرف دیگر افزایشبارگذاریهایمحیطیواقتصادیبربسترشهرها را موجب شده است. متاسفانه به دلیل رشد لجام گسیخته شهر نشینی در ایران هیچکدام از فضاهای شهری نتوانسته مسائل و مشکلات موجود در فضای خود را حل نماید از این رو در زمان بحران تدابیر لازم اتخاذ نشده و شهر سیر قهقرایی خود را به سرعت طی خواهد کرد. یکی از این مشکلات بافت های فرسوده شهری می باشد که در زمان بحران ها به ویژه بحران های طبیعی توانایی تطبیق با دگرگونی ناگهانی سیستم را نداشته و علاوه بر مشکلات در خود بافت کل سیستم شهری را مختل می نماید. شهر همدان نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیرات مدیریت بحران شهری بر اصلاح بافت های فرسوده همدان می باشد. این رو در پژوهش حاضر سعی شده است تا با استفاده از مطالعات پیمایشی، سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و مدل سوات (SWOT) به بررسی و تحلیل بخشی از بافت فرسوده همدان - که به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است- پرداخته شود و کالبد محدوده، تاثیرات مدیریت بحران شهری و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موثر بر آن مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج تحقیق گویای آن است که بافت های فرسوده شهر همدان در برابر آسیب های ناشی از وقوع بحران آسیب پذیر بوده و نیازمند بازنگری است همچنین عملکرد ساکنین و مسئولین در برابر آسیب های ناشی از وقوع بحران در سطح مطلوبی نمی باشد از این رو سعی شده بهترین راهکارها را در جهت مدیریت بحران مؤثر بر بافت فرسوده محدوده مورد مطالعه ارائه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
292 - ارزیابی شدت فرسودگی در محیط ساخته شده با روش تلفیقی AHP & O.M در محیط GIS(نمونۀ موردی: محدودۀ 15 هکتاری محله همت آباد اصفهان)
محمود محمدی داریوش مرادی چادگانی زهرا قاطعی کلاشمیشهرها در طول دوران حیات خود متناسب با شرایط محیط پیرامون و نیز شرایط درون خود دگرگون میشوند. این دگرگونی در تمامی ساختار فضایی شهر (چون ساختار کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و...)قابل ردیابی است و دارای ابعاد کمی و کیفی میباشند. دگرگونی فضایی (بهویژه دگرگونی کالبدی) نیازمن أکثرشهرها در طول دوران حیات خود متناسب با شرایط محیط پیرامون و نیز شرایط درون خود دگرگون میشوند. این دگرگونی در تمامی ساختار فضایی شهر (چون ساختار کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و...)قابل ردیابی است و دارای ابعاد کمی و کیفی میباشند. دگرگونی فضایی (بهویژه دگرگونی کالبدی) نیازمند مدیریت و برنامهریزی در جهت دستیابی به توسعه متوازن و رفاه مطلوب ساکنین میباشد. در صورتی که در این زمینه کاستیهایی وجود داشتهباشد دگرگونیهای شهر به مشکلات متعدد کالبدی، اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی منجر میشوند. محله همتآباد در منطقه شش شهر اصفهان واقع شدهاست که با توجه به قدمت ساخت وساز و شرایط اقتصادی ضعیف ساکنین، جزو نواحی دچار افت شهری با پیشینه اسکان غیر رسمی به شمار میرود. از این محدوده مساحتی حدود 15 هکتار به عنوان مرحله نخست نوسازی و بهسازی این محله انتخاب شدهاست. که دلایلی نظیر مجاورت با بزرگراه شهید همت، امکان تملک زمین، امکان برخورداری از ارزشافزوده بیشتر و در نتیجه انگیزه بیشتر برای نوسازی و بهسازی برای آن مطرح شدهاست. این پژوهش به تحلیل شدت فرسودگی محدوده 15 هکتاری محله همتآباد شهر اصفهان، به منظور تعیین نواحی با اولویت نوسازی پرداختهاست. روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی میباشد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش تحلیل اسنادی و مطالعات میدانی جمعآوری شدهاست. به منظور تحلیل شدت فرسودگی این محدوده از روش AHP و فن نقشههای همپوش در محیط GIS استفاده شده و نواحی با اولویت نوسازی تعیین گردیدهاست. نتیجه حاصل به صورت نقشهای در سه طبقه شدت فرسودگی زیاد، شدت فرسودگی متوسط و شدت فرسودگی کم ارائه شدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
293 - ارزیابی ناسازگاری ساختار کالبدی با بافت اجتماعی محله قلعه چهارلان شهر سنندج
محمد شیخی لادن رشیدیانیناسازگاری ساختار کالبدی با بافت اجتماعی در محلات تاریخی و هویت مند موجب ایجاد مشکلاتی همچون: فرسودگی بافت و پایین آمدن ضریب نوسازی، از بین رفتن حس تعلق به محله و کاهش حس همبستگی اجتماعی بین ساکنان محله ، خروج ساکنین بومی از محله و ایجاد ناامنی های اجتماعی خواهد شد؛ لذا أکثرناسازگاری ساختار کالبدی با بافت اجتماعی در محلات تاریخی و هویت مند موجب ایجاد مشکلاتی همچون: فرسودگی بافت و پایین آمدن ضریب نوسازی، از بین رفتن حس تعلق به محله و کاهش حس همبستگی اجتماعی بین ساکنان محله ، خروج ساکنین بومی از محله و ایجاد ناامنی های اجتماعی خواهد شد؛ لذا در این پژوهش سعی شده است، راهکارهایی در جهت رفع این ناسازگاری ها و ساماندهی آن ها ارائه گردد تا موجب زنده نگه داشتن این بافت های با ارزش ، جلوگیری از فرسودگی هر چه بیشتر این محلات ، خروج ساکنان بومی و افزایش حس تعلق و حس مسئولیت ساکنان غیربومی نسبت به محله شود تا از این طریق ضریب نوسازی و مرمت درمحله را بالا برده و امنیت اجتماعی را در بافت ایجاد کرد. هدف اصلی این تحقیق، بررسی میزان انطباق ساختار کالبدی با ساخت و بافت اجتماعی و جمعیتی محله قلعه چهارلان شهر سنندج و ارائه ی راهکارهایی، جهت ساماندهی محله بود . این تحقیق، از نوع توصیفی-تحلیلی میباشد،که از طریق پیمایش و برداشتهای میدانی و تهیه و توزیع پرسش نامه در بین ساکنین محله و تجزیه و تحلیل نتایج پرسش نامه با استفاده از نرم افزار آماری (spss)،تاثیر ساختار کالبدی بر بافت اجتماعی محله بررسی شد؛ و از دادههای ثانویه ، نظیر (عکسهای هوایی و ماهوارهای ، طرحهای جامع و تفصیلی ، سالنامه های آماری ، سفرنامهها و اسناد تاریخی )، جهت بررسی چگونگی تغییرات ساخت و بافت کالبدی و اجتماعی محله قلعه چهارلان، در طول زمان استفاده شد. نتایج تحقیق بیانگیر این است که ، در بین بیشتر عوامل تشکیل دهنده ی ساختار کالبدی محله قلعه چهارلان با بافت اجتماعی آن ، سازگاری و انطباق لازم وجود ندارد . در نهایت با توجه به دوران گذار تاریخی محله و وضع موجوداکنون آن ، برای ارائه ی راهبردهایی در جهت ساماندهی محله قلعه چهارلان، به تحلیل ساختار کالبدی آن ، با استفاده از روش تحلیل سوات به روش فازی سازی، با بررسی پرسش نامه های توزیع شده در بین متخصصین، کارشناسان و دانشجویان ، در ارتباط با نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید های محله به این نتیجه رسیدیم که، اتخاذ راهبردهای تدافعی در این محله ، می توانند در ایجاد انطباق و سازگاری بین ساختار کالبدی و بافت اجتماعی محله مورد مطالعه مفید باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
294 - ارزیابی جایگاه و اثرات حکمروایی مطلوب بر بازآفرینی پایدار بافتهای ناکارآمد شهری (مورد مطالعه: شهر سنندج)
زیلا سجادی عمران حسین پناهی نعیمه خدادادبافتهای ناکارآمد و فرسودهی شهری جزء مناطق مسئلهدار و مشکلزای شهری شناخته میشوند. حل این چالش نیازمند الگو و راهکار نوینی است که بتواند از همهی ظرفیتهای جامعه با تاکید بر قابلیتها و توانمندیهای آنها و نقش مستقیم و فعال آنها در فرآیند توسعهی پایدار و با همکاری أکثربافتهای ناکارآمد و فرسودهی شهری جزء مناطق مسئلهدار و مشکلزای شهری شناخته میشوند. حل این چالش نیازمند الگو و راهکار نوینی است که بتواند از همهی ظرفیتهای جامعه با تاکید بر قابلیتها و توانمندیهای آنها و نقش مستقیم و فعال آنها در فرآیند توسعهی پایدار و با همکاری بخشهای دولتی، خصوصی و مدنی استفاده کند. امروزه حکمروایی خوب شهری همان راهکار نوین میباشد که همکاری و برنامهریزی میان بخشهای مختلف جامعه جزو عنصری ذاتی آن میباشد. در همین راستا هدف این تحقیق ارزیابی اثرات حکمروایی مطلوب بر بازآفرینی (پایدار) بافتهای ناکارآمد شهری سنندج میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت تحقیق، در رده تحقیقات کاربردی قرار دارد و از روش کیفی و کمی (آمیخته) به منظور گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها استفاده کرده است. از نرمافزار MAXQDA برای تجزیه و تحلیل کیفی (استخراج شاخصها) و از نرمافزار SPSS برای تجزیه و تحلیل کمی استفاده شده است. نتایج تحقیق از طریق آزمون t تک نمونهای نشان داد که هر کدام از شاخصها، تاثیر متفاوتی را بر روی بازآفرینی بافت فرسوده شهر سنندج داشتهاند. بعنوان نمونه شاخصهای مربوط به عدالتمحوری با ارزش عددی 188/3 و بعد قانونمداری با ارزش عددی 175/3 بیشترین تاثیر و شاخصهای مربوط به ابعاد شفافیت با ارزش عددی 457/0 و توافق جمعی با ارزش عددی 393/0 کمترین تاثیر را بر بازآفرینی محدوده مورد نظر داشتهاند و نتوانستهاند رضایت عمومی را جلب کنند. همچنین از طریق مدل تحلیل مسیر، شاخصهای حکمروایی شهری که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر بازآفرینی بافت فرسوده شهر سنندج تاثیرگذار بودهاند مشخص شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
295 - بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری با رویکرد رقابتپذیری مطالعه موردی : شهر دو گنبدان
جلال کامران کرامت الله زیاریبافتهای فرسوده اغلب در محدودههای قدیمی ، محروم شهری ازنظر اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی قرار دارند . این عامل عدم پویایی و رونق اقتصادی حیات شهری در آنهاست . بافتهای فرسوده به خاطر مشکلات ، معضلات پاسخگوی نیازهای فعلی شهروندان نبوده و دچار افول عملکردی میباشند. روش پژ أکثربافتهای فرسوده اغلب در محدودههای قدیمی ، محروم شهری ازنظر اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی قرار دارند . این عامل عدم پویایی و رونق اقتصادی حیات شهری در آنهاست . بافتهای فرسوده به خاطر مشکلات ، معضلات پاسخگوی نیازهای فعلی شهروندان نبوده و دچار افول عملکردی میباشند. روش پژوهشی با توجه به ماهیت موضوع ،معیارهای رقابتپذیری ، رویکرد حاکم بر این پژوهش ، روش توصیفی –تحلیلی و پیمایشی با استفاده از مشاهده و مصاحبه است و به لحاظ هدف کاربردی است . علاوه بر این ، بهمنظور تقویت پایههای نظری ، دقت در گردآوری اطلاعات از روشهای مطالعه اسناد و مدارک نیز بهره گرفتهشده است . جامعهی آماری کل شهر دو گنبدان در ارتباط نمونهی آماری 200نفر ساکنان بافت فرسوده شهر دو گنبدان تعیین گردید . بعد از طراحی پرسشنامه با توجه به متغیرهای تحقیق(استراتژی و توان رقابتی ، شرایط تقاضا و شرایط عوامل تولید ) تعیینشده مورد پرسش قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد : عوامل مربوط به مشارکت در صرفهجویی در مقیاس ۳۰/۳درصد نزدیکی به دفاتر نوسازی و بهسازی با ضریب ۷۹/۲ درصد ، عوامل دسترسی به نیروی انسانی متخصص برنامهریزی شهری با ضریب ۸۲/۲ درصد بیشترین امتیاز بین شاخص های رقابت پذیری جهت تحقق بازآفرینی بافت های فرسوده شهر دوگنبدان کسب کرده اند ؛ بدین ترتیب پیشنهادهایی هم چون تخفیف عوارض نوسازی ، تشکیل دفاتر نوسازی و معافیتهای مالیاتی بهمنظور افزایش تمایل بخش خصوصی به مشارکت در پروژه ها ، حمایت و برنامهریزی برای ایجاد نهادها و انجمنهای اجتماعی مرتبط با مباحث بازآفرینی شهری در کلیه گروهها و طبقات اجتماعی و... ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
296 - تحلیل عوامل کلیدی موثر بر آینده بافت ناکارآمد شهری (مورد پژوهی:محله دولت آباد شهر ملایر)
علیرضا شیخ الاسلامی فرزانه ساسانپور لیلا صحرایی چشمه سردهبافتهای ناکارآمد و قدیمی شهرها هسته اولیه و اصلی شهرها را تشکیل می دهند و قسمتی از پیکره فضاهای شهری هستند که به دلیل فرسودگی در مقایسه با سایر پهنه های شهراز جریان توسعه و چرخه تکاملی حیات عقب مانده و به مرکز نارسایی های شهری تبدیل شده اند . این بافت ها، به عنوان مهم ت أکثربافتهای ناکارآمد و قدیمی شهرها هسته اولیه و اصلی شهرها را تشکیل می دهند و قسمتی از پیکره فضاهای شهری هستند که به دلیل فرسودگی در مقایسه با سایر پهنه های شهراز جریان توسعه و چرخه تکاملی حیات عقب مانده و به مرکز نارسایی های شهری تبدیل شده اند . این بافت ها، به عنوان مهم ترین عامل در ادامه حیات شهرها نقش بسزایی را در آینده شهری دارند . بنابراین ضروری است که نسبت به تحولات آینده این بافت ها برنامه ریزی مناسبی صورت پذیرد و در سالهای اخیر برنامه ریزان و مدیران شهری برای مقابله با مشکلات و معضلات پیش روی این بافتها از آینده پژوهی استفاده کرده اند .از این رو هدف پژوهش حاضر ، شناسایی عوامل کلیدی موثر بر آینده بافت ناکارآمد و بررسی روابط بین متغییرها در محله قدیمی دولت آباد واقع در شهر ملایر میباشد براین اساس پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت ،آینده پژوهی با رویکرد اکتشافی و بر اساس روش پژوهش توصیفی- تحلیلی میباشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات میدانی و اسنادی گردآوری شده و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل اثرات متقاطع و نرم افزار میک مک استفاده شده و نتایج پژوهش حاکی از آن است کلیدی ترین عوامل موثر بر آینده بافت ناکارآمد محله دولت آباد ملایر به ترتیب بیشترین میزان تاثیر گذاری شامل بهداشت عمومی ،احساس تعلق ساکنان به محله ،دسترسی به مراکز آموزشی ،میزان رضایت شغلی ، کیفیت ابنیه ، نوع مالکیت مسکن، سطح تحصیلات میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
297 - بررسی و تحلیل مشارکت پذیری مردمی در نوسازی و بهسازی بافت فرسودهی شهری(نمونه موردی: شهرتایباد)
محمد سلمانی مقدم سیده فاطمه علوی حامد گنابادییکی از مشکلات کالبدی شهرها وجود بافت های فرسوده ی شهری است که عمدتاً در نتیجه ی نبود برنامه ریزی شهری ایجاد شده اند. ساماندهی این بافت ها به لحاظ مشکلات ساختاری و کارکردی، یک ضرورت جدی است. لکن به دلیل وسعت نسبتاً زیاد این بافت ها از یک سو و فقر حاکم در بین مردم ساکن در أکثریکی از مشکلات کالبدی شهرها وجود بافت های فرسوده ی شهری است که عمدتاً در نتیجه ی نبود برنامه ریزی شهری ایجاد شده اند. ساماندهی این بافت ها به لحاظ مشکلات ساختاری و کارکردی، یک ضرورت جدی است. لکن به دلیل وسعت نسبتاً زیاد این بافت ها از یک سو و فقر حاکم در بین مردم ساکن در این بافت ها، نوسازی و بهسازی آنان با مشکلات عدیده ای روبه رو است. در این راستا رویکردی که بتواند سریع تر، مفیدتر و پایدارتر بافت های مذکور را ساماندهی نماید جلب مشارکت مردم از طریق توانمندی آن هاست. تاکنون بیش از 60 هزار هکتار بافت فرسوده ی شهری در کشور شناسایی شده است و چنانچه برای این پدیده چاره اندیشی نشود میزان وسعت این بافت ها در آینده بیشتر خواهد شد. شهر تایباد، یکی از شهرهای استان خراسان رضوی نیز با این مشکل روبه رو است. مساحت بافت فرسوده در شهر تایباد 1/162 هکتار است که 7/12درصد از مساحت شهر را به خود اختصاص می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی و تحلیل مشارکت پذیری مردم در راستای تحقق توانمندسازی آنان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده ی شهر مذکور می باشد. برای انجام این مطالعه با استفاده از طراحی و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه به جمع آوری داده های مورد نیاز پرداخته شده است. پرسشنامه ها از میان 115 خانوار ساکن در این بافت ها تکمیل شده اند. همچنین جهت تحلیل داده ها و اطلاعات از نرم افزارهای Spss و Excel استفاده کرده ایم. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد بین وضعیت اقتصادی- اجتماعی ساکنین از قبیل درآمد، اشتغال، سطح سواد، سابقه ی سکونت در محل و نوع مالکیت واحد مسکونی با میزان مشارکت پذیری آن ها در نوسازی و بهسازی بافت رابطه ی معناداری وجود دارد. و همچنین قوانین نوسازی و بهسازی و تصمیمات مدیریت شهری نقش قابل توجهی در مشارکت مردم در فرآیند نوسازی و بهسازی بافت فرسوده ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
298 - اولویتبندی مؤلفه های ایمنسازی بافت فرسوده شهری با رویکرد پدافند غیرعامل (نمونه موردی: بافت فرسوده منطقه یک کلان شهر اهواز)
مسعود صفایی پور ندا پیوندامروزه بافت فرسوده شهری بهعنوان یکی از نگرانی های اصلی مدیران شهری بهویژه در زمان وقوع بحرانهای طبیعی و انسانی است. کلانشهر اهواز نیز به علت موقعیت ارتباطی، اقتصادی و مرزی خود و داشتن 11 کانون بافت فرسوده با 1102 هکتار اهمیت موضوع استفاده از رهنمودهای پدافند غیرعامل أکثرامروزه بافت فرسوده شهری بهعنوان یکی از نگرانی های اصلی مدیران شهری بهویژه در زمان وقوع بحرانهای طبیعی و انسانی است. کلانشهر اهواز نیز به علت موقعیت ارتباطی، اقتصادی و مرزی خود و داشتن 11 کانون بافت فرسوده با 1102 هکتار اهمیت موضوع استفاده از رهنمودهای پدافند غیرعامل نیز به عنوان مجموعهای از اقدامات جهت به حداقل رساندن آسیبپذیری جهت ایمنی بخشی به بافت فرسوده آن را روشن نموده است. هدف این پژوهش اولویتبندی ایمنسازی بافت فرسوده منطقه یک شهر اهواز با رویکرد پدافند غیرعامل میباشد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و تحقیقات انجام شده بوده و جهت تحلیل اطلاعات از نرمافزار (Arc GIS) استفاده شده است. مدل به کار رفته منطق فازی(Fuzzy Logic) است که از عملگر گاما(Gamma) 0.9 در همپوشانی15 مؤلفه استفاده شده است. یافتهها حاکی از آن است که در منطقه یک، 8 محله درگیر بافت فرسوده بوده که پس از تحلیل مشخص گردید که کوی یوسفی در اولویت اول و محلات 60 پاره، صابئین مندائی و بازار عبدالحمید در اولویت پنجم قرارگرفتهاند. علت آسیبپذیری بالای بافت فرسوده کوی یوسفی را میتوان در ریزدانگی بالا، تراکم بالای جمعیت(800-400 نفر در هکتار)، بافت با مصالح سست، نفوذناپذیری بالا و کاربری غالب مسکونی که ازنظر پدافند غیرعامل یک کاربری با آسیبپذیری بالا بوده، دانست. در مقابل از دلایل قرارگیری بافت فرسوده محله بازار عبدالحمید در اولویت پنجم را می توان غلبه بالای بافت نوساز، کاربری غالب تجاری، تراکم پایین جمعیت(کمتر از 100 نفر در هکتار) و نفوذپذیری بالا دانست و درمجموع میتوان گفت که ازجمله عوامل مهم افزایش آسیبپذیری بافت فرسوده منطقه یک شهر اهواز را میتوان در تراکم بالای جمعیت، ریزدانگی بالای بافت، جنس مصالح سست و نفوذپذیری پایین بافت جهت امدادرسانی بهتر در زمان وقوع بحران نام برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
299 - رهیافتی بر مسائل موجود در بافت های فرسوده شهری در راستای توسعه شهری(مطالعه موردی:محلۀ قیطریه تهران)
محمد اکبرپور لیلا جلال آبادی افسانه صدری فرداین تحقیق با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل SWOT و فرآیند تحلیل سلسله‎مراتبی (AHP) و با بهره گیری از نرم افزار Expertchoice، تهیّه و تدوین شده است. در این تحقیق به بررسی نقاط قوّت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای بافت فرسوده أکثراین تحقیق با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل SWOT و فرآیند تحلیل سلسله‎مراتبی (AHP) و با بهره گیری از نرم افزار Expertchoice، تهیّه و تدوین شده است. در این تحقیق به بررسی نقاط قوّت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای بافت فرسوده‎ی شهری در محله قیطریه تهران پرداخته ایم. یافته های حاصل از تحلیل مدل فوق ، نشان می دهد در گروه نقاط قوّت، گرایش عمده ساکنین به سکونت مجدد در محله با شیوه آپارتمان نشینی (وزن نهایی، 315/0)، وجود مسجد جعفری محلّه به‎عنوان مرکز محلّه (وزن نهایی، 274/0) و تسهیل مداخله در بافت به‎دلیل وجود درصد بالای ساختمان‎های 1 و 2 طبقه (وزن نهایی، 163/0) به‎ترتیب مهمترین نقاط قوّت و فرسودگی اغلب مساکن و بافت کالبدی محدوده‎ی مورد مطالعه(وزن نهایی، 284/0)، رعایت نکردن نکات ایمنی و استفاده از مصالح بی‎دوام و کم‎دوام در اغلب ابنیه‎ی محلّه(وزن نهایی، 195/0) و معابر تنگ و باریک ودارای پله(وزن نهایی، 158/0) به‎ترتیب مهم‎ترین نقاط ضعف است. در عین حال دسترسی آسان به خیابان‎ شریعتی (وزن نهایی، 41/0)، تشکیل نهادهای محله ای به دلیل همبستگی ساکنان (وزن نهایی، 184/0) و امکان تسهیل در نوسازی بافت با توجه به عدم وجود هر گونه اثر و فضای تاریخی با ارزش در بافت (وزن نهایی، 123/0) به‎ترتیب از مهمترین فرصتهای محدوده‎ی مورد مطالعه، همچنین عدم رسیدگی به وضعیّت محدوده‎ی مورد مطالعه و تشدید فرسودگی آن (وزن نهایی، 349/0)، فقر به‎دلیل تورم بالا و درآمد پایین (وزن نهایی، 216/0) و عدم توان شبکه های داخلی بافت در ارتباط با تقاضا (وزن نهایی، 198/0) از جمله مهمترین تهدیدهای محدوده مورد مطالعه به‎شمار می آیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
300 - اولویت بندی روش های افزایش مشارکت مردم در بهسازی بافت های فرسوده شهری مطالعه موردی:ساربان محله بجنورد
محمد یاپنگ غراوی منیژه محمدیامروزه مشارکت از ارکان مهم تجدید حیات شهری به حساب می آید. یکی از زمینه های مشارکت مردم در عرصه شهر، مشارکت در بهسازی بافت های فرسوده می باشد. سودمندی مشارکت مردم در پروژه های بهسازی بافت فرسوده شهری امری انکار ناپذیر می باشد به طوری که امروزه مسجل شده است حضور و مشارکت أکثرامروزه مشارکت از ارکان مهم تجدید حیات شهری به حساب می آید. یکی از زمینه های مشارکت مردم در عرصه شهر، مشارکت در بهسازی بافت های فرسوده می باشد. سودمندی مشارکت مردم در پروژه های بهسازی بافت فرسوده شهری امری انکار ناپذیر می باشد به طوری که امروزه مسجل شده است حضور و مشارکت مردم در مداخلات صورت گرفته در بافت های فرسوده، نقش اصلی در تحقق پذیری طرح ها ایفا می نماید. پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی روش های افزایش مشارکت مردم در بهسازی بافت فرسوده شهری انجام پذیرفت. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری پژوهش را کارشناسان و متخصصان مرتبط با موضوع پژوهش و ساکنان محدوده مورد مطالعه تشکیل می دادند حجم نمونه آماری گروه متخصصین با استفاده از تکنیک گلوله برفی تعیین شد، حجم آماری برآورد شده برابر با 25 نفر و حجم نمونه آماری ساکنان با استفاده از فرمول کوکران295 نفر برآورد گردید. در جهت اولویت بندی روش های افزایش مشارکت مردم از فرایند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج بدست آمده از تحقیق بیانگر آن است که ازدیدگاه کارشناسان مشارکت مالی با شهرداری، اعطای وام به صورت انفرادی، مشارکت با همسایگان برای نوسازی، تملک،تخریب و نوسازی توسط شهرداری و معاوضه زمین یا ساختمان موجود با واحد مسکونی موجود در همان محله به ترتیب به عنوان گزینه های موثر در جهت افزایش مشارکت شهروندان در بهسازی بافت های فرسوده رتبه بندی شدند. واز دیدگاه ساکنان از بین گزینه های مطرح شده مشارکت با همسایگان برای نوسازی به صورت تجمیع قطعات دارای بیشترین امتیاز نسبت به گزینه های دیگر بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
301 - بازآفرینی مرکز شهر فامنین با تأکید برمعیار کیفیت فضای همگانی
منا گمار علیرضا شیخ الاسلامی روح الله امیدقانعاگرچه محلات مرکزی شهر در گذشته مرکز تعاملات و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی متنوعی بوده اما امروزه به علت مشکلات عدیده که از آن ها تحت عنوان فرسودگی یاد می شود هویت این محلات روز به روز کمرنگ تر شده و به تبع آن کارایی خود را از دست داده است. به همین دلیل، توجه به این گون أکثراگرچه محلات مرکزی شهر در گذشته مرکز تعاملات و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی متنوعی بوده اما امروزه به علت مشکلات عدیده که از آن ها تحت عنوان فرسودگی یاد می شود هویت این محلات روز به روز کمرنگ تر شده و به تبع آن کارایی خود را از دست داده است. به همین دلیل، توجه به این گونه محلات و مداخله در آن ها امری ضروری به نظر می رسد. یکی از روش های نوین مداخله در بافت های قدیمی و تاریخی محلات رویکرد بازآفرینی است، در واقع بازآفرینی با توجه توامان به ابعاد کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی سعی در احیا، تجدید حیات و نوزایی شهری و یا به عبارتی به دنبال دوباره زنده شدن بافت شهر است.در همین راستا، پروژه بازآفرینی بازار و فضاهای پیرامونی آن در شهر فامنین با هدف تحریک توسعه و سرزنده سازی اقتصادی- اجتماعی این محدوده طرح شده است. با توجه به این امر که این محدوده به عنوان قلب تپنده شهری فامنین و همچنین هسته اصلی آن در نظر گرفته میشود، بنابراین اهمیت توجه به آن دوچندان شده است. لذا در تحقیق حاضر با بهره گیری از معیارهای حاصل از خوانش ذهنی شهروندان از کیفیت های فضایی که در پروژه های بازآفرینی توسط صاحبنظران و پژوهشگران داخلی و خارجی صورت گرفته است پرسشنامه ای تنظیم شده و توسط نرم افزار( SPSS )مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. جهت بررسی هر یک از متغیرها و گویه های تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. روش تحقیق براساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. یافته ها حاکی از آن است که از 18 شاخص کیفیت فضای همگانی تنها 5 شاخص و شاخص امنیت در وضعیت متوسطی قرار دارند و مابقی شاخص ها در وضعیت نامطلوبی به سر میبرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
302 - چالش های شهر و بهسازی بافت های فرسوده شهری ملایر
ناهید ناجی فر پریا دولتشاشهر و شهرنشینی در ایران با توسعه شتابزده ای مواجه بوده است و رشد کالبدی و توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی و تکوین محله های شهری بدون ایجاد زیرساخت ها و تسهیلات عمومی و خدمات شهری موجبات بروز مشکلات متعدد در حوزه مدیریت محله های شهری شده است و کیفیت زیست در ابعاد مخت أکثرشهر و شهرنشینی در ایران با توسعه شتابزده ای مواجه بوده است و رشد کالبدی و توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی و تکوین محله های شهری بدون ایجاد زیرساخت ها و تسهیلات عمومی و خدمات شهری موجبات بروز مشکلات متعدد در حوزه مدیریت محله های شهری شده است و کیفیت زیست در ابعاد مختلف را کاهش داده است. در این مطالعه با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با بهره گرفتن از نقطه نظرات خبرگان و کارشناسان و مدیران شهری که بر اساس تکنیک دلفی و نیز مدل swot انجام گرفته است و نظرات 20 نفر از کارشناسان و خبرگان مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از عدم به کتر گیری نگرش سیستمی در برنامه های توسعه شهری است و نیزضعف شدید ساختار قانونی و اجرایی مدیریت شهری در حوزه های کاربری اراضی و قوانین نقشی تعیین کننده داشتته استو همچنین مهاجر فرستی روستایی و عدم توسعه و تقویت اقتصاد و مدیریت روستایی از جمله عوام موثر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
303 - مطالعه خوانش بینامتنی بافت لاله زار برپایه مفهوم «فضا-رویداد» در راستای ارتقای کیفی فضا
محمدرضا جاسبی فاطمه امیریان بهمن نامورمطلقاین مقاله نوشتاری پیرامون شناسایی موثرترین مولفه های ارتقای کیفی فضا برپایه مفهوم فضا-رویداد در بافت های باارزش بهکمک خوانش بینامتنی است. بافت مورد مطالعه در این پژوهش، بافت خیابان لاله زار است؛ چرا که این خیابان یکی از قدیمی ترین خیابان های تاریخی-فرهنگی تهران است أکثراین مقاله نوشتاری پیرامون شناسایی موثرترین مولفه های ارتقای کیفی فضا برپایه مفهوم فضا-رویداد در بافت های باارزش بهکمک خوانش بینامتنی است. بافت مورد مطالعه در این پژوهش، بافت خیابان لاله زار است؛ چرا که این خیابان یکی از قدیمی ترین خیابان های تاریخی-فرهنگی تهران است و در گذشته از آن بهعنوان یکی از راستههای پر رفتوآمد تهران قدیم یاد می شود که خاطرات زیادی برای مخاطبین خود پدید آورده است. نبود فعالیت هـای اجتماعی و فرهنگی مرتبط و همجواری نامناسب، این خیابان را با مسائل فراوانـی مواجـه کـردهاند. از آن جا که یکی از بسترهای مورد مطالعه در حوزه نظری معماری معاصر، بحث کیفیت فضا و ارتقای آن است؛ که در این میان صاحبنظرانی مانند: بنتلی، راجرز، بل، گلکار و غیره نظریاتی را مطرح کرده اند. برخی از معماران و طراحان شهری بر این باورند که مولفه های موجود به تنهایی پاسخگوی ارتقای کیفی بافت های باارزش نیستند. هدف از این نوشتار؛ مطالعه، بررسی و توجه به زوایای پنهان تاثیر مولفه های فضا-رویداد بر کیفیت فضا توسط خوانش بینامتنی در بافت لاله زار است. از اینرو روش پژوهش مورد استفاده از نوع کیفی تفسیری است که به مطالعه و بررسی آرای نظریه پردازان حوزه های مختلف پرداخته و همزمان با مطالعه کتابخانه ای-اسنادی، ضمن حضور در متن بناها از مصاحبه نیز استفاده گردیده است. در انتهای مطالعات نیز، داده ها به روش تفسیری و تحلیل محتوای کیفی، با کمک دو نرمافزار SPSS 22 و MAXQDA 2020 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. پرسش اصلی این پژوهش آن است که: چگونه می توان از طریق خوانش بینامتنی، به مولفه های قابل اتکا و مولفه های موثر در ارتقای کیفی در روند طراحی فضا در بافت های باارزش دست یافت؟ نتایج این پژوهش نشان می دهند که مولفه های ادراک فضا، وابستگی به روند طبیعی زندگی (تناسب، نظم، پویایی)، شکل دهی به فضا (تنوع و سلسله مراتب) جزو موثرترین مولفه ها در ارتقای کیفی بافت های باارزش هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
304 - تدوین معیارهای طراحی شهری بیوفیلیک برای ساماندهی بافت مرکزی شهرها
شایان اسدی سیدمحمدرضا خطیبیاز مهمترین مشکلات شهرنشینی طی سالهای اخیر، کاهش و یا حذف مولفههای زیستمحیطی از زندگی شهری هستند که سرمنشا بسیاری از معضلات مختلف بهوجود آمده در زیستگاههای شهری میباشند. کاهش کیفیتهای زیستمحیطی در فضاهای شهری بهویژه در مراکز شهرها، طراحان و برنامهریزان را بر آ أکثراز مهمترین مشکلات شهرنشینی طی سالهای اخیر، کاهش و یا حذف مولفههای زیستمحیطی از زندگی شهری هستند که سرمنشا بسیاری از معضلات مختلف بهوجود آمده در زیستگاههای شهری میباشند. کاهش کیفیتهای زیستمحیطی در فضاهای شهری بهویژه در مراکز شهرها، طراحان و برنامهریزان را بر آن داشت که با ارائه رویکردهای مختلف، سعی در جبران خسارات ناشی از آسیبهای وارده به محیطزیست داشته باشند. رویکرد شهرسازی بیوفیلیک یکی از بهروزترین و درعینحال جامعترین طرحهای ارائهشده در راستای ساماندهی وضعیت شهرهای گوناگون با درونمایههای طبیعتمحور در سرتاسر جهان است که با اتکا به ظرفیتهای زیستمحیطی شهرها، قدم در راستای ارتقای کیفیتهای محیطی آنها میگذارد. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از منابع نظری موجود در ارتباط با این رویکرد و بررسی تجارب جهانی در این زمینه و با بهرهگیری از روشهای توصیفی و تحلیل اطلاعات در منابع مدنظر، بر اساس روش کارگروه طراحی اقدام به استخراج معیارهای طراحی شهری بر پایه رویکرد شهرسازی بیوفیلیک در بافتهای مرکزی شهرها نماید. بافت مرکزی شهر قزوین بهعنوان یکی از کهنترین فضاهای شهری ایران و همچنین به دلیل برخورداری از فضاهای سبز طبیعی برجایمانده از باغهای بزرگ شهری در دوران رونق و شکوه پایتختی سلسله پادشاهی صفویه، میتواند بهعنوان اولین پایلوت اجرایی این الگو در سطح کشور باشد. همچنین در راستای دستیابی به الگوی طراحی بافتهای مرکزی شهری بر اساس رویکرد بیوفیلیک هشت معیار ضروری شامل: فرم، کالبد و ساختار- حملونقل و دسترسی- کاربری و فعالیتها- نظام منظر- نظام آموزشی و افزایش آگاهی افراد- زیست بوم- نظام مدیریت و سیاستگذاری- انرژی- بهمنظور پیادهسازی در حوزه مداخله از اطلاعات بهدست آمده، استخراج شدهاند. در انتها نیز، پیشنهادات و راهبردهایی برای پیادهسازی این مولفهها در بافتهای مرکزی شهری و بهویژه حوزه مداخله (محدوده میدان شهدا یا سبزهمیدان قزوین و محورهای اطراف آن)، تدوین و ارائه شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
305 - مطالعه تطبیقی هویت شهر در معماری و عکاسی دوره پهلوی اول
مریم مولایی حسین صفری فرزانه اسدی ملک جهاننقش رسانهها در ارائه تصویری جامع از محیط و یا شکلدهی و جهتدهی به نگرش و تصور شهروندان از محل زندگی خود، بسیار حائز اهمیت است. هویت مفهومی پیچیده در حوزه علوم انسانی است که به فلسفه، روانشناسی و جامعهشناسی مرتبط است. هر اثر نمادی از شخصیت خالق خود میباشد و هویت یک أکثرنقش رسانهها در ارائه تصویری جامع از محیط و یا شکلدهی و جهتدهی به نگرش و تصور شهروندان از محل زندگی خود، بسیار حائز اهمیت است. هویت مفهومی پیچیده در حوزه علوم انسانی است که به فلسفه، روانشناسی و جامعهشناسی مرتبط است. هر اثر نمادی از شخصیت خالق خود میباشد و هویت یک اثر با هویت فرد قرابت و نزدیکی بسیار دارد. معماری و عکاسی در مقام رسانه، در شناخت مفهوم هویت دوران پهلوی اول نقش مهمی دارند. در این پژوهش مفهوم هویت در بافتهای تاریخی و آثار عکاسی دوره پهلوی اول بررسی شده و سپس ارتباط این دو رسانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام تحقیق در پژوهش حاضر، تطبیقی ـ تحلیلی کیفی است و با مطالعات میدانی بهصورت مشاهده مستقیم انجام شده است. در بخش مطالعات اسنادی از منابع مختلفی مانند منابع موجود در کتابخانه دانشگاهها و مقالات معتبر در زمینه معماری و عکاسی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن هستند که معماری و عکاسی هر دو به ایجاد فضا و روح زندگی میپردازند و دارای عناصر مشترکی برای درک فضا هستند که بر بیننده تاثیر متفاوتی میگذارند. فضاهای بصری مهم ترین عامل بیان در عکس هستند. تعامل و رابطه اجتماعی متقابل بین فرد و اثر تاریخی، هویت یا معنای آن اثر را بر اساس ویژگیهای اثر و تصویر ذهنی مخاطب، شکل میدهند. رابطه میان معمار، اثر معماری و مخاطب، روند شکلگیری و درک هویت را آشکار میسازد. این جریان تابع زمان، مکان و فرهنگ بوده، از شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی جامعه تاثیر پذیرفته است. هویت یا معنای یک اثر، منوط به تصویری است که از آن اثر در ذهن مخاطب نقش میبندد. فضاهای شهری و بناهای معماری به عکاسان کمک میکنند تا از طریق فضا سازی به ایجاد هویت و خلق مکان بپردارند و موقعیت فرهنگی، تاریخی، اجتماعی زمان خود را ثبت کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
306 - ارزیابی میزان رضایتمندی زنان از کیفیت ارائه خدمات در فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت مطالعه موردی: خدمات عمومی بافتهای تاریخی شهر کرمانشاه
حلیمه عنایت عنایت داریوش غفارییکی از جهت گیریهای مدیریت نوین توجه به اصل مشتری مداری و جلب رضایت ارباب رجوع میباشد. این پژوهش با هدف شناخت سنجش میزان رضایتمندی زنان از کیفیت ارائه خدمات در فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت در بافتهای تاریخی و کهن با تاکید بر نوشهر سازی در کرمانشاه انجام شده است. د أکثریکی از جهت گیریهای مدیریت نوین توجه به اصل مشتری مداری و جلب رضایت ارباب رجوع میباشد. این پژوهش با هدف شناخت سنجش میزان رضایتمندی زنان از کیفیت ارائه خدمات در فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت در بافتهای تاریخی و کهن با تاکید بر نوشهر سازی در کرمانشاه انجام شده است. در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده است. نمونه گیری ابتدا با استفاده از روش خوشهای دو مرحلهای و سپس تصادفی ساده انجام شد. حجم نمونه برای این تحقیق 384 نفر بوده است. ابتدا به بررسی میزان رضایت کلی از فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت شهر کرمانشاه، میزان رضایتمندی از اطلاع رسانی، اعتماد، نحوه رفتار کارکنان و فضای فیزیکی و تجهیزات پرداخته شد. در نهایت نتایج تبیینی تحقیق نشان میدهد؛ که میان انتظارات و ادراکات مراجعان به فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت در شهر کرمانشاه از لحاظ کیفیت خدمات تفاوت معنا داری وجود ندارد و رابطه بین مولفههای کیفیت خدمات با میزان رضایتمندی مراجعان به فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت تائید نگردید. با توجه به ضرایب همبستگی بین مولفههای تحقیق با میزان رضایت وجود رابطه مثبت و تاثیر مثبت این مولفهها بر میزان رضایت مورد تائید قرار گرفت. مدل برازش رگرسیونی و ضرایب تاثیر هریک از مولفهها به دست آمد، بیانگر مناسب و معنیدار بودن مدل رگرسیونی و ضرایب آن میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
307 - اثر سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی 5 رقم سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای
مهدی سلیمانی اقدم مصطفی ولی زاده علی اکبر ایمانی داود حسن پناه شهرام عزیزیبه منظور بررسی سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی ارقام مختلف سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه شرکت ویلکیج اردبیل در سال 1389 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح از ماده أکثربه منظور بررسی سطوح مختلف دامینوزاید بر مینی تیوبرهای تولیدی ارقام مختلف سیب زمینی از طریق کشت بافت در شرایط گلخانه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه شرکت ویلکیج اردبیل در سال 1389 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح از ماده دامینوزاید، به عنوان تنظیم کننده رشد گیاهی، در چهار سطح (0، 40، 80 و 120 میلی گرم در لیتر) و فاکتور دوم شامل پنج رقم سیب زمینی عاری از ویروس (ساتینا، ساوالان، مارفونا، آگریا و کایزر) بودند. در این پژوهش گیاهچه های عاری از ویروس تولید شده به گلخانه ایزوله انتقال داده شدند و در گلدان های پلاستیکی به ابعاد20×20×15 سانتی متر با بستری از مخلوط 1:1 حجمی پیت ماس بیولان و پرلیت کشت گردیدند. در طی دوره رشد صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ و ساقه در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در بوته و در متر مربع و متوسط اندازه مینی تیوبر یادداشت برداری گردیدند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین سطوح مختلف دامینوزاید از نظر تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع و متوسط اندازه غده و بین ارقام از نظر کلیه صفات اختلاف معنی دار وجود دارد. اثرمتقابل دامینوزاید × ارقام از نظر صفات تعداد برگ در بوته، تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع و متوسط اندازه غده اختلاف معنی داری مشاهده شد. ارقام کایزر و مارفونا از نظر صفات تعداد و وزن مینی تیوبر در متر مربع در سطح مصرف 40 میلی گرم در لیتر دامینوزاید دارای بیشترین مقدار بودند. همبستگی بین تعـداد مینی تیوبر در متر مربع با وزن مینی تیوبر در متر مربع و طول ریشه؛ بین وزن مینی تیوبر در متر مربع با ارتفاع بوته و متوسط اندازه مینی تیوبر مثبت و معنی دار شدند. نتایج تجزیه رگرسیون چندگانه نشان داد که صفات وزن مینی تیوبر در متر مربع، متوسط اندازه غده، ارتفاع بوته و طول ریشه در تغییرات تعداد مینی تیوبر موثر هستند. بالاترین اثر مستقیم مثبت بر تعداد مینی تیوبر بر مترمربع از طریق ارتفاع بوته و کمترین اثر مستقیم منفی بر روی آن از طریق وزن مینی تیـوبر در متر مربع برآورد شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
308 - تأثیر کیتوزان بر صفات فیـزیولوژیکی و مــورفولوژیکی به لیمو (Lippia citriodora L.) در شرایط مزرعه ای و درون شیشه ای
حسن نورافکنکیتوزان از جمله محرک های زیستی است که باعث تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود. در این راستا، دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی اثر کیتوزان بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه به لیمو در شرایط درون شیشه ای و مزرعه ای انجام شد. در شرایط کشت درون شیشه ای، أکثرکیتوزان از جمله محرک های زیستی است که باعث تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود. در این راستا، دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی اثر کیتوزان بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه به لیمو در شرایط درون شیشه ای و مزرعه ای انجام شد. در شرایط کشت درون شیشه ای، غلظت های 5/12، 25، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر کیتوزان به محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) اضافه و اثر آنها بر خصوصیات رشدی به لیمو ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کیتوزان اثر معنی داری بر تمام صفات مورد ارزیابی، به جز درصد گیاهان سالم، تعداد شاخساره جانبی و تعداد برگ کلروزه، دارد. در شرایط کشت بافت، با افزایش غلظت مصرفی کیتوزان، طول بلندترین شاخه، شاخص کلروفیل و طول گیاه به لیمو در غلظت های 50 و 100 میلی گرم بر لیتر افزایش و برعکس، کیتوزان در تمام غلظت ها باعث کاهش تعداد گره در بلندترین شاخه شد. اثر افزایشی کیتوزان بر درصد ریشه زایی و تعداد ریشه مثبت بوده و در غلظت های 50 و 100 میلی گرم بر لیتر به بالاترین میزان رسید. در وزن تر شاخساره، تعداد برگ و بلندترین ریشه نیز اثر مثبت کیتوزان مشاهده شد و غلظت های کمتر از 100 میلی گرم بر لیتر اثر بهتری داشتند. همچنین، کاربرد کیتوزان تغییرات نامنظمی در میزان سیترال نشان داد. در شرایط مزرعه ای، اثر کیتوزان در غلظت های 5/12، 25، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر بر شاخص های رشدی به لیمو ارزیابی و اثر مثبت غلظت 50 میلی گرم بر لیتر کیتوزان در تعداد گل آذین، طول بزرگ ترین گل آذین و وزن تر برگ مشاهده شد. بنابراین، استفاده از غلظت های 50 و 100 میلی گرم بر لیتر کیتوزان در شرایط درون شیشه ای و مزرعه ای به خاطر داشتن اثر مثبت بر بیشتر خصوصیات رشدی به لیمو قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
309 - اثر سالیسیلیک اسید بر صفات مورفو - فیزیولوژیک به لیمو (Lippia citriodora) در شرایط مزرعه ای و درون شیشه ای
حسن نورافکنسالیسیلیک اسید یک ترکیب فنلى طبیعى و شبه هورمون بوده و غلظت های مختلف و مدت زمان تأثیرگذاری آن، کنش و واکنش های متعددی را در گیاه سبب می شود. در این راستا، دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات مورفو - فیزیولوژیک گیاه زینتی – دارویی به لیمو د أکثرسالیسیلیک اسید یک ترکیب فنلى طبیعى و شبه هورمون بوده و غلظت های مختلف و مدت زمان تأثیرگذاری آن، کنش و واکنش های متعددی را در گیاه سبب می شود. در این راستا، دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات مورفو - فیزیولوژیک گیاه زینتی – دارویی به لیمو در شرایط درون شیشه ای و مزرعه ای در شهرستان میانه انجام شد. در شرایط کشت بافت، پنج غلظت صفر، 5/2، 5، 10 و 20 میکرومولار سالیسیلیک اسید به محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) اضافه و اثر آنها بر شاخص های رشدی به لیمو مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر سالیسیلیک اسید در شرایط کشت درون شیشه ای اختلاف آماری معنی داری در تمام صفات به جز در تعداد گره بلندترین ساقه، ارتفاع بوته و سیترال تولیدی نشان داد. همزمان با افزایش غلظت سالیسیلیک اسید، تعداد برگ های کلروزه (زرد) ریزنمونه های به لیمو افزایش و درصد گیاهان سبز سالم و تعداد شاخه جانبی کاهش یافتند ولی در غلظت های کم، طول بلندترین شاخه، تعداد برگ و شاخص کلروفیل برگ افزایش یافت. همچنین، نقش مثبت سالیسیلیک اسید در افزایش وزن تر شاخساره ریزنمونه های کشت بافتی مشـاهده شد. در شـرایط مـزرعه ای، اثر شش تیمار بـدون محلول پاشی، محلول پاشی با آب مقطر و سالسیسلیک اسید در غلظت های 5/2، 5، 10 و 20 میکرومولار بر صفات مورفو-فیزیولوژیک به لیمو مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر سالیسیلیک اسید اختلاف آماری معنی داری بین تیمارها در پهنای (عرض) برگ، تعداد گل آذین، وزن تر گل آذین، وزن تر برگ و طول بزرگ ترین گل آذین نشان داد. اثر منفی مصرف سالیسیلیک اسید در پهنای برگ، تعداد و وزن تر گل آذین دیده شد و برعکس، وزن تر برگ و طول گل آذین به خصوص در غلظت کم سالیسیلیک اسید افزایش پیدا کرد. بنابراین، استفاده از غلظت های کم سالیسیلیک اسید به خاطر داشتن اثر مثبت بر رشد اندام های مصرفی به لیمو در شرایط مزرعه ای و کشت بافتی قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
310 - ارزیابی بقایای گیاهان پیشکشت بر پویایی جمعیت علفهایهرز و عملکرد ذرت دانهای (Zea mays L) رقم NS640 در دو نوع بافت خاک
عین اله حسامی محسن جهان مهدی نصیری محلاتی روزبه فرهودی امین رضا جمشیدی محمد معتمدیاستفاده از گیاهان پیشکشت در بوم نظام های زراعی یکی از مهم ترین روش های جایگزین و پایدار برای حذف و یا کاهش مصرف علف کش ها می باشد. به منظور بررسی تاثیر بقایای گیاهان پیشکشت در کنترل علف های هرز و عملکرد ذرت رقم NS640، آزمایشی در سالهای زراعی 95-1394 و 96-1395 انجام ش أکثراستفاده از گیاهان پیشکشت در بوم نظام های زراعی یکی از مهم ترین روش های جایگزین و پایدار برای حذف و یا کاهش مصرف علف کش ها می باشد. به منظور بررسی تاثیر بقایای گیاهان پیشکشت در کنترل علف های هرز و عملکرد ذرت رقم NS640، آزمایشی در سالهای زراعی 95-1394 و 96-1395 انجام شد. این آزمایش در دو سال و دو مکان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دو مزرعه با خاک لومیرسی و لومیشنی به عنوان مکان و کشت چهار گونه زراعی قبل از ذرت شامل باقلا (Vicia faba L.) واریته شاخبزی، گندم (Triticum aestivum L.) رقم چمران، کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا 401، گلکلم (Brassica oleraceae L.) هیبرید استدی و آیش به عنوان تیمارها بودند. تجزیه مرکب نتایج نشان داد که مقایسه تراکم و وزن خشک علفهایهرز در تیمارهای مختلف گیاهان پیشکشت با آیش (بدون گیاه پیشکشت) نشان از پتانسیل بقایای گیاهان پیشکشت در کاهش و کنترل علفهایهرز بود. کاهش تعداد علف های هرز در مزرعه لومی رسی در بقایای گیاهان پیش کشت باقلا، گندم، کلزا و کلم گل نسبت به آیش به ترتیب 22، 9، 10 و 29 درصد و در مزرعه لومی شنی به ترتیب 40، 48، 42 و 46 درصد برآورد شدند. وزن خشک علف هرز تحت تأثیر معنی دار بقایا گیاهان قرار گرفت، بقایای باقلا، گندم، کلزا و گل کلم به ترتیب باعث کاهش 54، 55، 43 و 65 درصدی وزن خشک علف هرز نسبت به آیش شدند. استفاده از بقایای باقلا، بهعنوان یک گیاه پیشکشت، در خاکهای لومیرسی و لومیشنی به ترتیب باعث افزایش 40 و 55 درصدی عملکرد دانه ذرت گردید. استفاده از بقایای گیاهان از طریق تجزیه بالاتر بقایای گیاهان پیشکشت در سال دوم و ایجاد حالت دگرآسیبی در خاک و اثر منفی بر روی شاخص های پویایی علفهایهرز، میتواند نقش مؤثری در بهبود رشد ذرت و افزایش بهرهوری نظام کشت داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
311 - توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر
فرزانه یزدانخواه حسن احمدزاده بشیر بیگ بابایی علی پناهیکلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات أکثرکلان شهر تبریز ، با پدیده اسکان غیر رسمی و نقاط حاشیه نشین و ناکارامد شهری مواجه است . تحقیق حاضر با هدف توانمند سازی بافت های ناکارآمد شهری در راستای توسعه پایدار کلان شهر تبریز از منظر جامعه شناسی شهر به انجام رسید . چهار محلۀ ناکارآمد در سطح کلان شهر تبریز شامل محلات چوخورلار، قازان داغی، ملاحسین باغی و شمس آباد جهت نمونه یه شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند . ابزار گرد آوری اطلاعات ، پرسشنامه و از روش دلفی برای سنجش متغیرهای استخراج شده استفاده شد . نتایج بدست آمده ، حکایت از وجود مشکلات و نارضایتی هایی در محلات مورد مطالعه دارد. محلۀ چورخولار دارای کمترین رضایت مندی از اصلی ترین شاخص های توسعۀ شهری شامل پایداری شهری، تاب آوری شهری و حکمروایی اجتماعات محلی است. میانگین بدست آمده برای پرسشنامۀ پایداری شهری 01/2، پرسشنامۀ تاب آوری شهری 15/2 و حکمروایی اجتماعات شهری 05/2 است که کم ترین مقدار در بین محلات انتخابی است. پس از چورخولار، شمس آباد در متغیر پایداری شهری با میانگین 39/2، کم ترین میانگین را داراست و پس از آن محلۀ قازان داغی با 42/2 و ملاحسین باغی با 86/2 در رده های بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
312 - نقش مدیریت بحران در راستای کاهش سوانح و آسیبهای طبیعی در بافت فرسوده شهر بندر عباس از دیدگاه جامعهشناسی شهری
محمدرضا جابری نسب اکبر عبداله زاده طرف آرش ثقفی اصل حسن ستاری ساربانقلیسوانح طبیعی چالشی اساسی در دست یابی به تاب آوری شهری، توسعه پایدار و نیازمند مدیریت بحران است. مدیریت بحران فرآیندی برای پیشگیری از بحران و یا به حداقل رساندن اثرات آن به هنگام وقوع می باشد. یکی از شهرهای ایران که با مشکل حوادث طبیعی درگیر است، شهر بندرعباس است. هدف اصل أکثرسوانح طبیعی چالشی اساسی در دست یابی به تاب آوری شهری، توسعه پایدار و نیازمند مدیریت بحران است. مدیریت بحران فرآیندی برای پیشگیری از بحران و یا به حداقل رساندن اثرات آن به هنگام وقوع می باشد. یکی از شهرهای ایران که با مشکل حوادث طبیعی درگیر است، شهر بندرعباس است. هدف اصلی تحقیق حاضر، مدیریت بحران در راستای کاهش سوانح و آسیب های طبیعی در بافت فرسوده شهر بندرعباس از دیدگاه جامعه شناسی شهری می باشد. این پژوهش بر اساس ماهیت تحقیق، کاربردی بود. روش پژوهش، اسنادی- کتابخانه ای و شیوه تحلیل به صورت توصیفی انجام گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، موقعیت مناسب این شهر نسبت به خط ساحلی و در حال انجام بودن مطالعات طرح های بازآفرینی از جمله فرصت های موجود در شهر بندرعباس می باشد. در بافت های حاشیه ای و فرسوده شهری، کمبود امکانات مناسب، اجرایی نبودن شورای اداری در سطح کلان محلات، علنی و شفاف نبودن مراحل اجرایی طرح های تهیه شده برای شهروندان و پایین بودن سطح بهداشت و کمبود امکانات خدماتی، تهدیدهای مهم برای وقوع سوانح و آسیب های طبیعی شهر بندر عباس به شمار می روند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
313 - طرح ساماندهی مناطق فرسوده محدوده ویجویه تبریز
مهسا فریدی ثانی میرسعید موسویدر حال حاضر بسیاری از شهرهای کشور با مساله ای به نام بافت های فرسوده مواجه هستند. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده و به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارآیی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته و از این رو اکنون با مسائ أکثردر حال حاضر بسیاری از شهرهای کشور با مساله ای به نام بافت های فرسوده مواجه هستند. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده و به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارآیی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته و از این رو اکنون با مسائل و مشکلات بسیاری رو به رو بوده و این مشکلات را به کل شهر نیز تسری می دهند. به نظر می رسد در بافت های فرسوده با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبانگیر این بافت ها کارآمدترین رویکرد که بتوان برای مواجهه با کاستی ها و نارسائی ها اتخاذ نمود، نیل به اهداف توسعه پایدار در عرصه بهسازی این بافت ها می باشد. در این تحقیق از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. اطلاعات لازم برای اجرای ساماندهی محلات از وزارت راه و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و شهرداری منطقه 8 شهر تبریز اخذ شده است. روش پژوهش روش کتابخانه ای و برای جمع آوری داد ه های مورد نیاز از مشاهدات عینی استفاده شده است . در مرحله تجزیه و تحلیل ، ماتریس تحلیلی مشتمل برفهرستی ازنقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفت . برای ترسیم نقشه های شهرسازی از نرم افزار2 D autocad استفاده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
314 - ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی شهری در بافتهای قدیم و جدید شهرتبریز (نمونه موردی: مرزداران و کوچه باغ)
مریم باستانیان شاهگلی علی پناهی اکبر عبداللهزاده طرفکیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زی أکثرکیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری در دو بافت جدید و قدیم شهر تبریز می باشد. روش تحلیل از نوع توصیفی– تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای ارزیابی کیفیت زندگی در منطقه استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق کل خانوارهای ساکن درمحلات جدید و قدیم شهر تبریز می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس رابطه کوکران 386 خانوار از دو محله بافت جدید مرزدان و بافت قدیم کوچه باغ شهر تبریز انتخاب شد. به منظور تحلیل دادهها و آزمون فرضیات از روش های آماری آزمون T چند نمونه ای و تحلیل عاملی و نرمافزار SPSS بهره گرفته شد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش های رگرسیون خطی ساده، آزمون t مستقل و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بهره جستیم. نتایج این آزمون ها با توجه به میانگین شاخص های اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی برای محلات بافت قدیم به ترتیب برابر 79/2، 52/2، 55/2 و 61/2 و برای محلات بافت جدید به ترتیب برابر 73/2، 97/2، 75/2 و 90/2 است، نشان داد که کیفیت مؤلفه های کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) کمترین تاثیر را در افزایش سطح کلی کیفیت زندگی در محلات بافت قدیم شهر تبریز داراست. هم چنین، از نظر شاخص های زیست محیطی (شامل بهداشت محیط)، اقتصادی (شامل اشتغال، درآمد و حمل و نقل) و کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) بین محلات مورد مطالعه شهر تبریز تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، بین میزان برخورداری از شاخص های (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی) و میزان کیفیت زندگی در بافت جدید و قدیم شهر تبریز رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
315 - Paralinguistic Cues and EFL Learners’ Speaking Fluency: A Study of First-Year Undergraduate Students of Gonabad University
امید آزادParalinguistic features are indispensable and crucial aspects of communication without which any utterance would lose its identity. On the other hand, confusion in cross-cultural communication is most often assigned to paralinguistic features. Despite the significant im أکثرParalinguistic features are indispensable and crucial aspects of communication without which any utterance would lose its identity. On the other hand, confusion in cross-cultural communication is most often assigned to paralinguistic features. Despite the significant importance of paralinguistic clues in humans’ communication, only limited studies have tackled this issue. More specifically, despite the fact that paralinguistic features are culturally different, no study has investigated the possible relationship between these features and speaking performance of Persian-speaking learners of English. Hence, with this existing gap in the literature, in this study, we tried to scrutinize the impact of paralinguistic cues upon EFL learners’ speaking fluency in the Persian setting. To this objective, we recruited 40 first-year undergraduate female students of Linguistics at the University of Gonabad, utilizing non-random sampling method. Their English proficiency level was determined as lower-intermediate via the administration of Quick Oxford Placement Test. In our pre-test post-test experimental research, we allocated a five-week span of instruction for the purpose of teaching paralinguistic clues to the experimental group to see whether it could have a significant positive impact upon their speaking performance. The instrument we utilized to evaluate speaking capability of our participants was Researcher-Made Speaking Test. The results of our study demonstrated that utilizing paralinguistic features boosted students’ speaking capability. On the light of our finding, it could be concluded that paralinguistic features could be employed for the first-year undergraduate students to enhance their communicative performance. Future studies in diverse EFL settings, could shed light on this conclusion. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
316 - The Effect of Digital Stories on Enhancing Iranian Pre-intermediate EFL Learners' Listening Comprehension
Nasrin Hadidi لیلا حسن زادهLearning a foreign language is a challenging process in which learners need motivation and encouragement through the use of modern techniques. The present paper investigates the effects digital stories may have on Iranian pre-intermediate EFL learners’ listening c أکثرLearning a foreign language is a challenging process in which learners need motivation and encouragement through the use of modern techniques. The present paper investigates the effects digital stories may have on Iranian pre-intermediate EFL learners’ listening comprehension. To this end, the researchers carried out a quasi-experimental research in a language institution in Tabriz (Iran). In total, forty, 11-14-year-old female students participated in this research. Twenty students were in the experimental group and twenty in the control group. The Preliminary English Test (PET) was administered at the beginning of the study to check whether all participants were homogeneous in terms of English language proficiency. A pre-test of listening comprehension was designed to gather initial data on the learners' listening skill prior to the treatment. The experimental group was presented with digital stories in a technology-equipped classroom. After the treatment, a post-test was administered to both groups to test the learners' progression in listening comprehension. Then, using an ANCOVA test, the performance of two groups was compared.The findings indicated that the experimental group outperformed the control group in the final test. The results raise interesting issues related to the use of technology in the context of foreign language learning, substantiating the link between technology rich environment and improved language learning. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
317 - Cross-cultural Study of Iranian and English Students’ Impoliteness and Threat Responses
مریم فرنیا زهرا شیبانیThe purpose of the present study is to compare the impoliteness strategies employed by Iranian and English students in English and Persian Languages. The participants consisted of 6o Iranian EFL learners at intermediate level of language proficiency, 60 Iranian non-Engl أکثرThe purpose of the present study is to compare the impoliteness strategies employed by Iranian and English students in English and Persian Languages. The participants consisted of 6o Iranian EFL learners at intermediate level of language proficiency, 60 Iranian non-English major students, and 212 native English-speaking students. The data were collected through an open-ended questionnaire in the form of discourse completion task where responses to different threatening situations were elicited. The questionnaire consisted of six situations with variations in social power. The data were analyzed based on Limberg’s (2009) model of threat responses. The findings showed variations in the use of strategies employed with variation of social power in different situations. Moreover, the overall findings displayed the frequent use of tendency strategies, that is, toward compliance, toward non-compliance, by the three groups of respondents. It is hoped that the findings of this study can add to the body of knowledge in impoliteness studies and to our understanding of how threat responses vary cross-culturally in particular. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
318 - Contextualizing Grammar Instruction through Meaning-Centered Planned Pre-emptive Treatment and Enhanced Input in an EFL Context
مجید قلیچیThis study has aimed to compare the effects of two types of form-focused instruction, i.e. de-contextualized focus-on-forms instruction versus meaning-centered contextualized focus-on-form instruction, on the development of grammatical knowledge of Iranian high-school s أکثرThis study has aimed to compare the effects of two types of form-focused instruction, i.e. de-contextualized focus-on-forms instruction versus meaning-centered contextualized focus-on-form instruction, on the development of grammatical knowledge of Iranian high-school students. Two groups of male high-school first graders participated in this study. One group was taught through de-contextualized deductive grammatical explanation, while the other group received enhanced input and contextualized grammar instruction embedded in meaning-centered activity based on dialogs. The results indicated that de-contextualized instruction as it is normally practiced in high-school contexts failed to promote successful use of the auxiliaries do, does, and did in a written production test. In contrast, adding the design features of meaning-based contextualization and enhanced input to instruction did result in better performance on a written production grammar test involving the use of the auxiliaries under study. In the delayed posttest, contextualized meaning-based instruction appeared to have a durable effect, but the effect was not significant enough to warrant any claim for the durable superiority of this form of instruction. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
319 - بررسی تغذیه با مخمر ساکارومایسس سروزیا (Saccharomyces cerevisiae) به عنوان پروبیوتیک، بر مقاومت در برابر تنش با شوری و بافت شناسی دستگاه گوارش بچه ماهیان نورس قزلآلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)
ملوک پورامینی ابوالقاسم کمالی عبدالمجید حاجی مرادلو رسول قربانی مرتضی علیزادهبهبود رشد و مقاومت در برابر استرسهای محیطی از ویژگیهای مهم سویههای پروبیوتیکی محسوب می گردد. در این تحقیق اثر استفاده از مخمر ساکارومایسس سروزیا سویه الیپسوئیدوس،Saccharomyces cerevisiae var. ellipsoidous، بهعنوان پروبیوتیک در جیره غذایی بچه ماهی نورس قزل آلای رنگین أکثربهبود رشد و مقاومت در برابر استرسهای محیطی از ویژگیهای مهم سویههای پروبیوتیکی محسوب می گردد. در این تحقیق اثر استفاده از مخمر ساکارومایسس سروزیا سویه الیپسوئیدوس،Saccharomyces cerevisiae var. ellipsoidous، بهعنوان پروبیوتیک در جیره غذایی بچه ماهی نورس قزل آلای رنگین کمان، در زمان شروع تغذیه فعال (27/26± 163 میلیگرم) تا 25روز پس از جذب کیسه زرده مورد مطالعه قرار گرفت. این مخمر در سه سطح 1، 5 و10 درصد وزنی/ وزنی و در سه تکرار به پلتهای غذایی اضافه گردید، همچنین از تیمار حاوی روغن ماهی (بدون مخمر)، استفاده و نتایج با گروه شاهد مقایسه گردید. اثر مخمر بر مرگ و میر بچه ماهیان نورس در طی دوره پرورش معنیدار نبود. همچنین از نظر بافتشناسی، تفاوتی در بین تیمارهای مذکور مشاهده نگردید. در آزمایش مقابله بچه ماهیان با شوریهای 10 و 15 ppt پس از طی 24 ساعت، تیمارهای حاوی مخمر از بازماندگی 100 درصدی برخوردار بودند (05/0P>) و با تیمارهای حاوی روغن ماهی (بدون مخمر) و شاهد اختلاف معنیدار داشتند (05/0>P). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
320 - بافتشناسی تکامل تخمدان ماهیان سوف حاجیطرخان (Perca fluviatilis Linnaeus, 1758) در تالاب امیرکلایه لاهیجان
محمد وفاجوی دیانتی علی بانی رضوان اله کاظمیبررسی تعیین مراحل رسیدگی جنسی ماهی سوف حاجیطرخان براساس 87 قطعه ماهی ماده صید شده از تالاب امیرکلایه لاهیجان از آذرماه سال 89 لغایت آبانماه سال 90 انجام شد. بهمنظور انجام این آزمایش، پس از تشریح نمونهها، گناد جنس ماده بهصورت ماکروسکوپیک تعیین مرحله گردید. سپس برای أکثربررسی تعیین مراحل رسیدگی جنسی ماهی سوف حاجیطرخان براساس 87 قطعه ماهی ماده صید شده از تالاب امیرکلایه لاهیجان از آذرماه سال 89 لغایت آبانماه سال 90 انجام شد. بهمنظور انجام این آزمایش، پس از تشریح نمونهها، گناد جنس ماده بهصورت ماکروسکوپیک تعیین مرحله گردید. سپس برای انجام مراحل بافتشناسی در فرمالین تثبیت شدند. برای مطالعات میکروسکوپی، برشهای 7-5 میکرونی تهیه و به روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگآمیزی گردید. تغییرات حاصل از رسیدگی جنسی در گناد به 6 مرحله تقسیم شدند که عبارتند از: نابالغ، پیشزردهسازی، زردهسازی اولیه، زردهسازی نهایی، اوولاسیون و مرحله پس از تخمریزی. مطالعات نشان از تکامل یک اوولاسیون منفرد و یک دوره تخمریزی کوتاه دارد مشاهدات بافتشناسی نشان دادند، دوره زردهسازی در ماهی سوف حاجیطرخان در تالاب امیرکلایه طولانی بوده و عدم وجود چندین مرحله رسیدگی تخمک در گناد و تخمریزی کوتاهمدت در اسفندماه بیانکننده تخمریزی کلی ماهیان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
321 - اثر دوره های مختلف بهبودی بر برخی شاخص های آنزیم بافتی کبد و آبشش و فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در اثر غلظت تحت کشنده آمونیاک
هاشم خندان بارانی حسینعلی دهمرده محمدرضا حیدریآمونیاک از مهمترین ترکیبات سمی نیتروژنی است که مشکلی جدی در محیط زیست و صنعت آبزی پروری به حساب میآید. تحقیق حاضر جهت بررسی اثر غلظت تحت کشنده آمونیاک (99/0 میلی گرم در لیتر) بر فعالیت آنزیمهای بافت کبد و آبشش و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون و توانایی بهبودی ماهی أکثرآمونیاک از مهمترین ترکیبات سمی نیتروژنی است که مشکلی جدی در محیط زیست و صنعت آبزی پروری به حساب میآید. تحقیق حاضر جهت بررسی اثر غلظت تحت کشنده آمونیاک (99/0 میلی گرم در لیتر) بر فعالیت آنزیمهای بافت کبد و آبشش و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون و توانایی بهبودی ماهی کپور معمولی انجام گرفت. تعداد 80 ماهی با میانگین وزنی 5/4±50 گرم بهطور تصادفی در چهار تیمار (هر تیمار شامل 20 ماهی) تقسیم بندی شدند: 96 ساعت در معرض آمونیاک، 96 ساعت تحت تاثیر آمونیاک و گذراندن 24 ساعت دوره بهبودی، 96 ساعت تحت تاثیر آمونیاک و گذراندن 7 روز دوره بهبودی و گروه شاهد. از هر تیمار برای سنجش فاکتورهای بیوشیمیایی و آنزیمی نمونههای بافت و خون جداسازی شد. نتایج نشان داد که آمونیاک باعث افزایش معنیدار آنزیمهای AST، ALP و LDH در هر دو بافت شده است (05/0P<) ولی افزایش معنیداری در ALT در این دو بافت مشاهده نشد (05/0P>). بعد از هفت روز بهبودی فعالیت تمام آنزیم ها بهطور معنیداری در آبشش کاهش یافت و به گروه شاهد رسید. در کبد نیز این روند در ارتباط با دو آنزیم AST و LDH مشاهده شد ولی ALP پس از هفت روز بهبودی هنوز بهطور معنیداری بالاتر از گروه شاهد بود. همچنین آمونیاک باعث کاهش معنیدار میزان پروتئین در سرم شد در حالی که میزان کورتیزول و گلوکز افزایش یافت. میزان همه این فاکتورها پس از هفت روز دوره بهبودی به حالت نرمال بازگشت. بنابراین آمونیاک سبب تغییر در فعالیت آنزیم های متابولیک در بافت و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی در سرم خون کپور معمولی می شود که با ایجاد شرایط مناسب می توان شاهد روند بهبودی در این گونه بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
322 - بررسی بافتهای غیرمجاز به روش هیستولوژی در فرآوردههای گوشتی عرضهشده در شهرهای تبریز و خوی
آیدا پیامی محمدحسین موثق مسعود دل آشوبامروزه میزان مصرف گوشت و فرآوردههای گوشتی در کشورهای مختلف بر اساس تفاوتهای اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی تفاوتهای زیادی دارد. گوشت و فرآوردههای گوشتی از مهمترین منابع پروتئینی هستند. هدف از این مطالعه بررسی احتمال وجود بافتهای غیرمجاز در فرآوردههای سوسیس و کالباس أکثرامروزه میزان مصرف گوشت و فرآوردههای گوشتی در کشورهای مختلف بر اساس تفاوتهای اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی تفاوتهای زیادی دارد. گوشت و فرآوردههای گوشتی از مهمترین منابع پروتئینی هستند. هدف از این مطالعه بررسی احتمال وجود بافتهای غیرمجاز در فرآوردههای سوسیس و کالباس توزیعی در شهرهای تبریز و خوی به روش هیستولوژی بود. برای این مطالعه تعداد 80 نمونه سوسیس و کالباس عرضهشده در تبریز و خوی با مقادیر گوشت کمتر از 55 درصد و بیش از 55 درصد (در طی زمستان 1393 و بهار 1394) بهصورت اخذ شد. نمونهها با تهیه مقاطع میکروسکوپیک و رنگآمیزی با رنگ هماتوکسیلین و ائوزین، نوع بافتهای غیرمجاز مشخص گردید. طبق نتایج مطالعه، در 5/87 درصد کل نمونهها بافت غضروف با درصد بالا مشاهده شد. همچنین بافتهایی نظیر انواع غدد، بافت همبندی، چربی، پوست، غضروف، استخوان، نای، ریه، مثانه، تخم انگل و روده ردیابی گردید. بهنظر میرسد حضور بافتهای غیرمجاز در اغلب نمونهها میتواند باعث کاهش تمایل مصرفکنندگان برای مصرف سوسیس و کالباس گردد. لذا نیاز به کنترلهای دقیقتر در سطح منطقه توسط ارگانهای نظارتی ضروری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
323 - تاثیر جوانه کینوا بر ویژگیهای پنیر بدون آب پنیر (wheyless cheese)
مهسا کریم پور سهرقه افشین جوادی شهین زمردی نویده انرجانتولید پنیرهای تقلیدی بدون آب پنیر یکی از دستاوردهای نوین در صنعت لبنیات می باشد که به خاطر جنبههای تغذیهای و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. در این پنیرها میتوان با استفاده از مواد گیاهی، ارزش غذایی پنیر را افزایش و هزینه تولید آن را کاهش داد. در این مطالعه، تأثیر أکثرتولید پنیرهای تقلیدی بدون آب پنیر یکی از دستاوردهای نوین در صنعت لبنیات می باشد که به خاطر جنبههای تغذیهای و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. در این پنیرها میتوان با استفاده از مواد گیاهی، ارزش غذایی پنیر را افزایش و هزینه تولید آن را کاهش داد. در این مطالعه، تأثیر جوانه کینوا بر ویژگیهای فیزیکیشیمیایی، ترکیبات پلی فنلی، پروفیل بافتی، میکروبی و حسی پنیر فاقد آب پنیر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، با افزایش جوانه کینوا ماده خشک، اسیدیته و چربی در ماده خشک در تمام نمونه ها به طور معنیداری افزایش و میزان رطوبت و پروتئین کاهش یافت (05/0>p). میزان سفتی بافت، فنریت و پیوستگی نمونه های حاوی کینوا نسبت به نمونه شاهد (بدون کینوا) به طور معنیداری کمتر بود (05/0>p). اما نمونههای دارای مقادیر بالاتر جوانه کینوا نسبت به نمونه های دارای مقادیر کمتر جوانه کینوا دارای بیشترین مقدار سفتی بافت، فنریت و پیوستگی، صمغی بودن و قابلیت جویدن بود (05/0p<). بر اساس نتایج ارزیابی حسی، با افزودن جوانه کینوا تا 6 درصد امتیاز طعم بهطور معنیداری بهبود یافت. اما با افزایش بیشتر جوانه امتیاز طعم به طور معنی داری کاهش یافت (05/0>p). بر اساس نتایج حاصل از این بررسی میتوان از 6 درصد جوانه کینوا در تهیه پنیر فاقد آب پنیر استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
324 - بررسی بقایای آنتیبیوتیکی در بافتهای خوراکی گاوهای کشتاری تبریز به روش FPT
محمدعلی تربتی مهدی شمشیری افشین جوادیوجود بقایای آنتیبیوتیکی در مواد غذایی و انتقال آن به بدن مصرف کنندگان باعث ایجاد عوارضی نظیر مقاومتهای باکتریایی، واکنشهای آلرژیک، مسمومیت، سرطانزایی و بههم زدن میکروفلور طبیعی روده میشود. روش چهار پلیتی یکی از روشهای میکروبیولوژیکی جهت تأیید حضور بقایای آنتیبیو أکثروجود بقایای آنتیبیوتیکی در مواد غذایی و انتقال آن به بدن مصرف کنندگان باعث ایجاد عوارضی نظیر مقاومتهای باکتریایی، واکنشهای آلرژیک، مسمومیت، سرطانزایی و بههم زدن میکروفلور طبیعی روده میشود. روش چهار پلیتی یکی از روشهای میکروبیولوژیکی جهت تأیید حضور بقایای آنتیبیوتیکی در مواد غذایی میباشد که در چهار محیط کشت با pH و باکتریهای متفاوت انجام می گیرد. در این مطالعه از 30 لاشه گاوهای کشتار شده در کشتارگاه تبریز نمونه هایی از عضله کپل، دیافراگم و بافت کبد و کلیه بهصورت تصادفی اخذ شد.از بین نمونه های کلیه،30 مورد (100%)؛ از نمونه کبد، 28 مورد (33/93%)؛ از عضله دیافراگم،22 مورد (33/73%) و از نمونه عضله کپل، 22 مورد (33/73%) آلوده به بقایای آنتیبیوتیکی تشخیص داده شدند. با بررسی نتایج مشخص گردید بیشترین بقایای آنتیبیوتیکی مربوط به گروههای پنیسیلین و ماکرولیدها بوده است (P<0.05). در ضمن بافت کلیه بهعنوان آلودهترین بافت به بقایای آنتیبیوتیکی تشخیص داده شد .(P<0.05) تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
325 - بررسی میزان تجمع کبالت و نیکل در بافت خوراکی ماهی سفید صید شده از تالاب بینالمللی انزلی
علی اصغر خانی پور مینا سیف زاده مینا احمدیاین تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین کبالت و نیکل در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی سازمان خوار و بار جهانی و سازمان غذا و دارو انجام شد. برای اجرای این تحقیق نمونههای ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی صید شدن أکثراین تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین کبالت و نیکل در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی سازمان خوار و بار جهانی و سازمان غذا و دارو انجام شد. برای اجرای این تحقیق نمونههای ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی صید شدند. میزان عناصر سنگین با استفاده از روش اسپکتوفتومتری جذب اتمی مجهز به شعله اندازهگیری گردید. طبق یافتههای مطالعه، مقدار میانگین نیکل در تالابهای غرب و شرق بهترتیب 93/0 و 80/0 میکروگرم در گرم بود که از نظر آماری تفاوت معنیداری نداشتند. همچنین غلظت نیکل در تالاب مرکزی 13/1 میکروگرم در گرم برآورد گردید که در مقایسه با استاندارد FDA تفاوت معنیدار نداشت. میزان کبالت در تالاب غرب کمتر از حد قابل ردیابی بود و این مقدار در تالابهای شرق و مرکزی بهترتیب 13/0 و 07/0 میکروگرم در گرم بود که در مقایسه با استانداردهای FAO و FDA افزایش معنیداری (05/0 <p) نداشت. کبالت در ماهی سفید ایستگاههای غربی، شرقی و مرکزی در مقایسه با هم تفاوت معنیدار (05/0 <p) نداشتند. با توجه به نتایج بهدست آمده ماهی سفید صید شده از تالاب انزلی در نواحی شرقی، مرکزی و غربی از نظر مقدار کبالت و نیکل برای مصارف انسانی مناسب بوده و مصرف آن فاقد عوارض جانبی برای انسان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
326 - ارزیابی ماکروسکوپیک تأثیر فیبرین غنی از پلاکت بر روند التیام زخم ثانویه پوست در سگ
نصرت الله چنگیزی داوود کاظمیفیبرین غنی از پلاکت، فرآورده غنی از پلاکتی است که به دلیل آزادسازی فاکتورهای رشد میتواند در روند التیام زخم تأثیر گذار باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی ماکروسکوپیک تأثیر استفاده موضعی از این فرآورده بر روند التیام زخم ثانویه پوست بود. بدین منظور از 14 قلاده سگ نر بالغ ا أکثرفیبرین غنی از پلاکت، فرآورده غنی از پلاکتی است که به دلیل آزادسازی فاکتورهای رشد میتواند در روند التیام زخم تأثیر گذار باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی ماکروسکوپیک تأثیر استفاده موضعی از این فرآورده بر روند التیام زخم ثانویه پوست بود. بدین منظور از 14 قلاده سگ نر بالغ استفاده شد. چهار عدد زخم تمام ضخامت به ابعاد 5/2×5/2 سانتی متر در طرفین ستون فقرات قسمت پشتی بدن هر یک از حیوانات ایجاد شد. زخمهای سمت چپ و راست به ترتیب بهعنوان تیمار و شاهد استفاده شدند. درصد جمع شدگی زخم، تشکیل بافت پوششی و التیام زخم در روزهای 7، 14، 21 و 28 بعد از عمل در تمامی زخمها محاسبه شده و میانگین مقادیر عددی حاصله بین دو گروه با استفاده از آزمون آماری تی مستقل در سطح اطمینان 95% مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روز 28 بعد از عمل، درصد جمع شدگی زخم گروه تیمار بهطور غیرمعنیداری کمتر از گروه شاهد (15/6±03/44 در مقایسه با 09/10± 26/49) و درصد تشکیل بافت پوششی بهطور غیرمعنیداری بیشتر از گروه شاهد (32/10±90/85 در مقایسه با 45/13±24/66) بود. همچنین درصد التیام زخم گروه تیمار بهطور معنیداری (03/0=p) بیشتر از گروه شاهد (14/5±55/92 در مقایسه با 69/3±85/83) بود. بهطورکلی یافتهها نشان داد که فیبرین غنی از پلاکت منجر به بهبود روند التیام زخم ثانویه پوست از لحاظ ماکروسکوپیک میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
327 - آسیبشناسی بافتی اثر لیزر کمتوان گالیم-آرسناید بر التیام زخم سوختگی درجه ۳ پوست در موش صحرایی
سیامند باستانی علی رضاییالتیام سوختگی ها همواره به دلیل اختلال در روند ترمیم که منجر به طولانی شدن دوره بهبودی می گردد، مورد توجه بوده است. بنابراین، تلاش برای یافتن روش های موثر بر بهبود روند التیام سوختگی بسیار مهم است. مطالعه حاضر به منظور بررسی مورفومتری و هیستوپاتولوژی اثرات ترمیمی لیزردر أکثرالتیام سوختگی ها همواره به دلیل اختلال در روند ترمیم که منجر به طولانی شدن دوره بهبودی می گردد، مورد توجه بوده است. بنابراین، تلاش برای یافتن روش های موثر بر بهبود روند التیام سوختگی بسیار مهم است. مطالعه حاضر به منظور بررسی مورفومتری و هیستوپاتولوژی اثرات ترمیمی لیزردرمانی بر سوختگی درجه ۳ پوست در موش صحرایی انجام گردید. برای انجام این مطالعه، ۶۴ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار موش ها به طور تصادفی به 4 گروه مساوی شاملِ گروه اول: تیمار با لیزر با انرژی کمتر (۷/۱۱ انرژی بر سانتی مترمربع)، گروه دوم: تیمار با لیزر با انرژی بیشتر (5/17 انرژی بر سانتی مترمربع)، گروه سوم: تیمار با پماد نیتروفورازون و گروه چهارم: شاهد، تقسیم شدند. اقدامات اولیه برای ایجاد سوختگی پوست در هر 4 گروه انجام گردید. برای ایجاد سوختگی، پوست ناحیه مورد نظر در مجاورت سیلندری به قطر ۲۲ میلی متر که متصل به منبع آب جوش(کتری) با ظرفیت ۵ لیتر بود، به مدت ۳ ثانیه قرار گرفت. همه سوختگی ها با توجه به علایم ریزبینی، از نوع درجه ۳ تشخیص داده شدند. لیزر مورد استفاده در این مطالعه از نوع گالیم-آرسناید بود. نمونه های بافتی در روزهای 3، 7، 14 و 21 جدا و برای انجام آسیب شناسی بافتی به آزمایشگاه ارسال شدند. ارزیابی های مورفولوژی نشان دهنده افزایش معنی دار میزان انقباض زخم در حیوانات تحت درمان با لیزر به خصوص گروه اول در مقایسه با گروه شاهد بود. همچنین، در حیوانات تحت درمان با لیزر در هر دو گروه میزان نفوذ سلول های التهابی کاهش یافته و نوزایش عروقی، انتشار فیبروبلاست ها و ضخامت بافت پوششی افزایش نشان می داد. نتایج به دست آمده نشان داد که بهبود در روند ترمیم در گروه های تیمار با لیزر در تمام روزهای مورد مطالعه نسبت به گروه تیمار با پماد نیتروفورازون و شاهد معنی دار بوده است، که این امر نشان میدهد لیزر کم توان، اثرات ترمیمی بر سوختگی درجه ۳ پوست در موش صحرایی را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
328 - بررسی مقایسه ای هیستومورفومتری بافت روده باریک با سه روش کلارک-بسته، فرمالین-باز و فرمالین-بسته در جوجههای گوشتی
عارف محمودتبار محمد امیر کریمی ترشیزیپایدار نمودن بافت یک مرحله بسیار حیاتی در آماده سازی بافت جهت مطالعات بافت شناسی به شمار می رود و هرگونه اشتباه در این مرحله غیرقابل جبران خواهد بود. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر سه روش تهیه مقاطع بافتی کلارک-بسته، فرمالین-باز و فرمالین-بسته بر هیستومورفومتری مخاط رود أکثرپایدار نمودن بافت یک مرحله بسیار حیاتی در آماده سازی بافت جهت مطالعات بافت شناسی به شمار می رود و هرگونه اشتباه در این مرحله غیرقابل جبران خواهد بود. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر سه روش تهیه مقاطع بافتی کلارک-بسته، فرمالین-باز و فرمالین-بسته بر هیستومورفومتری مخاط روده باریک در جوجه های گوشتی بود. در این بررسی 30 قطعه جوجه گوشتی سویهراس 308 نر در سن 10 روزگی مورد استفاده قرار گرفت. نمونه های روده باریک بعد از شستشو، بلافاصله با محلول سالین- فرمالین 10 درصد بهشکل بسته و یا بازشده و محلول کلارک بهصورت دوطرف بسته پایدار شدند. پس از پایداری طبق روش استاندارد بافتشناسی، مقاطع میکروسکوپی به ضخامت 5 میکرومتر تهیه و با ائوزین-هماتوکسیلین و آلسینبلو رنگآمیزی شدند. در هر مقطع ارتفاع پرز، ضخامت پرز، عمق کریپت و تعداد سلول های جامی با خطکش چشمی اندازهگیری و شاخص سطح پرز نیز محاسبه گردید. داده ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش تهیه و پایداری نمونههای روده باریک بر شاخص های کمی بافت شناسی تاثیر معنی داری داشت (01/0>p). روش فرمالین-بسته بلند ترین ارتفاع پرز و بیشترین عمق کریپت و روش کلارک-بسته، کمترین مقادیر را نشان دادند (01/0>p). همچنین روش کلارک-بسته و روش های فرمالین-بسته و باز به ترتیب بیشترین ضخامت پرز را در هر سه قسمت روده کوچک نشان دادند (01/0>p) و بیشترین مقدار برای سطح پرز نیز در روش فرمالین-بسته مشاهده شد (01/0>p). با توجه به سادگی روش کار، قیمت مناسب، حفظ بهتر مخاط روده و عدم ایجاد تغییرات شدید در بافت، روش فرمالین-بسته به عنوان روش برگزیده معرفی می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
329 - بررسی اثرات عصاره و پودر پوست انار بر الگوی لیپیدی سرم و ساختار بافتی کلیه بهدنبال مسمومیت تجربی با کادمیوم در بلدرچین ژاپنی
رحمت اله فتاحیان محمرضا علیجانی رسول رحیمی جونقانی شهاب بهادرانکادمیوم عنصر کمیابی است که مواجه طولانی با آن منجر به مسمومیت در انسان و حیوانات میگردد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات عصاره و پودر پوست انار بر الگوی لیپیدی سرم و ساختار بافتی کلیه بهدنبال مسمومیت با کادمیوم در بلدرچین ژاپنی بود. بدین منظور تعداد 510 قطعه جوجه بلد أکثرکادمیوم عنصر کمیابی است که مواجه طولانی با آن منجر به مسمومیت در انسان و حیوانات میگردد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات عصاره و پودر پوست انار بر الگوی لیپیدی سرم و ساختار بافتی کلیه بهدنبال مسمومیت با کادمیوم در بلدرچین ژاپنی بود. بدین منظور تعداد 510 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی 7 روزه به 10 گروه مساوی تقسیم شدند. گروههای 1 و 2 بهترتیب بهعنوان کنترل منفی و کنترل مسمومیت با کادمیوم با دز ppm 20، گروههای 3 و 4 به ترتیب بهعنوان دریافت کننده عصاره 1/0 و 2/0 درصد پوست انار بههمراه ppm 20 کادمیوم، گروه های 5 و 6 به ترتیب بهعنوان دریافت کننده پودر 1 و 2 درصد پوست انار بههمراه ppm 20 کادمیوم، گروه 7 بهعنوان دریافت کننده عصاره 1/0 درصد پوست انار، گروه 8 بهعنوان دریافت کننده عصاره 2/0 درصد پوست انار و گروههای 9 و 10 به ترتیب بهعنوان دریافت کننده پودر 1 و 2 درصد پوست انار انتخاب شدند. در روز 42، همه پرندگان کشتار شده و از بافت کلیه آن ها مقاطع بافتی تهیه گردید و با استفاده از شبکه نقطهای تحت بررسی استریولوژی قرار گرفت. نتایج حاکی از عدم وجود اختلاف آماری معنیدار بین گروههای مختلف از لحاظ شمارش تعداد لولههای پیچیده دور و مساحت بافت بینابینی کلیه بود. اما اختلاف آماری معنیداری از لحاظ شمارش تعداد لولههای پیچیده نزدیک در واحد سطح بین گروههای 9 و 2 مشاهده گردید (05/0p < ). همچنین یافتههای پاتولوژی، آسیبهای بافتی را در گروههای دریافت کننده کادمیوم نشان داد. همچنین مشخص گردید که میزان کلسترول در گروه دریافت کننده عصاره 2/0 درصد پوست انار به علاوه کادمیوم و گروه دریافت کننده عصاره 1/0 درصد کاهش معنیداری نسبت به گروه کنترل کادمیوم داشت (05/0p < ). مطالعه حاضر نشان داد که استفاده از عصاره و پودر پوست انار تاحدودی باعث کاهش آسیب کلیه و بهبود الگوی لیپیدی سرم در مسمومیت با کادمیوم در جوجه بلدرچین های ژاپنی میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
330 - مقایسه تجربی اثرات اسید اسکوربیک و تیامین در جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافتهای ماهی کپور (Cyprinus carpio)
فاطمه پورعلی زهرا موسوی داور شاهسونی محمد عزیز زادهبا توجه به تجمع فلز سرب در بافت های خوراکی ماهی، امنیت و سلامت غذای انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور مقایسه تجربی اثرات اسید آسکوربیک و تیامیندر جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت های ماهی کپور انجام شد. ماهیان به صورت تصادفی به 4 گ أکثربا توجه به تجمع فلز سرب در بافت های خوراکی ماهی، امنیت و سلامت غذای انسان نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور مقایسه تجربی اثرات اسید آسکوربیک و تیامیندر جلوگیری از ضایعات بافتی ناشی از سرب در برخی بافت های ماهی کپور انجام شد. ماهیان به صورت تصادفی به 4 گروه 30تایی تقسیم شدند. گروه 1 به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. گروه 2 استات سرب، گروه 3 و 4 علاوه بر سرب به ترتیب تیامین و اسید آسکوربیک نیز دریافت کردند. پس از کالبدگشایی، نمونه های بافتی از مغز، کبد و کلیه تهیه و برش های آماده شده، به روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگآمیزی شد. در مقایسه آماری ضایعات بافت مغز شامل پرخونی، ادم و تغییرات ایسکمیک در گروه 4 به صورت معنی داری کمتر از گروه های 2 و 3 بود. همچنین در کبد، پرخونی، هایپرپلازی کانونهای ملانوماکروفاژ، تغییرات دژنراتیو و گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای هپاتوسیتها مشاهده گردید. شدت پرخونی در بافت کبد و تغییرات دژنراتیو هپاتوسیت ها در گروه 3 به صورت معنی داری کمتر از گروه 4بود. هیچ یک از شاخص های پاتولوژیک کلیه شامل پرخونی، خونریزی، گنجیدگی های اسیدفست داخل هسته ای، تورم و نکروز سلول های پوششی توبول ها و هایپرپلازی کانون های ملانوماکروفاژ، بین گروه های 3 و 4 تفاوت معنی داری نشان ندادند، اما در مقایسه برخی ضایعات این دو گروه با گروه 2، اختلاف معنی دار مشاهده گردید.بر پایه نتایج ذکر شده می توان نتیجه گیری نمود که اسید آسکوربیک و تیامین می توانند در پشیگیری و درمان مسمومیت با سرب به عنوان یک گزینه مناسب در ماهیان مطرح باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
331 - آسیبشناسی بافتی بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در بزها و گوسفندان منطقه سیستان
یاسمن درخشان سیده آیدا داوری علی سارانیطاعون نشخوارکنندگان کوچک (peste des petits ruminants; PPR) بیماری ویروسی واگیردار مهم گوسفند و بز می باشد. با توجه به اهمیت PPR در سیستان، مضرات اقتصادی ناشی از تلفات و هزینه های درمانی، مصرف بالای گوشت دام به شیوه ذبح سنتی و عدم نظارت کافی بر سلامت دامها، مطالعه حاضر أکثرطاعون نشخوارکنندگان کوچک (peste des petits ruminants; PPR) بیماری ویروسی واگیردار مهم گوسفند و بز می باشد. با توجه به اهمیت PPR در سیستان، مضرات اقتصادی ناشی از تلفات و هزینه های درمانی، مصرف بالای گوشت دام به شیوه ذبح سنتی و عدم نظارت کافی بر سلامت دامها، مطالعه حاضر با هدف آسیب شناسی بافتی بیماری مذکور در جمعیت گوسفند و بز منطقه سیستان صورت گرفت. از 30 رأس گوسفند و بز گله های مشکوک به بیماری، نمونه های بافتی از دهان، ریه، رودهها و غدد لنفاوی جمعآوری و پس از تهیه مقطع مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفتند. تعداد 9 نمونه دارای آسیب های بافتی بودند.داده ها با نرمافزار SPSS و آزمون کاپا مورد تحلیل آماری قرار گرفت. میزان آلودگی در گوسفند و بز به ترتیب 25/33 و 88/38 درصد بود که ارتباط آماری معنی داری بین گونه دامی و آسیب های بافتی همچون تجمع سلولهای آماسی چندهستهای و تشکیل سلولهای سینسیتیا مشاهده شد (05/0>p ). همچنینمیزان عفونت در سنین زیر دو سال و بالای دو سال به ترتیب 18/35و 8/22 درصدبود و ارتباط آماری معنی داری از نظر سن دام و شدت تجمع سلول های آماسی تک هستهای هم وجود داشت (05/0>p ). میزان آلودگی در جنس نر و ماده هم به ترتیب 98/49و 5/12 درصدبود و ارتباط آماریمعنی داری از نظر جنسیت دام و میزان بروز آسیب هایی چون تجمع سلول های آماسی چندهستهای، تشکیل سلول های سینسیتیا وگنجیدگیهای درون سیتوپلاسمی نیز مشاهده شد (05/0>p ). این مطالعه نشان داد که PPRدر منطقه سیستان در بزهای زیر دو سال با احتمال وقوع بیشتر و ضایعات پاتولوژیک شدیدتری همراه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
332 - تاثیر کمبود متیونین جیره بر بافتشناسی روده باریک بلدرچین ژاپنی
اشکان خلخالی سمیه حامدی محمدرضا پریانیبه منظور مطالعه تاثیرکمبود متیونین جیرهبه عنوان یک اسیدآمینه حیاتی بر بافت روده باریک،تعداد 20 قطعه بلدرچین ژاپنی نر یکروزه به صورت تصادفی به 2 گروه 10تایی تقسیم شدند. بلدرچینهای گروه آزمایشیباجیره فاقد مکمل متیونین و گروه شاهد با جیره استاندارد بلدرچین به مدت 6 هفته أکثربه منظور مطالعه تاثیرکمبود متیونین جیرهبه عنوان یک اسیدآمینه حیاتی بر بافت روده باریک،تعداد 20 قطعه بلدرچین ژاپنی نر یکروزه به صورت تصادفی به 2 گروه 10تایی تقسیم شدند. بلدرچینهای گروه آزمایشیباجیره فاقد مکمل متیونین و گروه شاهد با جیره استاندارد بلدرچین به مدت 6 هفته تغذیه شدند.پس از پایان دوره و کشتار بلدرچینهانمونههای بافتشناسی ازقسمت میانیدوازدهه، تهی روده و ایلئوم تهیه و مراحل معمول بافتشناسی انجام پذیرفت. سپسبرش های 6 میکرونی تهیه شده،تحت رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین و روش هیستوشیمی پریودیک اسید چیف قرار گرفتند. با استفاده از نرم افزارAxio vixion Rel 4.8ارتفاع و عرض کرک، عمق کریپت، نسبت ارتفاع کرک به عمق کریپت و تعداد سلول های جامی در واحد سطح اندازهگیری و دادهها به صورت میانگین±انحراف معیار ارائه شده و با روش آماریIndependent-Samples t-Testو در سطح معنی p < 0/05 ;از لحاظ آماری مورد مقایسه قرار گرفتند. کاهش متیونین جیره سبب کاهش معنیدار عرض کرک و تعداد سلولهای جامی در هر سه قسمت روده باریک و نیز کاهش معنیدار ارتفاع کرک و نسبت ارتفاع کرک به عمق کریپت در تهیروده شد. باتوجه به این که کاهش نسبت ارتفاع کرک به عمق کریپت سبب کاهش سطح جذب در روده میشود،مشخص گردید که کاهش متیونین جیره با اثر منفی بر سلول های جامی و کاهش ترشحات مخاطی سبب آسیب به مخاط روده باریک و همچنین کاهش سطح هضم و جذب روده ای و در نهایت کاهش وزن بلدرچین میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
333 - تاثیر افزودن نانوذره سلنیوم بر بیان ژن آنزیم استئارویل کوآنزیمآ اشباعزدا در بافت چربی برههای نر قبل از بلوغ جنسی
حمید اسماعیلی نجف آبادی غلامعلی کجوری علی محمد احدیسلنیوم در ساختمان سلنوپروتئین و هورمون ها نقش حیاتی دارد. فعالیت آنزیم استئارویل کو آنزیم آ اشباع زدا منجر به شکل گیری اسیدچرب غیراشباع تک رشته ای از اسیدچرب اشباع می شود. مطالعه حاضر جهت بررسی اثر تجویز خوراکی نانوذرات سلنیوم بر میزان نسخه برداری ژن آنزیم استئارویل کو أکثرسلنیوم در ساختمان سلنوپروتئین و هورمون ها نقش حیاتی دارد. فعالیت آنزیم استئارویل کو آنزیم آ اشباع زدا منجر به شکل گیری اسیدچرب غیراشباع تک رشته ای از اسیدچرب اشباع می شود. مطالعه حاضر جهت بررسی اثر تجویز خوراکی نانوذرات سلنیوم بر میزان نسخه برداری ژن آنزیم استئارویل کو آنزیم آ اشباع زدا بافت چربی دنبه بره های نر قبل از بلوغ جنسی انجام شد. بدین منظور چهارده رأس بره نر تازه از شیر گرفته انتخاب شده و در گروه های تیمار 1 و 2 (هر یک 5 رأس) و شاهد (4 رأس) تقسیم شدند. نانوذره سلنیوم طی 20 روز متوالی با دوز 0/05 و 0/1 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن به ترتیب به گروه های تیمار 1 و 2 و آب مقطر با حجم مساوی به گروه شاهد خورانده شد. نمونه برداری از بافت چربی دنبه در روزهای صفر (قبل از خوراندن نانوذره)، 20 و 30 صورت گرفت و میزان بیان ژن آنزیم استئارویل کو آنزیم آ اشباع زدا به روش RT-PCR تعیین شده و داده های حاصله با بهره گیری از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه در سطح 0/05 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
334 - تأثیر پیشتیمار پرهبیوتیکی بر آسیبهای بافتی در بچهماهیان تیلاپیای نیل (Oreochromis niloticus)، مواجههیافته با نانوذرات نقره
فرحناز کاکاوند سید علی اکبر هدایتی مریم رضایی شادگان علی جافر نوده سعید مداحوجودآلایندههاینوظهورنانو ذراتدرمحیطهای آبیباعثکاهشعملکردایمنیآبزیانمیشود،از این رواستفادهازمحرکهایایمنیبسیارضروریبه نظرمیرسد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی تأثیر سطوح مختلف پره بیوتیکی قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) بر آسیبهای بافتی در کبد و آبشش ماهیان تیلاپی أکثروجودآلایندههاینوظهورنانو ذراتدرمحیطهای آبیباعثکاهشعملکردایمنیآبزیانمیشود،از این رواستفادهازمحرکهایایمنیبسیارضروریبه نظرمیرسد. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی تأثیر سطوح مختلف پره بیوتیکی قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) بر آسیبهای بافتی در کبد و آبشش ماهیان تیلاپیای مواجهه یافته با نانو ذرات نقره بود.به این منظور تعداد120قطعه بچهماهیتیلاپیا (Oreochromis niloticus)در 4 گروه آزمایشی با 3 تکرار شاملتیمار 1 به عنوان شاهد (تغذیه شده با غذای فاقد پرهبیوتیک)، تیمار 2 تا 4، تغذیه شده با غذای حاوی 05/0، 1/0 و 2/0 درصد پره بیوتیک تقسیم شدند و بهمدت42روز پرورش داده شدند، سپس به مدت 16 روز نانوذرات نقره باغلظت ppm 5/0 به محیط پرورش هرکدامازتیمارها افزودهشد. در پایان دوره، ماهیانتوسطمحلول بیهوش کنندهگل میخک (220میلیگرمبرلیتر)بیهوششده وبافتکبد وآبشش آنهابرایمطالعاتبافتشناسیجداگردید. تیمارهاییکهدر معرض نانو ذرات نقره بودندعوارض وسیعدر بافت آبشش و نیز جراحات شدید و رکود صفرا در بافت کبد را نشان دادند. ولی استفاده از پره بیوتیکقارچ صدفیتوانست اثراتتخریبیناشیازنانوذرات نقرهبرعوارض بافتی مذکور راکاهشدهد. نتیجه کلی مطالعه حاضر نشان داد که تیمار 2/0درصد باپره بیوتیک قارچ صدفی در جیره میتواند بهترین تأثیر محافظتی را بر آسیب های بافتی در کبد و آبشش ماهی تیلاپیای مواجهه یافته با نانوذرات نقره را داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
335 - بررسی تاثیر مصرف خوراکی اسانس شیره درخت بنه (Pistacia atlantica) بر بافت کبد و برخی پارامترهای خونی ماهی قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss)
علی پارسااستفاده از فراورده های گیاهی در آبزی پروری از جهات مختلف می تواند برای انسان حائز اهمیت باشد. هدف مطالعه حاضر، شناخت اثرات مصرف خوراکی اسانس شیره گیاه بنه بر بافت کبد و برخی پارامترهای خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان بود. در این راستا تعداد 60 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کما أکثراستفاده از فراورده های گیاهی در آبزی پروری از جهات مختلف می تواند برای انسان حائز اهمیت باشد. هدف مطالعه حاضر، شناخت اثرات مصرف خوراکی اسانس شیره گیاه بنه بر بافت کبد و برخی پارامترهای خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان بود. در این راستا تعداد 60 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان به ظاهر سالم با وزن تقریبی150 گرم در 2 گروه کنترل و تیمار، با 3 تکرار، به طور تصادفی در نظر گرفته شدند. اسانس مذکور به مقدار 10 گرم در کیلوگرم به غذای روزانه ماهیان اضافه شد و بعد از 3 ماه، از همه ماهی ها خونگیری انجام گرفت. پارامترهای خونی شامل شمارش گلبول های سفید و قرمز، هماتوکریت، پروتئین کل، آلبومین، آلانین آمینوترنسفراز، آسپارتات آمینوترنسفراز، اسید اوریک، کلسترول، تری گلیسیرید، گلوکز و کراتینین اندازه گیری شد. همچنین همزمان از کبد ماهی های مذکور، نمونه بافت شناسی تهیه شد. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که ماهیان گروه کنترل ضریب تبدیل کمتری نسبت به ماهیان گروه تیمار داشتند (05/0p <). همچنین مصرف اسانس بنه با دوز استفاده شده در مورد ماهی قزل آلا بر عملکرد کبدی تاثیر سوء داشته و نیز آنزیم های کبدی هم افزایش داشتند (05/0p <). اما پروتئین کل، آلبومین و قند خون کاهش پیدا کرده و اسید اوریک و کراتینین افزایش معنی داری داشت (05/0p <). در ارزیابی هماتولوژیک کاهش تعداد سلول های خونی مشهود بود و در بررسی بافتشناسی در اطراف وریدهای مرکزی کبد ماهیان گروه کنترل، دژنرسانس غیرعفونی و نیز آتروفی در هپاتوسیت ها وجود داشت. به نظر می رسد که می توان اعلام کرد، مصرف خوراکی اسانس درخت بنه به مقدار 10 گرم در کیلوگرم غذای روزانه ماهی قزل آلای رنگین کمان، قابل توصیه نبوده و صدمات بافتی ایجاد می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
336 - ارزیابی خاصیت ضدباکتریائی اسانس آویشن باغی(Thymus vulgaris L.) متعاقب مواجهه تجربی جوجههای گوشتی با سالمونلا تایفیموریوم (ATCC: 14028) و توانائی آن در ممانعت از عوارض بافتی در روده کوچک و کبد
یونس انزابی یوسف دوستار شایان دولت ابادیبرای کاربردی کردن مصرف اسانسهای گیاهی در طب مکمل، بررسی اثرات آنها در ممانعت از رشد باکتریهای بیماریزا در محیط آزمایشگاهی، مدل حیوانی و نیز توجه به عوارض جانبی احتمالی آنها ضروری است. لذا هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اثرات ضدباکتریایی اسانس گیاه آویشن باغی بر سا أکثربرای کاربردی کردن مصرف اسانسهای گیاهی در طب مکمل، بررسی اثرات آنها در ممانعت از رشد باکتریهای بیماریزا در محیط آزمایشگاهی، مدل حیوانی و نیز توجه به عوارض جانبی احتمالی آنها ضروری است. لذا هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اثرات ضدباکتریایی اسانس گیاه آویشن باغی بر سالمونلاتایفیموریوم و ارزیابی توانائی آن در ممانعت از عوارض احتمالی ناشی از مواجهه تجربی با باکتری مذکور بود. به این منظور، تعداد 35 قطعه جوجه گوشتی 14 روزه نر به 5 گروه 7 تایی شامل شاهد سالم، کنترل گاواژ، بیمار تجربی، تیمار شده با اسانس آویشن باغی و تیمار شده با آنتیبیوتیک اکسیتتراسایکلین تقسیم شدند. جهت ایجاد عفونت تجربی، مقدار 5/0 میلیلیتر از سوسپانسیون میکروبی سالمونلاتایفیموریوم و روز بعد، جداگانه مقدار 1میلیلیتر از اسانس آویشن باغی و آنتیبیوتیک اکسیتتراسایکلین به همه جوجههای گروههای سوم تا پنجم و نیز مقدار 1 میلیلیتر آب مقطر استریل به جوجههای گروه دوم، دوبار در روز با فاصله زمانی 12 ساعت به مدت 7 روز، گاواژ شد. در انتهای هر مرحله، شمارش میکروبی نمونههای مدفوع و در پایان دوره هم پس از آسانکشی جوجهها، آزمایش آسیبشناختی نمونههای روده کوچک و کبد همه پرندگان انجام شد. براساس یافتههای تحقیق حاضر، به احتمال زیاد اسانس گیاه آویشن باغی در جلوگیری از رشد، ایجاد عفونت و آسیب بافتی ناشی از مواجهه تجربی با باکتری سالمونلاتایفیموریوم در جوجههای گوشتی نقش عمدهای دارد و استفاده از ترکیبات مکمل دارای اسانس مذکور در تغذیه جوجههای گوشتی، میتواند در پیشگیری و کنترل عفونتهای سالمونلائی در گلههای پرورشی طیور گوشتی، در کنار آنتیبیوتیکهای رایج موثر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
337 - تاثیر گیاه غازیاقی (Falcaria vulgaris) در ترمیم زخم پوستی و پاسخ ایمنی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
نسرین چوبکارآنتیبیوتیکها جهت تقویت سیستم ایمنی و نیز ترمیم زخمها در آبزیان کاربرد زیادی دارند. بدیهی است به دلیل اثرات سوء و ایجاد باقی ماندگی دارویی، محققین به دنبال جایگزینی آن با مواد طبیعی از جمله گیاهان دارویی بومی می باشند. یکی از این گیاهان، گیاه غازیاقی یا پاغازه است. غا أکثرآنتیبیوتیکها جهت تقویت سیستم ایمنی و نیز ترمیم زخمها در آبزیان کاربرد زیادی دارند. بدیهی است به دلیل اثرات سوء و ایجاد باقی ماندگی دارویی، محققین به دنبال جایگزینی آن با مواد طبیعی از جمله گیاهان دارویی بومی می باشند. یکی از این گیاهان، گیاه غازیاقی یا پاغازه است. غازیاقی از خانواده چتریان بوده و به عنوان سبزی در برخی مناطق ایران کاربرد دارد. این گیاه در غرب کشور، در درمان زخم ها و اختلالات دستگاه گوارش نیز مورد استفاده قرار می گیرد . هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر غلظت های مختلف غازیاقی در مخلوط با غذا بر ترمیم زخم، ارتقاء سیستم ایمنی و افزایش رشد و میزان بقاء در ماهی کپور معمولی می باشد. تاثیر گیاه غازیاقی در غلظت های صفر، 2 و 10 درصد مخلوط با غذای لوفاگ (تجاری) در یک دوره 21 روزه با غذادهی 2 بار در روز مبتنی بر درصد وزن بدن بررسی گردید. استفاده از گیاه پاغازه در غلظت 10 درصد بیشترین تاثیر (05/0 >p) را در مقایسه با گروه کنترل در روند ترمیم زخم بافتی، تحریک سیستم ایمنی با افزایش گلبول های سفید خون، افزایش وزن و میزان بقاء در ماهی کپور پرورشی داشت. نتایج نشان داد که می توان از گیاه غازیاقی در جیره های غذایی کپور معمولی در مزارع گرمابی کشور به منظور ترمیم زخم، افزایش مقاومت در برابر بیماری ها و افزایش وزن ماهیان استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
338 - مطالعه هیستوپاتولوژیکی تغییرات ناشی از استئوپروز پس از ایجاد پوکی استخوان تجربی از طریق اواریکتومی در موش صحرایی
داریوش مهاجری مهران مسگری علی رضایی امین بلیلابه منظور مطالعه آسیبشناسی بافتی پوکی استخوان در دوران یائسگی،80 سر موش صحرائی ماده از نژاد Sprague-Dawley با سن تقریبی 10 هفته انتخاب و در 10 گروه 8 تایی توزیع شدند. یک گروه (C0) به عنوان شاهد روز صفر، سه گروه (S1، S2و S3) بهعنوان گروههای کنترل جراحی(Sham)، سه گروه (T أکثربه منظور مطالعه آسیبشناسی بافتی پوکی استخوان در دوران یائسگی،80 سر موش صحرائی ماده از نژاد Sprague-Dawley با سن تقریبی 10 هفته انتخاب و در 10 گروه 8 تایی توزیع شدند. یک گروه (C0) به عنوان شاهد روز صفر، سه گروه (S1، S2و S3) بهعنوان گروههای کنترل جراحی(Sham)، سه گروه (T1، T2 و T3)به عنوان گروههای تیمار و سه گروه (C1، C2و C3) نیز به عنوان گروههای کنترل تیمار انتخاب شدند. شرایط تغذیه و نگهداری برای تمام گروهها یکسان در نظر گرفته شد. در گروههای تیمار (T1، T2 و T3) تخمدانها بهطور کامل از رهیافت تهیگاه چپ و راست برداشته شد و درگروههای کنترل جراحی (S1، S2و S3) فقط عمل برش دیواره محوطه بطنی انجام شد. گروههای تیمار (T1، T2 وT3) به ترتیب پس از 5، 12 و21 هفته بعد از عمل برداشت تخمدانها همزمان با گروههای کنترل مربوطه (C1، C2و C3) یوتانایز گردیدند. پس از انجام کالبدگشایی، استخوانهای درشتنی و ران بهطور کامل برداشته شدند که پس از پایدار شدن در فرمالین بافری 10 درصد و کلسیمزدایی، مقاطع آسیب شناسی با رنگآمیزی هماتوکسیلین- ائوزین تهیه گردید. در مشاهدات ریزبینی، وقوع استئوپروز در گروههای T2و T3 کاملاً واضح و شدت بروز آن در گروه T3 خیلی بیشتر بود. همچنین از لحاظ آماری اختلاف بین گروههای اواریکتومی شده (T1، T2 وT3) از لحاظ شدت بروز پوکی استخوان با 99 درصد اطمینان معنیدار بود (01/0P<). اختلاف معنی داری بین گروه T1 و هیچ یک از گروههای کنترل مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
339 - ارزیابی هیستوپاتولوژی تأثیر ویتامین E بر کلیه موش صحرایی متعاقب انسداد کامل یکطرفه حالب
غفور موسوی داریوش مهاجری علی عاقبتی ملکی رامین کفاش الهی مهرداد نشاط میرهادی خیاط نوریویتامین E یکی از مهم ترین آنتی اکسیدانهایی است که نقش مهمی را در مهار آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد بازی می کند. هرگونه اختلال در جریان طبیعی ادرار تحت عنوان نفروپاتی انسدادی خوانده میشود. انسداد در نهایت میتواند به هیدرونفروز، آتروفی و حتی تخریب کامل عملکرد کلیه أکثرویتامین E یکی از مهم ترین آنتی اکسیدانهایی است که نقش مهمی را در مهار آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد بازی می کند. هرگونه اختلال در جریان طبیعی ادرار تحت عنوان نفروپاتی انسدادی خوانده میشود. انسداد در نهایت میتواند به هیدرونفروز، آتروفی و حتی تخریب کامل عملکرد کلیه منجر شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر ویتامین E بر بافت کلیه متعاقب انسداد کامل یک طرفه حالب در موش صحرایی می باشد. در این مطالعه تجربی، 30 سر موش صحرایی نر نژاد SD به صورت تصادفی به سه گروه ده تائی تقسیم شدند. گروه اول به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. گروه دوم (گروه UUO) که بعد از انسداد یک طرفه حالب، روغن زیتون را به مدت پانزده روز (شروع یک روز قبل از جراحی) به صورت داخل صفاقی دریافت کرد. گروه سوم (گروه UUO-Vit E) که بعد از انسداد یک طرفه حالب ویتامین E را با دز Iu/kg 50 یک بار در روز به مدت پانزده روز (شروع یک روز قبل از جراحی) به صورت داخل صفاقی دریافت کرد. برای تشخیص تغییرات بافتی در روز چهارده بعد از جراحی، کلیه چپ بعد از تثبیت در فرمالین و انجام مراحل مختلف پاساژ بافتی با روش های هماتوکسیلین- ائوزین، تری کروم ماسون و پاس رنگ آمیزی شد.در مطالعات هیستوپاتولوژی در گروه UUO، اتساع فضای ادراری کپسول بومن، آتروفی شدید گلومرولی و توبولی، اسکلروز پیرامون گلومرول، تجمع سلولهای تکهستهای در بافت بینابینی کلیه، دژنراسیون منتشر و شدید سلولهای توبولی، افزایش ضخامت لایه اپیتلیالی کپسول بومن، ادم پیرامون عروقی، فیبروز بافت بینابینی کلیه، خونریزی و فیبروز تحت کپسولی مشاهده گردید. تجویز ویتامین E حین انسداد حالب در گروه UUO-Vit E توانست ضایعات و فیبروز ناشی از انسداد حالب را در بافت کلیه به طور معنی داری کاهش دهد. نتایج مطالعه نشان داد که انسداد حالب باعث فیبروز کلیه و آسیب شدید بافت کلیه می شود و تجویز همزمان ویتامین Eباعث کاهش آسیب های بافتی و فیبروز ناشی از انسداد حالب می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
340 - تأثیر عصاره چای سبز بر آسیبشناسی بافتی و شاخصهای سرمی آسیب بافت کبد در موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
علی اکبر ابوالفتحی علی رضایی غفور موسوی محمدرضا ولیلو بهبود جعفریهدف از مطالعه حاضر ارزیابی آسیب کبد در دیابت ملیتوس و بررسی اثرات محافظتی عصاره چای سبز در موش های صحرایی دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین می باشد. برای این منظور، 40 سر مو ش صحرایی نر به 4 گروه 10 تایی تقسیم شدند: 1) گروه شاهد سالم، 2) گروه سالم تیمار با عصاره چای سبز، 3 أکثرهدف از مطالعه حاضر ارزیابی آسیب کبد در دیابت ملیتوس و بررسی اثرات محافظتی عصاره چای سبز در موش های صحرایی دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین می باشد. برای این منظور، 40 سر مو ش صحرایی نر به 4 گروه 10 تایی تقسیم شدند: 1) گروه شاهد سالم، 2) گروه سالم تیمار با عصاره چای سبز، 3) گروه دیابتی و 4) گروه دیابتی تیمار با عصاره چای سبز. برای دیابتی کردن موشها، استرپتوزوتوسین با تک دز mg/kg 65 به صورت داخل صفاقی تزریق شد. از زمان شروع آزمایش، موش های تیمار با عصاره، عصاره چای سبز (w/v ،5/1%) را در آب آشامیدنی به مدت 8 هفته دریافت کردند. در انتهای آزمایش سطوح سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز(AST)، آلکالین فسفاتاز (AP)، آلبومین و بیلی روبین تام اندازه گیری شدند. برای آسیب شناسی بافت کبد نیز برش هایی با رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین، طبق روش های معمول تهیه مقاطع هیستوپاتولوژی تهیه گردید. موش های صحرایی دیابتی افزایش معنی دار شاخص های سرمی آسیب بافت کبد را در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند (05/0p<)، در حالی که در گروه دیابتی تیمار با عصاره چای سبز، این شاخص ها در مقایسه با گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش نشان داد (05/0p<). یافته های آسیب شناسی بافت کبد در توافق با نتایج بیوشیمیایی سرم نشانگر بهبود ساختار بافت آسیب دیده کبد در موش های دیابتی بود. نتایجاینمطالعهنشانداد عصاره چای سبز دارایاثراتمحافظتاز بافت کبد در دیابت القاء شده با استرپتوزوتوسین می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
341 - ارائه مدل تاثیرگذاری بازارگرایی بر بهرهوری صنعت فرش دستبافت کشور
مهرداد آزادی سید عباس حیدری وحیدرضا میرابیفرش دستبافت کشور یکی از توانمندترین صنایع داخلی به شمار میرود که علی رغم پتانسیل بالا نتوانسته است در سالهای اخیر در عرصه جهانی موفقیت سالهای گذشته را تکرار کند. یکی از عوامل بروز این مشکل، عدم توجه به بهرهوری این صنعت و عوامل تأثیرگذار بر آن است. بنابراین در تحقیق أکثرفرش دستبافت کشور یکی از توانمندترین صنایع داخلی به شمار میرود که علی رغم پتانسیل بالا نتوانسته است در سالهای اخیر در عرصه جهانی موفقیت سالهای گذشته را تکرار کند. یکی از عوامل بروز این مشکل، عدم توجه به بهرهوری این صنعت و عوامل تأثیرگذار بر آن است. بنابراین در تحقیق حاضر، مدلی برای سنجش بازارگرایی بر بهرهوری صنعت فرش کشور ارائه شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل دو بخش خبرگان صنعت فرش (10 نفر) و کارشناسان و مدیران مرکز ملی فرش و بخش فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت که به تعداد 425 نفر بودند با بهرهگیری از فرمول حجم نمونه کوکران، 203 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در ابتدا با تکیه بر تئوریها و چارچوبهای حوزه بازارگرایی و بهرهوری و بهرهگیری از نظرات خبرگان صنعت فرش دستبافت، مدل اولیه تحقیق استخراج شد. در ادامه با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری در محیط نرمافزار لیزرل مدل مستخرج مورد آزمون قرار گرفت و درنهایت تأثیر بازارگرایی شامل سه بعد مشتریمحوری، موقعیت در بازار و هماهنگی بین وظیفهای بر بهرهوری صنعت فرش شامل ابعاد اثربخشی بازار و شدت بازار تأیید شد. ضمن اینکه میزان تأثیر مشتریمحوری بر بهرهوری بیش از سایر متغیرها بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
342 - آسیب شناسی بافت تاریخی تبریز(نمونه تحلیلی:مجموعه تاریخی صاحب الامر(عج))
سمانه مهدی نژاد شهریار شقاقیچکیدهمطالعات مربوط به حوزه آسیب شناسی بافت های تاریخی از مراحل مهم برنامه ریزی در جهت بهسازی و نوسازی شهری می باشد؛ چراکه انطباق این فضاهای قدیمی با نیاز زندگی امروزی، امری بدیهی می باشد. جهت انجام مداخله سنجیده و مناسب در بافت تاریخی در ابتدا باید آسیب های وارد شده به أکثرچکیدهمطالعات مربوط به حوزه آسیب شناسی بافت های تاریخی از مراحل مهم برنامه ریزی در جهت بهسازی و نوسازی شهری می باشد؛ چراکه انطباق این فضاهای قدیمی با نیاز زندگی امروزی، امری بدیهی می باشد. جهت انجام مداخله سنجیده و مناسب در بافت تاریخی در ابتدا باید آسیب های وارد شده به بافت تاریخی را در ابعاد مختلف شناسایی نمود و پس از شناسایی آسیب ها، راهکار صحیح مداخله در بافت تاریخی را انتخاب و در جهت تحقق چشم انداز پژوهش اقدام نمود. پژوهش حاضر؛ با هدف کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی می باشدکه ضمن معرفی ابعاد ضروری مورد بررسی در جهت شناسایی آسیب های وارده به بافت تاریخی، آسیب های وارده را شناسایی می نماید و پس از ارزیابی این آسیب ها به بافت تاریخی صاحب الامر به ارائه رتبه بندی آسیب ها در ابعاد مورد بررسی می پردازدتا با ارائه رتبه بندی آسیب های وارده بر مجموعه تاریخی صاحب الامر، مسیر را برای احیاء این مجموعه تاریخی هموار نموده و مبنای مطالعه و طراحی پژوهشگران این حوزه جهتاحیاء هویت اصلی این میدان و بازگشت زندگی مطلوببه شریان های حیاتی بافت تاریخیتبریز گردد تا بدین طریق از هویت غنی فرهنگی و تاریخی کشور خود محافظت نماید.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مقوله بندی، بهره برده شدو طبق نتایج بدست آمده، آسیب های وارده بر این مجموعه تاریخی به ترتیب شامل بعد بصری، سازمان فضاهای شهری و شبکه معابر تاریخی، کالبدی، اجتماعی-اقتصادی، عملکردی، ترافیک، ریخت شناسی بافت و بعد زیست محیطی می باشد.واژگان کلیدی: آسیب شناسی، بافت تاریخی، سازمان فضایی، میدان صاحب الامر، تبریز. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
343 - تبیین اولویت ابعاد عینی و ذهنی مؤلفههای کالبدی و محیطی کیفیت زندگی در بافتهای فرسوده. (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ محله مصباح کرج)
مدیا دانش کار آراسته جمال الدین سهیلیامروزه مقولۀ کیفیت زندگی در بین مردم و به ویژه متخصصین مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش به دست آوردن مجموعهای از شاخص های مرتبط با کیفیت زندگی در بافت فرسوده از دیدگاه متخصصین میباشد. همچنین سعی شده است که دو شاخص از مؤلفه های مؤثر بر ارتق أکثرامروزه مقولۀ کیفیت زندگی در بین مردم و به ویژه متخصصین مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش به دست آوردن مجموعهای از شاخص های مرتبط با کیفیت زندگی در بافت فرسوده از دیدگاه متخصصین میباشد. همچنین سعی شده است که دو شاخص از مؤلفه های مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی مورد بررسی قرارگیرد و در دو بعد عینی و ذهنی دسته بندی شود. عواملی چون پایین آمدن سطح ارتباطات و تعاملات افراد یک محله، کاهش سرزندگی در فضا های شهری به ویژه در بافت های فرسوده و ... را میتوان از ضرورت انجام چنین پژوهشی برشمرد. با توجه به تأثیر شاخص های کیفیت زندگی در بالا بردن سطح کیفی زندگی، نظر متخصصین در رابطه با اولویت ابعاد عینی و ذهنی می تواند به معماران در طراحی فضاهای با کیفیت کمک کند. در ابتدای پژوهش پس از ارائه توضیحاتی در رابطه با مفاهیم استفاده شده، چند مؤلفه از دو شاخص مؤثر بر ارتقای کیفیت زندگی انتخاب و به دسته -بندی آن ها در ابعاد مورد نظر پرداخته شده است. جامعۀ آماری انتخابی 50 نفر از متخصصین معماری و شهرسازی بوده است و روش پژوهش نیز به صورت پیمایشی و گردآوری اطلاعات برای به دست آوردن شاخص ها و مؤلفه های مورد نظر، به روش کتابخانهای و اولویت بندی آن ها از طریق مشاهدات میدانی و جمعآوری اطلاعات به وسیلۀ پرسشنامه با مجموع 30 سؤال و بر اساس طیف لیکرت انجام شده است. در نهایت برای تجزیه و تحلیل دادهها از برنامه اکسل، اسپیاساس و آزمون فریدمن استفاده شده است. یافته های حاصل به ترتیب اولویت شامل جذابیت، نما، سرزندگی، زیبایی، مصالح، امکانات، دسترسی، دید و منظر، هویت و معنا و نور می باشد که فرضیۀ مطرح شده در ابتدای پژوهش مبنی بر اولویت بعد ذهنی نسبت به بعد عینی در بین متخصصین را اثبات کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
344 - تببین الگوی شهری بافت تاریخی شیراز به منظور بررسی ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی
پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندیدر کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی،وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع قوانین م أکثردر کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی،وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین وآییننامهها بینالمللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارد؛هرچند اجرای این قوانین در سازمانهای ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار میگیرد.الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد.در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی در ابتدا به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنههای تاریخی در ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است،سپس با توجه به نمونه موردی انتخابی،شهر شیراز به سنجش الگوی شهری بافت تاریخی شهر شیراز پرداخت شده است،که در آن بافت تاریخی و بناهای میان افزا مورد نقد بررسی قرار گرفته است،نتایج حاکی از آن است که ارزشهای معنایی معماری بدنه بافت تاریخی خیابان کریمخان شیراز در سطوح ارزشی آنی-ابتدایی،دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که خود معرف این است که معنای صریح به معنای شناخت تقریباً آنی بدنه بهصورت بصری که سخت در حافظه انسان جای میگیرد،است؛اکثراً بصورت معنی فردی و خصوصی بوده و چیزی نیست که بهصورت عام در نزد همه افراد بهصورت مشترک برداشت شود؛درجه دوم اولویت سطح ارزشی متعلق به سطح کارکردی- ابزاری است،که ارتباط زیادی با الگوهای ذهنی مردم دارد؛بدنهی تاریخی خیابان کریمخان شیراز بیانگر خوبی برای محتوای درونی خود و عملکردش میباشد که موجب هماهنگی واقعیت بدنه با معنی تداعی شده در ذهن بیننده میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
345 - راهبردهای احیاء میدان تاریخی صاحبالامر(عج) تبریز با استفاده از ماتریس QSPM
سمانه مهدی نژاد شهریار شقاقی سیده رقیه رفیعی بنی الصادقناحیه تاریخی شهرها در طول زمان نقش بارزی در هویت بخشی به حیات شهری ایفا نموده اند. میدان تاریخی صاحب الامر تبریز در گذشته مرکز حکومتی با کارکردی فرامنطقه ای و ملی بوده است؛ در حال حاضر فاقد هویت و جایگاه تاریخی باارزش خود است. هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به راهبردهایی د أکثرناحیه تاریخی شهرها در طول زمان نقش بارزی در هویت بخشی به حیات شهری ایفا نموده اند. میدان تاریخی صاحب الامر تبریز در گذشته مرکز حکومتی با کارکردی فرامنطقه ای و ملی بوده است؛ در حال حاضر فاقد هویت و جایگاه تاریخی باارزش خود است. هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به راهبردهایی در راستای احیاء میدان تاریخی صاحب الامر می باشد. پژوهش حاضر کاربردی می باشد و با استناد به ماتریس QSPM و تحلیل SWOT، اهمیت و اثربخشی استراتژیهای احیاء و بازسازی بافتهای تاریخی مشخص شده است. استراتژی مناسب پژوهش در محدوده انطباقی (WO)قرار گرفت. با توجه به یافتههای حاصل از ماتریس QSPM؛ اولویت 1، ایجاد تمهیدات لازم جهت حضور گردشگر در مجموعه تاریخی با امتیاز 7.23، اولویت 2، تدوین ضوابط و مقررات لازم جهت حفظ ابنیه تاریخی موجود در محدوده مورد مطالعه و حوزه بلافصل آن با امتیاز کل7.20، اولویت 3، معاصرسازی کاربری پیرامون میدان و حوزه بلافصل آن با توجه به نقش و عملکرد تاریخی فضا با امتیاز کل 7.19، اولویت 4، تزریق کاربریهای متضمن زندگی شبانه با امتیاز کل 7.08 و اولویت 5، محدود ساختن تردد خودرو در داخل مجموعه تاریخی با امتیاز کل 4.49 می باشد. این پژوهش میتواند به عنوان یک الگوی مطالعه برای احیاء بافتهای تاریخی مشابه بهکار گرفته شود و موجب حفظ هویت فرهنگی و تاریخی آنها گردد. پیشنهادات ارائهشده برای دستیابی به راهبردهای پژوهش از جمله جلب مشارکت افراد ذینفع، ارتقاء امنیت فضا، تقویت شبکه ارتباطی پیاده و سواره، مسیرگشایی و حل گرههای ترافیکی و سایر پیشنهادات میتوانند به احیاء و بازسازی بافت تاریخی مورد نظر، کمک بسزایی نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
346 - تاثیر مکمل بذر خرفه و تمرین هوازی بر نشانگران بیوژنز میتوکندری و تخریب DNA بافت کلیه در رت های ماده مسموم شده با پراکسید هیدروژن
فروغ فولادی محمدعلی آذربایجانی مقصود پیری فرشاد غزالیانمقدمه و هدف: روشهای درمانی مختلفی همچون مکملهای گیاهی و اصلاح شیوه زندگی از جمله فعالیت ورزشی منظم برای کاهش آسیبهای اکسایشی و بهبود دفاع آنتی اکسیدانتی توصیه شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر مکمل بذر خرفه و تمرین هوازی بر نشانگران بیوژنز میتوکندری و تخریب DNA ب أکثرمقدمه و هدف: روشهای درمانی مختلفی همچون مکملهای گیاهی و اصلاح شیوه زندگی از جمله فعالیت ورزشی منظم برای کاهش آسیبهای اکسایشی و بهبود دفاع آنتی اکسیدانتی توصیه شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر مکمل بذر خرفه و تمرین هوازی بر نشانگران بیوژنز میتوکندری و تخریب DNA بافت کلیه در رتهای ماده مسموم شده با پراکسید هیدروژن بود. مواد و روشها: در یک کارآزمایی تجربی، 54 سر رت نر ویستار به طور تصادفی در 9 گروه قرار گرفتند. تمامی گروهها100میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن پراکسید هیدروژن (H2O2) را به مدت 14روز و به صورت درون صفاقی دریافت کردند. رتها در گروههای مکمل، عصاره هیدروالکلی خرفه با دوزهای 50، 200 و 400میلیگرم در روز به روش گاواژ دریافت کردند. تمرین هوازی روی تردمیل با سرعت 23متر در دقیقه،30دقیقه در روز، 5 روز در هفته و به مدت هشت هفته اجرا گردید. دادهها با استفاده از تحلیل واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معنیداری P<0.05 تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: نتایج نشان داد که بذر خرفه و مداخله ترکیبی بذر خرفه با تمرین هوازی منجر به افزایش معنیدار سطوح اُ-6-متیل گوانین-DNA- متیل ترانسفراز و تعادل اکسیدانت-پرواکسیدانت (PAB)، همچنین کاهش معنیدار مقادیر آدنوزین تری فسفات (ATP) و مالون دی آلدئید (MDA) بافت کلیه رتهای ماده مسموم شده با پراکسید هیدروژن شد (001/0=P).نتیجهگیری: به نظر می رسد تمرین هوازی همراه با مکمل خرفه میتواند به کاهش آسیبهای اکسایشی کلیه کمک کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
347 - بررسی نقش گردشگری خلاق در باز آفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر (نمونه موردی: محلات دردشت-سرچشمه، طوقچی-شهشهان،کنگاز، کارلادان-کلیچه)
مصطفی حسینی محسن مرادیان هرندیبه عنوان هدف پژوهش،این پژوهش به دنبال بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر اصفهان میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعهای ـ کاربردی و از لحاظ روششناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی است. برای دستیابی أکثربه عنوان هدف پژوهش،این پژوهش به دنبال بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر اصفهان میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعهای ـ کاربردی و از لحاظ روششناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخصهایی در دوبخش1-شاخص های گردشگری خلاق شامل 5 دسته(سرمایه اجتماعی،کیفیت زندگی،استعداد گردشگری،زیرساخت فیزیکی و تجربه گردشگری) و 2- شاخص های بازآفرینی در4دسته(اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی) استخراج شد. در ادامه برای ارائه الگوی توسعه گردشگری خلاق و تاثیر آن بر روند توسعه شهر اصفهان از ابزار پرسشنامه و با حجم نمونه 383 نفر و با استفاده از نرم افزار spss روند کار صورت گرفت.در ادامه نیز روند فرایند تحلیل شبکه برای شاخص های مرتبط با توسعه شهری خلاق در نرم افزار Geoda تحلیل گردید. در فرآیند تحلیل شبکه شهری برای تولید نقشه ها از ابزار (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت شاخص های 5 گانه گردشگری خلاق در سطح محلات بافت تاریخی شهر اصفهان وضعیتی مناسب و تنها در بخش زیرساختهای فیزکی کمبود احساس میشود؛ اما وضعیت شاخصهای بازآفرینی محلات بافت تاریخی شهر اصفهان کاملا نامناسب است. مقایسه میانگین وضعیت توسعه گردشگری خلاق در بین محلات مختلف شهری نیز نشان میدهد که بالاترین مربوط به محلات دردشت و طوقچی به ترتیب با میانگینهای 41/16 و 90/15 و پایینترین میزان نیز مربوط به محلات کنگاز و کاردالان به ترتیب با میانگینهای 18/12 و 84/13 بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
348 - بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک برای احیای بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
رستم صابری فر علی کامل احمد خلیلی نیاتحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با رو أکثرتحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و بهره گیری از تکنیک سوات، بافت فرسوده شهر بیرجند را بررسی و امکان بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان داد که نمرات نقاط قوت برابر با 64/2 و نقاط ضعف 42/0 و فرصتها معادل 63/2 و تهدیدها 47/0 می باشد. بر این اساس، امتیاز نقاط ضعف و قوت معادل 06/3 و فرصتها و تهدیدها نیز 1/3 تعیین شد. با بردن ضرایب و نمرههای به دست آمده بر روی نمودار سوات، مشخص می شود که بهترین استراتژی برای احیا و ساماندهی بافت فرسوده شهر بیرجند با توجه به رویکرد مدیریت استراتژیک، راهبردهای تهاجمی می باشد. بر این اساس، در ارتباط با ساماندهی و احیای محدوده مورد مطالعه، بایستی نسبت به پیاده سازی ساز و کارهای مدیریت استراتژیک به منظور ساماندهی فضاهای خالی و استفاده بهینه از فضا و باز کردن گره های ترافیکی و همچنین حل مشکلات بهداشتی و نظافتی بافت، اقدام گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
349 - تعیین مولفه های ایمنی در بافت فرسوده شهری مطالعه بافت مرکزی کلانشهر اهواز
سعید امان پور فرهاد سجادی نیکوامروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافتهای شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانستهاند رابطهای مناسب با محیط خود و خدماتدهی به بهرهبرداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالشهای مدیران شهری، شهرسازان و معماران میباشد، زیرا عدم توجه أکثرامروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافتهای شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانستهاند رابطهای مناسب با محیط خود و خدماتدهی به بهرهبرداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالشهای مدیران شهری، شهرسازان و معماران میباشد، زیرا عدم توجه به این بافتها موجب زوال شهر و توسعه ناهمگون آن و ایجاد شهرهایی نوپا در حاشیه شهر قدیمی میگردد. به عنوان قلمرو مورد پژوهش منطقه یک شهر اهواز به این علت که بخش قابل توجهی از مشکلات شهر اهواز در این منطقه نمود عینی یافته است و بخش مرکزی به دلیل گستردگی بیش از حد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن مورد پژوهش قرار گرفت. پژوهش حاظر به لحاظ هدف توسعهای ـ کاربردی و از لحاظ نوع روش مطالعه توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخصهای اسکلت ساختمان، جنس مصالح، تعداد طبقات، قدمت، دانهبندی و نفوذپذیری ساختمان استخراج شد. برای روند وزن دهی به لایهها در دادههای فضایی از روش AHP FUZZY استفاده شد. همچنین برای بررسی وضعیت ایمنی بافت فرسوده از روش (HOT SPOT ) از ابزار cluster & outlier analysis از مجموعه ابزارهای موجود در Spatial Statistics Tools مربوط به نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد 83/45 درصد مساحت بافت فرسوده در بازه ایمنی متوسط تا کاملا ناایمن قرار دارند که نشان میدهد بخش زیادی از بافت فرسوده از محدوده مرکزی به نوعی نیازمند برنامهریزی ایمنسازی بافت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
350 - امکانسنجی تبدیل خیابانهای تجاری به پیادهراه در شهرهای کوچک، نمونه مطالعه: خیابان امام خمینی شهر گلپایگان
محمدرضا حقی حمیدرضا مصطفایی حمیدرضا توسلی علیرضا اختریدر پژوهش حاضر، مساله تبدیل خیابان امام در بافت مرکزی شهر گلپایگان به پیادهراه بر مبنای تحلیل یکپارچه مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر تحلیلی-تفسیری است و به منظور انجام تحلیل یکپارچه، در ابتدا مولفههای موثر در تبدیل خیابان به پیادهراه از متون معتبر داخلی و خ أکثردر پژوهش حاضر، مساله تبدیل خیابان امام در بافت مرکزی شهر گلپایگان به پیادهراه بر مبنای تحلیل یکپارچه مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر تحلیلی-تفسیری است و به منظور انجام تحلیل یکپارچه، در ابتدا مولفههای موثر در تبدیل خیابان به پیادهراه از متون معتبر داخلی و خارجی استخراج گردیده است. سپس وضعیت خیابان امام در ابعاد کالبدی-عملکردی، حمل و نقل و ترافیک، اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و مدیریتی مورد ارزیابی قرار گرفته است و نقاط قوت، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای پیشرو مشخص شدهاند. در ادامه با استفاده از ماتریس-های عوامل داخلی و خارجی، به ارزیابی کمی وضعیت خیابان پرداخته شده است و به منظور وزندهی به عوامل از روش دلفی (نظرات 30 کارشناس) استفاده شده است. در نهایت با ترسیم نمودار اولویتبندی راهبردها، مشخص گردید شرایط تبدیل خیابان امام به پیادهراه در موقعیت تهاجمی قرار دارد که بیانگر برتری نقاط قوت و فرصتها نسبت به نقاط ضعف و تهدیدها و فراهم بودن شرایط برای تبدیل خیابان امام به پیادهراه است. با این وجود، پیشنهاد میشود به منظور کسب موفقیت حداکثری از اجرای طرح، راهبردهایی چون تهیه طرح جامع حمل و نقل و ترافیک با رویکرد پیادهمداری، توجه به انعطافپذیری و انطباقپذیری طرح، ارتقاء شبکه حمل و نقل عمومی، توجه به نظرات ساکنین و ذینفعان و ... در اولویت قرار گیرند . همچنین اجرای چندمرحلهای طرح، ساماندهی وضعیت پیادهروهای بافت مرکزی شهر، حذف کاربریهای ناسازگار از پیرامون پیادهراه و تقویت سامانه حمل و نقل عمومی از جمله پیشنهادات اولیه برای اجرای پیادهراه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
351 - بررسی و ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت فرسوده شهر ایلام در برابر زلزله
امیر محمودزاده ایران غازی مریم عسکریزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن أکثرزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن پیشین بشریت محسوب می شوند از آنجایی که این بافت ها در برابر سوانح طبیعی بویژه زلزله بسیار آسیب پذیر بوده، توجه به ترمیم، ساماندهی و نگهداری از آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مساحت محدوده بافت فرسوده شهر ایلام، 374 هکتار است که نسبت مساحت آن، 19% سطح کل محدوده هست که محلات قدیمی و بافت مرکزی شهر را در بر گرفته است. روش تحقیق انتخاب شده برای این پژوهش روش توصیفی تحلیلی و میدانی است. هدف از انجام این پژوهش˓ارزیابی میزان آسیب پذیری در بافت فرسوده شهر ایلام است که شاخصهایی همچون نوع مصالح، قدمت ساختمانها، تعداد طبقات، نوع کاربری، سطح اشغال، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، عرض معابر و مساحت بررسیشدهاند.نتایج حاصله نشان می دهد که مصالح ساختمانی بیشترین وزن را به خود اختصاص داده و بقیه عوامل تابعی از وضعیت مصالح بکار رفته در سازه بوده است. نقشه خروجی آسیبپذیری نشان داد که از کل مساحت محدوده به استثنای معابر، ۸/۹درصد دارای آسیبپذیری خیلی زیاد،59درصد دارای آسیبپذیری زیاد،23درصد دارای آسیبپذیری متوسط، ۳/۶ درصد دارای آسیبپذیری کم ˓و ۵/۵ درصد آسیب پذیری بسیار کم بوده است و در مجموع ۶۷/۹درصد محدوده بافت فرسوده بر اساس شاخصهای موجود آسیبپذیرمیباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
352 - مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی در گونههای مختلف بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محلات شهشهان، جلوان و ارزنان)
عفت جنتی احمد خادم الحسینیدر پژوهش حاضر به دنبال بررسی شاخصهای کیفیت زندگی در محله جلوان با پیشینه روستایی، ارزنان با پیشینه بافت فرسوده و شهشهان با پیشینه تاریخی هستیم. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و در آن گردآوری دادهها بر پایه پرسشنامههایی میباشد که در میان محلات 3گانه و بر اساس أکثردر پژوهش حاضر به دنبال بررسی شاخصهای کیفیت زندگی در محله جلوان با پیشینه روستایی، ارزنان با پیشینه بافت فرسوده و شهشهان با پیشینه تاریخی هستیم. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و در آن گردآوری دادهها بر پایه پرسشنامههایی میباشد که در میان محلات 3گانه و بر اساس جمعیت ساکن در هر محله توزیع گردیده است. جامعه آماری آن شامل350 نفر در بافت فرسوده بوده که به شیوه تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدهاند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید که در نهایت به منظور تحلیل آمار گردآوری شده از نرم افزارSPSS و از روش آماری تی تک نمونهای استفاده گردید. نتایج نشان داد که در بین زیرشاخصها فقط در دو زیرشاخص کیفیت روابط اجتماعی و سلامت محیطی در محله جلوان میانگین محاسبه شده بیشتر از میانگین مطلوب(3) است که این نتایج از لحاظ آماری معنادار نمیباشد. بنابراین باید عنوان کرد که در هیچ یک از زیرشاخصها میانگین محاسبه شده بیشتر از میانگین مطلوب نمیباشد. این بدان معنا است که در هر سه محله مورد مطالعه زیرشاخصهای کیفیت زندگی کمتر از میانگین مطلوب است. نتایج مقایسه شاخصها نیز نشان داد که در هر سه محله مقادیر میانگین محاسبه شده کمتر از میانگین مطلوب است. نتایج همچنین نشان داد که در بین سه محله مورد مطالعه محله شهشهان بالاترین کیفیت(43/2) و محله ارزنان پایینترین کیفیت(02/2) را دارا میباشند. در این میان محله جلوان بین دو محله فوق با مقدار 24/2 قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
353 - ارزیابی طرح بازآفرینی بافت فرسوده شهری با رویکرد مشارکت مردمی(نمونه موردی مطالعه محله همتآباد اصفهان)
فاطمه میرزائی ارجنکی امیر حسین شبانی شهرضاامروزه توجه به بافتهای ناکارآمد و قدیمی به اولویت اول سازمانهای ذیربط تبدیلشده است. بهطوریکه سازمانهای شهری با برنامهریزی عملیاتی و راهبردی در پی ساماندهی اینگونه بافتها هستند. رویکردهای مختلفی جهت ساماندهی بافتهای فرسوده مدنظر سازمانهای ذیربط قرارگرفته که أکثرامروزه توجه به بافتهای ناکارآمد و قدیمی به اولویت اول سازمانهای ذیربط تبدیلشده است. بهطوریکه سازمانهای شهری با برنامهریزی عملیاتی و راهبردی در پی ساماندهی اینگونه بافتها هستند. رویکردهای مختلفی جهت ساماندهی بافتهای فرسوده مدنظر سازمانهای ذیربط قرارگرفته که آخرین رویکرد؛ رویکرد بازآفرینی شهری است و در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تأکید بر ملاحظههای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است. از طرفی مشارکت یکی از مهمترین الزامات برای موفقیت در انجام بازآفرینی شهری است؛ بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی طرح بازآفرینی بافت فرسوده شهری با رویکرد مشارکت مردمی در محله همتآباد اصفهان پرداخته است. روش انجام پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی بوده است. از ابزار پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفتهاند. همچنین از مدل تصمیمگیری ANP و TOPSIS Fuzzy استفادهشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد بازآفرینی بافت فرسوده محله همتآباد در ایجاد امنیت و تقویت دلبستگی و ایجاد حس تعلق در محله تأثیرگذار بوده است. این طرح توانسته است در ترغیب مردم جهت همکاری در کارهای اقتصادی محله تأثیرگذار باشد. بازآفرینی بافت فرسوده محله همتآباد به میزان زیادی توانسته است زمینه و بستر نوسازی را در محله فراهم کند و توانسته است در ایجاد انگیزه در شهروندان برای نوسازی در محله موفق باشد. همچنین یافتهها نشان داد بازآفرینی بافت فرسوده محله همتآباد توانسته است سبب افزایش بهبود وضعیت محیطی در محله شود. نتیجهگیری: بازآفرینی شهری بهعنوان اصلیترین رویکرد مداخله شهری بر اساس تحلیل دقیق وضع یک منطقه هدف، تطابق همزمان بافت کالبدی، ساختارهای اجتماعی، بنیان اقتصادی و وضع محیطزیست پیگیری آن بهصورت متوالی میتواند سبب بهبود و توسعه وضعیت محله همتآباد گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
354 - سنجش میزان مشارکت بازاریان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری(نمونه موردی: بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز)
سید جعفر حجازیدر سال های اخیر رشد بی رویه و شتابان شهرها مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. این مشکلات تمامی جنبه های شهرنشینی را تحت تأثیر خود قرارداده و چه بسا که زندگی شهری را مختل نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها وجود بافت های فرسوده می باشد،که خود منشأ بسیاری از أکثردر سال های اخیر رشد بی رویه و شتابان شهرها مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. این مشکلات تمامی جنبه های شهرنشینی را تحت تأثیر خود قرارداده و چه بسا که زندگی شهری را مختل نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها وجود بافت های فرسوده می باشد،که خود منشأ بسیاری از مشکلات شهری از جمله مسائل اقتصادی_اجتماعی، کالبدی_فیزیکی، زیست محیطی و امنیتی میباشد، که همه ی این ها زمینه ناپایداری را در شهرها فراهم کرده است. شهرها محصول فرآیندی هستند که به افزایش کارایی و تحرک عوامل توسعه برای رفع نیازهای جوامع انسانی می انجامند. این بدان معنی است که ساخت فیزیکی و کالبدی شهرها ریشه اقتصادی دارد. بنابراین شاخص های اقتصادی در نوسازی بافت های فرسوده شهری و افزایش مشارکت مردمی نقش تعیین کننده ای دارند. هدف پژوهش حاضر مطالعة سنجش میزان مشارکت بازاریان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری، شهر اهواز است. برای جمع آوری پیشینه و مبانی نظری موضوع مورد مطالعه، از اسنادکتابخانه ای و مراجع اصیل مرتبط با موضوع موردپژوهش، استفاده شده است؛ همچنین به منظور سنجش افکار و نظرات کارشناسان پژوهش از روش پیمایشی به صورت پرسش نامه استفاده شده است. پس از مرحلة نظرسنجی ها و ویرایش آن ها، نظرات مختلف دسته بندی و تجزیه و تحلیل شد. برای تحلیل داده های پژوهش از مدلVISUAL PROMETHEE است، تا رتبه بندی محلات براساس مشارکت بازاریان مشخص شود،. نتایج نشان می دهد، که از بین محلات بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز،محله سی متری با 0.69 ph+ بالاترین وزن و محله عامری با وزن0.24 ph+کمترین امتیاز اولویتبندی معیارهای مؤثر مشارکت بازاریان بافت مرکزی شهر اهواز را به خود اختصاص دادهاند. در خاتمه برای نهادینه سازی معیارها پیشنهاداتی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
355 - مدیریت توسعه شهری با رویکرد اقتصاد پایدار و مدلسازی LQ (نمونه موردی بافت شهری دزفول)
الیاس مودت میلاد ولی پورتوسعه پایدار با تاکید بر توسعه پایدار شهری طی دهههای اخیر به تدریج به پاردایم نوین و مسلطی در ادبیات نظری و علمی رایج درباب برنامهریزی شهری تبدیل شده است. توسعه پایدار، توسعهای است که بتواند نیازهای نسل حاضر را بدون تخریب و یا آسیب رساندن به تامین نیازها و خواستههای أکثرتوسعه پایدار با تاکید بر توسعه پایدار شهری طی دهههای اخیر به تدریج به پاردایم نوین و مسلطی در ادبیات نظری و علمی رایج درباب برنامهریزی شهری تبدیل شده است. توسعه پایدار، توسعهای است که بتواند نیازهای نسل حاضر را بدون تخریب و یا آسیب رساندن به تامین نیازها و خواستههای نسلهای آینده تامین نماید. شهری دارای توسعه پایدار است که اقتصاد شهری پایدار، جامعه شهری پایدار و محیط زیست شهری پایدار را با حفظ اکوسیستم داشته باشد. که این شاخصها از شرایط توسعه پایداراقتصادی است. ماهیت تحقیق حاضر توسعهای – کاربردی و از نظر روش تحقیق (توصیفی – تحلیلی) است. دادههای فعالیتهای صنعتی، خدماتی، کشاورزی به صورت مقایسهای درسال 1395 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. همچنین دادههای بخشهای اقتصادی به وسیله ضریب مکانی (LQ) و نمایش نموداری با سه عنصر اقتصاد کشوری، اقتصاد شهر دزفول و مقایسه میان دو بافت شهر مورد ارزیابی قرار گرفته است. با تحلیل و بررسی اقتصاد توسعه پایدار شهر دزفول از لحاظ ضریب مکانی که خود شامل اشتغال پایه و غیر پایه میباشد. به ارائه پیشنهاداتی برای بهبود یافتن نسبت و ضرایب اقتصادی ارائه گردیده است. که با افزایش این دو مولفه میزان اشتغال نیز افزایش مییابد که در انتها باعث داشتن اقتصادی پایدار میشود، و با سنجش اقتصاد شهر دزفول بر اساس معیار کشوری بهراه بافت قدیم و جدید دزفول به اشتغال غیرپایه میرسیم که این امر باعث از کارافتادگی اقتصاد شهر و در نهایت شهر را از توسعه پایدار دور میکند. که برای رفع این مشکل از دو سناریور الگوی مصرف و بهروری نیروی ثابت کار پیشنهاداتی ارائه میشود که به توسعه پایدار شهری کمک میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
356 - تدوین الگوی مشارکت پذیری الکترونیکی شهروندان در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهر اصفهان
خاطره امیری محمد مسعود داریوش مرادی چادگانی فرامرز صافی اصفهانی نگین صادقیناکارآمدی بافتهای فرسوده بر کیفیت فرم، عملکرد و امنیت شهرها تأثیر اساسی دارد. ازاینرو بازآفرینی شهری یکی از راهکارهای مداخله در راستای حل مشکلات اینگونه بافتها است که از مشارکت فعال ساکنان بهره میبرد. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مشارکتپذیری الکترونیکی ساکنان أکثرناکارآمدی بافتهای فرسوده بر کیفیت فرم، عملکرد و امنیت شهرها تأثیر اساسی دارد. ازاینرو بازآفرینی شهری یکی از راهکارهای مداخله در راستای حل مشکلات اینگونه بافتها است که از مشارکت فعال ساکنان بهره میبرد. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مشارکتپذیری الکترونیکی ساکنان بافتهای فرسوده شهر اصفهان بهمنظور بازآفرینی این بافتها تدوینشده است. بر این اساس یک پژوهش با ویژگیهای استقرایی، کاربردی و توصیفی تحلیلی است که در آن با بهکارگیری روشهای تحلیل ذینفعان با استفاده از تحلیل ماتریس قدرت- منفعت و تحلیل محتوی و نقشهنگاری ذهنی الگوی مشارکتپذیری الکترونیکی ساکنان در بافتهای فرسوده اصفهان معرفی میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد فرایند مشارکتپذیری شامل مراحل آموزش الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، آگاهی، مشاوره الکترونیکی و درگیری الکترونیکی است و در قلمرو و اختیار بازآفرینی شهری زمینه را برای مشارکتپذیری ساکنان بافتهای فرسوده فراهم میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
357 - طراحی نمودارهای مورداستفاده(use case diagram) کاربران در فرایند مقتدرسازی الکترونیکی ساکنان بافت فرسوده اصفهان
خاطره امیری محمد مسعود داریوش مرادی چادگانی فرامرز صافی اصفهانی نگین صادقیبافتهای فرسوده شهر اصفهان با ترکیب درهمتنیدهای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی مواجه میباشند؛ که بازآفرینی شهری با بهکارگیری ابزار مقتدرسازی اجتماع منسجم و ارتقا مشارکت فعال شهروندان در راستای حل این مشکلات گام برمیدارد. این فرایند در بستر فضای مجازی به د أکثربافتهای فرسوده شهر اصفهان با ترکیب درهمتنیدهای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی مواجه میباشند؛ که بازآفرینی شهری با بهکارگیری ابزار مقتدرسازی اجتماع منسجم و ارتقا مشارکت فعال شهروندان در راستای حل این مشکلات گام برمیدارد. این فرایند در بستر فضای مجازی به دنبال تسهیل برقراری ارتباط شهروندان و مسئولان؛ مقتدرسازی الکترونیکی معرفی میشود. یکی از روشهای پیادهسازی فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در فضای مجازی استفاده از روش مهندسی نیازمندیها هست که بر پایه شناسایی نیازمندیها و تحلیل آن، کاربران سیستم و فعالیتهای آنها معرفی میشود. این پژوهش باهدف دستیابی به تحلیل نیازمندیها کاربران و فعالیتهای آنان را در راستای تحقق فرایند مقتدرسازی الکترونیکی بر پایۀ نمودار مورداستفاده (Use Case) تدوینشده است. بر این اساس این مقاله یک پژوهش با ویژگیهای چون استقرایی،کاربردی و توصیفی- تحلیلی استوار است که با بهکارگیری روش هیئتمنصفه و روش تحلیل محتوی با استفاده از نرمافزارAtlas ti نیازمندیهای سیستم تعیین میشود. تحلیل نیازمندیها نشان میدهد کاربران سیستم فرایند مقتدرسازی الکترونیکی شامل ساکنان بافتهای فرسوده شهر اصفهان، کارشناس تسهیلگر، کارشناس فنی و کارشناس مربی، مسئول، میباشند و فعالیتهای هر یک بر پایه فرایند مقتدرسازی و نیازمندیها در نرمافزار Visual Paradigm بهصورت نمودار مورد استفاده (use case)؛ بهعنوان زبان مدلسازی یکپارچه (UML) نمایش داده میشود. نمودارهای مورداستفاده نمایشی از چگونگی ارتباط بین کاربر و فعالیتها در سیستم چرخهای فرایند مقتدرسازی الکترونیکی برای ساکنان بافتهای فرسوده شهری اصفهان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
358 - تحلیل کیفیت زندگی شهری در بافت فرسوده مطالعه موردی: منطقه 9 شهر تهران
سعید ملکی جواد زارعی سحر نصیری قلعهبینانواع برنامهریزیها ابعاد و جنبههای مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار داده؛ بنحوی که از 1960 تحت تأثیر نیازها و آگاهیهای جدید، مفاهیم اجتماعی نوینی از قبیل رفاه اجتماعی، کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی و کیفیت محیط در قلمرو برنامهریزی و توسعه اجتماعی مطرح شد. همچین اهمیت و ن أکثرانواع برنامهریزیها ابعاد و جنبههای مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار داده؛ بنحوی که از 1960 تحت تأثیر نیازها و آگاهیهای جدید، مفاهیم اجتماعی نوینی از قبیل رفاه اجتماعی، کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی و کیفیت محیط در قلمرو برنامهریزی و توسعه اجتماعی مطرح شد. همچین اهمیت و نقش کیفیت زندگی شهری در سایر جنبههای زندگی، ماهیت ویژهای پیدا کرده و نقش فزایندهای در سلامت محیط سکونتی شهری به عنوان مهمترین سکونتگاه انسانی ایفا میکند. هدف پژوهش حاضر سنجش کیفیت زندگی شهری در قلمرو بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران و با انگیزه ارایه یک الگو به منظور ارزیابی کیفیت زندگی و شناخت مؤلفههای مؤثر بر آن میباشدکه سعی بر آن دارد با توصیف و تبیین مفهوم کیفیت زندگی و بافت فرسوده، شاخصهای تأثیرگذار بر آن، نحوه ارتباط این شاخصها و نحوه سنجش آنها را در بافت فرسوده شهری بررسی نماید. بنابراین مبنای سنجش کیفیت زندگی در بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران، میزان رضایتمندی ساکنین آن از کیفیت زندگی شهری میباشد. این تحقیق با رویکرد توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر دادههای پرسشنامهای است که به روش پیمایشی صورت گرفته است. در واقع با بررسی ادبیات تحقیق و متون مرتبط با کیفیت زندگی معیارهای مورد نظر استخراج گردید (شیوهی استقرایی) و سپس با استفاده از شیوهی پیمایشی (توزیع پرسشنامه) ابعاد رضایتمندی از زندگی از منظر ساکنین جمعآوری و با استفاده از تکنیکهای تحلیلی spss و ,amos سنجیده شد. نتایج مبین این مطلب است که وضعیت رضایت از ویژگیهای کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی معنادار بوده و نشان از کیفیت پایین در این شاخصها دارد. بنحوی که عامل حمل و نقل، مسکن، حکمروایی شهری و دسترسی تفریحی بیشترین تاثیر را در میزان رضایتمندی از زندگی در بافت فرسوده منطقه 9 شهر تهران را دارا میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
359 - برنامه ریزی استراتژیک جهت ساماندهی بافت فرسوده شهر ورزنه
مهدی مومنی حسن بیک محمدی مهرآرا تکبیریشهرها نیز مانند موجودات زنده‌ای هستند که رشد و زوال را تجربه می‌کنند. اگر عوامل منفی نظم و سازمان فضایی آنهارا برهم زنند فرایند زوال آنها تسریع خواهد شد. بنابراین شهرهای کهن و باستانی ایران،که دارای هویت ویژه‌ای هستند ودارای بافت‌های قدیمی با ارزش و أکثرشهرها نیز مانند موجودات زنده‌ای هستند که رشد و زوال را تجربه می‌کنند. اگر عوامل منفی نظم و سازمان فضایی آنهارا برهم زنند فرایند زوال آنها تسریع خواهد شد. بنابراین شهرهای کهن و باستانی ایران،که دارای هویت ویژه‌ای هستند ودارای بافت‌های قدیمی با ارزش و تاریخی‌اند در معرض زوال و فرسودگی هستند .شهر ورزنه به عنوان یکی از شهرهای قدیمی ایران در معرض خطر نابودی و فرسودگی قرار دارد .این پژوهش به ارزیابی ساختار فیزیکی قدیم با تمرکز بر روش‌های توصیفی – تحلیلی پرداخته است که با به کارگیری تکنیک swot به شناسایی عوامل منفی و مثبت در بافت قدیم شهر ورزنه تلاش نمود تا به ارائه برنامه‌ریزی استراتژیک برای نوسازی و بهسازی این بافت بپردازد .نتایج تحقیق نشان داد که بافت مورد نظربا کمبود زیرساخت‌های فیزیکی مواجه است که خود نیازمند اقدامات فوری برای تجدید حیات شهری است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
360 - نقش شاخص های اجتماعی و کالبدی بر کیفیت زندگی در بافت های شهری(مطالعه موردی : محلات شهری زنجان)
اسماعیل دویران سعید غلامی مهرداد دانش دوستمفهوم کیفیت زندگی دارای کاربردهای فراوانی است،اما ارائه تعریف روشن وجامع از آن دشوار است،به همین دلیل این واژه همچنان در ادبیات علمی مختلف دچار ابهام است. این پژوهش می کوشد چارچوب مفهومی برای کیفیت زندگی با تاکید بر معیارهای کالبدی آن در مقیاس خرد شهری (محله) ایجاد نمای أکثرمفهوم کیفیت زندگی دارای کاربردهای فراوانی است،اما ارائه تعریف روشن وجامع از آن دشوار است،به همین دلیل این واژه همچنان در ادبیات علمی مختلف دچار ابهام است. این پژوهش می کوشد چارچوب مفهومی برای کیفیت زندگی با تاکید بر معیارهای کالبدی آن در مقیاس خرد شهری (محله) ایجاد نماید. روش تحقیق در پژوهش حاضر روش فرضی- استنتاجی بوده که به شیوه کتابخانه ای ومیدانی جمع آوری اطلاعات صورت گرفته وبا بکار بردن مدل فرایند تحلیل سلسه مراتبی(AHP) واستفاده از نرم افزار SPSSو Expert choiceبه تجزیه وتحلیل داده هاپرداخته شد.نتایج حاصل از مطالعه سه بافت مختلف شهری( بافت اسکان غیر رسمی ،بافت فرسوده و بافت برنامه ریزی شده) شهر زنجان نشان می دهد که محلات برنامه ریزی شده از نظر شاخص های کالبدی فرمال اجتماعی در مقایسه با دو بافت دیگر از وضعیت مناسبی برخوردار می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
361 - تحلیلی بر توسعه الگوی پیادهمداری در فضاهای گردشگری شهری نمونه: بافت تاریخی- فرهنگی شیراز
رحیم حیدری چیانه میثم صفرپور مهدی بلواسی فاطمه بلوچ امدادیبافتهای باارزش تاریخی جدای از رسالت خود در بازشناسی هویت شهری، نهتنها بهعنوان فضای کسبوکار، بلکه از جذابترین مقاصد گردشگری شهرها نیز به شمار میروند. این گنجینههای باارزش در کلانشهرهای جهان سوم معمولاً در دوره مدرنیسم به مناطق پرتراکم و گرههای ترافیکی تبدیلشده أکثربافتهای باارزش تاریخی جدای از رسالت خود در بازشناسی هویت شهری، نهتنها بهعنوان فضای کسبوکار، بلکه از جذابترین مقاصد گردشگری شهرها نیز به شمار میروند. این گنجینههای باارزش در کلانشهرهای جهان سوم معمولاً در دوره مدرنیسم به مناطق پرتراکم و گرههای ترافیکی تبدیلشده و چالشهای حاصله از این روند منجر به منزوی شدن آنها و نیز هویت اصلی شهر گردیده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی پهنههای مستعد گردشگری برای توسعه الگوی دسترسی پیاده در بافت تاریخی فرهنگی کلانشهر شیراز میباشد. روش تحقیق حاضر، اسنادی و میدانی بوده و دادههای اولیه بهصورت پیمایشی از طریق پرسشنامه تهیه و استخراج گردیدهاند. یافتهها نشان میدهند بااینکه نزدیک به 80 درصد گردشگران از وضعیت ترافیکی شیراز ناراضیاند، میزان رضایتمندی آنها از نحوه دسترسی به جاذبههای خارج از بافت تاریخی فرهنگی شیراز بیشتر از داخل این بافت بوده است. آنها چالشهای مربوط به مسیرهای منتهی به جاذبهها (30 درصد) و نیز ماهیت بافت تاریخی شهر (26 درصد) را مهمترین دلایل وضعیت مذکور میدانند. مقاله حاضر، با استفاده از AHP و GIS و نیز معیارهای مکانیابی، پهنهها و مسیرهای مستعد برای توسعه محورهای پیاده را انتخاب نموده و در نهایت به ارائه نتیجهگیری و پیشنهادها انجامیده است. با توجه به مطالعات و تجزیهوتحلیلهای صورت گرفته، پهنه مناسب جهت انتخاب مسیرهای پیاده گردشگری حدفاصل بین شاهچراغ و علاءالدین حسین و کوچههای فرعی منشعب از آنها انتخاب شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
362 - تحلیل بافت فرسوده مسکونی منطقه 7 شهر اصفهان و راهکارهای ساماندهی آن
نفیسه روحانیبافت فرسوده یکی از موارد مطرح در بسیاری از شهرهای ایران است که هرکدام متناسب با شرایط انسانی و طبیعی خود نیازمند مداخله و اصلاح میباشد.منطقه 7 اصفهان در قسمت شمال این شهر واقع شده است و این منطقه با مساحت 2857 هکتار ،حدود 6درصد از مساحت شهر اصفهان و حدود94/187هکتار باف أکثربافت فرسوده یکی از موارد مطرح در بسیاری از شهرهای ایران است که هرکدام متناسب با شرایط انسانی و طبیعی خود نیازمند مداخله و اصلاح میباشد.منطقه 7 اصفهان در قسمت شمال این شهر واقع شده است و این منطقه با مساحت 2857 هکتار ،حدود 6درصد از مساحت شهر اصفهان و حدود94/187هکتار بافت فرسوده را به خود اختصاص داده است، بافت فرسوده منطقه 7 از گونهی بافت فرسوده با پیشینه شهری میباشد. دراین مقاله مسائل و مشکلات موجود در بافت فرسوده و عوامل مؤثر بر تخریب آن مورد بررسی قرارگرفته است جامعه آماری مورد مطالعه ساکنان بافت فرسوده منطقه 7 میباشد، حجم نمونه از طریق فرمول کوکران محاسبه شده است، 319پرسشنامه در بین افراد توزیع گردید و بابکارگیریازنرمافزار SPSSآمارتوصیفیواستنباطیموردتجزیهوتحلیلقرارگرفتهاست و برای تحلیلهای استنباطی از روش آماری t تست تک گروهی استفاده شده است. برخی نتایج بدست آمده بیانگرآن است که کهکمبودامکانات وخدماتشهری،تأسیساتزیربنایی در بافت فرسوده از یک طرف و ازطرفدیگروضعیتاجتماعی اقتصادیساکنانبافت از جمله (درآمد کم ساکنان و نرخ بالای بیکاری، بالا بودن افراد مهاجر جویای کار در محدوده)، سببشدهتاروندبهسازیونوسازیدرونبافتکندشود. نتایج نشان میدهد ساکنین منطقه پایین بودن توان مالی خود را مهمترین عامل در عدم نوسازی مسکن خود میدانند. در این مقاله بابهکارگیریازتکنیک SWOTبه شناساییعواملداخلی و خارجی پرداخته وراهکارهایی جهت استفاده از فرصتها برای غلبه بر نقاط ضعف منطقه پیشنهاد گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
363 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری (مطالعه ی موردی: بافت فرسوده شهر آمل)
امیر حسین خادمی دکترعیسی جوکار سرهنگیکیفیت زندگی شهری یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف به شمار می رود که دارای مؤلفه های چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی می باشد. توجه به این شاخص در شهرها بدلیل نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زی أکثرکیفیت زندگی شهری یکی از مهمترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف به شمار می رود که دارای مؤلفه های چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی می باشد. توجه به این شاخص در شهرها بدلیل نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها فزونی یافته است. در شهرهای کشور، بافت های فرسوده از جمله مناطق شهری می باشند که آهنگ تحولات کالبدی و رونق اقتصادی- اجتماعی آنها با سایر نقاط شهری مطابقت نداشته و سطح کیفی زندگی در آنها به سبب فرسودگی تنزل چشمگیر می یابد. بافت فرسوده شهر آمل نیز که هسته اولیه و خواستگاه شهر را شامل می گردد، از جنبه های گوناگون کیفیت زندگی از جمله کیفیت محیطی، اقتصادی و سلامت اجتماعی چهره ای متفاوت نسبت به سطح شهر را به نمایش گذارده است. از اینرو هدف از این تحقیق پاسخ به پرسش اصلی تحقیق مبنی بر وضعیت شاخص کیفیت زندگی و تعیین نقاط قوت و ضعف هر یک از ابعاد سه گانه آن در بافت فرسوده شهر آمل بوده است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که در میان محلات 14 گانه این بافت و بر اساس جمعیت ساکن در هر محله توزیع گردیده است. جامعه آماری آن شامل350 خانوار در بافت فرسوده بوده که به شیوه تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شده اند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید که در نهایت به منظور تحلیل آمار گردآوری شده از نرم افزارSPSS و از روش های آماری از قبیل همبستگی اسپیرمن و آزمون کای اسکوئر استفاده گردید. نتایج آزمون ها نشان می دهد که بافت فرسوده ی شهر به لحاظ شاخص کیفیت زندگی در زیر سطح متوسط قرار گرفته است و در این میان شهروندان از وضعیت اقتصادی نسبت به سایر مؤلفه ها ابراز نارضایتی بیشتری نموده اند. در میان محلات نیز محله پایین بازار در زمینه سلامت اجتماعی، محله نیاکی در زمینه کالبدی و محله چاکسر در زمینه اقتصادی وضعیت نامساعد تری نسبت به سایر محلات این بافت نشان داده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
364 - پهنه بندی و اولویت بندی بافت حوزه 6 شهر کرمان در برابر زلزله با استفاده از تکنیک های سنجش از دور
مریم نوحه سرا ملیحه ذاکریان سید علی المدرسی مصطفی خبازی محمد حسین سراییامروزه آسیبپذیری شهرها و به خصوص بافتهای قدیمی و فرسوده در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. طبق گزارش سازمان ملل در سال 2003 میلادی کشور ایران در بین کشورهای جهان رتبه نخست را در تعداد زلزلههای با شدت 5.5 ریشتری دارد و جز أکثرامروزه آسیبپذیری شهرها و به خصوص بافتهای قدیمی و فرسوده در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. طبق گزارش سازمان ملل در سال 2003 میلادی کشور ایران در بین کشورهای جهان رتبه نخست را در تعداد زلزلههای با شدت 5.5 ریشتری دارد و جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزلهخیز دنیا است، کمربند زلزله 90 درصد از خاک کشور ما را دربرگرفته است و در این میان شهر کرمان به لحاظ قـرارگیـری در زون تکتونیکی ایران مرکزی و دارا بودن گسلها و شکستگیهای بزرگ و عمیق از نظر زمینشناختی میتوانـد منشاء بحرانهای عظیم، خسارات و تلفات شدید باشد؛ لذا در این پژوهش ابتدا با استفاده از تصاویر ماهوارهای ASTER سال 2007 به شناسایی بافتهای فرسوده شهر کرمان با استفاده از SVM پرداخته شد.در این بررسی با ضریب کاپای 76 درصد برای تمامی طبقات تعیین شده و ضریب کاپای 59 درصد بافت فرسوده شهر کرمان شناسایی گردید. نتایج نشان داد که روش طبقهبندی ماشین-بردار پشتیبان توانایی تشخیص نزدیک به 75 درصد از بافت فرسوده محدوده را دارا می باشد و روش SVMدر شناسایی حوزه شِش بافت فرسوده شهری بسیار مناسب عمل کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
365 - ارزیابی دقت شبکه عصبی مصنوعی بازگشتی نارکس در پیش بینی بارش روزانه در استان کرمان
کمال امیدوار معصومه نبوی زاده میثم ثمره قاسمبارش یکی از پارامترهای مهم اقلیمشناسی و سایر علوم جوّی که از اهمیّ تّ والای یّ در حیاتبشر برخوردار است. در سالهای اخیر، سیل و خشکسالی خسار های فراوانی را در بس یّاریاز مناطق جهان در پی داشته است. پیش بینی بارش در مدیریت و هشدار این معضلا نق شّمهمی بر عهده دارد. امروزه ش أکثربارش یکی از پارامترهای مهم اقلیمشناسی و سایر علوم جوّی که از اهمیّ تّ والای یّ در حیاتبشر برخوردار است. در سالهای اخیر، سیل و خشکسالی خسار های فراوانی را در بس یّاریاز مناطق جهان در پی داشته است. پیش بینی بارش در مدیریت و هشدار این معضلا نق شّمهمی بر عهده دارد. امروزه شبکههای عصبی مصنوعی از جمله روشهای نوین م یّباش دّ ک هّبرای تخمین و پیشبینی پارامترها با استفاده از ارتباط ذاتی بین دادهه اّ توس عّه یافت هّ اس تّ.هدف این پژوهش، ارزیابی دقت شبکه عصبی بازگشتی نارکس در پیش بین یّ ب اّرش روزان هّمیباشد که با استفاده از آمار روزانۀ هواشناسی ایستگاههای کرمان، بافت و میانده جیرفت، طی7393 (، میباشد به منظور مقایسه به آموزش شبکههای - دوره مشترک آماری 11 ساله ) 1171عصبی مصنوعی با ساختار پرسپترون چند لایه و شبکه عصبی بازگشتی نارکس پرداخت هّ ش دّ.عوامل اقلیمی مؤثر در بارش به عنوان ورودیهای شبکههای عصبی مصنوعی و بارش روزانه بهو ض رّی )MSE( عنوان خروجی شبکه در نظر گرفته شد. آم اّره اّی می اّنگین مرب ه اّ خط اّبه منظور ارزیابی روشهای بکار برده شده، استفاده گردید. نتایج نشان داد ک هّ ،)R( همبستگیمدل ترکیبی 41 ، بر پایه قانون آموزش لونبرگ م اّرکوا و ت اّب مک رّک س یّگموبید ب اّ هم هّپارامترهای هواشناسی در هر سه ایس تّگاه از دقّ تّ قاب لّ قب وّلی برخ وّردار اس تّ. همچن یّنمشخص شد که مدلهای مطلوب شبکه عصبی مصنوعی در یالت تغییرا افزایشی نسبت ب هّرطوبت نسبی، دارا ی بیشترین یساسیّت هستند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
366 - استفاده از تصاویر ماهواره ای Aster و تکنیک SVM در پهنه بندی و اولویت بندی بافت فرسوده شهری در برابر زلزله ( نمونه موردی حوزه 5 شهر کرمان)
مریم نوحه سرا ملیحه ذاکریان سید علی المدرسی مصطفی خبازی محمد حسین سراییکشور ایران جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است. شهر کرمان نیز بعنوان مرکز پهناورترین استان کشور با دارا بودن بافت فرسوده شهری فراوان از این قاعده مستثنی نیست. شهر کرمان در حاشیه شمالی دشت کرمان بهصورت یک فروزمین(گرابن) فشاری همراه با گسل های متعدد در مرز أکثرکشور ایران جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است. شهر کرمان نیز بعنوان مرکز پهناورترین استان کشور با دارا بودن بافت فرسوده شهری فراوان از این قاعده مستثنی نیست. شهر کرمان در حاشیه شمالی دشت کرمان بهصورت یک فروزمین(گرابن) فشاری همراه با گسل های متعدد در مرز کوه و دشت و مناطق نزدیک شهر قرار گرفته است که برخی از آنها می توانند موجب بروز زلزله هایی حتی قوی تر از 7 ریشتر شوند. از سوی دیگر بافت فرسوده شهری نیز مزید برعلت شده است. امروزه آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ای ASTER سال 2007 به شناسایی بافت های فرسوده شهر کرمان با استفاده از SVM پرداخته شد. در این بررسی با ضریب کاپای 76 درصد برای تمامی طبقات تعیین شده و ضریب کاپای 59 درصد بافت فرسوده شهر کرمان شناسایی گردید. نتایج نشان داد که روش طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان توانایی تشخیص نزدیک به 45 درصد از بافت فرسوده محدوده را دارا بوده است. این شناسایی نشان داد که روش ماشین بردار پشتیبان در شناسایی حوزه پنج بافت فرسوده شهری نتوانسته چندان مناسب عمل کند در نتیجه، با بررسی میدانی و تطبیق تصاویرگوگل ارث منطقه با نقاط کنترلی موجود در بافت فرسوده مشخص گردید به دلیل وجود زمین های بایر زیاد در این حوزه و شباهت طیفی زمین بایر با بافت فرسوده، روش ماشین بردار پشتیبان نتوانسته شناسایی مناسبی را ارائه دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
367 - تحلیل تأثیر زیستمحیطی عملکرد شهرداری اردبیل در توسعه پایدار بافتهای تاریخی به منظور حفظ اکوسیستم های طبیعی
بهنام جودی مرضیه موغلی احمد غلی خرم بختبافت تاریخی شهری بخشی از تاریخ و حافظه یک شهر هستند. با توسعه شهرها و افزایش مشکلات زیستی محیطی در تمامی مناطق شهرها، بافت های تاریخی و اکوسیستم های طبیعی به دلیل ضعف در ارائه خدمات شهری با مشکلات زیست محیطی خاصی روبرو شده اند. بر این اساس رفتار شهروندی زیست محیطی به عن أکثربافت تاریخی شهری بخشی از تاریخ و حافظه یک شهر هستند. با توسعه شهرها و افزایش مشکلات زیستی محیطی در تمامی مناطق شهرها، بافت های تاریخی و اکوسیستم های طبیعی به دلیل ضعف در ارائه خدمات شهری با مشکلات زیست محیطی خاصی روبرو شده اند. بر این اساس رفتار شهروندی زیست محیطی به عنوان مفهومی تاثیرگذار بر کاهش مشکلات زیست محیطی در مناطق تاریخی شهری مورد توجه برنامه ریزان قرار گرفته است. هدف تحقیق حاضر تأثیر عملکرد شهرداری در توسعه پایدار بافت های تاریخی بر رفتار شهروندی زیست محیطی با تأکید بر اعتماد و دلبستگی مکانی و حفظ اکوسیستم های طبیعی اردبیل است. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است و برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامههای عملکرد شهرداری و رفتار شهروندی زیست محیطی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان بافت تاریخی شهر اردبیل بوده و حجم نمونه لازم با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر از ساکنان و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همچنین روایی، پایایی تجزیه و تحلیل داده ها با روش مدلسازی معادلات ساختاری در نرمافزار LISREL انجام شد. مطابق ضرایب مثبت به دست آمده ازاین مدل مقدار T برای روابط تحقیق بر اساس داده های این مدل که بیشتر از 96/1 بوده اند، تأثیر مثبت و معنی داری بر رفتارهای شهروندی زیست محیطی دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
368 - بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده منطقه ده تهران با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D
رسا صفایی نمین اردلان باقر خجسته سیدمحمدرضا شهابی رسول صفایی نمینامروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و أکثرامروزه بافت های فرسوده شهری منبع جرم و جنایت و ناامنی هستند و یکی از رویکرد هایی که برای کاهش خطرات موجود در این مکان ها به کار گرفته شده رویکرد CPTED می باشد. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرائم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و هوشمندانه مولفه های محیطی با بکارگیری بهینه محیط مصنوع در کاهش جرائم دانست که بطور موثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش سرمایه اجتماعی، تاثیر بسزایی دارد. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی چگونگی ارتقاء امنیت در فضاهای فرسوده با تاکید بر محیط زیست پایدار شهری با رویکرد C.P.T.E.D در منطقه ده تهران بوده است.پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. روش تحقیق: پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی با استفاده از منابع اسنادی و spss انجام شده است. جامعه آماری و محدوده مورد مطالعه نیز منطقه ده تهران می باشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد به کارگیری رویکرد cpted در طراحی شهری و فضاهای عمومی شهری موجبات افزایش امنیت اجتماعی در این فضاها را موجب شده و به تبع آن زمینه ارتقاء کیفیت زندگی را نیز در این فضاها برای ساکنان خود به ارمغان خواهد آورد. به این دلیل که احساس امنیت به عنوان امری ذهنی تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و روانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
369 - مطالعه درون شیشهای اثر اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگیهای رشدی و بیوشیمیایی سیبزمینی رقم آگریا (Solanum tuberosum cv. Agria )تحت تنش شوری
فرزانه فخیمی علیرضا مطلبی آذر فریبرز زارع نهندی نعمت سخندان بشیر غلامرضا گوهریتنش شوری، یک تنش محیطی است که رشد و نمو گیاهان و تولید محصولات کشاورزی از جمله سیب زمینی را در بیشتر نقاط جهان متاثر میسازد. این پژوهش با هدف بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات رشدی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشهای انجام شد. برای این من أکثرتنش شوری، یک تنش محیطی است که رشد و نمو گیاهان و تولید محصولات کشاورزی از جمله سیب زمینی را در بیشتر نقاط جهان متاثر میسازد. این پژوهش با هدف بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات رشدی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشهای انجام شد. برای این منظور، آزمایشی در قالب طرحهای کاملاً تصادفی با 8 تکرار در گروه باغبانی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد. عاملهای آزمایش، شامل شوری در دو سطح (صفر و 70 میلیمول بر لیتر کلرید سدیم)، اسید سالیسیلیک در چهار سطح (صفر، 1، 10 و 100 میلیمول بر لیتر) بود. نتایج نشان داد که استفاده از اسید سالیسیلیک توانسته است بهطور معنیداری اثرات شوری را کاهش دهد، با این وجود بالاترین طول گیاهچه در تیمار شوری در 10 میلی مول بر لیتر اسید سالیسیلیک مشاهده شد که حاکی از اثرات مثبت تیمار در کاهش اثرات منفی تنش شوری است، با اینحال غلظتهای بالاتر از 10 میلی مول بر لیتر نه تنها تاثیری در گیاهچه ها نداشته، حتی باعث اثرات منفی شدیدی نیز گردید. همچنین فعالیت ترکیبات و آنزیم های آنتیاکسیدان در تمام غلظت های بررسی شده اسید سالیسیلیک و تنش شوری نسبت به گیاه شاهد افزایش قابل توجهی نشان داد. بررسی نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که سیبزمینی رقم آگریا نسبتاً به شوری حساس بوده، به گونهای که کلیه صفات مورد بررسی در آزمایش تحت تأثیر اولین سطح شوری اعمال شده قرار گرفتند. همچنین کاربرد اسید سالیسیلیک با کمک به بهبود ویژگی های رشدی و بیوشیمیایی موجب افزایش تحمل این رقم در برابر تنش شوری گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
370 - تاثیر برخی تنظیم کننده های رشد گیاهی بر ریزازدیادی ارکیده (Phalaenopsis philippinensis) با استفاده از جوانه های ساقه گلزا
مهدی خورشیدیارکیده از معروف ترین و مهمترین گیاهان زینتی بوده و ارزش تجاری بالایی دارد. کشت بافت از مهمترین روشهای تکثیر آن محسوب می شود. هدف این تحقیق تعیین بهترین غلظت تنظیم کنندههای رشد بنزیل آمینو پورین (BAP) و ایندول بوتریک اسید (IBA) بر ریز ازدیادی ارکیده میباشد. از جوانه س أکثرارکیده از معروف ترین و مهمترین گیاهان زینتی بوده و ارزش تجاری بالایی دارد. کشت بافت از مهمترین روشهای تکثیر آن محسوب می شود. هدف این تحقیق تعیین بهترین غلظت تنظیم کنندههای رشد بنزیل آمینو پورین (BAP) و ایندول بوتریک اسید (IBA) بر ریز ازدیادی ارکیده میباشد. از جوانه ساقه گلزا در ارکیده فلانوپسیس (Phalaenopsis philippinensis) به عنوان ریز نمونه استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور BAP و IBA و در سه تکرار اجرا گردید. در بخش ساقه زایی فاکتور اول BAP در 4 سطح (0، 5/0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر) و IBA در 2 سطح (0 و 25/0میلیگرم در لیتر)، همچنین در بخش ریشهزایی فاکتور اول IBA در 4 سطح (0، 5/0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر) و BAP در 2 سطح (0 و 1/0 میلیگرم در لیتر) در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که بهترین عملکرد در ساقه زایی در غلظت 1 میلیگرم در لیتر BAP به همراه 25/0 میلیگرم در لیتر IBA به تعداد 27/12 ساقه به ازای هر ریز نمونه حاصل شد. کمترین تعداد ساقه نیز در شاهد مشاهده گردید. در ریشه زایی، بیشترین تعداد ریشه (33/4 عدد) و همچنین بیشترین طول ریشهها (67/8 سانتیمتر) در غلظت 1 میلیگرم در لیتر IBA به همراه 1/0 میلیگرم در لیتر BAP بدست آمد. همچنین نتایج نشان می دهد که ترکیب تنظیم کنندههای رشد با هم در مقایسه با کاربرد آنها به تنهایی، نتیجه را بهبود می بخشد. بنابراین نتایج در کل نشان داد که کشت بافت گیاهی روشی مناسب و بهینه در تکثیر انواع ارکیده می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
371 - بررسی اثر مقادیر گوناگون نیترات آمونیوم و نیترات پتاسیم بر تغییرات سلولی ـ تکوینی ریزغدههای گیاه سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) رقم اگریا در شرایط درون شیشهای
زهرا زارع علیرضا ایرانبخش مصطفی عبادیریزغده های سیبزمینی حاصل از کشت بافت جایگزین مناسبی برای غده های بذری است. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت های مختلف NH4NO3, KNO3 در محیطهای کشت در شیشه بر تغییرات سلولی تکوینی ریز غدههای حاصل از کشت بافت این گیاه در شرایط مذکور میباشد. در این پژوهش از محیطهای کشت ا أکثرریزغده های سیبزمینی حاصل از کشت بافت جایگزین مناسبی برای غده های بذری است. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت های مختلف NH4NO3, KNO3 در محیطهای کشت در شیشه بر تغییرات سلولی تکوینی ریز غدههای حاصل از کشت بافت این گیاه در شرایط مذکور میباشد. در این پژوهش از محیطهای کشت ازمایشگاهی جامدومایع به منظور تهیه گیاهچه استریل والقای ریزغده زایی استفاده شد. در محیط های القاء ریزغده زایی غلظت هر یک از ترکیبات NH4NO3, KNO3، 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 برابر حد تعیین شده در محیط کشت در نظر گرفته شد. ریزغده زایی رقم آگریا درتناوب نوری صورت پذیرفت. تاریکی دائمی اثر بازدارنده بر ریزغده زایی دارد. به منظور بررسیهای تکوینی و تشریحی ریز غدهها در پایان مدت القا، ابعاد آنها در محور طولی و عرضی و پس از مقطعگیری میکروسکپی از آنها، تغییرات تعداد سلولها و تغییرات ابعاد سلول هاومحتوای نشاسته بر مبنای سلولهای بافت پارانشیم پوست و مغز سنجیده شد. بر همین مبنا با نتایج آماری معنی دارمشخص شد در غلظتهای مختلف NH4NO3 بیشترین تعداد ردیفهای سلولی متعلق به غلظت نیم تا برابر استانداردمحیط کشت بود. و از نظر تعداد دانههای نشاسته غلظت برابر استانداردتا 5/1برابر آن بیشترین مقدار را نشان دادند. غلظتهای مختلف این ترکیب بر تغییر ابعاد سلولها اختلافات معنی دار ی نشان ندادند. در گروه KNO3، با نتایج آماری معنی دار غلظت 5/1 برابر استاندارد بیشترین تعداد ردیفهای سلولی، ابعاد سلول و همچنین بیشترین محتوی نشاسته را نشان دادند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
372 - مطالعه تغییرات کمی وکیفی کالوس گیاه Stevia rebaudiana Bertoni. تحت تاثیر کاربرد سالیسیلیک اسید و شوری در شرایط کشت جامد و مایع
عظیم قاسم نژاد مارال سلملیان کامبیز مشایخیتحقیق حاضر به منظور بررسی اثر ایلیسیتور های شوری و سالیسیلیک اسید در محیط کشت جامد و مایع بر برخی از پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی کالوس گیاه استویا، از جمله وزن تر، خشک و رنگدانه های درونی با استفاده از روش پیشنهادی بارنس، میزان مهار رادیکال آزاد با استفاده از DPPH، ق أکثرتحقیق حاضر به منظور بررسی اثر ایلیسیتور های شوری و سالیسیلیک اسید در محیط کشت جامد و مایع بر برخی از پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی کالوس گیاه استویا، از جمله وزن تر، خشک و رنگدانه های درونی با استفاده از روش پیشنهادی بارنس، میزان مهار رادیکال آزاد با استفاده از DPPH، قند کل با استفاده از آنترون و قند احیاء به روش مایلر انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی با دو غلظت سالیسیلیک اسید (صفر و 100 میکرومولار) و دو غلظت شوری (صفر و 50 میلیمولار) در محیط های کشت جامد و مایع حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر BA و 1 میلی گرم در لیتر NAA در 4 تکرار انجام شد. آنالیز نتایج با استفاده از نرمافزار SAS, V 9.2صورت گرفت. ایلیسیتور های مورد استفاده و محیط کشت و اثر متقابل این تیمار ها اثر معنی داری بر صفات کمی و کیفی داشتند. وزن تر کالوس تحت تاثیر شوری و سالیسیلیک اسید نسبت به شاهد کاهش یافت. در مقابل وزن خشک در تیمار توأم شوری و سالیسیلیک اسید نسبت به شوری افزایش معنی داری نشان داد. رنگدانه های درونی در تیمار ها به نسبت شاهد افزایش یافت. بیشترین توانمندی مهار رادیکال آزاد در تیمار سالیسیلیک اسید با غلظت 100 میکرومولار و محیط کشت مایع دیده شد. تغییرات قند کل در محیط کشت مایع حاوی 50 میلی مولار شوری در مقایسه با سایر تیمار ها افزایشی بود. در مقابل مقدار قند احیاء در تیمار سالیسیلیک اسید و محیط کشت جامد افزایش معنیداری نسبت به سایر تیمارها داشت. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد در کشت استویا، در صورت تمایل به تولید متابولیت در شرایط درون شیشهای، بهتر است که از سیستم کشت مایع استفاده گردد و این در حالی است که کشت کالوس با هدف تولید بیومس در سیستم کشت جامد توصیه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
373 - بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد بر کالوسزائی گیاه داروئی Momordica charantia L.
رقیه اصغرزاده حسین مرادی قربانعلی نعمت زاده علی قنبریگیاه داروئی خربزه تلخ (Momordica charantia L.) متعلق یه تیره کدو، گیاهی گرمسیری، چند ساله و سرشار از آهن، فسفر و ویتامین Aو C است. با توجه به اهمیت اقتصادی و نیز محدود بودن این گونه گیاهی در ایران، روش کشت بافت علاوه بر زمینه پایهریزی تحقیقات مولکولی، راه مناسبی برای ت أکثرگیاه داروئی خربزه تلخ (Momordica charantia L.) متعلق یه تیره کدو، گیاهی گرمسیری، چند ساله و سرشار از آهن، فسفر و ویتامین Aو C است. با توجه به اهمیت اقتصادی و نیز محدود بودن این گونه گیاهی در ایران، روش کشت بافت علاوه بر زمینه پایهریزی تحقیقات مولکولی، راه مناسبی برای تولید و تکثیر تجاری آن میباشد. در این تحقیق بذرهای گیاه از منطقه زابل در سال 1392 جمعآوری و آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل ریزنمونه (برگ، میانگره، گره با میانگره)، در سطوح مختلف توفوردی (2,4-D) با غلظتهای صفر، 25/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر و بنزیل آدنین (BA) با غلظتهای 25/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) با سه تکرار اجرا شد. پس از گذشت سه ماه بهترتیب : طول، عرض، ارتفاع، درصد کالوسزایی، رنگ کالوس، وزنتر و خشک آن اندازهگیری شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که در تمامی صفات اندازهگیری شده غلظتهای مختلف هورمونهای BA, 2, 4-D و نوع ریزنمونه و اثر متقابل آنها اختلاف معنیداری در سطح احتمال یک درصد داشتند. بهطوریکه بیشترین عرض، طول، وزن تر و خشک کالوس در ترکیب تیماری (mg/l 1) BA به همراه (mg/l 25/0) 2,4-D مشاهده گردید و برهمکنش هورمون (5/0 mg/l) BA و (۲۵/۰ mg/l) 2,4-D بر روی ریزنمونه برگ نسبت به سایر فاکتورها اثر بهتری بر ارتفاع کالوس داشتهاند. همچنین تمامی غلظتهای 2,4-D و BA در ریزنمونههای برگ، صد در صد کالوسزائی را بههمراه داشته و بیشترین کالوسهای تولید شده به رنگ سبز زرد بودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
374 - بررسی و مقایسه ماده مؤثره اپی گالوکاتچین گالات در کالوس حاصل از کشت بافت گیاه دارویی (Camellia sinensis (L.) Kuntze) به روش نوین استخراج با پلیمر قالب مولکولی (MIP)
آذرم موحدی مازیار احمدی گلسفیدی مهدی علیزادهبه دلیل اهمیت اپی گالو کاتچین گالات EGCG” “در گیاه چای در صنایع دارویی و غذایی، به بررسی و مقایسه میزان EGCG در عصاره برگ جوان (دوبرگی) و مسن و کالوس گیاه پرداخته و اقدام به جداسازی و اندازهگیری EGCG در عصاره کالوس به روش پلیمر قالب مولکولی MIP در سال 1397د أکثربه دلیل اهمیت اپی گالو کاتچین گالات EGCG” “در گیاه چای در صنایع دارویی و غذایی، به بررسی و مقایسه میزان EGCG در عصاره برگ جوان (دوبرگی) و مسن و کالوس گیاه پرداخته و اقدام به جداسازی و اندازهگیری EGCG در عصاره کالوس به روش پلیمر قالب مولکولی MIP در سال 1397در داروسازی گیاه اسانس شد. جهت تولید و تحریک کالزایی، کالوس گیاه چای برداشت شده از منطقه غرب مازندران در محیطهای کشت MS، SH و WPM با مقادیر مختلف از هورمونهای گیاهی کشت شد. برگ و کالوس با متانول 70 درصد به روش ماسراسیون عصاره-گیری شدند. برای خالص سازی EGCG از عصاره کالوس، مقدار نانولولهی چند دیواره و عاملدار کربن (MWCNTs) در محدودهی 10-1 میلیگرم، در ساخت CNTs-MIP بررسی و بهینه شد. EGCG در عصاره کالوس با CNTs-MIP ، استخراج و میزان آن با کروماتوگرافی فاز مایع تعیین شد. بیشترین حجم کالوس در محیط WPM و بیشترین میزان EGCG در محیط SH با غلظت بهینه از هورمونهای BA (2 mg/L), 2,4-D (0.5 mg/L)، مشاهده شد. افزودن 8 میلیگرم از MWCNTs به ساختار پلیمر، میزان بیشتری از EGCG را استخراج نمود. EGCG در برگ جوان و مسن و کالوس گیاه به ترتیب 34/37، 19/7، 13/0 میلیگرم در گرم میباشد. میزان EGCG در کالوس با استفاده از CNTs-MIP، 91/0 میلیگرم در گرم محاسبه شد. با وجود مقدار کم EGCG در کالوس، با استفاده از CNTs-MIP مقدار این ماده با ضریب تغلیظ 8 برابری قابل اندازهگیری و بیانگر کارایی این تکنیک می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
375 - بررسی فیتوشیمیایی و اثر ضد میکروبی عصارۀ گیاه دارویی Moringa oleifera Lam. تکثیر یافته از طریق کشت بافت
آسیه اسحاق زاده محبوبه طاهرخانیگیاه گز روغنی (Moringa oleifera Lam) یک درخت گرمسیری متعلق به خانوادۀ Moringaceae و دارای 14 گونه در آفریقا، ماداگاسکار، آسیای غربی و شبه قاره هند است. این تحقیق به بررسی فیتوشیمیایی و اثرات ضد میکروبی عصارۀ گیاه M. oleifera تکثیر یافته از طریق کشت درون شیشه ای در ایرا أکثرگیاه گز روغنی (Moringa oleifera Lam) یک درخت گرمسیری متعلق به خانوادۀ Moringaceae و دارای 14 گونه در آفریقا، ماداگاسکار، آسیای غربی و شبه قاره هند است. این تحقیق به بررسی فیتوشیمیایی و اثرات ضد میکروبی عصارۀ گیاه M. oleifera تکثیر یافته از طریق کشت درون شیشه ای در ایران می پردازد. در بهار سال 1395، با کشت بافت اثرات محیط را بر روی مقدار و میزان ترکیبات فیتوشیمیایی حذف کردیم و بدینصورت از توان و پتانسیل ژنتیکی گیاه آگاه شدیم. عصارۀ گیاه کشت بافتی به روش خیساندن در حلال، استخراج و نهایتاٌ ترکیب کوئرستین به عنوان یک فلاونوئید از طریق کروماتوگرافی ستونی و لایه نازک، استخراج، خالص سازی و سپس از طریق طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته و تکنیک مادون قرمز شناسایی و تعیین ساختار مولکولی گردید. همچنین اثر آنتی میکروبی عصارۀ تام این گیاه توسط خیساندن در سه حلال متانول، کلروفرم و اتیل استات علیه چهار سویه باکتریایی Staphylococcus aureus ،Bacillus subtilis ، Pseudomonas aeruginosa و Escherichia coli به روش چاهک پلیت در محیط مایع مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت حداقل غلظت مهار کنندگی رشد (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتری (MBC) برای سویه های مذکور تعیین گردید. بزرگترین هاله عدم رشد مربوط به عصارۀ متانولی و به میزان 20 میلی متر بدست آمد. مؤثرترین نتیجه با توجه به مقادیرMIC و MBC مربوط به تأثیر عصاره متانولی بر روی سویۀ E. coli با غلظت 40 mg/ml بدست آمد. در نتیجه عصارۀ گیاه M. oleifera منبع غنی از مواد آنتی اکسیدانی نظیر فلاونوئید ها و همچنین عصارۀ متانولی آن دارای خاصیت آنتی میکروبی قابل توجهی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
376 - مقایسه محتوای ترکیب ضد میگرنِ پارتنولید در نمونههای طبیعی و گیاهچههای کشت بافتی برخی از جمعیتهای گیاه دارویی Tanacetum parthenium L. در استانهای مختلف
ریحانه زندی علی سنبلی قاسم اقلیما حسن رضادوست محمد حسین میرجلیلیسسکویی ترپن لاکتون - پارتنولید در گیاه بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.) به عنوان مهمترین ماده موثره دارویی با اثرات ضدسرطانی، ضدالتهابی، ضد اسپاسم و بویژه ضد میگرن شناخته شده است. در این مطالعه محتوای پارتنولید در سرشاخههای گلدار برخی از جمعیت های طبیعی گیاه T. pa أکثرسسکویی ترپن لاکتون - پارتنولید در گیاه بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.) به عنوان مهمترین ماده موثره دارویی با اثرات ضدسرطانی، ضدالتهابی، ضد اسپاسم و بویژه ضد میگرن شناخته شده است. در این مطالعه محتوای پارتنولید در سرشاخههای گلدار برخی از جمعیت های طبیعی گیاه T. parthenium L. از رویشگاه های مختلف در استان های گیلان (ماسوله)، مازندران (چالوس)، قم (وِشنو) و تهران (آهار) که در مرحله گلدهی کامل جمعآوری شده بودند با گیاهچه های گل انگیزی شده آنها در شرایط درون شیشهای مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. گیاهچه های درون شیشهای با کشت بذر جمعیتهای مورد مطالعه بر روی محیط کشت موراشیگ و اسکوگ حاوی 100 میلی گرم بر لیتر کازئین هیدرولیز شده، 2 میلیگرم در لیتر سالیسیلیک اسید و 5 میلیگرم در لیتر بنزیلآمینوپورین تولید و گل انگیزی در آنها انجام شد. محتوای پارتنولید سرشاخه های گلدار همه نمونه ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر جمعیت و شرایط کشت و همچنین اثر متقابل آنها در سطح احتمال یک درصد بر محتوای پارتنولید معنیدار می باشد. محتوای این ترکیب در جمعیتهای وحشی از 007/0 ± 13/0 تا 113/0 ± 03/1 میلیگرم بر گرم وزن خشک و در گیاهچه های کشت بافتی از 011/0 ± 23/0 تا 148/0 ± 21/1 میلیگرم بر گرم وزن خشک متغیر بود. بیشترین و کمترین محتوای پارتنولید به ترتیب در جمعیت های قم (وشنو) و گیلان (ماسوله) مشاهده شد. محتوای پارتنولید برای تمامی جمعیتها در نمونههای کشت بافتی بیشتر از نمونههای طبیعی بود. یافته های این تحقیق می تواند برای تولید تجاری ترکیب دارویی پارتنولید در شرایط کنترل شده مورد توجه و بهره برداری قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
377 - تحلیل ساختارکالبدی بافتهای فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل)
رقیه فتحی سیروس شفقی حسن بیک محمدیدر پی تحول در شیوه زندگی، نیاز به خدمات گوناگون نیز افزایش یافته و جهت مطابقت با شرایط جدید و دست یابی به توسعه ای پایدار، ساماندهی بافت های فرسوده اهمیت بیشتری مییابد. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی کالبدی، فرهنگی- اجتماعی بافت فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری در أکثردر پی تحول در شیوه زندگی، نیاز به خدمات گوناگون نیز افزایش یافته و جهت مطابقت با شرایط جدید و دست یابی به توسعه ای پایدار، ساماندهی بافت های فرسوده اهمیت بیشتری مییابد. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی کالبدی، فرهنگی- اجتماعی بافت فرسوده شهری با رویکرد توسعه پایدار شهری در شهر آمل می باشد. از نظر قلمرو زمانی، مطالعه در این محدوده در سالهای1393و 1394 است. در این پژوهش کاربردی و توسعه ای از روش های توصیفی، اسنادی و همبستگی استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش نیز 304 نفر روسای خانوار در بافت فرسوده و 30 نفر کارشناسان مربوطه میباشد. به منظور گردآوری اطلاعات، از پرسشنامهها، نقشه محلات، منابع کتابخانهای و همچنین بازدید میدانی استفاده شده است. نتایج جمع آوری شده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSSو آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و از نتایج پرسشنامه کارشناسی در تکنیک SWOT بهره برده شده است. بنابراین با توجه به نتایج حاصله از تحقیق، الگوی پیشنهادی مداخله با تکیه بر توسعه پایدار شهری ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
378 - بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمدی شهری مورد مطالعه (منطقه 10 شهر تهران)
فرامرز هادوی احمد پوراحمد مهناز کشاورز اسماعیل علی اکبریبافتهای ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه باسایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخة تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارساییها درآمده اند. با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیتها و قا أکثربافتهای ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه باسایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخة تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارساییها درآمده اند. با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیتها و قابلیتهای نهفته بسیاری برای توسعه های آتی درون شهری برخوردار هستند. اما پرداختن به بافتهای ناکارآمد شهرها و برنامهریزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعیتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرایانه است.درسالهای اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این بافتها مطرح شده است.در این راستا رویکردبازآفرینی شهریگامی فراتر از مقاصد،آروزها ودستاوردهای نوسازی شهری،توسعه شهریوبهسازی شهری است و با درنظر گرفتن همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی،کالبدی و زیست محیطی به بافت، نگاهی جامع و یکپارچه وپایدار دارد.تحقیق حاضر با شناخت عوامل مؤثر بر ناکارآمدی بافتهای شهری و ارزیابی میزان پایداری و ناپایداری در منطقه 10 شهر تهران و با استفاده از تکنیک SWOT-QSPM به ارائه راهبردهایی جهت بازآفرینی پایدار بافت ناکارآمدپرداخته است.در بخش اول(تحقیق کیفی) دادههای تحقیق از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده و در بخش دوم(تحقیق کمی)از طریق روش پیمایشی جمعآوری شده وبا استفاده ازضریب آنتروپی و مدل SWOTمورد تحلیل قرارگرفته است.با توجه به اینکه عوامل متعددی در بازآفرینی پایدار بافتهای ناکارآمدشهری دخیل هستند.درادامه نتایج کمی تحقیق نیز نشان داد که این منطقه در وهله اول از لحاظ اقتصادی و درمرحله بعد از لحاظ ابعاد اجتماعی و زیست محیطی ناپایدار می باشد.ناپایداری ابعاد اقتصادی بافت هست که منجر به ناپایداری دیگر ابعاد بافت گردیده و درنهایت نمود خود را به صورت ناپایداری کالبدی نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
379 - مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله خیرآباد شهر بیرجند)
پگاه مریدسادات سجاد محمدیانبافتهای فرسوده و ناکارآمد در شهرها از مسائل بحرانی توسعه پایدار شهری است و نوسازی و بهسازی آنها برای دستیابی به جوامع پایدار مورد تاکید است. در این فرایند علاوه بر جنبه های محیطی- کالبدی، به ابعاد اقتصادی- اجتماعی ساکنین این بافتها توجه می شود. لذا عوامل انسانی و مشارکت أکثربافتهای فرسوده و ناکارآمد در شهرها از مسائل بحرانی توسعه پایدار شهری است و نوسازی و بهسازی آنها برای دستیابی به جوامع پایدار مورد تاکید است. در این فرایند علاوه بر جنبه های محیطی- کالبدی، به ابعاد اقتصادی- اجتماعی ساکنین این بافتها توجه می شود. لذا عوامل انسانی و مشارکت آنها در بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری بسیار اهمیت دارد و شناخت تمایلات مشارکتی و عوامل موثر بر ارتقا مشارکت ایشان ضروری است. بر این اساس هدف اصلی مطالعه حاضر بر پایه تبیین عوامل موثر بر مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله خیرآباد شهر بیرجند استوار گردید. این تحقیق پیمایشی با روش توصیفی-تحلیلی و ابزارگردآوری دادهها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، 1123خانوار ساکن درمحله خیرآباد بود. تعداد نمونه مبتنی بر فرمول کوکران 163خانوار تعیین گردید که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای توصیف دادهها از آمارههای میانگین و انحراف معیار استفاده شد. تحلیل داده ها با آزمونهای تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر انجام شد. مطابق یافته ها پاسخگویان بیشترین تمایل را به مشارکت در تصمیم گیری و کمترین گرایش را به مشارکت مالی دارند. مولفه های احساس تعلق، اعتماد و انسجام اجتماعی، دسترسی به خدمات، طرحها و اقدامات حمایتی و توسعه نهادی و ظرفیت سازی بر مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده تاثیر دارند. در این بین احساس تعلق به محل سکونت بیشترین تاثیرگذاری (0.533) را دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
380 - شاخص های استراتژی توسعه شهری و پهنه های فرسوده شهرهای میانی استان مازندران
یاسر قاسمی اسدالله دیوسالار پری شکری فیروزجاه مهناز کشاورزیکی از ارکان مهم و تعیینکننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاستگذاری و برنامهریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرس أکثریکی از ارکان مهم و تعیینکننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاستگذاری و برنامهریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرسوده، سبب پایداری توسعه در تمامی ابعاد زندگی شهری شود. در چند دههی گذشته عدم کفایت سیاستهای توسعه شهری متداول در زمینه ساماندهی بافت های فرسوده، ضرورت بکارگیری رویکرد نوینی چون استراتژی توسعه شهری را جهت احیا و بازآفرینی میطلبد. در این راستا هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل شاخص های استراتژی توسعه شهری در پهنه فرسوده مرکزی شهرهای میانی استان مازندران می باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع توصیفی– تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی و توسعه ای است. روش گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای و میدانی بوده که برای جمعآوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار spss شده و سپس با استفاده از آمارهای استنباطی و مدلهای آنتروپی و ساو مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتهاست. نتایج پژوهش حاکی ازآن است که پهنه مرکزی شهرهای موردمطالعه در برخورداری از شاخصهای استراتژی توسعه شهری از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. از میان شاخص های استراتژی توسعه شهری بیشترین میزان تحقق مربوط به شاخص قابل زندگی بودن با میانگین 2.39 و مقدار توزیع 10.89- و کمترین میزان تحقق مربوط به شاخص بانکی بودن با میانگین 2.24 و مقدار توزیع 12.26- می باشد. براساس مدلSaw بهلحاظ برخورداری از شاخصهای استراتژی توسعه شهری، شهر قائمشهر در مقایسه با دیگر شهرها از وضعیت بهتری برخوردار بوده و شهر بابل در رتبه آخر قرار گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
381 - بررسی و تحلیل سطح توسعه یافتگی نواحی روستایی با روش تحلیل عاملی (مطالعه موردی: دهستان وکیل آباد استان کرمان)
محمد صادق علیایی سمیه عزیزیمناطق روستایی به عنوان کوچک ترین واحد جغرافیایی و تفاوت های موجود در آن ها، با وجود همگنی ها برای توسعه روستایی قابل مطالعه و بررسی است. توسعه روستایی جزئی از برنامه های توسعه هر کشور است، یکی از ارکان توسعه جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های اقتصادی و اجتماع أکثرمناطق روستایی به عنوان کوچک ترین واحد جغرافیایی و تفاوت های موجود در آن ها، با وجود همگنی ها برای توسعه روستایی قابل مطالعه و بررسی است. توسعه روستایی جزئی از برنامه های توسعه هر کشور است، یکی از ارکان توسعه جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های اقتصادی و اجتماعی مناطق است و به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر توسعه در زمینه های مختلف است. با عنایت به مباحث مطرح شده، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی بررسی و تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاهای دهستان وکیل آباد با استفاده از روش تحلیل عاملی می باشد. 44 شاخص مورد استفاده در این پژوهش در سه بعد محیطی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی که با استفاده از روش تحلیل عاملی به 12 عامل معنی دار تقلیل یافته، طوری انتخاب شده اند که بر تمام جنبه های توسعة روستاهای دهستان وکیل آباد تأکید دارند. روش کار به صورت کمی بوده و حجم نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول کوکران310 نفرتعیین شده است. برای تحلیل از نرم افزارهای Excel ،Spss و برای ترسیم نقشه ها از ArcGis استفاده شده است. ﭘﺲ از ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ، ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن روستاهای دهستان وکیل آباد، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﻮﺳﻌﻪ یافتگی ﺗﻔﺎوت اﺳﺎﺳﻲ معنی داری وﺟﻮد دارد و اﻳﻦ روستاها قابل رﺗﺒﻪ بندی در سه گروه ﻫﺎ سطح توسعه یافتگی بالا، سطح توسعه یافتگی متوسط و سطح توسعه یافتگی پایین ﻫﺴﺘﻨﺪ. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
382 - بررسی منظر اجتماعی بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: کوی نهضت آباد کلانشهر اهواز)
بهروز شیری عباس معروف نژادبافت های ناکارآمد و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی شده اند. مسائل اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، فیزکی- کالبدی و زیست محیطی از اعم أکثربافت های ناکارآمد و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند. این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی شده اند. مسائل اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، فیزکی- کالبدی و زیست محیطی از اعم مشکلات این بافت ها است. از این رو، این پژوهش در قالب یک محله ی منتخب کلانشهر اهواز(محله ی نهضت آباد منطقه ی4 (فرآیند عملکرد بافت ناکارآمد شهری در چهارچوب رویکرد جامعه شناسی با نگاه ساماندهی و بازآفرینی شهری را براساس شاخص های اجتماعی مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری در این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران360 نفر محاسبه گردید و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده در بین ساکنان محله ی نهضت آباد توزیع شد. سپس برای تحلیل های آماری پرسشنامه ها از نرم افزار Spss و بر اساس آزمون T تک نمونه ای استفاده گردید. نتایج تحلیل نشان داد که مولفه ی توانمندسازی ساکنان و افزایش کیفیت زندگی آنها(عدم میزان رضایت از امنیت اجتماعی محله و عدم میزان رضایت از امکانات محله) به تشدید ناکارآمدی بافت افزوده و بی انگیزه شدن ساکنان را در احیاء آن سبب شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
383 - بافت فرسوده؛ فرصت یا تهدید مدیریت شهری (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر نهاوند)
مصطفی خزایی محمد تقی رضویانبهسازی و نوسازی در بافتهای فرسوده شهری از جمله چالشهای مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحالتوسعه میباشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها بهمنظور برنامهریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند أکثربهسازی و نوسازی در بافتهای فرسوده شهری از جمله چالشهای مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحالتوسعه میباشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها بهمنظور برنامهریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند با مساحت حدود 166 هکتار و متشکل از هفده محله از جمله این بافتها میباشد. محدوده مورد نظر، علیرغم وجود قابلیتهایی در زمینههای کالبدی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی - تاریخی، دارای نارساییهایی در زمینههای مذکور میباشد. در این پژوهش از روش تحلیلی SWOT در راستای سنجش وضعیت کلان بافت فرسوده شهر نهاوند بهره گرفته ایم. روش تحقیقی که در این مقاله استفاده شده است، روش توصیفی و تحلیلی است که با مطالعه اسنادی– کتابخانهای و مشاهدات میدانی از محدوده بافت صورت گرفته است. آنچه از نتایج این تحقیق حاصل شد بیان این مطلب بود که بافت فرسوده شهر نهاوند در پی بیتوجهی مسئولین و مدیران شهری بهصورت یک معضل و مسئله در شهر جلوه میکند و در زمینه های مختلف اجتماعی و اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شرایط نابسامانی را تجربه می کند، و مدیریت شهری نیز نگاه شایسته و عالمانهای(برنامه ریزی منسجم و کارآمدی) برای معضلات این بافت نداشته است. این در حالی است که با تغییر رویکرد مسئولین و مدیران شهری به این بافت با ارزش و تاریخی(نه بهعنوان تهدید بلکه بهعنوان فرصت)، میتوان ضمن مرتفع کردن معضلات موجود، در راستای استفاده بهینه از قابلیتهای وافر این مناطق در راستای توسعه همهجانبه شهر نهاوند گامهای اساسی برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
384 - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج منیره عمرانیبررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساختهشده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص میسازد و در تصمیمگیریهای نهایی بهمنظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیینکنندهای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه بهمنظور ارزیابی وضعیت فضای باز عموم أکثربررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساختهشده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص میسازد و در تصمیمگیریهای نهایی بهمنظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیینکنندهای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه بهمنظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساختهشده و تودهها انجامشده است. جهت تحلیل دادهها و بررسی کمی وضعیت بافت شهر ارومیه از روش Transect که عمدتاً در تحلیلهای اکولوژی منظر استفاده میشود بهره گرفتهشده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو پژوهش شهر ارومیه میباشد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در ترانسکت (T1)که از شمال غرب تا جنوب شرق شهر، فضاییهای ساختهشده بین قطعات 60تا 100 متراکم، نقضان فضاهای سبز به جزء در قطعات 80 تا100 و کمبود فضاهای باز به جزء در قطعات 34و 63 نمایان است. در ترانسکت (T2) که از غرب تا شرق شهر، قسمت غربی بالاترین تراکم اراضی ساختهشده و قسمت شرقی بالاترین تراکم اراضی کشاورزی و باغات را دارد در بخش مرکزی نیز بین قطعات 30تا80 نقضان شبکه معابر وجود دارد. در ترانسکت (T3) که از جنوب غرب تا شمال شرق شهر، تراکم فضاهای ساختهشده در مرکز شهر به 85 درصد افزایشیافته، نقضان شبکه معابر، کمبود اراضی کشاورزی و فضاهای سبز و باز بهویژه در بخش میانی ترانسکت ها 15تا76 نمایان است. در ترانسکت (T4) که از جنوب تا شمال شهر، تراکم فضاهای ساختهشده در بین قطعات بخش مرکزی 40 تا 60 افزایش یافته و کمبود فضاهای سبز و باز بهوضوح آشکار است. در یک جمعبندی کلی میتوان گفت سیمای شهر ارومیه متشکل از سه نوع بافت شامل؛ بافت مرکز متراکم با حداقل فضاهای باز و سبز و حداکثر ساختوساز، بافت حاشیه قسمت مرکزی که در آن از تراکم ساختوسازها تا حدودی کاسته شده، و بافت حاشیهای متشکل از اراضی ساخته نشده و بایر و باغات و اراضی کشاورزی است. بهاینترتیب از مرکز شهر به سمت طرفین از میزان سطوح ساختهشده کاسته می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
385 - بررسی تأثیرات تراکم شهری بر سیستم حمل و نقل درون شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ایلام)
رمضان کرمی مسلم رستمیراهبرد بلند مرتبهسازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهههای اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمدهت أکثرراهبرد بلند مرتبهسازی و توسعه فضایی در ارتفاع به عنوان محصول رشد جمعیت و همچنین کمبود زمین مناسب جهت ساخت و ساز دهههای اخیر در شهرهای جهان به ویژه شهرهای بزرگ رواج یافته است. در شهر ایلام مانند بیشتر شهرهای ایران هسته اصلی و مرکزی شهر در بافت قدیمی این شهر که عمدهترین مراکز سیاسی و تجاری را نیز شامل میشود قرار دارد. این بخش مرکزی شهر ایلام به علت ساختار شهری و پراکنش کاربریهای جاذب سفر که در این قسمت از شهر واقع شده، حجم زیادی از جابجاییهایی سطح شهر را به خود اختصاص داده است. در این پژوهش سعی گردیده است با تحلیلی علمی و مبتنی بر دانش، اثرات کارکردی تراکم ساختمانی بر شبکه حملونقل در بافت مرکزی شهر ایلام مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای– کاربردی و ترکیبی از روشهای تحقیق (توصیفی/ تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع در بافت مرکزی شهر ایلام پرداخته است. لازم به ذکر است جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزارهای Visio، Grafer، ArcGIS، SPSS و دیگر برنامههای موردنیاز و تکنیک آنتروپی (Entropy) استفاده گردیده است. بر اساس نتایج تحقیق، ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری و موقعیت فضایی کاربریها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم (مرکزی) شهر، نارسایی در سامانه حمل و نقل عمومی را بهوجود آورده و نامنسجم بودن تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه در ساختار شهری بافت مرکزی ایلام را نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
386 - سنجش میزان مشارکتهای مردمی در نوسازی بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: بافت قدیم شهرکرمانشاه)
مصطفی شاهینی فر اقبال پاهکیده فرزین چاره جو ژیلا خالدیانمشکلات بافت های فرسوده قدیمی درکلانشهرها همواره به عنوان یکی موانع توسعه شهرها تلقی شده است. این عامل در کنار سایر معضلات بافتهای فرسوده شهری و نیز روند رو به رشد آنها، سبب شده که امروزه بخشی از ذهن شهروندان، برنامهریزان و مدیران شهری، معطوف به این مسأله اساسی گردد أکثرمشکلات بافت های فرسوده قدیمی درکلانشهرها همواره به عنوان یکی موانع توسعه شهرها تلقی شده است. این عامل در کنار سایر معضلات بافتهای فرسوده شهری و نیز روند رو به رشد آنها، سبب شده که امروزه بخشی از ذهن شهروندان، برنامهریزان و مدیران شهری، معطوف به این مسأله اساسی گردد. بر اساس آمار و اطلاعات موجود؛ بیش از 70 هزار هکتار بافت فرسوده در بیش از 470 شهر کشور شناسایی شدهاند. که بالغ بر 15 درصد جمعیت شهری کشور در این بافتها سکونت دارند که یکی از آنها محدوده بافت قدیم شهر کرمانشاه است. این محدوده حدود 3 درصد از مساحت شهر را در برمی گیرد. این بافت در طول سالیان گذشته، معضلات عدیده ای از جمله مشکلات بهداشتی، زیست محیطی، گره های ترافیکی سنگین، جرایم اجتماعی و... را بر شهر تحمیل نموده، و کندی در امر توسعه شهر را به همراه داشته است. در این میان موضوع مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی چنین بافتهایی میتواند روند توسعه را تسریع بخشیده و بار اضافی دولتها را کاهش داده و امر توسعه را مردمی نماید. در همین راستا مقاله حاضر به سنجش میزان مشارکتهای مردمی در نوسازی بافتهای فرسوده شهری(نمونه موردی: بافت قدیم شهرکرمانشاه) می پردازد و تلاش می کند به این پرسش ها پاسخ دهد: که آیا نگرش ساکنین بافتهای فرسوده نسبت به نوسازی این بافتها در قیاس با رویکرد مورد انتظار درباره مشارکت به صورت تصادفی است یا رابطه معنیداری بین آنها وجود دارد؟ روش شناسی پژوهش حاضر برحسب هدف کاربردی و بر حسب ماهیت توصیفی میباشد. روش تجزیه و تحلیل در این پژوهش با توجه به ناپارامتریک بودن داده ها آزمون خی دو است. در این پژوهش به دلیل استفاده از یک متغیر (میزان مشارکت) که در سه طبقه بالا، متوسط و پایین از روش نیکویی برازش استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بین فراوانی های مشاهده شده و مورد انتظار میزان مشارکت مردم در نوسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه تفاوت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
387 - ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت مسکونی کلانشهر ساری در مخاطره طبیعی زلزله
فریال احمدی علیرضا اسکندری نژادپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مر أکثرپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مربوط به به قدمت، نوع سازه و تعداد طبقات بناهای مسکونی در مناطق چهارگانه شهر ساری استخراج گردیده است. سپس کلاس بندی ساختمان های مسکونی و گزینش منحنی های آسیب پذیری متناسب هر کلاس ساختمانی به همراه نتایج حاصل از تحلیل خطر لرزه ای برای تعیین درصد و درجه خرابی ساختمان های مسکونی شهر ساری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در مناطق 1، 2، 3 و4 شهر ساری به ترتیب، 63%، 66%، 72% و 67% ساختمان های مسکونی که از نوع کلاس خشتی و مصالح بنایی از نوع بلوک سیمانی می باشند، به هنگام وقوع زلزله کاملاً تخریب می گردند. از سوی دیگر، کمترین میزان خرابی در کلیه ساختمان های فولادی و همچنین ساختمان های بتنی دارای 6 طبقه و بالاتر پیش بینی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
388 - مکانهای ناپایدار شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خرمآباد)
سعید امان پور محمدعلی فیروزی محمد حسین شاکرمیکشور ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزلهخیز جهان به طور مکرر با زلزله مواجه می‎شود. به تبع شهر خرم‎آباد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به وجود گسلهای اصلی و فعال در منطقه در پهنه خطر زلزله خیزی بالا قرار گرفته است. بافت قدیم شهر خرم‎آباد نیز ب أکثرکشور ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزلهخیز جهان به طور مکرر با زلزله مواجه می‎شود. به تبع شهر خرم‎آباد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به وجود گسلهای اصلی و فعال در منطقه در پهنه خطر زلزله خیزی بالا قرار گرفته است. بافت قدیم شهر خرم‎آباد نیز بر اثر قدمت بناها، فرسودگی بافت و دسترسی نامناسب و عرض کم معابر، ضعف زیرساخت‎ها، به عرصه‎های آسیب پذیر در برابر حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت تبدیل شده است.هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر تأثیرگذار بر میزان ناپایداری بافت‎های فرسوده در راستای افزایش ایمنی این بافت‎ها جهت ارتقاء شرایط سکونت و در واقع توسعه پایدار آن بافت‎ها می‎باشد.ماهیت تحقیق، نظری-کاربردی و نوع مطالعه، توصیفی ـ تحلیلی است. از این رو در این پژوهش، میزان آسیب پذیری و ناپایداری بافت فرسوده شهر خرم‎آباد در مقابل زلزله بررسی شده است و با دیدگاه کل نگر شاخص‎های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، خدمات اضطراری، درجه زلزله خیزی و... بررسی و با مدل AHP میزان ناپایداری شاخص‎های مذکور اولویتبندی و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که در اکثر شاخص‎های مورد بررسی بویژه در زمینه شاخص‎های کالبدی مانند؛ سطح اشغال، اندازه قطعات، مصالح ساختمانی، قدمت ابنیه، وضعیت دسترسی، دسترسی به خدمات اضطراری و... بافت فرسوده شهر خرم‎آباد آسیب پذیر بوده و ناپایدار می‎باشد و کارایی لازم را در مقابل بحران احتمالی ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
389 - تبیین الگوی نوسازی بافت فرسوده در انتظام رویکرد شهر سالم (نمونه موردی: محلات فرسوده شهر قائمشهر)
تقی تقوی زنجانی لیلا ابراهیمیتا به امروز در خصوص نوسازی بافت فرسوده شهـری، نظریه هـایی در عرصه‎های موضوعی مختلف ارایه شده است. در جامعیت انتظام یافته این آشوب غالباً فرسودگی یکی از مهمترین مسائلی است که بافت های شهری بدان مبتلا می شوند و باعث بیسامانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بیقوارگی بافت ه أکثرتا به امروز در خصوص نوسازی بافت فرسوده شهـری، نظریه هـایی در عرصه‎های موضوعی مختلف ارایه شده است. در جامعیت انتظام یافته این آشوب غالباً فرسودگی یکی از مهمترین مسائلی است که بافت های شهری بدان مبتلا می شوند و باعث بیسامانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بیقوارگی بافت های شهری می شود و مسأله اصلی فقدان یک رویکرد علمی از حیث دستیابی به شهری سالم است. این پژوهش با هدف شناسایی شاخصهای نوسازی بافت فرسوده با تأکید بر رویکرد شهر سالم، به روش پژوهشی مطالعات متون تخصصی شهرسازی، و مطالعات میدانی به منظور تبیین مفهوم و تدوین الگوی نوسازی بافت فرسوده مبتنی بر تحلیل توصیفی تطبیقی شاخص های شهر سالم صورت پذیرفته است. محدوده مورد مطالعه پژوهش بافت‎های فرسوده شهر قائمشهر برمبنای شاخص‎های سه گانه فرسودگی کالبدی مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی به مساحت 347 هکتار در سال 1386 به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده است و در سال1395نزدیک به 33000 هزار نفر جمعیت داشته است. جامعه آماری این پژوهش از طریق فرمول کوکران، 385نفر محاسبه گردید. اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند و با استفاده از آزمون کولموگروف اسمیرنف نرمال بودن داده‎ها مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق آزمونLinear Regression تحلیل گردیدند. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که، همبستگی در زیرشاخص کوتاهی سفر و پس از آن کیفیت فیزیکی مناسب شبکه و حوزه خدماتی (شعاع عملکردی) کاربری‎های خدماتی می‎باشد که این امر نشان دهنده کیفیت بسیار پایین شبکه ارتباطی منتج از نفوذناپذیری در خصوص دسترسی به خدمات در این سکونتگاهها می‎باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
390 - تبیین فرایند پایش توازن کالبدی در مدل نوسازی متوازن بافتهای فرسودهی شهری با استفاده از روش سیستم داینامیک (نمونه موردی: بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان)
علی اوصانلو علیرضا عندلیب شیرین طغیانیامروزه در بهبود محیط زیست شهری همچون نوسازی بافت‎های فرسوده ضرورت بهرهبرداری از آموزه‎ها و تجارب گذشته با استفاده از مدل‎ها، به ویژه مدلی مفهومی که از نظریهای بومی استفاده کرده و با شرایط زمینهای کشور ما سازگاری داشته باشد، ضروریست. لذا این پژوهش چارچوب أکثرامروزه در بهبود محیط زیست شهری همچون نوسازی بافت‎های فرسوده ضرورت بهرهبرداری از آموزه‎ها و تجارب گذشته با استفاده از مدل‎ها، به ویژه مدلی مفهومی که از نظریهای بومی استفاده کرده و با شرایط زمینهای کشور ما سازگاری داشته باشد، ضروریست. لذا این پژوهش چارچوب خود را بر مبنای فرایندی نوین برای دستیابی به تغییرات مثبت در نوسازی بافت‎های فرسوده قرار داده است. در این مقاله ابتدا نظریه "نوسازی متوازن بافت‎های فرسوده شهری" تبیین گشته و از آن در نمونه موردی(بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان) استفاده میشود. نتایج حاصل شده از گام نخست، برای استفاده در "مدلسازی داینامیکی سیستم بافت فرسوده" مورد استفاده قرار میگیرد. متغیر‎های پژوهش که برای استفاده در مدلسازی استفاده میشوند، شامل تعداد فراوان شاخص‎ها، مؤلفه‎ها و عناصر کالبدی بافت فرسوده شهری میباشند که از منابع معتبر نظری و مطالعات میدانی و پرسشنامه و نیز استفاده از نظر نخبگان به روش دلفی، به دست میآیند و در نهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی، به شاخص‎های مهم و تأثیرگذار کاهش مییابند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، پیمایشی محسوب میشود. جامعه آماری این پژوهش ساکنین و استفاده کنندگان از بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان میباشند که 375 نفر از شهروندان به عنوان جامعه نمونه به صورت نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج این پژوهش در "مدل نوسازی متوازن" نشان میدهد که بافت فرسوده مرکزی زنجان، در بعد کالبدی، از توازن خارج گشته و اولویت‎های اقدام برای به توازن رسانیدن بافت را مشخص مینمایند. خروجی "مدل سیستم داینامیک نرمافزار ونسیم" نیز از رو به نامتوازن بودن سیستم بافت فرسوده در آینده حکایت دارد. همچنین مدل‎های سیستم داینامیک، صحت نتایج نظریه متوازن را تأیید میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
391 - ارائه الگوی بهینه در بافت مسئلهدار فرحزاد با رویکرد ارتقاء تابآوری
نسا خزاعی حسین مجتبی زاده خانقاهیسوانح طبیعی در دنیا همواره با چالشی بزرگ در راه توسعه پایدار مورد توجه بوده است. در نتیجه، راههای رسیدن به این توسعه به وسیله الگوهای کاهش آسیبپذیری ضرورت پیدا کرده است. در این میان تبیین رابطه تابآوری در برابر سوانح طبیعی، در واقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیتهای اجتماعی، أکثرسوانح طبیعی در دنیا همواره با چالشی بزرگ در راه توسعه پایدار مورد توجه بوده است. در نتیجه، راههای رسیدن به این توسعه به وسیله الگوهای کاهش آسیبپذیری ضرورت پیدا کرده است. در این میان تبیین رابطه تابآوری در برابر سوانح طبیعی، در واقع نحوه تأثیرگذاری ظرفیتهای اجتماعی، اقتصادی، نهادی، سیاسی و اجرایی جوامع در افزایش تابآوری و شناخت ابعاد تابآوری در اجتماع است. بنابراین کاهش خطر سوانح از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف اصلی از انجام این پژوهش تحلیل وضعیت تاب آوری در بافت مسئله دار فرحزاد و ارائه الگوی بهینه در این بافت ها با استفاده از تکنیک تی تکنمونه ای و معادلات ساختاری است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای از شاخص های تاب آوری اجتماعی، تابآوری اقتصادی و تاب آوری مدیریتی- نهادی نشان داده است که، برای ارزیابی شاخص تاب آوری اجتماعی از 7 متغیر استفاده شده است. تحلیل اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهد که میزان رضایتمندی مردم منطقه از متغیرهای توانایی انطباق با آشفتگی ها و تنش ها ، میزان مشارکت برای رفع بحران ، تمایل اجتماعی به مشارکت ، مشارکت در تصمیم گیری، پیوندهای اجتماعی با همسایگان و درک محلی از خطر بالاتر از حد متوسط بوده و رضایتمندی قابل قبولی در این خصوص وجود دارد. مقدار خطای آلفای (Sig) آزمون T برای این 6 متغیر برابر با 00/0 است، از آنجا که این میزان خطا، از میزان خطای قابلقبول برای آزمون یعنی از 05/0 کمتر است، در نتیجه می توان استدلال کرد که تفاوت میزان رضایت مشاهده شده برای این سنجه ها با حد متوسط رضایتمندی به حدی است که در سطح اطمینان بالای 99 درصد معنی داری است. اما متغیر دانش و آگاهی نسبت به بحران، میزان رضایتمندی مردم منطقه در حد متوسط بوده و نارضایتی محسوسی در این خصوص مشاهده می شود و از آنجا که مقادیر Sig مشاهده شده برای تمامی این شاخص ها کمتر از 05/0 میباشد، میتوان نتیجه گرفت که تفاوت مشاهده شده در دیدگاه پرسش شوندگان از حد متوسط رضایتمندی جامعه کاملاً معنی دار بوده است. در نهایت خود شاخص تاب آوری اجتماعی با میانگین 50/3 و سطح معنی داری کمتر از 05/0 (000/0) بالاتر از حد متوسط می باشد و رضایت مندی مردم محله فرحزاد از شاخص تاب آوری اجتماعی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
392 - بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی شهری با تأکید بر سیاستهای ملی و محلی دانشگاهها (منطقه 12 کلانشهر تهران)
صدرالدین متولی موسی کمانرودی سیدعلی حسینی سنگنو غلامرضا جانباز قبادیدر سالهای اخیر ارتباط دانشگاه و شهر بهطور فزایندهای تبدیل به یک موضوع فراگیر شده است. از جمله حوزه های مؤثر دانشگاه، نقشآفرینی آن در ارتقاء کیفیت فرهنگی بافت تاریخی شهرهاست. برای این منظور در این پژوهش به بررسی نقش دانشگاه در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی کلانشهر ته أکثردر سالهای اخیر ارتباط دانشگاه و شهر بهطور فزایندهای تبدیل به یک موضوع فراگیر شده است. از جمله حوزه های مؤثر دانشگاه، نقشآفرینی آن در ارتقاء کیفیت فرهنگی بافت تاریخی شهرهاست. برای این منظور در این پژوهش به بررسی نقش دانشگاه در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی کلانشهر تهران پرداختهشده است. هدف از این پژوهش شناسایی معیارهای عملکردی دانشگاه ها در بازآفرینی فرهنگی بافت تاریخی است. روش پژوهش کاربردی و توصیفی-تحلیلی است. محدوده پژوهش بافت تاریخی شهر تهران منطبق بر منطقه 12 شهرداری تهران است. جامعه آماری پژوهش، متخصصان و هیأت علمی رشته های برنامه ریزی شهری، شهرسازی و معماری است. حجم نمونه 35 نفر بوده و این تعداد بر مبنای اشباع نظر نخبگان انتخاب شده است. روش جمع آوری داده ها به صورت مشاهده، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بوده است. روش تجزیهوتحلیل داده ها با استفاده از آزمون T-Test و روش معادلات ساختاری بوده است. یافته های حاصل نشان میدهد که دانشگاه ها با مصادیق مختلفی می توانند در بازآفرینی فرهنگی نقش مؤثری ایفا کنند. در این خصوص ضریب مسیر بین متغیر عملکرد دانشگاهها در بازآفرینی فرهنگی به میزان 0.971 گویای این واقعیت است که سازوکارهای حاکم بر ساختار درونی دانشگاه ها در حوزه فرهنگی بهصورت نمودهای بازآفرینی فرهنگی در بافت قدیم قابل پیاده کردن است. همچنین سازه تأثیر سیاست های ملی و محلی بر عملکرد دانشگاهها نشان میدهد که این سیاست ها بهخصوص در حوزه ملی بر عملکرد دانشگاهها تأثیر مثبتی داشته و میزان این ضریب 0.978 به دست آمد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که سیاستهای ملی بر عملکرد دانشگاهها تأثیر گذاشته و این عملکرد نمودهای خود را در بازآفرینی فرهنگی می تواند نشان دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
393 - ارزیابی سناریوهای بازآفرینی شهری در بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه هشت تبریز)
سیامک صفوری بشیر بیک بابایی پرویز نوروزیبر اساس یافتههای این پژوهش از بین ۲۷ عامل شناسایی شده مؤثر در بازآفرینی بافت منطقه هشت تبریز ۹ عامل به عنوان پیشران حیاتی جهت سناریوسازی انتخاب شدند. در بین سناریوها نیز سناریوهای قوی به عنوان سناریوهای مطلوب انتخاب شد. در بین سناریوهای قوی سناریوهای اول، دوم، سوم و أکثربر اساس یافتههای این پژوهش از بین ۲۷ عامل شناسایی شده مؤثر در بازآفرینی بافت منطقه هشت تبریز ۹ عامل به عنوان پیشران حیاتی جهت سناریوسازی انتخاب شدند. در بین سناریوها نیز سناریوهای قوی به عنوان سناریوهای مطلوب انتخاب شد. در بین سناریوهای قوی سناریوهای اول، دوم، سوم و چهارم به دلیل بالا بودن درجه مطلوبیت جزء برترین سناریوها مشخص گردید. نتایج نشان میدهد جهت بازآفرینی منطقه هشت تبریز توجه به بهبود وضعیت شاخصهای: عوامل مدیریتی، توسعه گردشگری، مرمت آثار تاریخی و مدیریت ترافیکی الزامی است. چون شاخصهای مذکور در آستانه تبدیل به بحران هستند و ادامه روند مذکور مانع بازآفرینی مطلوب منطقه هشت تبریز میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
394 - ارائه مدلی برای تبیین عوامل مؤثر در بازآفرینی بافت قدیم شهری (مطالعه موردی: شهر دزفول)
ناهید کشاورز حمیدرضا جودکی علی نوری کرمانیبافتهای فرسوده و قدیمی شهری و رفع ناپایداری آنها، یکی از مباحث نظام برنامهریزی شهری است که نهادهای ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافتهای مذکور سوق داده است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی شاخصها و عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری و ارائه مدلی یکپارچه و جامع بر أکثربافتهای فرسوده و قدیمی شهری و رفع ناپایداری آنها، یکی از مباحث نظام برنامهریزی شهری است که نهادهای ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافتهای مذکور سوق داده است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی شاخصها و عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری و ارائه مدلی یکپارچه و جامع برای تبیین این عوامل است که بافت قدیم شهر دزفول مورد مطالعه گرفته است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق، طبق سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران، دارای جمعیت 29277 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران 384 نمونه تعیین گردید و به صورت تصادفی طبقهای انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه میباشد البته از روشهای مصاحبه و مشاهده نیز در راستای تکمیل پرسشنامهها استفاده گردیده است. تحلیلهای آماری در نرمافزارهای Spss و Amos نشان میدهد چهار عامل اجتماعی، اقتصادی و... اثر معنیداری بر بازآفرینی بافت قدیم شهر دزفول است که عامل اجتماعی با بار عاملی 86/0 بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
395 - دانش مورفولوژی شهری و کاربرد آن در خوانش بافت شهری (نمونه موردی شهر تاریخی قزوین)
نسیم ایران منش محمدرضا پورجعفر کرامت الله زیاری محمدرضا خطیبیبیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست میباشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش میتوان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیمگیری ب أکثربیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست میباشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش میتوان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیمگیری بهتر و اساسیتر در خصوص نحوه مداخله در بافت و اصلاح آن گرفت. هدف: استفاده از دانش مورفولوژی شهری به منظور تحلیل بهتر و اصولی بافت شهر خصوصاً در زمینه میراث و گردشگری. روش: استفاده از روش بریتانیایی که به نام کانزنی نیز مشهور است و البته تا حد زیادی مورد قبول بقیه رویکردهای مورفولوژی شهری نیز میباشد یعنی با تقسیم عناصر شکل شهر به چهار عامل بستر طبیعی، نظام ارتباطی، نظام قطعات، نظام ساختمان سعی شده است که بافت تاریخی شهر قزوین مورد بررسی قرار گیرد و مشخصات بافت براساس تقسیم بندی این عناصر تبیین گردد. یافتهها: با بررسی بافت تاریخی شهر قزوین بر اساس عناصر چهار گانه شکل شهر به این نتیجه رسیده شد که استفاده از این روش در خوانش بافت بسیار مفید و مؤثر است. نتیجه گیری: مقاله با بررسی ادبیات مربوط به دانش موفولوژی شهری و انتخاب مکتب بریتانیایی به عنوان روش مشترک بین مکاتب موفولوژی شهری در انتها نتیجه میگیرد که استفاده از چنین روشی در بررسی بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی میتواند راهکاری باشد برای شناخت صحیحتر و و واضحتر خصوصیات بافت شهری و اتخاذ تصمیمگیریهای مؤثرتر برای بافتهای تاریخی جهت احیای هویت و اصالت آنها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
396 - ارزيابي مطلوبيت مولفه ي مشارکت اجتماعي بر بازآفريني شهري (مطالعه موردي: بافت تاريخي سورو شهر بندرعباس)
مهدی جعفری کوروش افضلی مصطفی ظهیری نیابازآفريني شهري يک رويکرد جامع، يکپارچه وکل نگر است و مشارکت اجتماعي دلالت برگسترش روابط بين گروهي درقالب انجمنهاي داوطلبانه، باشگاه ها، اتحاديهها وگروه هايي دارد که معمولا خصلتي محلي وغيردولتي دارند. اين پژوهش براساس هدف، ازنوع کاربردي است که با هدف ارزيابي مطلوبيت مش أکثربازآفريني شهري يک رويکرد جامع، يکپارچه وکل نگر است و مشارکت اجتماعي دلالت برگسترش روابط بين گروهي درقالب انجمنهاي داوطلبانه، باشگاه ها، اتحاديهها وگروه هايي دارد که معمولا خصلتي محلي وغيردولتي دارند. اين پژوهش براساس هدف، ازنوع کاربردي است که با هدف ارزيابي مطلوبيت مشارکت اجتماعي دربازآفريني محله تاريخي سورو انجام شده است. اين پژوهش به روش توصيفي-تحليلي با هدف ارزيابي مطلوبيت مولفه مشارکت اجتماعي بر بازآفريني بافت تاريخي سورو ازديدگاه ساکنين محلي تدوين شده است، و ابزارگردآوري اطلاعات ازطريق مطالعات کتابخانه اي پرسشنامه ومصاحبه بوده است. حجم نمونه400نفرازساکنين محلي وبه منظور تحليل داده از نرم افزار Spss و روش تحليل عاملي استفاده شده است. دراين پژوهش با استفاده از روش تحليل محتوا و بررسي منابع و متون نظري مختلف شاخص ها استخراج گرديد و سپس درچهار گروه شاخص هاي دروني، نسبتا دروني، بيروني ونسبتا بيروني طبقه بندي شدند. نتايج پژوهش نشان داد که بيشترين تاثيرپذيري عوامل دروني به ترتيب از شاخص هاي اجتماعي به ميزان 44 درصد، سپس شاخص هاي فرهنگي به ميزان 28درصد، شاخص کالبدي به ميزان 16درصد و درپايان شاخص اقتصادي به ميزان 12 درصد ميباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
397 - تحلیل کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه با بهره گیری از مدل های آنتروپی و الکتره
عیسی ابراهیم زاده حسن آهار فرخ طهماسبی ایوب منوچهری میاندوآب علی اکبر شهنازمفهوم کیفیت زندگی شهری، از مهم ترین جریان های فکری اخیر است که برنامه ریزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. از دهه ی 1970، مطالعه ی شاخص های اجتماعی به عنوان حوزه ای از علوم اجتماعی دانشگاهی مقبولیت به دست آورد و موجب تلاش هایی برای گزارش های اجتماعی منظم و تولید داده ها أکثرمفهوم کیفیت زندگی شهری، از مهم ترین جریان های فکری اخیر است که برنامه ریزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. از دهه ی 1970، مطالعه ی شاخص های اجتماعی به عنوان حوزه ای از علوم اجتماعی دانشگاهی مقبولیت به دست آورد و موجب تلاش هایی برای گزارش های اجتماعی منظم و تولید داده های ویژه، برای پایش اجتماعی شد. هدف این مقاله تبیین سطوح کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه بر مبنای عوامل اقتصادی، اجتماعی، مسکونی، بهداشت محیطی، دسترسی به خدمات و تسهیلات شهری و کیفیت حمل نقل عمومی می باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی می باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای و بازدید مقدماتی صورت گرفته و سپس مطالعه میدانی با استفاده از روش پرسشنامه ای انجام شده است. در نهایت برای تحلیل و رتبه بندی محلات، روش آنتروپی و ELECTRE به کار گرفته شده است. بر مبنای بررسی های صورت گرفته، با استفاده از آنتروپی شاخص دسترسی به فضای سبز با امتیاز بالا و اختلاف چشمگیری به ویژه در بافت قدیم نسبت به بقیه ی شاخص ها در رتبه ی اول قرار دارد. شاخص های کیفیت حمل و نقل عمومی، کیفیت دسترسی سواره به واحد مسکونی، کیفیت خیابان ها و معابر در بافت قدیم حائز اهمیت بودند، شاخص های دسترسی به تسهیلات و خدمات عمومی، متوسط قیمت زمین در سطح محلات بیش ترین اهمیت را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از تکنیک ELECTRE محلات 3-6، 2-6 و 1-6 از نظر شاخص های مورد مطالعه در بهترین شرایط و محلات 2-2، 1-3و 4-4 در بدترین شرایط و پایین ترین رتبه قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
398 - تحلیلی بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی بافت قدیم شهر کاشان
حمید رضا وارثی علی زنگی آبادی ابوذر وفایی محسن شاطریانبافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغیی أکثربافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغییراتی که در طول زمان رخ داد، شهر به تدریج گسترش یافت و آنچه که به عنوان بافت تاریخی هسته ی مهم مسکونی، تجاری و ... بود به تدریج در حاشیه قرار گرفت. توسعه و گسترش شهر و ایجاد هسته های جمعیتی حاشیه ی شهر، ساخت متمرکز و متراکم بافت قدیم را تبدیل به بافت پراکنده ی چند هسته ای نموده که از نظم ساختاری خاصی پیروی نمی کرد. رفته رفته میل به فرار از بافت قدیم در دل ساکنین بومی بافت جان گرفت و به تدریج این نواحی از بافت به علت عدم موفقیت در جذب و نگهداشت ساکنین در درون خود به علت کمبود خدمات رسانی هم به لحاظ کالبدی و هم از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رو به فرسودگی نهاد. تأکید همزمان بر احیای کالبدی و احیای سازمان اجتماعی و اقتصادی بافت قدیم، شناخت عناصر مختلف بافت قدیم شهر کاشان و تطبیق آن با ساختار و نیاز های بافتجدید و به طور کلی ارائه ی راه حل هایی به منظور بهبود بهینه سازی توسعه ی شهری در راستای ایجاد یک منطقه ی فعال و زنده ی شهری از لحاظ کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهت تأمین مطلوب نیازها و خواسته های شهروندان از اهداف مهم این پژوهش به شمار می رود. جهت بررسی و تبیین موضوع تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی، تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد عدم تطبیق بافت قدیم شهر با نیازهای روز ساکنین، ناتوانی در خدمت رسانی به خصوص ورود اتومبیل به درون بافت که از جدید ترین نیازهای ساکنین بوده به همراه عدم توانایی مالی ساکنین بافت جهت احیاء مجدد و کم شدن احساس تعلق به بافت به ویژه در بین جوانان و نیز مهاجران غیر بومی، سبب فرسودگی اقتصادی، اجتماعی و در نهایت نابسامانی بافت شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
399 - سنجش معیارهای سرزندگی اقتصادی بازارهای تاریخی ایران با رویکرد بازآفرینی؛(مطالعه موردی: بازار تاریخی قزوین)
قدیر صیامی اکرم اختری تکله محمد علی خانی زادهتوجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میا أکثرتوجه به بافت های فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونه ای که سازمان های ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافت های مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره های مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران باعث شده است که فضاهای شهری بر مبنای استخوان بندی و ساختار فضایی بافت به وجود آید. بازار قزوین، زمانی محل کانون ثروت و قدرت شهر قزوین و حتی نیازهای منطقه ای خود بوده است، در حالی که در شرایط کنونی از حیث اقتصادی عملکرد خود را از دست داده است. مقاله حاضردر پی رسیدن بازار قزوین به سرزندگی اقتصادی با رویکرد بازآفرینی می باشد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی – توصیفی، و ابزار گردآوری اطلاعات شامل روش های کتابخانه ای، پرسشنامه ای و میدانی است. روش نمونه به صورت تصادفی ساده بوده و جامعه هدف اصناف، کارشناسان و مراجعین به محدوده انتخاب شده است. در این پژوهش از ابزار Spss و Expert Choice استفاده شده است و به وسیلۀ AHP و SWOT تحلیل شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد، مهم ترین دلایل عدم بروز سرزندگی اقتصادی در بازار، عدم بازسازی و بهبود شکل و بنای بازار با وزن 4/4 و همچنین کم رنگ بودن نقش فرهنگی بازار با وزن 3/4 بدست آمد، و بازار در صورتی می تواند به سرزندگی اقتصادی برسد که توسط سه بازآفرینی فیزیکی، فرهنگی- اجتماعی و کارکردی بررسی شود. نتاج حاصل از این پژوهش بازگوی این مطلب است که بازار قزوین برای رسیدن به سرزندگی اقتصادی به بازآفرینی کارکردی نیازمند است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
400 - ارزیابی راهکارهای احیاء و باززندهسازی بافت قدیم شهر یزد با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) (مورد مطالعه : برزن شش بادگیر)
محسن کلانتری ابوذر بخشـیدر پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغ أکثردر پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغییر و ایجاد کاربری های لازم جهت رفع کمبود خدمات و در نهایت بهبود شبکه های دسترسی، اشاره گردیده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی، میدانی و پیمایشی است. هدف اصلی تحقیق، بررسی راهکارهای بهبود و ارتقاء مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی، عملکردی وکالبدی بافت برزن شش بادگیر شهر یزد از طریق شناسایی و ارزیابی مهم ترین معیارهای تأثیرگذار در امر احیاء و باززنده سازی این برزن و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به منظور ارتقاء سطح کیفی برزن می باشد. بر مبنای نتایج حاصل شده، وزن شاخص های پنج گانۀ عملکردی،کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و شبکه ی رفت و آمد به ترتیب 513/0، 261/0، 129/0، 063/0 و 033/0 است. بنابراین نتیجه گرفته می شود که اثر عامل عملکردی در احیاء و باززنده سازی محدودۀ مورد مطالعه از بقیۀ عوامل بیش تر بوده و بعد از آن سایر عوامل به ترتیب بر مبنای وزنشان تأثیرگذارند. همچنین، معیار طول مدت اقامت بیش تر ساکنین در قالب شاخص اجتماعی با وزن 318/0، معیار اقتصاد خانوار در قالب شاخص اقتصادی با یوزن 394/0، معیار اسکلت ابنیه در قالب شاخص کالبدی با وزن 328/0، معیار انواع کاربری ها در قالب شاخص عملکردی با وزن 637/0 و معیار تعریض دسترسی های محله در قالب شاخص شبکۀ رفت و آمد با وزن 565/0 بیش ترین تأثیر را در این زمینه دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
401 - ارزیابی عوامل تأثیرگذار در روند فرسودگی بافتهای قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی: شهر داراب)
اکبر کیانی فاطمه حیدریفرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیدهای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافتهای قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شدهاند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیطهای شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری أکثرفرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیدهای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافتهای قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شدهاند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیطهای شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری برای بافت قدیم شهرها بوجود آورده است. این پژوهش از نوع هدف کاربردی، مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و مشاهدات میدانی میباشد. هدف این مقاله ارزیابی عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی بافتهای قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی شهر داراب) میباشد. ارزیابی رابطه میان هر یک از این عوامل را میتوان به نوعی مسأله تصمیمگیری نیز تلقی کرد. بنابراین، میتوان از روش آزمون تصمیمگیری (DEMATEL FUZZY) برای روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متقابل عوامل مورد مطالعه استفاده کرد، به گونهای که شدت اثر روابط عوامل مذکور و اهمیت آنها را معین میکند. در این تحقیق با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان برنامهریزی شهری در شهر داراب رابطه بین عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی بافت قدیم شهر داراب بر اساس معیارهای و زیر معیارهای اقتصادی، مدیریتی، اجتماعی و فرهگی، کالبدی، زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از یافتههای تحقیق با توجه به نمودار گراف نشان میدهد که عوامل اقتصادی (C1) دارای بیش ترین تأثیرگذاری و عامل زیستمحیطی (C5) دارای کم ترین تأثیر و تأثیرپذیرترین عوامل فرسودگی هستند. به عبارت دیگر عوامل اقتصادی یک نفوذ کننده قوی و عوامل زیست محیطی یک نفوذپذیر قوی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
402 - ارزیابی میزان آگاهی کارشناسان نوسازی بافت فرسوده از مسایل زیست محیطی
سید محمد شبیری سیده زهرا شمسی پاپکیاده ناهید قربانیمرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران شهر تهران است با ساختمان های به شدت آسیب پذیر، که با قرار گرفتن تقریبا تمام این شهر بر روی گسل در معرض خطر می باشد. از دیگر مشکلات این شهر، افزایش جمعیت، وسایل نقلیه، بافتهای فرسوده و... که موجب ایجاد آلودگیهای زیست محیطی و ناپایداری أکثرمرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران شهر تهران است با ساختمان های به شدت آسیب پذیر، که با قرار گرفتن تقریبا تمام این شهر بر روی گسل در معرض خطر می باشد. از دیگر مشکلات این شهر، افزایش جمعیت، وسایل نقلیه، بافتهای فرسوده و... که موجب ایجاد آلودگیهای زیست محیطی و ناپایداری شهر و نگرانی ساکنان و مدیران شهری شده و آن ها را به اندیشه واداشته است، که به ارائه راهکارهایی جهت برطرف نمودن مشکلات این شهر بخصوص معضلات زیست محیطی ناشی از بافتهای فرسوده در این کلان شهر بپردازند. این پژوهش در راستای بهبود وضعیت به ارزیابی آگاهیهای زیست محیطی کارشناسان نوسازی بافت فرسوده در شهر تهران پرداخته است. پژوهشی از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی با رویکرد پیمایشی که دارای حجم نمونه با جامعه آماری یکسان است و آگاهی آن ها را از هفت جنبه زیست محیطی مورد بررسی قرار گفته و نتایج نشان داده است که آگاهیهای زیست محیطی کارشناسان به جز از جنبه مفاهیم محیط زیست در سایر جنبهها مطلوب نمیباشند و در جنبههای مختلف بین کارشناسان زن و مرد متفاوت است. همچنین میزان آگاهی نقش تعیین کنندهای در نگرش کارشناسان دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
403 - سنجش پارامترهای فیزیکی موثر در بافت های فرسوده (نمونه موردی : شهر طرقبه)
مجتبی ثابت کوشکی نیان حجت حاتمی نژاد حسین حاتمی نژادبرنامهریزی بافت فرسوده شهرها به مفهوم تجدید حیات یا بازسازی هسته مرکزی شهر است، که اغلب دارای بافتی متراکم، خیابانها و کوچههای پر پیچ و خم و باریک هستند. بافت های تاریخی و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهد، از یک طرف جزو أکثربرنامهریزی بافت فرسوده شهرها به مفهوم تجدید حیات یا بازسازی هسته مرکزی شهر است، که اغلب دارای بافتی متراکم، خیابانها و کوچههای پر پیچ و خم و باریک هستند. بافت های تاریخی و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته ی اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهد، از یک طرف جزو میراث فرهنگی و تاریخی آن شهرها محسوب شده و حفظ و بهسازی کالبدی و توانمند سازی عملکردی آن ها اجتناب ناپذیر می باشد و از طرف دیگر اغلب این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگه داری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی می گردند. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به منظور برنامه ریزی و مدیریت حفظ و نگه داری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر طرقبه دارای مساحت حدود 20 هکتار می باشد که در این تحقیق از لحاظ شاخص های کالبدی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. برای انجام این تحقیق، اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه ای و میدانی جمع آوری گردیده و با استفاده از روش های کمی، تحلیلی و توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و نتایج حاصل نیز به صورت نقشه هایی ارائه گردیده است. نتایج حاصل از انجام این تحقیق نشان می دهد که اولاً وضعیت کالبدی محلات مختلف این محدوده متفاوت بوده، ثانیاً هر کدام از محلات از لحاظ هر یک از شاخص ها نیز وضعیت متفاوتی دارند و ثالثاً به طور کلی و با توجه به کلیه مشخصه های فیزیکی فوق الذکر، هیچ کدام از محلات بافت فرسوده این شهر وضعیت کالبدی مطلوبی ندارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
404 - بررسی تطبیقی راهکارهای توانمندسازی در بافتهای فرسوده شهری (مطالعهی موردی: محلههای باربند و فاز 1 زمین شهری فیروزآباد)
علی شکور علی شمس الدینی معصومه حافظ رضازاده سارا پاکزاددر حال حاضر، سیستم پویای شهرها پیوسته در حال تغییر و تحول است و این امر سبب رو به رو شدن با مسأله ای به نام بافت های فرسوده می شود. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده که به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارایی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط مقررات معم أکثردر حال حاضر، سیستم پویای شهرها پیوسته در حال تغییر و تحول است و این امر سبب رو به رو شدن با مسأله ای به نام بافت های فرسوده می شود. این بافت ها یا هسته های قدیمی شهرها بوده که به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارایی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته اند. از این رو اکنون با مسائل بسیاری رو به رو بوده و این مشکلات را به سایر نقاط شهر نیز انتقال می دهند. پژوهش حاضر به موضوع توانمندسازی سکونتگاه های واقع در بافت فرسوده شهر فیروزآباد می پردازد، محله های باربند و فاز یک زمین شهری به عنوان محلات فرسوده و نوساز مورد مطالعه قرار گرفته اند. روش تحقیق بر اساس هدف، عملی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی، می باشد. روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای، استفاده از پرسش نامه، مصاحبه و برداشت های میدانی و روش تجزیه و تحلیل در این تحقیق، تحلیلی - تطبیقی بوده که پس از برداشت های میدانی در محلات و سپس محلات از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با یک دیگر مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهد، با توجه به آزمونt گرفته شده در میان محلات مورد مطالعه، در زمینه خواسته ی ساکنین، بهبود شرایط زندگی و احساس مسؤولیت در قبال مشکلات، تفاوت معناداری وجود ندارد و هر دو محله تمایل به بهبود هرچه بهتر شرایط زندگی در محلات خود داشته و در این زمینه حاضر به مشارکت و همراهی می باشند. از طرفی تجزیه و تحلیل کالبدی نشان می دهد راهکار ارائه خدمات کارآمد شهرداری منجر به بهبود بافت فرسوده (محله باربند) شده، همچنین روحیه ی مشارکت در ساکنین در حد بالایی قرار داشته و ایجاد یک نهاد محلی می تواند به بهبود شرایط کمک کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
405 - تحلیل فرصتهای توسعهای بافت قدیم شهر (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر کرمانشاه)
لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبریافزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلی أکثرافزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلیل و امکان سنجی بهره مندی از فرصت های توسعه ای و ارتقاء زیست، سکونت و فعالیت در بافت قدیم و هسته مرکزی شهر کرمانشاه می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی - توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی و استنباطی و نیز مدل SWOTاستفاده شدهاست. بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیکSWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 12 نقطه قوت، 10 نقطه فرصت، 12 نقطه ضعف و 9 نقطه تهدید می باشد. برای ترسیم ماتریسSWOTاز امتیاز نهایی شاخص های برتر چهار عامل (قوت، فرصت، ضعف و تهدید) استفاده گردید که بر مبنای آن در یک چارچوب منطقی می توان فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی در یک رویکرد ساختاری شده مقایسه نمود و الگوهای توسعه سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
406 - تدوین استراتژی های راهبردی بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر جهرم با استفاده از مدل SWOT
رضا مختاری ملک آبادی مهدی ابراهیمی آمنه کرمیفرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیش تر شهرهای باسابقه و تاریخی ایران ،تحت تأثیر آن قرار گرفته اند.آنچه مسلم است، در این گونه شهرها این مسأله، رشد بافت شهری را مختل کرده و به پیرامون سوق می دهد. بنابراین افزون بر نابودی بافت ها درونی و باسابقه ی شهری، هزینه های هنگفتی را ب أکثرفرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیش تر شهرهای باسابقه و تاریخی ایران ،تحت تأثیر آن قرار گرفته اند.آنچه مسلم است، در این گونه شهرها این مسأله، رشد بافت شهری را مختل کرده و به پیرامون سوق می دهد. بنابراین افزون بر نابودی بافت ها درونی و باسابقه ی شهری، هزینه های هنگفتی را با ایجاد و بافت های نوطهور بر گرده ی شهر تحمیل می کند. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی، از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل تحلیل استراتژیک SWOT و با بهره گیری از نرم افزار SPSS به بررسی و تجزیه و تحلیل وضع موجود بافت فرسوده شهر جهرم پرداخته است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش بافت فرسوده شهر جهرم با مساحتی بالغ بر 104 هکتار و با جمعیتی معادل 22375 نفر می باشد که 354 سرپرست خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تکمیل مدل سوات از نظر نخبگان و کارشناسان شهر جهرم با حجم نمونه 30 نفر استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که علاقه مندی ساکنین برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و وجود گروه های کم درآمد اقتصادی در بافت به ترتیب از مهم ترین نقاط قوت و ضعف، بالا بودن میزان مشارکت در شهرهای کوچک و مقاوم نبودن ساختمان ها در برابر مخاطرات طبیعی از مهمترین نقاط فرصت و تهدید می باشد. مهمترین راهبردها در ارتقا کیفیت سکونت و زندگی در بافت های فرسوده، جلب مشارکت مردمی در طرح، اجرا، بهسازی و نوسازی، فراهم کردن بسترهای لازم جهت تشکیل نهادهای مدیریتی مردمی، تشویق مردم به تشکیل سازمان های محلی می باشند. بهترین شیوه مداخله در بافت فرسوده شهر جهرم عمدتاً از نوع نوسازی همراه با مشارکت مردمی است. لذا برای مداخله در شهرهای کوچک تشکیل سازمان مدیریت محله، ایجاد خانه بهسازی محله، ایجاد حس رقابت در نوسازی ما بین محلات بافت های فرسوده، نهادینه سازی مشارکت های اجتماعی بین مدیران محلی با شهروندان پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
407 - وضعیت اجتماعی کوفه در آستانه قیام امام حسین علیه السلام
دکتر امیر تیمور رفیعی سعید نجفی نژادچکیده در آستانه قیام امام حسین(ع)، گروههای اجتماعی و مذهبی متعددی در کوفه وجود داشته است و این تنوع از همان آغاز تاسیس این شهر، بعنوان یکی از ویژگیهای مهم اجتماعی آن مطرح بوده است. یکی از عواملی که تاثیر فراوانی در وقوع حادثه عاشورا داشت ، بافت اجتماعی خاص مردم کو أکثرچکیده در آستانه قیام امام حسین(ع)، گروههای اجتماعی و مذهبی متعددی در کوفه وجود داشته است و این تنوع از همان آغاز تاسیس این شهر، بعنوان یکی از ویژگیهای مهم اجتماعی آن مطرح بوده است. یکی از عواملی که تاثیر فراوانی در وقوع حادثه عاشورا داشت ، بافت اجتماعی خاص مردم کوفه بوده است . نوع و میزان تاثیرگذاری این خصوصیت اجتماعی کوفه در شکل گیری واقعه عاشورا پرسش اصلی این پژوهش است . همچنین این نکته که نسبت دادن صفت بی وفایی به مردم کوفه در تمامی اعصار پس از حادثه عاشورا تا چه حدی می تواند صحیح باشد می تواند یکی از پرسش های فرعی این تحقیق باشد. بنظر می رسد منسوب نمودن کوفیان به این صفت بطور مطلق نمی تواند منطقی باشد . مقاله پیش رو با روشی توصیفی – تحلیلی به بررسی داده های کتابخانه ای خویش می پردازد. واژگان کلیدی: کوفه، امام حسین علیه السلام ، عاشورا، بی وفایی ، بافت اجتماعی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
408 - تاثیر 8 هفته تمرین مقاومتی بر بیان PTP1B در عضله دوقلو و مقاومت انسولین و گلوکز ناشتا در رت های دیابتی نوع 2
امین برومند بابی سان عسکری سقا فرجتبار بهرستاق امیر تقی پورچکیدهزمینه و هدف: مطالعه تجربی حاضر با هدف تعیین اثر 8 هفته تمرین مقاومتی بر بیان PTP1B در عضله دوقلو و همچنین سطوح گلوکز و مقاومت انسولین در رت های دیابتی نوع 2 انجام گرفت. مواد و روش ها: جامعه آماری را کلیه رت های نر ویستار تشکیل دادهاند که از بین آنها 14 سر رت 10 هف أکثرچکیدهزمینه و هدف: مطالعه تجربی حاضر با هدف تعیین اثر 8 هفته تمرین مقاومتی بر بیان PTP1B در عضله دوقلو و همچنین سطوح گلوکز و مقاومت انسولین در رت های دیابتی نوع 2 انجام گرفت. مواد و روش ها: جامعه آماری را کلیه رت های نر ویستار تشکیل دادهاند که از بین آنها 14 سر رت 10 هفته ای با وزن 20±220 گرم خریداری شدند. در ادامه رت های مورد مطالعه تحت اثر 8 هفته رژیم غذایی پرچرب و تزریق STZ دیابتی نوع 2 شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه مقاومتی و کنترل قرار گرفتند. سپس گروه مقاومتی در یک دوره تمرینات مقاومتی به مدت 8 هفته به تعداد 5 جلسه در هفته شرکت کردند. نهایتا 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، سطوح ناشتایی گلوکز و انسولین و بیان PTP1B در عضله دوقلو هر دو گروه اندازه گیری و توسط آزمون تی مستقل با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج: تمرینات مقاومتی به بهبود سطوح گلوکز ناشتا در مقایسه با گروه کنترل منجر شد. مقاومت انسولین به میزان معنی داری کاهش یافت و بیان PTP1B در عضله دوقلو در گروه مقاومتی در مقایسه با گروه کنترل به میزان معنی داری کاهش یافت. نتیجه گیری: بر پایه این یافته ها، کاهش گلوکز در گروه مقاومتی را می توان به کاهش بیان PTP1B در عضله دوقلو در پاسخ به تمرینات مقاومتی نسبت داد.کلید واژه ها: تمرین مقاومتی، بافت عضلانی، دیابت نوع 2، بیان PTP1B تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
409 - تجزیه و تحلیل طرحبندی تصاویر متنی مبتنی بر طبقهبندی نواحی در یک ساختار سلسلهمراتبی تصمیمگیری
حسین پورقاسمتبدیل اسناد کاغذی به صورت نسخه الکترونیکی جهت ذخیرهسازی، بازیابی و جستجو بر اساس محتوا مسأله مهمی در سیستمهای خودکارسازی ادارای و سیستمهایی که وظیفه استخراج اطلاعات از مجاری اینترنت دارند، به شمار میرود. برای نیل به این هدف، ارائه سیستمهایی که بتواند محتوای تصاویر أکثرتبدیل اسناد کاغذی به صورت نسخه الکترونیکی جهت ذخیرهسازی، بازیابی و جستجو بر اساس محتوا مسأله مهمی در سیستمهای خودکارسازی ادارای و سیستمهایی که وظیفه استخراج اطلاعات از مجاری اینترنت دارند، به شمار میرود. برای نیل به این هدف، ارائه سیستمهایی که بتواند محتوای تصاویر متنی1 را تجزیه و تحلیل کنند، ضروری به نظر میرسد. در این مقاله، جهت تجزیه و تحلیل تصاویر متنی و دسترسی به محتوای آنها، یک ساختار سلسلهمراتبی طبقهبندی مبتنی بر یک الگوریتم ناحیهبندی دو مرحلهای پیشنهاد شده است. در این ساختار، تصویر به وسیله الگوریتم پیشنهادی ناحیهبندی دومرحلهای، ناحیهبندی میشود. سپس متنیبودن و غیرمتنی (عکسی) بودن نواحی حاصل به کمک چندین طبقهبند در یک ساختار سلسلهمراتبی طبقهبندی مشخص میگردد. الگوریتم ناحیهبندی پیشنهادی از دو مرحله ناحیهبندی مبتنی بر تبدیل موجک و آستانهگذاری استفاده میکند. از ویژگیهای بافت همچون ویژگی همبستگی، انرژی، همگنی و آنتروپی مستخرج از ماتریس همرخدادی و همچنین دو ویژگی مستخرج از زیرباندهای تبدیل موجک، جهت طبقهبندی و شناسایی برچسب نواحی شکل گرفته در مرحله ناحیهبندی استفاده میگردد. طبقهبند سلسهمراتبی از دو طبقهبند پرسپترون چندلایه2 و یک طبقهبند ماشین بردار پشتیبان3 تشکیل شده است. الگوریتم پیشنهادی بر روی یک پایگاه داده تصاویر متنی و غیرمتنی که از تصاویر موجود در اینترنت فراهم شده است، مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج آزمایشها بیانگر کارایی روش پیشنهادی در ناحیهبندی تصاویر و طبقهبندی نواحی تصاویر است. الگوریتم پیشنهادی، صحت 97.5% را برای طبقهبندی نواحی تصاویر فراهم کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
410 - ترمیم بافت تاریخی با رویکرد توسعه گردشگری(مطالعه موردی: شهر خوی)
علی خضرلوی اقدم کریم حسین زاده دلیر علیرضا سلطانیبافت تاریخی شهر خوی از نظر میراث فرهنگی و جاذبههای توریستی از ارزشهای بسیار بالایی برخوردار است از اینرو در این مقاله هدف شناسایی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی و ارائه راهبردهای باززندهسازی بافت تاریخی خوی میباشد.تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهشهای کاربردی، به لحاظ أکثربافت تاریخی شهر خوی از نظر میراث فرهنگی و جاذبههای توریستی از ارزشهای بسیار بالایی برخوردار است از اینرو در این مقاله هدف شناسایی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی و ارائه راهبردهای باززندهسازی بافت تاریخی خوی میباشد.تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهشهای کاربردی، به لحاظ روش تحقیق پیمایشی، جامعه آماری اهالی بافت تاریخی شهر خوی و کارشناسان میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 379 نفر برای سرپرستان و 20 نفر کارشناسان بافت تاریخی شهر خوی به عنوان نمونهی آماری برآورد گردید. شیوه نمونهگیری، نمونهگیری تصادفی است و به تعداد 379 پرسشنامه در بین افراد محدوده توزیع گردید. چهار معیار زیرساختی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی به عنوان معیارهایی برای بررسی وضعیت بافت تاریخی شهر خوی با رویکرد گردشگری انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار SPSS استفاده شده است و با جمعبندی مسائل و مشکلات با استفاده از مدل وضع موجودSWOT به تحلیل نقاط ضعف و قوت فرصتها و تهدیدها پرداخته شده است و به منظور تحلیل دادهها، از آزمون آزمون t- test استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونهای گویای این است که وضعیت بافت تاریخی شهر خوی از حیث شاخص اجتماعی و اقتصادی جهت باززندهسازی مطلوب و از نظر شاخص زیرساختی و نهادی نامطلوب میباشد همچنین نتایج تحقیق نشان داد که محدوده مورد مطالعه دارای فرسودگی میباشد و در کنار این نقطه ضعف، محدوده بدلیل قرار گیری عناصر شاخص فرهنگی و تاریخی دارای پتانسیل بالای جذب گردشگری است که میتواند اهرمی برای باززنده سازی بافت تاریخی شهر خوی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
411 - ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر بافت های اکولوژیک شهری ( مطالعه موردی منطقه 9 شهرداری اصفهان )
سمیه حمصیان اتفاق حسین کلانتری خلیل آباد محمد میره ایبافتهای اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگانهای مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از اینسازمانها و از طرف دیگر کاربریهای تعریف شده در نقشههای طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانههای در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنت أکثربافتهای اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگانهای مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از اینسازمانها و از طرف دیگر کاربریهای تعریف شده در نقشههای طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانههای در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنترل و نظارت بهینه بر کل این پهنهها داشته باشد. مدیریت اکولوژیک شهری یکی از انواع حوزههای مختلف مدیریت شهری و از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر پایداری بافتهای اکولوژیک شهری است. هدف این رساله ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر مدیریت بافت اکولوژی شهر در منطقه 9 شهرداری اصفهان، میباشد. به این منظور از روش گرانددتئوری، استفاده شده است. با کمک مطالعات کتابخانهای و مطالعات میدانی و پیادهسازی روش گرانددتئوری، 3 بعد و 10 مقوله و 35 زیرمقوله، استخراج شده است. ابعاد اصلی شامل مدیریت بافت شهری با مقولههای، قانونگذاری، برنامهریزی، مدیریت منابع و کنرل و نظارت؛ بافت اکولوژی با مقولههای، حفاظت و توسعه و بهسازی، اکوتوریسم با مقولههای، اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و فرهنگی، هستند. نتایج این پژوهش نشاندهنده این است که، وضعیت فعلی مدیریت بافت اکولوژی منطقه 9 شهرداری اصفهان مطلوب نیست ولی با انجام اقداماتی میتوان، وضعیت را بهبود بخشید. براساس نتایج حاصل از انجام این پژوهش میتوان گفت، ضعف در قوانین، عدمبرنامهریزی مناسب و توجه نکردن به کاربریهای اصولی، سبب شده که وضعیت اکولوژیکی منطقه در حال حاضر در شرایط مطلوب نباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
412 - ارائه الگوی توسعه بافتهای با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری روستایی دهستان سمام (شهرستان املش استان گیلان)
حسین سلیمانی مهرناز فدایی امیر گندمکار سید رامین غفاریهدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامهریزی توسعه بافتهای با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش میباشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک أکثرهدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامهریزی توسعه بافتهای با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش میباشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 32 نفر از کارشناسان مربوطه بوده که حجم نمونه برای کارشناسان به شیوه کل سرشماری بهره گرفته شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 36 سوالی در بخش بافت با ارزش و 28 سوال در بخش توسعه گردشگری روستایی است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامهریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازهای بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل دادهها به کمک نرم افزارهای spss22 و Smart PLS به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی برنامهریزی توسعه بافت های باارزش روستایی بر توسعه گردشگری تاثیرگذار بوده است. در این میان شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری اثرگذار بوده است. بر این میان شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
413 - بررسی تاثیر بهسازی روستاهای هدف گردشگری بر توسعة پایدار گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای آبشار بیشه خرم آباد)
غلامرضا ابراهیمیبافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب ب أکثربافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب برای روستاییان، با جذب بیشتر گردشگران به رونق و توسعه صنعت گردشگری در این روستاها کمک فراوانی بنمایند. لذا هدف از این مقاله نیز بررسی تأثیر بهسازی بافت های با ارزش روستایی در توسعه پایدار صنعت گردشگری، شناخت محدودیت ها و پتانسیل های گردشگری منطقه در زمینه های اقتصادی،اجتماعی و کالبدی و زیست محیطی و ارائه راهکارهایی برای توسعه صنعت گردشگری در روستاهای مورد مطالعه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تبیین و بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. مطالعات میدانی، از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از دو گروه نمونه از روستائیان (186نفر) و گردشگران (۱20 نفر) روستای آبشار بیشه که به طور تصادفی انتخاب شده اند صورت گرفته و با استفاده از آزمون خی دو و تحلیل واریانس به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهسازی بافت با ارزش روستایی نقش مؤثری در توسعه پایدارصنعت گردشگری در روستای مورد نظر داشته ولی جهت رسیدن به اهداف مورد نیاز می بایستی توجه ویژه در سایر بخشها نظیر اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و زیست محیطی انجام گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
414 - واکاوی تأثیر متغیرهای شهر سالم بر بهسازی و نوسازی بافت فرسوده (نمونه موردی؛ محلات فرسوده شهر قائمشهر)
تقی تقوی لیلا ابراهیمی جمنانی کیا بزرگمهر آمنه حقزادچکیدهفرسودگی یکی از مهمترین مسائلی است که بافتهای شهری بدان مبتلا میشوند و باعث بیسامانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بی قوارگی بافتهای شهری میشود. رویکرد شهر سالم بعنوان یکی از رویکردهای حاکم دربرخورد با این مشکلات به شمار میرود.این پژوهش با هدف شناسایی شاخصهای نوسازی أکثرچکیدهفرسودگی یکی از مهمترین مسائلی است که بافتهای شهری بدان مبتلا میشوند و باعث بیسامانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بی قوارگی بافتهای شهری میشود. رویکرد شهر سالم بعنوان یکی از رویکردهای حاکم دربرخورد با این مشکلات به شمار میرود.این پژوهش با هدف شناسایی شاخصهای نوسازی بافت فرسوده با تأکید بر رویکرد شهر سالم، به روش تحلیل توصیفی تطبیقی تدارک دیده شده است. محدوده مورد مطالعه پژوهش بافتهای فرسوده شهر قائمشهر است. جامعه آماری این پژوهش از طریق اشباع نظری با تعداد 31 نفر و به روش گلوله برفی محاسبه گردید. اطلاعات از طریق مصاحبه باز جمعآوری شدند و با استفاده از آزمون کولموگروف اسمیرنف نرمال بودن دادهها مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSSو از طریق آزمونهای تعقیبی(آزمون LSD و آزمون بونفرونی) تحلیل گردیدند. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که در بافت فرسوده شهر قائمشهر عامل کالبد به صورت پایه بوده و عوامل کارکرد و محیط زیست بر روی آن تاثیرگذار میباشند. همچنین مبتنی بر تحلیل رگرسیونی بیشترین ارتباطات معنادار نیز مابین شاخصهای کالبدی مشاهده میگردد. لذا بر این اساس جهت دستیابی به هدف شهر سالم در بافتهای فرسوده بایستی در گام نخست به اصلاح شاخص های بعد کالبدی اقدام نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
415 - تدقیق توسعه گردشگری در بازآفرینی فرهنگ مبنا ( مطالعه موردی : بافت تاریخی شهر مینودری )
امیر علی محمدی حسن ستاری ساربانقلی مهسا فرامرزی اصل محمد رضا پاکدلیکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ، توسعه گردشگری شهری در بافتهای تاریخی با رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا است . در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توس أکثریکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ، توسعه گردشگری شهری در بافتهای تاریخی با رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا است . در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد. توسعه گردشگری به عنوان یک پدیده فرهنگی، گسترش دهنده فرصتهای تبادل فرهنگی بین گردشگر و جامعه میزبان است. شهر مینودر یکی از شهرهایی است که از نظر آثار ارزشمند تاریخی در بافت قدیم آن ، با معماری غنی و ویژگی های منحصر به فرد در سطح کشور و جهان مورد توجه است. در این پژوهش، با رویکرد پیمایشی به برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است و با اتکا به مرور پیشینة تحقیق از سویی، بررسی اسناد مربوط به بافت تاریخی و مطالعات میدانی از سوی دیگر، به تحلیل مسئله میپردازد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که راهکار برونرفت از مشکلات و تجدید حیات بافتهای تاریخی ارزشمند در گرو اجرای برنامههای است که بر راهبردها و سیاستهای تعاملی بین بازآفرینی کالبدی و گردشگری فرهنگی شهری استوار بوده و در رابطه ای مستقیم با یکدیگر حیات واقعی و مدنی شهری را تضمین می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
416 - برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا : مطالعه موردی منطقه 3 شهر اصفهان
ارسلان مالکی امیرحسین شبانی شهرضادر بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعهای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخلهای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید مینماید. ارتباط زیادی أکثردر بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعهای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخلهای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید مینماید. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد.این پژوهش با رویکرد پیمایشی به برنامهریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و حجم نمونه پژوهش 384 نفر بوده است. نتایج نشان داد عناصر تاریخی منطقه 3 شهر اصفهان به لحاظ کالبد، عملکرد، ارزش معماری نقش زیادی در توسعه گردشگری شهری منطقه دارند. آداب و رسوم، فرهنگ مهمان نوازی و رفتاری مردم در جذب گردشگری شهری نقش زیادی دارد. همچنین نتایج نشان داد از جمله برنامهها و فعالیتهایی که باید در برنامهریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان مدنظر مسئولان و مدیران شهری قرار گیرد ساماندهی، مرمت و حفاظت عناصر تاریخی شامل حمامهای تاریخی، مساجد و ... باید باشند. در این بین باید به احیای هویت فرهنگی و ایجاد حس تعلق مکانی در بافتهای تاریخی منطقه نیز توجه نمود. بررسی میانگین مولفههای تاثیرگذار بر توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان نشان داد مراکز تفریحی تعریف شده در شهر، کاخ هشت بهشت، عناصر طبیعی موجود در منطقه3، مجموعه نقش جهان با کاربریهای اطراف و عناصر تاریخی موجود در منطقه 3 شهر اصفهان بیشترین تاثیر را در توسعه گردشگری شهری منطقه 3 شهر اصفهان دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
417 - برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری در بافتهای تاریخی "مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر ارومیه"
رسول عطایی میرسعید موسوی میرجواد شریف نژادبافتهای تاریخی شهرها، دربردارنده ارزشهای تاریخی فرهنگی بوده و میراثی گران بها برای نسل های آتی بشمار می آیند؛ از این رو رها کردن آنها، انسان معاصر را از بهره گیری عالمانه از تجارب گذشته و قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می دارد. امروزه گرد أکثربافتهای تاریخی شهرها، دربردارنده ارزشهای تاریخی فرهنگی بوده و میراثی گران بها برای نسل های آتی بشمار می آیند؛ از این رو رها کردن آنها، انسان معاصر را از بهره گیری عالمانه از تجارب گذشته و قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می دارد. امروزه گردشگری نقش فعال و مؤثری در ارتقای ساختار اقتصادی، اجتماعی،فرهنگی، فضایی و سیاسی کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه بازی می کند. یکی از انواع پرطرفدار گردشگری، گردشگری شهری است. شهرها دارای جاذبه های گردشگری فراوانی هستند و در این میان فضاهای شهری دارای ارزش فرهنگی تاریخی، به عنوان جذاب ترین و کاملترین قرارگاههای رفتاری گردشپذیر، محسوب میشوند. نقش کارکردی فضاهای شهری، به عنوان محل فعالیتهای عمومی و در کلی ترین تعبیر به عنوان بازتاب کالبدی عرصه عمومی در شهرهای کنونی، آنها را برای ایجاد مناسبات چهره به چهره، تجربه مشترک فضا، رابطه انسانی با کالبدی شهری و برگزاری فعالیتهای جمعی و عمومی و البته گذران اوقات فراغت و تفریح مناسب و کارآمد می سازد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از فرایند برنامه ریزی راهبردی، ضمن پی جویی توانمندیها و کارکردهای گردشگری شهری بافت تاریخی ارومیه و به منظور توسعه این کارکردها، اقدام به ارائه راهکارها و تعیین راهبردهای کاربردی در جهت توسعه گردشگری شده است.و با بررسی نقاط قوت و ضعف، قابلیتها و فرصتهای گردشگری بافت تاریخی شهر ارومیه، مشخص شد که استراتژیهای قابل قبول در برنامهریزی گردشگری شهری، در اولویت نخست راهبردهای محافظه-کارانهاند؛ و راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم برنامهریزی قرار گرفتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
418 - مدیریت جذب گردشگر در بافتهای تاریخی با تکیه بر وجوه کالبدی محیط شهری (نمونه موردی: حدفاصل امامزاده حسن تا کاروانسرای شاهعباسی شهر کرج)
حسنا ورمقانیبافت تاریخی شهرها مجموعه متنوعی از قابلیتهای گردشگری را در خود جای داده اند که در صورت توجه و هدایت مناسب می توانند به ارتقای گردشگری و درنتیجه توسعه شهری بینجامند. در مقاله حاضر بهکمک روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از طریق تمرکز بر مفهوم پیاده راه گردشگری و تعریف مؤلفه ها أکثربافت تاریخی شهرها مجموعه متنوعی از قابلیتهای گردشگری را در خود جای داده اند که در صورت توجه و هدایت مناسب می توانند به ارتقای گردشگری و درنتیجه توسعه شهری بینجامند. در مقاله حاضر بهکمک روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از طریق تمرکز بر مفهوم پیاده راه گردشگری و تعریف مؤلفه های اثرگذار بر آن، مدل نظری تحقیق تدوین شده و سپس کاربرد آن در محدوده بافت تاریخی مطالعه مورد آزمون تجربی قرار میگیرد. هدف تحقیق دریافت و آزمون راهبرد مؤثر در مدیریت جذب گردشگر و ارتقای تعاملات اجتماعی شهروندان در محدوده بافت تاریخی شهر کرج و تعمیم نتایج به پیشنهادهای مدیریت انسانی پایدار در محدودههای بافتهای تاریخی شهرهاست. یافتهها شامل تدوین برنامه راهبردی و ملاحظات طراحی بر روی نقشه طرح تفصیلی شهر است. عوامل سرزندگی و جذابیت محیط بنابر فرصتهای بالقوه کالبدی، محیطی و طبیعی درون محور مطالعاتی قابلیت بیشتری در جذب گردشگر دارند. نفوذپذیری و خوانایی بهعلت خصوصیات کالبدی، نشانهها و پیکربندی فضایی محدوده در میان شاخصها وضعیت بهتری را داراست. همچنین شاخصهای سلامت عمومی/ آموزش و برابری/ پایداری محیطی به دلیل قابلیتهای ویژه بافت، عوامل عمده در جذب گردشگران شهری به این منطقه به شمار میآید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
419 - آسیب شناسی عملکرد دفاتر بازآفرینی در فضاهای گردشگری مطالعه موردی دفاتر تسهیلگری مناطق پیرامون حرم مطهر در شهر مشهد
امین فعال جلالی آرزو فعال جلالی زینب اباصلتیان نائینیبناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تا أکثربناها و بافت های تاریخی محلی برای انتقال پیام فرهنگ و تمدن هستند. فضاهای تاریخی، گویای آن است که همواره نگهداری و مرمت و توسعه بناهای تاریخی در حال انجام بوده است. بافت پیرامونی اطراف حرم مطهر در شهر مشهد، با دارا بودن آثار تاریخی و مذهبی ارزنده ای از جمله خانه های تاریخی، مساجد و... به علت قرار گیری در میان بافت فرسوده از مشکلات چون دید و منظر، مقاومت، دسترسی، نارسایی های مربوط به بافت فرسوده در زمینه تأسیسات شهری، عدم استحکام ابنیه و ... رنج می برند و نیازمند بازآفرینی هستند که این اقدام علیرغم تاسیس دفاتر بازآفرینی در محدوه مورد مطالعه توفیق چندانی برای حفظ و نگهداری از این آثار تاریخی به جای آورده نشده است. هدف پژوهش آسیب شناسی عملیاتی دفاتر تسهیلگری در محدوده بافت مرکزی شهر مشهد با تاکید بر گردشگری است. محدوده پژوهش بافت پیرامونی حرم مطهر در شهر مشهد بوده و روش آن کمی و کیفی بر اساس مصاحبه های انجام شده می باشد و مخاطبان از بین مدیران دفاتر تسهیلگری و همچنین مدیران بازآفرینی به تعداد 28 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد دانش بازآفرینی کارشناسان و سایر دستگاهها با ضریب اهمیت 184/0، نگاه بخشی مدیریت شهری به گردشگری ضریب 110/0، ضعف در منابع مالی بازآفرینی با ضریب 099/0، ضعف در تخصص کارشناسان بازآفرینی با ضریب 095/0، عدم تمایل به همکاری دستگاهها با ضریب وزنی 086/0 و ضعف در نظام ارزیابی سازمان بازآفرینی به ترتیب اولویت به عنوان مهمترین عوامل آسیبشناسی عملکرد دفاتر توسعه محله در مناطق پیرامونی حرم شناخته شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
420 - حیاتبخشی به بافت تاریخی شهرهای معاصر با رویکرد گردشگری شهری (نمونه موردی شهر تبریز)
آمنه جوری رحیم سروربافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربریهای مختلط، اولویت دادن به حملونقل عمومی و تردد پیاده، فراهم آوردن شرایط زیستمحیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال ب أکثربافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربریهای مختلط، اولویت دادن به حملونقل عمومی و تردد پیاده، فراهم آوردن شرایط زیستمحیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال بومی، جذب مشارکت محلی و توجه به میراث فرهنگی و گردشگری هستند. بافت تاریخی شهرها باسابقه قدیمی، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگیهای تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی میباشند؛ علیرغم ویژگیهای مثبت قسمت مرکزی شهرها، بافت آنها از لحاظ مشکلات کالبدی (فرسودگی)، زیستمحیطی، درهم پیچیدگی بافت و ضعف زیرساختها رنج میبرند. اصلیترین هدف و راهبرد اساسی اقدامات مداخلهای برای بهسازی و نوسازی بافت تاریخی و طراحی آنها بازگرداندن این مجموعه به چرخه زندگی است. زنده ماندن بافت درگرو فعالیت و مشارکت آن در زندگی جاری در شهر است، و تنها ازاینرو میتوان به امور نوسازی و احیا بافتهای تاریخی شهر و طراحی در محورهای تاریخی را اجرا و موفقیت این امر را تضمین کرد و میتواند در جذب و فعالسازی گردشگری شهر تاریخی چون تبریز بسیار مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
421 - بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM
ایمان چقاجردی زیبا فتوحی مهدیه سلطانی نژادامروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیتهای اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینههای اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصتهای شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت أکثرامروزه گردشگری به عنوان پویاترین فعالیتهای اقتصادی عصر حاضر، از لحاظ تحرک و ایجاد زمینههای اشتغال و توسعه همه جانبه در جهان به خودنمایی پرداخته است و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصتهای شغلی در نقاط جهان شده است. باعث ثبات و استقرار جمعیت در جوامع و جلوگیری از مهاجرتهای بیرویه، حفظ تعادل اکولوژیکی منابع طبیعی و حفظ ویژگیهای فرهنگی شهرها میشود. بر این اساس میتوان گفت که یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه گردشگری شهری است. هدف از این پژوهش بررسی گردشگری شهری بافت میانی منطقه 14 اصفهان با استفاده از مدل SWOT-QSPM میباشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی میباشد و جهت جمعآوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که استراتژیهای ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایههای خارجی خصوصاً در جهت رونق و احیای مجدد آثار و ابنیه تاریخی، بهرهگیری از تبلیغات در سطحی گسترده، استفاده از نیروهای بومی محله و تشویق سرمایهگذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری اصفهان به ترتیب در رتبههای اول تا چهارم قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
422 - نقش نهاد خویشاوندی در تأمین امنیت از منظر قرآن کریم با رویکرد انسانشناسی تاریخی
محمود کریمی محمدحسین شیرزاد محمدحسن شیرزادامنیت از ضروری ترین نیازهای آدمی در سرتاسر جهان است که شیوه تأمین آن، به طور گسترده مورد توجه قرآن کریم قرار گرفته است. با این حال، فاصله های تاریخی و گفتمانی از بافت نزول موجب شده است که آموزه های امنیتیِ قرآن کریم غالباً منحصر به مفاهیمی چون جهاد یا آیاتی چون انفال/60 أکثرامنیت از ضروری ترین نیازهای آدمی در سرتاسر جهان است که شیوه تأمین آن، به طور گسترده مورد توجه قرآن کریم قرار گرفته است. با این حال، فاصله های تاریخی و گفتمانی از بافت نزول موجب شده است که آموزه های امنیتیِ قرآن کریم غالباً منحصر به مفاهیمی چون جهاد یا آیاتی چون انفال/60 شود و ابعاد مهم دیگری از آن از نظرها دور بماند. به منظور جبران بخشی از این خلأ مطالعاتی، در نوشتار حاضر کوشش می شود با اتّخاذ رویکرد انسان شناسی تاریخی به امنیت، یکی از منابع اصلی اما مغفول و کم شناخته ی امنیت در بافت نزول ـ یعنی نهاد خویشاوندی ـ به مطالعه گذاشته شود و بخش مهمی از آموزه های قرآنی در این باره بازکاویده شود. این پژوهش نشان می دهد که قرآن کریم برای بسط امنیت در جامعه، از ظرفیت این نهاد اجتماعی بهره برده و به طور ویژه از نقش خویشاوندی نَسَبی، خویشاوندی سَبَبی و خویشاوندی استعاره بنیاد در تأمین امنیت سخن گفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
423 - شهر قدیمی، زندگی امروزی (مطالعه موردی شهر دزفول)
دکترمنصوره مهرگانبدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمان أکثربدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است. بافت تاریخی در ذات خود هماهنگ است، چون به صورت ارگانیک و در طول زمان و با توجه به نیاز شهروندان شکل گرفته است. عناصر تشکیل دهنده آن هماهنگ هستند و یکدیگر را کامل می کنند. درست در مقابل ناهنجاری و ناهماهنگی که در فضاهای شهری امروزی می بینیم. علاوه بر این در بافت های قدیمی، عرصه های فضایی با مقیاس های مختلف وجود دارد. از عرصه خصوصی که خانه است تا عرصه نیمه خصوصی که درگاه است و عرصه عمومی یعنی گذر؛ گذر هم به چهار سوق و بازارچه و سرانجام به بازار منتهی می شود. بافت تاریخی دزفول با ۲۴۰ هکتار وسعت و بیش از ۱۱۳ اثر ثبت ملی و با پیشینه تاریخی چند هزار ساله خود که یکی از قدیمیترین شهرهای استان خوزستان به شمار میرود. بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
424 - تولید سوسیس با استفاده از آرد جو جوانهزده و بررسی تاثیر آن بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و کیفیت سوسیس
اکبر جوکار مریم شاه امیریان ماشا... زارعبا توجه به ارزش تغذیهایی بالای آرد جو جوانهزده، امکان استفاده از آن به جای آرد گنـدم و نشاسته در تولیـد سوسـیس بررسی شد. سوسیس طبق فرمولاسیون تجاری تولید و در تیمارهای مختلف به ترتیب 30، 60، و 100 درصد از مجموع آرد و نشاسته حذف و به جای آن از آرد جو جوانهزده استفاده أکثربا توجه به ارزش تغذیهایی بالای آرد جو جوانهزده، امکان استفاده از آن به جای آرد گنـدم و نشاسته در تولیـد سوسـیس بررسی شد. سوسیس طبق فرمولاسیون تجاری تولید و در تیمارهای مختلف به ترتیب 30، 60، و 100 درصد از مجموع آرد و نشاسته حذف و به جای آن از آرد جو جوانهزده استفاده شد. نمونههای تولیدی از نظر رطوبت، قدرت نگهداری آب (WHC)، رنگ، بافت، ویژگیهای حسی (طعم و بافت)، و ویژگیهای میکروبی بررسی و با نمونه شاهد مقایسه شدند. نمونهای که در آن 100 درصد آرد و نشاسته حذف شده و به جای آن از آرد جو جوانهزده استفاده شده بود، دارای بالاترین WHC و کمترین میزان رطوبت بود. ویژگیهای حسی (بافت و طعم)، بافت فیزیکی، پروتئین، چربی، و pH نمونههای مختلف تفاوت آماری معنیداری نداشتند (05/0p>). اما به طور کلی با اضافه کردن آرد جو جوانهزده به سوسیس استحکام بافت کاهش یافته و سوسیس نرمتر شد. کلیه ویژگیهای میکروبی نمونهها کمتر از میزان استاندارد بوده و بجز شمارش کلی باکتریها تفاوت معنیداری بین آنها نبود. با افزودن آرد جو جوانهزده به سوسیس به ویژه در مقادیر بالا، قرمزی و زردی محصول افزایش و روشنی کاهش یافت. زاویه هیو (Hue) از هفته سوم به بعد افزایش یافت که نشان دهنده افزایش رنگپریدگی نمونهها بود. فقط نمونه حاوی بیشترین مقدار آرد جو جوانهزده بهدلیل سفتی بافت و تیرگی بیشتر آرد جو جوانهزده افزایش رنگ پریدگی نداشت. استفاده از آرد جو جوانهزده در محصولات گوشتی عملگرا قابل توصیه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
425 - ارزیابی ویژگیهای بافتی و حسی پنیر پیتزای فرایند شده رژیمی برپایه نشاسته اصلاح شده و نمک حاصل از جلبک دریایی
مطهره نصیری حمید توکلی پور شیلا صفائیان رضوان موسوی ندوشنپنیر پیتزا حاوی مقادیر زیادی از اسید های چرب اشباع،کلسترول بالا و نمک سدیم می باشد که ممکن است برای سلامتی افراد بویژه بیماران قلبی- عروقی مضر باشد. لذا با توجه به ویژگیهای تغذیه ای و سلامتی، اصلاح معایب آن امری ضروری به نظر میرسد. در این پژوهش به بررسی اثر استفاده از ن أکثرپنیر پیتزا حاوی مقادیر زیادی از اسید های چرب اشباع،کلسترول بالا و نمک سدیم می باشد که ممکن است برای سلامتی افراد بویژه بیماران قلبی- عروقی مضر باشد. لذا با توجه به ویژگیهای تغذیه ای و سلامتی، اصلاح معایب آن امری ضروری به نظر میرسد. در این پژوهش به بررسی اثر استفاده از نشاسته اصلاح شده سیب زمینی به عنوان جایگزین چربی لبنی در سه سـطح (3، 2 و 1%) و نمک حاصل از جلبک دریایی در 4 سـطح (2/0، 4/0، 6/0 و 8/0) در فرمولاسـیون پنیـر پیتزای پروسـس پرداخته شد . ویژگیهای حسی، تحلیل نمایه بافت و ریز ساختار پنیر پیتزای حاصل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با کاهش استفاده از نشاسته و افزایش میزان نمک حاصل از جلبک دریایی سختی، صمغیت، برگشت پذیری و چسبندگی افزایش یافت. با کاهش میزان نشاسته اصلاح شده در فرمولاسیون پنیر پارامترهای انسجام و نیروی شکست کاهش یافت. همچنین بررسی میزان نمک حاصل از جلبک دریایی در فراورده نشان داد افزایش یا کاهش نمک بر روی پارامترهای نیروی شکست، انسجام و کشش تاثیر معنی داری نداشت. با افزایش استفاده از جایگزین چربی بافت نمونه منسجم تر شده و میزان فضاهای خالی سیاه کمتر شد. بررسی ویژگیهای حسی پنیرها نیز نشان داد که پنیر تولید شده با 20% خامه+1% نشاسته و پنیر محتوی 10% خامه و 2% نشاسته دارای نمره مقبولیت بالاتری از دیدگاه ارزیابان بودند. و مقادیر مختلف نمک جلبک دریایی در فراورده از لحاظ نمره ارزیابی حسی اختلاف معنی داری باهم نداشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
426 - اثر قوامیابی و افزودن صمغهای CMC و کتیرا بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و حسی کوفته تولیدی از ماهی کپور نقرهای (Hypophthalmichthys molitrix)
سید مهدی اجاق سحر السادات موسوی بنی علیرضا عالیشاهی انیسه جمشیدی عصمت محمدی معظمه کردجزیدر این مطالعه به منظور بهبود قدرت تولید ژل مینس ماهی و ویژگیهای بافتی کوفته تولیدی، از دو نوع صمغ CMC و کتیرا در غلظت 5/0 درصد و قوامیابی در دما (C˚4 ،C˚25 ،C˚40) و زمانهای مختلف (16 ،5 ،3 ،1 ،5/0ساعت) استفاده شد و آنالیزهای فیزیکی، شیمیایی و حسی روی کوفته ماهی کپور أکثردر این مطالعه به منظور بهبود قدرت تولید ژل مینس ماهی و ویژگیهای بافتی کوفته تولیدی، از دو نوع صمغ CMC و کتیرا در غلظت 5/0 درصد و قوامیابی در دما (C˚4 ،C˚25 ،C˚40) و زمانهای مختلف (16 ،5 ،3 ،1 ،5/0ساعت) استفاده شد و آنالیزهای فیزیکی، شیمیایی و حسی روی کوفته ماهی کپور نقرهای انجام شد. تیمار حاوی 5/0 درصد صمغ CMC بیشترین میزان جذب لعاب، بازده محصول، محتوای پروتئین و ظرفیت نگهداری آب را از خود نشان داد در حالی که تیمار حاوی 5/0 درصد صمغ کتیرا بیشترین میزان شاخصهای بافتی، رطوبت و خاکستر در دماهای متوسط و بالای قوامیابی از خود نشان داد. انعقاد در دمای C°4 کمترین تاثیر را بر میزان چروکیدگی محصول داشته و میان سایر دماها اختلاف معنیداری مشاهده نشد. بیشترین میزان روشنایی، قرمزی و زردی در تیمارهای حاوی 5/0 درصد صمغ CMC پس از فرآیند سرخ کردن مقدماتی مشاهده شد در حالیکه این شاخصها پس از سرخ کردن نهایی، در نمونههای حاوی 5/0 درصد صمغ کتیرا بیشترین میزان را نشان داد. در نمونههای سرخ شده مقدماتی، تیمار شاهد و تیمار حاوی 5/0 درصد CMC و قوام یافته در دمای C°25 به مدت 5 ساعت به ترتیب بیشترین و کمترین میزان چربی را نشان داد. از میان شاخصهای حسی، تنها فاکتور تردی در کوفته ماهی حاوی 5/0 درصد CMC و قوام یافته در C°25 به مدت 5 ساعت اختلاف معنیدار نشان داد (05/0>P) و میان سایر شاخصها اختلاف معنیداری مشاهده نشد. طبق نتایج این مطالعه، کاربرد صمغ کتیرا و قوامیابی در دمای بالا (C°40) جهت بهبود شاخص‎ های بافتی و کیفی کوفته ماهی توصیه می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
427 - اثر افزودن کربوکسی متیل سلولز، صمغ دانه مرو و میزان چربی بر خصوصیات خامه کم چرب شیر شتر
مرتضی کاشانی نژاد سید محمد علی رضویدر این تحقیق، با توجه به اهمیت ارزش غذایی خامه شیر شتر و نقش هیدروکلوئیدها به عنوان جایگزین چربی مناسب و بهبود دهنده ویژگی های رئولوژیکی آن، اثر مقادیر مختلف صمغ دانه مرو (0 تا 5/0 درصد)، کربوکسی متیل سلولز (0 تا 5/0 درصد) و چربی ( 18 تا 25 درصد) بر ویژگی های بافتی، رئو أکثردر این تحقیق، با توجه به اهمیت ارزش غذایی خامه شیر شتر و نقش هیدروکلوئیدها به عنوان جایگزین چربی مناسب و بهبود دهنده ویژگی های رئولوژیکی آن، اثر مقادیر مختلف صمغ دانه مرو (0 تا 5/0 درصد)، کربوکسی متیل سلولز (0 تا 5/0 درصد) و چربی ( 18 تا 25 درصد) بر ویژگی های بافتی، رئولوژیکی و رنگ خامه کم چرب شیر شتر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون اکستروژن برگشتی نشان داد که با افزایش میزان کربوکسی متیل سلولز و صمغ دانه مرو سختی، چسبندگی و حالت صمغی نمونه ها افزایش یافت، در حالی که با کاهش چربی فقط سختی نمونه ها کاهش یافت. از مدل های هرشل- بالکلی و مور نیز برای توصیف رفتار جریان رئولوژیکی مستقل از زمان نمونه ها استفاده شد و نتایج بدست آمده از مدلسازی نشان داد، هر دو مدل به دلیل ضریب تبیین بالا، مدل مناسبی برای برازش داده های تنش برشی- درجه برش نمونه های خامه شیرشتر بودند. نتایج حاصل از آنالیز رنگ نیز نشان داد که با کاهش چربی تنها پارامتر *b نمونه ها به طور معنی دار کاهش یافت وصمغ دانه مرو و کربوکسی متیل سلولز هیچگونه اثر معنی داری بر پارامتر های رنگی نداشتند. به منظور بهینه سازی صفات در این تحقیق، سختی، ضریب قوام و ویسکوزیته در درجه برش بی نهایت حداکثر و میزان چربی، چسبندگی و رفتار جریان حداقل در نظر گرفته شدند که با توجه به صفات مذکور، میزان صمغ دانه مرو 426/0%، کربوکسی متیل سلولز 33/0% و چربی 27/22% بدست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
428 - بررسی اثر پودر مالت سورگوم بر ویژگیهای بافتی و حسی اشترودل تخمیری )بر پایه آرد سیب زمینی-برنج(
غلامحسین حقایق نفیسه زاوه زادبیماران سلیاکی جهت کاهش مشکلات گوارشی خود، نیازمند مصرف محصولات بدون گلوتن به صورت مادام العمر هستند. در این تحقیق از پودر مالت بدون گلوتن سورگوم در سطوح صفر، 1، 2، 3، 4 و 5 درصد به عنوان یک افزودنی طبیعی و مجاز در فرمولاسیون اشترودل استفاده شد و رطوبت، تخلخل، حجم مخصوص أکثربیماران سلیاکی جهت کاهش مشکلات گوارشی خود، نیازمند مصرف محصولات بدون گلوتن به صورت مادام العمر هستند. در این تحقیق از پودر مالت بدون گلوتن سورگوم در سطوح صفر، 1، 2، 3، 4 و 5 درصد به عنوان یک افزودنی طبیعی و مجاز در فرمولاسیون اشترودل استفاده شد و رطوبت، تخلخل، حجم مخصوص، سفتی بافت (1 و 72 ساعت پس از پخت) و پذیرش کلی نمونه های تولیدی ارزیابی گردید. یافته های این پژوهش نشان داد با افزایش سطح پودر مالت در فرمولاسیون اولیه، بر میزان رطوبت نمونه های تولیدی افزوده شد. این در حالی بود که نمونه حاوی 1، 2 و 3 درصد پودر مالت سورگوم بخصوص نمونه حاوی 3 درصد از بافت نرم تر در بازه زمانی 1 ساعت پس از پخت و تخلخل و حجم مخصوص بیشتری نسبت به نمونه شاهد برخوردار بودند. همچنین نتایج نشان داد تمام نمونه های حاوی پودر مالت سورگوم دارای بافت نرمتر در بازه زمانی 72 ساعت پس از پخت بودند. در نهایت داوران چشایی بالاترین امتیاز پذیرش کلی را به اشترودل های حاوی 3 درصد پودر مالت سورگوم دادند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
429 - بهینهسازی فرمولاسیون گز رژیمی حاوی شیرینکنندههای استویوزید-ایزومالت و گیاه آزیوش به روش سطح پاسخ
مریم هفت برادران اصفهانی محمد گلیامروزه گرایش به مصرف مواد غذایی طبیعی، با کالری کم و ارزش تغذیهای بالا در حال افزایش است. استویوزید نوعی شیرین-کننده طبیعی فاقد کالری و با شیرینی حدود 300 برابر بیشتر از ساکارز است که دارای خواص تغذیهای و دارویی بسیار زیادی میباشد و بر خلاف شیرینکنندههای مصنوعی تأث أکثرامروزه گرایش به مصرف مواد غذایی طبیعی، با کالری کم و ارزش تغذیهای بالا در حال افزایش است. استویوزید نوعی شیرین-کننده طبیعی فاقد کالری و با شیرینی حدود 300 برابر بیشتر از ساکارز است که دارای خواص تغذیهای و دارویی بسیار زیادی میباشد و بر خلاف شیرینکنندههای مصنوعی تأثیرات منفی بر سلامت مصرفکننده نمیگذارد. هدف از این مطالعه، کاهش ساکارز مصرفی در تهیه گز و تولید محصولی با ارزش غذایی بالا با کمک گیاه آزیوش، منبع غنی از پتاسیم، آهن، مس، منگنز، روی و مقادیر انرژی بالا میباشد. اثر شکر با جایگزینی استویوزید-ایزومالت (100-0 درصد)، آزیوش (1-0 درصد) و دمای پخت (70-90 درجه سانتیگراد) بر دانسیته و سفتی گز و در آزمونهای دورهای 45 روزه نمونه بهینه با شاهد از نظر خواص بافتی(سختی، چسبندگی، پیوستگی، ارتجاعیت، صمغیت و قابلیت جویدن) مورد بررسی قرار گرفتند. از نرم افزار دیزاین اکسپرت و روش سطح پاسخ در قالب طرح مرکب مرکزی با 6 نقطه مرکزی با آلفای برابر با عدد 2 و دو تکرار در سایر نقاط به منظور بهینهسازی فرمولاسیون گز رژیمی، استفاده شد. دانسیته تیمارها با افزایش درصد جایگزینی شکر با استویوزید-ایزومالت بترتیب در دمای پایین و بالای پخت کاهش و افزایش یافت. افزایش دانسیته در مقادیر بالای آزیوش مشاهده شد. استفاده از مقادیر بالای استویوزید-ایزومالت و آزیوش باعث کاهش سفتی بافت گز گردید. فرمول بهینه گز شامل42 درصد جایگزینی شکر با استویوزید-ایزومالت، 18/0 درصد گیاه آزیوش و دمای پخت 87 درجه سانتیگراد معرفی گردید. همچنین نتایج نشان داد برخی ویژگی های کیفی گز رژیمی حاوی گیاه آزیوش از نظر محتوی پروتئین، چربی و آهن بهبود یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
430 - استفاده از مغز بادام زمینی در تولید اسنک حجیم بر پایه بلغور ذرت و بررسی ویژگی های آن
شهرام بیرقی طوسی غلامعلی گلی موحد مجید هاشمی فریده صالحی پور محبت محبیتهیه فراورده های اکسترود شده غنی شده با دانههای روغنی و مغزها علاوه بر کمک به تغذیه مصرف کنندگان میتواند به عنوان محصولی جدید مورد استقبال تولید کنندگان نیز قرار بگیرد. اما تولید محصولی با ویژگیهای مناسب و مطلوب نیازمند بررسی تاثیر شرایط فرایند بر خصوصیات محصول تولید أکثرتهیه فراورده های اکسترود شده غنی شده با دانههای روغنی و مغزها علاوه بر کمک به تغذیه مصرف کنندگان میتواند به عنوان محصولی جدید مورد استقبال تولید کنندگان نیز قرار بگیرد. اما تولید محصولی با ویژگیهای مناسب و مطلوب نیازمند بررسی تاثیر شرایط فرایند بر خصوصیات محصول تولید شده می باشد. در این پژوهش اثر متغیرهای ترکیب خوراک، میزان رطوبت خوراک و سرعت چرخش مارپیچ بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، بافتی، تصویری، صوتی و حسی اسنک حجیم حاوی مغز بادام زمینی تولید شده توسط فرایند اکستروژن مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور مغز بادام زمینی به نسبتهای 7، 14 و 21 درصد با بلغور ذرت مخلوط گردید و برای رسیدن به رطوبتهای 12، 15 و 18 درصد به آن آب افزوده شد. مخلوط حاصل سپس با سرعت چرخش مارپیچ برابر با 120، 150 و 180 دور بر دقیقه، اکسترود گردید وآزمایشهای لازم برای تعیین ویژگیهای مورد نظر بر روی نمونههای تولید شده صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد افزایش میزان رطوبت خوراک باعث افزایش میزان جذب آب، چگالی ذره ای، سختی، L*، b* و امتیاز های ظاهر و رنگ در ارزیابی حسی و کاهش شاخص انحلال در آب و a* نمونه ها گردید. همچنین افزایش سرعت چرخش مارپیچ منجر به افزایش شاخص انحلال در آب، a* و امتیازهای ارزیابی حسی (ظاهر، بافت، طعم و پذیرش کلی) و کاهش میزان انبساط، سختی، L* و b* گشت. از سوی دیگر افزایش چگالی ذره ای، سختی و a* و کاهش مقادیر انبساط، تخلخل و L* نمونه ها با افزایش نسبت مغز بادام زمینی مشاهده گردید. در نهایت به منظور تولید نمونه بهینه دارای بالاترین نسبت انبساط و روشنایی و کمترین میزان سختی و چگالی و حاوی 14درصد مغز بادام زمینی، میزان سرعت چرخش مارپیچ و رطوبت خوراک ورودی به ترتیب برابر با 120دور بر دقیقه و 20/13درصد پیشنهاد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
431 - مقایسهیاثر استفاده از آردگندم سنزده باآنزیم پروتئاز میکروبیدرتولید وافل
حسن اکرامیان محمدرضا سعیدی اصل مهدی کریمی زهرا شیخ اللاسلامی احمد پدرام نیاوافل نام نانی ترد و شیرین است که به بیسکوییت بی شباهت نیست و از ترکیب تخم مرغ، شکر و چربی تهیه میشود و بافت تردی دارد. آرد با میزان پروتئین با بدلیل جذب آب بیشتر و در نتیجه الاستیسیته نامناسب سبب تولید وافل با کیفیت پایین میگردد. پروتئاز موجود در بزاق حشره سن در آرد ت أکثروافل نام نانی ترد و شیرین است که به بیسکوییت بی شباهت نیست و از ترکیب تخم مرغ، شکر و چربی تهیه میشود و بافت تردی دارد. آرد با میزان پروتئین با بدلیل جذب آب بیشتر و در نتیجه الاستیسیته نامناسب سبب تولید وافل با کیفیت پایین میگردد. پروتئاز موجود در بزاق حشره سن در آرد تهیه شده از گندم آسیب دیده باقی ماند و به خمیر منتقل شده و گلوتن را هضم کرده و سبب کاهش میزان پروتئین آرد می شود. از اینرو، دراین پژوهش اثر آرد گندم سنزده در دو سطح (3/0 و 5/0 درصد) با آنزیم پروتئاز میکروبی در دو سطح (03/0 و 05/0 درصد) بر پارامترهایی نظیر pH، ویسکوزیته، دانسیته، فعالیتآبی، رطوبت، بافت سنجی، مؤلفه های رنگی و خصوصیات حسی نمونههای تولیدی بر روی خمیر و وافل بررسی شد. نتایج نشان داد pH، رطوبت، سفتی و کششپذیری وافل تولیدی با آرد گندم سن زده مشابه به نمونه حاوی آنزیم پروتئاز کمتر بود. بیشترین دانسیته در وافل حاوی 5/0 درصد آرد گندم سن زده مشاهده شد. همچنین نتایج نشانداد که استفاده از آرد گندم سن زده و آنزیم پروتئاز میکروبی سبب کاهش ویسکوزیته خمیر در مقایسه با نمونه شاهد شد. آرد گندم سن زده و آنزیم پروتئاز سبب افزایش روشنایی و شاخص b* شد. امتیاز ویژگیهای حسی نیز نشان داد که ارزیابها بالاترین امتیاز را به وافل حاوی 03/0 درصد آنزیم پروتئاز و 5/0 درصد آردگندم سن زده دادند. با توجه به نتایج این پژوهش میتوان پیشنهاد کرد که از گندم سن زده درتهیه وافل به عنوان یک میان وعده مطلوب با کیفیت مناسب استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
432 - تأثیراستفاده از پودر خرما بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی ماست قالبیکمچرب
نیلوفر مهرجو مصطفی سلطانی سوده محمدیدر این پژوهش با توجه به خصوصیات تغذیهای میوهی خرما و توانایی فیبر موجود در آن بر بهبود خواص فیزیکوشیمیایی و بافتی فرآوردههای غذایی، تأثیر افزودن پودر خرما بر ویژگیهای کیفی ماست قالبی کمچرب طی بیست و دو روز انبارداری موردبررسی قرار گرفت. به این منظور، پنج نمونه ماست أکثردر این پژوهش با توجه به خصوصیات تغذیهای میوهی خرما و توانایی فیبر موجود در آن بر بهبود خواص فیزیکوشیمیایی و بافتی فرآوردههای غذایی، تأثیر افزودن پودر خرما بر ویژگیهای کیفی ماست قالبی کمچرب طی بیست و دو روز انبارداری موردبررسی قرار گرفت. به این منظور، پنج نمونه ماست قالبی از شیر کامل (3 درصد) و افزودن پودر خرما در نسبتهای 1، 2، 3 و 4 درصد (وزنی/ حجمی) به شیر کمچرب (1/5 درصد) تولید شد . نمونه های ماست تولید شده در یخچال با دمای C 4±1 به مدت 22 روز نگهداری شده و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی آنها در طول انبارداری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزودن پودر خرما به فرمولاسیون ماست کمچرب در مقایسه با نمونه شاهد pH، آب اندازی، کشسانی، چسبندگی، ظاهر و رنگ، بو و مزه به طور معنیداری کاهش و اسیدیته، ظرفیت نگهداری آب، ویسکوزیته، سختی بافت، پیوستگی، قوام و بافت به طور معنیداری افزایش یافت( p<0.05). از نظر ویژگیهای بافتی و حسی، نمونه ماست حاوی 1 درصد پودر خرما نسبت به سایر نمونهها دارای پذیرش کلی بالاتری در بین ارزیابان بود. در مجموع با توجه به نتایج آزمونهای مختلف، میتوان گفت که استفاده از 1 درصد (وزنی/حجمی) پودر خرما منجر به تولید بهترین نمونه ماست کمچرب از نظر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
433 - تاثیرجایگزینی ساکارز با شربت ذرت حاوی فروکتوز بالا رویخواصبافتی، رنگ و حسی باقلوای قزوین
فرشته مهاجر اکرم شریفیباقلوا یکی از شیرینیهای سنتی قزوین است که به دلیل میزان ساکارز و کالری بالا مصرف آن برای افراد مبتلا به چاقی و دیابت محدودیت دارد. شربت ذرت با درصد فروکتوز بالا نسبت به شکر از شیرینی بالاتری برخوردار است و کالری کمتری را به بدن میرساند و همچنین شاخص گلیسمیک پایینتری أکثرباقلوا یکی از شیرینیهای سنتی قزوین است که به دلیل میزان ساکارز و کالری بالا مصرف آن برای افراد مبتلا به چاقی و دیابت محدودیت دارد. شربت ذرت با درصد فروکتوز بالا نسبت به شکر از شیرینی بالاتری برخوردار است و کالری کمتری را به بدن میرساند و همچنین شاخص گلیسمیک پایینتری نسبت به شکر خوراکی دارد. از اینرو هدف از این تحقیق بررسی اثر جایگزینی ساکارز با شربت ذرت حاوی فروکتوز بالا (HFCS) روی خواص بافتی، رنگ و حسی باقلوای قزوین در پنج سطح 0، 25، 50، 75 و 100 درصد و در روزهای نگهداری 1، 15 و30 بود. نتایج نشان داد جایگزینی HFCS با ساکارز باعث ایجاد اختلاف معنیداری در پیوستگی، چسبندگی، قابلیت جویدن، سفتی و قابلیت ارتجاع بافت باقلوا گردید به طوری که با افزایش HFCS، چسبندگی در تیمارها افزایش و میزان سفتی در تیمارها کاهش یافت. در تیمار با 100 درصد جایگزینی HFCS بیشترین میزان پیوستگی و قابلیت ارتجاع مشاهده شد. ویژگیهای رنگ به طور قابل ملاحظهای تحت تأثیر افزودن HFCS قرار گرفت و با افزایش میزان HFCS در تیمارها شاخص L افزایش یافت، بیشترین مقدار شاخص a مربوط به تیمار با 75 درصد جایگزینی HFCS بود همچنین با افزایش میزان HFCS شاخص b کاهش یافت. نتایج ارزیابی حسی نشان داد با افزایش میزان HFCS در فرمولاسیون باقلوا، امتیاز مربوط به طعم، عطر و بو، بافت و پذیرش کلی به طور معنیداری کاهش پیدا کرد. بر اساس نتایج حاصل، جایگزینی HFCS در سطح 25% بیشترین امتیاز پذیرش را از نظر ارزیابها داشت. این تیمار از نظر هزینه تمام شده نیز اختلاف معنی دار با نمونه شاهد نداشت. میتوان از HFCS به عنوان جایگزین شکر در فرمولاسیون باقلوای سنتی قزوین استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
434 - فرمولاسیونکیک روغنیفراسودمند با استفاده از شیرینبیان و صمغ دانه"به"
زینب غلامیان اسماعیل عطای صالحی الهام مهدیان زهرا شیخ الاسلامینان و کیک محصولاتی با بالاترین نرخ مصرف در میان محصولات صنایع پخت هستند. از این رو بهبود خواص تغذیهای این محصولات و کاهش ضایعات آن از اهمیت ویژهای در اقتصاد ملی برخوردار است. در این تحقیق اثرات افزودن شیرینبیان به عنوان یک ترکیب فراسودمند و جایگزین قند در سطوح 5، 10 أکثرنان و کیک محصولاتی با بالاترین نرخ مصرف در میان محصولات صنایع پخت هستند. از این رو بهبود خواص تغذیهای این محصولات و کاهش ضایعات آن از اهمیت ویژهای در اقتصاد ملی برخوردار است. در این تحقیق اثرات افزودن شیرینبیان به عنوان یک ترکیب فراسودمند و جایگزین قند در سطوح 5، 10 و 15 درصد و صمغ دانه "به" در سطوح 5/0 و 5/1 درصد به عنوان جایگزین چربی بر ویژگیهای رنگسنجی، بافتسنجی و حسی کیک روغنی در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان مؤلفههای L* وa* پوسته کیک در تمامی تیمارها در مقایسه با نمونه شاهد کاهش و مؤلفه b* افزایش معنیداری یافت (p<0.05). تاثیر افزودن شیرینبیان و صمغ دانه "به" بر مؤلفههای L*، a* وb* مغز کیک مشابه با اثر آن در پوسته کیک بود. با افزودن شیرینبیان تا سطح 10 درصد میزان سفتی نمونه ها نسبت به نمونه شاهد کاهش (p<0.05) و پس از آن افزایش یافت. در حالیکه صمغ دانه "به" در هر دو سطح منجر به کاهش سفتی نمونهها نسبت به شاهد شد. از طرفی با افزودن شیرینبیان تا سطح 10 درصد میزان پیوستگی، فنریت و قابلیت جویدن نمونهها نسبت به نمونه شاهد افزایش (p<0.05) و پس از آن کاهش یافت. در حالیکه صمغ دانه "به" در هر دو سطح باعث افزایش این پارامترها نسبت به شاهد شد. در آزمون ارزیابی حسی، در تمامی نمونهها با گذشت زمان امتیاز رنگ، طعم، بافت و پذیرشکلی کاهش معنیداری داشت (p<0.05). بیشترین امتیاز داوران به نمونه حاوی 10 درصد شیرینبیان و 5/1 درصد صمغ دانه "به" اختصاص یافت. نتایج تحقیق نشان داد که نمونه حاوی 10 درصد شیرینبیان و 5/1 درصد صمغ دانه "به" اثرات مثبتی بر روی ویژگیهای رنگسنجی، بافتسنجی و حسی کیک روغنی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
435 - بررسی اثر نمک(کلرید کلسیم، منیزیوم و پتاسیم) ، چربی و صمغ ژلان بر بافت سوسیس
علیرضا رحمن سید ابراهیم حسینی مریم اوتادیدر این تحقیق اثر کاهش مقدار چربی و نمک به همراه جایگزین نمودن نمکهای کلرید کلسیم، کلرید منیزیوم، کلرید پتاسیم و صمغ ژلاندر فرمولاسیون، بر بافت سوسیس مورد برسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که کاهش چربی و نمک به همراه اضافه نمودن صمغ ژلان و نمکهای دو ظرفیتی أکثردر این تحقیق اثر کاهش مقدار چربی و نمک به همراه جایگزین نمودن نمکهای کلرید کلسیم، کلرید منیزیوم، کلرید پتاسیم و صمغ ژلاندر فرمولاسیون، بر بافت سوسیس مورد برسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که کاهش چربی و نمک به همراه اضافه نمودن صمغ ژلان و نمکهای دو ظرفیتی باعث بهبود بافت محصول شده و رطوبت و تخلخل محصول را افزایشمی دهد. افزودن کلرید منیزیم باعث بهبود ویژگیهای بافتی شده در صورتی که افزودن کلرید کلسیم باعث افت کیفیت بافت محصول گردید. مقدار نمک دو ظرفیتی به کار رفته در فرمولاسیون احتمالا ویژگیهای برگشت پذیر حرارتی صمغ ژلان را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش قابلیت جذب و نگهداری آب در صمغ ژلان شده است. تفاوت های بافتی وساختاری ایجاد شده در فرآورده توسط نمکهای دو ظرفیتی مختلف احتمالا بر اثر تفاوت نقش و اثر آنها بر روی پروتئینهای میوفیبریلی استخراج شده و قابلیت انحلال آنها و همچنین خواص ایجاد ژل توسط صمغ ژلان بوده است. استفاده از کلرید منیزیم به همراه صمغ ژلان در فرمولاسیون فرآوردههای گوشتی کم چرب و کم نمک می تواند اثرات منفی ناشی از کاهش مقدار نمک بر ویژگی های بافتی فرآورده را تا حدودی جبران نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
436 - بررسی تاثیر سطوح مختلف پکتین بر پروفایل بافت، رنگ و ارزیابی حسی مارمالاد پوست هندوانه
محسن جنابی امیر حسین الهامی راد سید حسین استیریاز محصولات فرعی فرآوری هندوانه، پوست هندوانه می باشد که عمده ترین بخش محصولات فرعی هندوانه را تشکیل می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی سطوح پکتین صفر تا 4/. درصد بر بافت مارمالاد ، شاخص های رنگ b*)، a*،L*،) و خصوصیات حسی مارمالاد پوست هندوانه بوده است. نتایج آزمون بافت سنج أکثراز محصولات فرعی فرآوری هندوانه، پوست هندوانه می باشد که عمده ترین بخش محصولات فرعی هندوانه را تشکیل می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی سطوح پکتین صفر تا 4/. درصد بر بافت مارمالاد ، شاخص های رنگ b*)، a*،L*،) و خصوصیات حسی مارمالاد پوست هندوانه بوده است. نتایج آزمون بافت سنجی مارمالاد نشان داد با افزایش درصد پکتین، میزان چسبندگی، پیوستگی، قابلیت جویدن و خاصیت فنریت افزایش یافته است و سختی نمونه ها کاهش یافته است. اثر افزایش پکتین بر فاکتور L* معنی دار است و با افزایش پکتین روشنی رنگ محصول روند افزایشی داشته ، اثر افزایش درصد پکتین بر فاکتور a* معنی دار نشد و اثر افزایش درصد پکتین و بر فاکتور b* مارمالاد معنی دار شد. که با افزایش میزان درصد پکتین مقدار این عامل افزایش یافت. در ارزیابی حسی مارمالاد پوست هندوانه پس از ارزیابی فاکتورهای حسی، پذیرش کلی این محصول در سطوح مختلف پکتین اختلاف معنی داری را در سطح معنی داری 05/0 نشان داد. نتایج ارزیابی داوران نشان داد که اکثر نمونه های مارمالاد از مقبولیت خوبی برخوردارند، و هیچ کدام از نمونه ها پایین تر از حد متوسط ارزیابی نشدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
437 - ارزیابی زمان ماندگاری و خصوصیات حسّی نان باگت غنی شده با خمیرترش آرد کامل جو و پوره کدو مسمّا
علیرضا صادقی بلال صادقی مریم ابراهیمیاین پژوهش با هدف ارزیابی زمان ماندگاری و خصوصیات حسّی نان باگت غنی شده با پوره کدو مسمّا و خمیرترش آرد کامل جو به اجرا درآمد. بدین منظور، خمیرترش حاصل از آرد کامل جو، تخمیر شده در دمای 28 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت توسط کشت آغازگر لاکتوباسیلوس پلانتاروم در سه سطح 5، أکثراین پژوهش با هدف ارزیابی زمان ماندگاری و خصوصیات حسّی نان باگت غنی شده با پوره کدو مسمّا و خمیرترش آرد کامل جو به اجرا درآمد. بدین منظور، خمیرترش حاصل از آرد کامل جو، تخمیر شده در دمای 28 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت توسط کشت آغازگر لاکتوباسیلوس پلانتاروم در سه سطح 5، 10 و 15 درصد و همچنین پوره کدو مسمّای پوستگیری و بخار پز شده در سه سطح 15، 30 و 45 درصد نسبت به وزن خمیر نان باگت در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی به روش فاکتوریل مورد استفاده قرار گرفت. برای ارزیابی زمان ماندگاری نانهای تولیدی، سفتی بافت، حجم مخصوص و آلودگی میکروبی آنها در یک بازه زمانی چهار روزه، بررسی و با نمونه شاهد مقایسه گردید. علاوه بر این، رنگ پوسته و میزان پذیرش کلّی نمونههای تولیدی بر اساس روشهای مدوّن مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، سطوح مختلف خمیرترش آرد کامل جو و پوره کدو مسمّا، تاثیر معنی-داری (05/0P≤) بر زمان ماندگاری نان باگت در طی دوره نگهداری و همچنین میزان پذیرش نهایی نانهای تازهخوری داشتند. بر این اساس، کمترین مقدار سفتی بافت در فواصل زمانی 2 و 96 ساعت پس از پخت به ترتیب در نمونههای فرآوری شده با 30 درصد پوره کدو مسمّا و 5 درصد خمیرترش آرد جو (38/8 نیوتن) و همچنین 30 درصد پوره کدو مسمّا و 10 درصد خمیرترش آرد جو (47/11 نیوتن) مشاهده گردید. نمونه شاهد دارای بیشترین میزان روشنایی بود (90/50) و نان باگت حاوی 10 درصد خمیرترش آرد جو و 45 درصد پوره کدو مسمّا نیز بیشترین امتیاز پذیرش کلّی (87/4) را به دست آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
438 - بررسی اثرات استفاده از صمغ سوفورا ژاپونیکا بر ویژگی های شیمیایی، حسی و بافت پنیر خامه ای
مهدی عبیری حسن رشیدی مرضیه بلندیهدف این پژوهش ارزیابی اثرات صمغ سفورا ژاپونیکا (15/0، 35/0، 55/0 و 75/0 درصد) بر کیفیت پنیر خامه ای بود. ویژگی های شیمیایی (مواد جامد، رطوبت، چربی، اسیدیته، نمک، پروتئین و pH)، حسی (طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی) و بافت (سفتی، حالت صمغی، حالت آدامسی و حالت فنری) پنیر، اندا أکثرهدف این پژوهش ارزیابی اثرات صمغ سفورا ژاپونیکا (15/0، 35/0، 55/0 و 75/0 درصد) بر کیفیت پنیر خامه ای بود. ویژگی های شیمیایی (مواد جامد، رطوبت، چربی، اسیدیته، نمک، پروتئین و pH)، حسی (طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی) و بافت (سفتی، حالت صمغی، حالت آدامسی و حالت فنری) پنیر، اندازه گیری شد. سپس، اثرات صمغ در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه و تحلیل شد. با افزایش مقدار صمغ، مواد جامد کاهش و رطوبت نمونه های پنیر افزایش یافت. مقدار صمغ تاثیری بر مقدار چربی، نمک، اسیدیته، پروتئین و pH پنیر نداشت. از سوی دیگر بررسی ویژگی های حسی نمونه های پنیر نشان داد که افزایش مقدار صمغ باعث کاهش معنی دار(05/0 p≤) مطلوبیت رنگ پنیر گردید. در مورد طعم نمونه ها مشاهده شد که افزایش مقدار صمغ تا 55/0 درصد اثر معنی داری بر طعم نمونه ها ندارد، اما طعم نمونه دارای 75/0 درصد صمغ اختلاف معنی داری (05/0p≤) با نمونه بدون صمغ داشت. مقدار صمغ اثر معنی داری (05/0p≤) بر بافت نمونه ها داشت و بیشترین و کمترین مطلوبیت بافت به ترتیب در نمونه دارای 75/0 درصد و نمونه بدون صمغ دیده شد. همچنین مقدار صمغ اثر معنی داری بر پذیرش کلی نمونه های پنیر داشت و بیشترین مقدار پذیرش کلی در نمونه دارای 35/0 درصد صمغ و کمترین آن در نمونه دارای 75/0 درصد صمغ مشاهده گردید. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آزمون بافت نشان داد که با افزایش مقدار صمغ مقادیر سفتی، حالت آدامسی، حالت صمغی و حالت فنری افزایش یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
439 - تغییرات برخی از پارامترهای فیزیکوشیمیایی و مهندسی کدو حلوایی (C. moschata) با روش خشک کردن فروسرخ
سید حسین حسینی قابوس سید مهدی سیدین اردبیلی مهدی کاشانی نژاد غلامحسن اسدی مهران اعلمیآرد کدوحلوایی به دلیل عطروطعم مطلوب، بتاکاروتن بالا، ویتامینهای محلول در آب و رنگ مناسب میتواند در انواع مواد غذایی مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش تأثیر توان لامپ پرتودهی در سه سطح 204، 238 و 272 وات و ضخامت برشهای کدوحلوایی (دو سطح 5/0 و 7/0 سانتیمتر) بر تغییر أکثرآرد کدوحلوایی به دلیل عطروطعم مطلوب، بتاکاروتن بالا، ویتامینهای محلول در آب و رنگ مناسب میتواند در انواع مواد غذایی مورداستفاده قرار گیرد. در این پژوهش تأثیر توان لامپ پرتودهی در سه سطح 204، 238 و 272 وات و ضخامت برشهای کدوحلوایی (دو سطح 5/0 و 7/0 سانتیمتر) بر تغییرات بتاکاروتن، رنگ و بافت در طی خشککردن به روش مادونقرمز بررسی گردید. همچنین مدلسازی سینتیک خشک کردن و ضریب نفوذ رطوبت در طی خشک شدن کدوحلوایی نیز بررسی شد. مقدار بتاکاروتن نمونههای خشکشده در محدوده 77/20 تا 26/31 میلیگرم در 100 گرم به دست آمد. رنگ نمونهها با تکنیک پردازش تصویر آنالیز و میانگین شاخصهای تصویر شامل L*، a* و b* به ترتیب برابر 54/69، 64/14 و 56/64 به دست آمد. مقدار سفتی ورقههای خشکشده در محدوده 53/11-48/7 نیوتن به دست آمد. افزایش توان لامپ مادونقرمز از 204 به 272 وات زمان خشک شدن کدوحلوایی را 16/38 درصد کاهش داد. ضریب نفوذ مؤثر رطوبت کدوحلوایی بین 9-10×42/0 تا 9-10×47/1 مترمربع بر ثانیه بود.اثر توان حرارتی مادون قرمز بر تغییرات ضریب نفوذ مؤثر کدوحلوایی بررسی و مشخص شد که مقدار ضریب نفوذ مؤثر با افزایش توان منبع حرارتی افزایش می یابد. در مدلسازی فرآیند خشککردن کدوحلوایی توسط مادونقرمز مدل پیج همخوانی بهتری با نتایج آزمایشگاهی در مقایسه با سایر مدلها داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
440 - تاثیر فرایند ترکیبی خشککردن اسمزی توسط خشککن کابینتی و انجماد بر برخی از خصوصیات شیمیایی و بافتی میوههای توتفرنگی
مریم عاملی مهدی قیافه داوودی ریحانه احمدزاده قویدل حمید بخش آبادیهدف از این مطالعه بررسی تاثیر نوع تیمار اسمزی بر برخی از خواص شیمیایی و بافتی توتفرنگیهای خشک و منجمدشده به منظور افزایش عمر انبارمانی این میوهها بود. بدین منظور اثر محلول اسمزی در پنج سطح ساکارز (0، 20، 30، 40 و 50 درصد براساس وزن میوه) و2/0 درصد اسید آسکوربیک، 1/0 أکثرهدف از این مطالعه بررسی تاثیر نوع تیمار اسمزی بر برخی از خواص شیمیایی و بافتی توتفرنگیهای خشک و منجمدشده به منظور افزایش عمر انبارمانی این میوهها بود. بدین منظور اثر محلول اسمزی در پنج سطح ساکارز (0، 20، 30، 40 و 50 درصد براساس وزن میوه) و2/0 درصد اسید آسکوربیک، 1/0 درصد اسید سیتریک و ترکیبی از این دو اسید، بر ویژگیهای شیمیایی (میزان رطوبت، اسیدیته، میزان قند و اسید آسکوربیک) و بافتی توتفرنگیهای خشک شده با خشککن کابینتی و سپس منجمد شده در قالب طرح کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده مشخص گردید، زمانی که از تیماری با غلیظترین محلول اسمزی (50 درصد ساکاروز) استفاده شد، نمونهها بیشترین میزان سختی را داشتند در حالی که این نمونهها کمترین میزان رطوبت را به خود اختصاص دادند. در بین میوههای توتفرنگی انجمادزدایی شده بیشترین میزان قندکل (9/8 درصد) متعلق به میوههایی بود که در محلول حاوی 50 درصد ساکاروزی قرار داشتند. میزان اسید آسکوربیک توتفرنگیهای تازه بین 60 میلیگرم در هر 100 گرم است و مقایسه میانگینها به روش آزمون دانکن به وضوح مشخص نمود که نمونههای تیمار شده با اسید آسکوربیک، میزان اسید آسکوربیک بیشتری دارند.براساس نتایج بدست آمده میتوان بیان داشت که توتفرنگیهای با 40 درصد ساکارز با 2/0 درصد اسید آسکوربیک و 40 درصد ساکارز با اسید ترکیبی ( 2/0 درصد اسید آسکوربیک و 1/0 درصد اسید سیتریک ) بهترین تیمارها از نظر کیفیت بافت، میزان قند و اسید آسکوربیک میباشند. در پایان از این تحقیق نتیجه میشود که این روش نگهداری کاربرد صنعتی و تجاری داشته و امکان صادرات را برای این محصول فراهم میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
441 - اثر جایگزینی پودر هویج با آرد گندم بر خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی
فخرالدین صالحی مهدی کاشانی نژادبه منظور بررسی اثر جایگزینی آرد گندم با پودر هویج خشک شده بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنش انجام گرفت. هویجها در شرایط بهینه خشک شدند و سپس پودر هویج جهت غنیسازی کیک اسفنجی در پنج سطح 0، 5، 10، 20 و 30 درصد به عنوان جایگزین آرد گندم در فرمولاسیون استفا أکثربه منظور بررسی اثر جایگزینی آرد گندم با پودر هویج خشک شده بر خواص ویسکوالاستیک کیک اسفنجی آزمون رهایی تنش انجام گرفت. هویجها در شرایط بهینه خشک شدند و سپس پودر هویج جهت غنیسازی کیک اسفنجی در پنج سطح 0، 5، 10، 20 و 30 درصد به عنوان جایگزین آرد گندم در فرمولاسیون استفاده شد. پس از آمادهسازی نمونهها، آزمایش رهایی تنش با استفاده از دستگاه بافت سنج (TA-XT Plus, Stable Micro Systems, UK) در طی دوره نگهداری (14 روز) انجام و ضرایب مدل پلگ-نورمند و ماکسول تعمیمیافته محاسبه شدند. نتایج نشانداد با افزایش درصد جایگزینی پودر هویج و زمان نگهداری، مقادیر نیروی اولیه و نیروی تعادلی افزایش مییابند. پارامترهای مدل پلگ-نورمند شاملk1 و k2با گذشت زمان کاهش یافت که نشان از کاهش الاستیسیته کیک با گذشت زمان میباشد. کیکها رفتار جامد ویسکوالاستیک از خود نشانداده و با افزایش درصد جایگزینی، مجموع نیروهای کاهشی (F1+F2 +F3) مدل ماکسول تعمیمیافته افزایش یافت که نشاندهنده کاهش الاستیسیته است. نتایج مدلسازی دادههای آزمایشگاهی رهایی تنش با مدلهای پلگ نورمند و ماکسول تعمیمیافته نشانداد که مدل ماکسول کارایی بیشتری جهت بررسی خصوصیات ویسکوالاستیک کیک اسفنجی غنیشده با پودر هویج دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
442 - بررسی تاثیرجایگزینی ساکاروز با دوشاب خرما لوی وحشی بر روی خواص آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنولی وویژگی های حسی، بافتی کلوچه فراسومدمند
خورشید آذرهوش اکرم شریفی سیدحسین استیریدوشاب خرمالوی وحشی، حا وی ترکیبات فنولی ودارای خواص آنتی اکسیدانی وآنتی باکتریالی بوده وهم چنین به عنوان یک شیرین کننده طبیعی با ارزش تغذیه ای بالا می باشد. بدین ترتیب دوشاب خرمالوی وحشی، می تواند جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان های سنتزی ومقدارشکر در محصولاتی نظیر کلو أکثردوشاب خرمالوی وحشی، حا وی ترکیبات فنولی ودارای خواص آنتی اکسیدانی وآنتی باکتریالی بوده وهم چنین به عنوان یک شیرین کننده طبیعی با ارزش تغذیه ای بالا می باشد. بدین ترتیب دوشاب خرمالوی وحشی، می تواند جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان های سنتزی ومقدارشکر در محصولاتی نظیر کلوچه بوده وموجب افزایش ماندگاری وسلامت محصول گردد. دراین پژوهش از دوشاب خرمالوی وحشی در فرمولاسیون فرایند تولید کلوچه (جایگزین شکر) استفاده گردید. بدین منظور نمونه کلوچه های حاوی دوشاب خرمالوی وحشی در سطوح(0%، 25%، 75% و100%) تهیه شد. نمونه های حاصل، پس از تولید از نظر خواص ارگانولپتیکی(بافت، رنگ، طعم، بو) ومیزان فعالیت آنتی اکسیدانی ،ازجمله اثر مهار کنندگی رادیکال آزاد(تست DPPH) واثر ترکیبات فنولی(تست فولین) وآزمون بافت سنجی (تعیین اثر سفتی بافت) در روزهای مختلف پس از تولید ،روز 1، 30 وروز 60 در سه بار تکرار، تاثیر غلظت دوشاب وزمان نگهداری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش درصد دوشاب خرمالوی وحشی خواص آنتی اکسیدانی وترکیبات فنولی به طور معنی داری افزایش یافت(05/0p<). نتیجه بافت سنجی نشان داد، نمونه کلوچه حاوی 50% دوشاب نسبت به سایر نمونه ها از سفتی بافت بیشتری برخورداربود.هم چنین با افزایش درصد غلظت دوشاب خرمالوی وحشی به میزان 25% و 50% باعث مقبولیت کلوچه از لحاظ (طعم ، عطروبو، بافت ورنگ ) توسط ارزیاب ها منجرگردید(05/0p<). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
443 - ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بافتی سس مایونز حاوی عصاره گیاه چوبک به عنوان جایگزین تخم مرغ
نازنین قهرمانی حجت گاراژیان اکرم شریفیاز مهمترین معایب استفاده از تخم مرغ در فرآورده های غذایی افزایش میزان کلسترول و اسیدهای چرب اشباع در محصول است. به همین دلیل عصاره چوبک که ، سرشار از ساپونین است و دارای خواص امولسیفایری می باشد، به عنوان یک فراورده گیاهی به عنوان جایگزین تخم مرغ در فرمولاسیون سس مایونز أکثراز مهمترین معایب استفاده از تخم مرغ در فرآورده های غذایی افزایش میزان کلسترول و اسیدهای چرب اشباع در محصول است. به همین دلیل عصاره چوبک که ، سرشار از ساپونین است و دارای خواص امولسیفایری می باشد، به عنوان یک فراورده گیاهی به عنوان جایگزین تخم مرغ در فرمولاسیون سس مایونز مورد استفاده قرار گرفت. این مواد امولسیون کننده، می توانند جایگزین ترکیبات امولسیون کننده در سس مایونز شوند. به این منظور عصاره ریشه گیاه چوبک استخراج و در سس مایونز مورد استفاده قرار گرفت. باتوجه به خصوصیات عصاره ریشه چوبک، سطوح کاربردی 25، 50، 75 و100 درصد جایگزین زرده تخم مرغ شد. سپس ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بافتی سس مایونز حاوی عصاره چوبک، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره ریشه چوبک در نمونه های مایونز، رطوبت، اسیدیته و پارامترهای مهم بافت سنجی شامل سفتی، چسبندگی و نیروی چسبندگی افزایش پیدا کرد. همچنین از لحاظ پایداری، تمامی نمونه ها پایدار بوده و هیچگونه دوفاز شدگی در آنها مشاهده نشد. نتایج نشان داد که نمونه سس با 50 درصد جایگزینی تخم مرغ با عصاره گیاه چوبک دارای مطلوبترین ویژگی های فیزیکوشیمیایی و بافتی بوده است. بنابراین، با استفاده از غلظت مناسب چوبک، می توان تخم مرغ را در فرمولاسیون سس مایونز به مقدار قابل توجهی کاهش داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
444 - بررسی اثرخمیرترش بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی نان تست حاوی آردچاودار
علیرضا فرجی سید علی مشعشعی مینا کشانیاستفاده از خمیرترش حاوی استارترهای لاکتوباسیلوس، یکی از قدیمی ترین روش های طبیعی و ارزان قیمت در تولید نان با خصوصیات بافتی و حسی مطلوب می باشد. در پژوهش حاضر از خمیرترش حاوی باکتری لاکتوباسیلوس فرمانتوم ولاکتوباسیلوس دلبروکی به صورت تک و ترکیبی در فرمولاسیون نان تست حا أکثراستفاده از خمیرترش حاوی استارترهای لاکتوباسیلوس، یکی از قدیمی ترین روش های طبیعی و ارزان قیمت در تولید نان با خصوصیات بافتی و حسی مطلوب می باشد. در پژوهش حاضر از خمیرترش حاوی باکتری لاکتوباسیلوس فرمانتوم ولاکتوباسیلوس دلبروکی به صورت تک و ترکیبی در فرمولاسیون نان تست حاوی آرد چاوداررد چاوداراستفاده شد و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و تکنولوژیکی همچون میزان اسیدهای آلی (اسید لاکتیک، اسید استیک، اسید بوتیریک و اسید پروپیونیک)، رطوبت، حجم مخصوص، سختی بافت در سه بازه زمانی 1، 3 و 7 روز پس از تولیدو طعم و مزه نمونه های تولیدی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد باکتری های لاکتیکی سبب کاهش سختی بافت نان شدند. در حالیکهافزودن خمیرترش باعث گردید میزان اسید لاکتیک، اسید استیک، رطوبت، حجم مخصوصو امتیاز طعم و مزهنان افزایش یابد. همچنین از اسیدهای تولید شده اسید بوتیریک و اسید پروپیونیک نمونه های تولیدی اختلاف معنی داری در سطح اطمینان 95 درصد نداشتند باتوجه به نتایج بدست آمده نمونه حاوی ترکیبی از باکتری لاکتوباسیلوس فرمانتوم و لاکتوباسیلوس دلبروکی به عنوان بهترین نمونه معرفی گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
445 - تأثیر ایزوله پروتئینی آبپنیر بر ویژگیهای فیزیکی، رئولوژیکی و بافت بستنی نیمچرب
عرفان دانش حسین جوینده مصطفی گودرزیطی سال های اخیر، مصرف کنندگان به سمت مصرف محصولات کم چرب از جمله بستنی سوق پیدا کرده اند. با این وجود، جنبههای کیفی بسیاری از این محصولات، انتظارات مصرف کنندگان را برآورده نمی کند. استفاده از جایگزین های چربی می تواند روش مناسبی برای بهبود ویژگی های کیفی محصولات کم چرب أکثرطی سال های اخیر، مصرف کنندگان به سمت مصرف محصولات کم چرب از جمله بستنی سوق پیدا کرده اند. با این وجود، جنبههای کیفی بسیاری از این محصولات، انتظارات مصرف کنندگان را برآورده نمی کند. استفاده از جایگزین های چربی می تواند روش مناسبی برای بهبود ویژگی های کیفی محصولات کم چرب باشد. بر این اساس هدف از پژوهش پیش رو، بررسی اثر مقادیر مختلف ایزوله پروتئینی آب پنیر (0، 2، 4 و 6 گرم به ازای هر لیتر شیر) به عنوان جایگزین چربی بر ویژگی های فیزیکی (سرعت ذوب شدن و اورران)، رئولوژیکی و بافت بستنی نیم چرب (5% چربی) بود. یافته های حاصل از آنالیز آماری نشان داد که با افزایش میزان ایزوله پروتئینی آب پنیر در فرمولاسیون بستنی، ویسکوزیته ظاهری و اندیس قوام به گونه معنی داری ( ) افزایش پیدا کرد که در نتیجه آن سرعت ذوب شدن کاهش یافت ولی در طرف مقابل، اورران نیز متحمل یک کاهش معنی دار شد ( ). بررسی پارامترهای رئولوژیکی حاکی از این بود که با افزایش میزان تلفیق پروتئین آب پنیر به فرمولاسیون بستنی نیم چرب، شاخص رفتار جریان کاهش می یابد که نشان دهنده تقویت رفتار رقیق شوندگی با برش نمونه های بستنی می باشد. ایزوله پروتئینی آب پنیر با کاهش سفتی بستنی نیم چرب موجب مطلوبیت بافت شد. بر اساس نتایج ارزیابی حسی، افزودن ایزوله پروتئینی آب پنیر موجب افزایش مقبولیت کلی بستنی نیم چرب نزد مصرف کنندگان شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
446 - Effect of tragacanth gum on texture and staling of commercial sponge cake
اعظم حاج محمدی جواد کرامت محمد حجت الاسلامی هومان مولویBackground & Aim: Tragacanth is a natural gum obtained from the dried sap of several species of Middle Eastern egumes of the genus Astragalus, that is a viscous, odorless, tasteless, water-soluble mixture of polysaccharides. Tragacanth is used in pharmaceutical and أکثرBackground & Aim: Tragacanth is a natural gum obtained from the dried sap of several species of Middle Eastern egumes of the genus Astragalus, that is a viscous, odorless, tasteless, water-soluble mixture of polysaccharides. Tragacanth is used in pharmaceutical and foods industries as an emulsifier, thickener, stabilizer, and texturant additive. Sponge cake is one of the most popular bakery products due to its nutritional value, ready-to-eat nature, long-shelf life and specifically its fine structure. Tragacanth gum can improve textural properties of bakery products duo to its nature as a hydrocolloid. Experimental: In this study, texture profile analysis (TPA) and also cutting tests (for crumb and crust) were applied to find out the effects of tragacanth gum on the textural properties of commercial sponge cakes during 30 days. The concentrations of tragacanth gum were 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, 0.6, and 0.8% (w/w) in the cakes’ batter. Results &Discussion: Results revealed that tragacanth gum up to 0.4% led to softening the texture of the cake and reducing the signs of aging. Recommended applications/industries: Application of tragacanth gum (up to indicated level) in bakery products, particularly the sponge cake, can improve textural properties and increase shelf life of these products. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
447 - Effect of ultrasound on the production of Carvone as a secondary metabolite in callus derived from Bunium persicum Boiss.
محمود اطرشی الهام توکلی دینانی محمد تقی درزی جواد هاشمی شیرین روزبه امیر معصومیBackground & Aim: Medicinal plants are most valuable and useful sources as productive factors of drugs. Production and extraction of secondary metabolites have a huge economical importance in recent years. Carvone is a compound in Bunium persicum fruit and shoot and أکثرBackground & Aim: Medicinal plants are most valuable and useful sources as productive factors of drugs. Production and extraction of secondary metabolites have a huge economical importance in recent years. Carvone is a compound in Bunium persicum fruit and shoot and, it is one of the wide range varieties of valuable and useful secondary metabolites. Due to limited crop production, using appropriate stimulating factors, such as ultrasound is an efficient way in the production of secondary metabolites in plant cell culture.Experimental: In this study, callus in suspension environment influenced by treatments once or twice, with times 0, 5, 20, 35, 50 and 240 seconds by means of ultrasonic bath with a frequency of 38.5 kHz and constant power examined. After extraction of Carvone, the amount of this secondary metabolite was measured by High performance liquid chromatography (HPLC) method.Results & Discussion: Stimulating effect of ultrasound increased the synthesis of Carvone dramatically. According to the observations, combination of hormone with using the bath for 2 times and each time for 35 seconds, created highest rate of Carvone. By contrast, controlling the all cases showed the lowest level of Carvone.Industrial and practical recommendations: Ultrasound irradiation can act as a potent abiotic elicitor to induce the defense responses of plant cells and to stimulate secondary metabolite production in plant cell cultures. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
448 - Effects of different medium on morphophysiological traits of Lippia citriodora H.B.K. during in vitro culture condition
حسن نورافکن فاطمه سفیدکن سیدامیر موسوی مظفر شریفی احمد خلیقیBackground & Aim: Lemon verbena (Lippia citriodora H.B.K.) is a richly scented herb and has a long history as a sacred and medicinal plant. Select an appropriate medium in tissue culture is a necessity for success Experimental: To evaluate the effect of 10 medium of أکثرBackground & Aim: Lemon verbena (Lippia citriodora H.B.K.) is a richly scented herb and has a long history as a sacred and medicinal plant. Select an appropriate medium in tissue culture is a necessity for success Experimental: To evaluate the effect of 10 medium of previous researches for Lippia micropropagation (1- MS medium supplemented with BAP (3 mgL-1) + IBA (0.1 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 2- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + IBA (0.5 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 3- 1/2MS 4- MS medium supplemented with BAP (5 mgL-1) 5- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) 6- MS medium supplemented with activated charcoal (1 gL-1) 7- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + activated charcoal (1 gL-1) 8- MS medium supplemented with BAP (1 mgL-1) + AgNO3 (5 mgL-1) 9- MS medium supplemented with AgNO3 (5 mgL-1) 10- MS (control)), an experiment was conducted as a Completely Randomized Design (CRD) with three replicates and three explants per replication. Results & Discussion: The results showed positive effects for BAP (5 mgL-1) and somewhat active charcoal, but contrary to predictions, AgNO3 had no effect on reducing senescence and leaf necrosis. Recommended applications/industries: Therefore, Based on the finding, the four medium (MS medium supplemented with BAP (5 mgL-1)) with the highest rates of shoot fresh weight, leaf number, internodes number, shoot number, root fresh weight, callus diameter and root dry weight can be introduced as a suitable medium of tissue culture in this experimental conditions. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
449 - Investigate the possibility of using medicinal plant’s seeds substitute for agar gel in plant tissue culture and determine the optimal practical conditions of them
محمود اطرشی الهام توکلی دینانی امیر معصومیBackground & Aim: Investigating the possibility of using medicinal plant’s seeds substitute for agar gel in plant tissue culture and determining the optimal practical conditions of them is the aim of this study. Experimental: In order to study the new gelling أکثرBackground & Aim: Investigating the possibility of using medicinal plant’s seeds substitute for agar gel in plant tissue culture and determining the optimal practical conditions of them is the aim of this study. Experimental: In order to study the new gelling agents for using in plant tissue culture, we designed a tow part experiment by means of the seeds of medicinal plants such as Linum usitatissimum L., Citrus medica L., Lepidium sativum L. and Plantago ovata Forssk. These Experiments were carried out at the Tissue Culture Lab of the Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran, in 2010. Each experiment was conducted as a completely randomized design with three replications. In first experiment, we were cultured explants of Stevia rubiana on prepared MS medium with different concentrations of four kinds of seeds (1, 2, 3, 4 and 5 g) instead of agar and control (use of agar with no seed). Second experiment was carried out to assess the best amount of Planta ovata’s seed in prepared standard MS medium. Results & Discussion: The highest value for all investigated factors was observed with Planta ovata. The results showed that 1 g of Planta ovata’s seed + charcoal is the best treatment for growing all parameters in Stevia explants, and it might be a good advice to use of Planta ovata’s seeds instead of agar in near future. Industrial and practical recommendations: According to the findings of this study, using Planta ovata’s seed can be recommended because of having mucilage as an alternative agar for gelling in plant tissue culture. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
450 - شناسایی تجربه زیسته، دیدگاهها، دلایل و انگیزه های مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری
مریم ملکی مهرداد نوابخش میثم موسائی علی بقایی سرابیاین پژوهش، با هدف شناسایی تجربه زیسته، دلایل و انگیزههای مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی - کمی با بهرهگیری از رهیافت توصیفی – تحلیلی است. در ساحت کمی ن أکثراین پژوهش، با هدف شناسایی تجربه زیسته، دلایل و انگیزههای مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی - کمی با بهرهگیری از رهیافت توصیفی – تحلیلی است. در ساحت کمی نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای استفاده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 368 نفر تعیین و در ساحت کیفی جهت فهم تجربه زیسته ساکنین بافت از گراندد تئوری که دارای ویژگیهای منحصر به فرد بوده و زمینهساز شکلگیری نگاه متفاوت در جامعهشناسی شهری است که در تحقیقات داخلی مغفول مانده است. یافته‎های پژوهش گویای آن است که عوامل موثر بر مشارکت مردمی از قبیل اعتمادسازی، تمایل به مشارکت و امکانات در ساماندهی محلات فرسوده تهران نقش موثری داشته، در ساحت کمی، از مجموع 368 پاسخدهنده بیشترین سهم مشارکتی در گروه سنی 30 تا 50 سال (76 درصد) و اکثریت جنسیتی مردان (89 درصد) بود. نظریات جامعهشناسی بالاتر بودن سطح مشارکت مردان را برخواسته از ساختارهای فرهنگی سنتی ساکنین مبنی بر نادیده گرفتن نقش زنان است. میانگین میزان مشارکت، آگاهی و اطلاع‎رسانی و توانمندسازی به ترتیب 2.10 و 2.27 و 2.35 است که از حد وسط طیف لیکرت (3) کمتر است که این میزان از عدم کارآمدی و هدفگذاری برنامههای توسعه پنجم و ششم است. در ساحت کیفی، میزان مشارکت ساکنین قدیمی به دلیل بیشتر بودن تجربه زیسته از سکونت و داشتن حس تعلق بیشتر به واسطه مالکیت بر املاک تجاری و مسکونی انتخاب شدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
451 - امکان سنجی ارائه مدلی برای اثر مشارکت اجتماعی بر بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری(نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)
رستم صابری فرطرحهای بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا میباشد. معدود طرحهای موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، میتواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت أکثرطرحهای بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا میباشد. معدود طرحهای موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، میتواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت مردم تاکید زیادی میشود. اما تلاش برای متقاعد ساختن مردم برای این حضور، چندان موفق نبودهاست. به همین دلیل، ضرورت دارد تا دلایل این مشکل و زمینههای ترغیب مردم به مشارکت پیگیری شود. به این منظور، تحقیق کنونی برای عوامل موثر بر مشارکت مردم در بازآفرینی بافتهای ناکارآمد مشهد به انجام رسید. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از رهیافت مشارکتی با تاکید خاص بر دو نظریه ساختارگرایی و ساختاری-کارکردی است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بود و برای گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته(با روایی 79/0)، بهره برداری به عمل آمد. دادههای مورد نیاز از 900 نفر از شهروندان ساکن در بافتهای ناکارآمدی شهری گردآوری شد. نمونه تعیین شده به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی، آزمون تی تک نمونهای، آزمون فریدمن، معادلات ساختاری و تحلیل مسیر، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مشارکت اجتماعی و تمامی ابعاد چهارگانه آن(گرایش به نظم اجتماعی(r=0/261)، حس مسئولیت(r=0/290)، احساس امنیت(r=0/278) و بسیج گروهها(r=0/270) بر روی حضور و مشارکت ساکنین در بازآفرینی(r=0/449) اثرگذار بوده و مدل طراحی شده دارای برازش مناسب میباشد. با توجه به مدل طراحی شده و تعیین میزان اثر هر عامل در ابعاد مختلف بازآفرینی، میتوان این روند را با سرعت بیشتری پیگیری نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
452 - تأثیرات اجتماعی و اقتصادی نوسازی بافت های فرسوده ی شهری ناشی از سیاستگذاری تجمیع قطعات ( مطالعه ی موردی: بافت فرسوده ی منطقه ی ۱۵ شهر تهران )
سید یعقوب موسوی محمدرضا زندمقدم ساسان مسعودیمقاله ی حاضر شناسایی و تحلیل اثرات نوسازی بافت های فرسوده ناشی از سیاستگذاری تجمیع قطعات، در ابعاد اجتماعی– اقتصادی، است.این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفته است و با ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی، داده ها جمع آوری و بررسی شده اند. جامعه آماری تح أکثرمقاله ی حاضر شناسایی و تحلیل اثرات نوسازی بافت های فرسوده ناشی از سیاستگذاری تجمیع قطعات، در ابعاد اجتماعی– اقتصادی، است.این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفته است و با ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی، داده ها جمع آوری و بررسی شده اند. جامعه آماری تحقیق، شهروندان 24 تا 80ساله ساکن در منطقه ی 15 شهرداری تهران تعریف شده اند. در مبانی نظری تحقیق تلاش شده است از رویکردهای شناخته شده مانند کارکردگرایی و توسعه شهری استفاده شود و سپس بر اساس یافته های نظری مدل عملیاتی تحقیق ترسیم گردید. پس از گردآوری دادهها، به کمک روش های آماری و با استفاده از نرم افزار spss، دادهها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتهاند. با استفاده از آزمون پیرسون اثرات تجمیع بافت نوسازی شده، بر روی ابعاد اجتماعی و اقتصادی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد بیشترین رابطه ی معنا دار در بعد اجتماعی تأثیر در سطح حس تعلق مکانی(335/0) مشارکت(334/0)، امنیت(211/0)، خدمات اجتماعی(166/0) است و بعد از آن بیشترین رابطه ی معنا دار در بعد اقتصادی و به ترتیب شامل تأثیر در مالکیت زمین و مسکن(269/0)، سرمایه گذاری(129/0) و درآمد و هزینه(106/0) است. دریافته های کاربرد روش تحلیل مسیر نتایج نشان می دهد که در بیشترین و قویترین اثرات تجمیع بافت نوسازی شده، میتوان به اثر مستقیم رضایت از تجمیع بر متغیرهای تمایل به مشارکت (406/0) احساس امنیت (340/0) زمین و مسکن(487/0) درآمد و هزینه(380/0)، خدمات اجتماعی(318/0) اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
453 - بررسی تطبیقی سبک زندگی ساکنان بافت قدیم و جدید در شهر کاشان
محسن نیازی مریم روحییکی از جلوههای عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافتهای سنتی و کهن آن نمود مییابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافتهایی که حکم شناسنامهی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی میشوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافتهای جدید شهر با شاخصهای مدرن شکل یافته أکثریکی از جلوههای عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافتهای سنتی و کهن آن نمود مییابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافتهایی که حکم شناسنامهی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی میشوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافتهای جدید شهر با شاخصهای مدرن شکل یافته و روز به روز به حجم و اهمیت آن افزوده میشود. بخصوص امروزه با تغییر شیوهی زیستن افراد، حضور عناصر زندگی مدرن و سبک زندگی شهرنشینی، این مسأله اهمیت خود را بیشتر نشان میدهد.سبک زندگی مفهومی اساسی در زندگی افراد است که بیانگر عقاید، گرایشات و شیوههای تفکر آنان است و در واقعیت نمود پیدا میکند. اهمیت یافتن انتخاب در جامعهی ایران بیش از هر چیز در عرصهی کالاهای مادی و مصرفی درحال وقوع است و تغییر چهرهی شهرهای بزرگ ایران و روند فزایندهی توجه به سطحیترین بخش مصرف این مسأله را به خوبی بیان میدارد. بنابراین این مقاله به بررسی سبک زندگی در دو بافت قدیم و جدید در شهر کاشان با جامعهی آماری مورد مطالعه، میپردازد. روش تحقیق پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. حجم نمونه500 نفر تعیین و پرسشنامه به طور مساوی از بین دو بافت قدیم و جدید شهر کاشان تکمیل شده است. همچنین از آمارهای استباطی (تی و من ویتنی) استفاده گردید. نتایج بررسی نشان میدهد که بین سبک زندگی، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، پایبندی دینی، مصرفگرایی و سنتگرایی با بافت قدیم و جدید شهری رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
454 - امکانسنجی ارائه مدل برای اثر مشارکت اجتماعی بر بازآفرینی بافتهای ناکارآمد شهری (نمونه مورد مطالعه: مشهد، 1400)
رستم صابری فرطرح های بازآفرینی شهری بهخصوص در بافتهای ناکارآمد با تنگناهای متعددی روبرو هستند. یکی از مهمترین دلایل این ناکارآمدی، کندی روند اجرا و کمبود اعتبارات است. معدود طرح های موفق، نشان دهنده آن است که تعامل سازنده مردم و دولت می تواند این مشکل را مرتفع کند. برای رسیدن به أکثرطرح های بازآفرینی شهری بهخصوص در بافتهای ناکارآمد با تنگناهای متعددی روبرو هستند. یکی از مهمترین دلایل این ناکارآمدی، کندی روند اجرا و کمبود اعتبارات است. معدود طرح های موفق، نشان دهنده آن است که تعامل سازنده مردم و دولت می تواند این مشکل را مرتفع کند. برای رسیدن به این منظور، بر مشارکت مردم تأکید زیادی می شود اما تلاش برای متقاعد کردن مردم، چندان موفق نبوده است. بنابراین تحقیق پیشِ روی برای بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت مردم در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر مشهد به انجام رسید. چارچوب نظری تحقیق رهیافت مشارکتی و در قالب دو نظریه ساختارگرایی و ساختاری- کارکردی انتخاب شد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محققساخته (با روایی 79/0)، استفاده شده است. داده های مورد نیاز نیز از 900 نفر از شهروندان ساکن در بافت های ناکارآمد شهری گردآوری، و نمونه های تعیین شده به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدهاند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی، آزمون تی تکنمونه ای، آزمون فریدمن، معادلات ساختاری و تحلیل مسیر ارزیابی شدند. نتایج نشان دادند که مشارکت اجتماعی و تمامی ابعاد چهارگانه آن (گرایش به نظم اجتماعی (r=0/261)، حس مسئولیت (r=0/290)، احساس امنیت (r=0/278) و بسیج گروه ها (r=0/270) بر حضور و مشارکت ساکنین در بازآفرینی (r=0/449) اثر گذار، و مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است. با توجه به مدل طراحی شده و تعیین میزان اثر هر عامل در ابعاد مختلف بازآفرینی، می توان این روند را با سرعت بیشتری پیگیری نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
455 - مطالعه جامعه شناختی مشارکت پایدار مردمی در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه بافت فرسوده شهر تهران)
مریم ملکی مهرداد نوابخش میثم موسایی علی بقایی سرابیبافت فرسوده یک ابرچالش برای شهر تهران است. در برنامه پنجم توسعه احیای ده درصدی تکلیف شد که با ورود یکجانبه وزارت راه و شهرسازی عملیاتی نشد، در برنامه ششم موضوع متقن تر شد و 21 دستگاه مکلف شدند، اما ارزیابی برنامه ها گویای عدم تحقق، به دلایل مختلف از جمله برنامه ریزی از أکثربافت فرسوده یک ابرچالش برای شهر تهران است. در برنامه پنجم توسعه احیای ده درصدی تکلیف شد که با ورود یکجانبه وزارت راه و شهرسازی عملیاتی نشد، در برنامه ششم موضوع متقن تر شد و 21 دستگاه مکلف شدند، اما ارزیابی برنامه ها گویای عدم تحقق، به دلایل مختلف از جمله برنامه ریزی از بالا به پایین و مشارکت شعاری مردم بود. مساله اصلی این مقاله بررسی جایگاه مشارکتی مردم بعنوان ذینفعان حقیقی این برنامه هاست. با استفاده از روش کیفی، کمی (پرسشنامه و مصاحبه ) و بهره گیری از رهیافت توصیفی-تحلیلی و گراندد تئوری تجزیه و تحلیل اطلاعات مشتمل بر بررسی دلایل، انگیزه ها، ارزش ها، باورها وتجربه زیسته ساکنین بافت فرسوده انجام شد. بر اساس چارچوب نظری تحقیق مشارکت برخواسته از اعتمادسازی، آگاهی بخشی و توانمندسازی ساکنین است. یافته‎های پژوهش گویای آن است که میزان مشارکت مردم به دلیل عدم آگاهی و یا اطلاعات محدود است که ماحصل آن سست شدن اعتماد اجتماعی و عمیق تر شدن فقر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. چندبعدی بودن این چالش ها، ضرورت بهره گیری از ابزارهای چندگانه و همراستا مشتمل بر اطلاع رسانی، بهبود تجربه زیسته از طریق خدمات اجتماعی، تقویت احساس مسئولیت اجتماعی و توانمندسازی راهگشاست که مدل زنجیره بلوکی (Block Chain) به عنوان یک بستر اطلاعاتی مبنی بر امنیت، شفافیت و اعتماد ارائه شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
456 - شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاهها، دلایل و انگیزههای مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت فرسودۀ شهری
مریم ملکی مهرداد نوابخش میثم موسائی علی بقایی سرابیبافتهای فرسوده که زمانی محور تمرکز جمعیت و اقتصاد بودند امروزه به نقاطی کمبازده در تعاملات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شدهاند که نیازمند مداخله برای بهسازی و نوسازی هستند. در پژوهش حاضر، باهدف شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاهها، دلایل و انگیزههای مردم از مشارکت در بهسازی و أکثربافتهای فرسوده که زمانی محور تمرکز جمعیت و اقتصاد بودند امروزه به نقاطی کمبازده در تعاملات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شدهاند که نیازمند مداخله برای بهسازی و نوسازی هستند. در پژوهش حاضر، باهدف شناسایی تجربۀ زیسته، دیدگاهها، دلایل و انگیزههای مردم از مشارکت در بهسازی و نوسازی در 4 منطقه از شهر تهران (مناطق 10، 11، 12 و 17) که بیشترین سهم از بافت فرسوده را دارند تدوین شد. روش تحقیق کیفی- کمی (پرسشنامه و مصاحبه) با بهرهگیری از رهیافت توصیفی–تحلیلی است. در ساحت کمی از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای استفاده شد و با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و فرمول کوکران حجم نمونه 368 نفر تعیین شد و در ساحت کیفی جهت فهم تجربۀ زیستۀ ساکنین بافت و توصیف آن از روش گراندد تئوری که دارای ویژگیهای منحصر به فرد بوده و زمینهساز شکلگیری نگاه متفاوت و جدید در بررسی موضوعات جامعهشناسی شهری میگردد و از سویی در تحقیقات و تجارب داخلی مغفول مانده استفاده شد، لذا با بهرهگیری از این روش و نمونهگیری هدفمند تا رسیدن به مرحله اشباع نظری 15 نفر جمعیت پژوهشی تعیین گردید. یافته‎های پژوهش گویای آن است که عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی از قبیل اعتمادسازی، تمایل به مشارکت و امکانات و خدمات در ساماندهی محلات فرسوده شهر تهران نقش مؤثری داشته، بهگونهای که در ساحت کمی، از مجموع 368 پاسخدهنده بیشترین سهم مشارکتی در گروه سنی بین 30 تا 50 سال (76 درصد) و با اکثریت جنسیتی مردان (89 درصد) بود. بر اساس نظریات کنش و مشارکت بالاتر بودن سطح مشارکت مردان برخاسته از ساختارهای فرهنگی سنتی ساکنین مبنی بر حذف و یا کمرنگ بودن نقش زنان است که بالتبع ضمن عدمآگاهی به طور مستقیم بر سطح مشارکت آنها اثرگذار است. میانگین میزان مشارکت، آگاهی و اطلاع‎رسانی و توانمندسازی پاسخدهندگان به ترتیب 2.10و 2.27 و 2.35 است که از حد وسط طیف لیکرت (3) کمتر است که این میزان از عدم کارآمدی و هدفگذاری برنامههای توسعه پنجم وششم است. در بخش ساحت کیفی، میزان مشارکت ساکنین قدیمی به دلیل بیشتر بودن تجربۀ زیسته از سکونت در محلات و دارابودن حس تعلق بیشتر به دلیل مالکیت بر املاک تجاری و مسکونی انتخاب شدند، زیرا اشراف جامعتری از فرایند اجرای برنامهها در این محلات دارند. احصاء نظرات و یافتهها نشان داد بدون در نظر گرفتن نقش و سهم مشارکتی ساکنین بافت در بهسازی و نوسازی نمیتوان امید چندانی به اثربخشی فعالیت برنامهها داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
457 - تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر گرایش به نوسازی بافت فرسوده مطالعه موردی: منطقه 12 شهرداری تهران
سید یعقوب موسوی محمد قاسمی سیانی انور مصطفویپژوهشها نشان میدهند که قبل از هر گونه مداخله کالبدی، لازم است ابعاد اجتماعی و فرهنگی اصلاح و بررسی شود. این پژوهش به منظور بررسی کندی روند نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر تهران با توجه به تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی ساکنین بافتهای فرسوده بر روند نوسازی است. مسئله اص أکثرپژوهشها نشان میدهند که قبل از هر گونه مداخله کالبدی، لازم است ابعاد اجتماعی و فرهنگی اصلاح و بررسی شود. این پژوهش به منظور بررسی کندی روند نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر تهران با توجه به تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی ساکنین بافتهای فرسوده بر روند نوسازی است. مسئله اصلی پژوهش پاسخگویی به این سوال بود که از منظر اجتماعی – فرهنگی کدام دسته از عوامل بر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده تاثیرگذار بوده است و بی توجهی به آنها روند نوسازی را با تاخیر مواجه کرده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و با بکارگیری روش کمی به دنبال بررسی علل اجتماعی – فرهنگی در نوسازی بافت فرسوده در منطقه ۱۲ شهر تهران است. بدین منظور بر اساس جامعه آماری منطقه 12 تعداد 500 پرسشنامه به تفکیک مناطق و محلات منطقه به صورت تصادفی تکمیل گردید نتایج نشان داد که در زمینه ایستارهای ساکنین از لحاظ تقدیرگرایی، سنتگرایی، پذیرش خطر و آیندهگرایی متفاوت است، ایستارهای اجتماع هدف در بعدهای پذیرش خطر و سنتگرایی با گرایش به نوسازی ارتباط معناداری را نشان میدهد و ابعاد تقدیرگرایی و آیندهگرایی ارتباطی را با گرایش به نوسازی نشان نمیدهد، در این زمینه متغیرهای حس تعلق به محله، سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی هنجارهای اجتماعی بررسی گردید نتایج تحقیق تا حد زیادی دال بر ارتباط معنیدار این متغیرها با گرایش به نوسازی است. در واقع حس تعلق به مکان، ارتباطات محلهای که خود متاثر از نظام هنجاری و اعتماد میباشد ترغیب کننده و تسهیلکننده امر نوسازی میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
458 - ارزیابی تحققپذیری معیارهای نوشهرگرایی در شهرهای سنتی (مطالعه موردی بافت حاشیهای و روستایی شهراردبیل)
محمد فرامرزی عوری مهسا فرامرزی اصلی سیروس جمالی داریوش ستارزادهامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفت أکثرامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفته و پاسخگوی چالشهای موجود باشد اجتناب ناپذیراست. در این راستا با توجه به جامعیت رویکرد نوشهرگرایی، ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در شهرهای سنتی (نمونه موردی بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل) هدف این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل بروش میدانی و استفاده از شاخص های موجود در مبانی نظری شناسایی شد. سپس با تکنیک دلفی شاخص هایی برای ارزیابی تحقق پذیری معیارهای مورد مطالعه شناسایی و با استفاده از آنها پرسش نامه ای تدوین گردید. روایی پرسش نامه توسط کارشناسان و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ تایید و اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه، مشاهده و حضور محقق در سطح محلات بافت گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t تک نمونهای، رتبهبندی فریدمن و آنالیز واریانس در نرمافزار SPSS20 استفاده شد. براساس نتایج از بین17 معیار مورد ارزیابی، معیارهای حفظ و تقویت ساختارهای سنتی و تعاملات اجتماعی در محلات بافت محقق شده اند و 15 معیار بعدی محقق نشده اند. همچنین نتایج حاصله از آزمون رتبه بندی فرید من نشان می دهد که رتیه تحقق پذیری معیارها در بافت مورد مطالعه متفاوت است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
459 - ارزیابی تحققپذیری اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار در راستای برنامهریزی و توسعه پایدار بافت تاریخی (مورد پژوهی: بافت تاریخی-مرکزی شهر رشت*)
سیده کهربا سیدبرنجی منوچهر طبیبیان سیدحسین بحرینیبافتهای تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و تجلی زندگی نسلهای گذشته، هویت و پتانسیل توسعه درونی شهرها میباشند. رشد و توسعه فزایندهی شهرها سبب ایجاد مسائل و مشکلات اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی در این بافتها شده است. بهرهگیری از رویکردهای بازآفرینی با توجه و الز أکثربافتهای تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و تجلی زندگی نسلهای گذشته، هویت و پتانسیل توسعه درونی شهرها میباشند. رشد و توسعه فزایندهی شهرها سبب ایجاد مسائل و مشکلات اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی در این بافتها شده است. بهرهگیری از رویکردهای بازآفرینی با توجه و الزام به اصول توسعه پایدار میتواند در ارتقای زیست پدیری شهرها در ابعاد مختلف نقش بسیار اثرگذاری داشته باشد. پژوهش حاضر در نظر دارد به بررسی میزان تحقق اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار در بافت مرکزی- تاریخی رشت بپردازد. دادههای موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش 400 نفر از شهروندان بافت مرکزی تاریخی رشت می باشند که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردیده اند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و آزمون آماری T تک نمونهای و رگرسیون چندمتغیره بهرهگرفتهشده است. نتایج نشان داد که پس از اقدامات بازآفرینی، اصل اجتماع مبنایی شرایط نسبتا مطلوبی در میان اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار دارد و اصول جامعنگری و فرآیندمحوری به ترتیب پایینتر از میانگین مطلوب ارزیابی شده است. همچنین برخی از معیارهای اصول جامعنگری و اجتماع مبنایی به صورت تک بعدی در نظر گرفته شده و اصل فرآیند محوری و معیارهای حقوقی قانونی وضعیت مطلوبی ندارد و در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری نبوده است. در پایان مدل تحقق بازآفرینی پایدار با تاکید بر معیارهای حقوقی- قانونی در بافت مذکور ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
460 - ارزیابی وضعیت زیستپذیری بخش مرکزی کلانشهرها از دیدگاه ساکنان (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
علیرضا صدیقی اقدس بختیار عزت پناه بشیر بیک باباییاین تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت زیستپذیری ۸ محله بخش مرکزی کلانشهر تبریز از دیدگاه شهروندان تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این بررسی برای تجزیه وتحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون T تک نمونهای؛ آزمون تحلیل وا أکثراین تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت زیستپذیری ۸ محله بخش مرکزی کلانشهر تبریز از دیدگاه شهروندان تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این بررسی برای تجزیه وتحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون T تک نمونهای؛ آزمون تحلیل واریانس ANOVA، آزمون تعقیبی شفه استفاده شده است. بر اساس یافتههای آزمون t، شاخص کلی زیستپذیری بافت مرکزی تبریز در محلات ۸گانه با میانگین 29/3 و آماره t 182/3- پایینتر از مد متوسط نظری یا مطلوبیت عددی آزمون (۵/3) قرار دارد. و در مجموع ارزیابی قابل قبولی از دیدگاه ساکنان وجود ندارند. اما در میان وضعیت ابعاد میتوان گفت که ابعاد دسترسی (07/4) و زیست محیطی (55/3) دارای وضعیت قابل قبولی بوده اند. همچنین از دید ساکنان ابعاد اقتصادی (66/2)، کالبدی (79/2) و فرهنگی ـ اجتماعی (38/3) دارای ضعیفترین وضعیت زیستپذیری بودهاند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی شفه نشان میدهد که شرایط زیستپذیری یکسان نبوده و تفاوت معناداری در سطح محلات وجود دارد. در این میان، بعد کالبدی با مقدار F، 25.46 بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را داشته و میتوان گفت که در بعد کالبدی، اختلاف زیستپذیری در محلات مورد مطالعه بیش از سایر ابعاد است. از لحاظ شاخص کلی زیستپذیری نیز با توجه به میانگین محله بازار (2.42) با سایر محلات شهناز (2.02)، دانشسرا (1.96)، مقصودیه (1.45)، منصور (1.32)، بالا حمام (0.98)، تپهلی باغ (0.71) و دمشقیه (0.63) این اختلاف به نفع ۴ محله بازار، شهناز، دانشسرا و مقصودیه است و ساکنان این محلات از شرایط زیستپذیری بهتری برخوردار هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
461 - ارزیابی تاب آوری بافت تاریخی شهر در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) (مطالعه موردی: شهر یزد)
محبوبه محمودی نیا حسین صرامی محمد حسین رامشت مسعود تقواییپژوهشهای کاربردی در امور مربوط به ایمن سازی شهرها در برابر سوانح طبیعی سبب افزایش ابتکارات در طراحیها و یافتن بهترین سیاستها خواهد شد. بنابراین برای دستیابی به این هدف، گنجاندن برنامههای افزایش تابآوری و کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و سوانح ط أکثرپژوهشهای کاربردی در امور مربوط به ایمن سازی شهرها در برابر سوانح طبیعی سبب افزایش ابتکارات در طراحیها و یافتن بهترین سیاستها خواهد شد. بنابراین برای دستیابی به این هدف، گنجاندن برنامههای افزایش تابآوری و کاهش آسیبپذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و سوانح طبیعی هستند در طرحهای توسعه شهری ضرورت دارد. لذا برنامهریزی برای تابآوری در بحران جز مهمی از آیندهنگری جوامع و سازمانها شده است. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی میزان تابآوری بافت تاریخی شهر یزد در برابر مخاطرات طبیعی از جمله زلزله را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع دادهها اسنادی و میدانی و از نظر نحوه اجرا به صورت فضایی است. با استفاده از مدل AHP به تلفیق لایههای کاربری در محیط GIS مبادرت شد و در نهایت، محلات بافت تاریخی شهر از لحاظ میزان تابآوری مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که بخشهای جنوبی و غربی از نظر تابآوری در برابر مخاطرات در وضعیت نامناسبی قرار داشته (38/8 هکتار) و در مقابل واحدهای ساختمانی واقع در بخشهای مرکزی و شرقی این منطقه از نظر تابآوری در شرایط مساعدتری قرار دارد (26/90 هکتار). با توجه به ارزیابی صورت گرفته میتوان اینگونه بیان داشت که محلات فهادان، زردتشتی، پشت باغ و گنبد سبز دارای بالاترین میزان تاب-آوری در برابر مخاطرات بوده و در مقابل محلات شیخداد، دولتآباد، گودال مصلی، گازرگاه و شش بادگیری دارای کمترین میزان تابآوری هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
462 - نوسازی بافت فرسوده و تأثیرات اجتماعی ناشی از آن در محله اتابک
بهزاد کاکاوند آزیتا رجبی افشین سفاهن اردوان بهزادتهران ازجمله شهرهای دارای بافت فرسوده است و برخی از محلات مختلف آن با ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از آن روبهرو هستند. ازاینرو پژوهشگر با اتکا به اسناد موجود و مبرهن بودن فرسودگی بافت محله اتابک آن را بهعنوان نمونه موردی پژوهش خود انتخاب نموده تا مهمترین آثار آن را جهت أکثرتهران ازجمله شهرهای دارای بافت فرسوده است و برخی از محلات مختلف آن با ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از آن روبهرو هستند. ازاینرو پژوهشگر با اتکا به اسناد موجود و مبرهن بودن فرسودگی بافت محله اتابک آن را بهعنوان نمونه موردی پژوهش خود انتخاب نموده تا مهمترین آثار آن را جهت مطالعات آتی و دستیابی به، بهروزترین وضعیت محله ارائه نماید. از همین رو یکی از مهمترین اهداف این پژوهش بررسی مهمترین تأثیرات اجتماعی نوسازی بافت فرسوده از منظر ساکنین محله اتابک هست، چهارچوب نظری تحقیق مبتنی بر رویکرد تلفیقی مشتمل بر تأثیرات اجتماعی ،فرهنگی و اقتصادی بافت فرسوده است. روش تحقیق نیز ازنظر هدف کاربردی و مبتنی بر تدوین پرسشنامه محقق ساخته و بررسی اسناد کتابخانهای است. پرسشنامه محقق ساخته مولفه های اجتماعی فرهنگی و اقتصادی را با تأکید بر همه فاکتورهای تأثیرگذار در50 گویه اصلی مورد سنجش قرار داده و حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران تعداد 377 نفر از شهروندان محدوده مورد مطالعه جهت پاسخوئی انتخاب گردیدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 و آزمون های آن صورت گرفته است، روایی و پایایی پرسشنامه با انجام پیش آزمون با ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی معیارها مورد تأیید بوده است. نتایج حاکی از این مطلب است که شرایط اجتماعی فعلی محدوده مورد مطالعه ناشی ازتأثیرات فاکتورهای اقتصادی،مدیریتی و .. است و بین هر کدام از آن ها رابطه مطلوب و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
463 - بررسی و تحلیل عوامل موثر بر ساماندهی بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر سراوان)
مجید نعمت اللهی محمودرضا انوری مریم کریمیان بستانیامروزه بافتهای فرسوده شهری بخش وسیعی از سطح شهرهای کشور را تشکیل میدهند. زندگی در این بافتها با مشکلاتی همچون اضطراب،ناهنجاری،ناامنی،افسردگی،کمبود مشارکت اجتماعی و...همراه میباشد.لذا، موضوع ساماندهی این بافتها در سالهای اخیر در دستور کار مدیران و برنامهریزان قرار گرفته أکثرامروزه بافتهای فرسوده شهری بخش وسیعی از سطح شهرهای کشور را تشکیل میدهند. زندگی در این بافتها با مشکلاتی همچون اضطراب،ناهنجاری،ناامنی،افسردگی،کمبود مشارکت اجتماعی و...همراه میباشد.لذا، موضوع ساماندهی این بافتها در سالهای اخیر در دستور کار مدیران و برنامهریزان قرار گرفته است.در این راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل عوامل موثر بر ساماندهی بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر سراوان) میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی و بر اساس ماهیت و روش،یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است.جامعه آماری پژوهش شامل اساتید، کارشناسان و متخصصان حوزه مورد بررسی میباشد که با استفاده از تکنیک دلفی، ۲۰ نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور سنجش و تجزیه و تحلیل از مدل SWOT استفاده شده است. نتایج نشان داد از بین عوامل داخلی، از میان نقاط قوت (داشتن روحیه مشارکت و همکاری در زمینه بهسازی و نوسازی محله)با امتیاز وزنی ۳۵/۰ بیشترین و سابقه شهرنشینی محله از دیرباز با امتیاز وزنی ۰۸/۰ کمترین ارزش را به خود اختصاص داده است. همچنین(افزایش جرم و جنایت شهری و وجود آسیبهای اجتماعی و رفتارهای ناهنجار همراه با بیکاری و اعتیاد و...)با امتیاز وزنی ۴۰/۰ مهمترین عامل ضعف به شمار میآید. در بین عوامل خارجی (صرفه اقتصادی زیاد با بازسازی این بخش و اسکان جمعیت در آن نسبت به توسعه بخشهای بیرونی(تئوری اصالتبخشی و الگوی احیای شهر)با امتیاز وزنی ۳۵/۰ مهمترین عامل فرصت و(بروز فاجعه انسانی در صورت وقوع زلزله و غیره و ادامه گریز ساکنان اصلی از محله) با امتیاز وزنی ۳۵/۰ مهمترین عامل تهدید به شمار میآیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
464 - مروری بر چالش های حقوقی احیای بافت های ناکارآمد شهری ایران مطالعه موردی:(بافت های ناکارآمدشهرمشهد)
منوره محترم امیدی عباس طوسیسامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقو أکثرسامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقوقی، ناشی از نحوه تملک املاک فاقد سند رسمی و مجهول المالک از مهمترین آنها محسوب می شود و در این مقاله سعی گردیده است مهمترین چالشهای حقوقی در عدم سرمایه گذاری در بخش احیاء مناطق فرسوده باتوجه به ابهام موجود در برخی قوانین حمایتی و نیز دامنه حقوقی محدود آنها، که سهم قابل ملاحظه ای در این موضوع دارند معرفی گردد. بدین منظور سعی گردیده که ضمن تمرکز، برجسته کردن چالشها و پاسخگویی به این سوالات که "از منظر حقوق دانان و مجریان"، علل ناکارآمد بودن پروژه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر مشهد آیا ناشی از ضعف قوانین و مقررات مربوطه است ؟ و یا تعیین "اعضاء اصلی هیات تعیین تکلیف"، باعث نا کارآمدی آن شده است؟ لذا این پژوهش در دو گفتار تهیه و تدوین گردیده و هدف آن پاسخگویی به این سوالات است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
465 - بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی در انواع بافتهای شهری (مطالعه موردی سه محله در بافتهای جدید، میانی و قدیم در شیراز)
مریم روستا مهسا چیزفهم دانشمندیاناین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با ر أکثراین پژوهش در پی آن است که ضمن تدوین چارچوبی از شاخصهای پایداری اجتماعی در بستر مطالعات شهری، وضعیت این شاخصها را در سه پهنه فرمی با ویژگیهای ریختشناسی متفاوت، بررسی نماید.سه محله اسحاقبیگ، قاآنی و کوی پزشکان در سه بافت قدیم، میانی و جدید شهر شیراز انتخاب شده و با روش پیمایش کمّی و به کمک پرسشنامه (450 نمونه) به ارزیابی ابعاد و شاخصهای پایداری اجتماعی در این سه محله پرداخته شده است. در این پرسشنامه 6 عامل از عوامل پایداری اجتماعی در قالب 19 شاخص مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. دادههای حاصل با آزمون تی تک نمونه و آزمون واریانس و آزمون توکی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. یافتههای پژوهش نشان میدهد سطح دو عامل تعاملات اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله تاریخی و ارگانیک اسحاق بیگ بیشتر از دو محله دیگر است. اما چهار عامل حس امنیت، عدالت اجتماعی، روح اجتماعی محله و سکونت خوب، در بافت جدید و مرتفع محله پزشکان بیشتر از دو محله دیگر بوده است. نتایج حاصل از برآیند عوامل نشان میدهد که در بافتهای فشرده، ارگانیک و تاریخی، فرصتهای تعامل و مشارکت اجتماعی فراهمتر است اما در بافتهای جدید شهری، رضایت از سکونت، امنیت و عدالت اجتماعی وضعیت بهتری دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
466 - تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد رسولی محسن احدنژاد روشتی محمد تقی حیدری ابوالفضل مشکینیشهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینهساز شکلگیری بافتهای ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافتهای فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجامشده است و بهمنظور جمعآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدان أکثرشهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینهساز شکلگیری بافتهای ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافتهای فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکلدهنده بافتهای ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجامشده است و بهمنظور جمعآوری اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدانی استفادهشده است که بهمنظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرمافزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکههای داغ در محیط GIS استفادهشده است. جهت سطحبندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیمگیری EDAS استفادهشده که بهمنظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدلANP استفادهشده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را بهعنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشتهاند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکههای داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشههایی با لکههای داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفتهاند و درنهایت سطحبندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 میباشد که در مرکز و جنوب شهر واقعشدهاند و در مرتبه بعدی نواحی1-2 و ناحیه1-3 که در جنوب غربی شهر قرارگرفتهاند. درواقع ناکارآمدی همهجانبهای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ4-5 در جنوب و ناحیه3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشتهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
467 - برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه
یحیی شهبازی علیرضا پورشیخیان حسین اصغری شهرام امیرانتخابی رفعت شهماری اردجانیهدف اصلی پژوهش برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه می باشد. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می برد. روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی می باشد و با توجه به ماهیت پژوهش، داده ها از طریق مطالعات میدانی با تک أکثرهدف اصلی پژوهش برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه می باشد. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می برد. روش پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی می باشد و با توجه به ماهیت پژوهش، داده ها از طریق مطالعات میدانی با تکنیک مصاحبه و مشاهده عینی گردآوری شده اند، بدین سبب پرسشنامه در بین شهروندان، کارشناسان و مدیران شهری به تعداد 385 نفر توزیع گردید. یافته ها حاکی از آن است میانگین واقعی توزیع بافتهای فرسوده (9/2)، میانگین واقعی مناسبترین راههای بازسازی و بازآفرینی بافتهای فرسوده (8/2)، میانگین واقعی بخشهای دولتی و مدیریت شهری (1/2)، میانگین واقعی میزان موفقیت و عدم موفقیت (8/1) میباشد. میتوان به این نتیجه رسید که این شاخص ها در حد متوسطی هستند. نتایج نشان میدهد که نه تنها انگیزه های مردمی برای مشارکت اجتماعی، (به دلیل ریسک اقتصادی بالا و تسهیلات پایین) کم می باشد؛ بلکه سازمان های مربوطه در مورد انجام شدن این طرحها نظراتی مغایر با هم دارند؛ لذا چاره اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
468 - امکان سنجی بازآفرینی پیاده راه های گردشگری از منظر توسعه پایدار مورد مطالعه (بافت تاریخی شهر سمنان)
رحیمه جوادیان زینب کرکه آبادی محمد رضا زندمقدمچکیده بافت قدیمی هر شهر نشان دهنده تاریخ و هویت گذشته آن است یکی از اقداماتی که می توان برای حفظ آن انجام داد، تبدیل این معابر به پیاده راه است که می تواند مقصدی جذاب برای پیاده روی باشد وبه رشد و توسعه پایدار شهر کمک نماید. بنابراین توجه بیشتر مدیران شهری به فضاهای ح أکثرچکیده بافت قدیمی هر شهر نشان دهنده تاریخ و هویت گذشته آن است یکی از اقداماتی که می توان برای حفظ آن انجام داد، تبدیل این معابر به پیاده راه است که می تواند مقصدی جذاب برای پیاده روی باشد وبه رشد و توسعه پایدار شهر کمک نماید. بنابراین توجه بیشتر مدیران شهری به فضاهای حرکت شهری مانند"پیاده رو"یکی از اساسی ترین بخش های سیاست های شهری برای رسیدن به توسعه پایدار خصوصاً در بافت قدیم دارای ارزش تاریخی شهرها است. در این مقاله با بررسی شاخص های مختلف پیاده راه ازمنظر توسعه پایدار در شهر سمنان شامل شاخصهای توسعه پایدار، شاخصهای گردشگری ،در فرآیند بازآفرینی پیاده راه ها براساس پرسشنامه های تدوین شده با روشهای آزمون فرضیه برابری میانگین یک جامعه t-test ، ضریب همبستگی پیرسون و سپس رتبه بندی شاخصها براساس وزن آنتروپی و در نهایت با روش TOPSIS. تحلیل داده ها انجام می گردد و فرضیه ها مورد بررسی قرار می گیرد.و به منظور تحلیل ظرقیت پیاده رو ، سطح سرویس و خدمات پیاده روها از دستورالعمل 2016 HCM استفاده شده است . نتایج حاکی ازآن است شاخصها در فرآیند بازآفرینی پیادهراه در شهر سمنان به درستی تعریف گردیده و میتواند موثر واقع شود. ولی سطح سرویس در این محدوده پایین است. و برای داشتن توسعه پایدار محور پیاده در این خیابان اهمیت پیدا می کند و سطح سرویس های بالاتری را می طلبد که با پیاده راه سازی خیابان امام این سطح سرویس به دست خواهد آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
469 - ساماندهی بافتهای فرسوده شهری با رویکرد افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر آمل)
رقیه فتحی سیروس شفقی حسن بیک محمدیچکیده بافت فرسوده و قدیمی شهری عمدتاً به دلایلی همچون مرکزیت همیشگی در شهر، دارای اهمیت خاصی است. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی بافت فرسوده شهر آمل جهت افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین این بافت است. از نظر قلمرو زمانی بین سالهای 2014 و 2015 است. از روشهای توصیفی، ا أکثرچکیده بافت فرسوده و قدیمی شهری عمدتاً به دلایلی همچون مرکزیت همیشگی در شهر، دارای اهمیت خاصی است. هدف پژوهش حاضر نیز ساماندهی بافت فرسوده شهر آمل جهت افزایش پایداری در کیفیت زندگی ساکنین این بافت است. از نظر قلمرو زمانی بین سالهای 2014 و 2015 است. از روشهای توصیفی، اسنادی و همبستگی در این پژوهش کاربردی استفاده شده است. از پرسشنامه کارشناسی و پرسشنامه مردمی، نقشه محلات، منابع کتابخانهای و همچنین بازدید میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. حجم نمونه در این پژوهش نیز 304 نفر روسای خانوار در بافت فرسوده و 30 نفر از کارشناسان مربوطه میباشد. با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری، نتایج حاصله از پرسشنامهها مورد ارزیابی قرار گرفته و با توجه به نتایج آنالیز SWOT و ارزیابیهای آماری، راهبردها ارائه شده و پیشنهاد گردید که از روش داوطلبانه و تنظیم دوباره زمین در ساماندهی بافت فرسوده استفاده گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
470 - ارزیابی نتایج مشارکت مردمی در بازآفرینی شهری بافت شهری منطقه 12 تهران (نمونه موردی: محله سیروس)
نرگس احمدی فرد علی موحد سیمین تولایی محمد سلیمانی محسن رحیمیچکیده با اجرای ناموفق طرحهای بهسازی و نوسازی شهری، پدیده جدیدی بنام پایداری در برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفت. از عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، بازآفرینی شهری می باشد. در این روش احیاء، بحث مشارکت شهروندان جایگاه ویژه ای پیدا می نماید. واژه مشارکت امروزه ی أکثرچکیده با اجرای ناموفق طرحهای بهسازی و نوسازی شهری، پدیده جدیدی بنام پایداری در برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفت. از عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، بازآفرینی شهری می باشد. در این روش احیاء، بحث مشارکت شهروندان جایگاه ویژه ای پیدا می نماید. واژه مشارکت امروزه یکی از بخشهای اساسی در فرهنگ توسعه به شمار می رود. مشارکت فرایندی اجتماعی، عمومی و یکپارچه است که هدف آن مشارکت دادن عموم مردم در همه مراحل توسعه می باشد. به نظر می رسد که این رویکرد در بافت های فرسوده شهری با توجه به وسعت دامنه و شدت مسائل گریبانگیر این بافت ها، کارآمدترین رویکردی است که می تواند برای مواجهه با کاستی ها و نارسائی ها اتخاذ نمود. بدین منظور در این مقاله ضمن ارائه مباحث نظری، نقش مشارکت مردم در بازآفرینی مورد تاکید قرار گرفته و در ادامه به بررسی مشارکت مردم در بازآفرینی محله سیروس پرداخته و ابعاد مشارکت و تمایل آنان در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با یک دیدی جامع نگر نشان می دهد که با وجود توجه چند به مشارکت مردمی در برنامه و طرحهای و اقدامات انجام شده در نمونه موردی، این رویکرد هنوز نتوانسته است به نتایج مطلوبی در این زمینه دست یابد. نتایج این بررسی نشان می دهد که ضعف تشریک مساعی گروههای مختلف و ذی ربط (مدیریت یکپارچه ) در برنامه های بازآفرینی از مهم ترین دلایل بروز چالش های اساسی ناحیه مورد مطالعه می باشد. بدین منظور رویکردی موثرتر همچون توانمند سازی اجتماع محله ای برای استفاده از نیروهای همه بهره وران در جهت ساماندهی محله مذکور در راستای اهداف توسعه پایدار مطرح می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
471 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانیچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در أکثرچکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که میتواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیستمحیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفههای پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفهها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونهگیری احتمالی و مرحلهای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونهگیری طبقهای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، بهصورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل دادهها از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرمافزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفههای تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفهها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
472 - بررسی پراکنده رویی و ظرفیتهای توسعه درونی شهر سقز
محمد سلیمانی سیمین تولایی احمد زنگانه مظهر احمدیچکیده رشد سریع و گسترش افقی شهرها درایران شاید شدیدتر از بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحالتوسعه باشد چراکه این فرایند اکثر شهرهای تاریخی ایران را از ساختار یکپارچه شهری محروم و آنها را در برابر مشکلات خاصی برای توسعه متعادل و متوازن قرار داده است. علاوه بر این، ب أکثرچکیده رشد سریع و گسترش افقی شهرها درایران شاید شدیدتر از بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحالتوسعه باشد چراکه این فرایند اکثر شهرهای تاریخی ایران را از ساختار یکپارچه شهری محروم و آنها را در برابر مشکلات خاصی برای توسعه متعادل و متوازن قرار داده است. علاوه بر این، بسیاری از اراضی، کاربری ها و بافتهای قدیمی و فرسوده بهصورت دایر و بایر در داخل شهرها در کشاکش این توسعه غیراصولی و شتابزده، از جریان عمران و توسعه صحیح شهری بازمانده و اکنون بهعنوان بافتهای مسئلهدار شهری مطرح هستند. هدف انجام این تحقیق تحلیل الگوی گسترش فضایی- کالبدی شهر سقز و شناخت ظرفیت ها و توان های موجود و نهفته این شهر بویژه، در عرصه بافت های فرسوده در راستای توسعه درونی شهر است. تحقیق حاضر بهطور غالب با یک دید شناختی- اکتشافی در چهارچوبی توصیفی-تحلیلی انجامشده است. داده های موردنیاز به دو صورت اسنادی-کتابخانه ای و میدانی جمعآوریشده است.اسناد و طرح های توسعه شهری مهم ترین منبع داده ها و اطلاعات بوده است. از نرم افزارهای Google EarthوGlobal Mapper برای تدقیق موقعیت و تعیین مساحت پهنه های توسعه درونی و Arc GIS برای بررسی الگوی رشد شهری و همپوشانی لایه های مرکز آمار با نقشه بافت های فرسوده شهر سقز و تهیه سایر نقشه ها استفاده شده است. روند توسعه فیزیکی شهر سقز از سال 1335تاکنون نشان از توسعه فیزیکی ناموزون ، پراکنده و بدون توجه لازم به معیارهای شهرسازی و زیستمحیطی دارد. نتایج مدل های به کار برده شده (ضریب موران، مدل هلدرن و انتروپی شانون) گواه بر این مسأله دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که شهر سقز دارای ظرفیت های قابل توجهی برای توسعه از درون است به طوری که اراضی قهوه ای مساحتی حدود 545 هکتار و بافت های فرسوده شهری( مرکزی،میانی و حاشیه ای) حدود 274 هکتار از محدوده شهر را به خود اختصاص داده اند. بدین ترتیب اراضی قهوه ای حدود43632 نفر و بافتهای فرسوده شهری حدود 43555 نفر ظرفیت اسکان و پذیریش جمعیت را مازاد بر جمعیت کنونی خود دارند. روشن است این وضع می تواند توسعه عمومی شهر را تا سال 1425 هدایت و در عرصه های کنونی شهر جذب نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
473 - تحلیل عوامل موثر بر توسعه صنایع فرهنگی در بازآفرینی بافت تاریخی(نمونه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
نرگس احمدی فرد احمد پوراحمد پروین ده ده زاده سیلابیچکیده بافت های تاریخی با وجود منزلت مکانی و سکونتی پایین، همچنان منبع ارزشمندی هستند که به مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به شمار می روند. پس روش های زیادی برای حفظ و احیاء بافت ارزشمند در نظر گرفته شده است، اما بیشتر اقدام های برنامه ریزی شده که برای مرمت و أکثرچکیده بافت های تاریخی با وجود منزلت مکانی و سکونتی پایین، همچنان منبع ارزشمندی هستند که به مثابه دارایی فرهنگی و هویتی شهرها و کشورها به شمار می روند. پس روش های زیادی برای حفظ و احیاء بافت ارزشمند در نظر گرفته شده است، اما بیشتر اقدام های برنامه ریزی شده که برای مرمت و احیای این بافت ها صورت گرفته است، تک بعدی بوده و صرفاً جنبه کالبدی داشته است. تنها در این زمینه بازآفرینی است که توانسته با توجه به ابعاد اقتصادی فرهنگی همچون بکارگیری صنایع فرهنگی، رویکردهای فعالیت محور را در راستای مداخلات کالبدی مورد توجه قرار دهد و نقش موثری را در احیای بافت ایفا نماید. این پژوهش با بهره گیری از الگوی تحقیق توصیفی- تحلیلی و با بکارگیری رویکردی میان رشته ای و با استفاده از مدل تحلیلی و راهبردی- عملیاتی سعی نمود که شاخص های توسعه صنایع فرهنگی را در زمینه های شهری و امکانات توسعه ای در راستای بازآفرینی منطقه مورد مطالعه را با نیازها و مسائل محدودیت های منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد تا راهبردهای عملیاتی را برای برآورده ساختن نیازها و به حداقل رساندن محدودیت ها و مسائل بافت تاریخی منطقه ارائه دهد. در عین حال نتایج تحقیقات سعی نمود که نشان داد که مجموعه ای از صنایع فرهنگی با استفاده از مزیت های بافت تاریخی می توانند تقویت و غنی گردد و هم اینکه بافت تاریخی نیز می تواند با بهره گیری از ویژگی ها و مزیت های استقرار صنایع فرهنگی بنیان های عملکردی و فضایی خود را بازآفرینی و تقویت نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
474 - بررسی بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تأکید بر رویکرد باز آفرینی
پروین سلیمی یکتا سید جمال الدین دریاباری سید خلیل سید علیپورچکیده توسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 بهعنوان میراث دار تهران قدیم و بهعنوان قلب اقتصادی کشور محسوب أکثرچکیده توسعه شهرنشینی پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بسیاری از بافتهای شهری دچار چالش شده است. بهسازی و نوسازی بافتهای شهری در بخش مرکزی شهرها موجب ساماندهی بافت میگردد. منطقه 12 بهعنوان میراث دار تهران قدیم و بهعنوان قلب اقتصادی کشور محسوب میشود. هدف از پژوهش بررسی بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده منطقه 12 شهر تهران با تأکید بر رویکرد بازآفرینیامیباشد. روش تحقیق از نوع کاربردی- توصیفی میباشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای به جمعآوری اطلاعات پرداختهشده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای میباشد. اطلاعات یدست آمده با استفاده از تکنیک سوات تحلیل شده و نتایج نشان میدهد که ضعف همبستگی بین اجتماع و کالبد، موجب فرسودگی ساختار اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی منطقه شده است. Abstract Urban development has had many consequences for the cities, which has been challenged by many urban contexts. Improvement and modernization of urban texture in the central part of cities leads to texture management. The 12th area is considered to be the heritage of Tehran and it is considered as the economic heart of the country The purpose of this research is to investigate the renovation and renovation of worn-out tissues in the 12th district of Tehran with an emphasis on recreational approach. The research method is applied-descriptive And has been collecting information using documentary and library methods. The statistical population of this research consists of experts and multi-stage cluster random sampling The information was obtained using the SWOT technique And the results show that the weakness of the correlation between the community and the body has caused the exhaustion of the economic, social and environmental structure of the region. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
475 - ارزیابی سیاستهای مداخله در بافت مرکزی شهر(نمونه موردی: کلانشهر تبریز)
مصطفی بصیری میر سعید موسوی کریم حسینزاده دلیرچکیده مراکز شهری نماد فرهنگی شهرها به شمار میآیند. بیتوجهی به این مراکز در جریان رشد شتابان شهرنشینی، آنها را با مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روبه رو کرده و علاوه بر مختل کردن حضور انسان، بافتهای این مراکز را دچار فرسودگی نموده است. در سالهای اخیر در ب أکثرچکیده مراکز شهری نماد فرهنگی شهرها به شمار میآیند. بیتوجهی به این مراکز در جریان رشد شتابان شهرنشینی، آنها را با مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روبه رو کرده و علاوه بر مختل کردن حضور انسان، بافتهای این مراکز را دچار فرسودگی نموده است. در سالهای اخیر در بافت مرکزی شهر تبریز مداخلاتی توسط نهادهای مسئول قرارگرفته است. این مداخلات پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیستمحیطی مثبت و منفی در زندگی ساکنان این منطقه به دنبال داشته است که از جمله ی این مداخلات میتوان به بازسازی و احیاء بافت فرسوده بلوک گلستان، توسعه و تعریض بازار مشروطه و توسعه و تعریض خیابان رضا نژاد اشاره کرد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهشهای کاربردی و به لحاظ روش تحقیق پیمایشی است که جامعه آماری آن، افراد بالای 18 سال و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر از شهروندان بافت مرکزی به عنوان نمونهی آماری برآورد گردید. شیوه نمونهگیری، نمونهگیری ترکیبی هدفمند است و 378 پرسشنامه در بین سرپرستان خانوار منطقه 8 شهرداری تبریز توزیع گردید. چهار معیار کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به عنوان معیارهایی برای ارزیابی طرحهای موردنظر انتخاب شد و به منظور تحلیل دادهها، از آزمون T و فرایند تحلیل شبکهای (ANP) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون T گویای این است که مداخلات صورت گرفته تأثیر مثبتی را بر محدوده مذکور دارد. بر اساس فرایند تحلیل شبکهای، بعد کالبدی با وزن 451/0 بیشترین تأثیر و بعد اجتماعی با وزن 119/0 کمترین تأثیر را بر روی سطح کیفیت محیط حاصل از مداخلات صورت گرفته، داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
476 - ارزیابی کیفیت زندگی در بافتهای برنامهریزی شده نواحی شهری (نمونه موردی: محله کارمندان شهر زنجان)
محسن احدنژاد اسماعیل دویران سعید نجفیچکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخصهای مهمی است که تنزل و ارتقای آنها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنا أکثرچکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخصهای مهمی است که تنزل و ارتقای آنها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنان بافتهای برنامهریزی شده در شهر یکی از وظایف برنامه ریزان و مدیران شهری است. آنچه این پژوهش در پی آن است ارزیابی کیفیت زندگی در بافتهای برنامهریزی شده شهر زنجان با نمونه موردی شهرک کارمندان است. روش تحقیق در این از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است، که در آن 143 خانوار بصورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. دادههای حاصل در نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و جهت دستیابی درجه و اختلاف کیفیت زندگی در محله برنامهریزی شده با استفاده از مدل Topsis و AHPمورد سنجش قرار میگیرند. نتایج مطالعات نشان داد که اولاً محله کارمندان در وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخصهای اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی علیرغم نارضایتی قرار گرفته و اختلاف چشمگیری بین شاخصها وجود ندارد. ثانیاً بین شاخصهای کیفیت زندگی در این محله رابطه متقابل و معناداری حاکم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
477 - ارزیابی جایگزینهای نوسازی در بافتهای فرسوده شهری (مورد مطالعه: بافت فرسوده امامزاده حسن)
محمد پور نبوی ناصر اقبالی یوسفعلی زیاریچکیده در چند دههی اخیر سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامهریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده یکی از کلیدیترین مراحل احیاء أکثرچکیده در چند دههی اخیر سیاستهای ساماندهی پهنههای فرسوده با توجه به بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای درونی در برنامهریزی توسعه و موضوع بررسی علمی و عملی قرار گرفته است و تدوین رویه و اخذ رویکردی مناسب در نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده یکی از کلیدیترین مراحل احیاء این بافت ها بوده است. محله امامزاده حسن به عنوان یکی از بافتهای فرسوده کلانشهر تهران نقش بسیار مهمی در جذب جمعیت پایتخت را دارد، این محله با داشتن عملکردهای متنوع و گسترده، همواره از موقعیت ممتازی در سطح منطقه شهری تهران برخوردار بوده و در شهر تهران به صورت یک محله مسلط عمل کرده و با تمرکز جمعیت و فعالیت مواجه گردیده است. بافت فرسوده و قدیمی به عنوان یکی از مشکلات و معضلات شهر تهران به شمار میرود که مساحت بافت فرسوده مصوب برابر با ۴۴۰۰ هکتار میباشد که نسبت آن به سطح کل شهر برابر با ۵ درصد است. بخش مهمی از بافت فرسوده شهر تهران را هستههای روستایی قدیمی واقع در محدوده قانونی این شهر شکل دادند. این هستهها در معضلاتی از قبیل ریزدانگی بناها، عرض کم معابر، قدمت بالای ابنیه، غیر مقاوم بودن آنها، متروکه شدن برخی از ساختمانها، امکان جابجایی جمعیت و فعالیتها، جایگزینی فعالیتهای ناسازگار، توان مالی پایین ساکنین و خدماترسانی ضعیف هستند. این عوامل از موانع دستیابی به توسعه پایدار محسوب میگردند و ضرورت تدوین الگویی مناسب جهت نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده آن دارای اهمیت میباشد. در این پژوهش جهت ترسیم الگو و رویکرد مداخله در سطح محدوده بافت فرسوده، پس از شناخت وضع موجود محدوده مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل آن از طریق ماتریس SWOT، جایگاه محدوده در ماتریس داخلی - خارجی تعیین گشت. نتیجه این تحلیلها نشان داد که محدوده مورد بررسی در ماتریس نه خانهای در موقعیت رقابتی قرار دارد. پس از آن مجموعهای از شاخصها و معیارهای ارزیابی در تکنیک گروه دلفی مورد ارزیابی قرار گرفتند که الگوی انبوهسازی مشارکتی بالاترین امتیاز را گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
478 - پیشنهاد استفاده از الگوی ساقهای در بررسی توسعه ادواری و فرسودگی بافتهای شهری
فریبرز یدالهی مختار یوردخانیچکیده در کنار نظریههای متعدد ساخت شهر که نحوه رشد و توسعه شهر در ادوار مختلف را بررسی مینمایند، تعیین نواحی سکونت و اشتغال، در دورههای مختلف جریانات اجتماعی درون شهرها را تبیین مینمایند و هرکدام سعی بر آن دارند تا قسمتی از واقعیت شکلگیری و تحول شهرها را ضابطهمند أکثرچکیده در کنار نظریههای متعدد ساخت شهر که نحوه رشد و توسعه شهر در ادوار مختلف را بررسی مینمایند، تعیین نواحی سکونت و اشتغال، در دورههای مختلف جریانات اجتماعی درون شهرها را تبیین مینمایند و هرکدام سعی بر آن دارند تا قسمتی از واقعیت شکلگیری و تحول شهرها را ضابطهمند سازند. از آنجاییکه شهر پیچیدهترین ساخته دست بشر است و علل و عوامل متعدد و گاه غیرمترقبه روند زندگی آنرا با چالشهای اساسی روبرو میسازد و وجود فرهنگهای مختلف، اقلیم و شرایط مکانی متفاوت و نقشهایی که هر شهر در طول تاریخ بر میگزیند بههمراه تخریبها و بازسازیها هرگونه ضابطهای را در بررسی و پیشبینی مراحل توسعه آن ناکام میگذارد. دراین پژوهش تعمیمی که سعی در یافتن قواعد کلی رشد شهر و فرسودگی بافتهای شهری دارد و بهلحاظ هدف بهعنوان مطالعه بنیادی طبقهبندی میگردد تلاش گردیده که با نگاهی بر نظریههای موجود و با استفاده از روش پژوهش اکتشافی نظریه رشد شهر بر مبنای الگوی ساقهای را ارائه تا ضمن بررسی روند رشد شهر، دلایل فرسودگی بافتهای تاریخی و ایجاد بافتهای جدید شهری تبیین گردد. در این مدل، دلایل فرسودگی بافتها، نحوه برخورد با بافتهای فرسوده و راهکارهای بنیادی تقویت و اصلاح این بافتها بررسی و در شهر سمنان بهعنوان مطالعه موردی بهکارگرفته شده است. مساله مورد بررسی این پژوهش این است که آیا میتوان بافتهای فرسوده شهری را مدلسازی نمود؟ دلایل اصلی موثربر فرسودگی بافتهای شهری چه میباشد؟ در راستای پاسخ به این سوالات مدل الگوی ساقه ای تدوین یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
479 - ساماندهی بافت فرسوده منطقه 12 شهر تهران با استفاده از تکنیک SWOT
مجید کریم پور ریحان شهرزاد شریف جاهدچکیده پدیده آشنای توسعه شهرنشینی و گسترش مهار ناپذیر شهرها که در مقاطع مختلف تاریخی بروز کرده، پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بافتهای بسیاری از شهرها دچار چالشهای اساسی شده است و به دنبال خود نابه سامانی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی را به وجو أکثرچکیده پدیده آشنای توسعه شهرنشینی و گسترش مهار ناپذیر شهرها که در مقاطع مختلف تاریخی بروز کرده، پیامدهای زیادی را برای شهرها در پی داشته است که در پی آن بافتهای بسیاری از شهرها دچار چالشهای اساسی شده است و به دنبال خود نابه سامانی های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی را به وجود آورده. رویکرد حاکم بر این پژوهش (توصیفی- تحلیلی) است و جامعه آماری محلات فرسوده منطقه 12 شهر تهران بر اساس طرح تفصیلی منطقه و مصاحبه با کارشناسان این حیطه می باشد. در این پژوهش با استفاده ار تکنیک swot به تحلیل و بررسی بافت فرسوده منطقه 12 تهران به عنوان میراث دار پیشینه تهران و قلب اقتصادی کشو پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که این محدوده از نقاط ضعف و تهدید بالایی برخوردار است و در عین حال نیز از نقاط قوت و فرصتهای بهینه ای جهت بهره گیری و رسیدن به حد مطلوب برخودار می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
480 - سنجش شاخصها و الگوهای اثرگذار در تابآوری بافتهای شهری(مطالعه موردی محلات تجریش، جنتآباد شمالی و فردوسی شهر تهران)
علی لنگرنشین عباس ارغان زینب کرکه آبادیچکیده تابآوری چه در کلانشهرها و چه شهرهای کوچک در برابر بحران مطرح می شود. وقتی از بحران در شهرها صحبت میشود، عموماً هم بلایای طبیعی همچون سیل، توفان، زلزله یا آتشسوزی و هم بحرانهای مصنوع است. کلانشهر تهران از جمله شهرهایی است که در مورد تابآوری کلان و خرد و محل أکثرچکیده تابآوری چه در کلانشهرها و چه شهرهای کوچک در برابر بحران مطرح می شود. وقتی از بحران در شهرها صحبت میشود، عموماً هم بلایای طبیعی همچون سیل، توفان، زلزله یا آتشسوزی و هم بحرانهای مصنوع است. کلانشهر تهران از جمله شهرهایی است که در مورد تابآوری کلان و خرد و محله محور آن مباحث بسیاری وجود دارد. هدف اصلی این مقاله سنجش شاخص ها و الگوهای اثرگذار در تاب آوری بافت های شهری محلات تجریش، جنتآباد شمالی و فردوسی شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که وضعیت محلات مورد مطالعه در این مقاله از نظر شاخصها و الگوهای اثرگذار در تاب آوری بافت های شهری چگونه است؟ فرضیهای را که در این مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی فوق در صدد تجزیه و تحلیل آن برآمدهایم این است که به نظر میرسد الگوها و شاخصهای تابآوری در شهر تهران در شرایط بحرانی چندان انعطافپذیر نبوده و بایستی مجدداً با استفاده از الگوهای علمی تابآوری شهری اصلاح و بازنگری شوند. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از واقعیات موجود در کتابهای و مطالعات صورت گرفته و مشاهدات میدانی به تحلیل و تبیین موضوع مورد بررسی پژوهش پرداخته شود. نتایج مقاله نشان میدهد که شهر تهران و محلات مورد مطالعه در صورت مواجهه شدن با بحران از چهار بعد اجتماعی (مهاجرت، ازدحام و شلوغی جمعیت ساکن و ضعف آگاهی در مورد مواجهه با شرایط بحران و راحتطلبی و ضعف قوای جسمانی)، اقتصادی (متکی بودن بر خدمات، نداشتن زیرساختهای اقتصادی بومی، تولید محور نبودن، میزان مصرف بالا و وابستگی شدید به نهادهای خدمات رسان دولتی) ، نهادی (عدم برخورداری نهادهای شهری از تجهیزات مدرن و کافی، عدم برخورداری از کارکنان کارآزموده و آماده، تعدد و هم سویی و عدم تفکیک وظایف نهادها و بودجه ناکافی) و کالبدی ( سرانه محیطزیست ناکافی، تخریب محیطزیست ادامهدار، تأسیسات و زیرساختهای فاقد ظرفیت و گنجایش حجم جمعیت کنونی) تاب آوری قدرت مقاومت و بازگشتپذیری ضعیفی خواهند داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
481 - ارزیابی اثرات بافت کالبدی در افزایش امنیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: محلات شهر امیرکلا)
رضا لحمیانچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس أکثرچکیده یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آنها در این فضاها می باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی کار شده با توجه به اهمیت موضوع امنیت اجتماعی شهر، به منظور اجرای پژوهش سه فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه در نمونه ای از شهروندان که با مدل کوکران تعیین شده است، مسئولان و مدیران شهری و متخصصان و شهروندان شهر امیرکلا در نظر گرفته شده است و روش نمونه گیری تصادفی می باشد. در تحلیل اسنادی نیز پس از استخراج و گردآوری داده ها از منابع و همچنین با استفاده از تحلیل پرسشنامه، درستی یا عدم درستی فرضیه های پژوهش مشخص می گردد. پرسشنامه تنظیم شده تحقیق بین 253 نفر از شهروندان و متخصصان امور شهری در محلات نوساز (127) و محلات فرسوده (126) تقسیم و پس از جمع آوری، نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن محاسبه که برابر با 881 .0 برآورد شده است، که کمیت این عدد نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه تلقی می گردد. همچنین در روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش نیز از آزمون T یک نمونه ای، برای بررسی تشخیص مطلوبیت مؤلفه ها و گویه ها، استفاده از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین مؤلفه های کالبدی با افزایش امنیت اجتماعی شهر امیرکلا، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که وضعیت مؤلفه های کالبدی در محلات نوساز و فرسوده شهر امیرکلا در وضعیت نامطلوبی قرار داشته و با کیفیت مدنظر فاصله بسیاری دارد. در این راستا و در جهت بهبود امنیت اجتماعی در شهر امیرکلا پیشنهاداتی ارائه گردید از جمله: فضاسازی برای مشارکت تمام مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
482 - تبیین اثرات سیاستهای بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری (موردپژوهی: منطقه 12 شهرداری تهران)
پانتهآ ابوذری یوسفعلی زیاریچکیده از جمله سیاستهای مؤثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای فرسوده شهری دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل هستند که شناسایی وضعیت کالبدی - عملکردی این بافت ها به منظور برنامهریزی و أکثرچکیده از جمله سیاستهای مؤثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای فرسوده شهری دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل هستند که شناسایی وضعیت کالبدی - عملکردی این بافت ها به منظور برنامهریزی و مدیریت حفظ و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. وجود بافتهای فرسوده شهری در شهر تهران و اجرای سیاستهایی توسط دولت و شهرداری با هدف احیای آن، دارای آثار متفاوت بر بافت شهری و کیفیت زندگی شهروندان بوده است که سنجش آثار این سیاستها، مزیتها و ضعفهای این طرح ها را مشخص میکند. بنابر این هدف این پژوهش، تبیین آثار سیاستهای مداخله در بافت فرسوده در منطقه 12 شهر تهران میباشد. روش این مقاله، توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار جمعآوری دادهها بصورت پرسشنامه و جهت تحلیل از T تک نمونه ای، آزمون همبستگی اسپیرمن، آزمون فریدمن از نرمافزار Spss و جهت تحلیل عاملی تأییدی از نرمافزار Liserel مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که سیاستهای اجرا شده در راستای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده منطقه 12 منجر به بروز ناپایداری شده و همچنین رابطه معناداری بین سطح مولفههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی و اجرای سیاستهای بهسازی و نوسازی وجود دارد. بنابراین تحلیل سیاست ها مبتنی بر بازآفرینی پایدار شهری یکپارچه نگر بوده و تمامی ابعاد که تحت تأثیر اجرای سیاست ها در بافت فرسوده صورت می پذیرد را مورد سنجش قرار میدهد. نتایج تحلیل عاملی نشان از برازش مناسب این مدل جهت سنجش آثار سیاستهای بهسازی و نوسازی در مناطق شهر تهران دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
483 - نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری (نمونه موردی: محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان)
سیده مریم عقیلی رضا لحمیان عباس علیپور نخیچکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری در محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی خانوارهای ساکن محله شاهزاده قاسم گرگان بوده که بر اساس نقشه طرح جامع در منطقه دو شهرداری گرگان واقع درخیابان چاله باغ أکثرچکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری در محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی خانوارهای ساکن محله شاهزاده قاسم گرگان بوده که بر اساس نقشه طرح جامع در منطقه دو شهرداری گرگان واقع درخیابان چاله باغ، حدود 450 خانوار می باشد که در محوطه ای به مساحت حدود 17240 مترمربع واقع شده است. با توجه به ماهیت این تحقیق، سرپرستان خانوارها به عنوان عناصر و واحدهای جامعه آماری در این پژوهش فرض شده اند. به منظور جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی پرسشنامه توسط اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن بوسیله آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. به منظور سنجش نرمالیته بودن داده ها از آزمون های کلموگروف - اسمیرنوف و برای آزمون فرضیات از آزمون نسبت دو جمله ای ( Binomial - Test ) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داده که نوسازی و بازسازی بافت فرسوده محله شاهزاده قاسم گرگان، باعث افزایش کیفیت زندگی اهالی این محله گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
484 - نمود شکلگیری خانههای تاریخی قاجار بر اساس روابط اجتماعی با نگاهی بر بافت زیستی محلات
فاطمه میسمی مریم قاسمی سیچانی محسن افشاری مرتضی نوراییساختار زنده محله های تاریخی تحتتأثیر تعاملات پیچیده اجتماعی در بین ساکنین محله و روابط آنها با محله های پیرامون شکلگرفتهاند. این روابط دارای سلسلهمراتبی است که با تأثیر خود بر روی کالبد محله باعث بهوجودآمدن مراکز خاصی در محله بهعنوان مکان های شکل گیری تعاملات اجتم أکثرساختار زنده محله های تاریخی تحتتأثیر تعاملات پیچیده اجتماعی در بین ساکنین محله و روابط آنها با محله های پیرامون شکلگرفتهاند. این روابط دارای سلسلهمراتبی است که با تأثیر خود بر روی کالبد محله باعث بهوجودآمدن مراکز خاصی در محله بهعنوان مکان های شکل گیری تعاملات اجتماعی در اقشار مختلف جامعه از لحاظ سیاسی (میدانهای مطرح شهر)، اقتصادی (چهارسو بازارها)، مذهبی (مساجد اعظم)، آموزشی (مدارس علمیه) و حتی موارد حل اختلافات (دیوان خانه و وکالت خانه) شده بود. این مراکز در سه مقیاس کلان و در سطح شهر تا مقیاس میانی محله مثل مرکز محلهها و مقیاس خرد گذرها و خانه ها ایجاد شده بودند. این طبقهبندی وسیع نشان از کهنالگوهای نهفته در بافت های تاریخی در تعاملات اجتماعی و پویایی اجتماعی دارد. برایناساس این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که ساختارهای کالبدی متقارن با تعاملات اجتماعی در مقیاس محله حکیم و گذرها و خانه های تاریخی برجایمانده آن در دوران قاجار کدام اند؟. تحلیلهای انجام شده بر اساس رویکرد کیفی و پارادایم تفسیری - تاریخی بر روی بافت تاریخی محله حکیم نشاندهنده وجود ساختارهای کالبدی شاخص تعاملات اجتماعی در مقیاسهای متفاوت در سطح محله و فرا محله ای است. در مقیاس خرد (دیوان خانه و وکالت خانه)، در مقیاس میانی (گذرهای اصلی)، در مقیاس محلی (مساجد، تکیهها، مدارس، بازار و بازارچه) و در مقیاس فرا محله ای (مساجد بزرگ شهر و میدانها اصلی شهر) این ساختارهای تعاملات اجتماعی قابل مشاهده هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
485 - جستاری در ویژگیهای سبکی التوسل الی الترسل
فردین حسین پناهیمجموعه نامه های "التوسل الی الترسل" اثر بهاءالدین محمّد بغدادی از قرن ششم هجری تا کنون همواره بهعنوان یکی از نمونه های ممتاز فنّ ترسّل مورد توجّه بوده است. این مسأله ناشی از شاخصههای ادبی و زیباییشناختیِ خاصِّ این اثر است. در این نوشتار با تکیه بر اصل خوانشِ سبکشناخ أکثرمجموعه نامه های "التوسل الی الترسل" اثر بهاءالدین محمّد بغدادی از قرن ششم هجری تا کنون همواره بهعنوان یکی از نمونه های ممتاز فنّ ترسّل مورد توجّه بوده است. این مسأله ناشی از شاخصههای ادبی و زیباییشناختیِ خاصِّ این اثر است. در این نوشتار با تکیه بر اصل خوانشِ سبکشناختی و نقّادانه، عناصر مؤثر در شکلگیری بافت ادبی و زیباییشناختیِ التوسل الی الترسل در دو سطح "گزینش و چینش واژگان" و "بافت موسیقایی کلام" بررسی و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد با وجود ساختار کلیشهایِ نامهنگاری دیوانی در دنیای قدیم، و نیز با وجود اندک بودن تنوّعِ فنون ادبی در نثر التوسل الی الترسل، گرایش مؤلف به ایجاد تناسبها و تناظرهای معنایی و موسیقایی در متن، وحدت زیباییشناختیِ خاصّی به این اثر داده است، چنانکه این وحدت بهصورت توأمان در سطوح مختلفِ بافت موسیقایی کلام، بافت معنایی کلام، تناسب با نوع مخاطب، و نیز در تأمین اهداف هژمونیک نامهها، نمود یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
486 - نگاهى به کارکرد اسطوره و نماد در آثار قیصر امین پور
پریسا صالحى ناصر نیکوبختاز آنجا که اسطوره و نماد در بازنمود تحولات فکرى فردى و اجتماعى مى تواند نقشى عمیق ایفا کند، در این مقاله مى کوشیم با بررسى کارکرد اسطوره و نماد در آثار قیصر امین پور، به تحلیل گفتمانى آثار او مبادرت کنیم. شایان ذکر است که اسطوره ها عینى شدن تجربه اجتماعى بشرند و مى توان أکثراز آنجا که اسطوره و نماد در بازنمود تحولات فکرى فردى و اجتماعى مى تواند نقشى عمیق ایفا کند، در این مقاله مى کوشیم با بررسى کارکرد اسطوره و نماد در آثار قیصر امین پور، به تحلیل گفتمانى آثار او مبادرت کنیم. شایان ذکر است که اسطوره ها عینى شدن تجربه اجتماعى بشرند و مى توانند بیانگر اوضاع اجتماعى مخاطبان خود باشند و به مخاطبان خود کمک کنند تا دنیایى را که در آن زندگى مى کنند بهتر درک نمایند. امین پور به فراخور قدرت ادبى، بضاعت ذوقى و دست مایه هاى علمى و هنرى خویش و با الهام گرفتن از مفاهیم نمادین و اسطوره اى، به بازآفرینىِ هنرمندانه آن ها با پرداختى تازه و متناسب با نیازهاى اجتماعى دست زده است. این پژوهش به بررسى اسطوره و نماد از منظر تحلیل گفتمان در شعر قیصر امین پور مى پردازد. به نظر مى رسد عامل اصلى تجلّى این اسطوره ها و نمادها در شعر امین پور، بازتاب جریانات اجتماعى و سیاسى و گاه اعتقادى است. به تحقیق وجود این مؤلفه هاى اسطوره اى و نمادین سبب نفوذ شعر او در بین عامه مردم شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
487 - Effect of Antibiotic Alternatives on Ileal Microflora and Intestinal Histomorphology of Broiler Chickens Fed Wheat Based Diet
ح. هاشمی پور ح. کرمانشاهی ا. گلیان ا. راجیAn experiment was conducted to study the effects of enzyme and phytogenic product (thymol+carvacrol) on the ileal microbial population and jejuna and ileal histomorphology of broilers fed wheat based diet. The experiment was conducted as a 2 × 3 factorial arrangem أکثرAn experiment was conducted to study the effects of enzyme and phytogenic product (thymol+carvacrol) on the ileal microbial population and jejuna and ileal histomorphology of broilers fed wheat based diet. The experiment was conducted as a 2 × 3 factorial arrangement with 2 levels of enzyme endofeed W (0 and 0.05%) and 3 levels of next enhance 150® (0, 100 and 200 mg/kg). Each of the 6 dietary treatments was fed to 5 replicate pens (12 birds/pen) from 0 to 24 d of age. Adding enzyme and phytogenic product into wheat based diet increased (P<0.05) Lactobacillus and decreased (P<0.05) E. coli population while it had no effect on Bifidobacterium when compared to the control group. For jejunal histomorphology at d 24, addition of enzyme into wheat based diet increased (P<0.05) villus height (VH), villus surface (VS), crypt depth (CD), mucosa layer thickness (MCL) and goblet cell (GC) although villus width (VW) decreased (P<0.05) when compared to the control group. Pytogenic product supplementation significantly increased VH, VS, villus height to crypt depth (VH:CD) and GC but it was not significant for CD, MCL and mascular layer (MSL). Results of jejunal measurement showed that enzyme supplementation increased (P<0.05) VH, CD, MCL and GC although decreased (P<0.05) VW in contrast with control group: enzyme increased ileal VH, VS and GC at 24 days of age, but VW, CD, MCL and MSL was not affected by that. Effect of thymol + carvacrol on ileal morphology at d 24 followed the similar pattern of enzyme addition. At d 42, ileal measurement showed that enzyme supplement significantly enhanced VH and CD and thymol + carvacrol increased VH and VS. Thus, the addition of enzyme and phytogenic product can modify microbial status of intestinal by increasing beneficial microbial population, decreasing pathogens and improve mucosa structure of jejunum and ileum by increasing villus height, villus surface area and goblet cell. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
488 - Effects of Four Diet Structure and Two Protein Percentage Content on Growth Performance and Biometric Measurements of Holstein Calves
ع. شاهورانی 1. سراج ک. جعفری خورشیدیThis study was conducted to evaluate the effects of different diet structure and protein levels on the growth performance and biometric measurements of male Holstein calves during starter period (from 1 to 60 days of age). In this experiment, 56 Holstein male calves wer أکثرThis study was conducted to evaluate the effects of different diet structure and protein levels on the growth performance and biometric measurements of male Holstein calves during starter period (from 1 to 60 days of age). In this experiment, 56 Holstein male calves were randomly divided into a 4 × 2 factorial experimental design with 4 levels of diet structure (grinding, nutty, pelleted and grain) and 2 levels of protein (22 and 24%) in a completely randomized design with 8 treatments and 7 replications. The measured traits were: body weight gain, average daily feed intake, body temperature, biometric measurements (height, chest girth, length and width), blood parameters (glucose and beta hydroxyl butyrate), fecal score and rumen fatty acids. The results showed that average feed intake, body weight and glucose and beta-hydroxyl butyric acid concentration in the blood at two levels of protein, had no differences. But the structure of feed mostly influenced traits. Nutty diet showed higher feed intake and body weight. The grinding diet increased volatile fatty acids in rumen of valves. The structure of diet affected biometric measurements, grain and nutty diets increased the body height and chest girth. The fecal score and concentration of volatile fatty acids was variable in different diet structures but the difference was not meaningful. In terms of body temperature, nutty and pelleted diets containing 22% protein increased body temperature spite of the grinding diet that decreased the temperature up to 0.25 ˚C, it is mentioned that changing the structure of diet may be a useful way for controlling heat stress. The findings of this study indicated that nutty starter increased feed intake and significant weight gain compared to grinding, grain and pelleted diets, it is suggested to use nutty starter to increase the growth performance of the production period of calves. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
489 - Effect of Roasted Soybean and Canola Seeds on Peroxisome Proliferator-Activated Receptors Gamma (<i>PPARG</i>) Gene Expression and Cattle Milk Characteristics
م. اَحسنی م.ر. محمدآبادی م. اسدی فوزی ع. اسمعیلی زاده کوشکوئه ا. خضری م. ویتالیونا بوشتراک M. Vitaliivna Bushtruk س. واسیلیوویچ تکاچنکو ر. ولادیمیریونا استاوتسکا ن. ایگوریونا کلاپمکوThe aim of this research was to investigate the changes in milk yield and its composition, fatty acid profile and peroxisome proliferator-activated receptors gamma (PPARG) gene expression in adipose tissue of Iranian Holstein cattle in response to feeding isonitrogenous أکثرThe aim of this research was to investigate the changes in milk yield and its composition, fatty acid profile and peroxisome proliferator-activated receptors gamma (PPARG) gene expression in adipose tissue of Iranian Holstein cattle in response to feeding isonitrogenousandisocaloric diets but formulated based on different oilseeds (soybean or canola seeds). Twenty cows were tested randomly with experimental diets. Sampling from subcutaneous adipose tissue was performed. Moreover, fatty acid composition was analyzed, total RNA was isolated, cDNA synthesized and samples were amplified. SPSS 16.0, LinRegPCR and REST software were used to analyze real-time polymerase chain reaction results of gene expression. The amount of PPARG gene expression in the adipose tissue for canola seed treatment, in comparison with the soybean seed was higher. The milk production, 4% fat corrected milk, fat percentage, milk urea nitrogen and body condition score between two treatments was significant (P<0.05). The results showed that the amount of some fatty acids extracted from adipose tissue was changed by altering the diet. As, for C16:1, C18:0 and C18:3t fatty acids, there was a significant effect between the two treatments (P<0.05). In general, the PPARG gene expression was not significant in canola that can be due to the similarity of most of the fatty acids between canola and soybean, and the similarity and nutrient balance of the diet. Therefore, canola seed can be a good option for dairy cattle diet due to high levels of fat and protein and lower prices than soybean seed. It can also be used to improve milk, with the effect of feeding on the fatty acid composition of the milk. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
490 - Effect of <i>Saccharomyces cerevisiae</i> Association with Threonine on Productive Performance in Broilers
م.ف. پرالتا آ.ج. نیلسون ر.د. میازوThe aim was to evaluate the association of Saccharomyces cerevisiae (Sc) with threonine (T), in broiler diets, on performance, carcass quality and gut histomorphometric variables. One hundred Ross male broilers (1 to 43 days old) were distributed into four treatments D1 أکثرThe aim was to evaluate the association of Saccharomyces cerevisiae (Sc) with threonine (T), in broiler diets, on performance, carcass quality and gut histomorphometric variables. One hundred Ross male broilers (1 to 43 days old) were distributed into four treatments D1: basal diet (BD), D2: BD plus 5 g Sc/kg feed, D3: BD plus 30% T and D4: D3 plus 5 g Sc/kg feed. Productive variables measured were: average daily weight gain (ADWG) (g/broiler/day), average daily feed consumption (ADFC) (g/broiler/day), and feed conversion ratio (FCR). Also, were determinate: carcass yield (CY) (%), breast weight (BW) (g), thigh weight (TW) (g) and abdominal fat weight (AFW) (g). Moreover, villus height (VH) (µ), crypt depth (CD) (µ), villus area (VA) (µ2) and VH/CD ratio were measured. Results shown that D4 had higher ADWG than D3 group (P≤0.05) and exhibited the best FCR than D2 and D3 group (P≤0.05). Also, D4 had higher BW than D3 group (P≤0.05) and lower AFW than D1 (P≤0.05). The CY and TW were not affected by additives, BW was higher in D4 than D3 group (P≤0.05) and AF was lower in D4 respect to D1 group (P≤0.05). Probiotics decreased VH/CD ratio respect to control (P≤0.05) and VA increased in D4 respect to D1 group (P≤0.05). Also, D3 and D4 group had higher mucus and increased goblet cells numbers. Conclusion: Scassociate with T increase the productive performance of broiler through the healthy gut. Improvement in productive performance would be generated by a better FCR that could be reflex in more efficient use of nutrient that could be translated in better carcass performance (increase muscle deposition and decrease AFW). A healthy gut would be generate by an increase in VA and decrease VH/CD Ratio that could be reflex in enhancing absorptive function by more mature epithelia. Also, mucosal hypersecretion produced by increased goblet cell number could be protected, being the first line of host defense against invading pathogens. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
491 - Effect of Feed Additives on Intestinal Histomorphology of Broilers Fed Wheat-Based Diet
و. خاکسار ا. گلیان ا. راجیA 2 × 3 factorial experiment was conducted to investigate the effect of enzyme Endofeed W (EEW) at 0 and 0.05%, thyme essential oil (TEO), probiotic Primalac® (PP) and non-feed additive, on intestinal histomorphology of broilers fed wheat-based diet. Each of t أکثرA 2 × 3 factorial experiment was conducted to investigate the effect of enzyme Endofeed W (EEW) at 0 and 0.05%, thyme essential oil (TEO), probiotic Primalac® (PP) and non-feed additive, on intestinal histomorphology of broilers fed wheat-based diet. Each of the 6 dietary treatments was replicated 4 times with 12 chicks each from 0 to 42 days of age. There was no interaction between enzyme and growth promoters on any measured parameters. Data showed that supplementation of wheat-based diet with EEW enhanced (P<0.05) intestinal histomorphology including jejunal villus height (VH), villus width (VW), villus surface area (VS), crypt depth (CD), mucosa layer thickness (MCL), muscular layer thickness (MSL) and number of goblet cells (GC) and ileal VH, MCL and GC at 21 and 42 days of age, as compared to broilers fed control diet. The TEO in diet did ameliorate (P<0.05) some jejunal and ileal morphological parameters, but it was less effective as compared to EEW or PP supplementation.The PP improved (P<0.05)the intestinal histomorphology in the present study in all measured parameters except the jejunal and ileal VH:CD.It was concluded that dietary EEW and growth promoters (TEO or PP) supplementation improved (P<0.05) gut health in broilers fed wheat-based diet, but the effect of probiotic Primalac® was more pronounced as compared to natural thyme essential oil. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
492 - ظرفیت سنجی بافت های فرسوده شهری در راستای برنامه های تامین مسکن گروه های هدف ( نمونه پژوهی: بافت فرسوده شهر یزد)
فریبا اطهریحق تأمین مسکن برای جامعه، از قرن بیستم در کشورهای بیشتر توسعه یافته بعنوان یکی از"حقوق شهروندی" به رسمیت شناخته شده است. در کشورهای در حال توسعه، مسکن یک نیاز اولیه محسوب شده و لیکن علیرغم تأکید دایمی بر اهمیت مسکن بعنوان نیازی پایه و حقی بنیادین، درصد قابل توجهی از خان أکثرحق تأمین مسکن برای جامعه، از قرن بیستم در کشورهای بیشتر توسعه یافته بعنوان یکی از"حقوق شهروندی" به رسمیت شناخته شده است. در کشورهای در حال توسعه، مسکن یک نیاز اولیه محسوب شده و لیکن علیرغم تأکید دایمی بر اهمیت مسکن بعنوان نیازی پایه و حقی بنیادین، درصد قابل توجهی از خانوارهای شهری قادر به تأمین آن نیستند. در کشور ما ضعف مدیریت منابع و زمین، تورم اقتصادی، فقدان برنامه ریزی جامع مسکن و سایر نارسایی ها، تامین سرپناه مطلوب را برای شهروندان بویژه گروه های کم درآمد به مشکلی حاد تبدیل نموده است. تقاضای رو به رشد مسکن در کشور، توجه اغلب مسئولان و برنامه ریزان را برای رفع نیاز مسکن شهروندان جلب نموده است به نحوی که دولت ها با سیاست های مختلف درصدد رفع نسبی این مشکل برآمده اند؛ لیکن شتابزدگی فارغ از اصول و مبانی مسکن سازی در بطن شهرها و الحاق اراضی جهت تامین مسکن و گسترش افقی شهرها به یکی از مهمترین معضلات شهرسازی در دهه های اخیر تبدیل شده است. در حالی که به نظر می رسد با بهره گیری از ظرفیت های موجود شهر، می توانست بستری مناسب برای هدایت توسعه مسکونی به وجود آورد. شهر یزد به عنوان یکی از شهرهای بزرگ ایران، بیشترین آسیب را از سیاست های شتابزده مسکن سازی متحمل شده و این سیاستهای موضعی با نادیده گرفتن توان ظرفیت های درونی بافت شهری در توسعه مسکونی به رشد و گسترش افقی آن دامن زده است. پژوهش حاضر تحقیقی کاربردی در محدوده جغرافیایی شهر یزد است و درصدد سنجش ظرفیت مسکن پذیری بافت فرسوده شهر یزد جهت پاسخ به نیاز مسکن گروه های هدف برنامه های تامین مسکن دولت و در نهایت ارائه راهبردها و سیاست های اجرایی پیشنهادی مییباشد که در این راستا از نرم افزار GIS در تحلیل اطلاعات و از روش تحلیلی Sowt بهره گرفته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
493 - بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت جدید و قدیم شهر یزد
سایه امیدواری سمیه امیدواریهدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت قدیم و جدید شهر یزد است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و خبرگان برنامه ریزی و مدیریت شهری است که تمام جامعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است أکثرهدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت قدیم و جدید شهر یزد است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و خبرگان برنامه ریزی و مدیریت شهری است که تمام جامعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضرایب رگرسیون و برای تدوین راهبردها از روش SWOT استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد فضاهای شهری در بافت قدیمی شهر یزد منطبق بر اصول عملی طراحی اقلیمی است. اصول کلی طراحی در بافت قدیمی شهر یزد تاثیر زیادی در تعدیل شرایط سخت اقلیمی در بافت قدیمی این شهر داشته است. برابر بررسی های صورت گرفته ضعف ها و قوت ها در رابطه با معماری همساز با اقلیم در شهر یزد با ضرایب 9/05 و 7/63 بیشترین مقدار و نقاط فرصت ها و تهدیدات با ضرایب 7/01 و 6/074 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده اند. در نتیجه وضعیت سازگاری ساخت و سازها در بافت جدید شهر یزد با وضعیت اقلیمی این شهر با نقاط ضعف بی شماری روبرو است. بر این اساس این مطالعه اقدام به تدوین راهبردهایی در این خصوص کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
494 - ارزیابی و سنجش پایداری در بافت های فرسوده شهری با رویکرد آینده پژوهی و ارائه راهکارهای مناسب (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
عبدالسلام سپاهیان محمدرضا پودینه سیما فیروزی راد سجاد پودینهتوسعه پایدار شهری محور اصلی برنامهریزیهاست و مدیریت شهری به عنوان متولی امور شهری همواره در مسیر دستیابی به آن تلاش مینماید. بافتهای فرسوده شهری بخشی از شهرهای امروزی هستند که با مشکلات عدیدهای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی و مدیریتی مواجه هستند. از این أکثرتوسعه پایدار شهری محور اصلی برنامهریزیهاست و مدیریت شهری به عنوان متولی امور شهری همواره در مسیر دستیابی به آن تلاش مینماید. بافتهای فرسوده شهری بخشی از شهرهای امروزی هستند که با مشکلات عدیدهای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی و مدیریتی مواجه هستند. از این جهت بررسی ابعاد پایداری و برنامه ریزی برای بهبود وضع موجود این بافتها که مانعی بر سر راه پایداری هستند از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش تلاش دارد تا با رویکرد آینده پژوهی به بررسی وضع وجود و برنامهریزی برای ارتقای وضعیت آن در راستای نیل به پایداری در آینده محدوده بپردازد لذا با روش تحلیلی و میدانی وضعیت مولفههای پایداری در محدوده بافت فرسوده شهر زاهدان را مورد بررسی قرار داده و اطلاعات موردنیاز خود را به روش اسنادی کتابخانهای و مطالعات میدانی و ابزار پرسشنامه به تعداد 400 نمونه که به روش نمونه گیری کوکران برآورد گردیده، جمع آوری نموده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش تحلیل AHP-TOPPSIS و روش تحلیل SWOT و مقایسه عوامل پیش روی محدوده انجام گردیده است. مطابق نتایج بدست آمده بین عوامل پایداری، عوامل اجتماعی بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادهاند و در میان شاخصها، سه شاخص تعاملات اجتماعی، سرزندگی و اختلاط کاربری بیشترین ضریب را به دست آوردهاند. نتایج حاصل از تحلیل SW1+604OT نشان میدهد که جهت ارتقای پایداری در محدوده با رویکرد آینده پژوهی استفاده از راهکارهای تهاجمی(WO) در اولویت اول قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
495 - سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت بافت های تاریخی با تاکید بر رویکرد بازآفرینی شهری (مطالعه موردی: محدوده بازار کرمان)
مصطفی موحدی نیا مسلم قاسمییکی از رویکردهای اخیر در زمینۀ مرمت بافت های تاریخی، رویکرد بازآفرینی پایدار شهری که نسبت به رویکردهای پیشین دید جامع تر به بافت تاریخی و حفاظت آن دارد. در این رویکرد به منظور مرمت بافت تاریخی از تمامی ابعاد توسعۀ پایدار شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی و زی أکثریکی از رویکردهای اخیر در زمینۀ مرمت بافت های تاریخی، رویکرد بازآفرینی پایدار شهری که نسبت به رویکردهای پیشین دید جامع تر به بافت تاریخی و حفاظت آن دارد. در این رویکرد به منظور مرمت بافت تاریخی از تمامی ابعاد توسعۀ پایدار شامل ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی و زیست محیطی استفاده شده است. این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت بافت محدوده بازار کرمان با رویکرد بازآفرینی سعی بر آن دارد که با روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا (کمی و کیفی) و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. از این رو روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و دارای ماهیت پیمایشی است و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه (از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و ساکنین محدوده) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار Excel وارد و تحلیل و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی QSPM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار GIS درقالب شاخص های موثر بازآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیک راهبردی QSPM راهبرد و راهکارهای موثر بازآفرینی محدوده استخراج گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بافت تاریخی از کیفیت لازم جهت باز آفرینی برخوردار نبوده و نیازمند اقدامات متعدد در خصوص زنده سازی بافت همچون احیا و مرمت ابنیه تاریخی در محدوده بافت تاریخی دارد. در این رابطه، نتایج حاصل از تکنیک سوات نیز نشان دهنده این امر است که استراتژی آن از نوعWO بوده و قابلیت حفاظت و تغییر را در صورت استفاده از نقاط قوت جهت برطرف کردن ضعف ها دارا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
496 - سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهرها با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر زابل)
مریم کریمیان بستانی سجاد پودینه مرتضی صادق بختیاری زهرا سرابندیبا گسترش شهرنشینى مباحثى مانند تابآورى شهرى براى پایدار کردن شهرها در مقابل حوادث طبیعى و انسانى مورد توجه قرار گرفته است. وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله و طوفان اغلب تأثیرات مخربی بر سکونتگاههای انسانی مى گذارد و ساختمان ها و زیرساخت ها را ویران و عوارض اجتماعی- اق أکثربا گسترش شهرنشینى مباحثى مانند تابآورى شهرى براى پایدار کردن شهرها در مقابل حوادث طبیعى و انسانى مورد توجه قرار گرفته است. وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله و طوفان اغلب تأثیرات مخربی بر سکونتگاههای انسانی مى گذارد و ساختمان ها و زیرساخت ها را ویران و عوارض اجتماعی- اقتصادی پردامنه اى بر جوامع تحمیل مى کند. بنابراین، در این پژوهش، به سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل با رویکرد آینده پژوهی پرداخته شده است. این پژوهش، با استفاده از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع و با بهره گیری از نرم افزار سناریو ویزارد به سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل در افق 1420 پرداخته است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی است. جامعه آماری تحقیق، 30 نفر از کارشناسان و متخصصان در زمینه های شهرسازی، مدیریت بحران و آینده پژوهی بوده که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که 15 عامل کلیدی در سنجش تاب آوری اجتماعی شهر زابل نقش دارد که 45 وضعیت احتمالی در آینده برای آنها در نظر گرفته شد و به صورت ماتریس اثرات متقاطع 45×45 طراحی گردید؛ سپس با اخذ نظرات کارشناسان و بر اساس تحلیل های نرم افزار سناریو ویزارد، 6 سناریو قوی استخراج گردید. از میان 6 سناریو قوی، 2 سناریو (سناریوهای 2 و 4) در حالت مطلوب قرار دارند که شرایط ایده آلی را برای تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل نشان میدهد و 4 سناریوی دیگر (سناریوهای 1 و 3 و 5 و 6) در حالت بحرانی قرار دارند که لزوم برنامهریزی جهت مقابله کاهش تاثیرات منفی ناشی از وقوع آنها دیده میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
497 - سنجش مولفه های موثر بر ارتقای حکمروایی شایسته در مناطق دارای بافت تاریخی (مطالعه موردی: حوزه شهرداری فرهنگی- تاریخی منطقه 8 تبریز)
عادل پورقربان زینب کرکه آبادی عباس ارغانحکمروایی مطلوب به عنوان یکی از جدیدترین و در عین حال قابل اعتمادترین رویکردهای مدیریت شهری است. این رویکرد در بافتهای تاریخی شهری دارای کارکرد چند بعدی از منظر بهبود شرایط بافتهای تاریخی است چرا که منجر به حفظ هویت شهری، بهبود سیما و منظر شهری و در نهایت افزایش رضایت أکثرحکمروایی مطلوب به عنوان یکی از جدیدترین و در عین حال قابل اعتمادترین رویکردهای مدیریت شهری است. این رویکرد در بافتهای تاریخی شهری دارای کارکرد چند بعدی از منظر بهبود شرایط بافتهای تاریخی است چرا که منجر به حفظ هویت شهری، بهبود سیما و منظر شهری و در نهایت افزایش رضایت شهروندان خواهد شد. حوزه شهرداری منطقه 8 تبریز یکی از تاریخیترین مناطق شهری در بین شهرهای ایران است که تاکنون از منظر حکمروایی مطلوب شهری مورد بررسی قرار نگرفته است، لذا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی وضعیت شاخصهای حکمروایی خوب شهری درسطح این منطقه است. ماهیت پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی بوده که به صورت توصیفی- تحلیلی واستنباطی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را ساکنین منطقه هشت و خبرگان دانشگاهی تشکیل داده است. حجم نمونه 377 نفر بوده که به روش تصادفی ساده انتخاب شدهاند. پایایی پرسشنامه برابر با 901/0 به دست آمد. تحلیل یافتههای پژوهش با استفاده از آزمونهای آماری پیرسون، رگرسیون و آنووا و همچنین اولویتبندی محلات با استفاده از روش ویکور بوده است. یافتههای پژوهش نشان داد که 15 متغیر مورد بررسی، توانایی تبیین 6/89 درصد از تغییرات واریانس مربوط به حکمروایی مطلوب شهری را دارند. همچنین نتایج آزمون آنووا نشان دهنده وجود اختلاف معناداری بین محلات هفتگانه از نظر شاخصهای حکمروایی مطلوب است. نتایج آزمون ویکور نشان داد که به ترتیب محلات بازار، شهناز، منصور، دانشسرا، مقصودیه، قره باغیها- بالاحمام ، تپلی باغ- دمشقیه در رتیه اول تا هفتم قرار دارند. در نهایت با توجه به یافتههای پژوهش پیشنهادهای کاربردی خوبی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
498 - تحلیل و ارزیابی تاب آوری بافت فرسوده شهری (محدوده مورد مطالعه: منطقه 7 تهران)
محمد جواد خسروی علیرضا استعلاجی سعید پیری حمیدرضا صباغیامروزه تاب آوری شهری در حوزۀ بافت های فرسوده به مسئله ای اساسی در حوزۀ تصمیم گیری های فضایی و شهری تبدیل شده است. از این رو، مدیران و سیاستگذاران شهری قسمت قابل توجهی از منابع و امکانات خود را در حوزۀ تدوین اسناد و فرآیندهای عملیاتی معطوف به تحقق و کاهش اثرگذاری آن در م أکثرامروزه تاب آوری شهری در حوزۀ بافت های فرسوده به مسئله ای اساسی در حوزۀ تصمیم گیری های فضایی و شهری تبدیل شده است. از این رو، مدیران و سیاستگذاران شهری قسمت قابل توجهی از منابع و امکانات خود را در حوزۀ تدوین اسناد و فرآیندهای عملیاتی معطوف به تحقق و کاهش اثرگذاری آن در مواجه با بحران های احتمالی شهری، نموده اند. تحقیق حاضر با هدف تحلیل ابعاد تابآوری اجتماعی و کالبدی منطقه 7 شهرداری تهران انجام شد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون در نرمافزارهای SPSS و Arc GIS استفاده شدند. جامعه آماری پژوهش تعداد ۲۳۰ نفر از شهروندان ساکن در محلات منطقه 7 تهران بودند که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج داده ها در مطالعه حاضر نشان داد که بعد کالبدی در رتبه اول (2/71) و بعد اجتماعی در رتبه دوم (2/53) قرار دارد. در پایان میتوان به این نتیجه رسید که تاب آوری شهری در منطقه 7 شهرداری تهران با توجه به ابعاد تاب آوری کالبدی و اجتماعی در وضعیت ناپایدار و ضعیف می باشد. بنابراین این منطقه در برابر سوانح و مخاطرات طبیعی از تاب آوری کالبدی و اجتماعی پایینی برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
499 - بررسی نقش سرمایه فرهنگی برمشارکت شهروندان دربازسازی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی گرگان-گنبد)
حسن میرحسینی ابوالقاسم حیدرآبادی سیف الله فرزانهمشارکت در بازسازی بافت های فرسوده تحت تاثیر عوامل مختلفی است که سرمایه فرهنگی یکی از مهم ترین پیش نیازهای آن است. سرمایه فرهنگی؛ مفهومی نوین است که طی دو دهه اخیر توجه اندیشمندان علوم اجتماعی و به ویژه جامعه شناسان را به خود جلب کرده است. این سرمایه ممکن است کارکرد و پی أکثرمشارکت در بازسازی بافت های فرسوده تحت تاثیر عوامل مختلفی است که سرمایه فرهنگی یکی از مهم ترین پیش نیازهای آن است. سرمایه فرهنگی؛ مفهومی نوین است که طی دو دهه اخیر توجه اندیشمندان علوم اجتماعی و به ویژه جامعه شناسان را به خود جلب کرده است. این سرمایه ممکن است کارکرد و پیامدهای متنوعی داشته باشد. بطورکلی به سرمایه افرهنگی بعنوان یک خیرجمعی نگریسته می شود؛ زیرا سرمایه فرهنگی بعنوان محصول روابط اجتماعی وفرهنگی به سود به وجود آورنده است و هم به سود دیگران. به این ترتیب نمی توان امتیاز سرمایه فرهنگی را محدود کرد. مشارکت در نوسازی بافت فرسوده تحت تاثیر عوامل مختلفی است که سرمایه فرهنگی یکی ازمهم ترین پیش نیاز آن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه فرهنگی بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت فرسوده گرگان-گنبد انجام شده به دنبال پاسخ به این سوال است علی رغم تاکید برمشارکت در برنامه های نوسازی؛ آیا این مشارکت دربافت مورد نظر ضعیف است؟ چارچوب نظری تحقیق عمدتا مبتنی برنظریات پاتنام؛ کلمن و بوردیو است. روش انجام پژوهش؛ پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. نمونه گیری به روش خوشه ای وحجم نمونه382 نفر از ساکنین بافت فرسوده می باشد. یافته ها نشان می دهد سرمایه فرهنگی بر مشارکت ساکنین در پروژه های نوسازی تاثیر مثبت داشته است. شاخص سرمایه فرهنگی عینیت یافته؛ سرمایه فرهنگی نهادینه شده؛ سرمایه فرهنگی تجسم یافته که تبدیل به مولفه های شدند؛ بیشترین تاثیر را برمشارکت ساکنین در بازسازی بافت فرسوده داشته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
500 - بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری (موردمطالعه: محله فخرآباد- کلانشهر شیراز)
امیر عباس زارع علی شمس الدینی پریسا مشکسارمطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تع أکثرمطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تعادل و بی برنامه گی حیات شهری را فراهم آورده است. نکته مهم در این بین عملکرد سنتی نظام مدیریت شهری ایران است که عامل اصلی گسترش ابعاد چالش های مذکور می گردد. لذا با توجه به مطالعات این پژوهش مسئله بافت های فرسوده در شهرهای ایران، تنها معلول رشد شهرنشینی نیستند بلکه ناشی از عدم کیفیت مدیریت شهری در راستای ارتقاء سطح کیفیت زندگی در این نوع از بافت ها می باشد. کلان شهر شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و مهم از این تاثیرات و مسائل مبرا نبوده است. هدف این تحقیق بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده کلانشهر شیراز و در محله فخرآباد است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روشهای گردآوری اطلاعات به صورت میدانی(پیمایشی) است. ابزار گردآوری تحقیق، پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان ساکن در محله فخر آباد شهر شیراز تشکیل داده اند که بالغ بر 1291 نفر بوده اند. بر اساس فرمول کوکران، نمونه آماری به تعداد 296 نفر محاسبه شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای در زمینه سنجش عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نشانگر آن است که چهار شاخص شامل ظرفیت توسعه نهادی، یکپارچگی و شریک مساعی نهادی، ترتیبات نهادی در مواجهه با بافت و دانش و یادگیری نهادی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی میانگین شاخص ها نشانگر آن است که وضعیت آنها ضعیف ارزیابی می شود. بهترین وضعیت مربوط به شاخص یکپارچگی و شریک مساعی نهادی با مقدار 2/550 و بدترین وضعیت مربوط به بعد دانش و یادگیری نهادی با میانگین 2/343 بوده است. بنابراین وضعیت تمامی شاخص های مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نامطلوب ارزیابی می شود. همچنین نتیجه آزمون فریدمن در سطح کمتر از 0/05 تفاوت معناداری را میان شاخص های مدیریت کیپارچه شهری در بافت فرسوده نشان می دهد که بیشترین تفاوت مربوط به شاخص سرمایه اجتماعی درون نهادی و سپس کارایی و بهره وری نهادی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
501 - واکاوی رویکردها و سیاستهای دو دهه مداخله در بافتهای فرسوده شهری تهران مبتنی بر نظریه زمینهای
راما قلمبر دزفولی مریم حسینی مقدمفرسودگی و زوال شهری یکی از مسائل جدی و پدیدههای غیرقابلاجتناب است که مدیریت شهری در بسیاری از شهرهای جهان، الگووارهها و سیاستهای گوناگونی برای تعدیل این پدیده و پیامدهای آن به کار گرفتهاند. لذا سؤال اصلی این پژوهش در این زمینه این است که کدامیک از رویکردها و سیاست أکثرفرسودگی و زوال شهری یکی از مسائل جدی و پدیدههای غیرقابلاجتناب است که مدیریت شهری در بسیاری از شهرهای جهان، الگووارهها و سیاستهای گوناگونی برای تعدیل این پدیده و پیامدهای آن به کار گرفتهاند. لذا سؤال اصلی این پژوهش در این زمینه این است که کدامیک از رویکردها و سیاستها در احیای بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری موفق ارزیابیشده است؟ و سیاست بهینه در روند مداخله در نوسازی بافت فرسوده شهری تهران چگونه است؟. هدف اصلی پژوهش مطالعه رویکردها و مداخلات بهمنظور شناخت رویکردهای غالب و تأثیرگذار در زمینه نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده شهری بوده و تعیین سیاست و رویکرد بهینه در مداخله بافتهای فرسوده شهر تهران بر اساس تجربیات بهعنوان فرعی دنبال شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و از نظریه زمینهای (Grounded Theory) که روشی کیفی بوده در این پژوهش استفادهشده است. ابزار جمعآوری دادهها و اطلاعات، مصاحبه عمیق با متخصصین بوده و از نرمافزار Maxquda جهت تجزیهوتحلیل اطلاعات استفادهشده است. تنظیم تئوری زمینهای برای دو دهه مداخله در بافتهای فرسوده شهری تهران تحت تأثیر چهار شرایط علی، زمینهای، تداوم و پیامدها بوده که هرکدام از این شرایط شامل زیرمجموعههایی است که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم تأثیرگذاری داشتهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که هیچیک از رویکردهای مداخله، فرایند کاملی نبوده و دارای نواقصی جهت تحقق اهداف بوده است. نهایتاً رویکرد و سیاست بهینه برای مداخله بافت فرسوده بر مبنای تئوری زمینهای با عنوان اختصاری «نوسازی متوازن» شکلگرفته که از ویژگیهای آن میتوان به مشارکت مردم، هزینه کرد مدیریت شهری برای تملک جهت تأمین خدمات و املاک دارای تعارض و یکپارچگی اجرای سیاستها در سازمانهای متولی (خودمحور نبودن) اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
502 - آموزههای تعلیمی مدیر مدرسه با تکیه بر سبکشناسی شناختی رویکرد چارچوب بافتی
مهدیه سلیم زاده اشرف شیبانی اقدم محمدعلی گذشتیمدیر مدرسه یکی از آثار جلال آل احمد است. این داستان روایت زندگی مدیری است که قصد تغییر در شرایط آموزشی و تعلیمی مدرسۀ خود در دوران پهلوی را دارد. این پژوهش میکوشد با نگاهی بر آراء کاترین ایموت دربارۀ نظریۀ چارچوبهای بافتی بر مبنای سبکشناسی شناختی، تفاوت انواع چارچوب أکثرمدیر مدرسه یکی از آثار جلال آل احمد است. این داستان روایت زندگی مدیری است که قصد تغییر در شرایط آموزشی و تعلیمی مدرسۀ خود در دوران پهلوی را دارد. این پژوهش میکوشد با نگاهی بر آراء کاترین ایموت دربارۀ نظریۀ چارچوبهای بافتی بر مبنای سبکشناسی شناختی، تفاوت انواع چارچوبهای بافتی را از منظر دانشهای پیشین خواننده و همچنین تأثیر آن بر جنبههای تعلیمی اثر بررسی کند. ایموت، چارچوبهای بافتی را به چهار نوع احضار/ فراخوانی، تغییر، تعویض و تعمیر/ اصلاح تقسیم میکند. در این راستا مشهود است که چگونه پیشینۀ آگاهی خوانندگان عامل اصلی تمایز انواع چارچوبهای بافتی در داستان است و دو عنصر مکان و شخصیت علاوه بر تأثیر بر شکلگیری انواع چارچوبهای بافتی بر جنبههای تعلیمی متفاوت داستان نیز نقش دارند. این جستار در پی آن است با روش توصیفیتحلیلی، امکان ارزیابی و سنجش داستانها و رمانهای معاصر ادبیتعلیمی را بر اساس نظریۀ یادشده فراهم کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
503 - مطالعه بافت شناسی و آناتومی حباب صماخی در گاومیش رودخانهای بالغ
سید رشید هاشمی فرهاد سلطانعلی نژاد غلامرضا نجفی رسول شهروز حجت عنبراگاومیش در اقتصاد بیش از 40 کشور جهان از جایگاه ویژهای برخوردار است و تعداد و پراکندگی جغرافیایی آن همه ساله در حال افزایش است. حباب صماخی محتوی گوش میانی میباشد. در رابطه با آناتومی و بافت شناسی این عضو در گاومیش تاکنون مطالعهای انجام نشده بود. بدین منظور 16 سر گاومی أکثرگاومیش در اقتصاد بیش از 40 کشور جهان از جایگاه ویژهای برخوردار است و تعداد و پراکندگی جغرافیایی آن همه ساله در حال افزایش است. حباب صماخی محتوی گوش میانی میباشد. در رابطه با آناتومی و بافت شناسی این عضو در گاومیش تاکنون مطالعهای انجام نشده بود. بدین منظور 16 سر گاومیش نر و ماده بالغ از کشتارگاه تهیه و حباب صماخی آن مورد مطالعه مقایسهای آناتومی و بافت شناسی قرار گرفت. سپس نمونه بافتی اخذ گردید. نمونهها به روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگآمیزی شدند. نتایج آناتومیکی نشان داد حباب صماخی در دو جنس گاومیش مشابه یکدیگر و بزرگ، توسعه یافته و بیضی شکل میباشد. دیواره استخوانی نازک و شکننده بود. زائده عضلانی در حباب صماخی تک قسمتی و غیر نوک تیز مشاهده شد. استخوانچهها و پرده صماخ در عمق حباب صماخی مشاهده گردید. نتایج بافت شناسی نیز در دو جنس مشابه بوده و استخوانهای تشکیل دهنده حباب صماخی از نوع متراکم میباشد. اپیتلیوم پوششی سطح داخلی حباب صماخی در اکثر نقاط از نوع اپیتلیوم سنگفرشی ساده دیده شد. در قسمت انتهایی حباب صماخی نیز در محل نزدیک گوش میانی اپیتلیوم از نوع استوانهای شبه مطبق مژهدار مشاهده گردید. نتایج میانگین اندازهها نشان داد اندازه حباب صماخی در جنس ماده از جنس نر بزرگتر بوده و سمت راست نیز اندازه بزرگتری از سمت چپ داشت. آنالیز آماری Tukey در سطح 05/0≥p نشان داد این نتایج به صورت معنی دار نمیباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
504 - مطالعه بافت شناسی آبشش خرچنگ شناگر آبی (Portunus pelagicus)
سیده سعیده حیدری نژادخرچنگ یکی از مهمترین گروه های تجاری را در بین سخت پوستان دارا می باشد.خرچنگ های خانواده Portunidae که به نام خرچنگ شناور آبی معروف می باشند. یکی از گونه های معروف این خانواده Portunu spelagicus (خرچنگ شناور آبی)می باشد که دارای اهمیت اقتصادی فراوان هستند. آبشش ها در خرچ أکثرخرچنگ یکی از مهمترین گروه های تجاری را در بین سخت پوستان دارا می باشد.خرچنگ های خانواده Portunidae که به نام خرچنگ شناور آبی معروف می باشند. یکی از گونه های معروف این خانواده Portunu spelagicus (خرچنگ شناور آبی)می باشد که دارای اهمیت اقتصادی فراوان هستند. آبشش ها در خرچنگ نقش مهمی را در تنظیمات اسمزی وتنفسی دارا می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی ساختاربافتی آبشش خرچنگ شناگر آبی می باشد. دراین مطالعه 10 عدد خرچنگ آبی از آبهای خلیج فارس نمونه برداری شد پس از برداشتن قطعاتی از بافت آبشش و تثبیت بافت برش هایی به ضخامت 5 تا 6 میکرومتر تهیه و با H&E رنگ آمیزی شد و سپس اسلایدهای تهیه شده بافت آبشش با استفاده میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. با بررسی بافتی مشاهده شد که اپیتلیوم آبشش های پیشین خرچنگ نازک است وسلول های ستونی که در دوطرف به اپیتلیوم متصل هستند حفره هایی را تشکیل می دهند که خون (همولنف) خرچنگ در میان آن جریان می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
505 - مطالعه آناتومیکی و بافت شناسی دستگاه تولیدمثلی نر در مرغ مروارید (مرغ شاخدار): بیضه ها، اپیدیدیم و لوله های دفران
جلیل پورحاجی موتاب عباس علائی نوین محسن شیخ علیا لواسانی سید رشید هاشمیمرغان مروارید از رده پرندگان قرقاول هستند. از آنجایی که تفاوتهای آناتومیکی و بافت شناسی دردستگاه تولیدمثل جنس نر پرندگان گزارش شده است و نیز بدلیل اینکه بر روی دستگاه تولیدمثلی جنس نر مرغ مروارید تاکنون مطالعه آناتومیکی و بافت شناسی همزمان در دوره جنسی و غیر جنسی صورت أکثرمرغان مروارید از رده پرندگان قرقاول هستند. از آنجایی که تفاوتهای آناتومیکی و بافت شناسی دردستگاه تولیدمثل جنس نر پرندگان گزارش شده است و نیز بدلیل اینکه بر روی دستگاه تولیدمثلی جنس نر مرغ مروارید تاکنون مطالعه آناتومیکی و بافت شناسی همزمان در دوره جنسی و غیر جنسی صورت نگرفته بود، این مطالعه انجام شد. برای این پژوهش 10 عدد مرغ مروارید بالغ نر تهیه شد و دستگاه تولید مثلی آنها مورد مطالعه آناتومیکی قرار گرفت. سپس نمونه بافتی تهیه و با روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند. نتایج آناتومیکی و بافت شناسی بطور کلی مشابه سایر پرندگان بود. ویژگی آناتومیکی قابل ذکر این بود که بیضه چپ بزرگتر از سمت راست بوده و در دوره جنسی تقریبا دوبرابر دوره غیر جنسی دیده شد. اپیدیدیم در سطح میانیپشتی بیضه بهشکل دیسک بیضوی و فاقد سر، تنه و دم مشاهده شد. دفران نیز بهشکل مجرای زیگزاگ دیده شد. در مطالعه بافت شناسی دیوارهی میان بیضه وجود نداشت. لولههای مستقیم در ادامه لولههای منیساز بوده و به شبکه بیضهای متصل میشدند و بافت پوششی آن از نوع مکعبی ساده و یا سنگفرشی ساده بود. سلولهای سرتولی با هسته درشت و یوکروماتین تا عمق اپیتلیوم امتداد داشتند و سلولهای بینابینی یا لیدیگ کروی تا چند وجهی شکل، فضای بینابینی میان لولههای منیساز را پر میکردند. اپیتلیوم دفران مشابه بافت پوششی اپیدیدیم بود ولی غدد داخل اپیتلیومی در آن وجود نداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
506 - اثر ویتامینC بر کبد مورد مواجهه با آفتکش دلتامترین در موش صحرایی
ملیحه دانشور فرنگیس قاسمیسم دلتامترین حشرهکشی پر مصرف با اثرات زیان‎بار بر اکوسیستم است و کبد اندام درگیر در متابولیسم مواد سمی است. با توجه به نقش آنتی اکسیدانی ویتامین C، اثر آن بر بافت کبد موش‎ صحرایی مورد مواجهه با سم دلتامترین در این تحقیق، مطالعه گردید. بدین منظور 63 موش صحرایی ( أکثرسم دلتامترین حشرهکشی پر مصرف با اثرات زیان‎بار بر اکوسیستم است و کبد اندام درگیر در متابولیسم مواد سمی است. با توجه به نقش آنتی اکسیدانی ویتامین C، اثر آن بر بافت کبد موش‎ صحرایی مورد مواجهه با سم دلتامترین در این تحقیق، مطالعه گردید. بدین منظور 63 موش صحرایی (ویستار ) با وزن g15 ± 200 انتخاب و به 9 گروه تقسیم شدند. پس از تعیین دوز کشنده سم mg/kg) 20)، دورههای مصرفی دلتامترین (5/2، 5 و10 ) میلی‎گرم بر کیلوگرم وزن موش برای آزمایش انتخاب گردید. گروهها در قالب 1- کنترل (بدون تیمار)، 2-گروه شاهد1 (آب مقطر)، 3- شاهد2 mg/kg) 20 ) ویتامین C، گروههای تیمار 4 تا 6 که به ترتیب mg/kg/ b.wt(5/2، 5 و 10) دلتامترین و گروههای تیمار 7 تا 9 که دوزهای مذکور دلتامترین را همراه با ویتامین C طی 14 روز‎، با تزریق درون صفاقی دریافت نمودند، انتخاب شدند. در پایان دوره تیمار، کبد موشها جدا و پس از پاساژ بافتی و تهیه مقاطع μ 5 رنگآمیزی شده، با میکروسکوپ نوری مطالعه گردید. نتایج با استفاده از روش اسکوربندی (امتیازبندی) در قالب جداول تعیین گردید. در جداول به دست آمده از این روش، درجات آسیب بافتی از صفر تا 4 بیانگر کمترین تا بیشترین میزان آسیب میباشد. دادههای حاصل با نرم افزار SPSS(17) تحلیل و گروهها با آزمون توکی مقایسه شدند. بنا به نتایج حاصل، در کبد گروههای مورد مواجهه با دلتامترین آثار تخریب (وابسته به دوز سم مصرفی) در سطح معنیدار (05/0> p) از تغییراتی در جدار هسته تا نکروز سلولی نشان دادند که در گروههای تیمار شده با ویتامین C به خصوص در کمترین دوز مصرفی سم، تا حدودی جبران گردید. با استناد به نتایح حاصل، ویتامین Cدر دوز مناسب، میتواند آثار تخریبی آفتکش دلتامترین را جبران کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
507 - اثر آزاتیوپرین بر بافت کلیه در موش صحرایی دیابتی
فرنگیس قاسمی عباس هوشمندی گلشید احمدیدیابت مهمترین بیماری متابولیک است که منجر به آسیب کلیوی نیز میشود. آزاتیوپرین کاربرد وسیعی در درمان بیماریهای خود ایمنی و پیوند عضو دارد. به منظور مطالعه تأثیر آزاتیوپرین بر بافت کلیه در موشهای مقاوم به انسولین، این بررسی انجام گرفت. بدین منظور 56 موش صحرائی ( ویستا أکثردیابت مهمترین بیماری متابولیک است که منجر به آسیب کلیوی نیز میشود. آزاتیوپرین کاربرد وسیعی در درمان بیماریهای خود ایمنی و پیوند عضو دارد. به منظور مطالعه تأثیر آزاتیوپرین بر بافت کلیه در موشهای مقاوم به انسولین، این بررسی انجام گرفت. بدین منظور 56 موش صحرائی ( ویستار) با وزنg 20± 200 در 8 گروه تقسیم شدند. گروه کنترل (بدون تیمار)، گروه شاهد که با دریافت روزانه cc140 محلول فروکتوز خوراکی دیابتی شدند و گروههای تجربی 1 تا 4 که علاوه بر دیابتی شدن به ترتیب mg/kg/ b.wt (75/3، 5/7، 21و 15 ) آزاتیوپرین در روز 98، به آنها تزریق داخل صفاقی شد. به گروه 5 و 6، به ترتیب (mg/kg 15و21) آزاتیوپرین به همین ترتیب تزریق شد. 24 ساعت بعد، کلیه موشها جدا و در فرمالین 10% تثبیت شد. پس از انجام مراحل پاساژ بافتی، اسلایدهای میکروسکوپی تهیه شده مطالعه گردید. دادههای حاصل با (16SPSS(، آزمون ANOVA و دانکن در سطح p<0.01 تحلیل شد. نتایج کاهش معنیدار قطر کورتکس و مدولای کلیه در گروه شاهد، گروههای تیمار دیابتی و غیر دیابتی و افزایش معنیدار در لولههای خمیده دور و نزدیک، هنله و گلومرول در مقایسه با گروه کنترل نشان داد. با توجه به نتایج فوق، آزاتیوپرین با ایجاد اثرات سینرژیک عوارض ناشی از دیابت را تشدید میکند لذا بیماران دیابتی، محدودیت مصرف بیشتری در استفاده از این دارو دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
508 - مطالعه تغییرات ساختار بافتی پوست ماهی طلایی حوض( Carassius auratus )در شهرستان اهواز
سرور پیغان نگین سلاماتدر پژوهش حاضر بافت شناسی پوست طبیعی و ضایعه دیده ماهی طلایی حوض (Carassius auratus) بدون درنظر گرفتن عامل بیماریزا مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور تعداد 20 عدد از ماهیانی که علائم کلینیکی را نشان میدادند از آکواریومهای سطح شهر جمعآوری شد. مقاطع بافتی با روش معمو أکثردر پژوهش حاضر بافت شناسی پوست طبیعی و ضایعه دیده ماهی طلایی حوض (Carassius auratus) بدون درنظر گرفتن عامل بیماریزا مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور تعداد 20 عدد از ماهیانی که علائم کلینیکی را نشان میدادند از آکواریومهای سطح شهر جمعآوری شد. مقاطع بافتی با روش معمول بافت شناسی تهیه و با میکروسکوپ نوری مطالعه گردید. نتایج نشان داد پوست طبیعی ماهی طلایی حوض شامل لایههای اپیدرم، درم و هیپودرم است. در اپیدرم نیز سلول های موکوسی، سلولهای هشدار دهنده و سلولهای پوششی سطحی مشاهده شدند. نتایج حاصل از بررسی نواحی آسیب دیده پوست، هیپرپلازی سلولهای اپیدرم،کاهش لایههای اپیدرمی( نازک شدن اپیدرم)، تهاجم (نفوذ) لوکوسیتها در اپیدرم، تخریب و پارگی اپیدرم ، هیپرتروفی سلولهای سنگفرشی اپیدرم، پوسته پوسته شدن اپیدرم، ادم بین سلولی، خون ریزی و تغییر شکل گلبول های قرمز خون را نشان داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
509 - نقش سازمانهای مردم نهاد و تشکل های مردمی در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: محله مهدیه واقع در ناحیه غرب شهرکرد)
نجمه توکلی سعیده مؤیدفر ملیحه ذاکریانسازمان های غیردولتی، گروه هایی هستند که با استقلال از دولت، در جهت دفاع از منافع خاصی همچون مسائل اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و ... تشکیل گردیده اند. یکی از نیازهای شهروندان ساکن بافت های فرسوده و قدیمی در شهرها،ورود تشکل های مردمی و سمن ها جهت بازآفرینی است چرا که توجه به أکثرسازمان های غیردولتی، گروه هایی هستند که با استقلال از دولت، در جهت دفاع از منافع خاصی همچون مسائل اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و ... تشکیل گردیده اند. یکی از نیازهای شهروندان ساکن بافت های فرسوده و قدیمی در شهرها،ورود تشکل های مردمی و سمن ها جهت بازآفرینی است چرا که توجه به این بافت ها جهت جلب مشارکت بخش خصوصی و رفع ناپایداری آن ها، به موضوعی محوری تبدیل شده و سازمان های غیردولتی را به تکاپوی بازآفرینی در شهر با حفظ ویژگی های اصلی کالبدی و فعالیتی سوق داده است. محله ی مهدیه در ناحیه ی غرب شهرکرد با مشکلاتی از قبیل فرسودگی کالبدی ابنیه، معضلات اجتماعی و فرهنگی، مسائل محیطی و ... به عنوان یک محله فرسوده محسوب می شودکه جهت احیاء آن، مشارکت مردم و تشکل های مختلف ضروری است. در این مقاله سعی بر آن است که با استفاده از پتانسیل سازمان های غیردولتی و سمن ها و با شناخت همه جانبه این محله، با بهره گیری از مدل تحلیلی SWOT، راهبردهایی را در جهت بازآفرینی بافت فرسوده این محله ارائه نماید. اطلاعات مورد نظر به صورت اسنادی و میدانی فراهم شده و جامعه آماری تحقیق را مردم و کارشناسان تشکیل می دهند. نتایج بیانگر آن است که نقش عوامل خارجی در فرسودگی محله مهدیه بیشتر از نقش عوامل داخلی بوده و استفاده از راهبردهای تهاجمی پیشنهاد می شودتا علاوه بر حفظ وضع موجود در محله هدف، تلاش کافی در زمینه تقویت نقاط قوت و استفاده بهینه از آن ها صورت گیرد. بر مبنای مدل Qspm مهمترین راهکارها شامل استفاده از پتانسیل شورایاری ها و افزایش نقش مشارکتی مردم و ایجاد کاربریهای مورد نیاز در محله می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
510 - ارزیابی تأثیر بافت اسلامی بر احساس امنیت بر اساس اصول نسل دوم CPTED (مطالعه موردی: محلّه فهادان شهر یزد)
کرامت اله زیاری محمدسینا شهسواری اسماعیل نجفیاحساس امنیت همواره یکی از نیازهای اساسی انسان در طول تاریخ بوده است. لذا هدف از انجام این تحقیق بررسی این نکته است که آیا اصول نسل دوم CPTED در میزان احساس امنیت بافت اسلامی محله فهادان یزد تأثیرگذار بوده است یا خیر؟ در این پژوهش از چهار شاخص فرهنگ جمعی، نظارت اجتماعی، أکثراحساس امنیت همواره یکی از نیازهای اساسی انسان در طول تاریخ بوده است. لذا هدف از انجام این تحقیق بررسی این نکته است که آیا اصول نسل دوم CPTED در میزان احساس امنیت بافت اسلامی محله فهادان یزد تأثیرگذار بوده است یا خیر؟ در این پژوهش از چهار شاخص فرهنگ جمعی، نظارت اجتماعی، آستانه ظرفیت و همبستگی اجتماعی بهعنوان معیارهای نسل دوم CPTED استفاده شده است. همچنین از شاخص احساس امنیت نیز به عنوان متغیر وابسته استفاده شده است. روش این تحقیق پیمایشی است و از طریق پرسش نامه انجام شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه ساکنین محله فهادان شهر یزد می باشد که به روش کوکران نمونهای به حجم 364 نفر به صورت تصادفی اتتخاب شده است. برای بررسی اینکه آیا احساس امنیت در این بافت وجود دارد از آزمون T استفاده شد. در مرحله بعد با توجه به نوع متغیرها، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میزان احساس امنیت در محله فهادان با میانگین 62/3 در طیف لیکرت از وضعیت مساعدی برخوردار است، اما این شاخص با اصول نسل دوم CPTED در بافت اسلامی رابطه کاملا معکوسی دارد. همچنین در بررسی میزان احساس امنیت به تفکیک جنسیت مشخص شد که مردان در بافت اسلامی برخلاف زنان با توجه به این اصول از احساس امنیت بیشتری برخوردار هستند. با تحلیل نتایج بدست آمده این نکته مشخص می شود که احساس امنیت موجود در بافت اسلامی ناشی از اصول نسل دوم CPTED نمی باشد و اصولآ دلیل آن را باید در موارد دیگری جست وجو کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
511 - بهکارگیری رویکرد ترکیبی بهمنظور بررسی توزیع کاربریهای خدماتی در بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: محلات دوازدهگانه بافت فرسوده شهر میناب)
احمد پوراحمد محمد ابراهیمی محمود آروینتوجه به نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده شهری برای ارتقای بهرهوری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیتهای ساکنین این بافتها و استفاده از پتانسیلهای شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافتها شنا أکثرتوجه به نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده شهری برای ارتقای بهرهوری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیتهای ساکنین این بافتها و استفاده از پتانسیلهای شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافتها شناسایی و اولویت بافتها ازنظر دسترسی به خدمات و کاربریهای شهری میباشد. به همین منظور در این پژوهش هدف بررسی توزیع کاربریهای خدماتی در محلات دوازدهگانه شهر میناب بوده است. روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی است و مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانهای است. برای سطحبندی محلات ازنظر برخورداری از روشهای ضریب مکانی (LQI) و آنتروپی و TOPSIS استفاده گردید. نتایج بررسی ضریب در بین محلات گویای این است که محلات شهید عباس پور و لب رودخانه دارای شرایط بهتری نسبت به دیگر محلات میباشند و محلات سجاد، شیخآباد و باغ ملک ازنظر ضریب مکانی کاربری ها دارای شرایط بسیار نامطلوب بوده و ضریب مکانی اکثر کاربری ها در این محلات در سطح صفر قرار دارد. در ادامه با استفاده از روش تلفیقی آنتروپی-تاپسیس، محلات بافت فرسوده شهر میناب به لحاظ برخورداری در سه دسته برخوردار، نیمه برخوردار و محروم تقسیم بندی شدند که درنتیجه آن، محلات جوی باریکو، سجادیه، گرو صالحی و جنگجو اولویت اول و کوی شهرک نفت، لاریها، لب رودخانه و شهید عباسپور اولویت دوم و محلات سجاد، شیخآباد باغملک و پاکوه اولویت سوم برنامه های توسعه قرار می گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
512 - بررسی و ارزیابی توان های محیطی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان وکیل آباد شهرستان بافت استان کرمان)
محمدصادق علیایی سمیه عزیزیپژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان های محیطی روستاهای دهستان وکیل آباد و به دو صورت اسنادی و پیمایشی با فن مصاحبه و پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق بر اساس سرشماری سال 1395 شامل 1717 خانوار، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 310 نفر به عنوان حجم نمونه انت أکثرپژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان های محیطی روستاهای دهستان وکیل آباد و به دو صورت اسنادی و پیمایشی با فن مصاحبه و پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق بر اساس سرشماری سال 1395 شامل 1717 خانوار، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 310 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و نحوه انتخاب خانوار برای تکمیل پرسش نامه ها مبتنی بر روش تصادفی ساده بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است که در آن با استفاده از مستندات آماری و نرم افزار SPSS 22 به تحلیل موضوع پرداخته شده و برای ترسیم نقشه ها از ArcGis استفاده به عمل آمده است. نتایج پژوهش نشان داد، دهستان وکیل آباد از عدم تعادل رنج می برد و آثار آن در تمامیزمینه های اجتماعی و اقتصادی مشاهده می شود. توزیع فضایی فعالیت ها واستقرارگاه ها به صورت یکنواخت صورت نگرفته و تمرکز و پراکندگی جمعیت و فعالیت درمناطق مختلف متفاوت بوده است. کمبود منابع آب و محدودیت منابع خاک، خشکی هوا، بارندگی سالانه اندک، سبک بودن بافت خاک و عدم توانایی در حفظ و ذخیرهرطوبت و فقر مراتع از جمله محدودیت های اساسی می باشد. همچنینمحدودیت شدید منابع طبیعی قابلیت ضعیف در نگهداشت جمعیت و تراکم پایین جمعیتی راسبب شده و نرخ فعالیت کشاورزی، صنعتی و خدماتی و بهره مندی ناچیز از عوامل و شاخص های توسعهرا محدود کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
513 - تحلیل نقش اعیانسازی بافت فرسوده شهری بر تحولات هویتی ساکنان محلات قدیمی با رویکرد آینده پژوهی (موردی: بافت فرسوده شهر زنجان)
سجاد خانمرادی مریم معینی فر وحید بیگدلی راداعیان سازی ابنیه های فرسوده بدون توجه به ساختار هویتی و فرهنگی-تاریخی محلات، یکی از مهمترین اقدامات نوسازی و بازسازی است. که منجر به تحولات عمیق کالبدی، هویتی بواسطه جابه جایی ساکنان محلی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی می گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال بررسی أکثراعیان سازی ابنیه های فرسوده بدون توجه به ساختار هویتی و فرهنگی-تاریخی محلات، یکی از مهمترین اقدامات نوسازی و بازسازی است. که منجر به تحولات عمیق کالبدی، هویتی بواسطه جابه جایی ساکنان محلی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی می گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال بررسی نحوه تغییر شاخص های هویتی بواسطه اعیان سازی و پیش بینی روند این تغییرات در آینده بافت فرسوده و قدیمی شهر زنجان است. گردآوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری شامل ساکنین بافت فرسوده شهر زنجان است. با نمونه گیری کوکران 384 نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی، آزمون نیکوئی برازش و رویکرد ساختار متقابل شبکه به کمک نرم افزار SPSS و MIC MAC استفاده گردید.نتایج پژوهش نشان داد که، براساس آزمون تحلیل عاملی شاخص های وضعیت کاربری معابر با ضریب 733/0 ؛ سرانه کاربری خدماتی با 887/0 ؛ و احترام به قانون با 761/0 بیشترین تغییرات را بواسطه اعیان سازی داشته اند و با حفظ روند فعلی، متغیرهای امنیت؛ کاربری های ناسازگار و مزاحم؛ تعهد پذیری؛ سیمای ساختمان ها؛ وضعیت کاربری معابر؛ سرزندگی؛ سرانه کاربری خدماتی؛ مساحت مسکن؛ استحکام مسکن؛ تناسب هزینه و درآمد؛ و تناسب مسکن با نیاز ساکنین، بیشترین تغییر و تحولات را در آینده بواسطه اعیان سازی خواهند داشت. در این رابطه، برای بهبود هویت محلات بافت فرسوده، ارتقاء سطح درآمد، اشتغال زایی، افزایش تعهد پذیری، توجه به معماری بومی و استحکام ساختمان، جلب اقشار متوسط و مرفه شهر به سکونت در محله بافت فرسوده ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
514 - تحلیل ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری با رویکرد گردشگری بومی و پایدار(مورد مطالعه: شهر شوش)
سمیرا مرادی مفرد سعید امانپور سعید ملکی محسن احدنژادامروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه ت أکثرامروزه بافت های شهری به منظور دستیابی به توسعه به تلفیقی از نگاه هنرمندانه و نگاه اقتصادی نیازمند هستند. توجه به تفاوت شهری های مختلف و در نتیجه قابلیت ها، استعدادها و محدودیت های مختلف آنها، برنامه ریزان شهری را به شناخت دقیق ویژگی های فرهنگی-اقتصادی منطقه و در نتیجه تصمیم گیری با کمک شهروندان سوق می دهد. بنابراین امروزه رویکرد توسعه خلاق که استعدادهای محلی را با شیوه های نوآورانه تقویت و شکوفا می کند، توجه زیادی را در سطوح مختلف تصمیم گیری به خود جلب کرده است.هدف تحقیق حاضر، شناخت نقش گردشگری بر بهبود ظرفیت های توسعه خلاق بافت های شهری میباشد. از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت و روش؛ توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانهای-میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم به صورت آمار توصیفی و استنباطی و هم از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر سرپرست خانوارهای شهری شوش می باشد. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیرگذاری مثبت گردشگری پایدار بر روی توسعه خلاق شهری و نقش آن در بهبود شرایط و کیفیت زندگی ساکنان محلی می باشد. با توجه به مدل سازی انجام شده در یافته های تحقیق می توان به این امر دست یافت که سهم پایداری اقتصادی و پایداری کالبدی(توسعه زیرساخت و وجود امکانات) به عنوان ابعاد گردشگری پایدار شهری بالاتر از دو شاخص دیگر(پایداری اجتماعی و زیست محیطی)است و به عنوان ساختاری که قوی ترین ارتباط را در بهبود و ایجاد شرایط مناسب بروز زمینه های خلاق مناطق مورد مطالعه دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
515 - سنجش پایداری بافتهای شهری (نمونه موردی: شهر اردبیل)
حجت الله رشیدکلویر حسن اکبریبافتهای شهری به عنوان محدودههای شهری که در ادوار مختلف شکل میگیرند و میتوانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندامهای سازنده شهر محسوب میشوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامهریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از هم أکثربافتهای شهری به عنوان محدودههای شهری که در ادوار مختلف شکل میگیرند و میتوانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندامهای سازنده شهر محسوب میشوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامهریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از همین رو هدف تحقیق حاضر سنجش پایداری محلات و بافتهای شهری اردبیل میباشد. جامعه‎ی آماری تحقیق را شهروندان تشکیل می‎دهند که390 نفر بر اساس فرمول کوکران- به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‎گیری به صورت تصادفیِ ساده بوده و پرسشنامه برای آنها توزیع و تکمیل شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‎های حاصل از عملیات میدانی از آزمون آماری t تک نمونهای برای سنجش وضعیت پایداری، از تحلیل واریانس برای مقایسه بافتهای شهری در قالب نرمافزار SPSS و از مدلهای تصمیمگیری چند معیاره (MCDM)، الکتر، ویکور، تاپسیس و کپلند برای رتبهبندی بافتهای شهری در قالب EXCEL استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونهای نشان داد که پایداری محلهای با میانگین عددی 02/3 در حد متوسط میباشد و تحلیل واریانس یکطرفه حاکی از وجود تفاوت بین بافتهای شهر از نظر سطح پایداری میباشد، بگونه ای که در آزمون تعقیبی شفه بافتهای شهری اردبیل در دو دسته ناپایدار و نسبتاٌ پایدار قرار گرفتند. نهایتاً اینکه مدلهای تاپسیس، الکتر، ویکور و مدل ادغامی کپلند نشان داد که به ترتیب بافتهای برنامهریزیشده، ارگانیک، نیمه ارگانیک، روستاهای ادغامی به شهر و حاشیهنشین در رتبه های اول تا پنجم پایداری قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
516 - ارزیابی شاخصهای تابآوری کالبدی بافتهای فرسوده در برابر زلزله (مطالعه موردی: محله قلعه شهرستان دزفول)
سارا توتونچی حسین بحرینی منوچهر طبیبیانمقدمه: شهرها بهعنوان گستردهترین ساخته دستبشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بودهاند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبرانناپذیری را بر این سکونتگاهها و به ویژه بافتهای فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تابآوری برای کاهش آثار زیانبار ز أکثرمقدمه: شهرها بهعنوان گستردهترین ساخته دستبشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بودهاند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبرانناپذیری را بر این سکونتگاهها و به ویژه بافتهای فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تابآوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخصهای تابآوری کالبدی بافتهای فرسوده در برابر زلزلههای احتمالی صورت گرفته است.روششناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روششناسی نظریه دادهبنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونهای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخصهای تابآوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشههای مربوط به شاخصهای تابآوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافتهها: تحلیل دادهها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تابآوری کالبدی بافتهای فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام میباشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخصها و مؤلفههای تابآوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تابآوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفههای آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تابآوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
517 - سنجش کیفیت زندگی در بافت ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: ناحیه یک منطقه 15 شهر تهران)
احمد پوراحمد سعید زنگنه شهرکی اصغر حیدریکیفیت زندگی مفهومی است که برای ترسیم توسعه رفاه جامعه بکار میرود و ارتقاء کیفیت زندگی یکی از مهمترین اهداف حکومتها و دولتهای مختلف در سطح دنیا محسوب میشود. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی در قلمرو بافت ناکارآمد شهری ناحیه یک منطقه 15 شهردا أکثرکیفیت زندگی مفهومی است که برای ترسیم توسعه رفاه جامعه بکار میرود و ارتقاء کیفیت زندگی یکی از مهمترین اهداف حکومتها و دولتهای مختلف در سطح دنیا محسوب میشود. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی در قلمرو بافت ناکارآمد شهری ناحیه یک منطقه 15 شهرداری تهران میباشد. روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و همبستگی مبتنی بر دادههای اولیه میباشد که جمعآوری اطلاعات اولیه، بهصورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجامگرفته است. دادههای جمعآوریشده با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Smart PLS مورد پردازش قرار گرفت. نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که کیفیت زندگی بر اساس نتایج آزمون T در ناحیه یک با میانگین 2.39 در طیف لیکرت در سطح پایینی قرار دارد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از مدلسازی مسیر PLS و آزمون رگرسیون چند متغیره، عوامل و ابعاد کالبدی، اقتصادی، زیستمحیطی، اجتماعی و خدمات و دسترسی به ترتیب دارای تأثیر بیشتر و شاخص بافت ناکارآمد دارای تأثیر کمتری بر میزان رضایتمندی از زندگی در محدوده بافت ناکارآمد ناحیه یک منطقه 15 شهرداری تهران میباشند که با برنامهریزی در راستای ارتقاء و ساماندهی این مؤلفهها، میتوان سطح رضایتمندی از زندگی در این محدوده را بالا برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
518 - مدیریت هوشمند شهری در بازآفرینی بافتهای تاریخی با رویکرد مشارکت اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه 12 تهران)
سمیه احمدپور سیدعلی نوری محمدرضا فرزاد بهتاش علیرصا استعلاجیمقدمه: مشارکت همیشه از دغدغههای مهم برنامهریزان و مدیران شهری بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و ظهور مدیریت هوشمند شهری، مشارکت معنی و مفهوم تازهای پیدا کرده است. هدف: هدف پژوهش تحلیل نقش مدیریت هوشمند در ارتقاء مشارکت اجتماعی شهروندان به منظور بازآفر أکثرمقدمه: مشارکت همیشه از دغدغههای مهم برنامهریزان و مدیران شهری بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات و ظهور مدیریت هوشمند شهری، مشارکت معنی و مفهوم تازهای پیدا کرده است. هدف: هدف پژوهش تحلیل نقش مدیریت هوشمند در ارتقاء مشارکت اجتماعی شهروندان به منظور بازآفرینی بافت تاریخی در منطقه 12 شهر تهران است. روششناسی: این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن به صورت توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری، کارشناسان فعال در حوزه بازآفرینی شهری محدوده مورد مطالعه و واحدهای تابعه آن بودهاند. حجم نمونه با استفاده از روش اشباع نظری تعیین گردیده است. در این روش 31 نفر کارشناس به عنوان نمونه مورد مطالعه تعیین گردیده است. روش نمونهگیری به صورت تکنیک گلوله برفی بوده است. روش جمعآوری داده و اطلاعات به صورت مرور اسنادی، پرسشنامه، مصاحبه نیمه ساختاریافته با برخی از افراد نمونه بوده است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از جداول فراوانی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بوده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده جغرافیایی پژوهش، منطقه 12 کلانشهر تهران بوده است.یافتهها: یافتههای پژوهش گویای آن است که مدیریت هوشمند با مؤلفههای اشتراکگذاری اطلاعات، فراهم ساختن بسترهای مشارکت و همکاری، هماهنگی داخلی، حکمرانی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و راهبردهای پشتیبان تصمیمگیری میتواند راهحلهای نوآورانه در ارتقاء مشارکت و بازآفرینی شهری در اختیار مدیران شهری قرار دهد. ضرایب عاملهای پنجگانه که بیشتر از 05/0 به دست آمد، گویای آن است که سازهی حکمرانی هوشمند منجر به مدلسازی خط مشی حاکمیت شهری به منظور بازآفرینی شهری شده و فرآیندهای سازمانی و روابط بین شهروندان با مدیران شهری را تسهیل میکند. بیش از 85 درصد افراد مطالعه شده با سازه مورد نظر موافق هستند.نتایج: نتایج حاصل حاکی از آن است که حکمرانی هوشمند باعث مدلسازی خطمشی حاکمیت شهری شده و در نتیجه به همکاری و مشارکت اعضای گروههای درگیر در بازآفرینی شهری کمک میکند و در نتیجه تعامل بین مدیریت شهری با مردم به صورت آنلاین افزایش پیدا میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
519 - تحلیل عوامل موثر بر افزایش سرمایه اجتماعی و رابطه آن با نوسازی بافتهای فرسوده (مطالعه موردی: منطقه 10 شهرداری تهران)
احمد پوراحمد محمد سینا شهسواری اصغر حیدریمقدمه: امروزه یکی از چالش های پیش روی مدیریت شهری ، بافت فرسوده شهری است. استفاده از ظرفیت های مردم و سرمایه اجتماعی دستیابی به هدف نوسازی و سازماندهی این ساختارها برای مدیریت شهری را تسهیل می کند.هدف پژوهش: هدف تحقیق: هدف از این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر افزایش سرمایه أکثرمقدمه: امروزه یکی از چالش های پیش روی مدیریت شهری ، بافت فرسوده شهری است. استفاده از ظرفیت های مردم و سرمایه اجتماعی دستیابی به هدف نوسازی و سازماندهی این ساختارها برای مدیریت شهری را تسهیل می کند.هدف پژوهش: هدف تحقیق: هدف از این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر افزایش سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با نوسازی بافتهای فرسوده است.روش شناسی: روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای و آماری است. اطلاعات اولیه با روش اسنادی و پیمایشی و پرسشنامه جمع آوری شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و Smart PLS پردازش شدهاند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه جغرافیایی تحقیق حاضر منطقه 10 شهرداری تهران است که با 327115 نفر جمعیت، بخش قابل توجهی از بافتهای فرسوده شهر تهران را در خود جای داده است.نتایج و بحث: یافتههای تحقیق نشان می دهد که بین مؤلفههای سرمایه اجتماعی و نوسازی بر اساس آزمون همبستگی پیرسون از سطح ضعیف تا متوسط همبستگی مثبت وجود دارد. همچنین ، مدل سازی مسیر PLS و آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می دهند که به ترتیب مؤلفههای اعتماد نهادی، تعاملات اجتماعی و اعتماد بین فردی دارای تأثیر بیشتر و مشارکت مذهبی تأثیر کمتری در نوسازی بافتهای فرسوده شهری دارد.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان میدهد بین سرمایه اجتماعی و نوسازی بافتهای فرسوده رابطه معنادار مثبتی وجود دارد. همچنین نشان میدهد که مؤلفههای سرمایه اجتماعی تأثیرات متفاوتی بر نوسازی بافتهای فرسوده دارند که می توان با برنامه ریزی برای ارتقاء این مؤلفهها، ساماندهی و نوسازی بافتهای فرسوده منطقه مطالعه را تسریع می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
520 - تحلیل کالبدی فضای باز گونه های پلان مسکونی بافت تاریخی محله شعربافان لاهیجان
مریم مولایی حسین صفری فرزانه اسدی ملکجهانویژگی های معماری و شهری دوران پیشین، هویت شهرها را تبیین می کنند. مطالعه و بررسی بافت های تاریخی شهرها، ساختار فضایی و پیکره بندی فضاهای تاریخی و به طور مشخص بناهای مسکونی، میزان تاثیر ساختار فضا بر الگوهای رفتاری ساکنان را آشکار می کنند. لازم به ذکر است حیاط و فضای باز أکثرویژگی های معماری و شهری دوران پیشین، هویت شهرها را تبیین می کنند. مطالعه و بررسی بافت های تاریخی شهرها، ساختار فضایی و پیکره بندی فضاهای تاریخی و به طور مشخص بناهای مسکونی، میزان تاثیر ساختار فضا بر الگوهای رفتاری ساکنان را آشکار می کنند. لازم به ذکر است حیاط و فضای باز بناهای مسکونی، مرکز و هسته اصلی برای سازماندهی فضاهای خانه به شمار می رود. این مقاله، پیکره بندی فضای باز بناهای مسکونی بافت تاریخی لاهیجان در محله شعربافان، واقع در بخش مرکزی شهر را در دهه بیست شمسی مورد بررسی وتحلیل قرار داده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر با تحلیل توصیفی- استنباطی همراه است که به شیوه کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کیفی به بررسی اسناد و مدارک کتابخانه ای پرداخته شده است. در بخش کمی ابتدا ساختار فضایی محله شعربافان بر اساس یک عکس قدیمی متعلق به دهه 20 شمسی توسط نرم افزار Cinema 4D شبیه سازی شد. در مرحله بعد، پلان محدوده شبیه سازی شده در نرم افزار Autocad ترسیم شده و از آن خروجی dxf گرفته شد. برای تحلیل و بررسی سازمان فضایی و نحو فضا، و دستیابی به انواع شاخصهای آنالیز ترکیبی با استفاده از نقشه محوری، از میان نرم افزارهای موجود در این خصوص، با مطالعه و بررسی، نرم افزار UCL Depth Map برای این تحقیق، استفاده شده است. مقایسه میزان خوانایی بصری و حرکتی نمونه ها، برتری الگوی دو طرف ساز را در خوانایی حرکتی و بصری نسبت به الگوهای یک طرف ساز و وسط ساز نشان می دهد. بیشترین میزان همبستگی در قابلیت درک فضای بصری الگوی دو طرف ساز و کمترین همبستگی در ادراک فضای بصری الگوی یک طرف ساز دیده می شود. در دوران معاصر که تصویر واضحی از گذشته تاریخی شهرها وجود ندارد، اسناد تصویری منابع مهمی برای درک گذشته تاریخی به شمار می روند. علاوه بر آن شبیه سازی فضاهای قدیم بر اساس اطلاعات موجود در عکس ها با روش های رایانه ای و تحلیل ساختار فضایی و کالبدی مدل شبیه سازی شده با نرم افزار چیدمان فضا، مطالعه معماری و فضاهای بافت های تاریخی را امکانپذیر می سازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
521 - واکاوی فضائی-کالبدی سطح آسیب پذیری بافتهای فرسوده شهری با استفاده از VIKOR و ANP مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ارومیه
فریدون نقیبی میثم ساکت حسنلوئی علی اظهریمقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. أکثرمقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. هدف: پژوهش حاضر به لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی محسوب می گردد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گردیده است. بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه با مساحت 7/277 هکتار به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است. روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از طریق بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعات پیشین و همچنین بهره گیری از نظرات کارشناسان و متخصصین در حوزه بافت های فرسوده شهری، شاخص های موثر در آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی، دسترسی، کارکردی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی شناسایی و تعریف گردید. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) و روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور (VIKOR) به وزن دهی هر یک از شاخص های مذکور پرداخته و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه های آسیب پذیری محدوده در ابعاد مختلف و بصورت کلی تهیه گردیده است. یافته ها و بحث: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از محدوده مورد مطالعه 11/36% دارای آسیب پذیری کم، 95/27% دارای آسیب پذیری متوسط و 22/35% دارای آسیب پذیری زیاد می باشد که این امر لزوم برنامه ریزی و اتخاذ تدابیری در راستای بهبود وضعیت محیطی بافت فرسوده شهری در ابعاد مختلف را بیش از پیش نمایان ساخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
522 - رتبهبندی شاخصهای تعیین محدوده بافتهای ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)
محمد صفری محمود محمدی امیرحسین شبانی زهرا فناییبر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1384)، فرسودگی در نواحی شهری "کاهش کارایی" یک بافت نسبت به سایر بافتهای شهر معرفی گردید و در مصوبه سال 1385، تنها به سه شاخص ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی اکتفا شد. اما بررسیها، نقاط ضعف کمی و کیفی در تعیین این شاخص أکثربر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1384)، فرسودگی در نواحی شهری "کاهش کارایی" یک بافت نسبت به سایر بافتهای شهر معرفی گردید و در مصوبه سال 1385، تنها به سه شاخص ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی اکتفا شد. اما بررسیها، نقاط ضعف کمی و کیفی در تعیین این شاخصها را شناسایی نمودهاند. پژوهش حاضر با هدف اصلی رتبهبندی شاخصهای تعیین محدوده بافتهای ناکارامد میانی شهرها، با مطالعه موردی بر روی شهر رشت انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به روش اسنادی است. پس از مطالعات اسنادی و مرور بر ادبیات موضوع، شاخصها شناسایی و رتبهبندی شدند و بدینمنظور با اعمال نظر 8 تن از متخصصان، از دو تکنیک فرایند تحلیل سلسلهمراتبی و اولویتبندی ترجیحی بر اساس تشابه به پاسخهای ایدهآل استفاده گردید. پس از فرایند شاخصسازی، 22 شاخص در ارتباط با شناسایی بافتهای ناکارآمد میانی شهرها تبیین شد و با لحاظ شرایط محیطی، اقتصادی و اجتماعی شهر رشت و اعمال نظر کارشناسان، در نهایت 12 شاخص واجد شرایط رتبهبندی شدند. نتایج نشان میدهد که ناکارآمدی بافتهای میانی شهرها را میتوان به ترتیب در پنج بعد کالبدی، اجتماعی، کارکردی، اقتصادی و زیستمحیطی تعیین نمود. علاوه بر سه شاخص همیشگیِ ریزدانگی، ناپایداری و نفوذناپذیری، شاخصهای شناسایی شده قابلتوجهی چون فقر و محرومیت؛ سطح بالای بیکاری، وضعیت نامناسب آموشی، تراکم بالای جمعیتی، قدمت ابنیه، مشخص نبودن مالکیت، و کمبود فضای باز و سبز نشانگر ابعاد فراکالبدی تعیین بافتهای ناکارامد میانی شهری است که میتواند در بازشناسی آنها در کلانشهرهای کشور نیز مورد مداقه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
523 - تحلیلی در تبیین مفاهیم معماری بومی مبتنی بر فهم ساکنان محیطی با تکیه بر اندیشه های گادامر(مطالعه موردی: بافت قدیم بوشهر)
محمدعلی رحیمی باقر کریمیمعماری بومی، دریافتی کلی را برای مخاطبان به همراه دارد که دارای جنبه های پیچیده ، منبعث از تفاسیر و تعاریف مختلف از آن است. تحقیقات دراین زمینه نشان می‎دهد، فهم ساکنان محیطی از مفاهیم معماری بومی که در حس رضایتمندی ساکنان و حفظ ارزش های کیفی و سیاست گذاری کالبدی محی أکثرمعماری بومی، دریافتی کلی را برای مخاطبان به همراه دارد که دارای جنبه های پیچیده ، منبعث از تفاسیر و تعاریف مختلف از آن است. تحقیقات دراین زمینه نشان می‎دهد، فهم ساکنان محیطی از مفاهیم معماری بومی که در حس رضایتمندی ساکنان و حفظ ارزش های کیفی و سیاست گذاری کالبدی محیطی از ضروریات می باشند، چندان مورد توجه واقع نشده است. بدین جهت با هدف تحقق فهم ساکنان در بستر زمانی و مکانی معین، در این نوشتار اندیشه‎های گادامر در فهم (فهم به مثابه توافق، کاربست و موقعیت‎مندی مخاطب) مورد توجه قرار گرفته است. این مفاهیم با روش تحقیق کیفی و رویکرد تحلیلی- توصیفی و تحلیل محتوا تبیین شده و در ادامه با روش پیمایشی- توصیفی به ارزیابی اولویت های آنها پرداخته شده است. اطلاعات بدست آمده، از مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی شامل کتب، مستندات، مقالات و تحقیقات سایر پژوهشگران داخلی و خارجی می‎باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Excel ،Spss و پس از آن برای اولویت بندی مولفه ها از تکنیک تحلیل شبکه ای AHP از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. طبق نتایج این پژوهش مهمترین مفهوم از 8 معیار تبیین شده در بافت قدیم بوشهر، نیازهای انسانی است. محیط طبیعی، فرهنگ و اجتماع، شکل و اثر معماری بومی، تکنولوژی، اقتصاد، زمان، نداشتن پیش زمینه معرفت نظری به ترتیب در اولویت های بعدی قرار دارند. این مفاهیم به طراحان و برنامه ریزان در جهت حفظ و توسعه معماری بومی در بافت مذکور پیشنهاد می‎گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
524 - نقش پروژه های محرک توسعه در تحقق سیاست های بازآفرینی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران)
مریم پورآقاسی آزیتا رجبی رقیه ودایع خیری علی اصغر رضوانیمقدمه: یکی از سیاستهای نوین در توسعه شهری به طور عام و در بازآفرینی بافتهای فرسوده و نابسامان شهری به طور خاص، بهکارگیری اقدامات پروژههای محرک توسعه باهدف تسریع و تسهیل فرایند تحول در این بافتها با بهره گیری از مشارکت و توان اجتماعی ساکنان و استفاده از ظرفیتهای مح أکثرمقدمه: یکی از سیاستهای نوین در توسعه شهری به طور عام و در بازآفرینی بافتهای فرسوده و نابسامان شهری به طور خاص، بهکارگیری اقدامات پروژههای محرک توسعه باهدف تسریع و تسهیل فرایند تحول در این بافتها با بهره گیری از مشارکت و توان اجتماعی ساکنان و استفاده از ظرفیتهای محلی است. این رویکرد توانایی بازنده سازی اجزای موجود در مراکز شهری بدون نیاز به مداخلات و سرمایه گذاری های وسیع دارد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر تحلیل نقش پروژههای محرک توسعه در تحقق سیاست های بازآفرینی شهری در بافت باارزش میراثی منطقه 12 شهر تهران است که در چهار بعد کالبدی- فضایی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی موردبررسی قرار می گیرد.روششناسی تحقیق: روش تحقیق با روش توصیفی – تحلیل بوده و جامعه آماری پژوهش ساکنین منطقه 12 می باشند. داده ها از طریق جمعآوری 150 عدد پرسشنامه و واردکردن داده ها به نرم افزار SPSS 22 و آزمون T تک نمونه ای، تحلیل و واریانس استفاده گردیده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق حاضر منطقه 12 کلانشهر تهران میباشد.یافته ها و بحث: میانگین کیفیت محیط در منطقه 12 تهران تحت تأثیر پروژه های محرک به صورت کلی از دیدگاه ساکنان 3.18 به دست آمد که از عدد 3 که میانه نظری پاسخها میباشد، بیشتر است. ولی بهصورت کلی میانگین تأثیر پروژه های محرک توسعه بر کیفیت محیطی محدوده مثبت ارزیابیشده است.نتایج: نتایج نشان داد که پروژه های محرک توسعه باکیفیت محیط پیرامونی ارتباط معناداری دارد و در ابعاد اقتصادی تأثیر مثبتی داشته است، اما در سایر ابعاد به ویژه اجتماعی و کالبدی موفق نبوده است. همچنین بر اساس نظرات ساکنین میزان تأثیر و شعاع عملکرد این پروژه ها به صورت میانگین بالاتر از 50 درصد و مثبت ارزیابی می شود و در این میان ازنظر ساکنین محله پروژه بازآفرینی خیابان فدائیان اسلام بیشتر از سایر پروژه ها موفق عمل کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
525 - نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت)
پریسا خوش پسند علیرضا پورشیخیان حسین اصغری صدیقه حسنی مهرمقدمه: یکی از چالش های اساسی در نظام توسعه پایدار شهرها بافت های فرسوده شهری به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته هستند که به دلایل مختلف شکل گرفته و امروز دچار مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و ... هستند که بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح برای آن می توان أکثرمقدمه: یکی از چالش های اساسی در نظام توسعه پایدار شهرها بافت های فرسوده شهری به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته هستند که به دلایل مختلف شکل گرفته و امروز دچار مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و ... هستند که بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح برای آن می تواند کل شهر را دچار بحران نماید.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت صورت پذیرفت.روششناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد که از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه، مشاهده میدانی و بهره گیری از منابع اسنادی بوده است. نمونه تحقیق 100 نفر از متخصصین مرتبط با موضوع تحقیق در سازمان های راه و شهرسازی، شهرداری، شورای شهر و ... و همچنین 325 نفر از شهروندان ساکن در محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت می باشند که به صورت تصادفی نمونه گیری شده اند. در ادامه پس از بررسی روایی و پایایی ابزار اندازه گیری تحقیق، به جهت بررسی نقش و تاثیر مدیریت شهری در بازآفرینی بافت مرکزی شهر رشت با استفاده از نرم افزارهای متنوع از جمله SMART PLS استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر رشت می باشد.یافته ها: با توجه به تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها، 30 درصد از کارشناسان مورد مطالعه در این پژوهش زن و 70 درصد مرد بوده اند که از این میان، 25 درصد از آنها دارای سن کمتر از 28 سال، 28 درصد بین 29 تا 39 سال، 22 درصد بین 40 تا 50 سال و 25 درصد نیز بین 51 تا 61 سال سن داشته اند. از این میان 57 درصد از آنها دارای واحد مسکونی شخصی، 40 درصد استیجاری و 3 درصد نیز سازمانی بوده اند. در ارتباط با سابقه سکونت آنها در این محدوده نیز 15 درصد از افراد مورد مطالعه کمتر از 5 سال، 22 درصد بین 6 تا 10 سال، 28 درصد بین 11 تا 15 سال، 19 درصد بین 16 تا 20 سال و 16 درصد نیز بیشتر از 20 سال سابقه سکونت در این محدوده را داشته اند.نتایج: نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که عملکرد مدیریت شهری در این زمینه مطلوب بوده و میزان رضایت شهروندان از این پروژه بازآفرینی با اختلاف میانگین 0.566 و آماره آزمون 41.467 بیشتر از حد متوسط می باشد. در واقع مدیریت شهری در شهر رشت با باززنده سازی خیابان علم الهدی اولین قدم در مسیر بازآفرینی شهر رشت را پیمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
526 - تحلیل و ارزیابی زیست پذیری در بافتهای فرسوده شهری (موردپژوهش: شاهیندژ)
حسن حکمت نیا میرنجف موسوی نوبخت سبحانی سینا سلمان زادهزیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیتها و نیازهای آن است. ازآنجا بافتهای فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیستمحیطی و ... مواجهاند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ا أکثرزیست پذیری یکی از رویکردهای جدید در راستای کاهش مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی شهرها بر مبنای ظرفیتها و نیازهای آن است. ازآنجا بافتهای فرسوده با مشکلات اقتصادی، کالبدی، زیستمحیطی و ... مواجهاند، توجه به رویکرد زیست پذیری و استانداردهای آن در کاهش مشکلات فوق و ارتقای کیفیت زندگی و کارآمدی مدیریت شهری مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف، تحلیل شاخصهای زیست پذیری در بافت فرسوده شهر شاهیندژ تدوین شده است. این مقاله از نوع روش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. این پرسشنامه بین 25 نفر بهصورت تصادفی ساده بین متخصصان و مدیران شهری در دسترس، توزیع گردید و پنج عامل از عوامل مؤثر بر زیست پذیری شهر شاهیندژ (اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی، کالبدی و مدیریتی) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش ایاچپیفازی استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که در بخش اجتماعی، شاخص میزان مشارکت (229/0)؛ در بخش اقتصادی، میزان درآمد و هزینه خانوار (211/0)، در بخش مدیریتی، ایجاد تسهیلات مالی برای ساکنان بافت (185/0)؛ در بخش کالبدی، میزان فشردگی و ریزدانگی ساختمانها در بافت (138/0) و در بخش زیستمحیطی شاخص کمیت و توزیع پراکنش فضای سبز در سطح بافتهای فرسوده (230/0) از اهمیت بیشتری قرار دارند و نشاندهنده میزان اهمیت هر یک از آنها در زیست پذیری بافتهای فرسوده است. در پایان نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پیش روی زیست پذیری شهر شاهیندژ موردمطالعه قرار گرفتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
527 - تحلیلی بر وضعیت شاخصهای بازآفرینی شهری در بافتهای تاریخی (مطالعه موردی: بافت تاریخی رشت)
حمید رحیمی جلال عظیمی آملی نصرالله مولائی هشجینتوسعه شهری قرارگرفتهاند. در کشور ایران برخورد مناسبی با این بافتها نشده و اقدامات صورت گرفته تأثیر قابلتوجهی در بهبود آنها نداشته است. شهر رشت از نقاط شناختهشده گردشگری استان گیلان و کشور است. عدم توجه به ارزش تاریخی و پتانسیلهای موجود، بافت تاریخی شهر را در معرض أکثرتوسعه شهری قرارگرفتهاند. در کشور ایران برخورد مناسبی با این بافتها نشده و اقدامات صورت گرفته تأثیر قابلتوجهی در بهبود آنها نداشته است. شهر رشت از نقاط شناختهشده گردشگری استان گیلان و کشور است. عدم توجه به ارزش تاریخی و پتانسیلهای موجود، بافت تاریخی شهر را در معرض تهدیدات فراوان ازجمله از بین رفتن هویت، نابسامانیهای بصری و فرسودگی آثار تاریخی قرار داده است. هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، تحلیلی بر وضعیت شاخصهای بازآفرینی در بافتهای تاریخی شهر رشت است. روششناسی تحقیق: روش انجام این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش تعداد خانوارهای ساکن در محلات تاریخی شهر رشت بود. بر اساس سرشماری سال 1395 تعداد کل خانوار در جامعه آماری پژوهش، 26921 نفر است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران و با خطای 05/0 و با در نظر گرفتن آمار جمعیتی محدوده موردمطالعه 382 سرپرست خانوار تعیین شد. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از آزمونهای آماری با استفاده از نرمافزار SPSS استفادهشده است همچنین از تکنیک TOPSIS نیز برای رتبهبندی و تحلیل محلههای تاریخی استفادهشده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان رشت، استان گیلان. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان میدهد میانگین برای شاخص بازآفرینی شهر رشت برابر با 79/2 شد که نشان از سطح نزدیک به متوسط رو به پایین دارد. همچنین یافتهها بیانگر این است که وضعیت بعد اقتصادی با میانگین 196/3 نسبت به سه بعد دیگر در بافتهای تاریخی شهر رشت بهتر است. بعد زیستمحیطی با نمره میانگین 808/2 در رتبه دوم قرار گرفت. نهایتاً ابعاد کالبدی و اجتماعی نیز به ترتیب با نمرات میانگین 540/2 و 474/2 در رتبههای سوم و چهارم قرار گرفتند. نتایج: در نتایج تحقیق نشان داد شاخصهای بازآفرینی بافتهای تاریخی شهر رشت از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و لازم است تا مدیریت شهری از طریق تهیه و تدوین طرحهای ویژه بازآفرینی در این مسیر گام بردارد. نتایج تحقیق همچنین نشان میدهد که در طرحهای ویژه بازآفرینی هر محله باید بر ظرفیتهای درونی و پتانسیلهای محلات تمرکز کرد و از ارائه الگوها و طرحهای تیپ و یکنواخت و مشابه جلوگیری شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
528 - بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان
مهرناز فدایی حسین سلیمانی امیر گندمکار سید رامین غفاریاز آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل میگیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتنابناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش أکثراز آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل میگیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتنابناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. . برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شد. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 81/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل دادهها به کمک نرم افزارهای spss22 و AMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 21/0 و میزان معناداری 004/0، شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و مقدار معناداری 001/0، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 34/0 و میزان معناداری 000/0 و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معنادای 000/0 تاثیر گذار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معناداری 000/0، بیشترین تاثیر و شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و میزان معنادای 001/0 کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
529 - شناسایی و تحلیل مؤلفههای کلیدی مؤثر بر بهبود عدالت در دسترسی به زیرساختهای شهری (مطالعه موردی: منطقه هشت تبریز)
عادل پور قربان عباس ارغان زینب کرکه ابادیمقدمه: فضاهای تاریخی شهرها به عنوان نمادهای هویتبخش به شهر و شهروندان هستند. علیرغم اهمیت فضاهای تاریخی، این فضاها از نظر دسترسی به زیرساختهای شهری، دارای ضریب برخورداری پایین هستند و رفع این مشکل در گرو شناسایی دقیق مؤلفهها، شناخت روابط بین مؤلفهها و در نهایت شناسا أکثرمقدمه: فضاهای تاریخی شهرها به عنوان نمادهای هویتبخش به شهر و شهروندان هستند. علیرغم اهمیت فضاهای تاریخی، این فضاها از نظر دسترسی به زیرساختهای شهری، دارای ضریب برخورداری پایین هستند و رفع این مشکل در گرو شناسایی دقیق مؤلفهها، شناخت روابط بین مؤلفهها و در نهایت شناسایی مؤلفههای کلیدی است. هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مؤلفههای کلیدی در زمینه بهبود عدالت در دسترسی به زیرساختهای شهری در حوزه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه هشت تبریز است.روششناسی تحقیق: پژوهش از نوع کاربردی بوده و رویکرد آن توصیفی-تحلیلی مبتنی بر رویکرد آینده نگاری است. دادههای پژوهش با استفاده از منابع مکتوب، سالنامهها و نظرات گروه دلفی به دست آمده است. تعداد مؤلفههای پژوهش شامل 21 مؤلفه در ابعاد خدماتی، شهرسازی، مدیریتی و تاریخی- فرهنگی است. همچنین اعضای گروه دلفی شامل 19 نفر بوده است.قلمرو جغرافیای پژوهش: محدوده پژوهش حاضر حوضه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه هشت کلانشهر تبریز است که بیش از 80 درصد آثار تاریخی شهر تبریز در این منطقه قرار دارد.یافتهها و بحث: یافتهها پژوهش نشان داد که از مجموع 21 مؤلفه مؤثر بر بهبود عدالت در دسترسی به زیرساختهای شهری در بافتهای تاریخی، 11 مؤلفه به عنوان مؤلفه کلیدی هستند. مهمترین مؤلفههای کلیدی عبارتاند از بهبود کیفیت بصری، بهبود حمل و نقل و مقاوم سازی بناهای قدیمی و... همچنین نتایج آزمون الکترا در زمینه اولویتبندی محلات هفتگانه واقع در حوزه شهرداری تاریخی- فرهنگی منطقه 8 تبریز نشان داد که به ترتیب محلات شهناز، بازار، منصور، مقصودیه، دانشسرا، قره باغ- بالاحمام و تپلی باغ- دمشقیه در اولویتهای اول تا هفتم قرار دارند. نتیجهگیری: نتایج حاصل از یافتههای پژوهش نشان داد که سه مؤلفه ارتقای کیفیت حمل و نقل عمومی در بافتهای تاریخی ارتقای سرانه فضاهای سبز شهری و حفظ نمادهای تاریخی به عنوان سه پیشران کلیدی در زمنیه ارتقای عدالت در دسترسی به زیرساختهای شهری در بافتهای تاریخی هستند. از این نظر میتوان گفت که محلات شهناز، بازار و مقصودیه به ترتیب دارای رتیههای یک تا سه از نظر دسترسی به زیرساختهای شهری هستند. در نهایت با توجه به یافتههای پژوهش، پیشنهادهای کاربردی در زمینه ارتقای عدالت در دسترسی به زیرساختهای شهری بافتهای تاریخی ارائه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
530 - تعیین محلات اولویت دار برای بازآفرینی در بافت های ناکارآمد شهری بر اساس نظریه پذیرش نوآوری (مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه)
رستم صابری فرمقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممک أکثرمقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممکن است. یکی از دلایل اصلی این مهم، تردید مردم از نتایج این طرح ها و ضریب پایین پذیرش نوآوری است.هدف: : به نظر می رسد که چنانچه طرح ها در نقاط مناسب و برگزیده اجرا گردد و آثار مثبت و مفید آنها برای مردم قابل لمس باشد، پذیرش رویکردهای جدید تسریع شده و هزینه اجرای طرح ها کاهش و موفقیت آنها تضمین می گردد.روششناسی تحقیق: روش بررسی از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 300 نفر از کارشناسان، مسئولین محلی و مردم عادی گردآوری شد. داده های گردآمده با استفاده از آماره های مختلف و با کمک نرم افزار SPSS و مدل TOPSIS مورد تحلیل قرار گرفت.قلمرو جغرافیایی پژوهش: بررسی حاضر در شهر تربت حیدریه به انجام رسید که بالاترین بافت های ناکارآمد را دارد اما کمترین مطالعه در ارتباط با آن به انجام رسیده است.یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص وضعیت اقتصادی ترغیب و تشویق ساکنین به پذیرش طرح بازآفرینی، در مجموع با میانگین 06/3 در رتبه اول قرار دارد و شاخص مقولات فرهنگی با میانگین 99/2 در رتبه دوم و در نهایت، شاخص ابعاد اجتماعی با میانگین 79/2، در رتبه سوم است. یافته ها نشان داد که بهترین نقطه شروع برای آغاز طرح بازآفرینی در این شهر، محله شهید باهنر است که در بین سه محله دیگر، بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده و در تئوری وبلن، گروه مرجع محسوب می شود.نتایج: بر این اساس، چنانجه مسئولین شهر، به جای این که طرح را در کل بافت های ناکارآمد اجرا نمایند، تمرکز خود را بر این محله قرار دهند و نتایج قابل عرضه ای به دست آورند، ضمن افزایش احتمال موفقیت طرح، هزینه های اجرای آن به شکل قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
531 - بازآفرینی بافت فرسوده شهری با رویکرد حکمروایی خوب (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر ساری)
محمد حکیم پور جلال عظیمی آملی غلامرضا جانبازقبادی صدرالدین متولیچکیدهمقدمه: در کشورمان، بخش قابل توجهی از بافت قدیمی شهرها که غالبا هستهی اولیه و اصلی آنهارا تشکیل میدهند در روند شتاب آلود شهرنشینی و برنامههای توسعه شهری مورد بیتوجهی قرار گرفته و به بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شدهاند موضوع مورد بررسی این پژوهش بازآفر أکثرچکیدهمقدمه: در کشورمان، بخش قابل توجهی از بافت قدیمی شهرها که غالبا هستهی اولیه و اصلی آنهارا تشکیل میدهند در روند شتاب آلود شهرنشینی و برنامههای توسعه شهری مورد بیتوجهی قرار گرفته و به بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شدهاند موضوع مورد بررسی این پژوهش بازآفرینی بافت فرسوده شهر ساری با رویکرد حکمروایی خوب شهری است و در آن تلاش شده است به این سوال پاسخ داده شود که شهر ساری به لحاظ شاخصهای حکمروایی خوب شهری چگونه است و چگونه میتوان با استفاده از این رویکرد به بازآفرینی بافت فرسوده شهری اقدام نمود. هدف: هدف این پژوهش،بازآفرینی بافتهای فرسوده شهر ساری با رویکرد حکمروایی خوب است.روش تحقیق: ترکیبی از روشهای کتابخانهای و میدانی است. در روش کتابخانهای از ابزارهایی نظیر، مقالهها، آمارنامهها، جداول آماری و ...استفاده شده است و در روش میدانی از مشاهده مستقیم، و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. این اطلاعات وارد نرم افزار SPSS شده و به وسیله آزمونهای آماری ( توصیفی_ استنباطی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین با استفاده از نرم افزارSmart PLS مدل معادلات ساختاری پژوهش تنظیم گردید.قلمروجغرافیایی پژوهش: شهرساری مرکز استان مازندران و شهرستان ساری است. این شهر با جمعیتی حدود 347 هزار نفر در میان 30 مرکز استان در رتبه بیست و سوم کشوری جای گرفته است (مرکز آمار ایران،1395). شهر ساری دارای چهار منطقه (بافت قدیم، منطقه یک، منطقه دو، منطقه سه) میباشد.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد بیش از 50 درصد فراوانی پاسخها به وضعیت شاخصهای حکمروایی خوب و بازآفرینی پائینتر از حد متوسط بوده که حاکی از وضعیت نامطلوب این شاخصها در بافت فرسوده شهر ساری میباشد.نتایج: نتایج نشان میدهد بین حکمروایی خوب و بازآفرینی بافت فرسوده در شهر ساری رابطه معناداری وجود دارد و سه شاخص عدالتگرایی، قانونگرایی و اجماعگرایی بیشترین تاثیر را بر بازآفرینی بافت فرسوده شهرساری داشتند. واژگان کلیدی: حکمروایی خوب، بازآفرینی، بافت فرسوده، معادلات ساختاری، شهر ساری تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
532 - تجربه ی جریان بازآفرینی فرهنگ مبنا در محله ی سنگ سیاه، الگویی برای احیاء بافت های تاریخی
مجتبی ملکیان بهابادی سعید زنگنه شهرکی بهامین سادات بدیهیبافت تاریخی هر شهر نه تنها گنجینهی ماندگار فرهنگی و هنری آن شهر است، بلکه بخش مهمی از ماهیت آن شهر را در دل خود دارد؛ میتوان گفت که حفاظت از این بافت در اصل حفاظت از ماهیت شهر است. در نتیجه تاکنون روشهای گوناگونی جهت حفظ و نگهداری این بافتها ارائه شده است. هدف از ای أکثربافت تاریخی هر شهر نه تنها گنجینهی ماندگار فرهنگی و هنری آن شهر است، بلکه بخش مهمی از ماهیت آن شهر را در دل خود دارد؛ میتوان گفت که حفاظت از این بافت در اصل حفاظت از ماهیت شهر است. در نتیجه تاکنون روشهای گوناگونی جهت حفظ و نگهداری این بافتها ارائه شده است. هدف از این پژوهش تبیین چگونگی مداخلهی جریان بازآفرینی فرهنگمبنا در بافتهای ناکارآمد شهری و ارائه الگویی جهت حفاظت پویا از بافتهای تاریخی با بهرهگیری از دیدگاههای این تفکر است. در این راستا، نه تنها به بررسی رویکردهای موجود در بازآفرینی پرداخته شده، بلکه با تحقیق در مورد یکی از بازآفرینیهای موفق در بافت تاریخی شیراز (محلهی سنگ سیاه) الگویی تلفیقی با نگرش فرهنگمبنا ارائه شده است. برای رسیدن به این هدف از روشهای میدانی و کتابخانهای استفاده شده است که مهمترین آنها مطالعهی اسناد بالادستی، مشاهده در محل و انجام مصاحبه با 17 نفر از افراد دخیل در بازآفرینی محلهی سنگ سیاه بود. الگوی به دست آمده شامل ده مرحله است که جوانب اجتماعی، اقتصادی و کالبدی را پوشش میدهد. این مدل نهتنها در نظریه تمام جوانب را پوشش داده، بلکه در عمل نیز کارایی خود را ثابت کرده و به دلیل ماهیت منطعف خود این امکان را فراهم میکند که در سایر شهرها و بافتهای تاریخی نیز مورد استفاده قرار گیرد. اهمیت این پژوهش را میتوان در دو نکته مورد توجه قرار داد. یکی بررسی جوانب بازآفرینی فرهنگ مبنا با هدف کاربری کردن این رویکرد و نجات آن از نگرشی صرفا شعاری در برنامهریزیشهری. و دیگری ارائه الگویی جهت اجرای روند بازآفرینی فرهنگمبنا در محلات شهری با رویکردی منعطف و دربرگیرنده ابعاد مختلف. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
533 - مطلوبیت سنجی عوامل موثر بر احساس امنیت در بافتهای تاریخی و ارائه راهکارهای مناسب (مطالعه موردی: محله زرتشتیان شهر کرمان)
زهرا رضایی استبرق حسین ذبیحی رضا احمدیانمقدمه: بافت تاریخی شهرها جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی کشور هستند که نهتنها از لحاظ زیباشناختی، تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی به شهرهای ما ارزشمند هستند، بلکه محل سکونت و معیشت میلیونها نفر محسوب میگردند. با این حال، این بافتها دارای خصوصیات منفی زیادی که منجر به تخلی أکثرمقدمه: بافت تاریخی شهرها جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی کشور هستند که نهتنها از لحاظ زیباشناختی، تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی به شهرهای ما ارزشمند هستند، بلکه محل سکونت و معیشت میلیونها نفر محسوب میگردند. با این حال، این بافتها دارای خصوصیات منفی زیادی که منجر به تخلیه جمعیت زیادی از این بافتها شده است. هدف پژوهش: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تبیین عوامل موثر بر بهبود امنیت در بافت تاریخی محله زرتشتیان کرمان میباشد. روش شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از نظر روش جزء پژوهشهای توصیفی - تحلیلی به شمار میرود. گردآوری دادهها از طریق پرسشنامهای با چهار شاخص اصلی و ۲۳ گویه از طریق مرور اسناد معتبر پژوهشی استخراج شده است و حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران برابر با ۱۲۰ نفر محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل یافتههای حاصل از مطالعات میدانی از روشهای آزمون تی تک نمونهای و تحلیل عاملی در نرم افزار ssps استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محله زرتشتیان در شهر کرمان محور مطالعاتی تحقیق حاضر را تشکیل میدهد که بخش مرکزی شهر که همان بافت کهن میباشد در غرب این شهر واقع شده است.یافتهها و بحث: نتایجی که از آزمون تی بهدست آمد نشان میدهد که بیشترین رضایت عمومی از سوی شهروندان مربوط به مولفه نظارت با میانگین ۵۳/۳ میباشد. همچنین مولفه دسترسی با مجموع میانگین امتیاز ۹۹/۲ (پایینتر از حد متوسط ۳) کمترین رضایتمندی را به خود اختصاص داده است؛ در دو مولفه دیگر پژوهش یعنی کالبدی - فضایی و اجتماعی - رفتاری نیز رتبههای متوسطی حاصل شده و میانگین این مولفهها به ترتیب ۰۸/۳ و ۳۵/۳ بهدست آمده است. همچنین در این پژوهش، چهار عامل دارای مقادیر ویژه بالاتر از یک استخراج گردید که عامل اول با مقدار ویژه ۸۲۷/۴، به تنهایی ۲۱ درصد از واریانس متغیرها را در برمیگیرد و بیشترین تاثیر را در بین چهار عامل موثر دارد. بعد از آن عامل دوم با مقدار ویژه ۳۶۱/۳ و ۱۵ درصد واریانس، عامل سوم نیز با مقدار ویژه ۶۶۸/۲ و ۱۱ درصد واریانس و عامل چهارم با مقدار ۹۲۳/۱ و ۳۶۰/۸ درصد از واریانس کل را تبیین میکند. نتایج: در کل باتوجه به نتایجی که حاصل شد در مییابیم که فضاهای عمومی شهری محله زرتشتیان از امنیت چندان بالایی برخوردار نمیباشد؛ لذا در این پژوهش میتوان با ارائه راهکار و پبشنهادهایی، زمینه و بستر لازم را به جهت برقراری و بهبود امنیت در بافت تاریخی محله زرتشتیان فراهم آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
534 - بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری با تأکید بر مشارکت مردمی (مطالعه موردی: محله قیلر قروه)
اکبر معتمدی مهر رضا حسن پور رقیه رضاییبافت های فرسوده و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند، از یک طرف جزو میراث فرهنگی و تاریخی آن شهرها محسوب شده و حفظ، بهسازی کالبدی و توانمندسازی عملکردی آن ها اجتناب ناپذیر می باشد و از طرف دیگر اغلب این بافت ها با گذشت زم أکثربافت های فرسوده و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهند، از یک طرف جزو میراث فرهنگی و تاریخی آن شهرها محسوب شده و حفظ، بهسازی کالبدی و توانمندسازی عملکردی آن ها اجتناب ناپذیر می باشد و از طرف دیگر اغلب این بافت ها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی می گردند. شهر قروه نیز همانند این شهرها از بافت کهن برخوردار است. یکی از محله های این شهر محله قیلر است که منطبق بر بافت قدیم و هسته اولیه شکل گیری شهر قروه می باشد. این محله با مشکلاتی از قبیل نابسامان بودن عرض شبکه معابر، وجود شیب در پارهای از معابر، فرسودگی شدید بناهای مسکونی، همجواری با گورستان، دانه بندی قطعات کوچک و خیلی کوچک مواجه است. در این جهت، هدف از تحقیق حاضر مشارکت مردمی در ساماندهی بافت فرسوده محله قیلر بود که از روش توصیفی- تحلیلی استفاده گردید و نیز روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق، اسنادی و میدانی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق حاضر نیز پرسش نامه، مصاحبه، مشاهده، و مطالعات میدانی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه شهروندان ساکن محله قیلر تعیین شد که با استفاده روش نمونه گیری کوکران 150 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. نتایج نشان داد، مشارکت مردم و شهروندان در تسریع روند بهسازی بافت فرسوده محله قیلر تأثیرگذار است و سامان دهی معابر محله مورد مطالعه باعث ارتقاء کارکرد و نقش پذیری جدید آن می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
535 - بررسی پیامدهای ادغام بافتهای روستایی در شهر (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)
رحیم سرور پروین چتر شمس اله کاظمی زاددر ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاههای روستایی درشهر میشود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای میگذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا أکثردر ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاههای روستایی درشهر میشود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای میگذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا در شهر با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین آثار و پیامدهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی حاصل از ادغام روستاهای مورد مطالعه در شهر میاندوآب میپردازد. برای جمعآوری دادهها از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. روش پیمایشی با بهرهگیری از مصاحبه، مشاهده و تکمیل پرسش نامه توسط 260 خانوار در هشت سکونتگاه ادغامی شهر میاندوآب انجام پذیرفته است. یافتهها نشان میدهد که بیشترین مزایای ادغام روستا در شهر در بعد کالبدی است و کمترین مزیت آن در بعد اقتصادی، حال آن که برعکس، بیشترین معایب ادغام روستا در شهر در بعد اقتصادی و کمترین آنها در بعد کالبدی است. این موضوع مشخص میکند که تأثیر ادغام روستا در شهر در تغییرات کالبدی و افزایش خدمات شهری در سکونتگاه ادغامی بیشتر از ابعاد دیگر بوده و در زمینه مزایای ادغام روستا در شهر از بعد کالبدی، اتفاق نظر بیشتری در بین مسئولان و خانوارهای نمونه وجود دارد. نتایج نشان میدهد با وجود این که اکثر پاسخگویان اظهار داشتهاند آثار و پیامدهای مثبت ادغام روستایشان در شهر بیش از آثار و پیامدهای منفی است و از آن رضایت دارند ولی هنوز این اقدام نتوانسته به تمامی انتظارات ساکنان جامعه عمل بپوشاند. بهنظر میرسد برای ایجاد و استقرار بسترهای لازم برای توسعه در نواحی مشابه همزمان با فرایند ادغام روستا در شهر ایجاد بسترهای قانونی و حمایت از سرمایهگذاری در بخشهای اقتصادی و رونق کسب و کار ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
536 - ارزیابی و مکانیابی پارکینگ های عمومی در بافت مرکزی شهر یزد
محمدحسین سرائی روح ا... قانعی بافقیبا افزایش جمعیت و تردد وسایل نقلیه در بافت مرکزی شهر به دلیل وجود کاربری های جاذب سفر و همچنین توان پایین شبکه های دسترسی مشکلات ترافیکی زیادی را ایجاد می کند که احداث پارکینگ های عمومی در مکان های مناسب می تواند موجبات حل بسیاری از مشکلات را در بافت مرکزی فراهم سازد. أکثربا افزایش جمعیت و تردد وسایل نقلیه در بافت مرکزی شهر به دلیل وجود کاربری های جاذب سفر و همچنین توان پایین شبکه های دسترسی مشکلات ترافیکی زیادی را ایجاد می کند که احداث پارکینگ های عمومی در مکان های مناسب می تواند موجبات حل بسیاری از مشکلات را در بافت مرکزی فراهم سازد. این پژوهش در پی انتخاب مکان هایی مناسب جهت احداث پارکینگ با توجه به معیارهای مؤثر برای پاسخ گویی به حجم ترافیک ساکن می باشد که در نتیجه از تداخلات ترافیک عبوری و ساکن و مشکلات ترافیکی ناشی از آن کاسته و مشکلات دسترسی به پارکینگ و مکانی جهت پارک خودرو به خوبی حل خواهد شد. در پژوهش حاضر محدوده بافت مرکزی شهر یزد انتخاب شد و معیارهایی همچون کاربری های جاذب سفر، دسترسی به خیابان های اصلی، فضای مناسب پارکینگ و بایر یا مخروبه بودن برای مکانیابی پارکینگ در نظر گرفته شده است. با توجه به این که لحاظ کردن تمامی معیارها به روش سنتی مشکل است از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است و همچنین به دلیل اهمیت متفاوت معیارها در مکانیابی برای وزندهی آنها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. در نهایت با بهره گیری از روش تلفیق همپوشانی شاخص، معیارها باهم ترکیب شدند و مکان های پیشنهادی مناسب جهت احداث پارکینگ مشخص شدند. این مکان ها در مجاورت خیابان های اصلی و تعدادی هم در مرز محدوده قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
537 - تحلیل کاربری اراضی بافت قدیم سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرکرمانشاه)
لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبریدر مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعهی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک میکند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری أکثردر مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعهی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک میکند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری اراضی وضع موجود بافت مرکزی شهر کرمانشاه، الگوی مناسب توزیع فضایی کاربری اراضی در راستای توسعه پایدار شهری تبیین گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و نیز مدل SWOT استفاده شده که بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیک SWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 5 نقطه قوت، 6 نقطه فرصت، 7 نقطه ضعف و 7 نقطه تهدید می باشد. ماتریس SWOT بر مبنای امتیاز نهایی شاخص ها چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) ترسیم شده که بر مبنای آن می توان در یک رویکرد ساختاری، فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی مقایسه نمود و الگوی توسعه کاربری اراضی سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
538 - A Simple and Rapid Method for Micropropagation of <i>Petunia × hybrida</i> F1 'Opera Supreme Pink Morn'
Shahram Mehri Mohammad Nabi Ilkaee Farzin SaeedzadehFor efficient regeneration of Petunia × hybrida F1 'Opera Supreme Pink Morn', a simple in vitro micropropagation protocol was developed. Axillary bud explants dissected from 30-day-old in vitro-grown seedlings sprouted from hybrid seeds were cultured on Murashige أکثرFor efficient regeneration of Petunia × hybrida F1 'Opera Supreme Pink Morn', a simple in vitro micropropagation protocol was developed. Axillary bud explants dissected from 30-day-old in vitro-grown seedlings sprouted from hybrid seeds were cultured on Murashige and Skoog (MS) medium supplemented with 36 combinations of 6-benzylaminopurine (BA; 0.00, 0.50, 1.00, 2.00, 3.00 and 5.00 mg l-1) and α-naphthaleneacetic acid (NAA; 0.00, 0.10, 0.50, 1.00, 1.50 and 3.00 mg l-1). The BA alone at 0.50 or 2.00 mg l-1 was found to be best for shoot length, shoot number, node number, and leaf number than other concentrations of BA and BA in combination with NAA. The highest number of shoots (8.44) and the maximum average shoot length (13.16 cm) were recorded on MS medium supplemented with 0.50 mg l-1 BA without NAA. Root length (5.20 cm) and root number (8.77) were the maximum in the medium containing 0.10 mg l-1 NAA. The plantlets regenerated in vitro with well-developed shoots and roots were successfully established in pots containing peat and perlite and grown in a greenhouse within 4 weeks with a 100% survival rate. The regenerated plants were morphologically identical with donor plants and did not show any detectable phenotypic variation. Overall, BA at 0.50 or 2.00 mg l-1 had a better effect on shoot system than other concentrations of BA and BA in combination with NAA. NAA induced more root formation and root growth than BA. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
539 - Can We Reduce Salinity Effects by the Application of Humic Acid on Native Turfgrasses in order to Attain Sustainable Landscape?
Elham Saeedi Pooya Ali Tehranifar Mohammadsadeqe sadeqi Navid Vahdati MashhadianSoil salinity is one of the most important problems in dry and semi-dry climate areas of the world. So, we investigated the effects of humic acid on visual quality and quantity parameters of native turfgrasses in compared to commercial one under salinity stress to explo أکثرSoil salinity is one of the most important problems in dry and semi-dry climate areas of the world. So, we investigated the effects of humic acid on visual quality and quantity parameters of native turfgrasses in compared to commercial one under salinity stress to explore can we reduce salinity effects by humic acid or not? So, an experiment was arranged in factorial experiment based on randomized complete design with three replications. The first factor was three grasses consist of two native accessions of Lolium perenne ҅Chadeganʼ and ҅Yarandʼ and its commercial variety, the second factor was four concentrations of humic acid (HA) (0, 5, 10, 15 g kg-1) and the third factor consisted of three levels of salinity (0, 150, 300 mM). Results of analysis of variance indicated that the interaction effects of cultivar × HA was significant in all traits (P<0.01) except uniformity and height. The treatment of cultivar × salinity significantly affected color, texture, smoothness, uniformity and RWC (P<0.01) and total quality (P<0.05). Treatment of HA × salinity had not significant influence on smoothness and uniformity but other traits were significantly influenced at 5% probability level and RWC at 1% level. Triple interaction effect was significant on texture, quality after clipping, uniformity and RWC (P<0.01) and height (P<0.05). Application of HA could decreased salinity effect on darkness, texture and increased quality after clipping and relative water content of leaves under salinity stress. Also, increasing of severity of salinity had reduction effect on plant height and total quality even with HA application. In conclusion, plants grow on soils which contain adequate humic acids (HA) are less subject to stress condition, are healthier because of having higher relative water content in contrast salinity condition. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
540 - Development of Graft Union Formation and Histological Observations in Cactus Influenced by Benzyladenine, Grafting Method and Rootstock
Najme Kamalzade Seied Mehdi Miri Noushin GhazijahaniAttractive and colorful cultivars of cactus have been developed that are mainly propagated by grafting. The aim of this study was to determine histological events during graft union formation in Gymnocalycium cactus influenced by BA (Benzyladenine) application, grafting أکثرAttractive and colorful cultivars of cactus have been developed that are mainly propagated by grafting. The aim of this study was to determine histological events during graft union formation in Gymnocalycium cactus influenced by BA (Benzyladenine) application, grafting method and rootstock. The basal end of the scions and the top end of the rootstocks were first dipped into BA solution at concentrations of 0, 100 and 500 mg L-1 for 10 s, before being grafted on Lemaireocereus marginatus and Myrtillocactus geometrizans rootstocks using horizontal or wedge techniques. Longitudinal sections of the graft union were taken weekly to observe the developmental process of graft formation. The rootstocks did not have a significant effect on grafting success and scion growth, while horizontally grafted Gymnocalycium showed better grafting success rate. The grafting rate and scion growth were enhanced by application of BA compared with the control. The best results were obtained from treating the graft cut-surfaces of both scions and rootstocks with 100 mg L-1 BA. Histological observations showed that the graft union process involved development of a thin necrotic layer, callus formation at the graft interface, cambium differentiation and initiation of new vascular elements, developing the new vascular tissue, and connection of scion and rootstock vascular bundles. BA stimulated rapid proliferation of callus between the scion and rootstock as well as differentiation of vascular elements. We suggest the horizontal graft and application of BA (100 mg L-1) on the cut surfaces of both scion and rootstock as an easy and reliable method for successful graft union in Gymnocalycium cactus, which may have potential use in the commercial production of other cactus species as well. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
541 - <i>In Vitro </i>Propagation of <i>Cephalanthera rubra</i> (L.) Rich., an Endangered Orchid, Using 2,4-D, NAA and BA
Mahdi Zargar Azad Behzad Kaviani Shahram SedaghathoorOrchids are universally popular due to the wide range of colors, sizes, shapes, and scents in their flowers. The demand for orchids as cut flowers and pot plants is increasing in the flower market. Seed germination of orchids is comparatively low in the wild as they typ أکثرOrchids are universally popular due to the wide range of colors, sizes, shapes, and scents in their flowers. The demand for orchids as cut flowers and pot plants is increasing in the flower market. Seed germination of orchids is comparatively low in the wild as they typically require fungal symbionts during their germination. Micropropagation of orchids is a major approach to orchid conservation and commercial production. Cephalanthera rubra (L.) Rich., one of Iran’s endangered orchid species, has been cloned using leaf as explant, Murashige and Skoog (MS) as culture medium, and α-naphthalene acetic acid (NAA) and 2,4-dichlorophenoxyacetic acid (2,4-D) (both at the concentrations of 0, 0.1, 0.2, 0.3 and 0.4 mg L–1) as well 6-benzyladenine (BA) (at 0, 1, 2, 3 and 4 mg L–1) as plant growth regulators (PGRs). In order to initiate an axenic culture, the disinfection of leaf explants was performed with sodium hypochlorite and mercury chloride. The highest number of shoots (4.33) was obtained in medium enriched with 4 mg L–1 BA. Maximum stem length (4.73 cm), leaf number (5.33) and node number (2.86) was obtained in medium supplemented with 3 mg L–1 BA. The largest number of root (5) and the highest length of root (4.83 cm) was produced on medium augmented with 0.3 mg L–1 NAA. Rooted plantlets were transferred to pots filled with peat and perlite in 1:1 proportion and acclimatized to ambient greenhouse conditions with an average of 90% survival rate. This is the first report on the micropropagation of C. rubra (L.) Rich. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
542 - Exploring the Impact of Seasonal Sampling, Media Phase, Concentration and Type of Hormone on the Micropropagation of Dog Rose (<i>Rosa canina</i> L.)
Morteza Sheikh-Assadi Neda Ghaffari Tari Roohangiz Naderi Reza FattahiOne of the most significant decorative and medicinal plants, the dog rose (Rosa canina L.), serves as the rootstock for the majority of ornamental roses, including hybrid roses. The quick growth with desirable traits and the creation of wholesome, disease-free plants ar أکثرOne of the most significant decorative and medicinal plants, the dog rose (Rosa canina L.), serves as the rootstock for the majority of ornamental roses, including hybrid roses. The quick growth with desirable traits and the creation of wholesome, disease-free plants are the major outcomes of in vitro rose propagation. So, in order to provide micropropagation instructions for this plant utilizing nodal explants, this research was carried out. Many factors including the type, concentration, and phase of culture medium, sampling season, type, and concentration of hormones were investigated in several experiments. Explant disinfection was significantly affected by the timing of immersion in different sodium hypochlorite concentrations as well as the explant sampling season. The explants harvested in the winter and treated with 1% sodium hypochlorite showed the lowest rate of infection and the best percentage of survival. The percent of explant establishment was affected by the culture medium used as well as the IBA and BAP concentrations employed; the highest percentage of explant establishment was found in the MS culture medium with 0.3 mg L-1 BAP and or 0.4 mg L-1 IBA. The solid MS culture medium with 0.5 mg L-1 BAP had a stronger impact on proliferation. The results of the root formation test proved that the highest percentage of rooting is obtained in the half-strength MS culture medium with 2 mg L-1 IBA. After adapting to the environment with more than 80% survival, the produced plants were finally moved to the greenhouse. Using these findings, Rosa canina can be quickly commercially propagated for use in breeding and conservation efforts. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
543 - The Effect of Plant Growth Regulators on Callus Induction and Regeneration in Three Chrysanthemum (<i>Chrysanthemum grandiflorum</i> Ramat) Cultivars Under <i>In Vitro</i> Culture Condition
Mohammad Reza Shafiei Abdollah Hatamzadeh Pejman Azadi Habibollah Samizadeh LahijiChrysanthemums are known as one of the top three flowers in the floriculture industry. This ornamental plant is traditionally propagated by cuttings. The use of in vitro subculture is expanding for plants like chrysanthemums that are propagated by asexual methods. This أکثرChrysanthemums are known as one of the top three flowers in the floriculture industry. This ornamental plant is traditionally propagated by cuttings. The use of in vitro subculture is expanding for plants like chrysanthemums that are propagated by asexual methods. This research evaluated the effect of plant growth regulators on callus induction and regeneration in three chrysanthemum cultivars including ‘Bonfire Yellow’, ‘Rambla’, and ‘Bella Rosa’. For callus generation, the leaf explants were cultivated in the Murashige and Skoog (MS) culture medium modified with with benzyl adenine (1, 2, or 3 mg/L BA) and naphthaleneacetic acid (0.5 or 1 mg/L NAA) in a factorial experiment based on a completely randomized design. The highest rate of regeneration of ‘Bonfire Yellow’(31.25%), ‘Rambla’(25%), and ‘Bella Rosa’ (31.25%) were obtained from the culture media containing 2 mg/L BA + 1 mg/L NAA, 1 mg/L BA + 1 mg/L NAA, and 3 mg/L BA + 0.5 mg/L NAA, respectively. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
544 - Effect of BAP and NAA on Micropropagation of <i>Caladium bicolor<i> (Aiton) Vent., an Ornamental Plant
Shima Seydi Naser Negahdar Raziye Taghizadeh Andevari Mohammad Hossein Ansari Behzad KavianiLeaf explants of kaladium dwubarwneCaladium bicolor(Aiton) Vent., were cultured in vitro on MS media supplemented with 25 different concentrations of BAP and NAA in order to determine the appropriate concentrations for micropropagation. All combinations induced callus f أکثرLeaf explants of kaladium dwubarwneCaladium bicolor(Aiton) Vent., were cultured in vitro on MS media supplemented with 25 different concentrations of BAP and NAA in order to determine the appropriate concentrations for micropropagation. All combinations induced callus formation on explants. Callus production on leaves explants grown on control medium was very low. The medium enriched with 4 mg l-1 BAP + 0.5 mg l-1 NAA was the most effective for callus formation. The highest number of shoots (6.43 per explant) and roots (5.56 per explant) were regenerated on media containing 1 mg l-1 BAP + 0.5 mg l-1 NAA and 3 mg l-1 BAP + 0.5 mg l-1 NAA, respectively. The regenerated plantlets were grown in a greenhouse and acclimatized successfully. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
545 - ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری (نمونه های مورد مطالعه بافتهای فرسوده زینبیه ،قائمیه،همت آباد اصفهان)
سید علی رضا امامی نجف آبادی شیرین طغیانی حمید صابریویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. ت أکثرویژگی بافتهای فرسوده ( نوع مالکیت زمین ها ،فضای سکونتی واجتماعی و پایین بودن ارزش زمین و...) انگیزه ای برای جذب و سکونت مهاجرین به بافت فرسوده شده است. از نتایج این موضوع شکست یا طولانی تر شدن بسیاری از طرح های مداخله ودر نهایت عدم تحقق طرح های بعدی در این بافتها است. تحقیق حاضر با این هدف انجام شده تا اثر بخشی ساکنان مهاجر بر اجرای طرح های شهری را بررسی کند.این تحقیق توصیفی _تحلیلی است وبا شرح و بسط دو مفهوم بافت فرسوده و مهاجرین ساکن در آن ،مدلی تحلیلی ارائه کرده است. از طریق سنجش روایی وپایایی جهت بررسی پرسشنامه از ابزار تجزیه و تحلیل آماری ( نرم افزار SPSS ) و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها ،از فنون آماری تصمیم گیری های کیفی و کمی استفاده شده است. سه بافت فرسوده مشخص شده این پژوهش در شهر اصفهان از بافت های حاشیه ای شهر تاریخی اصفهان با سه بافت جمعیتی متمایز از مهاجرین دیگر کشورها ،برون استانی و درون استانی می باشند.لذا این سه بافت با توجه به تفاوت فرهنگی ،اجتماعی وقومی و کالبدی به عنوان نمونه مورد مطالعه جهت ارزیابی و تببین اثر بخشی ساکنان مهاجر و اجرای طرح های مداخله دربافتهای فرسوده شهری انتخاب شدند. در این پژوهش از میان روش های متفاوت نمونه گیری ،از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی ساده استفاده شده است .تعداد نمونه پرسشنامه از محله قائمیه 226 نفر، محله زینبیه 60 نفر و محله همت آباد 70 نفر می باشد.نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که : هرچه مهاجرین درون استانی بیشتر باشد اثر بخشی طرح های مشارکتی شهری بالاتر خواهدبود. یعنی بین متغیرهای وضعیت مهاجرین ساکن در بافت فرسوده و اجرای طرح های شهری رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
546 - ارزیابی اقتصادی و اجتماعی طرحهای بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده سنتی شهری
آرش ضیاءآبادیوجه اشتراک غالب شهرهای ایرانی دیرینه کهن آنهاست ومنهای شهرهای جدید الاحداث وشهرکهای اقماری نوبنیان که با رعایت سیاستهای عمومی شهرسازی کشور درچندساله اخیر و عمومأ به جهت سرریز جمعیتی شهرهای قبلی پدید آمدند، اغلب شهرهای ایرانی تاریخی هستند. در این مقاله به ارزیابی اقتصاد أکثروجه اشتراک غالب شهرهای ایرانی دیرینه کهن آنهاست ومنهای شهرهای جدید الاحداث وشهرکهای اقماری نوبنیان که با رعایت سیاستهای عمومی شهرسازی کشور درچندساله اخیر و عمومأ به جهت سرریز جمعیتی شهرهای قبلی پدید آمدند، اغلب شهرهای ایرانی تاریخی هستند. در این مقاله به ارزیابی اقتصادی و اجتماعی طرحهای بهسازی ونوسازی بافتهای فرسوده سنتی شهری پرداخته میشود. محبه مورد مطالعه بافت سنتی و فرسوده بازار بزرگ تهران میباشد . روش پژوهش حاضر از نوع سنجش و ارزیابی می باشد. با توجه به موضوع پژوهش، با مطالعه مبانی نظری معیارها و شاخص های موثر بر بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده سنتی شهری با رویکرد مشارکتی استخراج شده است. و سپس این معیارها در یک مدل سنجش بنا به موارد مذکور امکانات و محدودیتهای پژوهش، وضعیت نمونه موردی و اهداف طرح مصوب و پژوهش پالایش و دسته بندی شدند. برای بررسی دقیق و تحلیل نتایج حاصله از پرسش نامه صورت گرفته است . در این پژوهش برای ارزشگذاری شاخصها، در سوالات پرسشنامهها از ساکنان و مسئولین خواسته شد که مطابق طیف لیکرت، فاکتورها و عوامل آنها را از رده ى خیلى بد تا خیلى خوب ارزشگذارى کنند. براى این منظور سوالات در قالب فرمى منطبق بر این طیف طراحی و در اختیار آنها قرار گرفت. نتایج ارزیابی نشان داد به ترتیب مقایسه اهداف و مقاصد اعلام شده در طرح مصوب با استانداردهای جهانی، مقایسه اهداف طرح مصوب با وضع موجود محله، ارزیابی طرح از دیدگاه ساکنان محله،ارزیابی طرح از دیدگاه مدیران و مسئولین شهری و ارزیابی میزان موفقیت طرح در جلب مشارکت مردمی اولویت بندی شده است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
547 - تحلیل ساختار دانش عوامل موفقیت و شکست ابرپروژهها
جعفر قیدر خلجانی پدرام جاهدیابرپروژه لفظی برای تشخیص پروژههای راهبردی از پروژههای عادی است. ابرپروژه نیازمند تخصیص منابع زیاد و دارای پیامدهای تحولآفرین است. پژوهشهای زیادی برای شناسایی مصداقی عوامل موفقیت و شکست ابرپروژهها انجام شدهاست. هدف این پژوهش تحلیل ساختار دانش عوامل موفقیت و شکست اب أکثرابرپروژه لفظی برای تشخیص پروژههای راهبردی از پروژههای عادی است. ابرپروژه نیازمند تخصیص منابع زیاد و دارای پیامدهای تحولآفرین است. پژوهشهای زیادی برای شناسایی مصداقی عوامل موفقیت و شکست ابرپروژهها انجام شدهاست. هدف این پژوهش تحلیل ساختار دانش عوامل موفقیت و شکست ابرپروژهها است. پژوهش از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش محتوای نمایه شده مرتبط با عوامل موفقیت و شکست ابرپروژهها در وبگاه علم، روش نمونهگیری قضاوتی و حجم نمونه 3728 است. راهکنش تحلیل دادههای پژوهش شامل تحلیل ساختار بافت و تحلیل ساختار محتوا است. تحلیل ساختار بافت شامل گامهای فهرستسازی، مرتبسازی، مصورسازی و تحلیل دادههای زمینهای و تحلیل ساختار محتوا شامل دو مرحله استخراج دادههها و کدگذاری است. تحلیل ساختار بافت مؤید روند صعودی نمایهسازی، جریان غالب معرفی یک کشور بهعنوان سکوی ابرپروژه و سهم نمایهسازی بیشتر حوزه مدیریت پروژه است. تحلیل ساختار محتوا نیز موجب شناسایی 277 کد، 177 مفهوم، 101 زیرمقوله، 69 مقوله و 9 بُعد شده است. این بُعدها شامل موفقیت و شکست ابرپروژهها، زمینه، حوزه، تیمهای ابرپروژه، چرخه عمر ابرپروژه، سرمایهگذاری، محیط، طرفین درگیر و عوامل اجتماعی است. پراکندگی نظری در گزینش واژگان نشاندهنده نیاز به همگرایی در گزینش واژگان و ضرورت شناسایی چهارچوبهای نظری از محتوای نمایهشده مرتبط با موفقیت و شکست ابرپروژهها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
548 - بررسی کیفی نظریه های الگوهای شهری در در ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی
پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندیمقدمه در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع ق أکثرمقدمه در کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین و آییننامهها بینالمللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارند؛ هرچند اجرای این قوانین در سازمانهای ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار می گیرد. الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد. روش شناسی در این پژوهش به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنههای تاریخی در ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است. بحث همچنین در این پژوهش الگوهای شهری در ساخت بناها در بافت تاریخی به سه دسته بندی الگویی شامل 1.الگوی ” آرایشی/ تزئینی“ 2. الگوی ” عملکردگرا/ برنامه محور“ 3. الگوی ” ادراکی/ زمینه گرا“ تقسیم بندی شده و نتیجه گیری در ادامه به مزایا و معایب و نظریات سایر نظریه پردازان در ارتباط با هرکدام از الگوها و نمونه های اجرا شده پرداخته شده است. امید است با بررسی این موضوع بتوانیم چهارچوب مشخصی برای ساخت بناهای جدید در بافت های تاریخی در شهرهای مختلف ایران دست یابیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
549 - بررسی کیفی نظریه های الگوهای شهری در در ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی
پیمان بهرامی فر وحید قبادیان مهناز محمودی زرندیدر کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع قوانین أکثردر کشور ایران قوانینی در جهت ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی وجود ندارد از سویی برنامهی مشخصی نیز در سازمانهایی مانند میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و دیگر سازمان های مرتبط بصورت قوانین مدون و سازمان یافته وجود ندارد و تمامی این سازمانهای نامبرده تابع قوانین منشور آتن هستند که این قوانین و آییننامهها بینالمللی است و به جنبه بومی توجه ای ندارند؛ هرچند اجرای این قوانین در سازمانهای ایرانی باعث ایجاد نظم ساختاری در ساخت بناهای میان افزا شده است؛ اما مدت زمان زیادی است که بدون به روزرسانی و توجه به بوم مورد استفاده قرار می گیرد. الگوهای ساخت در بافت های تاریخی معرض اختلاف نظرهای فراوان در میان نظریه پردازان می باشد. روش شناسی در این پژوهش به دسته بندی الگوهای شهری در معماری بدنههای تاریخی در ساخت بناهای میان افزا در بافت تاریخی پرداخته شده است. بحث همچنین در این پژوهش الگوهای شهری در ساخت بناها در بافت تاریخی به سه دسته بندی الگویی شامل 1.الگوی ” آرایشی/ تزئینی“ 2. الگوی ” عملکردگرا/ برنامه محور“ 3. الگوی ” ادراکی/ زمینه گرا“ تقسیم بندی شده و نتیجه گیری در ادامه به مزایا و معایب و نظریات سایر نظریه پردازان در ارتباط با هرکدام از الگوها و نمونه های اجرا شده پرداخته شده است. امید است با بررسی این موضوع بتوانیم چهارچوب مشخصی برای ساخت بناهای جدید در بافت های تاریخی در شهرهای مختلف ایران دست یابیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
550 - «راهبرد بازآفرینی شهری با تأکید بر نقش بازار( مطالعه موردی: محله بازار شهر خرم آباد)»
سیده زهره شاهرخیبازار، در طول تاریخ، به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر ایفای نقش کرده است. به عبارت دیگر، بازار عاملی است که همواره بافت تغذیه کننده اصلی شهر بوده است. کالبد و کارکرد فرسوده و قدیمی بازار با شرایط و نیاز های جدید، نیازمند برنامه ریزی جهت بازآفرینی فضای شهر به خصوص محد أکثربازار، در طول تاریخ، به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر ایفای نقش کرده است. به عبارت دیگر، بازار عاملی است که همواره بافت تغذیه کننده اصلی شهر بوده است. کالبد و کارکرد فرسوده و قدیمی بازار با شرایط و نیاز های جدید، نیازمند برنامه ریزی جهت بازآفرینی فضای شهر به خصوص محدوده بازار شهر می شود. بنابراین، در این پژوهش سعی بر آن است که راهبرد هایی جهت بازآفرینی بافت تاریخی محله بازار شهر خرم آباد با تأکید بر نقش بازار تاریخی ارائه شود. پژوهش حاضر، از نظر روش ترکیبی از توصیفی-تحلیلی و تاریخی است. از اسناد و مدارک معتبر موجود و مطالعات کتابخانه ای و برداشت، مشاهدات و مطالعات میدانی شامل مصاحبه، مشاهده و عکس برداری استفاده می شود. گردآوری داده های پژوهش به روش پرسشنامه از نظرات 10 نفر از متخصصان و کارشناسان در حوزه شهر و شهرسازی استفاده می شود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات با بیان نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید روش SWOT و به روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی و هم چنین تحلیل محتوایی آثار و اطلاعات صورت می پذیرد. نتیجه حاصل شده از پژوهش نشان می دهد که برای بازآفرینی بافت تاریخی محله بازار شهر خرم آباد می توان با تأکید بر آثار و عناصر باارزش تاریخی به خصوص بازار تاریخی که در محدوده موردبررسی قرار گرفته است اقدامات مفید و نتیجه بخشی انجام نمود. در نهایت راهبردهای بازآفرینی محله بازار شهر خرم آباد با توجه به بررسی های انجام شده در پژوهش نیز ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
551 - اصول طراحی بناهای میانافزا در بافت تاریخی شهرها
عبداله نصرالهیاین مقاله بر نگهداشت ارزشهای بافت تاریخی شهرها با توجه به تبیین اصول توسعه میانافزا تمرکز دارد. یکی از بزرگترین دغدغههای شهریموجود، تقابل حفاظت از بافتهای شهری تاریخی و توسعه شهری در دوره معاصر است. واقعیت موجود و قابل مشاهده شهرهای تاریخی ماحاکی از آن است که وضعیت کنون أکثراین مقاله بر نگهداشت ارزشهای بافت تاریخی شهرها با توجه به تبیین اصول توسعه میانافزا تمرکز دارد. یکی از بزرگترین دغدغههای شهریموجود، تقابل حفاظت از بافتهای شهری تاریخی و توسعه شهری در دوره معاصر است. واقعیت موجود و قابل مشاهده شهرهای تاریخی ماحاکی از آن است که وضعیت کنونی این شهرها بیش از آنکه متأثر از اصول خاص برگرفته از این نوع بافت شهری باشد؛ تحت تأثیر فرآیندمداخلات مربوط به ساختارهای کالبدی و فضایی جدید است. آثار جدید به طور عموم از منظر رویکردهای نظری و مفهومی، اشکال و فرمهایکالبدی، نحوه تعریف رفتارها و عملکردها و چگونگی استفاده از مصالح و شیوههای ساخت و ساز، در اغلب موارد مناسبتی با بافت تاریخی شهرهاندارد. در این راستا با استفاده از روش مطالعات اسنادی، بررسی تجربیات بصورت نظری و تجربی با تکیه بر روش استدلال منطقی، سعی درشناسایی اصول طراحی بناهای میانافزا در بافت تاریخی شهرها شده است. یافتهها نشان میدهد ارزشهای نهفته در بافت تاریخی شهرها، زبانمشترک حفاظت و توسعه است که با شناسایی آن اصول طراحی بناهای میان افزا و نحوه تودهگذاری در میراث شهری نیز مشخص میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
552 - بررسی تأثیر نوع و غلظتهای مختلف تنظیمکنندههای رشد بر میزان تولید کالوس در کشت درون شیشهای گیاه گل-گاو زبان ایرانی (Echium Amoenum)
حامد آراستگی لیلا غفارزاده نمازی حسن ملکی رسول اصغری ذکریا شیما بورنگگیاه گل گاو زبان Echium amoenum جزء گیاهان ارزشمند از نظر دارویی در طب سنتی و نوین بوده و در درمان بسیاری از بیماریها موثر است. وجود برخی از ترکیبات دارویی ارزشمند در این گیاه باعث شده که مورد توجه بسیاری از دانشمندان در حوزه زیستی و دارویی قرار گیرد. استفاده از روش کش أکثرگیاه گل گاو زبان Echium amoenum جزء گیاهان ارزشمند از نظر دارویی در طب سنتی و نوین بوده و در درمان بسیاری از بیماریها موثر است. وجود برخی از ترکیبات دارویی ارزشمند در این گیاه باعث شده که مورد توجه بسیاری از دانشمندان در حوزه زیستی و دارویی قرار گیرد. استفاده از روش کشت بافت و سلول گیاهی از جمله، روش استفاده از کشت کالوس و سوسپانسیون سلولی یکی از روشهای موثر در کشت و افزایش ترکیبات موثرهی این گیاه ارزشمند محسوب میشود. این پژوهش ایجاد شرایط بهینه، جهت تولید بافت کالوس از ریزنمونههای برگ و ساقه بدست آمده از گیاهکهای حاصل از کشت بذر در شرایط درون شیشهای انجام شد. ریز نمونههای برگ و ساقه به دست آمده بر روی محیط کشت MS حاوی غلظتهای مختلف تنظیم کنندههای رشد کشت شدند. نتایج نشان داد درصد کالوسزایی و وزن تر کالوس بین شاهد (MS فاقد تنظیمکنندههای رشد) و سایر تیمارها اختلاف معنیداری مشاهده شد. بهطوریکه بیشترین 100درصد کالوسزایی و بیشترین میزان وزن تر کالوس 23/4 مربوط به ریزنمونه ساقه کشت شده در محیط MS که حاوی 1/0 میلیگرم بر لیتر بنزیل آدنین((BA و 1 میلیگرم بر لیتر نفتالین استیک اسید (NAA) بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
553 - بررسی بقا و چسبندگی سلول های استئوبلاست مشتق شده از سلول های بنیادی مزانشیمی کشت داده شده بر روی داربست PLGA/HA
مژده صالحی جعفر آی نسرین لطفی بخشایش شیوا ایرانی سمیه ابراهیمی باروقساختار بافت مهندسی شده شامل سلول، مسیرهای سیگنالینگ و داربست می باشد. کوپلیمر پلی لاکتیک کوگلیکولیک اسید (PLGA) به همراه هیدروکسی آپاتیت (HA) برای ساخت داربست مورد توجه میباشد. هدف از این مطالعه، بررسی زیست سازگاری و اثر داربست PLGA/HA بر سلول های استئوبلاست از پیش تمای أکثرساختار بافت مهندسی شده شامل سلول، مسیرهای سیگنالینگ و داربست می باشد. کوپلیمر پلی لاکتیک کوگلیکولیک اسید (PLGA) به همراه هیدروکسی آپاتیت (HA) برای ساخت داربست مورد توجه میباشد. هدف از این مطالعه، بررسی زیست سازگاری و اثر داربست PLGA/HA بر سلول های استئوبلاست از پیش تمایز یافته و چسبندگی سلول ها روی داربست می باشد. سلول های بنیادی اندومتریال از اندومتریوم جدا و بعد از القا تمایز استئوبلاستی، سلول های تمایز یافته به سطح داربست الکتروریسی PLGA/HA منتقل شدند. روند تمایزی توسط تست آلکالین فسفاتاز بررسی گردید. مورفولوژی سلول ها برروی داربست توسط عکسبرداری با SEM و زیست سازگاری داربست توسط تست MTT مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آلکالین فسفاتاز تمایز استئوبلاستی را تایید نمود. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان دهنده خصوصیات مناسب سطح داربست و سلولها توانایی اتصال و تکثیر مناسب تری روی نانوکامپوزیت داشتند. زیست سازگاری داربست نیز توسط تست MTT اثبات شد. داربست نانوکامپوزیتی PLGA/HA فوق دارای خصوصیات مناسب برای حمایت از اتصال و تکثیر سلول های تمایز یافته استئوبلاستی می باشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
554 - شناسایی دوزیستان بیدم نواحی جنوب شرقی استان تهران توسط مطالعات بافت شناسی
سیامک یوسفی سیاه کلرودی فریده چناری مینا بابایی مهیار یوسفی سیاه کلرودیبه منظور شناسایی گونه های دوزیستان بی دم در شهرستان های جنوبشرقی استان تهران از طریق مطالعات بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفت. 4 ایستگاه اصلی (پاکدشت، ورامین، قرچک، پیشوا) در جنوبشرق استان تهران انتخاب شد. سپس تعداد 24 عدد نمونه توسط توردستی صید، به ظروف دربدار حاوی فرما أکثربه منظور شناسایی گونه های دوزیستان بی دم در شهرستان های جنوبشرقی استان تهران از طریق مطالعات بافت شناسی مورد بررسی قرار گرفت. 4 ایستگاه اصلی (پاکدشت، ورامین، قرچک، پیشوا) در جنوبشرق استان تهران انتخاب شد. سپس تعداد 24 عدد نمونه توسط توردستی صید، به ظروف دربدار حاوی فرمالین 10درصد بافر شده منتقل و سپس جهت مطالعات بافت شناسی به آزمایشگاه منتقل گردیدند. بررسیها نشان داد که در یک گروه (وزغ سبز معمولی، Pseudepidalea (Bufo) viridis) غدد مولد سم وجود داشت. در این گروه اپیتلیوم 3 لایه و در زیر آن کروماتوفورها کاملاً نمایان بود. در زیر آنها غدد بزرگ مولد سم دیده شد و پس از آن بافت پیوندی و سپس عضلات مخطط قرار داشتند. در گروهی دیگر (قورباغه مردابی معمولی، Pelophylax (Rana) ridibunda)، اپیتلیوم 4 لایه مشاهده گردید که خود به 2زیر گروه تقسبم میشدند: عده ای دارای غدد ترشحی موکوسی و گروهی که فاقد غدد موکوسی بودند، اما در هر دو گروه اخیر، سلولهای کروماتوفور، بافت پیوندی، عضلات مخطط و غضروف دیده شدند. در یک گروه دیگر مشاهده شد که اپیتلیوم 3 لایه بوده ولی نه غدد مولد سم و نه غدد موکوسی وجود نداشتند اما دو نوع ویژگی در مشاهدات بافت شناسی دیده شد، بطوریکه عده ای دارای غضروف و گروهی که فاقد غضروف بودند. این تفاوتها بیانگر احتمال وجود چندریختی در قورباغه مردابی معمولی میباشد. نتایج مطالعات بافت شناسی بیانگر آن بود که برای شناسایی دوزیستان بی دم، علاوه بر مطالعات ریخت سنجی، ریخت شناسی و ژنتیکی، میتوان از مطالعات بافت شناسی هم بهره گرفت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
555 - بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد در بیوسنتز اندول الکالوییدهای پروانش Catharanthus roseus (L) G. Don. در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه
علی کاظم زاده حقیقی حمید سبحانیان غلامرضا بخشی خانیکی محمدعلی ابراهیمیگیاه پروانش منبع غنی از آلکالوئیدها است که در همه بخشهای گیاه پراکندهاند. وجود آلکالوِئیدهای ارزشمند در تمام بخشهای گیاه سبب شده است که، به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مهم معرفی و خواص آن بررسی شود.این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشدی بر بیوسنتز ا أکثرگیاه پروانش منبع غنی از آلکالوئیدها است که در همه بخشهای گیاه پراکندهاند. وجود آلکالوِئیدهای ارزشمند در تمام بخشهای گیاه سبب شده است که، به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مهم معرفی و خواص آن بررسی شود.این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشدی بر بیوسنتز اندول الکالوییدهای گیاه دارویی پروانش در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه اجرا شد.آزمایش در سه کشت جداگانه،شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی ، کشت مزرعه و تاثیر استفاده هم زمان تنظیم کنندههای رشدIAA و NAA بر میزان آلکالوئیدهای تولید شده توسط گیاه پروانش انجام شد. هورمون های IAA در سه غلظت(1/0 ، 5/0 0/1 میلی گرم در لیتر)و NAA (1/0 ، 5/0 0/1 میلی گرم در لیتر) در سه تکراربصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج درسال1398اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که NAA، باعث افزایش میزان آلکالوئیدهای آجمالیسین، سرپانتین و افزایش میزان آلکالوئید کل در حدود 20 درصد میباشد. در بین تنظیم کنندههای رشد مورد مطالعه، IAA اثر کاهشی را در تغییرات میزان آلکالوئیدها از خود نشان داد و این کاهش در برخی موارد در حدود 10 درصد بود. همچنین استفاده از روش کشت سوسپانسیونی نسبت به دو روش دیگر باعث افزایش آلکالوئیدها شد، و در کشت مزرعه مقدار آلکالوئید کل نسبت به سایر روش ها افزایش نشان داد.براساس نتایج حاصل از این آزمایش،به نظر می رسد استفاده از روش کشت سوسپانسیونی در بسیاری از موارد نسبت به دو گروه دیگر مزیت نسبتا مناسبتری را از خود نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
556 - بررسی اثر مصرف طولانی مدت ترامادول بر بافت طحال در موشهای صحرایی رت نر نژاد ویستار
سحر مازمی محسن امینیان محمد افشار اردلان امیرحسین آشناییمقدمه: ترامادول داروئی ضد درد با اثر مرکزی بوده که از دسته داروهای مسکن مخدر یا اپوئید های مصنوعی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر مصرف طولانی مدت ترامادول بر بافت طحال در موشهای صحرایی رت نر نژاد ویستار است.مواد و روش ها: در این تحقیق 60 سر موش صحرایی رت نر نژاد ویس أکثرمقدمه: ترامادول داروئی ضد درد با اثر مرکزی بوده که از دسته داروهای مسکن مخدر یا اپوئید های مصنوعی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر مصرف طولانی مدت ترامادول بر بافت طحال در موشهای صحرایی رت نر نژاد ویستار است.مواد و روش ها: در این تحقیق 60 سر موش صحرایی رت نر نژاد ویستار به 3 گروه (کنترل، تجربی1،2) تقسیم گردید، گروه کنترل که بافر سیترات را بصورت درون صفاقی دریافت کردند ، گروه تجربی یک، ترامادول را با دوز 50 میلی گرم بر کیلو گرم و گروه تجربی دوم 100 میلی گرم بر کیلو گرم بصورت روزانه تا 30 روز ترامادول را دریافت کردند. بعد از پایان روز مقرر نمونه ها برای بررسی هیستولوژی بافت طحال و برخی پارامترهای خونی، مورد آزمایش قرار گرفتند.نتایج: درگروه های تجربی یک و دو تراکم بافتی بسیار زیاد و فضای سینوزوئید پر از سلول های لنفاوی و خونی می باشد. میزان ذرات هموسیدرین در هر دو گروه تجربی افزایش قابل توجهی را نشان می دهد.نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که مصرف خوراکی دراز مدت ترامادول باعث تغییرات بافتی طحال می گردد.کلمات کلیدی: ترامادول، بافت طحال، موش صحرایی رت، نژاد ویستار تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
557 - مطالعه تجربی بررسی تاثیرجایگاه پیوند داربست به همراه سلولهای بنیادی مزانشیمی بر بهبودی دیابت در مدل موش بزرگ آزمایشگاهی
الهام حویزیدیابت ملیتوس یک اختلال خودایمن ومزمن است که به سرعت درتمام دنیا بهدلیل سبک زندگی و چاقی درحال گسترش است. ما دراین مطالعه با طراحی یک بافت مهندسی شده و پیوند آن به جایگاههای مختلف در مدل حیوانی، سعی در یافتن گامی موثر در کنترل بیماری دیابت داریم. سلولهای بنیادی مزانشی أکثردیابت ملیتوس یک اختلال خودایمن ومزمن است که به سرعت درتمام دنیا بهدلیل سبک زندگی و چاقی درحال گسترش است. ما دراین مطالعه با طراحی یک بافت مهندسی شده و پیوند آن به جایگاههای مختلف در مدل حیوانی، سعی در یافتن گامی موثر در کنترل بیماری دیابت داریم. سلولهای بنیادی مزانشیمی آندومتر رحم (EnMSCs) بااستفاده از روش آنزیمی استحصال و داربست نانوفیبر PAN به روش الکتروریسی تهیه شد. EnMSCs بر داربست کشت و به رتهای دیابتی شده با استرپتوزوتوسین پیوند شدند. بافتهای مهندسی شده در یک گروه برصفاق در حفرهشکمی و درگروه دیگر در زیرپوست پیوند شدند. همچنین در گروه دیگری از رتها EnMSCs از طریق دم تزریق شدند. بعد از پیوند گلوکز خون، انسولین و وزن رتها اندازهگیری شد. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که نحوه و مکان پیوند سلولهای بنیادی نقش مهمی درکنترل بیماری دیابت ایفا میکند. درگروههای دریافتکننده EnMSCs غلظت گلوکز، سطح انسولین خون و همچنین وزن بدن نسبت به گروه کنترل بهبود یافتند. در رتهای دریافت کننده پیوند در صفاق نسبت به سایر گروهها، غلظت گلوکز به طور معنیداری کاهشیافته و سطح انسولین خون و وزن بدن بهطور معنیداری افزایش یافتند. در گروه پیوند زیرپوست و گروه تزریق تفاوت معنیداری در معیارهای بررسی شده دیده نشد. باتوجه به نتایج این مطالعه، پیوند EnMSCs با استفاده از داربست PAN در محل صفاق می توانند برای درمان دیابت پیشنهاد شوند اگرچه نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه برای ارائه یک درمان کامل وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
558 - بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد، قند و اسید آمینه تریپتوفان برروی فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز در پروانشL.) G. Don ) catharanthus roseus در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه
علی کاظم زاده حقیقی حمید سبحانیان غلامرضا بخشی خانیکی محمدعلی ابراهیمیپروانش Catharanthus roseuusمهمترین گونه در سرده وینکا Vinca)) از خانواده خرزهره (Apocyanaceae) غنیترین گونه این تیره و حاوی گروه مهم و خاصی از اندول-آلکالوئیدهای است که به مقدار زیاد دارای ارزش دارویی بوده، که در همه بخشهای گیاه پراکندهاند. وجود آلکالوئیدهای ارزشمند أکثرپروانش Catharanthus roseuusمهمترین گونه در سرده وینکا Vinca)) از خانواده خرزهره (Apocyanaceae) غنیترین گونه این تیره و حاوی گروه مهم و خاصی از اندول-آلکالوئیدهای است که به مقدار زیاد دارای ارزش دارویی بوده، که در همه بخشهای گیاه پراکندهاند. وجود آلکالوئیدهای ارزشمند در تمام بخشهای گیاه سبب شده است که، گونه های این جنس به عنوان گیاهان دارویی بسیار مهم معرفی و خواص آنها بررسی شود .این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد بر فعالیت آنزیم تریپتوفان دکربوکسیلاز (TDC) که آنزیمی سیتوزولی و کلیدی در شاهراه تولید متابولیت های ثانویه در گیاه دارویی پروانش است اجرا شد. آزمایش در سه کشت جداگانه، شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه همراه با تاثیر استفاده هم زمان برخی تنظیم کنندههای رشد از جمله اکسین (IAA)، نفتالین استیک اسید (NAA)، کینتین ((KIN و 6-بنزیل آمینو پیورین (BA) در سه غلظت (1/0، 5/ 0، 0/1 میلی گرم در لیتر)، تیمارهای مختلف قند ساکارز، فروکتوز و گلوکز در 3 غلظت ( %2، %4 و %6) و همچنین اسید آمینه تریپتوفان در غلظت های (100 و 200 میلی گرم درلیتر) بر میزان فعالیت آنزیم TDC در سه تکراربصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. هورمون های IAA و NAA به ترتیب در غلظت های 1/0 و 5/0، باعث افزایش فعالیت آنزیم TDC شد. اما درسیتوکنین ها، KIN و BA در0/1 میلی گرم در لیتر، بیشترین اثر را داشته اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
559 - ارزیابی بیان miR-192 در لنف نودهای بیماران سارکوئیدوزی به روش Real-timePCR و مقایسه بیان آنها با گروه کنترل
سمانه سادات راثی ورعی عبدالرضا محمدنیا منیره موحدی نغمه بهرامی صادق شیریانسارکوئیدوز (Sarcoidosis) بیماری با علت ناشناخته و بروز بیماری اغلب تدریجی است. بیماری ممکن است بینشانه یا مزمن باشد. بررسی وجود فاکتورهایی مثل میکرو RNA ها ممکن است باعث تشخیص های بهتر سارکوئیدوز شوند و به درک بهتر مکانیسم ایجاد بیماری سارکوئیدوز کمک خواهند کرد.این مطا أکثرسارکوئیدوز (Sarcoidosis) بیماری با علت ناشناخته و بروز بیماری اغلب تدریجی است. بیماری ممکن است بینشانه یا مزمن باشد. بررسی وجود فاکتورهایی مثل میکرو RNA ها ممکن است باعث تشخیص های بهتر سارکوئیدوز شوند و به درک بهتر مکانیسم ایجاد بیماری سارکوئیدوز کمک خواهند کرد.این مطالعه از نوع مورد – شاهد می باشد که پس از اخذ مجوز از کمیته اخلاق ، تهیه 40 نمونه بافت از گره های لنفاوی بیماران مبتلا به سارکوئیدوز و 40 نمونه کنترل ، با نظر پزشک متخصص جمع آوری گردید و سپس استخراج RNA از گره های لنفاوی انجام و نهایتا Realtime PCR برای مارکر miR-192 انجام شد .بیومارکر miR-192 در نمونه های گره های لنفاوی بیماران مبتلا به سارکوئیدوز در 28 نفر از 40 نفر مثبت بود . میزان مثبت بودن این بیومارکر در افراد سالم 17 نفر از 40 نفر بود. بیومارکر miR-192 در بیماران سارکوئیدوزی نسبت به نمونه های سالم افزایش بیان نشان داد .با توجه به نتایج این مطالعه، miR-192 ممکن است به عنوان نشانگر مولکولی برای بیماری سارکوئیدوزاستفاده شود. همچنین پتانسیل قابل توجهی برای تشخیص، پیش آگهی و حتی درمان سارکوئیدوز دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
560 - سنتز و شناسایی هیدروکسیآپاتیت به روش درجا و بررسی تأثیر جایگزینی آهن برای کاربرد در مهندسیبافت استخوان
مریم مسکنتی حمیدرضا آقابزرگ معصومه مسکین فام فرشته مطیعیدر این پژوهش، پودر نانوبلور هیدروکسیآپاتیت اصلاحشده با آهن (FeHAp) از ترکیب یونهای آهن، کلسیم نیترات و پنتوکسیدفسفر با روش درجا تهیهشد. این نانوچندسازه برای تهیه داربستی بر بستر کیتوسان و سازگار با بافت استخوان، به کار گرفته شد. نمونه های تهیه شده با روشهای پراش أکثردر این پژوهش، پودر نانوبلور هیدروکسیآپاتیت اصلاحشده با آهن (FeHAp) از ترکیب یونهای آهن، کلسیم نیترات و پنتوکسیدفسفر با روش درجا تهیهشد. این نانوچندسازه برای تهیه داربستی بر بستر کیتوسان و سازگار با بافت استخوان، به کار گرفته شد. نمونه های تهیه شده با روشهای پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی (VSM)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و طیفشناسی تفکیک انرژی (EDS) شناسایی شدند. نتیجه های بهدست آمده تهیه هیدروکسیآپاتیت اصلاحشده با آهن را تایید کردند. ریختشناسی داربستها نشان داد که ذره های FeHAp به خوبی بر بستر متخلخل کیتوسان (CS) پراکنده شده اند. نمونههای بهدست آمده از نظر سمیت در برابر سلولهای فیبروبلاست و نیز برای ارزیابی کمی سلولهای زنده متصل و رشدیافته بر داربستها مورد آزمون برون تنی MTT قرارگرفتند. نتیجه ها نشان دادند که داربست تهیه شده، نمونه مناسبی برای بازسازی بافتاستخوانی، می تواند باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
561 - بررسی نقش متیل سلولز در ساختار هیدروژل حساس به گرما بهعنوان سامانه قابلتزریق برای کاربرد در مهندسی بافت نرم: ساخت و شناسایی
سوگل مطلبی طلاتپه مازیار شریف زاده بائی سعید حیدری کشلیکی از چالشهای پایه‎ای در مهندسی بافت، انتخاب نوع بسپار و طراحی ساختار مناسب برای هیدروژلها است. در این بررسی، برای ساخت بسترهای هیدروژلی با قابلیت‎تزریق، حساس به گرما، ویژگی فیزیکی و مکانیکی مشابه با بافتهای نرم بدن، هیدروژل ان-ایزوپروپیل آکریل آمید/ اکریلیک أکثریکی از چالشهای پایه‎ای در مهندسی بافت، انتخاب نوع بسپار و طراحی ساختار مناسب برای هیدروژلها است. در این بررسی، برای ساخت بسترهای هیدروژلی با قابلیت‎تزریق، حساس به گرما، ویژگی فیزیکی و مکانیکی مشابه با بافتهای نرم بدن، هیدروژل ان-ایزوپروپیل آکریل آمید/ اکریلیک اسید/ ان-اکریلوسوکسینامید/2-هیدروکسی‎اتیل متاکریلاتپلیلاکتید (NIPAAm/AAC/NAS/HEMAPLA) با روش بسپارش حلقه باز در نسبتهای مولی متفاوت ساخته شد. هیدروژل گروه 1 با نسبت مولی10/5/5/80 بهعنوان گروه ایدهال درنظر گرفته شد. برای بهبود ویژگی هیدروژل، متیل سلولز به گروه گفته‎شده، افزوده شد (گروه4). ویژگی فیزیکوشیمیایی، مکانیکی و زیستی هیدروژلها نیز موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، نسبت مولی بسپارها در افزایش آبدوستی، تخلخل، کشسانی مشابه با بافت نرم و بهبود تکثیر سلولی، نقش مهمی را ایفا می‎کند. حضور متیل سلولز نیز منجر به بهبود ویژگی‎های یادشده میشود. هیدروژلهای گروه‎های 1 و 4 در مقایسه با گروه-های دیگر، بهدلیل آب‎دوستی بالای 51 % و مدول کشسانی مشابه با بافت قلب (به‎ترتیب 22/79 % و 1/68 کیلوپاسگال) و سازگاری‎زیستی بالای 94 %، محیط ایدهالی را برای بهبود فعالیتهای سلولی ایجاد میکنند. به نظر می‎رسد هیدروژلهای یادشده (گروههای1 و 4) توانایی پیروی از بافتهای نرم مانند قلب را دارند و در روند ترمیم و بازسازی مؤثر خواهند بود. از سوی دیگر، این هیدروژلهای قابل‎تزریق و حساس به گرما امکان مخلوط‎شدن یکنواخت سلولها و عامل‎های رشد را فراهم می‎کنند و می‎توانند در سلول درمانی بافت‎های نرم نیز کاربردی باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
562 - تهیه و شناسایی نانوکامپوزیت حاوی هیدروکسی آپاتیت به روش تقلید زیستی برای کاربرد در مهندسی بافت استخوان
مهشید اصلانی معصومه مسکین فام حمیدرضا آقابزرگ هدی پاسدار فرشته مطیعیدر سالهای اخیر پژوهشگران از مواد زیستی برای ساخت کامپوزیتها در راستای بهبود مهندسی بافت و ترمیم بافتهای آسیبدیده استفاده کردهاند. در این پژوهش، سنتز و شناسایی نانوکامپوزیت ژلاتین - نانولوله کربن - هیدروکسی آپاتیت با روش سنتز در جا، صورت گرفت و اثر تغییر غلظت زیست پ أکثردر سالهای اخیر پژوهشگران از مواد زیستی برای ساخت کامپوزیتها در راستای بهبود مهندسی بافت و ترمیم بافتهای آسیبدیده استفاده کردهاند. در این پژوهش، سنتز و شناسایی نانوکامپوزیت ژلاتین - نانولوله کربن - هیدروکسی آپاتیت با روش سنتز در جا، صورت گرفت و اثر تغییر غلظت زیست پلیمر بررسی شد. نانوکامپوزیتها با استفاده از روشهای طیفسنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، پراکنش انرژی پرتو X (EDAX)، پراش پرتو X (XRD) و میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) شناسایی شدند. همچنین، بررسی زیست فعالی آنها در محیط آزمایشگاه بهوسیله غوطهوری در مایع شبیهسازیشده بدن (SBF) صورت گرفت. بر اساس نتیجههای بهدست آمده تشکیل و توزیع ذرات نانو هیدروکسی آپاتیت بهعنوان فاز معدنی در بستر زیست پلیمر تأیید شد. بررسی زیست فعالی نیز نشان داد که ژلاتین بستر مناسبی برای رشد و هستهزایی نانوبلورهای هیدروکسی آپاتیت است و افزایش غلظت ژلاتین تأثیر مطلوبی بر ریخت و توزیع نانوذرات داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
563 - طراحی داربست هیبریدی متخلخل برپایه چندسازه PEPC اصلاحشده با کیتوسان به منظور کاربرد در مهندسی بافت نرم: بررسی شباهت های ساختاری و رفتار زیست مکانیکی
آزاده ایزدیار آغمپونی مازیار شریف زاده بائی سعید حیدری کشل عظیم اکبرزاده خیاویامروزه، مهندسی بافت بهعنوان یکی از روش‎های درمانی مؤثر برای ترمیم بافتهای نرم و سخت شناخته میشود. اگرچه که طراحی بسترهایی که پیروی‎کننده الگوی رشد سلول و عملکرد زیست‎مکانیکی بافت هستند، چالشی مهم در این زمینه به‎حساب می‎آیند. در پژوهش حاضر، به&lrm أکثرامروزه، مهندسی بافت بهعنوان یکی از روش‎های درمانی مؤثر برای ترمیم بافتهای نرم و سخت شناخته میشود. اگرچه که طراحی بسترهایی که پیروی‎کننده الگوی رشد سلول و عملکرد زیست‎مکانیکی بافت هستند، چالشی مهم در این زمینه به‎حساب می‎آیند. در پژوهش حاضر، به‎منظور بررسی نقش ترکیب بسپارهای طبیعی و مصنوعی در پیروی محیطهای زیستی، داربستهای متخلخل PEPC ا(PEG/PCL) وPCPا(PEG/کیتوسان/PCL) با روش خشک‎کردن انجمادی طراحی شد. سپس، ویژگی فیزیکوشیمیایی، مکانیکی و زیستی داربستهای یاد شده با دیگر داربستهای طراحی‎شده (کیتوسان، PEG و PCL) مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب بسپارها (طبیعی/مصنوعی)، نقش اصلی را در ایجاد میکرومحیط متخلخل و کشسانی مشابه با بستر خارج سلولی بافت ایفا میکند. بهطوری که، داربست هیبریدی PCP در مقایسه با داربست چندسازه PEPC، تخلخل بیشتر (با قطر منافذ کمتر) و مدول کشش مشابه با بافت نرم (MPa 5/11) را ارائه داد. افزون ‎بر آن، حضور کیتوسان در داربست PCP منجر به افزایش تورمپذیری، کنترل سرعت تخریب و بهبود رشد سلولی(96 %) نسبت به سایر گروه‎ها شد. بنابراین، به نظر می‎رسد داربست هیبریدی PCP، از طریق پیروی رفتارهای زیست‎مکانیکی و ساختاری بافتهای نرم مانند پوست، رباط، بافت اندوتلیال و عروق خونی، میتواند نقش مهمی را در بازسازی بافت ایفا کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
564 - واکاوی مدلهای ارتقا نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر تجربه های جهانی
علی محمد ابراهیمی پرویز آقاییدر هزاره سوم چالشهای مرتبط با نواحی بازمانده از توسعه به یکی از ابربحرانهای شهری بدل گشته که چارهجویی و کندوکاو برای ساماندهی و حل آن در دستور کار سیاستگذاری و مدیریت شهری، منطقه ای و ملی قرار دارد. آمریکا، چین و کشورهای سوسیالیستی اروپا از جمله جوامع پیشرو در این أکثردر هزاره سوم چالشهای مرتبط با نواحی بازمانده از توسعه به یکی از ابربحرانهای شهری بدل گشته که چارهجویی و کندوکاو برای ساماندهی و حل آن در دستور کار سیاستگذاری و مدیریت شهری، منطقه ای و ملی قرار دارد. آمریکا، چین و کشورهای سوسیالیستی اروپا از جمله جوامع پیشرو در این زمینه هستند که تعدد و کثرت برنامههای آنها مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این کشورها طیف وسیعی از برنامهها را بخصوص بعد از جنگ جهانی دوم در دستور کار قرار دادهاند بر همین اساس این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به صورت کتابخانهای و با درک اهمیت این مساله و چالشهای روبه تزاید شهری در ایران درصدد صورت-بندی و تحلیل و بررسی این برنامهها است تا از یک سو موجب غنای علمی این مباحث در داخل کشور شود و از سوی دیگر ساختار اجرایی آنها را استخراج نماید. نتایج پژوهش که بر پایه نه برنامه اجرایی است نشان میدهد که ابتکار عملهای بخش دولتی (و بخصوص دولتهای محلی) و بهرهگیری از استعدادهای بخش خصوصی از اصلیترین محرکهای بازآفرینی نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر مناطق حاشیهنشین، راکد و بافت فرسوده است و در تمامی مدلهای ارتقا؛ توسعه از بالا (بخش دولتی و خصوصی و گاها نهادهای غیرانتفاعی) و توسعهپذیری از پایین (ساکنان محلی) رخ داده است و حتی رویکردهای مشارکتی بر پایه ظرفیت اجتماعات محلی کمتر مورد توجه قرار دارد. نتایج پژوهش که بر پایه نه برنامه اجرایی است نشان میدهد که ابتکار عملهای بخش دولتی (و بخصوص دولتهای محلی) و بهرهگیری از استعدادهای بخش خصوصی از اصلیترین محرکهای بازآفرینی نواحی بازمانده از توسعه با تاکید بر مناطق حاشیهنشین، راکد و بافت فرسوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
565 - روشهای نوین تأمین مالی برای بهسازی بافتهای فرسودۀ کلان شهرها
سیدمحسن موسوی سمانه طریقی عبدلله دریابرنوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده در کلانشهرها سیاستی است که به عنوان اولویت اصلی و یا یکی از مهمترین برنامه های شهرداری های کلانشهرها تبدیل شده است. انتشار اوراق مشارکت شهرداری ها بهعنوان برای تأمین مالی پروژههای نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده، چند سالی است که از یک ط أکثرنوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده در کلانشهرها سیاستی است که به عنوان اولویت اصلی و یا یکی از مهمترین برنامه های شهرداری های کلانشهرها تبدیل شده است. انتشار اوراق مشارکت شهرداری ها بهعنوان برای تأمین مالی پروژههای نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده، چند سالی است که از یک طرف، بهدلیلاولا نکول برخی شهرداری ها در بازپرداخت بدهی در سررسید و دوما به دلیل ساختار اداری پیچیده و اطاله فرآیند انتشار این اوراق به دلیل تعیین ردیف بودجه دولت، فرآیند تصویب توسط شورای شهر، شهرداری، سازمان شهرداریها، وزارت کشور، بانک مرکزی، شورای اقتصاد، مجلس و غیره، عملکرد کاملا موفقی نداشته است که در سال های اخیر به جز مواردی استثنایی از جمله تامین مالی خط مترو، رو به افول بوده است؛ از سوی دیگر، فقدان مکانیزمی مناسب برای طراحی ابزارهای نوین مالی که بتواند از یک طرف، موجب کاهش بوروکراسیهای اداری پیچیدۀ انتشار آن شود و از سوی دیگر، منابع قابل اتکایی را برای تأمین مالی این پروژهها بهوجود آورد، ضرورتی است که در این مقاله به بررسی آن پرداخته میشود.در مقالۀ حاضر، ضمن ارایه الگوهای کلی تأمین مالی نوسازی بافتهای فرسودۀ شهری شرح مختصری از نظام سپردهگذاری و اعطای تسهیلات و سپس فرایند تشکیل صندوق سرمایهگذاری شهرداری و درنهایت، مدل اجرایی الگوی تبدیل داراییها به اوراق بهادار را بهعنوان مکانیزم تأمین مالی نوین برای طراحی اوراق مشارکت بهسازی، باتوجه به محدودیتهای فقهی و مالیاتی آن بیان میکنیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
566 - مفهومشناسی واژۀ «هنر» در عرفان با تکیه بر شعر حافظ
حیدر قلی زاده فرهاد محمدیواژۀ هنر در متون کهن در معانیِ گوناگونی به کار رفته و در تمام انواع متون ادبی هر صفت و مفهومی که جنبۀ مثبت داشته با عنوان هنر بیان شده است. این واژه در حماسه بر هر عمل و صفتی که دارای ارزش و در ارتباط با آیین پهلوانی و حماسی بوده، اطلاق شده است. خالقان آثار تعلیمی و غنا أکثرواژۀ هنر در متون کهن در معانیِ گوناگونی به کار رفته و در تمام انواع متون ادبی هر صفت و مفهومی که جنبۀ مثبت داشته با عنوان هنر بیان شده است. این واژه در حماسه بر هر عمل و صفتی که دارای ارزش و در ارتباط با آیین پهلوانی و حماسی بوده، اطلاق شده است. خالقان آثار تعلیمی و غنایی نیز هرگاه خواستهاند مفهومی را برجسته جلوه دهند، آن را هنر نامیدهاند. به نظر میرسد مفاهیمی که از این واژه برداشت میشود، ناشی از خود واژه نیست، بلکه گوناگونی معنایی آن، نتیجۀ بافت موضوعی است. در عرفان هم واژۀ هنر علاوه بر معانی رسمی و عامی که در غیر عرفان نیز وجود دارد، برای معانی خاصی که شاعران عارف مدّنظر داشتهاند، به کار رفته است. در شعر حافظ هنر در چند معنا به کار گرفته شده است: عشق، رندی، نظربازی، توکّل، غم و دیگر مفاهیمی که در عرفان مهّماند و هنر دانسته شدهاند. امّا مهمترین نکتۀ مورد بحث در شعر حافظ، اطلاق هنر به عمل سیر و سلوک و اشاره به عارفان با عنوان اهل هنر است. در این نوشتار نخست به واژۀ هنر در متون کهن اشاره میکنیم، سپس به معنای خاصّ آن در شعر حافظ میپردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
567 - تحلیل اسطورهکاوی عشق در فرهنگ گیلان (مطالعه موردی: روایت رعنا)
زهرا مهدی پور مقدم بهمن نامور مطلقعشق، بیانگر عمیقترین نوع ارتباط بین انسانهاست و همواره میتواند صورتهای متفاوتی به خود بگیرد. بر این اساس، تمامی انسانها در رابطة عاشقانه از یک الگوی واحد عاطفی پیروی نمیکنند؛ گاه ممکن است دست به خشونت و یا مجازات دیگری بزنند. اسطورۀ رعنا در منطقۀ گیل أکثرعشق، بیانگر عمیقترین نوع ارتباط بین انسانهاست و همواره میتواند صورتهای متفاوتی به خود بگیرد. بر این اساس، تمامی انسانها در رابطة عاشقانه از یک الگوی واحد عاطفی پیروی نمیکنند؛ گاه ممکن است دست به خشونت و یا مجازات دیگری بزنند. اسطورۀ رعنا در منطقۀ گیلان، پیدایش گونهای عشق و دلدادگی و سرنوشت نافرجام در نظام اربابرعیتی حاکم بر جامعه است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیل محتوا، و با رویکرد اسطورهکاوی و بررسی روایت، درصدد توضیح عناصر تأثیرگذار بازنگری اسطورة عاشقانه رعنا است؛ همچنین هدف از این پژوهش، بررسی ابعاد گوناگون روایت اسطورهای و شرایط گفتمانی، پیرامتنی و فرامتنی آن است.برای شناخت بهتر رمزگانهای موجود در روایت، اسطورهکاوی میکوشد با تأکید بر روانکاوی و جامعهکاوی علاوه بر مطالعة متن، به مطالعۀ فرهنگ و گفتمانهای حاکم بر اثر نیز بپردازد. نتایج پژوهش بیان میکند که، روابط انسانی، بهویژه عاطفی میتواند بیانگر وضعیت تکاملی یک جامعه باشد و اگر جامعهای بخواهد هویت زیباییشناسی بومی خود را حراست نماید، راهی جز شناخت گذشتۀ خویش و توجه به اسطورههای بومی خود ندارد؛ زیرا، اسطورهها الگوهای رفتاری و کرداری افراد جامعه تلقی میشوند و در بیشتر موارد، تأثیرگذاری آنها به صورت ناخودآگاه انجام میگیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
568 - رابطۀ بافت اجتماعی کلاس با درگیری تحصیلی: نقش واسطهای فرایندهای نظام خود، انگیزش و هیجانهای تحصیلی
زینب ربانی سیاوش طالعپسند اسحاق رحیمیانبوگر محمدعلی محمدیفرهدف از این پژوهش تعیین نقش واسطهای فرایندهای نظام خود، انگیزش و هیجان‎های تحصیلی در رابطۀ بین بافت اجتماعی کلاس و درگیری تحصیلی بود. بدین منظور ۵۸۶ دانشآموز دختر و پسر پایۀ نهم متوسطۀ شهر تهران انتخاب شدند و پرسشنامههای درگیری تحصیلی (ریو و تیسنگ، ۲۰۱۱) و هیجان أکثرهدف از این پژوهش تعیین نقش واسطهای فرایندهای نظام خود، انگیزش و هیجان‎های تحصیلی در رابطۀ بین بافت اجتماعی کلاس و درگیری تحصیلی بود. بدین منظور ۵۸۶ دانشآموز دختر و پسر پایۀ نهم متوسطۀ شهر تهران انتخاب شدند و پرسشنامههای درگیری تحصیلی (ریو و تیسنگ، ۲۰۱۱) و هیجانهای تحصیلی (پکران و دیگران، 200۵) و مقیاسهای انگیزش تحصیلی (والرند و دیگران، 1989)، ارضای نیازهای اساسی روانشناختی (فیلاک و شلدون، 2003)، حمایت هیجانی معلم (ساکیز، 2007)، حمایت از استقلال عمل (بلکبرن، ۱۹۹۸) و حمایت هیجانی همسالان (جانسون و دیگران، 1983) را تکمیل کردند. ارتباط بین متغیرها با استفاده از مدلی ساختاری به روش تحلیل مسیر آزمون شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد بافت اجتماعی کلاس (شامل حمایت هیجانی معلم، حمایت از استقلال عمل و حمایت هیجانی همسالان) از چندین مسیر بر درگیری تحصیلی اثر ساختاری دارد. در مهمترین مسیر عوامل بافت اجتماعی کلاس بر فرایندهای نظام خود (ارضای نیاز استقلال عمل، ارضای نیاز صلاحیت و ارضای نیاز ارتباط) اثر ساختاری داشت و این فرایندها بر انگیزش تحصیلی به طور ساختاری تأثیر میگذاشت. انگیزش بر هیجانهای تحصیلی اثر ساختاری داشت و هیجانها نیز بر درگیری تحصیلی به طور ساختاری تأثیر میگذاشت. بنابراین عوامل بافت اجتماعی کلاس به واسطۀ فرایندهای نظام خود، انگیزش و هیجانهای تحصیلی بر درگیری تحصیلی تأثیر گذاشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
569 - اثر مداخله مبتنی بر ذهنآگاهی در بافت آموزشی بر اهما لکاری و سرزندگی تحصیلی
حمیدرضا حسنآبادی ترمه علیدوستی پروین کدیور مهدی عربزادههدف این پژوهش آزمون تأثیر برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی بر اهمالکاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانشآموزان دختر نوجوان تهران بود. در یک پژوهش تجربی از نوع طرح پیش آزمون _ پس آزمون_ پیگیری با گروه گواه، 60 دانشآموز دختر با توجه به ملاکهای ورود و خروج انتخ أکثرهدف این پژوهش آزمون تأثیر برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی بر اهمالکاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانشآموزان دختر نوجوان تهران بود. در یک پژوهش تجربی از نوع طرح پیش آزمون _ پس آزمون_ پیگیری با گروه گواه، 60 دانشآموز دختر با توجه به ملاکهای ورود و خروج انتخاب و سپس در غربالگری ثانویه با استفاده از فرم مصاحبه بالینی 30 نفر از آنها انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. شرکتکنندگان در مراحل پیشآزمون مقیاسهای اهمالکاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی را تکمیل کردند و سپس در طول فرایند مداخله گروه آزمایش برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی و گروه گواه برنامه آموزشی مهارتهای مطالعه را به مدت 8 جلسه دریافت کردند. پس از پایان مداخله، هر دو گروه بار دیگر در مراحل پس آزمون و پیگیری یکماهه به هر دو مقیاس پاسخ دادند. نتایج آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که گروه دریافتکننده برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی علاوه بر اینکه در قیاس با گروه گواه به طور کلی کاهش در اهمالکاری تحصیلی و بهبود در سرزندگی تحصیلی بیشتری نشان دادند، در طی زمان نیز این اثرگذاری برای گروه آزمایش حفظ شد که پایداری اثر مداخله را نشان میدهد. به طور کلی، نتایج این پژوهش از تأثیرگذاری برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهنآگاهی بر مشکلات تحصیلی حمایت میکند و استفاده از این برنامه را توسط درمانگران و مشاوران تحصیلی در بافت آموزشی مستند ساخت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
570 - تحلیل روانسنجی مقیاس ارزیابیهای کودکان خردسال از تعارض بین والدینی
سارا صلواتی امید شکریبررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک‎دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک أکثربررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک‎دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک ـ نسخة نوجوان (BDI-Y؛ بک، بک، جولی و استیر، 2005) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی آن از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی همگرای این مقیاس، ضریب همبستگی بین ابعاد تعارض بین والدینی با نمره های افسردگی گزارش شد. شاخص های برازش تحلیل عامل تأییدی، سه بْعد ویژگی های تعارض، تهدید و سرزنش خود را تأیید کردند. همچنین، نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان دادند در بین دانش آموزان ایرانی الگوی چندبعدی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی، یک الگوی اندازه گیری قابل قبول است. ضرایب همبستگی مثبت و معنادار بین ابعاد سه گانة تعارض بین ‎والدینی با نمره های افسردگی از روایی همگرای این مقیاس به طور تجربی حمایت کرد. همسانی درونی مقیاس های آن نیز خوب بودند. در مجموع،نتایج مطالعة حاضر نشان دادند مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی برای سنجش ابعاد ویژة تعارض بین والدینی در یک نمونه از کودکان ایرانی مناسب است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
571 - اندازه گیری نیکل در عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) در آب های شمال غربی خلیج فارس
معصومه جهانگیری غلامحسین محمدی محمد ولایت زادهاین تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش أکثراین تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی با دستگاه مدل Perkin Elmer 4100 انجام گردید. اختلاف بین میانگینها با کمک آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) و ارتباط معنی دار در سطح اطمینان 95 درصد تعیین شد. میانگین غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا به ترتیب 05/0±148/0 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک بود (05/0>P). بالاترین میزان تجمع فلز نیکل متعلق به گروه طولی بزرگتر از 127 سانتی متر (9/0±238/0 میلیگرم بر کیلوگرم) بود. بین عوامل طول کل، وزن کل و سن با تجمع فلز نیکل ارتباط مثبت و مستقیم برقرار بود که در سطح 05/0 دیده شد. غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا از حد آستانه استاندارد سازمان بهداشت جهانی (38/0 میلی گرم در کیلوگرم) پایین تر بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
572 - مطالعه بافت شناسی آبشش ماهیان فلاور هورن (Flower horn) تغذیه شده با سطوح مختلف هیدرولیز پوست گاو
امیر ویسی عبدالرحیم وثوقی شهرام دادگرمطالعه حاضر به منظور بررسی تغییرات احتمالی ساختار آبشش در ماهیان فلاور هورن (Flower horn) تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح مختلف هیدرولیز پوست گاو صورت گرفت. برای این منظور، ابتدا تعداد 216 قطعه ماهی فلاور هورن با میانگین وزنی (2/0 95/0) گرم و میانگین طولی (2 أکثرمطالعه حاضر به منظور بررسی تغییرات احتمالی ساختار آبشش در ماهیان فلاور هورن (Flower horn) تغذیه شده با جیره های حاوی سطوح مختلف هیدرولیز پوست گاو صورت گرفت. برای این منظور، ابتدا تعداد 216 قطعه ماهی فلاور هورن با میانگین وزنی (2/0 95/0) گرم و میانگین طولی (2/0 7/3) سانتی متر به مدت 100 روز با سطوح [ 20 درصد (T1)،40 درصد (T2)، 60 درصد (T3)، 80 درصد (T4) و 100 درصد (T5) ] جایگزینی هیدرولیز پوست گاو به جای آردماهی، مورد تغذیه قرار گرفتند. جیره کنترل (T6) فاقد هیدرولیز پوست گاو بود. نتایج نشان داد که آبشش ماهیان تغذیه شده با سطوح صفر، 20 و 40 درصد هیدرولیزپوست گاو سالم بود و عارضه خاصی در آنها مشاهده نگردید. در آبشش ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی60 درصد هیدرولیز پوست گاو عوارضی مانند هایپرپلازیای خفیف در پایه تیغه های ثانویه و ضایعات جلدی خفیف مشاهده گردید. در برخی از نمونه های بافت آبشش ماهیان تیمار (T4) برخی از تیغه های ثانویه عریض شده بودند. در آبشش ماهیان تیمار (T5) عوارض مشاهده شده بیشتر بود. ضایعات جلدی در تیغه های ثانویه، کوتاه و بلند شدن برخی از رشته های ثانویه و آنیوریسم (پرخونی) در انتهای تیغه های ثانویه از جمله عوارضی بودند که در نمونه های بافت آبشش ماهیان تیمار (T5) مشاهده گردید. از یافته های فوق می توان دریافت که با افزایش سطوح هیدرولیز پوست گاو از سطح 40 درصد، با افزایش عوارض نامطلوب در آبشش همراه بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
573 - بررسی غلظت سرب در رسوب و شکم پا Euchelus asper در سواحل صخره ای جزیره کیش
ساناز بنی هاشمی مهرناز بنی اعمامآب های خلیج فارس به شدت تحت تاٌثیر تعداد زیادی از آلاینده های نشاٌت گرفته از منابعی نظیر تخلیه مستقیم یا غیر مستقیم آلاینده های زمینی و فاضلاب ها قرار دارد. هر ساله میلیون ها تن فاضلاب صنعتی به درون آب های کم عمق خلیج فارس تخلیه می شود و محیط زیست در بسیاری از نواحی صنع أکثرآب های خلیج فارس به شدت تحت تاٌثیر تعداد زیادی از آلاینده های نشاٌت گرفته از منابعی نظیر تخلیه مستقیم یا غیر مستقیم آلاینده های زمینی و فاضلاب ها قرار دارد. هر ساله میلیون ها تن فاضلاب صنعتی به درون آب های کم عمق خلیج فارس تخلیه می شود و محیط زیست در بسیاری از نواحی صنعتی و شهری بسیاری از کشورها را آلوده می نماید. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان تجمع فلز سنگین سرب در آب، رسوب، بافت نرم و سخت شکم پا Euchelus asper در چهار ایستگاه تعیین شده در سواحل صخره ای جزیره کیش در دو فصل زمستان و تابستان 1392 می باشد. سرب موجود در نمونه ها پس از آماده سازی و هضم شیمیایی توسط دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل 4100مورد سنجش قرار گرفت. میزان تجمع فلز سرب در دو فصل زمستان و تابستان در هر چهار ایستگاه به ترتیب در بافت نرمppb 57/2،ppb 02/2، بافت سخت، ppb 28/2، ppb 1/10 ، رسوب ppb 23/2 ، ppb 1/73 و آب غیر قابل تشخیص بدست آمد. میزان سرب در فصل زمستان به طور معنی داری از فصل تابستان در شکم پا و رسوب بیشتر بود. تجمع سرب در بافت نرم شکم پا به طور معنی داری بیشتر از پوسته و رسوب بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
574 - بررسی اثر سیلی مارین و 17ـ بتا استرادیول بر شاخص گنادی وتغییرات بافتی تخمکها در ماهی مادهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)
طاهره ناجی همایون حسین زاده صحافی سولماز رضاییدر این تحقیق، اثر سیلی مارین (silymarin) و 17ـ بتا استرادیول (E2) بر میزان شاخص گنادی و تغییرات بافتی تخمکها در جنس مادهی ماهی گورامی سه خال مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 100 قطعه ماهی مادهی نابالغ با میانگین وزنی 5/0±5/2 گرم در 8 گروه تیمار و2گروه کنترل مو أکثردر این تحقیق، اثر سیلی مارین (silymarin) و 17ـ بتا استرادیول (E2) بر میزان شاخص گنادی و تغییرات بافتی تخمکها در جنس مادهی ماهی گورامی سه خال مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 100 قطعه ماهی مادهی نابالغ با میانگین وزنی 5/0±5/2 گرم در 8 گروه تیمار و2گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. ماهیان در گروههای مختلف تیماری با سیلی مارین و E2 بطورجداگانه (دوزهای 10، 20، 30 و50 میلی گرم در هر کیلوگرم وزن ماهی) و نیز دو گروه به عنوان کنترل در نظر گرفته شد. کنترل 1 دریافت کننده 20 میکرولیتر متانول و کنترل 2 بدون تزریق بودند. 20 روز پس از پایان آزمایش بافت تخمدان ماهیان خارج و توزین گردید. سپس ساختار بافت شناسی تخمدان و میانگین شاخص گنادی آنها با گروه کنترل مقایسه گردید. بررسی حاصل از مقایسه شاخص گنادی اختلاف معنی داری را در تیمارهای 1 و 2 با GSI (2/1درصد)تیمارهای3 و 4 با GSI (8/1 درصد)، تیمار 5 با GSI (7/0 درصد)، تیمار 6 با GSI (2/1 درصد)، تیمارهای 7 و 8 با GSI (75/1 درصد) که به ترتیب دریافت کننده دوزهای 10،20،30و50 میلی گرم در هر کیلوگرم سیلی مارین و 10،20،30و50 میلی گرم در هر کیلوگرم E2 بودند، در مقایسه با گروه شاهد با GSI (5/0 درصد) نشان داد (05/ 0 P<). این امر در بررسی مقاطع بافتی نیز مورد تایید قرار گرفت. نتایج بافتی حاکی از تاثیرگذاری بیشتر تیمارهای با دوز 50 mg/kg سیلی مارین و 17 ـ بتا استرادیول به علت شروع حرکت وزیکول زایا بر رشد و رسیدگی اووسیتها در مقایسه با سایر تیمارها و نیز گروه کنترل در ماهی گورامی سه خال ماده بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
575 - بررسی میزان تجمع کادمیوم و سرب در بافت خوراکی ماهی سفید در تالاب انزلی
علی اصغر خانی پور مینا سیف زاده مینا احمدی قربان زارع گشتیاین تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی FAO وFDA انجام شده است. ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی توسط صیادان محلی صید شدند. پس از هضم، میزان تجمع عناصر سنگین با است أکثراین تحقیق با هدف بررسی مقدار تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت خوراکی ماهی سفید تالاب انزلی و مقایسه آن با استانداردهای جهانی FAO وFDA انجام شده است. ماهی سفید از مناطق غرب، مرکزی و شرق تالاب انزلی توسط صیادان محلی صید شدند. پس از هضم، میزان تجمع عناصر سنگین با استفاده از روشجذب اتمی شعله ای اندازه گیری شد. میانگین غلظت فلز کادمیوم در ماهی سفید تالاب مرکزی 05/0، در تالاب غرب 03/0 و در تالاب شرق 03/0وزن خشک بود. مقدار این فلز در نواحی مختلف تالاب با هم تفاوت معنی داری نداشت(05/0 P≥).میانگین غلظت فلز سرب در ماهی سفید تالاب غرب 33/0، مرکزی3 5/0 و شرق 41/0 وزن خشک بود. فلز سرب در نواحی مختلف تالاب در مقایسه با هم تفاوت معنی داری نداشت(05/0 P≥).. سرب در ماهی سفید تالاب مرکزی افزایش معنی دار در مقایسه با استاندارد خوارو بار جهانی نشان نداد (05/0 P≥).همینطور کادمیوم در ماهی سفید این ناحیه از تالاب در محدوده مجاز استانداردهای جهانی بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
576 - تجربه و خلاقیت در چاپ دستی
پروین هانی طباییگاه در عرصه ی هنر تجربه می تواند خلاقیت را به دنبال داشته باشد. برای خلاق بودن قبل از هر چیز باید آموخت و بر اساس آموخته ها تجربه کرد. همچنین در شیوه های مختلف برای بیان احساسات و ذهنیت خود به مواد و ابزار احتیاج داریم. از این رو شیوه های چاپ دستی به عنوان تجربه ای برای أکثرگاه در عرصه ی هنر تجربه می تواند خلاقیت را به دنبال داشته باشد. برای خلاق بودن قبل از هر چیز باید آموخت و بر اساس آموخته ها تجربه کرد. همچنین در شیوه های مختلف برای بیان احساسات و ذهنیت خود به مواد و ابزار احتیاج داریم. از این رو شیوه های چاپ دستی به عنوان تجربه ای برای به تصویر درآوردن اندیشه ی هنرمند می تواند جذاب و مناسب باشد. در مورد چاپ دستی بعضی ممکن است فکر کنند که چرا ما باید خود را به زحمت بیاندازیم تا تصویری را به طور غیر مستقیم خلق کنیم. سوال دیگری که در این زمینه می تواند وجود داشته باشد این است که چه تفاوتی بین چاپ دستی و دیگر روش های تصویری وجود دارد؟ هدف این نوشته ارائه پاسخ به این سوالات است. ابزار، مواد و شناخت چگونگی به کار بردن آنها، همراه با خلاقیت باعث پیدایش یک اثر هنری منحصر به فرد می شود. در چنین زمینه ای است که گروهی از هنرمندان چاپ دستی را نه تنها به منظور تکثیر و تکرار بلکه به عنوان شیوه ای متکی به نوآوری برای بیان تخیلات و تفکرات خود مورد استفاده قرارداده اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
577 - نقش بافت و قرینه در هویت یابی نهایی واژگان قرآن
فرهاد ترابیدر این پژوهش، نقش بافت و نشانه های درون و برون متنی در شکل گیری هویت نهایی برخی واژگان قرآن به نمایش گزارده شده است. برای نمونه ، واژگانی چون ولی، زکات و حنان که هر یک در پرتو گزاره ، بافت و نشانه ها، معانی گوناگونی پذیرفته اند، تحت کاوش قرار می گیرند. مثلاً واژه ول أکثردر این پژوهش، نقش بافت و نشانه های درون و برون متنی در شکل گیری هویت نهایی برخی واژگان قرآن به نمایش گزارده شده است. برای نمونه ، واژگانی چون ولی، زکات و حنان که هر یک در پرتو گزاره ، بافت و نشانه ها، معانی گوناگونی پذیرفته اند، تحت کاوش قرار می گیرند. مثلاً واژه ولیّ که گوهر معنایی آن قرب است، در پرتو بافت ها و قرائن گوناگون، معانی مختلفی تداعی می کند. گاهی به معنای سرور، و گاه دیگر، یاور، و باری به معنای دوست بوده، و هویت واپسین خود را در بستر جمله ها پیدا می کند، و هم چنین است واژه " زکات" و دیگر کلمات. این فرآیند شکل گیری معنایی، در همه واژگان و در همه ی زبان ها، به صورت قانونی فراگیر حکمفرماست. با بررسی ترجمه های فارسی معاصر، میزان توجه آنها به بافت جمله ها و قرائن پیرامونی، در شکل گیری برگردان امین و رسا، ارزیابی می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
578 - نقش تحریم های اقتصادی بر تأمین مالی ارزی از طریق صادرات فرش دستبافت در حوزهی منافع اقتصاد فردی ( مورد مطالعه : فرش دستبافت سیستان) export of hand-woven carpets in the field of personal economic interests (Case study: Sistan hand-woven carpets)
سعید عبدالمنافی علی اکبر نقابی محمد مجد عاملی سمیه ایزدی راضیه پهلوانیچندی است که از تحریم های اقتصادی به عنوان ابزاری در سیاست خارجی برخی کشورها علیه دیگر کشورها استفاده می شود. ایران از دایره این سیاست خارج نبوده و بیش از یک دهه است که تحت تحریم های شدید اقتصادی قرار دارد. توسعه صنعت فرش دستباف خصوصاً برای ایران که با مشکلاتی از جمله بی أکثرچندی است که از تحریم های اقتصادی به عنوان ابزاری در سیاست خارجی برخی کشورها علیه دیگر کشورها استفاده می شود. ایران از دایره این سیاست خارج نبوده و بیش از یک دهه است که تحت تحریم های شدید اقتصادی قرار دارد. توسعه صنعت فرش دستباف خصوصاً برای ایران که با مشکلاتی از جمله بیکاری فزاینده، دسترسی محدود به منابع ارزی ، اقتصاد نفتی، فرار مالیاتی، تورم بالا و ... روبرو است، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه به تأثیر تحریم های اقتصادی در زمینه منافع اقتصادی فردی و توسعه فرش از دیدگاه بافندگان و دست اندرکاران فرش دستبافت سیستان در ابعاد اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی صنعت فرش می پردازد. تحقیق نشان میدهد که تحریم های اقتصادی در زمینه منافع اقتصادی فردی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و ابعاد زیست محیطی صنعت فرش از دید تأمین کنندگان صنایع دستی تأثیر می گذارد.export of hand-woven carpets in the field of personal economic interests (Case study: Sistan hand-woven carpets)Saeed AbdolmanafiAliakbarNeghabiMohammad MajdameliSomayeh IzadiRaziyeh PahlavaniEconomic sanctions have long been used as a tool in the foreign policy of some countries against others. Iran is not outside the scope of this policy and has been under severe economic sanctions for more than a decade. The development of the hand-woven carpet industry is especially important for Iran, which faces problems such as rising unemployment, limited access to foreign exchange resources, oil economy, tax evasion, high inflation, and so on. This study deals with the impact of economic sanctions on personal economic interests and carpet development from the perspective of weavers and those involved in hand-woven carpets in Sistan in the economic, socio-cultural and environmental dimensions of the carpet industry. Research shows that economic sanctions in the field of individual economic interests affect the economic, socio-cultural and environmental dimensions of the carpet industry from the perspective of handicraft suppliers. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
579 - بهسازی، نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده روستایی(نمونه موردی: محله دارآباد)
آزیتا رجبی اکبر پرهیزگار پانته آ ابوذریفرسودگی بافت ، ناشی از نارسایی های متعددی نظیر ترا کم بالا، مشکلات زیست محیطی و بالا بودن حجم آلودگی، فقـر و محرومیت، آسیب پذیری در برابر زلزله، ناامنی و معضلات اجتماعی و سایر مشکلاتی است که بر شرایط کالبدی، کـارکردی و کیفیت زندگی در مناطق فرسوده تاثیر جدی دارد . محله د أکثرفرسودگی بافت ، ناشی از نارسایی های متعددی نظیر ترا کم بالا، مشکلات زیست محیطی و بالا بودن حجم آلودگی، فقـر و محرومیت، آسیب پذیری در برابر زلزله، ناامنی و معضلات اجتماعی و سایر مشکلاتی است که بر شرایط کالبدی، کـارکردی و کیفیت زندگی در مناطق فرسوده تاثیر جدی دارد . محله دارآباد، با وسعتی در حدود 2 08/ کیلومتر مربع و دارای جمعیتـی، در حدود 9804 نفر در سال 1385 از جمله مناطقی است که دچار این معضل بوده و نمونه موردی ایـن تحقیـق مـی باشـد . جامعـه آماری این تحقیق شامل همه خانوارهای ساکن در محله دارآباد و جمعیت نمونه شـامل 70 خـانوار از خانوارهـای سـاکن در ایـن محله می باشد. مطالعه و شناخت ویژگیهای کلی بافت فرسوده محله دارآباد که به دلیل بی تـوجهی بـه آن بـه یکـی از نقـاط مشکل ساز مبدل گردیده است و همچنین شناخت محدودیتها و مشکلات موجود و ریشه یابی آن و ارائه راهکـار مناسـب در جهت برنامه ریزی برای ساماندهی بافت فرسوده محله دارآباد ، از جمله اهداف این تحقیق می باشد . نوع تحقیق کـار بـردی و روش آن، توصیفی - تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، بصورت کتابخانهای(اسنادی) و میـدانی مـی باشـد و بـرای تجزیـه و تحلیل اطلاعات، از نرم افزار های spss و Arc GIS و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج ایـن تحقیـق نشـان می دهد بافت موجود محله دارآباد به هنگام بروز سوانح طبیعی و یا حوادث غیر مترقبه شـهری قابلیـت امدادرسـانی نـدارد و بویژه در زمینهی شبکه معابر، زیرساختهای شهری، مشکلاتی را به وجود آورده که نیازمند ساماندهی است و در نهایت راهکار های مناسب در جهت برنامه ریزی صحیح برای ساماندهی بافت فرسوده محله دارآباد ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
580 - بررسی کمبودهای خدماتی در بافت های فرسوده و ارائه استراتژی در راستای نوسازی آنها (نمونه موردی: قلعه دولت آباد شهرری)
آزیتا رجبی آزاده معینیبافت های فرسوده شهری ، بسته به شرایط جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ...، دارای ویژگی های خاص و متفاوتی با یکدیگر هستند. وجود این تفاوت ها در بافت های شهری و نیز چند وجهی بودن مسائل و معضلات آنها، تدوین راه حل های متفاوت و مناسب با شرایط هر یک را با هدف ارتقای کیف أکثربافت های فرسوده شهری ، بسته به شرایط جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ...، دارای ویژگی های خاص و متفاوتی با یکدیگر هستند. وجود این تفاوت ها در بافت های شهری و نیز چند وجهی بودن مسائل و معضلات آنها، تدوین راه حل های متفاوت و مناسب با شرایط هر یک را با هدف ارتقای کیفیت محیطی و افزایش سطح رفاه و خدمات رسانی به ساکنین بافت های فرسوده، گسترش فضاهای عمومی و خدماتی و ارتقاء کیفیت زیست شهری (فضای آرام، سالم و پویا)، افزایش رفاه عمومی، توسعه امکانات کار، فعالیت و افزایش اشتغال و در نهایت بهبود وضعیت سکونتی به لحاظ مسکن، خدمات و بافت شهری، ضروری می سازد. قلعه دولت آباد، با وسعتی برابر2.9 هکتار و جمعیت 2158 نفر در جنوب شرق تهران واقع در ناحیه 4 شهرداری منطقه 20 تهران (شهرری)، یکی از محدوده های قدیمی و فرسوده این منطقه می باشد. مطالعه سرانه های وضع موجود کاربری های خدماتی آن نشان می دهد که این محدوده از کمبود خدمات عمومی مانند کاربری های آموزشی، فرهنگی و ورزشی رنج می برد. در این پژوهش سعی شده که با بهره گیری از دو روش توصیفی و تحلیلی به صورت توأمان با هدف کاربردی و تحلیل آماری داده های حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS و تعیین استرات‍ژی مطلوب(استرات‍ژی حمایتی) به وسیله تکنیک SWOT با شناخت کامل از وضع موجود محدوده مورد مطالعه در راستای تحقق اهداف فوق الذکر از طریق ساماندهی بافت فرسوده مسکونی در قالب مجتمع سازی و تأمین خدمات به وسیله احداث مجتمع خدماتی دولت آباد گام برداشته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
581 - بررسی بافت فرسوده منطقه 9 تهران و ساماندهی آن ( مطالعه موردی محله امامزاده عبدالله )
زهره مسکینی آزیتا رجبیدر سال های اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهرها و مطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت بهسازی و نوسازی شهری دو چندان شده است. به طوری که در سده بیست و یکم، بهسازی و نوسازی شهری از مباحث بسیار مهم و مو أکثردر سال های اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهرها و مطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت بهسازی و نوسازی شهری دو چندان شده است. به طوری که در سده بیست و یکم، بهسازی و نوسازی شهری از مباحث بسیار مهم و مورد توجه محققان و صاحب نظران رشته های علمی گوناگون است. اصولاً بافت قدیمی و فرسوده، بافتی است که در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته و تکوین یافته و امروز درمحاصره تکنولوژی عصرحاضر گرفتار گردیده است، اگرچه این بافت ها در گذشته به مقتضای زمان دارای عملکردهای منطقی و سلسله مراتبی بوده ولی امروز از لحاظ ساختاری و عملکردی دچار کمبودهایی می باشد و آنگونه که می بایست جوابگوی نیاز ساکنین خود نمی باشد. رشد شـهرها در بطن خود مقارن با فرسـودگی ساختمان ها و بالا رفتن عمـر آن ها است. در ایـن میان علاوه بر تأثیر بصری نامطلـوب بافت های کهنه و فرسوده، کاهـش ضریب مقاومت در برابر بلایای طبیعی همچنین مقاومت شدید این بافت ها در به جریان درآمدن خدمات شهری سبب شده، بخش اعظمی از فضای یک شهر که از نظر فرهنگی – تاریخی باید به نوعی ما را به گذشته مرتبط کندو حلقه اتصال ما به هویت مان باشد، عملاً به معضلی برای شهرهای بزرگ تبدیل و یا در حال تبدیل شدن است. محله امامزاده عبدالله با مساحت 984/513 مترمربع و 874/18 نفر جمعیت در ناحیه 2 منطقه 9 تهران واقع شده است. از اختصاصات مهم این محله وجود آستان امامزاده عبدالله به عنوان یکی از قطب های مذهبی غرب شهر تهران است. میزان کاربری مسکونی در سطح محله 831/280 مترمربع و بافت فرسوده موجود در محله 009/304 مترمربع می باشد که با توجه به مقایسه با شاخص های سطح شهر تهران حکایت از فرسودگی بافت مسکونی محله دارد. پژوهش حاضر به استناد نتایج حاصله از اطلاعات و داده های مختلف گردآوری شده و به بررسی بافت فرسوده منطقه 9 و ساماندهی آن ( مطالعه موردی محله امامزاده عبدالله ) پرداخته است.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
582 - بررسی روند گسترش توسعه فیزیکی شهر ایوان و اثرات زیست محیطی آن
اکبر پرهیزکار سکینه غلامیهر چند پیدایش شهر و شهرنشینی در ایران سابقه طولانی دارد و لیکن آنچه مسلم است گسترش فیزیکی شهرها در سالهای اخیر مـی باشـد که نظر برنامهریزان شهری را به خود جلب کرده است از این رو شناخت تحولات شهر در توسعه پایدار شهری امری ضروری است. شـهر ایـوان در سـه مرحله توسعه پیدا کر أکثرهر چند پیدایش شهر و شهرنشینی در ایران سابقه طولانی دارد و لیکن آنچه مسلم است گسترش فیزیکی شهرها در سالهای اخیر مـی باشـد که نظر برنامهریزان شهری را به خود جلب کرده است از این رو شناخت تحولات شهر در توسعه پایدار شهری امری ضروری است. شـهر ایـوان در سـه مرحله توسعه پیدا کرده است که شامل مرحله اول: 1335-1355 ، مرحله دوم: 1355-1361، مرحله سوم: 1361 تا اکنون میباشد که محلههـای یـک، دو، سه، چهار و پنج در این مراحل بوجود آمدهاند. این تحقیق با هدف شناسایی مهاجرت به عنوان مهمترین عامل رشد فیزیکی شهر ایوان و تعیین تولید زباله و آلودگی آب به عنوان مهمترین اثرات زیست محیطی ناشی از این گسترش فیزیکی به نگارش درآمده است.روش تحقیق از نوع توصیفی، تحلیلی اسـت . نتایج حاکی از آن است که عواملی از قبیل مهاجرت، بورس بازی زمین، توسعه مسکن، زمین شهری و ارائه خدمات در توسعه فیزیکی شـهر ایـوان تـأثیر داشتهاند که در این میان مهاجرت به خصوص مهاجرتهای روستا-شهری به عنوان عامل اصلی تلقی می گردد . از اثـرات زیسـت محیطـی ناشـی از ایـن گسترش فیزیکی تخریب اراضی مزروعی، آلودگی آب و خاک به علت دفع نامناسب فاضلاب های شهری ، خانگی و کشـاورزی مـی باشـد و همچنـین افزایش تولید زباله در سطح شهر است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
583 - مشارکت مردمی در نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده(مطالعه موردی:شهر بناب)
حسین مجتبی زاده خانقاهی داریوش آزادییکی از راه کارهای مطمئن و علمی پیش روی برنامه ریزان شهری برای تامین مسکن مناسب،استفاده از پتانسیل بافت های فرسوده شهری است که با ساماندهی این بافت ها می توان با کمترین هزینه و زمان به تامین این هدف رسید.تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یک جانبه أکثریکی از راه کارهای مطمئن و علمی پیش روی برنامه ریزان شهری برای تامین مسکن مناسب،استفاده از پتانسیل بافت های فرسوده شهری است که با ساماندهی این بافت ها می توان با کمترین هزینه و زمان به تامین این هدف رسید.تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یک جانبه، از بالا به پایین و بدون مداخله و نظر خواهی از مردم (به عنوان بهره برداران اصلی برنامه ها) نمی توان راه به جایی برد. چنین برنامه هایی به جای بهبود شرایط زیست و رضایت مردمی، اسباب بی اعتمادی و ناامیدی آنان را نسبت به اداره ی مطلوب امور شهر توسط مدیران شهری شده است. لذا با توجه به چنین واقعیاتی، جای آن دارد که از راهکارهای مشارکت و در سطحی بالاتر ، شراکت و توانمند سازی اجتماع محلی و نیرو های غیر دولتی دخیل( شهروندان، بخش خصوصی، مالکین و غیره) در امر بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده مدد جست.موضوع این است که چگونه می توان ساکنین بافت ها را در فرایند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری توانمند ساخت؟ در این تحقیق بررسی های صورت گرفته در خصوص راهکارهای موجود و انواع رویکردهای مداخله در بافت های فرسوده شهری بیان شده و با استفاده از بررسی های میدانی و تحلیل نرم افزاری، راهکارهای کاربردی در محدوده مورد مطالعه، ارائه گردیده است. نتایج نشان می دهد که توان های فراوانی برای ساماندهی نیروهای مشارکت مردمی و بخش خصوصی در محدوده ی مورد بررسی وجود دارد و مدیران شهری باید بستر لازم برای بسیج نیروهای مردمی را فراهم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
584 - مطالعه تطبیقی ساختارهای حکومتی آفریقای جنوبی و نیجریه و تاثیر آن بر توسعه سیاسی دو کشور
اردشیر سنائی ابوالقاسم وفاییدر آفریقای جنوبی ترکیب قومی و تفاوت نژادی بیشتر از هر عامل دیگری در روند یک صد ساله آن تاثیر گذار بوده است استقلال این کشور در سال 1910 د بر اساس نظام طراحی نظام آپارتای. دگرگونیها و تغییرات تحت تاثیر عامل مذکور بوده است ، و پس از پایان آپارتاید در سال جدایی نژادی بوده أکثردر آفریقای جنوبی ترکیب قومی و تفاوت نژادی بیشتر از هر عامل دیگری در روند یک صد ساله آن تاثیر گذار بوده است استقلال این کشور در سال 1910 د بر اساس نظام طراحی نظام آپارتای. دگرگونیها و تغییرات تحت تاثیر عامل مذکور بوده است ، و پس از پایان آپارتاید در سال جدایی نژادی بوده 1994 . سازماندهی سیاسی کشور بر واقعیتهای قومی ونژادی بومیان منطبق شد نیجریه هرچند در مشابهتبا آفریقای جنوبی سابقه استعماری انگلیس را در گذشته تاریخی خود دارد لیکن تفاوت کار دراینجاست آفریقای جنوبی را برای ماندن انتخاب کرده بودند و روند صنعتی شدن دوران تکامل خود را بطور طبیعی طی ،انکه استعمارگر در هرحال در نیجریه تنوع قومیتی به . کرد در حالیکه در نیجریه هدف استعمار تسلط بر منابع و بهره برداری از کشور بوده است . مسیحیت عوامل اصلی شکاف در طول سالیان پس از استقلال این کشور بوده اند اضافه تنوع مذهبی در قالب دو دین اسلام و توزیع ،مذهبی - ، کشمکشهای قومیتجزیه طلبی ،امیان در سیاست و حکومت این کشورتجربه کودتاهای مکرر و دخالت مداوم نظ وده که همواره گریبانگیراین کشور بوده ، عدم وجود طبقه متوسط تاثیرگذار و فساد سیاسی اداری از مشکلاتی بناعادلانه ثروت از سال . است 1999 نیجریه بر اساس قانون اساسی جدید خود چهار دوره انتخابات ریاست جمهوری را پشت سر گذاشته و در این سالها کودتای جدیدی صورت نگرفته ولی در مجموع در مورد نیجریه توسعه نیافتگی سیاسی مورد اتفاق صاحب نظران می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
585 - روششناسی «وجوه القرآن» ابوالفضل تفلیسی
علی نظری معصومه تراوشدر قرآن کریم بسیاری از کلمات، تحت تأثیر بافت(سیاق) و همنشینی با واژگان دیگر، از معنای وضعی، لغوی و معجمی، عدول کرده، وجوه و معانی دیگری را ارائه می دهد. تا جایی که مدلولات آنها از معنای معجمی انحراف پیدا کرده و معانی جدیدی را با خود حمل می کند. لذا مقصود از وجوه دلالت ه أکثردر قرآن کریم بسیاری از کلمات، تحت تأثیر بافت(سیاق) و همنشینی با واژگان دیگر، از معنای وضعی، لغوی و معجمی، عدول کرده، وجوه و معانی دیگری را ارائه می دهد. تا جایی که مدلولات آنها از معنای معجمی انحراف پیدا کرده و معانی جدیدی را با خود حمل می کند. لذا مقصود از وجوه دلالت ها و معانی متعددی است که برای یک کلمه در موقعیت های گوناگون و بافت های لفظی، موقعیتی، زمانی، فرهنگی، دینی و... بیان می گردد. در این راستا و برای ارائه ی فهم درست تر از کلمات و عبارات قرآن کریم، کتب و تفاسیر متعددی با عناوینی مانند وجوه القرآن و الاشباه و النظائر تالیف گردیده است. وجوه القرآن ابوالفضل حبیش بن ابراهیم تفلیسی(متوفای 558 ه.ق) از مهم ترین کتاب هایی است که در زمینه ی علم وجوه و نظایر به زبان فارسی نگارش شده است. این کتاب در حقیقت تکمیل یافته ی کتاب الاشباه و النظائر مقاتل بن سلیمان است. این تحقیق به روش تحلیل عقلانی محتوا و بر اساس داده های تاریخی به این نتایج دست یافت که تفلیسی در کتاب وجوه القرآن، معانی و وجوه واژگان قرآنی را بیشتر بر اساس موارد زیر بیان کرده است: 1- معنی لغوی و اولیه 2- معنای ثانوی (معنای استعاری و مشترک لفظی) 3 – وجوه و معانی دریافت شده با کمک بافت و سیاقی لفظی و موقعیتی چنانچه حمل سوء بر پی کردن، یوم الفتح بر روز رستاخیز، طاغوت برشیطان، با تکیه بر ویژگی های زبانی و روابط همنشینی واژگان و بافت لفظی و نیز حمل صدّ بر معنای خندیدن، اَحد بر زید بن حارثه بر اساس شأن و اسباب نزول و بافت موقعیتی از جمله ی دیگرنتایج حاصله از مطالعه ی مروری – محتوایی وجوه القرآن تفلیسی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
586 - مطالعه تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران وجنبش اجتماعی زنان درقرن نوزدهم درغرب
سیف اله سیف الهی آتنا غلامیجنبش اجتماعی زنان درکلی ترین معنای خود جنبشی فکری-اجتماعی است که هدف اصلی آن ارتقای موقعیت زنان به عنوان یک گروه اجتماعی در جامعه است. این پژوهش،مطالعه ای تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران ودرقرن نوزدهم درغرب به ویژه امریکا می باشد.جمع آور أکثرجنبش اجتماعی زنان درکلی ترین معنای خود جنبشی فکری-اجتماعی است که هدف اصلی آن ارتقای موقعیت زنان به عنوان یک گروه اجتماعی در جامعه است. این پژوهش،مطالعه ای تطبیقی بین جنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران ودرقرن نوزدهم درغرب به ویژه امریکا می باشد.جمع آوری داده ها با دوروش اسنادی ومطالعه میدانی(مصاحبه با صاحب نظران) انجام شده وپردازش داده ها با استفاده ازتحلیل محتوا وپرسشنامه معکوس صورت گرفته است. دراین پژوهش هردوجنبش موردبررسی قرارگرفته وشباهتها وتفاوتهای این دوجنبش استخراج شده است.عوامل متعددی ازقبیل بستراجتماعی-اقتصادی،بافت فرهنگی ووضعیت زندگی زنان دوجامعه تأثیرچشمگیری برروند، فرایند، ساختار، عملکرد، کارکرد،اهداف ودستاوردهای این دو جنبش داشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد جنبش اجتماعی زنان درقرن نوزدهم درغرب جنبشی شناخته شده،وسیع،منسجم ورشدیافته تر بوده ودرسطح بین المللی مطرح شده است.امروزه نیز به عنوان یک نظریه اجتماعی درسطوح آکادمیک تدریس می شود. اماجنبش اجتماعی زنان دردوره مشروطه درایران جنبشی منسجم نبوده ودرآن دوره حتی درسطح ملی گسترش نیافته است.البته این جنبش برای زنان ایران دستاوردهایی مثل حق تحصیل داشته که تاامروز ادامه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
587 - تحققپذیری طراحی شهری اکولوژیکی در بافتهای تاریخی براساس ارزشهای بومی-جهانی (موردکاوی: طراحی اکوپارک شهری در محلهی سنگلج تهران)
سمانه محسنی محمود رضاییسهم کلانشهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگیهای زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی بهویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون بر مسائل زیست محیطی، دچار م أکثرسهم کلانشهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگیهای زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی بهویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون بر مسائل زیست محیطی، دچار مهاجرتفرستی شده اند. ازهمینرو، پرسش اصلی این است که در بافتهای ارزشمند تاریخی کشورمان که در سطح میراث تاریخی-اکولوژیکی جهان مطرح بوده اند، چگونه می توان به تحقق طراحی شهری با رویکرد انرژی تجدیدپذیر نائل آمد. هدف پژوهش طراحی تحقق پذیر و کاربردی با تشویق بازگرداندن مردم به این بافتها در راستای تولید و استفاده منابع انرژی تجدیدپذیر، کاهش آلودگی و تأکید به ارزش های تاریخی است. روش پژوهش کیفی، طراحی محور با راهبرد موردکاوی شامل تکنیک هایی از آینده پژوهی مثل چشم اندازسازی، شبیه سازی سه بعدی و دلفی است. محله سنگلج در بافت تاریخی مرکزی تهران در حصار طهماسبی زیر مجموعه حصار ناصری انتخاب شده است. پس از طی مراحل سهگانهی طراحی(سنجشوضعیت، چشماندازسازی و عملیات)، با تکنیک دلفی، تحققپذیری چشمانداز و عملیات در دورهای متوالی، از طریق طراحان و پژوهشگران شهری-معماری کشوربا تخصصهای انرژی، مرمت شهری، محیطزیست، ترافیک و زمین شناسی(قنات) گلچین، سنجیده و به اجماع رسیده است. از یافته های پژوهش این است که چشم اندازسازی مشارکتی یعنی کنشگری مردم و نهادهای مرتبط، امکان تحقق طراحی یک اکوپارک شهری با رویکردهای انرژی، اکولوژیکی و تاریخی را تسهیل می بخشد و آینده ای با اقتصاد و محله چرخهای برای تهران فراهم میسازد. راهبردهایی مثل خیابان کامل، بهره گیری از انرژیهای تجدیدپذیر شامل استفاده از آب های رها، تابش خورشید و باد، بههمراه اقدامات منطبق با پیشینه غنی تاریخی محله مثل باغ ها و قنوات ایرانی بررسی و به حامیان پژوهش پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
588 - اثر بافت خاک و روش آبیاری بر بهبود عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سیبزمینی شیرین [Ipomoea batatas (L.) Lam.]
منصوره شمیلی حامد حسن زاده خانکهدانیاین ازمایش به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. کرتهای اصلی به بافت خاک (لومی و شنی)، کرتهای فرعی به روش آبیاری (نشتی و قطرهای) و کرتهای فرعی فرعی به رقم سیبزمینی شیرین (سفید و قرمز) اختصاص داده شد. درصد استقرار أکثراین ازمایش به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا درآمد. کرتهای اصلی به بافت خاک (لومی و شنی)، کرتهای فرعی به روش آبیاری (نشتی و قطرهای) و کرتهای فرعی فرعی به رقم سیبزمینی شیرین (سفید و قرمز) اختصاص داده شد. درصد استقرار قلمهها، مشخصات رویشی بوته، صفات کمی و کیفی ریشه ذخیرهای و نیز میزان بهرهوری آب مصرفی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که وزن تر شاخساره، نسبت شاخساره به ریشه، تعداد، وزن و قطر ریشه ذخیره ای، طول بوته، تعداد شاخه و برگ، درصد قندهای احیاءکننده، قند کل و شاخص بهرهوری مصرف آب به طور معنیداری تحت تأثیر بافت خاک قرار گرفتند. به جز صفت تعداد ریشه ذخیرهای، سایر صفات به طور معنیداری تحت تأثیر نوع روش آّبیاری قرار گرفتند. بیشترین بهرهوری مصرف آب (CPD) در خاک لومی با آبیاری قطرهای به ترتیب 492/5 و 569/4 کیلوگرم بر متر مکعب در دو رقم سفید و قرمز بود. براساس نتایج تجزیه علیت، عملکرد ریشه ذخیرهای به طور مستقیم تحت تأثیر وزن تر شاخساره (**726/0)، تعداد برگ (**722/0)، تعداد شاخه (**710/0)، وزن ریشه ذخیرهای (**668/0)، قطر ریشه ذخیرهای (**449/0)، طول بوته (**352/0) و طول ریشه ذخیرهای (**314/0) قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کاشت رقم قرمز در خاک لومی با آبیاری نشتی در مرحله استقرار قلمهها، آبیاری قطرهای در طول فصل رشد و آبیاری مجدد نشتی در مرحله پرشدن غده، به عنوان راهکاری در تولید بهینه غده خوراکی سیبزمینی شیرین در منطقه میناب موفقتر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
589 - تاثیر نانو ذرات اکسید آهن بر جلوگیری از کلروزآهن درپایه نارنج (Citrus aurantium) در شرایط درون شیشه ای
سعاد سعیدی موسی موسوی محمدهادی غفاریان مقرب.کمبود آهن که بیشتر به صورت کلروز در برگ های جوان بروز مینماید، به عنوان یکی از نارسایی های مهم تغذیهای در درختان مرکبات مطرح است و به شدت عملکرد و کیفیت محصول آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. گزینش ترکیبات آهندار مناسب یکی از راهکارهای مهم برای جلوگیری از این مسئله تغ أکثر.کمبود آهن که بیشتر به صورت کلروز در برگ های جوان بروز مینماید، به عنوان یکی از نارسایی های مهم تغذیهای در درختان مرکبات مطرح است و به شدت عملکرد و کیفیت محصول آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. گزینش ترکیبات آهندار مناسب یکی از راهکارهای مهم برای جلوگیری از این مسئله تغذیهای به شمار میرود. به همین منظور آزمایشی برای بررسی تاثیر نوع ترکیب آهن شامل FeEDTA، FeEDDHA و دو نوع نانو ذرات اکسید آهن بدون پوشش و با پوشش پلی اتیلن گلیکول در محیط کشت موراشیگی و اسکوگ ((MS بدون آهن برای جلوگیری از کمسبزینگی پایه نارنج (Citrus aurantium) در قالب طرح کاملا تصادفی در5 تکرار اجرا گردید. بذر پایه نارنج روی محیط کشت MS حاوی ترکیب آهن مختلف کشت گردید. در پایان آزمایش (2 ماه) صفات رویشی (طول شاخساره و ریشه، تعداد و سطح برگ)، وزن تر و خشک (گیاهچه، ریشه و شاخساره)، میزان ‍کلروفیل، میزان آهن در برگ و درصد کلروز برگ ملاک تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محیط کشت MS حاوی نانو ذرات بدون پوشش دارای بیشترین اثر معنی دار در سطح آماری یک درصد بر افزایش میزان جذب آهن و کاهش میزان کلروز گیاهچههای نارنج رشد یافته در آن بودند. همچنین محیط کشت MS با نانو ذرات آهن دارای بیشترین اثر بر افزایش میزان صفات رویشی، وزن تر و خشک و میزان کلروفیل نسبت به شاهد (MS بدون کلات آهن( داشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
590 - اثر اسیدآبسزیک بر جوانهزنی دانه، کشت کالوس و رویان زایی بدنی ژنوتیپهای کلزا (Brassica napus L.) تحت تنش شوری
علی اشرف مهرابی منصور امیدی بدرالدین طباطبایی زینب صفریشوری از عوامل اصلی محدود کنندهی رشد و کاهش عملکرد گیاهان زراعی میباشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات اسیدآبسزیک بر جوانهزنی دانه، رشد دانهرستها و همچنین کشت زیرلپه سه ژنوتیپ کلزا در سطوح مختلف شوری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادف أکثرشوری از عوامل اصلی محدود کنندهی رشد و کاهش عملکرد گیاهان زراعی میباشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات اسیدآبسزیک بر جوانهزنی دانه، رشد دانهرستها و همچنین کشت زیرلپه سه ژنوتیپ کلزا در سطوح مختلف شوری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. ژنوتیپهای مختلف در سه سطح، شوری در چهار سطح و اسید آبسزیک در سه سطح فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش بودند. همچنین در آزمایشی جداگانه جداکشتهای محور زیرلپه، در محیط کشت MS به همراه دو میلیگرم در لیتر 6-بنزیلآمینوپورین و یک میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید در تیمارهای شوری و اسید آبسزیک ذکر شده در آزمایش جوانهزنی کشت شد. در بررسی جداگانه دو فاکتور، مشاهده شد که هر دو عامل نقش بازدارندهای در جوانهزنی دانه، رشد دانهرستها، پینهزایی و رشد پینه در تمامی ژنوتیپها داشتند. برهمکنش معنیدار دو فاکتور، بیانگر این است که در سطوح مختلف اسیدآبسزیک پاسخ ژنوتیپها به شوری متفاوت است. اکثر صفات جوانهزنی ارزیابی شده در سطوح مختلف اسیدآبسزیک و تحت تنش شوری دارای اختلاف معنیدار در سطح یک درصد بودند. به نحوی که دانهها در سطح 10 میکرومول اسیدآبسزیک نسبت به 5 میکرومول، دارای وضعیت جوانهزنی بهتری در محیطهای حاوی شوری بودند. مشاهده تغییرات پینهزایی و رشد پینه در اثر شوری در سطوح اسیدآبسزیک حاکی از پینهزایی و رشد بهتر پینه در 5 میکرومول اسیدآبسزیک در سطوح پایین شوری (60 و120 میلیمول) در مقایسه با همین مقادیر شوری در واحدهای آزمایشی بدون اسیدآبسزیک بود (در سطح یک درصد). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
591 - جوانه زنی و سبز شدن لوبیا سبز و ذرت در خاک هایی با عمق و ویژگی های فیزیکی متفاوت
بهنام بهتری عادل دباغ محمدی نسب کاظم قاسمی گلعذانی محمدرضا شکیباآزمایشات مزرعهای برای مطالعه ویژگیهای جوانهزنی و سبز شدن لوبیا سبز (Phaseolus vulgaris Var. Sunray) و ذرت (Zea mays L. Var. Amyla) با چهار عمق کشت و در سه نوع خاک با ویژگیهای فیزیکی متفاوت انجام گردید. هدف از انجام این آزمایش مطالعه اثرات فیزیکی خاک بر اکولوژی بذر و أکثرآزمایشات مزرعهای برای مطالعه ویژگیهای جوانهزنی و سبز شدن لوبیا سبز (Phaseolus vulgaris Var. Sunray) و ذرت (Zea mays L. Var. Amyla) با چهار عمق کشت و در سه نوع خاک با ویژگیهای فیزیکی متفاوت انجام گردید. هدف از انجام این آزمایش مطالعه اثرات فیزیکی خاک بر اکولوژی بذر و پویایی سبز شدن بود. آزمایشهای مزرعهایی در سه منطقه اهر، تبریز و اردبیل به ترتیب در سالهای 1389، 1393 و 1394 انجام گرفت. نتایج نشان داد که بازدارندگی جوانهزنی در نتیجه عمق کشت نسبت مستقیم با مقدار رس و نسبت معکوس با مقدار شن خاک داشت. مقدار عمق بازدارنده 50 درصد سبز شدن (Di50%) در خاک رسی برای هر دو گونه لوبیا سبز و ذرت مشابه و برابر 3/5 سانتیمتر بود. در صورتی که برای خاک سیلتی به ترتیب برای لوبیا سبز و ذرت 4/5 و 7/2 سانتیمتر بود. معنیداری رگرسیون خطی بین مقدار رس خاک و Di50% نشان داد که این بخش از خاک دارای اثر مخالف با مطلوبیت یا بازدارندگی برای میانه عمق کشت بذر دارد، بنابراین با افزایش مقدار رس خاک، مقدار بازدارندگی افزایش یافت. دادهها نشان داد که میزان اکسیژن خاک موجود در محیط اطراف بذر نمیتواند عامل مهمی برای اختلاف جوانهزنی باشد و اثر آن معنیدار نبود. با افزایش میانگین هندسی قطر ذرات خاک مقدار بازدارندگی نیز کاهش یافت. نتایج نشان داد که ویژگیهای فیزیکی خاک دارای اثرات زیادی روی اکولوژی بذرهای مدفون شده در خاک و نتیجتاً جوانهزنی و سبز شدن گیاهچهها دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
592 - سنجش تناسب اراضی کشت سویا با تکیهبر شاخصهای فیزیوگرافی (موردمطالعه: استان گلستان)
افروغ سادات بنی عقیل علی راحمی کاریزکی عباس بیابانی حسن فرامرزیاستفاده نامناسب از اراضی و رشد بیرویه شهرها و کاهش سطح زیر کشت، استفاده بهینه از اراضی را موردتوجه قرار داده است و استفاده درست از اراضی، نیازمند بررسی مناسب منابع بومشناختی کشاورزی میباشد. این پژوهش بهمنظور ارزیابی اراضی کشاورزی استان گلستان برای کشت سویا، با استفا أکثراستفاده نامناسب از اراضی و رشد بیرویه شهرها و کاهش سطح زیر کشت، استفاده بهینه از اراضی را موردتوجه قرار داده است و استفاده درست از اراضی، نیازمند بررسی مناسب منابع بومشناختی کشاورزی میباشد. این پژوهش بهمنظور ارزیابی اراضی کشاورزی استان گلستان برای کشت سویا، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش خطی وزنی (WLC) انجام شد. بدین منظور ابتدا نیازهای زراعی و متغیرهای محیطی تعیین، درجهبندی و مطابق با آنها نقشههای موردنیاز تهیه گردید. متغیرهای محیطی موردمطالعه شامل: شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و بافت خاک میباشد. در این پژوهش. برای استانداردسازی دادهها از روش فازی و برای وزندهی به معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفادهشده است. درنهایت با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی (WLC) در محیط نرمافزار IDRISI، نقشهی پتانسیل کشت سویا تهیه گردید. نتایج نشان داد که در وزندهی معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی در سویا بافت خاک با 5228/0 بیشترین و ارتفاع با 0765/0 کمترین ضریبها را کسب کردند. سپس پهنهبندی اراضی در چهار طبقه بسیار مستعد، مستعد، نیمه مستعد و غیر مستعد انجام شد. نتایج حاصل از روش ترکیبی خطی وزنی اراضی ازلحاظ فیزیوگرافی نشان داد که 08/11 و 60/37 درصد از اراضی جهت تولید سویا در پهنههای بسیار مستعد و مستعد قرار دارند و عامل محدودکننده کشت این گیاه در استان را میتوان بافت خاک ذکر نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
593 - تاثیر اسیدهیومیک و کود حاوی کلسیم و بور (کلبرون) بر ویژگیهای رویشی و زایشی توتفرنگی در کشت بدون خاک
مهدی حسینی فرهی رضا امیری فهلیانی فریما یوسفیبه منظور بررسی تاثیر اسیدهیومیک و کلبرون بر ویژگیهای رویشی و زایشی توت فرنگی رقم آروماس، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در یک گلخانه هیدروپونیک با محیط کشت کوکوپیت و پرلایت به نسبت (1:1) انجام گرفت. فاکتور اول کلبرون در غلظتهای 0، 5/1، 3 و 5/4 گرم أکثربه منظور بررسی تاثیر اسیدهیومیک و کلبرون بر ویژگیهای رویشی و زایشی توت فرنگی رقم آروماس، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در یک گلخانه هیدروپونیک با محیط کشت کوکوپیت و پرلایت به نسبت (1:1) انجام گرفت. فاکتور اول کلبرون در غلظتهای 0، 5/1، 3 و 5/4 گرم در لیتر و فاکتور دوم اسیدهیومیک در غلظتهای صفر، 5/1، 3 و 5/4 گرم در لیتر از منبع گرین هام(13% اسیدهیومیک) بود. بر اساس نتایج، کاربرد کلبرون و اسیدهیومیک بر عملکرد، تعداد میوه در بوته، نسبت طول به قطر میوه، شاخص سبزینگی، مواد جامد محلول و سفتی بافت میوه موثر بود. بیشترین تعداد میوه در بوته، عملکرد، شاخص سبزینگی و سفتی بافت میوه در گیاهان تیمار شده با کلبرون 5/4 و اسیدهیومیک 3 گرم در لیتر مشاهده گردید. محلول پاشی کلبرون و اسیدهیومیک تاثیر معنیداری بر شدت فتوسنتز نشان نداد. به طور کلی کاربرد کلبرون و اسیدهیومیک برای افزایش ویژگیهای کمی و کیفی توت فرنگی رقم اروماس در کشت بدون خاک توصیه میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
594 - تجمع زیستی فلزات سنگینNi و Cd در بافت اسکلتی مرجان خانواده Poritidae و رسوبات پیرامونی آن در جنوب جزیره قشم– خلیج فارس
زهرا درویش نیا علیرضا ریاحی بختیاری احسان کامرانی میر مسعود سجادیتحقیق حاضر به منظور بررسی غلظت فلزات نیکل و کادمیوم در بافت اسکلتی مرجان خانواده Poritidae و رسوبات پیرامون آنها در ایستگاه های پارک زیتون، جزایر ناز و منطقه شیب دراز جنوب جزیره قشم انجام شد. آنالیز فلزات در نمونه های مرجانی و رسوبات هضم شده با استفاده از دستگاه جذب اتم أکثرتحقیق حاضر به منظور بررسی غلظت فلزات نیکل و کادمیوم در بافت اسکلتی مرجان خانواده Poritidae و رسوبات پیرامون آنها در ایستگاه های پارک زیتون، جزایر ناز و منطقه شیب دراز جنوب جزیره قشم انجام شد. آنالیز فلزات در نمونه های مرجانی و رسوبات هضم شده با استفاده از دستگاه جذب اتمی کوره ای گرافیتیSHIMADZU, AA 670 جهت سنجش کادمیوم و دستگاه جذب اتمی شعله SHIMADZU, AA 670 جهت سنجش نیکل انجام گرفت. غلظت عنصر نیکل در بافت اسکلتی مرجان خانواده Poritidae در ایستگاه شیب دراز 95/29 در جزایر ناز 94/27 و پارک زیتون 16/26 و در رسوبات پیرامونی مرجان، غلظت عنصر نیکل در ایستگاه پارک زیتون 91/27 در ایستگاه جزایر ناز 70/25 و ایستگاه منطقه شیب دراز 50/25 میکرو گرم بر گرم وزن محاسبه شد. نتایج حاصل نشان داد که از لحاظ غلظت عنصر نیکل دربافت اسکلتی مرجان خانواده Poritidae بین ایستگاه های پارک زیتون، جزایر ناز و منطقه شیب دراز اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (001/0p<). ولی از نظر غلظت عنصر کادمیوم اختلاف معنی دار مشاهده نشد(99/0P=). از لحاظ غلظت عناصر نیکل و کادمیوم در رسوبات پیرامونی مرجان اختلاف معنی دار وجود داشت (به ترتیب 05/0p < و 001/0p <). پایش آلودگی توسط فلزات سنگین در دراز مدت در مدیریت مناطق ساحلی بسیار حائز اهمیت می باشد؛ لذا با توجه به اهمیت بسزای اکوسیستم مرجانی جنوب جزیره قشم و نتایج حاصل شده از این تحقیق مرجان ها می توانند به عنوان موجودات پایشگر زیستی توصیه شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
595 - مقایسه تجمع فلز سنگین کادمیم در بافت عضله و کبد سیاه ماهی Capoeta capoeta در رودخانه تجن استان مازندران
غلام رضا بناگر حسین رحمانی سمانه گل محمدی داریوش مقدستحقیق حاضر، به منظور اندازه گیری و مقایسه فلز سنگین کادمیم در بافت کبد و عضله گونه سیاه ماهی(Capoeta capoeta) در بهار 1389 در رودخانه تجن استان مازندران انجام شد. نمونه های ماهی به کمک دستگاه الکتروشوکر از 4 ایستگاه مختلف صید شد. جهت استخراج فلز از بافت کبد و عضله ماهیا أکثرتحقیق حاضر، به منظور اندازه گیری و مقایسه فلز سنگین کادمیم در بافت کبد و عضله گونه سیاه ماهی(Capoeta capoeta) در بهار 1389 در رودخانه تجن استان مازندران انجام شد. نمونه های ماهی به کمک دستگاه الکتروشوکر از 4 ایستگاه مختلف صید شد. جهت استخراج فلز از بافت کبد و عضله ماهیان از روش هضم شیمیایی با استفاده از دستگاه ماکروویو و دستگاه جذب اتمی استفاده شد بررسی واریانس ها بر اساس تست لون در مورد بافت عضله سیاه ماهی نشان داد که فلز کادمیم دارای واریانس های یکنواخت می باشد (ANOVA ,p>0.05) بررسی واریانس ها بر اساس تست لون در مورد بافت کبد سیاه ماهی نشان داد که فلز کادمیم دارای واریانس های غیر یکنواخت می باشد (ANOVA ,p≤0.05). بررسی نتایج بدست آمده توسط جذب اتمی عناصر نشان داد که تجمع فلز سنگین در گونه مورد بررسی در بافت کبد بیشتر از بافت عضله است (ANOVA ,p≤0.05). مقایسه نتایج بدست آمده با استاندارد جهانی نظیر سازمان بهداشت جهانی، نشان داد که غلظت عنصر کادمیم در بافت کبد و عنصر کادمیم در عضله گونه ماهی مورد بررسی بالاتر از حد استاندارد می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
596 - بررسی میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت نرم توتیای Echinometra mathaei سواحل صخرهای جزیره قشم
الهه علی عسگریتحقیق حاضر به منظور اندازه گیری میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت نرم توتیا غالب سواحل صخرهای جزیره قشم در زمستان 1389 انجام گردید. توتیای غالب جزیره قشمEchinometra mathaei گزارش گردید. اهداف مورد نظر مقایسه میزان غلظت این فلزات در بافت نرم توتیا و مقایسه آن أکثرتحقیق حاضر به منظور اندازه گیری میزان تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت نرم توتیا غالب سواحل صخرهای جزیره قشم در زمستان 1389 انجام گردید. توتیای غالب جزیره قشمEchinometra mathaei گزارش گردید. اهداف مورد نظر مقایسه میزان غلظت این فلزات در بافت نرم توتیا و مقایسه آن با میزان غلظت فلزات سرب و کادمیوم در جلبک مورد تغذیه توتیا بوده است. سنجش میزان فلزات سنگین به روش جذب اتمی به کمک دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت گرفت. این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت سرب و کادمیوم در بافت نرم به ترتیب 5/4±4/21 و 7/1±6/8 میلیگرم بر گرم در نمونه وزن خشک بود. نتایج حاصله نشان دهنده آن بود که در ایستگاههای مورد مطالعه اختلاف معنیداری بین میزان آلایندههای مورد نظر در بافت نرم نبودهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
597 - بررسی آسیب شناسی بافتی درمسمومیت تجربی با دیازینون در بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss)
مسعود سعیدی فر حبیب وهاب زاده رودسری عباسعلی زمینی الهام میررسولی رضوان اله کاظمیاین مطالعه به منظور بررسی سمیت آفت کش دیازینون به عنوان یک آلاینده اکوسیستم های آبی برروی تغییرات آسیب شناسی بافت کبد و آبشش بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان در سال 1388در مرکز علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان(دانشگاه آزاد اسلامی، بندر چمخاله)انجام گردید. در این آزمای أکثراین مطالعه به منظور بررسی سمیت آفت کش دیازینون به عنوان یک آلاینده اکوسیستم های آبی برروی تغییرات آسیب شناسی بافت کبد و آبشش بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان در سال 1388در مرکز علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان(دانشگاه آزاد اسلامی، بندر چمخاله)انجام گردید. در این آزمایش تعداد 120 قطعه بچه ماهی قزل آلا با میانگین وزنی 3 تا 5 گرم وجود داشت براساس روش O.E.C.D به مدت 20 روز در معرض غلظت های 25 و 50 و 75 درصد از LC50 دیازینون( که برابر 65/1 میلی گرم بر لیتر است) به صورت ساکن قرار گرفتند. نمونه بافتهای کبد و آبشش در هر تیمار ،در محلول بوئن تثبیت و مقاطع نمونه بافتها با ضخامت 7 میکرون برش یافته و با استفاده از روش هماتوکسیلین ـ آئوزین رنگآمیزی و توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. تاثیرات آسیب شناسی بافتی دیازینون بر روی بافت کبد پرخونی، رکود صفراوی، نکروزی شدن سلول، دژنرسانس چربی وآتروفی سلولی را در تیمارها نشان داد. همچنین پرخونی، هیپرپلازی آبششی و بهم چسبندگی لاملاهای ثانویه و چماقی شدن لاملا از مهم ترین تغییرات مشاهده شده در ماهیان تحت تیمار سم دیازینون بود. این تغییرات آسیب شناسی بافتی با افزایش غلظت سم بطور معنی داری افزایش یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
598 - تعیین میزان Lc50 سرب و روی در بچه ماهیان ازون برون(Acipenser stellatus) و اثرات هیستوپاتولوژیک آنها بر روی بافت های کبد و آبشش
نرجس عابدینی لاکسار عباسعلی زمینی حبیب وهاب زاده رودسری ذبیح الله پژندروی و سرب از مهمترین آلاینده های اصلی در آب رودخانه های منتهی به دریای خزر می باشند. هدف از انجام این تحقیق تعیین Lc50فلزات سرب و روی در بچه ماهیان ازون برون (Acipenser stellatus)1تا3 گرمی و بررسی ضایعات هیستوپاتولوژیک کبد و آبشش این گونه ماهی اقتصادی دریای خزر در مواجه أکثرروی و سرب از مهمترین آلاینده های اصلی در آب رودخانه های منتهی به دریای خزر می باشند. هدف از انجام این تحقیق تعیین Lc50فلزات سرب و روی در بچه ماهیان ازون برون (Acipenser stellatus)1تا3 گرمی و بررسی ضایعات هیستوپاتولوژیک کبد و آبشش این گونه ماهی اقتصادی دریای خزر در مواجهه با غلظت های کمتر از حد کشندگی ((25%-50%-75% Lc50)) فلزات سنگین روی و سرب است. برای این منظور ابتدا Lc50 این دو فلز در طی 96 ساعت بر اساس استاندارد متد (O.E.C.D ,1989) و به روش ساکن Static برای این ماهی بدست آمد. در طول آزمایشات تمام فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب مانند pH، دما، سختی، اکسیژن محلول و... اندازگیری شد در مرحله بعدی غلظت های25-50و 75 درصد Lc50 برای این دو فلز مشخص گردید و در هر تیمار با سه تکرار ماهیان در معرض این غلظت ها قرار داده شدند. یک گروه شاهد در نظر گرفته شد بعد از یک هفته از تیمارها بصورت تصادفی ماهی برداشت کرده و بافت های مورد نظر (کبد و آبشش) آنها را جدا کرده و به روش پارافینه کردن بافت ها را عمل آوری و با استفاده از میکروسکوپ مجهز به دوربین از بافت های بدست آمده عکسبرداری شده و سپس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در گروه شاهد بافت های کبد و آبشش سالم بودند در بافت کبد و آبشش ماهیان تیمارهای (25%)، (50%)و (75%) غلظت کشنده عوارض هیستوپاتولوژیک مختلف مانند نکروز سلولی، خونریزی، هیپرپلازی و... دیده شد و این عوارض از تیمار25% به بالا افزایش یافت، بطور کلی کبد این ماهیان سالم تر و عوارض بیشتر در آبشش این ماهیان دیده شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
599 - مطالعه ارزش غذایی و ترکیب اسیدهای چرب بافت عضله ماهی حلوا سیاه Parastromateus niger در سواحل بوشهر
اسمعیل پقه محمد اسلامیماهی حلوا سیاه از گونههای دارای ارزش تجاری بالا در خلیج فارس و دریای عمان میباشد. هدف از این تحقیق بررسی ارزش غذایی و ترکیب اسیدهای چرب در عضله این ماهی بود. 12 قطعه ماهی حلوا سیاه با میانگین وزن 754 گرم تهیه شده از صیدگاههای بندر بوشهر مورد بررسی قرار گرفت. برای اند أکثرماهی حلوا سیاه از گونههای دارای ارزش تجاری بالا در خلیج فارس و دریای عمان میباشد. هدف از این تحقیق بررسی ارزش غذایی و ترکیب اسیدهای چرب در عضله این ماهی بود. 12 قطعه ماهی حلوا سیاه با میانگین وزن 754 گرم تهیه شده از صیدگاههای بندر بوشهر مورد بررسی قرار گرفت. برای اندازهگیری پروتئین خام، چربی خام، خاکستر و رطوبت از روشهای استاندارد AOAC (1990) و برای آنالیز اسیدهای چرب از روش Murph (1993) استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین میزان پروتئین خام در گوشت این ماهی 38/21 درصد بود. میانگین میزان چربی خام در گوشت این ماهی 25/0 درصد بود. میانگین مقادیر خاکستر و رطوبت در گوشت این ماهی به ترتیب 62/1 و 06/72 درصد بود. 29 اسید چرب در عضله این ماهی شناسایی گردید که مقادیر اسیدهای چرب اشباع، تک غیر اشباع و چند غیر اشباع به ترتیب 19/35، 73/16 و 24/41 درصد از کل اسیدهای چرب بود. فراوانترین اسیدهای چرب اشباع، تک غیر اشباع و چند غیر اشباع به ترتیب اسید پالمیتیک با 14/20 درصد، اسید اولئیک با 91/11 درصد و دوکوزا هگزانوییک اسید با 37/23 درصد بودند. نسبت امگا سه به امگا شش 9/12 و نسبت اسیدهای چرب چند غیر اشباع به اشباع 20/1 بود. نتایج نشان داد که این ماهی یک منبع عالی پروتئین اما جزء ماهیان کم چرب میباشد و حاوی مقادیر بالایی امگا سه و اسیدهای چرب چند غیر اشباع است بنابراین میتواند به عنوان یک غذای دریایی سالم در سبد غذایی خانوادهها قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
600 - بررسی اثرات کرم خاکی و کمپوست بر خصوصیات خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریم گلی
علی افتخاریبه منظور بررسی اثرات کمپوست و کرم خاکی (Essina Foetida) بر خصوصیات خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریم گلی (Salvia officinalis) آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عاملی شخصی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت گلدانی در سال 1393 در شهرستان چالوس به اجرا درآمده ت أکثربه منظور بررسی اثرات کمپوست و کرم خاکی (Essina Foetida) بر خصوصیات خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریم گلی (Salvia officinalis) آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عاملی شخصی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت گلدانی در سال 1393 در شهرستان چالوس به اجرا درآمده تیمارها شامل 1-کرم خاکی با سطوح کاربرد (صفر، 10 و 20 نخ) 2-کمپوست با سطوح مصرف (صفر و 30 گرم در هر گلدان) و 3- نوع بافت خاکی (شنی و رسی) بوده است. صفات مورد ارزیابی شامل وزن خشک گیاه، مقدار اسانس، ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد ماده آلی، پی اچ، هدایت الکتریکی و درصد نیتروژن خاک بوده است. بیشترین وزن خشک و مقدار اسانس گیاه و بالاترین درصد نیتروژپن خاک (047/0)، درصد ماده آلی (53/1) و ظرفیت تبادل کاتیونی (66/23) در تیمار کاربرد کرم خاکی (20 نخ) در مصرف کمپوست (30 گرم) حاصل شد. و هدایت الکتریکی خاک با کاربرد کرم خاکی افزایش نشان داد. افزایش وزن خشک و مقدار اسانس گیاه تحت تأثیر تیمار کاربرد کرم خاکی و مصرف کمپوست ناشی از اثر این تیمارها در افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد ماده آلی و درصد نیتروژن خاک میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
601 - بررسی تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی در بعضی از ژنوتیپ های گیاه دارویی صبر زرد در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی
منصور سلجوقیان پور سید مهدی جوادزاده احمد ابراهیمیبه منظور بررسی و مطالعه دقیق ژرم پلاسم این صبرزرد و به منظور تمایز و تعیین روابط بین ژنوتیپ ها، تعداد 33 جمعیت مختلف گیاه آلوئه که 31 جمعیت بومی و 2 جمعیت تجاری بودند جمع آوری شده و پس از شستشو و استریل، ریزنمونه های انتهایی بالای ساقه را جدا نموده و درون محیط کشت MS ج أکثربه منظور بررسی و مطالعه دقیق ژرم پلاسم این صبرزرد و به منظور تمایز و تعیین روابط بین ژنوتیپ ها، تعداد 33 جمعیت مختلف گیاه آلوئه که 31 جمعیت بومی و 2 جمعیت تجاری بودند جمع آوری شده و پس از شستشو و استریل، ریزنمونه های انتهایی بالای ساقه را جدا نموده و درون محیط کشت MS جامد به اضافه 5/0 میلی گرم در لیتر NAA و 5/0 میلی گرم در لیتر BA کشت شدند. پس از سه تا پنج واکشت به همان محیط کشت گیاهچه های حاصل را تکثیر و سپس در گلخانه کشت شدند طرح آزمایشی مورد استفاده طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار بود. بعد از گذشت شش ماه 18 صفت مختلف مورفولوژیکی اندازه گیری و تجزیه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1٪ بین ژنوتیپ ها وجود داشت. آزمون مقایسات میانگین ها بر اساس آزمون چند دامنه ای دانکن بر روی ژنوتیپ ها برای صفات مختلف مورفولوژیکی انجام شد که بیشترین مقدار برای اکثر صفات مورد مطالعه مربوط به ژنوتیپ 29 بود که این امر حاکی از پتانسیل بالای این ژنوتیپ برای انجام مطالعات بیشتر و تکمیلی است. همچنین نتایج مقایسات اورتوگونال بین ژنوتیپ های وحشی یا بومی در یک گروه و ژنوتیپ های شاهد در گروهی دیگر نشان داد که بین این ژنوتیپ ها برای اکثر صفات مورفولوژیکی مورد مطالعه، اختلاف معنی داری وجود نداشت. همچنین بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های مورد ارزیابی به سه گروه دسته بندی شدند. مهمترین مشخصه این گروهبندی قرار گرفتن ژنوتیپ های شاهد به همراه چند ژنوتیپ بومی مانند ژنوتیپ شماره 29 در یک گروه بود بنابراین قرار گرفتن این ژنوتیپ به همراه چند ژنوتیپ بومی دیگر در کنار ژنوتیپ های شاهد در یک گروه نشان دهنده پتانسیل بالای این ژنوتیپ ها می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
602 - بررسی اثرات کرم خاکی و کمپوست بر خصوصیات خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریم گلی
علی افتخاریبه منظور بررسی اثرات کمپوست و کرم خاکی (Essina Foetida) بر مؤلفههای خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis) آزمایشی بهصورت فاکتوریل سه عاملی شخصی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بهصورت گلدانی در سال 1393 در شهرستان چالوس به اجرا درآمده أکثربه منظور بررسی اثرات کمپوست و کرم خاکی (Essina Foetida) بر مؤلفههای خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis) آزمایشی بهصورت فاکتوریل سه عاملی شخصی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بهصورت گلدانی در سال 1393 در شهرستان چالوس به اجرا درآمده تیمارها شامل 1- کرم خاکی با سطوح کاربرد (صفر، 10 و 20 نخ) 2- کمپوست با سطوح مصرف (صفر و 30 گرم در هر گلدان) و 3- نوع بافت خاکی (شنی و رسی) بود. صفات مورد ارزیابی شامل وزن خشک گیاه، مقدار اسانس، ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد ماده آلی، پیاچ، هدایت الکتریکی و درصد نیتروژن خاک بود. بیشترین وزن خشک و مقدار اسانس گیاه و بالاترین درصد نیتروژن خاک (047/0)، درصد ماده آلی (53/1) و ظرفیت تبادل کاتیونی (66/23) در تیمار کاربرد کرم خاکی (20 نخ) در مصرف کمپوست (30 گرم) حاصل شد و هدایت الکتریکی خاک با کاربرد کرمخاکی افزایش نشان داد. افزایش وزن خشک و مقدار اسانس گیاه تحت تأثیر تیمار کاربرد کرم خاکی و مصرف کمپوست موجب افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی، درصد ماده آلی و درصد نیتروژن خاک شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
603 - سنتز و ارزیابی سمیت سلولی نانوالیاف شیشهی زیستی تهیه شده به روش الکتروریسی جهت ساخت داربست مهندسی بافت
محممد رفیعی نیا ایمان یزدانی چم زینی بهروز موحدی حسین صالحیهر ساله هزاران مرگ در حالی رخ می دهد که بیماران در انتظار برای گرفتن عضو پیوندی جدید هستند. مهندسی بافت می تواند به حل تعداد زیادی از این مشکلات کمک کند و این کار با کاشت سلول های یک بافت خاص در ساختاری سه بعدی به نام داربست، به منظور بازگشت عملکرد طبیعی اندام مورد نظر أکثرهر ساله هزاران مرگ در حالی رخ می دهد که بیماران در انتظار برای گرفتن عضو پیوندی جدید هستند. مهندسی بافت می تواند به حل تعداد زیادی از این مشکلات کمک کند و این کار با کاشت سلول های یک بافت خاص در ساختاری سه بعدی به نام داربست، به منظور بازگشت عملکرد طبیعی اندام مورد نظر صورت می گیرد. در این مطالعه شیشه های زیستی از تترا اتیل ارتوسیلیکات، تری اتیل فسفات و کلسیم نیترات 4 آبه به روش سل ژل سنتز و سپس از پلیمر پلی وینیل الکل به عنوان تسهیل کننده فرآیند الکتروریسی و در مرحله آخر از ستریل آمونیوم برماید به عنوان سورفکتانت در تولید نانو الیاف استفاده شد. نمونه تولید شده در دمای 600 درجه سانتیگراد کلسینه شد و با تهیه محلول شبیه سازی شده بدن (SBF)، زیست فعالی آن مورد بررسی قرار گرفت. با تغییر پارامترهای مؤثر بر روی الکتروریسی مانند ولتاژ دستگاه، میزان تغذیه محلول، قطر سوزن، فاصله نوک سوزن و جمع کننده و بررسی تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی، الیافی با قطر ۳٠٠ نانومتر تا یک میکرومتر تولید گردید. آنالیز تصاویر میکروسکوپ نیروی اتمی وجود منافذی در حدود 2 نانومتر را در سطح رشته ها نشان داد. به منظور ارزیابی زیست فعالی، غوطه وری نمونه ها درمحلول شبیه سازی بدن به مدت 2 هفته انجام شد. آزمون های طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز وپراش اشعه ایکس، بیانگر تشکیل هیدروکسی آپاتیت بر روی داربست می باشد. پتانسیل زتای ترکیب شیشه زیست فعال برابر 1/10- میلی ولت است. بر اساس بررسی رشد و تکثیر سلولی با روش MTT، هیچ نوع سمیتی در سلولهای MG63 مشاهده نشد. بنابراین می توان از نانو رشته های شیشه زیست فعال به دلیل توانایی در اتصال به سلولهای استخوانی و تشکیل هیدروکسی آپاتیت بر روی سطحشان به عنوان داربست مهندسی بافت استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
604 - ساخت و مشخصهیابی غشای پلیکاپرولاکتونفومارات- ژلاتین الکتروریسی شده برای کاربرد بازسازی هدایت شدهی بافت پریودنتال
تهمینه احمدی احمد منشی وجیه السادات مرتضوی محمد حسین فتحی بتول هاشمی بنیغشاهای مسدود کننده به منظور بازسازی بافت هدایت شده پریودنتال در دندان پزشکی، استفاده می شوند. هدف از این پژوهش، ساخت و مشخصه یابی غشای پلی کاپرولاکتون فومارات- ژلاتین به روش الکتروریسی برای کاربرد بازسازی بافت پریودنتال بود. ابتدا پلی کاپرولاکتون دی ال و پلی کاپرولاکتون أکثرغشاهای مسدود کننده به منظور بازسازی بافت هدایت شده پریودنتال در دندان پزشکی، استفاده می شوند. هدف از این پژوهش، ساخت و مشخصه یابی غشای پلی کاپرولاکتون فومارات- ژلاتین به روش الکتروریسی برای کاربرد بازسازی بافت پریودنتال بود. ابتدا پلی کاپرولاکتون دی ال و پلی کاپرولاکتون فومارات ساخته شد و به وسیله ی آزمایشات طیف سنجی تشدید مغناطیسی هسته(HNMR)، طیف سنجی فروسرخ فوریه(FTIR) و کروماتوگرافی ژل تراوایی(GPC) مشخصه یابی شد. غشای پلی کاپرولاکتون فومارات- ژلاتین به روش الکتروریسی با موفقیت ساخته شد. در واقع، مخلوط کردن این پلیمر با ژلاتین امکان الکتروریسی و تهیه غشاء از این ماده را به روش الکتروریسی فراهم نمود. محلول ژلاتین در استیک اسید هدایت الکتریکی و ویسکوزیته ی بیش تری نسبت به محلول پلی کاپرولاکتون فومارات در استیک اسید دارد، که به پلی کاپرولاکتون فومارات توانایی الکتروریسی شدن می دهد. محلول 30 درصد وزنی پلی کاپرولاکتون فومارات در استیک اسید دارای هدایت الکتریکی 146 میکروزیمنس بر سانتیمتر در 23 درجه سانتیگراد و ویسکوزیته ی 26/55 میلی پاسکال در ثانیه در نرخ برش 48/692 ثانیه به توان منفی یک است. این اعداد برای محلول 30 درصد وزنی ژلاتین در استیک اسید به ترتیب عبارت از1015 میکروزیمنس بر سانتیمتر در 23 درجه سانتیگراد برای هدایت الکتریکی و ویسکوزیته ی 51/265 میلی پاسکال در ثانیه در نرخ برش 48/692 ثانیه به توان منفی یک می باشند. مشاهدات میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) وهمچنین FTIR ساخت این غشا را اثبات کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
605 - تاثیر پارامتر های ترمومکانیکی بر رفتار بافت آلیاژ منیزیم AZ63
غلامرضا ابراهیمی مهدی کاویانیبه منظور بررسی تاثیر پارامتر های ترمومکانیکی بر رفتار بافت آلیاژ منیزیم AZ63، آزمون فشار گرم بر روی نمونه های اکسترود شده آلیاژ منیزیم AZ63 انجام شد. ابتدا نمونه ها در دو جهت اکسترود و جهت نرمال ماشین کاری شدند. سپس آزمون فشار گرم در دمای °C 250 و نرخ کرنش های s-1 0 أکثربه منظور بررسی تاثیر پارامتر های ترمومکانیکی بر رفتار بافت آلیاژ منیزیم AZ63، آزمون فشار گرم بر روی نمونه های اکسترود شده آلیاژ منیزیم AZ63 انجام شد. ابتدا نمونه ها در دو جهت اکسترود و جهت نرمال ماشین کاری شدند. سپس آزمون فشار گرم در دمای °C 250 و نرخ کرنش های s-1 01/0 و s-1 1 و کرنش های مختلف انجام شد. بررسی های ریزساختاری و تغییرات بافت نشان می دهد که در کرنش های اولیه تغییر شکل فشار گرم، در نمونه های جهت اکسترود دوقلویی های کششی منجر به تقویت بافت قاعده در جهت نورد و دوقلویی های فشاری در نمونه های جهت نرمال باعث تغییر بافت به سمت جهت عرضی می شوند. همچنین با توجه به تغییرات بافت توسط تصاویر قطبی مشخص شده است که در کرنش های بالا در نمونه های جهت نرمال، تبلور مجدد دینامیکی منجر به کاهش شدت بافت قاعده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
606 - ساخت و مشخصه یابی داربست تیتانیومی متخلخل پوشش داده شده با آکرمانیت
مسعود ارسطویی علی دوست محمدیهدف از این پژوهش، ساخت و مشخصه یابی داربست تیتانیومی پوشش داده شده با آکرمانیت برای استفاده در مهنـــــدسی بافت استخوان می باشد؛ به منظور ساخت داربست تیتانیومی، پودر تیتانیوم اولیه را با ذرات عوامل فضــاساز (کلرید سدیم) تهیه و همچنیـن پوشش آکرمانیت به روش سل- ژل تهیه و أکثرهدف از این پژوهش، ساخت و مشخصه یابی داربست تیتانیومی پوشش داده شده با آکرمانیت برای استفاده در مهنـــــدسی بافت استخوان می باشد؛ به منظور ساخت داربست تیتانیومی، پودر تیتانیوم اولیه را با ذرات عوامل فضــاساز (کلرید سدیم) تهیه و همچنیـن پوشش آکرمانیت به روش سل- ژل تهیه و بر روی داربست اعمال شد؛ سپس پوشش سنتز شـده به روش سل- ژل بر روی سطح داربست تیتانیومی قرار گرفت؛ داربســت های پوشش داده شده بعد از عملیات حرارتی توسط میکروسکوپ الکترونی روبشـی (SEM) و طیف سنجی توزیــــع انرژی پرتو ایکس (EDX) بررسی شدند؛ برای ارزیابی زیست فعالی از مایع شبیه سازی شده بدن (SBF) استفاده شـــد و تصاویر میکروســــکوپ الکترونی روبشی از سطح داربست تیتانیومی بدون پوشش و داربست تیتانیومی پوشـش داده شده با آکرمــــانیت را پس از 21 و14-7-3 روز غوطه وری در محلول شبیــه سازی شده بدن (SBF) تهیه شد؛ آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD) وجود پیک های فاز آکرمانیت را در پوشش تایید کرد؛ طبق نتایج به دســــت آمده، ایجاد یک پوشش آکرمانیت می تواند زیست فعالی سطح داربســت تیتانیومی را افزایش دهد و نتیجه گیری نهایی این پژوهش نشان می دهد داربست تیتانیومی پوشش داده شده با آکرمانیت گزینه مناسبی برای استفاده در مهندسی بافت استخوان خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
607 - تاثیر ریزساختار و بافت کریستالی بر مقاومت به ترک هیدروژنی فولاد HSLA، سرد شده در محیط های مختلف
شهرام عباسی محمد اسماعیلیان شاهرخ آهنگرانیدر این تحقیق اثر ریزساختار و مولفه های بافت کریستالی بر مقاومت به ترک هیدروژنی فولاد میکروآلیاژی استحکام بالا(HSLA) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور فولاد مورد نظر تا 50% در بازه دمایی 980 تا 750 درجه سانتی گراد نورد گرم و سپس در محیط های مختلفی سرد شد. ریزساختار و با أکثردر این تحقیق اثر ریزساختار و مولفه های بافت کریستالی بر مقاومت به ترک هیدروژنی فولاد میکروآلیاژی استحکام بالا(HSLA) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور فولاد مورد نظر تا 50% در بازه دمایی 980 تا 750 درجه سانتی گراد نورد گرم و سپس در محیط های مختلفی سرد شد. ریزساختار و بافت نمونه با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به آشکار ساز الکترون های بازگشتی (EBSD) مورد بررسی قرار گرفت و آزمون حساسیت به ترک هیدروژنی (HIC) نیز روی نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش سرعت سرمایش ساختار به سمت تشکیل فازهای غیرتعادلی با اندازه دانه کوچکتر و سهم مرزدانه بیشتر پیش می رود که مقاومت به ترک هیدروژنی را کاهش می دهد. از طرف دیگر افزایش سرعت سرمایش باعث تغییرات قابل توجه در بافت نمونه و کاهش شدت مولفه های بافت می شود. همچنین کاهش شدت رشته {111} // ND در ساختار فولاد با افزایش سرعت سرمایش مشاهده شد که کاهش سهم این رشته نشان دهنده کاهش مقاومت به رشد ترک بین دانه ای و نتیجتاً مقاومت به ترک هیدروژنی می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
608 - ساخت و بررسی خواص داربست (کیتوسان/ پلیوینیلپیرولیدون) حاوی کتیرا به روش خشکاندن انجمادی
حامد قمی آزاده سپیانی مرجان میرحاجکیتوسان بعنوان یک جزء ماتریکس خارج سلولی جهت تهیه داربست متخلخل در مهندسی بافت مورد بررسی قرارگرفته است. در این تحقیق، داربست کیتوسان و داربست کیتوسان/ پلیوینیلپیرولیدون بهعنوان شاهد و داربست کامپوزیت (کیتوسان/پلیوینیلپیرولیدون)/ کتیرا با نسبتهای 25:75، 50:50 و 7 أکثرکیتوسان بعنوان یک جزء ماتریکس خارج سلولی جهت تهیه داربست متخلخل در مهندسی بافت مورد بررسی قرارگرفته است. در این تحقیق، داربست کیتوسان و داربست کیتوسان/ پلیوینیلپیرولیدون بهعنوان شاهد و داربست کامپوزیت (کیتوسان/پلیوینیلپیرولیدون)/ کتیرا با نسبتهای 25:75، 50:50 و 75:25 توسط روش خشکاندن انجمادی ساخته شد. اثر کتیرا بر خواص ساختاری و خواص آنتیباکتریال در نمونهها موردبررسی قرار گرفت. مورفولوژی سطح، خواص مکانیکی، درصد تخلخل و گروههای عاملی بر روی سطح نمونهها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، آزمون استحکام فشاری و FTIR مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که درصد تخلخل در داربست حاوی کتیرا نسبت به داربست بدون کتیرا افزایشیافته است. با حفظ نمونهها در محلول بافر فسفات (PBS) برای 14 روز، زیستتخریبپذیری داربستها موردبررسی قرارگرفته شد و نتایج نشان داد میزان تخریب در داربست (کیتوسان / پلیوینیلپیرولیدون) / کتیرا با نسبت 75:25 افزایش یافت. نتایج نشان داد در داربست کیتوسان / پلیوینیلپیرولیدون حاوی کتیرا با نسبت (75:25) رشد باکتری استافیلوکوک اورئوس و E.coli کاهشیافته است. بنابراین بر اساس نتایج این تحقیق، داربستهای حاوی کتیرا باعث بهبود خواص آنتیباکتریایی میگردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
609 - آنیزوتروپی خواص مکانیکی داربستهای پلیلاکتیک اسید تولید شده به روش لایه نشانی مذاب برای مهندسی بافت استخوان
محمد خدائی رضا امینیداربستهای متخلخل پلیمری زیست تخریب پذیر گزینههای مناسبی برای مهندسی بافت می باشند. در این تحقیق، داربست سهبعدی متخلخل پلی لاکتیک اسید (PLA) به روش لایه نشانی مذاب (FDM) با حدود 70 درصد تخلخل تهیه شد. مطالعه فازهای فیلامنت اولیه و داربست پرینت شده توسط آزمون پراش پرتو أکثرداربستهای متخلخل پلیمری زیست تخریب پذیر گزینههای مناسبی برای مهندسی بافت می باشند. در این تحقیق، داربست سهبعدی متخلخل پلی لاکتیک اسید (PLA) به روش لایه نشانی مذاب (FDM) با حدود 70 درصد تخلخل تهیه شد. مطالعه فازهای فیلامنت اولیه و داربست پرینت شده توسط آزمون پراش پرتوی ایکس (XRD) نشان می دهد اختلاف فاز قابلتوجهی در اثر فرایند ساخت ایجاد نشده و پلیمر خواص فازی خود را حفظ نموده است. نتایج ارزیابی خواص مکانیکی توسط آزمون فشار نشان میدهد که خواص مکانیکی داربست در دو جهت موازی و عمود محور Z حین پرینت، متفاوت بوده و خواص مکانیکی داربست ساخته شده دارای خاصیت ناهمسانگردی (آنیزوتروپی) میباشد. مطالعه ریزساختاری توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نیز نشان می دهد مورفولوژی حفرات داربست در دو جهت، متفاوت میباشد و این، علت اصلی آنیزوتروپی خواص مکانیکی می باشد. بنابراین آنیزوتروپی خواص مکانیکی داربستهای تولید شده به روش FDM را باید حین کاربردهای تحت بار درون تنی مدنظر قرار داد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
610 - استفاده از روش رویه پاسخ در ساخت داربست بهینه کامپوزیتی هیدروکسی آپاتیت/ دیوپساید
نسرین رفیعی سعید کرباسی امیرعباس نوربخش کامران امینیروش رویه پاسخ، مجموعهای از تکنیک های آماری برای طراحی آزمایشات، مدلسازی و بررسی اثر فاکتورها بر نتایج و در نهایت بهینهسازی فرآیند است. در این تحقیق جهت انتخاب داربست بهینه کامپوزیتی هیدروکسی آپاتیت و دیوپساید، از روش طراحی آزمایش مرکب مرکزی استفاده شده است. این روش ب أکثرروش رویه پاسخ، مجموعهای از تکنیک های آماری برای طراحی آزمایشات، مدلسازی و بررسی اثر فاکتورها بر نتایج و در نهایت بهینهسازی فرآیند است. در این تحقیق جهت انتخاب داربست بهینه کامپوزیتی هیدروکسی آپاتیت و دیوپساید، از روش طراحی آزمایش مرکب مرکزی استفاده شده است. این روش با در نظر گرفتن محدوده مشخص برای سه فاکتور مؤثر (درصد هیدروکسی آپاتیت، درصد روانساز و دمای عملیات حرارتی) و تعیین پاسخ مناسب که میزان تخلخل داربستها است، ۲۰ حالت پیشنهادی برای ساخت داربست کامپوزیتی را ارائه داده که پس از ساخت و تعیین درصد تخلخل، حالت بهینه برای ساخت داربست کامپوزیتی، ۵۷/۷۷ درصد وزنی هیدروکسی آپاتیت، (۴۳/۲۲ درصد وزنی دیوپساید) ۶۴/۰ درصد وزنی روانساز (سدیم تری پلی فسفات) و دمای عملیات حرارتی ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد انتخاب گردید. برای تائید قدرت پیشبینی مدل بهدستآمده آزمایشهایی تحت شرایط بهینه معرفی شده توسط روش طراحی مرکب مرکزی انجام گرفت و نتایج تخلخل سنجی به روش ارشمیدس نشان داد که ۰۹۴/۰ درصد اختلاف بین پاسخ (تخلخل) بهدستآمده و پیشبینی شده توسط مدل وجود دارد. همچنین نتایج XRD، FTIR و SEM تأییدکننده این است که نمونه داربست ساخته شده با روش رویهپاسخ یک نمونه ایده آل جهت استفاده در مهندسی بافت استخوان است. بهطورکلی با توجه به نتایج این تحقیق، روش رویه پاسخ میتواند، ابزاری سودمند برای بهینهسازی داربستهای کامپوزیتی در مهندسی بافت باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
611 - ساخت و مشخصهیابی داربست هسته-پوسته کیتوسان/ پلیکاپرولاکتون حاوی فیبرین غنی از پلاکت با روش الکتروریسی هممحور برای کاربرد در پزشکی
امیر عباس رستگار محبوبه محمودی محمد میرجلیلی نوید نصیر زادهفیبرین غنی از پلاکت (PRF) یک ماتریس فیبرینی طبیعی حاوی پلاکت وفاکتورهای رشد موجود در خون می باشد که ترمیم بافت های استخوانی را تسریع می بخشد. در این مطالعه، داربست پلیکاپرولاکتون/ کیتوسان (داربست A) وداربست هسته-پوسته پلیکاپرولاکتون/ کیتوسان حاوی PRF (داربست B) به ترت أکثرفیبرین غنی از پلاکت (PRF) یک ماتریس فیبرینی طبیعی حاوی پلاکت وفاکتورهای رشد موجود در خون می باشد که ترمیم بافت های استخوانی را تسریع می بخشد. در این مطالعه، داربست پلیکاپرولاکتون/ کیتوسان (داربست A) وداربست هسته-پوسته پلیکاپرولاکتون/ کیتوسان حاوی PRF (داربست B) به ترتیب با روش الکتروریسی تک محور والکتروریسی هم محور ساخته شدند و مورد مشخصه یابی قرار گرفتند. مورفولوژی سطح واندازه قطر الیاف، میزان تخلخل، خواص مکانیکی و گروههای عاملی موجود بر روی سطح داربست ها به ترتیب با میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM)، روش جابهجایی مایع، دستگاه سنجش استحکام و طیفسنجی IR (FTIR) ارزیابی گردید. اندازه میانگین قطر الیاف داربست B در مقایسه با داربست A از مقدار nm 179 به nm 160 کاهش یافت. همچنین، حضور کیتوسان حاوی PRF در هسته با تشکیل پیوند هیدروژنی با پلی کاپرولاکتون در پوسته در داربست B سبب ایجاد داربستی با خواص مکانیکی عالی و مدول الاستیک MPa 40 گردید. زیستسازگاری و چسبندگی سلولهای استخوانی بر روی سطح داربستها با روش MTT مورد بررسی قرار گرفت. به دلیل حضور PRF، رشد و چسبندگی سلولهای استخوانی بر روی سطح داربست B در مقایسه با داربست A افزایش یافت؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، داربست هسته-پوسته حاوی PRF می تواند پیشنهاد مناسبی جهت کاربرد در پزشکی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
612 - ارزیابی خواص حرارتی و ساختاری قطعات پلیلاکتیک اسید تولید شده به روش لایه نشانی مذاب
محسن خلیلیان سعید گلابی محمد خدائیکاشتنی های پلی لاکتیک اسید به واسطه خواص زیستتخریبپذیری و مکانیکی مطلوب، گزینه مناسبی برای مهندسی بافت استخوان می باشند. در این مطالعه، پس از مطالعه خواص ساختاری و حرارتی پلیمر پلی لاکتیک اسید توسط آزمون های طیفسنجی تبدیل فوریه مادون قرمز، آنالیز گرماسنجی افتراقی، آن أکثرکاشتنی های پلی لاکتیک اسید به واسطه خواص زیستتخریبپذیری و مکانیکی مطلوب، گزینه مناسبی برای مهندسی بافت استخوان می باشند. در این مطالعه، پس از مطالعه خواص ساختاری و حرارتی پلیمر پلی لاکتیک اسید توسط آزمون های طیفسنجی تبدیل فوریه مادون قرمز، آنالیز گرماسنجی افتراقی، آنالیز توزین حرارتی و آزمون پراش پرتوی ایکس، محدوده دمای مناسب پرینت سه بعدی به روش لایه نشانی مذاب تعیین شده و کاشتنی صلب پلی لاکتیک اسید (PLA) به روش لایه نشانی مذاب (FDM) در سه دمای مختلف 200، 210 و 220 درجه سانتیگراد به شکل نمونه استاندارد آزمون کشش، ساخته شدند. نتایج آنالیز حرارتی و فازیابی توسط پراش پرتوی ایکس نشان داد که دمای انتقال شیشه ای (Tg) این پلیمر ◦C 64 و دمای ذوب آن ◦C 170 بوده و ساختاری شبه بلوری دارد. نتایج توزین و آزمون کشش نشان داد که در این محدوده دمایی، با افزایش دمای پرینت، نمونه ها سنگین تر و از استحکام بالاتری برخوردار و تنش شکست قطعات بالاتر می باشد. همچنین برای بررسی بیشتر تأثیر دمای لایه نشانی مذاب، از سطح نمونه ها تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی SEM گرفته شد، تصاویر میکروسکوپی نشان می دهد با افزایش دمای پرینت، پخش شدن ناهمگن مذاب و سطح نمونه خشن تر می باشد. نتایج نشان می دهد، دمای 210 درجه سانتیگراد دمای بهینه برای پرینت پلیمر پلی لاکتیک اسید (PLA) می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
613 - تاثیر هندسه بافت سطحی لیزری و حجم قطره بر زاویه تماس با زیر لایه Ti6Al4V
غلامرضا دباغ سید خطیب الاسلام صدرنژاد رضا شجاع رضوی امیرعباس نوربخش ناهید حسن زاده نعمتیاصلاح سطح کاشتنی با ایجاد بافت سطحی لیزری بهترین روش شناخته شده برای افزایش چسبندگی است. بهترین الگوی بافت سطحی لیزری هنوز ناشناخته است. به منظور بررسی ویژگیهای دیگری از الگوی جدید پیشنهادی نویسندگان، در این پژوهش ابتدا بافتهای جدید خطوط متقاطع با زاویه های 0، 15، 30، 4 أکثراصلاح سطح کاشتنی با ایجاد بافت سطحی لیزری بهترین روش شناخته شده برای افزایش چسبندگی است. بهترین الگوی بافت سطحی لیزری هنوز ناشناخته است. به منظور بررسی ویژگیهای دیگری از الگوی جدید پیشنهادی نویسندگان، در این پژوهش ابتدا بافتهای جدید خطوط متقاطع با زاویه های 0، 15، 30، 45، 60، 75 و 90 درجه روی سطح آلیاژ Ti6Al4V با استفاده از لیزر پالسی Nd:YAG ایجاد گردید. سپس زاویه تماس قطرات آب به دو روش 1- ثبت و آنالیز تصویر قطره و 2– بکارگیری معادلات اکسترند و مون اندازه گیری شد. قطرههای آب در دو حجم μlit 1 و μlit 25 انتخاب شدند. با استفاده از میکروسکوپ متالورژی، SEM ، بکارگیری معادلات ونزل و کسی و رسم نمودارهای مربوطه، تاثیر زاویه بین خطوط، ارتفاع، جدایی و پهنای ستونهای بافت سطحی بر زاویه تماس قطره بررسی شد. مدل کلاسیکی ترشوندگی بافت ها تعیین شد. نتایج نشان داد برای قطره با حجم μlit 1 زاویه تماس در هر دو روش تقریبا ثابت و مستقل از زاویه خطوط متقاطع است که سازگاری خوبی با نتایج تحقیقات قبلی دارد. برای قطره با حجم μlit 25 زاویه تماس در هر دو روش متغیر و وابسته به زاویه خطوط متقاطع میباشد. مدل کلاسیک ترشوندگی بافت ها در هر دو حجم قطره منطبق بر مدل ونزل میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
614 - بررسی آناتومیکی و بافت شناسی تخمدان در مارمولک Cyrtopodion caspium
ویدا حجتی کاظم پریور اسکندر رستگارپویانی عبدالحسین شیرویجکوی انگشت خمیده خزری، Cyrtopodion caspiumیکی از فراوان ترین مارمولک های خانگی شب فعال ایران است که با توجه به انتشار گسترده ای که در استان های شمالی کشور دارد تا کنون هیچ مطالعه ای روی تولیدمثل آن صورت نگرفته است. این تحقیق به منظور بررسی آناتومی و بافت شناسی تخمدان در أکثرجکوی انگشت خمیده خزری، Cyrtopodion caspiumیکی از فراوان ترین مارمولک های خانگی شب فعال ایران است که با توجه به انتشار گسترده ای که در استان های شمالی کشور دارد تا کنون هیچ مطالعه ای روی تولیدمثل آن صورت نگرفته است. این تحقیق به منظور بررسی آناتومی و بافت شناسی تخمدان در این گونه از 15 فروردین تا 30 مهرماه 1390 به فاصله هر 15 روز در شهرستان ساری انجام شد. در طی هفت ماه، تخمدان های هفتاد نمونه ی ماده ی بالغ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد ماده ها پس از گذراندن خواب زمستانی در اوایل فروردین ظاهر می شوند و در اواخر فروردین، اووژنز و ویتلوژنز را آغاز می کنند. تخمدان ها زوج و کیسه ای، متشکل از 3 تا 8 فولیکول در هر تخمدان بوده که قطر آنها از 32/0 تا 99/4 میلی متر می باشد. لایه فولیکولی در این گونه، پلی مورفیک و چند لایه است. قطر لایه ی فولیکولی از 30 میکرون در فولیکول های رسیده تا 70 میکرون در فولیکول های نارس متغیر است. قطر هسته ی فولیکول ها بین 35 میکرون در فولیکول های نارس تا 260 میکرون در فولیکول های رسیده است. هستک ها از فروردین تا تیر ماه کاملاً بزرگ و مشخص هستند. تعداد آنها از 2 عدد در فولیکول های نارس تا 30 عدد در فولیکول های رسیده متغیر و دارای قطری بین 20 تا 70 میکرون می باشند. فعالیت هستک ها از مرداد تا مهر ماه بسیار کاهش یافته و سپس در هسته محو می شوند. میانگین قطر تونیکا آلبوژینه آ یا پوشش تخمدان 10 میکرون است. اوج فعالیت تخمدان ها در اردیبهشت و خرداد است. اووژنز، ویتلوژنز و تخم گذاری این گونه از اواسط مرداد به بعد کاملاً خاتمه می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
615 - بررسی تأثیر ماده بیهوشی2 فنوکسی اتانول بر بافت کبدماهی شیربت (Barbus grypus
نرگس جوادزاده محمدهاشم تیموری حدیده معبودیتحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیستوپاتولوژیک بافت کبد ماهی شیربت (Barbus grypus) تحت تأثیر ماده بیهوشی 2-فنوکسی اتانول انجام پذیرفت. در این مطالعه تعداد 30 عدد ماهی با سایز 2±100 گرمی انتخاب و در دمای 20 درجه سانتیگراد در معرض ماده بیهوشی 2-فنوکسی اتانول با غلظتهای أکثرتحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیستوپاتولوژیک بافت کبد ماهی شیربت (Barbus grypus) تحت تأثیر ماده بیهوشی 2-فنوکسی اتانول انجام پذیرفت. در این مطالعه تعداد 30 عدد ماهی با سایز 2±100 گرمی انتخاب و در دمای 20 درجه سانتیگراد در معرض ماده بیهوشی 2-فنوکسی اتانول با غلظتهای 400،600 و700 میلیگرم بر لیتر قرار گرفتند. میانگین زمان بیهوشی در دوزهای فوق 90 ثانیه بود. در مرحله اول، یک ساعت و مرحله دوم سه روز پس از بیهوشی نمونهبرداری از بافت کبد انجام پذیرفت. مقاطع 5 میکرونی از بافت در محلول فرمالین و بوئن تثبیت و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگآمیزی گردید. نتایج حاصل از مطالعات بافتی در دوز 700 میلیگرم بر لیتر شامل ضایعاتی مانند واکوئله شدن، بزرگ شدن سلولهای چربی و اتساع سینوزوئیدها بود که این عوارض در دوزهای 400 و 600 میلیگرم بر لیتر به میزان بسیار کمتر مشاهده گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
616 - مطالعه بافت شناسی اثر اتانول بر ساختار تاندون آسیب دیده در موش صحرایی
بهروز یحیاییاتانول دارای اثرات سرکوب کننده پاسخ های التهابی و سیستم ایمنی بوده و آثار مخرب آن در نواحی مختلف بدن مورد بررسی واقع شده است. اما از اثرات اتانول بر ساختار تاندون اطلاعات مفیدی وجود ندارد.هدف از این مطالعه بررسی اثرات بافت شناسی اتانول بر ساختار تاندون آسیب دیده در م أکثراتانول دارای اثرات سرکوب کننده پاسخ های التهابی و سیستم ایمنی بوده و آثار مخرب آن در نواحی مختلف بدن مورد بررسی واقع شده است. اما از اثرات اتانول بر ساختار تاندون اطلاعات مفیدی وجود ندارد.هدف از این مطالعه بررسی اثرات بافت شناسی اتانول بر ساختار تاندون آسیب دیده در موش صحرایی می باشد. تعداد بیست سر موش صحرایی به طور تصادفی انتخاب و به دو گروه اتانول و کنترل تقسیم شدند. میزان اتانول که بصورت ترکیب با گلوکز در آب آشامیدنی موش های صحرایی قرار داشت به تدریج افزایش یافته و توسط موش های صحرایی مورد مصرف واقع می شد. پس از گذشت یک هفته از مصرف، در تاندون آشیل هر کدام از موش های صحرایی در محل اتصال به استخوان پاشنه ی پا آسیب القا گردید. درهفته چهارم تمامی موش های صحرایی معدوم شدند و از تاندون آسیب دیده آنها نمونه گیری انجام شد و مورد ارزیابی بافت شناسی قرار گرفت. القای اتانول سبب افزایش تینوسیت هایی با مورفولوژی غیرطبیعی، در هم ریختگی و نامنظم شدن الیاف کلاژن با گرایش به سمت افزایش تعداد تینوسیت ها و نورگزایی سه هفته پس از آسیب تاندون، گردید. تاندون در گروه اتانول نسبت به گروه شاهد هیچ گونه التیامی نداشت و بهبودی در آن دیده نشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که اتانول روند التیام تاندون را به تأخیر انداخته و سبب شکل گیری مجدد آن بطور غیرطبیعی و با تأخیر زیاد می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
617 - بررسی اثر دارچین بر رفع مسمومیت ناشی از سرب بر تغییرات بافت تخمدان در موش صحرایی بالغ
وحید حمایت خواه جهرمی پروین باقرزادهسرب و مشتقات آن یکی از آلایندههای خطرناک میباشد که باعث ناباروری در افراد میشود. در این مطالعه اثر دارچین بر رفع مسمومیت ناشی از سرب، بر تغییرات بافتی تخمدان بررسی شد. 42 سر موش صحرایی ماده بالغ از نژاد ویستار انتخاب که به 7 گروه 6 تایی تقسیم شدند. گروه کنترل هیچ دار أکثرسرب و مشتقات آن یکی از آلایندههای خطرناک میباشد که باعث ناباروری در افراد میشود. در این مطالعه اثر دارچین بر رفع مسمومیت ناشی از سرب، بر تغییرات بافتی تخمدان بررسی شد. 42 سر موش صحرایی ماده بالغ از نژاد ویستار انتخاب که به 7 گروه 6 تایی تقسیم شدند. گروه کنترل هیچ دارویی دریافت نکردند، گروه شاهد 1 (آب مقطر)، گروه شاهد 2 (روزانه 6/0 گرم بر لیتر استات سرب)، گروه شاهد 3 (روزانه 5/1 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره دارچین) و گروههای تجربی 1، 2 و 3 که روزانه علاوه بر 6/0 گرم بر لیتر استات سرب، به ترتیب 1/0، 2/0 و 4/0 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره دارچین به مدت 14 روز دریافت کردند. در پایان دوره تخمدان خارج و مورد مطالعات بافتشناسی قرار گرفت. تعداد فولیکولهای بدوی در گروههای تجربی 1، 2 و 3 دارای کاهش معناداری نسبت به گروههای کنترل و شاهد 3 میباشد. تعداد فولیکول اولیه در گروه شاهد 3 دارای افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل میباشد. تعداد فولیکول ثانویه در گروه شاهد 2 دارای کاهش معنادار و در گروه شاهد 3 دارای افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل میباشد. تعداد فولیکول گراف در گروه شاهد 3 دارای افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل میباشد. تعداد جسم زرد در گروه شاهد 2 دارای کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل میباشد (05/0p تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
618 - اثر آفت کش کلرپیریفوس بر تغییرات بافتی کلیه در موش صحرایی ماده بالغ
آسیه اوراقی وحید حمایت خواه جهرمی محمد زارعیانمسمومیت با آفت کش ها یکی از شایع ترین نوع مسمومیت است که ممکن است در تماس اتفاقی افرادی که این ترکیبات را به منظورهای مختلف مصرف می کنند، دیده شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر حشره کش کلرپیریفوس بر بافت کلیه در موش های صحرایی می باشد. در این تحقیق 40 سر موش صحرایی أکثرمسمومیت با آفت کش ها یکی از شایع ترین نوع مسمومیت است که ممکن است در تماس اتفاقی افرادی که این ترکیبات را به منظورهای مختلف مصرف می کنند، دیده شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر حشره کش کلرپیریفوس بر بافت کلیه در موش های صحرایی می باشد. در این تحقیق 40 سر موش صحرایی بالغ ماده نژاد ویستار با وزن 15andplusmn;200 گرم و سن 5/2 ماه انتخاب و به 4 گروه 10 تایی تفسیم شدند. گروه کنترل که هیچ دارویی دریافت نمی کردند. گروه های تجربی 1، 2 و 3 به ترتیب دوزهای 1، 2 و 4 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن کلرپیریفوس به صورت درون صفاقی به مدت 14 روز دریافت کردند. سپس موش ها تشریح و بافت کلیه جدا و در محلول فرمالین 10% تثبیت شد و مطالعات بافتی شامل اندازهگیری قطر بخش قشری، مرکزی، جسمک مالپیگی، گلومرول، کپسول بومن، لوله خمیده نزدیک، لوله خمیده دور، هنله و مجرای جمع کننده انجام شد. در پژوهش حاضر قطر بخش قشری در گروه های تجربی 1 و 2 نسبت به گروه کنترل دارای کاهش معنادار می باشد. قطر لوله جمع کننده ادرار نیز در گروه های تجربی 1، 2 و 3 دارای افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل می باشد (05/0 andgt; P). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که کلرپیریفوس با اثر بر بخش قشری و مجاری جمع کننده ادراری باعث تغییراتی در عملکرد کلیه شده است که احتمالاً این اثر را به واسطه مکانیسم گونه های فعال اکسیژن اعمال می کند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
619 - عوارض هیستوپاتولوژیک کبد ماهی قزلآلای رنگینکمان (Onchorhychus mykiss) در مواجهه با غلظتهای تحت حاد اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA)
شیوا قرشی هومن شجیعی غلامحسن واعظی مجید محمدنژاد شموشکیدر این تحقیق سمیت حاد ماده شیمیاییEDTA روی بافت کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات به روش استانداردO.E.C.D در طی 96 ساعت انجام پذیرفت. ماهیان با میانگین طولی و وزنی،18 سانتی متر و 50 گرم بطور تصادفی به 8 گروه 9 تایی تقسیم شدن أکثردر این تحقیق سمیت حاد ماده شیمیاییEDTA روی بافت کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات به روش استانداردO.E.C.D در طی 96 ساعت انجام پذیرفت. ماهیان با میانگین طولی و وزنی،18 سانتی متر و 50 گرم بطور تصادفی به 8 گروه 9 تایی تقسیم شدند. یک گروه به عنوان شاهد و 7 گروه تیمار و 3 تکرار در معرض غلظت های 800، 1000، 1200، 2000، 2200، 2500 و 3300 ppmقرار گرفتند. کلیه پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب نظیر pH، اکسیژن محلول، سختی و درجه حرارت اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از برنامه نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بررسی سمیت حاد مشحص کرد مقدار LC50 96 ساعته، EDTAبرای ماهی قزل آلای رنگین کمان برابر ppm2231 می باشد. همچنین نتایج آسیب شناسی بافت کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان نشان داد که ماده شیمیاییEDTA منجر به ایجاد تغییراتی مانند افزایش سلول های التهابی در فضای پروتال کبد، متامورفوز چربی در بافت کبد، پرخونی، باز شدن مجاری صفراوی، رسوب هموسیدرین در اطراف عروق خونی کبد و مجاری صفراوی و در دوزهای بالاتر باعث ایجاد التهاب زیاد و متامورفوز، که بافت کبد را تبدیل به بافت چربی کرده است، نکروز و دژنرسانس چربی در بافت کبد می گردد. بر اساس نتایج این تحقیق EDTAباعث ایجاد تغییرات بافتی شدید و جبران ناپذیری در بافت کبد ماهی قزل آلای رنگین کمان می گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
620 - بررسی اثرات بافتی داروی سیتالوپرام بر روی کلیه جنین موش صحرایی
زینب محمدی مهناز آذرنیا عبدالحسین شیرویسیتالوپرام یک داروی ضد افسردگی است که برای درمان افسردگی در دوران بارداری و شیردهی تجویز می شود. این دارو در کبد متابولیزه شده و توسط کلیه ها از بدن دفع می شود. مطالعات نشان داده اند که سیتالوپرام و متابولیت های آن ازجفت عبور کرده و در خون بند ناف قابل ردیابی هستند. در أکثرسیتالوپرام یک داروی ضد افسردگی است که برای درمان افسردگی در دوران بارداری و شیردهی تجویز می شود. این دارو در کبد متابولیزه شده و توسط کلیه ها از بدن دفع می شود. مطالعات نشان داده اند که سیتالوپرام و متابولیت های آن ازجفت عبور کرده و در خون بند ناف قابل ردیابی هستند. در این مطالعه اثرات داروی سیتالوپرام بر روی بافت کلیه جنین های موش صحرایی نژاد ویستار که در دوران جنینی در معرض این دارو بوده اند در دو دوز mg/kg/day10 و 20 بررسی گردید. جنین ها در روز 18 بارداری خارج شده و کلیه آنها از نظر مورفولوژیکی و هیستولوژیکی با استفاده از رنگ آمیزی هماتوکسیلین ـ ائوزین مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی های آماری نشان داد که هیچ تفاوت معنی داری در وزن کلیه جنین های کنترل و تیمار در هیچ یک از دو دوز وجود ندارد. بررسی های هیستولوژیکی نیز هیچگونه تغییری در بافت کلیه را نشان نداد. ساختار و تعداد گلومرول و مجاری جمع کننده ادراری در جنین ها در اثر مصرف سیتالوپرام توسط موش های باردار تغییر نکرده و شبیه گروه کنترل بود. بنابراین بر اساس نتایج تحقیق حاضر تجویز داروی سیتالوپرام در دوران بارداری اثر معنی داری بر روی کلیه ی جنین های مادران دریافت کننده دارو ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
621 - تأثیر عصاره بافت غضروفی جنینی بر تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی به استئوبلاست
مرضیه رمضانی رمضان خان بابایی ویدا حجتیتمامی سلول های بنیادی از دو گروه سلول های بنیادی جنینی و سلول های بنیادی بزرگسال منشأ می گیرند. مهمترین سلول های بنیادی بزرگسال، سلول های بنیادی مزانشیمی هستند. سلول های مزانشیمی سلول هایی پرتوان و غیرخونساز با قابلیت خودنوزایی و پتانسیل تمایزی بالا می باشند. این سلول ه أکثرتمامی سلول های بنیادی از دو گروه سلول های بنیادی جنینی و سلول های بنیادی بزرگسال منشأ می گیرند. مهمترین سلول های بنیادی بزرگسال، سلول های بنیادی مزانشیمی هستند. سلول های مزانشیمی سلول هایی پرتوان و غیرخونساز با قابلیت خودنوزایی و پتانسیل تمایزی بالا می باشند. این سلول ها در مغزاستخوان و سایر بافت های اسکلتی وجود دارند. سلول های مزانشیمی از منشأ مغزاستخوان قادرند به سلول های استئوبلاست، استئوسیت، چربی، غضروفی، تاندون و ماهیچه در شرایط in vivoو in vitroتمایز یابند. تمایز استئوبلاستی در آزمایشگاه نیازمند عوامل متعددی است تا شرایطی همانند میکرومحیط بافت استخوان ایجاد کنند. در این تحقیق اثر عصاره بافتی جنین موش 15 روزه در تمایز سلول های بنیادی مزانشیمی مغزاستخوان به سلول های استئوبلاستی مورد مطالعه قرار گرفت. سلول های بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان موش جدا شده و در فلاسک های حاوی محیطDMEM-F12 ، andmu;g/mL100 استرپتومایسین،IU/mL 100پنی سیلین و 10% FBSکشت شدند. سلول های بنیادی مزانشیمی با انجام عمل پاساژ خالص گردیده، سپس تحت تأثیر عصاره بافت غضروفی جنین موش 15 روزه قرار گرفتند. پس از پایان کشت 21 روزه، برای تشخیص سلول های استئوبلاستی از رنگ آلیزارین قرمز استفاده شد. پس از تأثیر عصاره، سلول های بنیادی مزانشیمی دوکی شکل تغییر شکل داده و زوائد فراوانی در هر سلول مشاهده گردید. رنگ آمیزی آلیزارین قرمز تمایز سلو ل های بنیادی مزانشیمی به استئوبلاستی را نشان می دهد. همچنین تمایز استئوبلاستی سلول های بنیادی مزانشیمی، فاکتورهای مورفوژنی و استئوژنز عصاره بافت غضروفی جنین موش 15 روزه را تأیید می کند. این نتایج تمایز استئوبلاستی سلول های بنیادی مزانشیمی را بیان می کند، از اینرو می توان در تمایز استئوبلاستی مدل های آزمایشگاهی و درمان بیماری های ژنتیکی استخوان به فراوانی استفاده کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
622 - اثرات مخرب سم مار جعفری (Echis carinatus) بر روی بافت های شش و کبد گونه ای از پرنده
احمد قارزی آمنه نظری محسن عباسیمار جعفری یکی از مارهای سمی و خطرناک است که در ایران نیز پراکندگی داشته و مسئول بیشتر موارد مارگزیدگی منجر به مرگ در دنیا است. در این بررسی اثرات گزش این مار بر روی گونه ای از پرندهمورد مطالعه قرار گرفت. طی این تحقیق تعداد چهار نمونه زنده از مار جعفری و 16 قطعه مرغ عشقM أکثرمار جعفری یکی از مارهای سمی و خطرناک است که در ایران نیز پراکندگی داشته و مسئول بیشتر موارد مارگزیدگی منجر به مرگ در دنیا است. در این بررسی اثرات گزش این مار بر روی گونه ای از پرندهمورد مطالعه قرار گرفت. طی این تحقیق تعداد چهار نمونه زنده از مار جعفری و 16 قطعه مرغ عشقMelopsittacus undulatus (شامل 8 نر و 8 ماده) مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر ارزیابی های رفتاری پرنده مورد گزش واقع شده، از بافت های کبد و ریه پرنده های شاهد و تیمار مقاطع میکروسکوپی تهیه و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در نمونه های تیمار، اثر سم با پیدایش درد، ادم، تخریب بافتی، خونریزی شدید ظاهر می گردد. هم عوارض موضعی و عمومی ظاهر شده بنظر می رسد ناشی از وجود انواعی از ترکیبات در سم مار مذکور است که از جمله آنها متالوپروتئینازها و اکارین می باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
623 - بررسی اثر غلظت های گوناگون کلرید جیوه بر بافت عضلانی ماهی کُلمه دریای خزر Rutilus rutilus در شرایط آزمایشگاهی
سعید محمدزاده باران غلامحسین وثوقی علی ماشینچیان مرادی فاطمه عباسی پرگل قوام مصطفویتاثیر غلظت های مختلف جیوه بر روی میزان تغییرات بافتی ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. گونه ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) از ایستگاه تحقیقات شیلات روستای قره سو واقع در بندر ترکمن تهیه و به آزمایشگاه منتقل گردید. بعد از نگهداری نمونه ها در آکواری أکثرتاثیر غلظت های مختلف جیوه بر روی میزان تغییرات بافتی ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. گونه ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) از ایستگاه تحقیقات شیلات روستای قره سو واقع در بندر ترکمن تهیه و به آزمایشگاه منتقل گردید. بعد از نگهداری نمونه ها در آکواریوم به مدت 48 ، 96 و 144 ساعت در معرض غلظت های 10 ، 30 و 50 میکرو گرم بر لیتر جیوه قرار داده شدند. نمونه ها در زمان های ذکر شده، از آکواریوم های شاهد و تیمار خارج سپس بافت های عضلانی آن ها جهت تعیین آسیب های بافتی استخراج شدند. لام های آماده شده پس از رنگ آمیزی با عدسی 10 و 40 میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. آسیب های بافتی از قبیل تغییرات در خطوط، تغییرات هسته ای، تورم ابری، دژنرسانس هیالن، دژنر سانس دانه ای، نکروز در بافت عضلانی ماهیانی که در معرض غلظت های مختلف جیوه قرار داشتند، مشاهده شد. به این صورت که در غلظت 10 میکرو گرم بر لیتر جیوه حداقل آسیب بافتی مشاهده شد ولی با افزایش زمان در غلظت های 30 و میکرو گرم بر لیتر جیوه حداکثر آسیب بافتی مشاهده شد.50 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
624 - مطالعه بافت شناسی و ریخت شناسی دستگاه ادراری تناسلی جنس نردرسمندر Paradactylodon gorganensis ( دوزیستان دمدار ، سمندرهای آسیایی )
نعیمه رضاپور میترا حیدری نصرآبادی حاجی قلی کمیسمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس از خانواده سمندرهای آسیایی و یک گونه منحصر به فرد و بومی ایران می باشد و بعنوان یک گونه در حال انقراض در لیست قرمز IUCNقرار گرفته است. بررسی حاضر به تشریح ساختمان، بافت شناسی و مورفولوژی دستگاه ادراری _ تناسلی این سمندر می پردازد بدین منظو أکثرسمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس از خانواده سمندرهای آسیایی و یک گونه منحصر به فرد و بومی ایران می باشد و بعنوان یک گونه در حال انقراض در لیست قرمز IUCNقرار گرفته است. بررسی حاضر به تشریح ساختمان، بافت شناسی و مورفولوژی دستگاه ادراری _ تناسلی این سمندر می پردازد بدین منظور تعداد 16 عدد از این سمندر از تنها زیستگاه آن در غار شیر آباد در نزدیکی خان ببین و 70 کیلومتری شرق گرگان (Nَ57 36 و Eَ01 و55) ) در شرق سلسله جبال البرز در استان گلستان ایران صید و به آزمایشگاه منتقل گردید . نمونه ها به منظور مطالعات مورفومتری مدتی در شرایط آزمایشگاه و در یخچال نگهداری شدند پس از اندازه گیری های بیومتریک ، کالبد شکافی نمونه ها صورت گرفت و اندام های ادراری_ تناسلی جانور توسط فیکساتیو بوئن تثبیت شده جهت مطالعات بافتی آماده گردیدند . بررسی های بافتی نشان داد که بیضه های این سمندر مانند سایر گونه های خانواده هاینوبیده استوانه ای است و از نوع لوبوله کامل(آمپولا) بوده و اسپرماتوژنز الگوی کیستی دارد, بیضه ها در طرفین بدن توسط پرده صفاق به ستون فقرات و کلیه ها مرتبط است کلیه ها نیز کشیده و چسبیده به ستون فقرات می باشد و دو شکلی آشکار جنسی به لحاظ ظاهر بین دو جنس وجود ندارد درحالیکه در سایرسمندرها کلیه ها به طور آشکاری کوتاه تر است و نرها در ناحیه ی شکمی باریکترند . اجسام چربی نیز به صورت رها شده در محفظه ی سلوم قراردارد..میانگین طول بیضه های فعال به لحاظ جنسی 76/32 mm و عرض آن 77/4 mmو میانگین طول بیضه غیرفعال 98/17mmوعرض آن 64/1mm می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
625 - تاثیر عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه بر آنزیمها و بافت کبد در موش کوچک آزمایشگاهی
مهرداد مدرسی صفیه گلخنی مهران مجلسیبادرنجبویه (Melissa officinalis) گیاهی است معطر که دارای خواص درمانی فراوان از جمله آرام بخش، آنتی اکسیدان و ضدباکتری می باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه بر میزان تغییرات فعالیت آنزیم های کبدی ASTALTو ALPو بافت کبد در موش کوچک آزمایشگاهی نر ن أکثربادرنجبویه (Melissa officinalis) گیاهی است معطر که دارای خواص درمانی فراوان از جمله آرام بخش، آنتی اکسیدان و ضدباکتری می باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه بر میزان تغییرات فعالیت آنزیم های کبدی ASTALTو ALPو بافت کبد در موش کوچک آزمایشگاهی نر نژاد Balb/Cانجام گرفت. در این مطالعه تجربی 40 سر موش کوچک آزمایشگاهی از نژاد Balb/Cبه صورت کاملا تصادفی در پنج گروه شامل سه گروه تیمار و گروه های کنترل و دارونما تقسیم و در شرایطی یکسان نگهداری شدند. عصاره بادرنجبویه در سه دوز 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم تهیه و به روش درون صفاقی به مدت 20 روز به صورت یک روز در میان تزریق شد. از نرمال سالین نیز جهت تزریق به گروه دارونما استفاده گردید.بعد از آخرین تزریق خون گیری انجام و بافت کبد جدا گردید. میزان تغییرات آنزیم های ASTALTو ALPتوسط آزمون ANOVAبا نرم افزار SPSSدر سطح 05/0≥Pآنالیز گردید و در عین حال بافت کبد جهت بررسی تغییرات بافتی این اندام مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاکی از کاهش معنی دار ALTو ALPدر دوز mg/kg200 است (05/0P ). تعداد هپاتوسیت ها و هیستولوژی بافت کبد تغییرات معنی داری را نشان نمی دهد.به طور کلی می توان گفت عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه با کاهش فعالیت آنزیم های ALTو ALPو عدم تغییردر بافت کبد توانسته نقش حفاظتی خود را به اثبات برساند. از این رو در صورت استفاده صحیح می تواند نقش مهمی در پیشگیری و درمان بیماری ها در طب سنتی و طب رایج داشته باشد. ر تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
626 - اثر عصاره گیاه آلوئه ورا بر بافت تخمدان در رتهای تیمار شده با پاراکوات
سارا محمدی وحید حمایت خواه جهرمی الهه سامانی جهرمیتحقیقات نشان میدهد که عصاره آلوئهورا میتواند عملکردهای فیزیولوژی تولیدمثلی جانوران را تحت تاثیر قرار دهد. علفکش پاراکوات سمی قوی است که از طریق تنفس،گوارش و پوست جذب میشود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره گیاه آلوئهورا بر بافت تخمدان در رتهای تیمار شده با پاراک أکثرتحقیقات نشان میدهد که عصاره آلوئهورا میتواند عملکردهای فیزیولوژی تولیدمثلی جانوران را تحت تاثیر قرار دهد. علفکش پاراکوات سمی قوی است که از طریق تنفس،گوارش و پوست جذب میشود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره گیاه آلوئهورا بر بافت تخمدان در رتهای تیمار شده با پاراکوات است.72 سر رت ماده به 9 گروه 8تایی در قالب گروههای کنترل، شاهد و تجربی1 تا 7 تقسیم شدند. کنترل هیچ دارویی دریافت نکرد. شاهد فقط سرم فیزیولوژی دریافت کردند. تجربی1 تا 3 مقادیر 10، 20 و 40 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره و تجربی4، 4 میلیگرم بر کیلوگرم پاراکوات و تجربی 5 تا 7 مقادیر 10، 20 و 40 میلیگرم عصاره و 4 میلیگرم بر کیلوگرم پاراکوات دریافت کردند. نتایج نشان داد که درگروه تجربی 4 تعداد فولیکولهای بدوی، اولیه و ثانویه کاهش و در گروه تجربی 2 افزایش معنیدار نسبت به گروه کنترل داشته است. فولیکولهای آترزی در گروه تجربی 4 افزایش معنیداری نسبت به سایر گروهها (05/0>p) نشان داد. همچنین تعداد فولیکولهای گراف و جسم زرد در گروههای تجربی 4، 5، 6 و 7 کاهش معنیداری در مقایسه با گروه کنترل در سطح (05/0>p) داشت. غلظت هورمونهای جنسی در گروه تجربی 4 کاهش معنیداری در مقایسه با گروههای تجربی 1، 2، 3، شاهد و کنترل از خود نشان داد. پاراکوات میتواند برمیزان ترشح هورمونهای جنسی اثرات سوء داشته و آلوئهورا قادر است باعث کاهش اثرات منفی پاراکوات شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
627 - تاثیر هورمونهای تستوسترون و PMSGبر کشت اندام بیضه موشهای نر نابالغ نژادNMRI
ندا غلامی نسیم حیاتی رودباری کاظم پریور ویدا حجتیاسپرمسازی شامل مراحل پیچیده ودقیق تمایز سلولی درپستانداران است، که درسن بلوغ آغازشده و درطول زندگی تولیدمثلی ادامه می یابد که درنتیجة آن سلولهای بنیادی،تقسیم شده وحاصل تقسیمات میوزی،اسپرماتیدهای هاپلوئیدی است که دربیضه و اپیدیدیم تغییرات اساس یروی آنها صورت گرفته تا ا أکثراسپرمسازی شامل مراحل پیچیده ودقیق تمایز سلولی درپستانداران است، که درسن بلوغ آغازشده و درطول زندگی تولیدمثلی ادامه می یابد که درنتیجة آن سلولهای بنیادی،تقسیم شده وحاصل تقسیمات میوزی،اسپرماتیدهای هاپلوئیدی است که دربیضه و اپیدیدیم تغییرات اساس یروی آنها صورت گرفته تا اسپرمی باعملکرد کامل ایجادشودتمامی این مراحل همزمان به طور کامل صورت میگیرد، بطوری که درشرایط پاتولوژیک، کوچکترین اختلال می تواند سبب ناباروری شود. شروع وبقای اسپرمسازیازلحاظ هورمونی توسط FSH وتستوسترونتنظیم می گردد.برخی محققین براین عقیده اند که تستوسترون هورمون اصلی تنظیم کننده اسپرمیوژنزدرپستانداران بوده وFSH نقش جزئی دارد.PMSGعملکردی مشابه با FSHدارد.از این رو در این طرح اثرات هورمونهای جنسیPMSG و تستوسترون بر بافت بیضه و اثرات آن بر اسپرماتوژنز مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایشات in vitroدر سه گروه مختلف شامل کنترل و دوگروه تجربی بر روی موشهای نر نابالغ نژاد NMRIانجام شد و مدت زمان انجام کشت اندام 4 هفته در نظر گرفته شد. پس از گذشت این زمان انجام مطالعات بافت شناسی و میکروسکوپی صورت گرفت. نتایج حاکی از افزایش معنی دار در تعداد سلولهای اسپرماتوسیت، اسپرماتید، اسپرم در گروه تجربی 2 و کاهش اسپرماتوگونی Aو سلول های سرتولی می باشد. این نتایج نشان میدهند که کشت بافت بیضه، مدل تجربی مفیدی برای مطالعه مکانیسمهای تنظیمی تکثیر سلولی اسپرماتوگونی، میتواند باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
628 - تاثیر تمرین تناوبی شدید و رژیم غذایی پرپروتئین بر وضعیت اکسیدانی و ظرفیت آنتیاکسیدانی تام در بافت قلب موش های صحرایی نر چاق
آذین قانع حسین عابدنطنزی مرضیه ثاقب جو مهدی هدایتیچاقی باعث بروز استرس اکسایشی و یک عامل خطر برای ایجاد بیماری های قلبی- عروقی می باشد. تمرینات ورزشی و اصلاح رژیم غذایی می تواند بر عوامل اکسیدانی و آنتی اکسیدانی تاثیرگذار باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تمرین تناوبی شدید (HIIT) و رژیم غذایی پرپروتئین (HPD) بر وضعیت أکثرچاقی باعث بروز استرس اکسایشی و یک عامل خطر برای ایجاد بیماری های قلبی- عروقی می باشد. تمرینات ورزشی و اصلاح رژیم غذایی می تواند بر عوامل اکسیدانی و آنتی اکسیدانی تاثیرگذار باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تمرین تناوبی شدید (HIIT) و رژیم غذایی پرپروتئین (HPD) بر وضعیت اکسیدانی تام (TOS)، ظرفیت آنتیاکسیدانی تام (TAC) و نسبت TAC به TOS در بافت قلب موش های صحرایی نر چاق بود. 40 سر موش صحرایی نر چاق (شاخص Lee بالاتر از 310) 12 هفته ای به پنج گروه هشت تایی شامل HIIT (12-5 تناوب 30 ثانیه ای با شدت 90 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی، 10 هفته پنج جلسه ای)، HPD (حدود 5/57 درصد کالری کل از پروتئین)، HIIT+HPD، کنترل چاق-1 (OC-1) و کنترل چاق-2 (OC-2) و هشت سر موش غیر چاق نیز در گروه کنترل غیرچاق (NC) تقسیم شدند. پس از 48 ساعت از آخرین جلسه مداخله بافت قلب برای اندازه گیری سطوح TAC و TOS برداشته شد. دادهها با استفاده از آزمونهای آنالیز واریانس یک طرفه، تعقیبی توکی، کروسکال- والیس و من ویتنی در سطح معناداری 05/0 ≥ P تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد، سطح TAC بافت قلب در گروه های HIIT، HPD، HIIT+HPD نسبت به گروه OC-1 به طور معناداری بالاتر بود. از طرفی سطح TOS بافت قلب در گروه های HIIT و HIIT+HPD نسبت به گروه های HPD و OC-2 به طور معناداری پایین تر بود. همچنین نسبت TAC به TOS در گروه های HIIT و HIIT+HPD در مقایسه با گروه OC-2 به طور معناداری بالاتر بود. با توجه به نتایج، HIIT به همراه HPD باعث بهبود TAC و TOS بافت قلب می شود. به نظر می رسد HIIT به همراه HPD، تقویت کننده سیستم ضد اکسایشی و کاهنده فشار اکسایشی در شرایط چاقی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
629 - مطالعه خصوصیات بیولوژیکی، ترکیبی و توپوگرافی سطحی داربست گرانوله هیدروکسی آپاتیت/ پوسته تخم شتر مرغ برای مهندسی بافت استخوان
فریده اله گاهی اسماعیل فتاحی محسن سعیدی میر محمود مرتضوی رودمیانههدف از این مطالعه بررسی شکل هندسی و توانایی این داربست در ترکیب با سلول مزانشیمی و شبه فیبرو بلاستی و سنجش واکنش سمیت آن نسبت به سلول می باشد. بدین لحاظ چند نسبت متفاوت از داربست هیدروکسی آپاتیت/ پوسته تخم شتر مرغ ایجاد گردید تا بتوان خصوصیات سطحی و پاسخگویی سلول را نسب أکثرهدف از این مطالعه بررسی شکل هندسی و توانایی این داربست در ترکیب با سلول مزانشیمی و شبه فیبرو بلاستی و سنجش واکنش سمیت آن نسبت به سلول می باشد. بدین لحاظ چند نسبت متفاوت از داربست هیدروکسی آپاتیت/ پوسته تخم شتر مرغ ایجاد گردید تا بتوان خصوصیات سطحی و پاسخگویی سلول را نسبت به انواع مختلف ترکیبی هیدروکسی آپاتیت/پوسته تخم شتر مرغ (OsE/HA) (نسبت های 0-1، 1-2، 1-1، 2-، 1-0) سنجید. بیومتریال های طبیعی منجمله پوسته تخم شترمرغ که دارای مواد معدنی مثل کربنات کلسیم نقش عمده ای در ساخت داربست مربوط به بافت های سخت و تحقیقات امروزه را ایفا می کنند. مشخصه یابی سطحی با استفاده از SEM و خصوصیات ترکیبی داربست بوسیله XRD و FTIR مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت برای کاربرد این ترکیب در بافت های بیولوژیکی تست تماس مستقیم (سمیت) به همراه سلول های شبه فیبروبلاستی (L929) انجام گرفت. بعد از تست سمیت داربست آماده تست های درون آزمایشگاهی (اینویترو) پذیرش سلول های بنیادی مزانشیمی جدا شده از بافت چربی خرگوش سفید نیوزیلندی (RADMSCs) می گردد. نتایج این پژوهش نشان داد که این داربست دارای بهترین زیست سازگاری و بیشترین لاکوناهای سطحی برای جذب سلول به خود در گروه هیدروکسی آپاتیت/ پوسته تخم شتر مرغ با نسبت 2-1 می باشد و این ترکیب بیومتریال طبیعی با مواد سنتتیک می تواند در پیشبرد مهندسی بافت استخوان کاربرد فراوان داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
630 - بررسی زیست سازگاری داربست PLA پوشش داده شده با لاپونیت بر روی سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان انسان
زهرا عرفا شیوا ایرانی علی زمانیان هادی بخشی حبیب نیکوکار به آفرید قلندریمهندسی بافت استخوان رویکردی امیدوارانه جهت توسعه درمان های مناسب جدید برای رفع آسیب های بافت استخوانی است. یکی از اهداف مهم در این رشته، ساخت داربست هایی با تقلید از ماتریکس خارج سلولی است. هدف از این مطالعه تولید داربست پلی لاکتیک اسید/لاپونیت (PLA/LAP) و بررسی رفتار س أکثرمهندسی بافت استخوان رویکردی امیدوارانه جهت توسعه درمان های مناسب جدید برای رفع آسیب های بافت استخوانی است. یکی از اهداف مهم در این رشته، ساخت داربست هایی با تقلید از ماتریکس خارج سلولی است. هدف از این مطالعه تولید داربست پلی لاکتیک اسید/لاپونیت (PLA/LAP) و بررسی رفتار سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان انسانی (hBMSCs) بر روی آن بود. ابتدا داربست PLA به روش الکتروریسی ساخته شد و سپس LAP با غلظت 8/0 درصد وزنی (LAP0.8%) بر روی آن پوشش داده شد. مورفولوژی داربست توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و طیف سنجی پراش انرژی پرتو ایکس (EDX)، ساختار شیمیایی آن توسط طیف سنجی ATR-FTIR و میزان آبدوستی داربست با آزمون زاویه تماس آب بررسی شد. نهایتاً زیست سازگاری داربست و بقای سلولی توسط تست MTT، بر روی سلول های hBMSC انجام شد. نتایج حاصل از مورفولوژی داربست نشان دهنده پوشش دهی موفق LAP0.8% بر روی داربست PLA بود. همچنین، سطح آبدوستی داربست PLA پس از پوشش دهی با LAP بهبود یافت. زیست سازگاری داربست تا 24 ساعت بعد از کشت سلولی و بقای سلول های hBMSC تا 72 ساعت پس از کشت (001/0 ≥ p ) تایید شد. از نتایج بدست آمده در این تحقیق به نظر می رسد که داربست PLA/LAP0.8%بدلیل حفظ زیست سازگاری و بقای سلولی که بواسطه حضور یون های موجود در نانوذره LAP است، می تواند کاندیدای مناسبی برای برنامه های مهندسی بافت استخوان باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
631 - تأثیر هرنیارین بر استرس اکسیداتیو هیپوکامپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوسین
زهرا شیبانیدیابت، خطر ابتلای سیستم اعصاب مرکزی به اختلالاتی مانند سکته مغزی، تشنج، زوال عقل و اختلال شناختی را افزایش می دهد. هرنیارین ترکیبی فنلی دارد و آنتی اکسیدان قوی است که اثربخشی آن بر اختلالات نورودژنراتیو در مطالعات اخیر گزارش شده است. هم چنین ثابت شده است، هیپرگلیسمی از أکثردیابت، خطر ابتلای سیستم اعصاب مرکزی به اختلالاتی مانند سکته مغزی، تشنج، زوال عقل و اختلال شناختی را افزایش می دهد. هرنیارین ترکیبی فنلی دارد و آنتی اکسیدان قوی است که اثربخشی آن بر اختلالات نورودژنراتیو در مطالعات اخیر گزارش شده است. هم چنین ثابت شده است، هیپرگلیسمی از طریق فرایندهای آنزیمی و غیر آنزیمی موجب القای اکسیداسیون خود به خودی گلوکز گردیده و با تحریک تولید قطعات اکسیژنی و نیتروژنی فعال، منجر به استرس اکسیداتیو می شود . در این مطالعه 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی انتخاب و به 4 گروه: کنترل، دیابتی و دیابتی تیمارشده با هرنیارین 150 و 300 میلی گرم بر کیلوگرم تقسیم شدند. دیابت با تزریق درون صفاقی استرپتوزوتوسین (STZ) با دوز 60 میلی گرم بر کیلوگرم القاء گردید. یک هفته پس از تزریق استرپتوزوتوسین، تیمار با هرنیارین با دوز 300 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت دو هفته به صورت خوراکی انجام گردید. قند خون پس از تزریق STZ با خون گیری از سیاهرگ دمی اندازه گیری شد. پراکسیداسیون لیپیدی، میزان تیول و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز به عنوان شاخص های استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ اندازه گیری شد. در پایان داده های گروه ها با نرم افزار آماری SPSS و آزمون های one way ANOVA و Tukey تجزیه و تحلیل شدند. پس از القای دیابت، افزایش پراکسیداسیون لیپیدی، کاهش میزان تیول و کاهش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در هیپوکامپ موش های دیابتی، نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (001/0 p <). تجویز دوزهای 150 و 300 میلی گرم بر کیلوگرم هرنیارین روزانه سبب بهبودی استرس اکسیداتیو در مغز موش های دیابتی گردید. پژوهش حاضر نشان داد که درمان با هرنیارین به طور معنی داری منجر به کاهش استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ موش های صحرایی دیابتی شده با STZ گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
632 - تاثیر خوراک آغازین بافتدار با تعیین کم و زیاد نسبت پروتئین به انرژی بر قابلیت هضم، فراسنجههای شکمبهای و خونی گوسالههای شیرخوار
علی اسماعیلی امیرداور فروزنده حسین امیدی میرزایی محمد کریمی بهزاد اخلاقی کیان صادقیبه منظور بررسی تاثیر خوراک آغازین بافتدار با تعیین کم و زیاد نسبت پروتئین به انرژی بر قابلیت هضم، فراسنجههای شکمبهای و خونی گوسالههای شیرخوار آزمایش حاضر انجام گرفت. بدین منظور از تعداد 48 راس گوساله هلشتاین (نر و ماده)، در قالب یک طرح فاکتوریل، با 4 تیمار و در 12 ت أکثربه منظور بررسی تاثیر خوراک آغازین بافتدار با تعیین کم و زیاد نسبت پروتئین به انرژی بر قابلیت هضم، فراسنجههای شکمبهای و خونی گوسالههای شیرخوار آزمایش حاضر انجام گرفت. بدین منظور از تعداد 48 راس گوساله هلشتاین (نر و ماده)، در قالب یک طرح فاکتوریل، با 4 تیمار و در 12 تکرار برای هر تیمار استفاده شد. گروه های آزمایشی شامل: 1) خوراک آغازین آردی آسیاب با سطح پروتئین 18 درصد؛ 2) خوراک آغازین آردی با سطح پروتئین 22 درصد؛ 3) خوراک آغازین بافتدار با سطح پروتئین 18 درصد؛ و 4) خوراک آغازین بافتدار با سطح پروتئین 22 درصد بود. در این آزمایش قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجههای شکمبهای و خونی گوسالههای شیرخوار اندازگیری شد. اثر متقابل بین اثرات اصلی برای میزان بتا هیدروکسی بوتیرات خون در روز 70 آزمایش معنیدار بود (05/0 >p ). به این صورت که خوراک آردی با 18 درصد پروتئین پایینترین میزان بتا هیدروکسی بوتیرات را داشت. اثر متقابل بین اثرات اصلی برای سایر فراسنجههای خونی معنیدار نبود (05/0 <p ). اثر متقابل بین اثرات اصلی برای فراسنجههای شکمبهای و قابلیت هضم تحت تاثیر شکل و سطح پروتئین خوراک آغازین قرار نگرفت (05/0 <p ). بطور کلی تفاوت چشمگیری بین خوراک بافتدار و آسیاب درشت همچنین سطح پروتئین 18 و 22 درصد در گروههای مورد آزمایش مشاهده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
633 - بررسی رفتار سلولهای MG63 بر روی داربستهای سهبعدی پلیکاپرولاکتون و پلیکاپرولاکتون/کلاژن برای بازسازی استخوان
زهرا ابراهیمی شیوا ایرانی عبدالرضا اردشیری لاجیمی احسان سیدجعفریچاپ سهبعدی داربستها در دمای پایین نویدبخش زیادی برای ساخت جایگزینهای مصنوعی پیوند استخوان با عملکرد بیشتر نسبت به تکنیکهای سنتی است. یکی از امیدوارکنندهترین استراتژیها در مهندسی بافت استخوان روی توسعه داربستهای biomimetic متمرکز شده است. داربستها با پایه أکثرچاپ سهبعدی داربستها در دمای پایین نویدبخش زیادی برای ساخت جایگزینهای مصنوعی پیوند استخوان با عملکرد بیشتر نسبت به تکنیکهای سنتی است. یکی از امیدوارکنندهترین استراتژیها در مهندسی بافت استخوان روی توسعه داربستهای biomimetic متمرکز شده است. داربستها با پایه سرامیک با توانایی استئوژنیک و خواص مکانیکی، کاندیدای امیدوارکنندهای برای ترمیم استخوان هستند. هدف از این مطالعه متناسبسازی انعطافپذیری و خاصیت القای استخوان داربست سهبعدی پلیکاپرولاکتون (PCL) تهیه شده با روش مدل رسوب ذوب شده (FDM)، با استفاده از تلفیق کلاژن (COL) به عنوان پلیمر طبیعی همراه با پلیمر مصنوعی و بررسی رفتار سلولهای MG63بر روی آن بود. بعد از تهیه داربست، از آزمونهای میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف سنجی پراش انرژی ایکس (EDX) و طیفسنجی ATR-FTIR استفاده شد. پس از گذشت 1،7،14 روز، بررسی روند استخوانسازی سلولهای در تیمارهای مختلف، با استفاده از رنگآمیزی آلیزارینرد و فعالیت آلکالین فسفاتاز (ALP) صورت گرفت. همچنین عدم سمیت داربستها برای اطمینان از تکثیر سلولها توسط آزمون MTT مورد بررسی قرار گرفت. از مشاهده زیر میکروسکوپ، مشخص شد که داربستهای مهندسی بافت منافذ مربعی شکل را به طور یکنواخت توزیع و بهم متصل کردهاند. داربست COL/PCL تفاوت معنیداری را از لحاظ قابلیت بقا نسبت به داربست PCL تنها در محیط تمایزی نشان داد (P ≤ 0.0001). نتایج ارزیابی فعالیت ALP در داربست PCL/COL به طور معنیداری بالاتر از داربست PCL بدون پوشش و کنترل بود (P ≤ 0.0001). نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد استفاده از داربست PCL به همراه COL میتواند به عنوان محیط مناسبی به منظور تکثیر و تمایز سلولهای MG63 در نظر گرفته شود. بنابراین، داربست کامپوزیت PCL/COL که توسط چاپگر FDM تهیه شدهاند، بدلیل بقای سلولی بواسطه COL است، میتواند کاربرد وسیعتری در مهندسی بافت استخوان داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
634 - بررسی پتانسیل داربست چاپ سهبعدی پلی کاپرولاکتون پوشش داده شده با بیوسرامیکها در تکثیر و تمایز استخوانی سلولهای بنیادی مزانشیمی بافت چربی انسانی
نسرین ّفاضلی احسان عارفیان شیوا ایرانی عبدالرضا اردشیری لاجیمی احسان سیدجعفریدر سال های اخیر، تمرکز تحقیقات در زمینه مهندسی بافت روی تهیه مواد و روشهای آماده سازی داربستها قرار دارد. چاپ سهبعدی، یک فناوری نوظهور است که میتواند با دقت و سرعت، داربستهای مهندسی بافت استخوان را با اشکال و ساختارهای خاص آماده کند. از متداول ترین روشهای چاپ سهب أکثردر سال های اخیر، تمرکز تحقیقات در زمینه مهندسی بافت روی تهیه مواد و روشهای آماده سازی داربستها قرار دارد. چاپ سهبعدی، یک فناوری نوظهور است که میتواند با دقت و سرعت، داربستهای مهندسی بافت استخوان را با اشکال و ساختارهای خاص آماده کند. از متداول ترین روشهای چاپ سهبعدی، روش مدل سازی رسوب ذوب شده (FDM) است، مواد مورد استفاده در این روش پلیمرهایی مانند پلی کاپرولاکتون (PCL) میباشند. در این مطالعه داربستهای چاپ سهبعدی PCL ساخته شدند و با توجه به طبیعت آب گریز و غیر استئوژنیک پلی کاپرولاکتون، سطح داربستها با محلول 1% از بیوسرامیکهای هیدروکسی آپاتیت (HA) و شیشه زیستفعال (BG) پوشش داده شد. اصلاح سطح داربستهای PCL جهت افزایش آب دوستی و بهبود چسبندگی سلولی صورت گرفت. تصاویر میکروسکوپ الکترونی، آنالیز طیف سنجیپراشانرژیپرتو Xو نقشه برداری از عناصر سطح داربستها، پوشش مناسب داربستهای چاپ سهبعدی PCL با بیوسرامیک های هیدروکس آپاتیت و شیشه زیستفعال را تایید کرد. زیستسازگاری داربست PCL/HA/BG، زنده مانی و چسبندگی سلولها بر روی داربستها با کاشت سلولهای بنیادی مزانشیمی چربی انسانی (hAMSCs) و به وسیله آزمون MTT و تصاویر میکروسکوپ الکترونی بررسی شد. همچنین پتانسیل داربستهای PCL/HA/BG در تمایز استخوانی hAMSCs توسط آزمون های اندازه گیری فعالیت آلکالین فسفاتاز و رنگ آمیزی ایمونوسیتوشیمی بررسی شد. نتایج نشان داد که داربست سه جزئی PCL/HA/BG از رشد، تکثیر و تمایز استخوانی hAMSCs حمایت کرده است، بنابراین داربست مذکور میتواند کاندیدای مناسبی برای کاربردهای مهندسی بافت استخوان باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
635 - اثر حفاظتی کوآنزیم Q10 بر اسپرم و بافت بیضه موش صحرایی پس از مواجهه با دیازینون
سیما عبادی نفت چالی رمضان خان بابایی عباسعلی دهپور جویباری رویا بیشه کلائی اسماعیل فتاحیدیازینون (DZN) یک حشره کش ارگانوفسفره است که باعث ایجاد طیف گسترده ای از اثرات پاتولوژیک بر روی دستگاه تناسلی مردان، اختلال در تولید و کیفیت اسپرم و مشکلات باروری میشود. این مطالعه به بررسی اثر محافظتی تیمار کوآنزیم Q10 بر کیفیت اسپرم، سیستم اکسیدان/آنتی اکسیدان و هیست أکثردیازینون (DZN) یک حشره کش ارگانوفسفره است که باعث ایجاد طیف گسترده ای از اثرات پاتولوژیک بر روی دستگاه تناسلی مردان، اختلال در تولید و کیفیت اسپرم و مشکلات باروری میشود. این مطالعه به بررسی اثر محافظتی تیمار کوآنزیم Q10 بر کیفیت اسپرم، سیستم اکسیدان/آنتی اکسیدان و هیستوپاتولوژی بافت بیضه در موشهای صحرایی نر پس از مواجهه با دیازینون پرداخت. این مطالعه تجربی حاضر، ۱۶ موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار آلبینو با وزن تقریبی 150 تا 230 گرم که از مرکز نگهداری از حیوانات تهیه شدند صورت پذیرفت.حیوانات به طور تصادفی به چهار گروه چهارتایی تقسیم شدند و به صورت تزریق درون صفاقی به مدت 30 روز مورد آزمایش قرار گرفتند که شامل: گروه مواجهه دیازینون (۵۰ میلیگرم/کیلوگرم دیازینون محلول در روغن کنجد به صورت تزریق درون صفاقی) گروه کوآنزیم Q10و دیازینون (۵۰ میلیگرم/کیلوگرم دیازینون و ۱۰ میلیگرم/کیلوگرم کوآنزیم Q10 محلول در روغن کنجد به صورت تزریق درون صفاقی)، گروه کوآنزیم Q10 (۱۰ میلیگرم/کیلوگرم کوآنزیم Q10 محلول در روغن کنجد) و گروه کنترل (۵/۱ میلیگرم/کیلوگرم روغن کنجد) به صورت تزریق درون صفاقی بود. پس از تیمار کوآنزیم Q10 با دیازینون، افزایش معنیداری در تعداد و تحرک اسپرم و کاهش مرگ و میر اسپرم مشاهده شد (05/0 p <). قرار گرفتن در معرض دیازینون با تیمار کوآنزیم Q10 توانست سبب کاهش سطح مالون دی آلدهید (MDA) و افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (SOD) در مقایسه با گروه دیازینون شود (05/0 p <). مواجهه همزمان با دیازینون و تیمار کوآنزیم Q10 منجر به کاهش آسیب هیستوپاتولوژیک بیضه پس از مواجهه با دیازینون شد. به نظر می رسد که کوآنزیم Q10 می توانند اثر محافظتی خوبی در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از مواجهه با سم دیازینون به دستگاه تناسلی مردان داشته باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
636 - مطالعه تغییرات هیستولوژی و هیستومتری معده و روده موشهای سوری نر مصرف کننده ی میکروپلاستیک نانو استایرن
محمدرضا غفاری منش اسماعیل فتاحی فرشته میرمحمدرضایی سیما مشایخامروزه میکروپلاستیکها جزو مهم ترین آلودگیهای محیط زیستی به شمار می روند که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. این ذرات پلاستیکی با بلعیده شدن توسط جانوران وارد زنجیره غذایی شده و سبب آسیب های جدی به انسان و جانوران میشوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر میکروپل أکثرامروزه میکروپلاستیکها جزو مهم ترین آلودگیهای محیط زیستی به شمار می روند که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. این ذرات پلاستیکی با بلعیده شدن توسط جانوران وارد زنجیره غذایی شده و سبب آسیب های جدی به انسان و جانوران میشوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر میکروپلاستیک نانو استایرنی بر سیستم گوارش پستانداران میباشد. موشها به 3 گروه 6 تایی تقسیم بندی شدند: گروه کنترل که یک مرتبه در روز 200 میکرولیتر آب مقطر به مدت 30 روز دریافت کرد. گروه اول که یک مرتبه در روز 200 میکرولیتر نانو استایرن با دوز 1/0 میلی گرم/کیلوگرم به مدت 30 روز دریافت کرد. گروه دوم که یک مرتبه در روز 200 میکرولیتر نانو استایرن با دوز 5/0 میلی گرم/کیلوگرم به مدت 30 روز دریافت کرد. روز بعد از آخرین گاواژ حیوان با کلروفرم بیهوش شد و نمونه های روده و معده جهت بررسی های بافتی در محلول فرمالین 10 درصد بافری تثبیت با روش رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند. برای تجزیه و تحلیل آماری و مقایسه بین گروهها از آزمون توکی استفاده شد. تمامی محاسبات با استفاده از نرمافزار Prism انجام شد و سطح معنیدار آزمونها ٠٥/٠ > p در نظر گرفته شد. یافته¬های آماری نشان دهنده ی کاهش قطر زیرمخاط، تعداد سلول پوششی، سلول اپیتلیوم در گروه آزمایشی 2 نسبت به گروه کنترل است. ارتفاع پرز روده و معده در گروه آزمایشی 2 نسبت به گروه کنترل افزایش نشان داد. نتایج این مطالعه نشان میدهد که اثرات نانو استایرن وابسته به غلظت میباشد و هرچه غلظت افزایش پیدا کند اثرات مخرب تری بر روده و معده بر جای خواهد گذاشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
637 - مقایسه پارامترهای مورفومتریک و هیستولوژیک طحال سویه های Balb/c و C57BL/6 موشهای پرورش یافته در شرایط یکسان
مرتضی عباسپور صمد فراشی بنابطحال بزرگترین اندام لنفاوی بدن است و در تصفیه خون، ذخیره گلبول¬های قرمز، حذف گلبول¬های قرمز پیر آسیب¬دیده و ایجاد پاسخ¬های ایمنی اختصاصی نقش دارد. برخی مطالعات نشان داده¬اند بافت طحال در برخی گونه¬ها تفاوت¬هایی با هم دارد. از آنجایی که موشهای دو سویه¬ی Balb/c أکثرطحال بزرگترین اندام لنفاوی بدن است و در تصفیه خون، ذخیره گلبول¬های قرمز، حذف گلبول¬های قرمز پیر آسیب¬دیده و ایجاد پاسخ¬های ایمنی اختصاصی نقش دارد. برخی مطالعات نشان داده¬اند بافت طحال در برخی گونه¬ها تفاوت¬هایی با هم دارد. از آنجایی که موشهای دو سویه¬ی Balb/c و C57BL/6 در بسیاری از تحقیقات زیستی به عنوان اولین گزینه انتخاب میشوند لذا نیاز است تا تفاوتهای آناتومیکی، بافتشناسی و ژنتیکی بین آنها به دقت ارزیابی شود تا مدل¬های مطالعاتی به درستی انتخاب شوند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی خصوصیات مورفومتریک و هیستولوژیک بافت طحال در موشهای Balb/c و C57BL/6 انجام شد. 10 موش ماده Balb/c و 10 سر موش ماده C57BL/6 در شرایط یکسان در حیوان¬خانه پرورش داده شدند. سپس طحال موشها از نظر خصوصیات مورفومتریک و هیستولوژیک بررسی شد. داده¬های به دست آمده از دو گروه با روش t tset آنالیز شدند و 05/0 ˂p معنی¬دار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد شکل ظاهری و رنگ طحال در موشها با هم تفاوت معنی¬داری ندارند. میانگین وزن طحال در موشهای Balb/c کمی بیشتر از موشهای C57BL/6 بود که از نظر آماری معنی¬دار نبود. در لام¬های تهیه شده از بافت طحال موشهای Balb/c و C57BL/6 از نظر بافت¬شناسی تفاوت قابل مشاهده¬ای بین طحال موشها تشخیص داده نشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
638 - اثر سطوح مختلف منگنز جیره بر فعالیت آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی و بافت کبد در فیل ماهیان (Huso huso) جوان پرورشی
فاطمه همتی حسین خارا حبیب وهاب زاده رودسری رضوان اله کاظمیاین تحقیق با هدف تعیین اثر مقادیر مختلف منگنز جیره بر فعالیت آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی و بافت کبد فیل ماهیان (Huso huso) جوان پرورشی، از ماه مهر تا آذر 1401 در مرکز تکثیر و بازسازي ذخاير ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی سد سنگر شهرستان رشت در استان گیلان انجا أکثراین تحقیق با هدف تعیین اثر مقادیر مختلف منگنز جیره بر فعالیت آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی و بافت کبد فیل ماهیان (Huso huso) جوان پرورشی، از ماه مهر تا آذر 1401 در مرکز تکثیر و بازسازي ذخاير ژنتیکی ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی سد سنگر شهرستان رشت در استان گیلان انجام گرفت. بدین منظور 180 قطعه فیل ماهی با میانگین وزن اولیه ماهیان 05/3± 266 گرم پس از 2 هفته سازگاری با محیط پرورشی، در شش تیمار و هر تيمار با سه تكرار، با غلظت های 5 (Mn1)، 10 (Mn2)، 15 (Mn3)، 20 (Mn4) و 25 (Mn5) میلی گرم سولفات منگنز مونوهیدرات (MnSO4H2O) در هر کیلوگرم غذا و تیمار شاهد (Mn0) بدون افزودن مکمل سولفات منگنز در دو ماه انجام شد. در پایان آزمایش از هر تکرار سه قطعه ماهی انتخاب، خونگیری و از کبد آن ها جهت مطالعات بافت شناسی نمونه برداری شد. نتایج فعالیت آنتی اکسیدانی کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز بین تیمارهای آزمایشی دارای اختلاف معنی دار بود (05/0 > p) و بیشینه میزان آنها در ماهیان تیمار شاهد وجود داشت، ولی سطوح سوپر اکسید دیسموتاز اختلاف معنی داری نداشت (05/0 p)، اما آنزیم آلانین آمینوترانسفراز، فاقد اختلاف معنی دار بود (05/0 < p). همچنین آسیب های بافتی به اشکال مختلف در بافت کبد همه تیمارها، حتی شاهد (آتروفی، رکود صفراوی، دژنرسانس چربی و نکروز سلولی) مشاهده شد. بر اساس نتایج این پژوهش، سطوح 15-10 میلی گرم منگنز جیره توانست سبب بهبود فعالیت های آنتی اکسیدانی، آنزیم های کبدی و نیز کاهش آسیب های بافتی کبد در فیل ماهی جوان پرورشی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
639 - تأثیر کمپوست مصرفی قارچ دکمهای و کود شیمیایی بر اندیسهای بافتشناختی مری چند گونه از ماهیان پرورشی گرمابی
خالد روشنفکر رحیم عبدی محمدعلی سالاری علی آبادی زهرا بصیراین مطالعه به منظور تاثیر کمپوست مصرفی قارچ دکمهای و کود شیمیایی بر ساختار بافتی چهار گونه ماهی کپور پرورشی گرمابی انجام گرفته است. برای این منظور بچه ماهیان یک ماهه با میانگین وزنی 28/1 ± 6/69 گرم مدت دو ماه در شش استخر یک هکتاری توسط کمپوست مصرقی قارچ دکمه ای أکثراین مطالعه به منظور تاثیر کمپوست مصرفی قارچ دکمهای و کود شیمیایی بر ساختار بافتی چهار گونه ماهی کپور پرورشی گرمابی انجام گرفته است. برای این منظور بچه ماهیان یک ماهه با میانگین وزنی 28/1 ± 6/69 گرم مدت دو ماه در شش استخر یک هکتاری توسط کمپوست مصرقی قارچ دکمه ای و کودهای شیمیایی در شرکت پرورش ماهیان گرمابی شهید احمدیان خرمشهر پرورش داده شدند. گروه شاهد طی مدت پرورش توسط کودهای شمیایی و گروه تیمار نیز توسط کمپوست مصرفی قارچ دکمهای تغذیه شدند. پس از پایان دوره زمانی مقرر و زیست سنجی نمونه های بافتی به اندازه 5 میلیمتر از قسمت میانی مری برداشته و پس از تهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی هماتوکسیلین - ائوزین بوسیله میکروسکوپ نوری مجهز به لنز داینولیت مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاکی از افزایش تعداد سلول های جامی و ضخامت اپیتلیوم مری در گروه تیمار نسبت به گروه شاهد در گونه های فیتوفاگ و بیگ هد اما در گونه های کپور معمولی و آمور نتایج عکس بدست آمد. همچنین ضخامت لایه عضلانی مری در چهار گونه در گروه تیمار بیشتر از گروه شاهد و دارای اختلاف معناداری بود (05/0≤ p). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
640 - مطالعه کالبدشناسی و بافت شناسی روده کوچک در اردک مسکوئی (Cairina moschata)
جلیل پورحاجی موتاب سید رشید هاشمیاردک پرندهای است که بیشتر در آب زندگی میکند. اردک مسکوئی به دلیل وزن گیری بالا برای تولید گوشت مناسب است. روده کوچک در بدن پستانداران و پرندگان بدلیل عمل هضم و جذب مواد غذایی دارای اهمیت می باشد. در رابطه با آناتومی و بافت شناسی روده کوچک در اردک مسکوئی بالغ مطالعه ای أکثراردک پرندهای است که بیشتر در آب زندگی میکند. اردک مسکوئی به دلیل وزن گیری بالا برای تولید گوشت مناسب است. روده کوچک در بدن پستانداران و پرندگان بدلیل عمل هضم و جذب مواد غذایی دارای اهمیت می باشد. در رابطه با آناتومی و بافت شناسی روده کوچک در اردک مسکوئی بالغ مطالعه ای صورت نگرفته است. برای این مطالعه 20 عدد اردک مسکویی نر و ماده بالغ خریداری شد و مطالعه آناتومیکی بر روی روده کوچک آنها انجام شد. آنالیز داده های اندازه گیری شده طول و عرض اعضا توسط نرم افزاز SPSS و آزمون آماری تی استیودنت انجام شد. در مرحله بعد مطالعه بافت شناسی با رنگ آمیزی هماتوکسیلین بر روی روده کوچک انجام شد. نتایج آناتومیکی و بافت شناسی روده کوچک دارای شباهت کلی با سایر پرندگان بود و تفاوت هایی نیز در آن وجود داشت. ویژگی قابل ذکر آناتومیکی این بود که در اردک مسکوئی دوازدهه به شکل U خمیده بود. تهی روده نیز در جنس ماده دارای 6 حلقه و در جنس نر دارای 5 حلقه بود. میانگین طول و عرض روده کوچک در جنس نر بزرگتر از جنس ماده می باشد که این اختلاف در اندازه طول دوازدهه بصورت معنی دار می باشد. در مطالعه بافتی نیز ویژگی قابل ذکر وجود کرک های روده ای بلند و غیر منشعب با اپیتلیوم استوانه ای ساده بود که از سمت دوازدهه تا ایلئوم از ارتفاع آنها کاسته می شد. همچنین از دوازده به سمت ایلئوم نیز تعداد سلول های جامی در بافت پوششی افزایش می یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
641 - تاثیر سطوح مختلف نانوذرات اکسید روی بر آنزیم های استرس اکسیداتیودر ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus)
کتایون کریم زاده عسگر زحمتکش الهام شریفیامروزه استفاده بیش از حد نانوذرات اکسید روی (ZnO NPs) موجب نگرانی هایی در ارتباط با خطرات احتمالی زیست محیطی ناشی از حضور این ذرات در اکوسیستم های آبی شده است. لذا هدف این پژوهش، مطالعه اثر سمی نانوذره اکسید روی (02/0، 05/0 و 1/0 میلی گرم بر لیتر) به روش ساکن بر آنزیم ه أکثرامروزه استفاده بیش از حد نانوذرات اکسید روی (ZnO NPs) موجب نگرانی هایی در ارتباط با خطرات احتمالی زیست محیطی ناشی از حضور این ذرات در اکوسیستم های آبی شده است. لذا هدف این پژوهش، مطالعه اثر سمی نانوذره اکسید روی (02/0، 05/0 و 1/0 میلی گرم بر لیتر) به روش ساکن بر آنزیم های استرس اکسیداتیو در یک دوره 7 روزه بود. بعد از هموژنه کردن بافت مغز فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو مانند سوپر اکسید دسموتاز (SOD)، گلوتاتیون -S ترانسفراز (GST)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدیید (MDA) توسط روش های بیوشیمیایی تعیین شد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی SOD، CAT و GST در بافت مغز ماهی کلمه در اثر مواجهه با غلظت 1/0 میلی گرم بر میلی لیتر نانوذره روی در مقایسه با غلظت های دیگر و کنترل به طور معنی داری افزایش نشان داد (05/0p<). اما مقدار گلوتاتیون با افزایش دوز در معرض قرارگیری کاهش یافت. در میزان مالون دی آلدهید افزایش وابسته به دوز مشاهده گردید چنانکه بیشترین مقدار آن در غلظت 1/0 میلی گرم بر میلی لیتر از نانوذره (53/0 ± 5/4 نانومول بر گرم وزن تر) ثبت گردید. سمیت تحت کشنده نانوذرات منجر به القا تولید رادیکال های آزاد واسترس اکسیداتیو در بافت مغز ماهی کلمه گردید. که افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی بیانگر فعال شدن سیستم دفاع آنتی اکسیدانی جهت مهار رادیکال های آزاد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
642 - مطالعه اثر تجویز نانوذرات طلا بر ساختار بافتشناسی تخمدان موش صحرایی
خدیجه فتاحی آرمان رستم زاد سلمان سلطانی رضا هوشمندفرنانوذرات طلا همانند نانوذرات دیگر دارای خواص کاتالیستی، مغناطیسی، نوری و بیولوژیکی می باشد. اﻣﺮوزه، ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر وﺳﻴﻊ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد، اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺤﺪودی در زمینه اثرات آن ها ﺑـﺮ ﺳـﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن وجود دارد. ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، بررسی ساختار بافت شناسی تخمدان رت متعاقب تجوی أکثرنانوذرات طلا همانند نانوذرات دیگر دارای خواص کاتالیستی، مغناطیسی، نوری و بیولوژیکی می باشد. اﻣﺮوزه، ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر وﺳﻴﻊ ﻧﺎﻧﻮﻣﻮاد، اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺤﺪودی در زمینه اثرات آن ها ﺑـﺮ ﺳـﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن وجود دارد. ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، بررسی ساختار بافت شناسی تخمدان رت متعاقب تجویز نانوذرات طلا است. این مطالعه بر روی 40 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار انجام شد. حیوانات به چهار گروه تقسیم شدند، گروه اول: کنترل به میزان (1 میلی لیتر سالین نرمال)، گروه دوم، سوم، چهارم (به ترتیب یک میلی لیتر نانوذره طلا با غلظت 10، 100 و 1000 میلی گرم بر کیلوگرم) را به روش گاواژ به مدت 15 روز دریافت نمودند. سپس تخمدان از محوطه شکمی خارج و بعد از توزین، تثبیت و آماده سازی مقاطع بافتی سریال شش میکرونی، تغییرات ساختاری تخمدان مطالعه گردید. برطبق این یافته ها، بین گروه های تحت تیمار با نانوذره طلا و گروه کنترل اختلاف معنی داری در بافت تخمدان مشاهده نشد. همچنین تفاوت معنی داری بین سه گروه از نظر اندازه تخمدان، تعداد متوسط فولیکول های اولیه و ثانویه مشاهده نشد (05/0 > p). بنابراین، نانوذرات طلا در این غلظت ها و سایز 60 نانومتر تأثیری بر بافت تخمدان رت ندارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
643 - تغییرات آنزیم های استرس اکسیداتیو و بافت کبد موش های نر صحرائی تحت تاثیر ریزگردهای شهرهای مختلف استان خوزستان
نجمه سلیمانی محمدرضا دایر طیبه محمدی حسن فریدنوریشهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطال أکثرشهر اهواز به دلیل ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به عنوان آلوده ترین شهر در جهان به شمار می رود که باعث اهمیت این مطالعه می شود. نتایج نشان داده است که هرچه ذرات کوچکتر شوند نفوذپذیری بیشتری پیدا می کنند و از فیلترهای تنفسی عبور کرده و باعث بیماری می شوند. در این مطالعه، تاثیر ریزگردها در شهرهای مختلف استان خوزستان بر هیستولوژی کبد و آنزیم های استرس اکسیداتیو در موش های صحرائی نر مقایسه شد. تعداد 30 سر موش صحرائی بالغ نر در قالب شش گروه برابر، شامل گروه های کنترل، اهواز، رامهرمز، اندیمشک، آبادان و سوسنگرد تقسیم شدند و به مدت دو ماه تحت تیمار قرار گرفتند. نتایج آنالیز فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو سرمی، فقط افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز را در گروه های رامهرمز و آبادان نشان داد. در بررسی هیستولوژی کبد بروز خونریزی، هایپرمیای خفیف و همچنین تغییراتی در سلول های هپاتوسیت مشاهده شد. مساحت هسته در ناحیه ورید مرکزی و مساحت هپاتوسیت در ناحیه ی باب و ورید مرکزی تغییرات معنی داری را نشان داد. همچنین تعداد سلول های کوپفر در منطقه باب کبد گروه های اهواز، آبادان و اندیمشک در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری داشتند. به نظر می رسد که وجود ترکیب متفاوت از نظر فلزات سنگین در ریزگردها تأثیرات متفاوتی بر پارامترهای فعالیت آنزیمی و کبدی دارند که این آثار بسته به مقدار و مدت مواجهه نمونه ها با ریزگردها متغیر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
644 - تاثیر فاکتور سلول بنیادی و رتینوئیدها در تمایز سلول های اسپرماتوگونی بافت بیضه رت بالغ مدل آزواسپرمی انسدادی
مهناز نسیمی اسماعیل فتاحی سید غلامعلی جورسرایی مریم غلامی تبار طبری ابراهیم ذبیحی نیشابوریرتینوئیدها و فاکتور سلول بنیادی نقش مهمی در تکثیر، بقا و تمایز سلول های بنیادی به اسپرم ایفا می کنند. لذا در این مطالعه اثر فاکتور سلول بنیادی و رتینوئیدها بر تکثیر و تمایز سلول های اسپرماتوگونی در لوله های اسپرم ساز بیضه رت بالغ مدل آزواسپرمی انسدادی با استفاده از سیست أکثررتینوئیدها و فاکتور سلول بنیادی نقش مهمی در تکثیر، بقا و تمایز سلول های بنیادی به اسپرم ایفا می کنند. لذا در این مطالعه اثر فاکتور سلول بنیادی و رتینوئیدها بر تکثیر و تمایز سلول های اسپرماتوگونی در لوله های اسپرم ساز بیضه رت بالغ مدل آزواسپرمی انسدادی با استفاده از سیستم کشت بافت مورد ارزیابی قرار گرفته است. قطعات بافت بیضه در محیط کشت مکمل با رتینوئیدها یا فاکتور سلول بنیادی و یا ترکیبی از هر دو در شرایط دمای 5/34 درجه سانتی گراد و دی اکسید کربن 5 درصد به مدت 25، 30 و 35 روز کشت داده شدند. سپس مقاطع بافتی تهیه شده در زمان های مذکور به وسیله رنگ آمیزی پاس و هماتوکسیلین مورد ارزیابی مورفولوژیکی قرار گرفتند. شمارش سلولی در واحد سطح با استفاده از نرم افزارImageJ و تجزیه و تحلیل آماری، با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه، ANOVA و آزمون تعقیبی توکی انجام شد. تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت و لایدیگ در روز 25، 30 و 35 کشت و همچنین تعداد سلول اسپرماتید گرد و دراز در روز 35 کشت در بافت بیضه آزواسپرمی انسدادی در مقایسه با گروه های تجربی و کنترل افزایش معنی دار داشتند (001/0>p ). بررسی هیستولوژیک بافت بیضه در شرایط مختلف کشت، تغییرات پاتولوژیک را در سلول های سازنده اپی تلیوم نشان داد. رتینوئیدها در روز 35 کشت در مقایسه با فاکتورهای دیگر در حفظ و تکثیر رده های سلولی فرایند اسپرماتوژنز نقش مؤثرتری داشتند. از آنجائیکه این فاکتورها به تنهایی عامل القا تکثیر و تمایز نیستند، بنابراین بهینه سازی محیط کشت جهت دستیابی به اسپرم بالغ پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
645 - ارزیابی اثرگذاری ساختمان بلند بر ادراک ساکنان در بافت تاریخی فرهنگی شهر تبریز
میترا هنرجو شبنم اکبری نامدار مریم سینگری رسول درس خوانتحقیق حاضر به دنبال ارزیابی اثرگذاری ساختمان بلند بر ادراک ساکنان در بافت تاریخی فرهنگی شهر تبریز می باشد. روش تحقیق بصورت توصیفی - تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل جمعیت بافت تاریخی فرهنگی تبریز که برابر 29384 نفر است و حجم نمونه هم از ط أکثرتحقیق حاضر به دنبال ارزیابی اثرگذاری ساختمان بلند بر ادراک ساکنان در بافت تاریخی فرهنگی شهر تبریز می باشد. روش تحقیق بصورت توصیفی - تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل جمعیت بافت تاریخی فرهنگی تبریز که برابر 29384 نفر است و حجم نمونه هم از طریق فرمول کوکران برابر 381 نفر بدست آمد. برای تجزیه تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزارSpss و Amos استفاده شد. براساس یافتههای حاصل از تحلیل داده ها همه مولفه های تفسیری، شناختی، احساسی، ارزشگذاری، کالبدی و معنایی (متغیر مستقل) دارای رابطه معناداری با ادراک ساختمان های بلند(متغیر وابسته) می باشند و به ترتیب شاخصهاى ارزشگذاری(684 /٠)، کالبدی با(645 /0)، معنایی با (599 /0)، احساسی با (0/555)، تفسیری با (535 /0) و شاخص شناختی با (501 /0) بیشترین تا کمترین تأثیر را بر متغیر وابسته دارا میباشند. همچنین با توجه به نتایج حاصل میتوان نتیجه گرفت که بیشترین اثرگذاری بصورت مستقیم و غیرمستقیم مربوط به مولفه ارزش گذاری با اثر مستقیم 684 /0 و غیرمستقیم 351 /0 میباشد. لذا طراحی و ساخت ساختمان های بلند باید با آگاهی کامل از نیازها و خواسته های ساکنان بافت تاریخی فرهنگی شهر تبریز طراحی شود، زیرا آنها مصرف کنندگان واقعی هستند و درک آنها از محیط زندگیشان و امکانات ارایه شده نقش بسیار مهمی در رضایت و آسایش آنها از محیط زندگی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
646 - بررسی عملکرد سیستو لیک بطن چپ به وسیله اکو کاردیو گرافی بافتی در کودکان مبتلا به سندرم داون
سعید ابطحی مریم رفیعی طرقبهمقدمه: اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی (TDI) یک تکنیک جدید اکوکاردیوگرافیک است که اولین بار توسط Issaz از فرانسه در سال 1980 شرح داده شد.این تکنیک قابلیت این را می دهد که میزان عملکرد هر دو بطن را هم در سیستول و هم در دیاستول ارزیابی کند. باتوجه به اینکه در مورد استفاده اکوک أکثرمقدمه: اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی (TDI) یک تکنیک جدید اکوکاردیوگرافیک است که اولین بار توسط Issaz از فرانسه در سال 1980 شرح داده شد.این تکنیک قابلیت این را می دهد که میزان عملکرد هر دو بطن را هم در سیستول و هم در دیاستول ارزیابی کند. باتوجه به اینکه در مورد استفاده اکوکاردیوگرافی بافتی مطالعه محدودی بر روی کودکان سندرم داون صورت گرفته است هدف ما از انجام این مطالعه بررسی عملکرد سیستولیک بطنی کودکان مبتلا به سندرم داون بدون هیچ گونه مشکل آناتومیکال قلبی به وسیله اکوکاردیوگرافی بافتی و داپلر است. مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد 36 کودک مبتلا به سندرم داون که فاقد بیماری مادرزادی قلبی بوده و رنج سنی آنها بین 4 ماه تا 19 سال بوده از لحاظ تعیین عملکرد سیستولیک بطن چپ از طریق اکوکاردیوگرافی دوبعدی و اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی مورد ارزیابی قرار گرفتند میزان سرعت امواج A,E از عرض دریچه میترال و دریچه تریکوسپید و هم چنین امواجE',S,A' سرعت حرکت میوکارد در محاذات سپتوم, دریچه میترال و دریچه تریکوسپید اندازه گیری شد. هم چنین سایر داده ها مانندFS,EF,HR کودکان نیز محاسبه گردید. تمامی داده های فوق وارد نرم افزار آماری SPSS Ver 21 شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت نتایج: در هیچ کدام از امواج دریچه میترال و تریکوسپید و سپتوم بین بطنی بین جنسیت و سرعت امواج رابطه ی معنادار آماری وجود ندارد.(p>0.05) اما با توجه به نتایج حاصله بین سطح بدن کودک و سرعت موج Aدریچه تریکوسپید رابطه معنادار آماری وجود دارد.(p<0.05)به طوری که با افزایش سطح بدن سرعت موج Aدریچه تریکوسپید کاهش می یابد. سن، جنسیت و سطح بدن کودکان تاثیر معنادار آماری روی توزیع FS(Fractional- Shortening) وejection fraction )EF (ندارد(p>0.05). بین سطح بدن و سرعت E' سپتوم بین بطنی رابطه معنادار آماری وجود دارد.(p<o.o5) به طوری که با افزایش سطح بدن سرعتE' سپتوم بین بطنی افزایش می یابد. سرعت حرکت میوکارد در محاذات دریچه میترال براساس موج Sبه طور میانگینm/s 01/0 ± 07/0 و موج A' به طور میانگین m/s 03/0 ± 07/0 و موج E' m/s 03/0 ± 12/0 بوده و سرعت موج A به طور میانگین m/s 2/0 ± 74/0 و موجE به طور میانگین m/s 15/0 ± 15/1 محاسبه شد.حرکت دیواره قلب در محاذات دریچه تریکوسپید بر اساس موج S به طور میانگین m/s 02/0 ± 11/0 و موج A' به طور میانگین m/s 04/0 ± 1/0 و موج E' به طور میانگین m/s04/0 ± 15/0 می باشدو سرعت موج A به طور میانگین m/s 19/0 ± 63/0 و موج E به طور میانگین m/s 19/0 ± 82/0 محاسبه شد. سرعت حرکت میوکارد در محاذات سپتوم بین بطنی بر اساس موج S به طور میانگین m/s 1/0 ± 07/0 و براساس موج E' به طور میانگین m/s 02/0 ± 11/0 و براساس موج A' به طور میانگین m/s 02/0 ± 06/0 محاسبه شد. بحث و نتیجه گیری: کودکان مبتلا به سندرم داونی که از لحاظ آناتومیکال قلب نرمالی دارند نیز در معرض اختلالات عملکردی نهفته قلبی می باشند و اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی وسیله ای مناسب جهت تشخیص زودرس این مشکلات عملکردی قلبی می باشد.. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
647 - بررسی چندشکلی ناحیه اگزون ژن MHC-DRB3 با استفاده از روش PCR-RFLP در برخی نژادهای اسب کشور
محمد توکلی علیرضا نوشری بهزاد همتیژنهای کمپلکس اصلی سازگاری بافتی (MHC) بهواسطه ارتباط با پاسخهای ایمنی و مقاومت و یا حساسیت به بیماریها اهمیت ویژهای در پرورش اسب دارند. هدف از این تحقیق شناسایی چندشکلیهای موجود در ناحیهای ازاگزون این ژن و مطالعهی جمعیتی در این جایگاه میباشد. برای این منظور تعد أکثرژنهای کمپلکس اصلی سازگاری بافتی (MHC) بهواسطه ارتباط با پاسخهای ایمنی و مقاومت و یا حساسیت به بیماریها اهمیت ویژهای در پرورش اسب دارند. هدف از این تحقیق شناسایی چندشکلیهای موجود در ناحیهای ازاگزون این ژن و مطالعهی جمعیتی در این جایگاه میباشد. برای این منظور تعداد ١٢٠ رأس اسب بهطور تصادفی از 4 نژاد تروبرد، الدنبرگ، اسبچه خزر و عرب مطالعه گردید. استخراج DNA ژنومی از نمونههای خون انجام و واکنش زنجیرهای پلیمراز برای تکثیر قطعه 309 جفت بازی ژن MHC انجام شد. محصول واکنش زنجیرهای پلیمراز برای انجام واکنش PCR-RFLP و تعیین ژنوتیپ بهوسیله آنزیم برشی RsaI تحت هضم قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشاندهنده وجود سه آلل A، Bو Cو شش نوع ژنوتیپAA ،AB ،AC، BB ، BCوCC به ترتیب با فراوانیهای آللی 3208/0، 3208/0و 3584/0 و فراوانیهای ژنوتیپی05/0، 25/0، 2917/0، 1333/0، 125/0 و 15/0 درمجموع نژادهای مورد مطالعه بوده است. بیشترین و کمترین فراوانی آللی در نژادهای تروبرد، الدنبرگ، اسبچه خزر و عرب به ترتیب متعلق به آلل های B، A، A، C و A، B، B، A بوده است. نتایج بررسی برقراری تعادل هاردی واینبرگ در این تحقیق با استفاده از آزمونهای G2 و X2 نشاندهنده برقراری تعادل هاردی واینبرگ در نژادهای الدنبرگ و اسبچه خزر و عدم تعادل در نژادهای تروبرد و عرب بوده است. با استفاده از یافتههای این تحقیق میتوان از تنوع ژنتیکی موجود در نژادهای مورد مطالعه بهعنوان یک منبع قابلاستفاده در برنامههای اصلاح نژادی استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
648 - مقایسه اثرات فیتواستروژن تخم گیاه شنبلیله بتا استرادیول بر17 ) وTrigonella foenum-graecum L.) بافت تخمدان و کبد ماهی ماده نابالغ گورامی سه خال
طاهره ناجی پریناز شهروزی فر همایون حسین زادهفیتواستروژن و 17بتا استرادیول ( )E2بر بافت تخمدان و کبد ماهی مادهی گورامی سه خال مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور پس از کلرزدایی آبآکواریومها، ماهیان ماده با میانگین وزنی 1/5 ± 0/5 gدر آکواریومها رهاسازی شده، به منظور آداپته شدن با محیط به مدت یک هفته نگهداری ش أکثرفیتواستروژن و 17بتا استرادیول ( )E2بر بافت تخمدان و کبد ماهی مادهی گورامی سه خال مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور پس از کلرزدایی آبآکواریومها، ماهیان ماده با میانگین وزنی 1/5 ± 0/5 gدر آکواریومها رهاسازی شده، به منظور آداپته شدن با محیط به مدت یک هفته نگهداری شدند. بعد ازاندازهگیری فاکتورهای بیو شیمیایی اولیه ( ،pHدرجه حرارت، سختی، قلیائیت ،) آزمایشات در ده گروه (دو گروه تحت کنترل و هشت گروه تحت تیمار)که هر گروه شامل ده قطعه ماهی ماده است، انجام گرفت. به ماهیان به صورت جداگانه عصارهی تخم شنبلیله و E2در دوزهای ()mg/kg 50-30-20-10به مدت 20روز و به صورت یک روز در میان در عضله زیربالهی پشتی به روش ( )IMتزریق شد. بعد از گذشت 24ساعت نمونهبرداری ماهیان انجام وبافتهای مورد نظر خارج شد. پس از انجام مراحل پاساژ بافت و رنگآمیزی در زیر میکروسکوپ، بافت های تخمدان و کبد ماهیان مورد بررسی قرار گرفتو با تیمارهای کنترل مقایسه شد. سپس با استفاده از بسته نرمافزاری SPSSو آزمونهای آماری ANOVAو DUNCONبافت تخمدان و کبد تیمارهای شاهدبا تیمارهای کنترل مقایسه شد. همچنین شاخصهای گنادوسوماتیک و هپاتوسوماتیک نیز اندازهگیری شد.از نظر شاخص های GSI، HSIاختلاف معناداری در گروههای تیماری با شنبلیله و E2با گروه کنترل و شاهد، مشاهده شد( .)P<0.01بررسی قطر اووسیتهانیز اختلاف معناداری بین گروههای تیماری با تخم شنبلیله و E2در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد(. )P<0.01نتایج نشان داد که با افزایش دوز عصاره گیاهشنبلیله و 17بتا استرادیول GSI، HSIو قطر اووسیت ها افزایش پیدا کرد ولی این افزایش در 17بتا استرادیول بارزتر بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
649 - بررسی اثر تنظیم¬کننده¬های رشد بر کالوس¬زایی و جنین زایی رویشی گردو رقم پکان (Carya illinoensis) در شرایط درون شیشه¬ای
محمد دلی محمد معتمدی شهاب ساداتگردو (Juglans regia L.) گیاهی با ارزش اقتصادی بالا است که استفاده از تکنیک های ریزازدیادی در تکثیر رویشی ارقام و ژنوتیپ¬های برتر یکنواخت گردو بسیار موثر خواهد بود. به منظور بهینه¬سازی کشت بافت گردو، در این پژوهش سرشاخه های تازه درخت گردو رقم پکان جدا سازی و به آزمایشگاه أکثرگردو (Juglans regia L.) گیاهی با ارزش اقتصادی بالا است که استفاده از تکنیک های ریزازدیادی در تکثیر رویشی ارقام و ژنوتیپ¬های برتر یکنواخت گردو بسیار موثر خواهد بود. به منظور بهینه¬سازی کشت بافت گردو، در این پژوهش سرشاخه های تازه درخت گردو رقم پکان جدا سازی و به آزمایشگاه انتقال یافتند. جهت سترون سازی، کالوس¬زایی و جنین¬زایی سوماتیکی سه آزمایش با اعمال تیمارهای مختلف انجام شد. شش تیمار سترون سازی در یک طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار برای این تحقیق در نظر گرفته شد. جهت دستیابی به کالوس محیط کشت DKW به عنوان محیط کشت پایه در نظر گرفته شد. 8 تیمار کالوس زایی در یک طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. جهت دستیابی به جنین زایی سوماتیکی غیر مستقیم، ترکیبات متفاوتی از TDZو نیز NAA در یک طرح کاملا تصادفی در4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده های سترون سازی دال بر وجود اختلاف معنی دار بین تیمارهای مذکور بود. نتایج اعمال تیمارهای سترون سازی، هیپوکلریت سدیم 20% به مدت 5 دقیقه همراه با الکل 70% به مدت 15 ثانیه را به عنوان بهترین نتیجه برای سترون سازی ریزنمونه ها معرفی نمود. محیط کشت DKW که با 3 میلی گرم در لیتر 2,4-D و 5/0 میلی گرم در لیتر NAA تکمیل شده بود بهترین نتیجه را در کالوس زایی به همراه داشت. TDZ در مقدار 6 میکرومولار به همراه NAA میزان2/0 میکرومولار بهترین نتیجه را در جنین¬زایی کالوس های حاصل به همراه داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
650 - بافتارِ زمان درگفتمان¬های حکمی-فلسفی معماری و شهرسازی دوران معاصر مبتنی بر نظریۀ تولید فضا
مژده جمشیدیزمان و فضا در هر گفتمان حکمی-فلسفی به عنوان موضوع محوری، همواره مورد چالش بوده است. هر نظام فلسفی در هر دوره، مبتنی بر نیروهای مسلط گفتمانی، دیدگاه های متفاوتی را برای زمان و فضا ارائه داده اند. خوانش مولفه های اندیشه ای پیرامون این دو، چشم انداز روشن تری را از آیندۀ زی أکثرزمان و فضا در هر گفتمان حکمی-فلسفی به عنوان موضوع محوری، همواره مورد چالش بوده است. هر نظام فلسفی در هر دوره، مبتنی بر نیروهای مسلط گفتمانی، دیدگاه های متفاوتی را برای زمان و فضا ارائه داده اند. خوانش مولفه های اندیشه ای پیرامون این دو، چشم انداز روشن تری را از آیندۀ زیستگاه های انسان، نشان می دهد. خوانش مولفه های فضا و زمان در گفتمان-های معماری و شهرسازی در هر دورۀ تاریخی؛ در عینی ترین سطح در انواع عناصر عینی، شامل نشانه ها، نمادها، عناصر کالبدی-غیرکالبدی، ملموس-غیرملموس و در سطوح پنهان در اشکال الگوها و طرح واره های ذهنی موثر در تجلی مکان؛ نقش مهمی در تجسد، تجسم و معناداری محیط زیست انسان دارد. این پژوهش، در راستای شناسایی بافتار زمانی در تولید فضا، با تأکید بر مولفه های شکل دهندۀ ساختار تفکر در گفتمان های فلسفی-حکمی و عقلانیت حاکم بر دوران معاصر معماری و شهرسازی ایران می باشد؛ که به واسطۀ جریانات اجتماعی-سیاسی-اقتصادی در زندگی روزمرۀ مردم ایران تجلی یافته است. در این راستا با محدودکردن عوامل دخیل؛ به دو عامل متفکران و جریانات برنامه ریزی در سطح جهانی؛ به شناسایی نشانه های بافتار زمان در ساخت فضا پرداخته می شود. روش این پژوهش کیفی و از نوع پژوهش های تفسیرگرایی است و با تاکید بر تحلیل های استقرایی با محوریت اندیشه ها و آثار متفکران معاصر از یکسو و تحلیل جریانات و جنبش های اجتماعی از سویی دیگر می باشد. نتایج، حاکی از آن است که بنیان های زمان در تولید فضا در ایران معاصر، ناشی از دو حوزۀ روان شناسی و جامعه شناسی و هنوز در آغاز اندیشه ورزی برای تبدیل به یک عنصر و متغییر کلیدی در شکل دهی به نظریات مسلط بر تولید فضا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
651 - خوانش پیشران های موثر بر توسعه پایدار بافت های تاریخی کلان شهر تهران (مطالعه موردی: محله هفت چنار منطقه 10)
محمد مهراندیش حسین ذبیحی حمید ماجدی سید مجید مفیدی شمیرانیبا توسعه پایدار بافتهای تاریخی به معنای توسعه ایست که در حفظ و ارتقاء بافتهای تاریخی شهری با هدف حفظ هویت فرهنگی، ارزشهای تاریخی، و منابع طبیعی بهره میبرد. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران¬های موثر بر وضعیت آینده توسعه پایدار محله هفت چنار بریانک من أکثربا توسعه پایدار بافتهای تاریخی به معنای توسعه ایست که در حفظ و ارتقاء بافتهای تاریخی شهری با هدف حفظ هویت فرهنگی، ارزشهای تاریخی، و منابع طبیعی بهره میبرد. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، پیشران¬های موثر بر وضعیت آینده توسعه پایدار محله هفت چنار بریانک منطقه 10 کلان¬شهر تهران را بازشناسی و خوشه¬بندی کند. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده¬های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 30 نفر از خبرگان و متخصصین بر اساس نمونهگیری قضاوتی یا هدفمند و پیشران¬های مورد مطالعه، 40 نیروی پیشران در 4 بعد است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرمافزارMICMAC پردازش شده است. یافته¬های این پژوهش نشان داد که الگوی کلی پراکندگی پیشران¬های مورد مطالعه از نظر تحلیل اثرات متقابل، در مجموع بیانگر وضعیت یک سیستم محیطی ناپایدار است که در آن پیشران های توسعه از نظر اثرگذاری و اثرپذیری، حالت پیچیده و بینابین دارد. وضعیت خوشه¬بندی پیشران¬ها گویای تمرکز خوشه¬ای در پیشران دوگانه است. از میان 40 نیروی پیشران، 10 پیشران در تاثیرگذار بر وضعیت آینده توسعه پایدار محله هفت چنار بریانک منطقه 10 اثر کلیدی بیشتری دارند که شامل داشتن شغل و درآمد مناسب، وجود فرصت¬های شغلی متنوع در شهر، تقویت حس تعلق مکان، تقویت اعتماد عمومی بین شهروندان، افزایش تراکم بهینه در بافت، دسترسی به فضاهای تفریحی و اوقات فراغت، ایجاد فضاهای عمومی فعال، دموکراسی و مشارکت شهروندان، بهبود وضعیت حملونقل عمومی و در نظر گرفتن ملاحظات طراحی ساخت هستند. از میان 40 نیروی پیشران، 10 پیشران در تاثیرگذار بر وضعیت آینده توسعه پایدار محله هفت چنار بریانک منطقه 10 اثر کلیدی بیشتری دارند که شامل داشتن شغل و درآمد مناسب، وجود فرصت¬های شغلی متنوع در شهر، تقویت حس تعلق مکان، تقویت اعتماد عمومی بین شهروندان، افزایش تراکم بهینه در بافت، دسترسی به فضاهای تفریحی و اوقات فراغت، ایجاد فضاهای عمومی فعال، دموکراسی و مشارکت شهروندان، بهبود وضعیت حملونقل عمومی و در نظر گرفتن ملاحظات طراحی ساخت هستند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
652 - بهسازی بافت های فرسوده شهری همراه با مشارکت پایدار (مطالعه موردی شهررودهن)
محسن هاشم نیابافت های فرسوده شهر تلفیقی از فرصت های ویژه و شرایط بحرانی است. که امروزه به یکی از پیچیده ترین صورت مسئله ها برای مدیریت شهری و حتی دولت تبدیل شده است. فرصت ها و پتانسیل های بافت فرسوده از ان جهت که می تواند سرآغاز امر توسعه باشد، می تواند به ظرفیت های اقتصادی، مدیریتی أکثربافت های فرسوده شهر تلفیقی از فرصت های ویژه و شرایط بحرانی است. که امروزه به یکی از پیچیده ترین صورت مسئله ها برای مدیریت شهری و حتی دولت تبدیل شده است. فرصت ها و پتانسیل های بافت فرسوده از ان جهت که می تواند سرآغاز امر توسعه باشد، می تواند به ظرفیت های اقتصادی، مدیریتی و حتی اجتماعی شهر بدل شود، شرایط بحرانی آنها از نظر ناپایداری، عدم دسترسی مناسب، مسائل و مشکلات زیست محیطی و... قابل توجه است. بافت های فرسوده به دلیل فقر ساکنان و مالکان آنها، امکان نوسازی خود به خودی نداشته و نیازمند مداخله ای همه جانبه از حیث اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و... هستند که بتواند با احیای بافت فرسوده، بستر ارتقای کیفیت زندگی را در همان نواحی و برای مردم مستقر در آن فراهم نماید.شکل گیری محیطی امن و مطلوب برای زندگی شهروندان از اهداف توسعه پایدار شهری است که بافت های فرسوده با داشتن معضلات محیط هایی در تضاد با این هدف ایجاد نموده اند وجود بافت های فرسوده در حاشیه جنوب شرقی شهر تهران یکی از عوامل عدم توسعه شهر است و برای حل آن این مناطق باید بهسازی شود هدف از این تحقیق بررسی نقش بهسازی بافتهای فرسوده رودهن در توسعه پایدار شهر است. نوع تحقیق توصیفی و پیمایشی و روش های جمع اوری اطلاعات کتابخانه ای و پرسشنامه بوده است برای تکمیل پرسشنامه به طور تصادفی 100 نمونه انتخاب و اطلاعات از طریق نرم افزار SPSS و SOWT مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج این پژوهش حاکی است که با سیاست بهسازی بافت ها همراه با مشارکت پایدار ساکنان موافق بافت های فرسوده رودهن به محیطی پویا و پایدار تبدیل می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
653 - پساساختگرایی در شاهنامة فردوسی (با تأکید بر مرگ بهرام)
رویا سیدالشهداییدر این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانة مرگ یکی از شخصیتهای حماسة فردوسی، گوشهای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطورهای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق میدهد، در حالی که بافت داستانهای شاهنامه به گونهای است ک أکثردر این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانة مرگ یکی از شخصیتهای حماسة فردوسی، گوشهای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطورهای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق میدهد، در حالی که بافت داستانهای شاهنامه به گونهای است که متن را به شدت تأویلی مینماید. حماسة فردوسی بافتی پارادوکسی دارد: از سویی در آن نشانههایی است که به نحوی اساسی اصیل و واقعی همچون مشخصههایی منسجم و متناسب و نظاممند موجودیت دارد و از سوی دیگر تأویل و تفسیر در آن متوقف نمیشود و بشدّت بافتزدا و معناساز و سرشار از ابهام است، پیوسته میکوشد فاقد بافت قطعی بماند، غیرتاریخی و غیرمکانی جلوه کند و برخود جاودانگی ببخشد. گزینش مرگ بهرام و جلوة زیباشناسانة مرگ این قهرمان حماسی مناسبتی است در بیان ویژگی شگرف حماسة فردوسی که با وجود گرایش به ساختار پیوسته، خصلتی پساساختگرایانه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
654 - نشانهشناسی نقوش سردرها در بافت تاریخی تهران، براساس رمزگان چندلر
سارا سادات میری فیروزه شیبانی رضوانیباتوجه به آنکه نقوش بهکاررفته در سردرهای دوران قاجار، دارای مضامینی است که ارزشهای بصری فراوان دارد؛ هدف این پژوهش، شناخت ویژگیهای تجسمی در نقوش سه سردر منتخب خیابان فروزش، خیابان مولوی و سردر وکیلالتجار در بافت تاریخی تهران که کمتر مورد مطالعه قرار گرفتهاست. عل أکثرباتوجه به آنکه نقوش بهکاررفته در سردرهای دوران قاجار، دارای مضامینی است که ارزشهای بصری فراوان دارد؛ هدف این پژوهش، شناخت ویژگیهای تجسمی در نقوش سه سردر منتخب خیابان فروزش، خیابان مولوی و سردر وکیلالتجار در بافت تاریخی تهران که کمتر مورد مطالعه قرار گرفتهاست. علت انتخاب این سه سردر از میان موارد مشابه، ظرفیت تحلیل نقوش آنها از منظر نشانهشناسی بهطور عام و از منظر رمزگان دنیل چندلر، یعنی رمزگانهای اجتماعی، متنی، تفسیری، ادراکی و واقعگرایی بهطور خاص بودهاست. این پژوهش به صورت کیفی و مبتنی بر دادههای برآمده از اطلاعات کتابخانهای و مشاهدة نمونههای موردی است که به توصیف و تحلیل نقوش باتکیه بر آرای نشانهشناسی دنیل چندلر میپردازد. با توجه وتدقیق در نقوش سردرهای مورد مطالعه و براساس تفسیر رمزگان چندلر در متن تصویری و نوشتاری، نتایج زیر حاصل میشود: از منظر رمزگان اجتماعی، وجود سبک تلفیقی بازتابدهندة تبادل فرهنگی میان حاکمان قاجار و غرب بودهاست. از منظر رمزگان متنی، سردرهای مورد مطالعه شامل نقوش آجرکاری، کاشیکاری در متن تجسمی عناصر اسلیمی، ختایی، پرندگان و گاهی آیات نوشتاری، تبیین میشود. در خوانش ارجح از رمزگان تفسیری این عناصر، جلوهای از اقتدار شاهانه و همچنین اهمیت زندگی در سایۀ ایمان به پروردگار یکتا و ثمرات ایمان فرد مسلمان را توضیح میدهد. رمزگان ادراکی، براساس مشابهت عناصر موجود در نقوش سه سردر تفسیر میشود. درنهایت از منظر رمزگان واقعگرایی بهصورت نمادین بینش هنرمند و مخاطب از عناصر طبیعی باغ و بوستان و مرغزار را نشان میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
655 - باززایی و اندام زایی با عملکرد بالای بادمجان در محیط کشت مصنوعی
فرهاد تقی پور سلیمان جمشیدی فهرول حیوپبادمجان یک گیاه جالیزی مهم که در مناطق مختلف گرمسیری و معتدل رشد میکند. باززایی بادمجان در محیط مصنوعی جهت تعیین کردن غلظت مناسب و کارآمد هورمون های گیاهی به منظور اندام زایی از بافت کوتیلدون و برگ انجام شد. بافت کوتیلدون 10 روزه و بافت برگ 25 روزه در محیط کشت MS حاوی و أکثربادمجان یک گیاه جالیزی مهم که در مناطق مختلف گرمسیری و معتدل رشد میکند. باززایی بادمجان در محیط مصنوعی جهت تعیین کردن غلظت مناسب و کارآمد هورمون های گیاهی به منظور اندام زایی از بافت کوتیلدون و برگ انجام شد. بافت کوتیلدون 10 روزه و بافت برگ 25 روزه در محیط کشت MS حاوی ویتامینهای B5 و 2% ساکارز و در 10 غلظت مختلف از هورمونهایNAA, BAP, TDZ, 2,4-D و IAA کشت گردیدند. بافتهای کشت شده در دمای 2 ± 25 درجه سلسیوس تحت 16:8 ساعت روشنایی و تاریکی قرار گرفتند. اندام های خوب باززایی شده (ساقه) بعد از سه هفته به محیط کشت جدید جهت افزایش طول ساقه منتقل شدند. تمام بافت های کوتیلدون و برگ توده های کالوس یا بافت های متمایز نشده مختلفی تولید کردند ولی تنها کالوس های سفید و ترد قادر به تولید جوانه های قوی بودند. بالاترین بازدهی محیط کشت مربوط به محیط کشت جوانه SRM10 که محیط کشت MS حاوی 2 میلی گرم در لیتر TDZ، 5/0 میلی گرم در لیتر BAP و 0.5 میلی گرم در لیتر هورمون NAA بود که بیشترین مقدار بازدهی و تولید را در هر دو نوع بافت نشان داد. ساقه-زایی و اندام زایی از بافت کوتیلدون خیلی بیشتر از بافت برگ بوده و به طور متوسط از هر پنج بافت کوتیلدون و برگ در هر ظرف پتری به ترتیب 33/0 ± 4.3 و 67/0 ± 6/1 بافت اندام زایی ایجاد کردند. درصد باززایی بافت کوتیلدون و برگ در محیط کشت SRM10 به ترتیب 67/6 ± 6/86 و 3/13 ± 3/33 بود. این تحقیق می تواند راه حلی جهت تولید بادمجان تراریخته ارایه داده و باززایی و تولید گیاهان بالغ را در محیط مصنوعی ایجاد نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
656 - تغییر کاربری اراضی مرتعی به زمین های زراعی آبی و دیم و اثر آن بر ویژگی های مهم خاک در منطقه میانه
ناصر نظریمطالعات کیفیت خاک برای شناسایی اثرات مدیریت های متفاوت در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی از جمله تخریب مراتع و جنگل ها و یا تغییر کاربری آن ها به زمین های زراعی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعات در صورتی که منعکس کننده اثرات مدیریت بر کیفیت خاک در کوتاه مدت باشند أکثرمطالعات کیفیت خاک برای شناسایی اثرات مدیریت های متفاوت در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی از جمله تخریب مراتع و جنگل ها و یا تغییر کاربری آن ها به زمین های زراعی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعات در صورتی که منعکس کننده اثرات مدیریت بر کیفیت خاک در کوتاه مدت باشند، راه حل مفیدی برای شناخت مدیریت های پایدار در هر منطقه به منظور جلوگیری از تخریب خاک، ایجاد و تثبیت تولید پایدار و حفظ محیط زیست می باشند. تغییرات کاربری ارضی نقش مهمی در تغییر پدیده های جهانی دارد و تغییر جنگل ها و مراتع به اراضی کشاورزی امروزه به یکی از نگرانی های قابل توجه در سطح دنیا در زمینه تخریب محیط زیست و تغییر اقلیم جهانی تبدیل شده است. با توجه به گستردگی تغییرات کاربری اراضی در ایران، این پژوهش به منظور بررسی برخی خصوصیات خاک در کاربری های مختلف اراضی منطقه میانه انجام شد. خصوصیاتی مانند بافت خاک، درصد کربن آلی خاک، واکنش خاک و آهک در سه کاربری مرتع، زراعت آبی و کشت دیم بررسی شدند. نتایج نشان داد که بافت خاک سطحی از کلاس لوم رس سیلتی در کاربری مرتع به کلاس سبک تر لوم شنی و لوم سیلتی در کاربری زراعی تغییر پیدا کرده است. هم‎چنین درصد کربن آلی در کاربری مرتع بیشترین مقدار (2/1%) بود و در کاربری های دیم (9/0%) و زراعی (5/0%) به‎ترتیب کاهش نشان داده است. واکنش خاک در لایه سطحی خاک در کاربری دیم کمترین مقدار (6/7) و در کاربری زراعی بیشترین مقدار (9/7) بود. بیشترین درصد آهک در خاک زراعی (22%) و کمترین مقدار آن در کاربری مرتع (8%) مشاهده شد. به‎طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تغییر کاربری اراضی از مرتع به زراعت آبی و دیم باعث کاهش کیفیت خاک شده است. تفاصيل المقالة