تبیین رابطه مفاهیم حس امنیت بانوان و حس تعلق به مکان در بافت تاریخی شهری نمونه موردی: (محله جو باره شهر اصفهان)

الموضوعات :

محمدعلی رحیمی ¹ ( استادیار گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران )
سمانه ایزدی زمان آبادی ² ( دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران )

تاريخ الإرسال : 25 الثلاثاء , محرم, 1444 تاريخ التأكيد : 21 السبت , جمادى الثانية, 1444 تاريخ الإصدار : 28 السبت , جمادى الثانية, 1444

الکلمات المفتاحية: محله جو باره اصفهان, حس تعلق به مکان, امنیت اجتماعی بانوان, بافت تاریخی,

ملخص المقالة :

توجه به مفهوم امنیت شهروندان (به‌ویژه بانوان) و روش های ارتقا آن به‌عنوان یکی از اولویت‌های اساسی در فضاهای شهری محسوب می شود. به همین دلیل در فرایند برنامه ریزی شهری، ارتقا احساس امنیت در محیط های شهری به‌ویژه در بافت های تاریخی از مهم ترین اهداف در زندگی شهری بوده است. هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی مؤلفه های ایجاد حس تعلق به مکان، به‌مثابه یکی از مهم‌ترین محدوده‌های بافت تاریخی شهری، برای ایجاد امنیت به‌ویژه در میان بانوان در محله جو باره اصفهان است. روش تحقیق از نوع پژوهش های کیفی - کمی و طرح تحقیق به‌صورت ترکیبی (روش تحلیل محتوا و روش پیمایش) و در پی پاسخ به سؤال پژوهش مبنی بر اینکه، چگونه پارامترهای امنیت و حس تعلق به مکان بر امنیت بانوان در محله جو باره اصفهان تأثیرگذار است؟ فرضیه پژوهش بر معناداری رابطه بین امنیت و حس تعلق به مکان که در نهایت منجر به امنیت بانوان در بافت تاریخی می گردد تأکید می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد، توجه به پارامترهای ارتقا حس امنیت بانوان (جنسیت، کنترل و نوع بافت) و پارامترهای ارتقا حس تعلق به مکان (مالکیت، سابقه سکونت و خاطره انگیزی) به‌عنوان پارامترهای اصلی این پژوهش که دارای رابطه دوسویه هستند در جهت راهکارهای راهبردی در بافت تاریخی جو باره اصفهان به طراحان و معماران باهدف بالابردن امنیت بانوان و حس تعلق به مکان پیشنهاد گردید. فضاهای امن شهری برای زنان با متغیرهای بیان‌شدة حس تعلق به مکان و احساس امنیت رابطه معناداری دارد و بیشترین میزان همبستگی مربوط به کنترل طبیعی به دست آمد و کمترین آن برای جنسیت نشان‌داده‌شده است.

المصادر:

1. Akbari, Reza, Pak-Banyan, Samaneh, (2012), "The physical effect of public spaces on women's sense of social security, a comparative study in two residential complexes with different patterns (conventional and high-rise)", Fine Arts Journal, Volume 17, pp. 64 -53


2. Basirt, Arash, (2012), linguistic complexities and female architecture. Tehran profile monthly, (7 and 8) (special issue of women, architecture and city conference), 32-33.


3. Clarke, R.V.G (1997) "Situational Crime Prevention: Successful Case Studies" 2^nd edition, New York, Harrow & Hesston.


4. Carmona, M (2010). Public places, urban spaces: the dimensions of urban design. Routledge.


5. Falahat, Mohammad Sadegh, (2014), the role of physical design in the sense of place of the mosque, Fine Arts Magazine, Tehran, 22: 42-35


6. Falahat, Mohammad Sadegh, (2016), "Sense of place and its constituent factors", Fine Arts, University of Tehran, p.60.

7. From, Eric, (1981), "Salem Society", translation: Akbar Tabrizi, Tehran, Publisher: Behjat, p.11.


8. Faruzandeh, Ali Javan, Melabi, Qasim, (2009), "The concept of belonging to a place and its constituent factors", Shahr Identity, 5th year, spring and summer, pp. 27-37.


9. Grote, Linda (2018), "Research Methods in Architecture", translated by: Alireza Einifar, Tehran, Publisher: University of Tehran.

1. Howard, John(1999), Fear of Crime, Society of Alberta, www.elsevier.com


2. Kargar, Bahman, (2004), "Urban Security", Tehran Armed Forces Geography Organization, p.36.


3. Kashani Jo, Khashayar, (2009), "Recognition of the theoretical approach to urban public spaces", publication: Hoyt Shahr, No. 6, Spring and Summer, pp. 95-106.


4. Lubuva John, M.  and Anna Mtani (2004): "Urbun Space and Securety: ACace of the Dar es Salaam", Safety Audits for Women, Dar es Salaam, Tanzania, P 13-17.


5. Lawton, M.P (1997). Measures of Quality of Life and Subjective Well-being. Generations, 21: 45– 47.


6. Lotfi, S., Annamoradnejad, R., and Vahedi, H. (2014). Evaluation of the physical components of public spaces and its impact on the sense of social security of citizens of Babolsar. Security and Social Order Strategic Studies Journal, 4(9): 131-152( Text in Persian).


7. Momeni Mehdi, Beik-Mohammadi Hasan, Mehdi-Zadeh, Zohra, (2009), "Analysis of plans for revitalization and renovation of worn-out fabrics; A case study of Joibare neighborhood of Isfahan", Journal of Urban and Regional Planning Research. second year. Number seven. pp. 5-31


8. Mousavi, Mena, Sharifi, Morteza, (2022), "Investigation and explanation of the effective factors in the process of the formation of ice web spaces in cities (a case study of Topkhaneh Square - Shiraz city)", Urban Environment Planning and Development Quarterly, Volume 2, Number 6 - Number 6, page 113-126


9. Mohammadi, Alireza Pashazadeh, Asghar (2014). Assessing the level of sustainability of Ardabil neighborhoods with emphasis on neighborhoods with rural nuclei, Urban Studies, Volume 3, Number 22, Summer 2014, pp. 49-62.


10. Noorbakhsh, Syed Morteza; Akbarpour, Mohammad, (2014), Utilization of social capital for security and revitalization of worn-out fabric, Social Management Quarterly, Year 7, Number 3.


11. Naseri, Ebrahim (1998), the social position of the neighborhood in Islamic cities with emphasis on Isfahan, Cultural Heritage Organization,


12. Pakzad, Jahanshah (2006), "Theoretical foundations and processes of urban design", Tehran, Shahidi Publications.


13. Pakzad, Jahanshah (2006), "Cityscape, what Kevin Lynch understood from it", Abadi magazine, number fifty-three.


14. Pourahmad, Ahmed, Arvin, Mahmoud, Rahimpour, Negar, (2016), evaluation of women's sense of security in urban spaces; Case study: District 1 of Ahvaz city. Journal of Urban Studies, 6(23): 53-68


15. Relph, E. (1976)," place and placelessness", London: pion.


16. Sheikh Ahmadi, Ahmad, Mohammadi, Mirsadegh, (2022), "An analysis of the promotion of security in the historical contexts of urban centers by relying on social capital and cultural regeneration (case example: the historical context of Urmia city)", Urban Environment Planning and Development Quarterly , period 1, number 2 - serial number 2, page 103-120


17. Steele, Fritz (1981) "The sense of place", CBI Publishing Company, Boston.


18. Sharifi, M. Sheibani, H. "Shiraz a lyric composed (an introduction to Shiraz architecture and civilization)", Showatir pub., Shiraz, 2020.


19. Schulz, Ch. (2008), Existence, Space and Architecture. London: Praeger Publishers.


20. Shafaqi, Siros (2012), Geography of Isfahan, University of Isfahan.


21. Jacobs, Jane (2008). Death and Life of Great American Cities, translated by Hamid Reza Pars and A. Aflatoni, Tehran: Tehran University Press.