ارزیابی بقایای گیاهان پیش‌کشت بر پویایی جمعیت علف‌های‌هرز و عملکرد ذرت دانه‌ای (Zea mays L) رقم NS640 در دو نوع بافت خاک

الموضوعات : Journal of Crop Ecophysiology

عین اله حسامی ¹ , محسن جهان ² , مهدی نصیری محلاتی ³ , روزبه فرهودی ⁴ , امین رضا جمشیدی ⁵ , محمد معتمدی ⁶

1 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
2 - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
5 - گروه مکانیزاسیون و ماشین آلات کشاورزی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
6 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

تاريخ الإرسال : 26 الإثنين , محرم, 1442 تاريخ التأكيد : 12 الإثنين , جمادى الثانية, 1442 تاريخ الإصدار : 17 السبت , ربيع الأول, 1443

الکلمات المفتاحية: عملکرد, بافت خاک, علف‌های‌هرز, بقایای گیاهان پیش‌کشت,

ملخص المقالة :

استفاده از گیاهان پیش‌کشت در بوم نظام های زراعی یکی از مهم ترین روش های جایگزین و پایدار برای حذف و یا کاهش مصرف علف کش ها می باشد. به منظور بررسی تاثیر بقایای گیاهان پیش‌کشت در کنترل علف های هرز و عملکرد ذرت رقم NS640، آزمایشی در سال‌های زراعی 95-1394 و 96-1395 انجام شد. این آزمایش در دو سال و دو مکان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دو مزرعه با خاک لومی‌رسی و لومی‌شنی به عنوان مکان و کشت چهار گونه زراعی قبل از ذرت شامل باقلا (Vicia faba L.) واریته شاخ‌بزی، گندم (Triticum aestivum L.) رقم چمران، کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا 401، گل‌کلم (Brassica oleraceae L.) هیبرید استدی و آیش به عنوان تیمارها بودند. تجزیه مرکب نتایج نشان داد که مقایسه تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز در تیمارهای مختلف گیاهان پیش‌کشت با آیش (بدون گیاه پیش‌کشت) نشان از پتانسیل بقایای گیاهان پیش‌کشت در کاهش و کنترل علف‌های‌هرز بود. کاهش تعداد علف های هرز در مزرعه لومی رسی در بقایای گیاهان پیش کشت باقلا، گندم، کلزا و کلم گل نسبت به آیش به ترتیب 22، 9، 10 و 29 درصد و در مزرعه لومی شنی به ترتیب 40، 48، 42 و 46 درصد برآورد شدند. وزن خشک علف هرز تحت تأثیر معنی دار بقایا گیاهان قرار گرفت، بقایای باقلا، گندم، کلزا و گل کلم به ترتیب باعث کاهش 54، 55، 43 و 65 درصدی وزن خشک علف هرز نسبت به آیش شدند. استفاده از بقایای باقلا، به‌عنوان یک گیاه پیش‌کشت، در خاک‌های لومی‌رسی و لومی‌شنی به ترتیب باعث افزایش 40 و 55 درصدی عملکرد دانه ذرت گردید. استفاده از بقایای گیاهان از طریق تجزیه بالاتر بقایای گیاهان پیش‌کشت در سال دوم و ایجاد حالت دگرآسیبی در خاک و اثر منفی بر روی شاخص های پویایی علف‌های‌هرز، می‌تواند نقش مؤثری در بهبود رشد ذرت و افزایش بهره‌وری نظام کشت داشته باشد.