رویکردمشارکت جویانه درساماندهی بافت فرسوده شهری (نمونه ی مورد مطالعه: محله ی نادر کاظمی شیراز)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

مریم حق پناه ¹ , باقر کریمی ² , جمال الدین مهدی نژاد درزی ³

1 - دانش آموخته دکتری معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
2 - استادیارگروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.
3 - دانشیار دانشگاه شهیدرجایی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 09 الأحد , رجب, 1442 تاريخ التأكيد : 04 الجمعة , رمضان, 1442 تاريخ الإصدار : 19 الأحد , رجب, 1443

الکلمات المفتاحية: مشارکت, بافت فرسوده, ساماندهی, محله نادرکاظمی,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: یکی از معضلاتی که امروزه بسیاری از کشورها با آن دست به گریبان هستند مشکل بافت‌های فرسوده در شهرهاست که هر کشوری سعی در رفع آن بر اساس امکانات و توانایی‌های بومی خویش و برپایه آراء نظریه پردازان گوناگون دارد. تحقق چنین هدفی مستلزم انجام مطالعات گسترده، شناخت جنبه‎های محیطی – کالبدی و بررسی ابعاد اقتصادی – اجتماعی، بافت‌های فرسوده است. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش به‌سازی و نوسازی بافت فرسوده محله نادرکاظمی به منظور حیات دوباره بافت است. اهداف فرعی در چارچوب هدف کلی پژوهش عبارت است از: شناخت ویژگی های اقتصادی و اجتماعی ساکنان، وضعیت کالبدی مجموعه، بررسی عوامل موثر بر مشارکت مردمی در به‌سازی بافت فرسوده نادرکاظمی و ارائه راهبردها و راهکارهای علمی و عملی در این زمینه است. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی است که در محله نادرکاظمی شیراز با جمعیت 2302 نفر و نمونه قابل تعمیم 329 نفر مورد بررسی قرار گرفته است.داده ها با استفاده از نرم افزار spss و از راه ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل آماری گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‎ها: نتایج نشان می‌دهد که کمبود امکانات، خدمات شهری و تاسیسات زیربنایی سبب مهاجرت بیش‌تر ساکنان بومی این منطقه به مناطق دیگر شهر شده است، از سوی دیگر، وضعیت اجتماعی – اقتصادی ساکنان بافت سبب شده تا روند به‌سازی و نوسازی درون بافت کند و سرعت فرسوده شدن و تخریب بافت افزایش یابد. بر اساس یافته ها پاسخ گویان بیش‌ترین تمایل را به مشارکت در تصمیم‎گیری و کم‌ترین گرایش را به مشارکت مالی داشتند؛ نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از آزمون پیرسون نشان داد که بین میزان مشارکت مردمی در روند ساماندهی بافت فرسوده با مولفه های دسترسی به خدمات و امکانات شهری و اعتماد سازی رابطه‌ای معنادار وجود دارد.

المصادر:

1- Ardeshiri, M. (1997). The role of urban management in encouraging public participation in Shiraz. Shiraz: Shiraz University Press.

2- Arnstein, K. Y., & Shery, R. (1993). A ladder of citizen participation. American Institute of planners’ journal. 85. 320-357.

3- Arnstein, K. Y. (1993). Elements of urban management. New York: word Bank Press.

4- Asadi Azizabadi, M., & Ziari, K. (2019). Explaining resilience strategies in dilapidated urban fabric (Case study: dilapidated fabric of Karaj), Scientific Quarterly of Research and Urban Planning, Volume 10, Number 39, pp. 33-50.

5-Davenport, T., & prusak, L. (1993). working knowledge: how organizations manage what they know. Boston Harward Business Schoolpress, p2

6- Gans, H. (1984). The Urban Villagers. Glencoe. Illinois: The Free Press.

7- Habbibi, M. (2007). Isfahan school in urban development: redevelopment of city elements and spaces. Tehran: Amirkabir University Press.

8- Hashemzadeh Ghalehjouk, F., Abizadeh, S., Safar Alizadeh, A., (2020). Identifying and prioritizing the most important factors in promoting urban management programs in the field of worn-out tissue (Case study: Mako city) Year 11, No. 40, pp. 137-154.

9- Hosseini, J. (2008). Participatory rehabilitation and redevelopment in blighted neighborhoods. Mashad: Sokhan.

10- Masnavi, M. (2003). Stainable development anew paradigms in urban development. Environment Quarterly. 29. 89-104.

11- Mohseni, M. (2002). Sociology of Information Society. Tehran: Didar Press.

12- Moore. Y. (2000). Placing home in context. Journal of environmental Psychology, 3 (20) 207-217.

13- Motaki, S., & Baghdaman, S.)2003). Assessment of urban development criteria: Social, physical, service facilities in focus. Urban Planning, 1 (3)29-54.

14- Mousavai, M. (2012). Social capital and urban rehabilitation: A case study. Research in Urban development. 15 (1) 22-55.

15- Rasouli, M., Ahadnejadrooshti, M., Meshkini, A., & Heidari, T. (2019). Analysis of regeneration of worn-out urban structures with emphasis on the role and performance of local stakeholders with a futuristic approach (Case study: Zanjan), Scientific Quarterly Journal of Research and Planning Urban, online publishing.

16- Rezaei Kochi, M. (2019). The role of citizen participation in increasing the success of urban management Case: Shiraz metropolis, Quarterly Journal of Urban Planning Research, Volume 10, Number 38, pp. 62-51

17- Sacanell, L., & Gifford, R. (2010). The relation between natural and civic place attachment and pro-environmental behavior. Journal of Environmental Psychology, 3 (30) 289-297.

18- Sarmast, B., & Tavasolli, M. (2007). Sense of belonging and scales. Urban management, 8 (26), 133-146.

19-Scheffer, A.C., Schuurmans, M.J., Van Dijk, N., Van Der Hooft, T., & De Rooij, S.E. (1998). Fear of falling: Measurement strategy, prevalence, riskfactorsand consequences. 37(1) 24. [DOI:10.1093/ageing/afm169] [PMID]

 20- Shamaaee, A. & Pourahmad, A. (2006). Urban rehabilitation and redevelopment. Tehran university press: Tehran.

21- Shamai, K. (1991). Sense of place: an empirical measurement. Geoforum, 3 (22) 347-358.

22- Zarrabi, E. & Tehrani, F. (2009). Participatory redevelopment and rehabilitation of decayed areas. Armaanshahr, 1 (2) 39-46.