ارزیابی سناریوهای بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه هشت تبریز)

الموضوعات : آمایش محیط

سیامک صفوری ¹ , بشیر بیک بابایی ² , پرویز نوروزی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
3 - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

تاريخ الإرسال : 20 الأربعاء , رمضان, 1441 تاريخ التأكيد : 17 السبت , محرم, 1442 تاريخ الإصدار : 29 الإثنين , رجب, 1444

الکلمات المفتاحية: بافت فرسوده, سناریو, پیشران‌های حیاتی, منطقه هشت تبریز,

ملخص المقالة :

بر اساس یافته‌های این پژوهش از بین ۲۷ عامل شناسایی ‌شده مؤثر در بازآفرینی بافت منطقه هشت تبریز ۹ عامل به‌ عنوان پیشران حیاتی جهت سناریوسازی انتخاب شدند. در بین سناریوها نیز سناریوهای قوی به‌ عنوان سناریوهای مطلوب انتخاب شد. در بین سناریوهای قوی سناریوهای اول، دوم، سوم و چهارم به دلیل بالا بودن درجه مطلوبیت جزء برترین سناریوها مشخص گردید. نتایج نشان می‌دهد جهت بازآفرینی منطقه هشت تبریز توجه به بهبود وضعیت شاخص‌های: عوامل مدیریتی، توسعه گردشگری، مرمت آثار تاریخی و مدیریت ترافیکی الزامی است. چون شاخص‌های مذکور در آستانه تبدیل به بحران هستند و ادامه روند مذکور مانع بازآفرینی مطلوب منطقه هشت تبریز می‌شود.

المصادر:

• اسماعیل‌پور، نجما، رحیمیان، محمدحسین، قربانی، سحر. ۱۳۹۱. بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری با تأکید بر بسیج اجتماعی؛ مطالعه موردی محله کشتارگاه در شهر یزد، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 4(15)، 123-140.


• آقائی زاده، حسام، محمدزاده، ربابه. ۱۳۹۸. بررسی سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی شهری در بافتهای مسئله دار شهری-نمونه: شهر رشت. مطالعات ساختار و کارکرد شهری، ۶ (۱۹), ۱۴۵-167.‎


• آئینی، م .۱۳۸۷. بازآفرینی بافت‌های فرسوده و نابسامان شهری، چالش‌ها، فرصت‌ها و پیشنهاد استراتژی‌های مناسب مداخله با استفاده از تکنیک سوات. سیزدهمین همایش سیاست‌ها توسعه مسکن در ایران. تهران، مهر ماه.1-350.


• پوراحمد، احمد، کشاورز، مهناز، علی اکبری، اسماعیل،‌هادوی، فرامرز .۱۳۹۶. بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمدی شهری موردمطالعه (منطقه ۱۰ شهر تهران)، فصلنامه آمایش محیط، ۳۷،، ۱۶۷-194.


• پورمحمدی، محمدرضا، حسین‌زاده دلیر، کریم، ربانی، رسول و زالی، نادر .۱۳۸۹. مهندسی مجدد فرایند برنامه‌ریزی با تأکید بر کاربرد آینده­نگاری. فصل‌نامة جغرافیا و توسعه، 8 (20). ۵۸-37.


• حاجیانی، ا .۱۳۹۰. مبانی، اصول و روشهای آینده‌پژوهی. چاپ اول.دانشگاه امام صادق (ع).452 صفحه.


• حبیبی، م، مقصودی، م .۱۳۸۱. مرمت شهری: تعاریف، نظریه­ها، تجارب و منشورها و قطع‌نامه‌های جهانی، روش‌ها و اقدامات شهری. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول. 220 صفحه.


• زالی، نادر، دارابی، حسن، میرزایی، عسگر .۱۳۹۲. بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده محله پیرسرای کلان‌شهر رشت با رویکرد مشارکت مردمی، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری،12(4). 79-94.


• سجادزاده, حسن، زلفی‌گل، سجاد .1394. نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه؛ نمونه موردی: محله کلپا همدان.آمایش محیط, 31(8), 147-172.‎


• شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران .۱۳۹۴. شیوه نامه تعئین محله‌ها و محدوده‌های هدف بازآفرینی شهری و راه کارهای اجرایی آن، وزارت راه و شهرسازی. چاپ اول. 10 صفحه.


• شیری, بهروز، معروف نژاد, عباس. 1397. بررسی منظر اجتماعی بافت‌های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی: کوی نهضت آباد کلان‌شهر اهواز).آمایش محیط,11(43), 235-252.‎


• معینی فر، ف. پاکشیر، ع، شعله، م، حاجی پور، خ .۱۳۹۲. بازآفرینی بافت‌های فرسوده با رویکرد مشارکت جویانه در جهت نیل به اهداف توسعه پایدار. اولین کنفرانس ملی معماری و فضاهای شهری پایدار، مشهد. 30 آبان، 7134 صفحه.


• نژداغی، نسترن، نژادابراهیمی، احد. ۱۳۹۷. بازآفرینی شهری اجتماع‌محور از طریق آموزش بر اساس فلسفۀ رئالیسم اسلامی در بافت تاریخی محله سرخاب تبریز.فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری,۹ (۳۵), ۱۳۹-150.‎


• Lak, A., Gheitasi, M.,Timothy, D. J. .2020. Urban regeneration through heritage tourism: cultural policies and strategic management. Journal of Tourism and Cultural Change, 18(4), 386-403.


• Bertolini, L. .2010. Sustainable urban mobility, an evolutionary approach, European Spatial Research Policy


• Cheuk Man HO, Edmond, 2012 renewing the urban regeneration approach in Hong Kong, Discovery-ss student E-journal, College of Liberal Arts and Social Sciences, Hong Kong.


• A . 2001. Practical Guide to Regional Foresight. ost.Second Edition. EU publications.125p.


• Godet, A. J. Meunier, M. F. Roubelat, F.2003. “Structural analysis with the MICMAC method & actors' strategy with MACTOR method”, Futures Research Methodology-V2. 0, AC/UNU, Washington, DC, 7-10.


• Hegazy, I. R. 2019. Adoption of fuzzy analytical hierarchy process for assessment of urban regeneration and renewal development proposals. Journal of Urban Regeneration & Renewal, 13(1), 64-88.‏


• Izadi, M. (2008). A study on city centre regeneration: A comparative analysis of two different approaches to the revitalisation of historic city centres in Iran (Doctoral dissertation, Newcastle University).


• Leonard, Hill .2008. "Changing Places: The Advantages of Multi-sited Ethnography". In Hyderabad, Mark-Anthony. Multi-sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in Contemporary Research. Ashgate Publishing. pp. 165-180.


• Richards, G, Palmer, R .2010. Eventful cities: Cultural management and urban revitalization. Tourism Management, 33, 721-729.


• Roberts, p. Sykes, H .2000. Urban Regeneration (A hand book), Second Edition ,SAGE Publications.85p.