امکان‌سنجی اجرای طرح تجمیع قطعات زمین در بافت‌های فرسوده‌ی شهر ارومیه

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

علی مصیب زاده ¹ (استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)
محمدحسین پورحسن زاده ² (کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)
حمید غفاری ³ (کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)

تاريخ الإرسال : 09 السبت , ذو الحجة, 1440 تاريخ التأكيد : 11 الأحد , ربيع الثاني, 1441 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , جمادى الثانية, 1442

الکلمات المفتاحية: بافت فرسوده, ارومیه, امکان‌سنجی, بهسازی و نوسازی, طرح تجمیع قطعات زمین,

ملخص المقالة :

امروزه توجه به بافت‌های فرسوده شهری و بکارگیری طرح‌های بهسازی و نوسازی در این بافت‌ها در ارتقاء کیفیت زندگی و پیشبرد اهداف توسعه شهری از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به گونه‌ای که در سال‌های اخیر طرح‌های بسیاری برای این منظور تهیه و اجرا شده‌اند. از جمله این طرح‌ها، تجمیع قطعات زمین می‌باشد؛ این طرح ابزاری مهم برای برنامه‌ریزی زمین است که با بهره‌گیری از جنبه‌های اجتماعی و مشارکت ساکنان سعی در بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده دارد. پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی اجرای طرح تجمیع قطعات در بافت فرسوده شهر ارومیه تدوین شده است. روش تحقیق با توجه به موضوع پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف از نوع کاربردی است. برای گردآوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شد و در این رابطه، 27 شاخص در چهار مؤلفه کالبدی، اقتصادی، قانونی- مدیریتی و اجتماعی استخراج گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم‌افزارهای Expert Choice، GIS و Spss استفاده شد. نتایج نشان داد که در مؤلفه کالبدی با توجه به نقشه امکان‌سنجی تهیه شده، 41 درصد قطعات از قابلیت نسبتاً بالایی برای تجمیع برخوردارند. در مؤلفه اقتصادی مطابق میانگین حاصله (2.82)، اجرای طرح تجمیع قطعات متوسط به پایین ارزیابی می‌شود. مؤلفه قانونی - مدیریتی با میانگین 3.03 از وضعیت مناسبی جهت اجرای طرح برخوردار است و در نهایت در مؤلفه اجتماعی میانگین به دست آمده (2.45) پایین‌تر از حد متوسط است که گویای وضعیت نامطلوب این مؤلفه جهت بکارگیری طرح تجمیع قطعات می‌باشد.

المصادر:

1. Adibzadeh, B., Tafreshi, H., & Hosseini. S.E. (2010). Social Engineering and the Role of Community Participation to Increase Feasibility in Renewal of Dilapidated Urban Areas (The Case of Nematabad, 19tH District of Tehran). Journal of Architecture and Urban Planning, 2(4), 141-158.


2. Almeida, J., Antunes Ferriera, J., Condessa, B., & Tomé, R. (2018). Improving land readjustment practice. Application of management models to Portugal. EUROPEAN PLANNING STUDIES, 26(7), 1431-1439.


3. Armanshahr Consulting Engineers (2006).  Studies and Strategic plan of Worn-out Tissues of Urmia City.


4. Azizi, M. M., & Arasteh, M. (2010). Evaluation of the Success of Land Readjustment Projects in Historical Zone of Yazd City Case of Study Naft and Khatam residential complexes. Urban-Regional Studies and Research (University of Isfahan), 2(5), 1-28.


5. Daviran, E., Meshkini, A., Kazemian, Gh., & Aliabadi, Z. (2012). Intervention in the Arranging of Exhausted Fabrics with the Combination Approach (Case Study: Zeinabieh Quarter in Zanjan City). Research and Urban Planning, 2(7), 71-90.


6. Fallah, A. (2017). Investigating the Issues and Problems of Land Consolidation in Organizing Urban Worn-out Textures. Third International Conference on Research in Science and Technology, Germany – Berlin, 16 August 2017, 440-450.


7. Farhadian, A., Naji Meidani, A. A., & Haroutianian, H. (2014). Analyzing the Relationship between the Indices of Identifying the Worn-out Textures and Indices of Urban Sustainable Development in the City of Mashhad. Journal of Urban Economics and Management, 2(5), 39-52.


8. Ghajar Khosravi, M. M. (2009). The role of GIS in land readjustment in urban development plans. Shahrnegar, 9(51), 32-37.


9. Ghanbaran, A. H., Maher, M. M. (2013). Investigating the Separation and readjustment of Lands according to Iranian laws and regulations and its impact on city shape. International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Sustainable Development, 18 & 19 December, Tabriz.


10. Golrokh Nodahi, Sh. (2008). Investigation of Land Readjustment Mechanisms in the Process of Renovation of Urban Worn-out Textures. Master thesis, Urban designing, Under Supervision of Jahanshah Pakzad, Shahid Beheshti University, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tehran.


11. Gozalvo Zamorano, M. J., Muñoz Gielen, D. (2017). Non-Negotiable Developer Obligations in the Spanish Land Readjustment: An Effective Passive Governance Approach that ‘de facto’ Taxes Development Value?. Planning Practice & Research, 32(3), 274–296.


12. Habibi, K., Meshkini. A., & Rahimi, A. (2012). Matching the service description of preparing rehabilitations & renovating old texture plans and proposing the new service description. Journal of The Urban Development and Organization Haft Shahr, 3(39,40), 7-27.


13. Habibi, S.M., & Haji Bandeh, M. (2009). The Study of Japan Land Readjustment Experience for Usage in Iran. Hoviateshahr, 3(5), 3-14.


14. Larsson, G. (1997). Land Readjustment: A Tool for Urban Development. Habitat International, 21(2), 141-152.


15. Mohammadi, J., Shafaghi, S., & Nouri, M. (2014). Analysis of spatial – physical structure - old texture of urban space in order to improve and repair (Case study: Dogonbadan old texture city). Journal of spatial planning (Geography), 4(2), 105-128.


16. Mohammadi, M., Moradi, D., & Ghatei Kalashami, Z. (2015). Renovation of Hemmat Abad Neighborhood of Isfahan Using Land Readjustment Method. First International Conference on New Ideas in Architecture, 22 October, Ardabil.


17. Mortazavi, M. (2016). Feasibility Study of Land Readjustment Pattern in the Process of Renovation of Urvan Worn-out Textures (Case Study: Farzan Birjand Neighborhood), Master thesis, Urban planning, Under Supervision of Gholamreza Latifi, Allameh Tabatabai University, Faculty of Social Sciences, Tehran.


18. Mousavi, S. H. (2016). Planning for land Consolidation of urban worn-out  textures with an emphasis on land readjustment, a case study worn-out texture of Yazd City, Master thesis, Urban planning, Under Supervision of Najma Esmaeilpour, Yazd University, Yazd.


19. Müller-Jökel, R. (2004). Land Readjustment - A Win-Win-Strategy for Sustainable Urban Development. TS14 Spatial Planning for Sustainable Development-Policies and Tools, FIG Working Week 2004, Athens, Greece, May 22-27, 2004, 1-7.


20. Muñoz Gielen, D. (2014). Urban governance, property rights, land readjustment and public value capturing. European Urban and Regional Studies, 21(1), 60–78.


21. Saghaei, M. (2018). Identification and prioritization of urban deteriorated texture in order to reduce the earthquake-induced vulnerability - Case study: Region 5 in Esfahan. Scientific- Research Quarterly of "Geographical Data (Sepehr), 27(105), 171-182.


22. Salaripour, M. A. (2014). Evaluation of the effectiveness of microlithic parts readjustment method in renovation of urban worn-out  textures with the participation of residents, Case study: Shahid khoob bakht neighborhood. Master thesis, Urban and Regional planning, Under Supervision of Gholamreza Naeini, Art University, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tehran.


23. Saljoughi, N., & Saljoughi, N. (2015). Legal Aspects of Renovation and Improvement Plans of Urban Worn-Out Textures Case Study: The texture around the holy shrine of Imam Reza (AS). National Conference on Worn-out and Urban Historical Textures; Challenges and Solutions, 29 & 30 April 2015, Kashan University.


24. Sence Turk, S. (2005). Land Readjustment: an examination of its application in Turkey. Cities, 22(1), 29-42.


25. Shafiei Dastjerdi, M., & Sadeghi, N. (2017). Accomplishment the Renovating Projects of Worn-out Areas, Method of the (BSC) and (AHP) Procedures (Case study : Zeynabieh Dist., Isfahan, Iran). Bagh-e Nazar, 14(46), 5-14.


26. Shrestha, R., Zevenbergen, J., Masum, F., & Banskota, M. (2017). Exploring the Potential of the Land Readjustment Approach in Allocating Land for Affordable Housing from the Market Legitimacy Perspective. Annual World Bank Conference on Land and Poverty, Washington DC, March 20-24, 2017, 1-13.


27. Soliman, A. M. (2017). Land readjustment as a mechanism for New Urban Land Expansion in Egypt: experimenting participatory inclusive processes. International Journal of Urban Sustainable Development, 9(3), 313–332.


28. Tarho Amayesh Consultant architects & town planners (2015). Detailed plan of Urmia city (Current status report).


29. Van der krabben, E., & Needham, B. (2008). Land Readjustment for value capturing A new planning tool for urban redevelopment. The Town Planning Review, 79(6), 651-672.


30. Wihadanto, A., Barus, B., Azam Achsani, N., & S. Bratakusumah, D. (2017). Potential of Land Readjustment Application for Urban Renewal in Kampung Braga of Bandung City. International Journal of Sciences: Basic and Applied Reasearch, 36(5), 1-20.


31. Yau, Y. (2009). A Study the Acceptability of Land Readjustment for Urban Regeneration in Hong Kong. Urbani Izziv, 20(2), 105-114.


32. Yau, Y., Cheng, C. Y. (2010). Applicability of Land Readjustment in Urban Regeneration in Hong Kong. Journal of Urban Regeneration and Renewal, 4(1), 19-32.


33. Yomralioglu, T., & Parker, D. (1993). A GIS-Based Land Readjustment System For Urban Development. Fourth European Conference on Geographical Information System, EGIS 93, Genoa, Italy, 372-379.


34. Zakerhaghighi, K., Taghadosi, R., & Mahdavi, M. (2013). Planning and Management for Undeveloped Lands in Urban Areas Using Land Readjustment (Case Study: Varamin City). Hoviateshahr, 7(15), 59-70.


35. Zebardast, E., Khalili, A., & Dehqani, M. (2013). Application of Factor Analysis Method in Identification of Decayed Urban Fabrics An. HONAR-HA-YE-ZIBA MEMARI-VA-SHAHRSAZI, 18(2), 27-42.


36. Zeinalzadeh, S., & Jahed ghadami, M. (2017). Explanation and Assessment of Priority of Affective Dimensions for Realization Participatory Reconstruction in Urban Eroded Fabrics(Case study: Shahid khoob bakht neighborhood in Tehran). Bagh-e Nazar, 13(43), 61-76.