واکاوی پایداری محلات شهری با تاکید بر کیفیت محیط در جغرافیای قدیم تهران (نمونه موردی: محله سنگلج)
الموضوعات :نبی اله کلبادی 1 , فرح حبیب 2 , شیرین طغیانی 3
1 - گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران.
2 - استاد گروه شهرسازی، دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
3 - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر،معماری و شهرسازی، واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران.
الکلمات المفتاحية: جغرافیای تهران, بافت قدیم شهری, توسعه پایداری شهری, توسعه پایدار محلی, محلات پایدار,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی از مقاله حاضر ارزیابی روابط بین مولفه های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مولفه ها بر پایداری محلات شهری در جغرافیای قدیم شهر تهران است. روش بررسی: محله سنگلج به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است.داده های پژوهش با استفاده از برداشت میدانی به دست آمده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart Pls3 انجام شده است . یافته ها: حاکی از آن است که میانگین مولفه های تبیین کننده پایداری، همچنین سهم هر یک از این مولفه ها در تبیین پایداری محله سنگلج متفاوت است؛ سرزندگی و منظر بیشترین و تناسب و دسترسی کمترین سهم را در تبیین پایداری داشته اند . بحث و نتیجه گیری: تغییر و تحولات امروزی چه به لحاظ محتوایی چه به لحاظ رویه ای تاثیر شگرفی بر میزان پایداری هر محله داشته است. در محلات قدیمی به دلیل تمرکز بر عملکرد و کلان نگری ، با یک بافت ارگانیک، یکپارچه و بسته ، متمرکز و متراکم، تناسبات همگن با میزان فضاهای باز حداقل و فضاهای سبز ضعیف تری مواجه می شویم.مشکل سنگلج عمدتا کالبدی است؛ لذا راه حل این مشکل نیز باید بیشتر بر مسائل کالبدی متمرکز باشد. در سنگلج می توانیم با یک مدیریت مناسب نسبت به اصلاح و نوسازی کالبد اقدام نماییم و میزان بهره برداری و کارایی سطح محله را افزایش دهیم؛ به عبارت دیگر لازم است برای بهبود وضعیت پایداری در این محله ، ارتقای وضعیت دسترسی و تناسب در اولویت قرار گیرد.
- Arianpour, A. (1984).English-Persian Dictionary.Tehran: Amir Kabir.
- Bahraminejad, D. (2003).Recognition and evaluation of the urban environmental quality in the middle urban fabric.Shiraz: Shiraz University Press. (In Persian)
- Rafiean M.; Asgarizadeh, Z.; Farzad M. (2013).Urban Environment Desirability. An Analytical Approache to Measuringe Urban Environmental Quality, Approaches, Indicators and Methods, Tehran: City Publishing. (In Persian)
- Carmona, M.Et al. (2012).Public Places - Urban Spaces: the Dimensions of Urban Design. Tehran: University of Art publication. (In Persian)
- Kalantari, k. (2009). Modeling structural equations in socioeconomic research.Tehran: Saba Culture. (In Persian)
- Lashgari, A.Khalaj, M.; (2014). Measurement of Urban Environmental Quality in a Location-Based Approach.Tehran: Ganj Art Art Publication, First Edition. (In Persian)
- Moein, M.(1983). Persian Dictionary. Tehran: Amir Kabir.Fifth Edition.
- Barton, H., 2003, Shaping Neighborhoods: A Guide For Health, Sustainability And Vitality, Spon Press – Page 33
- Carmona, m., et al., 2003, public places urban spaces: the dimensions of urban design, oxford, architectural press – page 71
- Cowan, R., 2005, The Dictionary Of Urbanism, Streetwise Press, P.256-Page 54
- Detr And Cabe, 2000, By Design: Urban Design In The Planning System: Towards Better Practice , London, Detr Publication – page 72
- English partnerships & housing corporation,2000(a),urban design compendium1, London,
- Kline, E., 1997, Sustainable Community Indicator.IN; ROSELAND; M.Eco-City Dimension: Healthy Communities; Healthy Planet, New Society Publishers, Gabriola Island, BC– page 48
- Lang, j, 1994, community design and the culture of cities, Cambridge, university press.
- Roseland, M., 2000, Sustainable Community Development: Integrating Environmental, Economic, and Social Objectives, Progress in Planning– page 49.
- Van Kamp, I.V., Leidelmeijer, K., Marsman,G., Hollader, A,d. (2003). Urban Environmental Quality and Human Wellbeing towards Conceptual Framework and Demarcation of Concepts., A Literature Study, Journal of the Landscape and Urban Planning,No. 65.,pp:77-92
_||_
- Arianpour, A. (1984).English-Persian Dictionary.Tehran: Amir Kabir.
- Bahraminejad, D. (2003).Recognition and evaluation of the urban environmental quality in the middle urban fabric.Shiraz: Shiraz University Press. (In Persian)
- Rafiean M.; Asgarizadeh, Z.; Farzad M. (2013).Urban Environment Desirability. An Analytical Approache to Measuringe Urban Environmental Quality, Approaches, Indicators and Methods, Tehran: City Publishing. (In Persian)
- Carmona, M.Et al. (2012).Public Places - Urban Spaces: the Dimensions of Urban Design. Tehran: University of Art publication. (In Persian)
- Kalantari, k. (2009). Modeling structural equations in socioeconomic research.Tehran: Saba Culture. (In Persian)
- Lashgari, A.Khalaj, M.; (2014). Measurement of Urban Environmental Quality in a Location-Based Approach.Tehran: Ganj Art Art Publication, First Edition. (In Persian)
- Moein, M.(1983). Persian Dictionary. Tehran: Amir Kabir.Fifth Edition.
- Barton, H., 2003, Shaping Neighborhoods: A Guide For Health, Sustainability And Vitality, Spon Press – Page 33
- Carmona, m., et al., 2003, public places urban spaces: the dimensions of urban design, oxford, architectural press – page 71
- Cowan, R., 2005, The Dictionary Of Urbanism, Streetwise Press, P.256-Page 54
- Detr And Cabe, 2000, By Design: Urban Design In The Planning System: Towards Better Practice , London, Detr Publication – page 72
- English partnerships & housing corporation,2000(a),urban design compendium1, London,
- Kline, E., 1997, Sustainable Community Indicator.IN; ROSELAND; M.Eco-City Dimension: Healthy Communities; Healthy Planet, New Society Publishers, Gabriola Island, BC– page 48
- Lang, j, 1994, community design and the culture of cities, Cambridge, university press.
- Roseland, M., 2000, Sustainable Community Development: Integrating Environmental, Economic, and Social Objectives, Progress in Planning– page 49.
- Van Kamp, I.V., Leidelmeijer, K., Marsman,G., Hollader, A,d. (2003). Urban Environmental Quality and Human Wellbeing towards Conceptual Framework and Demarcation of Concepts., A Literature Study, Journal of the Landscape and Urban Planning,No. 65.,pp:77-92
